บทท 7 การตนบอยเลฟ (Boylove) : โลกอสระของผหญง

ศรณย สงหทน

230ปท 25 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2550

* บทความนเปนสวนหนงของการศกษาในหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต (สอสารมวลชน) วชาเอกการสอสารระหวางประเทศ คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร ป พ.ศ.2550 บทความชนนมาจากการศกษาดงานและคนควาองคความรใหม ณ กรงโตเกยว ประเทศญปน - ขาพเจาขอกราบขอบพระคณรองศาสตราจารยอรทย ศรสนตสข คณะวารสารศาสตรและสอมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร ทไดชวยเหลอและแนะนำขอคดทมคณคาใหกบขาพเจามาโดยตลอด รวมทงการเดนทางไปยงประเทศญปนในครงนดวย และขอขอบคณเจาหนาทฝายรายการวทยของสถานโทรทศนและวทย NHK กรงโตเกยว ประเทศญปน

บทคดยอ

การตน (Cartoon) ถอเปนสอบนเทงทมอทธพลตอการรบรของผคนใน

สงคม หนงในประเภทของงานการตนญปนทนาสนใจและมอทธพลตอผบรโภคใน

ปจจบน คอ งานการตนแบบชายรกชาย (Boylove cartoon) ผวจยมความสนใจ

ในวฒนธรรมการตนญปนประเภทนในฐานะวฒนธรรมประชานยมในสงคมสมย

ใหม ผวจยไดดำเนนการวจยนโดยใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพ มวตถประสงคใน

การวจย ดงน 1. เพอศกษางานการตนญปนประเภทแบบชายรกชาย (Boylove

Cartoon) ทมผลกระทบตอผบรโภคในสงคมสมยใหม 2. เพอศกษาความมงหมาย

ของการบรโภคงานการตนญปนประเภทแบบชายรกชาย (Boylove cartoon) ใน

ประเทศญปนและประเทศไทย

ผวจยใชการศกษาวจยเชงคณภาพโดยการสมภาษณแบบเจาะลก (In-depth

interview) และใชวธการสงเกตอยางมสวนรวม (Participatory observation) กบ

กลมตวอยางทเปนวยรนเพศหญงทมชวงอายตงแตอาย 14 – 19 ป จำนวน 8 คน

เปนชาวญปนจำนวน 4 คนทอาศยในกรงโตเกยว ประเทศญปน และเปนชาวไทย

จำนวน 4 คนทอาศยในกรงเทพมหานคร ประเทศไทย โดยกลมตวอยางทงหมด

อานงานการตนประเภทนมาอยางนอย 2 ปจนถงปจจบน

7 บทท การตนบอยเลฟ (Boylove) : โลกอสระของผหญง ดร. ศรณย สงหทน*

การตนบอยเลฟ (Boylove) : โลกอสระของผหญง

ศรณย สงหทน 231

ผลการวจย พบวา ประการแรก กลมตวอยางจะเลอกบรโภคงานการตนทม

คณภาพเนองจากฝมอการวาดการตนและการดำเนนเรองเปนตวชวดทสำคญตอ

ความสำเรจของงานการตนเรองนน ประการทสอง เหตผลในการบรโภคจากปจจย

ภายในของบคคล กลมตวอยางเลอกบรโภคงานการตนประเภทนมไดมงเนนเรอง

ราวทางเพศแตอยางใด ซงเหตผลทสำคญ คอ ตองการเปดอสระทางความคดใน

การใชจนตนาการและถายทอดความรสกตางๆ

คำสำคญ : การตนบอยเลฟ, สอบนเทง, วฒนธรรมประชานยม, การบรโภคสอ

Abstract

Cartoon is a kind of entertainment media that influences people’s

cognition in every society. For Japanese cartoon, Boylove Cartoon is one of

the most interesting and powerful cartoon in the present time. For this

reason, I am very interested in Boylove Cartoon as popular culture in

modern society.

The objectives of this research are : 1. to study influence of Boylove

Cartoon to consumers in modern society, 2. to study purpose of consumption

for Boylove Cartoon in Japan and Thai.

This research is conducted by Qualitative Methodology. In-depth

Interview and Participatory Observation are used for collecting data. The

samples consist of four Japanese teenagers who live in Tokyo,Japan and four

Thai teenagers who live in Bangkok,Thailand. All of them are 14 – 19

years old. They usually read Boylove Cartoon for at least two years.

The result of this research are : firstly, all samples always choose any

high quality Boylove Cartoon because of artistic ability and theme. These are

crucial indicators to Boylove Cartoon’s success. Secondly, reasons of

consumption derived from consumers’ internal factors, all samples never

concentrate on sexual subject strongly to any Boylove Cartoon. Whereas all

232ปท 25 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2550

samples would like to emancipate their ideas through imagine and feeling,

exposing from this kind of cartoon.

Key words : Boylove Cartoon, Media Entertainment, Popular Culture,

Media Consumption

บทนำ

การตน (Cartoon) ถอเปนสอบนเทงทมอทธพลตอการรบรของผคนใน

สงคมไมเพยงแตในสงคมญปนเทานน แตยงรวมถงทกสงคมบนโลกนดวย ผรบ

สารสามารถรบรเรองราวตางๆ จากการตนโดยผานทางการรบรทางสายตาในการ

มองและการรบรทางหในการฟง ดงนน การสอสารผานงานการตนนนมกเปนไป

ในลกษณะทงายตอการเขาใจ เนนอารมณความรสก (Emotional Oriented) เพอ

โยงไปสจนตนาการของแตละคน รวมไปถงการถอดรหส (Decoding) ของผบรโภค

จดเปนปจจยทสำคญในการบรสารทผวาดภาพการตนสงมา (Encoding) ดงนน

การสรางการตนใหสมจรงดวยจนตนาการ (Fantasy) สามารถสรางความสนใจให

กบผบรโภคในฐานะความบนเทงจากการบรโภคการตนถอเปนกจกรรมยามวาง

(Leisure activities) สำหรบสงคมบรโภค (Consumer Society)

