ส ำนกคณะกรรมกำรขำรำชกำรศำลยตธรรม สวนวนยและพทกษระบบคณธรรม

คมอ วธกำรและสำระส ำคญในกำรสอบสวนวนย

ขำรำชกำรศำลยตธรรม

คมอวธกำรและสำระส ำคญในกำรสอบสวนขำรำชกำรศำลยตธรรรม

ทปรกษำ นายนตธร วงศยน ผพพากษาหวหนาศาลประจ าส านกประธานศาลฎกา นางสน บญญะโสภต ผชวยเลขาธการส านกงานศาลยตธรรม นางสาวชมนภส สรอยทองค า ผอ านวยการส านกคณะกรรมการขาราชการศาลยตธรรม นายภรวฒน รงสวาง หวหนาสวนวนยและพทกษระบบคณธรรม ส านกคณะกรรมการขาราชการศาลยตธรรม ผจดท ำ นายสทธเดช ประภาษานนท นตกรช านาญการ สวนวนยและพทกษระบบคณธรรม ส านกคณะกรรมการขาราชการศาลยตธรรม หนวยงำน สวนวนยและพทกษระบบคณธรรม ส านกคณะกรรมการขาราชการศาลยตธรรม ส านกงานศาลยตธรรม ปทจดท ำ พ.ศ. ๒๕๖๓

ค ำน ำ

การด าเนนการทางวนยแกขาราชการศาลยตธรรมเปนมาตรการส าคญอยางหนงในการบรหารงานบคคลของส านกงานศาลยตธรรม โดยมวตถประสงคเพอใหขาราชการปฏบตหนาทราชการอยางมประสทธภาพและประสทธผล ทงยงเปนการควบคมความประพฤตของขาราชการศาลยตธรรม เพอใหอยในระเบยบแบบแผน ค านงถงชอเสยงของต าแหนงหนาทราชการ และภาพลกษณอนดทม ตอประชานทวไป และอกนยหนงการด าเนนการทางวนยยงเปนหลกประกนความมนคงในอาชพราชการ โดยมกฎหมายบญญตชดเจนถงขอปฏบตและขอหามทใชลงโทษขาราชการผฝาฝนวนย และมกฎหมายก าหนดขนตอนการด าเนนการทางวนยตงแตการตงเรองกลาวหา การสอบสวน การพจารณาความผด การก าหนดโทษ และการตรวจสอบการใชอ านาจลงโทษของผบงคบบญชา ซงการด าเนนการดงกลาวจะตองด าเนนการอยางเปนธรรมและถกตองตามกฎหมาย กฎ ระเบยบ ทก าหนดไวในทกขนตอน และเนองจากกระบวนการดงกลาวเปนขนตอนในการออกค าสงลงโทษทางวนยซงเปนการกระทบตอสทธของขาราชการศาลยตธรรมจงถอเปนค าสงทางปกครองอยางหนง หากมการด าเนนการหรอการปฏบต ทไมถกตองในสาระส าคญแลว ยอมท าใหค าสงทางปกครองดงกลาวไมชอบตามกฎหมายและไมเปนธรรมตอผทไดรบผลกระทบจากค าสงดงกลาว ดงนน คณะกรรมการสอบสวนวนยจงเปนบคคลทมความส าคญอยางยงในการด าเนนการทางวนยแกขาราชการศาลยตธรรม

คมอภาคปฏบตเลมนเปนการรวบรวมกฎหมาย ระเบยบ แนวค าพพากษาศาลปกครอง เกยวกบขนตอนการสอบสวนทส าคญ รวมทงแนวทางปฏบตในการสอบสวนวนยจากการตรวจส านวนการด าเนนการทางวนยของส านก ก.ศ. เพออธบายใหคณะกรรมการสอบสวนวนยเหนถงสวนทส าคญๆของขนตอนการสอบสวนเทานน ดงนน ในการสอบสวนวนยคณะกรรมการสอบสวนจะตองศกษาขนตอนและวธการในการด าเนนการทางวนยในกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ และด าเนนการสอบสวนวนยตามทกฎ ก.พ. ฉบบดงกลาวก าหนดใหครบถวนดวย

ผเขยนหวงวาคมอฉบบนจะเปนประโยชนตอคณะกรรมการสอบสวนวนย และบคคล ทมความสนใจเกยวกบการด าเนนการทางวนยแกขาราชการศาลยตธรรมบางไมมากกนอยหากมขอผดพลาดหรอบกพรองประการใด ผเขยนขอนอมรบและขออภยมา ณ ทนดวย

นายสทธเดช ประภาษานนท สวนวนยและพทกษคณธรรม

ส านกคณะกรรมการขาราชการศาลยตธรรม มกราคม ๒๕๖๓

สำรบญ

เรอง หนำ

ค ำน ำ บทท ๑ บทน ำ 1

บทท ๒ กำรเรมตนกำรสอบสวนและกำรรวบรวมพยำนหลกฐำน 2.1 การประชมครงแรก ๕ ๒.๑.๑ การก าหนดประเดน ๕ ๒.๑.๒ การก าหนดพยานหลกฐานและพยานบคคล ๗ ๒.๑.๓ การก าหนดระยะเวลาในการสอบสวน ๙

2.2 การสอบสวนพยานบคคลและการรวบรวมพยานหลกฐาน ๑๐ ๒.๒.๑ การสอบสวนพยานบคคล ๑๐ ๒.๒.๒ การรวบรวมพยานเอกสารและพยานหลกฐานอนๆ ๑๑ ๒.๒.๓ การสอบสวนเพมเตม ๑๓

2.๓ การประชมสรปพยานหลกฐานและขอกลาวหา (จดท าแบบ ดว. ๕) ๑๔ ๒.๓.๑ ประชมเพอสรปพยานหลกฐาน ๑๔ ๒.๓.๒ การก าหนดขอกลาวหา ๑๕ ๒.๓.๓ การสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ๑๗ ๒.๓.๔ การจดท าแบบ ดว. ๕ ๒๐

บทท ๓ กำรแจงขอกลำวหำและกำรใหโอกำสผถกกลำวหำชแจง ๓.๑ การแจงขอกลาวหา ๒๔

๓.๑.๑ การก าหนดวนแจงขอกลาวหา ๒๔ ๓.๑.๒ การเรยกผถกกลาวหาใหมารบทราบขอกลาวหา ๒๕ ๓.๑.๓ การแจงขอกลาวหาและนดวนชแจงแกขอกลาวหา ๒๕ ๓.๒ การรบฟงค าชแจงแกขอกลาวหา ๒๘ ๓.๒.๑ กรณผถกกลาวหามาชแจงดวยตนเอง ๒๘ ๓.๒.๒ กรณผถกกลาวหาชแจงเปนเอกสาร ๒๙ ๓.๒.๓ กรณผถกกลาวหาไมชแจง ๒๙ ๓.๓ การสอบสวนพยานหลกฐานเพมเตม (กรณผถกกลาวหากลาวอางพยาน) ๓๑ ๓.๓.๑ การสอบสวนพยานบคคลและรวบรวมพยานเอกสาร ๓๑ ๓.๓.๒ การไมสอบสวนพยานหลกฐานทผถกกลาวหากลาวอาง ๓๑ ๓.๓.๓ พยานหลกฐานทสอบสวนเพมเตมเปนผลรายแกผถกกลาวหา ๓๑

บทท 4 กำรจดท ำควำมเหนและรำยงำนกำรสอบสวน ๔.๑ การประชมจดท าความเหน ๓๓

๔.๑.๑ การรบฟงและพจารณาพยานหลกฐาน ๓๔ ๔.๑.๒ การพจารณาความผด ๓๕ ๔.๑.๓ การพจารณาโทษ ๓๖ 4.2 การรายงานผลการสอบสวน ๔๐ ๔.๒.๑ การจดท ารายงานการสอบสวน (แบบ ดว. ๖) ๔๐ ๔.๒.๒ การท าความเหนแยง ๔๔ ๔.๒.๓ การตงส านวนการสอบสวน ๔๕ ๔.๒.๔ การรายงานการสอบสวน ๔๖

บทท 5 สำระส ำคญอนๆ และค ำถำมทพบบอย 5.1 สาระส าคญอนๆ ๔๗ ๕.๑.๑ การจดท าหนงสอประเภทตางๆ ๔๘ ๕.๑.๒ การจดท าบนทกประจ าวน ๕๓ ๕.๑.๓ การเบกจายเบยประชม ๕๕ 5.2 ค าถามทพบบอย ๕๙

บรรณำนกรม ภำคผนวก

บทท ๑ บทน ำ

หลกกำรและเหตผล

ส ำนกงำนศำลยตธรรมไดน ำพระรำชบญญตระเบยบขำรำชกำรพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ มำบงคบใชกบกำรด ำเนนกำรทำงวนยของขำรำชกำรศำลยตธรรมเมอวนท ๑ มถนำยน ๒๕๕๙ ซงพระรำชบญญตดงกลำวก ำหนดใหผมอ ำนำจสงบรรจตำมมำตรำ ๕๗ เปนผมอ ำนำจในกำรด ำเนนกำรทำงวนยแตเพยงผเดยว จงท ำใหกำรด ำเนนกำรทำงวนยแกขำรำชกำรศำลยตธรรมนนเปนอ ำนำจของเลขำธกำรส ำนกงำนศำลยตธรรม ตอมำส ำนกงำนศำลยตธรรมมค ำสงส ำนกงำนศำลยตธรรมท ๑๐๑๒/๒๕๖๒ ลงวนท ๒๓ สงหำคม ๒๕๖๒ เรอง มอบอ ำนำจกำรด ำเนนกำรทำงวนย โดยค ำสงดงกลำวเปนกำรมอบอ ำนำจใหผอ ำนวยกำรส ำนกศำลยตธรรมประจ ำภำค ผอ ำนวยกำรส ำนกอ ำนวยกำรประจ ำศำล และผอ ำนวยกำรส ำนกงำนประจ ำศำล ซงเปนผบงคบบญชำของขำรำชกำรศำลยตธรรมใหสำมำรถด ำเนนกำรทำงวนยอยำงไมรำยแรงแกขำรำชกำรศำลยตธรรมในสงกดตนเองได ตงแตสบสวนขอเทจจรง กำรสอบสวนวนยอยำงไมรำยแรง และกำรลงโทษวนยอยำงไมรำยแรง สวนกำรด ำเนนกำรทำงวนย อยำงรำยแรงยงคงเปนอ ำนำจของเลขำธกำรส ำนกงำนศำลยตธรรมจะเปนผพจำรณำด ำเนนกำร ดงนน ในปจจบนกำรสอบสวนวนยอยำงไมรำยแรง ผอ ำนวยกำรฯ จะเปนผแตงตงใหขำรำชกำรศำลยตธรรมเพอด ำเนนกำรสอบสวนวนยอยำงไมรำยแรง เวนแตเปนกรณกำรด ำเนนกำรแกขำรำชกำรในกอง ส ำนก สถำบน หรอหนวยงำนในสวนกลำง หรอกรณเปนทเปนเรองส ำคญเลขำธกำรส ำนกงำนศำลยตธรรมอำจจะเปนผออกค ำสงใหมกำรสอบสวนวนยอยำงไมรำยแรงกได สวนกำรด ำเนนกำรทำงวนยอยำงรำยแรงนน เลขำธกำรส ำนกงำนศำลยตธรรมจะเปนผแตงตงคณะกรรมกำรสอบสวนเพอด ำเนนกำรสอบสวน ส ำหรบขนตอนของกำรด ำเนนกำรทำงวนยตำมพระรำชบญญตขำรำชกำรพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ นน ไดมกำรออกกฎ ก.พ. วำดวยกำรด ำเนนกำรทำงวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ เพอก ำหนดหลกเกณฑ และวธกำรในกำรด ำเนนกำร กำรสอบสวนวนย และกำรสงลงโทษทำงวนย โดย กฎ ก.พ. ฉบบดงกลำว จะก ำหนดวธกำรตงแตกำรเรมกำรสบสวน กำรสอบสวน กำรรวบรวมพยำนหลกฐำน กำรแจงขอกลำวหำและสรปพยำนหลกฐำนใหผถกกลำวหำทรำบ กำรใหโอกำสผถกกลำวหำชแจง กำรจดท ำควำมเหน และกำรจดท ำรำยงำนกำรสอบสวนวนย ซงขนตอนทกลำวมำขำงตนสวนใหญจะใชบงคบกบกำรด ำเนนกำร ทำงวนยอยำงรำยแรงโดยเครงครด แตอยำงไรกตำมในกำรด ำเนนกำรทำงวนยอยำงไมรำยแรงทมกำรแตงตงคณะกรรมกำรสอบสวนกควรน ำหลกเกณฑดงกลำวมำใชดวยเชนกน ทงน เพอใหกำรด ำเนนกำรทำงวนยมขนตอนทครบถวนสมบรณและสรำงหลกประกนทเปนธรรมแกผถกด ำเนนกำรทำงวนย นอกจำกกำรสอบสวนวนยจะตองด ำเนนกำรตำมกฎ ก.พ. วำดวยกำรด ำเนนกำรทำงวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ซงเปนกฎหมำยเฉพำะทใชในกำรด ำเนนกำรทำงวนยแลว กำรด ำเนนกำรทำงวนย ยงถอเปนกำรพจำรณำทำงปกครองอยำงหนงเนองจำกภำยหลงทกำรสอบสวนวนยเสรจสนลงจะตองมกำรสงยตเรอง ลงโทษ หรองดโทษ อนเปนค ำสงทำงปกครองทกระทบตอสทธของบคคลผถกลงโทษวนย ดงนน กำรด ำเนนกำรทำงวนยจงตองตกอยภำยในบงคบของพระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ดวยเชนกน

๒

จำกเหตผลขำงตนจงท ำใหกำรด ำเนนกำรทำงวนยแกขำรำชกำรศำลยตธรรมในปจจบนไมวำจะเปนกำรด ำเนนกำรทำงวนยอยำงรำยแรงหรอไมรำยแรงทมกำรแตงตงคณะกรรมกำรสอบสวน จงควรด ำเนนกำรตำมท กฎ ก.พ. วำดวยกำรด ำเนนกำรทำงวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ พระรำชบญญตวธปฏบตรำชกำรทำงปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ และกฎหมำยอนทเกยวของก ำหนดไว ดงนน เพอใหกำรด ำเนนกำรทำงวนยแกขำรำชกำรศำลยตธรรมด ำเนนกำรไดอยำงถกตองครบถวน และปองกนกำรโตแยงหรอฟองรองขอใหมกำรเพกถอนกำรด ำเนนกำรทไมชอบภำยหลง ผเขยนจงไดรวบรวมขอกฎหมำย กฎ ระเบยบค ำพพำกษำศำลปกครอง และกำรตอบขอหำรอของส ำนกงำน ก.พ. รวมทงปญหำทมกำรหำรอมำยงส ำนกคณะกรรมกำรขำรำชกำรศำลยตธรรมในเรองทเกยวกบกำรด ำเนนกำรทำงวนยไวในคมอเลมน เพอใหผทไดรบแตงตงเปนคณะกรรมกำรสอบสวนวนยใชเปนแนวทำงในกำรสอบสวนวนยตอไป วตถประสงค

๑. เพอใหกำรด ำเนนกำรทำงวนยแกขำรำชกำรศำลยตธรรมด ำเนนกำรไดอยำงถกตองครบถวน ๒. เพอใหคณะกรรมกำรสอบสวนทำงวนยใชเปนแนวทำงกำรในกำรด ำเนนกำรสอบสวนวนยตำมทไดรบมอบหมำยไดอยำงถกตองครบถวน นยำมศพท

ก.ศ. หมำยถง คณะกรรมกำรขำรำชกำรศำลยตธรรม อ.ก.ศ. วนย หมำยถง คณะอนกรรมกำรขำรำชกำรศำลยตธรรมเกยวกบกำรด ำเนนกำรทำงวนยและกำรออกจำกรำชกำร

๓

แผนผงกำรด ำเนนกำรสอบสวนวนย หมำยเหต ๑. “กำรแจงค ำสงแตงตงคณะกรรมกำรสอบสวน” รำยละเอยดโปรดดบทท ๕ ค ำถำมทพบบอย ๒. “ประชมครงแรก” โปรดดบทท ๒ ๓. “รวบรวมพยำนหลกฐำน” รำยละเอยดโปรดดบทท ๒ ๔. “ประชมขอกลำวหำและสรปพยำนหลกฐำน” รำยละเอยดโปรดดบทท ๒ ๕. “กำรแจงขอกลำวหำ” รำยละเอยดโปรดดบทท ๓ ๖. “กำรใหโอกำสผถกกลำวหำชแจง” รำยละเอยดโปรดดบทท ๓ ๗. “กำรประชมท ำควำมเหน” รำยละเอยดโปรดดบทท ๔ ๘. “กำรรำยงำนกำรสอบสวน” รำยะละเอยดโปรดดบทท ๔

ผสงแตงตงคณะกรรมกำรสอบสวน

ค ำสงแตงตงกรรมกำรสอบสวน

คณะกรรมกำรสอบสวน

ประชมแนวทำงกำรสอบสวน

รวบรวมพยำนหลกฐำน

แจงขอกลำวหำและสรปพยำนหลกฐำน

บนทกค ำชแจงขอกลำวหำ

ใหโอกำสผถกกลำวหำชแจง

แจงค ำสงใหกรรมกำรทรำบ

ใชสทธชแจงแกขอกลำวหำ

ประธำนกรรมกำรแจงค ำสงตำมท ผสงแตงตงมอบหมำย

ท ำรำยงำนกำรสอบสวน

ตอคณะกรรมกำรหรอท ำเปนหนงสอ

ประชมพจำรณำ

ประชมพจำรณำ

หำกเปนวนยรำยแรง ตองประชมภำยใน ๗ วน

๑

๒

๓

๔

๗

๖

๕

๖

๘

บทท ๒

การเรมตนการสอบสวนและการรวบรวมพยานหลกฐาน

การด าเนนการทางวนยแกขาราชการศาลยตธรรมไมวาจะเปนการด าเนนการทางวนยอยางรายแรง หรอการด าเนนการทางวนยอยางไมรายแรงโดยแตงตงคณะกรรมการสอบสวน นน กอนเรมการสอบสวนจะตองมการแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหผถกกลาวหาทราบกอนทกครง เพอใหผถกกลาวหาทราบรายชอกรรมการและทราบถงสทธในการคดคานกรรมการ โดยในสวนของ การด าเนนการทางวนยอยางรายแรงซงเลขาธการส านกงานศาลยตธรรมเปนผแตงตงคณะกรรมการ สอบสวนวนย เมอเลขาธการส านกงานศาลยตธรรมแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลวในทางปฏบต จะมอบหมายใหประธานกรรมการสอบสวนวนยเปนผแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนให ผถกกลาวหาทราบดวย เวนแตเปนกรณทมการสงใหผถกกลาวหาพกราชการหรอใหออกจากราชการไวกอน ซงส านกงานศาลยตธรรมจะแจงค าสงดงกลาวใหแกผถกกลาวหาทราบพรอมกบแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรงใหผถกกลาวหาทราบไปพรอมกนดวย กรณเชนนเลขาธการส านกงานศาลยตธรรมจะไมมอบหมายใหประธานกรรมการสอบสวนเปนผแจงค าสงแตงต งคณะกรรมการสอบสวนใหผถกกลาวหาทราบ สวนกรณการด าเนนการทางวนยอยางไมรายแรงซงผอ านวยการส านกศาลยตธรรมประจ าภาค ผอ านวยการส านกอ านวยการประจ าศาล และผอ านวยการงานประจ าศาล เปนผแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางไมรายแรงนน คงเปนดลยพนจของผอ านวยการฯ วาจะมอบหมายใหประธานกรรมการเปนผแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนย หรอผอ านวยการฯ จะเปนผแจงแกผถกกลาวหาเอง เมอมการแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหแกผถกกลาวหาทราบตามแตกรณขางตนแลว และคณะกรรมการสอบสวนวนยไดรบทราบค าสงครบถวนทกคนแลวใหคณะกรรมการสอบสวนเรมด าเนนการสอบสวนวนยไดทนท เพราะหากมการคดคานกรรมการคณะกรรมการสอบสวนผสงแตงตงคณะกรรมการจะมค าสงใหกรรมการทถกคดคานหยดปฏบตหนาทและด าเนนการตามกฎหมายก าหนด๑ ซงแมวาจะมการเปลยนแปลงกรรมการสอบสวนตามค าคดคานกไมกระทบถงการสอบสวนทด าเนนการ ไปแลวแตอยางใด ทงน เปนไปตามทบญญตไวในมาตรา ๑๙ แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการ ทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙๒ และขอ ๒๐ วรรคสอง ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖๓ ในบทนจงขอกลาวถงการด าเนนการของคณะกรรมการสอบสวนภายหลงทรบทราบค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนและมการแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหผถกกลาวหาทราบแลว คอ การรวบรวมพยานหลกฐาน (การสอบสวนพยานบคคลและพยานเอกสาร) และการสรปพยานหลกฐานทใชสนบสนนขอกลาวหา (การจดท าแบบ ดว. ๕) ซงเปนขนตอนทคณะกรรมการจะด าเนนการใหเสรจสนกอนทจะเรยกผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหา โดยมล าดบขนตอนดงตอไปน ๑ โปรดด กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๒๒ – ๒๕ ๒ มาตรา ๑๙ ถาปรากฏภายหลงวาเจาหนาทหรอกรรมในคณะกรรมการทมอ านาจพจารณาทางปกครองใดขาดคณสมบต หรอมลกษณะตองหามหรอการแตงตงไมชอบดวยกฎหมาย อนเปนเหตใหผนนตองพนจากต าแหนงการพนจากต าแหนงเชนวาน ไมกระทบกระเทอนถงการใดทผนนไดปฏบตไปตามอ านาจหนาท ๓ ขอ ๒๐ วรรคสอง การเปลยนแปลงกรรมการสอบสวนตามวรรคหนง ไมกระทบกระเทอนถงการสอบสวนทไดด าเนนการไปแลว

๕

๒.๑ การประชมครงแรก

การประชมครงแรกถกก าหนดไวในสวนของการด าเนนการทางวนยอยางรายแรง ตามขอ ๒๗ ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ วา “ใหประธานกรรมการจดให มการประชมคณะกรรมการสอบสวนภายใน ๗ วน นบแตวนทประธานกรรมการรบเรอง...” ซงในสวนของการด าเนนการทางวนยอยางไมรายแรงกควรน าขนตอนนมาใชดวยเชนกน แตส าหรบระยะเวลา ๗ วน อาจมไดถกบงคบไวอยางเครงครดอยางเชนการด าเนนการทางวนยอยางรายแรง โดยในการประชม ครงแรกนเปนการประชมเพอก าหนดประเดน ท าการวางแนวทางการสอบสวนและการรวบรวมพยานหลกฐานโดยสงเขป เพอใหทราบขอบเขตของการสอบสวนอยางกวาง อยางไรกตามหากมการเรมด าเนนการสอบสวนแลวพบวามประเดนทจะตองสอบสวนหรอพยานหลกฐานทจะตองสอบสวนมากกวาทก าหนดไวในการประชมครงแรกน คณะกรรมการกสามารถกระท าได

๒.๑.๑ การก าหนดประเดน การก าหนดประเดนสอบสวน เปนการก าหนดจดส าคญทจะสามารถพสจนไดวา

ผถกกลาวหากระท าผดวนยตามทกลาวหาจรงหรอไม หากกระท าผดจรงเปนความผดกรณใด อยางไร ดงนน การก าหนดประเดนสอบสวนจงเปนเครองมอส าคญในการทท าใหการสอบสวนวนยเปนไปดวยความรอบคอบ รดกม และรวดเรว๔ อกทงหากมการก าหนดประเดนและไดสอบสวนใหครบถวน ในทกประเดนทสงสยแลวกจะไดความจรงทครบถวน อนยงความเปนธรรมใหแกผถกกลาวหาอกดวย โดยการก าหนดประเดนการสอบสวนคณะกรรมการสอบสวนควรค านงถงขอส าคญ ดงน

๑) ก าหนดประเดนใหครบถวน คณะกรรมการสอบสวนควรพจารณาค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนย ใหละเอยดวา ค าสงดงกลาวสงใหด าเนนการสอบสวนวนยในเรองใด กรณใด และมประเดนทกลาวหาวา ผถกกลาวกระท าผดในกประเดน เพราะในบางกรณผถกกลาวหาอาจถกกลาวหาวากระท าผดหลายเรอง และอาจมบางกรณทมทงเรองวนยอยางรายแรงและวนยอยางไมรายแรงในการกลาวหา (ค าสง) เดยวกน

๒) พจารณากฎหมายทเกยวของ เมอสามารถแยกประเดนในการพจารณาไดแลวใหคณะกรรมการสอบสวนพจารณา ในเบองตนวาการกระท าตามทกลาวหา อาจจะเขาขายเปนความผดในฐานใด มาตราใด ตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ ทงน เพอคณะกรรมการจะไดก าหนดประเดนในการสอบสวน และด าเนนการแสวงหาพยานหลกฐานไดอยางครบถวนตามประเดนทตองพจารณา อนจะสงผลท าใหไดขอเทจจรงทครบถวนและสมบรณ

๓) ตองสอบสวนในประเดนส าคญ การสอบสวนวนยในแตละฐานความผดจะมประเดนส าคญตามขอกฎหมายทก าหนดไว และแมวาจะมประเดนทมขอเทจจรงทรบฟงเปนอนยตแลวในชนสบสวนขอเทจจรง หรอปรากฏตามพยานหลกฐานเบองตนครบถวนแลว แตหากเปนประเดนส าคญทจะตองใชพจารณาไมวาจะเปนขอเทจจรงหรอขอกฎหมายตามขอ ๑ หรอขอ ๒ ทกลาวไปขางตน คณะกรรมการสอบสวนกควรด าเนนการสอบสวนใหมเพอใหไดพยานหลกฐานในชนสอบสวนทครบถวนสมบรณ เนองจากในบางกรณ

๔ ส านกมาตรฐานวนย ส านกงาน ก.พ. (๒๕๕๓). คมอการด าเนนการทางวนย. หนา ๘๐.

