IMENICE - I NOMINajveći broj imenica muškog roda završava na -o  il medico, l'avvocato (izuzetak: la foto, la mano). Množina ovih imenica završava na -i  i medici, gli avvocati.

Imenice ženskg roda se najčešće završavaju na -a  la camera, l'amica (izuzetak: il cinema, il problema). Množina ovih imenica završava na -e  le camere, le amiche.

Imenice muškog i ženskog roda u jednini se mogu završavati na -e  il pesce, la legge. Množina ovih imenica završava na -i  i pesci, le leggi.

NAPOMENA: imenice stranog porijekla (lo sport, il film), skraćene forme imenica (la foto, l'auto) te imenice sa naglaskom na zadnjem slogu (la città, la facoltà) u množini ostaju nepromijenjene.

član - l'articoloTalijanski jezik ima dva roda: muški (il genere maschile) i ženski (il genere famminile). Postoje neodređeni, određeni i partitivni član.

Neodređeni član - l'articolo indeterminativo - upotrebljava se za označavanje osobe ili predmeta koje ne želimo pobliže odrediti (una strada - neka/jedna ulica). Množina neodređenog člana ne postoji, iako kao množinu ovog člana možemo smatrati partitivni član (un quadro/dei quadri) ili neodređene pridjeve (uno strumento/alcuni strumenti).

MUŠKI ROD ŽENSKI ROD

unispred imenice koja počinje suglasnikom ispred imenice koja počinje samoglasnikom

un muro, un amico una ispred imenice koja počinje suglasnikom

una strada, una pesca

uno ispred imenice koja počinje sa Z, PS, X, GN, S + suglasnik

uno stato,  uno zio un' ispred imenice koja počinje samoglasnikom

un'ora, un'amica

Određeni član - l'articolo determinativo - upotrebljava se za pobliže označavanje imenice (određenog ili tačno poznatog bića ili predmeta).

  JEDNINA MNOŽINA

muški rod

il ispred imenice koja počinje suglasnikom il ragazzo, il professorei i ragazzi, i

professori

l' ispred imenice koja počinje samoglasnikom l'amico

gligli amici, gli studenti, gli zainilo ispred imenice koja počinje sa Z, PS, X, GN, S

+ suglasniklo studente, lo zaino

ženski rod

la ispred imenice koja počinje suglasnikom la finestra, la pesca

lele finestre, le pesche, le amiche, le orel' ispred imenice koja počinje samoglasnikom l'amica, l'ora

 

 UPOTREBA ČLANA

1. Ispred vlastitih imena i imena gradova nikada ne stavljamo član, osim ako ispred tih imena stoji pridjev. Luca parte per Milano. Luca parte per la nebbiosa Milano. Imena nekih gradova u sebi već sadrže član. La Spezia, L'Avana, Il Cairo

2. Ženska prezimena upotrebljavaju se sa članom. La Deledda, La Loren    Član možemo upotrijebiti i ispred muških prezimena ako se radi o vrlo poznatim osobama iz prošlosti.    Il Petrarca, l'Ariosto

3. Ispred prezimena u množini upotrebljavamo član za označavanje porodice. I Maldini, Gli Zonta

4. Imena planina, rijeka, kontinenata, država , pokrajina, jezera, velikih ostrva upotrebljavaju se uvijek sa članom. gli Apenini, il Po, L'Europa, la Lombardia, il Garda, la Sardegna

5. Ispred pokaznih pridjeva (questo,-a,-i,-e, quello,-a,-i,-e) nikada ne upotrebljavamo član. Questa citta e bella. Quella rivista e interessante.

6. Iza pridjeva tutto,-i,-a,-e uvijek stavljamo član. tutto il giorno, turri i libri

  

Partitivni član - l'articolo partitivo         

Objekt koji označava neodređenu količinu i neodređeni broj stvari ili osoba uz sebe nema neodređeni ni određeni član, već se može izraziti partitivnim članom (del, dello, della, dei, degli, delle).

Partitivni član upotrebljavamo u potvrdnim i upitnim rečenicama, nikada u odričnim.                             comprare pane: (+) Compro del pane. (?) Compro del pane? (-) Non compro pane.           

Partitivni član ne upotrebljavamo:          

1. kada je količina određena pridjevom Compro molto/poco pane.2. kada je količina određena brojem ili mjerom, jer tada uvijek koristimo prijedlog di:

un chilo di pane, un bicchiere di vino3. u frazama kao: avere fame, avere sete, avere sonno, avere caldo.

