Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
โมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน
A STRUCTURAL EQUATION MODEL OF TECHNOLOGY LEADERSHIP
FOR BASIC SCHOOL ADMINISTRATORS
นายบรรจบ บญจนทร
วทยานพนธปรญญาปรชญาดษฎบณฑตมหาวทยาลยขอนแกน
พ.ศ. 2554
โมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน
นายบรรจบ บญจนทร
วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาปรชญาดษฎบณฑต
สาขาวชาการบรหารการศกษาบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน
พ.ศ. 2554
2
3
A STRUCTURAL EQUATION MODEL OF TECHNOLOGY LEADERSHIP
FOR BASIC SCHOOL ADMINISTRATORS
MR. BANJOB BOONCHAN
A THESIS SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS
FOR THE DEGREE OF DOCTOR OF PHILOSOPHYIN EDUCATIONAL ADMINISTRATION
GRADUATE SCHOOL KHON KAEN UNIVERSITY2011
ใบรบรองวทยานพนธมหาวทยาลยขอนแกน
หลกสตรปรชญาดษฎบณฑต
สาขาวชาการบรหารการศกษา
ชอวทยานพนธ: โมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน
ชอผทำาวทยานพนธ: นายบรรจบ บญจนทร
คณะกรรมการสอบวทยานพนธ: ผชวยศาสตราจารย ดร.ไพศาล สวรรณนอย ประธานกรรมการ
รองศาสตราจารย ดร.วโรจน สารรตนะกรรมการรองศาสตราจารย ดร.กนกอร สมปราชญกรรมการผชวยศาสตราจารย ดร.ทวชย บญเตมกรรมการรองศาสตราจารย ดร.รสรน พมลบรรยงกกรรมการดร.สมเกยรต ทานอก กรรมการดร.สมฤทธ กางเพง กรรมการดร.ประยทธ ชสอน กรรมการ
อาจารยทปรกษาวทยานพนธ:………………………………………………… อาจารยท
ปรกษา(ผชวยศาสตราจารย ดร.ทวชย บญเตม)
………………………………………………… อาจารยทปรกษารวม
(รองศาสตราจารย ดร.รสรน พมลบรรยงก)
4
5
………………………………………………… อาจารยทปรกษารวม
(ดร.สมเกยรต ทานอก)……………………………………………………………………………………………………(รองศาสตราจารย ดร.ลำาปาง แมนมาตย)(ผชวยศาสตราจารย ดร.ไมตร อนทรประสทธ)
คณบดบณฑตวทยาลย คณบดคณะศกษาศาสตรลขสทธของมหาวทยาลยขอนแกน
บรรจบ บญจนทร. 2554. โมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน.
อาจารยทปรกษาวทยานพนธ: ผชวยศาสตราจารย ดร.ทวชย บญเตม,
รองศาสตราจารย ดร.รสรน พมลบรรยงก,
ดร.สมเกยรต ทานอก
บทคดยอ
การวจยนมวตถประสงคเพอศกษาระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน และเปรยบเทยบจำาแนก ตามเพศ อาย ประสบการณเปนผบรหาร และขนาดสถานศกษา ตรวจสอบความกลมกลนของโมเดลสมการโครงสรางภาวะ
ผนำาเชงเทคโนโลยทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ และศกษาขนาดอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของปจจยทนำามาศกษาตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย กลมตวอยางทใชในการวจยคอผบรหารสถานศกษา จำานวน 520 คน ไดมาจากการสมแบบหลายขนตอน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถาม การวเคราะหขอมลใชโปรแกรมสำาเรจรป และโปรกรม LISREL 8.72
ผลการวจยสรปได ดงน1. ระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะ
ผนำาเชงเทคโนโลยมคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณารายละเอยดในแตละปจจย พบวา สวนใหญมคาเฉลยอยในระดบมาก มเพยงปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลยทอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปรยบเทยบจำาแนกตามเพศ และอาย พบวา ทกปจจยไมแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถต จำาแนกตามประสบการณเปนผบรหาร พบวา ปจจยดานการบรณาการเทคโนโลยระหวางกลมประสบการณเปนผบรหาร 1 – 9 ป และ กลมประสบการณเปนผบรหาร 19 – 40 ป แตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 จำาแนกตามขนาดสถานศกษา พบวา ทกกลมขนาดสถานศกษาแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทกปจจย
2. โมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทพฒนาขนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ รปแบบสดทายมคาสถตดงน =59.14, df=69, P-value=0.79558, RMSEA=0.000, CN=819.4895, GFI = 0.9850, AGFI=0.9704
3. ปจจยทมอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย โดยเรยงลำาดบคาสมประสทธอทธพลจากมากไปหานอย ดงน (1) อทธพลทางตรง ม 4 ปจจย คอ ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย ปจจยการบรณาการเทคโนโลย และ
ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย (2) อทธพลทางออมม 2 ปจจย คอ ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลยทสงผานปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยและปจจยการบรณาการเทคโนโลย และปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยทสงผานปจจยการบรณาการเทคโนโลย และ (3) อทธพลรวมม 4 ปจจย คอ
6
7
ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย ปจจยการบรณาการเทคโนโลย และปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย
Banjob Boonchan. 2011. A Structural Equation Model of Technology Leadership for Basic School Administrators. Doctor of Philosophy Thesis in Educational Administration, Graduate School, Khon Kaen University.
Thesis Advisors: Assist. Prof. Dr.Thaweechai Boonterm,
Assoc. Prof. Dr.Rosarin Pimolbunyong, Dr.Somkiat Thanog
ABSTRACT
The objectives of this research were to (1) study and compare the level of technology leadership and factors affecting technology leadership of basic school administrator classified by sex, age, administrative experience, and school size; (2) examine the goodness-of-fit of the structural equation model of technology leadership of basic school administrator which developed by a researcher with the empirical data; and (3) study the direct, indirect, and total influence of the structural equation model of technology leadership of basic school administrator. The sample size of 520 schools under the Office of the Basic Education Commission derived by multi-stage random sampling method. The research instrument was a 5-rating scale questionnaire. The data collected were analyzed by packed program and LISREL 8.72 program.
The research results were summarized as follows:1. The mean of technology leadership and factors
affecting technology leadership, as whole, is at a high level. Considering each factor in detail, the researcher found that most factors is at a high level, while only a competence factor is at a medium level. When classifying into sex and age found that all factor is statistically insignificant difference; classifying into administrative experience found that technology integration factor between 1-9 and 19-40 administrative experience is statistically significant difference at .01; classifying into school size found that all school size is statistically significant difference at .01 in all factors.
2. The goodness-of-fit test of the structural equation model of information technology leadership of basic school administrator which developed by the researcher showed that the model was consistent with the empirical data as =59.14, df=69, P-value=0.79558, RMSEA=0.000, CN=819.4895, GFI = 0.9850, AGFI=0.9704.
3. Factors affecting to direct, indirect, and total influence on technology leadership with the influence coefficients ranging from large to small as (1) direct influence in four factors; technology professional development, technology vision, technology integration, and technology competence, (2) indirect influence in two factors; technology competence through technology professional development and technology integration and technology professional development through technology integration, and (3) total influence in four factors; technology vision, technology professional development, technology integration, and technology competence, respectively.
กตตกรรมประกาศ
วทยานพนธฉบบนสำาเรจไดดวยความกรณาอยางยงของผชวยศาสตราจารย ดร.ทวชย บญเตม รองศาสตราจารย ดร.รสรน พมลบรรยงก และ อาจารย ดร.สมเกยรต ทานอก อาจารยทปรกษาวทยานพนธในการใหคำาปรกษา แนะนำา ตดตาม ตลอดทงกำาลงใจในการทำาวทยานพนธ ผวจยขอกราบขอบพระคณเปนอยางสง
ขอกราบขอบพระคณคณาจารยในโครงการปรญญาเอกสาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยขอนแกน ทใหคำาแนะนำา ถายทอดความร ประสบการณ และเจตคตในแงมมตางๆ ทเปนประโยชนตอการนำาศาสตรทางการบรหารการศกษาไปประยกตใชใหเกดประสทธผลและประสทธภาพสงสด
5
ขอกราบขอบพระคณคณะกรรมการบรหารมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาทพจารณาอนมตทนพฒนาบคลากรใหกบผวจยตลอดหลกสตรปรชญาดษฎบณฑต
ขอกราบขอบพระคณผเชยวชาญทกทานทกรณาตรวจสอบเครองมอทใชในการวจยเพอหาประสทธภาพทำาใหมเครองมอวจยทมคณภาพ
ขอกราบขอบพระคณผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนกลมตวอยางทกทานทกรณาใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามและใหขอมลทเปนประโยชนตอการวจย
ขอกราบขอบพระคณคณบดคณะครศาสตร และคณาจารยโปรแกรมวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลย ราชภฏนครราชสมา ทเอออำานวยความสะดวกในดานตางๆ ตลอดทงกำาลงใจทดเสมอมา
ขอกราบขอบพระคณ คณแมนวลปราง บญจนทร ทเปนรมโพธทองของลก ขอขอบคณพ นอง และหลานทกคนทคอยดแลและใหกำาลงใจ
บรรจบ บญจนทร
สารบญ
หนาบทคดยอภาษาไทย กบทคดยอภาษาองกฤษ ขกตตกรรมประกาศ ค
6
สารบญตาราง ฉสารบญภาพ ซบทท 1 บทนำา 1
1. ความเปนมาและความสำาคญของปญหา 12. คำาถามของการวจย 63. วตถประสงคของการวจย 64. สมมตฐานการวจย 65. ขอบเขตของการวจย 76. นยามศพทเฉพาะ 77. ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย 10
บทท 2 วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 111. นยาม แนวคดเชงทฤษฎ องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ และตว
บงชองคประกอบ 11ของภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
2. ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและเสนทางอทธพล453. องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ และตวบงชของแตละองค
ประกอบหลกของปจจย 62ทสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
4. กรอบแนวคดในการวจย 136บทท 3 วธดำาเนนการวจย 141
1. ประชากรและกลมตวอยาง 1432. เครองมอทใชในการวจย 1473. การสรางและตรวจสอบคณภาพของเครองมอ 1474. การเกบรวบรวมขอมล 1495. การวเคราะหขอมล 1496. สถตทใชในการวเคราะหขอมล 1507. การแปลผลขอมล 152
สารบญ (ตอ)
7
หนาบทท 4 ผลการวเคราะหขอมล 155
1. ผลการวเคราะหขอมลเบองตนของกลมตวอยางและการแจกแจงของตวแปร 156
2. ผลการวเคราะหเพอตอบวตถประสงคการวจย 1603. ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน 1774. ผลการตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของโมเดลทผวจย
พฒนาขนกบขอมล 204เชงประจกษ และผลการศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน
บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ 2131. สรปผลการวจย 2142. อภปรายผล 2183. ขอเสนอแนะ 227
บรรณานกรม231
ภาคผนวก255
ภาคผนวก ก รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอวจย257
ภาคผนวก ขเครองมอทใชในการวจย 261ภาคผนวก ค คาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดในโมเดล
273ภาคผนวก งรายงานการตรวจสอบความตรงของโมเดลสมการ 285
โครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยประวตผเขยน
309
8
สารบญตาราง
หนาตารางท 1การสงเคราะหเพอกำาหนดองคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
จากทศนะ 22และผลงานวจยของนกวชาการและสถาบนตางๆ
ตารางท 2 การสงเคราะหตวบงชมการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน33
ตารางท 3 การสงเคราะหตวบงชมการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน36
ตารางท 4การสงเคราะหตวบงชมการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล 38
ตารางท 5 การสงเคราะหตวบงชมจรยธรรมในการใชเทคโนโลย43
ตารางท 6นยามเชงปฏบตการ และตวบงช/สาระหลกเพอการวดภาวะผนำาเชงเทคโนโลย 44ทนำามาศกษา 5 องคประกอบ
ตารางท 7 การสงเคราะหปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย51
ตารางท 8การสงเคราะหเสนทางอทธพลของปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย 61
ตารางท 9 การสงเคราะหองคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลย67
ตารางท 10 องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ และตวบงช/สาระการวด วสยทศนทางเทคโนโลย 81
ตารางท 11 การสงเคราะหองคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลย87
ตารางท 12 องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ และตวบงช/สาระการวด สมรรถนะทางเทคโนโลย 97
ตารางท 13การสงเคราะหองคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย104
ตารางท 14 องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ และตวบงช/สาระการวด การพฒนาวชาชพ 115ดานเทคโนโลย
ตารางท 15 การสงเคราะหองคประกอบของการบรณาการเทคโนโลย121
ตารางท 16องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ และตวบงช/สาระการวด การบรณาการเทคโนโลย 135
ตารางท 17จำานวนกลมตวอยางโดยการสมเลอกจงหวดโดยแบงตามภาคมาจำานวนรอยละ 30 145ของภาค และแตละจงหวด สมเลอกสำานกงานเขตพนทการศกษา มาจงหวดละ 1 เขตโดยจำาแนกตามขนาดโรงเรยน
ตารางท 18 จำานวนกลมตวอยางทไดมาโดยการสมแบบหลายขนตอนจำาแนกตามขนาดโรงเรยน 146
ตารางท 19 สรปเกณฑทใชในการตรวจสอบความสอดคลอง152
ตารางท 20 ขอมลเบองตนของกลมตวอยาง157
ตารางท 21 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตไดในโมเดลปจจยทมอทธพลตอ 159ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
ตารางท 22 ผลการวเคราะหระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและระดบปจจยทมอทธพลตอ 160ภาวะผนำาเชงเทคโนโลยในภาพรวม
ตารางท 23 ผลการวเคราะหระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย161
สารบญตาราง (ตอ)
หนาตารางท 24 ผลการวเคราะหระดบปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย
165
10
ตารางท 25 ผลการวเคราะหระดบปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย168
ตารางท 26 ผลการวเคราะหระดบปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย169
ตารางท 27 ผลการวเคราะหระดบปจจยการบรณาการเทคโนโลย172
ตารางท 28ผลการเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและระดบปจจยทมอทธพลตอ 174ภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามเพศ
ตารางท 29ผลการเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและระดบปจจยทมอทธพลตอ 175ภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามอาย
ตารางท 30ผลการเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำา 176เชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามประสบการณเปนผบรหาร
ตารางท 31ผลการเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำา 177เชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามขนาดสถานศกษา
ตารางท 32 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองวสยทศนเชงเทคโนโลย 180
ตารางท 33 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองสมรรถนะทางเทคโนโลย 185
ตารางท 34 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองการพฒนาวชาชพ 190ดานเทคโนโลยสารสนเทศ
ตารางท 35 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองการบรณาการเทคโนโลย 195
11
ตารางท 36 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองภาวะผนำาเชงเทคโนโลย 200
ตารางท 37 คาสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตในโมเดลปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย 206
ตารางท 38 ผลการตรวจสอบความตรงของโมเดลภาวะผนำาเชงเทคโนโลย209
ตารางท 39 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตได 275ในโมเดลวสยทศนทางเทคโนโลย
ตารางท 40 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตได 277ในโมเดลสมรรถนะทางเทคโนโลย
ตารางท 41 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตได 279ในโมเดลการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
ตารางท 42 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตได 281ในโมเดลการบรณาการเทคโนโลย
ตารางท 43 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตได 283ในโมเดลภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
12
สารบญภาพ
หนาภาพท 1 โมเดลการวดภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
28ภาพท 2 ปฏบตการเชงวชาชพดานเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษา
35ภาพท 3โมเดลสมการโครงสรางของปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย การบรณา
การเทคโนโลย 54สงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษา
ภาพท 4 โมเดลสมการโครงสรางของปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย การบรณาการ 57เทคโนโลยสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษา
ภาพท 5โมเดลสมการโครงสรางของปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย การพฒนาวชาชพดาน 58เทคโนโลยสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษา
ภาพท 6โมเดลสมการโครงสรางของปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย สมรรถนะทางเทคโนโลย 59การบรณาการเทคโนโลยสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษา
ภาพท 7 โมเดลสมการโครงสรางของปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย การพฒนาวชาชพดาน 61เทคโนโลยสงผลตอการบรณาการเทคโนโลย
ภาพท 8 โมเดลความสมพนธเชงสาเหตของปจจย (ตวแปรแฝง) ทสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย 62
ภาพท 9 โมเดลการวดวสยทศนทางเทคโนโลย70
ภาพท 10 โมเดลการวดสมรรถนะทางเทคโนโลย89
ภาพท 11 โมเดลการวดการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย108
12
ภาพท 12 โมเดลการวดการบรณาการเทคโนโลย123
ภาพท 13 โมเดลสมมตฐานของโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหาร 140สถานศกษาขนพนฐาน
ภาพท 14 แนวคดการวจยเพอทดสอบโมเดลสมการโครงสรางเชงเทคโนโลยกบขอมลเชงประจกษ 142
ภาพท 15 การตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดวสยทศนทางเทคโนโลย182
ภาพท 16การตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดสมรรถนะทางเทคโนโลย187
ภาพท 17 การตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดการพฒนาวชาชพทางเทคโนโลย 192
ภาพท 18การตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดการบรณาการเทคโนโลย197
ภาพท 19 การตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดภาวะผนำาเชงเทคโนโลย203
ภาพท 20 โมเดลภาวะผนำาเชงเทคโนโลย211
ภาพท 21การตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำา 212เชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน
บทท 2วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ
ในการวจยคร งน ผวจยไดศกษาวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ เปนการศกษาวเคราะหหลกการ แนวคด และทฤษฎเกยวกบภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย เพอนำาไปสการกำาหนดเปนโมเดลสมการโครงสรางภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เปนการสรางโมเดลสมการโครงสรางทมลกษณะเหตและผล ดงนน จงนำาเสนอผลการศกษาวรรณกรรมแ ล ะ ง า น ว จ ย ท เ ก ย ว ข อ ง ต า ม ล ำา ด บ ด ง น
13
1. นยาม แนวคดเชงทฤษฎ องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ และตวบ ง ช อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ภ า ว ะ ผ น ำา เ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย
2. ปจจยทสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและเสนทางอทธพล 3. องคประกอบ นยามเชงปฏบตการและตวบงชของแตละองค
ป ร ะ ก อ บ ห ล ก 4. ก ร อ บ แ น ว ค ด ใ น ก า ร ว จ ย
1. นยาม แนวคดเชงทฤษฎ องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ และตวบงชองคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยภาวะผนำาไมไดถกจำากดอยทตำาแหนงหรองาน ภาวะผนำาเปนคำาทกวางทใช
กนอยในสงคม ผทจะเปนผนำาตองมวสยทศนและการจนตนาการเชนเดยวกบความร ภาวะผนำาเปนความสามารถทจะนำาบคคล เคร องมอ และทรพยากร พรอมกบการแกปญหาใหไดรบผลสำาเรจ ในโลกปจจบน ทกคนตองกาวเดนไปดวยกนแมจะแตกตางกนดานเชอชาต สภาพภมศาสตร วฒนธรรม และอนๆ อยางไรกตาม การใชเทคโนโลยจะเปนหนทางหรอเคร องมอสผลส ำาเรจ
1.1 นยามของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยKeen (2003) ให ความหมายภาวะผ น ำา เช ง เทคโนโลย ว า เป น
พฤตกรรมของผนำาทใชเทคโนโลยเปนสวนหนงของกระบวนการนำาเพอสรางมลค า เพ ม ใหก บธ รก จ ในย คพาณชยอ เล กทรอน กส (e-commerce) Schmidt, & Porteus (2000) นำาเสนอแนวคดเกยวกบภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยวาเปนความสามารถของผนำาในการบรหารจดการโดยใชเทคโนโลยใหเกดผลตภณฑทลงทนตำา ความสามารถนเรยกวา cost competence ขณะเดยวกน ผลตภณฑทเกดขนเปนผลตภณฑใหมซ งเปนทตองการของตลาดอยตลอดเวลา (marketable products) ซงความสามารถในการบ ร ห า ร จ ด ก า ร น เ ร ย ก ว า innovative competence Annunzio (2001) ใหความหมายภาวะผนำาเชงเทคโนโลยวาเปนพฤตกรรมของผนำาทชวยทำาใหผน ำาแบบดงเดมสามารถเปลยนวฒนธรรมในการบรหารจดการธรกจไดอยางรวดเรว คลองแคลว มความยดหยนมากขนในระบบเศรษฐกจยคดจทล Pulley, Sessa, & Malloy (2002)ใหความหมายภาวะผนำาเชงเทคโนโลยวาเปนพฤตกรรมของผนำาในยคเทคโนโลยทผนำาตองเปลยนแปลงการนำา ในขณะทความกาวหนาทางเทคโนโลยเกดขนเกนกวาทบคลากรและ
14
องคกรจะซมซบได น คม นาคอาย (2549) ใหความหมายภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยวาเปนพฤตกรรมการบรหารงานของผนำาทตองเผชญกบความเปลยนแปลงททาทายของเทคโนโลยโดยใชคณลกษณะของผน ำา ตลอดจนกระบวนการบรหารทตองปรบบทบาทพฤตกรรมการน ำาและปรบเปลยนพฤตกรรมขององคการใหสอดคลองกบกระแสการเปลยนแปลง ซงกอใหเกดความรวมมอรวมใจของผรวมงาน ทำาใหการทำางานบรรลเปาหมายตามทวางไว
Flanagan, & Jacobson (2003) ใหความหมาย ภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย ว า เป นพฤต กรรมของผ น ำาท มภารก จต อน กเรยน (pupil engagement) เปนความแนวแนมนคงตอภารกจในการจดประสบการณการเรยนรใหก บนกเรยนโดยมการใชเทคโนโลยทเหมาะสม มวสยทศนทกำาหนดใหมการใชเทคโนโลยส ำาหรบการศกษา มการพฒนาวชาชพอยางมประสทธผล (effective professional development) สงเสรมใหม การพฒนาวชาชพอยางตอเนอง สมำาเสมอโดยเนนการสอนและการเรยนร รวมทงจดใหมการใชเทคโนโลยในโอกาสตางๆ นกเรยนทกคนสามารถเขาถงบ ร ก า ร ไ ด อ ย า ง เ ท า เ ท ย ม ก น
Riedl (1998) นยาม ภาวะผ น ำาเชงเทคโนโลย หมายถ ง ความสามารถของผบรหารในการจดใหมโครงสรางพนฐาน สนบสนนใหมการพฒนาวชาชพ และมการบรณาการเทคโนโลยในการเรยนการสอน สอดคลองกบแนวคดของ Flanagan, & Jacobson (มวสยทศนรวมกน มความเสมอภาคในการเขาถง และ มการพฒนาวชาชพอยางมประสทธผล) ครทวโลกมความเหนดวยอยางยงวามความตองการเวลาสำาหรบการเตรยมตวและใชเทคโนโลยสำาหรบการเรยนการสอน ในขณะทการวดผลเปนความตองการทจะเปลยนแปลงทงวธการและส งท เราวดในแงของผลลพธของน กเรยน
Creighton (2003), Heck, & Wallace (1999), Kirkman, (2000), Matthews, & Karr-Kidwell (1999) พบวา การพฒนาวสยทศนรวมกนทใหความสำาคญกบภารกจทมตอนกเรยนจะสะทอนใหเหนภาวะผนำาเชงเทคโนโลย การใชเทคโนโลยจะมประสทธผลกตอเมอมการเปลยนรปแบบการเรยนการสอนจากการใหความร ไปเป นการสรางองค ความร (instructivist to constructivist approach) Kearsley, & Lynch (1992) พบวา ความสามารถในการพฒนาและเชอมโยงวสยทศนถงวธการททำาใหเทคโนโลยปรบเปลยนรปแบบการเรยนการสอนนบเปนองค
15
ประกอบทส ำาคญของภาวะผนำาเชงเทคโนโลย เทคโนโลยไมมวตถประสงคเพยงแคใหร จกประเภทของเทคโนโลยเทานน แตตองการทำาใหทราบวาเทคโนโลยเหลานสามารถเปลยนรปแบบการสอนของครและการเรยนของนกเรยนไดอยางไร Dede (1994) พบวา ผน ำาจะตองสามารถมองเหนแนวทางหรอโอกาสทจะนำาเทคโนโลยมาใชในการเรยนการสอน และสรางแรงบนดาลใจใหบคคลกลาอทศตนเพออนาคตทแตกตางกนจากการเรยนการสอนแบบดงเดม ซ งสอดคลองกบแนวคดของ Law, Wong, & Yuen (2003) ทแสดงทศนะวา นกการศกษามความตองการทจะทบทวนธรรมชาตของการศกษาโดยมการใชเทคโนโลยและออกแบบกระบวนการจดการเรยนการสอนใหมทมความเปนไปได Bailey, Ross, & Griffin (1995) ตางใหความสำาคญกบวสยทศนทเนนผเรยนเปนสำาคญ โดยพวกเขาระบวา ความลมเหลวในการพฒนาวสยทศนรวมกนถงวธการน ำาเทคโนโลยมาใชในการปรบปรงการสอนและการเรยนเปนหนงในสบอปสรรคทส ำาคญของการบรณาการเทคโนโลย Hughes, & Zachariah (2001) กลาววา ผนำาทสามารถสรางวสยทศนและเขาใจถงการนำาเทคโนโลยมาใชเปนเคร องมอสำาหรบการเรยนการสอนในทกหลกสตร และมองเหนศกยภาพของเทคโนโลยในการเ ป ล ย น ม ม ม อ ง เ ก ย ว ก บ ก า ร ส อ น แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร
การสงเสรมการพฒนาวชาชพทางดานเทคโนโลยเปนสงสำาคญ ดงท Hughes, & Zachariah (2001); Kirkman (2000) กลาววา การใช เทคโนโลยทเปนเคร องมอของการเรยนการสอนในหองเรยนใหประสบความสำาเรจ ครตองมความพยายามทำาใหไดและสรางองคความรดวยตนเอง ความปรารถนาของครจะเปนจรงไดตองทำาดวยหวใจและจตวญญาณ (Hawley, 2002) พวกเขาจะสามารถทำาไดทกอยางเพยงแคไดรบการพฒนาศกยภาพและธำารงรกษาศกยภาพนนใหคงอยต อไป จากผลการวจยช ใหเหนวา ครตองการไดรบการพจารณาสนบสนนการบรณาการเทคโนโลยไปสการเรยนการสอน ตลอดทงการสงเสรมสงแวดลอมในการทำางานทเออโอกาสครไดทำางานรวมกบคนอนๆ (Hughes, & Zachariah, 2001; Sheppard, 2000) ผนำาทมประสทธผล หมายถง คนทสามารถกระตนใหบคคลเกดการเรยนรและสงเสรมการทำางานรวมกน มการสอสารแบบสองทาง และเหนคณคาของความกาวหนาทางวชาชพ นอกจากน ครตองไดรบโอกาสในการพฒนาศกยภาพการสอนและการเรยนรในสงแวดลอมทด มปฏสมพนธกบ
16
เพอนรวมวชาชพ และมการสะทอนผลการใชเทคโนโลยของพวกเขา ความพยายามในการพฒนาบคลากรตองสามารถเปลยนวธการคดของบคคลหรอสงทเปนความเชอของพวกเขาเกยวกบบทบาทของเทคโนโลยส ำาหรบการสอนแ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร (Creighton, 2003)
Burke (2009) กลาววา ภาวะผนำาเชงเทคโนโลยไมแตกตางจากภาวะผนำาทมประสทธภาพรปแบบอน เพยงแตวาในภาวะผนำาเชงเทคโนโลยทำาใหมทางเลอกทดกวา ภาวะผน ำาแบบนตองการภาวะผน ำาเชงการเปลยนแปลงเพราะเปนธรรมชาตการมสวนรวมในระดบสงของโลกทางอเลกทรอนกสระหวางองคการทางอเลกทรอนกสและลกคาทางอเลกทรอนกส และความเชอมโยงระหวางผนำาและผตาม และจากการสงเคราะหองคประกอบของภาวะผ น ำาเชงเทคโนโลยตามแนวคดของ Yee (2000), Schiller (2000), ISTE (2000), Frazier, & Bailey (2004), ชวลต เกดทพย และคณะ (2548), Piceiano (2005), HKedCity (2005), น ค ม น า ค อ า ย (2549, Shamburg, & Zieger (2006), Redish, & Chan (2006), Haslam (2006), Kozloski (2006) และ AIR (2009) พบวา มองคประกอบเชงทฤษฎ (theoretical framework) จำานวน 18 องคประกอบ แตในการศกษาครงน ผวจยคดเลอกเฉพาะองคประกอบทมคารอยละความสอดคลองตงแต 50 ข นไปเพ อเป นกรอบแนวคดในการวจย (conceptual framework) ด งน น องค ประกอบของภาวะผ น ำา เช งเ ท ค โ น โ ล ย จ ง ม 5 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ไ ด แ ก 1) วสยทศนทางเทคโนโลย 2) การสงเสรมการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน 3) การใชเทคโนโลยในการบรหารงาน 4) การใชเทคโนโลยในการวดผลแ ล ะ ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล 5) จ ร ย ธ ร ร ม ใ น ก า ร ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย
กลาวโดยสรป จากทศนะความหมายทงหมดทกลาวมา ผวจยสรปนยามค ำา ว า “ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลย” หมายถง พฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงการมวสยทศนทางเทคโนโลย กลาวคอ มการสงเสรมใหผมสวนเกยวของมสวนรวมในการพฒนาวสยทศนการใชเทคโนโลยและเผยแพรวสยทศนนนอยางกวางขวาง วางแผน กำากบ การใชสอเทคโนโลยเชงระบบใหบรรลตามวสยทศน สงเสรมวฒนธรรมความรบผดชอบและสนบสนนนโยบายก า ร พ ฒ น า น ว ต ก ร ร ม ด ว ย เ ท ค โ น โ ล ย อ ย า ง ต อ เ น อ ง
17
ใชขอม ลประกอบการตดสนใจ สน บสน นใหมการใช เทคโนโลยอยางม ประสทธภาพบนฐานการวจย สนบสนนนโยบายการใชเทคโนโลยในทกระดบและวางแผนกลยทธในการของบประมาณสนบสนนจากทองถน ภาครฐ และเอกชน มการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน กลาวคอ มความรในการใชเทคโนโลยทเหมาะสมในการยกระดบการเรยนการสอนใหเปนไปตามมาตรฐานหลกสตรเพอนำาไปสผลสมฤทธสงสดของนกเรยน การอำานวยความสะดวกและสนบสนนการเรยนรดวยเทคโนโลยทหลากหลายเพอนำาไปสนวตกรรมในการเรยนร การจดสงแวดลอมทยดผเรยนเปนสำาคญโดยใชเทคโนโลยทตรงกบความตองการของผเรยนแตละคน การอ ำานวยความสะดวกในการใช เทคโนโลยสนบสนนและสงเสรมกระบวนการเรยนการสอนทพฒนาการคด การตดสนใจ และทกษะการแกปญหา การดำาเนนการใหคณาจารยและบคลากรมโอกาสไดรบการพฒนาวชาชพอยางมคณภาพโดยใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน มการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน กลาวคอ ม การใชเทคโนโลยเปนกจวตรประจำาวน มการฝกปฏบตอยางตอเนอง สรางทมงานและกลมการเรยนรในองคการเพอนำาเทคโนโลยมาใชในการพฒนางาน สรางผลตภาพของงาน สรางโอกาสการพฒนาความกาวหนาทางวชาชพแกผทนำาเทคโนโลยมาใชเพอการเรยนการสอน เปนตนแบบในการนำาเทคโนโลยมาใชและผเรยนเกดการเรยนร มการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล กลาวคอ มการใชเทคโนโลยในการเกบ รวบรวมขอมล และแปลผลการวเคราะห ใช เทคโนโลยในการวดผลและประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ใชเทคโนโลยในการวนจฉยและประเมนระบบการบรหารจดการภายในสถานศกษา และการประเมนคณภาพของเทคโนโลยทใชในสถานศกษา และมจรยธรรมในการใชเทคโนโลย กลาวคอ สรางความมนใจวานกเรยนทกคนเขาถงเทคโนโลยและตรงกบความตองการ ผลกดนใหมการใชกฎหมายและจรยธรรมในการใชเทคโนโลยดวยความรบผดชอบ ออกขอบงคบการใชเทคโนโลยเพอความปลอดภยในตนเองและสงแวดลอม และมสวนรวมในการออกกฎหมายลขสทธแ ล ะ ท ร พ ย ส น ท า ง ป ญ ญ า
1.2 แนวคดเชงทฤษฎเกยวกบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยความเปลยนแปลงดานเทคโนโลยทำาใหมการใชเทคโนโลยเพมมากขน
การใชเทคโนโลยทไรขดจ ำากดโดยเฉพาะคอมพวเตอรทำาใหสามารถเขาถงแหลงขอมลมากมาย สะดวก รวดเรว ซงจะสงผลกระทบตอการศกษา ธรกจ
18
และในชวตประจำาวน ผนำายคใหมตองสามารถใชเทคโนโลยเหลานไดและเปนผทเขาใจและเหนผลกระทบของเทคโนโลย ในขณะเดยวกนกจะเกดปญหาหรอชองวางระหวางผทมและไมมเทคโนโลยสมยใหม ผน ำายคใหมตองสามารถทำาใหชองวางนแคบลง รปแบบของผนำายคใหมควรจะเปนผมความสามารถดานเทคโนโลยสมยใหม เทคโนโลยใหมๆ เกดขนอยางรวดเรว สารสนเทศมปรมาณเพมมากขน อตราความเรวในการเคลอนทของสารสนเทศสงมาก ผนำาตองกาวทนเทคโนโลยอยเสมอ แหลงทมาของอำานาจจะเปลยนไป มการบ รณาการเทคโนโลยตางๆ เขาดวยกนเพอเพมประสทธผลของผนำา (Osten, 2001)
ลกษณะของผนำายคใหมตองเปนผทมความเขาใจและมองเหนความสำาคญของเทคโนโลยทงในปจจบนและอนาคต ตองใหความสำาคญกบสภาวะแวดลอม ทงนเนองจากประเทศอาเซยนจะเปลยนจากประเทศเกษตรกรรมเปนประเทศอตสาหกรรม คนในชาตจะท ำางานในโรงงานมากกวาการเปนเกษตรกร ดงนน ผนำายคใหมตองสามารถนำาเอาเทคโนโลยมาใชพฒนาทดนและพฒนาบคคลในภาคเกษตรทลดนอยลงใหเกดประโยชนสงสด จะตองคำานงถงมลภาวะอนเกดจากความเปลยนแปลงทจะมผลกระทบตอประเทศ ก ว า ส า ม ส บ ป ท นกการศกษาไดมองเหนพฒนาการในการบรณาการเทคโนโลยสการจดการศกษาทขยายตวอยางรวดเรว เกอบทกหองเรยนในสถานศกษาของประเทศสหรฐอเมรกามการเชอมตออนเทอรเนต มเวบไซตทางการศกษาเพมขนเปนจำานวนมาก (Kleiner, & Lewis, 2003) ขณะเดยวกนรฐบาลไดลงทนสรางระบบโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยเพอการศกษาเปนมลคาถง 55 ลานเหรยญในรอบทศวรรษทผ านมา ในขณะทความเพยงพอและความสามารถของเทคโนโลยทางการศกษาไดถกนำาไปใชตอบสนองความตองการของสถานศกษาเพมมากขน กระนน ความตองการใชเทคโนโลยในการบรหารงานของผบรหารกยงมนอย โครงการ แผนงานตางๆ เชอมโยงไปสการใชประโยชนจากเทคโนโลยในระดบตำา (Mcleod, Logan, & Allen, 2002) แมวาแนวโนมการบรหารจดการในสถานศกษาจะคำานงถงมลคาเพมจากการใชเทคโนโลยมากขน แตการตดสนใจของผบรหารสถานศกษายงตองคำานงถงประเดนผลตอบแทนของการลงทนทางเทคโนโลยวามความคมคา มากนอยเพยงใด ประกอบกบความพยายามปรบปรงพฒนารปแบบการบรหารงานโดย
19
ใชเทคโนโลยยงมใชคำาตอบของการพฒนาทงหมด แตยงตองพจารณาถงป ร ะ ส บ ก า ร ณ แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร เ ท ค โ น โ ล ย ข อ ง แ ต ล ะ ช น เ ร ย น ด ว ย (Consortium for School Networking: CoSN, 2004) ดงน น การ บ ร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ส ถ า น ศ ก ษ า ผ บ ร ห า รจงตองใหความสำาคญกบภาระงานในระดบโรงเรยนและการจดการเรยนรในห อ ง เ ร ย น ค ว บ ค ก น ไ ป ด ว ย
มสงทนาสงเกตคอ ผบรหารสถานศกษามความเหนเชงสนบสนนตอแนวคดเร องการศกษาเรยนรจากประสบการณตรงเปนปจจยทส ำาคญอยางยงตอการนำาไปสภาวะผนำาทมประสทธผล ประกอบกบผลการวเคราะหทพบวา 2 ใน 3 ของผ อ ำานวยการ เขตพ นท ก ารศ กษาของมลรฐ ในประ เทศสหรฐอเมรกา เหนวา การจะประสบความส ำาเรจในการบรหารเขตพนทการศกษาเปนเร องยาก หากไมเคยผานการเปนผบรหารสถานศกษามากอน และสดสวนของผบรหารสถานศกษาทเหนวาควรตองเปนครผสอนมากอนกจะอยในระดบสงดวย (Farkas et al., 2001) ในทางตรงกนขาม กเกดขอโตแยงวา บคคลทมท กษะในการบรหารจดการในระดบสงแมจะปราศจากประสบการณในการจดการศกษา แตอาจจะประสบความสำาเรจในการเปนผนำาท า ง ก า ร ศ ก ษ า ไ ด
การนำาเทคโนโลยสมยใหมมาใชในสถานศกษา จะทำาใหเกดความสำาเรจในการจดการเรยนการสอน โดยเฉพาะอยางยงในโรงเรยนทผบรหารโรงเรยนมภาวะผนำาเชงเทคโนโลย จะมความตงใจทจะแสดงสมรรถนะดานเทคโนโลย จากการสำารวจครใหญจำานวน 64 โรงเรยนในประเทศนวซแลนด พบวา ครใหญตองการเปนผนำาทางเทคโนโลย ตองการพฒนาวชาชพ และใชประโยชนจากเทคโนโลย ซงขอคนพบนไมสอดคลองกบสภาพความเปนจรงในสงคมทปรากฏวาผบรหารโรงเรยนยงมความสามารถทางเทคโนโลยอยในระดบต ำาม า ก (Stuart, Mills, & Emus, 2009)
ผบรหารโรงเรยนทฉลาดและมประสทธผลเปนบคคลทมบทบาทสำาคญยงในการตดสนใจทจะน ำาเทคโนโลยมาใชในการปรบปรงการเรยนรของนกเรยนหรอไม อยางไรกตาม ยงมผบรหารโรงเรยนอกหลายคนทอาจจะไมมภาวะผนำาเชงเทคโนโลย พวกเขาอาจจะไมมนใจในการใชกลยทธทจะปรบปรงการเรยนรหรอมความเชอวาความรของตนไมเพยงพอทจะไปใหค ำาแนะนำาใดๆ แกใคร เพราะวาเทคโนโลยไดรบการยอมรบวาเปนปจจยส ำาคญในการเพม
20
ผลผลตทางอตสาหกรรม หลายคนเชอวา การใชเทคโนโลยในโรงเรยนอยางมประสทธผลจะทำาใหมการเพมโอกาสและคณภาพทางการศกษามากขน งานวจยชใหเหนวายงมการนำาเทคโนโลยมาใชในวงการศกษานอยมาก ถาหากมการใชเทคโนโลยทเหมาะสมจะเปนประโยชนอยางยงในการเพมผลผลตท า ง ก า ร ศ ก ษ า (Byrom, & Bingham, 2001; Clements & Sarama, 2003; Mann, Shakeshaft, Becker, & Kottkamp, 1999; Valdez, McNabb, Foertsch, Anderson, Hawkes, & Raack, 2000; Wenglinsky, 1998)
เทคโนโลยมความสำาคญตอการบรหารดวยเหตผลหลก 2 ประการ คอ ความจำาเปนทจะตองใชทรพยากรในอตราเพมสงขน ในขณะททรพยากรมอยจำากด บางอยางลดนอยลง เชน สภาพแวดลอมทางธรรมชาตหรอความพรอมดานบคลากรในชมชน ซงสภาพดงกลาวเปนแรงกดดนใหการบรหารตองแสวงหาเทคโนโลยในรปแบบของเครองมอ วสดอปกรณ หรอวธการเพอใชทรพยากรเทาทมอยหรอขยายขดความสามารถดานทรพยากรใหบรรล วตถประสงคทตองการได ตวอยางความจำาเปนดงกลาวไดแก 1) จากสภาพสงคมทเปลยนจากสงคมเกษตรกรรมเปนอตสาหกรรมและบรการ ท ำาให เกษตรกรจำานวนไมนอยขายทดนและเปลยนไปประกอบอาชพอน บตรหลานจงไมมทดนประกอบอาชพเกษตรกรรมตอไป ซงสงผลกระทบตอการศกษาหลายดาน เชน ปรมาณการผลตนกศกษาในสาขาเกษตรกรรมจะตองลดลงและปรบคณภาพดานวธการเรยนการสอนโดยใชเทคโนโลยสงขนเพอใหผสำาเรจการศกษาสามารถทำาการเกษตรแนวใหมซ งหลากหลายในรปแบบไดผลผลตสงขนในพนททนอยลง ในรปแบบของการทำาการเกษตรแบบผสมผสาน หรอปรบเปลยนสาขาทจะเปดสอนซงจะสงผลกระทบตอวธการในการผลตครใหมเขาสระบบ และการฝกอบรมครเกาใหสามารถปฏบตหนาทในรปแบบใหมได การทจะสามารถแกไขปญหาดงกลาวใหไดรวดเรวทนการณยอมจะตองอาศยเทคโนโลยในรปแบบของวสดอปกรณและวธการ 2) การเปลยนสภาพสงคมเปนสงคมขาวสาร (information society) ทำาใหเกดการไหลเวยนของขอมลขาวสารอยางรวดเรว มการแขงขนสง ผท จะอยรอดและกาวหนาไดน นจะตองฉบไวตอการตดตามขอมลการเปลยนแปลงเพราะขาวสารขอมลเปนทรพยากรทมความสำาคญในอนดบสงตอการจดการศกษา โดยเฉพาะอยางยงในสาขาทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและการแขงขน
21
สง ดวยเหตน การบรหารขาวสารและเวลาไมสามารถทำาไดอยางมประสทธภาพถาปราศจากเทคโนโลย 3) นโยบายของรฐทำาใหเกดความจำาเปนทจะตองใชทรพยากรเพมขน จนไมสามารถจะบรรลวตถประสงคไดดวยวธการบรหารทรพยากรแบบเดม ระบบการศกษาตองปรบตวเพอใหไดผลงานมากขนในทรพยากรเทาเดมหรอเพมขนในอตราทตำากวา รวมทงการปรบปรงวธการเพอดำารงรกษาคนดในระบบไวใหได 4) ปญหาในสงคมทเกดขน เชน พฤตกรรมทางการเมองทไมพงประสงค สภาพแวดลอมตามธรรมชาตทเสอมโทรมลง มลภาวะ การเปลยนแปลงโครงสรางประชากรทท ำาใหสดสวนคนทมอายสงขน ทำาใหเกดการเรยกรองใหการศกษารบภาระในการพฒนาคนเพอปองกนและแกไขปญหาดงกลาว ซ งการศกษาในฐานะทเปนระบบยอยของสงคม เปนระบบทใหญจนเปนอปสรรคตอการเปลยนแปลงใหรวดเรว และเปนระบบซงมกจะตองรบผลกระทบจากระบบอน เชน เมอเกดปญหาในดานซงเหนผลเสยหายชดเจนกวาการศกษา ทรพยากรกจะถกนำาไปใชในดานอนกอน การศกษาจงตองมการเคลอนไหวเพอหาวาวธการใหมๆ เพอแกปญหาอยเสมอ 5) จากสภาพการมทรพยากรทจ ำากด โดยทวตถประสงคและนโยบายทางการศกษาเพมมากขน ทำาใหผบรหารตองใชความสามารถในการใชวธการทจะท ำาใหผเกยวของเกดความพงพอใจ และยอมรบในผลของการจดสรรทรพยากรหรอตองหาวธการขยายทรพยากร ซงในเรองทรพยากร โดยเฉพาะอยางยงในดานการจดสรรทรพยากร รฐควรปรบใหมประสทธภาพและเกดความเปนธรรมแกสวนรวมและเออตอการกระจายโอกาสทางการศกษาแกผขาดและดอยโอกาสในระดบและประเภทการศกษาตางๆ (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช , 2549)
จากแนวคดเชงทฤษฎเกยวกบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยดงกลาวขางตน จ ะ เ ห น ไ ด ว า ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลยมความสำาคญตอผบรหารดวยเหตผลหลก 2 ประการ คอ ความจำาเปนทจะตองใชทรพยากรในอตราเพมสงขน ในขณะททรพยากรมอยจ ำากด บางอยางลดนอยลง การอยรอดและความเจรญเตบโตของระบบการศกษาจะตองอาศยการบรหารทรพยากรทมประสทธภาพสง แตจะเปนไปไดกตอเมอม การใชเทคโนโลยเพอการบรหารทรพยากรอยางเหมาะสมเทานน ความสำาคญของภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยจะท ำาใหผ น ำาเป นผมความสามารถในการใช เทคโนโลยใหเกดประโยชนสงสดและเหนผลกระทบของเทคโนโลย ผน ำา
22
สามารถเขาถงแหลงขอมลไดอยางมากมาย สะดวก รวดเรว ผบรหารสถานศกษามความสามารถในการบรณาการเทคโนโลยใหสอดคลองกบภาระงานของโรงเรยนซ งเปนมตการพฒนาภาวะผน ำาทยดตามรปแบบวาสามารถพฒนาประสทธผลในการน ำาได ซ งพฤตกรรมของผน ำาท มภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยจะแสดงออกดวยการมมวสยทศนทางเทคโนโลย กลาวคอ มการสงเสรมใหผมสวนเกยวของมสวนรวมในการพฒนาวสยทศนการใชเทคโนโลยและเผยแพรวสยทศนนนอยางกวางขวาง มสงเสรมการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน กลาวคอ มความรในการ ใชเทคโนโลยทเหมาะสมในการยกระดบการเรยนการสอนใหเปนไปตามมาตรฐานหลกสตรเพอน ำาไปสผลสมฤทธสงสดของนกเรยน มใชเทคโนโลยในการบรหารงาน กลาวคอ ม การใช เทคโนโลยเปนกจวตรประจำาวน สรางทมงานและกลมการเรยนรในองคการเพอนำาเทคโนโลยมาใชในการพฒนางาน สรางผลตภาพของงาน พฒนาความกาวหนาทางวชาชพแกผทนำาเทคโนโลยมาใชเพอการเรยนการสอน จดใหมการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล กลาวคอ มการใชเทคโนโลยในการเกบ รวบรวมขอมล และแปลผลการวเคราะห ใชเทคโนโลยในการวดผลและประเมนผลการเรยนรของนกเรยน และมจรยธรรมในการใชเทคโนโลย กลาวคอ สรางความมนใจวานกเรยนทกคนเขาถงเทคโนโลยและตรงกบความตองการ ผลกดนใหมการใชกฎหมายและจรยธรรมในการใชเทคโนโลยดวยค ว า ม ร บ ผ ด ช อ บ
วสนต อตศพท (2550) ไดกำาหนดคณลกษณะผนำาเชงเทคโนโลย ดงตอไปน 1) เปนผกำาหนดทศทาง (direction-setter) ผนำาทางเทคโนโลยทมความสามารถในการชทศทางในการนำานวตกรรมทางเทคโนโลยไปบรณาการในการจดการศกษาไดอยางมประสทธภาพทงสำาหรบในองคกรของตนเอง ในระดบทองถน และ/หรอในระดบชาต โดยคำานงสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ สงคม เทคโนโลย และวชาการ เพอใหสภาพเทคโนโลยนนมความเหมาะสมกบสภาพเงอนไขของแตละองคกรหรอแตละชมชน ตองรจกการสรางวสยทศนรวม (shared vision) กบสมาชกในองคการ รวมถงผทมสวนไดสวนเสยกบองคกร (stakeholders) เพอทไดกาวไปสเปาหมายพรอมๆ กน 2) เปนผนำาการเปลยนแปลง (change agent) ผนำาทางเทคโนโลยการศกษาทมความสามารถนำาการเปลยนแปลงทางการศกษา และสรางการยอมรบนวตกรรมทางเทคโนโลยไปใชในกระบวนการเรยนการสอนอยางจรงจง
23
สามารถลดการตอตานตอการยอมรบสงใหมๆ ทจะเขาไปมบทบาทในการสรางส ภ า พ แ ว ด ล อ ม ใ ห ม ใ น ร ะ บ บ ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น 3) เ ป น โ ฆ ษ ก (spokesperson) ผนำาทางเทคโนโลยการศกษาทมความสามารถเผยแพรวสยทศนของตน สามารถเจรจา หรอตอรองกบผบรหารระดบตางๆ หรอตอองคกรภายนอก เพอสรางเครอขายในการทำางานเพอประโยชนในการพฒนางานเทคโนโลยการศกษาใหกาวหนาตอไป 4) เปนผฝกสอน (coach) ผนำาทางเทคโนโลยการศกษาทมความสามารถในการสรางทมงานขนมาเพอนำาวสยทศนของตนไปสการปฏบต ตองรจกสอน ใหค ำาปรกษา ใหคำาแนะนำา สรางค ว า ม ไ ว ว า ง ใ จ ใ ห อ ำา น า จ แ ก ผ ท จ ะ ร ว ม ง า น
1.3 องคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยการสงเคราะหองคประกอบและตวบงชของภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย ผ
วจยได รวบรวมจากหนวยงานทมหน าทในการก ำาหนดนโยบายเก ยวก บมาตรฐานทางเทคโนโลย และจากแนวทศนะของนกวชาการตางๆ ดงน
1.3.1 องคประกอบของภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยตามทศนะข อ ง Yee (2002)
Yee (2000) ไดศกษาภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารโรงเรยนในด านการน ำา การเรยนร และการค ด ในประเทศแคนาดา สหรฐอเมรกา และนวซแลนด ผลการศกษาในเชงคณภาพ พบวา คณลกษณะของผนำาทางเทคโนโลยมหลายประการ เชน 1) มความเสมอภาค 2) มงเรยนรส การสรางวสยทศน 3) เรยนรในสงททาทาย 4) ถายทอดความรอยางอดทน 5) เปนผพทกษหนวยงาน 6) กำากบตดตามงานอยางสมำาเสมอ 7) เปนผบรหารจดการเครอขาย 8) ทาทายการเปลยนแปลงอยางรอบคอบระมดระวง 9) สรางวฒนธรรมทางเทคโนโลยโดยการระดมบคลากรใหมสวนร ว ม ใ น ก า ร ส ร า ง ว ฒ น ธ ร ร ม ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย
1.3.2 องคประกอบของภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยตามทศนะข อ ง Schiller (2000)
Schiller (2000) ซงใหความเหนวา ผบรหารทมภาวะผนำาทางเทคโนโลยมกจะแสดงออกในหลายลกษณะ เชน 1) ใหการสนบสนนดานเทคโนโลย 2) อำานวยความสะดวกในการเปลยนแปลง 3) กำาหนดกลยทธในการสอนและการเรยนร 4) การจดสรรทรพยากร 5) กำาหนดแผนการพฒนาค ร
24
1.3.3 องคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของ ISTE (2009)
International Society for Technology in Education: ISTE) (2009) ไดกำาหนดมาตรฐานทางเทคโนโลยการศกษา ซงประกอบดวย 6 มาตรฐาน ไดแก มาตรฐานท 1 วสยทศน มาตรฐานท 2 การเรยนรและการสอน มาตรฐานท 3 ผลตภาพและการปฏบตทางวชาชพ มาตรฐานท 4 การสนบสนน การจดการ และการดำาเนนการ มาตรฐานท 5 การวดผลและการประเมนผล และมาตรฐานท 6 สงคม กฎหมาย และประเดนท า ง จ ร ย ธ ร ร ม
1.3.4 องคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามทศนะข อ ง Frazier, & Bailey (2004)
Frazier, & Bailey (2004) ใหความเหนวา ผประสานงานเชงเทคโนโลยมความรบผดชอบหลก 4 ประการ ไดแก 1) การเรยนการสอน 2) เ ท ค น ค 3) ก า ร ว เ ค ร า ะ ห 4) ภ า ว ะ ผ น ำา
1.3.5 องคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามทศนะของ ช ว ล ต เ ก ด ท พ ย ผ อ ง ศ ร ว า ณ ช ย ศ ภ ว ง ศ
ช ม ศ ก ด อ น ท ร ร ก ษ แ ล ะ ว ส น ต อ ต ศ พ ท (2552)ชวลต เกดทพย ผองศร วาณชยศภวงศ ชมศกด อนทรรกษ