ในสงคมญปน เราสามารถพบเหนผคนมากมายอานการตนหรอรอบตวของ

เราตางเตมไปดวยการตนในสอตางๆ หรอสถานทตางๆ ในประเทศญปนจนมคำ

กลาววา “มงงะมอยทกแหงหน (Manga is everywhere)” ดงนน ประเทศญปน

จงเปนผนำในการสรางงานการตนจนเปนอตสาหกรรมการตนทงในลกษณะของ

งานแบบอะนเมะ (Anime) และงานแบบมงงะ (Manga) ทมไดหยดลงเพยงใน

เรองราวของความสนกสนาน (Amusement) เทานน แตในปจจบน งานการตน

ของประเทศญปนพยายามตอบสนองความตองการทางดานตางๆ ของผบรโภค

อาท การนำเสนอเรองเพศ ความรนแรง อาชญากรรม เปนตน

การตนบอยเลฟ (Boylove) : โลกอสระของผหญง

ศรณย สงหทน 233

จงทำใหแนวทางของงานการตนในประเทศญปนมความหลากหลายสง

อตสาหกรรมการตนของประเทศญปน อาท หนงสอการตน ภาพยนตร

อนเมชน (Animation) เกมเสมอนจรง (Stimulation Game) ไดรบความนยม

จากทวโลกมากกวาในประเทศสหรฐอเมรกาในฐานะผมอทธพลในสอบนเทงโลก

ซงฐานของผบรโภคงานการตนญปนในประเทศสหรฐอเมรกามจำนวนมหาศาล

เนอหาของงานการตนจงมหลากหลายตงแตเนอหาทสรางความเพลดเพลนไป

จนถงเนอหาในทางลบ อาท เรองเพศ เปนตน1

อทธพลของงานการตนญปนมความนาสนใจในงานทางวชาการ ผวจยม

ความประสงคทจะศกษาผลกระทบของงานการตนญปนทมตอสงคมไทยโดย

เฉพาะการตนแนวใหมทตวละครมการเดนเรองหลกแบบชายรกชาย (Boylove

Cartoon) หรอทเรยกวา “Yaoi” และ “Shonenai”

ผวจยมความสนใจในวฒนธรรมการตนญปนในฐานะสอทนำเสนอความ

บนเทงในสงคมสมยใหมโดยผวจยมวตถประสงคในการวจย ไดแก

1.เพอศกษางานการตนญปนประเภทแบบชายรกชาย (Boylove Cartoon)

ทมผลกระทบตอผบรโภคในสงคมสมยใหม

2. เพอเปรยบเทยบความแตกตางในความมงหมายของผบรโภคงานการตน

ญปนประเภทแบบชายรกชาย (Boylove Cartoon) ในประเทศญปนและประเทศไทย

ผวจยใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) กบกลม

ตวอยางทเปนวยรนเพศหญงทมชวงอายตงแตอาย 14 – 19 ป ทอานงานการตน

แบบชายรกชาย (Boylove Cartoon) มาอยางนอย 2 ปจนถงปจจบน ผวจยใช

การสมภาษณแบบเจาะลก (In-depth Interview) และใชวธการสงเกตอยางมสวนรวม

(Participatory Observation) จากวยรนเพศหญงชาวญปนจำนวน 4 คน ทอาศย

ในกรงโตเกยว ประเทศญปน (โดยใชเจาหนาทลามชวยดำเนนการในการแปล

ความหมายในการสมภาษณ) และกลมตวอยางทเปนวยรนเพศหญงชาวไทยจำนวน

4 คนทอาศยในเขตกรงเทพมหานคร

1 Deborah Shamoon. Office sluts and rebel flowers : The pleasure of Japanese Pornographic comics for woman. In pom Stusies. Edited by Linda williams, Duke University, Durham and London, 2004. p. 78

