การท าหัตถการและการผ่าตัด ในสถานการณ์การระบาดของ COVID-19 · 4 Ç¦³ q ¾§» %¾ ¼¯¤

การท�าหตถการและการผาตดในสถานการณการระบาดของ

COVID-19

แนวปฏบต

แนวปฏบตการท�าหตถการและการผาตดในสถานการณการระบาดของ COVID-192

แนวปฏบตการท�าหตถการและการผาตดในสถานการณการระบาดของ COVID-19 3

แนวปฏบตการท�าหตถการและการผาตดในสถานการณการระบาด

ของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

คณะท�ำงำนฯแนะน�ำใหมกำรจดระบบบรหำรในโรงพยำบำลทมกำรท�ำหตถกำรและผำตดหลำยสำขำเพอใหม

เอกภำพ ควำมชดเจนและควำมโปรงใสในกำรท�ำงำน โดยควรมคณะกรรมกำรกลำงในกำรจดระบบบรกำรและแนวทำงกำร

ท�ำหตถกำรและผำตด ท�ำควำมเขำใจกบบคคลกรทเกยวของทกระดบถงหลกกำรและเหตผลในกำรบรหำรจดกำรตำงๆ ซง

อำจมกำรปรบเปลยนตำมสถำนกำรณเปนระยะๆ กำรประเมนทรพยำกรทมอยวำจะใหบรกำรมำกนอยเพยงใดเปนสวนท

ตองมกำรประเมนเบองตนกอน กำรใหบรกำรหตถกำรและกำรผำตดทไมเรงดวน (elective surgery) ควรจะใหมกำรจด

ชนควำมจ�ำเปนตำมควำมเรงดวนของภำวะโรคจำกมำกไปนอย ค�ำนงถงสมดลยกำรใหบรกำรกบจ�ำนวนของผปวยทมควำม

จ�ำเปนมำก และถกชลอรอกำรรกษำสะสมตกคำงอยกอน เพอสงวนกำรใชทรพยำกรทมอยไวมำกทสดทจะท�ำได จนกวำ

สถำนกำรณจะคลคลำยกวำน ก�ำหนดและเตรยมกำรหองผำตด หอผปวย หออภบำลผปวยหนก กำรบรหำรทรพยำกร

บคคล กำรคดกรอง (triage) กำร set กำรผำตดทเหมำะสมกบกลมผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 และกลมผปวย

Non-COVID และยงลดควำมขดแยงระหวำงผปวยกบบคลำกรทำงกำรแพทย โดยอำจใช platform ทด�ำเนนกำรอย

แลวมำปรบใช เชน platform ODS1 ซงประกอบไปดวยบรหำรจดกำรกำรคดกรอง กำรเตรยมควำมพรอมผปวยโดย

pre-anesthetic clinic กำร set ผำตด รวมถงกำรตดตำมหลงกำรผำตด กำรกระจำยงำนกำรผำตดในเครอขำย เพอ

ใหกำรบรหำรจดกำรกำรท�ำหตถกำรและกำรผำตดในสถำนกำรณทมควำมจ�ำกดของทรพยำกร และบคลำกรภำยในจงหวด

และเขตสขภำพใหเกดประสทธภำพสงสด ควรมกำรประชมรวมกนในกำรท�ำงำนเปนเครอขำยจดแบงประเภทหนำท

โรงพยำบำลทจดเตรยมไวเพอกำรท�ำหตถกำรและกำรผำตด elective ตำงๆ ใหเหมำะสมกบบรบท และควำมสมดลยในเขต

ทงน “แนวปฏบตกำรท�ำหตถกำรและกำรผำตดในสถำนกำรณกำรระบำดของโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019” น

จะมการปรบเปลยนตามสถานการณระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 ตำมองคควำมรของโรคตดเชอไวรสโคโรนำ

2019 ขอเทจจรงเชงประจกษเกยวกบโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 และควำมคมคำทำงเศรษฐศำสตรทำงกำรแพทย


แนวปฏบตในการท�าหตถการและการผาตดในสถานการณการระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

ในกำรดแลผปวยกอนผำตด ระหวำงผำตด และหลงผำตด ในสถำนกำรณกำรระบำดของโรคตดเชอ

ไวรสโคโรนำ 2019 มองคประกอบทส�ำคญ ไดแก

ก) แนวปฏบตในกำรท�ำผำตดประเภท Emergency Urgency และ Elective case ในผปวยทวไป

(Non-COVID patient)

ข) แนวปฏบตในกำรท�ำผำตดในกรณผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (COVID patient) หรอเขำขำยเปนโรค

ตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (Patient Under Investigation: PUI)

ค) แนวปฏบตกำรเตรยมหองผำตดและอปกรณกำรผำตดในกรณผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019

(COVID patient) หรอเขำขำยเปนโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (Patient Under Investigation: PUI)

ง) แนวปฏบตกำรเตรยมกำรดำนระงบควำมรสกในกรณผปวยทตดเชอโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019

(COVID patient) หรอเขำขำยเปนโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (Patient Under Investigation: PUI)

จ) แนวทำงในกำรดแลผปวยในกำรท�ำหตถกำรอนนอกหองผำตดรวมทงกำรตรวจทำงรงสวทยำในสถำนกำรณ

ระบำดของโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019

(**หลกกำรส�ำคญทตองท�ำควำมเขำใจในเบองตน คอกำรบรกำร elective surgery ทจ�ำเปนในระยะแรก

ตงอยบนสมมตฐำนเบองตนวำเปนกำรใหบรกำรเฉพำะผปวยทไมมควำมเสยงในกำรเปน spreader ของ COVID-19

กอนเทำนน ตำมหลกฐำนเชงประจกษในขณะนกำรคดกรองทำงคลนกเปนสงทส�ำคญทสด ทศลยแพทยตองใสใจมำกทสด

ผปวยทคดกรองโดยกำรซกประวตวำเปนกลมไมมควำมเสยงเหลำนมควำมเปนไปไดทจะเปนพำหะนอยมำก

** กำรตรวจคดกรองทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำโดยไมจ�ำเปนจะท�ำใหเกดควำมสญเสยทำงเศรษฐกจและกำรใช

ทรพยำกรโดยไมจ�ำเปนอยำงมำก)


ก) แนวปฏบตในการท�าผาตดประเภท Emergency Urgency และ Elective case ในผปวยทวไป

(Non-COVID patient) (นยามทแนะน�านเปนแนวในการท�าความเขาใจระหวางผปฏบตงานใหตรงกนเทานน)

1. การผาตดประเภท Elective case

ในสถำนกำรณกำรระบำดของโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 ขณะทมควำมจ�ำกดของทรพยำกรทำงกำรแพทยและ

ควำมปลอดภยจำกกำรตดเชอของบคลำกรทำงกำรแพทย แนะน�ำใหปรบสดสวนกำรใหบรกำรผำตดโดยพจำรณำจำก

1) ล�ำดบควำมเรงดวนของโรค2 ไดแก ภำวะเรงดวนฉกเฉน (ถำไมไดรบกำรผำตดภำยใน 24 ชวโมงจะเปน

อนตรำยตอชวตหรอเกดภำวะทพพลภำพ; Emergency) ภำวะเรงดวน (ไมถงขนเปนอนตรำยตอชวตทนทแตควรไดรบ

กำรผำตดภำยใน 72 ชวโมง; Urgency) และ ภำวะไมเรงดวนทสำมำรถนดมำผำตด (Elective case) ตวอยำงชนดกำร

ผำตดแสดงในเอกสำรแนบหมำยเลข 1

2) สภำวะของผปวยทจะเขำรบกำรผำตด

3) กำรใชทรพยำกรของโรงพยำบำล เชน กำรใชระบบ scoring ทเปนปจจยดำนหตถกำร และควรพจำรณำวธ

กำรรกษำโดยไมผำตดเปรยบเทยบกบกำรรกษำแบบผำตด สภำวะโรคของผปวย3 รวมทงจ�ำนวนผปวยทรอรบกำรรกษำอย

(เอกสำรแนบหมำยเลข 2)

เพอควำมปลอดภยของบคลำกรทำงกำรแพทยในกำรเลอกผำตดประเภท Elective case ทมรกษำพยำบำล

ทกคนตองใหควำมส�ำคญและรวมกำรคดกรองผปวยทกรำยในดำนควำมเสยงตอกำรตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 เปนหนง

ในกำรประเมนทำงกำรแพทยกอนกำรผำตด ดงตอไปน

(1) กำรคดกรองโดยกำรซกประวต (social risk factor, physical/medical risk factor)4 ตำมแนวทำง

เวชปฏบต กำรวนจฉย ดแลรกษำ และปองกนกำรตดเชอในโรงพยำบำล กรณโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (COVID-19)

(เอกสำรแนบหมำยเลข 3) รวมกบกำรตรวจประเมนอำกำร อำกำรแสดง กอนนดผำตด

ตารางท 1 การประเมนทางคลนคกอนนดผาตด โดยใชการซกประวต อาการ อาการแสดง

ประวต• มประวตเดนทำงไปยง หรอมำจำกพนทหรออยอำศยในพนทเกดโรคระบำดตอเนองของ COVID-19

• มประวตคนในครอบครวปวยเปน COVID-19

• สมผสกบผปวย COVID-19 หรอสำรคดหลงจำกระบบทำงเดนหำยใจของผปวย โดยไมไดใสอปกรณปองกน

ตนเองทเหมำะสม

• เปนผประกอบอำชพทเกยวของกบนกทองเทยว สถำนทแออด หรอตดตอกบคนจ�ำนวนมำก

• มประวตไปในสถำนททชมชน หรอสถำนททมกำรรวมกลมคน เชน ตลำดนด หำงสรรพสนคำ สถำนพยำบำล

ขนสงสำธำรณะ

• เปนบคลำกรทำงกำรแพทยทมโอกำสใกลชด/ สมผสผปวย COVID-19


อาการ และอาการแสดง (symptoms & sign)• ไอ

• เจบคอ

• ไข อณหภมตงแต 37.5 C

• น�ำมกไหล

• กำรสญเสยกำรไดกลน

• ปวดศรษะ

• ปวดกลำมเนอ

• หำยใจเหนอย/ หำยใจเรว

หำกผปวยอยในขำยสงสย/เสยงตอกำรตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 ตำมตำรำงท 1 ควรเลอนท�ำกำรผำตด

elective ไปกอน รอดอำกำรทบำนจนครบอยำงนอย 1 เดอน เพอพจำรณำเตรยมกำรผำตดใหมหรอสงตรวจทคลนค

ไขหวดเพอตรวจวนจฉยกำรตดเชอไวรสโคโรนำ 2019

(2) ในกำรประเมนทำงกำรแพทยในรำยนดมำผำตด โดยเฉพำะผปวยทผำตดโดยใหกำรระงบควำมรสกแบบ

General Anesthesia หรอ Potential General Anesthesia ควรมระบบกำรสงประเมนและปรกษำวสญญแพทย

หรออำยรแพทย (ทงนตำมนโยบำยของคณะกรรมกำรแตละโรงพยำบำล) โดยจดใหจ�ำนวนครงกำรมำโรงพยำบำลและ

ใชระยะเวลำอยในโรงพยำบำลใหนอยทสด

กำรสงท�ำ chest x-ray ใหปฏบตตำมขอบงชในกำรเตรยมผปวยกอนผำตดตำมปกต ไมแนะน�ำกำรท�ำ

chest x-ray เพอวนจฉยกำรตดเชอ SARS-CoV-2 ในผปวยทไมมอำกำร (asymptomatic patient)5

(3) แนะน�ำใหตรวจคดกรองทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำ โดยท�ำ nasopharyngeal และ throat swab

และสงตรวจทำงหองปฏบตกำรโดยวธ realtime reverse transriptase polymerase chain reaction (rRT-PCR)

หรอ Nucleic Acid Amplification Test (NAAT) อนทกรมวทยำศำสตรกำรแพทย กระทรวงสำธำรณสขรบรองในกำร

ผำตดทมควำมเสยงตอกำรตดเชอ SARS-CoV-2 ตอไปน

(3.1) กำรผำตดทใหกำรระงบควำมรสกแบบ General Anesthesia หรอ Potential General Anesthesia

เชน Regional anesthesia: spinal block ทอำจท�ำไมส�ำเรจ

(3.2) กำรผำตดหรอหตถกำรทเปน high risk ส�ำหรบ droplet and aerosol generating proce-

dures เชน head & neck surgery, bronchoscopy, upper GI endoscopy, ENT surgery, thoracic surgery,

intraoral surgery6 แมจะใหกำรระงบควำมรสกโดยวธ Local anesthesia

มำตรกำรกำรดแลผปวยระหวำงทรอผลตรวจคดกรองทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำใหเปนไปตำม

นโยบำยของแตละโรงพยำบำลทก�ำหนดตำมแนวโนมควำมชกของพนทตงของโรงพยำบำล ทงนตองแนะน�ำผปวยให

สวมหนำกำกอนำมยและระมดระวงตอพฤตกรรมทเสยงตอกำรตดเชอ/กระจำยเชอไปสผอน

หำกผลตรวจทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำเปนบวก และวนจฉยวำผปวยเปน Asymptomatic COVID

patient ใหรกษำโรคตำมแนวทำงของกระทรวงสำธำรณสขและเลอนกำรผำตด elective ไปกอนจนหำยอยำงนอย 1 เดอน

นบจำกวนทตรวจ เพอพจำรณำเตรยมกำรผำตดใหมโดยไมจ�ำเปนตองมกำรตรวจหำกำรตดเชอไวรสซ�ำ7


(4) หำกผลตรวจทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำเปนลบ ใหด�ำเนนกำรผำตดโดยเรวไมเกน 7 วนหลงกำรตรวจ

เพอลดควำมเสยงตอกำรทผปวยจะตดเชอในระหวำงน ระหวำงรอกำรผำตดใหค�ำแนะน�ำกำรปฏบตตวกอนกำรผำตดแก

ผปวยโดยเนนใหปฏบตตำมอยำงเครงครด ไดแก กำรรกษำระยะหำง หลกเลยงพฤตกรรมเสยงตำงๆ ไมอยใกลชดผทม

