PREDLOG

ZAKON O MORSKOM RIBARSTVU

I. OPŠTE ODREDBE

Član 1.

Morsko ribarstvo u smislu ovog zakona je upravljanje biološkim resursima mora, a obuhvata lov, uzgoj i zaštitu riba i drugih morskih organizama.

Ribe i drugi morski organizmi u ribolovnom moru RCG kao dobro od opšteg interesa uživa posebnu zaštitu i koriste se na način i pod uslovima utvrdjenim ovim zakonom i drugim propisima.

Član 2.

Ribolovno more Crne Gore (u daljem tekstu ribolovno more) obuhvata dio obalnog mora i epikontinentalni pojas Srbije i Crne Gore, koji se nalazi u granicama Crne Gore.

Granicom ribolovnog mora u rijekama koje se ulivaju u more, smatra se linija na kojoj voda prestaje biti postojano slana.

Liniju iz stava 2. ovog člana odredjuje Ministarstvo nadležno za poslove morskog ribarstva ( u daljem tekstu : Ministarstvo).

Član 3.

Morskim ribolovom mogu se baviti privredna društva, preduzetnici i fizička lica pod uslovima utvrdjenim zakonom.

Strana pravna i fizička lica mogu se baviti morskim ribolovom ako pored uslova propisanih ovim zakonom ispunjavaju i uslove utvrdjene propisima o stranim ulaganjima.

1

Član 4.

Pojedini izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu, imaju sljedeće značenje:

1) upravljanje je skup državnih mjera koje obezbjedjuju održivo korišćenje živih resursa mora;

2) ribarska posta je dio ribolovnog područja;3) lokalitet je dio ribolovnog mora u kome se vrše eksperimentalna istraživanja ili

uzgoj riba i drugih morskih organizama na ekonomski opravdanoj osnovi;4) uzgajalište je označena površina, uključujući i zaštitnu zonu, sa jasno

projektovanim sadržajem i kapacitetima na moru i na obali;5) ribolovni zabran je geografskim koordinatama utvrdjen i označen dio ribolovnog

mora koji je povoljan za prirodno razmnožavanje riba i ishranu ribljeg podmladka kao i drugih morskih organizama;

6) naučna institucija je ustanova registrovana, izmedju ostalog, za bavljenje naučno-stručnim poslovima iz oblasti istraživanja mora;

7) lov je proces lovljenja riba i drugih morskih organizama;8) sakupljanje je proces sakupljanja morskih organizama bez upotrebe ribolovnih

alata;9) plovni objekat je brod, čamac ili ronilica namijenjen za morski ribolov i

sakupljanje morskih organizama;10) ribolovni alat je sredstvo kojim se vrši ribolov;11) oprema je sredstvo koje omogućava upotrebu ribolovnog alata;12) pridnena koča je mreža koja služi za lov riba i drugih morskih organizama koji

žive na dnu mora ili njegovoj neposrednoj blizini. Sastoji se od krila,grla(tijela) i vreće(sake);

13) lebdeća koča je mreža slična pridnenoj koči koja služi za lov pelagičnih riba,u prvom redu sardele i inćuna.Konstrukcijski je slična pridnenoj koči,sa razlikom što ima bočne umetke i po dva para krila sa svake strane,tako da joj je otvor tokom vučenja pravougaonog oblika;

14) plivarica velikog ribolova je mreža koja služi za lov pelagičnih riba i to male plave ribe(sardele i inćuna) i velikih pelagičnih vrsta tunja i njemu srodnih vrsta.Krojena je u obliku pravougaonika,a na gornjem dijelu mreže nalazi se konopac na kojem su vezani plovci,a na donjem dijelu konopac sa olovnim tegovima i prstenovima za zatvaranje mreže;

15) drugi morski organizmi su svi morski organizmi osim riba od interesa za morsko ribarstvo;

16) zaštita je skup mjera i postupaka predloženih od strane naučnih institucija čije sprovodjenje obezbjedjuju nadležni državni organi u cilju trajnog očuvanja biodiverziteta, bioekoloških reprodukcionih potencijala i uslova sredine;

17) litoral ili šelf je prostor od obale do izobate oko 200 m dubine;18) izobata je zamišljena linija koja povezuje prostore iste dubine;19) alohtona vrsta ribe ili introdukovane je unešena vrste ribe;

2

20) obala je prostor između granice uticaja morskih talasa za vrijeme najjače plime odnosno prostora gdje voda prestaje biti postojano slana do linije najniže oseke;

18) biodiverzitet je pojam koji obuhvata ukupnu raznolikost i varijabilnost, kao i odnose medju svim živim organizmima i ekološkim kompleksima u kojima se oni pojavljuju; 19)dozvola je isprava na osnovu koje privredna društva, fizička lica i preduzetnici

mogu da se bave privrednim ili sportskio-rekreativnim ribolovom.

II. MORSKI RIBOLOV

Član 5.

Morski ribolov (u daljem tekstu: ribolov) obuhvata lov, uzgoj i sakupljanje riba i drugih morskih organizama.

Ribolov može biti privredni i sportsko - rekreativni.

Član 6.

Privredna društva, preduzetnici i fizička lica koja obavljaju ribolov dužni su da se pridržavaju pravila ribolova i ne smiju ometati jedni druge.

Uslove, ograničenja i redosljed obavljanja ribolova na pojedinim ribolovnim područjima ili zonama,propisuje Ministarstvo.

Član 7.

Dozvolu za ribolov i uzgoj u djelovima ribolovnog mora koji su posebnim propisima odredjeni kao područja za potrebe odbrane, Ministarstvo može izdati uz prethodnu saglasnost Ministarstva odbrane Srbije i Crne Gore.

Ribarskim brodovima pod stranom zastavom nije dozvoljen ribolov u teritorijalnim vodama u granicama Crne Gore.

Član 8.

Na označenim mjestima u ribolovnom moru na kojima se nalaze telefonski, telegrafski, električni kablovi, cjevovodi i drugi uredjaji, kao i arheološka nalazišta i predmeti zabranjen je ribolov ribolovnim sredstvima i alatima koja ih mogu oštetiti.

3

1. Privredni ribolovČlan 9.

Pod privrednim ribolovom podrazumijeva se ribolov koji se obavlja u cilju sticanja dobiti.Privredni ribolov može se obavljati pod uslovima i sa sredstvima utvrdjenim ovim zakonom i drugim propisima.Za obavljanje privrednog ribolova plaća se naknada

Član 10.

Privrednim ribolovom mogu se baviti privredna društva i preduzetnici ako su registovani za obavljanje ove djelatnosti i imaju dozvolu za privredni ribolov.

Izuzetno od odredbi stava 1.ovog člana, malim privrednim ribolovom iz člana 15 ovog zakona, mogu se baviti zaposlena lica i penzioneri.

