คณะท ำงำนจดท ำคมอกำรปฏบตงำนเครอขำยคมครองเดกระดบอ ำเภอ

ของจงหวดเชยงใหม

๑. นางมยร ยกตร ประธานคณะท างาน

๒. ศาสตราจารยนายแพทยไพฑรย ณรงคชย รองประธานคณะท างาน

๓. ผชวยศาสตราจารยทศนย ปวรตน คณะท างาน

๔. พ.ต.อ. มนตร สมบณณานนท คณะท างาน

๕. นายชยณรงค เหลองวลย คณะท างาน

๖. นายธระรตน บรพนธกล คณะท างาน

๗. พ.ต.ท. หญง จรยวรรณ พทธานรกษ คณะท างาน

๘. นางรสสคนธ ทารยะ คณะท างานและเลขานการ

๙. นางสาวศรนดา สวนมาด คณะท างานและผชวยเลขานการ

๑๐. นางสาวกรรณกา อสสาสาร เจาหนาทจดท าคมอ

พมพครงท 2/2556

ค ำน ำ

คมอการปฏบตงานคมครองเดกระดบอ าเภอ ต าบล หมบานฉบบน จดท าขนภายใตโครงการ

เสรมสรางความเขมแขงเครอขายคมครองเดกระดบอ าเภอ ตามแผนยทธศาสตรการพฒนาจงหวด

เชยงใหม ประจ าป ๒๕๕๔ ซงมวตถประสงคเพอใชเปนคมอและแนวทางในการปฏบตงานในการสงเคราะห

การคมครองสวสดภาพ และการสงเสรมความประพฤตเดก ของคณะอนกรรมการคมครองเดกระดบ

อ าเภอ ต าบล หมบาน จงหวดเชยงใหม ตามเจตนารมณของพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ ซง

เปนคมอทใชในการปฏบตงานอยางกาวขวาง และเปนทตองการของเครอขายคมครองเดกระดบต าบลและ

อ าเภอเปนอยางมาก

ดงนน คณะท างานฯ จงไดจดพมพคมอการปฏบตงานคมครองเดกระดบอ าเภอ ต าบล หมบานขน

เปนครงท 2 เพอเผยแพรเปนแนวทางการคมครองเดกในโครงการเชอมโยงเครอขายคมครองสทธกลม

จงหวดภาคเหนอตอนบน ๑ โดยใชพนทจงหวดเชยงใหมเปนกรณศกษา

คณะท างานฯ หวงเปนอยางยงวาคมอฉบบน จะกอใหเกดประโยชนตอการปฏบตงานดาน

การคมครองเดก และท าใหเดกทกคนไดรบการปกปองคมครองอยางเทาเทยมและมประสทธภาพตอไป

คณะท ำงำนจดท ำคมอกำรปฏบตงำนเครอขำยคมครองเดก

ระดบอ ำเภอของจงหวดเชยงใหม

กนยายน ๒๕๕๖

สำรบญ

หนำ

บทท ๑ บทน ำ 6

๑.๑ ทมาของการจดท าคมอปฏบตงาน 6

๑.๒ กลไกการท างานชวยเหลอเดก 7

๑) คณะกรรมการคมครองเดกแหงชาต 7

๒) คณะกรรมการคมครองเดกจงหวด 10

๓) คณะอนกรรมการคมครองเดกระดบอ าเภอ ต าบล หมบาน 14

บทท ๒ ควำมรและหลกกำรท ำงำนเพอชวยเหลอเดก 18

๒.๑ อนสญญาวาดวยสทธเดก 18

๒.๒ สาระส าคญของพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ 22

๒.๓ การทารณกรรมเดก 26

บทท ๓ กำรท ำงำนแบบทมสหวชำชพ กระบวนกำรท ำงำนเพอชวยเหลอเดก

และกรณศกษำ 31

๓.๑ การท างานแบบทมสหวชาชพ 32

๓.๒ กระบวนการท างานเพอชวยเหลอเดก 41

ขนตอนท ๑ การรบแจงเหต (Incident report) 42

ขนตอนท ๒ การสบคนขอเทจจรง (Fact-Finding) 52

ขนตอนท ๓ การประเมนและวเคราะหปญหา (Assessment, Diagnosis) 61

ขนตอนท ๔ การวางแผนเพอแกไขปญหา (Planning) 63

ขนตอนท ๕ การด าเนนการตามแผน (Intervention) 64

ขนตอนท ๖ การตดตามและประเมนผล (Follow up, Evaluation) 67

การปองกน (Prevention) การละเมดสทธเดก 68

สำรบญ (ตอ)

หนำ

๓.๓ กรณศกษา 70

๑) เดกทพงไดรบการสงเคราะห 71

๒) เดกทพงไดรบการคมครองสวสดภาพ 73

๓) เดกทพงไดรบการสงเสรมความประพฤต 86

บทท ๔ บทบำทหนำทและเทคนคกำรท ำงำนของทมสหวชำชพ

และรำยชอหนวยงำนทใหควำมชวยเหลอเดก 92

๔.๑ บทบาทหนาทและเทคนคการท างานของทมสหวชาชพ 92

๔.๒ รายชอหนวยงานในจงหวดเชยงใหมทใหความชวยเหลอเดก 98

๔.๓ รายชอหนวยงานสวนทองถนในแตละอ าเภอ 103

บทท ๕ สงทควรทรำบในกำรปฏบตงำนชวยเหลอเดก 114

๕.๑ กรณเดกและเยาวชนเปนผกระท าผด 114

๕.๒ กรณมผกระท าความผดตอเดกและเยาวชน 118

๕.๓ การคมครองเดกดานแรงงาน 122

ภำคผนวก: กรณตวอยำงกระบวนกำรท ำงำนเพอใหควำมชวยเหลอเดก ๑30

๑. เดกทพงไดรบการสงเคราะห 130

๒. เดกทพงไดรบการคมครองสวสดภาพ ๑41

๓. เดกทพงไดรบการสงเสรมความประพฤต ๑48

บรรณำนกรม ๑53

๕

บทท 1

บทน ำ

๖

บทท ๑

บทน ำ

๑.๑ ทมำของกำรจดท ำคมอปฏบตงำน

คมอการปฏบตงานคมครองเดกระดบอ าเภอเลมน จดท าขนภายใตแผนพฒนาจงหวด ประจ าป

งบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕๔ โครงการเสรมสรางความเขมแขงเครอขายคมครองเดกระดบอ าเภอของ

จงหวดเชยงใหม โดยมวตถประสงคเพอด าเนนการขบเคลอนนโยบายคมครองเดกไปสระดบอ าเภอตาม

เจตนารมณของพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ อนไดแก

๑. การลดปญหาสงคม

๒. การปองกนการกระท าความผดของเดกและการละเมดสทธเดกและเยาวชน

๓. การสรางระบบการแจงขาว

๔. การชวยเหลอดแลเดกใหมประสทธภาพ

๕. การพฒนาเครอขายคมครองเดกระดบอ าเภอใหมความเขมแขงและสามารถปฏบตไดจรงใน

พนทระดบอ าเภอ ทง ๒๕ อ าเภอในจงหวดเชยงใหม

ภายในคมอเลมนประกอบไปดวยความร เทคนคและทกษะการท างาน ตลอดจนแนวทางตางๆ

ทจะชวยใหผปฏบตงานชวยเหลอคมครองเดกท างานไดอยางมประสทธภาพยงขน

๗

๑.๒ กลไกกำรท ำงำนเพอชวยเหลอเดก

กลไกการท างานเพอชวยเหลอเดกในประเทศไทย ประกอบดวยคณะกรรมการคมครองเดก ซง

แบงเปน ๒ ระดบ ไดแก ๑. คณะกรรมการคมครองเดกแหงชาต และ ๒. คณะกรรมการคมครองเดก

จงหวด

๑. คณะกรรมกำรคมครองเดกแหงชำต

ตามมาตรา ๗ แหงพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ ก าหนดใหมคณะกรรมการ

คมครองเดกแหงชาต ประกอบดวย กรรมการและกรรมการผทรงคณวฒ ซงรฐมนตรวาการกระทรวง

การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยแตงตงจากผเชยวชาญ ซงมประสบการณในการท างานทท า

ในวชาชพสงคมสงเคราะห คร จตวทยา กฎหมาย แพทย ไมนอยกวาเจดปวชาชพละสองคน โดยจะตอง

มผแทนจากภาคเอกชนอยางนอยวชาชพละหนงคน และแตงตงจากผมประสบการณซงมผลงานเปนท

ประจกษในดานสวสดการเดกมาไมนอยกวาเจดปอกสองคน โดยมรองปลดกระทรวงการพฒนาสงคม

และความมนคงของมนษยซงปลดกระทรวงมอบหมายเปนกรรมการและเลขานการ และมขาราชการใน

กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยไมเกนสองคนเปนผชวยเลขานการ

คณะกรรมการคมครองเดกแหงชาตมอ านาจหนาทในการเสนอนโยบาย

และก าหนดมาตรการในเรองการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ

และสงเสรมความประพฤตเดก

๘

กลไกกำรท ำงำนของคณะกรรมกำรคมครองเดกแหงชำต

ทมำ: โครงสรางการท างานของคณะกรรมการคมครองเดกแหงชาต

ตามพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖.

ผแทนหนวยงานภาครฐ

• ปลดกระทรวงมหาดไทย

• ปลดกระทรวงยตธรรม

• ปลดกระทรวงศกษาธการ

• อยการสงสด

• ผบ. สนง.ต ารวจแหงชาต

• อธบดกรมการปกครอง

• อธบดกรมพฒนาสงคมฯ

• อธบดกรมสขภาพจต

• อธบดผพพากษาศาลเยาวชน

ฯ

• ผอ.สท

ก

ผทรงคณวฒจากทกวชาชพดาน

สงคมสงเคราะหวชาชพละ 2 คน

โดยใหเปนผแทนจากองคกร

เอกชนวชาชพละ 1 คน

และตองเปนสตรไมนอยกวา

1 ใน 3 ของจ านวนผทรงคณวฒ

ทไดรบการแตงตงทงหมด

ผมประสบการณประจกษ

ดานการคมครองสวสดภาพเดก

มาไมนอยกวา 7 ป จ านวน 2 คน

มรองปลดกระทรวงการพฒนา

สงคมฯ ทปลดฯ มอบหมาย

เปนกรรมการและเลขานการ

รฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

เปนประธานกรรมการ

ปลดกระทรวงการพฒนาสงคมฯ

เปนรองประธานกรรมการ

๙

อ ำนำจและบทบำทหนำทคณะกรรมกำรคมครองเดกแหงชำต

๑. เสนอความเหนตอรฐมนตรเกยวกบนโยบาย แผนงาน งบประมาณ และมาตรการในการสงเคราะห

คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกตาม พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖

๒. เสนอความเหนตอรฐมนตรในการออกกฎกระทรวงและระเบยบ เพอปฏบตตามพ.ร.บ. คมครองเดก

พ.ศ. ๒๕๔๖

๓. วางระเบยบโดยความเหนชอบของกระทรวงการคลงเกยวกบการรบเงน การจายเงน การเกบรกษา

เงน และการจดหาผลประโยชนของกองทน

๔. วางระเบยบเกยวกบวธการด าเนนการคมครองสวสดภาพเดกตามมาตรา ๔๗

๕. วางหลกเกณฑในการแตงตงพนกงานเจาหนาท

๖. ใหค าปรกษา แนะน า และประมานงานแกหนวยงานของรฐและเอกชน ทปฏบตงานดานการศกษา

การสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดก รวมทงมอ านาจเขาไปตรวจสอบ

ในสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ สถานพฒนาและ

ฟนฟ สถานพนจหรอสถานททเกยวของกบการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความ

ประพฤตเดกทงของรฐและเอกชน

๗. ตดตาม ประเมนผล และตรวจสอบการด าเนนงานของคณะกรรมการคมครองเดกกรงเทพมหานคร

และคณะกรรมการคมครองเดกจงหวด รวมทงใหค าแนะน าและเสนอแนะน าในการปองกนและแกไข

ปญหาการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกในกรงเทพมหานครและ

ระดบจงหวด

๘. ด าเนนการอนใดทเกยวกบการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดก

๑๐

๒) คณะกรรมกำรคมครองเดกจงหวด

ตามมาตรา ๑๗ แหงพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ ก าหนดใหมคณะกรรมการ

คมครองเดกจงหวด ประกอบดวย ผวาราชการจงหวด เปนประธานกรรมการ รองผวาราชการจงหวด

ซงไดรบมอบหมายจากผวาราชการจงหวด เปนรองประธานกรรมการ อยการจงหวด พฒนาการ

จงหวด แรงงานจงหวด ผอ านวยการเขตพนทการศกษา นายแพทยสาธารณสขจงหวด ผบงคบการ

ต ารวจภธรจงหวด ผแทนศาลเยาวชนและครอบครวจงหวด หรอผแทนศาลจงหวด ในกรณจงหวดทไมม

ศาลเยาวชนและครอบครว ผแทนสถานพนจและคมครองเดกและเยาวชนจงหวด หรอผแทนกระทรวง

ยตธรรม ซงแตงตงจากขาราชการในจงหวดในกรณทจงหวดนนไมมสถานพนจ นายกองคการบรหาร

สวนจงหวด เปนกรรมการ และกรรมการผทรงคณวฒซงผวาราชการจงหวด แตงตงจากผเชยวชาญ ซง

มประสบการณในการงานทท าในวชาชพสงคมสงเคราะห คร จตวทยา กฎหมาย แพทย วชาชพละสอง

คน โดยจะตองมผแทนจากภาคเอกชนอยางนอยวชาชพละหนงคน และแตงตงจากผมประสบการณดาน

สวสดการเดกอกสองคน โดยมพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวด เปนกรรมการและ

เลขานการ กรรมการผทรงคณวฒตามวรรคหนงตองเปนสตรไมนอยกวาหนงในสาม คณะกรรมการ

การคมครองเดกจงหวดจะแตงตงขาราชการในจงหวดนนไมเกนสองคนเปนผชวยเลขานการกได

คณะกรรมการคมครองเดกระดบจงหวดมอ านาจหนาทในการเสนอนโยบาย

การใหค าแนะน าแกหนวยงานทเกยวของ ก าหนดมาตรการในเรองการสงเคราะห

การคมครองสวสดภาพ และการสงเสรมความประพฤตเดกในจงหวด

๑๑

อ ำนำจและบทบำทหนำทคณะกรรมกำรคมครองเดกจงหวด

๑. เสนอความเหนตอคณะกรรมการเกยวกบนโยบาย แผนงาน งบประมาณ และมาตรการในการ

สงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกตาม พ.ร.บ.คมครองเดก พ.ศ.

๒๕๔๖

๒. ใหค าปรกษา แนะน า และประสานงานแกหนวยงานของรฐและเอกชนทปฏบตงานดาน

การศกษา การสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดก รวมทงม

อ านาจเขาไปตรวจสอบในสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครอง

สวสดภาพ สถานพฒนาและฟนฟ สถานพนจ หรอสถานททเกยวของกบการสงเคราะห คม

ครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกของรฐและเอกชนภายในเขตจงหวด

๓. ก าหนดแนวทางการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกในเขต

จงหวด

๔. จดหาทนเพอการสงเคราะห คมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดกในเขตจงหวด

และรายงานผลการด าเนนการเกยวกบการจดหาทน และการจดการทนตอคณะกรรมการ

และคณะกรรมการบรหารกองทน

๕. ตรวจสอบหรอเรยกบคคลทเกยวของมาชแจงกรณมการปฏบตตอเดกโดยมชอบ

๖. เรยกเอกสารหรอพยานหลกฐานใดๆ หรอขอค าขแจงจากผทเกยวของเพอประกอบการ

วนจฉยในการปฏบตหนาทตาม พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖

๗. ตดตาม ประเมนผลและตรวจสอบการด าเนนงานเกยวกบการสงเคราะห และสงเสรมความ

ประพฤตเดกในระดบจงหวด แลวรายงานผลตอคณะกรรมการ

๘. ด าเนนการอนใดตามทคณะกรรมการมอบหมาย

๑๒

โครงสรำงกำรท ำงำนของคณะกรรมกำรคมครองเดกจงหวด

ทมำ: โครงสรางการท างานของคณะกรรมการคมครองเดกจงหวด

ตามพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖.

ผวาราชการจงหวด

เปนประธานกรรมการ

รองผวาราชการฯ

ทผวาฯ มอบหมายเปน

รองประธานกรรมการ

ผแทนหนวยงานภาครฐ อยการจงหวด

พฒนาการจงหวด

ผอ านวยการเขตการศกษาทกเขต

นายแพทยสาธารณสขจงหวด

ผบงคบการต ารวจภธรจงหวด

ผแทนศาลเยาวชนฯ จงหวด

ผแทนสถานพนจหรอ ก.ยตธรรม

นายกองคการบรหารสวนจงหวด

ผทรงคณวฒจากทกวชาชพ

ดานสงคมสงเคราะห

วชาชพละ ๒ คน

โดยเปนผแทนจากองคกร

เอกชนวชาชพละ ๑ คน

และตองเปนสตร

ไมนอยกวา ๑ ใน ๓

ผมประสบการณประจกษ

ดานการคมครองสวสดภาพเดก

จ านวน ๒ คน

พฒนาสงคมและสวสดการ

จงหวดเปนเลขานการ

ใหคณะกรรมการฯ แตงตง

ขาราชการในจงหวดอก ๒ คน

เปนผชวยเลขาฯ

๑๓

กลไกกำรท ำงำนของจงหวดเชยงใหม

ทมำ: โครงสรางการท างานของคณะกรรมการคมครองเดกจงหวดเชยงใหม.

คณะกรรมการคมครองเดกจงหวดเชยงใหม

คณะอนกรรมการคมครองเดก คณะอนกรรมการคมครองเดก

ระดบอ าเภอ

ฝายรบแจงเหตและตรวจสอบ

ฝายบ าบดรกษาและฟนฟ

ฝายตรวจสอบมาตรฐานแลพฒนาศกยภาพสถานรองรบ

เดก

ฝายขบเคลอนและตดตามการคมครองเดกในระดบอ าเภอฯ

ฝายวางแผนและประเมนผล

ฝายขบเคลอนการคมครองเดกแบบองค

รวม

ระดบต าบล

ระดบหมบาน

ฝายสงเสรมความประพฤต

ฝายปองกนปญหาและพฒนาเดก

๑๔

๓) คณะอนกรรมกำรคมครองเดกระดบอ ำเภอ ต ำบล หมบำน

จงหวดเชยงใหมไดเลงเหนถงความส าคญของการด าเนนงานดานการชวยเหลอคมครองเดกใน

ระดบพนทใหไดรบการชวยเหลออยางรวดเรวและมประสทธภาพมากขน จงไดด าเนนการน ารองใหม

คณะอนกรรมการคมครองเดกระดบอ าเภอขนทง ๒๕ อ าเภอ อางองตามพระราชบญญตคมครองเดก

พทธศกราช ๒๕๔๖ มาตรา ๒๔ ซงระบไววา

มำตรำ ๒๔ ปลดกระทรวง ผวำรำชกำรจงหวด ผอ ำนวยกำรเขต นำยอ ำเภอ ปลดอ ำเภอ

ผเปนหวหนำประจ ำกงอ ำเภอ หรอผบรหำรองคกรปกครองสวนทองถน มหนำทคมครองสวสด

ภำพเดกทอยในเขตพนททรบผดชอบ ไมวำเดกจะมผปกครองหรอไมกตำม รวมทงมอ ำนำจและ

หนำทดแลและตรวจสอบสถำนรบเลยงเดก สถำนแรกรบ สถำนสงเครำะห สถำนคมครองสวสด

ภำพ สถำนพฒนำและฟนฟ และสถำนพนจทตงอยในเขตอ ำนำจ แลวรำยงำนผลกำรตรวจสอบ

ตอคณะกรรมกำร คณะกรรมกำรคมครองเดกกรงเทพมหำนคร หรอคณะกรรมกำรคมครอง

เดกจงหวด แลวแตกรณเพอทรำบ และใหมอ ำนำจและหนำทเชนเดยวกบพนกงำนเจำหนำท

ตำมพระรำชบญญตน

นอกจากน ยงไดมการจดตงเครอขายน ารองในระดบต าบลขนใน ๖ อ าเภอ ไดแก ต าบลสเทพ

อ าเภอเมอง, ต าบลสนทราย อ าเภอพราว, ต าบลเมองนะ อ าเภอเชยงดาว, ต าบลลวงเหนอ อ าเภอ

ดอยสะเกด, อ าเภอแมอายทกต าบล และต าบลแมขา อ าเภอฝาง ในปจจบนอยในระหวางการด าเนน

ขยายเครอขายการท างานไปในระดบต าบลใหครอบคลมทกต าบลในจงหวดเชยงใหม

๑๕

อ ำนำจ และ บทบำทหนำทคณะอนกรรมกำรคมครองเดกระดบอ ำเภอ

ต ำบล หมบำน

๑. เสนอความคดเหนตอคณะกรรมการเกยวกบแผนงาน งบประมาณและมาตรการในการสงเคราะห

และคมครองสวสดภาพเดกและสงเสรมความประพฤตเดกตาม พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖

๒. ใหค าปรกษา แนะน า และประสานงานแกหนวยงานของรฐ และเอกชนทปฏบตงานดานการศกษา

การสงเคราะหคมครองสวสดภาพ และสงเสรมความประพฤตเดก รวมทงมอ านาจเขาไปตรวจสอบ

ในสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบเดก สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ สถานพฒนาและ

ฟนฟ สถานพนจ หรอ สถานททเกยวของกบการสงเคราะห คมครองสวสดภาพและสงเสรมความ

ประพฤตเดกของรฐและเอกชนภายในอ าเภอแลวแตกรณ

๓. ก าหนดแนวทางสงเคราะห คมครอง สงเสรมฯ ภายในอ าเภอของตน แลวแตกรณ

๔. จดหาทนเพอสงเคราะห คมครอง สงเสรมฯ และรายงานใหคณะกรรมการฯ

๕. ตรวจสอบหรอเรยกบคคลทเกยวของมาชแจง กรณทปฏบตตอเดกโดยมชอบ

๖. เรยกเอกสารหรอพยานหลกฐานใดๆ หรอขอค าชแจงจากผทเกยวของเพอประกอบการวนจฉยใน

การปฏบตหนาทตาม พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖

๗. ตดตามประเมนผล และตรวจสอบการด าเนนงานเกยวกบการสงเคราะหและสงเสรมความประพฤต

เดกในอ าเภอ แลวรายงานตอคณะกรรมการคมครองเดกจงหวด

๘. ด าเนนการอนใดตามทคณะกรรมการคมครองเดกมอบหมาย

๑๖

ตวอยำง

กลไกกำรท ำงำนของคณะอนกรรมกำรคมครองเดกระดบอ ำเภอ ต ำบล หมบำน*

* หมำยเหต: เปนตวอยางโครงสรางการท างานของคณะอนกรรมการคมครองเดกระดบอ าเภอ ต าบล หมบาน

ทสามารถปรบเปลยนไดตามความเหมาะสมของแตละอ าเภอ.

นายอ าเภอ

ปลดอ าเภอ/พอ./พช./

ผประสานงานพฒนาสงคมอ าเภอ

ฝายสงฆ

ประธาน

เลขานการ

ทปรกษา

ผอ. โรงเรยน นายก อบต./

เทศบาล

ต ารวจ ผน าชมชน

ฝายฆราวาส

เยาวชน โรงพยาบาล ศนยยตธรรมชมชน

ประธานสภาเดกเยาวชน

ประธานนกเรยน

เจาอาวาสวด ผทรงคณวฒ

๑๗

บทท 2 ควำมรและหลกกำรท ำงำนเพอชวยเหลอเดก

๑๘

บทท ๒

ควำมรและหลกกำรท ำงำนเพอชวยเหลอเดก

๒.๑ อนสญญำวำดวยสทธเดก

อนสญญำวำดวยสทธเดก คอ อะไร???

ไดรบการรบรองโดยองคการสหประชาชาตเมอป พ.ศ. ๒๕๓๒ ไดก าหนดสทธขนพนฐานของ

มนษยทเดกทกคนควรไดรบ

ใหการคมครองสทธโดยก าหนดมาตรฐานขนต าทรฐบาลจะตองปฏบตตาม ในการใหบรการ

ทางสาธารณสข การศกษา กฎหมาย และสงคมแกเดกในประเทศของตน

เปนสนธสญญาทางดานมนษยชนทไดรบการรบรองอยางกวางขวางทสด โดยมประเทศทลง

นามเปนภาคอนสญญาแลวทงสน ๑๙๒ ประเทศ

หลกพนฐำน ๔ ประกำรของอนสญญำวำดวยสทธเดก มอะไรบำง???

อนสญญาวาดวยสทธเดก มตวบทอยทงหมด ๕๔ มาตรา ครอบคลมสทธของเดกใน ๔ ดาน

หลกๆ คอ

๑. การมชวตอยรอด ( Survival Rights)

๒. การพฒนา (Development Rights)

๓. การปกปองคมครอง (Protection Rights )

๔. การมสวนรวม (Participation Rights)

๑๙

๑. สทธกำรมชวตอยรอด

สทธทจะมชวต ซงเปนไปตามกฎหมายรฐธรรมนญ

หญงตงครรภไดรบวคซนปองกนบาดทะยก (TT) อาหารพอใหทารกแรกเกดมน าหนกมากกวา

๒,๕๐๐ กรม

สทธทจะไดรบวคซนปองกนโรควณโรค (BCG), วคซนปองกนโรคคอตบ (DPT), วคซนปองกน

โรคโปลโอ (OPV) วคซนปองกนโรคหด และตามโปรแกรมการไดรบวคซนแหงชาต

สทธทจะไดรบอาหารพอทจะพฒนาตามวย

สทธทจะไดรบการปองกนจากโรค VITAMIN A ขาดสาร iodine และขาดธาตเหลก (IDA)

สทธทจะไดอยในสงแวดลอมทด

สทธทจะไดรบการรกษาพยาบาลทเหมาะสม

เดกมสทธทจะไดรบอาหารอยางเพยงพอ มสขภาพรางกายทแขงแรงสมบรณ

และอยในสงแวดลอมทด

๒. สทธทจะไดรบกำรพฒนำ

สทธทจะไดรบการพฒนาดานสมอง

สทธทจะไดรบการดแลในศนยเดก

สทธทจะไดเขาเรยนในโรงเรยนประถม

สทธทจะไดเขาเรยนมธยม

สทธทจะไดรบการศกษาในวทยาลยและหรอมหาวทยาลย

เดกพกำร

ควรไดรบความชวยเหลอดานการศกษาและวชาชพเพอจะไดสามารถพงตวเองได

๒๐

๓. สทธดำนกำรปกปอง เดกตองไดรบการคมครองคอ

เดกทถกพรากไปจากครอบครว

เดกทพการทางรางกายและจตใจ

แรงงานเดก

เดกทถกแสวงหาประโยชนทางเพศ

เดกทถกลกพา

เดกทถกกระท าทารณกรรม ฯลฯ

มำตรำ ๑๙ เดกมสทธทจะไดรบการคมครองจากการถกท าราย การถกบงคบ โดยใชความ

รนแรงหรอการกระท าอนมชอบ และผใหญไมควรใชเดกเปนเครองมอหาผลประโยชนใดๆ ทงสน

มำตรำ ๑๑ เดกๆ ไมควรจะถกผใหญน าไปตางประเทศแลวไมน ากลบมา เชน น าไปขายใหคน

ชาตอน ถงแมพอแมจะยนยอมกตาม จะตองถกลงโทษตามกฎหมาย

มำตรำ ๓๒ ผใหญไมควรรงแกเดกในดานสขภาพอนามยหรอการพฒนาทางดานรางกาย

สมองและจตใจ เชน แบกของหนกๆ ท างานทงวนไมใหพกผอน เปนตน

มำตรำ ๓๓ เดกมสทธไดรบการคมครองใหหางไกลจากสงเสพตด เดกตองไดรบการปองกน

จากการเกยวของกบสงเสพตด ผใหญตองไมใชเดกไปซอไปขาย

มำตรำ ๓๗ เดกไมควรจะถกลงโทษดวยความรนแรงหรอถกต าหนใหไดรบความอบอายตอ

หนาผอน และตองไมถกกระท าในลกษณะทโหดรายทารณแมวาเดกจะกระท าผด ผใหญตองใหความ

กรณาและปฏบตตอเขาอยางมมนษยธรรม

๒๑

๔. สทธทจะมสวนรวม

เดกมเสรภาพในการแสดงออก รวมถงเสรภาพทจะแสวงหา ไดรบ หรอถายทอดขอมล ขาวสาร

และความคดทกลกษณะโดยไมถกจ ากดโดยเขตแดน ไมวาจะโดยวาจา ลายลกษณอกษร หรอ การ

ตพมพ ในรปของศลปหรอผานสออนใดตามทเดกเลอก

เดกมสทธทจะไดรบและเผยแพรขอมล เพอแสดงความคดเหนของตนอยางเสร ตราบใดทไม

เปนการละเมดสทธของบคคลอน

สอมวลชนมหนาทสงเสรมและสนบสนนใหเดกไดแสดงความคดเหนของเขาอยางสรางสรรค

เดกมสทธทจะไดรบและเผยแพรขอมล เพอแสดงความคดเหนของตนอยางเสร ตราบใดทไม

เปนการละเมดสทธของบคคลอน

สอมวลชนมหนาทสงเสรมและสนบสนนใหเดกไดแสดงความคดเหนของเขาอยางสรางสรรค

มำตรำ ๑๓ เดกๆ มสทธทจะไดแสดงความคดเหนของตวเอง และมสวนรวมในการท า

กจกรรมทเหมาะสม ใหเดกไดคดและแสดงออกอยางถกตอง

๒๒

๒.๒ สำระส ำคญของพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖

หลกกำรส ำคญของพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ คอ

การระดมทรพยากรทกภาคสวนเขามารวมดแล ปกปอง คมครองเดกโดยอาศยการด าเนนงาน

แบบสหวชาชพเพอประโยชนสงสดของเดก

วางระบบการสงเคราะหคมครองสวสดภาพ และการสงเสรมความประพฤตของนกเรยนและ

นกศกษา และสงเสรมหนาทความรบผดชอบของครอบครว ชมชน ภาครฐ ภาคเอกชน ในการรวมมอ

กนคมครองเดก โดยไมพงทรพยากรจากภาครฐแตเพยงฝายเดยว

เดกทควรไดรบการชวยเหลอคมครองตามพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ ม ๓ กลม

คอ

เดกทพงไดรบกำรสงเครำะห เดกทพงไดรบกำรคมครองสวสดภำพ เดกทพงไดรบกำรสงเสรมควำมประพฤต

เดกหมายถง บคคลซงมอายตากวา

สบแปดปบรบรณ แตไมรวมถงผท

บรรลนตภาวะดวยการสมรส

๒๓

สทธเดกตำมพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ คอ

มำตรำ ๒๓ ผปกครองตองใหการอปการะเลยงด อบรมสงสอนและพฒนาเดกทอยในความ

ปกครองดแลของตน ตามสมควรแกขนบธรรมเนยมประเพณ และ วฒนธรรมแหงทองถน แตทงนตอง

ไมต ากวามาตรฐานขนต าตามทก าหนดในกฎกระทรวง

ผปกครองตองคมครองสวสดภาพเดกทอยในความปกครองดแลของตนมใหตกอยในภาวะอน

นาจะเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจ

ผปกครองตำมพระรำชบญญตคมครองเดก หมำยถงใครบำง ???

o บดา มารดา ไมวาจะสมรสกนโดยชอบหรอไม

o พอเลยง แมเลยง

o ผอนบาล

o ผรบบตรบญธรรม

o ผปกครองตามประมวลกฎหมายแพงฯ

o ผปกครองสวสดภาพ

o นายจาง

o บคคลใดทรบเดกไวอปการะเลยงดหรอเดกอาศยอยดวย

๒๔

หำมกระท ำตอเดกดงตอไปนไมวำเดกจะยนยอมหรอไมกตำม

มำตรำ ๒๖

ภายใตบทบงคบตามพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ ไมวาเดกจะยนยอมหรอไม หาม

มใหผใดกระท าการ ดงตอน

๑. กระท าหรอละเวนการกระท าอนเปนการทารณกรรมตอรางกายหรอจตใจของเดก

๒. จงใจหรอละเลยไมใหสงจ าเปนแกการด ารงชวตหรอการรกษาพยาบาลแกเดกทอยในความดแล

ของตน จนนาจะเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจของเดก

๓. บงคบ ขเขญ ชกจง สงเสรม หรอยนยอมใหเดกประพฤตตนไมสมควร หรอนาจะท าใหเดกมความ

ประพฤตเสยงตอการกระท าผด

๔. โฆษณาทางสอมวลชนหรอเผยแพรดวยประการใด เพอรบเดกหรอยกเดกใหแกบคคลอนทมใช

ญาตของเดก เวนแตเปนการกระท าของทางราชการหรอไดรบอนญาตจากทางราชการแลว

๕. บงคบ ขเขญ ใช ชกจง ยยง สงเสรม หรอกระท าดวยประการใดใหเดกไปเปนขอทาน เดกเรรอน

หรอใชเดกเปนเครองมอในการขอทานหรอการกระท าผด หรอกระท าดวยประการใดอนเปนการ

แสวงหาประโยชนโดยมชอบจากเดก

๖. ใช จาง หรอวานเดกใหท างานหรอกระท าการอนอาจเปนอนตรายแกรางกายหรอจตใจม

ผลกระทบตอการเจรญเตบโต หรอขดขวางตอพฒนาการของเดก

๗. บงคบ ขเขญ ใช ชกจง ยยง สงเสรม หรอยนยอมใหเดกเลนกฬาหรอใหกระท าการใด เพอ

แสวงหาประโยชนทางการคาอนมลกษณะเปนการขดขวางตอการเจรญเตบโตหรอพฒนาการของเดก

หรอมลกษณะเปนการทารณกรรมตอเดก

๘. ใชหรอยนยอมใหเดกเลนการพนนไมวาชนดใดหรอเขาไปในสถานทเลนการพนน สถาน

คาประเวณ หรอสถานททหามมใหเดกเขา

๙. บงคบ ขเขญ ใช ชกจง ยยง สงเสรม หรอยนยอมใหเดกแสดงหรอกระท าการอนมลกษณะลามก

อนาจาร ไมวาจะเปนไปเพอใหไดมาซงคาตอบแทนหรอเพอการใด

๑๐. จ าหนาย แลกเปลยน หรอใหสราหรอบหรแกเดก เวนแตการปฏบตทางการแพทย

๒๕

“พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖” ก ำหนดกำรปฏบตตอเดกอยำงไรบำง ????

เปำหมำยในกำรท ำงำนเพอชวยเหลอเดก (Help them to help themselves)

๑. ชวยเหลอใหเดกปลอดภยทงทางดานรางกายและจตใจ

๒. ชวยเหลอใหเดกมการปรบตวทดกบครอบครวและสงแวดลอมรอบตว โรงเรยน เพอน หรอคน

ในชมชน สงคม

๓. ชวยเหลอใหเดกท าหนาทของตนเองได ใหเดกมพฒนาการทเปนปรกตไปตามวย ทงดาน

รางกาย จตใจ อารมณ สงคม และสตปญญา

๔. ชวยเหลอใหเดกมคณภาพชวตทดขนใหอยในสงแวดลอมทด เหมาะสม และมครอบครวทอบอน

ไดรบการดแลเอาใจใส มการศกษาทเหมาะสม มงานทดท า และปลอดภยจากภยอนตรายตางๆ

เปนคนดของสงคมตอไปและชวยเหลอสงคมไดตอไป

หามมใหผใดทารณกรรม ละเลย บงคบขเขญ

หาประโยชนโดยมชอบ จางงานทเปนอนตราย

ใชใหกระท าการอนมควร

และจ าหนายสราหรอบหรใหเดก

ผปกครองตองใหการ

อปการะเลยงดเดกในปกครอง

ไมต ากวามาตรฐานทก าหนด

ผปกครองตองไมทอดทง ละทง

ละเลย ขดขวาง พฒนาการและ

เลยงดเดกโดยมชอบ

ค านงถงประโยชนสงสดของเดก

เปนส าคญและไมใหเลอกปฏบต

โดยไมเปนธรรม การปฏบตตอเดก

ผใดพบเดกทจ าตองไดรบความชวยเหลอ

จะตองใหการชวยเหลอเบองตน

และแจงใหพนกงานเจาหนาททราบ

ใหหวหนาสวนราชการ

ฝายปกครองในพนท

และผบรหารองคกรปกครองทองถน

มอ านาจเสมอนพนกงานเจาหนาท

๒๖

๒.๓ กำรทำรณกรรมเดก

กำรทำรณกรรมเดก หมายถง การกระท าหรอละเวนการกระท าดวยประการใดๆ จนเปนเหต

ใหเดกเสอมเสยเสรภาพหรอเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจ การกระท าผดทางเพศตอเดก การใชเดก

ใหกระท าหรอประพฤตในลกษณะทนาจะเปนอนตรายแกรางกายหรอจตใจหรอขดตอกฎหมาย หรอ

ศลธรรมอนด ทงน ไมวาเดกจะยนยอมหรอไมกตาม

ประเภทของกำรทำรณกรรม การทารณกรรมสามารถแบงออกไดเปน ๔ ประเภท ไดแก

๑. กำรลวงเกนทำงเพศ (Sexual Abuse)

หมายถง การลบคล าบรเวณสวนตวของเดก การแสดงพฤตกรรมทางเพศใหเดกดโดยเจตนา

การอวดอวยวะเพศ การใหเดกดสอตางๆ เชน หนงสอ รปภาพ วดโอเทป ภาพยนตร ฯลฯ ท

แสดงถงเรองเพศ การบงคบใหเดกเปลอยกายโดยไมไดจบตองรางกายเดก การใหเดกถอด

เสอผาเพอถายรป บนทกวดโอเทป การแอบดเดกในหองน าหรอหองนอน การจบตอง กอด จบ

ลวง ควกหรอสอดใสดวยมอ หรออวยวะเพศบรเวณชองคลอด ทวารหนก หรอปาก หรอการให

เดกท าสงตางๆ ดงกลาวเพอตอบสนองความตองการทางเพศของผกระท า ตลอดจนถงการ

ลอลวง บงคบ ขมข ใหเดกขายบรการทางเพศเพอแลกเปลยนกบเงนหรอผลประโยชนทางอน

ฯลฯ

๒. กำรท ำรำยรำงกำย (Physical Abuse)

หมายถง การกระท าใหเกดการบาดเจบทางรางกายโดยเจตนา เชน การเฆยนตอยางรนแรงเกน

เหตผล ชกตอย เตะ หยก ตบดวยมอ หรออวยวะอน หรอโดยใชวตถตางๆ เปนเครองมอ การใช

ไฟจ น ารอนลวก จบโยนหรอเขยาแรงๆ รวมถงการกกขงผกมด

๒๗

๓. กำรท ำรำยจตใจ (Emotional Abuse)

หมายถง การแสดงไมยอมรบ วพากษวจารณ เยาะเยย ดถก เหยยดหยาม เกลยดชง แกลง

บอกวาเดกไมใชลกจรงๆ การเรยกรองหรอกดดนใหเดกท าสงตางๆ ทเกนวยและความสามารถ

ทวยนนจะท าได การบอกเดกบอยๆ วาเปนคนไมด ไมมคา เปนตวน าโชครายมาสครอบครว

ตลอดจนถงการจ ากดการควบคมการใชชวตอยางเขมงวด เครงครดเกนเหตผล เชน จ ากด

ควบคมการคบเพอน การท างาน การไปโรงเรยน การขมเหงจตใจ การท าลายของรก การขมข

คกคามความปลอดภย บงคบใหดความรนแรง การท าเชนนตดตอกนนานๆ หรอ ซ าๆ การ

ทารณจตใจเชนนมกพบวาเกดรวมกบการทารณรางกายหรอทารณทางเพศเสมอ

๔. กำรปลอยปละละเลย (Neglect)

หมายถง การทบดา มารดา หรอผดแลเดกละเลย ไมตอบสนองความตองการในปจจยพนฐาน

ส าหรบการมชวตและสขภาพของเดก เชน อาหาร เครองนงหม ทอยอาศย ยารกษาโรค ใน

กรณเดกแรกเกดอาจพบวา เดกน าหนกขนไมเรวเทาทควร เพราะขาดปจจยทางสงคมและจตใจ

เชน การสรางความผกพนกบบดามารดา การใหนมใหอาหารไมเพยงพอ การขาดความรก

ความอบอน การเลยงดทขาดประสทธภาพ เปนตน การละเลยนอาจเปนการละเลย ทงการ

ละเลยโดยเจตนาและการละเลยโดยเผลอเรอ เนองจากการขนาดความรบผดชอบ ขาดความร

หรอหมกมนกบเรองอนๆ เชน การท างานอาชพ เลนการพนน ใชยาเสพตด กได

ดงนน ในการทางานชวยเหลอเดกดอยโอกาสและเดกทถกละเมดสทธ

จะตองเขาใจปญหาทเกดขนกบเดก วามความแตกตางหลากหลาย

และจะตองมองปญหาเหลานนอยางเปนระบบ

มกระบวนการวางแผนและชวยเหลออยางเหมาะสม

และเกดเครอขายการทางานชวยเหลอกน

๒๘

เรำจะทรำบไดอยำงไรวำเดกถกทำรณกรรม?

