ความส าเรจของ

การกอสรางเขอนปาสกชลสทธ

นายกมลพร หสรงค อดตรองอธบดกรมชลประทาน

การจะสรางเขอนปาสกใหแลวเสรจ ในเวลา 5 ปนน ตองมการวางแผนงานทด

และหาวธการทจะประหยดเวลา จากการท างานทไมเกดความผดพลาด เพราะทรพยากรทมนอยมากส าหรบงานกอสรางเขอนปาสก คอ เวลา

โครงการเขอนปาสกชลสทธ เรมทาการศกษาโครงการฯ ตงแตป พ.ศ. 2508 แตเนองจากเปน

โครงการขนาดใหญคาใชจายสงจงถกระงบไป ตอมาเมอวนท 19 กมภาพนธ 2532 พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมพระราชดารใหศกษาโครงการฯ เพอแกไขภยแลงและอทกภย กรมชลประทานจงไดทาการศกษาความเหมาะสมและผลกระทบตอสงแวดลอมของโครงการฯ ในปพ.ศ. 2535 ซงคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตไดผานความเหนชอบ เมอวนท 23 กมภาพนธ 2537 และคณะรฐมนตรอนมตใหเปดโครงการฯ เมอวนท 3 พฤษภาคมปเดยวกน

วนท 2 ธนวาคม 2537 กรมชลประทานเรมงานกอสรางเขอนปาสกชลสทธ โดยมความประสงคแรงกลาทจะใหแลวเสรจ และเรมเกบกกนาไดตงแตตนฤดฝนของปพ.ศ. 2542 เพอเปนการเฉลมพระเกยรตเนองในพระราชวโรกาสเฉลมพระชนมพรรษาครบ 72 พรรษาของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

ดวยเวลาทมจากด เพยง 5 ป กรมชลประทานจงตดสนใจทจะกอสรางเขอนปาสกชลสทธโดยวธออกแบบรายละเอยดและกอสรางเอง เพอใหสามารถลงมอดาเนนการไดทนทเมอเขาใชพนทกอสรางได เมอเรมงานกอสราง แบบเพอใชในการกอสรางเขอนยงไมม มเพยงแตแผนทแสดงแนวเขอนในขนการศกษาความเหมาะสมโครงการ พบวาแนวเขอนทกาหนดไวในรายงานเปนแนวทตดแมนาปาสกถงสามตาแหนง เนองจากแมนาปาสกในบรเวณนนมความคดเคยวมาก ผมและคณเศวต ตนพลรตน วศวกรออกแบบ ผ ทกรมฯ มอบหมายใหออกแบบทใชในการกอสราง มความเหนตรงกนวา ควรกาหนดแนวเขอนใหตดผานแมนาปาสกเพยงตาแหนงเดยว เพราะการกอสรางบรเวณทแนวเขอนตดผานลานา จะเปนจดทกอสรางยากทสด

เมอขอใชพนทบรเวณแนวเขอนไดแลว งานกอสรางกเรมไดทนท แตเนองจากเปนงานเรงดวนมเวลาการทางานนอย จงตองออกแบบไปและนาแบบมากอสรางทนท โดยทแบบดงกลาวยงมไดมการอนมตโดยกรมฯ ในการเรมแรกของงานกอสราง จงมแบบใหนาไปใชเพยงสามแผนเทานน แบบสามแผนนน คอ แบบทวไปของเขอนและอาคารประกอบ แบบรปตดตามยาวของเขอนและแบบรปตดขวางบรเวณตาแหนงตางๆ ทสาคญของเขอน

เมอคานงถงเวลาทใชในการกอสรางกจะมตวเปรยบเทยบ เมอเปรยบเทยบปรมาณงานทตองทากบตวปรมาณงานของเขอนนาอน จะพบวาปรมาณงานทตองทาในการกอสรางเขอนปาสกแตเขอนนาอนใชเวลากอสรางถงหาป ซงเขอนปาสกมเวลาใหหาปเหมอนกน

เปรยบเทยบปรมาณงานและระยะเวลาแลวเสรจของงานกอสรางโครงการเขอนปาสกชล

สทธกบโครงการเขอนน าอน และโครงการแมกลอง รายการ นาอน ปาสก งานเขอนดน

- ความยาวเขอน 3.3 กม. 4.86 กม.