Dozvola za obavljanje privrednog ribolova iz st.1 i 2 ovog člana može se izdati ako se obezbijede sledeći uslovi:

1) saglasnost Instituta za biologiju mora o tehničko-tehnološkoj opremljenosti i kapacitetima ribarskog objekta;

2) zaposle lica koja su stručno osposobljena za obavljanje privrednog ribolova ili su sami stručno osposobljeni za obavljanje privrednog ribolova;

3) izvod iz upisnika u brodski registar,odnosno dozvolu za plovidbu sa uvjerenjem da je ribarski brod,leut ili čamac ragistrovan za privredni ribolov.

Ispunjenost uslova iz stava 3 .tač.1,2 i 3 ovog člana, utvrdjuje Ministarstvo.

Član 11.

Dozvolu za privredni ribolov izdaje Ministarstvo na osnovu oglasa koji se objavljuje u javnom glasilu.

Dozvola iz stava 1 ovog član izdaje se posebno za svaki plovni objekat i mora sadržati:

1) naziv privrednog društva,ime ,odnosno naziv preduzetnika kojem se izdaje dozvola za obavljanje velikog ili malog privrednog ribolova;

2) ime ili registarsku oznaku plovnog objekta ili više njih, ako vrsta privrednog ribolova zahtijeva učešće više plovnih objekata u obavljanju tog privrednog ribolova;

4

3) ribolovno područje ili zonu u kojoj se smije obavljati privredni ribolov;4) namjenu, vrstu, tehničke karakteristike i količinu ribolovnih alata i opreme kojom

se obavlja privredni ribolov;5) veličinu plovnog objekta i snagu pogonskog motora plovnog objekta.6) iznos naknadeU slučaju promjene firme ili vlasnika plovnog objekta izdaje se nova dozvola za privredni ribolov u skladu sa propisanim uslovima.Dozvola iz stava 1 ovog člana može se izdati korisniku nakon plaćanja propisane naknade za obavljanje privrednog ribolova iz dozvole,najduže na godinu dana.

Dozvole iz stava 1. ovog člana upisuju se u registar izdatih dozvola koji vodi Ministarstvo.

Obrazac dozvole iz stava 1. ovog člana, visinu naknade za obavljanje privrednog ribolova kao i obrazac i način vodjenja registra izdatih dozvola propisuje Ministarstvo.

Član 12.

Kapacitet ribolovnih sredstava odredjuje se prema snazi pogonskog postrojenja, bruto zapremini i vrsti plovnog objekta, veličini, broju mreža, udica, broju i snazi svetiljki, opreme i dr.

Važnost privrednog ribolova odredjuje se prema vrsti i ekonomskoj vrijednosti ribe i drugih morskih organizama.

Ćlan 13

Zavisno od vrste i kapaciteta ribolovnih sredstava kao i važnosti privrednog ribolova, utvrdjuje se visina naknade za obavljanje privrednog ribolova.

Pojedinačni iznos naknade po vrsti i kapacitetu ribolovnog sredstva, kao i važnosti ribolova, propisuje Ministarstvo.

Na osnovu kriterijuma iz stava 1. ovog člana privredni ribolov se dijeli na veliki i mali privredni ribolov.

Član 14.

Veliki privredni ribolov obuhvata:

1.ribolov pridnenim povlačnim mrežama kočama;

5

2.ribolov pelagičnim (lebdećim) kočama;3.ribolov kružnim mrežama plivaricama;4.ribolov obalnim mrežama potegačama;5.ribolov obalnim povlačnim mrežama;6.ribolov mrežama stajačicama;7.ribolov vršama za lov ribe;8.ribolov ostima sa i bez upotrebe vještačkog svijetla;ribolov parangalima i drugim udičarskim alatima;9.lov škampa vršama;10.lov velikih rakova vršama;11.lov školjaka;12.lov ili sakupljanje drugih morskih organizama.

Namjenu, vrstu, tehničke karakteristike i količinu ribolovnih alata i opreme koja se smije upotrebljavati u velikom privrednom ribolovu kao i mjesto za ribarske poste propisuje Ministarstvo.

Član 15.

Mali privredni ribolov obuhvata:

1.ribolov mrežama stajačicama;2.ribolov vršama za lov ribe;3.ribolov ostima sa i bez upotrebe vještačkog svijetla;4.ribolov parangalima i drugim udičarskim alatima;5.ribolov obalnom mrežom potegačama – kogolom;6.ribolov kalimerama i gribom;7.sakupljanje školjaka.

Namjenu, vrstu, tehničke karakteristike i količinu ribolovnih alata i opreme koja se smije upotrebljavati u malom privrednom ribolovu propisuje Ministarstvo.

Član 16.

Privredna društva i preduzetnici mogu obavljati privredni ribolov na ribolovnim područjima i zonama plovnim objektom, alatima i opremom koja je upisana u dozvoli za privredni ribolov.

Dozvola za privredni ribolov mora se uvijek nalaziti na plovnom objektu.

Član 17.

Privrednim ribolovom mora da rukovodi stručno osposobljeno lice, koje se za vrijeme obavljanja ribolova mora nalaziti na plovnom objektu.

6

Ako se sakupljanje morskih organizama u okviru privrednog ribolova obavlja ronjenjem, lica koja rone moraju biti stručno osposobljena za ronjenje i za obavljanje privrednog ribolova.

Uvjerenje o stručnoj osposobljenosti za obavljanje privrednog ribolova lica iz st. 1 i 2. ovog člana, moraju uvijek imati kod sebe kada obavljaju privredni ribolov.

Član 18.

Stručna osposobljenost za obavljanje privrednog ribolova provjerava se na ispitu.

Program ispita za obavljanje privrednog ribolova propisuje Ministarstvo.

Stručnu osposobljenost provjerava posebna stručna komisija koju imenuje Ministarstvo.

2. Sportsko - rekreativni ribolov

Član 19.

Sportsko - rekreativni ribolov je lov riba i drugih morskih organizama radi sporta i rekreacije.

Pod sportsko-rekreativnim ribolovom podrazumijeva se i sportsko rekreativni ribolov koji se vrši ronjenjen na dah.

Sporstko - rekreativnim ribolovom mogu se baviti fizička lica koja imaju dozvolu za sportski – rekreativni ribolov.

Dozvola za sportski - rekreativni ribolov može biti stalna i privremena.

Dozvolu za sportsko - rekreativni ribolov može koristiti samo lice na čije je ime dozvola izdata.

Korisnik dozvole je dužan da dozvolu ima kod sebe kad obavlja sportski ribolov.Za sportsko - rekreativni ribolov koji se vrši sa obale štapovima za bacanje udica potrebna je dozvola.

Za obavljanje sportsko - rekreativnog ribolova plaća se naknada.

Visina naknade iz stava 8. ovog člana utvrdjuje organ lokalne samouprave zavisno od vremena važenja dozvole i starosne strukture sportskih ribolovaca.

7

Član 20.

Dozvolu za sportsko - rekreativni ribolov izdaje organ lokalne samouprave nadležan za poslove sporta i rekreacje u okviru poslova iz sopstvene nadležnosti i obezbjedjuje kontrolu sportsko-rekreativnog ribolova iz člana 19.stav 7 ovog zakona.

