บรรยายโดย อาจารยกรรณการ สวรรณศร

บทท 3 การวางแผนทรพยากรมนษย

1 KANNIKA SUWANSRI

โดยทเราสามารถกลาวไดวา “หนาททางการจดการ คอ หนาททผจดการทกคนตองปฏบต” ซงหนาทเหลานไดถกศกษา รวบรวม และกลาวถงครงแรกในหนงสอชอ Industrial and General Administration (ป ค.ศ. 1916) แตงโดย เฮนร เฟโยล (Henry Fayol) วศวกรและนกบรหารอตสาหกรรมชาวฝรงเศส โดยเฟโยลไดกลาวถงหนาททางการจดการไว 5 หนาทดวยกนคอ

• การวางแผน (Planning) • การจดองคการ (Organizing) • การสงงาน (Commanding) • การประสานงาน (Coordinating) • การควบคม (Controlling)

2 KANNIKA SUWANSRI

1.การวางแผน คอ การวางวตถประสงค การก าหนดเปาหมาย การสรางกลยทธและการ ตดสนใจสรรหาแนวทางในการด าเนนกจกรรม เพอใหองคการสามารถบรรลวตถประสงคและเปาหมาย ทตองการไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล โดยแผนงานอาจมความแตกตางกนในดานระยะเวลา เชน แผนระยะยาว หรอแผนระยะสน เปนตน ตลอดจนมความแตกตางกนตามหนาททางธรกจ เชน แผนการเงน แผนการตลาด หรอแผนการผลต เปนตน

2.การจดองคการ คอการจดความสมพนธของกจกรรมและบคคลในองคการใหมความเหมาะสม เพอใหสามารถปฏบตงานรวมกนไดอยางราบรน และเตมความ สามารถจะท าใหองคการสามารถด าเนนงานบรรลประสงคไดตามแผนการทตงไว

3 KANNIKA SUWANSRI

4 KANNIKA SUWANSRI

3.การน า คอการทหวหนางานหรอผจดการใชภาวะผน า ซงตองอาศยศาสตรและศลปในการกระตน ชกจง และสงเสรมใหบคคลอนปฏบตตามทตนตองการดวยความเตมใจ

4.การควบคม เปนการตรวจสอบและประเมนผลวาแตละกจกรรมทกระท าตามแผนทวางไวสามารถด าเนนไปตามทไดวางแผนไวหรอไม

5 KANNIKA SUWANSRI

การจดการทรพยากรมนษยเปนกระบวนการทผบรหารทรพยากรมนษยจะน าหลกตางๆ มาประยกตใชในการทจะท าใหองคการมบคลากรทมคณภาพมารวมงานอางเพยงพอและตอเนองเพอใหองคการสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภพประสทธผลและบรรลวตถประสงคทตงไว ดงนนนกบรหารทรพยากรมนษยท ม ความสามารถจะตองสามารถน าความร ประสบการณ และทกษะตางๆเขามาประกอบในการบรหารทรพยากรมนษย เพอใหผลงานทออกมามคณภาพและยงประโยชนสงสดตอองคการ บคลากร และสงคมสวนรวมได นอกจากนการจดการทรพยากรมนษยทประสบความส าเรจจะตองอาศยขนตอนทระเอยดออนมากมาย

6 KANNIKA SUWANSRI

โดยขนตอนส าคญทขาดไมไดในงานทรพยากรมนษยคอ การวางแผน ผบรหารงานทรพยากรมนษยจะตองมวสยทศน ทกวางไกลสามารถเขาใจสถานการณและวเคราะหเหตการณทจะเกดขนในอนาคตได ซงจะมผลกระทบตอทศทางการด าเนนงานและความตองการดานบคลากรขององคการ เพอทจะสามารถวางแผนทรพยากรมนษย ไดอยางรอบคอบ รดกม มประสทธภาพ และสอดคลองกบความตองการในแตละชวงเวลาได

7 KANNIKA SUWANSRI

การวางแผนทรพยากรมนษยประกอบดวยสวนประกอบทส าคญดงตอไปน

1.กระบวนการ การวางแผนทรพยากรมนษยเปนกระบวนการทตองด าเนนการอยางตอเนองโดยผมหนาทวางแผนดานทรพยากรมนษยตองการเกบขอมลศกษาวเคราะหวางแนวทางปฏบตตรวจสอบปรบปรงและเปลยนแปลงแผนการด าเนน งานใหเหมาะสมอยตลอดเวลา

8 KANNIKA SUWANSRI

2.การคาดการณ การวางแผนทรพยากรมนษยตองมการคาดการณไปในอนาคตถงความตองการดานบคลากรขององคการวามแนวโนมหรอทศทางทจะออกมาในลกษณะใด เชน ขนาดขององคการ หรอกระบวนการท างานทเปลยนแปลง โดยทนกบรหารทรพยากรมนษยจะตองมความเขาใจถงสภาวะแวดลอมทมผลตอองคการทงในระดบมหภาคและระดบจลภาค

