บทท 1

บทน ำ

ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ

คณตศาสตรชวยฝกใหมนษยมความรบผดชอบ มความรอบคอบ ชางสงเกต มเหตผล มความอดทน คดเปนท าเปน สามารถคาดการณ วางแผน ตดสนใจ สามารถแกปญหาไดอยางสรางสรรคและเหมาะสมกบสถานการณ ท าใหมนษยมความสมดลทงทางรางกาย จตใจ อารมณ สงคมและสตปญญา และอยรวมกบผอนไดอยางมความสข (ปภณ ตงประเสรฐ, 2558:30).ซงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 ยดหลกวา ผเรยน ทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดและถอวาผเรยนมความส าคญทสด การจดการเรยนร คณตศาสตรตองสงเสรมใหผเรยนพฒนาโดยเนนความส าคญทงดานความร ดานทกษะกระบวนการ ดานคณธรรมจรยธรรมและคานยมอนพงประสงคการจดเนอหาสาระและกจกรรม จะตองสอดคลองกบวฒ ภาวะ ความสนใจ และความถนดของผเรยน การจดกจกรรมควรเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรจาก ประสบการณจรง จากการปฏบต ฝกใหผเรยนคดวเคราะหและการแกปญหา การเรยนในสถานการณจรง ของผเรยนแตละคนไมเหมอนกน(กระทรวงศกษาธการ, 2553:50) นอกจากนหลกสตรการศกษาแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551 สาระท 6 ทกษะและกระบวนการทางเพอยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนรในวชาคณตศาสตรเรองจ านวนเชงซอน มาตรฐาน ค 6.1.ใหผเรยน มความสามารถในการแกปญหา การใหเหตผล การสอสาร การสอความหมายทางเพอยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนรในวชาคณตศาสตรเรองจ านวนเชงซอนและการน าเสนอ การเชอมโยงความรตางๆทางคณตศาสตร และเชอมโยงเพอยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนรในวชาคณตศาสตรเรองจ านวนเชงซอนกบศาสตรอนๆ และมความคดรเรมสรางสรรค (กระทรวงศกษาธการ, 2551:76) กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา สงกดส านกงานคณะกรรมกรรมการอดมศกษา(ขอมลฝายวชาการ โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา) จากการจดการเรยนการสอนในวชาคณตศาสตรเพมเตม 4 ระดบมธยมศกษาปท 5 พบวานกเรยนไมเขาใจเรอง จ านวนเชงซอน เนองจากไมเขาใจในเรอง หนวยจนตภาพ จ านวนเชงซอน สงยค และการหารคาสมบรณ กราฟของจ านวนเชงซอน รปเชงขว รากท n สมการพหนาม จากปญหาดงกลาว ผวจยไดวเคราะหปญหาและหาหนทางแกไขปญหาจงคดจะท าสอการเรยนรเปน

บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยเรอง จ านวนเชงซอน เพอเปนสอในการเรยนการสอนส าหรบนกเรยนระดบชน

มธยมศกษาปท 5 ซงจะท าใหผเรยนสามารถใชเวลาศกษาไดอยางงายและรวดเรวและสะดวกตอการท าความ

เขาใจในการเรยนเรองจ านวนเชงซอน อกทงยงสามารถเรยนรไดดวยตนเอง เนองจากการใชบทเรยน

คอมพวเตอรมลตมเดย เปนสอการสอนทไดรบความสนใจเปนอยางมากเนองจากสามารถแสดงรปภาพ

ภาพเคลอนไหว เสยงภาพกราฟก วดทศน ภาพกราฟกไดพรอมๆกน และสามารถเพมความสนใจ แรงจงใจ

ในการเรยนรใหกบนกเรยนไดเปนอยางด บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย คอ การจดโปรแกรมการเรยนการ

สอนโดยใชคอมพวเตอรเปนสอชวยถายโยงเนอหาความรไปสผเรยน (วฒชย ประสารสอย, 2547) ซงม

ผลการวจยทเกยวของสนบสนนขอดของบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ไดแกงานวจยของ ชรนทร เจรญรมย

และ สมศกด จวฒนา (2557: บทคดยอ) ไดท าการศกษาการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนคณตศาสตร

เรอง สมการและการแกสมการส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท ๖พบวา 1) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

คณตศาสตร เรอง สมการ และการแกสมการ ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 มประสทธภาพ 84.56

/83.35 2) นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยน เรอง สมการ และการแกสมการ หลงเรยนสงกวากอนเรยน

อยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 3) ความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

คณตศาสตร เรอง สมการ และการแกสมการอยในระดบมาก ( = 4.49)

นสรา เดชจตต และ อนรทธ สตมน(2557: บทคดยอ) ไดท าการศกษา เรองผลของการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบแกปญหา เรอง การคณ ทมตอความสามารถในการแกโจทยปญหาทางคณตศาสตรและความคงทนในการเรยนรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 พบวา 1.)บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบแกปญหา เรอง การคณ สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 มประสทธภาพของกระบวนการและผลลพธเทากบ 76.56/75.28 2.)ผลการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบแกปญหา เรอง การคณ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 พบวา คะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนเรยนเทากบ 18.26 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 3.98 และคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของนกเรยนเทากบ 23.26 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 4.12 คะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 3.)ความสามารถในการแกโจทยปญหาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 หลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบแกปญหา เรอง การคณ มคาเฉลยคดเปนรอยละ 76.94 เมอเทยบกบเกณฑ พบวาความสามารถในการแกโจทยปญหาของนกเรยนอยในเกณฑด 4.)ความคงทนในการเรยนรนกเรยนทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบแกปญหาเรอง การคณ สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 คะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของนกเรยนเทากบ 23.26 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 4.12 และคะแนนเฉลยจากการทดสอบวดความคงทนในการเรยนรเทากบ 23.22 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 4.33 เมอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไมแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ดนรท สามญ นชนาฏ ใจด ารงค และ นวลพรรณ วรรณสธ (2557:บทคดยอ) ไดท าการศกษาการการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร เรอง ทฤษฎบทปทาโกรส ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 พบวาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรเรอง

ทฤษฎ บทปทาโกรส ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท2 มคณภาพดานเนอหาอยในระดบดมากและ คณภาพสออยในระดบดมากและมประสทธภาพ 81.67/81.22 ซงเปนไปตามเกณฑ 80/80 ดงนนผวจยมความตองการสรางสอคอมพวเตอรชวยสอน เรองจ านวนเชงซอน ซงจะชวยพฒนาการเรยนการสอนใหงายตอการจดกจกรรมการเรยนร สามารถลดปญหาตางๆทมตอการเรยนได และนกเรยนไดศกษาท าความเขาใจไดงายและสะดวกขน กจะชวยเพมประสทธภาพการจดการเรยนรใหสงขน

วตถประสงคของกำรวจย

1. เพอสรางและหาประสทธภาพบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย เรอง จ านวนเชงซอน ส าหรบชนมธยมศกษาปท 5

สมมตฐำนกำรวจย 1. บทเรยนคอมพวเตอร,มลตมเดย เรอง จ านวนเชงซอน ส าหรบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5

มประสทธภาพ 80/80

ขอบเขตของกำรวจย

ขอบเขตดำนกลมเปำหมำยในกำรวจย

กลมเปาหมายทใชในการวจยครงน คอ นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฎสวนสนนทา ท ปการศกษา 2560

ขอบเขตดำนเนอหำ การวจยในครงนก าหนดของเขตดานเนอหาคอ เรองเมททรกซประกอบดวย

1. หนวยจนตภาพ

2. จ านวนเชงซอน

3. สงยค และการหาร 4. คาสมบรณ 5. กราฟของจ านวนเชงซอน 6. รปเชงขว 7. รากท n 8. สมการพหนาม ขอบเขตดำนตวแปรทใชในกำรศกษำ

ตวแปรตน คอ บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย เรอง จ านวนเชงซอน ตวแปรตาม คอ ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน

ขอบเขตดำนระยะเวลำทด ำเนนกำรวจย

ผวจยจะด าเนนการวจยในชวงเดอน พฤศจกายน 2560 ถง มนาคม 2561

นยำมศพทเฉพำะ

1. ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความสามารถของนกเรยนทไดจากการเรยนเรองจ านวนเชงซอนช และคะแนนทไดจากแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทผวจยสรางขน เปนแบบทดสอบแบบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก จ านวน 20ขอ

2. บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย เรอง จ านวนเชงซอน หมายถง สอการเรยนการสอนทผวจยสรางขน โดยใชเนอหาสาระเรอง จ านวนเชงซอน ระดบชนมธยมศกษาปท 5 3. นกเรยน หมายถง นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ปการศกษา 2560

ประโยชนทคำดวำจะไดรบ 1. นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนเรองจ ายวนเชงซอน อยในระดบผานเกณฑ

2. เปนแนวทางส าหรบครผสอนในการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย เพอชวยแกปญหาการเรยนการสอนเรองจ านวนเชงซอนใหมประสทธภาพมากยงขน

บทท 2

เอกสำรและงำนวจยทเกยวของ

การพฒนาความสามารถในการแกโจทยปยหาคณคศาสตรเรองเมทรกซ โดยใชแบบฝกเสรมทกษะ ของ

นกเรยนชนมธนมศกษาปท 4/5 โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา ผวจยไดท าการศกษาคนควา

เอกสารและงานวจยทเกยวของโดยน าเสนอผลการศกษาตามล าดบดงน

1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยน

2. แนวคดเกยวกบการพฒนาสอการสอน

3. ทฤษฎการเรยนร

4. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ.2551

5.การออกแบบและสรางบทเรยนคอมพวเตอร

6. งานวจยทเกยวของ

1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบผลสมฤทธทำงกำรเรยน

1.1ควำมหมำยของแนวคดและทฤษฏเกยวกบผลสมฤทธทำงกำรเรยน

มผใหนยามความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนไวหลายทาน ดงน

สมพร เชอพนธ (2547: 53) ไดใหความหมายวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาคณตศาสตร

หมายถงความสามารถ ความส าเรจและสมรรถภาพดานตางๆของผเรยนทไดจากการเรยนรอนเปนผลมาจาก

การเรยนการสอน การฝกฝนหรอประสบการณของแตละบคคลซงสามารถวดไดจากการทดสอบดวยวธการ

ตางๆ

พมพนธ เดชะคปต และพเยาว ยนดสข (2548: 125) ไดใหความหมายวา ผลสมฤทธ

ทางการเรยนหมายถงขนาดของความส าเรจทไดจากกระบวนการเรยนการสอน

ปราณ กองจนดา (2549: 42) ไดใหความหมายวา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง

