วารสาร KKBS JOURNAL ปีที่ 1 ฉ. 2 · Vol. 1 No. 2 May - August 2017 2 employees’ knowledge and experience to build initial key success factors. These key

บทบรรณาธการ

วารสารบรหารธรกจและการบญช มหาวทยาลยขอนแกน (KKBS Journal) ฉบบนเปนฉบบท 2

ยงคงบทความทมเนอหาทเขมขน ทางดานบรหารธรกจและการบญช ซงไดรบการกลนกรองจากผทรง

คณวฒทมความเชยวชาญในสาขาวชาทเกยวของกบบทความ ทางบรรณาธการขอขอบพระคณผทรงคณวฒ

ทสละเวลาในการพจารณาคณภาพของบทความพรอมใหขอเสนอแนะส�าหรบผเขยน มา ณ โอกาส น

ในฉบบท 2 น ยงคงประกอบดวย บทความวจย บทความวชาการ และบทวจารณหนงสอ ดงน

1) การด�าเนนงานเพอสรางความสขและความผกพนของพนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ 2) การศกษาอทธพล

ของวฒนธรรมองคการทมตอความผกพนองคการของพนกงานระดบปฏบตการในเขตนคมอตสาหกรรม

แหงหนง จงหวดระยอง 3) คณลกษณะของบรษทจดทะเบยนทกระท�าผดตามพระราชบญญตหลกทรพย

และตลาดหลกทรพย พ.ศ. 2535 และผลกระทบตอราคาหลกทรพย 4) ต�าแหนงทางการตลาดของตราสนคา

น�าอดลมในการรบรของผบรโภค: การวจยเชงสบเสาะ 5) Organizational Learning Capability, Firm

Innovation, Knowledge Management Effectiveness, and Sustainable Competitiveness:

a Conceptual Model และบทวจารณหนงสอเรอง การบรหารกลมสนทรพยลงทน: ทฤษฎตลาดทน

(CISA LEVEL 1)

กองบรรณาธการหวงเปนอยางยงวาผ อานวารสารฉบบนจะไดรบความร ทเปนประโยชนจาก

บทความทไดน�าเสนอไวน ซงทางบรรณาธการวารสารมความมงมนทจะน�าเสนอบทความทมคณภาพและ

ประโยชนอยางตอเนองและในทายน ขอเชญชวนผอานและผสนใจสงบทความทมคณคารวมตพมพ ไดท

e-mail: [email protected]

บรรณาธการ

Vol. 1 No. 2 May - August 2017

สารบญ

บทความOrganizational Learning Capability, Firm Innovation, Knowledge................................................. 1

Management Effectiveness, and Sustainable Competitiveness: a Conceptual Model

Kornchai Phornlaphatrachakorn

การด�าเนนงานเพอสรางความสขและความผกพนของพนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ......................... 13

Approach of Happiness and Employee Engagement in Happy Workplace

Organization Model

วรยาภรณ แกวเกด พรรตน แสดงหาญ อภญญา องอาจ

Wiriyaporn Kaewkerd, Pornrat Sadangharn, Apinya Ingard

การศกษาอทธพลของวฒนธรรมองคการทมตอความผกพนองคการของพนกงาน..................................... 30

ระดบปฏบตการในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยอง

A Study of the Influences of Organizational Culture towards

Employee Engagement for Operational Staff in an Industrial Estate in Rayong Province

มลฤทย ธมนคง พมพปวณ วฒนาทรงยศ อภญญา องอาจ

Monreutai Tamankong, Pimprawee Wattanathongyot, Apinya Ingard

คณลกษณะของบรษทจดทะเบยนทกระท�าผดตามพระราชบญญตหลกทรพย........................................... 44

และตลาดหลกทรพย พ.ศ. 2535 และผลกระทบตอราคาหลกทรพย

The Characteristics of the Listed Companies Violated the Securities

and Exchange Act B.E. 2535 and Impact on Stock Prices

ภณฑลา พรมทอง ศลปชย ปวณพงษพฒน

Phantila Promthong, Sinchai Paveenpongpat

ต�าแหนงทางการตลาดของตราสนคาน�าอดลมในการรบรของผบรโภค: การวจยเชงสบเสาะ..................... 65

Market Positions of Carbonated Soft Drink Brands in Consumer’s Perception:

an Exploratory Research

ณฐมน บวพรมม กอพงษ พลโยราช สถร ทศนวฒน

Nathamon Buaprommee, Kawpong Polyorat, Sathira Tassanawat


Book Reviewการบรหารกลมสนทรพยลงทน: ทฤษฎตลาดทน (CISA LEVEL 1)............................................................ 75

พงษสทธ พนแสน

Pongsutti Phuensane

1


Organizational Learning Capability, Firm Innovation, Knowledge

Management Effectiveness, and Sustainable Competitiveness:

A Conceptual Model

Kornchai Phornlaphatrachakorn1*

Abstract

This study aims at presenting the relationships among organizational learning

capability, firm innovation, knowledge management effectiveness, and sustainable

competitiveness. Firstly, organizational learning capability is proposed to have a relationship

with firm innovation and sustainable competitiveness. Secondly, firm innovation is considered

to have a positive effect on sustainable competitiveness. Lastly, it is likely that knowledge

management effectiveness could become a moderator for the organizational learning

capability-firm innovation relationship, the organizational learning capability-sustainable

competitiveness relationship and the firm innovation-sustainable competitiveness

relationship. In summary, organizational learning capability plays a significant role in

determining both firm innovation and sustainable competitiveness through moderating

effects of knowledge management effectiveness. To verify the proposed research

relationships, future research should collect data from real businesses in order to investigate the

relationships. Contributions via theoretical and managerial aspects, limitations of the study

and conclusion are presented.

Keywords: Organizational Learning Capability, Firm Innovation, Knowledge Management

Effectiveness, Sustainable Competitiveness

Introduction

Nowadays, firms have dealt with highly rigorous competitive markets and environments.

They have implemented valuable business operations, practices and activities and effective

organizational strategies and techniques for excellently achieving their goals, objectives and

purposes. Firms also integrate, collaborate and coordinate their resources, assets, capabilities,

potentialities, and competencies for encouraging their efficient operations and for enhancing

1Mahasarakham Business School, Mahasarakham University*Corresponding Author e-mail: [email protected]


2

employees’ knowledge and experience to build initial key success factors. These key success

factors are important for determining, driving and explaining firms’ sustainable competitive

advantage, superior performance, survival, and sustainability. In this study, organizational

learning capability is considered as one source of firms’ key success factors in the rapidly

changing business situations and conditions. It is a major determinant of firms’ great

organizational outcome. It explicitly plays an important role in influencing and promoting

their profitability, growth and stability. Thus, organizational learning tends to have a positive

relationship with firm innovation and sustainable competitiveness. The relationships among

organizational learning capability, firm innovation and sustainable competitiveness are

discussed later.

Interestingly, organizational learning capability is a main driver of firms’ innovation

and sustainable competitiveness. It is defined as the ability of firms to promote the

acquisition, creation and transferring of knowledge as fundamental values that affect their

superior performance (Camps et al., 2016). It includes experimentation, risk taking, interaction

with the external environments, dialogue, and participative decision making. Within the

turbulent environments, firms utilize organizational learning capability to create business

innovativeness, develop sustainable competitive advantage and enhance firm performance.

Thus, organizational learning capability is positively related to firms’ innovation and

competitiveness. Also, organizational learning capability is the approach through which firms

change and modify their metal models, rules, processes, and knowledge to secure

competitive advantage and sustain and improve their performance (Alegre & Chiva, 2013).

It definitely helps stand a better change of sensing, acting, adapting, and surviving in the

competitive and dynamic environments (Guinot, Chiva & Mallen, 2016). Firms with great

organizational learning capability tend to gain sustainable competitive advantage. Better

organizational learning capability is likely to relate to more competitive advantage. Thus,

the relationships among organizational learning capability, firm innovation and sustainable

competitiveness are reasonably considered.

Likewise, organizational learning capability enables firms to implement appropriate

management practices, structures and procedures that facilitate and encourage the exchange

and integration of organizational knowledge in order to build new businesses and innovations

and create their competitiveness (Cai, Hughes & Yin, 2014). It consists of six dimensions,

namely (1) clarity of purpose and mission, (2) leadership commitment and empowerment,

(3) experimentation and rewards, (4) transfer of knowledge, (5) teamwork, and (6) group

problem-solving. Accordingly, this study attempts to explore the relationships among

3


organizational learning capability, firm innovation and sustainable competitiveness and

present the research propositions. In existing literature, knowledge management becomes

a basic requirement for organizational learning capability (Shang, 2009). Hence, it is possible

that effectiveness of knowledge management enhances the aforementioned relationships.

To verify and expand the proposed relationships, this study also identifies knowledge

management effectiveness as an important factor that affects the strengths of the

relationships among organizational learning capability, firm innovation and sustainable

competitiveness. Here, knowledge management effectiveness is proposed to become a

moderator of the research relationships. The objective of this study is to present the

relationships among organizational learning capability, firm innovation, knowledge

management effectiveness, and sustainable competitiveness. In this study, organizational

learning capability is an independent variable, firm innovation is a mediating variable,

knowledge management effectiveness is a moderating variable, and sustainable

competitiveness is a dependent variable. The key research question is how organizational

learning capability relates to sustainable competitiveness. Also, the specific research

questions are: (1) How organizational learning capability links to firm innovation, (2) How

firm innovation interacts with sustainable competitiveness, (3) How knowledge management

effectiveness moderates the organizational learning capability-firm innovation relationship,

(4) How knowledge management effectiveness moderates the organizational learning

capability-sustainable competitiveness relationship, and (5) How knowledge management

effectiveness moderates the firm innovation-sustainable competitiveness relationship.

The rests of this study are relevant literature review of organizational learning capability and

related issues, hypotheses development, limitations of the study, contributions for theory

and management, directions for future research, and conclusion of the study.

Relevant Literature Review of Organizational Learning Capability and Propositions

Development

According to the dynamic capability theory, a dynamic capability is a key source of

determining firms’ competitive advantage and performance which emphasizes creating,

adapting, combining, integrating, and reconfiguring skills, resources and abilities to renew

competencies to achieve congruence with changing environments (Teece, Pisano & Shuen,

1997). In this study, organizational learning capability is considered as firms’ dynamic

capability that helps promote both firm innovation and sustainable competitiveness because

it is valuable, rare, non-imitate, and non-substitute. The conceptual model of the


4

organizational learning capability-sustainable competitiveness relationship is presented in

Figure 1.

Figure 1 The conceptual model of the budgetary participation-firm performance relationships

Organizational Learning Capability

In uncertain competitive markets and environments, organizational learning

capability becomes a valuable strategic tool that can help firms achieve their goals,

survival and sustainability. Thus, it is a key in determining firms’ success in these business

situations. In this study, organizational learning capability is defined as an ability of firms to

develop and acquire the new knowledge-based resources and skills needed to offer new

products via innovative concepts (Hull & Covin, 2010). It creates their general proficiencies

to innovate their operations and products. It focuses on continuously acquiring new

knowledge and adjusting in order to successfully adapt to external and internal

environmental changes and to main sustainable existence and development (Chen, 2005).

Also, organizational learning capability refers to an ability of firms to implement the

appropriate management practices, structures and procedures that facilitate and encourage

knowledge-building with impact (Chiva & Alegre, 2009). It is a dynamic process of creating

and gathering knowledge to develop the resources and capacities which lead to better

performance in an organization. It supports firms’ business innovativeness by increasing

employees’ creativity and improving their knowledge explicitly (Akgun et al., 2014). Firms

with best organizational learning capability are likely to promote knowledge exchanges

5


among employees and partnerships with other organizations and enhance an open culture

in an organization. They can synthesize and apply current and acquired knowledge in order

to encourage competitive advantage and build superior performance.

Organizational learning capability explicitly promotes the acquisition, creation

and transfer of knowledge as fundamental values (Camps et al., 2016). It includes

experimentation (the degree of new ideas and suggestions along with the attendance and

sympathetic dealt), risk taking (stressful environment design and considering the risk of errors

and accept mistakes in an organization), interaction with the external environments (the

degree of interactions with outside of the organization), dialogue (the collective pursuit of

processes, assumptions and certainties with form daily experiences), and participative

decision making (the level of influence employees in the decision making process (Karimi &

Akbari, 2015). Similarly, organizational learning capability emphasizes knowledge acquisition,

information dissemination, information interpretation, and institutional memory through

managerial obligation, system vision, openness, and knowledge exchange and integration

(Jerz-Gomez, Cespedes-Lorente & Valle-Cabrera, 2005). Likewise, organizational learning

capability supports the exchange and integration of organizational knowledge via clarity of

purpose and mission, leadership commitment and empowerment, experimentation and

rewards, transfer of knowledge, teamwork, and group problem-solving in order to build new

businesses and innovations and create their competitiveness (Cai, Hughes & Yin, 2014). It

changes and modifies firms’ metal models, rules, processes, and knowledge to secure

competitive advantage and sustain and improve their performance (Alegre & Chiva, 2013).

Firms with greater change of sensing, acting, adapting, and surviving in the dynamic

environment can gain more sustainable competitive advantage (Guinot, Chiva & Mallen,

2016). Thus, they tend to achieve superior performance, long-term survival and stable

sustainability. To utilize firms’ organizational learning capability, firms can create and build

their innovations in both product and operation aspects and secure and encourage

sustainable competitiveness. Accordingly, firms with organizational learning capability seem

to enhance their innovation and achieve sustainable competitiveness in the highly complex

business markets and environments. Therefore,

Proposition 1a: Organizational learning capability is positively related to firm innovation.

Proposition 1b: Organizational learning capability is positively related to sustainable

competitiveness.


6

Firm Innovation

In this study, organizational learning capability is a key determinant of firms’ innovation.

Thus, firm innovation is a consequence of the proposed relationships. It also plays an

important role in enhancing firms’ sustainable competitive advantage and encouraging their

superior performance (Rangus & Slavec, 2017). It focuses on the search for, and the

discovery, experimentation, development, imitation, and adoption of new products,

new production processes and new organizational set-ups (Hsieh, Yeh & Chen, 2010). Firms

with great innovation are likely to provide and utilize operational innovation and create and

build product innovation. They tend to adapt new products, services and processes to

respond to customer requirements, expectations and market needs and wants. Better

innovation can support firms to gain more competitiveness and achieve greater performance.

Similarly, firm innovation refers to the integration of new and different information,

knowledge and resources to generate new technologies, new products and services, and

new markets (Cui & O’Connor, 2012). It helps firms well sustain competitive advantage by

responding to customer needs and market expectations. Accordingly, firm innovation

becomes a significant enabler to develop unique products, services and processes that help

firms build and secure sustainable competitiveness in the turbulent markets and

environments.

Firm innovation involves the generation, adoption, implementation, and incorporation

of new ideas, practices and artifacts within an organization and it includes technical and

administrative innovation, product and process innovation and radical and incremental

innovation. (Wan, Ong & Lee, 2005). It is critical to predict firms’ continuous success and

long-term survival and sustainability. Firstly, technical innovation is an approach by which

firms exploit opportunities to commercialize new products, services, processes, or business

models while administrative innovation utilizes the management and alteration of their

structural and managerial procedures for generating innovations in an organization (Chrisman

et al., 2015). Secondly, product innovation is the production of new products and services

to create new markets and customers and satisfy current markets and customers while

processes innovation is the improvement and introduction of new production process for

products and services (Jiao, Koo & Cui, 2015). Thirdly, radical innovation is the generations

of new products, services, processes, and business models through original and non-routine

ideas while incremental innovation creates products, services, processes, and business

models by using part of routine changes from present organizational activities, practices,

actions, and functions (Damanpour, 1991). Greater implementation of firms’ innovations can

7


support longer sustainable competitiveness. Thus, firm innovation is critical to help firms

sustain organizational competitiveness, build business performance and create corporate

success. It is likely to have a positive relationship with sustainable competitiveness.

Therefore,

Proposition 2: Firm innovation is positively related to sustainable competitiveness.

Sustainable Competitiveness

Here, sustain competitiveness is a significant outcome of both organizational learning

capability and firm innovation. It enables firms to achieve superior performance, continuous

survival and long-term sustainability. In this study, sustainable competitiveness is defined

as firms’ potentialities to produce the right products and services of the right quality at the

right price and time (Balkyte & Tvaronaviciene, 2010). It explicitly represents the effective

response of customer needs, wants, requirements, and expectations more efficiently,

effectively and excellently that commercial rivals. Firms with sustainable competitiveness

can secure organizational position, maintain customer values, improve financial strength,

and achieve business survival in the competitive markets and environments. Also,

sustainable competitiveness refers to firms’ operations, practices and actions which can

provide the need to meet product demand in the markets and gain profits continuously by

using more advanced capacity and production efficiency (Zhang & London, 2013). It

definitely obtains and utilizes resources and assets to participate in competition. Likewise,

sustainable competitiveness emphasizes comparative advantages of firms’ operations with

their commercial rivals (Ivanovic, Katic & Mikinac, 2010). Firms which achieve sustainable

competitiveness tend to knowledge-intense and service oriented products and services by

improving the quality of their products and services through constant innovation. Thus, the

organizational learning capability-sustainable competitiveness relationship and the firm

innovation-sustainable competitiveness relationship are positive. Accordingly, a great

innovation of firms is positively related to sustainable competitiveness while the sustainable

competitiveness is a key driver of incremental performance, success, survival, and

sustainability in long-term aspects.

Knowledge Management Capability

The relationships among organizational learning capability, firm innovation and

sustainable competitiveness are reasonably discussed and proposed. To expand and increase

the benefits and contributions of the research relationships, knowledge management


8

effectiveness is considered as a moderator of these relationships. In existing literature,

knowledge management enhances an ability of firms to effectively utilize their important

resources and assets that have the potential to provide sustainability and competitive

advantage (Benbya & Belbaly, 2005). It focuses on professional and managerial activities that

create, acquire, gather, capture, organize, distribute, share, and disseminate their knowledge

as opposed to information for securing competitiveness, enhancing performance,

encouraging success, and gaining survival in the highly competitive markets and environments.

Thus, an effectiveness of knowledge management positively relates to firms’ success,

stability, survival, and sustainability. Here, knowledge management effectiveness refers to

the development, deployment and usage of a comprehensive system that enhances the

growth of an organization’s knowledge to support the achievement of strategic business

objectives (Cheng L. & Mohd. N., 2010). It consists of knowledge acquisition effectiveness,

knowledge sharing effectiveness and knowledge application effectiveness. Firms with

knowledge management effectiveness are likely to develop their norms and values of

knowledge acquisition, sharing and application that support innovation activities.

Then, knowledge management effectiveness is an important predictor of

organizational innovation and performance. Additionally, knowledge management

effectiveness explicitly improves communication, advanced collaboration, employee skills,

better decision making, and productivity in an organization (Bharadwaj, Chauhan & Raman,

2015). Accordingly, it can help moderate the aforementioned research relationships.

Greater knowledge management effectiveness is likely to enable stronger relationships

among organizational learning capability, firm innovation and sustainable competitiveness.

Hence, it is a moderator of the proposed relationships. Therefore,

Proposition 3a: Knowledge management effectiveness positively moderates the

organizational learning capability-firm innovation relationships.

Proposition 3b: Knowledge management effectiveness positively moderates the

organizational learning capability-sustainable competitiveness relationships.

Proposition 3b: Knowledge management effectiveness positively moderates the firm

innovation-sustainable competitiveness relationships.

Contributions and Directions for Future Research

Theoretical Contribution, Limitations and Directions for Future Research

This study applies the dynamic capability theory in determining and explaining the

relationships among organizational learning capability, firm innovation, knowledge

9


management effectiveness, and sustainable competitiveness. However, this study has a

limitation because it only presents the research propositions by conceptualizing the

relationships according to existing literature. Thus, future research may need to collect data

from real businesses in order to verify and expand the proposed relationships. Also, future

research may need to do more literatures for identifying antecedents of organizational

learning capability, search for its components and dimensions and find out other moderators

of its relationships. Likewise, future research may apply statistical techniques, including

regression analysis, structural equation model, path analysis, or partial least squared, to

investigate the research relationships. For proving the generalizability of the study, future

research may need to collect data from different population or multi-group of populations

for testing a comparative study.

Managerial Contribution

This study identifies the importance of organizational learning capability. It plays

a significant role in driving firms’ great outcomes, such as continuous competitive advantage,

superior performance, long-term growth, stability, survival, and sustainability in the rigorous

business markets and environments. Accordingly executives of firms need to pay attention

in establishing, building, developing, and improving learning capability in an organization via

investments of resources and assets. Likewise, they need to integrate, collaborate and

coordinate experience and knowledge from employees and the organization itself in order

to support success of organizational learning capability implementation. Lastly, best

understanding of predicted environment, situations and conditions can help firms succeed,

survive and sustain. Thus, organizational learning capability becomes a necessary factor that

encourages firm to achieve their goals, objectives, and purposes effectively and efficiently.

Conclusion

Organizational learning capability is a key determinant of firms’ competitiveness,

success, survival, and sustainability. It enhances firms to meet their business operations,

activities and practices. This study presents the effects of organizational learning capability

on sustainable competitiveness through the mediator of firm innovation and the moderator

of knowledge management effectiveness. The results propose that organizational learning

capability positively affects both firm innovation and sustainable competitiveness. Next, firm

innovation is proposed to positively relate to sustainable competitiveness. For the

moderating effects of the research relationships, knowledge management effectiveness is a

key to moderate the organizational learning capability-firm innovation relationship, the


10

organizational learning capability-sustainable competitiveness relationship and the firm

innovation-sustainable competitiveness relationship. While the research relationships are

proposed, future research may need to collect data from real businesses for investigating

the research propositions and different population or multi-group of populations for testing

a comparative study. To verify, prove and expand the current study, future research may

need to review more literature relating to antecedents, components and components of

organizational learning capability and search for other moderators of the study. To achieve

their goals, firms need to consider organizational learning capability as a key strategic tool

of their operations through investments of their resources and assets and participations of

employees’ knowledge, experience and competency.

References

Algun, A.E., Ince, H., Imamoglu, S.Z., Keskin, H. & Kocoglu, I. (2014). The Mediator Role of

Learning Capability and Business Innovativeness between Total Quality Management

and Financial Performance. International Journal of Production Research, 52(3),

888-901.

Alrgre, J. & Chiva, R. (2013). Linking Entrepreneurial Orientation and Firm Performance:

The Role of Organizational Learning Capability and Innovation Performance. Journal

of Small Business Management, 51(4), 491-507.

Balkyte, A. & Tvaronaviciene, M. (2010). Perception of Competitiveness in the Context of

Sustainable Development: Facets of “Sustainable Competitiveness”. Journal of

Business Economics and Management, 11(2), 341-365.

Benbya, H. & Aissa Belbaly, N. (2005). Mechanisms for Knowledge Management Systems

Effectiveness: An Exploratory Analysis. Knowledge and Process Management, 12(3),

203-216.

Cai, L., Hughes, M. & Yin, M. (2014). The Relationship between Resource Acquisition Methods

and Firm Performance in Chinese New Ventures: The Intermediate Effect of Learning

Capability. Journal of Small Business Management, 52(3), 365-389.

Camps, J., Oltra, V., Aldas-Manzano, J., Buenaventura-Vera, G. & Torres-Carballo, F. (2016).

Individual Performance in Turbulent Environments: The Role of Organizational

learning Capability and Employee Flexibility. Human Resource Management, 55(3),

363-383.

Chen, G. (2005). Management Practices and Tools for Enhancing Organizational Learning

Capability. SAM Advanced Management Journal, 70(1), 4-35.

11


Chen Ling, T. & Mohd. Nasurdin, A. (2010). The Influence of Knowledge Management

Effectiveness on Administration Innovation among Malaysian Manufacturing Firms.

Asian Academy of Management Journal, 15(1), 63-77.

Chiva, R. & Alegre, J. (2009). Organizational learning Capability and Job Satisfaction: An

Empirical Assessment in the Ceramic Tile Industry. British Journal of Management,

20(3), 323-340.

Chrisman, J., Chua, J.H., De Massis, A., Frattini, F. & Wright, M. (2015). The Ability and

Willingness Paradox in Family firm Innovation. Journal of Product Innovation

Management, 32(3), 310-318.

Cui, A.S. & O’Connor, G. (2012). Alliance Portfolio Resource Diversity and Firm Innovation.

Journal of Marketing, 76(4), 24-43.

Damanpour, F. (1991). Organizational Innovation: A Meta-analysis of Effects of Determinants

and Moderators. Academy of Management Journal, 5(34), 555-590.

Guinot, J., Chiva, R. & Mallen, F. (2016). Linking Altruism and Organizational Learning

Capability: A Study from Excellent Human Resources Management Organizations in

Spain. Journal of Business Ethics, 138(2), 349-364.

Hsieh, T., Yeh, R. & Chen, Y. (2010). Business Group Characteristics and Affiliated Firm

Innovation: The case of Taiwan. (2010). Industrial Marketing Management, 39(4),

560-570.

Hull, C.E. & Covin, J.G. (2010). Learning Capability, Technological Parity and Innovation Mode

Use. Journal of Product Innovation Management, 27(1), 97-114.

Ivanovic, S., Katic, A. & Mikinac, K. (2010). Cluster as a Model of Sustainable Competitiveness

of Small and Medium Entrepreneurship in the Tourist Market. UTMS Journal of

Economics, 1(2), 45-54.

Jiao, H., Koo, C.K. & Cui, Y. (2015). Legal Environment, Government Effectiveness and Firms’

Innovation in China: Examining the Moderating Influence of Government Ownership.

Technological Forecasting and Social Change, 96, 15-24.

Jerz-Gomez, P., Cespedes-Lorente, J. & Valle-Cabrera, R. (2005). Organizational Learning

Capability: A Proposal of Measurement. Journal of Business Research, 58(6), 715-725.

Karimi, F. & Ahbari, M. (2015). The Mediation Role of Organizational Intelligence in

Relationship between Organizational Learning Capability and Organizational Citizenship

Behavior. International Journal of Scientific Management and Development, 3(4),

261-268.


12

Rangus, K. & Slavec, A. (2017). The Interplay of Decentralization, Employee Involvement and

Absorptive Capacity of Firms’ Innovation and Business Performance. Technological

Forecasting and Social Change, 120, 195-203.

Shah Bharadwaj, S., Chauhan, S. & Raman, A. (2015). Impact of Knowledge Management

Capabilities on Knowledge Management Effectiveness in Indian Organizations.

The Journal for Decision Makers, 40(4), 421-434.

Shang, K. (2009). Integration and Organizational Learning Capabilities in Third-Party Logistics

Providers. The Service Industries Journal, 29(3), 331-343.

Wan, D., Ong, C.H. & Lee, F. (2005). Determinants of Firm Innovation in Singapore.

Technovation, 25(3), 261-268.

Zhang, P. & London, K. (2013). Towards an Internationalized Sustainable Industrial

Competitiveness Model. Competitiveness Review: An International Business

Journal, 23(2), 95-113.

13


การดาเนนงานเพอสรางความสขและความผกพนของพนกงาน

ในองคกรสขภาวะตนแบบ

Approach of Happiness and Employee Engagement in Happy

Workplace Organization Model

วรยาภรณ แกวเกด1* พรรตน แสดงหาญ

2 อภญญา องอาจ

3

Wiriyaporn Kaewkerd, Pornrat Sadangharn, Apinya Ingard

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ ศกษาแนวทางการด�าเนนงานองคกรสขภาวะ ศกษาแนวทางการ

สรางความสข ความสขในการท�างาน ความผกพนตอองคกรของพนกงาน และศกษาแนวทางการสราง

ความสขทมผลตอความผกพนตอองคกรของพนกงานทสงผานความสขในการท�างานจากองคกรสขภาวะ

ตนแบบ โดยการวจยครงนใชวธการวจยแบบผสม มลกษณะการวจยแบบเชงส�ารวจเปนล�าดบดวยกลยทธ

กรณศกษา ผลการวจยพบวา แนวทางการด�าเนนงานในองคกรสขภาวะตนแบบมการจดกจกรรมตามแนวทาง

การสรางความสข 8 ประการ ซงประกอบไปดวยการมสขภาพด การมน�าใจงาม การผอนคลาย การหา

ความร การมคณธรรม การใชเงนเปน การมครอบครวด และการมสงคมด โดยการจดกจกรรมนนตองมการ

ออกแบบใหสอดคลองกบคณภาพชวตของพนกงาน โดยภาพรวมพนกงานมความเหนดวยคอนขางมาก

เกยวกบแนวทางการสรางความสข ความสขในการท�างาน และความผกพนตอองคกร ส�าหรบแนวทางการ

สรางความสขของกจกรรมตามแนวทางความสข 8 ประการทองคกรจดใหกบพนกงานนนสงผลตอความสข

ในการท�างานของพนกงาน และความสขในการท�างานนนสงผลตอความผกพนตอองคกร นอกจากนยงสรป

ไดวาแนวทางการสรางความสขของกจกรรมตามแนวทางความสข 8 ประการทองคกรจดใหกบพนกงานนน

สงผลตอความผกพนตอองคกรของพนกงาน

คาสาคญ : ความสขการท�างาน ความผกพนตอองคกร องคกรสขภาวะตนแบบ

Abstract

This research aimed at identifying the operational approach for a happy workplace

organization and happiness creation, as well as happiness in work and employees engagement.

It also looked at the approaches for happiness creation which yielded an impact on the

employee engagement to the organization, of which the happiness in work could be

1หลกสตรการจดการมหาบณฑต คณะการจดการและการทองเทยว มหาวทยาลยบรพา2คณะการจดการและการทองเทยว มหาวทยาลยบรพา3คณะเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มหาวทยาลยศลปากร*Corresponding Author e-mail: [email protected]


14

transferred from the happy workplace organization model. Mix-method and exploratory

sequential were adopted for this research through an adoption of case study strategies.

The findings revealed that, in regard to the operational approach in a happy workplace

organization model, there were happy 8 menu of activity arrangements in accordance with

the happiness creation approach listed as follows: happy body, happy heart, happy relax,

happy brain, happy soul, happy money, happy family, and happy society. Regarding the

activity arrangement, there must be a design corresponding to the employees’ life quality.

Besides, as a whole, the employees agreed, rated at the ‘rather high’ level, with the

happiness creation approach, happiness in work, and their engagement to the organization.