234ปท 25 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2550

ผวจยใชระเบยบวธวจยเชงคณภาพในงานวจยนเนองจากประเดนในการ

ศกษามความละเอยดซบซอนทางความคดเหนและความรสก การวจยเชงคณภาพ

จงสามารถเกบรวบรวมขอมลเชงลกไดอยางมประสทธภาพ จากนน ผวจยไดใช

การบรรยายเชงวเคราะห (Analytic Descriptive) ในการนำเสนอขอมลจากงานวจยน

พฒนาการของงานการตนญปน

พฒนาการของงานการตนในประเทศญปน เรมตนมาจากการสรางศลปะภาพ

ทเรยกวา

“มงงะ (Manga)” เปนการนำเสนอในลกษณะของภาพการตนลอเลยนซง

พบหลกฐานปรากฏอยางเดนชดในภาพวาดทวดโฮรวจ (Horyuji) เมองอการกะ

(Ikaruga) ในชวงศตวรรษท 17 และทวดโตโชไดจ (Toshodaiji) เมองนารา

(Nara) ตอมา ในชวงปลายยคเอโดะ (ค.ศ. 1615 – 1868) งานภาพวาดแบบ

“มงงะ (Manga)” เรมมการพฒนาขนโดยการสรางวธการพมพรปแบบใหมท

เรยกวา “Otsu-e” และ

“Toba-e” ทมชอเสยงมากในยคนน2 โดยภาพพมพมเสนทคมสวยและนา

มองมากขน

ขอสงเกตสำคญสำหรบงานการตนแบบ “มงงะ (Manga)” ทไดรบความ

นยมอยางสงเนองจากลกษณะของการใชกรอบในการนำเสนอภาพตางๆ อยาง

ฟมเฟอยแตกตางจากงานการตนของประเทศอนๆ

ตอมา งานการตนแบบ “มงงะ (Manga)” ไดกาวเขาสยคของภาพยนตรท

เรยกวา “อะนเมะ(Anime)” โดยนกปรชญาดานสอ ชอวา “Imamura Taihei” ใน

ป ค.ศ. 1916 ภาพยนตรการตนเรองแรกของประเทศญปนเกดขนครงแรกโดยได

รบอทธพลจากผสรางภาพยนตรการตนชาวผรงเศสทชอวา “Emile Cohl”3

2 Donald Richie. The image industry : fads & fashion in Japan. Reakti9on books Ltd., London, 2003. p. 102 3 เกรยงไกร พฒนกลโกเมธ, แนวคด บรบททางสงคมและบรบททางวฒนธรรมญปนทปรากฎในภาพยนตการตนของสตดโอจบล. วทยานพนธ มหาบณฑต คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2549 หนา 9

การตนบอยเลฟ (Boylove) : โลกอสระของผหญง

ศรณย สงหทน 235

ภาพยนตรการตนของประเทศญปนทมชอเสยงโดงดงไปทวโลกเปนครงแรก

คอ “Tetmwan Atomu” หรอในระดบสากลทใชชอวา “เจาหนปรมาณ (Astro

boy)” (ค.ศ. 1963) เปนผลงานของโอซาม เทซกะ (Osamu Tezuka)4 โดย

ความสำเรจของภาพยนตรการตนเรองนมาจากการนำเสนอภาพทสมจรงลนไหล

คลายการถายทำภาพยนตร (cinematic style) มการดงภาพเขา – ออก (zoom)

ทำใหดสมจรง อนเปนรากฐานสำคญของพฒนาการภาพยนตรการตนญปนในระยะ

เวลาตอมา

ภาพจากการตนเรอง“ เจาหนปรมาณ (Astro boy) ของ Osamu Tezuka5

ปจจยททำใหอตสาหกรรมงานการตนจากประเทศญปนประสบความสำเรจ

คอ

- ประการแรก การตนเปนความบนเทงในอตสาหกรรมกจกรรมยาม

วาง (leisure industry) ของสงคมโลกาภวตนทผคนบรโภคในชวงเวลาวาง (leisure

time) ของพวกเขา เพอปลดปลอยความตงเครยดในชวต (emancipation) และ

สรางความพงพอใจใหแกชวตของตนเอง (Life satisfaction)6 ผบรโภคการตนม

คณลกษณะรวมของสภาวะการเปนคนชอบนกฝน (fantasist) สรางโลกสมมตทาง

4 อานเพมเตมท Fusanosuke Natsume. Japan Manga Culture. Tokyo. 1999 5 ภาพจาก http://en.wikipedia.org/wiki/Astro_Boy 6 Rojek, Chris, Leisure Theory : Principles and Practices. New York : Palgrave MacMillan, 2005 p.42

236ปท 25 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2550

จนตนาการ และผบรโภคการตนยงมคณลกษณะรวมของสภาวะการเปนคนหลบหน

(escapist) หลดพนจากสภาวะกดดน บบคนทตนเองไมตองการจากโลกแหง

ความเปนจรง

- ประการทสอง งานการตนจดเปนวฒนธรรมประชานยม (Popular

Culture) แบบหนง ดวยคณลกษณะของวฒนธรรมประชานยมทพยายามสราง

ความสนใจ (Attention)7 ของผบรโภคดวยความงายดายในการเขาถง (Accessibility)

งานการตนเหลาน และเนนระดบทางอารมณ (Degree of Emotional Distance)

มากกวาระดบของเหตผลมากมายในการบรโภค (Hyperrational)8 ทำใหงาน

การตนจากประเทศญปนมการแพรหลายไดรบความนยมจากทวโลก

หนงในประเภทของงานการตนญปนทนาสนใจและมอทธพลตอผบรโภคใน

ปจจบน คอ งานการตนแบบชายรกชาย (Boylove Cartoon) ทเรยกวา “Yaoi”

และ “Shonenai” หมายถง การตนทมตวละครเอกเปนผชาย 2 คน โดย “Yaoi”

เนนการนำเสนอความสมพนธทางเพศเปนหลก ในขณะท “Shonenai” เนน

การนำเสนอเรองราวความรกทออนโยน ละมนละไม

ผลงานการวาดภาพของ Takeshi Matsu ศลปนแนว Boylove Cartoon ชอดง

7 Shay Sayre & Cynthia King, Entertainment and Society. London : Sage Publications Inc., 2003.p. 18-19 8 Lee Harrington C. and Denise D.Bieldy, Popular Culture : Production and Consumption. Massachusetts : Blackwell, 2001. p.6-7