แ ล ะ ว ส น ต อ ต ศ พ ท (2552) ไดศกษารปแบบการพฒนาภาวะผนำาทางเทคโนโลยการศกษาสำาหรบผบรหารโรงเรยนสงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานในภาคใต มวตถประสงคเพอวเคราะหองคประกอบภาวะผนำาทางเทคโนโลยการศกษาของผบรหารโรงเรยนสงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานในภาคใตผลการวจย พบวา องคประกอบภาวะผนำาทางเทคโนโลยการศกษาสำาหรบผบรหารโรงเรยนสงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานในภาคใตประกอบดวย 9 องคประกอบ ไดแก 1) กฎระเบยบ และจรยธรรมทางเทคโนโลยการศกษา 2) การรเทคโนโลยการศกษา 3) การจดการดานโ ค ร ง ส ร า ง พ น ฐ า น เ ท ค โ น โ ล ย 4) คานยมและจตสำานกตอองคกรและสงคม 5) ความรความสามารถพเศษท า ง เ ท ค โ น โ ล ย 6) บ ค ล ก ภ า พ7) การบรณาการเทคโนโลยเขากบการจดการศกษา 8) ภมหลงทางสงคม 9)
25
ก า ร ป ร ะ เ ม น แ ล ะก า ร น เ ท ศ
1.3.6 องคประกอบของภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยตามทศนะข อ ง Piceiano (2005)
Piceiano (2005) ชใหเหนวาเทคโนโลยมบทบาทสำาคญทสงผลกระทบตอการสอนในโรงเรยน เชนเดยวกบผประสานงานทางเทคโนโลยกตองปฏบตงานหลายอยางภายในโรงเรยน โดยเฉพาะอยางยงในดานตอไปน ค อ 1) การเรยนการสอน 2) เทคน ค 3) การว เคราะห 4) ภาวะผ น ำา
1.3.7 องคประกอบของภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยตามทศนะข อ ง Hong Kong Education City:
HKedCity (2005)Hong Kong Education City: HKedCity (2005) ไ ด
รบรองหลกสตรการฝกอบรมภาวะผนำาเชงเทคโนโลยสำาหรบผบรหารโรงเรยนและผชวยผบรหารโรงเรยนในเดอนพฤศจกายน ค.ศ. 2005 ซงดำาเนนการโดยศนยเทคโนโลยทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยฮองกง (The Centre for Information Technology in Education, Faculty of Education, University of Hong Kong (CITE, HKU, 2005)วตถประสงคของโครงการนเพอสนบสนนสงเสรมใหผบรหารโรงเรยนและผชวยผบรหารโรเรยนมภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยในองคประกอบดานการสรางวสยทศนทางเทคโนโลย การกำาหนดนโยบายและกลยทธของโรงเรยนในการสนบสนนหลกสตร และนวตกรรมการเรยนการสอนตามแนวทางการปฏรปหลกสตร หลกสตรในการฝกอบรมจะปฐมนเทศการเรยนรเชงปฏบตการสำาหรบผบรหารโรงเรยนและผชวยผบรหารโรงเรยนในการพฒนาแผนเชงกลยทธสำาหรบการบรณาการเทคโนโลยในโรงเรยนสำาหรบปการศกษาตอไป ความกาวหนาทางเทคโนโลยกำาลงเปลยนองคการรวมทงองคการทางการศ กษาด วย แนวทางปฏ บ ต แบบเก าๆ ก ำาล ง ได ร บการปรบ เปล ยน มการคนหาแนวปฏบตใหมๆ ทมความเปนไปได การเปลยนแปลงดงกลาวเกดจากขอสงสยทจะตองทบทวนวา ถงเวลาทจะพจารณาวาภาวะผน ำาในปจจบนยงคงเหมาะสมอยหรอไม ในภาคธรกจมการจดประกายแนวคดและการวจยเชงประจกษทใหความสนใจไปทภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย ขณะทภาวะผนำาเชงเทคโนโลยเปนแนวคดทเพงเกดขน แนวความคดยงมความคลมเครอจะเหน
26
ไดจากการนำาเทคโนโลยไปใชยงมจดเนนทแตกตางกน ปรากฏการณเหลานแสดงใหเหนวาความสามารถของผน ำาเป นปจจยส ำาค ญทต องเผชญกบสถานการณทลำาบากและเกยวของกบพฤตกรรมทซบซอน เชน การสอสารกบสมาชกภายในองคการ การสรางบรรยากาศทางสงคมทเหมาะสม ทกษะในการสอสารโดยใชเทคโนโลยทเกยวของ มภาวะผน ำาอยางหลากหลายซงแปรผนตามสถานการณ ผลจากการศกษาสวนใหญกพบอยางนน แตในชวงแรกของการพฒนาภาวะผนำาเชงเทคโนโลยเหนไดอยางชดเจนวาใหความสำาคญหรอเนนไปทสงแวดลอมดวย ถาพจารณาอยางรอบคอบพบวา กลมตวอยางทเปนสงแวดลอมทางการศกษาไดรบความสนใจเปนพเศษ หลกสตรการฝกอบรมภาวะผนำาเชงเทคโนโลยสำาหรบผบรหารโรงเรยนและผชวยผบรหารโรงเรยนมองคประกอบ 8 องคประกอบ ได แก 1) แนวคดในการด ำาเน นการทางเทคโนโลย 2) การวางแผนและการออกแบบประสบการณและสงแวดลอมการเรยนร 3) การสอน การเรยนร และหลกสตร 4) การวดผลและการประเมนผล 5) ผลตภาพและการปฏบตทางวชาชพ 6) สงคม จรยธรรม กฎหมาย และบคคล 7) แนวดำาเนนการ นโยบาย การจดสรรงบประมาณส ำา ห ร บ เ ท ค โ น โ ล ย 8) ว ส ย ท ศ น
1.3.8 องคประกอบของภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยตามทศนะข อ ง น ค ม น า ค อ า ย (2549)
นคม นาคอาย (2549) ไดศกษาองคประกอบคณลกษณะผนำาเชงเทคโนโลยและปจจยทมอทธพลตอประสทธผลภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยสำาหรบผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน พบวา องคประกอบคณลกษณะผนำาเชงเทคโนโลยม 6 องคประกอบ ดงน 1) ความเปนผนำาและวสยทศน 2) ก า ร เ ร ย น ร แ ล ะการสอน 3) ความสามารถเชงผลตภาพและความชำานาญเชงวชาชพ 4) การสนบสนนสงเสรมการจดการและการปฏบต 5) การวดและประเมนผล 6) ส ง ค ม ก ฎ ห ม า ย แ ล ะ จ ร ย ธ ร ร ม
1.3.9 องคประกอบของภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยตามทศนะข อ ง Shamburg, & Zieger (2006)
27
Shamburg, & Zieger (2006) แสดงทศนะวา ผ น ำาทางเทคโนโลยแสดงใหเหนถงการเลอกสรรกจกรรมปฏสมพนธกบคร รวมทงการสอนทกษะเฉพาะในการเรยนรแกครเกยวกบเทคโนโลยใหม การแกปญหาทางเทคนคแกคร การเขาถงทรพยากรทางเทคโนโลย และการประสานงานกบครในการพฒนาหลกสตร อยางไรกตาม ผนำาทางเทคโนโลยตองแสดงความรบผดชอบหลกใน 4 ประการตอไปน ไดแก 1) การเรยนการสอน 2) เทคนค 3) ก า ร ว เ ค ร า ะ ห 4) ภ า ว ะ ผ น ำา
1.3.10 องคประกอบของภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยตามทศนะข อ ง Redish, & Chan (2006)
Redish, & Chan (2006) ชใหเหนวา ผน ำาเชงเทคโนโลยประกอบดวย 6 องคประกอบดงตอไปน คอ 1) ภาวะผนำา 2) การเรยนรและการสอน 3) ผลตภาพและการปฏบตทางวชาชพ 4) การสนบสนน การธำารงรกษา การดำาเนนการ และงบประมาณ 5) การวดผลและการประเมนผล 6) ส ง ค ม ก ฎ ห ม า ย แ ล ะ ป ร ะ เ ด น ท า ง จ ร ย ธ ร ร ม
1.3.11 องคประกอบของภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยตามทศนะข อ ง Haslam (2006)
Haslam (2006) มมมมองทนาสนใจวาผนำาทางเทคโนโลยในปจจบนตองมความสนใจในแนวคดหลก 5 ประการ โดยเฉพาะผบรหารโรงเรยนทมภาวะผนำาเชงเทคโนโลยควรมคณลกษณะหรอองคประกอบตอไปน คอ 1) นำาเทคโนโลยไปใชในชวตประจำาวนทงในเร องสวนตวและในวชาชพ 2) แสดงบทบาททเทาเทยมกนทงในฐานะผจดการและผนำาในการกำาหนดวสยทศนทางเทคโนโลย 3) ควบคมตนเองใหมการใชเทคโนโลยเปนยทธศาสตรแหงการเรยนการสอน 4) สรางภาวะผนำาทางเทคโนโลยจากการบรณาการแนวความคดทหลากหลายลกษณะและรปแบบ 5) มความรบผดชอบทางบวกในการสนบสนนใหครและนกเรยนมการใชเทคโนโลยอยางมประสทธผลในก ร ะ บ ว น ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น
1.3.12 องคประกอบของภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยตามทศนะข อ ง Kozloski (2006)
Kozloski (2006) มองวาในปจจบนเทคโนโลยไดกลายมาเปนองคประกอบทสำาคญยงของการจดการศกษา ผบรหารโรงเรยนตองพฒนาตนเองอยางมประสทธภาพทงในดานภาวะผนำา ทกษะ และความรเกยวกบ
28
เทคโนโลย Kozloski (2006) ศกษาภาวะผน ำาความเปนครใหญในการบรณาการเทคโนโลย : ศกษาองคประกอบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของครใหญในมลรฐตางๆ จำานวน 45 มลรฐของประเทศสหรฐอเมรกา พบวา รฐตางๆ ดงกลาวไดกำาหนดมาตรฐานทางเทคโนโลยทกอใหเกดความเคลอนไหวในปจจบน กลาวคอ มความพยายามทจะใหผบรหารโรงเรยนทกคนมภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยตามมาตรฐานทก ำาหนดดวยความรบผดชอบ ในขณะทภาคธรกจมความตองการบณฑตทมความรความเชยวชาญทางเทคโนโลยเขารวมทำางาน ความคาดหวงและความตองการเหลานจะบรรลผลไดกตอเมอผบรหารเหนความสำาคญและจะตองสงเสรมใหมการใชเทคโนโลยอยางมประสทธภาพในสถานศกษาและชมชน ซ งถอวาเปนสงทมความสำาคญอยางยงตอการศกษาและเศรษฐกจในศตวรรษท 21 องคประกอบของภาวะผ น ำาเชงเทคโนโลยประกอบดวย 6 องคประกอบ ไดแก 1) ภาวะผนำาและวสยทศน 2) การเรยนรและการสอน 3) ผลตภาพและการปฏบตทางวชาชพ 4) การสนบสนน การจดการ และการดำาเนนการ 5) การวดผล และการประเมนผล 6) ส ง ค ม ก ฎ ห ม า ย แ ล ะ ป ร ะ เ ด น ท า ง จ ร ย ธ ร ร ม
1.3.13 องคประกอบของภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยตามทศนะข อ ง American Institute for Research:
AIR (2009)American Institute for Research: AIR (2009) ไ ด
ก ำาหนดมาตรฐานทางเทคโนโลยการศกษาระด บชาต ส ำาหรบผ บรหาร (National Educational Technology Standard for Administrators: NETS-A) ซ ง ป ร ะ ก อ บ ด ว ย 5 ม า ต ร ฐ า น ไ ด แ ก มาตรฐานท 1 ภาวะผนำาและวสยทศน มาตรฐานท 2 วฒนธรรมการเรยนร ยคดจทล มาตรฐานท 3 มความเปนเลศในวชาชพ มาตรฐานท 4 การพฒนาอ ย า ง เ ป น ร ะ บ บ ม า ต ร ฐ า น ท 5 ส ง ค ม ด จ ท ล
จากการศกษาและทบทวนวรรณกรรมเกยวกบองคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามทศนะตางๆ ผวจยไดนำามาสงเคราะหเพอกำาหนดองคประกอบทเปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎ (theoretical framework) และทเปนกรอบแนวคดเพอการวจย (conceptual framework) ตามล ำา ด บ ด ง แ ส ด ง ใ น ต า ร า ง ท 1
ตารางท 1 การสงเคราะหเพอกำาหนดองคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยจากทศนะและผลงานวจยของนกวชาการและสถาบนตางๆ
องคประกอบ
Yee
(200
0)Sc
hille
r (2
002)
ISTE
(200
9)Fr
azie
r, &
Baile
y (2
002)
ชวลต
เกดท
พย
Pece
iano
(2
005)
HKed
City
(2
005)
นคม
นาคอ
าย
Sham
burg
, Y
Zieg
er (2
006)
Redi
sh, &
Ch
an (2
006)
Hasla
m
(200
6)Ko
zlosk
i (2
006)
AIR-
NETS
-A
(200
9) รวม
1.วสยทศน 22.ภาวะผนำาและวสยทศน 4 (ความเปนผนำาและวสยทศน) *3.ภาวะผนำา 4 (สรางภาวะผนำาทางเทคโนโลยจากการบรณาการแนวความคด)
*
4.มการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน
13
(เรยนรในสงททาทาย) * (กำาหนดกลยทธในการสอนและการเรยนร)
*
22
30
องคประกอบ
Yee
(200
0)Sc
hille
r (2
002)
ISTE
(200
9)Fr
azie
r, &
Baile
y (2
002)
ชวลต
เกดท
พย
Pece
iano
(2
005)
HKed
City
(2
005)
นคม
นาคอ
าย
Sham
burg
, Y
Zieg
er (2
006)
Redi
sh, &
Ch
an (2
006)
Hasla
m
(200
6)Ko
zlosk
i (2
006)
AIR-
NETS
-A
(200
9) รวม
(การเรยนรและการสอน) * * * * (การเรยนการสอน) * * * (การบรณาการเทคโนโลยเขากบการจดการศกษา)
*
(การสอน การเรยนร และหลกสตร) *
ตารางท 1 การสงเคราะหเพอกำาหนดองคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยจากทศนะและผลงานวจยของนกวชาการและสถาบนตางๆ (ตอ)
องคประกอบ
Yee
(200
0)Sc
hille
r (2
002)
ISTE
(200
9)Fr
azie
r, &
Baile
y (2
002)
ชวลต
เกดท
พย
Pece
iano
(2
005)
HKed
City
(2
005)
นคม
นาคอ
าย
Sham
burg
, Y
Zieg
er (2
006)
Redi
sh, &
Ch
an (2
006)
Hasla
m
(200
6)Ko
zlosk
i (2
006)
AIR-
NETS
-A
(200
9) รวม
(ควบคมตนเองใหมการใชเทคโนโลยเปนยทธศาสตรแหงการเรยน)
*
(วฒนธรรมการเรยนรยคดจทล) *5.มการใชเทคโนโลยในการบรหาร 8 (ผลตภาพและการปฏบตทางวชาชพ)
* * * *
(ความสามารถเชงผลตภาพและความชำานาญเชงวชาชพ)
*
(นำาเทคโนโลยไปใชในชวตประจำาวนทงในเรองสวนตว)
*
(มความเปนเลศในวชาชพ) *
32
องคประกอบ
Yee
(200
0)Sc
hille
r (2
002)
ISTE
(200
9)Fr
azie
r, &
Baile
y (2
002)
ชวลต
เกดท
พย
Pece
iano
(2
005)
HKed
City
(2
005)
นคม
นาคอ
าย
Sham
burg
, Y
Zieg
er (2
006)
Redi
sh, &
Ch
an (2
006)
Hasla
m
(200
6)Ko
zlosk
i (2
006)
AIR-
NETS
-A
(200
9) รวม
(ความรความสามารถพเศษทางเทคโนโลย)
*
6.การสนบสนน การจดการ และการดำาเนนการ
6
(ใหการสนบสนนดานเทคโนโลย) * (การสนบสนน การจดการ และการดำาเนนการ)
* * 23
ตารางท 1 การสงเคราะหเพอกำาหนดองคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยจากทศนะและผลงานวจยของนกวชาการและสถาบนตางๆ (ตอ)
องคประกอบ
Yee
(200
0)Sc
hille
r (2
002)
ISTE
(200
9)Fr
azie
r, &
Baile
y (2
002)
ชวลต
เกดท
พย
Pece
iano
(2
005)
HKed
City
(2
005)
นคม
นาคอ
าย
Sham
burg
, Y
Zieg
er (2
006)
Redi
sh, &
Ch
an (2
006)
Hasla
m
(200
6)Ko
zlosk
i (2
006)
AIR-
NETS
-A
(200
9) รวม
(การสนบสนน สงเสรมการจดการ และการปฏบต)
*
(การสนบสนน การธำารงรกษา การดำาเนนการ และงบประมาณ)
*
(การจดการดานโครงสรางพนฐานเทคโนโลย)
*
7.มการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล
7
(กำากบตดตามงานอยางสมำาเสมอ) * (การวดผลและการประเมนผล) * * * * (การประเมนและการนเทศ) *
24
34
องคประกอบ
Yee
(200
0)Sc
hille
r (2
002)
ISTE
(200
9)Fr
azie
r, &
Baile
y (2
002)
ชวลต
เกดท
พย
Pece
iano
(2
005)
HKed
City
(2
005)
นคม
นาคอ
าย
Sham
burg
, Y
Zieg
er (2
006)
Redi
sh, &
Ch
an (2
006)
Hasla
m
(200
6)Ko
zlosk
i (2
006)
AIR-
NETS
-A
(200
9) รวม
(การวดและประเมนผล) *8.มจรยธรรมในการใชเทคโนโลย 9 (เปนผพทกษหนวยงาน) * (สงคม กฎหมาย และประเดนทางจรยธรรม)
* * *
(กฎ ระเบยบ และจรยธรรมทางเทคโนโลยการศกษา)
*
ตารางท 1 การสงเคราะหเพอกำาหนดองคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยจากทศนะและผลงานวจยของนกวชาการและสถาบนตางๆ (ตอ)
องคประกอบ
Yee
(200
0)Sc
hille
r (2
002)
ISTE
(200
9)Fr
azie
r, &
Baile
y (2
002)
ชวลต
เกดท
พย
Pece
iano
(2
005)
HKed
City
(2
005)
นคม
นาคอ
าย
Sham
burg
, Y
Zieg
er (2
006)
Redi
sh, &
Ch
an (2
006)
Hasla
m
(200
6)Ko
zlosk
i (2
006)
AIR-
NETS
-A
(200
9) รวม
(สงคม จรยธรรม กฎหมาย และบคคล)
*
(สงคม กฎหมาย และจรยธรรม) * (มความรบผดชอบทางบวกในการสนบสนนใหครและนกเรยนใชเทคโนโลย)
*
(สงคมดจทล) *9.มความเสมอภาค 2 (มความเสมอภาค) * (แสดงบทบาททเทาเทยมกนในฐานะผจดการและผนำาในการกำาหนดวสยทศน)
*
36
องคประกอบ
Yee
(200
0)Sc
hille
r (2
002)
ISTE
(200
9)Fr
azie
r, &
Baile
y (2
002)
ชวลต
เกดท
พย
Pece
iano
(2
005)
HKed
City
(2
005)
นคม
นาคอ
าย
Sham
burg
, Y
Zieg
er (2
006)
Redi
sh, &
Ch
an (2
006)
Hasla
m
(200
6)Ko
zlosk
i (2
006)
AIR-
NETS
-A
(200
9) รวม
10.การจดสรรทรพยากร 2 (การจดสรรทรพยากร) * (แนวดำาเนนการ นโยบาย การจดสรรงบประมาณสำาหรบเทคโนโลย)
*
25
ตารางท 1 การสงเคราะหเพอกำาหนดองคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยจากทศนะและผลงานวจยของนกวชาการและสถาบนตางๆ (ตอ)
องคประกอบ
Yee
(200
0)Sc
hille
r (2
002)
ISTE
(200
9)Fr
azie
r, &
Baile
y (2
002)
ชวลต
เกดท
พย
Pece
iano
(2
005)
HKed
City
(2
005)
นคม
นาคอ
าย
Sham
burg
, Y
Zieg
er (2
006)
Redi
sh, &
Ch
an (2
006)
Hasla
m
(200
6)Ko
zlosk
i (2
006)
AIR-
NETS
-A
(200
9) รวม
11.ความรทางเทคโนโลย 3 (การรเทคโนโลยการศกษา) * (ถายทอดความรอยางอดทน) * (แนวคดในการดำาเนนการทางเทคโนโลย)
*
12.นำาการเปลยนแปลง 2 (ทาทายการเปลยนแปลงอยางรอบคอบระมดระวง)
*
(อำานวยความสะดวกในการเปลยนแปลง)
*
13.วฒนธรรม จตสำานก คานยมตอ 2
26
38
องคประกอบ
Yee
(200
0)Sc
hille
r (2
002)
ISTE
(200
9)Fr
azie
r, &
Baile
y (2
002)
ชวลต
เกดท
พย
Pece
iano
(2
005)
HKed
City
(2
005)
นคม
นาคอ
าย
Sham
burg
, Y
Zieg
er (2
006)
Redi
sh, &
Ch
an (2
006)
Hasla
m
(200
6)Ko
zlosk
i (2
006)
AIR-
NETS
-A
(200
9) รวม
องคกรและสงคม (สรางวฒนธรรมทางเทคโนโลยโดยการระดมบคลากรใหมสวนรวม)
*
(คานยมและจตสำานกตอองคกรและสงคม)
*
14.การวางแผนเพอการพฒนาอยางเปนระบบ
3
(กำาหนดแผนการพฒนาคร) *
ตารางท 1 การสงเคราะหเพอกำาหนดองคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยจากทศนะและผลงานวจยของนกวชาการและสถาบนตางๆ (ตอ)
องคประกอบ
Yee
(200
0)Sc
hille
r (2
002)
ISTE
(200
9)Fr
azie
r, &
Baile
y (2
002)
ชวลต
เกดท
พย
Pece
iano
(2
005)
HKed
City
(2
005)
นคม
นาคอ
าย
Sham
burg
, Y
Zieg
er (2
006)
Redi
sh, &
Ch
an (2
006)
Hasla
m
(200
6)Ko
zlosk
i (2
006)
AIR-
NETS
-A
(200
9) รวม
(การพฒนาอยางเปนระบบ) * (การวางแผนและการออกแบบประสบการณและสงแวดลอมการเรยนร)
*
15.มงเรยนรสการสรางวสยทศน 116.เปนผบรหารจดการเครอขาย 117.เทคนค 318.การวเคราะห 319.บคลกภาพ 120.ภมหลงทางสงคม 1
รวม 9 5 6 4 9 4 8 6 4 6 5 6 5 77
4027
41
จากตารางท 1 เหนไดวาองคประกอบของภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยทเปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎ (theoretical framework) มจำานวน 20 องคประกอบ แตในการศกษาครงน ผวจยคดเลอกเฉพาะองคประกอบทมคาความถตงแต 7 ขนไปเพ อเป นกรอบแนวคดในการวจย (conceptual framework) ดงนน องคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยจงม 4 องคประกอบไดแก 1) มการใชเทคโนโลย ในการเรยนการสอน 2) มการใช เทคโนโลยในการบรหารงาน 3) มการใชเทคโนโลย ในการวดผลและการประเมนผล 4) มจรยธรรมในการใชเทคโนโลย และสามารถเขยนเปนโมเดลการวดภาวะผ น ำาเชงเทคโนโลยท ใช ในการวจยได ด งแสดงในภาพท 1
ภาพท 1 โมเดลการวดภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
จากภาพท 1 แสดงโมเดลการวดภาวะผนำาเชงเทคโนโลยทไดจากการสงเคราะหทศนะของนกวชาการและหนวยงานทเกยวของ พบวาประกอบดวย มการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน มการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน มการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล และมจรยธรรมในการใชเทคโนโลย โดยมรายละเอยดของแตละองคประกอบทจะนำาไปสการสงเคราะหเพอกำาหนดนยามเชงปฏบตการและตวบงชของแตละองคประกอบของภาวะผ น ำา เ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย โ ด ย ผ ว จ ย จ ะ น ำา เ ส น อ เ น อ ห า ต า ม ล ำา ด บ ด ง น
มการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอนมการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย มการใชเทคโนโลยในการวดผลและ
การประเมนผล
มจรยธรรมในการใชเทคโนโลย
42
1.4 นยามเชงปฏบตการและตวบงชของแตละองคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
ผวจยไดนำาองคประกอบทง 4 ของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยทไดทำาการคดสรรแลวนนมากำาหนดนยามเชงปฏบตการและทำาการคนหาตวบงชของแตละองคประกอบ เพอนำาไปสการกำาหนดสาระหลกเพอการวดภาวะผนำาเชงเ ท ค โ น โ ล ย ด ง น
1.4.1 นยามเชงปฏบตการและตวบงช ขององคประกอบม ก า ร ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น
กดานนท มลทอง (2543) ไดแบงการใชคอมพวเตอรในการส อ น เ ป น 2 ป ร ะ เ ภ ท ค อ การสอนใชคอมพวเตอรจดการ (computer managed instruction: CMI) และการสอนใชคอมพวเตอรหรอคอมพวเตอรชวยสอน (computer assisted instruction: CAI) ในวงการศกษาสามารถใชอนเทอรเนตไดหลายรปแบบ เชน ใชในการคนควาหาขอมล ใชในการเรยนและการสอสาร ใชในการศกษาทางไกล ใชในการเรยนการสอน ซงในดานการเรยนการสอนนนยงสามารถแบงเปนการใชในชนเรยนปกต หรอการใชเสรมจากการสอน โดยการทบทวนจากเวบไซตทผสอนสรางขนสำาหรบวชานนๆ มหาวทยาลยเสมอน คอ การทผเรยนและผสอนไมมการพบกนในหองเรยนจรง แตจะเรยนและคนควาดวยตนเองดวยคอมพวเตอร ดวยการเปดเขาไปเรยนในเนอหาวชาและทำางานสงตามระยะเวลาทกำาหนดไว โดยจะเรยนทบานหรอททำางานหรอสถานทอนใดในเวลาทสะดวกโดยไมตองเดนทางไปเรยนในสถานศกษาจรง การใชอ นเทอรเน ตเป นหองเรยนเสมอนเป นการสอนสดโดยผสอนสอนผานคอมพวเตอรจากหองเรยนหรอหองสงในสถาบนการศกษาหนงไปยงหองเรยนอนๆ ทงภายในสถานศกษาเดยวกนหรอในสถานศกษาตางๆ รอบโลก เพอใหสามารถเรยนไดพรอมกน ซงการเรยนแบบนจะตองมการนดหมายเวลาก น ก อ น
ไพรช ธชยพงษ และ พเชษฐ ดรงเวโรจน (2541) ใหทศนะวา อนเทอรเนตเปนอบตการณคร งสำาคญของสงคมโลกในชวงรอยตอระหวางศตวรรษ ปจจยหลกททำาใหอนเทอรเนตเปนปรากฏการณ (phenomenon) ของยคสมย ประกอบดวย 1) ความทอนเทอรเนตใชเทคโนโลยเครอขายทใชงาย ทำาใหกลายเปนบรการทประชาชนทวไปใชไดอยางสะดวกโดยไมจำาเปนตอง
43
มความรดานโปรแกรมคอมพวเตอร 2) ความทอนเทอรเนตเปนเครอขายแหงเครอขาย (network of network) ทำาใหเกดการเชอมโยงกนอยางเสรโดยไมมการปดกน 3) จดดงดดของอนเทอรเนตในการเผยแพรและสบคนขอมลผานระบบ world wide web (WWW) ทำาใหปจเจกบคคลสามารถเผยแพรขอมลของตนเองตอโลกไดงายพอๆ กบการสบคนขอมลโดยใชระบบทะเบยนทอย (uniform resource locator: URL) และ search engines ต างๆ 4) การส อสาร ผ านร ะ บบ ไปรษณ ย อ เ ล กทร อน กส (electronic mail หรอ e-mail) เปนการปฏวตระบบการสอสารทวโลกดวยความเรวและความแมนย ำา 5) การแลกเปลยนสาระความรผ านระบบ bulletin board และ discussion groups ตางๆ ท ำาใหเก ดการแลกเปลยนความรกนอยางกวางขวางและทวถงกนมากขน 6) เทคโนโลยของการรบสงขอมลผานระบบ file transfer protocol (FTP) ทำาใหการรบสงขอมลตงแตเอกสาร 1 หนา ไปจนถงหนงสอทงเลมเปนไปไดอยางสะดวกรวดเรว และประหยด 7) พฒนาการทางเทคโนโลยของอนเทอรเนตยงกาวหนาตอไปอยางไมหยดยง เชน การใช internet phone การปะชมทางไกลผานอนเทอรเนต 8) อนเทอรเนตเปนการปฏวตอตสาหกรรมครงท 2 ในรปแบบของพาณชยอเลกทรอนกส (electronic commerce) พรอมๆ กบเปนเคร องมอชนสำาคญทจะเปดโลกทศนใหมในวงการศกษา 9) รปแบบข อ ง ก า ร ส บ ค น ข อ ม ล ข อ ง ภ า ษ า HTML (Hyper Text Markup Language) นอกจากความสะดวกและงายตอการใชแลวยงเป นสภาพแวดลอมทอาจมผลทางจตวทยาใหผใชคนหาขอมลลกลงไปเปนชนๆ ดวยค ณ ส ม บ ต ข อ ง web browser ใ น อ น เ ท อ ร เ น ต
ยน ภวรรณ และ สมชาย นำาประเสรฐชย (2546) ใหทศนะเกยวกบการประยกตใชเทคโนโลยในการเรยนการสอนจะมอยหลายวธการและหลายรปแบบ เชน 1) การใชคอมพวเตอรในการประมวลผล จดเกบและเผยแพรสารสนเทศโดยการใช e-mail และเวบไซต 2) การนำาระบบเครอขายอนเทอรเนตมาใชเปนสอในการกระจายขอมลความร การใชเครอขายเฉพาะท (LAN: Local Area Network) และอนทราเนตในสถานศกษาเพอเชอมโยงขอมลสารสนเทศและใชในหองเรยนเพอการสอนและตรวจสอบการทำางานของผเรยน 3) การใชคลนไมโครเวฟและการสงสญญาณผานดาวเทยมในการถายทอดการสอน 4) การเรยนการสอนในลกษณะการสอนบนเวบ
44
(web-based instruction) โดยมการใช e-mail และเวบบอรดรวมดวย 5) การสอนทางไกลในลกษณะ e-learning ICT มสวนในการสรางระบบการเรยนการสอนแบบใหมทงทเปนแบบซงโครนส และอะซงโครนส สรางรปแบบการศกษาสมยใหมผ านเคร องมอต างๆ สรางหองเรยนรวมก นไซเบอรสเปซ มระบบการบรการแบบเบดเสรจเพอทำาใหการเรยนการสอนมตนทนทประหยดขนและใหบรการไดกวางขวางขน 6) การเรยนในลกษณะหองเรยนเสมอนดวยการสอนสดจากสถาบนการศกษาแหงหนงไปยงสถาบนก า ร ศ ก ษ า อ น ๆ
นภา แยมวจ (2545) ไดศกษาเทคโนโลยกบการเรยนการสอน พบวา เทคโนโลยจะเกยวของกบการเรยนการสอน 3 ลกษณะ คอ ประการแรก การเรยนร เก ยวก บเทคโนโลย (learning about technology) เป นการเรยนร ระบบการท ำางานของคอมพวเตอรและสามารถใชระบบคอมพวเตอรได ประการทสอง เปนการเรยนรโดยใชเทคโนโลย (learning by technology) ไดแก การเรยนรความรใหมๆ และฝกความสามารถทกษะบางประการ โดยใชสอเทคโนโลย เชน ใชคอมพวเตอรชวยสอน การคนควาเรองทสนใจผานอนเทอรเนต และประการทสาม เปนการเรยนรกบเทคโนโลย (learning with technology) เปนการเรยนรดวยระบบการสอสารสองทาง (interactive) กบเทคโนโลย เชน การฝกทกษะภาษากบโปรแกรมทใหขอมลยอนกลบถงความถกตอง (feedback) การฝกแกปญหาสถานการณจำาลอง (simulation) เปนตน นอกจากน การจะใชเทคโนโลยมาชวยในการเรยนรนนตองอาศยองคประกอบหลายประการ เชน ความพรอมของเครองมออปกรณตางๆ ซงรวมถงสมรรถนะและจำานวนทเพยงพอตอความตองการ การอำานวยความสะดวกใหผเรยนสามารถใชเทคโนโลยไดตลอดเวลา การสรางโอกาสใหน กเรยนไดใชเทคโนโลยเพอการเรยนร ค อ การทครออกแบบกระบวนการเรยนรใหเออตอการทำากจกรรมประกอบการเรยนรเปนกจกรรมทตองใชกระบวนการแสวงหาความรจากแหลงขอมลตางๆ ครและนกเรยนจะตองจดทำาแหลงขอมลสารสนเทศ (information sources) เพอการเรยนรเปนตวเสรมทสำาคญทชวยเพมคณคาของระบบเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน อาจจะเปนแหลงขอมลสารสนเทศทมเนอหาสาระตรงกบหลกสตรหรอสนองความสนใจของผเรยน นอกจากน สถานศกษาและหนวยงานกลางตองจดศนยขอมลสารสนเทศเพอการเรยนรใหกบผเรยนเพอสะดวกตอการสบคน
45
ปฏวต ทวยภา (2553) ไดศกษาสภาพการใชเทคโนโลยของโรงเรยนในฝนในอำาเภอสชมพ จงหวดขอนแกน พบวา ในการนำาเทคโนโลยมาใชในการจดการเรยนการสอนสามารถทำาได 3 ลกษณะ คอ ลกษณะทหนง เปนการสอนใหนกเรยนสามารถใชเทคโนโลยในการเรยนร สามารถใชเคร องมอตางๆ ทงทางดานฮารดแวร และซอฟแวรทเปนสอในระบบเทคโนโลยใหเกดทกษะและความชำานาญ ลกษณะทสอง เปนการสอนความรตางๆ โดยใชสออปกรณทางดานเทคโนโลย ซ งประกอบดวยอปกรณคอมพวเตอรและอปกรณทางดานโทรคมนาคมเปนอปกรณในการนำาเสนอความรผานซอฟแวร และ ลกษณะทสาม เปนการใชสออปกรณทางดานเทคโนโลยเปนเครองมอในการสบคนหาความรดวยตนเองจากระบบอนเทอรเนตและจากสอซอฟแวร ต า ง ๆ ท โ ร ง เ ร ย น จ ด เ ต ร ย ม ใ ห
ครรชต มาลยวงศ (2538) ชใหเหนบทบาทของอนเทอรเนตกบการศกษา ระบบอนเทอรเนตเปนระบบทเกดขนในประเทศสหรฐอเมรกา แรกเรมจดทำาขนสำาหรบใหนกวจยและนกวทยาศาสตรของกระทรวงกลาโหมสหรฐได แลกเปล ยนขอม ลขาวสารก น ต อจากน นก ขยายไปส มหาวทยาล ย สถาบนวจย และสถาบนอ นๆ ส ำาหรบในประเทศไทยน น การใชระบบอนเทอรเนตเร มจากมหาวทยาลยสงขลานครนทร จฬาลงกรณมหาวทยาลย และสถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย ไดรบความชวยเหลอจากรฐบาลประเทศออสเตรเลยใหพวงตอระบบคอมพวเตอรผ านโทรศพท ทางไกลไปยงออสเตรเลย ตอมาเมอศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาตมโครงการจดทำาระบบเครอขายเชอมโยงมหาวทยาลยในประเทศ จงไดประสานงานกบทางจฬาลงกรณมหาวทยาลยและสถาบนเทคโนโลยแหงเอเชยจดหาอปกรณคอมพวเตอรใหกบมหาวทยาลยตางๆ เชอมโยงมายงศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต และไดเชาสายโทรศพทประจ ำาพวงต อคอมพวเตอรของศ นย เทคโนโลยอ เล กทรอน กสและคอมพว เตอรแห งชาต ไปย งสหร ฐอ เมร ก า ด งน น ศ นย เทค โนโลย อเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาตจงดำาเนนงานเปนเสมอนประตเปดจากประเทศไทยเขาส ระบบอนเทอรเน ต หรอเรยกเป นภาษาองกฤษวา Gateway ขณะนม Gateway สระบบอนเทอรเน ตอกสองแหง ค อ ท จ ฬ า ล ง ก ร ณ ม ห า ว ท ย า ล ย แ ล ะ ม ห า ว ท ย า ล ย อ ส ส ม ช ญ
46
ผบรหารสถานศกษาทมภาวะผนำาเชงเทคโนโลยดานการเรยนร และการสอนตองสามารถบรณาการเทคโนโลยเขาไปในหลกสตรหรอกจกรรมตางๆ อำานวยความสะดวกใหครและนกเรยนเขาถงสาระความรไดอยางรวดเรวทกท ทกเวลา เกดความมนใจในระบบการเรยนการสอน ทงนรวมถงนกเรยนทมภาวะความบกพรองทางการเรยนร อนแสดงใหเหนถงความรบผดชอบอยางสงของผบรหารด วย (American Institute for Research, 2009)
Drake, & Roe (1986) ไดขยายทกษะของผนำาออกเปน 5 ทกษะ ประกอบดวย ทกษะทางความคดรวบยอด ทกษะทางมนษย ทกษะทางเทคนค และทกษะทางความรความคด โดยทกษะทสะทอนคณลกษณะดานการเรยนรและการสอน คอ ทกษะการศกษาและการสอน ซงสอดคลองกบ เสรมศกด วศาลาภรณ (2548) ทไดเสนอวา ทกษะดานการศกษาและการสอนนน เ ป น ส ง จ ำา เ ป น อ ย า ง ย ง ส ำา ห ร บ ผ บ ร ห า ร ส ถ า น ศ ก ษ า ถาผบรหารไมเขาใจการศกษาแลวยอมจะบรหารใหมประสทธผลไดโดยยาก ต ล อ ด จ น ผ บ ร ห า ร ต อ ง เ ป น ผ น ำา ท า ง ก า ร ส อ น ด ว ย
การวจยของ กมลวรรณ ชยวาณชศร (2536) ศกษาปจจยทเกยวของกบผบรหารทสมพนธกบประสทธผลของโรงเรยนเอกชน ผลการวจยพบวา ภาวะผนำาทางวชาการซงเกยวของกบการเรยนรและการสอนเปนต ว แ ป ร ท ส า ม า ร ถ ท ำา น า ย ป ร ะ ส ท ธ ผ ล โ ร ง เ ร ย น เ อ ก ช น ไ ด
ผลงานวจยของ Yee (2000) ซงทำาวจยเร องภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของครใหญซ งเปนการเกบขอมลโดยการสมภาษณผบรหารโรงเรยนทมประสบการณในการบรหารเทคโนโลยในสถานศกษาขนพนฐาน ตลอดจนนกเรยนและผปกครองทมสวนเกยวของของประเทศแคนาดา นวซแลนด และสหรฐอเมรกา ผวจยใชผลจากการสมภาษณมาจดหมวดหมคณลกษณะผนำาไดหลายหมวดหม โดยคณลกษณะในหมวดหมทเกยวกบการเรยนรและการสอนนน Yee ไดจำาแนกออกเปนคณลกษณะหลกดงน คอ 1) คณล กษณะแหงการม งการเรยนร ส ก ารสร างวส ยท ศน (learning-focused envisioning) เป นการอธบายคณลกษณะของผบรหารทใช เทคโนโลยเปนเคร องมอในการเรยนรเพอก ำาหนดวสยทศนในการพฒนาบคลากร นกเรยน และผปกครอง โดยใหความสำาคญกบผนำาวาเปนบคคลทเปนผลงทนทางความคดในการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอนและการเรยนร 2) ค ณ ล ก ษ ณ ะ แ ห ง ก า ร เ ร ย น ร ใ น ส ง ท ท า ท า ย (adventurous
47
learning) เปนการอธบายความสำาคญของผบรหารวาตองเปนผเรยนร เทคโนโลยจากผรวมงานและเรยนรดวยตนเอง โดยกลมตวอยางผบรหารทใหขอมลในการสมภาษณจำานวนหนงระบวาผบรหารถกคาดหวงวาตองมทกษะในการใชเทคโนโลยในระดบหนง หากผบรหารไมเรยนรท จะสรางทกษะดวยตนเองจะ เก ดความไม เข า ใจ ในการบ รณาการส ก าร เร ยนการสอน 3) คณลกษณะแหงการถายทอดความรอยางอดทน เปนการอธบายลกษณะผบรหารวาตองอยใกลชดกบหองเรยนและเปนแบบอยางในการถายทอดความรสผเรยนภายใตความรวมมอของบคลากรผมองคความรทางเทคโนโลย
International Society for Technology in Education: ISTE (2009) ไดกำาหนดมาตรฐานเทคโนโลยทางการศกษาแหงชาตดานการเรยนรและการสอน ซงมขอบขายครอบคลมการใชเทคโนโลยในการยกระดบการเรยนการสอนเพอนำาไปสผลสมฤทธสงสดของนกเรยน สนบสนนการเรยนรดวยเทคโนโลยเพอนำาไปสนวตกรรมในการเรยนร จดสงแวดลอมทยดผเรยนเปนสำาคญ ใชเทคโนโลยสงเสรมกระบวนการเรยนการสอนทพฒนาการคด การตดสนใจ และทกษะการแกปญหา คณาจารยและบ ค ล า ก ร พ ฒ น า ว ช า ช พ โ ด ย ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น
Kozloski (2006) ศกษาภาวะผนำาความเปนครใหญในการบรณาการเทคโนโลย : ศกษาองคประกอบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของครใหญในมลรฐตางๆ จำานวน 45 มลรฐของประเทศสหรฐอเมรกา พบวา รฐตางๆ ดงกลาวไดกำาหนดมาตรฐานทางเทคโนโลยทกอใหเกดความเคลอนไหวในปจจบน กลาวคอ มความพยายามทจะใหผบรหารโรงเรยนทกคนมภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยตามทมาตรฐานกำาหนดดวยความรบผดชอบ ในขณะทภาคธรกจมความตองการบณฑตทมความรความเชยวชาญทางเทคโนโลยเขารวมทำางาน ความคาดหวงและความตองการเหลานจะบรรลผลไดกตอเมอผบรหารเหนความสำาคญและจะตองสงเสรมใหมการใชเทคโนโลยอยางมประสทธภาพในสถานศกษาและชมชน ซ งถอวาเปนสงทมความสำาคญอยางยงตอการศกษาและเศรษฐกจในศตวรรษท 21 ภาวะผนำาเชงเทคโนโลยดานการเรยนร และการสอนมขอบขายครอบคลมถงการยกระดบการเรยนการสอนใหเปนไปตามมาตรฐานหลกสตร การอำานวยความสะดวกการเรยนรดวยเทคโนโลยทหลากหลาย การใชเทคโนโลยทตรงกบความตองการของผเรยนแตละคน การสนบสนนและสงเสรมกระบวนการเรยนการสอนทพฒนาการคด การตดสนใจ
48
และทกษะการแกปญหา ใหบคลากรมโอกาสไดรบการพฒนาวชาชพอยางมค ณ ภ า พ
นคม นาคอาย (2549) ไดศกษาองคประกอบคณลกษณะผนำาเชงอเลกทรอนกสและปจจยทมอทธพลตอประสทธผลภาวะผนำาเชงเทคโนโลยสำาหรบผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน พบวา องคประกอบคณลกษณะผนำาเชงอเลกทรอนกสดานคณลกษณะดานการเรยนรและการสอนมขอบขายคลอบคลมถงการใชเทคโนโลยทเหมาะสมในการเรยนการสอน การใชวตกรรมในการเรยนร การใชเทคโนโลยทตรงกบความตองการของผเรยนแตละคน ใชเทคโนโลยในการดำาเนนการใหคณาจารยและบคลากรไดรบการพฒนาวชาชพอ ย า ง ม ค ณ ภ า พ
American Institute for Research: AIR (2009) ไ ด ก ำาหนดมาตรฐานทางเทคโนโลยการศ กษาแหงชาต ส ำาหรบผ บรหาร (National Educational Technology Standard for Administrators: NETS-A) ดานวฒนธรรมการเรยนรย คดจ ท ล ซ งม ขอบขายครอบคลมถงการทผบรหารมความร ความมนใจในการนำาเทคโนโลยมาใชพฒนาการเรยนร เปนแบบอยางและสนบสนนการใชเทคโนโลยในการเรยนรอยางตอเนองและมประสทธภาพ จดแหลงเรยนรทางเทคโนโลยทหลากหลายทตรงตามความตองการของผเรยนแตละบคคล นำาเทคโนโลยมาใชในการเรยนรอยางมประสทธภาพและสอดคลองกบหลกสตร สนบสนนใหชมชนเ ข า ม า ม ส ว น ร ว ม ใ น ก า ร เ ร ย น ร โ ด ย ใ ช น ว ต ก ร ร ม
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการขององคประกอบ ม“การใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน หมายถง พฤตกรรมของผบรหาร”สถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงความสามารถในการผลกดนใหครใชเทคโนโลยในการเรยนรและการสอน และสามารถสรปตวบงชทใชกำาหนดสงเสรมการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอนได 5 ตวบงช ไดแก 1) มการใชเทคโนโลยทเหมาะสมในการยกระดบการเรยนการสอนใหเปนไปตามมาตรฐานหลกสตรเพอนำาไปสผลสมฤทธสงสดของนกเรยน 2) อำานวยความสะดวกและสนบสนนการเรยนรดวยเทคโนโลยทหลากหลายเพอนำาไปสนวตกรรมในการเรยนร 3) จดสงแวดลอมทยดผเรยนเปนสำาคญโดยใชเทคโนโลยทตรงกบความตองการของผเรยนแตละคน 4) อำานวยความสะดวกในการใช เทคโนโลยสนบสนนและสงเสรมกระบวนการเรยนการสอนทพฒนาการคด
49
ก า ร ต ด ส น ใ จ แ ล ะ ท ก ษ ะ ก า ร แ ก ป ญ ห า แ ล ะ 5) ดำาเนนการใหครและบคลากรมโอกาสไดรบการพฒนาวชาชพอยางมค ณ ภ า พ โ ด ย ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น
ตารางท 2 การสงเคราะหตวบงชมการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน
ตวบงช
ISTE
(200
2)Ko
zlosk
i (2
006)
นคม
นาคอ
าย
AIR-
NET
S-A
(200
9)คว
ามถ
1. ใชเทคโนโลยทเหมาะสมในการยกระดบการเรยนการสอนใหเปนไปตามมาตรฐานหลกสตรเพอนำาไปสผลสมฤทธสงสดของนกเรยน
4
2. อำานวยความสะดวกและสนบสนนการเรยนรดวยเทคโนโลยทหลากหลายเพอนำาไปสนวตกรรมในการเรยนร
4
3. จดสงแวดลอมทยดผเรยนเปนสำาคญโดยใชเทคโนโลยทตรงกบความตองการของผเรยนแตละคน
4
4. อำานวยความสะดวกในการใชเทคโนโลยสนบสนนและสงเสรมกระบวนการเรยนการสอนทพฒนาการคด การตดสนใจ และทกษะการแกปญหา
4
5. ดำาเนนการใหคณาจารยและบคลากรมโอกาสไดรบการพฒนาวชาชพอยางมคณภาพโดยใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน
4
1.4.2 นยามเชงปฏบตการและตวบงช ขององคประกอบม ก า ร ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก า ร บ ร ห า ร ง า น
50
International Society for Technology in Education: ISTE (2009) ไดกำาหนดมาตรฐานระดบชาตทางเทคโนโลยการศกษาสำาหรบผบรหาร พบวา ไดมการก ำาหนดใหผบรหารสถานศกษาดำาเนนการกำาหนดใหมการใชเทคโนโลยเปนกจวตรปกต การสรางทมงานและกลมการเรยนรในองคกรเพอนำาเทคโนโลยมาใชในการพฒนางานทปฏบตเพอสรางผลตภาพของงาน การใหการชวยเหลอทมงานและกลมการเรยนรโดยการสรางโอกาสการพฒนาความกาวหนาทางวชาชพแกผทน ำาเทคโนโลยมาใชเพอการเรยนการสอน และการเขามามสวนรวมในการพฒนาแหลงทรพยากรท า ง เ ท ค โ น โ ล ย เ พ อ พ ฒ น า ว ช า ช พ อ ย า ง ย ง ย น
ครรชต มาล ยวงศ (2537) แสดงท ศนะ เก ยวก บการน ำาคอมพวเตอรซงเปนสวนหนงของเทคโนโลยมาใชในการบรหารงาน ซงมรปแบบตางๆ ดงน 1) automation คอ การนำาคอมพวเตอรมาปฏบตงานตางๆ แทนการใชมอท ำา ไมวาจะเปลยนไปหมดหรอบางสวนกตาม เชน สำานกงานใชคอมพวเตอรในการบนทก จดเกบ คนหาเอกสาร พมพจดหมายรายงาน ชวยเกบบนทกขอมลตางๆ ใหผ บรหาร เรยกวา เปนส ำานกงานอตโนมต (office automation) งานเหลานมจดมงหมายทจะอำานวยความสะ ดวกแก ผ ปฏ บ ต แล ะ ผ บ ร ห าร 2) data processing ค อ การน ำาคอมพวเตอรมาใชในการจดเกบ บนทก และประมวลผลขอมลตามกฎเกณฑทวางไว เชน การลงทะเบยนนสต การเกบเงนคาหนวยกต การคดผลสอบ การจดทำางบประมาณ การตงเบกจาย ซงโดยรวมแลวคองานบญชและงานขอมลนกศกษา ตลอดจนงานคะแนนสอบ งานประมวลผลขอมลนเปนงานทมจดมงหมายท จะ เพ มประสทธผลแก ผ ปฏ บต และผ บรหาร 3) information system หรอ management information system (MIS) คอ ระบบประมวลผลขอมลทจดทำารายงานพเศษสำาหรบใชในการบรหาร บวกกบระบบขอมลภายนอกทตองมทงสองสวนเพราะระบบประมวลผลนนเนนทขอมลภายใน ในขณะทการตดสนใจของผบรหารจะตองอาศยขอมลภายนอกป ร ะ ก อ บ
ถนอม เลาหจรสแสง (2541) กลาวถงการใชคอมพวเตอรเพอการบรหารงานวา คอมพวเตอรจะถกน ำามาใชในฝายธรการ เพอชวยงานประมวลผลขอมลตางๆ อาทเชน การทำาทะเบยนประวตของคร นกเรยน และเจาหนาทในโรงเรยน การจายเงนครและเจาหนาท การพมพใบแจงผลการ
51
เรยน การจดตารางสอน ตารางสอบ การจดเกบรายรบ-รายจายงบประมาณ และขอมลทรพยสนของโรงเรยน อกทงใชในงานพมพทวไป เชน การออกจ ด ห ม า ย ร า ย ง า น ก า ร ป ร ะ ช ม จ ด ห ม า ย ข า ว เ ป น ต น
American Institute for Research: AIR (2009) ท ระบวา มาตรฐานระดบชาตทางเทคโนโลยการศกษาสำาหรบผบรหารดานผลตภาพและการปฏบตทางวชาชพเปนมาตรฐานทไดรบการตอบรบจากกลมตวอยางมความสำาคญประมาณรอยละ 30 โดยความตองการดงกลาวมงใหครและบคลากรในสถานศกษาใชประโยชนจากศกยภาพของเทคโนโลยอยางเตมทในการพฒนาวชาชพอนน ำาไปสการสรางผลตภาพเชงบวกนนเอง
อนง ภาวะผนำาเชงเทคโนโลยดานผลตภาพและการปฏบตทางวชาชพของผบรหารสถานศกษา สามารถพจารณาไดจากการปฏบตการในเชงว ช า ช พ ด า น เ ท ค โ น โ ล ย ด ง ภ า พ ท 2 (Professional Review and Development, 2002)
ภาพท 2 ปฏบตการเชงวชาชพดานเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษา(Professional Review and Development, 2002)
จากภาพท 2 แสดงใหเหนว า ปฏ บต การเชงว ชาชพด านเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาม 3 องคประกอบหลก ไดแก ความรความเขาใจเชงวชาชพทผบรหารตองสรางใหเกดขนในตวครและบคลากร ความสามารถเชงวชาชพอนเปนผลมาจากการฝกอบรม การเรยนรเทคโนโลยภายใตการดแลชวยเหลอ การสนบสนนสงเสรมของผบรหาร และคานยมและ
ปฏบตการเชงวชาชพ
ความรความเขาใจเชงวชาชพ
คานยมและพนธะผกพนเชงวชาชพ
ความสามารถเชงวชาชพ
52
พนธะผกพนเชงวชาชพ ซ งผบรหารตองสรางใหครและบคลากรเกดความตระหนก ความเชอมนในพลงของเทคโนโลย วาสามารถสรางโอกาสในการเรยนรและลดชองวางระหวางเมองและชนบท หรอชองวางระหวางบคคลได คณลกษณะทง 3 องคประกอบจะนำาไปสการสรางผลตภาพ อนหมายถงผลลพธดานความกาวหนาของผเรยน ตลอดจนความกาวหนาทางวชาชพของค ร แ ล ะ บ ค ล า ก ร ใ น ส ถ า น ศ ก ษ า
Kozloski (2006) แสดงทศนะวา ภาวะผนำาเชงเทคโนโลยดานผลตภาพและการปฏบตทางวชาชพมงเนนการใชเทคโนโลยเปนกจวตรประจำาวน มการฝกปฏบตอยางตอเนอง สรางทมงานและกลมการเรยนรในองคการเพอนำาเทคโนโลยมาใชในการพฒนางาน สรางผลตภาพของงาน สรางโอกาสการพฒนาความกาวหนาทางวชาชพแกผทน ำาเทคโนโลยมาใชเพอการเรยนการสอน และเปนตนแบบในการนำาเทคโนโลยมาใชและผเรยนเกดการเรยนร
น ค ม น า ค อ า ย (2549) แ ส ด ง ท ศ น ะ ว า ภ า ว ะ ผ น ำา เ ช งอเลกทรอนกสดานผลตภาพและการปฏบตทางวชาชพมงเนนความสามารถของผบรหารในการประยกตเทคโนโลยในการเพมขยายขดความสามารถเชงวชาชพของทมงานและกลมการเรยนในสถานศกษาอยางสมำาเสมอเปนกจวตรปกตมสวนรวมในการสรางโอกาสการพฒนาความกาวหนาทางวชาชพ อนนำาไปสการเพมผลตภาพ ซงหมายถงความเปนองคกรวชาชพตนแบบในการนำาเทคโนโลยมาใชและผลการเรยนร ท เก ดข น ในต วผ เร ยนเป นส ำาค ญ
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการขององคประกอบ ม“การใชเทคโนโลยในการบรหารงาน หมายถง พฤตกรรมทผบรหารสถาน”ศกษาขนพนฐานมความสามารถประยกตเทคโนโลยในการเพมขยายขดความสามารถเชงวชาชพของทมงาน อนนำาไปสการเพมผลตภาพ และสามารถสรปตวบงชพฤตกรรมทแสดงออกถงใชเทคโนโลยในการบรหารงานได 4 ตวบงช ไดแก 1) มการใชเทคโนโลยเปนกจวตรประจ ำาวน 2) ใชเทคโนโลยในการพฒนางาน 3) พฒนาความกาวหนาทางวชาชพโดยใชเทคโนโลย และ 4) เ ป น ต น แ บ บ ใ น ก า ร น ำา เ ท ค โ น โ ล ย ม า ใ ช แ ล ะ ผ เ ร ย น เ ก ด ก า ร เ ร ย น ร
ตารางท 3 การสงเคราะหตวบงชมการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน
53
ตวบงช
ISTE
(200
2)Ko
zlosk
i (2
006)
นคม
นาคอ
าย
AIR-
NET
S-A
(200
9)คว
ามถ
1. ใชเทคโนโลยเปนกจวตรประจำาวน 42. ใชเทคโนโลยในการพฒนางาน 43. พฒนาความกาวหนาทางวชาชพโดยใช
เทคโนโลย 4
4. เปนตนแบบในการใชเทคโนโลยและผเรยนเกดการเรยนร
4
1.4.3 น ยามเชงปฏ บต การและต วบ งช ขององค ประกอบมการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผลInternational Society for Technology in
Education: ISTE (2009) ไดกำาหนดมาตรฐานระดบชาตทางเทคโนโลยการศกษาสำาหรบผบรหารดานการวดผลและการประเมนผล ไวดงน 1) ใชเทคโนโลยในการเกบรวบรวม วเคราะหขอมล แปลผลการวเคราะหและเชอมโยงสการสรางขอสรปเพอนำาไปใชในการบรหาร การพฒนาการสอนและการเรยนร 2) ใชเทคโนโลยในการวดและประเมนผลเพอพฒนาวชาชพครเปนรายบคคล 3) ใชเทคโนโลยในการวนจฉยและประเมนระบบการบรหารจดการภ า ย ใ น ส ถ า น ศ ก ษ า
สำาหรบการประเมนผลการใชเทคโนโลยมความแตกตางจากการใชเทคโนโลยในการประเมน แตกเปนองคประกอบทส ำาคญอกประการหนงของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยสำาหรบผบรหารสถานศกษา เนองจากเปนการยอนกลบไปประเมนการใชเทคโนโลยในการประเมนอกครงหนง (Anderson, & Dexter, 2005) โดย วระ สภากจ (2539) ไดกลาวถงการประเมนผลวา ประกอบดวย การประเมนการจดระบบสารสนเทศ การน ำาเสนอผลงานสารสนเทศ การพฒนางานสารสนเทศ และการน ำาไปใชในการจดการ การบ ร ห า ร แ ล ะ ก า ร ว า ง แ ผ น
American Institute for Research: AIR (2009) ท ระบวา มาตรฐานระดบชาตทางเทคโนโลยการศกษาสำาหรบผบรหารดานการ
54
วดผลและการประเมนผล ไวดงน 1) ใชเทคโนโลยในการเกบ รวบรวมขอมล และแปลผลการวเคราะห 2) ใชเทคโนโลยในการวดผลและประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 3) ใชเทคโนโลยในการวนจฉยและประเมนระบบการบรหารจดการภายในสถานศกษา และ 4) ประเมนคณภาพของเทคโนโลยทใชใ น ส ถ า น ศ ก ษ า
ผลงานวจยของ Donlevy (2004) ทศกษาเกยวกบการเตร ยมตวรบอนาคตของผนำาทตองบรหารจดการเทคโนโลยภายในสถานศกษาตามมาตรฐานระดบชาตทางเทคโนโลยการศกษาส ำาหรบผบรหารทง 6 มาตรฐาน ซงมาตรฐานท 5 มงเนนความสามารถของผบรหารในการใชวธการทหลากหลายในการประเมนผลการใชงานเทคโนโลย ในการเกบรวบรวมขอมล การแปลผล การนำาเสนอตอผมสวนไดสวนเสย สงท Donlevy ไดเสนอแนะเปนแนวทางในการเตรยมตวรบอนาคต คอ การประสานในความรวมมอกบวทยาลยหรอมหาวทยาลยทมความพรอมทางเทคโนโลยในการจดโปรแกรมเสรมสรางทกษะดานเทคโนโลยของผนำา โดยตองมการประเมนทกษะการรเร มดานเทคโนโลยของผนำา ซงไมไดมงไปทความเปนผเชยวชาญทางเทคโนโลยขอ งผ บร ห าร แ ต ม ง สร างอ งค ความร ใ ห เก ด ข นก อน เ ป น เ บ อ ง ต น
น ค ม น า ค อ า ย (2549) แ ส ด ง ท ศ น ะ ว า ภ า ว ะ ผ น ำา เ ช งอเลกทรอนกสดานการวดผลและการประเมนผล ผน ำาตองสามารถพฒนาระบบการประเมนการบรหารจดการและการปฏบตงานรปแบบใหมโดยอาศยเทคโนโลยในการเกบรวบรวม วเคราะหและแปลผลการวเคราะห ตลอดจนการประเมนคณภาพของเทคโนโลยทใชในสถานศกษา เพอสรางความมนใจวาจะน ำา ไปส ก ารบรหารและจดการเร ยนการสอนใหบรรลผลตามท ต ง ไว
Kozloski (2006) แสดงทศนะวา ภาวะผนำาเชงเทคโนโลยดานการวดผลและการประเมนผล ผน ำาตองสามารถใชเทคโนโลยในการเกบ รวบรวมขอมล และแปลผลการวเคราะห ใชเทคโนโลยในการวดผลและประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ใชเทคโนโลยในการวนจฉยและประเมนระบบการบรหารจดการภายในสถานศกษา และประเมนคณภาพของเทคโนโลยท ใ ช ใ น ส ถ า น ศ ก ษ า
การประเมนผลและการวจยควรไดรบการพจารณาเปนอนดบแรกของประสทธภาพเทคโนโลย คร ใหญท มประสทธผลตองมการน ำากระบวนการประเมนผลไปใชในการวดความกาวหนาของครและบคลากร ซงจะ
55
นำาไปสการกำาหนดมาตรฐานทางเทคโนโลย และเปนแนวทางในการพฒนาว ช า ช พ ต า ม แ ผ น (ISTE, 2001)
Cory (1990) ให ข อค ดว า เน องจากก ำาล งมการพฒนาหลกสตรการเรยนและการสอนอยางรวดเรว จงมความจำาเปนทจะตองมการประเมนผลหลกสตรเปนประจำาทกปเพอนำาไปสกระบวนการวางแผนและการป ร ะ เ ม น ผ ล ใ น อ น า ค ต
Aten (1996) กลาววา ภาวะผนำาเชงเทคโนโลยทมประสทธผลควรมการประเมนเทคโนโลยท มอยหรอเทคโนโลยใหมในแงของตนทน ประโยชนทไดรบ และผลกระทบทางการศกษา การประเมนผลในลกษณะดงกลาวจะทำาใหครใหญมขอมลทเหมาะสมสำาหรบการประเมนและพฒนาแผนเ ท ค โ น โ ล ย ใ น โ ร ง เ ร ย น
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการ มการใชเทคโนโลยใน“การวดผลและการประเมนผล หมายถง พฤตกรรมทผบรหารสถานศกษาขน”พนฐานสามารถนำาเทคโนโลยมาใชในการวดผลและการประเมนผลทงในแงของการเรยนการสอนหรอการประเมนการใชเทคโนโลย และสามารถสรปตวบงชพฤตกรรมทแสดงออกถงจดใหมการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผลได 4 ตวบงช ไดแก 1) มการใชเทคโนโลยในการเกบ รวบรวมขอมล และแปลผลการวเคราะห 2) ใชเทคโนโลยในการวดผลและประเมนผลการเรยนรของนกเรยน 3) ใชเทคโนโลยในการวนจฉยและประเมนระบบการบรหารจดการภายในสถานศกษา และ 4) ประเมนคณภาพของเทคโนโลยทใชใ น ส ถ า น ศ ก ษ า
ตารางท 4 การสงเคราะหตวบงชมการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล
ตวบงช
ISTE
(200
2)Ko
zlosk
i (2
006)
นคม
นาคอ
าย
AIR-
NET
S-A
(200
9)คว
ามถ
1. ใชเทคโนโลยในการเกบรวบรวม การวเคราะหขอมล และการแปลผลการวเคราะห
4
56
2. ใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน
4
3. ใชเทคโนโลยในการวนจฉยและประเมนระบบการบรหารจดการภายในสถานศกษา
4
4. ประเมนคณภาพของเทคโนโลยทใชในสถานศกษา
4
1.4.4 นยามเชงปฏบตการและตวบงช ขององคประกอบม จ ร ย ธ ร ร ม ใ น ก า ร ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย
ราชบณฑตยสถาน (2546) ใหความหมาย จรยธรรม หมายถง ธ ร ร ม ท เ ป น ข อ ป ร ะ พ ฤ ต ป ฏ บ ต ศ ล ธ ร ร ม ก ฎ ศ ล ธ ร ร ม
Meyenn (2001) ใ ห ค ว า ม ห ม า ย จ ร ย ธ ร ร ม ใ น ก า ร ใ ช เทคโนโลย หมายถง หลกศลธรรมจรรยาทก ำาหนดขนเพอใชเปนแนวทางปฏบต หรอควบคมการใชระบบคอมพวเตอรและสารสนเทศ ในทางปฏบตแลว การระบวาการกระทำาสงใดผดจรยธรรมนน อาจกลาวไดไมชดเจนมากนก ทงน ยอมขนอยกบวฒนธรรมของสงคมในแตละประเทศดวย อยางเชน กรณทเจาของบรษทใชกลองในการตรวจจบหรอเฝาดการท ำางานของพนกงาน เปนตน ตวอยางของการกระทำาทยอมรบกนโดยทวไปวาเปนการกระทำาทผดจรยธรรม เชนการใชคอมพวเตอรท ำารายผอนใหเกดความเสยหายหรอกอความร ำาราญ เชน การน ำาภาพหรอขอม ลสวนต วของบคคลไปลงบนอนเทอรเนตโดยไมไดรบอนญาตการใชคอมพวเตอรในการขโมยขอมลการเขาถงขอมลหรอคอมพวเตอรของบคคลอนโดยไมไดรบอนญาตการละเมดลขสทธ โดยทวไป เม อพจารณาถงจรยธรรมเกยวกบการใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและสารสนเทศแลว จะกลาวถงใน 4 ประเดน ทร จกกนในลกษณะตวยอวา PAPA ประกอบดวย 1) ความเปนสวนตว (information privacy) 2) ค ว า ม ถ ก ต อ ง (information accuracy) 3) ความเปนเจาของ (information property) และ 4) การเขาถงขอมล (data accessibility)