- ปรมาณดนขด 1.6 ลาน ลบ.ม. 7.9 ลาน ลบ.ม.

- ปรมาณดนถม 2.65 ลาน ลบ.ม. 8.9 ลาน ลบ.ม. - ระยะเวลากอสราง 5 ป 5 ป

รายการ แมกลอง ปาสก งานคอนกรต (58,570 ลบ.ม.) (73,910 ลบ.ม.)

- ลกษณะ อาคารประตระบายนา 6 อาคารระบายนาลนม ชองพรอมประตเรอสญจร ลกษณะใกลเคยงกบเขอน 1 ชอง แมกลอง

- ระยะเวลา 5 ป 5 ป ซงจะเหนไดวาการจะสรางเขอนปาสกใหแลวเสรจ ในเวลา 5 ปนน ตองมการวางแผนงานทด และ

ตองหาวธการทเหมาะสมทจะไมทาใหเสยเวลาในการทางาน รวมทงการประหยดเวลาจากการทางานทไมเกดความผดพลาด จะเหนไดวาทรพยากรทมนอยมากสาหรบงานกอสรางเขอนปาสกกคอ เวลา ซงจากตารางการเปรยบเทยบปรมาณงานและเวลาทแสดงขางตนนน ยงไมไดรวมถงกจกรรมอน ๆ ของงานกอสรางเขอนปาสก อาท

1. งานจดหาทดนของโครงการ เนอท 114,119 ไร 2. งานจดตงถนฐานผอพยพ 7,200 ครวเรอน 3. งานกอสรางดานชลประทาน

- เขอนและอาคารประกอบ (ทไดแสดงปรมาณดงตารางขางบน)

- คนกนนา

- ถนนรอบอางเกบนา - ระบบชลประทาน พนท 144,500 ไร

4. งานปรบปรงเสนทางคมนาคมทางบกทไดรบผลกระทบ - ถนน 2 สาย 8,335 กม.

- ทางรถไฟ 24,325 กม. 5. งานแกไขและพฒนาสงแวดลอมดานอน ๆ 6. งานประชาสมพนธและทาความเขาใจกบมวลชน งานเหลาน ตองใชเวลาและมปญหาอปสรรคมากมาย โดยเฉพาะอยางยง จะตองสามารถเขาใช

พนทบรเวณทเปนแนวตวเขอนและอาคารประกอบ เพอทาการกอสรางตวเขอนและอาคารประกอบใหไดเรวทสด ซงเปนปญหาสาคญ แตเนองจากราษฎรเจาของทดนเหลานน เปยมดวยความจงรกภกดตอพระบาทสมเดจพระเจาอยหว จงยนยอมใหใชทดนเพอการกอสราง กอนจะทราบราคาคาทดแทน รวมทงยงไมทราบแมกาหนดทจะมการจายเงน

เวลาเปนขอจ ากดในการกอสราง

เมอขอใชพนทบรเวณแนวเขอนไดแลว งานกอสรางจงเรมลงมอทนท แตเนองจากเปนงานเรงดวนมเวลาการทางานนอย เมอดเวลาแลว กตองมาคดวาจะทาอยางไรใหงานกอสรางเสรจทนตามกาหนดเวลา ซงมวธคอ

1. ตองสามารถขอใชพนทสาหรบงานกอสรางเขอนใหไดเปนอนดบแรก 2. เวลา เปนสงทตองใชใหเกดประโยชนมากทสด และตองหาเวลาทางานใหมากทสดเทาทจะ

จดสรรได 3. ในการกอสรางตองหาวธกอสรางทประหยดเวลามากทสด แทนทจะประหยดคากอสราง 4. การทางาน ตองมความเขมแขงมนคงและไมเกดความผดพลาด จนทาใหตองเสยเวลามารอ

ถอนและทางานเดมอก ดงนน ในการทางานจงตองมการทดลองและทดสอบปฏบตเพอปองกนความผดพลาดและใหไดผลงานทถกตองมนคงแขงแรง ซงการทดลองการปฏบตเปนสวนทไดรบความสนบสนนจากสานกวจยและพฒนา ทงดานความรเรองเทคโนโลย เครองจกร เครองมอ และบคลากร โดยสานกวจยและพฒนาไดสงนกวชาการคอคณไพบลย ศรดารง มาชวยงาน