Sredstva ostvarena od naknada iz člana 19. stav 8 ovog zakona prihod su budžeta primorskih opština.

Član 21.

Sportsko rekreativni ribolov može se obavljati uz upotrebu dozvoljenih ribolovnih alata i opreme.

Fizičko lice koje se bavi sportsko - rekreativnim ribolovom može u toku dana uloviti do 5 kg ribe i drugih morskih organizama izuzev kod održavanja sportskih ribolovnih takmičenja.

U količinu ribe iz stava 2. ovog člana ne ubraja se ulov morske divljači (morski pas, morska mačka, raža i dr.), kao i jedna krupna riba teža od 5 kilograma (kirnja, zubatac, pagar i dr.).

Fizičko lice koje se bavi sportsko - rekreativnim ribolovom ne smije stavljati lovinu u promet.

Količinu ulova iz st.2 i 3 ovog člana Ministarstvo može umanjiti na zahtjev nadležne naučne institucije.

Član 22.

Sportsko - rekreativnim ribolovom ne smije se ometati privredni ribolov.

Zabranjeno je bez dozvole za sportsko - rekreativni ribolov, na plovnim objektima, držanje ribolovnih sredstava i alata.

Zabranjeno je, bez dozvole za lov podvodnom puškom, nošenje podvodne puške pored obale i na plovnom objektu.

Zabranjeno je vršiti sportsko.-rekreativni ribolov podvodnom puškom od zalaska do izlaska sunca.

Licu koje nije navšrilo 16 godina zabranjeno je obavljanje sportsko rekreativnog ribolova podvodnom puškom.

8

Član 23.

Stalna dozvola za sportsko rekreativni ribolov izdaje se za tekuću kalendarsku godinu a povremene dozvole najviše do 30 dana.

Povremene dozvole za sportsko rekreativni ribolov mogu se izdati i licima koja nijesu državljani Srbije i Crne Gore.

Član 24.

Članske karte sportskih ribolovnih društava i ronilačkih klubova nemaju snagu dozvole za sportski ribolov.

Član 25.

Odobrenje za održavanje republičkih i medjunarodnih takmičenja u sportsko rekreativnom ribolovu izdaje Ministarstvo.

Za državna takmičenja u sportsko rekreativnom ribolovu količina ulova nije ograničena.

Član 26.

Način, vrstu i količinu ribolovnih alata i opreme koja se smije upotrebljavati u obavljanju sportsko rekreativnog ribolova, obrazac, broj i sadržinu dozvole za sportski ribolov, propisuje Ministarstvo.

3. Uzgoj riba i drugih morskih organizama

Član 27.

Uzgoj (marikultura) je privredna djelatnost kontrolisane reprodukcije i uzgajanja riba i drugih morskih organizama.

Uzgojom iz stava 1.ovog člana mogu se baviti privredna društva i preduzetnici koji su registrovani i imaju dozvolu za obavljanje te djelatnosti.

Dozvola iz stava 2.ovog člana može se izdati ako privredna društva i preduzetnici obezbijede sledeće uslove:

1) da zaposle stručno osposobljena lica ili su sami stručno osposobljeni za obavljanje djelatnosti iz stava 1.ovog člana;

2) da ispunjavaju projektovane tehničko- tehnološke uslove za obavljanje djelatnosti iz stava 1.ovog člana.

9

Ispunjenost uslova iz stava 3.ovog člana utvrdjuje Ministarstvo

Član 28.

Stručna osposobljenost za obavljanje uzgoja riba i drugih morskih organizama provjerava se na ispitu.

Program ispita za obavljanje uzgoja propisuje Ministarstvo.

Stručnu osposobljenost provjerava posebna stručna komisija koju imenuje Ministarstvo.

Član 29.

Ministarstvo odredjuje lokacije (zalivi, uvale, ušća rijeka i sl.) i uslove u kojima se mogu podizati gajilišta riba i drugih morskih organizama sa primjenom adekvatne tehnologije uzgoja na predlog nadležne naučne ustanove i prethodno pribavljenih saglasnosti od Ministarstva pomorstva i saobraćaja, Ministarstva zdravlja, i Ministarstva zaštite životne sredine i uredjenja prostora.

Ukoliko je za korišćenje lokacije iz stava 1. ovog člana potrebna morska obala, pribavlja se saglasnost pravnog lica koje je nadležno za korišćenje morskog dobra.Za korišćenje lokacija iz stava 1. ovog člana plaća se naknada zavisno od vrste i količine ribe i drugih morskih organizama koji se uzgajaju, površine i položaja lokacije.

Član 30.

Za potrebe naučno-istraživačkog rada u oblasti marikulture odobrenje izdaje Ministarstvo.

Član 31.

Dozvolu za korišćenje lokacije iz člana 29. ovog zakona izdaje Ministarstvo na osnovu oglasa koji se objavljuje u javnom glasilu.

Član 32.

Privredno društvo,odnosno preduzetnik može obavljati uzgoj na lokaciji za koju je dobio dozvolu iz člana 31. ovog zakona i uzgajati vrstu i količinu ribe ili drugih morskih organizama koji su upisani u toj dozvoli.

10

Dozvola iz stava 1. ovog člana može se dati najduže na pet godina uz mogućnost produžavanja,zavisno od ostvarenih rezultata u projektovanom uzgoju.

Dozvola sadrži: - naziv privrednog društva,odnosno ime preduzetnika kojem se daje dozvola;- lokacija sa prostornim koordinatama na kojoj se vrši uzgoj;- vrstu i količinu ribe ili drugih morskih organizama koji se uzgajaju na datoj

lokaciji i vrijeme važenja dozvole.- iznos naknade-Dozvola iz stava 1 ovog člana može se izdati korisniku nakon plaćanja propisane naknade za vršenje uzgoja iz dozvole.Dozvola iz stava 1.ovog člana upisuje se u registar izdatih dozvola koji vodi Ministarstvo. Obrazac dozvole iz stava 1.ovog člana,visinu naknade za obavljanje uzgoja kao i obrazac i inačin vodjenja registra izdatih dozvola propisuje Ministarstvo.

Član 33.

Lokacija na kojoj se uzgaja riba ili drugi morski organizmi mora biti obiželjena oznakama u skladu sa propisima o bezbjednosti plovidbe.

Član 34.

Na udaljenosti manjoj od 100 m od oznake položaja uzgajališta riba i drugih morskih organizama nije dozvoljen ribolov niti približavanje tom objektu na udaljenosti manjoj od 50 m od oznake.

III. ZAŠTITA RIBA I DRUGIH MORSKIH ORGANIZAMA I OČUVANJE BIODIVERZITETA MORA

Član 35.

Ribe i drugi morski organizmi kao i biodiverzitet mora zaštićeni su od ugrožavanja njihove životne sredine i prekomjernog iskorišćavanja.

Pod zaštitom u smislu stava 1. ovog člana podrazumijevaju se mjere koje se trajno preduzimaju radi očuvanja bioekoloških reprodukcionih potencijala i uslova sredine.

Član 36.

