17
ปญหาความรับผิดตามกฎหมาย กับการใชยาผิดวัตถุประสงคในวัยรุProblems in Legal Liability of Drug Misuse in Teenager . . . . . . . . . . . ผูชวยศาสตราจารย ขวัญกมล ทิพยมโนสิงห อาจารยประจํา คณะนิติศาสตร มหาวิทยาลัยหอการคาไทย Kwankamol Tipmanosing E-mail: [email protected] ➤➤ บทความวิชาการ

ป ญหาความรับผิดตามกฎหมาย กับการใช ยาผิดวัตถุประสงค ในวัยรุ ...utcc2.utcc.ac.th/lawjournal/101/Law

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

ปญหาความรบผดตามกฎหมาย

กบการใชยาผดวตถประสงคในวยรน

Problems in Legal Liability of Drug

Misuse in Teenager

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

ผชวยศาสตราจารย ขวญกมล ทพยมโนสงห

อาจารยประจา คณะนตศาสตร

มหาวทยาลยหอการคาไทย

Kwankamol Tipmanosing

E-mail: [email protected]

➤➤ บทความวชาการ

ปญหาความรบผดตามกฎหมายกบการใชยาผดวตถประสงคในวยรน

วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

28

บทคดยอ

ในปจจบนเดกวยรนไมนยมทจะเสพยาเสพตดใหโทษแลว อาจจะเปนเพราะเสยงตอการทจะถกตารวจ

จบกม หรออาจไมสามารถนาสารเสพตดบางประเภทเขาไปในสถานทบางแหง โดยจะใชฤทธทเกด

จากยารกษาโรคบางประเภทเพอใหเกดอาการเคลบเคลม มนเมา และเกดความสขทดแทนสารเสพ

ตดตางๆ ซงเดกวยรนจะใชประโยชนแหงความเปนยารกษาโรคนาเขาไปในสถานทบางแหงได โดย

ถกกฎหมาย เชน ในสถานศกษา เปนตน โดยยาและยาเสพตดยอดนยมของวยรนไทยในการนาไปใช

ในปจจบน 3 อนดบแรก ไดแก ยาโปรโคดล® (Procodyl) ยาทรามาดอล (Tramadol) และยาบ 5

®

(B5) แตเนองจากยาทงสามประเภทนไมใชยาเสพตดใหโทษจงสามารถครอบครองและหาซอไดโดยงาย

แตกลบมโทษตอรางกายอยางมากถงขนเสยชวตไดถานามาใชแบบผดวตถประสงคของการใชยานนๆ

ทาใหผครอบครองไมมความผดแมจะครอบครองในจานวนทเกนกวาทกฎหมายกาหนดในจานวนท

ผขายยาถกควบคม วยรนจงหาซอไดคอนขางงายและสามารถกกตนเพอนาไปขายใหแกกนไดโดย

สะดวกและเปดเผย โดยบทความนไดเสนอแนะใหมการแกไขกฎหมายเพอใหเกดความปลอดภยใน

ระดบหนง

คาสาคญ: โปรโคดล ทรามาดอล บ 5 ใชยาผด

29วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

ผชวยศาสตราจารย ขวญกมล ทพยมโนสงห

Abstract

At present, the use of illegal drug is no longer a popular choice among teenager. This

comes down to the risk of being arrested by officer or the obstacle in carrying illegal

drug into certain places. Hence, the teenage substitute the substance to other medicine

which induces similar effect in order to reproduce the experience of illegal substances.

Teenage use the gap in law that allows free movement of medicine into the place of

consumption where normal or illegal substance is barred from. This is such as the place

of education. The three most popular medicines which is use as a substitute of the

drugs are Procodyl® (Promethazine), Tramadol, and B5® (Benzhexol or Trihexyphenidyl).

However, as these three medicines are not registered as illegal drug, they are easy to

procure yet their harm can be severe and in some case fatal if misused. Thus, those

who are in possession of these medicine is not punishable by law even though the

number possessed may exceed those allowed to be sold by the pharmacy per one

instance. Thus, these new substitute substances are easy to find, easy to use, and are

easy to stock both for sale, and distribution can be done openly and freely. This article

recommends amending the law to ensure a certain security.

Keywords: Procodyl, Tramadol, B5, Drug Misuse

ปญหาความรบผดตามกฎหมายกบการใชยาผดวตถประสงคในวยรน

วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

30

ความนา

จากทมขาวรายงานเรองเดกนกเรยนนายา

แกปวดประเภท “ทรามาดอล” (Tramadol) ไปผสม

กบเครองดมแลวเมาจนชกและหมดสตในทสด และ

ลาสดขาวจบนกศกษามหาวทยาลยรฐชอดงถก

ตารวจจบกมในขอหาคายาเสพตดใหโทษ โดยทา

บราวนกญชา ชอวา “บราวนตะลยอวกาศ” ขาย

ทางไปรษณย จงเหนไดวา ปจจบนเดกวยรนหนมา

ดดแปลงยาเสพตดใหเปนรปแบบทแตกตางหรอ

ใชฤทธทเกดจากยารกษาโรคบางประเภททาให

เกดอาการเคลบเคลม มนเมา และเกดความสข

มาทดแทนสารเสพตด หรอเลยงความเสยงทาง

กฎหมายโดยใชความเปนยารกษาโรคนาตดตวไป

ทใดกได ไมตองคานงวาสถานทนนตองหามตาม

กฎหมายหรอไม เชน ในสถานศกษา1 เปนตน

วยรนเปนวยทมพฒนาการดานอารมณและ

จตใจ มกแสวงหาความอสระและประสบการณ

ใหมๆ รวมถงการใชยาใหมๆ หรอสารเคมแปลกๆ

หรอเครองดมแอลกอฮอลตางๆ เพอความบนเทง

จนพฒนาไปสการเสพตดสงดงกลาว2 นอกจาก

นน วยรนจะมเอกลกษณเปนของตนเองและแยก

จากบดามารดา โดยมเพอนเปนสงยนยนความ

สามารถในการแยกจากครอบครว ชวยใหมความ

เชอมนและศรทธาในตนเอง เพอนจงมอทธพลมาก

ทงดานบวกและลบ วยรนจะหวงใยทาทและความ

รสกของเพอนมากกวาตนเองและครอบครว ตอง

ทาใหเพอนยอมรบดวยการทาสงทแปลกๆ และ

ทาทาย เชน มพฤตกรรมใชยาแบบผดวตถประสงค

ตามคาทาทายของเพอนเพอแสดงพฤตกรรมการม

อานาจของตนเองตอหนาเพอน ตลอดจน วยรนยง

ขาดประสบการณในชวตจรง จงมขอจากดในการ

คดหาเหตผลของปญหาหรอคดถงผลกระทบของ

สงทกระทาไป ชอบความเสยง และทาทายจนมก

จะไมคดถงผลในอนาคต3 (หรญววฒนกล 2559)

ปจจบนยาทนามาใชผดวตถประสงคและ

สารเสพตดยอดนยมของวยร นไทย ได แก 4

โปรโคดล (Procodyl) – 96.7% บ 5 (B5) – 76.7%

กญชา – 66.7% ยาบา – 43.3% กระทอม –

36.7% บหร – 33.3% ATC5 - 33.3% และยาเค –

23.3% ดงนน ในบทความนจะเนนศกษาถงการ

ใชยาแบบผดวตถประสงคทไมใชยาเสพตดใหโทษ

ซงวยรนไทยนยมนามาใชอนดบตนๆ อนไดแก ยา

โปรโคดล®หรอ โปรเมทาซน (Procodyl

® หรอ

Promethazine hydrochloride) ยาทรามาดอล

และยาบ 5® (Benzhexol hydrochloride หรอ

Trihexyphenidyl) (ยาชนดนเพงนยมในวยรนไทย

เมอไมนานมาน) แตเนองจากยา ทงสามประเภทน

ไมใชยาเสพตดใหโทษจงสามารถครอบครองและ

หาซอไดโดยงาย รวมทง ตามจบยากเพราะไมม

กลน ปสสาวะไมเปนสมวง แตเปนยาทมโทษตอ

1 พระราชบญญตควบคมเครองดมแอลกอฮอล พ.ศ.2551. มาตรา 31.