ตวอยางของงานทดลองและทดสอบปฏบต ไดแก 4.1 การทดสอบเรอง Special compaction หรอการบดดนขางอาคาร เพอใหทราบถงระยะเวลาท

ตองใชในการบดอดพนทในหนงบรเวณ เพอใหสามารถคานวณจานวนคนและเครองจกรทเหมาะสมในการทางานทประหยดเวลา

4.2 ในการทางานดนถมบดอด ปรมาตร 8.9 ลานลกบาศกเมตร เพอใหประหยดเวลาในการตรวจสอบและแยกสรรวสดทนาไปใชงาน รวมทงการทดสอบคณภาพของการบดอดวาถกตองตามมาตรฐานทกาหนด จงตองมการจดตงหองทดสอบวสด โดยวธการทดสอบกาลงตานทานแรงเฉอนโดยวธแรงเฉอนโดยตรง (Direct shear test) เพอตรวจหาความแนนของการบดอดทเหมาะสม

4.3 ในการสรางทานบดนปดแนวลานา เพอการผนนาออมแนวกอสรางเขอน(Coffer Dam) บรเวณจดตดลานา จะตองมการวเคราะหความลาดเอยงและความสงทเหมาะสมของทานบดนเพอการปดกนลานาใหสามารถทางานในบรเวณดงกลาวได ซงไดมการนาสถตนามาหาปรมาณนาไหลผานและคานวณหาอตราการรวซมของนาในบรเวณกอสรางดวยการเขยนโครงขายการไหล (Flow net) เพอวางแผน

ลวงหนากอนการกอสราง และกาหนดจานวนเครองสบนาและวธการสบนาทเหมาะสม ตลอดจนกาหนดลกษณะการเดนสายไฟและตาแหนงทตงเครองสบนาทจะไมใหกดขวางการทางานของเครองจกรอนๆ และไมตองเคลอนยายบอย

4.4 คานวณจานวนวนทใชในการทางานได (Working day) ทงหมด โดยดสถตขอมลฝนตกในพนทยอนหลงวามจานวนวนฝนตกมากนอยเพยงใดทตองหกออก รวมทงกาหนดวนหยดงานเพยง 7 วนใน 1 ป คอวนสนป - วนขนปใหม (31ธค.–2 มค.) และวนสงกรานต (12-15 เมย.) สวนวนหยดอนๆ จะไมหยดทางาน

4.5 ทดสอบการทางานของคอนกรตเสรมเหลกทมปรมาณมากๆ และมความหนามากๆ ซงอาจจะทาใหอณหภมภายในและภายนอกของคอนกรตมความแตกตางกนมาก และตามทฤษฎนน ถาคอนกรตมความแตกตางของอณหภมสงเกนกวา 20 องศาเซลเซยสจะทาใหเกดการแตกราวของตวคอนกรต

4.6 ตรวจสอบคณสมบตของวสดในแหลงยมดนทใชในงานกอสรางอกครง นอกเหนอจากตาแหนงในรายงาน เพอวางแผนการขดขนยายวสด ซงตาแหนงบอยมดนและตาแหนงการใชงานตองถกตองเหมาะสมและชวยใหประหยดเวลา

การทดสอบวเคราะห หวใจในการประหยดเวลา ความยากในการกอสรางเขอนปาสกชลสทธมมาก นบตงแตการจดหาทกอสรางนบแสนไร รวมไปถงปรมาณงานมากมายมหาศาล อาท งานถมดนกวา 8 ลาน ลบ.ม. งานดนขด 9 ลาน ลบ.ม. งานคอนกรตอกหลายหมนลบ.ม. ซงเมอเทยบกบเขอนนาอน ซงจดหาทดนเพยงแค 6,000 กวาไรและปรมาณงานดนงานคอนกรตนอยกวากน 4-5 เทา ยงตองทางานกนวนละ 23 ชวโมงเปนเวลา 5 ปเตม ซงในครงแรกทมาเปนผ อานวยการโครงการกอสรางเขอนปาสกฯ ผมคดวาเปนไปไมไดทจะทาเสรจใน 5 ป แตกตองทาเตมทลยเตมท เพราะเวลาเปนขอจากดทสาคญมาก ตอนเรมสรางเขอนนาอนนน แบบกมแลว แตเขอนปาสกฯ ยงไมมแบบแมแตแผนเดยว มแครายงานเบองตนของบรษททปรกษา ยงไมไดออกแบบในรายละเอยด แตเพราะพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงรบสงวา “72 ปยงเดนไหว จะเปดเขอนปาสกฯ” จงเปนแรงผลกดนทจะตองทาใหสาเรจใหได เมอเรมลงมอกอสรางเขอนปาสกฯ กไมไดทาตามแนวเขอนทบรษททปรกษาเขยนแนวไว เพราะแนวของเดมในรายงานการศกษาตองตดแมนาปาสกถง 3 จด คนทขดแนวของบรษททปรกษาไมวาจะเปนวศวกรระดบไหน ผมเชอวาเขาไมเคยสรางเขอน คนสรางเขอนจะไมขดแนวน เพราะการสรางเขอน

