หนวยการเรยนรท สามกก ตอน กวนอไปรบราชการกบโจโฉ๔

พงศาวดารจนแตงเปนความเรยงรอยแกวแบบบรรยายโวหาร มเนอหาเกยวกบการปกครอง กลอบาย การท าสงคราม ไดรบการยกยองจากวรรณคดสโมสร ใหเปน “ยอดแหงความเรยงประเภทนทาน”

ความเปนมา๑

• หนงสอสามกก แตงขนในสมยราชวงศไตเหมง (พ.ศ. ๑๙๑๑ - ๒๑๘๖) โดยชาวจนชอ ลอกวนตง แตงขนโดยมจดประสงคเพอใหเปนนยาย เนอหาบางสวนมความเกยวของกบการเมอง และต าราพชยสงคราม

• พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราชโปรดเกลาฯ ใหเจาพระยาพระคลง (หน) เปนผอ านวยการแปลสามกกเปนภาษาไทย โดยมผช านาญในทางภาษาไทยเรยบเรยงแตงใหเปนภาษาไทยทมส านวนโวหารสละสลวยและเหมาะสม

ประวตผแตง๒• เจาพระยาพระคลง (หน) เปนบตรเจาพระยาบดนทร

สรนทรชย (บญม) กบทานผหญงเจรญ

• รบราชการ มบรรดาศกดเปน หลวงสรวชต นายดานเมองอทยธาน

• ในสมยรชกาลท ๑ ไดตามเสดจพระราชด าเนนไปในการสงครามตลอด จงไดเลอนเปนพระยาพพฒนโกษาและเจาพระยาพระคลง

• นอกจากจะเปนนกรบทกลาหาญแลว ยงมความสามารถในการแตงค าประพนธไดดเยยมทกประเภท

• ไมวาจะเปนรอยแกวหรอรอยกรอง ถงแกอสญกรรมในรชสมยพระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช เมอ พ.ศ. ๒๓๔๘

ลกษณะค าประพนธ๓

สามกกลกษณะค าประพนธประเภทความเรยงรอยแกว แปลจากภาษาจนมาเปนภาษาไทย แลวเรยบเรยงใหมใชประโยคกะทดรด ไมมศพทยาก ภาษาไมซบซอน การพรรณนาเดนชด มบทอปมาอปไมยทลกซงคมคาย

เรองยอ๔• เมองจนสมย พ.ศ. ๗๑๑ เปนตนมา พระเจาเหยนเต กษตรย

ราชวงศฮนออนแอ

• ตงโตะผส าเรจราชการกงฉนไดบบบงคบพระเจาเหยนเต อองอน จงออกอบายฆาตงโตะ

• ท าใหเกดสงครามชงอ านาจเปนใหญ ในทสดกแตกเปนสามกก • ตงราชวงศใหมขน คอ ราชวงศจน แผนดนจนจงไดรวมเปน

อาณาจกรเดยวกนใน พ.ศ. ๘๒๓

วยกก โจโฉตงตวเปนกษตรย

จกกก เลาปตงตวเปนกษตรย

งอกก ซนกวนตงตวเปนกษตรย

เรองยอ (ตอ)๔

• โจโฉตเมองเสยวพาย และเมองชจวซงเปนหวเมองของจกกกไดแลว และก าจดเลาป โดยเขายดเมองชจวของเลาปได เลาปตองลภยไปหาอวนเสยวทเมองกจว อวนเสยวใหความชวยเหลอ

