∞Ú¯·›· ∂ÏÏ¿‰·√ ÙfiÔ˜ Î·È ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ

(∞ÓıÔÏfiÁÈÔ)

B’ °Àª¡∞™πOÀ

∞ƒÃ∞I∞ ∂§§∏¡π∫A (ª∆ºƒ.)

™À°°ƒ∞º∂π™ £Âfi‰ˆÚÔ˜ ™ÙÂÊ·ÓfiÔ˘ÏÔ˜, ∫·ıËÁËÙ‹˜ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ¶·ÙÚÒÓ∂ϤÓË ∞ÓÙ˙Ô˘Ï‹, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, EÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ µ/ıÌÈ·˜ Eη›‰Â˘Û˘

∫ƒπ∆∂™-∞•πO§O°∏∆∂™ ª·Ú›· µ·˚Ó¿, ∫·ıËÁ‹ÙÚÈ· ∞.™.¶∞π.∆.∂.∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï ¶ÔÏ˘˙ˆ¿Î˘, ™¯ÔÏÈÎfi˜ ™‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜¶·Ó·ÁÈÒÙ· ÷Ù˙ËıÂÔ¯¿ÚÔ˘˜, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, EÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ µ/ıÌÈ·˜

Eη›‰Â˘Û˘

∂π∫O¡O°ƒ∞º∏™∏ ™Ù·Ì¿ÙÈÔ˜ ªÔÓ¿ÙÛÔ˜, ∞Ú¯·ÈÔÏfiÁÔ˜-™¯Â‰È·ÛÙ‹˜

ºπ§O§O°π∫∏ ∂¶πª∂§∂π∞ £Âfi‰ˆÚÔ˜ ™ÙÂÊ·ÓfiÔ˘ÏÔ˜, ∫·ıËÁËÙ‹˜ ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ¶·ÙÚÒÓ

À¶∂À£À¡H ∆OÀ ª∞£∏ª∞∆O™∫∞∆∞ ∆∏ ™À°°ƒ∞º∏ ÃÚÈÛÙ›Ó· ∞ÚÁ˘ÚÔÔ‡ÏÔ˘, ™‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ‡ πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ˘

À¶∂À£À¡H TOY À¶O∂ƒ°OÀ ª·Ú›· °·ÙÛ›Ô˘, ºÈÏfiÏÔÁÔ˜, EÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ µ/ıÌÈ·˜ Eη›‰Â˘Û˘

∂•øºÀ§§O ¶·Ú¿ÛÙ·ÛË ·fi Ï‹Î˘ıÔ (∂ıÓÈÎfi ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘Û›Ô)

¶ƒO∂∫∆À¶ø∆π∫∂™ ∂ƒ°∞™π∂™

°’ ∫.¶.™. / ∂¶∂∞∂∫ ππ / ∂Ó¤ÚÁÂÈ· 2.2.1 / ∫·ÙËÁÔÚ›· ¶Ú¿ÍÂˆÓ 2.2.1.·: «∞Ó·ÌfiÚʈÛË ÙˆÓ ÚÔÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ ÛÔ˘‰ÒÓ Î·È Û˘ÁÁÚ·Ê‹ Ó¤ˆÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ ·Î¤ÙˆÓ»

¶∞π¢∞°ø°π∫O π¡™∆π∆OÀ∆OªÈ¯¿Ï˘ ∞Á. ¶··‰fiÔ˘ÏÔ˜OÌfiÙÈÌÔ˜ ∫·ıËÁËÙ‹˜ ÙÔ˘ ∞.¶.£.¶Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ‡ πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ˘

¶Ú¿ÍË Ì ٛÙÏÔ: «™˘ÁÁÚ·Ê‹ Ó¤ˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ Î·È ·Ú·ÁˆÁ‹ ˘ÔÛÙËÚÈÎÙÈÎÔ‡ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÔ‡ ˘ÏÈÎÔ‡ Ì ‚¿ÛËÙÔ ¢∂¶¶™ Î·È Ù· ∞¶™ ÁÈ· ÙÔ °˘ÌÓ¿ÛÈÔ»

∂ÈÛÙËÌÔÓÈÎfi˜ À‡ı˘ÓÔ˜ ŒÚÁÔ˘∞ÓÙÒÓÈÔ˜ ™. ªÔ̤ÙÛ˘™‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ‡ πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ˘

∞Ó·ÏËÚˆÙ¤˜ ∂ÈÛÙËÌÔÓÈÎÔ› À‡ı˘ÓÔÈ ŒÚÁÔ˘°ÂÒÚÁÈÔ˜ ∫. ¶·ÏËfi˜™‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ ÙÔ˘ ¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ‡ πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ˘πÁÓ¿ÙÈÔ˜ ∂. ÷Ù˙Ë¢ÛÙÚ·Ù›Ô˘ªfiÓÈÌÔ˜ ¶¿Ú‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ¶·È‰·ÁˆÁÈÎÔ‡ πÓÛÙÈÙÔ‡ÙÔ˘

ŒÚÁÔ Û˘Á¯ÚËÌ·ÙÔ‰ÔÙÔ‡ÌÂÓÔ 75% ·fi ÙÔ ∂˘Úˆ·˚Îfi ∫ÔÈÓˆÓÈÎfi ∆·ÌÂ›Ô Î·È 25% ·fi ÂıÓÈÎÔ‡˜ fiÚÔ˘˜.

À¶OÀƒ°∂πO ∂£¡π∫∏™ ¶∞π¢∂π∞™ ∫∞𠣃∏™∫∂Àª∞∆ø¡

¶∞π¢∞°ø°π∫O π¡™∆π∆OÀ∆O

Oƒ°∞¡π™ªO™ ∂∫¢O™∂ø™ ¢π¢∞∫∆π∫ø¡ µπµ§πø¡

∞£∏¡∞

£Âfi‰ˆÚÔ˜ ™ÙÂÊ·ÓfiÔ˘ÏÔ˜ ∂ϤÓË ∞ÓÙ˙Ô˘Ï‹

∞Ú¯·›· ∂ÏÏ¿‰·√ ÙfiÔ˜ Î·È ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ

(∞ÓıÔÏfiÁÈÔ)

B’ °Àª¡∞™πOÀ

∞ƒÃ∞I∞ ∂§§∏¡π∫A (ª∆ºƒ.)

[ 5 ]

¶ƒ√§√°π∫√ ™∏ª∂πøª∞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

I. H ∞£∏¡∞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

1. ∏ ÁË Ù˘ ∞ÙÙÈ΋˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12

2. ∆a âÍ ëοÛÙ˘ fiψ˜ å‰ÈÒÌ·Ù· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15

3. ∫·Ù¿ ȯı˘ÔˆÏÒÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

4. ŒÓ· ·ÓÙÚfiÁ˘ÓÔ ÛÙËÓ ÎÏ·ÛÈ΋ ∞ı‹Ó· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

5. «√ÈÎÔÁÂÓÂÈ·Îfi Û˘Ì‚Ô‡ÏÈÔ» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

6. √È ÂÙ·›Ú˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

7. √ «¯ˆÚÈ¿Ù˘» . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

ππ. ∏ ™¶∞ƒ∆∏ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46

8. ∆ÂÎÓÔÔÈ›· Î·È Âη›‰Â˘ÛË ÛÙË ™¿ÚÙË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48

πππ. ∏ ª∞∫∂¢√¡π∞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

9. √È ª·Î‰fiÓ˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

IV. ∏ £∏µ∞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

10. ∏ £‹‚· Î·È ÔÈ £Ë‚·›ÔÈ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64

V. ∏ ∫√ƒπ¡£√™ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68

11. ∏ ∫fiÚÈÓıÔ˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70

VI. ∏ ∞§∂•∞¡¢ƒ∂π∞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75

12. √È ∞ÏÂÍ·Ó‰ÚÈÓÔ› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76

VII. ∞£§∏∆π™ª√™ ∫∞π ∞£§∏ª∞∆∞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

™˘Óԉ¢ÙÈο ΛÌÂÓ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90

13. √ ÂÏÏËÓÈÎfi˜ ·ıÏËÙÈÛÌfi˜ Ì ٷ Ì¿ÙÈ· ÂÓfi˜ ͤÓÔ˘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92

14. ∫·Ù¿ ·ıÏËÙÒÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 101

™˘Óԉ¢ÙÈο ΛÌÂÓ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 106

¶ÂÚȯfiÌÂÓ·

[ 7 ]

∆Ô ‚È‚Ï›Ô ··ÚÙ›˙ÂÙ·È ·fi ÂÙ¿ ÂÓfiÙËÙ˜. √È ¤ÍÈ ÚÒÙ˜ Â›Ó·È ·ÊÈÂڈ̤Ó˜ Û¤ÍÈ ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ fiÏÂȘ ‹ ÂÚÈÔ¯¤˜ (∞ı‹Ó·, ™¿ÚÙË, ª·Î‰ÔÓ›·, £‹‚·, ∫fiÚÈÓıÔ˜,∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·), ÂÓÒ Ë ¤‚‰ÔÌË ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Û ¤Ó· Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ·ÓÂÏÏ‹ÓÈ·˜ ÛËÌ·-Û›·˜, ÛÙÔÓ ·ıÏËÙÈÛÌfi.

∫¿ı ÂÓfiÙËÙ·, Ì ÂÍ·›ÚÂÛË ÙËÓ ÚÒÙË Î·È ÙËÓ ¤‚‰ÔÌË, ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ¤Ó· Λ-ÌÂÓÔ. ∏ ÚÒÙË ÂÓfiÙËÙ· (∞ı‹Ó·) ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÂÙ¿ ΛÌÂÓ· —ÙÔ ÙÚ›ÙÔ Î›ÌÂÓÔÛ˘ÁÎÚÔÙÂ›Ù·È ·fi ‰‡Ô ÔÌfiıÂÌ· ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù·— Î·È Ë ¤‚‰ÔÌË (∞ıÏËÙÈÛÌfi˜ ηÈ∞ıÏ‹Ì·Ù·) ‰‡Ô.

™ÙËÓ ·Ú¯‹ οı ÂÓfiÙËÙ·˜ ‰›ÓÔÓÙ·È ÛÙÔȯ›· ÁÈ· ÙËÓ fiÏË, ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ (ª·-ΉÔÓ›·) ‹ ÙÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ (·ıÏËÙÈÛÌfi˜). √È ÏËÚÔÊÔڛ˜ ·˘Ù¤˜ ηٿ ηÓfiÓ· η-χÙÔ˘Ó ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ˆ˜ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÛÙËÓ ÔÔ›· ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÙÔ ·ÓıÔÏÔÁÔ‡ÌÂÓÔ·fiÛ·ÛÌ·.

∫¿ı ¤Ó· ·fi Ù· Û˘ÓÔÏÈο 14 ΛÌÂÓ· ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ Û˘ÁÎÚÔÙÂ›Ù·È ·fi ÙÔ ÂÈÛ·-ÁˆÁÈÎfi ÛËÌ›ˆÌ·, ÙÔ ÌÂÙ·ÊÚ·Ṳ̂ÓÔ Î›ÌÂÓÔ, Ù· Û¯fiÏÈ· Î·È ÙȘ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ–·Û΋-ÛÂȘ–‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜, Ì ÙȘ Ôԛ˜ ÔÏÔÎÏËÚÒÓÂÙ·È Î¿ı ÂÓfiÙËÙ·. ∆Ô ÂÈÛ·ÁˆÁÈ-Îfi ÛËÌ›ˆÌ· ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔÓ ‚›Ô Î·È ÛÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ· —ÂÎÙfi˜ ηÈÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· οÔÈÔÓ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ Ô˘ Û˘Ó‹ıˆ˜ ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ·È ÛÙÔÛ¯ÔÏ›ԗ ηıÒ˜ ›Û˘ Î·È ÛÙÔ ‚·ÛÈÎfi ı¤Ì· ÙÔ˘ ·ÔÛ¿ÛÌ·ÙÔ˜.

√˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ ·ÔÙÂÏ› Î·È ÙÔ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊÈÎfi ̆ ÏÈÎfi, Ô˘ Û¯Â-‰fiÓ ¿ÓÙ· ¤¯ÂÈ Î¿ÔÈÔ˘ ›‰Ô˘˜ Û˘Ó¿ÊÂÈ· Ì ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÂÓÙ¿ÛÛÂÙ·È.

¶ÚÔÏÔÁÈÎfi ÛËÌ›ˆÌ·

∏ ∞ÎÚfiÔÏË Î·È Ô ¯ÒÚÔ˜ Á‡Úˆ ·fi ·˘Ù‹. (ª·Î¤Ù· ÙˆÓ π. ∆Ú·˘ÏÔ‡-¢. ∑ÈÚÒ.)

‰·ÈÌfiÓÈÔÓ ÙÔÏ›ÂıÚÔÓ.¶›Ó‰·ÚÔ˜

∏ ∞ı‹Ó· ÙˆÓ ·Ú¯·˚ÎÒÓ ¯ÚfiÓˆÓ (8Ô˜-6Ô˜ ·È. .Ã.) ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Û‹Ì·ÓÙË ˆ˜ fi-ÏË, ˆÛÙfiÛÔ ‰ÂÓ Í¯ÒÚÈ˙ ·fi ¿ÏϘ fiÏÂȘ fiˆ˜ Ë ∞ı‹Ó· Ù˘ ÎÏ·ÛÈ΋˜ÂÔ¯‹˜. ™ÙÔ ‚ã ÌÈÛfi ÙÔ˘ 7Ô˘ ·ÈÒÓ· ·Ó·‰Â›¯ıËΠ۠ÈÛ¯˘Ú‹ ÂÌÔÚÈ΋ ‰‡Ó·ÌË (ÎÔ‹

ÓÔÌ›ÛÌ·ÙÔ˜, ÂÍ·ÁˆÁ¤˜), ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ fï˜ Ú¤ÂÈ, ÙËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô‰Ô, Ó·

·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙ ÌÂÁ¿Ï· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·. ∞˘Ùfi ÚÔ·ÙÂÈ, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ·fi ÂÂÈ-

Ûfi‰È· fiˆ˜ Ë ·fiÂÈÚ· ÙÔ˘ ÔÏ˘ÌÈÔÓ›ÎË ∫‡ÏˆÓ· Ó· ÂÁηıȉڇÛÂÈ Ù˘Ú·ÓÓ›‰·

(ÂÚ. 630 .Ã.) ‹ ·fi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Û ‰È¿ÛÙËÌ· ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ ·fi ÌÈ· ÙÚÈ·ÎÔÓÙ·Â-

Ù›· ¯ÚÂÈ¿ÛÙËÎ·Ó ‰‡Ô Ì›˙ÔÓ˜ ÓÔÌÔıÂÙÈΤ˜ ·ÚÂÌ‚¿ÛÂȘ (ÂÚ. 624 .Ã. ÓÔÌÔıÂÛ›·

ÙÔ˘ ¢Ú¿ÎÔÓÙ·, 594 .Ã. ÓÔÌÔıÂÛ›· ÙÔ˘ ™fiψӷ), ÔÈ Ôԛ˜ ‰ÂÓ ·¤ÙÚ„·Ó ÙÂÏÈο

ÙËÓ ÂÁηı›‰Ú˘ÛË, Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, Ù˘Ú·ÓÓ›‰·˜ ·fi ÙÔÓ ¶ÂÈÛ›ÛÙÚ·ÙÔ (561 .Ã.). ∏

·Ó·ÙÚÔ‹ ÙˆÓ ¶ÂÈÛÈÛÙÚ·ÙȉÒÓ (511 .Ã.) ¿ÓÔÈÍ ÙÔÓ ‰ÚfiÌÔ ÁÈ· ÙË ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË

ÙÔ˘ ∫ÏÂÈÛı¤ÓË Î·È ÙË ıÂÌÂÏ›ˆÛË Ù˘ ·ıËÓ·˚΋˜ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ (508 .Ã.), Ë ÔÔ›·,

·ÊÔ‡ Á‡Úˆ ÛÙÔ 460 .Ã. ÂÓÈÛ¯‡ıËÎÂ, ¤ÂÈÙ· ·fi ÙÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ ÙÔ˘ ∂ÊÈ¿ÏÙË Î·È ÙÔ˘

¶ÂÚÈÎÏ‹, ¿ÓÙÂÍÂ, Ì ۇÓÙÔ̘ ÂÎÙÚÔ¤˜ (Ú·ÍÈÎfiËÌ· ÙˆÓ ∆ÂÙÚ·ÎÔÛ›ˆÓ, ∆ÚÈ¿ÎÔ-

ÓÙ· ∆‡Ú·ÓÓÔÈ), ۯ‰fiÓ ‰‡Ô ·ÈÒÓ˜, ˆ˜ ÙËÓ ˘ÔÙ·Á‹ Ù˘ fiÏ˘ ÛÙÔ˘˜ ª·Î‰fiÓ˜.

™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 5Ô˘ ·ÈÒÓ· ÔÈ ∞ıËÓ·›ÔÈ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ·Ó ÂÓÂÚÁ¿ ÙËÓ ÂͤÁÂÚÛË ÙˆÓ

ȈÓÈÎÒÓ fiÏÂˆÓ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜ ηٿ ÙˆÓ ¶ÂÚÛÒÓ (500-493 .Ã.) Î·È ÚˆÙÔ-

ÛÙ¿ÙËÛ·Ó ÛÙËÓ ·fiÎÚÔ˘ÛË ÙˆÓ ¶ÂÚÛÒÓ ÛÙÔÓ ª·Ú·ıÒÓ· (490 .Ã.), ÛÙË ™·Ï·Ì›-

Ó· (480 .Ã.) Î·È ÛÙȘ ¶Ï·Ù·È¤˜ (479 .Ã.). ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿, ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢fiÌÂÓÔÈ ÙË

‰ÈÛÙ·ÎÙÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ ™·ÚÙÈ·ÙÒÓ, Ù¿¯ıËÎ·Ó ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ Ù˘ ∞ã ∞ıËÓ·˚΋˜ ¡·˘ÙÈ-

΋˜ ™˘ÌÌ·¯›·˜, Ô˘ Û˘ÁÎÚfiÙËÛ·Ó, Ì ¤‰Ú· ÙË ¢‹ÏÔ, Ì·˙› Ì ÔÏϤ˜ ÌÈÎÚ·ÛÈ·ÙÈ-

Τ˜ Î·È ÓËÛȈÙÈΤ˜ fiÏÂȘ ÁÈ· ÙË Û˘Ó¤¯ÈÛË ÙÔ˘ ·ÁÒÓ· ηٿ ÙˆÓ ¶ÂÚÛÒÓ (478

.Ã.). ™Ù·‰È·Î¿, ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ ™˘ÌÌ·¯›·˜, Ë ∞ı‹Ó· ÂÍÂÏ›¯ıËΠ۠ËÁÂÌÔÓÈ΋

‰‡Ó·ÌË, ÂÓÒ ÔÈ ¿ÏϘ Û˘ÌÌ·¯ÈΤ˜ fiÏÂȘ, Ô˘ ÌÂÙ›¯·Ó, ˘ÔÙ›ıÂÙ·È, ÈÛfiÙÈÌ·, ¤ÁÈ-

Ó·Ó ˘ÔÙÂÏ›˜ ÙˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ. ∞˘Ùfi ÂÈÛËÌÔÔÈ‹ıËΠηٿ οÔÈÔÓ ÙÚfiÔ Ì ÙË

ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ Ù˘ ¤‰Ú·˜ Ù˘ ™˘ÌÌ·¯›·˜ ·fi ÙË ¢‹ÏÔ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· (454 .Ã.) Î·È ÙËÓ

˘Ô¯Ú¤ˆÛË ÙˆÓ Û˘ÌÌ¿¯ˆÓ Ó· ÌÂÙ·‚·›ÓÔ˘Ó ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÁÈ· ÂΉ›Î·ÛË ˘Ôı¤ÛˆÓ

ÛÙȘ Ôԛ˜ ÂÌϤÎÔÓÙ·Ó. √È ÂÍÂÏ›ÍÂȘ ·˘Ù¤˜ ÂÓ›Û¯˘Û·Ó ÙËÓ ∞ı‹Ó· ÔÈÎÔÓÔÌÈο,

ÛÙÚ·ÙȈÙÈο Î·È ÔÏÈÙÈο.

