67
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกก กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใ ใใใ 1. ใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใ ใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ 2. ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใ 3. ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ 4. ใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใใ ใใใใใใใใใใใใ กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกก

บทนำforprod.forest.go.th/forprod/presentation/การ... · Web view3. เน อหาท นำเสนอม ระด บความน าเช อถ อส งโดยเฉพาะอย

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

การเขยนเพอการประชาสมพนธทางสอสงพมพ

คณลกษณะของสอสงพมพ ในทามกลางสอหลากหลายชนดทรจกกนโดยทวไปนน สอสง

พมพนบเปนสอชนดหนงทมบทบาทอยางสงในการสรางการรบร กระตนความสนใจ และชกจงใหเกดการเปลยนแปลงตางๆ ไดอยางมประสทธภาพ ทงน เพราะคณลกษณะเฉพาะของสอ ซ งแมจะมขอจำากดเกยวกบความรวดเรวในการเขาถงกลมผรบสาร และผรบจำาเปนตองมความสามารถในการอานออกเขยนไดอยางเขาใจ แตกมคณลกษณะทเปนขอไดเปรยบอยหลายประการ คอ

1. สะดวกในการอาน โดยไมมขอจำากดเร องเวลา สถานท และสามารถพกพาตดตวไดงาย ไมมขอจ ำากดเหมอนขาววทยกระจายเสยง หรอขาววทยโทรทศน

2. ผรบสารสามารถเกบรกษาเนอหาทคนสนใจไดนาน สามารถนำามาอานใหม และใชอางองไดโดยงาย นอกจากน คาใชจายในการเกบรกษาไมแพง

3. เนอหาทนำาเสนอมระดบความนาเชอถอสงโดยเฉพาะอยางยงเนอหาประเภทขาว 4. ใหอรรถรสและคณคาทางภาษาไดอยางสมบรณ

ประเภทของสอสงพมพ ในทนจะขอจำาแนกประเภทของสอสงพมพตามลกษณะของสอเพอใหเขาใจไดงายเปน 3 ประเภทใหญๆ ดงน 1. ห น ง ส อ พ ม พ ใ น ป จ จ บ น ห น ง ส อ พ ม พ ท เ ป นสอมวลชนสวนใหญเปนหนงสอพมพราย วนประเภททวไป มขนาดใหญ (Broadsheet) อาจแบงตามแนวเน อหาทน ำาเสนอได 3

ประเภท คอ ประเภทคณภาพทเนนเสนอขาวหนก ประเภทประชานยมทเนนเสนอขาวเบา และประเภทกงคณภาพกงประชานยม นอกจากนน อาจเปนหนงสอพมพราย 3 วน และอนๆ ซงเนนเนอหาเฉพาะดาน เชน ดานเศรษฐกจ-ธรกจ ดานกฬา ดานบนเทง เปนตน

2. นตยสาร เปนสงพมพทเนนการเสนอเนอหาหลากประเภท ทงบทความ สารคด บทสมภาษณ ฯลฯ แตไมเนนการเสนอขาวแบบหนงสอพมพ โดยนตยสารแตละฉบบมกกำาหนดจดมงหมายและกลมเปาหมายเฉพาะดานอยางชดเจน เชน นตยสารวเคราะหการเมอง–เศรษฐกจ นตยสารผหญง นตยสารธรกจ การตลาด นตยสารกฬา– ฯลฯ สวนวาระการเผยแพรอาจแตกตางกนไป ตงแตรายสปดาห รายปกษ รายเดอน รายสองเดอน รายสามเดอน หรอระยะนานกวานน

3. สอสงพมพประเภทอนๆ อาท จดหมายขาว จลสารรายสะดวก คมอ รายงานประจำาป เปนตน

ก า ร เ ข ย น แ ล ะ จ ด ท ำา ข า ว ป ร ะ ช า ส ม พ น ธ ท า งหนงสอพมพ

ขาวประชาสมพนธ หรอทนยมเรยกกนอกอยางหนงวา ขาวแจก ตรงกบภาษาองกฤษ คอ Press Release หรอ News Release หรอ PR Release หมายถง ขาวสารซ งองคการ สถาบนหรอหนวยงานจดทำาขนเพอจดสงแจกจายสหนงสอพมพ หรอสอมวลชนอนๆ (Prepared for issuance to the press) โดยจดพมพในรปของเอกสารขาว มวตถประสงคเพอใหหนงสอพมพ

หรอส อมวลชนอนๆ น ำาไปเผยแพร กระจายขาวสารดงกลาวส ประชาชน เพอใหประชาชนไดทราบและเขาใจในหนวยงาน ตลอดจนเพอใหเกดการยอมรบและภาพลกษณทด (Favorable Image) ในทศนะของประชาชน

จากนยามขางตน ขาวประชาสมพนธจงมกเปนขาวทเกยวของกบ

- นโยบาย โครงการ- กจกรรมการดำาเนนงาน- ผลการปฏบตงาน- รวมทงความเคลอนไหวตางๆ ขององคการการเผยแพรขาวสาร (Publicity) ของหนวยงานโดยการสง

ขาวประชาสมพนธนน นบวาเปนวธการทนกประชาสมพนธนยมใชมากทสดสำาหรบการสอสารกบกลมประชาชน เปาหมายภายนอกผานทางสอมวลชน โดยมกใชวธการขอความอนเคราะห ไมตองเสยคาใชจายในการซอเนอท (Space) สำาหรบตพมพ หรอซอเวลาสำาหรบออกอากาศ (Broadcast Time)

การจดทำาและเผยแพรขาวประชาสมพนธโดยทวไปรบผดชอบโดยหนวยงานประชา สมพนธภายในองคการ (In–house PR) กบอกแบบหนงคอ การมอบหมายใหสำานกงานทปรกษาประชาสมพนธ (PR Agency/PR Consultant) ทบรษทวาจางมาเปนผด ำาเนนการให

ในบรรดางานเขยนเพอการประชาสมพนธหลายๆ ประเภท อาจจดไดวาการเขยนขาวประ ชาสมพนธเป นงานเขยนทยากทสด เนองจากนกประชาสมพนธจะตองเขยนในแนวทางทแตกตางจากงานเขยนประเภทอนๆ ความยากประการสำาคญ กคอ งานเขยนขาว

ประชาสมพนธตองเสนอขอเทจจรง เทยงตรง กระชบรดกม และชดเจน ปราศจากขอคดเหนของผเขยนในเชงโนมนาวหรอโฆษณา

การเขยนขาวประชาสมพนธเปนภารกจสำาคญของการเผยแพรขาวสารของหนวยงานซงตองอาศยผทมทกษะเชยวชาญ มความละเอยดถถวน สามารถมองประเดนของขาวไดอยางทะลปรโปรง และกอนการลงมอเขยนขาวประชาสมพนธทกชน จำาเปนอยางยงทจะตองกำาหนดกลมประชา ชนเปาหมายทนกประชาสมพนธตองการใหไดรบขาวนนอยางชดเจนเสมอ

อยางไรกตาม แมการเขยนขาวประชาสมพนธจะมจดมงหมายเพอใหสอมวลชนนำาไปเผย แพร แตกเปนทยอมรบกนทวไปในวงการประชาสมพนธวา ขาวทสงไปนนไมใชวาจะไดรบการตพมพเผยแพรเสมอไป ดงท Doug Newsom และ Tom Siegfried ไดกลาวถงคำาจำากดความของขาวประชาสมพนธไวอยางนาสนใจวา

“News is what newspaper print and what radio and television station broadcast on their news shows

News is not what you think it is or what the company president thinks it is”

(ขาว คอ สงทไดลงตพมพเผยแพรในหนงสอพมพ และสงทไดออกอากาศเผยแพรในรายการขาวทางสอวทยและโทรทศน

ขาว ไมใชสงททาน (นกประชาสมพนธ) คดเอาเองวามนเปนขาว หรอประธานกรรมการบรษทคดวามนเปนขาว)

ประเภทของขาวประชาสมพนธ

ขาวประชาสมพนธทนกประชาสมพนธตองรบผดชอบจดทำาเผยแพรอาจจำาแนกไดเปน 4 ประเภทใหญๆ ดงน (Doug Newsom & Bob Carrell , 1995 : 220–221)

1. ขาวแจงใหทราบ หรอ Announcement Release เปนการแจงใหทราบรายละเอยดตางๆ ของสงทเกดขน หรอทจะมขน อาท แจงเกยวกบนโยบายใหม วตถประสงค การดำาเนนงาน การเปดสาขา แนะนำาผลตภณฑใหม ผลประกอบการลาสด ผลการวจยและพฒนาใหมๆ ในดานการตลาด ฯลฯ

ขาวทนำาเสนอเปนประจำาในลกษณะนไมจำาเปนตองมเนอหารายละเอยดยาวมาก

อนง ในกรณเผยแพรขาวประเภทน เพอสนบสนนงานดานการตลาด นบวาเปนการขยายบทบาทของงานประชาสมพนธเพอชวยสงเสรมการตลาดไดอยางมประสทธภาพ เนองจากไมถกจำากดดวยงบประมาณเชนเดยวกบการโฆษณา และยงมขอได เปรยบในเชงจตวทยาททำาใหผรบสารมความเชอถอมากกวาเนองจากเปนการนำาเสนอในรปของขาว มใชการนำาเสนอในรปของโฆษณา

2. ขาวประกอบกจกรรมพเศษทางการประชาสมพนธ หรอ Created News Release บางครงหนวยงานอาจตองการใหเรองบางเรองไดรบความสนใจจากสอมวลชนเปนพเศษ แทนทจะเผยแพรในลกษณะแจงใหทราบอยางธรรมดา กสามารถทำาไดโดยการจดใหเป นกจกรรมพเศษ (A Formal Ceremony / Event) ขน เชน จดคอนเสรต แรลล รวมถงโครงการรณรงคเพอสงคมขององคการตางๆ ฯลฯ เพอชวยเสรมใหมสสนและดงดดความสนใจ โดยมงมนใหเกดความนยมตอหนวยงาน และนกประชาสมพนธคอนขางมนใจไดวาขาวนนๆ มกจะไดรบการเผยแพรทางสอ มวลชนในวงกวางมากขน

3. ขาวเหตการณเรงดวน หรอ Spot News Release สำาหรบเผยแพรกรณเกดเหตการณฉกเฉน หรอมเหตการณเรงดวนทสำาคญควรแจงใหประชาชนไดทราบอยางรวดเรว โดยอาจไมมการเสนอรายละเอยดมาก แตเนนทความฉบไว เชน การเปลยนแปลงกำาหนดการบางอยางหรอบคคลทสำาคญ เกดเหตเครองบนขดของไมสามารถออกเดนทางตารมกำาหนดได เกดอบตภยโรงงานระเบด เปนตน

ในกรณเชนน นกประชาสมพนธตองปฏบตงานเยยงผสอขาว นนคอ ทำาหนาทรวบรวมขอมลทงหมดอยางรวดเรวและนำาเสนออยางฉบไว ตอเนองเปนระยะ ทสำาคญคอตองรายงานถงการเกดเหตและการแกไขทไดดำาเนนการแลว เพอสรางความมนใจและไมทำาใหสอมวลชนรวมถงผเกยวของขาดขอมลทถกตอง จนอาจนำาไปสการรายงานขาวอยางสบสนเปนผลเสยตอกจการได

4. ขาวตอบโต เหตการณ หร อ Response News Release อาจมบ างท เ ร องราวของหน วยงานท ร บ ร ไ ปถ งสอมวลชนโดยมไดออกมาจากนกประชาสมพนธ และกลายเปนประเดนทถกหยบยกขนมาวพากษวจารณหรอตงขอสงสยจากผบรโภคตลอดจนหนวยงานภายนอกทเกยวของ เชน ขาวลอเกยวกบการขาดทนของกจการ ขาวความขดแยงภายในหนวยงาน เปนตน

เมอเกดภาวะเชนนข น ส อมวลชนยอมตองการค ำาช แจงทชดเจนจากหนวยงาน ดงนน นกประชาสมพนธจ ำาเปนตองอาศยการนำาเสนอขอมลโดยชแจงอยางละเอยดลกซง และเตมไปดวยเหต ผลทนาเชอถอ และจำาเปนอยางยงในการอางถงแหลงขาวทนาเชอถอสงสด

ความแตกตางระหวางขาวประชาสมพนธกบขาวทวไปขาวประชาสมพนธกบขาวทวไปมความแตกตางกนในหลาย

ประเดน โดยอาศยหลกในการพจารณา ดงน1. จ ดม งหมายของการเผยแพรข า ว ในขณะท ข า ว

ประชาสมพนธมจดมงหมายเพอเผยแพรขาวสารขององคการใดองคการหนงใหประชาชนทราบโดยคำานงถงประโยชนตอองคการเปนหลก ขาวทวไปจะมจดมงหมายเพอถายทอดขอเทจจรงและสาระความรทเปนสาธารณประโยชนเปนสำาคญ