• ตอมาโจโฉตเมองแหฝอของกวนอ โดยลอใหกวนอออกมานอกเมองแลวลอมจบตวกวนอ โจโฉอยากไดกวนอไวเปนทหารดวยชนชอบในฝมอกวนอ จงใหเตยวเลยวซงกวนอเคยชวยชวตไวเปนผเขาไปเกลยกลอม กวนอยอมจ านนแตขอสญญาสามขอ

o ขอเปนขารบใชพระเจาเหยนเต o ขออยดแลพสะใภทงสองคนและขอเบยหวดของเลาปใหพสะใภทงสอง

o หากทราบวาเลาปอยทใดตนจะไปหาแมวาจะไมไดร าลาโจโฉกอนกตาม

เรองยอ (ตอ)๔

• โจโฉพากวนอไปถวายตวเปนทหารพระเจาเหยนเต และเลยงดกวนอกบพสะใภทงสองคนอยางสขสบาย รวมทงใหทรพยสนหรอสงของมคาแกกวนอกมไดมน าใจตอบโจโฉ

• แตเมอโจโฉมอบมาเซกเธาวใหแกกวนอ กวนอกลบมความยนดเปนอยางยง ซงกวนอบอกความในใจวามาเซกเธาวเปนมาทมก าลงแรงสามารถเดนทางไดไกล หากรวาเลาปอยทใดจะสามารถไปหาไดโดยเรว โจโฉไดฟงดงนนกคดนอยใจ

• เตยวเลยวรบอาสาลองความคดกวนอ และไดรวากวนอยงคงซอสตยตอเลาป กวนอเปนคนกตญญคงจะไมไปจากโจโฉจนกวาจะไดตอบแทนบญคณ

• โจโฉจงไมใหกวนออาสารบ ดวยเกรงวาเมอกวนอท าความชอบแทนคณตนแลวกจะหนไปหาเลาป

เรองยอ (ตอ)๔

• ในสญญาขอสดทายแสดงใหเหนวากวนอนนเปนคนกตญญมาก หากโจโฉเลยงดอยางดกอาจผกใจกวนอได โจโฉจงยอมรบเงอนไขของกวนอ

o “ตวเราเกดมาเปนชายรกษาสตยมใหเสยวาจา ถงมาตรวาเลาปจะถงแกความตาย เรากจะตายไปตามความทไดสาบานไว” กวนอกลาววา ดวยเลาปเคยมบญคณกอน และไดสาบานเปนพนองกน

• กวนอเปนตวละครเพยงตวเดยวในเรองสามกกทภายหลงกลายเปนเทพเจาทชาวจนนบถอในนาม “เทพเจาแหงความซอสตย”

เรองยอ (ตอ)๔

สรรพสาระ • วยกก เปนกกทยงใหญและมอ านาจมากทสด ครอบครองพนททางตอนเหนอ

ของประเทศจน ปกครองโดยโจโฉ ถกสถาปนาเปนจกรพรรดแหงราชวงศวย ซงถกโคนลม ตอมาไดสถาปนาราชวงศจนขนแทนและรวบรวมแผนดนทแบงเปนกกตางๆ เขามาไวดวยกน

• จกกก ปกครองโดยพระเจาเลาป เชอพระวงศแหงราชวงศฮน ครอบครองพนททางภาคตะวนตกของประเทศจน บรเวณมณฑลเสฉวนปกครองอาณาจกรโดยพระเจาเลาปและพระเจาเลาเสยน จกกกลมสลายลงดวยกองทพของวยกก เนองมาจากการปกครองแผนดนทลมเหลวของพระเจาเลาเสยน

• งอกก ครอบครองพนททางดานตะวนออกของประเทศจน ทางบรเวณตอนใตของแมน าฉางเจยง หรอพนทรอบๆ เมองนานกงในปจจบน เปนอาณาจกรสดทายในบรรดาอาณาจกรสามกกลมสลายโดยกองทพของสมาเอยน