2 Brener Nd, Kann L, McManus T, Kinchen SA, Sundberg EC, Ross JG. 2002. “Reliability of The 1999 Youth Risk

Behavior Survey Questionnaire.” J Adolesc Health 31:336-42.

3 นวพร หรญววฒนกล, 2559. “การดแลวยรนทใชสารเสพตด.” In ตาราเวชศาสตรวยรน Textbook of Adolescent Medicine,

นนทบร: หางหนสวนจากด ภาพพมพ., 549 - 550.

4 “การอบรมระยะสน ครงท 6 Comprehensive Adolescent Health Care : Strengthening Adolescent’s Lives.” 24-26

มกราคม 2561. เอกสารประกอบการสมมนา. กรงเทพมหานคร.

31วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

ผชวยศาสตราจารย ขวญกมล ทพยมโนสงห

รางกายอยางมากถงขนเสยชวตไดถานามาใชแบบ

ผดวตถประสงค

ยาทวยรนในปจจบนนยมนามาใชแบบ

ผดวตถประสงค

ปจจบนน ความกาวหนาทางวทยาศาสตร

ไดพฒนาไปอยางรวดเรว โดยเฉพาะพฒนาการ

ของยารกษาโรคตางๆ ทมความรวดเรวมาก จน

บคลากรทางสาธารณสขและบคลากรทางกฎหมาย

พฒนาตาม ไมทน แตวยร นไทยกลบเรยนร ได

รวดเรวในการนายาบางชนดมาใชในทางทผด

วตถประสงคของการใชยาชนดนนจนเกดความ

มนเมาไมมสตสมปชญญะ6 ซงอาจมผลกระทบทาให

เกดอนตรายขนมากมาย เชน ประสบอบตเหต หรอ

เกดโรคตดตอทางเพศสมพนธทไมมการปองกน

ภายใตฤทธของความมนเมา หรอกออาชญากรรม

เปนตน

โดยยาทมใชสารเสพตดใหโทษทผดกฎหมาย

ซงวยรนไทยปจจบนกาลงนยมนามาใชในทางทผด

วตถประสงคเพอความสนกสนานมากทสด ไดแก

1. ยาโปรโคดล® (Procodyl

®) หรอโปรเม-

ทาซน (Promethazine Hydrochloride)

“โปรโคดล®” เป นชอทางการค าของ

“โปรเมทาซน” จดอย ในกล มยาตานฮสตามน

(Anithistamine) เปนยาแผนปจจบน มกจะนามา

ผสมรวมกนยาอนเพอใชในการรกษาอาการไอและ

อาการภมแพ มลกษณะเปนยาชนดนาสาหรบเดก

เปนนาเชอมใส สนาตาล รสหวาน และมจาหนาย

ทวไปตามรานขายยา

1.1 ฤทธของยาโปรโคดล®หรอโปรเมทาซน

7

โปรเมทาซนใชเพอบรรเทาอาการภมแพ

คลนไส เมารถ เมาเรอ ไอ ชวยใหนอนหลบ และ

รกษาและบรรเทาอาการไมเกรน8 รวมทงใชในการ

ระงบประสาทกอนการผาตด หรอรกษาอาการทาง

จตประสาท โดยตวยาจะมฤทธเขาไปปดกนกระแส

ประสาทในสมองตรงบรเวณหนวยรบความรสก

ทมหนาทรบสญญาณเคมจากภายนอกเพอเชอม

ตอสงสญญาณใหเซลลตางๆ ทางานไดอยางม

ประสทธภาพ9 แตโปรเมทาซนอาจมผลขางเคยง

ในการกดระบบประสาทหรอสมอง ทาใหหวใจ

เตนเรว ความดนโลหตตา หามใชกบผทอยในภาวะ

โคมา ผปวยโรคหวใจ ผมอาการกลามเนอออนแรง

สตรตงครรภหรออยในภาวะใหนมบตร และใชอยาง

ระมดระวงกบเดก ผสงอาย ผทเปนโรคลมชก

ผทเปนโรคหวใจ หรอผทเปนโรคตอมลกหมากโต10

1.2 โทษของการใชยาโปรโคดล®

หรอ

โปรเมทาซนในทางทผดวตถประสงค

5 ยาอะมทรปไทลน (Amitriptyline) เปนยาทใชรกษาภาวะซมเศราทงในเดกวยรน วยหนมสาว ผใหญ และผสงอาย ทาใหสขภาพ

จตของผปวยเปลยนแปลงไปในทางทดขน ปกตแพทยจะไมใชยานกบเดกเลก อะมทรปไทลนจดเปนยาอนตราย จงไมสมควรซอยา

มารบประทานเอง การใชยาเพอการรกษา ควรตองขนกบดลยพนจของแพทยเทานน.

6 นวพร หรญววฒนกล, 2559. เรองเดม, 549-550.

7 เรองเดยวกน.

8 อภย ราษฎรวจตร, “โปรเมทาซน (Promethazine).” หาหมอ.com. http://haamor.com. (10 เมษายน 2561).

9 พวงทอง ไกรพบลย, “กลมอาการเซโรโทนน”. หาหมอ.com. http://haarmor.com. (10 เมษายน 2561).

10 อภย ราษฎรวจตร, เรองเดม.

ปญหาความรบผดตามกฎหมายกบการใชยาผดวตถประสงคในวยรน

วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

32

เมอวยรนนายาโปรโคดล® นมาผสมกบยา

ทรามาดอลหรอยาแกปวดทมสวนผสมของฝ น

หรอผสมกบนาอดลมทมคาเฟอนแลว จะกลาย

เปนเครองดมทออกฤทธใหความรสกมนเมา11 ม

อาการมนงง สลมสลอ กงหลบกงตน และเคลมสข

(Euphories)12

แตยาโปรโคดล®นน มจดเดนคอ ไมมกลน

แอลกอฮอล ราคาถกกวาเหลาหรอเบยร ตรวจจบ

ไดยาก13 หาซองายนอกโรงพยาบาล มรสหวาน

เพราะมลกษณะเปนนาเชอม (Syrup) และไมใช

ยาเสพตดใหโทษ ดงนน ครอบครองโปรโคดล®

จงไมผดกฎหมาย ทาใหเดกวยรนสามารถหาซอ

ไดงายและนามาเสพกนโดยไมผดสงเกต

แตสงทนากลวของยาชนดนอยทการควบคม

ปรมาณการใชงานไดยาก อาจมการใชยา เกนขนาด

โดยถาใชเกนขนาดในเดกเลกจะมอาการตนเตน

เกรง และประสาทหลอน ถาใชเกนขนาดในวยรน

และผใหญกจะทาใหมอาการงวงซม ชก และเขาส

ภาวะโคมา14 นอกจากน อาจจะกดการหายใจและ

นาไปสภาวะกลามเนอบดเกรงจนเกดความเจบปวด

มอาการเพ อ และการชกเกรงกระตกแบบ

Generalized Tonic-clonic Seizure (GTC) อน

เปนอาการชกทรนแรงทสด เปนการชกทผปวย

จะมอาการผดปกตของกระแสไฟฟาจากเซลลสมอง

ทาให แขน ขา ลาตว เกรง และตามดวยอาการ

แขน ขา ลาตว กระตก หรอกดลนตนเอง หลง

จากนนอาจมอาการแขนและขาออนแรง (Todd’s

paralysis) การชกบอยๆ จะสงผลตอสมองหรอ

เกดอบตเหตได15 ซงอาการชกดงกลาวอาจมผล

ทาใหขาดสต ประสาทหลอน และอาจชอคจนเปน

อนตรายตอชวตได16

2. ยาทรามาดอ ล (Tramadol)

ยาทรามาดอล มชอเลนวา “TAXI” เนองจาก

มลกษณะเปนแคปซลสเขยวเหลอง มฤทธยบยง

อาการปวดโดยจะมกลไกการทางานคลายกบการ

ออกฤทธของฝน ใชในการบาบดอาการปวดขน

ปานกลางถงขนรนแรงหรออาการปวดทมความ

เรอรงคลายมอรฟน (แตมความรนแรงนอยกวา

มอรฟนประมาณ 10 เทา)17 อาจใชบรรเทาอาการ

ปวดฟน และอาการปวดจากโรคตางๆ ทใชยาแก

11 Zcooby. “กนโปร, โปรโคดว คออะไร? สารเสพตดทไมผดกฎหมาย”, Zcooby, http://www.zcooby.com/procodyl-kinpro-

formidable-threat/. (10 เมษายน 2561).