การตนบอยเลฟ (Boylove) : โลกอสระของผหญง

ศรณย สงหทน 237

การกำเนดของงานการตนในลกษณะนเกดขนครงแรกในชวงไป ค.ศ. 1970

โดยกลมของนกวาดภาพการตนมอสมครเลนหรอ “โดจนช (Dousinshi)” เพอ

ตองการเปลยนโครงสรางของการนำเสนอรปแบบงานการตนใหแตกตางไปจากรป

แบบเดม โดยเรมตนจากการชอคำวา “Yaoi” ทมาจากการใชชอยอทอกษร

ตนแบบของแตละคำ คอ “Yama nashi, Ochi nashi, Imi nashi” อนหมายถง

ไมมจดสำคญของชอเรอง (no climax) ไมมประเดน (no point) และไมมความ

หมาย (no meaning) ตามลำดบ ซงคำวา “Yaoi” ยงเปนทนยมเรยกกนในกลม

ผหญงทอานงานการตนแนวนในประเทศสหรฐอเมรกาอกดวย ซงสถานการณของ

การบรโภคงานการตนแบบนในระดบสากลมมากมายมหาศาลโดยเฉพาะอยางยง

ในประเทศสหรฐอเมรกา ทเรยกวา “American Yaoi” ทมการจำกดความใหมวา

“Global Boylove” หรอ “Global BL” โดยมสำนกพมพยกษใหญ เชน บรษท

Yaoi Press ทครอบครองมากกวา 20 เรอง หรอ บรษท Seven Seas

Entertainment ทประกาศตนวาเปนรายแรกทพมพงานการตนในภาคภาษาองกฤษ

หรอบรษทลาสด Yaoi House ทมแผนการตพมพงานการตนกวา 23 เรอง

บรรยากาศภายนอกและภายในบรเวณถนนโอโตเมะ (Otome) กรงโตเกยว ประเทศญปน ซงเปนศนยกลางของงาน Boylove Cartoon

238ปท 25 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2550

ผบรโภคงานการตนแบบชายรกชาย (Boylove Cartoon) ทวโลกเกอบทงหมด

เปนเพศหญง ในประเทศญปนเอง รานคาทขายการตนประเภทนเปนรานคาแบบ

เปดเผย ถกตองตามกฎหมาย ในขณะท ในประเทศไทย การจำหนายงานการตน

ประเภทนอยในลกษณะหลบซอนเนองจากเปนสอทผดกฎหมาย ทางหนวยราชการ

ลงมตวา เปนสอทมความโนมเอยงไปในลกษณะสอลามกยวยกามารมณ สามารถ

สรางผลเสยแกตอเยาวชน

คำถามหลายประการไดเกดขนในสงคม อาท ผทอานหนงสอการตนแบบ

“Yaoi” และ “Shonenai” หรอทเรยกกนสนๆ ในกลมวยรนวา “การตนวาย

(Y)” เปนบคคลทมพฤตกรรมแปลกประหลาด ผดแผกจากธรรมชาตหรอไม ?

