การคิด (Thinking)pgm.npru.ac.th/thinking/system/20160615231513_5e7dc... · 2016-06-15 · 26/02/58 1 2/26/2015 1 การคิด (Thinking) 2/26/2015 2 การคิด

26/02/58

1

2/26/2015 1

การคด (Thinking)

2/26/2015 2

การคด หมายถง ท าใหปรากฏเปนรปหรอเปนเรองขนในใจ เกดจากการใครครวญ

ไตรตรอง คาดคะเน ค านวณ มง จงใจ ตงใจ และนก

26/02/58

2

2/26/2015 3

เปนกระบวนการท างานของสมองทเกดขน เมอมสงเรามากระตน ท าใหจต

และสมองน าความรหรอขอมลทมอยมา หาวธการทมประสทธภาพ

4

ตนเหตของการคด

• สงเราทเปนปญหา: เหตการณ หรอสภาวการณทมากระทบ Have to think

• สงเราทเปนความตองการ: ความตองการสงทดขนกวาเดม Want to think

• สงเราทชวนสงสย: สงแปลกใหมทกระตนใหสงสย Want to think

26/02/58

3

การคดเกดขนไดอยางไร ?

สงเรา จต(ใสใจ) สมอง(คด)

ผลการคด ทม

ประสทธภาพ

ปญหา

ความตองการ

ความสงสย

ความร

ขอมล

ประสบการณ

ฯลฯ

คดแลวไดอะไร ?

ค าตอบ

วธการแกปญหา

ลดเวลา / ทรพยากร

ชวตถกตองและดงาม

26/02/58

4

อปสรรคของการคด

1) สภาพแวดลอมไมเหมาะสม

2) สขภาพไมปกต

3) ขาดประสบการณ

4) มอคต

5) ถกเรงรดใหคดในเวลาจ ากด

6) ลมเหลวซ าซากจนทอถอย

7) ขาดก าลงใจ

โครงสรางและการท างานของสมอง

26/02/58

5

Brain Development

2/26/2015 10

26/02/58

6

เรองนารเกยวกบสมอง

สมองของคนเรามน าหนกเทากบรอยละ 2

ของน าหนกรางกาย (3ปอนดหรอ1.3 –1.4kg ) สมองจะประกอบดวยน า 85 % ไขมน 10 % และโปรตน 5 % เนอสมองจะนมและหยนตดขาดได งาย จงถกบรรจอยภายในกะโหลกศรษะ ในเซลสมองจะประกอบดวยเซลประสาทจ านวนมากกวารอยละ 90 ของเซลประสาททงหมดในรางกาย ซงเซลเหลานตองการ O2 รอยละ 20-25 ของการใช O2 ในรางกายทงหมด

NERVE

26/02/58

7

Maclean ' s Triune Brain Model

Neocortex Higher-order thinking

Emotion

Survival

26/02/58

8

26/02/58

9

17

26/02/58

10

19

ระหวางป 1960-1970 Roger sperry

ไดคนพบวาสมองซกซาย-ขวาของมนษย

ใหความสามารถทแตกตางกน

Columns

26/02/58

11

26/02/58

12

แบบวดความถนดของสมอง

26/02/58

13

สมองซกซาย

• ควบคมอวยวะ รางกายซกขวา • หลกความจรง • การใชเหตผล • การค านวณ • การวเคราะห • การวางแผน • การใชภาษา • เรยงล าดบ • IQ

สมองซกขวา

• ควบคมอวยวะ รางกายซกซาย • อารมณความรสก • จนตนาการ • ศลปะ/ดนตร • การมองภาพรวม • การวางแผน • รเร มสรางสรรค • คดเปนภาพ • EQ/MQ/CQ

26/02/58

14

กจกรรมทดสอบสมองซกซาย-ขวา

Musical (ดนตร/จงหวะ)

Naturalist (การเขาใจธรรมชาต)

Interpersonal (มนษยสมพนธ/ การเขาใจผอน)

Intrapersonal (การเขาใจตนเอง)

Logical-

Mathematical (ตรรกะ/คณต)

Spatial (มตสมพนธ/ การจนตภาพ)

Bodily-

Kinesthetic (รางกาย/

การเคลอนไหว)

Linguistics

(ภาษา/การสอสาร)