ความเปนสวนตวของขอมลและสารสนเทศ โดยทวไปหมายถง สทธทจะอยตามลำาพง และเปนสทธทเจาของสามารถทจะควบคมขอมลของตนเองในการเปดเผยใหกบผอน สทธนใชไดครอบคลมทงปจเจกบคคล กลม
57
บคคล และองคการตางๆปจจบนมประเดนเกยวกบความเปนสวนตวทเปนขอหนาสงเกตดงน 1) การเขาไปดขอความในจดหมายอเลกทรอนกสและการบนทกขอมลในเคร องคอมพวเตอร รวมทงการบนทก-แลกเปลยนขอมลทบคคลเขาไปใชบรการเวบไซตและกลมขาวสาร 2) การใชเทคโนโลยในการตดตามความเคลอนไหวหรอพฤตกรรมของบคคล เชน บรษทใชคอมพวเตอรในการตรวจจบหรอเฝาดการปฏบตงาน/การใชบรการของพนกงาน ถงแมวาจะเป นการตดตามการท ำางานเพ อการพฒนาคณภาพการใชบรการ แตกจกรรมหลายอยางของพนกงานกถกเฝาดดวย พนกงานสญเสยความเปนสวนตว ซงการกระทำาเชนนถอเปนการผดจรยธรรม 3) การใชขอมลของลกคาจากแหลงตางๆ เพอผลประโยชนในการขยายตลาด 4) การรวบรวมหมายเลขโทรศพท ทอยอเมล หมายเลขบตรเครดต และขอมลสวนตวอนๆ เพอนำาไปสรางฐานขอมลประวตลกคาขนมาใหม แลวนำาไปขายใหกบบรษทอน ดงนน เพอเปนการปองกนการละเมดสทธความเปนสวนตวของขอมลและสารสนเทศ จงควรจะตองระวงการใหขอมล โดยเฉพาะการใชอนเทอรเนตทมการใชโปรโมชน หรอระบใหมการลงทะเบยนกอนเขาใชบรการ เชน ขอมลบตรเ ค ร ด ต แ ล ะ ท อ ย อ เ ม ล
ค ว า ม ถ ก ต อ ง (information accuracy) ใ น ก า ร ใ ช คอมพวเตอรเพอการรวบรวม จดเกบ และเรยกใชขอมลนน คณลกษณะทสำาคญประการหนง คอ ความนาเชอถอไดของขอมล ทงน ขอมลจะมความนาเชอถอมากนอยเพยงใดยอมขนอยกบความถกตองในการบนทกขอมลดวย ประเดนดานจรยธรรมทเกยวของกบความถกตองของขอมล โดยทวไปจะพจารณาวาใครจะเปนผรบผดชอบตอความถกตองของขอมลทจดเกบและเผยแพร เชน ในกรณทองคการใหลกคาลงทะเบยนดวยตนเอง หรอกรณของขอมลทเผยแพรผานทางเวบไซต อกประเดนหนง คอ จะทราบไดอยางไรวาขอผดพลาดทเกดขนนนไมไดเกดจากความจงใจ และผใดจะเปนผรบผดชอบหากเกดขอผดพลาด ดงนน ในการจดทำาขอมลและสารสนเทศใหมความถกตองและนาเชอถอนน ขอมลควรไดรบการตรวจสอบความถกตองกอนทจะนำาเขาฐานขอมล รวมถงการปรบปรงขอมลใหมความทนสมยอยเสมอ นอกจากน ควรใหสทธแกบคคลในการเขาไปตรวจสอบความถกตองของขอมลของตนเองได เชน ผสอนสามารถดคะแนนของนกศกษาในความรบผดชอบ หรอทส อ น เ พ อ ต ร ว จ ส อ บ ว า ค ะ แ น น ท ป อ น ไ ม ถ ก แ ก ไ ข เ ป ล ย น แ ป ล ง
58
ความเปนเจาของ (information property) สทธความเปนเจาของ หมายถง กรรมสทธในการถอครองทรพยสน ซงอาจเปนทรพยสนทวไปทจบตองได เชน คอมพวเตอร รถยนต หรออาจเปนทรพยสนทางปญญา (ความคด) ทจบตองไมได เชน บทเพลง โปรแกรมคอมพวเตอร แตสามารถถายทอดและบนทกลงในสอตางๆ ได เชน สงพมพ เทป ซดรอม เปนตน ในสงคมของเทคโนโลย มกจะกลาวถงการละเมดลขสทธซอฟตแวร เมอซอโปรแกรมคอมพวเตอรทมการจดลขสทธ นนหมายความวาไดจายคาลขสทธในการใชซอฟตแวรนน หลงจากทผซอเปดกลองหรอบรรจภณฑแลว หมายถงวาไดยอมรบขอตกลงเกยวกบลขสทธในการใชสนคานน ซงลขสทธในการใชจะแตกตางกนไปในแตละสนคาและบรษท บางโปรแกรมคอมพวเตอรจะอนญาตใหตดตงไดเพยงคร งเดยว หรอไมอนญาตใหใชกบคอมพวเตอร เคร องอนๆ ถงแมวาจะเปนเจาของคอมพวเตอรเคร องนนๆ และไมมผอนใชกตาม ในขณะทบางบรษทอนญาตใหใชโปรแกรมนนไดหลายๆ เครอง ตราบใดททานยงเปนบคคลทมสทธในโปรแกรมคอมพวเตอรทซ อมา การคดลอกโปรแกรมคอมพวเตอรใหก บเพอน เป นการกระท ำาทจะตองพจารณาให รอบคอบกอนวาโปรแกรมทจะทำาการคดลอกนน เปนโปรแกรมคอมพวเตอรทท า น ม ส ท ธ ใ น ร ะ ด บ ใ ด
การเขาถงขอมล (data accessibility) ปจจบนการเขาใช งานโปรแกรม หรอระบบคอมพวเตอรมกจะมการกำาหนดสทธตามระดบของผใชงาน ทงน เพอเปนการปองกนการเขาไปดำาเนนการตางๆ กบขอมลของผใชทไมมสวนเกยวของ และเปนการรกษาความลบของขอมล ตวอยางสทธในการใชงานระบบ เชน การบนทก การแกไข/ปรบปรง และการลบ เปนตน ดงนน ในการพฒนาระบบคอมพวเตอรจงไดมการออกแบบระบบรกษาความปลอดภยในการเขาถงของผใช และการเขาถงขอมลของผอนโดยไมไดรบความยนยอมนน กถอเปนการผดจรยธรรมเชนเดยวกบการละเมดขอมลสวนตว ในการใชงานคอมพวเตอรและเครอขายรวมกนใหเปนระเบยบ หากผใชรวมใจกนปฏบตตามระเบยบและขอบงคบของแตละหนวยงานอยางเครงครดแลว การผดจ ร ย ธ ร ร ม ต า ม ป ร ะ เ ด น ด ง ท ก ล า ว ม า ข า ง ต น ก ค ง จ ะ ไ ม เ ก ด ข น
PlyPiano (2009) ผใชอนเทอรเนตมเปนจำานวนมากและเพมขนทกวน การใชงานระบบเครอขายทออนไลนและสงขาวสารถงกนยอมมผทมความประพฤตไมดปะปนและสรางปญหาใหกบผใชอนอยเสมอ หลายเครอขาย
59
จงไดออกกฎเกณฑการใชงานภายในเครอขาย เพอใหสมาชกในเครอขายของตนยดถ อ ปฏ บต ตามกฎเกณฑและได รบประโยชน สงสด ด งน น ผ ใช อนเทอรเนตทกคนทเปนสมาชกเครอขายจะตองเขาใจกฎเกณฑขอบงคบของ เครอขายนนมความรบผดชอบตอตนเองและผรวมใชบรการคนอนและจะตองรบผดชอบตอการกระทำาของตนเองทเขาไปขอใชบรการตางๆ บนเครอขายบนระบบคอมพวเตอร เครอขายคอมพวเตอรทผใชอนเทอรเนตเรยกเขามไดเปนเพยงเครอขายขององคกรทผใชสงกด แตเปนการเชอมโยงของเครอขายตางๆ เขาหากนหลายพนหลายหมนเครอขายมขอมลขาวสารอยระหวางเครอขายเปนจำานวนมาก การสงขาวสารในเครอขายนนอาจทำาใหขาวสารกระจายเดนทางไปยงเครอขายอนๆ อกเปนจำานวนมากหรอแมแตการสงไปรษณยอเลกทรอนกสฉบบหนงกอาจจะตองเดนทางผานเครอขายอกหลายเครอขายกวาจะถงปลายทาง ดงนนผใชบรการตองใหความส ำาคญและตระหนกถงปญหาปรมาณขอมลขาวสารทวงอยบนเครอขายการใชงานอยางสรางสรรคและเกดประโยชนจะทำาใหสงคมอนเทอรเนตนาใชและเปนประโยชนรวมกนอยางด กจกรรมบางอยางทไมควรปฏบตจะตองหลกเลยงเชนการสงกระจายขาวไปเปนจำานวนมากบนเครอขาย การสงเอกสารจดหมายลกโซ ฯลฯ สงเหลานจะเปนผลเสยโดยรวมตอผใชและไมเกดประโยชนใดๆ ตอสงคมอนเทอรเนตเ พ อ ใ ห ก า ร อ ย ร ว ม ก น ใ น ส ง ค ม อ น เ ท อ ร เ น ต ส ง บ ส ข
Rinaldi (2005) แหงมหาวทยาลย ฟอรรดาแอตแลนตก จงรวบรวมกฎกตกามารยาทและวางเปนจรรยาบรรณอนเทอรเนตหรอทเรยกวา Netiquette ไวดงน 1) ตองไมใชคอมพวเตอรทำารายหรอละเมดผอน 2) ตองไมรบกวนการทำางานของผอน 3) ตองไมสอดแนมหรอแกไขเปดดในแฟมของผอน 4) ตองไมใชคอมพวเตอรเพอการโจรกรรมขอมลขาวสาร 5) ตองไมใชคอมพวเตอรสรางหลกฐานทเปนเทจ 6) ตองไมคดลอกโปรแกรมผอนทมลขสทธ 7) ตองไมละเมดการใชทรพยากรคอมพวเตอรโดยทตนเองไมมสทธ 8) ตองไมนำาเอาผลงานของผอนมาเปนของตน 9) ตองคำานงถงส ง ท จ ะ เ ก ด ข น ก บ ส ง ค ม อ น ต ด ต า ม ม า จ า ก ก า ร ก ร ะ ท ำา 10) ต อ ง ใ ช ค อ ม พ ว เ ต อ ร โ ด ย เ ค า ร พ ก ฎ ร ะ เ บ ย บ ก ต ก า ม า ร ย า ท
จรรยาบรรณเปนสงททำาใหสงคมอนเทอรเนตเปนระเบยบความรบผดชอบตอสงคมเปนเรองทจะตองปลกฝงกฎเกณฑของแตละเครอขายจงตองมการวางระเบยบเพอใหการด ำาเนนงานเปนไปอยางมระบบและเออ
60
ประโยชนซงกนและกน บางเครอขายมบทลงโทษและจรรยาบรรณทชดเจน เพอชวยใหสงคมสงบสขและหากการละเมดรนแรงกฎหมายกจะเขามามบทบาทไดเชนกน กฎหมายและศลธรรม (motal) เปนกฎเกณฑทเปนลายลกษณอกษรของสงคมมาชานานเราพอเขาใจไดงายๆ วา รฐเป นผตรากฎหมายขนเพอใชบงคบพลเมองในอาณาเขตของรฐ ขณะศลธรรมเปนขอบญญตทางศาสนาซงเปนหลกความเชอของประชาชน จรยธรรม (ethics) เปนเร องของการกำาหนดความถกตองดงาม สงทไมควรทำา มหลกปฏบตในระดบทสงกวามารยาทในสงคม เชน คนทไมยอมเขาแถวเพอขอรบบรการตามสทธกอนหลงอาจถอวาไมมมารยาทหรอพนกงานคอมพวเตอรคนหนงเอาขอมลทางการเงนของลกคาทเขาจะตองเหนตามหนาทการงานไปหาผลประโยชนแกตนเอง เชน ขายรายชอนนใหธรกจอน หรอบอกใหแกคสมรสซงเปนพนกงานขายตรงไปเสนอขายสนคา การกระทำาเชนนถอวาไมถกตอง ไมมจรยธรรม จรงอย แมวาบรษททพนกงานผนนทำางานอยจะไมเสยหาย แตการนำาเอาของบรษทไปใชเพอประโยชนสวนตวกเปนสงทไมอาจทำาไดอยางเปดเผย หรอพนกงานขายสนคาของทางบรการหนงซงลาออกจากบรษทเพอไปทำางานกบบรษทคแขงแลวใชประโยชนจากความรในเร องขอมลราคาหรอความลบทางการคาของบรษทแรกไปใหบรษทหลง กอาจเรยกไดวาพนกงานคนนนไมมจรยธรรม เมอสงคมสลบซบซอนขน มการแบงหนาทกนออกเปนหน าท ต าง ๆ จ งม ข อก ำาหนดท เ ร ยกว า จรรยาว ชาชพ “ ” (code of conduct) ขน เพอใชเปนหลกปฏบตของคนในอาชพนน ๆ เราคงเคยไดยน จรรยาบรรณของแพทย ทจะไมเปดเผยเร องราวสวนตวของคนไข จรรยาบรรณของนกหนงสอพมพทรบเงนทองสงตอบแทนเพอเสนอขาวหรอไมเสนอขาวไมเปดเผยแหลงขาวถาแหลงขาวไมตองการจรรยาบรรณวชาชพของสถาปนกหรอวศวกรผออกแบบทตองไมรบผลประโยชนใด ๆ จากผขายอปกรณทใชในงานทเขาออกแบบ ซงขายใหกบผวาจางงานชนนนเพราะเขาไดรบผลตอบแทนจากผวาจางแลว จรรยาบรรณของวชาชพใด กมกกำาหนดขนโดยสมาคมวชาชพนน โดยมขอกำาหนด บทลงโทษทนอกเหนอไปจากกฎหมายบานเมอง เชน เพกถอนสมาชกภาพ เพกถอนหรอพกใบประกอบวชาชพ และอาจมกฎหมายรองรบอกดวย อาชพนกคอมพวเตอร เปนอาชพใหมในสงคมสารสนเทศ การใชคอมพวเตอรและระบบสารสนเทศ กเปนสงใหมทมศลธรรม จรยธรรม และจรรยาบรรณเฉพาะของตนซงบางครงกแตกตางจากจรยธรรม
61
ทยอมรบกนมาแตกอน หลกพนฐานของจรยธรรมในสงคมสารสนเทศกคอการเคารพผอน เคารพความเปนสวนตว การเขาถงระบบคอมพวเตอรและข อ ม ล ก จ ะ เ ฉ พ า ะ ส ท ธ ท ต น เ อ ง ม ใ น ส ว น ท เ ก ย ว ข อ ง ก บ ง า น
Setsuna (2009) ใหน ยาม จรยธรรมในการใชเทคโนโลย หมายถง หลกปฏบตตามกฎศลธรรมในกระบวนการตางๆ และระบบงานทชวยใหไดสารสนเทศหรอขาวสารทตองการ โดยจะรวมถง เคร องมอและอปกรณตางๆ เชน เคร องคอมพวเตอร เคร องใชส ำานกงาน อปกรณคมนาคมตางๆ รวมทงซอฟตแวรทงระบบสำาเรจรปและพฒนาขนโดยเฉพาะดาน กระบวนการในการนำาอปกรณเครองมอตางๆ ขางตนมาใชงาน เชน การรวบรวมขอมล จดเกบประมวลผล และแสดงผลลพธเปนสารสนเทศในรปแบบตางๆ ทสามารถนำาไปใชประโยชนไดตอไป ในปจจบนการใชงานเทคโนโลยเปนสงจำาเปนสำาหรบทกองคกร การเชอมโยงสารสนเทศผานทางคอมพวเตอร ทำาใหสงทมคามากทสดของระบบ คอ ขอมลและสารสนเทศ อาจถกจารกรรม ถกปรบเปลยน ถกเขาถงโดยเจาของไมรตว ถกปดกนขดขวางใหไมสามารถเขาถงขอมลได หรอถกทำาลายเสยหายไป ซงสามารถเกดขนไดไมยากบนโลกของเครอขาย โดยเฉพาะเมอยบนอนเทอรเนต ดงนน การมคณธรรม และจรยธรรมในการใชเทคโนโลยจงเปนเร องทส ำาคญไมแพกน มรายละเอยดดงน 1) ไมควรใหขอมลทเปนเทจ 2) ไมบดเบอนความถกตองของขอมล ใหผรบคนตอไปไดขอมลทไมถกตอง 3) ไมควรเขาถงขอมลของผอนโดยไมไดรบอนญาต 4) ไมควรเปดเผยขอมลกบผทไมไดรบอนญาต 5) ไมทำาลายขอมล 6) ไมเขาควบคมระบบบางสวน หรอทงหมดโดยไมไดรบอนญาต 7) ไมทำาใหอกฝายหนงเขาใจวาตวเองเปนอกบคคลหนง ตวอยางเชน การปลอมอเมลของผสงเพอใหผรบเขาใจผด เพอการเขาใจผด หรอ ตองการลวงความลบ 8) การขดขวางการใหบรการของเซรฟเวอร โดยการท ำาใหมการใชทรพยากรของเซรฟเวอรจนหมด หรอถงขดจำากดของมน ตวอยางเชน เวบเซรฟเวอร หรอ อเมลเซรฟเวอร การโจมตจะทำาโดยการเปดการเชอมตอกบเซรฟเวอรจนถงขดจำากดของเซรฟเวอร ทำาใหผใชคนอนๆไมสามารถเขามาใชบรการได 9) ไมปลอย หรอ สรางโปรแกรมประสงคราย (malicious program) ซงเรยกยอๆ วา malware เปนโปรแกรมทถกสรางขนมาเพอทำาการกอกวน ทำาลาย หรอทำาความเสยหายระบบคอมพวเตอรเครอขาย โปรแกรมประสงครายทแพรหลายในปจจบนคอ ไวรส เวรม และมาโทรจน 10) ไมกอความร ำาคาญให
62
กบผอนโดยวธการตางๆ เชน spam (การสงอเมลไปยงผใชจำานวนมาก โดยมจ ดประสงค เพ อการโฆษณา ) 11) ไมผล ตหรอใช spyware โดย spyware จะใชชองทางการเชอมตอทางอนเทอรเนตเพอแอบสงขอมลสวนตวของผนนไปใหกบบคคลหรอองคกรหนงโดยทผใชไมทราบ 12) ไมสรางห ร อ ใ ช ไ ว ร ส
International Society for Technology in Education: ISTE (2009) ไดกำาหนดมาตรฐานเทคโนโลยทางการศกษาแหงชาตด านสงคม กฎหมาย และประเด นทางจรยธรรม ซ งมขอบขายครอบคลมถงเทคโนโลยอยางเสมอภาค มกฎหมาย และจรยธรรมในการใชเทคโนโลย ออกขอบงคบเกยวกบความปลอดภยในการใชเทคโนโลย ออกขอบงคบเพอความปลอดภยในสขภาพและสงแวดลอม การพฒนาลขสทธและท ร พ ย ส น ท า ง ป ญ ญ า
Kozloski (2006) ศกษาภาวะผนำาความเปนครใหญในการบรณาการเทคโนโลย: ศกษาองคประกอบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของครใหญในมลรฐตางๆ จำานวน 45 มลรฐของประเทศสหรฐอเมรกา พบวา รฐตางๆ ดงกลาวไดกำาหนดมาตรฐานทางเทคโนโลยทกอใหเกดความเคลอนไหวในปจจบน กลาวคอ มความพยายามทจะใหผบรหารโรงเรยนทกคนมภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยตามทมาตรฐานกำาหนดดวยความรบผดชอบ ในขณะทภาคธรกจมความตองการบณฑตทมความรความเชยวชาญทางเทคโนโลยเขารวมทำางาน ความคาดหวงและความตองการเหลานจะบรรลผลไดกตอเมอผบรหารเหนความสำาคญและจะตองสงเสรมใหมการใชเทคโนโลยอยางมประสทธภาพในสถานศกษาและชมชน ซ งถอวาเปนสงทมความสำาคญอยางยงตอการศกษาและเศรษฐกจในศตวรรษท 21 ภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยดานสงคม กฎหมาย และประเดนทางจรยธรรมมขอบขายครอบคลมถงการ สรางความมนใจวามการเขาถงเทคโนโลยใหกบนกเรยน ใหมการใชเทคโนโลยดวยความรบผดชอบ ความปลอดภยในการใชเทคโนโลย ความปลอดภยในสขภาพและส ง แ ว ด ล อ ม อ อ ก ก ฎ ห ม า ย ล ข ส ท ธ แ ล ะ ท ร พ ย ส น ท า ง ป ญ ญ า
นคม นาคอาย (2549)ไดศกษาองคประกอบคณลกษณะผน ำาเชงอ เล กทรอน กสและป จจยท มอ ทธพลต อประสทธผลภาวะผ น ำา เชงอเลกทรอนกสส ำาหรบผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน พบวา องคประกอบคณลกษณะผน ำาเชงอเลกทรอนกสดานสงคม กฎหมาย และประเดนทาง
63
จรยธรรม ซงมขอบขายครอบคลมถงการเขาถงเทคโนโลยอยางเสมอภาคของนกเรยนและนกการศกษา ผลกดนใหมการใชกฎหมาย และจรยธรรมในการใชเทคโนโลย ออกขอบงคบความปลอดภยในการใชเทคโนโลย ออกขอบงคบเพอความปลอดภยในสขภาพและสงแวดลอม มสวนรวมในการพฒนาน โ ย บ า ย ก า ร อ อ ก ก ฎ ห ม า ย
American Institute for Research: AIR (2009) ไ ด ก ำาหนดมาตรฐานทางเทคโนโลยการศ กษา แหงชาต ส ำาหรบผ บรหาร (National Educational Technology Standard for Administrators: NETS-A) ดานสงคมดจทล ซงมขอบขายครอบคลมถงการจดหาเครองมอทางเทคโนโลยทเหมาะสม ซงผเรยนทกคนสามารถเขาถงและตรงกบความตองการ การเปนตนแบบและสนบสนนในการใชขอมลสารสนเทศทไมขดตอพระราชบญญตขอมลขาวสารและจรยธรรม การสนบสนน เปนแบบอยางในการใชเทคโนโลยดวยความรบผดชอบตอสงคม การเปนตวอยางในการใชการสอสารรวมสมยเพอพฒนาความเขาใจ แลกเ ป ล ย น เ ร ย น ร ว ฒ น ธ ร ร ม ร ว ม ก น แ ล ะ ม ส ว น ร ว ม ใ น เ ว ท โ ล ก
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการ จรยธรรมในการใช“เทคโนโลย หมายถง พฤตกรรมทผบรหารสถานศกษาขนพนฐานแสดงออก”ถงการเปนแบบอยางในการใชเทคโนโลยดวยความระมดระวงและมความรบผดชอบตอสงคม ผเรยนทกคนสามารถเขาถงและตรงกบความตองการทไมขดตอพระราชบญญตขอมลขาวสารและจรยธรรม และสามารถสรปตวบงชพฤตกรรมทแสดงออกถง การปฏบตตามกฎหมายเทคโนโลยได 5 ตวบงช ได แก 1) ดำาเนนการใหน กเรยนทกคนเขาถงเทคโนโลยได ตรงกบความตองการ 2) ผลกดนใหมการใชกฎหมายและจรยธรรมในการใชเทคโนโลยดวยความรบผดชอบ 3) ออกขอบงคบการใชเทคโนโลยเพอความปลอดภยในตนเอง 4) ออกขอบงคบการใชเทคโนโลยเพอความปลอดภยในสงแวดลอม 5) มสวนรวมในการออกกฎหมายล ขสทธ และทรพยส นทางป ญญา
ตารางท 5 การสงเคราะหตวบงชมจรยธรรมในการใชเทคโนโลย
64
ตวบงช
ISTE
(200
2)Ko
zlosk
i (2
006)
นคม
นาคอ
าย
AIR-
NET
S-A
(200
9)คว
ามถ
1. ดำาเนนการใหนกเรยนทกคนเขาถงเทคโนโลยไดตรงกบความตองการ
4
2. ผลกดนใหมการใชกฎหมายและจรยธรรมในการใชเทคโนโลยดวยความรบผดชอบ
4
3. ออกขอบงคบการใชเทคโนโลยเพอความปลอดภยในตนเอง
4
4. ออกขอบงคบการใชเทคโนโลยเพอความปลอดภยในสงแวดลอม
4
5. มสวนรวมในการออกกฎหมายลขสทธและทรพยสนทางปญญา
4
จากองคประกอบและตวบงชของภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ผวจยไดนำาแนวคด ทฤษฎทกลาวมาในขางตนมาทำาการวเคราะหและอธบายลกษณะสำาคญเพอนำาไปสการกำาหนดเปนนยามเชงปฏบตการทใชในการวจยและตวบงช /ส า ร ะ ห ล ก เ พ อ ก า ร ว ด ภ า ว ะ ผ น ำา เ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย ด ง ต า ร า ง ท 6
65
ตารางท 6 นยามเชงปฏบตการ และตวบงช/สาระหลกเพอการวดภาวะผนำาเชงเทคโนโลยทนำามาศกษา 5 องคประกอบ
องคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
นยามเชงปฏบตการ ตวบงช/สาระหลกเพอการวด
มการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน
พฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงความสามารถในการผลกดนใหครใชเทคโนโลยในการเรยนรและการสอน
1. ใชเทคโนโลยทเหมาะสมในการยกระดบการเรยนการสอนใหเปนไปตามมาตรฐานหลกสตรเพอนำาไปสผลสมฤทธสงสดของนกเรยน
2. อำานวยความสะดวกและสนบสนนการเรยนรดวยเทคโนโลยทหลากหลายเพอนำาไปสนวตกรรมในการเรยนร
3. จดสงแวดลอมทยดผเรยนเปนสำาคญโดยใชเทคโนโลยทตรงกบความตองการของผเรยนแตละคน
4. อำานวยความสะดวกในการใชเทคโนโลย สนบสนนและสงเสรมกระบวนการเรยนการสอนทพฒนาการคด การตดสนใจ และทกษะการแกปญหา
5. ดำาเนนการใหบคลากรมโอกาสไดรบการพฒนา
66
องคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
นยามเชงปฏบตการ ตวบงช/สาระหลกเพอการวด
วชาชพอยางมคณภาพโดยใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน
มการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน
พฤตกรรมทผบรหารสถานศกษาขนพนฐานมความสามารถประยกตเทคโนโลยในการเพมขยายขดความสามารถเชงวชาชพของทมงาน อนนำาไปสการเพมผลตภาพ
1. มการใชเทคโนโลยเปนกจวตรประจำาวน
2. ใชเทคโนโลยในการพฒนางาน
3. พฒนาความกาวหนาทางวชาชพโดยใชเทคโนโลย และ
4. เปนตนแบบในการนำาเทคโนโลยมาใชและผเรยนเกดการเรยนร
มการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล
พฤตกรรมทผบรหารสถานศกษาขนพนฐานสามารถนำาเทคโนโลยมาใชในการวดผลและการประเมนผลทงในแงของการเรยนการสอนหรอการประเมนการใชเทคโนโลย
1. ใชเทคโนโลยในการเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล และการแปลผลการวเคราะหขอมล
2. ใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผลการเรยนรของนกเรยน
ตารางท 6 นยามเชงปฏบตการ และตวบงช/สาระหลกเพอการวดภาวะผนำาเชงเทคโนโลยทนำามาศกษา 5 องคประกอบ (ตอ)
67
องคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
นยามเชงปฏบตการ ตวบงช/สาระหลกเพอการวด
3. ใชเทคโนโลยในการวนจฉยและประเมนระบบการบรหารจดการภายในสถานศกษา
4. ประเมนคณภาพของเทคโนโลยทใชในสถานศกษา
มจรยธรรมในการใชเทคโนโลย
พฤตกรรมทผบรหารสถานศกษาขนพนฐานแสดงออกถงการเปนแบบอยางในการใชเทคโนโลยดวยความระมดระวงและมความรบผดชอบตอสงคม ผเรยนทกคนสามารถเขาถงและตรงกบความตองการทไมขดตอพระราชบญญตขอมลขาวสารและจรยธรรม
1. ดำาเนนการใหนกเรยนทกคนเขาถงเทคโนโลยและตรงกบความตองการ
2. ผลกดนใหมการใชกฎหมายและจรยธรรมในการใชเทคโนโลยดวยความรบผดชอบ
3. ออกขอบงคบการใชเทคโนโลยเพอความปลอดภยในตนเอง
4. ออกขอบงคบการใชเทคโนโลยเพอความปลอดภยในสงแวดลอม
5. มสวนรวมในการออกกฎหมายลขสทธและทรพยสนทางปญญา
68
2. ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและเสนทางอทธพล2.1 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
ในการศกษาเพ อก ำาหนดปจจยท เก ยวของในลกษณะเหตและผล (cause and effect) ซงชวยใหเหนความสมพนธระหวางกลมของปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยเพอนำาไปสการกำาหนดปจจยเพอนำาไปสก ร อ บ แ น ว ค ด เ พ อ ก า ร ว จ ย (conceptual framework) ผ ว จ ย ไ ด สงเคราะหจากแนวคดเชงทฤษฎ เอกสาร และงานวจยทเก ยวของ ดงน
2.1.1 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Mirra (2004)
Mirra (2004) ศกษาบทบาทของผอ ำานวยการโรงเรยนในฐานะผนำาทางเทคโนโลย ซงเปนดษฎนพนธ สาขาภาวะผน ำาและนโยบายศกษา แหง Virginia Polytechnic Institute and State University พบวา ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ประกอบดวย 4 ปจจย ไดแก 1) ว ส ย ท ศ น ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย 2) สมรรถนะทางเทคโนโลย 3) การพฒนาวชาชพ 4) การบรณาการเ ท ค โ น โ ล ย
2.1.2 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Ho (2006)
Ho (2006) ศกษาภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย พบวา ปจจยทม อทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ประกอบดวย 3 ปจจย ไดแก 1) วสยทศนทางเทคโนโลย 2) การบ รณาการเทคโนโลย 3) การพฒนาวชาชพ
2.1.3 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Ertmer, Bai, Dong, Khalil,
Park, & Wang (2010)Ertmer, Bai, Dong, Khalil, Park, & Wang (2010)
ศกษาภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย: สมรรถนะของผบรหารโดยหลกสตรการพฒนาวชาชพออนไลน พบวา ปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย ประกอบดวย 4 ปจจย ไดแก 1) วสยทศนทางเทคโนโลย 2) การพฒนาวช าชพ 3) สมรรถนะทางเทคโนโลย 4) การบ รณาการ เทคโนโลย
69
2.1.4 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Adkin (2001)
Adkin (2001) ศ า ส ต ร า จ า ร ย ค ณ ะ ว ท ย า ศ า ส ต ร แ ล ะคณตศาสตร แหงมหาวทยาลย North Carolina ไดนำาเสนอบทความวจยเรอง สงทเรารเกยวกบผลกระทบของการพฒนาวชาชพทางเทคโนโลยและเราจะรสงนไดอยางไร (โมเดลสมการโครงสรางเพอประเมนการพฒนาวชาชพทมประสทธผล) พบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ประกอบดวย 3 ปจจย ไดแก 1) การพฒนาวชาชพ 2) สมรรถนะทางเทคโนโลย 3) การบร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย
2.1.5 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Chang (2002)
Chang (2002) ศกษาการประเมนภาวะผน ำาของครใหญในการนำานโยบายเทคโนโลยทางการศกษาไปใช: โดยใชโมเดลสมการโครงสราง ซงเปนดษฎนพนธ นำาเสนอตอ University of Missouri-Columbia พบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ประกอบดวย 6 ปจจย ไดแก 1) วสยทศนทางเทคโนโลย 2) การพฒนาวชาชพ 3) สมรรถนะทางเทคโนโลย 4) คณธรรม และประเดนจรยธรรมในการใชเทคโนโลย 5) การสนบสนนโ ค ร ง ส ร า ง พ น ฐ า น 6) ก า ร ป ร ะ เ ม น แ ล ะ ก า ร ว จ ย
2.1.6 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Inkster (1998)
Inkster (1998) ศกษาภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยในครใหญโรงเรยนประถมศกษา: การศกษาเปรยบเทยบ ซงเปนดษฎนพนธนำาเสนอตอ University of Minnesota พบ ป จ จ ย ท ม อ ทธ พลต อ ภ าว ะ ผ น ำา เ ช งเทคโนโลย 3 ปจจย ไดแก 1) การพฒนาบคลากรทางเทคโนโลยทจ ำาเปน 2) ส ม ร ร ถ น ะ ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย 3) ก า รบ ร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย
2.1.7 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Rogers (2000)
Rogers (2000) ศกษาความสมพนธระหวางการรบรของครเกยวกบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของครใหญและการบรณาการเทคโนโลยการศกษา ซงเปนดษฎนพนธนำาเสนอตอ Ball State University พบปจจยท
70
มอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย 2 ปจจย ไดแก 1) การพฒนาบคลากรท า ง เ ท ค โ น โ ล ย ท จ ำา เ ป น 2) ก า ร บ ร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย
2.1.8 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Scanga (2004)
Scanga (2004) ศกษาสมรรถนะทางเทคโนโลยของผบรหารโรงเรยน: การพฒนาและการศกษาความเทยงตรงของแบบประเมนตนเอง ซงเปนดษฎนพนธนำาเสนอตอ University of South Florida พบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย 4 ปจจย ไดแก 1) การสนบสนนการเรยนรวชาชพดวยเทคโนโลย 2) การวางแผนทรพยากรเทคโนโลย 3) การจดใหม การพฒนาบ คลากร 4) มความรบผ ดชอบต อการใช เทคโนโลย
2.1.9 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Sorensen (2007)
Sorensen (2007) ศกษากระบวนการพฒนาวชาชพเพอสงเสรมการใช WedGate ในหองเรยน ซงเปนดษฎนพนธ แหง University of Wyoming พบวา ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยประกอบดวย 2 ปจจย ไดแก 1) การพฒนาวชาชพ และ 2) การบรณาการเทคโนโลยใ น ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น
2.1.10 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Seay (2004)
Seay (2004) ศกษาภาวะผ น ำาเชงเทคโนโลยของครใหญโรงเรยนมธยมใน Texas ซ งเปนดษฎนพนธ เสนอตอ University of North Texas พบวา ปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยม 2 ปจจย ไดแก 1) การบรณาการเทคโนโลยในการเรยนการสอน และ 2) ผนำาทม ว ส ย ท ศ น ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย
2.1.11 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Scott (2005)
Scott (2005) ศกษาการรบรของนกการศกษาตอภาวะผน ำาเ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย ซ ง เ ป น ด ษ ฎ น พ น ธ เ ส น อ ต อ The University of Oklahoma พบวา ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของครใหญม
71
3 ปจจย ไดแก 1) สมรรถนะทางเทคโนโลยของครใหญ 2) การพฒนาบคลากร 3) วสยทศนทางเทคโนโลย และ 4) การบรณาการเทคโนโลยในการเ ร ย น ก า ร ส อ น
2.1.12 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Persaud (2006)
Persaud (2006) ศกษาท ศนะของผ บรหารโรงเรยนต อบทบาทของตนในการบรณาการเทคโนโลย ซ งเปนดษฎนพนธ เสนอตอ Walden University พบวา ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารโรงเรยนม 3 ปจจย ไดแก 1) วสยทศนทางเทคโนโลย 2) การบร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย แ ล ะ 3) ก า ร พ ฒ น า บ ค ล า ก ร ว ช า ช พ
2.1.13 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Miller (2008)
Miller (2008) ศกษาลกษณะของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของครใหญในโรงเรยนประถมศกษา โดยใชระเบยบวธวจยแบบผสม (mixed methods) ซ งเป นดษฎน พนธ เสนอตอ Regent University พบวา ปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของครใหญในโรงเรยนประถมศ ก ษ า ม 5 ป จ จ ย ไ ด แ ก 1) ความรและทกษะทางเทคโนโลย 2) วสยทศนทางเทคโนโลย 3) การบรณาการเทคโนโลยในการเรยนการสอน 4) การพฒนาวชาชพ และ 5) ภาวะผนำา
2.1.14 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Brown (2010)
Brown (2010) สำารวจความสมพนธระหวางสมรรถนะภาวะผนำาของครใหญ สมรรถนะดานคอมพวเตอรของครใหญ และผลสมฤทธของนกเรยน ซ งเปนดษฎนพนธ น ำาเสนอตอ University of North Texas พบวา ปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของครใหญม 2 ปจจย ไดแก 1) สมรรถนะทางเทคโนโลยของครใหญ และ 2) การบรณาการเ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น
2.1.15 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Keller (1995)
Keller (1995) ศกษาท กษะความเช ยวชาญในการใชส อ : ปจจยทมอทธพลตอความสำาเรจในการเรยนแบบรอบรของนกเรยน ซงเปน
72
ดษฎ น พนธ เสนอตอ The Florida State University พบปจจยท ม อ ทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยม 3 ปจจย ไดแก 1) วสยท ศนทางเทคโนโลย 2) สมรรถนะทางเทคโนโลย และ 3) การบรณาการเทคโนโลยในก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น
2.1.16 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Reinke (1997)
Reinke (1997) ศกษาการพฒนาและความเทยงตรงของหลกสตรการพฒนาภาวะผนำาใหกบบคลากรของครใหญเพอการบรหารจดการรปแบบใหมโดยใชเทคโนโลย (development and validation of a principal’s staff development sourcebook on leadership for redesigning schools with technology) พบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยม 3 ปจจย ไดแก 1) วสยทศนทางเทคโนโลย 2) สมรรถนะของผบรหาร และ 3) การบรณาการเทคโนโลยในการเรยนการสอน
2.1.17 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Peterson (2000)
Peterson (2000) ศกษาการรบรของครใหญเกยวกบความร และทกษะทางเทคโนโลยทจ ำาเปนสำาหรบผบรหารโรงเรยนทมประสทธผล ซงเป นดษฎ น พนธ เสนอต อ The University of North Carolina at Chapel Hill พบวา ผบรหารตองมสมรรถนะทางเทคโนโลยซ งเปนปจจยส ำา ค ญ ท จ ะ ท ำา ใ ห โ ร ง เ ร ย น ป ร ะ ส บ ค ว า ม ส ำา เ ร จ ใ น ก า ร ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย
2.1.18 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Stirling (1993)
Stirling (1993) ศกษาบทบาทของคร ใหญในการพฒนาบคลากรของโรงเรยนทไดรบการคดเลอกใหเปนโรงเรยนมธยมศกษาดเดนใน Chicago ซ ง เ ป น ด ษ ฎ น พ น ธ เ ส น อ ต อ Loyala University of Chicago พบวา มปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของครใหญ 2 ปจจย ไดแก 1) การสรางวสยทศนใหกบคร และ 2) การสงเสรมใหมการพ ฒ น า บ ค ล า ก ร ว ช า ช พ ใ น โ ล ก อ น า ค ต
2.1.19 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Redinger (1996)
73
Redinger (1996) วเคราะหการนำาเทคโนโลยไปใชในโรงเรยนรฐบาล South Carolina ทไดรบการคดสรร: กรณศกษา การเปลยนแปลงและการตดสนใจ ซ งเป นดษฎน พนธ เสนอตอ University of South Carolina พบวา มปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของครใหญ 4 ปจจย ไดแก 1) การวางแผนการนำาเทคโนโลยไปใช 2) การพฒนาบคลากรอยางตอเนอง 3) การมสวนรวมในการตดสนใจของผมสวนไดสวนเสย และ 4) การสงเสรมใหโรงเรยนมการนำาเทคโนโลยไปใชโดยการกำาหนดวสยทศนทางเทคโนโลยและใหคำาแนะนำา ตลอดทงการสนบสนนและการชวยเหลอเชงเ ท ค น ค
2.1.20 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Lawrence (1999)
Lawrence (1999) ศกษาการยกระดบนวตกรรม: การสรางวสยทศนทางเทคโนโลยในการเรยนการสอนของครประถมศกษา ซ งเปนดษฎนพนธ เสนอตอ University of St. Thomas (Minnesota) พบวา
มปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย 3 ปจจย ไดแก 1) การสรางว ส ย ท ศ น ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย ร ว ม ก น 2) การสนบสนนใหบคลากรมการใชเทคโนโลย และ 3) การพฒนาบคลากร
2.1.21 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Danielsen (2009)
Danielsen (2009) ศกษาผลของการใช laptop แบบหนงตอหนงของนกเรยน: กรณศกษา โรงเรยนใน Midwest Public High Schools ซ ง เ ป น ด ษ ฎ น พ น ธ น ำา เ ส น อ ต อ University of South Dakota พบวา ปจจยทมอ ทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยม 3 ปจจย ไดแก 1) ผนำาโรงเรยนตองกำาหนดวสยทศนทางเทคโนโลยทชดเจนและกำาหนดเปนนโยบายทชดเจน 2) ผบรหารตองวางแผนในการพฒนาวชาชพของบคลากรอยางตอเนอง และ 3) ผบรหารในทกระดบจะตองมการบรณาก า ร เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ท ก ร ะ ด บ ก า ร ศ ก ษ า อ ย า ง ท ว ถ ง
2.1.22 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Bridges (2003)
74
Bridges (2003) ศกษาการชกชวนของครใหญ: การกำาหนดวสยทศนในการเรยนรร ปแบบใหมอยางมอานภาพดวยการใชเทคโนโลย (principal influence: sustaining a vision for powerful new forms of learning using technology) ซงเปนดษฎนพนธ นำาเสนอตอ University of California, Los Angeles พบวา ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของครใหญม 4 ปจจย ไดแก 1) วสยทศนทางเทคโนโลย 2) การบรณาการเทคโนโลย 3) การพฒนาวชาชพ และ 4) ส ม ร ร ถ น ะ ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย
2.1.23 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง ส ม ช า ย น ำา ป ร ะ เ ส ร ฐ ช ย
(2546)สมชาย นำาประเสรฐชย (2546) กลาววา การพฒนาสเปาหมาย
คอความสำาเรจของการปฏร ปเทคโนโลยตองมผลทเก ดกบนกเรยน ซ งประกอบด วย 3 ป จจย ได แก 1) ความร และท กษะทางเทคโนโลย 2) วนยในการใชงานเทคโนโลย และ 3) ความเขาใจผลกระทบของเทคโนโลย
2.1.24 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง ห น ว ย ศ ก ษ า น เ ท ศ ก
สำานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน (สช.) (2546)หนวยศกษานเทศก สำานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน
(สช.) (2546) ไดศกษาตวบงชความสำาเรจในการเรยนรเทคโนโลย ผลการวจยพบวา มตวบงชระดบนกเรยน 8 ตวบงช และตวบงชระดบคร 18 ตวบงช โดยตวบงชหนงทมความสำาคญคอ ครผสอนตองมงเนนการนำาประโยชนจากเทคโนโลย สอตางๆ มาใชในการบรณาการสโครงการดานเทคโนโลย ตวบงชความสำาเรจของการใชเทคโนโลยในการเรยนรในระดบผเรยน ซงสาระโดยสรป คอ ใหความสำาคญกบการใชงานเทคโนโลยใหสอดคลองกบกลมสาระการเรยนร และความสามารถในการสบค นขอมลจากแหลงเรยนร ท หลากหลาย
2.1.25 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Wenglinsky, Rosen,&Weil
(1995)Wenglinsky, Rosen, & Weil (1995) ใหท ศนะวา เป า
หมายทางการศกษาและวสยทศนของการเรยนรผ านเทคโนโลยไดรบการ
75
พจารณาวาเปนสงสำาคญในการพฒนาวชาชพคร เปนการเลอกใชเทคโนโลยทเหมาะสมเพอใหบรรลเปาหมาย นกเรยนอาจไมไดรบประโยชนจากเทคโนโลยหากครผสอนไมคนเคยในการใช ครจะตองสงเสรมและมความพยายามในการใชเทคโนโลย เหตผลหลกทครไมใชเทคโนโลยในหองเรยนของพวกเขา คอ การขาดประสบการณกบเทคโนโลย กลาวโดยสรป ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย พบวา ม 3 ปจจย ไดแก 1) วสยทศนทางเทคโนโลย 2) ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ 3) ค ว า ม ร แ ล ะ ท ก ษ ะ ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย
2.1.26 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Fulton, Yoon, & Lee (2005)
Fulton, Yoon, & Lee (2005) พบวา ครทไดรบการพฒนาวชาชพกบคอมพวเตอรในชวงหาปมแนวโนมทจะใชคอมพวเตอรในรปแบบทมประสทธภาพกวากลมทไมไดเขารวมการฝกอบรมดงกลาว ครทประสบความสำาเรจในการทำางานจะมการพฒนาวชาชพอยางตอเนองในการใชงานจรงของเทคโนโลย ครตองทมเทในการเรยนรและทำางานรวมกนกบเพอนรวมงานเพอเอาชนะอปสรรค นอกจากการสนบสนนใหนกเรยนใชเทคโนโลยใหบรรลเปาหมายการเรยนรแลว ครยงตองใชเวลาทำาความคนเคยกบขอมลออนไลน การปฏรปโรงเรยนในศตวรรษท 21 ครตองเปนสมาชกเครอขายทก ำาลงเตบโตอยางมาก กลาวโดยสรป ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย พบวา ม 4 ปจจย ไดแก 1) การพฒนาวชาชพ 2) การบรณาการเทคโนโลย 3) ความรและทกษะทางเทคโนโลย และ 4) การทำางานและการเรยนรรวมกน
2.1.27 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง Ringstaff, Kelley, & Sulla
(2002)Ringstaff, Kelley, & Shulla (2002) พ บ ว า ก า ร
พฒนาวชาชพดานเทคโนโลยอยางตอเนองเปนสงจำาเปนเพอชวยใหครเรยนร ไมเพยงแตใหครรวธการใชเทคโนโลยใหมๆ แตยงครอบคลมถงวธการสอนใหมความหมายและการใชเทคโนโลยในหองเรยนอกดวย ครจะตองเขารบการฝกอบรมเกยวกบการใชคอมพวเตอร มการสอสารในหลายลกษณะ เชน e – mail video conferencing รวมถงเพ มความรวมมอระหวางคร ในโรงเรยนและเพมปฏสมพนธกบผท ำางานรวมกนภายนอก กลาวโดยสรป ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย พบวา ม 4 ปจจย ไดแก 1) การ
76
พฒนาวชาชพ 2) การบรณาการเทคโนโลย 3) ความร และท กษะทางเ ท ค โ น โ ล ย แ ล ะ 4) ก า ร ท ำา ง า น แ ล ะ ก า ร เ ร ย น ร ร ว ม ก น
2.1.28 ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามหลกก า ร ข อ ง ฉ ล อ ง บ ญ ญ า น น ท (2547)
ฉลอง บญญานนท (2547) กลาววา การพฒนาวชาชพครดานเทคโนโลยเปนการไดรบการพฒนาความรความสามารถในการใชและการบร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ข อ ง ค ร เ น อ ง จ า ก ค ร เ ป นตวจกรสำาคญตอการปฏรปการเรยนรโดยอาศยเทคโนโลยเปนฐาน ซงจ ำาเปนตองอาศยการพฒนาวชาชพครอยางตอเนอง โดย ฉลอง บญญานนต ไดเสนอวธการพฒนาวชาชพคร ดงตอไปน 1) สรางความคนเคยในการใช ครจำานวนมากมกมอปสรรคในการใชงานคอมพวเตอรครงแรก รสกวตกกงวลวาความสามารถสเดกนกเรยนไมได วธการคอ ผบรหารตองใชกระบวนการเพอนชวยเพอนอยางกลยาณมตร เมอเกดความคนเคยแลว ครจะสามารถเร มตนดดแปลงผลงานไปสการใชในการเรยนการสอนได 2) การทดลองใชและฝกปฏบตดวยตนเอง การทดลองใชและฝกปฏบตดวยตนเองจะเกดขนภายหลงเกดความคนเคยในการใชงาน ในขนตอนน ผบรหารควรจดเตรยมตำารา เอกสาร สอตางๆ ทสนบสนนตอการเรยนรด วยตนเองใหเพยงพอ 3) นำาเทคโนโลยเพอการเรยนรมาใชในหองเรยน เปนการพฒนาวชาชพอกล ำาดบหนงของคร ในขนน ครจะทราบวาจะใชสอผสมใดกบสาระการเรยนรได จะใชโปรแกรมประกอบการสอนอยางไร ตลอดจนสามารถเสนอแนะใหนกเรยนร แหลงสบคน วธการสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตได นอกจากน ครยงไดนำาสงทเรยนรกบนกเรยนมาพฒนาตนเองไดอกดวย 4) ใชเทคโนโลยอยางบรณาการ นบเปนขนทครมความกาวหนาในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนรไดอยางชำานาญ สามารถสรางสรรควธการทจะทำาใหเทคโนโลยชวยการเรยนร ของนกเรยนไดอยางมประสทธภาพและเกดผลดสงสด กลาวโดยสรป ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย พบวา ม 2 ปจจย ไดแก 1) การพฒนาว ช า ช พ ด า น เ ท ค โ น โ ล ย แ ล ะ 2) ก า ร บ ร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย
จากทศนะและผลงานของนกวชาการและสถาบนตางๆ ดงกลาวขางตน ผวจยไดนำามาสงเคราะหเพอสรปเปนปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก า ร ว จ ย ค ร ง น ด ง แ ส ด ง ใ น ต า ร า ง ท 7
ตารางท 7 การสงเคราะหปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำา
เชงเทคโนโลย
Mirr
a (2
004)
Ho (2
006)
Ertm
er e
t.al.
Adki
n (2
001)
Chan
g (2
002)
Inks
ter (
1998
)Ro
gers
(200
0)Sc
anga
(200
4)So
rens
en (2
007)
Seay
(200
4)Sc
ott (
2005
)Pe
rsau
d (2
006)
Mill
er (2
008)
Brow
n (2
010)
Kelle
r-Rab
er
Rein
ke (1
997)
Pete
rson
(200
0)St
irlin
g (1
993)
Redi
nger
(199
6)La
wren
ce (1
999)
Dani
else
n (2
009)
Brid
ges
(200
3)สม
ชาย
นำาปร
ะเสรฐ
ชย
สช. (
2546
)W
engl
insk
e et
.a l
Fulto
n e
t.al.
Ri
ngst
aff (2
002)
ฉลอง
บญ
ญาน
นทร
รวม
1. วสยทศนทางเทคโนโลย
16
(วสยทศนทางเทคโนโลย) * * * * * * * * * * * * * * *
(การสรางวสยทศนใหกบคร) *
2. สมรรถนะทางเทคโนโลย
16
(สมรรถนะทางเทคโนโลย) * * * * * * * * * *
(ความรและทกษะทางเทคโนโลย) * * * * *
(สมรรถนะของผบรหาร) *
3. การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
21
(การพฒนาวชาชพ) * * * * * * * * * * * * *
78
ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำา
เชงเทคโนโลย
Mirr
a (2
004)
Ho (2
006)
Ertm
er e
t.al.
Adki
n (2
001)
Chan
g (2
002)
Inks
ter (
1998
)Ro
gers
(200
0)Sc
anga
(200
4)So
rens
en (2
007)
Seay
(200
4)Sc
ott (
2005
)Pe
rsau
d (2
006)
Mill
er (2
008)
Brow
n (2
010)
Kelle
r-Rab
er
Rein
ke (1
997)
Pete
rson
(200
0)St
irlin
g (1
993)
Redi
nger
(199
6)La
wren
ce (1
999)
Dani
else
n (2
009)
Brid
ges
(200
3)สม
ชาย
นำาปร
ะเสรฐ
ชย
สช. (
2546
)W
engl
insk
e et
.a l
Fulto
n e
t.al.
Ri
ngst
aff (2
002)
ฉลอง
บญ
ญาน
นทร
รวม
(การพฒนาบคลากรทางเทคโนโลย) * *
(การพฒนาบคลากร) * * * *
(การพฒนาบคลากรวชาชพ) * *
4. การบรณาการเทคโนโลย
20
5. คณธรรม และประเดนทางจรยธรรม
1
6. การสนบสนนโครงสรางพนฐาน
1 51
ตารางท 7 การสงเคราะหปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย (ตอ)
ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำา
เชงเทคโนโลย
Mirr
a (2
004)
Ho (2
006)
Ertm
er e
t.al.
Adki
n (2
001)
Chan
g (2
002)
Inks
ter (
1998
)Ro
gers
(200
0)Sc
anga
(200
4)So
rens
en (2
007)
Seay
(200
4)Sc
ott (
2005
)Pe
rsau
d (2
006)
Mill
er (2
008)
Brow
n (2
010)
Kelle
r-Rab
er
Rein
ke (1
997)
Pete
rson
(200
0)St
irlin
g (1
993)
Redi
nger
(199
6)La
wren
ce (1
999)
Dani
else
n (2
009)
Brid
ges
(200
3)สม
ชาย
นำาปร
ะเสรฐ
ชย
สช. (
2546
)W
engl
insk
e et
.a l
Fulto
n e
t.al.
Ri
ngst
aff (2
002)
ฉลอง
บญ
ญาน
นทร
รวม
7. การประเมนและการวจย
1
8. การเรยนรวชาชพดวยเทคโนโลย
1
9. การวางแผนการใชเทคโนโลย
2
(การวางแผนทรพยากรเทคโนโลย) *
(การวางแผนการนำาเทคโนโลยไปใช) *
10. ความรบผดชอบตอการใชเทคโนโลย
1
11. ภาวะผนำา 1
12. การมสวนรวมในการ 1
52
80
ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำา
เชงเทคโนโลย
Mirr
a (2
004)
Ho (2
006)
Ertm
er e
t.al.
Adki
n (2
001)
Chan
g (2
002)
Inks
ter (
1998
)Ro
gers
(200
0)Sc
anga
(200
4)So
rens
en (2
007)
Seay
(200
4)Sc
ott (
2005
)Pe
rsau
d (2
006)
Mill
er (2
008)
Brow
n (2
010)
Kelle
r-Rab
er
Rein
ke (1
997)
Pete
rson
(200
0)St
irlin
g (1
993)
Redi
nger
(199
6)La
wren
ce (1
999)
Dani
else
n (2
009)
Brid
ges
(200
3)สม
ชาย
นำาปร
ะเสรฐ
ชย
สช. (
2546
)W
engl
insk
e et
.a l
Fulto
n e
t.al.
Ri
ngst
aff (2
002)
ฉลอง
บญ
ญาน
นทร
รวม
ตดสนใจ13. การสนบสนนการเรยน
รวชาชพ
14. การสนบสนนใหมการใชเทคโนโลย
1
15. วนยในการใชงานเทคโนโลย
1
16. ความเขาใจผลกระทบของเทคโนโลย
1
17. การทำางานและการเรยนรรวมกน
2
รวม 4 3 4 3 6 3 2 4 2 2 3 3 5 2 3 3 1 2 4 3 3 4 3 1 3 4 4 2 87
81
จากตารางท 7 การสงเคราะหป จจยท มอ ทธพลตอภาวะผ น ำาเชงเทคโนโลยตามกรอบแนวคดเชงทฤษฎ (theoretical framework) ม จำานวน 17 ปจจย ในการวจยครงน ผวจยใชเกณฑพจารณาตวแปรทมความถตงแต 16 ขนไปเพอก ำาหนดเปนตวแปรตามกรอบแนวคดเพ อการวจย (conceptual framework) ด งน น ป จจ ยท ส งผลต อภาวะผ น ำา เช งเทคโนโลยม 4 ปจจย คอ 1) วสยทศนทางเทคโนโลย 2) สมรรถนะทางเทคโนโลย 3) การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย และ 4) การบรณาการเ ท ค โ น โ ล ย
2.2 เสนทางอทธพลของปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
ในการศกษาเสนทางอทธพลของปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยทเกยวของในลกษณะเหตและผลของความสมพนธระหวางกลมของปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยเพอนำาไปสกรอบแนวคดในการวจย (conceptual framework) ทชดเจนและสมเหตสมผล ผวจยไดศ ก ษ า จ า ก ท ศ น ะ ข อ ง น ก ว ช า ก า ร ต า ง ๆ ด ง ต อ ไ ป น
2.2.1 ความรและทกษะดานเทคโนโลยก บการบรณาการเ ท ค โ น โ ล ย
กดานนท มลทอง (2548) กลาววา การศกษาของมนษยเร มตนทบาน ในยคเทคโนโลย บานกยงคงเปนแหลงใหการศกษาอยด นกเรยนสามารถคนหาความรเพมเตมทบานได โดยการเชอมตอกบอนเทอรเนต ดงนน บดา มารดา และผปกครองตองตระหนกถงความสำาคญของเทคโนโลยเพอใหการสนบสนนเชอมโยงระหวางบานและโรงเรยนใหเปนแหลงเรยนรรวมกน การสนบสนนของผปกครองสามารถทำาไดหลายวธและกอใหเกดประโยชนดงน (British Educational Communications and Technology, 2001) 1) ผปกครองสามารถรบการสนบสนนทางวชาการจากโรงเรยนไดทบาน 2) เปนการแบงปนทกษะความรสารสนเทศระหวางกลมเพอนและครอบครว 3) ชวยใหผปกครองเขาใจในสงทเด กเรยนรในโรงเรยนและสามารถหาแนวทางสนบสนนไดอยางสอดคลองกบความตองการของเดก 4) ผปกครองสามารถสอนการบานเดกไดอยางมคณภาพมากขน นอกจากน ภมหลงทางเทคโนโลยของครเปนตวแปรทบงชใหเหนถงความช ำานาญการ และประสบการณสวนบคคลของครเปนสำาคญ เนองจากครผสอนทมความร ม
82
ทกษะ จะเกดความเช อมนในสมรรถนะดานเทคโนโลยของตนเอง ท ำาให สามารถเสนอความร ทกษะ ความเขาใจในเนอหาหลกสตรและศกยภาพของไอซทแกผเรยนไดอยางมคณภาพ ทงน ความร ความสามารถ และทกษะของครควรประกอบด วย 1) ความร ความสามารถและท กษะด านการใชงานคอมพวเตอรและอปกรณอเลกทรอนกส 2) ความรความสามารถและทกษะดานการประเมนคณภาพ ฮารดแวร ซอฟตแวร การบำารงรกษา และการตดตงอปกรณทงฮารตแวร ซอฟตแวร ขางตน 3) ความรความสามารถและทกษะดานการสบคนแหลงขอมลสารสนเทศโดยอาศยเทคโนโลยอนเทอรเนตเพอนำาไปสการเขยนแผนการสอนทมสาระกวางและลก การบรณาการเทคโนโลยในหลกสตรและการจดการเรยนการสอนทำาใหผสอนเปลยนบทบาทมาเปนผแนะนำาใหคำาปรกษา ในขณะทผเรยนจะมบทบาทเปนผแสวงหาความร มใชผรอรบความร มความกระตอรอรนกระฉบกระเฉงในการแสวงหาความรด วยต น เ อ ง แ ล ะ บ อ ย ค ร ง ท เ ก ด ก า ร เ ร ย น ร ร ว ม ก บ ผ อ น ด ว ย
Simmonson (2004) ศ กษาป จจ ยด านความเช อม น ในเทคโนโลย เจตคต และทกษะความรความสามารถของครสองภาษาทมตอความสำาเรจในการใชงานเทคโนโลยในหองเรยน ผลการวเคราะหถดถอยพหคณ พบวา ตวแปรตางๆ รวมกนอธบายความแปรปรวนของความสำาเรจในการใชงานเทคโนโลยในหองเรยน รอยละ 54.46 (R=0.738) และมนยสำาคญทางสถตทระดบ .05 ทงน สมประสทธการถดถอยของทกษะความร ความสามารถของครตอความสำาเรจในการใชงานเทคโนโลยในหองเรยนมคาเ ท า ก บ 0.364 แ ล ะ ม น ย ส ำา ค ญ ท า ง ส ถ ต ท า ง ส ถ ต ท ร ะ ด บ .05
อษฏาวธ เรณรส และคนอนๆ (2544) ระบวา ในปจจบน การบรณาการเทคโนโลยในหลกสตรมบทบาทมากขนและมโรงเรยนตางๆ นำาใปใชอ ย า ง ม ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ เ พ อ เ พ ม ผ ล ส ำา เ ร จ ใ น ก า ร เ ร ย น ร ส ผ เ ร ย น
Scanga (2004) ศกษาความสามารถดานเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษา: การพฒนาและการศกษาความมเหตผลของเคร องมอประเมนตนเอง พบวา ความสามารถทางด านเทคโนโลยของผ บรหารสถานศกษาพจารณาได จาก 1) การสน บสน นการเรยนร ว ชาชพด วยเทคโนโลย 2) การวางแผนทรพยากรเทคโนโลย 3) การจดใหมการพฒนาบคลากร 4) มความ
83
รบผดชอบตอการใชเทคโนโลย นอกจากนยงพบอกวา สมรรถนะทางเทคโนโลยของผบรหารนอกจากจะสงผลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยแลว ยงมอทธพลทางตรงตอการบรณาการเทคโนโลยอกด ว ย ด ง ภ า พ ท 3