ทำไมผหญงกลมนจะตองไปอานการตนทมตวละครเอกเปนผชายทง 2 คน แทนท

จะเปนผชายกบผหญง ? เปนตน ผวจยจงเกดความสนใจในความมงหมายทแท

จรงของผบรโภคงานการตนในลกษณะน ประกอบกบความนยมอยางมหาศาลจาก

ผบรโภคทวโลก

มองโลกอสระของผหญงผานงานการตน

ในสวนของผลการวจยน ผวจยสามารถสรปเปนประเดนสำคญได 2 ประเดน

ดงน

1. ประเดนของฝมอการวาดการตนและการดำเนนเรอง

ฝมอการวาดการตนและการดำเนนเรองเปนตวชวดทสำคญตอการอยรอด

ของงานการตนในประเทศญปนเนองจากการแขงขนมระดบสง อยางไรกตาม ไมม

ขอกำหนดใดๆ ทบงชวา การวาดจากมออาชพทจะประสบความสำเรจเทานนทจะ

ประสบความสำเรจ ซงงานฝมอการวาดจากมอสมครเลนกสามารถประสบความ

สำเรจไดเชนกน อาท กลม CLAMP เปนตน โดยในกลมตวอยางทงหมดทง

ชาวญปนและชาวไทยตางมความคดเหนเหมอนกนวา การตดตามงานการตนของ

ผบรโภคจะใหความสำคญจากลกษณะเนอเรองและเสนสายทสวยงามในการวาด

ภาพ ยงภาพวาดทใหความรสกนารก นาเอนด ยงสรางความรสกใหตดตามมาก

ขน แมวาจะมาจากฝมอการวาดของกลมสมครเลน “โดจนช (Doujinshi)” กตาม

การตนบอยเลฟ (Boylove) : โลกอสระของผหญง

ศรณย สงหทน 239

งานฝมอจากนกวาดมอสมครเลน (Doujinshi) งานฝมอจากนกวาดมออาชพ

การแขงขนทางการตลาดในงานการตนลกษณะนคอนขางสง กลมตวอยางท

เปนเพศหญงทกคนในงานวจยนไดเนนถงความสำคญของโครงเรองและการ

ดำเนนเรองในงานการตนประเภทน โดยงานการตนควรมเนอเรองทไมหยาบโลน

หรอลามกจนเกนไป ยงเนอเรองของงานการตนเรองใดอยในแนว Fan Fiction ท

มตวละครเอกเปนศลปนนกรองทตนเองชนชอบ ยงเปนงานการตนทเปนทนยม

อยางสง อาท งานการตนทมเนอเรองเกยวกบวงบอยแบนดสแมป (SMAP) จาก

ประเทศญปน งานการตนทมเนอเรองเกยวกบวงบอยแบนดดงบงชนก (Tong Vfang

Xien Qi) จากประเทศเกาหลใต เปนตน

ลกษณะของตวละครในงานการตนประเภทนควรมลกษณะเปนผชายทหลอ

สง ดบอบบาง สะอาดสะอาน และมบคลกใหเหนความแตกตางวา ตวละครใดจะ

เปนพระเอกหรอนางเอก อาท ตวละครทมลกษณะเปนนางเอกสวนใหญจะมอารมณ

ออนไหว รองไหเกง และคอนขางออนแอ จงตองการใหตวละครทมลกษณะเปน

พระเอกมาคอยดแลเอาใจใส

240ปท 25 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2550

นอกจากนน เนอเรองทนาอานในความคดเหนของกลมตวอยางตองเนน

สอสารทางอารมณทไมรนแรง อาท แนวเรองทอบอน โรแมนตก แนวเรองแบบรก

หวานแหวว กกกก เปนตน ทำใหผอานสามารถสรางโลกแหงจนตนาการในแบบ

ฉบบของผหญงได ในขณะทเนอเรองแบบรนแรง อาท ฆาตกรรมหรอโปเปลอย

เปนตน ไมคอยไดรบความนยมในกลมผบรโภคในวงกวางเทาไรนก

2. ประเดนของเหตผลในการบรโภคจากปจจยภายในของบคคล

ในประเดนน กลมตวอยางทกคนไมมความรสกทแตกตางจากบคคลทวไป

ในเลยแมแตนอย

การบรโภคงานการตนประเภทนมาจากความตองการในการเลอกบรโภคสอ

ของพวกเขา โดยสาเหตการบรโภคงานการตนประเภทนมาจากสาเหตหลายประการ

ดงน

- กลมตวอยางทกคนนสยรกการอานงานการตนมาตงแตเดก มความ

ชนชอบฝมอการวาดการตนทมคณภาพและตดตามงานการตนทมโครงเรองนา

สนใจ

- กลมตวอยางชาวไทยบางคนมความคดเหนวา ผหญงมสทธในการ

บรโภคไมแตกตางจากผชาย ซงการตนเหลานไมใชการตนทเนนเรองกามโลกย

แตสวนใหญจะเนนเรองชวตรกแบบการตนวยรนทวไป สำหรบฉากโปเปลอยมได

มทกหนา หากปรากฏในบางสวนของเรอง ผวาดจะมการนำเสนอทไมอจาดตา ซง

กลมตวอยางยงใหขอมลเพมเตมวา งานการตนแบบนบางเรองอาจนำเสนอภาพท

โปเปลอยอยางเตมท แตเรองประเภทนนมผอานไมมากเทากบงานการตนทมโครง

เรองเสนอความรกทวไป

- กลมตวอยางชาวญปนบางคนใหเหตผลตอการเลอกบรโภคการตน

ประเภทนวา ตนเองสามารถทจะลวงรวถชวตของผชาย ไดมองเหนโลกของผชาย

ผานงานการตน ซงในโลกแหงความเปนจรง ตนเองไมมโอกาสทจะจบจองหรอ

สงเกตการกระทำหรอกจกรรมของผชายไดอยางถนดเทาไรนก การอานการตน

จงเสมอนเปนชองทางททำใหผหญงมโอกาสกาวเขามาในโลกของผชาย กลมตวอยาง

หลายคนไดใหความคดเหนวา การอานงานการตนแบบนเปดโอกาสใหตนเอง

การตนบอยเลฟ (Boylove) : โลกอสระของผหญง

ศรณย สงหทน 241

มองเหนวา ผชายมกจกรรมอะไรปฏบตกนในโลกของพวกเขา โดยทตนเองไมได

มงเนนเรองกามารมณเปนหลกเลย

- กลมตวอยางทงชาวไทยและชาวญปนหลายคนตดตามผลงานของ

ศลปนนกรองทตนเองชนชอบ เมอมงานการตนทมตวละครเปนศลปนนกรองท

ตนเองชนชอบ ตนเองจงตดตามงานการตนเหลาน

- สำหรบเรองของความผดปกตทางเพศจดเปนประเดนทนาสนใจท

ไดจากการศกษาวจยในครงน เนองจากงานการตนแบบชายรกชาย (Boylove

Cartoon) มผบรโภคเปนเพศหญงเกอบทงหมด จงเปนขอสงสยสำหรบผคนใน

สงคมทไมไดอยในกลมผบรโภคนวา แทจรงแลว กลมผบรโภคงานการตนแบบน

มความผดปกตทางเพศหรอไม ซงกลมตวอยางทกคนยนยนวา ตนเองมความปกต

ทางเพศทกประการเหมอนกบบคคลทวไปในสงคม กลมตวอยางบางคนมครก

เปนผชายแทไมใชเกย

- กลมตวอยางบางคนชนชอบการตนประเภทนเนองจากเปนการตน

ทมแนวเรองแปลก แตกตางไปจากงานการตนทมชายจรงหญงแทเปนตวละคร

เดนเรอง เนอเรองจงมความนาสนใจ ชวนตดตาม ประกอบกบฝมอการวาดท

สวยงาม นารก ดงนน การบรโภคงานการตนประเภทนเปนการตอบสนองการ

แสวงหาสงใหมใหกบชวตของวยรน

- ในปจจบน งานการตนญปนมหลากหลายประเภทใหเลอกบรโภค

การบรโภคงานการตนแบบชายรกชาย (Boylove Cartoon) นเปนเสมอนผบรโภค

ไดปลดปลอยความรสกกดดนบางอยางทตนเองไมสามารถกระทำไดในโลกแหง

ความเปนจรง กลมตวอยางไดใหขอมลวา ความรสกเหลานไมใชความรสกทาง

ดานกามโลกยแตเปนความรสกอบอนในความรก โดยใชตวละครในงานการตน

(ตวละครทเปนนางเอก) เปนเสมอนตวแทนของตนเองในการแสดงความรก ความ

หวงใยตอผชายสกคนในจนตนาการของงานการตนเรองนน

ในประเดนน ผวจยไดสอบถามเพมเตมวา เหตผลอะไรจงไมเลอกอานงาน

การตนทเปนชายจรง หญงแทไปเลย กลมตวอยางทกคนไดใหความคดเหนวา ตว

ละครทเปนเพศชายทงคทำใหตนเองไดเหนผชายในอดมคตถง 2 คนทมความรก

242ปท 25 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2550

ตอกน ในขณะทตวละครเปนผหญงใหความรสกวา ตวละครคนนนเปน “คนอน”

