บทท 2เอกสารและงานวจยเกยวของ

ในการพฒนาบทเรยนแสวงรบนเวบวชาอนเตอรเนตและการสรางเวบเพจสำาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ผวจยไดศกษาเอกสารตาง ๆ และงานวจยทเกยวของดงน

1. หลกสตรกลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย ประกอบดวย ความสำาคญ ธรรมชาต และลกษณะเฉพาะ วสยทศน คณภาพผเรยน สาระ มาตรฐานการเรยนรการศกษาขนพนฐานและหลกสตรวชาอนเตอรเนตและการสรางเวบเพจ

2. การเรยนการสอนแบบ e-Learning ประกอบดวย ตารางเปรยบเทยบกจกรรมการเรยน และประโยชนของ e-Learning

3. เครอขายอนเตอรเนต ประกอบดวย ความหมาย การใหบรการของอนเตอรเนต และอนเตอรเนตกบการเรยนการสอน

4. บทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest) ประกอบดวย ทฤษฎการเรยนรทเกยวของกบการออกบทเรยนแสวงรบนเวบ ความหมาย องคประกอบของบทเรยนแสวงรบนเวบ ลกษณะสำาคญของกจกรรมการเรยนดวยบทเรยนแสวงรบนเวบ การสรางบทเรยนแสวงรบนเวบและรปแบบ การเรยนรในบทเรยนแสวงรบนเวบ

5. ผลสมฤทธทางการเรยน ประกอบดวยความหมาย ของผลสมฤทธทางการเรยน แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ลกษณะของแบบทดสอบ และวดผลสมฤทธทด

6. ความพงพอใจ ประกอบดวย ความหมาย ทฤษฎเกยวกบความพงพอใจ การประเมนผลความพงพอใจ

7. การหาประสทธภาพสอการเรยนการสอน ประกอบดวย ความหมายของประสทธภาพสอการเรยนการสอน การกำาหนดเกณฑการหาประสทธภาพสอการเรยนการสอน ขนตอนการหาประสทธภาพสอการเรยนการสอน และสตรการหาประสทธภาพสอการเรยน การสอน

8. งานวจยทเกยวของ ประกอบดวย งานวจยทงในประเทศและตางประเทศ ดงน

1. หลกสตรกลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย 1.1 ความสำาคญ ธรรมชาต และลกษณะเฉพาะ การพฒนาผเรยนตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน 2544 มงพฒนาเปนคนทสมบรณและสมดลทงดานจตใจ รางกาย สตปญญา อารมณ และสงคม โดยมงเนนการพฒนาใหผเรยนมความร ความสามารถ ทงดานวชาการ วชาการงาน และวชาชพ เพอใหสามารถดำารงชวตอยในสงคม ไดอยางมความสข พงตนเองได อยรวมกบผอนอยางสรางสรรค พฒนาสงคม และสงแวดลอมสาระการเรยนรกลมการงานอาชพและเทคโนโลย เปนกลมสาระการเรยนรทมงเนนพฒนา ผเรยนใหมทกษะในการทำางาน รกการทำางาน ทำางานรวมกบผอนไดมความสามารถ ในการจดการ การวางแผนออกแบบการทำางาน สามารถนำาเอาความรเทคโนโลยและเทคโนโลยสารสนเทศ มาใชและประยกตใชในการทำางาน สราง พฒนางาน ผลตภณฑ ตลอดจนวธการใหม เพอพฒนาคณภาพของงาน และการทำางานกลมการงานอาชพและเทคโนโลยเปนสาระการเรยนร ทมงพฒนาผเรยนใหมความร ความเขาใจเกยวกบงาน อาชพ และเทคโนโลย มทกษะการทำางาน การจดการ สามารถนำา

11

เทคโนโลยสารสนเทศและเทคโนโลยตาง ๆ มาใชในการทำางานอยางถกตองเหมาะสม คมคาและมคณธรรม สรางและพฒนาผลตภณฑหรอวธการใหม สามารถทำางานเปน หมคณะ มนสยรกการทำางาน เหนคณคาและมเจตคตทดตอการทำางาน ตลอดจนมคณธรรม จรยธรรมและคานยมทเปนพนฐานไดแก ความขยน ซอสตย ประหยดและอดทน อนจะนำาไปสการใหผเรยนสามารถชวยเหลอตนเอง และพงตนเองไดตามพระราชดำารเศรษฐกจพอเพยง สามารถดำารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข รวมมอและแขงขนในระดบสากล ในบรบทของสงคมไทย 1.2 วสยทศน วสยทศนของกลมการงานอาชพและเทคโนโลย เปนสาระทเนนการทำางาน กระบวนการการทำางานและการจดการอยางเปนระบบ พฒนาความคดสรางสรรค มทกษะ การออกแบบและการทำางานอยางมกลยทธ โดยใชกระบวนการเทคโนโลย เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Infrmation communication technology) ตลอดจนนำาเทคโนโลยจากภมปญญาพนบาน ภมปญญาไทย และเทคโนโลยสากลมาใชและประยกตใชในการทำางาน รวมทงการสราง พฒนาผลตภณฑหรอวธการใหม เนนการใชทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม และพลงงานอยางประหยด และคมคา เพอใหบรรลวสยทศนดงกลาว กลมการงานอาชพและเทคโนโลย จงกำาหนดวสยทศนของกลมเปน การเรยนรท“ยดกรทำางานและการแกปญหาเปนสำาคญบนพนฐานของ การใชหลกการและทฤษฎเปนหลกในการทำางาน และแกปญหา งานทนำามา”ฝกฝนเพอบรรลวสยทศนของกลมนน เปนงานเพอการดำารงชวตในครอบครวและสงคม และงานเพอการประกอบอาชพ ซงงานทง 2 ประเภทน เมอผเรยนไดรบการฝกฝนตามกระบวนการเรยนรของกลมการงานอาชพและเทคโนโลย ผเรยนจะไดรบการปลกฝงและ

12

พฒนาใหมคณภาพและมศลธรรม การเรยนรจากการทำางานและการแกปญหา ของกลมการงานอาชพและเทคโนโลย จงเปนการเรยนรทเกดจากการบรณาการ ความร ทกษะ และความดทหลอมรวมกนจนกอเกดเปนคณลกษณะของผเรยน ตามมาตรฐานการเรยนรทกำาหนด 1.3 คณภาพผเรยน กลมการงานอาชพและเทคโนโลย มงพฒนาผเรยนแบบองครวมเพอใหเปนคนด มความร ความสามารถ โดยมคณลกษณะทพงประสงคดงตอไปน มความรความเขาใจเกยวกบ การดำารงชวตและครอบครว การอาชพ ออกแบบและเทคโนโลย เทคโนโลยสารสนเทศ และเทคโนโลยเพอการทำางานและอาชพ มทกษะในการทำางาน การประกอบอาชพ การจดการ การแสวงหาความร เลอกใชเทคโนโลยและเทคโนโลยสารสนเทศในการทำางาน สามารถทำางานอยางมกลยทธ สรางและพฒนาผลตภณฑหรอวธการใหม มความรบผดชอบ ซอสตย ขยน อดทน รกการทำางาน ประหยด อดออม ตรงตอเวลา เออเฟ อ เสยสละ และมวนยในการทำางาน เหนคณคาความสำาคญของงานและอาชพสจรต ตระหนกถงความสำาคญของสารสนเทศ การอนรกษทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมและพลงงาน 1.4 สาระ สาระเปนแกนสารความรของแตละศาสตร หรอแตละกลมสาระการเรยนร จดเปนเนอหาความรทจำาเปนตองร ตองปฏบตใหเกดความชำานาญภายใน 12 ป ซงระบเปนคำาหรอขอความสำาคญ (Keywords) กลมการงานอาชพและเทคโนโลย มสาระความรทเปนแกนสารความรของกลมอย 5 สาระ คอ สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว

13

สาระท 2 การอาชพ สาระท 3 การออกแบบเทคโนโลย สาระท 4 เทคโนโลยสารสนเทศ

สาระท 5 เทคโนโลยเพอการทำางานและอาชพ สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว เปนสาระทเกยวกบการทำางานในชวตประจำาวนทงในครอบครว ชมชนและสงคม ทวาดวยงานบาน งานเกษตร งานชาง งานประดษฐ งานธรกจ และ งานบาน เปนงานทเกยวกบการทำางานทจำาเปนตอการดำารงชวตในครอบครว ซงประกอบดวย บานและชวตความเปนอยในบาน ผาและเครองแตงกาย อาหารและโภชนาการ โดยเนนการปลกฝง ลกษณะนสยการทำางาน ทกษะ กระบวนการ การแกปญหาในการทำางาน มความรบผดชอบ สะอาด มระเบยบ ประหยด อดออม อนรกษพลงงานและสงแวดลอม งานเกษตร เปนงานทเกยวกบการทำางานในชวตประจำาวน ซงประกอบดวย การปลกพชและเลยงสตว ตามกระบวนการผลตและการจดการผลต มการใชเทคโนโลยเพอเพมผลผลต ปลกฝง ความรบผดชอบ ขยน อดทน อนรกษพลงงานและสงแวดลอม งานชาง เปนงานทเกยวกบการทำางานตามกระบวนการของงานชาง ซงประกอบดวย การบำารงรกษา การตดตง ประกอบ การซอมแซมและการผลต เพอใชในชวตประจำาวน งานประดษฐ เปนงานทเกยวกบการทำางานดานการผลตสงของเครองใช ทเปน การประดษฐทวไปและเปนเอกลกษณไทย โดยเนนความคดสรางสรรค เนนความประณต สวยงามตามกระบวนการงานประดษฐ และเนนการอนรกษและสบสานศลปวฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณไทย ตามภมปญญาทองถนและสากล

14

งานธรกจ เปนงานทเกยวกบการจดการดานเศรษฐกจของครอบครว การเปนผบรโภคทฉลาด ซงประกอบดวย ธรกจในชวตประจำาวน งานสำานกงาน การเงนและบญช การขายและการจดการ สาระท 2 การอาชพ เปนสาระทเกยวของกบหลกการ คณคา ประโยชนของการประกอบอาชพสจรตตลอดจน เหนแนวทางในการประกอบอาชพ สาระท 3 การออกแบบและเทคโนโลย เปนสาระทเกยวกบการพฒนาความสามารถของมนษยในการแกปญหา และสนองความตองการของมนษยอยางสรางสรรค โดยนำาความรมาใชกบกระบวนการเทคโนโลย สรางและใชสงของ เคร องใช วธการ และเพมประสทธภาพใน การดำารงชวต สาระท 4 เทคโนโลยสารสนเทศ เปนสาระทเกยวกบกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศ การตดตอสอสาร การคนหาความร การสบคน การใชขอมลและสารสนเทศ การแกปญหาหรอสรางงาน คณคาและผลกระทบของเทคโนโลยสารสนเทศ สาระท 5 เทคโนโลยเพอการทำางานและอาชพ เปนสาระทเกยวกบการนำาเทคโนโลยและเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการทำางาน ทเกยวกบการดำารงชวตและครอบครวและการอาชพ

1.5 มาตรฐานการเรยนรการศกษาขนพนฐานสาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว

มาตรฐาน ง 1.1 เขาใจ มความคดสรางสรรค มคณธรรม มจตสำานกในการใชพลงงาน ทรพยากร และสงแวดลอมในการทำางาน เพอการดำารงชวต และครอบครวทเกยวของกบงานบาน งานเกษตร งานชาง งานประดษฐและงานธรกจ

15

มาตรฐาน ง 1.2 มทกษะกระบวนการทำางาน และการจดการ การทำางานเปนกลม การแสวงหาความร สามารถแกปญหาในการทำางาน รกการทำางาน และมเจตคตทดตองาน สาระท 2 การงานอาชพ มาตรฐาน ง 2.1 เขาใจ มทกษะ มประสบการณในอาชพสจรต มคณธรรม มเจตคตทดตองานอาชพและเหนแนวทางในการประกอบอาชพสจรต สาระท 3 การออกแบบและเทคโนโลย มาตรฐาน ง 3.1 การออกแบบและเทคโนโลย เขาใจธรรมชาตและกระบวนการเทคโนโลย ใชความร ภมปญญา จนตนาการ และความคดอยางมระบบ ในการออกแบบ สรางสงของเครองใช วธการเชงกลยทธ ตามกระบวนการทางเทคโนโลย สามารถตดสนใจ เลอกใชเทคโนโลยในทางสรางสรรคตอชวต สงคม และสงแวดลอม โลกของงานและอาชพ สาระท 4 เทคโนโลยสารสนเทศ มาตรฐาน ง 4.1 เขาใจเหนคณคา และใชกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศ ในการสบคนขอมล การเรยนร การแกปญหา การทำางานและอาชพอยางมประสทธภาพ ประสทธผล และมคณธรรม สาระท 5 เทคโนโลยเพอการทำางานและอาชพ มาตรฐาน ง 5.1 ใชเทคโนโลยในการทำางาน การผลต การออกแบบ การแกปญหา การสรางงาน การสรางอาชพสจรต อยางมความเขาใจ มการวางแผนเชงกลยทธ และมความคดสรางสรรค (ศกษาธการ,กระทรวง. 2546 : 11) 1.6 หลกสตรวชาอนเตอรเนตและการสรางเวบเพจ หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 กำาหนดขอบเขตสาระการเรยนรเพมเตม สถานศกษาสามารถ

16

กำาหนดขนเอง ตามสภาพความตองการของผเรยน ผปกครอง ชมชน และทองถน การจดทำาหลกสตรสถานศกษาของโรงเรยนทงหวาวรวทย ไดเปดโอกาสใหนกเรยนและผปกครอง มสวนรวมและแสดงความคดเหน ผลการสำารวจปรากฏวา นกเรยนและผปกครอง ตองการใหโรงเรยนเนนการจดการเรยนการสอน ความร เกยวกบคอมพวเตอร ความรเกยวกบคอมพวเตอรเปนสาระ และขอบขาย กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย สาระท 4 เทคโนโลยสารสนเทศ มาตรฐาน ง 4.1 เขาใจเหนคณคา และใชกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศในการสบคนขอมล การเรยนร การแกปญหา การทำางานและอาชพอยางมประสทธภาพ ประสทธผล และมคณธรรม กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยโรงเรยนทงหวาวรวทย กำาหนดใหเปนวชาเพมเตม จดการเรยนการสอนเหมอนวชาพนฐานคอ นกเรยนชวงชนท 3 (มธยมศกษาตอนตน) เรยนเปนรายป 3 วชา สำาหรบนกเรยนชวงชนท 4 (มธยมศกษาตอนปลาย) เรยนเปนภาคเรยน 6 วชา วชาอนเตอรเนตและการสรางเวบเพจ เปนวชาเพมตามหลกสตรสถานศกษาของกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยโรงเรยนทงหวาวรวทย จดใหเรยนในชนมธยมศกษา ปท 3 เวลาเรยน 2 ชวโมง/สปดาห 2.0 หนวยการเรยน คำาอธบายรายวชา ศกษาและปฏบตระบบเครอขายอนเตอร อปกรณสำาหรบเชอมตอระบบเครอขายอนเตอรเนต การเขาใชงานระบบเครอขายอนเตอรเนต World Wide Web การใชงานโปรแกรมเวบบราวเซอร ทองโลกอนเตอรเนต ไปรษณยอเลกทรอนกส การสนทนาและการสอสารผานเครอขายอนเตอรเนต การดาวนโหลดและการอพโหลดไฟล ปญหาขอควรระวงในการใชงานอนเตอรเนตและการสรางเวบเพจเบองตนดวยโปรแกรมสำาเรจรป

17

โดยใชกระบวนการเรยน การสอนแบบความรความเขาใจ กระบวนการแบบรวมมอ และกระบวนการปฏบต เพอใหเกดความรความเขาใจ มทกษะในการนำาความรดานเทคโนโลยสารสนเทศ มาใชและประยกตใชใน การทำางาน อยางถกตอง คมคา และมศลธรรม คณธรรม (โรงเรยนทงหวาวรวทย. 2544 : 179) จากหลกสตรการศกษาขนพนฐาน 2544 ของกลมสาระการเรยนรการงานอาชพมงเนนพฒนาผเรยนใหมทกษะในการทำางาน รกการทำางาน ทำางานรวมกบผอนได มความสามารถ ในการจดการ การวางแผนออกแบบการทำางาน สามารถนำาความร ดานเทคโนโลยสารสนเทศ มาใชและประยกตใชในการทำางาน อยางถกตอง คมคา และมศลธรรม คณธรรม แบงเปน สาระตาง ๆ 5 สาระคอ การดำารงชวตและครอบครว การงานอาชพ การออกแบบและเทคโนโลย เทคโนโลยสารสนเทศและเทคโนโลยเพอการทำางานและอาชพ สำาหรบวชาอนเตอรเนต และการสรางเวบเพจ เปนวชาเพมตามหลกสตรสถานศกษาของกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยโรงเรยนทงหวาวรวทย จดใหเรยนในชนมธยมศกษาปท 3 เพอฝกปฏบตและสรางทกษะการใชงานการสอสารขอมลผานเครอขายอนเตอรเนต การใชโปรแกรมสำาเรจรป และสามารถนำาความรไปประยกตใชในชวตประจำาวนได

2 การเรยนการสอนแบบ e-Learningการเรยนทเรยกวา e-Learning เปนวธการเรยนรแบบใหม ท

กำาลงไดรบความสนใจและสรางมตใหมของการเรยนร ทเปดกวางกระจายไปถงผคนไดทวโลก สรางโอกาสของการเรยนรดวยตนเองตลอดชวต และเรยนในสงทตองการเรยนร ดวยการเขาถงฐานความรไดอยางกวางขวางทวโลกสามารถแลกเปลยนความรและตดตอสอสาร

18

ถงกนและกนไดอยางรวดเรว เกดการเปลยนแปลงทางสงคม ใหเปนสงคมแหงการเรยนร (คณะกรรมการเทคโนโลยสารสนเทศแหงชาต. 2544 : 1)

e-Leaning เปนการเรยนการสอนทางไกล ทใชสออเลกทรอนกสผานทาง World Wide Web ซงผเรยนและผสอน ใชเปนชองทางในการตดตอสอสารระหวางกน ผเรยนสามารถเขาถงแหลงขอมลมากมายทมอยทวโลก อยางไรขอบเขตจำากด ทำาใหระบบการเรยนการสอนเปลยนไปจากเดมทเปนระบบปดมาเปนระบบเปด ทเปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนรจากแหลงวชาทมการเชอมโยงอยในเวบ โดยไมมอปสรรคทางดานภมศาสตร ระยะทาง และเวลา การเรยนในลกษณะนชวยทำาใหผสอนและผเรยน เปนอสระจากปญหาการจดตารางเรยน ตามตารางสอน เพราะผเรยนสามารถเขาถงสอ การเรยนการสอน ไดตามความสะดวกตามตองการผเรยนเปนผควบคมการเรยนดวยตนเอง ทำาใหเกดการเรยนรทเปนไปตามพฒนาการของตนเอง ชวยในการปรบเปลยนบทบาทของผสอน จากผบอกและถายทอด มาเปนผใหคำาแนะนำาใหคำาปรกษา และอำานวยความสะดวก ในขณะทผเรยนมบทบาทเปนผศกษาคนควา และสำารวจขอมลในลกษณะการเรยนรรวมกน และมปฏสมพนธตอกน ผเรยน ลงมอปฏบตดวยตนเอง มใชเปนแตเพยงผรอรบ

ดงนน e-Learning จงเปนวธการเรยนรทสรางสงคมแหงการเรยนรใหเกดขน ทำาใหการศกษาเกดขนไดในทกท ทงทบาน ททำางาน สถานศกษา และอน ๆ การเรยนรเนน การแสวงหาและการรจกเลอกขอมลเพอการเสรมแตงความร เปนการเรยนรทสรางความสมพนธระหวางกนภายในกลมทเรยนรรวมกน และยงสามารถขยายความสมพนธไปยงบคลภายนอกกลมทตดตอ หรอเปนแหลงทรพยากรของการแลกเปลยนความคดเหน และพงพาชวยเหลอกน ทงนการเชอมตอระหวางกน ชวยลด

19

ชองวางระหวางผเรยนและผสอน และระหวางผเรยนกบผเรยนไดอกดวย 2.1 ตารางเปรยบเทยบกจกรรมการเรยน รปแบบการเรยนรของผเรยนไมวาจะเปนในสงแวดลอมทเปนชนเรยนโดยทวไป หรอ การเรยนในระบบ e-Learning สามารถเปรยบเทยบกจกรรมการเรยนการสอนได ดงแสดงในตารางท 1