[ 9 ]

π.. –– ∏ ∞£∏¡∞

∆Ô ‰È¿ÛÙËÌ· ·fi ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙˆÓ ¶ÂÚÛÈÎÒÓ ¶ÔÏ¤ÌˆÓ ˆ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ·ÈÒÓ·

ÛÊÚ·Á›ÛÙËΠ·fi ÙËÓ ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ Ì ÙË ™¿ÚÙË. ¢‡Ô ÊÔÚ¤˜ Ë

·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË ·˘Ù‹ Ô‰‹ÁËÛ Û ÔÏÂÌÈ΋ Ú‹ÍË (461-446 Î·È 431-404 .Ã.), Ô˘

ÙÂÚÌ·Ù›ÛÙËΠ—ÚÔÛˆÚÈÓ¿— Ì ÙËÓ ‹ÙÙ· Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ (404 .Ã.). ¶·Ú¿ ÙËÓ ‹ÙÙ·,

Ë ∞ı‹Ó· ηÙfiÚıˆÛ ӷ Í·Ó·ÎÂÚ‰›ÛÂÈ ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ·fi ÙÔ ¯·Ì¤ÓÔ ¤‰·ÊÔ˜ ηÈ

Ó· ‰È·‰Ú·Ì·Ù›ÛÂÈ Î·È ¿ÏÈ ·ÍÈfiÏÔÁÔ ÚfiÏÔ (µã ∞ıËÓ·˚΋ ™˘ÌÌ·¯›·, 378 .Ã.). §›-

ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ‚Ú¤ıËΠ·ÓÙÈÌ¤ÙˆË Ì ÙÔÓ º›ÏÈÔ Î·È ÙÔ˘˜ ª·Î‰fiÓ˜, ¤¯·Û ÙÔ

¤Ó· ÌÂÙ¿ ÙÔ ¿ÏÏÔ Ù· ÂÚ›ÛÌ·Ù¿ Ù˘ ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· ηÈ, ÌÂÙ¿ ÙË Ì¿¯Ë ÛÙË Ã·È-

ÚÒÓÂÈ· (338 .Ã.), ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙË ÌÔ›Ú· ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ fiÏÂˆÓ Ù˘ ÓfiÙÈ·˜ ∂ÏÏ¿‰·˜

Î·È ˘ÔÙ¿¯ıËΠÛÙÔ˘˜ ª·Î‰fiÓ˜. ∆ÔÓ 3Ô ·ÈÒÓ· Ë fiÏË Â›Ó·È ÚˆÙ›ÛÙˆ˜ ÛÔ˘-

‰·›Ô ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ.

ªÔÓ·‰È΋, ·fi ÔÏϤ˜ Ï¢ڤ˜, ‹Ù·Ó Ë ∞ı‹Ó· Ù˘ ÎÏ·ÛÈ΋˜ ÂÔ¯‹˜, Î·È ÂȉÈο

ÙÔ˘ ‚ã ÌÈÛÔ‡ ÙÔ˘ 5Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ë ÔÔ›· ÌÂ ·˘Ù·Ú¤-

ÛÎÂÈ· Î·È ˘ÂÚËÊ¿ÓÂÈ· ÌÈÏÔ‡Û ÁÈ· ÙË ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·

Ù˘. ∏ fiÏË Ú¤ÂÈ Ó· ÂÓÙ˘ˆÛ›·˙ ÙÔ˘˜ Ôϛ٘

Î·È —Ôχ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ— ÙÔ˘˜ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ˘˜ ͤ-

ÓÔ˘˜ Ô˘ ÙËÓ ÂÈÛΤÙÔÓÙ·Ó ÁÈ· Ó· Ú˘ıÌ›ÛÔ˘Ó ˙Ë-

Ù‹Ì·Ù· ÌÈÎÚ¿ ‹ ̤ÁÈÛÙ· ηْ ·Ú¯¿˜ Ì ÙËÓ ·›ÛıËÛË

Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Û fiÙÈ ‹Ù·Ó οÙÈ Û·Ó ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ÙÔ˘

ÎfiÛÌÔ˘ ‹ ÙˆÓ ÂÍÂϛ͈Ó, ¤ÂÈÙ· Ì ٷ ÂڛϷÌÚ·

‰ËÌfiÛÈ· ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹Ì·Ù· Î·È Ù· ÛÔ˘‰·›· ¤ÚÁ· Ù¤-

¯Ó˘, Ì ÙȘ ·Ó·ӿÏËÙ˜ ı·ÙÚÈΤ˜ ·Ú·ÛÙ¿-

ÛÂȘ, Ô˘ ÌfiÓÔ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÌÔÚÔ‡Û˜ Ó· ‰ÂȘ, ηÈ

ÁÂÓÈÎfiÙÂÚ· Ì ÙË ‚‚·ÈfiÙËÙ· Ô˘ ÌÂÙ¤‰È‰Â fiÙÈ, ÛÂ

·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ Â›Â‰Ô, ‹Ù·Ó ÙÔ ·‰È·ÊÈÏÔÓ›ÎËÙÔ Ó¢-

Ì·ÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ, Ë ^∂ÏÏ¿‰Ô˜ ·›‰Â˘ÛȘ Î·È ÙÔ Ú˘Ù·-

ÓÂÖÔÓ Ùɘ ÛÔÊ›·˜, fiˆ˜ ÙËÓ ¤¯Ô˘Ó ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÂÈ. ∆ËÓ

ÂÔ¯‹ ·˘Ù‹ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÌÂÛÔ˘Ú·ÓÔ‡Û ÙÔ ı¤·ÙÚÔ

Î·È ÙÔ ‰Ú¿Ì·, ¤Î·Ó ÙÔ ‰˘Ó·ÌÈÎfi Ù˘ ÍÂΛÓËÌ· Ë

ÚËÙÔÚ›·, ‡ÚÈÛΠ¿ÚÈÛÙÔ˘˜ Û˘Ó¯ÈÛÙ¤˜ Ë Ï·ÌÚ‹

ȈÓÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·Ê›· Î·È ÛÙË ÊÈ-

ÏÔÛÔÊ›·, ‰›‰·ÛÎ·Ó ÔÈ ÂÈÊ·Ó¤ÛÙÂÚÔÈ ÛÔÊÈÛÙ¤˜ Ô˘

·ÌÊÈÛ‚ËÙÔ‡Û·Ó fiϘ ÙȘ ·Ú·‰ÔÛȷΤ˜ ·Ï‹ıÂȘ,

¿ÊËÓ·Ó ÙË ÛÊÚ·Á›‰· ÙÔ˘˜ ÎÔÚ˘Ê·›ÔÈ ·Ú¯ÈÙ¤ÎÙÔÓ˜,

ÁχÙ˜ Î·È ˙ˆÁÚ¿ÊÔÈ Î·È ·Ó·˙ËÙÔ‡Û·Ó Ó¤Ô˘˜ ‰Úfi-

ÌÔ˘˜ ÚˆÙÔfiÚÔÈ ÌÔ˘ÛÈÎÔ›.

∆Ô ÙÈ ÛËÌ·›ÓÔ˘Ó Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ fiÏ· ·˘Ù¿ ÙÔ

·ÓÙÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È Î·Ó›˜ ¢ÎÔÏfiÙÂÚ·, ·Ó ÂȯÂÈÚ‹ÛÂÈ

Ó· ÛÎÂÊÙ› ÔÈÔ˘˜ ı· Û˘Ó·ÓÙÔ‡Û ¤Ó·˜ Ô˘ ı·

˙Ô‡Û ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÙË ‰‡ÛÎÔÏË

A£HNA

[ 10 ]

¡Â·Ú‹ Á˘Ó·›Î· Ì ÚÔÛÊÔÚ¤˜ ÁÈ· ÙÔÓ ÓÂÎÚfi ¿ÓÙÚ·Ù˘ (‚Ï. ÛÂÏ. 11). §Â˘Î‹ Ï‹Î˘ıÔ˜, ÂÚ. 445-440 .Ã.

(∞ı‹Ó·, ∂ıÓÈÎfi ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘Û›Ô.)

ÂÓÙ·ÂÙ›· 430-425 .Ã. (¶ÂÏÔÔÓÓËÛÈ·Îfi˜ ¶fiÏÂÌÔ˜, ÏÔÈÌfi˜). £· Û˘Ó·ÓÙÔ‡ÛÂ

ÏÔÈfiÓ, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, ÙÔÓ ¶ÂÚÈÎÏ‹, ÙÔÓ ∞Ó·Í·ÁfiÚ·, ÙÔÓ ™ˆÎÚ¿ÙË, ÙÔ˘˜ ÎÔ-

Ú˘Ê·›Ô˘˜ ÛÔÊÈÛÙ¤˜ ¶ÚˆÙ·ÁfiÚ·, ¶Úfi‰ÈÎÔ Î·È °ÔÚÁ›·, ÙÔÓ Ú‹ÙÔÚ· ∞ÓÙÈÊÒÓÙ·, ÙÔÓ

·Ï·›Ì·¯Ô ΈÌÈÎfi ÔÈËÙ‹ ∫Ú·Ù›ÓÔ Î·È ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ·ÓÂÚ¯fiÌÂÓÔ˘˜ ·ÛÙ¤Ú˜ Ù˘ Έ-

ÌÈ΋˜ Ù¤¯Ó˘, ÙÔÓ ∂‡ÔÏË Î·È ÙÔÓ ∞ÚÈÛÙÔÊ¿ÓË, ÙÔÓ ™ÔÊÔÎÏ‹ Î·È ÙÔÓ ∂˘ÚÈ›‰Ë ηÈ

·ÚÎÂÙÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ‰Ú·Ì·ÙÈÎÔ‡˜ ÔÈËÙ¤˜, ÌÂÚÈÎÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ‹Ù·Ó, ¯ˆÚ›˜

·ÌÊÈ‚ÔÏ›·, Ì›˙ÔÓ˜.

µ¤‚·È·, Ë ∞ı‹Ó· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÌfiÓÔ Ë ^∂ÏÏ¿‰Ô˜ ·›‰Â˘ÛÈ˜Ø ‹Ù·Ó Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ Î·È ÌÈ·

fiÏË Ì ÔÏϤ˜ ‰È·¯ˆÚÈÛÙÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜ Î·È ‰È·ÎÚ›ÛÂȘ. ∂Λ ˙Ô‡Û·Ó ŒÏÏËÓ˜ ηÈ

‚¿Ú‚·ÚÔÈ, ÂχıÂÚÔÈ Î·È ‰Ô‡ÏÔÈ, Ôϛ٘ Î·È Ì¤ÙÔÈÎÔÈ, Á˘Ó·›Î˜ Î·È ¿ÓÙÚ˜. √È ÏÂ-

ÁfiÌÂÓÔÈ ‚¿Ú‚·ÚÔÈ ‹Ù·Ó ΢ڛˆ˜ ‰Ô‡ÏÔÈ Ô˘ ÂÎÙÂÏÔ‡Û·Ó ·ÛÙ˘ÓÔÌÈο ηı‹ÎÔÓÙ· ‹

ÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·Ó ÛÙÔ Û›ÙÈ, ÛÙ· ¯Ù‹Ì·Ù·, ÛÙËÓ ·ÁÔÚ¿, ÛÙ· ÌÂÙ·ÏÏ›· ‹ fiÔ˘ ·ÏÏÔ‡

ÌÔÚ› Ó· Ê·ÓÙ·ÛÙ› ηÓ›˜. √È Ì¤ÙÔÈÎÔÈ ‹Ù·Ó ÂχıÂÚÔÈ Ôϛ٘ ·fi ¿ÏϘ fiÏÂȘ

Ô˘ ›¯·Ó ÂÁηٷÛÙ·ı› ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· Î·È ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ Ì ÙË ‚ÈÔÙ¯ӛ·, ÙÔ

ÂÌfiÚÈÔ Î·È ÙË Ó·˘ÛÈÏÔ˝·. √È Á˘Ó·›Î˜ Ô˘ Û˘Ó·-

ÓÙÔ‡Û ηÓ›˜ Û ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ‹Ù·Ó ηٿ η-

ÓfiÓ· ‰Ô‡Ï˜, Á˘Ó·›Î˜ ÂÏ¢ıÂÚ›ˆÓ ËıÒÓ, ÂÙ·›Ú˜, ‹

∞ıËÓ·›Â˜ ·fi Ù· ηÙÒÙÂÚ· ÎÔÈÓˆÓÈο Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈ-

ο ÛÙÚÒÌ·Ù·, Ô˘ ·Ó·Áο˙ÔÓÙ·Ó Ó· ‚Á·›ÓÔ˘Ó ·fi

ÙÔ Û›ÙÈ ÁÈ· Ó· ÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È. √È Á˘Ó·›Î˜ Ù˘ «Î·Ï‹˜

ÎÔÈÓˆÓ›·˜» Û¿ÓÈ· ÂÁη٤ÏÂÈ·Ó ÙÔ Û›ÙÈ —Ô‡Ùˆ˜

‹ ¿Ïψ˜ Ô ¯ÒÚÔ˜ ÙˆÓ Á˘Ó·ÈÎÒÓ ‹Ù·Ó Ô ÔrÎÔ˜ Î·È Ô

¯ÒÚÔ˜ ÙˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ Ë àÁÔÚ¿.

∞Ó ¤Ó·˜ ∞ıËÓ·›Ô˜ ‰ÂÓ ·Ô˘Û›·˙ Û οÔÈ· ·fi

ÙȘ ÔÏϤ˜ ÔÏÂÌÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡-

Û·Ó Î·ıËÌÂÚÈÓ‹ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, Î·È ‰ÂÓ ÂÚÁ·˙fi-

Ù·Ó, ÙÔ Èı·ÓfiÙÂÚÔ Â›Ó·È Ó· ¤Î·Ó ¤Ó· ·fi Ù· ·Îfi-

ÏÔ˘ı·: (·) ¡· ¤·ÈÚÓ ̤ÚÔ˜ ÛÂ Û˘Ó‰ڛ·ÛË Ù˘

∂ÎÎÏËÛ›·˜ ÙÔ˘ ¢‹ÌÔ˘, Ù˘ ‚Ô˘Ï‹˜ ‹ οÔÈÔ˘ ‰Èη-

ÛÙËÚ›Ô˘ —Ë ‰ÈÎÔÌ·Ó›· ÙˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ ‰ÂÓ Â›¯Â ÚÔË-

ÁÔ‡ÌÂÓÔ, ÂÓÒ ÔÈ Û˘Ó‰ÚÈ¿ÛÂȘ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ÙÔ˘

¢‹ÌÔ˘ ¤ÊÙ·Ó·Ó ÙȘ 40 ÙÔÓ ¯ÚfiÓÔØ (‚) Ó· Û˘ÌÌÂÙ›¯Â

ÛÂ Û˘ÌfiÛÈÔ ‹ Û ÁÈÔÚÙ‹ —¤Ó·˜ ÂÈÎÚÈÙ‹˜ Ù˘ ·ıË-

Ó·˚΋˜ ‰ËÌÔÎÚ·Ù›·˜ ÈÛ¯˘Ú›˙ÂÙ·È fiÙÈ ÔÈ ∞ıËÓ·›ÔÈ Â›-

¯·Ó ‰ÈÏ¿ÛȘ ÁÈÔÚÙ¤˜ ·fi fi,ÙÈ ÔÈ ¿ÏÏÔÈ ŒÏÏËÓ˜Ø

(Á) Ó· Û˘˙ËÙÔ‡Û ÛÙËÓ ·Ï·›ÛÙÚ·, Û οÔÈ· ÛÙÔ¿,

Û οÔÈÔ ÎÔ˘ÚÂ›Ô ‹ ÔÔ˘‰‹ÔÙ ·ÏÏÔ‡— ÔÈ ∞ıË-

Ó·›ÔÈ Â›¯·Ó ÙË Ê‹ÌË fiÙÈ ‹Ù·Ó ÈÔ Ôχ ¿ÓıÚˆÔÈ ÙˆÓ

ÏfiÁˆÓ ·Ú¿ ÙˆÓ ¤ÚÁˆÓ, ‹Ù·Ó, fiˆ˜ ÙÔ˘˜ ϤÂÈ Ô ∫Ϥ-

ˆÓ, «ı·٤˜ ÙˆÓ ÏfiÁˆÓ Î·È ·ÎÚÔ·Ù¤˜ ÙˆÓ ¤ÚÁˆÓ».

∞£∏¡∞

[ 11 ]

µÏ. ÙË ÏÂ˙¿ÓÙ· ÛÙË ÛÂÏ. 10

1. – H ÁË Ù˘ AÙÙÈ΋˜

[ 12 ]

•ENOºøN, ¶fiÚÔÈ 1, 2-8

OÈ ¶fiÚÔÈ ÁÚ¿ÊÙËÎ·Ó ÙÔ 355/4 .X. Î·È Â›Ó·È ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ •ÂÓÔÊÒÓÙ·.™ÙÔ ¤ÚÁÔ ·˘Ùfi Ô ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ ˘Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ ÙÚfiÔ˘˜ Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ë fiÏË Ù˘ Aı‹Ó·˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·˘-

Í‹ÛÂÈ Ù· ¤ÛÔ‰¿ Ù˘ Î·È Ó· ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ Ù· ··Ú·›ÙËÙ· ÁÈ· ÙÔ˘˜ Ôϛ٘ Ù˘, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÂÎÌÂÙ·ÏχÂÙ·È

ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜.

TO A¶O™¶A™MA ™ÙÔ ·ÓıÔÏÔÁÔ‡ÌÂÓÔ ·fiÛ·ÛÌ·, Ô˘ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙÔ ÂÈÛ·ÁˆÁÈÎfi ÚÒÙÔ ÎÂÊ¿-

Ï·ÈÔ, Ô •ÂÓÔÊÒÓ ÌÈÏ¿ÂÈ ÁÈ· ÙË Ê‡ÛË Ù˘ AÙÙÈ΋˜, ÂÛÙÈ¿˙ÔÓÙ·˜ ΢ڛˆ˜ ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÙÔ˘ ÛÙÔ ‹ÈÔ ÎÏ›-

Ì·, Ô˘ ¢ÓÔ› ÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹, ÛÙÔÓ ÔÚ˘ÎÙfi ÏÔ‡ÙÔ Î·È ÛÙË ÁˆÁÚ·ÊÈ΋ ı¤ÛË Ù˘ fiÏ˘.

K E I ª ∂ N O

ŸÙ·Ó ¿Ú¯ÈÛ· Ó· ÂÍÂÙ¿˙ˆ ·˘Ù¿ Ô˘ ÛΤÊÙËη, ¤Ó· Ú¿ÁÌ· ·Ó·‰Â›¯ıËΠ·Ì¤Ûˆ˜, fiÙÈ Ë ¯Ò-Ú· Â›Ó·È ·fi ÙË Ê‡ÛË Ù¤ÙÔÈ· ÒÛÙ ӷ ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÂÈ ÔÏÏ¿ ¤ÛÔ‰·. °È· Ó· Á›ÓÂÈ ·ÓÙÈÏËÙfifiÙÈ ·˘Ùfi Ô˘ Ϥˆ ÈÛ¯‡ÂÈ, ı· ·Ó·ÊÂÚıÒ ÚÒÙ· ÛÙË Ê‡ÛË Ù˘ AÙÙÈ΋˜. K·Ù’ ·Ú¯¿˜, fiÙÈ ÔÈÂÔ¯¤˜ Â›Ó·È Â‰Ò Ôχ ‹È˜, ÙÔ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡Ô˘Ó Ù· ›‰È· Ù· ÚÔ˚fiÓÙ· Ô˘ ·Ú¿ÁÔÓÙ·È: E›-‰Ë Ô˘ Û ÔÏÏ¿ ̤ÚË ‰ÂÓ ı· ‹Ù·Ó ‰˘Ó·Ùfi Ó· Ê˘ÙÚÒÛÔ˘Ó Î·Ó, Â‰Ò Î·ÚÔÊÔÚÔ‡Ó. K·Èfiˆ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Â›Ó·È Â‡ÊÔÚÔ ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜, ¤ÙÛÈ Î·È Ë Á‡Úˆ ı¿Ï·ÛÛ· Â›Ó·È ÂÍ·ÈÚÂÙÈο ÏÔ‡-ÛÈ· Û ·ÓÙfi˜ ›‰Ô˘˜ ·Ïȇ̷ٷ. EÎÙfi˜ ·˘ÙÔ‡, Ù· ·Á·ı¿ Ô˘ ¯·Ú›˙Ô˘Ó ÔÈ ıÂÔ› Ì ÙȘ ÂÔ-¯¤˜ Â‰Ò ·Ú¯›˙Ô˘Ó fiÏ· Ôχ ÓˆÚ›˜ Î·È ÙÂÏÂÈÒÓÔ˘Ó Ôχ ·ÚÁ¿.