ทไมใชตวเรา ดวยความรสกวา ตวละครนนเปนผหญงเหมอนกน ไมสามารถ

จนตนาการวา เปนตวเองได หากตวละครชายมความรก มความสมพนธทางเพศ

หรอทะเลาะเบาะแวงกบตวละครหญง ทำใหกลมตวอยางรสกเหมอนถกบงคบ ถก

กดดนทางเพศเชนเดยวกบเหตการณในโลกแหงความเปนจรง เราจะพบวา กลม

ตวอยางทง 2 ประเทศเปนสงคมทเพศหญงถกกดขจากเพศชายมาชานาน งาน

การตนแบบนจงเปนหนทางของการปลดปลอยอสรภาพของผหญง แมวาจะเปน

จนตนาการกตาม

- นอกจากนน กลมตวอยางยงมความคดเหนอกวา ตวละครผหญง

สวนใหญในงานการตนมนสยขแย ขงอน สรางแตเรองปวดหว ลกษณะของตว

ละครแบบนไมตรงกบความตองการของผบรโภคทเปนเพศหญงเทาไรนก กลม

ตวอยางจงชอบลกษณะนสยของตวละครทเปนผชาย มากกวา

ในขณะทตวละครทเปนผชายเปนเสมอน “รางสมมต” หรอ “รางทวาง

เปลา” ในจนตนาการทผบรโภคสามารถวางตนเองลงไปในตวละครนนอยางแนบ

สนท และยงใหความรสกขาวสะอาด ใสบรสทธ เมอตวละครทง 2 คนมความรก

หรอมความสมพนธทางเพศกน หรอแมแตบททเกยวกบการทะเลาะววาท ไมลง

รอยกน ตวละครทเปนผชายนจะชวยใหหลกหนความรสกของการกดขทางเพศได

กลมตวอยางบางคนใหขอมลวา งานการตนแบบนจะทำใหผอานไมรสกวา ผหญง

ถกรงแกหรอถกยำยแตอยางใด

งานการตนแบบชายรกชาย (Boylove Cartoon) อาจมใชสอประเภทลามกท

มงเนนเสนอเรองราวทางโลกยอยางทใครหลายคนเขาใจ งานการตนประเภทดง

กลาวกลบกลายเปนชองทางเปดอสระทางความคดใหกบผหญงไดมโอกาสใช

จนตนาการและถายทอดความรสกตางๆ ผานการบรโภคงานการตน นอกจากนน

สอประเภทยงมอทธพลทงทางสงคม วฒนธรรมและจตวทยาของผบรโภค

ดงนน งานการตนจงเปนสอความบนเทงทนาจบตามองในฐานะเปนอตสาห-

กรรมความบนเทง (Entertainment Industry) ในสงคมสมยใหม รสนยมของ

ผบรโภคมความหลากหลายมากยงขน การผลตและการแพรกระจายจงตองขนอย

การตนบอยเลฟ (Boylove) : โลกอสระของผหญง

ศรณย สงหทน 243

กบรสนยมของผบรโภค ในสวนของวฒนธรรมรวมสมย งานการตนแบบชายรก

ชาย (Boylove Cartoon) จงเปนอกลกษณะหนงทนาศกษาคนควาตอไป

บทสรป

บทสรปของงานวจยน ผวจยสามารถวเคราะหงานการตนแบบชายรกชาย

(Boylove Cartoon) ไดดงตอไปน

ประเดนทางสงคม

งานการตนแบบชายรกชาย (Boylove Cartoon) จดเปนปรากฏการณทาง

สงคมสมยใหม การบรโภคสอประเภทนกอใหเกดวฒนธรรมยอย (subculture)

ในกลมเพศหญง ผบรโภคหลกของงานการตนประเภทดงกลาว คอ วยรนเพศ

หญง ทเปนกลมผบรโภคทชกจงใจไดงาย มความกาวราวและมความขดขนนอย

กวาวยรนชาย ประกอบกบระบบสงคมโลกตะวนออก อาท สงคมประเทศญปน

สงคมประเทศไทย เปนตน เพศหญงมอสรภาพนอยกวาเพศชาย เพศหญงไดรบ

การกดขเชงอำนาจอยางลกๆ ไมวาจะเปนเรองของการคดหรอการกระทำตางๆ

สำหรบดานการสอสาร เนอหาของสารทสงผานสอตางๆ สวนใหญมงเนนการตอบ

สนองความตองการของเพศชายเปนหลก ทำใหเพศหญงจำเปนตองกลายเปน

ผบรโภคทไมมปฏกรยาตอบสนองมากเทาใด (passive)9

ในประเดนน ยงมเหตผลเพมเตมวา ธรรมชาตของวยรนมการบรโภคในลกษณะ

ทลำหนา (Avant-garde of consumption) จงทำใหวยรนสวนใหญมงแสวงหา

ความทนสมยตลอดเวลา วยรนจงตกภายใตอทธพลของผลผลตทางวฒนธรรม

(cultural products) ในสงคมสมยใหม10 ดงนน การแสวงหาทางออกของวยรนหญง

เพอการปลดปลอยตนเอง (emancipation) จากการดำเนนชวตทผกมดกบ

ระเบยบทางสงคม จงทำใหเพศหญงคนหาชองทางเหลานน ซงงานการตนแบบ

ชายรกชาย (Boylove Cartoon) จงเปนทางออกอยางหนงของพวกเธอเพอสราง

ความผอนคลายในวถชวตประจำวน 9 Angela McRobbie. Feminism and Youth Culture.2nd edition, London : Macmillan press, 2000 P.16-18 10 Dortner (1992) in Boethius, Ulf, Youth, the Media and moral Panics. In Johan Fornas and Goran Bolin.