ความสามารถหรอผลส าเรจทไดรบจากกจกรรมการเรยนการสอนเปนการเปลยนแปลงพฤตกรรมและ

ประสบการณเรยนรทางดานพทธพสย จตพสย และทกษะพสย และยงไดจ าแนกผลสมฤทธทางการเรยนไว

ตามลกษณะของวตถประสงคของการเรยนการสอนทแตกตางกน

ไพโรจน คะเชนทร(2556: 2) ไดใหความหมายวาผลสมฤทธทางการเรยนวาผลสมฤทธ

ทางการเรยนวา คอคณลกษณะ รวมถงความร ความสามารถของบคคลอนเปนผลมาจากการเรยนการสอน

หรอ มวลประสบการณทงปวงทบคคลไดรบจากการเรยนการสอน ท าใหบคคลเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม

ในดานตางๆ ของสมรรถภาพทางสมอง ซงมจดมงหมายเพอเปนการตรวจสอบระดบความสามารถสมองของ

บคคลวาเรยนแลวรอะไรบาง และมความสามารถดานใดมากนอยเทาไร ตลอดจนผลทเกดขนจากการเรยน

การฝกฝนหรอประสบการณตางๆ ทงในโรงเรยน ทบาน และสงแวดลอมอนๆ รวมทงความรสก คานยม

จรยธรรมตางๆ กเปนผลมาจากการฝกฝนดวย

จากความหมายผลสมฤทธทางการเรยน ตามทกลาวมา ผลสมฤทธทางการเรยน จงหมายถง

ความสามารถหรอผลส าเรจทไดรบจากกจกรรมการเรยนการสอนการฝกฝนหรอประสบการณของแตละบคคล

ซงสามารถวดไดจากการทดสอบดวยวธการตางๆ

1.2 ประเภทกำรวดผลสมฤทธทำงกำรเรยน

ปรยทพย บญคง (2546 : 18) ไดจดประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธแบงเปน 4 ระดบ

ดงน

1. ความรความจ าเปนดานค านวณ

2. ความเขาใจ

3. การน าไปใช

4. การวเคราะห

ศรชย นามบร (2550 : 36) ไดจดประเภทของ แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนตาม

หนาทหรอการน าไปใชวดเปน 2 แบบ คอ

1. แบบทดสอบทครสราง (Teacher – Made Test) หมายถง ขอสอบ หรอปญหา

หรอ โจทยคา ถามตาง ๆ ทครสรางขนเพอวดผลขณะทมการเรยนการสอน และสามารถพลกแพลงให

เหมาะสมกบสภาพการณตาง ๆ

2. แบบทดสอบมาตรฐาน (Standardize Test) เปนแบบทดสอบทววฒนาการมา

จาก แบบทดสอบทครสรางและไดผานการทดลองใชตรวจสอบวจย ปรบปรงคณภาพใหดขนจนมความเปน

มาตรฐานทงในแงเวลาทใชการด าเนนการสอน การใหคะแนนและการแปลความ แบบทดสอบทงสองฉบบนน

แบงตามลกษณะขอสอบไดเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ

2.1 แบบอตนย (Subjective Test หรอ Essay Test) เปนแบบทดสอบท

ก าหนดปญหา หรอค าถามใหและใหผตอบแสวงหาความรความเขาใจและความคดตามทโจทยก าหนดภายใน

ระยะเวลาทก าหนดการใชภาษาในการเขยนตอบขนอยกบตวผสอบ แบบทดสอบนสามารถวดไดหลาย ๆ ดาน

ในแตละขอ เชน ความสามารถในดานการใชภาษาความคดเจตคตและอน ๆ

2.2 แบบปรนย (Objective Test) หมายถง แบบทดสอบทมค าตอบไวให

แลว ผสอบ ตองตดสนใจเลอกขอทตองการหรอพจารณาขอความใหวา ถกหรอผอ ไดแกแบบถกผด แบบเตม

ค า หรอตอบสน ๆ และแบบเลอกตอบแบบทดสอบทงสองแบบ ดงกลาว ตางกมขอเดนและขอดอย แตกตาง

กน และไมมกฎตายตววา ตองใชประเภทใดแตควรค านงถงจดประสงคและสภาพการณของการใชในการวจยค

รงนผวจยไดใชแบบทดสอบปรนยชนดเลอกตอบ

ไพโรจน คะเชนทร (2556 :3) ไดจดประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

แบงออกเปน 2 ประเภท คอแบบทดสอบทครสรางขนเอง (Teacher made tests) และแบบทดสอบ

มาตรฐาน (Standardized tests) ซงทง 2 ประเภทจะถามเนอหาเหมอนกน คอถามสงทผเรยนไดรบจากการ

เรยนการสอนซงจดกลมพฤตกรรมได 6 ประเภท คอ ความร ความจ า ความเขาใจ การน าไปใช การวเคราะห

การสงเคราะห และการประเมน

1 แบบทดสอบทครสรางขนเปนแบบทดสอบทครสรางขนเองเพอใชในการทดสอบผเรยนใน

ชนเรยน แบงเปน 2 ประเภท คอ

1.1 แบบทดสอบปรนย (Objective tests) ไดแก แบบถก – ผด (True-false)

แบบจบค (Matching) แบบเตมค าใหสมบรณ (Completion) หรอแบบค าตอบสน (Short answer) และแบบ

เลอกตอบ (Multiple choice)

1.2 แบบอตนย (Essay tests) ไดแก แบบจ ากดค าตอบ (Restricted response

items) และแบบไมจ ากดความตอบ หรอ ตอบอยางเสร (Extended response items)

2 แบบทดสอบมาตรฐาน (Standardized tests) เปนแบบทดสอบทสราง โดยผเชยวชาญทม

ความรในเนอหา และมทกษะการสรางแบบทดสอบ มการวเคราะหหาคณภาพของแบบทดสอบ มค าชแจง

เกยวกบการด าเนนการสอบ การใหคะแนนและการแปลผล มความเปนปรนย (Objective) มความเทยงตรง

(Validity) และความเชอมน (Reliability) แบบทดสอบมาตรฐาน ไดแก California Achievement Test,

Iowa Test of Basic Skills, Standford Achievement Test และ the Metropolitan Achievement

tests เปนตน

สรปไดวา แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบงได 2 ประเภท คอ แบบทดสอบ

มาตรฐาน ซงสรางจากผเชยวชาญดานเนอหาและดานวดผลการศกษา มการหาคณภาพเปนอยางด สวนอก

ประเภทหนง คอแบบทดสอบทครสรางขน เพอใชในการทดสอบในชนเรยน ในการออกแบบทดสอบวด

ผลสมฤทธทางการเรยนค าศพทเพอการสอสาร ผวจยไดเลอกแบบทดสอบทผวจยสรางขน แบบปฏบต ในการ

วดความสามารถในการน าค าศพทไปใชในการสอสารดานการการพดและการเขยน และเลอกแบบทดสอบ

แบบเขยนตอบทจ ากดค าตอบโดยการเลอกตอบจากตวเลอกทก าหนดให ในการวดความรความเขาใจ

ความหมายของค าศพท และการน าค าศพทไปใชในการฟงและการอาน

1.3 หลกกำรวดผลสมฤทธทำงกำรเรยน

มผนยามหลกการผลสมฤทธทางการเรยนไวหลายทาน ดงน

สรพร ทพยคงและพชต ฤทธจรญ. (2545: 135–161)ไดใหลกษณะการวดผลสมฤทธทางการ

เรยนไวดงน

1. ความเทยงตรง เปนแบบทดสอบทสามารถน าไปวดในสงทเราตองการวดไดอยาง

ถกตอง ครบถวน ตรงตามจดประสงคทตองการวด

2. ความเชอมน แบบทดสอบทมความเชอมน คอ สามารถวดไดคงทไมวาจะวดกครง

กตาม เชน ถาน าแบบทดสอบไปวดกบนกเรยนคนเดมคะแนนจากการสอบทงสองครงควรมความสมพนธกนด

เมอสอบไดคะแนนสงในครงแรกกควรไดคะแนนสงในการสอบครงทสอง

3. ความเปนปรนย เปนแบบทดสอบทมค าถามชดเจน เฉพาะเจาะจง ความถกตอง

ตามหลกวชา และเขาใจตรงกน เมอนกเรยนอานค าถามจะเขาใจตรงกน ขอค าถามตองชดเจนอานแลวเขาใจ

ตรงกน

4. การถามลก หมายถง ไมถามเพยงพฤตกรรมขนความรความจ า โดยถามตามต ารา

หรอถามตามทครสอน แตพยายามถามพฤตกรรมขนสงกวาขนความรความจ าไดแก ความเขาใจการน าไปใช

การวเคราะห การสงเคราะหและการประเมนคา

5. ความยากงายพอเหมาะ หมายถง ขอสอบทบอกใหทราบวาขอสอบขอนนมคน

ตอบถกมากหรอตอบถกนอย ถามคนตอบถกมากขอสอบขอนนกงายและถามคนตอบถกนอยขอสอบขอนนก

ยาก ขอสอบทยากเกนความสามารถของนกเรยนจะตอบไดนนกไมมความหมาย เพราะไมสามารถจ าแนก

นกเรยนไดวาใครเกงใครออน ในทางตรงกนขามถาขอสอบงายเกนไปนกเรยนตอบไดหมด กไมสามารถจ าแนก

ไดเชนกน ฉะนนขอสอบทดควรมความยากงายพอเหมาะ ไมยากเกนไปไมงายเกนไป

6. อ านาจจ าแนก หมายถง แบบทดสอบนสามารถแยกนกเรยนไดวาใครเกงใครออน

โดยสามารถจ าแนกนกเรยนออกเปนประเภทๆ ไดทกระดบอยางละเอยดตงแตออนสดจนถงเกงสด

7. ความยตธรรม ค าถามของแบบทดสอบตองไมมชองทางชแนะใหนกเรยนทฉลาด

ใชไหวพรบในการเดาไดถกตองและไมเปดโอกาสใหนกเรยนทเกยจครานซงดต าราอยางคราวๆตอบได และตอง