งานยากทสดอยตรงจดทตดแมนา เปนเรองสาหสสากรรจในการกอสรางทจะตองสกบนา นากจะมางานกจะทา ถานาทรดเขาไปทหนงตองรอกนใหม สวนทถมไป 3-4 ชนตองขดทงหมด นนคอจดทอนตรายมาก เปนจดวกฤตสาหรบการสรางเขอน เพราะฉะนน เราจงตองเปลยนแบบขดแนวเขอนใหม แตการเจาะสารวจตามแนวใหมโดยละเอยดยงทาไมได ยงตองอาศยขอมลของเดม แตผมไมไวใจวาเราจะไปเจออะไรบางในการกอสรางตอไป และเนองจากงานนเปนงานสาคญ เราจงตองการคนทรจรงและแมนมากๆ เพราะ 1. เปนโครงการพระราชดาร 2. มเวลาเรงรดในการทางาน และ 3. ความตงใจของกรมชลประทานคอจะตองสรางเขอนปาสกฯ ใหเปนเขอนทมมาตรฐานหรอมคณภาพดทสด ซงพอผมรวาจะตองทาเขอนปาสก ผมกคดถงเรองนกอน แลวคนทมความรลกๆ กคอคนของสานกวจยและพฒนาทางดานแลบดน แลบคอนกรต โดยกอนหนาน ถางานไมสาคญมากหรอไมนาวตกมาก เราจะไปเชญเขามาเปนครงคราว แตเมอตองทาเขอนปาสกฯ เขาไดจดคนทดทสดของเขามาใหเราเลย เขามเครองมออยแลวกมาจดทาหองแลบ ซงชวยทาใหเราประหยดเวลาไดมากในการตรวจสอบคณภาพเพอประกอบการตดสนใจ โดยเรามหองทดลองทดสอบ Direct shear ซงมประโยชนมาก เพราะเราสามารถทาการทดสอบได ถาหากอยากรอะไร เชน อยากรอตราการซมของดนและนาวาซมมากหรอซมนอยกสามารถหาได หาอตรารบนาหนกกได หามมทรงตวมมฟรวาเปนเทาไรกได ผมวาเขอนปาสกฯ นาจะเปนเขอนทกรมชลประทานทาเองเขอนแรกๆ ทมหองแลบและเครองมอสาหรบทา direct shear test เรองสาคญอกเรองหนงคอ ผมตองสกบปญหาเรองเวลา ซงในการสรางเขอนแตละเขอน ตวอาคารระบายนาลงลานาเดมจะอยลกมากๆ เราตองขดลงไปใหไดระดบ และตองเชคอตราการรวซมของดนกอนวารบนาหนกไดไหมแลวจงลงมอเทคอนกรต ซงในการผสมคอนกรต กตองเกบตวอยางมาทดสอบตลอด เวลา งานตวเขอนดานขางทอ เปนงานรถบดอด แตงานบดอดหลงทอและลาดเอยงขางทอ จะตองมระยะเหมาะสมกบการใหเครองจกรเครองมอขนไปทางาน เชน ความหนาของดนหลงทอ ควรจะหนา 1.2 ม. ผมใช 1.5 ม. ลาดเอยงขางทอประมาณ 1: 2 เพอใหการถมดนตวเขอนและการบดอดดนหลงทอและขางทอไดความหนาพอดทรถบดทางานไดตลอดแนวหลงทอ เมอปรมาณงานบดอดหลงทออยทระยะ 1.5 ม. รถบดจะสามารถบดอดไดอยางตอเนองตลอดแนวเขอน เราตองคอย ๆ อดดนขางๆ ตวอาคารทละนดทละนด จนกระทงโคงขนมาทางดานขางเปนรปเกอกมา แลวใหเครองจกรเครองมอหนกๆ มาบดอดดนทบลงไป เพอความปลอดภย เพราะถาหากมเครองจกร หนก ๆ ไปกระแทกชนคอนกรตราวกจะซอมไมได แลวตอนนน ถาถามคนกรมชลฯ วาการจะบดอดดนอกหนงลกบาศกเมตรตองใชเวลาเทาไร กไมมใครตอบได แตผมจาเปนตองหาคาตอบ เพราะเวลาเปนเรอง