ภาพท 3 โมเดลสมการโครงสรางของปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย การบรณาการเทคโนโลยสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษา (Scanga, 2004)
2.2.2 การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยกบการบรณาการเ ท ค โ น โ ล ย
ผลงานวจยของ Kanaya, & Light (2005) ทำาการศกษาปจจยทมอทธพลตอผลสำาเรจในการใชโปรแกรมการเรยนรเพอพฒนาวชาชพทมงเทคโนโลย ตวแปรอสระในการวจยมจ ำานวน 5 ตวแปร ประกอบดวย การเตรยมการสนบสนนการใชเทคโนโลยของนกเรยน ระดบการใชงานเทคโนโลยเพอการเรยนรของนกเรยน ระยะเวลาการฝกอบรมของครดานเทคโนโลย ทกษะและประสบการณของครในการใชงานเทคโนโลย และระดบการรบร ของคร เก ยวก บวธการสอน สวนตวแปรตามเป นต วแปรเชงคณลกษณะทจำาแนกออกเปน 2 กลม คอ ผลสำาเรจในระดบพนฐาน และผลส ำาเรจในระด บน าพอใจ ผลการวเคราะหถดถอยโลจสต กแบบทวภาค (dichotomous logistic regression analysis) เ พ อ พ จ า ร ณ าอทธพลของตวแปรอสระตอตวแปรตามในรปของอตราสวนแตมตอ (odds ratio) พบวา อตราสวนแตมตอของผลส ำาเรจจะเปลยนแปลงไป 1.69
สมรรถนะทางเทคโนโลย
การบรณาการเทคโนโลย
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
84
หนวย เมอระดบการใชงานเทคโนโลยเพอการเรยนรของนกเรยนเปลยนแปลงไป 1 หนวย (B logistic = .52, EXP (B) = 1.69) ผลการวจยทได บงชอยางชดเจนวาระดบการใชงานเทคโนโลยเพอการเรยนรของนกเรยน สามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปรตามอนเปนผลส ำาเรจจากการใชงานส า ร ส น เ ท ศ เ พ อ ก า ร เ ร ย น ร ไ ด
ฉลอง บญญานนต (2547) ไดเสนอวธการพฒนาวชาชพครดงตอไปน 1) สรางความคนเคยในการใชเทคโนโลย ครจำานวนมากมกมอปสรรคในการใชงานคอมพวเตอรคร งแรก รสกวตกกงวลวาความสามารถสเดกนกเรยนไมได วธการคอผบรหารตองใชกระบวนการเพอนชวยเพอนอยางกลยาณมตร เมอเกดความคนเคยแลวครจะสามารถเร มตนดดแปลงผลงานไปสการใชในการเรยนการสอนได 2) การทดลองใชและฝกปฏบตดวยตนเอง การทดลองใชและฝกปฏบตดวยตนเองจะเกดขนภายหลงเกดความคนเคยในการใชงาน ในขนตอนนผบรหารควรจดเตรยมตำารา เอกสาร สอตางๆ ทสนบสนนตอการเรยนรดวยตนเองใหเพยงพอ 3) นำาเทคโนโลยเพอการเรยนรมาใชในหองเรยน เปนการพฒนาวชาชพอกลำาดบขนหนงของคร ในขนนครจะทราบวาจะใชสอผสมใดกบสาระการเรยนรใด จะใชโปรแกรมการสอนอยางไร ตลอดจนสามารถสอน แนะใหนกเรยนรแหลงสบคน วธการสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตได นอกจากน ครยงไดนำาสงทเรยนรกบนกเรยนมาพฒนาตนเองไดอกดวย 4) ใชเทคโนโลยอยางบรณาการ นบเปนขนตอนทครมความกาวหนาในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนรไดอยางชำานาญ สามารถสรางสรรควธการทจะทำาใหเทคโนโลยชวยการเรยนรของนกเรยนไดอยางมประสทธภาพและเกดผลดสงสด การสนบสนนของคณะกรรมการสถานศกษาและชมชนในดานการใชเทคโนโลย ตลอดจนการใหความรวมมอ สนบสนนทน งบประมาณดวยวธการตางๆ เพอใหไดมาซงเทคโนโลยส ำาหรบการจดการศกษา ซงการสนบสนนดงกลาวมความสำาคญตอการพฒนาโครงการพนฐานทางเทคโนโลย และสอดคลองกบมาตรา 68 ในหมวด 6 แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขปรบปรง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 ทระบถงการระดมทนจากทกฝายทเกยวของรวมถงองคกรประชาชนในการพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา (กระทรวงศกษาธการ, 2546) ตลอดจนการสนบสนนในดานการพฒนาระบบเครอขายเทคโนโลยจากชมชนและองคกรประชาชนซงเปน
85
เงอนไขสำาคญของความสำาเรจในการปฏรปการเรยนรโดยใชเทคโนโลยเปนฐ า น
มณรตน สทธ โชค (2546) พบวา ป จจยค ดสรรท มความสมพนธทางบวกกบความคดเหนเกยวกบการปฏบตงานการใชเทคโนโลยอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .05 ประกอบดวย การฝกอบรมและการพฒนาทกษะของคร สวนความคดเหนเกยวกบความส ำาเรจในการปฏบตงานการใชเทคโนโลยเพอการสอสารของผบรหารและครในโรงเรยนผน ำาการใชเ ท ค โ น โ ล ย เ พ อ ก า ร เ ร ย น ร ผ ล ก า ร ว จ ย พ บ ว า ต ว แ ป ร ก า รบรณาการไอซทในการเรยนการสอนผานเวบไซตและตวแปรความรวมมอกบครคนอนในการบรณาการเทคโนโลยเขาไปในเนอหารายวชาเปนตวแปรคดสรรทเขาสสมการถดถอยโดยวธ Stepwise เปนลำาดบท 5 และ 6 มคาสมประสทธการถดถอยเทากบ .135 และ .139 อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .05 จากการศกษาอทธพลของคณลกษณะผน ำาเชงเทคโนโลยตอประสทธผลทเกดขนมขอคนพบบางประการทสนบสนนความส ำาคญของคณลกษณะของผนำา คอ การทผบรหารขาดความรดานคอมพวเตอรท ำาใหส ภ า พ ก า ร ใ ช ง า น ค อ ม พ ว เ ต อ ร อ ย ใ น ร ะ ด บ ต ำา
ปราวณยา สวรรณณฐโชต (2546) ไดศกษาการเปลยนแปลงเทคโนโลยและแผนการเตรยมรบของผ บรหารโรงเรยนในโรงเรยนมธยมศกษาของไทย ระหวางป พ.ศ. 2545-2554 งานวจยดงกลาวไดสรปประเดนของการพฒนาวชาชพครในดานเทคโนโลยทนาจะเกดขนในทางปฏบต และสงผลตอความสำาเรจของการใชเทคโนโลยในการเรยนรและการบรหารจดการตงแตปการศกษา 2547 เปนตนไป จำานวน 13 เหตการณ อาทเชน การไดรบการฝกอบรมคอมพวเตอรและอนเทอรเนตเบองตน การไดรบการฝกอบรมเกยวกบการบรณาการเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน การไดรบการฝกอบรมเกยวกบความสามารถในการประเมนซอฟทแวรและเวบไซตทางการศกษา การพฒนาความรดานสอการสอนอเลกทรอนกสหรอสอผสม เปนตน
สำาหรบงานวจยทมการน ำาการพฒนาวชาชพครเปนตวแปรทำานายความส ำาเรจในการใชงานเทคโนโลยท ส ำาค ญ อาท เชน Rogers (2000) ไดศกษาความสมพนธระหวางภาวะผน ำาเชงอเลกทรอนกสของผบรหารสถานศกษาตามการรบรของครกบการบรณาการเทคโนโลยในการจดการศกษาใน Fort Wayne Community School, Indiana ตวแปร
86
การพฒนาวชาชพครทใชในการศกษา โอกาสการมสวนรวมในทมพฒนาของคร นอกเหนอจากตวแปรภาวะผนำาตามการรบรของครขางตน เคร องมอในการวจย เปนแบบสอบถามมาตรประมาณคา จำานวน 75 ขอ กลมตวอยางในการวจยประกอบดวย ครผสอนจำานวน 558 คน และผบรหารสถานศกษา จำานวน 22 คน ใน Fort Wayne Community School, Indiana ผลการวเคราะหสหสมพนธด วย Pearson product-moment พบความสมพนธอยางมนยสำาคญทางสถตระหวางระดบการพฒนาวชาชพของทมงานทครมสวนรวม กบ ความสำาเรจของการบรณาการเทคโนโลย ผลการวจยดงกล าวข างต น สอดคล องก บงานวจ ยของ Vannatta, & Fordham (2004) ททำาการศกษาตวแปรการจดการดานครทใชในการทำานายผลสำาเรจของการใชงานเทคโนโลยในหองเรยนของสถานศกษาขนพนฐาน (K-12) ในมลรฐโอไฮโอ จำานวน 6 แหง กลมตวอยางเปนครผสอนจำานวน 177 คน ผลการวเคราะหถดถอยพหคณเพอพจารณาอทธพลของตวแปรทำานายหลก 3 ตวแปร พบวา ระดบของการไดรบการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยสงผลตอความสำาเรจในการใชงานเทคโนโลยเพอการเรยนรของหองเรยนเปนปรมาณ .199 อ ย า ง ม น ย ส ำา ค ญ ท า ง ส ถ ต ท ร ะ ด บ .05
สำาหรบการศกษาวจยในประเทศไทยนน เนนความสำาคญของครในการเขยนแผนการสอน การผลตและพฒนาสอการเรยนรดวยเทคโนโลย เชน งานวจยของ สภรฐ ผองพนธงาม (2544) ซงทำาการวจยโมเดลการสอนด วยคอมพว เตอรของโรงเร ยนจตรลดา (Chitralada Computer Training Model) ซ ง ม อ ย 2 ลกษณะ ประกอบดวย คอมพวเตอรศ กษา ซ งมงการสอนทกษะทางคอมพวเตอรเปนสำาคญ และคอมพวเตอรเสรม ซงมงการใชคอมพวเตอรในการเรยนการสอนกลมสาระการเรยนรตางๆ นอกจากนน การพฒนาวชาชพครทเกยวกบเทคโนโลย เชน การฝกอบรมเพอพฒนาทกษะทางเทคโนโลยเปนเร องทส ำาคญเนองจากครยงขาดทกษะดงกลาวอยมาก (ธงชย ชวปรชา, 2542) ซงหากครไดรบการสนบสนนใหไดรบการฝกอบรมแลวยอมสงผลตอระดบการปฏบตงานโดยใชเทคโนโลย ซงสอดคลองกบงานวจยของ มณรตน สทธโชค (2546) ทพบวาปจจยคดสรรทมความสมพนธทางบวกกบความคดเหนเกยวกบการปฏบตงานการใชเทคโนโลยและสารสนเทศอยางมนยส ำาคญทางสถตทระดบ .05 ประกอบดวย การฝกอบรม และการพฒนาทกษะของคร
87
Zhao, & Frank (2003) ซ ง ท ำา ว จ ย เ ก ย ว ก บ ป จ จ ย ท ม อทธพลตอการใชงานเทคโนโลยในสถานศกษาในมมมองของการศกษาวชานเวศวทยา ซงมการบรณาการเทคโนโลยเขาในการเรยนการสอน ในสถานศกษาจำานวน 19 แหง ผลการวเคราะหถดถอยพหคณเพอพจารณาอทธพลของตวแปรทเกยวของกบการบรณาการเทคโนโลย จ ำานวน 6 ตวในสมการ พบวา การรวมมอกนระหวางเพอนรวมงานอยางใกลชดในการบรณาการการเรยนร สามารถอธบายผลส ำาเรจในการใชเทคโนโลยในการเรยนร ว ชานเวศวทยาเปนปรมาณ .103 และมนยสำาคญทางสถตทระดบ .05 ทงนต วแปรทง 6 ตวรวมกนอธบายความแปรปรวนของผลส ำาเรจในการใช เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก า ร เ ร ย น ร ว ช า น เ ว ศ ว ท ย า ไ ด ร อ ย ล ะ 46
มณรตน สทธโชค (2546) ศกษาปจจยคดสรรทสงผลตอความคดเหนเกยวกบความสำาเรจในการปฏบตงานการใชเทคโนโลยเพอการสอสารของผบรหารและครในโรงเรยนผน ำาการใชเทคโนโลยเพอการเรยนร ผลการวจย พบวา ตวแปรการบรณาการไอซทในการเรยนการสอนผานเวบไซตและตวแปรความรวมมอกบครคนอนในการบรณาการเทคโนโลยเขาไปในเนอหารายวชาเปนตวแปรคดสรรทเขาสสมการถดถอยโดยวธ Stepwise เปนลำาดบท 5 และ 6 มคาสมประสทธการถดถอยเทากบ .135 และ .139 อยางม น ย ส ำา ค ญ ท า ง ส ถ ต ท ร ะ ด บ .05
Sorensen (2007) ศกษากระบวนการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยเพอสงเสรมการนำา WebGate มาใชในหองเรยน ผลการศกษาพบวา การพฒนาวชาชพครดานเทคโนโลยชวยใหครประสบความสำาเรจในการบรณาการเทคโนโลยในการปรบปรงการเรยนการสอนซงสงผลโดยตรงตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย นอกจากนยงพบอกวา การพฒนาวชาชพขนอยกบ 1) การสนบสนน 2) การจดการกระบวนการอบรม และ 3) การอบรมอยางต อ เ น อ ง ส ม ำา เ ส ม อ
Rogers (2000) ศกษาความสมพนธระหวางการรบรของครเกยวกบภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยและการบรณาการเทคโนโลย พบวา การพฒนาวชาชพ (คร) ดานเทคโนโลยมอ ทธพลทางตรงตอการบรณาการเ ท ค โ น โ ล ย ใ น ห ล ก ส ต ร ด ง ภ า พ ท 4การบรณการ
เทคโนโลย
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
88
ภาพท 4 โมเดลสมการโครงสรางของปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย การบรณาการเทคโนโลยสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษา (Rogers, 2000)
2.2.3 วสยทศนทางเทคโนโลยกบการพฒนาวชาชพดานเ ท ค โ น โ ล ย
ปร า ว ณ ย า ส ว ร ร ณ ณ ฐ โ ช ต (2546) ว จ ย เ ก ย ว ก บ ก า รเปลยนแปลงเทคโนโลยและแผนการเตรยมรบของผบรหารโรงเรยนในโรงเรยนมธยมศกษาของไทยระหวางป พ.ศ. 2545-2554 งานวจยดงกลาวไดสรปประเดนของการพฒนาวชาชพครในดานเทคโนโลยทนาจะเกดขนในทางปฏบต และสงผลตอความสำาเรจของการใชเทคโนโลยในการเรยนรและการบรหารการฝกอบรมคอมพวเตอรและอนเทอรเนตเบองตน การไดรบการฝกอบรมเกยวกบการบรณาการเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน การไดรบการฝกอบรมเกยวกบความสามารถในการประเมนซอฟทแวรและเวบไซตทางการศกษา การพฒนาความรดานสอการสอนอเลกทรอนกสหรอสอผสม เปนตน ในการกำาหนดกลยทธและนโยบายเทคโนโลยของสถานศกษานนตองพจารณาถงประโยชนทเกดขนสงสดตอผเรยน คณะกรรมการเทคโนโลยของสถานศกษาตองเขาใจเปาหมายของแผนและนโยบายใหชดเจนวา มงพฒนาการเรยนรของนกเรยนเปนสำาคญ แมกลยทธในการกำาหนดแผนและนโยบายเทคโนโลยจะมความแตกตางกนไปตามเปาหมายและบรบทของสถานศกษาแตละแหง แตศ น ย ก า ร ว า ง แ ผ น เ ท ค โ น โ ล ย แ ห ง ช า ต (National Center for Technology Planning) ซงเปนองคกรของประเทศสหรฐอเมรกาทจดตงขนเพอใหคำาแนะนำาและเปนแหลงทรพยากรสำาหรบมลรฐ เขตการศกษา และ
89
สถานศกษาในการวางแผนและกำาหนดนโยบายเทคโนโลย ไดระบวาแผนงานทดตองประกอบดวยสงตอไปน ไดแก 1) วสยทศนและพนธกจ 2) มาตรฐานการปฏบตทเปนเลศตามวสยทศนและพนธกจ 3) วตถประสงคของแผนการใชเทคโนโลย 4) ผลการวเคราะหความตองการจำาเปนโดยระบความตองการทางกายภาพดานตางๆ เชน ฮารดแวร ซอฟตแวร และสภาพการใชงานปจจบน 5) แผนการใชงานเทคโนโลย 6) แผนงานดานงบประมาณและเงนทนสนบสนน 7) ระยะเวลาในการปฏบตตามแผน 8) แผนการซอมบำารง 9) การสนบสนนอนๆ เพอใหเปนไปตามแผน 10) การเขาถงและความเสมอภาคในการใชแผน 11) ก า ร ต ร ว จ ส อ บ แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล
Woudenberg (2001) ศ ก ษ า ค ว า ม ส ม พ น ธ ร ะ ห ว า งเทคโนโลยกบการพฒนาบคลากรในโรงเรยนมธยมศกษาแคลฟอรเนย: การรบร ของครและผ บรหาร พบวา การพฒนาบคลากรวชาชพ ข นอยก บ1) การอบรมทกษะ 2) เวลา 3) การสนบสนนเชงเทคนค 4) วสยทศน โดยเฉพาะปจจยดานวสยทศน มอทธพลทางตรงตอการพฒนาวชาชพ ซงสงผลต อ ภ า ว ะ ผ น ำา เ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย ด ง ภ า พ ท 5
ภาพท 5 โมเดลสมการโครงสรางของปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษา (Woudenberg, 2001)
2.2.4 วสยทศนทางเทคโนโลย สมรรถนะทางเทคโนโลย กบก า ร บ ร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย
Stanage (1996) ไดศกษาเกยวกบการบรณาการเทคโนโลยภายใตระบบบรหารจดการความรภายในสถานศกษาซงทำาการวจยในลกษณะของการวจยเชงพฒนาโดยมวตถประสงคเพอสรางคมอสำาหรบผบรหารและ
วสยทศนทางเทคโนโลย
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
90
ครในการบรณาการเทคโนโลยเขาไปสกระบวนการจดการความรเพอมงไปสความเปนองคกรแหงการเรยนการสอนของสถานศกษา ผลการวจยในระยะท 3 บงชวา คมอการพฒนาสถานศกษาสความเปนองคกรแหงการเรยนรตองมการบรณาการเทคโนโลยเขาไปในกระบวนการกลมและทมงาน โดยมขนตอนทสามารถสาธตใหเหนถงการเชอมโยงเทคโนโลยสการเรยนการสอนได ซงผลจากการบรณาการด งกลาวจะสงผลตอความส ำาเรจ ในการปฏ บต งาน
Reinke (1997) ศกษาการพฒนาและความมเหตผลของการพฒนาบคลากรดานเทคโนโลยของครใหญโดยการออกแบบโรงเรยนใหมดวยเทคโนโลย ผลการวจยพบวา การบรณาการเทคโนโลยขนอยก บวสยทศน สมรรถนะของผบรหารสถานศกษาซงสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ดงภ า พ ท 6
ภาพท 6 โมเดลสมการโครงสรางของปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย สมรรถนะทางเทคโนโลย การบรณาการเทคโนโลยสงผลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษา (Reinke, 1997)
2.2.5 สมรรถนะทางเทคโนโลยกบการพฒนาวชาชพดานเ ท ค โ น โ ล ย
สงบ ลกษณะ (2545) พบวา ผบรหารเปนบคคลสำาคญของความสำาเรจของการใชเทคโนโลย ถาผบรหารมสมรรถนะทางเทคโนโลยจะทำาใหบคลากรไดรบการพฒนาดานเทคโนโลยเชนกน การพฒนาบคลากรดานเทคโนโลยอาจทำาไดโดยการสนบสนน สงเสรมใหความรแกบคลากรเกยวกบความกาวหนาทางเทคโนโลย การจดทำาเอกสารทมสาระเกยวกบเทคโนโลย
วสยทศนทางเทคโนโลย
สมรรถนะทางเทคโนโลย
การบรณาการ
เทคโนโลย
91
โดยยอ การแจงชอเวบไซตทเปนประโยชนตอคร ตลอดจนการรวบรวมผลงานของครและนกเรยนไวเปนแบบปฏบตทดเยยม (best practices) เพอใชเ ป น ต ว อ ย า ง ใ น ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น เ ป น ต น
2.2.6 สมรรถนะทางเทคโนโลยกบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยAnderson, & Dexter (2005) ได ว เคราะหอ ทธพลของ
คณลกษณะผนำาและโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยทมประสทธผล ขอคนพบทมความส ำาคญอยางย งประการหนงค อ แมโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยจะมความสำาคญตอประสทธผลการใชประโยชนจากเทคโนโลยในการจดการเรยนการสอน แตคณลกษณะผน ำาของผบรหารยงมความจำาเปนมากกวา จงบงชอยางชดเจนถงคณลกษณะผน ำาทสงผลตอผลลพธในการบรหารจดการเทคโนโลยในสถานศกษามากกวาการลงทนทางโครงสรางพนฐาน การพฒนาโครงสรางพนฐานเทคโนโลยเปนการปรบปรงเปลยนแปลงเพอใหเกดความเพยงพอและความพรอมของอปกรณ ฮารดแวร ซอฟตแวร ระบบเครอขาย ทสนบสนนการบรหารจดการและการจดการเรยนการสอนของผบรหารสถานศกษารวมกบคณะกรรมการเทคโนโลย การพฒนาโครงสรางพนฐานเทคโนโลยแมจะมความซบซอนและไดรบอทธพลจากตวแปรตางๆ ทงในสถานศกษาและนอกสถานศกษา แตเปนกระบวนการทมระยะเวลาชดเจน และใหผลการพฒนาทคมคา หากอางองตามกระบวนการเปลยนแปลงตามทนกวชาการตางๆ ไดนำาเสนอไวขางตน ซงหากนำาการพฒนาโครงสรางพนฐานเทคโนโลยเปนตวแปรทใชทำานายประสทธผลภาวะผนำาเชงเทคโนโลยจะทำาใหไดสารสนเทศทเปนประโยชนตอการบรหารจดการ สามารถพจารณาไดจากผลการวจยของ Anderson, & Dexter (2005) ทว เคราะหอ ทธพลของคณลกษณะผน ำาและโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยทมต อประสทธผลการนำา แมวาคณลกษณะผนำาของผบรหารมความจำาเปนมากกวาโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลย แตผลการวเคราะหขอมลดวยการวเคราะหถดถอยพหคณ พบวา โครงสรางพนฐานเทคโนโลยมอทธพลตอผลลพธ เมอพจารณาจากสมประสทธการถดถอยเทากบ .332 อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 เชนกน ผลการวจยดงกลาว บงชใหเหนวา การพฒนาโครงสรางพนฐานเทคโนโลยเปนตวแปรทสามารถใชอธบายความแปรปรวนของประสทธผลภ า ว ะ ผ น ำา ไ ด
92
2.2.7 สมรรถนะทางเทคโนโลยกบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยสรศกด หลาบมาลา และกลวจตรา ภงคานนท (2545) ไดศกษา
อทธพลของการกำาหนดวสยทศน กลยทธและนโยบายเทคโนโลย พบวา มปจจยระดบโรงเรยนทนำาไปสความสำาเรจในโครงการโรงเรยนนำารองการใชเทคโนโลยในรฐวคตอเรย คอ การกำาหนดวสยทศน กลยทธในการวางแผนเพอนำาไปสการปฏบตรวมกน โดยอาศยมาตรฐานการเรยนรเทคโนโลยระดบชาตเพอเปนดชนวดความส ำาเรจ มการสรางเครอขายเทคโนโลยระหวางโ ร ง เ ร ย น
2.2.8 วสยท ศน ทางเทคโนโลย การพฒนาวชาชพด านเ ท ค โ น โ ล ย ก บ ก า ร บ ร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย
Lawrence (1999) ศกษาโลกของนวตกรรม: การสรางวสยทศนทางเทคโนโลยของครประถมศกษา ผลการศกษาพบวา ปจจยทมอทธพลตอการบรณาการเทคโนโลย ประกอบดวย 1) การสรางวสยท ศน ทางเทคโนโลย 2) การสนบสนนใหบคลากรมการใชเทคโนโลย และ 3) การพฒนาด า น เ ท ค โ น โ ล ย ด ง ภ า พ ท 7
ภาพท 7 โมเดลสมการโครงสรางของปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยสงผลตอการบรณาการเทคโนโลย (Lawrence, 1999)
วสยทศนทางเทคโนโลย
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
การบรณาการ
เทคโนโลย
93
จากแนวคดเชงทฤษฎทสงเคราะหจากเอกสารและงานวจยทผานการตรวจสอบยนยนกบขอมลเชงประจกษ สามารถสรปเสนทางอทธพลของป จ จ ย ท ส ง ผ ล ต อ ภ า ว ะ ผ น ำา เ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย ไ ด ด ง ต า ร า ง ท 8
ตารางท 8 การสงเคราะหเสนทางอทธพลของปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
ปจจยภายนอก ปจจยภายใน ผศกษา / ผวจยวสยทศนทางเทคโนโลย
การบรณาการเทคโนโลย
Stanage (1996), Lawrence (1999)
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
ปราวณยา สวรรณณฐโชต (2546), Woudenberg (2001), Lawrence (1999)
สมรรถนะทางเทคโนโลย
Reinke (1997), สรศกด หลาบมาลา, และกลวจตรา ภงคานนท (2545)
สมรรถนะทางเทคโนโลย
การบรณาการเทคโนโลย
กดานนท มลทอง (2548), Simmonson (2004), อษฏาวธ เรณรส และคนอนๆ (2544), Scanga (2004)
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
สงบ ลกษณะ (2545)
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
Anderson, & Dexter (2005)
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
การบรณาการเทคโนโลย
Kanaya, & Light (2005), ฉลอง บญญานนต (2547), มณรตน สทธโชค (2546), ปราวณยา สวรรณณฐโชต (2546), Rogers (2000), Vannatta, & Fordham (2004), สภรฐ ผองพนธงาม (2544), ธงชย ชวปรชา (2542), Zhao, & Frank (2003), Sorensen (2007)
94
จากตารางท 8 แสดงเสนทางอทธพลของปจจยทสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยจากผลการวจยทผานการตรวจสอบยนยนกบขอมลเชงประจกษ จากการวเคราะหและสงเคราะหทฤษฎ แนวคด และงานวจยทเกยวของ ซงสามารถสรางโมเดลความสมพนธเชงสาเหตของตวแปรแฝง ดงภ า พ ท 8
ภาพท 8 โมเดลความสมพนธเชงสาเหตของปจจย (ตวแปรแฝง) ทสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
3. องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ และตวบงชของแตละองคประกอบหลกของปจจยทสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย3.1 วสยทศนทางเทคโนโลย
3.1.1 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ว ส ย ท ศ น ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลย ผวจยไดรวบรวมจาก
ทศนะของนกวชาการและจากผลการวจยจากแหลงตางๆ เพอน ำาไปสการสงเคราะหและกำาหนดเปนองคประกอบทจะใชในการวจย ก ำาหนดนยามเชงปฏ บต การและต วบงช เพ อก ำาหนดเป นกรอบแนวค ดในการวจยต อไป
3.1.1.1 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามทศนะของ Manning, & Robertson (2002)
วสยทศนทางเทคโนโลย
สมรรถนะทางเทคโนโลย
การบรณการเทคโนโลย
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
ภาวะผนำาเชง
เทคโนโลย
95
Manning, & Robertson (2002) อธบายถงภาวะผนำาเชงวสยทศนมพฤตกรรมทส ำาคญอย 10 ประการทสอดคลองกบ Hickman, & Silva (1984) กลาวไวขางตน ดงนคอ การคนหาแนวคดจนไดวสยทศนทชดเจน การทำาวสยทศนใหชดเจนและงายตอความเขาใจในปรชญา ท ศทางของยทธศาสตรท บ รณาการและรวมไวซ งค าน ยมทางวฒนธรรม การกระตนผมสวนเกยวของโดยผานการชกจง โนมนาวและจดทำาสงทยากใหเปนตวอยาง การทำาพนธะสญญากบผมสวนเกยวของและพยายามท ำา ค ว า ม เ ข า ใ จ ค ว า ม ส ม พ น ธ เ ก ย ว ข อ งสวนบคคล การแสดงออกในลกษณะทอบอนใหความสนใจ การแปลความหมายวสยทศนสำาหรบผทมสวนเกยวของแตละคน การใสใจกบหลกขององคกร การคงไวซงกจกรรมทเปนศนยกลาง การแสวงหาวธการปรบปรงการทำางานโดยสงเกตอยางพนจพเคราะหถงการเปลยนแปลงทงภายในและนอกองคกร การตรวจวดความสำาเรจสงสดขององคกรตามศกยภาพเพอทจะเตมเตมวสยทศนใหเตม สามารถแยกเปนองคประกอบของภาวะผน ำาเชงวสยทศนทส ำาคญ ประกอบดวย 1) มการสรางวสยทศน (formulating) 2) มการเผยแพร ว ส ย ท ศ น (articulating) 3) ม ก า ร ป ฏ บ ต ต า ม ว ส ย ท ศ น (implementing) 4) มการประเมนวสยทศน (evaluating) และ 5) การเ ป น แ บ บ อ ย า ง ท ด (role model)
3.1.1.2 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Wilmore (2002)
Wilmore (2002) ไดศกษาเกยวกบผนำาทมวสยทศนผลปรากฏวาพฤตกรรมทแสดงถงความเปนผน ำาเชงวสยทศน นอกจากผนำาจะมวสยทศนแลวตองสามารถบอกกลาวหรอเผยแพร (articulate) วสยทศนเพอใหคนอนเขาใจและยอมรบในวสยทศนนน จากนนไดกลาวถงคณลกษณะผบรหารทมวสยทศน ประกอบดวย การพฒนาวสยทศน ซ งจะบอกถงสภาพปจจบนและสภาพทตองการจะเปนในอนาคต จากวสยทศนทสรางขนทกสงในสถานศกษาตองสอดคลองกบวสยทศน ทงเปาหมายและกลยทธเพอใหประสบผลสำาเรจตามทมงหวง การเผยแพรวสยทศน ผบรหารตองสอสารใหคนทราบทงผปกครอง สมาชกในชมชนและคนอน ๆทงทเกยวของและไมเกยวของ เพอใหเขาทราบวาเราคอใคร มภารกจอะไรและมจดหมายอยางไร รวมทงบอกถงแผนงานทไดกำาหนดไว เพอเปนการเชญชวนให
96
บคคลเหลานเขามามสวนรวมใหรวมมอและชวยเหลอใหเกดความส ำาเรจตามวสยทศน การปฏบตตามวสยทศน เปนกระบวนการทจะทำาใหวสยทศนกลายเปนความจรง เปนขนของการปฏบตตามวสยทศน โดยกำาหนดเปาหมาย แผนยทธศาสตรและกจกรรมตางๆ ทสอดคลองกบวสยทศน การรบผดชอบตอวสยทศน นนคอผบรหารโรงเรยนตองดำาเนนการตามแผนงานหรอปฏบตตามกระบวนการเปนวงจรอยางตอเนองไปเร อย ๆ จนกวาจะประสบความสำาเรจตามวสยทศน ซงสามารถแยกเปนองคประกอบของภาวะผน ำาเชงวสยทศนทสำาคญ ประกอบดวย 1) มการสรางวสยทศน (formulating) 2) ม การเผยแพรวสยท ศน (articulating) 3) มการปฏ บต ตามวสยท ศน (implementing) แ ล ะ 4) ค ว า ม ร บ ผ ด ช อ บ ต อ ว ส ย ท ศ น (commitment to the vision)
3.1.1.3 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Kantabutra, & Avery
(2003)Kantabutra, & Avery (2003) ศ ก ษ า เ ช ง
ประจกษ: องคประกอบของวสยทศน และปจจยความเขาใจ ผลการวจยพบวา วสยทศนม 7 องคประกอบ ดงน 1) สน (brevity) 2) ชดเจน (clarity) 3) มความเปนนามธรรม (abstractness) 4) ทาทาย (challenge) 5) ม ล ก ษ ณ ะ เ ช ง อ น า ค ต (future orientation) 6) ม ค ว า ม ม น ค ง เ ส ถ ย ร ภ า พ (stability) 7) เ ป น ค ว า ม ต อ ง ก า ร (desirability)
3.1.1.4 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Zaccaro (2004)
Zaccaro(2004) ไดศกษาพฤตกรรมภาวะผน ำาเชงวสยทศนซงผลการศกษาพบวาพฤตกรรมทบงบอกถงความเปนผน ำาเชงวสยทศนนน ประกอบดวย การกำาหนดวสยทศนทตองการใหเกดขนในอนาคต และการสอสารใหผอนทราบดวยคำาพด การกระทำาเพอใหมองเหนภาพในผลสำาเรจทตองการ ผน ำาจะสรางความไววางใจ และใหความส ำาคญกบผอ นมากกวาตนเอง ซงสามารถแยกเปนองคประกอบของภาวะผน ำาเชงวสยทศนทสำาคญ ประกอบดวย 1) มการสรางวสยทศน (formulating) 2) มการเผยแ พ ร ว ส ย ท ศ น (articulating) 3) ม ก า ร ป ฏ บ ต ต า ม ว ส ย ท ศ น
97
(implementing) 4) การสรางความไววางใจ (trust) และ 5) การให ค ว า ม ส ำา ค ญ ก บ ผ อ น
3.1.1.5 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Banks (2004)
Banks (2004) ไดเสนอผลการศกษาภาวะผน ำาเชงวสยทศน ประกอบดวย 1) มการสรางวสยทศน (formulating) 2) ม การเผยแพรวสยทศน (articulating) และ 3) มการปฏบตตามวสยทศน (implementing)
3.1.1.6 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Leimbach (2005)
Leimbach (2005) ไดอธบายถงคณลกษณะของภาวะผนำาเชงวสยทศน ดงนคอ การสรางวสยทศนและกลยทธ การเปนนกสอสารและแนวปฏบตในกลยทธขององคการ การนำาการเปลยนแปลงขององคการ การเขาถงแนวโนมของตลาด ลกคาและการแขงขน การวางแผนและสนบสนนองคการและการเตบโตของลกคา การสรางแรงบนดาลใจของลกคาและผมสวนไดสวนเสย สามารถแยกเปนองคประกอบของภาวะผน ำาเชงวสยทศนทสำาคญ ประกอบดวย 1) มการสรางวสยทศน (formulating) 2) ม การเผยแพรวสยท ศน (articulating) 3) มการปฏ บต ตามวสยท ศน (implementing)
3.1.1.7 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Thomus (2005)
Thomus (2005) ไดศกษาคณลกษณะของการเปนผนำาทมวสยทศน สามารถแยกเปนองคประกอบของภาวะผน ำาเชงวสยทศนทสำาคญไดสอดคลองกน คอ 1) มการสรางวสยทศน (formulating) 2) มการเผยแพรวสยทศน (articulating) และ 3) มการปฏบตตามวสยท ศ น (implementing)
3.1.1.8 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Kapur (2007)
Kapur (2007) ไดศกษาองคประกอบของภาวะผนำาเชงวสยทศนของผบรหารโรงเรยนสามารถแยกเปนองคประกอบของภาวะผ น ำาเชงวสยท ศน ท ส ำาค ญ ประกอบดวย 1) มการสรางวสยท ศน
98
(formulating) 2) มการเผยแพรวสยทศน (articulating) 3) มการป ฏ บ ต ต า ม ว ส ย ท ศ น (implementing) แ ล ะ 4) ก า ร เ ป น แ บ บ อ ย า ง ท ด (role model)
3.1.1.9 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Leonard (2008)
Leonard (2008) ได อธบายถงภาวะผน ำาเชงวสยทศนจะเปนผนำาทมลกษณะเปนเยยมในดานการตดตอสอสารและดานการกำาหนดวสยทศนแลวปฏบตตามวสยทศนทวางไวและยงเปนผน ำาทสรางสรรคสงทมลกษณะเฉพาะเพอใหการดำาเนนงานบรรลเปาหมายขององคกร โดยเร มตนลงมอปฏบตแลวกระตนขอความรวมมอขอรบการสนบสนนจากบคคลอนๆ เพอนำาพาวสยทศนไปสความสำาเรจ ผนำาทมวสยทศนจะสามารถคดนอกกรอบและสามารถมองเหนภาพรวมของสงทตองการจะเปนในองคกรไดทงหมด ซงคณลกษณะภาวะผน ำาเชงวสยทศนประกอบดวย ความเปนผมความรบผดชอบตอวสยทศน เปนผมวสยทศนและแรงบนดาลใจทเดนชดสำาหรบองคกร เปนผทเสรมสรางพลงอำานาจในดานความสมพนธของคนในองค กรและ เป นท เคารพน บถ อของผ ตาม เป นผ ท อ ท ศตนเพ อการเปลยนแปลง เปนผท มความกลาตอการลงมอปฏบต เป นผท มแนวคดสรางสรรคพรอมทจะเปลยนแปลง สามารถแยกเปนองคประกอบของภาวะผ น ำา เ ช ง ว ส ยท ศ น ท ส ำา ค ญ ปร ะ ก อ บ ด ว ย 1) ม กา รส ร าง ว ส ย ท ศ น (formulating) 2) มการเผยแพรวสยทศน (articulating) 3) มการปฏบต ตามวสยทศน (implementing) และ 4) การเปนแบบอยางทด (role model)
3.1.1.10 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Rock (2009)
Rock (2009) ไดอธบายถงหลกการ 7 ประการของภาวะผนำาเชงวสยทศน ซงประกอบดวย การมวสยทศน (visioning) ผ บรหารโรงเรยนรวาจะนำาพาโรงเรยนไปสจดใดในอนาคต การกำาหนดแผนท (mapping) การเดนทาง ผบรหารโรงเรยนตองมการกำาหนดและการสรางแผนทการเดนทางไปสจดหมายทตองการ การเดนทาง (journeying) ผ บรหารโรงเรยนตองทำาใหบคลากรในโรงเรยนเดนทางไปดวยกน ดวยความเตมใจ การเรยนร (learning) ผบรหารโรงเรยนเปดโอกาสใหบคลากรใน
99
โรงเรยนสามารถเรยนรรวมกนและยอมรบการเปลยนแปลง การเปนทปรกษา (mentoring) การนำา (leading) การเปนแบบอยางทดในการปฏบตงาน และคานยม (valuing) การยดถอคานยมและจรรยาบรรณในการบรหารจดการ สามารถแยกเปนองคประกอบของภาวะผน ำาเชงวสยทศนทส ำาคญ ประกอบดวย 1) มการสรางวสยทศน (formulating) 2) มการเผยแพร ว ส ย ท ศ น (articulating) 3) ม ก า ร ป ฏ บ ต ต า ม ว ส ย ท ศ น (implementing) 4) ก า ร เ ป น แ บ บ อ ย า ง ท ด (role model)
3.1.1.11 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Amoah (2010)
Amoah (2010) ใหทศนะเกยวกบวสยทศนม 5 องคประกอบ ไดแก 1) ความตองการหรอความปรารถนา (desire) 2) ความสามารถ (capacity) 3) ความชดเจน (clarity) 4) ความฉลาดร อ บ ร (wisdom) 5) ค ค ด (partnership)
3.1.1.12 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง North Central Regional
Educational Laboratory (2010)North Central Regional Educational
Laboratory (2010) ไดกำาหนดองคประกอบของวสยทศน ดงน 1) เปนภาพหรอถอยคำาทจบใจ หรอภาพของสงทโรงเรยนจะเปนในอนาคต 2) ม ความเปนไปไดและสามารถบรรลได 3) เชอมโยงกบคานยมอยางลกซง 4) ตองการแปลงไปสการปฏบตและแผนทสามารถนำาไปใชได 5) วส ยท ศน จ ะตายถ า ไมสามารถส อสารให เข า ใจ ได อยางปกต
3.1.1.13 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Change (2010)
Change (2010) ไดกำาหนดองคประกอบของขอความวสยทศนทด ดงน 1) เขยนในรปประโยคบอกเลา อธบายสงทเรารสก ไดยน คด พด หรอทำา เสมอนวาเราบรรลวสยทศนแลว 2) เปนขอความทกระชบและมความหมายอยางลกซง 3) บอกถงผลลพธทจะไดรบ 4) ใชภาษาไมออมแอม 5) เราหรอปลกอารมณ 6) ทำาใหบคคลมองเหนเปนภาพอนาคตอ น เ ด ย ว ก น
100
3.1.1.14 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามทศนะของ พชาย รตนดลก ณ ภเกต (2552)
พชาย รตนดลก ณ ภเกต (2552) ไดอธบายถงคณลกษณะของภาวะผน ำาเชงวสยทศน ประกอบดวย ความสามารถในการอธบายวสยทศนตอบคคลอน ผนำามความจำาเปนตองทำาใหวสยทศนชดเจนในรปแบบของการกระทำาและเปาหมายทตองปฏบต โดยการสอสารดวยการพดและเขยนอยางชดเจน วสยทศนทดทสดมแนวโนมทไรประสทธผลถาผน ำาไมมการสอสารอยางเขมขน นอกจากความสามารถดานภาษาแลว ผน ำาจะตองแสดงพฤตกรรมในทศทางทสอดคลองกบวสยทศน เพอเปนแบบอยางใหกบประชาชนไดปฏบตตาม และเมอมการประสานพลงกนอยางเขมขนระหวางผน ำากบประชาชน ประเทศกจะมพลงขบเคลอน กาวไปสวสยทศนไดในทสด ผน ำาตองมทกษะทสามารถขยายวสยทศนในบรบททแตกตางกน เพอใหวสยทศนสามารถประยกตใชในความหลากหลายของสถานการณ ผน ำาจะตองทำาใหวสยทศนมความหมายตอประชาชนทกกลม ทกเชอชาต ทกศาสนา ทกเพศ ทกวย ทกภมภาค ทกชนชน ทำาใหพวกเขาทราบวาตองกระทำาอะไรบางและทำาอยางไร เพอใหบรรลเปาประสงคและวสยทศนขององคการ สามารถแยกเปนองคประกอบของภาวะผนำาเชงวสยทศนทสำาคญ ประกอบดวย 1) มการสรางวสยท ศ น (formulating) 2) มการเผยแพรวสยทศน (articulating) 3) มการปฏบตตามวสยทศน (implementing)
3.1.1.15 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง ศ ร ธ า ร า แ ห ย ม ค ง (2552)
ศรธารา แหยมคง (2552) กลาววา องคประกอบของวสยทศนทดควรมองคประกอบดงน 1) เขาใจไดงายและมลกษณะตามอดมคต โดยควรจะสอดคลองกบคานยมหลกขององคการ 2) ทาทาย แตอยบนพนฐานความเปนจรง ขอความวสยทศนอาจใชภาษาทสงเพราะคนตองการใหมนยงใหญมากพอทจะสอถงความตองการหลกของผคนในดานความสำาเรจ การยกยอง และการมสวนรวม 3) มความมงเนน วสยทศนควรจะสามารถใชเปนเครองนำาทางในการตดสนใจไดดวย 4) เปนประโยชนสำาหรบผมสวนไดสวนเสย นนคอ ลกคา ผถอหน และพนกงาน โดยอาจจะสอใหเขาใจถงผลประโยชนสำาหรบกลมตางๆ เหลานน 5) อธบายไดงาย แมวาการทำาให
101
วสยทศนนนเปนจรง จะเปนกระบวนการทซบซอน แตการอธบายวสยทศนกค ว ร จ ะ ท ำา ไ ด โ ด ย ง า ย
3.1.1.16 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง อ โ น ท ย จ ำา ป า ว ง ศ (2553)
อโนทย จำาปาวงศ (2553) ไดกลาวไววาภาวะผนำาเชงวสยทศน คอ กระบวนการทเปนพลวตรมขนตอน 3 ขนตอน ดงนคอ การสรางภาพลกษณ (image) เปนภาพทพงประสงคในอนาคตขององคการนนคอวสยทศน หลงจากนนผนำาจะตองมความสามารถในการสอสารเพอใหเกดวส ยท ศน ร วม (share vision) แล ว ใหอ ำานาจการต ดสน ใจแก ผ ตาม (empowered) เพอใหสมาชกสามารถนำาวสยทศนรวมสการปฏบตใหเปนจรง สามารถแยกเปนองคประกอบของภาวะผน ำาเชงวสยท ศนท ส ำาค ญ ประกอบดวย 1) มการสรางวสยทศน (formulating) 2) มการเผยแพร ว ส ย ท ศ น (articulating) 3) ม ก า ร ป ฏ บ ต ต า ม ว ส ย ท ศ น (implementing) 4) การมอบอำานาจ (empowerment) และ 5) การค ด เ ช ง ก ล ย ท ธ (strategic thinking)
3.1.1.17 องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามทศนะของ ไพฑรย สนลารตน (2553)
ไ พ ฑ ร ย ส น ล า ร ต น (2553) ไ ด อ ธ บ า ย ถ งคณลกษณะและพฤตกรรมของภาวะผนำาเชงวสยทศน ตองมความสามารถในการกำาหนดเปาหมาย กำาหนดสาระตามเปาหมาย และกำาหนดวธการตามเปาหมายและสาระนน ผนำาเชงวสยทศนจงตองมความเกง รอบร มวธการพรอมกนไป ไมใชชำานาญเฉพาะวธการบรหารแตขาดความรในทศทางหรอวสยทศน สามารถแยกเปนองคประกอบของภาวะผน ำาเชงวสยทศนทส ำาคญ ประกอบดวย 1) มการสรางวสยทศน (formulating) 2) มการเผยแพรวสยทศน (articulating) 3) มการปฏบตตามวสยทศน (implementing) และ 4) ก า ร เ ป น แ บ บ อ ย า ง ท ด (role model)
องคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยตามทฤษฎและตามทศนะของนกวชาการตางๆ ดงกลาวขางตน ผวจยไดน ำามาสงเคราะหเพอก ำา หน ดอ ง ค ป ร ะ ก อ บ ท เ ป น กร อ บ แ นว ค ด เ ช ง ท ฤ ษ ฎ (theoretical framework) เพ อน ำาไปส การก ำาหนดเป นกรอบแนวค ดเพ อการวจ ย
102
(conceptual framework) ด ง แ ส ด ง ใ นต า ร า ง ท 9
ตารางท 9 การสงเคราะหองคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลย
องคประกอบวสยทศนทางเทคโนโลย
Robe
rtson
(2
002)
Wilm
ore
(200
2)Ka
nbab
utra
, &
Aver
y (2
003)
Zacc
aro
(200
4)Ba
nks
(200
4)Le
imba
ch
(200
5)Th
omus
(200
5)Ka
pur (
2007
)Le
onar
d (2
008)
Rock
(200
9)Am
oah
(201
0)NC
REL
(201
0)Ch
ange
(201
0)พช
าย ร
ตนดล
ก ณ
ศรธา
รา แ
หยมค
ง
อโนท
ย จำา
ปาวง
ศ
ไพฑร
ย สน
ลารต
น
รวม
1. มการสรางวสยทศน 12
2. มการเผยแพรวสยทศน
12
3. มการปฏบตตามวสยทศน
12
4. การประเมนวสยทศน 15. การเปนแบบอยางทด 56. ความรบผดชอบตอ
วสยทศน
1
7. สน กระชบ 18. มความชดเจน 2
องคประกอบวสยทศนทางเทคโนโลย
Robe
rtson
(2
002)
Wilm
ore
(200
2)Ka
nbab
utra
, &
Aver
y (2
003)
Zacc
aro
(200
4)Ba
nks
(200
4)Le
imba
ch
(200
5)Th
omus
(200
5)Ka
pur (
2007
)Le
onar
d (2
008)
Rock
(200
9)Am
oah
(201
0)NC
REL
(201
0)Ch
ange
(201
0)พช
าย ร
ตนดล
ก ณ
ศรธา
รา แ
หยมค
ง
อโนท
ย จำา
ปาวง
ศ
ไพฑร
ย สน
ลารต
น
รวม
9. มความเปนนามธรรม 110. มความทาทาย 211. มลกษณะเชง
อนาคต
1
12. มความมนคง เสถยรภาพ
1
67
ตารางท 9 การสงเคราะหองคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลย (ตอ)
องคประกอบวสยทศนทางเทคโนโลย
Robe
rtson
(2
002)
Wilm
ore
(200
2)Ka
nbab
utra
, &
Aver
y (2
003)
Zacc
aro
(200
4)Ba
nks
(200
4)Le
imba
ch
(200
5)Th
omus
(200
5)Ka
pur (
2007
)Le
onar
d (2
008)
Rock
(200
9)Am
oah
(201
0)NC
REL
(201
0)Ch
ange
(201
0)พช
าย ร
ตนดล
ก ณ
ศรธา
รา แ
หยมค
ง
อโนท
ย จำา
ปาวง
ศ
ไพฑร
ย สน
ลารต
น
รวม
13. เปนความตองการ 214. การสรางความไว
วางใจ
1
15. การใหความสำาคญกบผอน
1
16. ความสามารถ 117. ความฉลาดรอบร 118. มคคด 119. เปนภาพหรอ
ถอยคำาทจบใจ
1
20. มความเปนไปได 1
68
องคประกอบวสยทศนทางเทคโนโลย
Robe
rtson
(2
002)
Wilm
ore
(200
2)Ka
nbab
utra
, &
Aver
y (2
003)
Zacc
aro
(200
4)Ba
nks
(200
4)Le
imba
ch
(200
5)Th
omus
(200
5)Ka
pur (
2007
)Le
onar
d (2
008)
Rock
(200
9)Am
oah
(201
0)NC
REL
(201
0)Ch
ange
(201
0)พช
าย ร
ตนดล
ก ณ
ศรธา
รา แ
หยมค
ง
อโนท
ย จำา
ปาวง
ศ
ไพฑร
ย สน
ลารต
น
รวม
21. เชอมโยงกบคานยม
1
22. แปลงไปสการปฏบต
1
23. สามารถสอสารใหเขาใจได
1
24. เขยนในรปประโยคบอกเลา
1
ตารางท 9 การสงเคราะหองคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลย (ตอ)
องคประกอบวสยทศนทางเทคโนโลย
Robe
rtson
(2
002)
Wilm
ore
(200
2)Ka
nbab
utra
, &
Aver
y (2
003)
Zacc
aro
(200
4)Ba
nks
(200
4)Le
imba
ch
(200
5)Th
omus
(200
5)Ka
pur (
2007
)Le
onar
d (2
008)
Rock
(200
9)Am
oah
(201
0)NC
REL
(201
0)Ch
ange
(201
0)พช
าย ร
ตนดล
ก ณ
ศรธา
รา แ
หยมค
ง
อโนท
ย จำา
ปาวง
ศ
ไพฑร
ย สน
ลารต
น
รวม
25. มความหมายลกซง
1
26. บอกถงผลลพธ 127. ใชภาษาไมออม
แอม
1
28. เราหรอปลกอารมณ
1
29. มองเหนเปนภาพอนาคต
1
30. เขาใจไดงาย 131. มความมงเนน 1
องคประกอบวสยทศนทางเทคโนโลย
Robe
rtson
(2
002)
Wilm
ore
(200
2)Ka
nbab
utra
, &
Aver
y (2
003)
Zacc
aro
(200
4)Ba
nks
(200
4)Le
imba
ch
(200
5)Th
omus
(200
5)Ka
pur (
2007
)Le
onar
d (2
008)
Rock
(200
9)Am
oah
(201
0)NC
REL
(201
0)Ch
ange
(201
0)พช
าย ร
ตนดล
ก ณ
ศรธา
รา แ
หยมค
ง
อโนท
ย จำา
ปาวง
ศ
ไพฑร
ย สน
ลารต
น
รวม
32. เปนประโยชน 133. อธบายไดงาย 134. การมอบอำานาจ 135. การคดเชงกลยทธ 1
รวม 5 4 7 5 3 3 3 4 4 4 5 5 6 3 5 5 4 75 69
109
จากตารางท 9 ผลการสงเคราะหองคประกอบวสยทศนทางเทคโนโลยทเปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎ (theoretical framework) พบวา ม 35 องคประกอบ แตส ำาหรบการศกษาวจยคร งน ผวจยไดใชเกณฑพจารณาจากองคประกอบทมความถตงแต 12 ขนไป เพอกำาหนดเปนกรอบแนวคดเพอการวจย (conceptual framework) ดงนน องคประกอบวสยทศนทางเทคโนโลยจงม 3 องคประกอบ คอ 1) มการสรางวสยทศน (vision formulating) 2) ม ก า ร เ ผ ย แ พ ร ว ส ย ท ศ น (vision articulating) 3) มการปฏบตตามวสยทศน (vision implementing) แ ส ด ง เ ป น โ ม เ ด ล ก า ร ว ด ไ ด ด ง ภ า พ ท 9
ภาพท 9 โมเดลการวดวสยทศนทางเทคโนโลย
จากภาพท 9 แสดงโมเดลการวดวสยทศนทางเทคโนโลยทไดจากการสงเคราะหทฤษฎและทศนะของนกวชาการตางๆ ดงกลาวขางตน ประกอบด วย 1) มการสรางวส ยท ศน 2) มการเผยแพรว ส ยท ศน 3) มการปฏบตตามวสยทศน โดยมรายละเอยดของแตละองคประกอบทจะนำาไปสการสงเคราะหเพอกำาหนดนยามเชงปฏบตการและตวบงชของแตละองคป ร ะ ก อ บ ด ง ห ว ข อ ท จ ะ ก ล า ว ถ ง ต อ ไ ป น
3.1.2 น ยามเชงปฏ บต การและต วบงช ของแต ละองค ป ร ะ ก อ บ ว ส ย ท ศ น ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย
3.1.2.1 น ยามเชงปฏ บต การและต วบ งช ขององค ป ร ะ ก อ บ ม ก า ร ส ร า ง ว ส ย ท ศ น
ธระชน มโนมยพบลย (2551) กลาววา วสยทศน หมายถง ภาพในอนาคตทบอกอยางเปนนยหรอชดเจนวา จะตองมงมนทจะ
วสยทศนทางเทคโนโลย
มการสรางวสยทศนมการเผยแพรวสยทศนมการปฏบตตามวสยทศน
110
นำาพาอนาคตอยางไรในกระบวนการเปลยนแปลง วสยทศนทดตองบรรลวตถประสงคทสำาคญ 3 ประการ ไดแก 1) บอกถงทศทางการเปลยนแปลงทชดเจน ทศทางทชดเจนในการเปลยนแปลงเปนสงสำาคญ เมอผคนไมเหนดวย หรอสบสน กงขาวาการเปลยนแปลงจะสำาคญอยางไร วสยทศนทสนบสนนด วยกลยทธท ด จะสามารถแก ป ญหาเหล าน ได มค ำาพดว า โลกก ำาล งเปลยนแปลง เราจงจะตองกำาหนดเปาหมายและพฒนาผลตภณฑใหมๆ ถามทศทางทชดเจน การตดสนใจทผดพลาดจะไมเกดขน จะไมมการโตเถยงทไมสามารถหาบทสรป จะมเพยงคำาถามเดยว คอ มนอยในวสยทศนหรอไม ทำาใหมจดมงหมายในการทำางาน ตดสนใจในเร องตางๆ ไดอยางตรงประเดนและรวดเรว โครงการหรอการดำาเนนการใดๆ ทมใชจดมงหมายขององคกรจะถกก ำาจดออก แมว าจ ะมผ ม อ ทธพลคอยผล กด นอย เบ องหล งก ตาม 2) กระตนผคนในองคกรใหมองเหนโอกาสทดกวาทตองการไปใหถง 3) ทำาใหผคนในองคกรประสานรวมกนปฏบตในทศทางเดยวกนทำาใหเกดผลอยางมประสทธภาพและรวดเรว ในการประชมทมหลากหลายทางเลอกทจะตองลงรายละเอยด จะไมสามารถตดสนใจไดอยางรวดเรว อาจตองรอเสนอขออนมตจากผมอำานาจสงสด จงทำาใหเสยทงเวลาและตนทน แตดวยวสยทศนทชดเจน จะทำาใหหาขอยตไดงาย ผจดการและพนกงานสามารถรบทบาทและหาคำาตอบไดดวยตวเอง โดยไมตองรอการตดสนใจจากผบรหารระดบสงขนไป
วสยท ศนท มประสทธภาพจะตองประกอบดวยคณลกษณะอยางนอย 6 ประการ ไดแก 1) ตองอธบายถงภาพในอนาคตทจะไปใหถ ง 2) เป นความปรารถนาและดงดดความตองการของลกคาผถอหน พนกงานและผมสวนรวม 3) ตองเปนไปได มเหตมผล มเปาหมายทสามารถบรรลผลไดจรง 4) ตองมจดมงเนน มความชดเจนเพยงพอทจะนำาไปสการตดสนใจทถกทศทาง 5) ตองมความยดหยน สามารถปรบใหเขากบสถานการณทเปลยนแปลงไป 6) สามารถสอสารได เขาใจงาย สามารถสอใ ห เ ข า ใ จ ไ ด ภ า ย ใ น 5 น า ท
ก ร ะ ท ร ว ง ศ ก ษ า ธ ก า ร (2553) ก ำา ห น ดกระบวนการสรางวสยทศน ดงน 1) ขนเตรยมการ เปนขนตอนการสรางความรความเขาใจเกยวกบความหมายและใหเหนความสำาคญและความจำาเปนในการสรางวสยทศนในองคการรวมถงการมเจตคตทดของสมาชกทมตอองคกร 2) ขนดำาเนนการสรางวสยทศน มขนตอนดงน 2.1) รวบรวมขอมล
111
พนฐาน ทเกยวของกบหนวยงาน เชน วตถประสงค ภารกจหนวยงาน ความคาดหวงและความตองการของสมาชก ผรบบรการและหนวยงานทเกยวของ เ ป น ต น 2.2) วเคราะหสถานภาพปจจบนของหนวยงานเพอใหผบรหารเขาใจและตระหนกในสถานภาพปจจบน และศกยภาพของหนวยงาน 2.3) กลมผบรหารเสนอมมมองแหงอนาคต เปนลกษณะของการสรางฝนของผบรหารแตละคน (create individuals dream) จะไดมมมองทหลากหลายและครอบคลม 2.4) น ำา ม ม ม อ ง ข อ ง ผ บ ร ห า รแตละคนมารวมและเช อมโยงกน (share and relate the dreams) เพอใหมมมองของแตละคนมาเชอมโยงกน แลวเรยงลำาดบความสำาคญ 2.5) คดเลอกและตดสนใจอนาคตของหนวยงานทเป นความฝนของทกคน 2.6) ขดเกลาสำานวนใหสอความหมายชดเจน ปลกเรา ทาทาย สรางพลงดลใจ มสาระครอบคลมองคประกอบของวสยทศน 3) ขนนำาวสยทศนไปปฏบต เมอกำาหนดวสยทศนตามขนตอนการสรางวสยทศนแลวจะไดวสยทศนของหนวยงาน คณะกรรมการบรหาร ควรสอสารใหสมาชกทกคนไดรบทราบและเขาใจตรงกน กำาหนดแผนงานและโครงการใหสอดคลองกบวสยทศน และน ำาแผน/โครงการไปปฏบต 4) ขนประเมนวสยทศน การประเมนวสยทศนทำาใหทราบวาวสยทศนนนมพลงและมประสทธภาพเพยงใด โดยพจารณาจากผลการดำาเนนงานตามแผนและโครงการวามความกาวหนาทมงไปสวสยทศนเพยงใด ควรปรบปรงแกไขการดำาเนนงานเพอใหเปนไปตามวสยทศนอยางไร
องค ประกอบส ำาค ญท จะท ำา ให เก ดการน ำาภาพอนาคต (วสยทศน) ไปสการปฏบตทเปนรปธรรมควรมดงน 1) นโยบายและแผนงานทชดเจน เปนไปอยางมระบบและประสานประโยชนตามนโยบายและแผนอยางจรงจง 2) การปรบเปลยนผบรหารไดงาย เชนเดยวกบภาคเอกชนในกรณทบรหารงานผดพลาดหรอเปนผทขาดความกาวหนา 3) ใชเครองมอเคร องใชเทคนคการปรบปรงงาน เชนเดยวกบภาคเอกชนเพอท ำางานให รวดเรวและลดขนตอนในการทำางาน 4) การพฒนาเจาหนาทอยางตอเนอง เพอใหสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพและมทศนคตทดตอหนวยงาน ตลอดจนการปรบทศนคตขาราชการใหเปนผรบใชประชาชนมากกวาเปนผปกครองหรอเปนนาย และใหมจตสำานกรบผดชอบงานและสงคม 5) การใชเทคนควชาการบรหาร (management technique) มาชวยในการบรหาร
112
6) การใชความรเฉพาะสาขา (professional) เพอปฏบตงานใหไดผล 7) การใชเทคนคอนๆ ประกอบการบรหารใหเปนผลส ำาเรจ 8) การใหความร ขาวสาร ททนตอการเปลยนแปลงของโลกแกผทอยในสงคมเมองในภมภาคควรมนโยบายในการกระจายอำานาจ ทงการกระจายงานและกระจายเงน เพอพฒนาระบบบรหารราชการ 9) การปรบองคกร โครงสรางและกำาลงคนของหนวยงานใหกะทดรดและคลองตวเหมาะสมกบภาระหนาทขององคกรและสภาพปจจบน เปดโอกาสใหเอกชนมสวนรวมในการบรหารราชการ 10) การปรบปรงกฎหมายและระเบยบใหสามารถปฏบต ได คลองตวและรวดเรว
ประพนธ ผาสกยด (2553) กลาววา วสยทศน คอ ภาพทเราปรารถนา อยากจะเหนวาเกดการเปลยนแปลงอะไรในอนาคต เปนภาพแหงอนาคต (picture in the future) ไมใชภาพปจจบน เปนกงๆ ความฝน แตตองเปนฝนทเปนจรงได (possible dream) วสยทศนทม พ ล ง จ ะ ต อ ง ส ร า ง ม า จ า ก จ น ต น า ก า ร แ ล ะแรงบนดาลใจ เขยนเปนสมการ ดงน วสยทศน = จนตนาการ + แรงบนดาลใจ สวนจนตนาการนนเปนสวนทไดจาก head เปนพลงทมาจากสมอง (ฝ งขวา) เปนพลงสรางสรรค เปนพลงการสรางภาพทปรารถนา สวนแรงบนดาลใจเปนสวนทมาจาก heart เปนสวนทมาจากใจ เปนพลงททำาใหสงตางๆ เปนจรงไดในการปรบองคกร จำาเปนอยางยงทตองเรมตนท ภาพในใจ ของผท“ ”เก ยวของ จ ำา เป นต องใชกระบวนการท ส ง เสรมความค ดสรางสรรค จนตนาการ และการมสวนรวมอยางเตมท จะตองสรางเวททใหคนไดมโอกาสรวมกนฝน รวมกนคด รวมกนแบงปนแรงบนดาลใจ และชวยกน เจยรนย“ ” ภาพทไดนใหเปน “ผลก ” ทสดใสไปไดเร อยๆ กระบวนการสรางวสยทศนจงเปนกระบวนการแบบชดบางไมชดบาง เปนกระบวนการแบบคอยเปนคอยไป และตองใหความสำาคญตรงทวา ในทายทสดแลว ภาพทวาน เขามาอยในใจ“ ” ทกคนแลวหรอยง ไมใชหวงเพยงแคไดขอความบางอยางในกระดาษแลวกด ใ จ น ก ว า ไ ด ว ส ย ท ศ น แ ล ว
APIC Leadership Series (2000) ใหท ศนะเกยวกบองคกรทประสบความสำาเรจทงหลายมกจะมรากฐานทสำาคญ นนกคอสามารถทจะใชวสยทศนเปนกระบวนการทขบพลงและศกยภาพของบคคลากรในทกระดบ ตลอดจนเจยระไนอจฉรยภาพทซอนเรนภายในเพอพชตโอกาสและความทาทายตางๆ ทผกผนอยตลอดเวลาดวยแรงบนดาลใจทขวนขวาย
113