ตาราง 1 เปรยบเทยบรปแบบการเรยนการสอนรปแบบของการเรยนร

ในสงแวดลอมชนเรยนปกต

ในแบบเรยนในระบบ e-Learning

เรยนรจากการฟง(Learning by Listening)

ผเรยนนงฟงบรรยายในชนเรยน

ใชระบบวดทศนออนดมานตผานทางเวบเพจทผเรยนสามารถเรยกดเมอใดกไดสามารถเกบไฟลไวดเอง

เรยนรจากการคนควา

ผเรยนคนควาจากหองสมด หรอคนหาจากสงตพมพตาง ๆ

ใชการคนหาผานทางเวบ เชนSearch Engines ตาง ๆ การคนควาแบบน คอนขาจะใหผลทบางครงดกวา

20

การคนควาจากหองสมดปกต

เรยนรจากการปฏบต(Learn by Doing)

ปฏบตการในหองทดลอง หรอ การปฏบตจรงในสถานการณตาง ๆ รวมถงการเขยนรายงานการสรางบางสงบางอยางตามจดประสงค

ใชการเรยนรแบบโมดลการใชแบบจำาลองออนไลน (Online Simulation) ทเปนทงระบบปฏสมพนธ (Interactive) กบผใชรวมถงการเขยนรายงานสงออนไลน การวจารณตาง ๆ สงผานออนไลน

เรยนรจาการโตตอบ หรอสนทนาในชนเรยน (LearnThrough Discussion and Debate)

เชนในวชาสมมนาทผเรยนจะเกดการเรยนรจากการสนทนาและโตตอบในชนเรยน สวนใหญและจะไมคอยมประสทธภาพ หากมผเรยนจำานวนมาก

ใชระบบกระดานถาม-ตอบ อเลกทรอนกส ชวยในการสนทนาดกวาในสงแวดลอมทเปนชนเรยนปกต เมอผเรยนมจำานวนมาก

2.2 ประโยชนของ e-Learning บทบาทของ e-Learning ทมตอการเรยนการสอนและการฝกอบรมเปนทยอมรบกนโดยทวไปวา ทำาใหการสรางสรรคองคความรเกดขนกบผเรยนอยางมประสทธภาพ เนองจากกำาลงคนถอวาเปนทรพยากรทสำาคญ ในการขบเคลอนองคกรทกระดบใหกาวไปในทศทาง ทถกตอง จงจำาเปนตองไดรบการรกษาทถกตองและเหมาะสม ซง e-Learning เปนวธการทไดรบการยอมรบกนทงในปจจบน และในอนาคต ซงสงคมไดเปลยนแปลงไปวา

21

สามารถพฒนากำาลงคนไดอยางมประสทธภาพเนองจากมประโยชนตาง ๆ ดงน 2.2.1. ความสะดวกสบาย (Convenient) ระบบการเรยนการสอนของ e-Learning สามารถจดการศกษาใหกบผเรยน ไดตามความตองการโดยไมตองอาศยชนเรยน ผเรยนทอาศยอยในชมชนหางไกล หรอมภารกจหนาทการงานประจำาอยกสามารถลงทะเบยนเพอศกษาบทเรยนผาน e-Learning ไดทงทอยทบานพกอาศย หรอสถานททำางานเพยงแตตอเชอมเครองคอมพวเตอรสวนตวเขากบเครองเซรฟเวอรของ e-Learning ผานเครอขายอนเทอรเนตเทานนกศกษาบทเรยนได เนองจากการเชอมตอเขาระบบตองการเพยงชอผใชและรหสผานเทานน ซงงายตอการจดจำาและสะดวกสบายกวาการนำาเอกสารหรอหนงสอตดตวไปศกษานอกสถานท 2.2.2 ความสมพนธกบปจจบน (Relevant) เนอหาสาระและขอมลตาง ๆ ทปรากฏอยในระบบการเรยนการสอนของ e-Learning สามารถปรบเปลยนตามสถานการณปจจบนไดงาย ซงม ความทนสมย และสมพนธกบปจจบนมากกวาเนอหาสาระ และขอมลในการเรยนการสอน แบบปกต ซงเปนการดำาเนนการตามหลกสตรทกำาหนดไวลวงหนาหลายป โดยเฉพาะอยางยง การฝกอบรม ในสถานประกอบการทตองการองคความรใหม ๆ ในการพฒนาศกยภาพของบคลากรใหมความพรอมทจะสามารถแขงขนไดในตลาดโลก ระบบ e-Learning ซงเนอหาสาระ ไดถกเกบไวในเซรฟเวอรสวนกลาง สามารถดำาเนนการเปลยนแปลงขอมลเหลานน ใหทนสมย และสมพนธกบสถานการณปจจบนไดงายกวาและรวดเรวกวา 2.2.3. ความเรวแบบทนททนใด (Immediate) ผเรยนในระบบ e-Learning เพยงแต คลกเมาส เพอปฏสมพนธกบ

22

บทเรยนทปรากฏอย กสามารถศกษาบทเรยนไดทนทโดยไมเงอนไขใด ๆ 2.2.4. ความเปนเลศของระบบ (Excellent) ไมเพยงแตการสรางสรรคองคความร ทเหมาะสมและมประสทธภาพเทานน แต e-Learning ยงสามารถนำาเสนอเนอหาสาระและระบบ การจดการทมความเปนเลศ ทนสมย และนาสนใจ ทำาใหการเรยนการสอนผาน e-Learning เปน สออเลกทรอนกส ทชวนตดตามมากกวาระบบการเรยนการสอนแบบปกต สามารถจดการบทเรยนไดตงแตเรมบทเรยน จนถงรายงานผลการเรยนไดครบสมบรณ โดยไมตองเดนทางไปยงสถานศกษาแตอยางใด 2.2.5. การมปฏสมพนธ (Interactive) นอกจากการปฏสมพนธกบบทเรยนโดยตรง ซงถอวาเปนรปแบบปกตของการปฏสมพนธแลว ระบบ e-Learning ยงสามารถสรางสรรคการปฏสมพนธกบผเรยนทอยตางชมชน ดวยความสะดวกและมประสทธภาพ เพอรวมกนสรางสรรคองคความรในลกษณะของระบบการเรยนรรวมกน (Collaborative Learning System) ทำาใหการเรยนการสอนผานเครอขายอนเตอรเนต มลกษณะคลายกบการศกษาในหองเรยนปกตมากขน ซงเปนประโยชน ทสำาคญอกประการหนงทชดเชยการเรยนการสอนดวยตนเอง ซงเคยไดรบการมองในเเงลบวาเปน การเรยนรรายบคคลทผเรยน ไมมปฏสมพนธกบเพอนรวมชนเรยน โดยการจดการเรยนการสอนใหมสภาพแวดลอมในลกษณะของระบบการเรยนรรวมกน หรอการจดการเรยนการสอนตามแนวความคดของกลมทเรยกวา Constructivism System ทำาใหเกดการปฏสมพนธระหวางกลมผเรยนดวยกนมากขน 2.2.6. ความเปนสหวชาการ (Interdisciplinary) การเรยนรในระบบ e-Learning จะเปนการเรยนรทเกยวของกนหลายวชา หรอเรยกวา สหวชาการ ซงมความหลากหลาย

23

มากกวา การเรยนการสอนในระบบปกต ซงเปนการจดการตามหลกสตรรายวชาใด วชาหนงเทานนเนองจากไมมขอจำากดทางดานเวลาการสอนเหมอนชนเรยนปกต (มนตชย เทยนทอง. 2545 : 58)

3 เครอขายอนเตอรเนต 3.1 ความหมายของอนเตอรเนต ความหมายของอนเตอรเนต เมอโลกไดพฒนามาถงระดบหนง การตดตอสอสารผานระบบคอมพวเตอรกทำาใหการสงขอมลขาวสาร หรอสารสนเทศทวโลกเปนไปอยางรวดเรวดวยเหตนจงไดสงเสรมใหมการเผยแพรความร ในดานขอมลขาวสารอยางแพรหลายตามสอตาง ๆ จากจดนเองคำาวาอนเตอรเนต จงไดเรมเขามามบทบาทในชวตประจำาวนของคนไทยทวประเทศ ซงมนกการศกษาหลายทาน ไดใหความสนใจในเรองของอนเตอรเนตและใหความหมายของอนเตอรเนตในลกษณะทคลาย ๆ กนตอไปน กดานนท มลทอง (2540 : 321) ไดกลาวถงความหมายของอนเตอรเนตวาหมายถงระบบของการเชอมโยงขายงานคอมพวเตอรขนาดใหญมากครอบคลมไปทวโลก เพออำานวย ความสะดวกในการใหบรการสอสารขอมล ดงนนอนเตอรเนตจงเปนวธในการเชอมโยงขายงานคอมพวเตอรทมอยใหขยายออกไปอยางกวางขวาง เพอการเขาถงแตละระบบทมสวนรวมอย สมนก ครโต,สรศกด สงวนพงษ และสมชาย นำาประเสรฐชย (2548 : 1) ไดกลาว เพมเตมวา อนเตอรเนตเปนกลมเครอขายยอยคอมพวเตอรทตอเชอมเขาดวยกน ภายใตมาตรฐานการสอสาร (โปรโตคอล) เดยวกน ภายในอนเตอรเนตมบรการมากมายหลายรปแบบ อาท จดหมายอเลกทรอนกส การถายโอนแฟมขอมล บรการคนหาขอมล และเอกสารตาง ๆ จำานวนมาก

24

ขาวสารในอนเตอรเนต นบเปนแหลงขอมลขนาดใหญทสดเทาทมปรากฏอย ใจทพย ณ สงขลา (2542 : 18) กลาววา เครอขายอนเตอรเนต คอ การเชอมโยงระหวางระบบเครอขาย จำานวนมหาศาลทวโลกเขาดวยกน ภายใตหลกเกณฑมาตรฐานเดยวกน นนคอ การใชโปรโตคอลทซพ/ไอพ ทำาใหเครองคอมพวเตอรทงหลายในขายแหงน สามารถตดตอสอสารแลกเปลยนขอมลถงกนไดโดยสะดวก รวดเรว ไมวาขอมลเหลานนจะอยในรปใด ๆ อาจจะเปนตวอกษรหรอขอความ ภาพ เสยง ไดทงสน บญเรอง เนยมหอม (2542 : 39) ใหความหมายของอนเตอรเนตวา เปนเครอขายคอมพวเตอรทใหญทสดในโลก และไมไดเปนเพยงสวนหนงของซอฟตแวรหรอฮารดแวร แตเปนสงทรวมไปดวยคอมพวเตอร สายเคเบล และคนจำานวนมากมาย ในแงมมดานเทคนคอนเตอรเนต คอ เครอขายของคอมพวเตอร ทพดคยกบเครองอนไดโดยใชขอกำาหนดทเรยกวา “Transmission Control Protocol/Internet Protocol” (TCP/IP) เปนชดของเกณฑวธทกำาหนดวธการทขาวสาร จะถกสงไประหวางเครองคอมพวเตอร ขอกำาหนดทวาเรยกวา โปรโตคอล “ ” (Protocol) ของการสอสารจะอนญาตใหคอมพวเตอรตางชนดกน ซงใชระบบปฏบตการตางกนสามารถตดตอกนได สรปความหมายของอนเตอรเนตจากทหลาย ๆ ทาน ไดใหความหมายวา อนเตอรเนต คอ ระบบเครอขายทเชอมโยงคอมพวเตอรทวโลกเขาดวยกน โดยอาศยสายนำาสญญาณภายใตหลกเกณฑมาตรฐานเดยวกน คอ การใชโปรโตคอลทซพ/ไอพ (TCP/IP) โดยทเครองคอมพวเตอร ในเครอขาย แมวาจะตางระบบหรอตางชนดกน กสามารถแลกเปลยนขอมลขาวสารและตดตอ

25

สอสาร ถงกนไดโดยสะดวกและรวดเรว ทงในรปของขอความ ตวอกษร ภาพ และเสยง การใหบรการของอนเตอรเนตมบรการหลายอยาง จดกลมได 3 ประเภท คอ (วาสนา สขกระสานต. 2540 : 28) 1. บรการดานการแลกเปลยนขอมลขาวสาร 2. บรการดานการคนหา เผยแพรขอมลขาวสาร 3. บรการดานการใชคอมพวเตอรทางไกล 1. บรการดานการแลกเปลยนขอมลขาวสาร เปนบรการทเกยวของกบการตดตอสอสารกนระหวางผใช การขนถายแฟมขอมล การแลกเปลยนความเหนหรอความรระหวางผใช เชน

1) จดหมายอเลกทรอนกส (Electronics Mail:E-mail) เปนบรการทใหผใชบรการสามารถสงจดหมายถงบคคล องคกร สถาบน ฯลฯ โดยผรบจะไดรบผานจอคอมพวเตอร หรอใหพมพเปนเอกสารไดทนท หากผรบไมอยทจอคอมพวเตอร จดหมายนกจะถกสงไวในต คอในหนวยความจำาทเสมอนเปนตรบจดหมายในคอมพวเตอร ซงผรบจะรบเวลาใดกได และจะโตตอบสงกลบเวลาใดกไดเชนกน

2) การขนถายแฟมขอมล (File Transfer Protocol:FTP) เปนบรการทใหถายโอนแฟมขอมลจากเครอขายทเปดบรการสาธารณะ ใหผใชจากภายนอกถายโอนขอมลตาง ๆ เชน ขาวสารประจำาวน บทความ เกม โฮมเพจ และซอฟตแวรตาง ๆ เปนตน

3) กระดานขาว (Usenet) เปนทรวมของกลมขาว (Newsgroup) เพอใหผสนใจตรงกนหรอคลาย ๆ กน ไดสงขาวตดตอกนในรปของกระดานขาว (Bulletin Board) ขาวทนำามาเสนอไวอาจจะเกยวกบสงคม กฬา ศาสนา วฒนธรรม เทคโนโลย

26

ปรชญา การปรงอาหาร การเลยงสตว ดนตร ปญหาตาง ๆ ฯลฯ ทายขาวจะมทอยทตดตอได หรอผสนใจตดตอถงกน 4) การสนทนาทางเครอขาย (Talk) เปนบรการทชวยใหการตดตอสอสารในอนเตอรเนตเปนไปในระบบสองทางในเวลาเดยวกนแบบออนไลน (Online) บรการนจะแตกตางจากจดหมายซงเขยนไปไวทตไปรษณยของผรบ คอ ผสง ผรบโตตอบกนทางตวอกษร บนจอคอมพวเตอร สามารถใชโปรแกรม talk สำาหรบพดคยกนเพยงสองคนหรอเปนกลมกได ตวอยางโปรแกรม Chat เชน MSN, IRC, ICQ ในขณะนมซอฟทแวรทพฒนาขนใหสามารถพดโตตอบกนผานระบบคอมพวเตอรไดดงเชน พดกนทางโทรศพท และความนยมอยางสง เนองจากไมตองเสยคาใชจายในการโทรศพททางไกลขามประเทศ เชน โปรแกรม Internet Phone, Web Phone Cool talk เปนตน

5) บรการเกมออนไลนปจจบนเกมคอมพวเตอร ไดรบการพฒนาใหม ประสทธภาพสง ภาพกราฟกสวยงามเลยนแบบสามมต มหลายรปแบบ เชน เกมวางแผนแบบเสมอนจรง (Teal Time Strategy) เกมสถานการณจำาลอง (Simulation) เกมการศกษา (Educational) เกมสวนใหญในปจจบนสามารถเลนเกมไดพรอม ๆ กนผานทางโมเดม ระบบเครอขาย LAN (Local Area Network) หรอผานทางอนเตอรเนตไดพรอม ๆ กนหลายคน 2. บรการดานการคนหา เผยแพรขอมลขาวสาร เปนบรการทผใชสามารถคนหาขอมลตาง ๆ ทตองการไดอยางรวดเรว ไดแก เวลดไวดเวบ (WWW:World Wide Web) หรอเครอขายใยแมงมม หรอทเรยกสน ๆ วาเวบเปนบรการทไดรบความนยม และมอตราการเพมขนของเครอง ทใหบรการประเภทนสงสด เนองจากเปนบรการทใชงานไดงาย สะดวก การอานและคนหาขอมล

27

สามารถกระทำาไดเพยงแตกดปมเมาสเพยงอยางเดยวเทานน เวลดไวดเวบเปนศนยรวมของแหลงขอมลตาง ๆ มากมาย ซงแหลงขอมลแตละแหลง เรยกวา เวบไซต (Web Site) แตละเวบไซตจะมหนาแรกเรยกวาโฮมเพจ (Home Page) ซงจะแสดงหวขอตาง ๆ ทมในเวบไซตเปนขอความหลายมต หรอไฮเปอรเทกซ (Hypertext) ทมทงในลกษณะของตวอกษร ภาพนง ภาพเคลอนไหวและเสยง ซงเชอมโยงไปยงรายละเอยดในรปของไฮเปอรมเดย (Hypermedia) คอเปนการเชอมโยงขอมลทเกยวของกนเอาไว ขอมลทแสดงในแตละหนาเรยกวา เวบเพจ (Web Page) แหลงขอมลมากมายทอยบนเวลดไวดเวบ สามารถใชเครองมอชวยคนทเรยกวา search engine เชน Yahoo, Lycos, Hotbot, Altavista และ Search Engine ของไทย เชน SiamGuru, Thaiseek, Hotsearch เปนตน ผใชบรการสามารถพมพ ชอเรอง ชอผแตง หรอคำาสำาคญทตองการ เครองมอชวยคน กจะรวบรวม และแสดงรายชอเวบไซตทเกยวของ ใหผใชเลอกเปดอานรายละเอยดได นอกจากนเวลดไวดเวบยงเปนแหลงรวมของบรการอน ๆ เชน ไปรษณยอเลกทรอนกส การถายโอนแฟม กลมอภปราย การสนทนาบนเครอขาย ฯลฯ โดยผานเครอขายอนเตอรเนต ซงจะตองคนผานโปรแกรมเวบบราวเซอร (Web Browser) โปรแกรมทนยมใชในปจจบน ไดแก อนเตอรเนต เอกซพรอเลอร (Internet Explorer) เนตสเคป นาวเกเตอร (Netscape Navigator) โปรแกรมเหลาน จะชวยใหการใชบรการเวลดไวดเวบในอนเตอรเนต เปนไปไดอยางสะดวกสบาและสามารถใชในการคนหาขอมล ไดหลากหลายรปแบบ ในลกษณะสอหลายมต (กดานนท มะลทอง. 2543 : 334)

3. บรการดานการใชคอมพวเตอรทางไกล (Telnet) เปนโปรแกรมประยกต สำาหรบขอเขาไปใชเครองทตออยกบระบบอนเตอรเนตจากระยะไกล ซงชวยใหผใชอนเตอรเนตทำางานอยหนา

28

เครองคอมพวเตอรของตนเอง เขาไปใชเครองอนทมประสทธภาพในการทำางาน สงกวาในทตาง ๆ ภายในเครอขายได การใชโปรแกรม Telnet จะชวยใหผใชขอเขาใชบรการของหองสมด ฐานขอมล และบรการสาธารณะอน ๆ โดยมขอแมวาผใชบรการตองมชออยในสารระบบทไดรบอนญาตใหใชได

จากขอมลขางตนสรปไดวา การใชงานคอมพวเตอรในปจจบน ไมมงานใดจะไดรบ ความสนใจ และขยายตวกวางขวางเรวมากเทากบระบบอนเตอรเนต เนองจากเปนชองทาง ในการตดตอสอสาร การแลกเปลยน เขาถงขอมลขาวสารไดภายในเวลาทรวดเรว เปนแหลงขอมล ทสำาคญสำาหรบบคคลทกระดบ ทกวงการสาขาอาชพ ทจะสามารถตดตอสอสารระหวางกนได ทวโลก อยางสะดวกรวดเรว และมประสทธภาพมากทสด ดวยบรการดานการแลกเปลยนขอมลขาวสาร บรการดานการคนหา เผยแพรขอมลขาวสาร และบรการดานการใชคอมพวเตอรทางไกล ในอนาคตสภาพบานเรอน และสำานกงานตาง ๆ จะเปลยนแปลงไปดวยการเชอมตอของเครอขายอนเตอรเนต เปนการรวมกนของเครอขายใหญทครอบคลมทงโลก สงผลใหการตดตอสอสาร การทำาธรกจ สามารถกระทำาไดอยางสะดวกรวดเรว โดยไมตองกาวออกจากบาน หรอสำานกงานเลย ประการสำาคญคอ ทางดานการศกษา ผเรยนทกระดบสามารถศกษาคนควาและเรยนรไดทกเวลา ทกสถานท