สาคญตามคาทวา เสยเงนเสยได เสยชวตกเสยได แตตองไมเสยเวลา ไมเชนนนงานไมเสรจ เพราะ ฉะนนเรากมาทาการทดลอง ซงผมมโอกาสดอยาง คอ มโอกาสเซตเครองจกรเครองมอ พวก Small Tools เองกบคณยงยทธ ยนตเปยม ผ อานวยการกองเครองกล ผมเนนมากวาตองมเครองมอตวเลก ๆ ทกดดน ทจะทาใหดนแนนได 98 Standard Copper ตองมอยางเหลอเฟอ เพราะเราไมมเวลาซอม ไมมเวลารอ ถาเครองมอเสยตองเอาไปซอม ตองมเครองมอตวใหมมาแทนทนท สงทตองคด คอ การบดอดดนดานขางอาคารทอ จะตองใชวธบดอดอยางไร จงจะไดกาลงการรบนาหนกทตองการหรอมความแนนทเหมาะสมดวยเวลาอนสน ตามปกตการบดอดดนจะใชนาพรมในการบดอด แตคณไพบลย แนะใหบมดนจะไดกาลงดนทไดจากการบดอดเรวกวา รวมทงเสนอแนวในการเดนเครองบดอดทจะทาใหใชเวลาสนลง เชน เดมทมการทดลองวางไว 150 ลบ.ม./วน แตเนองจากการทางานยอมเกดความชานาญขนทาได 160 ลบ.ม./วน เพราะมการซอมจนชานาญจากชวงทดลอง สวนวธการปฏบตในการกอสรางจะเปนหนาทของวศวกร เชน ในการบมดน ถาจะใหสะดวกในการทางานจะทาอยางไร เราตองมาทาการทดลอง ผมเชอวาไมมใครร และผมกไมเชอวาจะมใครทาอยางผม ผมบมดนทจะเอามาใชผสมแลวกอดดวยเครองจกรเลก ๆ ซงจะตองไดดนทมความชนพอด ๆ หรอ Optimum Moister ตองใกลเคยงมาก บวกลบสอง เกนไปสอง แหงกวาสอง โอเคใชได ฉะนน เราตองบมมนกอน จะบมยงไงผมกมานงคด วนหนงขบรถไปซอดนมาปลกตนไม เหนวงคอนกรตทเอามาทาบอนา ขนาดสองเมตรครง เหนแลวปงไอเดย เอามาทาซอนกนสามอน แลวกสกดเปนรองเขาไปสรอง สาหรบเอาขอเกยวเพอยกขน เวลาวางกวางซอนกน เอาดนใสเอานาบม Test ไดใกลเคยง โอเคกเอาพลาสตกปด เพอไมใหนาจากทอทสอง ทาใหเหลว เราทาแบบนเตรยมเอาไวเปนแถวเลย บรเวณทเปนอาคารลงลานาเดมนนแหละ เราทาเตรยมไวเยอะเลย แลวกทดลองทแลบของคณไพบลย ศรดารง ทดลองหาวา การบดอดดนขางทอ ซงจะบดอดโดยใชเครองตบโดยคนซงเปนงานละเอยด กมเครองมอหลายชนด แบบกระโดดปงๆ กม เปนกลมๆ ทเรยกวา Frog Jump กม มนจะขบดวยลม เปนแปนกลม ๆ มเพลาแลวกปงๆเราเอาหลายๆ อนน มาทาการทดลองหาแบบ จบเวลา ทาอยางไรใชเวลานอยทสด เราจะ Test ท 98 แลวจบเวลาวาใชไปเทาไหร วธการน เรากจะไดวธการทดมากๆ มา สอง เราตองหา Cost ทเกดขน ผมหาคาใชจายออกมาได 500 กวาบาทตอ 1 ลกบาศกเมตร แลวกคานวณไดวา ถาผมตองการทาใหไดวนละ 142 ลกบาศกเมตร กตองทางานวนละ 18 ชวโมง ผมกเอาวธนไปใชสรางทมงานใหทาแตเรองน ไมใหไปทาอยางอน โดยม 2 จดทตองทาเหมอนกนอยตรงปลายเขอน ผมวางไวใหทาไดวนละ 142 ลกบาศกเมตร แตวนแรกเลยทาไดประมาณ 150 กวา ๆ ผมดใจ