2. ทศทางของผลทคาดวาจะเกดขน ขาวประชาสมพนธคาดหวงผลดานดตอองคการเสมอ แตขาวทวไปอาจใหทงผลดานดและดานไมดแกบคคลหรอองคการกได

3. ลกษณะของแหลงขาวหรอการไดขาว ขาวประชาสมพนธเปนแหลงขาวทสอมวลชนหรอนกขาวไมจ ำาเปนตองออกไปแสวงหาขาวดวยตนเอง แตมนกประชาสมพนธขององคการตางๆ สงมาใหพ จ า รณ า ห ร อ อ า จ เ ช ญ เ ข า ร ว ม ฟ ง ก า ร แ ถ ล ง ข า ว (Press Conference) สวนขาวทวไปนนนกขาวจะตองใชความสามารถในการแสวงหาขอมลเปนขาวดวยตนเอง

4. กลมเปาหมาย ขาวประชาสมพนธอาจมงเผยแพรสกลมเปาหมายเฉพาะของตน สวนกลมเปาหมายของขาวทวไป กค อประชาชนโดยสวนรวม

5. ขอบเขตของขาว ขาวประชาสมพนธมขอบเขตการนำาเสนอขาวเกยวกบเรองขององค การ ไมวาจะเปนบคคล หรอกจกรรม ขณะทขาวทวไปครอบคลมเนอหาหลายดานของสงคมสวนรวม อาท เศรษฐกจ การเมอง อาชญากรรม ธรกจ กฬา เปนตน

6. ความรวดเรวหรอความทนเหตการณ ขาวประชาสมพนธสวนใหญสามารถรอเวลาในการเผยแพรไดระยะหนง ขณะทขาวทวไปเนนทความสด คอ ตองนำาเสนออยางรวดเรวทนตอเหต การณเสมอ

โครงสรางของขาวประชาสมพนธเชนเดยวกบงานเขยนทวไป ซงตองมสวนเรมตนเพอชประเดน

สำาคญเสมอ สงทนกประชา สมพนธควรระลกไวเสมอคอ ขาวชนหนง ควรบรรจประเดนสำาคญเพยงประเดนเดยวเทานน

โครงสรางของขาวประชาสมพนธมลกษณะคลายคลงกบขาวทวไป ประกอบดวย 4 สวนใหญๆ ดงน

1.พาดหวขาว (Headline) เปนสวนสำาคญยง เพราะเปนขอความสนๆ ทจะชวยใหบรรณาธการรวาขาวนนมประเดนอะไรนาสนใจ หากพาดหวขาวไมสามารถสอความหมายทสำาคญของเรองราวแลว กอาจทำาใหขาวนนถกมองขามไปได

ลกษณะของพาดหวขาวทด คอ ควรสน กระชบ สมบรณดวยความหมายในประโยคเดยวหรออาจเปนอนประโยคซงประกอบดวยคำาเพยง 4–5 คำากได ภาษาทใชตองงายและตรงจด ไมจำาเปนตองนำาเสนอดวยภาษาทหวอหวาเราใจ เนองจากบรรณาธการมกจะน ำาไปปรบหรออาจเขยนขนใหมใหสอดคลองกบแนวการน ำาเสนอของหนงสอพมพ และเหมาะสมกบเนอทของหนาหนงสอพมพทจ ำากดดวย

ยกตวอยางเชน กสกรไทย สามารถ ใหสนเช อโครงการ” –อสงหารมทรพยซอระบบโทร ทศนผานดาวเทยม”

หรอ มารคแอนดสเปนเซอรขยาย “ 13 สาขาภายในอก 5 ป”

2. วรรคนำา หรอโปรย (Lead) เปนสวนทเสนอประเดนสำาคญของเรองราวไวอยางกระชบ นกประชาสมพนธควรเขยนวรรคนำาโดยสวมความรสกของประชาชนผอาน โดยพจารณาวา สงทนาสนใจและสำาคญทสดสำาหรบผอานคออะไร ไมควรเขยนดวยมมมองของตนเองซงเปนตวแทนขององคการ แตควรปรบลลาการเขยนเพอสนองความสนใจของผอานเปนสำาคญ

การเขยนวรรคนำาของขาวประชาสมพนธนยมเขยนเปนลกษณะวรรคนำาแบบสรปความ (Summary Lead) เพอชประเดนเรองราวใหผอานเขาใจไดมาก และรวดเรวทสด โดยสรปใหครบตามความสมบรณของขาว (5Ws และ H) ใหสนทสด เพราะจะเปนตวดงดดความสนใจของสอมวลชนใหพจารณาคดเลอกขาวนนๆ ไปเผยแพร

อยางไรกตาม วรรคนำาทดไมควรเสนอรายละเอยดปลกยอยใดๆ ใหรกรงรง ความยาวของวรรคนำาควรเปนยอหนาสนๆ ประมาณยอหนาละ 3–6 ประโยค

ยกตวอยางเชน กสกรไทยจบมอสามารถ คอรปอเรชน ปลอย“กซอระบบโทรทศนผานดาวเทยมสำาหรบคอนโดมเนยม โรงแรมหรอสถาบนใหญ วงเงน 3 ลานบาท ดอกเบยเพยง 12.5%”

3. สวนเช อม (Neck) อาจเปนเพยงยอหนาเด ยวทอยระหวางวรรคนำาและเนอหา เพอใหรายละเอยดเพมเตมเกยวกบภมหลงของหนวยงาน บคคล สถานท หรอเหตการณทเกยวของกบขาวอยางสำาคญ เพอชวยใหผอานเขาใจเรองราวไดกระจางยงขน อยางไรกตามขาวหลายชนกไมจำาเปนตองมสวนเชอมเสมอไป โดยเฉพาะอยางยงขาวประชาสมพนธ

4. เนอหาขาว (Body) เปนสวนทบรรจเนอหารายละเอยดของเร องราวทงหมด โดยตอบคำาถามทกประเดนเก ยวกบใคร (who) ทำาอะไร (what) ทไหน (where) เมอไหร (when) ทำาไมหรอเพราะเหตใด (why) อยางไร (how) อยางครบถวน

การเขยนเนอหาขาวประชาสมพนธใหยดรปแบบการเขยนขาวแบบปรามดหวกลบ (Inverted Pyramid) เปนหลก อาจประกอบดวย 2–5 ยอหนาตามความเหมาะสม ทงน ขนอยกบรายละเอยดของเรอง อยางไรกตาม หากเร องราวไมมเนอหามากนกกไมจ ำาเปนตองพยายามเรยบเรยงใหยาวเกนความจำาเปน

ในกรณทเนอหาม 2 ยอหนาขนไป อาจพจารณาจดลำาดบเรองราวโดยอาศยแนวทาง ดงน

ยอหนาแรก และยอหนาทสอง เปนสวนขยายรายละเอยดเกยวกบประเดนทระบไวในวรรคนำา เชน รายละเอยดของโครงการ จดมงหมายของการออกสนคาหรอบรการ เปนตน

ยอหนาท สาม อาจเหมาะส ำาหรบการอางค ำาพดหรอค ำาให สมภาษณของผบรหารทเกยวของมาบรรจในเครองหมายคำาพด เพอชวยใหเกดความนาเชอถอ

ยอหนาทส หรอยอหนาทายๆ ในกรณทเปนขาวประชาสมพนธเกยวกบสนคา หรอบรการ ใหระบขอมลเฉพาะทเปนขอเทจจรงเกยวกบวธการจดจำาหนาย กำาหนดวางตลาด ราคา ฯลฯ โดยไมสอดแทรกความคดเหนเชงโฆษณา

หากเปนกรณนำาเสนอขอมลโครงการใดๆ ทประสงคจะใหผอานตดตอกลบไปยงหนวย งาน กใหระบขอมลเกยวกบสถานทตงของหนวยงาน หมายเลขโทรศพท และอนๆ ทจำาเปนไวดวย

อนง การเรยบเรยงเนอหาขาวแบบปรามดหวกลบ มลกษณะการจดลำาดบความสำาคญของเนอหา ดงน

------------ ------------------------------------------------------------

เนอหาสวนสำาคญทสด (Climax)---------------------------------------------------------

เนอหาสำาคญอนดบรอง(Second Interest)

-------------------------------------------รายละเอยดเสรม

(Details)

ขอดของการเสนอขาวในรปแบบปรามดหวกลบ1. สะดวกในการอาน ปจจบนมขาวสารจำานวนมากทรอใหผอาน

ตดตาม ดงนน การเขยนโดยมวรรคนำาสรปเร องและตามดวยรายละเอยดทสำาคญมากไปหาสำาคญนอย จงชวยประหยดเวลาในกรณทตองการทราบเรองเพยงคราวๆ กอานไดจากยอหนาแรกๆ เปนหลก

2. สนองความกระหายใครรของมนษย ผอานสามารถรเร องตอนสำาคญหรอประเดนสำาคญทสดของขาวไดในทนท โดยไมตองรออานจนกระทงจบยอหนาสดทายของขาวเสมอไป

3. สะดวกแกการทำางานของบรรณาธการขาว ดวยเหตท บรรณาธการสามารถเขาใจความ สำาคญและความนาสนใจของขาวไดจากยอหนาแรกๆ กสามารถตดสนใจเลอกและนำาไปพจารณาเรยบเรยงพาดหวขาวไดทนท

4. สะดวกในการเขาหนา (Make-up) เนองจากเนอทของหนาหนงสอพมพมจำากด ทำาใหไมอาจลงขาวบางชนไดครบทกยอหนา บรรณาธการฝายศลป (Sub–editor) กสามารถพจารณาตดเนอ

หาขาวในยอหนาทายๆ ออกได โดยไมทำาใหสญเสยใจความสำาคญ รวมทงไมตองเสยเวลาเรยบเรยงใหมอกดวย

และเพอใหขาวประชาสมพนธมความสมบรณในแงของการใหขอมลแกสอมวลชนและผอาน ควรเสนอยอหนาทายสดเปนการ สรป ซงหมายถงการใหรายละเอยดขององคการ อาท ผลประกอบ“ ”

การในรอบปทผานมา หรอประวตยออยางสน หรอเร องอนๆ ทเกยวของ ซงหากสอมวล ชนมเนอทวางมากพอ กอาจนำาลงตพมพไดทงหมด แตหากตดออกไป กไมเกดผลระบบใดๆ ตอสาระสำาคญของขาว อยางนอยทสดกชวยใหสอมวลชนไดทราบรายละเอยดของหนวยงานผสงขาวไดมากขน อนจะเปนผลดตอการประชาสมพนธ

องคประกอบของขาวประชาสมพนธเชนเดยวกบขาวทวไป ซงนกขาวจะเลอกรายงานเหตการณใด

ออกมานำาเสนอเปนขาว ยอมตองคำานงถงองคประกอบของขาววามความสำาคญในประเดนใดบาง เหตการณหรอกจกรรมใดมจดรวมขององคประกอบขาวหลายๆ องคประกอบ กจะยงทำาใหเหตการณนนมความสำาคญควรคาแกการนำามารายงานเปนขาวมากขน

อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ข า ว ป ร ะ ช า ส ม พ น ธ (PR News Elements) ทใชในการพจารณาเลอกราย งานแตละเหตการณ ไดแก

1. ค ว า ม ร ว ด เ ร ว ห ร อ ค ว า ม ท น ต อ เ ห ต ก า ร ณ (Immediacy / Timeliness) หมายถ ง การน ำาเสนอขาวอยางรวดเรวภายหลงการเกดเหตการณหรอกจกรรม หรอการนำาเสนอขาวลวงหนาของกจกรรมในชวงเวลาทเหมาะสม

2. ความใกลชด (Proximity / Nearness) หมายถง ความใกลชดกบผรบสารกลมเปาหมาย แบงเปน ความใกลชดทางกายภาพ ซงมกพจารณาในแงสถานท เชน สถานทจดกจกรรมอยในพนทจงหวดเดยวกน ฯลฯ และความใกลชดทางจตใจ ซงพจารณาในแงความสมพนธ เชน บคคลในขาวเปนทรจกคนเคย หรอเปนสนคาทนยมใชอยเปนประจำา ฯลฯ