Mjere zaštite biodiverziteta i uslova sredine podrazumijevaju:

11

1) zabranu unošenja i ispuštanja tečnog ili čvrstog otpada, od proizvodnje ili prerade, ili bilo kakvih drugih materijala i energije koja negativno utiču na kvalitet morske sredine;

2) zabranu poribljavanja, ispuštanja u more alohtonih vrsta riba i drugih morskih organizama kao i genetski modifikovanih vrsta riba i drugih morskih organizama.

3) postavljanje vještačkih podvodnih grebena u kojima će se formirati nova biostaništa;

4) zabranu obavljanja podvodnih aktivnosti na lokacijama za koje nije dobijena dozvola Ministarstva.

5) zabranu lova, sakupljanja i stavljanja u promet zaštićenih vrsta riba i drugih morskih organizama.

Član 37.

Zabranjeno je loviti i stavljati u promet riblju mladj, reproduktivno nedozrele vrste riba i drugih morskih organizama.

Zabranjeno je loviti ribe i druge morske organizme za vrijeme lovostaja kao i stavljati ih u promet.

Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana Ministarstvo na predlog nadležne naučne ustanove, može dozvoliti ulov riblje mladji, reproduktivno nedozrelih vrsta riba i drugih morskih organizama, na odredjenim lokalitetima, u odredjeno vrijeme, kao i upotrebu odredjenih alata, u cilju uzgoja, poribljavanja i istraživanja.

Član 38.

Radi zaštite od prelova svih uzrasnih klasa morskih organizama Ministarstvo može:

1) odrediti lovostaj za pojedine vrste riba i drugih morskih organizama, ograničiti odnosno zabraniti upotrebu pojedinih sredstava za privredni i sportsko - rekreativni ribolov;

2) odrediti osnovne konstruktivno-tehničke osobine, način upotrebe, vrijeme i namjenu pojedinih vrsta sredstava i alata za privredni i sportsko - rekreativni ribolov;

3) odrediti veličinu riba i drugih morskih organizama do koje se one ne smiju loviti i stavljati u promet.

Član 39.

Radi racionalnog korišćenja i zaštite ekonomski važnih vrsta riba i drugih morskih organizama, na osnovu prethodno pribavljenog mišljenja nadležne naučne ustanova, Ministarstvo, propisuje:

12

1) broj i veličinu plovnih objekata, snagu pogonskog motora plovnog objekta, vrstu i količinu ribolovnog alata i opreme kojima je na odredjenim ribolovnim područjima ribolov dozvoljen;

2) ograničenje odnosno zabranu ribolova na odredjenom području;3) dozvoljenu količinu ulova ili sakupljanja po jednoj dozvoli;4) broj dozvola za odredjenu vrstru ribolova; i5) daje dozvole za korišćenje lokacija za potrebe škola ronjenja i obavljanja

sportsko-rekreativnih aktivnosti na moru.

Član 40.

Radi racionalnog upravljanja obnovljivim biološkim resursima mora obavezni su programi:

1) praćenja stanja naselja ekonomski važnih vrsta riba i drugih morskih organizama na dnu i u slobodnoj vodi;

2) praćenja kvaliteta morske sredine (monitoring) djelova mora na kojima se obavlja ribolov i uzgoj morskih organizama.

Na osnovu Strategije razvoja morskog ribarstva programe iz stava 1. ovog člana donosi Vlada Republike Crne Gore, na predlog Ministarstva.

Sredstva za sprovodjenje programa obezbjedjuju se iz Budžeta Republike.

Član 41.

Zabranjeno je loviti ribu ili druge morske organizme eksplozivom, hemijskim sredstvima ili drugim nedozvoljenim sredstvima koja ih ubijaju, omamljuju ili truju kao i tako ulovljene organizme sakupljati i stavljati u promet.

Zabranjeno je u obavljanju ribolova koristiti sredstva za plašenje riba i drugih morskih organizama.

Zabranjeno je držati na plovnim objektima i na obali eksplozivna ili hemijska sredstva pomoću kojih se može ubijati, trovati ili omamljivati riba i drugi morski organizmi.

Član 42.

Pri obavljanju privrednog ili sportsko- rekreativnog ribolova zabranjena je upotreba ronilačkog aparata sa podvodnom puškom i vještačkog svjetla, kao i držanje ovih sredstava u plovnim objektima ili njihovo nošenje uz obalu ili držanje na obali.

13

Pod ronilačkim aparatima u smislu stava 1. ovog člana, podrazumijevaju se sve vrste ronilačkih aparata ili sličnih naprava pomoću kojih je zaronjenom licu omogućeno disanje pod vodom.

Član 43.

Kada se zbog naučnog istraživanja lov ili sakupljanje riba i drugih morskih organizama obavlja protivno uslovima propisanim ovim zakonom i propisima donesenim na osnovu njega potrebno je pribaviti dozvolu Ministarstva.

Član 44.

Privredna društva, preduzetnici i fizička lica koja pričine štetu postupajući suprotno odredbama ovog zakona dužna su tu štetu nadoknaditi.

Naknada štete pričinjene protivpravnim ribolovom obračunava se po cjenovniku za naknadu ribolovne štete koju propisuje Ministarstvo.

Sredstva prikupljena na ime naknade iz stava 2. ovog člana prihod su Budžeta Republike.

Član 45.

U cilju zaštite riba i drugih morskih organizama Ministarstvo proglašava ribolovne zabrane.

Ribolovni zabran, u smislu ovog zakona, predstavlja djelove ribolovnog mora koji su povoljni za prirodno razmnožavanje riba i ishranu ribljeg podmlatka kao i drugih morskih organizama.

Granice i obelježavanje ribolovnog zabrana iz stava 1. ovog člana kao i mjere zaštite i unapredjenja na osnovu pribavljenog mišljenja nadležne naučne institucije odredjuje Ministarstvo.

U ribolovnom zabranu nije dozvoljen ribolov.

Izuzetno od odredbe stava 4. ovog člana, Ministarstvo može dozvoliti ribolov u odredjeno vrijeme i odredjenim ribolovnim sredstvima,privrednim društvima i preduzetnicima i to:1) radi razmnožavanja, gajenja i poribljavanja novih ribolovnih područja;2) usljed pojave većih količina pojedinih vrsta riba i drugih morskih organizama.

14

Član 46.

Ribolov je zabranjen na području luke, ulazu i prilazu u luku i sidrišta.

Izuzetno od stava 1. ovog člana, na području luke, ulazu i prilazu u luku i sidrišta ribolov je dozvoljen samo ako korisnik luke, uz saglasnost Lučke kapetanije i mišljenja nadležne naučne institucije, odobri ribolov na ovim područjima.

Na područjima kanala, unutrašnjih morskih puteva, ribolov je dozvoljen ako se time na ometa plovidba drugih brodova i plovnih objekata.

Ribolov nije dozvoljen na područjima uredjenih i označenih kupališta u vremenu od 1 maja do 1 oktobra, od izlaska do zalaska sunca.

Član 47.

Na području Bokokotorskog zaliva zabranjen je ribolov:

1) pridnenim kočama;2) lebdećim kočama;3) plivaricama velikog ribolova.