Multiple Intelligences

26/02/58

15

ปจจยสงเสรมพฒนาการทางสมอง

1) พนธกรรม

2) อาหาร + น า

3) ส งแวดลอม

อากาศ

อารมณ

ออกก าลงกาย

พกผอน

ฝกคด

26/02/58

16

ปจจยทเปนผลลบตอการพฒนาสมอง

- ความเครยด/วตกกงวล นานๆ

- ถกบงคบใหเรยน/ท าในสงทไมชอบ

- ท างาน/เรยนหนก ไมมเวลาพกผอน/ออกก าลงกาย

- ถกดดาทกวน

- มองคณคาตวเองต า

- ความกลว หรอโกรธนานๆ

- ชอบโกหก

- สมองไมถกใชหรอกระตนเลย

- ขาดสารอาหาร /น า

- การไดรบสารพษ /สารเสพตด

32

แบบฝกหด

26/02/58

17

ลกษณะการคด

26/02/58

18

เปนความสามารถทจะคดในเรองใดเรองหนง หรอในสถานการณใด สถานการณหนง ใหไดผลการคด จ านวนมาก รวดเรว ตรงประเดน และมความหลากหลาย สามารถแตกแยกเปนหลายแขนง

หลายกลม หลายประเภท หรอหลายรปแบบ

• แนวคดค าตอบ • สะกดเสยนทต ามอ ต าเทา

• ใชเปนอาวธ

• ส าหรบตดกระดาษกบผนง หรอบอรด

• ไวจมแขนส าหรบปลกใหตน

• ใชท าเบดตกปลา

• เอาไวเปดซองจดหมาย ซองเอกสาร

• ส าหรบเขยดายทพนกนยง

• ส าหรบกลดผาทหนโชว • กลดผาเปนแบบกอนตดเยบเสอ

กระโปรง

• ใชกลดหนอง

• ใชแคะขฟน

• ใชเขยหวสว

• ใชกลดผาคลมโตะในงานพธ

• ท าความสะอาดหว

• ส าหรบเจาะรกระดาษ • ส าหรบทดลองเรองแมเหลก

• ฯลฯ

เขมหมดสามารถน าไปใชท าอะไรไดบาง

26/02/58

19

นกศกษาดภาพนแลวนกถงอะไรบาง

อาจไดค าตอบ: ตนไม กงไม ใบไม พมไม นก รงนก ลกนก

นกอาปาก หว อดอยาก รอคอย วาเหว ความรก

ลกนกถกพอแมทง พอแมนกไปหาอาหาร

แมนกถกจบไปเลยง แมนกเปนหวงลก

เดกคดจะจบลกนก พนองสองคนแอบดลกนก

นองบอกใหพจบนก ลกนกนารก เมอจดกลมค าทคดไว จะได

กลมท 1 เกยวกบตนไม : ตนไม กงไม ใบไม พมไม

กลมท 2 เกยวกบนก: นก รงนก ลกนก นกอาปาก ลกนกถกพอแมทง พอแมนกไปหา

อาหาร

แมนกถกจบไปเลยง

กลมท 3 เกยวกบความรสก :หว อดอยาก รอคอย วาเหว ความรก แมนกเปนหวงลก ลก

นกนารก

กลมท 4 เกยวกบคน: เดกคดจะจบลกนก พนองสองคนแอบดลกนก นองบอกใหพจบนก

กจกรรมพฒนา การคดคลองและหลากหลาย

1. นกศกษาจงบอก...

ใหมากทสด

ภายในเวลา 5 นาท

2. จงบอกสงทเหมอนกน ระหวาง

...... กบ ...... ใหมากทสด


3. จงบอกสาเหตท เยาวชนไทยตดยาเสพตด



4. จงบอกผลกระทบท เยาวชนไทยตดยาเสพตด



5. จงต งค าถามเกยวกบ สถานการณดงกลาว



speed.xls

26/02/58

20

การคดคลอง และ หลากหลาย

•ประเภท •ลกษณะ •แขนง •รปแบบ •กลม

ชนด 2

ชนด 1

ชนด...

ชนด 4

ชนด 3


ชนด 2

ชนด 1

ชนด...

ชนด 4

ชนด 3


ชนด 3

ชนด 1

ชนด...

ชนด 2 •ประเภท •ลกษณะ •แขนง •รปแบบ •กลม

ชนด 2

ชนด 1

ชนด...