3. ความเดน หรอ ความสำาคญ (Prominence) หมายถง ความโดดเดนดานชอเสยงของบคคล กจกรรม สถานท หรอสงของตางๆ จะชวยดงดดความสนใจของผรบสารมากขน ดงค ำากลาวทวา “Name always make news” หรอ ชอดงมกเปน“ขาว”

4. ผลสบเนอง หรอ ผลกระทบ (Consequence) หมายถง ผลทเกดตามมาเนองจากเหตการณ เหตการณหรอกจกรรมใดทสงผลสบเนองในวงกวาง กยงทำาใหเปนขาวทมคณคานาสนใจมากขน สำาหรบขาวประชาสมพนธลวนนำาเสนอประเดนทสงผลดานดตอสงคม เพอมงใหเกดการยอมรบจากกลมเปาหมายเปนหลก เชน บรษทจดกจกรรมรณรงคแกไขปญหาจราจร ฯลฯ

5. ความกาวหนา (Progress) หมายถง เหตการณท แสดงถงความกาวหนาของวทยาการหรอการพฒนาทางธรกจสมยใหม เชน องคการแหงหนงเปนผน ำาดานกลยทธการร อปรบระบบ (Re–engineering) เพอพฒนาธรกจ ฯลฯ

6. สอดคลองกบความสนใจของคนทวไป (Human interest) เปนสงทนาตนเตน ซงคนสวนใหญอยากรอยากเหน รวมไปถงเร องราวทเกยวของกบอารมณพนฐานของมนษย อาท ความแปลกใหม ความรก ความสนกสนาน ฯลฯ ดงตวอยางทเหนไดชดเจน เชน ขาวบนเทง ขาวสงคม แฟชน เปนตน

สวนองคประกอบอนๆ ซ งขาวทวไปใหความสำาคญนำามาชประเดนนน ไมอาจจดอยในขายองคประกอบของขาวประชาสมพนธ เนองจากอาจสงผลทางดานลบตอองคการ อาท องคประกอบเกยวกบความหายนะ (Disaster) ความขดแยง (Conflict) ความมเงอนงำา (Suspense) ความผดปกต (Unusualness) เปนตน

คณคาของขาวประชาสมพนธคณคาของขาว (News Value) หมายถง คณคาของขาว

นนทจะพงมตอประชาชน ซงจะตองพจารณาโดยยดหลกวาขาวนนจะตองเปนทสนใจของผอานมากพอ นกประชาสมพนธทตองการอาศยสอมวลชนเปนชองทางในการเผยแพรขาวสารจำาเปนตองคดเสมอวา จะทำาอยางไรใหขาวประชาสมพนธของหนวยงานดมคณคาตอประชาชน ตอสงคม เพราะนนหมายความวาขาวนนจะมคณคาพอสำาหรบการนำาไปตพมพเผยแพรดวย ดงนน นกประชาสมพนธควรใหความสำาคญกบมาตรฐานคณคาของขาวทกๆ ชน

ผทจะประเมนคณคาของขาวประชาสมพนธกคอ สอมวลชน ซงอาจจะเปนหวหนาขาวหรอบรรณาธการ โดยประเมนคณคาของขาวจากเกณฑหลายประการ ไดแก

1. มความสำาคญ2. มผลกระทบตอคนในสงคมนน

3. เปนสงทกระตนใหประชาชนเกดความอยากรอยากเหน 4. เปนสงทประชาชนสนใจ (Public Interest) นอกจากน ขาวประชาสมพนธทมคณคาสงมกจะมองคประกอบของขาวหลายๆ ประการรวมกน โดยเราอาจนำาองคประกอบของขาวทกลาวมาแลวขางตนมาเปนแนวทางในกากรพจารณาจบประเดน

ของเหตการณ เพอแสวงหาสงทนาสนใจจากเหตการณนนๆ มาจดทำาขาวประชา สมพนธ

ตวอยางเชน บรษท ชนวตร คอมพวเตอร แอนด คอมม“วนเคช น จ ำาก ด น ำาเขาคอมพวเตอรระบบออนไลนรวมกบสายโทรศพทสามารถสงขอมลทงตวอกษรและภาพไดตลอด 24 ชวโมง” มองคประกอบหลายประการทเสรมสรางคณคาของขาวคอ ความกาวหนาของวทยาการสมยใหม ความเดนของหนวยงานเจาของกจกรรม ผลสบเนองทเปนประโยชนตอกจกรรมของหนวยงานธรกจในวงกวาง ความใกลชดในแงความรสกของผทสนใจเทคโนโลยชนดนตลอดจนความรวมสมยหรอทนตอเหตการณ

หรอ กระทรวงศกษาธการปรบปรงระบบการศกษาชนประถม“ใหม มงใหนกเรยนอานและเขยนไดเรวกวาเดม มองคประกอบของ”ขาวคอ ผลสบเนองในวงกวางตอคนทงประเทศ ความสำาคญของหนวยงานทรบผดชอบ และความกาวหนาในการพฒนาทรพยากรบคคลของชาต

คำาถามทนกประชาสมพนธควรพจารณาเพอตอกยำาความมนใจในการเผยแพรงานเขยนเพอการประชาสมพนธกคอ

“เรองราวทนำาเสนอน ควรคาแกการตพมพหรอยง ?” และ“ภาพประกอบท ส ง ไปใหส อมวลชนน มส วนชวยใหหน า

หนงสอพมพนาสนใจมากขนหรอไม ?”

นอกจากนขาวประชาสมพนธทดจะตองคำานงถงคณคาในแงคณสมบตของขาว ดงตอไปน

1. ความถกตอง (Accuracy) หมายถง ความถกตองของขอมลทเปนขอเทจจรง

2. ความสมดล (Balance) หมายถง การนำาเสนอขอเทจจรงทสมบรณครบถวน

3. ความเปนกลาง (Objective) หมายถง ตองไมสอดแทรกความคดเหนของผเขยนลงไปในเนอหาขาว หรออกนยหนงคอตองปราศจากความลำาเอยงในการเสนอขาว

4. ความชดเจนและกะทดรด (Clear and Concise) ตองใชภาษาทกระชบ เขาใจงายและกะทดรดไดใจความ

รปแบบเอกสารขาวประชาสมพนธเอกสารขาวประชาสมพนธซงนกประชาสมพนธจะตองมหนาท

จดทำาส ำาหรบสงไปเผยแพรแกส อมวลชนนบวาเปนสอส ำาคญทสามารถชวยใหขาวนนๆ นาสนใจมากขน จงควรยดหลกในการจดทำาโดยอาศยรปแบบทจะกอใหเกดความเขาใจขอมลรายละเอยดตางๆ ทเปนประโยชนไดงาย รวมทงมความเรยบรอยประณต

หนวยงานสวนใหญมกจะมการออกแบบกระดาษเอกสารขาวประชาสมพนธเพอใชในการนโดยเฉพาะ เปนการแสดงใหเหนถงความสำาคญและความนาเชอถอของหนวยงาน ในทนจะขอกลาวถง รปแบบเอกสารขาวประชาสมพนธทด เพอเปนแนวทางดงน

1. กระดาษเอกสารขาวประชาสมพนธ นยมใชกระดาษสขาว ขนาด 8.5 X 11.5 นว หรอ ขนาด A4 ควรเปนกระดาษทออกแบบและผลตขนเพอการนโดยเฉพาะ คอ เปนกระดาษทพมพหวเฉพาะ (Private Heading Paper) ซงแตกตางจากกระดาษจดหมายของหนวยงานโดยทวไป นยมระบคำาวา ขาวประชาสมพนธ ขาว “ ” “ ”“NEWS RELEASE” “NEWS” “PR RELEASE” และอาจม สญลกษณ (Logo) ของหนวยงานประกอบดวย

นอกจากน ตองระบสถานทตง หมายเลขโทรศพท หมายเลขโทรสารไวเสมอ โดยอาจพมพตวเลกรวมอยในสวนหว (Heading) ของกระดาษ หรอแยกพมพในสวนลาง (Foot) ของกระดาษ ทงนไมควรระบ ค ำาขวญ (Slogan) ในเช ง โฆษณาไว ในเอกสารข าวประชาสมพนธ

สำาหรบสของหวกระดาษเอกสารขาวควรพมพเพยงสเดยวหรอสองสเทานน ไมควรออก แบบหวกระดาษเอกสารขาวใหหลากสหรอหรหรามาก เพราะจะทำาใหแลดคลายจดหมายสงเสรมการขายหรอไปโฆษณามากกวา นอกจากน หวกระดาษควรเปนแบบทเรยบงาย โดยสามารถถายทอดเอกลกษณทนาเชอถอของหนวยงานมากกวาการพยายามโฆษณา

2. ควรเวนทวางใตหวกระดาษ (Heading) ในหนาแรกของขาวไวประมาณ 2 นว หรอ 3-5 บรรทดตามความเหมาะสมเพอใหดสวยงามกอนเรมตนพาดหวขาว

3. ควรเวนทวางขอบกระดาษ (margin) ทงซายและขวาใหกวางประมาณ 1–1.5 นว เพอใหบรรณาธการสามารถตรวจสอบแกขอความบางสวน และบนทกสงงานเกยวกบการพมพไดโดย สะดวก

4. ควรเวนชวงหางระหวางบรรทดใหมากกวาปกต หรอ อาจพมพขาวบรรทดเวนบรรทดส ำาหรบภาษาองกฤษ เพอใหมท วางสำาหรบบรรณาธการตรวจแกหรอเพมเตมขอความไดสะดวก

นอกจากนระหวางขอความ 2 ยอหนากควรเวนชวงหางระหวางยอหนามากกวาปกตดวย

5. สำาหรบพาดหวขาว ควรพมพตวอกษรหนา หรออาจขดเสนใตเพอความเดนชด

ไมควรขดเสนใตเนนขอความใดๆ ในเนอหาขาว (Body) เพราะการขด เสน ใต มกจะ ใช ในการบนท กค ำาส งทางการพมพของบรรณาธการซงจะเปนผพจารณาตามความเหมาะสมวาควรเนนขอความใดในขาวนนเปนพเศษหรอไม

นอกจากน ไมควรใส เคร องหมายค ำาพด (Quotation–marks) เพอเนนความสำาคญอยางพรำาเพรอ นอกจากจะเปนการยกคำาพดของแหลงขาวมาระบโดยตรงเทานน

6. ควรพมพขาวเพยงหนาเดยวเทานน เพอความสวยงาม และสะดวกในการอานโดยไมตองพลก

ในกรณเนอหาขาวไมจบในหนาเดยว ตองระบไวทมมขวาดานลางของกระดาษวา ยงมตอ ตอหนา “ ” “ 2” “- - -/ 2” และใหระบเลขหนาในแผนถดไปเสมอ หรอถาตองการใหชดเจนยงขน อาจระบเร องไวดวย เชน กาแฟพรอมดม “ –2” “ดาวเทยมไทยคม –2” เปนตน

7. เมอจบขาว ใหระบคำาวา จบ หรออาจทำาเครองหมายไวขาง“ ”ทายเพอสอความหมายวาจบขาว เชน #, _ _ _ _ เปนตน

8. การระบเงอนไขในการเผยแพร (Embargo) ในบางกรณ นกประชาสมพนธ อาจจำาเปน ตองระบเงอนไขบางประการในกากรเผยแพรเพอปองกนความเสยหายทอาจเกดขน เชน ระบวา หามต“พมพเผยแพรกอนวนท _ _ _“ “กรณาลงพมพเผยแพร ภายในวนท _ _ _ ”แมบรรณาธการจะไมถกผกมดตามเงอนไขดงกลาว แตกเปน

สงทควรใหความสำาคญ เนองจากบางครงมผลกระทบตอสงคมสวนรวม เชน การเสนอขาวทมผลกระทบตอตลาดหลกทรพย หรอกรณทเวลาของสองประเทศแตกตางกน หรอเมอสอมวลชนไดรบรางสนทรพจนสำาคญลวงหนา เปนตน

การระบเงอนไขดงกลาวควรใหเหนชดเจนโดยอาจระบไวในตำาแหนงใตหวกระดาษขาว

9. การระบแหลงทมาของขาว (Source) หรอผสงขาว นกประชาสมพนธผสงขาวตองระบชอและนามสกล พรอมทงหมายเลขโทรศพททสามารถตดตอไดไวทมมซายดานลางใตเคร องหมายจบขาว เพอสอมวลชนสามารถตดตอสอบถามขอมลเพมเตมไดอยางสะดวกรวดเรว

10. การระบวนทสงขาว (Release Date) ใหระบวน เดอน ป ทสงขาวเสมอ โดยทวไปนยมระบไวทมมขวาดานลางคกบแหลงทมาของขาว ดงน