อำกำรเปนไขหวด หลกเลยงกำรออกไปในทชมชน งดพบปะกบญำตหรอบคคลอนโดยเฉพำะคนทมำจำกตำงถน

(5) ในวนทมำผำตด แพทยและทมรกษำพยำบำลควรคดกรองซ�ำอกครงโดยกำร ตรวจรำงกำย ซกประวตเสยง

และอำกำรของกำรตดเชอระบบทำงเดนหำยใจ เพอใหแนใจวำผปวยปลอดจำกกำรตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 กอนท�ำกำรผำตด

ทงนไมตองท�ำกำรตรวจหำเชออกครง

(6) กำรผำตดและกำรดแลหลงกำรผำตดในผปวยทผลกำรตรวจคดกรองทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำเปนลบ

รวมถงผปวยอนทไมเขำเกณฑกำรคดกรองดวยหองปฎบตกำร ใหกำรผำตดและกำรระงบควำมรสกตำมมำตรฐำนกำรแพทย

ทวไปโดย

(6.1) กำรเคลอนยำยผปวยใหปฏบตตำมหลก standard precautions และ social distancing โดยตอง

สวม surgical mask ใหผปวยตลอดเวลำในโรงพยำบำล

(6.2) บคลำกรกำรแพทยทกคนในหองผำตดใหปฏบตตำมหลก standard precautions และ social distancing

จ�ำกดจ�ำนวนบคลำกรในหองผำตดตำมจ�ำเปน ควรสวมอปกรณปกปองแบบ Standard Personal Protective Equipment

ตำมปกต

(6.3) กำรเตรยมหองผำตด กำรท�ำควำมสะอำดและกำรดแลหองผำตดจนเสรจสนกำรผำตดใหท�ำตำม

มำตรฐำนทวไป

(7) กำรดแลหลงกำรผำตด

(7.1) ใหดแลผปวยทหองพกฟนหรอบรเวณทจดใหตำมควำมเหมำะสมของสถำนท สภำวะของผปวยตำม

บรบทของแตละโรงพยำบำล

(7.2) มระบบตดตำมผปวยในเรองกำรเปลยนแปลงระบบทำงเดนหำยใจหรออำกำรอนๆ ในระหวำงนอน

ในโรงพยำบำลจนถงหลงกำรจ�ำหนำยผปวยออกจำกโรงพยำบำล

(7.3) หลงผำตดควรจะตองม discharge planning ทชดเจนและใหผปวยกลบบำนโดยเรวทสด

(8) กำรนอนพกในโรงพยำบำลควรก�ำหนดนโยบำยตำมหลก social distancing เชน ลดกำรเขำเยยมจ�ำกด

จ�ำนวนญำตทมำเฝำไข ใหผปวยและญำตใสหนำกำกอนำมยตลอดเวลำชวงทญำตมำเฝำไข


2. การผาตดประเภท Emergency และ Urgency เนองจำกผปวยมภำวะโรคทตองกำรกำรผำตดโดยเรว

ฉกเฉนตำมขอบงช รวมถงกำรผำตดคลอด (Caesarean section) แตประเทศยงอยในสถำนกำรณระบำดของโรค

ตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 จงมแนวทำงและกระบวนกำรเตรยมผปวยและกำรคดกรองกอนกำรผำตด ดงตอไปน

1) ทมรกษำตองคดกรองผปวยทกรำยโดยกำรซกประวตและตรวจประเมนอำกำร อำกำรแสดงกอนผำตด

เชนเดยวกบกรณ Elective surgery เพอใหทรำบถงควำมเสยงในกำรตดเชอ SARS-CoV-2 ของผปวย แนะน�ำใหสวม

surgical mask ใหผปวยตลอดเวลำ ตงแตเรมเขำรบกำรรกษำและตลอดกระบวนกำรรกษำพยำบำล

2) แนะน�ำสงตรวจคดกรองทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำทกรำย ระหวำงทรอผำตดหรอทหองผำตดหลง

ดมยำสลบ เพอใหทรำบผลและสำมำรถจดกำรกำรดแลผปวยหลงผำตดไดอยำงเหมำะสม

ในบำงกรณทผปวยฉกเฉนมเวลำในชวงกำรเตรยมตวกอนสงหองผำตด 4-6 ชวโมง และทรำบผลกำร

ตรวจคดกรองทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำแลว ใหปรบกระบวนกำรของกำรใหยำระงบควำมรสกและกำรผำตดตำม

สถำนะกำรตดเชอของผปวยทวนจฉยจำกผลกำรตรวจทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำ

กรณทยงไมทรำบผลกำรตรวจคดกรองทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำและตองท�ำกำรผำตดฉกเฉนทนท

กำรด�ำเนนกำรผำตดใหปฏบตเชนเดยวกบกำรผำตดในผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019

3) กำรเคลอนยำยผปวย ใหปฏบตตำมหลก standard precautions และ social distancing ตงแตเรม

กอนเคลอนยำยมำหองผำตด ระหวำงกำรผำตด หลงกำรผำตด จนถงกำรเคลอนยำยกลบหอผปวย

4) กำรผำตดและกำรดแลผปวยระหวำงกำรผำตด

(1) เตรยมกำรหองผำตดและกำรระงบควำมรสกตำมค�ำแนะน�ำในขอ ค) กำรเตรยมหองผำตดฯในกรณ

ผปวยทตดเชอ/สงสยตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 และ ขอ ง) กำรเตรยมกำรดำนกำรระงบควำมรสกฯในกรณผปวยท

ตดเชอ/สงสยตดเชอไวรสโคโรนำ 2019

(2) บคลำกรกำรแพทยทรวมกำรผำตดใหใชหลกกำร standard precautions และ social distancing

และจ�ำกดจ�ำนวนบคลำกรในหองผำตดใหมเทำทจ�ำเปน โดยเฉพำะชวงเวลำกำรใสและถอดทอชวยหำยใจ

(3) กำรระงบควำมรสกใหปฏบตเชนเดยวกบกำรผำตดในผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 ตำมขอ ง)

แนวปฏบตกำรเตรยมกำรดำนกำรระงบควำมรสกในสถำนกำรณระบำดของโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019

ทมวสญญทใสทอชวยหำยใจสวมอปกรณปองกนสวนบคคลแบบ enhanced PPE ไดแก coverall with

head cover/surgical isolation gown (surgical gown ชนดกนน�ำไดด), N-95 respirator, goggles/face shield,

shoe covers ตลอดเวลำ โดยเฉพำะชวงเวลำกำรใสและถอดทอชวยหำยใจ (เอกสำรแนบหมำยเลข 5) ส�ำหรบกำร

ใช Powered Air Purifying Respirator (PAPR) ในขณะทใสทอชวยหำยใจ ขนกบควำมพรอมและกำรเตรยมกำรของ

แตละโรงพยำบำล

กรณหองผำตดทม positive pressure แตไมม Ante room ตำมขอเสนอแนะของแนวปฏบตฯใน

ขอ ง) หลงใสทอชวยหำยใจในผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (COVID patient) หรอเขำขำยเปนโรคตดเชอไวรส

โคโรนำ 2019 (PUI) ใหรอ 6-15 นำทแลวจงใหทมศลยแพทยเขำท�ำกำรผำตด


(4) กำรผำตด แนะน�ำใหหลกเลยงกำรผำตดผำนกลอง (Laparoscopic & Thoracoscopic) แตหำก

พจำรณำแลววำจ�ำเปนตองผำตดผำนกลอง แนะน�ำใหท�ำดวยควำมระมดระวงโดยใชควำมดนแกสต�ำ เลยงกำรรวของ

แกสจำกชองทองขณะท�ำกำรผำตด และแนะน�ำใหใชอปกรณกรองเกบคำรบอนไดออกไซด (released CO2 filter) ท

ออกจำกชองทอง ทงนขนกบควำมพรอมและกำรเตรยมกำรของแตละโรงพยำบำล

ในกำรผำตดทวไป ทมศลยแพทยสวมอปกรณปองกนแบบ full PPE (surgical gown, N-95 respirator,

cap, goggles หรอ face shield และถงมอ) แตกรณกำรผำตดทเกยวของกบทำงเดนหำยใจและปอด ใหบคลำกรทกคน

ในหองผำตดสวม enhanced PPE (ไดแก coverall with head cover/surgical gown, N-95 respirator, goggles/

face shield, shoe covers)

(5) หลงกำรผำตด หำกยงไมทรำบผลกำรตรวจคดกรองทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำหรอผลกำรตรวจคดกรอง

ทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำแสดงวำผปวยตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 ไมควรน�ำผปวยเขำพกในหองพกฟน

ใหดแลผปวยตอในหองทผำตดหรอน�ำผป วยน�ำไปพกทหองพกเดยว (isolation room) ทปดประตตลอดเวลำ

และมอำกำศถำยเทไปสภำยนอกอำคำรทโลงในกรณทถอดทอชวยหำยใจไดหรออยในหอง airborne infection

isolation room (AIIR) หรอ Modified AIIR ในกรณทใสเครองชวยหำยใจ

แตถำผลกำรตรวจทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำกอนเสรจผำตดเปนลบ ใหน�ำผปวยเขำพกทหองพกฟน

กอนสงไปหอผปวยทเหมำะสมตำมสภำวะผปวย

(6) กำรท�ำควำมสะอำดและกำรดแลหองผำตดตลอดกำรผำตดใหท�ำตำมมำตรฐำนทวไปและเพมเตมแนว

ปฏบตตำมขอ ค) แนวปฏบตกำรเตรยมหองผำตดฯในกรณผปวยทตดเชอ/สงสยตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 โดยในผปวย

ทยงไมทรำบผลกำรตรวจคดกรองทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำหรอผลกำรตรวจคดกรองทำงหองปฏบตกำรไวรสวทยำ

แสดงวำผปวยตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 ใหปดประตหองผำตดหลงเคลอนยำยผปวยออกจำกหองผำตด และเปดระบบ

ระบำยอำกำศทงไว 30 นำทกอนท�ำควำมสะอำดหองผำตด


ข) แนวปฏบตในการท�าผาตดในผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID patient)

หรอ เขาขายเปนโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (Patient Under Investigation: PUI)

ส�ำหรบกำรผำตดในผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (COVID patient) หรอเขำขำยเปนโรคตดเชอไวรส

โคโรนำ 2019 (PUI) เปนกำรผำตดฉกเฉน (Emergency) หรอเรงดวน (Urgency) มแนวทำงแนะน�ำกำรเตรยมผปวย

กำรเตรยมหองผำตด และกำรเตรยมกำรผำตด ดงตอไปน

1. แนะน�ำใหสวม surgical mask ใหผปวยตลอดเวลำ ตงแตเรมเขำและตลอดกระบวนกำรรกษำพยำบำล

2. ในผปวยทเขำขำยเปนโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (PUI) ใหรบตำมผลกำรตรวจวนจฉยทำงหองปฏบตกำร

ไวรสวทยำของผปวย เพอใหทรำบผลและสำมำรถจดกำรกำรดแลผปวยหลงผำตดไดชดเจนขน

3. กำรเคลอนยำยผปวย ใหปฏบตตำมหลก standard precautions และ social distancing ตงแตเรมกอน

เคลอนยำยมำหองผำตด ระหวำงกำรผำตด หลงกำรผำตด จนถงกำรเคลอนยำยกลบหอผปวย โดยทมเคลอนยำยสวม

อปกรณปองกนแบบ standard PPE (isolation gown, surgical mask, face shield และถงมอ)

4. กำรผำตดและกำรดแลผปวยระหวำงกำรผำตด

4.1) เตรยมกำรหองผำตดและกำรระงบควำมรสก ตำมค�ำแนะน�ำในขอ ค) กำรเตรยมหองผำตดฯในกรณ

ผปวยทตดเชอ/สงสยตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 และ ขอ ง) กำรตรยมกำรดำนกำรระงบควำมรสกฯในกรณผปวยท

ตดเชอ/สงสยตดเชอไวรสโคโรนำ 2019

4.2) บคลำกรกำรแพทยทรวมกำรผำตด ศลยแพทย วสญญแพทย และเจำหนำทหองผำตด ใหใชหลกกำร

standard precautions และ social distancing และ จ�ำกดจ�ำนวนบคลำกรในหองผำตดใหนอยทสด โดยเฉพำะชวง

เวลำกำรใสและถอดทอชวยหำยใจ

ในกำรผำตดทวไป ทมศลยแพทยสวมอปกรณปองกนแบบ full PPE (surgical gown, N-95 respira-

tor, cap, goggles หรอ face shield และถงมอ) แตกรณกำรผำตดทเกยวของกบทำงเดนหำยใจและปอด ใหบคลำกร

ทกคนในหองผำตดสวม enhanced PPE (ไดแก coverall with head cover/surgical gown, N-95 respirator,

goggles/face shield, shoe covers)

4.3) กำรระงบควำมรสกใหด�ำเนนกำรตำมปฏบตเชนเดยวกบกำรผำตดในผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019

ตำม ขอ ง) แนวปฏบตกำรตรยมกำรดำนกำรระงบควำมรสกในกรณผปวยทตดเชอ/สงสยตดเชอไวรสโคโรนำ 2019

ทมวสญญทใสทอชวยหำยใจสวมใสอปกรณปองกนสวนบคคลแบบ enhanced PPE ไดแก coverall

with head cover/surgical gown, N-95 respirator, goggles/face shield, shoe covers ตลอดเวลำ โดยเฉพำะ

ชวงเวลำกำรใสและถอดทอชวยหำยใจ (เอกสำรแนบหมำยเลข 5) ส�ำหรบกำรใช Powered Air Purifying Respirator

(PAPR) ขนกบควำมพรอมและกำรเตรยมกำรของแตละโรงพยำบำล

กรณหองผำตดทม positive pressure แตไมม Ante room ตำมขอเสนอแนะของแนวปฏบตฯใน

ขอ ง) หลงใสทอชวยหำยใจในผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (COVID patient) หรอเขำขำยเปนโรคตดเชอไวรส

โคโรนำ 2019 (PUI) ใหรอ 6-15 นำทแลว จงใหทมศลยแพทยเขำท�ำกำรผำตด


4.4) กำรผำตด แนะน�ำใหหลกเลยงกำรผำตดผำนกลอง (Laparoscopic & Thoracoscopic) แตหำก

พจำรณำแลววำจ�ำเปนตองผำตดผำนกลอง แนะน�ำใหท�ำดวยควำมระมดระวงโดยใชควำมดนแกสต�ำ เลยงกำรรวของ