12 ผจดการออนไลน. “ขายดด “โปรโคดล” ไซรปเพมความความตาย...ให “วยรน”.” https://www.manager.co.th/Home/

ViewNews.aspx?NewsID. (18 เมษายน 2561).

13 Zcooby. เรองเดม.

14 โคมา (Coma) เปนอาการหมดสตไมรบรตอการกระตนตางๆ นานมากกวา 6 ชวโมงขนไป โดยมสาเหตจากสมองขาดเลอดหรอ

ขาดออกซเจน.

15 สมศกด เทยมเกา, “ชกเกรงกระตก,” หาหมอ.com. http://haamor.com/th. (18 เมษายน 2561).

16 Zcooby. เรองเดม.

17 Sanook!. “ยาทรามาดอล อนตรายถงชวตเมอใชผดประเภท.” Sanook!. 20 ธนวาคม 2559, http:/www.sanook.com/

health/5749/. (18 เมษายน 2561).

33วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

ผชวยศาสตราจารย ขวญกมล ทพยมโนสงห

ปวดชนดอนแลวไมสามารถบรรเทาอาการปวดได

หรอใชรวมกบยาแกปวดอนเพอใหแกปวดไดด

ยงขน18

2.1 ฤทธของยาทรามาดอล

ยาทรามาดอลจะออกฤทธโดยจะไปกระตน

หนวยรบความรสกเพอลดความรสกปวดทรบร

ผานไขสนหลงและมฤทธกดการทางานของระบบ

ประสาทสวนกลางโดยไปเพมการทางานของสาร

สอประสาททชอ Serotonin และ Noreinephrine

ซงถามปรมาณสารดงกลาวเพมขนทไขสนหลงก

จะลดอาการปวดได19 แตยาทรามาดอลอาจทาให

เกดอาการไมพงประสงคหลายอยาง เชน คลนไส

อาเจยน งวงซม มนงง วงเวยน ชก ไตวาย

เฉยบพลน20 และหามใชกบผปวยพษสราเรอรง

ผทมประวตแพยาแกปวดกลมยาเสพตด ผปวยโรค

เกยวกบทางเดนหายใจและมความดนในกะโหลก

ศรษะสง ผปวยโรคลมชก และหญงตงครรภหรอ

อยในภาวะใหนมบตร21 แตกมผลทาใหเกดอาการ

เคลบเคลมหรอเคลมสข (euphoria) ไดดวย

2.2 การใช ยาทรามาดอลในทางท ผด

วตถประสงค

ปจจบน วยรนไทยนยมนายาทรามาดอลไป

ผสมกบยานาแกไอจาพวกยาโปรโคดล®

หรอ

เครองดมชนดตาง ๆ เชน นาอดลมหรอเครองดม

ชกาลง ทาใหเกดอาการขางเคยงตอระบบประสาท

เชน รสกสบายและเคลมสขไดเรวและแรง ทาให

ผใชมความสขและมความตองการใชทกวน และ

เมอใชอยางตอเนองจะทาใหเกดความตองการ

ปรมาณยาเพมมากขนจนเกดการตดยาและจะใชยา

เกนขนาดจนเกดอาการประสาทหลอน ชก หวใจ

เตนเรว อณหภมรางกายสงกวา 41 องศาเซลเซยส

กลามเนอกระตกและเกรง(Serotonin Syndrome)22

ซงเปนภาวะแทรกซอนหรอผลขางเคยงทรนแรง

และทาใหเสยชวตได23

3. ยาบ 5® (Benzhexol : B5

®) หรอยา

Trihexyphenidyl

ยา “บไฟว” (Benzhexol Hydrochloride :

B5®) มชอสามญ คอ “Trihexyphenidyl” เปนยา

ทวยรนนาจะนามาใชอยางผดวตถประสงคไดยาก

ทสด เพราะขอมลหรอสรรพคณตางๆ ของยาบ

5® ไมไดมการเผยแพรมากนก โดยยาบ 5

® จะม

ลกษณะเปนเมด ปมคาวา B5 ลงบนเมดยา กลม

แบนสขาว24 เปนยาทใชรกษาและบรรเทาโรค

18 สทธสสงข, จฑามณ. “ทรามาดอล (Tramadol) เหยอของการนายาไปใชในทางทผด”, บทความเผยแพรความรสประชาชน, 29

กรกฎาคม 2556, http://www.pharmacy.mahidol.ac.th/th/knowledge/article/. (18 เมษายน 2561).

19 เรองเดยวกน.

20 กองควบคมวตถเสพตด. “ขอมลวชาการและการนามาใชในทางทผดของ Tramadol.” Tramadol, 3 ตลาคม 2556, http://

narcotic.fda.moph.go.th/ welcome.?p=4326. (18 เมษายน 2561).

21 อภย ราษฎรวจตร, “ยาทรามาดอล (Tramadol)”, หาหมอ.com. http://haamor.com. (10 เมษายน 2561).

22 พวงทอง ไกรพบลย, เรองเดม.

23 Reeves RR, Burke RS, 2008, “Tramadol: basic pharmacology and emerging concepts, Drugs Today(Barc), 44:827-

36,

24 เรองเดยวกน.