For the happiness creation approach according to the happy 8 menu items of activity

arrangements arranged for the employees by the organization, it yielded the impact on the

employees’ happiness in work. Likewise, their happiness in work also yielded the impact on

their organization engagement. In conclusion, the mentioned happy 8 menu of the happiness

creation approach activities arranged for the employees by the organization gave an effect

on the employee engagement to their organization

Keywords : Happiness Work, Employee Engagement, Happy Workplace Organization Model

บทนา

ทรพยากรมนษยเปนปจจยส�าคญประการหนงทจะท�าใหองคกรสามารถขบเคลอนสความส�าเรจได

คณภาพของพนกงานในองคกรเปนตวชวดทส�าคญทสะทอนคณภาพขององคกร โดยสงส�าคญทท�าใหองคกร

ไดเปรยบในเชงการแขงขนคอ การท�าใหพนกงานมความส�าเรจและความสขควบคกนไป (Kaeodumkoeng,

K. et al., 2014a) การสรางเสรมคณภาพชวตและความสขของพนกงาน จงเปนเปาหมายส�าคญของทกองคกร

ทจะตองสงเสรมใหพนกงานมคณภาพและมสขภาวะทดทงรางกาย จตใจและจตวญญาณ (Chokthananukul,

B., Kittisuksatit, S., Chamchan, C., Tangchontip, K., & Holumyong, C., 2013) การสงเสรมใหพนกงาน

มความสขในการท�างานจะสงผลดตอองคกรอยางยง เชน ชวยเพมผลผลต ลดความสญเสย เพมคณภาพ

เพมยอดขาย มความคดสรางสรรค มความสมพนธทดกบเพอนรวมงาน สรางความพงพอใจตอลกคา

ชวยสรางความผกพนตอองคกร (Kaeodumkoeng, K. et al., 2014a ; Kaeodumkoeng, K. et al., 2014b)

ภายใตการด�าเนนงานของส�านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.). ซงมแผนงานสข

ภาวะองคกรภาคเอกชน (Happy workplace) โดยการน�าของผจดการแผนงานสขภาวะองคกรภาคเอกชน

นายแพทยชาญวทย วสนตธนารตน กอตงเมอเดอนกรกฎาคม พ.ศ. 2550 เพอกอใหเกดนโยบายเสรมสราง

คณภาพชวตคนท�างานในสถานประกอบการ (Kritsamai, A., 2009) แผนงานสขภาวะองคกรภาคเอกชนนน

ไดมการน�าแนวคดของโครงการพฒนาแหงสหประชาชาตทก�าหนดตวชวดความกาวหนาของมนษย เรยกวา

ความสข 8 ประการ (Wasanthanarat, C., 2008) ประกอบดวย

15


1. การมสขภาพด (Happy body) ความสขจากการมสขภาพด แขงแรงทงกายและใจ ซงเกยวของกบการรจกใชชวตเปน สอดคลองกบสภาพแวดลอมทเปนอย

2. การมน�าใจงาม (Happy heart) ความมน�าใจเออเฟอแบงปนกนและกน3. การผอนคลาย (Happy relax) ตองรจกการผอนคลาย ไมวาจะเปนการท�างานหรอการใชชวต

ตองน�าทางสายกลางมาใช ตองรจกการปลอยวาง4. การหาความร (Happy brain) ความสขจากการไดเรยนร พฒนาสมองตวเองจากแหลงตาง ๆ

น�าไปสความเปนมออาชพและความกาวหนาในการท�างาน5. การมคณธรรม (Happy soul) ความศรทธาศาสนาและศลธรรมในการด�าเนนชวต ความสขของ

คนท�างานเกดไดจากธรรมะ จรยธรรม ความซอสตย 6. การใชเงนเปน (Happy money) ใชเงนเปน มเงนรจกเกบ รจกใช เปนหนใหพอด มชวตทเหมาะสม7. การมครอบครวทด (Happy family) ครอบครวทเขมแขงยอมเปนครอบครวทอบอนและมนคง 8. การมสงคมด (Happy society) สงคมดจะเกดขนไดเมอมความรกความสามคค เออเฟอตอคน

ในชมชน คนท�างาน ทพกอาศยผลจากการมงพฒนาใหเกดสขในองคกรอยางตอเนอง ตามเปาหมายขององคกรสขภาวะจะสะทอน

ผลลพธทเกดขน 4 ดาน คอ ความผกพนของพนกงาน อตราการลาออกของพนกงาน ผลตภาพของแรงงานขององคกร และผลตภาพรวมขององคกร (Kaeodumkoeng, K. et al., 2014a) จากการศกษาพบวาความผกพนตอองคกรนนมหลายนยาม เชน Steers (1988, cited in Kaeodumkoeng, K. et al., 2014a) ไดใหความหมายไววา การแสดงออกถงความส�าพนธอนแนบแนนของพนกงานทมความรสกเกยวพนและยดถอองคกร ซงมลกษณะ 3 ประการทแสดงถงความผกพนตอองคกร คอ ยอมรบเปาหมายและคานยมขององคกร การมความเตมใจททมเทความพยายามเพอประโยชนขององคกร และการมความปรารถนาอยางแรงกลาทจะด�ารงไวซงความเปนสมาชกภาพขององคกร จากงานวจยของ Aon Hewitt Thailand พบวา องคกรทมคะแนนความผกพนสง จะมประสทธภาพในการผลตมากขนรอยละ 78 มก�าไรมากขนรอยละ 40 องคกรทมระดบความผกพนอยในเกณฑสงจะมอตรารายไดเตบโตมากกวาองคกรทวไปรอยละ 25 มอตราการเตบโตของผลก�าไรมากกวาองคกรทวไปรอยละ 58 และสามารถลดอตราการลาออกของพนกงานไดถงรอยละ 17 (Aon Hewitt Thailand, 2016) จากขอมลเหลานชใหเหนถงความส�าคญของความผกพนตอองคกรของพนกงาน

จากการประเมนผลการด�าเนนงานตามแผนหลก 3 ป พ.ศ. 2555-2557 ของสสส. พบวา ยงไมสามารถพฒนาเครอขายองคกรทมความหลากหลายเพอเปนตนแบบ ขาดนกสรางสขในองคกร ขาดการวจยและพฒนาองคความรและนวตกรรมการสรางเสรมสขภาวะในองคกรทเหมาะสมและสอดคลองกบบรบท (Thai Health Promotion Foundation, 2015) สอดคลองกบขอมลในเวทวจยองคกรสขภาวะ ภาคตะวนออก ไดน�าเสนองานวจยการสงเคราะหงานวจยเกยวกบความสขในการท�างานและองคกรสขภาวะ ทมวตถประสงคเพอศกษาจดจ�าแนกและจดหมวดหมรายงานการวจยทเกยวของกบความสขในการท�างานและองคกรสขภาวะในประเทศไทยระหวางป พ.ศ. 2546-2557 พบวามเอกสารทสมบรณเพยง 96 เรอง (Luekitinan, W., 2016) และผลการวจยพบวาสถานประกอบการในภาคตะวนออกสวนใหญยงไมมการด�าเนนการองคกรสขภาวะ (Sadangharn, P., Ingard, A., & Amornratnamnung, P., 2016)


16

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาแนวทางการด�าเนนงานองคกรสขภาวะจากองคกรสขภาวะตนแบบ

2. เพอศกษาแนวทางการสรางความสข ความสขในการท�างาน และความผกพนตอองคกรของ

พนกงาน จากองคกรสขภาวะตนแบบ

3. เพอศกษาแนวทางการสรางความสขทมผลตอความผกพนตอองคกรของพนกงานทสงผาน

ความสขในการท�างาน จากองคกรสขภาวะตนแบบ

กระบวนการในการวจย

การวจยครงนมงศกษาแนวทางการด�าเนนงานเพอสรางความสขและความผกพนตอองคกรของ

พนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ ใชวธการวจยแบบผสม (Mixed methods research) ประกอบดวยการ

วจยเชงคณภาพ (Qualitative research) และการวจยเชงปรมาณ (Quantitative research) มลกษณะการ

วจยแบบเชงส�ารวจเปนล�าดบ (Exploratory sequential) โดยเรมตนดวยวธการเชงคณภาพ (Qualitative

approach) แลวตามดวยวธการเชงปรมาณ (Quantitative approach) (Creswell & Clark, 2011)

ซงมกระบวนการวจยดงภาพท 1 ดงน

1. วธการเชงคณภาพ เรมจากการทบทวนเอกสาร (Document review) ทเกยวกบความสข

และความผกพนตอองคกรของพนกงาน และตามดวยการวจยแบบกรณศกษา (Case study) เพอศกษา

แนวทางการด�าเนนงานขององคกรสขภาวะจากองคกรสขภาวะตนแบบ โดยการสมภาษณขอมลเชงลก

แลวน�าผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพมาเปนขอค�าถามส�าหรบการวจยเชงปรมาณ

2. วธการเชงปรมาณ น�าผลการวจยทไดการวจยเชงคณภาพแบบกรณศกษามาวเคราะห เพอสราง

ขอค�าถามส�าหรบการวจยเชงปรมาณ จากนนจงท�าการเกบและวเคราะหขอมลเชงปรมาณเพอศกษาเกยวกบ

ระดบความคดเหนเรองแนวทางการสรางความสข ความสขในการท�างาน ความผกพนตอองคกร และแนวทาง

การสรางความสขทสงผลตอความผกพนตอองคกรของพนกงาน โดยการสงผานความสขในการท�างาน

จากองคกรสขภาวะตนแบบ

17


ภาพท 1 กระบวนการในการวจย

จากแนวคดความสข 8 ประการ (Wasanthanarat, C., 2008) ซงประกอบไปดวย การมสขภาพด

การมน�าใจงาม การผอนคลาย การหาความร การมคณธรรม การใชเงนเปน การมครอบครวด และการมสงคม

ด ไดมการน�าแนวความคดนไปการด�าเนนงานกจกรรมตาง ๆ เพอใหสอดคลองกบแนวคดความสข 8 ประการ

ผวจยจงใชวธการวจยเชงคณภาพเพอศกษาแนวทางการด�าเนนงานขององคกรสขภาวะจากองคกรสขภาวะ

ตนแบบ โดยการสมภาษณเชงลกแลวน�าผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพมาเปนขอค�าถามส�าหรบการวจย

เชงปรมาณ โดยมตวแปรคนกลาง คอความสขในการท�างาน ซงประกอบไปดวย การมสขภาพด การมน�าใจงาม

การผอนคลาย การหาความร การมคณธรรม การใชเงนเปน การมครอบครวด และการมสงคมด และตวแปร

ตามส�าหรบกรอบแนวคดในการวจยเชงปรมาณ คอ ความผกพนตอองคกร โดยการแสดงออกถงความสมพนธ

อนแนบแนนของพนกงานทมความรสกเกยวพนและยดถอองคกร ซงมลกษณะ 3 ประการทแสดงถง

ความผกพนตอองคกร คอ ยอมรบเปาหมายและคานยมขององคกร การมความเตมใจทจะทมเทความพยายาม

เพอประโยชนขององคกร และการมความปรารถนาอยางแรงกลาทจะด�ารงไวซงความเปนสมาชกขององคกร

(Steers, 1988 cited in Kaeodumkoeng, K. et al., 2014a) ดงภาพท 2

19

และแนวทางการสรางความสขทสงผลตอความผกพนตอองคกรของพนกงาน โดยการสงผานความสขในการทางานจากองคกรสขภาวะตนแบบ การวจยเชงคณภาพ การวจยเชงปรมาณ

ภาพท 1 กระบวนการในการวจย

จากแนวคดความสข 8 ประการ (Wasanthanarat, C., 2008) ซงประกอบไปดวย การมสขภาพด การมนาใจงาม การผอนคลาย การหาความร การมคณธรรม การใชเงนเปน การมครอบครวด และการมสงคมด ไดมการนาแนวความคดนไปการดาเนนงานกจกรรมตาง ๆ เพอใหสอดคลองกบแนวคดความสข 8 ประการ ผวจยจงใชวธการวจยเชงคณภาพเพอศกษาแนวทางการดาเนนงานขององคกรสขภาวะจากองคกรสขภาวะตนแบบ โดยการสมภาษณเชงลกแลวนาผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพมาเปนขอคาถามสาหรบการวจยเชงปรมาณ โดยมตวแปรคนกลาง คอความสขในการทางาน ซงประกอบไปดวย การมสขภาพด การมนาใจงาม การผอนคลาย การหาความร การมคณธรรม การใชเงนเปน การมครอบครวด และการมสงคมด และตวแปรตามสาหรบกรอบแนวคดในการวจยเชงปรมาณ คอ ความผกพนตอองคกร โดยการแสดงออกถงความสมพนธอนแนบแนนของพนกงานทมความรสกเกยวพนและยดถอองคกร ซงมลกษณะ 3 ประการทแสดงถงความผกพนตอองคกร คอ ยอมรบเปาหมายและคานยมขององคกร การมความเตมใจทจะทมเทความพยายามเพอประโยชนขององคกร และการมความปรารถนาอยางแรงกลาทจะดารงไวซงความเปนสมาชกขององคกร (Steers, 1988 cited in Kaeodumkoeng, K. et al., 2014a) ดงภาพท 2

กรณศกษา (Case study) โดยศกษาการดาเนนงาน

องคกรสขภาวะจากองคกรสขภาวะตนแบบ

การทบทวนเอกสาร (Document review)

สารวจความคดเหน โดยใชแบบสอบถาม (Questionnaire)

ศกษา วเคราะหขอมล ทไดจากการสมภาษณ

เพอสรางขอคาถามสาหรบการวจยเชงปรมาณ

เกบและวเคราะหขอมลเพอศกษาเกยวกบระดบความคดเหนของ

พนกงานเกยวกบแนวทางการสรางความสข ความสขในการทางาน

ความผกพนตอองคกร และแนวทางการสรางความสขทมผลตอความ

ผกพนตอองคกรของพนกงานโดยการสงผานความสขในการทางานจาก


18

ภาพท 2 กรอบแนวคดในการวจยเชงปรมาณ

วธดาเนนการวจย

การวจยครงนใชวธการวจยแบบผสม ลกษณะการวจยแบบเชงส�ารวจเปนล�าดบ โดยเรมตนดวย

วธการเชงคณภาพ แลวตามดวยวธการเชงปรมาณ (Creswell & Clark, 2011) โดยมยทธศาสตรการวจย

แบบกรณศกษา โดยการศกษาครงนผวจยใชกรณศกษาเดยว ซงสอดคลองกบธรรมชาตของการวจยแบบ

กรณศกษา คอ ตองการศกษาเฉพาะเจาะจงไปทองคกรสขภาวะตนแบบหนงองคกร เพอใหไดแนวทางการ

ด�าเนนงานองคกรสขภาวะทแทจรง น�าไปสขอมลส�าหรบกรอบแนวคดในการวจยเชงปรมาณ หลกการศกษา

ทเนนความสนใจทกรณเดยวเทานน ไมใชกลมตวอยางและไมใชประชากรทงหมดขององคกรสขภาวะตนแบบ

และมจดประสงคเพอการศกษาทมงรายละเอยด ตองการศกษาองคกรสขภาวะตนแบบหนงองคกรนนให

ลกซงและรทกอยางทเปนธรรมชาต และสงทเกยวของกบองคกรสขภาวะตนแบบอยางละเอยด (Pongboriboon,

Y., 2010) และการศกษาแบบกรณศกษานน เปนการวจยทท�าใหไดเรยนรจากของจรง ไดมองในแงของ

ความส�าเรจ วาท�าอยางไรจงประสบความส�าเรจ สามารถจะน�ามาเปนตวอยางในการด�าเนนงานขององคกร

อนได (Juangtrakul, J., 2010) วธด�าเนนการวจยนนไดด�าเนนการเปนขนตอนเพอใหไดขอมล

ตามวตถประสงคของการวจย ดงแสดงในตารางท 1

20

ตวแปรอสระ ตวแปรคนกลาง ตวแปรตาม

ภาพท 2 กรอบแนวคดในการวจยเชงปรมาณ

วธดาเนนการวจย การวจยครงนใชวธการวจยแบบผสม ลกษณะการวจยแบบเชงสารวจเปนลาดบ โดยเรมตนดวยวธการเชงคณภาพ แลวตามดวยวธการเชงปรมาณ (Creswell & Clark, 2011) โดยมยทธศาสตรการวจยแบบกรณศกษา โดยการศกษาครงนผวจยใชกรณศกษาเดยว ซงสอดคลองกบธรรมชาตของการวจยแบบกรณศกษา คอ ตองการศกษาเฉพาะเจาะจงไปทองคกรสขภาวะตนแบบหนงองคกร เพอใหไดแนวทางการดาเนนงานองคกรสขภาวะทแทจรง นาไปสขอมลสาหรบกรอบแนวคดในการวจยเชงปรมาณ หลกการศกษาทเนนความสนใจทกรณเดยวเทานน ไมใชกลมตวอยางและไมใชประชากรทงหมดขององคกรสขภาวะตนแบบ และมจดประสงคเพอการศกษาทมงรายละเอยด ตองการศกษาองคกรสขภาวะตนแบบหนงองคกรนนใหลกซงและรทกอยางทเปนธรรมชาต และสงทเกยวของกบองคกรสขภาวะตนแบบอยางละเอยด (Pongboriboon, Y., 2010) และการศกษาแบบกรณศกษานน เปนการวจยททาใหไดเรยนรจากของจรง ไดมองในแงของความสาเรจ วาทาอยางไรจงประสบความสาเรจ สามารถจะนามาเปนตวอยางในการดาเนนงานขององคกรอนได (Juangtrakul, J., 2010) วธดาเนนการวจยนนไดดาเนนการเปนขนตอนเพอใหไดขอมลตามวตถประสงคของการวจย ดงแสดงในตารางท 1

แนวทางการสรางความสข 1. การมสขภาพด (Happy body) 2. การมนาใจงาม (Happy heart) 3. การผอนคลาย (Happy relax) 4. การหาความร (Happy brain) 5. การมคณธรรม (Happy soul) 6. การใชเงนเปน (Happy money) 7. การมครอบครวด (Happy family) 8. การมสงคมด (Happy society) ทมา: Wasanthanarat, C. (2008)

ความผกพนตอองคการ 1. การยอมรบเปาหมายและคานยมขององคกร 2. การทมเทความพยายามเพอองคกร 3. ความตองการเปนสมาชกขององคกร ทมา: Steer (1988)

ความสขในการทางาน 1. การมสขภาพด (Happy body ) 2. การมนาใจงาม (Happy heart) 3. การผอนคลาย (Happy relax) 4. การหาความร (Happy brain) 5. การมคณธรรม (Happy soul) 6. การใชเงนเปน (Happy money) 7. การมครอบครวด (Happy family) 8. การมสงคมด (Happy society) ทมา: Wasanthanarat, C. (2008)

19


ตารางท 1 วธด�าเนนการวจย

21

ตารางท 1 วธดาเนนการวจย

รายการ การวจยเชงคณภาพ การวจยเชงปรมาณ กลมผใหขอมล

การเลอกกรณศกษานนเปนการเลอกแบบ จงใจ คอ บรษทผลตชนสวนรถยนตแหงหนง ซงเปนองคกรสขภาวะตนแบบดเดนของโครงการเสรมสรางองคกรสขภาวะจงหวดชลบร ระยอง จนทบร ตราด และนครนายก พ.ศ. 25542556 จากจานวนทงหมด 19 องคกร องคกรสขภาวะตนแบบทเปนกรณศกษามผลการดาเนนการ เชน อตราการลากจ ลาปวยของพนกงาน ลดลงจาก 1.92 เหลอ 1.72 (เปรยบเทยบ พ.ศ. 2556 กบ พ.ศ. 2555) อตราการลาออกของพนกงานลดลงจาก 2.59 เหลอ 0.93 (เปรยบเทยบ พ.ศ. 2556 กบ พ.ศ. 2555) สามารถลดตนทนของบรษทได 8,436,853 บาท จากการทากจกรรม ไคเซน และกจกรรมกลมคณภาพ เปนตน (จราพร ระโหฐาน, นพพร ทแกวศร, กฤษฎา ลดาสวรรค และฉตรลดดา เลศจตรการณ, 2557) โดยผใหขอมลในการวจยครงน คอ ฝายทรพยากรบคคลทรบผดชอบงานดานองคกรสขภาวะ ขององคกรสขภาวะ ผใหขอมลเปนผทมความเขาใจในเรอง การจดการองคกรสขภาวะเปนอยางด

ประชากร คอ พนกงานของสถานประกอบการทเปนกรณศกษาองคกร สขภาวะตนแบบทไดดาเนนการวจย เชงคณภาพไป มพนกงาน 2,245 คน การคานวณขนาดของตวอยางในการสารวจครงนจะใชแนวคดการกาหนดขนาดตวอยางของ Hair, Black, Babin and Anderson (2006 อางถงใน อภญญา องอาจ,2556) งานวจยทศกษาความสมพนธระหวางตวแปร ควรมขนาดตวอยาง 1020 เทาของจานวนตวแปร ทศกษา การวจยครงนมตวแปรตน 8 ตวแปร ตวแปรคนกลาง 8 ตวแปร และ ตวแปรตาม 3 ตวแปร รวมตวแปรทงหมดทศกษา 19 ตวแปร ผวจยใชจานวนตวอยาง 20 เทาของตวแปรของจานวนตวแปรทศกษา เพอความนาเชอถอของขอมล ดงนนกลมตวอยาง ทใชในการวจย คอ พนกงาน 380 คน โดยครอบคลมทกแผนก ผวจยจงทาการกาหนดสดสวนของกลมตวอยางในแตละแผนก โดยการเลอกกลมตวอยางแบบโควตา ซงเปนการเลอกกลมตวอยางโดยคานงถงสดสวนองคประกอบของประชากร

เครองมอ ทใชในการเกบรวบรวมขอมล

ใชแบบแนวทางการสมภาษณ และตวผวจย เกบรวบรวมขอมลดวยการสมภาษณเชงลก ซงใชแบบแนวทางการสมภาษณ ลกษณะเปนคาถามปลายเปด

แบบสอบถามเปนแบบตรวจสอบรายการ และเปนแบบปลายปดใหเลอกตอบ ตามมาตราสวนประมาณคา 4 ระดบ


20

ตารางท 1 วธด�าเนนการวจย (ตอ)

22

ตารางท 1 วธดาเนนการวจย (ตอ)

รายการ การวจยเชงคณภาพ การวจยเชงปรมาณ การสรางเครองมอในการวจย

ใช 10 ขนตอนการสรางแนวทางการสมภาษณของจาเนยร จวงตระกล (2553) 1. กาหนดคาถามการวจย 2. กาหนดวตถประสงคของการวจย 3. การทบทวนวรรณกรรม 4. การกาหนดขอมลทตองการ 5. การตงคาถามทจะใชในการสมภาษณ 6. การเลอกคาถามทเหมาะสม 7. การใหเหตผลในการเลอกคาถาม 8. การนาคาถามไปจดทาแบบฟอรม แนวทางสมภาษณ 9. การทดลองใช 10. ปรบปรง

1. ศกษา วเคราะหขอมล และแนวทางการดาเนนงานองคกรสขภาวะตนแบบขององคกรทเปนกรณศกษา ทไดจากการสมภาษณ เอกสาร และบนทกหลกฐาน ในการวจยเชงคณภาพ เพอนามาใชในการสรางขอคาถามสาหรบการวจยเชงปรมาณ 2. สรางกรอบแนวคด เพอเปนแนวทาง ในการวจยและการเกบรวบรวมขอมล พรอมทงการสรางแบบสอบถาม เพอใชเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล

การทดสอบคณภาพของเครองมอการวจย

นาแบบแนวทางการสมภาษณเสนอ ตอผเชยวชาญจานวน 3 ทาน และ ผวจยไดนาแบบแนวทางการสมภาษณทไดแกไขแลวไปทดลองสมภาษณ จานวน 3 ทาน

สงใหผเชยวชาญตรวจสอบความสอดคลองของแบบสอบถามกบนยามศพทและวตถประสงค จานวน 5 ทาน และผลจากผเชยวชาญมาวเคราะหหาคาดชนความสอดคลอง และนาแบบสอบถามฉบบทดลองใชไปทดสอบความเชอมนของเครองมอจานวน 30 คน นาขอมลจากการทดสอบความเชอมนมาวเคราะหหาคาความเชอมนโดยวธการหาสมประสทธ แอลฟาของครอนบาค โดยใชเกณฑยอมรบทคาเทากบหรอมากกวา 0.70 เพอแสดงวาแบบสอบถามนมความเชอมนเพยงพอ

21


ตารางท 1 วธด�าเนนการวจย (ตอ)

ผลการวจย

การวจยครงนใชวธการวจยแบบผสม มลกษณะการวจยแบบเชงส�ารวจเปนล�าดบ ดงนนจงแยกอธบาย

รายละเอยดตามล�าดบวธการวจย เรมจากผลการวจยเชงคณภาพกอน จากนนเปนผลการวจยเชงปรมาณ

แลวจงสรปดวยวธการวเคราะหขอมลรวมกน

ผลการวเคราะหขอมลในการวจยเชงคณภาพ

จากการสมภาษณฝายทรพยากรบคคลทรบผดชอบงานดานองคกรสขภาวะในองคกรสขภาวะตนแบบ

พบวา มการจดกจกรรมตามแนวทางการสรางความสข 8 ประการ ซงการจดกจกรรมนนตองมการออกแบบ

ใหสอดคลองกบคณภาพชวตของพนกงาน มการก�าหนดเปาหมายและการวดผลทชดเจน รวมทงน�าผลทได

มาวเคราะหทบทวนปรบปรงใหดขน มการสงเสรมใหเปนวฒนธรรมองคกร มการใหความรความเขาใจ

และการใหพนกงานมสวนรวม ฝายบรหารจะตองมความรและเขาในเรองขององคกรสขภาวะและใหการ

สนบสนนตาง ๆ ในดานนโยบาย งบประมาณ และเวลาในการด�าเนนงาน มการจดตงทมงานและนกสรางสข

องคกรทมความรความสามารถ

ส�าหรบรายละเอยดของกจกรรมความสข 8 ประการทองคกรไดมการด�าเนนการนนมรายละเอยด

ดงตารางท 2 ตอไปน

23

ตารางท 1 วธดาเนนการวจย (ตอ) รายการ การวจยเชงคณภาพ การวจยเชงปรมาณ

การเกบรวบรวมขอมลและการ วเคราะหขอมล

ขอมลในการวจยเชงคณภาพทไดจากการสมภาษณจะถกบนทก โดยใชเครองบนทกเสยง และถอดขอความ เพอเรยบเรยงขอมล และตรวจสอบความถกตอง อกครง เพอเปนการเพมความนาเชอถอใหกบขอมล จากนนนาขอมลทไดมาจดลาดบตามขอคาถามในแบบแนวทาง การสมภาษณ และเชอมโยงประเดน ตาง ๆ เขาดวยกน เพอใหเหนภาพรวมของสงทศกษา พรอมนาเสนอขอมลเปนขอความแบบบรรยาย และสดทายนาขอมลทไดจากการศกษาการวจยเชงคณภาพมาวเคราะห เพอสรางขอคาถามสาหรบการวจยเชงปรมาณ

สงแบบสอบถามใหกลมตวอยางตอบและเกบคน และใชโปรแกรมสาเรจรปทางสถตในการวเคราะหขอมล มขนตอนดงน 1. การวเคราะหขอมลปจจยสวนบคคล โดยใชสถตเชงพรรณนา 2. วเคราะหคาเฉลย และสวนเบยงแบนมาตรฐาน ของตวแปรสงเกตได 3. วเคราะหองคประกอบเชงยนยนของโมเดลการวดแตละโมเดล 4. วเคราะหโมเดลความสมพนธของ แนวทางการสรางความสขทสงผลตอความผกพนตอองคกรของพนกงาน ในองคกรสขภาวะตนแบบ

ผลการวจย การวจยครงนใชวธการวจยแบบผสม มลกษณะการวจยแบบเชงสารวจเปนลาดบ ดงนนจงแยกอธบายรายละเอยดตามลาดบวธการวจย เรมจากผลการวจยเชงคณภาพกอน จากนนเปนผลการวจยเชงปรมาณ แลวจงสรปดวยวธการวเคราะหขอมลรวมกน ผลการวเคราะหขอมลในการวจยเชงคณภาพ จากการสมภาษณฝายทรพยากรบคคลทรบผดชอบงานดานองคกรสขภาวะในองคกร สขภาวะตนแบบ พบวา มการจดกจกรรมตามแนวทางการสรางความสข 8 ประการ ซงการจดกจกรรมนนตองมการออกแบบใหสอดคลองกบคณภาพชวตของพนกงาน มการกาหนดเปาหมายและการวดผลทชดเจน รวมทงนาผลทไดมาวเคราะหทบทวนปรบปรงใหดขน มการสงเสรมใหเปนวฒนธรรมองคกร มการใหความรความเขาใจและการใหพนกงานมสวนรวม ฝายบรหารจะตองมความรและเขาในเรองขององคกรสขภาวะและใหการสนบสนนตาง ๆ ในดานนโยบาย งบประมาณ และเวลาในการดาเนนงาน มการจดตงทมงานและนกสรางสของคกรทมความรความสามารถ


22

ตารางท 2 สรปแนวทางการด�าเนนงานองคกรสขภาวะ จากองคกรสขภาวะตนแบบ

24

สาหรบรายละเอยดของกจกรรมความสข 8 ประการทองคกรไดมการดาเนนการนนมรายละเอยดดงตารางท 2 ตอไปน ตารางท 2 สรปแนวทางการดาเนนงานองคกรสขภาวะ จากองคกรสขภาวะตนแบบ

กจกรรมความสข 8 ประการ

กจกรรม

1. การมสขภาพด 1. การตรวจสขภาพประจาป การตรวจคดกรองมะเรงปากมดลก และการ ตรวจมะเรงเตานม การดแลสขภาพฟนและชองปาก เชน การขดหนปน 2. การสงเสรมออกกาลงกายตางๆ เชน การเตนแอโรบก การเลนฟตซอล 3. การดาเนนโครงการ ลด ละ เลก บหรและเหลา 4. การอบรมเกยวกบเรองโภชนาการ

2. การมนาใจงาม 1. การจดวนเกดใหกบพนกงาน 2. การจดกฬาส 3. การชวยเหลอเพอนรวมงานทไดรบความเดอดรอนตาง ๆ 4. การบรจาคโลหต 5. การจดกจกรรมวนวาเลนไทน

3. การผอนคลาย 1. การจดคอนเสรตตาง ๆ 2. การจดกจกรรมสบสานประเพณวนลอยกระทง 3. การจดกจกรรมสาดความสขสนกวนสงกรานต

4. การหาความร 1. การอบรมใหความรตางๆ เพอเพมทกษะในงาน 2. การอบรมใหความรตางๆ เพอพฒนาทกษะการใชชวต เชน การอบรมอาชพเสรมเพมรายได การทาบญชครวเรอน การขบข ปลอดภย 3. การจดใหมหองสมด และนตยสารตาง ๆ เพอศกษาคนควา

5. การมคณธรรม 1. การจดกจกรรมทางศาสนา เชน ทาบญ ตกบาตร ทอดผาปา ทอดกฐน 2. การเขาคายธรรมะฝกสมาธทวด 3. การสรางสขดวยสตในองคกร

6. การใชเงนเปน 1. การจดตลาดนดและจาหนายสนคาฝมอพนกงาน 2. การจดโครงการลดภาระหน มเงนออม 3. การทาสมดบญชครวเรอน

23


ตารางท 2 สรปแนวทางการด�าเนนงานองคกรสขภาวะ จากองคกรสขภาวะตนแบบ (ตอ)

ผลการวเคราะหขอมลในการวจยเชงปรมาณ

การวจยเชงปรมาณนนไดน�าขอมลทไดจากการศกษาการวจยเชงคณภาพมาวเคราะห เพอสรางขอ

ค�าถามส�าหรบการวจยเชงปรมาณ ซงผวจยน�าเสนอผลการวเคราะหขอมลเปนล�าดบดงน

1. ผลการวเคราะหแนวทางการสรางความสข ความสขในการท�างาน และความผกพนตอองคกร

ของพนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ พบวา ระดบความคดเหนเกยวกบแนวทางการสรางความสข ในภาพ

รวมอยในระดบคอนขางมาก ( = 3.14, SD = 0.53) ความสขในการท�างาน ในภาพรวมอยระดบคอนขาง

มาก ( = 3.20, SD = 0.42) และความผกพนตอองคกร ในภาพรวมอยในระดบคอนขางมาก ( = 3.23,

SD = 0.54) ดงแสดงในตารางท 3

25


กจกรรม

7. การมครอบครวด

1. การสงเสรมการเลยงลกดวยนมแม 2. การจดกจกรรมรกแม 3. การจดกจกรรมพอลกในดวงใจ

8. การมสงคมด 1. การจดกจกรรมปนรกใหนอง 2. การจดกจกรรมวนสงแวดลอม 3. การจดกจกรรมดานความปลอดภยเพอชมชน เชน การอบรม ดบเพลงใหกบนกเรยนโรงเรยนประถม เปนตน

ผลการวเคราะหขอมลในการวจยเชงปรมาณ การวจยเชงปรมาณนนไดนาขอมลทไดจากการศกษาการวจยเชงคณภาพมาวเคราะห เพอสรางขอคาถามสาหรบการวจยเชงปรมาณ ซงผวจยนาเสนอผลการวเคราะหขอมลเปนลาดบดงน 1. ผลการวเคราะหแนวทางการสรางความสข ความสขในการทางาน และความผกพนตอองคกร ของพนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ พบวา ระดบความคดเหนเกยวกบแนวทางการสรางความสข ในภาพรวมอยในระดบคอนขางมาก ( x = 3.14, SD = 0.53) ความสขในการทางาน ในภาพรวมอยระดบคอนขางมาก ( x = 3.20, SD = 0.42) และความผกพนตอองคกร ในภาพรวมอยในระดบคอนขางมาก ( x = 3.23, SD = 0.54) ดงแสดงในตารางท 3

ตารางท 3 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความคดเหนเกยวกบแนวทางการสรางความสข ความสขในการทางาน และความผกพนตอองคกร ของพนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ

รายการ ระดบความคดเหน (n = 342)

อนดบ x SD ความหมาย

กจกรรมดานการมสขภาพด 3.18 0.61 คอนขางมาก 4 กจกรรมดานการมนาใจงาม 2.92 0.66 คอนขางมาก 8 กจกรรมดานการผอนคลาย 3.08 0.74 คอนขางมาก 5 กจกรรมดานการหาความร 3.18 0.64 คอนขางมาก 3 กจกรรมดานการมคณธรรม 3.02 0.70 คอนขางมาก 7 กจกรรมดานการใชเงนเปน 3.07 0.67 คอนขางมาก 6 กจกรรมดานการมครอบครวด 3.45 0.62 มาก 1 กจกรรมดานการมสงคมด 3.25 0.66 คอนขางมาก 2

25


กจกรรม

7. การครอบครวด 1. การสงเสรมการเลยงลกดวยนมแม 2. การจดกจกรรมรกแม 3. การจดกจกรรมพอลกในดวงใจ






กจกรรมดานการมสขภาพด 3.18 0.61 คอนขางมาก 4 กจกรรมดานการมนาใจงาม 2.92 0.66 คอนขางมาก 8 กจกรรมดานการผอนคลาย 3.08 0.74 คอนขางมาก 5 กจกรรมดานการหาความร 3.18 0.64 คอนขางมาก 3 กจกรรมดานการมคณธรรม 3.02 0.70 คอนขางมาก 7

25


กจกรรม








25


กจกรรม









24

ตารางท 3 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความคดเหนเกยวกบแนวทางการสรางความสข

ความสขในการท�างาน และความผกพนตอองคกร ของพนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ


26





กจกรรมดานการมสขภาพด 3.18 0.61 คอนขางมาก 4 กจกรรมดานการมนาใจงาม 2.92 0.66 คอนขางมาก 8 กจกรรมดานการผอนคลาย 3.08 0.74 คอนขางมาก 5 กจกรรมดานการหาความร 3.18 0.64 คอนขางมาก 3 กจกรรมดานการมคณธรรม 3.02 0.70 คอนขางมาก 7 กจกรรมดานการใชเงนเปน 3.07 0.67 คอนขางมาก 6 กจกรรมดานการมครอบครวด 3.45 0.62 มาก 1 กจกรรมดานการมสงคมด 3.25 0.66 คอนขางมาก 2 แนวทางการสรางความสขในภาพรวม 3.14 0.53 คอนขางมาก ความสขดานการมสขภาพด 3.22 0.66 คอนขางมาก 3 ความสขดานการมนาใจงาม 3.15 0.61 คอนขางมาก 7 ความสขดานการผอนคลาย 3.02 0.59 คอนขางมาก 8 ความสขดานการหาความร 3.16 0.58 คอนขางมาก 6 ความสขดานการมคณธรรม 3.39 0.53 มาก 1 ความสขดานการใชเงนเปน 3.17 0.61 คอนขางมาก 5 ความสขดานการมครอบครวด 3.31 0.64 มาก 2 ความสขดานการมสงคมด 3.19 0.61 คอนขางมาก 4 ความสขในการทางานในภาพรวม 3.20 0.42 คอนขางมาก

27

ตารางท 3 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบความคดเหนเกยวกบแนวทางการสรางความสข ความสขในการทางาน และความผกพนตอองคกร ของพนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ (ตอ)



การยอมรบเปาหมายและคานยมขององคกร

3.16 0.58 คอนขางมาก 3

การทมเทความพยายามเพอองคกร 3.29 0.56 มาก 1 ความตองการเปนสมาชกขององคกร 3.24 0.59 คอนขางมาก 2 ความผกพนตอองคกรในภาพรวม 3.23 0.54 คอนขางมาก

2. ผลการวเคราะหแนวทางการสรางความสขทมผลตอความผกพนของพนกงาน โดยการสงผานความสขในการทางาน จากองคกรสขภาวะตนแบบ ผวจยวเคราะหโมเดลการวดแนวทางการสรางความสข (ACT) ความสขในการทางาน (HWP) และความผกพนตอองคกร (ENG) โดยใชเทคนคการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis : CFI) เพอแสดงถงความตรงเชงโครงสราง (Construct Validity) ผลการวเคราะห พบวา โมเดลการวดแนวทางการสรางความสข มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษในระดบด และตวแปรยอยทง 8 ตว มคานาหนกองคประกอบเชงบวกและมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทกตวแปร โมเดลการวดความสขในการทางาน มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษในระดบด และตวแปรยอยทง 8 ตว มคานาหนกองคประกอบเชงบวกและมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทกตวแปร และโมเดลการวดความผกพนตอองคกร มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษในระดบด และตวแปรยอยทง 3 ตวแปร มคานาหนกองคประกอบเชงบวกและมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ทกตวแปร จากผลการวเคราะหดงกลาว แสดงใหเหนวา โมเดลการวดแนวทางการสรางความสข โมเดลการวดความสขในการทางาน และโมเดลการวดความผกพนตอองคกรมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษในระดบด และตามทกาหนดสมมตฐานการวจยไววา แนวทางการสรางความสขมผลตอความผกพนตอองคกร โดยการสงผานความสขในการทางาน จากองคกรสขภาวะตนแบบ ดงนนผวจยจงทาการวเคราะหเพอทดสอบสมมตการวจยดงกลาว พบวา โมเดลมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษในระดบด (χ = 161.22, df = 134.00, CMIN/DF = 1.20, PValue = 0.05, GFI = 0.95, AGFI = 0.93, CFI = 0.99, NFI = 0.96, RMR = 0.01, RMSEA = 0.02) และเมอพจารณาผลการวเคราะหเชงเหตและผลพบวา แนวทางการสรางความสข มผลทางตรงเชงบวกตอความสขในการทางาน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 (β = 0.64) และมผลทางออมเชงบวกตอความผกพนตอองคกร อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 (β = 0.45) ในขณะทความสขในการทางาน มผลทางตรงเชงบวก