เรยนรเพอตอยอดของการพฒนาการในการประสานพลงแหงอจฉรยภาพสการสรางองคกรแหงอจฉรยะ วสยทศนเปรยบเสมอนแสงไฟทสองสวางนำาทางใหกาวไปสจดหมายทมคณคา วสยทศนเปนกระบวนการทหลอหลอมพลงทสามารถผลกดนใหเกดการเปลยนแปลง ทงยงสามารถสรางสรรคแนวคดใหมๆ ททำาใหสามารถกระโดดขามวกฤตการณทไมนกวาสามารถจะขามกาวได นอกเหนอจากนนยงสามารถจดประกายใหสามารถพชตความทาทายทไมเคยคดวามนษยจะทำาไดมากอน บางคนอาจจะสรางวสยทศนไวเปนแสงเทยนเพอนำาตวเองไปสเสนทางเดนของชวตทมความหมาย ถาการเดนทางของเขาเหลานนมคณคา แสงเทยนทสองสวางอาจจดใหประกายไฟในตวของผทอยรอบขางไดลกโชตชวงขนและกลายเปนแรงดลบนดาลใจใหประสานพลงแหงอจฉรยภาพรวมกนผน ำาทประสบความสำาเรจทงในประเทศไทยและตางประเทศลวนใหความสำาคญในการพฒนาวสยทศนรวมกนเพอจดประกายไฟ และสรางความกลาใหผทตองการเดนไปสจดหมายเดยวกน เปลยนจากความฝนใหกลายเปนภาพของความสำาเรจทเกดขนอยางเปนรปธรรม ตลอดจนพฒนาวฒภาวะของคนทอยรอบขางใหกลาคดกลาท ำาอยางสรางสรรคและพรอมทจะเปนผนำาทจะกลานำาตวเองและสงคมใหเดนไปในทศทางทถกตอง เพราะความหมายในชวตนนมใชแคจดหมายปลายทางแตเปนความสนกทเราไ ด เ ด น ไ ป ใ น เ ส น ท า ง ท ใ ห ค ณ ค า แ ก ต ว เ ร า แ ล ะ ส ง ค ม ท เ ร า ผ า น ไ ป
ในกระแสสงคมและเศรษฐกจทแปรเปลยนและผกผนอยางรวดเรว องคกรทจะอยรอดจะตองเกดจากการทบคคลากรแตละคนในองคกรจะตองมภาวะผนำาในการสรางวสยทศน ในการนำาตวเอง ตลอดจนสามารถทจะประสานเปาหมายใหเกดเปนภาพรวมทเสมอนเปลวไฟทหลอหลอมใหทกคนสามารถรวมพลงทจะสรางภาพแหงความสำาเรจทยงใหญกวาทคนแตละคนจะกระทำาได แรงบนดาลใจทเกดจากการประสานพลงยงเปนบอเกดของการสรางบนไดในการเรยนร เกดการตอยอดความคดซงกนและกนเ พ อ ส ร า ง ส ร ร ค ส ง ต า ง ๆ ใ ห ด ข น
Braun (1991) ใหความหมายของการสรางวสยทศน (formulating vision) หมายถง การสรางความฝนทเปนจรงหรอเปนการสรางพมพเขยว (blueprint) ขององคการทมความเปนเลศในอนาคต เปนการสรางภาพอนาคตทผน ำาปรารถนาจะใหองคการของตนเปนอยางนน การสรางวสยทศนนนจะตองศกษาองคการอยางลกซง มขอมลท
114
ชดเจน เกยวกบจดเดนและจดดอยของบคคล สถานท ทรพยากร วสยทศนทสรางตองสอดคลองกบสภาพแวดลอม วธการทดอยางหนงในการสรางวสยท ศนก ค อ การสรางวสยท ศน โดยการมสวนรวมหรอสานฝน (shared vision)
เกรยงศกด เจรญวงศศกด (2544) ใหความหมาย วสยทศน คอ ภาพแหงความใฝฝน ความตองการในอนาคต ทเหนไดอยางชดเจนในปจจบน ซงเปนภาพทยงใหญตระการตา สะทอนความคดเชงรก และเชอมนวาภาพนนสามารถเปนไปไดจนสงผลเปนการลงแรงกระท ำาอยางมงมน จนกวาจะสำาเรจ ผสมผสานองคประกอบของจนตนาการ การกำาหนดเปาหมายในอนาคต การวางแผน การดำาเนนตามเปาหมายนน ดวยใจทยดมนจนถงทสด องคประกอบเหลานเปนคณสมบตสวนบคคลท เรยกวา
ว ส ย ท ศ น “ ”Campbell, & Samiec (2005) ใหค ำาจ ำาก ด
ความของการสรางวสยทศนวา เปนการสรางและสอสารภาพทชดเจนและทรงพลงของอนาคตทคมคาอยางมประสทธผลเพอกลมใดกลมหนง การสรางวสยทศนคอหนงในเคร องมอททรงพลงมากทสดและไดรบการน ำาไปใชบอยทสด สวนสำาคญของมตการสรางวสยทศน ไดแก กำาหนดภาพของอนาคตทตองการรวมกน สอสารวสยทศนอยางตอเนองและสอดคลองตรงกน ปลอยใหพนกงานกระทำาการสวนบคคลหรอเปนหมคณะเพอใหบรรลวสยทศนไดอยางอสระ รบทราบสงทพนกงานและกลมพนกงานไดกระทำาลงไปเพอบรรลวสยทศน การรบรถงความหวงและความเชอมนเกยวกบอนาคต ความสนใจของกลมในเร องเดยวกน ความชนชมในวสยทศน การปฏบตของกลมยอยสอดคลองกนเพอใหบรรลผลตามวสยทศน โครงสราง กระบวนการของกลม และภาวะผนำาสนบสนนใหพนกงานบรรลวสยทศน รบทราบตอการทพนกงานห ร อ ก ล ม พ น ก ง า น ท ม เ ท ก บ ก า ร ท ำา ง า น เ พ อ ว ส ย ท ศ น
Collins, & Porras (1991) กลาววา วสยทศนมความสำาคญอยางยง วสยทศนทชดเจนและมพลงจะแสดงใหเหนถงจดมงหมาย แรงจงใจ ท ศทางและความหมายของการด ำารงอยขององคการ เนองจากวสยทศนเปนศนยรวมของความสำาเรจขององคกร มตนจงเปนหนงในเคร องมอทผนำานำาไปใชบอยมากทสด เวลาทเหลาผน ำาไดทมเทใหกบการฝกฝนเรยนรมตนจะนำามาซงรางวลชนใหญอยางแนนอน มตแหงการสราง
115
วสยทศนไมไดถกจบจองไวใหเฉพาะผนำาระดบสงเทานน แตการสรางวสยทศนเปนมตทผนำาทกระดบในองคการจำาเปนทจะตองนำามาใช และใชบอยดวย ดงท Collins และ Porras ไดกลาวไววา การกำาหนดวสยทศนควรเกดขนกบทกระดบขององคกร และแตละกลมกควรกำาหนดวสยทศนของตนเองดวย ซงแนนอนวาวสยทศนดงกลาวตองสอดคลองกบวสยทศนในภาพรวมขององคกร ดงนน พลงและศกยภาพของวสยทศนทจะสรางความเปนเอกภาพ ความกระตอรอรน ความหมาย และความทมเทจงไมควรถกจำากดเฉพาะในหมข อ ง ผ น ำา ร ะ ด บ ส ง ๆ เ ท า น น
จตมา วรรณศร (2550) อธบายการสรางวสยทศนเปนการสรางภาพทตองการจะเปนในอนาคตของสถานศกษา โดยมทมาจากการมความร การมขอมลขาวสาร การเกบรวบรวมขอมลจากแหลงตางๆ ทงภายนอกและภายในสถานศกษา รวมทงมความสามารถในการวเคราะหขอมล สงเคราะหขอมล ผสมผสานกบความคดสรางสรรค สอดคลองกบ ดลพร ทวาโรจน (2548) และ วลลพนธ ปาทาน (2548) ไดอธบายเกยวกบการสรางวสยทศน หมายถง ความสามารถของผบรหารในการสรางภาพในอนาคตไดอยางชดเจน โดยการเกบรวบรวมขอมลเกยวกบจดออนจดแขงของบคคล สถานท ทรพยากรและเวลา ทงภายในและภายนอกองคการแลวนำามาวเคราะหกำาหนดภาพทพงประสงคในอนาคตขององคการ อกทง มนตร แยมกสกร (2544) และ บรชย ศรมหาสาคร (2548) กลาววา การสรางวสยทศนของผนำา สวนใหญเกดจากการพฒนาวสยทศน ซงจะบอกถงสภาพปจจบนและสภาพทตองการจะเปนในอนาคต จากวสยทศนทสรางขนทกสงในสถานศกษาตองสอดคลองกบวสยทศน ทงเปาหมายและกลยทธเพอให ป ร ะ ส บ ผ ล ส ำา เ ร จ ต า ม ท ม ง ห ว ง
Willmore (2002) ไดอธบายถงการพฒนาวสยทศนหรอการสรางวสยทศนจะบอกถงสภาพปจจบนและสภาพทตองการจะเปนในอนาคต จากวสยทศนทสรางขนทกสงในสถานศกษาตองสอดคลองกบวสยทศน ท งเปาหมายและกลยทธเพอใหประสบผลส ำาเรจตามทมงหวง
DuBrin (1998) ได กล าววา ในการสรางวสยทศน ผบรหารตองเตรยมและใชแหลงขอมลตางๆ เพอใหมขอมลขาวสารใหมากทสดเทาทจะทำาไดจากแหลงขอมลทหลากหลายตามความจำาเปน โดยไดเสนอขนตอนทจะนำาไปสการสรางวสยทศน ไดแก วเคราะหสภาพแวดลอม
116
วเคราะหองคการ กำาหนดทกษะทจ ำาเปนในการดำาเนนงานใหสำาเรจ ประเมนปญหาและโอกาสทเอออ ำานวย แลวสราง ประเมนและตดสนใจเลอก ซ งส อ ด ค ล อ ง ก บ Wong (2000), Russell, & Stone (2002) แ ล ะ Zaccaro, & Banks (2004) ไดเสนอจากผลการศกษาวาพฤตกรรมของผนำาทมวสยทศนจะตองมการสรางวสยทศน (formulating) เพอใหเหนถงภาพทควรจะเปนในอนาคต เชนเดยวกบ Merron (1995) ไดเสนอแนวคดในการสรางวสยทศนวา ควรเร มจากการกำาหนดวตถประสงคและภารกจขององคการใหชดเจน มการรวบรวมขอมลและวเคราะหสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกขององคการเพอหาจดออนและจดแขงขององคการ ส ำาหรบการสรางวสยทศน ซงในการสรางวสยทศนทมประสทธผลควรมการก ำาหนดขนโดยตวผนำาและคณะผน ำา ทงนเพราะคณะผน ำาสามารถสรางวสยทศนโดยร ว บ ร ว ม ค ว า ม ค ด เ ห น ข อ ง ท ก ค น ใ น อ ง ค ก า ร ไ ด
ชลาลย นมบตร (2550) อธบายวา การสรางวสยทศน หมายถง การทผบรหารโรงเรยนสามารถสรางภาพในอนาคตของโรงเรยนไดอยางชดเจนวาประสทธผลทดทสดของโรงเรยนทตองการอยางแทจรงคออะไร ทงน โดยอาศยทกษะการเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล และการสงเคราะหขอมลของผบรหารโรงเรยน และวจตร น ลฉว (2550) ใหนยามเพมเตมเกยวกบการสรางวสยทศน คอ การททกคนในองคการมสวนรวมในการสรางวสยทศน หรอภาพอนาคตขององคการ ซงไดมาจากการแลกเปลยนวสยทศนสวนบคคล รบฟงซงกนและกนเกยวกบสงทอยากจะทำาและสงทเปนไปไดโดยวเคราะหจากสถานภาพความเปนจรงจากปจจบนอยางเปดเผย แลวผสานความคดทขดแยงกนใหด ำาเนนไปในทางเดยวกน จากนน สมาชกทกคนจงผสานพลงมงมนทจะทำาใหวสยทศนเปนจรง ซงวสยทศนจะประสบความสำาเรจนน สมาชกจะตองเปนผทมความสามารถในการคนควาหาขอมล มความคดสรางสรรค ยดมนในวสยทศนโดยไมยอทอ ยอมรบขอผดพลาดอยางไมปดบง และพยายามแกไขปญหาทเกดขน มความอสระในการแลกเปลยนขอมลขาวสารทงภายในและภายนอกหนวยงาน โดยทกคนจะมลกษณะความผกพนและยอมรบรางวสยทศนขององคการนนมคณคา มประโยชนและมความเขาใจในวสยทศนอยางชดเจนเปนพนฐาน เพอพฒนาภาพในอนาคตและความตองการทจะมงไปสความปรารถนารวมกนของส ม า ช ก ท ว อ ง ค ก า ร
117
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการขององคประกอบ มการสรางวสยทศน หมายถง พฤตกรรมของผบรหารสถาน“ ”ศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงการสรางภาพในอนาคตขององคการซ งเปนการสะทอนความคดเชงรก โดยอาศยขอมลทมความนาเชอถอ ผน ำาในทกระดบขององคการมสวนรวมในการสานฝน มการสอสารภาพอยางชดเจน และสมาชกทกคนยอมรบและยนดปฏบตงานเพอใหบรรลวสยทศนนน ซ งนยามดงกลาวเช อมโยงไปถงตวบงช มการสรางวสยทศน “ ” 6 ตวบงช ประกอบดวย 1) รวบรวมขอมลพ นฐานทเก ยวของกบหนวยงาน เชน วตถประสงค ภารกจหนวยงาน ความคาดหวงและความตองการของสมาชก ผรบบรการและหนวยงานทเกยวของ เปนตน 2) วเคราะหสถานภาพปจจบนของหนวยงานเพอใหผบรหารเขาใจและตระหนกในสถานภาพปจจบน และศกยภาพของหนวยงาน 3) กลมผบรหารเสนอมมมองแหงอนาคต เปนลกษณะของการสรางฝนของผบรหารแตละคน (create individuals dream) 4) นำามมมองของผบรหารแตละคนมารวมและเช อมโยงกน (share and relate the dreams) แลวเรยงลำาดบความสำาคญ 5) คดเลอกและตดสนใจอนาคตของหนวยงานทเป นความฝนของทกคน 6) ขดเกลาสำานวนใหสอความหมายชดเจน ปลกเรา ทาทาย สรางพลงดลใจ มส า ร ะ ค ร อ บ ค ล ม อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ว ส ย ท ศ น
3.1.2.2 น ยามเชงปฏ บต การและต วบ งช ขององค ป ร ะ ก อ บ ม ก า ร เ ผ ย แ พ ร ว ส ย ท ศ น
Braun (1991) กลาวถงการเผยแพรวสยทศน (articulating vision) เม อสรางวสยทศนข นแลวจ ำาเปนตองเผยแพร บรรยาย อธบาย และทำาใหสมาชกขององคการไดรบร เขาใจ และมองเหนความเปนไปได ผนำาเมอสรางวสยทศนสวนบคคลเปนวสยทศนของสวนรวม จดมงหมายของการเผยแพรวสยทศนกคอการใหสมาชกองคการยอมรบวสยทศนเปนของตน ผนำาจะตองมศลปในการอธบายและโนมนาวทำาใหสมาชกขององคการเขาใจและยอมรบวสยทศนทสรางขน ผน ำาจะตองมอทธพลตอการเ ป ล ย น แ ป ล ง ท ศ น ค ต แ ล ะ ค า น ย ม ข อ ง ส ม า ช ก
Collins, & Porras (1991) ก ล า ว ว า ทามกลางบรรยากาศของการทำางานทมขอมลขาวสารอยางลนเหลอ ผน ำาจำาเปนตองสอสารวสยทศนใหกบกลมพนกงานอยางตอเนองโดยเหลาผน ำาทง
118
หลายสมควรทจะใชวธการและโอกาสตางๆ ในการกลาวยำา กลาวซำา และเนนในเรองของวสยทศน เนองจากวสยทศนจะถกถายทอดผานลงมาหลายระดบ จงตองมนใจใหไดวาทกคนกำาลงถายทอดวสยทศนไดอยางสอดคลองตรงกน สาร (message) ทผสมปนเปจะทำาใหพนกงานเกดความสบสน และทำาใหวสยทศนมศกยภาพในการรวมใจพนกงานลดลง ผน ำาจงตองมนใจวาทกคนทกระดบกำาลงสอสารขอความเดยวกน ความสอดคลองตรงกนของขอความยงสะทอนไดจากการกระทำาของผนำาทมตอวสยทศนทถกกำาหนดเอาไว ตวอยางเชน สมมตวาวสยทศนเนนเร องความรวดเรว เพราะบรษทตองสนองตอบตอความตองการของลกคาและสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ แตหากตองใชเวลานานถง 6 เดอนเตมในการอนมตวงเงนเพอทำาวจยผลตภณฑกจะเปนการลดความนาเชอถอของวสยทศนลง ดวยเหตนการกระทำาของผนำาจงเปนสวนหนงของชองทางการสอสารวสยทศน และอาจจะเปนสวนส ำาคญทสด แตสำาหรบบางสถานการณทการกระทำาของผนำาไมสามารถเปนไปในทศทางเดยวก บ ว ส ย ท ศ น ก จ ำา เ ป น ต อ ง ม ก า ร อ ธ บ า ย เ ห ต ผ ล ก น ใ ห ช ด เ จ น
DuBrin (2006) อ ธ บ า ย เ ก ย ว ก บ ว ส ย ท ศ น องคการวา ผนำาเชงกลยทธ (strategic leader) ไมใชเพยงแตสรางวสยทศนเทานน แตจะตองสอสารวสยทศนใหคนอนๆ รบทราบและน ำาไปสการปฏบตดวยวธการตางๆ องคประกอบของวสยทศนทส ำาคญอกประการหนงคอ การเผยแพรวสยทศน (articulating) หรอการสอสารภาพทคด ขาย หรอขยายความคด ความเชอ แนวคดของตนใหบคคลทเกยวของไดรบร เข า ใจ เพ อ ให เก ดวสยท ศน ขององค การซ ง เป นท ยอมรบของทกคน
Yukl (2002) แ ล ะ Zaccaro, & Banks (2004) เสนอวธจะแสดงใหผอนทราบถงวสยทศนหรออนาคตทเปนไปไดนน จำาเปนตองสอสารใหผอนทราบ เกดความเขาใจและยอมรบ ซงสามารถดำาเนนการไดหลายแนวทางโดยการใชวาทศลป เชน การใชอปมาอปมย การเขยนเปนคำาขวญ การเขยนเปนขอความทมความหมาย การใชภาพ สญลกษณใดๆ ทแ ท น ว ส ย ท ศ น
Sergiovanni (1984) กลาววา ผ น ำาสามารถเ ผ ย แ พ ร ว ส ย ท ศ น ไ ด 3 ร ป แ บ บ ค อ 1) โดยการพด ซ งเปนไดทงการพดโดยปากเปลา และโดยการเขยน เพออธบายถงความสำาคญและประโยชนท เก ดข นกบองคการหรอสมาชกใน
119
องคการ โดยเฉพาะอยางยงเพอสรางความสมพนธอนดระหวางบคคลในองคการ 2) โดยการกระทำา หมายถง การจดสถานททำางาน การรบรองผทมาเยยมเยอน การเลอกเนนสนใจสงใดสงหนง พธการตางๆ และการจดตารางปฏบตกจกรรมประจำาวน 3) โดยการใหรางวล หมายถง คำาพดและการกระทำาของผบรหารทเลอกใหรางวลแกคร นกเรยน ผปกครอง และสมาชกอนๆ ของโรงเรยน โดยอาจเปนคำาพดงายๆ ทแสดงความขอบคณ คำายกยองชมเชย ก า ร ใ ห ส ท ธ พ เ ศ ษ ก า ร ใ ห ก า ร ส น บ ส น น เ ป น ต น
ทองใบ สดชาร (2551) ใหความหมาย การเผยแพรวสยทศน หมายถง ความสามารถของผน ำาในการสอสารวสยทศนให บคลากรขององคการ รวมทงบคคลภายนอกไดเกดความเขาใจตรงกนในอนทจะเกดการยอมรบการเปลยนแปลงใหมทจะเกดขน การเลอกใชวธการสอสารจะตองมความเหมาะสมและมประสทธภาพ รวมถงความสามารถในการสรางเครอขายการสอสารกบบคลากรทงภายในและภายนอกองคการใหเกดการย อ ม ร บ ว ส ย ท ศ น ข อ ง อ ง ค ก า ร
Georgiades, & Macdonell (1998) ไ ด เสนอแนวทางการสอสารวสยทศนโดยการแบงออกเปน 3 กลม ไดแก 1) การใชถอยคำา (word) โดยเปนเร องเลา คำาขวญ และละคร 2) การใชสอทางสายตา (visuals) โดยใชภาพ ร ปป น ภาพกราฟฟค และ 3) การใช สญลกษณ (symbols) โดยใชคำาอปมาอปไมย การแสดง การละเลน การเ ต น บ ล เ ล ย แ จ ส เ ป น ต น
Wilmore (2002) อธบายการเผยแพรวสยทศนเปนการสอสารวสยทศนใหสมาชกในองคการและผทเกยวของเขาใจและถอเปนสงจำาเปนสำาหรบผนำาองคการ ซงมวธการสอสารเพอเผยแพรวสยทศน โ ด ย ก า ร พ ด เ ข ย น แ ล ะ ก า ร ก ร ะ ท ำา ท เ ป น แ บ บ อ ย า ง
Quigley (1993) ไดเสนอแนะวธการสอสารวสยทศนทวทงองคการไววาจะตองสอสารอยางตอเนอง และสมำาเสมอ โดยอาจใชวธการพมพเอกสารเผยแพรเก ยวกบวสยท ศน ขององคการ การเขยนบทความเกยวกบวสยทศนของผบรหาร การจดทำาวดโอเกยวกบวสยทศนขององคการเผยแพร การประชมกลมยอยซงเปนการพบปะทมการสอสารแบบสองทาง ทำาใหไดซกถามขอสงสยหรอใชวธการยอขนาดเอกสารทบอกถงวสยทศนขององคการใหมขนาดเทาก บบตรเครดตใหพนกงานพกตดตวได
120
Tregoe et al. (1989) เสนอหลกการพนฐาน 5 ประการของการสอสารวสยทศนอยางมประสทธผลไดเเก l) การใชภาษาทเ ข า ใ จ ร ว ม ก น 2) ใ ช ค ำา ท เ ฉ พ า ะ เ จ า ะ จ ง ห ร อ เ ข า ใ จ ง า ย ไ ม ซ บ ซ อ น3) มการทดสอบความเขาใจของผอน โดยสงเกตจากพฤตกรรมรายบคคล 4) การสอสารวสยทศนซำาหลายครงหรอบอยเทาทจะทำาได และ 5) สอสารใหเหนถงความสอดคลองหรอตรงกบงาน ความรบผดชอบของบคลากร
จตมา วรรณศร (2550) อธบายถงการเผยแพรวสยทศน หมายถง ความสามารถของผบรหารสถานศกษาสอสารใหครและผทเกยวของมความเขาใจวสยทศน รวมทงเกดการยอมรบและเตมใจทจะปฏบตงานเพอใหบรรลตามวสยทศน โดยอาจใชการสอสารดวยวธการตางๆ ไดแก ก า ร พ ด ก า ร เ ข ย น ห ร อ ก า ร ใ ช ส ญ ล ก ษ ณ แ ล ะ ก า ร ก ร ะ ท ำา
Hackman, Schmitt-Oliver & Tracy (2002) ได ใหขอเสนอวาการส อสารวสยท ศน ท มประสทธผลท งภายในองคการและไปสชมชนควรใชสอทางสายตา การนำาเสนอดวยการเขยนและการพด ซงการกระทำาหรอการเเสดงออกของสมาชกในโรงเรยนเปนการเผยแพรวสยทศนทดทสดและกลาววาขอความทเปนวสยทศนจะตองสามารถเหนไดจากประกาศรายวน รายสปดาห ในจดหมายขาวหรอคมอด ำาเนนงาน ปายประชาสมพนธ เวบไซต โฮมเพจหรอหนงสอพมพของโรงเรยน ซงผบรหารโรงเรยนตองใชโอกาสทจะนำาเสนออยางมประสทธผลทกวนเพอเผยแพรวสยทศนของโรงเรยน ทงนตองคำานงถงสาร (message) ทจะตองการจะสอสารออกไปรวมทงวธการทใชใหเหมาะสม อาจเปนการพดหรอเปนการกระทำา สอสญลกษณอนๆ โดยจำาเปนตองสงเกตจากปฏกรยาของผฟง รวมทงคำานงถงภ ม ห ล ง ค ว า ม ส น ใ จ ข อ ง ร บ ส า ร แ ล ะ เ ว ล า ท ใ ช ด ว ย
Locke et al. (1991) ไดเสนอวาการเผยแพร วสยทศนสามารถทำาไดโดยการกลาวปราศรย การพดคย การบนทก จดหมายแจงขาว การใชอปมา คำาขวญ ปายประกาศ การเลาเร องและพธการตางๆ วธการสอสารวสยทศนทวทงองคการไววาจะตองสอสารอยางตอเนองและสมำาเสมอ โดยอาจใชวธการพมพเอกสารเผยแพรเกยวกบวสยทศนขององคการ การเขยนบทความเกยวกบวสยทศนของผบรหาร การจดทำาวดโอเกยวกบวสยทศนขององคการ เผยแพรการประชมกลมยอยซ งเปนการพบปะทมการสอสารแบบสองทางทำาใหไดซกถามขอสงสยหรอใชวธการยอ
121
ขนาดเอกสารทบอกถงวสยทศนขององคการใหมขนาดเทากบบตรเครดตใหพ น ก ง า น พ ก ต ด ต ว ไ ด
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการขององคประกอบ มการเผยแพรวสยทศน หมายถง พฤตกรรมของผบรหารสถาน“ ”ศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงการสอสารทขยายความคด ความเชอของตนใหบคคลทเกยวของเขาใจ เปนทยอมรบของทกคน และนำาไปสการปฏบต การสอสารอาจจะอยในรปของ การพด การเขยน การกระท ำา การใชสญลกษณ และการใหรางวล ซงตองทำาอยางตอเนอง สมำาเสมอ นยามดงกลาวเชอมโยงไปถงตวบงช มการเผยแพรวสยทศน “ ” 3 ตวบงช ประกอบดวย 1) มการสอสารวสยทศนหลายรปแบบ เชน การพด การเขยน การกระท ำา การใช สญลกษณ และการใหรางวล 2) มการส อสารวสยท ศน อยางตอเน อง สมำาเสมอ 3) มการสอสารวสยทศนใหบคคลทเกยวของเขาใจ ยอมรบเพอนำาไ ป ส ก า ร ป ฏ บ ต
3.1.2.3 น ยามเชงปฏ บต การและต วบ งช ขององค ป ร ะ ก อ บ ม ก า ร ป ฏ บ ต ต า ม ว ส ย ท ศ น
Braun (1991) กลาวถ งการปฏ บต ตามวสยทศน (operationalizing vision) เปนการนำาวสยทศนทสรางขนไปสการปฏบตทแทจรง โดยความรวมมอทมเทกำาลงกาย ความคด และความพยายามของสมาชกภายในองคการ เพอใหวสยทศนทสรางขนนนดำาเนนไปเปนผลสำาเรจ นนคอ เปนการรวมพลงเพอบรรลสภาพการณในอนาคตทปรารถนา ซ ง เ ป น ก า ร ป ร บ ป ร ง อ ง ค ก า ร ใ ห ด ห ร อ ใ ห ม ค ว า ม เ ป น เ ล ศ
Wong (2000), Russell, & Stone (2002) ใหขอคดเหนตรงกนวา การปฏบตตามวสยทศน เปนการนำาวสยทศนทสรางขนไปสการปฏบตจรงโดยความรวมมอของสมาชกในองคการ เพอใหวสยทศนทสรางขนบรรลผลสำาเรจ วสยทศนทดซ งนำาเสนอภาพในอนาคตขององคการทเปลยนแปลงไปในทางทดกวาเดมนน จะไมกอใหเกดประโยชนใดๆ เเกองคการ จนกวาจะไดนำาวสยทศนนนลงสการปฏบต การสรางวสยทศนและสามารถบรหารจดการใหเกดความเปลยนแปลงตามวสยทศนนนไดยอม แสดงถงสมรรถนะขององคการซงจะสรางใหเกดความไดเปรยบในการแขงขน ดงนน ผบรหารระดบสงนอกจากจะตองมความสามารถในการสรางวสยทศนและเผยแพรวสยทศนแลวทกษะทตองมเชนเดยวกน คอ การก ำาหนดกลยทธ
122
นโยบายและโครงการทสอดคลองกบวสยทศน สวนผบรหารระดบกลางจะตองสามารถแปลงวสยทศนลงสแผนระยะกลาง (3-5 ป) และแผนกลยทธระยะสนได (1-2 ป) รวมทงผบรหารระดบลางตองสามารถปฏบตตามแผนไดท นท (1 สปดาห - 1 ป) ตามกรอบของระยะเวลาและการปฏ บต การเ ป ล ย น แ ป ล ง ต า ม ท ก ำา ห น ด ไ ว
Zaccaro, & Banks (2004) และ Sashkin (1988) ไดกลาวถงองคประกอบภาวะผนำาเชงวสยทศน นนกคอ การปฏบตตามวสยทศน ซ งผบรหารสถานศกษาสามารถปฏบตตามวสยทศนได 2 แนวทาง คอ 1) โดยการหลอมรวมวสยทศนลงในปรชญาของโรงเรยนและกำาหนดนโยบาย โครงการเพอนำาปรชญาของโรงเรยนไปปฏบตจรง 2) โดยการสรางความสมพนธอนดกบสมาชกแตละคน ซงผบรหารสถานศกษาควรมคณลกษณะ 5 ประการคอ มทกษะการสอสารทด แสดงออกถงวสยทศนของตนอยางเดนชด วางตนใหเปนทไววางใจ มความมนใจในตนเองและเคารพค ว า ม ค ด เ ห น ข อ ง ผ อ น
Beare et al. (1989), Caldwell, & Spink (1990), และ Ramsay, & Clark (1990) ไดแสดงความคดเหนไวตรงกนวา การปฏบตตามวสยทศนทไดผลดนน คอการหลอหลอมวสยทศนนนลงไปในโครงสราง นโยบาย เป าหมาย และกจวตรประจ ำาวนของโรงเรยน
Locke et al. (1991) ไดเสนอแนวทางในการปฏบตตามวสยทศนใหบรรลเปาหมาย ดงน 1) ถายทอดวสยทศนออกเปนบญชรายการทตองปฏบตจรง เพอใหช องวางระหวางสภาพขององคการในปจจบนกบสภาพในอนาคตขององคการทตองการใหมความใกลชดกนเขาไปทกท จนกระทงสามารถบรรลวสยทศนทกำาหนดไวได 2) จดโครงสรางขององคการใหพรอมทจะรบการน ำาวสยทศนไปปฏบต 3) คดเลอกบคคลให ทำางานทเหมาะสมกบความรความสามารถ และพฒนาบคลากรใหมความเตมใจทจะปฏบตงานเพอใหบรรลวสยทศนทก ำาหนด 4) สรางความกระตอรอรนในการทำางานใหเกดแกสมาชกโดยการใชอำานาจหนาทตามระเบยบกฎเกณฑ การทำาใหดเปนแบบอยาง การสรางใหเกดความเชอมนในตนเองและการกระจาย อ ำา น า จ 5) เกบรวบรวมขอมลและศกษาขอมลเปนอยางดเพอใชประกอบการตดสนใจมใหผดพลาด 6) สรางทมงานทดใหสมาชกไดรวมมอและชวยเหลอซงกนและ
123
กน อนจะท ำาใหการปฏบต งานมประสทธภาพยงข น 7) รเร มใหเก ดการเปลยนแปลงและสนบสนนใหมการใชนวตกรรมเพอพฒนาองคการไปสวสยท ศ น ท ก ำา ห น ด
Ramsay (1990) เสนอแนวทางในการปฏบตตามวสยทศนโดย 1) ถายทอดวสยทศนหรอภาพทควรเปนในอนาคตออกมาเปนบญชรายการทจะตองปฏบตจรง 2) จดโครงสรางขององคการใหพรอมทจะรบการนำาวสยทศนไปปฏบต 3) คดเลอกบคคลใหทำางานเหมาะกบความร ความสามารถ 4) กระตนใหสมาชกมความเชอมนในตนเอง และการกระจายอำานาจ 5) ศกษาขอมลใหคลอบคลมทกดานเพอใชประกอบการตดสนใจ 6) สรางทมงานทดใหสมาชกในองคกร และ 7) สนบสนนใหมการใชนวตกรรมเ พ อ พ ฒ น า อ ง ค ก า ร ไ ป ส ว ส ย ท ศ น ท ต อ ง ก า ร
สมศกด ดลประสทธ (2540) กลาววา การนำาวสยทศนไปใชอยางไดผล วสยทศนทสรางนนจะตองควบคมแตละเร องอยางละเอยด ซงวสยทศนทสรางขนจะตองกำาหนดใหรวาใคร ทำาอะไร ทำาเมอใด ทำาไมจงทำา และตองทำาอยางไร ดงนน การจะใหการปฏบตตามวสยทศนอยางไดผลจะตองมการกำาหนดบทบาทหนาทททกคนรวาตวเองจะรวมสรางคณประโยชนอยางไร และทสำาคญ วสยทศนทสรางขนจะตองสรางแรงบนดาลใจ ทาทาย มความเปนไปได เมอทกคนมแรงบนดาลใจ และมงมนทจะทำาหนาททไดรบมอบหมายดวยความเตมใจเพอสจดหมายปลายทางทก ำาหนดเปนวสยท ศ น น น
พฒนจ โกญจนาท (2542) กลาวถง การปฏบตตามวสยทศนวา บคคลทเปนผบรหาร ถงแมจะมการสรางวสยทศน และสามารถเผยแพรวสยทศนใหเขาใจและตองการใหเกดการนำาไปสการปฏบตทวทงองคการ แลวจะตองมกรอบการนำาวสยทศนไปปฏบตดวย โดยมการดำาเนนการไปสการปฏบตดงน 1) จดทำาแผนการแปลงวสยทศนไปสการปฏบตโดยมรายละเอยดในแผนการในแตละดานอยางชดเจน สอดคลองกนอยางเปนระบบ ทงดานเปาหมาย แผนงาน โครงการ และการดำาเนนงานทรองรบกบวสยทศนดวย 2) มการจดโครงสรางการดำาเนนการทเหมาะสมกบองคการ รวมทงอาจจะตองมการจดสรรทรพยากรดานตางๆ ใหเหมาะสมตอการนำาไปปฏบต 3) ปรบปรงทรพยากรกบวสยทศนใหม เชน อาจตองมการฝกอบรม การพฒนาบคลากรอยางมระบบ มการจดหาบคลากรใหมเพมเตมเพอใหมการปฏบตตาม
124
วสยทศนใหมได 4) กำาหนดดชนตวชวดการดำาเนนการดานตางๆ ตามวสยทศนใหมตามแนวทางการประเมนผล และการดำาเนนการอยางไรจงจะบรรลเปาหมาย และวตถประสงคนนๆ หรอไม และ 5) ใหมขนตอนการปฏบตตามวสยทศนในแตละงานควรจะไดรบการดำาเนนการอยางจรงจง การนำาวสยทศนไปสการปฏบตเปนกระบวนการทมความสำาคญยงยวดทจะตองพฒนาและม อ ง ภ า พ ร ว ม ภ า พ ย อ ย ใ ห ช ด เ จ น แ ล ะ น ำา ไ ป ส ก า ร ป ฏ บ ต ไ ด
บญลอ จฑาพรรณนาชาต (2544) ไดแสดงความคดเหนไววา การปฏบตตามวสยทศน หมายถง ความสามารถของผบรหารสถานศกษาในการเปลยนแปลงวสยทศนไปสเปาหมาย และแผนการปฏบตงานขององคการ โดยการชกจง รเร ม และเพมอำานาจใหผปฏบตนำาวสยทศนไ ป ป ฏ บ ต จ ร ง ไ ด ต า ม บ ท บ า ท ห น า ท แ ล ะ ภ า ร ก จ
Tregoe et al. (1989) ทกลาววาวสยทศนจะบรรลผลสำาเรจไดยอมเกดจากกระบวนการทดำาเนนการอยางตอเนอง เร มจากการถายทอดหรอเผยแพรวสยทศนและไปสนสดเมอวสยทศนนนไดไปเปนสวนหนงทเตมเตมการปฏบตกจกรรมในแตละวน โดยไดเสนอแนวทางการปฏบต ดงน 1) การเผยแพรวสยทศนและสรางจดเนนหรอทศทางเชงกลยทธ 2) เชอมโยงวสยทศนไปสแผนปฏบตงานและงบประมาณ เปนการสรางโครงการทตอบสนองกลยทธทเปนจดเนน 3) ตรวจสอบ กำากบตดตามเพอใหมนใจวาไดนำาวสยทศนลงสการปฏบตอยางมประสทธผล ดำารงรกษาใหดำาเนนการอยางต อ เ น อ ง แ ล ะ ว า ง แ ผ น ป ร บ ป ร ง แ ก ไ ข
Hackman, Schmitt-Oliver, & Tracy (2002) ไดกลาวไววา การปฏบตตามวสยทศนโดยผานกระบวนการวางแผนกลยทธจะเปนผลสำาเรจกตอเมอไดรบการสนบสนน เนนยำาและใหความสำาคญจากผบรหารขององคการ รวมทงการยอมรบและความรสกเปนเจาของ ความผกพนของสมาชกทกคนในองคการ การมความรบผดชอบและชวยเหลอเพอท ำา ใ ห ว ส ย ท ศ น ข อ ง โ ร ง เ ร ย น ก ล า ย เ ป น ค ว า ม จ ร ง
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการขององคประกอบ ม“การปฏบตตามวสยทศน หมายถง พฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขน”พนฐานทแสดงออกถงการนำาวสยทศนทสรางขนไปสการปฏบตโดยการหลอมรวมวสยทศนนนลงไปในปรชญา นโยบาย เปาหมาย และกจวตรประจำาวนของโรงเรยน กำาหนดบทบาทหนาทของสมาชกไวอยางชดเจน สรางแรงบนดาลใจ
125
ใหกบสมาชก และสมาชกเตมใจปฏบตตามวสยทศน ซงนยามดงกลาวเชอมโยงไปถงตวบงช มการปฏบตตามวสยทศน “ ” 5 ตวบงช ประกอบดวย 1) การหลอมรวมวสยทศนนนลงไปในปรชญา โครงสราง นโยบาย เปาหมาย และกจวตรประจำาวนของโรงเรยน 2) สมาชกมความสมพนธทดตอกน 3) ม ก า ร ก ำา ห น ด บ ท บ า ท ห น า ท ข อ ง ส ม า ช ก ไ ว อ ย า ง ช ด เ จ น 4) วสยทศนสรางแรงบนดาลใจใหกบสมาชก 5) สมาชกเตมใจปฏบตตามว ส ย ท ศ น
จากผลการศกษาตามทศนะของนกวชาการทเกยวของกบนยามเชงปฏบตการและตวบงชขององคประกอบ วสยทศนทางเทคโนโลย “ ” 3 องคประกอบ คอ 1) มการสรางวสยทศน (formulating vision) 2) มการเผยแพรวสยทศน (articulating vision) 3) มการปฏบตตามวสยทศน (implementing vision) ผวจยไดสรปเปนนยามเชงปฏบตการและตวบงช ข อ ง แ ต ล ะ อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ด ง ต า ร า ง ท 10
126
ตารางท 10 องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ และตวบงช/สาระการวด วสยทศนทางเทคโนโลย
องคประกอบ
นยามเชงปฏบตการ ตวบงช/สาระหลกเพอการวด
มการสรางวสยทศน (formulating vision)
พฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงการสรางภาพในอนาคตขององคการซงเปนการสะทอนความคดเชงรก โดยอาศยขอมลทมความนาเชอถอ ผนำาในทกระดบขององคการมสวนรวมในการสานฝน มการสอสารภาพอยางชดเจน และสมาชกทกคนยอมรบและยนดปฏบตงานเพอใหบรรลวสยทศนนน
1.รวบรวมขอมลพนฐานทเกยวของกบหนวยงาน
2.วเคราะหสถานภาพปจจบนของหนวยงานเพอใหผบรหารเขาใจและตระหนกในสถานภาพปจจบน และศกยภาพของหนวยงาน
3.กลมผบรหารเสนอมมมองแหงอนาคต เปนลกษณะของการสรางฝนของผบรหารแตละคน
4.นำามมมองของผบรหารแตละคนมารวมและเชอมโยงกน แลวเรยงลำาดบความสำาคญ
5.คดเลอกและตดสนใจอนาคตของหนวยงานทเปนความฝนของทกคน
6.ขดเกลาสำานวนใหสอความหมายชดเจน ปลกเรา ทาทาย สรางพลงดลใจ มสาระครอบคลมองคประกอบของวสยทศน
มการเผยแพรวสยทศน (vision articulating)
พฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงการสอสารทขยายความคด ความเชอของตนใหบคคลทเกยวของเขาใจ เปนทยอมรบ
1.มการสอสารวสยทศนหลายรปแบบ เชน การพด การเขยน การกระทำา การใชสญลกษณ และการใหรางวล
2.มการสอสารวสยทศนอยาง
127
องคประกอบ
นยามเชงปฏบตการ ตวบงช/สาระหลกเพอการวด
ของทกคน และนำาไปสการปฏบต การสอสารอาจจะอยในรปของ การพด การเขยน การกระทำา การใชสญลกษณ และการใหรางวล ซงตองทำาอยางตอเนอง สมำาเสมอ
ตอเนอง สมำาเสมอ 3.มการสอสารวสยทศนให
บคคลทเกยวของเขาใจ ยอมรบเพอนำาไปสการปฏบต
มการปฏบตตามวสยทศน (vision implementing)
พฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงการนำาวสยทศนทสรางขนไปสการปฏบตโดยการหลอมรวมวสยทศนนนลงไปในปรชญา นโยบาย เปาหมาย และกจวตรประจำาวนของโรงเรยน กำาหนดบทบาทหนาทของสมาชกไวอยางชดเจน สรางแรงบนดาลใจใหกบสมาชก และสมาชกเตมใจปฏบตตามวสยทศน
1.การหลอมรวมวสยทศนนนลงไปในปรชญา โครงสราง นโยบาย เปาหมาย และกจวตรประจำาวนของโรงเรยน
2.สมาชกมความสมพนธทดตอกน
3.มการกำาหนดบทบาทหนาทของสมาชกไวอยางชดเจน
4.วสยทศนสรางแรงบนดาลใจใหกบสมาชก
5.สมาชกเตมใจปฏบตตามวสยทศน
3.2 สมรรถนะทางเทคโนโลย3.2.1 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ส ม ร ร ถ น ะ ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย
องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลย ผวจยไดรวบรวมจากทศนะของนกวชาการและจากผลการวจยจากแหลงตางๆ เพอน ำาไปสการสงเคราะหและกำาหนดเปนองคประกอบทจะใชในการวจย ก ำาหนดนยามเชงปฏ บต การและต วบงช เพ อก ำาหนดเป นกรอบแนวค ดในการวจยต อไป
3.2.1.1 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Parry (1998)
Parry (1998) แ ส ด ง ท ศ น ะ ว า ส ม ร ร ถ น ะ (competency) คอ องคประกอบ (cluster) ของความร (knowledge)
128
ทกษะ (skill) และทศนคต (attitudes) ของปจเจกบคคลทมอทธพลอยางมากตอผลสมฤทธของการทำางานของบคคลนนๆ เปนบทบาทหรอความรบผดชอบซ งสมพนธก บผลงานและสามารถวดค าเปรยบเท ยบกบเกณฑมาตรฐานและสามารถพฒนาไดโดยการฝกอบรม ดงนน องคประกอบของสมรรถนะ จงม 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความร (knowledge) 2) ทกษะ (skill) 3) ท ศ น ค ต (attitudes)
3.2.1.2 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง ส ำา น ก ง า น
คณะกรรมการขาราชการพลเรอน (2547)ส ำาน กงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน
(2547) ใหนยามสมรรถนะ คอ กลมของความรทกษะ ตลอดจนทศนคตทจำาเปนในการทำางานไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล คณลกษณะของบคคลทมผลตอพฤตกรรมและผลของการปฏบตงาน ซงคณลกษณะเหลาน สวนหนงประกอบขนจากทกษะ ความร ความสามารถ ทศนคต บคลกภาพ คานยมของบคคล หรอพฤตกรรมของผทมผลการปฏบตงานยอดเยยมในงานหนงๆ ดงนน องคประกอบของสมรรถนะ จงม 3 องคประกอบ ไดแก 1) ค ว า ม ร (knowledge) 2) ท ก ษ ะ (skill) 3) ท ศ น ค ต (attitudes)
3.2.1.3 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง ว ฒ น า พ ฒ น พ ง ศ (2546)
วฒนา พฒนพงศ (2546) กลาววา สมรรถนะ คอ ระด บความสามารถในการปรบใชกระบวนทศน (paradigm) ทศนคต พฤตกรรม ความร และทกษะ เพอการปฏบตงานใหเกดคณภาพ ประสทธภาพ และประสทธผลสงสด ในการปฏบตหนาทของบคคลในองคการ ดงนน องคประกอบของสมรรถนะ จงม 5 องคประกอบ ได แก 1) กระบวนท ศน (paradigm) 2) ทศนคต (attitudes) 3) พฤตกรรม (behavior) 4) ค ว า ม ร (knowledge) แ ล ะ 5) ท ก ษ ะ (skills)
3.2.1.4 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง ข จ ร ศ ก ด ห า ญ ณ ร ง ค (2544)
ขจรศกด หาญณรงค (2544) กลาววา สมรรถนะ คอ สงซ งแสดงคณลกษณะและคณสมบตของบคคล รวมถงความร ทกษะ และพฤตกรรม ทแสดงออกมา ซงทำาใหบรรลผลสำาเรจในการปฏบตงานทม
129
คณภาพ และประสทธภาพสงกวามาตรฐานทวไป ดงนน องคประกอบของสมรรถนะ จงม 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความร (knowledge) 2) ทกษะ (skills) 3) พ ฤ ต ก ร ร ม (behavior)
3.2.1.5 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง McClelland (1987)
McClelland (1987) แสดงทศนะวา สมรรถนะม 5 องคประกอบ ไดแก ทกษะ (skill) ความร (knowledge) ทศนคต (attitude) บ ค ล ก ล ก ษ ณ ะ (traits) แ ล ะ แ ร ง จ ง ใ จ (motives) McClelland ไดอธบายความหมายขององคประกอบทง 5 สวนไวดงน 1) ทกษะ เปนสงทบคคลกระทำาไดด และฝกปฏบตเปนประจำาจนเกดความชำานาญ เชน ทกษะของหมอฟน ในการอดฟน โดยไมทำาใหคนไขรสกเสยวเสนประสาทหรอเจบ 2) ความร เปนความรเฉพาะดานของบคคล เชน ความรภาษาองกฤษ ความรดานการบรหารตนทน เปนตน 3) ทศนคต คานยม และความคดเหนเกยวกบภาพลกษณของตน หรอสงทบคคลเชอวาตนเองเปน เชน self-confidence คนทมความเชอมนในตนเองสง จะเชอวาตนเองสามารถแกไขป ญ ห า ต า ง ๆ ไ ด เ ป น ต น4) บคลกลกษณะประจำาตวของบคคล หมายถง ลกษณะนสยใจคอของบคคลทเปนพฤตกรรมถาวร เชน เปนนกกฬาทด เปนคนใจเยน เปนคนออนนอมถอมตน เปนตน เชน เขาเปนคนทนาเชอถอและไววางใจไดหรอเขามลกษณะเปนผนำา เปนตน 5) แรงจงใจ หรอแรงขบภายใน หมายถง พลงขบเคลอนทเกดจากภายในจตใจของบคคล ทจะสงผลกระทบตอการกระทำา เชน บคคลทมความตองการผลสำาเรจ การกระทำาสงใดๆ จงออกมาในลกษณะของการมงไปส ความส ำาเรจตลอดเวลา เชน บ คคลท ม งผลส ำา เรจ (achievement orientation) มกชอบตงเปาหมายททาทายและพยายามทำางานสำาเรจตามเปาทตงไว ตลอดจนพยายามปรบปรงวธการทำางานของตนเองตลอดเวลา
3.2.1.6 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Boyalzis (1982)
Boyalzis (1982) ไดกลาวถง ความหมายของ สมรรถนะ หมายถง คณลกษณะพนฐาน (underlying characteristic) ของบคคล ได แก แรงจงใจ (motive) อปนสย (trait) ทกษะ (skills) จนตภาพสวนตน (self-image) ซงบคคลจำาเปนตองใชในการปฏบตงาน
130
เพอใหไดผลงานสงกวา/เหนอกวาเกณฑเปาหมายทกำาหนดไว โดยทสมรรถนะนเปนคณลกษณะทมสวนชวยใหบคคลสามารถผลตผลงานทมประสทธภาพ หรอผลงานทดเยยมได หรอหากจะแปลความกลบกคอ ถาคนท ำางานไมม คณลกษณะเหลานนแลว จะไมสามารถผลตผลงานทมประสทธภาพได ดงนน องคประกอบของสมรรถนะ จงม 4 องคประกอบ ไดแก 1) แรงจงใจ (motive) 2) อปนสย (trait) 3) ทกษะ (skills) 4) จนตภาพสวนตน (self-image)
3.2.1.7 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Hayes (1983)
Hayes (1983) ใ ห ท ศ น ะ อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ งสมรรถนะ ประกอบดวย 5 องคประกอบ ไดแก 1) ความร 2) แรงขบ 3) คณลกษณะ 4) บทบาททางสงคม 5) การมทกษะเพอการทำางาน โดยทองคประกอบของสมรรถนะตางๆ เหลาน ทำาใหบคคลมการทำางานทไดผลดกวาและส ม บ ร ณ ม า ก ก ว า บ ค ค ล ท ไ ม ม ค ณ ล ก ษ ณ ะ ด ง ก ล า ว
3.2.1.8 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Mirabile (1995)
Mirabile (1995) เสนอวา สมรรถนะ หมายถง ล ก ษ ณ ะ ท แ ส ด ง อ อ ก ข อ ง บ ค ค ล ซงองคประกอบของสมรรถนะ ประกอบดวย 5 องคประกอบ ไดแก 1) ความร 2) ทกษะ 3) แรงจงใจ 4) ทศนคต 5) คานยม 6) การตระหนกรในตนเอง
3.2.1.9 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Spencer, & Spencer
(1993)Spencer, & Spencer (1993) ให ท ศนะว า
ส ม ร ร ถ น ะ เ ป น ล ก ษ ณ ะ เ ฉ พ า ะ ข อ ง แ ต ล ะ บ ค ค ล (underlying characteristic) ท ม ค ว า ม ส ม พ น ธ เ ช ง เ ห ต แ ล ะ ผ ล (causal relationship) จากความมปร ะส ทธ ผลของ เกณฑ ท ใ ช (criterion-reference) แ ล ะ /ห ร อ ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ท ไ ด ผ ล ส ง ส ด (superior performance) สมรรถนะในความหมายของ Spencer, & Spencer นบไดวาไมแตกตางไปจากงานของ McClelland โดยมองวา สมรรถนะมองคประกอบทสำาคญ 5 ประการ คอ 1) แรงขบ (motives) 2) คณลกษณะ
131
(traits) 3) ก า ร ร บ ร ต น เ อ ง (self-concept) 4) ค ว า ม ร (knowledge) 5) ท ก ษ ะ (skills)
3.2.1.10 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Nagelsmith (1995)
Nagelsmith (1995) ไดกลาวถง สมรรถนะ วาเปนความสามารถทจะปฏบตกจกรรมเฉพาะไดตามเกณฑมาตรฐาน โดยม 5 องคประกอบ ไดแก 1) ทกษะ 2) ความร 3) คานยม 4) การคด 5) เ จ ต ค ต
3.2.1.11 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Katz, & Green (1992)
Katz, & Green (1992) ซงกลาววา สมรรถนะ หมายถง ความสามารถในการกระทำาสงใด สงหนงทระดบความชำานาญ ซงประกอบดวย 4 องคประกอบ ไดแก 1) ความร 2) ทกษะ 3) เจตคต 4) ค า น ย ม
3.2.1.12 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง O’Hagan (1996)
O’Hagan (1996) กล าวว า สมรรถนะ เป นแนวคดทคนสามารถถายทอด ถายเท หรอเคลอนยายทกษะและความรไปสสถานการณใหมทเกยวของกบการทำางาน ซงแนวคดดงกลาว มอยทวไปในองคการ การวางแผนงาน การเปลยนแปลงใหมๆ ตลอดจนมกจกรรมทไมใชงานประจำาทวไป นอกจากนน ยงรวมถงคณภาพของความมประสทธภาพของบ ค ค ล ใ น ส ถ า น ท ท ำา ง า น โ ด ย ท ว ไ ป ส ม ร ร ถ น ะ จ ะ ม 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความร 2) ทกษะ 3) คานยม ซงเปนเปาหมายหรอจดมงหมายทสำาคญของการฝกอบรมและพฒนา โดยเฉพาะอยางยง ความร และทกษะจะเปนสงทสำาคญทสดและสามารถฝกอบรม และพฒนางายกวาการสรางหรอการปลกฝงคานยม อยางไรกตาม ถงแมวา คานยม หรอทศนคต จะทำาการปลกฝงหรอสรางขนไดยากกวาการฝกอบรมความรและทกษะ แตท ง ห ม ด เ ป น พ น ฐ า น ข อ ง ก า ร เ พ ม พ น แ ล ะ พ ฒ น า ส ม ร ร ถ น ะ
132
3.2.1.13 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Kirschner, Vilsterm,
Hummel, and Wigman (1997)Kirschner, Vilsterm, Hummel, &
Wigman (1997) ไดใหนยาม สมรรถนะ วาเปนความรและทกษะทงปวงทซ งบคคลมอยในตนเอง และสามารถน ำามาใชไดอยางมประสทธภาพ และประสทธผลเพอบรรลเปาหมายแนนอนอยางหนงในบรบท หรอสถานการณทหลากหลาย หรอ สมรรถนะ หมายถง ความสามารถทจะท ำาใหเกดความพงพอใจและการตดสนใจอยางมประสทธผลในสถานการณเฉพาะอยางหนงซงในการทจะกระทำาใหไดอยางเหมาะสมและมประสทธผลในสถานการณนนตองใชวจารณญาณ คานยม และความเชอมนในตนเองดวย ดงนน สมรรถนะ ( C ) จงเปนฟงกชน (function) ของความร (K) ทกษะ (Sk) และสถานการณ (S) ห ร อ ส ร ป เ ป น ส ม ก า ร ไ ด ว า C=f(K, Sk, S)
3.2.1.14 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Dubois, & Rothwell
(2004)Dubois, & Rothwell (2004) ได เสนอไวว า
สมรรถนะเปนคณลกษณะททกคนมและใชไดอยางเหมาะสม เพอผลกดนใหผลการปฏ บ ต ง านบ รร ลต าม เ ป าหมาย ซ งคณล ก ษณะ เ ห ล าน ไ ด แ ก 1) ความร 2) ทกษะ 3) บคลกภาพ 4) แรงจงใจทางสงคม 5) ความคด ค ว า ม ร ส ก 6) ก า ร ก ร ะ ท ำา
3.2.1.15 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง ก ม ล ส ด ป ร ะ เ ส ร ฐ แ ล ะ
ค ณ ะ (2526)กมล สดประเสรฐ และคณะ (2526) อธบายไววา
สมรรถนะเปนคณสมบตของคนทเปนผลมาจาก 1) ความร 2) ทกษะ 3) เจตคต 4) บคลกภาพ ซ งเป นผลทำาใหเก ดความสามารถในการกระท ำาพ ฤ ต ก ร ร ม ต า ง ๆ ท พ ง ป ร ะ ส ง ค ไ ด
3.2.1.16 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง ณ ร ง ค ว ท ย แ ส น ท อ ง
(2547)
133
ณรงควทย แสนทอง (2547) เสนอวา สมรรถนะสามารถพจารณาไดจากบคลกลกษณะของคนทสะทอนใหเหนถง 1) ความร (knowledge) 2) ท ก ษ ะ (skills) 3) ท ศ น ค ต (attitude) 4) ค ว า ม เ ช อ (belief) 5) อ ป น ส ย (trait)
3.2.1.17 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง อ า ภ ร ณ ภ ว ท ย พ น ธ
(2547)อ า ภ ร ณ ภ ว ท ย พ น ธ (2547) อ ธ บ า ย ไ ว ว า
สมรรถนะ (competency) เปนตวทกำาหนดรายละเอยดของพฤตกรรมการแสดงออก เปนการตอบคำาถามวา ทำาอยางทจะทำาใหงานทไดรบมอบหมาย“ประสบผลสำาเรจ (how)” มากกวาการตอบคำาถามวา อะไรเปนสงทหวหนา“งานคาดหวงหรอตองการ (what)” ทงน การกำาหนดความสามารถ หรอ competency นน จะแบงออกเปน 3 มมมอง ไดแก KSA ซงมความหมายทแตกตางกนไป กลาวคอ 1) ความร (knowledge) หมายถง ขอมลหรอส งท ถ กส งสมมาจากการศ กษาท ง ในสถาบนการศ กษา สถาบนฝ กอบรม/สมมนา หรอการศกษาดวยตนเอง รวมถงขอมลทไดรบจากการสนทนาแลกเปลยนความคดเหน และประสบการณกบผรทงในสายวชาชพเดยวกน และตางสายวชาชพ 2) ทกษะ (skills) หมายถง ส งทจะตองพฒนาและฝกฝนใหเกดขนโดยจะตองใชระยะเวลาเพอฝกปฏบตใหเกดทกษะนนขนมา ทงนทกษะจะถกแบงออกเปน 2 ดาน ไดแก ทกษะดานการบรหาร/จดการงาน (management skills) หรอท กษะ ในการบร ห ารควบคมงานซ งจ ะเกยวของกบระบบความคด และการจดการในการบรหารงานใหมประสทธภาพ เชน ทกษะในการมวสยทศนทางกลยทธซงทกษะดงกลาวจะแสดงออกถงการจดระบบความคดเพอมองไปทเปาหมายในอนาคตวาอยากจะทำาหรอมความตองการอะไรในอนาคต และท กษะด านเทคนคเฉพาะงาน (technical skills) ซงหมายถง ทกษะทจำาเปนในการทำางานตามสายงานหรอกลมงานทแตกตางกนไป เชน งานจดซอจะมหนาทความรบผดชอบ และลกษณะงานทแตกตางไปจากงานผลต ดงนน ทกษะทตองการของคนททำางานดานจดซอไดนน จะตองแตกตางไปจากงานผลตเชนเดยวกน 3) คณลกษณะสวนบคคล (attributes) หมายถง ความคด ความรสก เจตคต ทศนคต แรงจงใจ
134
ความตองการสวนบคคล พบวา คณลกษณะสวนบคคลนนจะเปนสงทตดตวม า แ ล ะ ไ ม ค อ ย จ ะ เ ป ล ย น แ ป ล ง ไ ป ต า ม ก า ล เ ว ล า ท เ ป ล ย น ไ ป
3.2.1.18 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง ธ ำา ร ง ศ ก ด ค ง ค า ส ว ส ด
(2548)ธำารงศกด คงคาสวสด (2548) ใหทศนะเกยวกบ
ส ม ร ร ถ น ะ ว า ม อ ง ค ป ร ะ ก อ บ 6 องคประกอบ ไดแก 1) ความร 2) ความชำานาญ 3) ทกษะ 4) ทศนคต 5) ความเชอ และ 6) พฤตกรรมของบคคลทจะสามารถปฏบตงานใหประสบความส ำา เ ร จ
3.2.1.19 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง ส ก ญ ญ า ร ศ ม ธ ร ร ม โ ช ต
(2548)สกญญา รศมธรรมโชต (2548) ไดกลาวถงองค
ประกอบของสมรรถนะ ประกอบดวย 3 องคประกอบ ได แก 1) ความร (knowledge) 2) ท กษะ (skills) 3) ลกษณะสวนบคคล (personal characteristic or attributes) ททำาใหบคคลนนทำางานในความรบผดช อ บ ข อ ง ต น ไ ด ด ก ว า ผ อ น
3.2.1.20 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามทศนะของ แสงสรย ทศนพนชย (2548)
แสงสรย ทศนพนชย (2548) ไดใหคำาจำากดความวา ความสามารถหรอศกยภาพ หรอสมรรถนะเปนคำาทเราคนเคยมานาน ตรงกบภาษาองกฤษวา competency หมายถง บคลกลกษณะของคนทสะทอนใหเหนถง องคประกอบ 5 องคประกอบ ไดแก 1) ความร 2) ทกษะ 3) ทศนคต 4) ความเชอ 5) อปนสยของแตละบคคล สามารถวดหรอสงเกตไดจากพฤตกรรมการทำางานทแสดงออกมาใหเหนซงอาจเกดไดจากพรสวรรคทมตดตวมาตงแตเกดหรอจากประสบการณการทำางาน หรอจากการศกษาอ บ ร ม
3.2.1.21 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Briscoe (2010)
135
Briscoe (2010) เสนอวา มแหลงทรพยากรมากมายทจะชวยผนำาใชประโยชนจากเทคโนโลยไดเตมศกยภาพ ผนำามบทบาทสำาคญในการระบวาเทคโนโลยจะชวยเพมโอกาสการเรยนรหรอไม ผนำา หมาย“ ”ถง ทกคนทมบทบาทสำาคญในระบบสงคม ซงรวมถง ผบรหารสถานศกษา ผนำาชนเรยน และเจาหนาททมหนาทสนบสนนการจดการหลกสตร บทบาทนยงหมายรวมถงบคคลททำางานในวทยาลยและผทอยในหนวยงานทองถนและหนวยงานอนๆ ผนำาเทคโนโลยทดมคณลกษณะทสำาคญสามประการ ไดแก 1) มความตระหนกในเทคโนโลย 2) มความเขาใจในศกยภาพของเทคโนโลย และ 3) ม ค ว า ม ร ด า น เ ท ค โ น โ ล ย เ ช น รประเภทของเทคโนโลยทมอยและรวธการหาขอมลทถกตอง สามารถเลอกใชเทคโนโลยไดเหมาะสม ผนำาจะรวามการใชเทคโนโลยอยางแพรหลายและไมเหนวาเปนสงทนอกเหนอจากชวตประจำาวนและการทำางาน ตองกาวใหทนการเปลยนแปลง มความตระหนกในศกยภาพของเทคโนโลย มความรวธการใชเทคโนโลยใหเกดประโยชนสงสด การจดการเทคโนโลยทด การมเทคโนโลยทเ ห ม า ะ ส ม ใ น ส ถ า น ท ท เ ห ม า ะ ส ม เ ป น ก ญ แ จ ส ค ว า ม ส ำา เ ร จ
3.2.1.22 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Mirra (2004)
Mirra (2004) ศกษาบทบาทของผอ ำานวยการโรงเรยนในฐานะผนำาทางเทคโนโลยโดยใชเทคนคเดลไฟ พบวา องคประกอบข อ ง ส ม ร ร ถ น ะ ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย ข อ ง ผ อ ำา น ว ย ก า ร โ ร ง เ ร ย น ม 3 องคประกอบ คอ 1) ความร (knowledge) 2) ทกษะ(skills) และ 3) ค ว า ม ต อ ง ก า ร (dispositions)
3.2.1.23 องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Ertme, Hua Bai,
Chaoyan Dong, Mohammed Khalil, Sung Hee Park, Ling Wang (2006)
Ertmer, Hua Bai, Chaoyan Dong, Mohammed Khalil, Sung Hee Park, Ling Wang, (2006) ใ ห ทศนะเกยวกบองคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยของผบรหารสถานศ ก ษ า พ บ ว า ม
136
2 องคประกอบหลก ไดแก 1) ความรทางเทคโนโลย (knowledge) 2) ท ก ษ ะ ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย (skills)
องคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลยตามทฤษฎและตามทศนะของนกวชาการตางๆ ดงกลาวขางตน ผวจยไดน ำามาสงเคราะหเพอก ำา หน ดอ ง ค ป ร ะ ก อ บ ท เ ป น กร อ บ แ นว ค ด เ ช ง ท ฤ ษ ฎ (theoretical framework) เพ อน ำา ไปส การก ำาหนดเป นกรอบแนวค ดเพ อการวจ ย (conceptual framework) ด ง แ ส ด ง ใ น ต า ร า ง ท 11
ตารางท 11 การสงเคราะหองคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลย
องคประกอบสมรรถนะทางเทคโนโลย
Parry
(199
8)
ก .พ .
(254
7)
วฒนา
พฒ
นพงษ
ขจรศ
กด ห
าญณ
รงค
McC
lella
nd
Boya
lzis
(198
2)
Haye
s (1
983)
Mira
bile
(199
5)
Spen
cer,
&
Nage
lsmith
Katz
, & G
reen
O’Ha
gan
(199
6)
Kirs
chne
r etc
.
Dubo
is, &
กมล
สดปร
ะเสรฐ
ณรง
ควทย
แสน
ทอง
อาภร
ณ ภ
วทยพ
นธ
ธำารง
ศกด
คงคา
สกญ
ญา ร
ศมธร
รม
แสงส
รย ท
ศนพน
ชย
Brisc
oe (2
010)
Mirr
a (2
004)
Ertm
er, e
tc.
รวม
1. มความรดานเทคโนโลย 22
2. มทกษะทางเทคโนโลย 22
(การมทกษะเพอการทำางาน) *
3. มทศนคตตอเทคโนโลย 11
(เจตคต) * * *4. กระบวนทศน 15. พฤตกรรม 4
(การกระทำา) *6. บคลกลกษณะ 7
(อปนสย) * * *(คณลกษณะ) *
องคประกอบสมรรถนะทางเทคโนโลย
Parry
(199
8)
ก .พ .
(254
7)
วฒนา
พฒ
นพงษ
ขจรศ
กด ห
าญณ
รงค
McC
lella
nd
Boya
lzis
(198
2)
Haye
s (1
983)
Mira
bile
(199
5)
Spen
cer,
&
Nage
lsmith
Katz
, & G
reen
O’Ha
gan
(199
6)
Kirs
chne
r etc
.
Dubo
is, &
กมล
สดปร
ะเสรฐ
ณรง
ควทย
แสน
ทอง
อาภร
ณ ภ
วทยพ
นธ
ธำารง
ศกด
คงคา
สกญ
ญา ร
ศมธร
รม
แสงส
รย ท
ศนพน
ชย
Brisc
oe (2
010)
Mirr
a (2
004)
Ertm
er, e
tc.
รวม
(บคลกภาพ) * *7. แรงจงใจ 6
(แรงขบ) * *(แรงจงใจทางสงคม) *
8. จนตภาพ 1 87
ตารางท 11 การสงเคราะหองคประกอบของสมรรถนะทางเทคโนโลย (ตอ)
องคประกอบสมรรถนะทางเทคโนโลย
Parry
(199
8)
ก .พ .
(254
7)
วฒนา
พฒ
นพงษ
ขจรศ
กด ห
าญณ
รงค
McC
lella
nd
Boya
lzis
(198
2)
Haye
s (1
983)
Mira
bile
(199
5)
Spen
cer,
&
Nage
lsmith
Katz
, & G
reen
O’Ha
gan
(199
6)
Kirs
chne
r etc
.
Dubo
is, &
กมล
สดปร
ะเสรฐ
ณรง
ควทย
แสน
ทอง
อาภร
ณ ภ
วทยพ
นธ
ธำารง
ศกด
คงคา
สกญ
ญา ร
ศมธร
รม
แสงส
รย ท
ศนพน
ชย
Brisc
oe (2
010)
Mirr
a (2
004)
Ertm
er, e
tc.
รวม
9. บทบาททางสงคม 110. คานยม 411. การตระหนกรในตนเอง 2
(มความตระหนก) *12. การรบรตนเอง 113. การคด 2
(ความคดความรสก) *14. สถานการณ 115. ความเชอ 316. คณลกษณะสวนบคคล 2
(ลกษณะสวนบคคล) *17. ความชำานาญ 118. ความเขาใจ 119. ความตองการ 1
88
องคประกอบสมรรถนะทางเทคโนโลย
Parry
(199
8)
ก .พ .
(254
7)
วฒนา
พฒ
นพงษ
ขจรศ
กด ห
าญณ
รงค
McC
lella
nd
Boya
lzis
(198
2)
Haye
s (1
983)
Mira
bile
(199
5)
Spen
cer,
&
Nage
lsmith
Katz
, & G
reen
O’Ha
gan
(199
6)
Kirs
chne
r etc
.
Dubo
is, &
กมล
สดปร
ะเสรฐ
ณรง
ควทย
แสน
ทอง
อาภร
ณ ภ
วทยพ
นธ
ธำารง
ศกด
คงคา
สกญ
ญา ร
ศมธร
รม
แสงส
รย ท
ศนพน
ชย
Brisc
oe (2
010)
Mirr
a (2
004)
Ertm
er, e
tc.