ชนด 3

26/02/58

21

คณคาของ การคดคลอง และหลากหลาย

ท าใหไดความคดจ านวนมากทแตกตาง ท าใหมตวเลอก หรอทางเลอก ซงเปนความคดทด ทเหมาะสมมากขน

26/02/58

22

การคดวเคราะห Analytical Thinking

การวเคราะห

สงทสนใจ สงทศกษา

เปรยบเทยบ

หาความ

สมพนธ

สวนยอย 1....ศกษาอยางลกซง

สวนยอย 2.....ศกษาอยางลกซง


สวนยอย.. .....ศกษาอยางลกซง


การแบงหรอแยกแยะสงทสนใจหรอสงทตองการ ศกษาออกเปนสวนยอยๆ หรอออกเปนแงมมตางๆ

แลวท าการศกษาสวนยอยๆนนอยางลกซง

26/02/58

23


การจดหมวดหม

การจ าแนก

การเชอมโยง

การสรปความ

MARSANO BLOOM

การประยกต

วเคราะหเนอหา

วเคราะหความสมพนธ

วเคราะหหลกการ

26/02/58

24

การพฒนาการคดวเคราะห

ขนตอนท 1 หดแบง หรอแยกแยะสงทสนใจ

วธท 1 แยกแยะตามสภาพมองเหน

รถยนตแบงเปนสวนยอยๆ ไดดงน

ตวถง ประต เครองยนต เครองปรบอากาศ

ลอ กระจกหนา เบรค โคมไฟหนา ไฟเลยว

กนชน เปนตน

ตวอยาง



วธท 2 แยกแยะตามสภาพความรสก


ความสวยงาม ความปลอดภย ความสะดวกสบาย คณภาพ ความเรว ความคงทน เปนตน

ตวอยาง

วธท 1 แยกแยะตามสภาพมองเหน


ตวถง ประต เครองยนต เครองปรบอากาศ

ลอ กระจกหนา เบรก โคมไฟหนา ไฟเลยว

กนชน เปนตน

ตวอยาง

26/02/58

25



วธท 3 แยกแยะตามสาเหตยอยๆ

การเจรญเตบโตของตนไม มาจากปจจยตางๆ เชน ความสมบรณของเมลด

พนธ ดน น า แสงแดด อากาศ ป ย การบ ารงรกษา เปนตน

ตวอยาง

วธท 2 แยกแยะตามสภาพความรสก


ความสวยงาม ความปลอดภย ความสะดวกสบาย คณภาพ ความเรว ความคงทน เปนตน

ตวอยาง



วธท 4 แยกแยะผลทเกดขนจาก ปรากฏการณทสนใจ

นกศกษาทชอบหนเทยว กลางคน จะมผลทตามมาคอ

ใชจายเงนทองมากขน ผลการเรยนต าลง สขภาพไมด

พอแมเปนทกข เปนตน

ตวอยาง

วธท 3 แยกแยะตามสาเหตยอยๆ

การเจรญเตบโตของตนไม มาจากปจจยตางๆ เชน ความสมบรณของ เมลดพนธ ดน น า แสงแดด อากาศ ป ย การบ ารงรกษา เปนตน

ตวอยาง

26/02/58

26



วธท 5 แยกแยะสถานการณ เหตการณ

การแยกแยะสถานการณ เหตการณ ทเปน

ขาวสารทสนใจ โดยใชหลก 5 W 1 H คอ WHO WHAT

WHERE WHEN WHY HOW

ตวอยาง

วธท 4 แยกแยะผลทเกดขนจาก ปรากฏการณทสนใจ

นกศกษาทชอบหนเทยว กลางคน จะมผลทตามมาคอ

ใชจายเงนทองมากขน ผลการเรยนต าลง สขภาพไมด

พอแมเปนทกข เปนตน

ตวอยาง



วธท 6 แยกแยะเปนขนตอน

กระบวนการผลต แบงเปน

สงน าเขาหรอวตถดบ(Input) กระบวนการผลต(Process)

ผลผลต(Output)

ตวอยาง

วธท 5 แยกแยะสถานการณ เหตการณ

การแยกแยะสถานการณ เหตการณ ทเปน

ขาวสารทสนใจ โดยใชหลก 5 W 1 H คอ WHO WHAT

WHERE WHEN WHY HOW

ตวอยาง

26/02/58

27



วธท 7 แยกแยะตามความเชอมโยง สมพนธ

คดถงความสมพนธ ระหวาง บคคล สงของ สถานการณ ตามสภาพเปนจรง เชน เมอเหนหม คนสวนใหญ นกถงอะไร หรอมอะไรบาง ทเกยวของกบหม เปนตน

ตวอยาง

วธท 6 แยกแยะเปนขนตอน

กระบวนการผลต แบงเปน

สงน าเขาหรอวตถดบ(Input) กระบวนการผลต(Process)

ผลผลต(Output)