25


2. ผลการวเคราะหแนวทางการสรางความสขทมผลตอความผกพนของพนกงาน โดยการสงผาน

ความสขในการท�างาน จากองคกรสขภาวะตนแบบ ผวจยวเคราะหโมเดลการวดแนวทางการสรางความสข

(ACT) ความสขในการท�างาน (HWP) และความผกพนตอองคกร (ENG) โดยใชเทคนคการวเคราะห

องคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis : CFI) เพอแสดงถงความตรงเชงโครงสราง

(Construct Validity) ผลการวเคราะห พบวา โมเดลการวดแนวทางการสรางความสข มความสอดคลองกบ

ขอมลเชงประจกษในระดบด และตวแปรยอยทง 8 ตว มคาน�าหนกองคประกอบเชงบวกและมนยส�าคญทาง

สถตทระดบ 0.05 ทกตวแปร โมเดลการวดความสขในการท�างาน มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

ในระดบด และตวแปรยอยทง 8 ตว มคาน�าหนกองคประกอบเชงบวกและมนยส�าคญทางสถตทระดบ 0.05

ทกตวแปร และโมเดลการวดความผกพนตอองคกร มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษในระดบด

และตวแปรยอยทง 3 ตวแปร มคาน�าหนกองคประกอบเชงบวกและมนยส�าคญทางสถตทระดบ 0.05 ทกตวแปร

จากผลการวเคราะหดงกลาว แสดงใหเหนวา โมเดลการวดแนวทางการสรางความสข โมเดลการวดความสข

ในการท�างาน และโมเดลการวดความผกพนตอองคกรมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษในระดบด และ

ตามทก�าหนดสมมตฐานการวจยไววา แนวทางการสรางความสขมผลตอความผกพนตอองคกร โดยการ

สงผานความสขในการท�างาน จากองคกรสขภาวะตนแบบ ดงนนผวจยจงท�าการวเคราะหเพอทดสอบ

สมมตฐานการวจยดงกลาว พบวา โมเดลมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษในระดบด ( = 161.22,

df = 134.00, CMIN/DF = 1.20, P-Value = 0.05, GFI = 0.95, AGFI = 0.93, CFI = 0.99, NFI = 0.96,

RMR = 0.01, RMSEA = 0.02) และเมอพจารณาผลการวเคราะหเชงเหตและผลพบวา แนวทางการสรางความสข

มผลทางตรงเชงบวกตอความสขในการท�างาน อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ 0.05 (ß = 0.64) และมผล

ทางออมเชงบวกตอความผกพนตอองคกร อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ 0.05 (ß = 0.45) ในขณะทความ

สขในการท�างาน มผลทางตรงเชงบวกตอความผกพนตอองคกร อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ 0.05

(ß = 0.70) ผลการวเคราะหขอมลดงภาพท 3 และตารางท 4

ภาพท 3 โมเดลความสมพนธของแนวทางการสรางความสขทสงผลตอความผกพนตอองคกร

ของพนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ

27








28

ตอความผกพนตอองคกร อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 (β = 0.70) ผลการวเคราะหขอมลดงภาพท 3 และตารางท 4

ภาพท 3 โมเดลความสมพนธของแนวทางการสรางความสขทสงผลตอความผกพนตอองคกรของ

พนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ ตารางท 4 ผลการวเคราะหโมเดลความสมพนธของแนวทางการสรางความสขทสงผลตอความผกพน ตอองคกรของพนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ

สรปผลการวจย 1. แนวทางการดาเนนงานในองคกรสขภาวะตนแบบมการจดกจกรรมตามแนวทางการสรางความสข 8 ประการ ซงประกอบไปดวยการมสขภาพด การมนาใจงาม การผอนคลาย การหาความร การมคณธรรม การใชเงนเปน การมครอบครวด และการมสงคมด โดยการจดกจกรรมนนตองมการออกแบบใหสอดคลองกบคณภาพชวตของพนกงาน 2. โดยภาพรวมพนกงานมความเหนดวยคอนขางมากเกยวกบแนวทางการสรางความสข ความสขในการทางาน และความผกพนตอองคกร

ตวแปรผล ความสขในการทางาน (HWP) ความผกพนตอองคกร (ENG) ตวแปรสาเหต TE DE IE TE DE IE แนวทางการสรางความสข (ACT) 0.64 0.64 0.45 0.45 ความสขในการทางาน (HWP) 0.70 0.70 χ = 161.22, df = 134.00, CMIN/DF = 1.20, p = 0.05, GFI = 0.95, AGFI =0.93, CFI = 0.99, NFI = 0.96, RMR = 0.01, RMSEA = 0.02


26

ตารางท 4 ผลการวเคราะหโมเดลความสมพนธของแนวทางการสรางความสขทสงผลตอความผกพน

ตอองคกรของพนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ

สรปผลการวจย

1. แนวทางการด�าเนนงานในองคกรสขภาวะตนแบบมการจดกจกรรมตามแนวทางการสรางความสข

8 ประการ ซงประกอบไปดวยการมสขภาพด การมน�าใจงาม การผอนคลาย การหาความร การมคณธรรม

การใชเงนเปน การมครอบครวด และการมสงคมด โดยการจดกจกรรมนนตองมการออกแบบใหสอดคลอง

กบคณภาพชวตของพนกงาน

2. โดยภาพรวมพนกงานมความเหนดวยคอนขางมากเกยวกบแนวทางการสรางความสข ความสข

ในการท�างาน และความผกพนตอองคกร

3. แนวทางการสรางความสขของกจกรรมตามแนวทางความสข 8 ประการทองคกรจดใหกบพนกงาน

นนสงผลตอความสขในการท�างานของพนกงาน และความสขในการท�างานนนสงผลตอความผกพนตอองคกร

นอกจากนยงสรปไดวาแนวทางการสรางความสขของกจกรรมตามแนวทางความสข 8 ประการทองคกร

จดใหกบพนกงานนนสงผลตอความผกพนตอองคกรของพนกงาน

อภปรายผล

จากผลการวจยดงกลาว และผลจากการศกษาแนวคด ทฤษฎ เอกสารตางๆ และงานวจยทเกยวของ

สามารถอภปรายผลไดดงน

แนวทางการด�าเนนงานองคกรสขภาวะจากองคกรสขภาวะตนแบบ ผลการวจยพบวา การจดกจกรรม

ตามแนวทางการสรางความสข 8 ประการซงการจดกจกรรมนนตองมการออกแบบใหสอดคลองกบคณภาพ

ชวตของพนกงานสอดคลองกบ Kaeodumkoeng, K. et al. (2014a). ทกลาวไววาองคกรสขภาวะเปนองคกร

ทมการสงเสรมและพฒนาพนกงานในองคกรใหมคณภาพชวตทด สอดคลองกบ Thepjit, S. &

Thaweepaiboonwong, J. (2004) ทกลาวไววาองคกรทมกระบวนการพฒนาองคกรอยางมเปาหมาย

พรอมตอการเปลยนแปลงน�าพาองคกรไปสการเตบโตอยางยงยนดวยวธการปฏบตงานทพนกงานมความสข

ส�าหรบกจกรรมความสข 8 ประการ ซงผวจยไดรวบรวมและการวเคราะหขอมลจากการวจยคณภาพ

นนมความสอดคลองกบแนวความคดความสข 8 ประการของ Wasanthanarat, C. (2008) และกจกรรม

ความสข 8 ประการทมการด�าเนนการในองคกรสขภาวะตนแบบนนสอดคลองกบกจกรรมซงผวจยไดรวบรวม

28

ตอความผกพนตอองคกร อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 (β = 0.70) ผลการวเคราะหขอมลดงภาพท 3 และตารางท 4

ภาพท 3 โมเดลความสมพนธของแนวทางการสรางความสขทสงผลตอความผกพนตอองคกรของ

พนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ ตารางท 4 ผลการวเคราะหโมเดลความสมพนธของแนวทางการสรางความสขทสงผลตอความผกพน ตอองคกรของพนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ

สรปผลการวจย 1. แนวทางการดาเนนงานในองคกรสขภาวะตนแบบมการจดกจกรรมตามแนวทางการสรางความสข 8 ประการ ซงประกอบไปดวยการมสขภาพด การมนาใจงาม การผอนคลาย การหาความร การมคณธรรม การใชเงนเปน การมครอบครวด และการมสงคมด โดยการจดกจกรรมนนตองมการออกแบบใหสอดคลองกบคณภาพชวตของพนกงาน 2. โดยภาพรวมพนกงานมความเหนดวยคอนขางมากเกยวกบแนวทางการสรางความสข ความสขในการทางาน และความผกพนตอองคกร

ตวแปรผล ความสขในการทางาน (HWP) ความผกพนตอองคกร (ENG) ตวแปรสาเหต TE DE IE TE DE IE แนวทางการสรางความสข (ACT) 0.64 0.64 0.45 0.45 ความสขในการทางาน (HWP) 0.70 0.70 χ = 161.22, df = 134.00, CMIN/DF = 1.20, p = 0.05, GFI = 0.95, AGFI =0.93, CFI = 0.99, NFI = 0.96, RMR = 0.01, RMSEA = 0.02

27


และการวเคราะหขอมลจาก Rahothan, J., Tikaewsri, N., Ladasawan, K., & Lertjitkaroon, C. (2014)

ยกเวน กจกรรมการจดกฬาส ซงผลการวจยพบวา เปนกจกรรมดานน�าใจงาม แตผลจากการคนควา

เปนกจกรรมดานการมสขภาพด และกจกรรมดานการผอนคลาย

ผลการวเคราะหความสขในการท�างานในภาพรวมอยในระดบคอนขางมาก เมอพจารณาความสข

ในการท�างานเปนรายดาน พบวา ผตอบแบบสอบถามมความสขในการท�างานในระดบมากทสดดานการ

มคณธรรม และนอยทสดดานการผอนคลาย ซงสอดคลองกบผลส�ารวจความสขคนท�างานในประเทศไทย

ระหวางป พ.ศ. 2555-2556 หากพจารณารายมตพบวาคาคะแนนเฉลยดานคณธรรมหรอจตวญญาณด

มคาคะแนนมากทสดในทกชวงของผลการส�ารวจ ในขณะทคะแนนเฉลยดานผอนคลายดมคะแนนต�าทสด

ในทกชวงของผลการส�ารวจ (Chokthanaukul, B., et al., 2013)

ผลการวเคราะหโมเดลความสมพนธของแนวทางการสรางความสขทสงผลตอความผกพนตอองคกร

ของพนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ แสดงใหเหนวาแนวทางการสรางความสขของกจกรรมตามแนวทาง

ความสข 8 ประการทบรษทจดใหกบพนกงานนน สงผลตอความสขในการท�างานของพนกงาน และความสข

ในการท�างานสงผลตอความผกพนตอองคกร นอกจากนยงสรปไดวาแนวทางการสรางความสขของกจกรรม

ตามแนวทางความสข 8 ประการทบรษทจดใหกบพนกงานมผลตอความผกพนตอองคกร ซงสอดคลองกบ

องคการอนามยโลก (Burton, 2010) ทกลาวไววาองคกรสขภาวะชวยลดการลาออก การขาดงาน สรางความ

รกความผกพนตอองคกร สอดคลองกบงานวจยของ S. Laoteng & V. Jadesadalun (2014) ศกษา

เรองอทธพลของกจกรรมสรางสขในองคกร ตามแนวทางความสข 8 ประการ ทมตอความสขในการท�างาน

ประสทธภาพการท�างาน และความตงใจในการลาออกของพนกงาน ผลการวจยพบวา กจกรรมสรางสข

ในองคกรตามแนวทางความสข 8 ประการ มอทธพลทางบวกตอความสขในการท�างาน ความสขในการท�างาน

มอทธพลทางบวกตอประสทธภาพในการท�างาน ความสขในการท�างานไมมอทธพลทางบวกตอความตงใจ

ในการลาออก ประสทธภาพการท�างานไมมอทธพลทางบวกตอความตงใจในการลาออก

ขอเสนอแนะ

จากผลการวจยขางตน ผวจยมขอเสนอแนะ แนวทางการด�าเนนงานเพอสรางความสขและความผกพน

ตอองคกรของพนกงานในองคกรสขภาวะตนแบบ ดงน

1. การน�าแนวคดเกยวกบความสขมาประยกตใชในการออกแบบกจกรรม เชน การออกแบบกจกรรม

ทใหพนกงานมความพงพอใจตอชวต ความรสกพบความส�าเรจ การคดเชงบวก การฝกอยกบปจจบน

เพอสมผสความสขอยางงายๆ จากประสาทสมผส ซงการสงเสรมการสรางสขดวยสตในองคกรทองคกรด�าเนน

การอยกเปนหนงในกจกรรมทสรางความสขจากภายใน และระมดระวงในการออกแบบกจกรรมทเปนปจจย

ภายนอกหรอสถานการณชวต ความจน ความรวย การแตงงานหรอหยาราง ฯลฯ เพราะปจจยเหลานก�าหนด

ระดบความสขไดประมาณรอยละ 10 ถงรอยละ 15

2. กจกรรมดานการมครอบครวด ซงประกอบไปดวยการสงเสรมการเลยงลกดวยนมแม การจด

กจกรรมรกแม และการจดกจกรรมพอลกในดวงใจ เปนกจกรรมทบรษทสงเสรมใหมการด�าเนนการตอไป ส�าหรบ

กจกรรมดานการมน�าใจงาม อาจจะพจารณากจกรรมรปแบบอน ๆ เชน การก�าหนดนโยบายทรบบตรหลาน


28

พนกงานเขารวมงานเปนล�าดบแรกๆ เพอความผกพนกบบรษททยงยน การจดโครงการพบพนกงานใหม

เพอการปรบตวเขากบองคกรไดอยางราบรน

3. สงเสรมใหพนกงานไดมความสขดานการผอนคลาย ใหสามารถจดการกบความเครยดได เชน

การอบรมรมเรองการบรหารความเครยด การคดบวก โครงการลาหยดเพอเพมพลง การปรบปรงสภาพ

แวดลอมและสถานทท�างานใหพนกงานรสกผอนคลาย

4. สงเสรมการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคกร เชน การมสวนรวมของพนกงานในการ

ก�าหนดเปาหมายและคานยมขององคกร การสอสารใหพนกงานทราบถงเปาหมายและคานยมขององคกร

อยางสม�าเสมอและทวถง การจดกจกรรมผบรหารพบพนกงาน เพอเพมความผกพนตอองคกรของพนกงาน

5. การออกแบบกจกรรมในองคกรทสงเสรมทงเรองการสรางความสขในการท�างานและความผกพน

ตอองคกร เชน การรบสมครพนกงานใหมผานกจกรรมเพอนแนะน�าเพอน การใหทนพนกงานศกษาตอ

เพอความกาวหนาในอาชพ โครงการโรงเรยนในโรงงาน การก�าหนดนโยบายรบบตรหลานพนกงาน

เขารวมงานเปนล�าดบแรกๆ โครงการลาหยดเพอเพมพลง กจกรรมการยกยองชมเชย

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ควรศกษาแนวทางการสรางความสข ความสขในการท�างาน และความผกพนตอองคกรของ

พนกงานในอตสาหกรรมอนๆ เชน อตสาหกรรมชนสวนอเลกทรอนกส อตสาหกรรมอาหารและเครองดม

อตสาหกรรมกอสราง เปนตน

2. ควรจะศกษาตวแปรอนๆ เพมเตมทมผลตอความผกพนในองคกร เชน คณลกษณะสวนบคคล

ขอบเขตงานหรอบทบาททรบผดชอบ ประสบการณในงานทรบผดชอบ ลกษณะโครงสรางองคกร

เอกสารอางอง

Aon Hewitt Thailand. (2016). Refresh & Reboot: Draw the Most from your Talent in 2016.

Bangkok: Aon Hewitt Thailand. (In Thai)

Chokthananukul, B., Kittisuksatit, S., Chamchan, C., Tangchontip, K., & Holumyong, C. (2013).

Happiness Watch Report Year II : July-December 2013. Nakhon Pathom: The

Institute for Population and Social Research, Mahidol University. (In Thai)

Creswell, J. W., & Clark, V. L. P. (2011). Designing and Conduction Mixed Methods Research.

2nd ed. Thousand Oaks: Sage

Ingard, A. (2013). Statistical Analysis for Research 1: An Introduction of Mean Testing

Comparison. 5th ed. n.p. (In Thai)

Juangtrakul, J. (2010). Qualitative Research: a Tool for Knowledge Creation for National

Development. Bangkok: International Business Laws Center. (In Thai)

Kaeodumkoeng, K. et al. (2014a). Being a Wellness Organization, Becoming a Happy

Workplace. 2nd ed. Bangkok: The Faculty of Public Health, Mahidol University. (In Thai)

29


Kaeodumkoeng, K. et al. (2014b). The Compilation of Happy Organization Makers: the

Model of the Process of Happiness. Bangkok: The development of Happy

Organization Makers by Using MapHR, Faculty of Public Health, Mahidol University.

(In Thai)

Kritsamai, A. (2009). Private Sector Action Plan. Retrieved on July 30, 2015, from http://

www.thaihealth.or.th/Content/2504-แผนงานสขภาวะองคกรภาคเอกชน.html. (In Thai)

Laoteng, S., & Jadesadalug, V. (2014). The Influence of Happiness Activities in the

Organization by Happy-8 Model toward Happiness at Work, Productivity of Work and

Intention to Resign of Workers in a Private Company. Veridian E-Journal, 7(2),

988-1006. (In Thai)

Luekitinan, W. (2016). A Synthesis of Research on Happiness at Work and Happy Workplace.

Happy Workplace Research Documents of the East. Faculty of Management and

Tourism, Burapha University. (In Thai)

Pongboriboon, Y. (2010). The Study of Case Study: Case Study. Journal of Education Khon

Kaen University, 33(4), 42-50. (In Thai)

Rahothan, J., Tikaewsri, N., Ladasawan, K., & Lertjitkaroon, C. (2014). The Model of Happy

Workplace in Chonburi, Rayong, Chantaburi, Trat, and Nakhon Nayok. Bangkok:

Strengthening Wellness Workplace in Chonburi, Rayong, Chantaburi, Trat, and Nakhon

Nayok. (In Thai)

Sadangharn, P., Ingard, A., & Amornratnamnung, P. (2016). The Survey of Happy Workplace

in Eastern Thailand. Burapha Journal of Business Management, 5(2), 1-18. (In Thai)

Thai Health Promotion Foundation (ThaiHealth). (2014). Action Plan of Thai Health

Promotion Foundation (ThaiHealth) 2015. Bangkok: Thai Health Promotion

Foundation (ThaiHealth). (In Thai)

Thepjit, S.& Thaweepaiboonwong, J. (2014). Let’s be Happy HR Care Meter. Bangkok:

Human Resources Administration for Happy Workplace Project, Human Management

Association of Thailand. (In Thai)

Wasanthanarat, C., Duangkota, J., & Tikaewsri, N. (2013). Let’s Build the Happy Workplace.

Bangkok: Happy Workplace Center, Thai Health Promotion Foundation (ThaiHealth).

(In Thai)

Wasanthanarat, C. (2008). Happy Workplace with 8 Happy Factors. Retrieved on July 30,

2015, from http://www.doctor.or.th/article/detail/5572 (In Thai)


30

การศกษาอทธพลของวฒนธรรมองคการทมตอความผกพนองคการของ

พนกงานระดบปฏบตการในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยอง

A Study of the Influences of Organizational Culture towards

Employee Engagement for Operational Staff in an Industrial

Estate in Rayong Province

มลฤทย ธมนคง1* พมพปวณ วฒนาทรงยศ

2 อภญญา องอาจ

3

Monreutai Tamankong, Pimprawee Wattanathongyot, Apinya Ingard

บทคดยอ

การวจยน มวตถประสงคเพอ 1) ศกษาวฒนธรรมองคการ และความผกพนตอองคการตามการรบร

ของพนกงานระดบปฏบตการ ในนคมอตสาหกรรมแหงหนงจงหวดระยอง 2) เพอศกษาอทธพลของปจจย

การรบรวฒนธรรมองคการทมตอความผกพนองคการตามการรบรของพนกงานระดบปฏบตการ ในนคม

อตสาหกรรมแหงหนงจงหวดระยอง 3) เพอศกษาความเหมอนและความแตกตางของอทธพลปจจยการรบร

วฒนธรรมองคการทมตอความผกพนองคการตามการรบรของพนกงานระดบปฏบตการทมผบรหารตางกน

4 สญชาต ในนคมอตสาหกรรมแหงหนงจงหวดระยอง กลมตวอยางเปนพนกงานระดบปฏบตการทปฏบต

งานในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยอง จ�านวน 400 คน ทมผบรหารตางกน 4 สญชาต เลอก

กลมตวอยางดวยวธการเลอกแบบโควตา ใชแบบสอบถามชนดมาตราสวนประมาณคา 4 ระดบเปนเครองมอ

การวจย และมความเชอมนของแบบสอบถามอยระหวาง 0.83-0.96 สถตทใชไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย

คาความเบยงเบนมาตรฐาน คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน และการวเคราะหสมการเชงโครงสราง

ผลการวจยพบวา 1) พนกงานระดบปฏบตการทปฏบตงานในนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวด

ระยองมการรบรวฒนธรรมองคการ และความผกพนตอองคการอยในระดบคอนขางมาก 2) การรบรวฒนธรรม

องคการสงผลเชงบวกตอความผกพนตอองคการของพนกงานระดบปฏบตการในนคมอตสาหกรรมแหงหนง

จงหวดระยอง และ 3) โมเดลอทธพลการรบรวฒนธรรมองคการของพนกงานทมผลตอความผกพนองคการ

ของพนกงานระดบปฏบตการในนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยองทมผบรหารตางสญชาตกนมความ

แตกตางกน เพอน�าผลการศกษาสามารถน�าไปใชประกอบการวางแผนการบรหารทรพยากรมนษย

เชงยทธศาสตร โดยการบรณาการดานวฒนธรรมและการสรางความผกพนองคการของพนกงาน

คาสาคญ : วฒนธรรมองคการ ความผกพนองคการ พนกงานระดบปฏบตการ สญชาตผบรหารองคการ

1หลกสตรการจดการมหาบณฑต คณะการจดการและการทองเทยว มหาวทยาลยบรพา2คณะการจดการและการทองเทยว มหาวทยาลยบรพา3คณะเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร มหาวทยาลยศลปากร*Corresponding Author e-mail: [email protected]

31


ABSTRACT

This research aimed to determine 1) The level of perception for organizational culture

and employee engagement of operational staff in an industrial estate in Rayong 2) The

influences of organizational culture towards employee engagement perceived by

operational staff in an industrial estate in Rayong and 3) To study the invariance of the

influences of organizational culture towards employee engagement perceived by

operational staff working for management with four different nationalities in an industrial

estate in Rayong. Sampling is a group of operational staff who worked in an industrial estate

in Rayong amounting 400 people who worked for management with four different

nationalities. Quota Sampling was applied, together with application of research tool by

questionnaire rating scale based on the four-level Likert with the level of confidence in

between 0.83-0.96. The applied statistics Frequency, Percentage, Mean, Standard deviation,

Pearson’s Correlation and Structural Equation Modeling testing.

The research results showed that: 1) Operational staff who worked in an industrial

estate in Rayong perceived organizational culture and employee engagement at a rather

much level 2) The level of perceived organizational culture had positive influences towards

employee engagement for operational staff in an industrial estate in Rayong. 3) Hypothesis

testing found that the model of influences for perceived organizational culture towards

employee engagement for operational staffs in an industrial estate were different as per

nationalities of management. The results of this study were to facilitate strategic human

resources management by integrating organizational culture and employee engagement

cultivation.

Keywords: Organizational Culture, Employee Engagement, Operational Staff, Nationality of

Management

บทนา

ขอตกลงการเปดการคาเสรในกลมประเทศอาเซยน หรอ ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN

Economic Community- AEC) ประกอบกบนโยบายการสงเสรมการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (Foreign

Direct Investment : FDI) ท คณะกรรมการสงเสรมการลงทน (Board of Investment : BOI) ไดด�าเนน

การอยางตอเนองกนมาเปนระยะเวลากวา 50 ปแลว (Industrial Estate Authority of Thailand, 2015,

“Core Business,” p.1) อกทงการกอตงหนวยงานรฐวสาหกจภายใตสงกดกระทรวงอตสาหกรรม ชอ

“การนคมอตสาหกรรมแหงประเทศไทย” (กนอ) (Industrial Estate Authority of Thailand : IEAT)

สงผลใหมองคการตางชาตทเขามาลงทนในประเทศไทยเปนจ�านวนมาก เปนเหตใหเกดความทาทาย


32

สองประการในการจดการทรพยากรมนษย ไดแก ปญหาความหลากหลายทางวฒนธรรม และเกดภาวะการณแกงแยงบคลากรทองถนทมความสามารถสง องคการจงเผชญกบความทาทายในการรกษาบคลากรทมคณภาพใหคงอยกบองคการ หรอมฉะนนจะตองเผชญกบความทาทายในการสรรหาบคลากรทดแทน มการศกษาพบวา ความผกพนตอองคการของพนกงานเปนหนงในสาเหตส�าคญทท�าใหพนกงานเกดความคดทจะอยหรอเกดความตงใจทจะลาออก (Weekly Manager, 2011 ; Bjerke, 2013 ; Chamberlain, 2012)

เครองมอหนงทไดรบการยอมรบในเชงของการรกษาบคลากรใหคงอยกบองคการไดคอ การทพนกงานรสกผกพนตอองคการ ในทางตรงกนขาม หากบคคลทไมมความผกพนตอองคการ จะแสดงพฤตกรรม รสกเบอหนายในการท�างาน โดยไมมความกระตอรอรน และลาออกจากองคการในทสด แตถาหากพนกงานไมมความผกพนตอองคการแตไมลาออกผลเสยทเกดขนกบองคการจะมทงในระยะสนและระยะยาว (Onkam & Rahothan, 2009) ดงนน จงเสมอนเปนหนาท ขององคการทจะบรหารองคการทเออประโยชนในการรกษาบคลากรทพงประสงคซงถอเปนลกคาชนดภายในองคการ ใหคงอยกบองคการตอไปใหนานทสด นนกคอการสรางความผกพนตอองคการใหเกดขนในตวบคลากรนนเอง

นโยบายการกระจายการพฒนาอตสาหกรรมไปยงภมภาค ท�าใหมการจดตงนคมอตสาหกรรมขนในภาคตะวนออก นคมอตสาหกรรมทผวจยเลอกศกษาเปนนคมอตสาหกรรมแหงหนงในจงหวดระยอง มความส�าคญคอเปนนคมอตสาหกรรมทมจ�านวนบรษทจดทะเบยนอยมากเปนอนดบ 3 ของประเทศ มบรษทขามชาตมาลงทนทงสนกวา 688 บรษท รวมมลคาการลงทนทงสนกวา 2,600 ลานเหรยญสหรฐอเมรกา (WHA Industrial Development, 2016) หากพจารณาจากขอมลการส�ารวจคาจางและสวสดการของชมรมนกจดการบรหารทรพยากรมนษย (Pariyanon, 2016) จะพบวา มอตราการจางพนกงานประจ�าทงสน 47,593 คน เมอพจารณาจากสถตการจางงานตามสญชาตผบรหารพบวาบรษททมการจางงานสงสด 4 อนดบแรกไดแก สญชาตญปนมการจางงานในอตราสงสด (รอยละ 46.7) ตามมาดวย สญชาตอเมรกน (รอยละ 21) สญชาตไตหวน (รอยละ 6.3) และ สญชาตไทย (รอยละ 6)

ดวยเหตนผ วจยจงเลงเหนประโยชนและมความสนใจทจะศกษาปจจยดานวฒนธรรมองคการ ในลกษณะทสามารถใชเปนเครองมอส�าหรบผบรหารในการสรางความรสกผกพนตอองคการของพนกงานระดบปฏบตการ และเนองจากผวจยเลอกศกษาในพนทนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยอง ซงมองคการทมผบรหารชาวตางประเทศเปนจ�านวนมาก ผวจยจงไดเลอกศกษาเฉพาะองคการทมผบรหารชาวตางชาต และสญชาตทมอตราการจางงานสงสด 4 อนดบแรก ในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยองไดแก ญปน อเมรกน ไตหวน และไทย นอกจากน ผวจยไดคดเลอกเฉพาะองคการทมสญชาตของผบรหารเพยงสญชาตเดยว โดยไมนบรวมองคการทมการรวมทนระหวางผบรหารตางสญชาต เพอใหผลการศกษาสะทอนภาพวฒนธรรมองคการทแทจรงตามสญชาตของผบรหาร

ผวจยไดก�าหนดวตถประสงคของการวจย ดงน 1) เพอศกษาวฒนธรรมองคการ และความผกพนตอองคการตามการรบรของพนกงานระดบปฏบตการ ในนคมอตสาหกรรมแหงหนงจงหวดระยอง 2) เพอศกษาอทธพลของปจจยการรบรวฒนธรรมองคการทมตอความผกพนองคการตามการรบรของพนกงานระดบปฏบตการ ในนคมอตสาหกรรมแหงหนงจงหวดระยอง 3) เพอศกษาความไมแปรเปลยนของอทธพลปจจยการรบรวฒนธรรมองคการทมตอความผกพนองคการตามการรบรของพนกงานระดบปฏบตการทมผบรหารตางกน 4 สญชาต ในนคมอตสาหกรรมแหงหนงจงหวดระยอง

33


การวจยนเปนการวจยเชงปรมาณ จากการทบทวนเอกสารและวรรณกรรมทเกยวของกบการศกษา

ความสมพนธระหวางวฒนธรรมองคการและความผกพนตอองคการ พบวาวฒนธรรมองคการสงผลเชงบวก

ตอความผกพนองคการ ในงานวจยชนน ผวจยจงไดเสนอกรอบแนวคดการศกษาอทธพลของวฒนธรรม

องคการตอความผกพนองคการดงภาพท 1

จากกรอบแนวคดน วฒนธรรมองคการตามคณลกษณะ 8 ประการตามทฤษฎของ Peters &

Waterman (1982) ไดท�าการศกษาวจยบรษทดเดนซงเปนบรษทอเมรกนทประสบความส�าเรจในการด�าเนน

กจการอยางสงขามทศวรรษซงใชเวลาประมาณ 2 ป เพอตอบค�าถามทวาองคการควรมโครงสรางอยางไร

จงจะท�าใหการด�าเนนงานประสบความส�าเรจ ผลการศกษาประเดนส�าคญคอ คานยมทเปนวฒนธรรม

(Cultural Values) น�าไปสความส�าเรจในการบรหารองคการ จนสรปออกมาเปนคณลกษณะรวมหรอหลก

การพนฐานส�าคญ 8 ประการทใหความส�าคญกบบทบาทหนาทของผบรหารองคการ ไดแก 1) มงเนน

การปฏบต 2) ใกลชดกบลกคา 3) มความเปนอสระในการท�างานและรสกเปนเจาของ 4) ปฏบตตอกน

อยางใหเกยรต 5) สมผสกบงานอยางใกลชด และ มความเชอมนในคานยมรวม 6) ท�าแตสงทมความเชยวชาญ

7) รปแบบเรยบงายธรรมดา บคลากรมจ�านวนจ�ากด 8) เขมงวดและผอนปรนในเวลาเดยวกน ในสวนของ

ความผกพนตอองคการนน ผวจยไดเลอกศกษาตามตวแปรของบรษททปรกษาดานทรพยากรมนษย Aon

Hewitt (2015) รวมทงสนจ�านวน 3 ตวแปร ไดแก 1) ดานการแสดงออกดวยวาจา (Say) 2) ดานการคงอย

กบองคการ (Stay) 3) ดานพฤตกรรมการท�างาน (Strive) มาเปนตวแปรทศกษาในครงน ผวจยก�าหนดกรอบ

แนวคดหลกในการวจยสรปไดดงแสดงในภาพท 1

ภาพท 1 กรอบแนวคดการศกษาอทธพลของวฒนธรรมองคการตอความผกพนองคการของพนกงานระดบ

ปฏบตการทมผบรหารชาวตางชาตตางกน 4 สญชาต ในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยอง

37

ภาพท 1 กรอบแนวคดการศกษาอทธพลของวฒนธรรมองคการตอความผกพนองคการของพนกงาน

ระดบปฏบตการทมผบรหารชาวตางชาตตางกน 4 สญชาต ในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยอง

ซงผวจยไดกาหนดสมมตฐานการวจย ดงน 1. การรบรวฒนธรรมองคการตามการรบรของ

พนกงานระดบปฏบตการ ในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยองมอทธพลตอความผกพนองคการ 2. อทธพลการรบรวฒนธรรมองคการทมผลตอความผกพนองคการตามการรบรของพนกงานระดบปฏบตการ ในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยอง มความไมแปรเปลยนตามสญชาตของผบรหารองคการ

วธการดาเนนการวจย ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก พนกงานสญชาตไทยทปฏบตงานกบบรษทขามชาต ในองคการทมสญชาตของผบรหารตางกน 4 สญชาต ญปน อเมรกน ไตหวน และ ไทย ซงมทงสน จานวน 10,048 คน แบงเปนพนกงานสญชาตไทยทปฏบตงานกบผบงคบบญชาชาวญปน จานวน 1,225 คน พนกงานสญชาตไทยทปฏบตงานกบผบงคบบญชาชาวอเมรกน จานวน 1,867 คน พนกงานสญชาตไทยทปฏบตงานกบผบงคบบญชาสญชาตไตหวนจานวน 4,323 คน และพนกงานสญชาตไทยทปฏบตงานกบผบงคบบญชาสญชาตไทย จานวน 2,633 คน (ขอมล ณ เดอนพฤษภาคม 2559) ในการวจยครงน มหลกในการเลอกกลมตวอยางเพอเปนตวแทนในการวจยโดยใชวธการเลอกตวอยางแบบหลายขนตอน (MultiStage Sampling) ดงน ขนท 1 ใชวธการเลอกตวอยางแบบงาย (Simple random sampling) โดยในการวจยครงนเลอกสมตวอยางจากองคการทมผบรหารสญชาตเดยว โดยไมนบรวมองคการทมการรวมทนระหวางผบรหารหลายสญชาต ขนท 2 ใชวธการกาหนดจานวนตวอยางตามเกณฑพนฐาน (Rule of Thumb) (Hair, et al., 2010, p. 167) ทไดแนะนาไววาในการวเคราะหองคประกอบควรมอตราสวนระหวางกลมตวอยางตอตวแปรไมนอยกวา 10 : 1 และตองใช


34

ซงผวจยไดก�าหนดสมมตฐานการวจย ดงน 1) การรบรวฒนธรรมองคการตามการรบรของพนกงาน

ระดบปฏบตการ ในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยองมอทธพลตอความผกพนองคการ 2) อทธพล