K·È Ë ¯ÒÚ· ‰ÂÓ ˘ÂÚ¤¯ÂÈ ÌfiÓÔ Û’ ·˘Ù¿ Ô˘ ·ÎÌ¿˙Ô˘Ó Î·È Êı›ÓÔ˘Ó ÛÙÔÓ Î‡ÎÏÔ ÂÓfi˜ ¯Úfi-ÓÔ˘, ·ÏÏ¿ ¤¯ÂÈ Î·È ·ÓÙÔÙÈÓ¿ ·Á·ı¿. °È·Ù› ÛÙÔ ¤‰·Êfi˜ Ù˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ¿ÊıÔÓÔ Ì¿ÚÌ·ÚÔ, ·fiÙÔ ÔÔ›Ô Î·Ù·Û΢¿˙ÔÓÙ·È Î·È ˆÚ·ÈfiÙ·ÙÔÈ Ó·Ô› Î·È ˆÚ·ÈfiÙ·ÙÔÈ ‚ˆÌÔ› Î·È ¤ÍÔ¯· ·Á¿ÏÌ·-

1 2

3

4

2 ·˘Ù¿ Ô˘ ÛΤÊÙËη: EÓÓÔ› ÙËÓ ¿Ô„Ë Ô˘ ‰È·Ù‡ˆÛ ÛÙËÓ ÚÒÙË ·Ú¿ÁÚ·ÊÔ ÙÔ˘ ÎÂÊ·Ï·›Ô˘, fiÙȉËÏ·‰‹ ÔÈ Ôϛ٘ Ù˘ Aı‹Ó·˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ˙Ô˘Ó ·fi ·˘Ù¿ Ô˘ ·Ú¿ÁÂÈ Ë AÙÙÈ΋, ¯ˆÚ›˜ Ó· ‰›ÓÔ˘ÓÏ·‚¤˜ ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ó· ÙÔ˘˜ ηÙËÁÔÚÔ‡Ó ÁÈ· ÂÎÌÂÙ¿ÏÏ¢ÛË ÙˆÓ Û˘ÌÌ¿¯ˆÓ.

ÛÙË Ê‡ÛË Ù˘ AÙÙÈ΋˜: Afi ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÚÔ·ÙÂÈ fiÙÈ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔ Îϛ̷ Î·È ÛÙË ÁˆÏÔÁÈ΋ Û‡-ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ‰¿ÊÔ˘˜.

4 Ì¿ÚÌ·ÚÔ: ¶ÂÚ›ÊËÌÔ ‹Ù·Ó ÙÔ ÂÓÙÂÏÈÎfi Ì¿ÚÌ·ÚÔ. °È· ÙÔÓ Ó·fi ÙÔ˘ AÛÎÏËÈÔ‡ ÛÙËÓ E›‰·˘ÚÔ, ÁÈ· ·-Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ô˘ ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹ıËΠÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ •ÂÓÔÊÒÓÙ·, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠÂÓÙÂÏÈÎfi Ì¿ÚÌ·ÚÔ.

™ X O § I A

∆√ ∂ƒ°√

Ù· ÁÈ· ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜Ø Î·È Ë ˙‹ÙËÛË, ÙfiÛÔ ·fi ŒÏÏËÓ˜ fiÛÔ Î·È ·fi ‚·Ú‚¿ÚÔ˘˜, Â›Ó·È ÌÂÁ¿-ÏË. Y¿Ú¯Ô˘Ó ›Û˘ ÂÎÙ¿ÛÂȘ Ô˘, fiÙ·Ó Û¤ÚÓÔÓÙ·È, ‰ÂÓ ·Ú¿ÁÔ˘Ó Î·Úfi, fiÙ·Ó fӷÛοÙÔÓÙ·È, ÙÚ¤ÊÔ˘Ó ÔÏÏ·Ï¿ÛÈÔ˘˜ ·fi fiÛÔ˘˜ ı· ¤ÙÚÂÊ·Ó, ·Ó ·Ú‹Á·Ó ÛÈÙ¿ÚÈ. K·È‰ÂÓ ¯ˆÚ› ·ÌÊÈ‚ÔÏ›· fiÙÈ Ì ı›· ‚Ô‡ÏËÛË ·˘Ù¿ Ù· ‰¿ÊË ¤¯Ô˘Ó ¿ÚÁ˘ÚÔØ ÁÂÁÔÓfi˜ ¿ÓÙˆ˜Â›Ó·È fiÙÈ, ÂÓÒ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û ÎÔÓÙÈÓ‹ ·fiÛÙ·ÛË ÔÏϤ˜ fiÏÂȘ, Î·È ËÂÈÚˆÙÈΤ˜ Î·È ÓËÛȈ-ÙÈΤ˜, Û η̛· ·fi ·˘Ù¤˜ ‰ÂÓ ÊÙ¿ÓÂÈ ÌÈÎÚ‹ ¤ÛÙˆ ÊϤ‚· ·ÚÁ‡ÚÔ˘.

EÍ¿ÏÏÔ˘, fi¯È ¯ˆÚ›˜ ÏfiÁÔ ı· ıˆÚÔ‡Û οÔÈÔ˜ fiÙÈ Ë fiÏË Î·Ù¤¯ÂÈ ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ EÏÏ¿-‰·˜ Î·È ÔÏfiÎÏËÚ˘, ı· ¤ÏÂÁ·, Ù˘ ÔÈÎÔ˘Ì¤Ó˘. °È·Ù› fiÛÔ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·¤¯Ô˘Ó οÔÈÔÈ·fi ·˘Ù‹, ÙfiÛÔ ÈÔ ÊÔ‚ÂÚ¿ Â›Ó·È Ù· ÎÚ‡· ‹ ÔÈ ˙¤ÛÙ˜ Ô˘ Û˘Ó·ÓÙÔ‡Ó. ŸÛÔÈ ¿ÏÈ ıÂÏ‹-ÛÔ˘Ó Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó ·fi ÙÔ ¤Ó· ¿ÎÚÔ Ù˘ EÏÏ¿‰·˜ ÛÙÔ ¿ÏÏÔ, fiÏÔÈ ·˘ÙÔ› ÂÚÓÔ‡Ó ·fi ÙËÓAı‹Ó· fiˆ˜ ·fi ÙÔ Â›ÎÂÓÙÚÔ ÂÓfi˜ ·ÎÏÔ˘, ›Ù ٷÍÈ‰Â‡Ô˘Ó ‰È· ı·Ï¿ÛÛ˘ ›Ù ԉÈÎÒ˜.

K·È ·Ú¿ ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ‰ÂÓ ‚Ú¤¯ÂÙ·È ÔÏfiÁ˘Ú· ·fi ı¿Ï·ÛÛ·, Û·Ó Ó· ‹Ù·Ó ÓËÛ›, Î·È ÂÈ-Û¿ÁÂÈ ·fi fiÏ· Ù· ÛËÌ›· ÙÔ˘ ÔÚ›˙ÔÓÙ· fi,ÙÈ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Î·È ÂÍ¿ÁÂÈ fi,ÙÈ ÂÈı˘ÌÂ›Ø Ô ÏfiÁÔ˜ ›-

1. – H °H TH™ ATTIKH™

[ 13 ]

5

6

7

5 fiÙ·Ó … ·Ó·ÛοÙÔÓÙ·È: AÓ·ÊÔÚ¿ ÛÙ· ÌÂÙ·ÏÏ›· ·ÚÁ‡ÚÔ˘ ÛÙÔ §·‡ÚÈÔ.

6 ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ … Ù˘ ÔÈÎÔ˘Ì¤Ó˘: Afi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÙÔ Îϛ̷ Ù˘ AÙÙÈ΋˜ Â›Ó·È ‹ÈÔ ÂÍ¿ÁÂÙ·È ÙÔ Û˘Ì¤-Ú·ÛÌ· fiÙÈ Ë Aı‹Ó· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ ÔåÎÔ˘Ì¤Ó˘ (ÙÔ˘ ηÙÔÈÎË̤ÓÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ Á˘). H ηϋÁˆÁÚ·ÊÈ΋ ı¤ÛË Ù˘ Aı‹Ó·˜ ¢ÓÔ› ÙËÓ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· Ì ÙȘ ¿ÏϘ fiÏÂȘ Î·È ÙË Û˘Ó·ÎfiÏÔ˘ıË ·ÏÏËÏÂ-›‰Ú·ÛË Û fiÏ· Ù· ›‰·.

∂ÏÈÎÔÂȉ¤˜ Ï˘ÓÙ‹ÚÈÔ ÙÔ˘ 4Ô˘ ·È. .Ã.ÁÈ· ÙÔÓ Î·ı·ÚÈÛÌfi ÙÔ˘ ÌÂÙ·Ïχ̷ÙÔ˜ (§·‡ÚÈÔ).

™ X O § I A

Ó·È fiÙÈ ¤¯ÂÈ ı¿Ï·ÛÛ· Î·È ·fi ÙȘ ‰‡Ô Ï¢ڤ˜. EÈÛ¿ÁÂÈ Â›Û˘ ÔÏÏ¿ ÂÌÔÚ‡̷ٷ ηȉȷ ÍËÚ¿˜Ø ÁÈ·Ù› Â›Ó·È Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ËÂÈÚˆÙÈ΋˜ ¯ÒÚ·˜. KÔÓÙ¿, Ù¤ÏÔ˜, ÛÙȘ ÈÔ ÔÏϤ˜ ·fi ÙȘ¿ÏϘ fiÏÂȘ ˙Ô˘Ó ‚¿Ú‚·ÚÔÈ Ô˘ ÙÔ˘˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÔ‡Ó ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·Ø ·ÓÙ›ıÂÙ·, Ì ÙËÓ Aı‹Ó·ÁÂÈÙÔÓÂ‡Ô˘Ó fiÏÂȘ Ô˘ ·¤¯Ô˘Ó Î·È ÔÈ ›‰È˜ ¿Ú· Ôχ ·fi ÙÔ˘˜ ‚·Ú‚¿ÚÔ˘˜.

(ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË §¤Ó· AÓÙ˙Ô˘Ï‹)

A£HNA

[ 14 ]

8 ÎÔÓÙ¿... ÛÙȘ ÈÔ ÔÏϤ˜ ·fi ÙȘ ¿ÏϘ fiÏÂȘ … ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·: ¢ÂÓ ÂÓÓÔ› ÔÈ ÈÔ ÔÏϤ˜ ·fi fiϘÙȘ fiÏÂȘ ÁÂÓÈο ·ÏÏ¿ ·fi ÙȘ fiÏÂȘ Ô˘ ‹Ù·Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ› ÂÌÔÚÈÎÔ› ÛÙ·ıÌÔ›, ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ ·ÓÙ·ÁˆÓÈ-ÛÙÈÎÔ› ÚÔ˜ ÙËÓ Aı‹Ó· (.¯. ÙÔ B˘˙¿ÓÙÈÔ). H ·Ô˘Û›· ·ÓÙÈı¤ÛÂˆÓ Ì ÙÔ˘˜ Á›ÙÔÓ˜ ‚ÔËı¿ÂÈ ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍËÂÈÚËÓÈÎÒÓ ‰Ú·ÛÙËÚÈÔًوÓ, fiˆ˜ Â›Ó·È ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ.

∫¿ÌÈÓÔ˜ Ù‹Í˘ ÌÂÙ·Ïχ̷ÙÔ˜.(AÓ··Ú¿ÛÙ·ÛË: ∫. ∫ÔÓÔÊ¿ÁÔ˜.)

1. ™Â ÔÈ· ÛËÌ›· ÂÓÙÔ›˙ÂÈ ÙËÓ ˘ÂÚÔ¯‹ Ù˘ AÙÙÈ΋˜ Ô •ÂÓÔÊÒÓ;

2. ·) ¶ÔÈ· ·fi Ù· ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓ· ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· ‰ÂÓ ˘Ê›ÛÙ·ÓÙ·È Û‹ÌÂÚ· Î·È ÁÈ· ÔÈÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜;

‚) M ‚¿ÛË ÙȘ ÁÓÒÛÂȘ Ô˘ ¤¯Ô˘Ì ۋÌÂÚ·, ÔȘ ·fi ÙȘ ·fi„ÂȘ Ô˘ ‰È·Ù˘ÒÓÔÓÙ·È ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ Â›Ó·È

ÚÔÊ·ÓÒ˜ ÂÛÊ·Ï̤Ó˜;

3. ¶Ò˜ «·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È» fiÙÈ Â›Ó·È ı¤ÏËÌ· ÙˆÓ ıÂÒÓ Ô˘ ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜ Ù˘ AÙÙÈ΋˜ ¤¯ÂÈ ¿ÚÁ˘ÚÔ;

4. °È· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ÓÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ Á›ÓÂÙ·È Ë ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ·Ô˘Û›· ÙˆÓ ‚·Ú‚¿ÚˆÓ ÛÙËÓ ·Ú¿ÁÚ·ÊÔ 8;

Eƒø∆H™∂π™ – A™∫H™∂π™ – ¢ƒ∞™∆∏ƒπO∆∏∆∂™

8

™ X O § I A

[ 15 ]

EPMI¶¶O™, ºÔÚÌÔÊfiÚÔÈ (·fiÛ. 63)

O BIO™ – ∆√ ∂ƒ°√ O ΈÌÈÎfi˜ ÔÈËÙ‹˜ ŒÚÌÈÔ˜ ÚˆÙÔÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÁ‡Úˆ ÛÙÔ 440 .X. ‹ Ï›ÁÔ ·ÚÁfi-

ÙÂÚ· Î·È Û˘Ó¤¯ÈÛ Óa ÁÚ¿ÊÂÈ ¤ˆ˜ ÂÚ›Ô˘ ÙÔ 410 .X. ŒÁÚ·„ 40 Έ̈‰›Â˜ (fiÛ˜ Î·È Ô AÚÈÛÙÔÊ¿Ó˘).

°ÓˆÚ›˙Ô˘Ì 10 Ù›ÙÏÔ˘˜. K¤Ú‰ÈÛ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Ì›· Ó›ÎË ÛÙ· MÂÁ¿Ï· ¢ÈÔÓ‡ÛÈ· Î·È Ù¤ÛÛÂÚȘ ÛÙ· §‹Ó·È·.

™Ò˙ÔÓÙ·È 94 ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù·, ·fi Ù· ÔÔ›· ÙÔ ÂÎÙÂÓ¤ÛÙÂÚÔ Â›Ó·È ·˘Ùfi ‰Ò. AÚÎÂÙ¿ ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ·-

Úˆ‰›Â˜ ̇ıˆÓ. H ÂÈÎfiÓ· Ô˘ ÚÔ·ÙÂÈ ·fi Ù· Ûˆ˙fiÌÂÓ· ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù· Â›Ó·È Ë ÂÈÎfiÓ· ÂÓfi˜ Ù˘ÈÎÔ‡

ÂÎÚÔÛÒÔ˘ Ù˘ AÚ¯·›·˜ ∫ˆÌˆ‰›·˜, ‰ËÏ·‰‹ Ù˘ Έ̈‰›·˜ ÙÔ˘ 5Ô˘ ·ÈÒÓ·: ™ËÌ·ÓÙÈ΋ ı¤ÛË ÛÙÔ ¤ÚÁÔ

ÙÔ˘ η٤¯ÂÈ Ë ÔÏÈÙÈ΋ ÂÈηÈÚfiÙËÙ·, ÂÓÒ Â›Ó·È Û˘¯Ó¤˜ ÔÈ ÚÔÛˆÈΤ˜ ÂÈı¤ÛÂȘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÎÔÚ˘Ê·›ˆÓ

ÔÏÈÙÈÎÒÓ. Y‹ÚÍ ÛÊÔ‰Úfi˜ ÔϤÌÈÔ˜ ÙÔ˘ ¶ÂÚÈÎÏ‹.

«ºOPMOºOPOI» H Έ̈‰›· ºÔÚÌÔÊfiÚÔÈ ·›¯ÙËΠÈı·Ófiٷٷ ÙÔ 425 (‹ ÙÔ 426) .X. ºÔÚÌÔÊfi-

ÚÔÈ Â›Ó·È «·˘ÙÔ› Ô˘ ÎÔ˘‚·ÏÔ‡Ó ÊÔÚÌÔ‡˜ (ηϿıÈ·)», οÙÈ ‰ËÏ. Û·Ó ·¯ıÔÊfiÚÔÈ, ˆÛÙfiÛÔ ·fi ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ

Î·È ÙÔ˘˜ Ûˆ˙fiÌÂÓÔ˘˜ ÛÙ›¯Ô˘˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ‰˘Ó·Ùfi Ó· ԇ̠ٛÔÙ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÁÈ· ÙËÓ ÏÔ΋ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘.

∆√ ∞¶√™¶∞™ª∞ ™’ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÂÈÎÔ‡ Ù‡Ô˘ ηٿÏÔÁÔ, Ô˘ ‰È·Óı›˙ÂÙ·È Ì ›ηÈÚ˜ ΈÌÈΤ˜ ·È¯Ì¤˜

ÁÈ· ¯ıÚÔ‡˜ ÙˆÓ AıËÓ·›ˆÓ, ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÚÔ˚fiÓÙ· οı fiÏ˘ ‹ ÂÚÈÔ¯‹˜ (Ùa âÍ

ëοÛÙ˘ fiψ˜ å‰ÈÒÌ·Ù·), Ô˘ ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·È ‰È· ı·Ï¿ÛÛ˘ ÛÙËÓ Aı‹Ó·. ŒÓ· ¯ˆÚ›Ô ·fi ÙËÓ AıË-

Ó·›ˆÓ ÔÏÈÙ›· ÙÔ˘ 梉Ô-•ÂÓÔÊÒÓÙ·, Ô˘ ÁÚ¿ÊÂÈ ÂÚ›Ô˘ ÙËÓ ›‰È· ÂÔ¯‹, Î·È ¤Ó· ¿ÏÏÔ ·fi ÙÔÓ

ıԢ΢‰›‰ÂÈÔ ÂÈÙ¿ÊÈÔ ÙÔ˘ ¶ÂÚÈÎÏ‹, Ô˘ ÂÎʈӋıËΠÙÔ 430

.X., ‰Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ Ë ÂÈÎfiÓ· Ô˘ ‰›ÓÂÈ Ô ÎˆÌÈÎfi˜ ‰ÂÓ ·¤¯ÂÈ

Ôχ ·fi ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·. (梉Ô-•ÂÓÔÊÒÓ, ∞ıËÓ·›ˆÓ

ÔÏÈÙ›· 2,7 ¯¿ÚË ÛÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·… ηıÒ˜ ¤Ú-

¯ÔÓÙ·Ó Û ·ʋ Ì ¿ÏÏÔ˘˜ ÛÙÔ ¤Ó· ̤ÚÔ˜ Ì ¿ÏÏÔ˘˜ ÛÙÔ ¿Ï-

ÏÔ, ‰È‰¿¯ıËÎ·Ó ÙÚfiÔ˘˜ Á·ÛÙÚÔÓÔÌÈÎÒÓ ·ÔÏ·‡ÛˆÓ. Ÿ,ÙÈ

ηÏfi ˘¿Ú¯ÂÈ ÛÙË ™ÈÎÂÏ›· ‹ ÛÙËÓ IÙ·Ï›· ‹ ÛÙËÓ K‡ÚÔ ‹ ÛÙËÓ

A›Á˘ÙÔ ‹ ÛÙË §˘‰›· ‹ ÛÙÔÓ ¶fiÓÙÔ ‹ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ‹

Î¿Ô˘ ·ÏÏÔ‡, fiÏ· ·˘Ù¿ Ù· ‚Ú›ÛÎÂȘ Û˘ÁÎÂÓÙڈ̤ӷ ÛÙÔ ›‰ÈÔ

ÛËÌÂ›Ô ¯¿ÚË ÛÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·. — £Ô˘Î˘‰›‰Ë˜ 2,

38, 2 ÂÈϤÔÓ, ¯¿ÚË ÛÙË ‰‡Ó·ÌË Ù˘ fiÏ˘, ÊÙ¿ÓÔ˘Ó Â‰Ò ·fi

·ÓÙÔ‡ Ù· ¿ÓÙ·. ŒÙÛÈ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Ó· ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ì ٷ

·Á·ı¿ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ Ì ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ Ô˘ ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ì ηÈ

Ù· ‰Èο Ì·˜.)

°‡„ÈÓÔ ÎˆÌÈÎfi ÚÔۈ›ÔÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÛÙÈÎÒÓ ¯ÚfiÓˆÓ ·fi ÙËÓ

∞›Á˘ÙÔ. (∞ı‹Ó·, ªÔ˘ÛÂ›Ô ªÂÓ¿ÎË.)

