สามกก ๒๒

กวนอไปรบราชการกบโจโฉ

จงเตมชอตวละครใหสอดคลองกบ

ขอความตอไปน

......... ๑. ผหย งรดนฟามหาสมทร ......... ๒. ผไมยอมใหโลกทรยศ

......... ๓. ผถกแชงท งสบทศ ......... ๔. ผพนมมอใหแกทกคน

......... ๕. ผถมน าลายรดฟา ......... ๖. เทพเจาแหงความสตยซอ

......... ๗. อศวนหวสงห ......... ๘. สภาพบรษจากเสยงสาน

มาดเฉลยกน

......... ๑. ผหย งรดนฟามหาสมทร ขงเบง

......... ๒. ผไมยอมใหโลกทรยศ โจโฉ

......... ๓. ผถกแชงท งสบทศ ต งโตะ

......... ๔. ผพนมมอใหแกทกคน เลาป

......... ๕. ผถมน าลายรดฟา จวย

......... ๖. เทพเจาแหงความสตยซอ กวนอ

......... ๗. อศวนหวสงห ลโป

......... ๘. สภาพบรษจากเสยงสาน จลง

ลกษณะค ำประพนธ - ไดรบยกยองจากวรรณคดสโมสรในรชกาลท ๖

วาเปนยอดของความเรยงเรองนทาน

- เพอเปนต าราส าหรบศกษากลอบายทาง

การเมองและการท าสงคราม

จดประสงคในกำรแตง

กำรใชภำษำ สามกกเปนเรองทมส านวนเฉพาะตว ไดรบการยกยองวามส านวนโวหารดเยยม ทงในการเรยบเรยงถอยค าทสละสลวย และการใชโวหารอปมาอปไมย บรรยายโวหาร จนถอเปนแบบอยางการเขยนรอยแกวทด ถอยค าส านวนตางๆลวนเปนส านวนทตดใจ คนอานทกยคทกสมย

แหลงทมา สามกกฉบบจน คอ จดหมายเหตเรองสามกก ทเรยกกนวา “สามกกจ” ซงเปนประวตศาสตรจนตอนหนงทขาราชการชอ ตนซว ได

บนทกและเรยบเรยงขนในสมยราชวงศจน (ราวปลายพทธศตวรรตท ๙)

โดยแบงเนอหาเปน ๓ เรอง คอ

๑. จดหมายเหตกกวย โจโฉ

๒. จดหมายเหตกกจก เลาป

๓. จดหมายเหตกกงอ ซนกวน

• เกดในสมยกรงศรอยธยำตอนปลำย ในแผนดนสมเดจ พระเจำอยหวบรมโกศ

• เขำรบรำชกำรในรชกำลสมเดจพระเจำตำกสนมหำรำช เปนหลวงสรวชต

• ในสมยพรบำทสมเดจพระพทธยอดฟำจฬำโลกมหำรำช เปนพระยำพพฒโกษำ และเปนเจำพระยำพระคลงเสนำบดจตสดมภกรมทำ

• ถงแกอสญกรรมป พ.ศ. ๒๓๔๘ ในสมย ร. ๑

เจำพระยำพระคลง (หน)

๑. “ขาพเจาเหนวามาเทงไมแจงเนอความทงนกจะเขามา

จงจบฆาเสยกจะไดโดยงาย พดกบ

หมายถง ไมรเรองราวความเปนไป

ขอความทคมคาย เปนขอคดทด

เทยหยก โจโฉ

ขอความทคมคาย เปนขอคดทด

หมายถง ลกนกทขนยงขนไมสมบรณถาขนขนเตมตวเมอใดกแสดงวาโตแลวสามารถบนไดคลองแคลวและไปไดไกล

๒. เลาปนนเปนคนมสตปญญา ถาละไวชากจะมก าลงมากขน อปมาเหมอนลกนกอนขนปกยงไมขนพรอม แมเราจะนงไวใหอยในรงฉะน ถาขนขนพรอมแลวกจะเดนไปทางไกลได