ปญหาความรบผดตามกฎหมายกบการใชยาผดวตถประสงคในวยรน

วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

34

เฉพาะดาน คอ อาการขางเคยงจากการใชยาทาง

จตเวช25 หรออาการสนทเปนผลขางเคยงจาก

การใชยาบางอยาง26 หรอรกษาโรคพารกนสน

(Parkinsons Disease) อนเปนโรคทางสมองท

เกดจากมเซลลประสาทในบางตาแหนงตายโดย

ไมทราบสาเหตทแนชด และสารสอประสาทใน

สมองทชอวา “โดปามน (Dopamine)” มปรมาณ

ลดลง ทาใหผปวยมอาการสนในขณะทรางกายไมได

ใชงาน รางกายเคลอนไหวชาลง มอาการแขงเกรง

และทรงตวลาบาก ดงนน การใชชวตประจาวน

จะมความยากลาบากมากขน อาจมปญหาในการพด

การเคยว การกลน การปสสาวะ การอจจาระ

และมปญหาดานอารมณและจตใจ โดยโรคพารกนสน

นมกพบในผสงอาย27

3.1 ฤทธของยาบ 5® หรอยา Trihexyphenidyl

กลไกของยาบ 5® หรอยา Trihexyphenidyl

เปนยาตานการหดเกรงของกลามเนอ ใหผลยบยง

โดยตรงตอระบบประสาทหลกของระบบประสาท

อตโนมต ทาหนาทภายใตแรงกดดนเพอใหรางกาย

ตอบสนองในการตอส แตกยงทางานเพอรกษา

เสถยรภาพในสภาวะทวไปดวยระบบประสาท

พาราซมพาเตตก และสงผลในการปรบสมดลใหม

ของสารสอประสาททเหมาะสม ลดการแขงของ

กลามเนอทหดเกรง และควบคมอาการขางเคยงท

เกดจากการใชยาจตเวช เชน อาการกระวนกระวาย

กลามเนอแขงเกรง ลนแขง ฯลฯ28 จะใชในการ

รกษาโรคพารกนสนโดยเฉพาะ

ขอทควรระมดระวงในการใชยาบ 5®

คอ

ควรระมดระวงขนาดของการใชยาซงควรใชยาให

นอยทสด และคอยๆ เพมขนตามความตองการยา

เพราะบางคนจะมปฏกรยาไวตอยาดงกลาว29 ตอง

กะประมาณใหพอดกบความตองการหรอนาหนกตว

ซงถ ารบเกนขนาดกจะเกดผลขางเคยง เชน

ประสาทหลอน ใจสน หวใจเตนเรว30

อาการ

ดงกลาวนจะมรนแรงขนถามการดมสรารวมดวย31

ซงหากผปวยมอายตากวา 18 ป แพทยจะไมเลอก

ใชยาชนดนเพราะอาจเกดความเสยงตอการไดรบ

พษจากยาได32

3.2 การใชยาบ 5® หรอยา Trihexyphenidyl

ในทางทผดวตถประสงค

25 Pharmchompoo, “บไฟว ยา “มหาภย” ทวยรนกาลงหลง! แตรไหมมนเสยงตาย!!,” ผจดการ Online, 7 ธนวาคม 2559, https://

www.manager. co.th/Home/ViewNews.aspx?NewsID=9590000122116. (18 เมษายน 2561).

26 สานกงานคณะกรรมการอดมศกษา, “B5,” หนงสอท ศธ ๐๕๐๕/ว๓๕ ลงวนท 20 มถนายน 2557, ถงมหาวทยาลยบรพา.

27 สลล ศรอดมภาส, “โรคพารกนสน (Parkinson’s disease)”,หาหมอ.ตอม, http://haamor.com/th/. (18 เมษายน 2561).

28 สาระสขภาพยานารโดยเภสชกรอทย, “#Artane/#Trihexyphenidyl/#Benzhexol ยารกษา #โรคพารคนสน ทกาลงกลายเปน

ยาใชผดวตถประสงคทเดกวยรนนามาพกน,” https://m.facebook.com/216848761792023/photos/a.394181704058727.

1073741872. 216848761792023/692404127569815/?type=3. (18 เมษายน 2561).

29 เรองเดยวกน.

30 สานกงานคณะกรรมการอดมศกษา, เรองเดม.

31 อภย ราษฎรวจตร, “ไตรเฮกซเฟนดล (Trihexyphenidyl),” หาหมอ.com, http://haamor.com/th. (18 เมษายน 2561).

32 เรองเดยวกน.

35วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

ผชวยศาสตราจารย ขวญกมล ทพยมโนสงห

แมว ายาบ 5® จะเปนยารกษาโรคซงม

คณประโยชนมากมาย แตเมอมการใชยาเกนขนาด

จะสะสมในกระแสโลหตและเมอยาเดนทางไปถง

สมองและระบบประสาทกจะเกดอาการประสาท

หลอนและมภาวะเคลมสข (Euphoria) เดกวยรน

จงนามาเสพรวมกบยาอนๆ เชน ทรามาดอล หรอ

ยาสคณรอย (4x100) เพอใหมอาการเมานานๆ33

เมอวยรนไปซอยามารบประทานเองเพอความ

สนกสนาน กจะไมคานงถงขนาดของยาทใชใหพอด

กบตนเอง ทาใหรบยาเกนขนาดไดโดยงาย ทาย

ทสดจะเกดอาการหวใจเตนเรวหรอชาผดปกต

ขาดสต หายใจลาบาก มภาวะชก มอาการสบสน

และทสาคญเกดประสาทหลอน34 ทาใหเกดอนตราย

ตอตนเองและผอนได

สถานะทางกฎหมายของยาทวยรนนยม

นามาใชผดวตถประสงค

1. สถานะทางกฎหมายของยาทวยรนนยม

นามาใชผดวตถประสงคในตางประเทศ

ในสหรฐอเมรกา ใช“ยาโปรโคดล®

หรอ

โปรเมทาซน” เพอการรกษาภาวะอาการไขหวด

ใหญ ภมแพ เมารถ และคลนไสอาเจยน ตลอดจน

ระงบอาการทางประสาทและชวยใหนอนหลบ แต

ในเดอนเมษายน ป ค.ศ. 2006 องคการอาหารและ

ยาประเทศสหรฐอเมรกา (FDA) ไดประกาศใหยา

โปรโคดล® หรอโปรเมทาซนเปนสารควบคมและ

ประกาศเตอนใหผประกอบวชาชพดานสาธารณสข

และประชาชนระมดระวงการใชยากบเดกอาย

ตากวา 12 ป เพราะอาจเกดปญหาในการหายใจได

ตองมการตดฉลากผลตภณฑทงหมด และภายใต

กฎหมายวาดวยความรบผดของผลตภณฑของ

สหรฐอเมรกากาหนดใหผผลตยามหนาทในการ

ทาใหผลตภณฑของตนมความปลอดภยมากทสด

และตองแจงใหทราบถงความเสยงตอการเสพตดใน

ผลตภณฑนน หากไมสามารถดาเนนการไดผผลตจะ

ตองรบผดชอบตอความเสยหายทเกดขนแกผใชยา

ตามกฎหมายอนเนองมาจากการเตอนถงอนตราย

ทไมเพยงพอ35

สาหรบ “ยาทรามาดอล” สหรฐอเมรกาได

พบวามการใชยาในทางทผดวตถประสงคและ ม

การใชยาเกนขนาดมากขน โดยในป ค.ศ. 2008

The Drug Enforcement Administration (DEA)

ระบใหยาทรามาดอลเปนเพยงยาทควรตระหนก

(drug of concern) และตอมาป ค.ศ. 2014 ได

กาหนดใหยา ทรามาดอลเปนสารควบคม36 สาหรบ

ประเทศแคนาดาได มการปรบสถานะของยา

ทรามาดอลใหอยในกลมสารเสพตดทเปนสารใน

Schedule I ทกาหนดตาม Narcotic Control

Regulations (NCR) แหง Controlled Drugs

and Substances Act (CDSA) แตอยางไรกด

ในบางประเทศกไมไดควบคมยาทรามาดอลอยาง

เขมงวด เชน สหราชอาณาจกร ประเทศสงคโปร

33 สาระสขภาพยานารโดยเภสชกรอทย, เรองเดม.

34 อภย ราษฎรวจตร, เรองเดม.

35 FindLaw, “Promethazine HCI”, n.d., FindLaw, http://injury.findlaw.com/product-liability/promethazine-hcl.html.

(19 April 2018).

36 American Addiction Centers, n.d., “Help for Tramadol Abuse”, https://americanaddictioncenters.org/tramadol-

abuse/. (19 April 2018).