2. – Ta âÍ ëοÛÙ˘ fiψ˜ å‰ÈÒÌ·Ù·

A£HNA

[ 16 ]

K E I ª ∂ N O

IÛÙÔÚ‹ÛÙ ÌÔ˘ ÙÒÚ·, ˆ MÔ‡Û˜, ÛÂȘ Ô˘ ˙›Ù ÛÙ· OχÌÈ· ‰ÒÌ·Ù·,ÔÈ· ·Á·ı¿ Â‰Ò ¤ÊÂÚÂ Ô ¢ÈfiÓ˘ÛÔ˜ Ì ÙÔ Ì·‡ÚÔ Î·Ú¿‚È,·fi ÙfiÙ Ԣ ϤÂÈ ˆ˜ ¤ÌÔÚÔ˜ ÛÙÔ ÔÈÓÔfiÚÊ˘ÚÔ ·¿Óˆ ÙÔ ¤Ï·ÁÔ˜.™›ÏÊÈÔ ·’ ÙËÓ K˘Ú‹ÓË Î·È ‰¤ÚÌ·Ù· ‚fiÂÈ·,

5 ÛÎÔ˘ÌÚ› ·fi ÙÔÓ EÏÏ‹ÛÔÓÙÔ Î·È Ù· ·ÛÙ¿ ··Í¿·ÓÙ·,·’ ÙË £ÂÛÛ·Ï›· ÏÈÁÔ‡ÚÈ Î·È Ù· ·˝‰È· Ù· ‚fiÂÈ·ØÎÈ ·’ ÙÔÓ ™ÈÙ¿ÏÎË „ÒÚ· ÂȉÈο ÁÈ· ÙÔ˘˜ §·Î‰·ÈÌfiÓÈÔ˘˜,

1 MÔ‡Û˜: O ΈÌÈÎfi˜, ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ‰‡ÛÎÔÏÔ˘ ηٷÏfiÁÔ˘ fiÏÂˆÓ ‹ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Î·È ÚÔ˚fiÓÙˆÓ, ˙Ë-Ù¿ÂÈ ÙË Û˘Ó‰ÚÔÌ‹ ÙˆÓ MÔ˘ÛÒÓ, fiˆ˜ οÓÂÈ Ô ŸÌËÚÔ˜, fiÙ·Ó ·Ú¯›˙ÂÈ ÙÔÓ ·Û˘ÁÎÚ›Ùˆ˜ ÈÔ ‰‡ÛÎÔÏÔ ‰ÈÎfiÙÔ˘ «Î·Ù¿ÏÔÁÔ ÙˆÓ ÏÔ›ˆÓ» ÛÙË ‰Â‡ÙÂÚË Ú·„ˆ‰›· Ù˘ IÏÈ¿‰·˜ (ÛÙ. 484).

2 Ô ¢ÈfiÓ˘ÛÔ˜: ¢ÂÓ Ì·˜ ÂÎÏ‹ÛÛÂÈ Ô ¢ÈfiÓ˘ÛÔ˜ Ô˘ Ù·Íȉ‡ÂÈ ÛÙÔ ¤Ï·ÁÔ˜ (‚Ï. ÂÈÎ.), ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘ÌÂÙ›ÔÙ· ÁÈ· ÙÔÓ ÚfiÏÔ Ô˘ ¤·È˙ ÛÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÎˆÌˆ‰›·.H ÌÂÁ¿ÏË ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ÂÌÔÚ›Ô˘ ¢ÓÔ› ÙËÓ ·ÏÏËÏ›‰Ú·ÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ AıËÓ·›Ô˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ¿Ï-ÏÔ˘˜ Î·È Û ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÙÔÌ›˜.

4 Û›ÏÊÈÔ ·’ ÙËÓ K˘Ú‹ÓË: TÔ Ê˘Ùfi Û›ÏÊÈÔ, Ô˘ ¢‰ÔÎÈÌÔ‡Û ÌfiÓÔ Û’ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹, Â›Ó·È ÙÔ ‚·ÛÈÎfiÂÍ·ÁÒÁÈÌÔ ÚÔ˚fiÓ Ù˘ K˘Ú‹Ó˘, οÙÈ Û·Ó ¤Ì‚ÏËÌ¿ Ù˘. T· ‚Ï·ÛÙ¿ÚÈ· ÙÔ˘ Ù· ¤ÙÚˆÁ·Ó, ÂÓÒ Ô ¯˘Ìfi˜ ÙÔ˘·ÔÙÂÏÔ‡Û ÛÔ˘‰·›Ô ÁÈ·ÙÚÈÎfi.K˘Ú‹ÓË: EÏÏËÓÈ΋ ·ÔÈΛ· ÛÙË ‚fiÚÂÈ· ·ÎÙ‹ Ù˘ AÊÚÈ΋˜ (·¤Ó·ÓÙÈ ·fi ÙË ÓÔÙÈÔ‰˘ÙÈ΋ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ,ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ §È‚‡Ë˜). TËÓ ›‰Ú˘Û·Ó ¿ÔÈÎÔÈ ·fi ÙËÓ £‹Ú·, ÙÔ 631 .X. K˘Ú‹ÓË ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó Î·È Ë¢ڇÙÂÚË ÂÚÈÔ¯‹.‰¤ÚÌ·Ù· ‚fiÂÈ·: T· ‰¤ÚÌ·Ù· ·fi ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ K˘Ú‹Ó˘ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ¿ÚÈÛÙ˘ ÔÈfiÙËÙ·˜.

5 TÔ (·ÛÙfi ‹ ηÓÈÛÙfi) ÛÎÔ˘ÌÚ› ‹Ù·Ó ȉȷ›ÙÂÚ· ‰ËÌÔÊÈϤ˜ Î·È ÊÙËÓfi Ê·ÁËÙfi. T· ·ÛÙ¿ „¿ÚÈ· Ô˘¤ÊÙ·Ó·Ó ÛÙËÓ Aı‹Ó· ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ·fi ÙÔÓ ¶fiÓÙÔ.

6 ÏÈÁÔ‡ÚÈ (·Ú¯. ¯fiÓ‰ÚÔ˜): XÔÓÙÚÔ·ÏÂṲ̂ÓÔ ÛÈÙ¿ÚÈ ‹ ¿ÏÏÔ ‰ËÌËÙÚÈ·Îfi ÚÔ˚fiÓ. TÔ ¤ÚÈ¯Ó·Ó Ì¤Û· Û ÓÂÚfi(‹ Û Á¿Ï·) Î·È ÙÔ ÚfiÛÊÂÚ·Ó ÌÂÙ¿ ÙÔ ‰Â›ÓÔ. TÔ Î·Ï‡ÙÂÚÔ ‹Ù·Ó ÙÔ ıÂÛÛ·ÏÈÎfi ÏÈÁÔ‡ÚÈ, Ì ‰Â‡ÙÂÚÔ ÙÔÌÂÁ·ÚÈÎfi.

7 ·’ ÙÔÓ ™ÈÙ¿ÏÎË: O ™ÈÙ¿Ï΢ ‹Ù·Ó ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙˆÓ O‰Ú˘ÛÛÒÓ, ÂÓfi˜ ıÚ·ÎÈÎÔ‡ ʇÏÔ˘, ·fi Ù· ¯ÚfiÓÈ· Ï›ÁÔÌÂÙ¿ ÙÔ 440 .X. ¤ˆ˜ ÙÔÓ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘ (424 .X.). TÔ ‚·Û›ÏÂÈfi ÙÔ˘ Û˘Ó¤ÈÙ ÂÚ›Ô˘ Ì ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ BÔ˘Ï-Á·Ú›·. TÔ 431 .X. ›¯Â Û˘Ó¿„ÂÈ Û˘ÌÌ·¯›· Ì ÙÔ˘˜ AıËÓ·›Ô˘˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ M·Î‰ÔÓ›·˜ ¶ÂÚ-‰›Îη Bã (‚Ï. ÛÙ. 8 Û¯fiÏ.). OÈ ™·ÚÙÈ¿Ù˜, ÛÙ· ÂfiÌÂÓ· ¯ÚfiÓÈ·, ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó ·ÓÂÈÙ˘¯Ò˜ Ó· ÙÔÓ Â›ÛÔ˘ÓÓ· ÂÁηٷÏ›„ÂÈ ÙË Û˘ÌÌ·¯›·.√È ÎˆÌÈΤ˜ ·È¯Ì¤˜, Ì ÙȘ Ôԛ˜ ‰È·Óı›˙ÂÙ·È ·˘Ùfi˜ Ô Î·Ù¿ÏÔÁÔ˜ Ú·ÁÌ·ÙÈÎÒÓ ÚÔ˚fiÓÙˆÓ (‚Ï. ÛÙ. 8 ηÈ10), Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ì ÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ Ù˘ Aı‹Ó·˜ Î·È ·Ú·¤ÌÔ˘Ó ÛÙȘ ηٿ ηÈÚÔ‡˜ Û˘ÁÎÚÔ‡-ÛÂȘ Ì ¿ÏϘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ.

™ X O § I A

[ 17 ]

ÎÈ ·’ ÙÔÓ ¶ÂÚ‰›Îη „‡‰Ë ¿Óˆ Û ¿ÌÔÏÏ· ÏÔ›·.T· ¯ÔÈÚÈÓ¿ ÔÈ ™˘Ú·ÎÔ‡Û˜ Î·È ÙÔ Ù˘Ú› ÙÔ˘˜ ÚÔÛʤÚÔÓÙ·˜

* * *

10 KÈ ¿ÌÔÙ˜ Ô ¶ÔÛÂȉÒÓ·˜ ÙÔ˘˜ KÂÚ΢ڷ›Ô˘˜ Ó· ͤηÓ¿ӈ ÛÙ· ÎԛϷ ηڿ‚È·, ÂÂȉ‹ ¤¯Ô˘Ó ÛΤ„Ë ‰È¯fiÁÓˆÌË.A˘Ù¿ ·fi ÙÔ‡Ù· Ù· ̤ÚËØ ·’ ÙËÓ A›Á˘ÙÔ ¿ÏÈ Ù· ÈÛÙ›·Ù· ÎÚÂÌ·ÛÙ¿ Î·È ÙÔÓ ¿˘ÚÔ, ·fi ‰Â ÙË ™˘Ú›· ÏÈ‚¿ÓÈ.

2. – TA E• EKA™TH™ ¶O§Eø™ I¢IøMATA

8 ·’ ÙÔÓ ¶ÂÚ‰›Îη „‡‰Ë: O ¶ÂÚ‰›Îη˜ Bã ˘‹ÚÍÂ Î¿Ô˘ ÙÚÈ¿ÓÙ· ¯ÚfiÓÈ· ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ M·Î‰ÔÓ›·˜(ÂÚ. 450-414 .X.). ™ÙȘ ̤Ú˜ ÙÔ˘ Ë M·Î‰ÔÓ›· ¤ÁÈÓ ÈÛ¯˘Ú‹ ‰‡Ó·ÌË Î·È ·Ú¿ÁÔÓÙ·˜ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ÔÏÈÙÈ΋˜. ™Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ¶ÂÏÔÔÓÓËÛÈ·ÎÔ‡ ¶ÔϤÌÔ˘ Û˘ÌÌ·¯Ô‡Û ¿ÏÏÔÙ Ì ÙÔ˘˜ AıËÓ·›Ô˘˜ Î·È ¿Ï-ÏÔÙ Ì ÙÔ˘˜ ™·ÚÙÈ¿Ù˜, ÂÓÒ ÂıˆÚ›ÙÔ ÁÂÓÈο ·Ó·ÍÈfiÈÛÙÔ˜ ˆ˜ Û‡ÌÌ·¯Ô˜. ™ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÂÚ›Ùˆ-ÛË ¤ÊÙ·Ó·Ó ÛÙËÓ Aı‹Ó· «„‡‰Ë» ·ÓÙ› ÁÈ· Ù· ͇Ϸ Ô˘ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Â›¯Â ˘ÔÛ¯Âı› Î·È Ô˘ ‹Ù·Ó ˙ˆÙÈ΋˜ÛËÌ·Û›·˜ ÁÈ· ÙË Ó·˘‹ÁËÛË ‹ ÙËÓ ÂÈÛ΢‹ ÏÔ›ˆÓ.

9 K·È Ù· ¯ÔÈÚÈÓ¿ Î·È ÙÔ Ù˘Ú› Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜ ‹Ù·Ó ÊËÌÈṲ̂ӷ.

(MÂÙ¿ ÙÔÓ ÛÙ›¯Ô ·˘Ùfi ˘¿Ú¯ÂÈ ¯¿ÛÌ·.)

10-1 Afi ÙÔ 427 ¤ˆ˜ ÙÔ ı¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ 425 .X. Ë K¤Ú΢ڷ Û·Ú·ÛÛfiÙ·Ó ·fi ÂÌʇÏÈÔ fiÏÂÌÔ, ÔÈ ˆÌfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ÔÔ›Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ.

11 ¿Óˆ ÛÙ· ÎԛϷ ηڿ‚È·: H Aı‹Ó·, Ë KfiÚÈÓıÔ˜ Î·È Ë ·ÔÈΛ· Ù˘ KÔÚ›ÓıÔ˘, Ë K¤Ú΢ڷ, ‹Ù·Ó ÔÈÙÚÂȘ ÌÂÁ¿Ï˜ Ó·˘ÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ù˘ ÂÔ¯‹˜.

13 ÙÔÓ ¿˘ÚÔ: EÓÓÔ› ÚÔÊ·ÓÒ˜ ÙÔÓ ¿˘ÚÔ ˆ˜ ÁÚ·ÊÈ΋ ‡ÏË. OÈ AÈÁ‡ÙÈÔÈ ¤ÊÙÈ·¯Ó·Ó Î·È ·ÓÈ¿ ·fi ¿-˘ÚÔ.·fi ‰Â ÙË ™˘Ú›· ÏÈ‚¿ÓÈ: TÔ ÏÈ‚¿ÓÈ ÚÔÂÚ¯fiÙ·Ó ·fi ÙËÓ AÚ·‚›·. H Û‡Ó‰ÂÛ‹ ÙÔ˘ Ì ÙË ™˘Ú›· ÔÊ›ÏÂÙ·ÈÈı·ÓÒ˜ ÛÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ÙÔ ÚÔÌ‹ı¢·Ó ºÔ›ÓÈΘ ¤ÌÔÚÔÈ, Ô˘ ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó ÛÙË ™˘Ú›·.

√ ¢ÈfiÓ˘ÛÔ˜ Ù·Íȉ‡ÂÈ¿Óˆ Û ÏÔ›Ô Ô˘

ÙÔ Î·Ù¿ÚÙÈ ÙÔ˘ ¤¯ÂÈ Á›ÓÂÈÎÏ‹Ì· ÔÏ˘ÛÙ¿Ê˘ÏÔ.

∞ÙÙÈ΋ ÌÂÏ·ÓfiÌÔÚÊË Î‡ÏÈη,540-535 .Ã. (ªfiÓ·¯Ô,

Staatliche Antikensammlungen.)[∞ÓÙÈÁÚ·Ê‹: ™Ù. ªÔÓ¿ÙÛÔ˜]

™ X O § I A

A£HNA

[ 18 ]

™Ù¤ÏÓÂÈ Î·È Ë fiÌÔÚÊË KÚ‹ÙË ÁÈ· ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ ΢·Ú›ÛÛÈ,15 Ë §È‚‡Ë ·Ú¤¯ÂÈ ÚÔ˜ ÒÏËÛË ¿ÊıÔÓÔ ÂÏÂÊ·ÓÙfi‰ÔÓÙÔ,

Ë Pfi‰Ô˜ ÚÔÛʤÚÂÈ ÛÙ·Ê›‰Â˜ Î·È Û‡Î· ÍÂÚ¿ ˉ˘fiÓÂÈÚ·.A’ ÙËÓ E‡‚ÔÈ· ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·¯Ï¿‰È· Î·È Ù· ÛÎÏËÚfiÛ·Úη Ì‹Ï·,ÛÎÏ¿‚ÔÈ ·fi ÙË ºÚ˘Á›·, ÌÈÛıÔÊfiÚÔÈ ·’ ÙËÓ AÚ牛·.OÈ ¶·Á·Û¤˜ ¤ÌÔ˘Ó ‰Ô‡ÏÔ˘˜, ÛΤÙÔ˘˜ ‹ Î·È Ì ÙÔ ÛÙ›ÁÌ·.

20 T· ÁÏ˘ÎÔοÛÙ·Ó· ¿ÏÈ Î·È Ù· ·Ì‡Á‰·Ï· Ù· ÛÈÁ·Ïfi˯·Ù· ·Ú¤¯Ô˘Ó ÔÈ ¶·ÊÏ·ÁfiÓÂ˜Ø ÁÈ·Ù› ·˘Ù¿ Â›Ó·È ÙÔ˘ ‰Â›ÓÔ˘ ÂÈÛÙ¤Á·ÛÌ·.

14 Ë … KÚ‹ÙË ÁÈ· ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ ΢·Ú›ÛÛÈ: H KÚ‹ÙË ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Î·È ˆ˜ Ë ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ΢·ÚÈÛÛÈÔ‡. AfiÙÔ È‰È·›ÙÂÚ· ·ÓıÂÎÙÈÎfi ͇ÏÔ ÙÔ˘ ΢·ÚÈÛÛÈÔ‡ ¤ÊÙÈ·¯Ó·Ó, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, Ífi·Ó· (͇ÏÈÓ· ÔÌÔÈÒÌ·Ù· ıÂÒÓ)Î·È fiÚÙ˜ ÁÈ· Ó·Ô‡˜.

15 Ë §È‚‡Ë … ÂÏÂÊ·ÓÙfi‰ÔÓÙÔ: §È‚‡Ë ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó Ë ‚fiÚÂÈ· ‹ ‚ÔÚÂÈÔ‰˘ÙÈ΋ AÊÚÈ΋, οÔÙ ÔÏfiÎÏËÚË ËAÊÚÈ΋. TÔ ÂÏÂÊ·ÓÙfi‰ÔÓÙÔ ÂÈÛ·ÁfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ AÊÚÈ΋ Î·È ÙËÓ IÓ‰›·. §fiÁˆ ÙÔ˘ ˘„ËÏÔ‡ ÎfiÛÙÔ˘˜, ÙÔ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó Î˘Ú›ˆ˜ Û ÌÈÎÚÔÙ¯Ӌ̷ٷ ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ Ù˘ Ï·ÙÚ›·˜.

16 Ë Pfi‰Ô˜ … ÛÙ·Ê›‰Â˜ Î·È Û‡Î· ÍÂÚ¿ ˉ˘fiÓÂÈÚ·: H AÙÙÈ΋ ¤‚Á·˙ ÂÍ·ÈÚÂÙÈ΋˜ ÔÈfiÙËÙ·˜ ÍÂÚ¿ ۇη,Ê·›ÓÂÙ·È fï˜ fiÙÈ Ë ·Ú·ÁˆÁ‹ ‰ÂÓ Â·ÚÎÔ‡ÛÂ Î·È ¤Î·Ó·Ó ÂÈÛ·ÁˆÁ¤˜ ·fi ÙË Pfi‰Ô, Ù˘ ÔÔ›·˜ Ù· ÍÂڿۇη ‹Ù·Ó ›Û˘ ÊËÌÈṲ̂ӷ.ˉ˘fiÓÂÈÚ·: ·˘Ù¿ Ô˘ ʤÚÓÔ˘Ó ÁÏ˘Î¿ fiÓÂÈÚ·.

17 Ù· ÛÎÏËÚfiÛ·Úη Ì‹Ï·: O ŒÚÌÈÔ˜ ÂÓۈ̷ÙÒÓÂÈ ·˘ÙÔ‡ÛÈ· ÙËÓ ÔÌËÚÈ΋ ηٷÎÏ›‰· ÙÔ˘ ÛÙ›¯Ô˘ úÊÈ·ÌÉÏ· (ÁÂÚ¿ Úfi‚·Ù·), Ù˘ ‰›ÓÂÈ fï˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ÂÚȯfiÌÂÓÔ (ηٿ ÁÚ¿ÌÌ·: ÁÂÚ¿ Ì‹Ï·).

18 ÛÎÏ¿‚ÔÈ ·fi ÙË ºÚ˘Á›·: ◊Ù·Ó ÙfiÛÔ Û˘¯Ófi ÙÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ÔÈ ‰Ô‡ÏÔÈ Ó· ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙË ºÚ˘Á›·,ÒÛÙ ÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ ÂıÓÈÎfi ºÚ‡Á·˜ ¤ÊÙ·Û ӷ ÛËÌ·›ÓÂÈ ‰Ô‡ÏÔ˜.ÌÈÛıÔÊfiÚÔÈ ·’ ÙËÓ AÚ牛·: OÈ AÚο‰Â˜ ‹Ù·Ó ÔÈ ÌÈÛıÔÊfiÚÔÈ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜. AÔÎ·Ï˘ÙÈÎfi ›ӷȤӷ ¯ˆÚ›Ô ·fi Ù· EÏÏËÓÈο ÙÔ˘ •ÂÓÔÊÒÓÙ·: ŒÓ·˜ AÚο‰·˜ Ô˘ ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È Û AÚο‰Â˜, ÁÈ· Ó· ·Ô‰Â›-ÍÂÈ fiÛÔ ÁÂÓÓ·›Ô˘˜ ÙÔ˘˜ ıˆÚÔ‡Ó ÔÈ ¿ÏÏÔÈ, ÂÈηÏÂ›Ù·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ, fiÔÙ ¯ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·È ÌÈÛıÔÊfiÚÔ˘˜,ÂÈϤÁÔ˘Ó AÚο‰Â˜.