๖

แมเปนขอเทจจรงทผถกกลาวหารบในชนสบสวนขอเทจจรง แตเมอมการสอบสวนวนยผถกกลาวหา กลบไมยอมรบ และในบางกรณหากไมมการสอบสวนในประเดนส าคญในการพจารณาความผดผถกกลาวหาอาจยกขนเปนขอตอสในชนอทธรณค าสงลงโทษตอ ก.ศ. หรอในชนฟองคดตอศาลปกครองได ส าหรบการสอบสวนในประเดนส าคญในการพจารณา ตวอยางเชน

- กรณละทงหนาทราชการเกนกวา ๑๕ วน โดยไมมเหตผลอนสมควร โดยปกตในการสบสวนขอเทจจรงเบองตนมกจะมการสงรายงานการมาปฏบตงานของผถกกลาวหาวาไมมาปฏบตราชการ ซงคณะกรรมการอาจเหนวาเปนกรณทมพยานหลกฐานชดเจนแลววาผถกกลาวหาไมมาปฏบตราชการอยแลวกตาม แตส าหรบความผดฐานละทงหนาทราชการนน มประเดนส าคญใน ๒ ประเดน คอ มการไมมาปฏบตราชการหรอไม และการทไมมาปฏบตหนาทราชการนนมเหตผลอนสมควรหรอไม ซงเปนประเดนส าคญและเปนองคประกอบส าคญของความผดฐานละทงหนาทราชการ ดงนน จงควร มการสอบสวนประเดนทงสองใหครบถวนดงกลาวดวย๕

- กรณทจรตตอหนาทราชการ แมผถกกลาวหาจะใหการรบสารภาพในชนสบสวนขอเทจจรงวาตนเองเปนผน าเงนของทางราชการไปกตาม แตในชนสอบสวนวนยอยางรายแรง ผถกกลาวหาอาจเปลยนแปลงค าใหการ หรอไมยอมรบวาตนเองเปนผกระท า (รวมถงพยานบคคลอนๆ ดวย) ซงประเดนการน าเงนของทางราชการไปนนเปนประเดนส าคญและเปนองคประกอบหนงของความผดฐานทจรตตอหนาทราชการ หรอในบางกรณประโยชนทไมควรไดในเรองทจรตอาจจะไมใชตวเงนแตเปนทรพยสนหรอสทธประโยชนตางๆ เปนการตอนแทนในการทจรต ดงนน จงควรมการสอบสวนในประเดนดงกลาวดวย

๔) ตองสอบสวนในประเดนผลความเสยหายแกราชการ การสอบสวนวนยในทกเรองควรมการตงประเดนใหสอบสวนในเรองความเสยหาย อนเกดจากการกระท าผดวนยของผถกกลาวหาดวยวาเกดผลเสยหายแกราชการอยางไร เพยงใดดวย เนองจากการพจารณาโทษทางวนย การก าหนดโทษ หรอก าหนดวาการกระท าดงกลาวเปนความผดวนยอยางไมรายแรงหรอวนยอยางไมรายแรงนน จะตองพจารณาจากผลความเสยหายของราชการประกอบดวย ตวอยางเชน - กรณไมปฏบตตามระเบยบการสงหมาย จะตองมประเดนสอบสวนวาเกดผลใหคความเสยสทธหรอมความเสยหายแกราชการอยางอนหรอไม เพยงใด ดวย - กรณทจรตตอหนาทราชการ จะตองมประเดนสอบสวนความเสยหาย หรอจ านวนเงนทผถกกลาวหากระท าการทจรตไปดวย - กรณกระท าการเสอมเสยเกยรตตอต าแหนงหนาทราชการ หรอประพฤตชวอยางรายแรง จะตองมประเดนพจารณาเรองความเสอมเสยตอต าแหนงหนาทราชการและชอเสยงของส านกงานศาลยตธรรมดวย

๕ ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๒๐๗/๒๕๕๗ การละทงหนาทราชการนน จะตองปรากฏขอเทจจรงวาผถกกลาวหาไมมาปฏบตหนาทราชการและไมสามารถตดตามตวไดนบตงแตวนแรกทไมมาปฏบตหนาทราชการและตองเปนเวลาตดตอ ในคราวเดยวกนเกนกวาสบหาวน และผบงคบบญชาไดด าเนนการตรวจสอบขอเทจจรง โดยสอบถามจากผบงคบบญชาชนตน เพอนรวมงาน รวมไปถงญาตหรอผใกลชดของผถกกลาวหาเพอหาสาเหตของการละทงหนาทราชการวามเหตผลสมควรหรอไม

๗

ขอส าคญทไดกลาวไปเบองตนเปนสวนส าคญทคณะกรรมการสอบสวนควรค านง เพราะขอส าคญดงกลาวนอกจากจะท าใหการสอบสวนไดขอเทจจรงทครบถวนและรดกมทจะน าไปใชปรบขอเทจจรงกบขอกฎหมายในชนพจารณาความผดแลว อกทางหนงยงเปนการสอบสวนหาขอเทจจรงเพอใหไดความจรงทจะพสจนวาผถกกลาวหาไมไดกระท าความผดไดดวยเชนกน ทงน เพอใหได ความจรง ความยตธรรมและเปนธรรมแกผถกกลาวหา

๒.๑.๒ การก าหนดพยานหลกฐานและพยานบคคล เมอคณะกรรมการสอบสวนไดก าหนดประเดนในการสอบสวนแลว คณะกรรมการสอบสวนจะตองก าหนดพยานหลกฐานทจะตองสอบสวนไมวาจะเปนพยานบคคล พยานเอกสาร พยานวตถ หรอพยานหลกฐานในรปแบบอนๆ วาจะตองด าเนนการสอบสวนพยานหลกฐานใดบางจงจะสามารถไดขอเทจจรงในตามประเดนทคณะกรรมการสอบสวนก าหนดไว โดยในการก าหนดพยานหลกฐานควร มขอส าคญทคณะกรรมการสอบสวนควรค านงถง ดงน

๑) ก าหนดพยานหลกฐานใหครบถวน การก าหนดพยานหลกฐานทจะสอบสวนนอกจากจะตองตรงตามประเดนทตงไว แลว ตองสอบสวนพยานทเกยวของอยางรอบดาน เพอใหไดขอเทจจรงทใชในการพจารณาอยางครบถวน และปองกนขอโตแยงวาคณะกรรมการสอบสวนเลอกสอบเฉพาะพยานทเปนผลรายแกผถกกลาวหา (กลนแกลง) หรอเลอกสอบสวนเฉพาะพยานทเปนผลดแกผถกกลาวหา (ชวยเหลอ) ตวอยางเชน - กรณมการกลาวหาวาผถกกลาวหาทจรตตอหนาทราชการ นอกจากจะตองสอบสวนเกยวกบพยานบคคลและพยานเอกสารทเกยวของกบเรองทผถกกลาวหาทจรตแลวกควร สอบเสนทางการเงนของผถกกลาวหาดวย ทงน เพอใหไดพยานหลกฐานทครบถวนและสนขอสงสย - กรณมการกลาวหาวาผถกกลาวหาไมปฏบตตามระเบยบ นอกจากจะสอบสวนหาพยานหลกฐานทเกยวของกบขนตอนการปฏบตงานหรอระเบยบทตองปฏบตแลว ควรจะสอบสวนพยานบคคลทปฏบตหรอแนวทางทเคยปฏบตหนาทตามระเบยบดงกลาว หรอผมความรเกยวกบการปฏบตงานหรอระเบยบดงกลาวเพอใหทราบแนวปฏบตตามระเบยบดงกลาวอยางครบถวนรอบดานดวย - กรณมการกลาวหาวาผถกกลาวหามพฤตกรรมไมสภาพเรยบรอยตอประชาชนผมาตดตอราชการ นอกจากจะตองสอบสวนพยานบคคลผรวมงานซงอาจรเหน ในเรองดงกลาวแลว ควรสอบผมาตดตอราชการอนๆ เชน ทนายความ อยการ หรอต ารวจ ทเคยตดตอกบผถกกลาวหาวา ผถกกลาวหามพฤตกรรมดงกลาวจรงหรอไม ทงน เพอใหไดขอเทจจรงทครบถวนทงจากบคคล ภายในหนวยงานและบคคลภายนอกหนวยงาน - กรณเรยกรบเงนควรสอบถอยค าพยานซงเปนเพอนรวมงานหรอผทปฏบต ในหนวยงานเดยวกนวา ผถกกลาวหามพฤตกรรมของเกยวกบประชาชนไปในทไมปกตหรอไม - กรณชสาวควรสอบถอยค าพยานซงเปนเพอนรวมงาน เพอนบาน หรอบคคล ทพบกบผถกกลาวหาวาทราบหรอเคยเหนเกยวกบพฤตกรรมชสาวตามทกลาวหาหรอไม

๘

๒) พจารณาวธการไดมาซงพยานหลกฐานและจดล าดบความส าคญ ในการสอบสวนวนยอาจจะตองใชทงพยานบคคล พยานเอกสาร และพยานวตถ ซงบางกรณอาจจะตองมการขออนญาตอยางหนงอยางใดเพอใหไดขอมลมาเปนพยานหลกฐาน บางกรณพยานหลกฐานอาจมไดอยใกลกบสถานทสอบสวนหรอเปนการยากทจะไดมาซงพยานหลกฐานดงกลาว กรณเชนนใหคณะกรรมการประชมกนเพอก าหนดวธการทจะไดมาซงพยานหลกฐานเสยกอน ทงน เพอคณะกรรมการจะไดชวยกนวางแผนเพอหาวธการในการไดมาซงพยานหลกฐานทรวดเรวทสด รวมทงรวมกนจดล าดบความส าคญการด าเนนการกอนหลงในการรวบรวบพยานหลกฐาน ตวอยางเชน - กรณสอบสวนเกยวกบการทจรตตอหนาทราชการทจะตองมการขอเอกสารทางการเงนจากสถาบนการเงนตางๆ ซงเปนหนวยงานภายนอก กรณเชนนประธานกรรมการสอบสวนจะตองมหนงสอถงหนวยงานภายนอก และเปนกรณทไมอาจคาดการณไดวาขอมลดงกลาวจะไดมาลาชาหรอไม ดงนน จงควรก าหนดความส าคญไวในล าดบตนๆ ของการด าเนนการรวบรวมพยานหลกฐาน โดยคณะกรรมการสอบสวนสามารถมหนงสอขอเอกสารดงกลาวไปพรอมกบการสบพยานอนๆ เพอความรวดเรวในการสอบสวน - กรณสอบสวนเรองทเกยวเนองกบการด าเนนการของเจาหนาทต ารวจ หรอหนวยงานสบสวนสอบสวนอน เชน ป.ป.ช , ป.ป.ง. , ส.ต.ง. กรณเชนนประธานกรรมการสอบสวนจะตองมหนงสอถงหนวยงานภายนอก และเปนกรณทไมอาจคาดการณไดวาขอมลดงกลาวจะไดมาลาชาหรอไม ดงนน จงควรก าหนดความส าคญไวในล าดบตนๆ ของการด าเนนการรวบรวมพยานหลกฐาน

๓) การใชพยานหลกฐานจากส านวนสบสวนขอเทจจรง การน าพยานหลกฐานจากส านวนสบสวนขอเทจจรงมาใชในการสอบสวนวนยนนสามารถกระท าได แตคณะกรรมการสอบสวนจะตองเลอกและก าหนดพยานหลกฐานทจะน ามาใช ใหชดเจนไมควรระบวา “ส านวนสบสวนขอเทจจรง” ซงหมายความถง ใชส านวนสบสวนขอเทจจรง ทงส านวน เนองจากในชนสอบสวนวนยจะตองมการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานใหผถกกลาวหาทราบโดยละเอยด ดงนน คณะกรรมการควรก าหนดพยานหลกฐานในส านวนสบสวนขอเทจจรงทจะน ามาใชในชนสอบสวน ตงแตในชนประชมก าหนดพยานหลกฐาน ตวอยางเชน - กรณทจรตตอหนาทราชการ โดยน าใบเสรจรบเงนของปงบประมาณเกามาใชในปงบประมาณปจจบนและเบยดบงน าเงนราชการไปใชประโยชน ซงมการสบสวนขอเทจจรงและปรากฏหลกฐานเกยวกบใบเสรจรบเงนทเกดเหตไวแลว หากคณะกรรมการประสงคจะน าพยานหลกฐานดงกลาวมาใชในการสอบสวนดวยคณะกรรมการจะตองระบพยานหลกฐานทจะน าใชวา “ส าเนาใบเสรจรบเงนเลขท... เลมท... ปงบประมาณ.... ซงปรากฏในส านวนสบสวนขอเทจจรง” ทงน ควรส าเนาหลกฐานนนอกครงเพอแยกพยานหลกฐานในชนสบสวนขอเทจจรงกบชนสอบสวนวนยใหชดเจน โดยใหคณะกรรมการรบรองส าเนาพยานหลกฐานทน ามาใชดวย แตทงน ในการใชพยานในส านวนการสบสวนขอเทจจรงคณะกรรมการไมควรอางพยานหลกฐานทงส านวน เชน ก าหนดใหใชพยานหลกฐานในส านวนสบสวนขอเทจจรง โดยไมแยกวาพยานหลกฐานอะไรและอยางไร โดยไมระบชอหรอลกษณะของพยาน เพราะจะท าใหเมอคณะกรรมการกลบมาตรวจสอบการก าหนดพยานหลกฐานทก าหนดไวอาจหลงลมไดวาจะน าพยานหลกฐานชนใดมาใชบาง

๙

๒.๑.๓ การก าหนดระยะเวลาในการสอบสวน การด าเนนการสอบสวนวนยนนกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ก าหนดระยะเวลาในการด าเนนการทางวนยไว ๓ กรณ ดงน ๑) กรณการด าเนนการทางวนยอยางไมรายแรง โดยไมแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตองด าเนนการสอบสวนใหแลวเสรจภายใน ๔๕ วนนบแตวนทผมอ านาจด าเนนการทางวนยพจารณาเหนวามมล๖ ๒) กรณการด าเนนการทางวนยอยางไมรายแรง โดยแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ตองด าเนนการสอบสวนใหแลวเสรจภายใน ๖๐ วนนบแตวนทประธานกรรมการรบทราบค าสง๗ ๓) กรณการด าเนนการทางวนยอยางรายแรง ตองด าเนนการสอบสวนใหแลวเสรจภายใน ๑๒๐ วนนบแตวนทมการประชมคณะกรรมการสอบสวนครงแรก๘ ระยะเวลาทกลาวมาขางตนเปนกรอบระยะเวลาในการเรงรดในการสอบสวนพจารณาเทานน หากคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการลวงเลยระยะเวลาดงกลาวไปบางกไมท าใหการสอบสวนเสยไป๙ แตกการสอบสวนวนยกควรจะตองสอบสวนโดยเรวและอยระยะเวลาทกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ก าหนด ดงนน คณะกรรมการจงควรวางแผนการสอบสวนโดยก าหนดวนทและระยะเวลาทใชในการสอบสวนพยานไมวาจะเปนพยานบคคล พยานเอกสาร หรอหลกฐานอนๆ ไวในการประชมครงแรก เชน จะสอบพยานบคคลปากท ๑ ในวนใดและใชระยะเวลาในการสอบนานเทาใด หรอจะมการขอเอกสารทเกยวของวนใด เปนตน ทงน เพอใหคณะกรรมการสอบสวนทราบระยะเวลา ทจะใชในการสอบสวนในเบองตน และสามารถบรหารจดการเวลาการสอบสวนใหเปนไปตามทกฎหมายก าหนด อยางไรกตามการสอบสวนวนยแกขาราชการเปนระยะเวลายาวนานเกนกวาทกฎหมายก าหนด โดยไมปรากฏวามขอเทจจรงหรอขอกฎหมายยงยากซบซอน หรอมเหตจ าเปนอนใดอนสมควร ทใหการสอบสวนลาชา อาจะเปนการกระท าละเมดตอผถกกลาวหา๑๐ ดงนน คณะกรรมการจงควรสอบสวนใหแลวเสรจภายในระยะเวลาทกฎหมายก าหนด หรออาจจะสอบสวนใหแลวเสรจเรวกวา กรอบระยะเวลาทกฎหมายก าหนดไวกได แตทงนตองใหครบถวนและถกตองตามขนตอนทกฎหมายก าหนดดวย

๖ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๙ ๗ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๑๓ ๘ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๕๔ ๙ ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๖๗๖/๒๕๕๕ กรณทผฟองคดอทธรณวา ตามขอ ๑๒ ของ กฎ ก.พ. ฉบบท ๑๘ (พ.ศ. ๒๕๔๐) ดงกลาว ก าหนดวาตองด าเนนการสอบสวนภายในก าหนดระยะเวลาหนงรอยแปดสบวน แตการสอบสวนของคณะกรรมการสอบสวนใชเวลาเกนกวาหนงรอยแปดสบวนนน เหนวา ระยะเวลาดงกลาวเปนเพยงระยะเวลาเรงรดการปฏบตงานของคณะกรรมการสอบสวน การทคณะกรรมการไมท าการสอบสวนภายในก าหนดระยะเวลาดงกลาว จงไมท าใหการสอบสวนวนยเปนไปโดยไมชอบดวยกฎหมาย ๑๐ ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๗๐๓/๒๕๕๕ แมผถกฟองคดจะอางวาเสยเวลาในการตดตามพยาน ๑ ราย มาใหปากค า แตไมปรากฏขอเทจจรงวาพยานรายดงกลาวมความส าคญตอการสอบสวนทจะท าใหไมสามารถสรปผลการสอบสวนไดอยางไร ทงไมปรากฏวาการสอบสวนวนยผฟองคดมขอเทจจรงหรอขอกฎหมายทยงยากซบซอน หรอมเหตผลจ าเปนอนทตองใชเวลาสอบสวนนานถง ๑ ป ๘ เดอน ซงเกนกวาระยะเวลาทก าหนดไวในขอ ๑๒ วรรคสาม ของกฎ ก.พ. ฉบบดงกลาวอยางมาก การด าเนนการดงกลาวจงเปนการกระท าละเมดตอผฟองคดตามมาตรา ๔๒๐ แหงประมวลกฎหมายแพง

๑๐

๒.๒ การสอบสวนพยานบคคลและการรวบรวมพยานหลกฐาน

เมอคณะกรรมการสอบสวนไดประชมเพอก าหนดประเดนและพยานหลกฐานรวมทง ไดวางแผนการสอบสวนแลว ใหคณะกรรมการเรมด าเนนการสอบสวนตามทมการวางแผนไว โดยในการไดมาซงพยานหลกฐานในการสอบสวนวนยสามารถแบงออกเปน ๒ กรณ คอ การสอบสวนถอยค าของพยานบคคล และการรวบรวมพยานหลกฐานตางๆ โดยมวธการด าเนนการ ดงน

๒.๒.๑ การสอบสวนพยานบคคล กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ก าหนดสาระส าคญของการสอบปากค าพยานบคคลไวหลายประการ แตมขอปฏบตทส าคญในการสอบสวนพยานบคคล ดงน ๑) การสอบปากค าพยานบคคล ตองสอบปากค าพยานคราวละ ๑ คน โดยหามมบคคลอน อยในทสอบปากค า เวนแตเปนบคคลซงกรรมการสอบสวนอนญาตเพอประโยชนในการสอบสวน๑๑ และ ใหคณะกรรมการแจงแกพยานวาคณะกรรมการสอบสวนมฐานะเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา การใหถอยค าอนเปนเทจอาจเปนความผดตามกฎหมาย๑๒ ๒) วธการบนทกปากค า ใหคณะกรรมการบนทกถอยค าของพยานไวในแบบ ดว. ๓ เมอคณะกรรมการบนทกถอยค าเสรจแลว ใหกรรมการอานถอยค าทบนทกใหพยานฟง หรออาจใหพยานอานดวยตนเองกได และเมอพยานตรวจความถกตองครบถวนแลวใหพยานลงชอในทายแบบ ดว. ๓ หากเปนกรณทมบนทกถอยค าหลายหนาใหพยานและกรรมการผรวมสอบสวนคนหนงลงลายมอชอก ากบไวทกหนา๑๓ (เพอปองกนการโตแยงความไมถกตองของเอกสารภายหลง) โดยในการสอบปากค าจะตองมกรรมการสอบสวนไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการทงหมด๑๔ ทงน ยงมรายละเอยดตางๆ ทเกยวกบวธการการสอบปากค าผถกกลาวหาอก เชน หามคณะกรรมการท าการขเขญ หลอกลวง บงคบ หรอจงใจในการใหถอยค า๑๕ การแกไขขอความทบนทกลงไปแลวในบนทก๑๖ หรอกรณทผถกกลาวหาไมยอมลงลายมอชอหรอไมสามารถลงลายมอชอได๑๗ ซงคณะกรรมการควรศกษารายละเอยดในกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ในสวนการสอบปากค าใหครบถวนดวย ๓) กรณพยานขอใหการใชถอยค าในชนสบสวนขอเทจจรง ในกรณพยานบคคลยนยน ทจะใหถอยค าตามทตนเองไดใหไวในชนสบสวนขอเทจจรง ใหคณะกรรมการสอบสวนบนทกไวใน แบบ ดว. ๓ ในสวนของถอยค าพยานวา “ขาพเจาประสงคจะใหถอยค าตามบนทกถอยค าในชนสบสวนขอเทจจรงฉบบวนท...” ซงถอเปนการยนยนถอยค าเดมทตนเองใหไวและถอวาคณะกรรมการสอบสวนไดสอบสวนพยานบคคลดงกลาวแลว๑๘

๑๑ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๒ ๑๒ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๐ ๑๓ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๑ ๑๔ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๐ วรรคสอง ๑๕ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๓ ๑๖ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๑ วรรคสอง ๑๗ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๑ วรรคสาม และวรรคส ๑๘ ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๔๗๓/๒๕๕๕ กรณผฟองคดอทธรณวา การสอบสวนไมชอบดวยกฎหมายเนองจาก คณะกรรมการสอบสวนไมใชวธการสอบสวนพยาน โดยเพยงแตใหพยานยนยนตามค าใหการเดมทพนต ารวจเอก ย.

๑๑

๔) การสอบสวนพยานบคคลทอยไกลจากสถานทสอบสวนหรออยตางทองทสอบสวน สามารถท าได ๒ กรณ คอ ๔.๑) กรณสงประเดนใหสอบสวนพยานบคคล ใหประธานกรรมการรายงานตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเพอขอใหมการมอบหมายหวหนาสวนราชการหรอหวหนาหนวยงาน (ผ.อ. ในฐานะทเปนขาราชการศาลยตธรรม) ด าเนนการสอบสวนแทน ในกรณเชนนใหคณะกรรมการก าหนดประเดนหรอขอส าคญทจะตองสอบสวนในการขอดงกลาวดวย๑๙ ๔.๒) กรณสงเอกสารไปสอบถามตวพยานเอง (แบบค าถาม) ใหคณะกรรมการสอบสวนจดท าเอกสารโดยตงขอค าถามในประเดนตางๆ ทตองการถามจากพยาน และสงเอกสารดงกลาวไปใหพยานถามค าถามดงกลาวโดยตรง แตในกรณเชนนจะไมถอวาเปนการสอบสวนพยานบคคลตามกฎหมาย แตจะถอวาขอเทจจรงทไดมาเปน “พยานเอกสาร” ชนดหนง ๕) การตดพยานบคคลและการงดการสอบสวนพยานบคคล ๕.๑) การตดพยานบคคล คอ กรณทคณะกรรมการสอบสวนไดวางแนวทางการสอบสวนวาจะสอบสวนพยานบคคลใด แตเมอคณะกรรมการสอบสวนมหนงสอเรยกพยานบคคลใหมา ใหถอยค าพยานบคคลดงกลาวไมมาตามก าหนดนดคณะกรรมการ กรณเชนนคณะกรรมการสอบสวน ไมสามารถออกหนงสอหรอหมายบงคบพยานบคคลใหมาใหถอยค าได ดงนน คณะกรรมการสอบสวน จะไมสอบสวนพยานบคคลดงกลาว และตดพยานบคคลดงกลาวออกจากการสอบสวนกได แตตองบนทกเหตในบนทกประจ าวนและรายงานการสอบสวน๒๐ ๕.๒) การงดการสอบสวนพยานบคคล คอ กรณทคณะกรรมการสอบสวนไดก าหนดพยานบคคลในการวางแผนการสอบสวน หรอกรณบคคลทอยในการสอบสวนอางพยานบคคลอน หากการสอบสวนพยานบคคลดงกลาวจะท าใหการสอบสวนลาชา และพยานหลกฐานดงกลาวไมใชสาระส าคญของเรองทสอบสวน (ตองมเหตผล ๒ อยาง ประกอบกน) คณะกรรมการจะงดการสอบสวนพยานดงกลาวเสยกได แตตองบนทกเหตในบนทกประจ าวนและรายงานการสอบสวน๒๑

๒.๒.๒ การรวบรวมพยานเอกสารและพยานหลกฐานอน

การสอบสวนวนยในบางกรณอาจมพยานหลกฐานทเปนเอกสาร เชน บญชวนท าการ ค ารอง ค าฟองในส านวนคด หรออาจมพยานหลกฐานทเปนคลปวดโอกลองวงจรปด ภาพถาย หรอคลปเสยงบนทกการสนทนา ซงทงหมดลวนเปนพยานหลกฐานทน ามาใชในการสอบสวนวนยไดทงสน แตคณะกรรมการสอบสวนวนยจะตองด าเนนการตามขนตอน ดงน๒๒

ไดสอบสวนไว นน เหนวา การใหพยานใหการยนยนตามค าใหการเดมทใหไวในชนการสอบสวนขอเทจจรงถอวาคณะกรรมการสอบสวนไดสอบสวนพยานบคคลดงกลาวแลว ประกอบกบ พ.ร.บ. ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕ พ.ร.บ. ระเบยบขาราชการต ารวจ พ.ศ. ๒๕๒๑ และ พ.ร.บ. วาดวยวนยต ารวจ พทธศกราช ๒๔๗๗ ซงเปนกฎหมายทใชบงคบบอยในขณะนนมไดหามคณะกรรมการสอบสวนวนยไมใหสอบสวนดวยวธการดงกลาวแตอยางใด ดงนน การทคณะกรรมการสอบสวนวนย ใหพยานยนยนตามค าใหการทใหไวในชนสอบสวนขอเทจจรงจงสามารกระท าได ๑๙ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๗ ๒๐ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๕ ๒๑ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๖ ๒๒ แนวทางปฏบตฯ ประกอบกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๔

๑๒

๑) การไดมาซงพยานเอกสาร กรณเปนพยานเอกสารไมวาจะเปนการขอจากหนวยงานภายนอก เชน ธนาคาร ต ารวจ หรอสวนราชการอน ใหประธานกรรมการเปนผมหนงสอขอเอกสารดงกลาว ไปยงหนวยงานเจาของขอมลทเกยวของ (โดยไมตองผานหนวยงานตนสงกด เนองจากเปนเรองลบ) ๒) การบนทกการไดมาซงพยานเอกสาร กรณพยานเอกสารหรอพยานวตถทคณะกรรมการสอบสวนน ามาใชเปนพยานหลกฐานใหบนทกการไดมาวาไดพยานหลกฐานมาอยางไร จากผใด และเมอใด โดยกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ มไดก าหนดวธการบนทกไว ดงนน คณะกรรมการอาจท าเปนบนทกการไดมาของพยานหลกฐาน หรออาจบนทกไวในรายงานการประชม (บนทกประจ าวน) เมอมการประชมแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานกอนจดท า ดว. ๕ กได ๓) การขอพยานเอกสารโดยปกตจะใชเอกสารตนฉบบ แตถาไมอาจน าตนฉบบมาได เชน กรณเปนเอกสารในส านวนคด หรอเปนเอกสารทหนวยงานนนๆ ยงคงตองใช หรอตองเกบตวจรงไว กรณเชนนใหคณะกรรมการใชส าเนาเอกสารแทนกได แตจะตองมการรบรองความถกตองของเอกสาร โดยคณะกรรมการหรอผมหนาทรบผดชอบเอกสารดงกลาวดวย ๔) การใชพยานหลกฐานในชนสบสวนขอเทจจรง ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนวนย เหนวาควรน าพยานหลกฐานในชนสอบสวนขอเทจจรงมาใชในส านวนการสอบสวนวนยซงในกรณนสามารถกระท าได แตคณะกรรมการจะตองระบพยานหลกฐานใหชดเจนวาจะใชพยานหลกฐานชน ใด เชน บญชวนท าการของศาล... หรอส าเนาใบเสรจรบเงนเลมท... เลขท... ฉบบลงวนท... โดยบนทกการไดมาวาเปนพยานหลกฐานทไดจากส านวนสบสวนขอเทจจรง ๕) การตดพยานและการงดการสอบสวนพยานเอกสารหรอพยานหลกฐานอน ๕.๑) การตดพยานเอกสารหรอพยานหลกฐานอน คอ กรณทคณะกรรมการสอบสวนไดวางแนวทางการสอบสวนไวแลวจะตองรวบรวมพยานหลกฐานชนดงกลาว แตเมอมหนงสอเรยกหรอขอพยานหลกฐานดงกลาวบคคลทมพยานหลกฐานอยความครอบครองไมสงให หรอไมอาจน าพยานหลกฐานนนมาไดเนองจากสญหายไปแลว กรณเชนน เปนกรณทไมสามารถน าพยานหลกฐานดงกลาวมาใชในการสอบสวนได คณะกรรมการจะตดพยานดงกลาวเสยกได แตควรบนทกเหตในบนทกประจ าวนและรายงานการสอบสวนไว ๕.๒) การงดการสอบสวนพยานเอกสารหรอพยานหลกฐานอน คอ กรณทคณะกรรมการสอบสวนไดก าหนดพยานหลกฐานดงกลาวไวในการวางแผนการสอบสวนแลว หรอกรณบคคลทอยในการสอบสวนอางใหสอบสวนพยานหลกฐานดงกลาว หากการไดมาซงพยานหลกฐานดงกลาวจะท าใหการสอบสวนลาชา และพยานหลกฐานดงกลาวไมใชสาระส าคญของเรองทสอบสวน (ตองมเหตผล ๒ อยาง ประกอบกน) คณะกรรมการจะงดการสอบสวนพยานดงกลาวเสยกได แตตองบนทกเหตในบนทกประจ าวนและรายงานการสอบสวน๒๓ ๖) การรวบรวมพยานหลกฐานอนๆ ควรแปลงใหเปนรปแบบเอกสารไว เชน กรณม วตถพยานเปนคลปเสยงการสนทนา คณะกรรมการควรถอดเทปเสยงดงกลาวไวเปนเอกสารเพองาย ตอการทบทวนและพจารณา หรอกรณวตถพยานทเปนคลปวดโอควรการมตดเฉพาะชวงทส าคญทเหน การกระท าผดของผถกกลาวหาไวและบนทกออกมาเปนภาพถาย เพองายตอการทบทวนและพจารณา

๒๓ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๖

๑๓

๒.๒.๓ การสอบสวนเพมเตม การสอบสวนเพมเตมนนสามารถเกดขนไดใน ๒ กรณ คอ กรณสอบสวนเพมเตมขณะการสอบสวนวนยยงไมแลวเสรจ และกรณสอบสวนเพมเตมหลงจากทการสอบสวนวนยเสรจสนแลว ๑) กรณสอบสวนเพมเตมขณะการสอบสวนวนยยงไมแลวเสรจ เปนกรณทภายหลงคณะกรรมการสอบสวนรวบรวมพยานหลกฐานแลว มการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน ใหผถกกลาวหาทราบและมอบแบบบนทกแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา (แบบ ดว. ๕) ใหผถกกลาวหาแลว แตภายหลงมการใหผถกกลาวหาชแจงผถกกลาวหาไดรองขอใหมการสอบสวนพยาน หรอคณะกรรมการเหนวาเพอใหไดความจรงตามทผถกกลาวหากลาวอางจ าเปนตองสอบสวนพยานหลกฐานเพมเตม และพยานหลกฐานทสอบสวนเพมเตมไดมาเปนผลรายแกผถกกลาวหา ซงคณะกรรมการจะน ามาใชวนจฉยในส านวนสอบสวน กรณเชนนคณะกรรมการสอบสวนจะตองด าเนนการจดท าแบบ ดว. ๕ ฉบบเพมเตม เพอบนทกพยานหลกฐานดงกลาว และเรยกใหผถกกลาวหา มารบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานเพมเตม โดยหากการสอบสวนเพมเตมท าใหขอกลาวหา ทใชแจงแกผถกกลาวหาเปลยนแปลงไปกใหแจงขอกลาวหาเพมเตมใหครบถวนดวย๒๔ พรอมทงใหโอกาส ผถกกลาวหาชแจงเกยวกบพยานหลกฐานหรอขอหาทเพมเตมอกครงหนงดวย มฉะนนหากคณะกรรมการสอบสวนน าพยานหลกฐานทมไดมการแจงใหผถกกลาวหาทราบมาใชลงโทษ อาจจะเปนการด าเนนการทไมชอบตามมาตรา ๓๐ แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ตวอยางเชน - กรณไมมาปฏบตหนาทอยเวรในวนหยด ผถกกลาวหากลาวอางนาย ก. เจาหนาทรกษาความปลอดภยในวนเกดเหต คณะกรรมการสอบสวนจงเรยกนาย ก. มาสอบปากค า ภายหลงมการแจงขอกลาวหาแลว แตนาย ก. กลบใหถอยค าวาไมพบเหนผถกกลาวหามาปฏบตหนาทเชนกน กรณเชนนถอเปนผลรายแกผถกกลาวหา และหากคณะกรรมการจะน าถอยค าดงกลาวไปใชกจะตองด าเนนการแจงขอกลาวหาเพมเตม และใหโอกาสผถกกลาวหาชแจงเพมเตมดวย ๒) กรณสอบสวนเพมเตมหลงจากทการสอบสวนวนยเสรจสนและมการรายงานแลว เปนกรณทคณะกรรมการสอบสวนไดด าเนนการสอบสวนเสรจสน และรายงานการสอบสวน (แบบ ดว. ๖) ตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลว แตผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพจารณาแลวเหนวา มประเดนทควรสอบสวนเพมเตม หรอมพยานหลกฐานทควรจะตองสอบสวนเพมเตมกอนทผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนจะมค าสงลงโทษ กรณเชนนผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนจะมค าสง ใหคณะกรรมการสอบสวนเพมเตมได ตามกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนยขอ ๕๕ (๒) โดยเมอคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการสอบสวนเพมเตมเสรจแลว คณะกรรมการสอบสวนจะตองด าเนนการจดท าแบบ ดว. ๕ ฉบบเพมเตมเพอบนทกพยานหลกฐานดงกลาว และเรยกใหผถกกลาวหามารบทราบ ขอกลาวหาและพยานหลกฐานเพมเตม พรอมทงใหโอกาสผถกกลาวหาชแจงอกครงหนงดวย มฉะนนหากคณะกรรมการสอบสวนน าพยานหลกฐานทมไดมการแจงใหผถกกลาวหาทราบมาใชลงโทษ อาจจะเปนการด าเนนการทไมชอบตามมาตรา ๓๐ แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ (ส าหรบกรณนคณะกรรมการสอบสวนไมตองท าความเหนเพมเตม) ตวอยางเชน