มาก รอดตายแลวงานน และพอทามากขน ๆ กทาไดถงวนละ 190 ลกบาศกเมตร นคอความชานาญ เพราะเขาทางานอยางเดยวมานานหลายเดอน ตอนแรก ๆ เราตองนบเทยว จากทเราทาการทดลองหาวธ ได Process มาตองนบเทยว จะมคนคอยดคอยเปลยน ปรากฏวาตอนหลงหนก ๆ เขา ผมไปอยตรงนน คนททางานตรงนน เขากบอกวาอกเทยวเดยวใชได ผมถามวานบแลวหรอกเทยว เขาบอกไมไดนบหรอกครบ ผมกตกใจทาไมไมนบละ เขากบอกนายเสยงเหมอนใบพดเทยวเดยวไดแลว ผมกเออไปเลย พอเขากสงอกเทยวหนง เขากหยดแลวเทสต ผมกนงดเขาเทสต ไดจรง ๆ นคอความชานาญ เขาทาอยางนมาหลายเดอนแลว เขาทาอยางเดยว นคอความชานาญของคน

ตวอยางงานการส ารวจ ทดสอบ วเคราะห เมอเรมลงไซต เรากสารวจอกครงหนง จากทบรษททปรกษาเขาสารวจไวกอน สารวจบรเวณทจะเอาดนมาใชเพอ 1. ตรวจสอบวาดนใชไดจรงหรอไม และ 2. เพอแยกแยะดนทจะนามาใชวา อยตรงไหนบาง เพราะจะมดนหลายชนด อยตรงไหนระดบไหน เรากทาการตรวจสอบใหมแลวเกบตวอยางมาวางแผน นคอการตรวจสอบคณสมบตและปรมาณของดน เพอนามาวางแผนการใชแหลงดนตาง ๆ ใหถกตองทสดและประหยดเวลาทสด บางจดเรากใชวธขดรองเอานาเขาไป แลวกสบใสเอาไปแชดนพวกน เพอใหไดความชน กทดลองทกอยาง แตวธนไมคอยไดผล ดนมนเหนยว มนไมคอยซม เราตองมการ Test ทกระยะ เกบตวอยางไป Test ใหม ไปทา การทา Direct Shear น จะบอกหมดวาอนไหนด เปนเครองมอทด ทตรวจโรคอะไรกได วดอณหภมกได วดอะไรกได และสามารถทาไดในสนามในไซต มประโยชนมาก เขอนปาสกฯ เปนเขอนดน แตวามงานคอนกรตใหญมากๆ ซงในการเทคอนกรตเพอใหไดความแขงแรงรบนาหนกไดตามวตถประสงคนน แตละสวนผสมจะไมเทากน เมอเทคอนกรตแลวพอเรมแขงตว