#ชอ-สกล 15 พ ฤ ศ จ ก า ย น 2543ฝายประชาสมพนธ หรอ 15 / 11 / 43

โ ท ร ศ พ ท _ _ _ ต อ _ _ _ 011143

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

11. การระบหมายเลขเอกสารขาวประชาสมพนธ (Running Number) เปนอกสงหนงทควรทำาเพอชวยใหทราบวา หนวยงานไดจดทำาเอกสารขาวเผยแพรไปยงสอมวลชนฉบบใดบาง และมากนอยพยงใด โดยจดระบบตวเลขจำานวนหนงขนมาตามทหนวยงานสะดวก เพ อชวยสอความหมายตามทต องการ ตวอยางเชน 011143 สมมตใหแทนความหมายดงน

01 แทน หนงสอพมพทสงไปขอความอนเคราะหเผยแพร

11 แทน ลำาดบทของขาวทสงไปยงหนงสอพมพฉบบนนในรอบป

43 แทน ปทสงขาวทงน อาจะระบไวมมขวาบนใตหวกระดาษเอกสารขาว หรอระบไว

ควบคกบวนเดอนป ทสงขาวกได

12. ขาวทสงไปยงสอมวลชนตองเปนฉบบจรงเสมอ หากเปนฉบบทถายสำาเนากควรถายดวยเครองถายเอกสารอยางประณตเพอแสดงถงความสำาคญของขาว ทงยงเปนการใหความสำาคญแกสอมวลชนผรบในขณะเดยวกน แตอยางไรกตาม ในยคของความกาวหนาทางเทคโนโลยการสอ สารและเงอนไขขอจำากดดานเวลา การสงขาวทางเคร องโทรสารกลายเปนวธการทยอมรบกนอยางกวางขวาง และย งพฒนา ไปส ว ธ ก ารส งข าวทางระบบเคร อข ายคอมพวเตอรสากล หรออนเทอรเนตดวย

นกประชาสมพนธพงระลกไวเสมอวา รปแบบเอกสารขาวทระบขอมลทสำาคญฯ อยางสม บรณและจดทำาอยางประณต ยอมเปนการสอถงภาพลกษณของหนวยงานและเปนการใหเกยรตแกสอมวลชนอนจะชกนำาใหไดรบความสนใจจากบรรณาธการในเบองตนเสมอ

13. บ า ง ค ร ง น ก ป ร ะ ช า ส ม พ น ธ อ า จ จ ด ท ำา ข า ว เ ฉ พ า ะ (Exclusive News) สำาหรบตดตอเผยแพรทางหนงสอพมพฉบบใดฉบบหนงโดยเฉพาะ ดงนน เพอประโยชนขององคการเองจงควรระบไวใหชดเจนในเอกสารขาววาเปนขาวเฉพาะสำาหรบหนงสอพมพฉบบนนๆ เพอใหสอมวลชนรบทราบและมนใจวาขาวนนเปนชนพเศษซงไมซำาซอนกบฉบบอนๆ กจะทำาใหมโอกาสไดรบการพจารณานำาลงตพมพเผยแพรเปนขาวสำาคญมากขน เชน ระบวา ขาวเฉพาะสำาหรบ“เผยแพรในหนงสอพมพ ..........” เปนตน

(กระดาษขนาด A4)

HEADINGชอ และตราของหนวยงาน ทตง และหมายเลขโทรศพท / โทรสาร

ขาวประชาสมพนธ

“โปรดอยาลงพมพเผยแพรกอนวนท ___________”(ระบเฉพาะกรณ EMBARGO เทานน)

พาดหวขาว (Headline) _____________________________ว ร ร ค น ำา (Lead)

________________________________________________________________________________________________________________________________________ เนอหาขาว (Body) _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________ .

#ผสงขาว______ (ชอของนกประชาสมพนธ)________ วน / เดอน / ป ทสงขาวฝายประชาสมพนธโทรศพท ______________ ตอ _______

ถาความยาวขาวเกน 1 หนา ใหระบ .../ 2 หรอ ยงม“ตอ ...”

หลกในการนำาเสนอขาวประชาสมพนธ1. เขยนขาวใหเปนลกษณะเดยวกบขาวของหนงสอพมพ ซง

แตกตางจากการเขยนบทความหรอขอเขยนชนดอนๆ2. จดทำาขาวประชาสมพนธในรปแบบเอกสารขาว มชาจดหมาย

ธรกจ โดยคำานงถงเงอนไขดานการพมพมากกวากฎของแรงงานเลขานการ เชน การเวนชวงหางระหวางแตละยอหนาเพอสะดวกในการสงขนาดตวอกษร ฯลฯ สำาหรบสอมวลชนสามารถทำางานในขนตอนการเตรยมตน ฉบบเพอการพมพไดงายขน

3. ขาวทสงไปจะตองเปนเร องราวทเหมาะสมกบหนงสอพมพแตละฉบบ เชน ขาวเกยวกบเทคโนโลยสำาหรบสงพมพทมนโยบายเนนเนอหาดานเทคโนโลย โดยใชศพทเทคนคเฉพาะดานอยางถกตอง

4. ขาวประชาสมพนธหลายๆ เร องควรจะมภาพประกอบทเก ยวของโดยตรงกบขาวสงไปดวย เพอใหส อมวลชนพจารณาประกอบการเผยแพร เชน สงภาพผบรหารทใหสมภาษณในขาวนน หรอ สงภาพผลตภณฑใหมทจะออกวางตลาดตามขาว เปนตน

ลกษณะของขาวประชาสมพนธทด1. ควรเขยนในรปแบบปรามดหวกลบ โดยเรมตนจากวรรคนำา

(Lead) และเรยบเรยงใจความสำาคญทสดไวในเนอหา (Body) สวนตน และเนอหาสำาคญรองๆ อยในยอหนาถดไปตาม ลำาดบ เพอความสะดวกสำาหรบบรรณาธการในกรณทตองปรบเนอหาใหมความยาวพอดกบเนอทในหนาหนงสอพมพ โดยเพยงแตตดสวนยอหนาทายๆ ออกไป โดยไมเสยใจความสำาคญหลกๆ ของขาว

2. ตองเขยนเฉพาะสงทเปนขอเทจจรง (Facts) และตรงไปตรงมาโดยไมออมคอม และปราศจากการสอดแทรกความคดเหนสวนตวใดๆ ทงสน

3. พาดหวขาว (Headline) ใหระบเรองราวโดยตรงเสมอและไมควรยาวเกน 1 ประโยค แมบอยคร งบรรณาธการอาจตองนำาไปปรบหรอเขยนใหมเพอใหเหมาะสมกบเนอทในหนาหนงสอ พมพ และสอดคลองกบแนวทาง (Style) ของสงพมพนน

4. วรรคนำา (Lead) จำาเปนอยางยงทจะตองระบขอมลสำาคญทเกยวของใหชดเจนและดงดดความสนใจ สวนจะนำาไปลงพมพหรอไมนนขนอยกบการพจารณาของบรรณาธการ

5. เขยนแตละยอหนาอยางกระชบ ประโยคสนๆ และใชถอยคำาทสนกระชบ

6. เนอหาขาวควรจบใน 1 หนา7. หลกเลยงการกลาวเกนความจรงเพอสรางภาพและการใช

คำาแสดงการเปรยบเทยบในเชงยกยองตนเองหรอทบถนคแขง เชน ผนำาผลตภณฑ ใหญทสด เปนตน เพราะจะกอใหเกดผลเชงลบตอการรบรของผรบ

8. ควรอธบายขอเทจจรงใหเขาใจชดเจนแทนการใชค ำาท คลมเครอ เชน ระบสทแทจรงแทนการบอกวา สงทดงดดใจ หรอ“ ”

หลากสแทนจนตนาการ นอกจากน ใหระบมลคาทแทจรงแทนการ“ ”บอกวาชวย ประหยดเงน หรอ ราคาคมคณภาพ ฯลฯ ซงเปนคำา“ ” “ ”ทเหมาะสำาหรบใชบทโฆษณามากกวา

ทงน ควรตระหนกวา หากมขอมลสวนใดทยงไมชดเจนหรอไมมนใจกไมควรนำามาเสนอ

9. ไมใชสำานวนนกประพนธ เชน ณ สถานทแหงน กวาง“ ” “ใหญไพศาล แหงกาลเวลา เปนตน รวมทงไมใชคำาคณศพทขยาย” “ ”ความมาก เพราะจะทำาใหเยนเยอ และเปนภาษาเชงโฆษณา

10. การอางชอผบรหารซงใหสมภาษณในฐานะเปนแหลงขาว ตองระบควบคกบตำาแหนงในยอหนาแรกของเนอหาขาวเสมอเพอสรางความนาเชอถอแกขาว นกประชาสมพนธควรกำาหนดตวบคคลแหลงขาวสำาหรบเรองราวแตละดานอยางเหมาะสมกบสถานภาพ เพอเปนการสรางภาพของผบรหารแตละระดบใหสอดคลองกบขาว เชน กำาหนดใหผบรหารระดบสง อาท กรรมการผจดการ กรรมการรองผจดการ เปนแหลงขาวสำาหรบการแถลงเร องนโยบายผลการดำาเนนงาน สวนเร องราวเฉพาะดานควรกำาหนดใหระดบผจดการหรอผอำานวยการฝายเปนผใหสมภาษณ อาท การออกผลตภณฑใหมใหอางผบรหารของฝายผลตภณฑ การจดโปรโมชนสนคาใหอางผบรหารของฝายสงเสรมการตลาด เปนตน ทงน ไมจำาเปนตองอางผบรหารสงสดสำาหรบทกๆ ขาวของหนวย งานแตอยางใด

นอกจากน การอางขอความเชงความคดเหนบางสวนควรระบผพด พรอมกบใสเคร อง หมายคำาพดกำากบไวดวยเพอมใหเกดความสบสนระหวางขอเทจจรงกบความคดเหนในขาว

ทงน ควรใชเคร องหมายคำาพด “__________” เฉพาะสวนทเปนขอความคำาพดจากแหลงขาวแทจรงเทานน ไมใชพรำาเพรอ

11. ไมควรใชขาวประชาสมพนธฉบบเดยวกน เนอหาเหมอนกน สำาหรบสงใหสอมวลชนทกฉบบ นกประชาสมพนธควรเขยนขาว

เปนหลายๆ ฉบบทแตกตางกนออกไป เพอใหเหมาะสมกบสอสงพมพฉบบตางๆ เชน สำาหรบหนงสอพมพทองถน สำาหรบหนงสอพมพธรกจ สำาหรบหนงสอพมพเทคโนโลย ฯลฯ ซงตองการเนอหาเฉพาะสำาหรบหนาหนงสอของตน

12. การระบจำานวนตวเลข (Figures) ใหเขยนดงน 1-9 ใหเขยนเปนตวอกษร เชน หนงแหง เกาฉบบ เปนตน จำานวน 10 ขนไป ใหเขยนเปนตวเลข

การเขยนตวเลขจำานวนมากควรใชตวอกษรจะเขาใจงายกวา เชน 145 ลานบาท 1,300,000 บาท ใหเขยน หนงลานสามแสนบาท หรอ 1.3 ลานบาท

ยกเวนการเขยนวนท บานเลขท หมายเลขโทรศพท ใหเขยนเปนตวเลข

13. ในกรณเสนอขาวเกยวกบเหตการณทเกดขนไปแลวและเราตองการประชาสมพนธขาวอยางทนท ควรระบใหชดเจน เชน วนน และตองตามดวยวงเลบระบวนทเกดเหต เพอแสดงความทนสมยรวดเรวของขาว

แตหากตองทงชวงเวลาหางจากวนทเกดเหตการณ กควรใชคำาอนๆ แทน เชน เมอเรวๆ น และระบวนทในวงเลบตอทายเพอให สอมวลชนไดทราบวนทแทจรง

14. หากนำาเสนอขาวเกยวกบผลตภณฑ หรอบรการใหมๆ ตองไมเขยนในลกษณะมงเพอขาย (Hard Sale) แตควรนำาเสนอขอมลจรงทจำาเปนเทานน

15. การเขยนตวยอของชอหนวยงาน ควรใชตวยอของชอหนวยงานในพาดหวเฉพาะกรณทหนวยงานวนนนเปนทรจกกนทวไป หรออาจใชเขยนในวรรคนำากได แตอยางไรกตามในสวนเนอหายอหนาแรกควรระบชอเดมของหนวยงาน แลวจงตามดวยอกษรยอภายในวงเลบ

หลกเลยงการใชศพทเฉพาะดาน (Technical Terms) คำายอ (Abbreviations) โดยไมจำาเปน

16. ใชค ำานำาหนาช อวา นาย นาง นางสาว ส ำาหรบคนทวไป ยกเวนผท มยศทางต ำารวจหรอทหาร และผได รบพระราชทานบรรดาศกด เชน คณหญง เปนตน