๒๔ โปรดดกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๘

๑๔

- กรณไมปฏบตตามระเบยบขนตอนการสงหมาย ผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน พจารณารายงานการสอบสวนของคณะกรรมการสอบสวนแลวเหนวา ควรสอบสวนเพมเตมเกยวกบความเสยหายของคความวาไดรบผลกระทบอยางไร เพยงใด โดยเมอสอบสวนเพมเตมแลว ไดความวาท าใหคความเสยสทธในการอทธรณคดตอไป กรณเชนนถอวามขอเทจจรงทเพมขนจากชนแรก ซงอาจเปนผลรายแกผถกกลาวหาในการทผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนจะพจารณาโทษ ดงนน คณะกรรมการจะตองด าเนนการแจงขอกลาวหาเพมเตม และใหโอกาสผถกกลาวหาชแจงเสยกอน

๒.๓ การประชมสรปพยานหลกฐานและขอกลาวหา (จดท าแบบ ดว. ๕)

เมอคณะกรรมการสอบสวนไดด าเนนการรวบรวมพยานหลกฐานและขอเทจจรงทเกยวของกบเรองทสอบสวนเสรจสนและเปรยบเทยบกบขอกฎหมายทเกยวของ (ฐานความผดทผถกกลาวหา อาจกระท าความผด ตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑) แลวเหนวามขอเทจจรงทครบถวนเพยงพอทจะแจงขอกลาวหาแลว ใหคณะกรรมการประชมเพอท าความเหนและด าเนนการจดท าแบบบนทกการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา (แบบ ดว. ๕) เพอใชแจงขอกลาวหาและพยานหลกฐานใหผถกกลาวหาทราบตอไป โดยในการประชมจะตองมกรรมการ เขารวมประชมไมนอยกวาสามคมและไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการสอบสวนทงหมด๒๕ ในสวนนจงขอพดถงขนตอนของการประชม หลกการพจารณา และตวอยางในการบนทกแบบ ดว. ๕ ในแตละหวขอไปพรอมกนดวย

๒.๓.๑ ประชมเพอสรปพยานหลกฐาน

การประชมเพอสรปพยานหลกฐานนน ถอเปนขนตอนส าคญขนตอนหนงในการสอบสวนวนย ดงจะเหนไดจากการทก าหนดใหตองมกรรมการไมนอยกวา ๓ คน และไมนอยกวากงหนง ซงถอเปนองคประชมพเศษกวาการรวบรวมถอยค าพยานบคคล ทงน เพอใหคณะกรรมการสอบสวน สวนใหญไดลงความเหนวาควรใชพยานหลกฐานชนใดบาง และพยานหลกฐานทจะน ามาใชนน เปนผลรายแกผถกกลาวหาอยางไร และใหคณะกรรมการพจารณาวาควรแจงขอกลาวหาผถกกลาวหา วาอยางไร เพอใหทงขอกลาวหาและพยานหลกฐานทแจงแกผถกกลาวหามความครบถวนสมบรณ โดยในการประชมเพอสรปพยานหลกฐานนนควรมสาระส าคญทตองพจารณา ดงน ๑) คณะกรรมการควรน าพยานหลกฐานทรวบรวมไดมาพจารณาวา มขอเทจจรงครบถวนเพยงพอทจะแจงขอกลาวหาวาผถกกลาวหากระท าความผดในกรณใด ตวอยางเชน - กรณไมมาปฏบตหนาทราชการโดยไมมเหตผลอนสมควร นอกจากจะตองมพยานหลกฐานเปนบญชวนท าการในชวงเวลาทผถกกลาวหาไมมาปฏบตงานแลว ในการสอบสวนจะตองมพยานบคคลทแสดงใหเหนวาการไมมาปฏบตงานของผถกกลาวหามไดมเหตผลจ าเปนอน เชน เจบปวย ประสบอบตเหต ถกลกพาตว หรอถกคมขง - กรณไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการ นอกจากจะตองมพยานเกยวกบระเบยบทเกยวของในเรองดงกลาว จะตองมหลกฐานทแสดงใหเหนวาผถกกลาวหาไมปฏบตตามระเบยบอยางไร รวมทงผลความเสยหายทเกดจากการไมปฏบตตามระเบยบดงกลาวดวย เปนตน

๒๕ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๘

๑๕

๒) คณะกรรมการควรคดเลอกพยานหลกฐาน โดยแยกพยานหลกฐานทเปนผลราย (ในทางลบ) กบผถกกลาวหา และพยานทเปนผลด (ในทางบวก) กบผถกกลาวหา โดยการแยกในชนนมไดเพอประสงคจะใชเฉพาะพยานหลกฐานทเปนผลราย (ในทางลบ) กบผถกกลาวหา เนองจากในการพจารณาคณะกรรมการสอบสวนจะตองใชพยานหลกฐานทงสองสวน แตในสวนพยานหลกฐานทเปนผลรายกบผถกกลาวหานน คณะกรรมการสอบสวนจะตองบนทกลงในสวนสรปพยานหลกฐานทสนบสนน ขอกลาวหาทจะตองใชแจงแกผถกกลาวหาในแบบ ดว. ๕ จงควรแยกพยานหลกฐานทงสองสวนออกจากกนอยางชดเจน เพอความสะดวกในการจดท าแบบ ดว. ๕ และสะดวกในการพจารณาของคณะกรรมการ

๒.๓.๒ การก าหนดขอกลาวหา

การแจงขอกลาวหาถอเปนขนตอนทเปนสาระส าคญของการสอบสวนวนย เนองจากหากไมมการแจงขอกลาวหาใหผถกกลาวหา หรอมการแจงแตขอกลาวหาชดเจนไมเพยงพอ หรอมการแจงขอกลาวหาแตวธการด าเนนการไมถกตองตามวธการหรอสาระส าคญทกฎหมายก าหนดไว ยอมจะสงผลท าใหค าสงลงโทษทางวนยไมชอบดวยกฎหมาย ในชนแรกจงควรก าหนดรายละเอยดของขอกลาวหา ใหชดเจนครบถวนและครอบคลมเรองทกลาวหา โดยการก าหนดขอกลาวหามขอพจารณาส าคญ ทควรค านง ดงน ๑) ขอกลาวหาตองอยในขอบเขตของเรองทกลาวหา เมอคณะกรรมการไดประชมพจารณาและคดเลอกพยานหลกฐานไดครบถวนแลว ใหคณะกรรมการสอบสวนพจารณาเรองทกลาวหาในค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนซงจะมพฤตการณของผถกกลาวหาวากระท าผดในเรองใดระบไวอยางกวางๆ โดยมไดมรายละเอยดมากนก เนองจากการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเปนเพยงการ “กลาวหา” ซงเปนขอบเขตของเรองทจะตองสอบสวนกวางๆ เพราะหากระบรายละเอยดในค าสงลงไปมากจะท าใหขอบเขตการสอบสวนของคณะกรรมการสอบสวนแคบลง เชน ค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนเกยวกบกรณขาราชการทจรตโดยน าใบเสรจเกาไปใช หากในค าสงระบเลขทใบเสรจวา “ใบเสรจปงบประมาณ ๒๕๖๒ เลมท ๑ เลขท ๕๐ – ๑๐๐” กจะท าใหคณะกรรมการสอบสวนมอ านาจสอบสวนไดเพยงใบเสรจปงบประมาณ ๒๕๖๒ เลมท ๑ เลขท ๕๐ – ๑๐๐ เทานน ซงหากในการสอบสวนพบวาผถกกลาวหาไดทจรตใบเสรจในเลขอนอกกไมสามารถสอบสวนไดเนองจากเปนเรองทเกนจากการกลาวหา อนจะท าใหการสอบสวนไมชอบดวยกฎหมายเนองจากไมมอ านาจสอบสวน ดงนน หนาทของคณะกรรมการสอบสวน คอ จะตองสอบสวนและหาพยานหลกฐานซงเปนรายละเอยดของเรองทกลาวหาใหครบถวนสมบรณทสด เพอน าขอเทจจรงมาใชประกอบการแจงขอกลาวหาแกผถกลาวหา หนงสอส านกงาน ก.พ. ท นร ๑๐๑๑/ล ๔๐๖ ลงวนท ๓๑ สงหาคม ๒๕๕๓ การแจง ขอกลาวหาตองเปนการแจงรายละเอยดทอยในกรอบของเรองกลาวหา หากการด าเนนการทางวนยพบวามเรองอนนอกเหนอไปจากเรองทกลาวหา คณะกรรมการดงกลาวกตองรายงานใหผมอ านาจทราบ เพอประกอบการพจารณาด าเนนการตอไป ไมอาจพจารณาแจงขอกลาวหาเพมเตมไปจากเรอง ทกลาวหาได เพราะจะเปนการกระท านอกเหนออ านาจทไดรบมอบหมาย

๑๖

๒) ขอกลาวหาตองระบพฤตการณผถกกลาวหาใหครบถวน กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๐ ระบสาระส าคญของ ขอกลาวหาไว คอ ตองระบพฤตการณของผถกกลาวหาวากระท าการใด เมอใด อยางไร และเปนความผดในกรณใด (เทาทสามารถบอกไดอยางชดเจนและถกตอง) กระท าการใด คอ การระบพฤตการณในการกระท าทกลาวหาวากระท าความผด เชน มหนาทในการดแลเงนสวสดการแตน าเงนสวสดการไปเพอประโยชนสวนตว หรอไมมาปฏบตหนาทราชการ หรอเกบรกษาส านวนคดไวแตไมใชความระมดระวงเปนเหตท าใหส านวนคดสญหาย เปนตน (รายละเอยดในทางปฏบตนาจะตองมมากกวาทยกตวอยาง) เมอใด คอ การระบวน เวลา ทผถกกลาวหาไดกระท าผด ในกรณทสามารถระบได อยางชดเจน เชน ไมมาปฏบตหนาทราชการตงแตวนท ๒ – ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๖๒ หรอรบเงนจากคความในคดเมอวนท ๑๘ มนาคม ๒๕๖๒ เปนตน อยางไร คอ การระบรายละเอยดเกยวกบวธการ การกระท า หรอพฤตกรรม วาผถกกลาวหากระท าอยางไร เชน มหนาทในการดแลเงนสวสดการแตน าเงนสวสดการไปเพอประโยชนสวนตว โดยไมน าเงนทผกยมช าระคนแกกองทนเขาธนาคารเปนเงนจ านวน ๕๐,๐๐๐ บาท หรอน าเชคทมการสงจายผอนแลวแกเปนชอของตนเองและน าเงนเขาในบญชตนเองเปนเงนจ านวน ๑๐๐,๐๐๐ บาท เปนตน เปนความผดในกรณ ใด คอ การระบวาพฤตการณตามขอกลาวหาท งหมดนน เปนความผดในเรองใดสนๆ เพอเปนการรวมเรองทจะกลาวหาอกครง โดยใหคณะกรรมการระบดวยวาเรองตามขอกลาวหาเปนความผดวนยอยางรายแรงหรอเปนความผดวนยอยางไมรายแรง เพอท าให ผถกกลาวหาทราบดวยวาการด าเนนการทางวนยแกผถกลาวหานนเปนความผดวนยอยางรายแรงหรอ ไมรายแรง (ดตามค าสงแตงตงวาเปนเรองวนยอยางรายแรงหรอวนยอยางไมรายแรง) เชน พฤตการณเปนความผดอยางรายแรงในกรณอาศยต าแหนงหนาทราชการโดยทจรต หรอพฤตการณเปนความผดอยางไมรายแรงในกรณไมปฏบตตามระเบยบแบบแผนของทางราชการ เปนตน แตอยางไรกตามคณะกรรมการสอบสวนไมควรระบเปนฐานความผดตามกฎหมายหรอระบเลขมาตราลงไปในขอกลาวหา เนองการกระท าผดวนยในบางเรองอาจเขาขายความผดกรรมเดยวแตผดกฎหมายหลายบท ซงการปรบขอเทจจรงเขากบขอกฎหมายนนเปนเรองทคณะกรรมการสอบสวนหรอผบงคบบญชาจะใชดลพนจ มความเหนตอไปในชนพจารณาความผด๒๖ เพราะหากคณะกรรมการก าหนดบทกฎหมายไมครบถวน ในขอกลาวหาอาจเกดการโตแยงภายหลงวาการลงโทษนนนอกเหนอขอกลาวหาทผถกกลาวหาไดรบแจง ๒๖ ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๔๐/๒๕๕๖ สาระส าคญของหลกการรบฟงคกรณทสทธของตนจะถกกระทบกระเทอน หรออาจถกกระทบกระเทอนจากผลของค าสงทางปกครองซงเปนหลกกฎหมายทวไปประกอบกบ กฎ ก.พ. ฉบบท ๑๘ (พ.ศ. ๒๕๔๐)ฯ ยอมเปนทเหนไดวา ขอความทเปนสาระส าคญทเจาหนาททมอ านาจด าเนนการทางวนยแกขาราชการทถกกลาวหาไดกระท าการอนกฎหมายบญญตวาเปนความผดเพอใหขาราชการผนนไดมโอกาสโตแยงและแสดงพยานหลกฐาน คอ การกระท า ของขาราชการผนนเปนส าคญ สวนการปรบกฎหมายแกขอเทจจรงทเกดขนหาใชขอความทเปนสาระส าคญทจะตองแจงให ผถกกลาวหาทราบอยางครบถวนไม เนองจากกฎหมายมไดม เจตนารมณทจะใหผถกกลาวหาไดมโอกาสโตแยงและแสดงพยานหลกฐานในเรองน ทงการกระท าของผฟองคดเปนกรรมเดยวและอาจผดกฎหมายหลายบท จงเปนเรองทคณะกรรมการสอบสวนหรอผบงคบบญชาผมอ านาจสงบรรจแตงตงจะวนจฉยปรบบทกฎหมายใหถกตองตามขอเท จจรงทไดรบฟงเปนยตตอไป การทคณะกรรมการสอบสวนวนยระบขอกลาวหา (ตามแบบ สว ๓) วาเปนความผดวนยกรณใดตามมาตราใด ไมครบถวน จงไมเปนเหตใหบนทกการแจงและรบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาตามขอ ๑๕ (แบบ สว ๓) ไมถกตองตามกฎหมายแตอยางใด

๑๗

กลาวโดยสรป สาระส าคญทคณะกรรมการสอบสวนควรจะตองระบในขอกลาวหา คอ พฤตการณและการกระท าทเปนความผดวนย และพฤตการณและการกระท าดงกลาวจะตองเปนขอเทจจรงทมการสอบสวนมาแลวเทานนจงสามารถน ามาแจงขอกลาวหาได โดยขอกลาวหาทจะแจงแก ผถกกลาวหาจะตองเปนขอกลาวหาทอยในขอบเขตตามเรองทกลาวหาไว (ค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน) โดยจะแจงขอกลาวหาเกนกวาเรองทกลาวหาไมได และทส ำคญทสด คอ ขอกลำวหำควร มควำมกระชบและครอบคลมถงพฤตกำรณทงหมด โดยเมอผถกกลำวหำอำนขอกลำวหำแลวจะตองเขำใจเรองรำววำตนเองไดกระท ำกำรใด ในเวลำใด กำรกระท ำดงกลำวมลกษณะอยำงไรทท ำให เปนควำมผดวนย และควำมผดดงกลำวเปนวนยอยำงรำยแรงหรอควำมผดวนยอยำงไมรำยแรง ทงน ขอกลำวหำจะตองสอดคลองกบขอเทจจรงในกำรสรปพยำนหลกฐำนทจะกลำวในสวนตอไปดวย

ตวอยางในการก าหนดขอกลาวหา - กรณละทงหนาทราชการเกนกวา ๑๕ วน โดยไมมเหตผลอนสมควร ค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนจะระบเพยงวา “นาย ก. ไมมาปฏบตหนาทราชการโดยไมมเหตผล อนสมควร” โดยมไดระบวนวานาย ก. นนไมมาปฏบตหนาทในวนใด คณะกรรมการสอบสวนจงตองตรวจดจากพยานหลกฐานทไดจากการสอบสวนวานาย ก. ไมมาปฏบตหนาทราชการวนใดบาง ระหวางวนทเทาไรถงวนทเทาไร และตองระบวาพฤตการณดงกลาวเปนความผดวนยอยางรายแรง (เนองจาก ละทงหนาทราชการเกนกวา ๑๕ วน โดยไมมเหตผลอนสมควร เปนความผดวนยอยางรายแรง) - กรณทจรตตอหนาทราชการ ค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนจะระบเพยงวา “นาง พ. มหนาทรบจายเชคใหแกคความ กลบอาศยหนาทดงกลาวเบยดบงเอาเงนของราชการไป เพอประโยชนของตนเองหรอผอน” โดยมไดระบเลขทเชควาเปนเลขทใด เลมใด ลงวนทใด และนาง พ. ใชวธการอยางไรเพอเบยดบงเงนของทางราชการไป คณะกรรมการสอบสวนจงตองตรวจดจากพยานหลกฐานทไดจากการสอบสวนวา นาง พ. ใชวธการอยางไรในการเบยดบงเงนของทางราชการไป โดยใชเชคเลขทใด เลมใด ลงวนทใด ทใชการกระท าความผด และเปนเงนจ านวนเทาใด พรอมทงระบดวยวาพฤตการณดงกลาวเปนความผดวนยอยางรายแรง (เนองจากการทจรตตอหนาทราชการเปนความผดวนยอยางรายแรง) ตวอยางดงกลาวขางตนเปนเพยงตวอยางเพอใหเหนถงสาระส าคญสนๆ ซงในทางปฏบตอาจมขอเทจจรงทมากกวาทยกตวอยางไว คณะกรรมการสอบสวนจะตองพจารณาขอกลาวหา อยางละเอยดรอบคอบ เพอความครบถวนสมบรณของขอกลาวหาตามสาระส าคญทกลาวไปแลวดวย

๒.๓.๓ การสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา

การสรปพยานหลกฐานเปนสาระส าคญของการสอบสวนวนยอกประการหนง เนองจากเปนการสรปขอเทจจรงและพยานหลกฐานทเกยวของกบเรองทกลาวหาทงหมด เพอใหผถกกลาวหาสามารถเขาใจไดวาในเรองทมการสอบสวนนนมพยานบคคลใหถอยค าวาอยางไร และมพยานหลกฐานใด ทแสดงใหเหนวาผถกกลาวหากระท าผดวนย ซงโดยหลกแลวพยานหลกฐานทจะน ามาสรปในแบบบนทกแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา (แบบ ดว.๕) ทงพยานบคคลและ พยานเอกสารจะเปนพยานหลกฐานทเปนผลรายแกผถกกลาวหาทงสน แมกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๐ จะระบเพยงวา “สรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา โดยจะระบชอพยานดวยหรอไมกได” โดยมไดระบวาจะตองด าเนนการอยางไร แตการแจงขอกลาวหาตามแบบ ดว. ๕

๑๘

เปนการแจงถงขอเทจจรงและพยานหลกฐานทจะใชพจารณาความผดของผถกกลาวหา ซงอาจเปนขอเทจจรงทเปนผลท าใหมค าสงลงโทษทางวนย ผถกกลาวหาจงตองมโอกาสไดรบทราบขอเทจจรง และพยานหลกฐานทใชออกค าสงลงโทษทางวนยอยางเพยงพอ ทงน ตามนยมาตรา ๓๐ วรรคหนง แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙๒๗ โดยการสรปพยานหลกฐาน เพอความชดเจน คณะกรรมการอาจแยกสรปพยานหลกฐานตามประเภทของพยานหลกฐานได ดงน ๑) การสรปพยานบคคล ใหคณะกรรมการสอบสวนพจารณาจากถอยค าทพยานบคคลใหไวในบนทกถอยค าพยาน (แบบ ดว. ๓) วาพยานใหถอยค าอยางไรเกยวกบเรองทกลาวหา มสวนใดทเปนผลราย (ทางลบ) แกผถกกลาวหา และสรปถอยค าของพยานแตละปากโดยมสาระส าคญ คอ พยานปากดงกลาวใหถอยค าทเปนผลราย (ทางลบ) แกผถกกลาวหาวาอยางไร หรอใหถอยค าอยางไรทชใหเหนวาผถกกลาวหากระท าความผด สวนถอยค าอนๆ ทมไดเปนผลรายแกผถกกลาวหา หากคณะกรรมการเหนวาเปนขอเทจจรงทส าคญกอาจใสลงในสรปถอยค าพยานปากดงกลาวดวยกได แตคณะกรรมการไมควรคดลอกถอยค าของพยานบคคลจากบนทกถอยค าพยาน (แบบ ดว. ๓) มาทงหมด เพราะจะท าใหแบบสรปพยานหลกฐานของคณะกรรมการยาวเกนสมควร ยากแกการท าความเขาใจ ตวอยางถอยค าทเปนผลรายเชน - นาย ก. ใหถอยค าวา ผถกกลาวหาเปนผปฏบตหนาทการเงนแตเพยงผเดยว และเหนผถกกลาวหาเกบใบเสรจรบเงนของปงบประมาณเกาไวทตนเอง (กรณทจรต) - นาย ว. ใหถอยค าวา เคยเหนผถกกลาวหารบเงนจากคความเปนประจ า แตไมทราบวาเปนเงนทใหกนในเรองใด (กรณเรยกรบเงน) - นางสาว ก. ใหถอยค าวา ขณะทผถกกลาวหาไมมาปฏบตราชการ ไมไดแจงหรอตดตอผใด โดยผถกกลาวหามไดมโรคประจ าตว และพยานไมเคยเหนวาผถกกลาวหา มอาการเจบแตอยางใด (กรณละทงหนาทราชการ) ทงน หากคณะกรรมการพจารณาแลวเหนวา การเปดเผยชออาจจะเกดผลกระทบตอพยาน หรออาจสงผลกบความสมพนธภายในหนวยงานกอาจปดชอของพยานได๒๘ โดยอาจใชค าวา “พยานปากท ๑” เปนตน ๒) การสรปพยานเอกสาร ใหคณะกรรมการพจาณาจากพยานเอกสารแตละชน วาพยานหลกฐานทรวบรวมมานนเปนผลราย (ทางลบ) แกผถกกลาวหาอยางไร และใหสรปพยานเอกสาร โดยระบชอ ประเภท ลกษณะส าคญ และรายละเอยดของเอกสาร พรอมทงระบเหตทเปนผลราย (ทางลบ) แกผถกกลาวหาตอทายดวย ตวอยางเชน - ใบเสรจรบเงนหมายเลขท ๐๐๑ เลมท ๒๕ ลงวนท ๑๗ มนาคม ๒๕๖๒ ซงเปนใบเสรจของปงบประมาณกอนทผถกกลาวหาน ามาใชรบเงนในปงบประมาณปจจบน โดยมลายมอชอของผถกกลาวหาในใบรบเงนดงกลาว (กรณทจรต)

๒๗ มาตรา ๓๐ ในกรณค าสงทางปกครองอาจกระทบถงสทธของคกรณ เจาหนาทตองใหคกรณมโอกาสทจะไดรบทราบขอเทจจรงอยางเพยงพอและมโอกาสไดโตแยงและแสดงพยานหลกฐานของตน ๒๘ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๐

๑๙

- บนทกภาพถายบทสนทนาในโปรแกรม Line ระหวางผถกกลาวหาและจ าเลยในคดหมายเลขด าท... ทระบถงการตดตอรบเงนของผถกกลาวหา และการรบวาจะชวยเหลอทางคดใหแกจ าเลย (กรณเรยกรบเงน) - บญชวนท าการของศาลจงหวด.... ระหวางวนท ..... ถงวนท .... ซงไมปรากฏชอผถกกลาวหามาปฏบตหนาทราชการ (กรณละทง) ๓) การสรปพยานหลกฐานอนๆ เชน ไฟลเสยง คลปวดโอ หากคณะกรรมการ ไมด าเนนการถอดเทป หรอบนทกภาพนงออกมาเปนพยานเอกสาร ใหคณะกรรมการระบลกษณะ ของพยานหลกฐานดงกลาวใหพอเขาใจ พรอมทงระบตอทายดวยวาพยานหลกฐานดงกลาวเปนผลราย (ทางลบ) แกผถกกลาวหาอยางไรดวย ตวอยางเชน - คลปเสยงสนทนาระหวางผถกกลาวหา และจ าเลยคดอาญาหมายเลขด าท.... ซงมการเรยกรบเงนจ านวน ๕๐,๐๐๐ บาท (กรณเรยกรบเงน) - คลปวดโอซงปรากฏภาพผถกกลาวหาเปนผถอส านวนคดทสญหายเปนคนสดทาย (กรณส านวนสญหาย) ๔) การส าเนาพยานหลกฐาน ในกรณพยานเอกสารทมรายละเอยดเกยวกบ การกระท าผด เชน ส าเนาใบเสรจรบเงน บญชการโอนเงน หรอสมดเซนรบส านวน ซ งอาจมการโตแยงกนในเรองความถกตองของเอกสาร หรอผถกกลาวหาอาจตองเหนเอกสารดงกลาวจงจะสามารถชแจง ขอกลาวหาไดอยางถกตองครบถวน ใหคณะกรรมการส าเนาเอกสารดงกลาวใหผถกกลาวหาประกอบการ สรปพยานหลกฐานดวยกได แตส าหรบถอยค าของพยานบคคล (แบบ ดว. ๓) ไมควรส าเนาใหผถกกลาวหา เนองจากคณะกรรมการไดสรปพยานถอยค าของพยานในสวนของพยานบคคลแลว กลาวโดยสรป การสรปพยานหลกฐานทใชสนบสนนขอกลาวหา และการจดท าแบบบนทกขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา (แบบ ดว. ๕) เปนขนตอนทมสาระส าคญประการหนงในการสอบสวนวนย โดยเปนการสรปทงขอกลาวหา ขอเทจจรง และพยานหลกฐานทเกยวของทงหมดในการสอบสวน ซงกอนทจะเรยกผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหา ใหคณะกรรมการตรวจสอบดเสยกอนวาแบบ ดว. ๕ นน ครบถวนสมบรณหรอไม โดยแบบ ดว. ๕ ทสมบรณครบถวน เมอผถกกลาวหาไดรบและอานแบบ ดว. ๕ ดงกลาวแลว จะตองเขาใจขอกลาวหาวาตนเองกระท าอยางไร เมอใด และเปนความผดในกรณใดเรองใด ทงจะตองทราบดวยวามพยานหลกฐานใดบางทท าใหเหนวาผถกกลาวหาเปนผกระท าผด ซงโดยหลกแลวผถกกลาวหาควรจะตองเขาใจขอเทจจรงและพยานหลกฐานทงหมดดวยการอานแบบ ดว. ๕ ฉบบเดยว แตหากเปนกรณทมพยานหลกฐานทยงยากซบซอน และอาจมการโตแยงเกยวกบพยานหลกฐานดงกลาวกใหคณะกรรมการสอบสวนส าเนาเอกสารหรอพยานหลกฐานอนๆ ใหผถกกลาวหาไปดวย ทงน เพอปองกนการยกขอตอสของผถกกลาวหาในเรองการไมไดรบโอกาสทราบขอเทจจรงอยางเตมท ขอควรระวง - การสรปพยานหลกฐานคณะกรรมการตองสรปรายละเอยดของพยานหลกฐานดวยไมวาจะเปนพยานบคคล พยานเอกสาร หรอพยานอนๆ หากคณะกรรมการสอบสวนระบเพยงชอของพยานบคคล พยานเอกสาร หรอพยานหลกฐานอนๆ โดยไมมรายละเอยดวาพยานหลกฐานดงกลาว

๒๐

เปนผลรายทใชในการแจงขอกลาวหาอยางไร ถอวามไดมการสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหแกผถกกลาวหาทราบ และท าใหเปนการสรปพยานหลกฐานทไมชอบดวยกฎหมาย๒๙ - การน าถอยค าของพยานบคคลในชนสบสวนขอเทจจรงมาใชในชนสอบสวนวนย โดยมไดมการเรยกพยานมาใหถอยค าในแบบบนทกถอยค า (แบบ ดว. ๓) นน จะถอวาพยานดงกลาว เปนพยานเอกสาร ดงนน คณะกรรมการจะตองระบใหถกตองชดเจนดวย

๒.๓.๔ การจดท าแบบ ดว. ๕ เมอคณะกรรมการสอบสวนไดประชมเพอก าหนดขอกลาวหาและพยานหลกฐานทไดจากการสอบสวนและสรปพยานหลกฐานตามทไดกลาวมาขางตนแลว ใหคณะกรรมการท าการบนทก ขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานดงกลาว ลงในบนทกการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน ทสนบสนนขอกลาวหา (แบบ ดว. ๕) ซงเปนแบบตามทก าหนดไวในกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ โดยมรายละเอยดดงน

๒๙ ค าพพากษาศาลปกครองสงสด ท อ. ๒๑๐/๒๕๕๒ บนทกการแจงและรบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา มไดมการสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาทไดจากถอยค าของพยาน บคคล อนเปนพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาทมอยในส านวนสอบสวนในวนทคณะกรรมการสอบสวนจดท าบนทกการแจง และรบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาดงกลาว ใหผฟองคดทราบตามนย ๔๕ วรรคหนง ของประกาศฯ นอกจากนน การทคณะกรรมการสอบสวนไดเรยกพยาน ๔ ราย มาใหถอยค าตอคณะกรรมการสอบสวนลวนแตเปนถอยค าทปรกปร าผฟองคดทงสน แตคณะกรรมการสอบสวนมไดสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาทไดเพมเตมดงกลาวใหผฟองคดทราบ จงเปนการกระท าโดยไมถกตองตามขนตอนหรอวธการอนเปนสาระส าคญทกฎหมายก าหนดไว

๒๑

ตวอยาง แบบ ดว.๕ (ตามขอ ๔๐)

บนทกการแจงขอกลาวหา และสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ตามขอ ๔๐

เรอง การสอบสวน ........... (ชอผถกกลำวหำ)............... (ต าแหนง) ......................................... ซงถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยางไมรายแรง/รายแรง ในเรอง............... (พฤตกรรมทถกกลาวหา)..................................................๓๐

___________________________

(สวนท ๑) สอบสวนท..................................................... วนท ........ เดอน.................... พ.ศ. ..............