ขอบงชทางดานรางกาย

รอยฟกซา ภาวการณขาดนา รอยบาด รอยฉกขาด ถลอก แผลนารอนลวก แผลไหม กระดกหก สขอนามยไมด การบาดเจบทศรษะ การไดรบสารพษ การบาดเจบภายในช อ ง ท อ ง ก า ร บ า ด เ จ บ ท อ ว ย ว ะ เ พ ศ โรคตดตอทางเพศสมพนธ การตงครรภ ถกรดคอ อดปาก รางกายไมเจรญเตบโต ขาดสารอาหาร

ขอบงชทางผปกครอง ครอบครวและ

ผดแลเดก

มการใชความรนแรงในครอบครว มความคาดหวงเกนจรง คกคาม นากลว กดข ทอดทงละเลย การเลยงดท ไมสมาเสมอ มภาวะพงพง แยกตวจากส งคม หน ม ก ารล อ เล ยน ปก ป ดความลบ ถกปฏเสธ

ขอบงชทางพฤตกรรมเดก

กาวราว ถดถอย แยกตว กลว ซมเศรา ใชสารเสพตด ตอตาน รบผดชอบเกนวย ยาคดยาทา มพฤตกรรมทางเพศไมสมวย

ขอบงชทางพฒนาการ

พฒนาการชาทกสวน พฒนาการชาเฉพาะจด พฒนาการผดปกต

ขอควรพงระวง

o ขอบงชบางประการอาจเจาะจงวาเปนการทารณกรรม เชน การตงครรภ บาดแผลทอวยวะเพศ การตดโรคทางเพศสมพนธ

หรอการบาดเจบบางตาแหนง

o ขอบงชบางประการไมเฉพาะเจาะจงวามเหตจากการทารณกรรมเทานน อาจเกดจากสาเหตอน ได ดงนนขอบงชทก

ประการควรไดรบการตรวจสอบ ประกอบกบขอเทจจรงแวดลอมอน ๆ

๒๙

เดกทอยในภำวะเสยงตอกำรถกทำรณกรรม

ครอบครวทมประวตการใชความรนแรงมากอน

มพอแมทเฉยเมย ไมอดทน หรอกงวลเกยวกบเดกมากเกนไป

พอ แมแยกกนอย หรอหยารางกน

ครอบครวมปญหาทางเศรษฐกจ-สงคม เชน ตกงาน

พอแมมประวตการเจบปวยทางจต หรอตดสรา ตดยาเสพตด ปญญาออน

พอแมถกทารณมากอน

เดกคลอดกอนก าหนด น าหนกนอย

เดกถกแยกจากแมมานานมากกวา ๒๔ ชวโมง ตดตอกนหลงคลอด

แมอายนอยกวา ๒๑ ป ขณะคลอดลก หรอทงพอและแมยงไมมความเปนผใหญพอ

มพอเลยง หรอ แมเลยงอยในบาน

เดกคลอดหางกนไมเกน ๑๘ เดอน (มลกถเกนไป) หรอเปนเดกฝาแฝด

เดกพการหรอปญญาออน

ลกษณะของการทารณกรรมเดกมความแตกตางกน

ดงนน ผทท างานคมครองเดกจงควรตระหนกถงความเสยงทเดกจะไดรบเพอท าการตดตามเฝาระวง

รวมถงการประสานการท างานเพอใหเดกไดรบการคมครองอยางทนทวงท

๓๐

๓๑

บทท 3 กำรท ำงำนแบบทมสหวชำชพ กระบวนกำร

ท ำงำนเพอชวยเหลอเดก และกรณศกษำ

๓๒

บทท ๓

กำรท ำงำนแบบทมสหวชำชพ กระบวนกำรท ำงำนเพอชวยเหลอเดก

และกรณศกษำ

๓.๑ กำรท ำงำนแบบทมสหวชำชพ

หมายถง การปฏบตรวมกนของหลายสาขาวชาชพ ในกระบวนการชวยเหลอคมครอง ปองกน

แกไขปญหา ของกลมเปาหมายเดยวกนเพอใหสามารถจดการปญหาไดอยางรอบดาน มประสทธภาพ

และตรงกบความตองการและถกตองเหมาะสมกบสภาพปญหาสาเหต

ในทกกระบวนการท างานเพอชวยเหลอเดกทมสหวชาชพจะตองเขามามสวนรวมทกขนตอน

สาขาวชาชพทเขามาเกยวของในการท างานแบบสหวชาชพ ไดแก

๑. บคลำกรดำนกำรแพทย

ไดแก นตแพทย แพทยเวชปฏบตทวไป กมารแพทย สตนารแพทย จตแพทย นกจตวทยา

พยาบาล จตเวช นกสงคมสงเคราะหทางการแพทย

บทบำท

เนนการดแลบ าบดรกษา ฟนฟ ชวยเหลอทงดานสภาพจตใจ/สงคม ครอบครว

รวบรวมพยานหลกฐานตางๆ เมอด าเนนการทางกฎหมายและเขาไปเปนพยานในชน

ศาล

๓๓

๒. บคลำกรดำนกฎหมำย

ไดแก ต ารวจ อยการ ผพพากษา ทนาย

บทบำท: ท าหนาทด าเนนการตงแตการสอบสวน

รวบรวมพยานหลกฐานตางๆ

ด าเนนการทางกระบวนการพจารณาคด

การลงโทษผกระท าผด

๓. บคลำกรดำนกำรพทกษสทธเดก (Child Protection Service)

ไดแก นกสงคมสงเคราะห พนกงานสวสดการเดก พนกงานเจาหนาทสงเคราะหและคมครอง

สวสดภาพเดก คร นกการศกษา องคกรเอกชน องคกรชมชน

บทบำท

ท างานดานแทรกแซงชวยเหลอเดกและครอบครว

ประสานงานกนกบหนวยงานตางๆ

สงทตองค ำนงถงในกำรปฏบตงำนรวมกนของทมสหวชำชพ

• ใหยดหลกประโยชนสงสดของเดก ซงอาจท าใหตองตดสนใจเลอกวธการทขดแยงกบความ

ตองการของพอแมและครอบครวของเดก อยางไรกด การคมครองเดกคอหนาทหลกของการ

ปฏบตงาน

• เดกๆ ยอมเจรญเตบโตไดดทสดเมอไดอยกบครอบครวทปลอดภย ดงนนจงตองทมเทการ

ท างานทงหมดเพอใหเดกๆ คงอยครอบครวและชมชน ส าหรบการสงเดกเขารบการเลยงดใน

สถานสงเคราะหนนถอเปนทางเลอกสดทายเทานน

๓๔

• ควรรวมมอกนเพอตดสนใจเกยวกบกรณของเดกอยางทนทวงทและมประสทธภาพ ทงนเพราะ

การประวงเวลา การลงเล และการประนประนอม ลวนแตจะท าใหทกฝายสบสน อกทงยงอาจ

ท าใหเดกประสบภาวะเสยงเพมขน

• ปฏบตงานรวมกบเดกและครอบครวของเดก โดยปรกษาหารอรวมกน เพอสรางความไววางใจ

และความรวมตอกน โดยปกตหากครอบครวของเดกเขาใจถงเหตผลของวธการและแผน

ชวยเหลอระยะยาวทถกน ามาใช พวกเขากมกจะใหความรวมมอเปนอยางด

• การปฏบตงานดานคมครองเดกทด จะตองประกอบดวยความเปนพนธมตรระหวางหนวยงาน

การประสานงานอยางมประสทธผล ความรบผดชอบตอผลงาน และความนาเชอถอในการ

ปฏบต

๓๕

กระบวนการท างานรปแบบสหวชาชพในการใหความชวยเหลอเดก

ทมา : ศนยประสานงานเพอพทกษสทธเดกและสตร จงหวดเชยงใหม

เบอรรบแจงเหต

เวลาราชการ 0-5311-2644

นอกเวลาราชการ 0-5312-

1164

เบอร 24 ชวโมง 1300

- องคกรเอกชน (NGO)

- ต ารวจ 191 สถาณต ารวจ

ตาง ๆ

- ส านกงานพฒนาสงคม

และ

สวสดการจงหวด

- โรงพยาบาล

- หนวยงานอน ๆ

การรบแจง

เหต

ท าการตรวจสอบ

ขอเทจจรง

การตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน

-ต ารวจ

-องคกรเอกชนในพนท

-นกสงคมสงเคราะห

การรกษาพยาบาล

ดานรางกายและ

จตใจเบองตน

การตรวจสอบขอเทจจรงโดย

ผเชยวชาญ

-จตแพทย

-นกจตวทยา

-นกสงคมสงเคราะห

การประเมนปญหา ความ

ตองการและแนวทางในการให

ความชวยเหลอ

การตดตามและประเมนผลการใหความ

ชวยเหลอ

ดานกฎหมาย

คนเดกสสงคม

ดานสงคม

ดานการแพทย

๓๖

หลกกำรท ำงำนเบองตนของทมสหวชำชพ

หลกการท างานเบองตนเปนสงทจะผปฏบตงานใหความชวยเหลอเดก ตองยดเอาหลกไวเปน

แนวทางในการปฏบตงานเพอใหการท างานมประสทธภาพ ไมมปญหาและอปสรรคในการท างาน และ

ชวยใหการท างานบรรลวตถประสงคได

หลกกำรยอมรบ

หมายถง การยอมรบในคณคาและศกดศรของคนทกคน ไมมการปฏเสธหรอเลอกปฏบต แบงแยกสถานะ

เพราะการท างานตองอาศยสมพนธภาพทด ความไววางใจในการท างาน จงจะเกดความรวมมอทน าไปสผลส าเรจ และ

ผปฏบตงานตองพยายามท าความเขาใจความคด ความรสก และเหตผลของเดกทประสบปญหาใหมากทสด

หลกกำรตดสนใจดวยตนเอง

หมายถง การเคารพสทธในความเปนมนษย เชอมนวาทกคนมความสามารถคดและตดสนใจไดดวยตนเอง และ

ใหโอกาสเดกหรอผประสบปญหามสวนรวมในการวางแผนแกไขปญหาตาง ๆ หรอเลอกวธการแกไขปญหาไดดวยตนเอง

ไมใชก าหนดจากผปฏบตงานเพยงอยางเดยว ยกเวนบางกรณทไมสามารถตดสนใจเองได เชน ผพการทางสมอง

หลกกำรรกษำควำมลบ

ถอเปนหลกปฏบตส าคญในการท างาน การรกษาความลบของเดกหรอผประสบปญหาท าใหเกดความ

ไววางใจตอกน และเปนประโยชนตอกระบวนการชวยเหลอ เพราะจะท าใหไดขอเทจจรงหรอขอมลทเปนประโยชนมาก

ขน ซงอาจมการตกลงกนในบางเรองทมความจ าเปนตองเลาใหทมงานหรอผทเกยวของเพอการด าเนนการตอ หรอ

วเคราะหปญหา

หลกควำมแตกตำงระหวำงบคคล

ตองยดหลกวาคนทกคนมภมหลง บคลกภาพ ความเปนตวของตวเอง ลกษณะนสย กรยาทาทาง ความคด

ความเชอ ความสามารถ ประสบการณ แตกตางกน ท าใหทกคนไมเหมอนกน แมวาประสบปญหาเชนเดยวกนแตความ

ตองการชวยเหลอหรอรบบรการแตกตางกนได การใหความชวยเหลอจงตองเรมทความเขาใจสภาพทเปนอยของแตละคน

หลกกำรมสวนรวม

คอ การท างานรวมกนระหวางผปฏบตและผรบบรการหรอผประสบปญหา ญาต ครอบครว ชมชน ตงแตการ

คนหาสาเหต การเผชญปญหา ยอมรบ ตระหนกปญหา และวางแผนแกไขปญหารวมกน ท าใหเกดการยอมรบและ

ภมใจในความสามารถของตนเอง

๓๗

กำรประชมทมสหวชำชพ

หมำยถง การประชมปรกษาหารอของคณะท างานทมสหวชาชพ เพอรวมกนระดมสมอง

วเคราะหปญหาและหาหนทางในการแกไขปญหารวมกน

วตถประสงคของกำรประชมทมสหวชำชพ

๑. การคนหาขอเทจจรง

๒. การประเมนสภาวะดานกาย จต และสงคมของเดก และครอบครว

๓. ประเมนความตองการจ าเปนทจะรบบรการของเดกและครอบครว

๔. จดล าดบความส าคญของการใหบรการ

๕. จดท ากระบวนการใหบรการ

๖. วางแผนการใหบรการและแบงงานรบผดชอบ

๗. ตดตามประเมนผลการด าเนนการตามแผน

๘. การประเมนความส าเรจและความลมเหลวในการใหบรการ

๙. ประเมนสภาวะดานกาย จต และสงคมของเดกและครอบครว เพอยตการใหบรการ หรอสง

ตอความรบผดชอบ

๓๘

ลกษณะของกำรประชมรำยกรณ (Case Conference)

๑. การน าทมงานมาระดมสมองรวมกน ทงทมงานในองคกร หรอนอกองคกร เพอท าให

สามารถมองปญหาทมทงดานรางกาย จตใจ และสงคมของผประสบปญหาไดอยางรอบดาน

๒. มการนดหมาย ขอตกลง วน เวลาประชม

๓. ออกหนงสอเชญประชม/ มวาระการประชม มการรายงานการประชม

๔. มการก าหนดต าแหนงผรวมประชม เชน ประธาน เลขานการ คณะกรรมการรวมประชม

๕. มการก าหนดหลกการและวตถประสงคการประชมรายกรณ แตละครง

๖. ขอมลทเลอกน ามาประชมจะตองนาเชอถอ มการกลนกรองสามารถตรวจสอบได

๗. ความรวมมอรวมใจ ประสานงาน ยอมรบฟงความคดเหนซงกนและกน มความส าคญมาก

ทสดในการท าประชมรายกรณ

๘. ควรยดถอจรรยาบรรณทางวชาชพ เคารพในเกยรตศกดศรของเดก ขอมลจะเปนความลบ

และไมนนทาเดกและครอบครว

๙. ทมงานจะตองอดทน อดกลน ใจกวาง ใจเยน บางครงอาจขดแยงคดเหนไมตรงกน

๑๐. การประชมรายกรณมประโยชนสงสดอยทเดก มใชทมงาน

กำรจดเตรยมเอกสำร

๑. วาระการประชม

๒. ประวตของเดก

๓. ประวตครอบครว และผงครอบครว (family tree)

๔. สภาพปญหาปจจบนของเดก

๕. การด าเนนการชวยเหลอทผานมา

๖. ปญหา อปสรรค

๗. ความตองการแกไขปญหาจากทประชม/ผรบผดชอบ

๘. ด าเนนการประชม/สรปการประชม

๓๙

ตวอยำงระเบยบวำระกำรประชมรำยกรณ

ระเบยบวำระกำรประชมรำยกรณ (Case Conference) ครงท ............. วนท.......................................... เวลา..........................................

ณ หองประชม..................................

ระเบยบวำระท ๑ ชแจงวตถประสงคการ Conference (ประเมนสภาวะของเดกดานตางๆ เพอหาแนวทางดานการคมครอง บ าบดฟนฟ และคนสสงคม)

ระเบยบวำระท ๒ น าเสนอขอมล (สบคนขอเทจจรงและประเมนสภาวะของเดก) ๑. สภาวะทางรางกาย ๒. สภาวะทางจตใจ ๓. สภาวะทางสงคม (๑) ครอบครว (๒) เศรษฐกจ (๓) กฎหมาย

ระเบยบวำระท 3 การวางแผน/แนวทางชวยเหลอ (จดล าดบความส าคญของการใหบรการ ๑. ระยะเรงดวน ๒. ระยะสน

๓. ระยะยาว ๔. ผมหนาทเกยวของ และรบผดชอบ

ระเบยบวำระท ๔ ตดตามผลและประเมนผลด าเนนการ ๑. หนวยงานหรอบคคลทรบมตไปด าเนนการ ๒. รายงานผลการด าเนนการ

๓. พจารณาด าเนนการวาเปนไปตามมตหรอไม ๔. หากไมเปนไปตามมต คนหาสาเหต ๕. หากเปนไปตามมต ประเมนความส าเรจทด าเนนการ ๖. หากไมบรรลเปาหมาย ทบทวนกระบวนการท างานของทมทกขนตอน

๔๐

แนวทำงในกำรท ำงำนเปนทมสหวชำชพ

• จะตองมการก าหนดบทบาทหนาทรบผดชอบของตนเอง มการยอมรบใหชดเจน

• บคลากรในทมตองใหเกยรตซงกนและกน

• จะตองยอมรบฟงความคดเหนของแตละฝายเมอมขอถกเถยง

• ควรมการเขยนแนวทางการประสานงานของทมใหชดเจน

ปจจยทส ำคญของกำรท ำงำนแบบสหวชำชพ

• การคนหาและระบขอบเขตปญหา

• ระบทรพยากรททมมอยหรอทประสานงานหาได

• จดใหมแนวทาง (Guideline) ของการประสานงานของแตละคนในทมในการตดตอกบเดกและ

ครอบครว

• มการก าหนดบทบาทหนาทความรบผดชอบในการท างานของทมใหชดเจน

• มการวางแผนแนวทางการชวยเหลอประสานงานอยางเปนระบบ

ขอควรพจำรณำในกำรท ำงำนเปนทมสหวชำชพ

• ควรมความรความเขาใจในปญหาเดกรวมกน

• ควรไดรบการสนบสนนจากองคกรดานนโยบายการท างานเปนทม

• การใชภาษาทเขาใจรวมกน ในการท างาน เชน ศพทวชาการ Referral, Counseling, Diagnosis ฯลฯ

• การแกไขปญหาทเกดขนจากการท างาน เชน ขอมลไมชดเจน ขาดการประสานงาน เดกและ

ครอบครวไมใหความรวมมอ

ปญหำและทำงออกในกำรท ำงำนแบบสหวชำชพ

• ควรจดใหมการประชมอยางสม าเสมอ

• สรางความเขาใจวาทกคนในทมเทาเทยมกน

• ก าหนดขนตอนแนวทางการท างานใหชดเจน

• ท าคมอและขอตกลง (Protocols) ในการท างาน

• จดใหมการฝกอบรมเพอเพมศกยภาพทมงาน

๔๑

๓.๒ กระบวนกำรท ำงำนเพอชวยเหลอเดก

กระบวนการท างานเพอชวยเหลอเดกม ๖ ขนตอน ไดแก

การรบแจงเหต (Incident Report)

การสบคนขอเทจจรง (Fact-Finding)

การประเมนและวเคราะหปญหา (Assessment, Diagnosis)

การวางแผนเพอแกไขปญหา (Planning)

การปองกน (Prevention) การละเมดสทธเดก การด าเนนการตามแผน (Intervention)

การตดตามและประเมนผล (Follow up, Evaluation)

ทมา : ศนยประสานงานเพอพทกษสทธเดกและสตร จงหวดเชยงใหม

๔๒

ขนตอนท ๑ กำรรบแจงเหต (Incident Report)

การรบแจงเหตเปนกระบวนการขนแรกของการท างานเพอชวยเหลอเดก ซงมการละเมด ละเลย

ทอดทง แสวงประโยชน และใชความรนแรงตอเดกเกดขนไดตลอดเวลา ทงในบาน ชมชน โรงเรยน และ

สถานทท างาน บางกรณเปนการละเมดทเหนไดชด แตบางกรณ เดกๆ อาจตองทนทกขอยางเงยบๆ ใน

สภาวะการถกละเมดอนโหดรายและซอนเรนจากโลกภายนอก จงเปนสงส าคญทตองท าใหการละเมด

ทกกรณรบร และยงกวานน คอ ตองมการใหความชวยเหลอโดยผมหนาทคมครองเดก

กำรประสบเหตและกำรไดรบแจงเหต

กำรประสบเหต

หมายถง การทบคคลหนงไดพบเหน หรอสงสยวาเดกอยในภาวะเสยงตอการละเมด ละเลย

ทอดทง หรอแสวงประโยชน

กำรไดรบแจงเหต

หมายถง การทเดกคนหนงหรอบคคลคนหนงบอกกบคนอนวา เขารหรอสงสยวาเดกคนหนง

ก าลงอยในภาวะเสยงหรอก าลงถกละเมด ละเลยทอดทง หรอแสวงประโยชน หรอการทเดกเปดเผยเหต

ละเมดทเกดขนกบตนเองตอบคคลอน

การแจง หรอรายงานเมอพบเหนพฤตการณเดกถกทารณกรรม

ไมตองรบผดทางแพง ทางอาญา หรอทางปกครอง หากไดกระท าไปโดยสจรต (มาตรา ๔๑)

๔๓

กำรประสบหรอไดรบแจงเหตทชดเจนวำเปนกรณละเมด ละเลยทอดทง หรอแสวงประโยชน

มหลายกรณทเขาขายตองรายงานหรอแจงเหตอยางชดเจน ตวอยางเชน 1. เจาหนาทในหนวยงานเปนผประสบเหตนนดวยตนเอง 2. มเดกมาแจงหรอบอกเลาถงเหตละเมดแกเจาหนาทในหนวยงาน ไมวาจะเปนเหตทเกดกบ

ตนเอง หรอเกดกบเดกคนอนๆ 3. มบคคลทสาม (ทงทระบตวไดและไมได) มาแจงเหตของการละเมดหรอละเลยทอดทงซงเกดขนจรง

อยางไรกตาม มบางกรณทไมมการแจงเหตอยางเปนทางการ แตมกรณแวดลอมซงบงชดวาเดกคนนนอยในภาวะเสยงหรอไดตกเปนเหยอของการละเมด ละเลยทอดทง หรอแสวงประโยชน ตวอยางเชน

1. เดกมรอยช าผดปกตตามรางกาย มกระดกหก หรอมอาการแรกเรมของโรคตดตอทางเพศ 2. เดกมรางกายออนแอและมสภาพขาดสารอาหาร แตกลบไมไดรบการตรวจรกษาทางการแพทย 3. เดกใชชวตอยตามถนน หรอท างานในสภาพแวดลอมทเปนอนตราย ซงรวมถงงานบรการทางเพศ

กำรประสบหรอไดรบแจงเหตทไมชดเจนวำเปนกรณละเมด ละเลยทอดทง หรอแสวงประโยชน

ในบางกรณอาจไมชดเจนวาเดกก าลงถกละเมด ละเลยทอดทง หรอแสวงประโยชน โดยทวไปมกไดรบขอมลลกษณะน โดย

1. บคคลทสามบอกเลาถงความหวงใยเกยวกบเดกคนหนง โดยปราศจากหลกฐานหรอพยานรเหน 2. มขาวลอในชมชนหรอโรงเรยน ถงสภาพปญหาของเดกคนหนง

หรออาจมสงบอกเหตวาเดกคนนนก าลงประสบภาวะยากล าบาก เชน 1. เดกคนนนแสดงอาการปลกตวจากสงคม หรอแสดงกรยารนแรงและกาวราว เดกอาจแสดง

พฤตกรรมทางเพศซงไมเหมาะสมสอดคลองกบอาย 2. เดกคนนนออกจากโรงเรยน หรอแยกตวจากกจกรรมทางสงคมโดยฉบพลน

ความเปลยนแปลงตางๆ ของเดกคนนนอาจเกดขนอยางคอยเปนคอยไปจนสงเกตเหนไดยาก อาจไมมเหตการณเพยงเหตการณเดยวทจะเปนตวบอกเหต แตเปนการคอยๆ สะสมเพมพนจากหลายเหตปจจย ในกรณเชนนสงทส าคญยง กคอ บคคล ครอบครว และชมชนทเกยวของจะตองสงเกตเหนสญญาณเหลาน และรบรถงอาหารและพฤตกรรมตางๆ ของเดกทอยในภาวะถกละเมดหรอละเลยทอดทง

๔๔

กำรประเมนควำมเสยงเบองตน

ในการรบแจงเหต พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ บญญตใหผใดสงสยหรอรวาเดก

ก าลงตกอยในภาวะเสยงตอการถกละเมด ละเลยทอดทง แสวงประโยชน และถกใชความรนแรง จะตอง

มหนาทตามกฎหมายในการใหความชวยเหลอ และแจงเหตโดยไมชกชา โดยจะตองท าการประเมน

ความเสยงเบองตนทเกดขนกบเดกคนนนๆ

ระดบของภำวะเสยง

ระดบของภาวะเสยงแบงออกเปน 3 ระดบ คอ

๑. ภาวะเสยงต า

๒. ภาวะเสยงสง

๓. ภาวะเสยงฉกเฉน

ใครเปนผประเมนควำมเสยงเบองตน???

๑. กำรประเมนควำมเสยงและตรวจสอบขอเทจจรงเบองตน

- เจาพนกงานต ารวจ

- องคกรเอกชนในพนท

- นกสงคมสงเคราะห

๒. กำรประเมนควำมเสยงและตรวจสอบขอเทจจรงโดยผเชยวชำญ

- กมารแพทย นตแพทย แพทยทวไป

- นกจตวทยา จตแพทย พยาบาล

- นกสงคมสงเคราะห

๔๕

๑. ภำวะเสยงต ำ

นยำม

เดกไมไดก าลงเผชญกบภยของการละเมด ละเลยทอดทง หรอแสวงประโยชนในขณะนน

ตวอยำง

มครอบครวทประสบปญหาดานการเงนเนองจากการตกงานหรอครอบครวแตกแยก สงผลให

เดกไมไดรบการดแลเอาใจใสโดยไมเจตนา อกทงยงมความตงเครยดในครอบครวมากขน รวมถงการใช

วาจาทาทายขมขกน การใชก าลง หรอการใชสารเสพตด

ในกรณเชนน เดกยอมตกอยในภาวะเสยงหากสถานการณลกลามมากขน ดงนน ครอบครวนจง

ตองไดรบการสนบสนนและสงเคราะหใหสามารถผอนผนภาวะยากล าบากนนไปได

วธปฏบต

ภาวะเสยงต าไมใชภาวะท “ไมตองด าเนนการใดใด” ทงนการทผประเมนไดระบวา มความ

เปนไปไดทเดกจะเสยงกบการถกละเมดหรอแสวงประโยชน กบงชดวาเดกคนนนอยในภาวะทนาหวงใย

การปฏบตส าหรบความเสยงต าจะตองสอดคลองกบลกษณะของปญหา และใหพจารณาถงความ

เชอมโยงและรปแบบของเหตการณตางๆ ทเคยเกดขนมากอนอยางถถวน

ผพบเหตจะตองท าการจดบนทกเพอตดตามสถานการณของเดกมความกาวหนาหรอถดถอย

อยางไร และเพอใหท าการประเมนภาวะเสยงในอนาคตไดโดยไมมอคต

ใหด ำเนนกำรภำยใน ๗ วน

๔๖

๒. ภำวะเสยงสง

นยำม

มเดกอยในภาวะเสยง หรอเปนเหยอ การละเมด ละเลยทอดทง และแสวงประโยชน ซงนาจะสง

ผลกระทบรนแรงตอความเปนอยทด และพฒนาการทางรางกายและจตใจของเดกคนนน

ตวอยำง

๑. เดกทอยในภาวะถกท ารายทางเพศโดยสมาชกในครอบครว หรอเพอน

๒. เดกทอยในภาวะถกผใหญชกตอย เตะ หรอใชไฟจ

๓. เดกทไมไดรบการดแลดานรางกาย จนตองดแลตนเองในดานนกอนถงวยอนควร

๔. เดกทอยในภาวะตองขอทานตามถนน หนออกจากบาน หรอขาดผเลยงด

๕. เดกทมแนวโนมจะถกคามนษย หรอขายใหท างานบรการทางเพศ

๖. เดกทถกบงคบใหท างานในสถานทอนตรายและกดขแรงงาน

๗. เดกทถกเลยงดอยางโหดราย ขตะคอก กกขงโดดเดยว และเปนทกขใจเนองจากขาดความรก

ความเขาใจ

๘. เดกทครอบครวไดรบผลกระทบอยางรายแรงจากปญหาการใชสงเสพตดและสรา

วธปฏบต

เดกทประสบ (หรอถกระบวาประสบ) กบภาวะใดภาวะหนงยอมเขาขายประสบภาวะเสยงสง

นนคอ เสยงกบการบาดเจบอยางรายแรง หรออาจถงขนเสยชวต

ใหผรบแจงเหต พนกงานเจาหนาท นกสงคมสงเคราะหด าเนนการใหความชวยเหลอภำยใน

๒๔ ชวโมง

๔๗

๓. ภำวะเสยงฉกเฉน

นยำม

เดกอยในภาวะเสยงทรายแรงและฉบพลนมากจนตองใหการชวยเหลอทนท เพราะหากลาชา

เดกจะมอนตรายและอาจเปนภยตอความอยรอดของเดก หรอถาไมใหการชวยเหลอทนทกอาจตามหา

ตวเดกไมพบเดก

ตวอยำง

๑. เดกตกอยในสภาพแวดลอมทก าลงมการใชความรนแรง

๒. ก าลงมการเตรยมการเพอขาย/คาเดกไปเปนแรงงานหรอขอทาน

๓. มเดกเสยชวตดวยสาเหตทนาสงสย โดยในบานนนมเดกคนอนอาศยอยดวย หรอมเดก

บาดเจบอยางรนแรงดวยสาเหตทไมใชอบตเหต

๔. มเดกถกท ารายทางเพศอยางรายแรง ซงรวมถงการถกขมขนหรอบงคบใหคาประเวณ

๕. มเดกทไมอาจดแลใหตนเองปลอดภยไดเนองจากความออนวย ขาดประสบการณ หรอการ

ใชสารเสพตด โดยเฉพาะเดกเรรอน หรอเดกทขาดผเลยงด

วธปฏบต

การแกปญหาฉกเฉนมกจะตองไดรบการสนบสนนจากต ารวจ โดยอาจตองแยกตวเดกออกจาก

สภาพแวดลอมปจจบน และน าไปไวในสถานทปลอดภย

ใหด ำเนนกำรชวยเหลอเดกทนทตำมควำมจ ำเปน

๔๘

กระบวนกำรประเมนควำมเสยงเบองตน

ประสบหรอไดรบแจงเหต

ไดรบขอมลประเมนความเสยง

เบองตน

ท าการประเมนความเสยงเบองตน

แจงตารวจ

โดยทนท

ปฏบตการฉกเฉน

เพอชวยใหเดกปลอดภย

สงตวเดกไปรบบรการ

คมครอง (ศนยพงได)

สงโทรสารผลการประเมน

ความเสยงเบองตนไปให

พมจ.

ภายใน ๒๔ ชวโมง

ตดตอ พมจ. เพอตรวจสอบ

กบแฟมขอมลเดม

สงโทรสารขอมลไปให

พมจ.

ภายใน ๒๔ ชวโมง

๑. สงตวเดกไปรบบรการ

คมครอง

๒. พจารณาใชอานาจทาง

กฎหมายเพอคมครองเดก

สงตวเดกไปรบการ

สงเคราะห แจงเรองแก

พมจ.

สงผลการประเมนความ

เสยงเบองตนให พมจ.

ภายใน ๗ วน

พมจ. ประสานงานในกระบวนการกาหนดตวผจดบรการทางสงคม

รายกรณสาหรบเดกและครอบครวนน

หากผจดบรการทางสงคมรายกรณเปนพนกงานเจาหนาท

ใหยดตามกระบวนการชวยเหลอเดก

ทาการประเมนความ

เสยงเบองตนของเดก

อนๆ ทกคนทอาศยใน

ครอบครวนน

ภาวะเสยง

ฉกเฉน

ภาวะเสยง

สง

ภาวะเสยง

ต า

๔๙

ตวอยำง รำยงำนกำรรบแจงเหตเบองตน

รำยงำนกำรรบแจงเหตเบองตน

เลขท................/................

วนทรบแจง......................................

กรณ ลวงเกน ทารณฯ โสเภณ แรงงาน หาย-ลกพา ทอดทง/ละเลย ขอทาน

เดกกระท าความผด ปญหาครอบครว แยงอ านาจปกครอง อน ๆ ระบ.....................................

ชอผแจง.............................................................อาชพ.....................................ความสมพนธกบเดก.........................

ทอยผแจง.............................................................................................................โทรศพท......................................

ชอผรบแจง..........................................................................ต าแหนง.......................................................................

รบแจงโดย มาดวยตนเอง โทรศพท จดหมาย นสพ. อน ๆ ระบ......................................

ชอ-นามสกลผเสยหาย.................................................................ชอเลน........................เพศ..............อาย..............ป

วนเดอนปเกด.............................หรอปเกดโดยประมาณ.......................เชอชาต.......................สญชาต.......................

ศาสนา...............................เลขทบตรประจ าตวประชาชน...........................................................................................

การศกษา ในระบบ

ก าลงศกษาอยชน................................... จบการศกษาชน......................................

นอกระบบ ระบ...............................................

วยยงไมถงเกณฑการศกษา

ไมไดรบการศกษา

ชอโรงเรยน........................................................................ทตงโรงเรยน......................................................................

............................................................................................โทรศพท........................................................................

ครประจ าชนปจจบนชอ..............................................................................................................................................

บดาชอ..................................................................อาย........ป อาชพ.........................................การศกษา.................

มารดาชอ...........................................................อาย........ป อาชพ............................................การศกษา.................

สถานภาพ อยดวยกน (จดทะเบยนสมรส/ไมไดจด) หยาราง

๕๐

บดาเสยชวต มารดาเสยชวต

ทอย....................................................................................................................โทรศพท......................................... บดาเลยงชอ.................................................อาย........ป อาชพ.........................................การศกษา........................... มารดาเลยงชอ.............................................อาย........ป อาชพ.........................................การศกษา........................... ทอย.......................................................................................................................โทรศพท....................................... ผปกครองชอ................................................อาย........ป อาชพ.........................................การศกษา........................... ทอย.......................................................................................................................โทรศพท....................................... เดกอาศยอยกบใคร ระบชอ-สกล..................................................................ความสมพนธกบเดก.............................. ทอยปจจบน............................................................................................................โทรศพท...................................... สถานทใกลเคยง......................................................................................................................................................... ลกษณะชมชมและสภาพแวดลอม.............................................................................................................................. ความสมพนธของครอบครวกบเพอนบาน.................................................................................................................... ......................................................................................................ทอย..................................................................... บคคลทเดกสนทมากทสดชอ-สกล.....................................................ทอย.................................................................. .......................................................................................................ความสมพนธกบเดก............................................

ชอ-สกลผกระท า....................................................................................เพศ........อาย...........ป วนเดอนปเกด/ปเกด

โดยประมาณ................................อาชพ........................................เชอชาต..............สญชาต..............ศาสนา.............. ความสมพนธกบเดก บดา มารดา บดาเลยง มารดาเลยง ป ยา ตา ยาย ลง ปา นา อา พ นอง ลกพลกนอง ผอปการะ

คนอน/แฟนของพอหรอแม คนแปลกหนา (ไมเคยเหนมากอน) ระบ................................................................................................................. คนรจก ระบ........................................... คร ระบ.................................... เปนบคคลทสนท/มอทธพลตอคนในครอบครว ระบ...........................................

สภาพเหตการณทเกดขน

.................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................. วนเดอนปทเกดเหต....................................เวลา......................ลกษณะสถานทเกดเหต...............................................

๕๑

ทอยทเกดเหต.............................................................................................................................................................

แจงความท............................................................ขอหา...........................................................................................

เจาของคดชอ...........................................................ทอย/โทรศพท.............................................................................

ความตองการใหชวยเหลอ..........................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

บคคลทเกยวของ/ใหขอมลเพมเตม

1. ชอ-สกล.........................................................ทอย/โทรศพท......................................................................

2. ชอ-สกล.........................................................ทอย/โทรศพท.......................................................................

ลกษณะภายในบาน.....................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

ลกษณะภายนอกบาน.................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

ลกษณะชมชน/สงแวดลอม..........................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

สงทสงเกตเหนไดชด....................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................