ตวอยาง



วธท 8 แยกแยะตามเหตผลของ บคคลหรอสงของ

คดหาความสมพนธทเปน เหตผลของบคคลหรอสงของ

เชน เทอมแรกนองได คะแนนเฉลย 3.60 แต เทอมสองได คะแนนเฉลย 2.00 คดวาเพราะเหตใด

ตวอยาง

วธท 7 แยกแยะตามความเชอมโยง สมพนธ

คดถงความสมพนธ ระหวาง บคคล สงของ สถานการณ ตามสภาพเปนจรง เชน เมอเหนหม คนสวนใหญ นกถงอะไร หรอมอะไรบาง ทเกยวของกบหม เปนตน

ตวอยาง

26/02/58

28


ขนตอนท 2 ศกษาสวนยอยๆ อยางลกซง และเปรยบเทยบความสมพนธ

เปนการเปรยบเทยบหรอ หาความสมพนธของ

สวนยอยตางๆ ในแงมมตางๆ เชน เปนคณ-เปนโทษ

เหต-ผล ด-ไมด ควร-ไมควร จดเดน-จดดอย

ขอเทจจรง-ขอคดเหน ฯลฯ

เปรยบเทยบความสมพนธ

ศกษาอยางลกซง

เปนการศกษารายละเอยดของแตละสวนยอย เพอท าใหเกดความเขาใจหรอรจรงมากทสด วธการศกษารายละเอยด เชน อานจากหนงสอ

คนหาจาก Web site สอบถามผร หรอผทเกยวของ เปนตน

กจกรรมพฒนา การคดวเคราะหผสมผสาน

26/02/58

29

จงน าชนสวน 7 ชน ดานลางมาเรยงตอกนใหเปนรปตามทก าหนด

กจกรรมพฒนา การคดวเคราะหและผสมผสาน

http://games.ztor.com/tang/

26/02/58

30

การคดผสมผสาน (Synthesis-Type Thinking)

การสงเคราะห

ความรยอย 1 ความรยอย 2 ความรยอย 3 ความรยอย ....

ไดความรใหม ขอสรปใหม

สงประดษฐใหม นะจะ !

การรวมสวนประกอบ หรอความรยอย หรอผลจากการวเคราะหใหเปน ขอมลใหม ขอสรปใหม กระบวนการใหม หรอสงประดษฐใหม

26/02/58

31

ล าดบการสงเคราะห

ผสม สงเคราะห รเรม

Synthesis-Type Thinking

การผสมผสาน

26/02/58

32

63


คณคาของการคดวเคราะหและสงเคราะห

1. ท าใหไดความร ความเขาใจเรองทสนใจไดอยางลกซง 2. ท าใหมการศกษาและการคนพบสงใหมๆ ไดงายขน 3. ท าใหไดความรใหม ขอสรปใหม หรอสงประดษฐใหม 4. เปนการน าความรและขอมลตางๆ มาประกอบในการคด ใหสามารถตดสนใจด าเนนการตางๆ ไดอยางถกตอง

26/02/58

33

คอ ความสามารถในการคดสงแปลกๆใหมๆ แตกตางจากความคดของคนทวๆ ไป

รเรม

จนตนาการ

ความเปนจรง

ความร

ตอยอดสสงใหม

26/02/58

34

คณคา

รเรม

การผสมผสานความคด

สรางทางเลอก หลากหลาย

จนตนาการ

มมมองหลากหลาย

คด นอกกรอบ

ปรบปรง สงเดม ใหดข น

การคดรเรม ชวยใหไดความคดท

แปลกใหม ซงอาจท าใหไดตวเลอก

ทดกวาเดม

68


26/02/58

35

ค าอธบาย

ละเอยดชดเจน

การคดทใหรายละเอยดทง สวนทเปนองคประกอบหลก และองคประกอบยอยของ เรองทคด รวมถงการอธบาย ยกตวอยางทสอดคลองกบ เรองทคด และกรณทคด

เกยวกบการปฏบตจะสามารถ บอกขนตอนสการปฏบตได



ขยายความ ยกตวอยาง

เปนการแสดงความเขาใจ ในเรองทก าลงคด โดย อธบายเพมเตมจากเดม

พรอมทงสามารถยกตวอยาง ไดตรงกบเรองทคด

เชน จงยกตวอยางประกอบเรอง “คนไทยชอบการพนน”

26/02/58

36




ขนตอนส

การปฏบต

ความชดเจนในเรองทคด เกยวกบการน าสการวางแผน ปฏบต เชน การก าหนดงาน ผรบผดชอบ เวลา คาใชจาย