เปนแบบทดสอบทไมล าเอยงตอกลมใดกลมหนง

ปรยทพย บญคง (2546 :8)กลาววาตวแปรทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนในโรงเรยน

นนไดแก1)พฤตกรรมดานความร ความคด 2)คณลกษณะทางดานจตวทยา และ 3) คณภาพการสอน

แมดดอกซ (Maddox, 1965 : 9 อางถงใน ศรพร สอาดลวน, 2551 : 28) กลาววา

ผลสมฤทธทางการเรยนของแตละบคคลขนอยกบองคประกอบทางสตปญญาและความสามารถทางสมองรอย

ละ 50 – 60 ขนอยกบความพยายามและวธการเรยนทมประสทธภาพรอยละ 30 – 40 และขนอยกบโอกาส

และสงแวดลอมรอยละ 10 – 15

จากการศกษาคนควา สรปไดวามองคประกอบหลายประการทมผลตอผลสมฤทธทางการ

เรยนทงทางตรงและทางออม เชน ความสนใจ สตปญญา เจตคตตอการเรยน ตวครสงคมสงแวดลอมของ

นกเรยน และองคประกอบทส าคญทท า ใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนโดยตรง คอวธการสอนของคร

2. แนวคดเกยวกบกำรพฒนำสอกำรสอน

ในการเรยนการสอนวชาวทยาศาสตรนน การทดลองถอเปนทกษะกระบวนทสาคญซงจะทาให

นกเรยนมความเขาใจไดมากขน ซงเกดจากการไดปฏบตและฝกฝนอยางเปนระบบ (วรพงษ กาแกว, 2548 : 8)

การใชสอการสอนเขามาชวยจะทาใหผเรยนไดรบความร และชวยเสรมประสบการณตามลาดบทจดไวในหนวย

การเรยน ซงการนาสอมาใชมจดมงหมายเพอใหนกเรยนเขาใจไดลกซงมากขนเปนการพฒนาผเรยนใหตรงกบ

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

2.1 ควำมหมำยของสอกำรสอน

การเรยนการสอนในปจจบนเนนการเปดโอกาสใหผเรยนไดเกดการเรยนรหรอศกษาหา

ความรดวยตนเอง ซงสอการเรยนรมความสาคญตอการเรยนรเพมมากขน นกวชาการในวงการเทคโนโลยทาง

การศกษาไดใหคาจากดความของสอการสอนไว เชน

สดใจ เหงาศรไพร (2549) ใหความหมายของหลกการจดทาสอการเรยนการสอนไววาเปนสงทอยในรปของ

วสดอปกรณ หรอวธการทนามาใชในกระบวนการเรยนการสอน โดยทาหนาทบรรลและสงผานขอมลขาวสาร

อนเปนสาระสาคญของการเรยนรไปยงผเรยนเพอกอใหเกดการเรยนรตามวตถประสงคอยางมประสทธภาพ

ทงนอาจมบทบาทในฐานะสงชวยครในการถายทอดผานกระบวนการการเรยนรของผเรยนทงในและนอก

หองเรยน

สมพร จารนฏ (2540 อางใน กนตพฒน คาโย, 2554) กลาวถงสอการเรยนการสอนไววา

เปนสอทนาเสนอสงเรา ซงสอการเรยนการสอนมหลายรปแบบและหลากหลายประเภท เชน หนงสอ

ภาพยนตร เทปเสยง เปนตน การสงและนาเสนอสงเราตองการใชสอทเปนวสดรปแบบใดรปแบบหนงเสมอ

หนงสอคอสอทนาเสนอสงเราเปนตวหนงสอและรปภาพ ภาพยนตร คอสอทเปนแผนฟลมทบรรจสงเราเปน

ภาพเคลอนไหวและเสยงได เปนตน

นอกจากน ยงมค าอนๆ ทมความหมายใกลเคยงกบสอการสอน เปนตนวาสอการเรยน

หมายถง เครองมอตลอดจนเทคนคตางๆ ทจะมาสนบสนนการเรยนการสอน ความสนใจผเรยนรใหเกดการ

เรยนรเกดความเขาใจดขน

ดงนน สอการสอน คอตวกลางในการนาความรความเขาใจไปสผเรยน และทาใหการเรยน

การสอนมความหมายมากยงขนเนองดวยสอการสอนไดชวยจดประสบการณใหแก14 ผเรยนไดใกลเคยงความ

จรง ชวยเพมพนความเขาใจในสงทเรยนไปแลว เพราะสอคอตวกลางทนาสารจากผสงไปยงผรบไดถกตองและ

รวดเรวทสด ซงจะเหนไดวาการใชสอการสอนเปนสงทจาเปนและมผลตอความคงทนในการเรยนรอกดวย

2.2 ควำมหมำยของคอมพวเตอรชวยสอน

บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน (Computer Assisted Instruction) หรอ ซเอไอ (CAI)

จดเปนสอการสอนทสามารถสนองตอความแตกตางในการเรยนรของแตละบคคลไดเปนอยางด ซงมนกวจย

และนกการศกษาทมความรดานคอมพวเตอรชวยสอนไดสรปความหมายไวดงตอไปน

ถนอมพร เลาหจรสแสง (2542 อางใน ยอดชาย ขนสงวาลย, 2553) กลาววา คอมพวเตอร

ชวยสอนหมายถง สอการเรยน การสอนทางคอมพวเตอรรปแบบหนงซงใชความสามารถของคอมพวเตอรใน

การนาสอประสมอนไดแก ขอความ ภาพนง กราฟก แผนภม เพอถายทอดเนอหาบทเรยนหรอองคความรใน

ลกษณะทใกลเคยงกบการสอนจรงในหองเรยนมากทสด เพอดงดดความสนใจและกระตนผเรยนใหเกดความ

ตองการทจะเรยนร ผเรยนเรยนรจากการมปฏสมพนธ หรอการโตตอบพรอมทงการไดรบขอมลยอนกลบ

บญเกอ ควรหาเวช (2543 : 48) กลาววา บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน หมายถง วถทาง

ของการสอนรายบคคล โดยอาศยความสามารถของเครองคอมพวเตอรทจะจดหาประสบการณท ม

ความสมพนธมการแสดงเนอหาตามลาดบทตางกนดวยบทเรยนโปรแกรมทเตรยมไวอยางเหมาะสม

วฒชย ประสารสอย (2547) ไดกลาวถงความหมายของคอมพวเตอรชวยสอนวาคอมพวเตอร

ชวยสอนเปนการจดโปรแกรมเพอการเรยนการสอนโดยใชคอมพวเตอรเปนสอชวยถายโยงเน อหาความรไปส

ผเรยน

นอกจากน Stolurow (1976 : 930) ไดกลาวถงคอมพวเตอรชวยสอนไววาคอมพวเตอรชวย

สอนเปนวธการของการสอนรายบคคลโดยอาศยความสามารถของเครองคอมพวเตอรทจดหาประสบการณทม

ความสมพนธกน มการแสดงเนอหาตามลาดบตางกนดวยบทเรยนโปรแกรมทเตรยมไวอยางเหมาะสมมการใช

สอตางๆซงเปนการสอนรายบคคลอยางแทจรง

จากความหมายดงกลาว สามารถสรปไดวาคอมพวเตอรชวยสอนหมายถงการนาคอมพวเตอรมาเปนเครองมอ

สรางใหเปนโปรแกรมคอมพวเตอรเพอใหผเรยนนาไปเรยนดวยตนเองและเกดการเรยนรในโปรแกรมประกอบ

ไปดวย เนอหาวชา แบบฝกหด แบบทดสอบ ลกษณะของการนาเสนออาจมทงตวหนงสอ ภาพกราฟก

ภาพเคลอนไหว สหรอเสยง เพอดงดดใหผเรยนเกดความสนใจมากยงขน รวมทงการแสดงผลการเรยนใหทราบ

ทนทดวยขอมลยอนกลบ (Feedback) แกผเรยน และยงมการจดลาดบวธการสอนหรอกจกรรมตางๆ เพอให

เหมาะสมกบ15 ผเรยนในแตละคน ทงนจะตองมการวางแผนการในการผลตอยางเปนระบบในการนาเสนอ

เนอหาในรปแบบทแตกตางกน

ปจจบนคอมพวเตอรชวยสอนเขามามบทบาทในการเรยนการสอนมากขน เพราะความ

เจรญกาวหนาของเทคโนโลยตางๆ ไดแก เทคโนโลยมลตมเดย เทคโนโลยดานฮารดแวรและซอฟตแวร

คอมพวเตอร เทคโนโลยการตดตอสอสารขอมลทาใหสามารถผลตคอมพวเตอรชวยสอนและทาการเผยแพร

บทเรยนไดอยางประสทธภาพมากยงขน ซงแนวโนมในอนาคตตอไปอนใกลน เราอาจพบเหนบทเรยน

คอมพวเตอรชวยสอนนาเสนอผานทางเครอขายอนเตอรเนตมากขน ซงเราเรยกวา CAI on Web

การกาวหนาอยางรวดเรวในดานการศกษาบทบาทของเทคโนโลยสารสนเทศสามารถนา

เทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชกบการศกษาในลกษณะตางๆ ไดแก การใชคอมพวเตอรชวยสอน

(Computer Assisted Instruction หรอ CAI) ระบบสอประสม (Multimedia) ระบบสารสนเทศ

(Information System) ระบบฐานขอมล(Database System) ระบบปญญาประดษฐ (Artificial

Intelligence หรอ AI) และระบบ Internet เปนตน ซงจากผลกระทบของความกาวหนาทางดานเทคโนโลย

สารสนเทศ สงผลใหรปแบบหรอวธการจดการศกษาเปลยนแปลงไป

2.3 ทฤษฎเกยวกบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน

คอมพวเตอรชวยสอนนนมความเหมาะสมหลายประการในการนามาใชในดานการเรยน การ

สอนแตอยางไรกดคอมพวเตอรชวยสอนเปนเพยงสอการสอนชนดหนงเทาน นผสอนควร คานงถงปญหาท

อาจจะเกดขนเพราะคอมพวเตอรชวยสอนอาจจะไมสามารถแกไขปญหาการเรยนการสอนไดทงหมดทกปญหา

และทสาคญผสอนควรจะมความรความเขาใจเกยวกบทฤษฎทางจตวทยาการเรยนรทเกยวกบบทเรยน

คอมพวเตอรชวยสอน (พรเทพ เมองแมน, 2544) ไดกลาวถงทฤษฎทางจตวทยาการเรยนรทมอทธพลตอ

แนวคดการออกแบบโปรแกรมหรอบทเรยน คอมพวเตอรชวยสอน ไดแก

ก) ทฤษฎพฤตกรรมนยม (Behaviorism) นกจตวทยาในกลมทมความเชอในทฤษฎ

พฤตกรรมนยมทมเสยงมากไดแก สกนเนอร (B.F.Skinner) โดยนกจตวทยาในกลมนมความเชอทวาการเรยนร