ตามค าสง………………….. ท ...../๒๕ สง ณ วนท.................................... แตงตงคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางไมรายแรง/รายแรง.................(ชอผถกกลาวหา).................คณะกรรมการสอบสวนไดด าเนนการรวบรวมพยานหลกฐานทเกยวของกบเรองทกลาวหา.......................................................................................................................................................... ............................................................นน๓๑

บดน คณะกรรมการสอบสวนไดด าเนนการรวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทเกยวของ และไดประชมพจารณา แลวเหนวาเพยงพอทจะรบฟงและด าเนนการตอไปได โดยมขอกลาวหาและพยานหลกฐานโดยสรป ดงน ขอกลาวหา๓๒ .......................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ........................................................ สรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา๓๓ .......................................................... .................พยานบคคล...................................................................................................................... .................๑)...................................................................................................................................... .................๒)...................................................................................................................................... .................๓)...................................................................................................................................... ๓๐ ใหระบชอและต าแหนงผถกกลาวหา โดยใหระบวาเปนเรองวนยอยางรายแรงหรอไมวนยอยางไมรายแรง สวนในเรองใหสรปเรองกลาวหาตามค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนย ๓๑ ใหระบเลขท วนท และรายละเอยดเรองทกลาวหาตามค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนย ๓๒ ใหระบขอเทจจรงและพฤตการณวาผถกกลาวหาไดกระท าการใด เมอใด อยางไร และเปนความผดวนยกรณใด ตามทคณะกรรมการไดมการประชมก าหนดขอกลาวหาไว (ขอ ๒.๓.๒) ๓๓ ใหคณะกรรมการสรปพยานหลกฐานตามทไดประชมไว (ขอ ๒.๓.๓)

๒๒

.................พยานเอกสาร....................................................................................................................

.................๑)......................................................................................................................................

.................๒)......................................................................................................................................

.................๓)...................................................................................................................................... บนทกนท าขนสองฉบบมขอความตรงกน และคณะกรรมการสอบสวนไดลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน

ลงชอ.......................(ลายมอชอ)................................ประธานกรรมการ

( ..............................................................)

ลงชอ.......................(ลายมอชอ)................................กรรมการ ( ..............................................................)

ลงชอ.......................(ลายมอชอ)................................กรรมการและเลขานการ

( ..............................................................) (สวนท ๒) สอบสวนท..................................................... วนท ........ เดอน.................... พ.ศ. .............. ขาพเจา..........(ชอผถกกลาวหา)............. ไดรบทราบและลงลายมอชอรบทราบ ขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ตามบนทกลงวนท......................... ไวเปนหลกฐานตอหนาคณะกรรมการสอบสวน และไดรบบนทกนหนงฉบบไวแลวในวนน

ลงชอ .......................(ลายมอชอ)................................ ผถกกลาวหา ( ..............................................................)

ลงชอ.......................(ลายมอชอ)................................ประธานกรรมการ ( ..............................................................)

ลงชอ.......................(ลายมอชอ)................................กรรมการ ( ..............................................................)

ลงชอ.......................(ลายมอชอ)................................กรรมการและเลขานการ ( ..............................................................)

๒๓

ขอควรพจารณา ๑) บนทกการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา (แบบ ดว.๕) ขางตนใหคณะกรรมการท าขน ๒ ฉบบ โดยมขอความเหมอนกน เนองจากวนทนดผถกลาวหามาชแจงขอกลาวหาคณะกรรมการจะตองมอบแบบ ดว. ๕ ใหผถกกลาวหาไป ๑ ฉบบ และเกบไวในในส านวน ๑ ฉบบ ๒) แบบ ดว. ๕ ขางตน จะแยกเปนสองสวน สวนแรก คอ สวนทคณะกรรมการจดท าขนใหเสรจสนกอนทจะมการเรยกผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหา (ขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน) สวนทสอง คอ สวนทคณะกรรมการใชบนทกในวนทเรยกผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหาพรอมใหผถกกลาวหาลงลายมอชอ ดงนน วนทของทงสองสวนอาจเปนวนเดยวกนหรอไมกไดแลวแตวนทคณะกรรมการ ไดจดท าขอมลของแตละสวนขน ๓) แมขอ ๔๐ วรรคสอง ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ จะก าหนดใหประธานกรรมการและกรรมการอกอยางนอยหนงคนลงลายมอชอในแบบ ดว. ๕ ซงหมายถงการ ลงลายมอชอในแบบ ดว. ๕ ไมจ าตองใหกรรมการทกคนลงลายมอชอกตาม แตเพอปองกนการโตแยง หรอมประเดนใหตองวนจฉย คณะกรรมการควรลงลายมอชอใหครบทกคนในแบบ ดว. ๕ ๔) การสรปพยานหลกฐานถอเปนสาระส าคญ โดยไมวาจะเปนพยานบคคล พยานเอกสาร หรอพยานอน จะตองสรปใหผถกกลาวหาเขาใจไดวาพยานหลกฐานชนนนเปนผลรายแกผถกกลาวหาอยางไร

บทท ๓

การแจงขอกลาวหาและการใหโอกาสผถกกลาวหาชแจง

การแจงขอกลาวหาและการใหโอกาสผถกกลาวหาชแจงตามขอเทจจรงทคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการสอบสวนมานน ถอเปนสาระส าคญประการหนงของการด าเนนการทางวนย เนองจากเมอสนสดกระบวนการสอบสวนวนยอาจจะตองมค าสงอยางใดอยางหนงในทางวนย เชน ค าสง งดโทษ หรอค าสงลงโทษ ซงมผลกระทบกระเทอนตอสทธหรอประโยชนของขาราชการผถกลงโทษ ดงนน ไมวาจะเปนการด าเนนการทางวนยอยางรายแรงหรอการด าเนนการทางวนยอยางไมรายแรง กตามจะตองใหโอกาสผถกกลาวหาทราบขอเทจจรงและใหโอกาสชแจงแกขอกลาวหาอยเสมอ ในบทนจงขอกลาวถงขนตอนการแจงขอกลาวหา ขอเทจจรง รวมทงพยานหลกฐานใหแกผถกกลาวหาทราบ ซงเรมตงแตการก าหนดวนรบทราบขอกลาวหา การเรยกผถกกลาวหา มารบทราบขอกลาวหา การแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนใหผถกกลาวหาทราบ และการใหโอกาสผถกกลาวหาชแจงขอกลาวหารวมทงการใหโอกาสผถกกลาวหาน าพยานหลกฐาน มาประกอบการชแจงขอกลาวหา

๓.๑ การแจงขอกลาวหา

๓.๑.๑ การก าหนดวนรบทราบขอกลาวหา

เมอคณะกรรมการสอบสวนไดจดท าบนทกการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน ทสนบสนนขอกลาวหา (แบบ ดว. ๕) เสรจสนแลว คณะกรรมการมหนาทจะตองเรยกผถกกลาวหา มารบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน ซงกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ มไดก าหนดระยะเวลาในการเรยกผถกกลาวหาเมอใด ดงนน จงเปนดลยพนจของคณะกรรมการสอบสวนวาจะนดผถกกลาวหามาในเมอใดและอยางไร โดยในการก าหนดวนรบทราบขอกลาวหานน มขอแนะน าในทางปฏบต ดงน ๑) กรณ ท สามารถตดต อผ ถ กกล าวหาได แม กฎหมายจะก าหนดใหคณะกรรมการสอบสวนเปนผก าหนด วน เวลา และสถานทในการใหผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหากตาม แตในทางปฏบตคณะกรรมการกควรตดตอกบผถกกลาวหา (ทางโทรศพท) กอนวาผถกกลาวหา จะสะดวกใหถอยค าวนใด เพอทจะไดวนทสะดวกของทงคณะกรรมการสอบสวนและผถกกลาวหา และลดปญหาในกรณทคณะกรรมการมหนงสอถงผถกกลาวหาแลวแตผถกกลาวหาขอเลอนวนมารบทราบขอกลาวหาทคณะกรรมการจะตองพจารณาอกวาควรเลอนวนชแจงใหผถกกลาวหาหรอไม ๒) กรณไมสามารถตดตอผถกกลาวหาได หรอผถกกลาวหาเปนบคคลภายนอกหนวยงาน (ตางศาลกน) ซงคณะกรรมการจะตองมหนงสอแจงวนรบทราบขอกลาวหาไปทางไปรษณย ใหคณะกรรมการค านงถงวนทหนงสอแจงวนรบทราบขอกลาวหาจะไปถงผถกกลาวหาดวย เพราะในการ สงเอกสารทางไปรษณยอาจตองใชเวลา ๑ – ๒ วน และบางพนทตองใชเวลา ๓ – ๔ วน แลวแตกรณ จงอาจท าใหในวนทหนงสอแจงไปถงลวงเลยวนทคณะกรรมการก าหนดใหผถกกลาวหามารบทราบ ขอกลาวหาแลว ดงนน การก าหนดวนมารบทราบขอกลาวหาคณะกรรมการควรค านงในขอนดวย

๒๕

๓) อยางไรกตามอ านาจในการก าหนดวนมารบทราบขอกลาวหาเปนอ านาจของคณะกรรมการสอบสวน หากมการตดตอผถกกลาวหาแลว ผถกกลาวหาแจงวาไมสะดวก หรอใชเวลานานกวาทมารบทราบขอกลาวหาได เชน ๒ อาทตย หรอ ๑ เดอน ซงอาจท าใหการสอบสวนลาชาออกไป กรณเชนนใหคณะกรรมการสอบสวนก าหนดวน เวลา และสถานททจะใหผถกกลาวหามารบทราบ ขอกลาวหาไดทนท เพราะหากถงวนทรบทราบขอกลาวหาผถกกลาวหาไมมากยงคงมวธ ในการแจง ขอกลาวหาทางไปรษณย ซงจะไดกลาวในสวนตอไป

๓.๑.๒ การเรยกผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหา

การเรยกผถกกลาวหา กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๑ วรรคหนง ก าหนดให “เมอคณะกรรมการไดจดท าแบบ ดว. ๕ แลว ใหคณะกรรมการสอบสวนมหนงสอเรยกผถกกลาวหามาพบตามวน เวลา และสถานททคณะกรรมการสอบสวนก าหนด เพอแจงขอกลาวหา...” เมอพจารณาจากบญญตดงกลาวจะเหนไดวา กฎหมายก าหนดใหคณะกรรมการสอบสวนตอง “มหนงสอ” แจงผถกกลาวหาเทานน การทคณะกรรมการสอบสวนแจงผถกกลาวหาดวยวาจาไมวาจะทางโทรศพท หรอทางอนใดไมอาจถอไดวามเรยกผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหาแลว โดยการท าหนงสอเรยก ผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหานน มขอแนะน าในทางปฏบต ดงน ๑) กรณผถกกลาวหาอย ในหนวยงานเดยวกบคณะกรรมการสอบสวน คณะกรรมการอาจท าเปนบนทกขอความภายในหนวยงาน โดยใหผถกกลาวหาลงลายมอชอรบบนทกดงกลาวไวกถอวามหลกฐานเปนหนงสอในการเรยกผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหาแลว ๒) กรณทผถกกลาวหาอยในหนวยงานเดยวกบคณะกรรมการแตไมยอม เซนรบหลกฐานการรบทราบไว หรอผถกกลาวหามไดอยในหนวยงานเดยวกบคณะกรรมการสอบสวน หรอกรณทผถกกลาวหามไดมาปฏบตงานทหนวยงานแลว คณะกรรมการควรท าหนงสอราชการ และสงทางไปรษณยตอบรบ ทงน เพอใหมหลกฐานยนยนในการสงหนงสอถงผถกกลาวหา ๓) การสงหนงสอควรสงถงผถกกลาวหาโดยตรง เนองจากการด าเนนการ ทางวนยเปนเรองความลบจงไมควรมการสงหนงสอผานหนวยงาน หรอผานบคคลอน ทงน เพอมใหบคคลอนลวงรเกยวกบการด าเนนการทางวนยโดยไมจ าเปน

๓.๑.๓ การแจงขอกลาวหาและนดวนชแจงแกขอกลาวหา

ส าหรบวธการแจงขอกลาวหา กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ และพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ไดก าหนดวธการแจงขอกลาวหาและสทธของผถกกลาวหาไว โดยกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ไดก าหนดใหมการนดวนชแจงแกขอกลาวหาไปพรอมกนในการแจงขอกลาวหาดวย โดยสามารถแบงการแจงขอกลาวหาและนดวนมาชแจงขอกลาวหาไดออกเปน ๓ กรณ ดงน

๑) กรณผถกกลาวหามาพบคณะกรรมการสอบสวนตามก าหนดนด การแจงขอกลาวหากฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๑ วรรคสอง ก าหนดให “เมอผถกกลาวหาไดมาพบคณะกรรมการสอบสวนแลว ใหคณะกรรมการสอบสวนแจงขอกลาวหาพรอมทงอธบายขอกลาวหาโดยลงลายมอชอพรอมทงวนทเดอนปในบนทกนน แลวมอบบนทกนนใหผถกกลาวหาหนงฉบบ และอกฉบบหนงเกบไวในส านวนการสอบสวน ”

๒๖

จากบทบญญตดงกลาวจะเหนไดวากฎหมายก าหนดเรองการแจงขอกลาวหาไวเพยงวาใหคณะกรรมการแจงขอกลาวหา อธบายขอกลาวหา และใหผถกกลาวหาลงลายมอชอไว ซงเปนการบอกสาระส าคญไว เทานน มไดระบถงวธการหรอขนตอนในทางปฏบตไวอก ซงขนตอนการแจงขอกลาวหาในกรณ ผถกกลาวหามาพบคณะกรรมการตามก าหนดนนมขอแนะน าพอสงเขป ดงน ๑.๑) เมอผถกกลาวหามาพบใหคณะกรรมการสอบสวนแจงขอกลาวหาพรอมทงอธบายขอกลาวหา กลาวคอ ใหคณะกรรมการมอบบนทกการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน (แบบ ดว.๕) ใหผถกกลาวหาไวหนงฉบบ และใหคณะกรรมการอานแบบ ดว. ๕ ใหผถกกลาวหาฟง ทงฉบบตงแตเรองทกลาวหา ขอกลาวหา และสรปพยานหลกฐานทงหมดทอยในแบบ ดว. ๕ พรอมทง น าพยานหลกฐานทงหมด (ไมรวมบนทกถอยค าพยาน) ทใชในแจงขอกลาวหาใหผถกกลาวหาตรวจด (กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ มไดก าหนดเรองการใหตรวจดเอกสารไว แตสทธในการตรวจดเอกสารเปนสทธของผถกกลาวหาตามพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ มาตรา ๓๑๑) เวนแต เอกสารดงกลาวเปนเอกสารลบทเปดเผยแลวอาจท าใหเสยหาย แกทางราชการ ๑.๒) เมอมการแจงขอกลาวหา อธบายขอกลาวหา และใหผถกกลาวหาตรวจเอกสารจนเขาใจขอกลาวหาและทราบพยานหลกฐานครบถวนแลว ใหคณะกรรมการแจงให ผถกกลาวหาลงชอในแบบ ดว. ๕ ทงสองฉบบ จากนนใหมอบแบบ ดว. ๕ ใหผถกกลาวหาไวหนงฉบบ และน าเกบไวในส านวนหนงฉบบ แตหากผถกกลาวหาไมยอมลงลายมอชอรบทราบขอกลาวหา กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๑ วรรคสาม ก าหนดให คณะกรรมการสอบสวนบนทกขอเทจจรงและพฤตการณทไมยอมลงลายมอของผถกกลาวหาไวในแบบ ดว. ๕ ซงกรณเชนนจะถอวา ผถกกลาวหาไดรบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานตงแตวนทมาพบคณะกรรมการสอบสวนแลว และใหมอบแบบ ดว. ๕ ใหผถกกลาวหาไปหนงฉบบ แตหากผถกกลาวหาไมยอมรบแบบ ดว. ๕ ใหคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการสงแบบ ดว. ๕ ใหผถกกลาวหาทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ ณ ทอยซงปรากฏตามหลกฐานของทางราชการ (ทงน ใหบนทกการด าเนนการไวในบนทกประจ าวนดวย) ๑.๓) เมอผถกกลาวหาลงลายมอชอในแบบ ดว. ๕ ครบถวนแลว ใหคณะกรรมการด าเนนการแจงก าหนดวน เวลา สถานท และวธการทจะใหผถกกลาวหาชแจง แกขอกลาวหาในวนแจงขอกลาวหาทนท๒ ซงคณะกรรมการอาจท าเปนบนทกการรบทราบ หรออาจ ท าเปนหนงสอมอบใหผถกกลาวหา โดยใหผถกกลาวหาลงลายมอชอเพอเปนหลกฐานการรบทราบดวย อนง หากเปนกรณทผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหาและลงลายมอชอรบทราบขอกลาวหาดวยตนเอง คณะกรรมการไมควรแจงวนนดไปทางไปรษณย เนองจากการแจงก าหนดวนชแจงแกขอกลาวหาทางไปรษณยจะถอวาผถกกลาวหาไดรบทราบตงแตวนทครบก าหนด ๑๕ วน นบแตวนทไดสงหนงสอทางไปรษณย๓ ซงหากคณะกรรมการนดผถกกลาวมาเรวกวา ๑๕ วนนบแตวนท

๑ มาตรา ๓๑ วรรคหนง คกรณมสทธขอตรวจดเอกสารทจ าเปนตองรเพอการโตแยงหรอชแจงหรอปองกนสทธของตนได แตถา

ยงไมไดท าค าสงทางปกครองในเรองนน คกรณไมมสทธขอตรวจดเอกสารอนเปนตนรางค าวนจฉย ๒ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๒ วรรคหนง ๓ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๒ วรรคสอง

๒๗

สงหนงสอทางไปรษณย อาจมปญหาโตแยงวาคณะกรรมการนดวนใหผถกลาวหามาชแจงกอนวนท ผถกกลาวหารบทราบวนนดได ขอสงเกต กรณทคณะกรรมการเรยกผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหา และตรวจดพยานเอกสาร หากผถกกลาวหาประสงคจะขอคดถายเอกสารพยานหลกฐานทใชในขอกลาวหา ซงกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ มไดก าหนดเรองดงกลาวไว แตในมาตรา ๓๑ แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ ไดก าหนดเรองการใหสทธตรวจดเอกสารและการคดถายส าเนาไว และปจจบนมการออกกฎกระทรวงฉบบท ๓ (พ.ศ. ๒๕๔๐) ออกตามความในพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ เพอก าหนดวธการและการอนญาตใหส าเนาเอกสารไว อยางไรกตามการขอคดถายส าเนาเอกสารขอ ๕ ของกฎกระทรวงฉบบดงกลาว ก าหนดใหคณะกรรมการสอบสวนสามารถพจารณาไดตามความเหมาะสม ดงนน การพจารณาอนญาตจงควรใหเฉพาะทคณะกรรมการเหนวาเปนพยานเอกสารทมรายละเอยดเกยวกบการกระท าผด เชน ส าเนาใบเสรจรบเงน บญชการโอนเงน หรอสมดเซนรบส านวน ซงอาจมการโตแยงกนในเรองความถกตองของเอกสาร หรอผถกกลาวหาอาจตองไดเอกสารดงกลาวไปตรวจสอบกอนจงจะสามารถชแจง ขอกลาวหาไดอยางถกตองครบถวนเทานน แตทงนในการอนญาตใหคณะกรรมการค านงถงความลบ ของทางราชการ ความเสยหายทอาจจะเกดขนกบพยานบคคลหรอพยานเอกสาร และความเสยหายทอาจจะเกดขนกบราชการ ประกอบกบตองพจารณาตามพระราชบญญตขอมลขาวสารของทางราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ มาตรา ๑๔ และมาตรา ๑๕ ดวย

๒) ผถกกลาวหาไมมาพบคณะกรรมการสอบสวนตามก าหนดนด กรณทคณะกรรมการไดนดผถกกลาวหาแลวผถกกลาวหาไมมาตามก าหนดนด กฎ ก.พ. ขอ ๔๓ ก าหนดให สงบนทกตามแบบ ดว. ๕ ไปทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ ณ ทอย ซงปรากฏตามหลกฐานของทางราชการ ในกรณเชนนจะถอวาผถกกลาวหารบทราบขอกลาวหาตงแตวนทครบก าหนด ๑๕ วนนบแตวนทไดสงแบบ ดว. ๕ ทางไปรษณย โดยในการสงแบบ ดว. ๕ ทางไปรษณย เพราะเหตทผถกกลาวหาไมมาตามนดนใหคณะกรรมการสอบสวนมหนงสอน า ๑ ฉบบ โดยแจงวา ผถกกลาวหาไมมาตามก าหนดนดจงขอแจงขอกลาวหาทางไปรษณยตาม กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๓ พรอมทงก าหนดวน เวลา และสถานททใหผถกกลาวหามาชแจงแกขอกลาวหาในหนงสอฉบบเดยวกนดวย ในกรณเชนนใหถอวาผถกกลาวหารบทราบก าหนดนดมาชแจงแกขอกลาวหาตงแตวนทครบก าหนด ๑๕ วนนบแตวนทสงหนงสอดงกลาวทางไปรษณย๔ ขอสงเกต ส าหรบการด าเนนการทางวนยกรณละทงหนาทราชการเกนกวา ๑๕ วน โดยไมม เหตผลอนสมควร ซงโดยปกตผถกกลาวหาจะไมมาปฏบตหนาท ราชการแลว คณะกรรมการสอบสวนจะตองมหนงสอเรยกผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหากอนแลวจงมหนงสออกฉบบเพอแจงขอกลาวหาทางไปรษณย คณะกรรมการไมควรขามขนตอนดวยการสงแบบ ดว. ๕ ไปทางไปรษณยในครงเดยวโดยไมเรยกผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหากอนโดยเดดขาด เพราะถอเปนขนตอนและวธการทกฎหมายก าหนดไว ซงอาจท าใหผถกกลาวหาโตแยงไดภายหลง ๔ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๒ วรรคสอง

๒๘

๓.๒ การรบฟงค าชแจงแกขอกลาวหา

๓.๒.๑ กรณผถกกลาวหามาชแจงดวยตนเอง

เมอผถกกลาวหามาพบคณะกรรมการสอบสวนตามวนนดชแจงแกขอกลาวหา ตามทคณะกรรมการก าหนดแลว กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ไดก าหนดขนตอนและวธการรบฟงค าชแจงของผถกกลาวหาไว โดยมขนตอน วธการ และขอแนะน า ดงน ๑) การสอบปากผถกกลาวหา ตองสอบปากค าพยานคราวละ ๑ คน โดยหามมบคคลอนอยในทสอบปากค า เวนแตเปนบคคลซงกรรมการสอบสวนอนญาตเพอประโยชนในการสอบสวน๕ และใหคณะกรรมการแจงแกผถกกลาวหาวาคณะกรรมการสอบสวนมฐานะเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา การใหถอยค าอนเปนเทจอาจเปนความผดกฎหมาย๖ ๒) วธการบนทกปากค า ใหคณะกรรมการบนทกถอยค าของผถกกลาวหาไว ในแบบ ดว. ๔ เมอคณะกรรมการบนทกถอยค าเสรจแลว ใหกรรมการอานถอยค าทบนทกใหผถกกลาวหาฟง หรออาจใหผถกกลาวหาอานดวยตนเองกได และเมอผถกกลาวหาตรวจความถกตองครบถวนแลว ใหผถกกลาวหาลงชอในทายแบบ ดว. ๔ หากเปนกรณทมบนทกถอยค าหลายหนาใหผถกกลาวหาและกรรมการผรวมสอบสวนคนหนงลงลายมอชอก ากบไวทกหนา๗ (เพอปองกนการโตแยงความไมถกตองของเอกสารภายหลง) โดยในการสอบปากค าจะตองมกรรมการสอบสวนไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการทงหมด๘ ทงน ยงมรายละเอยดตางๆ ทเกยวกบวธการการสอบปากค าผถกกลาวหาอก เชน หามคณะกรรมการท าการขเขญ หลอกลวง บงคบ หรอจงใจในการใหถอยค า๙ การแกไขขอความทบนทกลงไปแลวในบนทก๑๐ หรอกรณทผถกกลาวหาไมยอมลงลายมอชอหรอไมสามารถลงลายมอชอได๑๑ ซงคณะกรรมการควรศกษารายละเอยดในกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ในสวนของการสอบปากค าใหครบถวนดวย ๓) เมอเรมการสอบสวนใหคณะกรรมการถามผถกกลาวหาวาไดกระท าผด ตามขอกลาวหาหรอไม อยางไร เพราะเหตใด๑๒ และหากผถกกลาวหารบสารภาพตามขอกลาวหาใด ใหคณะกรรมการบนทกการรบสภาพขอกลาวหานนไว

๕

กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๒ ๖ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๐

๗ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๑

๘ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๐ วรรคสอง

๙ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๓

๑๐ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๑ วรรคสอง

๑๑ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๑ วรรคสาม และวรรคส

๑๒ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๕

๒๙

๔) การถามผถกกลาวหาคณะกรรมการอาจใชวธตงค าถามใหผถกกลาวหาตอบ หรอจะใหผถกกลาวหาเลาขอเทจจรงทเกดขนตามเรองทกลาวหาแลวคณะกรรมการสอบสวนขอเทจจรงในสวนทตองการขอเทจจรงเพมเตมกได

๓.๒.๒ กรณผถกกลาวหาชแจงเปนเอกสาร

ในบางกรณหากคณะกรรมการนดผถกกลาวหามาชแจงดวยวาจาแตผถกกลาวหา ไมมาตามก าหนดนด โดยท าชแจงเปนหนงสอแทนการมาพบ คณะกรรมการสอบสวนกควรรบค าชแจง ไวพจารณา แมในกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ จะมไดก าหนดเกยวกบการชแจงขอกลาวหาในรปแบบของเอกสารไวโดยเฉพาะ แตกมบญญตในขอ ๔๗ วา “ในกรณทผถกกลาวหาไมมาใหถอยค าชแจงแกขอกลาวหาหรอไมยนค าชแจงแกขอกลาวหาเปนหนงสอ...” ซงบทบญญตดงกลาวแสดงใหเหนวาผถกกลาวหาสามารถชแจงเปนหนงสอได ทงในมาตรา ๓๐ แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ กไดก าหนดใหคกรณตองมโอกาสโตแยงและแสดงพยานหลกฐาน ของตนอยางเพยงพอในการพจารณาทางปกครอง ดงนน หากคณะกรรมการสอบสวนไมรบค าชแจง ทเปนหนงสอเพราะถอวาผถกกลาวหาไมมาชแจงตามวธการทคณะกรรมการก าหนดอาจท าใหการด าเนนการทางวนยไมชอบดวยกฎหมายได

๓.๒.๓ กรณผถกกลาวหาไมมาชแจง

กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๗ ก าหนดวา “ในกรณท ผถกกลาวหาไมมาใหถอยค าชแจงแกขอกลาวหาหรอไมยนค าชแจงแกขอกลาวหาเปนหนงสอภายใน เวลาทก าหนดในขอ ๔๒ และขอ ๔๓ ใหถอวาผถกกลาวหาไมประสงคจะชแจงแกขอกลาวหา เวนแตคณะกรรมการสอบสวนจะเหนควรด าเนนการเปนอยางอนเพอประโยชนแหงความเปนธรรม” จากบทบญญตดงกลาว โดยสามารถแบงเปนกรณได ๓ กรณ ดงน ๑) กรณผถกกลาวหาไมมาชแจงแกขอกลาวหาตามก าหนดเวลา ใหถอวา ผถกกลาวหาไมประสงคจะชแจงแกขอกลาวหา และใหประธานกรรมการนดกรรมการเพอจดท าความเหนและจดท ารายงานการสอบสวน (แบบ ดว. ๖) ตามพยานหลกฐานทสอบสวนได (การจดท าความเหนและการจดท าแบบ ดว. ๖ จะกลาวถงในบทถดไป) ๒) กรณผถกกลาวหาไมมาชแจงแกขอกลาวหาตามก าหนดเวลา แตมหนงสอ ขอขยายระยะเวลาชแจงขอกลาวหา ใหคณะกรรมการสอบสวนพจารณาวาสมควรขยายระยะเวลา ในการชแจงแกขอกลาวหาใหผถกกลาวหาหรอไม โดยหากคณะกรรมการเหนวาควรใหโอกาสผถกกลาวหาในการชแจงอกครงหนงกใหมหนงสอแจงใหผถกกลาวหามาชแจงแกขอกลาวหาอกครงหนง โดยอาศยอ านาจตามขอ ๔๔ ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖๑๓

๑๓ ขอ ๔๔ ในกรณทผถกกลาวหาไมอาจชแจงแกขอกลาวหาไดตามวน เวลา สถานท และวธการทก าหนดขอ ๔๒ หรอขอ ๔๓ โดยไดอางเหตผลหรอความจ าเปน หรอในกรณทคณะกรรมการสอบสวนเหนวาเปนเหตจ าเปน จะก าหนดวน เวลา สถานท หรอวธการเสยใหมเพอประโยชนแหงความเปนธรรมกได

๓๐

๓) กรณผถกกลาวหาไมมาชแจงแกขอกลาวหาตามก าหนดเวลา โดยมได มหนงสอขอขยายระยะเวลาชแจงขอกลาวหา แตคณะกรรมการเหนวาเพอประโยชนแหงความเปนธรรมและเปนการใหโอกาสผถกกลาวหาในการชแจงอกครงหนง โดยมหนงสอแจงใหผถกกลาวหามาชแจงแก ขอกลาวหา โดยอาศยอ านาจตามขอ ๔๔ ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖

ขอสงเกต การใหโอกาสผถกกลาวหาชแจงขอกลาวหาเมอลวงเลยระยะเวลา ทคณะกรรมการก าหนดใหแลวนน นอกเหนอจากเพอประโยชนแหงความเปนธรรมแลวคณะกรรมการสอบสวนควรค านงถงระยะเวลาในการสอบสวนตามทกฎหมายก าหนด และควรพจารณาพฤตการณของผถกกลาวหาวาเปนการขอขยายระยะเวลาในการชแจงเนองจากมเหตผลความจ าเปน หรอเปนการประวงเวลาในการสอบสวนออกไปอนเปนการไมสจรตหรอไม อยางไร