นอกจากนนยงรวมถง การ อธบายขนตอนตางๆ ใน

ชวตประจ าวน เชน ขนตอน การลางมอทถกวธ

ขนตอนของการลางมอ ใหสะอาดและถกวธ มอย 7 ขนตอน ดวยกน คอ 1. ฝามอถกน 2.ฝามอถหลงมอและถซอกนวมอ 3.ฝามอถฝามอและนวถซอกนว 4.หลงนวมอถฝามอ 5.ถนวหวแมมอโดยรอบดวยฝามอ 6.ปลายนวมอถขวางฝามอ 7.ถรอบขอมอ

26/02/58

37



การวเคราะหรายละเอย

ด


ขนตอนส การปฏบต

เปนการระบองคประกอบหลก ของเรองทคดและสามารถ แยกแยะองคประกอบหลก ออกเปนสวนยอยๆ รวมทง มองเหนความสมพนธของ

สวนตางๆ

ปญหาเดกเรยนออน ตวอยางองคประกอบหลก คอ 1. ความรบผดชอบตอการเรยน 2. ปญหาสวนตว 3. คร 4. ผปกครอง 5. พนธกรรม น าองคประกอบใหญไปวเคราะหตอ

เชน 1. ความรบผดชอบตอการเรยน 1.1 ไมสงงาน 1.2 อปกรณการเรยนไมครบ 1.3 ไมสนใจเรยน ฯลฯ

แผนผงตนไม แผนผงกางปลา Mind map

แผนผงตนไม

หวขอเรอง

ประเดนหลก ประเดนหลก

ประเดนรอง ประเดนรอง ประเดนรอง

ประเดนหลก

ประเดนรอง ประเดนรอง ประเดนรอง ประเดนรอง

26/02/58

38

แผนผงตนไม

เดกเรยนออน

ความ รบผดชอบ ตอการเรยน

คร

ไมสงงาน ขาดอปกรณ การเรยน

ไมมเทคนค การสอน

สอนไมเตมท

ผปกครอง

ไมสนใจเรยน

เกณฑ ประเมน

ผลการเรยน ต า

ขาดความ รบผดชอบ

ขาดการตดตอ กบโรงเรยน

ไมเหน ความส าคญ ของการ ศกษา

แผนผงกางปลา(Fish Bone Diagram)

หวขอปญหา

ประเดนหลก ประเดนหลก ประเดนหลก

ประเดนหลก ประเดนหลก

ประเดนรอง

26/02/58

39

แผนผงกางปลา(Fish Bone Diagram)

แผนผงกางปลา

26/02/58

40

79

เปนเครองมอทถกพฒนาขนทประเทศองกฤษโดย Tony Buzan ชวยเชอมโยงความคดความรในเรองใด เรองหนงเขาดวยกนอยางเปนระบบและเปนรปธรรม โดยเขยนออกมาในรปของแผนภาพ ซงมลกษณะ คลายการแตกของเซลลสมองมนษย

แผนทความคด (Mind Map)

การสราง Mind Map

Mind Map สามารถสรางขนได 2 วธการ

1. เขยนดวยมอ

2. สรางดวยโปรแกรมคอมพวเตอร

26/02/58

41

หวขอเรอง

ประเดนยอย

ลกษณะทพงประสงคของ Mind Map

1. หวขอเรองไมควรใหญเกนไป

2. ควรเขยนดวยค าส าคญ (Key word) 3. ตวหนงสอทเขยนควรอยบนเสนและไมควรเขยนตะแคง

กลบหวหรอขวางเสนจนอานล าบาก 4. เสนทลากออกไปควรมความยาวเทากบค าหรอขอความ

และควรตอเนองกนไมขาดตอน 5. ควรแตกกงจากจดปลายเสน 6. ควรตกแตงใหสวยงามโดยการใชเสน ส รปภาพ

สญลกษณ

26/02/58

42

26/02/58

43

2. การสราง Mind map โดยใชคอมพวเตอร

โปรแกรมส าหรบสราง Mind map ทนยมในปจจบนมหลายโปรแกรม

อาทเชน 1. MindMapper

2. MindManager

3. Visual mind

4. Conceptdraw

26/02/58

44

ตวอยางผลงานจากโปรแกรมMind Mapper

26/02/58

45

คณคา



รายละเอยด


ขนตอนส การปฏบต

1.เปนการแสดงถงความ เขาใจในเรองทคด 2.สามารถชวยใหผอ นเขาใจ เรองทเราคดไดดข น 3.ชวยใหมองเหนองคประกอบ หลกและองคประกอบยอย 4.ชวยใหการท างานส าเรจ งายขน เพราะท างาน เปนขนตอน