19 ÔÈ ¶·Á·Û¤˜ ¤ÌÔ˘Ó ‰Ô‡ÏÔ˘˜: TÔ ÏÈÌ¿ÓÈ ÙˆÓ ¶·Á·ÛÒÓ ÛÙÔÓ ÔÌÒÓ˘ÌÔ ÎfiÏÔ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ·ÔÙÂÏÔ‡ÛÂÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÛÙ·ıÌfi ÁÈ· ÙÔ ‰Ô˘ÏÂÌfiÚÈÔ. TËÓ «Â›‰ÔÛË» Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜ ÛÙÔ ‰Ô˘ÏÂÌfiÚÈÔ ÙË Ì·ÚÙ˘Ú› ηÈÔ AÚÈÛÙÔÊ¿Ó˘, fiÙ·Ó ÁÚ¿ÊÂÈ Î¿Ô˘ fiÙÈ ÂΛ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÏÂÖÛÙÔÈ àÓ‰Ú·Ô‰ÈÛÙ·› (‰Ô˘Ï¤ÌÔÚÔÈ).Ì ÙÔ ÛÙ›ÁÌ· (·Ú¯. ÛÙÈÁÌ·Ù›·˜): ¢Ô‡ÏÔÈ, Û˘Ó‹ıˆ˜ ‰Ú·¤Ù˜, Ì ¤Ó· ·ÓÂÍ›ÙËÏÔ ÛËÌ¿‰È ÛÙÔ Ì¤ÙˆÔ (ÛÙ›Á-Ì·). TÔ ÛÙ›ÁÌ· ·Ô‰Â›ÎӢ fiÙÈ Î¿ÔÈÔ˜ Â›Ó·È ‰Ô‡ÏÔ˜ Î·È ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û ·ÔÙÚÂÙÈο ÁÈ· Ó¤· ·fi‰Ú·ÛË.

20 Ù· ·Ì‡Á‰·Ï· Ù· ÛÈÁ·Ïfi˯· (·Ú¯. à̇Á‰·Ï· ÛÈÁ·ÏfiÂÓÙ·): OÌËÚ›˙Ô˘Û· ¤ÎÊÚ·ÛË. Ÿˆ˜ Î·È ÛÙÔÓ ÛÙ. 17,Ô ÔÈËÙ‹˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› ÙÔ ÔÌËÚÈÎfi ›ıÂÙÔ ÛÈÁ·ÏfiÂÓÙ· (ÛٛςÔÓÙ·), ÙÔ˘ ‰›ÓÂÈ fï˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ÓfiËÌ·(«·˘Ù¿ Ô˘ Û¿˙Ô˘Ó Â‡ÎÔÏ·, Ô˘ ‰ÂÓ Î¿ÓÔ˘Ó ıfiÚ˘‚Ô»).

21 ÔÈ ¶·ÊÏ·ÁfiÓ˜: H ¶·ÊÏ·ÁÔÓ›· ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙË ‚fiÚÂÈ· MÈÎÚ¿ AÛ›· Î·È ‹Ù·Ó ÁÓˆÛÙ‹ ΢ڛˆ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·-Ú·ÁˆÁ‹ ͇ÏÔ˘.

ÁÈ·Ù› … ÂÈÛÙ¤Á·ÛÌ·: ™ÙÔ ÚˆÙfiÙ˘Ô ÙÔ ËÌÈÛÙ›¯ÈÔ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·˘ÙÔ‡ÛÈÔ ·fi ÙÔÓ ŸÌËÚÔ.

™ X O § I A

[ 19 ]

H ºÔÈÓ›ÎË ÛÙ¤ÏÓÂÈ ¯Ô˘ÚÌ¿‰Â˜ Î·È Ì·˙› ÙÔ˘˜ ÙÔ ÛÈÌÈÁ‰¿ÏÈ,Ù¿ËÙ˜ Ë K·Ú¯Ë‰fiÓ· Î·È ÚÔÛΤʷϷ Ì ¯›ÏÈ· ¯ÚÒÌ·Ù·.

(ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË £. K. ™ÙÂÊ·ÓfiÔ˘ÏÔ˜)

2. – TA E• EKA™TH™ ¶O§Eø™ I¢IøMATA

∆Ô ˙‡ÁÈÛÌ· ÙÔ˘ Û›ÏÊÈÔ˘ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔÓ ‚·ÛÈÏÈ¿

Ù˘ ∫˘Ú‹Ó˘ ∞ÚÎÂÛ›Ï·Ô ∞ã.§·ÎˆÓÈ΋ ÌÂÏ·ÓfiÌÔÚÊË

·ÏÈη, 565-560 .Ã.(¶·Ú›ÛÈ, Bibliothèque Nationale,

Cabinet des Médailles et d’Antiques.)[∞ÓÙÈÁÚ·Ê‹: ™Ù. ªÔÓ¿ÙÛÔ˜]

1. ¶¿Óˆ Û ¤Ó· ¯¿ÚÙË Ó· ÛËÌÂÈÒÛÂÙ ÙÔ˘˜ 17 ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓÔ˘˜ ÙfiÔ˘˜ ÚÔÂχۈ˜ ÙˆÓ ÚÔ˚fiÓÙˆÓ Ô˘ ÂÈÛ¿ÁÔ-

ÓÙ·È ‰È· ı·Ï¿ÛÛ˘ ÛÙËÓ Aı‹Ó· Î·È Ó· ˘Ô‰Â›ÍÂÙ ÙËÓ Èı·Ó‹ ÔÚ›· ÙˆÓ ÂÌÔÚÈÎÒÓ ÏÔ›ˆÓ ÚÔ˜ ÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ ÙÔ˘

¶ÂÈÚ·È¿. (AÓ ÙÔ ÎÚ›ÓÂÙ ··Ú·›ÙËÙÔ, ·Ó·ÙÚ¤ÍÙ ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô Û·˜ Ù˘ °ÂˆÁÚ·Ê›·˜ Î·È ÛÙÔ ‚È‚Ï›Ô Û·˜ Ù˘ IÛÙÔÚ›·˜

Ù˘ Aã °˘ÌÓ·Û›Ô˘).

2. N· ηٷٿÍÂÙ Û ηÙËÁÔڛ˜ Ù· ÂÈÛ·ÁfiÌÂÓ· ÚÔ˚fiÓÙ·. ¶ÔȘ ΢ڛˆ˜ ·Ó¿ÁΘ Â͢ËÚÂÙÔ‡Û·Ó;

3. ·) °È· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ÓÔÌ›˙ÂÙ fiÙÈ ‰ÂÓ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È ÙÔ ÛÈÙ¿ÚÈ Û’ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ Î·Ù¿ÏÔÁÔ, ÂÓÒ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi fiÙÈ ÔÈ

AıËÓ·›ÔÈ ¤Î·Ó·Ó Û¯ÂÙÈΤ˜ ÂÈÛ·ÁˆÁ¤˜;

‚) ¶ÔÈÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ì ӷ ‚Á¿ÏÔ˘Ì ۯÂÙÈο Ì ÙË ‰È·ÙÚÔÊ‹ ÙˆÓ AıËÓ·›ˆÓ (‹ οÔÈˆÓ AıËÓ·›ˆÓ),

Ì ‚¿ÛË Ù· ÂÈÛ·ÁfiÌÂÓ· ›‰Ë ‰È·ÙÚÔÊ‹˜;

Eƒø∆H™∂π™ – A™∫H™∂π™ – ¢ƒ∞™∆∏ƒπO∆∏∆∂™

22 Ë ºÔÈÓ›ÎË: (ÙÔ ·Ú¯·›Ô ΛÌÂÓÔ Â›Ó·È Êı·Ṳ́ÓÔ Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ›̷ÛÙ ‚¤‚·ÈÔÈ ÁÈ· ÙËÓ ·fi‰ÔÛË.)H ºÔÈÓ›ÎË ÂÎÙÂÈÓfiÙ·Ó ·fi ÙË ™˘Ú›· ¤ˆ˜ ÙÔÓ ÓfiÙÈÔ §›‚·ÓÔ.

™ X O § I A

[ 20 ]

·. AMºH™, ¶Ï¿ÓÔ˜ (·fiÛ. 30)

O ΈÌÈÎfi˜ ÔÈËÙ‹˜ ÕÌÊ˘ ÁÚ¿ÊÂÈ Á‡Úˆ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 4Ô˘ ·ÈÒÓ· .X. M·˜ ›ӷÈ

ÁÓˆÛÙÔ› 28 Ù›ÙÏÔÈ ¤ÚÁˆÓ ÙÔ˘. Afi ÙÔ˘˜ Ù›ÙÏÔ˘˜ ÚÔ·ÙÂÈ fiÙÈ ÂÚ›Ô˘ ÙÔ 1/4 ·fi ÙȘ Έ̈‰›Â˜ ÙÔ˘

·ÓÙÏÔ‡Û·Ó ÙÔ ı¤Ì· ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔÓ Ì‡ıÔ, οÙÈ Ô˘ Û˘Ó¤‚·ÈÓ Ôχ Û˘¯Ó¿ ΢ڛˆ˜ ηٿ ÙÔ ÚÒÙÔ Ù¤Ù·ÚÙÔ

ÙÔ˘ ·ÈÒÓ·. ™Ò˙ÔÓÙ·È 50 ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù·.

¶Ï¿ÓÔ˜ Â›Ó·È ·˘Ùfi˜ Ô˘ (·Ú·)Ï·Ó¿, Ô ··ÙÂÒÓ·˜. Afi ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÎˆÌˆ-

‰›· ÛÒ˙ÂÙ·È ÌfiÓÔ ÙÔ ·fiÛ·ÛÌ· Ô˘ ·Ú·ı¤ÙÔ˘ÌÂ Î·È ¤Ó·˜ ·ÎfiÌË ÛÙ›¯Ô˜. Afi ÙÔ˘˜ Ûˆ˙fiÌÂÓÔ˘˜ ÛÙ›-

¯Ô˘˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ‰˘Ó·Ùfi Ó· ‚Á¿ÏÔ˘ÌÂ Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù· ÁÈ· ÙËÓ ÏÔ΋ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘.

T· „¿ÚÈ·, ÊÚ¤Ûη Î·È Û˘ÓÙËÚË̤ӷ, ηÙ›¯·Ó ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ı¤ÛË ÛÙË ‰È·ÙÚÔÊ‹ ÙˆÓ

·Ú¯·›ˆÓ AıËÓ·›ˆÓ. EÓ‰ÂÈÎÙÈÎfi Â›Ó·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Ë Ï¤ÍË ù„ÔÓ, Ô˘ Û‹Ì·ÈÓ ÁÂÓÈο «ÚÔÛÊ¿È» (fi,ÙÈ

ÙÚÒÂÈ Î·Ó›˜ Ì·˙› Ì ÙÔ „ˆÌ›), ÛÙËÓ Aı‹Ó· ·¤ÎÙËÛ ÙËÓ ÂȉÈÎfiÙÂÚË ÛËÌ·Û›· «„¿ÚÈ», Û˘Ó‹ıˆ˜ ·ÛÙfi

(·fi ÙË Ï¤ÍË ù„ÔÓ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È Ë ÓÂÔÂÏÏËÓÈ΋ ϤÍË «„¿ÚÈ»: ù„ÔÓ → [˘ÔÎÔÚÈÛÙÈÎfi] ç„¿ÚÈÔÓ → „¿ÚÈ).

T· ÊÚ¤Ûη „¿ÚÈ· Ô˘ ¤ÊÙ·Ó·Ó ÛÙËÓ Aı‹Ó· ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ·fi ÙȘ Á‡Úˆ ı¿Ï·ÛÛ˜ (‚Ï. K›ÌÂÓÔ

1), Ù· Û˘ÓÙËÚË̤ӷ ηٿ ηÓfiÓ· ·fi ÙȘ ı¿Ï·ÛÛ˜ ÙÔ˘ ¶fiÓÙÔ˘ (‚Ï. K›ÌÂÓÔ 2).

T· ΈÌÈο ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù· ÛÙ· ÔÔ›· Á›ÓÂÙ·È ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· „¿ÚÈ· Î·È Ù· ÔÔ›·, ÛÙËÓ

ÏÂÈÔÓfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜, ·Ó‹ÎÔ˘Ó ÛÙË M¤ÛË KˆÌˆ‰›· (ÂÚ. 400-325 .X.), ·Ó¤Ú¯ÔÓÙ·È

Û ‰Âο‰Â˜. ¢ÂÓ Â›Ó·È Ï›Á· Î·È ·˘Ù¿ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ȯı˘ÔÒϘ. OÈ ·Ó·ÊÔÚ¤˜ Â›Ó·È ¿ÓÙ· ÂÈ-

ÎÚÈÙÈΤ˜ Î·È Û˘Ó‹ıˆ˜ ·ÊÔÚÔ‡Ó ÙËÓ ··Ú¿‰ÂÎÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘˜ Î·È Ù· Ù¯ӿÛÌ·Ù· Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ-

Ô‡Ó, ÙȘ ˘„ËϤ˜ ÙÈ̤˜ ‹ ÙËÓ Î·Î‹ ÔÈfiÙËÙ· ÙˆÓ „·ÚÈÒÓ.

‚. A§E•H™, \∞ÂÁÏ·˘ÎˆÌ¤ÓÔ˜ (·fiÛ. 16)

°È· ÙÔÓ ÕÏÂÍË ‚Ï. K›ÌÂÓÔ 6. °È· ÙÔ˘˜ ȯı˘ÔÒϘ ÛÙËÓ ÎˆÌˆ‰›· ‚Ï. ÙÔ ÂÈÛ·ÁˆÁÈÎfi ÛËÌ›ˆÌ· ÛÙÔÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ Î›ÌÂÓÔ (·).

O Ù‡Ô˜ àÂÁÏ·˘ÎˆÌ¤ÓÔ˜ Â›Ó·È ÌÂÙÔ¯‹ ·Ú·ÎÂÈ̤ÓÔ˘ ÙÔ˘ Ú‹Ì·ÙÔ˜ àÔÁÏ·˘-ÎÔÜÌ·È, Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ «·ı·›Óˆ ÁÏ·‡ÎˆÌ· (=ηٷÚÚ¿ÎÙË)». ŸÙÈ ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ-

̤ÓÔ ÚfiÛˆÔ, Ô˘ ¤‰ˆÛ ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ ÛÙËÓ ÎˆÌˆ‰›·, Ú¤ÂÈ Ó· ¤·È˙ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙÔ ¤ÚÁÔ, ›ӷÈÏ›ÁÔ Ôχ ‚¤‚·ÈÔ, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ԇ̠ٛÔÙ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ. ™Ù· Ù¤ÛÛÂÚ· Ûˆ˙fiÌÂÓ· ·ÔÛ¿-ÛÌ·Ù· Á›ÓÂÙ·È ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· Ê·ÁËÙ¿, Èı·ÓÒ˜ Ì ·ÊÔÚÌ‹ ¤Ó· ‰Â›ÓÔ àe Û˘Ì‚ÔÏáÓ («ÚÂÊÂÓ¤»). OÈ ÛÙ›-¯ÔÈ Ô˘ ·ÓıÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·È Â›Ó·È ›Ûˆ˜ Ô ÌÔÓfiÏÔÁÔ˜ οÔÈÔ˘ —ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ ÂÓfi˜ ‰Ô‡ÏÔ˘— Ô˘ ÌfiÏȘ ¤¯ÂÈÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ·fi ÙËÓ ·ÁÔÚ¿ Î·È ÂÎÊÚ¿˙ÂÈ ÙËÓ ·Á·Ó¿ÎÙËÛ‹ ÙÔ˘ ÁÈ· Ù· ηÌÒÌ·Ù· ÙˆÓ È¯ı˘ÔˆÏÒÓ.

O BIO™– ∆√ ∂ƒ°√

«¶§ANO™»

IX£YOºA°IA

OI IX£YO¶ø§E™™THN KøMø¢IA

«A¶E°§AYKø-MENO™»

3. – K·Ù¿ ȯı˘ÔˆÏÒÓ

[ 21 ]

K E I ª ∂ N O ( · )

E›Ó·È ¯›ÏȘ ÊÔÚ¤˜ ÈÔ Â‡ÎÔÏÔ Ó· Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ Î·Ó›˜ ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜,Ó· ÌÔÚ¤ÛÂÈ Ó· ÙÔ˘˜ ÌÈÏ‹ÛÂÈ Î·È Ó· ¿ÚÂÈ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ·¿ÓÙËÛËÛ ÔÙȉ‹ÔÙ ڈًÛÂÈ ·Ú¿ Ó· Û˘Ì‚Â› ÙÔ ›‰ÈÔÌ ÙÔ˘˜ ·Ó·ıÂÌ·ÙÈṲ̂ÓÔ˘˜ „·Ú¿‰Â˜ ÛÙËÓ ·ÁÔÚ¿.

5 EΛ, ·Ó ¤Ó·˜ ÛËÎÒÛÂÈ Î¿ÙÈ ·fi ÙÔÓ ¿ÁÎÔÎ·È ÚˆÙ‹ÛÂÈ Î¿ÔÈÔÓ ·fi ·˘ÙÔ‡˜, ÂΛÓÔ˜, fiˆ˜ Ô T‹ÏÂÊÔ˜,

3. – ∫∞∆∞ πãÀ√¶ø§ø¡

1 ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜: OÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› ÛÙËÓ Aı‹Ó· ‹Ù·Ó ‰¤Î· Î·È ÂÎϤÁÔÓÙ·Ó ÁÈ· ¤Ó· ̄ ÚfiÓÔ, Ì ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ·ÓÂ-ÎÏÔÁ‹˜ ¯ˆÚ›˜ ÂÚÈÔÚÈÛÌfi. AÚ¯Èο ÂÎÏÂÁfiÙ·Ó ¤Ó·˜ ·fi οıÂ Ê˘Ï‹, ·ÚÁfiÙÂÚ· Ë ÂÎÏÔÁ‹ ÁÈÓfiÙ·Ó ·fi ÙÔ Û‡ÓÔÏÔÙˆÓ ÔÏÈÙÒÓ. °ÂÓÈο ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÌfiÓÔ ÙËÓ Â˘ı‡ÓË ÁÈ· ÙȘ ÔÏÂÌÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ, ·ÏÏ¿ ‹Ù·Ó ÚfiÛˆ· Ì ÌÂÁ¿-ÏË ÔÏÈÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË Î·È ˘„ËÏfi ·ÚÔ˜. E›Ó·È ˆÛÙfiÛÔ Èı·Ófi fiÙÈ Ô ÕÌÊ˘ Î·È Ô ÕÏÂ͢ (‚Ï. ÙÔ ÂfiÌÂÓÔ Î›ÌÂ-ÓÔ) ›¯·Ó ÛÙÔÓ ÓÔ˘ ÙÔ˘˜ ÂÈÊ·Ó›˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Ô˘ ›¯·Ó ‰È·Ú¤„ÂÈ Û ÔÏÂÌÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ, ‰ËÏ·‰‹ Úfi-Ûˆ· Ô˘ ›¯·Ó ۯ‰fiÓ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ·ÚÌÔ‰ÈfiÙËÙ˜.K·È Û’ ·˘Ùfi ÙÔ ·fiÛ·ÛÌ· Î·È ÛÙÔ ÂfiÌÂÓÔ ˘ÔÁÚ·ÌÌ›˙ÂÙ·È ¤ÓÙÔÓ· Ë ·ÓÙ›ıÂÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ˘„ËÏ‹ ı¤-ÛË ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙËÁÒÓ Î·È ÙËÓ Ù·ÂÈÓ‹ ÙˆÓ È¯ı˘ÔˆÏÒÓ.