ของมนษยเปนสงทสามารถสงเกตไดจากพฤตกรรมภายนอก และเชอในทฤษฎการวางเงอนไข (Operant

Conditioning) โดยมแนวคดเกยวกบความสมพนธระหวางสงเราและการตอบสนอง (S-R Theory) และการ

ใหการเสรมแรง (Reinforcement) ทฤษฎนเชอวาการเรยนรเกดจากมนษยตอบสนองตอสงเราและพฤตกรรม

การตอบสนองจะเขมขนขนหากไดรบการเสรมแรงทเหมาะสม 16 สกนเนอรไดสรางเครองชวยสอน

(Teaching Machine) ขนและตอมาไดพฒนาเปนบทเรยนแบบโปรแกรมโดยทบทเรยนแบบโปรแกรมของส

กนเนอรจะเปนบทเรยนในลกษณะเชงเสนตรง (Linear) ซงเปนบทเรยนทผเรยนทกคนจะไดรบการเสนอ

เนอหาเรยงตามลาดบตงแตตนจนจบเหมอนกน นอกจากนนจะมคาถามในระหวางการเรยนเนอหาแตละตอน

อยางสมาเสมอใหผเรยนตอบและเมอผเรยนตอบแลวกจะมคาเฉลยพรอมมการเสรมแรง โดยอาจจะเปนการ

เสรมแรงทางบวก เชน คาชมเชย หรอเสรมแรงทางลบ เชน ใหกลบไปศกษาบทเรยนอกครงหรออธบาย

เพมเตม เปนตน

ข) ทฤษฎปญญานยม (Cognitivism) ทฤษฎปญญานยมนมแนวคดทแตกตางจากทฤษฎ

พฤตกรรมนยม โดยทฤษฎนจะเนนในเรองของของแตกตางระหวางบคคล เชอวามนษยมความแตกตางกนทง

ในเรองของความรสกนกคด อารมณ ความสนใจ ความถนด ดงนนในการเรยนรกจะมกระบวนการหรอขนตอน

ทแตกตางกน นกจตวทยาทมชอเสยงในกลมน ไดแก คราวเดอร (Croweder) โดยคราวเดอรไดออกแบบ

บทเรยนของตนเองมากขนโดยเฉพาะอยางยงการมอสระของการเลอกลาดบในการนาเสนอเนอหาบทเรยนทม

ความเหมาะสมกบตนเองผเรยนแตละคนไมจาเปนตองเรยนตามลาดบเหมอนกน เนอหาของบทเรยนจะไดรบ

การนาเสนอโดยขนอยกบความสนใจ ความถนด และความสามารถของผเรยนเปนสาคญ

ค) ทฤษฎโครงสรางความร (Scheme Theory) ทฤษฎโครงสรางความรเปนทฤษฎทอย

ภายใตทฤษฎปญญานยม เพยงแตทฤษฎโครงสรางความรจะเนนในเรองของโครงสรางความร โดยเชอวา

โครงสรางภายในของความรของ มนษยนนมลกษณะทเชอมโยงกนเปนกลมหรอโหนด (Node) การทมนษยจะ

เรยนรอะไรใหมๆนนจะเปนการนาความรใหมๆนนไปเชอมโยงกบกลมความรเปนสงสาคญของการเรยนร ไมม

การเรยนรใดเกดความสาคญของการเรยนรโดยปราศจากการรบร จากการกระตนจากเหตการณหนงๆ ทาให

เกดการรบรและการรบรจะเปนการสรางความหมายโดยการถายโอนความรใหมเขากบความรเดม นอกจากนน

โครงสรางความรจะชวยในการระลก(Recall)ถงสงตางๆทเราเคยเรยนรมาอกดวย

แนวคดทฤษฎโครงสรางความรนสงผลใหการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนใน

ลกษณะของการนาเสนอเนอหาทมลกษณะการเชอมโยงกนไปมาคลายใยแมงมม(Webs) หรอบทเรยนใน

ลกษณะทเรยกวา บทเรยนสอหลายมต (Hypermedia) โดยมการวจยหลายชนสนบสนนกวาการจดระเบยบ

โครงสรางการนาเสนอเนอหาบทเรยนในลกษณะสอหลายมตจะตอบสนองวธการเรยนรของมนษยในความ

พยายามทจะเชอมโยงความรใหมกบความเดมไดเปนอยางด(ถนอมพร ตนพพฒน, 2541 : 55)

ง) ทฤษฎความยดหยนทางปญญา (Cognitive Flexibility Theory) เปนทฤษฎท17

เกดขนใหมเมอไมนานมาน คอ ประมาณตนป ค.ศ. 1990 เปนทฤษฎทพฒนามาจากทฤษฎโครงสรางความร

โดยมความเชอเกยวกบโครงสรางความรเชนกน แตไดศกษาเกยวกบลกษณะโครงสรางขององคความรในสาขา

ตางๆ และไดขอสรปวาความรแตละองคความรนนมโครงสรางทแนชดและสลบซบซอนมากมายแตกตางกนไป

โดยองคความรบางประเภทสาขาวชา เชน คณตศาสตรหรอวทยาศาสตรกายภาพนนจะมลกษณะโครงสรางท

ตายตวไมสลบซบซอนเนองจากมความเปนตรรกะและเปนเหตเปนผลทแนนอน ในขณะทองคความรบาง

ประเภทในสาขาวชา เชน จตวทยาหรอสงคมวทยาจะมลกษณะโครงสรางทสลบซบซอนไมตายตว อยางไรก

ตามในสาขาวชาหนงๆนนมใชวาจะมลกษณะโครงสรางทตายตวหรอสลบซบซอนทงหมดในบางสวนขององค

ความรอาจมโครงสรางทตายตว ในขณะทบางสวนขององคความรกอาจจะมโครงสรางทสลบซบซอนได

แนวความคดตามทฤษฎ ความยดหยนทางปญญานสงผลตอการออกแบบบทเรยน

คอมพวเตอรชวยสอนแบบสอหลายมตดวยเชนกน เพราะการนาเสนอเนอหาในบทเรยนแบบสอหลายมต

สามารถตอบสนองความแตกตางๆ ของโครงสรางองคความรทไมชดเจนหรอสลบซบซอนไดเปนอยางด

ขอดและขอจ ำกดของคอมพวเตอรชวยสอน

ขอดของคอมพวเตอรชวยสอน

การใชคอมพวเตอรชวยสอนมขอดหรอขอไดเปรยบหลายประการเมอเปรยบเทยบกบสอการ

เรยนการสอนประเภทอนๆ (Hannifin & Peck, 1988) ซงสรปไดดงน

1. บทเรยน CAI มการโตตอบปฏสมพนธระหวางผเรยนกบบทเรยนในขณะทเรยนมากกวาสอการ

เรยนการสอนประเภทอนๆ เนองจากใชคอมพวเตอรในการนาเสนอบทเรยน

2. บทเรยน CAI สนบสนนการเรยนแบบรายบคคลไดอยางมประสทธผลผเรยนสามารถเรยนรไดดวย

ตนเองเวลาใดกไดตามตองการ

3. บทเรยน CAI ชวยลดตนทนในดานการจดการเรยนการสอนไดเพราะการเรยนดวย CAI ไมตองใช

ครผสอน เมอสรางบทเรยนแลวการทาซาเพอการเผยแพรใช ตนทนตามากและสามารถใชกบผเรยนไดเปนจาน

วนมากเมอเทยบการสอนโดยใชครผสอน

4. บทเรยน CAI มแรงจงใจใหผเรยนนนสนใจเรยนเพมขน เนองจากบทเรยน CAI ใชคอมพวเตอรเปน

อปกรณในการนาเสนอบทเรยนซงเปนสงแปลกใหม มการปฏสมพนธกบบทเรยนตลอดเวลา ผเรยนไมเบอ

หนาย ทาใหชวยเพมผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนดวย

5. บทเรยน CAI ใหผลยอนกลบ (Feedback) แกผเรยนไดอยางรวดเรว ผเรยนทราบความกาวหนา

ของตนเองไดทนท 18

6. บทเรยน CAI สะดวกตอการตดตามประเมนผลการเรยน โดยมการออกแบบ สรางโปรแกรมให

สามารถเกบขอมลคะแนนหรอผลการเรยนของผเรยนแตละคนไวสามารถนามาวเคราะหเพอประเมนผลได

อยางรวดเรวและถกตองเมอเปรยบเทยบกบครผสอน

7. บทเรยน CAI มเนอหาทคงสภาพแนนอน เนองจากเนอหาของบทเรยน CAI ไดผานการตรวจสอบ

ใหมเนอหาทครอบคลม จดลาดบความสมพนธของเนอหาอยางถกตองมความคงสภาพเหมอนเดมทกครงท

เรยนทาใหเชอมนไดวาผเรยนเมอไดเรยนบทเรยน CAI ทกครงจะไดเรยนเนอหาทคงสภาพเดมไวทกประการ

ตางจากการสอนดวยครผสอนทมโอกาสทการสอนแตละครงของครผสอนในเนอหาเดยวกน อาจมลาดบเนอหา

ไมเหมอนกนหรอขามเนอหาบางสวนไป นอกจากนนผลงานการวจยตางๆ ดาน CAI ผลสรปมแนวโนมวา CAI

สงเสรมใหผลสมฤทธทางการเรยนสงขน

ขอจ ำกดของคอมพวเตอรชวยสอน

แมวาการเรยนดวยคอมพวเตอรชวยสอน จะมขอดหรอขอไดเปรยบสอการสอน ประเภท

อนๆแตกมขอจากดหลายประการเชนกน(ดจแข นาคใหญ, 2539 อางใน วชระ เยยระยงค, 2549) สรปไดดงน