Izuzetno od odredbe stava 1. ovog člana institucijama koje se bave naučno istraživačkim radom u oblasti morskog ribarstva može se dozvoliti ribolov sredstvima iz stava 1. ovog člana , ako je vršenje takvog ribolova neophodno za ostvarivanje programa istraživanja te ustanove.

Dozvolu iz stava 2. ovog člana izdaje Ministarstvo.

Član 48

Radi zaštite ukupnog morskog biodiverziteta, u plićim zonama litorala zabranjen je ribolov pridnenim kočama i lebdećim kočama na udaljenosti od 3 (tri) nautičke milje koja prati konfiguraciju obale, odnosno dubini od 50 m ukoliko se izobata od 50 m nalazi na manjoj udaljenosti od 3 (tri) nautičke milje.

Izuzetno od odredbi stava 1. ovog člana, u slučaju havarije, brod sa mrežom u vodi može prići obali na manjoj dubini od propisane, ukoliko prethodno obavijesti nadležnu lučku kapetaniju odnosno ispostavu.

15

Član 49.

Radi zaštite kamenite obale, kao posebnog staništa u ribolovnom moru, zabranjen je ulov prstaca (Litophaga litophaga), njihovo stavljanje u promet na cijeloj teritoriji Srbije i Crne Gore kao i njihov izvoz.

Član 50

Prometom ribe i drugih morskih organizma može se baviti samo privredno društvo i preduzetnik koji imaju dozvolu za obavljanje privrednog ribolova.

Privredna društva i preduzetnici koja imaju dozvolu za obavljanje privrednog ribolova dužna su da pri stavljanju ribe i drugih morskih organizama u promet izdaju kupcu potvrdu (račun) u kojoj je upisan broj dozvole, vrsta i količina ribe i drugih morskih organizama koja je prodata, ime kupca i datum prodaje.

IV. EVIDENCIJA O RIBOLOVU I UZGOJU MORSKIH ORGANIZAMA

Član 51.

Privredna društva i preduzetnici koji obavljaju ribolov, odnosno uzgoj moraju voditi Dnevnik ulova i Dnevnik uzgoja, kao i evidenciju o količinama ili vrstama hrane koja se koristi u uzgajalištima.

Dnevnik iz stava 1. ovog člana mora se uvijek nalaziti na plovnom objektu kojim se obavlja ribolov, odnosno na uzgajalištu.

Oblik, sadržinu i način vodjenja Dnevnika o ribolovu ili uzgoju propisuje Ministarstvo.

Član 52.

Privredna društva i preduzetnici koji obavljaju ribolov ili uzgoj dužna su da dostave Dnevnike o ulovu ili Dnevnik o uzgoju Ministarstvu, na kraju polugodišta za to polugodište, za vrijeme važenja dozvole.

Korisnici dozvole za ribolov i uzgoj dužni su da prime na plovni objekat i uzgajalište naučne i stručne radnike, po rješenju Ministarstva, radi uzimanja uzoraka i kontrole stanja bioloških resursa iz oblasti zaštite koja je uredjena ovih zakonom, bez naknade.

16

V. NAKNADA ZA RIBOLOV

Član 53.

Sredstva ostvarena po osnovu naknada iz čl.9 i 29. ovog zakona prihod su Budžeta Republike.

VI. N A D Z O RČlan 54.

Nadzor nad primjenom ovog zakona i propisa donesenih na osnovu njega vrši Ministarstvo.

Poslove inspekcijskog nadzora u okviru nadležnosti Ministarstva vrše republički inspektori za morsko ribarstvo, u skladu sa zakonom, a posebno:

1) nadzor nad ribolovom i upotrebom ribolovnih alata kojima se taj ribolov obavlja.

2) nadzor da li se privredni,sportsko-rekreativni i ribolov u naučno istraživačke svrhe obavlja u dozvoljenim ribolovnim područjima, lokacijama,zonama i rezervatima, dozvoljenim alatima , u dozvoljeno vrijeme i na dozvoljeni način.

3) Nadzor nad pijacama,skladištima,restoranima,pristaništima-lukama,mulo i dr.

VII. KAZNENE ODREDBE

Član 55.

Novčanom kaznom od dvjestapedesetostrukog do tristostrukog iznosa minimalne zarade u Republici, kazniće se za prekršaj privredno društvo ili preduzetnik:

1. ako lovi ribu ili druge morske organizme eksplozivom, hemijskim sredstvima ili drugim sredstvima (elektroagregatima) koja ih ubijaju, omamljuju ili truju i takve sakupljaju i stavljaju u promet kao i drže na plovnom objektu ili uz obalu eksplozivna ili hemijska sredstva pomoću kojih se može ubijati, trovati ili omamljivati riba i drugi morski organizmi kao i koristi sredstva za plašenje ribe (član 41);

2. ako u ribolovnom moru na kojem se nalaze telefonski, telegrafski, električni kablovi, cjevovodi i drugi uredjaji kao i arheološka nalazišta i predmeti obavlja ribolov ribolovnim sredstvima i alatima koja ih mogu oštetiti (član 8.);

17

3. ako unosi i ispušta tečni ili čvrsti otpad iz proizvodnje ili prerade ili bilo kakav drugi materijal i energiju koja negativno utiče na kvalitet morske sredine odnosno poribljava ili ispušta u more alohtone vrste riba i drugih morskih organizama kao i genetski modifikovane vrste riba i drugih morskih organizama ili postavlja vještačke podvodne grebene u kojima se mogu formirati nova biostaništa ili ako lovi i stavlja u promet riblju mladj reproduktivno nedozrele vrste riba i drugih morskih organizama kao i lovi ribe ili druge morske organizme za vrijeme lovostaja i stavlja ih u promet odnosno za vrijeme lovostaja bez dozvole i na lokalitetima, u vremenu i alatima lovi riblju mladj, reproduktivno nedozrele vrste riba ili drugih morskih organizama bez dozvole Ministarstva (čl. 36 i 37.).

Za prekršaj iz stava 1 ovog člana kazniće se novčanom kaznom od dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici odgovorno lice u privrednom društvu.

Za prekršaj iz stava 1ovog člana,tač 1,2 i 3,kazniće se fizičko lice novčanom kaznom od dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici.

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana tač.1,2 i 3.kazniće se novčanom kaznom od dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici i zapovjednik ili voditelj plovnog objekta kojim se obavlja privredni ribolov.

Član 56.