6 Ô T‹ÏÂÊÔ˜: °ÈÔ˜ ÙÔ˘ HÚ·ÎÏ‹ Î·È Ù˘ A‡Á˘, ȤÚÂÈ·˜ Ù˘ AıËÓ¿˜ ÛÙËÓ TÂÁ¤· Ù˘ AÚ牛·˜, ‚·ÛÈÏÈ¿˜Ù˘ M˘Û›·˜ (MÈÎÚ¿ AÛ›·). ™ÙË ¯·Ì¤ÓË ÙÚ·Áˆ‰›· ÙÔ˘ AÈÛ¯‡ÏÔ˘ M˘ÛÔ› Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Ô T‹ÏÂÊÔ˜ ·Ú¤ÌÂÓÂ

™ÙËÓ „·Ú·ÁÔÚ¿. ∂Ú˘ıÚfiÌÔÚÊÔ˜ Έ‰ˆÓfiÛ¯ËÌÔ˜ ÎÚ·Ù‹Ú·˜, 4Ô˜ ·È. .Ã.(Cefalu /™ÈÎÂÏ›·, Museo Mandralisca.) [∞ÓÙÈÁÚ·Ê‹: ™Ù. ªÔÓ¿ÙÛÔ˜]

™ X O § I A

A£HNA

[ 22 ]

ÎÔÈÙ¿˙ÂÈ Î¿Ùˆ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ·Ì›ÏËÙÔ˜ —Î·È Â‰Ò Ô˘ Ù· Ϥ̉ÂÓ ¤¯ÂÈ ¿‰ÈÎÔ, ·ÊÔ‡ fiÏÔÈ ÙÔ˘˜ ›ӷÈ, ΢ÚÈÔÏÂÎÙÈÎÒ˜, ·ÓıÚˆÔÎÙfiÓÔÈ—Î·È Û·Ó Ó· ›¯Â ·ÏÏÔ‡ ÙÔÓ ÓÔ˘ ÙÔ˘ Î·È Ó· ÌËÓ ¿ÎÔ˘ÛÂ,

10 ¯Ù˘¿ÂÈ ¤Ó· ¯Ù·fi‰ÈØ ÊÔ˘ÛÎÒÓÂÈ…… Î·È ÙfiÙÂ, ¯ˆÚ›˜ Ó· ϤÂÈ ÙȘ ϤÍÂȘ ÔÏfiÎÏËÚ˜,·ÏÏ¿ ÙÚÒÁÔÓÙ·˜ ÌÈ· Û˘ÏÏ·‚‹: «¤ÛÛÂÚȘ ‚ÔÏÔ‡˜ ¿ÂÈ.»—«K·È Ë ÛÊ˘Ú›‰·;»— «¯ÙÒ ‚ÔÏÔ‡˜»T¤ÙÔÈ· Â›Ó·È ˘Ô¯Úˆ̤ÓÔ˜ Ó’ ·ÎÔ‡ÂÈ fiÔÈÔ˜ ·ÁÔÚ¿˙ÂÈ „¿ÚÈ·.

(ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË £. K. ™ÙÂÊ·ÓfiÔ˘ÏÔ˜)

¤Ó· ·Û˘Ó‹ıÈÛÙ· ÌÂÁ¿ÏÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ·Ì›ÏËÙÔ˜, ÂÂȉ‹ ›¯Â ÛÎÔÙÒÛÂÈ Ù· ·‰¤ÚÊÈ· Ù˘ ÌËÙ¤Ú·˜ ÙÔ˘ (ÛÙ. 8Û¯fiÏ.). TËÓ ÂÔ¯‹ Ô˘ ÁÚ¿ÊÂÈ Ô ÕÌÊ˘, Ë ÛȈ‹ ÙÔ˘ T‹ÏÂÊÔ˘ ›¯Â Á›ÓÂÈ Û¯Â‰fiÓ ·ÚÔÈÌÈ҉˘.

8 ·ÓıÚˆÔÎÙfiÓÔÈ: ŸÛÔÈ Â›¯·Ó ‰È·Ú¿ÍÂÈ ÊfiÓÔ ·¤Ê¢Á·Ó ·ÎfiÌ· Î·È ÙË ÏÂÎÙÈ΋ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· Ì ¿ÏÏÔ˘˜,ÁÈ· Ó· ÌË ÌÂÙ·‰ÒÛÔ˘Ó ÙÔ Ì›·ÛÌ· ÛÙÔ˘˜ Û˘ÓÔÌÈÏËÙ¤˜ ÙÔ˘˜.

10 MÂÙ¿ ÙÔ «ÊÔ˘ÛÎÒÓÂÈ» ˘¿Ú¯ÂÈ ¯¿ÛÌ·.

12 ‚ÔÏÔ‡˜: O‚ÔÏÔ‡˜ (1 Ô‚ÔÏfi˜ = 1/6 Ù˘ ‰Ú·¯Ì‹˜).

æ¿ÚÂÌ· Ì ·ÁΛÛÙÚÈ. ™¯Â‰È·ÛÙÈ΋ ·ÔÙ‡ˆÛË ·Ú¿ÛÙ·Û˘ ·ÁÁ›Ԣ.

™ X O § I A

[ 23 ]

K E I ª ∂ N O ( ‚ )

ŸÙ·Ó ‚Ϥˆ ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Ó· ¤¯Ô˘Ó ÛËΈ̤ÓÔ ÙÔ ÊÚ‡‰È,ÙÔ ıˆÚÒ ‚¤‚·È· ÚÔÎÏËÙÈÎfi,ˆÛÙfiÛÔ ‰ÂÓ Ì ÂÎÏ‹ÛÛÂÈ È‰È·›ÙÂÚ·Ó· ¤¯Ô˘Ó ·Ú·¿Óˆ ¤·ÚÛË ·fi fi,ÙÈ ÔÈ ¿ÏÏÔÈ,

5 ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÙÔ˘˜ ÙÈÌ¿ ͯˆÚÈÛÙ¿ Î·È Ë fiÏË.ŸÙ·Ó fï˜ ‚Ϥˆ ÙÔ˘˜ —ηÎfi ¯ÚfiÓÔ Ó· ’¯Ô˘Ó— ÙÔ˘˜ „·Ú¿‰Â˜Ó· ÎÔÈÙ¿˙Ô˘Ó Î¿Ùˆ Î·È Ó· ¤¯Ô˘Ó Ù· ÊÚ‡‰È·¿Óˆ ·fi ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ Ù˘ ÎÂÊ·Ï‹˜, ÊÔ˘ÚΛ˙ÔÌ·È.AÓ ÂȘ ‰Â Ó· ÚˆÙ‹ÛÂȘ «fiÛÔ ı¤ÏÂȘ ÁÈ· ÙȘ ‰‡Ô ÛÊ˘Ú›‰Â˜;»

10 «¢¤Î· Ô‚ÔÏÔ‡˜», ϤÂÈ. — «¶ÔÏÏ¿ ›ӷÈØ Ó· ÛÔ˘ ‰ÒÛˆ ÔÎÙÒ;»—«AÓ ·ÁÔÚ¿ÛÂȘ ÙË Ì›·.» —«¶¿Ú’ Ù·, ¿ÓıÚˆ¤ ÌÔ˘,Î·È ¿Û ÙËÓ Ï¿Î·.» — «TfiÛÔ Ô˘ Ϥ˜; ¢›Ó ÙÔ˘.»A˘Ù¿ Â›Ó·È ‹ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÈÔ ÈÎÚ¿ Î·È ·fi ÙËÓ ›‰È· ÙË ¯ÔÏ‹;

(ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË £. K. ™ÙÂÊ·ÓfiÔ˘ÏÔ˜)

3. – ∫∞∆∞ πãÀ√¶ø§ø¡

1 ÛËΈ̤ÓÔ ÙÔ ÊÚ‡‰È: TÔ ÛËΈ̤ÓÔ ÊÚ‡‰È ‰‹ÏˆÓ ¤·ÚÛË.

13 ÙË ¯ÔÏ‹: °È· ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ Ë ¯ÔÏ‹ ‹Ù·Ó ÙÔ ÈÎÚfiÓ Î·ÙÂÍÔ¯‹Ó, ·Ó¿ÏÔÁÔ Ì ÙÔ ‰ÈÎfi Ì·˜ «Ê·ÚÌ¿ÎÈ».

1. TËÚÔ˘Ì¤ÓˆÓ ÙˆÓ ·Ó·ÏÔÁÈÒÓ, ÔÈÔ ı· ‹Ù·Ó Û‹ÌÂÚ· ÙÔ ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ (·ÓÒÙ·ÙË ·Ú¯‹) Î·È ÁÈ·

ÙÔ ÛËΈ̤ÓÔ ÊÚ‡‰È (¤ÎÊÚ·ÛË ¤·ÚÛ˘);

2. M ÔȘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ ÂÎÊÚ¿˙ÂÙ·È Ë ¤·ÚÛË ÙˆÓ È¯ı˘ÔˆÏÒÓ Û ηı¤Ó· ·fi Ù· ‰‡Ô ·ÔÛ¿-

ÛÌ·Ù·;

3. N· ·Ó·Ê¤ÚÂÙ ¤Ó· ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ô˘ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ fiÙÈ Ô Ô‚ÔÏfi˜ (Î·È fi¯È Ë ‰Ú·¯Ì‹) ‹Ù·Ó ÙÔ ‚·ÛÈÎfi ÓfiÌÈÛÌ· ÁÈ· ÙȘ η-

ıËÌÂÚÈÓ¤˜ Û˘Ó·ÏÏ·Á¤˜.

4. N· ÂÈÛËÌ¿ÓÂÙ ÙȘ ÔÌÔÈfiÙËÙ˜ Î·È ÙȘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ‰‡Ô ΛÌÂÓ·.

5. ·) ∞fi ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· Ù˘ ÛÂÏ. 21 Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ì ÁÈ· ÙÔ˘˜ „·Ú¿‰Â˜ ÙËÓ ›‰È· ÂÓÙ‡ˆÛË Ô˘ Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ì ‰È·‚¿˙Ô-

ÓÙ·˜ Ù· ‰‡Ô ΛÌÂÓ·;

‚) ¢ÔÎÈÌ¿ÛÙ ӷ ÂÚÈÁÚ¿„ÂÙ ÙË ÛÎËÓ‹ Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È ÛÙËÓ ÂÈÎfiÓ· Ù˘ ÛÂÏ. 21.

Eƒø∆H™∂π™ – A™∫H™∂π™ – ¢ƒ∞™∆∏ƒπO∆∏∆∂™

™ X O § I A

[ 24 ]

¢ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì fiÙ ÁÚ¿ÊÙËÎÂ Ô OÈÎÔÓÔÌÈÎfi˜. ™‡Ìʈӷ Ì οÔÈÔ˘˜ ÌÂÏÂÙËÙ¤˜

Ú¤ÂÈ Ó· ÁÚ¿ÊÙËΠÙË ‰ÂηÂÙ›· ÙÔ˘ 370 .X., Û‡Ìʈӷ Ì ¿ÏÏÔ˘˜ ¤Ï·‚ ÙËÓ ÙÂÏÈ΋ ÙÔ˘ ÌÔÚÊ‹ ÌÂÙ¿ ÙÔ

362 .X., ‰ËÏ. Ï›Á· ÌfiÏȘ ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ ·fi ÙÔÓ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ •ÂÓÔÊÒÓÙ· (355 .X.). O ‰Ú·Ì·ÙÈÎfi˜ ¯Úfi-

ÓÔ˜, ‰ËÏ. Ô ¯ÚfiÓÔ˜ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô Ê¤ÚÔÓÙ·È Ó· ¤Ï·‚·Ó ¯ÒÚ· ÔÈ Û˘ÓÔÌÈϛ˜ Ô˘ ·Ó··Ú¿ÁÔÓÙ·È ÛÙÔ ¤ÚÁÔ,

Â›Ó·È ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ٤ٷÚÙÔ ÙÔ˘ 5Ô˘ ·ÈÒÓ·, fiÙ·Ó ˙Ô‡ÛÂ Ô ™ˆÎÚ¿Ù˘ (†399 .X.).

TÔ ı¤Ì· ÙÔ˘ OÈÎÔÓÔÌÈÎÔ‡ Â›Ó·È Ë ÔåÎÔÓÔÌ›· (Ì ÙËÓ ·Ú¯È΋, ΢ÚÈÔÏÂÎÙÈ΋ ¤ÓÓÔÈ· ÙÔ˘ fiÚÔ˘), ‰ËÏ. Ë

«‰È·¯Â›ÚÈÛË ÙÔ˘ ÔúÎÔ˘». (H ϤÍË ÔrÎÔ˜ ›¯Â ÛÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ¢ڇÙÂÚÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ ·fi fi,ÙÈ ¤¯ÂÈ Û‹ÌÂÚ·Ø

ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó ÙËÓ ÔÈΛ·, Ù· ̤ÏË Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜, ÙÔ˘˜ ‰Ô‡ÏÔ˘˜ Ô˘ ·Ó‹Î·Ó ÛÙÔÓ ÔrÎÔÓ Î·È ÙËÓ ÂÚÈÔ˘Û›·.

√ ÔrÎÔ˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÙË ‚·ÛÈ΋ ÌÔÓ¿‰· Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ Î·È Ë ‰È·Ù‹ÚËÛ‹ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ÙÔ ÚÒÙÈÛÙÔ Ì¤-

ÏËÌ· ÁÈ· ÙÔÓ Î‡ÚÈÔÓ [ÙÔÓ ¿ÓÙÚ· Ô˘ ‹Ù·Ó ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ ÔúÎÔ˘] Î·È Ù· ˘fiÏÔÈ· ̤ÏË ÙÔ˘ ÔúÎÔ˘.)

O OÈÎÔÓÔÌÈÎfi˜ ··ÚÙ›˙ÂÙ·È ·fi ‰‡Ô ¿ÓÈÛ· Î·È ¯·Ï·Ú¿ Û˘Ó‰ÂfiÌÂÓ· ̤ÚË: ·fi ÙËÓ ÂÈÛ·ÁˆÁÈ΋ ÂÚ›

ÔåÎÔÓÔÌ›·˜ Û˘ÓÔÌÈÏ›· ÙÔ˘ ™ˆÎÚ¿ÙË Ì ÙÔÓ Ó·Úfi AıËÓ·›Ô ·ÚÈÛÙÔÎÚ¿ÙË KÚÈÙfi‚Ô˘ÏÔ (ÎÂÊ. 1-6) Î·È ·fi

ÙËÓ ·Ó·‰È‹ÁËÛË, ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ ™ˆÎÚ¿ÙË, Û¯ÂÙÈ΋˜ Û˘˙‹ÙËÛ˘ Ô˘ ›¯Â Ì ÙÔÓ Â˘Î·Ù¿ÛÙ·ÙÔ AıËÓ·›Ô

IÛ¯fiÌ·¯Ô (ÎÂÊ. 7-21). ™ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ÙÚÂȘ ÂÓfiÙËÙ˜. H ÚÒÙË (ÎÂÊ. 7-10) ›-

Ó·È ·ÊÈÂڈ̤ÓË ÛÙË ÛÙ·‰È·Î‹ ÂÍÔÈΛˆÛË Ù˘ ‰ÂηÙÂÙÚ¿¯ÚÔÓ˘ Á˘Ó·›Î·˜ ÙÔ˘ IÛ¯fiÌ·¯Ô˘ Ì ٷ ηı‹ÎÔ-

ÓÙ¿ Ù˘, Ë ‰Â‡ÙÂÚË (ÎÂÊ. 12-14) ÛÙËÓ Âη›‰Â˘ÛË ÙÔ˘ ηÏÔ‡ âÈÙÚfiÔ˘ (ÙÔ˘ ‰Ô‡ÏÔ˘ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô Î‡-

ÚÈÔ˜ ÙÔ˘ ÔúÎÔ˘ ·Ó¤ıÂÙ —Ì ÛËÌÂÚÈÓÔ‡˜ fiÚÔ˘˜— ηı‹ÎÔÓÙ· ÂfiÙË ‹ ÚÔ˚Ûٷ̤ÓÔ˘) Î·È Ë ÙÚ›ÙË (ÎÂÊ.

16-20) ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ÁˆÚÁÈΤ˜ ÁÓÒÛÂȘ.

™ÙÔ ·fiÛ·ÛÌ· Ô˘ ·ÎÔÏÔ˘ı› Ô IÛ¯fiÌ·¯Ô˜ ÌÂٷʤÚÂÈ ÛÙÔÓ ™ˆÎÚ¿ÙË ÙËÓ ÚÒÙË

Û˘˙‹ÙËÛË Ô˘ ›¯Â Ì ÙË Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘, ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ Á¿ÌÔ. Afi ÙË Û˘˙‹ÙËÛË ·˘Ù‹ Ì·ı·›ÓÔ˘Ì ÔÏ-

Ï¿ Î·È ÂӉȷʤÚÔÓÙ· ÁÈ· ÙÔÓ Á¿ÌÔ, ÁÈ· ÙȘ Û¯¤ÛÂȘ ηÈ

ÙȘ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ ÙˆÓ Û˘˙‡ÁˆÓ, ÁÈ· ÙË ‰È·¯Â›ÚÈÛË ÙÔ˘

ÔúÎÔ˘, ÁÈ· ÙÔÓ Î·Ù·ÌÂÚÈÛÌfi Ù˘ ÂÚÁ·Û›·˜, ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈ-

ÌÂÙÒÈÛË ÙˆÓ ‰Ô‡ÏˆÓ Î·È ÁÈ· ÙȘ ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ ÙˆÓ AıË-

Ó·›ˆÓ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÛËÌ·ÓÙÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù·.

∞Ó¿ÁÏ˘ÊË ·Ú¿ÛÙ·ÛË Á˘Ó·ÈΛ·˜ ÎÂÊ·Ï‹˜, ›Ûˆ˜ Ù˘ ∞ÊÚÔ‰›Ù˘. ¢›ÛÎÔ˜ ·fi ÙË ª‹ÏÔ, ÂÚ. 460 .Ã.

(∞ı‹Ó·, ∂ıÓÈÎfi ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘Û›Ô.)

∆√ ∂ƒ°√

∆√ ∞¶√™¶∞™ª∞

4. – ŒÓ· ·ÓÙÚfiÁ˘ÓÔ ÛÙËÓ ÎÏ·ÛÈ΋ Aı‹Ó·

•ENOºøN, OåÎÔÓÔÌÈÎfi˜ 7, 4-22 & 35-43

[ 25 ]

K E I ª ∂ N O

«¶ÚÔÛˆÈο,» ›·, «IÛ¯fiÌ·¯Â, ı· ¯·ÈÚfiÌÔ˘Ó ¿Ú· Ôχӷ Ì¿ıˆ ·fi Û¤Ó· Î·È ÙÔ ÂÍ‹˜: Âη›‰Â˘Û˜ ÂÛ‡ Ô ›‰ÈÔ˜ ÙËÁ˘Ó·›Î· ÛÔ˘, ÒÛÙ ӷ Â›Ó·È ·˘Ù‹ Ô˘ Ú¤ÂÈ, ‹ ‹ÍÂÚ ‹‰ËÓ· ÂÎÙÂÏ› Ù· ηı‹ÎÔÓÙ¿ Ù˘, fiÙ·Ó ÙËÓ ‹Ú˜ ·fi ÙÔÓ ·Ù¤-Ú· Ù˘ Î·È ÙË ÌËÙ¤Ú· Ù˘;» «M· Ò˜ ı· ÌÔÚÔ‡ÛÂ,» ›·,«Ó· ͤÚÂÈ, ™ˆÎÚ¿ÙË, ÙÔÓ Î·ÈÚfi Ô˘ ÙËÓ ‹Ú·; A˘Ù‹ ‰ÂÓ‹Ù·Ó ·ÎfiÌ· ‰Âη¤ÓÙ ¯ÚÔÓÒÓ, fiÙ·Ó ‹Úı Û Â̤ӷ, ÂÓÒ¤ˆ˜ ÙfiÙ ˙Ô‡Û οو ·fi ·˘ÛÙËÚ‹ ÂÈÙ‹ÚËÛË, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·Ùfi ÏÈÁfiÙÂÚ· Ó· ‰ÂÈ, fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·Ùfi ÏÈÁfiÙÂÚ· Ó··ÎÔ‡ÛÂÈ Î·È fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·Ùfi ÏÈÁfiÙÂÚ· Ó· ÚˆÙ‹ÛÂÈ. ¢ÂÓ ÓÔÌ›-˙ÂȘ fiÙÈ ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙfi, ·Ó, fiÙ·Ó ‹ÚıÂ, ‹ÍÂÚ ·ÏÒ˜ Ó· ¿ÚÂÈÌ·ÏÏ› Î·È Ó· ÊÙÈ¿ÍÂÈ ¤Ó· ÚÔ‡¯Ô Î·È ·Ó ›¯Â ‰ÂÈ Ò˜ Á›ÓÂÙ·ÈË ·Ó¿ıÂÛË Ù˘ ÂÂÍÂÚÁ·Û›·˜ ÙÔ˘ Ì·ÏÏÈÔ‡ ÛÙȘ ‰Ô‡Ï˜; ¶¿-ÓÙˆ˜, ÛÙ· Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ ÛÙÔÌ¿¯È,» ›Â, «‹ÚıÂ, ™ˆÎÚ¿ÙË,

4. – ∂¡∞ ∞¡∆ƒ√°À¡√ ™∆∏¡ ∫§∞™π∫∏ ∞£∏¡∞

(7) 4

5

6

4 ÙË Á˘Ó·›Î· ÛÔ˘: ¢ÂÓ Ì·ı·›ÓÔ˘Ì ÔÙ¤ ÙÔ fiÓÔÌ· Ù˘ Á˘Ó·›Î·˜ ÙÔ˘ IÛ¯fiÌ·¯Ô˘. BÏ. K›ÌÂÓÔ 5, ¨ 10Û¯fiÏ.

