gazeta@top-news.kz Основана в августе 1990 г.

Вторник, 6 октября 2015 г. №79 (2779) Распространяется в г. Костанае и Костанайской области. Выходит два раза в неделю: во вторник и четверг.

Урожай-2015. Мелкими шагами к финишу.

2 12

Впервые в Костанае. «Дом книги» принимал гостей.

«Ақ шағала» әнімен қазақ еліне танылған.

9

Қабілетімен Ресейді мойындатқан.

10

Кемшілікке кеңшілік жасамайық.

6

Жастарды Отан- с үйгіштікке шақырады.

5

ОФИЦИАЛЬНО

Новый сквер вместо долгостроя появится в центре Костаная.

Такое поручение дал аким области во время рабочей поездки по городу.

Первым объектом, ко-торый посетил Архимед Мухамбетов, была забро-шенная стройка рядом с об-ластным акиматом. В 2007 году земельный участок площадью 0,4 га выкупило

ТОО «Reаl estet» commerc для строительства бизнес-центра. За дело взялись рьяно: вырыли фундамент, огородили территорию вы-соким забором. А затем стройку «заморозили».

В 2012 году землю верну-ли в госсобственность. От-делом строительства был разработан проект, по ко-торому предусматривалось перепланировать участок под аллею для проведения торжественных церемо-

ний сметной стоимостью 206 млн тенге. По замыслу архитекторов, здесь пла-нировалось проводить все официальные мероприятия. Аким ознакомился с проек-том и сделал замечание.

- А почему вас не устраива-ет уже имеющаяся площадь перед акиматом? Надо все демонтировать и просто сде-лать здесь хороший сквер. Разбить газоны, клумбы, поставить скамейки, чтобы люди могли спокойно от-

дыхать. И так все кругом застроено. Неправильный подход! Пригласите лучших архитекторов и дизайнеров, пусть подготовят два-три ва-рианта, остановимся на са-мом лучшем, - подчеркнул аким области.

Далее глава региона по-бывал на ТЭЦ, поинтере-совался проблемами тепло-виков, осмотрел состояние и отметил, что на ремонт нужно тратить значительно больше средств, чем это де-

лается сейчас.- Нужно привлекать ин-

вестиции международных банков, - подчеркнул он. - Для такого предприятия, как ваше, надо тратить ежегодно не менее одного миллиарда тенге. Я этот во-прос возьму на контроль. А самое главное - активнее работайте по взысканию долгов с населения. Надо работать жестко. Иначе предприятию не выжить.

(Окончание на 3-й стр.)

Объекты социального значения

КОСТАНАЙНАШ2Вторник, 6 октября 2015 г.

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ

НА КОНТРОЛЕ

Мелкими шагами к финишу

В Костанайской области уборка зерновых завершена на 82%, картофеля - на 76%, овощей - на 55%

Пока стоит ясная погода, на полях полным ходом идет уборка зерновых, зер-нобобовых культур, карто-феля и овощей. Показатели

говорят о том, что финиш не за горами. Как отмеча-ют в управлении сельского хозяйства, чтобы добраться до финиша, еще необходи-мо 9-10 дней ясной погоды.

Уборка зерновых и зерно-бобовых культур завершена на 82%. Намолочено 3 млн 557 тыс. тонн. Средняя уро-жайность по области состав-ляет 10,8 центнера с га.

- Уже полностью уборку завершили Амангельдин-ский, Жангельдинский, На-урзумский районы, Коста-най и Аркалык, - отметил руководитель отдела земле-делия и прогрессивных тех-нологий областного управ-ления сельского хозяйства Салимжан Исеноманов. - Близки к завершению Ау-лиекольский, Денисовский, Житикаринский и Таранов-ский районы. Их показатели уже превысили 90% убран-ных площадей.

А вот северные районы пока немного отстают. Пол-ноценно не дает проводить работы погода и не на всех полях до конца созрела пше-ница. Костанайский район завершил уборку на 77%, Фе-доровский и Сарыкольский на 67%, Карабалыкский на 75%, Карасуский и Алтынса-ринский на 79%. Отстает от всех Узункольский район. Там уборочная кампания только перевалила за сере-

дину и составила 57%. Сбор картофеля с полей

тоже близится к финишу. По области уже убрано 76% урожая. Основной объем выращенного картофеля приходится на три района. Денисовский район уже завершил уборку, Таранов-ский закончил на 89%, Ко-станайский на 72%. С полей собрано 46 тыс. тонн карто-феля, средняя урожайность составила 183 ц с гектара.

Уборка овощей только перевалила за экватор. 45% овощей еще в полях. В ос-новном это капуста. Мор-ковь и свеклу также соби-рают. Объем урожая овощей пока 5,5 тыс. тонн, средняя урожайность 159 центнера-ов с га.

- Урожая картофеля и ово-щей, с учетом домашних хо-зяйств, будет достаточно, чтобы покрыть потребность всего населения области, - заключил Исеноманов.

Ольга ГОРАЙ

ПОГОДА

С «плюса» в «минус» и обратно

В Костанайской области ожидаются усиление ветра, осад-ки. По сообщению синоптиков, в первой половине недели прогнозируется более теплая погода. Затем столбик термо-метра опустится ниже нуля.

- С 5 по 7 октября ночная температура воздуха составит 0-5 градусов. Днем столбик термометра покажет +10+15 градусов, местами до +25 градусов по Цельсию, - говорит начальник отдела прогнозов погоды филиала РГП «Казги-дромет» по Костанайской области Валентина Загребина. - 8-9 октября в регионе ожидаются кратковременные дожди. Ночная температура воздуха составит +2+7 градусов. Днем столбик термометра покажет +10+15 градусов. Уже в выход-ные дни, 10-11 октября, прогнозируется дождь с переходом в снег. Ночная температура воздуха составит -5 градусов, а днем +5+10 градусов.

Валерия ВАХНЕНКО

ДИССОВЕТ

За подчиненных пришлось отвечать

На заседании Дисциплинарного совета была заслушана

руководитель управления образования области Алия Туртка-раева. Ей пришлось держать ответ за незаконные действия своих сотрудников. Как сообщили на заседании,1 июля в адрес управления было направлено обращение от ОО «Пер-вый антикоррупционный медиа-центр» с просьбой дать теле-визионное интервью и ответить на вопросы по противодей-ствию коррупции в управлении образования. Так как Алия Турткараева с 7 июля ушла в очередной трудовой отпуск, а на время своего отсутствия обязанности руководителя воз-ложила на своего заместителя, интервью не состоялось, и письменный ответ в медиа-центр вместо установленных за-конодательством 15 календарных дней был отправлен только 6 августа. Руководитель госоргана не проконтролировала действия своих подчиненных ни до ухода в отпуск, ни по-сле своего возвращения на работу. А это, по мнению членов Дисциплинарного совета, свидетельствует о слабом контроле со стороны руководителя, который несет персональную от-ветственность за организацию работы с обращениями физи-ческих и юридических лиц.

Совет рекомендовал вышестоящему органу привлечь Турткараеву к дисциплинарной ответственности в виде за-мечания. Как известно, ранее Дисциплинарный совет уже рекомендовал объявить по выговору двум ее подчиненным, которые нарушили сроки рассмотрения обращения.

Александр КУЗЬМИЧЕВ

ЖӘРМЕҢКЕ!10 қазанда сағат 9.00-де Сити-орталықта, 8,9

шағынаудандар аралығында Арыстанбеков көшесінің бойында және КСК ауданында Текстильщиктер көшесінде («Жастар» бульварының кіре берісі) облыстың аудандары мен қалалары тауарөндірушілерінің қатысуымен «Алтын күз - 2015» ірі көлемді ауылшаруашылық жәрмеңкесі өтеді.Қосымша ақпарат тел. 575 - 773.

ЯРМАРКА!10 октября в 9.00 на территории Сити-центра, по ул. Ары-

станбекова между 8 и 9 мкрн. и в районе КСК по ул. Тек-стильщиков (вход в бульвар «Жастар») состоится крупномас-штабная сельскохозяйственная ярмарка «Алтын күз - 2015» с участием товаропроизводителей городов и районов области.

Дополнительная информация по тел. 575 - 773.

ИНВЕСТПРОЕКТЫ

Уточнить, пересчитать, пересмотреть

Карта индустриализации Костанайской области будет актуализироваться.

В Карту индустриализации второй пятилетки в Костанай-ской области, которая была сформирована в феврале текущего года, вошли 16 ин-вестиционных проектов. Три из них уже запущены в теку-щем году, в 2016 запланиро-вана реализация 5 проектов, в 2017-м - еще 3, в 2018-м - 1 и в 2019-м - 4 инвестиционных проекта. Их общая сумма со-ставляет порядка 322 млрд тенге. Впрочем, это еще не окончательная цифра. Цена проектов в ближайшее вре-мя будет пересчитана и уве-личена, поскольку она была рассчитана еще по старому курсу доллара. Возможно,

изменится и так называемое содержание Карты индустри-ализации. Инвестиционные проекты, которые идут туго, будут исключены из госпро-граммы.

- В целом, конечно, проек-тов много, но по всем нужно еще работать, они слишком сырые. Надо более глубже прорабатывать, - заметил Мухамбетов. - Те проекты, которые планируется реа-лизовать в 2016 году, нужно уже сейчас начинать мони-торить. Карта индустриа-лизации постоянно будет актуализироваться. Вот, в частности, проект ИП Дру-жинина, который в 2017 году планирует открыть фабрику по производству хлебобулоч-ных и кондитерских изделий, нужно взять на особый кон-троль. К предпринимателю

есть вопросы, он нарушает дисциплину. Тем более ему оказали поддержку по До-рожной карте бизнеса-2020, и если завтра завод не реа-лизуется, получается, день-ги государственные будут потрачены впустую.

Еще одна проблема - не-равномерная доля участия районов в госпрограмме ФИИР. Анализ показал, что наиболее значимые проекты реализуются лишь в 7 регио-нах области.

- Почти 90% производства промышленной продукции приходится на Рудный, Ли-саковск, Аркалык, Житика-ру, а также Костанайский и Тарановский районы. Конеч-но, это объясняется наиболее благоприятными условиями для привлечения инвесто-ров. При выборе площадки,

для снижения затрат по раз-мещению производства, в первую очередь каждый ин-вестор обращает внимание на наличие инфраструктуры, - отметил заместитель акима Костанайской области Сер-гей Карплюк.

Аким области дал поруче-ние «подтянуть» в этом пла-не другие районы области, а также вести постоянный мониторинг за ходом реали-зации инвестпроектов, уже входящих в Карту индустриа-лизации. Все проблемные во-просы Архимед Мухамбетов предлагает решать на уровне министерств, для этого раз в полгода ездить в Астану. Этот опыт, который он практико-вал на предыдущем месте работы, планирует внедрить в Костанайской области.

Валентина МЕЛЕХОВА

БИЗНЕС

Нет условий, нет исполненияПалата предпринимателей Костанайской области просит департамент госдоходов не наказывать бизнесменов за отсутствие ККМ.

На сегодняшний день в регионе из необходимых 2500 контрольно-кассовых машин установлено немно-гим больше 10%. Причин несколько. Во-первых, это ограниченное количество или полное отсутствие в

продаже ККМ. Кроме того, учитывая, что контрольно-кассовые машины передают данные о денежных опера-циях посредством Интер-нета, возникают проблемы, особенно у предпринимате-лей сельской местности. К примеру, в Денисовском районе предприниматель получил положительное заключение на проведение телефонизации, однако оператор услуги АО «Ка-захтелеком» взял на себя расходы по проведению до магазина лишь 200 метров

кабеля из 700. На оставши-еся 500 метров бизнесмен должен потратиться сам.

«В Узункольском районе бизнесменам, у которых телефонные номера начина-ются на 9 и 2, установка ККМ возможна. Там, где телефон начинается на 3 - считается, что техусловия отсутствуют. Хотя эти магазины находят-ся на одной улице, через дорогу. Оператор обещает, что решит этот вопрос, но предприниматели уже на-ходятся в неравных услови-ях», - отметил на брифинге

начальник правового отдела Палаты предпринимателей Костанайской области Ренат Давлетпаев.

Тем не менее в Палате призвали предпринимателей исполнять нормы действую-щего законодательства, а департамент государствен-ных доходов - не применять административные меры за несвоевременную установку контрольно-кассовых машин до того, как будут созданы условия по их покупке и установке.

Мария БЕРЕЖНАЯ

НАЗНАЧЕНИЯ

По карьерной лестнице

В департаменте по защите прав потребителей Костанай-ской области новый руководитель. На эту должность назна-чен Владимир Нечитайло.

Свою трудовую деятельность Владимир Семенович начал в 1981 году санитарным врачом в областной санэпидстанции. Затем в разные годы работал на различных должностях в сфере государственного санитарно-эпидемиологического надзора области. А с 2012 года и по сентябрь 2015 года был заместителем начальника областного департамента по за-щите прав потребителей.

В соответствии с приказом Министерства национальной экономики РК, 21 сентября текущего года Владимир Не-читайло назначен на должность руководителя ведомства.

Валентина МЕЛЕХОВА

КОСТАНАЙНАШ 3Вторник, 6 октября 2015 г.

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ

АКЦЕНТЫ

Три проекта для КостанаяВвод в эксплуатацию новых объектов позволит создать 164 рабочих места.

Как отметил на совеща-нии руководитель отдела экономики и бюджетного планирования акимата го-рода Николай Дорошок, в этом году в Костанае в рамках государственной программы индустриально-инновационного развития реализуется 3 проекта с об-щим объемом инвестиций 6 млрд 629 млн тенге. Запуск всех этих объектов позволит

создать 164 рабочих места. Из этого плана уже один проект реализован.

ТОО «Фирма «Арасан» в августе ввела в эксплуата-цию новую линию по про-изводству и розливу безал-когольных напитков, воды, чая, кваса, фруктовых и овощных соков. Мощность линии составляет 56 млн ли-тров в год. Освоено 2 млрд 69 млн тенге, создано 35 ра-бочих мест.

На стадии реализации еще два проекта. ТОО «K-Oil» реализуется про-ект «Модернизация завода по производству раститель-

ного масла мощностью 18 тысяч тонн в год». Общая стоимость проекта 324 млн тенге. Вся сумма уже освоена. И сдача объекта запланирована на 2016 год. Реализация проекта позво-лит дополнительно создать 16 рабочих мест.

Также ТОО «Абсолют-ке-рамик» приступило к строи-тельству завода по выпуску облицовочного керамиче-ского кирпича мощностью 40 млн штук в год. Общая стоимость проекта 4 млрд 263 млн тенге. Но сдать объект планируют лишь в 2019 году. Запуск объекта

позволит создать 113 рабо-чих мест.

Прорабатываются и такие проекты, как строительство базы сжиженного газа, стро-ительство мясокомбината, производство керамической плитки. Но инвестиции по ним ожидаются не ранее 2016 года.

- Необходимо как можно больше привлекать предпри-нимателей, которые могли бы строить предприятия вну-три города, - сказал аким Ко-станая Базыл Жакупов. - Это позволит нам привлечь ин-вестиции в областной центр.

Ольга ГОРАЙ КРИМ-ИНФО

Предстанет перед судом

Водителю, сбившему ребенка на ул. Маяковского, предъявляется обвинение по двум статьям.

Вячеславу Девину, сбившему 25 июля подростка на ул. Маяковского, предъявляется обвинение в нарушении пра-вил ПДД и применении насилия в отношении представи-теля власти. 8 октября Девин предстанет перед судом.

- Уголовное дело в отношении Вячеслава Девина в суд №2 поступило 25 сентября, 29 сентября судья принял его в производство, - рассказала ведущий специалист суда Гульзада Джармухамедова. - Судья суда №2 Костаная Са-ветбек Мухамбетов назначил первое заседание в отно-шении водителя Вячеслава Девина на 8 октября на 10:00. Вячеслав Девин обвиняется по двум статьям: №345 ч. 3 и 380 ч. 2 УК РК.