Frank Jefkins ไดเสนอ สตรเจดประการ “ ” (The Seven-point Formula) สำาหรบใชเปนเคาโครงเรองในการจดลำาดบขอมลนำาเสนอเนอหา และใชตรวจสอบความครบถวนสมบรณของขอมลในเอกสารขาวประชาสมพนธ เรยกวา SOLAADS ดงน

1. Subject (S) เรองราวเกยวกบอะไร?2. Organization (O) หนวยงานชออะไร? มใครเกยวของ

บาง?3. Location (L) หนวยงาน (แหลงผลตหรอแหลงบรการ)

นนตงอยทไหน?4. Advantages (A) มอะไรเปนสงใหมๆ (ทแตกตางจากสง

ทมอยแลว)? มอะไรทเปนประโยชนบาง?5. Applications (A) สงใหมน นมประโยชนอยางไร? ม

ประโยชนสำาหรบใคร?6. Details (D) ขนาด ส รปรางลกษณะ ราคา หรอรายละ

เอยดอนๆ เปนอยางไร?7. Source (S) สำานกงานใหญหรอหนวยงานเจาของเรองซง

เปนแหลงขอมลชออะไร? ตงอยทไหน? หมายเลขโทรศพทและอนๆ สำาหรบการตดตอการเขยนคำาบรรยายภาพและการจดทำาภาพขาวประชาสมพนธ

“ภาพ ถอเปนสวนทสำาคญยงในการทำาประชาสมพนธ เพราะจะ”ชวยเสรมใหหนาหนงสอ พมพและนตยสารดนาสนใจยงขน นอกจากน ภาพยงอาจสอความหมายไดดกวาคำาพดหรอคำาบรร ยายในหลายๆ กรณ ดงนน นกประชาสมพนธจงควรมความรเกยวกบภาพ และรจกทำางานรวมกบชางภาพ เพอใหไดภาพทดทสด

อยางไรกตาม ความสามารถในการใชอปกรณถายภาพกเปนสงจำาเปนสำาหรบนกประชา สมพนธ เพอสามารถถายภาพไดดวยตนเองในกรณทขาดชางภาพอยางกะทนหนหรอในโอกาสทจำาเปน

ประโยชนของภาพถายในงานประชาสมพนธ1. ใชทำาภาพขาวประชาสมพนธ (Photo Release)2. ใชเปนภาพประกอบขาวประชาสมพนธ เชน ภาพบคคลทเปน

แหลงขาว เปนตน3. ใชประกอบบทความ4. ใชในการเลาเรองดวยภาพ5. สำาหรบจดแสดงบนบอรดหรอต6. จดทำาหองสมดภาพถาย เพอการนำามาใชในโอกาสตางๆ

ของหนวยงาน7. จดแสดงนทรรศการเคลอนท หรอแสดงในงานตางๆ เชน

งานสมมนา งานแถลงขาว เปนตน8. ใชตกแตงหนาสงพมพตางๆ ของหนวยงาน เชน วารสาร

ภายใน แผนปลว คมอ แผนพบ โปสเตอร รายงานประจำาป เปนตน

การเตรยมการภาพถายเพอการประชาสมพนธแมชางภาพจะมความเชยวชาญในงานภาพถายเพยงใด กตอง

อาศยนกประชาสมพนธเปนผชแจงเสมอวา- ภาพทถายนนตองการใหสอความหมายอยางไร

- จะใชภาพนนในโอกาสไหน และ- ใครคอกลมเปาหมายทเราตองการใหเหนภาพหากน กประชาสมพนธสามารถวาดราง (Sketch) องค

ประกอบของภาพ (Composition) ทตองการใหชางภาพดลวงหนากจะชวยไดมากขน

การเตรยมการอนๆ ทจะชวยใหไดภาพทดในการประชาสมพนธ คอ เตรยมสถานทใหพรอมสำาหรบการถายภาพ รวมทงอปกรณประกอบฉากตางๆ ตองแนใจวาบคคลทจะปรากฏตวในภาพอยกนพรอมหนาและแตงกายดวยชดทเหมาะสม

เหลาน ลวนแตเปนหนาทของนกประชาสมพนธทงสน

การเขยนคำาบรรยายภาพขาวประชาสมพนธภาพทสงไปใหส อมวลชนทกภาพตองมค ำาบรรยายภาพ

(Caption) เสมอ ขอมลรายละเอยดทควรระบในคำาบรรยายภาพ ใหยดหลกเสนอเกยวกบใคร ทำาอะไร ทไหน ทำาไม อยางไร เมอไหร หรอ 5 Ws และ H อยางไรกตาม เราไมจ ำาเปนจะตองระบขอมลทง 6 ประการนในคำาบรรยายภาพทงหมด อาจเลอกเฉพาะบางเร องตามความเหมาะสมกบแตละเหตการณ เชน ภาพผบรหารเซนสญญาความรวมมอกบตางประเทศ ใหระบเฉพาะชอกจกรรมทท ำา เหตผลหรอวตถประสงคของการเซนสญญา สถานทและวนทเซนสญญา โดยไมจำาเปนตองระบวาการเซนสญญานนทำากนอยางไร

อนง เกยวกบ เมอไหร นน เนองจากการจดสงภาพขาวอาจ“ ”ไมสามารถทำาไดภายในวนเดยวหรอการทำาภาพขาวประชาสมพนธลงตพมพอาจตองรอโดยไมสามารถทราบก ำาหนดแนนอนได น กประชาสมพนธจงนยมระบคำาทแสดงชวงเวลาแทนการระบ วน เดอน ปทแทจรงในคำาบรรยายภาพ คำาทมกใชกนทวไป ไดแก เมอเรวๆ น

เมอสปดาหทผานมา ซงควรระบวนทไวในวงเลบขางทายดวยเพอใหบรรณาธการสามารถทราบไดท นทโดยไมต องคาดเดา สวนจะพจารณาตดวนทในวงเลบออกหรอไมนนถอเปนความเหนชอบของบรรณาธการ เชน อาจระบวา เมอเรวๆ น (18 ก.ค. 43)

ลกษณะของคำาบรรยายภาพทด คอ ขอความกระชบสนเพยง 1 ยอหนา ประมาณ 2-4 บรรทด และควรมพาดหวขาวอยางสน (Brief Headline) เพอบอกใหทราบไดทนทวาเปนเรองเกยวกบอะไร

สงทควรระลกไวเสมอ คอ การเสนอคำาบรรยายภาพควรบอกขอมลเชงอธบายเสรมราย ละเอยดของภาพเทานนหากเปนขาวทสงประกอบข าวประชาสมพนธ ก ไม ควรยกเอาข อม ลจากข าวประชาสมพนธมาแจกแจงซำา

รปแบบเอกสารภาพขาวประชาสมพนธในการจดทำาเอกสารภาพขาวประชาสมพนธเพอสงใหสอมวลชน

นน มลกษณะคลายคลงกบการจดทำาเอกสารขาวประชาสมพนธโดยมรายละเอยดตอไปน

1. ใชกระดาษเอกสารขาวประชาสมพนธซ งมหวกระดาษ (Heading) ระบวา เปนเอกสารเสนอขาว มชอหนวยงาน สถานทตง และสญลกษณ

2. ระบช อผสงขาวพรอมสถานท และหมายเลขโทรศพททตดตอได

3. ระบวน เดอน ป ทสงขาว4. จดวางภาพขาวไวในตำาแหนงใตหวกระดาษประมาณ 3-5

บรรทด ตดภาพขาวดวยเทปสองหนา ชนเลกๆ เพอยดภาพใหตดรปโดยไมโคงงอ ไมควรตดภาพจนแนนหนา หรอตดดวยกาว ซงยากตอ

การแกะออกเมอบรรณาธการตองการสงภาพลงพมพ และไมตองเขยนขอความใดๆ ไวดานหลงภาพ

5. พมพคำาบรรยายภาพ (Caption) โดยเรมตนดวยพาดหว (Brief Headline) ไวดานลางภาพ กะระยะใหสวยงาม

6. เวนขอบกระดาษ (Margin) ใหพอเหมาะโดยอาจยดเอาแนวเดยวกบขอบซาย-ขวาของกรอบภาพกได เพอบรรณาธการใชบนทกคำาสงทางการพมพ

7. เว นร ะย ะห างระหว างบรรท ดมากกว าปกต เพ อ ให บรรณาธการตรวจแกขอความไดสะดวก และควรพมพเนนพาดหวดวยตวหนา หรออาจขดเสนใตเพอใหเหนเดนชดจากคำาบรรยายภาพ

8. การบรรจซองจดสง ควรประกอบดวยกระดาษการดซงคอนขางหนา เพอปองกนมใหภาพชำารดเสยหาย

(กระดาษขนาด A4)

HEADINGชอ และตราของหนวยงานทตง และหมายเลขโทรศพท / โทรสาร

ภาพขาวประชาสมพนธ

คำาบรรยายภาพ (Caption)

พ า ด ห ว ส น ๆ _______ เ น อ ห า ข า ว โ ด ย ส ร ป ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ .

#ผสงขาว ________ (ชอของนกประชาสมพนธ) _______ วน / เดอน / ป ทสงขาวฝายประชาสมพนธหมายเลขโทรศพท ________ ตอ ________

ลกษณะของภาพขาวประชาสมพนธทดภาพขาวประชาสมพนธ (Photo Release) ทด จะต องม

ลกษณะดงน1. มความสดทนสมย (Immediacy)

2. เปนภาพสหรอภาพขาวดำา ชนดอาบมน ทงนขนอยกบหนาหนงสอพมพทเราจะไปสงขอความอนเคราะหลงเผยแพรวา เปนหนาสธรรมชาต (มกเรยกก นวา หน าส ส ) หรอหนาขาวด ำา เพ อให สอดคลองกบลกษณะของหนานนๆ

3. ขนาด 5 นว x 7 นว หรอ อยางนอย 4 นว x 6 นว เพอเหนรายละเอยดไดชดเจนและสะดวกสำาหรบบรรณาธการในการนำาไปตดสวน (Crop) หรอ ยอ-ขยายลงในกรอบพนทของหนาอยางเหมาะสม

ทงน ควรเปนภาพแนวนอน ยกเวนภาพถายผลตภณฑและภาพถายบคคล (Portrait) ซงใชเปนภาพประกอบขาวเทานนทอาจเปนภาพแนวตง

4. ส อความหมายด ด วยก รยาอาการของบคคลในภาพ กจกรรมทปรากฏในภาพควรแสดงใหเหนความมชวชวา ควรเปนลกษณะเดยวกบภาพขาวหนงสอพมพ คอเปนภาพทแสดงการเคล อน ไหว (Action) แตต องไมด เหมอนจงใจแสดงทามาก (Contrive)

นอกจากน การจดทำาปายชองานหรอกจกรรมบนฉากหลง (Back-drop) กจะชวยสอความ หมายไดดมาก โดยมกระบขอความเกยวกบชองานและชอหนวยงานเปนหลก สวนวน เดอน ป ทจดกจกรรมนนไมควรระบไวเนองจากอาจเปนอปสรรคตอการพจารณาความสดใหมของเหตการณเมอนำาไปลงตพมพเผยแพรในภายหลง 5. องคประกอบของภาพด และระยะของภาพไมไกล เหนบคคลทเกยวของไมมากจนดแนนภาพ ฉากหลงควรโลงตาเพอสงใหจดสำาคญของภาพดเดนชด

นกประชาสมพนธกมกตองจดทำาภาพขาวประชาสมพนธในหลายๆ เหตการณอยเสมอ แตละเหตการณตางกมรปแบบจำาเพาะท

แตกตางก นออกไป จงควรเอาใจใสในรายละเอ ยดของแตละเหตการณเพอความสมบรณของภาพ ตวอยางเชน

การถายภาพกจกรรมรวมกนระหวางสองฝาย เชน การเซนสญญา การจบมอการประชมแถลงขาว เปนตน ใหระวงชองวางระหวางบคคลสองฝายอยาใหหางกนมาก

การถายภาพคนกำาลงทำางาน ใหสายตาของบคคลในภาพจบอยทงานขางหนาโดยหามหนมองกลอง และจบภาพดานขาง หรออาจเยองไปทางดานหลงโดยใหความสำาคญกบงานทเขากำาลงทำาอย

ภาพสถานท เชน สำานกงาน หองพกของโรงแรม ฯลฯ ภาพเหลานจะมชวตชวานาสนใจมากขน เมอมคนปรากฏอยในภาพ