ปญหาความรบผดตามกฎหมายกบการใชยาผดวตถประสงคในวยรน

วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

36

และประเทศออสเตรเลย จดใหยาทรามาดอลเปน

เพยงยาทขายในรานขายยาทตองมเภสชกรและ

ขายไดเฉพาะเมอมใบสงแพทย37

สวนยาบ 5®

นนเปนยาทใชในการรกษาโรค

เฉพาะ เชน โรคพารกนสน ทเพงมผทคนพบวา

สามารถนามาใชอยางผดวตถประสงคแลวทาให

เกดความมนเมาได แตสวนใหญในตางประเทศ

ผปวยจะซอยาทเปนยารกษาโรคเฉพาะนนจะตอง

มใบสงยาจากแพทย เชน ประเทศญปน38 หรอ

สหราชอาณาจกร39 เปนตน หลายประเทศจงไม

เขมงวดในการควบคมยาดงกลาว เพราะมขนตอน

ทหาซอยากอยแลว

จะเหนไดวา ในตางประเทศเหนความสาคญ

ของความเขมงวดในการควบคมยาทนยมนามาใช

แบบผดวตถประสงคนนแตกตางกน ทงๆ ทมผท

เสพตดยาดงกลาวและถงแกชวตมากขนเรอยๆ แต

เนองดวยยาดงกลาวเปนยาทใชในการรกษาโรค

ดวย จงอาจเปนเหตใหแตละประเทศไมสามารถ

จดการควบคมทเขมงวดไดมากนก

2. สถานะทางกฎหมายของยาทวยรนนยม

นามาใชผดวตถประสงคในประเทศไทย

กฎหมายไทยกาหนดใหทงยาโปรโคดล® ยา

ทรามาดอล และยาบ 5® เปนยาอนตรายทตองขาย

เฉพาะในรานขายยาแผนปจจบนภายใตการควบคม

ของเภสชกรและตองจาหนายทงแผงหรอทงขวด

โดยมขอควรระวง คอ ตองใชยาในปรมาณและใน

การจดการทเกยวของกบการบรโภคใหเปนไปตาม

ทระบไวบนฉลากยาหรอตามคาแนะนาของแพทย

หรอเภสชกร40

โดยยาโปรโคดล® ยาทรามาดอล และยาบ

5® มสถานะเปน “ยา” ตามความหมายแหง

พระราชบญญตยา พ.ศ. 251041 เพราะ “ยา

โปรโคดล®” มลกษณะการใชโดยทปกตถอวาเปน

ยาใชเพอบรรเทาอาการแพตางๆ สวน “ยาทรา

าดอล” มลกษณะการใชโดยทปกตถอวาเปนยา

ใชเพอบรรเทาอาการปวดรนแรงหรอเรอรง และ

“ยาบ 5®” มลกษณะการใชโดยทปกตถอวาเปนยา

ใชเพอรกษาโรคพารกนสน แตยาทงสามชนดกเปน

“ยาอนตราย” ตามความหมายแหงพระราชบญญต

ยา พ.ศ. 251042 ดวย โดยมประกาศสานกงาน

คณะกรรมการอาหารและยา เรอง หลกเกณฑ

วธการ และเงอนไขในการขายยา ขอ 3 (4) บญญต

ใหยาโปรโคดล® ซงเปนยาในกลมแอนตฮสตามน

(Antihistamine) และยาทรามาดอลซงเปนยา

ในกลม แกปวด อนเปนยาอนตรายทตองขายใน

ปรมาณทเหมาะสมตามหลกวชาการ และตองไม

37 ปรฬ รจนธารง, “ระดบการควบคมทรามาดอล (tramadol) ในแตละประเทศ”, http://rparun.blogspot.com /2013/07/tramadol.

html. (19 เมษายน 2561).

38 SITA, “การซอยาในประเทศญปน”, http://si-ta.com/th/buying-medicine-in-japan/. (19 เมษายน 2561).

39 ชวตในตางแดน, “การรกษาพยาบาลในองกฤษ”, http://my-lifeinuk.blogspot.com/2014/06/blog-post_28.html. (19 เมษายน

2561).

40 กรชย ฉนทจรธรรม, “ยาอนตราย (Dangerous Drug)”, หาหมอ.com, http://haamor.com/th. (19 เมษายน 2561).

41 พระราชบญญตยา พ.ศ. 2510, มาตรา 4 (2).

42 พระราชบญญตยา พ.ศ. 2510 มาตรา 4.

37วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

ผชวยศาสตราจารย ขวญกมล ทพยมโนสงห

เกนปรมาณทกาหนดตอคนตอครงการรกษาตามท

ประกาศนกาหนด กลาวคอ43

1. “ยาทรามาดอล (Tramadol)” ขายได

ครงละไมเกน 20 เมดหรอแคปซลตอคนตอครง

และหามขายใหผทมอายตากวา 17 ป ในทกกรณ

และสานกงานคณะกรรมการอาหารและยาม

หนงสอขอความรวมมอจากรานขายยาทกแหง

และเภสชกรผทรบอนญาตขายยาแผนปจจบน

ทกรายรวมกนควบคมในเรองตางๆ ไดแก44 เภสชกร

เปนผขายยาเทานน หามขายใหแกเดกอายตากวา

17 ป ขายยาใหกบผปวยทมความจาเปนทางการ

แพทยและไมเกน 20 เมดหรอแคปซลตอรายตอครง

ตองจดทาบญชซอและขายยา และ การสงยาจาก

ผผลตและผนาเขาตองใหเภสชกรลงนามรบทราบ

ในใบสงซอ

2. “ยากลมแอนตฮสตามน (โปรโคดล®)”

ใหขายไดครงละไมเกน 3 ขวด รวมแลวไมเกน 180

มลลลตรตอคนตอครง และคณะกรรมการอาหาร

และยามมาตรการกากบดแลใหรานขายยาจาหนาย

ได ไมเกน 300 ขวดตอแหงตอเดอน

หากพบรานขายยาไมปฏบตตามจะถกพกใช

ใบอนญาต 120 วน45

สวนยาบ 5® หรอ Benzhexol หรอ Trihexy-

phenidyl อนเปนกลมยารกษาอาการโรคพารกนสน

(Antiparkinson drugs) ทมประกาศกระทรวง

สาธารณสข เรอง ยาอนตราย ขอ 3 (14) ประกาศ

ใหยาจาพวกผอนคลายกลามเนอทออกฤทธตอ

ประสาทสวนกลาง (Centrally acting muscle

relaxants) รวมทง ยารกษาอาการโรคพารกนสน

(Antiparkinson drugs) เปนยาอนตรายทขายใน

รานขายยาไดแตตองขายและควบคมการใชโดย

เภสชกรเทานน46

จะเหนไดวา แมยาทงสามชนดจะเปน “ยา

อนตราย” ทตองขายภายใตการควบคม แตกเปนยา

ทใชรกษาอาการของโรคสามญธรรมดา มความ

จาเปนตองหาซอไดตามรานขายยาแผนปจจบน

ทวไป

ปญหาอนเนองมาจากการใช ยาผด

วตถประสงคในวยรน

จากการทมขาวของเดกนกเรยนทเกดอาการ

ชอคอยางรนแรงจากการนายารกษาโรคมาใชเปน

สารใหความมนเมาและเคลบเคลม ซงเปนการใชยา

ในแบบทผดวตถประสงคของการรกษาโรคของ

ยากลม ดงกลาว และยงระบาดมายงวยรนในระดบ

อดมศกษาอกดวย ทงๆ ทมกฎหมายควบคมในระดบ

หนงแลว แตกยงคงมปญหาการนายามาใชอยางผด

วตถประสงคอยางมากมาย กลาวคอ

43 ประกาศสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา เรอง หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการขายยา, ขอ(4.1) และ (4.2).

44 หนงสอของสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา ท สธ.1009.2/12612 ลงวนท 6 กนยายน 2556 เรอง มาตรการเขมงวด

ในการควบคมการจาหนายยาอนตราย Tramadol.

45 พระราชบญญตยา พ.ศ. 2510, มาตรา 95.

46 พระราชบญญตยา พ.ศ. 2510, มาตรา 32.