รวม
รวม 3 3 5 3 5 4 5 6 5 5 4 3 3 6 5 4 3 6 3 5 3 3 2 93
141
จากตารางท 11 ผลการสงเคราะหองคประกอบสมรรถนะทางเทคโนโลยทเปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎ (theoretical framework) พบวา ม 19 องคประกอบ แตส ำาหรบการศกษาวจยคร งน ผวจยไดใชเกณฑพจารณาจากองคประกอบทมความถตงแต 11 ขนไป เพอกำาหนดเปนกรอบแนวคดเพอการวจย (conceptual framework) ดงนน องคประกอบสมรรถนะทางเทคโนโลยจงม 3 องคประกอบ คอ 1) มความรดานเทคโนโลย (technology knowledges) 2) มทกษะทางเทคโนโลย (technology skills) และ 3) มทศนคตตอเทคโนโลย (technology attitude) แสดงเ ป น โ ม เ ด ล ก า ร ว ด ไ ด ด ง ภ า พ ท 10
ภาพท 10 โมเดลการวดสมรรถนะทางเทคโนโลย
จากภาพท 10 แสดงโมเดลการวดสมรรถนะทางเทคโนโลยทไดจากการสงเคราะหทฤษฎและทศนะของนกวชาการตางๆ ดงกลาวขางตน ประกอบดวย 1) มความรทางเทคโนโลย 2) มทกษะทางเทคโนโลย และ 3) ม ทศนคตตอเทคโนโลย โดยมรายละเอยดของแตละองคประกอบทจะนำาไปสการสงเคราะหเพอกำาหนดนยามเชงปฏบตการและตวบงชของแตละองคประกอบด ง ห ว ข อ ท จ ะ ก ล า ว ถ ง ต อ ไ ป น
3.2.2 น ยามเชงปฏ บต การและต วบงช ของแต ละองค ป ร ะ ก อ บ ส ม ร ร ถ น ะ ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย
3.2.2.1 น ยามเชงปฏ บต การและต วบ งช ขององค ป ร ะ ก อ บ ม ค ว า ม ร ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย
Hospers (2005 อางถงใน มาโนช เวชพนธ , 2552) ใหท ศนะเก ยวก บ ความร ว า น บเป นข นแรกของพฤตกรรมท
สมรรถนะทาง
เทคโนโลยมทศนคตตอเทคโนโลย
มทกษะทางเทคโนโลย
มความรดานเทคโนโลย
142
เกยวของกบความสามารถในการจดจ ำา ซ งอาจจะโดยการนกได มองเหน ไดยน หรอ ไดฟง ความรน เปนหนงในขนตอนของการเรยนร โดยประกอบไปดวยคำาจำากดความหรอความหมาย ขอเทจจรง ทฤษฎ กฎ โครงสราง วธการแกไขปญหา และมาตรฐานเปนตน ซงอาจกลาวไดวา ความรเปนเรองของการจำาอะไรได ระลกได โดยไมจำาเปนตองใชความคดทซบซอนหรอใชความสามารถของสมองมากนก ดวยเหตน การจำาไดจงถอวาเปน กระบวนการทส ำาคญในทางจตวทยา และเปนขนตอนทน ำาไปสพฤตกรรมทก อใหเกดความเขาใจ การนำาความรไปใชในการวเคราะห การสงเคราะห การประเมนผล ซงเปนขนตอนทไดใชความคดและความสามารถทางสมองมากขนเปนลำาดบ สวนความเขาใจ (comprehension) นน Hospers ชใหเหนวา เปนขนตอนตอมาจากความร โดยเปนขนตอนทจะตองใชความสามารถของสมองและทกษะในชนทสงขน จนถงระดบของการสอความหมาย ซงอาจเปนไปไดโดยการใชปากเปลา ขอเขยน ภาษา หรอการใชสญลกษณ โดยมกเกดขนหลงจากทบคคลไดรบขาวสารตางๆ แลว อาจจะโดยการฟง การเหน การไดยน หรอเขยน แลวแสดงออกมาในรปของการใชทกษะหรอการแปลความหมายตางๆ เชน การบรรยายขาวสารทไดยนมาโดยคำาพดของตนเอง หรอการแปลความหมายจากภาษาหนงไปเปนอกภาษาหนง โดยคงความหมายเดมเอาไว หรออาจเปนการแ ส ด ง ค ว า ม ค ด เ ห น ห ร อ ใ ห ข อ ส ร ป ห ร อ ก า ร ค า ด ค ะ เ น ก ไ ด
ประภาเพญ สวรรณ (2539 อางถงใน อกษร สวสด, 2542)ไดใหค ำาอธบายวา ความร เปนพฤตกรรมขนตนทผเรยนร เพยงแตเกดความจำาได โดยอาจจะเปนการนกไดหรอโดยการมองเหน ไดยน จำาได ความรในชนนไดแก ความรเกยวกบคำาจำากดความ ความหมาย ขอเทจจรง กฎเกณฑ โครงสรางและวธแกไขปญหา สวนความเขาใจอาจแสดงออกมาในรปของทกษะดาน การแปล ซงหมายถง ความสามารถในการเขยน“ ”บรรยายเกยวกบขาวสารนนๆ โดยใชคำาพดของตนเอง และ การใหความ“หมาย ทแสดงออกมาในรปของความคดเหนและขอสรป รวมถงความ”สามารถในการ คาดคะ เน หร อการคาดหมายว าจ ะ เก ดอะ ไรข น “ ”
Bloom (1968 อางถงใน อกษร สวสด, 2542) ไดใหความหมายของ ความร วาหมายถง เร องทเกยวกบการระลกถงสงเฉพาะ วธการและกระบวนการตางๆ รวมถงแบบกระสวนของโครงการวตถประสงคในดานความร โดยเนนในเร องของกระบวนการทางจตวทยาของความจ ำา อน
143
เปนกระบวนการทเชอมโยงเกยวกบการจดระเบยบ โดยกอนหนานนในป ค.ศ. 1965 Bloom et al. ไดเสนอแนวคดเกยวกบการรบร หรอพทธพสย (cognitive domain) ของคนวาประกอบดวยความรตามระดบตางๆ รวม 6 ระดบ ซ งอาจพจารณาจากระดบความรในขนตำาไปสระดบของความรในระดบทสงขนไป โดย Bloom et al. ไดแจกแจงรายละเอยดของแตละระดบไวดงน 1) ความร (knowledge) หมายถง การเรยนรทเนนถงการจำาและการระลกไดถงความคด วตถ และปรากฏการณตางๆ ซงเปนความจ ำาทเร มจากสงงายๆ ทเปนอสระแกกน ไปจนถงความจำาในสงทยงยากซบซอนและมค ว า ม ส ม พ น ธ ร ะ ห ว า ง ก น 2) ค ว า ม เ ข า ใ จ ห ร อ ค ว า ม ค ด ร ว บ ย อ ด (comprehension) เปนความสามารถทางสตปญญาในการขยายความร ความจำา ใหกวางออกไปจากเดมอยางสมเหตสมผล การแสดงพฤตกรรมเมอเผชญกบสอความหมาย และความสามารถในการแปลความหมาย การสรปหรอการขยายความสงใดสงหนง 3) การนำาไปปรบใช (application) เปนความสามารถในการนำาความร (knowledge) ความเขาใจหรอความคดรวบยอด (comprehension) ในเร องใดๆ ทมอยเดม ไปแกไขปญหาทแปลกใหมของเร องนน โดยการใชความรตางๆ โดยเฉพาะอยางยงวธการกบความคดรวบยอดมาผสมผสานกบความสามารถในการแปลความหมาย การสรปหรอการขยายความสงนน 4) การวเคราะห (analysis) เปนความสามารถและทกษะทสงกวาความเขาใจ และการนำาไปปรบใช โดยมลกษณะเปนการแยกแยะสงทจะพจารณาออกเปนสวนยอย ทมความสมพนธกน รวมทงการสบคนความสมพนธของสวนตางๆ เพอดวาสวนประกอบปลกยอยนนสามารถเขากนไดหรอไม อนจะชวยใหเกดความเขาใจตอสงหนงสงใดอยางแทจรง 5) การสงเคราะห (synthesis) เปนความสามารถในการรวบรวมสวนประกอบยอยๆ หรอสวนใหญๆ เขาดวยกนเพอใหเปนเรองราวอนหนงอนเดยวกน การสงเคราะหจะมลกษณะของการเปนกระบวนการรวบรวมเนอหาสาระของเร องตางๆ เขาไวดวยกน เพอสรางรปแบบหรอโครงสรางทยงไมชดเจนขนมากอน อนเปนกระบวนการทตองอาศยความคดสรางสรรคภายในขอบเขตของสงทก ำาหนดให 6) การประเมนผล (evaluation) เปนความสามารถในการตดสนเกยวกบความคด คานยม ผลงาน คำาตอบ วธการและเนอหาสาระเพอวตถประสงคบางอยาง โดยมการกำาหนดเกณฑ (criteria) เปนฐานในการพจารณาตดสน การประเมนผล จดไดวาเปนขนตอนทสงสดของพทธลกษณะ
144
(characteristics of cognitive domain) ทตองใชความรความเขาใจ การนำาไปปรบใช การวเคราะหและการสงเคราะหเขามาพจารณาประกอบกนเ พ อ ท ำา ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล ส ง ห น ง ส ง ใ ด
สมโภชน เอ ยมสภาษต (2548) ใหน ยามของ ความร คอ สงทมนษยสราง ผลต ความคด ความเชอ ความจรง ความหมาย โดยใชขอเทจจรง ขอคดเหน ตรรกะ แสดงผานภาษา เคร องหมาย และสอตางๆ โดยมเปาหมายและวตถประสงคเปนไปตามผสราง ผผลตจะใหความหมาย ความรมโครงสรางอย 2 ระดบ คอ โครงสรางสวนบนของความร ไดแก แนวคด ปรชญา หลกการ อดมการณ โครงสรางสวนลางของความร ไดแก ภาคปฏบตการของความร ไดแก องคความรทแสดงในรปของขอเขยน สญลกษณ การแสดงออกในรปแบบตางๆ เชน ศลปะ การเดนขบวนทางการเมอง โครงสรางสวนลางของความร มโครงสรางระดบลกคอ ความหมาย (significant) ความรและอำานาจเปนสงเดยวกน เพราะถกผลต และ เคลอบไ ว ภ า ย ใ ต ร ป แ บ บ 2 รปแบบ คอ 1) รปแบบทแสดงออกถงความรนแรง ไดแก ความรทางดานการปราบปราม การทหาร การควบคมนกโทษ อาชญวทยา การสงคราม จตเวชศาสตร 2) รปแบบทแสดงออกถงความไมรนแรง แตแฝงไวดวยความรนแรง ไดแก ความรทางดานสอสารมวลชน การโฆษณา การตลาด ทฤษฎบรหารธรกจ ทฤษฎทางการเมอง ความรทางการศกษา การพฒนาและทกสง ท ใช การครอบง ำาความค ด ผ านปฏ บต การทางการสร างความร เพ อ ก ด ก น /เ บ ย ด ข บ /ค ว บ ค ม ม น ษ ย
วจารณ พานช (2553) แสดงทศนะวา เปนการยากมากทจะใหนยาม คำาวา "ความร" ดวยถอยคำาสนๆ ยงในความหมายทใชในศาสตร ดานการจดการความร ค ำาวา "ความร" ยงมความหมายหลายนย และหลายมต เชน ความร คอ สงทเมอนำาไปใช จะไมหมด หรอสกหรอ แตจะยงงอกเงย หรองอกงามขน ความร คอ สารสนเทศทนำาไปสการปฏบต ความร เปนสงทคาดเดาไมได ความร เกดขน ณ จดทตองการใชความรนน ความร เ ป น ส ง ท ข น ก บ บ ร บ ท แ ล ะ ก ร ะ ต น ใ ห เ ก ด ข น โ ด ย ค ว า ม ต อ ง ก า ร
Tiwana (2000) นยาม ความร หมายถง สงทเปลยนแปลงไดโดยประสบการณ และสามารถถกประยกตใชไดโดยบคคล
145
Davenport (2542) นยาม ความร คอ กรอบของการประสมประสานระหวางประสบการณ คานยม ความรอบรในบรบท และความรแจงอยางชำาชอง เปนการประสมประสานทใหกรอบสำาหรบการประเมนคา และการนำาเอาประสบการณกบสารสนเทศใหมๆ มาผสมรวมเขาดวยกน มนเกดขนและถกนำาไปประยกตในใจของคนทร สำาหรบในแงขององคกรนน ความรมกจะสงสมอยในรปของเอกสาร หรอแฟมเกบเอกสารตางๆ รวมถงสงสมอยในการทำางาน อยในกระบวนการ อยในการปฏบตงานและอยในบ ร ร ท ด ฐ า น ข อ ง อ ง ค ก ร น น เ อ ง
ศรนย ชเกยรต (2541) ไดแบงประเภทของความร อ อ ก เ ป น 3 ป ร ะ เ ภ ท ไ ด แ ก 1) ความรทเปดเผย (explicit knowledge) เปนความรทถกถายทอดจากบคคลออกมาในรปแบบของหนงสอ บทความ ตำารา สอตางๆ ซงสามารถเขาถ งและแลกเปล ยนได ไมยาก ความร ประเภทนสามารถแบงออกเป น 2 ระบบคอ 1.1) ความรท มเป าหมาย (object-based) ไดแก ความรท สรางข น เชน ขอก ำาหนด คมอ สทธบตร โปรแกรมส ำาเรจรป ฐานขอมล เป นต น 1.2) ความร ท เป นกฎเกณฑ (rule-based) ได แก กฎเกณฑ ระเบยบปฏบต 2) ความรท ฝงลกในคน (tacit knowledge) ฝงอยในความคด ความเชอ คานยม ทคนไดมาจากการศกษา ประสบการณ การสนทนา การฝกอบรม หรอจากการสงเกตทสงสมมานาน ความรประเภทนจะปรบเปลยนไปตามสถานการณทแตละคนพบเจอ องคกรจะตองพยายามปรบเปลยนความรประเภทน ใหเปนความรท เป ดเผยเพอเปนความรท ฝงกบองคกร (embedded knowledge) ไมยดตดกบตวบคคล 3) ความรทเกดจากวฒนธรรม (culture knowledge) เปนความรทเกดจากความเชอ ความศรทธา องคกรทพฒนามาเปนระยะเวลานาน จะมการพฒนาความเชอรวมกนในเรองทเกยวกบธรรมชาตขององคกร ความสามารถหลกขององคกร (core competency) ซ ง ก ค อ ว ฒ น ธ ร ร ม ข อ ง อ ง ค ก ร น น เ อ ง
พสสดา ชเกยรต (2548) ใหนยาม ความร คอ ขอมลทอยในตวคนหรออยในสมอง ซงการฝกอบรมทด กคอ การทำาใหขอมลเขาไปอยในสมองของผรบการฝกใหมากทสดจงจะทำาใหผรบการฝกเกดการเรยนรมากทสด ดวยความรในสมองของคนเรานนจะม 2 ลกษณะ คอ 1) การจำา (remembering) การเรยนรบางอยางเพยงแตใหผรบการฝกจำาได
146
กพอ เชน สามารถจำาไดวา ไขควงปากแบนมลกษณะอยางไร เปนตน ลกษณะของการจำากคอ การใหผรบการฝกสามารถบอกไดทองไดนนเอง 2) ความเขาใจ (understanding) หมายถง การทผรบการฝกสามารถอธบายได เ ช น ค ว า ม เ ข า ใ จ เ ก ย ว ก บ ว ธ ก า ร ใ ช เ ค ร อ ง ม อ ต า ง ๆ เ ป น ต น การนำาความรไปใชนนสามารถแยกได 3 ระดบ คอ 1) recall knowledge คอ การนำาความรไปใชในระดบของการจำา เชน จำาไดวา 2X2=4 เปนตน 2) applied knowledge คอ การใชความรในขนประยกตเชน การทสามารถอธบายได ว า เหต ใด 2 x 3 จงมค า เท าก บ 6 เป นต น 3) transfer knowledge คอ การนำาความรไปใชในระดบการสงถายความรเชน ผรบการฝก เรยนรสตรการคณเพยงแคแมบทท 12 แตผรบการฝกสามารถตอบไควา 13 x 3 = 39 เปนตน การนำา ความรไปใชในระดบนจะรวมไปถงการวเคราะห (analysis) การสงเคราะห (synthesis) และ ประเมนผล (evaluation) ต า ม แ น ว ข อ ง Bloom’s Taxonomy
ราชบณฑตยสถาน (2542) ใหความหมาย ความร หมายถง สงทสงสมมาจากการศกษาเลาเรยน การคนควา หรอประสบการณ รวมทงความสามารถเชงปฏบตและทกษะ ความเขาใจหรอสารสนเทศทไดรบมาจากประสบการณ สงทไดรบมาจากการไดยน ไดฟง การคด หรอการปฏบต องควชาในแตละสาขา เชน ความรเร องเมองไทย ความรเร องสขภาพ
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการขององคประกอบ มความรทางเทคโนโลย หมายถง พฤตกรรมของผบรหารสถาน“ ”ศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงความสามารถในการจดจำาและการระลกไดของความคดเกยวกบเทคโนโลย เปนขอมลทอยในตวคน เปนสารสนเทศทน ำาไปสการปฏบต เปลยนแปลงไดโดยการศกษาเลาเรยน การคนควา หรอประสบการณ รวมทงความสามารถเชงปฏบตและทกษะ ซงนยามดงกลาวเชอมโยงไปถงตวบงช ความรทางเทคโนโลย “ ” 4 ตวบงช ประกอบดวย 1) ความสามารถในการเขยนคมอการใชเทคโนโลยแตละประเภท 2) ความสามารถในการกำาหนดกฎเกณฑ ระเบยบปฏบตเกยวกบเทคโนโลย 3) ความสามารถในการจดจำาและระลกไดจากการเรยนรเกยวกบเทคโนโลย 4) ความสามารถในการพฒนาสถานศกษาดวยความเชอ ความศรทธาในเทคโนโลย
3.2.2.2 น ยามเชงปฏ บต การและต วบ งช ขององค ป ร ะ ก อ บ ม ท ก ษ ะ ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย
147
ราชบณฑตยสถาน (2542) ใหความหมาย ทกษะ ห ม า ย ถ ง ค ว า ม ช ำา น า ญ
สชาดา ชยวฒน (2545) ใหความหมาย ทกษะ (skill) หมายถง ความสามารถทางกลามเนอสวนตางๆ ของรางกายทผรบการฝก สามารถทำางานไดดวยความคลองแคลง ซงการพจารณาวาผรบการฝกมทกษะดหรอไมนนสามารถดไดดวย ตวแปร 3 ตว คอ เวลาทใชปฏบต ก า ร ส ง เ ก ต ข ณ ะ ป ฏ บ ต ง า น แ ล ะ ผ ล ข อ ง ง า น
National Research Council (2006) ไ ด ก ำา ห น ด ท ก ษ ะ พ น ฐ า น ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย ไ ว 10 ท กษะ ซ ง Frostburg State University (FSU) ได ก ำาหนดเป นนโยบายใหนกศกษาในมหาวทยาลยตองสามารถแสดงทกษะเหลานไดอยางมประสทธภาพ ทกษะทง 10 ทกษะ ไดแก 1) ตดตงคอมพวเตอรสวนบคคลได (setting up a personal computer) ตลอดท งการ เช อมต อส วนป ร ะ ก อ บ ภ า ย น อ ก ต า ง ๆ เ ช น เ ค ร อ ง ถ า ย ไ ด 2) ใชระบบปฏบต การพ นฐานได (using basic operating system features) นกศกษาสามารถใชระบบปฏบตการและอนเทอรเนต สามารถตดตงซอฟแวร ลบซอฟแวรทไมตองการ สามารถบนทกไฟลในแฟมหรอแผนดสเกต คดลอกไฟลจากแหลงหนงไปยงอกแหลงหนงได 3) ใชอ เมลได (using e-mail) สามารถใชอเมลไดอยางมประสทธภาพทงในการรบสงและการรบขอความและขอมลตางๆ 4) ใชอนเทอรเนตคนหาขอมลและแหลงข อ ม ล ต า ง ๆ (using the internet to find information and resources) สามารถใชอนเทอรเนตในการสบคนแหลงขอมลตางๆ หองสนทนา (chat rooms) และการสอสารทางอเลกทรอนกส 5) ใช word processing ในการสรางขอมลเนอหา (using word processing to create a text document) สามารถสรางรปแบบขอมลไดอยางหลากหลาย สามารถสรางตารางและแผนภมแสดงการเปรยบเทยบขอมลและส า ม า ร ถ แ ท ร ก ภ า พ แ ล ะ ร า ย ก า ร อ น ๆ ใ น เ น อ ห า ไ ด 6) using a spreadsheet to model simple processes or financial tables เขาใจวธสราง spreadsheet ในการบนทกขอมลพนฐาน ทกษะทจ ำาเปนหมายความรวมถงการปรบเซลลใน spreadsheet files ใชสตรไดอยางเหมาะสม เสนอขอมลดวยกราฟ ออกแบบรปแบบการพมพไดอยางเหมาะสม
148
ก บ spreadsheet 7) ใชระบบฐานขอมลในการตดตงและเขาถงสารสนเทศทมประโยชน (using a database system to set up and access useful information) สามารถสรางฐานขอมลในการบนทกสารสนเทศพนฐาน ทกษะทจำาเปนหมายความรวมถงการตดตงการบนทก การกำาหนดเนอหา การเพมและการลบขอมลทบนทก การสบคนฐานขอมลสารสนเทศเฉพาะ ใชค ำาสำาคญในการสบคนขอมล การเขาถงฐานขอมลภายนอก การบนทกไฟลจากฐานขอมล การออกแบบรปแบบการพมพใหเหมาะกบการรายงานขอมล 8) ใชซอฟแวรในการนำาเสนอ (using presentation software) สามารถใชซอฟแวรในการนำาเสนองานตางๆ ไดและสามารถใชสอผสมในการนำาเสนอผลงาน สามารถออกแบบและสราง Web pages อยางงายได 9) ใชสอในการเรยนการสอน (using instructional materials) แสดงความสามารถในการใชสอออนไลน อานและเขาใจสอสงพมพ สามารถใชสอเกยวกบการเรยนการสอนและแนวค ดท เน นฮารดแวรและซอฟแวรใหม ๆ 10) ใช สารสนเทศทเหมาะสม (using information appropriately) มความเขาใจและสามารถอภปรายผลกระทบทางสงคม จรยธรรม กฎหมาย และก า ร เ ม อ ง ท เ ป น ผ ล อ น เ น อ ง ม า จ า ก ก า ร ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย
Murray (2003) ได ก ำาหนดท กษะท ส ำาค ญในศตวรรษท 21 (essential skills for 21st century) โดยเรยกวา Big 6 skills ไดแก 1) ทกษะในการนยามงาน (task definition) 1.1) นยามปญหาขอมล 1.2) กำาหนดขอมลทตองการเพอทำางานสมบรณ (แกปญหาขอมล) 2) ทกษะหรอกลยทธในการคนหาขอมล (information seeking strategies) 2.1) กำาหนดขอบเขตของแหลงขอมล (ระดมสมอง) 2.2) ประเมนแหลงทมความเปนไปไดทแตกตางกนเพอกำาหนดความสำาคญ (เลอกแหลงทด ทสด) 3) ทกษะการหาตำาแหนงทตงและการเขาถง (location and access) 3.1) ทตงของแหลง (ทางสตปญญาและทางรางกาย) 3.2) หาขอมลภายในแหลงตางๆ 4) ทกษะการใชขอมล (use of information) 4.1) แสวงหาขอมลในแหลงตางๆ โดยการอาน การฟง การมอง และการสมผส 4.2) ดงขอมลออกมาจากแหลงตางๆ 5) ทกษะการสงเคราะห (synthesis) 5.1) เรยบเรยงขอมลจากแหลงตางๆ 5.2) นำาเสนอขอมล
149
6) ทกษะการประเมนผล (evaluation) 6.1) ตดสนประสทธผลของผลตภณฑ 6.2) ตดสนกระบวนการแกปญหาขอมลอยางมประสทธภาพ
Esposto, & Meagher (2005) ใ ห น ย า มทกษะทางเทคโนโลย (employability skills) วาหมายถง ทกษะทจำาเปนตองใชในอนาคต ใน 5 ทกษะตอไปน ไดแก 1) ทกษะการประยกตเทคโนโลยเ ป น เ ค ร อ ง ม อ ใ น ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร (applying IT skills as a management tool) 2) ใชเทคโนโลยในการจดกระทำาขอมล (using IT to organize data) 3) ทกษะใฝเรยนรเทคโนโลยใหมๆ (being willing to learn new IT skills) 4) มความรอยางเพยงพอดานความปลอดภยในการประยกตใชเทคโนโลย (having safety knowledge to apply technology 5) มความสามารถทางกายภาพทเหมาะสม (having the appropriate physical capacity)
Stavropoulos, & Moschona (2006) ศกษาการใชเทคโนโลยในประเทศกรก (2002-2006) ไดแบงทกษะทางเทคโนโลยออกเปน 3 ประเภทหลก ไดแก 1) ผเชยวชาญทางเทคโนโลยหรอมออาชพดานเทคโนโลย (ICT specialists or ICT professionals) เปนบคคลทมความสามารถในการพฒนา ใชงาน และบำารงรกษาระบบเทคโนโลย 2) ผใชเทคโนโลย (ICT users) เปนบคคลทมความสามารถสง (มกจะอยในหนวยงานเฉพาะกจ) เครองมอทใชคอซอฟแวร ผใชเทคโนโลย อาจจะอยในสายงานอาชพตางๆ เชน การธนาคาร โรงงานผลต วศวกรรมศาสตร ผปฏบตงานดานการดแลสขภาพ การสอน ฯลฯ ซงเทคโนโลยจะเปนเครองมอทชวยใหพวกเขาสามารถปฏบตงานได 3) ผใชงานขนพนฐาน (basic users) เปนบคคลทมความสามารถในการใชเคร องมอทวๆ ไป เชน Word, excel, power point ซ ง เ ห ม า ะ ก บ ส ง ค ม ส า ร ส น เ ท ศ ก า ร บ ร ห า ร โ ด ย ใ ช อเลกทรอนกส (e-government) และชวตในการทำางาน (working life) ผใชงานขนพนฐาน ทกษะนจะเกยวของกบระดบการศกษา และกลมอาย
Organization for Economic Co-operation and development: OECD (2004) ใหทศนะวา ถงแมวาโรงเรยนจะมการสอนเทคโนโลยใหกบนกเรยนมากเพยงใดกตาม นกเรยนกยงไมมทกษะทางเทคโนโลยในระดบกาวหนาหรอมออาชพ อยางมากกเปนไดแคทกษะทางเทคโนโลยขนพนฐาน ถาตองการทกษะอยางผเชยวชาญ การฝก
150
อบรมเฉพาะทางและวฒบตรทไดรบจะเปนตวบงชวามการพฒนาทกษะตามการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของเทคโนโลยสมยใหม นอกจากนผลการวจยในหลายประเทศของ OECD สรปวา ในแตละครอบครวมเดกใชคอมพวเตอรเพมจำานวนขนอยางรวดเรว ระดบการศกษาของหวหนาครวเรอนกมผลตอการใชอนเทอรเนตของเดก อยางไรกตาม อาชพของหวหนาครอบครวกมอทธพลตอการใชอนเทอรเนตของเดกมากกวาระดบการศกษาของหวหนาครอบครว นอกจากนยงพบอกวา คนหนมสาวมแนวโน มท จะเป นผใช เทคโนโลยมากกวากลมผสงวย ความแตกตางระหวางมออาชพทางเทคโนโลยและผใชเทคโนโลย คอ งานของกลมแรกจะเกยวของกบเทคโนโลยเทานน เชน การออกแบบ การพฒนา การตดตง การทดสอบ การปฏบตการ การบำารงร ก ษ า ร ะ บ บ เ ท ค โ น โ ล ย เ พ อ ใ ห ค น อ น ม า ใ ช
รสรน พมลบรรยงก (2550) ใหทศนะวา การใชเทคโนโลยคอมพวเตอรหรอเทคโนโลยการสอสาร ในยคทเทคโนโลยมความเจรญกาวหนาไปอยางรวดเรวนน เมอพจารณาการนำาเทคโนโลยเหลานนมาใชในการเตรยมบคลากร สงทจำาเปนกคอ การเตรยมบคลากรใหสามารถเรยนร ไดตลอดชวตในสงคมขอมลขาวสาร ทกษะเฉพาะทมผลตอการใชเทคโนโลยน น เป นท กษะและความร พ นฐานใน 3 ดาน ค อ 1) ทกษะพ นฐานด านเ ท ค โ น โ ล ย (technology literacy skills) 2) ท ก ษ ะ พ น ฐ า น ด า นสารสนเทศ (information literacy skills) 3) ทกษะพนฐานดานการรบรทางทศนะ (visual literacy skills) โดยจะกลาวถงรายละเอยดของแตละดานดงน ทกษะพนฐานดานเทคโนโลย การจดการศกษาเพอเปนการเตรยมคนใหอย ในสงคมยคป จจ บน มการก ำาหนดมาตรฐานของผ เรยนด านเทคโนโลยทกำาหนดโดยสมาคมนานาชาตเพอเทคโนโลยการศกษา (ISTE) โดยผเรยนทจบการศกษาระดบพนฐานจะตองมทกษะดานเทคโนโลยเพอเขาสตลาดแรงงานตามทกำาหนด ดงนน การจดการเรยนรในแตละระดบการศกษา ผสอนจะตองเปนตนแบบในการนำาเทคโนโลยมาใชในการเรยนการสอน รวมทงสอนวธการใชเทคโนโลยใหแกผเรยนดวย ปจจบนการจดวชาเทคโนโลยเปนสาระการเรยนรดานหนงทกำาหนดใหเปนรายวชาบงคบตงแตการศกษาระดบพนฐานจนถงระดบอดมศกษา ทกษะพนฐานดานสารสนเทศ ทกษะดานนเปนสวนประกอบของทกษะพนฐานดานเทคโนโลย อยางไรกตาม นกการศกษาบางคนกยงใหความสำาคญและความจำาเปนของการมทกษะดานสารสนเทศ
151
ควบคไปดวยกน โดยมท กษะทเก ยวของอย 6 ดาน ค อ การนยามคำาทเกยวของ กลวธการคนหาขอมล การตดตงและการเรยกขอมล การใชขอมลใหเกดประโยชน การสงเคราะหขอมลทได การประเมนคาของขอมลวามความถกตองและนาเชอถอได ทง 6 ลกษณะน เปนสงทตองฝกโดยเฉพาะ 3 ทกษะแรก เปนขนตอนทไมยากและทำาใหเกดความสนกสนานในการฝกมากกวา 3 ทกษะหลง แตทกทกษะกเปนเร องทจ ำาเปนทงสน สวนทกษะพนฐานดานการรบรทางทศนะ เปนทกษะทจำาเปนเชนเดยวกบทกษะดานสารสนเทศกคอทกษะดานนเปนสวนหนงของทกษะดานเทคโนโลย อยางไรกตาม การรบรทางทศนะกเขามามบทบาทมากขน เนองจากการใชเทคโนโลยทมคอมพวเตอรเปนฐานตองอาศยทกษะการแปลความหมายจากสงทรบรทางการด โดยผานสอทางภาพ สญลกษณซงผรบรโดยผานสอทางการด การมอง จะตองมทกษะในดานความเขาใจ การแปลความหมาย และความประทบใจในความหมายของทศนสาร (visual images) ตลอดจนสามารถสอสารไดอยางมประสทธภาพ สามารถใชการออกแบบทศนสารผานทางสอคอมพวเตอรหรอสออนๆ ตลอดจนสรางความคดเชงทศนะ (visual thinking) เพอทำาใหเกดแนวคดแกป ญหาได ชดเจน มการศกษาพบวาท กษะดานนจะชวยใหผ ท ศ กษาด านวศวกรรมและดานวชาชพมทกษะดานนสง ดงนน เพอฝกทกษะดานนใหแกผเรยนจงควรเร มฝกตงแตผเรยนในระดบตนๆ ของการเรยนระดบพนฐาน
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการขององคประกอบ มทกษะทางเทคโนโลย หมายถง พฤตกรรมของผบรหารสถาน“ ”ศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงความชำานาญในการใชเทคโนโลยไดอยางคลองแคลว ซงนยามดงกลาวเชอมโยงไปถงตวบงช ทกษะทางเทคโนโลย“ ” 4 ตวบงช ประกอบดวย 1) การประยกตเทคโนโลยเปนเคร องมอในการบรหารจดการ 2) การคนหาขอมลและการเขาถงแหลงขอมลตางๆ 3) การใชเทคโนโลยในการจดกระท ำาขอม ล 4) การใชอ เมล และการประช มรวม
3.2.2.3 น ยามเชงปฏ บต การและต วบ งช ขององค ป ร ะ ก อ บ ม ท ศ น ค ต ต อ เ ท ค โ น โ ล ย
ราชบณฑตยสถาน (2542) ใหความหมายของ ท ศ น ค ต ห ม า ย ถ ง แ น ว ค ว า ม ค ด เ ห น
Loudon and Della Bitta (1993) ใหน ยาม ทศนคต หมายถง ความรสกนกคดของบคคลทมตอวตถอยางใดอยางหนง
152
วามล กษณะอยางไร มความร ส กทางบวกหรอทางลบ (positive or negative) ชนชอบหรอไมชนชอบ (favorable or unfavorable) หรอเหนดวยหรอคดคาน (pro or con) ซงตามนยามนเปนการมองทศนคตในแ ง ค ว า ม ร ส ก ห ร อ ป ฏ ก ร ย า ท า ท ท ม ต อ ว ต ถ (object)
Assael (1993) ใหน ยาม ท ศนคต หมายถ ง ความมใจโนมเอยงอนเกดจากการเรยนรทจะตอบสนองตอวตถหรอระดบชนของวตถ ในลกษณะเหนดเหนชอบหรอไมชอบอยางใดอยางหนงอยางสมำาเสมอ เชน ทศนคตของผบรโภคทมตอตราสนคา กหมายถงความโนมเอยงของผบรโภคอนเกดจากการเรยนรจากประสบการณทจะประเมนตราสนค าว าชอบตราน น หร อ ไม ชอบตราน นอย างสม ำา เสมอคงเส นคงวา
Onkvisit, & Shaw (1994) ใหนยาม ทศนคต หมายถ ง (1) เป นความร ส กน กค ดท ก อข นจากการเรยนร (learned construct) (2) ความโน ม เอ ยงท จ ะตองสนองต อ (tendency to response to) (3) วตถอยางใดอยางหนง (an object) (4) ในลกษณะทมนคงสมำาเสมอ (consistently) (5) ในแนวทางเหนชอบดวยหรอไมชอบ (favorable of unfavorable way)
Roger (1978) ได กล าวถ ง ท ศนคต วา เป นดชนชวา บคคลนน คดและรสกอยางไร กบคนรอบขาง วตถหรอสงแวดลอมตลอดจนสถานการณตางๆ โดย ทศนคต นนมรากฐานมาจาก ความเชอทอาจสงผลถง พฤตกรรม ในอนาคตได ทศนคต จงเปนเพยง ความพรอม ทจะตอบสนองตอสงเรา และเปน มตของ การประเมน เพอแสดงวา ชอบหรอไมชอบ ตอประเดนหนงๆ ซงถอเปน การสอสารภายในบคคล (interpersonal communication) ทเป นผลกระทบมาจาก การรบสาร อ นจะมผลตอ พ ฤ ต ก ร ร ม ต อ ไ ป
Rosenberg, & Hovland (1960) ไดใหความหมายของ ทศนคต ไววา ทศนคต โดยปกตสามารถ นยาม วา เปนการจงใจตอแ น ว โ น ม ใ น ก า ร ต อ บ ส น อ ง อ ย า ง เ ฉ พ า ะ เ จ า ะ จ ง ก บ ส ง ท เ ก ด ข น
Kendler (1963) กลาววา ท ศนคต หมายถง สภาวะความพรอม ของบคคล ทจะ แสดงพฤตกรรม ออกมา ในทางสนบสนน ห ร อ ต อ ต า น บ ค ค ล ส ถ า บ น ส ถ า น ก า ร ณ ห ร อ แ น ว ค ว า ม ค ด
153
Good (1959) ใหค ำาจ ำาก ดไวว า ท ศนคต ค อ ความพรอมทจะแสดงออกในลกษณะใดลกษณะหนงทเปนการสนบสนนหรอต อ ต า น ส ถ า น ก า ร ณ บ า ง อ ย า ง บ ค ค ล ห ร อ ส ง ใ ด ๆ
Newcomb (1854) ใ ห ค ำา จ ำา ก ด ค ว า ม ไ ว ว า ท ศนคต ซ งมอยในเฉพาะคนน นข นก บส งแวดล อม อาจแสดงออกในพฤตกรรมซงเปนไปไดใน 2 ลกษณะ คอ ลกษณะชอบหรอพงพอใจซงทำาใหผอนเกดความรกใคร อยากใกลชดสงนนๆ หรออกลกษณะหนงแสดงออกในรปค ว า ม ไ ม พ อ ใ จ เ ก ล ย ด ช ง ไ ม อ ย า ก ใ ก ล ส ง น น
Munn (1971) กลาววา ทศนคต คอ ความรสกและความคดเหนทบคคลมตอสงของ บคคล สถานการณ สถาบน และขอเสนอใดๆ ในทางทจะยอมรบหรอปฏเสธซงมผลทำาใหบคคลพรอมทจะแสดงป ฏ ก ร ย า ต อ บ ส น อ ง ด ว ย พ ฤ ต ก ร ร ม อ ย า ง เ ด ย ว ก น ต ล อ ด
G. Murphy, L. Murphy and T. Newcomb (1973) ใหความหมายของคำาวา ทศนคต หมายถง ความชอบ หร อ ไม ชอบ พ ง ใจ ห ร อ ไ ม พ ง ใ จท บ คคลแ สดงออ กมาต อส งต า งๆ
Ajzen (1988) ไดใหความหมายของทศนคตไววา ทศนคต คอ อารมณ ความรสกชอบหรอไมชอบทตอบสนองตอวตถ บ ค ค ล ส ถ า บ น ห ร อ เ ห ต ก า ร ณ
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการขององคประกอบ มทศนคตตอเทคโนโลย หมายถง พฤตกรรมของผบรหารสถาน“ ”ศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงแนวความคด ความเชอ ความรสก และความโนมเอยงในการแสดงพฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทมตอเทคโนโลย ซงนยามดงกลาวเชอมโยงไปถงตวบงช มทศนคตตอเทคโนโลย“ ” 4 ตวบงช ประกอบดวย 1) มแนวความคดเชงบวกตอเทคโนโลย 2) มความเชอวาเทคโนโลยมประโยชนตอการบรหารงานและการเรยนการสอน 3) ม ความรสกตองการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน 4) แสดงพฤตกรรมโดยก า ร ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก จ ว ต ร ป ร ะ จ ำา ว น
จากผลการศกษาตามทศนะของนกวชาการทเกยวของกบนยามเชงปฏบตการและตวบงชขององคประกอบ สมรรถนะทางเทคโนโลย “ ” 3 องคประกอบ คอ 1) มความรทางเทคโนโลย (technology knowledge) 2) มท กษะทางเทคโนโลย (technology skills) และ 3) มท ศนคตตอ
154
เทคโนโลย (technology attitude) ผวจยไดสรปเปนนยามเชงปฏบตการแ ล ะ ต ว บ ง ช ข อ ง แ ต ล ะ อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ด ง ต า ร า ง ท 12
ตารางท 12 องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ และตวบงช/สาระการวด สมรรถนะทางเทคโนโลย
องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ ตวบงช/สาระหลกเพอการวดมความรทางเทคโนโลย (technology knowledge)
พฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงความสามารถในการจดจำาและการระลกไดของความคดเกยวกบเทคโนโลย เปนขอมลทอยในตวคน เปนสารสนเทศทนำาไปสการปฏบต เปลยนแปลงไดโดยการศกษาเลาเรยน การคนควา หรอประสบการณ รวมทงความสามารถเชงปฏบตและทกษะ
1. ความสามารถในการเขยนคมอการใชเทคโนโลยแตละประเภท
2. ความสามารถในการกำาหนดกฎเกณฑ ระเบยบปฏบตเกยวกบเทคโนโลย
3. ความสามารถในการจดจำาและระลกไดจากการเรยนรเกยวกบเทคโนโลย
4. ความสามารถในการพฒนาสถานศกษาดวยความเชอ ความศรทธาในเทคโนโลย
มทกษะทางเทคโนโลย (technology skills)
พฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงความชำานาญในการใชเทคโนโลยไดอยางคลองแคลว
1. การประยกตเทคโนโลยเปนเครองมอในการบรหารจดการ
2. การคนหาขอมลและการเขาถงแหลงขอมลตางๆ
3. การใชเทคโนโลยในการจดกระทำาขอมล
4. การใชอเมลและการประชมรวม
155
องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ ตวบงช/สาระหลกเพอการวดมทศนคตตอเทคโนโลย (technology attitude)
พฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงแนวความคด ความเชอ ความรสก และความโนมเอยงในการแสดงพฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทมตอเทคโนโลย
1. มแนวความคดเชงบวกตอเทคโนโลย
2. มความเชอวาเทคโนโลยมประโยชนตอการบรหารงานและการเรยนการสอน
3. มความรสกตองการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน
4. แสดงพฤตกรรมโดยการใชเทคโนโลยในกจวตรประจำาวน
3.3 การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย3.3.1 องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย ผวจยไดรวบรวมจากทศนะของนกวชาการและจากผลการวจยจากแหลงตางๆ เพอน ำาไปสการสงเคราะหและกำาหนดเปนองคประกอบทจะใชในการวจย กำาหนดนยามเชงปฏบตการและตวบงช เพอก ำาหนดเปนกรอบแนวคดในการวจยตอไป
3.3.1.1 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง The National
Staff Development Council: NSDC (2001)
The National Staff Development Council: NSDC (2001) ไดกำาหนดมาตรฐานการพฒนาวชาชพแหงชาต คลอบคลม 12 องคประกอบ ไดแก 1) ความรวมมอ (collaboration) 2) ขอมล (data-driven) 3) การออกแบบ (design) 4) ความเสมอภาค (equity) 5) การประเมนผล (evaluation) 6) การมสวนรวมของครอบครว (family involvement) 7) ภาวะผนำา (leadership) 8) การเรยนร (learning) 9) ชมชนแหงการเรยนร (learning communities)
156
10) การสอนทมคณภาพ 11) อยบนพนฐานการวจย (research-based)
12) ท ร พ ย า ก ร (resources)3.3.1.2 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า น
เ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Wong, & Nicotera (2007)Wong, & Nicotera (2007) ใหทศนะเกยวกบ
องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะครอบคลม 3 องคปร ะกอบ ได แก 1) หล กสตร (curriculum) 2) การเร ยนการสอน (instruction) แ ล ะ 3) ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล (assessment)
3.3.1.3 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Cohen, & Hill
(2000)Cohen, & Hill (2000) แสดงทศนะเกยวกบ
องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะครอบคลม 3 องคปร ะกอบ ได แก 1) หล กสตร (curriculum) 2) การเร ยนการสอน (instruction) แ ล ะ 3) ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล (assessment)
3.3.1.4 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Desimone,
Porter, Garel, Yoon, & Birman (2002)
Desimone, Porter, Garel, Yoon, & Birman (2002) ใหทศนะเกยวกบองคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะครอบคลม 3 องคประกอบ ไดแก 1) หลกสตร (curriculum) 2) ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น (instruction) แ ล ะ 3) ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล (assessment)
3.3.1.5 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Kennedy
(1998)Kennedy (1998) ใ ห ท ศ น ะ เ ก ย ว ก บ อ ง ค
ประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะครอบคลม 3 องคประกอบ ไดแก 1) หลกสตร (curriculum) 2) การเรยนการสอน (instruction) แ ล ะ 3) ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล (assessment)
157
3.3.1.6 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Kelleher
(2003)Kelleher (2003) ใ ห ท ศ น ะ เ ก ย ว ก บ อ ง ค
ประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะครอบคลม 3 องคประกอบ ไดแก 1) หลกสตร (curriculum) 2) การเรยนการสอน (instruction) แ ล ะ 3) ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล (assessment)
3.3.1.7 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Schlechty
(2002)Schlechty (2002) ใ ห ท ศ น ะ เ ก ย ว ก บ อ ง ค
ประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะครอบคลม 3 องคประกอบ ไดแก 1) หลกสตร (curriculum) 2) การเรยนการสอน (instruction) แ ล ะ 3) ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล (assessment)
3.3.1.8 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Spillane, &
Louis (2002)Spillane, & Louis (2002) ใหทศนะเกยวกบ
องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะครอบคลม 3 องคปร ะกอบ ได แก 1) หล กสตร (curriculum) 2) การเร ยนการสอน (instruction) แ ล ะ 3) ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล (assessment)
3.3.1.9 องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยตามทศนะของ Richardson (2003)
Richardson (2003) ใหท ศนะ เก ยวก บองค ประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะครอบคลม 3 องคประกอบ ไดแก 1) หลกสตร (curriculum) 2) การเรยนการสอน (instruction) แ ล ะ 3) ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล (assessment)
3.3.1.10 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Dorward,
Hudson, Drickey, & Barta (2001)Dorward, Hudson, Drickey, & Barta
(2001) ใหทศนะเกยวกบองคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
158
จะครอบคลม 4 องค ประกอบ ได แก 1) การมส วนร วมของทกคน (collective participation) 2) เน นการสบสวนสอบสวน (inquiry-based procedures) 3) ฝกปฏบต (embedded practice) และ 4) ก ร ะ บ ว น ก า ร ร ะ ย ะ ย า ว (long-term processes)
3.3.1.11 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Fink, &
Thompson (2001)Fink, & Thompson (2001) ใหท ศนะเก ยว
กบองคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะครอบคลม 3 องคปร ะกอบ ได แก 1) ทรพยากร (resources) 2) เ วลา (time) และ3) ง บ ป ร ะ ม า ณ (expertise or funds)
3.3.1.12 องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยตามทศนะของ Hornbeck (2003)
Hornbeck (2003) ใ ห ท ศ น ะ เ ก ย ว ก บ อ ง ค ประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะครอบคลม 3 องคประกอบ ไดแก 1) ทรพยากร (resources) 2) เวลา (time) และ 3) งบประมาณ (expertise or funds)
3.3.1.13 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Hightower, &
McLaughlin (2005)Hightower, & McLaughlin (2005) ใ ห
ทศนะเกยวกบองคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะคลอบค ล ม 2 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ไ ด แ ก 1) ท ก ษ ะ (skills) แ ล ะ 2) ค ว า ม ร (knowledge)
3.3.1.14 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Institute for
School Leaders: ISL (2000)Institute for School Leaders: ISL
(2000) ใหทศนะเกยวกบองคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะคลอบคลม 4 องคประกอบ ไดแก 1) เนนผเรยน (learner centered) 2) เ น น ช ม ช น (community centered) 3) เ น น ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล
159
(assessment centered) แ ล ะ 4) เ น น ค ว า ม ร (knowledge centered)
3.3.1.15 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Sunderman,
Tracey, Kim, & Orfield (2004)Sunderman, Tracey, Kim, & Orfield
(2004) ใหทศนะเกยวกบองคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะคลอบคลม 2 องคประกอบ ได แก 1) การเรยนร ช มชน (learning communities) แ ล ะ 2) เ พ อ น ส อ น เ พ อ น (peer coaching)
3.3.1.16 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Partington,
et al. (2002)Partington, et al. (2002) ใหทศนะเกยวกบ
องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะคลอบคลม 2 องคปร ะ กอบ ไ ด แก 1) การอ บร ม (training) และ 2) การประ เม นผล (assessment)
3.3.1.17 องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยตามทศนะของ Lunenburg (2004)
Lunenburg (2004) ให ท ศนะ เก ยวก บองค ประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะคลอบคลม 2 องคประกอบ ไดแก 1) การอบรม (training) และ 2) การประเมนผล (assessment)
3.3.1.18 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Sparks, &
Loucks-Horsley (2005)Sparks, & Loucks-Horsley (2005) ใ ห
ทศนะเกยวกบองคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะคลอบคลม 5 องคประกอบ ไดแก 1) การพฒนาเปนรายบคคล (individually guided staff development) 2) การสง เกตและการประ เม นผล (observation and assessment) 3) ก า ร เ ข า ไ ป ม ส ว น ร ว ม ใ นก ร ะ บ ว น ก า ร พ ฒ น า (involvement in a development/improvement) 4) การอ บร ม (training) และ 5) ก า ร ส บ ส ว น ส อ บ ส อ น (inquiry)
160
3.3.1.19 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Ubben,
Hughes, & Norris (2004)Ubben, Hughes, & Norris (2004) ใ ห
ทศนะเกยวกบองคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะคลอบคลม 3 องคประกอบ ไดแก 1) หลกสตร (curriculum) 2) การเรยนการส อ น (instruction) แ ล ะ 3) ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล (assessment)
3.3.1.20 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Wood,
Thompson, & Russell (1981)Wood, Thompson, & Russell (1981) ให
ทศนะเกยวกบองคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะคลอบคลม 5 องคประกอบ ไดแก 1) ความพรอม (readiness) 2) การวางแผน (planning) 3) ก า ร อ บ ร ม (training) 4) ก า ร น ำา ไ ป ใ ช (implementing) แ ล ะ 5) ก า ร ธ ำา ร ง ร ก ษ า (maintenance)
3.3.1.21 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Robbins, &
Alvy (2009)Robbins, & Alvy (2009) ใหท ศนะเก ยวก บ
องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะคลอบคลม 5 องคป ร ะ ก อ บ ไ ด แ ก 1) ค ว า ม พ ร อ ม (readiness) 2) ก า ร ว า ง แ ผ น (planning) 3) การอบรม (training) 4) การนำาไปใช (implementing) และ 5) การธ ำา ร ง ร ก ษ า (maintenance)
3.3.1.22 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง ว โ ร จ น
ส า ร ร ต น ะ (2553)วโรจน สารรตนะ (2553) แสดงทศนะกรณของ
การพฒนาวชาชพผบรหารนน จากการศกษาแนวคดทฤษฎ พบวา สวนใหญไดกลาวถงการพฒนาใน 3 มต คอ มตทยดถอหลกการเชงวทยาศาสตร มตทยดถอหลกการมนษยสมพนธ และมตทยดถอหลกการพฒนาทรพยากรม น ษ ย โ ด ย แ ต ล ะ ม ต ม 3 ร ะ ย ะ ท ส ำา ค ญ ด ง น
161
1) การพฒนาวชาชพมตทยดถอหลกการเชงวทยาศาสตร เปนไปตามทฤษฎการบรหารจดการเชงวทยาศาสตรทเกดขนในยคเร มแรก มขอตกลงเบองตนเกยวกบการบรหารวา การบรหารตองอาศยกฎระเบยบและขอบงคบเปนสำาคญ งานของผบรหารจงตองใหมความมนใจไดวา จะเปนไปตามกฎระเบยบและขอบงคบนนอยางเปนเหตเปนผล ผบรหารจะเปนผกำาหนดนโยบายและแนวการปฏบตงานทเหมาะสม มการสงการจากบนลงลาง ครผสอนจะมฐานะเปนผปฏบตตามนโยบายและแนวปฏบตของผบรหารนน ตามขอตกลงเบองตนนแสดงใหเหนวา ในการปฏบตงานนนจะมทางเลอกทดทสด (one best way) เมอกำาหนดขนแลวกเปนหนาทความรบผดชอบของผบรหารทจะทำาใหครไดรบรในสงทกำาหนดนนและมการปฏบตตาม ดงนน หนาทของผบรหารกคอ การวางแผน เพอหาทางเลอกทดทสด ซงจากแนวคดเชงทฤษฎดงกลาวไดสงผลตอรปแบบการพฒนาผบรหารในระยะตางๆ ดงน 1.1) ระยะกอนประจำาการ (pre-service preparation) เนนการถายทอดองคความร หรอขอเท จจรงเชงวทยาศาสตร (scientific facts) เกยวกบสงทผบรหารพงกระทำา ไปสผซงคาดหวงวาจะเปนผบรหารในอนาคต สวนใหญขององคความรนนจะเปนขอเทจจรงทอธบายเกยวกบสงทดหรอสงทถกตอง ทผบรหารพงกระทำา ในเอกสารตำารามกจะเขยนหรออธบายถง วธการทผบรหารจะใชในเร องตางๆ เชน วธการใชภาวะผน ำา วธการบรหารก า ร เ ง น ว ธ ก า ร ป ร ะ เ ม น เ ป น ต น 1.2) ระยะเร มประจำาการ (induction program) เนนการแนะนำาวธการทำางานอยางเฉพาะเจาะจงมากขน ไมเนนองคความรหรอขอเทจจรงในเชงวทยาศาสตร เนองจากไดรบมามากแลวในระยะกอนประจ ำาการ 1.3) ระยะประจำาการ (ongoing in-service education) เนนใหเรยนรถ งวธการบ ร ห า ร ง า น เ พ อ ใ ห ก า ร ป ฏ บ ต ง า น เ ป น ไ ป อ ย า ง ม ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ
2) การพฒนาวชาชพมต ท ยดหล กการเชงมนษยสมพนธ เปนไปตามแนวคดการบรหารเชงมนษยสมพนธทเร มเมอประมาณป 1920 ซงมขอตกลงเบองตนในการพฒนาทส ำาคญวา 1) ถาผปฏบตงานมความสขหรอมความพงพอในการทำางาน พวกเขากจะสามารถเพมผลผลตใหสงขนได 2) การปรบปรงบรรยากาศโรงรยนในเชงจตวทยาสงคม (psychosocial climate) เปนสงทผบรหารพงกระทำา ซ งจากขอตกลงเบองตนดงกลาว ไดสงผลตอรปแบบการพฒนาผบรหารในระยะตางๆ ดงน
162
2.1) ระยะกอนประจำาการ เนนการพฒนาทกษะความสมพนธระหวางบคคลใหเปนผบรหารทดในอนาคต เวลาสวนใหญจงจะหมดไปกบการเสรมสรางทกษะสวนบคคลทจะนำาไปใชกบผปฏบตงานและทกษะกระบวนการกลม ดงนน เวลาทจะใชสอนขอเทจจรงและความชำานาญเฉพาะทางแบบแนวคดแรกนนจะมไมมาก 2.2) ระยะเร มประจำาการ เนนการพฒนาเพอใหเปนผบรหารทสามารถตอบสนองความตองการสวนบคคลของผทำางาน เนนใหรจกสรางความรสกสะดวกสบายใหเกดขนในการทำางาน 2.3) ระยะประจำาการ เนนการพฒนาเพอใหเปนผบรหารทมงใหความสำาคญกบสมาชกในองคการอยางตอเนอง ใหรจกสงเสรมความกาวหนาของสมาชกโดยหลกการมสวนรวม ใหสมาชกมความพงพ อ ใ จ ใ น ฐ า น ะ ท เ ป น ม น ษ ย ม า ก ก ว า ค ว า ม เ ป น ห น ย น ต
3) การพฒนาวชาชพมตทยดถอหลกการเชงทรพยากรมนษย เปนการพฒนาทมขอตกลงเบองตนวาหนาทส ำาคญของผบรหาร คอ การมงพฒนาเพอบรรลผลส ำาเรจหรอความมประสทธผลขององคการ (effectiveness) โดยเชอวา องคการทจะประสบผลสำาเรจหรองคการทมคณภาพนน จะสงผลใหผปฏบตงานมความสขหรอมความพงพอใจในงานและกอใหเกดผลผลตทด ดงนน การนำาขอตกลงเบองตนดงกลาวมาใชในการพฒนาผบรหารในระยะตางๆ จงมลกษณะดงน คอ 3.1) ระยะกอนประจำาการ เนนการพฒนาใหเปนผมวสยท ศนเกยวกบความมประสทธผลขององคการ เพอใหสามารถเปนผนำาในการกำาหนดทศทางขององคการในอนาคตได ขณะเดยวกนกเสรมสรางคานยมการใหความส ำาคญกบผปฏบตงานในองคการและการทมเทความพยายาม เพอสรางความพงพอใจใหกบผปฏบตงาน และเพอการบรรลเปาหมายขององคการดวย 3.2) ระยะเร มประจำาการ เนนการเสรมสรางวสยทศนอยางตอเนอง จากระยะกอนประจ ำาการเพมเตม ใหมศกยภาพในการนำาวสยทศนไปสการปฏบตเพอความมประสทธผลขององคการ ผบรหารใหมจะใชเวลาสวนใหญเรยนรวธการทำางานทมประสทธผลกบผปฏบตในการทจะพฒนาวสยทศนรวม (shared vision) เกยวกบความมประสทธผลและความมประสทธภาพของโรงเรยน 3.3) ระยะประจำาการ จะเนนการเสรมสรางใหเปนผมความสามารถในการทำางานรวมกบคนอน หรอโดยคนอน เพอการบรรลความมประสทธผลขององคการไดดยงขน อาจเสรมทกษะทจำาเปนเกยวกบการสอสาร ตลอดจนทกษะในการตดสนใจรวมกบครผส อ น ห ร อ ผ เ ก ย ว ข อ ง อ น
163
3.3.1.23 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า นเ ท ค โ น โ ล ย ต า ม ท ศ น ะ ข อ ง Teague (2010)
Teague (2010) นกศกษาปรญญาเอกแหง University of Houston ท ำาดษฎ น พนธ เร อง A case study of a suburban high school’s professional development program based on the National Staff Development Council Standards. การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยคลอบคลม 12 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ไ ด แ ก 1) ความรวมมอ (collaboration) 2) ขอมล (data-driven) 3) การออกแบบ (design) 4) ความเสมอภาค (equity) 5) การประเมนผล (evaluation) 6) ก า ร ม ส ว น ร ว ม ข อ ง ค ร อ บ ค ร ว (family involvement) 7) ภาวะผนำา (leadership) 8) การเรยนร (learning) 9) ชมชนแหงการเรยนร (learning communities) 10) การสอนทมคณภาพ 11) อย บนพ นฐานการว จ ย (research-based) และ 12) ท ร พ ย า ก ร (resources)
3.3.1.24 องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยตามทศนะของ Bradshaw (2010)
Bradshaw (2010) น กศ กษาปรญญาเอกแ ห ง The University of North Carolina at Chapel Hill ท ำาด ษ ฎ น พ น ธ เ ร อ ง An analysis of directors’ views on educational technology professional development in 21st
century community learning center programs. ก า ร พ ฒ น าวชาชพดานเทคโนโลยคลอบคลม 8 องคประกอบ ไดแก 1) ฐานะความเปนอย (status quo) 2) เ ว ล า (adequate time) 3) ค ว า ม ร แ ล ะ ท ก ษ ะ (knowledge and skills) 4) ทรพยากร (resources) 5) รางวลและส ง จ ง ใ จ (rewards and incentives) 6) ก า ร ม ส ว น ร ว ม (participation) 7) พนธสญญา (commitment) และ 8) ภาวะผ น ำา (leadership)
3.3.1.25 องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยตามทศนะของ Wagner (2010)
Wagner (2010) นกศกษาปรญญาเอกแหง University of California, Irvine and California State
164
Polytechnic University, Pomona ทำาดษฎนพนธเรอง Professional development in the digital age: case studies of blended community of practice. การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยคลอบคลม 5 องคประกอบ ไดแก 1) การกำาหนดเปาหมายประสงค (goals) 2) ปจจยทางว ฒ น ธ ร ร ม (factor of culture) 3) ก า ร อ ำา น ว ย ค ว า ม ส ะ ด ว ก (facilitation) 4) การออกแบบ (design) และ 5) การบรรยายและรปแ บ บ ข อ ง ก า ร ส อ ส า ร (discourse and patterns of communication)
3.3.1.26 องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยตามทศนะของ Sorensen (2007)
Sorensen (2007) นกศกษาปรญญาเอก แหง University of Wyoming ท ำา ด ษ ฎ น พ น ธ เ ร อ ง Examining a professional development process for increasing classroom implementation of WEdGate ศกษาการพฒนาวชาชพคร ด าน เทคโนโลยคลอบคลม 3 องค ประกอบ ค อ 1) การวางแผน (planning) 2) การเรยนการสอน (instruction) และ 3) การประเมนผล (assessment)
3.3.1.27 องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยตามทศนะของ Rodriguez (2000)
Rodriguez (2000) ใ ห ท ศ น ะ เ ก ย ว ก บ อ ง ค ประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะคลอบคลม 14 องคประกอบ ไดแก 1) เช อมโยงสการเรยนรของผเรยน (connection to student learning) 2) ใชเทคโนโลยเปนประจำา (hands-on technology use) 3) ใชประสบการณ การเร ยนร ท หลากหลาย (variety of learning experiences) 4) ใ ช ห ล ก ส ต ร เ ฉ พ า ะ (curriculum-specific application) 5) ปรบ เปล ยนบทบาทใ หม ข องคร (new roles for teachers) 6) การเรยนรเปนกลม (collegial learning) 7) การมสวนรวมอยางแท จรงของคร (active participation of teachers) 8) ก ร ะ บ ว น ก า ร ต อ เ น อ ง (ongoing process) 9) ม เ ว ล า เ พ ย ง พ อ (sufficient time) 10) การชวยเหล อและการสน บสน นเชง เทคน ค (technical assistance and support) 11) การสนบสน นจากฝายบ ร ห า ร (administrative support) 12) ม ท ร พ ย า ก ร ท เ พ ย ง พ อ
165
(adequate resources) 13) ไดรบงบประมาณสนบสนนอยางตอเนอง (continuous funding) 14) ท ำา ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล (built-in evaluation)
องคประกอบของการพฒนาวชาชพตามทฤษฎและตามทศนะของนกวชาการตางๆ ดงกลาวขางตน ผวจยไดนำามาสงเคราะหเพอกำาหนดองคประกอบทเปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎ (theoretical framework) เพ อน ำาไปส การก ำาหนดเป นกรอบแนวค ดเพ อการวจ ย (conceptual framework) ด ง แ ส ด ง ใ น ต า ร า ง ท 13
ตารางท 13 การสงเคราะหองคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
NSDC
(200
1)W
ong,
&
Cohe
n, &
Hill
De
simon
e, e
t Ke
nned
y Ke
llehe
r Sc
hlec
hty
Spill
ane,
&
Rich
ards
on
Dorw
ard
et a
l Fi
nk, &
Ho
rnbe
ck
High
towe
r,et
ISL
(200
0)Su
nder
man
et
Patti
ngto
n et
Lu
nenb
urg
Spar
ks e
t al.
Ub
ben
et a
l. W
ood
et a
l. Ro
bbin
s, &
วโ
รจน
สารร
ตนะ
Teag
ue (2
010)
Brad
shaw
W
agne
r So
rens
en
Rodr
igue
z รว
ม
1. ความรวมมอ 22. ขอมล 23. การออกแบบ 34. ความเสมอภาค 25. การประเมนผล 26. การมสวนรวมของครอบครว 6
(การมสวนรวมของทกคน) * *(การเขาไปมสวนรวมในการพฒนา) *
(การมสวนรวมอยางแทจรงของคร) *
7. ภาวะผนำา 28. การเรยนการสอน 13
104
167
องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
NSDC
(200
1)W
ong,
&
Cohe
n, &
Hill
De
simon
e, e
t Ke
nned
y Ke
llehe
r Sc
hlec
hty
Spill
ane,
&
Rich
ards
on
Dorw
ard
et a
l Fi
nk, &
Ho
rnbe
ck
High
towe
r,et
ISL
(200
0)Su
nder
man
et
Patti
ngto
n et
Lu
nenb
urg
Spar
ks e
t al.
Ub
ben
et a
l. W
ood
et a
l. Ro
bbin
s, &
วโ
รจน
สารร
ตนะ
Teag
ue (2
010)
Brad
shaw
W
agne
r So
rens
en
Rodr
igue
z รว
ม
9. ชมชนแหงการเรยนร 4(เนนชมชน) * (การเรยนรชมชน) *
ตารางท 13 การสงเคราะหองคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (ตอ)
องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
NSDC
(200
1)W
ong,
&
Cohe
n, &
Hill
De
simon
e, e
t Ke
nned
y Ke
llehe
r Sc
hlec
hty
Spill
ane,
&
Rich
ards
on
Dorw
ard
et a
l Fi
nk, &
Ho
rnbe
ck
High
towe
r,et
ISL
(200
0)Su
nder
man
et
Patti
ngto
n et
Lu
nenb
urg
Spar
ks e
t al.
Ub
ben
et a
l. W
ood
et a
l. Ro
bbin
s, &
วโ
รจน
สารร
ตนะ
Teag
ue (2
010)
Brad
shaw
W
agne
r So
rens
en
Rodr
igue
z รว
ม
10. การสอนทมคณภาพ 211. อยบนพนฐานการวจย 212. ทรพยากร 613. หลกสตร 1014. การประเมนผล 1415. เนนการสบสวนสอบสวน 216. ฝกปฏบต 2
(มการใชเทคโนโลย) *17. กระบวนการระยะยาว 218. เวลา 419. งบประมาณ 320. ทกษะ 121. ความร 2
169
องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
NSDC
(200
1)W
ong,
&
Cohe
n, &
Hill
De
simon
e, e
t Ke
nned
y Ke
llehe
r Sc
hlec
hty
Spill
ane,
&
Rich
ards
on
Dorw
ard
et a
l Fi
nk, &
Ho
rnbe
ck
High
towe
r,et
ISL
(200
0)Su
nder
man
et
Patti
ngto
n et
Lu
nenb
urg
Spar
ks e
t al.
Ub
ben
et a
l. W
ood
et a
l. Ro
bbin
s, &
วโ
รจน
สารร
ตนะ
Teag
ue (2
010)
Brad
shaw
W
agne
r So
rens
en
Rodr
igue
z รว
ม
22. เนนผเรยน 1 105
ตารางท 13 การสงเคราะหองคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (ตอ)
องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
NSDC
(200
1)W
ong,
&
Cohe
n, &
Hill
De
simon
e, e
t Ke
nned
y Ke
llehe
r Sc
hlec
hty
Spill
ane,
&
Rich
ards
on
Dorw
ard
et a
l Fi
nk, &
Ho
rnbe
ck
High
towe
r,et
ISL
(200
0)Su
nder
man
et
Patti
ngto
n et
Lu
nenb
urg
Spar
ks e
t al.
Ub
ben
et a
l. W
ood
et a
l. Ro
bbin
s, &
วโ
รจน
สารร
ตนะ
Teag
ue (2
010)
Brad
shaw
W
agne
r So
rens
en
Rodr
igue
z รว
ม
23. เพอนสอนเพอน 2(การเรยนรเปนกลม) *
24. การอบรม 525. การพฒนาเปนรายบคคล 126. การสงเกตและการประเมน
ผล 1
27. ความพรอม 228. การวางแผน 329. การนำาไปใช 230. การธำารงรกษา 231. ระยะกอนประจำาการ 132. ระยะเรมประจำาการ 133. ระยะประจำาการ 1
106
171
องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
NSDC
(200
1)W
ong,
&
Cohe
n, &
Hill
De
simon
e, e
t Ke
nned
y Ke
llehe
r Sc
hlec
hty
Spill
ane,
&
Rich
ards
on
Dorw
ard
et a
l Fi
nk, &
Ho
rnbe
ck
High
towe
r,et
ISL
(200
0)Su
nder
man
et
Patti
ngto
n et
Lu
nenb
urg
Spar
ks e
t al.
Ub
ben
et a
l. W
ood
et a
l. Ro
bbin
s, &
วโ
รจน
สารร
ตนะ
Teag
ue (2
010)
Brad
shaw
W
agne
r So
rens
en
Rodr
igue
z รว
ม
34. ฐานะความเปนอย 135. ความรและทกษะ 1
ตารางท 13 การสงเคราะหองคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (ตอ)
องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
NSDC
(200
1)W
ong,
&
Cohe
n, &
Hill
De
simon
e, e
t Ke
nned
y Ke
llehe
r Sc
hlec
hty
Spill
ane,
&
Rich
ards
on
Dorw
ard
et a
l Fi
nk, &
Ho
rnbe
ck
High
towe
r,et
ISL
(200
0)Su
nder
man
et
Patti
ngto
n et
Lu
nenb
urg
Spar
ks e
t al.
Ub
ben
et a
l. W
ood
et a
l. Ro
bbin
s, &
วโ
รจน
สารร
ตนะ
Teag
ue (2
010)
Brad
shaw
W
agne
r So
rens
en
Rodr
igue
z รว
ม
36. รางวลและสงจงใจ 137. พนธสญญา 138. ภาวะผนำา 139. การกำาหนดเปาประสงค 140. ปจจยดานวฒนธรรม 141. การอำานวยความสะดวก 142. การบรรยายและรปแบบ
ของการสอสาร 1
43. ประสบการณการเรยนรทหลากหลาย
1
44. ปรบเปลยนบทบาทใหมของคร
1
45. การชวยเหลอและสนบสนน 1
173
องคประกอบของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
NSDC
(200
1)W
ong,
&
Cohe
n, &
Hill
De
simon
e, e
t Ke
nned
y Ke
llehe
r Sc
hlec
hty
Spill
ane,
&
Rich
ards
on
Dorw
ard
et a
l Fi
nk, &
Ho
rnbe
ck
High
towe
r,et
ISL
(200
0)Su
nder
man
et
Patti
ngto
n et
Lu
nenb
urg
Spar
ks e
t al.