แผนททอยเดกและครอบครว

๕๒

ขนตอนท ๒ กำรสบคนขอเทจจรง (Fact-finding)

การสบคนขอเทจจรง คอ การเกบรวบรวมขอมลดานตาง ๆ ทจ าเปนและเกยวของ โดยใชวธการสมภาษณ การสงเกต การเยยมบาน เอกสารส าคญทเกยวของ กระบวนการนถอวาส าคญในการคนหาวาใครคอบคคลทเดอดรอน/ตองการความชวยเหลอ มปญหาอะไร สาเหตเกดจากอะไร และ

ตองการ ความชวยเหลออะไรบาง

กำรสมภำษณควรจะตองสมภำษณบคคล ดงตอไปน

๑. ตวเดก (Client) ๒. ครอบครวของเดก (Client-system) ๓. บคคลแวดลอมอนๆ (Sub-system) เชน โรงพยาบาล โรงเรยน ชมชนและเครอ

ญาต

หวขอในกำรสมภำษณ แบงออกเปนประเดนตางๆ ดงตอไปน คอ

๑. ประวตเดก

สขภาพกายและสขภาพจต ประวตการคลอด โรคประจ าตว

การเลยงด ผดแล อปการะ

ประวตการศกษา ผลการเรยน

ความสมพนธในครอบครว

ทศนคตตอเรองทเกดขน

๕๓

๒. ประวตบดามารดา เชนเดยวกบขอ ๑.

๓. สภาพครอบครวและแผนผงครอบครวเดก (family tree)

๔. ขอมลผกระท าผด ความสมพนธกบเดก

๕. ลกษณะของการละเมดเดก สภาพเหตการณทเกดขน

๖. อาการบาดเจบทเกดขนกบเดก

๗. การด าเนนการในเรองกฎหมาย หลกฐานทางคด

๘. การด าเนนการทางการแพทย ผลการตรวจรางกายเดก

๙. การด าเนนการขนตอไป ปญหาอปสรรค

เทคนคทใชในกำรสบคนขอเทจจรง

๑) เทคนคกำรสมภำษณ (Interview)

เทคนคการสมภาษณ เปนเทคนคทมความส าคญอยางมาก ผสมภาษณตองมการเตรยมตวกอน

การสมภาษณ มการสรางความคนเคยกบเดก การซกถามรายละเอยดส าคญตางๆ การประเมนความ

นาเชอถอไดของสงทเดกเลาใหฟง ตลอดจนการยตการสมภาษณ ดงน

๑. กำรเตรยมตวกอนกำรสมภำษณ

ควรสมภาษณผแจงเหตกอน แบบตวตอตว ไมใชการพดทางโทรศพท ซงการพบกนจะท าใหได

ขอมลมากกวา และเปนการท าความรจกกบผแจงเหตไดดกวา ควรสมภาษณใหเรวทสดหลงจากททราบ

วามเหตการณเกดขน โดยมทกษะทจ าเปน คอ

เลอกสถานททใชในการสมภาษณใหมความเปนสวนตว มการรบกวนนอยทสด ไมมความ

กดดนจากพอแม

พจารณาวาควรอดเทป หรอถายวดโอ หรอเพยงจดบนทก

สมภาษณเดกโดยไมมบคคลอนอยในหองดวย (ถาท าได)

๕๔

หากจ าเปนตองสมภาษณมากกวาหนงครง (อาจตองท าถงสองหรอสามครง) ควรท าโดยผสมภาษณคนเดมหรอทมเดม

กรณทผสมภาษณเปนเจาหนาทต ารวจ ควรพยายามไมแตงเครองแบบในขณะสมภาษณ เพราะผกระท ามกจะหลอกเดกวาถาไปฟองใคร เดกจะถกต ารวจจบ ท าใหเดกไมกลาพดกบคนทแตงเครองแบบ

ไมสมภาษณเดกตรงกบเวลาทเดกตองนอนกลางวน

๒. กำรสรำงควำมคนเคย

แนะน าตวเอง นงในระดบสายตาเดก (เชน นงบนพน) พดคยเรองโรงเรยน เลนเกม ระบายสโดยไมตองกลววาเสอผาเดกจะเปอน เลาใหเดกฟงวาผสมภาษณเปนใคร ท างานอะไร ตองท าอะไรบาง

ถามเดกวา “รหรอเปลาวาผสมภาษณมาท าอะไรในสถานททใชสมภาษณ?” พยายามใหเวลาเดกมากๆ ทจะเปดเผยเรอง ถาเดกยงไมพดใหบอกวา “มบางคนเขาเปนหวงหนนะ” หรออางค าพดทเดกใชบอกผแจงเหต บางครงการพดโดยสมมตวาพดผานโทรศพทของเลน กอาจจะชวยใหเดกโตตอบ

ไดงายขน ควรบอกกบเดกวา ผสมภาษณพบเดกมามากและเหตการณแบบนไมไดเกดขนกบเดกเพยง

คนเดยว

พยายามใชค าพดทเดกใช เชน ถาเดกบอกวามปญหาทบานกใหถามตอวา “มปญหาทบานหรอ? เปนปญหาแบบไหนละ?” หรอแมแตเดกใชค าผดๆ กควรใชตาม ไมควรไปแกไข เชน “หนบอกวาเขาจบกะปง (อวยวะเพศ) เหรอ?” (แตควรตรวจสอบใหแนใจวา ค าพดทเดกใชนนหมายถงอะไร เชน ให

ชบางสวนของภาพเปลอยกาย หรอตกตา) พยายามหาโอกาสบอกเดกใหรวา ผสมภาษณเขาใจวาเดกอาจจะกลวหรอไมสบายใจท

ตองมาอยททใชสมภาษณ ควรพยายามใหความมนใจกบเดก เชน พดวา “ลงเขาใจวาหนคงจะล าบากใจ

แตลงยนดทจะรบฟงและชวยเหลอนะ” พยายามพดถงตอนทเกดเหตการณขนครงแรกกอน เพราะการถามเชนนจะดนากลวนอย

กวา หรอท าใหเดกล าบากใจทจะพดนอยกวาการพดถงเหตการณครงหลงสด และยงจะชวยใหเหน

ล าดบของเหตการณไดดกวาดวย

๕๕

อยาใชค าถามน า เชน “แลวเขาดงกางเกงหนลงหรอเปลา?” เพราะเดกจะตอบค าถามวาใชหรอไมใชเทานน แตควรถามเดกดวยค าถามปลายเปด เชน “แลวเกดอะไรขนหลงจากนน?” เพราะจะ

ท าใหไดขอมลมากกวา การวางแผนผงหรอสถานทเกดเหตอาจจะชวยใหเดกอธบายไดงายขน หรอถามการใช

ตกตาประกอบในการอธบาย กอาจใหเดกใชหองทงหมดเปนฉากจ าลองเหตการณได

หากตองการทราบวา ผกระท าพยายามบอกใหเดกรกษาเรองทเกดขนใหเปนความลบหรอไม แมวาเดกจะบอกวาไมไดบอกใครเลยเกยวกบเรองน ควรถามเดกวา “คณแมของหนวายงไงเกยวกบเรองนบาง?” “คณครละ?” เดกอาจจะบอกวา “หนไมเคยบอกใครเลยเพราะตองการรกษา

ความลบ” ซงจะท าใหรวาผกระท าใชวธใดในการหลอกลวงเดก อยาสมผสแตะตองตวเดก นอกเสยจากวาเดกจะสมผสผสมภาษณกอน และการสมผสนน

ตองเปนไปอยางเหมาะสมเทานน

๓. กำรซกถำมรำยละเอยด

พยายามอยาแสดงปฏกรยาแบบตกใจหรอหวนไหวเกนควร เพยงบอกรบ “ครบ” “คะ” หรอผงกศรษะกเพยงพอแลว

อยาตดสนบนหรอใหของรางวลเดกเพอใหพด เชน ใหขนมหรอลกอม หากสงสยวาเดกอาจจะโกหก อยากลาวโทษเดก เพยงแตพดวา “ลองบอกปาใหมอกครงส

คราวนเอาเฉพาะสวนทเกดขนจรงๆ นะ”

ใชการพดทบทวนประโยคของเดกซ าหรอสะทอนอารมณใหเดกเหนวา ขณะนนผสมภาษณก าลงตงใจฟงและเขาใจสงทเดกเลา

๔. กำรประเมนควำมนำเชอถอไดของสงทเดกเลำใหฟง

พอแมมกแมจะเปนผยนยนความนาเชอถอของเดกไมได นอกจากวาเขาจะสารภาพเองวา เขาเปนผกระท า หรอเปนผรเหนเหตการณ หรอยนยนวาเดกเคยเปดเผยเรองนกบเขามากอน

การประเมนวามการกระท าทารณกรรมซ าๆ หรอไม ใหถามเดกวา ผกระท ามโอกาสอยกบเดกตามล าพงระยะเวลาหนงหรอไม ถามโอกาส กมความเปนไปไดสงวาเดกอาจถกละเมดหลายครงตดตอกน

๕๖

ล าดบความรนแรงของการลวงละเมดทางเพศ มกเรมดวยการสมผสอยางผวเผนแลวคอยๆ ใกลชดมากขนเรอยๆ หรอไม

เดกควรจะสามารถบอกรายละเอยดของพฤตกรรมทางเพศของผกระท าได เดกควรจะสามารถบอกรายละเอยดไดวา ขณะเกดเหตการณนน สถานการณแวดลอม

เปนอยางไร เชน “มนเปนงานวนเกดของนาสมศร” “ตดตไดลกหมาตวใหม” “ปองแวะมาเทยววนนน”

ผสมภาษณมกจะสงเกตไดวา เดกไดรบการซอมมาใหพดหรอไม โดยพจารณาไดจากการทเดกจะพดประโยคเดมซ าๆ หรอการใชศพทยากเกนวยของเดก หรอหากการทารณกรรมทางเพศเกดขนอยางฉบพลนและมการใชความรนแรง เดกอาจจะจ ารายละเอยดของพฤตกรรมทางเพศของผกระท า

และสถานการณแวดลอมไมได

๕. กำรยตสมภำษณ

ควรยกยองชมเชยเดกทสามารถเลาเหตการณได ย าใหเดกเขาใจอกครงวา ความผดอยท

ผกระท าไมใชอยทเดก อธบายขนตอไปวาจะเกดอะไรขน แตไมควรอธบายไปไกลๆ เชน ๖ เดอนหลงจากนจะเปน

อยางไร นอกเสยจากวาเดกจะถาม

ทบทวนบนทกทจดไวขณะสมภาษณ โดยพดใหเดกฟงและชวยตรวจวามอะไรผดพลาดหรอไม

๒) เทคนคกำรสงเกต (Observation)

กรยาอาการ พฤตกรรม บคลกภาพ ความเสยหายและโรคภยไขเจบทมองเหนไดดวยตา ไดแก

สขภาพกาย เชน ไมเคยรบวคซน เปนหวดเรอรง ขาดสารอาหาร

ความเสยหายทเกดจากการถกกระท า เชน กระดกหก กระดกราว บาดแผลตามรางกาย

โรคตดตอทางเพศสมพนธ การตงครรภ

สขอนามย เชน ฟนผ กลนตว เปนเหา มขไคล

พฒนาการดานรางกายชาหรอผดปกต

พฒนาการดานสตปญญาผดปกตไมสมวย

๕๗

ความเสยหายดานจตใจ

พฤตกรรมทผดปกต เชน เหมอลอย กาวราว ชา รองกวนโยเย

ปญหาสขภาพจตทผดปกต เชน หวาดระแวง เครยด ซมเศรา อารมณแปรปรวน

พฒนาการอารมณจตใจทผดปกต เชน ปญหาการควบคมตนเอง

๓) เทคนคกำรเยยมบำน (Home Visit)

การเยยมบานเปนทกษะมความส าคญมากส าหรบการคนหาขอเทจจรงในขนตอนแรก และม

ความส าคญในทกขนตอนของกระบวนการปฏบตงาน

เปำหมำยของกำรเยยมบำน คอ

รจกและเขาใจเดกและครอบครวในสภาวะแวดลอมทางสงคม ทมผลตอการเตบโตและ

มพฒนาการรอบดานอยางเหมาะสมกบวย (คนหาขอเทจจรง )

สรางและพฒนาสมพนธภาพ ระหวางผปฏบตงานกบเดกและผปกครองบนพนฐาน

บรรยากาศอยางไมเปนทางการ และเปนมตร

จดโปรแกรมฟนฟ แกไข พฒนาและสงเสรมพฒนาการเดกอยางเหมาะสม

ตดตามประเมนผลของโปรแกรมทจด ตลอดจนพฒนาการด าเนนงานอยางเหมาะสม

และมประสทธภาพ

๕๘

ทกษะทจ ำเปนในกำรเยยมบำน

การเปนผสนทนาทด เชน ถาม โตตอบ และฟงอยางตงใจ สรางบรรยากาศเปนกนเองในกรณยงไมคนเคย

การสรางสมพนธภาพ เชน ยม ทกทาย จรงใจและเขาใจวฒนธรรมความเชอของแตละคน ความร ความเขาใจในเรองทเกยวของโดยตรง และสมภาษณตามประเดนทตองการ

ตามวตถประสงคของการเยยมบาน

การระดมทรพยากร เชน (๑) การส ารวจ คนหา (หนวยงาน บคลากร)ในพนททเกยวของ ในการสงเคราะหและ

คมครองเดก

(๒) สรางสมพนธภาพและท าความรจกหนวยงานและบรการของหนวยงานอยางตอเนอง (๓) มสวนรวมในกจกรรมตางๆ ของหนวยงานทเปนเครอขาย (๔) กระตนและชกจงบคคลหรอหนวยงานทไมเปนทางการเขาสกระบวนการสงเคราะห

และคมครองเดก การประสานงานและรวมมอการท างานแบบภาคในรปทมสหวชาชพ

เครอขำยทเกยวของในกำรสงเครำะหและคมครองเดกในชมชน

(๑) เจาหนาทดานสาธารณสข ซงรวมถง อาสาสมครสาธารณสข ผดงครรภ และ

พยาบาลประจ าชมชน (๒) เจาหนาทต ารวจชมชน (๓) ครทงในและนอกระบบโรงเรยน

(๔) เจาหนาทฝายสวสดการสงคมขององคกรปกครองสวนทองถน (๕) องคกรชมชน องคกรดานศาสนา และองคกรพฒนาเอกชน (๖) ชมชนสญชาตอน และกลมผอพยพ

(๗) กลมสตร ชมรมผสงอาย และชมรมอนๆ ในชมชน (๘) ผน าชมชนทงแบบเปนทางการ และไมเปนทางการ (๙) ผน าทางศาสนาในชมชน

(๑๐) อาสาสมครสงกดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

๕๙

หลงกำรเยยมบำนจะตองจดบนทกทนท ขอมลทควรบนทก ไดแก

สภำพภำยนอก

(๑) ขอมลสภาพทพกอาศย เชน ลกษณะตวบาน จ านวนหอง ความสะอาดรอบทง

ภายในและภายนอกตวบาน (๒) ทตงในชมชน ความสมพนธกบเพอนบาน เครอญาต (๓) การยายถน ความสะดวกในการคมนาคม

(๔) สถาบนตาง ๆ ในชมชน สภำพภำยในครอบครว

(๑) สภาพทางเศรษฐกจของครวเรอน เชน ฐานะด-ยากจน รายไดของครอบครว

(๒) ความสมพนธของสมาชกในครอบครว (๓) สขภาพอนามยของสมาชกในครวเรอน (๔) ขอสงเกต ขอมลอนๆ ทคดวาเปนประโยชน

๔) เทคนคกำรจดบนทก

ผสมภาษณจ าเปนตองจดบนทก ซงจะน ามาใชจดท ารายงาน ในตอนเรมตนสมภาษณ ควรอธบายใหเดก/ครอบครวทราบวาจ าเปนตองจดบนทกไปดวย

แมวาการจดบนทกจะมความจ าเปน แตกอาจจะสงผลลบตอการสอสาร เพราะการจดบนทกมากเกนไปท าใหผสมภาษณขาดความสนใจในการสงเกตและการรบฟง เดกอาจจะรสกวาถกทอดทงเนองจากผสมภาษณไมไดใสใจอยางเตมทในขณะท จดบนทก ในทางตรง

ขาม ถาหากจดบนทกนอยเกนไป เดกอาจจะรสกวาผสมภาษณใหความส าคญกบค าตอบบางอยาง มากกวาค าตอบอนๆ บางครงเดกมกจะคาดหวงวาผสมภาษณจะจดบนทก และจะรสกสบสนหากไมท า

บางครงบนทกทไดจดไวอาจจะถกใชโดยผใหความชวยเหลอเดกจากหนวยงานอน จงเปนสงส าคญทจะตองเขยนใหอานออกไดงาย และไมใชค ายอมากเกนไป ซงจะท าใหคนอนไมสามารถท าความเขาใจได และบางครงถาผสมภาษณเลอกใชเครองบนทกเสยงเปนสงทตอง

ระวงเพราะจะท าใหเดกเกดความรสกไมสะดวกใจทจะพด

๖๐

๕) เอกสำรส ำคญ (Documents)

ขอมลของเดกสามารถคนหาจากเอกสารส าคญตางๆ ไดแก

ใบสตบตร

ทะเบยนบาน

บตรประจ าตวประชาชน

หลกฐานการศกษา

ประวตการรกษาพยาบาล ฯลฯ

เอกสารตางๆ เหลานสามารถใหขอมลขอเทจจรงเกยวกบเดก ครอบครว และผกระท าผดได ซง

จะชวยใหผปฏบตงานใหความชวยเหลอเดก ไมตองสอบถามรายละเอยดทปรากฏในเอกสาร และควร

เกบรวบรวมไวเพอเปนหลกฐาน และจดท าขอมลประวตของเดก

ขอมลตางๆ ของเดกและครอบครว

ตองเกบรกษาเปนความลบ

แตสามารถเปดเผยในทมสหวชาชพ

เพอใหความชวยเหลอเดก

ตามความจ าเปนไดครบ

๖๑

ขนตอนท ๓ กำรประเมนและวเครำะหปญหำ (Assessment, Diagnosis)

การประเมนเพอการชวยเหลอเปนการประเมนสภาพทางรางกาย จตใจ สงคม ของเดกเพอการ

ชวยเหลอทงทางสงคม ทางการแพทยและทางกฎหมาย และเพอการบ าบดฟนฟและสงเดกคนสสงคม

ในทสด ทงนตองไมใชการประเมนโดยอาศยความคดเหนสวนตวหรอความคดเหนของวชาชพเดยว แต

ตองเปนการประเมนโดยทมสหวชาชพ

กำรประชมทมสหวชำชพเพอประเมนและวเครำะหปญหำ มประเดนตอไปน คอ

๑. กำรประเมนตวเดก

๑) ดำนรำงกำย

การประเมนตวเดกจะตองประเมนดานสขภาพกายของเดก โดยพจารณาใหสอดคลองกบ

พฒนาการทง ๕ ดานของเดกตามอาย เชน สมอง ตา ห คอ ชองปาก ฟน กลามเนอมดใหญ กลามเนอมดเลก ผม เลบ ผวหนง กระดก ฯลฯ

ใหพจารณาอาการบาดเจบทางกายทเดกไดรบ หรอรองรอยการถกละเมดทางเพศ โดยด

จากผลการตรวจของแพทยกมารเวช หรอแพทยสตนารเวช วามความรนแรงเพยงใด อยางไร เพอการรกษาบ าบดทางรางกาย โดยเฉพาะโรคตดตอทางเพศสมพนธ

กรณทเดกถกละเมดทางเพศมาตองใหแพทยตรวจรกษาชนสตรใหดวยในขนตอนทนก

สงคมสงเคราะหหรอผรบแจงเหตสงเดกมาตรวจรางกายในครงแรก เพอมใหเดกตองถกตรวจซ าหลายครง

ควรสอบประวตการมโรคประต าตวของเดกเพอการประเมนและการบ าบดรกษาดวย

๒) ดำนสขภำพจตของเดก ใหประเมนโดยฝายจตเวช เชน

ผลการตรวจประเมนความสามารถทางสตปญญา (IQ) ผลการตรวจประเมนความสามารถทางอารมณ (EQ) และความเครยดของเดก ผลการจดกจกรรมจตบ าบด (ถาม) ทงเฉพาะรายหรอกลม

สรปผลดานบคลกภาพของเดก

๖๒

๓) ดำนสงคม ใหประเมนประเดนตางๆ เชน

ความสมพนธของเดกกบครอบครว ประวตเดกและครอบครว ประวตบดามารดา

ผลการเรยนของเดก พฤตกรรมของเดกในโรงเรยน การคบเพอน ความเหนของครประจ า

ชน

ประเมนสภาวะครอบครว ความสมพนธระหวางบดามารดา ทงดานบวกและดานลบ

ประเมนระบบการเกอหนนทางสงคม (Supporting Systems) เชน เครอญาต

๒. กำรประเมนครอบครว มประเดนทตองพจารณา ไดแก

ทกษะการเปนพอแม หรอผดแล การจดการกบปญหาตางๆ ทเกดขน

บทบาทหนาทความรบผดชอบของสมาชกในครอบครวเปนไปตามบทบาททควรจะเปน

หรอไม ไมควรยดบรรทดฐานของสงคม

การเปนแบบอยางทดของคนในครอบครว และของพอแม

การสอสารของครอบครว วามปฏสมพนธกนหรอมความใกลชดกนมากนอยเพยงใด

ความผกพนทเกดขนในครอบครว

เศรษฐกจ รายไดของครอบครวเปนอยางไร มความพรอมเพยงใด

จ านวนสมาชกในครอบครว (ถามสมาชกมาก อาจมอทธพลตอการตดสนใจ)

๓. กำรสนบสนนทำงสงคม

ขอมลจากการเยยมบาน เพอประเมนวาเครอญาตมสวนชวยเหลอเดกหรอไม

องคกรทองถน ชมชน มสวนรวมมากนอยเพยงใด

บรการทางสวสดการสงคมโดยรวมทมตอเดกมากนอยเพยงใด และคนในชมชนรบรตอ

สวสดการสงคมทมเหลานนมากนอยเพยงใด

๖๓

ขนตอนท ๔ กำรวำงแผนเพอแกไขปญหำ (Planning)

การวางแผนชวยเหลอเดกเปนกระบวนการท างานรวมกนระหวางบคคลและหนวยงานตางๆ

เพอวางแผนทงระยะวกฤต ระยะสนและระยะยาว เพอใหหลกประกนวาเดกจะปลอดภยและไดรบการ

คมครอง กระบวนการนเปนการคดคนอยางสรางสรรคเพอหาวธแกปญหาอยางยงยน โดยอาจจดท า

รางแผนการขนกอน เพอแกไขปรบปรงในขนการประชมรายกรณ (Case conference) หรออาจจดท า

แผนขนจากผลสรปของการประชมรายกรณกได ทงนขนอยกบความเรงดวนของกรณนนๆ

การวางแผนเพอแกไขปญหาควรจะตองใหเดกและครอบครวมสวนรวมในการตดสนใจ รวมกบ

ผเชยวชาญในทมสหวชาชพทงทางดานรางกาย จตใจ และสงคม โดยจะตองมการวางแผนดานวธการ

ทรพยากรทจะใช ผมสวนเกยวของกบการชวยเหลอ รวมทงมการก าหนดบทบาทหนาทของผเกยวของ

เพอใหความชวยเหลอเดก

การวางแผนการชวยเหลอ ระยะวกฤต ระยะสน ระยะยาว ในประเดนดงตอไปน

๑. ดานการคมครอง

๒. การบ าบดฟนฟ

- ดานรางกาย

- ดานจตใจ

- ดานสงคม

๓. การคนสสงคม

๔. การปองกน

ตวอยำง: กำรวำงแผนเพอชวยเหลอเดกถกกระท ำช ำเรำ

- ระยะเรงดวน : รบสงไปรกษายงโรงพยาบาล ด าเนนการเกบหลกฐานทางคดความ

- ระยะสน : ชวยใหค าปรกษาบ าบดทางดานจตใจ

- ระยะยำว : ฟนฟสภาพจตใจ และการปรบตวใหเขากบสงคม ครอบครว การเรยน

๖๔

ขนตอนท ๕ กำรด ำเนนกำรตำมแผน (Intervention)

การด าเนนการตามแผน คอ การด าเนนกจกรรมของหนวยงานรบผดชอบตามทไดแบงบทบาท

หนาทและวางแผนเกยวกบระยะเวลาไว ไดแก

๑. กำรคมครองสวสดภำพเดก

หลกการส าคญทตองค านงในการปฏบตงานคมครองเดก คอ การแยกเดกอาจสงผล

กระทบกระเทอนจตใจของเดกไดมาก จงควรใชเมอไมมวธอนใหเลอกแลวเทานน

อยางไรกตาม เดกอาจรสกพอใจทไดรบการน าตวออกจากสถานททเปนอนตรายตอเดก เชน

กรณเดกถกละเมดจากบคคลในครอบครว แตในขณะเดยวกน เดกกอาจรขดแยงและตอตานอยาง

รนแรงตอการแยกตวเดกออกจากครอบครว

ดงนนในการใหความชวยเหลอเดกจะตองค านงถงหลกการทจะชวยลดผลกระทบตอความรสก

ของเดก คอ

การแยกตวเดกจะตองมงสรางความปลอดภยใหแกเดกเปนระยะเวลาสนๆ ดงนน จง

ควรจดหาผเลยงดเดกในลกษณะชวคราวเทานน

หากเดกยงอาศยอยทบานของตนเอง ใหหาวธท าใหบานเปนสถานทปลอดภยส าหรบ

เดกแทนการแยกตวเดกออกมาทนท เชน ใหพจารณาวาจะแยกตวผละเมดออกมาแทน

ตวเดกไดหรอไม

ใหพยายามขอความเหนชอบจากพอแมหรอผปกครองของเดกกอนจะด าเนนการ ทงน

เพอลดความรสกโกรธและสบสนของครอบครว

ใหแจงเตอนลวงหนาแกหนวยงานทใหความชวยเหลอเดกเทาทจะเปนไปไดเพอใหม

ความพรอม และใหสงขอมลทจ าเปนไปใหหนวยงานนนเพอจะไดไมตองสอบถามเดกซ า

อก

หากเดกถกแยกตวออกจากครอบครวแลว ใหด าเนนการเพอใหเดกคงมการตดตอ

ใกลชดกบครอบครว เพอนๆ และโรงเรยนเทาทจะเปนไปได

๖๕

กำรคมครองสวสดภำพเดกโดยกำรแยกเดกม ๔ ลกษณะ คอ

(๑) กำรแยกเดกชวครำว

เปนการคมครองเดกโดยแยกเดกจากครอบครวทมความเสยงตอการละเมดเดก หรออยระหวางการสบคน

และพสจนทราบวาผกระท าเปนใคร เดกถกกระท าดวยวธใด และผลกระทบทมตอเดกมอยางไร จงตองมการแยกเดก

ไวในทปลอดภยชวคราว มใหถกละเมดซ า โดยเฉพาะผกระท าเปนผมอทธพล ตองรบใหความคมครองแกเดกเพอมให

ถกขมขคกคาม หรอตดสนบนเพอใหเดกเปลยนค าใหการหรอเพอสบคนขอเทจจรงจากตวเดก และเพอการประเมน

สภาพทางรางกาย จตใจ และสงคมของเดก เดกอาจตองถกน ามาอยในบานพกฉกเฉนเพอเขารบการประเมนและ

คมครองเปนเวลาไมเกน ๑ เดอน หรออยในความดแลของครอบครวทดแทน เปนการชวคราว

(๒) กำรแยกเดกจำกผกระท ำ เปนการแยกผกระท าเพอมใหกระท าตอเดกซ า โดยใชกระบวนการทางกฎหมาย การแจงความรองทกข

เพอใหต ารวจด าเนนการสบสวนสอบสวน และจบกมผกระท าผดมาด าเนนการตามกฎหมาย และเตรยมการ

สอบปากค าเดกและรวบรวมหลกฐาน เพอสงส านวนอยการ ในกรณน เดกอาจจะไมตองแยกจากครอบครวหรอทอย

อาศย สภาพแวดลอมเดม แตผคมครองเดกจะตองท างานกบผปกครองเดก โรงเรยน ชมชน เพอใหมการดแลเดกอยาง

ถกตอง เหมาะสม และมการจดสภาพสงแวดลอมทมตอตวเดก

(๓) กำรแยกเดกระยะยำว

เปนการคมครองเดกในระยะยาว เนองจากพสจนทราบแลววาครอบครวไมสามารถดแลเดก และมการทารณ

กรรมเดกอยางรนแรงเปนอนตรายตอสขภาพและจตของเดก และไมมความสามารถทจะดแลเดกตอไปได เชน ถกคม

ขง ทพพลภาพ หรอมโรคจตเวช จงควรใหเดกไดรบการดแลอยางเหมาะสม เพอใหเดกไดรบการดแลอยางตอเนอง

และไดรบการพฒนาทสมควรแกวย เชน การศกษา การสาธารณสข และอาชพ ซงอาจเปนการแยกเดกเขาดแลใน

ครอบครวอปถมภ การรบบตรบญธรรม และการใหเดกอยในความปกครองดแลของญาตทมความสามารถและม

คณสมบตเหมาะสมทจะดแลได

(๔) กำรสงเดกเขำสถำนสงเครำะห เปนกรณทเดกมการเจบปวยทางรางกายและจตใจ มปญหาทางพฤตกรรม ตองเขารบการรกษาบ าบด

ตอเนอง และครอบครวไมสามารถท าหนาทของตนเองได ทงยงไมสามารถจดสงแวดลอมทางสงคม ชมชนใหกบเดก

อยางเหมาะสมได จงตองแยกเดกเขาไวในสถานสงเคราะหทเปนลกษณะสถานบ าบดในระยะยาว

๖๖

บนทกขอตกลง เขยนท..............................................................

วนท..................................................................

เรยน พนกงานเจาหนาทตาม พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖

ขาพเจา.............................................................อาย................ป สญชาต.............................................................................

ภมล าเนา.................................................................................................................................................................................................

เปนผปกครองของ เดกชาย/ เดกหญง...............................................................................เกยวของเปน....................................................

ไดเขาพบพนกงานเจาหนาทตาม พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ ท.......................................................................................................

เพอรบค าปรกษาแนะน าเกยวกบการปรบพฤตกรรมและการเลยงดเดก และรวมหารอแนวทางการคมครองสวสดภาพเดกในปกครองของ

ขาพเจา ซงพนกงานเจาหนาทไดวางขอตกลง ดงตอไปน

................................................................................................................................................................................................ ................

................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................................................................

โดยขาพเจาจะปฏบตตามขอก าหนดทไดรวมหารอกบพนกงานเจาหนาทอยางเครงครด ถาละเลยไมปฏบตตามขอก าหนดของ

พนกงานเจาหนาทตาม พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ พนกงานเจาหนาทฯ มอ านาจรบเดกไปดแลยงสถานททเหมาะสมตอไป

จงเรยนมาเพอโปรดทราบ

ลงชอ........................................................ผปกครอง

(..........................................................)

ลงชอ......................................................พนกงานเจาหนาท

(.........................................................)

ลงชอ........................................................พยาน

(.........................................................)

๖๗

๒. กำรคนเดกสสงคม (Social Re-Integration)

การคนเดกสสงคม คอ การปรบเปลยนสภาพแวดลอมทางสงคมของเดก เชน ครอบครว

โรงเรยน ชมชน เพอสามารถรองรบเดกใหอยรวมกบสงคมอยางปกต มขนตอน คอ

กำรเตรยมครอบครวเดก

การสงเดกคนสครอบครวตองมการเตรยมความพรอมใหกบครอบครวในการดแลรกษา

การปฏบตตอเดกทางกาย จตใจ สงคม ในกรณทผปกครองละเมดตอเดกตองมการท ากจกรรม เชน คายเดกและครอบครว การใหค าปรกษาแนะน าแกครอบครว การปรบสงแวดลอมทเปนอนตรายตอเดก รวมทงเตรยมใหระบบเครอญาตมาสนบสนนดแลเดก

อยางตอเนอง

กำรเตรยมชมชน

การใหชมชนมสวนรวมในการบ าบดฟนฟเดก ไมซ าเตมเดกหรอตอกย า นอกจากนยงเปน

การสรางสงแวดลอมทเปนมตรตอเดก ขจดมม หรอสถานททเสยงตอการละเมดสทธเดก หรอการสนบสนนทางดานทน อาชพตอเดกและครอบครว โดยดปจจยเสยงตางๆ ทเกยวของกบเดก เชน

o การจดสภาพแวดลอมทางวตถทเปนอนตรายตอเดก o การจดสภาพแวดลอมทางบคคลอนตราย มใหบคคลทเปนอนตรายเขาถงตวเดก o การท าใหชมชน โรงเรยนเปนมตรกบเดก มการเฝาระวงและปองกนอยางเปน

ระบบและมแผนการงบประมาณรองรบ

ขนตอนท ๖ กำรตดตำมและประเมนผล (Follow up, Evaluation)

การตดตามและประเมนผล คอ การรวบรวมขอมลดานผลลพธและปญหาอปสรรคทเกดขนจากการด าเนนงานตามแผนทวางไววาประสบผลส าเรจหรอไม มากนอยเพยงใด รวมทงตรวจสอบวาเดกหรอครอบครวสามารถพงพาตนเองหรอใชชวตอยางปกตสขหรอไม และประเมนการท างานของ

ทมสหวชาชพวามขอผดพลาดอยางไร ยงมปญหาหรอผลกระทบอนอกหรอไม เพอใชส าหรบการด าเนนงานตอไป

๖๘

กำรปองกน (Prevention) กำรละเมดสทธเดก

การท างานเพอชวยเหลอคมครองเดกไดอยางมประสทธภาพ ควรเรมจากการใหความส าคญ

ตอการปองกนการละเมดสทธเดก โดยเฉพาะอยางยงการเฝาระวงในชมชนทเปนสงแวดลอมรอบตวเดก

เพอมใหมปญหาความรนแรงตางๆ เกดขนกบเดกทงทางดานรางกาย จตใจ และสงคม

เรำจะสำมำรถปองกนกำรละเมดสทธเดกไดอยำงไร ????