ค าพพากษาศาลปกครองทเกยวของ

ผถกกลาวหาไมมาถอวาใหโอกาสชแจงแลว ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๕๔๒/๒๕๕๘ กรณคณะกรรมการสอบสวนวนยพจารณาและรวบรวมพยานหลกฐานเสรจสนและไดแจงผลการสอบสวนใหผฟองคดทราบเพอใหผฟองคดชแจงและแกขอกลาวหา แตผฟองคดไมตองการใชสทธในการชแจงแสดงพยานหลกฐานเพอหกลาง ขอกลาวหาเอง จงถอไดวาคณะกรรมการสอบสวนทางวนยไดเปดโอกาสใหผฟองคดไดชแจงและแสดงเหตผลเพอหกลางขอกลาวหาแลว กระบวนการสอบสวนทางวนยจงเปนไปโดยชอบดวยกฎหมาย

กรณละทงหนาทราชการเกนกวา ๑๕ วน ตองใหโอกาสชแจง (หากมโอกาส) ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๑๗๔/๒๕๖๐ การด าเนนการทางวนยแกผฟองคดกอนออกค าสงลงโทษไลผฟองคดออกจากราชการ เนองจากละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกนเปนเวลาเกนกวา ๑๕ วน โดยไมมเหตผลอนสมควร นน แมผถกฟองคดทงสามจะอางวาในชวงระยะเวลาดงกลาวผฟองคดไมไดมาปฏบตงานประกอบกบถกกลาวหาเรองทจรต จงไมอาจพบตว ผฟองคดอนจะสามารถใหโอกาสผฟองคดโตแยงแสดงพยานหลกฐานได แตเมอขอเทจจรงไมปรากฏวา ผถกฟองคดท ๑ (นายกองคการบรหารสวนต าบลเกาะศาลพระ) ไดด าเนนการสบสวนหาขอเทจจรง จากบคคลทเกยวของกบผฟองคดวา ผฟองคดมเหตอนสมควรหรอมพฤตการณอนแสดงถงความจงใจ ไมปฏบตตามระเบยบของทางราชการหรอไม โดยรบฟงแตเพยงหนงสอของปลดองคการบรหารสวนต าบลเกาะศาลพระ ซงระบแตเพยงขอเทจจรงวาผฟองคดไมมาปฏบตงานตงแตวนท ๑๐ กมภาพนธ ๒๕๔๖ ถงวนท ๙ กรกฎาคม ๒๕๔๖ รวม ๑๔๕ วน โดยไมสงใบลาหรอแจงเหตทไมมาปฏบตราชการ ประกอบกบค าสงพพาทน ผฟองคดไดโตแยงวาภายหลงทหายจากอาการปวย ตามใบรบรองแพทยทใหหยดพก ถงวนท ๒๖ มถนายน ๒๕๔๖ ผฟองคดไดกลบมาปฏบตราชการปกต แตถกขดขวางมใหยนใบลาและ ลงเวลาปฏบตราชการ โดยไดรบแจงจากผถกฟองคดท ๑ วาถกสงพกราชการ กรณนจงถอวาผฟองคด มขอโตแยงในเรองทถกกลาวหา แตไมปรากฏขอเทจจรงวาผถกฟองคดท ๑ ไดใหโอกาสผฟองคดโตแยงและแสดงพยานหลกฐานของตนกอนออกค าสง การกระท าดงกลาวของผถกฟองคดท ๑ จงไมเปนไปตามขนตอนหรอวธการอนเปนสาระส าคญท ค าสงลงโทษไลผฟองคดออกจากราชการ จงเปนค าสงทออกโดยไมชอบดวยกฎหมาย

๓๑

๓.๓ การสอบสวนพยานหลกฐานเพมเตม (กรณผถกกลาวหากลาวอางพยาน)

๓.๓.๑ การสอบสวนพยานบคคลและรวบรวมพยานเอกสาร

การสอบสวนพยานบคคลหรอพยานเอกสารในชนนจะเกดขนเมอคณะกรรมการสอบสวนเรยกผถกกลาวหามาใหถอยค าชแจงแลวผถกกลาวหามค าขอใหคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการสอบสวนพยานบคคลหรอพยานเอกสารเพอสนบสนนค าชแจงของตนเอง เชน กลาวอางพยานบคคลทยนยนไดวาผถกกลาวหาไมกระท าผดวนย หรอกลาวอางพยานเอกสารในส านวนคดทยนยนไดวาผถกกลาวหามไดเปนผรบผดชอบส านวน เปนตน ซงกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๐ ก าหนดถงสทธของผถกกลาวหาในเรองนวา “...สทธทจะแสดงพยานหลกฐานหรอจะอางพยานหลกฐานเพอขอใหเรยกพยานหลกฐานนนมาได...” แสดงใหเหนวาสทธในการรองขอใหคณะกรรมการสอบสวนพยานหลกฐานนนมกฎหมายบญญตรบรองสทธไว ดงนน คณะกรรมการสอบสวนจงควรสอบสวนพยานหลกฐานเพมเตมตามค าขอของผถกกลาวหา โดยมขนตอนและวธการเชนเดยวกบการสอบสวนพยานบคคลและการรวบรวมหลกฐานดงทกลาวไปแลวในขอ ๒.๒

๓.๓.๒ การไมสอบสวนพยานหลกฐานทผถกกลาวหาอาง

แมสทธในการขอใหคณะกรรมการสอบสวนพยานบคคลหรอพยานเอกสารตามค ากลาวอางจะเปนสทธผถกกลาวหาดงกลาวไปแลวกตาม แตหากการรองขอของผถกกลาวหาดงกลาวมลกษณะเปนการประวงเวลา เชน ขอใหสอบสวนพยานบคคลจ านวนมากเกนความจ าเปน ขอใหสอบสวนพยานบคคลซงอยในททไมสามารถเดนทางไปสอบสวนได อนแสดงใหเหนวาผถกกลาวหาเจตนาจะท าใหการสอบสวนลาชาออกไป หรอเปนกรณทคณะกรรมการสอบสวนพจารณาแลวเหนวาพยานหลกฐานดงกลาวไมใชสาระส าคญตอการสอบสวน คณะกรรมการสอบสวนอาจจะไมสอบสวนพยานดงกลาวกได ทงน เปนไปตามบทบญญตเรองการงดการสอบสวนตามขอ ๓๖ ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๑๙๑/๒๕๕๗ การรบฟงพยานหลกฐานในชนสอบสวนนน ถอวาเปนดลพนจของคณะกรรมการทสบพยานตามความเหมาะสมและเทาทจ าเปนแกกรณ หากคณะกรรมการเหนวาขอเทจจรงในชนสอบสวนเพยงพอทจะพสจนการกระท าของผฟองคดไดแลว คณะกรรมการสอบสวนกมดลพนจทจะไมสบพยานตอไปอกได

๓.๓.๓ พยานหลกฐานทสอบสวนเพมเตมเปนผลรายแกผถกกลาวหา

กรณนเปนกรณทมการสอบสวนพยานบคคลหรอพยานเอกสารตามค ากลาวอางของ ผถกกลาวหาแลวกลบพบวาพยานหลกฐานทไดเปนผลราย (ทางลบ) กบผถกกลาวหา เชน ผถกกลาวหาอางวานาย ก. เหนวาผถกกลาวหามไดเปนคนรบเงน ใหสอบสวนนาย ก. เพมเตม แตเมอสอบสวนเพมเตมนาย ก. ใหถอยค าวา ผถกกลาวหาเปนคนรบเงนไปและมการรบเงนกนหลายครง หรอกรณ ผถกกลาวหาอางเอกสารในส านวนคดวาไมมชอผถกกลาวหาในการด าเนนการ แตเมอสอบสวนพยานเอกสารพบวาปรากฏชอของผถกกลาวหาเปนผด าเนนการ กรณเชนนถอวาพยานหลกฐานดงกลาว เปนผลราย (ทางลบ) แกผถกกลาวหา แมพยานหลกฐานเหลานจะเปนพยานหลกฐานทผถกกลาวหา อางขนเอง คณะกรรมการสอบสวนกตองด าเนนการแจงพยานหลกฐานดงกลาวใหผถกกลาวหาทราบ และหากพยานหลกฐานทไดมาท าใหขอกลาวหาเปลยนแปลงไป เชน ท าใหจ านวนเงนทกระท าผดเพม

๓๒

หรอท าใหวนททกระท าผดเปลยนแปลงไป คณะกรรมการจะตองด าเนนการแจงขอกลาวหาเพมเตมดวย โดยใหจดท าลงในแบบบนทกแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน (แบบ ดว.๕) ฉบบเพมเตม๑๔ และเรยกใหผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานเพมเตม พรอมทงใหโอกาส ผถกกลาวหาชแจงเกยวกบพยานหลกฐานหรอขอกลาวหาทเพมเตมดวย เพราะหากคณะกรรมการสอบสวนน าพยานหลกฐานทมไดมการแจงใหผถกกลาวหาทราบมาใชลงโทษ อาจจะเปนการด าเนนการทไมชอบตามมาตรา ๓๐ แหงพระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙

๑๔ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๔๘

บทท ๔

การจดท าความเหนและรายงานการสอบสวน

การจดท าความเหนและรายงานผลการสอบสวนวนยถอเปนขนตอนสดทายทคณะกรรมการสอบสวนจะตองด าเนนการ ภายหลงจากทไดเกบรวบรวมพยานหลกฐาน แจงขอกลาวหา และรบฟงค าชแจงของผถกกลาวหาจนครบถวนสมบรณแลว โดยในขนตอนนคณะกรรมการสอบสวนจะตองประชมคณะสอบสวนและมความเหนวาผถกกลาวหากระท าผดหรอไม ฐานใด และควรลงโทษ ผถกกลาวหาสถานใด เพอรายงานผลการสอบสวนใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนน าความเหนของคณะกรรมการสอบสวนไปประกอบการพจารณาตอไป โดยการประชมจดท าความเหนและรายงานการสอบสวนมขนตอน วธการ และสาระส าคญ ดงน

๔.๑ การประชมจดท าความเหน

กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๕๒ เมอคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการแจงขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบ ไดใหโอกาสผถกกลาวหาชแจงแกขอกลาวหา และไดรวบรวมพยานหลกฐานเพยงพอทจะพจารณาไดแลว ใหคณะกรรมการสอบสวนประชมเพอพจารณาท าความเหนเกยวกบเรองทสอบสวน ในการพจารณาท าความเหนตามวรรคหนง คณะกรรมการสอบสวนตองพจารณา ทงขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพจารณามมตในเรองทสอบสวนใหครบทกขอกลาวหาและทกประเดน วาผถกกลาวหากระท าผดวนยในเรองทสอบสวนหรอไม ถาเหนว าผถกกลาวหาไดกระท าผดวนย ตองพจารณาใหไดความดวยวาเปนความผดวนยกรณใด ตามมาตราใด ควรไดรบโทษสถานใด และมเหตอนควรลดหยอนหรอไม เพยงใด ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนเหนวาผลการสอบสวนยงไมไดความแนชดพอทจะลงโทษเพราะกระท าผดวนยอยางรายแรง แตเหนวาผถกกลาวหาหยอนความสามารถในอนทจะปฏบตหนาทราชการบกพรองในหนาทราชการ ประพฤตตนไมเหมาะสมกบต าแหนงหนาทราชการ หรอมมลทนหรอมวหมองในกรณทถกสอบสวน ถาใหผนนรบราชการตอไปจะเปนการเสยหายแกราชการ ตามมาตรา ๑๑๐ (๖) หรอ (๗) แลวแตกรณ กใหท าความเหนเสนอไวในรายงานการสอบสวนดวย การประชมเพอพจารณาท าความเหนตามขอน ตองมกรรมการสอบสวนมาประชม ไมนอยกวาสามคน และไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการสอบสวน จากบทบญญตขางตนจะเหนไดวา ก าหนดใหการประชมจดท าความเหนเพอรายงานการสอบสวนนนจะตองมจ านวนคณะกรรมการสอบสวนตามทกฎหมายก าหนด คอ ตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวา ๓ คน และไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการสอบสวน จงเปนองคประชม ดงนน หากคณะกรรมการสอบสวนมาประชมไมครบองคประชมอาจจะท าใหการลงมตไมชอบดวยกฎหมายได ซงในการประชมคณะกรรมการสอบสวนจะตองพจารณาวาผถกกลาวหากระท าผดวนยหรอไม ฐานใด ควรลงโทษสถานใด โดยจะตองพจารณาจากขอเทจจรงทไดจากพยานหลกฐาน คณะกรรมการสอบสวนจงตองพจารณาตงแตการรบฟงพยานหลกฐาน การพจารณาความผด และการก าหนดโทษ โดยในสวนของการประชมจดท าความเหนมขอแนะน า ดงน

๓๔

๔.๑.๑ การรบฟงและพจารณาพยานหลกฐาน

การรบฟงและพจารณาพยานหลกฐานถอดลพนจของคณะกรรมการสอบสวนโดยแท วาจะรบฟงพยานหลกฐานชนใดไดหรอไม เพยงใด แตทงนตองรบฟงดวยความยตธรรมและปราศจากอคต โดยพยานหลกฐานทสามารถน ามาพจารณาอาจมในหลายรปแบบ เชน พยานบคคล พยานเอกสาร คลปวดโอ คลปเสยง และพยานหลกฐานประเภทอนๆ ซงในหวขอนจะไมขอกลาวถงการใชดลยพนจ ในการชงพยานหลกฐานตามหลกวชาพยานหลกฐาน แตจะขอแยกประเภทพยานหลกฐานออกตามท มกปรากฏในส านวนสอบสวนวนยและไดรบการสอบถามจากคณะกรรมการสอบสวนบอยครง โดยจะขอแนะน าเกยวกบพยานหลกฐานไวใน ๒ ประเภท ดงน

๑) พยานทสามารถรบฟงไดเปนหนกแนน พยานประเภทนเปนพยานทมน าหนกสามารถรบฟงไดดทสด ในบางกรณอาจสามารถเปนพยานทใชชขาดไดวาผถกกลาวหากระท าผดหรอไม โดยไมตองใชพยานหลกฐานอนประกอบ พยานหลกฐานประเภทนจงมลกษณะเปนพยานหลกฐานทมนคงแนนอนปราศจากขอสงสย ไมวาจะเปนในเรองทมาของพยานหลกฐาน ลกษณะของพยานหลกฐาน หรอการไดมาของพยานหลกฐาน พยานเอกสาร ทสามารถรบฟงไดเปนหนกแนนนน สวนใหญเปนพยานเอกสาร ทไมอาจเปลยนแปลงได เชน พยานหลกฐานในการรบสงส านวนคด บญชธนาคาร ส าเนาค ารองทปรากฏลายมอชอประทบรบไว หรอเอกสารตาง ๆทจดท าโดยหนวยงานทนาเชอถอและมการรบรองส าเนาอยางถกตอง พยานบคคล ทสามารถรบฟงไดเปนหนกแนนนน หากเปนประจกษพยาน กลาวคอ เปนพยานทไดรเหนขอเทจจรงนนดวยตวเอง และพยานรายดงกลาวใหการโดยปราศจากอคต เชน ไมมสวนไดเสยกบเรองทสอบสวน ไมมสาเหตโกรธเคองหรอสนมสนมกบคกรณในเรองทสอบสวน หรอไมเคยรจกกบคกรณมากอน กถอเปนพยานบคคลทมน าหนกรบฟงได พยานหลกฐานอน ทสามารถรบฟงไดเปนหนกแนน อาจเปนพยานหลกฐานจากการบนทกภาพหรอบนทกเสยง เชน คลปวดโอ คลปเสยง ภาพถายจากโทรศพทมอถอ ซงปจจบนพยานหลกฐานประเภทนมเขามาในส านวนสอบสวนมากขน โดยพยานหลกฐานชนดนกถอเปนพยานหลกฐานทมน าหนกเชนกนเนองจากมการแกไขเปลยนแปลงไดคอนขางยาก เวนแตจะมการโตแยงถงวาไมจรงของพยานหลกฐานนนๆ คณะกรรมการอาจจะตองรบฟงดวยความระมดระวงหรอมการตรวจสอบพยานหลกฐานดงกลาวใหดเสยกอน

๒) พยานทตองใชความระมดระวงในการรบฟง พยานประเภทน เปนพยานทสามารถน ามารบฟงและใชในการพจารณาได แตตองพจารณาประกอบกบพยานหลกฐานอนเพอเพมความนาเชอถอของพยานหลกฐานชนดงกลาวเพราะล าพงเพยงพยานหลกฐานดงกลาวอาจยงไมสามารถชชดไดวาผถกกลาวหากระท าความผดหรอไม หรออาจท าใหยงมขอสงสยในการตดสนและพจารณาใหความเหนได พยานเอกสาร ทจะตองใชความระมดระวงในการรบฟงนน สวนใหญจะเกดจากความไมแนนอนของเอกสาร เชน เอกสารทคกรณจดท าขนเอง เอกสารทไมมการรบรองจากหนวยงานทออก หรอเอกสารทอาจมการตกแตงหรอเพมเตมขอความจากเอกสารเดมไดโดยงาย พยานเอกสารในกรณเชนนคณะกรรมการสอบสวนควรใชความระมดระวงในการพจารณา หรออาจจะตองน าพยานหลกฐานอน มาชวยสนบสนนน าหนกของพยานเอกสารประเภทน

๓๕

พยานบคคล ทจะตองใชความระมดระวงในการรบฟงนน สวนใหญจะเปนพยานบคคลทรจกหรออาจมความสนทสนมกบคกรณ เชน พอแม และญาตพนอง หรอเปนพยานทเคยมสาเหตโกรธเคองกบคกรณ เชน เคยทะเลาะกน เคยมเรองรองเรยนกน หรอเปนพยานบคคลทมหรอ อาจมสวนไดเสยในเรองทสอบสวน เชน เปนผรองเรยน เปนผถกกลาวหา หรอเปนพยานบคคลทอาจ จะตองรวมรบผดดวยในเรองนน เชน หวหนางาน และผรวมปฏบตงาน เปนตน ซงพยานบคคล ในกรณนอาจใหถอยค าไปในท านองทเปนคณหรอเปนโทษมากกวาความเปนจรงทเกดขนได พยานหลกฐานอน ทจะตองใชความระมดระวงในการรบฟงนน เปนกรณ มการโตแยงพยานหลกฐานดงกลาว เชน คลปวดโอ คลปเสยง หรอภาพถาย วาไมใชของจรง ซงเปนเรองทคณะกรรมการสอบสวนอาจตรวจสอบความแทจรงของพยานหลกฐานดวยตนเองได ยาก เชน คลปวดโอหรอคลปเสยงมการตดตอหรอไม หรอภาพถายมการตดตอหรอไม กรณเชนนหากมการคดคานหรอโตแยงพยานหลกฐานดงกลาวหรอคณะกรรมการสอบสวนมขอสงสยขนเอง คณะกรรมการกอาจ สงใหหนวยงานทมความสามารถในการตรวจสอบท าการตรวจสอบได กลาวโดยสรป การรบฟงพยานหลกฐานนนขนอยกบดลพนจของคณะกรรมการสอบสวน ค าแนะน าขางตนเปนค าแนะน าใหเหนถงพยานของพยานหลกฐานทมกเกดขนจากการสอบสวนวนยเทานน ดงนน คณะกรรมการสอบสวนจงตองใชการพจารณาชงน าหนกพยานหลกฐาน ตามวชาพยานหลกฐานดวยตนเอง แตสงทส าคญทสดในการพจารณาพยานหลกฐานทจะน ามาตดสนวาผถกกลาวหากระท าผดหรอไม ควรเปนพยานหลกฐานทปราศจากขอสงสย หรอหากพยานหลกฐานทอาจมขอสงสยแตกมพยานหลกฐานแวดลอมอนสนบสนนไปในทางเดยวกนจนท าใหสามารถเชอถอพยานหลกฐานดงกลาวได

๔.๑.๒ การพจารณาความผด

บทบญญตทใชในการพจารณาความผดวนยของขาราชการศาลยตธรรมปจจบนเปนไปตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ ซงถกบญญตไวเปนขอปฏบตตามมาตรา ๘๒ ขอหามตามมาตรา ๘๓ และวนยรายแรงตามมาตรา ๘๕ ของพระราชบญญตดงกลาว ซงในสวนขององคประกอบในแตละมาตรานน ขอใหคณะกรรมการสอบสวนสามารถศกษาตามคมอของส านกงาน ก.พ. โดยในสวนนจะขอแนะน าหลกทใชการพจารณาความผดวนยทอาจน ามาใชประกอบการพจารณาควบคกบตวบทกฎหมาย ดงน๑ ๑) การพจารณาความผดตามหลกนตธรรม หลกนตธรรม ไดแก การพจารณาตามตวบทกฎหมาย กลาวคอ หากจะพจารณาวาการกระท าใดเปนความผดวนยนน ตองมบทบญญตของกฎหมายไวดวยวาการกระท าเชนนนเปนความผดวนย ถาไมมบทบญญตวาการกระท าเชนนนเปนความผดทางวนยกไมอาจถอไดวาเปนความผดวนยได โดยการพจารณาตามบญญตของกฎหมายนนตองพจารณาใหเขาองคประกอบของความผดฐานนนทกประการ ซงถาขอเทจจรงบงชเขากบองคประกอบความผดมาตราใดกปรบบท เปนความผดไปตามมาตรานน

๑ ส านกมาตรฐานวนย ส านกงาน ก.พ. (๒๕๕๓). คมอการด าเนนการทางวนย. หนา ๙๐.

๓๖

อยางไรกตาม การด าเนนการทางวนยแกขาราชการเปนการบรหารงานบคคล ซงมจดประสงค คอ การปฏบตราชการทมประสทธภาพประสทธผล และใหขาราชการอยในระเบยบวนย มใชเปนกฎหมายในลกษณะปราบปรามดงเชนกฎหมายอาญาทหากขอเทจจรงเขากบตวบทกฎหมายแลวกจะตองลงโทษหรอเปนความผดฐานนนอยางเครงครด ในบางครงการพจารณาความผดตามหลกนตธรรมหรอการปรบขอเทจจรงเขากบขอกฎหมายอยางเดยวโดยไมค านงถงการบรหารงานบคคลกอาจท าใหไมบรรลตามวตถประสงคของการด าเนนการทางวนยได การพจารณาจงตองค านงถงหลกมโนธรรมมาประกอบดวย

๒) การพจารณาความผดตามหลกมโนธรรม หลกมโนธรรม ไดแก การพจารณาทบทวนใหรอบคอบโดยค านงถงความเปนจรง และความถกตองเหมาะสมของขอเทจจรงดวยวาเปนไปตามเหตผลทควรจะเปนหรอไม อยางไร ตวอยางเชน กรณมผรองเรยนวาเหนเจาหนาทการเงนน าเงนทอยในลนชกไปจายคายาค ท (สวนตว) จ านวน ๒๐ บาท ซงในทางสอบสวนกไดความวาวนดงกลาวมการน าเงนไปจายคายาคทจ านวน ๒๐ บาท จรงตามหนงสอรองเรยน แตเกดเหตขนในวนดงกลาวเพยงวนเดยวโดยไมพบวามการน าเงนของทางราชการไปใชจายสวนตวอก ทงยงเปนเจาหนาทการเงนทปฏบตงานดมาตลอดไมเคยพบพรธวาจะมการอาศยหนาทราชการหาประโยชนแตอยางใด กรณเชนนหากตความตามหลกนตธรรมกจะตองถอวาเจาหนาทการเงนรายดงกลาวทจรตตอหนาทราชการและตองมโทษถงไลออกจากราชการ ซงหากมการลงโทษ ถงไลออกจากราชการดวยความผดเพยงเทานกอาจเปนการลงโทษทไมเปนไปตามวตถประสงคของการด าเนนการทางวนยแกขาราชการ

๔.๑.๓ การพจารณาโทษ

ส าหรบโทษทางวนยทสามารถใชลงโทษขาราชการศาลยตธรรมไดในปจจบน เปนไปตามมาตรา ๘๘ แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ และกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ โดยโทษทางวนยม ๕ สถาน สามารถกลาวโดยสรปไดดงน ๑. ภาคทณฑ กรณภาคทณฑเปนการลงโทษทางวนยทเบาทสดโดยไมมผลกระทบกระเทอนตอเงนเดอนของขาราชการผถกลงโทษ ซงการลงโทษภาคทณฑนนจะใชกบกรณทขาราชการกระท าผดเพยงเลกนอย เชน กระท าผดวนยแตเกดความเสยหายแกราชการไมมากนก หรอกระท าผดวนย แตเสอมเสยตอชอเสยงของต าแหนงหนาทราชการไมมากนก ๒. ตดเงนเดอน กรณตดเงนเดอนสามารถลงโทษตดเงนเดอนไดในอตรารอยละ ๒ หรอรอยละ ๔ ของเงนเดอนทไดรบ เปนระยะเวลา ๑ - ๓ เดอน๒ ซงการตดเงนเดอนจะท าใหเงนเดอน ทไดรบลดลงไป แตเมอพนระยะเวลาเดอนทก าหนดแลวเงนเดอนกจะกลบมาในอตราเดม ตวอยางเชน ขาราชการรายหนงมเงนเดอน ๑๐๐ บาท ถกค าสงลงโทษตดเงนเดอนในอตรารอยละ ๒ เปนเวลา ๓ เดอน เงนเดอนของขาราชการผนนกจะเหลอ ๙๘ บาท เปนระยะเวลา ๓ เดอน โดยเมอระยะเวลาผานพน ๓ เดอนแลว เงนเดอนกจะกลบมาเปน ๑๐๐ บาท เชนเดม ๓. ลดเงนเดอน กรณลดเงนเดอนสามารถลงโทษลดเงนเดอนไดในอตรารอยละ ๒ หรอรอยละ ๔ ของเงนเดอนทไดรบ๓ ซงการลดเงนเดอนจะท าใหเงนเดอนทไดรบลดลงไปโดยไมม

๒ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๖๗ (๒) ๓ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๖๗ (๓)

๓๗

ก าหนดเวลาดงเชนตดเงนเดอน ตวอยางเชน ขาราชการรายหนงมเงนเดอน ๑๐๐ บาท ถกค าสงลงโทษลดเงนเดอนในอตรารอยละ ๒ เงนเดอนของขาราชการผนนจะเหลอ ๙๘ บาท จนกวาจะไดรบการปรบเลอนเงนเดอนครงตอไปตามกฎหมายและระเบยบวาดวยการเลอนเงนเดอน ๔. ปลดออก กรณผทไดรบโทษปลดออกจากราชการตองพนจากสภาพความเปนขาราชการ แตยงอาจไดรบบ าเหนจบ านาญตามกฎหมายวาดวยเงนบ าเหนจบ านาญของขาราชการ ๕. ไลออก กรณผทไดรบโทษไลออกจากราชการตองพนจากสภาพความเปนขาราชการ โดยไมไดรบเงนบ าเหนจบ านาญตามกฎหมายวาดวยเงนบ าเหนจบ านาญของขาราชการ

นอกจากจะตองลงโทษตามระดบโทษตามทกฎหมายก าหนดขางตนแลว ยงมหลกการทเกยวของซงคณะกรรมการสอบสวนอาจน ามาประกอบการพจารณาในการก าหนดโทษไดอก ดงน๔

๑) หลกนตธรรม หลกนตธรรม คอ การพจารณาระดบโทษตามทกฎหมายก าหนดไว โดยแบงการพจารณาอาจแบงออกเปน ๓ ระดบ คอ - ความผดวนยอยางรายแรง จะตองวางโทษในระดบไลออก หรอปลดออกตามความรายแรงแหงกรณ ถามเหตอนควรลดหยอนจะลดหยอนกไดแตลดลงต ากวาปลดออกไมได๕ - ความผดวนยอยางไมรายแรง จะตองวางโทษสถานลดขนเงนเดอน ตดเงนเดอน หรอภาคทณฑ ถามเหตอนควรลดหยอนจะน ามาประกอบการพจารณาลงโทษกได๖ - ความผดวนยเลกนอย และในทางพจารณาเหนมเหตอนควรงดโทษ ผบงคบบญชาจะงดโทษใหโดยท าทณฑบนเปนหนงสอ หรอวากลาวตกเตอนกได๗

๒) หลกมโนธรรม หลกมโนธรรม คอ การพจารณาทบทวนใหรอบคอบในการก าหนดระดบโทษ โดยค านงถงความถกตองเหมาะสมตามเหตผลทควรจะเปนภายในขอบเขตระดบโทษตามทกฎหมายก าหนด เชน ในกรณทกฎหมายก าหนดวาเปนความผดวนยอยางรายแรง ซงมอตราโทษไลออกหรอปลดออก จากราชการ การจะพจารณาวาจะลงโทษเชนไรควรน าหลกมโนธรรมมาประกอบการพจารณาดวย อยางไรกตาม การลงโทษในความผดอยางเดยวกน หรอมลกษณะการกระท าผดทคลายคลงกนอาจลงโทษทแตกตางกนกได ทงน ขนอยกบพยานหลกฐานในส านวนการสอบสวนวนย๘

๔ ส านกมาตรฐานวนย ส านกงาน ก.พ. (๒๕๕๓). คมอการด าเนนการทางวนย. หนา ๙๐ – ๙๒

๕ พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๙๗ วรรคหนง ๖ พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๙๖ วรรคหนงและวรรคสอง ๗ พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๙๖ วรรคสาม ๘ ค าพพากษาศาลปกครองท อ. ๓๒๐/๒๕๕๗ แมขาราชการจะถกกลาวหาวากระท าการอนกฎหมายบญญตวาเปนความผดวนยอยางรายแรงลกษณะเดยวกน แตพยานหลกฐานในส านวนการสอบสวนทางวนยขาราชการอยางรายแรง แตละส านวน มน าหนกใหนาเชอฟงมากนอยแตกตางกนไป ไมเหมอนกน การทอนกรรมการคณะกรรมการขาราชการต ารวจเกยวกบการอทธรณท าการแทนผถกฟองคดท ๒ วนจฉยวาพยานหลกฐานรบฟงไมไดวาพนต ารวจโท วนจ กระท าความผดอยางรายแรงตามขอกลาวหา และกรณยงถอไมไดวามมลทนหรอมวหมองในกรณทถกสอบสวน แตวนจฉยวาแมพยานหลกฐานตามทางสอบสวนยงไมไดความแนชดวาผฟองคดไดกระท าผดวนยอยางรายแรงตามทถกกลาวหา แตกมเหตอนควรสงสยวาผฟองคดกระท าความผดตามทถกกลาวหาจงนบไดวามมลทนหรอมวหมองในกรณทถกสอบสวน และสงใหผฟองคดออกจากราชการเพราะมมลทนหรอมวหมองในกรณทถกสอบสวน ยงไมเพยงพอทจะท าใหถอไดวาเปนการเลอกปฏบตตอผฟองคดโดยไมเปนธรรม