Ub
ben
et a
l. W
ood
et a
l. Ro
bbin
s, &
วโ
รจน
สารร
ตนะ
Teag
ue (2
010)
Brad
shaw
W
agne
r So
rens
en
Rodr
igue
z รว
ม
เชงเทคนค46. การสนบสนนจากฝาย
บรหาร 1
รวม 12 3 3 3 3 3 3 3 3 4 3 3 2 4 2 2 2 5 3 5 5 3 1
2 8 5 3 14 121
107
174
จากตารางท 13 ผลการสงเคราะหองคประกอบการพฒนาวชาชพด านเทคโนโลยท เป นกรอบแนวค ดเช งทฤษฎ (theoretical framework) พบวา ม 46 องคประกอบ แตสำาหรบการศกษาวจยครงน ผวจยไดใชเกณฑพจารณาจากองคประกอบทมความถตงแต 10 ขนไป เพอกำาหนดเปนกรอบแนวคดเพอการวจย (conceptual framework) ดงนน องคประกอบการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจงม 3 องคประกอบ คอ 1) ม การจดหลกสตรเทคโนโลย 2) มการเรยนการสอนเทคโนโลย และ 3) มการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย แสดงเปนโมเดลการวดไดดงภาพท 11
ภาพท 11 โมเดลการวดการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
จากภาพท 11 แสดงโมเดลการวดการพฒนาวชาชพด านเทคโนโลยทไดจากการสงเคราะหทฤษฎและทศนะของนกวชาการตางๆ ดงกลาวขางตน ประกอบดวย 1) มการจดหลกสตรเทคโนโลย 2) มการเรยนการสอนเทคโนโลย และ 3) มการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย โดยมรายละเอยดของแตละองคประกอบทจะน ำาไปสการสงเคราะหเพอกำาหนดนยามเชงปฏบตการและตวบงชของแตละองคประกอบดงหวขอทจะกลาวถงต อ ไ ป น
3.2.2 น ยามเชงปฏ บต การและต วบงช ของแต ละองค ป ร ะ ก อ บ ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า น เ ท ค โ น โ ล ย
3.2.2.1 น ยามเชงปฏ บต การและต วบ งช ขององค ป ร ะ ก อ บ ม ก า ร จ ด ห ล ก ส ต ร เ ท ค โ น โ ล ย
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
มการเรยนการสอนเทคโนโลย
มการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย
มการจดหลกสตรเทคโนโลย
175
ธวชชย ชยจรฉายากล (2549) ใหความหมายของค ำา ว า “ ห ล ก ส ต ร ห ม า ย ถ ง ”ล แ ข ง ข น ข อ ง เ น อ ห า ส า ร ะ ท ต อ ง เ ร ย น ร
Saylor, & Alexander (1974) ใ ห น ย า ม หลกสตร หมายถง รายวชาทศกษา ผลผลตทางการเรยนรตามความตงใจ“ ”
โอกาสและความตงใจทจะใหเกดการเรยนร การจดเตรยมโอกาสของการเรยนร การเรยนรของผเรยนตามความเปนจรง และประสบการณทเปนจรงของผเรยน เปนชดของความตงใจทจะเปดโอกาสใหบคคลไดรบการศกษาจากบคคลอ น ๆ แ ล ะ ส ง อ น ๆ
Posner (1974) ใหนยาม หลกสตร หมายถง“ ” เปนกระบวนการหรอเปนผลผลตทมความสมพนธเกยวกบหลกสตรและการเรยนการสอน (เกดขนกอนหรอเกดขนพรอมกน) เปนการพรรณนา บรรยาย (description) หรอการก ำาหนด (prescription) และใหความเหนว าหลกสตรควรจะมนยามดงนมากกวา คอ ประการแรก หลกสตร คอการมงผ ล ผ ล ต (curriculum is product oriented) แ ล ะ ป ร ะ ก า ร ห ล ง หล กสตรเก ดข นก อนท จ ะมการสอน (place prior to instruction) ห ล ก ส ต ร เ ป น ก า ร บ ร ร ย า ย พ ร ร ณ น า
Tanner, & Tanner (1980) ไดสบคนประวตของหลกสตร และกลาววา หลกสตรมน ยามทหลากหลาย เชน 1) การรวบรวมความร การสบสานความร 2) แหลงความคด 3) ชองทางทนำาไปสประสบการณ 4) การแนะนำาประสบการณ 5) การวางแผนสงแวดลอมทางการเรยนร 6) เนอหาและกระบวนการดานพทธพสย 7) การวางแผนการเรยนการสอน 8) จดหมายหรอผลผลตของการเรยนการสอน และ 9) ระบบเ ท ค โ น โ ล ย ก า ร ผ ล ต
Phenix, & Rollins (1984) ใ ห น ย า ม หลกสตร คอ รายวชา“ ” /กลมวชา หรอเนอหาสาระทใชสอน ซง Saylor, &
Alexander เหนวา การนยามในลกษณะนไมถกตอง ควรจะเรยกวาเปนแผนการเรยน (program of studies) จะเหมาะกวาเรยกวา หลกสตร เพราะเป นการแสดงความสมพนธของรายวชาต างๆ ในกล มเท าน น
Casswell, & Campbell (1997) ใหทศนะวา หลกสตร ไมไดเปนกลมของรายวชา แตเปนประสบการณทงหมดของเดก“ ”
176
ภายใตการแนะนำาของคร โดยไมคำานงวา คณสมบตนนไดเกดขนทไหน และเ ม อ ไ ร
Gagne (1967) ใหนยาม หลกสตร แตกตาง“ ”ไปจากคนอนดวยการถกทอสงเหลานเขาดวยกน คอ เนอหาวชา ประพจนของจดหมายปลายทาง (statement of ends) หรอจดประสงคปลายทาง ขนตอนของเนอหาวชา และการประเมนทกษะความพรอมของนกเรยนเมอเรมตนท จ ะ ศ ก ษ า เ น อ ห า น น ๆ ก อ น
Lewis, & Miel (1974) ใหน ยาม หลกสตร“ ” ห ม า ย ถ ง ส ง ท ส ง ค ม ค า ด ห ม า ย ห ร อ ม ง ห ว ง ท จ ะ ใ ห เ ด ก ไ ด ร บ
Krug (1994) เหนวา หลกสตร คอ สอกลางหรอวถทางทจะนำาเดกไปสจดหมายปลายทาง สอกลางหมายถง การเรยนในชน การแนะแนว การบรหารสขภาพ การอยคายพกแรม การศกษาในหองสมด แ ล ะ ก จ ก ร ร ม อ น ๆ น อ ก ห ล ก ส ต ร แ ล ะ น อ ก ห อ ง เ ร ย น
Gay (1990) ใหน ยาม หล กสตร หมายถ ง“ ” ประสบการณทกอยางทโรงเรยนจดใหแกนกเรยน หรอมวลประสบการณทงหลายทจดใหเดกไดเรยน เนอหาวชา เจตคต แบบพฤตกรรม กจวตร สงแวดลอม ฯลฯ เมอประมวลกนเขาแลวกเปนประสบการณทผานเขาไปในการรบรของเดก ถอวาเปนหลกสตรทงสน หลกสตรมไดหมายความแตเพยงหนงสอหลกสตรของกระทรวงศกษาธการเทานน แตยงหมายถงกจกรรมและประสบการณทงหลายทจดใหกบเดก ซ งรวมถงการทครสอนนกเรยนดวย หลกสตรมสองระดบคอ ระดบชาตกบระดบโรงเรยน และทงสองระดบมนยามทเหมอนกนในแงของสาระ คอ โครงการทประมวลความรและประสบการณทจดใหกบนกเรยนทงภายในและภายนอกโรงเรยนเพอพฒนาผเรยนใหมความสามารถและคณลกษณะสอดคลองกบความมงหมายของการศกษาทก ำาหนดไ ว
Schaffarzick, & Hampson (1975) ใ ห นยาม หลกสตร เปนแผนทใหโอกาส ใหการเรยนรทประกอบดวยจดหมาย“ ”และประสบการณการเรยนรซ งจดในลกษณะทงายแกการวดและการประเมนผล เปนโครงการใหการศกษาเพอพฒนาผเรยนใหมความรความสามารถและคณล กษณะสอดคล องก บความม งหมายทางการศ กษาท ก ำาหนดไว
177
Taba (1987) ใหท ศนะเกยวก บองคประกอบข อ ง ห ล ก ส ต ร ม ส ป ร ะ ก า ร ค อ1) จดประสงค ซงหมายรวมถงจดประสงคของหลกสตร และจดประสงคของรายวชาตางๆ ในหลกสตร จะเปนแนวทางของการเรยนการสอน ทำาใหผสอนร วามจดประสงคอะไรในการสอน ตองสอนเนอหาอะไร สอนใหแกใคร สอนทำาไม และจะมวธการสอนและการประเมนผลอยางไร 2) เนอหาวชา หมายถง สาระของความรและประสบการณในการแสวงหาความรตามศาสตรสาขาวชานนๆ เนอหาวชาจะเปนรายละเอยดของสาระความรและประสบการณดงกลาวทน ำามาถายทอดใหกบผเรยนใหไดมคณสมบตตามจดประสงคของหลกสตร 3) วธสอนและการจดดำาเนนการ หมายถงการแปลงจดประสงคของหลกสตรไปสการสอน และสอนเนอหาวชาตามทหลกสตรกำาหนดดวยการใชวธการสอนแบบตางๆ ท หลากหลาย เพ อใหผ เร ยนประสบความส ำา เรจ มความร สมรรถภาพ ทกษะ เจตคต และคณสมบตตามจดประสงคของหลกสตร และ 4) การประเมนผล เปนการการประเมนเพอปรบปรงการเรยนการสอน และประเมนวาผเรยนมความร ความสามารถ ทกษะ เจตคต และคณสมบตตามจดประสงคของหลกสตรหรอไม โดยใชจดประสงคเปนแนวทางหรอเปนเกณฑในก า ร ป ร ะ เ ม น
สวสด ประทมราช และคณะ (2541) ใหน ยาม หลกสตร เปนแผนหรอแนวทางในการจดการศกษาทงในระบบโรงเรยนและ“ ”
นอกระบบโรงเรยน ทช แนะใหผบรหารการศกษา คร อาจารย ตลอดจนผทเกยวของกบการจดการศกษาไดพยายามจดสรรประสบการณทงมวล ตามทหลกสตรกำาหนดใหแกผเรยนหรอเยาวชนในชาตไดพฒนาตนเอง ทงในดานความร ทกษะ และคณสมบตทพงประสงคตามจดหมายของการจดการศกษาข อ ง ช า ต
กาญจนา คณารกษ (2540) ใหนยาม หลกสตร“ ” หมายถง กระบวนการตกลงใจเกยวกบหนวยของการศกษาทจะน ำาไปสอนตอไป กระบวนการบงชเนอหาวชาซงเกยวของกบหนวยการศกษา การรวมตวของเนอหาวชาในรปของวสด เชน ตำารา หองปฏบตการหรอวสดในชนเรยน และสงทชวยการเรยนรอนๆ และการเตรยมครเกยวกบเนอหาวชาใหมๆ และก า ร ใ ช ว ส ด ต า ง ๆ
178
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการขององคประกอบ มการจดหลกสตรเทคโนโลย หมายถง พฤตกรรมของผบรหาร“ ”สถานศกษาข นพ นฐานทแสดงออกถงการจดประสบการณทงมวลดานเทคโนโลยตามจดมงหมายของการศกษา ซงนยามดงกลาวเชอมโยงไปถงตวบงช มการจดหลกสตรเทคโนโลย “ ” 4 ตวบงช ประกอบดวย 1) การกำาหนดจดประสงค ในการสอนเทคโนโลย 2) การก ำาหนดเน อหาวชาเก ยวก บเทคโนโลย 3) การกำาหนดวธสอนและการจดดำาเนนการเทคโนโลย 4) การก ำา ห น ด เ ก ณ ฑ ใ น ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล ก า ร เ ร ย น ร เ ท ค โ น โ ล ย
3.2.2.2 น ยามเชงปฏ บต การและต วบ งช ขององค ป ร ะ ก อ บ ม ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น เ ท ค โ น โ ล ย
Johnson (1967) ใหน ยาม การเรยนการสอน (instruction) วาเปนปฏกรยาสมพนธระหวางตวแทนการสอน (teaching agent) และความตงใจในการเรยนของแตละบคคลหรอหลายๆ บคคล หรอเ ป น ป ฏ ส ม พ น ธ ร ะ ห ว า ง ผ ส อ น ก บ ผ เ ร ย น
Henson (1995) ใหน ยาม การเรยนการสอน (instruction) วาเปนสถานการณทครกบนกเรยนมปฏสมพนธกน เปนระบบสงคมภายในทแทนทด วยการสอนอยางมร ปแบบและการเรยนร
Saylor, Alexander, & Lewis (1987) ใ ห นยาม การเรยนการสอน (instruction) เปนการรวมเอาตวกระตนทงหมดซงจดไวอยางอยางมระบบระเบยบและการสนองตอบตอความตองการเขาด ว ย ก น
Rollins (1964) ใหน ยาม การเรยนการสอน (instruction) หมายถง การรวมเอาตวกระตนทงหมดซงจดไวอยางมระบบระเบยบและการสนองตอบตอความตองการเขาดวยกน และหลกสตรเปนตวการสำาคญททำาใหเกดการกระตน ซงจะพบไดจากการเรยนการสอนทมการจดระบบแลว และเมอน ำาหลกสตรซ งจดไวแลวไปใชอยางมประสทธภาพ
Hosford (2007) ใหน ยาม การเรยนการสอน (instruction) วาเปนกระบวนการของการชกจงผเรยนไปสเปาหมายบางอยาง การสอนเปนความพยายามทจะชกจงผเรยนไปสเปาหมายบางอยางโดยผานปฏสมพนธระหวางบคคล การสอนทงหมดเปนการเรยนการสอน แตการเรยนการสอนทงหมดไมใชการสอน คำาแนะนำาทอยขางกลองขาวทซ อมาซง
179
อธบายวา ควรทำาอยางไรเดกจงจะไดรบของตอบแทนทเปนสสนสวยงามตามทแจงไวนน ไมไดรวมถงปฏสมพนธระหวางบคคล การทผเรยนมปฏสมพนธกบบทเรยนสำาเรจรป เราเรยกปฏสมพนธระหวางผเรยนกบบทเรยนสำาเรจรปวา การเรยนการสอน “ (instruction) ไมใชการสอน (teaching)” การสอนจะตองเปนปฏสมพนธระหวางบคคลและอารมณ สวนการเรยนรเปนกระบ ว น ก า ร ท ส ง ผ ล ต อ ก า ร เ ป ล ย น แ ป ล ง ใ น ก า ร แ ส ด ง ศ ก ย ภ า พ
Macdonald (1981) ใหน ยาม การเรยนการสอน (instruction) หมายถง การนำาแผนออกสการปฏบต (production of plan for further action) และอธบายความสมพนธระหวางกนของคำาทงสอง คอ การสอน (teaching) เปนการกระทำาอยางเปนระบบของบคคลในบทบาททางวชาชพ เปนพฤตกรรมของคร การเรยนร (learning) เปนพฤตกรรมการแสดงออกทเกยวกบการรงาน (การเรยนร) อยางเปนระบบของบ คคล (น กเร ยน) เป นการเปล ยนแปลงพฤต กรรมของผ เร ยน
Rodriguez (2000) ใหทศนะเกยวกบการเรยนการสอน (instruction) ทางเทคโนโลยวา การชวยใหครนำาเทคโนโลยไปชวยใหการเรยนการสอนมประสทธภาพอยางแท จรง จะต องชวยก นจดประสบการณพฒนาวชาชพทางดานเทคโนโลยทหลากหลายซงคอนขางแตกต า ง จ า ก ก า ร ป ร ะ ช ม เ ช ง ป ฏ บ ต ก า ร แ ล ะ ก า ร อ บ ร ม ส ม ม น า ใ น อ ด ต
David (1996) กลาววา การพฒนาวชาชพในการใชเทคโนโลยอยางมประสทธภาพสามารถทำาไดหลายรปแบบ เชน การมพเล ยง (mentoring) การทำาตามตวแบบ (modeling) การประชมเชงปฏบตการอยางตอเนอง (ongoing workshops) การจดรายวชาเฉพาะ (special courses) ก า ร ส ง เ ก ต อ ย า ง ม โ ค ร ง ส ร า ง (structured observations) และ การเรยนภาคฤดรอน (summer institutes)
Guhlin (1996) กลาววา ร ปแบบการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยควรยดทฤษฎการเรยนรส ำาหรบผใหญ กลาวคอ ผใหญตองการสงทตรงกบความตองการหรอความเหมาะสมสมพนธ (relevant) การไดรบประสบการณตรงและการสนบสนนอยางเพยงพอ (concrete experiences with adequate support) การไดรบขอมลยอนกลบทถกตอง (appropriate feedback) และ มการตดตามผลในระยะยาว (long-term follow-up)
180
กาญจนา คณารกษ (2553) ใหนยาม การเรยนการสอน (instruction) หมายถง การนำาแผน (plan) ออกสการปฏบตจรง การเรยนการสอนทปราศจากแผน ปราศจากผเรยนเปนการเรยนการสอนทเ ป ล า ป ร ะ โ ย ช น
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการขององคประกอบ มการเรยนการสอนเทคโนโลย หมายถง พฤตกรรมของผบรหาร“ ”สถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงวธการนำาแผนเทคโนโลยสการปฏบต ซงนยามดงกลาวเชอมโยงไปถงตวบงช มการเรยนการสอนเทคโนโลย “ ” 4 ต ว บ ง ช ป ร ะ ก อ บ ด ว ย 1) มรปแบบการเรยนการสอนเทคโนโลยทหลากหลาย 2) แสวงหาแหลงเรยนรด านเทคโนโลยท ตรงกบความตองการ 3) เขารบการพฒนาดานเทคโนโลยอยางต อเน อง 4) ปฏ บต ตามแผนเทคโนโลยท ก ำาหนดไว
3.3.2.3 น ยามเชงปฏ บต การและต วบ งช ขององค ป ร ะ ก อ บ ม ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น
เ ท ค โ น โ ล ย ส ำาน กงานคณะกรรมการการศ กษาแหงชาต
(2544) ใหน ยาม การประเมนผล “ (assessment)” หมายถง เปนการประเมนทมงเกบรวบรวมขอมลสารสนเทศทงเชงปรมาณ และเชงบรรยายอยางเปนระบบ แลวนำาขอมลสารสนเทศทรวบรวมไดมาเรยบเรยงใหเหนคณลกษณะทแทจรงทงจดเดนทควรพฒนาและจดดอยทควรปรบปรงแกไข ป จ จ บ น น ก ก า ร ศ ก ษ า เ ห น ว า ก า ร น ำา ผ ล ก า ร ว ด เ ช ง ป ร ม า ณ (measurement) มาใชประเมนเพยงเพอพจารณาตดสนเทาน น ท ำาให โรงเรยนเปรยบเสมอนศาลทมครเปนผประเมน เปนผพพากษา มนกเรยนซงเปนผถกประเมนเปนจำาเลย ในสถานการณจรงนกเรยนไมใชจ ำาเลย ไมใชผตองคด หรอผตองหา แตเขาเปนผทตองการพฒนาใหเปนทรพยากรบคคลทมคณภาพ ดงนน การประเมนการเรยนรของนกเรยนจงไมควรมความหมายแคนำาผลการวดเชงปรมาณทไดมาตดสนวาสอบไดหรอสอบตก เรยนดหรอเรยนไมดเทานน แตควรเปนการประเมนทน ำาไปสการปรบปรงและพฒนาศกยภาพของนกเรยน การประเมนผลการเรยนรทเหมาะสมกบยคปจจบน จงไมควรใชการประเมนผล (evaluation) เพอตดสนคณภาพของผเรยน
181
เพยงอย าง เด ยว แต ต องม ความหมายร วมไปถ งการประ เม นผล (assessment) เ พ อ พ ฒ น า ค ณ ภ า พ ข อ ง ผ เ ร ย น ด ว ย
Watson (2011) แสดงทศนะ การประเมนผล“ (assessment)” วา เปาหมายทวไปของ การประเมนผล (assessment) คอ ปรบปรงการเรยนรของนกเรยน การประเมนผลจะทำาใหนกเรยน พอแมหรอผปกครอง และคร ไดรบขอมลทถกตองเกยวกบความกาวหนาของนกเรยนและสงทพวกเขาไดรบตามทหลกสตรคาดหวง การประเมนผลควรพจารณาในแงของการปรบปรงผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน การประเมนผลควรอยบนพนฐานของระดบผลสมฤทธและมาตรฐานทพฒนาจากเปาหมายหลกสตรทเหมาะกบระดบชนเรยน การประเมนผลตองเกบรวบรวมขอมลหลกฐานในการปฏบตงาน (performance) ของนกเรยนทกอยางตลอดชวงเวลาเพอวดการเรยนรและความเขาใจ หลกฐานการเรยนรอาจอยในรปของการสนทนา (dialogue) วารสาร (journals) งานเขยน (written work) แฟมสะสมงาน (portfolios) และการทดสอบสงทเรยนรตางๆ การประเมนผล (evaluation) เกดขนเมอมการใหคะแนนภายหลงกบงานทท ำาสำาเรจ การทดสอบยอย และกจกรรมการเรยนรในบทเรยน คะแนนทไดจากการทดสอบการสะกดคำาจะกำาหนดขนหลงจากทนกเรยนสะกดคำาทกำาหนดให ซ งถ อวาเป นการประเมนผล (evaluation) ในขณะท การประเมนผล (assessment) จะพจารณาจากขอมลทกอยาง เชน งานเขยน การนำาเสนอ งานวจย การเขยนความเรยง การเขยนเร องสน การทดสอบ เปนตน และจะแสดงภาพความสามารถของนกเรยนไดชดเจนขน ถงแมวานกเรยนไดรบคะแนนสงในการทดสอบการสะกดคำา ถาเขาหรอเธอไมสามารถนำาความรนไปใชในชวตประจำาวน คะแนนทไดจากการประเมนการทดสอบการสะกดค ำา (evaluation) กสามารถประเมน (assessment) ไดวา นกเรยนคนนนมค ว า ม ส า ม า ร ถ เ พ ย ง เ ล ก น อ ย เ ท า น น
Kizlik (2011) ใหท ศนะว า การประ เมนผล“ (assessment)” เปนกระบวนการทขอมลทไดรบสมพนธกบวตถประสงคหรอเปาหมาย การประเมนผล เปนคำาทกวางทเกยวของกบการทดสอบ การทดสอบเปนรปแบบหนงของการประเมนผล (assessment) การทดสอบ (tests) เปนการประเมนผล (assessment) ทอยภายใตสถานการณพเศษทตองมการบรหารจดการ หรออาจจะกลาวไดอกนยหนงวา การทดสอบทก
182
อยางเปนการประเมนผล แตการประเมนผลทกอยางไมจ ำาเปนตองเปนการทดสอบ ปกตการทดสอบจะเกดขนภายหลงจากการเรยนรในบทเรยนหรอหนวยการเรยน ประเมนความกาวหนาในชวงปลายปการศกษา โดยการทดสอบ การประเมนทกษะสามารถทำาไดงายกวาการประเมนความเขาใจซงมความยากแ ล ะ ซ บ ซ อ น ย ง ก ว า
Calhoun (1993) ใหทศนะวา การประเมนผล“ (assessment)” เปนการเกบรวบรวมขอมลทกอยางโดยละเอยดทงทเปนขอมลเชงปรนยและอตนย มการสงเกตทกปรากฏการณทเกดขนในบางชวงเวลาซงเปนขนตอนแรก ดงนน การประเมนผลเปนขนตอนแรกในกระบวนการสบสวนสอบสวนทางวทยาศาสตร ทกอยางในรปแบบตางๆ เหลานเปนพนฐานการประเมนผลในอนาคต (evaluation) สงสำาคญคอ จดประสงคของการประเมนผล (assessment) คอการนำาไปสการปรบปรงในเนอหาวชาทเรยน เนอหาอาจจะอยในรปแบบตางๆ กน เชน สงตางๆ ทเกดขน เหตการณ สถานท หรอแมแตต วบคคล assessment และ evaluation เป นเป าหมายสงสดของการสบสวนสอบสวนทางวทยาศาสตร ซงตองใชควบคกนไป ทงสองคำานสนบสนนซงกนและกน เปนสวนสำาคญในการปรบปรงเนอหาสาระและบคคล assessment มกจะเกดขนในชวงแรกของการสบสวนสอบสวน ในขณะท evaluation มกจะเกดขนในขนตอนสดทาย (assessment is done at the beginning of the inquiry, whereas evaluation is usually done at the end.) assessment คนหาขอมลทกอยาง ทงทเปนปรนยและอตนย ในขณะท evaluation คนหาวามการเปลยนแปลงหรอมการปรบปร ง ในขอม ลหรอ ไม (assessment seeks to note down all data, both subjective and objective, while evaluation notes down whether there has been changes or improvements in the data.)
Massell (1992) ใหท ศนะวา การประเมนผล“ (assessment)” เปนกระบวนการในการแปลความหมายและตดสนขอมลทร ว บ ร ว ม ม า จ า ก ก า ร ว ด ผ ล
Guskey (1998) ใหทศนะวา การพฒนาวชาชพอยางมประสทธผลตองมการประเมนผลเพอสรางความมนใจวาแตละกจกรรมเปนไปตามความตองการของผมสวนเกยวของ ทำาใหไดรบประสบการณการเรยนรใหม การประเมนผลเปนกจกรรมพฒนาวชาชพระหวางกระบวนการ
183
วางแผน กอนทกจกรรมจรงจะเกดขน เปาหมายสงสดของการประเมนผลคอตดสนวาการพฒนาวชาชพสงเสรมใหมการใชเทคโนโลยเพอการปรบปรงผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหรอไม ผบรหารไมสามารถบอกไดวาการพฒนาวชาชพดเพราะนยามศพททก ำาหนดไวอกตอไป (no longer can administrators simply assume that professional development is good by definition.) น กเรยนในป จจ บนต องม คณสมบตตามเกณฑมาตรฐานทกำาหนดไวคอนขางสง ครจงตองมความรบผดชอบตอผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนมากขนเชนเดยวกน นกการศกษาตองแสดงใหเหนวาการพฒนาวชาชพมผลกระทบตอเปาหมายทางการเรยนของน ก เร ยนท ได ก ำาหนดไว ในแผน (Guskey, 1998, Wilde, 1996) กระบวนการประเมนผลในสวนนจะชวยประเมนวา เปาหมายเฉพาะของการเรยนรของนกเรยนในการใชเทคโนโลยเปนไปตามทคาดหวงหรอไม การวดผลหลายๆ รปแบบเปนสงสำาคญ การวดผลอาจจะอยในรปของผลการเรยน คะแนนจากแบบทดสอบมาตรฐาน และผลจากการประเมนผลหลายๆ วธ เชน แฟมสะสมงานทเนนหรอใหความสำาคญกบความสามารถในการใชทกษะการคดอยางมวจารณญาณของนกเรยน ตวบงชในระดบโรงเรยน เชน การลงทะเบยนในปตอไป การเปนสมาชกในชมรมทมชอเสยง การมสวนรวมในกจกรรมของโรงเรยน หรอแมแตการตกซำาชนหรออตราการออกกลางคนกอาจจะนำามาพจารณารวมดวย แหลงของขอมลอาจจะมาจากตวนกเรยน และบนทกของโรงเรยน แบบสอบถาม การสมภาษณนกเรยน ผปกครอง คร และผบรหาร ขอมลนจะนำาไปใชเปนหลกฐานการลงทนเพอการพฒนาวชาชพตอไป (Guskey, 1998; Lockwood, 1999) จะชวยใหครรจกการประเมนผลวธการใชเทคโนโลยเพ อการปรบปร งคณภาพการเรยนร ของนกเรยน
เพชราวด มหาสารคาม (2553) ใหทศนะวา การ“ประเมนผล (assessment)” เป นการประเมนท เก ยวของก บการเก บรวบรวมขอมลและใชขอมลทมาจากผลการเรยนของผเรยน ใหความสำาคญกบความเป นปรน ย (objective) และการ ใช กร ะบวนการ เช งปร ะจ กษ (empirical approach) evaluation เ ป น ก า ร ม อ ง ผ ล ร ว ม ข อ ง assessment และกระบวนการอนๆ ในการเกบรวบรวมขอมลเพอการตดสนคณคาโดยไมละเลยกบอตนย (subjective) และกระบวนการเชงพน จ (rational approach)
184
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการขององคประกอบ มการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลย หมายถง พฤตกรรมของผ“ ”บรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงการประเมนทเกยวของกบการเกบรวบรวมขอมลทกอยางในการเรยนรเทคโนโลยโดยมเปาหมายเพอพฒนาความกาวหนาในการเรยนร ซ งนยามดงกลาวเชอมโยงไปถงตวบงช มการ“ประเมนผลการเรยนรเทคโนโลย ” 4 ตวบงช ประกอบดวย 1) ประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากการสนทนา 2) ประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากการสงเกตการปฏบตจรง 3) ประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากงานเขยน (written work) 4) ประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากแฟมสะสมงาน (portfolios) 5) ประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากการทดสอบสงทเรยนร ต า ง ๆ
จากผลการศกษาตามทศนะของนกวชาการทเกยวของกบนยามเชงปฏ บต การและต วบงช ขององค ประกอบ การพฒนาวชาชพด าน“เทคโนโลย ” 3 องค ประกอบ ค อ 1) มการจดหล กสตร เทคโนโลย 2) มการเรยนการสอนเทคโนโลย 3) มการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย ผวจยไดสรปเปนนยามเชงปฏบตการและตวบงชของแตละองคป ร ะ ก อ บ ด ง ต า ร า ง ท 14
185
ตารางท 14 องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ และตวบงช/สาระการวด การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ ตวบงช/สาระหลกเพอการวด
มการจดหลกสตรเทคโนโลย
พฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงการจดประสบการณทงมวลดานเทคโนโลยตามจดมงหมายของการศกษา
1. มการกำาหนดจดประสงคในการสอนเทคโนโลย
2. มการกำาหนดเนอหาวชาเกยวกบเทคโนโลย
3. มการกำาหนดวธสอนและการจดดำาเนนการเทคโนโลย
4. มการกำาหนดเกณฑในการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลย
มการเรยนการสอนเทคโนโลย
พฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงวธการนำาแผนเทคโนโลยสการปฏบต
1. มรปแบบการเรยนการสอนเทคโนโลยทหลากหลาย
2. แสวงหาแหลงเรยนรดานเทคโนโลยทตรงกบความตองการ
3. เขารบการพฒนาดานเทคโนโลยอยางตอเนอง
4. ปฏบตตามแผนเทคโนโลยทกำาหนดไว
มการประเมน พฤตกรรมของผบรหาร 1. ประเมนผลการ
186
องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ ตวบงช/สาระหลกเพอการวด
ผลการเรยนการสอนเทคโนโลย
สถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงการประเมนทเกยวของกบการเกบรวบรวมขอมลทกอยางในการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยมเปาหมายเพอพฒนาความกาวหนาในการเรยนร
เรยนรเทคโนโลยจากการสนทนา
2. ประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากการสงเกตการปฏบตจรง
3. ประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากงานเขยน
4. ประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากแฟมสะสมงาน
5. ประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากการทดสอบสงทเรยนร ตางๆ
187
3.4 การบรณาการเทคโนโลย3.4.1 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร บ ร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย
องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลย ผวจยไดรวบรวมจากทศนะของนกวชาการและจากผลการวจยจากแหลงตางๆ เพอน ำาไปสการสงเคราะหและกำาหนดเปนองคประกอบทจะใชในการวจย ก ำาหนดนยามเชงปฏ บต การและต วบงช เพ อก ำาหนดเป นกรอบแนวค ดในการวจยต อไป
3.4.1.1 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Riedl (1998)
Riedl (1998) พบวา ม 5 องคประกอบหลกทมความสำาคญตอการบรณาการเทคโนโลยไปสการเรยนการสอน ไดแก 1) วสยท ศ น เ ก ย ว ก บ บ ท บ า ท ข อ ง เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก า ร เ ร ย น ร (vision) 2) การเขาถ งโครงสรางพ นฐาน (infrastructure) 3) การสนบสน น (support) 4) เวลา (time) 5) การประเมนผล (assessment) ในป 1994 รฐบาลสหรฐเร มโครงการเช อมโยงโรงเรยนอเมรก นทงหมดใน Internet (Risinger, 2000) ระหวางป 1994 และ 1998 การเชอมตออ นเทอร เน ตช น เรยนเพ มข นจาก 35% เป น 89% ในสหรฐอเมรกา (Risinger, 2000; McNabb, 2000) เทคโนโลยทำาใหนกเรยนสามารถเขาถงแหลงการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ ในขณะเดยวกน การเรยนรของน กเรยนก ด ข นเชนเด ยวก น (Roschelle, & Pea, 1999; Owsten, 1997) อนเทอรเนตทำาใหเกดพฒนาการทางปญญาของนกเรยน (Browne, 2000) ในป 1996 USA Today รายงานว า มน กศ กษาจ ำานวนกว า 7,000,000 คนทใชอนเทอรเนต นบวาการใชเทคโนโลยเพอการศกษาไดรบความนยมมากขน ปจจบน ครสวนใหญจะสงเสรมใหนกเรยนใชเทคโนโลยในการเรยนร โดยเน นเทคโนโลยใหมในการเรยนร ตามความต องการ (Rowand, 1999) การเชอมตอและการใชคอมพวเตอรในการศกษาของประเทศสหรฐอเมรกาเพมขนอยางรวดเรว โรงเรยนเชอมตอกบอนเทอรเนตโดยใชสายโทรศพทแบบ Dial - up หรอเฉพาะสาย ตงแตป 1994 การเชอมตออนเทอรเนตผานสายเฉพาะขยายตว 26% ขณะทการเชอมตอ dial - up ลดลง 52% (Risinger, 2000) น เป นขาวด เพราะสายเฉพาะม ความเร วกว าการ เช อมต วแบบ dial up เทคโนโลยท ำา ให เก ดการ
188
เปลยนแปลงวธการสอนอาจารยและการเรยนของนกเรยน เนองจาก (1) สามารถเรยนรออนไลนไดทกททกเวลา (2) อนเทอรเนตใหขอมลทนสมย (3) การท ำา e - learning มประสทธภาพ และสะดวก (Browne, 2000)
3.4.1.2 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Inan, & Lowther (2010)
Inan, & Lowther (2010) ศ กษาป จจ ยท ม อทธพลตอการบรณาการเทคโนโลยในชนเรยน เกรด 12 โดยใชโมเดลเสนท า ง (factors affecting technology integration in k-12 classroom: a path model) โดยมวตถประสงคเพอศกษาอทธพลทางตรงและอทธพลทางออม ลกษณะสวนบคคลของคร และการรบร ป จจยแวดลอมทสงผลตอการบรณาการเทคโนโลยในชนเรยน การวจยใชโมเดลเสนทาง ซงเปนการอธบายสาเหตของความสมพนธระหวางปจจยเหลาน และใชวเคราะหขอมลจากประชากรครในโรงเรยนรฐบาลท Tennessee จำานวน 1,382 คน ผลการวจยเปนหลกฐานไดอยางชดเจนวาโมเดลทพฒนาขนมป ร ะ โ ย ช น ต อการอธบายปจจยทมอทธพลตอการบรณาการเทคโนโลยและความสมพนธร ะ ห ว า ง ป จ จ ย อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ข อ งการบรณาการเทคโนโลยม 5 องคประกอบ ไดแก 1) ประสบการณในการสอน (years of teaching) 2) ก า ร ส น บ ส น น เ ช ง เ ท ค น ค (technical support) 3) ค ว า ม เ ช อ (teachers’ beliefs) 4) ค ว า ม พ ร อ ม (teachers’ readiness) 5) ค ว า ม ส า ม า ร ถ ท า ง ค อ ม พ ว เ ต อ ร (computer proficiency)
3.4.1.3 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง ช า ญ ณ ร ง ค ว ง ส น า (2553)
ชาญณรงค วงสนา (2553) ใหท ศนะเก ยวกบองคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยม 3 องคประกอบ ไดแก 1) เทคโนโลยคอมพว เตอร (computing technology) เป นอ ปกรณ อเลกทรอนกสทนำามาใชงานโดยคำาสงทสรางขน ซงเรยกวา Program หรอ ชดคำาสงทสรางขน สรางงานตางๆ จดทำาขอมล ขาวสาร คำานวณ รวมทงการท ำา ธ ร ก จ บ น อ น เ ท อ ร เ น ต 2) เ ท ค โ น โ ล ย ฐ า น ข อ ม ล (data-based technology) เปนแหลงรวบรวมขอมลเกบไวในรปของ Digital Code
189
พฒนาควบคกบเทคโนโลยคอมพวเตอร เพราะเทคโนโลยคอมพวเตอรจะมประโยชนนอยถาไมมขอมล หรอโปรแกรมทสามารถเกบและเรยกมาใชไดอยางรวดเรว ในปรมาณท มากเพยงพอก บความต องการของผ บรหาร 3) เ ท ค โ น โ ล ย ก า ร ส อ ส า ร (telecommunication technology) ห ร อเทคโนโลยโทรคมนาคม เปนเทคโนโลยในการตดตอสอสารทวไปทมบทบาทในการเช อมโยงขอมลตางๆ ผานระบบปฏบตการใหมความสะดวกมากขน
3.4.1.4 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง เ อ ก ช ย ก ส ข พ น ธ
คมกรบ ธรานรกษ ทพวลย ป ญจมะวต และ ณ ฐ า เ พ ช ร ธ น (2553)
เอกชย ก สขพนธ คมกรบ ธราน รกษ ท พวลย ปญจมะวต และ ณฐา เพชรธน (2553) ใหทศนะวา การบรณาการเทคโนโลย ม 4 องค ประกอบ ได แก 1) เทคโนโลยคอมพวเตอร (computing technology) 2) เทคโนโลยฐานขอมล (data-based technology) 3) เทคโนโลยการส อสาร (telecommunication technology) 4) เ ท ค โ น โ ล ย ก า ร ศ ก ษ า (educational technology)
3.4.1.5 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Hew, & Brush (2007)
Hew, & Brush (2007) ใหท ศนะ การบรณาการเทคโนโลย ม 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความสามารถทางคอมพวเตอร ของคร (teachers’ computer proficiency) 2) ความเช อของคร (teachers’ beliefs) แ ล ะ 3) ค ว า ม พ ร อ ม ข อ ง ค ร (teachers’ readiness)
3.4.1.6 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Robinson (2003)
Robinson (2003) ใหท ศนะ การบ รณาการเ ท ค โ น โ ล ย ม 3 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ไ ด แ ก 1) ความสามารถทางคอมพวเตอรของคร (teachers’ computer proficiency) 2) ความเชอของคร (teachers’ beliefs) และ 3) ความพ ร อ ม ข อ ง ค ร (teachers’ readiness)
190
3.4.1.7 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Van Braak et al. (2004)
Van Braak et al. (2004) ให ท ศนะ การบ รณาการเทคโนโลย ม 3 องค ประกอบ ได แก 1) ความสามารถทางคอมพวเตอรของคร (teachers’ computer proficiency) 2) ความเ ช อ ข อ ง ค ร (teachers’ beliefs) แ ล ะ 3) ค ว า ม พ ร อ ม ข อ ง ค ร (teachers’ readiness)
3.4.1.8 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Zhao et al. (2006)
Zhao et al. (2006) ใหท ศนะ การบรณาการเทคโนโลย ม 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความสามารถทางคอมพวเตอรของค ร (teachers’ computer proficiency) 2) ค ว า ม เ ช อ ข อ ง ค ร (teachers’ beliefs) แ ล ะ 3) ค ว า ม พ ร อ ม ข อ ง ค ร (teachers’ readiness)
3.4.1.9 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Drent (2006)
Drent (2006) ใ ห ท ศ น ะ ก า ร บ ร ณ า ก า รเ ท ค โ น โ ล ย ม 3 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ไ ด แ ก 1) ความสามารถทางคอมพวเตอรของคร (teachers’ computer proficiency) 2) ความเชอของคร (teachers’ beliefs) และ 3) ความพ ร อ ม ข อ ง ค ร (teachers’ readiness)
3.4.1.10 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Shiue (2007
Shiue (2007) ใ ห ท ศ น ะ ก า ร บ ร ณ า ก า รเ ท ค โ น โ ล ย ม 3 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ไ ด แ ก 1) ความสามารถทางคอมพวเตอรของคร (teachers’ computer proficiency) 2) ความเชอของคร (teachers’ beliefs) และ 3) ความพ ร อ ม ข อ ง ค ร (teachers’ readiness)
3.4.1.11 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามทศนะของ Mathews, & Guarino (2000)
191
Mathews, & Guarino (2000) ใหท ศนะ การบรณาการเทคโนโลย ม 6 องคประกอบ ไดแก 1) การใชคอมพวเตอรของคร (computer use of teacher) 2) ร ะ ด บ ก า ร ศ ก ษ า (academic degree) 3) เ พ ศ (gender) 4) ค ว า ม ส า ม า ร ถ ท า ง ค อ ม พ ว เ ต อ ร (computer proficiency) 5) จ ำา น ว น ค อ ม พ ว เ ต อ ร ใ น ห อ ง เ ร ย น (number of computers in the classroom) 6) ประสบการณในก า ร ท ำา ง า น (years of experiences)
3.4.1.12 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Bebell et al. (2004)
Bebell et al. (2004) ใหทศนะ การบรณาการเทคโนโลย ม 8 องคประกอบ ไดแก 1) อาย (age) 2) ประสบการณในการส อ น (years of teaching) 3) ค ว า ม ส า ม า ร ถ ท า ง ค อ ม พ ว เ ต อ ร (computer proficiency) 4) ค ว า ม พ ร อ ม ท า ง ด า น ค อ ม พ ว เ ต อ ร (computer availability) 5) ความเชอของคร (teachers’ beliefs) 6) ความพรอมของ คร (teachers’ readiness) 7) การสน บส น น (support)
3.4.1.13 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Ertmer (2005)
Ertmer (2005) ใ ห ท ศ น ะ ก า ร บ ร ณ า ก า รเทคโนโลย ม 8 องคประกอบ ไดแก 1) อาย (age) 2) ประสบการณในการส อ น (years of teaching) 3) ค ว า ม ส า ม า ร ถ ท า ง ค อ ม พ ว เ ต อ ร (computer proficiency) 4) ค ว า ม พ ร อ ม ท า ง ด า น ค อ ม พ ว เ ต อ ร (computer availability) 5) ความเช อของคร (teachers’ beliefs) 6) ความพรอม ขอ งคร (teachers’ readiness) 7) การสน บส น น (support)
3.4.1.14 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Ross et al. (1999)
Ross et al. (1999) ใหท ศนะ การบรณาการเ ท ค โ น โ ล ย ม 8 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ไ ด แ ก 1) อาย (age) 2) ประสบการณในการสอน (years of teaching) 3) ความสามารถทางคอมพวเตอร (computer proficiency) 4) ความ
192
พรอมทางดานคอมพวเตอร (computer availability) 5) ความเชอของค ร (teachers’ beliefs) 6) ค ว า ม พ ร อ ม ข อ ง ค ร (teachers’ readiness) 7) ก า ร ส น บ ส น น (support)
3.4.1.15 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Hernandez-Ramos
(2005)Hernandez-Ramos (2005) ใหทศนะ การบ
ร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย ม 8 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ไ ด แ ก 1) อ า ย (age) 2) ประสบการณในการสอน (years of teaching) 3) ความสามารถทางคอ ม พว เ ต อ ร (computer proficiency) 4) คว าม พร อ ม ท า ง ด า นค อ ม พ ว เ ต อ ร (computer availability) 5) ค ว า ม เ ช อ ข อ ง ค ร (teachers’ beliefs) 6) ความพรอมของคร (teachers’ readiness) 7) ก า ร ส น บ ส น น (support)
3.4.1.16 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Mumtaz (2005)
Mumtaz (2005) ใ ห ท ศ น ะ ก า ร บ ร ณ า ก า รเ ท ค โ น โ ล ย ม 8 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ไ ด แ ก 1) อาย (age) 2) ประสบการณในการสอน (years of teaching) 3) ความสามารถทางคอมพวเตอร (computer proficiency) 4) ความพรอมทางดานคอมพวเตอร (computer availability) 5) ความเชอของค ร (teachers’ beliefs) 6) ค ว า ม พ ร อ ม ข อ ง ค ร (teachers’ readiness) 7) ก า ร ส น บ ส น น (support)
3.4.1.17 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Wozney et al. (2006)
Wozney et al. (2006) ใหทศนะ การบรณาการเทคโนโลย ม 3 องค ประกอบ ได แก 1) ความเช อ (teachers’ beliefs) 2) การเขาถงเทคโนโลย (access to technology) 3) การส น บ ส น น ข อ ง โ ร ง เ ร ย น (school support)
3.4.1.18 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Chen (2008)
193
Chen (2008) ใ ห ท ศ น ะ ก า ร บ ร ณ า ก า รเ ท ค โ น โ ล ย ม 3 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ไ ด แ ก 1) ความเชอ (teachers’ beliefs) 2) การเขาถงเทคโนโลย (access to technology) 3) ก า ร ส น บ ส น น ข อ ง โ ร ง เ ร ย น (school support)
3.4.1.19 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Jimoyiannisa, &
Komisb (2007)Jimoyiannisa, & Komisb (2007) ใหทศนะ
การบรณาการเทคโนโลย ม 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความเชอ (teachers’ beliefs) 2) การเขาถงเทคโนโลย (access to technology) 3) การส น บ ส น น ข อ ง โ ร ง เ ร ย น (school support)
3.4.1.20 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Lim, & Chai (2008)
Lim, & Chai (2008) ใหทศนะ การบรณาการเทคโนโลย ม 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความเชอ (teachers’ beliefs) 2) การเขาถงเทคโนโลย (access to technology) 3) การสนบสนนของโ ร ง เ ร ย น (school support)
3.4.1.21 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามทศนะของ Lumpe, & Chambers (2001)
Lumpe, & Chambers (2001) ใหท ศนะ การบรณาการเทคโนโลย ม 3 องคประกอบ ได แก 1) ความเช อของคร (teachers’ beliefs) 2) ก า ร เ ข า ถ ง เ ท ค โ น โ ล ย (access to technology) 3) การสน บส น นข องโร ง เร ยน (school support)
3.4.1.22 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Vawnatta, &
Fordham (2004)Vawnatta, & Fordham (2004) ใหทศนะ กา
รบรณาการเทคโนโลย ม 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความเชอ (teachers’ beliefs) 2) การเขาถงเทคโนโลย (access to technology) 3) การส น บ ส น น ข อ ง โ ร ง เ ร ย น (school support)
3.4.1.23 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Hohlfeld et al. (2008)
194
Hohlfeld et al. (2008) ใหท ศนะ การบรณาการเทคโนโลย ม 3 องค ประกอบ ได แก 1) ความเช อ (teachers’ beliefs) 2) การเขาถงเทคโนโลย (access to technology) 3) การส น บ ส น น ข อ ง โ ร ง เ ร ย น (school support)
3.4.1.24 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง NCES (2000)
NCES (2000) ใ ห ท ศ น ะ ก า ร บ ร ณ า ก า รเ ท ค โ น โ ล ย ม 3 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ไ ด แ ก 1) ความเชอ (teachers’ beliefs) 2) การเขาถงเทคโนโลย (access to technology) 3) การสน บส น นข องโร ง เร ยน (school support)
3.4.1.25 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Norris et al. (2003)
Norris et al. (2003) ใหทศนะ การบรณาการเทคโนโลย ม 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความเชอ (teachers’ beliefs) 2) การเขาถงเทคโนโลย (access to technology) 3) การสนบสนนของโ ร ง เ ร ย น (school support)
3.4.1.26 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Davis et al. (2009)
Davis et al. (2009) ใหทศนะ การบรณาการเ ท ค โ น โ ล ย ม 3 อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ไ ด แ ก 1) ความเชอ (teachers’ beliefs) 2) การเขาถงเทคโนโลย (access to technology) 3) การสน บส น นข องโร ง เร ยน (school support)
3.4.1.27 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Ringstaff, & Kelly
(2002)Ringstaff, & Kelly (2002) ใหท ศนะ การบ
รณาการเทคโนโลย ม 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความเชอ (teachers’ beliefs) 2) การเขาถงเทคโนโลย (access to technology) 3) การส น บ ส น น ข อ ง โ ร ง เ ร ย น (school support)
195
3.4.1.28 องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามท ศ น ะ ข อ ง Van Melle et al.
(2003)Van Melle et al. (2003) ใหท ศนะ การบ
รณาการเทคโนโลย ม 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความเชอ (teachers’ beliefs) 2) การเขาถงเทคโนโลย (access to technology) 3) การส น บ ส น น ข อ ง โ ร ง เ ร ย น (school support)
องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลยตามทฤษฎและตามทศนะของนกวชาการตางๆ ดงกลาวขางตน ผวจยไดน ำามาสงเคราะหเพอก ำา หน ดอ ง ค ป ร ะ ก อ บ ท เ ป น กร อ บ แ นว ค ด เ ช ง ท ฤ ษ ฎ (theoretical framework) เพ อน ำาไปส การก ำาหนดเป นกรอบแนวค ดเพ อการวจ ย (conceptual framework) ด ง แ ส ด ง ใ นต า ร า ง ท 15
ตารางท 15 การสงเคราะหองคประกอบของการบรณาการเทคโนโลย
องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลย
Ried
l (19
98)
Inan
, & L
owth
er
ชาญ
ณรง
ค วง
สนา
เอกช
ย กส
ขพนธ
และ
คณะ
Hew,
& B
rush
Ro
bins
on (2
003)
Van
Braa
k et
al.
Shao
et a
l. (2
006)
Dren
t (20
06)
Shiu
e (2
007)
Mat
hews
, & G
uarin
o Be
bell
et a
l. (2
004)
Ertm
er (2
005)
Ross
et a
l. (1
999)
Hern
ande
z-Ra
mos
M
umta
z (2
005)
Woz
ney
et a
l. Jim
oyia
nnisa
, &
Lum
pe, &
Va
wnat
hha,
&
Hohl
feld
et a
l. NC
ES (2
000)
Norri
s et
al (
2003
)Da
vis
et a
l . (2
009)
Ring
staff
, & K
elly
Va
n M
elle
et a
l.
รวม
1. ความเชอในเทคโนโลย 222. การสนบสนนการใช
เทคโนโลย
17
3. ความพรอมดานเทคโนโลย
13
4. การเขาถงเทคโนโลย 105. ความสามารถทาง
คอมพวเตอร
7
6. ประสบการณในการสอน 67. อาย 58. เทคโนโลยคอมพวเตอร 29. เทคโนโลยฐานขอมล 2
องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลย
Ried
l (19
98)
Inan
, & L
owth
er
ชาญ
ณรง
ค วง
สนา
เอกช
ย กส
ขพนธ
และ
คณะ
Hew,
& B
rush
Ro
bins
on (2
003)
Van
Braa
k et
al.
Shao
et a
l. (2
006)
Dren
t (20
06)
Shiu
e (2
007)
Mat
hews
, & G
uarin
o Be
bell
et a
l. (2
004)
Ertm
er (2
005)
Ross
et a
l. (1
999)
Hern
ande
z-Ra
mos
M
umta
z (2
005)
Woz
ney
et a
l. Jim
oyia
nnisa
, &
Lum
pe, &
Va
wnat
hha,
&
Hohl
feld
et a
l. NC
ES (2
000)
Norri
s et
al (
2003
)Da
vis
et a
l . (2
009)
Ring
staff
, & K
elly
Va
n M
elle
et a
l.
รวม
10. เทคโนโลยการสอสาร 211. วสยทศน 112. โครงสรางพนฐาน 113. เวลา 1 121
ตารางท 15 การสงเคราะหองคประกอบของการบรณาการเทคโนโลย (ตอ)
องคประกอบของการบรณาการเทคโนโลย
Ried
l (19
98)
Inan
, & L
owth
er
ชาญ
ณรง
ค วง
สนา
เอกช
ย กส
ขพนธ
และ
คณะ
Hew,
& B
rush
Ro
bins
on (2
003)
Van
Braa
k et
al.
Shao
et a
l. (2
006)
Dren
t (20
06)
Shiu
e (2
007)
Mat
hews
, & G
uarin
o Be
bell
et a
l. (2
004)
Ertm
er (2
005)
Ross
et a
l. (1
999)
Hern
ande
z-Ra
mos
M
umta
z (2
005)
Woz
ney
et a
l. Jim
oyia
nnisa
, &
Lum
pe, &
Va
wnat
hha,
&
Hohl
feld
et a
l. NC
ES (2
000)
Norri
s et
al (
2003
)Da
vis
et a
l . (2
009)
Ring
staff
, & K
elly
Va
n M
elle
et a
l.