ZAMJENICE - I PRONOMI 

LIČNE ZAMJENICE - I PRONOMI PERSONALI

subjektni oblici (nominativ)

naglašeni objektni oblici (akuzativ)

nenaglašeni objektni oblici

(akuzativ)

nenaglašeni objektni oblici

(dativ)io(ja) me(mene) mi(me) mi(mi)tu(ti) te(tebe) ti(te) ti(ti)

lui(on) lui(njega) lo(ga) gli(mu)

lei(ona) lei(nju) la(je) le(joj)noi( mi) noi(nas) ci(nas) ci(nam)voi(vi) voi(vas) vi(vas) vi(vam)

loro(oni) loro(njih) li, le(njih) loro(im)

 

POVRATNA ZAMJENICA - IL PRONOME PERSONALE RIFLESSIVO

Povratna zamjenica sé u talijanskom jeziku mijenja se prema licu i broju.

Naglašeni oblici (me, te, sé, noi, voi, se)  Non sono contento con te. Pensano sempre a sé. Pridjev stesso, -a, -i, -e (sebe) pojačava povratnu zamjenicu. Pensano sempre a sé stessi.

Nenaglašeni oblici (mi, ti, si, ci, vi, si)  Mi sveglio alle otto. Le bambine si vestono da sole.

 

ODNOSNE ZAMJENICE - I PRONOMI RELATIVI

Odnosne zamjenice osim zamjenjivanja imenica imaju i funkciju povezivanja dviju rečenica. Postoje dva oblika ove zamjenice:

- kraći ili nepromjenjivi (che, cui, chi) - koriste se češće

- duži ili promjenjivi (il/la quale, i/le quali) 

che - koristi se kao subjekt te kao objekt u akuzativu.  La ragazza che suona e mia sorella. I libri che cerchi sono sul tavolo.

cui - koristi se s prijedlozima in, di, a, da, con, per za izražavanje genitiva, dativa i akuzativa.  Questo e la citta in cui sono nato. L'amica da cui ho ricevuto la lettera e italiana.

chi - nepromjenjivi oblik  Chi studia impara?

il/la quale, i/le quali - koristi se kao subjekt te kao objekt u akuzativu, a s prijedlogom ispred njih u ostalim funkcijama.  La ragazza la quale suona e mia sorella. Questa e la citta nella quale sono nato.

   pridjevi - gli aggettiviPridjev pobliže označava imenicu s kojom se slaže u rodu i broju. Koristimo ga kao atribut (l'automobile veloce) te kao dio imenskog predikata (l'automobile e veloce). pridjevi mogu stajati ispred i iza imenice. Kada im prethodi prilog, pridjevi uvijek moraju

stajati iza imenice (Carla e una ragazza molto diligente). opisni pridjevi koji završavaju na -o slažu se s imenicama muškog roda te u množini imaju završetak -i (alto - alti). Uz imenice ženskog roda slažu se pridjevi na -a čija množina ima završetak -e. (alta - alte).

Opisni pridjevi na -e mogu ići uz imenice muškog i ženskog roda te je njihov nastavak u množini -i (veloce - veloci).

Pridjevi na -co, -go ponašaju se kao i imenice s tim završetkom (stanco - stanchi, lungo - lunghi).

Pridjevi koji označavaju boje izvedene iz naziva cvijeća, voća i minerala, u množini ostaju nepromijenjeni (viola, marrone).

Pridjeve možemo koristiti kao imenice u jednini i množini ako ispred njih stavimo član (il giovane, i ricchi).

KOMPARACIJA PRIDJEVA

  TVORBA PRIMJER ZNAČENJEPOZITIV   Luca e magro.  

KOMPARATIV      

uvećavanja

più + pozitiv + di

più + pozitiv + che

Luca e più magro di Lorenzo.

L'appartamento e più comodo che bello.

più..di / više..od

più..che / više..nego

umanjivanja

meno + pozitiv + di

meno + pozitiv + che

Lorenzo e meno magro di Luca.

A Roma fa meno caldo che a Napoli.

meno..di / manje..od

meno..che / manje..nego

jednakosti

(tanto) pozitiv quanto

(così) pozitiv come

Firenze e (tanto) bella quanto Siena.

la Ferrari e (così) bella come costosa.

(tanto)..quanto / toliko..koliko

(così)..come / tako..kao

SUPERLATIV      

apsolutnipozitiv + issimo, -a, -i, -e

Il romanzo e bellissimo. Roman je vrlo lijep.

relativniodređeni član + komparativ

Questo e il più bel romanzo, ili, Questo e il romanzo più bello.

Il vino Chianti e il vino più famoso della Toscana.

Ovo je najljepša knjiga.

Vino Chianti je najpoznatije vino iz Toscane.