1. ถงแมขณะนราคาเครองคอมพวเตอรและคาใชจายตางๆเกยวกบคอมพวเตอรจะลดลงมากแลวก

ตาม แตการทจะนาคอมพวเตอรมาใชในวงการศกษาในบางสถานศกษานนจาเปนตองมการพจารณากนอยาง

รอบคอบเพอใหคมกบคาใชจายตลอดจนการดแลรกษาดวย

2. การออกแบบโปรแกรมคอมพวเตอรเพอใชในการเรยนการสอนนนนบวายงมนอยเมอเทยบกบการ

สอนออกแบบโปรแกรมเพอใชในวงการดานอนๆ ทาใหโปรแกรมบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนมจานวนและ

ขอบเขตจากดทนามาใชเรยนในวชาตางๆ

3. ในขณะนยงขาดอปกรณทไดคณภาพมาตรฐานระดบเดยวกนเพอใหสามารถใชไดกบเครอง

คอมพวเตอรตางระบบกน เปนตนวาซอรฟแวรทผลตขนมาใชกบเครองคอมพวเตอรระบบของ IBM ไมสามารถ

ใชกบเครองคอมพวเตอรระบบของ Macintosh ได

4. การทจะใหผสอนเปนผออกแบบโปรแกรมบทเรยนเองนน นบวาเปนงานทตองอาศยเวลา

สตปญญา และความสามารถเปนอยางยง ทาใหเปนการเพมภาระของผสอนใหมมากยงขน

5. ในประเทศไทยความรดานคอมพวเตอรของบคลากรดานการศกษาตลอดจนโปรแกรมเมอรทจะ

สรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนยงขาดแคลนการพฒนาโปรแกรมตางๆมงไปทธรกจมากกวาการศกษา

6. ผเรยนบางคนโดยเฉพาะอยางยงผเรยนทเปนผใหญอาจจะไมคอยชอบโปรแกรมทเรยนตามขนตอน

ทาใหเปนอปสรรคในการเรยนรได 19

7. เนอหาในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนถกจากดเนอหาอยเฉพาะทมในบทเรยนเทานน ในขณะ

เรยนจะไมสามารถเพมหรอขยายเนอหาเพมเตมไดเหมอนกบการเรยนการสอนในชนเรยนโดยครผสอน

3. ทฤษฎกำรเรยนร

มผใหแนวคดและทฤษฎการเรยนรไวดงน

เพยเจต (ทศนา แขมมณ, 2545 : 64) ไดศกษาเกยวกบพฒนาการทางดานความคดของ

เดกวามขนตอนหรอกระบวนการอยางไร เขาอธบายวา การเรยนรของเดกเปนไปตามพฒนาการทาง

สตปญญาเขาเชอวาพฒนาการทางสตปญญาของมนษยพฒนาขนเปนล าดบ 4 ขน โดยแตละขนแตกตางกน

ตามกนในกลมคน และอายทกลมคนเขาสแตละขนจะแตกตางกนไปตามลกษณะทางพนธกรรมและ

สงแวดลอม ล าดบขนทงสของเพยเจตมสาระสรปไดดงน

1. พฒนาการทางสตปญญาของบคคลเปนไปตามวยตาง ๆ ตามล าดบขน คอ 1.1 ขนรบรดวยประสาทสมผส เปนขนพฒนาการในชวงอาย 0 – 2 ป ความคดของเดก

วยนขนกบการรบรและการกระท า เดกยดตวเองเปนศนยกลางและยงไมสามารถเขาใจความคดเหนของผอน

1.2 ขนกอนปฏบตการคด เปนพฒนาการในชวงอาย 2 – 7 ป ความคดของเดกวยนยง

ขนอยกบการรบรเปนสวนใหญยงไมสามารถใชเหตผลอยางลกซง แตสามารถเรยนรและใชสญลกษณได การ

ใชภาษาแบงเปนขนยอย ๆ 2 ขน คอ ขนกอนเกดความคดรวบยอด เปนพฒนาการในชวงอาย 2 – 4 ป และ

ขนการคดดวยความเขาใจของตนเอง เปนพฒนาการในชวงอาย 4 – 7 ป

1.3 ขนการคดแบบรปธรรม เปนพฒนาการในชวงอาย 7 – 11 ป เปนขนทการคดของ

เดกไมขนกบการรบรจากรปรางเทานน เดกสามารถสรางภาพในใจและสามารถคดยอนกลบได และมความ

เขาใจเกยวกบความสมพนธของตวเลขและสงตาง ๆ ไดมากขน

1.4 ขนการคดแบบนามธรรม เปนขนการพฒนาในชวงอาย 11 – 15 ป เดกสามารถคด

สงทเปนนามธรรมได และสามารถคดตงสมมตฐานและใชกระบวนการทางวทยาศาสตรได

ทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจตทง 4 ขน มประโยชนตอการศกษามาก

เนองจากกลาวถงขอเทจจรงวา วธคด ภาษา ปฏกรยาและพฤตกรรมของเดกแตกตางจากของผใหญ ทงใน

เชงปรมาณและคณภาพ ดงนน การจดการศกษาใหเดกจงตองมรปแบบทแตกตางจากของผใหญ และสงทม

ความหมายมากทนกการศกษาไดรบจากงานของเพยเจต คอ แนวคดทวาเดกทมอายนอย ๆ จะเรยนไดดทสด

จากกจกรรมทใชสอรปธรรม (อมพร มาคะนอง , 2546 : 1) หากแนวคดนถกน าไปใชในหองเรยน ผสอน

จะตองเปนผจดสงแวดลอมในการเรยนรและแนะน าผเรยนมากกวาเปนผสอนโดยตรง ตามทฤษฎของเพยเจต

เมอเดกโตขนและเขาสล าดบขนทสงกวา เดกจะตองการการเรยนรจากกจกรรมลดลง เนองจากพฒนาการ

ของสตปญญาทซบซอนและทนสมยขน แตมไดหมายความวาเดกจะไมตองการท ากจกรรมเลย การเร ยนร

โดยการท ากจกรรมยงคงอยในทกล าดบขนของการพฒนา นอกจากนเพยเจตยงเนนวาปฏสมพนธระหวาง

ผเรยนกบผเรยนมบทบาทเปนอยางมากตอการพฒนาสตปญญา ทงในเชงปรมาณและคณภาพ การใหผเรยน

ไดคด พดอภปราย แลกเปลยนความคดเหน และประเมนความคดของตนเองและผอนจะชวยใหผเรยน

เขาใจตนเองและผอนไดดขน เพยเจตเรยกกระบวนการนวา การกระจายความคด ซงเปนความสามารถของ

เดกทจะตองไดรบการพฒนาใหเปนไปตามล าดบขน เพอพจารณาสงตาง ๆ จากมมมองของผอน ซง

ประเดนน การศกษาจะเขามามบทบาทส าคญในการจดสภาพแวดลอมในหองเรยนเพอสงเสรมความสามารถ

ของการเรยนรของผเรยน

2. ภาษาและกระบวนการคดของเดกแตกตางจากผใหญ

3. กระบวนการทางสตปญญาม 3 ลกษณะคอ การซมซบหรอการดดซมเปนกระบวนการทางสมอง

ในการรบประสบการณ เรองราวและขอมลตาง ๆ เขามาสะสมเกบไวเพอใชประโยชนตอไป การปรบและ

จดระบบเปนกระบวนการทางสมองในการปรบประสบการณเดมและประสบการณใหมใหเขากนเปนระบบ

หรอเครอขายทางปญญาทตนสามารถเขาใจไดเกดเปนโครงสรางทางปญญาใหมขน การเกดความสมดลเปน

กระบวนการทเกดขนจากขนของการปรบ หากการปรบเปนไปอยางผสมผสานกลมกลนกจะกอใหเกดสภาพท

มความสมดลขน หากบคคลไมสามารถปรบประสบการณใหมและประสบการณเดมใหเขากนไดกจะเกดภาวะ

ความไมสมดลขน ซงกอใหเกดความขดแยงทางปญญาขนในตวบคคล

ดนส เปนนกคณตศาสตรผมชอเสยงเปนทรจกในประเทศออสเตรเลย องกฤษ แคนนาดา

และสหรฐอเมรกา ดนสมความสนใจในทฤษฎพฒนาการของเพยเจต และไดเสนอแนวคดวา การสอน

คณตศาสตรควรเนนใหนกเรยนไดท ากจกรรมทครจดขนใหมากทสด ยงกจกรรมเพมขนเทาใดประสบการณ

ทางคณตศาสตรกเพมมากขนเทานน และดนสเหนวาสงทมอทธพลตอการสอนคณตศาสตรมหลาย

องคประกอบ (สมทรง สวพานช, 2546) ดงน

1. ล าดบขนการสอน เปนสงทมความส าคญอยางยงในการสอน

2. การแสดงความคด ตองใชหลายวธและหลาย ๆ รปแบบเพอใหนกเรยนเกดความคดรวบยอด

3. การท าใหเกดความคดได จะตองใหอยในรปตอไปนตามล าดบ

4. ความพรอมทางวฒภาวะ สขภาพ ประสบการณเดม ความสนใจ ความถนด เวลา เหตการณ

สถานท บรรยากาศ และสมาธ

5. การไดมโอกาสฝกฝนบอย ๆ

6. การเสรมแรงทเหมาะสมและเพยงพอ ไมวาจะเปนทางวาจาหรอทาทาง

7. การรจกใชวธการและสอการเรยนทเหมาะสมและคมคา

4. หลกสตรแกนกลำงกำรศกษำขนพนฐำน พ.ศ.2551

4.1 วสยทศน

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนทกคน ซงเปนก าลงของชาตให

เปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยด

มนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความรและทกษะพนฐาน

รวมทงเจตคตทจ าเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพและการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปน

ส าคญบนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ

4.2 หลกกำร

4.2.1 เปนหลกสตรการศกษาเพอความเปนเอกภาพของชาต มจดหมายและมาตรฐานการเรยนร

เปนเปาหมายส าหรบพฒนาเดกและเยาวชนใหมความร ทกษะ เจตคต และคณธรรมบนพนฐานของความเปน

ไทยควบคกบความเปนสากล

4.2.2 เปนหลกสตรการศกษาเพอปวงชน ทประชาชนทกคนมโอกาสไดรบการศกษาอยาง

เสมอภาค และมคณภาพ

4.2.3 เปนหลกสตรการศกษาทสนองการกระจายอ านาจ ใหสงคมมสวนรวมในการจด

การศกษา ใหสอดคลองกบสภาพและความตองการของทองถน

4.2.4 เปนหลกสตรการศกษาทมโครงสรางยดหยนทงดานสาระการเรยนร เวลาและ

การจดการเรยนร

4.2.5 เปนหลกสตรการศกษาทเนนผเรยนเปนส าคญ

4.2.6 เปนหลกสตรการศกษาส าหรบการศกษาในระบบ นอกระบบและตามอธยาศย

ครอบคลมทกกลมเปาหมาย สามารถเทยบโอนผลการเรยนร และประสบการณ

4.3 จดหมำย

มงพฒนาผเรยนใหเปนคนด มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอ และประกอบอาชพ