๓๘

โดยคณะกรรมการสอบสวนจะตองน าพฤตการณแหงการกระท าความผดมาพจารณาประกอบการก าหนดโทษดวย ซงเหตบางประการทอาจน ามาประกอบพจารณา เชน - ลกษณะของการกระท าความผด เชน กระท าไปโดยเจตนา๙ หรอกระท าไปโดยเจตนาแตไมมเจตนาทจรต๑๐ - ผลแหงการกระท าผด เชน ท าใหเกดความเสยหายแกราชการ๑๑ - คณความด เชน รบราชการมาเปนเวลานานโดยไมเคยกระท าผดมากอน๑๒ - การรหรอไมรวาการกระท านนเปนความผด เชน กระท าไปโดยมไดคดวาจะเปนความผดวนย๑๓ - การใหโอกาสแกไขความประพฤต เชน ผกระท าผดมโอกาสเปลยนแปลงพฤตกรรมได๑๔ - เหตเบองหลงการกระท าผด เชน ผกระท าผดมอาการปวย๑๕ หนงสอส านก ก.พ. ท นร ๑๐๑๑/๓๕๒ ลงวนท ๔ สงหาคม ๒๕๔๘ เหตอนควรลดหยอนโทษทผบงคบบญชาจะน ามาประกอบการพจารณาลดโทษทางวนยใหแกขาราชการพลเรอนผกระท าผดนน ขนอยกบการใชดลพนจของผบงคบบญชาผมอ านาจสงลงโทษโดยยดหลกความเปนธรรม เปนส าคญวาจะน าเหตลดหยอนประการใดมาประกอบการพจารณา เชน ลกษณะการกระท า ผลของการกระท า และเหตเบองหลงการกระท า

๓) หลกความเปนธรรม การก าหนดระดบโทษในการด าเนนการทางวนยนน หากไมมขอเทจจรงหรอพฤตการณทแตกตางกนตามทไดกลาวไปในหวขอหลกมโนธรรมแลว การก าหนดโทษควรวางในระดบทเสมอหนากน ใครท าผดกจะตองถกลงโทษ ไมมขอยกเวน หรอเลอกทรกมกทชง

๙ ทประชม ก.ศ. ครงท ๕/๒๕๖๐ เมอวนท ๑๘ พฤษภาคม ๒๕๖๐ มมตใหด าเนนการทางวนยอยางรายแรงแกผถกกลาวหาเนองจากใชอ านาจหนาทในฐานะหวหนาสวนคดสงคนค าฟองใหแกโจทกทงทศาลมค าสงรบฟองโจทกไวแลว ๑๐ ทประชม ก.ศ. ครงท ๓/๒๕๖๑ เมอวนท ๑๕ มนาคม ๒๕๖๑ มมตใหลงโทษลดเงนเดอนรอยละ ๔ กรณผถกกลาวหาไมอยเวรท าการในวนหยดแตเบกคาอยเวรในวนดงกลาว แตเนองจากเปนการกระท าไปโดยไมมเจตนาทจรตจงเหนควรลงโทษวนยอยางไมรายแรง ๑๑ ทประชม ก.ศ. ครงท ๕/๒๕๖๐ เมอวนท ๑๘ พฤษภาคม ๒๕๖๐ มมตใหลงโทษตดเงนเดอนรอยละ ๒ เปนเวลา ๑ เดอนแตกตางจากทผอ านวยการมความเหนใหงดโทษผถกกลาวหา เนองจากการปฏบตหนาทบกพรองของผถกกลาวหาเปนเหตใหจ าเลยถกปลอยตวไปโดยผดหลง ๑๒ ทประชม ก.ศ. ครงท ๙/๒๕๖๐ เมอวนท ๑๔ กนยายน ๒๕๖๐ มมตใหงดโทษภาคทณฑโดยใหวากลาวตกเตอนเปนหนงสอ เนองจากผถกกลาวหารบราชการมานานและไมเคยกระท าผดวนยมากอน ๑๓ ทประชม ก.ศ. ครงท ๑๐/๒๕๖๐ เมอวนท ๑๙ ตลาคม ๒๕๖๐ มมตใหงดโทษภาคทณฑโดยใหวากลาวตกเตอนเปนหนงสอ เนองจากผถกกลาวหากระท าผดวนยกรณขดค าสงผบงคบบญชาไปเพราะทเกดความนอยใจผบงคบบญชาเทานน โดยไมคดวาการกระท าดงกลาวจะเปนความผดวนย ๑๔ ทประชม ก.ศ. ครงท ๕/๒๕๖๑ เมอวนท ๒๔ พฤษภาคม ๒๕๖๑ มมตใหลงโทษวนยอยางไมรายแรง กรณผถกกลาวหา ดมสราในสถานทราชการและในเวลาราชการ แตผถกกลาวหามภาวะตดสรา และปจจบนไดเขารบการรกษาจนหายเปนปกตแลว จงเหนควรใหโอกาสปรบปรงตวใหดขน ๑๕

ประชม ก.ศ. ครงท ๑๒/๒๕๖๒ เมอวนท ๑๗ ธนวาคม ๒๕๖๒ มมตใหลงโทษวนยอยางไมรายแรง กรณผถกกลาวหา ขบรถยนตเฉยวชนกบบคคลภายนอกแตไมอยรบผดชอบ ทงยงใชค าพดในลกษณะอวดอางวาตนเองท างานทศาล แตเนองจาก การกระท าดงกลาวเปนผลมาจากอาการทางจตของผถกกลาวหาดวยสวนหนง จงเหนควรงดโทษให

๓๙

๔) นโยบายของทางราชการ ส าหรบการลงโทษทางวนยของขาราชการศาลยตธรรมนน หากไมมขอเทจจรง ทแตกตางออกไปเปนพเศษ คณะกรรมการสอบสวนควรพจารณาระดบโทษตามแนวการลงโทษ ของคณะกรรมการขาราชการศาลยตธรรม (ก.ศ.) (ตรวจสอบแนวการลงโทษไดบนเวบไซตของส านก ก.ศ.) นอกจากนนแลวยงมแนวการพจารณาก าหนดโทษตามมตคณะรฐมนตร (ค.ร.ม.) ทก าหนดแนวการลงโทษวนยในเรองตางๆ ไว เชน - กรณทจรตตอหนาทราชการ มตคณะรฐมนตร ตามหนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ท น.ร. ๐๒๐๕/ว. ๒๓๔ ลงวนท ๒๔ ธนวาคม ๒๕๓๖ ก าหนดให “เปนความผดวนยอยางรายแรง ซงควรลงโทษเปนไลออก การน าเงนททจรตไปแลวมาคนหรอมเหตอนควรปราณอนใด ไมเปนเหตลดหยอนโทษลงเปนปลดออกจากราชการ” - กรณละทงหนาทราชการเกนกวา ๑๕ วน โดยไมมเหตผลอนสมควร และไมกลบมาปฏบตราชการอกเลย มตคณะรฐมนตร ตามหนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ท น.ร. ๐๒๐๕/ว. ๒๓๔ ลงวนท ๒๔ ธนวาคม ๒๕๓๖ ก าหนดให “เปนความผดวนยอยางรายแรง ซงควรลงโทษเปนไลออกจากราชการ” - กรณ เลนการพนน มตคณะรฐมนตร ตามหนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ท นร. ๐๕๐๕/ว ๑๒๓ ลงวนท ๙ พฤษภาคม ๒๕๔๖ ก าหนดให “การพนนประเภททกฎหมายหามขาด ถาขาราชการผใดเลน ควรวางโทษใหถงปลดออก หรอไลออกจากราชการ” - กรณ เสพสรา มตคณ ะรฐมนตร ตามหน งสอกรมเลขาธการคณะรฐมนตร ท น.ว. ๒๐๘/๒๔๙๖ ลงวนท ๓ กนยายน ๒๔๙๖ ก าหนดให “ขาราชการผใดเสพสรา มนเมาจนไมสามารถครองสตได ซงอาจท าใหเสยเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการ ใหพจารณาลงโทษตามควรแกกรณ ขาราชการผใดเสพหรอเมาสราในกรณตอไปน อาจถกลงโทษสถานหนกถง ใหออก ปลดออก หรอไลออกจากราชการ เชน ๑. เสพสราในขณะปฏบตหนาทราชการ ๒. เมาสราเสยราชการ ๓. เมาสราในทชมนมชนจนเกดเรองเสยหาย หรอเสยเกยรตศกดของต าแหนงหนาทราชการ” อยางไรกตาม มตคณะรฐมนตรนนเปนเพยงค าแนะน าใหสวนราชการน าไปประกอบการพจารณา การลงโทษทางวนยจงตองค านงถงขอเทจจรงและพฤตการณแหงการกระท า๑๖ โดยใชหลกมโนธรรมประกอบการพจารณาระดบโทษดวย ๑๖ ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๑๔๒/๒๕๕๙ แนวการลงโทษตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท ๖ พฤษภาคม ๒๕๔๖ เปนเพยงค าแนะน าใหสวนราชการน าไปประกอบการพจารณา หาไดหมายความวาขาราชการผใดกระท าผดฐานเลนการพนนแลวจะตองเปนผประพฤตชวอยางรายแรงทกกรณ ดงนน การกระท าของผฟองคดทงสามจงยงไมอาจถอไดวากระท าการ อนไดชอวาเปนผประพฤตชวอยางรายแรง การทผถกฟองคดท ๑ วนจฉยวาผฟองคดทงสามมความผดวนยอยางรายแรงและลงโทษปลดออกจากราชการจงไมชอบกฎหมาย

๔๐

๔.๒ การรายงานผลการสอบสวน

๔.๒.๑ การจดท ารายงานการสอบสวน (แบบ ดว.๖)

กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๕๓ เมอคณะกรรมการสอบสวนไดด าเนนการตามขอ ๕๒ แลว ใหจดท ารายงานการสอบสวนเสนอตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามแบบทส านกงาน ก.พ. ก าหนด โดยใหเสนอไปพรอมส านวนการสอบสวน รายงานการสอบสวนตามวรรคหนง อยางนอยตองประกอบดวยเรองทสอบสวนขอเทจจรงและขอกฎหมายทเกยวของ ขอกลาวหา พยานหลกฐานทสนบสนนหรอหกลางขอกลาวหา ประเดนทตองพจารณาความเหนของคณะกรรมการสอบสวนตามขอ ๕๒ วรรคสอง และวรรคสาม และลายมอชอกรรมการสอบสวนทกคน รวมทงใหประธานกรรมการลงลายมอชอก ากบไวในรายงาน การสอบสวนหนาอนดวยทกหนาในกรณทกรรมการสอบสวนคนใดมเหตจ าเปนไมอาจลงลายมอชอได ใหประธานกรรมการสอบสวนบนทกเหตจ าเปนดงกลาวไวดวย...

จากบทบญญตดงกลาวสามารถแบงสาระส าคญในการรายงานการสอบสวนได ดงน

รายงานการสอบสวนตองท าตามแบบทก าหนด ปจจบนส านกงาน ก.พ. ไดก าหนดแบบรายงานการสอบสวนไวเปนแบบ ดว. ๖ ซงมรายละเอยด ดงน

ตวอยาง

แบบ ดว.๖

(ตามขอ ๔๓)

รายงานการสอบสวน สอบสวนท..................................................... วนท ........ เดอน.................... พ.ศ. ..............

เรอง การสอบสวน ........... (ชอผถกกลาวหา)............... (ต าแหนง) ......................................... ซงถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยางไมรายแรง/รายแรง ในเรอง............... (พฤตกรรมทถกกลาวหา)....................................................

___________________________

ตามค าสง………………….. ท ...../๒๕ สง ณ วนท.................................... แตงตงคณะกรรมการสอบสวนทางวนยอยางไมรายแรง/รายแรง.................(ชอผถกกลาวหา)..................ในเรอง.............................................................................................................................................. ............................................................นน

๔๑

ประธานกรรมการไดรบส าเนาค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพรอมทงเอกสารหลกฐาน ท เกยวของกบ เรองทกลาวหาต งแตวน ท ................................. และไดประชมคณะกรรมการสอบสวนครงแรก เมอวนท....................... บดน คณะกรรมการสอบสวนไดด าเนนการสอบสวนและไดประชมพจารณามความเหนในเรองทสอบสวนนแลว จงขอรายงานการสอบสวนโดยมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และความเหนดงตอไปน ๑. มลกรณเรองนปรากฏขนเนองจาก ...................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................ ๒. การสบสวนหรอพจารณาในเบองตน ................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ๓. เลขาธการส านกงานศาลยตธรรม/ผอ านวยการประจ า... พจารณาแลวเหนวา กรณมมลทควรกลาวหาวา ....(ชอผถกกลาวหา)...... กระท าผดวนยอยางรายแรง/ไมรายแรง จงมค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ๔. คณะกรรมการสอบสวนไดประชมพจารณาวางแนวทางการสอบสวน และไดด าเนนการรวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานทเกยวของ และไดประชมพจารณาแลวเหนวา พยานหลกฐานเพยงพอทจะรบฟงไดวา............(ชอผถกกลาวหา)............... ผถกกลาวหากระท าผดวนยอยางรายแรงในเรองน โดยมขอเทจจรงในเบองตนขอกลาวหาและพยานหลกฐาน ทสนบสนนขอกลาวหา โดยสรปดงน ขอเทจจรงไดความในเบองตนวา .............................................................................. ........................................................................................................................................................... ........................................................ ขอกลาวหา ............................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................ พยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา๑๗ .................................................................. ........................................................................................................................................................... ........................................................

๑๗

ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนไมสอบสวนพยานใดตามขอ ๓๕ หรองดสอบสวนพยานใดตามขอ ๓๖ ใหระบพยานทไมสอบสวนหรอ

พยานหลกฐานทงดสอบสวนนน พรอมทงเหตผลไวดวย

๔๒

๕. คณะกรรมการสอบสวนไดเรยก ............(ชอผถกกลาวหา).......... ผถกกลาวหา มาแจงและอธบายขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบแลว ผถกกลาวหาไดลงลายมอชอรบทราบและไดรบมอบบนทกการแจงดงกลาว ลงวนท.......................... ไปจ านวนหนงฉบบแลวดวย๑๘ ๖. ........(ชอผถกกลาวหา)........... ผถกกลาวหาไดชแจงและน าสบแกขอกลาว ดงน ค าชแจงขอกลาวหา .................................................................................................. ........................................................................................................................................................... ........................................................ พยานหลกฐานทหกลางขอกลาวหา .................................................................................................................................. ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................ ๗. คณะกรรมการสอบสวนไดประชมพจารณา ขอเทจจรง ขอกฎหมาย และพยานหลกฐานตางๆ และมความเหน ดงน ขอเทจจรงเบองตน .................................................................................................. ........................................................................................................................................................... ........................................................ ขอกฎหมายทเกยวของ ............................................................................................. ........................................................................................................................................................... ........................................................ ประเดนทตองพจารณา ............................................................................................ ........................................................................................................................................................... ........................................................ ความเหนของคณะกรรมการสอบสวน๑๙ .................................................................. ........................................................................................................................................................... ........................................................ ๒๐

๑๘

ในกรณทผถกกลาวหาไมมาพบตามทคณะกรรมการสอบสวนเรยก ใหสงบนทกตามขอ ๔๐ จ านวน ๑ ฉบบ ทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบ

ณ ทอยทปรากฏตามหลกฐานราชการ โดยใหคณะกรรมการบนทกเหตดงกลาวไวดวย ๑๙

ใหระบวาผถกกลาวหาไดกระท าผดวนยอยางไร หรอไม ถาผด เปนความผดวนยกรณใด ตามมาตราใดและควรไดรบโทษสถานใด/มเหตใหออกจาก

ราชการ ตามมาตรา ๑๑๐ (๖) หรอมาตรา ๑๑๐ (๗) หรอไม อยางไร ๒๐

ในกรณทกรรมการสอบสวนคนใดมความเหนแยง ใหบนทกรายละเอยดความเหนแยงดวย

๔๓

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณา และพรอมนไดเสนอส านวนการสอบสวนมาดวยแลว

ลงชอ.......................(ลายมอชอ)................................ประธานกรรมการ ( ..............................................................)

ลงชอ.......................(ลายมอชอ)................................กรรมการ ( ..............................................................)

ลงชอ.......................(ลายมอชอ)................................กรรมการและเลขานการ ( ..............................................................)

ค าแนะน าในการบนทกแบบ ดว. ๖

- ในขอ ๑ มลกรณเกดขนเนองจาก ใหคณะกรรมการสอบสวนตรวจสอบดวาเรองทด าเนนการทางวนย เกดขนไดอยางไร เชน มหนงสอรองเรยน เกดจากการตรวจสอบพบเองของผบงคบบญชา หรอมการฟองเปนคดความจนมการตงเรองกลาวหาและสบสวนขอเทจจรง - ในขอ ๒ การสบสวนหรอพจารณาในเบองตน ในสวนนใหคณะกรรมการสอบสวนตรวจดวา มการสบสวนขอเทจจรงการแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยหรอไม หรอผอ านวยการไดด าเนนการสบสวนขอเทจจรงดวยตนเอง โดยใหใสความเหนของคณะกรรมการสบสวนขอเทจจรงหรอผอ านวยการในชนขอเทจจรงไวดวย - ในขอ ๓ ใหคณะกรรมการสอบสวนกรอกรายละเอยดใหตรงกบเรองทสอบสวนดวย - ในขอ ๔ ยอหนาท ๒ ในสวนของ “ขอเทจจรงไดความในเบองตนวา...” ใหคณะกรรมการสอบสวนน าขอเทจจรงทไดจากการสอบสวนกอนทจะใหผถกกลาวหาชแจงมาใสเปนขอเทจจรง ทเชอมโยงกบพยานหลกฐานทงหมด สวนยอหนาท ๓ และยอหนาท ๔ ในสวนของ “ขอกลาวหา” และพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ควรเปนไปตามทแจงในแบบบนทกแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา (แบบ ดว.๕) และหากมการแจงขอกลาวหาและพยานหลกฐานเพมเตมกใหใสใหครบถวนดวย - ในขอ ๕ หากผถกกลาวหามาชแจงกใหใสวนทผถกกลาวหามาชแจง แตถาผถกลาวหาไมมา ใหคณะกรรมการเขยน “คณะกรรมการไดแจงขอกลาวหาใหผถกกลาวหา โดยสงแบบแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา (แบบ ดว.๕) ทางไปรษณยตอบรบสงไดเมอวนท... และครบก าหนดทถอวาผถกกลาวหาทราบแลวตามกฎหมายเมอวนท....”

๔๔

- ในขอ ๖ ใหใสค าชแจงของผถกกลาวหาลงไป (สรปเอาเฉพาะสาระส าคญ) และในสวนของพยานหลกฐานทหลกลางขอกลาวหาหากผถกกลาวหาน ามาประกอบการชแจงกใหใสใหครบถวนดวย แตหากเปนกรณทผถกกลาวหาไมมาใหถอยค า ใหคณะกรรมการใสดวยวาผถกกลาวหาไมมาชแจงตามวนนด - ในขอ ๗ ยอหนาท ๒ ในสวนของ “ขอเทจจรงเบองตน...” ใหคณะกรรมการใสขอเทจจรงท ไดจากการสอบสวนทพจารณาหกลางจากขอโตแยงหรอค าชแจงของผถกกลาวหาแลว ดงนน ในสวนน จงจะตองมทงขอเทจจรงทงจากทสอบสวนไดและจากค าชแจงของผถกกลาวหา (แตกตางจากขอ ๔) เวนแตเปนกรณทผถกกลาวหาไมมาชแจงขอกลาวหา สวนยอหนาท ๓ ในสวนของ “ขอกฎหมายทเกยวของ...” ใหใสขอกฎหมายทใชในการวนจฉยเรองทสอบสวน เชน บทบญญตความผดวนยตามมาตรา ๘๒ มาตรา ๘๗ หรอมาตรา ๘๕ แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ เปนตน สวนยอหนาท ๔ ในสวนของ “ประเดนทตองพจารณา” ใหใสประเดนตามทคณะกรรมการสอบสวนไดก าหนดไวในการพจารณาสอบสวนทงหมด เชน ผถกกลาวหามหนาทดแลเงนราชการหรอไม การกระท าผดของผถกกลาวหาเปนความผดวนยฐานใด หรอควรลงโทษผถกลาวหาสถานใด เปนตน สวนยอหนาท ๕ ในสวนของ “ความเหนคณะกรรมการสอบสวน” ใหใสขอพจารณาของคณะกรรมการสอบสวนตามประเดนทพจารณาวาแตละประเดนคณะกรรมการสอบสวนไดวนจฉยขอเทจจรงพรอมปรบบทกบขอกฎหมายอยางไร โดยในสวนนคณะกรรมการสอบสวนจะตองพจารณาใหไดความวา การกระท าของผถกกลาวหาเปนความผดวนยหรอไม หากเปนความผดจะเปนความผดฐานใด และควรลงโทษผถกกลาวหาสถานใด - ใหกรรมการสอบสวนลงลายมอชอในรายงานการสอบสวน (แบบ ดว.๖) ทกคน ยกเวนมเหตจ าเปนทไมอาจลงลายมอชอไดกใหบนทกเหตไว และประธานกรรมการสอบสวนลงลายมอชอก ากบรายงานการสอบสวนไวทกหนาเพอก ากบความถกตองของรายงานการสอบสวน๒๑

๔.๒.๒ การท าความเหนแยง

เนองจากการสอบสวนวนยในรปแบบคณะกรรมการสอบสวนประกอบดวยกรรมการอยางนอย ๓ คน อาจท าใหในบางกรณคณะกรรมการสอบสวนมความเหนทแตกตางกน ซงกสามารถ ท าไดเนองจากดลพนจของกรรมการแตละคนทไมจ าเปนจะตองมความเหนเหมอกน ดงจะเหนไดจากบทบญญตชวงทายในขอ ๕๓ ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ทบญญตวา “...ในกรณทกรรมการสอบสวนผใดมความเหนแยง ใหแสดงชอและสรปความเหนแยงของผนนไวในรายงานการสอบสวนดวย ในการน ผมความเหนนนจะท าบนทกรายละเอยดความเหนแยงและลงลายมอชอ ของตนแนบไวกบรายงานการสอบสวนดวยกได” จากบทบญญตดงกลาวสามารถสรปขนตอนการท าความเหนแยงได ดงน ๑. กรณกรรมการสอบสวนมความเหนแยงอาจเขยนความเหนแยงของตนเอง โดยสรปเหตผล ขอเทจจรง หรอขอกฎหมายทตนเองเหนแยง ลงในทายของรายงานการสอบสวน (แบบ ดว. ๖) และลงลายมอชอในทายรายงานการสอบสวน (แบบดว .๖) ใหครบถวน หรอ

๒๑

กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๕๓

๔๕

๒. กรรมการสอบสวนผมความเหนแยงอาจจดท าบนทกความเหนแยงของตนเอง แยกออกจากรายงานการสอบสวน (แบบ ดว.๖) โดยสรปเหตผล ขอเทจจรง หรอขอกฎหมายทตนเองเหนแยง พรอมทงลงลายมอชอกรรมการผมความเหนแยงไวในบนทกดงกลาว แตในกรณนกรรมการสอบสวน ผมความเหนแยงกยงคงตองลงลายมอชอในรายงานการสอบสวน (แบบ ดว. ๖) ดวย (เนองจากขอ ๕๓ ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ก าหนดใหคณะกรรมการสอบสวนตอง ลงลายมอชอทกคน)

๔.๒.๓ การจดท าส านวนการสอบสวน

การจดท าส านวนการสอบสวนกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ มไดก าหนดวาจะตองจดท าส านวนสอบสวนอยางไรและมเอกสารใดบาง แตคณะกรรมการสอบสวนกควรรวบรวมพยานหลกฐานและเอกสารทกอยางทใชในการสอบสวนจดตงเปนส านวนการสอบสวน เพอใหส านวนนนมความครบถวนสมบรณสามารถตรวจสอบการด าเนนการไดในทกขนตอน โดยการจดท าส านวนสอบสวนมขอปฏบตพอสงเขป ดงน ๑. การจดท าปกส านวนการสอบสวน ใหคณะกรรมการสอบสวนระบใหชดเจนวาเปนการสอบสวนวนยผใด สอบสวนในความผดกรณใด และเปนการสอบสวนวนยอยางรายแรงหรอวนยอยางไมรายแรง ๒. การจดท าสารบญส านวนการสอบสวน ใหคณะกรรมการจดท าสารบญและบนทกขอมลในสารบญส านวนการสอบสวนเชนเดยวกบการบนทกและจดท าสารบญส านวนคด กลาวคอ บนทกอนดบของเอกสารเรยงตามวนท หากเอกสารอนดบดงกลาวมหลายฉบบใหใสเครองหมายทบ เชน ๒๓/๑ , ๒๓/๒ เปนตน ๓. การจดเรยงเอกสารในส านวนใหเรยงตามวนททด าเนนการ โดยปกตแลว การเรยงเอกสารจะตามล าดบ ดงน ๓.๑ ส าเนาค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน (แบบ ดว. ๑) ๓.๒ รายงานประชมการสอบสวนครงแรก ๓.๓ บนทกถอยค าพยานบคคล (แบบ ดว.๓) ๓.๔ หนงสอการขอพยานหลกฐานตางๆ ๓.๕ บนทกการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน (แบบ ดว.๕) ๓.๖ บนทกถอยค าของผถกกลาวหา (แบบ ดว.๔) ๓.๗ รายงานการสอบสวน (แบบ ดว. ๖) เวนแต กรณเอกสารขอ ๓.๓ และขอ ๓.๔ อาจมการสลบล าดบกนไดตามวนทคณะกรรมการด าเนนการ หรอกรณทมการสอบสวนเพมเตมซงอาจท าใหมพยานหลกฐานและเอกสารอนๆ เพมเตมกใหคณะกรรมการสอบสวนเรยงตามล าดบวนททด าเนนการ ๔. กรณทมการสอบถอยค าพยานบคคลแลวพยานบคคลนนน าพยานหลกฐานมามอบใหคณะกรรมการสอบสวน ใหคณะกรรมการสอบสวนจดเกบพยานหลกฐานดงกลาวไวทายบนทกถอยค าของพยานผนน (เพองายในการตรวจสอบวาพยานหลกฐานนนเปนของพยานรายใด) ๕. บนทกประจ าวนของคณะกรรมการสอบสวน ควรแนบทายตอจากเอกสาร ทไดจากการสอบสวนในแตละวน เพอเปนการสรปวาในวนดงกลาวคณะกรรมการมการด าเนนการใดบาง

๔๖

๔.๒.๔ การรายงานการสอบสวนตอผสงแตงตง

ปจจบนการด าเนนการทางวนยของขาราชการศาลยตธรรมจะมผทมอ านาจสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน คอ เลขาธการส านกงานศาลยตธรรม และผอ านวยการฯ (กรณวนยอยางไมรายแรง) ดงนน ในสวนของการรายงานการด าเนนการทางวนยสามารถด าเนนการไดใน ๒ กรณ ดงน

๑) การรายงานกรณผอ านวยการฯ เปนผแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เมอคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการสอบสวนเสรจสนแลวใหคณะกรรมการจดท าบนทกภายในหนวยงานเพอขอสงส านวนสอบสวนพรอมทงรายงานการสอบสวนวนยใหแกผอ านวยการฯ โดยใหคณะกรรมการสอบสวนตรวจสอบอกครงวาไดด าเนนการถกตองครบถวนในสาระส าคญแลวหรอไม เชน การแจงขอกลาวหา การแจงขอกลาวหาเพมเตม การใหโอกาสชแจงแกขอกลาวหา และการสรปท าความเหน เปนตน ๒) การรายงานกรณเลขาธการส านกงานศาลยตธรรมเปนผแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เมอคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการสอบสวนเสรจสนแลวใหคณะกรรมการสอบสวนตรวจสอบอกครงวาไดด าเนนการถกตองครบถวนในสาระส าคญแลวหรอไมเชนเดยวกน โดยการสงส านวนการสอบสวนใหคณะกรรมการน าส านวนสอบสวนบรรจใสซองหรอถงทมดชด และท าบนทกภายในพรอมทงหนงสอราชการภายนอก (หนงสอตราครฑ) เสนอตามล าดบจนถงหวหนาหนวยงาน เพอลงนามในหนงสอตราครฑถงเลขาธการส านกงานศาลยตธรรม โดยใหสงส านวนตวจรงและใหจดท า ส าเนาส านวนดงกลาวเกบไวทกรรมการ ๑ ชด เนองจากหากเลขาธการส านกงานศาลยตธรรมมความเหน ใหสอบสวนเพมเตมหรอแกไขกระบวนการด าเนนการคณะกรรมการจะไดมขอมลเกบไวตรวจสอบได

บทท ๕

สาระส าคญอนๆ และค าถามทพบบอย ๕.๑ สาระส าคญอนๆ

ในบทสดทายนจะขอพดถงสาระส าคญในสวนทเหลอของการสอบสวนวนย เชน การจดท าหนงสอตางๆ ทใชในการสอบสวนวนย การจดท าบนทกประจ าวน ซงในกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ มไดก าหนดวธการไววาจะตองจดท าเชนไร รวมทงเรองของการเบกจายเบยประชมของคณะกรรมการสอบสวนทเบกจายตามระเบยบของคณะกรรมการบรหารศาลยตธรรม (ก.บ.ศ.) วาคณะกรรมการสอบสวนประเภทใดสามารถเบกเบยประชมแคไหนเพยงใด

๕.๑.๑ การจดท าหนงสอประเภทตางๆ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ไดระบการจดท าหนงสอประเภทตางๆ ไวในขนตอนของการสอบสวน เชน หนงสอแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน หนงสอเชญคณะกรรมการสอบสวนมาประชม หนงสอเชญพยานบคคลมาใหถอยค า หนงสอเชญผถกกลาวหา มารบทราบขอกลาวหา หรอหนงสอแจงขอกลาวหาใหผถกกลาวหาทราบทางไปรษณย เปนตน ซงหนงสอ แตละประเภทกฎ ก.พ. มไดก าหนดวาจะตองจดท าในลกษณะเชนไร ในสวนนจงขอยกตวอยางหนงสอประเภทตางๆ โดยแบงประเภทหนงสอเรยงตามขนตอนการสอบสวน ดงน

๑) หนงสอแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนใหผถกกลาวหาทราบ หนงสอนเปนหนงสอฉบบแรกทคณะกรรมการจะมถงผถกกลาวหา โดยเฉพาะอยางยงในกรณสอบสวนวนยอยางรายแรงเลขาธการส านกงานศาลยตธรรมจะมอบหมายใหคณะกรรมการสอบสวนเปนผแจงค าสงใหผถกกลาวหาทราบดวย (ยกเวนบางกรณ) สวนการสอบสวนวนยอยางไมรายแรงซงมผอ านวยการฯ เปนผแตงตงคณะกรรมการสอบสวนกแลวแตวาผอ านวยการฯ จะแจงใหผถกกลาวหาทราบเองหรอจะมอบหมายใหคณะกรรมการสอบสวนเปนผแจง แตหากเปนกรณทคณะกรรมการสอบสวนอยภายในหนวยงานเดยวกบผถกกลาวหา หรอเปนกรณทคณะกรรมการสอบสวนสามารถเดนทางไปใหผถกลาวหาเซนตรบทราบค าสงไดดวยตนเอง กควรด าเนนการไปพบผถกกลาวหาดวยตนเอง เนองจากสาระส าคญในการแจงค าสง คอ การใหผถกกลาวหาลงลายมอชอและวนทรบทราบไวเปนหลกฐาน๑ แตในการสงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนทางไปรษณยผถกกลาวหาอาจไมสงหลกฐานการรบทราบค าสงกลบมายงคณะกรรมการสอบสวน หรออาจถกโตแยงไดวามไดรบค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน ดงนน การแจงดวยวธการทคณะกรรมการพบตว ผถกกลาวหาจงเปนวธการทดทสด โดยหนงสอแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนมเนอความ ดงน

๑ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๒๑

๔๘

- ตวอยาง -

ท ศย ๐๐๔/ ส ำนกงำนประจ ำศำล............. ถนน............ เขต................... จงหวด..................................