5 ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌ· ‰Âη¤ÓÙ ¯ÚÔÓÒÓ: ™ÙËÓ Aı‹Ó· ÙˆÓ ÎÏ·ÛÈÎÒÓ ¯ÚfiÓˆÓ ÔÈ Á˘Ó·›Î˜ ·ÓÙÚ‡ÔÓÙ·Ó ÁÂ-ÓÈο Ôχ ÓˆÚ›˜ (Á‡Úˆ ÛÙ· 14), ÔÈ ¿ÓÙÚ˜ Á‡Úˆ ÛÙ· 30. §fiÁˆ Ù˘ ËÏÈΛ·˜ Ù˘ Á˘Ó·›Î·˜ Î·È ÙˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈ-ÎÒÓ Û˘ÓıËÎÒÓ, Ë ÌÂÙ¿‚·ÛË ·fi ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ·Ó‡·ÓÙÚÔ˘ ÎÔÚÈÙÛÈÔ‡ Û’ ·˘Ù‹ Ù˘ Û˘˙‡ÁÔ˘ ÙȘ ÈÔÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ú¤ÂÈ Ó· ‚ȈÓfiÙ·Ó ˆ˜ ÂÓÙÔÓfiÙ·ÙË ÌÂÙ·‚ÔÏ‹.

οو ·fi ·˘ÛÙËÚ‹ ÂÈÙ‹ÚËÛË: A˘Ùfi ›Û¯˘Â ȉȷ›ÙÂÚ· ÁÈ· ÙȘ Á˘Ó·›Î˜ ·fi Ù· ·ÓÒÙÂÚ· ÎÔÈÓˆÓÈοÛÙÚÒÌ·Ù·. Œ‚Á·ÈÓ·Ó ·fi ÙÔ Û›ÙÈ Î˘Ú›ˆ˜ ÁÈ· Ó· Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯Ô˘Ó Û ϷÙÚ¢ÙÈΤ˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ ‹ ÁÈ· Ó· ·-Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ó Îˉ›˜ ÛÙÂÓÒÓ Û˘ÁÁÂÓÒÓ. TËÓ Â˘ı‡ÓË ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÙ‹ÚËÛË ÙËÓ Â›¯Â Ô Î‡ÚÈÔ˜ Ù˘ Á˘Ó·›-η˜, ‰ËÏ. Ô ·Ù¤Ú·˜ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó‡·ÓÙÚË, Ô Û‡˙˘ÁÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÚÂ̤ÓË, Ô ÁÈÔ˜ ÁÈ· ÙË ¯‹Ú·. °È· ÙȘ Á˘-Ó·›Î˜ ·fi Ù· ηÙÒÙÂÚ· ÎÔÈÓˆÓÈο ÛÙÚÒÌ·Ù· Ë ÂÈÙ‹ÚËÛË ‹Ù·Ó ÏÈÁfiÙÂÚÔ ·˘ÛÙËÚ‹, ÂÂȉ‹ ÂÎ ÙˆÓÚ·ÁÌ¿ÙˆÓ ‹Ù·Ó ·Ó·ÁηṲ̂Ó˜ Ó· ÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È ¤Íˆ ·fi ÙÔ Û›ÙÈ, οÓÔÓÙ·˜ Û˘¯Ó¿ ‰Ô˘ÏÂȤ˜ Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯·È-Ú·Ó ÂÎÙÈÌ‹Ûˆ˜.

6 Ó· ¿ÚÂÈ Ì·ÏÏ› … ÛÙȘ ‰Ô‡Ï˜: OÈ Á˘Ó·›Î˜ ¤ÏÂÓ·Ó ÙÔ Ì·ÏÏ›, ÙÔ ¤Í·ÈÓ·Ó, ÙÔ ¤ÁÓÂı·Ó, ¤ÏÂÎ·Ó Î·È‡Ê·ÈÓ·Ó. H ÂÂÍÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘ Ì·ÏÏÈÔ‡ (ÙÔ âÚÈÔ˘ÚÁÂÖÓ) Â›Ó·È Ë ÈÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈ΋ Á˘Ó·ÈΛ· ‰Ú·ÛÙËÚÈfi-ÙËÙ·. AÓ ÂÌϤÎÔÓÙ·Ó ‰Ô‡Ï˜, Ë Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘ ÛÈÙÈÔ‡ ÙÔ‡˜ ˙‡ÁÈ˙ ÙÔ Ì·ÏÏ› Ô˘ ÙÔ˘˜ ¤‰ÈÓÂ, ÁÈ· Ó· ÌËÓÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÙÔ ÎϤ‚Ô˘Ó.

ÛÙ· Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ ÛÙÔÌ¿¯È: ™‡Ìʈӷ Ì ÌÈ· ‚·ıÈ¿ ÚÈ˙ˆÌ¤ÓË ÚÔηٿÏË„Ë, ÔÈ Á˘Ó·›Î˜, Ô˘ ›¯·Ó ÙËÓ¢ı‡ÓË ÁÈ· ÙËÓ ·Ú·Û΢‹ ÙÔ˘ Ê·ÁËÙÔ‡, ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó Ï·›Ì·ÚÁ˜ Î·È ·¯fiÚÙ·Á˜. AÍÈÔÛËÌ›ˆÙÔ ¿ÓÙˆ˜Â›Ó·È fiÙÈ Ô •ÂÓÔÊÒÓ ÂÌÊ·Ó›˙ÂÈ ÙÔÓ IÛ¯fiÌ·¯Ô Ó· ·Ô‰›‰ÂÈ ‡„ÈÛÙË ÛËÌ·Û›· ÛÙËÓ ÂÁÎÚ¿ÙÂÈ· Û ۯ¤ÛË ÌÂÙÔ Ê·ÁËÙfi fi¯È ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙË Á˘Ó·›Î· ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ÙÔÓ ¿ÓÙÚ·.

™ X O § I A

°˘Ó·›Î· Ô˘ ÁÓ¤ıÂÈ. ∞ıËÓ·˚΋ √ÈÓÔ¯fiË, ÂÚ. 490-480 .Ã.

[∞ÓÙÈÁÚ·Ê‹: ™Ù. ªÔÓ¿ÙÛÔ˜]

A£HNA

[ 26 ]

¿ÚÈÛÙ· ÂÎ·È‰Â˘Ì¤ÓËØ Î·È ÙÔ‡ÙÔ, ·Ó Ì ڈٿ˜, ¤¯ˆ ÙËÓ ÂÓÙ‡ˆÛË fiÙÈ Â›Ó·È ÙÔ Ì¤ÁÈÛÙÔÔ˘ ¤¯ÂÈ Ó· Ì¿ıÂÈ ÙfiÛÔ Ô ¿ÓÙÚ·˜ fiÛÔ Î·È Ë Á˘Ó·›Î·.»

«™Ù· ˘fiÏÔÈ·,» ›· ÂÁÒ, «Âη›‰Â˘Û˜, IÛ¯fiÌ·¯Â, ÂÛ‡ Ô ›‰ÈÔ˜ ÙË Á˘Ó·›Î· ÛÔ˘,ÒÛÙ ӷ Â›Ó·È ÈηӋ Ó· ÊÚÔÓÙ›˙ÂÈ fiÛ· Ú¤ÂÈ;» «Ÿ¯È, Ì· ÙÔÓ ¢›·,» Â›Â Ô IÛ¯fiÌ·¯Ô˜,«ÂÓÓÔÒ fi¯È, ÚÔÙÔ‡ ÚÔÛʤڈ ı˘Û›· Î·È ·Ú·Î·Ï¤Ûˆ ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ Ó· ÂÈÙ‡¯Ô˘ÌÂ, ÂÁ҉ȉ¿ÛÎÔÓÙ·˜ Î·È ÂΛÓË Ì·ı·›ÓÔÓÙ·˜, ÙÔ ¿ÚÈÛÙÔ Î·È ÁÈ· ÙÔ˘˜ ‰˘Ô Ì·˜.» «¢ËÏ·‰‹,» ›·ÂÁÒ, «ÚfiÛÊÂÚÂ Î·È Ë Á˘Ó·›Î· ÛÔ˘ Ì·˙› ÛÔ˘ ı˘Û›· Î·È ÚÔÛ¢¯fiÙ·Ó Ì·˙› ÛÔ˘ ÁÈ· Ù·›‰È· Ì ÂÛ¤Ó·;» «AÎÚÈ‚Ò˜,» Â›Â Ô IÛ¯fiÌ·¯Ô˜Ø «¤‰ÈÓ ̿ÏÈÛÙ· ÔÏϤ˜ ‰È·‚‚·ÈÒÛÂȘ ηȷڷηÏÔ‡Û ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜ Ó· ÙËÓ ·ÍÈÒÛÔ˘Ó Ó· Á›ÓÂÈ ·˘Ù‹ Ô˘ Ú¤ÂÈ, Î·È ‹Ù·Ó ÔÏÔÊ¿ÓÂ-ÚÔ fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ·‰È·ÊÔÚ‹ÛÂÈ ÁÈ’ ·˘Ù¿ Ô˘ Ù˘ Ì¿ı·ÈÓ·.»

«°È· Ù’ fiÓÔÌ· ÙˆÓ ıÂÒÓ,» ›· ÂÁÒ, «IÛ¯fiÌ·¯Â, ÔÈÔ ‹Ù·Ó ÙÔ ÚÒÙÔ Ô˘ ‰ÔΛ̷Û˜ Ó·Ù˘ Ì¿ıÂȘ, ˜ ÌÔ˘Ø ÁÈ·Ù› ÂÁÒ ı· Û ·ÎÔ‡Ûˆ Ì ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË Â˘¯·Ú›ÛÙËÛË Ó· ÂÚÈÁÚ¿ÊÂȘ·˘Ù¿ ·Ú¿ ·Ó ÂÚȤÁڷʘ ÙÔÓ Û˘Ó·Ú·ÛÙÈÎfiÙÂÚÔ ·ıÏËÙÈÎfi ‹ ÈÈÎfi ·ÁÒÓ·.» K·È ÔIÛ¯fiÌ·¯Ô˜ ·¿ÓÙËÛÂØ «ÂÓÙ¿ÍÂÈ, ™ˆÎÚ¿ÙËØ fiÙ·Ó Â›¯Â Á›ÓÂÈ ‹‰Ë ‹ÌÂÚË Î·È Â›¯Â ÛÙÚÒÛÂÈ,ÒÛÙ ӷ Â›Ó·È Û ı¤ÛË Ó· Û˘˙ËÙ‹ÛÂÈ, Ù˘ ¤Î·Ó· ÌÈ· ÂÚÒÙËÛË fiˆ˜ ·˘Ù‹: ¶Â˜ ÌÔ˘, Á˘Ó·›-η, ¤¯ÂȘ ¿Ú·ÁÂ Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ‹‰Ë ÁÈ· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ÙÂÏÈο ÂÁÒ Û ·ÓÙÚ‡ÙËη Î·È ÔÈÁÔÓ›˜ ÛÔ˘ Û ¤‰ˆÛ·Ó Û Â̤ӷ; °È·Ù› fiÙÈ ‰ÂÓ Â›¯·Ì ‚¤‚·È· ‰˘ÛÎÔÏ›· Ó· ‚Úԇ̠οÔÈ-ÔÓ ¿ÏÏÔ ÁÈ· Ó· Ï·ÁÈ¿˙Ô˘Ì ̷˙› ÙÔ˘, ·˘Ùfi, ¯ˆÚ›˜ ·ÌÊÈ‚ÔÏ›·, Â›Ó·È Î·È ÁÈ· Û¤Ó· ÚÔÊ·-Ó¤˜. ŸÙ·Ó ηı›Û·ÌÂ Î·È ÛÎÂÊًηÌÂ, ÂÁÒ ÁÈ· ̤ӷ Î·È ÔÈ ÁÔÓ›˜ ÛÔ˘ ÁÈ· Û¤Ó·, ÔÈÔ˜ ı·‹Ù·Ó ÁÈ· ÙÔ Û›ÙÈ Î·È ÁÈ· Ù· ·È‰È¿ Ô Î·Ï‡ÙÂÚÔ˜ Û‡ÓÙÚÔÊÔ˜ Ô˘ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ì ӷ ¿-ÚÔ˘ÌÂ, ‰È¿ÏÂÍ· ÂÁÒ ÂÛ¤Ó· Î·È ÔÈ ÁÔÓ›˜ ÛÔ˘, fiˆ˜ ÚÔ·ÙÂÈ, ‰È¿ÏÂÍ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ‰È·ı¤-ÛÈÌÔ˘˜ Â̤ӷ. AÓ ÙÒÚ· ‰ÒÛÂÈ Î¿ÔÙÂ Ô ıÂfi˜ Ó· ·Ô¯Ù‹ÛÔ˘Ì ·È‰È¿, ı· ÛÎÂÊÙԇ̠ÙfiÙÂÒ˜ ı· ÙÔ˘˜ ‰ÒÛÔ˘Ì ÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË ‰˘Ó·Ù‹ ·Ó·ÙÚÔÊ‹Ø ÁÈ·Ù› ı· Â›Ó·È Î·È ·˘Ùfi ÎÔÈÓfi ·Á·-ıfi ÁÈ· Ì·˜, Ó· ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÔ˘Ì ÙÔ˘˜ ηχÙÂÚÔ˘˜ ‰˘Ó·ÙÔ‡˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜ Î·È ÁËÚÔÎfiÌÔ˘˜.

7

8

9

10

11

12

8 ÚÔÙÔ‡ ÚÔÛʤڈ ı˘Û›· Î·È ·Ú·Î·Ï¤Ûˆ ÙÔ˘˜ ıÂÔ‡˜: ¶ÚÈÓ ·fi ÙÔ ‰‡ÛÎÔÏÔ ÂÁ¯Â›ÚËÌ· Ó· ‰È‰¿-ÍÂÈ ÙË Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘, Ô IÛ¯fiÌ·¯Ô˜ ı¤ÏÂÈ Ì ÙË ı˘Û›· Î·È ÙËÓ ÚÔÛ¢¯‹ Ó· ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ÙË Û˘Ó‰ÚÔÌ‹ ÙˆÓıÂÒÓ.

H Û¯¤ÛË ÙˆÓ Û˘˙‡ÁˆÓ, Î·È ÏfiÁˆ Ù˘ ‰È·ÊÔÚ¿˜ ÛÙËÓ ËÏÈΛ·, ‰ÂÓ ‚·Û›˙ÂÙ·È ÛÙËÓ ÈÛÔÙÈÌ›· Î·È ÛÙË Û˘Ó·-ÎfiÏÔ˘ıË ·ÏÏËÏ›‰Ú·ÛË, ·ÏÏ¿ ÌÔÈ¿˙ÂÈ ÈÔ Ôχ Ì ۯ¤ÛË ‰·ÛοÏÔ˘ Î·È Ì·ıËÙ‹.

9 ÙÔÓ Û˘Ó·Ú·ÛÙÈÎfiÙÂÚÔ … ·ÁÒÓ·: OÈ ·ıÏËÙÈÎÔ› ·ÁÒÓ˜ Î·È ÔÈ ÈÔ‰ÚƠ̂˜ ÁÔ‹Ù¢·Ó fi¯È ÌfiÓÔ ˆ˜ ı¤·-Ì· ·ÏÏ¿ Î·È ˆ˜ ·ÎÚfi·Ì·.

10 ›¯Â Á›ÓÂÈ ‹‰Ë ‹ÌÂÚË Î·È Â›¯Â ÛÙÚÒÛÂÈ (·Ú¯. ¯ÂÈÚÔ‹ı˘ qÓ Î·d âÙÂÙÈı¿Û¢ÙÔ): K·È ÔÈ ‰‡Ô fiÚÔÈ ¯ÚËÛÈÌÔ-ÔÈÔ‡ÓÙ·È Î˘ÚÈÔÏÂÎÙÈο ÁÈ· ÙÔ Ë̤ڈ̷ ˙ÒˆÓ.

11 ÁÈ· ÙÔ Û›ÙÈ Î·È ÁÈ· Ù· ·È‰È¿ Ô Î·Ï‡ÙÂÚÔ˜ Û‡ÓÙÚÔÊÔ˜: O Á¿ÌÔ˜ ÔÚ›˙ÂÙ·È ˆ˜ ÎÔÈÓˆÓ›· (¤ÓˆÛË) Ô˘·ÔÛÎÔ› ·ÊÂÓfi˜ ÛÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË Î·È ÙËÓ ·‡ÍËÛË Ù˘ ÂÚÈÔ˘Û›·˜ ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ ÛÙËÓ ÙÂÎÓÔÔÈ›·. °È· ÙÔÓ¿ÓÙÚ· Ë ·fiÊ·ÛË ÁÈ· ÙÔÓ Á¿ÌÔ Â›Ó·È ·ÙÔÌÈ΋, ÁÈ· ÙË Á˘Ó·›Î· Û˘ÏÏÔÁÈ΋ (ÔÈÎÔÁÂÓÂȷ΋).

12 ÁËÚÔÎfiÌÔ˘˜: T· ·È‰È¿ ›¯·Ó ÙËÓ ˘Ô¯Ú¤ˆÛË Ó· Û˘ÓÙËÚÔ‡Ó Î·È Ó· ÊÚÔÓÙ›˙Ô˘Ó ÙÔ˘˜ ÁÔÓ›˜ ÙÔ˘˜ ÛÙ· ÁÂ-

™ X O § I A

[ 27 ]

°È· ÙËÓ ÒÚ· ÎÔÈÓfi ÁÈ· Ì·˜ Â›Ó·È ÙÔ‡ÙÔ ÙÔ ÛÈÙÈÎfi. °È·Ù› Î·È ÂÁÒ Û˘ÓÂÈÛʤڈ ÛÙÔ ÎÔÈÓfiÙ·ÌÂ›Ô fi,ÙÈ ¤¯ˆ, Î·È ÂÛ‡ η٤ıÂÛ˜ ÛÙÔ ÎÔÈÓfi Ù·ÌÂ›Ô fi,ÙÈ ¤ÊÂÚ˜. K·È ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ÏÔ-Á·ÚÈ¿˙Ô˘Ì ÔÈÔ˜ ÙÂÏÈο ·fi ÂÌ¿˜ ÙÔ˘˜ ‰‡Ô Û˘ÓÂÈÛ¤ÊÂÚ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ·Ø ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È·ÏÒ˜ Ó· ͤÚÔ˘Ì ηϿ ¤Ó· Ú¿ÁÌ·, fiÙÈ ‰ËÏ·‰‹ fiÔÈÔ˜ ·fi ÂÌ¿˜ ÙÔ˘˜ ‰‡Ô Â›Ó·È Ô Î·-χÙÂÚÔ˜ Û˘Ì̤ÙÔ¯Ô˜, ·˘Ùfi˜ οÓÂÈ Î·È ÙË ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚË Û˘ÓÂÈÛÊÔÚ¿.»

4. – ∂¡∞ ∞¡∆ƒ√°À¡√ ™∆∏¡ ∫§∞™π∫∏ ∞£∏¡∞

Ú¿Ì·Ù·, ÂȘ ·ÓÙ·fi‰ÔÛË ÙÔ˘ Ìfi¯ıÔ˘ Ô˘ η٤‚·ÏÏ·Ó ÂΛÓÔÈ ÁÈ· Ó· Ù· ·Ó·ıÚ¤„Ô˘Ó. ™ÙËÓ Aı‹Ó· Ë Û˘-ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ˘Ô¯Ú¤ˆÛË ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·ÏÒ˜ ËıÈ΋ ·ÏÏ¿ Î·È ÓÔÌÈ΋. H ·Ú·Ì¤ÏËÛË ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ηı‹ÎÔÓÙÔ˜Î·È —Ôχ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ— Ë Î·ÎÔÌÂÙ·¯Â›ÚÈÛË ÙˆÓ ÁÔÓ¤ˆÓ Â¤Û˘Ú ‚·Ú‡Ù·Ù˜ ÔÈÓ¤˜ (ÚfiÛÙÈÌÔ, ÛÙ¤-ÚËÛË ‰ÈηȈ̿وÓ, ·ÎfiÌ· Î·È ÙËÓ ÔÈÓ‹ ÙÔ˘ ı·Ó¿ÙÔ˘).