Согласно обвинительному акту, 25 июля в 21:40 Девин ехал по улице Маяковского со скоростью 103 км/ч. Не справившись с управлением, он на тротуаре сбил под-ростка, 13-летнего Алишера Саматова. Мальчик от полу-ченных травм скончался на месте. Водитель был в легком алкогольном опьянении. Во время конвоирования Девин с целью скрыться применил насилие в отношении сержанта полиции, причинив телесные повреждения в виде ссадин и резаной раны правой руки.

Ольга ГОРАЙ

ПОДРОБНОСТИ

Павлодар станет доступней

Из Костаная в Павлодар будет ходить беспересадочный вагон.

АО «Пассажирские перевозки», учитывая многочис-ленные пожелания пассажиров, с 6 октября организовало курсирование беспересадочного вагона купейного типа из Костаная в Павлодар и обратно.

Как сообщил «НК» начальник Костанайского участка регионального филиала «Северный» АО «Пассажирские перевозки» Икрамжан Музарапов, беспересадочный ва-гон будет отправляться из Костаная в 21.50 часов 6, 10, 14, 18, 22 и 26 октября в хвосте поезда «Санкт-Петербург - Астана». Из Павлодара вагон будет отправляться с по-ездом сообщением «Москва - Астана». Прибывать в Коста-най вагон будет 9, 13,17, 21, 25, и 29 октября в 20.25 часов.

- Беспересадочный вагон в Павлодар является пробным. Если он не будет пользоваться спросом у наших пассажи-ров - его отменят, - отметил Икрамжан Ахмедович.

Цена билета - 5126 тенге.Валерия ВАХНЕНКО

ПРАЗДНИЧНО

За вклад в развитие образования

В Казахстане День учителя отмечают в первое воскресенье октября.

В преддверии этого празд-ника в один из ресторанных комплексов были приглаше-ны свыше 150 работников об-разования области.

С профессиональным праздником учителей и пре-подавателей поздравил заме-

ститель акима области Марат Жундубаев. Он отметил, что треть бюджета области еже-годно направляется на разви-тие образования, поддержку педагогов, строительство но-вых и реконструкцию старых школ. Сейчас в сфере образо-вания области трудятся более 22 тыс. педагогов, в их числе 4 доктора и 25 кандидатов наук, более 100 магистрантов. Каж-дый второй учитель имеет

высшую и первую категории. Постоянное увеличение чис-ла победителей республикан-ских и международных кон-курсов из числа костанайских школьников - итог того, что в учебных заведениях области активно воплощаются нова-торские проекты. Новому поколению учеников требу-ются новые подходы, спец-ифические знания, постоян-ное самосовершенствование, и многое здесь зависит от пе-дагога-наставника.

За особый вклад в развитие образования и воспитание подрастающего поколения лучшим представителям этой профессии были вручены гра-моты и ценные подарки. Сре-ди лучших педагогов области четверо костанайцев: учитель коррекционной школы-интер-ната №3 Мария Николаевна Доновская, преподаватель технико-экономического кол-леджа Марьяш Амиргужина, преподаватель педагогиче-ского колледжа Даметкен Капенова и директор средней школы №7 Бакыт Шугаева.

- Я работаю в школе уже 35 лет, из них 15 - в должности директора школы, и я очень рада, что мой труд так высо-ко оценен, - сказала Бакыт

Шугаева.А на следующий день во

Дворце культуры «Мирас» чествовали педагогов об-ластного центра. Их тепло приветствовал аким города Базыл Жакупов. Он подчер-кнул, что профессия учителя во все времена была и остает-ся одной из самых уважаемых и почетных.

- Перед педагогами стоят большие и ответственные за-дачи, и я убежден, что они с ними справляются на отлич-но, - отметил Базыл Жаку-пов. - Слова благодарности за большую работу хочется ска-зать в адрес педагогических коллективов школы №23, физико-математического лицея, гимназии №24, яслей-сада №27.

Лучшим педагогам вручи-ли благодарственные письма и подарки. Среди награжден-ных - Ляззат Ахмадиева из СШ №3, Асия Галимова из СШ №24 и Марина Дикон-тий из СШ №17. Самая пре-стижная награда за верность профессии - статуэтка «Ме-рей-Признание» была вруче-на учителю физкультуры СШ №22 Александру Багееву.

Александр КУЗЬМИЧЕВФото Александра ОТКИНА

ЖКХ

В зимнем режиме

В Костанае начался отопительный сезон.С 1 октября, согласно распоряжению акима города,

началась подача тепла на объекты первой категории потребителей - в детские сады, школы, больницы и по-ликлиники. Таких объектов в областном центре 138. На сегодняшний день 77 из них уже подключены к централь-ному отоплению. Из 32 школ на зимний режим работы перешли уже 28, руководители еще 4 не подали заявки. Из 23 детсадов подключен 21, из 22 колледжей - 5, из 8 вузов - только один.

Одновременно ведется подключение жилого фонда. Как отметил директор теплоэнергетической компании Виктор Шмыглов, общая готовность домов, обслужива-емых ПКСК, составляет более 98%. Не подготовлен к отопительному сезону 21 многоквартирный жилой дом, находящийся без обслуживания управляющих организа-ций. С жильцами таких домов сотрудники ГКП «КТЭК» и жилищной инспекции регулярно проводят сходы, на которых разбираются проблемные вопросы, мешающие проведению регламентных работ по каждому конкрет-ному дому. Многоэтажные жилые дома, технически не подготовленные к отопительному сезону, будут подклю-чаться к отоплению в последнюю очередь, как и дома, жильцы которых имеют большую задолженность перед теплокомпанией. На начало октября долг горожан пре-вышает 255 млн тенге.

О причинах задержки подключения дома к централь-ному отоплению можно уточнить в диспетчерской ГКП «КТЭК» по тел. 57-68-63.

Александр КУЗЬМИЧЕВ

(Окончание. Начало на 1-й стр.)

В микрорайоне КСК Архи-мед Мухамбетов осмотрел новые жилые дома, кото-рые возвели строители ТОО «Аяз». Дома пятиэтажные по ПСД, но строители «украси-ли» каждый дом мансардой. Ситуацию объяснила заме-ститель директора по произ-водству Марина Солодкова.

- Изначально строитель-ство жилья должно было финансироваться за счет республиканского и мест-ного бюджетов. Нам было профинансировано только 295 млн тенге, а строитель-ство обошлось в 391 млн тенге. Разница составила 66 млн, эту сумму должен был перечислить, но не пере-числил местный бюджет.

Это легло на затраты наше-го предприятия. Чтобы их компенсировать, мы начали строительство мансардных этажей. Это было согласо-вано с проектировщиками и акиматом. Но работы были приостановлены прокурату-рой. И вопрос возмещения затрат так и завис.

- А вы каким протоколом руководствовались, кто под-писал эти изменения, аким города, а может области? Получается, что дополни-тельный этаж вы возвели незаконно. Надо было из-начально делать проект на 6 этажей. В других городах так и делают: на первом эта-же проектируются магазины, офисы, другие объекты. По-сле завершения строитель-ства это компенсирует не-

предвиденные расходы. Но вы этого не сделали, поэтому поступили незаконно и бу-дете отвечать. Так что если хотите участвовать в стро-ительстве жилья в дальней-шем - надо правильно давать задания проектировщикам.

В этот день глава региона также проверил ремонт до-рожного полотна по ул. Ма-уленова, жилой комплекс «Жана кала» и новую мечеть, посетил очистные сооруже-ния ГКП «Костанай-Су» и «ТОО «Тазалык-2012».

Отвечая на вопросы жур-налистов по итогам поездки, Архимед Мухамбетов был немногословен:

- Костанай - это лицо об-ласти. Есть много вопросов. В малом объеме строится жилье. Город строит всего

160 тыс. кв. метров жилья. Поэтому наша задача в ближайшее время увели-чить строительство жилья. Строительство - это локо-мотив экономики. В тяже-лые экономические годы в этой отрасли всегда можно было занять делом большое количество людей. Только за счет больших между-народных организаций, таких как Евразийский, Азиатский банки развития, будем искать средства. Есть наработки. Есть опыт. Моя задача - определить и расста-вить акценты. Подготовить документы, чтобы быстрее реализовать эти проекты в области.

Александр КУЗЬМИЧЕВФото

Александра ОТКИНА

Объекты социального значенияОФИЦИАЛЬНО

КОСТАНАЙНАШ4Вторник, 6 октября 2015 г.

Во время месячника санитарной очистки планируется убрать и подготовить к зиме весь областной центр.

Первые общегородские субботники прошли в Ко-станае 1 и 2 октября. На суб-ботник вышли работники городского акимата во главе с акимом областного центра Базылом Жакуповым. За го-сударственными служащими закреплена территория око-ло акимата и аллея по ул. Байтурсынова.

- Ежегодно мы объявляем акцию по санитарной очист-ке Костаная, - сказал в интер-вью Жакупов. - На субботник

выходят государственные служащие, работники бюд-жетной сферы, школьники, студенты. Также мы обраща-емся к предприятиям, чтобы они тоже подключались к уборке города. Один человек самостоятельно не приведет Костанай в порядок, надо всем объединиться. Каждый должен болеть за чистоту в родном городе. И пока пре-цедентов не было, чтобы кто-то отказался принять участие в субботнике. Мы все делаем одно доброе дело.

90% сотрудников акимата вышли на субботник. Они сгребали листву, подметали брусчатку. А затем дружно грузили мусор в машину.

- Эта территория за нами

закреплена, - отметила со-трудница акимата Лаура Исабаева. - В основном мы весной и осенью выходим на субботники. Но бывает, и зи-мой приходится выйти снег расчистить. Мы относимся к субботникам как к рабо-те - ответственно. И всегда работаем с хорошим настрое-нием, ведь для себя убираем.

Также аким Костаная обратил внимание всех го-рожан и работников орга-низаций на то, чтобы не сва-ливали мусор вдоль трасс, в лога и не образовывали несанкционированные свал-ки, на уборку которых затем приходится изыскивать бюд-жетные средства.

- Долгие годы мы с вами

расчищали лога от мусора, - говорит Жакупов. - Но жи-тели Костаная продолжают их засорять. Этого нельзя допускать.

Во время месячника Се-верный полигон будет при-нимать мусор бесплатно. А организации также могут заказать в отделе ЖКХ ма-шину для вывоза мусора. В первом субботнике было задействовано 35 единиц техники, которая работала по заявкам организаций.

Аким Костаная пообе-щал, что убран будет не только центр Костаная, что все общественные места, закрепленные за организа-циями, будут приведены в порядок. Чистоту наведут и на окраинах города.

- Я обращаюсь к СМИ с просьбой проехать по Ко-станаю и посмотреть, как

убирают город в разных районах, - говорит Жаку-пов. - Если где-то уборка не будет вестись, то сообще-ния об этом в СМИ станут для нас сигналом.

И как оказалось, 66 пред-приятий Костаная не приня-ли участие в первом суббот-нике. Среди тех, кто так и не вышел убрать мусор на закрепленной террито-рии, - ЦОН, Казахстанско-российский университет, Костанайский социально-технический колледж, Каз-коммерцбанк, БТА банк и другие организации.

В связи с этим аким об-ласти Архимед Мухамбетов дал поручение организо-вать 100-процентную явку на субботник. Поскольку очистить от мусора всю территорию региона за счет бюджетных средств

не представляется возмож-ным.

- Погода будет благопри-ятная, нужно всех обзво-нить и сообщить, чтобы был массовый выход. Все кол-леджи и другие учреждения образования должны выйти на закрепленные участки. Не надо из этого делать какое-то мероприятие, чтоб их целый день держать на улице, в холоде, без пита-ния, без поддержки. Четко вышли, определили время, 2 часа достаточно, терри-торию убрали, погрелись и пошли по домам, - отметил на аппаратном совещании Мухамбетов.

Следующие общегород-ские субботники пройдут 8 и 9 октября.

Ольга ГОРАЙВалентина МЕЛЕХОВА

Фото Ольги ГОРАЙ

НАША ЖИЗНЬ

Более 2 тысяч случаев заболевания раком, около 8 тысяч предраковых заболеваний и доброкачественных опухолей было выявлено во время скрининговых осмотров в 2014 году.

Скрининг - это медицинское обследование, направленное на раннее выявление злокаче-ственных образований у чело-века. В Казахстане существует бесплатная государственная программа скрининговых об-следований по 6 видам рака: печени, молочной железы, шейки матки, пищевода и же-лудка, предстательной желе-зы и кишечника.

- Каждый скрининг прово-дится по целевым аудиториям, - рассказывает заместитель главного врача по организа-ционно-методической работе Костанайского онкологиче-ского диспансера Анжела Бексултанова. - Первое обсле-дование женщин на рак шейки матки - в 30 лет. Его повторяют каждые 5 лет. На сегодняш-ний день в области осмотре-

но 74,96% женщин. Второй скрининг также относится к женской целевой группе и призван выявить рак молоч-ной железы. Он проводится каждые два года. Возраст ос-матриваемых женщин - от 50 лет до 60 лет. Пока в области осмотрено 61,2% женщин.

Также есть скрининги, ко-торые затрагивают мужскую часть населения. По данным областного онкодиспансера, из 71,55% осмотренных муж-чин в возрасте от 50 до 60 лет на раннее выявление рака предстательной железы 24 че-ловека оказались больны этим недугом. Данному скринингу относится население в возрас-те от 50 до 60 лет. Благодаря работе медиков удалось выя-вить 40 случаев ранней стадии этого заболевания. За два года в Костанае из 59,88% осмотрен-ных пациентов в возрасте от 50 до 60 лет были выявлены 1 больной раком пищевода и 14 - раком желудка.

- Данная статистика, под-тверждает, что своевременное прохождение скрининга не только выявит симптомы рака, но и предотвратит развитие

других болезней, - говорит Ан-жела Бексултанова. - Поэтому, когда вас приглашают пройти обследование, не стоит отка-зываться. Ведь мнение, что люди умирают от онкологии, ошибочно. В основном люди погибают от метастаз, когда рак уже запущен и поражает другие органы. Есть огромная разница, если мы будем про-водить лечение на первых, вторых стадиях (которые вы-являются в процессе скринин-га), или если будем пытаться вылечить третью, четвертую, развитие которых можно было бы избежать.

По словам врачей-онколо-гов, появление 40% опухолей можно предотвратить благо-даря здоровому образу жизни, исключению контакта с таки-ми известными вредными ве-ществами, как табачный дым, контролю над профессиональ-ными вредными факторами, сокращению времени пребы-вания на солнце, а также им-мунизации против инфекций.

Важно также своевремен-ное посещение врача, урегу-лирование массы тела (если есть избыточный вес) и сон.

Следуя простым правилам, можно избежать страшной участи. Костанайский област-ной Центр проблем формиро-вания ЗОЖ активно работает над оповещением населения по вопросам, связанным с предотвращением рака.

- Наша главная задача - ин-формировать жителей области о необходимости профилак-тики таких злокачественных новообразований, как рак, - рассказывает координатор программы «Профилактика онкологических заболеваний» центра ЗОЖ Рабига Наукено-ва. - Мы разрабатываем букле-ты, всевозможные плакаты, пропагандирующие здоровый образ жизни и извещающие об онкозаболеваниях, показыва-ем ролики в больницах и ме-стах большого скопления лю-дей по данной теме. Основная цель нашей работы - повысить ответственность медицинских работников в отношении ран-него выявления раковых забо-леваний и заинтересованность населения в своевременном прохождении скрининговых обследований.