3.2 อนเตอรเนตกบการเรยนการสอน

บรการทหลากหลายของอนเตอรเนต สามารถนำามาประยกตใชในการพฒนาคณภาพของการจดการเรยนการสอนของผเรยนและผสอน ไดหลายรปแบบ ทงการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาทางไกล เราสามารถนำาอนเทอรเนตมาประยกตใชกบการเรยนการสอน ดงน (อธปตย คลสนทร. 2543 : 9)

29

1) ครอาจารยผสอน สามารถพฒนาคณภาพบทเรยน หรอแนวคดในสาขาวชาทสอนโดยการเรยกดขอมลจากสถาบนการศกษาอน ไมวาจะเปนเนอหาวชาการ คมอคร แบบฝกหด ซงบางเรองสามารถคดลอกนำามาใชไดทนท เนองจากผผลต ผคดเดม แจงความจำานงใหเปนของสาธารณะชนนำาไปใชได (Public Mode) ในทางกลบกนคร อาจารยทานใดมแนวคด วธการสอนคมอการสอนทนาสนใจ สรางความเขาใจไดดกวาผอน กสามารถนำาเสนอเรองดงกลาวใน Web Site ของสถาบนของตนเอง เพอใหผอนศกษาใชงานได สวนหนงของเรองดงกลาวอาจจะทำาเปนโปรแกรมสำาเรจรป หรออยในรป CD-ROM (Compact Disk Read–Only–Memory) ซงโดย ทว ๆ ไป เรยกกนวา คอมพวเตอรชวยการเรยนการสอน (CAI) ซงมทงชวยสอนวชาทว ๆ ไป และชวยสอนวชาทเกยวกบวทยาการดานคอมพวเตอรโดยตรง 2) นกเรยน นกศกษา สามารถเขาถงการเรยนการสอนของ ครอาจารย ตางสถาบน เนอหาสาระทหองสมดตนเองยงไมม รปภาพนง ภาพเคลอนไหว เชน การทำางานของเครองจกร การศกษาดสวนรายละเอยดการทำางานของรางกาย เสยงดนตร เพลง วธเลนกฬา การทดลอง วทยาศาสตร ภาพเขยนทางศลปวฒนธรรม สารคดทเกยวของกบการเรยนภมศาสตร วธการถนอมอาหาร การเรยนดวยตนเองผานบทเรยนสำาเรจรป (Self-Learning Instruction) การทำาอปกรณบางอยางดวยตนเอง (Self-Doing Instruction) การแลกเปลยนความรกบเพอนในสถาบนเดยวกน แตคนละหอง หรอตางสถาบน ฯลฯ (เร องดงกลาว นกเรยน นกศกษาไทยบางสถาบน สามารถทำาไดแลว แตสวนใหญยงทำามได เนองจากยงขาดเครองมอ อปกรณ และเครอขาย) 3) ขอมลการบรหารการจดการ สามารถตดตามถายโอนและแลกเปลยนได ทะเบยนประวตนกเรยน การเลอกเรยน ผล

30

สมฤทธทางการเรยน การแนะแนวการศกษาและอาชพ ขอมลผปกครองดานอาชพรายไดตอป การยายถนทอย ขอมลครอาจารย เงนเดอน คณวฒ การอบรมฝกฝน ความรความสามารถพเศษ เปนตน ขอมลดงกลาวพรอมภาพของนกเรยน อาจารยจะชวยใหอาจารยประจำาชน ประจำาวชา ฝายบรหารไดตดตาม แลกเปลยนถายโอนตามความจำาเปนเพอดแลใหนกเรยนและอาจารยสามารถพฒนาตนเองไดสงสด ตามศกยภาพของแตละคน ขอมลดงกลาว รวมถงเดกผมพรสวรรคเกงเปนเลศ หรอเดกและเยาวชนทยงตองการ ความชวยเหลอ เนองจากพการทางรางกายหรอจตใจ ซงตองการการชดเชยในบางเรองบางสวน เพอใหสามารถชวยตนเองและครอบครว ไดตามศกยภาพของตน ระบบขอมลเชนนเรยกกนวา ข“อมลการบรหารการจดการ ” (MIS) 4) งานวเคราะหวจย เรองนนกเรยนทอยระดบมธยม อาชวศกษา ขนไป และครอาจารยสถาบนทกระดบ สามารถคนหาเรองราวทเกยวของกบความสนใจทจะศกษาคนควา วเคราะห วจยโดยเฉพาะในสวนทเปนวรรณกรรมทเกยวของ (Review of Literature) เพอดวามผรทานใดบาง ศกษาคนควาเมอใด ผลเปนประการใด เพอนำามาอางองหรอนำามาเปนตวแบบศกษาคนควาตองานบางเรองอาจจะตองเสยคาใชจายบาง ซงสามารถจายไดผานบตรเครดต (Credit Card) เนองจากเปนงานทมลขสทธทางปญญา แตเอกสารสวนมากทงงานวจยและเอกสารทวไปทคนควาไดจะเปนเรอง ทเปดเผยแกสาธารณะชนทวไป โดยไมคดมลคา 5) การประมวลผลหรอการทำางาน โดยใชเคร องอนดงกลาวขางตน บรการของอนเตอรเนต รวมถงการขอใชเครองทมศกยภาพสง ทำางานบางงานใหเราได หากไดรบอนญาตหรอเราเปนสมาชกอย ดงนนงานประมวลผลหรองานคำานวณ ทตองการความรวดเรว และม ความซบซอนสง กสามารถใชบรการนได สถาน

31

ศกษาบางแหง อาจมเครองทมสมรรถนะไมสงพอทจะทำางานบางงาน กสามารถทำางานทเครองของตนเอง แตสงงานขามเครองไปใหศนยใหญหรอศนยสาขาชวยทำางานให และสงผลงานนนกลบมายงจอคอมพวเตอรของเจาของงาน 6) การเลนเกมเพอลบสมอง และฝกความคดกบการทำางานของมอ ในเครอขายอนเตอรเนตมเกมเลนทกระดบ ซงสวนหนงของเกมดงกลาว จะเปดใหเลนโดยไมคดมลคา ซงนกเรยน นกศกษาทกระดบ อาจขอเขาลองศกษาวธการ และลองเลนกบเพอนรวมชนหรอเลนกบผอยตางสถาบนไดโดยสะดวก แตอยางไรกตาม การเลนเกมควรมขอนาพจารณาวาเลนเพอ ฝกสมอง หรอผอนคลายความเครยดนนจะเปนประโยชนมากกวาทมเท เสยเวลา และคาใชจาย เพอจะเอาชนะการเลนในเกมแตเพยงอยางเดยว 7) การศกษางานดานศลปวฒนธรรม ผานเครอขายอนเตอรเนต สงคมโลกเปนสงคมทประกอบไปดวยผคนหลายเชอชาตทมภาษา ขนบประเพณ วฒนธรรม ความเปนอย แนวความคด สภาวะเศรษฐกจ ฯลฯ แตกตางกนมาก แตในเครอขายนการศกษาแลกเปลยนความร แนวคด เพอนำาสวนทด และเหมาะสมของบางสงคม มาประยกตใชทำาไดโดยงาย นกเรยน นกศกษา ครอาจารย อาจจะเพลดเพลนใชเวลาเปนวน ๆ อานสาระ รบฟงเรองราวบางเรอง รวมทงดภาพนง หรอภาพเคลอนไหวผานเครอขายน เพอนำามาใชในการเรยน การสอน หรอแมแตประยกตใชในชวตประจำาวน กนกวรรณ ผาสก (2542 : 88) กลาววา ในอนาคตเทคโนโลยสารสนเทศจะเขามามบทบาทสำาคญกบระบบการศกษาเปนอยางมาก ผเรยนอาจจะไมจำาเปนตองเขามานงเรยน ในหองเรยนวนละ 5-7 ชวโมง แตสามารถเรยนดวยตนเองไดจากทบาน ผานสอตาง ๆ โดยเฉพาะคอมพวเตอรและอนเตอรเนต ทผเรยน

32

สามารถเขาถงขอมล จากแหลงความรไดทวทกมมโลก ซงสอดคลองกบแนวความคดของ กดานนท มลทอง (2543 : 335) ทไดสรปรปแบบของการใชอนเตอรเนต ในการเรยนการสอนในสถาบนการศกษาของไทยดงน 1) การใชจดหมายอเลกทรอนกส ในการสงเนอหาบทเรยนไปยงผเรยน เมอผเรยนอานบทเรยนนนแลว กสามารถถามคำาถามทตนสงสย หรอทำางานตามทไดรบมอบหมายสงกลบไปยงผสอนได และยงสามารถใชในลกษณะการอภปราย และการสนทนาแลกเปลยนความคดเหนกนไดดวย 2) ผสอนสามารถสงงานใหทำาการคนควาในหวขอบทเรยนได จากการสบคนสารสนเทศจากเวบไซตของหองสมดแบบเชอมตรง (On-Line) หรอการสงใหนำาเวบไซตทเกยวของกบบทเรยนนน ๆ มาเสนอในชนเรยนเพอประกอบการเรยน 3) การสรางเวบไซตของโรงเรยนหรอสถาบนการศกษา เพอใหสารสนเทศเกยวกบสถาบนนน ๆ 4) การถายโอนแฟมขอมลประเภทตาง ๆ มาใชเพอประกอบการเรยนการสอน 5) การสนทนาในเวลาจรงโดยการพมพขอความหรอใชเสยงโตตอบกน โดยทผเรยนและผสอนไมจำาเปนตองเดนทางมานงรวมกนในหองเรยน 6) การใหผเรยนรวมในกลมอภปราย เพอเสรมสรางประสบการณ และวสยทศนในหวขอทสนใจ และสามารถนำาสงทอภปรายกนนนมาใชในการเรยนได 7) การจดทำาโครงการและกจกรรมบนอนเตอรเนต เพอใหผเรยนและผสอนในสถาบนการศกษาตาง ๆ

33

รวมมอกนในการสรางบทเรยน รวมถงการสอสารแลกเปลยนขอมล ดานการศกษาระหวางผเรยนและสถาบนดวย

4 บทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest)ความกาวหนาทางดานเทคโนโลย ถกนำามาชวยในการ

พฒนาระบบการศกษา คอ ระบบอนเตอรเนต ทำาใหการเรยนรและการจดการศกษาใหมประสทธภาพ สะดวกรวดเรวและงายตอการแสวงหาความรอนมหาศาล รวมถงขยายขอบเขตเนอหาโดยไมจำากด ผเรยนสามารถเลอกเรยนไดตามความสนใจของตนเองในลกษณะเรยนไดทกททกเวลา ดวยขอไดเปรยบของสอการเรยนการสอนบนอนเตอรเนตน ทำาใหนกการศกษาพยายามปรบปรง พฒนาสอการเรยนการสอนในรปแบบตาง ๆ หนงในรปแบบนน ไดแก บทเรยนการแสวงรบนเวบ (WebQuest) ซงผพฒนาบทเรยนนไดแก เบอรน ดอจ แหง San Diego State University สหรฐอเมรกา โดยมงใหผเรยนมทกษะชนสงในการสบคนขอมลตาง ๆ บนอนเตอรเนตโดยอาศยกจกรรมบนบทเรยนเปนตวเราความสนใจ

4.1 ทฤษฎการเรยนรทเกยวของกบการออกแบบบทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest) 1. พฤตกรรมนยม (Behaviorism)

1.1 ทฤษฎเชอมโยงความสมพนธระหวางสงเราและการตอบสนอง (S-R Theory) มาล (2542 : 39) กลาวถงทฤษฎการเรยนรแบบตอเนอง (Connectionism) ของ Thorndike วา การเรยนรเกดจากความสมพนธ ระหวางสงเรา

34

และการตอบสนองโดยสงเราสงหนง อาจทำาใหเกดการตอบสนองไดหลายทาง โดยจะตอบสนองในทางใดทางหนงทพอใจทสดกอน หากไมไดผลตามทตนตองการ จงเลอกการตอบสนองอน ๆ ตอไป หรอกลาวไดวาการเรยนรเกดจากการลองผด ลองถก (Trial and Error) Thorndlike (1967 อางถงในมาล. 2542) ไดกลาวถงการทดลองของเขาวาแมวทกำาลงหวจดโดนขงอยในกรงปรศนา ซงมคานกลอย ถาแมวไปเหยยบคานกลแลวจะทำาใหประต เปดออก ในทสดแมวกสามารถออกจากกรงมากนอาหารทวางอยนอกกรงได จงไดสรปเปนกฎแหงการเรยนร 3 กฎ คอ 1) กฎแหงความพรอม แบงเปน 3 ประการ ไดแก เมอบคคลพรอมแลวไดกระทำาจะเกดความพอใจ และเมอบคคลพรอมแลว ไมไดกระทำา จะเกดความรำาคาญ สดทายเมอบคคลไมพรอม แตตองบงคบใหกระทำาจะเกดความรำาคาญใจ

2) กฎแหงการฝกหด มหลกวา ถาบคคลไดกระทำาและฝกหดหรอทบทวนบอย ๆ กจะกระทำาไดดและเกดความชำานาญ แตถาไมไดฝกฝนทบทวนบอย ๆ กจะทำาใหกระทำาสงนน ไมไดผลดและไมเกดความชำานาญ 3) กฎแหงผล มหลกวาบคคลใดกระทำาสงนน ๆ แลว ไดผลเปนทนาพอใจ กอยากกระทำาสงนน ๆ อก

1.2 ทฤษฎการวางเงอนไขแบบการกระทำา (Operant Condition Theory) โดย Skinner (1967 อางถงในมาล. 2542) ไดศกษาผลของสงทตามมาตอพฤตกรรม (The Effect of Consequences on Behaveior) โดยใชหนขาวในกลองทดลองทเขาสรางขน เรยก Skinner Box ภายในกลองมถาดอาหารและคานกลไก คานนจะเชอมตอกบกรวยกนอาหาร ใน

35

ทางกลบกนปรบปรงกลองนโดยเชอมตอคานกลไกกบพน ซงสามารถปลอยกระแสไฟฟากระตกหนขาวได เปรยบกบการศกษาผลของสงทตามมาเชงบวก (Positive Consequences) คอ อาหาร หรอ สงทตามมาเชงกดดน (Unpleasnt Consequences) คอ ไฟฟากระตก สงเหลานเรยกวา การเสรมแรง (Reinforcement)

2. พทธปญญานยม (Cognitivism) เรมจากกลมจตวทยาเกสตอลท (Gestalt Psychology) ทฤษฎการเรยนรกลมน เกดจากกลมนกวจยชาวเยอรมนในสมยสงครามโลกครงท 2 ไดศกษา ทงกระบวนการ และผลผลตของการจด การรบร (Product of Perceptual Organization) (Koffka. 1963 : 60 อางถงใน Parsons,Hinson and Sardo-Brown. 2001)

คำาวา “Gestalt” หมายถง แบบ “ ” (Form) “การจดเรยงหมวดหม ” (Configuration)(Benjafield. 1992 : 15 อางองใน Parsons, Hinsonand Sardo-Brown. 2001)

มาล (2542 : 19) ไดใหความหมาย “Gestalt” แปลวา ลกษณะสวนรวม “ ” (As a Whole) และไดกลาวถง การทดลองของนกจตวทยากลมนนวา

ดงนนจงพอสรปความหมายของ “Gestalt”ไดวาเปนการมองสงตาง ๆ ทมลกษณะรวมกน หรอเปนการจดหมวดหมนนเอง

โคหเลอรและคณะไดทำาการทดลอง โดยนำาลงชมแปนซมาขงไวในกรงบรเวณนอกกรงแขวนกลวยไมไวหวหนง หางจากระยะทมอของลงจะเออมถง ขาง ๆ กรงมไมอย 4 อนทงสนและยาว อนสนอยใกลมอของลง สวนอนยาวอยไกลออกไป ในครงแรกลงแกปญหาทจะนำากลวย ลงมากนใหได โดยใชวธลองผดลองถก แตกไมไดผล

36

ลงไดใชปญญาในการแกปญหาคอพจารณา สงเราทอยรอบตวรวม ๆ กนและพจารณาหาความสมพนธระหวางสงเราดงกลาวผสมผสานกบประสบการณเดมทเคยใชกงไมสอยผลไมในปา จนในทสดลงกเกดความคดความเขาใจ อยางแจมแจง ในการแกไขปญหาครงน โดยเออมมอไปหยบไมอนสนขางกรง แลวเอาอนสนเขยไมอนยาวขางกรงมาถอไว แลวใชไมอนยาวสอยกลวยมากนได...

3. วศนกรรมนยม (Conitivism) จากทฤษฎพฒนาพทธปญญา ของ Piaget (Piaget’sTheory of Cognitive Development) Piaget นกจตวทยาชาวสวส ไดตงประเดนศกษาวา มนษยเลอกและจดหาขอมล มลกษณะอยางไร? และมกระบวนการเปลยนแปลงพฒนาอยางไร?Piaget ใชวธ คลนกพรรณนา (Clinical-Descriptive Method) โดยเขาไดคดเลอกจำานวนหนง และไดตงคำาถามตาง ๆ มการบนทกการตอบสนองของเดกอยางละเอยด รวมทงไดสำารวจพฤตกรรมของเดกนนดวย ถงแมจำานวนเดกในคราวนนจะนอยกตาม แตเขากไดตดตามศกษาพฒนาการของเดก ทคลายกน เปนชวงเวลามากกวาหนงป (Piaget. 1964. 1969 อางถงใน Parsons, Hinson and Sardo Brown. 2001)

สงทเขาคนพบกคอการพฒนาพทธปญญาของเดก มผลมาจากการกระทำาของสงแวดลอม และความสมพนธของเดกและสงแวดลอม กระบวนการดงกลาวมองคประกอบ 4 สวน ไดแก Schema คอระบบการจดการรบร Assimilation คอ การประสานขอมลใหม เขาสระบบการจดการรบรของตน Accommodation คอ การนำาขอมลหรอความรนน มาตความหมายใหม และจดระบบการจดการ การรบรของตน และทายสด Equilibration คอ สถานะความสมดลระหวาง Assimilation กบ Accommodation กลาวคอ หาขอมลใหมจากสงแวดลอม สอดคลองเขากบตนได กจะ

37

เกดความสมดล หากขอมลใหมจากสงแวดลอมไมสอดคลองกบตนกจะไมยอมรบ โดยลกษณะทเกดขนจะเปนการคดสรร พฒนาความร ใหเหมาะสมกบประสบการณของตนเอง (Parsons, Hinsonand Sardo–Brown. 2001 : 35 and Woofolk. 199 : 27)

จากทกลาวมาแลวเกยวกบทฤษฎการออกแบบบทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest) สรปไดวาเกยวของกบพฤตกรรมนยม คอการเรยนรเกดจากการลองผดลองถก เปนทฤษฎเชอมโยงความสมพนธระหวางสงเราและการตอบสนอง การเสรมแรงเปนทฤษฎการวางเงอนไข แบบการกระทำา นอกจากนยงเกยวของกบพทธนยม เปนการมองสงตาง ๆ ทมลกษณะรวมกนหรอเปนการจดหมวดหม และเกยวของวศนกรรมนยม มาจากการกระทำาของสงแวดลอมและความสมพนธของเดกกบสงแวดลอม โดยลกษณะทเกดขนจะเปนการคดสรร พฒนาความร ใหเหมาะสมกบประสบการณของตนเอง 4.2 ความหมายของบทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest) Dodge (1997 : 35) ไดใหความหมายของบทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest) ไวในเวบไซดของมหาวทยาลยซานดเอโก (http://webquest.sdsu.edu) วาเปนกจกรรมการเรยนการสอนทเนน การสบสอบ โดยมแหลงสารสนเทศ ทผเรยนจะมปฏสมพนธดวยจากแหลงความรตาง ๆ บนอนเตอรเนต และอาจเสรมดวยการประชมทางไกล แบงออกเปน 2 ประเภท คอ 1) เวบเควสทระยะสน (Short Term WebQuests) มเปาหมายเพอใหผเรยนแสวงหาและบรณาการความรในระดบเบองตน ทผเรยนจะเผชญหนาและสรางประสบการณกบ แหลงความรใหม ๆ และสรางความหมายใหกบ