13 fi,ÙÈ ¤ÊÂÚ˜: ™ÙËÓ Aı‹Ó· Ô Î·ÓfiÓ·˜ ‹Ù·Ó Ó· ‰›ÓÂÙ·È Úԛη, ·Ú¿ ÙÔ fiÙÈ ‰ÂÓ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ˘‹Ú¯Â Û¯ÂÙÈ΋ÓÔÌÈ΋ ˘Ô¯Ú¤ˆÛË. H Úԛη ·Ó‹Î ÛÙË Û‡˙˘ÁÔ, ·ÏÏ¿, fiÛÔ ÎÚ·ÙÔ‡ÛÂ Ô Á¿ÌÔ˜, ÙË ‰È·¯ÂÈÚÈ˙fiÙ·Ó Ô Û‡˙˘-ÁÔ˜. AÓ, ÁÈ· ÔÔÈÔ‰‹ÔÙ ÏfiÁÔ (.¯. ı¿Ó·ÙÔ˜ Ù˘ Á˘Ó·›Î·˜, ‰È·˙‡ÁÈÔ), Ô Á¿ÌÔ˜ Ï˘ÓfiÙ·Ó ÚÔÙÔ‡ ÙÔ ˙¢Á¿ÚÈ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ ·ÁfiÚÈ, Ë Úԛη ÂÈÛÙÚÂÊfiÙ·Ó ÛÙÔÓ Î‡ÚÈÔÓ Ù˘ Á˘Ó·›Î·˜. TÔ Û‡ÛÙËÌ· Ù˘ ÚÔÈÎÔ‰ÔÛ›·˜ ÚÔ-ÛÙ¿ÙÂ˘Â Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Ù˘ Á˘Ó·›Î·˜ Î·È Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ¿˜ Ù˘, ÂÂȉ‹ Ë ·ÂÈÏ‹ ÂÈÛÙÚÔÊ‹˜ Ù˘ Úԛη˜ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û ·ÔÙÚÂÙÈο Î·È ÁÈ· ÙÔ ‰È·˙‡ÁÈÔ Î·È ÁÈ· ÙËÓ Î·ÎÔÌÂÙ·¯Â›ÚÈÛË Ù˘ Á˘Ó·›Î·˜, Ô˘ ı· ÙËÓ¤ÛÚˆ¯Ó ÛÙÔ ‰È·˙‡ÁÈÔ.

O ÔrÎÔ˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È ˆ˜ Û‡ÛÙËÌ· ·ÏÏËϤӉÂÙˆÓ Î·È ·ÏÏËÏÂÍ·ÚÙÒÌÂÓˆÓ ÌÂÚÒÓ.

ŸÏ· Ù· ÛÙ¿‰È· ÂÂÍÂÚÁ·Û›·˜ ÙÔ˘ Ì·ÏÏÈÔ‡. ∞fi ÙËÓ ÚÒÙË ‡ÏË ÛÙÔ ÙÂÏÈÎfi ÚÔ˚fiÓ.ÕÏϘ Á˘Ó·›Î˜ ˙˘Á›˙Ô˘Ó ÙÔ Ì·ÏÏ›, ¿ÏϘ ˘Ê·›ÓÔ˘Ó, ¿ÏϘ ÁÓ¤ıÔ˘Ó Î·È ¿ÏϘ ‰ÈÏÒÓÔ˘Ó

ÙÔ ¤ÙÔÈÌÔ ‡Ê·ÛÌ·. ∞ıËÓ·˚΋ Ï‹Î˘ıÔ˜, Á‡Úˆ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 6Ô˘ ·È. .Ã.(¡¤· ÀfiÚÎË, Metropolitan Museum of Art.)

[AÓÙÈÁÚ·Ê‹: ™Ù. MÔÓ¿ÙÛÔ˜]

™ X O § I A

13

A£HNA

[ 28 ]

MÔ˘ ·¿ÓÙËÛ ے ·˘Ùfi Ë Á˘Ó·›Î· ÌÔ˘: «K·È Ô‡,» ›Â, «ı· ÌÔÚÔ‡Û· ÂÁÒ Ó· Û‚ÔËı‹Ûˆ; ¶ÔȘ Â›Ó·È ÔÈ ‰ÈΤ˜ ÌÔ˘ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ˜; T· ¿ÓÙ· ÂÍ·ÚÙÒÓÙ·È ·fi Û¤Ó·Ø ¤ÚÁÔ‰ÈÎfi ÌÔ˘ Â›Â Ë ÌËÙ¤Ú· ÌÔ˘ fiÙÈ Â›Ó·È Ó· ‰Â›¯Óˆ ÛˆÊÚÔÛ‡ÓË.» «N·È Ì· ÙÔÓ ¢›·, Á˘Ó·›-η,» ›· ÂÁÒ, «ÙÔ ›‰ÈÔ Â›Â Î·È Û Â̤ӷ Ô ·Ù¤Ú·˜ ÌÔ˘. X·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ˆÛÙfiÛÔ Ûˆ-ÊÚfiÓˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Â›Ó·È, ›Ù ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¿ÓÙÚ· ›Ù ÁÈ· Á˘Ó·›Î·, Ó· ÂÓÂÚÁÔ‡Ó ¤ÙÛÈÒÛÙÂ Î·È ·˘Ù¿ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Ó· ‰È·ÙËÚÔ‡ÓÙ·È Û ¿ÚÈÛÙË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Î·È Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘ÓÂÈϤÔÓ fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·Ùfi ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· Ì ¤ÓÙÈÌÔ Î·È ‰›Î·ÈÔ ÙÚfiÔ.» «K·È ÔÈÔ Â›Ó·È ·˘-Ùfi,» Â›Â Ë Á˘Ó·›Î· ÌÔ˘, «Ô˘ ÎÚ›ÓÂȘ fiÙÈ, ·Ó ÙÔ ¤Î·Ó·, ı· ‚ÔËıÔ‡Û· Î·È ÂÁÒ Ó· ÌÂÁ·-ÏÒÛÂÈ Ë ÂÚÈÔ˘Û›· Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜;» «N·È Ì· ÙÔÓ ¢›·,» ›· ÂÁÒ, «·˘Ù¿ ÁÈ· Ù· ÔÔ›· ÔÈıÂÔ› ¤¯Ô˘Ó ÚÔÈΛÛÂÈ ÙË Ê‡ÛË ÛÔ˘ Î·È Ù· ÔÔ›· ÂÈÎÚÔÙ› Ô ÓfiÌÔ˜, ·˘Ù¿ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷٷ οÓÂȘ fiÛÔ Á›ÓÂÙ·È Î·Ï‡ÙÂÚ·.» «K·È ÔÈ· Â›Ó·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ·˘Ù¿;» › ÂΛÓË.«¶ÚÔÛˆÈο ÓÔÌ›˙ˆ,» ›·, «fi¯È Ù· ÈÔ ·Û‹Ì·ÓÙ·, ÂÎÙfi˜ ‚¤‚·È· Î·È ·Ó Ë ‚·Û›ÏÈÛÛ· ÛÙÔÛÌ‹ÓÔ˜ ÙˆÓ ÌÂÏÈÛÛÒÓ ÂÔÙ‡ÂÈ ¤ÚÁ· ·Û‹Ì·ÓÙ·. °È·Ù› ÂÁÒ,» ›·, «¤¯ˆ ÙËÓ ÂÓÙ‡ˆÛË,Á˘Ó·›Î·, fiÙÈ Î·È ÔÈ ıÂÔ› Ì ¿ÎÚ· ÛÔÊ›· Û˘ÁÎÚfiÙËÛ·Ó ÂȉÈο ·˘Ùfi ÙÔ ˙¢Á¿ÚÈ Ô˘ ϤÁÂÙ·ÈıËÏ˘Îfi Î·È ·ÚÛÂÓÈÎfi, Ì ÛÙfi¯Ô ÙË Ì¤ÁÈÛÙË ‰˘Ó·Ù‹ ˆÊ¤ÏÂÈ· Î·È ÁÈ· ÙÔ˘˜ ‰‡Ô. K·Ù’ ·Ú-¯¿˜, ÙÔ ˙¢Á¿ÚÈ ·˘Ùfi Ï·ÁÈ¿˙ÂÈ Ì·˙› Î·È ÙÂÎÓÔÔÈ›, ÁÈ· Ó· ÌËÓ ÂÍ·Ê·ÓÈÛÙÔ‡Ó Ù· ›‰ËؤÂÈÙ·, ·fi ·˘Ùfi ÙÔ ˙¢Á¿ÚÈ ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÂÙ·È, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜, Ë ‰˘Ó·Ùfi-ÙËÙ· Ó· ¤¯Ô˘Ó ÁËÚÔÎfiÌÔ˘˜. T¤ÏÔ˜, ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ‰ÂÓ ˙Ô˘Ó ÛÙÔ ‡·ÈıÚÔ, fiˆ˜ Ù· ˙Ò·, ·Ï-Ï¿ ¯ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·È ÚÔÊ·ÓÒ˜ ÛÙ¤ÁË. OÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ˆÛÙfiÛÔ Ô˘ ÂÈı˘ÌÔ‡Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó Ù· ·Á·ı¿Ô˘ ı· ʤÚÔ˘Ó Ì¤Û· ÛÙÔÓ ÛÙÂÁ·Ṳ̂ÓÔ ¯ÒÚÔ ¯ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·È Î¿ÔÈÔÓ Ô˘ ı· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙȘ ÂÚ-Á·Û›Â˜ ÛÙÔ ‡·ÈıÚÔ. °È·Ù› Î·È ÙÔ fiÚÁˆÌ· Î·È Ë ÛÔÚ¿ Î·È ÙÔ Ê‡ÙÂÌ· Î·È ÙÔ ‚fiÛÎËÌ· ›-Ó·È fiÏ· ÂÚÁ·Û›Â˜ ˘·›ıÚÈÂ˜Ø Î·È ·˘Ù¤˜ ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙Ô˘Ó Ù· ··Ú·›ÙËÙ·.

Afi ÙËÓ ¿ÏÏË, fiÙ·Ó ·˘Ù¿ Û˘ÁÎÂÓÙÚˆıÔ‡Ó Ì¤Û· ÛÙÔÓ ÛÙÂÁ·Ṳ̂ÓÔ ¯ÒÚÔ, ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Î¿-ÔÈÔ˜ Ô˘ ı· Ù· Ê˘Ï¿ÂÈ Î·È ı· οÓÂÈ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ô˘ ··ÈÙÔ‡Ó ÛÙÂÁ·Ṳ̂ÓÔ ¯ÒÚÔ. ™ÙÂ-Á·Ṳ̂ÓÔ ¯ÒÚÔ ¿ÏÈ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Î·È Ë ·Ó·ÙÚÔÊ‹ ÙˆÓ ÓÂÔÁ¤ÓÓËÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ, ÛÙÂÁ·Ṳ̂ÓÔ¯ÒÚÔ ¯ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·È Î·È Ù· ÙÚfiÊÈÌ· Ô˘ ·Ú·Û΢¿˙ÔÓÙ·È ·fi ‰ËÌËÙÚȷο, fiˆ˜ ›Û˘

14

15

16

17

18

19

20

21

14 ÛˆÊÚÔÛ‡ÓË: E›Ó·È Ë Î·ÙÂÍÔ¯‹Ó Á˘Ó·ÈΛ· ·ÚÂÙ‹. M·˙› Ì ÙË ÊÈÏÂÚÁ›· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó, ηٿ ÙÔÓ AÚÈÛÙÔÙ¤ÏË,ÙȘ ‰‡Ô ‚·ÛÈΤ˜ ·ÚÂÙ¤˜ ÁÈ· ÌÈ· Á˘Ó·›Î·. H ÛˆÊÚÔÛ‡ÓË ÌÔÚ› Ó· ¤¯ÂÈ ‹ ‰È·ÓÔËÙÈÎfi ÂÚȯfiÌÂÓÔ, fiˆ˜ÛÙ· Ó¤· ÂÏÏËÓÈο Î·È fiˆ˜ ›Ûˆ˜ Î·È Â‰Ò, ‹ ËıÈÎfi ÂÚȯfiÌÂÓÔ, ÔfiÙ ‰ËÏÒÓÂÈ ÙËÓ ËıÈÎfiÙËÙ·, ÙÔÓ ¤ÏÂÁ-¯Ô ÙˆÓ ÂÈı˘ÌÈÒÓ Î·È ÙËÓ ÂÁÎÚ¿ÙÂÈ·.

14-5 H Á˘Ó·›Î· ˘ÔÁÚ·ÌÌ›˙ÂÈ ÙË ‰È·ÊÔÚ¿ ÛÙÔ˘˜ ÚfiÏÔ˘˜, Ô ¿ÓÙÚ·˜ ÙËÓ ÔÌÔÈfiÙËÙ· ÛÙ· ηı‹ÎÔÓÙ·.

16 ʇÛË…ÓfiÌÔ˜: H Á˘Ó·›Î· ηÏÂ›Ù·È Ó· Ú˘ıÌ›ÛÂÈ ÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ Ù˘ Û‡Ìʈӷ Ì ÙË Ê‡ÛË Ù˘ Î·È ÙȘ ÂÈ-Ù·Á¤˜ ÙÔ˘ ÓfiÌÔ˘ —Ë ·Ú¯·›· ϤÍË ÓfiÌÔ˜ ·fi Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 5Ô˘ ·ÈÒÓ· Î·È ¤ÂÈÙ· ÛËÌ·›ÓÂÈ ÈÔ Ôχ «ÓfiÌÔ˜»·Ú¿ «¤ıÈÌÔ, Û˘Ó‹ıÂÈ·». O ÓfiÌÔ˜ Î·È Ë Ê‡ÛË ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È Â‰Ò Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó ·Ú·ÏËڈ̷ÙÈο. ™˘Ó‹-ıˆ˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÙÔ˘˜ ‰‡Ô fiÏÔ˘˜ ÌÈ·˜, ÁÓˆÛÙ‹˜ ΢ڛˆ˜ ·fi ÛÔÊÈÛÙÈÎÔ‡˜ ·ÎÏÔ˘˜, ·ÓÙ›ıÂÛ˘. I‰È·›ÙÂڷοÔÈÔÈ ·ÎÚ·›ÔÈ ÛÔÊÈÛÙ¤˜ ·Ó·ÁÓÒÚÈ˙·Ó ·fiÏ˘ÙË ÚÔÙÂÚ·ÈfiÙËÙ· Ù˘ ʇÛ˘ ¤Ó·ÓÙÈ ÙÔ˘ ÓfiÌÔ˘, ÙÔÓ ÔÔ›Ô·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙·Ó ˆ˜ ÂÚÈÔÚÈÛÌfi Ô˘ ÙÔÓ Â¤‚·Ï·Ó ÔÈ ·Ó›Û¯˘ÚÔÈ.

™ X O § I A

[ 29 ]

Î·È Ë ·Ú·ÁˆÁ‹ ÚÔ‡¯ˆÓ ·fi Ì·ÏÏ›. K·È ÂÂȉ‹ ÔÈ ‰‡Ô ·˘Ù¤˜ ÂÚÁ·Û›Â˜, Î·È ÔÈ Ì¤Û· ηÈÔÈ ¤Íˆ, ··ÈÙÔ‡Ó Ìfi¯ıÔ Î·È ÊÚÔÓÙ›‰·, ¤¯ˆ ÙËÓ ÂÓÙ‡ˆÛË,» ›Â, «fiÙÈ Î·È ÙË Ê‡ÛË ÙËӤϷÛ ÂÍ·Ú¯‹˜ Ô ıÂfi˜ Ù˘ ÌÂÓ Á˘Ó·›Î·˜ ηٿÏÏËÏË ÁÈ· ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Î·È ÙȘ ÊÚÔÓÙ›‰Â˜Ì¤Û· ÛÙÔ Û›ÙÈ, …»

™ÙȘ ·Ú·ÁÚ¿ÊÔ˘˜ Ô˘ ·Ú·Ï›ÔÓÙ·È Ô •ÂÓÔÊÒÓ ‰È·Ù˘ÒÓÂÈ ÎÚ›ÛÂȘ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈ-

ÎÔ‡˜ ÚfiÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ¿ÓÙÚ· Î·È Ù˘ Á˘Ó·›Î·˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ηْ ·˘ÙfiÓ, ¤¯Ô˘Ó ηıÔÚÈÛÙ› ·fi ÙÔÓ ıÂfi.

™ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ·Ú·ÁÚ¿ÊÔ˘˜ Ë Á˘Ó·›Î· Û˘ÁÎÚ›ÓÂÙ·È Ì ÙË ‚·Û›ÏÈÛÛ· ÙˆÓ ÌÂÏÈÛÛÒÓ.

«£· ¯ÚÂÈ·ÛÙ› ‰ËÏ·‰‹,» Â›Â Ë Á˘Ó·›Î·, «Ó· οӈ Î·È ÂÁÒ ·˘Ù¿ [Ô˘ οÓÂÈ Ë ‚·Û›ÏÈÛÛ·ÙÔ˘ ÛÌ‹ÓÔ˘˜];» «£· ¯ÚÂÈ·ÛÙ› ÔˆÛ‰‹ÔÙÂ,» ›· ÂÁÒ, «Ó· ̤ÓÂȘ ̤۷ Î·È ·ÊÂÓfi˜ Ó·ÛÙ¤ÏÓÂȘ ¤Íˆ ÙÔ˘˜ ‰Ô‡ÏÔ˘˜ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Ó· ÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È ¤Íˆ, ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ Ó· ÂȂϤÂȘ ÂΛ-ÓÔ˘˜ Ô˘ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·È Ì¤Û·. ¶Ú¤ÂÈ Â›Û˘ Ó· ·Ú·Ï·Ì‚¿ÓÂȘ fi,ÙÈ Ì·›ÓÂÈ ÛÙÔÛ›ÙÈ Î·È fiÛ· ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Ó· ·Ó·ÏˆıÔ‡Ó Ó· Ù· ÌÔÈÚ¿˙ÂȘ, ÁÈ· fiÛ· ¿ÏÈ ¯ÚÂÈ¿˙ÂÙ·È Ó· Ì›-ÓÔ˘Ó ÛÙËÓ ¿ÎÚË Ú¤ÂÈ Ó· ÛΤÊÙÂÛ·È ÂÎ ÙˆÓ ÚÔÙ¤ÚˆÓ Î·È Ó· ¤¯ÂȘ ÙÔÓ ÓÔ‡ ÛÔ˘ ÒÛÙ ӷ

4. – ∂¡∞ ∞¡∆ƒ√°À¡√ ™∆∏¡ ∫§∞™π∫∏ ∞£∏¡∞

22

35

36

35 H Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘ IÛ¯fiÌ·¯Ô˘ ¤¯ÂÈ ÙËÓ Â˘ı‡ÓË fi¯È ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙȘ ‰Ô‡Ï˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ÙÔ˘˜ ‰Ô‡ÏÔ˘˜.

36 ™Â ¤Ó· Û›ÙÈ fiˆ˜ ·˘Ùfi ÙÔ˘ IÛ¯fiÌ·¯Ô˘, Ë ‰È·¯Â›ÚÈÛË ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ‹Ù·Ó ÁÈ· ÙË Á˘Ó·›Î· fi,ÙÈ ÈÔ ·Ïfi, ÙËÛÙÈÁÌ‹ Ì¿ÏÈÛÙ· Ô˘ fiÙ·Ó ·ÓÙÚ‡ÙËΠ‰ÂÓ Â›¯Â ÎÏ›ÛÂÈ ·ÎfiÌ· Ù· 15.

™˘Ó¿ÓÙËÛË Ó¤·˜ Á˘Ó·›Î·˜Ì Ó·Úfi ¿Ó‰Ú·.

∆· ‰ÒÚ· Ô˘ ·ÓÙ·ÏÏ¿ÛÛÔ˘Ó(ÎψӿÚÈ Ì˘ÚÙÈ¿˜, ÛÊ·›Ú·)

Î·È Ë ¿È· Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·ÈÌ ÙË Ï·ÙÚ›· Ù˘ ∞ÊÚÔ‰›ÙË˜Î·È ˘Ô‰ËÏÒÓÔ˘Ó ÙÔ ÂÚˆÙÈÎfi

ÂÚȯfiÌÂÓÔ Ù˘ ÛÎËÓ‹˜. ∞ÙÙÈÎfi˜ ÂÚ˘ıÚfiÌÔÚÊÔ˜

·ÌÊÔÚ¤·˜, ÂÚ. 470-460 .Ã. (∞ı‹Ó·, ªÔ˘ÛÂ›Ô ªÂÓ¿ÎË.)

™ X O § I A

A£HNA

[ 30 ]

ÌËÓ ÂÍ·ÓÙÏÔ‡ÓÙ·È Û ¤Ó· Ì‹Ó· ÔÈ ÚÔÌ‹ıÂȘ Ô˘ ÚÔÔÚ›˙ÔÓÙ·È ÁÈ· ¤Ó· ¯ÚfiÓÔ. K·È fiÙ·ÓÛÔ˘ ʤÚ