ปญหาความรบผดตามกฎหมายกบการใชยาผดวตถประสงคในวยรน

วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

38

1. ปญหาในการซอยาโปรโคดล® ยาทรา-

มาดอล และยาบ 5® ไดในรานขายยาทวไป

แมยาโปรโคดล® ยาทรามาดอล และยา

บ 5® เปนยาท กฎหมายกาหนดใหเภสชกรตองขาย

ดวยความระมดระวง และมบทกาหนดโทษแก

ผ ขายยาและเภสชกรในกรณท ไม ปฏบตตาม

กฎหมายตางๆ เพอไมใหเภสชกรขายยาตาม

อาเภอใจ แตยาทงสามชนดตางกเปนยาทใช

รกษาโรคพนฐานของประชาชน เชน ใชรกษาอาการ

แพอากาศ หรอใชรกษาอาการปวดกลามเนอ จงม

ความจาเปนทตองใหประชาชนสามารถหาซอได

โดยสะดวกตามรานขายยาทวไป สวนยา บ 5® กเปน

ยาทจาเปนตองใชในการรกษาโรค แมวาจะใช

รกษาในโรคเฉพาะทางกตาม แตกสามารถหาซอ

ไดตามรานขายยาทวไปทมเภสชกรประจาอย และ

ยา ทงสามชนดตางกมไดเปนยาเสพตดใหโทษ

ตามพระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ พ.ศ. 2522

ดงนน จงเกดปญหาในกรณทเดกวยร น

สามารถหาซอและครอบครองยาดงกลาวเพอนา

มาใชในแบบทผดวตถประสงคไดอยางไมมความผด

ตามกฎหมาย หรอซอมาสะสมไวเพอขายตาม

เวปไซดอยางแพรหลายได

2. ปญหาการบญญตกฎหมาย

2.1 ปญหาการไมมขอกาหนดหามมใหซอ

ยาโปรโคดลหรอโปรเมทาซนพรอมกบยาทผสมกน

แลวเกดโทษหรอผลขางเคยงทอนตราย

จากการทปจจบนวยรนนา “ยาโปรโคดล

หรอโปรเมทาซน” มาผสมกบ “ยาทรามาดอล”

แลวกลายเปนเครองดมทออกฤทธใหความรสกเมา

และเคลมสข โดยการใชยาของวยรนมกจะใชเกน

ขนาดจนทาใหมอาการเขาสภาวะโคมาและชอคเปน

อนตรายตอชวตได จะเหนไดวา แมยาโปรโคดล

จะเปนยารกษาอาการพนฐานทวไป เชน ภมแพ

ลดนามก เมารถหรอเมาเรอ แตเมอนามาผสมกบ

ยาทรามาดอลแลวกลบออกฤทธรนแรงถงขนเสย

ชวต และยาทงสองชนดตางกหาซอไดงายจาก

รานขายยาทวไป แมกฎหมายจะไดกาหนดควบคม

ปรมาณการใชโดยเภสชกรทจาหนายไดไมเกน 3

ขวดตอคน47 แลวกตาม แตในความเปนจรงยา

โปรโคดลแคเพยงขวดเดยวพรอมยาทรามาดอล

จานวนหนงผซอกสามารถนาไปผสมเปนเครองดม

เพอใหเกดอาการเมาไดแลว แตมไดมกฎหมาย

ฉบบใดกาหนดหามมใหซอยาโปรโคดลพรอมกบยา

ทรามาดอลหรอพรอมกบยาท เมอผสมกนยา

โปรโคดลแลวเกดโทษ ดงนน ผซอทเปนวยรน

กสามารถซอทงยาโปรโคดลและยาทรามาดอลคกน

เพอนาไปใชผดวตถประสงคไดอยางอสระ

2.2 ปญหาการทกฎหมายกาหนดหามแต

เพยงมใหผทมอายตากวา 17 ป ซอยาทรามาดอล

เนองดวย กฎหมายไดกาหนดหามมให

ขายยาทรามาดอลแกผทมอายตากวา 17 ปนน

ผ เขยนเหนวาเปนการกาหนดอายทตาเกนไป

เพราะปจจบนมไดมแตเฉพาะผทมอายตากวา 17 ป

เทานน ทนาทงยาโปรโคดล ยาทรามาดอล และ

ยาบ 5 ไปใชผดวตถประสงคของยาดงกลาว แต

นกศกษาในระดบอดมศกษาทอายเกนกวา 17 ป

กกาลงนยมเชนกน ดงนน เมอกฎหมายกาหนดหาม

47 ประกาศสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา เรอง หลกเกณฑ วธการ และเงอนไข ในการขายยา, ขอ 3 (4.3).

39วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

ผชวยศาสตราจารย ขวญกมล ทพยมโนสงห

มใหขายยา ทรามาดอลใหแกผทมอายตากวา 17 ป

เทานน ทาใหนกศกษาระดบอดมศกษาทมอายเกน

กวา 17 ป สามารถซอยาทรามาดอลเพอนามา

ผสมกบยาโปรโคดลไดอยางงายดาย และเภสชกร

กขายใหอยางสบายใจไมตองกงวลวาจะกระทาผด

กฎหมายแตประการใด

2.3 ปญหาในการทกฎหมายควบคมและ

กาหนดโทษแตเพยงผขายหรอเภสชกรเทานน

เนองดวย สวนใหญกฎหมายจะกาหนดให

เฉพาะผผลตยา ผขายยา และเภสชกรเปนผตอง

ระมดระวงและควบคมปรมาณการผลตยาหรอขาย

ยา และกฎหมายกกาหนดโทษสาหรบผผลตยา

ผขายยา และเภสชกรผทไมปฏบตตาม48 นอกจาก

นน ยงมประกาศสานกงานคณะกรรมการอาหาร

และยาหลายๆ ฉบบทออกมาเพอควบคมผขายยา

หรอเภสชกรในเรองตางๆ เชน ควบคมการขายยา

ใหเปนไปอยางเหมาะสมและเพอปองกนการเกด

ปญหาการนายาไปใชในทางทผด49 หรอตดตาม

กากบ ดแลการขายยา

เพอปองกนปญหาการนายาไปใชในทางท

ผด50 หรอตองทาบญชการขายยาอนตราย

51 เปนตน

ซงเปน การควบคมทางดานฝายผขาย แตกลบ

มไดมกฎหมายฉบบใดควบคมในปรมาณการครอบ

ครองยาทมากเกนความจาเปนหรอเกนปรมาณท

เหมาะสมของฝายผซอยาเพราะยาโปรโคดล ยา

ทรามาดอล และยาบ 5 กมใชยาเสพตดใหโทษจง

ครอบครองไวไดไมเปนความผดตามกฎหมาย

ดงนน วยรนจงสามารถครอบครองยาจานวนมากๆ

จากการซอยาหลายครงจากหลายราน โดยในแตละ

ครงจะใชวธการซอทไมเกนกวาปรมาณทกฎหมาย

กาหนดควบคมไว และสามารถสะสมยาดงกลาว

เอาไวไดในจานวนมากเพอนาไปใชในการแสวงหา

ความสนกสนานหรออาการเคลบเคลม หรอเพอ

นาไปขายใหแกวยร นทต องการยาดงกลาวใน

จานวนมาก52 โดยไมผดกฎหมายแตอยางใด

ขอเสนอแนะ

จากปญหาดงกลาวขางตน แมวาจะมการ

ควบคมปรมาณ วธการขาย และการผลตยาโดย

กฎหมายตางๆ ในหลากหลายระดบกตาม แตการ

ใชยาในทางทผดวตถประสงคยงคงมอยเปนจานวน

มาก ผเขยนจงขอเสนอแนะเพอพยายามจะแก

ปญหาในเรองตางๆ ดงกลาวขางตน ดงน

1. ควรกาหนดใหยาทรามาดอลและยาบ 5

ซอไดเฉพาะในโรงพยาบาลเทานน โดยบญญต

ในประกาศสานกงานคณะกรรมการอาหารและ

ยา เรอง หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขใน

การขายยา

48 พระราชบญญตยา พ.ศ. 2510 หมวด 13 และหมวด 14.