(eds). Youth Culture in Late Modernity. London : Sage Publications Inc., 1995.p.48

244ปท 25 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2550

นอกจากน สอบนเทงประเภทนสรางแนวคดเรองการเปนตวแทน (repre-

sentation) หรอแนวคดวาดวยบคคลท 3 ใหกบโลกทางความคดของผบรโภคท

เปนเพศหญง โดยใชตวละครชายทมลกษณะเปนนางเอกเปนเสมอน “รางสมมต”

หรอ “รางทวางเปลา” เพอทดแทนตวเองในโลกแหงจนตนาการ ไมวา โครงเรอง

หรอเนอหาจะเปนไปในทศทางใดกตาม ดงนน ในการใชตวละครแบบผชาย – ผ

หญง จงเปนเรองทไมสมควรและดใกลตวเกนไป11 การอานงานการตนประเภทน

จงทำใหผบรโภคสามารถใชจนตนาการแทนตนเองลงในตวละครชายนนเพอให

เกดความแขงแกรงในการตอรองและไดรบความรกจากผชายทตนเองตองการ

สอจงทำหนาทสรางตวตนของผบรโภคงานการตนประเภทนใหกลายเปนผชอบ

นกฝน (fantasist) และผหลบหน (escapist) จากโลกแหงความเปนจรงในเวลา

เดยวกน12

ประเดนทางวฒนธรรม

นอกจากนน กลมผบรโภคงานการตนแบบชายรกชาย (Boylove Cartoon)

จดเปนแนวทางใหม (genre) ในวฒนธรรมยอย (subculture) ของวยรน

เนองจากวยรนนนมความสมพนธเชอมโยงอยกบวฒนธรรมและความทนสมย

อยางแยกไมออก การตอตานวฒนธรรมของวยรนนนแสดงออกผานทางการบรโภค

ผลผลตทางวฒนธรรม (cultural products) อยางมความหมาย เพอสรางอตลกษณ

(identity) และเขาไปมสวนรวมในกระแสบรโภคนยมตางๆ ดงนน วยรนจงใชงาน

การตนประเภทนในฐานะผลผลตทางวฒนธรรมอยางหนงของสงคมแหงการ

บรโภคเปนเครองมอในการแสดงวฒนธรรมของตวเองขนมา

แนวทางใหม (genre) ของวยรนจากการบรโภคสอบนเทงประเภทนมไดถก

ตความวา มความผดปกตแตประการใด แตกลบเปนการเรยนรทางวฒนธรรม

ใหมโดยผานงานการตนประเภทน ผบรโภคทเปนเพศหญงสามารถรบร เขาใจ

และสามารถสรางรปแบบทางความคดโดยไมตองมประสบการณตรงเขามา

11 อานเพมเตมใน Brent W., Masami T. Boyslove, Yaoi and art education : Issues of power and pedagogy

Semiotics and Art/Visual Culture, The National Art Education Association, 2003. 12 W.Weiss (1971) in Shay Sayre & Cynthia King, Entertainment and Society. London : Sage Publications Inc.,

2003 p.50-51

การตนบอยเลฟ (Boylove) : โลกอสระของผหญง

ศรณย สงหทน 245

เกยวของ จงเปนสงทสะทอนใหเหนวา ในสงคมแหงการบรโภค การเรยนรเรอง

ราวใหมๆ ของวยรนโดยผานทางสอตางๆ กอใหเกดพฤตกรรมของวยรนแบบ

ใหมขนมาได13 เปนกระบวนการทวยรนการเลอกสรรตนเอง (self-selected fraction)

จากการรบรและผานประสบการณของการบรโภคสอประเภทน

ยงไปกวานน วฒนธรรมการบรโภครปแบบใหมนยอมเกดขนทกแหงทวโลก

มไดจำกดเฉพาะในประเทศไทยและประเทศญปนเทานนเนองจากงานการตนถอ

เปนวฒนธรรมประชานยมประเภทหนง (Popular Culture) จงทำใหการเขาถง

ของผบรโภคเปนไปไดงาย และการรบรเนอหาในสารเปนกระบวนการทางอารมณ

เปนหลก (Emotional Oriented) จงทำใหความนยมสามารถขยายวงกวางอยาง

รวดเรว แมวาในประเทศไทย มการจำกดการจำหนายเนองจากงานการตน

ประเภทนไดรบการกำหนดใหเปนสอลามกประเภทหนงตามทปรากฏเปนขาวใน

หนาหนงสอพมพไมนานน แตมไดหมายความวา วฒนธรรมการบรโภครปแบบใหม

นจะจางหายไปจากระบบสงคมไทย หากตราบใดทกระบวนการทำงานของระบบ

ทนนยมเสรภายใตกระแสโลกาภวตนยงดำเนนอย การแพรกระจายของอตสาหกรรม

ทางวฒนธรรม การตนยงคงปรากฏในการแสวงหาวฒนธรรมของวยรนตอไป

ประเดนทางจตวทยา

การวเคราะหแนวทางจตวทยาของ L.Mulvey (1986)14 สำหรบสอประเภท

การตนแบบชายรกชาย (Boylove Cartoon) เปนการผสมผสานแนวคดเชงจต

วเคราะหของ Freud และแนวคดเรองความรและอำนาจของ Foucault กลาวคอ

คนเรามความสขทไดจองมองผอน การไดจองมองผอนเปนการกระตนสญชาตญาณ

ทางเพศทกอใหเกดความสข โดยทไมสนใจวา เพศทแทจรงของผดนนจะเปนเพศ

อะไรกตาม สำหรบสงคมบรโภค (Consumer society) สอทำหนาทสรางความพง

พอใจใหแกชวตของผคน (Life satisfaction) เนอหาและกระบวนการผลตสอใน

13 อานเพมเตมไดท Bandura, Albert Social Learning Theory. Englewood Cliffs, New Jersey : Prentice - Hall,

1986. และ Rosenthai, T.L.,& Zimmerman, B.J. Social Learning and Cognition. New York : Academic, 1978 14 อานเพมเตมไดทงานเขยนของ L.Mulvey, Visual Pleasure in Narrative Cinema ใน Narrative, Apparatus, Ideology.