38

การเรยนรของตนเองเวบเควสทประเภทน ใชเวลาในการศกษาประมาณ 1-3 คาบเรยน 2) เวบเควสทระยะยาว (Long Term WebQuests) มเปาหมายเพอพฒนาระดบการคดชนสงของผเรยน หลงจากจบบทเรยนแลวผเรยนสามารถวเคราะหองคความรทลกซง ถายโอนไปใชในแบบใดแบบหนงได พสจนความเขาใจในเนอหานนดวยการสรางสรรคชนงานออกมา ซงอาจเปนแบบออนไลนหรอออฟไลนกได เวบเควสทประเภทนใชเวลาระหวาง 1 สปดาหถง 1 เดอน

Khan (1997 : 23) ไดใหคำาจำากดความของการเรยนการสอนบนเวบวา เปนโปรแกรมไฮเปอรมเดยรทชวยในการสอน โดยการใชประโยชนจากคณลกษณะและทรพยากรของอนเตอรเนต (www) มาสรางใหเกดการเรยนรอยางมความหมาย โดยสงเสรมและสนบสนน การเรยนรในทกทาง

Parson (2001 : 28) ไดใหคำาจำากดความของการเรยนการสอนบนเวบวา เปนการสอน ทนำาเอาสงทตองการสงใหบางสวนหรอทงหมด โดยอาศยเวบโดยการเรยนการสอนบนเวบสามารถกระทำาไดหลากหลายรปแบบ และหลายขอบเขตทเชอมโยงถงกน ทงการเชอมตอบทเรยน วสดชวยการเรยนรและการศกษาทางไกล

Yates (2003 : 22) กลาววา เวบเควสทเปนการใหประสบการณโดยตรงแกผเรยน โดยครเปนผชแนะแนวทาง แลวใหผเรยนเขาหาขอมล เนอหาทสอดคลองกบประสบการณ การเรยนรนน ๆ

วสนต (2547 : 52) ไดใหนยามของเวบเควสท (WebQuest) วา เวบเควสท คอ กจกรรมการเรยนสอนทเนนการแสวงหาความร โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศเปนฐาน ในการปฏสมพนธกบผเรยนบนแหลงตาง ๆ ในเครอขาย

39

อนเตอรเนต เวบเควสทเนนการใชสารสนเทศ มากกวา การแสวงหาสารสนเทศ สนบสนนผเรยนในขนการคดวเคราะห สงเคราะหและการประเมนคา ทงยงสงเสรมใหผเรยนใชจนตนาการ และทกษะการแกปญหา โดยผเรยนจะตองคนพบคำาตอบและสรางสรรคดวยตนเอง ผานทางเวบไซต ทครผสอนเสนอแนะอยางมความหมาย

Lasley,Matcznski. & Rowley (2002 : 15) กลาววา เวบเควสทคอ วถทางใน การแสวงหาความร โดยใชรปแบบการเรยนรแบบรวมมอกน กจกรรมกลมนจะใหผเรยนรวมกนเขาใจถงเนอหาตาง ๆ พฒนากระบวนการในการปฏสมพนธของกลม อกทงยงนำาขอมลพนฐาน ทครผสอนแนะนำาจากแหลงขอมลทางอนเตอรเนตตาง ๆ ไปประยกตใช

Peterson, et.al. (2003 : 38) กลาววา เวบเควสท เปนกลมของขอปญหาและงานตาง ๆ ใหผเรยนไดพยายามเขาศกษาขอมลเนอหาตาง ๆ และยงเปนการชแนะใหผเรยนเขาถงขอมลตาม ทครผสอนไดเจาะจงแหลงขอมล เวบตาง ๆ ซงสนบสนนการเรยนทเนนผเรยนเปนสำาคญ หรอการเรยนรวมกน (Team in a Class)

March (2004 : 42) กลาวถง เวบเควสทวา เปนการจดโครงสรางในการเรยนรทมลกษณะโครงราง (Scaffoldeb Learning) โดยใชตวเชอมโยง (Link) ไปยงแหลงตาง ๆ เปนเครอขายเวบทวโลก (World Wide Web) และมงานตาง ๆ ชกชวนใหผเรยนคนหาคำาตอบจากขอคำาถามนน ๆ พฒนาทกษะเฉพาะและโตตอบกบกระบวนการของกลม ซงชวยใหผเรยนสามารถนำาขอมลใหมไปแกไขปญหาไดดวยความเขาใจ

ปรชญนนท นลสข (2544 : 46) ไดใหความหมายการเรยนการสอนบนเวบ ไววาเปนการใชทรพยากรทมอยในระบบอนเตอรเนต ออกแบบเปนเวบเพอการเรยนการสอนสนบสนนและสง

40

เสรมใหเกดการเรยนรอยางมความหมาย เชอมโยงเปนเครอขายทสามารถเรยนไดทกเวลา

สรรรชต หอไพศาล (2544 : 58) ใหความหมายของการเรยนการสอนบนเวบวา หมายถง การใชโปรแกรมสอหลายมต ทอาศยประโยชนจากคณลกษณะ และทรพยากรของอนเตอรเนตและเวลดไวดเวบมาออกแบบเปนเวบ เพอการเรยนการสอนสนบสนนและสงเสรม ใหเกดการเรยนรอยางมความหมาย เชอมโยงเปนเครอขายทสามารถเรยนไดทกเวลา โดยมลกษณะทผสอนและผเรยนมปฏสมพนธกน โดยผานระบบเครอขายคอมพวเตอรทเชอมโยงซงกนและกน

วชดา รตนเพยร (2545 : 32) ใหคำาจำากดความของ การเรยนการสอนบนเวบ หรอ Web Based Instruction ไววาเปนรปแบบหนงของการเรยนการสอนทางไกลทใชบรการ World Wide Web เปนสอกลางในการนำาเสนอและถายทอดความรตาง ๆ นอกจากนยงใช World Wide Web เปนสอกลางชวยใหผเรยนและผสอนสามารถตดตอสอสารระหวางกนได โดยทงทผเรยนและผสอนไมจำาเปนตองอยในสถานทเดยวกน และในเวลาเดยวกนเสมอไปเหมอน เชน การเรยนการสอนในชนเรยนปกต

จากทกลาวมาแลวเกยวกบความหมายของบทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest) สรปไดวา บทเรยนแสวงรบนเวบเปนการใชประโยชนจากคณลกษณะ และทรพยากรของอนเตอรเนต มาสรางใหเกดการเรยนรอยางมความหมายในระดบวเคราะห สงเคราะห และประเมนคา สามารถกระทำาไดในหลายรปแบบ โดยทผเรยนและผสอนมปฏสมพนธกน ผานระบบเครอขายคอมพวเตอรทเชอมโยงซงกน และกนทงทผเรยนและผสอน ไมจำาเปนตองอยในสถานทเดยวกนและในเวลาเดยวกนเสมอไป เหมอนเชนการเรยนการสอนในชนเรยนปกตโดยมงหวงใหผเรยนสามารถนำาความรทไดมา

41

บรณาการ ฝกนสยและทกษะในการแกปญหาเฉพาะหนา และกระบวนการ ทำางานกลม

4.3 องคประกอบของบทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest)

Dodge (1997 : 6) กลาววา เปาหมายของบทเรยน (Instructional Goal) แบบเวบเควสทไดแบงตามชวงระยะเวลาทผเรยนศกษา คอ 1) การออกแบบเวบเควสทในระยะแรก (Short Term Goal) มระยะเวลาระหวาง 1-3 คาบเรยน ผออกแบบตองคำานงวาผเรยนจะเรมเรยนร ทำาความเขาใจกบเวบเควสท วามลกษณะเปนอยางไรดวยตนเอง (Knowlede Acquisition) และเรมจบกลม ทำาความรจกกบสงคมใหม ชวงนเปนชวงทสำาคญ เนองจากชองวางดงกลาว จะมผลตอการเขาถงเนอหา ความรใหม ๆ รวมทงการทำาความเขาใจในเรองตาง ๆ 2) การออกแบบเวบเควสทในระยะยาว (Long Term WebQuest ) นบตงแตมการเรยนการสอนเปนระยะเวลาหลาย ๆ สปดาห หรอหลาย ๆ เดอนขนไป สงทชชดไดวา ไดเขาสเวบเควสทระยะนแลว คอ ผเรยนจะมการวเคราะหเนอหา สาระนารตาง ๆ อยางลกซง มการตความหมาย (Transformed) ใหมและสรป/ยอยความเขาใจนน โดยสรางความสงบางอยางขนมา (อาจอยในรปแบบพฤตกรรมหรอรปแบบกจกรรมการปฏสมพนธตาง ๆ เปนตน) จากนนจงตอบสนองออกไปไมวาจะออนไลน หรอ ออฟไลน กตาม

Dodge (1997:6) ยงกลาวตออกวา การตงคำาถาม หรอประเดนคำาถามทชดเจนจะชวยใหผเรยนเขาใจวตถประสงคในการเรยน และเรยนไดอยางมประสทธภาพอกดวย เวบเควสทควรมองคประกอบขนตำา 6 องคประกอบ ไดแก สวนนำา (Introduction)

42

ภารกจ (Task) แหลงความร (Information) กระบวนการ (Process) การชแนะ (Guidance) และสรป (Conclsion)

สำาหรบวสนต (2547:54) กลาววา เวบเควสททด จะตองออกแบบเพอใหผเรยนไดดวยตนเอง โดยครเปนผอำานวยความสะดวกในการเรยนการสอน มชองทางทยดหยนใหผเรยนไดแสดงออกรวมทงสามารถเชอมตอกบแหลงความรไดหลากหลายรปแบบ โดยไดสรปองคประกอบของเวบเควสทไดไว 6 ประการ ไดแก สวนนำา (Introduction) ภารกจ (Task) กระบวนการ (Process) ชนชแหลงความร (Resources) ประเมนผล (Evaluation) และสรป (Conclusion)

ตาราง 2 เปรยบเทยบองคประกอบของเวบเควสท ตามความเหนของ Dodge กบวสนต

ความเหนของ Dodge (1997:7)

ความเหนของ วสนต(2547:54)

1) สวนนำา (Introduction)เปนสวนเกรนนำาถงปญหาหรอสงทนาสนใจ กอนผเรยนจะเขาถงเนอ

1) สวนนำา (Introduction)เปนขนเตรยมตวผเรยนในการเขาสกจกรรมการเรยนการสอน เชน สถานการณ หรอปญหาซงเปนกรอบกวางๆ

2) ภารกจ (Task)คอกจรรมทสามารถทำาได ซงเปนประเดนทสนใจหรอตองการคนหาคำาตอบ ลกษณะของกจกรรมม

2) ภารกจ (Task)เปนขอปญหาหรอประเดนทผเรยงตองหาคำาตอบ

43

ไดแก ผเรยนศกษาเนอหา ทผสอนออกแบบไว ผเรยนสบคนขอมลตามทผสอนกำาหนดและผสอนมปฏสมพนธ แลกเปลยนความคดเหนรวมกน3) แหลงความร (Information Sources)คอแหลงคนความร หรอขอมล ทผเรยนสามารถเขาถงไดดวยตนเองอาจอยในรปแบบของสอ อเลกทรอนกส เชน Website, E-Book , E-Conferencing ตลอดจนพนฐานขอมลออนไลน

3) การชแหลงความร (Resources)เปนการใหแหลงสารสนเทศทมบน World Wide Web เพอวาผเรยนสามารถนำาสาระความรนนมาแกปญหาได

ตาราง 2 (ตอ)ความเหนของ Dodge

(1997:7)ความเหนของ

วสนต(2547:54)3) แหลงความร (Information Sources) (ตอ)ผานเครอขายอนเตอรเนต รวมทง หนงสอ และเอกสารตาง ๆ เปนตน เพอตอบคำาถามในประเดนตาง ๆ ตามวตถประสงค (Behavioural Objection) ของการเรยนการสอน4) กระบวนการ (Process) 4) กระบวนการ(Process)

44

คอกระบวนการหรอลำาดบขนตอนทใหผเรยนปฏบต อยในรปแบบกจกรรมตางๆ เพอใหผเรยนตอบคำาถามในประเดนตางๆ ตามวตถประสงคของการเรยนการสอน

เปนกจกรรมทผเรยนตองทำา กจกรรมนนควรเนนการสรางองคความรดวยตนเองและกระบวนการเรยนแบบรวมรวมมอ

5) การชแนะ (Guidance)เปนตวชวยในการจดลำาดบความคด อยในรปแบบของคำาถามยอยเพอเปนกรอบในการเขาองคความรดวยตวผเรยนเอง

5) ประเมนผล (Evaluation)เปนขนตดตามวาผเรยนบรรลวตถประสงคอยางไรเพยงไร ควรเนนการวดผลในสภาพทเปนจรง ซงอาจมการจดทำาแฟมขอมล

6) สรป (Conclusion )สรปประเดนทมผเรยนไดเรยนรอกทงเนนยำา (Enouraget) ประสบการณตาง ๆ ทผเรยนไดศกษา

6) สรป(Conclusion)เปนขนสรปความคดรวบยอด ทผเรยนชวยกนแสวงหาและสรางขนมาเอง

จากทกลาวมาแลวเกยวกบองคประกอบของบทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest) สรปไดวา Dodge กลาวถงองคประกอบวา ภายในเวบเควสทควรมประกอบใด ๆ บาง ในองคประกอบตาง ๆ อาจเกดขนพรอม ๆ กนหรอสามารถสลบขนกนไดซงตกตางจากมมมองของ วสนต ทพยายามจดลำาดบ ใหเปนขนตอนของการเรยนการสอน มความเปนวธการสอนมากขน และไดเสนอสวนประเมนผลเขามาดวย ดงนนจงสามารถสรปองคประกอบของ เวบ

45

เควสท ไดคอ สวนนำา ภารกจ แหลงความร กระบวนการ การชแนะ การประเมนผล และสรป

4.3 ลกษณะสำาคญของการจดกจกรรมการเรยนดวยบทเรยนแสวงรบนเวบ 1. เลอกหวเรองทมความสำาคญกบผเรยนและเปนสงทผเรยนสนใจ เหมาะสมกบผเรยนใชคำาถามสำาคญทจำาเปนตองไดคำาตอบจรง ๆ ซงผสอนตองใหผเรยนเขาใจปญหา กอน-หลง จากนนกตงสมมตฐาน และหาแนวทางแกไขปญหา ซงจะทำาใหผเรยนรสกวากำาลงเผชญกบสภาพปญหาจรง ไมใชสงทเกดขนเพยงในหองเรยนเทานน 2. ใชแหลงขอมลทเปนจรง เชน ฐานขอมลระดบโลก รายงานสถานการณปจจบนและผเชยวชาญในสาขาตาง ๆ 3. กำาหนดบทบาทหนาทใหผเรยนรบผดชอบในกลมของตนเอง การรบผดชอบเฉพาะหนาททำาใหผเรยนเปนผเชยวชาญเฉพาะเรอง และมสวนรวมในการเรยนอยางกระฉบกระเฉง 4. การนำาคำาตอบและแนวทางการแกปญหาของผเรยนขนเผยแพรบนเวบ ทคนทวโลก สามารถใหขอมลยอนกลบได ถอเปนการประเมนผลทกระตนใหผเรยนทำางานทไดรบมอบหมายใหเตมความสามารถเพอใหงานออกมาดทสด 5. หวใจสำาคญของบทเรยนแสวงรบนเวบ คอการใหผเรยนเผชญปญหาทตองการทกษะการคดชนสงในการตอบบญหา ผเรยนจะตองเปลยนขอมลทไดรบเปนรปแบบอน เชน แผนผงความคด (MindMapping) แผนทการจดกลม (Cluster Map) หรอนำาขอมลไปใชใน การเปรยบเทยบ ตง

46

สมมตฐานหรอแกปญหานน ๆ นอกจากนเวบเควสทยงใชหลกการจดโครงสรางเพอสนบสนนการเรยนร (Scaffolding) ทชวยใหผเรยนพฒนาทกษะการคดทดขน โดยการแบงงานออกเปนงานยอย ๆ ตามลำาดบใหผเรยนปฏบตตาม

6. การแบงงานเปนกลมยอยและมอบหมายงานเปนกลม ใหแกปญหาทเกดขนจรงในชวตประจำาวน ซงเปนงานทผเรยนไมสามารถแกปญหาโดยลำาพง จะทำาใหผเรยนไดฝกฝนทกษะการทำางานรวมกบผอน รวมทงเรยนรทจะรบผดชอบงาน ทไดรบมอบหมายอยางเตมความสามารถ

7. เนอหาวชาในบทเรยนแสวงรบนเวบ เปนการบรณาการความรหลากหลายสาขาวชา ในการแกปญหาและตอบคำาถาม การใชเนอหาวชาใดวชาหนงอาจไมสามารถแกปญหาไดทงหมด ยกเวนบทเรยนแสวงรบนเวบนนออกแบบมาเพอสอนวชานน ๆ โดยตรง

จากทกลาวมาแลวเกยวกบลกษณะสำาคญของการจดกจกรรมการเรยนดวยบทเรยนแสวงรบนเวบ สรปไดวาควรเลอกหวเรองทมความสำาคญกบผเรยนและเปนสงทผเรยนสนใจ ใชแหลงขอมลทเปนจรง กำาหนดบทบาทหนาทใหผเรยนรบผดชอบในกลมของตนเอง การนำาคำาตอบและแนวทางการแกปญหาของผเรยนขนเผยแพรบนเวบ หวใจสำาคญของบทเรยนแสวงร บนเวบ คอการใหผเรยนเผชญปญหาทตองการทกษะ การคดชนสงในการตอบบญหา การแบงงานเปนกลมยอยและมอบหมายงานเปนกลม และเนอหาวชาในบทเรยนแสวงรบนเวบ เปนการบรณาการความรหลากหลายสาขาวชา

4.4 การสรางบทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest Creation)

47

การสรางบทเรยนแสวงรบนเวบเปนการจดสภาพแวดลอมในการเรยนรของผเรยน ดงนนจงตองมการออกแบบ วางแผน พฒนาบทเรยน โดยมขนตอน 6 ขนดงน (Lamb)

1. เลอกหวขอ การเลอกหวขอเรองใหไดผลด ตงบนพนฐานของคำาถาม 5 ขอ ไดแก ผสอนตองการจะสอนอะไรตองการขอมลภายนอกอะไรบาง ตองการแบงปนอะไร ตองการความคดอะไร และความยากคออะไร (Lamb. 2004:39) สงสำาคญหวขอนน ๆ ทผออกแบบเลอกควรเปนหวขอ ทมความเขาใจเปนอยางดและสามารถสรางและใชเวบไซต เนองจากการสรางบทเรยนแบบเวบเควสทเปนสงใหมและนาทาทาย จงมแนวทางในการเลอกหวขอดงน (Dodge. 1999 : 15) 1) หลกสตร หลกสตรนเปนหลกสตรทเหมาะสมกบผเรยน และหลกสตรทมความนาสนใจ เปนหลกสตร ทสอดคลองกบความตองการสงสำาคญหลกสตรควรมเปาหมายหรอวตถประสงคทชดเจน วาเมอผเรยนศกษาและจะไดผลอะไร 2) สรางหลกสตร สรางหลกสตรทใคร ๆ ไมตองการใหดขนหลกสตรทวานอาจเปนเนอหาทผสอนเคยสอนมากอนแลว แตกยงไมประสบผลทนาพอใจ การออกแบบเวบเควสท จะเปนการทดแทน สงทขาดหายไปใหกลบมชวตชวา เวบเควสทจะทำาใหการสอนของคณมพลงและนารนรมย อยางไมเคยประสบมากอน

3) ใชเวบไดด การนำาเวบเขามามบทบาทในการเรยนการสอน โดยถอเปนแหลงคนควาเบองตน ซงกไมธรรมดาเลยจะใชในโรงเรยนทวไป ขอมลขาวสารในเวบ รวดเรวฉบไวมาก มสสนมาก ทงภาพและเสยง โดยโครงสรางพนฐานของเวบเควสทแลว มลกษณะคลายกบหนงสอ หรอนตยสาร ซงหลกสตรผออกแบบน ควรหลก

48

เลยงการพมพออกมา ใหสนเปลองวสดตาง ๆ ถาจำาเปนทางทดควรพมพออกมาใชรวมกน

4) ความเขาใจ ไมทกครงไปทจะสอนใหเขาใจอยางลกซงได เนอหาบางอยางใหเหมาะกบการสอนทางตรง เปนเนอหาทไมตองการ การวเคราะห สงเคราะห และประเมนคาเนอหาทเหมาะกบเวบเควสท เปนเนอหาทตองใชการสรางสรรค ตองการใหผเรยนใชแกปญหาในสถานการณจรงทแตกตางออกไป