สงเสรมใหพอแม ผปกครองใหมความรเรองการเลยงลกใหไดตามมาตรฐานขนต าในการ

เลยงดเดก

ท าใหคนในชมชนมทศนคตทดตอเดก เขาใจสทธเดก หนาทพอแม หนาทประชาชน / ชมชน

ทมตอเดก / เยาวชน

ใหความรแกคนในชมชนวา การละเมดสทธเดกคออะไร ประชาชนชวยเหลอเดกทถก

ละเมดสทธไดอยางไร จะแจงเหตตอใครไดบาง

ประชาสมพนธใหทกคนในทองถนใหรบรปญหาเดกทตองแกไข

จดอาสาสมครชมชนเฝาระวง คอยเตอนภยทอาจเกดขนกบเดก / เยาวชน

ใชวทยชมชน / หอกระจายขาว / ศาลากลางบานใหเปนแหลงเผยแพรขาวสารขอมล

เกยวกบเดก / เยาวชน

ฯลฯ

๖๙

ผปฏบตงานควรสงเสรมใหภายในชมชนมกจกรรมตางๆ เพอท าใหชมชนทเดกอาศยอยมสภาพแวดลอมทเหมาะสมตอการพฒนาทงทางดานรางกาย จต ใจ และอารมณของเดก โดยให

ความส าคญทงจากตวเดกเอง พอแม ผปกครอง ชมชน และหนวยงานทเกยวของ ไดแก เดก

จดเวทใหเดกและเยาวชนไดพบปะแลกเปลยนแสดงความคดเหนและแสดงออก

จดพนทกฬา ดนตร ศลปะส าหรบเดกและเยาวชน

จดใหมสถานรบเลยงเดก

จดใหมหองสมดส าหรบเดกและเยาวชน

จดกจกรรมสาธารณประโยชนใหเดกและเยาวชนมสวนรวม

จดอบรมเดกในการปองกนตนเองจากการถกละเมดทางเพศ

พอ แม ผปกครอง

เสรมสรางคานยมทถกตองในการด าเนนชวต

ใหความรและใหค าปรกษาทถกตองแกเดก รจกการปฏเสธ การคบเพอน

สงเสรมใหเดกใชเวลาวางใหเปนประโยชน เชน เลนกฬา ดนตร ใหเวลากบเดกเพอรวมท ากจกรรมธรรมชาตของครอบครว

ตองกาวทนเหตการณและกระแสนยมเพอลดชองวางระหวางวย

ชมชน

รวมกนสอดสองดแล ใหความชวยเหลอ และหาทางปองกนปญหาในชมชนทองถนของตวเองความรบผดชอบตอสงคม

ตระหนกถงความเหมาะสมและคณประโยชนในการใชสอโดยลดภาพขาวทเปนลกษณะของ

การยวยการสรางสรรคสงคม

สถานประกอบการ รานคา ตองใหความรวมมอในการงดจ าหนายบหร/เหลาใหกบเดก งดการใชแรงงานเดก

หนวยงำนทเกยวของ

รณรงคสรางความรความเขาใจใหแกพอแม ผปกครอง สถานบรการตางๆ ใหความรวมมอ

กนปกปองดแล และเฝาระวง

๗๐

๓.๓ กรณศกษำ:

เดกทพงไดรบกำรสงเครำะห กำรคมครองสวสดภำพ และกำรสงเสรมควำมประพฤตตำมพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖

พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ แบงวธการชวยเหลอคมครองเดกออกเปน ๓ วธการ

ตามกลมเดก คอ

๑. เดกทพงไดรบการสงเคราะห

๒. เดกทพงไดรบการคมครองสวสดภาพ

๓. เดกทพงไดรบการสงเสรมความประพฤต

๗๑

๑. เดกทพงไดรบกำรสงเครำะห

ประเภทของเดกทพงไดรบกำรสงเครำะห

๑. เดกเรรอน หรอเดกก าพรา เดกเรรอน คอ เดกทไมมบดามารดาหรอผปกครองหรอมแตไม

เลยงดหรอไมสามารถเลยงดได จนเปนเหตใหเดกตองเรรอนไปในทตางๆ หรอเดกทมพฤตกรรมใชชวต

เรรอนจนนาจะเกดอนตรายตอสวสดภาพของตนเอง สวนเดกก าพรา คอ เดกทบดาหรอมารดาเสยชวต

เดกทไมปรากฏบดามารดาหรอไมสามารถสบหาบดามารดาได

๒. เดกทถกทอดทงหรอพลดหลง ณ ทใดทหนง

๓. เดกทผปกครองไมสามารถอปการะเลยงดไดดวยเหตใดๆ เชน ถกจ าคก กกขง พการ ทกพล

ภาพ เจบปวยเรอรง ยาจน เปนผเยาว หยา ถกทงราง เปนโรคจต หรอโรคประสาท

๔. เดกทผปกครองมพฤตกรรมหรอประกอบอาชพไมเหมาะสมอนอาจสงผลกระทบตอ

พฒนาการทางรางกายหรอจตใจของเดกทอยในความปกครองดแล

๕. เดกทไดรบการเลยงดโดยมชอบ ถกใชเปนเครองมอในการกระท าหรอเสวงหาประโยชนโดย

มชอบ ถกทารณกรรม หรอตกอยในภาวะอนใดอนอาจเปนเหตใหเดกมความประพฤตเสอมเสยในทาง

ศลธรรมอนดหรอเปนเหตใหเกดอนตรายแกกายหรอจตใจ

๖. เดกพการ หมายถง เดกทมความบกพรองทางรางกาย สมอง สตปญญาหรอจตใจ ไมวา

ความบกพรองนนจะมมาแตก าเนดหรอเกดขนภายหลง

๗. เดกทอยในสภาพยากล าบาก หมายถง เดกทอยในครอบครวยากจนหรอบดามารดาหยา

ราง ทงราง ถกคมขง หรอแยกกนอยและไดรบความล าบาก หรอเดกทตองรบภาระหนาทในครอบครว

เกนวยหรอก าลงความสามารถและสตปญญาหรอเดกทไมสามรถชวยเหลอตวเองได

๘. เดกทอยในสภาพทจ าตองไดรบการสงเคราะหตามทก าหนดในกฎกระทรวง คอ เดกซง

กระท าผดหรอตองวากระท าผด หรอเดกซงไดรบความเสยหายจากการกระท าความผดทางอาญา ท

ศาล พนกงานอยการ หรอพนกงานสอบสวนเหนวาตามพฤตการณหรอสภาพแวดลอมจ าตองไดรบการ

สงเคราะห๑

๑ กฎกระทรวง กาหนดเดกทอยในสภาพทจาตองไดรบการสงเคราะห พ.ศ.๒๕๔๙

๗๒

แผนผงการท างานเพอชวยเหลอเดกทพงไดรบการสงเคราะห

- พนกงานเจาหนาทตาม ม.๖

- ผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตาม ม.๒๔

การเขาตรวจคน/การนาเดกไปททาการ กกตวเดกไมเกน ๑๒ ชม./การสอบถามขอมล

/การสบเสาะและพนจ/การประเมนสภาวะเดกและครอบครว/การดแลรกษาพยาบาล

การชวยเหลอและสงเคราะหเดก

และครอบครว

ครอบครวบญธรรม การมอบเดกใหอยในความอปการะ

ของบคคลทเหมาะสมไมเกน ๑

เดอน

สภาพครอบครวหรอสงแวดลอมไม

เหมาะสมและมเหตจาเปน

การใชมาตรการคมครองสวสดภาพ

อาจวางขอกาหนดปองกนไมใหเดกไดรบการเลยงดโดยมชอบ การใหเดกเขารบการสงเคราะห

ผปกครองใหความยนยอม ผปกครองไมใหความยนยอมหรอ

ไมอาจใหความยนยอมได

ปรกษาผเชยวชาญในสาขาวชาชพสงคมสงเคราะห

และการแพทย

ตองฟงรายงานและความเหนของผเชยวชาญสาขา

วชาชพสงคมสงเคราะหและการแพทย

สงใหเขารบการสงเคราะหและกาหนดระยะเวลา

ผปกครองโตแยงคาสงใหเขารบการสงเคราะห/การกาหนดระยะเวลาตอศาลเยาวชนและครอบครว

ปลดกระทรวง/ผวาราชการจงหวด ปลดกระทรวง/ผวาราชการจงหวด

สถานรบเลยงเดก/ครอบครวอปถมภ สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานพฒนาและฟนฟ/สถานททางศาสนา

ปลดกระทรวง/ผวาราชการจงหวด

ปฏเสธคารองขอรบเดกของผปกครอง

ปลดกระทรวง/ผวาราชการจงหวดสงใหเดกพนจากการ

สงเคราะห

ผปกครอง/ครอบครวทดแทน

สงใหเขารบการสงเคราะหและกาหนดระยะเวลา

ผปกครองโตแยงคาสงคาปฏเสธฯ

ตอศาลเยาวชนและครอบครว

ปรากฏวาเปนเดกทเสยงตอการกระทาผดและ

พงไดรบการคมครองสวสดภาพ

ปลดกระทรวง/ผวาราชการจงหวด

สงใหใชมาตรการคมครองสวสดภาพ

วากลาวตกเตอนทาทณฑบน

และวางเงนประกน

การคนเดกใหผปกครอง

เลยงดเดกโดยมชอบ

๗๓

๒. เดกทพงไดรบกำรคมครองสวสดภำพ

เดกทพงไดรบการคมครองสวสดภาพ ไดแก

๑) เดกทถกทำรณกรรม คอ เดกทถกกระท าหรอละเวนการกระท าดวยประการใดๆ จนเปน

เหตใหเดกเสอมเสยเสรภาพหรอเกดอนตรายแกรางกายหรอจตใจ การกระท าผดทางเพศ

ตอเดก การใชเดกใหกระท าหรอประพฤตในลกษณะทนาจะเปนอนตรายแกรางกายหรอ

จตใจหรอขดตอกฎหมายหรอศลธรรมอนด ทงนไมวาเดกจะยนยอมหรอไมกตาม

๒) เดกทเสยงตอกำรกระท ำผด หมายถง เดกทประพฤตตนไมสมควรเดกทประกอบอาชพ

หรอคบหาสมาคมกบบคคลทนาจะชกน าไปในทางกระท าผดกฎหมายและขดตอศลธรรม

อนดหรออยในสภาพแวดลอมหรอสถานทอนอาจชกน าไปในทางเสยหาย

๓) เดกทอยในสภำพทจ ำตองไดรบกำรคมครองสวสดภำพ คอ

(๑) เดกทตองหาวากระท าการอนกฎหมายบญญตเปนความผด แตอายยงไมถงเกณฑตอง

รบ โทษทางอาญา (อายไมเกน ๑๐ ป)

(๒) เดกทศาลหรอผอ านวยการสถานพนจและคมครองเดกและเยาวชนสงมารบการ

คมครองสวสดภาพ และไมมผปกครองหรอผใหการอปการะเลยงด หรอมแตไมอยใน

สภาพทจะใหการดแลเอาใจใสตอเดกได

(๓) เดกทประกอบอาชพทนาจะเกดอนตรายแกรางกายและจตใจ หรอประกอบอาชพใน

บรเวณทเสยงอนตรายแกรางกายหรอจตใจ

(๔) เดกทอาศยอยกบบคคลทมพฤตการณทนาสงสยวาประกอบอาชพไมสจรตหรอ

หลอกลวงประชาชน

๗๔

แผนผงการท างานเพอชวยเหลอเดกทพงไดรบการคมครองสวสดภาพ

- พนกงำนเจำหนำทตำม ม.๖

- ผมหนำทคมครองสวสดภำพเดกตำม ม.๒๔

- พนกงำนฝำยปกครองหรอต ำรวจ

การเขาตรวจคน/แยกตวเดก/การตรวจรกษาทางกายหรอจตใจ

กรณผปกครองหรอญาตกระท าทารณ

กรรมตอเดก

พนกงานเจาหนาท การสงเคราะหตาม ม.๓๓ มอบตวเดกใหผปกครองหรอบคคลท

ยนยอมรบตวเดก สบเสาะและพนจระยะเวลา

ไมเกน ๗ วน

สถานแรกรบ

สถานพฒนาและฟนฟ

- อาจแตงตงผคมครอง

สวสดภาพเดกตาม ม. ๔๘

- อาจวางขอก าหนดปองกนมให

เดกถกทารณกรรม - พนกงานเจาหนาท

- พนกงานอยการ

ขยายเวลาไมเกน ๒๓ วน ตอ

ศาลเยาวชนและครอบครว คนเดกใหผปกครอง

ปลดกระทรวง/ผวาราชการจงหวด

ปรกษาผเชยวชาญในสาขาวชาชพสงคมสงเคราะหและการแพทย

สงใหเดกเขารบการคมครองสวสดภาพ

สถานคมครองสวสดภาพ/สถานพฒนาและฟนฟ/สถานสงเคราะห/

การมอบใหผปกครองหรอบคคลทยนยอมรบตวเดก

โดยอาจแตงตงผคมครองสวสดภาพเดกและวางขอก าหนด

ผปกครองโตแยงค าสงสงเดกเขารบการ

คมครองสวสดภาพตอ

ศาลเยาวชนและครอบครว

- ประเมนสภาวะเดกและครอบครว

- รายงานการขจดหรอควบคมปจจยเสยง

ยตการคมครองสวสดภาพเดก

กรณมการฟองคดอาญา: มเหตจะกระท าทารณกรรมอก กรณยงไมมการฟองคดอาญา/ไมฟองคดอาญา: มเหตจะกระท าทารณกรรมอก

ศาลเยาวชนและครอบครว: มอ านาจก าหนด/ออกค าสง พนกงานเจาหนาท/พนกงานฝายปกครองหรอต ารวจ/

ผมหนาทคมครองสวสดภาพเดกตาม ม. ๒๔/พนกงานอยการ

มาตรการควบคม

ความประพฤต

หามเขาใกล

ตวเดก

ตวเดก

ค าสงกกขงครงละ

ไมเกน ๓๐ วน อาจเรยกประกน ค าสงกกขงครงละ

ไมเกน ๓๐ วน

มาตรการควบคม

ความประพฤต

ยนค ารองตอศาลเยาวชนและครอบครว

เพอออกค าสงมใหกระท าทารณกรรม

๗๕

กำรคมครองเดกทพงไดรบกำรคมครองสวสดภำพ

มำตรำ ๒๔ ปลดกระทรวง ผวาราชการจงหวด ผอ านวยการเขต นายอ าเภอ ปลดอ าเภอผเปน

หวหนาประจ ากงอ าเภอ หรอผบรหารองคกรปกครองสวนทองถน มหนาทคมครองสวสดภาพเดกทอย

ในเขตพนททรบผดชอบ ไมวาเดกจะมผปกครองหรอไมกตาม รวมทงมอ านาจและหนาทดแลและ

ตรวจสอบสถานรบเลยงเดก สถานแรกรบ สถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ สถานพฒนาและ

ฟนฟ และสถานพนจทตงอยในเขตอ านาจ แลวรายงานผลการตรวจสอบตอคณะกรรมการ

คณะกรรมการคมครองเดกกรงเทพมหานคร หรอคณะกรรมการคมครองเดกจงหวด แลวแตกรณ เพอ

ทราบ และใหมอ านาจและหนาทเชนเดยวกบพนกงานเจาหนาทตามพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ.

๒๕๔๖

คณะกรรมกำรคมครองเดกอ ำเภอ ต ำบล หมบำน มอ ำนำจและหนำท ดงตอไปน

(๑) เยยมเยยน ใหค าปรกษา แนะน า และตกเตอนเกยวกบเรองความประพฤต การศกษา และการ

ประกอบอาชพแกเดกทอยในการก ากบดแล

(๒) เยยมเยยน ใหค าปรกษา และแนะน าแกผปกครองเกยวกบเรองการอบรมสงสอนและเลยงดเดก

ทอยในการก ากบดแล

(๓) จดท ารายงานและความเหนเกยวกบสภาพความเปนอยของเดกและของผปกครอง เสนอตอ

ปลดกระทรวง ผวาราชการจงหวด พนกงานเจาหนาท ผปกครองสวสดภาพ คณะกรรมการ

คมครองเดกจงหวด เพอด าเนนการตอไป

๗๖

อ ำนำจหนำทของพนกงำนเจำหนำท ตำมหมวดท 3 และ หมวดท ๔ มอ ำนำจตำมมำตรำ ๓๐

แหงพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖

ดงน

(๑) เขาไปในเคหสถาน สถานทใดๆ หรอยานพาหนะใดๆ ในระหวางเวลาพระอาทตยขนถงพระอาทตยตก

เพอตรวจคน ในกรณมเหตอนควรสงสยวามการกระท าทารณกรรมเดก มการกกขง หรอเลยงดโดยมชอบ แต

ในกรณมเหตอนควรเชอวาหากไมด าเนนการในทนท เดกอาจไดรบอนตรายแกรางกายหรอจตใจ หรอถกน าพา

ไปสถานทอนซงยากแกการตดตามชวยเหลอ กใหมอ านาจเขาไปในเวลาหลงพระอาทตยตกได

(๒) ซกถามเดกเมอมเหตสงสยอนควรวาเดกจ าตองไดรบการสงเคราะหหรอคมครองสวสดภาพ ในกรณ

จ าเปนเพอประโยชนแกการสงเคราะหและคมครองสวสดภาพเดกอาจน าตวเดกไปยงทท าการของพนกงาน

เจาหนาท เพอทราบขอมลเกยวกบตวเดกและครอบครว รวมทงบคคลทเดกอาศยอย ทงน จะตองกระท าโดยม

ชกชา แตไมวากรณใดจะกกตวเดกไวนานเกนกวาสบสองชวโมงไมได เมอพนระยะเวลาดงกลาวใหปฏบตตาม

(๖) ระหวางทเดกอยในความดแลจะตองใหการอปการะเลยงดและหากเจบปวยจะตองใหการรกษาพยาบาล

(๓) มหนงสอเรยกผปกครอง หรอบคคลอนใดมาใหถอยค าหรอขอเทจจรงเกยวกบสภาพความเปนอย

ความประพฤต สขภาพ และความสมพนธในครอบครวของเดก

(๔) ออกค าสงเปนหนงสอใหผปกครองเดก นายจางหรอผประกอบการ เจาของหรอผครอบครองสถานท

ทเดกท างานหรอเคยท างาน อาศยหรอเคยอาศยอย เจาของหรอผครอบครอง หรอผดแลสถานศกษาทเดก

ก าลงศกษาหรอเคยศกษา หรอผปกครองสวสดภาพ สงเอกสารหรอหลกฐานเกยวกบสภาพความเปนอย

การศกษา การท างาน หรอความประพฤตของเดกมาให

(๕) เขาไปในสถานทอยอาศยของผปกครอง สถานทประกอบการของนายจางของเดก สถานศกษาของ

เดก หรอสถานททเดกมความเกยวของดวย ในระหวางเวลาพระอาทตยขนถงพระอาทตยตกเ พอสอบถาม

บคคลทอยในทนนๆ และรวบรวมขอมลหรอหลกฐานเกยวกบสภาพความเปนอย ความสมพนธในครอบครว

การเลยงด อปนสย และความประพฤตของเดก

(๖) มอบตวเดกใหแกผปกครองพรอมกบแนะน าหรอตกเตอนผปกครองใหดแลและอปการะเลยงดเดก

ในทางทถกตอง เพอใหเดกไดรบการพฒนาในทางทเหมาะสม

(๗) ท ารายงานเกยวกบตวเดกเพอมอบใหแกสถานแรกรบในกรณมการสงเดกไปยงสถานแรกรบหรอ

หนวยงานทเกยวของเมอมการรองขอ

๗๗

กำรคมครองเดกทเสยงตอกำรกระท ำผด

เดกทเสยงตอการกระท าผดมกมพฤตกรรมตาง ๆ ดงตอไปน

๑) เดกทประพฤตตนไมสมควร

ไดแก เดกทมพฤตกรรมอยางหนงอยางใดตอไปน

๑. ประพฤตตนเกเรหรอขมเหงรงแกผอน

๒. มวสมในลกษณะทกอความเดอดรอนร าคาญแกผอน

๓. เลนการพนนหรอมวสมในวงการพนน

๔. เสพสรา สบบหร เสพยาเสพตดใหโทษหรอของมนเมาอยางอน เขาไปในสถานทเฉพาะเพอ

การจ าหนายหรอดมเครองดมทมแอลกอฮอล

๕. เขาไปในสถานบรการตามกฎหมายวาดวยสถานบรการ

๖. ซอหรอขายบรการทางเพศ เขาไปในสถานการคาประเวณหรอเกยวของกบการคาประเวณ

ตามกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการคาประเวณ

๗. ประพฤตตนไปในทางชสาว หรอสอไปในทางลามกอนาจารในทสาธารณะ

๘. ตอตานหรอทาทายค าสงสอนของผปกครองจนผปกครองไมอาจอบรมสงสอนได

๙. ไมเขาเรยนในโรงเรยนหรอสถานศกษาตามกฎหมายวาดวยการศกษาภาคบงคบ

๒) เดกทประกอบอำชพทนำจะชกน ำไปในทำงกระท ำผดกฎหมำยหรอขดตอศลธรรม

อนด

ไดแก เดกทประกอบอาชพ

๑. ขอทานหรอกระท าการสงไปในทางขอทาน โดยล าพงหรอโดยมผบงคบ ชกน า ยยง หรอ

สงเสรม

๒. ประกอบอาชพหรอกระท าการใดอนเปนการแสวงหาประโยชนโดยมชอบดวยกฎหมาย หรอ

ขดตอศลธรรมอนด

๗๘

๓) เดกทคบหำสมำคมกบบคคลทนำจะชกน ำไปในทำงกระท ำผดกฎหมำยหรอขดตอ

ศลธรรมอนด

ไดแกเดกทคบหาสมาคมกบบคคล ดงตอไปน

๑. บคคลหรอกลมคนทรวมตวกนมวสม เพอกอความเดอดรอนร าคาญแกผอนหรอกระท าการ

อนขดตอกฎหมายหรอศลธรรมอนด

๒. บคคลทประกอบอาชพทขดตอกฎหมายหรอศลธรรมอนด

๔) เดกทอยในสภำพแวดลอมหรอสถำนทอนอำจชกน ำไปในทำงเสยหำย

ไดแก เดกทอยในสภาพแวดลอมหรอสถานทดงตอไปน

๑. เดกทอาศยอยกบบคคลทมพฤตกรรมเกยวของกบยาเสพตดใหโทษหรอใหบรการทางเพศ

๒. เดกทเรรอนไปตามสถานทตางๆ โดยไมมทพกอาศยเปนหลกแหลงทแนนอน

๓. ถกทอดทงหรอถกปลอยปละละเลยใหอยในสภาพแวดลอมอนอาจชกน าไปในทางเสยหาย

๗๙

พนกงานเจาหนาท ตาม ม.๖ ผมหนาทคมครองสวสดภาพเดก ตาม ม.๒๔

สอบถามเดกและหาขอเทจจรง

แผนผงการท างานเพอชวยเหลอเดกทเสยงตอการกระท าผด

ใชวธการคมครองสวสดภาพทเหมาะสม

วางขอก าหนดซงผปกครองตองดแล

ผปกครองฝาฝน

เดกตองไดรบการสงเคราะหตาม ม.๓๓ แตยงไมตองสงสถานแรกรบ,สถานสงเคราะห,สถานคมครองหรอสถานพฒนาและ

ฟนฟ

เดกตองไดรบการคมครองสวสดภาพ สงเขา สถานคมครองสวสดภาพหรอสถานพฒนาและฟนฟ

มอบเดกใหผปกครองหรอบคคลทยนยอมดแลอาจแตงตงผ

คมครองสวสดภาพตาม ม.๔๘ หรอไมกได

พนกงานเจาหนาทหรอผคมครองสวสดภาพรบ

เดกกลบไปดแลรบเดกกลบไปดแล

ใหรายงานประวตและความเหนไปยง ปลดกระทรวงหรอผวาราชการจงหวด

๘๐

แนวทำงในกำรปฏบตงำนเมอตรวจพบเดกในสถำนทเสยง

กำรด ำเนนกำร แนวทำงปฏบต เอกสำรทเกยวของ พบครงท ๑

พบเดกเสยงตอกำรกระท ำผด

๑. พาเดกไปยงสถานต ารวจในพนท เพอสอบ

ประวตเดกและขอหลกฐานประจ าตวเดก

๒. วากลาวตกเตอนเดกและผปกครอง(ตาม ม.

๔๕ พ.ร.บ.คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖)

๓. ท าหนงสอเรยกผปกครอง

๔. บ น ท ก เ ป น ห ล ก ฐ า น ต า ม แบบบ น ท ก

ขอเทจจรง

๑. แบบสอบประวต

๒. แบบบนทกเปนหลกฐาน

๓. แบบรายงานผลการปฏบตงานตรวจ

สถานบรการจงหวดเชยงใหม

๔. แบบ เร ยกผ ปกครองของพนก งาน

เจาหนาทตาม พ.ร.บ.คมครองเดก พ.ศ.

๒๕๔๖

พบครงท ๒

พบเดกฝำฝนหรอกระท ำผด

๑. พาเดกไปยงสถานต ารวจในพนท เพอสอบ

ประวตเดกและขอหลกฐานประจ าตวเดก

๒. เรยกผปกครองมาประชมหารอพรอมกบเดก

๓. เดกท าบนทกขอตกลง เกยวกบการท างาน

บรการส งคมและท างานตามขอตกลง

ผปกครองท าบนทกขอตกลง การวาง

ขอก าหนดเพอปองกนไมใหเดกกระท าผดอก

๔. ผปกครองวางเงนประกน

๑. แบบบนทกขอตกลงส าหรบเดก

๒. แบบบนทกขอตกลงส าหรบผปกครอง

พบครงท ๓ หรอมำกกวำ

พบเดกฝำฝนหรอกระท ำผดอก

๑. ท าตามขนตอนเหมอนครงท ๒ เพมเวลาการ

ท างานบรการสงคมของเดกมากขน

๒. รบเงนประกนของผปกครองสงเขากองทน

คมครองเดกคมครองเดก

๓. ทมสหวชาชพประชมหารอเปนรายกรณเพอ

ประเมนและหาแนวทางด าเนนการ

๑. แบบบนทกการท างานบรการสงคม

การบนทกแบบรายงานผลการปฏบตงานเมอตรวจพบเดกในสถานทเสยงและการตรวจสถาน

บรการทกชดนน ควรจะมพนกงานเจาหนาทตาม พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ รวมดวยทกครง

เพอลงนามในแบบรายงานและบนทกความเหนแนวทางทจะด าเนนการทเหมาะสมหรอการสงตอ

๘๑

(ส าหรบเดก ครงท๑)

แบบบนทกขอมลเดกทเสยงตอกำรกระท ำผด

๑. ประวตบคคล

๑.๑ ชอ (ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว.).................................................นามสกล.............................................................อาย...................ป

เลขทบตรประชาชน.......................................................วน/เดอน/ป เกด...........................เชอชาต................สญชาต......................

ศาสนา..........................................

๑.๒ ทอย

- ตามทะเบยนบาน บานเลขท.............หมท..................ซอย.....................ถนน..........................ต าบล/แขวง..................................

อ าเภอ/เขต.................................จงหวด.............................รหสไปรษณย........................เบอรโทรศพท.....................................

- ปจจบน บานเลขท................หมท......................ซอย......................ถนน.................................ต าบล/แขวง.................................

อ าเภอ/เขต..................................จงหวด.............................รหสไปรษณย.........................เบอรโทรศพท.....................................

๑.๓ บดาชอ นาย.............................................................................................อาย..................ป เบอรโทรศพท....................................

มารดาชอ นางสาว/นาง.............................................................................อาย..................ป เบอรโทรศพท....................................

ผปกครอง ชอ...................................................อาย..............ป บานเลขท...................หมท............ ซอย........................................

ถนน...........................ต าบล/แขวง...........................อ าเภอ/เขต........................จงหวด.............................รหสไปรษณย.................

เบอรโทรศพท........................................

๑.๔ การศกษา/อาชพ

จบการศกษา ระดบ.........................................../ก าลงเรยน ชน....................................................

โรงเรยน/วทยาลย/...................................................................../อาชพ.........................................รายได.......................บาท/เดอน

๒. มพฤตกรรมทเสยงตอกำรกระท ำผด ตามกฎกระทรวง (การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย) วาดวยการก าหนดเดกทเสยง

ตอการกระท าความผด พ.ศ. ๒๕๔๙ ดงน

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

(ลงชอ)...............................................ผสอบขอเทจจรง (ลงชอ)................................................เดก

(................................................) (................................................)

วนท.............เดอน.................................พ.ศ..................สถานท.............................................................................................................

ชอ-นามสกล ผสอบขอเทจจรง................................................ต าแหนง......................................โทรศพท..............................................

หนวยงาน..............................................................................................................................................................................................

๘๒

(ส าหรบผปกครอง ครงท ๑ )

แบบบนทกขอเทจจรง เขยนท....................................................

วนท.......... เดอน................. พ.ศ. ..........

เมอวนท................................................. เวลา.................................น. สถานท............................................................................

พนกงานเจาหนาทตาม พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ ชอ................................................ นามสกล.........................................................

ไดพบ( ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ).................................................... นามสกล.................................................................... อาย..................ป

เลขทบตรประจ าตวประชาชน........................................................... อยบานเลขท........... หมท.......... ถนน..................................................

ตรอก/ซอย....................................... แขวง/ต าบล.............................................. จงหวด.............................. โทรศพท..................................

ซงเปน............................. ของ (นาย/น.ส./นาง ).................................................... นามสกล................................................... อาย...........ป

เลขทบตรประจ าตวประชาชน................................................. อยบานเลขท................ หมท.............. ถนน................ ตรอก/ซอย...............

แขวง/ต าบล................................ จงหวด........................................... โทรศพท................................... ไดมพฤตกรรมทเสยงตอการกระท า

ความผด ดงตอไปน

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................

พนกงานเจาหนาทจงไดเรยกตว ( นาย/น.ส./นาง ).................................................. นามสกล..........................................................

ซงเปนผปกครองของ ( ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว ).................................................................... นามสกล..........................................................

มารบทราบพฤตกรรมทเกดขน และไดรวมกนหาแนวทางในการเลยงดเดกหรอผทอยในความปกครองดแลเพอมใหประพฤตตนทเสยงตอการ

กระท าความผดซ า พรอมนจงบนทกไวเปนหลกฐาน

ลงชอ............................................ผปกครอง

(..............................................)

ลงชอ............................................เดก

(..............................................)

ลงชอ............................................พนกงานเจาหนาท

(.............................................)

ลงชอ...........................................พยาน

(.............................................)

๘๓

(ส าหรบเดก ครงท ๒)

บนทกขอตกลง

เขยนท

......................................................................

วนท..............เดอน.......................พ.ศ. ...................

เรยน พนกงานเจาหนาทตาม พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖

ขาพเจา ( ด.ช./ด.ญ./นาย/นางสาว )................................................... นามสกล.............................................................................

เกดวนท...............เดอน.............................พ.ศ. ............ อาย...............ป อยบานเลขท............ หมท...........ถนน............................................

ตรอก/ซอย..............................................แขวง/ต าบล...................................................จงหวด.......................................................................

เลขทบตรประจ าตวประชาชน......................................................... โทรศพท..........................................

ตามทขาพเจามพฤตกรรมทเสยงตอการกระท าผด ตามกฎกระทรวง (การพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย) วาดวยการ

ก าหนดเดกทเสยงตอการกระท าความผด พ.ศ. ๒๕๔๙ เมอวนท.............เดอน..............................พ.ศ. ....................สถานท

................................................................................................................ขอท าบนทกขอตกลงตอพนกงานเจาหนาทตาม พ.ร.บ. คมครอง

เดก พ.ศ. ๒๕๔๙ ......................................................) ดงตอไปน

(๑) จะไมมพฤตกรรมทเสยงตอการกระท าผดฯ อก

(๒) หากมพฤตกรรมทเสยงตอการกระท าผด และพนกงานเจาหนาทฯ ไปพบอก

ขาพเจายนยอมทจะท างานบรการสงคมหรอท างานสาธารณะประโยชน ตามทพนกงานเจาหนาทฯ จะก าหนดตอไป

ลงชอ.................................................ผใหสญญา

(..................................................)

ลงชอ................................................พนกงานเจาหนาท

(....................................................)

ลงชอ..................................................พยาน

(....................................................)

ลงชอ.................................................พยาน

(...................................................)

(ส าหรบผปกครอง ครงท ๒ )

๘๔

บนทกขอตกลง เขยนท................................................................

วนท.......... เดอน .................... พ.ศ. ..................

เรยน พนกงานเจาหนาทตาม พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ.๒๕๔๖ (...............................................................................)

ขาพเจา.............................................................................เชอชาต..............สญชาต............อาชพ...........................................

เกดวนท................เดอน............................พ.ศ. ...............อาย........ ป อยบานเลขท...................หมท...........ถนน....................................

ตรอก/ซอย...............................แขวง/ต าบล................................เขต/อ าเภอ.................................จงหวด................................................

โทรศพท..................................เลขทบตรประจ าตวประชาชน.......................................................... ซงเกยวของเปน...............................

ของ (ด.ช./ ด.ญ./นาย/นางสาว) ........................................................ นามสกล..................................................... อาย.....................ป

ขอท าบนทกขอตกลงกบพนกงานเจาหนาทตาม พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ ดงตอไปน

๑. วางเงนประกน จ านวน...............................บาท (......................................................) เพอเปนหลกประกน

๒. จะปฏบตตามขอตกลงทไดรวมกนก าหนด ดงน

( ) ระมดระวงมใหเดกประพฤตตนเกเรหรอขมเหงรงแกผอน

( ) ระมดระวงมใหเดกมวสมในลกษณะทกอความเดอดรอนร าคาญแกผอน

( ) ระมดระวงมใหเดกเลนการพนนหรอมวสมในวงการพนน

( ) ระมดระวงมใหเดกเสพสรา สบบหร เสพยาเสพตดใหโทษหรอของมนเมาอยางอน หรอเขาไปในสถานท

เฉพาะเพอการจ าหนายหรอดมเครองดมทมแอลกอฮอล

( ) ระมดระวงมใหเดกเขาไปในสถานบรการตามกฎหมายวาดวยสถานบรการ

( ) ระมดระวงมใหเดกซอหรอขายบรการทางเพศ เขาไปในสถานคาประเวณหรอเกยวของกบการคาประเวณ

ตามกฎหมายวาดวยการปองกนและปราบปรามการคาประเวณ

( ) ระมดระวงมใหเดกประพฤตตนไปในทางชสาว หรอสอไปในทางลามกอนาจารในท สาธารณะ

๓. หากเดกยงมพฤตกรรมทเสยงตอการกระท าผดและพนกงานเจาหนาทฯ ไปพบอก ขาพเจายนยอมใหรบเงน

ประกนดงกลาว และใหเดกท างานบรการสงคมและสาธารณะประโยชนตามขอตกลงรวมกนระหวางพนกงานเจาหนาท

ผปกครองและเดกตอไป

ลงชอ.................................................ผปกครอง

(.....................................................)

ลงชอ.................................................พนกงานเจาหนาท

(.....................................................)

ลงชอ...................................................พยาน

(.....................................................)

ลงชอ....................................................พยาน

(.....................................................)

๘๕

สญญำท ำทณฑบน (ตำม มำตรำ ๓๙) แหงพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖

เขยนท...............................................................

วนท.......... เดอน........................พ.ศ. .................

ขาพเจา......................................................................เชอชาต..................สญชาต...................อาชพ.......................................

เกดวนท.......... เดอน.............................พ.ศ. .................อาย.........ป อยบานเลขท.............หมท.......ถนน............................................

ตรอก/ซอย..............................แขวง/ต าบล.................................... เขต/อ าเภอ.....................................จงหวด.......................................

โทรศพท...................................บตรประจ าตวประชาชนเลขท...................................................เกยวของเปน...........................ของเดก

ขอท าสญญาประกนทณฑบนไวตอ...............................................................................................................................มขอความทจะ

กลาวตอไปน

ขาพเจา ขอสญญาวาจะใหการอปการะเดกทอยในความปกครอง คอ......................................................................................

เปนอยางด โดยจะไมเดกในความปกครองท าการใดอนเปนการประพฤตตนไมสมควรตามกฎกระทรวงก าหนดเดกทเสยงตอการกระท าผด

ถาขาพเจาผดสญญาท าทณฑบน ขาพเจายนยอมใหด าเนนการดงน

๑. ขาพเจายนยอมใหปรบเงนจ านวน....................................บาท(.........................................................)

๒. ขาพเจายนยอมใหเดกในความปกครองคอ......................................................................................... ..........ทฝาฝนทณฑ

บน ไปท างานบรการสงคมและสาธารณประโยชนทเหมาะสมตอไป

ลงชอ......................................................ผใหสญญา

(.......................................................)

ลงชอ......................................................พนกงานเจาหนาท

(.......................................................)

ลงชอ......................................................พยาน

(.......................................................)

ลงชอ......................................................พยาน

(.......................................................)

๘๖

๓. เดกทพงไดรบกำรสงเสรมควำมประพฤต

พนกงานเจาหนาทตาม ม.๖

- สอบถามเดก

- มหนงสอเรยกผปกครอง

- รวมประชมปรกษาหารอพรอมเดก

แผนผงการท างานเพอชวยเหลอเดกทพงไดรบการสงเสรมความประพฤต

วากลาวตกเตอนเดกและผปกครอง

เมอเดกฝาฝน

พนกงานเจาหนาท

เรยกผปกครองมาประชมปรกษาหารอพรอมเดก

เพอมขอตกลงรวมกน

ทาทณฑบน

ผปกครองฝาฝน

ขอกาหนดใหเดกทางานบรการสงคม

หรอทางานสาธารณประโยชน

เรยกผปกครองมาทาทณฑบน

วางเงนประกน

การวางขอกาหนดเพอปองกน

ไมใหเดกกระทาผดอก

ผปกครองโตแยงคาสงของ

พนกงานเจาหนาทตอ

ศาลเยาวชนและครอบครว

๘๗

บทบำทของสถำนศกษำในกำรสงเสรมควำมประพฤตเดก

๑. โรงเรยนและสถานศกษาตองจดใหมระบบงานและกจกรรมในการแนะแนว ใหค าปรกษาและ

ฝกอบรมแกนกเรยน นกศกษา และผปกครอง เพอสงเสรมความประพฤตทเหมาะสม ความ

รบผดชอบตอสงคม และความปลอดภยแกนกเรยนและนกศกษา ตามหลกเกณฑ วธการ และ

เงอนไขทก าหนดในกฎกระทรวง ๒. นกเรยนและนกศกษาตองประพฤตตนตามระเบยบของโรงเรยนหรอสถานศกษาและตามท

ก าหนดในกฎกระทรวง

บทบำทของคร/อำจำรยในกำรสงเสรมควำมประพฤตเดก

๑. ใหการศกษาเดก

๒. จดสงแวดลอมดานสงคมรอบ ๆ ตวเดก

๓. รวมกจกรรมตาง ๆ ทจดขนในโรงเรยน

๔. การดแลสขภาพเดกขณะอยโรงเรยน

๕. การใหพอแมผปกครองมสวนรวมในกจกรรมตาง ๆ ของโรงเรยน

๖. มสวนรวมในการดแลเดกของผปกครอง

๘๘

พนกงำนเจำหนำทตำมหมวดท ๗ ในกำรสงเสรมควำมประพฤตนกเรยน

และนกศกษำ มอ ำนำจด ำเนนกำรดงตอไปน

(๑) สอบถามคร อาจารย หรอหวหนาสถานศกษา เกยวกบความประพฤต การศกษา นสย และ

สตปญญา ของนกเรยนหรอนกศกษาทไมประพฤตตนตามระเบยบของโรงเรยนหรอสถานศกษา

และตามทก าหนดในกฎกระทรวง (๒) เรยกใหผปกครอง คร อาจารย หรอหวหนาสถานศกษาทนกเรยนหรอนกศกษานนก าลงศกษา

อยมารบตวนกเรยนหรอนกศกษา เพอวากลาวอบรมสงสอนตอไป (๓) ใหค าแนะน าแกผปกครองในเรองการอบรมและสงสอนนกเรยนหรอนกศกษา (๔) เรยกผปกครองมาวากลาวตกเตอน หรอท าทณฑบนวาจะปกครองดแลมใหนกเรยนหรอ

นกศกษาไมประพฤตตนตามระเบยบของโรงเรยนหรอสถานศกษาและตามทก าหนดใน

กฎกระทรวง (๕) สอดสองดแลรวมทงรายงานตอคณะกรรมการเกยวกบพฤตกรรมของบคคลหรอแหลงทชกจง

นกเรยนหรอนกศกษาใหประพฤตในทางมชอบ

(๖) ประสานงานกบผบรหารโรงเรยนหรอสถานศกษา คร ผปกครอง ต ารวจ หรอพนกงาน

เจาหนาทอนเพอด าเนนการ

๘๙

กำรลงโทษเดกตำมระเบยบของกระทรวงกำรพฒนำสงคมและควำมมนคงของมนษย

ในกรณทจ าเปนทจะตองใชวธการลงโทษเดกทกระท าฝาฝนระเบยบ วนย ขอบงคบใหใชวธการ

อยางใดอยางหนง ดงตอไปน

(๑) วากลาวตกเตอน อบรมสงสอนเดกใหกลบประพฤตตวเปนคนด

(๒) ตดรางวลหรอถอนสทธบางอยาง เชน งดการเลน การบนเทงพกผอนหยอนใจในทางตาง ๆ

หามชมการแสดงหรอออกเทยวนอกบรเวณ ทงน ตองใหเดกไดมการงานอยางใดอยางหนง

ท า หรอแยกเดกใหอยตางหากจากเดกอน แตหามแยกเดกทมอายต ากวาสบสองป

(๓) ใหเดกท ากจกรรม โดยจดใหเดกกระท าการใดๆ เพอบ าเพญประโยชนตอตนเอง สถานแรก

รบสถานสงเคราะห สถานคมครองสวสดภาพ สถานพฒนาและฟนฟ ครอบครวและสงคม

(๔) หามมใหเจาของ ผปกครองสวสดภาพ และเจาหนาทผปฏบตงานท ารายรางกายหรอจตใจ

กกขงทอดทงเดกหรอลงโทษเดกโดยวธรนแรง

(๕) ใหผปกครองสวสดภาพจดท าสมดรายงานการลงโทษเดกขนไวทส านกงานหรอสถานทจะ

ตรวจดไดทกโอกาส ตามแบบทปลดกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

ก าหนด

(๖) การพจารณาลงโทษเดกจะดวยความผดประการใดกตาม ใหค านงถงโทษตามความจ าเปน

ความเหมาะสม และตองพอสมควรแกวยของเดก แตทงน จะลงโทษเดกในการเลยงดของ

สถานรบเลยงเดกมได

(๗) การลงโทษเดกเพราะเหตทลแกโทสะจรต หรอดวยมลเหตจงใจประการอนหรอการลงโทษ

ทเกนสมควรแกเหต นอกจากการอบรมสงสอน ใหถอวาเปนการฝาฝนระเบยบน

๙๐

๙๑

บทท 4 บทบำทหนำทและเทคนคกำรท ำงำนของทมสหวชำชพ

และรำยชอหนวยงำนทใหควำมชวยเหลอเดก

๙๒

บทท ๔

บทบำทหนำทและเทคนคกำรท ำงำนของทมสหวชำชพ

และรำยชอหนวยงำนทใหควำมชวยเหลอเดก

๔.๑ บทบำทหนำทและเทคนคกำรท ำงำนของทมสหวชำชพ

๑) บคคลำกรทำงกำรแพทย

แพทย หมายถง แพทยทมสวนรวมในการชวยเหลอคมครองเดก ไดแก แพทยทวไป แพทยผเชยวชาญเฉพาะทางสาขา