แกสจำกชองทองขณะท�ำกำรผำตด และแนะน�ำใหใชอปกรณกรองเกบคำรบอนไดออกไซด (released CO2 filter) ท

ออกจำกชองทอง ทงนขนกบควำมพรอมและกำรเตรยมกำรของแตละโรงพยำบำล

ในกำรผำตดทวไป ทมศลยแพทยสวมอปกรณปองกนแบบ full PPE (surgical gown, N-95 respirator,

cap, goggles หรอ face shield และถงมอ) แตกรณกำรผำตดทเกยวของกบทำงเดนหำยใจและปอด ใหบคลำกรทก

คนในหองผำตดสวม enhanced PPE (enhanced PPE ไดแก coverall with head cover/surgical gown, N-95

respirator, goggles/face shield, shoe covers)

4.5) หลงกำรผำตดใหดแลผปวยตอในหองทผำตดหรอน�ำผปวยน�ำไปพกทหองพกเดยว (isolation room)

ทปดประตตลอดเวลำและมอำกำศถำยเทไปสภำยนอกอำคำรทโลงในกรณทถอดทอชวยหำยใจได อยใน airborne infection

isolation room (AIIR) หรอ Modified AIIR ในกรณทใสเครองชวยหำยใจ โดยกำรเคลอนยำยผปวยออกจำกหองผำตด

จะมทมบคลำกรอกทมทสวม standard PPE รอรบผปวยทประตดำนนอกหองผำตด (corridor) เคลอนยำยผปวยไป

ยงหองผปวย ในกรณผปวยตองชวยหำยใจผำนทอชวยหำยใจขณะเคลอนยำย ตองม HEPA filter กอนปลอยลมออกส

ภำยนอก

ส�ำหรบผปวยทเขำขำยเปนโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (PUI) หำกทรำบผลกำรตรวจทำงหองปฏบตกำร

ไวรสวทยำกอนเสรจผำตด ใหเขำพกทหอผปวยทเหมำะสมตำมสถำนะกำรตดเชอของผปวยรำยนน

4.6) กำรท�ำควำมสะอำดและกำรดแลหองผำตดตลอดกำรผำตดใหท�ำตำมมำตรฐำนทวไปและเพมเตมแนว

ปฏบตตำมขอ ค) แนวปฏบตกำรเตรยมหองผำตดฯในสถำนกำรณระบำดของโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 โดยหลง

เคลอนยำยผปวยออกจำกหองผำตด ใหปดประตหองผำตดและเปดระบบระบำยอำกำศทงไว 30 นำท กอนท�ำควำม

สะอำดหองผำตด


ค) แนวปฏบตการเตรยมหองผาตด อปกรณการผาตด และอปกรณใหการระงบความรสก

ในกรณผปวยทตดเชอ/สงสยตดเชอไวรสโคโรนา 2019

เพอควำมปลอดภยของผปวย บคลำกรทำงกำรแพทยทท�ำหตถกำรและกำรผำตด และผปวยรำยตอไปทจะ

รกษำในหองผำตดนนๆ แนะน�ำใหมกำรเตรยมกำรหองผำตด อปกรณกำรผำตด และอปกรณใหกำรระงบควำมรสกเพม

เตมจำกแนวปฏบตตำมมำตรฐำนกำรแพทย ในกรณผำตดฉกเฉน (Emergency) กำรผำตดเรงดวน (Urgency) กรณ

ผปวยทเขำขำยเปนโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (PUI) และกรณผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 ดงน

1. ส�ำรวจและเตรยมควำมพรอมหองผำตดของโรงพยำบำลใหไดมำตรฐำนใกลเคยงกบหองผำตดทใชผำตดโรคทม

กำรแพรกระจำยทำงระบบทำงเดนหำยใจ เชน วณโรค อำกำศทไหลวนกลบเขำมำใชใหมในหองผำตด ควรผำนแผนกรอง

ประสทธภำพสง (High-efficiency particulate air filter, HEPA filter) และจดกำรควบคมควำมดนอำกำศรวมทง

ทศทำงกำรไหลของอำกำศซงท�ำได 2 แบบ คอ

แบบท 1 หองทจะใชผำตดท�ำใหเกดภำวะ positive pressure นอยกวำหองผำตดหองอน และบรเวณ

ระเบยงทำงเดน หรอหองกน (Ante room) โดยมกำรระบำยอำกำศออกสภำยนอกอำคำรในจดทไมมคน และมกำร

ปองกนไมใหอำกำศไหลยอนกลบเขำสอำคำร เพอใหอำกำศไมออกจำกหองผำตดไปรบกวนทอน

แบบท 2 ท�ำหองกน (Ante room) ใหเกดภำวะ positive pressure นอยกวำหรอ negative กวำหองผำตด

ทใชในกำรผำตดและระเบยงทำงเดนเพอใหอำกำศไหลมำทหองกน (Ante room) แลวระบำยออกสภำยนอกทงอำกำศ

สะอำดและสกปรกจะไดไมปนเปอนทบรเวณอน

2. จดใหมกำรซกซอมกระบวนกำรส�ำคญๆ ไดแก

2.1) กำรใสและถอดอปกรณปองกนทถกตองของบคลำกรทเกยวของทงหมด บคลำกรทเขำหองผำตดเครอง

ใชสวนตวน�ำเขำไดเฉพำะแวนตำ ไมน�ำอปกรณอน เชน ปำกกำ โทรศพท เขำหองผำตดและตองตระหนกเรอง Hand hygiene

โดยท�ำควำมสะอำดมอทกครงกอนและหลงสมผสผปวยแมจะมกำรสวมถงมอปองกน

2.2) กำรจดอปกรณครภณฑใหเหลอเพยงสงทจ�ำเปนในกำรผำตดเทำนน รวมทงกำรจดอปกรณกำรผำตด

เชน กลองบรรจเครองมอทจ�ำเปนตองใช เวชภณฑ (ไหม ผำกอซ ผำป) syringe pump, infusion pump เขำหอง

ผำตดเทำทจ�ำเปนจะตองใชเทำนน ในกรณทจ�ำเปนตองใชเครอง Ultrasound, Echocardiogram ควรสวมพลำสตก

คลมทตวเครองและใช camera sleeve คลมหวตรวจและสำยทกครง

2.3) จดเตรยมเวชภณฑทำงกำรแพทยชนด disposable

2.4) กำรจดเตรยมมำตรกำรปองกนกำรปนเปอนระหวำงผปวยและอปกรณในหองผำตด เชน

- กำรใชพลำสตกคลมอปกรณ เชน anesthetic machine, monitors, syringe pump, infusion

pump, อปกรณทใหควำมอบอน เชน S-line, Ranger ควรคลมดวยพลำสตกเพอปองกนกำรปนเปอนในจดทท�ำควำม

สะอำดไมถง (ไมแนะน�ำใหใช forced air warmer เนองจำกอำจมลมรวและท�ำใหเกดกำรฟงกระจำย)

- กำรท�ำควำมสะอำดอปกรณหลงใชโดยใชผำทชบน�ำยำฆำเชอโซเดยมไฮโปรคลอไรทท�ำควำมสะอำดตำม

มำตรฐำนหองผำตดทกครง

- หลงเสรจสนกระบวนกำรผำตดและยำยผปวยออกจำกหองผำตดใหเปดระบบระบำยอำกำศและทงหอง

ผำตดไวอยำงนอย 30 นำท จำกนนจงเรมกระบวนกำรท�ำควำมสะอำด เชน ทงพลำสตกคลมฯลงในถงขยะตดเชอสแดง


ง) แนวปฏบตการตรยมการดานการระงบความรสกในกรณผปวยโรคตดเชอ/สงสยเปนโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

เพอควำมปลอดภยของทมวสญญทใหกำรระงบควำมรสกในสถำนกำรณระบำดของโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019

ในกรณผำตดฉกเฉน (Emergency) กำรผำตดเรงดวน (Urgency) กรณผปวยทเขำขำยเปนโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019

(PUI) และกรณผปวยโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 โดยเฉพำะกำรใหระงบควำมรสกโดยกำรดมยำสลบทเกดละอองฝอย

ขนำดเลกจำกทำงเดนหำยใจในชวงเวลำกำรใสและถอดทอชวยหำยใจ จงแนะน�ำใหหลกเลยงกำรใหระงบควำมรสกโดย

กำรดมยำสลบ พจำรณำเปนกำรระงบควำมรสกเฉพำะทหรอเฉพำะสวนแทน มแนวปฏบตกำรเตรยมกำรดำนวสญญเพม

เตมจำกแนวปฏบตตำมมำตรฐำนกำรแพทยในกำรระงบควำมรสก ดงน

1. กำรจดก�ำลงคน ทมวสญญ ประกอบดวยบคลำกรอยำงนอย 2 คน (หลกเลยงบคลำกรทก�ำลงอยในระดบกำร

ศกษำหรอฝกอบรมในระดบปรญญำตรหรอต�ำกวำ)

บคลำกรคนท 1 เปนผทจะสมผสผปวยโดยตรง ท�ำหนำท

1. ตดอปกรณเฝำระวงผปวย ดแล และน�ำสงผปวยกลบหอผปวย หรอ ไอ ซ ย

2. ชวยหำยใจและใสทอหำยใจ

3. ใชยำ สำรน�ำตำง ๆ และอปกรณตำงๆ บนโตะวำงของทก�ำหนดไวทสมผสผปวยแลว

บคลำกรคนท 2 เปนผทจะสมผสกบผปวย โดยใหกำรดแลและสนบสนนคนท 1 ท�ำหนำท

1. เตรยมยำ อปกรณ ส�ำหรบกำรระงบควำมรสกในรำยนน

2. บนทกขอมลกำรระงบควำมรสก

3. บรหำรจดกำรเครองดมยำ อปกรณเฝำระวงผปวย รวมถงอปกรณใหยำอนๆ

4. เตรยมยำ สงยำ ของใชอปกรณตำง ๆ เขำไปวำงบนโตะวำงของส�ำหรบใชกบผปวย

5. หลงเสรจกำรผำตด ทงพลำสตกคลมเครองและอปกรณดมยำใสในถงขยะตดเชอ ท�ำควำม

สะอำด เชดรถดมยำ เครองเฝำระวง รถยำ ดวยผำชบน�ำยำฆำเชอ (disinfectant wipes)

เชน 0.1 ถง 0.5% โซเดยมไฮโปคลอไรท

2. กำรตรยมกำรดำนเทคนคกำรระงบควำมรสก

2.1) กรณทใชเทคนคกำรฉดยำชำเฉพำะสวนหรอเฉพำะทควรสวม surgical mask ใหผปวยตลอดกำรท�ำ

หตถกำรผำตด

2.2) กรณใหกำรระงบควำมรสกแบบ General anesthesia ควรปฏบตดงน

(1) ทมวสญญใหสวมใสอปกรณปองกนสวนบคคลแบบ enhanced PPE ไดแก coverall with head

cover/surgical gown, N-95 respirator, goggles/face shield, shoe covers ตลอดเวลำโดยเฉพำะชวงเวลำกำรใส

และถอดทอชวยหำยใจ (เอกสำรแนบหมำยเลข 5) ส�ำหรบกำรใช Powered Air Purifying Respirator (PAPR) ขนกบ

ควำมพรอมและกำรเตรยมกำรของแตละโรงพยำบำล

(2) ตดอปกรณเฝำระวงผปวยตำมมำตรฐำนกำรระงบควำมรสก

(3) ใชชดอปกรณชวยหำยใจ (breathing system) แบบใชครงเดยวทง และตอ HEPA filter ระหวำงทอ

ชวยหำยใจกบ circuit breathing system และตอสำยวด anesthetic agent หลงจำกผำน filter แลว อำจตอ filter

อกตวทขำ expired limb กอนถง expired valve


(4) ขนตอน Pre-oxygenation ควรครอบหนำกำกแบบแนบสนทดวย O2 100% นำน 5 นำท

(5) มอบหมำยใหบคลำกรทมควำมช�ำนำญในกำรใสทอชวยหำยใจ เปนผใสทอชวยหำยใจเทำนน

หลกเลยงกำรใส Awake fiberoptic intubation และกำรพนยำ Atomized local anesthetic เนองจำกเปนกำร

เพมโอกำสกำรแพรกระจำยของเชอไปสบรรยำกำศ ควรใสทอชวยหำยใจดวยเทคนค rapid sequence induction

(RSI) ทกรำย เพอปองกนกำรชวยหำยใจผำนหนำกำก และเพมโอกำสกำรแพรกระจำยของเชอไวรสไปสบรรยำกำศ

ควรหลกเลยงกำรใส supraglottic airway device

(6) ในกรณทใสทอชวยหำยใจไมส�ำเรจและจ�ำเปนตองชวยหำยใจผำนหนำกำกควรใช small tidal volumes

โดยใช 2 hands ventilation

(7) แนะน�ำใหใช video laryngoscope แบบแยกจอ ชนด blade พลำสตก แบบ disposable หำกม

กำรใช Macintosh Laryngoscope ใหใช single use blade และเชดท�ำควำมสะอำด Laryngoscope handle ทใช

แลวดวย 70% alcohol ทนท กอนวำงไวบนถำดทแยกส�ำหรบอปกรณ reuse เพอท�ำควำมสะอำดอกครง ทงนขนกบ

ควำมพรอมและกำรเตรยมกำรของแตละโรงพยำบำล

(8) ใหใชชด closed suction ถำกรณ remain intubated สำมำรถคำไว เพอใชตอทหอผปวยได

(9) ใชกระดำษจดบนทกและอนๆเทำทจ�ำเปน ไมน�ำมำใชทงเลม ปำกกำทใชควรใชแลวท�ำควำมสะอำด

และเกบไวทหองผำตด ไมน�ำออกมำนอกหองผำตด


จ) แนวทางในการดแลผปวยในการท�าหตถการนอกหองผาตด รวมทงการตรวจทางรงสวทยา

ในสถานการณระบาดของโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019

ส�ำหรบแนวปฏบตของกำรท�ำหตถกำรอนๆนอกหองผำตด เชน หองตรวจรกษำโดยสองกลอง หองสวนหวใจ

หองหตถกำรรงสรวมรกษำ หองคลอด ทมกำรใหกำรระงบควำมรสกทงแบบ Local anesthesia และแบบ General anesthesia