การรบร วฒนธรรมองคการทมผลตอความผกพนองคการตามการรบร ของพนกงานระดบปฏบตการ

ในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยอง มความไมแปรเปลยนตามสญชาตของผบรหารองคการ


ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก พนกงานสญชาตไทยทปฏบตงานกบบรษทขามชาต ในองคการ

ทมสญชาตของผบรหารตางกน 4 สญชาต ญปน อเมรกน ไตหวน และ ไทย ซงมทงสน จ�านวน 10,048 คน

แบงเปนพนกงานสญชาตไทยทปฏบตงานกบผบงคบบญชาชาวญปน จ�านวน 1,225 คน พนกงานสญชาตไทย

ทปฏบตงานกบผบงคบบญชาชาวอเมรกน จ�านวน 1,867 คน พนกงานสญชาตไทยทปฏบตงานกบผบงคบ

บญชาสญชาตไตหวนจ�านวน 4,323 คน และพนกงานสญชาตไทยทปฏบตงานกบผบงคบบญชาสญชาตไทย

จ�านวน 2,633 คน (ขอมล ณ เดอนพฤษภาคม 2559)

ในการวจยครงน มหลกในการเลอกกลมตวอยางเพอเปนตวแทนในการวจยโดยใชวธการเลอกตวอยาง

แบบหลายขนตอน (Multi-Stage Sampling) ดงน ขนท 1 ใชวธการเลอกตวอยางแบบงาย (Simple random

sampling) โดยในการวจยครงนเลอกสมตวอยางจากองคการทมผบรหารสญชาตเดยว โดยไมนบรวมองคการ

ทมการรวมทนระหวางผบรหารหลายสญชาต ขนท 2 ใชวธการก�าหนดจ�านวนตวอยางตามเกณฑพนฐาน

(Rule of Thumb) (Hair, et al., 2010, p. 167) ทไดแนะน�าไววาในการวเคราะหองคประกอบควรมอตราสวน

ระหวางกลมตวอยางตอตวแปรไมนอยกวา 10 : 1 และตองใชกลมตวอยางทมขนาดใหญคอไมต�ากวา

100 หนวย จงไดเลอกกลมตวอยางดวยวธการเลอกแบบแบงชนภม (Stratified Sampling) จากบรษททม

สญชาตญปน อเมรกน ไตหวน และ ไทย สญชาตละ 100 คน รวมจ�านวนตวอยางทงสน 400 คน ขนท 3

ใชวธการเลอกตวอยางแบบงาย (Simple Sampling) ตามจ�านวนทไดก�าหนดไวในแตละสญชาตบรษท

เครองมอทใชในการวจยครงน คอ แบบสอบถาม จ�านวน 1 ฉบบ โดยแบงออกเปน 4 สวน

ประกอบดวย สวนท 1 เปนขอค�าถามเกยวกบลกษณะสวนบคคลทวไป ประกอบดวย เพศ อาย ลกษณะงาน

และ อายงาน โดยลกษณะแบบสอบถามเปนแบบตรวจสอบรายการ (Check List) สวนท 2 เปนแบบสอบถาม

เกยวกบการรบรวฒนธรรมองคการ สวนท 3 เปนแบบสอบถามระดบความคดเหนเกยวกบความผกพน

ตอองคการ สวนท 2 และ สวนท 3 มลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา 4 ระดบ ด�าเนนการตรวจสอบ

ความตรงเชงเนอหา (Content Validity) ดวยวธดชนความสอดคลองระหวางขอค�าถามกบวตถประสงค (IOC)

ซงทกขอค�าถามมคาดชนไมนอยกวาเกณฑ IOC > 0.50 (Ritcharun, 2004, p. 423) จงน�ามาทดลองใช

(Try Out) กบพนกงานระดบปฏบตการซงไมใชกลมตวอยางจ�านวน 30 คน เพอวเคราะหความเชอมน

(Reliability) ดวยวธการหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient)

ซงมเกณฑยอมรบอยท 0.70 ขนไป (Cronbach, 1990) ซงแบบสอบถามในการวจยครงน มคาความเชอมน

ของแบบสอบถามดานวฒนธรรมองคการเทากบ 0.93 และดานความผกพนตอองคการเทากบ 0.86 ซง

แสดงใหเหนวาเปนแบบสอบถามทมคณภาพยอมรบได

35


การวเคราะหขอมลในงานวจยครงน แบงเปน 1) การวเคราะหขอมลเบองตนเพอพจารณาลกษณะ

ของตวแปรไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย คาความเบยงเบนมาตรฐาน 2) วเคราะหหาคาสถตสหสมพนธ

ของเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation Coefficient) ระหวางตวแปรทใชในการศกษา

และ 3) วเคราะหสมการความสมพนธเชงโครงสราง (Structural Equation Modeling) เพอวดความเหมอน

หรอความแตกตางของโมเดลการวดอทธพลของวฒนธรรมองคการทสงผลตอความผกพนองคการของพนกงาน

ระดบปฏบตการทปฏบตงานในองคการทมสญชาตของผบรหารตางกนโดยมคาดชนทใชเปนเกณฑในการ

ประเมนผล ไดแก คาสถตไค-สแควรทไมมนยส�าคญทางสถต (p-value of test > 0.05) ดชนวดระดบ

ความกลมกลน (Goodness of Fit Index: GFI ≥ 0.90) ดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแกแลว (Adjusted

Goodness of Fit Index: AGFI ≥ 0.90) ดชนวดระดบความสอดคลองเปรยบเทยบ (Comparative Fit

Index: CFI ≥ 0.90) ดชนรากก�าลงสองเฉลยของสวนเหลอมาตรฐาน (Standardized Root Mean Square

Residual: Standardized RMR < 0.05) ดชนความคลาดเคลอนในการประมาณคาพารามเตอร (Root

Mean Squared Error Approximation: RMSEA ≥ 0.08)


การรบรวฒนธรรมองคการโดยรวม พบวา พนกงานระดบปฏบตการในนคมอตสาหกรรมแหงหนง

จงหวดระยองมระดบการรบรวฒนธรรมองคการโดยรวมอยในระดบคอนขางมาก ( = 2.82, SD = 0.53)

แสดงวาตวแปรทง 8 ตวทศกษาสามารถใชอธบายการรบรวฒนธรรมองคการของพนกงานไดจรง หากพจารณา

รายดาน พบวา มการรบรวฒนธรรมองคการในระดบคอนขางมากทง 8 ดาน โดยเรยงล�าดบการรบรจากมาก

ไปนอย ไดแก ดานใกลชดกบลกคา (CL) ( = 3.01, SD = 0.62) ดานท�าแตสงทมความเชยวชาญ (ST)

( = 2.93, SD = 0.62) ดานเขมงวดและผอนปรนในเวลาเดยวกน (SP) ( = 2.90, SD = 0.68) ดาน

มงเนนการปฏบต (BI) ( = 2.82, SD = 0.65) ดานปฏบตตอกนอยางใหเกยรต (RE) ( = 2.79, SD =

0.64) ดานมความเปนอสระในการท�างานและรสกเปนเจาของกจการ (AU) ( = 2.78, SD = 0.66)

ดานสมผสกบงานอยางใกลชดและมความเชอมนในคานยมรวม (HA) ( = 2.76, SD = 0.66) ดานรปแบบ

เรยบงาย บคลากรมจ�านวนจ�ากด (SI) ( = 2.74, SD = 0.63)

ระดบความคดเหนดานความผกพนองคการโดยรวมอยในระดบ คอนขางมาก ( = 3.05, SD =

0.43) แสดงวาตวแปรทง 3 ตวทศกษาสามารถใชอธบายความผกพนองคการของพนกงานไดจรง

หากพจารณาตวแปรทสงเกตไดรายดาน พบวา ผตอบแบบสอบถามแสดงความคดเหนในระดบมาก 1 ดาน

ไดแก 1. ความผกพนองคการดานการแสดงออกดวยวาจา (SA) ( = 3.35, SD = 0.54) และแสดง

ความคดเหนตอตวแปรทสงเกตไดในระดบคอนขางมาก 2 ดาน โดยเรยงล�าดบความคดเหนจากระดบมาก

ไปนอย ไดแก ดานพฤตกรรมการท�างาน (SV) ( = 3.18, SD = 0.45) และสดทายคอดานการคงอยกบ

องคกร (SY) ( = 2.76, SD = 0.55)

เมอพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธขามกลมระหวางกลมตวแปรดานการรบรวฒนธรรมองคการ

(OC) และกลมตวแปรดานความผกพนองคการ (EE) พบวาคาสมประสทธสหสมพนธขามกลมระหวางมคา

อยระหวาง 0.31-0.57 ซงสมพนธกนทางบวกทกดานอยางมนยส�าคญทางสถต (p<0.05) แสดงวาตวแปร

27








39

ผลการวจย การรบรวฒนธรรมองคการโดยรวม พบวา พนกงานระดบปฏบตการในนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยองมระดบการรบรวฒนธรรมองคการโดยรวมอยในระดบคอนขางมาก ( X = 2.82, SD = 0.53) แสดงวาตวแปรทง 8 ตวทศกษาสามารถใชอธบายการรบรวฒนธรรมองคการของพนกงานไดจรง หากพจารณารายดาน พบวา มการรบรวฒนธรรมองคการในระดบคอนขางมากทง 8 ดาน โดยเรยงลาดบการรบรจากมากไปนอย ไดแก ดานใกลชดกบลกคา (CL) ( X = 3.01, SD = 0.62) ดานทาแตสงทมความเชยวชาญ (ST) ( X = 2.93, SD = 0.62) ดานเขมงวดและผอนปรนในเวลาเดยวกน (SP) ( X = 2.90, SD = 0.68) ดานมงเนนการปฏบต (BI) ( X = 2.82, SD = 0.65) ดานปฏบตตอกนอยางใหเกยรต (RE) ( X = 2.79, SD = 0.64) ดานมความเปนอสระในการทางานและรสกเปนเจาของกจการ (AU) ( X = 2.78, SD = 0.66) ดานสมผสกบงานอยางใกลชดและมความเชอมนในคานยมรวม (HA) ( X = 2.76, SD = 0.66) ดานรปแบบเรยบงาย บคลากรมจานวนจากด (SI) ( X = 2.74, SD = 0.63) ระดบความคดเหนดานความผกพนองคการโดยรวมอยในระดบ คอนขางมาก ( X = 3.05, SD = 0.43) แสดงวาตวแปรทง 3 ตวทศกษาสามารถใชอธบายความผกพนองคการของพนกงานไดจรง หากพจารณาตวแปรทสงเกตไดรายดาน พบวา ผตอบแบบสอบถามแสดงความคดเหนในระดบมาก 1 ดาน ไดแก 1. ความผกพนองคการดานการแสดงออกดวยวาจา (SA) ( X = 3.35, SD = 0.54) และแสดงความคดเหนตอตวแปรทสงเกตไดในระดบคอนขางมาก 2 ดาน โดยเรยงลาดบความคดเหนจากระดบมากไปนอย ไดแก ดานพฤตกรรมการทางาน (SV) ( X = 3.18, SD = 0.45) และสดทายคอดานการคงอยกบองคกร (SY) ( X = 2.76, SD = 0.55) เมอพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธขามกลมระหวางกลมตวแปรดานการรบรวฒนธรรมองคการ (OC) และกลมตวแปรดานความผกพนองคการ (EE) พบวาคาสมประสทธสหสมพนธขามกลมระหวางมคาอยระหวาง 0.310.57 ซงสมพนธกนทางบวกทกดานอยางมนยสาคญทางสถต (<0.05) แสดงวาตวแปรทงสองกลมมความสมพนธขามกลมกนในเชงบวกหมายความวา ยงพนกงานมเกณฑการรบรวฒนธรรมองคกรในระดบสง ระดบความผกพนตอองคการของพนกงานระดบปฏบตการกจะสงตามไปดวย ผลการวเคราะหโมเดลอทธพลการรบรวฒนธรรมองคการทมผลตอความผกพนองคการตามการรบรของพนกงานระดบปฏบตการ ทปฏบตงานในนคมอตสาหกรรมแหงหนงจงหวดระยอง ตามสมมตฐานทสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ปรากฏดงภาพท 2 และ ตารางท 1

39


39


39


39


39


39


39


39


39


39


39


39



36

ทงสองกลมมความสมพนธขามกลมกนในเชงบวกหมายความวา ยงพนกงานมเกณฑการรบรวฒนธรรมองคกร

ในระดบสง ระดบความผกพนตอองคการของพนกงานระดบปฏบตการกจะสงตามไปดวย

ผลการวเคราะหโมเดลอทธพลการรบรวฒนธรรมองคการทมผลตอความผกพนองคการตามการรบร

ของพนกงานระดบปฏบตการ ทปฏบตงานในนคมอตสาหกรรมแหงหนงจงหวดระยอง ตามสมมตฐานท

สอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ปรากฏดงภาพท 2 และ ตารางท 1

ภาพท 2 โมเดลอทธพลของการรบรวฒนธรรมองคการ (OC) ทมตอความผกพนตอองคการ (EE) ของพนกงาน

ระดบปฏบตการในนคมอตสาหกรรมแหงหนงในจงหวดระยอง

ตารางท 1 ผลการวเคราะหอทธพลปจจยวฒนธรรมองคการทสงผลตอความผกพนองคการของพนกงานระดบ

ปฏบตการในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนงในจงหวดระยอง

40

χ= 38.87, df = 27, p = 0.65, GFI = 0.98, AGFI = 0.96, CFI = 0.99, RMSEA = 0.033 *<.05 ภาพท 2 โมเดลอทธพลของการรบรวฒนธรรมองคการ (OC) ทมตอความผกพนตอองคการ (EE) ของพนกงานระดบปฏบตการในนคมอตสาหกรรมแหงหนงในจงหวดระยอง ตารางท 1 ผลการวเคราะหอทธพลปจจยวฒนธรรมองคการทสงผลตอความผกพนองคการ ของ พนกงานระดบปฏบตการในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนงในจงหวดระยอง

ตวแปรทศกษา นาหนก

องคประกอบ (β)

test SE R2

การรบรวฒนธรรมองคการ (OE) 0.78 18.15 0.58 0.62 ความคดเหนตอความผกพนองคการ (EE) 0.65 11.98 0.85 0.41 วฒนธรรมองคการ (OE)ความผกพนองคการ (EE) 0.98* 13.33* 0.05 0.96

*p<.05 ผลการวเคราะหตามภาพท 2 และ ตารางท 1 แสดงใหเหนวา ผลการวเคราะหสถตคาไคสแควร มคาเทากบ 38.87 โดยมคาความนาจะเปนทางสถต () เทากบ 0.65 ทองศาแหงความเปนอสระ (df) 27 ดชนวดระดบความสอดคลอง (GFI) เทากบ 0.98 ดชนวดระดบความสอดคลองทปรบแกแลว (AGFI) เทากบ 0.96 ดชนวดระดบความสอดคลองเปรยบเทยบ (CFI) เทากบ 0.99 และคารากกาลงสองของ

40

χ= 38.87, df = 27, p = 0.65, GFI = 0.98, AGFI = 0.96, CFI = 0.99, RMSEA = 0.033 *<.05 ภาพท 2 โมเดลอทธพลของการรบรวฒนธรรมองคการ (OC) ทมตอความผกพนตอองคการ (EE) ของพนกงานระดบปฏบตการในนคมอตสาหกรรมแหงหนงในจงหวดระยอง ตารางท 1 ผลการวเคราะหอทธพลปจจยวฒนธรรมองคการทสงผลตอความผกพนองคการ ของ พนกงานระดบปฏบตการในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนงในจงหวดระยอง

ตวแปรทศกษา นาหนก

องคประกอบ (β)

test SE R2

การรบรวฒนธรรมองคการ (OE) 0.78 18.15 0.58 0.62 ความคดเหนตอความผกพนองคการ (EE) 0.65 11.98 0.85 0.41 วฒนธรรมองคการ (OE)ความผกพนองคการ (EE) 0.98* 13.33* 0.05 0.96

*p<.05 ผลการวเคราะหตามภาพท 2 และ ตารางท 1 แสดงใหเหนวา ผลการวเคราะหสถตคาไคสแควร มคาเทากบ 38.87 โดยมคาความนาจะเปนทางสถต () เทากบ 0.65 ทองศาแหงความเปนอสระ (df) 27 ดชนวดระดบความสอดคลอง (GFI) เทากบ 0.98 ดชนวดระดบความสอดคลองทปรบแกแลว (AGFI) เทากบ 0.96 ดชนวดระดบความสอดคลองเปรยบเทยบ (CFI) เทากบ 0.99 และคารากกาลงสองของ

*p<0.05

*p<0.05

37


ผลการวเคราะหตามภาพท 2 และ ตารางท 1 แสดงใหเหนวา ผลการวเคราะหสถตคาไค-สแควร

มคาเทากบ 38.87 โดยมคาความนาจะเปนทางสถต (p) เทากบ 0.65 ทองศาแหงความเปนอสระ (df) 27

ดชนวดระดบความสอดคลอง (GFI) เทากบ 0.98 ดชนวดระดบความสอดคลองทปรบแกแลว (AGFI) เทากบ

0.96 ดชนวดระดบความสอดคลองเปรยบเทยบ (CFI) เทากบ 0.99 และคารากก�าลงสองของความคลาด

เคลอนโดยประมาณ (RMSEA) เทากบ 0.033 แสดงวาโมเดลการศกษาอทธพลของวฒนธรรมองคการทสง

ผลตอความผกพนองคการของพนกงานระดบปฏบตการในนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยอง

สอดคลองกบสมมตฐาน หมายความวาการรบรวฒนธรรมองคการมอทธพลในเชงบวกตอความผกพนองคการ

อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ 0.05 และมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยมคาสมประสทธการ

พยากรณ (R2) ของขนาดอทธพลเทากบ 0.98 (ß = 0.98) หมายความวา การรบรวฒนธรรมองคการสามารถ

ใชอธบายความผกพนองคการของพนกงานระดบปฏบตการไดรอยละ 0.98 ทงนจากผลการวเคราะหยงบงช

ใหเหนอกวา โดยรวมแลวการรบรวฒนธรรมองคการดานความเปนอสระในการท�างานและรสกเปนเจาของ

กจการ (AU) ไดสงผลตอความผกพนองคการในดานการคงอยกบองคกร (SY) สงสด

ในสวนของการทดสอบความแตกตางของโมเดลอทธพลของวฒนธรรมองคการทมตอความผกพน

องคการ ในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนงในจงหวดระยองนน จากการวเคราะหดวยเทคนคการวเคราะห

ความเหมอนหรอความแตกตาง (Invariance Test) โดยพจารณาจ�าแนกตามสญชาตของผบรหารองคการ

ไดแก สญชาตไทย ไตหวน ญปน และ อเมรกา ซงเปนการทดสอบวาโครงสรางเหมอนหรอแตกตางกน

(Model From Invariance) ทดสอบโครงสรางของพารามเตอรในรปแบบ (Model Parameters Invariance)

เพอยนยนเสถยรภาพของความสมพนธระหวางตวแปรของการบรหารงานของผบรหารทมสญชาตตางกน

4 สญชาต ผลการทดสอบความแตกตางของโมเดล ปรากฏวา ผลการทดสอบสมมตฐานขนท 1 หรอ Hform

ทดสอบความแตกตางของรปแบบ โดยไมมการก�าหนดคาพารามเตอรในโมเดลระหวางสญชาตของผบรหาร

องคการทตางกน พบวา คาสถตไค-สแควร มนยส�าคญทางสถต (p < 0.05) ซงใหความหมายวา โมเดลอทธพล

ของการรบรวฒนธรรมองคการของพนกงานทมตอความผกพนตอองคการของพนกงานระดบปฏบตการ

ทมผบรหารตางสญชาตกนมความแตกตางกน ดงตารางท 2

ตารางท 2 ผลการทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลอทธพลของวฒนธรรมองคการทมตอความผกพน

องคการในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนงในจงหวดระยองเมอจ�าแนกกลมตามสญชาตของ

ผบรหารองคการ

41

ความคลาดเคลอนโดยประมาณ (RMSEA) เทากบ 0.033 แสดงวาโมเดลการศกษาอทธพลของวฒนธรรมองคการทสงผลตอความผกพนองคการของพนกงานระดบปฏบตการในนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยอง สอดคลองกบสมมตฐาน หมายความวาการรบรวฒนธรรมองคการมอทธพลในเชงบวกตอความผกพนองคการอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 และมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ โดยมคาสมประสทธการพยากรณ (R2) ของขนาดอทธพลเทากบ 0.98 (β = 0.98) หมายความวา การรบรวฒนธรรมองคการสามารถใชอธบายความผกพนองคการของพนกงานระดบปฏบตการไดรอยละ 0.98 ทงนจากผลการวเคราะหยงบงชใหเหนอกวา โดยรวมแลวการรบรวฒนธรรมองคการดานความเปนอสระในการทางานและรสกเปนเจาของกจการ (AU) ไดสงผลตอความผกพนองคการในดานการคงอยกบองคกร (SY) สงสด ในสวนของการทดสอบความแตกตางของโมเดลอทธพลของวฒนธรรมองคการทมตอความผกพนองคการ ในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนงในจงหวดระยองนน จากการวเคราะหดวยเทคนคการวเคราะหความเหมอนหรอความแตกตาง (Invariance Test) โดยพจารณาจาแนกตามสญชาตของผบรหารองคการ ไดแก สญชาตไทย ไตหวน ญปน และ อเมรกา ซงเปนการทดสอบวาโครงสรางเหมอนหรอแตกตางกน (Model From Invariance) ทดสอบโครงสรางของพารามเตอรในรปแบบ (Model Parameters Invariance) เพอยนยนเสถยรภาพของความสมพนธระหวางตวแปรของการบรหารงานของผบรหารทมสญชาตตางกน 4 สญชาต ผลการทดสอบความแตกตางของโมเดล ปรากฏวา ผลการทดสอบสมมตฐานขนท 1 หรอ Hform ทดสอบความแตกตางของรปแบบ โดยไมมการกาหนดคาพารามเตอรในโมเดลระหวางสญชาตของผบรหารองคการทตางกน พบวา คาสถตไคสแควร มนยสาคญทางสถต ( < .05) ซงใหความหมายวา โมเดลอทธพลของการรบรวฒนธรรมองคการของพนกงานทมตอความผกพนตอองคการของพนกงานระดบปฏบตการทมผบรหารตางสญชาตกนมความแตกตางกน ดงตารางท 2 ตารางท 2 ผลการทดสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลอทธพลของวฒนธรรมองคการทมตอความ ผกพนองคการในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนงในจงหวดระยองเมอจาแนกกลมตาม สญชาตของผบรหารองคการ

สมมตฐาน χχχχ df χχχχ/df p CFI TLI RMSEA RMR Hfrom 142.651 79 1.806 .000 .978 .939 .045 .026 Hpath & factorloading 241.939 106 2.282 .000 .953 .903 .057 .050 χ2 Hfrom Hpath&factorloading = 99.288*, df. = 27; p < 0.05 *ทนยสาคญทางสถต 0.05


38

ดงนนเพออธบายถงอทธพลของการรบรวฒนธรรมองคการทมตอความผกพนตอองคการของ

พนกงานระดบปฏบตการทมผบรหารองคการตางสญชาตกน ผวจยจงวเคราะหโมเดลอทธพลการรบร

วฒนธรรมองคการทมตอความผกพนตอองคการจ�าแนกตามสญชาตของผบรหาร ปรากฏผลวา การรบร

วฒนธรรมองคการของพนกงานระดบปฏบตการมอทธพลตอความผกพนตอองคการของพนกงานระดบปฏบต

การเชงบวกอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ 0.05 ในทกประเภทองคการทมผบรหารสญชาตตางกน

4 สญชาต ทงนองคการทมผบรหารสญชาตญปนไดรบอทธพลสงสด (ß = 0.85) รองลงมา คอ สญชาตอเมรกน

(ß = 0.82) สญชาตไทย (ß = 0.74) และ สญชาตไตหวน (ß = 0.73) ตามล�าดบ ดงรายละเอยดในตาราง

ท 3

ตารางท 3 แสดงล�าดบคาน�าหนกขององคประกอบดานวฒนธรรมองคการและระดบความคดเหนเกยวกบ

ความผกพนตอองคการจ�าแนกตามสญชาตผบรหาร

42

ดงนนเพออธบายถงอทธพลของการรบรวฒนธรรมองคการทมตอความผกพนตอองคการของพนกงานระดบปฏบตการทมผบรหารองคการตางสญชาตกน ผวจยจงวเคราะหโมเดลอทธพลการรบรวฒนธรรมองคการทมตอความผกพนตอองคการจาแนกตามสญชาตของผบรหาร ปรากฏผลวา การรบรวฒนธรรมองคการของพนกงานระดบปฏบตการมอทธพลตอความผกพนตอองคการของพนกงานระดบปฏบตการเชงบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 ในทกประเภทองคการทมผบรหารสญชาตตางกน 4 สญชาต ทงนองคการทมผบรหารสญชาตญปนไดรบอทธพลสงสด β = 0.85) รองลงมา คอ สญชาตอเมรกน β= 0.82) สญชาตไทย β = 0.74) และ สญชาตไตหวน β = 0.73) ตามลาดบ ดงรายละเอยดในตารางท 3 ตารางท 3 แสดงลาดบคานาหนกขององคประกอบดานวฒนธรรมองคการและระดบความคดเหน เกยวกบความผกพนตอองคการจาแนกตามสญชาตผบรหาร

ตวแปรทศกษา ไตหวน ญปน อเมรกน ไทย อนดบ อนดบ อนดบ อนดบ

การรบรวฒนธรรมองคการ การมงเนนการปฏบต 6 5 5 4 ความใกลชดกบลกคา 7 6 8 8 ความเปนอสระในการทางานและรสก เปนเจาของกจการ

3 4 1 2

การปฏบตตอกนอยางใหเกยรต 5 2 6 6 การสมผสงานอยางใกลชดและมความเชอมนในคานยมรวม

3 1 4 1

รปแบบเรยบงาย บคลากรมจานวนจากด 8 7 7 การทาแตสงทมความเชยวชาญ 2 3 3 3 ความเขมงวดและผอนปรนในเวลาเดยวกน

1 7 2 5

ความคดเหนเกยวกบความผกพนตอองคการ การแสดงออกดวยวาจา 1 3 2 2 พฤตกรรมการทางาน 3 1 1 1 การคงอยกบองคกร 2 2 2 3

39


การรบรวฒนธรรมองคการของพนกงานระดบปฏบตการมอทธพลตอความผกพนตอองคการของ

พนกงานระดบปฏบตการ พบวา การรบรวฒนธรรมองคการของพนกงานระดบปฏบตการในองคการทม

ผบรหารสญชาตไตหวน มองคประกอบทชวดการรบรวฒนธรรมองคการไดอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ

0.05 เพยงจ�านวน 7 องคประกอบ องคประกอบทไมสามารถใชอธบายการรบรวฒนธรรมองคการของพนกงาน

ทมผบรหารสญชาตไตหวนได คอ ดานรปแบบเรยบงายธรรมดา บคลากรมจ�านวนจ�ากด ซงผลการวเคราะห

พบวาไมสามารถใชอธบายลกษณะวฒนธรรมขององคการไดอยางมนยส�าคญทางสถต และในสวนของอทธพล

ทสงผลไปยงความผกพนตอองคการของทง 7 องคประกอบ พบวา การรบรวฒนธรรมองคการดานความ

เขมงวดและผอนปรนในเวลาเดยวกน เปนสงทมอทธพลตอความผกพนตอองคการในดานการแสดงออก

ดวยวาจาสงสด

ในสวนขององคการทมผบรหารสญชาตญปน ปรากฏวาพนกงานระดบปฏบตการในนคมอตสาหกรรม

จงหวดระยองทมผ บรหารสญชาตญปนมองคประกอบทใชอธบายการรบรวฒนธรรมองคการไดอยางม

นยส�าคญทางสถตทระดบ 0.05 ทง 8 องคประกอบ และในสวนของอทธพลทสงผลไปยงความผกพน

ตอองคการของทง 8 องคประกอบ พบวา การรบรวฒนธรรมองคการดานการสมผสงานอยางใกลชดและ

มความเชอมนในคานยมรวม เปนสงทมอทธพลตอความผกพนตอองคการในดานพฤตกรรมการท�างานสงสด

ในสวนขององคการทมผ บรหารสญชาตอเมรกน ปรากฏวาพนกงานระดบปฏบตการในนคม

อตสาหกรรมจงหวดระยองทมผบรหารสญชาตอเมรกนมองคประกอบทใชอธบายการรบรวฒนธรรมองคการ

ไดอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ 0.05 ทง 8 องคประกอบ และในสวนของอทธพลทสงผลไปยงความผกพน

ตอองคการ พบวา การรบรวฒนธรรมองคการดานความเปนอสระในการท�างานและรสกเปนเจาของกจการ

เปนสงทมอทธพลตอความผกพนตอองคการในดานพฤตกรรมการท�างานสงสด

สดทายคอองคการทมผบรหารสญชาตไทย ทปรากฏวา พนกงานระดบปฏบตการในนคมอตสาหกรรม

จงหวดระยองทมผบรหารสญชาตไทยมองคประกอบทใชอธบายการรบรวฒนธรรมองคการไดอยางมนยส�าคญ

ทางสถตทระดบ 0.05 ทง 8 องคประกอบ และความใกลชดกบลกคา ตามล�าดบ และในสวนของอทธพล

ทสงผลไปยงความผกพนตอองคการ พบวา การรบรวฒนธรรมองคการดานการสมผสงานอยางใกลชดและ

มความเชอมนในคานยมรวม เปนสงทมอทธพลตอความผกพนตอองคการในดานพฤตกรรมการท�างานสงสด

เชนเดยวกบพนกงานระดบปฏบตการในองคการทมผบรหารสญชาตญปน

การศกษาหรอการวดอทธพลของการรบรวฒนธรรมองคการทมผลตอความผกพนองคการตาม

การรบรของพนกงานทปฏบตงานกบผบรหารตางสญชาตกนมความแตกตางกน จงไมสอดคลองกบสมมตฐาน

ทผวจยตงไว ซงสรปผลการวเคราะหขอมลตามสมมตฐานการวจยไดดงตารางท 4


40

ตารางท 4 สรปผลการวจยตามสมมตฐาน

สรปและอภปรายผล

1. การรบรวฒนธรรมองคการตามการรบรของพนกงานระดบปฏบตการ ในเขตนคมอตสาหกรรม

แหงหนง จงหวดระยองมอทธพลตอความผกพนองคการในเชงบวกทกดานอยางมนยส�าคญทางสถตท

ระดบ 0.05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว ผลการวจยนสอดคลองกบท Steers & Porter (1983, p. 333)

กลาวไววาปจจยอนเกดจากวฒนธรรมองคการและการอยรวมกบองคการเปนระยะเวลาหนงลวนแตม

ความสมพนธทางบวกกบความผกพนตอองคการ เนองจากความรสกในทางบวกดงทไดกลาวมาจะชวย

หลอหลอมใหบคคลในองคการมความภาคภมใจ มความฮกเหม กลาคดกลาท�า รก และ เกดจตส�านกแหงการ

รวมคด รวมท�า เพอความกาวหนาของตนเอง กลม และองคการ อนเปนคณลกษณะของความผกพนตอ

องคการ (Chucharoenphat, 2012) หมายความวา พนกงานทมการรบรวฒนธรรมองคการจะสงผลโดยตรง

ตอความผกพนตอองคการ และหากพนกงานมเกณฑการรบรวฒนธรรมองคการในระดบสง กจะมความผกพน

องคการในระดบสงเชนกน ในทางกลบกนหากพนกงานมการรบรวฒนธรรมองคการในระดบนอย ความผกพน

ตอองคการกจะลดนอยลงไปดวยเชนกน

2. อทธพลการรบรวฒนธรรมองคการทมผลตอความผกพนองคการตามการรบรของพนกงานระดบ

ปฏบตการ ในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยอง ในองคการทมสญชาตผบรหารตางกน

มความตางกนตามสญชาตของผบรหารองคการ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว หรอกลาว

อกนยหนงไดวาโมเดลทใชศกษาในครงนสามารถใชอธบายอทธพลของวฒนธรรมองคการทสงผลตอ

ความผกพนองคการของพนกงานทปฏบตงานกบผบรหารสญชาตญปน สญชาตอเมรกน และสญชาตไทย

แตไมอาจใชโมเดลนอธบายอทธพลของวฒนธรรมองคการทสงผลตอความผกพนองคการของพนกงานทปฏบต

งานกบผบรหารสญชาตไตหวนได นนเปนเพราะความแตกตางทางดานวฒนธรรมตามสญชาตของผบรหาร

และ พนกงาน สงผลตอวฒนธรรมองคการ (Tesluk et al., 2002, p. 445) และการทองคการมผบรหาร

เปนชาวตางประเทศอาจกอใหเกดความแตกตางและความหลากหลายในดานตาง ๆ อาท เชอชาต ศาสนา

44

ตารางท 4 สรปผลการวจยตามสมมตฐาน

สมมตฐานท ผลการทดสอบ

สมมตฐาน 1 การรบรวฒนธรรมองคการตามการรบรของพนกงานระดบปฏบตการ

ในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยองมอทธพลตอความผกพนองคการในเชงบวก

ยอมรบ

2 อทธพลการรบรวฒนธรรมองคการทมผลตอความผกพนองคการ

ตามการรบรของพนกงานระดบปฏบตการ ในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยอง มความไมแปรเปลยนตามสญชาตของผบรหารองคการ

ไมยอมรบ

สรปและอภปรายผล 1. การรบรวฒนธรรมองคการตามการรบรของพนกงานระดบปฏบตการ ในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยองมอทธพลตอความผกพนองคการในเชงบวกทกดานอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว ผลการวจยนสอดคลองกบท Steers & Porter (1983, p. 333) กลาวไววาปจจยอนเกดจากวฒนธรรมองคการและการอยรวมกบองคการเปนระยะเวลาหนงลวนแตมความสมพนธทางบวกกบความผกพนตอองคการ เนองจากความรสกในทางบวกดงทไดกลาวมาจะชวยหลอหลอมใหบคคลในองคการมความภาคภมใจ มความฮกเหม กลาคดกลาทา รก และ เกดจตสานกแหงการรวมคด รวมทา เพอความกาวหนาของตนเอง กลม และองคการ อนเปนคณลกษณะของความผกพนตอองคการ (Chucharoenphat, 2012) หมายความวา พนกงานทมการรบรวฒนธรรมองคการจะสงผลโดยตรงตอความผกพนตอองคการ และหากพนกงานมเกณฑการรบรวฒนธรรมองคการในระดบสง กจะมความผกพนองคการในระดบสงเชนกน ในทางกลบกนหากพนกงานมการรบรวฒนธรรมองคการในระดบนอย ความผกพนตอองคการกจะลดนอยลงไปดวยเชนกน 2. อทธพลการรบรวฒนธรรมองคการทมผลตอความผกพนองคการตามการรบรของพนกงานระดบปฏบตการ ในเขตนคมอตสาหกรรมแหงหนง จงหวดระยอง ในองคการทมสญชาตผบรหารตางกน มความตางกนตามสญชาตของผบรหารองคการ ซงไมสอดคลองกบสมมตฐานการวจยทตงไว หรอกลาวอกนยหนงไดวาโมเดลทใชศกษาในครงนสามารถใชอธบายอทธพลของวฒนธรรมองคการทสงผลตอความผกพนองคการของพนกงานทปฏบตงานกบผบรหารสญชาตญปน สญชาตอเมรกน และสญชาตไทย แตไมอาจใชโมเดลนอธบายอทธพลของวฒนธรรมองคการทสงผลตอความผกพนองคการของพนกงานทปฏบตงานกบผบรหารสญชาตไตหวนได นนเปนเพราะความแตกตางทางดานวฒนธรรมตามสญชาตของผบรหาร และ พนกงาน สงผลตอวฒนธรรมองคการ (Tesluk et al., 2002, p. 445) และการทองคการม

41


ภาษา ความเชอ คานยม จารต ประเพณ บรรทดฐาน ปรชญาการจดการ และแนวทางการด�าเนนธรกจ

ทแตกตางกน เปนตน (Noonil, 2015, p. 178)

ขอเสนอแนะ

1. ผวจยขอเสนอแนะในการน�าผลการวจยไปใช ดงน

1.1 ในภาพรวมแลวองคการทมผบรหารชาวตางชาตควรใหความส�าคญ สงเสรม และสอสาร

ใหพนกงานรบรวามาตรฐานของสนคาหรอบรการทสงมอบแกลกคา มความส�าคญจดเปนหนงในเปาหมาย

หลกขององคการ และออกแบบกระบวนการสอสารกบพนกงานระดบปฏบตการอยางเปนทางการ เพอให

แนใจวาเกดการรบรในกลมพนกงานระดบปฏบตการ

1.2 องคการทมผ บรหารสญชาตไตหวนและด�าเนนธรกจการผลตอยในประเทศไทย ควร

ขบเคลอนการรบรวฒนธรรมองคการดวยการออกนโยบายการบรหารงาน มการก�าหนดขอบเขตความ

รบผดชอบและอ�านาจการตดสนใจอยางชดเจน และปลอยใหบคลากรมอสระในการปฏบตงานภายใตนโยบาย

ดงกลาว

1.3 องคการทมผบรหารสญชาตญปน และ ผบรหารสญชาตไทย ควรใหความส�าคญกบการสราง

รกษา และพฒนา 1) ความสมพนธระหวางผบรหารและพนกงานระดบปฏบตการผานการทผบรหารเดน

ตรวจงานประจ�าวนดวยตนเอง โดยไมพงพาการรายงานผลการปฏบตงานจากหวหนางานเพยงชองทางเดยว

2) ด�าเนนกจกรรมตางๆ เพอปลกฝงคานยมรวมขององคการเปนประจ�าอยางตอเนอง และ 3) องคการ

ควรก�าหนดให ผบรหารทกระดบ มหนาทท�าตนเปนตวอยางทดในการปฏบตตามคานยมรวมขององคการ

1.4 องคการทมผบรหารสญชาตอเมรกนควรใหความส�าคญโดยการสราง รกษา และพฒนา ไดแก

1) การก�าหนดขอบเขตงานของบคลากรตามความช�านาญสวนบคคลใหชดเจน 2) วางโครงสรางใหบคลากร

มอสระในการปฏบตงานภายในขอบเขตทก�าหนด ทงนรวมถงการมอบอ�านาจการตดสนใจอยางเหมาะสม

ตามประสบการณและความเชยวชาญเฉพาะบคคล และ 3) จดใหมการทบทวนผลการปฏบตงาน รวมทง

ยกยองชนชม และ ใหรางวลบคคลผเปนเจาของผลการปฏบตงานทโดดเดนจนเปนทยอมรบ

2. ส�าหรบขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป ผวจยขอเสนอดงน

2.1 ควรศกษาเพมเตมกบพนกงานระดบอนในองคการ

2.2 ควรมการศกษาในลกษณะเดยวกนกบผบรหารสญชาตอนเพอตรวจสอบความเหมอน

หรอความแตกตางของโมเดลเพมเตมวามความสอดคลอง หรอความแตกตางอยางไร

2.3 ควรมการศกษาตวแปรอนทเกยวของเพมเตม เชน ภาวะผน�า สมรรถนะองคการ แรงจงใจ

ใฝสมฤทธ ฯลฯ ทมอทธพลตอความผกพนองคการของพนกงาน ทงนเนองจากความผกพนตอองคการเปน

สงทสรางได และเปนหนาทขององคการทจะสรางความผกพนตอองคการในกลมพนกงาน โดยใชองคประกอบ

ตาง ๆ ทเกยวของเปนเครองมอ ทายทสดแลวกเพอใหองคการสามารถใชบคลากร ซงเปนทรพยากรส�าคญ

ในองคการไดอยางมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสด


42

เอกสารอางอง

Aon Hewitt. (2001). Employee Engagement Model. Retreived April 19, 2015 from/http://

www.aon.com/human-capital-consulting/thought-leadership/talent/aon-hewitt-

model-of-employee-engagement.jsp

Bjerke J. (2013). Global Talent Shortage, Retention Top List of HR Challenges in 2013.