เราจะตองบม การบมคอการใหความชนทผวเพอปองกนไมใหนาระเหยอออกจากคอนกรต แตวาตองใชเวลาอยางนอย 28 วนทจะไมใหนาระเหยออกไปมากนก เพราะนายงอยมากเทาไรยงด แตพอคอนกรตใหญๆ หนามากๆ ของปาสกฯนหนา 3 เมตร พอหนามาก ๆ ปฏกรยาระหวางซเมนตกบนากทาใหเกดความรอนมาก ซงตามทฤษฎของคอนกรต ถาอณหภมขางในกบขางนอกตางกนเกน 20 องศาเซลเซยส จะทาใหเกดการราว ถาราวไปถงเหลกแลวนาซมเขาไปไดกจะทาใหระเบด เพราฉะนนจะทาอยางไร เรากไปดวาเขอนภมพล ทบรษทยกษใหญของอเมรกาเปนผ รบเหมากอสรางทาอยางไร เขาใชนาแขงบม ใชระบบทอนาเยน แตผมไมรจะไปจางใครมาทาอยางน ผมกมาคดใหม ผมชอบปลกตนไม ผมเคยตอนตนไม ตดกงทงอกเอามาชาเกบไวในรม ในสปรงเกอรทงวน ตาย 80 เปอรเซนตเหลอ 20 เปอรเซนต ของชาวสวนเขาไมตายเลย เพราะเขาทาเปนโจมพลาสตกใส เพราะตนไมตองการแสง แตอากาศเขาออกไมได เขาเอาตนกงไปเกบแลวกสเปรยนา ผมกถามเพอความแนใจวา ทาอยางนไมใหอากาศเขาออกใชไหม เขาบอกใช ถาอากาศออกได กเอานาไปหมด ถาอยอยางน นาไมไปไหนกอยตรงนน ความชนในอากาศ คอ ชองวางของโมเลกล ชองวางในอากาศทไอนาเขาไปแทรกได กทาใหไมระเหยดวยการเอาพลาสตกหอคอนกรต อนนเปนวธคดนอกกรอบ คอ แทนทจะทาใหซเมนตขางในเยน เรากทาใหขางนอกมนรอน ไมใหอณหภมตางกนเกนกวา 20 องศาเซลเซยส ทฤษฎคอนกรต บอกวาคอนกรตหนา ๆ น จะรอน 70 องศาเซลเซยส ผมกทดลองดวยการฝงทอโลหะทองแดงลงไป ใหคนวดได 72 องศาเซลเซยส แลวผมกเอาพลาสตกหอคอนกรต ไมมทางใหอากาศผานไดไมวาตรงไหน แลวกเอากระสอบมาปทบอก 2 ชน แลวกเอาเครองทานารอน 80 องศาเซลเซยส มารดทกระสอบ แลวกใหคนงานวดขางใน วดขางนอก ใหเทากนหรอนอยกวา อยาใหเกน 20 องศา พอตางกน 10 กวาองศา กรดนาใหม แลวจดไวใหดวย รดครงทหนง ครงทสองใชเวลานานเทาไหร ครงทสามเทาไหร แลวทาการทดลองด 1 อาทตย กไดวธการทางาน รเลยวารดครงแรก ตอนเทคอนกรตเสรจ หอเลยเอากระสอบปด รดนารอน ครงตอไปอกครงชวโมง รดอกครงหนง ครงตอไป 2 ชวโมง พอ 3 วน ขางในขางนอกเทากนแลวกไมตองรดอก รปแบบการทางานอนน ผมกไมอยากจะแนะนาใหใครไปทาหรอก ทกคนตองไปทดลองเอง จดตดแมน า ความยากของงานสรางเขอน แนวเขอนตรงจดตดแมนาเปนจดทเรากลวมาก เพราะตองสกบนา ซงในการทเราจะขดเพอสรางเขอน เราตองเอานาตรงบรเวณนนออกใหหมด แลวบงเอญทเขอนปาสกฯ กรมชลประทานมสถานวดทงระดบนาและนาฝนอยตรงนนมานานประมาณ 20 ปแลว เรากรวาประมาณวนทเทาไรของเดอนระดบนาจะอยทไหน เรากเอามาคดคานวณวาจะมนาไหลชวงนเทาไร แลวเรากผนใหนาไหลไปจากรองแมนาเดมโดย