รวมทงกำรตรวจทำงรงสวทยำทตองใชกำรระงบควำมรสกแบบดมยำสลบ คณะท�ำงำนฯแนะน�ำใหใชแนวทำงปฏบต

เชนเดยวกบกำรท�ำกำรผำตดในสถำนกำรณกำรระบำดของโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 กำรจดเตรยมหองหตถกำร

อปกรณกำรแพทย อปกรณปองกนรำงกำย (Personal Protective Equipment; PPE)อปกรณใหกำรระงบควำมรสก

และทมงำนทเกยวของ

อยำงไรกตำมควำมเขมงวดของมำตรกำรสำมำรถปรบมำกขนหรอนอยลง ตำมนโยบำยของแตละโรงพยำบำล

ซงจะพจำรณำตำมควำมชกของกำรระบำดของโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 ควำมจ�ำกดของทรพยำกร และขอเทจจรง

เชงประจกษเกยวกบโรคตดเชอไวรสโคโรนำ


เอกสารอางอง

1. กรมกำรแพทย กระทรวงสำธำรณสข. (2562). ขอเสนอแนะดำนกำรพฒนำระบบบรกำรกำรผำตดแบบวนเดยวกลบ

(One Day surgery): https://qrgo.page.link/LKXeT

2. NHS. Clinical guide to surgical prioritisation during the coronavirus pandemic : https://www.eng-

land.nhs.uk/coronavirus/wp-content/uploads/sites/52/2020/03/C0221-specialty-guide-surgical-pri-

oritisation-v1.pdf

3. Prachand VN, Milner R, Angelos P, Posner MC, Fung JJ, Agrawal N, Jeevanandam V, Matthews JB.

Medically-Necessary, Time-Sensitive Procedures: A Scoring System to Ethically and Efficiently

Manage Resource Scarcity and Provider Risk During the COVID-19 Pandemic. Journal of the Amer-

ican College of Surgeons (2020) : https://www.journalacs.org/article/S1072-7515(20)30317-3/pdf

4. กรมกำรแพทย กระทรวงสำธำรณสข. (2563). แนวทำงเวชปฏบต กำรวนจฉย ดแลรกษำ และปองกนกำรตดเชอใน

โรงพยำบำล กรณโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (COVID-19) ฉบบปรบปรง 1 พฤษภำคม 256: https://covid19.

dms.go.th/Content/Select_Landding_page?contentId=69

5. Fleischner Society. The Role of Chest Imaging in Patient Management during the COVID-19 Pan-

demic: A Multinational Consensus Statement from the Fleischner Society : https://pubs.rsna.org/

doi/pdf/10.1148/radiol.2020201365

6. Brigham and Women's Hospital. COVID-19 Clinical Guidelines. Aerosol generating procedures :

https://covidprotocols.org/protocols/02-ed-inpatient-floor-management-triage-transfers/?high-

light=aerosol%20generating%20procedures

7. กรมกำรแพทย กระทรวงสำธำรณสข. (2563). แนวทำงเวชปฏบต กำรวนจฉย ดแลรกษำ และปองกนกำรตดเชอ

ในโรงพยำบำล กรณโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (COVID-19) ฉบบปรบปรง 1 พฤษภำคม 2563: https://cov-

id19.dms.go.th/Content/Select_Landding_page?contentId=69

8. กรมกำรแพทย กระทรวงสำธำรณสข. (2563). ประกำศกรมกำรแพทย เรอง แนวทำงปฏบตกำรท�ำหตถกำรผำตด

สถำนกำรณ COVID-19 : http://covid19.dms.go.th/Content/Select_Landding_page?contentId=33

9. กรมกำรแพทย รวมกบคณะท�ำงำนดำนกำรรกษำพยำบำล กระทรวงสำธำรณสข คณะแพทยจำกมหำวทยำลยและ

สมำคมวชำชพตำงๆ. ค�ำแนะน�ำกำรใชอปกรณปองกนตนเอง (personal protective equipment) กรณโควด-19

ฉบบ วนท 20 เมษำยน 2563 : http://covid19.dms.go.th/Content/Select_Landding_page?conten-

tId=63


เอกสารแนบหมายเลข 1

Clinical guide to surgical prioritisation during the coronavirus pandemic

ทมำ: NHS. Clinical guide to surgical prioritisation during the coronavirus pandemic :

https://www.england.nhs.uk/coronavirus/wp-content/uploads/sites/52/2020/03/C0221-special-

ty-guide-surgical-prioritisation-v1.pdf

Priority level Time of operation needed

1a Emergency Emergency - operation needed within 24 hours

1b Urgency Urgent - operation needed with 72 hour

2 Elective Surgery that can be deferred for up to 4 weeks

3 Elective Surgery that can be delayed for up to 3 months

4 Elective Surgery that can be delayed for more than 3 months


ตารา

งท 1:

Emerg

ency

- op

eratio

n ne

eded

with

in 24

hou

rs Em

ergen

cy -

opera

tion

need

ed w

ithin

24 h

ours

Gene

ral su

rgery

(oes

opha

go-

gastr

ic, H

PB,

colop

rocto

logy,

brea

st,

endo

crine

)

Emerg

ency

lap

aroto

my

(perito

nitis/

pe

rforat

ion/

ischa

emia/

Ne

crotis

ing

fasciit

is)

Emerg

ency

lap

aroto

my

- blee

ding

Not r

espo

nding

to

endo

scopic

/ in

terve

ntion

al rad

iolog

y

Appe

ndice

ctmy

- co

mplic

ated/

un

respo

nsive

to

cons

ervati

ve

Rx ap

pend

icitis

Intra-

abdo

mina

l tra

uma w

hich

cann

ot be

ma

nage

d co

nserv

ative

ly

Lapa

rotom

y for

post

opera

tive

comp

licati

ons

(eg

anast

omot

ic lea

ks/

bleed

ing)

Drain

age o

f loc

alise

d se

psis/

necro

sis

if not

res

pond

ing to

co

nserv

ative

Rx

(antib

iotics

/ Int

erven

tiona

l rad

iolog

y)

Benig

n Pe

rforat

ed

oeso

phag

us/

stoma

ch -

with

su

rviva

ble

media

stinit

is/

perito

nitis

Acut

e air

way

obstr

uctio

n -

thyro

id

Oral

and

faciom

axilla

ry su

rgery

Haem

orrha

ge

From

maxil

lary/

mand

ibular

tra

uma n

ot

respo

nsive

to

cons

ervati

ve

Rx (re

ducti

on

and I

R)

Dent

al Se

psis

- no

t res

pond

ing

to co

nserv

ative

Rx

and

threa

tening

life/

air

way/s

ight/

brain.

Orbit

al Co

mpart

ment

Sy

ndrom

e/

Muscl

e En

trapm

ent

- thre

atenin

g sig

ht

Jaw D

isloca

tion

– not

Re

spon

ding t

o Co

nserv

ative

Rx

Reco

nstru

ctive

Pla

stic s

urge

ry inc

luding

bur

ns

and

hand

s

Major

burns

- Air

way

mana

geme

nt/

resus

citati

on/

esch

aroto

mies

/ am

putat

ions/

Toxic

Shoc

k

Chem

ical b

urns –

es

pecia

lly Ey

e/

Hydro

fluori

c ac

id >2

%/

Necro

tising

Fa

sciitis

–

any s

ite

Soft

tissu

e Inf

ectio

n –

any s

ite

(espe

cially

clo

sed

Comp

artme

nts

/joint

s) no

t res

pond

ing to

co

nserv

ative

Rx Re

vascu

larisa

tion

/ rei

mplan

tation

/ fai

ling f

ree fl

ap

any s

ite

Wash

out o

pen

woun

d/

fractu

res/

infec

ted/

grossl

y co

ntam

inated

(hu

man/

anim

al/

cont

amina

ted)

woun

ds -a

nysit

e

Remo

val o

f pro

sthes

is/

expa

nder

for

fulmi

nant

inf

ectio

n


Emerg

ency

- op

eratio

n ne

eded

with

in 24

hou

rs Ur

ology

Re

nal

obstr

uctio

n wi

th in

fectio

n – n

ot

respo

nding

to

cons

ervati

ve

Rx

Rena

l/uret

eric

traum

a req

uiring

op

en su

rgery

Bladd

er tra

uma

requir

ing

open

su

rgery

Genit

al tra

uma/

ampu

tation

/ pri

apism

(24

hrs)

Fourn

ier’s

gang

rene

Haem

aturia

/ un

cont

rolled

ha

emorr

hage

ca

using

ha

emod

ynam

ic ins

tabilit

y and

un

respo

nsive

to

cons

ervati

ve Rx

Trau

ma an

d or

thop

aedic

s Fra

ctures

– Op

en/

Neuro

vascu

lar

comp

romise

/Sk

in

comp

romise

/ Lo

ng Bo

ne/

Pelvi

s/Spin

e/Hip

Sept

ic art

hritis

- n

atural

/pros

th eti

c join

t

Disloc

ated

joint

s Co

mpart

ment

syn

drome

ENT

Airwa

y ob

struc

tion -

Ca

ncer/

Fo

reign

bo

dy/Se

psis

Neck

trau

ma

With

vascu

lar/

visce

ral/

airwa

y inju

ry

Nasal

/earb

utt

on ba

ttery

remov

al

Life

threa

tening

mi

ddle

ear

cond

itions

Orbit

al ce

lluliti

s

Neur

osur

gery

Traum

atic

Brain

injury

- un

suita

ble fo

r co

nserv

ative

RX

Traum

atic

spina

l injur

y -

unsu

itable

for

cons

ervati

ve

RX

Intra-

crania

l ha

emorr

hage

- no

t res

pond

ing

to co

nserv

ative

RX

Acut

e rais

ed

Intra

crania

l pre

ssure/

hy

droce

phalu

s (re

cove

rable

strok

e/ tu

mour)

- n

ot su

itable

for

co

nserv

ative

Rx

Caud

a Equ

ina

Synd

rome -

no

t su

itable

for

cons

ervati

ve

Rx

Acut

e spin

al co

rd co

mpres

sion -

no

t suit

able

for

cons

ervati

ve

Rx


Emer

genc

y - o

pera

tion

need

ed w

ithin

24 h

ours

Card

iotho

racic

su

rgery

Rupt

ured

br

onch

us

Myoc

ardial

inf

arctio

n -

imm

inent

dea

th

Empy

ema

with

seps

is Ao

rtic

disse

ction

Ac

ute

pres

entat

ion

of ve

ntric

ular

sept

al de

fect

Acut

e mitr

al va

lve d

iseas

e Ch

est T

raum

a

Vasc

ular

surge

ry Va

scula

r inj

ury/

oc

clusio

n (Li

mb

- inclu

ding

com

partm

ent

synd

rom

e an

d GIT

)

Unco

ntro

lled

exte

rnal

haem

orrh

age -

an

y site

/sour

ce

Rupt

ured

AAA

Paed

iatric

ge

nera

l and

ur

olog

ical

surge

ry

Neon

atal

Malfo

rmati

ons

need

ing

emerg

ency

co

rrecti

on (l

ife

threa

tenin

g) -

Oeso

phag

eal

Atres

ia,

Gastr

osch

isis,

Anor

ectal

Ma

lform

ation

s

Emerg

ency

Ne

onata

l La

paro

tom

y -

Necro

tising

En

tero

- Col

itis

(NEC

), Pe

rforat

ion,

Malro

tation

Emerg

ency

lap

aroto

my

(perit

onitis

/ pe

rforat

ion/

ischa

emia/

Ne

crotis

ing

fascii

tis)

Emerg

ency

lap

aroto

my

- blee

ding

Not r

espo

nding

To

co

nserv

ative

m

anag

emen

t

Lapa

roto

my f

or

post

opera

tive

com

plica

tions

(eg

an

asto

mot

ic lea

ks/

blee

ding)

Appe

ndice

ctom

y - c

ompl

icate

d or

unr

espo

nsive

to

cons

ervati

ve

Rx

Thor

acot

omy /

Ch

est D

rain

Insert

ion /

Video

As

siste

d Th

oras

copic

Su

rgery

(VATS

) fo

r Em

pyem

a

Lapa

roto

y fo

r int

ussu

scep

t tio

n

Stran

gul

ated

inguin

al he

rnia

Acut

e Sc

rotal

Ex

plor

ation

(su

spec

ted

Testi

cular

To

rsion

)

Trau

ma

Thor

acot

omy

Trau

ma

Lapa

roto

my

Rem

oval

of

Infec

ted

Cent

ral

Line

Rena

l Ob

struc

tion

with

infec

tion -

No

t res

pond

ing

to Co

nserv

ative

Rx


ตารา

งท 2:

Urge

nt -

oper

ation

nee

ded

with

72 h

our

Urge

nt -

oper

ation

nee

ded

with

72 h

our

Gene

ral s

urge

ry La

paro

tom

y –

small

bow

el ob

struc

tion

not

respo

nding

to

cons

ervati

ve R

x

Lapa

roto

my -

co

lecto

my f

or

acut

e sev

ere

ulcera

tive

coliti

s not

res

pond

ing to

co

nserv

ative

Rx

Lapa

roto

my –

bo

wel o

bstru

ction

no

t suit

able

for s

tent

ing.

Peria

nal a

bsce

ss/

othe

r infec

tion

- not

res

pond

ing to

co

nserv

ative

Rx.

Urge

nt en

teral

nu

tritio

n ac

cess

Faile

d co

nserv

ative

m

anag

emen

t of

loca

lised

intra

pe

riton

eal

infec

tion

Brea

st se

psis

– with

out

necro

sis

unres

pons

ive

to

cons

ervati

ve

Rx

Uppe

r GI

endo

scop

y for

fo

reign

bod

y rem

oval

OMS

Facia

l frac

tures

- n

ot

suita

ble f

or

cons

ervati

ve Rx

Reco

nstru

ctive

plas

tic su

rgery

inclu

ding b

urns

and

hand

s

Burn

s -

requir

ing

resus

citati

on.