Novčanom kaznom od stostrukog do tristastrukog iznosa minimalne zarade u Republici,kazniće se za prekršaj privredno društvo ili preduzetnik:

1. ako obavlja privredni ribolov bez dozvole za privredni ribolov (član 10. stav 1. tačka 3.);

2. ako obavlja privredni ribolov plovnim objektom, alatom i opremom koji nijesu upisani u dozvoli za ribolov (član 16.);

3. ako obavlja uzgoj na lokaciji za koju nema dozvolu ili ako uzgaja vrstu i količinu ribe ili drugih morskih organizama koje nijesu upisani u dozvoli (član 32.);

4. ako lovi kao i stavlja u promet riblju mladj, reproduktivno nedozrele vrste riba i drugih morskih organizama ili lovi ribe i druge morske organizme za vrijeme lovostaja kao i stavlja ih u promet (član 37. stav 1. i 2.);

5. ako se bavi lovom prstaca, stavlja ih u promet na teritoriji Srbije i Crne Gore ili izvozi (član 49);

18

6. ako obavlja ribolov na području Bokokotorskog zaliva pridnenim kočama, lebdećim kočama i plivaricama velikog ribolova (član 47. stav 1.);

7. ako pri obavljanju privrednog i sportskog ribolova upotrebljava ronilački aparat sa podvodnom puškom kao i drži ova sredstva u plovnom objektu ili ih nosi uz i na obali (član 42. stav 1.);

8. ako se lov ili sakupljanje riba i drugih morskih organizama vrši zbog naučnog istraživanja bez dozvole Ministarstva (član 43.);

9. ako obavlja ribolov u plićim zonama litorala pridnenim kočama i lebdećim kočama na području i u granicama odredjenim članom 48. Zakona;

10. ako stavlja bn u promet ribu i druge morske organizame bez dozvole za obavljanje ribolova odnosno ako registrovana lica za obavljanje ribolova pri stavljanju ribe i drugih morskih organizama u promet ne izdaju potvrdu (račun) na propisani način (član 50.).

Za prekršaje iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom kaznom od petnaestostrukog do dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici odgovorno lice u privrednom društvu.

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana, tač.: 1,2,3,4,5,6,7,8,9 i 10, kazniće se fizičko lice novčanom kaznom od desetostrukog do dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici.

Za prekršaje iz stava 1. ovog člana tač. 1,2,4,5,6,7,8 i 9, kazniće se za prekršaj novčanom kaznom od desetostrukog do dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici i zapovjednik ili voditelj plovnog objekta kojim se obavlja privredni ribolov.

Član 57.

Novčanom kaznom od pedesetostrukog do dvjestostrukog iznosa minimalne zarade u Republici, kazniće se za prekršaj privredno društvo ili preduzetnik:

1. ako na udaljenosti manjoj od propisane od oznake položaja uzgajališta obavlja privredni ribolov ili druge radnje koje ometaju djelatnost uzgoja (član 34.);

2. ako obavlja naučno istraživački rad u oblasti marikulture ili zbog naučnog istraživanja vrši lov ili sakupljanje riba ili drugih morskih organizama protivno uslovima propisanim ovim zakonom i propisima donesenim na osnovu njega ili obavlja naučno istraživački rad u Bokokotorskom zalivu nedozvoljenim sredstvima, bez dozvole Ministarstva(čl.30 i 47 st. 2 i 3.);

19

3. ako ne vode Dnevnik ulova i Dnevnik uzgoja kao i evidenciju o količinama ili vrstama hrane koja se koristi u uzgajalištima (član 51. stav 1.);

4. ako se Dnevnik o ulovu ili Dnevnik o uzgoju ne nalazi na plovnom objektu odnosno uzgajalištu (član 51. stav 2.);

5. ako ne dostave Dnevnik o ulovu odnosno uzgoju Ministarstvu za svako polugodište važenja dozvole (član 52.).

Za prekršaje iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom kaznom od petostrukog do dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici, odgovorno lice u privrednom društvu.

Za prekršaje iz stava 1. ovog člana tač: 1, 2.i 4., kazniće se novčanom kaznom u iznosu od petostrukog do desetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici i zapovjednik ili voditelj plovnog objekta kojim se obavlja ribolov.

Član 58.

Novčanom kaznom od desetostrukog do stostrukog iznosa minimalne zarade u Republici, kazniće se za prekršaj privredno društvo ili preduzetnik:

1. ako se dozvola za privredni ribolov ne nalazi na plovnom objektu (čl. 16. st. 2.);2. ako privrednim ribolovom ne rukovodi stručno osposobljeno lice (čl. 17. st. 1.);3. ako lice koje obavlja privredni ribolov ronjenjem nije stručno osposobljeno za

ronjenje i za privredni ribolov (član 17. stav 2.);4. ako nemaju zaposleno stručno osposobljeno lice za uzgoj ili nijesu sami stručno

osposobljeni za uzgoj (član 27. stav 2. tačka 2.);5. ako održi republičko takmičenje u sportsko - rekreativnom ribolovu bez dozvole

nadležnog organa (član 25. stav 1.); i6. ako koristi lokaciju za rad škole ronjenja ili obavljanja sportsko-rekreativnih

aktivnosti na moru bez dozvole nadležnog organa (čl.39.st.5.).

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se novčanom kaznom od desetostrukog do dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici, odgovorno lice u privrednom društvu.

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana tač. 1,2. i 3. kazniće se novčanom kaznom od petostrukog do dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici, i zapovjednik ili voditelj plovnog objekta kojim se obavlja privredni ribolov.

20

Za prekršaje iz stava 1. ovog člana inspektor može naplaćivati novčane kazne na licu mjesta,licu zatečenom u vršenju prekršaja , u iznosu trostruke minimalne zarade u Republici.

Član 59.

Novčanom kaznom od četvorostrukog do osmostrukog iznosa minimalne zarade u Republici, kazniće se za prekršaj fizičko lice:

1. ako bez dozvole obavlja sportsko – rekreativni ribolov, odnosno ako u obavljanju sportsko - rekreativnog ribolova nema kod sebe dozvolu (član 19. st. 2,5 i 7.);

2. ako sportsko – rekreativni ribolov obavlja nedozvoljenim ribolovnim alatima ili opremom, odnosno upotrebljava ronilački aparat sa podvodnom puškom (čl.21. st.1 i čl.42.st.1.);

3. ako u obavljanju sportsko – rekreativnog ribolova ulovi više količina ribe i drugih morskih organizama od dozvoljene (član 21. st.2.);

4. ako lice koje obavlja sportsko – rekreativni ribolov stavlja lovinu u promet (član 21. stav 4.).

5. Ako lice koje obavlja sportsko-rekreativni ribolov vrši lov podvodnom puškom od izlaska do zalaska sunca (čl.22. stav 4).

Za prekršaj iz stava 1. ovog člana inspektor odnosno ovlašćeno lice može naplaćivati novčane kazne na licu mjesta, licu zatečenom u vršenju prekršaja, u iznosu do trostrukog iznosa minimalne zarade u Republici.

Član 60.

Za prekršaje navedene u članu 55. stav 1. tač.1,2 i 3;član 56 stav 1. tač.1, 2,3,4,5,6,7, 8,9 i 10 ; člana 57. stav 1. tačka 1 i 2. i člana 58 stav 1 tač. 2, 3, 4 i 5. ovog zakona, osim novčane kazne izriču se i zaštitne mjere:- oduzimanje ulova, - oduzimanje plovnog objekta, alata i opreme za privredni ribolov kojim je pričinjen

prekršaj.Član 61.