Дарья ТИМИНА

К СВЕДЕНИЮ

Скрининг: чтобы сохранить жизнь…

АЙТЫС

Мастерство поэтической импровизации

В целях развития древних жанров национальной куль-туры в КГУ им. А.Байтурсынова Областной центр само-деятельного народного творчества управления культуры акимата Костанайской области провел айтыс акынов «Мәңгілік Ел», посвященный 550-летию Казахского хан-ства.

На протяжении трех часов в актовом зале университета своим мастерством поэтической импровизации радовали зрителей 10 молодых акынов из Костаная, Аркалыка и Мендыкаринского района. Участники были разделены на 5 пар. Каждый из них пытался доказать зрителям и жюри, что его соперник проиграл в песенном диалоге. Участники воспевали историю Казахского ханства и независимость нашего государства.

Соревнуясь между собой в остроумии и поэтическом мастерстве, молодые импровизаторы сумели удостоить-ся зрительских оваций. Самым оригинальным в умении придумывать ответ в песенной форме стал 23-летний Бакытжан Алкебаев из Костаная, ставший обладателем Гран-при.

Первое место завоевал Батырлан Сагынтаев из Аркалы-ка, Дастан Беков (Костанай) и Нурсултан Касым (Коста-най) заняли второе место. Обладателями третьего места стали Акбабакызы Нария (Костанай) и Хафез Хайролла (Аркалык). Призеры награждены грамотами и денежны-ми призами.

- Это моя первая победа, я очень рад. Никогда не по-беждал в таких соревнованиях, бывали вторые, третьи места, но чтобы Гран-при - такого не было. Времени на подготовку было очень мало, соперники мои опытные, они не раз побеждали в таких мероприятиях. Но сегодня мой день, - поделился с «НК» Бакытжан Алкебаев.

Анель ЖУМАГУЛОВА

СУББОТНИК

«Организовать 100-процентную явку»

Бүгінгі нөмірде:

* Нашақорлық - азғын-дыққа жетелейді

* Бақыттарын ұлттық өнерден тапты

* Батыр Бауыржанның келініСейсенбі, 6 қазан 2015 жыл

Қазақ хандығының 550 жылдығы еліміздің өмірінде ерекше орын алады. Ілияс Омаров атын-дағы облыстық қазақ драма театрының ұжымы да бұл аса маңызды мәселеге ерекше көңіл бөлді.

Сондықтан да болар, республикамызда тұңғыш рет Қостанай өңірінде «Хан Кене» спек-таклі әзірленіп жатыр. Бұл туынды жұртшылық назарына үстіміздегі жылы 7-8 қазанда көрермен-дерге ұсынылмақ. Жалпы, көркем әдебиетіміз-де Кенесары хан туралы жазылған шығармалар баршылық. Дегенмен де, көрнекті жазушы Іли-яс Есенберлиннің «Қаһар» романы алар орны ерекше.

Осы романның желісі бойынша белгілі жа-зушы Оразбек Бодықов пен актер, режиссер, Қа-зақстан Республикасының еңбек сіңірген қайрат-кері Сәулебек Асылханов «Хан Кене» деген атпен оның сахналық нұсқасын жазып шықты.

Кенесары образының театр сахнасына дайындалуы – үлкен тынымсыз ізденістің, қыруар еңбектің нәтижесі. Осынау жауларына бас имей, халқының азаттығын армандап, өмірін құрбан еткен ханды сомдау да оңай емес. Онда басты кейіпкерді Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері, аса дарынды әртіс Қонысбек

Бегайдаров ойнайды. Бұл күндері өнер ұжымының арнайы шақыруы

бойынша жоғарыда аталған спектакльді дарын-ды режиссер, өнер майталманы Сәулебек Есен-бекұлы дайындап жатыр. Жақында біз осынау мәдениет саласының көрнекті өкіліне жолығып, көкейде жүрген сауалдарымызды қойдық. Ашық-жарқын мінезді тұлғаның кейінгі жастарға тағы-лым болар ой-пікірлері де аз емес.

Сәулебек ағаның есімі күллі елімізге танымал. Ол Халықаралық Жамбыл атындағы сыйлықтың және «Алтын жұлдыз» байқауының лауреаты. Қазіргі таңда Астана қаласындағы Қазақ ұлттық өнер университетінің театр, кино және теледидар факультетінің деканы болып қызмет атқарады.

Өзінің алғашқы режиссерлық жұмысын 1974 жылы Мұхтар Әуезов атындағы Қазақ мемлекет-тік академиялық драма театрында бастады. Ол алдымен «Айман-Шолпан» туындысын сахнала-ды. Оны талғампаз көрермен өте жылы қабыл-дады.

Осылайша ізденімпаз азамат көптеген дра-малық қойылымдарды жұртшылық назарына ұсынды. Өткен жылдар ішінде ұлтымыздың мақтаныштары Ғабит Мүсірепов, Тахауи Ахтанов,

Қалтай Мұхамеджанов, Сәкен Жүнісов секілді азаматтармен сыйласып, шығармашылық байла-ныста болды.

Кенесары Қасымұлын кім білмейді? Мақа-ламыздың басында айтып өткендей, батыл да қайсар бабамыз ғұмырын қазақ халқының жарқын болашағына арнады. Сондықтан да үстіміздегі жылғы Қазақ хандығының 550 жылдығына орай облыстық қазақ драма театрында қойылуы өте орынды екені даусыз.

Аталған спектакльдің өнер ордасының жақын-да ашылатын ХV-ші театр маусымына орайла-стыруы да құптарлық. Әсіресе, тәуелсіз еліміздің келешегі болып табылатын жастарымыз үшін оның берері мол. Мұны режиссер мен театр директоры, Қазақстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері Нұрлан Ерекешев жете түсін-ген. Осы мақаланы жазу барысында ұлы ақын Мағжан Жұмабаевтың:

«Алаштан талай-талай ерлер өткен,Ерлерде Кенекеме кім бар жеткен.Жалғыз-ақ Кенекем ғой қайрат қылған,Қазақты құтқарам деп қалың өрттен!» - деген жыр жолдары еріксіз ойымызға оралды.

Айзат АСҚАРҚЫЗЫ.

ҚАЗАҚ ХАНДЫҒЫНА – 550 ЖЫЛ

немесе режиссер Сәулебек Асылханов сахналаған «Хан Кене» трагедиясы ертең көрермендердің назарына ұсынылады

Ұстаздарға құрмет көрсетілді

Қазан айының алғашқы жексенбісінде педагогтар қа-уымы өздерінің кәсіби мере-кесін атап өткені белгілі. Соның қарасаңында шаһарымыздағы «Мирас» мәдениет сарайын-да облыс орталығындағы мұғалімдерге арналған салта-натты жиын болып өтті.

Бұл маңызды басқосуға Қо-станай қаласының әкімі Базыл Жақыпов қатысып, жас ұр-паққа сапалы білім, саналы тәр-бие беріп жатқан мұғалімдер қауымын осынау мерекелері-мен шын жүректен құттықта-ды. Оларға алдағы уақытта да мықты денсаулық, жауапты қызметтерінде табыс тіледі.

Онда білім ордаларын-да адал еңбек етіп жатқан білікті ұстаздардың жұмысы лайықты бағаланып, оларға құрмет көрсетілді. Шаһар басшысының марапатына ие болғандардың қатарында қа-лалық білім бөлімінің мама-ны Ғалия Елешева, №16, №7 орта мектептерінің таңдаулы ұстаздары Айнашым Ибраева, Ләззат Олжабаева, физика-ма-тематика лицейі мен Сырбай Мәуленов атындағы гимнази-яның мұғалімдері Людмила Дегтярева, Жанат Сәрсенбае-ва, М.Горький атындағы гимна-зия директорының тәрбие ісі жөніндегі орынбасары Марина Смолянаялар бар.

Сондай-ақ, №14, №27, №15 бала-бақшаларының білікті тәрбиешілері Татьяна Адрова, Татьяна Репетюк, Ольга Цвен-тух, техникалық-шығармашы-лық мектебінің қосымша білім беру педагогы Нұрлан Сыз-дықовтар да осындай грамо-таларға ие болды.

Университеттегі танымдық кеш Жуырда Қостанай әлеумет-

тік-техникалық университетін-де Қазақ хандығының 550 жыл-дық мерейтойына байланысты кеш болып өтті. Оған «Нұр Отан» партиясының облыстық филиалының мүшелері және зиялы қауым өкілдері қатысты.

Бұл басқосуда облыстық тілдерді дамыту басқарма-сы мамандары сөз сөйлеп, жиынның негізгі мән-маңызы-на тоқталды. Сонымен қатар еліміздің өткен жылдарынан сыр шертетін маңызды баян-дамалар оқылды.

– Қазақ хандығының 550 жылдығы бәріміз үшін де ерек-ше маңызды. Біздің жоғары оқу орнындағы бұл кешті өткізудегі мақсатымыз – өзімізде білім алып жатқан жастарды патри-оттық рухта тәрбиелеу.

Өздеріңіз де байқаған бо-ларсыздар бүгінгі кездесуде қаншама құнды ойлар мен пікірлер айтылды. Мұның бәрі де қатысушыларға үлкен әсер қалдырды, – дейді Қостанай әлеуметтік-техникалық уни-верситетінің ректоры, физи-ка-математика ғылымдарының докторы, профессор Қадырғали Жаманбалин.

Жастарды Отансүйгіштікке шақырады

Сейсенбі, 6 қазан 2015 ж. ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ6 МАҢЫЗДЫ МӘСЕЛЕ

«Нашақорлық – азғындыққа жетелейді»Нашақорлық – бүгінгі таңда жер бетіндегі адамзат үшiн

үлкен дерт болып отыр. Қаншама ұрпақтың өмiрiн жалмаған осынау індетпен күрес күн сайын күшейтiліп жатқаны да бел-гілі. Өкінішке орай, есiрткiге елiткендердің көбiсi жастар мен жасөспiрiмдер.

Жалпы есірткінің кімге болсын жақсылық әкелмейтіндігі баршаға аян. Ол оның шырмауына ілінгендерді азғындатып, адамдық бейнесінен айырады. Мәселен, кейбір дерек көздерiне қарағанда, Қазақстанда 500 мыңға жуық нашақор бар көрiнедi. Бүгiнде елімізде жыл сайын есiрткiге қатысты 20 мың қылмыс тiркеліпті.

Осы өзекті тақырыпты жазу барысында облыс орта-лығында ғұмыр кешіп жатқан бірқатар жастармен жолығып, олардың ой-пікірлерін жазып алған едік.

Ақерке Қуаныш – Қостанай мемлекеттік универси-тетінің 3 курс студенті:- Иә, «нашақор» деген сөздің өзі құлаққа түрпідей тиеді. Қазір-

гі таңдағы батысқа еліктеушіліктен туған, елдің болашағына ке-дергісін келтіретін үлкен қасіреттің бірі осы - нашақорлық екені даусыз. Нашақор адамның келешегінен не үміт күтуге болады? Ондай жандар өз өмірлеріне ғана балта шауып қана қоймайды, өзгелерге де теріс ықпалын тигізетіндерін естіп те, көріп те жүрміз.

Енді осы есірткінің шырмауына жастар қалай түсетіндігіне тоқталайық. Біреулер ермекке дәмін көрмек болып ұнтақ қабыл-даса, енді кейбіреулері аңдаусызда есірткі сатушылардың құрған торына түскендерін білмей де қалады. Ал олардың одан кейінгі өмірі бәрімізге де мәлім болар. Ең алдымен мұндай келеңсіздікке ұрынғандар өзінің жарқын болашағын құрбан етеді. Отбасына қаншама қайғы-қасірет әкеліп, ата-анасының абырой-беделіне нұқсан келтіреді.

«Ел боламын десең - бесігінді түзе», - деген сөзде үлкен мән жатыр. Олай болса, білім ордаларында есірткінің зияндылығы жайлы жиі басқосулар өткізіліп, дәрігерлер тағылымды әңгімелер ұйымдастырып жатса нұр үстіне нұр болар еді.

Салтанат Алдан – Қостанай мемлекеттік педагогикалық институтының 4 курс студенті:- Нашақорлық адам баласын хайуан кейпіне енгізіп қана қой-

май, адамшылықтан да айырады. Жалпы, өмірден түйгенімізге сүйенетін болсақ, кімнің болсын тағдыры өз қолында.

Сондықтан жастайыңнан арыңды сақтап, еліңнің, туған Ота-ныңның жарқын болашағы үшін адал қызмет етуге талпынған абзал. Салауатты өмір салтын ұстану күнделікті ғұмырлық дағдыңа айналғаны жөн. Бұл орайда спорттың алар орны ерекше.

Ол ең алдымен өзіңе деген сенімді арттырады. Сондай-ақ денсаулықтың кепілі. Ал, дені сау адам – қоғам байлығы. Бүгінгі қозғалып отырған мәселе өте өзекті. Жастар жағы ғасыр дертінен арылу үшін тек пайдалы іспен айналысып, еліміздің әл-ауқатының жақсаруына өздерінің қомақты үлестерін қоса бергендері абзал.

Шәкәрім Серікбаев – Қостанай мемлекеттік университетінің 4 курс студенті:- Біздің тәуелсіз еліміз жылдан-жалға өркендеп келеді. Әлемге

танылған мемлекетіміздің жастары да уақыт тынысына сай ғұмыр кешіп, адамға абырой әпермейтін нашақорлық, маскүнемдік, те-мекі тарту секілді зиянды әдеттерден өздерін аулақ ұстағандары абзал.

Шетелге еліктеудің де жөні бар. Сонан соң нашақорлық, қазір басты дерт болып отыр. Алайда кейбір ерік-жігері жоқ жастар қайсыбір есірткі сататындар мен нашақорлардың ықпалына қалай түскендерін білмей де қалады. Әдетте ондайлар бақуат отбасы-ларының ұл мен қыздарын төңіректейді. Есірткінің шырмауына ілінген жастар одан оңайлықпен құтылу қиын. Міне, осы кездері ата-аналар тарапынан қолдау аса қажет.

Біздің елімізде нашақорларды емдейтін орындар бар. Олар қолдан келгеннің бәрін де істеуде. Есірткі пайдаланудан арылуды алдына мақсат етіп қойған кез-келген бозбала немесе бойжеткен одан біржола құтыла алады. Сондықтан, бұл дерт кеңінен жайылып кетпеу үшін нашақорлықпен көп болып күресуіміз керек.

Ақшархат Біләлова - Қостанай мемлекеттік педагогикалық институтының 3 курс студенті:- Нашақорлық – әлемді жайлаған дерт. Қазіргі таңда есірткіні

ер азаматтар ғана емес, тіпті қыз балалар да қолданады. Бұрын жүрегі нәзiк¬жандыларымыздың арасында ондай жағымсыз әдет-термен айналысатындар мүлдем болмаған.

Біз ең алдымен қыз бала болашақ ана, бір шаңырақтың ырыс берекесі екенін ұмытпауымыз керек. «Әйел бір қолымен бесікті, екінші қолымен әлемді тербетеді», - деп босқа айтпайды. Әрбір қазақ аруы – ұлт мақтанышы. Осы бойжеткендеріміз есірткіге әуес болып, азғындаса басқалардан не үміт күтеміз?

Жасыратын несі бар? Осы қыздарымыздың арасында да есір-кіге үйір болумен ғана қоймай, мейрамханаларда ішімдік ішіп, темекі тартып жүретіндерді де білеміз.

Ондайлар өзін сәнқоймыз деп есептейді. Бұл түбірімен дұрыс емес. Сондықтан өз басым барша бойжеткендерді жаман әдет-терден аулақ болып, еліміздің мақтанышы болуға шақырамын. Жастық шақ мәңгілік емес, қас қағым сәтте өтеді де кетеді.

Елімізде көше, мекеме ата-улары мен жарнамалар дұрыс жазылмаса, сауаттылығымызға сын. Ал, сауаттылық – мәдение-тіміздің басты белгісі.