New York : Columbia University Press, 1986

246ปท 25 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2550

โลกทผชายเปนใหญเนนสรางสรรคและผลตซำสำหรบวธการจองดแบบผชาย

(male grazing)15 เพอตอบสนองความตองการดานตางๆ ของผชาย

ในทางตรงขาม งานการตนประเภทชายรกชายไดสรางดานกลบกนของ

กระบวนการจองมอง (grazing) กลาวคอ ผหญงสามารถเปน “ผด” ไมใช “ผถกด”

และผหญงสามารถเลอกทจะดในโลกของผชายไดอกดวย งานการตนประเภทจง

เปนการเปดชองทางอสรภาพทางจนตนาการใหกบผหญง มอบโอกาสและสทธให

ผหญงสามารถเลอกทจะจองมองเขาไปในโลกของผชายไดตามแตใจตนเอง

ปรารถนา เนอเรองทสรางขนทำใหผบรโภคทเปนเพศหญงสามารถเลอนไหล

จนตนาการไปตามฉากตางๆ ทหลากหลาย อาท เรองราวของความรกในทมฟตบอล

เรองราวของความรกในโรงเรยนชายลวน เรองราวของความรกในคายทหาร เปนตน

นอกจากนน เนอหาของงานการตนประเภทนบางเรองใชตวละครเปนศลปน

นกรองชอดงเพอเพมอรรถรสในการนำเสนอและสรางฐานแฟนคลบของศลปน

นกรองชอดงเหลานน ในประเดนน ผวจยสามารถวเคราะหโดยใชแนวคด

ของ S.Hinermann (1992) ในเรองของ “ปฏกรยาเสมอนวาสงนนมอยจรง

(parasocial interaction)” วา ปฏกรยาเสมอนวาสงนนมอยจรงในตวของแฟนคลบ

เปนสงทตดตว (attachment) ของผบรโภคสอประเภทนประกอบกบความเพอฝน

(fantasy) ในเพศหญงท คอนขางอยในระดบสงโดยเฉพาะปฏกรยาทมตอนกรอง

เพลงปอบทพวกเธอชนชอบ จงเปนสาเหตใหงานการตนประเภทนทใชตวละคร

เปนศลปนนกรองชอดงแทบทกเรองไดรบความนยมอยางมหาศาล

อยางไรกตาม จากการเกบรวบรวมขอมลทงการสมภาษณและการสงเกต

เกยวกบการบรโภคงานการตนแบบชายรกชายนทงในสงคมญปนและในสงคมไทย

พบวา กลมผบรโภคทเปนเพศหญงเหลานไมมความผดปกตทางจตใดๆ แมแต

นอย เพยงแตการบรโภคสอประเภทนเปนกจกรรมยามวางในรปแบบใหมทมได

สรางความเสอมเสยใหกบสงคมแตประการใด แตกลบเปดโลกอสระใหกบผหญง

ใหมพนทมากขนในโลกทผชายเปนใหญ

15 กาญจนา แกวเทพ. สอบนเทง : อำนาจแหงความไรสาระ. All about print. กรงเทพฯ. หนา 67

การตนบอยเลฟ (Boylove) : โลกอสระของผหญง

ศรณย สงหทน 247

บรรณานกรม ภาษาไทย

กาญจนา แกวเทพ. สอบนเทง : อำนาจแหงความไรสาระ. All about print. กรงเทพฯ, 2545

เกรยงไกร พฒนกลโกเมธ, แนวคด บรบททางสงคมและบรบททางวฒนธรรมญปนท

ปรากฏในภาพยนตรการตนของสตดโอจบล. วทยานพนธ มหาบณฑต คณะ

วารสารศาสตรและสอสารมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร, 2549

ประเสรฐ ผลตผลการพมพ ตามหาการตน. สำนกพมพมตชน. กรงเทพฯ, 2546

ภาษาองกฤษ

Angela McRobbie. Feminism and Youth Culture. 2nd edition, London : Macmillan

press, 2000

Bandura, Albert Social Learning theory. Englewood Cliffs, New Jersey : Prentice

– Hall, 1986.

Brent W., Masami T. Boys Love, Yaoi and Art Education: Issues of Power and

Pedagogy Semiotics and Art/Visual Culture. Virginia : The National Art

Education Association, 2003.

Boethius, Ulf, Youth, the Media and Moral Panics. In Johan Fornas and Goran

Bolin. (eds). Youth culture in late modernity. London : Sage Publications

Inc., 1995.

Deborah Shamoon. Office Sluts and Rebel Flowers : The Pleasure of Japanese

Pornographic comics for woman. In Porn Studies. Edited by Linda

Williams, Duke University, Durham and London, 2004.

Donald Richie. The Image Industry : Fads & Fashion in Japan. London : Reaktion

books Ltd., 2003.

Dyer R. Entertainment and Utopia. Routledge, London, 1993

248ปท 25 ฉบบท 3 มถนายน - กนยายน 2550

Mulvey L. Visual Pleasure in Narrative Cinema. in Narrative, Apparatus, Ideology.

New York : Columbia University Press, 1988

Shay Sayre & Cynthia King, Entertainment and Society. London : Sage

Publications Inc., 2003.

Rojek, Chris, Leisure Theory : Principles and Practices. New York : Palgrave

MacMillan, 2005

Rosenthal, T. L.,& Zimmerman, B.J. Social Learning and Cognition. New York :

Academic, 1978

Website http://en.wikipedia.org/wiki/Yaoi. 30 March 2008.