Burn

s- fu

ll th

ickne

ss/de

ep

derm

al req

uiring

de

bride

men

t an

d clo

sure

Burn

s- m

id/de

ep

derm

al wi

th

expo

sure

of d

eep

struc

tures

lik

ely/ i

nfec

tion

Soft

tissu

e inf

ectio

n - a

ny si

te (e

spec

ially

Clos

ed

com

partm

ents/

joi

nts)

not

respo

nding

to

cons

ervati

ve R

x

Delay

ed p

rimary

clo

sure

of o

pen

woun

d/fra

cture-

an

y site

Prim

ary

tend

on/

nerve

repa

ir -al

l site

s.

Unsta

ble

close

d fra

ctures

or

joint

inj

uries

– un

suita

ble f

or

cons

ervati

ve

Rx

Seco

ndary

clo

sure

of

wash

ed o

ut

open

wou

nd/

fractu

re - a

nysit

e

Finge

r tip/

na

il bed

rep

air /

term

inalis

ation

Major

limb

traum

a rec

onstr

uctio

n un

suita

ble f

or

cons

ervati

ve R

x

Urol

ogy

Uppe

r urin

ary

tract

obstr

uctio

n

Rena

l sto

nes -

pa

in/

impa

irmen

t not

res

pons

ive to

co

nserv

ative

Rx

Penil

e frac

ture

Infec

ted

pros

thes

is -

penil

e/te

sticu

lar/

stent

T &

O Un

stabl

e art

icular

fra

ctures

that

will

result

in

seve

re dis

abilit

y wi

th

cons

ervati

ve R

x

Pelvi

s frac

tures

- un

stabl

e Tib

ial fr

actu

re - h

igh

energ

y/

displ

aced

, un

stabl

e sha

ft.

Fractu

res -

path

olog

ical

Lowe

r lim

b fra

ilty

fractu

res

(non

-hip)

-req

uiring

fixati

on

for e

arly

mob

ilizati

on


Urge

nt -

oper

ation

nee

ded

with

72 h

our

ENT

Unco

ntro

lled

epist

axis

Sinus

surge

ry for

im

pend

ing

catas

troph

e

Acut

e mas

toidi

tis

and o

ther

midd

le ea

r con

dition

s not

res

pond

ing to

co

nserv

ative

Rx (e

g Ch

oleste

atoma

- co

mplic

ated)

Traum

atic/

chole

steot

oma

relate

d fac

ial ne

rve p

alsy

Traum

atic i

njury

to

the p

inna

Lymp

h nod

e bio

psy

- lym

phom

a wh

ere co

re bio

psy

inade

quate

.

Head

and

neck

se

psis

- not

res

pond

ing to

co

nserv

ative

Rx

.

Neur

osur

gery

Traum

atic b

rain

injury

- no

t res

pond

ing to

co

nserv

ative

Rx Tra

umati

c brai

n inj

ury -

not

respo

nding

to

cons

ervati

ve Rx

-

neuro

logica

l co

mpro

mise

Intrac

ranial

ha

emor

rhage

– no

lon

ger r

espo

nding

to

co

nserv

ative

Rx

Acut

e rais

ed In

tra

crania

l pres

sure/

hy

droc

epha

lus

(reco

verab

le str

oke/

tu

mour

) - no

long

er res

pond

ing to

co

nserv

ative

Rx

Caud

a Equ

ina

Synd

rome

- no

lon

ger r

espo

nding

to

co

nserv

ative

Rx

Acut

e spin

al co

rd

comp

ressio

n -

no lo

nger

respo

nding

to

cons

ervati

ve Rx

Batte

ry ch

ange

for

spina

l/ de

ep b

rain/

ep

ileps

y sti

mulat

ors/

pump

s

Card

iotho

racic

surge

ry

Empy

ema n

ot

respo

nding

to

Rx

Coro

nary

Arter

y Dis

ease

-Un

stable

/ Res

t EC

G ch

ange

s an

d no

t rep

osing

to

cons

ervati

ve Rx

Aortic

Valve

Dise

ase

- Dete

riorat

ing

Symp

toms

/ Ha

emod

ynam

ically

un

stable

Mitra

l Valv

e Dise

ase

- Dete

riorat

ing

Symp

toms

/ Ha

emod

ynam

ically

un

stable

Myxo

ma -

Embo

li/ Ha

emod

ynam

ically

un

stable

Ches

t Trau

ma

Vasc

ular s

urge

ry Ac

ute o

n ch

ronic

limb

Ischa

emia

Symp

toma

tic

caro

tid

disea

se

Ampu

tation

for

limb

ischa

mia

Paed

iatric

ge

neral

and

urolo

gical

surge

ry

Neon

atal

Malfo

rmati

ons

need

ing ur

gent

co

rrecti

on -

Duod

enal

Atres

ia, Sm

all

bowe

l ob

struc

tion,

Large

bow

el ob

struc

tion,

Cong

enita

l

Lapa

roto

my –

small

bow

el ob

struc

tion n

ot

respo

nding

to

cons

ervati

ve Rx

Lapa

rotom

y -

Colec

tomy

for

coliti

s (U

lcerat

ive

Coliti

s /

Hirsc

hspr

ung's

) no

t res

pond

ing to

co

nserv

ative

Rx

Soft

tissu

e infe

ction

- a

ny si

te no

t res

pond

ing to

co

nserv

ative

Rx

Cent

ral Ve

nous

Lin

e ins

ertion

for

Onco

logy/

Enter

al nu

trition

/ Ac

cess

for

antib

iotics

/ Dia

lysis

Drain

age o

f ob

struc

ted

renal

tract

Malig

nant

tu

mour

or

Lymp

h nod

e bio

psy

Perito

neal

Dialys

is Ca

thete

r Ins

ertion

Rese

ction

of

Poste

rior

Ureth

ral

Valve

s

Pylor

omyo

tomy


Urge

nt -

oper

ation

nee

ded

with

72 h

our

Diaph

agma

tic

Herni

a, Co

ngen

ital

Pulm

onary

Air

way

Malfo

rmati

ons

(CPA

MS) -

res

pirato

ry co

mpro

mise

Pa

ediat

ric

Orth

opae

dic

surge

ry

Slipp

ed U

pper

Femo

ral

Epiph

ysis

MDT D

irecte

d Su

spec

ted

bone

or s

oft

tissu

e mali

gnan

t tu

mour

s

Fractu

res -

Displa

ced

articu

lar/

peri-a

rticula

r/ Fo

rearm

/Fem

oral

Expo

sed

metal

work

Pleas

e not

e An

y dela

y in

treatm

ent,

espe

cially

of

canc

ers, t

rauma

an

d life

th

reate

ning

cond

itions

, may

lea

d to

adve

rse

outco

mes.

Othe

r Spe

cialis

t Su

rgery

in Pa

ediat

ric

patie

nts i

s inc

luded

in th

e gu

idanc

e ab

ove.

Safeg

uard

ing is

sues

mu

st be

cons

idered

in

all th

ose

atten

ding

with

trau

ma an

d ac

ute s

urgica

l pr

oblem

s (e.

g. NA

I/ do

mesti

c vio

lence

/ abu

se o

f th

e vuln

erable

)


ตารา

งท 3

: Sur

gery

that

can

be d

efer

red

for u

p to

4 w

eeks

Su

rgery

that

can

be d

efer

red

for u

p to

4 w

eeks

Ge

nera

l sur

gery

Cr

ohn’

s dise

ase

- str

ictur

e/fis

tula/

op

timise

m

edica

tion/

nu

tritio

n.

MDT

Direc

ted

hepa

tobil

iary/

pa

ncre

atic/

oe

soph

agog

astri

c ca

ncer

caus

ing

obstr

uctio

n (b

iliary/

bo

wel).

Goitr

e - m

ild

mod

erat

e str

idor

MDT

Direc

ted

thyro

id/pa

rathy

roid

canc

er su

rgery

Thyro

toxic

osis

–Not

re

spon

ding t

o co

nser

vativ

e Rx

. (in

cludin

g orb

ital

surge

ry fo

r im

pend

ing

sight

loss)

Parat

hroid

ecto

my -

Ca

lcium

>3.0

mm

ol/l

and/

or n

ot

resp

ondin

g to

cons

erva

tive

Rx,

espe

cially

pr

egna

ncy/

po

st-tra

nspl

ant/

repe

ated

adm

ission

.

MDT

Direc

ted

adre

nal c

ance

r su

rgery

Adre

nalec

tom

y -

path

olog

y not

re

spon

ding t

o m

edica

l Rx

(eg C

ushin

g’s/

phae

ochr

omoc

yto

m a)

MDT

Direc

ted

brea

st ca

ncer

re

secti

on –

ER

neg

ative

/ He

r2+/

pr

e-m

enop

ausa

l ER

+ wi

th

adve

rse b

iolog

y

OMS

MDT

Direc

ted

orpp

hayn

geal/

to

nsil/

to

ngue

canc

er

rese

ction

+/

- rec

onstr

uctio

n.

Facia

l Frac

ture

s ca

using

dip

lopia

/ occ

lusa

l pr

oblem

s

Mand

ibular

/ Ma

xillar

y ot

hrog

nath

ic su

rgery

- airw

ay

com

prom

ise

unre

spon

sive

to

cons

erva

tive

Rx

AND

unsu

itabl

e fo

r tra

cheo

stom

y -

adul

ts an

d ch

ildre

n

Dent

al ex

tracti

ons -

Ad

ult a

nd

paed

iatric

if un

resp

onsiv

e to

co

nser

vativ

e Rx

(se

vere

pain

/ inf

ectio

n)

Cran

iofac

ial –

oc

ular

com

plica

tion/

Ra

ised

Intrac

ranial

Pr

essu

re

Reco

nstru

ctive

plas

tic su

rgery

inclu

ding

bur

ns

and

hand

s

Burn

s- Mi

d/

deep

de

rmal/

ot

herw

ise

unhe

aled.

Rem

oval

of

pros

thes

is -

unre

spon

sive

to

cons

erva

tive

Rx.

Burn

s- re

cons

tructi

on

for s

ever

e ey

elid

closu

re

prob

lems/

micr

osto

mia/

joint

an

d ne

ck

cont

ractu

re

MDT

Direc

ted

Major

so

ft tis

sue

tum

our

rese

ction

(all

sites

)

MDT

Direc

ted

Skin

canc

er re

secti

on -

Al

l site

s.

Melan

oma/

Poo

rly

Diffe

rent

iated

ca

ncer

s/ no

dal

disea

se/

com

prom

ise o

f vit

al str

uctu

res,

inclu

ding t

he e

ye,

nose

and

ear.


Surge

ry th

at ca

n be

def

erred

for u

p to

4 we

eks

Urolo

gy

MDT d

irecte

d tes

ticula

r can

cer

surge

ry - n

on-

metas

tatic.

MDT d

irecte

d pe

nile

canc

er su

rgery

includ

ing in

guina

l no

de su

rgery.

MDT d

irecte

d bla

dder

canc

er su

rgery

- inv

ading

blad

der

muscl

e.

MDT D

irecte

d ren

al ca

ncer

surge

ry -no

t ble

eding

.

MDT d

irecte

d up

per t

ract

trans

itiona

l cell

ca

ncer

surge

ry

MDT d

irecte

d bla

dder

Canc

er su

rgery

-high

ris

k carc

inoma

-in-

situ.

MDT d

irecte

d ing

uinos

crotal

sar

coma

surge

ry

Acut

e Urin

ary

Reten

tion

- Blad

der n

eck

steno

sis

post

RARP

.

Partia

l Ne

phrec

tomy

- s

ingle

kidne

y

T &

O MD

T Dire

cted

Sarco

ma su

rgery

- an

y site

Solita

ry me

tastas

is su

rgery

- any

site.

MD

T Dire

cted

destr

uctiv

e bon

e les

ion

surge

ry wi

th ris

k of

fractu

re (e.

g Gian

t ce

ll tu

mour)

Fractu

res -

displa

ced,

intra-

artic

ular/p

eri-

prosth

etic/

osteo

chon

dral

defec

t/Ank

le/Fo

ot/

olecra

non/

Not

Othe

rwise

Spec

ified

Knee

exten

sor

disrup

tion

(inclu

ding

fractu

red, d

isplac

ed

patel

la)

Tend

on ru

pture

- ha

mstrin

g/disp

laced

Ac

hilles

/rotat

or cu

ff

Lock

ed jo

ints -

any

site

Nerve

De

comp

ressio

n -

any s

ite (p

ain no

t res

pond

ing to

co

nserv

ative

Rx)

Arthro

plasty

– low

er lim

b (w

here

delay

will

prejud

ice ou

tcome

)

ENT

EUA/

biops

y for

malig

nanc

y -

hypo

phary

nx/

laryn

x

MDT d

irecte

d na

soph

aryng

eal

surge

ry for

ma

ligna

ncy

MDT d

irecte

d oro

phary

ngea

l su

rgery

for

malig

nanc

y

Coch

lear

impla

ntati

on

post

menin

gitis.

Baro-

traum

a pe

rilymp

h fis

tula

Orga

nic fo

reign

bo

dies

in th

e ear.

MDT d

irecte

d tre

atmen

t of

small

, high

grad

e sal

ivary

canc

ers.

MDT d

irecte

d tre

atmen

t of s

inus

canc

ers.

Threa

tening

sigh

t

Neur

osur

gery

MDT d

irecte

d brai

n tu

mour

surge

ry (in

cludin

g gam

ma

knife

for

meta

sases

)

MDT d

irecte

d spin

al tu

mour

surge

ry Sp

inal s

urgery

- de

gene

rative

/ pro

gressi

ve sp

inal

syndro

mes w

ith

impe

nding

ne

urolog

ical

comp

romise

.