การถายภาพวตถใหมขนาดใหญ เชน อาคาร สงของ เปนตน เราสามารถถายภาพเพอใหรสกถงความยงใหญของสงของหรออาคารได โดยอาศยมมกลองทใหผลในลกษณะสามมต โดยอาจถายภาพอาคารสงในมมเงย ซงทำาใหมองดเหมอนตกสงเสยดฟา

การถายภาพบคคลหรอวตถใหโดดเดน ควรขจดส งของแวดลอมทไมเกยวของออกไปเพอเนนความสนใจของภาพทตวบคคลหรอวตถหลก และไมควรใหปรากฏภาพบคคลสวมแวนกนแดดอำาพรางดวงตา

การถายภาพเพอบอกขนาดของวตถ โดยทวไปเมอตองการใหทราบขนาดสงของในภาพมกเปรยบเทยบใหเหนโดยมบคคลเขามาเกยวของ เชน วางบนมอ ใชมอจบ หรอมคนยนเทยบ เปนตน

การถายภาพทวทศนและถนน ควรใหเหนความโคงของเสนทางระยะไกลๆ เพอใหภาพมความลก หรอมมตมากขน

การถายภาพขาวแนะนำาผลตภณฑ ควรใหเหนรปทรงของสนคาอยางชดเจน โดยการจดองคประกอบอยางสวยงามในแนวทางเดยวกบการถายภาพสนคาเพองานโฆษณา

การถายภาพเพอรายงานถงการเปลยนแปลงสญลกษณบางอยาง เชน การเปลยนสญลกษณใหม (Logo) ของบรษท การเปลยนแปลงเครองแบบพนกงาน ฯลฯ ควรเนนใหเหนรายละเอยดของรปลกษณใหมอยางชดเจนครบถวน

6. หากเปนไปได บคคลสำาคญทสดในภาพควรอยดานซาย เพอสะดวกสำาหรบการอางชอเปนลำาดบแรกในการเขยนคำาบรรยายใตภาพ หรอมฉะนนกควรอยตรงกลางภาพซงเปนตำาแหนงเดนทสด

การเขยนขาวปฏทนกจกรรมสำาหรบหนวยงานบางประเภทซงมกจกรรมความเคลอนไหว

ตางๆ อนเกยวของกบกลมประชาชนอยางหลากหลาย การจดท ำาขาวสารประชาสมพนธในรปขาวปฏทนกจกรรมหรอปฏทนขาวจะชวยประมวลทกกจกรรมทตองการเผยแพรไวอยางครบถวนเปนระบบ

งานเขยนขาวปฏทนกจกรรมกลายเปนขาวสารประชาสมพนธร ปแบบหนงทหนวยงานธรกจบางประเภทตองจดท ำาเผยแพรส สอมวลชนเปนประจำา โดยเฉพาะอยางยงธรกจโรงแรม นอก จากน หนวยงานประเภทอนๆ กมการเผยแพรบางในวาระความถแตกตางกนออกไป เชน สปดาหละครง เดอนละครง เปนตน

หลกการเขยนปฏทนกจกรรม

1. จดเรยงลำาดบรายการกจกรรมตามปฏทน โดยเร มจากวนแรกของรอบระยะเวลาการเผยแพร และหากในแตละวนมมากกวาหนงกจกรรมใหเรยงลำาดบตามเวลาของกจกรรมทจด

2. การเขยนรายละเอยดของแตละกจกรรม ใหยดหลกการนำาเสนอตามประเดนขาว ไดแก ใคร ทำาอะไร เพออะไร / ทำาไม อยางไร และลงทายดวยทไหน โดยควรระบสถานทของกจกรรมกำากบไวอยางชดเจนทกๆ กจกรรม เนองจากสอมวลชนสามารถพจารณาคดเลอกเฉพาะบางกจ กรรมของหนวยงานไปลงพมพเผยแพรไดโดยยงคงมใจความสำาคญครบถวน

ทงน ไมจำาเปนตองระบวนและเวลาทจดกจกรรมซ ำาในเนอหาขาวอก เนองจากไดระบเปนหวขอเรยงลำาดบไวชดเจนแลว

รปแบบเอกสารขาวปฏทนกจกรรม1. ใชกระดาษเอกสารขาวประชาสมพนธของหนวยงาน ซงระบ

รายละเอยดเชนเดยวกบเอกสารขาวประชาสมพนธ รวมทงชอผสอขาว หมายเลขโทรศพททตดตอได และวน เดอน ป ทสงขาว

2. ระบหวขอชดเจนไวกลางหนาหระดาษขาวแผนแรกวา ขาว“ปฏทนกจกรรมของ _ _ _ (ชอหนวยงาน) _ _ _”

3. พมพวนทและเวลาของกจกรรมใหเหนเดนชด โดยอาจเนนตวหนาชดขอบซายของกระดาษ สวนรายละเอยดของกจกรรมควรยอเขามาเปนแนวเดยวกน หรอมฉะนนอาจปรบรปแบบการนำาเสนอในลกษณะตารางกจกรรมตามลำาดบวนกได

(กระดาษขนาด A4)

HEADINGชอ และตราของหนวยงานทตง และหมายเลขโทรศพท / โทรสาร

ขาวปฏทนกจกรรมของ...................................(ชอหนวยงาน)...................................

ระหวาง....................................ถง.........................................พ.ศ...................................

ว นท................ท...................เดอน............................................พ.ศ................................เวลา...........................น. (ร า ย ล ะ เ อ ย ด ข อ งกจกรรม)_____________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________เ ว ล า ............................น .

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

ว นท................ท...................เดอน............................................พ.ศ................................เวลา...........................น. (ร า ย ล ะ เ อ ย ด ข อ งกจกรรม)_____________________________________

__________________________________________________________

ว นท................ท...................เดอน............................................พ.ศ................................เ ว ล า ............................น .

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

__________________________________________________________

_____________________________

ผสงขาว ________ (ชอของนกประชาสมพนธ) _______ วน / เดอน / ป ทสงขาวฝายประชาสมพนธหมายเลขโทรศพท ________ ตอ ________

กลยทธการเผยแพรขาวและภาพขาวประชาสมพนธหากพจารณาการเผยแพรขาวประชาสมพนธทนยมปฏบตโดย

ทวไป จะแยกลกษณะการเผยแพรขาวประชาสมพนธ ออกเปน 2 แนวทาง ดงน

1. ขาวทมการวางแผนเผยแพรล วงหนา (Planned News Publicity) เปนการเผยแพรขาวทเกดขนเปนประจำาของหนวยงาน เชน ขาวการแจกทนการศกษา ขาวการเปดสาขาเพม ขาวเลอนตำาแหนงผบรหาร ขาวนโยบาย ฯลฯ นบเปนลกษณะการเผยแพรขาวทนกประชาสมพนธตองทำาเปนกจวตรโดยมการวางแผนและกำาหนดแนวทางไวลวงหนา

2. ข าวท ต อง เผยแ พร โดยม ได คาดหมายล วงหน า (Spontaneous News Publicity) มกเปนความจำาเปนในการเผยแพรขาวอยางฉกเฉน เรงดวน และมไดมการวางแผนหรอคาดการณไวกอน นกประชาสมพนธจำาเปนตองขอความรวมมอจากสอมวลชนเปนพเศษสำาหรบกรณเชนน เชน ขาวอบตเหต ขาวไฟไหม ฯลฯ

แ ล ะ ใ น ก า ร ใ ช ส อ ส ง พ ม พ ใ น ก า ร เ ผ ย แ พ ร ข า ว ส า รประชาสมพนธ สามารถกระทำาไดดงน

1. โดยการขอความอนเคราะหลงตพมพแบบไมตองเสยคาใชจาย วธการนอาจไดรบการพจารณาลงตพมพหรอไมขนอยก บดลยพนจของบรรณาธการผรบผดชอบเปนหลกดงนนในแตละวน จงมขาวสารประชาสมพนธจ ำานวนมากทตองแขงกนเพอใหไดรบการนำาเสนอในลกษณะน ซงถอวาขนอยกบการนำาเสนอคณคาทแทจรงของเนอหาสำาคญ

2. โดยการซอเนอทโฆษณาเพอลงตพมพ การอาศยสอสงพมพเพอเผยแพรขาวสารประชาสมพนธในลกษณะน หนวยงานจะตองรบผดชอบเสยคาใชจายในการซอเนอทตามอตราของสอนนๆ แตมขอไดเปรยบคอ หนวยงานหรอนกประชาสมพนธสามารถควบคมหรอกำาหนดรายละ เอยดในการนำาเสนอไดทงหมด ตงแตขนาดของขอความ รปแบบและเนอหาสาระของขาวสาร และวนทตองการเผยแพร

โดยปกต บรรณาธการหรอหวหน าข าวมกจะได ร บข าวประชาสมพนธจากหนวยงานตางๆ เปนจำานวนมากทกวน บางคร งอาจมากจนไมมเวลาพอทจะไดอานทกๆ ฉบบอยางจรงจงหรอไมสามารถใหความส ำาค ญได อยางท วถ ง ส งหน งท ท ำา ใหบรรดาสอมวลชนรสกไมยอมรบขาวประชา สมพนธหลายๆ ฉบบกคอ การเขยนขาวโดยใหความสำาคญแกหนวยงานมากเกนไปจนเปนวงแคบ เชน บรษทของเรา เปนความภาคภมใจของบรษท แทนทจะนำา“ ” “ ”เสนอเกยวกบ ประชาชน หรอ ประโยชนทประชาชนจะไดรบจาก“ ” “บรษท ซ งจะเปนทยอมรบทงจากสอมวลชนและประชาชนทวไป”มากกวา

ห ล ก ส ำา ค ญ ท ค ว ร ป ฏ บ ต ใ น ก า ร เ ผ ย แ พ ร ข า ว ส า รประชาสมพนธสสอมวลชน

1. ควรสงขาวใหตรงกบประเภทของหนงสอพมพ เชน สงขาวเกยวกบธรกจไปยงหนงสอพมพประเภทธรกจ หรอหนงสอพมพทมนโยบายใหความสำาคญโดยมหนาธรกจ ฯลฯ

2. สงขาวใหตรงกบประเภทหนาของหนงสอพมพ เชน สงขาวการผลตภาพยนตรโฆษณาสนคาชดใหมของบรษทไปยงหวหนาขาวการตลาด หรอ สงขาวการปรบปรงรปแบบบตรเครดตของธนาคารไปยงหนาการเงน-ธนาคาร ฯลฯ

3. ใหสงขาวไปยงบคคลทรบผดชอบโดยตรง โดยระบทงชอ-นามสกลและตำาแหนง ไมควรระบตำาแหนงเพยงอยางเดยว เนองจากกองบรรณาธการหนงสอพมพรายวนจะมหวหนาขาวประจ ำาสายมากกวา 1 คน ดงนน หนาทสำาคญประการหนงของงานสอมวลชนสมพนธกคอ การปรบปรงฐานขอมลสอมวลชน (Media List) ทก 6 เดอน หรออยางนอยทกป เพอใหการตดตอสงขาวเปนไปอยางถกตอง

4. การสงขาวตองคำานงชวงเวลาทเหมาะสมสำาหรบสอสงพมพแตละฉบบ นนคอ จะตองสงขาวกอนวนปดรบตนฉบบเสมอ นกประชาสมพนธทดจะตองรก ำาหนดวนและเวลาปดตนฉบบ (Copy Deadline) ของหนงสอพมพแตละฉบบดวย

5. วธการจดสงขาวโดยทวไปอาจสงทางไปรษณยดวนพเศษ (EMS) ไปรษณยลงทะเบยน หรอใหพนกงานสงเอกสารนำาไป แมกระทงนกประชาสมพนธอาจนำาไปสงเพอพบกบสอมวลชนดวยตนเองบางนานๆ ครง ทสำาคญคอ ไมควรสงทางไปรษณยธรรมดาเพราะอาจลาชาหรอสญหาย และท ำาใหเร องทเราสงไปปะปนกบไปรษณยจำานวนมากจนไมนาสนใจ

อนง หากเปนกรณทจำาเปนตองสงขาวเรงดวน มกนยมสงทางโทรสาร (Facimile) ซงสะดวกรวดเรวทสด มความพรอมสงกสามารถสงขาวประชาสมพนธทางอนเทอรเนตไดสะดวก

การสรางความสมพนธกบสอมวลชนมกมคำาถามจากนกประชาสมพนธอยเสมอวา ทำาอยางไรจงจะ“

สรางความสมพนธกบสอ มวลชนไดด?” คำาตอบงายๆ กคอ นก“ป ร ะ ช า ส ม พ น ธ จ ะ ต อ ง ม ค ว า ม เ ข า ใ จ ใ น ส อ ม ว ล ช น ” (Understanding the Media)