ปดตรงทางนาเดมแลวเจาะทางใหนาไหลไปตามทอทวางรยงกน 6 ทอเหมอนทอประปา ซงระดบนาทถกปดแลวใหไหลผานทอจะไหลไปไดนอยกวาเดม จงตองมการคานวณเผอไววาระดบนาจะสงขนเทาไร ในขณะเดยวกน นาทสงขนเวลาเราขดดนขางลาง นาตวนกจะมสวนทซมลงไปหาเราขางลางดวย กตองสบนาออกใหแหงเพอทจะทางานกนได เราจงตองรวาจะมปรมาณนาซมลงมาเทาไรในชวงเวลาไหน ผมกขอใหทางหนวยปฐพมาเจาะเอาดนไปตรวจในแลบ เพอเชคคารวซมและหาวานาจะซมลงไปตรงนไดเทาไร เพอทเราจะเตรยมเครองสบนาไวใหพรอม ซงผมคดมากในเรองเครองจกรเครองมอ อยางเครองไดรโวเรากมทงแบบขบเคลอนดวยไฟฟาและขบเคลอนดวยลม เพราะเราทางานกลางคน มโอกาสทจะเกดพลาดไฟรวไฟดดคนตายได ผมเตรยมเครองสบนาไว 25 เครอง ซงนบวามาก นเปนเรองหนงทเราใชงานวเคราะหวจยมาชวยในการคดวางแผน ซงผมคดวาโครงการชลประทานอน ๆ ถาใชวธนเปนแนวทางกจะไดขอมลมาใชในการวางแผนและจะไมผดพลาด แลวกไดผล พอเราเปลยนแนวเขอนแลว ผมกไมไวใจการสารวจเดม ไมวาจะเปนการสารวจของกรมชล ประทานหรอของบรษททปรกษาวา เขาจะสารวจละเอยดจรงไหม เพราะการเจาะลงไปขางลาง เราไมรวาเขาเจาะลงไปถงตรงไหน และเขากไมมประสบการณงานเขอน ซงการเจาะพวกนบางทเจาะไปตนๆ กไมมใครรวาเคยมแมนาอยตรงนน เพราะเปนเวลาหลายรอยปเปนพนปแลว แมนากเกดการสะสมสงตางๆ แลวกลายเปนพนดน หรอบางทไมมใครรวาขางลางมอะไรอยกบแมนา ผมกขอเจาะดฐานลางเพอตรวจสอบ เราเจาะกนทก ๆ 100 เมตร เพอ Recheck เพราะผมระแวงสงสยแลววาถาไมมอะไร แมนาไมเปนอยางน นาควรจะตองไปตรงๆ แลวปรากฏวามตอตะเคยนถกนาเซาะมาขวางทาง 40,000 กวาลกบาศกเมตร ทาใหแมนาเลยวหลบไป เรากคยออกมาหมด ปรากฏวามดนดาปเหมนเนากใชไมไดเพราะรบนาหนกไมได ศรทธาเกดจากความแมนย าของขอมล งานยากอกขนหนง กคอ ทาความเขาใจกบผ ใชนา ผมคดวา เราจะตองสรางศรทธาใหประชาชนเขาศรทธา แตไมไดศรทธาในผม หรอศรทธาในตวใคร ศรทธาโครงการกอสรางกไมใช ตองศรทธาคาวาชลประทานหรอองคกรน

ผมคดวา ถาเรามความแมนยาในการคานวณ ในการคาดการณอะไรตาง ๆ แลวเราเขาไปแกปญหาใหเขาได ถงแมเราแกไมไดโดยกาลงของเรา แตเรากขอความรวมมอแลวกจะแกได มนจะทาใหเกดศรทธาตอกนได ระหวางราชการกบประชาชน ตองเรมจากการมศรทธากอน มความเชอมน หมาย ความวา ขณะทเราไปอยตรงนน ไปทางาน ศรทธาจะเกดกตอเมอเราทาด อยในศลในธรรม ทาอะไรพดแลวเปนอยางนน ผมเคยไปพดรบปากวาวนทเทานน ๆ เราจะมาจายเงนคาทดแทนทดนแลวกทาคลอง แลวมน

ไมได พอถงวนนน ผมรแลววามนไมได ผมไปหาเขาขอใหกานนเรยกประชมวาไมได จะดาผมจะเตะ ผมยอมทงนน ปรากฏวา ชาวบานเขาบอกวาจะไปเตะไดอยางไร เขาไมใหมา นายชางจะเอาทไหนมาจายพวกผม คอทกอยางเราทาดวยความบรสทธใจ และนอกจากความจรงใจ การพดจรงทาจรงแลวความแมนยาของขอมล จะทาใหความจรงใจของเรามผล ความศรทธาของชาวบานจะเกดขนกตอเมอกรมชลประทานมความแมนยา มความเกงในเรองขอมล ในเรองของสาเหต แนวทางการแกปญหา แลวกอยางนอยใหคาแนะนาได

----------------------------------------