Retrieved March 8, 2014, from/http://www.recruiter.com/i/global-talent-shortage-

retention-top-list-of-hr-challenges-in-2013/

Chamberlain L. (2012). Lack of Skilled Candidates is Biggest Recruitment Challenge,

Say Employers. Retrieved on 8 March 2013, from http://www.personneltoday.com/

articles/21/03/2012/58424/lack-of-skilled-candidates-is-biggest-recruitment-

challenge-say.htm

Chucharoenphat, N. (2012). Organizational Culture Affecting Employee’s Work Perfor-

mance of Siam Commercial Bank in Nakornsawan. Master of Business

Administration, Faculty of Business Administration Management, Rajamangala Univer-

sity of Technology. Retrieved May 8, 2016, from/http://www.repository.rmutt.ac.th/

bitstream/handle/123456789/2168/Binder1.pdf?sequence=1 (In Thai)

Cronbach, L. J. (1990). Essentials of Psychological Testing. 5th ed. New York : Harper Collins.

Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J. & Anderson, R. E. (2010). Multivariate Data Analysis:

A Global Perspective. Upper Saddle River, N.J. : Pearson.

Industrial Estate Authority of Thailand. (2015). Core Business of Industrial Estate Author-

ity of Thailand. Retrieved on April 18, 2015, from/http://www.ieat.go.th/about/

core-businesses. (In Thai)

Noonil, S. (2015). Cross Cultural Management for ASEAN Economic Community. Dusit Thani

College Journal, 9(2), 176-190 (In Thai)

Onkam P. and Rahothan, R. (2009). Organizational Commitment and its Outcomes : A

Case Study of Food Processing Plant Employees in Lop Buri Province. Master of

Sciecnes, Sripahum University. (In Thai)

Pariyanon, A. (2016). The Salary Survey Report by Eastern Seaboard Industrial Relations

(ESIR) Monthly Meeting in May 2016. (unpublished manuscript). (In Thai)

Peters, T. J., & Watermann, R. H. (1982). In Search of Excellence: Lessons from American’s

Best Run Companies. New York: Harper & Row.

Ritcharun, P. (2004). Research Methodology for Social Science. 2nd ed. Bangkok : House of

Media. (In Thai)

43


Steers, R. M. & Porter, L. W. (1983). Motivation and Work Behaviour. 3rd ed. New York:

McGraw-Hill.

Tesluk , Paul et al. (2002). Integrating the Linkages Between Organizational Culture and

Individual Outcomes at Work: Psychological Management of Individual

Performance. New York: Wiley.

Weekly Manager. (2011). Human Resources Preparation, Organizational Preparation,

Count Down to Deal with AEC. Retrieved May 1, 2016, from/http://www.manager.

co.th/mgrweekly/viewnews.aspx?NewsID=9540000120703 (In Thai)

WHA Industrial Development. (2016). Current Customers. Retrieved April 19, 2016, from/

http://www.hemaraj.com/page/industrial_current_customers.asp (in Thai)


44

คณลกษณะของบรษทจดทะเบยนทกระทาผดตามพระราชบญญตหลกทรพย

และตลาดหลกทรพย พ.ศ. 2535 และผลกระทบตอราคาหลกทรพย

The Characteristics of the Listed Companies Violated the

Securities and Exchange Act B.E. 2535 and Impact on Stock Prices

ภณฑลา พรมทอง1*

ศลปชย ปวณพงษพฒน2

Phantila Promthong, Sinchai Paveenpongpat

บทคดยอ

การศกษาครงนมวตถประสงค เพอศกษาคณลกษณะของบรษทจดทะเบยนทกระท�าผดตาม

พระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. 2535 และการตอบสนองของราคาหลกทรพยทมตอ

การประกาศขาวการกระท�าผด โดยคณลกษณะทน�ามาศกษาครงน ประกอบดวย ขนาดของกจการ โครงสราง

ผถอหน การก�ากบดแลกจการทด และขนาดของส�านกงานสอบบญช กลมตวอยางทใชในการศกษา คอ

บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยและตลาดหลกทรพย เอม เอ ไอ จากการประกาศขาว

การกระท�าผดของส�านกงานคณะกรรมการก�ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.) ตงแตป พ.ศ. 2553

– พ.ศ. 2558 จ�านวน 47 ปบรษท 63 เหตการณ วธการศกษาใชสถตทดสอบ t-Test และ Chi-Square test

ณ ระดบความเชอมนรอยละ 95

ผลการศกษาพบวา บรษททมการกระท�าผดจะมขนาดของกจการเลกกวา มระดบการก�ากบดแล

กจการทดนอยกวา และถกตรวจสอบโดยส�านกงานสอบบญชขนาดเลก (Non-Big 4) มากกวาบรษททไมได

กระท�าผด ในขณะทโครงสรางผถอหนพบวาบรษททกระท�าผดและไมไดกระท�าผดไมไดมการกระจกตว

ของผถอหนแตกตางกน ส�าหรบผลการทดสอบดานการตอบสนองของราคาหลกทรพย พบวาเมอมการ

ประกาศขาวการกระท�าผดจะมผลกระทบในเชงลบตอราคาหลกทรพย นอกจากนนยงพบวาการกระท�าผด

ทมโทษตองด�าเนนคดอาญาจะมผลกระทบในเชงลบตอราคาหลกทรพยมากกวาการกระท�าผดทมโทษ

เปรยบเทยบปรบอยางมนยส�าคญ

คาสาคญ : พระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. 2535 กระท�าผด ราคาหลกทรพย

1 หลกสตรบญชมหาบณฑต คณะการจดการและการทองเทยว มหาวทยาลยบรพา2 คณะการจดการและการทองเทยว มหาวทยาลยบรพา * Corresponding Author e-mail : [email protected]

45


Abstract

This study aimed at identifying characteristics of the listed companies violated The

Securities and Exchange Act B.E. 2535 and the response of stock prices on the announcement

of violation. The characteristics used for this study comprised of firm size, shareholder

structure, corporate governance, and audit firm size. The samples for the study were

companies listed on The Stock Exchange of Thailand (SET), as well as stock Market for

Alternative Investment (MAI) which were on the announcement of violation by The

Securities and Exchange Commission (SEC) during 2010 – 2015 for the numbers of 47

companies and 63 events. The method used here is t-Test and Chi-Square test at the level

of confidence 95%

The findings revealed that the violated companies had smaller firm size, less

corporate governance and more audited by small audit firms (Non-Big 4) than the

non-violated companies. Whereas, in regard to the shareholder structure, there was no

difference in the shareholders structure between violated companies and non-violated

companies. Regarding the test results on the response of stock prices, there was negative

impact on stock prices when announcement the violation. In addition, The violated

companies with the criminal penalties had negative impact on stock prices more than the

violated companies with the fine penalties on statistical significance.

Keywords : The Securities and Exchange Act B.E. 2535, Violated, Stock Prices

บทนา

ปญหาการทจรตคอรรปชนถอไดวาเปนปญหาใหญทเกดขนในประเทศตางๆ ทวโลก ไมวาจะเปน

ประเทศทพฒนาแลวหรอประเทศดอยพฒนา ส�าหรบประเทศไทยปญหาการทจรตคอรรปชนเกดขนมาชานาน

ในทกภาคสวนไมวาจะเปนภาครฐหรอเอกชน และมแนวโนมทจะทวความรนแรงมากขนเรอยๆ โดยมลนธ

องคกรเพอความโปรงใสในประเทศไทยไดเปดเผยผลการจดอนดบดชนชวดภาพลกษณคอรรปชน ประจ�าป

2558 พบวาประเทศไทยไดคะแนน 38 คะแนน จาก 100 คะแนน อยอนดบท 76 จาก168 ประเทศทวโลก

และเปนอนดบท 3 ในกลมประเทศอาเซยน จงแสดงใหเหนวาปญหาการทจรตคอรรปชนยงเปนปญหาส�าคญ

ทประเทศไทยตองเรงแกไข ซงปจจบนรฐบาลใหความส�าคญในการแกไขปญหาดงกลาว โดยก�าหนดใหเปน

วาระแหงชาต มการจดท�างบประมาณในลกษณะบรณาการเพอใหการท�างานมความเปนเอกภาพสอดคลอง

ไปในทศทางเดยวกน นอกจากการแกไขปญหาของรฐบาลแลว ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (ตลท.)

กมความส�าคญเปนอยางยงในการมสวนรวมตอตานการทจรตคอรรปชน เนองจากเปนตลาดทนทส�าคญ

ทมบทบาทในการเปนแหลงระดมเงนทน ทางเลอกของการออม และการกระจายความเสยงโดยปราศจาก

ตวกลาง เปนสถาบนทใหมาซอขายหนของบรษทตางๆ เมอตองการเปลยนแปลงเปนเงนกน�าหนมาขาย

ในตลาดหลกทรพยไดอยางสะดวก ขณะเดยวกนคนทมเงนตองการลงทนกสามารถซอหนได


46

การเขามาระดมทนหรอลงทนในตลาดหลกทรพยมกฎ ระเบยบ ขอบงคบทตองปฏบตตามเพอปองกน

การเอารดเอาเปรยบ สรางความเชอมนแกนกลงทน เพอใหธรกจตางๆ สามารถเขามาระดมทนระยะยาวไป

ประกอบธรกจไดมากขน ชวยใหระบบเศรษฐกจของประเทศเตบโต มการจางงาน มรายไดจากการสงออก

รฐบาลเกบภาษไปพฒนาประเทศไดมากขน ถาความเชอมนของตลาดทนหายไปธรกจและระบบเศรษฐกจ

กมปญหา นจงเปนเหตผลทวาการท�าลายความเชอมนโดยท�าผดกฎหมายจงถอเปนเรองรายแรง ดงนน

กรรมการหรอผบรหารซงเปรยบเสมอนหวเรอใหญทจะน�าบรษทจดทะเบยนไปสความส�าเรจ และน�าผลก�าไร

ยอนกลบมาสนกลงทนทกคน กรรมการหรอผบรหารจะตองปฏบตหนาทดวยความรบผดชอบ ระมดระวง

และซอสตยสจรต ไมฉกฉวยผลประโยชนจากบรษทและสรางความไมเปนธรรมตอผถอหนสวนใหญ แตกยง

คงมกรรมการหรอผบรหารบางสวนทเอารดเอาเปรยบฉกฉวยผลประโยชนใหตนเองและพวกพองซงถอวา

เปนการทจรต ดงนนตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย (ตลท.) จงมการบงคบใชกฎหมายพรอมทงมบทลงโทษ

ส�าหรบผทฝาฝนหรอไมปฏบตตาม

พระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. 2535 มวตถประสงคทส�าคญคอใหความ

คมครองแกผลงทนและปองกนการกระท�าอนไมเปนธรรมทเกยวของกบธรกจหลกทรพยในลกษณะหรอ

รปแบบตางๆ จงไดมการจดตงส�านกงานคณะกรรมการก�ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.) ขน

เพอเปนองคกรอสระในการท�าหนาทก�ากบดแลและพฒนาตลาดทน โดยมภารกจหลกในการ “ก�ากบและ

พฒนาตลาดทนของประเทศใหมประสทธภาพ ยตธรรม โปรงใส และนาเชอถอ” มเครองมอในการบงคบใช

กฎหมาย 3 ชองทางหลก ไดแก การลงโทษทางปกครอง การลงโทษทางบรหาร และการด�าเนนการทางอาญา

อยางไรกตามถงแมวาจะมบทลงโทษ ปญหาการกระท�าผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ กยงคงมอย

เรอยมา ยกตวอยางเชนกรณของ 1) ประธานกรรมการ และกรรมการผอ�านวยการของบรษท นปปอนแพค

(ประเทศไทย) จ�ากด (มหาชน) ไดมการทจรต ยกยอกทรพยสนของบรษทรวมเปนเงนประมาณ 179.6

ลานบาท และยงไดปลอมแปลงเอกสารและลงบญชเปนเทจ ท�าใหบญชของบรษทแสดงเงนลงทนในหลกทรพย

และบญชรายไดไมตรงกบความเปนจรง ก.ล.ต. จงไดสงใหบรษทจดใหมการตรวจสอบเปนกรณพเศษ

(Special audit) เพอใหงบการเงนของบรษทแสดงฐานะการเงนทแทจรง และไมมรายการอนทเปนการทจรต

ทจะกระทบตอสทธของผลงทน 2) กรรมการผจดการของบรษท โรงพยาบาลรามค�าแหง จ�ากด (มหาชน)

ขายหนธนาคารเกยรตนาคน จ�ากด (มหาชน) ทลงทนไวในราคาต�ากวาราคาตลาดใหแกบคคลอนทตนม

สวนเกยวของและมผลประโยชนรวม ท�าใหบรษทไดรบความเสยหายเบองตนคดเปนมลคากวา 300 ลานบาท

3) กรรมการและผบรหารของบรษท จ สตล จ�ากด (มหาชน) และบรษท จ เจ สตล จ�ากด (มหาชน) จดท�า

บญชและงบการเงนเทจโดยการบนทกเจาหนตางประเทศคาซอวตถดบต�ากวาความเปนจรงเพอหลกเลยง

ผลขาดทนทสงมาก เนองจากราคาตนทนการผลตสง ในขณะทขายสนคาในราคาตลาดทต�ากวา เปนตน

ดงนนนจงเปนเหตผลหนงทผวจยมความสนใจทจะศกษาถงคณลกษณะของบรษทจดทะเบยนทกระท�าผด

ตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ และผลกระทบทมตอราคาหลกทรพยเมอมการประกาศขาวเกยวกบการกระท�าผด

47


วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาถงคณลกษณะของบรษทจดทะเบยนทมการกระท�าผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ

2. เพอศกษาถงผลกระทบดานการตอบสนองของราคาหลกทรพย รวมถงความแตกตางของผล

กระทบกรณทเปนความผดทตองด�าเนนคดอาญากบความผดทเปรยบเทยบปรบ

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. การเปดเผยขอมลการกระท�าผดและบทลงโทษส�าหรบผกระท�าผดของส�านกงานคณะกรรมการ

ก�ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.) ชวยใหคณะกรรมการ กรรมการ ผบรหารของบรษท

จดทะเบยนอนๆ ไดปฏบตหนาทของตนเองดวยความระมดระวงอกทงตระหนกถงผลกระทบตางๆ ทอาจจะ

เกดขน

2. เปนแนวทางใหกบนกลงทน นกวเคราะหงบการเงนใชขอมลในการวเคราะหผลการด�าเนนงาน

และฐานะทางการเงนของกจการตางๆ ไดอยางมประสทธภาพและถกตองสมเหตสมผลมากยงขน ประกอบ

กบดการตอบสนองของราคาหลกทรพยเพอพจารณาตดสนใจซอ ขาย หรอถอครองหลกทรพยไดอยางรวดเรว

ทบทวนวรรณกรรม

การทจรตคอรรปชน (Anti - corruption)

คอรรปชน (Corruption) มความหมายหลากหลายขนอยกบวตถประสงคการใช หลกการหรอมมมอง

ในทางศลธรรม ทางการเมอง หรอทางเศรษฐศาสตร ในมมมองของพฤตกรรมหรอการกระท�านน คอรรปชน

อาจจดเปนอาชญากรรม (Crime) ประเภทหนง ในบางกรณคอรรปชนอาจจะถกมองในความหมายทแคบ

และตางจากการโกง ยกยอก รดไถ การข โดยมองวาคอรรปชนเปนการกระท�าของคนสองฝายทหาประโยชน

รวมกนจากฝายทสาม เชน การตดสนบน

องคการสหประชาชาตใหความหมายคอรรปชน คอ ไมใชแคพฤตกรรม แตเปนปรากฏการณ

(Phenomenon) ในทางสงคม การเมอง และเศรษฐศาสตร ทเปนปญหาส�าคญและเปนอปสรรคตอการพฒนา

เศรษฐกจและสงคมทวโลก และองคกรระหวางประเทศดานความโปรงใส ส�าหรบ Transparency

International (TI) ใหนยามค�าวา คอรรปชน คอ การใชอ�านาจทไดรบความไววางใจในทางทผด (Abuse of

entrusted power) เพอประโยชนสวนบคคลซงใชไดทงภาครฐและเอกชน

ประชาคมยโรปไดใหค�าจ�ากดความคอรรปชน หมายถง การใชอ�านาจสาธารณะทมชอบเพอ

ผลประโยชนสวนตน หรอการใหสนบน และความประพฤตทงหลายของบคคลซงไดรบมอบหมายหนาทและ

ความรบผดชอบในภาครฐหรอเอกชน ประพฤตทฝาฝนหนาทของตน โดยไมสมควรกบต�าแหนงหนาทของตน

ในฐานะเจาพนกงานแหงรฐ เจาหนาทในหนวยงานเอกชน ตวแทนหรอฐานะความสมพนธอนๆ โดยมงประสงค

ใหไดรบประโยชนใดๆ โดยมชอบส�าหรบตนเองหรอผอน

ความหมายของการคอรรปชนตามประมวลกฎหมายอาญา หมายความถง การใชอ�านาจหนาท

เพอแสวงหาประโยชนอนมชอบดวยกฎหมาย ไมวาจะเปนการเรยกรบ หรอการใหสญญา โดยขาราชการ

หรอเปนการใหหรอสญญาวาจะใหโดยเอกชนกตาม ดงนนในมมมองทางกฎหมายแลว การแสวงหาประโยชน


48

อนมชอบดวยกฎหมายทกลกษณะไมวาจะเปนการเรยกรบ หรอเพอตอบแทนในรปทรพยสน เงนทอง

หรอต�าแหนงหนาทการงานเพอตนเองหรอบคคลอนลวนแลวแตเปนความผดทางกฎหมายทงสน

ทงนเมอน�านยามของการคอรรปชนดงกลาวขางตนมาประยกตใชกบภาคธรกจ จงหมายถง การท

กรรมการหรอผ บรหารบรษทใชอ�านาจในต�าแหนงหนาทซงตนไดมาจากผถอห นหรอตวแทนผถอห น

ในการบรหารงานและด�าเนนนโยบายของบรษทเพอแสวงหาประโยชนสวนตนหรอเพอบคคลอน ซงผล

ประโยชนทเกดขนจากการทจรตคอรรปชนในแวดวงธรกจโดยสวนมากจะเปนผลประโยชนทางดานการเงน

โดยสวนใหญพฤตกรรมการทจรตคอรรปชนในภาคเอกชน ไดแก การฝาฝนไมปฏบตตามขนตอน กฎระเบยบ

ของกฎหมาย การปกปดขอเทจจรง การสรางขอมลเทจ การยกยอกเงนบรษท การใชขอมลภายใน

ซงพฤตกรรมเหลานถอวามความผดและจะตองถกลงโทษตามกฎหมาย (The Thailand Development

Research Institute, 2011)

พระราชบญญตหลกทรพยและตลาดหลกทรพย พ.ศ. 2535

ในการตราพระราชบญญตฉบบน มวตถประสงคทส�าคญ คอใหความคมครองแกผลงทนและปองกน

การกระท�าอนไมเปนธรรมทเกยวของกบธรกจหลกทรพยในลกษณะ หรอรปแบบตางๆ และไดมการจดตง

ส�านกงานคณะกรรมการก�ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.) ขน เพอเปนองคกรอสระในการท�า

หนาทก�ากบดแล และพฒนาตลาดทน มเครองมอในการบงคบใชกฎหมายพรอมทงมบทลงโทษส�าหรบ

ผทฝาฝนหรอไมปฏบตตาม ซงบทลงโทษม 2 ประเภท คอ ความผดทเปรยบเทยบปรบได หากยอมรบ

และช�าระคาปรบครบถวนภายในเวลาทก�าหนดถอวาคดเปนอนเลกกน และความผดทไมสามารถเปรยบเทยบ

ปรบไดหรอกรณทผกระท�าผดไมยอมรบการเปรยบเทยบปรบ ก.ล.ต. จะสงเรองด�าเนนคดอาญาตอไป

ความผดทเปรยบเทยบปรบได เชน บรษททออกหลกทรพยมไดจดท�าและสงงบการเงน รายงาน

เกยวกบฐานะการเงนและผลการด�าเนนงาน หามบอกกลาวขอความอนเปนเทจ หรอท�าใหผอนส�าคญผด

ในขอเทจจรง หามแพรขาววาหลกทรพยจะมราคาสงขนหรอลดลง หามแพรขาวอนเปนเทจใหเลองลอ

หามซอขายหลกทรพยโดยใชขอมลภายในเพอประโยชนตอตนเองหรอผอน หามซอขายหลกทรพยโดยอ�าพราง

เพอใหบคคลทวไปหลงผด ส�าหรบความผดทเปรยบเทยบปรบไมไดตองด�าเนนคดอาญา เชน ผบรหารทฉอโกง

ประชาชน ผ บรหารทกระท�าความผดหนาทโดยทจรตจนเปนเหตใหเกดความเสยหายแกทรพยสน

ของนตบคคล ผบรหารทยกยอกทรพยโดยทจรต ผบรหารทท�าใหทรพยสนของนตบคคลเสยหาย ผบรหาร

ทกระท�าหรอยนยอมใหกระท�าความผดเกยวกบบญชหรอเอกสาร

โครงสรางการถอหน (Ownership structure)

โครงสรางการถอหน แบงเปนสองแบบตามลกษณะการถอหนของผถอหน ไดแก โครงสรางการถอ

หนแบบกระจายตว และโครงสรางการถอหนแบบกระจกตว

โครงสรางการถอหนแบบกระจายตว (Dispersed ownership) โครงสรางแบบนในแตละบรษท

จะมผถอหนเปนจ�านวนมากโดยแตละรายจะถอหนในสดสวนทนอยมากเพอลดความเสยงในการลงทน ดงนน

ผถอหนจะวาจางผบรหารทตนคดวามความสามารถเขามาบรหารงานในบรษทแทนตน ขอดของโครงสราง

แบบนคอ ความคลองตวในการบรหารงานของผบรหาร แตกมขอเสยคอ ผถอหนมกละเลยการใหการก�ากบ

ดแลทมประสทธภาพและเพยงพอตอบรษท เนองจากผถอหนแตละรายมสวนไดเสย (Cash flow rights)

49


ในบรษทคอนขางนอย ดงนนความเปนเจาของและอ�านาจควบคมของโครงสรางแบบนจะถกแยกจากกน

ซงสวนใหญโครงสรางแบบนมกพบในประเทศทพฒนาแลว เชน สหรฐอเมรกา และองกฤษ

โครงสรางการถอหนแบบกระจกตว (Concentrated ownership) โครงสรางแบบนจะมผถอหน

รายหนงหรอหลายรายทมจ�านวนหนและสทธออกเสยงทมสาระส�าคญ เรยกวา ผมอ�านาจควบคมกจการ

ซงจะเขามามบทบาทส�าคญในการบรหารงานและก�าหนดนโยบายของบรษท ขอดของโครงสรางแบบนคอ

ผมอ�านาจควบคมกจการมสวนไดเสยในบรษทมากจงใหความส�าคญกบการตดตามก�ากบดแลการบรหารงาน

ของบรษทอยางใกลชด แตมขอเสยคอผมอ�านาจควบคมสามารถเขามาแทรกแซงการบรหารงานและ

การก�าหนดนโยบายทส�าคญไดงาย ดงนนความเปนเจาของและอ�านาจควบคมของโครงสรางแบบนจะอยรวม

กน ซงสวนใหญโครงสรางแบบนมกพบมากในประเทศแถบเอเชยและยโรปบางประเทศ เชน ญปน ไทย

และเยอรมน

Coffee (2005 อางถงใน Boonyawat & Manawapat, 2011) ไดตงขอสงเกตวา โครงสรางการถอ

หนแบบกระจายตวมกมแรงจงใจในการทจรตทเกดจากการปรบแตงตวเลขทางบญชทน�าเสนอในรายงาน

ทางการเงน เชน การรบรรายไดเรวหรอชาเกนไป ในขณะทโครงสรางการถอหนแบบกระจกตว ผมอ�านาจ

ควบคมในบรษทมกมแรงจงใจในการทจรตโดยการสรางรายการทางการเงนทเปนเทจมากกวาการทจรต

ในการปรบแตงตวเลขทางบญชทน�าเสนอในรายงานทางการเงน

ทฤษฎตวแทน (Agency theory)

ตงเปนขอสมมตฐานวา ผบรหารมพฤตกรรมทไมพงประสงคทางธรรมชาตพรอมกนสองลกษณะ

ลกษณะแรกผบรหารเปนผทเหนประโยชนสวนตนอยางยง (Self-interest) และจะท�าการใดๆ เพอท�าให

ผลประโยชนทงทอย ในรปของตวเงนและมไดอย ในรปของตวเงนตกแกตนและพวกพองใหมากทสด

เทาทจะท�าได สวนลกษณะทสองเปนลกษณะของผทฉวยโอกาสอยางยง (Opportunistic) โดยผบรหาร

จะพยายามหาและสรางโอกาสใหตนสามารถตกตวงผลประโยชนโดยการใชอ�านาจทตนมอย ภายใตเงอนไข

ทการกระท�านนเปนการกระท�าทถกตอง ในความหมายแคบคอเปนการกระท�าทพสจนไมไดหรอพสจนไดยาก

วาเปนการกระท�าทผดกฎ ระเบยบ ขอบงคบของกจการ เปนการผดสญญา หรอเปนการผดกฎหมาย

อกทงทฤษฎนมองวามนษยทกคนในองคกรยอมมแรงผลกดนทจะท�าการใดๆ เพอผลประโยชน

สวนตวดวยกนทงนน ดงนนผบรหารจะพยายามหาหนทางในการสรางมลคาสงสดใหกบบรษทกตอเมอ

พจารณาแลวเหนวาหนทางนนเอออ�านวยผลประโยชนใหกบตนเองดวย สมมตฐานทอยเบองหลงทฤษฎ

ตวแทนนกคอผเปนเจาของหรอผถอหนกบผบรหารตางมความขดแยงทางดานผลประโยชนซงกนและกน

(Conflict of interest) โดยทผบรหารจะสรางผลประโยชนสงสดใหกบตนเอง โดยไมค�านงวาการกระท�านน

จะกอใหเกดประโยชนหรอความมงคงสงสดแกตวผเปนเจาของหรอผถอหนหรอไม ดงนนผบรหารยอมเลอก

วธปฏบตทางบญชทจะชวยสรางผลประโยชนหรอความมงคงใหกบตนเองสงสด ซงกอใหเกดแนวคดเกยวกบ

การตกแตงก�าไร (Earnings management)

การกากบดแลกจการทด

บรษททจดทะเบยนในตลาดหลกทรพย ไดเลงเหนความส�าคญของการก�ากบดแลกจการทดไดอยาง

ชดเจน เนองจากประชาชนจ�านวนมากซงเปนผถอหนไมสามารถเขารวมบรหารจดการบรษทไดอยางใกลชด


50

จงตองแตงตงบคคลทไววางใจใหเปนกรรมการเพอเขาไปควบคมดแลผบรหารบรษทอกทอดหนง การทจะ

เกดความมนใจและไววางใจกนเปนทอดๆ เชนนไดกจะตองมการก�ากบดแลกจการทด กลาวคอ กรรมการ

ตองท�าหนาทเพอรกษาผลประโยชนของบรษทและผถอหนอยางเตมท ไมใชต�าแหนงในการหาประโยชนหรอ

ฉวยโอกาสจากบรษท ดแลผบรหารและฝายจดการใหท�างานอยางมประสทธภาพ เพอใหผถอหนไดรบ

ผลตอบแทนทคมคากบเงนลงทนทใสเขามาในบรษท ในขณะเดยวกนกตองใหสทธผถอหนรบทราบขอมล

ของบรษท ตดสนใจในเรองส�าคญ รวมถงตรวจสอบการท�างานของกรรมการและผบรหาร ซงการทบรษท

มการก�ากบดแลกจการทดยอมสงผลดทงบรษทและตลาดทนโดยรวม คอ ประโยชนตอบรษท ไดแก สามารถ

ระดมทนไดดวยตนทนทเหมาะสม การมตนทนการเงนทเหมาะสมชวยลดตนทนการผลตท�าใหสามารถแขงขน

ได ประโยชนตอตลาดทนโดยรวม ไดแก สรางความเชอมน เพมความตองการซอ เพมสภาพคลอง และ

ระดบราคา ซงเปนประโยชนตอการระดมทนของบรษท จงสรปไดวากลไกการก�ากบดแลทดชวยแกไขปญหา

ความขดแยงทางผลประโยชน เนองจากการก�ากบดแลกจการทดมวตถประสงคและหนาทหลก คอ การก�ากบ

การตดตามการควบคม และการดแลตวแทน เพอใหทรพยากรของกจการไดน�าไปใชอยางมประสทธภาพ

ประสทธผล ตรงตามเปาหมาย ทงนเพอใหเกดประโยชนสงสดตอบแทนกลบไปยงผมสวนไดเสยทกฝาย

อยางเปนธรรม

สมาคมสงเสรมสถาบนกรรมการบรษทไทย (IOD) ไดมการจดโครงการส�ารวจการก�ากบดแลกจการ

ทดบรษทจดทะเบยน ซงหลกเกณฑทใชในการพจารณา แบงเปน 5 หมวด ไดแก

หมวดท 1 สทธของผถอหน (Rights of shareholders)

หมวดท 2 การปฏบตตอผถอหนอยางเทาเทยมกน (Equitable treatment of shareholders)

หมวดท 3 บทบาทของผมสวนไดเสย (Roles of stakeholders)

หมวดท 4 การเปดเผยขอมลและความโปรงใส (Disclosure and transparency)

หมวดท 5 ความรบผดชอบของคณะกรรมการ (Board responsibilities)

โดยจ�านวนหลกเกณฑและการใหน�าหนกในแตละหมวดเปลยนแปลงไปในแตละป หลงจากนนผล

ส�ารวจทจดท�าขนจะมการพมพเผยแพรในรายงาน Corporate Governance Report of Thai Listed

Companies (CGR) และรายงานดงกลาวไดรบการยอมรบจากคณะกรรมการบรรษทภบาลแหงชาต

วาจะเปนเครองมอทชวยกระตนใหเกดการพฒนาในบรษทไทย จงไดมมตสนบสนนให IOD ด�าเนนการ

อยางตอเนองตอไป (Thai Institute of Directors, 2015)