Қаладағы жарнамалар мен маңдайшалардың қазақ тіліндегі мәтінінен кететін қа-телер жайлы, бұдан бұрын да талай жазылып та, айтылып та жүр. Десек те, шаһарымы-здың көшелерінде қате жа-зылған жарнамалар саны әлі де азаймай отыр. Ана тілімізге селеку түсіретін жазулар дүкен сөрелері мен арнайы мекеме-лер алдында да жиі кездеседі.

Жуырда Қазақстан Респуб-ликасының Тілдер күні қар-саңында «Нұр Отан» партиясы облыстық филиалы «Жас Отан» жастар қанаты мен облыстық тілдерді дамыту басқармасы-ның ұйымдастыруымен «Таза тіл» атты акциясы жүргізілді. Осы уақытқа дейін аталмыш мекеменің қызметкерлері талай рет рейдтерге шыққаны белгілі. Оның нәтижесі де жоқ емес.

Осы жолғы «Таза тіл» ак-циясы «Нұр Отан» партиясы облыстық филиалы ғимараты жанынан басталып, шаһардың көшелеріндегі жарнамалар мен маңдайшаларды тексеру жұмысы одан әрі жалғасты. Сол рейдке қатысушылардың қатарында мен де болдым. Қо-лыма фотоаппаратымды алып, тілшілік қызметіме кірістім.

Біз ең әуелі Баймағамбетов көшесіне бет бұрғанымызда, осы маңдағы «Алтын парфюм» супермаркетті деп жазылған жазуға көзіміз түсті. Ол дұры-сы «супермаркеті» болуға тиісті еді. Бұл жерде «т» әріпі артық жазылғандығы көрініп-ақ тұр.

Сондай-ақ сол бір ғима-раттағы қатар орналасқан маңдайшадағы «кеңселер жалға беріледі» деп жазы-луға тиісті мәтіндер «қенсе-лер жалға беріледі» деген қате сонадайдан менмұнда-лайды. Сонымен қатар осы жерден байқағанымыз «қ», «ң» әріптерін жазуда сауатсы-здыққа жол берілген

Одан әрі Әл-Фараби даңғы-лының бойындағы «АРЕНДА»

деп жазылған мәтін кімнің бол-сын көзіне түспей қоймайды. Еріксіз ойланып қалдық. Сол сәтте назарымызға оның қа-зақша аудармасы «жал» сөзі түсті. Бұл аударманың дұрысы «Жалға беру» емес пе?

Бұдан әрi қаламыздағы орталық әмбебеп дүкенінің ішіне ендік. Жалпы «Жарнама туралы» Заңның 2-тарауының «Жарнамаға қойылатын жалпы талаптар» деген 6-бабының 2-тармағында «Жарнама маз-

мұнының бiр тiлден екiншi тiлге аудармасы оның негiзгi мағы-насын бұрмаламауға тиiс» деп атап көрсетiлген.

Алайда бұл талап рейд ба-рысында сақтала бермейтін-дігіне көзіміз жетті. Осы арада сөзіміз нақты болу үшін мысал келтіре кетелік. Мәселен, әлгі халық көп келетін сауда орта-лығында «Балажан – детский развлекательный парк» деген маңдайшаның орысшасы сау-атты-ақ. Ал оның мемлекеттік

тілдегі аудармасы «Балажан – балалық сауықтыру паркі» делінген. Негізінде ол «Бала-жан - балалар ойын-сауық сая-бағы» болып жазылу керек еді. Өкінішке орай, соған жауапты кісілердің немқұрайдылығы байқалып тұрған жоқ па?

Содан көшелерді жағалап, Орталық базарға жақындап та қалдық. Осы маңдағы «Пе-киннең әкелінген аяқкиімдер», «Ойншықтар», «Балалар киім», «Кенсе», «Кайнар», «Жұмыс үакыты» деген қазақ сөздер-дің әріптері де сауатты жа-зылмағандықтан рейдке қаты-сушылардың назарын аударды.

Осы «Таза тіл» акциясына байланысты рейдтер бары-сында облыс орталығындағы көшелердегі жарнамалар, маңдайшалардағы орыс тілін-дегі мәтіндер қазақ тіліне ауда-рылғанда кемшіліктерге жол берілетіндігі айқын көрінді.

Аталмыш тексеру акция-сына мұрындық болған «Нұр Отан» партиясы облыстық фи-лиалы «Жас Отан» жастар қа-наты мен облыстық тілдерді да-мыту басқармасының өкілдері мәтіндерді аударуда қателік-терге жол берген мекемелер басшыларына ескерту жасады. Олар бір аптаның ішінде одан қорытынды шығаруға уәде-лерін берді.

Қай заң болсын, орында-луымен құнды емес пе? Ал біздің елімізде мемлекеттік тілді құрметтеу әрбір азамат-тың парызы. Жалпы мемлекет-тік тілге құрмет – елге деген құрмет екендігін ұмытуға бол-майды.

ТІЛГЕ ҚҰРМЕТ – ЕЛГЕ ҚҰРМЕТ

Кемшілікке кеңшілік жасамайық

облыс орталығындағы мүгедек жарнамалар мен жарымжан маңдайшалар жайлы

Маңызды басқосуЖуырда Қостанай облыстық телекоммуникация дирекциясы

Қостанай облысы әкімдігінің тілдерді дамыту басқармасымен бірлесе отырып «Мемлекеттік тілдер саясатын жүзеге асырудағы этномәдени бірлестіктердің рөлі» тақырыбында дөңгелек үстел өткізді.

Бұл шараның негізгі мақсаты - Қазақстан халқының мәдениеті мен тілін насихаттау, халықтар арасындағы достық пен қоғамдық келісімді, этномәдени бірлестіктерін нығайту және де мемлекеттік тілдің мәртебесін көтеруге бағытталды. Басқосуға Қостанай облы-сы әкімдігінің тілдерді дамыту басқармасының басшысы Жанболат Үмбетов, Қазақстан халқы Ассамблеясы облыстық хатшылығының меңгерушісі Гүлмира Құдайқұлова қатысты.

- «Қазақ тілінің қолданылу аясын кеңейтуге ат салысу бар-шамыздың парызымыз. Себебі, мемлекеттік тілді білу міндетіміз. Бүгінгі жиында көптің көкейінде жүрген ойлар айтылды. Алдағы уақытта осы бағытта аянбай жұмыс істей беретін боламыз», - дейді Қостанай облыстық телекоммуникация дирекциясының басшысы Қажымұрат Темірханов.

Ата Заңымызға арналдыҚостанай облысы әкімдігінің мұрағаттар және құжаттама

басқармасының ұйымдастыруымен «Қостанай облысы әкімдігінің «Қоғамдық келісім» ҚММ конференц-залында «Қазақстан Рес-публикасының Негізгі Заңы: Конституциялық құрылыстың 20 жылдығы» атты жиын болып өтті.

Биылғы жыл – еліміз үшін маңызды даталарға толы екендігі белгілі. Соның ішінде мемлекетіміздің негізгі Заңы – Қазақстан Республикасы Конституциясының орны бөлек. Онда елімізде ғұмыр кешіп жатқан барша халықтардың құқығы жан-жақты қа-растырылған.

Жоғарыда аталған басқосуды заң ғылымдарының докторы, профессор Сергей Жалыбин жүргізіп отырды. Ол Ата Заңымыздың негізгі баптарына жан-жақты тоқталды. Қазақстан Республикасы Конституциясының өміріміздегі алатын орны жайлы да әңгімеледі.

Жиынға өңірімізге кеңінен танымал белгілі ғалымдар, соғыс ардагерлері және студенттер қауымы қатысты.

БЕТТІ ДАЙЫНДАҒАН Ақбота ҚАЛДЫБЕК.

Сейсенбі, 6 қазан 2015 ж.ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ 7ӨНЕР ЖӘНЕ ӨМІР

(Соңы. Басы өткен санда)

Сәрсен студиядағы барлық жұмыстарды шеберлікпен үй-лестіріп, бауырларының бой-ларындағы барлық қасиеттерін жарқырата көрсетулеріне мүм-кіндік жасап отырғаны біз үшін де өте қуанышты-ақ. Оның ақыл-кеңесінсіз бірде-бір маңыз-ды шаруа қолға алынбайды.

Оның жұрт біле бермейтін қырларына тоқталатын болсақ, асқақтата ән салады, қазақтың қара домбырасымен келістіре күй шертеді. Мінезі өте ашық-жарқын, кез келген кісімен тіл табыса білетін мәмілегерлік қасиеті де жеткілікті.

Одан кейінгі бауырымыз Дәу-рен әлі бойдақ. Негізгі кәсібі - қолөнер шебері. Әу баста бұған әкесі Қызылбайдың ықпалы тиіпті. Өзі суреттердің жиегін тоқиды. Бауыры Арланның жа-нында жүріп, шеберлігін шыңда-ды. Осы жерде болғандағы байқағаным, суреттердегі ою-өр-нектерді кәдімгі жүнді себелеп жасайды екен.

Ол 2013 жылы «Бәріміз бір-дейміз, кемсітуді білмейміз» деп аталатын мүгедектердің респуб-ликалық байқауында «Үздік жа-сампаз» номинациясы бойынша 2 орынды жеңіп алды. Оған бұл жүлдені қазақтың іскер қыздары-ның бірі, Қазақстан Республикасы Парламенті Сенатының депутаты Светлана Жалмағамбетова сал-танатты түрде өз қолымен тап-сырыпты.

Сондай-ақ, өткен жылы өзі секілді мүмкіндігі шектеулі жан-дардың жұмыстарының қатарын-да бұл тағы бір байқауда бағын сынады. Нәтижесінде 2017 жылы ЭКСПО-ға қатысу үшін ұйымда-стырылған еліміздегі айтулы до-дада 1-ші орынды жеңіп алды.

Сонымен қатар, былтыр атал-мыш студия атынан елордамыз Астанадағы «Шапағат» деп ата-латын өнертабыс саласындағы жарыста да көзге түсті. Мұнда Қа-зақстан Республикасы Әділет ми-нистрлігінің зияткерлік комитеті аталған шараны ұйымдастырып, талапкерлердің өздерін көрсету-леріне жағдай туғызды.

Осы ағайындылардың ішін-дегі ұлттық құндылықтарымызды аса қастерлейтін бауырларымыз-дың бірі – Арлан да өте намысты, қайсар жігіт. Ол да біреуге тәуел-ді болғанды жаны сүймейді. Өзі мектептің бастауыш сыныбында оқып жүрген кезінен сурет салуға жаны құштар.

Жастай әкесінен көргендерін есейе келе одан әрі дамытуға талпынды. Бастапқы кездері кәдімгі кітаптан көргендерін қағаз бетіне түсірсе, уақыт өте өнердің бұл түріне біржола ден қойды. Өзінің шығармашылық мүмкіндігі мен қиялына сүйене отырып, қаншама туындыларды дүниеге әкелді.

Өткен кезеңдерде талантты қазақ жігітінің қолынан шыққан туындыларының басын қосып, елордамыз Астанадағы Тәу-елсіздік, Келісім және Бейбіт-шілік сарайында «Уақыт жыл-дамдығы», Қазақ хандығының 550 жылдығына байланысты «Бабалар ізімен» деп аталатын көрмелері талғампаз қауымының назарына ұсынылды.

Жалпы, осы кезге дейін оның 35 шығармасы көпшіліктің игілігіне айналды. Азаматтың тың ізденістері де өзінің жемісін бер-ді. Үстіміздегі жылы «Бейнелеу өнері» номинациясы бойынша Қостанай облыстық меценаттар клубының «Шабыт» сыйлығына ие болды. Міне, мұның бәрі де оған қанат бітіргендей болды,

Бұдан басқа да республи-калық деңгейдегі бірқатар өнер фестивальдарында, халықара-лық «Шабыт» байқауларында да дараланып, өзінің болашағы жарқын екендігін баршаның ал-дында дәлелдеді. Өткен жылы жаңа технологияны ойлап тауып, оны одан әрі жетілдірді. Биыл әлемдік өнертабысқа байланы-сты арнайы патент алды.

Сонымен ол бұл күндері енді қандай шығармашылық жұмы-стармен айналысып жүр дегенге келетін болсақ, компьютерлік ди-зайн жобаларымен «3D» форма-тында үй-ішін безендіру, яғни қа-зақтың ұлттық этностық авторлық қазіргі стандартына сай стильмен шұғылданады.

Алысқа бармай-ақ нақты мы-сал келтіре кетелік. Кейіпкеріміз Арланның нақты жобасы бойын-ша Астанадағы №1 музыкалық мектебі бұларға мемлекеттік тап-сырыс берген болатын. Олардың бұл өтініші жоғары шеберлікпен орындалды. Жасалған туынды-лар олардың көрнекті залдарын-дағы ең жұртшылық назарына түсер орынға ілінді.

Арлан ініміз шәкірт те тәрби-елеп келеді. Мұның алдынан өт-кен Азамат, Қуаныш, Зара, Әсел, Алтын, Елжандар тәлімгерлерінің үмітін ақтады. Өз беттерімен еркін жұмыс істейтін деңгейге

жетті. Біздің ұққанымыз, оның шығармашылығын бір қарағанда дәстүрлі киіз басу өнеріне әбден ұқсатуға болады. Өйткені, оның салған суреттерінің жиектеріне тоқыма әдісі де қолданылады.

Осы жігіттердің ішіндегі сөзге шешен, ата-бабамыздан мирас болып келе жатқан мәдениетіміз бен өнерімізді ерекше ардақ тұтатын Бағлан бауырымыз қазір орда бұзар 30 жаста. Ол Ахмет Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университетінің фи-лология факультетінің түлегі.

Өзін филология ғылымдары-ның докторы, профессор, есімі республикаға танымал ғалым Ал-мас Әбсадықовтың шәкірті ретін-де мақтан тұтады. Оңашада өлең жазады. Поэзиялық туындылары Қостанай шаһарында жарық көр-ген «Тобыл толқындары» деп ата-латын алманахқа енді.

Өңірдегі қаламгерлерден Қа-зақстанның халық ақыны Әсия Беркенова, дарынды ақындар Ақылбек Шаяхмет, Нұрқанат Құлабаевтарды өзіне ұстаз са-найды. Сондай-ақ, замандастары Ерлан Қалмақов, Абылай Мауда-новтардың шығармашылық із-деністеріне де өте тәнті.

Осыдан екі жыл бұрын рес-публикалық мүмкіндігі шектеулі

жандардың арасында өткізілген мүшәйраға қатысып, танымал тележүргізуші, дарынды ақын Қалқаман Сариннің назарына ілінді. Осынау қаламгер оған: «Егер шығармашылық ізденісіңді ұдайы жалғастыра берсең, сенің болашағың жарқын болатын-дығына нық сенімдімін» деген ең ізгі тілегін білдіріпті.

Жалпы, өзі өлең жазумен қатар, қазақтың мәдениетін, эт-нографиясын зерттеумен де айналысады. Ақындардан ұлты-мыздың мақтанышы Абай Құнан-баевты пір тұтады. Өзінің аудар-машылық өнері де бар. Бұған орыс халқының біраз ақын-жа-зушыларының көркем шығар-маларын қазақ тілінде сөйлетуі жарқын айғақ бола алады.

Міне, қымбатты оқырмандар арамызда осындай намысты да жігерлі, еңбекқорлық, табан-дылық, азаматтық, қайсарлық, батылдық сынды қасиеттерімен дараланатын ұлтымыздың пер-зенттері ғұмыр кешіп жатқаны бәріміз үшін де мақтаныш. Әри-не, бір мақалада олардың бар-лық талант деңгейлерін, рухани

жан-дүниелерінің байлығын, шығармашылық зертханаларын арқау етіп, жазып шығу да мүмкін емес.