บทวเคราะห๕

๑. คณคาดานเนอหา

รปแบบ• เปนยอดวรรณคดความเรยงประเภทนทาน

• วรรณคดรอยแกวแปลจากภาษาจนมาเปนภาษาไทย

• เรยบเรยงใหมดวยถอยค าทสละสลวย

• มส านวนโวหารเปรยบเทยบลกซงคมคายและมคตธรรม

บทวเคราะห (ตอ)๕

๑. คณคาดานเนอหา

องคประกอบของเรอง (สาระ)• โจโฉตงตวเปนมหาอปราชในสมยพระเจาเหยนเต

• โจโฉกยกทพไปตเมองแหฝอของกวนอ เมอโจโฉจบกวนอไดกเกลยกลอมกวนอใหมาอยดวย

• แตกวนอกไมไดมน าใจตอบโจโฉ ยงคงซอสตยและจงรกภกดตอเลาป

• ความซอสตยกตญญ และการใชกลอบายเจรจาโนมนาวเปนสงส าคญของเรองในตอนน

บทวเคราะห (ตอ)๕

๑. คณคาดานเนอหา

องคประกอบของเรอง (โครงเรอง)• การล าดบเหตการณตางๆ แตละขนตอนในเรองสอดคลองสมพนธกน

• แสดงใหเหนถงแนวคดทกวตองการสอออกมาไดอยางชดเจน ในเรองความซอสตยของกวนอ

• โจโฉมทหารเอกคอยใหค าปรกษาและวางกลอบายในการศก จนสามารถเอาชนะเลาปและเกลยกลอมใหกวนอเขามาอยฝายตน

• ในทสดโจโฉกไมสามารถชนะใจกวนอผมความซอสตยจงรกภกดตอเลาปได

บทวเคราะห (ตอ)๕

๑. คณคาดานเนอหา

องคประกอบของเรอง (ฉากและบรรยากาศ)• เรองสามกก สมยพระเจาเหยนเตเกดความแตกแยกแยงชงอ านาจกน

• ตอน กวนอไปรบราชการกบโจโฉ เปนชวงทโจโฉมอ านาจตงตวเปนมหาอปราชและเปนผส าเรจราชการแทนพระเจาแผนดน

• โจโฉขยายอทธพลยกทพไปปราบหวเมองตางๆ

บทวเคราะห (ตอ)๕

๑. คณคาดานเนอหา

องคประกอบของเรอง (ตวละคร)• กวนอ

o เปนชาวเมองฮอตงไกเหลยง เปนพนองรวมสาบานกบเลาปและเตยวหย มงาวยาวสบเอดศอก หนกแปดสบสองชงเปนอาวธประจ ากาย เปนบรษผมหนวดงามและรปงาม

o เปนผทมความซอสตยและกตญญตอผมบญคณทกคน

o เปนผมความช านาญในการรบ เปนผทมความกลาหาญ เดดเดยวo มความช านาญในการสรบ มความเชอมนในฝมอการรบของตนเอง