พฤษภำคม ๒๕......

เรอง แจงค ำสงแตงตงคณะกรรมกำรสอบสวนวนยอยำง.......

เรยน นาย/นาง/นางสาว.....................................(ชอผถกลาวหา)

สงทสงมำดวย ส ำเนำค ำสงแตงตงคณะกรรมกำรสอบสวน จ ำนวน ๒ ชด

ดวยส านกงานศาลยตธรรม/ส านกอ านวยการ.......... มค าสงท .............. ลงวนท............. แตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง กรณนาย/นาง/นางสาว…………………………………………… ............................................................................................................................................................................................................................... (พฤตการณสนๆ ตามค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน)........... รายละเอยดปรากฏตามสงทสงมาดวย

ในการนคณะกรรมการสอบสวนจงขอแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนย อยาง........... ในกรณดงกลาว ใหแกทานในฐานะผถกกลาวหาทราบตามขอ ๒๑ (๑) ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖

จงเรยนมาเพอโปรดทราบ และขอไดลงลายมอชอ วน เดอน ป ทรบทราบค าสงลง ในส าเนาค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน จ านวน ๑ ฉบบ แลวสงหลกฐานการรบทราบค าสงไปยงคณะกรรมการสอบสวนเพอเปนหลกฐานตอไป

ขอแสดงควำมนบถอ

(นาย/นาง/นางสาว........................) ประธานกรรมการสอบสวน

ส านกงานประจ าศาล.................................... สวน............................................................... โทร. .................... โทรสาร .......................... E-mail : …………………………………………………

สทธเดช ราง/พมพ/ทาน .....................ตรวจ

(ลงชอ) สราวธ เบญจกล

๔๙

๒) หนงสอเรยกกรรมการสอบสวนท าการประชม หนงสอเรยกคณะกรรมการสอบสวนประชมนจะถกจดท าขนในหลายกรณ ตงแตการประชมครงแรก การประชมเพอสอบพยานบคคล หรอการประชมท าความเหนตางๆ โดยมตวอยาง ดงน

- ตวอยาง -

ท ศย ๐๐๔/ ส ำนกงำนประจ ำศำล............. ถนน............ เขต................... จงหวด..................................

พฤษภำคม ๒๕......

เรอง ขอเชญประชมคณะกรรมกำรสอบสวน.......

เรยน นาย/นาง/นางสาว.....................................(ชอคณะกรรมการ)

สงทสงมำดวย วำระกำรประชมและเอกสำรกำรประชม จ ำนวน ๑ ชด

ตามทส านกงานศาลยตธรรม/ส านกอ านวยการ..... มค าสงท .............. ลงวนท................. แตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง กรณนาย/นาง/นางสาว…………………………………………… .................................................................................................................................................................................................................................... ซงมทานเปนคณะกรรมการสอบสวน นน

ในการนขอเชญทานเขารวมประชมเพอ.......... (เรองทจะประชม)..................................... ในวนท............เวลา................. ณ หองประชม........... ศาล.............. รายละเอยดปรากฏตามวาระการประชมและเอกสารการประชมทสงมาพรอมน

จงเรยนมาเพอโปรดทราบ และขอไดเขารวมประชมตามก าหนดเวลาดงกลาวตอไป

ขอแสดงควำมนบถอ

(นาย/นาง/นางสาว........................) ประธานกรรมการสอบสวน

ส านกงานประจ าศาล.................................... โทร. .................... โทรสาร .......................... E-mail : …………………………………………………

(ลงชอ) สราวธ เบญจกล

๕๐

๓) หนงสอเรยกพยานมาใหถอยค า หนงสอเรยกพยานบคคลเพอมาใหถอยค านน ในกรณทคณะกรรมการสอบสวน อยในหนวยงานเดยวกนอาจท าเปนบนทกขอความกได แตในทนจะขอยกตวอยางเปนหนงสอภายนอก ดงน

- ตวอยาง -

ท ศย ๐๐๔/ ส ำนกงำนประจ ำศำล............. ถนน............ เขต................... จงหวด..................................

พฤษภำคม ๒๕......

เรอง ขอเชญใหถอยค ำตอคณะกรรมกำรสอบสวนวนย

เรยน นาย/นาง/นางสาว.....................................(ชอพยาน)

ดวยส านกงานศาลยตธรรม/ส านกอ านวยการ..... มค าสงท .............. ลงวนท................. แตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง กรณนาย/นาง/นางสาว…………………………………………… .............................................................(พฤตการณสนๆ)…….……………………………………………………………. ............................................................................................................................................................

ในการนคณะกรรมการสอบสวนพจารณาแลวเหนวา ทานเปนพยานบคคลทรขอเทจจรงเกยวกบเรองดงกลาว จงขอเชญทานไปใหถอยค าในวนท...................เวลา................. ณ หองประชม.............................. ศาล.............. ทงน หากทานมพยานหลกฐานใดเกยวกบเรองดงกลาวกขอใหน ามาแสดงตอคณะกรรมการสอบสวนดวย

จงเรยนมาเพอโปรดทราบ และขอไดไปใหถอยค าตามวน เวลา และสถานทดงกลาวดวย จกขอบคณยง

ขอแสดงควำมนบถอ

(นาย/นาง/นางสาว........................) ประธานกรรมการสอบสวน

ส านกงานประจ าศาล.................................... โทร. .................... โทรสาร .......................... E-mail : …………………………………………………

(ลงชอ) สราวธ เบญจกล

๕๑

๔) หนงสอเรยกผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหา หนงสอเรยกผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหานน จะเกดขนภายหลงทคณะกรรมการสอบสวนด าเนนการสอบสวนพยานหลกฐาน และประชมจดท าแบบ ดว. ๕ เสรจสนแลว โดยหนงสอเรยกผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหามเนอความ ดงน

- ตวอยาง -

ท ศย ๐๐๔/ ส ำนกงำนประจ ำศำล............. ถนน............ เขต................... จงหวด..................................

พฤษภำคม ๒๕......

เรอง ขอเชญรบทรำบขอกลำวหำ

เรยน นาย/นาง/นางสาว.....................................(ชอผถกกลาวหา)

ตามทส านกงานศาลยตธรรม/ส านกอ านวยการ..... มค าสงท .............. ลงวนท................. แตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยอยางรายแรง กรณนาย/นาง/นางสาว…………………………………………… ............................ (พฤตการณสนๆ)................................................................................................

บดน คณะกรรมการสอบสวนไดรวบรวมขอเทจจรง ขอกฎหมาย พยานหลกฐานทเกยวของในเรองดงกลาวครบถวน และไดจดท าบนทกแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา (แบบ ดว. ๕) เพอใชในการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา ใหทานทราบเสรจสนแลว จงขอเชญทานมารบทราบขอกลาวหาในวนท........................ เวลา................. ณ หองประชม...................... ศาล............................

จงเรยนมาเพอโปรดทราบ และขอไดไปรบทราบขอกลาวหาตามวน เวลา และสถานทดงกลาวตอไป

ขอแสดงควำมนบถอ

(นาย/นาง/นางสาว........................) ประธานกรรมการสอบสวน

ส านกงานประจ าศาล.................................... โทร. .................... โทรสาร .......................... E-mail : …………………………………………………

(ลงชอ) สราวธ เบญจกล

๕๒

๕) หนงสอแจงขอกลาวหาทางไปรษณย หนงสอแจงขอกลาวหาทางไปรษณยนน จะเกดขนไดกตอเมอคณะกรรมการสอบสวนไดมหนงสอเรยกใหผถกกลาวหามารบทราบขอกลาวหาแลว แตผถกกลาวหาไมมารบทราบขอกลาวหาตามก าหนดทคณะกรรมการสอบสวนนดหมาย โดยหนงสอแจงขอกลาวหาทางไปรษณยมเนอความ ดงน

- ตวอยาง -

ท ศย ๐๐๔/ ส ำนกงำนประจ ำศำล............. ถนน............ เขต................... จงหวด..................................

พฤษภำคม ๒๕......

เรอง กำรแจงขอกลำวหำทำงไปรษณย (ตำมขอ ๔๓ ของกฎ ก.พ. วำดวยกำรด ำเนนกำรทำงวนย พ.ศ. ๒๕๕๖)

เรยน นาย/นาง/นางสาว.....................................(ชอผถกกลาวหา)

สงทสงมำดวย บนทกแจงขอกลำวหำและสรปพยำนหลกฐำนทสนบสนนขอกลำวหำ (แบบ ดว. ๕) จ ำนวน ๑ ชด

ตามทคณะกรรมการสอบสวนไดมหนงสอท................ เชญทานมารบทราบขอกลาวหา กรณถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยาง..........ในเรอง.......... (พฤตการณสนๆ).................................... นน

บดน ลวงเลยก าหนดระยะเวลาทนดหมายใหทานมารบทราบขอกลาวหาแลว แตทาน มไดมารบทราบขอกลาวหาตามก าหนดนด คณะกรรมการสอบสวนจงขอแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหาใหทานทราบทางไปรษณย (ตามขอ ๔๓ ของกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖) รายละเอยดปรากฏตามสงทสงมาดวย

ทงน ขอใหทำนมำชแจงขอกลำวหำตอคณะกรรมกำรสอบสวน ในวนท............... เวลำ.............. ณ หองประชม................. ศำล................. หรอจดท ำค ำชแจงเปนหนงสอสงไปยงคณะกรรมกำรสอบสวนภำยในก ำหนดเวลำดงกลำว

จงเรยนมาเพอโปรดทราบ และด าเนนการตอไป

ขอแสดงควำมนบถอ

(นาย/นาง/นางสาว........................) ประธานกรรมการสอบสวน

ส านกงานประจ าศาล.................................... โทร. .................... โทรสาร .......................... E-mail : …………………………………………………

(ลงชอ) สราวธ เบญจกล

๕๓

๕.๑.๒ การจดท าบนทกประจ าวน

กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๒๖ คณะกรรมการสอบสวนมหนาทสอบสวนและพจารณาตามหลกเกณฑ วธการ และระยะเวลาทก าหนดในกฎ ก.พ. น เพอแสวงหาความจรงในเรองทกลาวหาและดแลใหบงเกดความยตธรรมตลอดกระบวนการสอบสวน ในการน ใหคณะกรรมการสอบสวนรวบรวมประวตและความประพฤตของผถกกลาวหาทเกยวของกบเรองทกลาวหาเทาทจ าเปนเพอประกอบการพจารณา และจดท าบนทกประจ าวน ทมการสอบสวนไวทกครงดวย จากบทบญญตขางตนจะเหนไดวานอกจากคณะกรรมการสอบสวนจะตองสอบสวน ตามหลกเกณฑ วธการ และระยะเวลาตามทกฎ ก.พ. ก าหนดแลว คณะกรรมการสอบสวนจะตองจดท าบนทกประจ าวนทมการสอบสวนไวทกครงดวย ซงบนทกการสอบสวน กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ มไดก าหนดเกยวกบรปแบบไว ดงนน คณะกรรมการสอบสวนจะท าในรปแบบรายงานการประชม หรอบนทกขอความกได แตอยางนอยตองมการบนทกในสาระส าคญทท าการสอบสวน ตวอยางเชน - ในการประชมครงแรกจะตองมการจดประเดนและพยานหลกฐานทจะใชในการสอบสวนซงคณะกรรมการไดท าการประชมตกลงกนวามประเดนใดบางทจะใชในการสอบสวน และมพยานหลกฐานใดบางทจะใชในการสอบสวน - ในการสอบสวนพยานบคคลใหบนทกไววาวนนเรยกพยานบคคลมาสอบกปาก และการสอบสวนเปนไปดวยความเรยบรอยหรอไม หรอมเหตอนใดทไมเรยบรอย เชน วนนนดพยานมาแลวพยานไมมา หรอพยานมาแลวไมยอมลงลายมอชอ หรอพยานขอคดถายถอยค าของตนเองกลบไป เปนตน ซงการจดบนทกประจ าวนน นอกจากจะเปนไปตามทกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ก าหนดแลว ยงท าใหผพจารณาส านวนการสอบสวนสามารถตรวจสอบถงเหตการณทเกดขนในการสอบสวนไดอกดวย ดงนน บนทกประจ าวนจงเปนเรองส าคญอกประการหนงทคณะกรรมการสอบสวนจะตองจดท า โดยบนทกประจ าวนมเนอความ ดงน

๕๔

- ตวอยาง –

บนทกประจ าวน/รายงานการประชม กรณนาย/นาง/นางสาว ถกกลาวหาวากระท าผดวนยอยาง...................

ในเรอง.............................................................. ครงท ..................

เมอวนท..................................... ณ หองประชม................................................ ศาล......................................

ผมาประชม ๑. .................................................................... ประธานกรรมการ ๒. .................................................................... กรรมการ ๒. .................................................................... กรรมการและเลขานการ

เรมประชมเวลา.............. นาฬกา ประธานในทประชมกลาวเปดประชมแลวด าเนนการประชมตามระเบยบวาระ ดงน

ระเบยบวาระท ๑ .......................................................

ระเบยบวาระท ๒ .......................................................

ระเบยบวาระท ๓ การก าหนดประเดนและแนวทางสอบสวน/การสอบพยานบคคล/อนๆ ....................................................... มตทประชม (ถาม)

ระเบยบวาระท ๔ วาระอนๆ ......................................................

เลกประชมเวลา ................. นาฬกา (..........................................) กรรมการและเลขานการ ผจดรายงานการประชม (..........................................) ประธานกรรมการ ผตรวจรายงานการประชม

๕๕

๕.๑.๓ การเบกจายเบยประชม

ระเบยบคณะกรรมการบรหารศาลยตธรรม วาดวยเบยประชมกรรมการอนกรรมการและคาตอบแทนบคคลหรอคณะบคคล พ.ศ. ๒๕๕๑ ขอ ๔ ในระเบยบน “คณะกรรมการ” หมายความวา คณะกรรมการบรหารศาลยตธรรม (ก.บ.ศ.) คณะกรรมการตลาการศาลยตธรรม (ก.ต.) คณะกรรมการขาราชการศาลยตธรรม (ก.ศ.) “คณะกรรมการสอบสวน” หมายความวา คณะกรรมการสบสวนหรอสอบสวนขอเทจจรง คณะกรรมการสอบสวน เพอด าเนนการทางวนย และคณะกรรมการสอบขอเทจจรง ความรบผดทางละเมด ซงไดรบการแตงตงโดยประธานศาลฎกาหรอเลขาธการส านกงานศาลยตธรรม… ขอ ๗/๑ ประธานกรรมการสอบสวนและกรรมการสอบสวน ใหไดรบเบยประชมเปนรายครงตามอตราการจายในบญช ๓ ทายระเบยบน บญช ๓

เบยประชมรายครง (บาท : คน)

ประธานกรรมการ ประธานอนกรรมการ

กรรมการอนกรรมการ

๑,๕๐๐ ๑,๒๐๐

การเบกเบยประชมของคณะกรรมการสอบสวนวนยของขาราชการศาลยตธรรมนนเปนไปตามขอ ๔ ของระเบยบคณะกรรมการบรหารศาลยตธรรม วาดวยเบยประชมกรรมการอนกรรมการและคาตอบแทนบคคลหรอคณะบคคล พ.ศ. ๒๕๕๑ ดงนน ผทไมมสทธเบกเบยประชมไดจงมดงน ๑. คณะกรรมการสอบสวนทแตงตงโดยผอ านวยการไมสามารถเบกจายเบยประชมได เนองจากในขอ ๔ ก าหนดใหตองเปนคณะกรรมการสอบสวนทแตงต งโดยประธานศาลฎกาหรอเลขาธการส านกงานศาลยตธรรมเทานน ๒. ส าหรบกรณทเลขาธการส านกงานศาลยตธรรมเปนผแตงตง แตมบคคลทด ารงต าแหนงเลขานการหรอผชวยเลขานการของคณะกรรมการสอบสวนเพยงอยางเดยว โดยมไดเปนกรรมการสอบสวนดวยจะไมสามารถเบกจายเบยประชมใหได เนองจากในขอ ๗/๑ ก าหนดใหประธานกรรมการสอบสวนและกรรมการสอบสวนเทานนทมสทธเบกจายเบยประชมได

โดยเอกสารทใชในการเบกจายเบยประชมของคณะกรรมการสอบสวนวนย ไดแก - บญชรายชอผเขารวมประชม (ทลงชอครบถวนแลว) - หลกฐานการจายเบยประชม (ทลงชอครบถวนแลว) - หนงสอรบรองการจดประชม (ผจดประชมลงชอแลว) - ส าเนาค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน - บนทกการประชม หมายเหต เอกสารสามารถดาวนโหลดไดทเวบไซตส านก ก.ศ. : https://ojoc.coj.go.th

๕๖

ทงน การด าเนนการสงเอกสารในการเบกจายใหคณะกรรมการสงแยกจากส านวนการสอบสวน โดยสงถงผอ านวยการส านกคณะกรรมการขาราชการศาลยตธรรม และกอนทจะท าการสงใหคณะกรรมการปดชอและสงกดของผถกกลาวหาในเอกสารทงหมดดวย อนง การจดสงเอกสารเบกเบยประชมในชวงเวลาทใกลสนปงบประมาณ ส านกงานศาลยตธรรมจะมหนงสอแจงเตอนใหคณะกรรมการสอบสวนท าการเบกจายเบยประชมกอนแมจะยงท าการสอบสวนไมแลวเสรจ เนองจากการเบกจายจะตองเบกจายในปงบประมาณนนๆ จงขอใหคณะกรรมการสอบสวนตดตามในเรองดงกลาวตามหนงสอเวยนทเกยวของดวย - ตวอยาง -

รายชอผเขาประชมคณะกรรมการสอบสวนวนยอยาง................ กรณ.............................................................................................

ครงท ........./........ วน...............ท ............ เดอน.............. พ.ศ........... เวลา ............... น.

ณ หองประชม................................

ล าดบ ชอ – สกล ต าแหนง ลายมอชอ

๑

๒

๓

๕๗

- ตวอยาง - หลกฐานการจายเบยประชม

คณะกรรมการสอบสวนวนยอยาง...... …………………………………………………..

ครงท ........./........ วน...............ท ............ เดอน.............. พ.ศ........... เวลา ............... น.

ณ หองประชม................................

ล าดบ ชอ – สกล ต าแหนง ในคณะ

จ านวนเงน ลายมอชอ วน เดอน ป

๑

ประธานกรรมการ ๑,๕๐๐.-

๒

กรรมการ ๑,๒๐๐.-

๓ กรรมการและเลขานการ

๑,๒๐๐.-

รวมเปนเงน

ขอรบรองวาไดมการจดประชมและไดจายเบยประชมใหแกผมสทธไดรบ จ านวน..............คน รวมเปนเงนทงสน ................................. บาท (..........................................................................................) จรง ลงชอ ..................................................... ผรบรอง (..............................................) ต าแหนง............................................................. วนท....................................

รายเดอน

รายครง

๕๘

- ตวอยาง -

หนงสอรบรองการจดประชม

สวนราชการ . วนท .

ขาพเจา ต าแหนง .สงกด ขอรบรองวาไดมการจดประชมราชการ

คณะกรรมการ........................................................................................................................................ อน ๆ .................................................................................................................................................... เรองประชม...................................................... ครงท .........../.......... วนท ................................ ๒๕๕๙ เวลา ........................ น. ถง เวลา .................................... น. ณ หองประชม.............................................. ชน ............... อาคาร.................... ผเขารวมประชม ประกอบดวย ๑. ผทไดรบเชญใหเขารวมประชม คน มา คน ไมมา - คน ๒. ผทไดรบเชญใหเขาชแจงตอทประชม - คน มา - คน ไมมา - คน ๓. เจาหนาทจดประชม คน มา คน ไมมา - คน รวม คน มา คน ไมมา - คน ทงน ผรบรองไดจดใหมหลกฐานการลงนามผเขารวมประชมเพอใหตรวจสอบไดไวดวยแลว (ลงชอ)............................................ผรบรอง ( ) ต าแหนง . เจาหนาทจดประชม หมายเหต เจาหนาทจดประชมซงเปนผรบรองตองด ารงต าแหนงไมต ากวาต าแหนงประเภททวไประดบช านาญงาน หรอต าแหนงประเภทวชาการระดบช านาญการ

๕๙

๕.๒ ค าถามทพบบอย ในสวนของค าถามทพบบอยสามารถแยกขอค าถามตามขนตอนส าคญๆ ของการสอบสวนวนยได ดงน การแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน

๑. การแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนวนยใหผถกกลาวหาทราบตองท ากอนประชมครงแรกหรอไม และสามารถแจงไดไปพรอมกบขอกลาวหาไดหรอไม ตอบ เมอมค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนแลวจะตองแจงค าสงใหผถกกลาวหาทราบ ตามขอ ๒๑ (๑) ซงปจจบนส านกงานศาลยตธรรมจะใหประธานกรรมการสอบสวนเปนผแจงค าสงดงกลาว ใหผถกกลาวหาทราบแทนเลขาธการส านกงานศาลยตธรรม ดงนน เมอคณะกรรมการไดรบทราบค าสงแลว จงตองแจงค าสงดงกลาวใหผถกกลาวหาทราบโดยเรวทสด และควรท ากอนขนตอนอนๆ ไมวาจะเปนการประชมครงแรก (ซงวนยอยางรายแรงตองประชมภายใน ๗ วน) หรอการแจงขอกลาวหา (ซงตองใชเวลาหลายวนกวาจะแจงได)

๒. หากประธานกรรมการแจงค าสงใหผถกกลาวหาทราบแลว แตผถกกลาวหาไมยอมลงชอในค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน หรอไมสามารถพบตวผถกกลาวหาไดจะท าอยางไร ตอบ การแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตองใหผถกกลาวหาลงลายมอชอและวนทรบทราบไวเปนหลกฐานโดยใหมอบส าเนาค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพรอมใบแจงสทธการคดคานกรรมการสอบสวนใหผถกกลาวหาดวย ส าหรบกรณการแจงค าสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนตามค าถามนน สามารถด าเนนการตามขอ ๒๐ ได ดงน - กรณพบตวผถกกลาวหาแตผถกกลาวหาไมยอมลงลายมอชอ ใหคณะกรรมการสอบสวนท าบนทกลงวนท สถานทแจง และลงลายมอชอของคณะกรรมการสอบสวนผแจง และพยานทอยในสถานทแจงไวเปนหลกฐาน ในกรณเชนนใหถอวาผถกกลาวหาไดรบแจงแลวในวนนน - กรณไมพบตวหรอมเหตจ าเปนอน (เชนอยตางท) ใหคณะกรรมการสอบสวนมหนงสอสงทางไปรษณยลงทะเบยนตอบรบไปใหผถกกลาวหา ณ ทอยซงปรากฏตามหลกฐานทางราชการ ในกรณเชนนใหถอวาผถกกลาวหาไดรบแจงเมอครบก าหนด ๗ วนนบแตวนทสงส าหรบในประเทศ การประชมครงแรก

๑. กรณเปนการด าเนนการทางวนยอยางไมรายแรงจะตองประชมกรรมการภายใน ๗ วน หรอไม ตอบ การด าเนนการทางวนยอยางไมรายแรงนน ไดก าหนดไวในขอ ๑๓ โดยมไดก าหนดใหมการประชมภายใน ๗ วน เชนกรณวนยอยางรายแรง แตทงนเพอใหเปนแนวทางปฏบตเดยวกนและ เพอความรวดเรวในการด าเนนการทางวนย จงเหนควรใหน าการสอบสวนทางวนยอยางรายแรงมาเปนแบบแผนในการด าเนนการทางวนยอยางไมรายแรงดวย เพอใหการด าเนนการทางวนยมแบบแผนและเสรจสนใหทนภายในก าหนดระยะเวลา

๖๐

๒. การประชมครงแรกตองท าอยางไรบาง ตอบ ขอ ๒๗ ก าหนดใหคณะกรรมการสอบสวนก าหนดประเดน วางแนวทางการสอบสวน และการรวบรวมพยานหลกฐาน ซงสามารถแบงเปนประเดนไดดงน - การวางแนวทางการสอบสวนนน ใหกรรมการพจารณาตามค าสงแตงตงทไดรบเกยวกบเรองใด ควรมประเดนในการสอบสวนกประเดน อะไรบาง - การก าหนดประเดนการสอบสวนนน ใหกรรมการพจารณาวาควรสอบสวนประเดนใดกอนหลง จะสอบสวนทไหน อยางไร เวลาใด - การรวบรวมพยานหลกฐานนน ใหกรรมการพจารณาวาตามประเดนสอบสวนทไดก าหนดไว มพยานบคคล และพยานเอกสารใดบาง จะตองสอบสวนพยานใดกอนหลง และจะตองใชระยะเวลาในการสอบสวนพยานแตละปากเทาไร (เพอก าหนดใหการรวบรวมพยานหลกฐานสอดคลองและทนกบเวลาในการสอบสวน)

๓. การประชมครงแรกนนตองมองคประชมครบหรอไม ตอบ กฎ ก.พ. วา ดวยการด าเนนการทางวนยมไดก าหนดเกยวกบองคประชมในการประชมไว แตทงนกควรมองคประชมใหครบถวน การคดคานกรรมการสอบสวน/การเปลยนแปลงคณะกรรมการสอบสวน

๑. เมอมผถกกลาวหาคดคานคณะกรรมการสอบสวนจะตองท าอยางไร ตอบ กรณทมการคดคานคณะกรรมการสอบสวนโดยปกตแลว ผทประสงคจะคดคานคณะกรรมการสอบสวนจะตองยนค าคดคานตอผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน แตในบางกรณผคดคานอาจสงค าคดคานมาใหประธานกรรมการสอบสวน ซงในกรณนใหประธานกรรมการสอบสวนสงตอ ใหผสงแตงตงโดยเรว โดยในสวนของการพจารณาวาค าคดคานฟงไดหรอไมเปนเรองของผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน แตส าหรบกรรมการสอบสวนผถกคดคานจะตองหยดการพจารณาทนทตงแตวนทไดรบแจง (ขอ ๒๓)

๒. หากกรรมการสอบสวนเหนวาตนเองอาจเปนผทอาจถกคดคานหรอเปนทอาจขดตอ หลกความเปนกลางตามมาตรา ๑๓ หรอมาตรา ๑๖ แหงวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ จะขอถอนตวไดไหมและจะตองท าอยางไร ตอบ กรณทกรรมการสอบสวนคนใดเหนวาตนเองอาจเปนผไมเหมาะสมทจะเปนกรรมการสอบสวน เชน เปนผมสวนไดเสย หรอเปนสามภรรยา ญาต หรอผมความสมพนธทสนทกบผถกกลาวหา จนกระทงอาจขดหลกความเปนกลางในการสอบสวนวนย กรรมการสอบสวนผนนกอาจท าหนงสอตอ ผสงแตงตงคณะกรรมการพรอมทงแจงเหตทตนไมอาจเปนคณะกรรมการสอบสวนเพอใหผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวนพจารณาได แตทงนเหตดงกลาวตองมสภาพอนรายแรงทอาจจะท าใหการสอบสวนเสยไปจรง การกลาวหาอางเกยวกบเรองความสมพนธในปกต เช น เปนเพอนรวมงาน เปนเพอนรวมการอบรม หรอเคยถกเถยงกนในเรองงาน อาจจะไมเขาเหตทจะขอถอนตวได

๖๑

๓. กรณกรรมการสอบสวนคนใดไดรบค าสงยายเปนเหตท าใหตนเองตองขาดจากความเปนกรรมการสอบสวนหรอไม ตอบ กรณทกรรมการสอบสวนไดรบค าสงยายไมมบทบญญตใดก าหนดใหเปนเหตใหตองขาด จากความเปนกรรมการสอบสวนหรอตองหยดการสอบสวน เนองจากการด าเนนการทางวนยตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ ก าหนดใหแตงตงจากขาราชการพลเรอนสามญ ซงกเทยบไดกบขาราชการศาลยตธรรมและมเจตนาใหการสอบสวนแลวเสรจโดยเรว ดงนน ไมวาจะยายไปด ารงต าแหนงทใดกไมท าใหคณสมบตในการเปนคณะกรรมการสอบสวนตองสนไป เวนแตเปนกรณ ทตองยายไปด ารงต าแหนงในหนวยงานทไกลกวาทเดมมาก ซงอาจท าใหการสอบสวนไมสะดวกและระยะเวลาในการด าเนนการลาชาออกไป ในกรณเชนนคณะกรรมการสอบสวนอาจมค าขอใหผสงแตงตงมค าสงเปลยนตวกรรมการสอบสวนกได การรวบรวมพยานหลกฐาน