26/02/58

46

91


การคดอยางมเหตผล

คอ การอางองหลกฐานมาสนบสนนเพอใหไดขอสรป

26/02/58

47



การสรปทอางอง

ความรยอย

เปนการอางองความร ขอมล ขาวสาร ขอเทจจรงหลายๆ ขอ เพอใหไดขอสรป เชน นกเรยนโรงเรยน A สอบเขา ศกษาตอสถาบนอดมศกษา

ทมช อเสยงและเปน คณะทมผนยมเรยน เราจง สรปวา นกเรยนโรงเรยน A เปนนกเรยนทเรยนเกง

ขอสรปทไดอยในเชง ความนาจะเปน ซงจะมความนาเชอถอเพยงใด

ขนอยกบความนาเชอถอของขอมลและจ านวนประสบการณ





เปนการอางอง หลกเกณฑ กฎหมาย ศาสนา ทฤษฎ หรอประสบการณทสะสม เพอใหไดขอสรปของ เงอนไขยอย เชน

เราเชอวาโลกมแรงโนมถวง เพราะฉะนน เราจงมนใจวา ถาเราโยนสงของทมน าหนก ขนบนฟา มนจะตองตกลง

มาสพนแนนอน


ความรหลก

26/02/58

48





เปนการอางอง ขอมลทมอย รวมกบการใชความสามารถ ทางสตปญญา (เปรยบเทยบ วเคราะห หาความสมพนธ

คนหา ฯลฯ) เพอใหได ขอสรปใหม

ขอสรปทชดเจน หรอสมเหตสมผล

การสรปทอางองจากขอมล



1. ฝกสรปจากความรยอย

2. ฝกสรปจากความรหลก

3. ฝกสรปจากขอมล (ขอความ / ตวเลข / รปภาพ)

4. ฝกใหเหตผลสนบสนนหรอคดคาน

การฝกเพอพฒนาการคดอยางมเหตผล

26/02/58

49

การใหขอมลหรอความรยอยทยง ไมสมบรณ แลวใหคาดคะเนค าตอบ

ทเปนไปได

กจกรรมฝก..การสรปทอางองจากความรยอย

ตวอยาง นางสาวบ เปนคนทดแลสขภาพตนเอง ดานโภชนาการอยางสม าเสมอ แตพบวามปญหาดานสขภาพอยเปนประจ า ทานคดวาเกดจากสาเหตใด ?

ก าหนดเหตการณ หรอสถานการณขน แลวใหน ากฎเกณฑ หรอหลกการ

มาอางองเพอน าไปสขอสรป

กจกรรมฝก..การสรปทอางองจากความรหลก

ตวอยาง นกศกษาระดบปรญญาตรควรเรยนเฉพาะ วชาหลกในสาขาของตน ไมควรเรยนวชาพนฐาน ถกตองหรอไม ?

26/02/58

50

ขอความ

1. A อายมากกวา C แตออนกวา E 2. C อายมากกวา B แตออนกวา D 3. D อายมากกวา E ค าถาม จงเรยงอายของ A,B,C,D,E

กจกรรมฝก..การสรปทอางองจากขอมลทก าหนดให

จากขอ 1. C……A…..E

จากขอ 2. B…..C ...........................D

จากขอ 3. E…….D

ค าตอบ เรยงอายจากนอยไปมาก B,C,A,E,D

กจกรรมฝกสรปความ

A นงอยระหวาง B กบ C และ A นงทางซายมอของ B สวน D นงตดกบ E ซงอยทางซายมอของ C อยากทราบวาใครนงอยตรงกลาง

26/02/58

51

อปมาอปไมยแบบภาษา

กลวย : เครอ มะพราว : ?

ก. ลก ข. ผล ค. พวง ง. ทะลาย

นครราชสมา : นครศรธรรมราช ? : ?