บทวเคราะห (ตอ)๕๑. คณคาดานเนอหา

องคประกอบของเรอง (ตวละคร)• โจโฉ

o เปนชาวเมองตนลว และอยในตระกลขนนางมากอน

o เปนผมสตปญญาเฉลยวฉลาดและมความเปนผน า ขณะเดยวกนกเปนผทมเลหเหลยมกลอบาย

o เปนผทช านาญในการวางกลอบายศกo เปนผทมวาจาสตย เมอโจโฉรบปากเรองใดแลวกมไดคนค าดงท

โจโฉรบสญญา ๓ ขอ

o เปนผทชนชอบผมความซอสตย นบเปนลกษณะนสยทเดนมาก

บทวเคราะห (ตอ)๕

๑. คณคาดานเนอหา

องคประกอบของเรอง (กลวธการแตง)• กวใชกลวธบรรยายเลาเรองอยางละเอยด

• บางตอนใหตวละครเปนผเลาเรองดวยการใชบทสนทนาน า

• จากบทสนทนาท าใหผอานไดทราบเรองราวความเปนมาของเรอง

• ทราบลกษณะนสยใจคอและอารมณของตวละครได

บทวเคราะห (ตอ)๕

๒. คณคาดานวรรณศลป

การสรรค า • การเลอกใชค าไดถกตองตรงตามความหมายทตองการ

บทวเคราะห (ตอ)๕

๒. คณคาดานวรรณศลป

การสรรค า • การเลอกใชค าทเหมาะแกเนอเรองและฐานะของบคคลในเรอง

บทวเคราะห (ตอ)๕

๒. คณคาดานวรรณศลป

การสรรค า • การเลอกใชค าไดเหมาะแกลกษณะของค าประพนธ

บทวเคราะห (ตอ)๕

๒. คณคาดานวรรณศลป

การใชโวหาร • อปมาโวหาร

บทวเคราะห (ตอ)๕

๒. คณคาดานวรรณศลป

การใชโวหาร • การใชส านวนโวหาร

บทวเคราะห (ตอ)๕

๓. คณคาดานสงคม

สะทอนแนวคดเกยวกบการท าสงครามของคนจน • การท าสงครามนนมใชใชก าลงทหารเพยงอยางเดยว

บทวเคราะห (ตอ)๕

๓. คณคาดานสงคม

สะทอนแนวคดเกยวกบการท าสงครามของคนจน • บคลกภาพของผน า

บทวเคราะห (ตอ)๕

๓. คณคาดานสงคม

สะทอนแนวคดเกยวกบการท าสงครามของคนจน • ความส าคญของนกการทต

บทวเคราะห (ตอ)๕๓. คณคาดานสงคม

สะทอนแนวคดเกยวกบการท าสงครามของคนจน• พลงของความสามคคชวยใหบานเมองอยรอดปลอดภยจากขาศกศตร

o ในการท าสงครามถามความเปนน าหนงใจเดยวกนยอมเกดพลงในการตอสขาศก

o แตหากขาดซงความสามคคแลวยอมเสยทแกขาศกโดยงาย

o การทอวนเสยวไมสงทหารไปชวยเลาป เปนเหตหนงทท าใหเลาปปราชย

o การทบตก บฮอง กนหยง ทงเมองเพราะคดวาจะสโจโฉมได และตนเตงกลบเปดประตรบโจโฉเปนเหตใหโจโฉยดเมองชจวไดงาย

บทวเคราะห (ตอ)๕

๓. คณคาดานสงคม

สะทอนคานยมในการประพฤตปฏบตของคนในสงคม • คานยมเรองความซอสตย

บทวเคราะห (ตอ)๕

๓. คณคาดานสงคม

สะทอนคานยมในการประพฤตปฏบตของคนในสงคม • คานยมความจงรกภกดตอพระมหากษตรย

บทวเคราะห (ตอ)๕

๓. คณคาดานสงคม

สะทอนคานยมในการประพฤตปฏบตของคนในสงคม • คานยมความกตญญรคณ

บทวเคราะห (ตอ)๕

๓. คณคาดานสงคม

สะทอนเรองความเชอของคนในสงคม • ความเชอในโชคลาง

บทวเคราะห (ตอ)๕

๓. คณคาดานสงคม

สะทอนเรองความเชอของคนในสงคม • ความเชอในเรองความฝน

บทวเคราะห (ตอ)๕

๓. คณคาดานสงคม

สะทอนเรองความเชอของคนในสงคม • ความเชอเรองบญกรรมทตนไดกระท าไว

บทวเคราะห (ตอ)๕

๓. คณคาดานสงคม

สะทอนเกยวกบขนบธรรมเนยมประเพณตาง ๆของสงคมจน• การจดเลยง

บทวเคราะห (ตอ)๕

๓. คณคาดานสงคม

สะทอนเกยวกบขนบธรรมเนยมประเพณตาง ๆของสงคมจน • การใหของก านล

• สามกกตอนทเรยนนเปนตอนทเนนดานคณธรรม จรยธรรมของตวละคร

o ความจงรกภกด ความซอสตย ความกตญญ การยดถอสจจะ

• ถอเปนคานยมททกสงคมยกยอง เพยงแตในแตละสงคมใหความส าคญมากนอยตางกน

• ขอคดและแนวคดทไดจากพฤตกรรมของตวละครกเปนลกษณะทสงคมยอมรบและยงคงทนสมยอยเสมอ