3.วธปฏบต เมอมการคาดการณถงสถานการณทจะเกดขนในอนาคตแลว นกบรหารทรพยากรมนษยจะตองก าหนดวธการปฏบตเพอเปนแนวทางใหแตละกจกรรมดานทรพยากรมนษย ตงแตการสรรหา การคดเลอก การฝกอบรม การธ ารงรกษา จนถงการเกษยณอายของบคลากร เพอใหสามารถด าเนนการสอดคลองกบวตถประสงคขององคการ

9 KANNIKA SUWANSRI

4.องคการและบคลากร การวางแผนทรพยากรมนษยคอกระบวนการตอเนองท ใชในการ

คาดการณและก าหนดวธการปฏบตในกจกรรมดานบคลากรเพอรกษาสมดลของบคลากรในองคการใหอยในระดบทเหมาะสมทงในระยะสนและระยะยาว

10 KANNIKA SUWANSRI

นกบรหารทรพยากรมนษยจ าเปนตองท าการวางแผนทรพยากรมนษยโดยการศกษาวตถประสงคขององคการ ก าหนดเปาหมายและแสวงหาแนวทางในการด าเนนกจกรรมตางๆ ทเกยวของกบงานทรพยากรมนษยใหมประสทธภาพและประสทธผลสงสด ตลอดจนมความสอดคลองกบวตถ ประสงครวมองคการ เพอใหองคการสามารถเจรญเตบโตและด ารงอยในสงคมไดอยางเหมาะสมและราบรนโดยทเราสามารถจ าแนกเหตผลของความจ าเปนในการวางแผนทรพยากรมนษยออกเปน 4 ประการ ดงตอไปน

11 KANNIKA SUWANSRI

1.เพอรองรบการเปลยนแปลง

12 KANNIKA SUWANSRI

2.เพอใหองคการมความพรอม

13 KANNIKA SUWANSRI

3.เพอใหองคการมแนวทางในการปฏบตงาน

14 KANNIKA SUWANSRI

4. เพอใหไดบคลากรทมคณภาพ

15 KANNIKA SUWANSRI

รองรบการเปลยนแปลง

สรางความพรอมใหองคการ

ก าหนดแนวทาง ปฏบตใหองคการ

ไดบคลากรทมคณภาพ

16 KANNIKA SUWANSRI

การวางแผนไดรบการยอมรบวาเปนหนาทส าคญอนดบแรกทผจดการตองปฏบตในการบรหารเนองจากวาการวางแผนจะชวยใหบคลากรเหนภาพความสมพนธของกจกรรมตางๆ ทตองกระท าจนกระทงบรรลเปาหมาย ท าใหเขาสามารถทจะปฏบตภารกจทไดรบหมอบหมายอยางเหมาะสมและสอดคลองกบความตองการตามทตงไว องคการกสามารถทจะปรบแผนการใหมความเหมาะสมและสอดคลองกบการเปลยนแปลงไดงายและรวดเรวกวาการทมไดมการเตรยมการเอาไวลวงหนา ปกตผวางแผนจะตองท าการเกบรวบรวมขอมล ศกษา วเคราะหและตดสนใจ

17 KANNIKA SUWANSRI

กระบวนการ 4 ขนตอน ดงตอไปน ขนตอนท 1 การเตรยมการ เปนขนตอนแรกในการวางแผน โดยทผวางแผนจะตองท าการรวบรวมขอมล ศกษา และวเคราะหราบละเอยดตางๆ ทส าคญและมผลตอการวางแผน

18 KANNIKA SUWANSRI

ขนตอนท 2 การสรางแผน ขนตอนนเปนขนตอนทตอเนองจากการเตรยม การ โดยผวางแผนจะท าการก าหนดแผนการทจะปฏบตขนมาอยางชดเจน

ขนตอนท 3 การปฏบตตามแผน จะเปนขนตอนการน าแผน งานท ถกสรางขนไปท าการปฏบต ส าหรบแผนบคลากรกเชนกน ฝายทรพยากรมนษยจะตองท าแผนตางๆ ไมวาจะเปนแผนการสรรหาและการคดเลอกบคลากร แผนการฝกอบรมและการพฒนาบคลากร แผนการแตง ตงและโยกยายต าแหนงท ถกก าหนดขนไปด าเนนการ

19 KANNIKA SUWANSRI

ขนตอนท 4 การประเมนผล หลงจากการน าแผนการทวางไวไปปฏบต ผควบคมแผนจะตองมการประเมนผลวาแผนการสามารถบรรลเปาหมายทตงไวหรอไม หรอมการเปลยนแปลงเกดขนโดยมผลกระทบตอแผนทไดก าหนดไวหรอไม อยางไร โดยผลลพธจากการประเมนจะเปนขอมลยอนกลบ ส าหรบการปรบปรงแผนการหรอการวางแผนในครงตอไป