ตางๆ ไดแก นตแพทย สตนารแพทย กมารแพทย ศลยแพทย รงสแพทย ศลยแพทยกระดก

บทบาทหนาท แพทยมบทบาทในการชวยเหลอคมครองเดกในฐานะผตรวจรกษาพยาบาล ในฐานะผเชยวชาญเฉพาะสาขา

เพอใหความเหนตามหลกวชาการ โดยมหนาท คอ

๑. ประเมนสภาพความเจบปวยของเดกและสบคนความเสยงตอการเกดการทารณกรรมเดก ทงทางดาน

รางกายและจตใจ

๒. บาบดรกษาเดกทถกทารณกรรม

๓. จดหาสถานททแยกเฉพาะสวน เพอการดแลรกษาอยางใกลชดและปองกนการกระทาทารณกรรม

๔. ตดตามดแลรกษาอยางตอเนอง

๕. ประเมนความเสยงและปองกนการเกดเหตซาซอนและภาวะแทรกซอน

พยาบาล/เจาหนาทสาธารณสข

บทบาทหนาท ๑. คดกรองดานรางกาย ใหการพยาบาลตามสภาพปญหาของเดก

๒. ประเมนสภาพผปวยวามภาวะวกฤตดานจตใจหรอไม และใหการดแลชวยเหลอตามสภาพจตใจ สงปรกษา

จตแพทยในรายทมปญหารนแรง

๓. ประเมนความเสยงตอการถกกระทารนแรงซา และใหการดแลปองกน

๔. ประสานงานกบหนวยงานทเกยวของและทมสหวชาชพภายในและภายนอกโรงพยาบาลในการใหความ

ชวยเหลอเดก แจงศนยประสานเพอพทกษสทธเดกและสตรใหรบทราบเพอดาเนนการชวยเหลออยาง

ตอเนอง (ในรายทมปญหาซบซอน)

๕. เฝาระวงและปองกนปญหาในชมชน

๙๓

เทคนคการท างานของแพทย/พยาบาล/เจาหนาทสาธารณสข ๑. ตองมจตใจในการดแลรกษาเดกทถกทารณกรรมอยางเตมใจ

๒. ดาเนนการอยางทนททไดรบการปรกษา ทกวนและเวลา

๓. แพทยผเชยวชาญทกสาขา พยาบาล และเจาหนาทสาธารณสข พรอมปฏบตงานทนท ณ หองตรวจทจดทาขน

โดยเฉพาะสวน

๔. รบตวเดกเขาดแลรกษาในโรงพยาบาลในทกกรณ

๕. มการบนทกขอมลการตรวจรกษา เพอการรกษาและเปนหลกฐานในทางคด

๖. ใหความชวยเหลอดานคาใชจายในการรกษาพยาบาล เชน การจดตงกองทน

๗. ใหการฟนฟสมรรถภาพรางกายและจตใจ

๘. เตรยมเดกเพอกลบคนสสงคม

๙. ปฏบตงานรวมกบทมสหวชาชพ เพอใหเกดการทางานทมประสทธภาพ

ในโรงพยาบาลทไมมนกสงคมสงเคราะห

ใหพยาบาลวชาชพท าหนาทในการใหความชวยเหลอเดกแทน

๙๔

จตแพทย

บทบาทหนาท

๑. ตรวจประเมนสภาพความเสยหายทางดานจตใจ

๒. บาบดรกษาและฟนฟทางจตใจใหกบเดกและครอบครว

นกจตวทยา

บทบาทหนาท ๑. ตรวจทางดานจตวทยา ไดแก สตปญญา บคลกภาพ และปญหาทางอารมณจตใจ

๒. ใหการชวยเหลอทางดานจตวทยาเพอฟนฟทางดานอารมณจตใจ และบคลกภาพ

๓. ประเมนสภาพผปวยวามภาวะวกฤตดานจตใจหรอไม และใหการดแลชวยเหลอตามสภาพจตใจ

๔. ใหคาปรกษา (Counseling) เพอเจาะเลอดตรวจหาเชอเอชไอว (HIV) ในกลมเสยง หรอกรณทเดกหรอ

ครอบครวมปญหาทางดานอารมณและจตใจ

๕. ประเมนความเสยงตอการถกกระทารนแรงซา และใหการดแลปองกน

๖. ประสานงานกบหนวยงานทเกยวของและทมสหวชาชพภายในและภายนอกโรงพยาบาลในการให

ความชวยเหลอ

๗. แจงคณะกรรมการศนยชวยเหลอเดกทถกกระทารนแรง

เทคนคการบ าบดฟนฟดานจตใจ ๑. สรางสมพนธภาพกบเดกและครอบครวเพอใหเดกไววางใจและเชอมนวาจะไดรบการปกปองคมครอง

๒. สารวจและทาความเขาใจปญหา สารวจความรนแรงและผลกระทบดานจตใจทเกดกบเดกและ

ครอบครว

๓. แกไขปญหาและพจารณาทางเลอก และเลอกเทคนคการบาบดฟนฟทางจตวทยาทเหมาะสมกบ

ปญหาดานจตใจหรออาการของเดก เพอใหเดกกลบสภาวะปกตใหเรวทสด เดกบางรายทมอาการ

รนแรง จตแพทยจะพจารณาการใหยาทางจตเวชรวมกบการทาจตบาบดเพอฟนฟสภาพจตใจ

๔. ชวยใหเดกลงมอปฏบตเพอฟนฟจตใจตนเอง การสนทนาพดคยกบเดกเพยงอยางเดยวอาจไมเพยง

พอทจะชวยใหเดกมอาการดขน แตหากเดกและครอบครวนาขอเสนอแนะจากผรกษาไปปฏบตกจะ

ชวยใหการบาบดฟนฟไดผลเรวขน เชน เดกทซมเศราและหมกมนกบปญหาของตนเอง หากไดทา

กจกรรมกบสมาชกในครอบครวกจะชวยใหเดกลดความคดหมกมนและมความสขจากการรวม

กจกรรม

๕. ตดตามผลการบาบดฟนฟเดกมกทาหลายๆ ครง โดยเฉพาะเดกทมพนฐานดานจตใจทออนแอและถก

ทารณกรรมรนแรงอยางตอเนอง จงควรตดตามเดกอยางตอเนอง

๙๕

๒) บคลำกรทำงสงคมสงเครำะห

นกสงคมสงเคราะห

บทบาทหนาท ๑. รวบรวมขอเทจจรงจากการสมภาษณ สงเกต และจากเอกสารหลกฐานตางๆ เกยวกบการถก

กระทา ประวตเดก บคคล สภาพแวดลอมทางครอบครวและสงคมทเกยวของกบเดก

๒. นาขอมลทไดมาประเมนสภาวะและความตองการของเดกและครอบครว

๓. ประสานงานหรอรวมประชมกบหนวยงาน หรผประกอบวชาชพอน ทงภายในและภายนอกสถาน

สงเคราะห เพอรวมคนหาขอเทจจรง ประเมน บาบดฟนฟ สงตอความรบผดชอบพรอมขอมล

สงคนเดกสสงคม ปองกนและตรวจสอบ ตดตามเดกอนทเกยวของกบเดกทอยในความปกครอง

ดแล

๔. ใหการสงเคราะหแกครอบครว เพอใหสามารถอปการะเลยงดเดกไดตามมาตรฐานขนตา

๕. ประสานงานกบองคกรทมนกกฎหมายใหบรการเพอดาเนนการทางกฎหมายใหแกเดกทงการ

ปกปอง คมครอง และการดาเนนคดตอผกระทา

๖. จดกจกรรมเพอสรางทกษะทางสงคมทงรายบคคลและกลม เพอการบาบดฟนฟเบองตนใหแก

เดกในความปกครองดแล

๗. บนทกขอมล รวมทงสรปรวบรวมผลการดาเนนกจกรรมทไดทาใหกบเดก และครอบครว

๘. จดหาสถานท หรอบคคลทเหมาะสมทจะใหความชวยเหลอหลงจากทเดกพนจากความปกครอง

ดแล

๙. ปฏบตหนาทอนๆ ตามทผปกครองสวสดภาพมอบหมาย

เทคนคการท างาน ๑. เปนผมความรกวางขวาง และมวสยทศนกวางไกล โดยเฉพาะทศนคตทเกยวกบปญหาตางๆ เชน

การละเมดสทธเดก

๒. ตองเปนผมมนษยสมพนธทด และรกงานงานสงคมสงเคราะหอยางแทจรง

๓. ควรเปนผมประสบการณในการทางานมากพอสมควร และมบคลกภาพทเหมาะสม ทงทางดาน

รางกาย อารมณ จตใจและสงคม

๔. มความรพนฐานและทกษะทจาเปนในการปฏบตงานสงคมสงเคราะห ไดแก คานยม หลกการ

วธการ และทฤษฎทางสงคมสงเคราะห รวมทงทกษะทสาคญ เชน ทกษะการสมภาษณ ทกษะ

การชวยเหลอ ทกษะการสรางสมพนธภาพ เปนตน และควรผานการอบรมการชวยเหลอในภาวะ

วกฤต (Crisis Intervention) และการสมภาษณในลกษณะ Helping interview

๕. มความอดทน และตดตามผลการดาเนนงานอยางตอเนอง

๙๖

องคกรเอกชน คร หรอผน าชมชน

บทบาทหนาท ๑. ตดตอกบตวเดก สรางความไววางใจเพอใหไดทราบขอเทจจรงเกยวกบการละเมดตอเดก

เพมขน

๒. ตดตอกบผทคาดวาจะใหขอมลทเปนประโยชนตอการชวยเหลอเดก เชน ผปกครอง ญาต

ผนาชมชน คร หรอเพอนของเดก ตามความเหมาะสม

๓. ประสานงานไปยงสานกงานพฒนาสงคมและสวสดการจงหวด/อาเภอ หรองานสงคม

สงเคราะห โรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหม

บำนพกเดกและครอบครว

บทบาทหนาท ๑. สบคนประวตเดก ครอบครว ชมชน โดยการเยยมบาน สมภาษณใชวธการทางสงคม

สงเคราะหในการทางาน หากไปดขอเทจจรงแลวเหนวา ถาสงเดกกลบไปอยกบครอบครว

แลวเดกไมปลอดภย เนองจากพอแมเปนผกระทาหรอระบบสงคมไมพรอมทจะดแลเดก หรอ

เดกไมสามารถภมใจในตวเองได ดงนน จะตองชะลอการสงเดกกลบคนสบาน

๒. ใหคาปรกษาแกเดก

๓. จดกจกรรมในบาน เชน การสนทนาการ การพฒนาทางดานอารมณ จตใจ การจดระบบใน

บานพก เชน เครองใชในบานพกทเหมาะสมตองไมเปนอาวธเพอเปนเครองมอทารายกนเอง

หรอทารายตนเองของเดก

๔. จดกลม เชน ศลปะบาบด การสงเสรมอาชพ

๕. จดการประชมรายกรณของทมสหชาชพ เฉพาะกรณเดกทมปญหาในบานพก เพอประเมน

เดกรวมกนถงสาเหตของการกระทา และวางแผนในการบาบดฟนฟเดกตอไป

๖. แลกเปลยนการทางานระหวางบานพกดวยกน นาประเดนของแตละบานพกมาหารอและหา

ขอสรปรวมกน

๗. จดหองสมภาษณ การสบพยานเดกทเหมาะสม เปนสดสวน และมอปกรณทเ ออตอการ

ทางาน

๘. คนเดกสสงคม โดยกอนคนตองประเมนครองครวเดก หรอครอบครวอปถมภ การรบบตร

บญธรรม

๙๗

๓) บคลำกรทำงกฎหมำย

ต ารวจ

บทบาทหนาท

๑. รวบรวมพยานบคคล พยานวตถ เชน เสอผาของเดกทสวมใสในขณะถกกระทา คราบเลอด

คราบอสจ เสนผม เสนขนภายใน ๒๔ ชวโมง หรอโดยเรวทสด หลงจากทราบเหตการณ

หากทาได ควรถายภาพ รองรอยการถกทาราย บาดแผล ไวเปนหลกฐาน

๒. ชแจงใหผปกครองเขาใจเบองตนกอนทจะมการพาเดกไปตรวจรางกาย เพอประกอบ

พจารณาคดทโรงพยาบาล และแนะนาวาไมควรชาระลางรางกายของเดกกอนตรวจ เพราะ

จะเปนการทาลายหลกฐาน

๓. ในอาเภออนนอกจากอาเภอเมอง ถาสามารถนาสงทโรงพยาบาลจงหวดไดกใหนาสง แตถา

ไมสามารถนาสงไดใหสงเดกไปตรวจ ณ โรงพยาบาลประจาอาเภอ หรอในกรณท

โรงพยาบาลอาเภอไมสามารถทาการตรวจได ใหพนกงานสอบสวนหรอรอยเวรขอความ

รวมมอกบโรงพยาบาลใหเกบสงสงตรวจ เพอสงไปตรวจทโรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหม

โดยประสานงานกบงานสงคมสงเคราะหผปวยนอกของโรงพยาบาลหรอ ศนยวทยาศาสตร

การแพทย

๔. ประสานงานไปยงศนยประสานงานเพอพทกษสทธเดกและสตรจงหวดเชยงใหมเปนการดวน

เทคนคการท างาน ๑. เจาหนาทตารวจ โดยเฉพาะพนกงานสอบสวนควรคานงถงสภาพจตใจของเดกเปนสาคญ

และควรปฏบตตอเดกและผปกครองอยางนมนวลทงทาทและวาจา มความสงบและมนคงๆ

ไมแสดงทาทตาหนและวจารณ หรอตดสนวาใครผดใครถก

๒. ในการสอบปากคาเดก ควรมสถานทเฉพาะซงมความเปนสวนตว เพอเปนการรกษาความลบ

ของเดก และมบรรยากาศทอบอน ปลอดภย นาไววางใจ ไมใหเปนการทารณจตใจเดก

ซาซอน ถาเปนไปได ควรประสานงานใหนกสงคมสงเคราะหหรอนกจตวทยามารวม

สอบปากคาเดกดวย

ทนายความ/อยการ

บทบาทหนาท ใหความเหนหรอดาเนนการชวยเหลอทางกฎหมายทงในศาลหรอนอกศาลตอประเดน

ขอพพาทใด ๆ ทเกดขนในกระบวนการชวยเหลอคมครองเดก และหรอกฎหมายอน ๆ ทเกยวของ

๙๘

๔.๒ รำยชอหนวยงำนในจงหวดเชยงใหมทใหควำมชวยเหลอเดก

ชอหนวยงำน ขอบขำยงำน ทอย เบอรตดตอ

๑. ส ำนกงำนพฒนำสงคม

และควำมมนคงของมนษย

จงหวดเชยงใหม

การสงเคราะหและคมครองสวสดภาพเดก ประสานงาน

ชวยเหลอเดกและพฒนาคณภาพชวต สงคม จตใจ และ

ขบเคลอนกลไกระบบคมครองเดกและกองทนคมครองเดก

ศาลากลางจงหวดเชยงใหม

ต าบลชางเผอก อ าเภอเมอง

จงหวดเชยงใหม ๕๐๓๐๐

โทรศพท ๐ 5311 2716

๐ ๕๓11 2642-4

โทรสาร 0 5322 2718

๒. ศนยประสำนงำนเพอ

พทกษสทธ เดกและสตร

จงหวดเชยงใหม

ประสานงานระหวางภาครฐแลภาคเอกชนเพอรบแจงเหตชวยเหลอ คมครอง บ าบด ฟนฟ การคนสสงคมใหกบเดกและสตร หรอเหยอการกระท ารนแรงและเหยอการคามนษย ประสานงานเ พอบ งคบใชกฎหมายกบผกระท าความผดกบเดกและสตร

เปนศนยกลางการท างานรวมแบบสหวชาชพเพอประเมนสภาวะและหาแนวทางและมาตรฐานในการแกปญหาเดกและสตร ศนยขอมล ประเมนผล การรายงานเกยวกบการคมครองชวยเหลอบ าบด พนฟเดกและสตร และคนสสงคม

ศาลากลางจงหวดเชยงใหม ชน ๕

ต าบลชางเผอก อ าเภอเมอง

จงหวดเชยงใหม ๕๐๓๐๐

โทรศพท ๐ ๕๓๑๑ ๒๖๔๓-๔

๓ . บ ำ น พ ก เ ด ก แ ล ะ

ครอบครว (บำนพงใจ) บานพกชวคราวส าหรบเดกและครอบครวทประสบ

ปญหาเดอดรอน

ศนยแจงขาวสาร ใหค าแนะน าปรกษาปญหาแกเดก

และครอบครวในกรณเรงดวน

เปนศนยประสานความรวมมอระหวางภาครฐและ

ภาคเอกชนในการชวยเหลอเดกและครอบครว

ศนย OSCC 1300

เลขท ๖๓/๔ ต าบลดอนแกว อ าเภอ

แมรม จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๘๐

โทรศพท ๐ ๕๓๒๑ ๖๔๕๙

๐ ๕๓12 1164

Hotline 1300

98

๙๙

ชอหนวยงำน ขอบขำยงำน ทอย เบอรตดตอ

๔. สถำบนพฒนำกำรเดก

รำชนครนทร

ประเมนพฒนาการ และสภาวะดานรางกายและจตใจ

หาแนวทางและมาตรฐานในการแกปญหาในการ

ชวยเหลอบ าบด ฟนฟเดก

ต าบลดอนแก ว อ า เ ภอแม ร ม

จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๘๐

โทรศพท ๐ ๕๓๘๙ ๐๒๓๘-๔๐

๕. งำนสงคมสงเครำะห

โรงพยำบำลมหำรำชนคร

เชยงใหม

ประสานงานเพอรบแจงเหตชวยเหลอใหค าปรกษา

คมครองบ าบดฟนฟใหกบเดกและสตรทถกทารณกรรม

โรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหม

ต าบลสเทพ อ าเภอเมอง จงหวด

เชยงใหม

๕๐๒๐๐

โทรศพท ๐ ๕๓๙๔ ๕๖๖๙

๖. ส ำนกงำนเพอคมครอง

สทธดำนกฎหมำยแก

ประชำชน(สคช.)ส ำนกงำน

อยกำรจงหวดเชยงใหม

ใหค าปรกษาดานกฎหมายเพอชวยเหลอเดกและสตร ส านกงานอยการจงหวดเชยงใหม

ศาลากลางจงหวดเชยงใหม

ต าบลชางเผอก อ าเภอเมอง

จงหวดเชยงใหม ๕๐๓๐๐

โทรศพท ๐ ๕๓๒๒ ๑๐๑๘

๐ ๕๓๒๑ ๑๓๙๘

๗. ส ำนกงำนต ำรวจภธร

ภำค ๕

รบแจงเหตการณกระท าทารณกรรมเดก บงคบใช

กฎหมายกบผกระท าผดกบเดกและสตร

ใหความคมครองทางสงคมแกเดก เยาวชนและสตร

โดยการสบสวนจบกมผกระผด สอบสวน รวบรวม

พยานหลกฐานด าเนนคดกบผกระท าผด ตลอดจนให

ความชวยเหลอ ใหค าปรกษา และค าแนะน าในการ

ปองกนตนเองจากการกระท าผดทกรปแบบทอาจ

เกดขน

ส านกงานต ารวจภธรภาค ๕

ถนนมห ดล ต า บลหนองหอย

อ าเภอเมอง

จงหวดเชยงใหม ๕๐๐๐๐

โทรศพท ๐ ๕๓๑๔ ๐๐๑๐

โทรสาร ๐ ๕๓๒๔ ๗๑๘๐

๘. สมำคมวำงแผน

ครอบครวแหงประเทศไทย

สงเสรมความร พฒนาศกยภาพเดกและเยาวชนดาน

อนามยเจรญพนธ

เลขท ๒๐๐/๓ ถนนราษฎรบ ารง

ต าบลวดเกต อ าเภอเมอง จงหวด

เชยงใหม ๕๐๐๐๐

โทรศพท ๐ ๕๓๒๔ ๙๔๐๖

๐ ๕๓๒๔ ๖๓๔๗

99

๑๐๐

ชอหนวยงำน ขอบขำยงำน ทอย เบอรตดตอ

๙. สมำคม วำย เอม ซ เอ

เชยงใหม

สงเสรมความร พฒนาศกยภาพเดกและเยาวชน เลขท ๑๑ ถนนเสรมสข ต าบลเมง

รายรศม อ า เภอเ มอง จ งหวด

เชยงใหม ๕๐๐๐๐

โทรศพท ๐ ๕๓๒๑ ๑๘๑๙-๒๐

๐ ๕๓๒๑ ๕๒๕๓

๑๐. สถำนสงเครำะหเดก

บำนเวยงพงค

สถานสงเคราะหส าหรบเดกดอยโอกาส ทงหญงและ

ชาย อาย 0-18 ป

เลขท ๖๓/๔ ต าบลดอนแกว อ าเภอ

แมรม

จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๘๐

โทรศพท ๐ ๕๓๒๑ ๑๘๗๗

๐ ๕๓๒๒ ๐๘๐๒

๑๑ . ส ถ ำนส ง เ ค ร ำ ะห

เดกชำยบำนเชยงใหม

สถานสงเคราะหเดกชาย อายระหวาง 6-18 ป เลขท ๖๓/๔ ต าบลดอนแกว อ าเภอ

แมรม

จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๘๐

โทรศพท ๐ ๕๓๒๑ ๑๘๗๗

๐ ๕๓๒๒ ๐๘๐๒

๑ ๒ . ม ล น ธ ร ก ษ ไ ท ย

เชยงใหม

สงเสรมความร พฒนาศกยภาพเดกและเยาวชนดาน

สทธอนามยเจรญพนธ สทธเดก

รบแจงเหต ใหค าปรกษา คมครองใหกบเดกและสตร

ทถกทารณกรรม โดยประสานสงตอเครอขายท

เกยวของ

จดกจกรรมใหกบเดกเพอลดกระทบของปญหา

สรางเครอขาย กลไกการท างานในชมชน พฒนา

ศกยภาพองคกรเครอขายความร เทคนค ทาง

วชาการทเกยวของในกระบวนการคมครองเดกใน

ชมชน

เลขท ๑๑๓/๙ หม ๔ ต าบลทา

ศาลา อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม

๕๐๐๐๐

โทรศพท ๐ ๕๓๓๐ ๘๑๖๙

๐ ๕๓๒๔ ๖๗๘๒

ตอ ๐

(โครงการดานสขภาพ)

๑๓. มลนธเกอดรณ ประสานงานเพอรบแจงเหตชวยเหลอเดก บานพกเดก

ชวคราว

เลขท ๑๘๑/๒๐๘ หมท ๓ หมบาน

โชตนานเวศน ๒ ซอย ๖ ต าบล

ชางเ ผอก อ าเภอเมอง จงหวด

เชยงใหม ๕๐๓๐๐

โทรศพท ๐ ๕๓๒๖ ๓๐๖๕

๐ ๕๓๔๐ ๘๔๒๔

๑๔ . ส ภ ำ ท น ำ ย ค ว ำ ม

จงหวดเชยงใหม

100

๑๐๑

ชอหนวยงำน ขอบขำยงำน ทอย เบอรตดตอ

๑๕. TRAFFCORD

มลนธเพอควำมเขำใจเดก

(FOCUS)

ประสานความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชนให

เกดการชวยเหลอผเสยหายจากการคามนษย

การชวยเหลอผเสยหายจากการคามนษยในการ

สงเคราะหดานกฎหมาย

พฒนาศกยภาพองคกรเครอขาย ความร เทคนคทาง

วชาการท เก ยวของในกระบวนการชวยเหลอ

ผเสยหายจากการคามนษย

ศาลากลางจงหวดเชยงใหม ชน ๕

ต าบลชางเผอก อ าเภอเมอง

จงหวดเชยงใหม ๕๐๓๐๐

โทรศพท ๐ ๕๓๑๑ ๒๖๔๒-๔

๑๖. ละครชมชน สงเสรมความรความเขาใจเรองสทธเดก การปกปอง

คมครองเดก การคามนษยผานสอละคร

เลขท ๓๐/๑ ถนนราชพฤกษ ต าบล

ชางเ ผอก อ าเภอเมอง จงหวด

เชยงใหม ๕๐๐๐๐

โทรศพท ๐ ๕๓๔๐ ๔๕๘๒

๑๗. มลนธศภนมต

จดกระบวนการพฒนาคณภาพชวตใหความชวยเหลอผ

ยากไร ดอยโอกาสในสงคม และผทด าเนนชวตในภาวะ

ยากล าบาก โดยมงเนนการพฒนาเดก ครอบครว ชมชน

และผประสบภยพบตตางๆ

เลขท ๓๑๐ หม ๗ บานต าหนก

ใหม ถนนเชยงใหม-หางดง อ าเภอ

เมอง จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๐๐

โทรศพท ๐ ๕๓๘๐ ๕๑๓๐

โทรสาร ๐ ๕๓๘๐ ๕๑๓๐

ตอ ๑๕

๑๘. มลนธดรณำทร

เรยกรองและปลกจตส านกของสงคมโดยเฉพาะ

ครสตจกร ใหตระหนกถงความส าคญของเดก และ

การเอาใจใสดแลเดกดอยโอกาส เชญชวนและเปดโอกาสใหครสตจกรและชมชนเขามา

มบทบาทในการชวยเหลอเดกมากขน สรางเครอขายกบองคกรหรอหนวยงานอน ๆ ใหความรแกเจาหนาทในเรองการเปนปากเปนเสยง

แกเดก

เลขท ๕๗/๗ ถนนทงโฮเตล ซอย

๓ ต าบลวดเกต อ าเภอเมอง

จงหวดเชยงใหม ๕๐๐๐๐

โทรศพท ๐ ๕๓๒๖ ๖๔๒๖-๙

โทรสาร ๐ ๕๓๒๔ ๐๔๔๒

101

๑๐๒

ชอหนวยงำน ขอบขำยงำน ทอย เบอรตดตอ

๑๙. องคกำรยตธรรม

นำนำชำต (IJM)

ท างานดานการคามนษยและชวยเหลอเดกทถก

ละเมดทางเพศ

ใหความชวยเหลอคนไรสถานะใหไดรบสถานะ

ใหความรดานสทธ และคนไรสถานะ

ต ปณ. ๑๑๒ อ าเภอเมอง จงหวด

เชยงใหม ๕๐๐๐๐

โทรศพท ๐ ๕๓๓๙ ๖๖๖๗

๒๐. มลนธโชเออนเตอร

เนชนเนล (ZOE)

ท างานเพอชวยเหลอเดกก าพรา เดกเรรอน เดกทถก

ท าราย เดกทไมมผปกครอง เดกทเสยงหรอตกอยใน

ภาวะการคามนษย

ลงพนทและเยยมเยยนเดกและครอบครว

ต ปณ. ๒๔ อ าเภอดอยสะเกด

จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๒๐

โทรศพท ๐ ๕๓๓๑ ๗๖๒๒

โทรสาร ๐ ๕๓๓๑ ๗๖๒๓

102

๑๐๓

๔.๓ รำยชอหนวยงำนสวนทองถนในแตละอ ำเภอ

๑. หนวยงำนฝำยปกครอง

อ ำเภอ ทอย โทรศพท โทรสำร

เมองเชยงใหม

ทวาการอ าเภอเมองเชยงใหม ถนนอนทวโรรส ต าบลศรภม

อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๐๐5

๐-๕๓๒๒-๑๐๑๖

๐-๕๓๒๑-๗๖๖๓

๐-๕๓๒๒-๑๐๑๖ ตอ

๔

สารภ

ทวาการอ าเภอสารภ ๕๒/๒ ถนนเชยงใหม-ล าพน หม ๓

ต าบลยางเนง อ าเภอสารภ จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๔๐

๐-๕๓๓๒-๓๔๕๖ ๐-๕๓๓๒-๑๒๕๓

สนทราย ๕ หม ๕ ต าบลสนทรายหลวง อ าเภอสนทราย จงหวด

เชยงใหม ๕๐๒๑๐

๐-๕๓๔๙-๒๐๐๖

๐-๕๓๔๙-๒๐๐๙

๐-๕๓๔๙-๒๐๐๖

๐-๕๓๔๙-๒๐๐๙

ดอยสะเกด

ทวาการอ าเภอดอยสะเกด ๑๓๐ หม ๓ ถนนดอยสะเกด-บอ

สราง ต าบลเชงดอย อ าเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม

๕๐๒๐๐

๐-๕๓๔๙-๕๗๘๑ ๐-๕๓๔๙-๕๗๘๓

สนก าแพง

ทวาการอ าเภอสนก าแพง ๒๕ หม ๖ ต าบลสนก าแพง อ าเภอ

สนก าแพง จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๓๐

๐-๕๓๓๙-๔๒๑๗ ๐-๕๓๓๓-๒๔๑๒ ตอ

๑๑๑๗

แมรม ทวาการอ าเภอแมรม ๙๗ หม ๑ ถนนเชยงใหม-ฝาง อ าเภอแม

รม จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๘๐

๐-๕๓๒๙-๗๒๐๑ ๐-๕๓๒๙-๗๒๐๑

แมแตง ทวาการอ าเภอแมแตง ถนนเชยงใหม-ฝาง อ าเภอแมแตง

จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๕๐

๐-๕๓๔๗-๑๓๑๑ ๐-๕๓๔๗-๑๓๒๒

สะเมง ทวาการอ าเภอสะเมง ต าบลสะเมงใต อ าเภอสะเมง จงหวด

เชยงใหม ๕๐๒๕๐

๐-๕๓๔๘-๗๑๑๕ ๐-๕๓๔๘-๗๑๑๕

พราว ทวาการอ าเภอพราว ถนนรอบเวยงดานใต หม ๔ ต าบลเวยง

อ าเภอพราว จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๙๐

๐-๕๓๔๗-๕๓๐๑ ๐-๕๓๔๗-๕๓๐๑

เชยงดาว ทวาการอ าเภอเชยงดาว หม ๖ ต าบลเชยงดาว อ าเภอเชยงดาว

จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๗๐

๐-๕๓๔๕-๕๑๗๖ ๐-๕๓๔๕-๕๑๗๖

ฝาง ทวาการอ าเภอฝาง ๒๙๐ หม ๕ ต าบลเวยง อ าเภอฝาง

จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๑๐

๐-๕๓๔๕-๒๐๑๕ ตอ

๒๑

๐-๕๓๔๕-๒๐๑๕ ตอ

๒๑

แมอาย ทวาการอ าเภอแมอาย ๕๕ หม ๔ ถนนฝาง-ทาตอน ต าบลแม

อาย อ าเภอแมอาย จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๘๐

๐-๕๓๘๕-๖๓๖๘

๐-๕๓๔๕-๙๐๑๒

๐-๕๓๘๕-๖๓๖๘

๐-๕๓๔๕-๙๐๑๒

หางดง ทวาการอ าเภอหางดง ๑๘๑ หม ๓ ถนนเชยงใหม-ฮอด ต าบล

หางดง อ าเภอหางดง จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๓๐

๐-๕๓๔๔-๑๙๗๕

๐-๕๓๔๔-๑๙๗๖

๐-๕๓๔๔-๑๙๗๕

๐-๕๓๔๔-๑๙๗๖

๑๐๔

อ ำเภอ ทอย โทรศพท โทรสำร

สนปาตอง ทวาการอ าเภอสนปาตอง ๔๒๘ หม ๑๐ ถนนเชยงใหม-ฮอด

ต าบลยหวา อ าเภอสนปาตอง จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๒๐

๐-๕๓๓๑-๑๒๕๘ ๐-๕๓๓๑-๑๒๕๘ ตอ

๑๑

จอมทอง ทวาการอ าเภอจอมทอง ถนนเชยงใหม-ฮอด อ าเภอจอมทอง

จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๖๐

๐-๕๓๓๔-๑๑๗๗ ๐-๕๓๓๔-๑๑๗๗

ตอ ๑๑

ฮอด ทวาการอ าเภอฮอด หม ๙ ถนนเชยงใหม-ฮอด ต าบลหางดง

อ าเภอฮอด จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๔๐

๐-๕๓๔๖-๖๑๑๑ ๐-๕๓๔๖-๖๑๑๑

แมแจม ทวาการอ าเภอแมแจม ๕๔ หม ๔ ถนนสดสนท ต าบลชาง

เคง อ าเภอแมแจม จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๗๐

๐-๕๓๔๘-๕๑๑๑ ๐-๕๓๔๘-๕๑๑๑

อมกอย

ทวาการอ าเภออมกอย ๙๐๐ หม ๑ ถนนเจรญทศนา ต าบล

อมกอย อ าเภออมกอย จงหวดเชยงใหม ๕๐๓๑๐

๐-๕๓๔๖-๗๐๖๐ ๐-๕๓๔๖-๗๐๖๐

ดอยเตา

ทวาการอ าเภอดอยเตา ถนนแมตน-ฮอด อ าเภอดอยเตา

จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๖๐

๐-๕๓๔๖-๙๐๖๖ ๐-๕๓๔๖-๙๐๖๖

เวยงแหง

ทวาการอ าเภอเวยงแหง ๓๓๓ หม ๓ ถนนเมองงาย-เปยง

หลวง ต าบลเมองแหง อ าเภอเวยงแหง จงหวดเชยงใหม

๕๐๓๕๐

๐-๕๓๔๗-๗๐๖๑ ๐-๕๓๔๗-๗๐๖๑

ไชยปราการ ทวาการอ าเภอไชยปราการ ๗๑๗ หม ๒ ถนนโชตนา อ าเภอ

ไชยปราการ จงหวดเชยงใหม ๕๐๓๒๐

๐-๕๓๔๕-๗๐๒๙

๐-๕๓๔๕-๗๐๒๙

แมวาง ทวาการอ าเภอแมวาง ๑๘๕ หม ๑ ถนนสนปาตอง-แมวน

ต าบลบานกาด อ าเภอแมวาง จงหวดเชยงใหม ๕๐๓๖๐

๐-๕๓๓๖-๓๑๗๖

๐-๕๓๓๖-๓๑๗๖

ตอ ๑๖

แมออน

ทท าการปกครองอ าเภอแมออน ๑๓๕ หม ๙ ต าบลออนก

ลาง อ าเภอแมออน จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๓๐

๐-๕๓๘๕-๙๔๕๑

๐-๕๓๘๕-๙๔๕๑

ดอยหลอ

ทวาการอ าเภอดอยหลอ ถนนเชยงใหม-ฮอด อ าเภอดอย

หลอ จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๖๐

๐-๕๓๓๖-๙๕๗๓

๐-๕๓๓๖-๙๕๗๓

กลยาณวฒนา ทวาการอ าเภอกลยาณวฒนา ถนนบานจนทร-ปาย อ าเภอ

กลยาณวฒนา จงหวดเชยงใหม ๕๘๑๓๐

๐-๕๓๓๑-๗๖๑๓

๐-๕๓๓๑-๗๖๑๓

๑๐๕

๒. หนวยงำนดำนกฎหมำย

หนวยงำน ทอย โทรศพท โทรสำร สภ.เมองเชยงใหม

๑๖๙ ถนนราชด าเนน ต าบลพระสงห อ าเภอเมอง

จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๐๐

๐-๕๓๒๗-๗๔๕๔

๐-๕๓๘๑-๔๓๑๓-๔

๐-๕๓๒๗-๗๑๙๑

สภ.สารภ ๔๖ หม ๓ ต าบลยางเนง อ าเภอสารภ จงหวดเชยงใหม

๕๐๑๔๐

๐-๕๓๓๒-๒๙๙๕-๖ ๐-๕๓๓๒-๑๑๙๐

สภ.หางดง

หม ๓ ถนนเชยงใหม-ฮอด ต าบลหางดง อ าเภอหางดง

จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๓๐

๐-๕๓๔๔-๑๘๐๐-๓ ๐-๕๓๔๔-๑๘๐๒

สภ.สนปาตอง ๔๒๒ หม ๑๐ ต าบลยหวา อ าเภอสนปาตอง จงหวด

เชยงใหม ๕๐๑๒๐

๐-๕๓๑๑-๑๑๒๒

๐-๕๓๑๑-๑๑๒๓

สภ.แมรม

สถานต ารวจภธรอ าเภอแมรม ต าบลรมใต อ าเภอแมรม

จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๘๐

๐-๕๓๒๙-๘๒๐๗

๐-๕๓๒๙-๗๐๔๐

สภ.สนทราย สถานต ารวจภธร อ าเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม

๕๐๒๑๐

๐-๕๓๔๙-๑๘๖๖

๐-๕๓๔๙-๑๙๔๙

สภ.ดอยสะเกด ๑๗๘ หม ๑ ต าบลเชงดอย อ าเภอดอยสะเกด จงหวด

เชยงใหม ๕๐๒๒๐

๐-๕๓๘๖-๕๗๒๔

๐-๕๓๔๙-๕๔๙๑

สภ.สนก าแพง ๒๘/๒ หม ๖ ต าบลสนก าแพง อ าเภอสนก าแพง จงหวด

เชยงใหม ๕๐๑๓๐

๐-๕๓๓๓-๑๘๙๖

๐-๕๓๓๓-๒๔๕๒

สภ.แมแตง อ าเภอแมแตง จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๕๐ ๐-๕๓๔๗-๑๓๑๙ ๐-๕๓๔๗-๑๓๑๗