Novčanom kaznom od dvadesetostrukog iznosa minimalne zarade u Republici, kazniće se za prekršaj zapovjednik ili voditelj stranog plovnog objekta ako obavlja privredni ribolov bez dozvole ili na način koji nije u skladu sa medjunarodnim ugovorom.

21

Za prekršaje iz stava 1. ovog člana izreći će se i zaštitna mjera oduzimanja ulova, alata i opreme za ribolov, a može se oduzeti i plovni objekat.

Član 62.

Ako zapovjednik, voditelj ili član posade stranog plovnog objekta kojim se obavlja privredni ribolov ne izvrši naredbu službenog lica o zaustavljanju plovnog objekta ili nekim drugim postupanjem prouzrokuje opasnost za život ljudi ili štetu na imovini, osim novčane kazne, izreći će se i zaštitna mjera oduzimanja plovnog objekta, ulova, alata i opreme za ribolov.

VIII. PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE

Član 63.

Privredna društva i preduzetnici koji su registrovani za obavljanje ribolova dužna su da usklade svoje poslovanje sa odredbama ovog zakona u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 64.

Mali privredni ribolov iz stava 2 člana 10 ovog zakona obavljaće se u periodu od tri godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.

Član 65.

Bliži propisi na osnovu ovlašćenja iz ovog zakona donijeće se u roku od tri mjeseca od dana njegovog stupanja na snagu.

Član 66.

Danom stupanja na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o morskom ribarstvu (“Službeni list RCG”, br.26/92 i 59/92).

Član 67.

Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom listu Republike Crne Gore”

22

O b r a z l o ž e nj e

I.USTAVNI OSNOV ZA DONOŠENJE ZAKONA

Ustavni osnov za donošenje Zakona o morskom ribarstvu sadržan je u odredbi člana 12. stav 1. tačka 4. Ustava Republike Crne Gor, kojom je predvidjeno da se zakonom u skladu sa ustavom, utvrdjuju pitanja od interesa za Republiku.

II. RAZLOZI ZA DONOŠENJE ZAKONA

Pitanja morskog ribarstva, koja su uredjena ovim zakonom, odnose se na upravljanje živim resursima mora a obuhvataju lov, sakupljanje, uzgoj i zaštitu riba i drugih morskih organizama.

Imajući u vidu da su ribe i drugi morski organizmi prirodno bogatstvo od opšteg interesa to se njegovo korišćenje mora vršiti na način i pod uslovima koji obezbjedjuju racionalnost u njegovom korišćenju, odnosno dugoročno održivo korišćenje tog resursa.

Poseban razlog za donošenje ovog zakona je potreba usaglašavanja propisa iz oblasti morskog ribarstva sa zakonodavstvom EU.

Srbija i Crna Gora potpisala je i ratifikovala, konvenciju UN o pravu mora, koja je stupila na snagu 1992.godine. U medjuvremenu su Ujedinjene nacije usvojile Agenda 21, Rio de Janeira, 1992, o zaštiti biodiverziteta. UN usvojile su i Sporazum o inplementacija klauzula konvencije UN o pravu mora koje se odnose na zaštitu i upravljanje stokovima* riba koje se prostiru na područje dvije ili više država i stokova izrazito migratornih vrsta riba. Iako se veći dio ovog sporazuma odnosi na medjunarodne vode izvan nacionalne jurisdikcije, čl. 6 i 7. Sporazuma se odnose i na vode pod nacionalnom jurisdikcijom. Sporazum je obavezujući za sve zemlje članice UN.Evropska zajednica je donijela Regulativu kojom se donose odredjene tehničke mjere za zaštitu živih resursa Mediterana (Council regulation (EC) No 1626/94, layng down certain tehnical measures for the conservation of fishery resources in the Mediterranean). Primjera radi, u primjeni ove regulative EU može, pored ostalog, da zabrani uvoz ribe koja nije ulovljena sa sredstvima i na način propisan tom regulativom.

------------------------------------------------------------------------------------------------------

23

* Stok je dio populacije odredjene vrste živih bića koji je stvarno ili potencijalno objekat eksploatacije.

S toga je ovim Predlogom zakona posebna pažnja posvećena sredstvima i uslovima za vršenje privrednog ribolova.

Pri tom, u izradi Predloga zakona pošlo se od opredjeljenja da se zakonskim odredbama načelno razriješe pitanja morskog ribarstva i na adekvatan način obezbijede pravne mogućnosti da se zakonska opredjeljenja bliže urede podzakonskim aktima. Na ovakav način stvaraju se pravne pretpostavke za brže i efikasnije uskladjivanje propisa iz oblasti morskog ribarstva sa standardima EU. Ovo posebno sa razloga što se,kada je u pitanju poljoprivreda,veći broj direktiva EU odnosi na morsko ribarstvao.

Polazeći od navedenih razloga ovaj Prelog zakona ima za cilj predlaganje rješenja koja će obezbijediti održivo korišćenje živih resursa mora i unapredjivanje njegove zaštite. Predložena rješenja moguće je ostvariti preduzimanjem konkretnih mjera na bazi naučnih pokazatelja o stanju tog resursa. Naime, tim mjerama će se shodno naučnim pokazateljima uticati da se morski organizmi mogu održavati, ili, ako su već prelovljeni, oporaviti do nivoa reprodukcije koja obezbjedjuje njihovo maksimalno održivo korišćenje, a u okviru kapaciteta koje odredjuju faktori sredine i ekonomski uslovi. Racionalno korišćenje živog resursa mora obavezuje i preduzimanje mjera zaštite i elemente biodiverziteta (regulisanje lova na vrste) koje pripadaju istom eko sistemu kao i svesti na najmanju moguću mjeru zagadjivanje mora, a u skladu sa ekonomskom opravdanošću, odnosno vrstom i ekonomskom vrijednošću ribe i drugih morskih organizama obezbijediti selektivan pristup u korišćenju ribolovne tehnike i alata kako bi u najmanjoj mogućoj mjeri negativno uticali na životnu sredinu.

Sve mjere koje su predložene ovim zakonom imaju za cilj i zaštitu ukupnog biodiverziteta morske sredine.Prema podacima sa kojima raspolaže resorno ministarstvo,morski ribolov obavlja se sa osam brodova većih od 14 m, 11 brodova od 8,1-13,9 m, 11 čamaca od prosječno 7,36 m i 169 čamaca od prosječno 4,5 m.

III. OBRAZLOŽENJE POJEDINIH ODREDABA ZAKONA

Opštim odredbama Predloga zakona definisan je pojam morskog ribarstva, granice ribolovnog mora CG kao i opšti uslovi za obavljanje djelatnosti morskog ribarstva (čl. 1 – 4).

24

U poglavlju II. Morski ribolov, članom 5.Predloga zakona, morski ribolov je definisan kao djelatnost koja obuhvata lov, sakupljanje i uzgajanje riba i drugih morskih organizama i dijeli se na privredni i sportsko - rekreativni.