Алайда, «теңіздің дәмі там-шысынан сезіледі» демекші, өзімізге бұрын белгісіз ағайынды жігіттердің көптеген қырлары мен сырларын көпшілікке жеткізуге тырыстық. Олар алдағы уақытта еліміздің атынан Біріккен Араб Эмиратындағы Қазақстан Респуб-ликасы елшілігі ұйымдастырып отырған аталған елдің құрылға-нына 42 жылдығына орай халық фестиваліне қатысқалы отыр.

Бұған әлемнен 8 мемлекетінен табиғи дарынды, өз елінің атын асқақтатып жүрген азаматтар, өз туындыларын алып бармақ. Сол кіл мықтылардың қатарында Сол-түстікте жатқан Қостанайдан Ар-лан бауырымызға қатысу бақыты бұйырды.

Сонымен қатар үстіміздегі жылы Астана мен Ақтөбеде Қа-зақ хандығының 550 жылдығына арналған шарада өткелі жатқаны белгілі. Осы үлкен басқосуда да бұлар өздерінің туындыларымен ондағы қалың жұрттың назарына ілігері даусыз.

Студия жетекшісі Сәрсен бол-са, биылғы көктемде Алматыдағы Қазақстандық және Халықаралық туристік жәрмеңкеге облыстың атынан қатысып, өңірдің абы-ройын көтерді. Онда ол студи-яның шығаратын өнімдері, яғни этнографиялық туризм саласын өзгелерге әңгімеледі.

Міне, ағайынды Аңқауовтар өздерінің бойындағы табиғи та-

ланттарының арқасында әу баста әкесі армандап, бұларға аманат ретінде қалдырған сенім үдесінен шықты. Біз оларға алдағы уақыт-та да аңсаған армандарыңа жетіп, ұлттық құндылықтарымыз-ды брендке айналдыра беріңдер деген ең ізгі ниетімізді білдіреміз.

Оразалы ЖАҚСАНОВ.

Бақыттарын ұлттық өнерден тапты

немесе ағайынды Сәрсен, Дәурен, Арлан және Бағлан Аңқауовтардың тың ізденістері баршаға ғибрат

Сейсенбі, 6 қазан 2015 ж. ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ8 РУХАНИЯТ

Баукеңнің шаңырағында

болғандаҚазақ елі Кеңес Одағының Ба-

тыры, сонау Ұлы Отан соғысында ұлтымыздың атын асқақтатқан Ба-уыржан Момышұлын кезінде аса қадірледі. Қазір де солай. Журна-лист болған соң алдыңда қойған мақсаттарың болады. Соның бірі Бауыржан атамыздың тәрбиесін көрген перзенттерімен сырласып, оның ізі қалған шаңырақта болу еді.

Әрине, ол үшін Алматыға бару қажет-ті. Осыдан екі-үш жыл бұрын арнайы уақыт тауып, осы өзіміз оқып, студент шағымыздың бақыт-ты күндері өткен шаһарда болдым. Оның алдында өзім екінші әкемдей болып кеткен Бекқұл Садықов ағамнан Зейнеп Ахметованың теле-фонын алған едім.

Әлгі қалаға жетісімен қазақтың аяулы қызымен хабарластым. Оның «Шуақты күндер» деген кітабын оқып, іштей өте риза болған мен Зекеңді теледидар арқылы көр-генім болмаса, бұрын ешқашан да тілдеспеген едім. Сондықтан алдын ала хабарласып, кездесетін шақты белгіледік.

Атақты Бауыржан Момышұлы-ның ұлы мен келіні тұратын көп қабатты үй сол көрікті шаһардағы көк базардың маңында орналасқан екен. Бұрын білетін қалам болған соң оны қиналмай таптым. Есікті Зейнеп апамыздың өзі ашты. Әйел затының қандай екендігі оның шаңырағындағы айнадай таза-лықтан да байқалады емес пе?

Пәтерде артық жатқан затты көрмедім. Ол төрге бөлмеге өтуімді сұрады. Апамыз өте ширақ болып шықты. Ә дегенше шай да дайын болды. Екеуіміз әңгіме барысын-да біраз жайды қозғадық. Мені әсіресе, ұлтымыздың қайсар да батыл ұлының, яғни Бауыржан Мо-мышұлының азаматтық қырлары, отбасына деген сыйластығы, ба-лаларының одан алған тәлімі қы-зықтырды.

Зейнеп апамыздың мақтағаным емес, өте кішіпейіл, жоғары мәде-ниетті, қазақ халқының барлық әдет-ғұрыптарын, салт-дәстүрін, сөз өнерін терең меңгерген парасатты жан екендігі бірден сезілді. Оның

әрбір пікірінен инабаттылықтың, жомарттықтың, ерекше адамгер-шіліктің исі аңқып тұрды.

Ең алдымен айтарым, бұл апа-мыз да кәдімгі зиялы отбасында өсіпті. Әкесі дәрігер болса, ше-шесі де өз заманының көзі ашық, көкірегі ояу адамдарының бірі екен. Зекең Алматы облысы Талғар шаһарында кәдімгі орта мектепті аяқтады.

Ағалары да, інісі де әке-шеше-сінің өнегелі тәрбиесін алғандықтан олар да жастайынан өздерінің ал-дына биік мақсат қойған-ды. Отаға-сы кәдімгі Тибет медицинасын бір кісідей меңгерген ардақты кісі-ді. Өзі көп сөйлемейтін бір тоба жан болатын.

Бұрынғы әйелдер қандай ғани-бет еді десеңізші. Олар перзент-терінің көздерінше әкелерін үнемі мақтап, оның үлгілі жақтарын ба-лаларына айтып отыратын. Сол себептен де шаңырақтағы Зейнеп апамен қатар ұлдар да отағасын пір тұтып өсті.

Мәселен, шешелері «Тынышта-лыңдар, әкелерің келе жатыр» деп айтса, бәрі де бір сәт үнсіз қалатын. Үйде өзіміз журналистикада жиі қолданатындай кәдімгі шыбынның ызыңы естілетіндей тыныштық ор-найтын.

Филология факультетінде

оқыдыКейбіреулер Зейнеп апамызға:

«Сіз бұрын Бауыржан Момышұлы туралы білетін ба едіңіз? Оған келін болу да оңай болмаған шығар?» де-ген сауалдар да қоятын көрінеді. Әрине, бұған мұның жауабы да қашанда дайын. Себебі, өзі өткен жылдарда ұлтымыздың хас ба-тырының жалғыз ұлының өмірлік сыңары ғана емес, атасының туған қызындай болып кетіп еді.

Ол да сонау мектеп қабырға-сында жүргенде болашақ әде-биет саласының маманы болуды армандап, кітапты көп оқыды. Сол кезде Александр Бектің «Ар-палыс» деп аталатын кітабымен жете танысқан-ды. Онда Бауыржан Момышұлы туралы да жан-жақты айтылады.

Оның үстіне батыр туралы

халық арасында қаншама аңыз әңгімелер тарағаны белгілі. Ол бой-жеткен шағынан осының бәрін де өз құлағымен естіп өсті емес пе? Бірақ, ол ешқашан да халықтың ар-дақтысы, кешегі қанды майданда дивизияны басқарған полковник Бауыржанның келіні боламын деп ешқашан да ойлаған емес.

Зейнеп апамыз қолына кәме-леттік аттестат алғаннан кейін еліміздегі ең маңдай алды оқу орны С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің фи-лология факультетіне оқуға түсті. Мұнда небір мүйізі қарағайдай атақты профессорлар дәріс берді.

Өзі де зейінді, бір оқығанын ешқашан ұмытпайтын. Сабаққа да өте тиянақты еді. Аталған универ-ситетте әдеби бірлестік болатын. Мұндағылар жылда есімі халықтың аузында жүрген біртуар тұлғалар-мен жүздесулер ұйымдастырып, олардың пікірлерін өз ауыздары-нан естуге мүмкіндік жасайтын.

Осындай дидарласулар сту-денттердің де ой-өрісін кеңейтіп, олардың өмірді тануына өз ықпа-лын тигізетін. Сондай кездесу ұл-тымыздың қаһарман ұлымен 1963 жылы өтті. Оның алдында жастар арасында «Атақты Бауыржан Мо-мышұлымен жүздесу өтеді» деген хабар тез тарады.

Содан болашақ әдебиетшілер осы сәтті асыға күтті. Аталған жоға-ры оқу орнының сол кездегі Киров көшесіндегі орналасқан ғимара-тының үлкен залы лық толды. Бір кезде Бауыржан атамыз да әскери киіммен залға кіріп келді.

Ұлы адамдар қашан да да-раланады емес пе. Баукеңнің жүріс-тұрысының өзі бір ерек-ше болатын. Ешкімге ұқсамайтын өзіндік даусы да кез-келгеннің на-зарын еріксіз аударатын. Залдың орта шенінде отырған Зейнеп апа да оны алғаш рет көріп, өзге құрбы-ларымен таңқалысты. Сол уақытта Бауыржан атамыздың көзіндегі от айналысындағыларға ерекше әсер еткендігін байқады.

Мұндай жүздесу қашанда ерекше есте сақталады. Батырға сұрақтар қарша жауды. Ол әри-не, оның бірде бірін жауапсыз қалдырған жоқ. Әңгіме өте мән-ді де мазмұнды өтті. Содан кейін студенттер қауымы жатақханаға барған соң да ол туралы алған әсерлерімен бөлісті.

Осы арада мен де кезінде Ба-уыржан атамызбен осындай ди-дарласудан көп жайды көңілге түйгенімді айтқым келеді.

Бақытжан ағамен танысқан сәт

Зейнеп апамыздың ғұмырлық жары, яғни осыдан біраз уақыт бұрын дүниеден өткен жазушы Бақытжан Момышұлымен танысқан кездері де мәңгілік жадында сақта-лып қалды. Сөздің орайы келгенде, Бауыржан атамыздың жалғыз ұлы Бәкең де жазушы болғандығын айтып өткенді орынды санаймын.

Олар жалпы Жамбыл облысы атақты Жуалы ауданынан шыққан. Ол Бәукеңнің талай еңбектерінде жазылды емес пе? Мәселен, ба-

тырдың «Ұшқан ұя» деген кітабын оқыған адам көп жайға қанығады. Ол дүниеден өткенше кіндік қаны тамған өңірді аузынан тастаған жоқ.

Бақытжан аға негізінен аудар-ма саласымен көп айналысты. Қа-зақтың танымал қаламгерлерінің шығармаларын орыс тілінде сөй-летті.

Енді тақырыптан ауытқымау үшін Зейнеп апамыздың ғұмы-рының қөп жылдарын бақытты өткізген кезеңдеріне де тоқталып өтелік. Сол кездері Зекеңнің үй-лері Алматы шаһарының іргесінде орналасқан-ды, яғни біз студент кезімізде атақты апорт алмасын терген «Горный гигант» елді-ме-кенінде тұратын.

Өзінің жақсы араласатын құрбы қызы бар еді. Ол бірде сол маңда нағашы апасы тұратындығын бұған айтып, екеуі серік болып барып келейік деп ұсыныс жасады. Оның сөзін қимай, онымен әлгі бейтаныс шаңыраққа табан тіреді. Міне, дәл сол кезде Бақытжан аға осы үйде емделіп жатқан-ды. Олардың ара-сындағы білістік пен сыйластық осы шақтан басталды.

Құрбысы Бибінұр себепкер бо-лып, екі жас бір-бірін ұнатып, қа-рым-қатынастары одан әрі жалға-са түсті. Сол шақта Бақытжан аға 26 жаста екен. Осынау 1967 жыл ерлі зайыптының есінде өмір бойы сақталды. Аталған яғни бұлардың танысуына себепкер болған үй Ал-маты шаһарындағы Бәйсейітова мен Калинин көшесінің бұрышын-да болатын.

Осылайша бұлар жарасып, шаңырақ көтерді. Бұл олардың ең бір шуақты кезеңдері-тін. Кейін Бауыржан атамыздың сырқатына байланысты өздерінің әлгі үлкен қаланың бір шетіндегі екі бөл-мелі пәтерінен атақты Баукеңнің пәтеріне қоныс аударды.

Зейнеп апамыз өзінің келін-дік жолын ешқашан да ұмытқан емес. Қайын атасына соңғы демі біткенше туған қызындай қарады. Мінезді, әрі нені болсын жасыр-май бетке айтатын Бауыржанның сөздерін де көтерді. Халық ардақ тұтатын жанның қонағының да қас-қабағына қарады.

Қазақтың елде туған-туысқан-дары аз болмайды. Сонау Жамбыл облысындағы Жуалыдан Алматыға жолы түскендердің бәрі алдымен жерлесіміз деп батырдың үйіне түсетін. Оларды ыстық ықыласпен қарсы алу, ас-су дайындау секілді қазақы салт-дәстүрлердің бәрі де Зейнеп апамыздың мойнында бо-латын.

Одан басқа да Бауыржан ата-мыз халықтың адамы емес пе? Оны кездесулерге жиі шақыратын. Сол кездері үстіне киетін киімдеріне шаң жуытпай, алдын-ала дайын-дап қоятын. Батырды қазақ жұрт-шылығы ерекше қастерледі. Мо-мышұлы деген фамилияның өзі көп жайдан хабар беріп тұратын.

Бұлар да Бауыржан Момышұлы-ның әулетіне сай болуды ойлады. Өздері де Бәукеңнің мәртебесін асқақтатып, жалғыз ұлдары Ержан-ды да жастайынан қазақы тәрбие беруге тырысты. Оны мемлекеттік тілдегі мектепке оқытты.

Жасыратын ештеңесі жоқ, сол кезде үлкен қалаларда өзіміздің қара көздеріміз ұл мен қыздарын орысша мектептерге беретін. Бірақ ондайларға батырдың ұлы Бақыт-жан ағамыз: «Ең бастысы балам қа-зақы болып өссе болды» деп тіке айтып тастайды екен.

Осы Бақытжан аға да үш айлығында үстелдің үстіне құлап, жамбас сүйегін зақымдап алыпты. Сол кезде әкесі майданға кеткен-ді. Бұл анасының ішіндегі жеті айлық шарана-ды. Сол Бақытжан аға да өсе келе әкесі секілді дарынын ел мойындаған қаламгер болды.

Зейнеп апамыз да адамгер-шілік, инабаттылық, үлкен мен кішінің арасындағы сыйластық жайлы мөлдірете жазатын жазушы ретінде барша жұртшылықтың арасында үлкен ілтипатқа бөленді. Қазақ қыздары оның ұлтымыздың біртуар перзенті Бауыржан Мо-мышұлы туралы жазған «Шуақты күндер» деп аталатын кітабын құштарлана оқыды.

Осы еңбект ің халықтың жүрегінен берік орын алып, жа-стардың сүйіп оқитын кітабына айналғаны соншалықты, ол бірнеше рет қайта басылды. Бұл шығарма-ның құндылығы неде? деген сауал да туындауы мүмкін. Осы туынды-ны тауып алып, оған ерекше ден қойған кез-келген оқырман Кеңес Одағының Батыры Бауыржан Мо-мышұлының барлық бойындағы асыл қасиеттері жайлы жан-жақты мағлұмат алады.

Зейнеп апамызбен әңгіме ба-рысында оның қазіргі қазақ келін-дері мен қыздарының ұлтымыздың айнасы екендігі, олардың ана мен енені күту жөніндегі міндеттері жайлы ой-толғамдары шынымды айтсам мені өте дән риза етті.

Ол кісінің теледидардағы сөзін тыңдаудың өзі бір ғанибет. Ал кезінде республикалық «Айқын» газетінде оның ұлттық құнды-лықтар жайлы жазған туындылары бірнеше санда жарияланды. Оның соңғы жазған шығармасы да Алма-тыдағы «Санат» баспасынан жарық көріп, оқырмандарға жол тартқан-дығын білеміз.