ทฤษฎประสทธภาพของตลาดทน

Efficient market theory (Fama, 1970) เปนทฤษฎทชใหเหนวา ตลาดหลกทรพยจะเปนตลาด

ทมประสทธภาพถาราคาหลกทรพยเปนผลสะทอนอยางเตมท (Full reflect) จากขอมลทมอย ซงหมายความ

วา การรบรขอมลจะไมท�าใหบคคลใดๆ สามารถท�าก�าไรไดจากตลาด ทงนเนองจากราคาหลกทรพยตามทฤษฎ

นจะแบงออกเปน 3 ระดบ โดยแบงออกเปน 3 รปแบบตามชดของขอมล ประกอบดวย

1. สมมตฐานของตลาดทมประสทธภาพในระดบต�า (Weak form efficient market hypothesis)

กลาววา ราคาหลกทรพยในปจจบนจะสะทอนขอมลตลาด (Market information) ของหลกทรพยทงหมด

ในอดต

51


2. สมมตฐานของตลาดทมประสทธภาพในระดบปานกลาง (Semi-strong form efficient market

hypothesis) กลาววา ราคาหลกทรพยในปจจบนจะปรบตวทนทตอขอมลสาธารณะทงหมด (Public

information)

3. สมมตฐานของตลาดทมประสทธภาพในระดบสง (Strong form efficient market hypothesis)

กลาววา ราคาหลกทรพยในปจจบนจะสะทอนขอมลทงหมดทงทเปนขอมลสาธารณะ และขอมลสวนบคคล

(Private information)

กลาวโดยสรปไดวาการศกษาประสทธภาพตลาดทนจะพจารณาวาราคาหลกทรพยหรออตรา

ผลตอบแทนทเปลยนแปลงไปเพอตอบสนองตอขอมลทเขามาในตลาดทนวา มความผดปกตใดๆ หรอไม

ซงแสดงใหเหนวาตลาดสามารถรบรขอมลขาวสารในตลาดทนหรอไม อยางไร และราคาหลกทรพยมการ

ปรบตวกบขอมลขาวสารไดรวดเรวเพยงใด โดยเฉพาะสมมตฐานประสทธภาพตลาดทนระดบปานกลาง

ซงใหความส�าคญกบขาวสารขอมลทางบญชในงบการเงน

สมมตฐานงานวจย

ปจจยหนงทอาจมความสมพนธกบการกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ คอ คณลกษณะของบรษท

งานวจยนจงตองการศกษาถงคณลกษณะของบรษทจดทะเบยน โดยคณลกษณะทน�ามาศกษาในงานวจยน

ประกอบดวยดงตอไปน

ขนาดของกจการ

ACFE (Association of Certified Fraud Examiners) ไดตพมพ “Report to the Nation on

Occupational Fraud and Abuse” สรปผลส�ารวจการทจรตฉอฉลในองคกรวาองคกรขนาดเลกมกตก

เปนเหยอการทจรตฉอฉลไดมากกวาองคกรขนาดใหญ (Supphatada, 2010) อกทงกจการขนาดเลกทม

เจาของเพยงคนเดยวหรอเพยงไมกคน มแรงจงใจในการตกแตงก�าไรใหดต�าเพอหลกเลยงภาษ เนองจากภาษ

เปนตนทนตวหนง ดงนนการเสยภาษมากๆ จะท�าใหธรกจไมสามารถลดราคาสนคาลงมาสกบคแขง

จนอาจท�าใหธรกจไมสามารถอยรอดได (Akeattaporn, 2010) จงไดก�าหนดสมมตฐาน ดงน

H1 : บรษททกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ มขนาดของกจการเลกกวาบรษททไมไดกระท�าผด

ตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ

โครงสรางผถอหน

โครงสรางการถอหนจะสะทอนถงอ�านาจการควบคมของบรษท ซงมผลกระทบตอแรงจงใจของ

ผบรหารหรอผมอ�านาจการควบคมในการจดท�ารายงานทางการเงนทแตกตางกน โดยผมอ�านาจควบคม

ในโครงสรางผถอหนแบบกระจายตวจะมแรงจงใจในการปรบแตงตวเลขทางบญชทน�าเสนอในรายงานทาง

การเงน สวนผมอ�านาจควบคมในโครงสรางผถอหนแบบกระจกตวจะมแรงจงใจในการสรางรายการทาง

การเงนทเปนเทจ (Boonyawat & Manawapat, 2011) และจากการศกษาของ Bunhao (2013)

พบวาบรษททถกสงใหแกไขงบการเงนมการกระจกตวของผถอหนมากกวาบรษททไมถกสงใหแกไขงบการเงน

จงไดก�าหนดสมมตฐาน ดงน

H2 : บรษททกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ มโครงสรางผถอหนแบบกระจกตวมากกวาบรษท

ทไมไดกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ


52

การกากบดแลกจการทด

งานวจยในอดตหลายฉบบชใหเหนวาการก�ากบดแลกจการทดจะชวยใหการตกแตงก�าไรลดลง

คณภาพก�าไรเพมขน อกทงท�าใหมลคาของกจการเพมขนดวย และจากการศกษาของ Beasley, Carcello,

Hermanson, & Lapides (2000) พบวาบรษททมการทจรตกบบรษททไมมการทจรตจะมการก�ากบดแล

กจการทดแตกตางกน โดยบรษททมการทจรตจะมการก�ากบดแลกจการทดออนแอกวา Prithaun (2007)

พบวาการก�ากบดแลกจการทดเปนปจจยทท�าใหขอมลก�าไรสามารถอธบายราคาหลกทรพยไดดขน นนคอ

ผใชงบการเงนใหความส�าคญกบการมบรรษทภบาลทดหรออกนยหนงคอบรรษทภบาลทดชวยเพมมลคา

ของกจการ Mombun & Visedsun (2015) พบวาประสทธภาพการก�ากบดแลกจการทดมความสมพนธ

เชงลบกบการจดการก�าไร แสดงใหเหนวาเมอมประสทธภาพการก�ากบดแลกจการทดสงจะท�าใหการจดการ

ก�าไรนอยลง จงไดก�าหนดสมมตฐาน ดงน

H3 : บรษททกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ มประสทธภาพการก�ากบดแลกจการทดนอยกวา

บรษททไมไดกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ

ขนาดของสานกงานสอบบญช

Uraiphon (2005) ศกษาขอมลทเปนตวบงชการทจรตในรายงานทางการเงน : กรณบรษทจดทะเบยน

ในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย โดยศกษากลมบรษทจดทะเบยนทมการทจรตในรายงานทางการเงน

ซงแบงเปน 2 กรณ คอ กรณ 1 กระท�าความผดหนาทในการเปดเผยขอมล กรณ 2 กระท�าความผดกรณ

บอกกลาวขอความอนเปนเทจท�าใหผอนส�าคญผดในขอเทจจรง เปรยบเทยบกบบรษทจดทะเบยนทไมม

การทจรตในรายงานทางการเงน ผลการศกษาพบวา บรษทจดทะเบยนททจรตกรณ 1 และ 2 ถกตรวจสอบ

โดยส�านกงานบญชขนาดใหญนอยกวาบรษทจดทะเบยนทไมมการทจรต ซงสอดคลองกบการศกษา

ของ Toommanon (2005) ทพบวาบรษททถกสงใหแกไขงบการเงนหรอจดใหมผสอบบญชตรวจสอบเปน

กรณพเศษ สวนใหญถกตรวจสอบโดยส�านกงานบญชขนาดเลก มสดสวนสงถงรอยละ 76.9 จงไดก�าหนด

สมมตฐาน ดงน

H4 : ขนาดของส�านกงานสอบบญชมอทธพลตอการกระท�าผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ

การตอบสนองตอราคาหลกทรพย

งานวจยสวนใหญพบวา การถกกลาวโทษจาก ก.ล.ต. มผลท�าใหราคาหลกทรพยปรบตวลดลง เชน

งานวจยของ Feroz, Park & Pastena (1991) พบวา การถกตรวจสอบและถกกลาวโทษจาก SEC ราคา

หลกทรพยจะลดลง ประมาณ 13% และถามการประกาศวามขอผดพลาดทางดานบญชราคาหลกทรพย

จะลดลงประมาณรอยละ 6 ผลกระทบเชงลบเหลานบงบอกถงแรงจงใจทท�าใหผบรหารตองการหลกเลยง

ไมใหถกตรวจสอบจาก SEC ซงสอดคลองกบงานวจยของ Dechow, Sloan & Sweeney (1996) ทพบวา

ในกลมตวอยางทถกกลาวโทษจาก SEC ในชวงป ค.ศ. 1982 – ค.ศ. 1992 ราคาหลกทรพยจะตอบสนองตอ

การประกาศขาวโดยลดลงประมาณรอยละ 9 และกลมตวอยางนมความสมพนธกบ Bid-ask spreads

ทเพมสงขน มนกวเคราะหตดตามนอยลง มดอกเบยระยะสนสงขน และการพยากรณทผดพลาดของ

นกวเคราะหมจ�านวนเพมขนดวย General Accounting Office (2002) พบวาราคาหลกทรพยลดลง

หลงจากวนทประกาศใหมการปรบปรงงบการเงนยอนหลงประมาณรอยละ 10 จาก 689 บรษททมการ

53


ซอขายหลกทรพย Palmrose, Richardson & Scholz (2004) พบวาผลตอบแทนของหลกทรพยไมปกต

สะสมมความสมพนธกบการประกาศปรบปรงงบการเงนยอนหลง โดยเกดผลตอบแทนของหลกทรพยไมปกต

สะสม (Cumulative Abnormal Return) ประมาณรอยละ -9 หลงจากมการประกาศ 2 วน

ดงนนเพอทดสอบวาชวงเวลาท ก.ล.ต. ประกาศขาวการกระท�าผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ ราคาของ

หลกทรพยแตกตางไปจากชวงเหตการณปกตหรอไม จงไดก�าหนดสมมตฐาน ดงน

H5: การประกาศขาวการกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ มผลกระทบเชงลบกบการตอบสนอง

ของราคาหลกทรพยและเพอทดสอบความแตกตางของราคาหลกทรพย กรณความผดทตองด�าเนนคดอาญา

กบกรณความผดทเปรยบเทยบปรบ ในชวงเวลาท ก.ล.ต. ประกาศขาวการกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ

จงไดก�าหนดสมมตฐาน ดงน

H6: การประกาศขาวเกยวกบความผดทตองด�าเนนคดอาญา มการตอบสนองของราคาหลกทรพย

ในเชงลบมากกวาความผดทเปรยบเทยบปรบ

ระเบยบวธวจย

ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการศกษาครงน คอ บรษทจดทะเบยนในตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยและ

ตลาดหลกทรพย เอม เอ ไอ (SET และ MAI) ป พ.ศ. 2558 ทกกลมอตสาหกรรม จ�านวนทงสน 633 บรษท

การคดเลอกกลมตวอยางบรษททกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ ใชวธการคดเลอกแบบเจาะจง

(Purposive sampling) จากการประกาศขาวการกระท�าผดของ ก.ล.ต. ตงแตป พ.ศ. 2553 – พ.ศ. 2558

โดยคดเลอกเฉพาะการกระท�าผดของคณะกรรมการ กรรมการ ผบรหาร ทกกลมอตสาหกรรม ยกเวน

กลมธรกจการเงน เนองจากกลมธรกจการเงนมการกระท�าผดทง 2 รปแบบ คอ การกระท�าผดของ

คณะกรรมการ กรรมการ ผบรหาร และการกระท�าผดของนายหนาซอขายหลกทรพย ผแนะน�าการลงทน

ทปรกษาการลงทน มกลมตวอยางจ�านวน 47 ปบรษท ส�าหรบกลมตวอยางบรษททไมไดกระท�าผด

ตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ ใชวธการคดเลอกแบบโควตา (Quota sampling) ตามสดสวนแตละอตสาหกรรม

ของกลมบรษทจดทะเบยนทกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ จ�านวน 47 ปบรษทเชนเดยวกน เพอน�ามา

เปรยบเทยบระหวางกลมบรษททกระท�าผดและไมไดกระท�าผด ดงนน จงมกลมตวอยางจ�านวนทงสน 47 ค

หรอจ�านวนทงสน 94 ปบรษท

การเกบรวบรวมขอมล

แหลงขอมลทใชในการศกษาไดมาจากแหลงขอมลทตยภม (Secondary data) ซงรวบรวมไดจาก

ขอมลทเผยแพรผานทางเวบไซตของ ก.ล.ต. (www.sec.or.th) เวบไซตของบรษทและเอกสารเผยแพร

ของบรษททออกและเสนอขายหลกทรพย (http://market.sec.or.th/public/idisc/th/FinancialReport)

เวบไซตของสมาคมสงเสรมสถาบนกรรมการบรษทไทย (www.thai-iod.com) และจาก Thomson

Datastream


54

ตวแปรและการวดคาตวแปร

ตวแปรทใชในการศกษา คอ บรษททกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ ขนาดของกจการ โครงสราง

ผถอหน การก�ากบดแลกจการทด ขนาดของส�านกงานสอบบญช และราคาหลกทรพย ซงทดสอบความ

แตกตางของคาเฉลยดวย t-Test และทดสอบความสมพนธดวย Chi-Square test ณ ระดบนยส�าคญ 0.05

การวดคาตวแปรทใชในการวจย ประกอบดวย

1) บรษททกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ แบงการทดสอบเปน 2 กรณ คอ

กรณทดสอบสมมตฐานท 1-4 ตวแปรทศกษา ไดแก บรษททกระท�าผด และ บรษททไมไดกระท�าผด

โดยก�าหนดให

Violation มคาเปน 0

Non-Violation มคาเปน 1

กรณทดสอบสมมตฐานท 6 ตวแปรทศกษา ไดแก บรษททกระท�าผดกรณความผดทตองด�าเนนคด

อาญา และความผดทเปรยบเทยบปรบ โดยก�าหนดให

Criminal มคาเปน 1

Fine มคาเปน 0

2) Sizeit = LN(TA)

it


Sizeit = ขนาดกจการของบรษท i ณ ปท t

LN(TA)it = คาลอการทมธรรมชาตของสนทรพยรวมของบรษท i ณ ปท t

3) Shareit = Top 5

it

ICSit


Shareit = การกระจกตวของผถอหนของบรษท i ณ ปท t

Top 5it = จ�านวนหนสามญทถอโดยผถอหนสงสด 5 รายแรกของบรษท i

ณ ปท t

ICSit = จ�านวนหนทออกและเรยกช�าระแลวทงหมดของบรษท i ณ ปท t

4) CGit คอคะแนนการจดอนดบประสทธภาพการก�ากบดแลกจการทดของบรษท i ณ ปท t


Excellent มคะแนนเทากบ 4

Very Good มคะแนนเทากบ 3

Good มคะแนนเทากบ 2

Less than Good มคะแนนเทากบ 1

5) Auditit คอ ขนาดของส�านกงานสอบบญชของบรษท i ณ ปท t ซงแบงเปน 2 ประเภท ไดแก

ส�านกงานสอบบญชขนาดใหญ (Big 4) มจ�านวน 4 บรษท ไดแก บรษท เคพเอมจ ภมไชย สอบบญช จ�ากด

บรษท ส�านกงาน อวาย จ�ากด บรษท ไพรซวอเตอรเฮาสคเปอรส เอบเอเอส จ�ากด บรษท ดลอยท ทช

55


โธมทส ไชยยศ สอบบญช จ�ากด ส�าหรบบรษทสอบบญชอนๆ เปนส�านกงานสอบบญชขนาดเลก (Non-Big 4)


Big 4 มคาเปน 1

Non-Big 4 มคาเปน 0

6) ราคาหลกทรพย วดคาการตอบสนองของราคาหลกทรพยจากการประกาศขาวการกระท�าผด

ตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ โดยใชผลตอบแทนเกนปกตสะสม (Cumulative Abnormal Return : CAR)

จากชวงเวลาทเกดเหตการณ (Event period ±1 วน) โดยก�าหนดใหวนทมการประกาศขาวการกระท�าผด

เปนวนท 0 และในชวงเวลากอนวนประกาศขาวการกระท�าผด 1 วน (วนท -1) และวนหลงประกาศขาวการ

กระท�าผด 1 วน (วนท +1) หากผลการทดสอบพบวา CAR มคาไมเทากบ 0 แสดงวาขาวสารนนมผลตอ

การปรบตวของราคาหลกทรพย ซงหากพจารณาถงเครองหมายของ CAR พบวาหาก CAR มคามากกวา 0

แสดงวาขาวสารนนเปนขาวเชงบวก (Good news) แตหาก CAR มคานอยกวา 0 แสดงวาขาวสารนน

เปนขาวเชงลบ (Bad news) สามารถค�านวณหาไดจากตวแบบดงน

CARit =


CARit = อตราผลตอบแทนเกนปกตสะสมของหลกทรพย i ณ ปท t

ARit-1

= อตราผลตอบแทนเกนปกตของหลกทรพย i ณ ปท t-1

ARit

= อตราผลตอบแทนเกนปกตของหลกทรพย i ณ ปท t

ARit+1

= อตราผลตอบแทนเกนปกตของหลกทรพย i ณ ปท t +1


การวจยในครงนเพอศกษาคณลกษณะของบรษทจดทะเบยนทกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ

และผลกระทบตอราคาหลกทรพย ซงสรปผลการวจยไดดงน

61

โดยกาหนดให Shareit = การกระจกตวของผถอหนของบรษท i ณ ปท t Top 5it = จานวนหนสามญทถอโดยผถอหนสงสด 5 รายแรกของบรษท i ณ ปทt ICSit = จานวนหนทออกและเรยกชาระแลวทงหมดของบรษท i ณ ปท t

4. CGit คอคะแนนการจดอนดบประสทธภาพการกากบดแลกจการทดของบรษท i ณ ปท t โดยกาหนดให

Excellent มคะแนนเทากบ 4 Very Good มคะแนนเทากบ 3 Good มคะแนนเทากบ 2 Less than Good มคะแนนเทากบ 1

5. Auditit คอ ขนาดของสานกงานสอบบญชของบรษท i ณ ปท t ซงแบงเปน 2 ประเภท ไดแก สานกงานสอบบญชขนาดใหญ (Big 4) มจานวน 4 บรษท ไดแก บรษท เคพเอมจ ภมไชย สอบบญช จากด บรษท สานกงาน อวาย จากด บรษท ไพรซวอเตอรเฮาสคเปอรส เอบเอเอส จากด บรษท ดลอยท ทช โธมทส ไชยยศ สอบบญช จากด สาหรบบรษทสอบบญชอนๆ เปนสานกงานสอบบญชขนาดเลก (NonBig 4) โดยกาหนดให Big 4 มคาเปน 1 NonBig 4 มคาเปน 0

6. ราคาหลกทรพย วดคาการตอบสนองของราคาหลกทรพยจากการประกาศขาวการกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ โดยใชผลตอบแทนเกนปกตสะสม (Cumulative Abnormal Return : CAR) จากชวงเวลาทเกดเหตการณ (Event period ±1 วน) โดยกาหนดใหวนทมการประกาศขาวการกระทาผดเปนวนท 0 และในชวงเวลากอนวนประกาศขาวการกระทาผด 1 วน (วนท 1) และวนหลงประกาศขาวการกระทาผด 1 วน (วนท +1) หากผลการทดสอบพบวา CAR มคาไมเทากบ 0 แสดงวาขาวสารนนมผลตอการปรบตวของราคาหลกทรพย ซงหากพจารณาถงเครองหมายของ CAR พบวาหาก CAR มคามากกวา 0 แสดงวาขาวสารนนเปนขาวเชงบวก (Good news) แตหาก CAR มคานอยกวา 0 แสดงวาขาวสารนนเปนขาวเชงลบ (Bad news) สามารถคานวณหาไดจากตวแบบดงน

CARit = โดยกาหนดให CARit = อตราผลตอบแทนเกนปกตสะสมของหลกทรพย i ณ ปท t ARit1 = อตราผลตอบแทนเกนปกตของหลกทรพย i ณ ปท t1


56

ตารางท 1 กลมตวอยางบรษททกระท�าผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ แยกตามประเภทอตสาหกรรม ประเภท

จากตารางท 1 พบวา กลมตวอยางบรษททกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ สวนใหญ

อยในตลาด SET จ�านวน 41 ปบรษท คดเปนรอยละ 87.23 และสวนใหญเปนประเภทอตสาหกรรมบรการ

จ�านวน 13 ปบรษทคดเปนรอยละ 27.66 รองลงมาเปนประเภทอตสาหกรรมอสงหารมทรพยและกอสราง

จ�านวน 12 ปบรษท คดเปนรอยละ 25.53 ซงกลาวสรปไดวากลมตวอยางทกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ

สวนใหญเปนบรษททอยในตลาด SET และประเภทอตสาหกรรมบรการจะมการกระท�าผดมากกวาประเภท

อตสาหกรรมอนๆ

ตารางท 2 กลมตวอยางบรษททกระท�าผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ แยกตามลกษณะการกระท�าผด

62

ARit = อตราผลตอบแทนเกนปกตของหลกทรพย i ณ ปท t ARit+1 = อตราผลตอบแทนเกนปกตของหลกทรพย i ณ ปท t +1


การวจยในครงน เ พอศกษาคณลกษณะของบรษทจดทะเบยนทกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ และผลกระทบตอราคาหลกทรพย ซงสรปผลการวจยไดดงน

ตารางท 1 กลมตวอยางบรษททกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ แยกตามประเภทอตสาหกรรม

ประเภทอตสาหกรรม SET MAI รวม

ความถ รอยละ ความถ รอยละ ความถ รอยละ ทรพยากร 4 8.51 1 2.13 5 10.64 เทคโนโลย 7 14.89 0 0.00 7 14.89 บรการ 12 25.53 1 2.13 13 27.66 สนคาอตสาหกรรม 6 12.77 1 2.13 7 14.90 สนคาอปโภคบรโภค 3 6.38 0 0.00 3 6.38 อสงหารมทรพยและกอสราง 9 19.15 3 6.38 12 25.53 รวม 41 87.23 6 12.77 47 100.00

จากตารางท 1 พบวา กลมตวอยางบรษททกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ สวนใหญอยใน

ตลาด SET จานวน 41 ปบรษท คดเปนรอยละ 87.23 และสวนใหญเปนประเภทอตสาหกรรมบรการ จานวน 13 ปบรษทคดเปนรอยละ 27.66 รองลงมาเปนประเภทอตสาหกรรมอสงหารมทรพยและกอสราง จานวน 12 ปบรษท คดเปนรอยละ 25.53 ซงกลาวสรปไดวากลมตวอยางทกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ สวนใหญเปนบรษททอยในตลาด SET และประเภทอตสาหกรรมบรการจะมการกระทาผดมากกวาประเภทอตสาหกรรมอนๆ

63

ตารางท 2 กลมตวอยางบรษททกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ แยกตามลกษณะการกระทาผด ลกษณะการกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ ความถ รอยละ 1. ไมปฏบตหนาทตามทกฎหมายกาหนดในการประชมผถอหน 1 2.13 2. การใชขอมลภายในซอขายหน 12 25.53 3. สงใหแกไขงบการเงน หรอสงใหความรวมมอกบผสอบบญช ในการตรวจสอบงบการเงน หรอจดใหมผสอบบญชตรวจสอบ เปนกรณพเศษ

25 53.19

4. การปกปดขอเทจจรง การสรางขอมลเทจ 3 6.38 5. การทจรต การยกยอกเงนบรษท 6 12.77 รวม 47 100.00

จากตารางท 2 พบวา ลกษณะการกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ ทมจานวนมากทสดคอ

การสงใหแกไขงบการเงน หรอสงใหความรวมมอกบผสอบบญชในการตรวจสอบงบการเงน หรอจดใหมผสอบบญชตรวจสอบเปนกรณพเศษ จานวน 25 ปบรษท คดเปนรอยละ 53.19 รองลงมาเปนการใชขอมลภายในซอขายหน จานวน 12 ปบรษท คดเปนรอยละ 25.53 ตารางท 3 กลมตวอยางบรษททกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ แยกตามโทษของการกระทาผด

โทษของการกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ ความถ รอยละ 1. เปรยบเทยบปรบ 38 80.85 2. ตองดาเนนคดอาญา 5 10.64 3. ทงเปรยบเทยบปรบและตองดาเนนคดอาญา 4 8.51 รวม 47 100.00

จากตารางท 3 พบวา บรษททกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ กรณทไดรบโทษเปรยบเทยบ

ปรบมจานวนมากทสด คอจานวน 38 ปบรษท คดเปนรอยละ 80.85 รองลงมาเปนโทษทตองดาเนนคดอาญา จานวน 5 ปบรษท คดเปนรอยละ 10.64

57


จากตารางท 2 พบวา ลกษณะการกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ ทมจ�านวนมากทสดคอ

การสงใหแกไขงบการเงน หรอสงใหความรวมมอกบผสอบบญชในการตรวจสอบงบการเงน หรอจดใหมผสอบ

บญชตรวจสอบเปนกรณพเศษ จ�านวน 25 ปบรษท คดเปนรอยละ 53.19 รองลงมาเปนการใชขอมลภายใน

ซอขายหน จ�านวน 12 ปบรษท คดเปนรอยละ 25.53

ตารางท 3 กลมตวอยางบรษททกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ แยกตามโทษของการกระท�าผด

จากตารางท 3 พบวา บรษททกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ กรณทไดรบโทษเปรยบเทยบปรบ

มจ�านวนมากทสด คอจ�านวน 38 ปบรษท คดเปนรอยละ 80.85 รองลงมาเปนโทษทตองด�าเนนคดอาญา

จ�านวน 5 ปบรษท คดเปนรอยละ 10.64

ตารางท 4 ผลการทดสอบความแตกตางขนาดของกจการ

63

ตารางท 2 กลมตวอยางบรษททกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ แยกตามลกษณะการกระทาผด ลกษณะการกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ ความถ รอยละ 1. ไมปฏบตหนาทตามทกฎหมายกาหนดในการประชมผถอหน 1 2.13 2. การใชขอมลภายในซอขายหน 12 25.53 3. สงใหแกไขงบการเงน หรอสงใหความรวมมอกบผสอบบญช ในการตรวจสอบงบการเงน หรอจดใหมผสอบบญชตรวจสอบ เปนกรณพเศษ

25 53.19

4. การปกปดขอเทจจรง การสรางขอมลเทจ 3 6.38 5. การทจรต การยกยอกเงนบรษท 6 12.77 รวม 47 100.00

จากตารางท 2 พบวา ลกษณะการกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ ทมจานวนมากทสดคอ

การสงใหแกไขงบการเงน หรอสงใหความรวมมอกบผสอบบญชในการตรวจสอบงบการเงน หรอจดใหมผสอบบญชตรวจสอบเปนกรณพเศษ จานวน 25 ปบรษท คดเปนรอยละ 53.19 รองลงมาเปนการใชขอมลภายในซอขายหน จานวน 12 ปบรษท คดเปนรอยละ 25.53 ตารางท 3 กลมตวอยางบรษททกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ แยกตามโทษของการกระทาผด

โทษของการกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ ความถ รอยละ 1. เปรยบเทยบปรบ 38 80.85 2. ตองดาเนนคดอาญา 5 10.64 3. ทงเปรยบเทยบปรบและตองดาเนนคดอาญา 4 8.51 รวม 47 100.00

จากตารางท 3 พบวา บรษททกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ กรณทไดรบโทษเปรยบเทยบ

ปรบมจานวนมากทสด คอจานวน 38 ปบรษท คดเปนรอยละ 80.85 รองลงมาเปนโทษทตองดาเนนคดอาญา จานวน 5 ปบรษท คดเปนรอยละ 10.64

64

ตารางท 4 ผลการทดสอบความแตกตางขนาดของกจการ Group Statistics

N Mean Std.

Deviation Std. Error Mean

Size Violation 47 21.5442 1.41684 0.20667 NonViolation 47 22.3562 1.42762 0.20824

Independent Samples Test ttest for Equality of Means

df

Sig. (2tailed)

Sig. (1tailed)

Mean Difference

Size Equal variances assumed

2.768 92 0.007 0.004* 0.81196

* ทระดบนยสาคญ 0.05

จากตารางท 4 พบวา บรษททกระทาผดมขนาดของกจการ ซงแทนดวยคาลอการทมธรรมชาตของมลคาตามบญชของสนทรพยรวมเฉลยเทากบ 21.5442 ซงตากวาบรษททไมไดกระทาผด ทมคาเฉลย เทากบ 22.3562 โดยมคาสถตทดสอบ เทากบ 2.768 และคา Sig. (1tailed) เทากบ 0.004 ซงนอยกวาระดบนยสาคญ (α=0.05) ณ ความเชอมนรอยละ 95 จงยอมรบสมมตฐาน H1 แสดงใหเหนวาบรษททกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ มขนาดของกจการเลกกวาบรษททไมไดกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ อยางมนยสาคญ

นอกจากนผวจยไดทาการทดสอบเพมเตม โดยใชมลคาตามบญชของสนทรพยรวม ณ วนสนรอบระยะเวลาบญชแทนการใชลอการทมธรรมชาตของมลคาตามบญชของสนทรพยรวม ซงตด Outlier ออกจานวน 1 ตวอยาง ผลการทดสอบพบวาบรษททกระทาผดมขนาดกจการเลกกวาบรษททไมไดกระทาผดเชนเดยวกน ดงตารางท 5


58

จากตารางท 4 พบวา บรษททกระท�าผดมขนาดของกจการ ซงแทนดวยคาลอการทมธรรมชาต

ของมลคาตามบญชของสนทรพยรวมเฉลยเทากบ 21.5442 ซงต�ากวาบรษททไมไดกระท�าผด ทมคาเฉลย

เทากบ 22.3562 โดยมคาสถตทดสอบ t เทากบ -2.768 และคา Sig. (1-tailed) เทากบ 0.004 ซงนอยกวา

ระดบนยส�าคญ (α=0.05) ณ ความเชอมนรอยละ 95 จงยอมรบสมมตฐาน H1 แสดงใหเหนวาบรษทท

กระท�าผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ มขนาดของกจการเลกกวาบรษททไมไดกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ

อยางมนยส�าคญ

นอกจากนผวจยไดท�าการทดสอบเพมเตม โดยใชมลคาตามบญชของสนทรพยรวม ณ วนสนรอบ

ระยะเวลาบญชแทนการใชลอการทมธรรมชาตของมลคาตามบญชของสนทรพยรวม ซงตด Outlier

ออกจ�านวน 1 ตวอยาง ผลการทดสอบพบวาบรษททกระท�าผดมขนาดกจการเลกกวาบรษททไมไดกระท�าผด

เชนเดยวกน ดงตารางท 5

ตารางท 5 ผลการทดสอบสมมตฐาน H1 โดยใชมลคาตามบญชของสนทรพยรวม (ลานบาท)

65

ตารางท 5 ผลการทดสอบสมมตฐาน H1 โดยใชมลคาตามบญชของสนทรพยรวม (ลานบาท) Group Statistics

N Mean Std.


Size Violation 46 4,413.1509 6,605.8367 973.9775 NonViolation 47 12,402.7791 18,475.4859 2,694.9266

Independent Samples Test for Equality of Means

df

Sig. (2tailed)

Sig. (1tailed)

Mean Difference


2.788 57.794 0.007 0.004* 7,989.6282

* ทระดบนยสาคญ 0.05 ตารางท 6 ผลการทดสอบความแตกตางของสดสวนการกระจกตวของผถอหน

Group Statistics N Mean Std. Deviation Std. Error Mean

Share Violation 47 0.4931 0.21101 0.03078 NonViolation 47 0.4485 0.17926 0.02615


df

Sig. (2tailed)

Sig. (1tailed)

Mean Difference

Share Equal variances assumed

1.103 92 0.273 0.137 0.44454

จากตารางท 6 พบวา บรษททกระทาผด มคาเฉลยของสดสวนการกระจกตวของผถอหน

เทากบ 0.4931 ซงมการกระจกตวมากกวาบรษททไมไดกระทาผด ทมคาเฉลย เทากบ 0.4485 โดยมคาสถตทดสอบ เทากบ 1.103 และคา Sig. (1tailed) เทากบ 0.137 ซงมากกวาระดบนยสาคญ (α=0.05) ณ ความเชอมน 95% จงปฏเสธสมมตฐาน H2 แสดงใหเหนวาบรษททกระทาผดและไมไดกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ มการกระจกตวของผถอหนไมแตกตางกนอยางมนยสาคญ

59


ตารางท 6 ผลการทดสอบความแตกตางของสดสวนการกระจกตวของผถอหน

จากตารางท 6 พบวา บรษททกระท�าผด มคาเฉลยของสดสวนการกระจกตวของผถอหน เทากบ

0.4931 ซงมการกระจกตวมากกวาบรษททไมไดกระท�าผด ทมคาเฉลย เทากบ 0.4485 โดยมคาสถตทดสอบ

t เทากบ 1.103 และคา Sig. (1-tailed) เทากบ 0.137 ซงมากกวาระดบนยส�าคญ (α=0.05) ณ ความเชอมน

รอยละ 95 จงปฏเสธสมมตฐาน H2 แสดงใหเหนวาบรษททกระท�าผดและไมไดกระท�าผดตาม พ.ร.บ.

หลกทรพยฯ มการกระจกตวของผถอหนไมแตกตางกนอยางมนยส�าคญ

ตารางท 7 ผลการทดสอบความแตกตางของคะแนนประสทธภาพการก�ากบดแลกจการทด

65

ตารางท 5 ผลการทดสอบสมมตฐาน H1 โดยใชมลคาตามบญชของสนทรพยรวม (ลานบาท) Group Statistics

N Mean Std.


Size Violation 46 4,413.1509 6,605.8367 973.9775 NonViolation 47 12,402.7791 18,475.4859 2,694.9266


df

Sig. (2tailed)

Sig. (1tailed)

Mean Difference


2.788 57.794 0.007 0.004* 7,989.6282

* ทระดบนยสาคญ 0.05 ตารางท 6 ผลการทดสอบความแตกตางของสดสวนการกระจกตวของผถอหน

Group Statistics N Mean Std. Deviation Std. Error Mean

Share Violation 47 0.4931 0.21101 0.03078 NonViolation 47 0.4485 0.17926 0.02615


df

Sig. (2tailed)

Sig. (1tailed)

Mean Difference

Share Equal variances assumed

1.103 92 0.273 0.137 0.44454

จากตารางท 6 พบวา บรษททกระทาผด มคาเฉลยของสดสวนการกระจกตวของผถอหน

เทากบ 0.4931 ซงมการกระจกตวมากกวาบรษททไมไดกระทาผด ทมคาเฉลย เทากบ 0.4485 โดยมคาสถตทดสอบ เทากบ 1.103 และคา Sig. (1tailed) เทากบ 0.137 ซงมากกวาระดบนยสาคญ (α=0.05) ณ ความเชอมน 95% จงปฏเสธสมมตฐาน H2 แสดงใหเหนวาบรษททกระทาผดและไมไดกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ มการกระจกตวของผถอหนไมแตกตางกนอยางมนยสาคญ

66

ตารางท 7 ผลการทดสอบความแตกตางของคะแนนประสทธภาพการกากบดแลกจการทด

Group Statistics

N Mean Std.