นกประชาสมพนธควรทำาความเขาใจตงแตเร องนโยบายของสอมวลชน กระบวนการผลตและการเผยแพรหนงสอพมพ นตยสาร รายการวทย รายการโทรทศน วาเขาทำากนอยางไร ซงอาจทำาไดโดยการตรวจสอบสอสงพมพและวเคราะหรายการออกอากาศตางๆ รวมทงการเขาเยยมชมกจการเหลานน ตลอดจนการโทรศพทตดตอบคคลทเกยวของ หากเปนไปไดควรหาโอกาสพบและพดคยกบบรรณาธการหรอหวหนาขาวเพอทำาความรจกและสรางความคนเคย เพอสอบถามความคดเหน รบฟงคำาวจารณเกยวกบงานขาวสารประชาสมพนธสำาหรบนำามาปรบปรงตอไป

ประเดนสำาคญทนกประชาสมพนธควรรเกยวกบสอสงพมพ มดงน

1. นโยบายของกองบรรณาธการ (The Editorial Policy) เพอทราบประเภทของสอสงพมพ ตลอดจนรปแบบของสอนนๆ รวมถงวธการเสนอขาวหรอเนอหาอนๆ เชน หนงสอพมพไทยรฐเปนหนงสอพมพรายวนประเภทประชานยม (Popular) ซงเนนการเสนอขาวเบา (Soft News) นตยสารดฉนเปนนตยสารสำาหรบกลมผหญงวยทำางานซงมสถานภาพทางสงคม เศรษฐกจระดบปานกลางคอนขางสงขนไป เปนตน

2. ค ว า ม ถ ใ น ก า ร เ ผ ย แ พ ร (Frequency of Publication) ออกจำาหนายเปนรายวน หรอรายวนแบงเปนกรอบเชา-เยน ราย 3 วน รายสปดาห รายปกษ รายเดอน ราย 3 เดอน

น อ ก จ า ก น ย อ ด จ ำา ห น า ย ห ร อ จ ำา น ว น ท เ ผ ย แ พ ร (Circulation) กเปนสงสำาคญทนกประชา สมพนธพงทราบเปนขอมล

3. กำาหนดปดตนฉบบ (Copy date) วนสดท ายหรอชวโมงสดทายของการปดตนฉบบขนอยกบความถในการเผยแพร เชน รายสปดาห อาจปดตนฉบบทกวนพฤหสบด รายวน อาจปด“ ” “ ”ตนฉบบฉบบรอบเชาเวลา 01:00 น. หรอรายวนจะปดตนฉบบขาวหนาในลวงหนา 1-2 วน ณ เวลา 15:00 น. เปนตน

4. กระบวนการผลต (Printing Process) สงพมพนนพมพดวยระบบใด สวนใหญมกเปนระบบออฟเซตซงมความประณต สามารถพมพไดทงขาว-ดำา และสสธรรมชาต

5. ขอบเขตในการเผยแพร (Circulation Area) เผยแพรในระดบนานาชาต ระดบชาต ระดบภมภาค ระดบจงหวด หรอเฉพาะในเขตเมองและชานเมอง

6. ลกษณะของผอ าน (Readership) กล มผ อ านส งพมพแตละฉบบคอใคร พจารณาในเร องเพศ อาย สถานะทางสงคม อาชพ ความสนใจพเศษ สญชาต เชอชาต ศาสนา ระบบการเมอง เปนตน

7. วธการเผยแพร (Distribution Method) เผยแพรโดยการขายปลก (Retail) ตามแผง (Bookstall) สงทาง

ไปรษณยโดยการบอกรบเปนสมาชก (Subscription) แจกฟรตามบาน (Door-to-door) สงฟรทางไปรษณยโดยการคดเลอกและการแจงรบ (Selection and Request)

หลกเกณฑของสอมวลชนในการพจารณาคดเลอกขาวและภาพขาวประชาสมพนธ

จากมมมองของหวหนาขาวและบรรณาธการหลายฝายซงตองใชดลยพนจในการคดเลอกขาวและภาพขาวประชาสมพนธอยเปนประจำานน ลวนมความเหนสอดคลองกนวาขาวประชา สมพนธทสอมวลชนไดรบจากหนวยงานตางๆ และพจารณาคดออกนน เนองมาจากสาเหตทคลาย คลงกนหลายประการ ไดแก

1. เนอหาขาวไมสมบรณ คลมเครอ2. เขยนขาวไมถกตองตามหลกการ3. สงขาวไมทนเวลาปดขาว หรอสงขาวลาชา ไมทนเหตการณ4. สงขาวผดโรงพมพ5. สอดแทรกเนอหาเชงโฆษณาสนคาหรอบรการ6. เนอหาขาวยาวเกนไป7. ระบแหลงขาวไมชดเจน8. ใชสำานวนไมเหมาะสม ภาษาหรหรา หรอสำานวนนกประพนธ9. อางองโดยขาดหลกฐาน10. สงขาวทมเนอหาซำาซากหรอคลายๆ กนบอยเกนไป

รศม อทธวรรณพงศ (2531 : 149-150) ได ศกษาวจยเรอง ปจจยทมผลตอการพจารณาเลอกเผยแพรขาวประชาสมพนธ“ : การศกษาเปรยบเทยบระหวางหนงสอพมพประเภทเพงคณภาพ ประ เภทประชานยม และประเภทกงคณภาพกงประชานยม พบวา” ปจจยทบรรณาธการหนงสอพมพตางๆ เหนวามผลตอการพจารณาเลอกเผยแพรขาวประชาสมพนธเรยงตามลำาดบ คอ

1. ประโยชนของประชาชนผอาน2. เนอหาขาวประชาสมพนธ3. ประโยชนของหนงสอพมพ4. หนวยงานทสงขาวประชาสมพนธ5. วธการเขยนขาว6. เวลาปดขาว7. หนงสอพมพสมพนธ8. ความสมพนธสวนตวฉนญาตมตร

นอกจากน รงส บรณประภาพงศ (2539 : 105) ไดศกษาวจยเรอง ความคาดหวงของนกประชาสมพนธและนกทศนคตของ“ผส อขาวตอการใหและรบขอเสนอในเชงผลประโยชน พบวา” สอมวลชนพจารณาคดเลอกขาวประชาสมพนธลงเผยแพร โดยยดหลกเกณฑตอไปนตามลำาดบ

1. ประโยชนของผอานและนโยบายขาวของหนงสอพมพฉบบนน

2. วธการเขยนขาว และความสมบรณของเนอหา3. เวลาปดตนฉบบ และความจำากดของเนอท4. ความสำาคญขององคกรทสงขาว และการทำาสอมวลชน

สมพนธ5. วธการสงขาว และความบอยครงในการสงขาว

6. การจาหนาซองถงผรบผดชอบอยางถกตอง7. ผลประโยชนทมอบใหผสอขาว เชน การใหผลตภณฑหรอ

บรการพเศษ การจดทวรสอมวลชน เปนตน

การเขยนบทความและสารคดบทความ (Article) และสาคด (Feature) เปนงานเขยนอก

ลกษณะหนงซงมความแตกตางจากขาวประชาสมพนธโดยสนเชง ความแตกตางทเหนไดชดในแงตางๆ มดงน

1. บทความ สารคด มขนาดยาวกวา และตองการพนทในการตพมพมากกวาขาว

2. บทความ สารคด แตละชนมงเจาะจงสำาหรบเผยแพรทางสอสงพมพฉบบใดฉบบหนงเทานน ไมเหมาะสมทจะสงครอบคลมสำาหรบหลายๆ ฉบบเชนเดยวกบขาว หากตองการสงเรองราวเดยวกนไปลงฉบบอนๆ กอาจทำาไดโดยการปรบแงมมของเรองและการนำาเสนอใหมความแปลกใหม แลวสงไปลงในสอสงพมพตางประเภทกนหรอเผยแพรในตางทองท ตางกลมเปาหมาย

3. มก ไม ม ก า รต รวจแก ห ร อ ป ร บ ป ร ง เน อ ห า ให ม โด ยบรรณาธการ

4. ลลาการเขยน (Writing Style) ของบทความ สารคด แพรวพราวดวยจนตนาการ ความคดเหน ค ำาถาม ตวอยาง การอางองตาง และการใชภาษาทซบซอนมากขน รวมทงถอยคำาทไพเราะในขณะทการเขยนขาวมลลาเรยบๆ ตรงไปตรงมาดวยขอเทจจรง และปราศจากความคดเหนใดๆ ทงสน

5. มกระบชอของผเขยนในการตพมพเสมอ

การเขยนบทความ สารคด เพอการประชาสมพนธไมควรเปนการเกงแบบคาดเดาหรอเสยงเขยนเรองใดเรองหนงขน แลวสง

ไปใหบรรณาธการโดยหวงวาจะไดรบการตพมพ วธทดทสดจะประสบความสำาเรจ คอ ควรพจารณาวา มสอสงพมพฉบบใดทเหมาะสมและยอมรบความคดในการเสนอเร องราวทนกประชาสมพนธตองการเผยแพร แลวตดตอไปยงสำานกพมพทเหนวาเหมาะสมกบเร องและเขาถงกลมเปาหมายทตองการ ใหบรรณาธการเปนผพจารณากำาหนดขอบเขตความยาวของเรองและบางประเดนสำาคญทตองการ รวมทงภาพประกอบ กำาหนดวนรบตนฉบบ และกำาหนดลงตพมพ

อยางไรกตาม เมอนกประชาสมพนธไดรบโอกาสดงกลาว จะตองรบประกนความถกตองของขอมล และตองแนใจวาจะสามารถเขยนในสงอนๆ ทคนสนใจไดถาสงนนเกยวของกบเรองททำา

อนง เมอเรองของนกประชาสมพนธทสงไปไดรบการตพมพ กไมควรรบคาเรองจากสอ มวลชนดวย

นอกจากชองทางการเผยแพรบทความ สารคด โดยผานทางสอมวลชนหนงสอพมพและนตยสารแลว นกประชาสมพนธกมโอกาสอยางกวางขวางในการเผยแพรบทความ สารคด ผ านทางสอประชาสมพนธของหนวยงานเอง เชน นตยสารสำาหรบกลมลกคา วารสารสำาหรบกลมสมาชก เปนตน

ความแตกตางระหวางบทความและสารคดบทความและสารคดมลกษณะคลายกนมา ผเชยวชาญดานการ

เขยนบางทานอาจจำาแนกบทความเปนสารคดประเภทหนง แตในทน เพ อให เหนภาพท กระจางชดส ำาหรบการท ำางานเขยนเพ อการประชาสมพนธ จงจดบทความแยกเปนอกเร องหนง โดยมจดเนนทแตกตางกนบางประการ คอ

1. บทความเปนความเรยงทเขยนขนจากขอเทจจรง มงเนนการเสนอสาระและความคด มหลกฐานอางองชดเจน ไมเลอนลอย อาจแทรกขอเสนอแนะหรอทศนะของผเขยนเพอกระตนใหผอานคด

ในขณะทการเขยนสารคดเปนการเขยนจากขอเทจจรง หรออยางนอยเปนตำานานทอางองได โดยอาจเขยนจากเหตการณหรอสถานทตามลำาดบเวลา ไมใชการเขยนจากจนตนาการ แตมงเนนการใหสาระเกยวกบเร องราวตางๆ พรอมๆ กบการสอดแทรก ความสนกสนานเพลดเพลนแกผอานเปนสำาคญ

2. การเขยนบทความตองใหความสำาคญในแงของความทนสมย ทนตอเหตการณ การนำาเสนอเรองใดเรองหนงควรอยในความสนใจของประชาชนกลมเปาหมาย

สวนสารคดไมมขอจำากดเกยวกบเร องราวทนำาเสนอ ความนาสนใจของสารคดขนอยกบขอมลทชดเจน ลกซง ประกอบกบลลาการนำาเสนอทเราจนตนาการผอานใหตดตาม

ประเภทของบทความและจดมงหมายในทน จะขอจำาแนกประเภทของบทความตามแนวทางทเออ

ประโยชนตอวตถประสงคทางการประชาสมพนธ โดยกำาหนดเปน 4 ประเภทใหญๆ คอ

1. บทความแนะนำา เปนบทความทมงใหความร ใหคำาแนะนำาเกยวกบเร องใดเร องหนง หรออธบายวธการ กระบวนการในการทำาสงใดสงหนงกได โดยไมจำาเปนตองเสรมความคดเหนของผเขยนแตอยางใด เชน แนะนำาหนวยงาน แนะนำากระบวนการผลตและตรวจสอบคณภาพสนคา แนะนำาการดแลรกษารถยนตในชวงฤดฝน ฯลฯ