Acut

e/ch

ronic

pain

syndro

mes -

(e.

g.trig

emina

l ne

uralgi

a) -

unres

pons

ive to

co

nserv

ative

Rx

Card

iotho

racic

surge

ry

MDT d

irecte

d tre

atmen

t of

resec

table

Non-

Small

Cell

Lu

ng C

ance

r

Unsta

ble N

on ST

ele

vated

MI

Aortic

sten

osis

Unsta

ble co

ronary

An

y dete

riorat

ing

heart

cond

ition

Pneu

moth

orax n

ot

respo

nding

to

cons

ervati

ve Rx

Vasc

ular s

urge

ry Ch

ronic

seve

re lim

b isc

haem

ia - n

o ne

urolog

y

AAA >

7cms

dia

meter


Surge

ry th

at ca

n be

def

erre

d fo

r up

to 4

week

s Pa

ediat

ric

gene

ral

and

urol

ogica

l

surge

ry

Lapa

roto

my o

r St

oma C

losu

re to

m

anag

e int

estin

al fai

lure

with

liver

dis

ease

/ co

mpl

icatio

ns

Infan

t with

Billa

ry At

resia

- bl

adde

r ex

strop

hy

Inguin

al he

rnia

unde

r 3/1

2 of a

ge

MDT D

irecte

d su

rgery

for

Neph

robl

asto

ma/

Ne

urob

lasto

ma/

Rh

abdo

myo

sarco

ma

Croh

n’s D

iseas

e -

strict

ure/

fistu

la/

optim

ise

med

icatio

n/nu

trition

Circu

mcis

ion fo

r se

vere

BXO

Re

nal t

ransp

lant

Rena

l Ste

nt

Rem

oval/

Exch

ange

Paed

iatric

Orth

opae

dic

surge

ry

MDT

Direc

ted

Susp

ecte

d, ag

gressi

ve b

enign

bo

ne tu

mou

r

Menis

cal r

epair

Pleas

e no

te

Any d

elay i

n tre

atmen

t, es

pecia

lly

of ca

ncers

, trau

ma

and

life th

reate

ning

cond

itions

, may

lea

d to

adve

rse

outco

mes

.

Othe

r Spe

cialis

t Su

rgery

in Pa

ediat

ric

patie

nts i

s inc

lude

d in

the

guida

nce

abov

e.

Safeg

uard

ing is

sues

m

ust b

e co

nside

red

in all

thos

e att

endin

g wi

th tr

aum

a and

ac

ute

surgi

cal

prob

lems

(e.g.

NAI/

dom

estic

vio

lence

/ abu

se o

f th

e vu

lnera

ble)


ตารา

งท 4:

Surge

ry th

at ca

n be

dela

yed

for u

p to

3 mo

nths

Su

rgery

that

can

be d

elaye

d fo

r up

to 3

mont

hs

Gene

ral su

rgery

MDT d

irecte

d res

ectio

n of c

olon

canc

er

MDT d

irecte

d res

ectio

n of

rectal

canc

er

MDT D

irecte

d he

pato

biliar

y/ pa

ncrea

tic/

oeso

phag

ogast

ric/ G

I Stro

mal

tumo

ur ca

ncer

surge

ry

MDT D

irecte

d th

yroid

canc

er su

rgery

- inc

luding

dia

gnos

tic

lobec

tomy

.

Rena

l sto

nes -

sympt

omati

c, inc

luding

se

psis

not

respo

nding

to

cons

ervati

ve Rx

MDT d

irecte

d ad

renal

resec

tions

- int

ermed

iate

masse

s a)

>4cm

<6cm

) wi

th

hype

rsecre

tion

(Cort

isol/

andro

gen)

b) me

tastas

es -

progre

ssing

on

scan a

t 3/12

.

MDT d

irecte

d bre

ast ca

ncer

resec

tion -

pre

-me

nopa

usal

ER+

with

out

adve

rse

biolog

y

Chole

cyste

ctomy

– p

ost a

cute

panc

reatiti

s

Herni

a -

prese

nting

with

co

mplic

ation

s th

at ha

ve

settl

ed w

ith

cons

ervati

ve Rx

Parat

hroide

ctomy

- - s

ympt

omati

c ren

al sto

nes/S

epsis

not

respo

nding

to

cons

ervati

ve Rx

.

OMS

MDT d

irecte

d res

ectio

n of h

ead a

nd

neck

skin

canc

er -

mode

rately

/ we

ll diffe

rentia

tes

with

no m

etasta

ses.

MDT d

irecte

d sal

ivary

gland

tumo

urs

(low

grade

).

Reco

nstru

ctive

plasti

c sur

gery

includ

ing b

urns

and

hand

s

Burns

- rec

onstr

uctio

n for

eyeli

d clos

ure/

micro

stomi

a/join

t and

ne

ck co

ntrac

ture

Limb

cont

ractu

res

Urolo

gy

MDT d

irecte

d pro

state

canc

er su

rgery

- high

/ int

ermed

iate r

isk

Stent

remo

val/

exch

ange

Ha

ematu

ria -

inves

tigati

on fo

r no

n-visib

le

MDT d

irecte

d bla

dder

canc

er su

rgery

(not

invad

ing

muscl

e)

MDT D

irecte

d pe

nile

canc

er su

rgery

(low

grade

and

prema

ligna

nt).


Surge

ry th

at ca

n be d

elaye

d for

up to

3 mo

nths

T &

O

Hip Av

ascula

r Nec

rosis

(nigh

t pain

/ coll

apse

of

the jo

int/ g

oing o

ff the

ir fee

t)

Froze

n sho

ulder

- se

vere

and n

ot

respo

nding

to

cons

ervati

ve Rx

Tend

on

recon

struc

tion/

tenod

esis -

bic

eps/

hams

tring

Revis

ion

surge

ry for

loo

senin

g/imp

endin

g fra

cture.

MDT D

irecte

d Be

nign

bone

/soft

tissu

e les

ion ex

cision

bio

psy -

not

otherw

ise

spec

ified

MDT D

irecte

d pri

mary

sarco

ma

plus m

etasta

ses

surge

ry

Arthro

scopic

rem

oval

of joi

nt loo

se

body

(Re

versi

ble

sympto

ms

preve

nting

wo

rk)

Lock

ed Kn

ee -

ACL/

other

recon

struc

tion

ENT

CSF f

istula

repa

ir Sy

mptom

atic

muco

coele

(eg

diplo

pia/

recurr

ent

infec

tion)

Coch

lear im

plant

in pre

-verba

l pro

found

he

aring

loss

where

delay

will

impa

ct on

long

ter

m ou

tcome

.

MDT d

irecte

d oto

logica

l ca

ncer

surge

ry.

Neur

osur

gery

Card

iotho

racic

surge

ry Sta

ble N

on ST

Ele

vatio

n MI

Vascu

lar su

rgery

AAA >

5.5cm

and

<7cm

in dia

meter

Paed

iatric

gene

ral

and

urolo

gical

surge

ry

Cong

enita

l Ma

lform

ation

s with

de

layed

Man

agem

ent

- Hirsc

hspru

ng's

Disea

se in

itially

ma

nage

d with

wa

shou

ts.

Inguin

al he

rnia

3-12 m

ths of

ag

e

Gastr

ostom

y for

Failu

re To

Thriv

e (FT

T)

Interv

al ap

pend

icecto

my fo

r rec

urren

t sym

ptoms

Chole

cyste

ctomy

Paed

iatric

Orth

opae

dic

sur

gery

Deve

lopme

ntal

Disloc

ation

of th

e Hip

(DDH

) - Pr

imary

joint

sta

bilisa

tion

Cong

entia

l Ta

lipes

Equin

o Va

rus (C

TEV)

- Ini

tial

mana

geme

nt inc

luding

ten

otmies

Limb l

ength

dis

crepa

ncy/

malal

ignme

nt


Surge

ry th

at ca

n be

dela

yed

for u

p to

3 mo

nths

Ple

ase n

ote

Any d

elay i

n tre

atmen

t, esp

ecial

ly of

canc

ers, tr

auma

an

d life

threa

tening

co

nditio

ns, m

ay le

ad

to ad

verse

outco

mes.

Othe

r Spe

cialist

Su

rgery

in Pa

ediat

ric

patie

nts i

s inc

luded

in th

e gu

idanc

e abo

ve.

Safeg

uardi

ng

issue

s mus

t be

cons

idered

in

all th

ose

atten

ding

with

trau

ma an

d ac

ute s

urgica

l pro

blems

(e.

g. NA

I/ do

mesti

c vio

lence

/ abu

se

of th

e vu

lnerab

le)


ตารา

งท 5:

Surge

ry th

at ca

n be

dela

yed

for m

ore t

han

3 mon

ths

Surge

ry th

at ca

n be d

elaye

d for

more

than

3 mo

nths

Ge

neral

su

rgery

All

unco

mplic

ated

herni

as in

cludin

g hia

tus/

incisio

nal

herni

a.

Abdo

mina

l wa

ll rec

onstr

uctio

n

Hartm

ann’

s rev

ersal

Ileos

tomy

clo

sure

Recta

l pro

lapse

Ot

her

procto

logy

proce

dures

Trans

anal/

res

ectio

n of

benig

n rec

tal

polyp

s.

Salva

ge

surge

ry for

rec

urren

t ana

l ca

ncer

Pelvi

c ex

enter

atio

n

Multi-

visce

ral/

liver

resec

tion

– not

res

pond

ing t

o co

nserv

ative

Rx

Chole

cyste

ctom

y - af

ter

biliar

y co

lic/

chole

cys

titis.

Oeso

phag

o ga

stric

reflux

su

rgery

Othe

r be

nign

uppe

r UGI

cond

itions

(eg

ga

llsto

nes

/oth

er Be

nign

disea

se).

Othe

r be

nign

thyro

id/p

arath

yroid

disea

se -

unco

mpli

cated

Othe

r ad

renal

disea

se -

unco

mplic

ated

MDT

direc

ted

breas

t ca

ncer

resec

tion

(post-

meno

paus

al ER

+)

All

benig

n bre

ast

surge

ry inc

luding

ris

k red

ucing

su

rgery.

OMS

All or

thog

nath

ic Su

rgery

Dent

al ex

tracti

ons -

ad

ult an

d pa

ediat

ric

MDT

Direc

ted

Saliv

ary

Glan

d Tu

mours

- be

nign.

Post-

traum

atic /

Ca

ncer

Facia

l De

formi

ty

Benig

n de

ntal

lesion

s -ma

ndibl

e/ ma

xilla

Temp

oro-

mand

ibular

joi

nt

surge

ry

Reco

nstru

ctive

pla

stic s

urgery

inc

luding

burns

an

d han

ds

Burns

- othe

r co

ntrac

tures

/ sca

rs

Limb t

rauma

se

quela

e/

scarrin

g - ot

her

recon

struc

tion

All br

east

recon

struc

tion

All cl

eft lip

an

d pa

late

surge

ry

Basal

Cell

Carci

noma

- a

ny sit

e no

t co

mprom

ising

vit

al str

uctur

es

Excis

ion of

be

nign

lesion

s

Urolo

gy

Fema

le uro

logy

for Be

nign

cond

itions

(eg

incon

tinen

ce/

prolap

se/Sa

cral

Nerve

Sti

mulat

or/

fistu

la/ure

thral

div

erticu

lum/

Andro

logy/G

U Su

rgery

(surge

ry for

erec

tile

dysfu

nctio

n/

male

fertili

ty su

rgery/

urethr

al str

icture

/ ge

nder

reassi

gnme

nt.

Endo

urolog

y -

unco

mplic

ated

stone

s/ pe

rcutan

eous

ne

phrol

ithot

omy

/ pe

lviure

teric

obstr

uctio

n

MDT

direc

ted

prosta

te ca

ncer

surge

ry (lo

w risk

)

MDT

direc

ted

bladd

er ca

ncer

surge

ry -

supe

rficial

tra

nsitio

nal

cell c

ance

r

Unco

m pli

cated

sm

all/

interm

e dia

te ren

al les

ions

Unco

m pli

cated

sm

all/

interm

ediat

e tes

ticula

r les

ions

Bladd

er ou

tflow

su

rgery

Benig

n pe

noscr

ota

l su

rgery


Surge

ry tha

t can

be de

layed

for m

ore th

an 3

month

s T &

O

Arthro

plasty

/ art

hrode

sis - n

ot oth

erwise

sp

ecifie

d,

Hand

and

Uppe

r lim

b surg

ery -

Not

otherw

ise

spec

ified

Metal

ware

remov

al

ENT

All ot

her R

hinolo

gy Ch

oleste

atoma

- un

comp

licated

. Ch

ronic

suppu

rative

oti

tis me

dia

All O

ssicu

lar

Surge

ry/

Middle

ear

impla

nts

Tymp

anop

asty

Gromm

ets

Meato

plasty

Vest

ibu

lar

Surge

ry

Non-o

rganic

for

eign

body

(ex

cept

butto

n ba

tterie

s)

Coch

lear

Impla

nts -

other

Unco

mplic

ated

Nasal

fra

cture

Neuro

surge

ry De

genera

tive s

pinal

disea

se - n

o ne

urolog

ical

comp

romise

/ ref

ractor

y pain

Move

ment

disord

er im

plants

Lesio

ning/e

pile

psy su

rgery

Norm

al pre

ssure

hydro

ceph

alus

Slow

growin

g bra

in tum

ours

- no

neuro

logica

l co

mprom

ise Slo

w gro

wing

spina

l tum

ours

- no

ne

urolog

ical

comp

romise

Gamm

a knif

e rad

iosurg

ery

(benig

n int

racran

ial art

eriov

enou

s ma

lform

ation

s/tum

ours)

– no

ne

urolog

ical

comp

romise

Cardi

othora

cic

surge

ry Sta

ble co

ronary

dis

ease

Vascu

lar

surge

ry Ve

in sur

gery

Thora

cic ou

tlet

syndro

me

Claud

icatio

n

Paed

iatric

ge

neral

and

urolog

ical

surge

ry

Anop

lasty

/ Po

sterio

r Sagi

tal

Ano-R

ectop

lasty

(PSAR

P) – a

fter

obstr

uctio

n rel

ieved

Inguin

al he

rnia

over

12 m

ths of

age

and o

ther

unco

mplica

ted

herni

as (um

bilica

l, ep

igastr

ic etc)

Orch

idope

xy for

Un-

Desce

nded

Te

stis

Fund

oplic

a tio

n for

Gastr

o-Oe

soph

agea

l Re

flux

Splen

ec

tomy f

or ha

emog

lobi

nopa

thy

Chole

cystec

tom

y -

after

biliary

co

lic/

chole

cystiti

s

Hypo

spad

ias

repair

Py

elop

lasty for

Pelvi

c-Ur

eteric

Jun

ction

ob

struc

t tio

n

Surgic

al tre

atmen

t of

Vesic

o-ure

teric

reflux

Stoma

Clo

sure

Benig

n les

ion

excis

ion

Bladd

er Au

gmen

tation

Up

per

urina

ry tra

ct ob

struc

tion

Vesic

o-ure

teric

reflux

Bladd

er dy

sfunc

tio

n (Sp

ina

Bifida

)

BXO

Unde

s ce

nded

tes

tis

Gen

der

dysp

horia


Surge

ry th

at ca

n be d

elaye

d for

more

than

3 mo

nths

Pa

ediat

ric

Ortho

paed

ic su

rgery

Deve

lopme

ntal

Disloc

ation

of th

e Hip

(DDH

) -

Seco

ndary

joint

rec

onstr

uctio

n

Cong

entia

l Ta

lipes

Equin

o Va

rus

(CTEV

) - La

te pre

sent

ing/

relap

sed

Spast

icity

mana

geme

nt Co

rrecti

ve

surge

ry for

est

ablish

ed

defor

mity

Reco

nstru

c tio

n for

estab

lished

joi

nt ins

tabilit

y (e.

g. AC

L/ La

teral

ligame

nt)

Metal

ware

remov

al

Please

note

Any d

elay i

n tre

atmen

t, esp

ecial

ly of

canc

ers, tr

auma

an

d life

thr

eaten

ing

cond

itions

, may

lea

d to a

dvers

e ou

tcome

s.