CG Violation 47 1.30 0.587 0.086 NonViolation 47 2.51 0.930 0.136


df

Sig. (2tailed)

Sig. (1tailed)

Mean Difference

CG Equal variances not assumed

7.564 77.626 0.000 0.000* 1.213


จากตารางท 7 พบวา บรษททกระทาผด มคาเฉลยของคะแนนประสทธภาพการกากบดแลกจการทด เทากบ 1.30 ซงตากวาบรษททไมไดกระทาผด ทมคาเฉลย เทากบ 2.51 โดยมคาสถตทดสอบ เทากบ 7.564 และคา Sig. (1tailed) เทากบ 0.000 ซงนอยกวาระดบนยสาคญ (α=0.05) ณ ความเชอมนรอยละ 95 จงยอมรบสมมตฐาน H3 แสดงใหเหนวา บรษททกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ มประสทธภาพการกากบดแลกจการทดนอยกวาบรษททไมไดกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ อยางมนยสาคญ

ตารางท 8 ผลการทดสอบความสมพนธขนาดของสานกงานสอบบญช

Value Asymp. Sig. (2sided) Exact Sig. (2sided)

Pearson ChiSquare 10.407a 0.015 0.006 Fisher's Exact Test 10.397 0.005* a. 4 cells (50.0%) have expected count less than 5. The minimum expected count is 0.50


60

จากตารางท 7 พบวา บรษททกระท�าผด มคาเฉลยของคะแนนประสทธภาพการก�ากบดแลกจการ

ทด เทากบ 1.30 ซงต�ากวาบรษททไมไดกระท�าผด ทมคาเฉลย เทากบ 2.51 โดยมคาสถตทดสอบ t เทากบ

-7.564 และคา Sig. (1-tailed) เทากบ 0.000 ซงนอยกวาระดบนยส�าคญ (α=0.05) ณ ความเชอมนรอยละ

95 จงยอมรบสมมตฐาน H3 แสดงใหเหนวา บรษททกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ มประสทธภาพ

การก�ากบดแลกจการทดนอยกวาบรษททไมไดกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ อยางมนยส�าคญ

ตารางท 8 ผลการทดสอบความสมพนธขนาดของส�านกงานสอบบญช

จากตารางท 8 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวางขนาดของส�านกงานสอบบญชกบการ

กระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ พบวา ความถทคาดไวในแตละเซลล (cell) ต�ากวา 5 เปนจ�านวน 4 เซลล

(cell) คดเปนรอยละ 50 ซงเกนกวารอยละ 20 ของจ�านวนเซลล (cell) ทงหมด ดงนนจงใชวธการค�านวณ

หาคา Sig. ดวยวธ Fisher’s Exact Test ซงผลการทดสอบไดคา Exact Sig. (2-sided) เทากบ 0.005

ซงนอยกวาระดบนยส�าคญ (α=0.05) ณ ความเชอมนรอยละ 95 จงยอมรบสมมตฐาน H4 แสดงใหเหนวา

ขนาดของส�านกงานสอบบญชมอทธพลตอการกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ อยางมนยส�าคญ

ตารางท 9 ผลการทดสอบความแตกตางของการตอบสนองของราคาหลกทรพยหลงจากทมการประกาศขาว

การกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ

66

ตารางท 7 ผลการทดสอบความแตกตางของคะแนนประสทธภาพการกากบดแลกจการทด

Group Statistics

N Mean Std.


CG Violation 47 1.30 0.587 0.086 NonViolation 47 2.51 0.930 0.136


df

Sig. (2tailed)

Sig. (1tailed)

Mean Difference

CG Equal variances not assumed

7.564 77.626 0.000 0.000* 1.213


จากตารางท 7 พบวา บรษททกระทาผด มคาเฉลยของคะแนนประสทธภาพการกากบดแลกจการทด เทากบ 1.30 ซงตากวาบรษททไมไดกระทาผด ทมคาเฉลย เทากบ 2.51 โดยมคาสถตทดสอบ เทากบ 7.564 และคา Sig. (1tailed) เทากบ 0.000 ซงนอยกวาระดบนยสาคญ (α=0.05) ณ ความเชอมนรอยละ 95 จงยอมรบสมมตฐาน H3 แสดงใหเหนวา บรษททกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ มประสทธภาพการกากบดแลกจการทดนอยกวาบรษททไมไดกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ อยางมนยสาคญ

ตารางท 8 ผลการทดสอบความสมพนธขนาดของสานกงานสอบบญช

Value Asymp. Sig. (2sided) Exact Sig. (2sided)

Pearson ChiSquare 10.407a 0.015 0.006 Fisher's Exact Test 10.397 0.005* a. 4 cells (50.0%) have expected count less than 5. The minimum expected count is 0.50

67

จากตารางท 8 แสดงผลการทดสอบความสมพนธระหวางขนาดของสานกงานสอบบญชกบการกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ พบวา ความถทคาดไวในแตละเซลล (cell) ตากวา 5 เปนจานวน 4 เซลล (cell) คดเปนรอยละ 50 ซงเกนกวารอยละ 20 ของจานวนเซลล (cell) ทงหมด ดงนนจงใชวธการคานวณหาคา Sig. ดวยวธ Fisher's Exact Test ซงผลการทดสอบไดคา Exact Sig. (2sided) เทากบ 0.005 ซงนอยกวาระดบนยสาคญ (α=0.05) ณ ความเชอมนรอยละ 95 จงยอมรบสมมตฐาน H4 แสดงใหเหนวา ขนาดของสานกงานสอบบญชมอทธพลตอการกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ อยางมนยสาคญ ตารางท 9 ผลการทดสอบความแตกตางของการตอบสนองของราคาหลกทรพยหลงจากทม การประกาศขาวการกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ

OneSample Statistics N Mean Std. Deviation Std. Error Mean

CAR±1 63 0.022475 0.0918696 0.0115745 OneSample Test Test Value = 0

df

Sig. (2tailed)

Sig. (1tailed)

Mean Difference

CAR±1 1.942 62 0.057 0.028* 0.0224746 * ทระดบนยสาคญ 0.05

จากตารางท 9 พบวา อตราผลตอบแทนเกนปกตสะสมของราคาหลกทรพย (CAR) หลงจากทมการประกาศขาวการกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ ในชวงเวลาทเกดเหตการณ ±1 วน มคาเฉลย เทากบ 0.022475 คาสถตทดสอบ t เทากบ 1.942 และคา Sig. (1tailed) เทากบ 0.028 ซงนอยกวาระดบนยสาคญ (α=0.05) ณ ความเชอมนรอยละ 95 จงยอมรบสมมตฐาน H5 แสดงใหเหนวาการประกาศขาวการกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ มผลกระทบเชงลบกบการตอบสนองของราคาหลกทรพยอยางมนยสาคญ

61


จากตารางท 9 พบวา อตราผลตอบแทนเกนปกตสะสมของราคาหลกทรพย (CAR) หลงจากทมการ

ประกาศขาวการกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ ในชวงเวลาทเกดเหตการณ ±1 วน มคาเฉลย เทากบ

-0.022475 คาสถตทดสอบ t เทากบ -1.942 และคา Sig. (1-tailed) เทากบ 0.028 ซงนอยกวาระดบ

นยส�าคญ (α=0.05) ณ ความเชอมนรอยละ 95 จงยอมรบสมมตฐาน H5 แสดงใหเหนวาการประกาศขาว

การกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ มผลกระทบเชงลบกบการตอบสนองของราคาหลกทรพยอยางม

นยส�าคญ

ตารางท 10 ผลการทดสอบความแตกตางการตอบสนองของราคาหลกทรพย ระหวางความผดทตองด�าเนน

คดอาญา และความผดทเปรยบเทยบปรบ

จากตารางท 10 พบวา ความผดทตองด�าเนนคดอาญา มคาเฉลยของอตราผลตอบแทนเกนปกตสะสม

ของราคาหลกทรพย (CAR) เทากบ -0.057687 ซงสงกวาความผดทเปรยบเทยบปรบ ทมคาเฉลยเทากบ

-0.011471 โดยมคาสถตทดสอบ t เทากบ -1.728 และคา Sig. (1-tailed) เทากบ 0.045 ซงนอยกวาระดบ

นยส�าคญ (α=0.05) ณ ความเชอมนรอยละ 95 จงยอมรบสมมตฐานงาน H6 แสดงใหเหนวาการประกาศขาว

เกยวกบความผดทตองด�าเนนคดอาญา มการตอบสนองของราคาหลกทรพยในเชงลบมากกวาความผด

ทเปรยบเทยบปรบอยางมนยส�าคญ

68

ตารางท 10 ผลการทดสอบความแตกตางการตอบสนองของราคาหลกทรพย ระหวางความผด ทตองดาเนนคดอาญา และความผดทเปรยบเทยบปรบ

Group Statistics

N Mean Std.


CAR±1 Criminal 15 0.057687 0.1398740 0.0361153

Fine 48 0.011471 0.0691844 0.0099859 Independent Samples Test ttest for Equality of Means

df

Sig. (2tailed)

Sig. (1tailed)

Mean Difference

CAR±1 Equal variances assumed

1.728 61 0.089 0.045* 0.0462158

* ทระดบนยสาคญ 0.05 จากตารางท 10 พบวา ความผดทตองดาเนนคดอาญา มคาเฉลยของอตราผลตอบแทนเกน

ปกตสะสมของราคาหลกทรพย (CAR) เทากบ 0.057687 ซงสงกวาความผดทเปรยบเทยบปรบ ทมคาเฉลยเทากบ 0.011471 โดยมคาสถตทดสอบ เทากบ 1.728 และคา Sig. (1tailed) เทากบ 0.045 ซงนอยกวาระดบนยสาคญ (α=0.05) ณ ความเชอมนรอยละ 95 จงยอมรบสมมตฐานงาน H6 แสดงใหเหนวาการประกาศขาวเกยวกบความผดทตองดาเนนคดอาญา มการตอบสนองของราคาหลกทรพยในเชงลบมากกวาความผดทเปรยบเทยบปรบอยางมนยสาคญ อภปรายผล บรษทจดทะเบยนทกระทาผดตาม พ.ร.บ.หลกทรพยฯ สวนใหญมลกษณะเปนกจการขนาดเลก เนองจากกจการขนาดเลกมระดบการควบคมภายในหรอมการตรวจสอบภายในอยางเปนระบบนอยกวากจการขนาดใหญ จงมกตกเปนเหยอการทจรตฉอฉลไดมากกวาองคกรขนาดใหญ ประกอบกบบรษททไดรบรางวลการกากบดแลกจการทดจากโครงการประเมนการกากบดแลกจการของบรษทจดทะเบยน ทจดขนโดยสมาคมสงเสรมสถาบนกรรมการบรษทไทย (IOD) จะมโครงสรางการกากบดแลกจการทด เชน มความเปนอสระของการตรวจสอบ การเพมขนของสดสวนของกรรมการอสระ ทาใหเกดความโปรงใส ตรวจสอบได ดงนนการไมมการกากบดแลกจการทดหรอมการกากบดแลกจการทดตา อาจทาใหเกดการใชตาแหนงหนาทในการหาประโยชนหรอฉวยโอกาสจากบรษทเพอประโยชนสวนตวหรอพวกพอง ทาให


62


บรษทจดทะเบยนทกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ สวนใหญมลกษณะเปนกจการขนาดเลก

เนองจากกจการขนาดเลกมระดบการควบคมภายในหรอมการตรวจสอบภายในอยางเปนระบบนอยกวา

กจการขนาดใหญ จงมกตกเปนเหยอการทจรตฉอฉลไดมากกวาองคกรขนาดใหญ ประกอบกบบรษททไดรบ

รางวลการก�ากบดแลกจการทดจากโครงการประเมนการก�ากบดแลกจการของบรษทจดทะเบยน ทจดขน

โดยสมาคมสงเสรมสถาบนกรรมการบรษทไทย (IOD) จะมโครงสรางการก�ากบดแลกจการทด เชน มความ

เปนอสระของการตรวจสอบ การเพมขนของสดสวนของกรรมการอสระ ท�าใหเกดความโปรงใส ตรวจสอบ

ได ดงนนการไมมการก�ากบดแลกจการทดหรอมการก�ากบดแลกจการทดต�า อาจท�าใหเกดการใชต�าแหนง

หนาทในการหาประโยชนหรอฉวยโอกาสจากบรษทเพอประโยชนสวนตวหรอพวกพอง ท�าใหเกดการทจรต

ตางๆ และบรษททกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ สวนใหญจะใชบรการของส�านกงานสอบบญชขนาด

เลก (Non-Big 4) มากกวา เนองจากการใชผสอบบญชจากส�านกงานสอบบญชขนาดเลก (Non-Big 4) ม

ตนทนคาบรการทถกกวา ท�าใหประหยดคาใชจาย ในขณะทส�านกงานสอบบญชขนาดใหญ (Big 4) คดคา

บรการสงดวยชอเสยงของบรษท เพราะการรบรองงบการเงนจะรบรองในนามของบรษทมไดรบรองในนาม

ของบคคล ดงนนหากเกดขอผดพลาดหรอเกดความเสยหายกน�ามาซงการเสอมเสยชอเสยง ซงนาจะสะทอน

ความแตกตางของคณภาพงานสอบบญชระหวางส�านกงานสอบบญชขนาดเลก (Non-Big 4) กบส�านกงาน

สอบบญชขนาดใหญ (Big 4) ส�าหรบโครงสรางผถอหน พบวาบรษททกระท�าผดและไมไดกระท�าผดไมไดม

โครงสรางผถอหนแตกตางกนอยางมนยส�าคญ ทงนสาเหตอาจเนองมาจากกลมตวอยางมขนาดเลกขอมล

ไมเพยงพอตอการทดสอบ และอาจมตวแทน (Nominee) ถอหนอย ท�าใหสดสวนการถอหนของผถอหนสงสด

5 รายแรกของจ�านวนหนทออกและเรยกช�าระแลว ไมเปนขอมลผถอหนทแทจรง (Beneficial owner)

นอกจากนยงพบวาการประกาศขาวการกระท�าผดตาม พ.ร.บ. หลกทรพยฯ มผลกระทบเชงลบ

ตอราคาหลกทรพย และกรณทเปนความผดทตองด�าเนนคดอาญาจะมผลกระทบตอราคาหลกทรพยในเชง

ลบมากกวาความผดทตองเปรยบเทยบปรบ แสดงใหเหนวาเมอมขอมลขาวสารเกยวกบการทจรตคอรรปชน

มผลท�าใหนกลงทนเกดความไมเชอมน ราคาหลกทรพยกจะปรบตวลดลง และหากเปนการทจรตคอรรปชน

ทท�าใหเกดความเสยหายเปนวงกวางในระบบเศรษฐกจ นกลงทนยงเกดความไมเชอมนเพมสงขนท�าใหราคา

หลกทรพยยงปรบตวลดลง

เอกสารอางอาง

Akeattaporn, P. (2010). The Motivations of Creative Accounting. Journal of Accounting

Profession, 6(17), 19-21. (In Thai)

Beasley, M. S., Carcello, J. V., Hermanson, D. R., & Lapides, P. D. (2000). Fraudulent Financial

Reporting: Consideration of Industry Traits and Corporate Governance Mechanisms.

Accounting Horizons, 14(4), 441-454.

Boonyawat, K., & Manawapat, S. (2011). An Ownership Structure and the Quality of a

Financial Report. Executive Journal, 31(2), 152-158. (In Thai)

63


Bunhao, S. (2013). A Survey Study of Accused Companies to the Financial Statements

Correcting or the Auditor’s Audit Special Case Arrangement: A Case Study of

Listed Companies in The Stock Exchange of Thailand. Master of Independent

Study in Accountancy, Faculty of Management and Tourism, Burapha University.

(In Thai)

Dechow, P. M., Slon, R. G., & Sweeney, A. P. (1996). Causes and Consequences of Earnings

Manipulation: An Analysis of Firms Subject to Enforcement Actions by the SEC.

Contemporary Accounting Research, 13(1), 1-36.

Mombun, C., & Visedsun, N. (2015). The Relationship between Good Corporate Governance

and Earnings Management of Thai Listed Companies: Case of the Company Having a

Different Structure of Shareholder’s. Journal of Accounting Profession, 11(31),

91-104. (In Thai)

Fama, E. F. (1970). Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work. Journal

of Finance, 25(2), 383-417.

Feroz, E. H., Park, K., & Pastena, V. S. (1991).The Financial and Market Effects of the SEC’s

Accounting and Auditing Enforcement Releases. Journal of Accounting Research,

29, 107-142.

General Accounting Office. (2002). Financial Statement Restatement: Trends, Market Impact,

Regulatory Responses, and Remaining Challenges. Report GAO-03-138.

Palmrose, Z., Richardson, V. J., & Scholz, S. (2004). Determinants of Market Reactions to

Restatement Announcements. Journal of Accounting and Economic, 37, 59-89.

Prithaun, J. (2007). The Impact of Good Corporate Governance, Quality of Auditors, and

Quality of Earnings on Value Relevance of Earnings: Evidence from The Stock

Exchange of Thailand. Master Thesis in Accountancy, Graduate School, Burapha

University. (In Thai)

Supphatada, S. (2010). Report to the Nation on Occupational Fraud and Abuse a Case of

“Fraudulent in Organizations”. Journal of Accounting Profession, 6(17), 16-18.

(In Thai)

Thai Institute of Directors. (2015). Corporate Governance Report of Thai Listed Companies.

Retrieved June 10, 2016, from/ http://www.thaiiod.com/imgUpload/file/CGR%202015/

CGR%202015Criteria.pdf (In Thai)


64

The Thailand Development Research Institute. (2011). Corruption in the Private Sector:

Preventive and Remedial Measures. Bangkok: The Thailand Development Research

Institute. from/http://www.sec.or.th/TH/AboutUs/Pages/linkintroduction/secact_th.aspx

(In Thai)

Toommanon, V. (2005). The Study of The Securities and Exchange Commission of Thailand

to the Financial Statements Correcting or the Auditor’s Audit Special Case Arrangement

of Thai Listed Companies During 2003-2005. Chulalongkorn Business Review, 27(104),

1-20. (In Thai)

Uraiphon, C. (2005). The Study of Information as the Indicators of the Fraudulent

Financial reporting: The evidence from The Stock Exchange of Thailand. Master

Thesis in Accountancy, Graduate School, Burapha University. (In Thai)

65


ตาแหนงทางการตลาดของตราสนคานาอดลมในการรบรของผบรโภค:

การวจยเชงสบเสาะ

Market Positions of Carbonated Soft Drink Brands in Consumer’s

Perception: An Exploratory Research

ณฐมน บวพรมม1 กอพงษ พลโยราช

2 สถร ทศนวฒน

3*

Nathamon Buaprommee, Kawpong Polyorat, Sathira Tassanawat

บทคดยอ

งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาวาผ บรโภคมการรบร ต�าแหนงทางการตลาดของน�าอดลม

ตรา Pepsi, Coke, Seven Up, Sprite, Mirinda และ Fanta อยางไร โดยท�าการวจยเชงสบเสาะ

(Exploratory Research) เกบขอมลดวยแบบสอบถามกบกลมตวอยางนกศกษามหาวทยาลยขอนแกน

จ�านวน 377 ราย ผลการวจยพบวา ตราสนคา Seven Up และ Sprite เปนน�าอดลมทผบรโภครบรวา

เปนน�าอดลมทไมใชรสโคลาและไมมสสน ในขณะทตราสนคา Pepsi และ Coke ผบรโภคมการรบรต�าแหนง

ทางการตลาดวาเปนน�าอดลมรสโคลาทมคอนขางมส สวนตราสนคา Mirinda และ Fanta ผบรโภคมการ

รบรต�าแหนงทางการตลาดวาเปนน�าอดลมทไมใชรสโคลาแตเนนสสนทหลากหลาย ผลวจยสามารถชวย

เปนแนวทางใหกบนกการตลาดในการวางแผนกลยทธตราสนคาเพอปรบการรบรของผบรโภคใหตรงกบ

ทบรษทตงไว รวมถงการวางกลยทธเพอสรางความแตกตางทเปนเอกลกษณของตราสนคาใหตางจากคแขง

คาสาคญ : ต�าแหนงทางการตลาด ตราสนคา น�าอดลม

ABSTRACT

The present research aims to examine how the market positions of carbonated soft

drink brands including Pepsi, Coke, Seven Up, Sprite, Mirinda and Fanta is perceived. This

exploratory research employed a questionnaire to collect the data with 377 students at

Khon Kaen University. The study results reveal that Seven Up and Sprite are perceived as

non-cola and colorless while Pepsi and Coke are perceived as cola and having colors.

Finally, Mirinda and Fanta are perceived as non-cola and colorful. The research result can

be used as guidelines for marketers to plan their branding strategies to modify consumer’s

1สาขาวชาการตลาด คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร2สาขาการตลาด คณะบรหารธรกจและการบญช มหาวทยาลยขอนแกน3คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยศรปทม (ขอนแกน)*Corresponding Author e-mail: [email protected]


66

brand perceptions to match those intended by the corporate and formulate their brand

differentiation strategies for their uniqueness.

Keywords: Market Positions, Brands, Carbonated Soft Drink

บทนา

ตลาดน�าอดลมหรอ Carbonated soft drink market นบวาเปนตลาดทมการแขงขนกนสงมาก

ในป พ.ศ. 2559 มลคาตลาดน�าอดลมในประเทศไทยสงถง 51,000 ลานบาท (Positioning, 2017) โดยตรา

สนคาทครองสวนแบงตลาดสงสดสองล�าดบแรกเปนน�าอดลมรสโคลาทงหมด ไดแก Coke (สวนแบง

รอยละ 59) และ Pepsi (สวนแบงรอยละ 35) ตามล�าดบ (Bangkokbiznewonline, 2016) การแขงขนของ

ตลาดน�าอดลมดงกลาว ท�าใหบรษททเปนเจาของตราสนคาตองลงทนมหาศาลกบการสอสารการตลาด

อยางตอเนองเพอชงสวนแบงตลาดและเพอวางต�าแหนงตราสนคาใหแตกตางจากคแขง เนองจากปญหาส�าคญ

ของตลาดน�าอดลมคอ ความคลายคลงกนของสนคาไมวาจะเปนระหวาง Coke กบ Pepsi ระหวาง Fanta

กบ Mirinda และระหวาง Sprite กบ 7-Up จงท�าใหแตละตราสนคามการแขงขนโดยการออกแคมเปญตางๆ

มากมาย เพอใหไดมาซงสวนแบงทางการตลาดและสามารถเขาถงผบรโภคไดมากขน (Thansettakij, March

2016)

กรณปญหาความคลายคลงกนในลกษณะทางกายภาพของน�าอดลม เชน สของน�าอดลม สของฉลาก

รสชาต หรอลกษณะบรรจภณฑ เปนตน อาจท�าใหผบรโภคเกดการรบรต�าแหนงทางการตลาดของตราสนคา

ไมตรงตามทเจาของตราสนคาสอสารออกไป (Ajharn, T. et al., 2011) ดงนน บรษทเจาของตราสนคา

จงพยายามท�าการสอสารการตลาดเชงรกอยางตอเนองเพอสรางความแตกตางและวางต�าแหนงตราสนคา

ใหมความโดดเดนชดเจนในดานใดดานหนงหรอมากกวาหนงดานดวยการใชสโลแกนหรอแคมเปญทสะทอน

จดยนของน�าอดลมทแตกตางกนไป เชน ตราสนคา Pepsi เนนการเปนน�าอดลมส�าหรบคนรนใหมและวย

ดจตอล โดยมสโลแกนและแคมเปญทเนนความ “ซา” อาท “เปปซ ซาทกท ทกอารมณ” (Brand Buffet,

2017) ในขณะท Coke วางต�าแหนงการเปนน�าอดลมทสอถงความสข สนกสนาน ราเรง สดใส และการ

แบงปน โดยใชแคมเปญ “อรอยซาดวยกนกบโคก” (MatichonOnline, 2017) สวน Fanta เปนตราสนคา

ทเนนสสนความสดใส สนกสนาน ขเลน ภายใตแคมเปญ “แฟนตาจนตนาการซา” (Brandbuffet, 2017)

คลายคลงกบ Mirinda ทหนมาเนนภาพลกษณตราสนคาทสะทอนถงความสนก มชวตชวา มความเปนตว

ของตวเอง ภายใตแคมเปญ“กลาซา กลาสนก”และเนนใชศลปนดาราเปน Brand Ambassador เพอดงดด

ใจกลมวยรน (SiamEventsOnline, 2011)

อยางไรกตาม การวางต�าแหนงตราสนคาของน�าอดลมในลกษณะตางๆ ดงกลาว เปนการสอสาร

จากมมมองของบรษทผเปนเจาของตราสนคา ในขณะทผบรโภคอาจมการรบรตอต�าแหนงตราสนคาไมตรง

กบทเจาของสนคาคาดหวง หรอไมทราบแนชดวาผบรโภคมการรบรอยางไร ดงนน งานวจยนจงมงศกษา

การรบร ตอต�าแหนงทางการตลาดของตราสนคาน�าอดลมในมมมองของผบรโภความลกษณะเชนใด

เพอประโยชนในการปรบปรง แกไขภาพลกษณของตราสนคา และชวยในการวางแผนกลยทธทางการตลาด

ดานการวางต�าแหนงตราสนคาประเภทน�าอดลมตอไป

67


แนวคดและทฤษฎทเกยวของ

ต�าแหนงผลตภณฑ (Product Position) หมายถง ภาพลกษณทเปนลกษณะเฉพาะของสนคาหรอ

บรการนนๆ ทผบรโภคสามารถรบร โดยปจจยทใชในการพจารณาเพอก�าหนดต�าแหนงผลตภณฑมทงหมด

4 ปจจย ไดแก (1) ทศนคตและความคดเหนของผบรโภค (2) คณประโยชนของสนคา (3) การวางต�าแหนง

ผลตภณฑของคแขงขน และ (4) บทบาทของบรษท (Siripullop, K., 2010)

การวางต�าแหนงของผลตภณฑ (Product Positioning) หมายถง การสรางภาพลกษณของ

ตราสนคาในใจของลกคากลมเปาหมาย เพอใหเกดการระลกถงและสรางการรบรในคณคาของผลตภณฑ

ทนกการตลาดตองการน�าเสนอเมอเทยบกบคแขง โดยการวางต�าแหนงของผลตภณฑนนเปนสงทจ�าเปน

เพราะถอเปนเกณฑเบองตนในการสอสารตวผลตภณฑไปยงผบรโภค เรมจาก (1) การก�าหนดตรายหอ

(2) การโฆษณา และ (3) การสงเสรมการตลาด อนไดแก การใชพนกงานขาย การจดรานและการประชาสมพนธ

ทงน การวางต�าแหนงผลตภณฑทชดเจนและท�าอยางตอเนองในลกษณะเดมนน ถอเปนการตอกย�า

ใหภาพลกษณทสรางขนมานนมความโดดเดน และท�าใหการวางกลยทธทางการตลาดในดานตราสนคามความ

ชดเจนและเจาะจงมากขน (Tansuwannarat, P. & Polyorat, K., 2010)

การพฒนากลยทธการสอสารเพอการก�าหนดต�าแหนงทางการตลาด กอนการตดสนใจสรางความ

แตกตางหรอการสรางต�าแหนงทางการตลาดควรพจารณาดงน (1) จ�านวนลกคาทใหความส�าคญตอ

ความแตกตางดงกลาวจะตองมมากพอ และ (2) ควรเปนความแตกตางทไมมคแขงรายใดท�ามากอน นอกจากน

ความแตกตางดงกลาวตองสรางผลก�าไรใหกบผประกอบการ และหากลกคาพอใจจายตามราคาทก�าหนด

เพอซอผลตภณฑทมความแตกตางนน ความแตกตางดงกลาวจงจะจดไดวาเปนความแตกตางทมประสทธภาพ

และเหมาะสมแกการน�าเสนอเพอดงดดใจลกคากลมเปาหมายและก�าหนดเปนต�าแหนงทางการตลาด

(Eamlaorpakdee, P., 2007)

การสรางความแตกตางดานผลตภณฑ (Product Differentiation) สามารถท�าไดในลกษณะตางๆ

ดงน (1) รปแบบ (Form) ผลตภณฑมความแตกตางดานรปแบบ เชน รปราง หรอลกษณะทางกายภาพ

(2) รปลกษณ (Features) ลกษณะเฉพาะพเศษเพมเตมจากรปแบบหลกเพอเปนการเพมคณคาใหม (3)

คณภาพดานสมรรถนะ (Performance Quality) ผลตภณฑทวไปมระดบความสามารถในการท�างาน

ขนพนฐาน แตคณลกษณะบางประการอาจมมลคาสงกวาและขายไดในราคาแพง ชวยใหผผลตสนคามก�าไร

เพมขนเพราะลกคาพอใจในผลตภณฑและเกดความจงรกภกดตอตราสนคา (4) การรกษาระดบมาตรฐาน

(Conformance Quality) ลกคามกคาดหวงใหผลตภณฑนนมคณภาพเทาเดมอยางสม�าเสมอทกครงทซอ

(5) ความคงทน (Durability) ลกคามกพอใจจายในราคาทแพงกวาถาสนคานนสามารถใชงานไดนานขน

หรอมอายการใชงานทยาวนานกวา (6) ความนาเชอถอ (Reliability) ลกคายนยอมทจะจายในราคาทแพง

กวาถาผลตภณฑดงกลาวมความนาเชอถอ (7) การซอมแซมงาย (Repairability) ลกคาชอบผลตภณฑทม

การดแลรกษาและซอมแซมไดสะดวกหรอสามารถท�าไดงายดวยตนเอง (8) รปแบบ (Style) ความสวยงาม

ความรสกทลกคาสามารถรบรไดจากผลตภณฑหรอบรรจภณฑ (9) การออกแบบ (Design) ดานรปลกษณ

และความสามารถในการน�ามาใชงานในเชงธรกจ การออกแบบผลตภณฑไดดจะตองมความสวยงาม

งายตอการใชงานและการตดตง สะดวกตอการเคลอนยาย เปนตน (Eamlaorpakdee, P., 2007)


68

การเลอกต�าแหนง (Selecting a Position) เปนขนตอนสดทายในกระบวนการแบงสวนตลาด

การเลอกตลาดเปาหมาย และการก�าหนดต�าแหนงผลตภณฑ (Segmentation, Targeting and Positioning

หรอ STP) เมอบรษทไดเลอกสวนตลาดและก�าหนดตลาดเปาหมายแลวกจะตองตดสนใจวาต�าแหนงใด

ทควรจะแสวงหา ในขนตอนนมปจจยทตองค�านงถง ดงน (1) การแขงขน เปนการหาชองวางในการแขงขน

ทางการตลาด (2) สนคา ลกษณะสนคาควรมความส�าคญตอลกคาจรงๆ (3) บรษท โดยพจารณาวาการเลอก

วางต�าแหนงดงกลาวไปนนจะสอดคลองกบภาพลกษณของบรษทหรอไม (4) การเปลยนแปลงต�าแหนงทาง

การตลาด บรษทมความตองการทจะเปลยนแปลงต�าแหนงทางการตลาดทมอยแลวหรอไม (5) สวนผสม

ทางการตลาด (4 P’s) สวนผสมทางการตลาดแตละตว สามารถใชกบการวางต�าแหนงของผลตภณฑได

หรอไม (Jaturungkakul, A. 2008)

งานวจยทเกยวของ

ภาณฤทธ สารสมบต และคณะ (2554) ศกษาต�าแหนงทางการตลาดของตราธนาคารในการรบร

ของกลมนกศกษามหาวทยาลยขอนแกน พบวาต�าแหนงทางการตลาดของธนาคารแตละธนาคารมความ

แตกตางกน โดยกรงศรอยธยาเปนธนาคารทผบรโภครบรวามรปแบบการใหบรการทหลากหลาย ขณะท

ธนาคารทสโกและธนชาตเปนธนาคารทผบรโภครบรวาใหบรการเฉพาะดาน สวนธนาคารออมสน กรงไทย

และอาคารสงเคราะหเปนธนาคารทผบรโภครบรวาเปนธนาคารของรฐบาล สวนธนาคารไทยพาณชย

กสกรไทย และกรงศรอยธยาเปนธนาคารทผบรโภครบรวาเปนธนาคารเอกชน

สถร ทศนวฒน และกอพงษ พลโยราช (2556) ไดศกษาต�าแหนงทางการตลาดของธรกจคาปลก

ในเขตเมองขอนแกน พบวาการรบรของผบรโภคแบงออกเปนสกลมคอ เซนทรลพลาซา ขอนแกน เปนธรกจ

คาปลกทผบรโภครบรวาจ�าหนายสนคาราคาแพงทสด ในขณะทตลาดตนตาลเปนธรกจคาปลกทผบรโภค

รบรวาจ�าหนายสนคาราคาถกและเปนสถานทส�าหรบเดนเลนสวนตกคอม โฆษะเปนธรกจคาปลกทผบรโภค

รบรวาเปนธรกจคาทผบรโภคเขาไปใชบรการเพอซอสนคาและมการจ�าหนายสนคาราคาถก สวนแฟรพลาซา,

บกซ ซเปอรเซนเตอร, เซนโทซา, เทสโก โลตสและเทสโก โลตส เอกซตราเปนธรกจคาปลกทผบรโภครบรวา

เปนธรกจคาปลกทผบรโภคทวไปเขามาใชบรการเพอซอสนคาและเดนเลน

ธญญพร อาจหาญและคณะ (2554) ศกษาการรบรของผบรโภคในเขตกรงเทพมหานคร ทมตอ

น�าอดลมตรา อาเจ บกโคลา กรณความคลายคลงกบแบรนดผครองตลาด พบวาผบรโภคมการรบรใน

ความคลายคลงทางกายภาพของน�าอดลมตราอาเจ บกโคลากบน�าอดลมตราเปปซ ในดานลกษณะบรรจภณฑ

มากทสด สวนความคลายคลงกนของน�าอดลมตราอาเจ บกโคลา กบน�าอดลมตราโคก มความคลายคลงกน

ในดานฉลากบรรจภณฑมากทสด

ชาญวทย มวลมนตรและกอพงษ พลโยราช (2553) ศกษาการรบรบคลกภาพตราสนคาน�าอดลมยหอ

โคกทมตอพฤตกรรมการดม พบวา ตราสนคาน�าอดลมยหอโคก มบคลกภาพทโดดเดนทสดดานบคลกภาพ

แบบจรงใจ รองลงมาคอ บคลกภาพโกหร มระดบ มความสามารถ นาตนเตน และเขมแขงตามล�าดบ

โดยบคลกภาพของตราสนคาทสงผลตอทศทางการดมในทศทางบวก คอ จรงใจ นาตนเตน และโกหร

สวนบคลกภาพทสงผลตอการดมไปในทศทางลบคอ มความสามารถ และเขมแขง

69



การวจยนเปนการวจยเชงสบเสาะ (Exploratory Research) เกบขอมลจากกลมตวอยางนกศกษา

มหาวทยาลยขอนแกน หลกสตรบรหารธรกจ จ�านวน 377 ราย โดยวธการเลอกกลมตวอยางแบบใช

วจารณญาณ (Judgmental Sampling) ซงผวจยเปนผพจารณาวาบคคลใดเปนผมความเหมาะสมในการ

ใหค�าตอบแกผวจย โดยทราบไดจากการสอบถามในเบองตนวาเปนผทรจกหรอเคยดมน�าอดลมตราสนคา

ทง 6 ตราสนคาทท�าการวจย แลวจงท�าการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถามทมลกษณะค�าถามเพอเปรยบเทยบ

วาตราสนคามความเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร ซงจะถามเปรยบเทยบตราสนคาทละค ใชมาตรวดทศนคต

แบบ Likert Scale ระดบ 1 = เหมอนกนอยางยง จนถง 7 = แตกตางกนอยางยง


การวเคราะหผลโดยใชสถต Multidimensional Scaling ไดผลออกมาเปน Perceptual Map

สามารถแสดงไดดงภาพท 1

ภาพท 1 การรบรของผบรโภคทมตอต�าแหนงทางการตลาดของตราสนคาน�าอดลม

77

ผลการวจย การวเคราะหผลโดยใชสถต Multidimensional Scaling ไดผลออกมาเปน Perceptual Map สามารถแสดงไดดงภาพท 1

ภาพท 1 การรบรของผบรโภคทมตอตาแหนงทางการตลาดของตราสนคานาอดลม

จากกราฟท 1 สามารถตงชอแกนทงสองของกราฟ ไดดงน (1) แกนตง “Colorless Colorful” โดยแกนตงดานบนสามารถตงชอไดวา Colorless

หรอไมมสสน ซงในทนหมายถงนาอดลมทอยในกลมนาใสทไมมส สวนแกนตงดานลาง สามารถตงชอไดวา Colorful หรอมสสน ซงหมายถงนาอดลมในกลมนาทมสสนหลากหลาย เชน สนาตาลไหม สเขยว สแดง สสม สมวง สฟา เปนตน (2) แกนนอน “Cola nonCola” โดยแกนนอนดานขวาสามารถตงชอไดวา Cola หมายถง นาอดลมทอยในกลมรสโคลา ซงนาอดลมประเภทนปรงแตงดวยหวนาเชอโคลาซงมคาเฟอนทสกดจากใบตนโคคาเมอดมแลวผบรโภคจงรสกสดชนกระปรกระเปรา สวนแกนนอนดานซาย ตงชอไดวา nonCola ซงหมายถงนาอดลมทไมใชรสโคลา แตเปนนาอดลมทปรงแตงรสชาตและสเลยนแบบนาผลไมนานาชนด เชน สม องน บลเบอรร ลนจ เปนตน รวมถงนาอดลมทปรงแตงรสชาตประเภทเลมอนไลม สาหรบ

Sprite

Seven Up

Coke

Fanta Mirinda

Colorless

Cola nonCola

Colorful

Pepsi


70

จากกราฟท 1 สามารถตงชอแกนทงสองของกราฟ ไดดงน

(1) แกนตง “Colorless -- Colorful” โดยแกนตงดานบนสามารถตงชอไดวา Colorless หรอ

ไมมสสน ซงในทนหมายถงน�าอดลมทอยในกลมน�าใสทไมมส สวนแกนตงดานลาง สามารถตงชอไดวา

Colorful หรอมสสน ซงหมายถงน�าอดลมในกลมน�าทมสสนหลากหลาย เชน สน�าตาลไหม สเขยว สแดง

สสม สมวง สฟา เปนตน

(2) แกนนอน “Cola -- non-Cola” โดยแกนนอนดานขวาสามารถตงชอไดวา Cola หมายถง

น�าอดลมทอยในกลมรสโคลา ซงน�าอดลมประเภทนปรงแตงดวยหวน�าเชอโคลาซงมคาเฟอนทสกดจากใบ

ตนโคคาเมอดมแลวผบรโภคจงรสกสดชนกระปรกระเปรา สวนแกนนอนดานซาย ตงชอไดวา non-Cola

ซงหมายถงน�าอดลมทไมใชรสโคลา แตเปนน�าอดลมทปรงแตงรสชาตและสเลยนแบบน�าผลไมนานาชนด เชน

สม องน บลเบอรร ลนจ เปนตน รวมถงน�าอดลมทปรงแตงรสชาตประเภทเลมอน-ไลม ส�าหรบน�าอดลม

กลม non-Cola สวนใหญจะไมมคาเฟอนซงเปนผลจากทไมไดใชหวน�าเชอชนดโคลา แตอยางไรกตาม

น�าอดลมกลม non-Cola อาจมการเตมคาเฟอนสกดผสมลงไปบางเลกนอยเพอท�าใหผบรโภคไดรสกสดชน

ดบกระหาย

ในสวนของกราฟโดยภาพรวม จะเหนไดวาตราสนคาน�าอดลมทง 6 ตราสนคาถกแบงออกตาม

ความแตกตางทผบรโภครบรโดยแบงเปน Colorless, Colorful, Cola และ non-Cola ซงสามารถอธบาย

การรบรตอต�าแหนงตราสนคาไดดงน

1) ตราสนคา Seven Up และ Sprite จากกราฟจะเหนไดวาผบรโภครบรวา เปนน�าอดลม

ทไมมสสนหรอถกเรยกวากลม “น�าใส” และไมไดเปนน�าอดลมประเภทโคลา ซงน�าอดลมประเภทนจะใสไมมส

เพราะปรงแตงดวยหวเชอน�าหวานรสเลมอน-ไลม หรอกลนมะนาวทไมมสสน

2) ตราสนคา Pepsi และ Coke จากกราฟจะเหนไดวาผบรโภครบรวา น�าอดลมทง 2

ตราสนคานเปนน�าอดลมรสโคลา และมสสนในระดบปานกลาง โดยมสน�าตาลไหม หรอทถกเรยกวากลม

“น�าด�า” น�าอดลมรสโคลาเปนน�าอดลมยอดนยมของผบรโภคทครองสวนแบงตลาดมากทสดเมอเทยบกบ

น�าอดลมรสชาตอนๆ และน�าอดลมรสโคลายงเนนการสงเสรมการตลาด (Promotion) เชงรกอยางตอเนอง

สม�าเสมอ เชน ใชกลยทธการตลาดเชงดนตร (Music marketing) หรอกลยทธการตลาดเชงกฬา (Sport

marketing) โดยเนนใชนกรอง-นกกฬาทมชอเสยงมาเปนพรเซนเตอรหรอแบรนดแอมบาสเดอร เปนตน

เพอการสงเสรมการขายและสรางความจงรกภกดของผบรโภคกลมเปาหมาย

3) ตราสนคา Mirinda และ Fanta จากกราฟจะเหนไดวาผบรโภครบรวา น�าอดลมทง 2

ตราสนคาเปนน�าอดลมทไมใชรสโคลา แตเนนพฒนาสสนและรสชาตทหลากหลายมากทสด หรอทถก

เรยกวากลม “น�าส” เชน รสสม สตรอวเบอรร องน ฟรตพนช ลนจ บลเบอรร เปนตน โดยตราสนคาทงสอง

เนนภาพลกษณตราสนคาทสะทอนถงความสดใส ความสนกสนาน และมชวตชวา สอดคลองกบความ

หลากหลายของสน�าอดลมและเนนการโฆษณาโดยใชดาราหรอนกรองวยร นมาเปนพรเซนเตอรหรอ

แบรนดแอมบาสเดอร เพอใหสอดคลองกบภาพลกษณตราสนคาทตองการสอสารออกไป

71



จากกราฟ Perceptual Map ทแสดงการรบรของผบรโภคทมตอการวางต�าแหนงทางการตลาด

ตราสนคาน�าอดลมท�าใหสามารถแบงกลมน�าอดลมไดเปน 3 กลม ดงน

กลมท 1 แนวตง ดานบน คอกลมน�าอดลมทไมใชรสโคลาและไมเนนสสน ซงจะเหนวาผบรโภคม

การรบรวาตราสนคา Seven Up และ Sprite มต�าแหนงทางการตลาดอยในกลมนและจากระยะหางบนกราฟ

สะทอนวาตราสนคาทงสองไมคอยมความแตกตางกนในดานหนงดานใดมากนก แมวาในความเปนจรงแลว

ตราสนคา Sprite จะมสวนแบงตลาดในกลมน�าอดลมไรสทมากกวา Seven Up อยมากพอสมควร

แตดานการรบรต�าแหนงทางการตลาดของตราสนคาทงสองในมมมองผบรโภคกลบไมคอยแตกตางกน

กลมท 2 แนวนอน ดานซาย คอกลมน�าอดลมทไมใชรสโคลาและเนนสสนหลากหลาย โดยผบรโภค

มการรบรวาตราสนคา Mirinda และ Fanta มต�าแหนงทางการตลาดอยในกลมน เนองจากทงสองตราสนคา

เนนการพฒนารสชาตน�าอดลมทมสสนแปลกใหมออกมาสทองตลาดอยางนอยปละ 1 รสชาต ซงเปนจดเดน

ของน�าอดลมของตราสนคาดงกลาว และจากระยะหางบนกราฟยงสามารถสะทอนวาตราสนคา Mirinda

และ Fanta กเปนน�าอดลมทไมคอยมความแตกตางกนในดานหนงดานใดอยางชดเจน แมวาในความเปนจรง

แลว Fanta จะมสวนแบงตลาดในกลมน�าสทมากกวา Mirinda หลายเทาตว แตการรบรต�าแหนงทาง

การตลาดของตราสนคาทงสองในมมมองผบรโภคแทบจะไมแตกตางกน

กลมท 3 แนวนอน ดานขวา จะเหนวาตราสนคา Pepsi และ Coke มการรบรวามความคลายกน

ในการเปนน�าอดลมรสโคลาและคอนขางเปนน�าส แตอยางไรกตาม ในสวนของการรบรวาเปนน�าอดลม

ในกลม Colorful นน อาจไมใชจดเดนของน�าอดลมทงสองตราสนคาเทากบการรบรวาเปนน�าอดลมรส Cola

ดงจะเหนไดวาผบรโภคคอนขางตดสนไดยากวา น�าอดลมสด�าควรอยในกลมทเรยกวา Colorful หรอ

Colorless จงท�าใหตราสนคา Pepsi มคาของแกนเปนศนยและคอนขางใกลเคยงกบมมมองทผบรโภคมตอ

ตราสนคา Coke ดวยเชนกน นอกจากน จากระยะหางบนกราฟยงสะทอนใหเหนเชนเดยวกบน�าอดลม

ในกลมท 1 และ 2 วาตราสนคา Pepsi และ Coke กเปนน�าอดลมทไมคอยมความแตกตางกนอยางชดเจน

ดานต�าแหนงทางการตลาดในการรบรของผบรโภค แมวาในปจจบน Coke จะมสวนแบงตลาดของกลมน�าด�า

ในประเทศไทยทมากกวา Pepsi แตการรบรต�าแหนงทางการตลาดของตราสนคาทงสองในมมมองผบรโภค

กลบคลายคลงกนอยางมาก

จากการศกษาการรบรต�าแหนงทางการตลาดตราสนคาน�าอดลมทง 6 ตราสนคาเหลาน มขอสงเกต

วาผบรโภคมการรบรต�าแหนงทางการตลาดไปตามความเหมอน-ความแตกตางของ“สสนและรสชาต”

น�าอดลมในแตละคๆ แมวาน�าอดลมบางตราสนคาพยายามสรางความโดดเดนแตกตางจากตราสนคาคแขง

ดวยการสงเสรมการตลาดในลกษณะตางๆ เชน การโฆษณาผานสอหลากหลายรปแบบโดยเนนใชพรเซนเตอร

หรอแบรนดแอมบาสเดอรทเปนดารา-นกรอง-นกกฬาทมชอเสยง หรอเนนการตลาดเชงกจกรรม (Event

marketing) เพอถายทอดความเปนตวตนของตราสนคาและเพอใหเขาถงกลมเปาหมายไดมากขน ตลอดจน

พยายามออกแบบฉลากบรรจภณฑใหเปนเอกลกษณเฉพาะ เปนตน แตการรบรต�าแหนงทางการตลาด

ของตราสนคาน�าอดลมในใจผบรโภคยงคงยดตดกบลกษณะทางกายภาพดานสสนและรสชาตน�าอดลมมากกวา

ดานอนๆ ซงอาจเปนสาเหตทท�าใหการรบรต�าแหนงทางการตลาดตราสนคาน�าอดลมมความคลายคลงกน


72

เปนคๆ และอาจไมตรงกบต�าแหนงทางการตลาดทแทจรงทผผลตก�าหนดไว ตวอยางเชน ตราสนคา Mirinda

และ Fanta ผผลตอาจไมไดมการวางต�าแหนงทางการตลาดใหเปนน�าอดลมทมรสชาตและสสนหลากหลาย

เพยงดานเดยว แตอาจตองการวางต�าแหนงใหเปนตราสนคาทสะทอนความกลาแสดงหรอความเปนตวตน

ทแทจรงของผบรโภคโดยเฉพาะกลมวยรน ผานการเลอกดมน�าอดลมแตสแตละรสชาตเพอบงบอกถงอตลกษณ

ของผดม เปนตน

การประยกตใชผลการวจย

ผผลตสามารถน�าผลทไดจากกราฟ Perceptual Map ไปใชในการวางต�าแหนงผลตภณฑ และวางแผน

กลยทธการตลาดตราสนคาได โดยผผลตตราสนคาน�าอดลมทง 6 ตราสนคาสามารถพจารณาขอมลจาก

ผลการศกษาเปรยบเทยบกบการวางต�าแหนงตราสนคาน�าอดลมตามทบรษทก�าหนดไวในความเปนจรง

ซงหากผบรโภคมการรบรทไมตรงตามทก�าหนดไวผบรหารควรใชเปนแนวทางในการวางแผนการตลาด

และกลยทธสอสารตราสนคาเพอปรบการรบรของผบรโภคใหตรงกบทบรษทตงไวตอไป

นอกจากน ในกรณทผ บรโภคมการรบรดานสสนและรสชาตของน�าอดลมทอาจไมคอยมความ

แตกตางกนอยางโดดเดนชดเจนมากนก แตละตราสนคาควรมการสอสารถงความเปนเอกลกษณเฉพาะ

ของสสนและรสชาตไปยงผบรโภคอยางสม�าเสมอเพอสรางความแตกตางใหกบตราสนคา โดยเฉพาะอยางยง

ในกลมน�าอดลมรสโคลาทมสวนแบงตลาดสงสด ทปจจบนในประเทศไทยไดมตราสนคาน�าอดลมรสโคลา

รายใหมๆ เชน Big Cola และ EST เขามาเปนคแขงขนของ Pepsi และ Coke เพมขนดวย ซงการทผบรโภค

มการรบรดานสสนและรสชาตของน�าอดลมวามความคลายคลงกน นนยอมหมายถงการทผบรโภคพรอม

จะเปลยนไปทดลองบรโภคสนคาของคแขงขนอยเสมอ ดงนน ผผลตอาจตองใหความส�าคญกบการสอสาร

การตลาดสรางเพอสรางการรบรถงความแตกตางดานรสชาตโคลาทเปนเอกลกษณของตราสนคาน�าอดลม

ทงสอง

ขอเสนอแนะและการวจยในอนาคต

งานวจยชนนเปนการศกษาจากมมมองของผบรโภคดานการรบรตอการวางต�าแหนงตราสนคา

น�าอดลม โดยทไมอาจทราบไดวาแทจรงแลวการรบรนตรงกบการวางต�าแหนงทเจาของตราสนคาน�าอดลม

ไดก�าหนดไวหรอไม ดงนน งานวจยในอนาคตสามารถท�าการศกษาการวางต�าแหนงตราสนคาจากมมมอง

ของผผลตเพอใหทราบวาผผลตและผบรโภคมการรบรทตรงกนหรอไมอยางไร นอกจากน การวจยในอนาคต

ควรมการศกษาเปรยบเทยบการรบร ตอต�าแหนงตราสนคาน�าอดลมทวางขายในตลาดประเทศไทย

ใหครอบคลมทกตราสนคามากขน โดยเฉพาะตราสนคาน�าอดลมรสโคลารายใหมๆ เชน ตราสนคา Big Cola

ตราสนคา EST เปนตน

73


References

Ajharn, T., et al. (2011). The Study of Consumer Perception in Bangkok of AJ Big Cola :

Case Similar with Market Brand Leader. Document of 7th CMMU Showcase &

Marketing Conference in 2011, Khon Kaen University.

Brand Buffet. (2017). Strategy of T.E.E.N. Brings PEPSI to Millennium Group – the Leader

of No Return the Bottle. Retrieved on July 29, 2017, from https://www.brandbuffet.

in.th/2017/02/pepsi-t-e-e-n-strategy-and-summer-moment-campaign/

----------“Fanta” 200 Million Launch New Packaging of Bottle “Twist Bottle” with Create

a Pattern for Pack Through the VR Maintain of the Champion.Retrieved on July

27, 2017, from https://www.brandbuffet.in.th/2017/05/fanta-twist-new-packaging/

Bangkokbiznewsonline. Break Out Battle “Beverage” 3 Billion. Retrieved on July 31, 2017,

from http://www.bangkokbiznews.com/news/detail/714740

Eamlaorpakdee, P. (2007). Marketing Management. 2nd ed. Bangkok: Thana Press.

Jaturungkakul, A. (2008). Product and Price Management. Bangkok: Thammasat University

Pr.

MatichonOnline. (2017). “Cola” Organized “Delicious Together with Cola” invite Thai

People to Share the Happiness together. Retrieved on August 4, 2017, from https://

www.matichon.co.th/news/617258

Mounmontree, C. & Polyorat, K. (2010). Cola Brand Personality. Document of the 3rd

National Conference in Business and Economics, October 23, 2010 at Faculty of

Management Science, Khon Kaen University.

Positioning. (2560). Fizzy Beverage Market in 2016. Retrieved on July 29, 2017, fromhttp://

positioningmag.com/1117976

Sarasombat, P. et al. (2011). Market Position Bank’s Brand of Marketing Position in Student

Perception : An Exploratory Research. Document of 4th International Conference

in Business and Economy 2011, Khon Kaen University.

Sareerat, S. (2000). Product and Price Policy. Bangkok : Thanathat Press.

SiamEventsOnline. (2011). “Mirinda” Chakllenge the Imagination of “Bold and Fun”.

Retrieved on July 30, 2017, from http://siamevent.com/all-event/?p=14941

Siripullop K. (2010). Marketeer Online. Retrieved on July 31, 2017, from http://www.

marketeer.co.th/inside_detail.phpMinside_id=1358


74

Tassanawat, S & Polyorat, K. (2013). Market Position of Big Retailer in the Perception

of Consumer in Urban Khon Kaen. Document of 6th International Conference in Business

and Economy 2011, Khon Kaen University.

Thansettakij. (2016). Fizzy Market, the Soft Drink Brand Explosion Battle for Summer

Sale. Retrieved on July 31, 2017, from http://www.thansettakij.com/content/37353

75


Book Review

การบรหารกลมสนทรพยลงทน: ทฤษฎตลาดทน (CISA LEVEL 1)

พงษสทธ พนแสน1*

Pongsutti Phuensane

หนงสอเลมนแตงและเรยบเรยงครงแรกในป พ.ศ. 2548 โดยเลมทผวจารณไดอานเปนการพมพ

ครงท 3 ป พ.ศ. 2552 หนงสอระบผเขยนคอ ศนยสงเสรมการพฒนาความรตลาดทน สถาบนกองทน

เพอพฒนาตลาดทน ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย อ�านวยการผลตโดย ฝายศนยการเรยนร

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย พมพโดยบรษท อมรนทรพรนตงแอนดพบบลชชง จ�ากด (มหาชน)

ISBN: 974-93031-6-4 หนงสอมเนอหาจ�านวน 101 หนา ราคา 101 บาท หนงสอเลมนโดยแทจรงแลว

เปนหนงสอส�าหรบส�าหรบผทตองการอบรมหรอทดสอบหลกสตร Certified Investment and Securities

Analyst หรอ CISA เปนหลกสตรทมงเนนการพฒนาความรดานการวเคราะหและบรหารการลงทนทงใน

เชงกวางและเชงลก เนอหาของหนงสอเลมนจดอยในกลมวชาการบรหารกลมสนทรพยลงทน ซงนบเปน

1 ใน 4 ของกลมวชาส�าหรบผทตองการสอบ CISA Level I

หลงจากไดอานหนงสอเลมนแลวพบวาเนอหาทงหมดในเลมเปนเนอหาทางทฤษฎการลงทนในกลม

หลกทรพยทคอนขางเปนเนอหาการบรหารกลมหลกทรพยเบองตนประกอบดวยเนอหาทงสน 4 บท ประกอบ

ดวย แนวคดพนฐานเกยวกบการลงทน การจดสรรเงนลงทน การจดการกลมหลกทรพยเบองตน และแบบ

จ�าลองในการก�าหนดราคาหลกทรพย โดยเนอหาทงหมดในหนงสอเลมนสามารถทจะใชเปนหนงสอเรยน

ประกอบการเรยนส�าหรบวชาการวเคราะหและจดการกลมหลกทรพยในระดบมหาวทยาลย แตอยางไรกตาม

เนอหาของหนงสอยงไมครอบคลมเนอหาการเรยนการสอนทงหมด ผสอนจงมความจ�าเปนทจะตองใชหนงสอ

เลมอนเขามาประกอบ

แมเนอหาของหนงสอเลมนจะไมครอบคลมส�าหรบวชาการวเคราะหและจดการกลมหลกทรพย

ในระดบมหาวทยาลย แตกเหมาะสมส�าหรบผทตองการอบรมหรอทดสอบหลกสตร CISA Level I โดยเนอหา

แบงออกเปน 4 บท ดงตอไปน

บทท 1 แนวคดพนฐานเกยวกบการลงทน เปนบททน�าเสนอถงแนวคดพนฐานทเกยวของกบการ

ลงทนในตลาดทน เชนการค�านวณหาอตราผลตอบแทนใหแกผลงทนทงแบบทไมรวมผลตอบแทนอนและ

แบบทรวมผลตอบแทนอนทเกดขนระหวางทผลงทนถอสนทรพยเหลานน เชน เงนปนผล เปนตน การค�านวณ

ผลตอบแทนนน หนงสอเลมนยงไดแยกการค�านวณออกเปนสองแบบ คอ แบบวธคาเฉลยเลขคณต และแบบ

วธคาเฉลยเรขาคณต เนอหาทส�าคญอกสวนหนงของบทนคอความสมพนธของตวเลขทางดานเศรษฐกจมหภาค

1คณะบรหารธรกจและการบญช*Corresponding Author e-mail: [email protected]


76

ตางๆ ทสงผลตออตราผลตอบแทนจากการลงทนเชน อตราเงนเฟอ หรอ อตราดอกเบย นอกจากนบทน

ยงไดกลาวถง ความเสยงทางดานอนๆ ทเกยวของกบอตราผลตอบแทนอกดวย

บทท 2 การจดสรรเงนลงทน บทนเนอหาจะเปนสวนตอเนองจากเรองอตราผลตอบแทน โดยเนอหา

ในบทท 2 จะเกยวของกบการจดสรรเงนลงทน โดนเนนถงการน�าเสนอการลงทนทเหมาะสมกบวงจรชวต

และความตองการของบคคลทวไป รวมถงแสดงใหเหนถงความส�าคญของการลงทนในสนทรพยเสยงเพอให

นกลงทนมความเขาใจในการลงทนในสนทรพยทางการเงนไดอยางดยงขน ในสวนสดทายของบทนจะเนนถง

การก�าหนดหรอองคประกอบทตองพจารณาในการก�าหนดนโยบายการลงทน เชน การก�าหนดเปาหมาย

หรอขอจ�ากดในการลงทน เปนตน

บทท 3 การจดการกลมหลกทรพยเบองตนเนอหาจะเปนการค�านวณอตราผลตอบแทนจากการลงทน

ในลกษณะการลงทนแบบกลมหลกทรพย และการค�านวณความเสยงจากการลงทนในกลมหลกทรพยโดยใช

คาของความแปรปรวนรวมเปนคาทแสดงถงคาความเสยงของการลงทน เนอหาทส�าคญทสดในบทนตาม

ความเหนของผวจารณนาจะเปนสวนทเกยวของกบทฤษฎกลมหลกทรพยของ Markowitz ซงถอเปนหวใจ

ของการเรยนการวเคราะหและการจดการการลงทนแบบกลมหลกทรพย ในสวนนมการกลาวถงแนวความคด

ของ Markowitz และทฤษฎอนๆทมสวนเกยวของเชน ทฤษฎอรรถประโยชน (Utility Theory) และเสนโคง

กลมหลกทรพยทมประสทธภาพ เปนตน

บทท 4 แบบจ�าลองในการก�าหนดราคาหลกทรพยเปนการเสนอการเชอมโยงระหวางทฤษฎตลาดทน

ทมผลกระทบกบการลงทนในกลมหลกทรพย การสรางกลมหลกทรพยทประกอบดวยสนทรพยทมความ

หลากหลาย ทงประเภททมความเสยง (Risk Asset) และสนทรพยทไมมความเสยง ทประกอบขนเปน

Capital Market Line รวมถงการอธบายถงการใชแบบจ�าลองในการก�าหนดราคาหลกทรพย (Capital Asset

Pricing Model) มาประยกตใชในการหาอตราผลตอบแทนและความเสยงของหลกทรพย อกดวย

นอกจากนเนอหาอนทปรากฏในบทนเพอแสดงถงการเชอมโยงถงการลงทนในกลมหลกทรพยกบทฤษฎ

Security Market Line และ Characteristic Line กมการน�าเสนอเพมเตมตอนทายของบทน

จากบทวจารณขางตนแสดงถงเนอหาของหนงสอเลมนมความเหมาะสมและเพยงพอส�าหรบผ

ตองการอบรมหรอทดสอบหลกสตร CISA Level I เนองจากเนอหาเนนถงการบรหารกลมสนทรพย แตอยางไร

กตามหากน�าหนงสอเลมนมาใชในการเรยนการการสอน ผสอนยงมความจ�าเปนทจะตองเพมเตมเนอหาใน

สวนอนเพมขน เชน การวดประสทธภาพของการลงทนกลมหลกทรพย เปนตน แตหากผอานตองการใชหนงสอเลม

นส�าหรบเขาทดสอบหลกสตร CISA Level I แลวกถอไดวาเนอหาของหนงสอเลมนมเนอหาทครบถวนสมบรณ

Reference

The Stock Exchange of Thailand. Thailand Securities Institute. (2552). Capital Market Theory

(CISA LEVEL 1). 3rd ed. Bangkok: Thailand Securities Institute. (In Thai)

77


รายชอผทรงคณวฒประจาฉบบ

รองศาสตราจารย ดร.นตพล ภตะโชต มหาวทยาลยขอนแกน

รองศาสตราจารย ดร.สรชย จนทรจรส มหาวทยาลยขอนแกน

ผชวยศาสตราจารย พ.ต.ท. ดร.เกษมศานต โชตชาครพนธ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

ผชวยศาสตราจารย ดร.กรช แรงสงเนน มหาวทยาลยขอนแกน วทยาเขตหนองคาย

ผชวยศาสตราจารย ดร.กาญจนา สคณธสรกล มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร

ผชวยศาสตราจารย ดร.กอพงษ พลโยราช มหาวทยาลยขอนแกน

ผชวยศาสตราจารย ดร.ขวญฤด ตนตระบณฑตย มหาวทยาลยขอนแกน

ผชวยศาสตราจารย ดร.นงคนตย จนทรจรส มหาวทยาลยขอนแกน

ผชวยศาสตราจารย ดร.พรรตน แสดงหาญ มหาวทยาลยบรพา

ผชวยศาสตราจารย ดร.วโรจน เจษฎาลกษณ มหาวทยาลยศลปากร

วทยาเขตสารสนเทศเพชรบร

ผชวยศาสตราจารย ดร.อารยรตน ปานศภวชร มหาวทยาลยมหาสารคาม

ดร.ณฐพล พนธภกด มหาวทยาลยเกษตรศาสตร บางเขน

ดร.เทยนทพย บณฑพาณชย มหาวทยาลยขอนแกน

ดร.พงษสทธ พนแสน มหาวทยาลยขอนแกน

ดร.อานนท ค�าวรณ มหาวทยาลยขอนแกน


78

ขอกาหนดสาหรบผเขยนในการสงบทความเพอตพมพ

การเตรยมตนฉบบผลงานทรบตพมพ (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ)

1. ตนฉบบพมพดวยกระดาษ A4 พมพหนาเดยว ระยะบรรทด 1 เทา (Single Space) พรอมระบ

เลขหนา และตงระยะขอบกระดาษ ขอบบน 1 นว ขอบซาย 1.25 นว ขอบขวา 1.25 นว

2. ชอบทความ ตองมทงชอภาษาไทยและภาษาองกฤษ ใชตวอกษร TH SarabunPSK ขนาด 18

point ตวหนากงกลางหนากระดาษ

3. บทคดยอทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ

บทคดยอภาษาไทย ใหใชค�าวา “บทคดยอ” ใชตวอกษร TH SarabunPSK ขนาด 18 point

ตวหนากงกลางหนากระดาษ สวนเนอหาของบทคดยอ ใชตวอกษร TH SarabunPSK ขนาด 16 point

จดแบบกระจายใหสม�าเสมอ จ�านวนไมเกน 300 ค�า

บทคดยอภาษาองกฤษ ใหใชค�าวา “Abstract” ใชอกษร TH SarabunPSK ขนาด 18 point

ตวหนากงกลางหนากระดาษ สวนเนอหาของบทคดยอ ใชตวอกษร TH SarabunPSK ขนาด 16 point

จดแบบกระจายใหสม�าเสมอ จ�านวนไมเกน 300 ค�า

4. เนอหา

4.1 เนอหาของตนฉบบของบทความวจยและบทความวชาการ มความยาวไมเกน 15 หนา

กระดาษ A4 (รวมบทคดยอ เนอหา และเอกสารอางอง)

4.2 เนอหาหวเรอง ภาษาไทย ใชตวอกษร TH SarabunPSK ขนาด 18 point ตวหนา

สวนเนอหาภาษาองกฤษ ใชตวอกษร Time new Roman ขนาด 11 point จดแบบกระจายใหสม�าเสมอ

5. ใหใชระยะหางระยะบรรทด (Line Space) 1 บรรทด

6. ขอมลในสวนเชงอรรถ

6.1 ขอมลผเขยน ใหระบ ชอ-นามสกลของผเขยนทกคน (ภาษาไทย ภาษาองกฤษ) ต�าแหนง

หนวยงานทสงกด E-mail หรอหมายเลขโทรศพท โดยใชหมายเลขก�ากบตามล�าดบ และใหใสเครองหมาย

* เปนตวยกก�ากบทายชอผแตงหลก (Corresponding Author) ภาษาไทยใชตวอกษร TH SarabunPSK

ขนาด 14 point และภาษาองกฤษ ใหใชตวอกษร Time New Roman ขนาด 10 point

6.2 สวนประกอบอนหรอแหลงทมาของบทความ เชน แหลงทนใหน�าไปไวในสวนของ

กตตกรรมประกาศ

7. การอางองเอกสารใหลงรายการเอกสารอางองเปนภาษาองกฤษ หากเอกสารอางองนนไมปรากฏ

ชอผแตงและชอเรองเปนภาษาองกฤษ ใหแปลความหมายของชอผแตงและชอเรองเปนภาษาองกฤษ

แลววงเลบทายชอเรองของเอกสารนนวาตนฉบบเปนภาษาใด เชน (In Thai) อนงกองบรรณาธการ

จะไมพจารณาตพมพบทความทมการอางองเอกสารเปนภาษาไทย บรรณานกรม/เอกสารอางอง ใชรปแบบ

APA Style (American Psychology Association) ทงหมด

JOURNALวารสารบรหารธรกจและการบญช มหาวทยาลยขอนแกน

of Business Administration and Accountancy

ดงตวอยางดงน

ชอผแตง. (ปพมพ). ชอหนงสอ. ครงทพมพ. สถานทพมพ: ส�านกพมพ.

เชน

Duncan, G.J., & Brooks-Gunn, J. (Eds.). (1997). Consequences of Growing Up Poor. New York:

Russell Sage Foundation.

Chancharate N. (2556). Corporate Finance. Khon Kaen: Khon Kaen Printing. (InThai)

บทความในหนงสอ (หนงสอรวมบทความหลายเรองผแตงหลายคน)

ชอผเขยนประจ�าบท. (ปพมพ). ชอบทความ. ใน ชอบรรณาธการ (บรรณาธการ). ชอหนงสอ. (หนา - ). สถานทพมพ: ส�านกพมพ.

เชน

O’Neil, J. M., & Egan, J. (1992). Men’s and Women’s Gender role journeys: methaphor for healing, transition,

and transformation. In B. R. Wainrib (Ed.). Gender issues across the life cycle (pp.107-123).

New York: Springer

ผแตงตงแต 2-3 คนลงรายการชอผแตงทกคน ดงน

ชอผเขยนบทความคนท 1, คนท 2, คนท 3. (ปพมพ). ชอบทความ. ชอวารสาร, ปท(ฉบบท), เลขหนา.

เชน

Keller, T.E., Cusick, G.R., & Courthey, M.E. (2007). Approaching the transition to adulthood: distinctive profiles

of adolescents aging out of the child welfare system. Social Services Review, 81(1), 53-67.

ผแตงมากกวา 3 คนขนไป ใหลงรายการชอผแตง 3 คนแรก และคนอนๆ

เชน

Tiwasing, S., Kaewrcha, S., … et al. (2010). The study of audiovisual service development at Central Library, Academic

Resources Center, Khon Kaen University in fiscal year 2009. Information. 17(1), 8-17. (In Thai)

การอางองขอมลจากอนเทอรเนต

ชอผแตง./(ปพมพ)./ชอเรอง./คนขอมลวนเดอนปทคน./จาก/URL

เชน

Bernstein, M. (2002). 10 tips on writing the living web a list apart: for people who make website, 149.

Retrieved May 2, 2006, from http://www.alistapart.com/articles

Derdkhuntod, N. (2010). E- saan information service. Retrieved October 8, 2010, from http://www.ibrari-

anmagazine.com/VOL3/NO4/esaan_kku.htm (In Thai)

ส�าหรบบทความทจะลงตพมพในวารสารบรหารธรกจและการบญชจะตองเปนบทความทไมเคยไดรบการตพมพ

เผยแพร หรออยระหวางการพจารณาลงตพมพในวารสารอนๆ การละเมดลขสทธถอเปนความรบผดชอบของผสงบทความ

โดยตรง การเผยแพรตอไปตองไดรบอนญาตตามกฎหมายวาดวยลขสทธ