Өзім Алматыға жолым түскен кезде осынау аталған баспаның бұрынғы директоры, Алаштың ұл-тжанды азаматтарының бірі Серік Әбдірайымовтың қызынан осы әсем безендірілген кітапты алдым.

Бұл тәлім-тәрбиелік мәні айрықша шығарма менің үйімдегі бай кітапханамдағы ең маңыз-ды да ғибраты мол еңбек ретінде мәңгілік сақталады. Оны өзім ғана емес, балаларыма да оқып шығуға кеңес бердім. Болашақта немере-лерім де онымен танысады деген үмітім жоқ емес.

Сонымен ұлтымызда қайын ата-сын сыйлаған, оның есімін әрдайым әспеттеп келе жатқан бір келін болса, ол ұлтымыздың аяулы қызы Зейнеп Ахметова дер едім. Ол осы құтты шаңырақтың ырыс-берекесі. Әлі күнге дейін байтақ қазақ елінен Баукең мен Бақытжан ағаны іздеп барған жұртшылық осынау қасиетті шаңыраққа соқпай кетпейді.

О.ЖАБАЙТЕГІ.

Батыр Бауыржанның келіні Атасының мұрасын қастерлеген жазушы Зейнеп Ахметова туралы әңгіме

Әнді жиырма бес жастан жаза

бастады- Жанат қарындасым есіміңе

сырттай қанықпын. Өзіңнің әсем ән-деріңе ғашық қандастарың да жет-кілікті. Қазір қайда тұрасың және қай жерде жұмыс істейсің? Бүгінгі сыр-сұхбатымызды осы сауалдан бастасақ?

- Жылы лебізіңізге рахмет. Біздің қазақ «Жақсы сөз жан семіртеді» дей-ді, егер менің жүрегімді тебірентіп шыққан сұлу да лирикалық әндеріме бауырларым тәнті болып жатса мен үшін одан артық бақыт жоқ.

Өзім Астанаға 1997 жылы Арқа-лықтан көшіп келдім. Содан бері де бұл шаҺар қаншама өзгерді емес пе. Астанамыз қазақыланды. Еліміздің барлық өңірлерінен бауырларымыз жиналып жатыр. Мәдениет пен өнер де жыл санап өркендеп келеді.

Бұл күндері елордамыздағы №38-ші балабақшада музыкалық жетекшімін, бойымдағы барлық қабілетімді жас ұрпаққа арнап жатқан жайым бар. Өйткені, әсем әуен, тәтті күй бүлдіршіндерімізді сұлулыққа баулиды.

- Сіз Торғай өңірінің қызы екеніңізді білемін. Бірақ соны өз аузыңыздан естісем деп едім.

-Айтуыңыз өте орынды. Мен бұрынғы Торғай облысы Аманкелді селосында 1965 жылы 26 қазанда дүниеге келдім. Өзім адал еңбек пен маңдай терді қастерлейтін қарапайым ғана қазақ отбасында туып өстім. Қазақы өңірде тәрбиеленіп, айна-ламдағы кісілерден көп жайды көңіл-ге түйгенімді әрқашан мақтан етемін.

Шаңырағымыздың тірегі әкем Бо-раштың өнерге ешқандай қатысы жоқ. Техника тілін бес саусақтай меңгерген маман болатын-ды. Оның күндіз-түні ойлайтыны отбасының амандығы мен ұл-қыздарын өз қатарынан қалдыр-май өсіру-ді.

Біз үшін осы тұлғаның азамат-тығы, қайырымдылығы, кісілігі ешқа-шан ұмытылмайды. Ардақты әкеміз осыдан 14 жыл бұрын дүниеден өтті. Ол кісі кәдімгі екі жауырыны жерге тимеген палуан –ды.Бұл өнер оған ата-бабасынан жұққан екен.

«Әке көрген оқ жанар» демекші, ағам Маратқа осы палуандық өнер әкемізден дарыды. Жастайынан күреске бейім болып, талай респуб-ликалық жарыстарға қатысты. Өзінің шын мәнінде қарсыластарына қарсы тұра білетін азамат екендігін әбден дәлелдеді.

Өкінішке орай, бауырымның ғұмыры қысқа болды. Бұл күндері өзі арамызда жоқ болғанымен, оның қос құлыны Нұрсұлтан мен Еркебұлан оның өмірін жалғастырып, әке атына кір келтірмеуге талпынып жүргендері қуантады. Нұрсұлтан да палуан. Өзі Астанадағы Қажымұқан Мұңайтпасов атындағы спорт мектебін бітірді.

Әке туралы сөз болғанда анамыз Қалентай хақында да аз-кем тоқталып өткенім жөн шығар. Ол барлық қазақ әйелдері секілді өз шаңырағының ұйытқысы, ырыс-берекесі бола білді.

Сауда саласында жұмыс істей жүріп, отағасының қас қабағына қарап, оның алаңсыз жұмыс істеуіне жағдай жа-саған ерекше жан.

Жалпы, біздің шаңырағымызда 7 бала тәрбиелендік. Мен солардың екіншісімін. Сіңлілерім Дина, Зина, Ләззат, Салтанаттар да қазақтың өнері мен мәдениетін қастер тұтады. Алайда бауырларымның арасында компози-торлық өнерді өзім таңдадым.

- Өзіңіз әу баста өнерді әншілік-тен бастапсыз. Егер құпия болмаса, сол жасөспірім кезіңізге де қысқаша шолу жасап өтсеңіз?

- Бәрі де сол алаңсыз әрі бақытты мектеп оқушысы кезінде басталады емес пе. 13 жасымда Аманкелді елді мекеніндегі Әліби Жанкелдин атын-дағы орта мектептің шәкірті болатын-мын. Сол шақта сахна шығуға деген іңкәрлігім өте күшті еді.

Аудандағы мектепаралық жа-рыста атақты композитор Ескендір Хасанғалиевтің «Туған жер» деп ата-латын патриоттық әнін жұрттың ал-дында шырқап, грамота алғаным күні кешегідей жадымда. Жастық кездегі мұндай елеулі оқиғалар ешқашан да ұтылмайтындығына көзім әбден жетті.

- Со н д а ко м п о з и то р л ы қ қабілетіңізді қай кезден көрсетіп, оны айналаңыздағы кісілер шын мәнінде мойындай бастады?

- Әрбір әннің шығу тарихы бола-ды, болмаса оған белгілі бір жайлар әсер етеді.Бұған әрі сезімнің ерекше құдыретін қосыңыз. Өзімді елге та-нытқан алғашқы әнім жергілікті ақын Бейбіт Оспановтың сөзіне жазылған «Ақ шағала» екені талассыз.

Осы қаламгер бауырым Астана қаласында ғұмыр кешіп жатыр. Әлгі ән негізі махаббат тақырыбына ар-налған. Жасыратыны несі бар, өзім бір азаматқа ғашық болдым. Ол кісіге де-ген ықыласым осы туындыны дүниеге алып келді.

Алайда оның алдында «Ақ әже» деп аталатын әнімді жазған болатын-мын. Оның сөзі аманкелділік ақын әрі журналист Хамитбек Мұсабаевтікі.

Мен жоғарыда әрбір ән компо-зитордың көңіл-күйіне байланысты туатындығын босқа айтқан жоқпын. «Ақ әже» әнінің дүниеге келуіне өзім жастайынан бауырында өскен асыл әжемнің кенеттен сал болып, төсек тартып жатып қалуы тікелей әсерін тигізді.

Ән де емдейді деген рас екен. Сол кезде ол кісі 73, яғни мүшел жасында болатын. Менің жазған әнім кейуанаға жағымды әсер етіп, содан көп өтпей ол аяққа тұрып кетті. Содан ардақты әжем 90 жасқа дейін арамызда өмір сүріп, әулетіміздің үлкен бәйтерегі атанды.

- Сонымен қазіргі күнге дейін қан-ша ән жаздыңыз? Солардың қайсысы жаныңызға жақын. Еліміздегі қандай өлеңнің сөзін жазатын белгілі ақын-дармен шығармашылық байланыс жасайсыз? Әңгіменің орайы келген-де, осы жайлы да баяндап берсеңіз?

- Өз басым әннің санына емес, сапасына көңіл бөлемін. Әннің мәтінінің мағыналы да мәнді болуы да өзім үшін аса маңызды. Осы күнге дейін 20 әнім дүниеге келді.Негізін-

де әрбір ән композитордың жанына жақын. Мәселен, «Аққу сезім», «Туған жер», «Туған ел», «Анашым» секілді әндерімнің сөзін респуликаға белгілі ақындар Жолбарыс Баязид, Хамит-бек Мұсабаев, Жандос Бәдел сияқты ақындар жазды.

- Әрбір композитордың ән жазу тәсілі, жазу мерзімдері болады. Біреу көк орай шалғынды көктемді, енді біреу жайдары да шуақты жазды, енді кейбіреу қоңыр күзді ұнатады деген секілді?

- Мұныңыз рас. Мен секілді компо-зиторға да дарынды ақындар секілді көңілдің жоғары болуы, жыл мезгіл-дері де тікелей әсерін тигізбей қой-майды. Өз басым жаңа өзіңіз айтып өткендей, көктем айы мен қоңыр күзді ұнатамын. Қиялым қияндарға ша-рықтап, әсем әндер туындап жатады.

Әйтсе де әрбір әннің мәтінін таңдамас бұрын маған алдымен әуен келеді. Содан кейін ғана барып өзім шығармашылыққа аса құметпен қа-райтын ақындардың жырларына сүй-енемін.

Әуелі училищені аяқтадым

- Жақсы композитор болу үшін құдай берген табиғи дарынмен қоса музыкалық білімнің де ауадай қажет екендігі даусыз. Сіз осы маңызды мә-селе жайлы не айтар едіңіз?

- Бұл пікіріңізге де толық қосыла-мын. Композиторлық кәсіптің өзі мен үшін Алланың берген сыйы деп есеп-теймін. Оны ешкімнен үйренбейсің. Бойыңда болса, оны ұштай білуің ке-рек. Бәрі де әкенің қанымен, шешенің ақ сүтімен келеді. «Тақыр жерге шөп шықпайды» деген бар емес пе.

Мен жастайымнан көздеген мақ-сатыма жету үшін өнер саласында тиянақты білім қажет екенін шын жүрегімнен сезіндім. Сол себептен 1986 жылы Арқалық шаҺарындағы музыкалық училищеге түстім. Өзімнің таудай талабымның және осындағы білікті ұстаздарымның арқасында білім ордасынан хор дирижері ма-мандығын алып шықтым.

Алайда асыл арман биігіне көтерілу үшін орта-арнаулы білім аз-дық ететіндігін түсіндім. Сондықтан араға уақыт салып Арқалық қаласын-дағы Ыбырай Алтынсарин атындағы мемлекеттік педагогикалық институ-тында сырттай оқып, музыка пәнінің мұғалімі дипломына ие болдым.

- Бұл күндері есімін күллі қазақ халқы жақсы білетін әнші-компози-тор, Қазақстан Республикасының ең-бек сіңірген мәдениет қызметкері Қа-либек Деріпсалдин сіз туралы үнемі жылы лебіз білдіреді. Өзіңіздің талан-тыңызды жоғары бағалайды.

- Мен де Қалибек ағамның шығар-машылығына ерекше құрметпен қа-раймын. Өзі Аманкелді ауданынан шыққан үлкен дарын иесі. Көптеген

халықаралық, респуликалық байқа-улардың жеңімпазы. Оның сезімді қозғайтын әдемі әндерін елімізге белгілі топтар орындайды.

Сонау бір жылдары өзімнің «Ақ әже», «Торғай жастарының вальсі» секілді әндерім жарыққа шыққаны белгілі. Сол 1992 жылы осы аса сый-лас әріптесім менің аталған әндерімді ерекше ден қойып тыңдап, маған ақ батасын берді.

Аманкелді аудандық газетіне «Қа-дамыңа гүл бітсін, Жанат! деген мақа-ла жазып, сәт сапар тіледі.

Дәл сол кезде Аманкелді аудан-дық музыка мектебінде шәкірттерге дәріс беретінмін. Алдымнан қанша болашағынан үлкен үміт күттіретін ұлдар мен қыздар өтті.

Ән жазудың құдіреті

- Сіз соңғы біраз жылдарда шығармашылық жұмысыңызды уақытша тоқтатып, көрінбей кет-тіңіз. Оның да өзіндік себебі болған шығар? Өйткені, өнер адамының, оны ішінде композитордың жаңа туын-дысының өмірге келуі де сол кісінің көңіл-күйіне байланысты екендігі баршаға мәлім емес пе?

- Оныңыз рас. Кейінгі жеті жыл-да тіршіліктегі кейбір күйзелістер мен өзімнің жан дүниеме әсер еткен жайлар шығармашылық жағынан із-деністер жасауыма аздап болса да қол байлау болғанын жасырмаймын. Бірақ мұның бәрі де өткінші нәрсе емес пе.

Былтырдан бастап өзімнің шығар-машылық қалпыма келіп, ән жа-зуымды қайтадан қолға алдым. Өткен жылы «Сол күндерді сағындым», «Қы-зыл гүл» секілді лирикалық әндерім дүниеге келіп, өзімнің шабытымды шалқытты. Содан кейін туған өңірім, яғни Қостанай шаһарындағы балалар шығармашылық мектебінде өзімнің ән-кешімді өткіздім.

Жерлестерім мені үлкен қуаны-шпен қарсы алды. Концерттік бағдар-ламаларымды ерекше ден қойып тыңдады. Оны дарынды ақын Нұр-болат Мешітбаев жүргізді. Осы көре-рмендермен жүздесуімде бұл күндері есімін ел таныған Жолбарыс Баязид және де бірқатар басқа ақындардың өлеңдеріне жазылған әндерімді жұрт-шылық назарына ұсындым.

- Өзіңіз шәкірттеріңізбен де мақтанатын дәрежеге жеттіңіз. Жоғарыда аталған Қостанайдағы концертіңізде де олардың бірқата-рын сахнадан көріп, орындаушылық шеберліктеріне жерлестеріңіз таң қа-лысты. Жалпы, осы өзіңіз баулыған ару қыздарға да аз-кем тоқталудың орайы келген секілді.

- Расында да сол қыздарыма шексіз ризамын. Олар әрбір үлкен сахнаға шыққан сайын шығармашы-лық жағынан өсіп келеді. Бұл да болса,

мен үшін үлкен медет. Солардың қа-тарында Алмагүл Адаханова, Фариза Едресова, Әйгерім Саматова, Ақтоты Сәудақастарды әбден атауға бола-ды. Бұлардың қай-қайсысы да әнді жүрекпен орындайтын, сезімтал да жиырманың үстіндегі әсем бойжет-кендер.

- Өзіңіз музыкалық аспаптарда да шебер ойнайды деп естиміз. Егер айып болмаса, осы жайлы да әңгіме-леп берсеңіз?

- Композитор болған соң музы-калық аспаптарды еркін меңгерген дұрыс деп есептеймін. Себебі, жан-жақты болуың керек емес пе. Өз ба-сым пианинода, домбырада, сазсыр-найда еркін ойнаймын. Бұлардың бәрі де менің қиялыма қанат бітіреді.

- Әрбір өнер адамының қолы бос кездері айналысатын сүйікті ісі бола-ды. Сіз бұл орайда не айтар едіңіз?

- Кез келген әріптестерім секілді мен де бос уақытты тиімді пайдала-нуға тырысамын. Жастайымнан қа-зақтың ұлы композиторлары Шәмші Қалдаяқов, Нұрғиса Тілендиев секілді қайталанбас тұлғалардың әсем ән-дерін тыңдап өстім. Өзімнің араласа-тын адамдарымның арасында «Шәм-ші – менің пірім» деп айтып отырудан ешқашан да жалықпаймын.

- Өзіңіз өмірде қиындықты аз көрмепсіз. Содан соң кейбіреулер мына өмірде махаббат жоқ деседі. Осы жөнінде ойларыңызды жасыр-май, ашық айтсаңыз?