ได โดยก าหนดเปนจดหมายเพอใหเกดกบผเรยนเมอจบการศกษาขนพนฐาน ดงน

4.3.1 มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนยและปฏบตตน

ตามหลกธรรมของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

4.3.2 มความรความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลย

และมทกษะชวต

4.3.3 มสขภาพกายและสขภาพจตทด มสขนสย และรกการออกก าลงกาย

4.3.4 มความรกชาต มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและพลโลก ยดมนในวถ

ชวตและการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข

2.3.5 มจตส านกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนา

สงแวดลอม มจตสาธารณะทมงท าประโยชนและสรางสงทดงามในสงคม และอยรวมกนในสงคมอยางม

ความสข

4.4 สมรรถนะส ำคญของผเรยน

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงใหผเรยนเกดสมรรถนะส าคญ 5 ประการ

ดงน

4.4.1 ความสามารถในการสอสาร เปนความสามารถทใชในการรบสารและสงสาร ม

วฒนธรรมในการใชภาษาถายทอดความคด ความร ความเขาใจ ความรสก และทศนะของตนเองเพอ

แลกเปลยนขอมลขาวสารและประสบการณอนจะเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและสงคมรวมทงการ

เจรจาตอรองเพอขจดและลดปญหาความขดแยงตางๆ การเลอกรบหรอไมรบขอมลขาวสารดวยหลกเหตผล

และความถกตอง ตลอดจนการเลอกใชวธการสอสาร ทมประสทธภาพโดยค านงถงผลกระทบทมตอตนเองและ

สงคม

4.4.2 ความสามารถในการคด เปนความสามารถในการคดวเคราะห คดสงเคราะห

การคดอยางสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณ และการคดเปนระบบ เพอน าไปสการสรางองคความรหรอ

สารสนเทศเพอการตดสนใจเกยวกบตนเองและสงคมไดอยางเหมาะสม

4.4.3 ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถในการแกปญหาและอปสรรค

ตางๆ ทเผชญไดอยางถกตองเหมาะสมบนพนฐานของหลกเหตผล คณธรรมและขอมลสารสนเทศ เขาใจ

ความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณตางๆ ในสงคม แสวงหาความร ประยกตความรมาใชในการ

ปองกน แกไขปญหา และมการตดสนใจทมประสทธภาพ โดยค านงถงผลกระทบทเกดขนตอตนเอง สงคมและ

สงแวดลอม

4.4.4 ความสามารถในการใชทกษะชวต เปนความสามารถในการน ากระบวนการตางๆ

ไปใชในการด าเนนชวตประจ าวน การเรยนรดวยตนเอง การเรยนรอยางตอเนอง การท างาน และการอย

รวมกนในสงคมดวยการสรางเสรมความสมพนธอนดระหวางบคคล การจดการปญหาและความขดแยงตางๆ

อยางเหมาะสม การปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคมและสภาพแวดลอม และการรจกหลกเลยง

พฤตกรรมไมพงประสงคทสงผลกระทบตอตนเองและผอน

4.4.5 ความสามารถในการใชเทคโนโลย เปนความสามารถในการเลอก และใช

เทคโนโลยดานตางๆ และมทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย เพอการพฒนาตนเองและสงคม ในดานการเรยนร

การสอสาร การท างาน การแกปญหาอยางสรางสรรค ถกตอง เหมาะสม และมคณธรรม

4.5 คณลกษณะอนพงประสงค

มงพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงค เพอใหสามารถอยรวมกบผอนใน

สงคมไดอยางมความสข ในฐานะเปนพลเมองไทยและพลโลก ดงน

4.5.1 รกชาต ศาสน กษตรย

4.5.2 ซอสตยสจรต

4.5.3 มวนย

4.5.4 ใฝเรยนร

4.5.5 อยอยางพอเพยง

4.5.6 มงมนในการท างาน

4.5.8 รกความเปนไทย

4.5.9 มจตสาธารณะ

4.6 โครงสรำงหลกสตรสถำนศกษำ

โครงสรางหลกสตรสถานศกษา ประกอบดวยโครงสรางเวลาเรยน และโครงสราง

หลกสตรชนป

4.7 สำระของหลกสตร

4.7.1 มาตรฐานการเรยนร

การพฒนาผเรยนใหเกดความสมดล ตองค านงหลกพฒนาการทางสมองและ

พหปญญา หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 จงก าหนดใหผเรยน ไดเรยนร 8 กลม

สาระการเรยนร ดงน

1) ภาษาไทย

2) คณตศาสตร

3) วทยาศาสตร

4) สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

5) สขศกษาและพลศกษา

6) ศลปะ

7) การงานอาชพและเทคโนโลย

8) ภาษาตางประเทศ

ในแตละกลมสาระการเรยนรไดก าหนดเปาหมายการเรยนร เปนเปาหมายส าคญ

ของการพฒนาคณภาพผเรยน มาตรฐานการเรยนร ระบสงทผเรยนพงรและปฏบตได มคณธรรมจรยธรรม

และคานยมทพงประสงค ทตองการใหเกดแกผเรยนเมอจบการศกษาขนพนฐานนอกจากนน มาตรฐานการ

เรยนร ยงเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนพฒนาการศกษาทงระบบเพราะมาตรฐานการเรยนรจะสะทอนให

ทราบวาตองการอะไร ตองสอนอะไร จะสอนอยางไรและประเมนอยางไร รวมทงเปนเครองมอในการ

ตรวจสอบเพอการประกนคณภาพการศกษา โดยใชระบบการประเมนคณภาพภายใน และการประเมน

คณภาพภายนอก ซงรวมถงการทดสอบระดบเขตพนทการศกษาและการทดสอบระดบชาต ระบบการ

ตรวจสอบเพอประกนคณภาพดงกลาว เปนสงส าคญทชวยสะทอนภาพการจดการศกษา วาสามารถพฒนา

ผเรยนใหมคณภาพตามทมาตรฐานการเรยนรก าหนดเพยงใด

4.7.2 ตวชวด

ตวชวดระบสงทนกเร ยนพงรและปฏบตได รวมทงคณลกษณะของผเรยนในแตละ

ระดบชนซงสะทอนถงมาตรฐานการเรยนร มความเฉพาะเจาะจงและมความเปนรปธรรมน าไปใชใน

การก าหนดเนอหา จดท าหนวยการเรยนร จดการเรยนการสอน และเปนเกณฑส าคญส าหรบการวดประเมนผล

เพอตรวจสอบคณภาพผเรยน

ตวชวดชนป เปนเปาหมายในการพฒนาผเรยนแตละชนปในระดบการศกษา

ภาคบงคบ (ประถมศกษาปท 1 – มธยมศกษาปท 3)

ตวชวดชวงชน เปนเปาหมายในการพฒนาผเรยนในระดบมธยมศกษาตอนปลาย

(มธยมศกษาปท 4- 6)

หลกสตรไดมการก าหนดรหสก ากบมาตรฐานการเรยนรและตวชวด เพอความเขาใจและให

สอสารตรงกน ดงน ว 1.1 ป. 1/2

ป.1/2 ตวชวดชนประถมศกษาปท 1 ขอท 2

1.1 สาระท 1 มาตรฐานขอท 1

ว กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร

4.7.3 กจกรรมพฒนาผเรยน

กจกรรมพฒนาผเรยน มงใหผเรยนไดพฒนาตนเองตามศกยภาพ พฒนาอยางรอบ

ดานเพอความเปนมนษยทสมบรณ ทงรางกาย สตปญญา อารมณ และสงคม เสรมสรางใหเปนผมศลธรรม

จรยธรรม มระเบยบวนย ปลกฝงและสรางจตส านกของการประโยชนเพอสงคม สามารถจดการตนเองได และ

อยรวมกบผอนอยางมความสข กจกรรมพฒนาผเรยน แบงเปน 3 ลกษณะดงน

1) กจกรรมแนะแนว

2) กจกรรมนกเรยน ประกอบดวย

(1) กจกรรมลกเสอ - ยวกาชาด

(2) กจกรรมชมนม

3) กจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน

4.7.4 การจดการเรยนร

การจดการเรยนรเปนกระบวนการส าคญในการน าหลกสตรสการปฏบต มมาตรฐานการ

เรยนร สมรรถนะส าคญของผเรยนและคณลกษณะอนพงประสงค เปนเปาหมายส าคญส าหรบพฒนาเดกและ

เยาวชน

ผสอนตองพยายามคดสรรกระบวนการเรยนร จดการเรยนร เพอพฒนาผเรยนใหม

คณภาพตามมาตรฐานการเรยนทง 8 กลมสาระการเรยนร รวมทงปลกฝงเสรมสรางคณลกษณะอนพงประสงค

พฒนาทกษะตางๆ อนเปนสมรรถนะทตองการใหเกดแกผเรยน

4.7.5 สอการเรยนร

สอการเรยนรเปนเครองมอสงเสรมสนบสนนการจดการกระบวนการเรยนร ใหผเรยนเขาถง

ความร ทกษะกระบวนการ และคณลกษณะตามมาตรฐานการเรยนรของหลกสตรไดอยางมประสทธภาพ สอ

การเรยนรมหลากหลายประเภท ทงสอธรรมชาต สอสงพมพ สอเทคโนโลย และเครอขายการเรยนรตางๆ ทม

ในทองถน การเลอกใชสอควรเลอกใหมความเหมาะสมกบระดบพฒนาการ และลลาการเรยนรทหลากหลาย

ของผเรยน

4.7.6 การวดและประเมนผล

การวดและประเมนผลการเรยนรของผเรยนตองอยบนพนฐาน 2 ประการคอ การ

ประเมนเพอพฒนาผเรยนและเพอตดสนผลการเรยน ในการพฒนาคณภาพการเรยนรของผเรยนใหประสบ

ผลส าเรจนน ผเรยนจะตองไดรบการพฒนาและประเมนตามตวชวดเพอใหบรรลตามมาตรฐานการเรยนร

สะทอนสมรรถนะส าคญและคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน ซงเปนเปาหมายหลกในการวดและ