สภ.พราว ๑๑๐ หม ๔ ต าบลเวยง อ าเภอพราว จงหวดเชยงใหม ๐-๕๓๔๗-๕๓๐๙ ๐-๕๓๔๗-๕๓๑๒

สภ.ฝาง ๕๕๑ หม ๓ ต าบลเวยง อ าเภอฝาง จงหวดเชยงใหม

๕๐๑๑๐

๐-๕๓๔๕-๒๐๐๑

๐-๕๓๔๕-๑๑๔๘

สภ.แมอาย ๑๙๓ หม ๔ ต าบลแมอาย อ าเภอแมอาย จงหวด

เชยงใหม ๕๐๒๘๐5

๐-๕๓๔๕-๙๐๓๑

๐-๕๓๔๕-๙๐๓๒

สภ.เชยงดาว ๑๐๐ หม ๖ ต าบลเชยงดาว อ าเภอเชยงดาว จงหวด

เชยงใหม ๕๐๑๗๐

๐-๕๓๔๕-๕๐๘๐

๐-๕๓๔๕-๕๐๘๒-๓

๐-๕๓๔๕-๕๐๘๑

สภ.เวยงแหง ต าบลเมองแหง อ าเภอเวยงแหง จงหวดเชยงใหม ๐-๕๓๔๗-๗๐๖๖ ๐-๕๓๔๗-๗๐๖๖

สภ.ไชยปราการ หม ๒ ต าบลหนองบว อ าเภอไชยปราการ จงหวด

เชยงใหม ๕๐๓๒๐

๐-๕๓๔๕-๗๐๑๑

๐-๕๓๔๕-๗๑๒๐

สภ.ฮอด ๒๖ หม ๙ ต าบลหางดง อ าเภอฮอด จงหวดเชยงใหม

๕๐๒๔๐

๐-๕๓๔๖-๑๑๐๔ ๐-๕๓๔๖-๑๑๐๑

๑๐๖

หนวยงำน ทอย โทรศพท โทรสำร สภ.แมแจม ๕๕ หม ๔ ต าบลชางเคม อ าเภอแมแจม จงหวดเชยงใหม

๕๐๒๗๐

๐-๕๓๔๘-๕๑๒๖

๐-๕๓๔๘-๕๑๑๐

สภ.จอมทอง

๑๖๔ หม ๔ ถนนเชยงใหม-ฮอด ต าบลบานหลวง อ าเภอ

จอมทอง จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๖๐

๐-๕๓๔๑-๑๑๙๕

๐-๕๓๔๑-๑๑๙๔

สภ.ดอยเตา ๑๔๖ หม ๓ ต าบลทาเดอ อ าเภอดอยเตา จงหวด

เชยงใหม ๕๐๒๖๐

๐-๕๓๔๖-๙๐๕๘

๐-๕๓๔๖-๙๑๑๓

สภ.อมกอย ๒๔๓ หม ๑ ถนนเจรญทศนา อ าเภออมกอย จงหวด

เชยงใหม ๕๐๓๑๐

๐-๕๓๔๖-๗๑๑๗

๐-๕๓๔๖-๗๑๑๖

สภ.สะเมง สถานต ารวจภธรอ าเภอสะเมง จงหวดเชยงใหม ๐-๕๓๔๓-๑๕๕๓ ๐-๕๓๔๘-๗๐๙๐

สภ.แมวาง ๑๘๔ หม ๑ ต าบลบานกาด อ าเภอแมวาง จงหวด

เชยงใหม ๕๐๓๖๐

๐-๕๓๙๒-๘๐๒๘-

๓๐

๐-๕๓๙๒-๘๐๓๐

สภ.ดอยหลอ ๒๐๐ หม ๕ ต าบลดอยหลอ อ าเภอดอยหลอ จงหวด

เชยงใหม ๕๐๑๖๐

๐-๕๓๓๖-๙๕๖๗

๐-๕๓๓๖-๙๕๖๖

สภ.แมออน

๑๓๖ หม ๙ ต าบลออนกลาง อ าเภอแมออน จงหวด

เชยงใหม ๕๐๑๓๐

๐-๕๓๘๕-๙๔๕๒-๓

๐-๕๓๘๕-๙๔๕๒

สภ.แมปง

(อ าเภอเมอง)

๑๙๑ หม ๓ ต าบลหนองหอย อ าเภอเมอง จงหวด

เชยงใหม ๕๐๐๐๐

๐-๕๓๑๔-๐๒๒๕-๖

๐-๕๓๑๔-๐๒๒๓

สภ.ภพงคราชนเวศน

(อ าเภอเมอง)

๑๙๓ ถนนหวยแกว ต าบลชางเผอก อ าเภอเมอง จงหวด

เชยงใหม ๕๐๓๐๐

๐-๕๓๒๑-๙๒๒๖-๓๐

๐-๕๓๒๑-๙๒๓๐

สภ.ชางเผอก

(อ าเภอเมอง)

๑๙๙ หม ๒ ต าบลชางเผอก อ าเภอเมอง จงหวด

เชยงใหม ๕๐๓๐๐

๐-๕๓๒๑-๗๙๙๕

๐-๕๓๒๑-๘๔๔๓

สภ.โหลงขอด

(อ าเภอพราว)

๙๓ หม ๔ ต าบลแมปง อ าเภอพราว จงหวดเชยงใหม

๕๐๑๙๐

๐-๕๓๒๒-๙๗๓๒

๐-๕๓๒๕-๗๓๔๓

สภ.แมแฝก

(อ าเภอสนทราย)

๑๔๓ หม ๑๔ ต าบลแมแฝกใหม อ าเภอสนทราย จงหวด

เชยงใหม ๕๐๒๑๐

๐-๕๓๘๔-๘๖๐๔-๕

๐-๕๓๘๔-๘๖๐๕

สภ.ปาแป

(อ าเภอแมแตง)

๑๓๘ หม ๔ ต าบลปาแป อ าเภอแมแตง จงหวดเชยงใหม

๕๐๑๘๐

๐-๕๓๓๑-๗๔๕๖

๐-๕๓๓๑-๗๔๕๖

สภ.หนองตอง

(อ าเภอหางดง)

๒๔๒ หม ๒ ต าบลหนองตอง อ าเภอหางดง จงหวด

เชยงใหม ๕๐๓๔๐

๐-๕๓๔๖-๔๒๕๕

๐-๕๓๔๖-๔๒๑๔

๑๐๗

หนวยงำน ทอย โทรศพท โทรสำร สภ.นาหวาย (อ าเภอเชยงดาว)

๑๗๑ หม ๓ ต าบลเมองนะ อ าเภอเชยงดาว จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๗๐

๐-๕๓๒๑-๐๕๕๕

๐-๕๓๒๖-๑๔๔๙

สภ.แมกา (อ าเภอดอยเตา)

หม ๓ ต าบลแมสา อ าเภอดอยเตา จงหวดเชยงใหม๕๐๒๖๐

๐-๕๓๓๖-๖๒๐๔

๐-๕๓๓๖-๖๒๐๔

สภ.แมโปง (อ าเภอดอยสะเกด)

๖ หม ๖ ต าบลแมโปง อ าเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๒๐

๐-๕๓๘๔-๐๗๓๑

๐-๕๓๘๔-๐๗๓๑

สภ.แมตน (อ าเภออมกอย)

๑๒๖ หม ๑ ต าบลแมตน อ าเภออมกอย จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๑๐

๐-๕๓๙๐-๓๙๖๓

๐-๕๓๙๐-๓๙๖๓

สภ.บอหลวง (อ าเภอฮอด)

ถนนเชยงใหม-แมสะเรยง หม ๔ อ าเภอฮอด จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๔๐

๐-๕๓๒๑-๑๖๖๖

๐-๕๓๒๒-๙๐๓๓

๓. หนวยงำนดำนสำธำรณสข

หนวยงำน ทอย โทรศพท โทรสำร โรงพยาบาลอ าเภอฝาง อ าเภอฝาง จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๑๐ ๐-๕๓๓๘-๒๗๕๔-๕

โรงพยาบาลสนปาตอง อ าเภอสนปาตอง จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๖๐ ๐-๕๓๓๕-๕๓๓๔-๘

โรงพยาบาลจอมทอง

อ าเภอจอมทอง จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๖๐ ๐-๕๓๓๖-๒๐๗๕-๘ ๐-๕๓๓๔-๑๒๑๘-๙

๐-๕๓๔๕-๑๑๕๒

โรงพยาบาลเชยงดาว

อ าเภอเชยงดาว จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๗๐ ๐-๕๓๔๕-๕๐๗๒ ๐-๕๓๔๕-๕๒๔๘-๙

๐-๕๓๓๑-๑๗๑๒

โรงพยาบาลฮอด

อ าเภอฮอด จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๔๐ ๐-๕๓๔๖-๑๐๙๕

๐-๕๓๘๓-๑๔๔๓-๕

๐-๕๓๓๔-๑๕๒๑

โรงพยาบาลแมแจม

อ าเภอแมแจม จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๗๐ ๐-๕๓๔๘-๕๐๗๓ ๐-๕๓๔๘-๕๐๙๙

๐-๕๓๔๘-๕๐๙๘

โรงพยาบาลพราว

อ าเภอพราว จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๙๐ ๐-๕๓๔๕-๕๒๗๑ ๐-๕๓๔๕-๗๒๙๓

๐-๕๓๔๕-๗๒๙๓

โรงพยาบาลแมอาย อ าเภอแมอาย จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๘๐ ๐-๕๓๔๕-๙๐๓๖-๗ ๐-๕๓๔๕-๙๐๓๘

โรงพยาบาลดอยสะเกด

อ าเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๒๐ ๐-๕๓๔๙-๕๕๗๑ ๐-๕๓๔๙-๖๑๗๑ ๐-๕๓๔๙-๕๗๖๖

๐-๕๓๔๙-๕๕๐๕

โรงพยาบาลสารภ

อ าเภอสารภ จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๔๐ ๐-๕๓๓๒-๑๗๖๒ ๐-๕๓๓๒-๑๑๗๙

๐-๕๓๓๒-๑๗๖๒

โรงพยาบาลอมกอย อ าเภออมกอย จงหวดเชยงใหม ๕๐๓๑๐ ๐-๕๓๔๖-๗๑๑๐-๑ ๐-๕๓๔๖-๗๐๑๔

๑๐๘

หนวยงำน ทอย โทรศพท โทรสำร

โรงพยาบาลแมแตง อ าเภอแมแตง จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๕๐ ๐-๕๓๔๗-๐๗๐๑-๓ ๐-๕๓๔๗-๑๑๗๑

โรงพยาบาลสนทราย อ าเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๑๐ ๐-๕๓๔๙-๘๙๙๘ ๐-๕๓๔๙-๘๙๙๘

โรงพยาบาลสะเมง

อ าเภอสะเมง จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๕๐ ๐-๕๓๔๘-๗๐๑๕

๐-๕๓๔๘-๗๑๒๔-๕

๐-๕๓๔๘-๗๐๑๕

โรงพยาบาลแมวาง อ าเภอแมวาง จงหวดเชยงใหม ๕๐๓๖๐

โรงพยาบาลดอยเตา อ าเภอดอยเตา จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๖๐ ๐-๕๓๔๗-๙๐๑๘ ๐-๕๓๘๓-๓๑๐๐

โรงพยาบาลเวยงแหง อ าเภอเวยงแหง จงหวดเชยงใหม ๕๐๓๕๐ ๐-๕๓๔๗-๗๐๐๑ ๐-๕๓๔๗-๗๐๐๑

โรงพยาบาล ไชยปราการ

อ าเภอไชยปราการ จงหวดเชยงใหม ๕๐๓๒๐ ๐-๕๓๘๗-๐๔๔๔ ๐-๕๓๔๕-๗๐๒๗

โรงพยาบาลหางดง อ าเภอหางดง จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๓๐ ๐-๕๓๔๔-๒๑๑๒-๓ ๐-๕๓๔๔-๑๖๓๐

โรงพยาบาลแมออน อ าเภอแมออน จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๓๐ ๐-๕๓๘๘-๐๗๔๕-๖ ๐-๕๓๘๘-๐๔๗๕

โรงพยาบาลสนก าแพง

อ าเภอสนก าแพง จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๓๐ ๐-๕๓๓๙-๕๗๔๐ ๐-๕๓๔๔-๖๖๓๕-๘

๐-๕๓๔๔-๖๖๓๘

โรงพยาบาลดอยหลอ อ าเภอดอยหลอ จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๖๐ ๐-๕๓๓๕-๕๘๓๒-๔ ๐-๕๓๓๕-๕๘๓๕

โรงพยาบาลวดจนทรเฉลมพระเกยรต ๘๐ พรรษา

โรงพยาบาลวดจนทรเฉลมพระเกยรต ๘๐ พรรษา ต าบลวนจนทร อ าเภอกลยาณวฒนา จงหวดเชยงใหม

๐-๕๓๓๑-๗๖๖๒ ๐-๕๓๓๑-๗๔๖๒

๐-๕๓๓๑-๗๖๖๒ ๐-๕๓๓๑-๗๔๖๒

โรงพยาลแมคคอรมก

๑๓๓ ถนนแกวนวรฐ ต าบลวดเกต อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ๕๐๐๐๐

๐-๕๓๙๒-๑๗๗๗

๐-๕๓๙๒-๑๗๗๗

โรงพยาบาลรวมแพทย

๒๑ ถนนนนทาราม ต าบลหายยา อ าเภอเมอง

จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๐๐

๐-๕๓๒๗-๐๑๔๔-๕๐

๐-๕๓๒๗-๓๕๗๖

๐-๕๓๒๗-๙๒๕๖

๐-๕๓๒๗-๕๖๘๙

โรงพยาบาลลานนา

๑ ถนนสขเกษม แขวงนครพงค ต าบลปาตน อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ๕๐๓๐๐

๐-๕๓๙๙-๙๗๗๗ ๐-๕๓๙๙-๙๗๗๘

โรงพยาบาลเซนทรล เมโมเรยล เชยงใหม

๑๘๖/๒ ถนนชางคลาน อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ๕๐๑๐๐

๐-๕๓๘๑-๙๓๓๓-๔๐ -

โรงพยาบาลสยามราษฎร

๘๔/๓ถนนเชยงใหม-ล าปาง ต าบลชางเผอก อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ๕๐๓๐๐

๐-๕๓๓๕-๗๖๕๕ -

โรงพยาบาลเชยงใหมราม

๘ ถนนบญเรองฤทธ ต าบลศรภม อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๐๐

๐-๕๓๒๒-๔๘๖๑

๐-๕๓๒๒-๔๘๘๐

โรงพยาบาลเทพปญญา

๙๙ หม ๕ ถนน เชยงใหม – พราว อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม

๐-๕๓๘๕-๒๕๙๐-๙

๐-๕๓๘๕-๒๙๙๙

โรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหม

๑๑๐ ถนนอนทวโรรส ต าบลศรภม อ าเภอเมอง จงหวดเชยงใหม ๕๐๒๐๐

๐-๕๓๒๒-๑๑๒๒

๑๐๙

จงหวดแมฮองสอน

ส ำนกงำนพฒนำสงคมและควำมมนคงของมนษยจงหวดแมฮองสอน

ศำลำกลำงจงหวด (หลงใหม)

ชนท 1 ถนนขนลมประพาส ต าบลจองค า อ าเภอเมอง จงหวดแมฮองสอน

โทรศพท 053-612205 โทรสาร 053-611261

E - mail : maehongson@m-society.go.th, maehongson25@hotmail.com

บำนพกเดกและครอบครวจงหวดแมฮองสอน

เลขท 12 ซอย 4 ถนนปางลอนคม ต าบลจองค า อ าเภอเมองแมฮองสอน จงหวดแมฮองสอน 58000

โทรศพท/โทรสาร 053695001-2

E-mail banmaehongson@gmail.com

facebook : บานพกเดกและครอบครวจงหวดแมฮองสอน

ศนยพฒนำสงคม หนวยท 43 จงหวดแมฮองสอน

ต ปณ. 1 หม 4 ต าบลแมเหาะ อ าเภอแมสะเรยง จงหวดแมฮองสอน 58110

โทร 053 692983 - 4โทรสาร 053 692983

E-mail : maehoahill@hotmail.com admins@mhsdc.org

๑๑๐

จงหวดล ำพน

ส ำนกงำนพฒนำสงคมและควำมมนคงของมนษยจงหวดล ำพน

ศาลากลางจงหวดล าพน ถ.อนทยงยศ ต.ในเมอง อ.เมอง จ.ล าพน 51000

โทรศพท/โทรสาร 0-5351-1188

e-mail : lamphun@m-society.go.th

บำนพกเดกและครอบครวจงหวดล ำพน

120 ถ.จามเทว ต.ในเมอง อ.เมอง จ.ล าพน 51000

เบอรโทร :053 510 143

ศนยพฒนำสงคม หนวยท 52 จ.ล ำพน

152 หมท 15 บานปาแดง ต าบลบานธ อ าเภอบานธ จงหวดล าพน

51180

โทรศพท 0-5350-1184 โทรสาร 0-5350-1879

๑๑๑

จงหวดล ำปำง

บำนพกเดกและครอบครวจงหวดล ำปำง

ปณ. 69 ในบรเวณนคมสรางตนเองกวลม ต าบลนคมพฒนา อ าเภอเมอง จงหวดล าปาง 50200

โทรศพท 0 5482 5647โทรสาร 0 5482 5648

พฒนำสงคมและควำมมนคงของมนษย จงหวดล ำปำง

ศาลากลางจงหวดล าปาง ชน 2 ศนยราชการจงหวดล าปาง ถนนวชราวธด าเนน

อ.เมอง จ.ล าปาง 52000

โทรศพท 0-5426-5041-4 โทรสาร 0-54265043

E-mail : lampang.m-society.go.th, lpp1234@hotmail.com

ศนยพฒนำกำรจดสวสดกำรสงคมผสงอำย จงหวดล ำปำง

120 หม1 ถนนล าปาง-แจหม ต าบลนคมพฒนา อ าเภอเมอง จงหวดล าปาง 52000

โทรศพท 054-825575-7 โทรสาร 054-825577

ศนยสงเครำะหและฝกอำชพสตรภำคเหนอ จงหวดล ำปำง

เลขท 140 หม 6 ถนนล าปาง-เชยงใหม ต าบลปงแสนทอง อ าเภอเมอง จงหวดล าปาง 52100

โทรศพท 054-829734-5 โทรสำร 054-829735

E-mail : northwomen@yahoo.com

ศนยพฒนำสงคม หนวยท 51 จ.ล ำปำง

ต.นคมพฒนา อ.เมองล าปาง จ.ล าปาง, 52000

โทรศพท 054-247 981

๑๑๒

๑๑๓

บทท 5 สงทควรทรำบในกำรปฏบตงำนชวยเหลอเดก

๑๑๔

บทท ๕

สงทควรทรำบในกำรปฏบตงำนชวยเหลอเดก

๕.๑ กรณเดกและเยำวชนเปนผกระท ำผด

๕.๑.๑ กำรด ำเนนกำรตำมกรณเดกเปนผกระท ำผดตำมประมวลกฎหมำยอำญำ

การกระท าผดกฎหมายอาญาโดยทวไปแลว ผกระท าผดหรอผตองหาไดไดรบโทษตามกฎหมาย

แตในกรณเดกหรอเยาวชนอายไมเกน ๒๐ ป เมอมการกระท าผดอาญาเกดขน กฎหมายไดค านงถงวา

บคคลอายต ากวา ๒๐ ป มความรสกผดชอบชวด แตกตางจากผทบรรลนตภาวะแลว จงมวธการ

ก าหนดความรบผดในทางอาญาทแตกตางกนในชวงอาย และนอกจากนกยงมกฎหมายหลายตวท

รวมกนคมครองสทธของเดก เชน พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ พระราชบญญตศาล

เยาวชนและครอบครวและวธพจารณาคดเยาวชนและครอบครว พ.ศ. ๒๕๕๓

ความรบผดทางอาญาของเดกและเยาวชนน ประมวลกฎหมายอาญาไดแบงกลมอายของเดก

และเยาวชนทกระท าความผดไวดงน

๑. เดกอายไมเกน ๑๐ ป

๒. เดกอายกวา ๑๐ ป แตไมเกน ๑๕ ป

๓. เดกอายกวา ๑๕ ป แตไมเกน ๑๘ ป

๔. เดกอายกวา ๑๘ ป แตไมเกน ๒๐ ป

๑.เดกอำยไมเกน ๑๐ ป เมอเดกอายไมเกน ๑๐ ป กระท าผดตามกฎหมายอาญาไมวาจะเปน

ในฐานความผดใด กถอวาเปนผตองหาตามกฎหมาย กระบวนการยตธรรมกตองมการด าเนนการเชน

ผตองหาทวไป ซงการกระท าความผดนน เดกนนไมตองรบโทษตามกฎหมาย แตพนกงานสอบสวนตอง

สงตวเดกไปยง พนกงานเจาหนาทคมครองเดกใหไดรบการคมครอง

๑๑๕

๒. เดกอำยกวำ ๑๐ ป ไมเกน ๑๕ ป เมอเดกชวงอายน กระท าผดตามกฎหมายอาญาไมวา

จะเปนในฐานความผดใด กถอวาเปนผตองหาตามกฎหมาย พนกงานสอบสวนตองด าเนนการตาม

พระราชบญญตศาลเยาวชนและครอบครวและวธพจารณาคดเยาวชนและครอบครว พ.ศ.๒๕๕๓ แต

การกระท าความผดนน เดกอายกวา ๑๐ ปแตไมเกน ๑๕ ป ไมตองรบโทษตามกฎหมาย แตศาลม

อ านาจทจะด าเนนการดงตอไปนไดอนเปนดลพนจของศาลทจะใชวธการส าหรบเดก

(๑) วากลาวตกเตอนเดกนนแลวปลอยตวไป และถาศาลเหนสมควรจะเรยกบดามารดา

ผปกครอง หรอบคคลทเดกนนอาศยอยมาตกเตอนดวยกได

(๒) มอบตวเดกนนใหแกบดา มารดา หรอผปกครองไป โดยวางขอก าหนดซงบดา มารดา หรอ

ผปกครองระวงเดกนนไมใหกอเหตรายตลอดเวลาทศาลก าหนดซงตองไมเกนสามปและก าหนดจ านวน

เงนตามทเหนสมควรซงบดา มารดา หรอผปกครองจะตองช าระตอศาลไมเกนครงละ ๑๐,๐๐๐ บาท ใน

เมอเดกนนกอเหตรายขน และหากเดกอยกบบคคลอนกอาจจะเรยกบคคลดงกลาวมาท าขอก าหนด

เชนเดยวกน

(๓) ในกรณทศาลมอบตวเดกใหแกบดา มารดา ผปกครอง หรอบคคลอน ศาลจะก าหนด

เงอนไขเพอคมความประพฤตเดกดวยกได โดยใหศาลแตงตงพนกงานคมประพฤตหรอพนกงานอนใด

เพอคมความประพฤตเดกนน

(๔) ถาเดกนนไมมบดา มารดา หรอผปกครอง หรอมแตศาลเหนวาไมสามารถดแลเดกนนได

หรอถาเดกอาศยอยกบบคคลอนนอกจากบดา มารดา หรอผปกครอง และบคคลอนไมยอมรบ

ขอก าหนด ศาลจะมค าสงใหมอบตวเดกนนใหอยกบบคคลหรอองคการทศาลเหนสมควรเพอดแลอบรม

และสงสอนตามระยะเวลาทศาลก าหนดและบคคลหรอองคการนนยนยอม โดยบคคลหรอองคการนนม

อ านาจเชนผปกครองเฉพาะเพอดแล อบรม และสงสอน รวมตลอดถงการก าหนดทอยและการจดให

เดกมงานท าตามสมควร หรอใหด าเนนการกฎหมายคมครองเดก หรอ

(๕) สงตวเดกนนไปยงโรงเรยน หรอสถานฝกและอบรม หรอสถานทซงจดตงขนเพอฝกและ

อบรมเดก ตลอดระยะเวลาทศาลก าหนด แตอยาใหเกนกวาทเดกนนจะมอายครบสบแปดป

หากพบวามพฤตการณเกยวกบค าสงไดเปลยนแปลงไป ศาลกมอ านาจเปลยนแปลงแกไขค าสง

หรอมค าสงใหมได

๑๑๖

๓. เดกอำยกวำ ๑๕ ปแตต ำกวำ ๑๘ ป กรณนถอวาเปนผตองหาตามกฎหมาย เมอกระท าการอนเปนการผดกฎหมาย ศาลจะพจารณา

ถงความรผดชอบและสงอนๆ เพอพจารณาวาสมควรพพากษาลงโทษหรอไม หากพจารณาแลวไมสมควรลงโทษกสามารถด าเนนการเชนเดยวกนกบ เดกอายกวา ๑๐ ป แตไมเกน ๑๕ ป

๔. เดกอำยตงแต ๑๘ ปแตยงไมเกน ๒๐ ป โดยปกตแลวผกระท าความผดทมอาย ๑๘ ปแตยงไมเกน ๒๐ ป จะตองรบโทษทางอาญา

เชนเดยวกบผใหญ แตศาลอาจใชพนจลดโทษ ใหหนงในสาม หรอกงหนงของโทษทกฎหมายก าหนดไวกอนกได หากศาลพจารณาแลวเหนวาความรสกผดชอบของเยาวชนนนยงมไมเตมท ซงเปนเหตทพจารณาจากตวเดกทกระท าความผดนนเอง

๕.๑.๒ กำรด ำเนนกำรตำมพระรำชบญญตศำลเยำวชนและครอบครวและวธพจำรณำคดเยำวชนและครอบครว พ.ศ. ๒๕๕๓ มกระบวนกำรด ำเนนคดผตองเยำวชน (อำยกวำ ๑๐ ป แตไมเกน ๑๘ ป) ดงน

๑. หามมใหจบกมเดกซงตองหาวากระท าความผดเวนแตเดกนนไดกระท าผดซงหนาหรอมหมายจบของศาล เมอผตองหาถกจบกมแลวพนกงานเจาหนาททจบกมตองแจงกบเดกวาเขาตองถกจบ และแจงขอกลาวหาทงสทธตามกฎหมายใหทราบหากขณะจบกมมผปกครองอยดวย ใหแจงใหผปกครองทราบ หรอแจงผปกครองในโอกาสแรกเทาทสามารถกระท าได แลวน าตวไปพบพนกงานสอบสวนทนท

๒. พนกงานสอบสวนจะตองสอบถามเบองตนและแจงขอกลาวแกผตองหาแลวน าตวไปศาลเพอตรวจสอบการจบกมภายในเวลา ๒๔ ชวโมงนบแตผตองหาเยาวชนไปถงทท าการของพนกงานสอบสวน

๓. เมอไปศาล ศาลจะด าเนนการตรวจสอบการจบและการปฏบตตอเดกวาชอบดวยกฎหมายหรอไม พรอมแตงตงทปรกษากฎหมายให และอาจจะมอบตวเดกใหผปกครองไปดแล หรอมค าสงใหควบคมตวเยาวชนไวในสถานพนจหรอสถานทอนตามสมควร

๔. พนกงานสอบสวน ตองด าเนนการรวบรวมพยานหลกฐานสงส านวนไปยงพนกงานอยการเพอยนฟองเยาวชนตอศาลเยาวชนและครอบครวใหทนภายใน ๓๐ วนนบแตวนทผตองหาถกจบกม หากผตองหาท าผดอาญาทมอตราโทษอยางสงไวจ าคกเกน ๖ เดอนแตไมเกน ๕ ป พนกงานสอบสวนสามารถยนค ารองตอศาลเพอขอผดฟองตอไปไดอกครงละไมเกน ๑๕ วน ทงนตองไมเกนสองครง

๑๑๗

หากผตองหาท าผดอาญาทมอตราโทษอยางสงไวใหจ าคกเกน ๕ ปขนไป เมอศาลสงอนญาตให

ผดฟองครบสองครงแลว สามารถผดฟองตอไปไดอกไมเกน ๑๕ วน แตทงนตองไมเกนสองครง แตตอง

อางเหตจ าเปน

สรประยะเวลำกำรด ำเนนคดกบผตองหำเดกในชนสอบสวนเปนระยะเวลำรวมทงหมดไม

เกน ๖๐ วน

๕.๑.๓ กำรด ำเนนกำรตำมประมวลกฎหมำยวธพจำรณำควำมอำญำวำดวยกำรถำม

ปำกค ำเดก

๑. กรณเดกอายไมเกน ๑๘ ป ซงเปนผเสยหาย พยาน ผตองหา ในคดความผดดงน

๑) ความผดเกยวกบเพศ

๒) ความผดเกยวกบชวตและรางกายอนมใชความผดทเกดจากการชลมนตอส

๓) ความผดเกยวกบเสรภาพ ความผดฐานกรรโชก ชงทรพย และปลนทรพย

๔) ความผดตาม พระราชบญญตปองกนและปราบปรามการคาประเวณ

๕) ความผดตาม พระราชบญญตการคามนษย

๖) ความผดตาม พระราชบญญตสถานบรการ และ

๗) คดความผดอนทมอตราโทษจ าคกซงเดกรองขอ

พนกงานสอบสวน จะตองสอบปากค าในสถานททเหมาะสมส าหรบเดก เปนสดสวน และมทม

สหวชาชพ ประกอบดวย พนกงานสอบสวน พนกงานอยการ นกจตวทยาหรอนกสงคมสงเคราะห

บคคลทเดกรองขอ และทนายความ (กรณผตองหา) เขารวมในการถามปากค า

๒. ในการถามปากค านน พนกงานสอบสวนจะตองถามผานนกจตวทยาหรอนกสงเคราะห เปน

การเฉพาะตามประเดนค าถามของพนกงานสอบสวน โดยมใหเดกไดยนค าถามของพนกงานสอบสวน

และหามถามซ าซอนหลายครงโดยไมมเหตอนควร

๓. การถามปากค าโดยทมสหวชาชพน ตองมการบนทกภาพและเสยงการถามปากค าเพอน า

ออกถายทอดไดอยางตอเนองไวเปนพยาน (บนทกภาพและเสยงลงในซด เพอใชเปนพยานวตถ)

๑๑๘

๕.๒ กรณมผกระท ำควำมผดตอเดกและเยำวชน

กรณทมผกระท าความผดตอเดกและเยาวชน เปนกรณทเดกและเยาวชนเปนผเสยหายใน

คดอาญา ซงโดยทวไปแลว กยอมไดรบความคมครอง ทางกฎหมายเทาเทยมกบผใหญ

แตเนองจากในบางกรณ ความออนวยของเดกและเยาวชน อาจท าใหผนนถกกระท าผดไดงาย

ขน กลาวคอ ผกระท าความผดอาศยความออนวยของเดกและเยาวชน เพอจะท าใหการกระท าความผด

ท าไดงายขน กฎหมายอาญาจงบญญตใหความคมครองเดกและเยาวชนไวเปนกรณพเศษ

การคมครองเดกและเยาวชนดงกลาว กโดยการก าหนดใหการกระท าบางอยางตอ เดกและ

เยาวชนเปนความผด หรอ เปนกรณทจะตองรบโทษมากขน

ความผดตางๆ ทใหการคมครองแกเดกและเยาวชนเปนพเศษนในบางกรณเปนการใหความ

คมครองเปนพเศษแกเดกและเยาวชน สวนอายของเดกและเยาวชนทไดรบการคมครองเปนพเศษนน จะ

แตกตางกนไปแลวแตประเภทความผด ความผดทเดกและเยาวชนไดรบความคมครองเปนพเศษ ไดแก

๕.๒.๑ ควำมผดเกยวกบเพศ

ความคมครองทกฎหมายใหเปนพเศษแกเดกและเยาวชนในความผดทเกยวกบเพศนน มดงน

๑. ควำมผดฐำนกระท ำช ำเรำเดกอำยยงไมเกน ๑๓ ปซงมใชภรยำและสำมของตน ไมวา

เดกนนจะยนยอมหรอไมกตาม มโทษจ าคกตงแตเจดปถงยสบป และปรบตงแตหนงหมนสพนบาทถงส

หมนบาท หรอจ าคกตลอดชวต (กระท าช าเราหมายความวา การกระท าเพอสนองความใครของ

ผกระท าโดยการใชอวยวะเพศของผกระท ามากระท ากบอวยวะเพศ ทวารหนก หรอชองปากของผอน

หรอการใชสงอนใดกระท ากบอวยวะเพศหรอทวารหนกของผอน และคมครองทงการกระท าตอทง

เดกหญงและเดกชาย) กฎหมายกถอวาเปนความผดทผกระท าผดตองรบโทษหนกขน เนองจาก

พจารณาถงอายของเดกซงไมสามารถใหความยนยอมในการมเพศสมพนธใดใด

หากกระท าช าเราเดกอายยงไมเกน ๑๕ ปซงมใชภรยาหรอสามของตน โดยเดกนนจะยนยอม

หรอไมกตาม มโทษจ าคกตงแตสปถงยสบป และปรบตงแตแปดพนบาทถงสหมนบาท

๑๑๙

แตอยางไรกตาม หากเปนการกระท าโดยบคคลอายไมเกนสบแปดปกระท าตอเดกซงมอาย

มากกวาสบสามปแตยงไมเกนสบหาป โดยเดกนนยนยอม และภายหลงศาลอนญาตใหทงสองฝายสมรส

กน ผกระท าผดไมตองรบโทษและหากศาลอนญาตใหสมรสในระหวางทผกระท าผดก าลงรบโทษใน

ความผดนนอย กใหศาลปลอยผกระท าความผดนนไป

และไมวากรณใดหากการกระท าช าเรานนเปนเหตใหผท ากระท าช าเราไดรบอนตรายสาหส หรอ

ถงแกความตาย ผนนกตองรบโทษหนกขนดวย

๒. ควำมผดฐำนกระท ำอนำจำร

การกระท าอนาจารไดแก การกระท าทไมสมควรในทางเพศตอรางกายของบคคลอน เชน การ

จบ หรอ ลบคล าอวยวะเพศเปนตน

กฎหมายลงโทษผกระท าอนาจารแกบคคลไมวาชายหรอหญงอายกวา ๑๕ ป โดยขเขญหรอ

ก าลงประทษราย หรอเพราะบคคลนน ไมอยในภาวะขดขนไว หรอท าใหเขาใจผดวาตนเปนคนอน มโทษ

จ าคกไมเกนสบป หรอปรบไมเกนสองหมนบาทหรอทงจ าทงปรบ

นอกจากนน หากเปนการกระท าแกเดกไมวาชายหรอหญง อายยงไมเกน ๑๕ ป ไมวาเดกนนจะ

ยนยอมหรอไม กเปนความผด มโทษจ าคกไมเกนสบป หรอปรบไมเกนสองหมนบาท หรอทงจ าทงปรบ

และถาท าโดยขเขญหรอใชก าลงประทษราย หรอเพราะบคคลนนไมอยในภาวะขดขนได หรอท าใหเขาใจ

ผดวาตนเปนบคคลอน ผนนกตองรบโทษจ าคกไมเกนสบหาป หรอปรบไมเกนสามหมนบาทหรอทงจ า

ทงปรบ อนเปนโทษทหนกขน

และไมวากรณใดหากการอนาจารเปนเหตใหผท าอนาจารไดรบอนตรายสาหส หรอถงแกความ

ตาย ผนนกตองรบโทษหนกขนดวย

๓. ควำมผดฐำนพำเดกหญงไปเพอใหส ำเรจควำมใครของผอน

ความผดฐานนกฎหมายลงโทษแกผทเปนธระจดหา ลอไปหรอ ซกพาไปเพอการอนาจาร ซง

เดกหญงหรอหญงอายไมเกน ๑๘ ป ไมวา จะยนยอมหรอไมกตาม และผกระท าตองรบโทษหนกขนหาก

หญงนนมอายไมเกน ๑๕ ป

ถาการกระท าดงกลาวไดกระท าโดยใชอบายหลอกลวง ขเขญใชก าลงประทษราย ใชอ านาจ

ครอบง าผดคลองธรรม หรอขมขนใจโดยประการใด ๆ ผกระท าดงกลาวกตองรบโทษซงหนกขน

๑๒๐

เหตเพมโทษพเศษหรอควำมผดเกยวกบเพศ ความผดทางเพศทกระท าตอเดกและผเยาว

ดงกลาวมาแลวขางตน ผกระท าจะตองรบโทษหนกขนกวาปกตถงหนงในสามถาเปนการกระท าแต

๑. ผสบสนดาน ซงไดแก บตร หลาน เหลน ลอ ทชอบดวยกฎหมาย

๒. ศษยซงอยในความดแล ซงไมใชเฉพาะครทมหนาทสอบอยางเดยว ตองมหนาทดแลดวย

๓. ผอยในความควบคมตามหนาทราชการ

๔. ผอยในความปกครอง ในความพทกษ หรอในความอนบาลตามกฎหมาย

๕.๒.๒ ควำมผดเกยวกบชวต รำงกำย

กฎหมายใหความคมครองแกเดกและเยาวชนเปนพเศษในความผดทเกยวกบชวต รางกาย ใน

กรณตาง ๆ ดงน

๑. ควำมผดฐำนชวยหรอยยงใหเดกอำยไมเกน ๑๖ ป ฆำตวตำย ความผดฐานนมงลงโทษ

แกผซงใหการชวยเหลอหรอยยงใหเดกอายไมเกน ๑๖ ป ฆาตวตาย ถาไดมการฆาตวตายหรอพยายาม

ฆาตวตายของเดกนน ผนนจะตองถกลงโทษ

๒. ควำมผดฐำนทอดทงเดกอำยไมเกน ๙ ป ความผดฐานนเปนกรณทผนนทอดทงเดกซง

อายยงไมเกน ๙ ป ไว ณ ทใด ๆ เพอใหเดกนนพนไปเสยจากตน โดยประการทท าใหเดกนนปราศจาก

ผดแล ทงนเพราะกฎหมายถอวาเดกอายไมเกน ๙ ป ยงไมสามารถพงพาตนเองได

๓. ควำมผดฐำนทอดทงผซงพงตนเองมได ความผดฐานนมงลงโทษผมหนาทตามกฎหมาย

หรอตามสญญาททอดทง ผซงพงตนเองไมได โดยประการทนาจะเปนเหต ใหเกดอนตรายแกชวต การท

ไมสามารถพงตนเองไดนนจะตองเกดจากอาย ความปวยเจบ กายพการ หรอจตพการดวย

๔. ควำมผดฐำนทำรณเดก ความผดฐานนมงเอาโทษแกผทกระท าดวยประการใด ๆ อนเปน

การทารณตอเดกอายยงไมเกน ๑๕ ป (รวมทงคนปวยหรอคนชรา) ซงตองพงผนนในการด ารงชพหรอ

การอนใด

การทกฎหมายลงโทษเชนนเพราะเปนการกระท าทขาดเมตตาธรรมตอเพอนมนษย

๑๒๑

๕.๒.๓ ควำมผดเกยวกบเสรภำพ ควำมผดเกยวกบเสรภำพ

๑. ควำมผดฐำนพรำกเดก

ความผดฐานนเปนการพรากเดกอายไมเกน ๑๕ ป โดยปราศจากเหตอนสมควรไปเสยจากบดา

มารดา ผปกครอง หรอผดแล การ "พราก" ในทนหมายถง การเอาตวเดกไปจากการดและเปนการถาวร

นอกจากนกฎหมายยงลงโทษผซอ จ าหนาย หรอรบตวเดกซงถกพรากไวโดยทจรตอกดวย และถาท าไป

เพอหาก าไร หรอเพอการอนาจารกมโทษหนกขนอกดวย

๒. ควำมผดฐำนพรำกผเยำว

การพรากผเยาวอายกวา ๑๕ ป ไมเกน ๑๘ ปไปเสยจากบดามารดา ผปกครอง หรอผดแลโดย

ผเยาวนนไมเตมใจไปดวย เปนความผด และนอกจากนกฎหมายยงลงโทษรวมไปถงผซอ จ าหนาย หรอ

รบตวผเยาวซงถกพรากไวโดยทจรตและจะตองรบโทษหนกขน หากเปนการกระท าเพอหาก าไรหรอเพอ

การอนาจาร และแมในกรณทผเยาวนนเตมใจไปดวย หากเปนการท าเพอหาก าไรหรอเพอการอนาจาร

แลว กยงถอเปนความผดนนเอง และกฎหมายยงลงโทษรวมไปถงผทซอ จ าหนวย หรอรบตวผเยาวซง

ถกพรากไวโดยทจรตอกดวย

๕.๒.๔ ควำมผดตำมพระรำชบญญตคมครองผถกกระท ำควำมรนแรงในครอบครว

การกระท าความรนแรงในครอบครว หมายถง การกระท าใดๆ ทมงประสงคใหเกดอนตราแก

รางกาย จตใจ หรอสขภาพ หรอกระท าโดยเจตนาในลกษณะทนาจะกอนใหเกดอนตรายแกรางกาย

จตใจ หรอสขภาพของบคคลในครอบครว หรอบงคบหรอใชอ านาจครอบง าผดคลองธรรมใหบคคลใน

ครอบครวตองกระท าการ ไมกระท าการ หรอยอมรบการกระท าอยางหนงอยางใ ดโดยมชอบ

ยกตวอยางถงการท ารายรางกายกนโดยบคคลในครอบครวกระท ากบบคคลในครอบครว เชน สาม

กระท าตอภรรยา บดากระท าตอบตร ฯลฯ มโทษตามกฎหมายขนอยกบความรนแรงในการกระท า ดงน

- หากผเสยหายไดรบบาดเจบเพยงเลกนอยรกษาไมเกนเจดวน มโทษจ าคกไมเกนหกเดอนหรอ

ปรบไมเกนหกพนบาทหรอทงจ าทงปรบ

- หากไดรบบาดเจบรกษาเกนเจดวนแตไมเกนยสบเอดวน กตองรบโทษไมเกนสองป ปรบไม

เกนสพนบาทหรอทงจ าทงปรบ

- หากไดรบบาดเจบรกษาเกนยสบวนขนไป ตองรบโทษจ าคกตงแตหกเดอนถงสบป

๑๒๒

๕.๒.๕ ควำมผดตำมพระรำชบญญตกำรคำมนษย

การคามนษย หมายถงการเปนธระจดหา ซอ ขาย จ าหนาย พามาจากหรอสงไปยงทใด หนวง

เหนยวกกขงจดใหอยอาศย หรอรบไวซงบคคลใด โดยขมข ใชก าลงบงคบ ลกพาตว ฉอฉล หลอกลวงใช

อ านาจโดยมชอบ หรอโดยใหเงนหรอผลประโยชนอยางอนแกผปกครอง หรอผดแลบคคลนนเพอให

ผปกครองหรอผดแลใหความยนยอมแกผกระท าความผดในการแสวงหาประโยชนจากบคคลทตนดแล

โดยกระท าตอบคคลอายกวาสบแปดป และเปนธระจดหา ซอ ขาย จ าหนาย พามาจากหรอสงไปยงท

ใด หนวงเหนยว กกขง จดใหอยอาศย หรอรบไวซงเดก มโทษจ าคกตงแตสปถงสบป และปรบตงแตแปด

หมนบาทถงสองแสนบาท

หากเปนการคามนษยซงกระท าตอบคคลอายเกนสบหาปแตไมถงสบแปดปตองระวางโทษจ าคก

ตงแตหกปถงสบสองป และปรบตงแตหนงแสนสองหมนบาทถงสองแสนสหมนบาท อนเปนโทษหนกขน

และหากเปนการคามนษยซงกระท าตอบคคลอายไมเกนสบหาป ตองระวางโทษจ าคกตงแตแปด

ปถงสบหาป และปรบตงแตหนงแสนหกหมนบาทถงสามแสนบาท

๕.๓ กำรคมครองเดกดำนแรงงำน

เดก คอ บคคลทยงไมพรอมในการปกปองดแลตนเองเหตเพราะความไมพรอมในสภาพรางกาย

สตปญญา ความรความสามารถและประสบการณชวต ครอบครวจงถกมองวาเปนสถาบนทตองท า

หนาทชวยเหลอคมครองปกปองดแลทงรางกายและจตใจใหเตบโตอยางเหมาะสมและด ารงชวตอยไดใน

สงคม แตปจจบนสถาบนครอบครวกขาดความเขมแขงดวยเหตผลทางสงคมและเศรษฐกจเปนหลกท า

ใหเดกไมไดรบการปกปองดแลใหปลอดภยจากสงแวดลอมและหรอบคคลอนในสงคมทอาจมงแสวงหา

ประโยชนจากเดกโดยมชอบ

ปญหาดานแรงงานเดกเปนผลพวงหนงจากความออนแอของสถาบนครอบครวท าใหเดกขาด

การดแลอยาเหมาะสมเชน ปญหาการลกพาเดกไปเรรอนขอทาน ปญหาการคาประเวณเดก ขณะทเดก

บางสวนจ าเปนตองท างานหาเงนหรอแลกสงจ าเปนเลยงชพดวยตนเอง ขาดโอกาสในการศกษาเลา

เรยนพฒนาตนเอง และเปนโอกาสใหบคคลบางกลมแสวงหาประโยชนจากแรงงานเดกอยางไร

มนษยธรรม

๑๒๓

รฐจงจ าเปนตองเขาคมครองดแลปญหาเรองการใชแรงงานเดกดวยมาตรการและเปนเหตให

ออกพระรำชบญญตคมครองแรงงำน พ.ศ.๒๕๔๑ หมวด ๔ วำดวยกำรใชแรงงำนเดก เปนการ

เฉพาะและมสาระส าคญดงนคอ

๑. หำมนายจาง หวหนางาน ผควบคมงาน ผตรวจงาน กระท ำกำรลวงเกนทำงเพศตอ

แรงงำนหญงหรอเดก กำรลวงเกนทำงเพศ (มาตรา ๑๖)