49 ประกาศสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา เรอง หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการขายยา.

50 ประกาศสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา เรอง รายการยาทตองรายงานตอสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา.

51 ประกาศสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา เรอง รายการยาอนตรายทตองทาบญชการขายยา.

52 Lheam-Thong, 2016 “ทรามาดอล” ใชผดถงตาย!!!, MTHAT, https://news.mthai.com/webmaster-talk/540035.html.

(20 เมษายน 2561), หรอเพจทขายยาทรามาดอล,https://twitter.com/Leanner33540690/status/971622742742069249.

หรอ https://www.facebook. com/profile. php?id=100018659168590&lst=624089667%3A100018659168590%

3A1522374573, (19 เมษายน 2561).

ปญหาความรบผดตามกฎหมายกบการใชยาผดวตถประสงคในวยรน

วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

40

จากกรณทผใดกสามารถซอยาทรามาดอล

และยาบ 5 ไดอยางงายในรานขายยาทวไป จน

เปนเหตใหเกดการเสยชวตจากการใชยาในทางท

ผดวตถประสงคขน

ยาทรามาดอล ใชในการบาบดอาการปวด

ขนปานกลางถงขนรนแรงหรออาการปวดทมความ

เรอรง และยาบ 5 ใชในการรกษาโรคพารกนสน

จะเหนไดวา ยาทงสองชนดดงกลาวเปนยาทใชใน

การรกษาโรคเฉพาะทเจาะจงซงไมจาเปนตองซอ

ไดทวไป เพราะคงไมมผ ทจาเปนตองใชยาทง

สองชนดนมากนกและ ผปวยควรตองพบแพทย

เพอตรวจตามนดและรบยาอยางสมาเสมอ

ดงนน ควรบญญตในประกาศสานกงาน

คณะกรรมการอาหารและยา เรอง หลกเกณฑ วธ

การ และเงอนไขในการขายยา โดยกาหนดใหมการ

จาหนายยาทงสองชนดแตเฉพาะในโรงพยาบาล

โดยตองมใบสงยาจากแพทยทกาหนดตวยาและ

ปรมาณของยาเทานน ทาใหผทมไดมความจาเปน

ตองใชยากจะซอยาดงกลาวไดยากขน นอกจากน

เมอมการกาหนดใหหาซอยาทรามาดอลไดแต

เฉพาะทโรงพยาบาลและมใบสงยาจากแพทย

เทานน กจะเปนการปองกนมใหมการซอยา

ทรามาดอลคกบยาโปรโคดลไดโดยงายอกดวย

2. ควรกาหนดคณสมบตของผครอบครอง

ยาทมความเสยงตอการใชอยางผดวตถประสงค

โดยบญญตเพมเตมในหมวดบทกาหนดโทษแหง

พระราชบญญตยาฯ หรอบญญตในประกาศ

สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา เรอง

หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการขายยา

จากการทกฎหมายเกยวกบยาสวนใหญจะ

ควบคมและกาหนดโทษเฉพาะฝายผขาย แตกลบ

ไมมการควบคมทางฝายผซอเกยวกบปรมาณการ

ครอบครองยา ทาใหผซอสามารถซอยาหลายๆ

ครงในหลายๆ รานจนสามารถสะสมยาดงกลาว

เอาไวจานวนมากได

ดงนน ควรทจะมกฎหมายกาหนดจากด

ปรมาณการครอบครองยาทอาจมความเสยงตอ

การนาไปใชในทางทผดวตถประสงค ตลอดจน

กาหนดใหเฉพาะผทมใบรบรองแพทยแผนปจจบน

ชนหนงทระบโรคซงตองใชยาดงกลาวเปนผทอาจ

ครอบครองยาไดและในปรมาณทระบไวในใบรบ

รองแพทยฯ และกาหนดใหเฉพาะผทมใบอนญาต

ประกอบโรคศลปะหรอมใบอนญาตเปนผประกอบ

วชาชพเภสชกรรมหรอมใบอนญาตขายยาเทานน

ทสามารถครอบครองยาในปรมาณมากกวาผปวย

ได และจะตองปฏบตตามกฎหมายควบคมเกยว

กบยาตางๆ ดวย โดยอาจบญญตเพมเตมในหมวด

บทกาหนดโทษแหงพระราชบญญตยาฯ หรอใน

ประกาศสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา

เรอง หลกเกณฑ วธการ และเงอนไขในการขายยา

3. ควรกาหนดประเภทของยาทมความ

เสยงไวในประกาศสานกงานคณะกรรมการ

อาหารและยา เรอง หลกเกณฑ วธการ และ

เงอนไขในการขายยา หรอในประกาศสานกงาน

คณะกรรมการอาหารและยา เรอง รายการ

ยาอนตรายทตองทาบญชการขายยา และเผย

แพรขอมลและผลขางเคยงทเปนโทษของยาเปน

ประจาอยางตอเนอง

เนองจากววฒนาการทางขอมลขาวสารใน

ปจจบนพฒนาไปอยางรวดเรว จนการเผยแพร

41วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

ผชวยศาสตราจารย ขวญกมล ทพยมโนสงห

คณสมบตของยาตางๆ กระจายไปอยางรวดเรว

จนผควบคมตามไมทนผ ละเมดอย เสมอๆ แต

ปจจบนมเพยงการกาหนดยาอนตรายทอาจเกด

ความเสยงตอการใชยาผดวตถประสงคในกฎหมาย

ระดบกฎกระทรวงหรอประกาศกระทรวงสาธารณสข

แตไมมการเผยแพรถงโทษหรอผลขางเคยงทไมพง

ประสงคของยาอนตรายเหลานน จงมผตระหนก

ถงอนตรายของยาดงกลาวนอยมาก ดงนน ควร

กาหนดประเภทของยาทมความเสยงไวในประกาศ

สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา เรอง หลก

เกณฑ วธการ และเงอนไขในการขายยาหรอใน

ประกาศสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา

เรอง รายการยาอนตรายทตองทาบญชการขายยา

และควรมการเผยแพรขอมลทางดานลบหรอผล

ขางเคยงทไมพงประสงคของยาทอาจเกดความ

เสยงตอการใชผดวตถประสงค และควรกาหนดให

มการตรวจสอบการใชยาในทางผดวตถประสงค

และประกาศเผยแพรยาทมความเสยงอยางตอเนอง

เพอใหบคคลทวไปทราบถงโทษหรอผลขางเคยง

จากยาอนเปนการสรางความระมดระวงทางดาน

ผบรโภคเพมเตมจากทกาหนดใหแตเฉพาะผขายแต

เพยงดานเดยว

ขอเสนอแนะดงกลาว อาจเปนเพยงสวนหนง

ททาใหประชาชนผบรโภคหรอผปกครองเกดความ

ตระหนกถงอนตรายตางๆ ทเกดขนจากผลของการ

ใชยาอนเปนยารกษาโรคในทางทผดวตถประสงค

ของยาในวยรนทร เทาไมถงการณและใชยาดวย

ความคกคะนอง โดยครอบครวและผปกครอง

ควรสรางความสมพนธระหวางกนใหแนนแฟน

ใหเดกเกดความรสกอบอนไมตองหาทยดเหนยว

ทางใจจากเพอน และควรใหความรทางสงคมใน

ทกๆ ดาน เชน ดานเพศสมพนธหรอการตงครรภ

กอนวยอนควร วธการหลกเลยงจากสารเสพตด

เปนตน ตลอดจนดแลกากบพฤตกรรมของลกๆ

ตามสมควร53 เพอปองกนมใหวยร นเสยงทจะ

เสพยาและลดการใชยาในหมวยรนตอไป

บรรณานกรม

กรชย ฉนทจรธรรม. “ยาอนตราย (Dangerous

Drug).” http://haamor.com/th/ยา

อนตราย. “การรกษาพยาบาลในองกฤษ.”