เทยหยก พดกบ โจโฉ

ขอความทคมคาย เปนขอคดทด

หมายถง คดเหนตรงกน

๓. เหนทหารทงปวงยงไมพรอมเปนใจเดยวกน ครนนงไวทหารกจะ

เปนใจประนอมกนเขา ขอใหเรงยกกองทพไปตเมองซจวเสยกอน

โจโฉ พดกบ กยแก

ขอความทคมคาย เปนขอคดทด

หมายถง ตตนกอนไข กงวล ทกขรอนหรอหวาดกลวในเรองทยงไมเกดขน

๔. ทานเปนใหญอยหวเมองฝายเหนอ เหตใดทานมาคดยอทอจะตตว

ตายกอนไขนนไมควร

อวนเสยว พดกบ เตยนหอง

๕. นองเราแตกอนมาเหนวาไมมความคด มแตฝมอรบพงกลาหาญ

เลาป พดกบ เตยวหย

หมายถง เตยวหยเปนคนไมคอยใชความคดชอบใชแตก าลง

๖. ครงนขาพเจาจะขอกนน าสบถอยท าการดวยทานกวาจะส าเรจ

เลาป พดกบ อวนเสยว

หมายถง ดมน าสาบาน จะไมทรยศตอกน

๙.ตวเรากมไดรกชวต อนความตายอปมาเหมอนนอนหลบ กวนอ

หมำยถง ควำมตำยเหมอนกำรนอนหลบมได เจบปวดทรมำนแตประกำรใดจงไมมควำมหวำดกลวตอควำมตำย

เตยวเลยว พดกบ

หมายถง การฝาฟนอปสรรคทยากและล าบาก

๑๐. ถงมาตรวาทานจะไดความล าบากก อปมาเหมอนหนงลยเพลงอนลกแลขามมหาสมทรอนกวางใหญ เตยวเลยว พดกบ กวนอ

ขอสญญาทกวนอเสนอ ๓ ขอ

๑. ตองถอกวนอเปนขาพระเจาเหยนเต ไมใช ขาโจโฉ

๒. กวนอตองควบคมดแลพสะใภ โดยผใดจะเขามากล ากรายถง

ทอยไมได

๓. รขาวเลาปยงมชวตอยเมอใดกจะไปโดยไมฟงค าทด

ทานหามปราม ล าลาเลย

๑. กวนอเปนขาพระเจาเหยนเต กเหมอนเปนบาวโจโฉผเปนมหาอปราช

สาเหตแหงการยนยอมของโจโฉ

๒. อยาวาแตภรรยาเลาปเลยถงเปนภรรยาผนอย โจโฉมไดท าหยาบชา

และเพมเบยหวดของเลาปใหทวขนเพอใหแกพสะใภของกวนอดวย

๓. อนน าใจกวนอน น ถาโจโฉท านบ ารงใหถงขนาดเหมอน อเยยง ซงม

ความจงรกภกดตอคกเปกผชบเลยงใหเปนขนนางทปรกษา หลงจากฆา

ตงหางตาย (เตยวเลยวผกลาวแนะน าโจโฉ)

๑๑. คนทงปวงจะครหานนทาวาไดใหมแลวลมเกา กวนอ พดกบ โจโฉ

หมายถง เหนคณคาของใหมมากกวาของเกา

๑๒. “บดนพสะใภทงสองรองไหรกกนอยดวยเหตสงใดมไดแจง”

พดกบ

หญงรบใช กวนอ

หมายถง รองไหดวยความรกใครหวงใยกน

๑๓. “ธรรมดาเกดมาเปนผชายใหรจกทหนกทเบา ถาผใดมไดรจกทหนกทเบา คนทงปวงกจะลวงตเตยนวาผนนหาสตปญญาไม”

พดกบ

หมายถง ปรบตวเขากบสถานการณ

เตยวเลยว กวนอ

ขอคดทไดจำกเรอง

๑.การมความซอตรงและการรกษาสตยเปนคณสมบตของนกรบทจะน ามาซงเกยรตยศชอเสยง

๒.การใหความส าคญกบทหารหรอผรวมงาน ถอเปนคณสมบตทส าคญของแมทพและหวหนา

๓.การเสยสละของคนชนหวหนา ยอมเปนแนวทางใหผนอยไดเหนน าใจ มก าลงทจะเสยสละมากยงขน