ประเมนผลการเรยนรทกระดบไมวาจะเปนระดบชนเรยน ระดบสถานศกษา ระดบเขตพนทการศกษา และ

ระดบชาต การวดและประเมนผลการเรยนรเปนกระบวนการพฒนาคณภาพผเรยน โดยใชผลการประเมนเปน

ขอมลและสารสนเทศทแสดงพฒนาการ ความกาวหนา และความส าเรจทางการเรยนของผเรยน ตลอดจน

ขอมลทเปนประโยชนตอการสงเสรมใหผเรยนเกดการพฒนาและเรยนรอยางเตมศกยภาพ

การวดและประเมนผลการเรยนร แบงออกเปน 4 ระดบ ไดแก ระดบชนเรยน

ระดบสถานศกษา ระดบเขตพนทการศกษาและระดบชาต (กระทรวงศกษาธการ, 2551)

4.8 สำระและมำตรฐำนกำรเรยนรคณตศำสตร

สำระท ๑ จ ำนวนและกำรด ำเนนกำร

มาตรฐาน ค ๑.๑ เขาใจถงความหลากหลายของการแสดงจ านวนและการใชจ านวน

ในชวตจรง

มาตรฐาน ค ๑.๒ เขาใจถงผลทเกดขนจากการด าเนนการของจ านวนและ

ความสมพนธระหวางการด าเนนการตาง ๆ และสามารถใชการด าเนนการในการแกปญหา

มาตรฐาน ค ๑.๓ ใชการประมาณคาในการค านวณและแกปญหา

มาตรฐาน ค ๑.๔ เขาใจระบบจ านวนและน าสมบตเกยวกบจ านวนไปใช

สำระท ๒ กำรวด

มาตรฐาน ค ๒.๑ เขาใจพนฐานเกยวกบการวด วดและคาดคะเนขนาดของสงท

ตองการวด

มาตรฐาน ค ๒.๒ แกปญหาเกยวกบการวด

สำระท ๓ เรขำคณต

มาตรฐาน ค ๓.๑ อธบายและวเคราะหรปเรขาคณตสองมตและสามมต

มาตรฐาน ค ๓.๒ ใชการนกภาพ (visualization) ใชเหตผลเกยวกบปรภม

(spatial reasoning)และใชแบบจ าลองทางเรขาคณต (geometric model) ในการแกปญหา

สำระท ๔ พชคณต

มาตรฐาน ค ๔.๑ เขาใจและวเคราะหแบบรป (pattern) ความสมพนธ และ

ฟงกชน

มาตรฐาน ค ๔.๒ ใชนพจน สมการ อสมการ กราฟ และตวแบบเชงคณตศาสตร

(mathematical model) อน ๆ แทนสถานการณตาง ๆ ตลอดจนแปลความหมาย และน าไปใชแกปญหา

สำระท ๕ กำรวเครำะหขอมลและควำมนำจะเปน

มาตรฐาน ค ๕.๑ เขาใจและใชวธการทางสถตในการวเคราะหขอมล

มาตรฐาน ค ๕.๒ ใชวธการทางสถตและความรเกยวกบความนาจะเปนในการ

คาดการณไดอยางสมเหตสมผล

มาตรฐาน ค ๕.๓ ใชความรเกยวกบสถตและความนาจะเปนชวยในการตดสนใจ

และแกปญหา

สำระท ๖ ทกษะและกระบวนกำรทำงคณตศำสตร

มาตรฐาน ค ๖.๑ มความสามารถในการแกปญหา การใหเหตผล การ

สอสาร การสอความหมายทางคณตศาสตรและการน าเสนอ การเชอมโยงความรตาง ๆ ทาง คณตศาสตรและเชอมโยงคณตศาสตรกบศาสตรอน ๆ และมความคดรเรมสรางสรรค

5 กำรออกแบบและสรำงบทเรยนคอมพวเตอร

ศกดา ไชยกจภญโญ (2537 อางใน ยอดชาย ขนสงวาลย, 2553) กลาววา การสรางโปรแกรม

คอมพวเตอรชวยสอนจะตองคานงถงวตถประสงคทางการศกษาซงประกอบดวย 3 หมวดคอ พทธพสย เจตคต

พสยและทกษะพสยโดยโปรแกรมคอมพวเตอรชวยสอนสวนใหญสรางเนนไปทางพทธพสยเปนสาคญ คอมงให

ผเรยนมความรความเขาใจนาไปใชวเคราะห สงเคราะหและประเมนผลไดซงจะเนนสวนใดขนอยกบครผสราง

บทเรยน ในการออกแบบและพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนน กลาววาจะตองมบคลากรดานตางๆทม

หนาทและมสวนเกยวของในการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร ดงน

ผเชยวชาญดานหลกสตร บคลากรฝายนจะทาหนาทออกแบบหลกสตร พฒนาหลกสตร กาหนด

ทศทางกจกรรมของการเรยนและการสอน กาหนดขอบขาย รายละเอยดและคาอธบายราชวชาตลอดจน

วธการประเมนผล

ผชานาญการดานเนอหาวชา (ผสอน) ทาหนาทเปนผเชยวชาญในการเสนอ เนอหาและวธการเสนอ

เนอหาจะเปนผกาหนดรายการของเนอหาทจะสอน ความสมพนธ ความเกยวดองของเนอหา การลาดบความ

ยากงายของเนอหา กาหนดความตอเนองของเนอหากาหนดวธการสอนและการเสนอบทเรยน การออกแบบ

และสรางบทเรยน ตลอดจนการวดและประเมนผล เปนตน

ผเชยวชาญดานสอการสอนและวสดการศกษาทาหนาทในการออกแบบทางดานรปแบบทรงกราฟก

และการจด Layout จดสอการเรยนการสอนทจะชวยทาใหบทเรยนนาสนใจมากขน

ผเชยวชาญดานระบบโปรแกรมหรอผเขยนโปรแกรมเปนผออกแบบ สรางและพฒนาบทเรยน CAI

จะตองอาศยความชานาญการและมประสบการณในดานการเขยนโปรแกรมเปนอยางด อาจจะสรางบทเรยน

ดวยระบบโปรแกรมสรางบทเรยน (Authoring System) หรอการเขยนดวยโปรแกรมภาษาคอมพวเตอร

(Computer Programming) เปนตน

ในดานการออกแบบการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน อาจจะแบงขนตอนการออกแบบและพฒนาได

ดงน

1. การวเคราะหเนอหาบทเรยน (Content Analysis) ซงเนอหาบทเรยนไดมาจากการศกษาและ

วเคราะหรายวชา เนอหาของหลกสตร รวมถงแผนการเรยนการสอน องคประกอบทควรพจารณาในการน

ไดแก เนอหา (Content) จดมงหมาย (Object) วธการน าเสนอหรอวธสอน

2. การออกแบบบทเรยน การออกแบบและพฒนาบทเรยนนนจะ ประกอบดวยกจกรรมตามขนตอน

ตอไปน

2.1 การจดเนอหา ไดแก บทนา ระดบของบทเรยน ลาดบความสาคญ ความตอเนองของ

เนอหาแตละบลอกหรอเฟรม ความยากงายของเนอหา

2.2 ความสมพนธการเชอมโยงของบทเรยนแสดงการปฏสมพนธของเฟรมตางๆ ของบทเรยน

แสดงสาขาแตกขยายการเลอนไหลของวธการนาเสนอบทเรยน

2.3 การออกแบบจอภาพและแสดงผลบทนาและวธการใชโปรแกรม ส แสง ภาพ และ

กราฟก ตวอกษร การแสดงผลบนจอภาพและเครองพมพหลงจากการกาหนดผงงานแสดงความสมพนธและ

ปฏสมพนธของเนอหา ขนตอนตอไปเปนการออกแบบการนาเสนอหรอแสดงเนอหาและแสดงภาพบนจอภาพ

เปนตนวาการจดตาแหนงและขนาดของเนอหาการออกแบบและแสดงภาพบนจอ การแสดงขอความวธการใช

บทเรยน การออกแบบเฟรมตางๆของบทเรยนและการนาเสนอ

2.4 การวดและประเมนผล เชน แบบจบค เตมคา เลอกคาตอบ

2.5 การสรางบทเรยน ระบบการสรางโปรแกรมบทเรยนในทน อาจแบงออกไดเปน

2.5.1 แบบการใชโปรแกรมสรางบทเรยน (Authoring System) ระบบนจะเขยน

และพฒนาดวยผชานาญการและผเชยวชาญการเขยนโปรแกรม ระบบโปรแกรมสรางบทเรยนนออกแบบไวสา

หรบการสรางบทเรยนชวยสอนหรอ CAI โดยเฉพาะ ดงนนการใชงานจงงายและสะดวกตอครและผสอนทไมม

ทกษะทางดานการเขยนโปรแกรม

2.5.2 แบบการใชโปรแกรมภาษาคอมพวเตอร เชน ภาษาซ ปาสคาล ในการสราง

และพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ระบบนจะอยในวงการของนกคอมพวเตอรเปนสวนใหญ เนองจาก

การสรางบทเรยนดวยการใชโปรแกรมภาษาคอมพวเตอรเขยน ตองอาศยความชานาญการและประสบการณ

ในการเขยนโปรแกรมเปนอยางมาก

2.5.3 การใชงานบทเรยน ในการใชงานบทเรยนจะเกยวของกบผเรยนและผสอน

โดยตรง สวนนจะเปนการจดเตรยมบทเรยนและกจกรรมตาง ๆ ไวสาหรบการเรยนการสอน ดงเชน การ

ทดสอบ (Testing) และประเมนผล (Evaluation) แบบฝกฝนและการทาแบบฝกหด การสอนเสรมความรและ

ทกษะ การแกปญหาและจาลองสถานการณ เปนตน

2.5.4 การจดขอมลการเรยนการสอน(Computer Management Instruction /

CMI) ในสวนนจดวาไดขอมลมาจาก 2 สวน คอ จาก CBE (Computer Base Education) และ CAI จะเปนท

รวบรวมและจดเตรยมขอมลทเกยวของกบการเรยนการสอนทงผเรยนและผสอน ผบรหารและผสอนจะใช

ขอมลสวนนในการบรหารงาน การตรวจสอบและการตดสนใจเกยวกบ ความกาวหนาในการเรยนรของผเรยน

ไดเปนอยางด

กระบวนการออกแบบและการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน ไววามขนตอนการพฒนาไดดงน