2. เลอกการออกแบบ เมอไดหวขอเนอหา หลกสตรทตองการสอนแลว กเขาส การเลอกยทธวธ ทจะใชในการตอบสอนทงทกษะและหลกการผออกแบบสามารถใช WebQuest Taskonomy ในการออกแบบงานตาง ๆ ใหผเรยนไดรบขอมล ความรงานตาง ๆ น มหลายดานแบงไดเปน 12 งานไดแก งานนำาเสนอทวไป (Retelling Task) งานจดการ (Compilation Task) งานลกลบ (Mystery Task) งานสอขาว (Journalistic Task) งาน (Design Task) งานสรางสรรคผลตภณฑ (Creative product) งานจดระเบยบสงกอสราง (Consensus building Task) งานยนยนประเมนคา (Judment Task) และงานเชงวทยาศาสตร (Scientific Task) (Lamb. 2004 : 40) 1) งานนำาเสนอทวไป (Retelling Task ) เมอผเรยนทองไปศกษา ภายในแหลงคนควา ขอมล หรอเวบไซตตาง ๆ ยอมสามารถสรป จบใจความเนอหาสาระไดบางผเรยนสามารถนำาเสนอขอสรปตาง ๆ ผาน Powerpoint สรปสน ๆ กจกรรมแบบนไมมถกผด แตขนอยกบวาจะสามารถนำาความรทไดไปใชประโยชนมากนอยแคไหน

49

2) งานจดการ (Compilation Task) เปนงานงาย ๆ อกงานหนงทผเรยนสามารถนำาขอมล ความร ตาง ๆ มาเรยบเรยงจดการใหมงานนเปนงานทนำาความรทไดไปใชจรง เปนประสบการณเฉพาะของผเรยนเอง แลวจงเผยแพร ความรทไดออกไป 3) งานลกลบ (Mystery Task) เปนเรองทหลาย ๆ คนชอบ มลกษณะคลายกบนกสบทสบประเดนเรองราว ไขความลบตาง ๆ การออกแบบงานลกลบเปนการสงเคราะห ขอมลจากแหลงความรตาง ๆ ปญหาทตองการทจะไมควรงายเกนไป งายแบบนเหมาะกบผเรยนทเปนผใหญหรอเดกโต 4) งานสอขาว (Journalistic Task) เปนงานทคนหาเหตการณตาง ๆ ทเปนขอเทจจรง งานนตองการรวดเรว และความแมนยำา เชงลก เขยน หรอนำาเสนอรายงานออกมา เพอเผยแพรอยางกวางขวาง

5) งานออกแบบ (Design Task) เปนงานวางแผน หรอออกแบบ เพอใหเกดผลงานอยางใดอยางหนง

6) งานสรางสรรคผลตภณฑ (Creative Product Task) เปนงานทมความชดเจนในตวผเรยนอยในฐานะผสรางสรรค ผลงานตาง ๆ โดยใชฐานความรจากแหลงตาง ๆ พนฐาน 7) งานจดระเบยบสงกอสราง (Consensus Buiding Task) เปนงานทจดระเบยบใหม ๆ ใหกบระบบ หนวยงาน หรอสงทผเรยนคนเคย ปรบปรงใหดยงขน เปนการศกษาคนควาแงมมตาง ๆ เพอนำามาปรบปรงของตน 8) งานยนยน (Persuaion Task) เปนงานทตองการบคคลซงไดคนควาหาขอมลมาอยางด เพอบอกหรอยนยนความคด ความรทอยวา ถกตอง ใชได หรอผด ใชไมได อยางไร

50

9) งานหยงรดวยตน (Self-Knowledge Task) บางครงเปาหมายของเวบเควสท กมงไปทความเขาใจสวนบคคล ไมไดมงใหผเรยนนำาเสนอเทาใดนก ประเดนทศกษาอาจเปนประเดนเชงศลธรรมหรอจรยธรรม อาจตงเปาหมายในระยะยาว 10) งานวเคราะห (Analytical Task) เปนงานทแยกยอยหาความสมพนธของ องคประกอบตาง ๆ ในเนอหาสาระ คนหาความหมาย หรอสงเกตผลของปจจยตาง ๆ 11) งานประเมนคา (Judment Task) เปนงานทตองใชเกณฑและมาตรฐาน มาใชในการตดสน จำาเปนตองฝกผเรยนใหสรางเกณฑเหลาน

12) งานเชงวทยาศาสตร (Scientific Task) วธการทางวทยาศาสตรเปนทไดรบความนยมในปจจบน มการตงสมมตฐาน มการทดสอบสมมตฐานทตงขน หาเหตผลอภปราย

หลงจากทวเคราะหรปแบบเวบเควสทแลว จงนำาไปออกแบบบทเรยนโดยสรางเปนแมแบบ (Template) ซงมองคประกอบไดแก บทนำา (Introduction) งาน (Task) กระบวนการ (Process) การประเมนผล (Evaluation) สรป (Conclusion) เครดตและอางอง (Credits and References) (Dodge. 1999 : 18)

March (2004 : 42) ไดเสนอแมแบบ มองคประกอบไดแก บทนำา (Introduction) คำาถามและงาน (Question and Task) กระบวนการและแหลงขอมล (The process and resources) สรป (Conclusion)

3. สรางการประเมนผล การออกแบบการประเมนจะตองใหเขาวตถประสงค ของเนอหา (Standards) กจกรรม (Activities) และการประเมน (Assessments) กลาวอกนยหนงกจกรรมชวยใหผเรยนเขาถง วตถประสงคของเนอหา และการ

51

ประเมนผลนนเอง การออกแบบนจะใชกลมรายการบทเรยนบทเวบ (Rubrics for Web Lessons) กลมรายการน กคอรายการแสดงประเมนผลตามสภาพจรง (Authentic Assessment) ซงไดระบลกษณะทพงจะมในผเรยนอยางเปนขน ๆ ไปตามลำาดบในการศกษาเนอหานน ๆ การประเมนผลแบบนผสอนจะตองตดตามสงเกตผเรยนอยางใกลชดในทก ๆ ชวงของการเรยนการสอน ลำาดบขนน ขนเรมตน (Beginning) หมายถง ผเรยนพงแสดงออกอยางไร ในขนเรมตนของบทเรยน, ขนกำาลงพฒนา (Developing) หมายถง ผเรยนพงแสดงออกอยางไร อนจะนำาไปสความชำานาญ ในขณะทกำาลงศกษาบทเรยน ขนบรรลผลของบทเรยนแลว และขนเปนแบบอยาง (Exemplary) หมายถงผเรยนพงแสดงออกในขนสงสดอยางไร (Dodge. 2001 : 6) 4. พฒนาการกระบวนการ ขนตอมาเปนพฒนากระบวนการเรยนการสอนแบบ เวบเควสท ซงเวบเควสทจะสมบรณไดกตอเมอมผออกแบบทด ผเรยนเขาถงเนอหาไดโดยตรง และชเปนกรอบโครงสรางเนอหา (Scaffolding) การออกแบบนนจำาเปนตองพจารณาสองสวนคอ การเตรยมแหลงขอมล และตวนำาทางแกผเรยน (Lamb. 2004 : 41)

5. รวบรวมนำาเสนอ ขนตอนนเปนขนสดทายกอนทจะนำาเวบเควสทเผยแพรออกไป ครผสอน หรอผออกแบบจะตองรวบรวม และเรยบเรยง องคประกอบตาง ๆ ทมอยเขาดวยกน (Lamb. 2004 : 41) โดยพจารณาถงหลกในการออกแบบเวบ 14 ดาน ไดแก ความยาวของคำา ในแตละบรรทด ความยาวของยอหนา เลอกใชตวอกษรทอานงาย เลอกตวอกษรทใชกนทวไปใชคำาหรอประโยคทเหมาะสมกบผอานใชอกษรแบบมเสนใตเมอตองการเชอมโยง (Link) กำาหนดหวขอทสอความหมาย ใชภาพโปรงใสใหเหมาะสม เวนชองวางระหวางภาพกบอกษรใหเหมาะสม เลอกสของพนหลงให

52

เหมาะสม เลอกกรอบของตารางใหเหมาะสม จดภาพและตวอกษรกลมเดยวกนใหเขากลมกน จดพนหลกภาพใหตรงกบการใชงาน และตรวจสอบการเชอมโยงวาใชไดถกตอง

6. ประเมนผลเวบเควสท กอนจะนำาบทเรยนเวบเควสทไปใชในการเรยนการสอนจรงผออกแบบควรนำาเวบเควสท ทสรางไปทดสอบเพอประเมนผลโดยเบองตน(Lamb. 2004 : 42)โดยการประเมนเวบเควสทนน มหวขอดงน (Dodge. 2001 : 12)

ตาราง 3 การประเมนผลเวบเควสท (Dodge. 2001 : 12)รายการประเมน

ระดบเรมตน

ระดบกำาลงพฒนา

ระดบบรรลผล คะแนน

ภาพรวม ดานความสวยงาม/เหมาะสม (ดรายการระบดชนความสอดคลองความถกตองสวยงาม)เลอกภาพมความสวยงาม

0 คะแนนมภาพนอยมาก ภาพทไมจำาเปนการจดหนาเวบเพจไมสวยงาม

2 คะแนนมภาพบาง ภาพสอดคลองกบหวเรอง มความเหมาะสมทงขนาด ส และการจดหนาเวบเพจ

4 คะแนนมภาพสมำาเสมอใชภาพสอความหมายไดดมาก เลอกส ขนาด และจดหนาเวบเพจทหลากหลายนาสนใจ ไมนาเบอ และมความสอดคลองเหมาะสม

ตวนำาทาง 0 คะแนน 2 คะแนน 4 คะแนน

53

และความตอเนองในการใชงาน

ใชงานบทเรยนยงยากสบสน,

ผเรยนสามารถเขาถงเนอหาได ไมหลงทาง

ผเรยนสามารถเขาใจเสนทางไดโดยงาย,ร ชดเจนวาจะไป

ตวนำาทางและความตอเนองในการใชงาน

ผเรยนไมสามารถเขาถงเนอหาได

แตยงไมรวาจะไปทางไหนตอเพออะไร

ทศทางใด มความหมายอยางไร

ตาราง 3 (ตอ)รายการประเมน

ระดบเรมตน

ระดบกำาลงพฒนา

ระดบบรรลผล คะแนน

ภาพรวม ดานความสวยงาม/เหมาะสม (ดรายการระบดชนความสอดคลองความถกตองสวยงาม) (ตอ)การเชอมโยง 0 คะแนน

เชอมโยงผดมากกวา 5 แหง

2 คะแนนเชอมโยงผดนอยกวา 5 แหง

2 คะแนนเชอมโยงไมผดเลย

บทนำาการนำาเขาสบทเรยน

0 คะแนนนำาเสนอขอเทจจรง โดยไมไดแสดง

1 คะแนนนำาเสนอสงทผเรยนสนใจชถงปญหาทนาสนใจ

2 คะแนนนำาเสนอโดยเชอมโยงเอาความสนใจของ

54

ความสำาคญของปญหาใดๆ เลย

ผเรยน โดยผเรยนสามารถตงคำาถามและนำาไปสเปาหมายในการเรยนรตอไปได

สรางใหผเรยนเกดความคด ในการเขาสบทเรยน

0 คะแนนนำาเสนอสงทผเรยนรแลว หรอไมนำาไปสเนอหาสาระทจะศกษาตอไป

1 คะแนนนำาเสนอสงทผเรยนจะไดศกษาหรอเกยวกบสงทจะไดศกษาขางหนา

2 คะแนนนำาเสนอใหผเรยนตดตามในสงทกำาลงจะไดศกษา

ภาระงานเชอมโยงงานสเปาหมาย

0 คะแนนงานไมเกยวของกบเปาหมาย

2 คะแนนงานเกยวของกบเปาหมายแตยงไมชดเจนวาจะนำาไปสเปาหมายไดอยางไร

4 คะแนนงานเกยวของกบเปาหมายและมความชดเจนวาจะนำาไปสเปาหมายไดอยางไร

ตาราง 3 (ตอ)

55

รายการประเมน

ระดบเรมตน

ระดบกำาลงพฒนา

ระดบบรรลผล คะแนน

ภาระงาน (ตอ)ระดบความคดในงาน

0 คะแนนเปนงานงาย ๆ ทวไป ไมไดสงเสรมความรใหม

3 คะแนนเปนงานทสามารถทำาไดแตไมมความสำาคญตอการดำาเนนชวตของผเรยน มการวเคราะหบาง

6 คะแนนเปนงานทสามารถทำาไดและนาสนใจ ชวนใหปฏบตงาน จะตองใชการสงเคราะห รวมดวย ตองใชแหลงความรหลากหลาย

กระบวนการความชดเจนของกระบวนการ

0 คะแนนกระบวนการไมชดเจน ผเรยนไมทราบวาจะใหทำาอะไร อยางไร

2 คะแนนมทศทางในการปฏบตงาน แตดวยคำาสงไมชดเจนอาจสบสนได

4 คะแนนทก ๆ ขนตอนชดเจน รชดวาจะปฏบตงานอะไร อยางไร และตอไปจะเปนอยางไร

กระบวนการมลกษณะเปนโครงราง

0 คะแนนกระบวนการขาดยทธวธและการจดการท

3 คะแนนกระบวนการมยทธวธและการจดการเพยงพอ ใหผ

6 คะแนนกระบวนการมยทธวธและการจดการทดสงเสรมใหผเรยนท

56

จะสงเสรมใหผเรยนไดความรตามตองการกระบวนการมความสำาคญนอยไมคอยสนบสนนงานเทาทควร

เรยนสามารถทำางานไดอยางลลวงดวยด แตบางกจกรรมกไมเกยวของกบงานทจะปฏบต

มความสามารถในระดบตาง ๆ ไดแบงปนความรและสามารถปฏบตงานลลวงดวยดกจกรรมมความชดเจนและสงเสรมใหผเรยนเกดความคดความรในระดบสง

ตาราง 3 (ตอ)รายการประเมน

ระดบเรมตน

ระดบกำาลงพฒนา

ระดบบรรลผล คะแนน

กระบวนการ (ตอ)กระบวนการมความซบซอนเพยงพอ

0 คะแนนมขนตอนนอย ไมมบทบาททชดเจน

1 คะแนนมงานพอสมควร, มบทบาททชดเจน, มกจกรรมทซบซอนบาง

2 คะแนนมบทบาททแตกตางกนออกไป, ผเรยนตองชวยเหลอกน, มการแบงปนประสบการณ/ความร

แหลงเรยนรมขอมลท 0 คะแนน 2 คะแนน 4 คะแนน

57

เกยวของมากพอ

แหลงขอมลไมมประโยชนตอผเรยนเลย นำามาใชอะไรไมได

มแหลงขอมลทเพยงพอแกความตองการของผเรยนในการปฏบตงานแตขอมลบางอยาง

แหลงขอมลมความชดเจนและมความหมาย เพยงพอตอความตองการในการปฏบตงาน ทกขอมลมความสำาคญตอผเรยน

แหลงขอมลมคณภาพ

0 คะแนนเปนแหลงขอมลทสามารถคนหาไดทวไปในหองเรยน

2 คะแนนแหลงขอมลบางอยางไมสามารถหาไดจากหองเรยน

4 คะแนนแหลงขอมลเชอมโยงอยางมชวตชวา มแหลงขอมลหลากหลายและเพยงพอใหผเรยนเกดความเขาใจอยางลกซง

ตาราง 3 (ตอ)

58

รายการประเมน

ระดบเรมตน

ระดบกำาลงพฒนา

ระดบบรรลผล คะแนน

การประเมนผลประเมนผลไดอยางชดเจน

0 คะแนนไมมขดชวดความสำาเรจ

2 คะแนนมขดชวดความสำาเรจแตยงมรายละเอยดไมมากพอ

4 คะแนนมขดชวดความสำาเรจชดเจน มการแจกแจงระดบความสำาเรจทงเชงปรมาณและเชงคณภาพอยางเปนขน ๆ ผเรยนรวาควรทำาดานใดบาง อยางไรเพอใหผลงานออกมาด

บทสรปสรปใหผเรยนไดทราบวาไดเรยนรอะไรบาง

0 คะแนนไมชดเจน

1 คะแนนสรปใหผเรยนจดจำาในสงทเรยนมาแลว

2 คะแนนกระตนใหเกดประสบการณทมคณคา

รวม 50

59

ระดบคะแนนในการประเมนผล จดกลมไดเปน 3 กลม โดยกลมแรกมคาคะแนนเปน “0” “1” “2” กลมทสองมคาคะแนนเปน “0” “2” “4” และกลมทสามมคาคะแนนเปน “0” “3” “6” ซงคาคะแนนเหลานสามารถวเคราะหในรปแบบของระดบความสำาคญ ไดเปน กลมทมความสำาคญตำา (Low) กลมทมความสำาคญปานกลาง (Medium) และกลมทมความสำาคญสง (High) สามารถแจกแจงโดยภาพรวมไดดงตาราง 4

ตาราง 4 การวเคราะหระดบความสำาคญของการประเมนผลเวบเควสทในภาพรวม

รายการ ระดบความสำาคญภาพรวม ดานความสวยงาม / เหมาะสมเลอกภาพมสวยงาม ปานกลางตวนำาทางและความลนไหว ปานกลางการเชอมโยง ตำาบทนำาการนำาเขาสบทเรยน ตำาสรางใหผเรยนเกดความคด ในการเขาสบทเรยน

ตำา

ภาระงานเชอมโยงงานสเปาหมาย ปานกลางระดบความคดในงาน สงกระบวนการ

60

ความชดเจนของกระบวนการ ปานกลางกระบวนการมลกษณะเปนโครงราง

สง

กระบวนการมความซบซอนเพยงพอ

ตำา

แหลงเรยนรมขอมลทเกยวของมากพอ ปานกลางแหลงขอมลมคณภาพ ปานกลางการประเมนผลประเมนผลไดอยางชดเจน ปานกลางสรปผลสรปใหผเรยนไดทราบวาไดเรยนรอะไรบาง

ตำา

ทงน Dodge ไมไดกลาวถงทมาของรายละเอยดในรายการตาง ๆ และระดบความสำาคญ ตามทวเคราะหไวดวย อยางไรกตามจากการวเคราะหระดบความสำาคญของการประเมนผล เวบเควสท ในภาพรวม ชวยใหเขาใจเปาหมายในการออกแบบเวบเควสทมากยงขน

จากทกลาวมาแลว เกยวกบการสรางบทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest) สรปไดวา การสรางบทเรยนแสวงรบนเวบ เปนการจดสภาพแวดลอมในการเรยนรของผเรยน จงตองม การออกแบบ วางแผน พฒนาบทเรยน โดยมขนตอนตาง ๆ ดงน เลอกหวขอ เลอกการออกแบบ เลอกเครองมอในการพฒนา สรางการประเมนผล พฒนากระบวนการ ทดสอบเผยแพร และประเมนผลบทเรยนแสวงรบนเวบ

61

4.5 รปแบบการเรยนรในบทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest)

1. รปแบบปฏสมพนธระหวางผเรยน สรปไดเปน 3 ลกษณะ คอ ลกษณะรวมมอกน ลกษณะแขงขนกน และลกษณะตางคนตางเรยนโดยมระเบยบดงน(Johnson and Johnson. 1994 : 4)

1.1 ลกษณะรวมมอกนเปนการเรยนทมการแบงปนกนชวยเหลอกนเพอให ทก ๆ คน ถงเปาหมายของการเรยน โดยแตละบคคลกบรรลเปาหมายของตน ในขณะเดยวกน กพาใหกลมบรรลเปาหมายของกลมดวย โดยแตละบคคลมบทบาทหนาททแตกตางกนออกไปแตมความสมพนธ เชอมโยงกน รวมมอรวมใจกน

1.2 ลกษณะแขงขนกน เปนการเรยนทแตละบคลมงผลสำาเรจของตน โดยมงวาตนตองไดผลดกวาผอน ยดถอวาเมอตนตองการชนะ ผอนทเขามาเกยวของแขงขนจะตองแพ

1.3 ลกษณะตางคนตางอย เปนการเรยนทแตละบคคล สนใจเฉพาะเปาหมาย ของตน ไมสนใจเปาหมายของผอน ไมมความสมพนธของเกยวกบผอน ยดผลลพธทเกดขน เฉพาะตนไมองกบผอน

ตาราง 5 แสดงคณลกษณะของการพงพากนในสงคม (Johnson and Johnson. 1994:111)