ก. นครสวรรค : นครปฐม ข. สกลนคร : ชมพร

ค. สรนทร : สราษฎรธาน ง. อบลราชธาน : อดรธาน

ขอมลเปนตารางเหตผล

มคน 3 คน ชอ มนส กลยา สมชาย

นามสกล มกราคม กมภาพนธ มนาคม อาย 7, 9, 10 ป

• ถาผชายทมนามสกลกมภาพนธ อายแกกวาสมชาย 3 ป

• คนนามสกลมนาคม อาย 9 ป

อยากทราบวา ใครนามสกลอะไร และอายเทาไร

26/02/58

52

ชอ มค. กพ. มค. 7 9 10

มนส x √ x x x √

กลยา x x √ x √ x

สมชาย √ x x √ x x

ขอมลเปนชดเลขอนกรม

2 4 6 _ _

บวก 2 จ านวนกอน ท านาย 10 16

ท านาย 4 2

เพมขนทละ 2

สมมาตร

ท านาย 8 10

กจกรรมฝก..การสรปทอางองจากขอมลทก าหนดให

26/02/58

53

อนกรมตาราง

กฎเกณฑ: ตวอกษรแถวบนโดดขามคร งละ 2 ตวอกษร

ตวอกษรแถวลางโดดขามถอยหลงคร งละ 3 ตวอกษร

A D G J M

X T P L

อนกรมหลายมต

กฎเกณฑ: ตวเลขแตละแถวมาจากแตละตวยกก าลงสอง

(4)2 (16)2 256

2 4 16

3 9 81

4 16

26/02/58

54

อนกรมหลายมต

2 3 1

4 5

3 2

6 1 2

4

ขอมลเปนชดรปภาพ

กฎเกณฑ ............................

26/02/58

55

ขอมลเปนชดตวอกษร

B A

A

A B

+ A B

A B

A B

C B B

+

+

“ อยกอนแตง ” กบ “ แตงกอนอย ”

การฝกใหเหตผลสนบสนนหรอคดคาน

26/02/58

56

คณคา




1. ท าใหเปนผทนาเชอถอ 2. ขอสรปมโอกาสถกตอง มากขน 3.ท าใหไมตดสนใจอยาง ผลผลามทนททนใด 4. ท าใหไมตดสนใจเชอ อะไรงายๆ 5.ท าใหรจกเชอมโยงระหวาง หลกฐานทน ามาอางอง กบขอสรป

การสรปทอางองจากขอมล



112


26/02/58

57


การคดกวางและ รอบคอบ

การคดทครอบคลมถง สงทเกยวของกบเรอง

ทคดใน ทกดาน

ทเกยวกบเรองทคด และพจารณา ทกแงมม



เปนการคด พจารณา องคประกอบ หรอ

ปจจยทกสวนทเขามา เกยวของกบ เรองทคด เชน

ถามหาวทยาลยฯสราง ตคาราโอเกะ สงผล กระทบตอดานใด ?

คดรอบดาน

คน สาระโดยตรง

ศลธรรม

สงคม

สงแวดลอม

ฯลฯ

26/02/58

58



เปนการคดดวยใจเปนกลาง ทจะพยายามพจารณาถง เรองทคดใหรอบคอบท

เชน ถามหาวทยาลยฯสราง ตคาราโอเกะ สงผล

ในแงมมตางๆ อยางไร ?



ศลธรรม

สงคม


ฯลฯ

คดทกแงมม

ขอจ ากด และขอบเขต ขอด - ขอเสย

บวก-ลบ

คณ-โทษ

ขอสงเกต ขอนาสนใจ

คณคา




ศลธรรม

สงคม


ฯลฯ

คดทกแงมม

ขอจ ากด และขอบเขต ขอด - ขอเสย

บวก-ลบ

คณ-โทษ

ขอสงเกต ขอนาสนใจ

1. ท าใหการตดสนใจ ถกตองมากขน 2. ท าใหเกดความเขาใจ ในเรองตางๆ ไดดข น 3. ท าใหทราบถงผล กระทบในแงมมตางๆ ของเรองทคด

26/02/58

59

117


your name

การคดไกล

เปนการคดถงส งทจะเกดขนในอนาคตซงอาจเปน

ผลทเกดขนจากการกระท าในปจจบนหรอเปน

จดมงหมายใหเกดขนในอนาคต

26/02/58

60

คณคา

การคดไกล

ตนเอง สวนรวม

1.เปนการเตรยม

ส าหรบอนาคตทด

2. เปนการปองกนให

เกดปญหาในอนาคต

นอยทสด

ผลกระทบ ใน

อนาคต

มองภาพ อนาคต

การวางแผน

การพยากรณ

Designed by TheTemplateMart.com

SWOT

26/02/58

61

121

SWOT YOURSELF

STRENGTHS (จดแขง) WEAKNESS (จดออน)

• สงทเราชอบ • สงทเราท าไดด(ความร/ ความรอบร) • สขภาพ • นสย/บคลกลกษณะ

• สงทเราไมชอบ • สงทเราไมถนด • สขภาพ

• นสย/บคลกลกษณะ

• ปจจยทท าใหเรากาวหนา/ ชองทางส ความส าเรจ ( ครอบครว/ เพอน / แฟน /ครอาจารย/ เจานาย /รฐบาล)

OPPORTUNITIES (โอกาส) THREATS (อปสรรค)