๑. กรณการด าเนนการทางวนยซงกลาวหาวาขาราชการศาลยตธรรมกระท าผดวนย ในเรองท เกยวพนกบคดอาญา คณะกรรมการสอบสวนสามารถน า ผลค าพพากษา หรอเอกสารพยานหลกฐานในส านวนคดอาญามาใชเพยงอยางเดยวโดยไมสอบสวนพยานบคคลอนไดหรอไม ตอบ กรณการด าเนนการทางวนยซงเกยวพนกบคดอาญา เชน ขาราชการมพฤตกรรมฉอโกงผอนจนถกฟองคดอาญา กรณเชนนกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ ขอ ๓๙ ก าหนดให กรณทจะน าผลในคดอาญามาใชเปนพยานหลกฐานโดยไมรวบรวมพยานหลกฐานอนไดนน มเพยงกรณทค าพพากษาในคดอาญานนถงทสดแลว ดงนน หากคดอาญาในเรองทคณะกรรมการสอบสวนท าการสอบสวนนนถงทสดแลว คณะกรรมการกสามารถน ามาใชในการพจารณาแจงขอกลาวหา หรอพจารณาการกระท าผดได แตถาหากคดอาญาดงกลาวยงไมถงทสดผลค าพพากษากสามารถน ามาใชไดเพยงเปนหนงในพยานหลกฐานทใชประกอบการสอบสวน โดยคณะกรรมการสอบสวนยงคงตองสอบสวนใหไดพยานหลกฐานทแสดงถงการกระท าผดของผถกกลาวหาตอไป สวนกรณพยานหลกฐานอนๆ ไมวาจะเปนพยานเอกสาร ค าเบกความ หรอส าเนาเอกสารตางๆ ในคดอาญาคณะกรรมการสอบสวนสามารถขอมาประกอบการพจารณาได โดยตองบนทกการไดมาของพยานเอกสารดงกลาวใหถกตองครบถวนดวย ทงน เนองจากการสอบสวนทางวนยนนมกฎหมายก าหนดหลกเกณฑและวธการไวเฉพาะแลว

๒. ในกรณทคณะกรรมการสอบสวนตองการถอยค าของพยานบคคลทอยตางทองถน คณะกรรมการสอบสวนสามารถด าเนนการสอบถามถอยค าพยานทางโทรศพทแลวบนทกไว เปนหลกฐานโดยมเพยงลายมอชอของคณะกรรมการสอบสวนไดหรอไม ตอบ การโทรศพทสอบถามถอยค าพยานแลวคณะกรรมการสอบสวนบนทกไวนน ไมมกฎหมายหรอระเบยบทเกยวของกบการด าเนนการทางวนยสามารถใหกระท าได ดงนน หากคณะกรรมการสอบสวนน าพยานหลกฐานดงกลาวมาใชในการพจารณา อาจจะถกโตแยงวาเปนพยานหลกฐานทไดมาโดยไมชอบดวยกฎหมายได (โปรดศกษาในสวนการสอบสวนพยานบคคลทอยตางถนในขอ ๒.๒.๑)

๖๒

๓. หากพยานประสงคจะไดใหถอยค าถามบนทกในชนขอเทจจรงโดยใชบนทกเดมไดหรอไม ตอบ สามารถท าไดแตตองมการเรยกพยานมาสอบสวนและบนทกในแบบ ดว. ๓ โดยระบถอยค าท านองวา “ขาพเจาขอใหถอยค าตามบนทกถอยค าในชนขอเทจจรงฉบบวนท...” พรอมใหพยานลงชอในแบบ ดว. ๓ ไวดวย (เปนการน าพยานชนสบสวนขอเทจจรงเขาใชในชนสอบสวนวนย) ๔. กรรมการไมครบสามารถท าการสอบสวนพยานไดหรอไม ตอบ ขอ ๓๐ วรรคสอง ก าหนดให กรรมการสอบสวนตองไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการสอบสวนทงหมดจงจะท าการสอบสวนได ดงนน การสอบสวนพยานจงไมจ าจะตองมกรรมการสอบสวนครบทงคณะแตอยางใด

๕. หากมกรณทพยานมาจากตางจงหวด และพยานเปนบคคลทตองใหถอยค าในเรองสอบสวนวนย ๒ เรอง คณะกรรมการทงสองเรอง จะด าเนนการสอบสวนพยานไปพรอมกนไดหรอไม ตอบ ขอ ๓๒ ก าหนดให การสอบปากค าหามมใหบคคลอนอยในทสอบปากค า ดงนน แมจะเปนคณะกรรมการสอบสวนทไดรบการแตงตงเชนเดยวกน แตเปนคนละคณะ กถอวาเปนบคคลอน ดงนน หากมเหตการณเชนนจะถอวาการสอบสวนนนเสยไปไมสามารถน ามาใชได

๖. หากเรยกพยานแลวพยานไมมาจะท าเชนไร ตอบ หากเรยกพยานแลวพยานไมมาใหถอยค า คณะกรรมการสอบสวนไมสามารถออกหมายหรอค าสงบงคบได ดงนน กรรมการจงอาจจะไมสอบสวนพยานรายนนได ทงน ใหคณะกรรมการสอบสวนบนทกเหตนนไวในบนทกประจ าวนสอบสวนและรายงานการสอบสวนดวย ตามขอ ๓๕ (ตดพยาน)

๗. หากกรรมการเหนวาพยานหลกฐานใดไมเกยวของจะท าเชนไร ตอบ กรณคณะกรรมการสอบสวนเหนวา พยานบคคล พยานเอกสารหรอวตถใด จะท าใหการสอบสวนลาชาโดยไมจ าเปน หรอพยานนนมใชสาระส าคญ จะงดการสอบสวนกได แตตองบนทกเหตนนไวในบนทก และรายงานการสอบสวนดวย ทงน ตามขอ ๓๖

๘. หากพยานยายไปอยในสถานทไกล สามารถสงเรองใหศาลอนสอบแทนไดไหม (สงประเดน) ตอบ สามารถท าได แตประธานกรรมการจะตองรายงานผสงแตงตงคณะกรรมการสอบสวน เพอขอใหมอบหมายใหมการสอบสวนแทน โดยกรรมการจะสงเรองไปใหหนวยงานตางทองทเลยมได

การบนทกแบบ ดว. ๕

๑. การบนทกแบบ ดว. ๕ ในสวนของสรปพยานหลกฐานทสนบสนนขอกลาวหา สามารถเขยนเปนเนอเรอง โดยไมระบพยานหลกฐานแยกเปนรายบคคลหรอรายชนไดหรอไม ตอบ การสรปพยานหลกฐานตามกฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ มไดก าหนดรายละเอยดตามค าถามวาไดหรอไมอยางไร ซงการสรปพยานหลกฐานตามค าถามกสามารถท าได แตการเขยนสรปพยานหลกฐานในลกษณะทเปนเนอเรอง อาจท าใหคณะกรรมการเขยนพยานหลกฐาน ทใชไมครบถวน ซงการเขยนแยกเปนพยานบคคล พยานเอกสาร และพยานอนๆ ตามทกลาวไปในเรองการสรปพยานหลกฐาน (โปรดดขอ ๒.๓.๓) จะท าใหคณะกรรมการสอบสวนเองสามารถตรวจสอบวา ไดสรปพยานหลกฐานครบถวนแลวหรอไม ทงยงเปนการแจงขอกลาวหาทชดเจนและงายในการท าความเขาใจของผถกกลาวหา เพอเปนการปองกนการโตแยงจากผถกกลาวหาภายหลง

๖๓

๒. กรณมผถกกลาวหา ๒ คน คณะกรรมการสอบสวนควรจดท าแบบ ดว. ๕ ทใชในการแจง ขอกลาวหาแยกกนหรอไม ตอบ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ มไดก าหนดกรณทมผถกกลาวหามากกวา ๑ คน ไววาจะตองแยกแบบ ดว. ๕ หรอสามารถใชแบบ ดว. ๕ ฉบบเดยวกนได แตอยางไรกตามในการกระท าความผดแตละเรองแมจะเปนเรองในลกษณะเดยวกน หรอกระท าผดรวมกน แตผถกกลาวหาแตละคนอาจมพฤตกรรมในการกระท าผด หรอลกษณะในการกระท าทแตกตางกน อาจท าใหขอเทจจรงและพยานหลกฐานทใชแจงขอกลาวหาในแบบ ดว. ๕ แตกตางกนออกไป การใชแบบ ดว. ๕ ฉบบเดยวกน ในกรณทมผถกกลาวหามากกวา ๑ คน จงไมควรกระท า ทงน การกลาวหาวากระท าผดวนยนนเปนการกลาวหาตวขาราชการผนน ซงเจตนารมณของกฎหมายวาดวยการสอบสวนวนยมงใหผถกกลาวหาไดรบทราบขอเทจจรงทถกกลาวหาอยางครบถวน เพอจะไดมโอกาสชแจงขอเทจจรงในการกระท าผดตามทถกกลาวหาไดอยางเตมท ดงจะเหนไดจาก การสอบปากค าของผถกกลาวหาทก าหนดใหสอบปากค าไดคราวละ ๑ คน เพออสระในการใหถอยค าหรอแสดงพยานหลกฐานของตน ดงนน ไมวาจะเปนบนทกการแจงขอกลาวหาและสรปพยานหลกฐาน (แบบ ดว. ๕) หรอการเรยกผถกกลาวหาซงกระท าผดรวมกนมาชแจงจงควรกระท าโดยแยกออกจากกน

๓. ในแบบดว. ๕ จะตองน าถอยค าพยานและหลกฐานทสอบสวนไดมาใสทงหมดหรอไม ตอบ แบบดว. ๕ ใชส าหรบแจงขอกลาวหาและแจงพยานหลกฐานทใชสนบสนนในการกลาวหา ผถกกลาวหา ฉะนน ถอยค าบคคลและพยานหลกฐาน ควรเปนพยานหลกฐานทเกยวของและ เปนพยานหลกฐานคณะกรรมการสอบสวนน ามาประกอบในการกลาวหาตามขอกลาวหา แตหากใสพยานอนทไมเกยวของกไมท าใหเสยไปแตจะท าใหแบบ ดว. ๕ ยาว และมรายละเอยดทไมเกยวของเยอะเกนไป

๔. ในแบบดว. ๕ ควรจะตองระบชอพยานผใหถอยค าหรอไม ตอบ ชอของพยานจะระบหรอไมระบกไดตามทกรรมการเหนสมควรตามขอ ๔๐ แตทงนในการสรปพยานหลกฐานตองใหผถกกลาวหาอานแลวเขาใจเรองทตนถกกลาวหาครบถวนดวย การแจงขอกลาวหา

๑. หากผถกกลาวหาไมมาปฏบตหนาท หายสาบสญ หรอมเหตอนทไมอาจแจงใหมารบทราบขอกลาวหาไดจะตองปฏบตเชนไร ตอบ ใหคณะกรรมการสอบสวนมหนงสอถงผถกกลาวหาก าหนดวน เวลา สถานท ในการรบทราบขอกลาวหาทางไปรษณย โดยเวนระยะเวลาใหมารบทราบพอสมควร (เนองจากกฎหมายไมไดก าหนด) หากถงก าหนดเวลาผถกกลาวหาไมมาพบกใหสงแบบดว. ๕ จ านวนหนงฉบบทางไปรษณย โดยในหนงสอน าสงใหก าหนดวน เวลา สถานท และวธการทจะใหผถกกลาวหาชแจงขอกลาวหา ไปพรอมกบแบบดว. ๕ ทงน ใหถอวาผถกกลาวหาทราบเมอครบก าหนด ๑๕ วน นบแตวนสง (ขอ ๔๓)

๒. หากผถกกลาวหามาแตไมยอมลงลายมอชอรบทราบขอกลาวหาจะท าเชนไร ตอบ หากผถกกลาวหาไมยอมลงลายมอชอ ใหคณะกรรมการสอบสวนบนทกขอเทจจรงและพฤตการณดงกลาวไว ในกรณเชนนใหถอวาผถกกลาวหารบทราบขอกลาวหาแลว และใหมอบแบบดว. ๕ ใหผถกกลาวหาหนงฉบบ หากผถกกลาวหาไมรบใหสงทางไปรษณย ทงน ตามขอ ๔๑

๖๔

๓. หากผถกกลาวหาอยในเรอนจ าหรอถกคมขงคณะกรรมการตองเขาไปแจงขอกลาวหาหรอไม ตอบ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖ มไดมการยกเวนกรณผถกกลาวหาถกควบคมตวอยในเรอนจ าไว ดงนน การสอบสวนวนยกจ าตองด าเนนการตอไปตามทกฎหมายก าหนด กลาวคอ คณะกรรมการสอบสวนจะตองเดนทางเขาไปในเรอนจ าเพอท าการสอบสวน โดยมหนงสอ ขอความรวมมอไปยงเรอนจ าเพอขอเขาไปท าการแจงขอกลาวหาผถกกลาวหา และคณะกรรมการสอบสวนไมควรเบกผถกกลาวหาออกมาจากเรอนจ าเพราะกฎหมายมไดก าหนดกระท าไว ทงการเบกตวผตองขงออกมาจากเรอนจ ายงมความเสยงอนๆ อกดวย การใหโอกาสผถกกลาวหาชแจง

๑. ผถกกลาวหาขอขยายระยะเวลาในการชแจงจะขยายระยะเวลาไดหรอไม ตอบ การก าหนดเวลาในการรบฟงค าชแจงกฎหมายไมไดก าหนดระยะเวลาไว ซงเปนดลยพนจของคณะกรรมการทก าหนดเวลาเอง ดงนน หากม เหตอนสมควรทกรรมการจะรบค าชแจง ภายหลงก าหนดกอาจท าได แตตองก าหนดวน เวลา สถานท และวธการเสยใหมอกครงหนง ตามขอ ๔๔ แตทงน คณะกรรมการสอบสวนควรพจารณาถงความเหมาะสมและระยะเวลาในการสอบสวน ตามกฎหมายก าหนดดวย ๒. หากผถกกลาวหาไมมาชแจงภายในก าหนดเวลาจะปฏบตเชนไร ตอบ หากผถกกลาวหาไมมาชแจงตามก าหนดเวลาใหถอวาผถกกลาวหาไมประสงคจะชแจง และใหด าเนนการตามขนตอนตอไป (ขอ ๔๗) ๓. ผถกกลาวหามสทธขอใหทนายความหรอทปรกษาของผถกกลาวหาเขามาในการสอบปากค าไดหรอไม ตอบ ทนายความหรอทปรกษาสามารถเขาไดตามทกรรมการเหนสมควร (แตกควรใหเขาเพราะ เปนสทธของผถกกลาวหาตามกฎหมายวธปฏบตราชการทางปกครอง) ตามขอ ๓๒ ทก าหนด แตทงน ใหเขารวมไดแตมใชใหทนายตอบค าถามในการสอบปากค าแทน การเบกจายคาใชจายตางๆ

๑. คณะกรรมการสอบสวนสามารถเบกจายคาเดนทางและทพกไดหรอไม ตอบ การสอบสวนวนยถอเปนการปฏบตราชการอยางหนง ดงนน หากจะตองมการเบกจาย คาเดนทางหรอคาทพกของคณะกรรมการสอบสวน สามารถเบกจายไดตามระเบยบวาดวยการเดนทางไปราชการ ๒. พยานหรอผถกกลาวหาสามารถเบกเงนคาเดนทางมารวมการสอบสวนไดหรอไม ตอบ ปจจบนยงไมมระเบยบหรอกฎหมายทเกยวของใหพยานสามารถเบกคาเดนทางได

---------------------------------------

บรรณานกรม

กฎหมาย พระราชบญญตวธปฏบตราชการทางปกครอง พ.ศ. ๒๕๓๙ พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ กฎ ก.พ. วาดวยการด าเนนการทางวนย พ.ศ. ๒๕๕๖

หนงสอ ส ำนกมำตรฐำนวนย. ส ำนกงำน ก.พ. (๒๕๕๓). คมอการด าเนนการทางวนย. กรงเทพฯ : ส ำนกงำนเลขำธกำร ส ำนกงำน ก.พ..

ค าพพากษา ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๒๐๗/๒๕๕๗ ค าพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๖๗๖/๒๕๕๕ ค ำพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๗๐๓/๒๕๕๕ ค ำพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๔๗๓/๒๕๕๕ ค ำพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๔๐/๒๕๕๖ ค ำพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๒๑๐/๒๕๕๒ ค ำพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๓๒๐/๒๕๕๗ ค ำพพากษาศาลปกครองสงสดท อ. ๑๔๒/๒๕๕๙

ภาคผนวก

ท นร 0205/ว. 234 ส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ท าเนยบรฐบาล กทม. 10300

24 ธนวาคม 2536

เรอง ขอปรบปรงมตคณะรฐมนตรเกยวกบการลงโทษขาราชการผกระท าผดวนยอยางรายแรง บางกรณ

เรยน (เวยน กระทรวง ทบวง กรม)

อางถง หนงสอส านกเลขาธการคณะรฐมนตร ดวน ท นว 125/2503 ลงวนท 5 ตลาคม2503

สงทสงมาดวย ส าเนาหนงสอส านกงาน ก.พ. ปกปด ท นร 0709.2/ป 1044 ลงวนท 29 พฤศจกายน 2536

ตามทไดยนยนมตคณะรฐมนตรเรอง การลงโทษขาราชการผกระท าผดทางวนยอยางรายแรงมาเพอทราบและถอปฏบต นน

บดน ส านกงาน ก.พ. ไดเสนอขอปรบปรงมตคณะรฐมนตรเมอวนท 4 ตลาคม2503 เกยวกบการลงโทษขาราชการผกระท าผดวนยอยางรายแรงบางกรณ มาเพอคณะรฐมนตรพจารณาความละเอยดปรากฏตามส าเนาหนงสอทไดสงมาพรอมน

คณะรฐมนตรไดลงมตเมอวนท 21 ธนวาคม 2536 อนมตตามทส านกงาน ก.พ. เสนอดงน

1. ใหปรบปรงมตคณะรฐมนตรเมอวนท 4 ตลาคม 2503 เกยวกบการลงโทษขาราชการผกระท าผดวนยอยางรายแรงบางกรณ ดงน

1.1 ปรบปรงถอยค าเพอใหเกดความชดเจนจากความวา �ละทงหนาทราชการไปเลยเกนกวา 15 วน โดยไมมเหตผลอนสมควร� เปน �ละทงหนาทราชการตดตอในคราวเดยวกน เปนเวลาเกนกวา 15 วน โดยไมมเหตผลอนสมควร และไมกลบมาปฏบตราชการอกเลย�

2

1.2 การลงโทษผกระท าผดวนยฐานทจรตตอหนาทราชการ หรอละทงหนาทราชการตามขอ 1.1 เปนความผดวนยอยางรายแรง ซงควรลงโทษเปนไลออกจากราชการ การน าเงนททจรตไปแลวมาคนหรอมเหตอนควรปรานอนใดไมเปนเหตลดหยอนโทษลงเปนปลดออกจากราชการ

2. ส าหรบการลงโทษผกระท าผดวนยอยางรายแรงใน 2 ฐานความผดดงกลาวตามมาตรา 67 วรรคสาม และมาตรา 75 วรรคสอง แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.2518 หรอตามกฎหมายระเบยบขาราชการพลเรอนทใชบงคบอยกอนหนานนพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.2535 มบทเฉพาะกาลมาตรา 138 ใหลงโทษตามกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอนทใชอยขณะกระท าผด กใหถอปฏบตตามมตคณะรฐมนตรเมอวนท 4 ตลาคม 2503 ตอไป

จงเรยนมาเพอโปรดทราบ และขอไดโปรดแจงใหสวนราชการในสงกดทราบและถอปฏบตตอไป

ขอแสดงความนบถอ

(ลงชอ) วษณ เครองาม (นายวษณ เครองาม) เลขาธการคณะรฐมนตร

กองประมวลและตดตามผลมตคณะรฐมนตรโทร. 2827193 โทรสาร 2824045

ท นร ๐๕๐๕/ว ๑๒๓ สานกเลขาธการคณะรฐมนตร ทาเนยบรฐบาล กทม. ๑๐๓๐๐

๙ พฤษภาคม ๒๕๔๖

เรอง การยกเลกมตคณะรฐมนตร เรอง การปราบปรามขาราชการเลนการพนนสลากกนรวบ และการปรบปรงมตคณะรฐมนตร เรอง แนวทางลงโทษขาราชการเลนการพนนและ เสพสรา

เรยน กระทรวง ทบวง กรม จงหวดทดลองแบบบรณาการเพอการพฒนาและจงหวดเทยบเคยงสงทสงมาดวย ๑. สาเนาหนงสอกรมเลขาธการคณะรฐมนตร ท น.ว.๒๐๘/๒๔๙๖ ลงวนท ๓ กนยายน ๒๔๙๖

๒. สาเนาหนงสอกรมสารบรรณคณะรฐมนตรฝายบรหาร ท น.ว.๒๘๐/๒๔๙๘ ลงวนท ๒๙ ธนวาคม ๒๔๙๘

เดมคณะรฐมนตรมมต (๒๘ สงหาคม ๒๔๙๖) เรอง แนวทางการลงโทษ ขาราชการเลนการพนนและเสพสรา และมต (๒๖ ธนวาคม ๒๔๙๘) เรอง การปราบปราม ขาราชการเลนการพนนสลากกนรวบ ความละเอยดปรากฏตามสงทสงมาดวยน

สานกเลขาธการคณะรฐมนตรไดขอใหสวนราชการและรฐวสาหกจตรวจสอบ มตคณะรฐมนตรทสมควรปรบปรงหรอยกเลก ซงกระทรวงอตสาหกรรม กระทรวงมหาดไทย และสานกงาน ก.พ. ไดเสนอใหยกเลกมตคณะรฐมนตรวนท ๒๖ ธนวาคม ๒๔๙๘ เรอง การปราบปรามขาราชการเลนการพนนและเสพสรา เนองจากมมตคณะรฐมนตรวนท ๒๘ สงหาคม ๒๔๙๖ เรอง แนวทางการลงโทษขาราชการเลนการพนนและเสพสรา ไดวางแนวทางการลงโทษขาราชการทเลนการพนนไวแลว และระดบโทษในมตคณะรฐมนตรดงกลาวกมความยดหยนเหมาะสมกบการทผบงคบบญชาจะใชดลยพนจในการสงลงโทษผกระทาผดตามประเภทและความรายแรงแหงกรณได จงไมมความจาเปนตองมการกาหนดแนวทางการลงโทษเกยวกบการเลนสลากกนรวบไวในมตคณะรฐมนตรวนท ๒๖ ธนวาคม ๒๔๙๘ ซอนอกชนหนง นอกจากน สานกงาน ก.พ.ไดเสนอปรบปรงขอความในมตคณะรฐมนตรวนท ๒๘ สงหาคม ๒๔๙๖ เกยวกบการวางโทษขาราชการเลนการพนนประเภททกฎหมายหามขาดเสยใหมจาก “ควรวางโทษถงใหออก ปลดออก หรอไลออกจากราชการ” เปน “ควรวางโทษถงปลดออกหรอไลออกจากราชการ” (เพอใหสอดคลองกบพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕)

๒ สานกเลขาธการคณะรฐมนตรพจารณาแลวเหนชอบดวยกบขอเสนอของ สวนราชการดงกลาว จงไดเสนอคณะรฐมนตรพจารณา ดงน

๑. ใหความเหนชอบใหยกเลกมตคณะรฐมนตรวนท ๒๖ ธนวาคม ๒๔๙๘ เรอง การปราบปรามขาราชการเลนการพนนสลากกนรวบ

๒. ใหความเหนชอบใหปรบปรงมตคณะรฐมนตรวนท ๒๘ สงหาคม ๒๔๙๖ เรองแนวทางลงโทษขาราชการเลนการพนนและเสพสรา ตามขอเสนอของสานกงาน ก.พ. จาก “๑. การพนนประเภททกฎหมายหามขาด ถาขาราชการผใดเลน ควรวางโทษถงใหออก ปลดออก หรอไลออกจากราชการ” เปน “๑. การพนนประเภททกฎหมายหามขาด ถาขาราชการ ผใดเลนควรวางโทษถงปลดออก หรอไลออกจากราชการ”

คณะรฐมนตรไดลงมตเมอวนท ๖ พฤษภาคม ๒๕๔๖ เหนชอบตามทสานกเลขาธการคณะรฐมนตรเสนอ และใหกระทรวง ทบวง กรม ถอปฏบตตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๒๘ สงหาคม ๒๔๙๖ เรอง แนวทางลงโทษขาราชการเลนการพนนและเสพสรา โดยเครงครดตอไป

จงเรยนยนยนมา / จงเรยนมาเพอโปรดทราบ และถอปฏบตตอไป

ขอแสดงความนบถอ

(นายบวรศกด อวรรณโณ) เลขาธการคณะรฐมนตร

สานกบรหารงานสารสนเทศ โทร. ๐ ๒๒๘๐ ๑๔๔๖ โทรสาร ๐ ๒๒๘๐ ๑๔๔๖

๑. เดมคณะรฐมนตรไดลงมต เมอวนท ๓ ธนวาคม ๒๔๙๕ ใหสวนราชการกวดขนวนย ขาราชการในเรองเลนการพนนโดยเครงครด พรอมกบมอบให ก.พ.พจารณา หาทาง วางระเบยบหรอขอบงคบใหขาราชการเลกเลนการพนน ตอมาเมอวนท ๒๘ สงหาคม ๒๔๙๖ คณะรฐมนตรไดลงมตเหนชอบกบขอเสนอของ ก.พ. และใหสวนราชการถอปฏบตตามแนวทางการลงโทษขาราชการกรณเลนการพนน ดงน

๑) การพนนประเภททกฎหมายหามขาด ถาขาราชการผใดเลน ควรวางโทษถงใหออก ปลดออก หรอไลออกจากราชการ

๒) การพนนประเภททกฎหมายบญญตวาจะเลนไดตอเมอไดรบอนญาตจากทางการ

(๑) เลนโดยไมไดรบอนญาตถาผเลนเปนเจาพนกงานซงมหนาทปราบปราม โดยตรง หรอเปนคร หรอเปนเจาหนาทเกยวกบการวฒนธรรม หรอเจาพนกงานอนใด ซงมขอหามกระทรวง ทบวง กรม วางไวเปนพเศษ ใหพจารณาลงโทษตามเกณฑในขอ ๑ . สวนกรณเลนโดยไดรบอนญาตแลว ถาผเลนเปนเจาพนกงานดงกลาวขางตน อาจพจารณา ลงโทษตามเกณฑในขอ ๑ . กได

(๒) เลนโดยไมไดรบอนญาตถาผเลนเปนขาราชการอนใหพจารณาลงโทษ ตามควรแกกรณ แตถาเลนโดยไดรบอนญาตแลวจะผดตอเมอปรากฏวาผนนหมกมนตอ การพนนเปนเหตใหเสอมเสยแกราชการและใหพจารณาลงโทษตามควรแกกรณ

๒. ตอมาการเลนการพนนสลากกนรวบ มผนยมเลนกนอยางแพรหลาย เปนการยากทจะ ทาการปราบปรามการพนนประเภทนไดหมดสน คณะรฐมนตรจงมมตเมอวนท ๒๖ ธนวาคม ๒๔๙๘ เหนชอบตามทกระทรวงมหาดไทยเสนอใหดาเนนการปราบปรามขาราชการทเลน การพนนสลากกนรวบโดยเครงครด และควรพจารณาลงโทษขาราชการทมสวนเกยวของกบการพนนประเภทนไมวาจะเปนเจามอผเดนขายหรอผเลนในสถานหนก อยางนอยใหออกจากราชการ

๓. ปจจบนมสวนราชการเสนอคณะรฐมนตรใหยกเลกมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๒๖ ธนวาคม ๒๔๙๘ ดงกลาว เนองจากมตคณะรฐมนตรเมอวนท ๒๘ สงหาคม ๒๔๙๖ ไดวางแนวทางการลงโทษขาราชการทเลนการพนนไวแลว ซงระดบโทษในมตคณะรฐมนตรดงกลาวกมความยดหยน เหมาะสมกบการทผบงคบบญชาจะใชดลยพนจสงลงโทษผกระทาความผดตามประเภทและความรายแรงแหงกรณได จงไมมความจาเปนตองกาหนดแนวทางการลงโทษ

เกยวกบการเลนสลากกนรวบไวในมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๒๖ ธนวาคม ๒๔๙๘ ซอนอกชนหนง

๔. ขณะเดยวกนสานกงาน ก.พ.ไดเสนอใหปรบปรงขอความในมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๒๘ สงหาคม ๒๔๙๖ เกยวกบการวางโทษขาราชการเลนการพนนประเภททกฎหมายหามขาด เสยใหมจาก “ควรวางโทษถงใหออก ปลดออกหรอไลออกจากราชการ” เปน “ควรวางโทษ ถงปลดออก หรอไลออกจากราชการ” เพอใหสอดคลองกบพระราชบญญตระเบยบขาราชการ พลเรอน พ.ศ. ๒๕๓๕ ทไดแกไขระดบโทษวนยรายแรงเหลอเพยงปลดออกและไลออกเทานน

๕. เมอวนท ๖ พฤษภาคม ๒๕๔๖ คณะรฐมนตรไดพจารณาแลวลงมต

1) เหนชอบใหยกเลกมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๒๖ ธนวาคม ๒๔๙๘

2) ปรบปรงมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๒๘ สงหาคม ๒๔๙๖ ตามทสานกงาน ก.พ. เสนอ และ

3) กาชบใหสวนราชการถอปฏบตตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๒๘ สงหาคม ๒๔๙๖ โดยเครงครดตอไป

" อสรภาพกบวนย ซงดเผนๆ เหมอนกบเปนสงตรงกนขามนน แทจรงเปนของคกน ทงจ าเปนจะตองใชควบคกนเพอใหควบคมกนอยเสมอ มฉะนนจะหวงผลทดอนพงประสงคไมได อยางทานทงหลายซงมความรความคด สตปญญาสามารถทจะสรางประโยชนตางๆ ไดพรอมมลอยน ถาขาดวนยกอาจปลอยตวปลอยใจใหเปนไปตามความสะดวก สบาย ท าใหสญเสยประโยชนทพงจะไดไปเปลาๆ เทากบไดเบยดเบยนท าลายตนเองและท าลายผอนใหเสยหายดวยอยางนาต าหนทสด เพราะฉะนน จงจ าเปนททกคนจะตองใชวนยบงคบ คอ บงคบใหท าความด ความเจรญใหแกตน และเผอแผความดความเจรญนนแกผอนพรอมกนไปดวย...”

พระบรมราโชวาทพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ในพธพระราชทานปรญญาบตรของมหาวทยาลยรามค าแหง

ณ อาคารใหม สวนอมพร วนองคารท ๒๐ ธนวาคม ๒๕๒๐