คณลกษณะ แบบรวมมอกน

แบบแขงขนกน

แบบตางคนตางอย

ผลของการกระทำา

รบผดชอบรวมกน

ตรงขามกน เฉพาะตน

ผลประโยชน รบรวมกน แตกตางกน ของตนเองระยะเวลาในอย ระยะยาว ระยะสน ๆ ระยะสน ๆ

62

รวมกนคณลกษณเฉพาะตน

แบงปนกน สมพนธกน เฉพาะตน

สงททำาใหเกดผล สมาชกทกคน สมพนธกน ตนเองรางวล ไมจำากด

ขอบเขตกำาหนด สนสด ไมจำากด

ขอบเขตความสนใจ อยภายใน อยภายนอก อยภายนอกลกษณะคณสมบต

ความพยายาม ความสามารถ ความสามารถ

ผลสำาเรจ ตนสำาเรจ ผอนกสำาเรจ

ตนสำาเรจ ผอนพายแพ

สำาเรจเฉพาะตน

วสนต (2547 : 47) กลาวถงภารกจของครผสอนหรอผออกแบบการสอน วาผสอนควรเนนการเรยนแบบรวมมอ ระหวางผเรยนกบผเรยนเอง รวมทงการเรยนการสอนแบบรวมมอระหวางผเรยนกบผสอนดวย และไดกลาวถงการออกแบบการเรยนการสอนในเวบเควสทวา ควรเนนการใชกจรรมกลมใหผเรยนรวมกนคด แกไขปญหา รวมประสบการณ และรวมกนสรางสรรคผลงานออกมา

ทศนา (2547 : 49) กลาวถงความจำาเปนของการเรยนแบบรวมมอวา การศกษาในปจจบน มการสงเสรมการเรยนรแบบแขงขนและรายบคคลอยเปนปกตแลวเราจำาเปนตองหนมาสงเสรมการเรยนแบบรวมมอ ซงสามารถชวยใหผเรยนเกดการเรยนรไดด รวมทงเรยนรทกษะทางสงคมและการทำางานรวมกบผอนได ซงเปนทกษะสำาคญอยางยงในการดำารงชวต

Lasley (2002 : 18) ใหความเหนวา โดยโครงสรางของเวบเควสท สนบสนนการเรยนรแบบรวมมอกน ไดอยางเปนธรรมชาต ทเปนเชนนเนองจากเวบเควสท นำาเสนอขนตอนโดยเรม

63

จากปญหาและแนวทางหรอกจกรรมใหผเรยนไดศกษา คนควา ขบคด และแกปญหารวมกน

ดงนนจงพอสรปไดวา การเรยนรแบบรวมมอกน มความสำาคญในการเรยนการสอนในปจจบน และผสอนควรออกแบบการเรยนการสอน เพอสนบสนนการเรยนแบบรวมมอกน รปแบบการเรยนการสอนรปแบบหนง ทสนบสนนการเรยนแบบรวมมอไดอยางด และมชวตชวา คอ การออกแบบกจกรรมโดยใชเวบเควสท 2. องคประกอบของการเรยนแบบรวมมอกน โดยการเรยนรแบบรวมมอไมไดมความหมายเพยงวา มการจดใหผเรยนเขากลม แลวใหงานและบอกผเรยนใหชวยกนทำางานเทานน (ทศนา. 2547 : 49) หากจะเรยนรแบบรวมมอไดยอมแสดงออก จำาแนกเปนองคประกอบ 5 ประการดงน (Johnson and Johnson. 2003 : 108)

2.1 การพงพาเกอกลกน (Positive Interdependence:We Instead of Me) สมาชก แตละบคคลในกลมตองตระหนกถงหนาท และบทบาทของตน และตระหนกวากลมจะสามารถไปสเปาหมายได รหนาทและบทบาทของตนเองเปนอยางด ซงทงหมดนจะนำาไปสการพงพาและเกอกลกน

2.2 ความรบผดชอบทตรวจสอบไดของสมาชกแตละคน (Individual Accountability Personal Responsibility) สมาชกทกคน ในกลมตองมหนาทตองรบผดชอบ แตกตางกนไปตามความเหมาะสมของบคคล และลกษณะของงาน ความรบผดชอบนประกอบไปดวยสองสวนคอ ดแลงานทคนไดรบมาอยางเตมท และกระจายงานของตนสเพอนรวมงาน อยางเหมาะสม บางครงงานของตน มความซบซอนและยากลำาบากจำาเปนตองชวนเพอนสมาชกเขามาปรกษาหารอกน

64

2.3 การปรกษากนอยางใกลชด (Promotive’face to face’Interaction)และเกอกลกน เปนการทสามาชก แตละบคคลเขาใจบทบาทหนาทของตนและประสานกบบคคลอน ๆ ในกลม ซงมหนาทแตกตางกนออกไป จนนำาไปสผลสำาเรจของกลม การปรกษากน อยางใกลชด เปนผลพวงมาจากการพงพาเกอกลกน ผเรยนจะมคณลกษณะดงน (Johnson and Johnson. 2003 : 111)

ก) ชวยเหลอ สนบสนนเพอนสมาชกอยางมประสทธภาพและมประสทธผล

ข) แบงปนแหลงขอมล และวสด รวมไปถงกระบวนการในการจดการขอมลขาวสารตาง ๆ ไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล

ค) มการสนองตอบตามคำาเรยกรอง หรอชวยเหลอซงกนและกน อยางเปนไปตามขนตอน

ง) ทาทายขอสรปของกนและกน รวมกนขบคด หาแนวทางทดทสดรวมกน

จ) ผลกดนใหไปสเปาหมายรวมกน ฉ) จะบรรลเปาหมายไดมาจาก การรวมแรงรวมใจของ

ทกๆ คน ช) เชอมนในพลงของกลม ไวใจเพอนสมาชก ซ) เขาใจปญหาตรงกน ญ) ตดความลงเลสงสย และความคดทวา ทำาเพราะ

ตองทำา ออกจากใจ 2.4 การใชทกษะทำางานรวมกน (Social Skills) การ

เรยนรเเบบรวมมอจะสำาเรจไดตองอาศยทกษะทสำาคญหลายประการ ทกษะทผเรยนตองฝกตองม คอ ทกษะการปฏสมพนธกบผอนและ

65

ทกษะการทำางานกลมยอย (Interpersonal and Small Group Skills) เปนเรองปกตใน การทำางานรวมกนทผเรยน จะเผชญกบความขดแยงและปญหาตาง ๆ ผเรยนจะตองเคารพยอมรบและไววางใจกนและกน ซงครผสอนควรชวยฝกใหแกผเรยนบางตามความเหมาะสมเพอชวยใหดำาเนนงานไปได

2.5 กระบวนการกลม (Group Processing) กลมการเรยนรแบบรวมมอจะตองมการวเคราะหกระบวนการทำางานกลมเพอชาวใหกลมเกดการเรยนร และปรบปรงการทำางานใหดขนการวเคราะหกระบวนการกลมพจารณาไดจากการตอบสนองภายในกลม 2 ประการ คอ

ก) การกระทำาอะไรของกลม ทเกดประโยชนและไมเกดประโยชน

ข) การกระทำาของกลมเปนอยางไร ตอเนองหรอไมตอเนอง (Johnson andJohnson. 2003 : 113)

จากทกลาวมาแลวเกยวกบรปแบบการเรยนร ในบทเรยนแสวงรบนเวบสรปไดวารปแบบการเรยนรในบทเรยนแสวงรบนเวบเปนการเรยนลกษณะรวมมอกนประกอบดวย ดานตาง ๆ ดงน ลกษณะการชวยเหลอเกอกลกน ลกษณะความรบผดชอบของสมาชกแตละคน ลกษณะการปรกษากน ลกษณะการใชทกษะทำางานรวมกน และลกษณะกระบวนการกลม

จากทกลาวมาแลวเกยวกบบทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest) สรปไดวาบทเรยน แสวงรบนเวบพฒนาโดย เบอรน ดอจ แหง San Diego State University สหรฐอเมรกา เปนการศกษาทฤษฎเกยวกบ พฤตกรรมนยม พทธปญญานยม และวศนกรรมนยม เพอออกแบบสำาหรบผเรยนทจะเรยนรไดดวยตนเอง โดยมครเปนผอำานวยความสะดวกในการเรยนการสอน มชองทาง

66

ทยดหยนสำาหรบผเรยน ทจะแสดงออกและการเชอมตอกบแหลงความร ทจะเปนประโยชนตอโครงการ โดยมองคประกอบทสำาคญความเหนของ Dodge และความเหนของวสนตไดดงน ขนนำาหรอจดประสงคเชงพฤตกรรม กลาวถงขนตอนและขอมลพนฐานทวไปของสารสนเทศ เปนขนเตรยมผเรยนในการเขาสกจกรรมการเรยนการสอน งานทมอบหมายใหทำาเปนสวนทบอกใหทราบวามงานอะไรทตองการใหผเรยนปฏบต กระบวนการและขนตอนการทำางานเปนสวนทบอกขนตอนการทำางานทนกเรยนตองปฏบตตามอยางชดเจน แหลงเรยนรเปนได ทงฐานขอมลทสามารถสบคนไดบนอนเตอรเนต หนงสอ เอกสารอน ๆ หรอ CD-ROM ทนกเรยนตองเขาไปสบคนหาความรในเรองนน ๆ การประเมนผล (Evaluation) เปนสวนทบอกใหผเรยนทราบถงแนวทางในการประเมนการทำางานทไดรบมอบหมายวา มเกณฑอะไรทใชในการประเมนบาง และบทสรปเปนสวนทสรปใหผเรยนไดทราบวาไดเรยนรอะไรไปแลวบาง ทำาใหผเรยนจดจำาในสงทเรยนไปแลว และกระตนใหเกดประสบการณทมคณคา อาจมการแนะนำาใหผเรยนศกษาคนควาตอไปอนาคตได สามารถสรปเปนแผนภาพไดดงภาพ 2

ภาพ 2 สรปเกยวกบบทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest)

67

ภาระงาน

บทนำา

กระบวนการ

แหลงเรยนร

การประเมนผล

การเรยนแบบรวมมอ

การเรยนโดยใชปญหาเปน

ฐาน

การเรยนแบบสบสวนสอบสวน

บทสรป

บทเรยนแสวงรบนเวบ

(WebQuests)

5 ผลสมฤทธทางการเรยน 5.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน พมพนธ เตชะคปต (2544 : 20) กลาววา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร (Learning Achievement In Science) หมายถง ความรความสามารถทผเรยนไดรบหลงการเรยนวชาวทยาศาสตร ซงจะทราบวามปรมาณมากนอยเพยงใด กอาจจะกระทำาไดโดยวดไดจากการสอบแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาวทยาศาสตร กระทรวงศกษาธการ (2542 : 4) ไดระบผลสมฤทธทางการเรยนไวในหนงสอประมวลศพททางการศกษาวา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความสำาเรจหรอความสามารถในการกระทำาใด ๆ ทตองอาศยทกษะหรอมฉะนนกตองอาศยความรอบรในวชาใดวชาหนงโดยเฉพาะ พรรณ ชทย เจนจต (2545 : 58) ใหความหมายวา ผลสมฤทธทางการเรยนเปนคณลกษณะและความสามารถของบคคลทพฒนาการดขน อนเกดจากการเรยนการสอน การฝกอบรม ซงประกอบดวย ความสามารถทางสมอง ความร ทกษะ ความรสก และคานยมตาง ๆ ผลสมฤทธทางการเรยน (Academic Achievement) หมายถง คณลกษณะและความสามารถของบคคลอนเกดจากการเรยนการสอน เปนการเปลยนแปลงพฤตกรรมและประสบการณการเรยนรทเกดจากการศกษาอบรม หรอจากการสอบ การวดผลสมฤทธจงเปนการตรวจสอบความสามารถหรอระดบความสมฤทธผล (Level of Accomplishment) ของบคคลวาเรยนรแลวเทาไร มความ

68

สามารถแคไหน ซงสามารถวดได 2 แบบ ตามจดมงหมายและลกษณะวชาทสอน คอ

1. การวดดานปฏบต เปนการตรวจสอบระดบความสามารถในการปฏบตหรอทกษะของผเรยน โดยมงเนนใหผเรยนแสดงความสามารถดงกลาวในรปการกระทำาจรงใหออกเปนผลงาน เชน วชาศลปศกษา พลศกษา การชาง เปนตน ซงการวดตองใช ขอสอบภาคปฏบต “ ” (Performance Test)

2. การวดดานเนอหา เปนการตรวจสอบความสามารถเกยวกบเนอหาความร (Content) อนเปนประสบการณการเรยนรของผเรยนรวมถงพฤตกรรมความสามารถในดานตาง ๆ สามารถวดไดโดยใช ขอสอบวดผลสมฤทธ “ ” (ไพศาล หวงพานช. 2523 : 137)

จากทกลาวมาแลวเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยน สรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ผลของความสามารถของบคคลทตองอาศยทกษะ ความรอบร ทศนคตทไดจากการเรยนการสอน การฝกฝน อบรมสงสอน ทำาใหเกดความสำาเรจหรอความสามารถในดานตาง ๆ

5.2 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนนกการศกษาไดใหความหมายของแบบทดสอบวดผล

สมฤทธทางการเรยนพอสรปไดดงน

ศกษาธการ,กระทรวง (2542 : 9) ไดใหความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

ทางการเรยนไววา เปนแบบทดสอบทมงวดวานกเรยนมความร หรอ“ความสามารถทเกดจาก การเรยนการสอนมากนอยปานใด”

69

วรพจน นวลสกล (2540 : 25) ไดกลาววา แบบทดสอบทใชวดผลสมฤทธทาง

การเรยน หมายถง แบบทดสอบทใชวดความร ทกษะ และสมรรถภาพทางดานวทยาศาสตร ทเกดขนในตวผเรยน หลงจากทผเรยนศกษาบทเรยนนนจบแลว แบบทดสอบทใชวดจะสอดคลองกบวตถประสงค ของวชาวทยาศาสตร

สมศกด สนธระเวชญ (2542 : 34) ไดใหความหมายแบบทดสอบวดผลสมฤทธวา

เปนแบบทดสอบทวดความรความสามารถดานตาง ๆ เมอไดรบประสบการณเฉพาะอยางไปแลว ซงจะเปนการวดความสามารถทางวชาการตาง ๆ โดยมงวดวานกเรยนมความรหรอมทกษะใน วชานนมากนอยเพยงใด

ชาตร เกดธรรม (2542 : 16) ไดใหความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธวา หมายถง แบบทดสอบทใชวดปรมาณความร ความสามารถ ทกษะเกยวกบดานวชาการ ทไดเรยนรมาในอดตวารบรไวไดมากนอยเพยงไร โดยทวไปแลวมกใชวดหลงจากทำากจกรรมเรยบรอยแลวเพอประเมนการเรยนการสอนวาไดผลอยางไร

จากทกลาวมาแลวเกยวกบแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน สรปไดวาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง แบบทดสอบทใชวดความรความเขาใจจาก การเรยนร ซงเปนการวดผลสมฤทธทางวชาการของผเรยนทไดรบจากการเรยนรในเนอหาวชา นน ๆ 5.3 ลกษณะของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทด ลวน สายยศ และองคณา สายยศ (2532 : 47) ไดสรปลกษณะของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทดไว ดงน

70

1. ความเทยงตรง (Validity) เปนลกษณะทสำาคญทสดททำาใหเครองมอวดผลนน มคณภาพ เพราะเปนการแสดงใหเหนวา เครองมอวดนนสามารถวดไดอยางมประสทธภาพ นนคอวดไดตรงและครบถวนตามเนอหาทตองการวด วดไดตรงตามจดประสงค วดไดตรงตามสภาพความเปนจรง และวดแลวสามารถนำาผลการวดไปพยากรณหรอคาดคะเนอนาคตได 2. มความเชอมนสง (Reliability) เครองมอวดผลทดวดสงเดยวกนหลาย ๆ ครง ผลทไดจากการวดจะเหมอนกนหรอแตกตางกนนอยมาก

3. มความเปนปรนย (Objectivity) เครองมอทมความเปนปรนยจะมความชดเจนในตวเอง เชน ขอสอบทมความเปนปรนย จะมความชดเจนอย 3 ประการ คอ คำาถามชดเจนอานแลวเขาใจตรงกน คำาตอบแนนอน ใครตรวจกใหคะแนนตรงกน และประการสดทายคอ แปลความหมายคะแนนไดตรงกน

4. มความยากงายพอเหมาะ (Difficulty) ไมยากเกนไปและไมงายเกนไป ขอสอบขอใดทมคนตอบถกมากแสดงวางาย ขอทมคนตอบถกนอยแสดงวายาก คาความยากงายของขอสอบ (p) มคาอยระหวาง 0 ถง 1.00 ขอสอบทดมคา p อยระหวาง 0.20 ถง 0.80 ซงเปนขอสอบทคอนขางยาก ปานกลางและคอนขางงาย

5. มอำานาจจำาแนก (Discrimination) หมายถง สามารถแบงแยกคนออกเปนประเภทตาง ๆ ไดถกตอง ขอสอบทจำาแนกได หมายถง ขอสอบทคนเกงตอบถก คนออนตอบผด ขอสอบทจำาแนกกลบ คนเกงจะตอบผดแตคนออนจะตอบถก และขอสอบทจำาแนกไมได คนเกงและคนออนจะตอบถกและผดพอ ๆ กน ไมคอยมความแตกตางกนมากนก อำานาจจำาแนกของขอสอบมคา r อยระหวาง -1.00 ถง +1.00 คา r เปนเครองหมายลบ หมายความวา จำาแนกไมได คนเกงตอบถกนอยกวาคนออน r เปน

71

เครองหมายลบ หมายความวา จำาแนกได คนกงตอบถกมากกวาคนออน ขอสอบทมคา r ใกลศนย (r = -0.19 ถง +0.19) เปนขอสอบทจำาแนกไมได เพราะคนเกงตอบถก พอ ๆ กบคนออน ขอสอบทดควรมคา r อยระหวาง 0.20 ถง 1.00

6. มประสทธภาพ (Efficiency) คอ เครองมอทสามารถทำาใหไดขอมลทดทสดเชอถอไดมากโดยใชวธการทสะดวก รวดเรว คลองตว แตเสยเวลานอย ลงทนนอยและใชแรงงานนอย

7. มความยตธรรม (Fair) ไมเปดโอกาสใหมการไดเปรยบเสยเปรยบกนระหวาง ผทถกวดดวยกน

8. ใชคำาถามถามลก (Searching) ขอสอบทดตองการใหผตอบใชความสามารถในการคดคนกอนทจะตอบ

9. ใชคำาถามยวย (Examplary) มลกษณะททาทายใหผสอบอยากคดอยากตอบและทำาดวยความเตมใจ

10. คำาถามจำาเพาะเจาะจง (Definite) ไมถามวงกวางเกนไป หรอถามคลมเครอใหคดไดหลายแงหลายมม

จากทกลาวมาแลวเกยวกบลกษณะของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทด สรปไดวาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทดจะตองมลกษณะดงน มความเทยงตรง มความเชอมนสง มความเปนปรนย มความยากงายพอเหมาะ มอำานาจจำาแนก มประสทธภาพ มความยตธรรม ใชคำาถามถามลก ใชคำาถามยวย และคำาถามจำาเพาะเจาะจง

จากทกลาวมาแลวเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยน สรปไดวาผลสมฤทธทางการเรยนเปนผลการวดพฤตกรรมดานความร ความคด ความสามารถทงหลายของผเรยน คณลกษณะดานจตพสย ความสนใจ ทศนคตตอเนอหาวชาทเรยนในโรงเรยนและระบบการเรยน ความคดเหนเกยวกบตนเอง และลกษณะบคลกภาพ และคณภาพการสอน การมสวน

72

รวมในการเรยนการสอนและ การเสรมแรงของคร การแกไขขอผดพลาด และรผลวาตนเองกระทำาไดถกตองหรอไม

ในการดำาเนนกจกรรมการเรยนการสอน ความพงพอใจเปนสงสำาคญทจะชวยกระตนใหผเรยนทำางานทไดรบมอบหมาย หรอตองการปฏบตใหบรรลผลตามวตถประสงค ซงในปจจบนครผสอนเปนเพยงผอำานวยความสะดวก หรอใหคำาแนะนำาปรกษาจงตองคำานงถงความพงพอใจในการเรยนร