ขนท 1 การออกแบบบทเรยน (Courseware Designing)

ขนท 2 การสราง Storyboard ของบทเรยน

ขนท 3 การสรางบทเรยน (Courseware Construction)

ขนท 4 การตรวจสอบและประเมนผลกอนนาไปใชงาน

โดยมรายละเอยดของแตละขนตอน ดงน

ขนท 1 การออกแบบและพฒนาบทเรยนประกอบกจกรรม ประกอบดวยขนตอน

ก) การวเคราะหหลกสตรและเนอหา (Course Analysis)

ข) การกาหนดวตถประสงคบทเรยน (Tutorial Objectives)

ค) การวเคราะหเนอหาและกจกรรม (Content and Activities Analysis)

ง) การกาหนดขอบขายบทเรยน

จ) การกาหนดวธการนาเสนอ (Pedagogy/Scenario)

ขนท 2 การสราง Storyboard ของบทเรยน

Storyboard หมายถง เรองราวของบทเรยนทประกอบดวยเนอหาทแบงเปนเฟรม ตาม

วตถประสงคและการนาเสนอโดยรางเปนแตละเฟรมยอยเรยงตามลาดบตงแตเฟรมท 1 จนถงเฟรมสดทายของ

แตละหวขอยอย นอกจากนแลว Storyboard ยงจะตองระบภาพทใชในแตละเฟรมพรอมเงอนไขตางๆ ท

เกยวของ เชน ลกษณะของภาพ เสยงประกอบ ความสมพนธของเฟรมเนอหากบเฟรมตางๆ ของบทเรยนใน

ลกษณะบทสครปตของภาพยนตร เพยงแต Storyboard จะมเงอนไขประกอบอนๆโดยยดหลกการและ

แนวทางตามขนท 2 ทไดจากการวเคราะห Courseware Designing มาแลว

Storyboard จะใชเปนแนวทางการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนตอไป ดงนนการสราง

Storyboardทละเอยดและสมบรณมากขนเทาใดจะทาใหการสรางบทเรยนดวย Authoring System เปน

ระบบมากขนเทานนโดยเฉพาะอยางยงกลมทเขยน Storyboard เปนคนละกลมกบกลมทสรางบทเรยน

(Courseware Construction)

ขนท 3 การสรางบทเรยน (Courseware Construction)

การสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนนบวามความส าคญประการหนง เนองจากเปน

ขนตอนหนงทจะไดเปนผลงานออกมาภายหลงทไดทาตามขนตอนตางๆแลวในขนนจะดาเนนการตาม

Storyboard ทวางไวทงหมด นบตงแตการออกแบบเฟรมเปลาหนาจอ การกาหนดสทจะใชงานจรง รปแบบ

ของอกษรทจะใช ขนาดของตวอกษร สพน และสของตวอกษร

ขนท 4 การตรวจสอบและประเมนผลกอนนาไปใชงาน

ในขนสดทายของการนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไปใชงาน จาเปนอยางยงทจะตองผาน

กระบวนการตรวจสอบและการประเมนผลบทเรยน (Courseware Testing and Evaluation)เสยกอนเพอ

ประเมนผลในขนแรกของตวบทเรยน CAI วามคณภาพอยางไรซงมขอพจารณา ดงน

การตรวจสอบ ในการตรวจสอบนนตองทาตลอดเวลา หมายความถงการตรวจสอบในแตละ

ขนตอนของการออกแบบบทเรยน

การตรวจสอบการใชงานบทเรยนโปรแกรมบทเรยน CAI จ าเปนตองมการทดสอบบทเรยน

กอนจะนาไปใชงาน เพอตรวจสอบความถกตองในการใชงานของบทเรยน

การประเมนผลบทเรยนมจดประสงคเพอการประเมนผลตวบทเรยน CAI และการประเมนผล

สมฤทธของผเรยน

กลาวโดยสรป การออกแบบการสรางบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน มขนตอนหลก 4

ขนตอน คอ ขนวเคราะหเนอหาและวตถประสงคของบทเรยน ขนออกแบบบทเรยน ขนการสรางบทเรยนและ

ขนการตรวจสอบและประเมนผลบทเรยนกอนนาไปใชจรง

2.6 ความพงพอใจ

ความพงพอใจเปนความรสกหรอความคดเหนไมวาจะเปนทางบวกหรอลบ ซงเปนผลจาก

ประสบการณ ความเชอ ซงจะขอกลาวถง ความหมาย และทฤษฎทเกยวของกบความพงพอใจ ดงน

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน (2556) ไดใหความหมายของความพงพอใจ หมายถง พอใจ ชอบใจ

พฤตกรรมเกยวกบความพงพอใจของมนษยคอความพยายามทจะขจดความตงเครยด หรอ ความกระวน

กระวาย หรอภาวะไมไดดลยภาพในรางกาย ซงเมอมนษยสามารถขจดสงตาง ๆ ดงกลาว ไดแลว มนษยยอม

ไดรบความพงพอใจในสงทตนตองการ

Steer (1991 อางใน ธญวรรณ ตนตนาคม, 2550) ความพงพอใจ หมายถง ความรสกในทางบวกท

บคคลใหคณคาในงาน หรอประสบการณจากงาน ความพงพอใจจงเปนผลจากการรบรทบคคลนนประเมนการ

ใหคณคากบงานททา

กาญจนา อรณสขรจ (2546 : 35) กลาววา ความพงพอใจของมนษยเปนการแสดงออกทางพฤตกรรม

ทเปนนามธรรม ไมสามารถมองเหนเปนรปรางได การทเราจะทราบวาบคคลมความพงพอใจหรอไมสามารถ

สงเกตโดยการแสดงออกทคอนขางสลบซบซอนและตองมสงเราทตรง

วรฬ พรรณเทว (2542 อางใน ศภวรรณ ทบทมจรญ, 2548 ) กลาววาความพงพอใจเปนความรสก

ภายในจตใจของมนษยทไมเหมอนกนขนอยกบแตละบคคลวาจะคาดหมายกบสงหนงสงใดอยางไร ถาคาดหวง

หรอมความตงใจมากและไดรบการตอบสนองดวยด จะมความพงพอใจมากแตในทางตรงกนขามอาจผดหวง

หรอไมพงพอใจเปนอยางยงเมอไมไดรบการตอบสนองตามทคาดหวงไว ทงนขนอยกบสงทตนตงใจไววามมาก

หรอนอย

สรปไดวา ความพงพอใจเปนความรสกทมตอสงใดสงหนง ซงเปนไปไดทงทางบวกและทางลบ แตถา

เมอใดทสงนนสามารถตอบสนองความตองการหรอทาใหบรรลจดมงหมายได กจะเกดความรสกทางบวกแต

ในทางตรงกนขาม ถาสงใดสรางความรสกผดหวงไมบรรลจดมงหมาย กจะทาใหเกดความรสกทางลบเปน

ความรสกไมพงพอใจ เปนความรสกภายในจตใจของมนษยทไมเหมอนกน

เนองจากความพงพอใจเปนทศนคตทเปนนามธรรมคอนขางซบซอน จงสามารถวดไดโดยทางออมโดยวดความ

คดเหนของบคคลนนแทน ทงนการแสดงความคดเหนของบคคลนนจะตองตรงกบความรสกทแทจรงจง

สามารถวดความพงพอใจได

6. งำนวจยทเกยวของ

มผวจยไดท าการศกษาเกยวกบแบบฝกเสรมทกษะไวหลายทาน ดงน

ชรนทร เจรญรมย และ สมศกด จวฒนา (2557: บทคดยอ) ไดท าการศกษาการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนคณตศาสตร เรอง สมการและการแกสมการส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท ๖พบวา

1) บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนคณตศาสตร เรอง สมการ และการแกสมการ ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 มประสทธภาพ 84.56 /83.35 2) นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยน เรอง สมการ และการแกสมการ หลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยส าคญทางสถต ทระดบ .05 3) ความพงพอใจของนกเรยนทมตอบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนคณตศาสตร เรอง สมการ และการแกสมการอยในระดบมาก ( = 4.49)

นสรา เดชจตต และ อนรทธ สตมน(2557: บทคดยอ) ไดท าการศกษา เรองผลของการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบแกปญหา เรอง การคณ ทมตอความสามารถในการแกโจทยปญหาทางคณตศาสตรและความคงทนในการเรยนรของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 พบวา 1.)บทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบแกปญหา เรอง การคณ สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 มประสทธภาพของกระบวนการและผลลพธเทากบ 76.56/75.28 2.)ผลการเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบแกปญหา เรอง การคณ กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 พบวา คะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนกอนเรยนเทากบ 18.26 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 3.98 และคะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของนกเรยนเทากบ 23.26 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 4.12 คะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 3.)ความสามารถในการแกโจทยปญหาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 หลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบแกปญหา เรอง การคณ มคาเฉลยคดเปนรอยละ 76.94 เมอเทยบกบเกณฑ พบวาความสามารถในการแกโจทยปญหาของนกเรยนอยในเกณฑด 4.)ความคงทนในการเรยนรนกเรยนทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนแบบแกปญหาเรอง การคณ สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 2 คะแนนเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของนกเรยนเทากบ 23.26 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 4.12 และคะแนนเฉลยจากการทดสอบวดความคงทนในการเรยนรเทากบ 23.22 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 4.33 เมอเปรยบเทยบ

ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลงเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอนไมแตกตางกน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ดนรท สามญ นชนาฏ ใจด ารงค และ นวลพรรณ วรรณสธ (2557:บทคดยอ) ไดท าการศกษาการการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรคณตศาสตร เรอง ทฤษฎบทปทาโกรส ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 พบวาบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน กลมสาระการเรยนรคณตศาสตรเรองทฤษฎ บทปทาโกรส ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท2 มคณภาพดานเนอหาอยในระดบดมากและ คณภาพสออยในระดบดมากและมประสทธภาพ 81.67/81.22 ซงเปนไปตามเกณฑ 80/80

จากการศกษาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย

เรองจ านวนเชงซอน จะเหนไดวามเนอหาทเกยวของกบการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย

กรอบแนวคดกำรวจย

ภาพท 2.1 กรอบแนวคดการวจย

บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย

เรอง จ านวนเชงซอน

ผลสมฤทธทางการเรยน

เรองจ านวนเชงซอน