Članom 6.Predloga zakona, za razliku od odgovarajućih odredaba važećeg zakona, data je mogućnost da se podzakonskim aktima uredjuju pitanja koja se odnose ograničenja, uslove i redosljed u obavljanju ribolova na pojedinim ribolovnim područjima ili zonama.

Član 7.Predloga zakona je istovjetan sa odgovarajućom odredbom važećeg zakona osim što je terminološki uskladjen sa Ustavnom poveljom.

Saglasno medjunarodnim pravilima i standardima u obavljanju privrednog ribolova, Predlogom zakona su predložena rješenja koja, u odnosu na važeće odredbe zakona, obezbjedjuju veću racionalnost u korišćenju živog resursa mora kao i veću zaštitu životne sredine.

Naime, novina u uredjivanju privrednog ribolova vezana je za propisivanje ne samo sredstava već i uslova u obavljanju privrednog ribolova. Po prvi put se propisuje kao uslov za obavljanje privrednog ribolova da privredna društva i preduzetnici moraju imati zaposleno lice koje je stručno osposobljeno za vrešnje privrednog ribolova ili je samo osposobljeno za obavljanje privrednog ribolova, da se dozvola izdaje posebno za svaki plovni objekat kao i da se zavisno od vrste i kapaciteta ribolovnih sredstava kao i važnosti ribolova, privredni ribolov dijeli na veliki privredni ribolov i mali privredni ribolov.Sa propisivanjem namjene,vrste,tekničkih karakteristika i količine ribolovnih alata i opreme napravljena je razlika izmedju velikog i malog ribolova.(čl. 14 i15).

Posebnu novinu predstavljaju odredbe člana 10 stav 2. kojima je omogućeno zaposlenim licima i penzionerima da se bave malim privrednim ribolovom, u periodu od tri godine od dana stupanja na snagu ovog zakona.Ovim zakonskim opredeljenjem izašlo se u susret zahtjevima gradjana iznijetim u toku održane javne rasprave,radi poboljšanja postojećeg materijalnog stanja Ova, kao i druga lica su u obavezi da obezbijede dobijanje dozvole za obavljanje malog privrednog ribolova po postupku i na način utvrdjen ovim zakonom, stim što neće biti u obavezi da se registruju ili vode na evidenciji kod nadležnog suda.Upravo,ona lica koja nadju interes da se registruju ostvariće drugi pravni status,shodno odgovarajućim propisima,a time će steći mogućnost ostvarivanja i drugih prava u skladu sa zakonom (zapošljavanje, korišćenje odredjenih povlastica pri obavljanju takve djelatnosti sl.).Upravo ,realno je pretpostaviti da će se velikim privrednim ribolovom baviti lica koja su tehnički najopremljenija za obavljanje te djelatnosti,jer to obezbjedjuje najveći profit.Takodje je realno pretpostaviti da su zaposlena lica i penzioneri, lica čiji je interes,uglavnom, ulov ribe za sopstvene potrebe,a posebno da će koristiti najjednostavnija sredstva i opremu za obavljanje ribolova.

25

Polazeći od navedenog,kao i da je ograničen rok za obavljanje ovog ribolova na tri godine,ovo zakonsko opredjeljenje neće izazvati negativne posledice na ukupno stanje ribljeg fonda. Osim toga,za period od tri godine, kroz davanje dozvola za ribolov i za ova lica,kao i primjenom predloženog zakona u cjelini, a posebno kroz adekvatan inspekcijski nadzor, stvoriće se dobra dokumentaciona osnova za svestrano sagledavanje ukupnih stanja u ribarstvu.

Takodje je novina u odnosu na važeći zakon, da se podzakonskim aktima uredjuje namjena i vrsta i količina ribolovnih alata i opreme u obavljanju pojedinih vrsta ribolova, na koji način se obezbjedjuje veća racionalnost i ekonomski efekti kao i viši nivo kontrole u vršenju ribolova. Ovi uslovi će se, istovremeno, cijeniti i kao kriterijumi u odredjivanju visine naknade za obavljanje privrednog ribolova. Istovremeno sa predloženim rješenjima u poglavlju morskog ribolova, date su znatno bolje pravne pretpostavke za racionalno obavljanje privrednog ribolova kao i za sankcionisanje ribolova koji se ne obavlja u skladu sa propisanim sredstvima i uslovima za vršenje privrednog ribolova.

Novinu u odnosu na važeći zakon predstavlja i utvrdjivanje obaveze za sticanje stručne osposobljenosti za obavljanje privrednog ribolova na ispitu za koji će program propisati Ministarstvo, član 28. Predloga zakona.

Odredbe koje se odnose na sportski ribolov, u odnosu na odgovarajuće odredbe važećeg zakona, novinu predstavlja član 24., kojim je predvidjeno da članske karte sportskih ribolovnih društava i ronilačkih klubova nemaju snagu dozvole za sportski ribolov. Ova rješenja su predložena da bi se prevazišli postojeći problemi u izdavanju dozvola i važenju članskih karata sportskih ribolovnih društava koje su član Saveza za podvodne aktivnosti i sportski ribolov na moru državne zajednice, odnosno što organizovanje sportskih saveza na nivou Srbije i Crne Gore još uvijek nije organizovano u skladu sa propisima o sportu.

U okviru odredaba, Uzgoj riba i drugih morskih organizama, (čl.27 do 34.) bliže su odredjeni uslovi pod kojima se može obavljati marikultura kao privredna djelatnost, analogno rješenjima koja su utvrdjena za obavljanje privrednog ribolova

Odredbama poglavlja III.Zaštita riba i drugih morskih organizama i očuvanje biodiverziteta mora, propisane su konkretne mjere i aktivnisti u cilju uspostavljanja trajne zaštite bioekoloških reprodukcionih potencijala i uslova sredine,u skladu sa standardima EU.Odredbama člana 50 Predloga zakona predvidjeni su mehanizmi za sprečavanje nelegalnog ulova i prometa ribe i drugih morskih organizama.

Odredbama poglavlja IV.Evidencija o ribolovu i uzgoju morskih organizama (čl.51 i 52.) utvrdjena je obaveza za privredna društva i preduzetnike koji obavljaju privredni

26

ribolov i uzgoj, da vode dnevnik ulova i dnevnik uzgoja kao i evidenciju o količinama i vrstama hrane koja se koristi u uzgajalištima. Ovim odredbama se obezbjedjuje veća mogućnost kontrole u dijelu načina i uslova obavljanja privrednog ribolova odnosno u funkciji su sprovodjenja mjera zaštite biodiverziteta i prekomjernog iskorišćavanja riba i morskih organizama.

Sa odredbe inspekcijskog nadzora proširen je nadzor u oblasti morskog ribarstva i pooštrena kaznena politika, u cilju poboljšanja i unapredjenja postojećeg stanja.

IV. POTREBNA FINANSIJSKA SREDSTVA ZA SPROVODJENJE ZAKONA

Za sprovodjenje ovog zakona nije potrebno obezbjedjivanje dodatnih finansijskih sredstava u Budžetu Republike, a utvrdjene obaveze moguće je finansirati iz tekućih izvora.

27