6 ความพงพอใจ 6.1 ความหมายของความพงพอใจ

เดวส (Devis. 1981 : 83) กลาววา ความพงพอใจ หมายถง ความสมพนธระหวางความคาดหวงกบผลประโยชนทไดรบ

ศโรรตน พลไชย (2546 : 54) กลาววา ความพงพอใจ หมายถง ความรสกนกคดหรอเจตคตของบคคลทมตอการทำางานหรอการปฏบตกจกรรมการเรยนการสอน และตองการดำาเนนกจกรรมนน ๆ จนบรรลผลสำาเรจ

ววฒน กศล (2547 : 33) กลาววา ความพงพอใจ หมายถง ความรสกทดหรอทศนคต ทดของบคคล ซงมกเกดจากการไดรบการตอบสนองตามทตนเองตองการกจะเกดความรสกดใน สงนน

จากความหมายทกลาวขางตน สรปไดวา ความพงพอใจ หมายถง ความรสกนกคดของบคคลทมตอการทำางาน การปฏบตกจกรรมการเรยนการสอนหรอบทเรยน โดยวดจากแบบสอบถาม

6.2 ทฤษฎเกยวกบความพงพอใจ

73

ในการปฏบตงานใด ๆ กตาม การทผปฏบตงานจะเกดความพงพอใจตอการทำางาน นนมากหรอนอย ขนอยกบสงจงใจในการทำางานทมอย การสรางสงจงใจหรอแรงกระตนใหเกดกบผปฏบตงานจงเปนสงจำาเปน เพอใหการปฏบตงานนน ๆ เปนไปตามวตถประสงคทวางไว

สกอตต (Scott. 1970 : 124) ไดเสนอแนวคดในเรองการจงใจใหเกดความพงพอใจ ตอการทำางานทจะใหผลเชงปฏบต มลกษณะดงน

1. งานควรมสวนสมพนธกบความปรารถนาสวนตว งานนนจะมความหมายสำาหรบผทำา

2. งานนนตองมการวางแผนและวดความสำาเรจ โดยใชระบบการทำางานและ การควบคมทมประสทธภาพ

3. เพอใหไดผลในการจงใจภายในเปาหมายของงาน จะตองมลกษณะดงน คอ

คนทำางานมสวนในการตงเปาหมาย ผปฏบตไดรบทราบผลสำาเรจในการทำางานโดยตรง งานนนสามารถทำาใหสำาเรจได

เฮอรซเบอรก (Herzberg. 1959 : 113) ไดทำาการศกษาคนควาทฤษฎทเปนมลเหตททำาใหเกดความพงพอใจ เรยกวา The Motivation Hygiene Theory ทฤษฎน ไดกลาวถงปจจยททำาใหเกดความพงพอใจในการทำางาน 2 ปจจย คอ

1. ปจจยกระตน (Motivation Factors) เปนปจจยทเกยวกบการงาน ซงมผล

กอใหเกดความพงพอใจในการทำางาน เชน ความสำาเรจของงาน การไดรบการยอมรบนบถอ ลกษณะของงาน ความรบผดชอบ ความกาวหนาในตำาแหนงการงาน

2. ปจจยคำาจน (Hygiene Factors) เปนปจจยทเกยวของกบสงแวดลอมในการทำางานและมหนาทใหบคคลเกดความ

74

พงพอใจในการทำางาน เชน เงนเดอน โอกาสทจะกาวหนาในอนาคต สถานะของอาชพ สภาพการทำางาน เปนตน

6.3 การประเมนผลความพงพอใจการหาความพงพอใจหรอความพอใจ เปนอกวธหนงทนยม

ใชในการประเมนผลดานคณภาพในลกษณะภาพรวมของบทเรยนทไมซบซอน ซงเปนการสอบถามความรสก หรอความชอบเกยวกบบทเรยนทพฒนาขน ซงไมมเกณฑพจารณาวาควรสอบถามในประเดนใดหรอ มกรอบของประเดนคำาถามอยางไร เนองจากเปนการสอบถามในภาพรวม อยางไรกตามแนวทาง ทใชในการกำาหนดประเดนคำาถามทนยมใช มอย 2 แนวทาง (มนตชย เทยนทอง. 2548 : 318) ดงน

1. แนวทางการประเมนภาพรวมทว ๆ ไป เชน สอบถามเกยวกบสวนนำาเขา สวนประมวลผล และสวนทแสดงผล โดยพจารณารายละเอยดแตละสวน ๆ วามขอคำาถามใดบาง ทจะสอบถามผเรยนเกยวกบความพงพอใจในการใชบทเรยน กลาวไดวาแนวทางนเปนแนวทางทมการใชประเมนความพงพอใจมากทสด

2. แนวทางการใชทฤษฎประเมนผล เชน อาจประยกตใช CIPP Model หรอ Alkin Model เปนตน โดยสามารถนำาทฤษฎประเมนผลทมอยมากำาหนดกรอบในการประเมน ความพงพอใจของผเรยนเกยวกบสาระ (Context) สวนนำาเขา (Input) สวนประมวลผล (Process) และผลผลต (Product) เปนตน

การเกบรวบรวมขอมลจะนยมใชแบบสอบถามมากกวาการสมภาษณ โดยการกระทำากบกลมตวอยางทเปนผทใชบทเรยนโดยตรง เพอประเมนความพงพอใจหลงจากททดลองใชบทเรยนแลว ผลทไดจากการประเมนจะเปนดชนบงชความพงพอใจของผเรยน สำาหรบสถตทใชใน การวเคราะหความพงพอใจทไดจากแบบสอบถาม จะใชคาเฉลย มธยฐาน ฐานนยมและสวนเบยงเบน

75

มาตรฐาน หรอใชสถตเปรยบเทยบความพงพอใจของผเรยนแตละกลมกได

แบบประเมนความพงพอใจในการเรยนรของผเรยนมลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา ซงม 5 ระดบ คอ พงพอใจมากทสด พงพอใจมาก พงพอใจปานกลาง พงพอใจนอย พงพอใจนอยทสด โดยกำาหนดเกณฑการประเมน ดงน

พงพอใจมากทสด ใหคะแนน 5 คะแนนพงพอใจมาก ใหคะแนน 4 คะแนนพงพอใจปานกลาง ใหคะแนน 3 คะแนนพงพอใจนอย ใหคะแนน 2 คะแนนพงพอใจนอยทสด ใหคะแนน 1 คะแนน

คาเฉลยทผเชยวชาญประเมนแตละขอแลวเทยบเกณฑการประเมน โดยใชเกณฑ การแปลความหมายคะแนนของ Likert ดงน

4.50 – 5.00 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบมากทสด

3.50 – 4.49 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบมาก

2.50 – 3.49 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบปานกลาง

1.50 – 2.49 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบนอย

ตำากวา 1.50 หมายถง มความพงพอใจอยในระดบนอยทสด

จากหลกการทฤษฎทกลาวมาขางตน จะเหนวาความพงพอใจในการเรยนรเปนสงสำาคญ ความพงพอใจในการเรยนและผลการเรยนรจะมความสมพนธกนในทางบวก ในการจดกจกรรมการเรยนการสอน เพอสรางแรงจงใจในการเรยนรของผเรยน จงตองคำานง

76

ถงผลดานความรสกของผเรยนทเกดแกตวผเรยนเอง เชน ความรสกตอความสำาเรจทเกดขน เพอเอาชนะความยงยากตาง ๆ ทำาใหเกดความภาคภมใจ ความมนใจ ตลอดจนไดรบการยกยองจากบคคลอน

สรปไดวา ความพงพอใจ เปนความรสกนกคดของบคคลทมตอการทำางาน การปฏบตกจกรรมการเรยนการสอนหรอบทเรยน เปนอกวธหนงทนยมใชในการประเมนผลดานคณภาพในลกษณะภาพรวมของบทเรยนทไมซบซอน ซงเปนการสอบถามความรสก หรอความชอบเกยวกบบทเรยนทพฒนาขนโดยวดจากแบบสอบถาม

7. การหาประสทธภาพของสอการเรยนการสอน จากการศกษาการหาประสทธภาพของสอการเรยนการสอน ผ

วจยไดนำาเสนอรายละเอยดในทไดศกษา ไดแก ความหมายของประสทธภาพสอการเรยนการสอน การกำาหนดเกณฑการหาประสทธภาพสอการเรยนการสอน ขนตอนการหาประสทธภาพสอการเรยนการสอน และสตรการหาประสทธภาพสอการเรยนการสอน โดยมเนอหา ดงน

7.1 ความหมายของประสทธภาพสอการเรยนการสอนในการหาประสทธภาพสอการเรยนการสอน มนกศกษาให

ความหมาย ไวดงนกฤษมนต วฒนาณรงค (2542 : 61) ไดใหความหมาย

ของประสทธภาพสอการเรยนการสอนไววา เปนความสามารถของสอการเรยนในการสรางผลสมฤทธทางการเรยน ใหผเรยนเกดการเรยนรตามจดประสงคถงเกณฑทคาดหวงได เมอพจารณาบทเรยนจากความหมาย ดงกลาวสามารถนำามาวเคราะหไดวาการดำาเนนการสรางบทเรยนคอมพวเตอร ใหมประสทธภาพตรงตามจดประสงค

77

เนอหาวชา กระบวนการเรยนร เกณฑมาตรฐานและการประเมนเปนองคประกอบสำาคญทจะทำาใหสอการเรยนการสอนเกดประสทธภาพ

จรพนธ ไตรทพจรส (2542 : 66) ไดใหความหมายของประสทธภาพสอการเรยน การสอน ไววา เปนการหาประสทธภาพสอการสอนนนใหมคณภาพ คณคา และประสทธภาพเพยงใด สามารถชวยใหการเรยนการสอนบรรลวตถประสงคมากนอยเพยงใด เพอนำาขอมลทไดมาแกไขปรบปรงสอเพอชวยใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพ

ฉลองชย สรวฒนบรณ (2546 : 213) ไดใหความหมายของประสทธภาพสอการเรยนการสอน ไววา เปนการประเมนผลสอการสอนวาเปนสงจำาเปนอยางยงเพอเปนหลกประกนวา สอการสอนนมประสทธผลในการเรยนการสอน โดยจะตองมเกณฑประสทธภาพของสอ ซงไดจากการประเมนผลพฤตกรรมตอเนอง เปนกระบวนการกบพฤตกรรมขนตอนสดทาย ซงเปนผลลพธโดยกำาหนดคาประสทธภาพของสอเปน E1/E2 ซงแสดงใหเหนวาจะตองกำาหนดเปนเปอรเซนตของผลเฉลยของคะแนนการทำางาน หรอการประกอบกจกรรมของผเรยนทงหมด (E1) ตอเปอรเซนตของผลการสอนหลงเรยนของผเรยนทงหมด (E2)

ไชยยศ เรองสวรรณ (2544 : 127) ไดใหความหมายของประสทธภาพสอการเรยน การสอน ไววา เปนการประเมนสอการเรยนการสอนวาเปนการพจารณาหาประสทธภาพและคณภาพของสอการเรยนการสอน ดงนน การประเมนสอจงเรมดวยการกำาหนดปญหา หรอคำาถามเชนเดยวกบการวจย ดวยเหตนการประเมนสอจงเปนการวจยอกแบบหนงทเรยกกวา การวจยประเมน “ ”(Evaluation Research)

สชาดา กระนนทน. (2544 : 32) ไดใหความหมายของประสทธภาพสอการเรยนการสอน ไววา ความสามารถของบทเรยน

78

ในการสรางผลสมฤทธทางการเรยนใหผเรยนเกดการเรยนรตามจดประสงค ถงระดบเกณฑทคาดหวงโดยครอบคลม ความเชอถอได ความพรอม ความมนคงปลอดภย และความถกตองสมบรณ ดงนนประสทธภาพสอการเรยนการสอนจงตองเรมจาก การตรวจสอบคณภาพ และหาคาความเชอมนใหไดมาตรฐานกอนนำาไปใชโดยการประเมนจากผเชยวชาญดงกลาวในเบองตน

สรปไดวา ความหมายของประสทธภาพการเรยนการสอน คอ ประสทธภาพของสอ การเรยนการสอนทประเมนไดจากผลรวมของกระบวนการขนสดทาย ไดแก การทดสอบหลงเรยนประจำาหนวยการเรยน และผลลพธทเกดจากการสอการเรยนการสอนทง ไดแก ผลสมฤทธทาง การเรยนร โดยเสนอในรปแบบของรอยละ 2 คอ รอยละของกระบวนการขนสดทาย/รอยละของผลลพธ หรอ แทนดวย E1/E2

7.2. การกำาหนดเกณฑการหาประสทธภาพการกำาหนดเกณฑการหาประสทธภาพกระทำาไดโดยการ

ประเมนพฤตกรรมของผเรยน 2 ประเภท คอ พฤตกรรมตอเนอง (กระบวนการ) และพฤตกรรมขนสดทาย (ผลลพธ) โดยกำาหนดคาประสทธภาพ เปน (เผชญ กจระการ. 2544 : 46)

E1 แทน ประสทธภาพของกระบวนการE2 แทน ประสทธภาพของผลลพธE1 คอ การประเมนพฤตกรรมตอเนอง (Transition

Behavior) หมายถง การประเมนผล ตอเนองซงประกอบกจกรรมกลมและรายงานบคคลหลาย ๆ พฤตกรรม เรยกวา กระบวนการ “ ”ของผเรยนทสงเกตจากการประกอบกจกรรมกลม (รายงานของกลม) ไดแก งานทมอบหมาย และกจกรรมอนใดทผสอนกำาหนดไว

79

E2 คอ การประเมนพฤตกรรมขนสดทาย (Terminal Behavior) หมายถง การประเมนผลลพธ (Product) ของผเรยนโดยพจารณาการสอบหลงเรยนและการสอบไล ประสทธภาพของสอการเรยนการสอน จะกำาหนดเปนเกณฑทผศกษาคาดหมายวา ผเรยนจะเปลยนพฤตกรรมเปนทนาพอใจ โดยกำาหนดใหเปนรอยละของผลเฉลยของคะแนน การทำางานและการประกอบกจกรรมของผเรยนทงหมด ตอรอยละของผลการทดสอบวดผลสมฤทธหลงเรยนของผเรยนทงหมด นนคอ E1/E2 คอประสทธภาพของกระบวนการ/ประสทธภาพของผลลพธ

ตวอยาง 80/80 หมายถง เมอเรยนจากสอการเรยนการสอนนนแลวผเรยน จะสามารถปฏบตแบบฝกหด กจกรรม หรองานทไดรบมอบหมาย ทงในรปแบบรายบคคล และ รายกลมได ผลเฉลยรอยละ 80 และทำาขอสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนไดผลเฉลยรอยละ 80

สรปไดวา การทจะกำาหนดเกณฑ E1/E2 ใหมคาเทาใดนนผศกษาเปนผพจารณาตามความพอใจหรอตามเกณฑทสถานศกษากำาหนด โดยปกตเนอหาเปนความรความจำามกจะตงไว 80/80, 85/85 หรอ 90/90 สวนเนอหาทเปนทกษะหรอคณลกษณะอนพงประสงคตงไวตำากวาน คอ 75/75 เปนตน

7.3 ขนตอนการหาประสทธภาพสอการเรยนการสอนเมอผลตสอการเรยนการสอนชนดหนงเปนตนแบบแลว

ตองนำาสอการเรยนการสอนนนไปทดสอบประสทธภาพ หลงจากการหาประสทธภาพเชงทฤษฎจากผเชยวชาญแลว (เผชญ กจระการ. 2544 : 47)

ขนท 1 แบบเดยว (1:1)

80

เปนการทดลองรายบคคล (One to One Testing) โดยทดลองกบเดกออนเสยกอน จากนนกใชเดกปานกลาง และเดกเกงตามลำาดบ โดยใชการใหเหตผลของเดกออน ปานกลาง และเกง เทากบ 1:2:1 ตามลำาดบ คำานวณหาประสทธภาพเสรจแลวปรบปรงใหดขน โดยปกตคะแนนทไดจากการทดลองครงนจะไดคะแนนตำากวาเกณฑมาก

ขนท 2 แบบกลม (1:10)เปนการทดลองแบบกลมยอย (Small Group

Testing) โดยเปนกลมทดลองกบผเรยน 6-10 คน คละผเรยนเกง ปานกลาง และออนตามการใหเหตผล เทากบ 1:2:1 ตามลำาดบ คำานวณหาคาประสทธภาพและปรบปรงบทเรยนอกครง

ขนท 3 ภาคสนาม (1:100) เปนการทดลองในกลมใหญ (Field Testing) โดย

ทดลองกบผเรยนประมาณ 30-100 คน คำานวณหาประสทธภาพแลวทำาการปรบปรง

สรปไดวา จากขนตอนการทดลองประสทธภาพสอการเรยนการสอนดงทไดกลาวมาแลวน จะเหนไดวาเปนการทดสอบประสทธภาพนนจะคอย ๆ ดำาเนนการไปทละขนอยางชา ๆ และสขมรอบคอบ พรอม ๆ กบการปรบปรงสอการเรยนการสอนไปดวย ซงอาจจะเปนการปรบปรงเนอหา กจกรรม แบบฝก แบบทดสอบ เวลา หรอรปแบบการจดการเรยนการสอน อยางใดอยางหนงทมขอบกพรองปรากฏขนในสวนใด และเมอปรบปรงแลว กนำาไปทดลองในขนตอไปจนถงขนสดทาย

7.4. สตรการหาประสทธภาพสอการเรยนการสอนสอการเรยนการสอนทดนน เมอทำาการสรางเสรจสมบรณ

จะตองผานการทดลองใช (try out) ตามขนตอนและวธการทกำาหนด แลวมาปรบปรงแกไขใหไดประสทธภาพตามเกณฑโดย

81

การนำาสอการเรยนการสอนไปทดลองใชทง 3 กลมจากขนตอนการหาประสทธภาพ กบกลมประชากรทไมใชกลมตวอยาง และนำาขอมลทไดมาคำานวณหาประสทธภาพ โดยใชสตร (เผชญ กจระการ. 2544 : 48)

สตรการหาประสทธภาพของกระบวนการ (E1) โดยคำานวณจากสตร

E1=

โดย E1 แทน ประสทธภาพของกระบวนการแทน คะแนนรวมของแบบฝกหดหรองานขน

สดทาย ของกระบวนการยอยแตละ

กระบวนการA แทน คะแนนเตมของแบบฝกหดหรองานขน

สดทาย ของกระบวนการยอยแตละกระบวนการ

N แทน จำานวนนกเรยน

สตรการหาประสทธภาพของผลลพธ (E2) โดยคำานวณจากสตร

E2=

โดย E2 แทน ประสทธภาพของผลลพธ แทน คะแนนรวมของผลลพธหลง

เรยน คะแนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

82

B แทน คะแนนเตมของผลลพธหลงเรยน คะแนนแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

N แทน จำานวนนกเรยนสรปไดวา การหาประสทธภาพของสอการเรยนการสอน ม

ความจำาเปนตอการสรางและพฒนาสอการเรยนการสอน ผวจยไดแนวทางการหาประสทธภาพดงกลาว มาใชในการพฒนาบทเรยนแสวงรบนเวบ กอนนำามาใชกบประชากรกลมตวอยาง เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนระหวางกอนและหลงเรยน วชาอนเตอรเนตและการสรางเวบเพจ สำาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3

7 งานวจยทเกยวของ 7.1 งานวจยในประเทศ การพฒนาบทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest) เปนการนำาเทคโนโลยสมยใหมมาใชเพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอน ผานบนระบบออนไลน ซงเหมาะทจะใชในการจด กจกรรม การเรยนการสอนเนอหาบทเรยนแทบทกประเภท เพราะเปนการใชแหลงความรทมอยมากมาย บนระบบอนเตอรเนตมาจดกจกรรมการเรยนร มผวจยเกยวกบเรองน ดงน

กอนนวาร ศรระเดน (2549 : 68) ไดศกษาเรองการพฒนาบทเรยนแสวงรบนเวบหนวยการจดสภาพแวดลอมใหมเพอการเรยนร สำาหรบนกศกษาปรญญาตร ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนทเรยนดวยบทเรยนแสวงรบนเวบ หนวยการจดสภาพแวดลอมใหมเพอการเรยนร หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 และผเรยนมความพงพอใจตอบทเรยนแสวงรบนเวบหนวยการจดสภาพแวดลอมใหม เพอการเรยนรอยใน ระดบมาก