Othe

r Spe

cialist

Su

rgery

in Pa

ediat

ric

patie

nts

is inc

luded

in

the gu

idanc

e ab

ove.

Safeg

uardi

ng

issue

s mus

t be

co

nside

red in

all

thos

e att

endin

g wit

h trau

ma

and

acute

surgic

al pro

blems

(e.

g. NA

I/ do

mestic

vio

lence

/ ab

use o

f the

vulne

rable)


โรคทา

งสตน

รเวชท

ควรได

รบการรกษ

าในส

ถานก

ารณก

ารระบา

ด CO

VID-1

9

Obste

tric a

nd G

ynec

olog

y Pr

iority

of o

pera

tion

Cond

ition

Dise

ases

and

proc

edur

es

Em

erge

ncy S

udde

nly

• คำ

แนะน

ำ การ

พจาร

ณาผา

ตดเป

นไปต

ามคว

ามเห

มาะส

มและ

ศกยภ

าพขอ

งแตล

ะโรง

พยาบ

าล

Benig

n c c

ompl

icatio

n ec

topic

pre

gnan

cy

Spon

tane

ous a

borti

on

Adne

xal t

orsio

n Ru

ptur

ed tu

bal o

varia

n ab

sces

s Tu

bal o

varia

n ab

sces

s c m

edica

l fail

ure

Acut

e an

d se

vere

vagin

al bl

eedin

g Em

erge

ncy C

/S

Emer

genc

y cer

clage

of c

ervix

Electi

ve su

rgery

(With

in 4

week

s) เป

นหตถ

การท

เลอน

การผ

าตดแ

ลวสง

ผลตอ

การพ

ยากร

ณโรค

หรอ

อตรา

การร

อดชว

ต •

คำแน

ะนำ ไ

มควร

เลอน

การผ

าตด

แตคว

รพจา

รณาต

ามคว

ามเห

มาะส

มและ

ศกยภ

าพขอ

งแตล

ะโรง

พยาบ

าล

Malig

nanc

y or S

uspe

cted

mali

gnan

cy

Ovari

an, T

ubal

or p

erito

neal

canc

er

Endo

met

rial c

ance

r or E

ndom

etria

l int

raepit

helia

l ne

oplas

ia Ce

rvica

l can

cer

Valva

r can

cer

Vagin

al ca

ncer

Ge

statio

nal T

roph

oblas

tic n

eopl

asia

อนๆ

เชน

D&C

หรอ

Hyste

rosc

opy ใ

นราย

ทสงส

ยมะ

เรงเย

อบโพ

รงมด

ลก

- Exc

ision

of p

reca

ncer

ous o

r pos

sible

canc

erou

s les

ion o

f vul

va


Obste

tric an

d Gyn

ecolo

gy

Priori

ty of

opera

tion

Cond

ition

Disea

ses a

nd pr

oced

ures

Ele

ctive

surge

ry (W

ithin

4 wee

ks)

เปนหต

ถการท

เลอนก

ารผาต

ดแลว

สงผล

ตอกา

รพยา

กรณโ

รค หร

ออตร

าการร

อดชว

ต • คำ

แนะน

ำ ไมค

วรเลอ

นการผ

าตด

แตคว

รพจา

รณาต

ามคว

ามเหม

าะสม

และศ

กยภา

พของ

แตละ

โรงพย

าบาล

Benig

n con

dition

Ce

rclag

e of c

ervix

ปองก

น pret

erm la

bor

Electi

ve Ce

sarea

n sec

tion

Pregn

ancy

term

inatio

n Ch

orion

ic vil

lus sa

mplin

g (CV

S)/am

nioce

ntesis

Pa

inful

endo

metrio

sis

Ele

ctive

surge

ry (w

ithin

12 w

eeks

or mo

re de

pend

on cl

inica

l pre

senta

tion)

• คำ

แนะน

ำ สาม

ารถเลอ

นการ

ผาตด

ได แต

ควรพ

จารณ

าตาม

ความ

เหมาะ

สม อา

การข

องผป

วย แล

ะศกย

ภาพข

องแต

ละโรง

พยาบ

าล

Su

rgery

for fib

roids

: Myo

mecto

my, H

ystere

ctomy

Su

rgery

for en

dome

triosis

or pe

lvic p

ain

Surge

ry for

pelvi

c floo

r prol

apse

Su

rgery

for ad

nexa

l mass

(ben

ign)

Surge

ry for

urina

ry an

d /or

fecal

incon

tinen

ce

Thera

peuti

c D&C

or hy

steros

copy

(ben

ign)

Infert

ility p

roced

ures

Genit

al pla

stic s

urgery

Ex

cision

cond

yloma

accu

mina

ta (be

nign)

Sterili

zatio

n เอก

สารอ

างอง

1. เอก

สารแ

นะนำ

แนวท

างการผ

าตดท

างสตน

รเวชก

รรมใน

ชวงก

ารระบ

าดขอ

งโรคโค

วด 19

2.

เอกสา

รแนว

ทางก

ารดแล

ผปวย

มะเรง

นรเวช

ในชว

งการร

ะบาด

ของโร

คโควด

19



Medically-Necessary, Time-Sensitive Procedures: A Scoring System to Ethically and Efficiently

Manage Resource Scarcity and Provider Risk During the COVID-19 Pandemic

ทมำ: Prachand VN, Milner R, Angelos P, Posner MC, Fung JJ, Agrawal N, Jeevanandam V, Matthews

JB. Medically-Necessary, Time-Sensitive Procedures: A Scoring System to Ethically and Efficiently

Manage Resource Scarcity and Provider Risk During the COVID-19 Pandemic. Journal of the American

College of Surgeons (2020) : https://www.journalacs.org/article/S1072-7515(20)30317-3/pdf

ตารางท 1: Procedure Factors 1 2 3 4 5

OR Time < 30 min 30-60 min 60-120 min 120-180 min ≥ 180 min Estimated Length of Stay

Outpatient 23hrs 24-48 hrs ≤ 3d > 4d

Post-Op ICU need

Very Unlikely

< 5% 5-10% 10-25% ≥ 25%

Anticipated Blood Loss

< 100cc 100-250cc 250-500cc 500-750cc ≥ 750cc

Surgical Team Size

1 2 3 4 > 4

Intubation Probability

≤ 1% 1-5% 5-10% 10-25% ≥ 25%

Surgical Site None of the following

Abdominopelvic MIS Surgery

Abdominopelvic Open Surgery, Infraumbilical

Abdominopelvic Open Surgery, Supraumbilical

OHNS/Upper GI/Thoracic


ตารางท 2: Disease Factors

1 2 3 4 5 Non-Operative Treatment Option EFFECTIVENESS

None available

Available, <40% as

effective as surgery

Available, 40-60% as effective as

surgery

Available, 60-95% as effective as

surgery

Available, equally effective

Non-Operative Treatment Option RESOURCE/ EXPOSURE RISK

Significantly worse/not applicable

Somewhat worse

Equivalent Somewhat better

Significantly Better

Impact of 2wk delay in DISEASE outcome

Significantly worse

Worse Moderately worse

Slightly worse

No worse

Impact of 2wk delay in SURGICAL difficulty/risk

Significantly worse


Slightly worse

No worse

Impact of 6wk delay in DISEASE outcome

Significantly worse


Slightly worse

No worse

Impact of 6wk delay in SURGICAL difficulty/risk

Significantly worse


Slightly worse

No worse


ตารางท 3: Patient Factors 1 2 3 4 5

Age <20 yo 20-40yo 40-50yo 50-65yo >65yo Lung Disease (asthma, COPD, CF1)

None Minimal (rare inhaler)

> Minimal

Obstructive Sleep Apnea

Not present Mild/Moderate (no CPAP)

On CPAP

CV Disease (HTN, CHF,CAD)

None Minimal (no

meds)

Mild (≤1 med)

Moderate (2 meds)

Severe (≥ 3 meds)

Diabetes None Mild (no meds)

Moderate (PO meds

only)

> Moderate (insulin)

Immunocompromised2 No Moderate Severe ILI3 Sx’s (fever, cough,sore throat, bodyaches, diarrhea)

None (Asymptomatic)

Yes

Exposure to known COVID-19 positive person in past 14 days

No Probably Not

Possibly Probably Yes



แนวทางเวชปฏบต การวนจฉย ดแลรกษา และปองกนการตดเชอในโรงพยาบาล

กรณโรคตดเชอไวรสโคโรนา 2019 (COVID-19) ฉบบปรบปรง 1 พฤษภาคม 2563:

ทมำ: กรมกำรแพทย กระทรวงสำธำรณสข. (2563). แนวทำงเวชปฏบต กำรวนจฉย ดแลรกษำ และปองกนกำรตดเชอใน

โรงพยำบำล กรณโรคตดเชอไวรสโคโรนำ 2019 (COVID-19) ฉบบปรบปรง 1 พฤษภำคม 2563:

https://covid19.dms.go.th/Content/Select_Landding_page?contentId=69



ประกาศกรมการแพทย เรอง แนวทางปฏบตการท�าหตถการผาตดสถานการณ COVID-19 :

ทมำ: กรมกำรแพทย กระทรวงสำธำรณสข. (2563). ประกำศกรมกำรแพทย เรอง แนวทำงปฏบตกำรท�ำหตถกำรผำตด

สถำนกำรณ COVID-19 : http://covid19.dms.go.th/Content/Select_Landding_page?contentId=33


ค�านยาม

• Emergency: ภำวะเรงดวนฉกเฉน ถำไมไดรบกำรผำตดจะเปนอนตรำยตอชวตหรอเกดภำวะทพพลภำพ

• Urgency: ภำวะเรงดวน ไมถงขนเปนอนตรำยตอชวต

• Elective: ภำวะไมเรงดวน

หตถกำรผำตด หมำยควำมรวมถง กำรผำตด หรอหตถกำรตำงๆ ทจ�ำเปนตองใชสถำนท ครภณฑ อปกรณ

เทยบเทำกบกำรผำตด แมในสถำนกำรณปกตอำจใชสถำนทนอกหองผำตด เชน กำรสองกลอง กำรสวนหวใจ กำรใส

สำยสวนหลอดเลอดสมอง เปนตน

การผาตดผปวยในกลม COVID-19, กลม PUI และกลมผปวยทวไป

1. กลม COVID-19 และกลม PUI

Emergency Urgency & Elective

กลมผปวยทเลอนกำรผำตดไมได พจำรณำงดกำรผำตดจนกวำจะม

ประกำศเปลยนแปลงจำกกระทรวงสำธำรณสข

1. แจงทมผำตดเพอเตรยมผำตดตำมบรบทของแตละโรง

พยำบำล

2. กอนกำรผำตด เตรยม Pre-Operation lab และผ

ปวยตำมบรบทของแตละโรงพยำบำล (ผปวยสวม

surgical mask)

3. บคลำกรทำงกำรแพทยใสอปกรณ PPE ตำมประกำศ

กรมควบคมโรค

4. พจำรณำใหมกำรใชจ�ำนวนบคลำกร ยำ เวชภณฑและ

ครภณฑใหนอยหรอเทำทจ�ำเปน

5. กำรใหยำระงบควำมรสกตำมแนวทำงทออกโดยรำช

วทยำลยวสญญแพทย

6. หลงกำรผำตด (Post-Operation) ผปวยไมตองเขำ

หองพกฟน ใหน�ำเขำพกทหองพกไดโดยตรง

7. กำรท�ำควำมสะอำดหลงเสรจสนกำรผำตดตำม

มำตรฐำนหองผำตด

2. กลมผปวยทวไป

Emergency Urgency & Elective

กลมผปวยทเลอนกำรผำตดไมได พจำรณำงดกำรผำตดจนกวำจะม

ประกำศเปลยนแปลงจำกกระทรวงสำธำรณสข

ผำตดตำมบรบทของแตละรพ.