(2557). http://my-lifeinuk.blogspot.

com/201406//blog-post_28.html.

“การอบรมระยะสน ครงท 6 Comprehensive

Adolescent Health Care: Strengthening

Adolescent’s Lives.” 2426- มกราคม

2561. เอกสารประกอบการสมมนา .

กรงเทพมหานคร.

จฑามณ สทธสสงข. “ทรามาดอล (Tramadol)

เหยอของการนายาไปใช ในทางท ผด.”

(2556). http://www.pharmacy.mahidol.

ac.th/knowledge/files/0161.pdf.

Zcooby. “กนโปร,โปรโคดว คออะไร? สารเสพตด

ทไมผดกฎหมาย.” (ม.ป.ป.). https://www.

z c o oby . c om /p r o c ody l - k i n p r o -

formidable-threat/.

นวพร หรญววฒนกล. “การดแลวยรนทใชสาร

เสพตด.” ใน ตาราเวชศาสตร วย ร น

53 George S, Dyer Art, Liwin Phyllis, 2002, “Overview of Risk and Protective Factors”, The Alberta Youth Experience

Survey, ADDAC Research Servi

ปญหาความรบผดตามกฎหมายกบการใชยาผดวตถประสงคในวยรน

วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

42

Textbook of Adolescent Medicine.

นนทบร: ภาพพมพ, 2559.

“ประกาศสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา

เรอง รายการยาทตองรายงานตอสานก

คณะกรรมการอาหารและยา.” ใน ราชกจจา

นเบกษา เลม 132 ตอนท 179 ง. 4 สงหาคม

2558. http://www.fda.moph.go.th/sites/

d r u g / S h a r e d % 2 0 D o c u m e n t s /

Notification-of-cafes-medicine/%E0%

B8%AD%E0%B8%A2.15.pdf.

“ประกาศสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา

เรอง รายการยาอนตรายทตองทาบญช

การขายยา.” ใน ราชกจจานเบกษา เลม 132

ตอนท 179 ง. 4 สงหาคม 2558. http://

papc.pharmacycouncil.org/share/file/

file_1724.รายการยาอนตรายทตองทาบญช.

PDF.

“ประกาศสานกงานคณะกรรมการอาหารและยา

เรอง หลกเกณฑ วธการ และเงอนไข ในการ

ขายยา.” ใน ราชกจจานเบกษา เลม 132

ตอนท 179 ง. 4 สงหาคม 2558. http://

papc.pharmacycouncil.org/share/file/

file_1721.เงอนไขการขายยา.PDF.

ปรฬห รจนธารงค. “ระดบการควบคมทรามาดอล

(Tramadol) ในแตละประเทศ.” (2556).

http://rparun.blogspot.com/201307//

tramadol.html.

ผจดการรายวน. “ขายดด “โปรโคดล” ไซรปเพม

ความความตาย...ให “วยรน”.” ผจดการ

ออนไลน (20 กรกฎาคม 2559). http://

www.manager.co.th/AstvWeekend/

ViewNews.aspx?NewsID= 9590000072141.

“พระราชบญญตควบคมเครองดมแอลกอฮอล

พ.ศ. 2551.” ใน ราชกจจานเบกษา เลม 125

ตอนท 33 ก. 13 กมภาพนธ 2551. http://

old.ddc.moph.go.th/law/showimg5.

php?id=77.

พวงทอง ไกรพบลย. “กล มอาการเซโรโทนน

(Serotonin Syndrome).” หาหมอ.com

(ม.ป.ป.). http://haamor.com/th/กล ม

อาการเซโรโทนน/.

Pharmchompoo. “บไฟว ยา “มหาภย” ทวยรน

กาลงหลง! แตรไหมมนเสยงตาย!!” MGR

Online (7 ธนวาคม 2559). https://www.

manager.co.th/Home/ViewNews.aspx?

NewsID=9590000122116.

เภสชกรอทย. “#Artane / #Trihexyphenidyl / #

Benzhexol ยารกษา #โรคพารคนสนทกาลง

กลายเปนยาใชผดวตถประสงคทเดกวยรน

นามาพกน.” (12 กนยายน 2558). https://

th-th.facebook.com/acarethai/posts/

509829169179581.

Sanook!. “ยาทรามาดอล อนตรายถงชวตเมอใช

ผดประเภท.” (20 ธนวาคม 2559). https://

www.sanook.com/health/5749/.

Study Industry Travel Area. “การซอยาใน

ประเทศญปน.” (ม.ป.ป.). http://si-ta.com/

th/buying-medicine-in-japan/.

สมศกด เทยมเกา. “ชกเกรงกระตก (Generalised

Tonic-Clonic Seizures).” หาหมอ.com

(ม.ป.ป.). http://haamor.com/th/ชกเกรง

กระตก/.

สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา. “พระราช-

บญญตยา พ.ศ. 2510.” ใน ราชกจจา-

43วารสารวชาการ คณะนตศาสตร มหาวทยาลยหอการคาไทย

ปท 10 ฉบบท 1 มถนายน 2561

ผชวยศาสตราจารย ขวญกมล ทพยมโนสงห

นเบกษา เลม 84 ตอนท 101. 20 ตลาคม

2510. http://www.fda.moph.go.th/sites/

Drug/LawDrug/%E0%B8%A20420--

9999-update.pdf.

สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา, กอง

ควบคมวตถเสพตด. “ขอมลวชาการและการ

นามาใช ในทางท ผดของ Tramadol.”

(2556). http://narcotic.fda.moph.go.th/

welcome/?p=4326.

Lheam-Thong. “‘ทรามาดอล’ ใชผดถงตาย !!!”

(23 ธนวาคม 2559). https://news.mthai.

com/webmaster-talk/540035.html.

อภย ราษฎรวจตร. “ไตรเฮกซเฟนดล (Trihexy-

phenidyl) .” หาหมอ.com (ม.ป.ป.) .

http://haamor.com/th/ไตรเฮกซเฟนดล/.

-------. “โปรเมทาซน (Promethazine).” หาหมอ.

com (ม.ป.ป.). http://haamor.com/th/

โปรเมทาซน/.

-------. “ยาทรามาดอล (Tramadol).” หาหมอ.

com (ม.ป.ป.). http://haamor.com/th/

ยาทรามาคอล/.

-------. “แอนตมสคารนก (Antimuscarinic

Drugs).” หาหมอ.com (ม.ป.ป.). http://

haamor.com/th/แอนตมสคารนกฝ/

American Addiction Centers. “Help for

Tramadol Abuse.” (n.d.). https://

amer icanadd ic t ioncente r s .o rg /

tramadol-abuse/.

Brener, Nancy D., Laura Kann, Tim

McManus, Steven A. Kinchen, Elizabeth

C. Sundberg, and James G. Ross.

“Reliability of the 1999 Youth Risk

Behavior Survey Questionnaire.”

Journal of Adolescent Health 31, no. 4

(2002/10/01/2002): 336-42.

Eriksson, M., Jonsson, B., Steneroth, G., and

Zetterstrom, R. “Amphetamine Abuse

During Pregnancy: Environmental

Factors and Outcome after 14-15

Years.” Scandinavian Journal of Public

Health 28, no. 2 (Jun 2000): 154-7.

FindLaw. “Promethazine Hcl.” (n.d.). https://

injury.findlaw.com/product-liability/

promethazine-hcl.html

Grond, S., and Sablotzki, A. “Clinical

Pharmacology of Tramadol.” Clinical

Pharmacokinetics 43, no. 13 (November

01 2004): 879-923.

Reeves R.R., and Burke R.S. “Tramadol: Basic

Pharmacology and Emerging Concepts.”

Drugs Today (Barc) 44, no. 11 (Nov

2008): 827-36.