83

ปยะรตน คญทพ (2545 : 132) ไดวจยเรองรปแบบการสอนเพอพฒนาทกษะการคดชนสงโดยใชกระบวนการเรยนการสอนแบบเวบเควสท ในระดบประถมศกษา และไดดำาเนน การวจยแบงออกเปน 3 ระยะ คอ ระยะท 1 การพฒนาตนแบบรปแบบการสอนเพอพฒนาทกษะ การคดชนสงโดยใชกจกรรมการเรยนการสอนแบบเวบเควสท สำาหรบนกเรยนระดบประถมศกษา ระยะท 2 การปรบปรงรปแบบการสอนโดยใชการวจยปฏบตการระยะท 3 การประเมนผลและ การขยายผลการใชรปแบบการสอน ผลการวจยทำาใหไดรปแบบการสอนทไดอธบายองคประกอบสำาคญ ซงไดแก ขนตอนการสอน ระบบสงคม หลกการตอบสนอง ระบบสนบสนน และอธบายแนวทาในการจดสงแวดลอมในการเรยนรทจะใหผเรยนมปฏสมพนธ เกดการเรยนร และเกดการพฒนาทกษะการคดชนสง ผลสมฤทธทางการเรยนในเนอหาวชา และความสามารถในการใชคอมพวเตอร

โอภาส เกาไศยาภรณ (2548 : 75) ไดพฒนาบทเรยนการแสวงรบนเวบ เรอง การจดพพธภณฑในสถานศกษา พบวารปแบบการเรยนดวยบทเรยนการแสวงรบนเวบนชวยเพมคณลกษณะทพงประสงคใหแกผเรยน ทงดานการเรยนแบบรวมมอ การเรยนแบบใชปญหาเปนหลกและการเรยนแบบสบสวนสอบสวน ซงผเรยนจะตองนำาความรทไดจากการสบคนมาวเคราะหซงเปนจดหลกทสำาคญของการศกษาในปจจบน ทไมเนนใหผเรยนทองจำา แตเนนความสามารถนำาความรทไดมาบรณาการ และวเคราะหออกมาเปนความรของตนเอง หรอทเรยกวาการสราง องคความรโดยผเรยนเอง ผลการวจยสรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนทเรยนดวยบทเรยนการแสวงรบนเวบ เรอง การจดพพธภณฑในสถานศกษาหลงเรยนสงถงรอยละ 82.3 ซงสงกวากอนเรยน และผเรยนมความพงพอใจตอบทเรยนการแสวงรบนเวบในระดบมาก

84

จลลดา จลเสวก (2549 : 73) ไดทำาวจยเรองผลการเรยนแบบสบสวนรวมกบการใชเวบเควสทตอความสามารถในการคดวเคราะห ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทมความสามารถในการเรยนวทยาศาสตรตางกน ซงสรปไดดงน นกเรยนทเรยนดวยการเรยนแบบสบสวนรวมกบการใชเวบเควสท ทมความสามารถในการเรยนวทยาศาสตรตางกน มความสามารถในการคดวเคราะหแตกตางกน และมความสามารถในการคดวเคราะหหลงเรยนสงกวากอนเรยน กลมทมคาเฉลยของคะแนนความรวมมอในการปฏบตงานกลมสงสด คอ กลมการเรยนสง สง ตำา กลมทมคาเฉลยของคะแนนสงสด ทงในดานความรบผดชอบและดานการใหความชวยเหลอ คอ กลม การเรยนสง สง ตำา กลมทมคาเฉลยของคะแนนสงสดทงในดานการแสดงความคดเหนดาน การรบฟงความคดเหน และดานการสอความหมาย คอ กลมการเรยน กลาง กลาง กลาง

ชาครต อนนตวฒนวงศ (2549 : 80)ไดศกษาผลการใชบทเรยนออนไลนแบบเวบเควสท ตอผลสมฤทธทางการเรยน และปฏสมพนธในการเรยนวชาถายภาพทางการศกษา ของนกศกษาสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนดวยบทเรยนออนไลนแบบเวบเควสทแตกตางกนทระดบนยสำาคญ 0.01 และลกษณะปฏสมพนธของผเรยนเปนแบบรวมมอคอ ดานลกษณะความรบผดชอบของสมาชกแตละคนอยในระดบปานกลาง นอกจากนเจตคตตอบทเรยนออนไลนแบบเวบเควสทอยในระดบ คอนขางด

จากการศกษางานวจยในประเทศพบวา นกเรยนทไดรบการสอนดวยวธการสอนโดยใชบทเรยนเวบเควสทสามารถนำาความรทไดมาบรณาการและวเคราะหออกมาเปนความรของ

85

ตนเองหรอทเรยกวาการสรางองคความรโดยผเรยนเอง มผลสมฤทธทางการเรยนสงกวานกเรยนทไดรบการสอนดวยวธการสอนแบบปกต และเกดทกษะการคดชนสง

7.2 งานวจยตางประเทศบทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest) เปนการออกแบบ

นวตกรรมการจดกจกรรมการเรยนรแบบสำาเรจรปใน ลกษณะ Inquiry oriented activities ทใชแหลงการเรยนรสวนใหญหรอทงหมดจาก World Wide Web โดยผเรยนสามารถสบคนขอมลจากแหลงเรยนรทกำาหนดไวไดในการออกแบบกจกรรมการเรยนรในรปแบบน ใชแนวความคดทตองชวยใหผเรยนใชเวลาใน การสบคนและเรยนรอยางมประสทธภาพทสด สามารถเขาไปสบคนไดจากแหลงเรยนรนน ๆ ไดเลย แทนทจะเสยเวลาในการสบคนจากแหลงอน ๆ ซงอาจไมมขอมลหรอสารสนเทศ ทตองการ  ซงเปนวธการเรยนทเนนใหผเรยนเปนผแสวงหาความรและเรยนรทจะแกปญหาทตาง ๆ ทเกดขน ผานทางการใหโจทยปญหารปแบบตาง ๆ ทเกยวของกบเนอหาและกระบวนการเรยนร การจดการเรยนการสอนดวย WebQuest กำาลงเปนทนยมอยางมาก ในตางประเทศ มผวจยเกยวกบเรองน ดงน

Chuo, Tun-Whel Isabel (2004 : A) แหงมหาวทยาลย Lasierra ไดศกษาผลของการใช เวบเควสทในการเรยนการสอนกบผเรยนหลกสตรEFL (English as a Foreign Language) ทมตอการปฏบตความเขาใจ และการรบร กลมตวอยางเปนนกเรยนชนปท 2 ทางตอนใตของไตหวนทเรยนดวยภาษาตางประเทศ ผลการวจยพบวาการนำาเวบเควสทมาใชในการ

86

เรยนการสอนดกวาการสอนแบบปกต และไมพบความสมพนธระหวางการรบรกบการปฏบต และการรบรกบความเขาใจ

Rozema (2004 : A) ไดศกษาแนวทางการนำาสอแบบดจตอลมาใชในการเรยนการสอน วรรณกรรม โดยเปรยบเทยบสอการสอนทางเวบแบบปกต กบ เวบเควสท พบวารปแบบการเรยนโดยใชเวบเควสท ชวยใหเรยนสามารถวเคราะหวรรณกรรมตาง ๆ ได

Lind (2001 : A) ไดศกษาถงการบรณาการเอาเทคโนโลยเขามาใชในการเรยนการสอน โดยทดลองกบนกเรยนระดบ (Grade) 4 และ 5 Lind ไดสรางหลกสตรสำาหรบกลมตวอยางของเขา โดยใชบทเรยนออนไลนแบบเวบเควสท จดหมายอเลกทรอนกส (E-Mail) เอนไซโคบเดย ซดรอมและอนเตอรเนต พบวาผเรยนมความกระตอรอรนในการเรยนมาก ใหความรวมมอในทก ๆ ดานและเขาใจบทบาทของตนไดเปนอยางด

Braun (2001 : 68) ไดกลาวถงการนำาเวบเควสทไปใชในงานหองสมด ครบรรณารกษใชเวบเควสทเพอสอนใหนกเรยนเกดทกษะเรยนรขอมล และอานออกเขยนได (Information literacy Skills) การรวบรวมขอมลในเวบเควสทมงใหนกเรยนเรยนร ความแตกตางระหวางรปแบบของงานเขยน ความแตกตางของงานกว และใหนกเรยนเรยนไดรบคำาแนะนำา ในการเขยนโคลง ฉนท กาพย กลอน โดยเวบเควสทจะมแหลงขอมลพเศษเฉพาะสำาหรบผเรยน นอกจากนยงใหนกเรยนแสดงบทบาทสมมต สงทเกดขนหลงจากการเรยน คอ นกเรยนไดแนวคดตามวตถประสงคมทกษะการทำางานรวมกน และเกดการคดอยางมวจารณญาณ (Critical thinking) เมอใหนกเรยนตดสนใจตอบปญหาดวยตนเอง โดยอาศยขอมลหรอหลกฐานทรวบรวมได แตถาใหนกเรยนมารายงานจะไมเกดการคดอยางมวจารณญาณ เวบเควสทชวยสงเสรมการเรยนรขอมล โดยเฉพาะอยางยงชวยใหเกดกระบวนการ

87

วจยอยางสมบรณ ในขณะทนกเรยนจะตอบปญหา นกเรยนจะตองเลอกแหลงขอมลจากทมใหเหมาะสมตรงกบปญหา Peterson และ Caverly (2003:38) กลาววา การพฒนาใหผเรยนอานและเขยนได โดยอาศยการใชบทเรยนเวบเควสท ซงเปนเครองมอทออกแบบใหมปญหาหรองานสำาหรบนกเรยนมการแนะนำาการทำางานละมแหลงขอมลทเฉพาะ เวบเควสทเหมาะสำาหรบการเรยนทงแบบสวนบคคลและแบบทม มการใชบทเรยนเวบเควสทสำาหรบนกศกษา 4 แบบ ดงน 1) ใชเพอแนะนำาบทเรยน 2) ใชสำาหรบการสบสอบ 3) ใชในการเรยนรแบบแกปญหา (Problem-Based Learning,PBL) 4. เวบเควสททเนนใหผเรยนสราง (Student-Created Webquest) การสรางเวบเควสท มดงน 1) สรางหนาเวบเพจ 2) วางแผนโดยใหเขยนหวขอหรอปญหาทจะใหนกเรยน สบสอบ ใหเขยนวตถประสงคของการสอน หรอสงทจำาเปนตองร 3) กลยทธการสอนโดย เวบเควสทชวยใหนกเรยนรวธการรวบรวมขอมลจากเวบ วธการจดการขอมลโดยการแปลขอมลใหอยในรปแบบทเหมาะสม วธการนำาเสนอขอมลสผอน

Lipscomb (2003 : 47) ไดทำาการทดลองใชเวบเควสทในการสอนหวขอ สงครามโลก (Cilvil war) กบนกเรยนระดบมธยมศกษาปท 2 ทโรงเรยนฟลอรดา (Florida middle school) นกเรยนสามารถจำาแนกแหลงขอมลตาง ๆ ในเวบเควสทไดวา แหลงใดคอขอมลบรรยายกอนสงครามโลก แหลงใดคอขอมลบรรยายขณะเกดสงคราม และแหลงใดคอขอมลบรรยายหลงเกดเหตการณสงครามโลก นกเรยนไดแสดงบทบาทสมมตเปนคนทอยในชวงสงครามโลกทำาใหนกเรยนกลาววา พวกเขามความรสกสนกกบกระบวนการเวบเควสท

88

MacGregor และ Lou (2004 : 161) ไดทำาวจยเกยวกบการใชเวบเปนฐาน งานและ การออกแบบเวบไซดสนบสนนใหผเรยนไดรบความรและจดการเรยนการสอนแบบสบสวนรวมกบการใชบทเรยนเวบเควสทในวชาสงคม การทำาผงแนวคดในหนาเวบเพจชวยใหนกเรยนเรยกความจำาไดงาย ชวยเพมความเขาใจอยางมประสทธภาพและมการประยกตความรทไดรบมาโดยนกเรยนประถมศกษาปท 5 สรางเวบเควสทใหนกเรยนประถมศกษาปท 2 การเพมประสทธผล ของเวบเควสท ชวยสงเสรมใหนกเรยนคดวเคราะห สงเคราะห และชวยฝกกลยทธในการคนหาขอมลนกเรยนดวยเวบเควสทมความพงพอใจ และตนเตนเมอไดเหนแหลงขอมลใหม ๆ

Billings (2004 : 63) ไดใชเวบเควสทในการเรยนการสอนพยาบาล กระตนใหพยาบาลสำารวจคนหวขอไดเพอใหเกดการเรยนรอยางมความหมาย เฉพาะรายบคคล ตวอยางหวขอ เชน คมอ การฉดยา กฎของโรงพยาบาล การควบคมและการปองกนโรค นอกจากนเวบเควสท ทำาใหผเรยนมความคดสรางสรรค และเกดทกษะการแกปญหา การคนพบขอมลกอใหสมฤทธผลตามจดประสงคการเรยนร เวบเควสทเปนสอสงเสรมการเรยนรแบบผเรยนเปนศนยกลาง (Learner centered) และสงเสรมการเรยนรเชงรก (Active Learning) เพอสรางประสบการณใหกบพยาบาลและพนกงานโรงพยาบาล

Kundu และ Bain (2006 : 15) กลาววา เวบเควสทเปนสอทางเทคโนโลยทอำานวยความสะดวกในการเรยนรอยางมความหมาย การสอนใหนกศกษาฝกสอนสรางเวบเควสท รวมกบการเรยนรแบบสรางความรดวยตนเอง (Constructivist learning) จะทำาใหนกศกษาฝกสอนเกดการเรยนรอยางมความหมายผานการสะทอน และการตดสนจากการขดแยงทางความคด (Cognitive conflict) นอกจากนยง

89

ทำาใหนกศกษาฝกสอนมสวนรวมในการแกปญหา หลงจากสรางเวบเควสท พบวา นกศกษาฝกสอนสามารถเชอมโยงสงใหม ๆ เพอสรางผลผลตและความเขาใจในการประยกตใชเทคโนโลย สงผลใหเกดความคดสรางสรรค มการคดอยางมวจารณญาณ (Critical thinking) และทกษะการแกปญหา

Gaskill และคนอน ๆ (2006 : 88) ไดศกษาผลของการเรยนโดยใชบทเรยนเวบเควสท ในการสอนวชาสงคมและวทยาศาสตร จากผลการวจยพบวา ผลสมฤทธกอนและหลงเรยนมคาเทากนและผลสมฤทธของกลมทดลองไมแตกตางจากกลมควบคม และคร นกเรยนม ความพงพอใจการเรยนโดยใชบทเรยนเวบเควสท โดยการสมภาษณนกเรยนจำานวน 20 คน ม 19 คน ทมความคดเชงบวก

Ikpeze และ Bord (2007:A) ไดทำาการวจยเกยวกบการเรยนแบบสบสอบโดยใชเวบเปนฐาน สงเสรมการคดดวยบทเรยนเวบเควสท การเรยนโดยใชบทเรยนเวบเควสทในการสอนเนอหาเกยวกบสงแวดลอม สงผลใหนกเรยนเกดทกษะการคด สามารถคดเชอมโยงเรองราวทอานกบโลกจรง และอานอยางมวจารณญาณได

จากการศกษางานวจยในตางประเทศ พบวางานวจยทพบนนมทงวจยเชงทดลองและ เชงสำารวจ ซงการวจยสวนใหญไดทดลองสอนโดยใชบทเรยนเวบเควสทเทานน สวนการวจยเชงสำารวจมงพฒนาประสทธภาพของบทเรยนเวบเควสท ทงในระดบประถมศกษา มธยมศกษา และอดมศกษา ซงผลการวจยสวนใหญพบวานกเรยนทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนแบบ เวบเควสท มความเขาใจเนอหามากกวานกเรยนทไดรบการสอนดวยวธการสอนแบบปกตและมทกษะการคดวเคราะห สงเคราะห และประเมนคา

จากผลการศกษางานวจยทเกยวของทงในและตางประเทศ สรปไดวาบทเรยนแสวงรบนเวบจะชวยใหผเรยนมผลสมฤทธทางการ

90

เรยนสงขน เนองจากบทเรยนแสวงรบนเวบสนบสนนใหผเรยนไดเขาถงเนอหา ขอมลความรอยางกวางขวาง ซงผเรยนสามารถเลอก ซมซบเนอหาขอมลนน ๆ ใหเหมาะกบตน ทงยงฝกใหผเรยนไดใชความคดในขนสง ในระดบการวเคราะห สงเคราะห ตลอดจนประเมนคา อกทงปฏสมพนธ ของผเรยนจะเปนไปในเชงบวก เนองจาก เปดโอกาสใหผเรยนไดแสดงออกอยางเตมท ทงดานความคดและความสามารถ ผนวกกบ การออกแบบบทเรยนแสวงรบนเวบ ใหแสดงออกอยางเตมท การเรยนแบบรวมมอจะชวยใหผเรยนเขาใจบทบาทของตนเองไดชดเจน นำาไปสการปฏสมพนธทเหมาะสม และเปนไปอยางรวมมอกน

จากผลการศกษาหลกสตรกลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย การเรยนการสอนแบบ e-Learning เครอขายอนเตอรเนต บทเรยนแสวงรบนเวบ (WebQuest) ผลสมฤทธทางการเรยน ความพงพอใจ งานวจยทงในประเทศและตางประเทศ สรปไดวา วชาอนเตอรเนตและการสราง เวบเพจ เปนวชาเพมเตมของสาระท 4 เทคโนโลยสารสนเทศ หลกสตรการศกษา ขนพนฐาน 2544 ของกลมสาระการเรยนรการงานอาชพโรงเรยนทงหวาวรวทย จดการเรยนการสอนสำาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 มงเนนพฒนาผเรยนใหมทกษะในการทำางาน รกการทำางาน ทำางานรวมกบผอนได มความสามารถในการจดการการวางแผนออกแบบ การทำางานสามารถนำาเอาความรเทคโนโลยและเทคโนโลยสารสนเทศ มาใชและประยกตใชในการทำางาน อยางถกตอง บทเรยนแสวงรบนเวบเปนวธการสอนทเนนการแสวงหาความร โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศเปนฐาน ครผสอนหรอผออกแบบบทเรยน ไมไดทำาหนาทถายทอดความรแกผเรยนแตฝายเดยว แตเปนผจดกลม เรยบเรยง และลำาดบความรตาง ๆให อำานวยความสะดวกใหผเรยนไดเขาถงความรนน อยางเปนระบบ เปนขนเปนตอนโดยมง

91

การแกปญหาเปนสำาคญผลสมฤทธทางการเรยนเปนผลการวดพฤตกรรมดานความร ความคด ความสามารถทงหลายของผเรยน คณลกษณะดานจตพสย ความสนใจ ทศนคตตอเนอหาวชาทเรยนในโรงเรยน และระบบ การเรยนความคดเหนเกยวกบตนเอง ลกษณะบคลกภาพ และคณภาพการสอน การมสวนรวม ในการเรยนการสอน ความพงพอใจของผเรยนเปนการศกษาการวดพฤตกรรมหรอความรสกทางดานจตใจทมตอสงเราใดสงเราหนงในทางสงคม รวมทงเปนความรสกทเกดจากการเรยนรเกยวกบสงเราหรอเกยวกบประสบการณในเรองใดเรองหนง ความพงพอใจเปนความรสกนกคดของบคคลทมตอการทำางาน การปฏบตกจกรรมการเรยนการสอนหรอบทเรยน เปนอกวธหนงทนยมใชในการประเมนผลดานคณภาพในลกษณะภาพรวมของบทเรยนทไมซบซอน ซงเปน การสอบถามความรสก หรอความชอบเกยวกบบทเรยนทพฒนาขนโดยวดจากแบบสอบถามและศกษางานวจยทเกยวของทงในและตางประเทศ พบวาบทเรยนแสวงรบนเวบชวยใหผเรยนมผลสมฤทธ ทางการเรยนสงขน เนองจากบทเรยนแสวงรบนเวบ สนบสนนใหผเรยนไดเขาถงเนอหา ขอมลความรอยางกวางขวาง ซงผเรยนสามารถเลอกเรยนใหเหมาะกบตน นำาไปส การปฏสมพนธทเหมาะสม และเปนไปอยางรวมมอกน ผวจยจงนำาความรดงกลาวมาสรางบทเรยน สรางเครองมอ สรางแบบทดสอบเพอพฒนาบทเรยนแสวงรบนเวบแกปญหาผลสมฤทธทางการเรยนวชาอนเตอรเนตและการสรางเวบเพจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ตอไป

92