- Басқаларды білмеймін. Өзім мына тіршілікте қиындықты басым-нан аз кешкен жоқпын. Алғашқы ағам небәрі 38 жасында бораннан адасып, мәңгілік көз жұмды. Соның қайғысын көтере алмай, әкем де дүниеден өтті. Осынау ардақты тұлға сол кезде бар-жоғы 60 жаста еді. Ер азамат үшін бұл көп емес.

Тас түскен жеріне ауыр. Аяулы анам осы басқа салған ауыртпалықтан кейде мұңайып қалатын. Мұның бәрі де жүрегі нәзік қыз балаға жеңіл соқпайтындығы белгілі. Анамның жанына жалау болу үшін мен де сол тағдырдың тауқыметін жеңуге тыры-стым.

Қыз бала болсам да мойныма түскен қиындықтарға мойымауға талпындым. Бақилық болған әкем мен ағамның басына тас қойып, өзімнің адами борышымды өтедім. Барлық ауртпалықтарды нар азаматша көте-руіме тура келді. Өйткені, ол кезде інім әлі жас болатын.

Махаббатсыз дүние бос деп ұлы Абай атамыз босқа айтпаған. Сон-дықтан махаббаттың өмірде бар екен-дігіне шүбә келтірмеймін. Өзім кеш те болса оны жолықтырдым. Әндерімнің осы тақырыптың төңірегінде болатын-дығы да сондықтан болса керек. Өз басынан мұндай сезімді өткермеген адам әлгіндей жүректі қозғайтын туындыны шынайы жаза алмайтын-дығы күмәнсіз.

Жалпы, құдіретті махаббаттың құнын кетіріп жүрген арзан ойлы, жағымсыз қылықты кейбір бозбала-лар мен бойжеткендер. Сондықтан кейінгі сіңлілеріме бұл мәселеде де үлкен ойлылықпен салмақтап ой-ланғандарын қалар едім.

- Өмірде ұстанған қағидаңыз және алдағы композитор ретіндегі жұмыс жоспарыңыз жөнінде бірер сөз?

- Мен ата-анамнан алған өнегем болар, адалдықты ту етіп ұстандым. Кісі баласына қиянат жасау, өтірік сөйлеу, көлгірсу маған мүлдем жат. Биыл Алла бұйыртас 50 жасқа толғалы отырмын. Егер демеуші бауырларым табылып жатса, соны елордамыздағы Конгресс-холда өткізсем деген ниетім бар. Бірақ оны уақыт көрсетеді.

Сұхбаттасқан Оразалы ЖАҚСАНОВ.

Сейсенбі, 6 қазан 2015 ж.ҚОСТАНАЙБІЗДІҢ 9ӨНЕР ЖӘНЕ ӨМІР

«Ақ шағала» әнімен қазақ еліне танылғандарынды композитор Жанат Теміровамен сырласу

Бүгінгі кейіпкерім Жанат Борашқызы Темірова есімі елімізге бел-гілі композитор. Қазіргі таңда ол елордамыз Астанада тұрады. Осы күнге дейін көптеген әндер жазып, талғампаз қауымның жүрегін жаулады. Оның басқаларын айтпағанның өзінде, «Ақ шағала» әнінің өзі неге тұрады.

Ол республикалық «Үкілім үміт» байқауында жүлделі орынға ие болып, аталмыш ән бүкіл қазақ жұртын шарлап кетті. Әсем туынды қазақ эстрадасының жұлдызы Ақбота Керімбекованың орындауында шын мәнінде өзінің тыңдаушыларын тапты.

Онымен тілдесіп, жалпы өнерге келу жолы, шығармашылық із-деністері, композитор ретіндегі ұстанымдары жөніндегі ойларын жазып алған едік.

Сейсенбі, 6 қазан 2015 ж. БІЗДІҢ10 ТАНЫМ ҚОСТАНАЙ

ҰЛТТЫҚ НАМЫСЫ БИІК

АЗАМАТКүллі қандастарымызға биыл

елордамыз Астанада «МУЗ-ТВ» телеарнасының бастамасы және еліміздің тікелей қолдауымен үл-кен өнер саңлақтарының концерт-тік бағдарламасы ұйымдастырылды. Оған атақтары дүниежүзіне мәлім көршілес Ресейдің және Қазақстан-ның эстрада жұлдыздары арнайы шақырылды.

Осы додада өз Отанымыздағы ән әлемінде өзіндік орны бар Қа-зақстанның халық әртісі Роза Рым-баева және талантымен жастар арасында топ жарып жүрген Қайрат Нұртастар арнайы жүлдеге ие бол-ды. Бұл әрине, барша жұртымыз үшін үлкен қуаныш-ты.

Бізді ерекше рухымызды көтер-гені өзінің көптеген қырларымен танылған бауырымыз Арман Елу-байұлы Дәулетияровтың осы бүкіл халықтың назарын аударған салта-наттың негізгі ұйымдастырушыла-рының бірі болғаны-тын.

Оны жүзіндегі жылылық, өз ұл-тына деген сүйіспеншілік, жан-дүни-есінің байлығы сияқты қасиеттері ерекшелендіріп тұрады. Ініміздің ақ жарқын мінезі, кез-келген адам-мен тіл табыса білетіндігі бірден көрінеді.

Әрине, Арман туралы жазбас бұрын ол туралы түсірілген теле-хабарларды, жазылған мақалалар мен ғаламторлардағы мәліметтер-ді ой елегінен өткіздім. Арманның анасының ұлы туралы сөзін естідім. Оның қазақтың қарапайым ғана от-басында тәрбиеленгендігіне көзім жетті.

Ең бастысы, туған жерден жы-рақта жүрген ұлтымыздың іскер жігітінің аты-жөндері барша ән сүйер қауымға жете таныс Ресейдің өнер жұлдыздары Алла Пугачева, Филип Киркоров және басқа да

тұлғалардың арасында беделі өте жоғары.

Олардың айтуына қарағанда, Арман бауырымыз жұртпен тез тіл табысады, өз саласын жетік біледі, сол көршілес елде абыройы асқақ. Үстіміздегі жылы Астанаға ән әлеміндегі жұлдыздардың дер кезінде жиналуы да Арман Елу-байұлының қаншалықты қадірлі азамат екендігін дәлелдей түскен-дей.

Бұрын да ол туралы көбірек естуші едік. Осы жолы оны теледи-дар арқылы көзбен көріп, ұлтымыз-дың атын шығарып жүрген іскер жан екендігіне өзіміздің таңданысымы-зды білдірдік.

Мұндай кісілерден тележурна-листер де қалай сұхбат алмай оты-рады? Оның пікірлері де өте нақты. Қай мәселе болсын өзіндік көзқара-сы, айтары бар. Кейінгі іні-қарында-старына ғибрат болар жағына келер болсақ, қарапайым кіммен болсын көптен білетіндей еркін сөйлеседі.

Осы жолы шет елде де біздің қаншама қандастарымыз аянбай жұмыс істеп, Отанымыз бен өрке-ниетке ұмтылған мемлекетіміздің атақ-даңқын аспандатып жүрген-дігіне іштей риза болдық. Осындай бауырымыздың дүниежүзінің наза-рын аударғанына қуанғанымызды да жасыра алмаймыз.

ЕҢБЕГІНІҢ ЖЕМІСІН КӨРДІ

Кейбір дерек көздеріне қараған-да, кейіпкеріміз Арман Елубайұлы Дәулетияров көршілес Ресейдің шағын Тамар-Өткел деген селосын-дағы, тату-тәтті ғұмыр кешкен қа-зақ отбасында 1970 жылы туылды. Ата-анасы да сол аймаққа беделді кісілер болыпты.

Осындай дарынды ұлды жарық дүниеге әкеліп, кішкентайынан ізгілікке баулыған шешесінің де біздің әріптестерімізге берген сұх-

батынан, нағыз қазақ әйеліне тән мейірбандылықты, дархандылықты, кішіпейілділікті сезіндік. Сол кезде оның жанында отырған Арманның анасын қаншалықты ардақ тұтып, құрметтейтіндігін сезіну де қиын емес-ті.

Ол әлгі жоғарыда баяндалған өңірде өскендіктен орта мектепті аяқтасымен Мәскеу қаласына ат-танды. Өзінің бағын сол әлемге та-нымал қалада сынап көргісі келді. Алдымен кәсіптік-техникалық учи-лищеге түсті. Талапты бозбала бұл оқу орнын үздік аяқтады.

Содан кейін алға қарай ұмтылыс жасап, Мәскеу инженерлік-құрылыс институтына түсті. Арада бір жыл өткен соң әскер қатарында болып, өзінің азаматтық борышын өтеді. Венгрия мен Бакуде қызмет етті. Әскерден оралған соң өнерге бір-жола ден қойды.

Әлемді аузына қаратқан көрікті шаһардағы эстрада жұлдыздарының қойған концерттерін көріп, таным көкжиегін кеңейтті. Өзі де уақыт өте көпке танылды. 1993 жылы «МЕ-ДИАСТАР-концерт» деп аталатын продюсерлік компанияға қызметке алынды. Осында бөлімді басқарды.

Арада үш жыл өткен соң әлгі компанияның Бас директоры бо-лып, тағайындалды. Осылайша оның іскерлік қырлары көрші елге де жайылды. Сонау 2000 жылдың басында қазақтың намысшыл жігіті Ресей Федерациясы Президенті жа-нындағы мемлекеттік қызмет акаде-миясын тәмамдады.

Ол жерден басқару психология-сы мамандығын алып шықты. Сонда жүріп, кандидаттық диссертациясын өте сәтті қорғады. 2003 жылы әлгі Ресей Федерациясы мемлекеттік Думасы депутатының көмекшісі болды. Бертін «Единая Россия» пар-тиясының жастар қанатын басқарды.

Сөйтіп, өзіне жүктелген сенімді ақтап, жастардың арасында осы мемлекеттің эстрада жұлдыздары-

ның тікелей қатысуымен жігіттер мен қыздарға арналған акциялар-ды өткізуге мұрындық болды. Оның Солтүстік Кавказдағы турне ұйымда-стырғаны да көпшіліктің есінде болса керек. Онда Шешенстандағы жетім балаларға қайырымдылық көмек көрсетілді.

Арман сыртта жүрсе де ата жұр-ты қазақ елін бір сәт те ұмытқан емес. Ол Алматыда өткен Азия ой-ындарының жабылу салтанатында да бас продюсер ретінде көзге түсті. Қандасымыздың ерекше қасиет-теріне осы жолы да жергілікті өнер тарландары тәнті болған-ды.

Оның тікелей қатысуымен «Мәскеудегі Астана күндері», «Ре-сейдегі Қазақстан жылы» секілді айтулы басқосулар ұйымдасты-рылды. Астанада «Алтын диск» фе-стивалі де оның қандай жаны сұлу азамат екендігін баршаға айқын көрсетті.

Азаматтың ұйымдастырушылық қабілеті жылдар өткен сайын да-ралана түсті. Мәселен, 2007 жылы «Музыкальное единство» продю-

серлік компаниясының президент-тігіне тағайындалды. Содан кейін «МУЗ-ТВ» телеканалына қызметке шақырылды. Осы каналдың музыка-лық жағын басқарды және «МУЗ-ТВ» премиясының директоры болды.

Осылайша Арман Дәулетияров екі ел арасындағы мәдени байла-нысты өркендетуге айтарлықтай үлес қосты. Осыдан бес жыл бұрын Қазақстан Республикасының Пре-зиденті Нұрсұлтан Назарбаевтың Жарлығымен «Құрмет» орденімен марапатталды.

Соңғы екі жылдан бері аталған музыкалық телеарнасының білік-ті басшысы. Есімін барша әлем мойындады. Өзінің жеке шығар-машылығына да көп көңіл бөледі. 2011 жылы «История Московского Чингисхана» деп аталатын кітабы жарық көрді.

Ол ынтымағы жарасқан отбасы-ның тірегі. Үш баланың әкесі. Көрші мемлекетте ғұмыр кешіп, ұлтымы-здың атын шығарып жүрген бауы-рымызға тек шығар тауың әрқашан биік болсын дегім келеді.

ШЕТЕЛДЕГІ ҚАЗАҚТАР

Қабілетімен Ресейді мойындатқанҚазақ жігіті, «МУЗ-ТВ» телеарнасының Бас директоры Арман Дәулетияров жайлы сыр

БІЛГЕНГЕ - МАРЖАН

Қазақ халқының салт-дәстүрлеріСал-серілік

Сал-серілік – қазақ халқы мәдениеті мен өнерінің жарқын белгісі, биік шыңы. Ақындық, сазгерлік, әншілік, орындаушылық, адамгер-шілік, мәрттік, жомарттық пәктік, зор абырой тағы басқа ең ізгі қасиеттердің бәрі осы салтты мұрат тұтқандар бой-ынан табылған.

Сал-серілерді Әз-Жәні-бек, Абылай хандардың өзі жоғары бағалаған, құрмет көрсеткен. Ақан сері, Бір-жан сал, Шәрке сал, Нияз сері, Сегіз сері, Толыбай сал, Сейіткерей сері сияқты аты халық арасында мәңгі ұмы-тылмастай болып қалған ер азаматтар көп болған. Сал-серілер туралы Ш.Уәли-хановтың, Ә.Марғұланның, С.Мұқановтың, І.Жансүгіро-втың т.б тамаша еңбектері мен шығармалары бар.

С а л - се р і л е р х а л ы қ мақтанышы мен сүйініші, елдің еркесі, той бастар серкесі, ойын-сауығының ажары, ғажайып өнерінің базары, Серілер сұлу сүйіп, жүйрік ат, алғыр тазы, қы-ран бүркіт ұстаған тазалық пен пәктіктің көрінісі болса, сал дүниені бетіне қарамай шашып-төгіп жүретін, мәрт те жомарт, мінез-құлқы да ерекше адамдар болған. Сал да, сері де сегіз қырлы, бір сырлы өнерпаздар. Әсіресе серілер өзі күйші, өзі әнші әрі ақын, композитор, ше-бер, мерген, балуан, шешен, батыр, шабандоз, бір сөзбен айтқанда, сирек жаратылыс, сирек бітімді біртуар аза-маттар болғаны тарихтан аян. Бір сөзбен айтқанда, олар бір өзі бір театр жұмы-старын атқарған. Салдың ісі мен мінез-құлқы, әдет-

салты, жүріс-тұрыстарының өзі ешкімге ұқсамайтыны, өзгеше тұрмыс құрып, өмір сүргенінің өзі адам күлер-лік, ақылға сыймайтын әрі таңғаларлық көрініс десе де болады. Сал жорға неме-се ат мініп, қоржынын, қой-ны-қонышын асыл тас, қым-бат бұйымға толтырып, елде жоқ ерекше үлгімен тігілген қымбат киім киіп келіп, өзі ұнатқан қызды ауылдың сыртына келіп аттан құлап жатады. Ауыл сыртында әнге басқан әлгі салды қыз-келін-шектер киізге салып ауылға көтеріп әкелетін болған. Одан әрі ойын-сауық, ән, жыр, қыз-жігіт айтыстары сияқты өнер бәсекесіне жалғасады. Осындай қызық үстінде епті қыз-келіншек-тер салдың артып әкелген барлық асыл бұйымдарын қыл үстінен бөліп әкетеді.

СоғымбасыҚыста соғым сою – қа-

зақтың дастархан бере-кесінің, ата-дәстүрінің ежел-ден келе жатқан үзілмес көрінісі. Дәулетті адамдар бірнеше ірі қара сояды. Соғым басына шақыру – тағы да міндетті салт. Бұған ауыл үлкендері, көршілер шақы-рылып, үй иесі де, соғым ба-сына шықырылғандар да бір марқайып қалады. Үй иесіне «соғым шүйгін болсын деп тілек білдіреді, үлкендер ба-тасын беріп тарқасады.