ในการทำาประชาสมพนธ นอกจากควรเลอกกำาหนดหวขอของบทความประเภทนใหสอดคลองกบกลมประชาชนเปาหมายแลว ควรกำาหนดใหตอบสนองตอจดมงหมายและประเภทของกจการดวย

2. บทความแสดงความคดเหน เปนบทความทมงแสดงความคดเหนตอเรองใดเรองหนงทปรากฏเกยวของกบองคการหรอสงคม โดยเรมตนดวยการนำาเสนอขอเทจจรงเกยวกบสงนนในแงมมตางๆ

นอกจากการแสดงความคดเหนเร องตางๆ แลว บทความประเภทนอาจเสนอความคดใหมทแปลกไปจากเดมและนาสนใจกได

ในการเผยแพรขาวสารประชาสมพนธอาศยบทความประเภทนในการถายทอดขาวสาร และสอดแทรกความคดเหนในเชงชกจงใจไดเปนอยางด โดยชถงประเดนปญหา สาเหตโนมนาวใจใหเหนคณคาหรอโทษ และกระตนใหคนคดคลอยตามหรอกระทำาตามได เชน แสดงความค ดเหนในเชงชกจ งใจเก ยวก บการร อปรบระบบ (Re-engineering) ของหนวยงาน นโยบายของบรษทในการปรบลดคาใชจายดานพลงงาน ฯลฯ

3. บทความวชาการ เปนบทความทมงถายทอดความรเกยวกบเร องใดเร องหนงโดยเฉพาะ ดงนนจงประกอบดวยขอมลทเทยงตรง นาเชอถอ โดยอาจมหลกฐานอางองทางสถตมาประกอบ การเขยนบทความประเภทนจำาเปนตองมการคนควาขอมลจากเอกสาร บคคลหรอศกษาวจยอยางรอบดาน แลวจงนำามาเรยบเรยงเสนอ

นกประชาสมพนธอาจเลอกนำาเสนอบทความประเภทนในบางโอกาสเพอใหความรแกผอานพรอมๆ กบสรางความนาเชอถอและการยอมรบในฐานะความเปนองคการทเชยวชาญเฉพาะดาน เชน กจการธนาคารเลอกนำาเสนอบทความวชาการเกยวกบการวเคราะหแนวโนมเศรษฐกจไทยในชวงเวลาหนง ฯลฯ

4. บาทความปกณกะ เปนบทความเบคเตลดทไมมขอจำากดเกยวกบจดมงหมายหรอแนวทางการเขยน ผเขยนสามารถนำาเสนอ

ไดอยางอสระ ขนอยกบความสนใจทแปรผนของสงคมและสงทผเขยนถนด มกจะพบไดจากคอลมนตางๆ ในหนงสอพมพ นตยสาร อาจเปนการใหความร ใหขอคด วจารณ สงสอน ปรารภ ฯลฯ ซ งสามารถปรบใชเพอเสรมความเพลดเพลนแกผอานไดในสอสงพมพเพอการประชาสมพนธ

หลกการเขยนบทความการเขยนบทความเพอการประชาสมพนธทดตองเร มตนดวย

การวเคราะหเร อง วเคราะหกลมประชาชนเปาหมาย ก ำาหนดจดมงหมาย แลวลงมอคนควาขอมลเพอวางเคาโครงเรอง กอนนำามาเรยบเรยง

โครงสรางของบทความประกอบดวย 3 สวน ไดแก คำานำา หรอ สวนนำา เนอเรอง และสรป

ในการเขยนบทความนอกจากคำานงถงหลกเกณฑการเขยนโดยทวไปแลว ควรใหความ สำาคญกบสงตอไปน

1. เรองทนำามาเขยนควรเปนเรองทอยในความสนใจของสงคมและกลมประชาชนเปาหมายทตองการใหไดรบร

2. เน อเร องต องมสาระชดเจน ขอมลพรอม มหล กฐานสนบสนนหรออางองได

3. ขนาดกะทดรด ไมยาวจนเกนไป ควรจบภายใน 1-3 หนา ยกเวนกรณบทความวชาการ

4. โดยทวไปมกใชภาษากงแบบแผน ใชคำาและประโยคทชดเจน เขาใจงาย ทำาใหเกดภาพความคดแกผอานได ในขณะเดยวกนกควรเราใจผอาน เพอใหตดตามตงแตตนจนจบ

5. แทรกขอคดเหนหรอทศนะทแจมชด

6. ตงชอเร องเหมาะสมโดยใหบงบอกถงประเดนสำาคญทนำาเสนอในเรอง แปลกใหมและจดจำางาย

อนง เนองจากบทความเปนงานเขยนทประกอบดวยขอเทจจรง (Fact) และขอคดเหน (Opinion) การเรยบเรยงทงสองสวนอยางเป นร ะบบจะช วย ให ก า รน ำา เสนอเร อ งราว ในส วน เน อ เ ร อง (Content/Body) เกดสมพนธภาพทด โดยอาจพจารณาปรบใชแนวทางตอไปน

1. แนวทางการเรยบเรยงเนอเร องสำาหรบบทความแนะนำาซงประกอบดวยขอเทจจรงลวนๆ

ขอเทจจรง 1 ขอเทจจรง 2 ขอเทจจรง 3 ขอเทจจรง 4ทงน ผเขยนอาจจดลำาดบของขอเทจจรงตามเวลา สถานท

ขนาด ระยะทาง ความยาก-งาย2. แนวทางการเรยบเรยงเนอเรองสำาหรบบทความแสดงความ

คดเหนแบบ 1 - ขอเทจจรงหลก แบบ 2 - ขอเทจจรง 1 แบบ 3 - ขอเทจจรง 1

- ขอคดเหน 1 - ขอเทจจรง 2 - ขอคดเหน 1 - ขอคดเหน 2 - ขอค ดเหน 1 - ขอเทจจรง 2

- ขอคดเหน 3 - ขอคดเหน 2 - ขอคดเหน 2

- ขอคดเหน 3 - ขอเทจจรง 3

- ขอคดเหน 3

ประเภทของสารคดและจดมงหมายสารคดเปนงานเขยนอกประเภทหนงทนำามาใชเพอวตถประสงค

ทางการประชาสมพนธในบางโอกาส โดยทวไปมกพบเหนงานเขยนสารคดทมงหวงผลทางการประชาสมพนธปรากฏอยเสมอตามสอสงพมพเพ อการประชาสมพนธของหน วยงานตางๆ ซ งหากน กประชาสมพนธจะไดพจารณานำาเสนอสารคดใหสนบสนนระเภทของกจการเพอความสอดคลองมากขนกจะยงเหมาะ สม

ประเภทของสารคดทเลอกนำาเสนอเพอการประชาสมพนธเปนสารคดประเภททวๆ ไป ดงนน เพอใหเกดความชดเจนสำาหรบงานประชาสมพนธ จงขอจำาแนกประเภทของสารคดทใชประโยชนในงานประชาสมพนธออกเปน 4 ประเภท ดงน

1. สารคดทองเทยว เปนประเภทหนงทไดรบความนยมจากหนวยงานจำานวนมาก โดยมการกำาหนดพนทหนาของนตยสารประชาสมพนธสำาหรบเนอหาสวนนเปนประจำาทกฉบบ แมหนวยงานนนๆ จะไมใชกจการทเกยวของกบการทองเทยวโดยตรงกตาม กถอเปนสวนหนงทชวยใหสาระและสรางความเพลดเพลนแกผอานไดเปนอยางด

สารคดประเภทนมงใหสาระ ขอมล และจนตนาการทสนกสนานเกยวกบการเดนทางทอง เทยว โดยถายทอดในลกษณะการเลาเร องจากประสบการณ ใหความเพลดเพลนแกผอาน พรอมกบเชญชวนผอานใหลองบาง เชน เลาถงสถานททองเทยวชายทะเล ภเขา นำาตก ฯลฯ

2. สารคดประวตศาสตรและศลปวฒนธรรม เปนสารคดทมงใหสาระความรแกผอานเกยวกบภมหลงอดต ความเปนมา และ

ความสำาคญของสถานท หรอสงของทมคณคาทางประวต ศาสตร รวมไปถงเร องราวเกยวกบศลปวฒนธรรม เชน เร องราวเกยวกบพระแกวมรกต วถชวตของชมชน ฯลฯ

3. สารคดบคคล เปนสารคดทนำาเสนอเร องราวของบคคล โดยบอกเลาถงชวประวต และชวตความเปนอยท สะท อนใหเหนบคลกภาพ ความคด ทศนคตเกยวกบการดำาเนนชวต

หากเลอกนำาเสนอสารคดประเภทนในงานประชาสมพนธ กควรพจารณาคดเลอกบคคลสำาคญทเกยวของกบหนวยงาน หรอผทกลมเปาหมายจะมความรสกใกลชดบาง เชน ผกอตงบรษท ฯลฯ

4. สารคดโอกาสพเศษ การเขยนสารคดประเภทนจะเปนไปตามวาระโอกาสพเศษหรอฤดกาล ผเขยนสามารถเลอกเร องทน ำาเสนอไดอยางหลากหลายตามโอกาสนนๆ

สารคดประเภทนม ง ใหขอม ลท เป นสาระความร แก ผ อ าน พรอมๆ กบอาจสอดแทรกแงมมตามความนกคดของผเขยนลงไปบาง โดยยงคงเคลอบดวยความสนกสนานเพลดเพลน เชน โอกาสเขาพรรษา วาระฉลองครบรอบ 50 ปของกจการ เทศกาลสงกรานต ฯลฯ

หลกการเขยนสารคดการเขยนสารคดเพอการประชาสมพนธตองเร มตนดวยการ

กำาหนดกลมผอานเปาหมายและจดมงหมาย โดยเฉพาะอยางยงจดมงหมายทสนองวตถประสงคทางการประชาสมพนธ นอกจากน ผเขยนตองวเคราะหเร องโดยวางโครงเร องไวลวงหนาดวย เพอมใหเกดความสบสน

ในการเขยนสารคดประกอบดวยโครงสราง 3 สวนเชนเดยวกบบทความ ไดแก คำานำา เนอเรอง และสรป

การคนควาขอมลอยางรอบดานนบเปนขนตอนทมความสำาคญอยางยงในการเขยนสารคด แหลงขอมลของสารคดตองมคณสมบตสำาคญในแงความถกตอง เชอถอได และมความครบถวน ดงนน ผทำางานเขยนสารคดจงมกตองอาศยการสบคนขอมลจากหลายแหลงมาประกอบกน เพอใหไดเร องราวทถกตองและสมบรณทสด อาท ขอมลจากเอกสารหรอหลกฐานทางประวตศาสตร หนงสอ คมอ แผนท ส งของเคร องใช สถานทจรง บคคล ผเก ยวของใกลชด เปนตน ทงน การใชประโยชนจากแหลงขอมลตางๆ จะตองระบอางองกำากบไวเปนหลกฐานทายเรองดวย

นอกเหน อจากการค นควาขอมลท เพยบพรอมแลว ควรพจารณาหลกปฏบตในการเขยนสารคด ดงน

1. เนอหาถกตอง ชดเจน เสนอขอมลครอบคลมเร องนนๆ อยางครบถวน

2. จดลำาดบขอมลและความคดอยางตอเนอง หากเปนสารคดขนาดสนอาจใชวธการดำาเนนเร องแบบรวดเดยวจบ หากเปนสารคดยาวสามารถปรบเปนตอนๆ โดยลำาดบเร องตามเวลา สถานท หรอประเภท

3. เลอกวธการนำาเสนอเรองวธใดวธหนงตามความเหมาะสม ไดแก วธการเลาเรอง โดยผเขยนเสนอมมมองจากภายนอกคลายกบเปนผสงเกตและรายงานเหตการณ หรอวธการเลาเร องโดยอาศยผเขยนเองเปนตวเดนเรองขณะอยรวมในเหตการณนนๆ

4. ใชภาษาทเรยบงาย กระจางชด ขณะเดยวกนตองนาสนใจ มความสละสลวย และเขาถงความรสกของผอาน

5. ตงชอเรองใหสอดคลองกบเนอเรอง หากเปนไปไดควรหยบประเดนทนาสนใจเปนพเศษหรอประเดนแปลกใหมในเรองนนมาเปนแนวของชอเรอง เพอดงดดความสนใจของผอาน

6. สารคดทตองมภาพประกอบเรอง หากเปนภาพจากของจรงจะยงทำาใหผอานเขาถงอรรถรสของเรองอยางลกซง