**กรณประกำศ phase 3 ใหด�ำเนนกำรตำม

ตำรำงกลม COVID-19 และกลม PUI


การระงบความรสกโดยทมวสญญ

ทมวสญญ ประกอบดวยบคลำกรอยำงนอย 2 คน (หลกเลยงบคลำกรทอยในระดบกำรศกษำหรอฝกอบรมใน

ระดบ undergraduated)

บคลากรคนท 1 เปนผทจะสมผสผปวยโดยตรง ท�ำหนำท

1. ตดอปกรณเฝำระวงผปวย ดแล และน�ำสงผปวยกลบหอผปวย หรอ ไอ ซ ย

2. ชวยหำยใจ และใสทอหำยใจ

3. ใชยำ สำรน�ำตำง ๆ และอปกรณตำงๆ บนโตะวำงของทก�ำหนดไวทสมผสผปวยแลว

บคลากรคนท 2 เปนผทจะสมผสกบผปวย โดยใหกำรดแลและสนบสนนคนท 1 ท�ำหนำท

1. เตรยมยำ อปกรณ ส�ำหรบกำรระงบควำมรสกในรำยนน

2. บนทกขอมลกำรระงบควำมรสก

3. บรหำรจดกำรเครองดมยำ อปกรณเฝำระวงผปวย รวมถงอปกรณใหยำอนๆ

4. เตรยมยำ สงยำ ของใชอปกรณตำง ๆ เขำไปวำงบนโตะวำงของส�ำหรบใชกบผปวย

5. หลงเสรจกำรผำตด ทงพลำสตกคลมเครองและอปกรณดมยำใสในถงขยะตดเชอ ท�ำควำม

สะอำด เชดรถดมยำ เครองเฝำระวง รถยำ ดวยผำชบน�ำยำฆำเชอ (disinfectant wipes)

เชน 0.5% โซเดยมไฮโปคลอไรท

1. กรณทใชเทคนคกำรฉดยำชำเฉพำะสวนหรอเฉพำะท ควรสวม surgical mask ใหผปวย ตลอดกำรท�ำหตถกำรผำตด

2. กรณใหกำรระงบควำมรสกแบบ General anesthesia ควรปฏบตดงน

2.1 บคลำกรควรใสอปกรณปองกนสวนบคคล นอกจำกอปกรณมำตรฐำน ไดแก PAPR (powered air-purifying respirator)

ถำไมมใหใช Hood, หนำกำก N-95 ตลอดเวลำ, goggle หรอ face shield, ถงคลมเทำ เสอกำวน และถงมอ

พจำรณำใสถงมอ 2 ชน โดยเฉพำะในกรณทคำดวำจะมกำรปนเปอนสง

2.2 ตดอปกรณเฝำระวงผปวยตำมมำตรฐำนกำรระงบควำมรสก

2.3 ใชชดอปกรณชวยหำยใจ (breathing system) แบบใชครงเดยวทง และตอ HEPA filter ระหวำงทอชวยหำยใจกบ

circuit breathing system และตอสำยวด anesthetic agent หลงจำกผำน filter แลว

2.4 มอบหมำยใหบคลำกรทมควำมช�ำนำญในกำรใสทอชวยหำยใจ เปนผใสทอชวยหำยใจเทำนน

2.5 หลกเลยงกำรใส Awake fiberoptic intubation และกำรพนยำ Atomized local anesthetic เนองจำก

เปนกำรเพมโอกำสกำรแพรกระจำยของเชอไปสบรรยำกำศ

2.6 ควรใสทอชวยหำยใจดวยเทคนค rapid sequence induction (RSI) ทกรำย เพอปองกนกำรชวยหำยใจผำน

หนำกำก และเพมโอกำสกำรแพรกระจำยของเชอไวรสไปสบรรยำกำศ ควรหลกเลยงกำรใส supraglottic airway

device

2.7 ส�ำหรบ Pre-oxygenation ควรครอบหนำกำกแบบแนบสนทดวย O2 100% นำน 5 นำท

2.8 ในกรณทใสทอชวยหำยใจไมส�ำเรจและจ�ำเปนตองชวยหำยใจผำนหนำกำก ควรใช small tidal volumes โดยใช

2 hands ventilation

2.9 แนะน�ำใหใช video laryngoscope แบบแยกจอ ชนด blade พลำสตก แบบ disposable


2.10 หำกมกำรใช Macintosh Laryngoscope ใหใช single use blade และเชดท�ำควำมสะอำด Laryngoscope

handle ทใชแลวดวย 70% alcohol ทนท กอนวำงไวบน ถำดทแยกส�ำหรบอปกรณ reuse เพอท�ำควำม

สะอำดอกครง

2.11 ใหใชชด closed suction ถำตองคำทอชวยหำยใจไว เพอใชตอทหอผปวยได

2.12 ใชกระดำษจดบนทกและอน ๆ เทำทจ�ำเปน ไมน�ำมำใชทงเลม ปำกกำทใชควรใชแลวท�ำควำมสะอำด และเกบไว

ทหองผำตด ไมน�ำออกมำนอกหองผำตด

การเตรยมหองผาตด อปกรณการผาตด และอปกรณใหการระงบความรสก

1. ส�ำรวจและเตรยมควำมพรอมหองผำตดของโรงพยำบำลใหไดมำตรฐำนใกลเคยงกบหองผำตดทใชผำตดโรคทมกำร

แพรกระจำยทำงระบบทำงเดนหำยใจ เชน วณโรค อำกำศทไหลวนกลบเขำมำใชใหมในหองผำตด ควรผำนแผนกรอง

ประสทธภำพสง (High-efficiency particulate air filter, HEPA filter) และจดกำรควบคมควำมดนอำกำศรวมทง

ทศทำงกำรไหลของอำกำศซงท�ำได 2 แบบ คอ

แบบท 1 หองทจะใชผำตดท�ำใหเกดภำวะ positive pressure นอยกวำหองผำตดหองอน และบรเวณระเบยง

ทำงเดน หรอหองกน (Ante room) โดยมกำรระบำยอำกำศออกสภำยนอกอำคำรในจดทไมมคน และมกำรปองกนไม

ใหอำกำศไหลยอนกลบเขำสอำคำร เพอใหอำกำศไมออกจำกหองผำตดไปรบกวนทอน

แบบท 2 ท�ำหองกน (Ante room) ใหเกดภำวะ positive pressure นอยกวำหรอ negative กวำหองผำตดท

ใชในกำรผำตดและระเบยงทำงเดน เพอใหอำกำศไหลมำทหองกน (Ante room) แลวระบำยออกสภำยนอกทงอำกำศ

สะอำดและสกปรกจะไดไมปนเปอนทบรเวณอน

2. มกำรชแจงขอมล และซกซอมโดยเฉพำะขนตอนกำรใสและถอดอปกรณปองกนทถกตองของบคลำกรทเกยวของ

ทงหมด

3. เคลอนยำยอปกรณครภณฑทไมจ�ำเปนในกำรผำตดออกจำกหองผำตด ใหเหลอเพยงสงทจ�ำเปนเทำนน

4. น�ำอปกรณกำรผำตด เชน กลองบรรจเครองมอทจ�ำเปนตองใช เวชภณฑ (ไหม ผำกอซ ผำป) syringe pump, infusion

pump เขำหองผำตดเทำทจ�ำเปนจะตองใชเทำนน ใหเตรยมกลองบรรจเครองมอหรอเวชภณฑเสรมอน ๆ ไวนอกหอง

เสมอ ไมใหวำงอปกรณดงกลำวเผอไวในหอง

5. พจำรณำกำรใชอปกรณเวชภณฑทำงกำรแพทยชนด disposable

6. ควรมกำรปองกนกำรปนเปอนระหวำงผปวยและอปกรณในหองผำตด โดย

6.1 ใชพลำสตกคลมอปกรณ2 เชน anesthetic machine, monitors, syringe pump, infusion pump, อปกรณท

ใหควำมอบอน เชน S-line, Ranger ควรคลมดวยพลำสตก เพอปองกนกำรปนเปอนในจดทท�ำควำมสะอำดไมถง

(ไมแนะน�ำใหใช forced air warmer เนองจำกอำจมลมรว และท�ำใหเกดกำรฟงกระจำย)

6.2 หลงเสรจสนกระบวนกำรผำตดและยำยผปวยออกจำกหองผำตดใหเปดระบบระบำยอำกำศ และทงหองผำตดไว

อยำงนอย 30 นำท จำกนนจงเรมกระบวนกำรท�ำควำมสะอำด เชน ทงพลำสตกคลมฯ ลงในถงขยะตดเชอสแดง

6.3 ท�ำควำมสะอำดอปกรณหลงใช โดยใชผำทมน�ำยำฆำเชอ (disinfectant wipes) ท�ำควำมสะอำดตำมมำตรฐำน

หองผำตดทกครง


7. บคลำกรทเขำหองผำตดจะน�ำเครองใชสวนตวเขำไดเฉพำะแวนตำ หำมน�ำอปกรณอนเชน ปำกกำ โทรศพทเขำหอง

ผำตด และตองตระหนกเรอง Hand hygiene โดยท�ำควำมสะอำดมอทกครงกอนและหลงสมผสผปวย แมจะมกำร

สวมถงมอปองกน คอตองท�ำควำมสะอำดมอกอนใสและหลงถอดถงมอทกครง

8. ในกรณทจ�ำเปนตองใชเครอง Ultrasound, Echocardiogram ควรสวมพลำสตกคลมทตวเครองและใช camera

sleeve คลมหวตรวจและสำยทกครง

การใชพลาสตกคลมอปกรณเพอ

ปองกนการปนเปอนอปกรณในหองผาตดการเตรยมอปกรณผาตด

การท�าผาตดหตถการ

1. ตองท�ำกำร briefing ทมยอยและทมใหญกอนกำรผำตดอยำงเครงครดทกกระบวนกำร

2. จ�ำกดใหมจ�ำนวนบคลำกรทมผำตดและพยำบำลหองผำตดใหนอยทสด หลกเลยงกำรใหบคลำกรทอยในระดบกำร

ศกษำ under graduate เขำหองผำตด

3. หำมผไมเกยวของผำนเขำออกหองผำตดโดยเดดขำด ก�ำหนดใหมพยำบำลประสำนงำนอยภำยนอกหองเพอชวย

สนบสนนอปกรณและเวชภณฑทจ�ำเปนใหกบทมผำตด

4. ระมดระวงกำรฟงกระจำย กำรปนเปอน สงคดหลง หลกเลยงกำรผำตดทใชแกสมำก เชน laparoscopy เปนตน

5. เปดเครองมอและอปกรณเทำทจ�ำเปนเทำนน เชน ผำกอซ ไหมผก ไหมเยบ เปนตน

6. พจำรณำกำรใชอปกรณเวชภณฑ disposable ในกำรผำตด

7. ขยะทเกดขนในหองผำตด เปนขยะตดเชอทงหมด ตองทงในถงขยะสแดงตดเชอเทำนน

8. ไมน�ำเวชระเบยนผปวย ซองฟลม และเอกสำรทไมจ�ำเปนเขำในหองผำตด

9. หลงเสรจสนกระบวนกำรผำตด ใหถอดชดปองกนในหองผำตด ทงในถงขยะตดเชอ และถอดหนำกำกนอกหองผำตด

ในสวนทจดเตรยมไว

10. บคลำกรทกคนตองอำบน�ำ ช�ำระรำงกำย เปลยนเครองแตงกำยทนทหลงจำกเสรจสนกระบวนกำรดแลผปวย


การใชอปกรณปองกนรางกาย (Personal Protective Equipment; PPE)

ใหบคลำกรปฏบตตำมมำตรฐำนกำรปองกนและควบคมโรคตดเชอแบบ Droplet precautions (DP) Contact

precautions (CP) และแบบ Airborne precaution (AP) ในกรณทท�ำหตถกำรทจะกอใหเกดฝอยละอองขนำดเลก

(aerosol) หรอผปวยไอมำก ดงน

1. แพทยผำตดและพยำบำลสงเครองมอผำตดใหสวม Hood, N-95 respirator, สวมถงมอผำตด, Goggle หรอ Face

Shield เสอคลมแขนยำว (gown) และถงคลมเทำ แลวจงสวมชดคลมผำตดและถงมอปลอดเชอ

2. บคลำกรอนทปฏบตหนำทในหองผำตด สวมหมวก, เสอคลมแขนยำว (gown), N-95 respirator, Goggle หรอ Face

Shield, ถงมอ, ถงคลมเทำ

3. ในกจกรรมทมควำมเสยงสง หรอกอใหเกดฝอยละอองขนำดเลก (aerosol) ไดแก กำรใสทอชวยหำยใจ กำรดดเสมหะ

กำรพนยำ หรอ กำรปฏบตกำรชวยชวต ใหใช N–100/P 100 PAPR (powered air-purifying respirator) ถำไมมให

ใช N-95 respirator เปนอยำงนอย รวมทงสวม Hood, Goggle หรอ Face Shield ถงมอ 2 ชน เสอคลมแขนยำว

(gown) และถงคลมเทำ

4. ใส surgical mask ใหกบผปวยขณะรตว และหำยใจเอง



ค�าแนะน�าการใชอปกรณปองกนตนเอง (personal protective equipment) กรณโควด-19

ฉบบวนท 20 เมษายน 2563

ทมำ: กรมกำรแพทย รวมกบคณะท�ำงำนดำนกำรรกษำพยำบำล กระทรวงสำธำรณสข คณะแพทยจำกมหำวทยำลยและ

สมำคมวชำชพตำงๆ. ค�ำแนะน�ำกำรใชอปกรณปองกนตนเอง (personal protective equipment) กรณโควด-19 ฉบบ

วนท 20 เมษำยน 2563 : http://covid19.dms.go.th/Content/Select_Landding_page?contentId=63





ตารางแบบประเมนความเสยงการตดเชอ COVID-19

หากผปวยอยในขายสงสย/เสยงตอการตดเชอไวรสโคโรนา 2019 ตามตาราง ควรเลอนการผาตด elective ไปกอน รอดอาการทบานจนครบอยางนอย 1 เดอน เพอพจารณาเตรยมการผาตดใหม หรอสงตรวจทคลนกไขหวดเพอตรวจวนจฉยการตดเชอไวรสโคโรนา 2019

รายการ ใช ไมใช 1 ขอมลสวนบคคล

1.1 มประวตเดนทางไปยง หรอมาจาก พนทหรออยอาศยในพนทเกดโรคระบาดตอเนองของ COVID-19

1.2 มประวตคนในครอบครวปวยเปน COVID-19 1.3 สมผสกบผปวย COVID-19 หรอสารคดหลงจากระบบทางเดนหายใจของผปวย

โดยไมไดใส อปกรณปองกนตนเองทเหมาะสม

1.4 เปนผประกอบอาชพทเกยวของกบนกทองเทยว สถานทแออด หรอตดตอกบคนจำนวนมาก

1.5 มประวตไปในสถานททชมชน หรอสถานททมการรวมกลมคน เชน ตลาดนด หางสรรพสนคา สถานพยาบาลขนสงสาธารณะ

1.6 เปนบคลากรทางการแพทยทมโอกาสใกลชด/ สมผสผปวย COVID-19 2 อาการ และอาการแสดง (symptoms & sign)

2.1 ไอ 2.2 เจบคอ 2.3 ไข อณหภมตงแต 37.5 ◌C 2.4 นำมกไหล 2.5 ปวดศรษะ 2.6 ปวดกลามเนอ 2.7 การสญเสยการไดกลน 2.8 หายใจเหนอย/ หายใจเรว

Documents

การท าหัตถการและการผ่าตัด ในสถานการณ์การระบาดของ COVID-19 · 4 Ç¦³ q ¾§» %¾ ¼¯¤