ปจจยภายใน

ปจจยภายนอก

• ขอจ ากดทขดขวางชองทางสความส าเรจ ( ครอบครว/ เพอน / แฟน /ครอาจารย/ เจานาย /รฐบาล)

26/02/58

62

123


การคดลกซง

เปนการคดทท าใหเกดความเขาใจอยางถกตอง

และลกซงเกยวกบเรองทคดในสภาพทซบซอน

ทงภาพรวมและสวนยอยๆ

26/02/58

63

การคดลกซง

การให

เหตผลในเรองทซบซอน

การคดวเคราะหในเรองทซบซอน

เปรยบเทยบความส าคญกอนหลง

เขาใจความจรงทอยเบองหลง

ปรากฏการณ

คณคา

1. ท าใหรและเขาใจเรอง ทศกษาอยางลกซง 2. ท าใหหาขอสรป ในเรองทซบซอนได 3. ท าใหเลอกปฏบต กจกรรมตางๆตามล าดบ ความส าคญได

126


26/02/58

64

การคดดคดถกทาง

เปนการคดทตรงจดมงหมาย คดในแงทดทเปนประโยชน ตอตนเอง ตอสวนรวม

ทงในระยะสนและระยะยาว

การคดเพอให

การกระท าของเรา

เกดผลทด

ท งตอตนเอง และสวนรวม

ท งขณะทก าลงท า และในอนาคต


คดถงประโยชนใน ระยะสน-ยาว

รจดมงหมาย

คดแบบ อรรถธรรมสมพนธ

คดแบบเราคณธรรม

คดแบบร คณคาแท-คณคาเทยม

26/02/58

65

การคดทพจารณา

เกยวกบ

เจตนา ของ ตวเรา หรอ ผอ น ทกระท าการ สงใด สงหนง เจตนา คอ การกระท า

ดวยจตทต งม น ในสงน น







พจารณาใหเขาใจ ความสมพนธ ระหวาง

ธรรม กบ อรรถ หรอ

หลกการกบเปาหมาย

ตวอยาง การท าบญ หลกการ ? เปาหมาย ?







การท าบญ หลกการ คอ

การบรจาคทรพย ส งมคาของเรา ซงท าใหเกด

ประโยชนตอผอ น

เปาหมาย คอ เพอเปนการลด ความเหนแกตว

26/02/58

66

เปนวธคดในแนว สกดก น/บรรเทา และขดเกลาตณหา จงเปนการคดในแงด เปนประโยชนซงเปน จดเร มตนของการ ก าหนดจดมงหมาย

ทด







จตใจคนเรา กเหมอนน า มกจะไหลลงส

ท ต าเสมอ

การคดทเก ยวของกบ “ความตองการ”และ “การประเมนคณคา” ถาคดขนมาเพอตอบ สนองตณหา กถอวา เปน คณคาเทยม แตถาคดขนมาเพอ ประโยชนทแทจรง

กถอวาเปน คณคาแท







นาฬกา

คณคาแท คอ มไวเพอใชดเวลา

ไดถกตอง

คณคาเทยม คอ บอกความมฐานะ เปนเครองประดบ

http://images.google.co.th/imgres?imgurl=http://www.davita.com/UploadedImages/ThinkPositive.jpg&imgrefurl=http://www.davita.com/kidney-disease/emotional-issues/a/866&h=200&w=200&sz=14&hl=th&start=10&tbnid=ZYCLexytQk2zGM:&tbnh=104&tbnw=104&prev=/images%3Fq%3DThink%2Bpositive%26gbv%3D2%26svnum%3D10%26hl%3Dth

http://images.google.co.th/imgres?imgurl=http://petcaretips.net/thinkpositive-add.jpg&imgrefurl=http://petcaretips.net/petmlm-two.html&h=322&w=282&sz=8&hl=th&start=8&tbnid=7J0mUqw8RkkjuM:&tbnh=118&tbnw=103&prev=/images%3Fq%3DThink%2Bpositive%26gbv%3D2%26svnum%3D10%26hl%3Dth

26/02/58

67

1.การปฏบตเปนไป อยางถกตอง และ บรรลเปาหมายได มากขน 2.เปนการสกดจด เร มตนของการ ประพฤตผด 3.ชวยใหการด าเนน ชวตเปนไปอยาง ถกตอง งดงาม มคณคา และเปน ประโยชนตอ ตนเองและผอ น







134


Documents

การคิด (Thinking)pgm.npru.ac.th/thinking/system/20160615231513_5e7dc... · 2016-06-15 · 26/02/58 1 2/26/2015 1 การคิด (Thinking) 2/26/2015 2 การคิด