СүйіншіҚуанышты хабар жеткі-

зуші адам «сүйінші, сүйінші» деп келеді. Мұндайда қуа-нышты үй иесі «қалағаныңды ал» дейді. Немесе оған риза болатындай сыйлық ұсы-нады. Бұл шын қуанудың,

ризалықтың белгісі. Сүйінші сұраудың да, оның сүйіншісін алудың да ешқандай сөкеттігі жоқ.

Құйрық-бауыр«Құйрық-бауыр жедің

бе, құда болдың дедің бе» (мәтел). Бұл құдалық дәстүр рәсімі болғанымен ұлт сал-т-дәстүрінде орны бөлек жай. Екі жақ келісіп құда болған жағдайда оларға құйрық бауыр салып ар-наулы сый әкеледі. Әкелуші әйел «бауырдай жақын, құй-рықтай тәтті болыңдар» деп тілек білдіреді. Одан барлық құдалар ауыз тиеді. Құй-рық-бауыр қазақ дәстүрінде құда болудың заңды белгісі – құжат болып бекітілген. Құдалық дәстүр және оған сәйкес әдет-ғұрыптар әдетте әзіл-қалжыңсыз, ойын-сауық-

сыз өтпейтіндігі әркімге бел-гілі. Сондай – ақ осы құйрық – бауыр салтында да қалжың өлеңдер мен қағытпалар да айтылмай қалмайды.

Желін садақаКөктем мезгілі малды

ауыл үшін қуанышты сәт. Сиыр бұзаулап, қой қоздап, жұрттың аузы аққа тиеді. Осыған орай елде дәстүрлі әдет-ғұрып, ырымдар жа-салады және оған әр үй, әр ауыл тегіс қатысады. «Мал төлді болсын», «ақ мол бол-сын» деп құттықтайды, жақ-сы тілегін айтады. Әсіресе малы төлдеген үй мол уыз көже пісіріп, көршілерін тегіс шақырады. Мұндай ғұрыптар-да берілетін уыз көже, шай-су «желін садақасы» деп аталады. Қымызмұрындық та осындай сыйластық жолымен жасалады.

КОСТАНАЙНАШ 11Вторник, 6 октября 2015 г.

ОФИЦИАЛЬНЫЙ ОТДЕЛ

Адрес редакции: 110000 г. Костанай, пр. Аль-Фараби, 90. Телефон/факс приемной редактора 8 (7142) 54-27-53

ТОО «Газета «Наш Костанай»Регистрационное свидетельство №12842-Г выдано 18.06.2012 г. Министерством культуры и информации Республики Казахстан. Собственник: ТОО «Газета «Наш Костанай». Издается с августа 1990 г. при поддержке аки-ма города.Территория распространения: г. Костанай и Костанайская область.Директор - гл. редактор: Елена Никитенко.

Заместитель главного редактора: Оразалы Жаксанов. Тел. 54-62-46.Шеф-редактор: Сергей Биркле. Тел. 54-37-58.Ответсекретарь: Куляш Турубаева. Тел. 54-37-58.Корреспонденты: Сергей Биркле (54-64-85), Валерия Вахненко (54-05-75), Александр Кузьми-чев (54-62-46), Валентина Мелехова (54-05-75), Зульфия Набиева, Ольга Горай (54-05-75).

Фотокорреспонденты: Олег Яблочкин, Алек-сандр Откин. Тел. 54-64-85. Рекламный отдел: тел. 54-03-01.Дежурный редактор: Александр Кузьмичев.Газета набрана и сверстана в компьютер-ном центре «НК»: Валентина Михальцова, Индира Казиханова.Корректоры: Куляш Турубаева, Ирина Вос-тротина. Тел. 54-69-71.Печать офсетная. Газета отпечатана в ТОО «Костанайский Дом печати», г. Костанай,

ул. Майлина, 2/3. Объем - 3 печатных листа.Тираж номера - 3091. Подписной индекс: К-315. Заказ №1501.При перепечатке ссылка на «НК» обязательна. Мнение авторов публикаций может не совпа-дать с точкой зрения редакции. ® - материал публикуется на правах рекламы. Ответственность за содержание рекламы и объявлений несет рекламодатель.

gazeta@top-news.kz

Адрес редакции: пр. Аль-Фараби, 90

ГАЗЕТАКУПОН БЕСПЛАТНОГО ЧАСТНОГО ОБЪЯВЛЕНИЯ

РАЗДЕЛЫ: ПРОДАЮ КУПЛЮ МЕНЯЮ

(нужное подчеркнуть)

Текст объявления (до 25 слов) писать печатными буквами

Ф.И.О.

ПОДПИСКАТел. 8 (7142) 53-39-13

РАЗМЕЩЕНИЕ РЕКЛАМЫ

Адрес: пр. Аль-Фараби, 90 (1 этаж, левое крыло - рекламный отдел).

Тел. 8 (7142) 54-03-01

«Қостанай қаласы әкімдігінің жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалары бөлімі» ММ мемлекеттік қызметкерлері мемлекеттік қызметкерлердің Ар - на-мыс кодексін және «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» Қазақстан Республикасының Заның бүзұ фактілері бойынша хабарлау үшін сенім телефо-ны 8 (7142) 50-01-71. Жұмыс кестесі: күн сайын (сенбі мен жексенбіні қоспағанда) сағат 9.00 – ден 18.00 – ге дейін, үзіліс сағат 13.00 – ден 14.00 – ге дейін.

По фактам нарушения Кодекса чести государствен-ных служащих и Закона Республики Казахстан «О борь-бе с коррупцией» государственными служащими ГУ «От-дел занятости и социальных программ акимата города Костаная» обращаться по телефону доверия 8 (7142) 50-01-71. График работы: ежедневно (кроме субботы и воскресенья) с 9.00 до 18.00, перерыв с 13.00 до 14.00.

К СВЕДЕНИЮ

Изменились виды деятельности, кто обязан иметь POS-терминал

Управление государственных доходов по г.Костанаю к сведению налогоплательщиков сообщает, что постановлением Пра-вительства Республики Казахстан от 29 октября 2014 года №1147 утвержден новый перечень отдельных видов деятельности и применения оборудования (устройства), предназначенного для приема платежей с использованием платежных карточек.

Данный перечень вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования (официально опубликован в газете «Казахстанская правда» 13 ноября 2014 года).

№ п/п

Наименование видов деятельности

1 Оптовая и розничная торговля автомобилями и мотоциклами, их ремонт и техническое обслуживание

2 Оптовая и розничная торговля

3 Предоставление услуг гостиницами

4 Предоставление услуг ресторана, прочие виды организации питания и подачи напитков

5 Продажа проездных документов (билетов), багажных и грузобагажных квитанций на воздушный и железно-дорожный транспорт

6 Предоставление услуг по транспортной обработке грузов, складированию и хранению, вспомогательные услуги по транспортировке и услуги по перевозке грузов

7 Деятельность туроператоров и прочих организаций, предоставляющих услуги в сфере туризма (кроме тур-агентов)

8 Деятельность в области страхования

9 Деятельность в области здравоохранения

10 Деятельность в области образования

11 Деятельность по распространению кинофильмов, видео- и телевизионных программ, показ кинофильмов

12 Деятельность фитнес-, спортивных клубов, дискотек

13 Деятельность по организации азартных игр и заключения пари

14 Предоставление услуг по боулингу (кегельбану) и бильярду

Примечание. Обеспече-ние установки и применения в местах осуществления ука-занных видов деятельности оборудования (устройства), предназначенного для при-ема платежей с использова-нием платежных карточек, а также прием с использова-нием платежных карточек не распространяются на ин-дивидуальных предпринима-телей и (или) юридических лиц, осуществляющих дея-тельность в сфере оптовой и розничной торговли сельско-хозяйственной продукцией собственного производства, продукцией аквакультуры (рыболовства) собственного производства, деятельности, осуществляемой через вы-носные прилавки, автолавки, палатки, киоски, контейнеры и на территории торговых

рынков.Из данного перечня ис-

ключены следующие виды деятельности:

• Ремонт компьютеров и бытовых приборов.

• Деятельность частных охранных служб.

• Деятельность в области бухгалтерского учета и ауди-та; консультации по налого-обложению.

• Деятельность в области права и туристические аген-ты.

Данным видам деятельно-сти теперь не нужно иметь POS-терминал.

В связи с принятием ново-го перечня признается утра-тившим силу постановление Правительства Республики Казахстан от 29 декабря 2012 года №1743 «Об ут-верждении отдельных видов

деятельности, при осущест-влении которых на террито-рии Республики Казахстан индивидуальные предпри-ниматели или юридические лица обязаны обеспечить установку в местах осущест-вления своей деятельности оборудования (устройства), предназначенного для при-ема платежей с использова-нием платежных карточек, а также принимать платежи с использованием платежных карточек».

Управление государствен-ных доходов напоминает:

С 1 июля 2014 года обязаны иметь POS-терминал - инди-видуальные предпринима-тели и юридические лица, осуществляющие отдельные виды деятельности и приме-няющие в соответствии с на-логовым законодательством

общеустановленный порядок расчетов с бюджетом, за ис-ключением находящихся в местах отсутствия сети теле-коммуникаций общего поль-зования.

С 1 января 2016 года обя-заны иметь POS-терминал - индивидуальные предприни-матели и юридические лица, применяющие специальные налоговые режимы, предус-мотренные налоговым зако-нодательством, осуществля-ющие деятельность в городах Астане, Алматы, областного значения (за исключением находящихся в местах от-сутствия сети телекоммуни-каций общего пользования), обязаны обеспечить установ-ку и применение оборудова-ния, предназначенного для приема платежей с использо-ванием платежных карточек.

По вопросам перехода на новый порядок применения ККМУправление государствен-

ных доходов по г. Костанаю напоминает, с 1 июля 2015 года налогоплательщики, осуществляющие оптовую и (или) розничную реа-лизацию бензина (кроме авиационного), дизельного топлива, алкогольной про-дукции, за исключением налогоплательщиков, дея-тельность которых находит-ся в местах отсутствия сети

телекоммуникаций общего пользования, при торговых операциях посредством де-нежных расчетов обязаны применять контрольно-кас-совые машины с функцией фиксации и (или) передачи данных.

По просьбе бизнес-со-общества, с участием На-циональной палаты пред-принимателей Республики Казахстан «Атамекен», Ко-

митетом государственных доходов проверочные меро-приятия по вопросу соблю-дения порядка применения ККМ не проводились до 1 октября 2015 года.

При этом напоминаем, что несоблюдение порядка применения ККМ, установ-ленных налоговым законо-дательством, влечет админи-стративную ответственность согласно Кодексу об адми-

нистративных правонаруше-ниях.

А также сообщаем, что 13 октября текущего года в 15.00 будет проводиться се-минар по вопросу регистра-ции кассовых аппаратов в управлении государствен-ных доходов по г. Костанаю (актовый зал).

С.ДОНЕНБАЕВ, руководитель УГД

по г.Костанаю

Ремонт телевизоров, пультов д/у, LCD-мониторов, ресиверов, сабвуферов, продажа новой и б/у аппара-туры. Вызов на дом. Гарантия + качество. Телеателье по ул. Гоголя, 113, р-н маг. «Бородинский». Куплю им-портные телевизоры на запчасти. Тел.: 50-90-66 (раб.), 26-23-18 (дом.), 8747-404-47-99.

Грузоперевозки по городу и области. Тел.: 50-67-07, сот. 8-701-435-59-58.

Ремонт ПК, ноутбуков, принтеров от 1000 тнг. За-правка картриджей от 750 тнг. Телеателье по ул.Гоголя, 113. Тел.: 50-90-66, 8 747 807 02 85.

КОСТАНАЙНАШ12Вторник, 6 октября 2015 г.

ФОТОРЕПОРТАЖ

«Магические» эксперименты и экскурсия по хранилищу

В Костанае впервые прошла «библионочь-2015».

Костанайская областная универсальная научная биб-лиотека им. Л.Н. Толстого в ночь с 1 на 2 октября приняла около 1500 горожан. Специ-ально для гостей в «доме чтения» были приготовлены самые неожиданные и при-ятные сюрпризы, конкурсы и подарки. Из тихого заве-дения библиотека на одну ночь превратилась в весе-лый, шумный и волшебный дом сказки, где каждый пришедший нашел занятие по душе. Одни участвовали в викторинах о книгах, другие наслаждались поэзией и ро-мансами, а кто-то не мог по-кинуть «Квартал мастеров», где известные костанайские художники устроили мастер-класс. Представительницы слабого пола направились к «книжной» гадалке, а самые молодые с помощью песка рисовали всевозможные картины.

Ровно в 19.00 началось основное действо. Пришед-шие на мероприятие даже и представить себе не могли,

что для них приготовили организаторы в лице пред-ставителей Центра моло-дежных инициатив и со-трудников биб лиотеки им. Л.Н.Толстого.

По словам менеджера по связям с общественностью ЦМИ Ивана Конышева, «биб лионочь» - очень хоро-шая идея для привлечения большего количества чита-телей в одну из главных би-блиотек.

- В век компьютерных тех-нологий сложно приобщить людей к чтению книг, поэто-му мы постарались сделать это с помощью необычных викторин, конкурсов и игр, - рассказывает Иван. - В этот день для гостей «дома книги» открыты все двери, включая книжное хранилище. Также посетители смогли увидеть самую маленькую в библио-теке книгу и самую старую, которой уже более 300 лет.

…Спустившись в цоколь-ный этаж, посетители ис-пили «напитки бессмертия, мудрости и красоты», узнали

свое будущее не без помощи книги, а затем отправились в путешествие по заповедным местам - хранилище библио-теки, куда до этого момента не позволялось входить.

- Когда только открыли дверь в хранилище, я почув-ствовала настоящий запах книг. Это непередаваемое ощущение. Сразу же захоте-лось прийти домой, забыть об Интернете, взять книж-ку и погрузиться в чтение, - улыбаясь, говорит одна из посетительниц Татьяна Кра-совенко.

Увлекательные программы также проходили на первом, втором и третьем этажах.

В «Квартале мастеров», расположенном на первом этаже здания, каждый же-лающий мог поучаствовать в мастер-классе. Например, известный мастер Светлана Шалунова демонстрировала гостям, как делаются карти-ны из хлопка, попутно рас-сказывала о достижениях своих учеников.

Здесь же горожане могли поиграть на пианино, что и сделала одна из частых по-сетительниц библиотеки, книголюб, музыкант Лариса Сергазина.

- Мне нравится посещать «толстовку». Здесь огром-ный выбор книг на любой вкус, и это, несомненно, ра-дует. Только в этой библио-теке я нахожу нужную мне музыкальную литературу, - подчеркнула Сергазина.

На втором этаже «книжно-го царства» расположились хенд-мэйдеры, а библиоте-кари устроили грандиозную ярмарку книг «Все по 100». Вырученные деньги они пла-нируют отдать на благотвори-тельность.

Многих гостей заинтере-совала необычная картина на полу: человек в костю-ме, полностью окруженный книгами - никто из органи-заторов не мог дать точный ответ, что же это на самом деле. А вот некоторых посе-тителей можно было застать за интересным занятием: они пытались вызвать духа Льва Николаевича Толстого.

На третьем этаже всех ждала очередная порция сюрпризов. В «библиобаре»

каждый желающий, правиль-но ответив на вопросы бар-мена, мог угоститься чаем, кофе или лимонадом. У лю-бителей поразмыслить был шанс сыграть в шахматы. Здесь же посетители смог-ли изучить русскую букви-

цу, а также что-то написать пером.

Первая «библионочь» уда-лась на славу. Данное меро-приятие планируют сделать традиционным.

Валерия ВАХНЕНКОФото Александра ОТКИНА