20 KANNIKA SUWANSRI

การวางแผนทรพยากรมนษยทมประสทธภาพนน นกบรหารทรพยากรมนษยจะตองท าการคาดการณความตองการบคลากรในแตละชวงระยะเวลาอยางถกตอง โดยพจารณาถงการเปลยนแปลงทเกดขน ตงแตการรบบคลากรเขาท างาน การฝกอบรมและการพฒนา การประเมนผลจนกระทงบคลากรไดพนออกจากองคการ โดยวธการคาดการณทมความแมนย าสงจะสงผลใหการวางแผนมความถกตอง เชอถอได และสามารถใชเปนแนวทางในการปฏบตไดอยางเหมาะสม

21 KANNIKA SUWANSRI

วธการทถกน ามาใชในการคาดการณความตองการดานทรพยากรมนษยขององคการ เพอ ใหผสนใจไดมความรและความเขาใจในหลกการคาดการณความตองการดานทรพยากรมนษยขององคการ ตลอดจนสามารถประยกตใชเปนแนวทางในการศกษาคนควาเพมเตมส าหรบน าไปปฏบตการวางแผนบคลากรไดอยางเปนรปธรรมในการปฏบตงานจรง โดยทวธการคาดการณดานก าลงคนขององคการทนยมใชมดงตอไปน

1. การคาดการณจากสมการพนฐาน วธการนจะเปนการค านวณหาจ านวนบคลากรทองคการตองการในแตละชวงเวลา จากสตรพนฐานทางคณตศาสตรตอไปน จ านวนบคลากรทตองการเพมขน = จ านวนบคลากรทตองการทงหมด - จ านวนบคลากรคงเหลอ จ านวนบคลากรทตองการทงหมด = จ านวนงาน อตราสวนของงานตอบคคล 22 KANNIKA SUWANSRI

2. การใชแบบจ าลองการวางแผนรวม วธการนจะคาดการณปรมาณความตองการบคลากรขององคการในชวงระยะเวลาหนง เพอใหสามารถน ามาใชงานไดอยางมประสทธภาพ

3. การใชวธการทางสถต วธการนจะน าหลกการทางสถตและคณตศาสตร เชน ก าหนดการเสนตรง และการวเคราะหการถดถอย มาชวยในการพยากรณความตองการทรพยากรมนษยขององคการชวงระยะเวลาทสนใจ

4. การใชแบบจ าลองของมารคอฟ วธการนจะน าหลกการคณตศาสตรขนสงมาประยกตในการศกษาและวเคราะหการเปลยนแปลงของทรพยากรมนษยในอนาคต เพอองคการจะไดเตรยมแผนในการสรรหา การคดเลอก การฝกอบรมและการพฒนาบคลากรใหมความพรอมการปฏบตหนาทในแตละต าแหนง

23 KANNIKA SUWANSRI

การทนกบรหารทรพยากรมนษยจะเลอกใชวธการใดในทางปฏบตเพอคาดการณและวางแผนทรพยากรมนษยนนสามารถจะพจารณาไดจากมาตรการในการเลอกเทคนคในการพยากรณดงตอไปน 1.ระยะเวลา ปจจบนเวลาเปนปจจยทส าคญในการด าเนนธรกจ ดงนนผทท าหนาทดานการพยากรณความตองการทรพยากรมนษยจะตองเลอกวธการทมระยะเวลาทเหมาะสมกบความตองการของงานโดยใหผลลพธทไดมระดบของความถกตองและเชอถอได เหมาะสมกบการใชงาน โดยไมเสยเวลาในการประเมนผลมากเกนไป 2. ลกษณะของขอมล นกพยากรณทมความสามารถจะตองค านงถงธรรมชาตหรอลกษณะของขอมลทงในเชงคณภาพและเชงปรมาณเปนส าคญ เพอใหสามารถคดเลอกเครองมอในการพยากรณไดอยางเหมาะสม และสามารถคาดการณเหตการณทจะเกดไดอยางใกลเคยง

24 KANNIKA SUWANSRI

3. คาใชจาย คาใชจายเปนปจจยส าคญในการด าเนนงานทางธรกจเกอบทกประเภท ดงนนนกพยากรณตองพจารณาคาใชจายทเกดขน ทงทางตรงและทางออมของการพยากรณแตละวธ วามความเหมาะสมอยางไร โดยเปรยบเทยบระหวางกนเอง หรอเปรยบเทยบกบความตองการของงาน

4. ความแมนย า ความถกตองและแมนย าของเครองมอทใชเปนหวใจส าคญของการพยากรณ ดงนนนกพยากรณสมควรตองเลอกใชวธทมความถกตองและแมนย าในระดบทยอมรบไดส าหรบงานแตละชนด 5. ความงายในการน าไปใช เนองจากสมาชกแตละคนของหนวยงานวางแผนทรพยากรมนษยตางมความร ทกษะ และประสบการณทแตกตางกน ดงนนนกพยากรณจงตองเลอกวธการทมความงายในการน ามาใชไดอยางมประสทธภาพ เพอทสมาชกทกคนในทมงานจะไดสามารถปฏบตงานไดอยางราบรนและมอปสรรคนอยทสด

25 KANNIKA SUWANSRI

26 KANNIKA SUWANSRI