๒. หำมมใหนำยจำงจำงเดกอำยต ำกวำสบหำปเปนลกจำง (มาตรา ๔๔)

๓. ในกรณทมการจางเดกอายต ากวาสบแปดปเปนลกจาง ใหนายจางตองแจงขอมลการเขา

ท างาน(ภายใน ๑๕ วน นบแตวนเขาท างาน) และการสนสดการเขาท างาน (ภายใน ๗ วน)ของเดกคน

หนงๆ ตอพนกงานตรวจแรงงานและตองมการท าบนทกสภาพการจางงานทชดเจนและสามารถ

ตรวจสอบไดทกเมอ(มาตรา ๔๕)

๔. นายจางตองจดใหลกจางซงเปนเดกมเวลำพกวนหนงไมนอยกวำหนงชวโมงตดตอกน

หลงจำกทลกจำงท ำงำนมำแลวไมเกนสชวโมง แตในสชวโมงนนใหลกจางซงเปนเดกไดมเวลาพก

ตามทนายจางก าหนด (มาตรา ๔๖)

๕. หำมมใหนายจางใหลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดปท ำงำนในระหวำงเวลำ ๒๒.๐๐

นำฬกำ ถงเวลำ ๐๖.๐๐ นำฬกำ เวนแตจะไดรบอนญาตเปนหนงสอจากอธบดหรอผ ซงอธบด

มอบหมายนายจางอาจใหลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดปและเปนผแสดงภาพยนตร ละครหรอ

การแสดงอยางอนทคลายคลงกนท างานในระหวางเวลาดงกลาวได ทงน ใหนายจางจดใหลกจางซงเปน

เดกนนไดพกผอนตามสมควร (มาตรา ๔๗)

๖. หำมมใหนายจางใหลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดปท ำงำนลวงเวลำหรอท ำงำนใน

วนหยด (มาตรา ๔๘)

๑๒๔

๗. หำมมใหนายจางใหลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดปท ำงำนอยำงหนงอยำงใดเพรำะเหตเปนงำนอนตรำยและควำมเสยงมำกเกนภำวะเดก ดงตอไปน

(๑) งานหลอม เปา หลอ หรอรดโลหะ

(๒) งานปมโลหะ

(๓) งานเกยวกบความรอน ความเยน ความสนสะเทอน เสยง และแสงทมระดบแตกตางจาก

ปกต อนอาจเปนอนตรายตามทก าหนดในกฎกระทรวง

(๔) งานเกยวกบสารเคมทเปนอนตรายตามทก าหนดในกฎกระทรวง

(๕) งานเกยวกบจลชวนเปนพษซงอาจเปนเชอไวรส แบคทเรย ราหรอเชออนตามทก าหนดใน

กฎกระทรวง

(๖) งานเกยวกบวตถมพษ วตถระเบด หรอวตถไวไฟ เวนแตงานในสถานบรการน ามนเชอเพลง

ตามทก าหนดในกฎกระทรวง

(๗) งานขบหรอบงคบรถยกหรอปนจนตามทก าหนดในกฎกระทรวง

(๘) งานใชเลอยเดนดวยพลงไฟฟาหรอเครองยนต

(๙) งานทตองท าใตดน ใตน า ในถ า อโมงค หรอปลองในภเขา

(๑๐) งานเกยวกบกมมนตภาพรงสตามทก าหนดในกฎกระทรวง

(๑๑) งานท าความสะอาดเครองจกรหรอเครองยนตขณะทเครองจกรหรอเครองยนตก าลงท างาน

(๑๒) งานทตองท าบนนงรานทสงกวาพนดนตงแตสบเมตรขนไป

(๑๓) งานอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง (มาตรา ๔๙)

๘. หำมมใหนายจางใหลกจางซงเปนเดกอายต ากวาสบแปดปท ำงำนในสถำนทดงตอไปน (๑) โรงฆาสตว

(๒) สถานทเลนการพนน

(๓) สถานเตนร า ร าวง หรอรองเงง

(๔) สถานททมอาหาร สรา น าชา หรอเครองดมอยางอนจ าหนายและบรการโดยมผบ าเรอ

ส าหรบปรนนบตลกคา หรอโดยมทส าหรบพกผอนหลบนอนหรอมบรการนวดใหแกลกคา

(๕) สถานทอนตามทก าหนดในกฎกระทรวง (มาตรา ๕๐)

๑๒๕

๙. หำมมใหนำยจำงจำยคำจำงของลกจำงซงเปนเดกใหแกบคคลอน หำมมใหนำยจำง

เรยกหรอรบเงนประกนเพอกำรใด ๆ จำกฝำยลกจำงซงเปนเดก ในกรณทนำยจำง ลกจำงซง

เปนเดก บดำมำรดำหรอผปกครองของลกจำงซงเปนเดกจำยหรอรบเงนหรอประโยชนตอบแทน

ใด ๆ เปนกำรลวงหนำกอนมกำรจำงขณะแรกจำงหรอกอนถงงวดกำรจำยคำจำงใหแกลกจำง

ซงเปนเดกในแตละครำว มใหถอวำเปนกำรจำยหรอรบคำจำงส ำหรบลกจำงซงเปนเดกนน และ

หำมมใหนำยจำงน ำเงนหรอประโยชนตอบแทนดงกลำวมำหกจำกคำจำงซงตองจำยใหแก

ลกจำงซงเปนเดกตำมก ำหนดเวลำ (มาตรา ๕๑)

๑๐. เพอประโยชนในการพฒนาและสงเสรมคณภาพชวตและการท างานของเดกใหลกจำงซง

เปนเดกอำยต ำกวำสบแปดป มสทธลำเพอเขำประชมสมมนำ รบกำรอบรม รบกำรฝกหรอลำ

เพอกำรอน ซงจดโดยสถำนศกษำหรอหนวยงำนของรฐหรอเอกชนทอธบดเหนชอบ โดยให

ลกจางซงเปนเดกแจงใหนายจางทราบลวงหนาถงเหตทลาโดยชดแจง พรอมทงแสดงหลกฐานท

เกยวของ ถาม และใหนำยจำงจำยคำจำงใหแกลกจำงซงเปนเดกเทำกบคำจำงในวนท ำงำนตลอด

ระยะเวลำทลำ แตปหนงตองไมเกนสำมสบวน (มาตรา ๕๒)

แมจะมมาตรการทางกฎหมายอยางชดเจนกตาม แตการละเมดตอสทธเดกดานแรงงานกยงคง

เปนปญหาประเดนปญหาอยางตอเนองเหตเพราะ การละเมดท าเปนกระบวนการทยากแกการตรวจพบ

หรอเขาถงพยานหลกฐาน ปญหาทพบบอยและเปนสวนหนงของการละเมดสทธเดก (ขอมลจาก

สถานการณดานอนามยสงแวดลอม : ปท ๕ ฉบบท ๑ พ.ศ. ๒๕๔๓ และกองแรงงานหญงและเดก กรม

สวสดการและคมครองแรงงานได) อาท

๑. การบาดเจบและเจบปวยจากการ ท างาน อตราการบาดเจบและเจบปวยจากการท างานของ

แรงงานเดกรอยละ ๒๐ ท าใหตองหยดงานชวคราว หรอเลกท างาน

๒. การท างานยาวนานมาก เดกหลายคนตองท างานหลายชวโมงตอวน บางคนตองท างานถง ๙

ชวโมงตอวน สปดาหละ ๗ วน โดยไมมวนหยดพก โดยทวไปพบวา เดกหญงตองท างานเปนเวลา

ยาวนานกวาชาย และไดรบคาจางนอยกวาพชายหรอนองชาย ทงทท างานอยางเดยวกน

๑๒๖

๓. แรงงานเดกในชนบทมมากกวาในเขตเมองประมาณ ๒ เทา เดกในชนบทโดยเฉพาะเดกหญง

มแนวโนมทจะเรมท างานตงแตอายยงไมถง ๑๐ ป (๔) มแรงงานเดกถง ๔ ใน ๕ คน ทท างานโดยไมได

รบคาจาง สวนแรงงานเดกทไดรบคาจางกจะไดรบคาจางต ากวาอตราคาจางทวไป และมกต ากวา

คาจางขนต าตามกฎหมายดวย

๔. ปญหาทพโภชนาการ เดกทท างาน มกจะอาศยอยกบนายจาง และเนองจากเดกมระยะเวลา

ท างานทยาวนานมเวลาพกผอนนอย อาหารทนายจางจดใหสวนใหญมกไมมคณภาพ ปญหาสขภาพ

อนามย เดกทพกอาศยอยกบนายจาง นายจางมกจะจดอาหาร ทพก ตลอดทงสงแวดลอมตางๆ ทงท

ท างาน และทพกไมถกสขลกษณะ

๕. ปญหาการขาดโอกาสทางการศกษาและพฒนาอาชพ เดกทท างานมกจะมการศกษาต า การ

ท างานจะไมไดรบการศกษาเพมเตม

๖. ปญหาการปรบตว เดกทท างานในชวงวยทก าลงเจรญเตบโตเปนวยรน เปนชวงทมการ

เปลยนแปลงทงรางกายและอารมณ การทเดกตองท างานอยในสถานทไมเอออ านวยไมถกสขลกษณะ

หางไกลครอบครว ญาตพนอง ยอมท าใหการพฒนาการของ เดกมปญหา

การปองกนและแกไขปญหาแรงงานเดก ปญหาแรงงานเดกเปนปญหาทสงคมทมผลกระทบมา

จากการพฒนาเศรษฐกจและสงคมทขาดความสมดล การปองกน และ แกไขจงตองมมาตรการทเปน

ระบบและครบวงจรตงแตการรณรงคมใหเดกตองเขาสตลาดแรงงานกอนวยอนควร การสราง โอกาส

และทาง เลอกในการศกษาและการประกอบอาชพแกแรงงานเดก การปองกนมใหถกหลอกลวง จนถง

การคมครอง มใหมการใชแรงงานเดกทไมเปนธรรม อนเปนการด าเนนมาตรการทงในเชงปองกน

คมครอง สงเสรมและพฒนา และเนนการประสาน ความรวมมอระหวางหนวยงานทเกยวของทง

ภาครฐและเอกชน ตลอดจน ดงเอาชมชนในทองถนเขามามสวนรวมแกไขปญหา

๑๒๗

ส าหรบผปฏบตงานดานคมครองเดกตามพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ ควรตองม

ความรความเขาใจในกฎหมายแรงงานพอสมควรหรออยางนอยตองตระหนกวา กำรฝำฝนมำตรกำร

ทำงกฎหมำยคมครองแรงงำนเดกดงกลำวขำงตนไมวำทงหมดหรอแตบำงสวนจะเปนสญญำณ

หนงของ “กำรละเมดสทธเดก” ทควรไดรบความคมครองตามกฎหมาย เพราะ “นายจาง” ถอเปน

“ผปกครอง” (มาตรา ๕) ทพระราชบญญตคมครองเดกไดก าหนดใหมหนาทตองคมครองดแลเดกให

เปนไปตามกฎหมาย (หมวด ๒ การปฏบตตอเดก มาตรา ๒๓, ๒๕, ๒๖) เกณฑมาตรฐานขนต า

เชนเดยวกบผปกครองคอพอแมทแทจรง ดงนนหากนายจางฝาฝนพระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ.

๒๕๔๖ และหรอพระราชบญญตคมครองแรงงาน พ.ศ. ๒๕๔๑ หมวด ๔ การใชแรงงานเดก

ผปฏบตงำนดำนคมครองเดกสำมำรถพจำรณำและน ำมำตรกำรดำนกำรสงเครำะห คมครอง

สวสดภำพ หรอสงเสรมควำมประพฤตนกเรยนนกศกษำมำพจำรณำใหควำมชวยเหลอเดกได

ตำมกฎหมำยและควำมเหมำะสมตอไป

๑๒๘

๑๒๙

ภำคผนวก กรณตวอยำงกระบวนกำรท ำงำนเพอใหควำมชวยเหลอเดก

๑๓๐

ภำคผนวก:

กรณตวอยำงกระบวนกำรท ำงำนเพอใหควำมชวยเหลอเดก

๑. เดกพงไดรบกำรสงเครำะห

ประวต: ขอมลเบองตน

ภมหลง : นองเอ (นามสมมต) อาย ๖ ป เปนลกคนเดยวของครอบครว แมอาย ๒๗ ป แมตด

เชอเอดสจากการไปขายบรการทางเพศตงแตเดก พออาย ๓๑ ป เสยชวตดวยโรคเอดสเชนกน

ในขณะทนองเออายได ๘ เดอน แมไมสามารถเลยงดนองเอไดเพราะปวยบอย รางกายออนแอ

จงยกนองเอใหปาชวยดแล ตอมาเมออาย ๒ ป ปาเสยชวต นองเอจงไดไปอยในความดแลของตาและ

ยายเลยง นองเอเปนเดกรางเรง พดเกง มมนษยสมพนธกบคนแปลกหนางาย แตนองเอมสขอนามย

สวนตวไมด ผมและเลบมอเลบเทาไมสะอาด ผวพรรณมรวรอยผนและแผลเปน ฟนผ มกไมคอยไดใส

กางเกงเมออยบาน

นองเอตดเชอ HIV จากแม ตาและยายเลยงดนองเอแบบปลอยปละละเลย ไมสนใจการกนอย

ของนองเอ ประกอบกบมฐานะยากจน ตาเปนผดแลและจดการทกอยางในบาน รวมทงรบผดชอบใน

การเลยงดสมาชกครอบครวทง ๓ คน โดยมอาชพรบจางทวไป รายไดวนละ ๘๐ บาท สวนใหญตา

น ามาซอเหลา บหร สวนยายเลยง อยกบบาน ยายเปนชนเผา เคยเปนหญงขายบรการมากอนและถกท า

รายจนสตไมสมประกอบ ยายเลยงมเชอ HIV ดวยเชนกน รวมทงลกทกคนของตาซงอยในบานเดยวกนก

ปวยดวยโรคเอดส

บำน ชมชนและสภำพแวดลอม: บานทนองเออาศยอยกบตาและยายเลยงเปนบานชนเดยว

ตดพนดน มหองนอนเพยงหองเดยว ผนงท าดวยไมไผผ ๆ และเศษไม ไมมประต มรโหวมองลอดเขาไป

ได หองกลางมพนทแคบ ๆ เปนทนงรบประทานอาหาร แขวนเสอผาระเกะระกะ นองเอนอนหอง

เดยวกบตาและยายเลยง บานหลงนตงอยบนทดนสาธารณะ (ของวด) เปนพนทตดปาของชมชน จง

คอนขางหางจากชมชน ชาวบานไมตองการใหครอบครวนอยในทดนดงกลาว เพราะรงเกยจวายากจน

และมลกสาวเคยขายบรการและตดเชอ HIV ทงหมด

๑๓๑

สภาพชมชนทอาศยอย เปนชมชนเลก ๆ สวนใหญเปนคนยากจน ไมมทดนของตนเอง หรอ

อพยพมาจากทอน ไมมอาชพแนนอน จงมาปกหลกอาศยปาชมชนของวด (เปนวดทพระ ซงละเมดเดก

อาศยอย) เขาไปตงบานเรอนอยนานแลว ตาเปนผไปขอใชประโยชนจากวดเพออยอาศยและใชปาชมชน

ดวย (หมายเหต: หลงจากเกดเหตการณฟองรองคดความเรองการละเมดนองเอ ครอบครวนถก

ชาวบานไมใหเขาไปใชปาชมชน และคนในชมชนยงมทศนคตไมดและรงเกยจครอบครวน เพราะคดนม

การกลาวหาวาพระเปนผละเมดทางเพศเดกดวย ซงพระรปนเปนทนบถอศรทธาของชาวบาน)

แผนภมครอบครว

ตา ยาย ๑ (ตาย) ยาย ๒ (ตาย) ยาย ๓

ปา ๑ สามปา ปา ๒ ปา ๓ แม นา ๑ สามนา นา ๒

(ตาย)

นองเอ นองบ ผถกกระท า ผถกกระท า

ลกชาย ลกชาย (พ)

เดกชายบอย พระ

๑๓๒

สถำนกำรณปญหำ: นองเอมอาการเจบทอวยวะเพศ มลกษณะบวมแดง นาสาวจงสอบถาม

แตนองเอไมยอมบอก นาจงน าตวมาตรวจทโรงพยาบาล ผลการตรวจอวยวะเพศ นองมรองรอยการถก

ละเมดจรง โรงพยาบาลจงไดประสานกบมลนธรกษไทยเพอใหมาชวยดแลเดก เจาหนาทมลนธรกษไทย

จงไดประสานขอความรวมมอไปยงศนยประสานงานเพอพทกษสทธเดกและสตร และพนกงาน

เจาหนาทตาม พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ เพอขอความชวยเหลอและประสานงานกบสถาน

ต ารวจอ าเภอ เพอด าเนนการแจงความ และแยกเดกเพอการคมครองใหปลอดภยตอไป

วธกำรเกบรวบรวมขอมล

การเยยม เพอดสภาพบานครอบครว สภาพเศรษฐกจ รายได

สมภาษณ และการสงเกตพฤตกรรมเดก แมเดก เครอญาต บคคลทเกยวของ เชน คร แพทย

พยาบาล

การเกบรวบรวมขอมลหลกฐาน ส าเนาทะเบยนบาน บตรประชาชน ผลการตรวจของแพทย ใบ

แจงความ

กำรประชมทมสหวชำชพเพอชวยเหลอเดก ครงท ๑:

วตถประสงค: เพอประเมนสภาพปญหาและขอมล และด าเนนงานเบองตน

ผเขำรวม: นกสงคมสงเคราะห (พฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวด) นกจตวทยา

ต ารวจ เจาหนาทมลนธรกษไทย เจาหนาทศนยประสานงานเพอพทกษสทธเดกและ

สตร องคกรเอกชน คร

ผลกำรประชม:

ขอมลเบองตนกำรประเมนปญหำ: นองเอมอาการเจบทอวยวะเพศ และอวยวะเพศมอาการบวมแดง

ตาจงบอกใหแมและนาของเดกน าเดกไปตรวจทโรงพยาบาลอ าเภอ ผลการตรวจอวยวะเพศนองเอม

รองรอยการถกละเมดจรง แพทยผตรวจจงแจงไปยงเจาหนาทมลนธรกษไทย ซงเปนองคกรปฏบตงาน

และท างานรวมกบโรงพยาบาลอ าเภอเพอชวยเหลอแมและเดกทตดเชอในพนท เจาหนาทมลนธรกษไทย

จงเดนทางไปโรงพยาบาล และสอบขอเทจจรงเบองตนกบเดกรวมกบนกจตวทยาของโรงพยาบาล โดย

๑๓๓

สรางความสมพนธและสมภาษณพดคยกบนองเอถงสาเหตทมอาการดงกลาว นองเอจงเลาเหตการณ

ทงหมดใหฟงวา ถกลวงละเมดทางเพศจากบคคล ๕ คน คอ ๑) ตา อาย ๗๐ ป ๒) หลวงพอทวดใกล

บาน อาย ๗๒ ป ๓) ยายเลยง อาย ๓๐ ป ๔) ลกชายของปา อาย ๒๖ ป และ ๕) เดกชายบอย (นาม

สมมต) อาย ๑๐ ป เพอนเลนในชมชน นอกจากน ครในโรงเรยนซงนองเอเรยนอย ใหขอสงเกตวานองเอ

มพฤตกรรมชอบเขาหาผชาย

แนวทำงกำรด ำเนนงำนชวยเหลอ

ระยะวกฤต: น าขอมลเบองตนมาวเคราะหปญหา มการปรกษาในประเดนขอเทจจรงเบองตนทนองเอ

ไดใหไวและน ามาวางแผนเพอการชวยเหลอเฉพาะหนากรณเรงดวน เพราะเกรงวาจะถกละเมดซ าอก

นอกจากนนองเอยงถกกระท าโดยบคคลในครอบครวและบคคลนอกครอบครวหลายคน จงควรมการ

พจารณาด าเนนการในหลายดาน ขอสรปเบองตน คอ

o การน าตวนองเอ ออกมาจากสงแวดลอมทเปนอนตรายตอตวเดกโดยเรวทสด

o สบคนขอเทจจรงเกยวกบสภาวะนองเอและครอบครวด าเนนการคมครองสวสดภาพตาม หมวด

๔ แหง พ.ร.บ. คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ และด าเนนการตามกฎหมายทเกยวของ

ระยะสน:

o การสงนองเอเขารบการตรวจประเมนรางกายและจตใจ การเยยมบาน ครอบครวของนองเอ

เพอการประเมนปญหา

o ดานกฎหมาย รวมรวมพยานหลกฐานทเกยวของ เตรยมเดกเพอการสอบปากค าและขนสศาล

ระยะยำว: สงนองเอเขารบการบ าบดฟนฟดานจตเวชในโรงพยาบาล เรองพฤตกรรมทางเพศทไม

เหมาะสมและใหการสงเคราะหครอบครวเบองตนและการจดหาทอยอาศย

ผรบผดชอบ: นกสงคมสงเคราะห นกจตวทยา ต ารวจ เจาหนาทมลนธรกษไทย เจาหนาทศนย

ประสานงานเพอพทกษสทธเดกและสตร องคกรเอกชน คร

๑๓๔

กำรประชมทมสหวชำชพเพอชวยเหลอเดก ครงท ๒:

วตถประสงค: เพอประเมนรางกาย จตใจ สงคมของเดกและครอบครว และตดตามผลการด าเนนงาน

ดานกฎหมาย

ผเขำรวม: นกจตวทยาสถาบนพฒนาการเดก ต ารวจ เจาหนาทมลนธรกษไทย นกสงคม

สงเคราะห เจาหนาทศนยประสานงานเพอพทกษสทธเดกและสตร แพทย อยการ

เจาหนาทสถานสงเคราะห ทนายความ

ผลกำรประชม:

ขอมลเบองตนกำรประเมนปญหำ:

ดำนรำงกำย: ผลการตรวจรางกายจากการถกลวงละเมดทางเพศโดยแพทยลงความเหนวา

เยอพรหมจรรยมลกษณะฉกขาดและเกามาก นาจะมการลวงละเมดทางเพศตดตอกนเปนเวลานาน

แพทยตรวจไมพบโรคทางเพศสมพนธ แตมอาการอกเสบและตกขาว จงไดรกษาตามอาการ

ดำนจตใจ: ผลการตรวจประเมนทางจตวทยา พบวา นองเอเปนเดกทราเรงแจมใส ไมมภาวะ

เครยด มลกษณะรงรอในการสรางสมพนธภาพกบผอน มความกาวราวทซอนอยภายใน IQ อยในระดบ

คาบเสน (๘๐) ขาดความรกและตองการความรกความอบอน นองเอมทศนคตตอแมคอนขางสบสนทง

รกและเกลยด สวนความรสกตอตาและพระทกระท าตอตนเอง นองเอมความรสกอยากใหผใหญเหลาน

ตดคก

ดำนพฒนำกำรตำมวย: นองเอมพฒนาการทางรางกายปกต ทงสวนสงและน าหนก

ความสามารถทางสตปญญา เรยนรไดเรว พดจาตอเนอง สามารถเลาเรองทเกดขนไดด แตยงม

พฤตกรรมทางเพศทไมเหมาะสมกบวย เชนชอบเอาเนอตวสมผสกบผชาย เลนนอนทบกน

ดำนกฎหมำย: นองเอถกละเมดทางเพศ โดยผกระท าทงหมด ๕ คน ซงมการกระท าตอเดก

ดงนคอ

o ตา จะลวงละเมดเดกในเวลากลางคน ซงจะมยายดอยดวยทกครง

o ยาย จะทบตท ารายรางกายบอยครง ลวงละเมดทางเพศโดยใชนว

๑๓๕

o ลกชายของปา ตดเชอ HIV และตดยาเสพตด ลวงเกนเดกในเวลากลางวน ขณะทตาและยายไม

อยบาน

o เดกชายบอย เรยนอยชน ป.๔ มการเลนเพศหรอท าอนาจารตงแตชน ป.๓ เปนประจ า

o พระ ไดกระท าการลวงเกนนองเอในวนหยดเสาร-อาทตย โดยจะมการลวนลามและรวมเพศกบ

นองเอทกฏ และใหสงของเลก ๆ นอย ๆ และแลกกบการมเพศสมพนธ เจาหนาทต ารวจไดท า

การสอบปากค านองเอ ตาม พ.ร.บ. ว. อาญา ฉบบท ๒๐ ทมสหวชาชพไดมการเตรยมตวนอง

เอกอนขนศาล พนกงานสอบสวนไดสอบหาพยานเพมเตม รวมทงเจาหนาทมลนธรกษไทย

แพทย พยาบาล เปนพยาน และสามารถตงขอหาแกผกระท าตอนองเอ ๔ คน สวนเดกชายบอย

ไมมความผด แตจะตองไดรบการดแลทถกตองเหมาะสมจากผปกครองเพอมใหกลายเปน

ผกระท าในอนาคต พนกงานอยการ สรปไดวา มการฟองผกระท าผด ๕ คด คนทจะถกฟองม ๔

คน ไดแก พระ ตา (๒ คด) ยาย และลกชายของปา

แนวทำงกำรด ำเนนงำนชวยเหลอ

ระยะสน:

o เตรยมนองเอเพอเขารบการสอบปากค า

o การบ าบดดานจตใจจากสถาบนพฒนาการเดกในระหวางทอยสถานสงเคราะห เพราะนองเอม

พฤตกรรมเขาหาเดกผชาย รวมกบเจาหนาทสถานสงเคราะหเพอปองกนการมเพศสมพนธกบ

เดกผชายในสถานสงเคราะห

o ดานกฎหมาย เตรยมความพรอมการใหปากค าของนองเอและผปกครอง การหาพยานหลกฐาน

และเขารบการสอบปากค า การยายคดมาสอบจงหวดอน ซงอยใกลเคยง เนองจากผกระท าผด

มอทธพลเกรงวาจะมการเผชญหนาไมเปนผลดตอนองเอ

ระยะยำว:

o หาขอมลแมของนองเอและชมชนเพมเตม

o หาแนวทางดแลนองเอในระยะยาวและการท างานกบชมชนเพอปรบเปลยนทศนคต

o สงตวนองเอเขารบการบ าบดฟนฟดานจตเวชในโรงพยาบาลในเรองพฤตกรรมทางเพศทไม

เหมาะสม และใหการสงเคราะหครอบครวเบองตนและการจดหาทอยอาศย

๑๓๖

ผเขำรวม: นกจตวทยาสถาบนพฒนาการเดก ต ารวจ เจาหนาทมลนธรกษไทย นกสงคมสงเคราะห

เจาหนาทศนยประสานงานเพอพทกษสทธเดกและสตร แพทย อยการ เจาหนาทสถาน

สงเคราะห ทนายความ องคการบรหารสวนต าบล

กำรประชมทมสหวชำชพเพอชวยเหลอเดก ครงท ๓:

วตถประสงค: เพอตดตามความกาวหนาดานกฎหมาย

ผเขำรวม: อยการ ต ารวจ เจาหนาทมลนธรกษไทย นกสงคมสงเคราะห เจาหนาทศนย

ประสานงานเพอพทกษสทธเดกและสตร นกจตวทยา เจาหนาทสถานสงเคราะห

ทนายความ

ผลกำรประชม:

ขอมลเบองตนกำรประเมนปญหำ: สถานทสบพยานไมพรอม ไมมการแยกตวนองเอออกไปอยหอง

สบพยานส าหรบเดกโดยเฉพาะ นองเอตองเผชญหนากบผตองหาในหองสบพยาน การหารอความ

เปนไปไดในการยายประเดนคดมาจงหวดเดมทนองเออย ซงสะดวกตอนองเอในการเดนทางและมการ

เตรยมความพรอมของเดกดานการสบพยานอยางตอเนอง

แนวทำงกำรด ำเนนงำนชวยเหลอ

ระยะสน:

o การหารอความเปนไปไดในการยายประเดนคดมาจงหวดเดมทนองเออย ซงสะดวกตอนองเอ

o ขอเลอนการสอบปากค า

o เตรยมพยานเดกและแมกอนขนศาลอกครง

o กรณหลกฐานหาย ทประชมไมอนมตใหสอบเดกใหม เพราะถอเปนการละเมดเดกซ า

ผเขำรวม: อยการ ต ารวจ เจาหนาทมลนธรกษไทย นกสงคมสงเคราะห เจาหนาทศนยประสานงาน

เพอพทกษสทธเดกและสตร นกจตวทยา เจาหนาทสถานสงเคราะห ทนายความ

๑๓๗

กำรประชมทมสหวชำชพเพอชวยเหลอเดก ครงท ๔:

วตถประสงค: เพอตดตามความคบหนาดานกฎหมาย ประเมนสภาวะเดกและครอบครว และวางแผน

การท างานกบเดกและครอบครวในระยะยาว

ผเขำรวม: เจาหนาทมลนธรกษไทย นกสงคมสงเคราะห เจาหนาทศนยประสานงานเพอพทกษ

สทธเดกและสตร นกจตวทยา ทนายความ เจาหนาทสถานสงเคราะห นกวชาการ

พยาบาลชมชน

ผลกำรประชม:

ขอมลเบองตนกำรประเมนปญหำ:

ดำนรำงกำย: นองเอถกละเมดทางเพศเปนเวลานา และมความเสยงสงทจะตดโรคทาง

เพศสมพนธเนองจากผกระท าและแมตดเชอ HIV การตรวจผลเลอดครงแรกไมปรากฏวาตดเชอ แต

อยางไรกตาม จะตองมการตรวจซ าอกครงใน ๑ ปขางหนา นองเอถกเลยงดไมไดมาตรฐานขนต า เปน

การเลยงดแบบปลอยปละละเลยสงผลใหมสตปญญาต ากวาปกต ซงจ าเปนตองมการฟนฟพฒนาการ

ดำนจตใจ: นองเอไดรบผลกระทบจากการถกลวงละเมดทางเพศเปนเวลานาน ท าใหมการแสดง

พฤตกรรมทางเพศทไมเหมาะสม และการสบพยานควรมนกสงคมสงเคราะหทเดกคนเคยดวยเปนผ

สบพยาน

ดำนครอบครว: ผลประเมนมาตรฐานการเลยงดเดกของครอบครวและศกยภาพของครอบครว

และปจจยเสยงของครอบครวจากสภาพครอบครวของเดก พบวาศกยภาพการเลยงดเดกทต ากวา

เกณฑมาตรฐาน ครอบครวไมมอาชพและรายไดทจะเลยงตวเองได มอาชพทไมพงประสงค และแมม

อาชพขายบรการ และคนในครอบครวตดเชอ HIV ถง ๕ คน

การประเมนความเสยงจากครอบครว มดงน

o เปนครอบครวทมการละเมดกนเอง

o เปนครอบครวทมภาวะเสยงของโรคเอดส

o เปนครอบครวทเปนคนชายขอบของชมชน คอ มความยากจนมาก และสาเหตทชมชนใหความ

รงเกยจ คอ การตดเชอ HIV และบคคลในครอบครวสวนใหญขายบรการ

ดำนกฎหมำย: แมนองเอถกตาขมขระหวางใหการทศาล ท าใหหวาดกลวและไมกลาขนศาล

๑๓๘

แนวทำงกำรด ำเนนงำนชวยเหลอ

ระยะวกฤต:

o การบ าบดดานจตใจจากสถาบนพฒนาการเดกในระหวางทอยสถานสงเคราะห เพราะนองเอม

พฤตกรรมเขาเดกผชาย มอารมณฉนเฉยว ชอบขโมยของคนอน ตองสงพบจตแพทย

o การแกไขปญหากรณทแมถกตาขระหวางการใหการทศาล ท าใหแมไมยอมใหการอก และถก

กดดนจากญาตจนมอาการปวย เครยดตองพาไปพบจตแพทย

ระยะสน:

o แมมปญหาเรองทอยอาศยเพราะเกรงวาตาจะไลออกจากบาน ตองสรางบานใหกบครอบครว

ระยะยำว:

o การเตรยมนองเอคนสครอบครว

ผรบผดชอบ: เจาหนาทมลนธรกษไทย นกสงคมสงเคราะห เจาหนาทศนยประสานงานเพอพทกษ

สทธเดกและสตร นกจตวทยา ทนายความ เจาหนาทสถานสงเคราะห นกวชาการ

พยาบาลชมชน

กำรประชมทมสหวชำชพเพอชวยเหลอเดก ครงท ๕:

วตถประสงค: เพอตดตามและสรปผลการด าเนนงาน

ผเขำรวม: เจาหนาทมลนธรกษไทย นกสงคมสงเคราะห เจาหนาทศนยประสานงานเพอพทกษ

สทธเดกและสตร นกจตวทยา ทนายความ เจาหนาทสถานสงเคราะห นกวชาการ

ผลกำรประชม:

ขอมลเบองตนกำรประเมนปญหำ:

o สรปผลการบ าบดรกษาดานจตใจของนองเอและครอบครว แมนองเอคลายความเครยดลง และ

นองเอมพฤตกรรมทดขน ไมลกขโมย ไมเขาหาเพอนนกเรยนชาย

o สรปผลการสรางบานใหกบแม ซงไดรบเงนบรจาคจากองคกรเอกชนตาง ๆ จนส าเรจลงดวยด

ครอบครวแมนองเอมบานอย

๑๓๙

o ดานคด มการโอนประเดนมาสบพยานทจงหวดทนองเออยในสถานสงเคราะหเปนผลส าเรจ

และทมสหวชาชพชวยเหลอตงแตเรมตน

แนวทำงกำรด ำเนนงำนชวยเหลอ

ระยะสน:

o ดานกฎหมาย จะมการฟองรอง ๕ คด จงตองมการเตรยมนองเอขนสศาล และรวมสบพยานใน

ครงเดยว เพอจะไมท าใหนองเอตองกระทบกระเทอนจตใจ และการคมครองดแลนองเอขณะขน

สศาลเพราะผกระท าผดมอทธพล

ระยะยำว:

o การคนเดกสครอบครวตองใชเวลาในการบ าบดครอบครวและการท างานในชมชนอยางตอเนอง

นองเอจงตองไดรบการคมครองอยในสถานสงเคราะหตอไปอกระยะหนง

o การหาครอบครวอปถมภ เนองจากครอบครวอยในภาวะเสยงและไมมนคง

o สรางระบบเฝาระวงชมชน ใหผใหญบานและองคการบรหารสวนต าบลมบทบาทในการ

ปรบเปลยนทศนคตของชมชน จดระบบเฝาระวงปญหาการละเมดสทธเดก โดยการจดเวท

ประชาคมใหความรในการอยรวมกบผตดเชอ การพฒนาอาชพและกวาดลางสอลามกในชมชน

โดยประสานความรวมมอไปยงคณะท างานในระดบอ าเภอและคณะกรรมการคมครองเดก

ระดบจงหวด เพอน ามาเปนแนวทางปฏบตตอไป

ผเขำรวม: เจาหนาทมลนธรกษไทย นกสงคมสงเคราะห เจาหนาทศนยประสานงานเพอพทกษสทธเดก

และสตร นกจตวทยา ทนายความ นกวชาการ องคการบรหารสวนต าบล ผใหญบาน

ปญหำและอปสรรค:

o ทมสหวชาชพยงขาดความเชยวชาญและความละเอยดออนตอความรสกของเดก

o การด าเนนงานไมตอเนอง โดยเฉพาะในครอบครวและในชมชน

o การประสานงานกนในดานคดมชองวางท าใหพยานถกขมข หลกฐานหาย การเตรยมการมเวลา

นอย และมความขดแยงไมเขาใจกน

๑๔๐

สรปขอเสนอแนะหรอขอพงระวงในกำรปฏบตงำน

o ผปฏบตงานในทกระดบจะตองเพมพนความร ความตระหนก ทกษะในการท างานดานการ

คมครองเดกใหมประสทธภาพทงดานกฎหมาย เพอใหเดกไดรบการคมครองมากทสด ดาน

สงคมสงเคราะหและการดแลเดกทไดรบผลกระทบจากการถกละเมดทางเพศในสถาน

สงเคราะห ซงตองมระบบการดแลเปนพเศษมฉะนนจะมการละเมดกนเอง

o เนองจากปญหาเดกมความซบซอน โดยเฉพาะเดกทถกละเมดทางเพศโดยคนหลายคน จงควร

ตองอาศยผ เ ชยวชาญหลายสาขาวชาชพ และความรวมมอจากเครอขายทางสงคมทม

ประสทธภาพและกวางขวาง ทจะเขามาด าเนนการทงดานการชวยเหลอคมครอง การบ าบด

ฟนฟ การคนสสงคมและรวมถงการปองกน

o ดานกฎหมาย การคมครองพยาน ผเสยหายระหวางการขนศาลเปนเรองส าคญมาก ตองอาศย

ผทมความเชยวชาญ ประสบการณ จงควรมเครอขาย และพนกงานเจาหนาทเจามาด าเนนการ

o ทศนคตของผเกยวของตองมความเขาใจตระหนกในสทธเดก ตองมงประโยชนสงสดของเดก

เปนส าคญ

o ผใดพบเหนเดกทมปญหาเชนเดยวกบนองเอ ควรไปแจงเจาหนาทผมหนาทตาม พ.ร.บ.

คมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖ ไดแก นายอ าเภอ นายกองคการบรหารสวนต าบล พนกงาน

เจาหนาทตามกฎหมาย และต ารวจ เพอใหการสงเคราะหและคมครองสวสดภาพ นอกจากน

กลมทางสงคมหรอเครอขายทางชวยเหลอเดกในพนทกสามารถเขามาชวยเหลอดวย เชน

โรงพยาบาล สาธารณสข โรงเรยน องคการบรหารสวนต าบล องคกรพฒนาเอกชน

๑๔๑

๒. เดกทพงไดรบกำรคมครองสวสดภำพ

ประวต : ขอมลเบองตน

ภมหลง: เดกหญงขาวโพด (นามสมมต) อาย ๑ ป ๙ เดอน ภมล าเนาอยอ าเภอเมอง จงหวด

เชยงใหม บดาชอนายชาย (นามสมมต) อาย ๒๐ ป มารดาชอนางวรรณ (นามสมมต) อาย ๒๓ ป

ประวตกำรคลอด:

เดกคลอด อาย ครรภ ๓๘ สปดาหทโรงพยาบาลวชระ กรงเทพมหานคร โดยการผาตด

เนองจาก ผลการตรวจเจาะถงน าคร า พบวาเดกถายขเทาในทองและก าลงขาดอากาศหายใจ เดกรกษา

อยในโรงพยาบาลนาน ๙ วน หลงจากเดกอายได ๑ เดอนเศษ เดกยายมาอยทจงหวดเชยงใหมพรอม

บดามารดา

ประวตกำรเจบปวย:

o ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๔๙ เดกเขารบการรกษาทโรงพยาบาลแมคคอมคดวยอาการส าลกนม

o ๔-๖ มนาคม ๒๕๔๙ เดกเขารบการรกษาทโรงพยาบาลแมคคอมคดวยโรคล าไสอกเสบ (ล าไส

บดตว) และดดส าลกนมเขาปอด

o ๑๕ มนาคม ๒๕๔๙ เดกเขารบการรกษาตวทโรงพยาบาลแมคคอมคดวยอาการมจ าเลอดขน

ตามตวและทางเดนหายใจสวนบนอกเสบ

o ๒๐ มนาคม ๒๕๔๙ เดกเขารบการรกษาตวทโรงพยาบาลแมคคอมคดวยอาการมจ าเลอด

(แพทยตรวจเลอดไมพบโรคเกยวกบเลอด) และมอาการล าไสอกเสบและลนอกแสบรวมดวย

และมหนปนพอกกระดกซโครงซท ๕-๖

o วนท ๓๐ มนาคม ๒๕๔๙ เดกเขารบการรกษาตวทโรงพยาบาลแมคคอมคดวยอาการทางเดน

หายใจสวนบนอกเสบและส าลกนมหลงทานนมเหมอนหายใจไมออก

o แพทยท าการ X – Ray ปอดเนองจากเดกเคยมประวตเขารบการรกษาดวยอาการปอดชน พบ

รองรอยการหกของกระดกซโครงทงดานซายหนาหลง และดานขวา จากการวนจฉยของแพทย

คาดวาการหกดงกลาวเกดในระยะเวลาตางกนประมาณ ๓ ครง โดยสงเกตจากรองรอยการ

๑๔๒

สมานตวของกระดกทมหนปนมาเกาะโดยกระดกทหกมทงสน ๑๒ ซ เปนบรเวณซโครงซท ๔-

๗ ดานซายหก กระดกซโครงซท ๔-๙ ดานซายหก

บำน ชมชนและสภำพแวดลอม: บานปลกในพนทประมาณ ๗๐ ตารางวา เปนบานครงอฐ

ครงปนสองชน ชนลางเปนอฐบลอกชนบนสรางดวยไม ชนลางมหองนอน ๒ หอง เปนหองนอนของยาย

เดกและบดามารดาเดก มหองน า ๑ หอง ชนบนม ๓ หองนอนเปนครอบครวนางค านง บรเวณบาน

คอนขางคบแคบ เพดานต ามเกาอไวรบแขกขนาดคอนขางใหญ สามารถนงได ๓ คน จ านวน ๒ ตว และ

มเกาอเลกอก ๒ ตว มแปลนอนของเดกวางอยหนาหองยายเดก เครองใชภายในบานมตามความจ าเปน

ตวบานปลกอยดานหลงบานนองของยายทวดเดก ทางเขาบานมบานเพอนบานปลกตดกนหลายหลง

แผนภมครอบครว

ป ๒ ยา ป ๑ (ตาย) ยาย ตา (ตาย)

อา ๑ อา ๒ บดา มารดา

พสาว (ตาย) กรณศกษา นองสาว

สถำนกำรณปญหำ:

บดำเดก จบการศกษาชนมธยมศกษาปท ๓ บดาเสยชวตตงแตเดกอาย ๓ ป เดมบดา (ปของ

เดก) ประกอบอาชพมรถใหเชา ประมาณ ๒๐ คน หลงจากบดาเสยชวต มารดา (ยาของเดก) ขาย

กจการทงหมดและแตงงานใหม สามใหมไมไดประกอบอาชพ มบตรดวยกน ๒ คน เปนหญงอาย ๑๖ ป

และ ๑๕ ปตามล าดบ สมรสแลว ๑ คน อกคนอยระหวางการศกษา ชวงบดาเดกอาย ๑๕ ป บดาเดก

หนออกจากบานไปรวมแกงมอเตอรไซคเปนหวหนาแกงมฉายา “โอบางกรวย” กอนทจะเปนหวหนาแกง

ตดสารเสพตดหลายชนด เชน เฮโรอน ยาบา ยาอ ยาเลฟ เลกเสพภายหลงไดรบต าแหนงหวหนาแกง

๑๔๓

ประมาณ ๑ เดอน ชวงอาย ๑๖ ป มาเทยวเชยงใหมกบเพอน รจกกบมารดาเดก และมความสมพนธ

ฉนทชสาวกบมารดาเดกประมาณ ๑ ป ชวงอาย ๑๗ ป ถกยายเดกบงคบใหแตงงานกบมารดาเดก

(บดาเดกไมไดอยประจ าในจงหวดเชยงใหมแตไป – มา ระหวางจงหวดนนทบรและจงหวดเชยงใหม) ชวง

อาย ๑๘ ป ทะเลาะกบสามใหมของยาเดก ไดหนออกจากบานตอมายาของเดกใหสมครเปนทหาร

เกณฑ หลงจากกลบมาไดเขารวมแกงมอเตอรไซคอกครง (บดาเดกเคยมเหตทะเลาะววาทชกตอยกบ

สารวตรปราบปราม สถานต ารวจเตาปน)

ชวงอาย ๒๐ ป บดาเดกมเหตทะเลาะววาทโดนรมฟน บดาเดกฆาคนตาย ๒ คน ตองขนศาล

บดาเดกชนะคดถอวาเปนการปองกนตนเอง โดยมพชายของสามใหมยาเดกซงเปนผพพากษาชวยเหลอ

หลงจากมารดาเดกตงครรภบตรคนแรก บดาเดกตดสนใจเลกทกอยางขายทรพยสนทไดจากการพนน

ไดเงน ๒๙๐,๐๐๐ บาท ไปเทยว อาร ซ เอและพทยา เงนหมดภายใน ๑ วน เหลอเงน ๑,๒๕๑ บาทจง

เดนทางมาทจงหวดเชยงใหมมาอยกบครอบครวมารดาเดก ชวยยายเดกคาขายอาหาร ชวยหงขาวได

คาจางวนละ ๒๐๐ บาทชวงเวลาท างาน คอ ชวงเชา เทยงคนถงหกโมงเชา และชวงบายตงแต ๑๓.๐๐ –

๑๖.๐๐ น.

มำรดำเดก อาย ๒๓ ป จบการศกษาชนมธยมศกษาปท ๖ มอาชพคาขายอาหารทตลาดสนปา

ขอยและตลาดทองค า หลงต งครรภไ ด ๗ เ ดอนมปญหาทะเลาะกบยายเดกจง ยายไปอย

กรงเทพมหานครหลงคลอดเดกได ๑ เดอนเศษ จงกลบมาอยทจงหวดเชยงใหมกบครอบครวของยาย

เดก มบตรทงหมด ๓ คน คอ คนแรกเปนเดกหญง (เสยชวตเมอวนท ๕ ธนวาคม ๒๕๔๗ เดกเสยชวต

ดวยอาการเลอดออกทเยอหมสมอง ซงจากการผาพสจนพบวามอาการเลอดออกในเยอหมสมอง

เกดขนประมาณ ๓ วนกอนเสยชวต และพบวาตามรางกายมรองรอยแผลฟกช าหลายทบรเวณตนคอทง

สองขางและสะโพกทงสองขางซงเปนรองรอยทเกดขนหลายวนแลวเพราะมรอยจางหายในบางจด สวน

อวยวะภายในไมพบเลอดออกหรอปรากฏความเสยหายแตอยางใด) คนท ๒ เปนเดกหญง อาย ๑ ป ๙

เดอน เกดวนท ๒๕ ธนวาคม ๒๕๔๙ (กรณศกษา) และคนท ๓ เดกหญง อาย ๙ เดอน โดยบตรคนท ๒

และ ๓ อยในความอปการะเลยงดของมลนธบานกงแกววบลสนต เชยงใหม

เดก จากการประเมนของทมสหวชาชพ พบวา การเจบปวยของเดกไมไดเกดจากโรคภยหรอ

ความผดปรกตในรางกาย เดกถกทารณกรรมจากคนในครอบครว โดยการถกอดกระแทก มกระดกหก

๑๔๔

ทงสน ๑๒ ซ เปนบรเวณซโครงซท ๔-๗ ดานซายหก กระดกซโครงซท ๔-๙ ดานซายหกและมหนปน

พอกกระดกซโครงซท ๕-๖ และปมกระดกหวไหลขางซายหก รวมถกกระท าประมาณ ๓ ครง จากการ

อานผลจากฟลม X-Ray เดกถกกระท าประมาณ ๑๐-๒๐ วนกอนมาตรวจ (ประมาณวนท ๘-๑๗

กมภาพนธ ๒๕๔๙) หลงจากยายมาจากจงหวดนนทบร

กำรประชมทมสหวชำชพเพอชวยเหลอเดก :

วตถประสงค:

o ทบทวนกระบวนการใหบรการเดกและครอบครวของพนกงานเจาหนาทและผประกอบ

วชาชพทเกยวของ

o ทบทวนปญหาอปสรรคในการปฏบตงานของพนกงานเจาหนาท

o วเคราะหความรและความเขาใจในการบงคบใชกฎหมาย

ผลกำรประชม:

ขอมลเบองตนกำรประเมนปญหำ:

พฒนำกำรเดก

ชวงอาย ๓ เดอนพฒนาการเดกไดตามอาย สบตาได ยมได การเคลอนไหวไมไดชากวาอาย

เดกจะดดนมเรว หวบอยจะกรดรองเวลาหว ถามคนอมกจะเงยบ มกจะรองไหโดยไมทราบสาเหต

ปจจบนหลงจากเขามาอยในสถานสงเคราะห เดกราเรง สขภาพด พฒนาการเปนไปตามวย เดนได

คลอง ปนปาย สนใจสงตางๆ เรยกรองความสนใจ ชอบเตน ตบมอ เรมพดหรอเรยกแมได

๑๔๕

ผลกำรตรวจทำงจตเวช

บดาเดกมบคลกภาพ พดจาโผงผาง โมโหราย รสกผดในบางครง รสกเหมอนมคนคอยจบผด

ทอแท บางครงรสกวาตนเองไมเอาไหน มปมดอย อางวาง ลมเหลว สวนมารดาเดกมอาการทางจตม

ระดบการวดอยในเกณฑปกต ไมมภาวะซมเศรา ไมพบอาการทางจตประสาทแตอยางใด บคลกภาพ

มารดาเปนคนเงยบขรมไมมปากเสยงกบใครบคลกภาพอนทแอบแฝง ยงประเมนไมได ไมมความเครยด

เมอเลยงดเดก

ผลกำรประเมนครอบครว

ลกษณะครอบครวภายในเปนครอบครวขยาย ความสมพนธครอบครวไมดนก มความขดแยง

ภายในครอบครว เนองจากบดาเดกมความสมพนธทไมดกบญาตของมารดาเดก ญาตมารดาเดก

ปฏเสธบดาเดกมาตงแตตน มเหตการณทแสดงความขดแยง เชน มารดาเดกตงครรภพสาวเดก อาย

ครรภได 6 เดอน นาของมารดาเดกพามารดาเดกไปท าแทงแตไมส าเรจ บดาเดกทราบและอาละวาดใช

มดดาบฟนขางของทอยในบาน จนกระทงยายเดกยอมใหมารดาเดกตงครรภตอไป บดาเดกมปญหา

ทะเลาะกบนาของมารดาเดกอยางรนแรง เนองจากทกคนอยากใหบดามารดาเดกเลกกน และมปญหา

ในเรองมรดกของฝายมารดาเดก บดาเดกทะเลาะกบนายบญมาบตรนางค านงเรองนายบญมาขโมย

รองเทาบดาเดก

เดมยายเดกและนางค านงขายอาหารรวมกนหลงจากบดาเดกเขามาชวยนางค านงไดแยกไปขาย

เองรายไดคอนขางด แตยายเดกรายไดไมดนก

แนวทำงกำรด ำเนนงำนชวยเหลอ:

แผนกำรด ำเนนงำนส ำหรบเดก

o มตทประชมทมสหวชาชพใหแยกเดกออกจากครอบครวกอนเพอใหความคมครองสวสดภาพ

เดก หากยงประเมนไมไดทมสหวชาชพมมตไมอนญาตใหผปกครองรบเดกออกจาก

โรงพยาบาล จนกวาจะด าเนนการสบคนขอเทจจรงและด าเนนการทางกฎหมายเสรจสน

o ตองมการด าเนนคดหาตวผกระท าผด

๑๔๖

o แผนการเลยงดเดก จะมการสงเดกทงสอง ใหยาของเดกเลยงดโดยใหจงหวดนนทบรตดตาม

ดแล สวนบดามารดาเดกจะตามไปเลยงดหลงจากทหางานได แตตองอยในการควบคมความ

ประพฤตของศาล และการสงไปรบการบ าบดตอทจงหวดนนทบร

แผนกำรด ำเนนงำนส ำหรบผปกครอง

o การด าเนนการสงเสรมอาชพ ไดสงเสรมใหบดามารดาเดกขายขนมจน ซงทงสองคนตงใจ

ประกอบอาชพเปนอยางดและท าใหเปนทยอมรบของยายเดก

o การด าเนนการใหครอบครวเดกเขารวมกจกรรมฝกทกษะในการควบคมตนเอง ทกษะในการ

เลยงด ทกษะในการจดการปญหา

o ผปกครองตองแสดงใหเหนวาครอบครวมความพรอมในการเลยงดเดกได ทงเรองอาชพ รายได

ทมนคง ทอยอาศย ความพรอมในการเลยงดของบดามารดาซงตองเขารบการฝกทกษะการ

เลยงดเดกโดยเจาหนาทตองสามารถไปดแลหรอเยยมเดกไดตลอดเวลา

o กรณทจะมการยายไปอยทจงหวดนนทบร โดยเดกจะอยในการเลยงดของยาเดกบดามารดาเดก

ตองอยในการควบคมความประพฤตของศาล และจะสงรายงานไปรบการบ าบดตอทจงหวด

นนทบร

แผนกำรด ำเนนงำนดำนกฎหมำย

o พนกงานเจาหนาทไดลงบนทกประจ าวนทสถานต ารวจภธรแมปง ต ารวจไดประสานงานไปยง

ต ารวจในพนทบางกรวยใหตรวจสอบขอมลบดาเดกมเหตทะเลาะกบต ารวจจรง แตเปนระดบ

สวป. เรองคดของกรณพสาวของนองขาวโพดทเสยชวตเมอวนท ๕ ธนวาคม ๒๕๔๗ (เดก

เสยชวตดวยอาการเลอดออกทเยอหมสมอง) พสาวเดกไดมการลงบนทกประจ าวนไว ต ารวจ

จะด าเนนการสบสวนหาขอเทจจรง แตกมปญหาเรองการหาพยานหลกฐาน บคคลใน

ครอบครวไมใหความรวมมอ

o ผลทางกฎหมาย ต ารวจสงส านวนการสบสวนไปยงอยการและอยการไดสงระงบการสบสวน

เนองจากไมสามารถหาหลกฐานมาพสจนได

๑๔๗

แผนกำรด ำเนนงำนดำนกำรแพทย

o ผลการตรวจคลนสมอง (MRI) ปรากฏวาเดกปกตดทกอยางไมมเลอดออกในสมอง สมองปกต

ไมเหมอนเดกทสมองชา

o กระดกหกจะมการยนกนและเชอมตดกนเอง

o พฒนาการของเดกไดตามอาย สบตาได ยมได การเคลอนไหวไมไดชากวาอาย เดกรองไหเกง

ถามคนอมจะเงยบน าหนกเพมขนในระหวางทนอนโรงพยาบาลการทเดกรองไหไมนาเปนเพราะ

กลวคนแปลกหนา แตเปนเพราะเดกจะเรมกลวคนแปลกหนาแยกไดวาเปนคนรจกหรอแปลก

หนาในขณะอาย ๖-๘ เดอนการทเดกรองไหอาจเปนปญหาเรองการเลยงดทบาน

o มการตรวจกระตนพฒนาการเดก ผลออกมาวาทกอยางปกตเปนไปตามชวงอาย แตในดาน

พฤตกรรมของเดกเดมทเคยรองไหเสยงดงเวลาหว ขณะนลดลงพฒนาการทางอารมณของเดก

มแนวโนมดขน

แผนกำรด ำเนนงำนดำนสงคมสงเครำะห

o การประสานใหพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวดนนทบรเยยมบานยาของเดกเรอง

ทอยอาศยบดามารดาเดกไมตองการอยทจงหวดเชยงใหม ตองการกลบไปอยทจงหวดนนทบร

ซงไดด าเนนการสอบขอเทจจรงแลว ผลดงน

o ยาของเดก ทอ าเภอบางกรวย จงหวดนนทบร อาชพรบจางดแลผสงอายบรเวณหมบาน รายได

๕,๐๐๐ บาทตอเดอน สามอาย ๔๓ ป อาชพรบจางทวไป รายได ๕,๐๐๐ บาทตอเดอน มบตร

๑คน อาย ๑๔ ป ศกษาชนมธยมศกษาปท ๓ บานหลงทอยเปนบานของพสาม ซงครอบครว

ยนดและพรอมทจะเลยงดเดก

o ด าเนนการหาทอยบานเอออาทรทจงหวดเชยงใหมและสงเสรมอาชพขายขนมจน

o เนองจากบดาเดกไมสามารถปรบเปลยนนสยได และหนออกจากบาน มารดาเดกจงขอรบเดก

ไปเลยงด โดยทมสหวชาชพไดด าเนนการประเมนดานจตเวชมารดาและเตรยมใหยายและ

มารดาเดกไดมาวางแผนในการเลยงดเดกและปรบเปลยนวธการอบรมเลยงดเดก สถานท

สงแวดลอมและการคนเดกสครอบครว

๑๔๘

๓. เดกทพงไดรบกำรสงเสรมควำมประพฤต

ประวต : ขอมลเบองตน

“หนง” อาย ๑๑ ป พอแมของเดกไดเสยชวตตอนอายได 2 ป หลงจากพอแมเสยชวตลงและ

ปาไดน ามาเลยงด ลงประกอบอาชพรบจางกอสราง สวนปาประกอบอาชพท าไรท าสวน และมลกสาว

หนงคนทก าลงศกษาอยชนมธยมศกษาปท ๑ และมอายมากกวาเดกชายหนง

ปาเลาวา ไดน าเดกมาเลยงตอนอาย 2 ปจนถงปจจบน ตอนอยชนประถมศกษาปท ๑ หนงก

เรมมพฤตกรรมหนเรยนบอยครง มกจะชอบหนเรยนออกมาเลนเกมและไปเทยวเลนและมกจะม

พฤตกรรมชอบขโมยเงนไปเลนเกมอยเปนประจ า และมพฤตกรรมลกขโมยของทโรงเรยน โดยไดชวน

เพอนไปประมาณ ๔ คน รวมกนงดหองเขาไปขโมยโนตบคและกลองถายรปของอาจารย โดยหนงคอย

ดตนทางใหเพอน หลงจากทน าของทลกขโมยมาไดกชวนกนไปถายรปเลนกน พอคณครรวาหองถกงดก

เลยกลวความผดจงน ากลองถายรปไปซอนไวในโพรงหญา เมอทางโรงเรยนทราบขาวกเลยเชญ

ผปกครองเดกทง ๔ คน และผใหญบาน เขารวมพดคยไกลเกลยกนทโรงเรยน ผลสรปคอทางโรงเรยน

จะไมด าเนนคดกบเดก แตจะไมใหเดกเรยนทโรงเรยนเดม ผใหญบานไดแจงมายงศนยประสานงานเพอ

พทกษสทธเดกและสตร จงหวดเชยงใหม ท าใหเจาหนาทจากส านกงานพฒนาสงคมและความมนคง

ของมนษย จงหวดเชยงใหม นกสงคมสงเคราะหจากสถานสงเคราะหเดกชายบานเชยงใหมและ

เจาหนาทประสานงานโครงการไดเขาไปสบคนหาขอเทจจรงเบองตนและไดหาทเรยนทใหมใหกบหนงท

โรงเรยนศกษาสงเคราะหในอ าเภอแหงหนงและพามาตรวจสขภาพจต

๑๔๙

ควำมสมพนธกบบคคลในครอบครว

หนงมความสมพนธทดกบลง เวลาทมปญหาอะไรจะมาเลาใหฟงอยเปนประจ า สวนปาจะไม

คอยเลาอะไรใหฟง เดกจะกลวเนองจากปาจะเขมงวดและใหเดกอยในกรอบทวางไว เชน เวลาใหท า

การบานจะตองท าใหเสรจกอนถงจะไปเลนได หามไปไหนจนกวาจะท าเสรจ บางทเดกถกบงคบมากๆ ก

รองไหออกมา แตลกๆ แลวทปาท าไปกอยากใหเดกมระเบยบวนยอยากจะใหเปนคนดและรกเดกมากๆ

สวนความสมพนธระหวางพสาวของหนงนนมความสมพนธทด เดกจะรกพสาว เวลาทไดขนมอะไรมาก

จะน ามาแบงปนใหพสาวเสมอ สวนความสมพนธกบยายซงเปนแมของปาจะสนทกบเดกและรกเดกมาก

รกเหมอนหลานของตวเองจรงๆ เวลาทกลบจากกรงเทพมหานครมาหาทบานจะซอของมาใหอยเปน

ประจ า และเดกจะพดถงยายอยเสมอและรกยาย เวลาทยายกลบมาเยยมบานเดกจะนอนกบยายและ

เวลายายไปไหนกจะตามตดยายตลอดเวลา

พฤตกรรมของเดกเมออยโรงเรยน

จากการใหขอมลของคณครประจ าชนและคณครคนอนๆ ในโรงเรยนไดเลาวา เวลาทเรยน

หนงสอเดกกจะไมเรยนหนงสอ เวลาทใหท างานสงภายในชนกจะไมท าและเดกมกจะหนเรยนไปนอก

โรงเรยนเปนประจ า ทกครงทหนเรยนครประจ าชนกจะแจงใหผปกครองทราบและเรยกใหมาพบท

โรงเรยน แตเดกกยงหนเรยนอยเปนประจ า โดยจะหนไปเลนเกมทรานหรอบางครงถาไมมเงนไปเลนเกม

กจะหนไปอยตามทองทงนา ตามไร ตามสวน เวลาทอยในชนเรยนเพอนๆ ในหองมกจะชอบลอเลยน

หนงเสมอวาเปนเดกขขโมย เดกนสยไมด จงท าใหเพอนๆ ในหองไมมใครคบเปนเพอนและไมมเพอนสนท

จากการทหนงขาดเรยนและหนเรยนเปนประจ าสงผลใหเดกเรยนไมทนเพอนๆ ในชนท าใหเดกตองซ าชน

ประศกษาปท ๒ ถง ๒ ครง

๑๕๐

กำรวเครำะหปญหำ

ดำนรำงกำย: เดกมพฤตกรรมทอยไมนง สงเกตเหนไดจากการท าอะไรนานๆ จะอดทนไมไหว ถาถกบงคบให

ท าอะไรมากๆ กจะรองไห ยกตวอยางเชน เวลาทพสาวสอนการบานและบงคบใหท าการบานตอใหเสรจ

เดกจะไมยอมท าใหเสรจจะลกหนเดนออกไปหรอบางทกรองไห ดำนจตใจ: ปญหาทางดานสขภาพจต เนองจากวาทเดกไปโรงเรยนเพอนในหองมกจะลอเลยนและกลาวหา

เดกวาเปนเดกขขโมยไมมใครคบเปนเพอน จงเปนสาเหตทท าใหเดกมทศนคตทไมดกบเพอนๆ และไมอยากเรยนหนงสอและทกๆ วนทไปโรงเรยนเดกจะฝงใจอยางมากวาคณครใจรายและเพอนใสราย

ดำนสงคม

๑. มพฤตกรรมเกเร หนเรยนเปนประจ า ๒. เดกไมมบตรประจ าตว ๓. เดกมพฤตกรรมตดเกม

กำรวำงแผนใหควำมชวยเหลอ

ระยะวกฤต

- เยยมบานและสบเสาะหาขอเทจจรง - ตดตอขอใบรบรองการศกษาจากโรงเรยนเมองนะเพอน าไปเปนหลกฐานในการเขาสมคร

เรยนทโรงเรยนใหม - ตดตอประสานงานหาทเรยนใหมทโรงเรยนศกษาสงเคราะหเชยงดาว ระยะสน

- พาเดกไปตรวจสขภาพจตทสถาบนพฒนาการเดกราชนครนทร ระยะยำว - ตดตอกบเจาหนาททะเบยน อ าเภอเชยงดาวในการตดตอท าบตรใหกบเดกชายหนง

- ใหค าปรกษาแกครอบครวของเดกในเรองการดแลเดกและการสรางแรงจงใจใหเดกมก าลงใจและมความมนใจในตวเองมากขน

๑๕๑

กำรด ำเนนกำรใหควำมชวยเหลอ

- ครงท ๑ ไปเยยมบานเดกพรอมกบนกสงคมสงเคราะหสถานสงเคราะหเดกชายบานเชยงใหม เพอไปสบเสาะหาขอเทจจรงจากผปกครองของเดกและผใหญบาน

- ครงท ๒ ตดตอทางโรงเรยนเดมเพอขอหลกฐานใบรบรอบผลทางการศกษาเพอน าไปสมคร

เรยนชนประถมศกษาปท ๓ ทโรงเรยนศกษาสงเคราะหเชยงดาว - ครงท ๓ เจาหนาทโครงการไปรบเดกชายหนงทบานมาสมครเรยนทโรงเรยนศกษาสงเคราะห

เชยงดาว และพามาพบเจาหนาททะเบยน อ าเภอเชยงดาว เพอขอคดส าเนาทะเบยนบานใหกบเดกเพอ

น าไปใชเปนหลกฐานในการท าบตรประจ าตว เนองจากเดกยงไมมบตรประจ าตว และหลงจากนนกพาเดกมาพกทบานพกเดกและครอบครว จงหวดเชยงใหมเปนเวลา ๑ คน และในวนถดมาเจาหนาทโครงการไปรบเดกทบานพกเดกและครอบครวมาตรวจทสถาบนพฒนาการเดกราชนครนทรแตไมพบ

แพทย เนองจากแพทยตดภารกจเรงดวน ดงนนทางนกสงคมสงเคราะหของสถาบนพฒนาการเดกราชนครนทรจงไดประเมนสขภาพจตเบองตนกอน และทางพยาบาลไดนดใหมาพบแพทยครง

- ครงท ๔ ใน ๑ เดอน ตอมา เจาหนาทโครงการและผปกครองของเดกไดพาเดกมาตรวจ

สขภาพและตรวจระดบสตปญญา (IQ) ทสถาบนพฒนาการเดกราชนครนทร และทางแพทยจะนดพบเดกทกๆ ๑เดอน

- ครงท ๕ ตดตอท าบตรประจ าตวกบเจาหนาททะเบยนของอ าเภอเชยงดาว (บตรทขนตนดวย

เลข ๐ ซงเปนบตรประจ าตวบคคลทไมมสถานะทางทะเบยน) - ครงท ๖ ผปกครองและคณครประจ าชนพาเดกมาตรวจตามทแพทยนดทสถาบนพฒนาการ

เดกราชนครนทร โดยทางโรงเรยนจะเปนธระจดท าหนงสอขอความอนเคราะหคารกษาพยาบาลใหกบ

เดกชายหนง

กำรตดตำมและประเมนผล

- จากการทเจาหนาทประสานงานโครงการไดเขาไปใหความชวยเหลอไดเขาไปใหความชวยเหลอในเรองของการตดตอประสานงานหาโรงเรยนใหมใหกบเดก ซงเดกไดเรยนอยทโรงเรยนศกษาสงเคราะหเชยงดาว ซงเปนโรงเรยนประจ า จะมคณครประจ าหอและคณครประจ าชนคอยดแล

เดก วนเสารและวนอาทตยผปกครองสามารถไปเยยมเดกทโรงเรยนได เทอมหนงสามารถกลบบานได ๒ ครง สปดาหแรกทเดกชายหนงไดเขาไปเรยนทโรงเรยนศกษาสงเคราะหเชยงดาวจากการสอบถาม

๑๕๒

คณครประจ าชน พบวา เดกมพฤตกรรมเปลยนแปลงไปในทางทดขน มความรบผดชอบมากขน ชอบชวยเหลอเพอนๆ ในหองเปนอยางด สนใจในเรองของการเรยนมากขน มความตงใจเรยน และปจจบน

เดกกมพฤตกรรมดขนเรอยๆ - เจาหนาทประสานงานโครงการไดพาเดกไปตรวจสขภาพจตทสถาบนพฒนาการเดกราชนครนทร แพทยตรวจพบวาเดกมระดบสตปญญา ( IQ) อยท ๖๕ ซงคนปกตสวนใหญจะมระดบ

สตปญญา อยท ๘๐ ขนไป จงถอวาต ากวาปกต สงผลท าใหเดกมพฒนาการทางการเรยนคอนขางชาเมอเทยบกบอายของเดกในปจจบน และนอกจากนทางแพทยไดตรวจพบวาเดกเปนโรคสมาธสน เดกจะมพฤตกรรม

อยไมนง ถาใหท าอะไรเปนเวลานานๆ เดกกมกจะท าไมได และบางครงเดกไมสามารถควบคมอารมณของตนเองได ดงนน แพทยจงไดใหรบประทานยาเพอรกษาอาการดงกลาว เพอใหเดกมสมาธในการเรยนมากขน และทกๆ เดอนแพทยจะนดใหมาดอาการวาหลงจากรบประทานยาไปแลวเดกม

พฤตกรรมเปลยนแปลงไปในทางทดขนหรอไม โดยทางโรงเรยนจะเปนธระในการพาเดกมาตรวจและทกครงทมาตรวจทางโรงเรยนจะท าหนงสอขอความอนเคราะหคารกษาพยาบาลใหกบ เดก แตจากการพดคยกบคณครประจ าชนพบวาเมอรบประทานยาเขาไปแลวเดกมอาการมนงงและงวงนอนสงผลให

เดกเรยนไมรเรอง ดงนนทางแพทยกงดไมใหทานยา - เจาหนาทประสานงานโครงการไดตดตอเจาหนาททะเบยนของอ าเภอเชยงดาว เนองจากเดก

ยงไมมบตรประจ าตว เนองจากวาผปกครองทดแลเดกไมมเวลาท าใหเดก ดงนน เจาหนาทประสานงาน

โครงการจงไดไปขอคดส าเนาทะเบยนบานทวาการอ าเภอเชยงดาว เพอจะไดใหผปกครองของเดกไดไปด าเนนการในการท าบตรใหกบเดกตอไป ปจจบนผปกครองไดไปตดตอท าบตรใหกบเดกทอ าเภอเรยบรอยแลว แตยงไมไดบตรสชมพเนองจากวาจะตองรอใบอนญาตจากกระทรวงมหาดไทยกอนถงจะ

ไดรบบตร - จากการทเขาไปใหค าปรกษากบครอบครวเดกแลว พบวา จากเดมครอบครวของเดกมความรสกทไมตองการเดกและไมยอมรบในตวเนองจากเกดความอบอายทเดกมพฤตกรรมทไมด แต

เมอเจาหนาทเขาไปพดคยใหค าปรกษาแกครอบครวเดกแลว ครอบครวของเดกกมความคดทเปลยนแปลงไปในทางทดขนและมความรสกทดตอเดก ปจจบนครอบครวของเดกกดใจทเดกมพฤตกรรมดขนและมความสนใจในการเรยนมากขนกวาเดม

๑๕๓

บรรณำนกรม

๑๕๔

บรรณำนกรม หนงสอ

มลนธรกษไทย. คมอกำรประชมกลมทำงสงคมเพอชวยเหลอเดก : ควำมรเบองตนกำรท ำงำน

ชวยเหลอและคมครองเดก. เชยงใหม: ส. การพมพ, ไมปรากฏปทพมพ, หนา ๑๖-๑๗.

_____________ . คมอกำรประชมกลมทำงสงคมเพอชวยเหลอเดก : กำรจดอบรมเรองกำรจด

ประชมกลมทำงสงคมเพอกำรท ำงำนชวยเหลอเดก. เชยงใหม: ส. การพมพ, ไมปรากฏปท

พมพ, หนา ๓๘-๔๐.

_____________ . คมอกำรประชมกลมทำงสงคมเพอชวยเหลอเดก : หนวยงำนใหควำมชวยเหลอ

และเครอขำยกำรสงตอเดก. เชยงใหม: ส. การพมพ, ไมปรากฏปทพมพ.

ศนยประสานงานเพอพทกษสทธเดกและสตรจงหวดเชยงใหม. แนวทำงรบเหตและคมครองเดกทถก

ละเมดสทธ. เชยงใหม, ไมปรากฏปทพมพ.

_____________ . แนวทำง ขนตอน และวธปฏบตเพอชวยเหลอเดกทถกละเมดทำงเพศในจงหวด

เชยงใหม. เชยงใหม, ๒๕๔๕.

ส านกงานพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยจงหวดระนอง. คมอปฏบตและขอตกลงรวมกน:

กำรคมครองและชวยเหลอเดกในภำวะเสยงและเปนเหยอจำกกำรละเมด ละเลยทอดทง

แสวงประโยชน และควำมรนแรง. กรงเทพ: บรษท เอฟ เอส พ เนทเวรค จ ากด. ๒๕๕๑.

เอกสำรแผนพบ

ส านกงานเลขานการคณะกรรมการคมครองเดกแหงชาต และ กองนตการ ส านกงานปลดกระทรวงการ

พฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. คมอแผนผงขนตอนกำรสงเครำะหและคมครอง

สวสดภำพเดกตำมพระรำชบญญตคมครองเดก พ.ศ. ๒๕๔๖. ไมปรากฏปทพมพ.