รวม
14. การประเมนผล 115. เทคโนโลยการศกษา 116. การใชคอมพวเตอร
ของคร
1
17. ระดบการศกษา 118. เพศ 119. จำานวนคอมพวเตอร
ในหองเรยน
1
รวม 5 5 3 4 3 3 3 3 3 3 5 5 5 5 5 5 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 95
122
199
จากตารางท 15 ผลการสงเคราะหองคประกอบการบรณาการเทคโนโลยทเปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎ (theoretical framework) พบวา ม 19 องคประกอบ แตส ำาหรบการศกษาวจยคร งน ผวจยไดใชเกณฑพจารณาจากองคประกอบทมความถตงแต 13 ขนไป เพอกำาหนดเปนกรอบแนวคดเพอการวจย (conceptual framework) ดงนน องคประกอบการบรณาการเทคโนโลยจงม 3 องคประกอบ คอ 1) มความเชอในเทคโนโลย 2) มการสนบสนนการใชเทคโนโลย และ 3) มความพรอมดานเทคโนโลย แ ส ด ง เ ป น โ ม เ ด ล ก า ร ว ด ไ ด ด ง ภ า พ ท 12
ภาพท 12 โมเดลการวดการบรณาการเทคโนโลย
จากภาพท 12 แสดงโมเดลการวดการบรณาการเทคโนโลยทไดจากการสงเคราะหทฤษฎและทศนะของนกวชาการตางๆ ดงกลาวขางตน ประกอบดวย 1) มความเชอในเทคโนโลย 2) มการสนบสนนการใชเทคโนโลย และ 3) มความพรอมดานเทคโนโลย โดยมรายละเอยดของแตละองคประกอบทจะนำาไปสการสงเคราะหเพอกำาหนดนยามเชงปฏบตการและตวบงชข อ ง แ ต ล ะ อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ด ง ห ว ข อ ท จ ะ ก ล า ว ถ ง ต อ ไ ป น
3.4.2 น ยามเชงปฏ บต การและต วบงช ของแต ละองค ป ร ะ ก อ บ ข อ ง ก า ร บ ร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย
3.4.2.1 น ยามเชงปฏ บต การและต วบ งช ขององค ป ร ะ ก อ บ ม ค ว า ม เ ช อ ใ น เ ท ค โ น โ ล ย
การบรณการ
เทคโนโลย
มการสนบสนนการใชเทคโนโลย
มความพรอมดานเทคโนโลย
มความเชอในเทคโนโลย
200
ราชบณฑตยสถาน (2546) ใหความหมาย ความเ ช อ ห ม า ย ถ ง ก า ร เ ห น ด ว ย ม น ใ จ ไ ว ใ จ
ศรพงศ ครพนธกจ (2545) ใหความหมาย ความเชอ คอ การยอมรบอนเกดอยในจตส ำานกของมนษย ตอพลงอำานาจเหนอธรรมชาต ความเช อเป นธรรมชาต ท เก ดข นก บมน ษยทกร ปทกนาม สงทมนษยได สมผสทางใดทางหนงจากอายตนะทง 6 (ตา ห จมก ลน กาย ใจ) เปนตน เหตของความเชออนเปนสญญเจตนา เมอเกดการเพาะบมความเชอโดยอาศยสงแวดลอมทไดสมผสเปนประจำา เปนเคร องชวยใหความเชอเจรญเตบโต จงเกดรปเกดสญลกษณอยางใดอยางหนง จงเกดความเชอในรปแบบความเชอทเปนรปธรรม และความเชอทเปนนามธรรม ความเชอกอใหเ ก ด ป ร ะ โ ย ช น ด ง น 1) ค ว า ม ม น ใ จ 2) ท ำา ใ ห เ ก ด พ ล ง 3) ทำาใหเกดความสามคค 4) ทำาใหเกดการสรางสรรค 5) ทำาใหเกดรปธรรม 6) เปนพนฐานใหเกดปญญา 7) ทำาใหเกดการนบถอศาสนาอยางมนคง 8) ท ำา ใ ห เ ก ด ฤ ท ธ ท า ง ใ จ
วกพเดย สารานกรมเสร (2553) ใหความหมาย ความเชอ คอ ความมนใจตอสงนนๆ วาเปนความจรง ซงความเชอบางอยางอาจสบตอกนมาเปนเวลานาน ความเชอเปนสงทอยคกบมนษยมาตงแตยคโบราณ ตอนทยงไมมความรทางดานวทยาศาสตร ไมมการพสจนถงความจรงข อ ง เ ร อ ง น น ๆ
Inan, & Lowther (2009) ใ ห ค ว า ม ห ม า ย ความเชอ หมายถง การรบรของครเกยวกบอทธพลของเทคโนโลยทมตอการเรยนรและผลสมฤทธของนกเรยนทสงผลตอการเรยนการสอนในหองเรยนแ ล ะ ก จ ก ร ร ม ก า ร เ ร ย น ร
Rokeach (1960) ได อธบายความหมายของค ว า ม เ ช อ ว า ห ม า ย ถ ง ค ว า ม ค ด ใ ด ๆ ทเปนไปได หรอแนใจ เกยวกบการมอย การเปนอย ซงเปนสงทควรทำาหรอไมควรท ำา ท งน เป นป จจยท ท ำา ใหคนแสดงพฤต กรรมตามความเช อน น Rokeach ไดจดแบงประเภทของความเชอวาม 4 ประเภท ไดแก 1) ความเชอตามทเปนอย เปนการเชอในสงหนงสงใดวา จรง-เทจ ถก-ผด เชอ ความเชอวาโลกกลม พระอาทตยขนทางทศตะวนออก เปนตน 2) ความเชอเชงประเมนคา เปนความเช อทแฝงความรสก รวมทงมการประเมนในขณะ
201
เดยวกน เชน เชอวาบหร เปนสงทเปนอนตรายตอสขภาพ เปนตน 3) ความเชอเกยวกบสงทควรทำาและควรหาม เปนความเชอวาสงใดทพงปรารถนา-ไมพ ง ป ร า ร ถ น า เ ช น เ ช อ ว า เ ด ก ค ว ร เ ค า ร พ เ ช อ ฟ ง ผ ใ ห ญ เ ป น ต น 4) ความเชอเกยวกบสาเหต เปนความเชอในสภาพทกอใหเกดผลอยางใดอยางหนงตามมา เชน เชอวาการตดไมทำาลายปาทำาใหเกดความแหงแลง การส ร า ง เ ข อ น เ ป น ก า ร ท ำา ล า ย ส ง แ ว ด ล อ ม ต า ม ธ ร ร ม ช า ต เ ป น ต น
ทศนย ทานตวณช (2523) กลาววา ความเชอ คอ การยอมรบนบถอวาเปนความจรง หรอมอยจรง การยอมรบหรอการยดมนน อาจมหลกฐานเพยงพอทจะพสจนได หรออาจไมมหลกฐานทจะพสจนส ง น น ใ ห เ ห น จ ร ง ไ ด
สนทร โคมน (2539) กลาววา ความเชอเปนความนกคดยดถอ โดยทเจาตวจะรตวหรอไมกตาม เปนสงทสามารถจะศกษาและวดไดจากคำาพดและการกระทำาของคน ประโยชนทจะไดรบจากความเชอ 1) ทำาใหเกดความเชอมนในการดำาเนนชวตมากยงขน เพราะมสงทเชอถอเปนส ง ย ด เ ห น ย ว 2) ทำาใหเกดกำาลงใจและพลงทจะตองสกบอปสรรค หากรสกวาตนเองมสงทเชอถอคมครอง 3) ทำาใหเกดความสขใจหากไดปฏบตตามความเชอทมอย
สถาพร ศรสจจง (2533) ใหความหมายของความเชอไววา ความเชอหมายถงการยอมรบขอเสนออยางใดอยางหนงวาเปนความจรง การยอมรบนอาจจะเกดจากสตปญญา เหตผลหรอศรทธา โดยไมตองมเหตผลใดๆ รอบรบกได ความเชออาจจะเกดไดจากหลายปจจย ดงน 1) เกดจากประสบการณตรง เปนความเชอทบคคลไดประสบมาดวยตนเอง อาจจะดวยความบงเอญ เปนเร องของธรรมชาต หรอมผท ำาใหเกดขนกตาม ทงนอาจจะเปนจรงหรอไมเปนจรงกได 2) เกดจากการไดรบขาวสารตอๆ กนมา หรออางถงคำาโบราณทยดถอกนมา หรอการโฆษณาชวนเชอ เปนความเชอทเกดจากการคำากลาวอางตอๆ กนมาก หรออางถงคำากลาวโบราณทเชอถอและยอมกนมา หรอใชสอตางๆ ในการโฆษณาชวนเชอ ซงสามารถโนมนาวใหผฟงเชอถอได 3) เกดจากการทไดปฏบตสบตอๆ กนมาของคนรนกอน เปนความเชอทเกดจาก พธกรรม หรอการปฏบตทท ำาสบตอกนมา อาจถอเปนเร องของวฒนธรรมและประเพณทางสงคม ซงสรางใหเกดความเชอในกลม
202
คนไดงาย 4) เกดจากการนกคดเอาเองตามความรสกของตน เปนความเชอทคาดเดา หรอคดเอาเอง หรอรสกไปเอง อาจจะไมมขอมลใดๆ มาสนบสนน
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการขององคประกอบ มความเชอในเทคโนโลย หมายถง พฤตกรรมของผบรหารสถาน“ ”ศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงการทำาใหครเหนดวย ไวใจ มนใจ เขาใจ และยอมรบในเทคโนโลย ซงนยามดงกลาวเชอมโยงไปถงตวบงช มความเชอใน“เ ท ค โ น โ ล ย ”5 ตวบงช ประกอบดวย 1) ครเหนดวยกบการบรณาการเทคโนโลย 2) ครไวใจในระบบเทคโนโลย 3) ครมนใจวาเทคโนโลยมอทธพลตอการเรยนรของนกเรยน 4) ครเขาใจหรอเหนความสำาคญของเทคโนโลย 5) ครยอมรบว า ก า ร น ำา เ ท ค โ น โ ล ย ม า ใ ช จ ะ ส ง ผ ล ต อ ผ ล ส ม ฤ ท ธ ข อ ง น ก เ ร ย น
3.4.2.2 น ยามเชงปฏ บต การและต วบ งช ขององค ป ร ะ ก อ บ ม ก า ร ส น บ ส น น ก า ร ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย
ราชบณฑตยสถาน (2542) ใหความหมาย การสนบสนน หมายถง การสงเสรม การชวยเหลอ การอปการะ เชน การส น บ ส น น ก า ร ก ฬ า ก า ร ส น บ ส น น ก า ร ศ ก ษ า
อน นต เก ดค ำา (2548) ใหท ศนะเก ยวก บการบรหารระบบสารสนเทศในสถานศกษามปจจยทเกยวของกบการบรหาร ไดแก บคลากร หลกสตร นโยบายของหนวยงานตนสงกด ตลอดจนการสนบสนนสถานศกษา อำานาจในการบรหารโรงเรยนสวนมากอยทผอำานวยการโรงเรยน แ ต ใ น ส ถ า บ นอดมศกษา ผมอ ำานาจสงสด ไดแก อธการบดหรอสภามหาวทยาลย ถาผบรหารเปนผทไมสนใจดานนวตกรรมและเทคโนโลยแลว การดำาเนนการกจะไมราบรน สถานศกษาทจะนำาเทคโนโลยมาใชตองจดทำาแผนพฒนาเทคโนโลยทงแผนระยะสนและระยะยาว ในการจดทำาแผนตองใหสอดคลองกบวสยทศนของโรงเรยน ในการกำาหนดวสยทศนทงคร ผปกครอง และผบรหาร ตองรวมกนคด เมอไดวสยทศนแลวการทำาแผนกจะนำาไปสวสยทศนนน แผนจะเปนตวกำาหนดวาโรงเรยนจะพฒนาไปในทศทางใด เมอพจารณาปจจยสภาพแวดลอมแลว ขนตอไปสถานศกษาจะตองเลอกใชเทคโนโลยและนวตกรรมใหเหมาะสมก บสภาพท เป นอย ความไมพรอมของป จจยอยางใดอยางหน ง ไม ได หมายความวาโรงเรยนจะยกเลกการนำานวตกรรมและเทคโนโลยมาใชทงหมด
203
แตโรงเรยนจะตองพยายามทำาทกวถทางทจะนำาเทคโนโลยทเหมาะสมมาใชใหไ ด
ป ร ช ญ น น ท น ล ส ข (2542) ใ ห น ย า ม ก า รสนบสนน หมายถง การทผบรหารเตรยมความพรอมสำาหรบองคการ ในเร องตอไปน 1) ทำาความเขาใจตอบทบาทของเทคโนโลยเพอใหสามารถนำาความร ตางๆ มาประยกตใชก บงานทก ำาลงทำาอย เพ อเพมขดความสามารถและศกยภาพในการแขงขนขององคการ 2) ระบบสารสนเทศเกยวของกบการจดการขอมลขององคการ นกวเคราะหระบบและผใชจะศกษาหรอพจารณาถงขอมลและขาวสารตางๆ ทองคการตองการและใชในการดำาเนนงานอยเปนประจำา เพอทจะทำาการรวบรวม และจดเกบไวในระบบสารสนเทศ เมอมความตองการขอมล กสามารถเรยกออกมาใชไดทนท โดยการพฒนาระบบตองใหสอดคลองกบการใชงานเปนสำาคญ 3) วางแผนทจะสรางและพฒนาระบบใหเปนไปตามวตถประสงคขององคการภายใตงบประมาณและระยะเวลาทกำาหนดไว การวางแผนถอเปนสงทสำาคญ เพราะระบบสารสนเทศจะประกอบดวยระบบยอยอนๆ อกมาก ซงจะตองสมพนธกนและใชเวลาในการพฒนาใหส ม บ ร ณ
โดยทการเตรยมงานเพอใหการดำาเนนการพฒนาระบบสารสนเทศขององคการประสบความสำาเรจ สมควรประกอบดวยการเตรยมการในดานตอไปน 1) บคลากร การเตรยมบคลากรใหพรอมเปนสงสำาคญในการทจะสรางและพฒนา ตลอดจนการใชงานระบบสารสนเทศเมอจดสรางเสรจเรยบรอยแลว บคลากรทตองจดเตรยมควรเปนทงระดบผบรหาร นกเทคโนโลย นกวชาชพเฉพาะ และพนกงานปฏบตการ เพอใหมความร ทกษะ และความเขาใจในขดความสามารถและศกยภาพของ เทคโนโลย โดยการจดฝกอบรมหรอบรรยายพเศษ รวมทงการสรรหาบคลากรทางสารสนเทศ ใหสอดคลองกบความตองการทงในปจจบนและอนาคตของหนวยงาน 2) งบประมาณ เตรยมกำาหนดจำานวนเงนและวางแนวทางในการจดหาเงนทจะมาพฒนา ระบบสารสนเทศใหเพยงพอกบแผนทวางไว ตลอดจนจดท ำางบประมาณสำาหรบการพฒนาระบบในอนาคต เนองจากเทคโนโลยขององคการอาจจะลาสมยและสญเสยความสามารถในการแขงขนในระยะเวลาสน 3) การวางแผน ผบรหารตองจดทำาแผนการจดสรางหรอพฒนาระบบทงในระยะสนและระยะยาว ซงอาจจะตองมการจดตงคณะทำางาน ซงอาจจะประกอบดวยผ
204
บรหาร ผใช นกออกแบบระบบและผเชยวชาญจากภายนอกมาปฏบตงานรวมกน องคการทเจรญเตบโตในอนาคตตองสามารถประยกตเทคโนโลยเขาไปใน โครงสรางการบรหารงานและการตดตอสอสาร โดยเทคโนโลยเปรยบเสมอนเสนประสาทของธรกจ แตการประยกตเทคโนโลยใน องคการจะสงผลกระทบตอการดำาเนนงานและบคลากร มากกวาการเพมประสทธภาพหรอการลดขนตอนในการทำางาน การจดการเทคโนโลยจะเกยวของกบจรยธรรมและความรบผดชอบตอสวนรวม เชน การไหลเวยนของขอมลผานขอบเขตขององคการและเขตแดนของประเทศ การตดตามผลและตรวจสอบการทำางานกบความ เปนสวนตวของพนกงาน การทจรตหรอฉอโกงในระบบเครอขาย การกอการรายหรอการโจรกรรม ซงผบรหารจะตองตดตาม ทำาความเขาใจในศกยภาพและผลกระทบของเทคโนโลยท มต อองคการและสงคม เพ อใหเล อกใช เทคโนโลยใหเกดประโยชนสงสดและ กอใหเกดผลกระทบในดานลบนอยทสดต อ อ ง ค ก า ร แ ล ะ ส ง ค ม แ ว ด ล อ ม
กระทรวงศกษาธการ (2542) ใหน ยาม การสนบสนน หมายถง การทผบรหารสถานศกษาใหความสำาคญกบการพฒนาเยาวชนใหสามารถใชประโยชนจากเทคโนโลย และการสงเสรมใหสถานศกษาทกแหงไดมความพรอม รวมทงไดใหความสำาคญกบการจดสรรงบประมาณดานเทคโนโลย การสนบสนน สามารถทำาไดในหลายลกษณะ ดงน 1) การดำาเนนงานดานการสงเสรมใหเดกและเยาวชนไดพฒนาขดความสามารถในการใชเทคโนโลย โดยอาศยเครอขายเทคโนโลยของโรงเรยนในพนทและของชมชนรวมกน 2) การพฒนาครและบคลากรดานการศกษาใหมความร ประสบการณและทกษะดานการใชเทคโนโลย 3) การพฒนาสอและซอฟตแวร ไดพฒนาสอประเภทเวบไซตใหเปนศนยรวมขาวสารขอมล แหลงเรยนรอยางตอเนอง 4) การจดหาและพฒนาระบบเครอขายคอมพวเตอร 5) การพฒนาระบบขอมลและสารสนเทศเพอการบรหารจดการ พฒนาระบบฐานขอมลกลาง ระบบสารสนเทศดานบคลากร โดยมงเนนขอมลรายบคคลของนกเรยน คร บคลากรการศกษา พฒนาใหมระบบสารบรรณ ระบบพสดครภณฑ ระบบงบประมาณ ตามนโยบายการพฒนาe-Government และการใหบรการดวยเทคโนโลย จดใหมการศกษาวจยเพอการจดหาระบบการบรหารจดการทเหมาะสมกบการเรยนการสอนในทกระดบ และการใชงานรวมกบหนวยงานอนๆ เพอใหเกดประโยชนอยางคมคา 6) การดำาเนนการดาน
205
การบรการและการเพมประสทธภาพจากการใชเทคโนโลย โดยมงเนนให บคลากรทกระดบทกคนใชเทคโนโลยในบทบาทภารกจทไดรบมอบหมายในหลากหลายรปแบบในการตดตอสอสารในการปฏบตงานในแตละวนอยางตอเ น อ ง
ในการเรงรดพฒนาและสงเสรมการใชเทคโนโลยเพอการศกษา โดยเฉพาะอยางยงในสถานศกษาไดมความตองการอยางชดเจน ในการทจะมระบบคอมพวเตอรเพอพฒนากระบวนการเรยนการสอน ดงนน หากรฐบาลจะใหการสนบสนนในการจดหาโดยวธการเชา กจะทำาใหการพฒนาและสงเสรมการใชเทคโนโลยเพอการศกษา ซงจะสงผลถงการพฒนาปวงชนทกระดบไดรวดเรวขน การจดการศกษาในอนาคตทจะถงน จำาเปนตองยดแนวตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต เพอใหเกดประโยชนสงสด อยางไรกตามการดำาเนนการจดการศกษาทงในปจจบนและในอนาคต คงปฏเสธไมไดถงความจำาเปนตอการนำาเอาเทคโนโลยมาใชเพอดำาเนนจดการศกษา ในการนคณะกรรมการการศกษาแหงชาตตระหนกถงประเดนน จงไดนำาเทคโนโลยเพอการศกษาบรรจลงไป พระราชบญญตการศกษาแหงชาตอยางเนนหนกและชดเจน การใชเทคโนโลยเพอการศกษานนหากขาดซ งนโยบายขอบงคบหรอแนวทางการใชแลว อาจจะกอใหเกดการใชอยางหลงทศหลงทาง การใชอยางพมเฟอย การใชเพอเปนเครองประดบของสถาบน หากเกดเชนนแลวจะไมกอใหเกดประโยชนใดๆเลย แตกลบทำาใหประเทศชาตสนเ ป ล อ ง ง บ ป ร ะ ม า ณ อ ย า ง ใ ช เ ห ต
พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 หมวดท 9 เทคโนโลยเพอการศกษา มาตรา 63 รฐตองจดสรรคลนความถ สอตวนำาและโครงสรางพนฐานอนทจ ำาเปนตอการสง วทยกระจายเสยง วทยโทรทศน วทยโทรคมนาคม และการสอสารในรปอนเพอใชประโยชนส ำาหรบการศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ การศกษาตามอธยาศย การท ำานบำารงศ า ส น า ศ ล ป ะ แ ล ะ ว ฒ น า ธ ร ร ม ต า ม ค ว า ม จ ำา เ ป น ม า ต ร า 64 รฐตองสงเสรมและสนบสนนใหมการผลตและพฒนาแบบเรยนตำารา หนงสอทางวชาการ สอสงพมพอน วสดอปกรณและเทคโนโลยเพอการศกษาอน โดยเรงรดพฒนาขดความสามารถในการผลต จดใหมเงนสนบสนนการผลต และมการใหแรงจงใจแกผผลตและพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา ทงน โดยเปดใหมการแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรม มาตรา 63 เปนประเดนทเกยวของ
206
กบ Hardware และ มาตราท 64 เปนประเดนทเกยวของกบ Software มาตรา 63 Hardware จากสภาพปจจบน สถาบนการศกษาตางๆ ตางลงทนเคร องมอและอปกรณการศกษาไปเปนอยางมาก โดยเฉพาะอยางยงดานเครอขายคอมพวเตอร การลงทนในลกษณะทใชงบประมาณเปนจ ำานวนมาก เลอกซอ hardware และอปกรณเครอขายทมประสทธภาพสง เปรยบเสมอนการกวนนำาอยในอาง ในขณะท Hardware และอปกรณเครอขายของตนไมสามารถ เชอมออกสภายนอกดวยความไวทเพยงพอตอการสอสารการศกษาได หรอถาตองการเชอมเครอขายดวยความไวสงทเพยงพอ กตองลงทนจายคาเชอมความเรวสงใหกบเอกชน (ISP) ในราคาทสงมาก ถาสถาบนทไมมงบประมาณจายคาเชอมความเรวสง(จายคา Hardware ไปหมดแลวตองรองบประมาณหนา ซงจะไดหรอเปลากยงไมร) หรอหากมงบประมาณในป ต อๆมา Hardware ทมอย ก ไมสามารถรองรบการเช อมต อได แล ว เนองจากตกรนไปแลวทำาใหเกดใช Hardware อยางไมคมคา หรอเสยโอกาสดาน Hardware โดยไมจำาเปน ดงนน หากเปนไปตาม มาตราท 63 นแลว สถาบนการศกษานนๆ จะสามารถใชบรการเชอมตอเครอขาย Internet ดวยความเรวอยางเพยงพอ จากบรการของรฐท ตองจดสรรใหอยางเพยงพอ ดวยราคาทไมสงหรออาจใหเปลา โดยนบเปนสาธารณปโภคพนฐานดานการศกษาทเดยวกได สวนดานวทยและโทรทศนปจจบนเรามเครอขายดาวเทยมไทยคมใหบรการอยแลว แตมไดเปนเครอขายโทรทศนทเปน Free TV ทเราสามารถดไดอยาง 3 5 7 9 ITV โดยทวไปเราจะตองมอปกรณถงจะดไดเชนกน ถาเปนตามมาตรา 63 แลว รฐตองจดสรรเครอขายคลนวทยโทรทศนสำาหรบการศกษาทสามารถเลอกดเลอกชมไดอยางเพยงพอ อยางสะดวกสบายดงเชน 3 5 7 9 ITV เลยทเดยว สวนจะมโฆษณาหรอไมนนตองไปตความกนอกท หากม รายไดจะตองเขาสระบบการจดการเครอขายวทยโ ท ร ท ศ น ใ ห ส า ม า ร ถ เ ล ย ง ต น เ อ ง ไ ด
มาตรา 64 Software ตองยอมรบอยางหนงวารายการวทยโทรทศนเพอการศกษาหรอ Website เพอการศกษาทนำาเสนออยางจรงจงและมคณภาพนนหาไดยากมาก อาจจะเปนเพราะคาเชาเวลาออกอากาศ คาเชา Domain ,Web hosting ทสงมาก และหาผสนบสนนเงนทนไดนอยมาก หรอแทบไมมเลย ททำาอยกเพราะใจรกมงานประจำาอยแลวใชบรการ Free Webhosting จายคา Domain คาไฟ คา Net เอาเอง หาก
207
เปนไปตาม มาตรา 64 รฐตองจดใหมการสนบสนนใหมการผลตรายการ Software ,Website เพอการศกษา เชน มเงนทนใหกยมโดยเฉพาะทคดอตราดอกเบยตำา ใหเชาเวลาออกอากาศทถก ม Webhost ทใหบรการ Free ,หรอคดในราคาทตำากวาปกต คดภาษรายไดทอตราตำา ใหมการประกวดมการแ จ ก ร า ง ว ล แ ล ะ ส ท ธ พ เ ศ ษ อ น ๆ เ พ อ ส ร า ง แ ร ง จ ง ใ จ
ป จจ บ นพฒนาการและการน ำา เทคโนโลยมาประยกตใชในองคการ สงผลใหเกดการเปลยนแปลงทงโดยทางตรงและทางออม ซงกอใหเกดความทาทายแกผบรหาร ในอนาคตใหนำาเทคโนโลยมาใชใหเกดประโยชนสงสดแกธรกจ โดยผบรหารตองมความร ความเขาใจ และวสยทศนตอแนวโนมของเทคโนโลย เพอใหสามารถตดสนใจนำาเทคโนโลยมาใชงานอยางมประสทธภาพ ซงเราสามารถจำาแนกผลกระทบของเทคโนโลยทมตอก า ร ท ำา ง า น ข อ ง อ ง ค ก า ร อ อ ก เ ป น 5 ล ก ษ ณ ะ ด ง ต อ ไ ป น
1) ก า ร ป ร บ ป ร ง ร ป แ บ บ ก า ร ท ำา ง า น ข อ งองคการ เทคโนโลยหลายอยางไดถกนำาเขามาใชภายในองคการ และสงผลใหกระบวนการทำางานไดเปลยนรปแบบไป ตวอยางเชน การนำาเอาเทคโนโลยไปรษณยอ เลกทรอนกส (electronics mail) เขามาใชภายในองคการ ทำาใหการสงขาวสารไมตองใชพนกงานเดนหนงสออกตอไป ตลอดจนลดการใชกระดาษทตองพมพขาวสาร และสามารถสงขาวสารไปถงบคคลทตองการ ไดเปนจำานวนมากและรวดเรว หรอเทคโนโลยส ำานกงานอตโนมต (office automation) ทเปลยนรปแบบของกระบวนการทำางานและประสานงาน ในองคการใหมประสทธภาพดยงขน และเปนเคร องมอทมประสทธภาพในการ บ ร ห า ร ง า น ข อ ง ผ บ ร ห า ร ใ น ร ะ ด บ ต า ง ๆ ข อ ง อ ง ค ก า ร
2) การสนบสนนการดำาเน นงานเชงกลยทธ โดยเทคโนโลยจะผลตสารสนเทศทสำาคญใหแกผบรหาร ทจะใชเปนแนวทางในการตดสนใจและการสรางความไดเปรยบเหนอกวาคแขงขน ในอนาคตการแขงขน ในแตละอตสาหกรรมจะมความรนแรงมากขน การบรหารงานของผบรหารทอาศยเพยงประสบการณและโชคชะตาอาจจะไมเพยงพอ แตถาผบรหารมสารสนเทศทมประสทธภาพ มาประกอบในการตดสนใจ กจะสามารถแกไขปญหาและบรหารงานไดมประสทธภาพขน ดงนนผบรหารในอนาคตจะตองสามารถประยกตใชเทคโนโลย การสรางสารสนเทศทดใหกบตนเองและอ ง ค ก า ร
208
3) เครองมอในการทำางาน เทคโนโลยถกนำาเขามาใชภายในองคการ เพอใหการทำางานคลองตวและมประสทธภาพ เชน การออกเอกสารตางๆ โดยใช คอมพวเตอร การใชคอมพวเตอรชวยในการออกแบบชนสวนของเครองจกร และการควบคมการผลต เปนตน เราจะเหนไดวาเทคโนโลยสามารถทจะนำามาประยกตในหลายๆ ดาน โดยเทคโนโลยจะชวยเปลยนแปลง และปรบปรงคณภาพของการทจะนำามาประยกตในหลายๆ ดาน โดยเทคโนโลยจะชวยเปลยนแปลงและปรบปรงคณภาพของการทำางานใหด ข น หรอแมกระทงชวยลดคาใชจาย ในเร องของแรงงานและวสดส นเปลองตางๆลง แตยงคงรกษาหรอเพมคณภาพในการทำางานหรอการใหบรการลกคาทดขน ซ งเปนทแนนอนวาเทคโนโลย จะถกน ำาเขามาใชในการเปลยนแปลงและปรบปรงกระบวนการในการดำาเนนงานขององคการมากขนใ น อ น า ค ต
4) การเพ มผลผลตของงานโดยเทคโนโลย คอมพวเตอรสวนบคคล ปจจบนคอมพวเตอรสวนบคคลหรอ PC ถกพฒนาใหมประสทธภาพมากขน ตลอดจนการใชงานสะดวกและไมซบซอนเหมอนอยางคอมพวเตอรขนาดใหญ นอกจากนในทองตลาดยงมชดคำาสงประยกต (application software) อ ก ม า ก ม า ย ท ส า ม า ร ถ ใ ช ง า น ก บ เ ค ร อ งคอมพวเตอรสวนบคคล และสามารถชวยเพมประสทธภาพและผลผลตของงานไดอยางมาก และเมอตอคอมพวเตอรสวนบคคลเขากบระบบเครอขาย กจะทำาใหองคการสามารถรบ-สง ขอมลและขาวสารจากทงภายในและภายนอกองคการไดอกดวย ดงนนในอนาคตคอมพวเตอรสวนบคคลจะกลายเปน เ ค ร อ ง ม อ ห ล ก ข อ ง พ น ก ง า น แ ล ะ ผ บ ร ห า ร ข อ ง อ ง ค ก า ร
5.) เทคโนโลยในการตดตอสอสาร ในชวงแรกของการนำาคอมพวเตอรมาใชงาน ทางธรกจคอมพวเตอรจะถกใชเปนเพยงอปกรณหลกทชวยในการเก บและค ำานวณขอมลตางๆ เท าน น ป จจบนคอมพวเตอรไดถกพฒนาใหมศกยภาพมากขน โดยสามารถทจะตอเปนระบบเครอขายเพอแลกเปลยนขอมลระหวางคอมพวเตอร ปจจบนผใชสามารถตดตอเพอทจะแลกเปลยนขอมลขาวสารซงกนและกนไดจากทกหนทกแหงทวโลก คอมพวเตอรจงมบทบาททสำาคญมากกวา การเปนเคร องมอทเกบและป ร ะ ม ว ล ผ ล ข อ ม ล เ ห ม อ น อ ย า ง ใ น อ ด ต ต อ ไ ป
209
แนวโนมของการใชเทคโนโลยขององคการ แสดงใหเราเหนไดวาในอนาคต ผทจะเปนนกบรหารและนกวชาชพทประสบความสำาเรจจะตองไมเพยงแครจกคอมพวเตอร แตจะตองสามารถใชคอมพวเตอรอยางมประสทธภาพ และรจกการจดการเทคโนโลย โดยผบรหารในอนาคตจะตองรจกการประยกตใชเทคโนโลยกบงานของตน มความคดในการทจะสรางระบบสารสนเทศทตนเองตองการ เพอชวยในการตดสนใจในภาวะทมการแขงขนสง ทำาใหการบรหารของตนเองมประสทธภาพและประสบความสำาเรจอยางสง ขณะทนกวชาชพจะใชระบบสารสนเทศในการรวบรวมประมวลผล และจดการขอมลอยางมประสทธภาพ ตลอดจนการคนหาและตรวจสอบขอมลจ า ก แ ห ล ง ต า ง ๆ ผ า น ร ะ บ บ เ ค ร อ ข า ย อ ย า ง ถ ก ต อ ง แ ล ะ ร ว ด เ ร ว
ผ บรหาร ในฐานะหว ใจส ำาค ญของการพฒนาเทคโนโลยขององคการไดศกษา แตเนองจากการเปลยนแปลงอยางรวดเรวของเทคโนโลยอาจทำาใหเทคโนโลยทกลาวถงในทนลาสมยไดในระยะเวลาอนรวดเรว ดงนน จงมความจำาเปนทผบรหารทสนใจจะตองศกษาตดตามความเปลยนแปลงอยตลอดเวลา โดยเทคโนโลยทสำาคญในอนาคตมดงตอไปน
1) ค อ ม พ ว เ ต อ ร (computer) ป จ จ บ นคอมพวเตอรไดพฒนาไปจากยคแรกทเคร องมขนาดใหญทำางานไดชา ความสามารถตำา และใชพลงงานสง เปนการใชเทคโนโลยวงจรรวมขนาดใหญ (very large scale integrated circuit: VLSI) ในการผล ตไมโครโปรเซสเซอร (microprocessor) ทำาใหประสทธภาพของสวนประมวลผลของเครองพฒนาขนอยางเหนไดชด นอกจากนยงไดมการพฒนาหนวยความจำาใหมประสทธภาพสงขน แตมราคาถกลง ซงชวยเพมศกยภาพในการทำางานของคอมพวเตอรสวนบคคลในปจจบน โดยทคอมพวเตอรสวนบคคลในขณะทมความสามารถเทาเทยมหรอมากกวาเคร องคอมพวเตอรขนาดใหญในสมยก อ น ต ล อ ด จ น ก า ร น ำา ค อ ม พ ว เ ต อ ร ช น ด ล ด ช ด ค ำา ส ง (reduced instruction set computer) หรอ RISC มาใชในการออกแบบหนวยประเมนผล ทำาใหเครองคอมพวเตอรสามารถทำางานไดเรวขนโดยใชคำาสงพนฐานงายๆ นอกจากนพฒนาการและการประยกตความรในสาขาวชาตางๆ ทงสาขาวทยาศาสตร วศวกรรมศาสตร และ เทคโนโลย ทสงผลใหเคร องคอมพวเตอรมการประมวลผลตามหลกเหตผล ของมนษยหรอระบบปญญาป ร ะ ด ษ ฐ ซ ง จ ะ ก ล า ว ถ ง ใ น ห ว ข อ ต อ ไ ป
210
2) ป ญ ญ า ป ร ะ ด ษ ฐ (artificial intelligence) หรอ AI เปนการพฒนาระบบคอมพวเตอรใหมความสามารถทจะคดแกปญหาและใหเหตผลไดเหมอนอยางการใชภมปญญาของมนษยจรง ปจจบนนกวทยาศาสตรในหลายสาขาวชาไดศกษาและ ทดลองทจะพฒนาระบบคอมพวเตอรใหสามารถทำางานทมเหตผล โดยการเลยนแบบการทำางานของสมองมนษย ซงความรทางดานนถาไดรบการพฒนาอยางตอเนอง จะสามารถนำามาประยกตใชงานตางๆ อยางมากมาย เชน ระบบผเชยวชาญเปนระบบคอมพวเตอรทถกพฒนาขน เพอใหความสามารถในการแกปญหาไดอยางผเช ยวชาญ และหนยนต (robotics) เปนการพฒนาสงประดษฐให สามารถปฏบตงานและ ใชทกษะการเคลอนไหวไดใกลเคยงกบการทำางานของม น ษ ย เ ป น ต น
3) ร ะ บ บ ส า ร ส น เ ท ศ ส ำา ห ร บ ผ บ ร ห า ร (executive information system) หรอ EIS เป นการพฒนาระบบสารสนเทศทสนบสนนผบรหารในงานระดบวาง แผนนโยบายและกลยทธขององคการโดยท EIS จะถกนำามาใหคำาแนะนำาผบรหารในการตดสนใจเมอประสบปญหาแบบไมมโครงสรางหรอกงโครงสราง โดย EIS เปนระบบทพฒนาขนเพ อตอบสนองความตองการท พ เศษของผ บรหารในด านต างๆ เชน สถานการณตางๆ ทงภายในและภายนอกองคการ รวมทงสถานะของคแขงขนดวย โดยทระบบจะตองมความละเอยดออนตลอดจนงายตอการใชงาน เนองจากผบรหารระดบสงจ ำานวนมากไมเคยชนกบการตดตอและสงงานโ ด ย ต ร ง ก บ ร ะ บ บ ค อ ม พ ว เ ต อ ร
4) การจดจ ำา เส ยง (voice recognition) เปนความพยายามของนกวทยาศาสตรทจะทำาใหคอมพวเตอรจดจำาเสยงของผใช ปจจบนการพฒนาเทคโนโลยสาขานยงไมประสบความสำาเรจตามท นกวทยาศาสตรตองการ ถาในอนาคตนกวทยาศาสตรประสบความส ำาเรจในการนำาความรต างๆ มาใชสรางระบบการจดจ ำาเสยง กจะสามารถสรางประโยชนไดอยางมหาศาลแกการใชงานคอมพวเตอรและเทคโนโลย โดยทผใชจะสามารถออกคำาสงและตอบโตกบคอมพวเตอรแทนการกดแปนพมพ ซงจะสงผลใหผทไมเคยชนกบการใชคอมพวเตอรใหสามารถปรบตวเขากบระบบไดงาย เชน ระบบสารสนเทศสำาหรบผบรหารระดบสง การสงงานระบบฐานขอมล
211
ตางๆ และระบบรกษาความปลอดภยของขอมล เปนตน ซ งจะชวยเพมประสทธภาพในการทำางานและขยายคณคาเพมของเทคโนโลยทมตอธรกจ
5) การแลกเ ปล ยนข อม ลอ เ ล กทรอ น กส (electronics data interchange) หรอ EDI เป นการสงขอม ลหรอขาวสารจากระบบคอมพวเตอรหนง ไปสระบบคอมพวเตอรอนโดยผานทางระบบสอสารขอมลอเลกทรอนกส เชน การสงคำาสงซอจากผซ อไปยงผขายโดยตรง ปจจบนระบบแลกเปลยนขอมลอเลกทรอนกสกำาลง ไดรบความนยมเพมมากขนเรอยๆ เพราะชวยลดระยะเวลาในการทำางานของแตละองคการลง โดยองคการจะสามารถสงและรบสารสนเทศในการดำาเนนธรกจ เชน ใบสงซอและใบตอบรบผานระบบสอสารโทรคมนาคมทมอย ท ำาใหทงผสงและผรบไมต อ ง เ ส ย เ ว ล า เ ด น ท า ง
6) เสนใยแก วน ำาแสง (fiber optics) เป นตวกลางทสามารถสงขอมลขาวสารได อยางรวดเรวโดยอาศยการสงสญญาณแสงผานเสน ใยแกวนำาแสงทมดรวมกน การนำาเสนใยแกวนำาแสงมาใช ใ นการ ส อสารก อ ให เ ก ดแ นวความค ด เ ก ยวก บ ทางด วนข อม ล“ (information superhighway)” ท จ ะ เ ช อ ม โ ย ง ร ะ บ บ เ ค ร อ ข า ยคอมพวเตอรเขาดวยกน เพอเปดโอกาสใหผใชไดมโอกาสเขาถงขอมลและสารสนเทศตางๆ ไดงายและรวดเรวขน ปจจบนเทคโนโลยเสนใยแกวน ำาแสงไดสงผลกระทบตอวงการสอสารมวลชนและการคาขายสนคาผานระบบเครอข า ย อ เ ล ก ท ร อ น ก ส
7) อนเทอรเน ต (internet) เป นเครอขายคอมพวเตอรขนาดใหญทเชอมโยงไปทวโลก มผใชงานหลายลานคน และกำาลงไดรบความนยมเพมขนอยางตอเนอง โดยทสมาชกสามารถตดตอสอสารแลกเปลยนขอมลขาวสาร ตลอดจนคนหาขอมลจากหองสมดตางๆ ได ในปจจบนไดมหลายสถาบนในประเทศไทยทเชอมระบบคอมพวเตอรกบเครอขายน เชน ศ นยเทคโนโลยอ เล กทรอน กสและ คอมพวเตอรแหงชาต (Nectec) จฬาลงกรณมหาวทยาลย และสถาบนเทคโนโลยแหงเอเชย เป นตน
8) ระบบเครอขาย (networking system) โดยเฉพาะระบบเครอขายเฉพาะพนท (local area network: LAN) เปนระบบสอสารเครอขายทใชในระยะทางทกำาหนด สวนใหญจะภายในอาคารหรอในหนวยงาน LAN จะมสวนชวยเพมศกยภาพในการทำางานของคอมพวเตอร
212
สวนบคคลใหสงขน รวมทงการเพมประสทธภาพในการทำางาน การใชขอมลรวมกน และการเพมความเรวในการตดตอสอสาร นอกจากนระบบเครอขายของคอมพวเตอรสวนบคคลยงผลกดน ใหเกดการกระจายความรบผดชอบในก า ร จ ด ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย ไ ป ย ง ผ ใ ช ม า ก ก ว า ใ น อ ด ต
9) การประชมทางไกล (teleconference) เปนการนำาเทคโนโลยสาขาตางๆ เชน คอมพวเตอร เครองถายโทรทศน และระบบส อสารโทรคมนาคมผสมผสาน เพ อใหสน บสน นในการประชมม ประสทธภาพ โดยผนำาเขารวมประชม ไมจำาเปนทจะตองอยในหองประชมและพนทเดยวกน ซงจะชวยใหประหยดเวลาในการเดนทาง โดยเฉพาะในสภาวะการจราจรท ต ดขด ตลอดจนผ เข าประช มอยในเขตท ห างไกลก นมาก
10) โ ท ร ท ศ น ต า ม ส า ย แ ล ะ ผ า น ด า ว เ ท ย ม (cable and satellite TV) การสงสญญาณโทรทศนผานสอตางๆ ไปยงผชม จะมผลทำาใหขอมลขาวสารสามารถแพรไปไดอยางรวดเรวและครอบคลมพนทกวางขน โดยทผชมสามารถเขาถงขอมลจากสอตางๆ ไดมากขน สงผลใหผชมรายการมทางเลอกมากขนและสามารถตดสนใจในทางเลอกตางๆ ไดเ ห ม า ะ ส ม ข น
11) เ ท ค โ น โ ล ย ม ล ต ม เ ด ย (multimedia technology) เป นการ น ำา เ อ า คอมพ ว เ ต อ ร แล ะ อ ปกร ณ เก บ ข อ ม ลอเลกทรอนกสมาจดเกบขอมลหรอขาวสารในลกษณะทแตกตางกนทงรปภาพ ขอความ เสยง โดยสามารถเรยกกลบมาใชเปนภาพเคลอนไหวได และยงสามารถโตตอบกบผใชดวยการประยกตเขากบความรทางดานคอมพวเตอร เชน หนวยความจำาแบบอานอยางเดยวทบนทกในแผนดสก (CD-ROM) จอภาพทมความละเอยดสง (high resolution) เขากบอปกรณตางๆ เพอจดเกบและนำาเสนอขอมล ภาพ และเสยงทสามารถโตตอบกบผใชได ปจจบนเทคโนโลยมลตมเดยเปนเทคโนโลยทตนตวและไดรบความสนใจจากบคคลหลายกลม เนองจากเลงเหนความสำาคญวาจะเปนประโยชนตอวงการศกษา โ ฆ ษ ณ า แ ล ะ บ น เ ท ง เ ป น อ ย า ง ม า ก
12) ก า ร ใ ช ค อ ม พ ว เ ต อ ร ใ น ก า ร ฝ ก อ บ ร ม (computer base training) เปนการนำาเอาระบบคอมพวเตอรเขามาชวยในการฝกอบรมในดานตางๆ หรอการนำาเอาคอมพวเตอรมาชวยในดานการเรยนการสอนทเรยกวา “คอมพวเตอรชวยการสอน (computer assisted
213
instruction) หรอ CAI” การใชคอมพวเตอรชวยในการสอนเปดชองทางใหมในการเรยนร โดยสงเสรมประสทธภาพการเรยนร ตลอดจนปรชญาการเ ร ย น ร ด ว ย ต น เ อ ง
13) การใชคอมพวเตอรชวยในการออกแบบ (computer aided design) หร อ CAD เป นการน ำา เอา เทคโนโลย คอมพวเตอรและระบบขอมลเขามาชวยในการออกแบบผลตภณฑ รวมทงรปแบบหบหอของผลตภณฑหรอ การน ำาคอมพวเตอรมาชวยทางดานการออกแบบ วศวกรรมและสถาปตยกรรมใหมความเหมาะสมกบความตองการและความเปนจรง ตลอดจนชวยลดตนทนการดำาเนนงานในการออกแบบ โดยเ ฉ พ า ะ ใ น เ ร อ ง ข อ ง เ ว ล า ก า ร แ ก ไ ข แ ล ะ ก า ร จ ด เ ก บ แ บ บ
14) ก า ร ใ ช ค อ ม พ ว เ ต อ ร ช ว ย ใ น ก า ร ผ ล ต (computer aided manufacturing) ห ร อ CAM เ ป น ก า ร น ำาคอมพวเตอรมาชวยในการผลตสนคาในโรงงานอตสาหกรรม เนองจากระบบคอมพวเตอรจะมความเทยงตรงและนาเชอถอไดในการทำางานทซำากน ตลอดจนสามารถตรวจสอบรายละเอยดและขอผดพลาดของผลตภณฑไดตามมาตรฐานทตองการ ซงจะชวยประหยดระยะเวลาและแรงงาน ประการส ำาคญ ช ว ย ใ ห ค ณ ภ า พ ข อ ง ผ ล ต ภ ณ ฑ ม ค ว า ม ส ม ำา เ ส ม อ ต า ม ท ก ำา ห น ด
15) ร ะ บ บ ส า ร ส น เ ท ศ ท า ง ภ ม ศ า ส ต ร (geographic information system) หรอ GIS เปนการนำาเอาระบบคอมพวเตอรทางดานรปภาพ (graphics) และขอมลทางภมศาสตรมาจดทำาแผนทในบรเวณทสนใจ GIS สามารถนำามาประยกตใหเปนประโยชนในการดำาเนนกจการตางๆ เชน การวางแผนยทธศาสตร การบรหารการขนสง การสำารวจและวางแผนปองกนภยธรรมชาต การชวยเหลอและกภย เปนตน
การพฒนาเทคโนโลยขององคการจะขนอยกบผบรหารเปนสำาคญ โดยทผบรหารจะตองเตรยมความพรอมสำาหรบองคการดงตอไปน 1) ทำาความเขาใจตอบทบาทของเทคโนโลยทมตอธรกจปจจบน เพอใหสามารถนำาความรตางๆ มาประยกตใชกบงานทก ำาลงทำาอย เพอเพมขดความสามารถและศกยภาพในการแขงขนขององคการ เชน การนำาเอาคอมพวเตอรเขามาชวยในระบบคลงสนคาของบรษท การใชความกาวหนาดานการสอสารมาชวยในการเชอมโยงขอมลของแผนกตางๆ หรอการใชระบบแลกเปลยนขอมลอเล กทรอนกส ในการเปลยนขอมลระหวางผขายวตถด บ
214
องคการ และลกคา เปนตน 2) ระบบสารสนเทศเกยวของกบการจดการขอมลขององคการ นกวเคราะหระบบและผใชจะศกษาหรอพจารณาถงขอมลและขาวสารตางๆ ทองคการตองการและใชในการดำาเนนงานอยเปนประจำา เพอทจะทำาการรวบรวม และจดระเบยบเกบไวในระบบสารสนเทศ และเมอมความตองการขอมล กสามารถเรยกออกมาใชไดทนท โดยการพฒนาระบบตองใหความสำาคญกบภาพรวมและความสอดคลอง ในการใชงานสารสนเทศข อ ง อ ง ค ก า ร เ ป น ส ำา ค ญ 3) วางแผนทจะสรางและพฒนาระบบ เพอใหการดำาเนนการสรางหรอพฒนาระบบสารสนเทศเปนไป ตามวตถประสงคขององคการภายใตงบประมาณและระยะเวลาทกำาหนดไว การวางแผนถอเปนสงทสำาคญ เพราะระบบสารสนเทศจะประกอบดวยระบบยอยอนๆ อกมาก ซงจะตองสมพนธกนและใชเวลาในการพฒนาใหสมบรณ 4) โดยทการเตรยมงานเพอใหการดำาเนนการพฒนาระบบสารสนเทศขององคการประสบความสำาเรจ สมควรประกอบดวยการเตรยมการในดานตอไปน 4.1) บคลากร การเตรยมบคลากรใหพรอมเปนสงสำาคญในการทจะสรางและพฒนา ตลอดจนการใชงานระบบสารสนเทศเมอจดสรางเสรจเรยบรอยแลว บคลากรทตองจดเตรยมควรเปนทงระดบผบรหาร นกเทคโนโลย นกวชาชพเฉพาะ และพนกงานปฏบตการ เพอใหมความร ทกษะ และความเขาใจในขดความสามารถและศกยภาพของ เทคโนโลย โดยการจดฝกอบรมหรอบรรยายพเศษ รวมทงการสรรหาบคลากรทางสารสนเทศ ใหสอดคลองกบความตองการทงในปจจบนและอนาคตของหนวยงาน 4.2) งบประมาณ เตรยมกำาหนดจำานวนเงนและวางแนวทางในการจดหาเงนทจะมาพฒนาระบบสารสนเทศใหเพยงพอกบแผนทวางไว ตลอดจนจดท ำางบประมาณสำาหรบการพฒนาระบบในอนาคต เนองจากเทคโนโลยขององคการอาจจะลาสมยและสญเสยความสามารถในการแขงขนในระยะเวลาสน 4.3) การวางแผน ผบรหารตองจดทำาแผนการจดสรางหรอพฒนาระบบทงในระยะสนและระยะยาว ซงอาจจะตองมการจดตงคณะทำางาน ซงอาจจะประกอบดวยผบรหาร ผใช นกออกแบบระบบและผเชยวชาญจากภายนอกมาปฏบตงานร ว ม ก น
องคการทเจรญเตบโตในอนาคตตองสามารถประยกตเทคโนโลยเขาไปในโครงสรางการบรหารงานและการตดตอสอสาร การประยกตเทคโนโลยในองคการจะสงผลกระทบตอการดำาเนนงานและ
215
บคลากร มากกวาการเพมประสทธภาพหรอการลดขนตอนในการทำางาน การจดการเทคโนโลยจะเกยวของกบจรยธรรมและความรบผดชอบตอสวนรวม เชน การไหลเวยนของขอมลผานขอบเขตขององคการและเขตแดนของประเทศ การตดตามผลและตรวจสอบการทำางานกบความเปนสวนตวของพนกงาน การทจรตหรอฉอโกงในระบบเครอขาย การกอการรายหรอการโจรกรรม ซงผบรหารจะตองตดตาม ทำาความเขาใจในศกยภาพและผลกระทบของเทคโนโลยทมตอองคการและสงคม เพอใหเลอกใชเทคโนโลยใหเกดประโยชนสงสดและ กอใหเกดผลกระทบในดานลบนอยทสดตอองคการและส ง ค ม แ ว ด ล อ ม
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการขององคประกอบ มการสนบสนนการใชเทคโนโลย หมายถง พฤตกรรมของผบรหาร“ ”สถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงการสงเสรม การชวยเหลอ ใหความสำาคญกบการใชประโยชนจากเทคโนโลย รวมทงใหความสำาคญกบการจดสรรงบประมาณดานเทคโนโลย ซงนยามดงกลาวเชอมโยงไปถงตวบงช มการ“สนบสนนการใชเทคโนโลย ” 5 ตวบงช ประกอบดวย 1) การสงเสรมใหเดกและเยาวชนไดพฒนาขดความสามารถในการใชเทคโนโลย โดยอาศยเครอขายเทคโนโลยของโรงเรยนในพนทและของชมชนรวมกน 2) การพฒนาครและบคลากรดานการศกษาใหมความร ประสบการณและทกษะด านการใช เทคโนโลย 3) การพฒนาสอและซอฟตแวรใหเปนศนยรวมขาวสารขอมลและแหล งเรยนร อย างต อเน อง 4) การจดหาและพฒนาระบบเครอขายคอมพวเตอร และ 5) การสงเสรมใหบคลากรใชเทคโนโลยในบทบาทภารกจทไดรบมอบหมายในหลายรปแบบในการปฏบตงานแตละวนอยางตอเนอง
3.4.2.3 น ยามเชงปฏ บต การและต วบ งช ขององค ป ร ะ ก อ บ ม ค ว า ม พ ร อ ม ด า น เ ท ค โ น โ ล ย
ราชบณฑตยสถาน (2546) ใหความหมาย ความพรอม หมายถ ง บรบ รณ ครบครน เตรยมครบถ วน มครบทกอยาง
Inan, & Lowther (2009) ใ ห ค ว า ม ห ม า ย ความพรอม หมายถง ความสามารถและทกษะทจ ำาเปนตอการบรณาการเ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก จ ก ร ร ม ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น ข อ ง ค ร
Marche (2010) ใหความหมาย ความพรอม หมายถง สภาพของบคคลทมวฒภาวะ แรงจงใจ และประสบการณเดมสง
216
พอทจะกอใหเกดการเรยนรไดโดยสะดวก ความพรอมซงเปนขนหนงของลำาดบขนการเรยนร ประกอบดวยองคประกอบสำาคญอก 3 สง คอ 1) วฒภาวะ เปนสภาวะของบคคลทมความสามารถในอนทจะท ำาอะไรไดเองตามธรรมชาต โดยทความสามารถ นนไมไดเกดจากการฝกฝนหรอการเรยนรจากสงแวดลอม วฒภาวะของบคคล แสดงออกไดทางรางกาย อารมณ สงคม แ ล ะ ส ต ป ญ ญ า 2) ประสบการณเดม การเรยนรสงใหมๆ ตองอาศยประสบการณเดม ครจงมกใชเปนแนวทาง ในการเตรยมเนอหาบทเรยนใหเรยงลำาดบจากงายไปหายาก ใหเหมาะแกการเรยนรได การทประสบการณเดมมผลตอการเรยนรส งใหมๆ ทางจตวทยาเรยกวาเกด การถายโยงการเรยนร ทกษะเดม ความร “ ”เดม เปนพนฐานทำาใหเกดความพรอมในการเรยน 3) แรงจงใจ เปนความเตมใจหรอความใครทจะเรยนร การสรางแรงจงใจทด คอ การสนองความตองการของผเรยน เดกๆ มกตองการใหคนอนยอมรบ ตองการความเอาใจใสและตองการความสำาเรจ สงเหลานจงเปนองคประกอบหนงของความพรอม
ท ศน ย ศ ภเมธ (2542) ใหความหมาย ความพรอม หมายถง สภาพระดบความเจรญเตบโต ทงทางรางกาย อารมณ สงคม และสตปญญา รวมถงความสนใจ และความรพ นฐานซงสงพอทจะทำาใหเกดการเรยนรส งทจะเรยนไดอยางสะดวก หรออาจกลาวไดวา ความพรอม คอ วฒภาวะและประสบการณเดมของผเรยนทมมากพอทจะท ำาใหผเ ร ย น ร ส ง ท จ ะ เ ร ย น ไ ด น น เ อ ง
Thorndike (1928) ตงกฎแหงความพรอมขนเพอเสรมกฎแหงผล และไดอธบาย ไวในรปของการเตรยมตว และการเตรยมพรอม ในการทจะตอบสนองกจกรรมทตามมาหลงจากการทมการเตรยมตวพรอมแลว เชน ในสถานการณของแมวในกรง แมวจะทำาอะไรออกมานน แมวจะตองหว แมวสามารถเอาเทาตะปบเชอกทหอยแขวนอยนน ได และมประสาทสมผสทจะรบรวาไดรบผลพอใจหรอไมพฤตกรรมทแสดงออกไปแลว เปนตน หรอถามนษยพรอมทจะเรยนรอะไรบางอยางได พรอมทจะแสดงพฤตกรรมบางอยางทจำาเปนสำาหรบขบวนการการเรยนรนน เชน จะตองมรางกายทสงพอ แขงแรงและอยในสภาวะจงใจทเหมาะสม ผเรยนจะแสดงหรอไมแสดงพฤตกรรมอะไรออกมานน Thorndike ใหหลกไว 3 ขอ คอ 1) เมอหนวยของการกระทำาพรอมทจะแสดงออกมา ถาผกระทำาทำาดวยความสบายหรอ
217
พอใจไมมอะไรจะเปลยนแปลงการกระทำานได 2) ถาหนวยของการกระทำาพรอมทจะแสดงออกแตไมไดแสดง จะทำาใหเกดความไมสบายใจ 3) ถาหนวยของการกระทำายงไมพรอมทจะแสดงออก แตจ ำาเปนตองแสดงออก การแสดงออกนนๆ กระทำาไปดวยความไมสบายใจ ไมพอใจเชนกน ถงแมวา Thorndike ไดปรบปรงแกไขและขยายแนวความคดของเขาอยตลอดเวลา ทำาใหกฎแหงความพรอมและ กฎแหงการฝกหดหยอนความสำาคญไป ยงคงเหลอเพยงกฎแหงผลทเปนทยอมรบกนอย แตในกฎนกเหลอเพยงดานของรางวล ทมผลตอการเรยนร สวนดานการลงโทษกบการเรยนรนนถกตดทงไป
จราภา เตงไตรรตน และคณะ (2547) ใหทศนะเกยวกบความพรอมวาเปนปจจยสำาคญทตองคำานงถงในการเรยนรเพอชวยใหผเรยนไดรบประโยชนมากทสดจากการเรยนร การทจะเรยนรทกษะอยางใดอยางหนงไดรวดเรวและเกดผลดผเรยนจะตองมความพรอม หากถกบงคบใหเรยนรส งใดสงหนงในขณะทยงไมมความพรอม ผเรยนมกจะเกดความคบข อ ง ใ จ แ ล ะ ม ท ศ น ค ต ท ไ ม ด ต อ ส ง น น
Think (2011) ใหความหมาย ความพรอม หมายถง สภาพหรอคณภาพของการเปน การพรอม การเตรยม ความรวดเรว ความถนด และความเตมใจในการแสดงพฤตกรรม หรอท ำากจกรรมใดๆ
ดงนน สามารถสรปนยามเชงปฏบตการขององคประกอบ มความพรอมดานเทคโนโลย หมายถง พฤตกรรมของผบรหาร“ ”สถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงวฒภาวะ แรงจงใจ และประสบการณเดม ทครบถวน บรบรณในการบรณาการเทคโนโลย ซงนยามดงกลาวเชอมโยงไปถงตวบงช มความพรอมดานเทคโนโลย “ ” 3 ตวบงช ประกอบดวย 1) มวฒภาวะ (ความสามารถ) ในการบรณาการเทคโนโลยในกจกรรมการเรยนการสอน 2) มแรงจงใจ (เตมใจ) ทจะนำาเทคโนโลยมาบรณาการเพอสนองความตองการของนกเรยน 3) ใชประสบการณเดมในการถายโยงการเรยนร ร ว ม ก บ เ ท ค โ น โ ล ย
จากผลการศกษาตามทศนะของนกวชาการทเกยวของกบนยามเชงปฏบตการและตวบงชขององคประกอบ การบรณาการเทคโนโลย “ ” 3 องคประกอบ คอ 1) มความเช อในเทคโนโลย 2) มการสนบสนนการใช เทคโนโลย 3) มความพรอมดานเทคโนโลย ผวจยไดสรปเปนนยามเชงป ฏ บ ต ก า ร แ ล ะ ต ว บ ง ช ข อ ง แ ต ล ะ อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ด ง ต า ร า ง ท 16
218
ตารางท 16 องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ และตวบงช/สาระการวด การบรณาการเทคโนโลย
องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ ตวบงช/สาระหลกเพอการวดมความเชอในเทคโนโลย
พฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงการเหนดวย ไวใจ มนใจ เขาใจ และยอมรบในเทคโนโลย
1. เหนดวยกบการบรณาการเทคโนโลย
2. ไวใจในระบบเทคโนโลย 3. มนใจวาเทคโนโลยมอทธพล
ตอการเรยนรของนกเรยน 4. เขาใจหรอเหนความสำาคญของ
เทคโนโลย 5. ยอมรบวาการนำาเทคโนโลยมา
ใชจะสงผลตอผลสมฤทธของนกเรยน
มการสนบสนนการใชเทคโนโลย
พฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงการสงเสรม การชวยเหลอ ใหความสำาคญกบการใชประโยชนจากเทคโนโลย รวมทงใหความสำาคญกบการจดสรรงบประมาณดานเทคโนโลย
1. การสงเสรมใหเดกและเยาวชนไดพฒนาขดความสามารถในการใชเทคโนโลย โดยอาศยเครอขายเทคโนโลยของโรงเรยนในพนทและของชมชนรวมกน
2. การพฒนาครและบคลากรดานการศกษาใหมความร ประสบการณและทกษะดานการใชเทคโนโลย
3. การพฒนาสอและซอฟตแวรใหเปนศนยรวมขาวสารขอมลและแหลงเรยนรอยางตอเนอง
4. การจดหาและพฒนาระบบเครอขายคอมพวเตอร
5. การสงเสรมใหบคลากรใชเทคโนโลยในบทบาทภารกจทไดรบมอบหมายในหลายรปแบบในการ
219
องคประกอบ นยามเชงปฏบตการ ตวบงช/สาระหลกเพอการวดปฏบตงานแตละวนอยางตอเนอง
มความพรอมดานเทคโนโลย
พฤตกรรมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถงวฒภาวะ แรงจงใจ และประสบการณเดม ทครบถวน บรบรณในการบรณาการเทคโนโลย
1. มวฒภาวะ (ความสามารถ) ในการบรณาการเทคโนโลยในกจกรรมการเรยนการสอน
2. มแรงจงใจ (เตมใจ) ทจะนำาเทคโนโลยมาบรณาการเพอสนองความตองการของนกเรยน
3. ใชประสบการณเดมในการถายโยงการเรยนรรวมกบเทคโนโลย
4. กรอบแนวคดในการวจยภาวะผนำาเชงเทคโนโลย (technology leadership) เปนพฤตกรรม
ของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทแสดงออกถง การใชเทคโนโลยทเหมาะสมในการยกระดบการเรยนการสอนใหเปนไปตามมาตรฐานหลกสตรเพอนำาไปสผลสมฤทธสงสดของนกเรยน การอำานวยความสะดวกและสนบสนนการเรยนรดวยเทคโนโลยทหลากหลายเพอนำาไปสนวตกรรมในการเรยนร การจดสงแวดลอมทยดผเรยนเปนสำาคญโดยใชเทคโนโลยทตรงกบความตองการของผเรยนแตละคน การอำานวยความสะดวกในการใชเทคโนโลยสนบสนนและสงเสรมกระบวนการเรยนการสอนทพฒนาการคด การตดสนใจ และทกษะการแกปญหา การดำาเนนการใหคณาจารยและบคลากรมโอกาสไดรบการพฒนาวชาชพอยางมคณภาพโดยใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน มการใชเทคโนโลยเปนกจวตรประจำาวน มการฝกปฏบตอยางตอเนอง สรางทมงานและกลมการเรยนรในองคการเพอนำาเทคโนโลยมาใชในการพฒนางาน สรางผลตภาพของงาน สรางโอกาสการพฒนาความกาวหนาทางวชาชพแกผทน ำาเทคโนโลยมาใชเพอการเรยนการสอน เปนตนแบบในการนำาเทคโนโลยมาใชและผเรยนเกดการเรยนร มการใชเทคโนโลยในการเกบ รวบรวมขอมล และแปลผลการวเคราะห ใชเทคโนโลยในการวดผลและประเมนผลการเรยนรของนกเรยน ใชเทคโนโลยในการวนจฉยและประเมนระบบการบรหารจดการภายในสถานศกษา และการประเมนคณภาพของเทคโนโลยทใชในสถานศกษา และ ม
220
การสรางความมนใจวานกเรยนทกคนเขาถงเทคโนโลยและตรงกบความตองการ ผลกดนใหมการใชกฎหมายและจรยธรรมในการใชเทคโนโลยดวยความรบผดชอบ ออกขอบงคบการใชเทคโนโลยเพอความปลอดภยในตนเอง ออกขอบงคบการใชเทคโนโลยเพอความปลอดภยในสงแวดลอม และมสวนรวมในเวททเกยวกบการออกกฎหมายลขสทธและทรพยสนทางปญญา
การสงเคราะหองคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามแนวคดของ Yee (2000), Schiller (2000), ISTE (2000), Frazier, & Bailey (2004), ช ว ล ต เ ก ด ท พ ย แ ล ะ ค ณ ะ (2548), Piceiano (2005), HKedCity (2005), นคม นาคอาย (2549), Shamburg, & Zieger (2006), Redish, & Chan (2006), Haslam (2006), Kozloski (2006), และ AIR (2009) พบวา มองคประกอบเชงทฤษฎ (theoretical framework) จำานวน 20 องคประกอบ แตในการศกษาคร งน ผวจยคดเลอกเฉพาะองคประกอบทมคาความถตงแต 7 ขนไปเพอเปนกรอบแนวคดในการวจย (conceptual framework) ดงนน องคประกอบของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยจงม 4 องคประกอบไดแก 1) มการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน 2) มการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน 3) มการใชเทคโนโลยในการว ด ผ ล แ ล ะ ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล 4) ม จ ร ย ธ ร ร ม ใ น ก า ร ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย
การสงเคราะหปจจยทมอทธพลผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามแนวคดขอ ง Mirra (2004), Ho (2006), Ertmer, Bai Dong, Khalil, & Wang (2010), Adkin (2001), Chang (2002), Inkster (1998), Rogers (2000), Scanga (2004), Sorensen (2007), Seay (2004), Scott (2005), Persand (2006), Miller (2008), Brown (2010), Keller (1995), Reinke (1997), Peterson (2000), Stirling (1993), Redinger (1996), Lawrence (1999), Danielsen (2009), Bridges (2003), ส ม ช า ย น ำาประเสรฐชย (2546), สช. (2546), Wenglinsky, Rosen, & Weil (1995), Fulton, Yoon, & Lee (2005), Ringstaff, Kelley, Shulla (2002) และ ฉลอง บญญานนท (2547) พบวา การสงเคราะหปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยตามกรอบแนวคดเชงทฤษฎ (theoretical framework) มจำานวน 17 ปจจย ในการวจยคร งน ผวจยใชเกณฑพจารณาตวแปรทมความถตงแต 10 ขนไป เพอกำาหนดเปนตวแปรตามกรอบแนวคดเพอการวจย (conceptual framework) ดงนน ปจจยทมอ ทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยม 4 ปจจย คอ 1) วสยทศนทาง
221
เทคโนโลย 2) สมรรถนะทางเทคโนโลย 3) การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย แ ล ะ 4) ก า ร บ ร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย
หลงจากทไดมการสงเคราะหปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยและพบวา มจำานวน 4 ปจจย ผวจยไดศกษาความสมพนธโครงสรางเชงเสนของปจจยและสรางโมเดลเชงสมมตฐานของปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย ตามทศนะของ Stanage (1996), Lawrence (1999) พบวา วสยทศนทางเทคโนโลยมอทธพลตอการบรณาการเทคโนโลย ตามทศนะของ ปราวณยา สวรรณณฐโชต (2546), Woudenberg (2001), Lawrence (1999) พบวา วสยทศนทางเทคโนโลยมอทธพลตอการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย ตามทศนะของ Reinke (1997), สรศกด หลาบมาลา และกลวจตรา ภงคานนท (2545) พบวา วสยทศนทางเทคโนโลยมอ ทธพลตอสมรรถนะทางเทคโนโลย ตามทศนะของ กดาน นท มลทอง (2548), Simmonson (2004), อษฏาวธ เรณรส และคนอนๆ (2544), Scanga (2004) พบวา สมรรถนะทางเทคโนโลยมอทธพลตอการบรณาการเทคโนโลย ตามทศนะของ สงบ ลกษณะ (2545) พบวา สมรรถนะทางเทคโนโลยมอ ทธพลตอการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย ตามทศนะของ Anderson, & Dexter (2005) พบวา สมรรถนะทางเทคโนโลยมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ตามทศนะของ Kanaya, & Light (2005), ฉลอง บญญานนต (2547), มณรตน สทธโชค (2546), ปราวณยา สวรรณณฐโชต (2546), Rogers (2000), Vannatta, & Fordham (2004), สภรฐ ผองพนธงาม (2544), ธงชย ชวปรชา (2542), Zhao, & Frank (2003), Sorensen (2007) พบวา การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยมอทธพลตอการบรณาการเทคโนโลย โดยมองคประกอบแตละป จ จ ย ท ม อ ท ธ พ ล ต อ ภ า ว ะ ผ น ำา เ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย ด ง น
1) วสยทศนทางเทคโนโลย ผลการสงเคราะหองคประกอบวสยทศนทางเทคโนโลยทเปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎ (theoretical framework) ตามทศนะของ ศรธารา แหยมคง (2552), อโนทย จำาปาวงศ (2553), ไพฑรย สขศรงาม (2552), ทศนย จลอดล และ ยพน องสโรจน (2553), สำารวย น ก ง า ม (2551), ว ร ต น เ อ ย ม ร ะ ห ง ศ (2552), Amoah (2010), Sooksan Kantabutra, & Avery (2003), Collins, & Porras (1996), North Central Regional Education Laboratory
222
(2010), Change (2010) พบวา ม 35 องคประกอบ แตส ำาหรบการศกษาวจยครงน ผวจยไดใชเกณฑพจารณาจากองคประกอบทมความถตงแต 4 ข น ไป เพ อก ำาหนดเป นกรอบแนวค ด เพ อการว จ ย (conceptual framework) ดงนน องคประกอบวสยทศนทางเทคโนโลยจงม 3 องคประกอบ คอ 1) มการสรางวสยทศน (formulating vision) 2) มการเผยแพรวสยทศน (articulating vision) 3) มการปฏบตตามวสยทศน (implementing vision)
2) สมรรถนะทางเทคโนโลย ผลการสงเคราะหองคประกอบสมรรถนะทางเทคโนโลยทเปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎ (theoretical framework) ตามท ศนะของ Briscoe (2010), Anderson, & Dexter (2005), Knox, & Koenig (2004), Cogburn (1998), Juanna Risah Sa’ari et al. (2010), Curts, & Tanguma (2007), Mirra (2004), Ertmer etal. (2006), Resta, & Bursun, (1998), Southern Regional Education Board (1998), ISTE (1998) พบวา ม 16 องคประกอบ แตสำาหรบการศกษาวจยครงน ผวจยไดใชเกณฑพจารณาจากองคประกอบทมความถตงแต 2 ขนไป เพอกำาหนดเปนกรอบแนวคดเพอการวจย (conceptual framework) ดงนน องคประกอบสมรรถนะทางเทคโนโลยจงม 3 องคประกอบ คอ 1) มความรดานเทคโนโลย 2) มท กษะทางเทคโนโลย และ 3) มจร ยธรรมในการใช เทคโนโลย
3) การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย ผลการสงเคราะหองคประกอบการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยทเปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎ (theoretical framework) ตามทศนะของ NSDC (2001), Wong, & Nicotera (2007), Cohen, & Hill (2000), Desimone, Porter, Garel, Yoon, & Birman (2002), Kennedy (1998), Kelleher (2003), Schlechty (2002), Spillane, & Louis (2002), Richardson (2003), Dorward, Hudson, Drickey, & Barta (2001), Fink, & Thompson (2001), Hornbeck (2003), Hightower, & McLaughlin (2005), ISL (2000), Sunderman, Tracey, Kim, & Orfield (2004), Partington et al. (2002), Lunenburg (2004), Sparks, & Loucks-Horsley (2005), Ubben, Hughes, & Norris (2004), Wood, Thompson, & Russell (1981), Robbins, & Alvy (2009), ว โ ร จ น ส า ร ร ต น ะ (2553), Teague (2010), Bradshaw (2010), Wagner (2010), Sorensen (2007) พบวา ม 47 องคประกอบ แตสำาหรบการศกษาวจยครงน ผวจยได
223
ใชเกณฑพจารณาจากองคประกอบทมความถตงแต 10 ขนไป เพอกำาหนดเปนกรอบแนวคดเพอการวจย (conceptual framework) ดงนน องคประกอบการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจงม 3 องคประกอบ คอ 1) มการจดหลกสตรเทคโนโลย 2) มการเรยนการสอนเทคโนโลย และ 3) มการป ร ะ เ ม น ผ ล ก า ร เ ร ย น ร เ ท ค โ น โ ล ย
4) การบรณาการเทคโนโลย ผลการสงเคราะหองคประกอบสมรรถนะทางเทคโนโลยทเปนกรอบแนวคดเชงทฤษฎ (theoretical framework) ตามท ศนะของ สรพล บญลอ (2551), ยคลธร โพธ ศร (2551), สถาพร ส า ธ ก า ร (2552), Sherry, & Brook (1997), Denton, etal (2000), Sherry (2003), Ceneration WWW.Y.Model (2010), Tucson, A. Z. (2010), Swan, et al. (2007), Trimmer, et al. (2000-2002), Chanlin, Lih-Juan, Horng, Jeou-Shyan, Shih-Hui, Chu, & Hui (2006), กดานนท มลทอง (2548), อษฎาวธ เรณรส และคนอนๆ (2544), Stanage (1996), Nichols (2001), สงคม ภมพนธ (2553), วสนต อตศพท (2553), วรท พฤกษากลนนท (2553), Kruthaipy (2553), ว ล ย อ ศ ร า ง ก ล ณ อ ย ธ ย า (2553), Surry (2002), และ Riedl (1998) พบวา ม 64 องคประกอบ แตส ำาหรบการศกษาวจยครงน ผวจยไดใชเกณฑพจารณาจากองคประกอบทมความถตงแต 3 ข น ไป เพ อก ำาหนดเป นกรอบแนวค ด เพ อการว จ ย (conceptual framework) ดงนน องคประกอบการบรณาการเทคโนโลยจงม 3 องคประกอบ คอ 1) มความเชอในเทคโนโลย 2) มการสนบสนนการใชเทคโนโลย แ ล ะ 3) ม ค ว า ม พ ร อ ม ด า น เ ท ค โ น โ ล ย
จากการสงเคราะหปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย ความสมพนธโครงสรางเชงเสนของปจจยและองคประกอบของแตละปจจยตามแนวคดเชงทฤษฎและผลงานวจยทเกยวของ ผวจยจงสรางโมเดลสมมตฐานภ า ว ะ ผ น ำา เ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย ม ร า ย ล ะ เ อ ย ด ด ง น
1) ตวแปรแฝงภายนอก (exogenous variables) เปนตวแปรทเปนปจจยเชงสาเหตของปจจยทเปนผล มจำานวน 1 ตวแปร ไดแก วสยทศนทางเ ท ค โ น โ ล ย
224
2) ตวแปรสงเกตไดภายนอก (manifest exogenous variables) เปนตวแปรยอยของตวแปรภายนอกแฝง มจ ำานวน 3 ตวแปร ไดแก มการสรางวสยท ศน มการเผยแพรวสยทศน และมการปฏบต ตามวสยท ศน
3) ตวแปรแฝงภายใน (endogenous variables) เปนตวแปรทเปนผลของตวแปรสาเหต มจ ำานวน 4 ตวแปร ไดแก ภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย สมรรถนะทางเทคโนโลย การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย และการบรณาการเ ท ค โ น โ ล ย
4) ตวแปรสงเกตไดภายใน (manifest endogenous variables) เ ป น ต ว แ ป ร ย อ ย ข อ ง ต ว แ ป ร ภ า ย ใ น แ ฝ ง มจำานวน 13 ตวแปร ไดแก 1) ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ประกอบดวย มการใชเ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น มการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน มการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล และ มจรยธรรมในการใชเทคโนโลย 2) สมรรถนะทางเทคโนโลย ประกอบดวย มความรทางเทคโนโลย มทกษะทางเทคโนโลย และ มทศนคตตอเทคโนโลย 3) การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย ประกอบดวย มการจดห ล ก ส ต ร เ ท ค โ น โ ล ย มการเรยนรเทคโนโลย และมการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลย 4) การบร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย ป ร ะ ก อ บ ด ว ย มความเชอในเทคโนโลย มการสนบสนนการใชเทคโนโลย และ มความพรอมด า น เ ท ค โ น โ ล ย ด ง แ ส ด ง ใ นภ า พ ท 13
หมายเหต แทนตวแปรทสงเกตได แทนตวแปรแฝงแทนความสมพนธทเปนสาเหตและผล ตวแปรทปลายลกศรทำาใหเกดการเปลยนแปลงโดยตรง
(สาเหต) ตอตวแปรทหวลกศร (ผล)
วสยทศนทาง
เทคโนโลย
สมรรถนะทาง
เทคโนโลย
การบรณาการ
เทคโนโลย
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
ภาวะผนำาเชง
เทคโนโลย
มการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอนมการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน
มการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผลมจรยธรรมในการใชเทคโนโลย
มการสนบสนนการใชเทคโนโลย
มความเชอในเทคโนโลย มความพรอมดานเทคโนโลย
มการจดหลกสตรเทคโนโลย มการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย
มทกษะทางเทคโนโลย
มทศนคตตอเทคโนโลย
มความรทางเทคโนโลย
มการสรางวสยทศน
มการปฏบตตามวสยทศน
มการเผยแพรวสยทศน
มการเรยนการสอนเทคโนโลย
140
156
ภาพท 13 โมเดลสมมตฐานของโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน
บทท 3วธดำาเนนการวจย
การวจยครงนใชวธวทยาการวจยเชงปรมาณ(quantitativeresearch)มงศกษาความสมพนธระหวางตวแปรเหตและตวแปรผล(cause-effectrelationship)เพอสรางโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยใหสอดคลองกบองคความรทงดานทฤษฎและผลการวจยเชงประจกษ มจดมงหมายเพอศกษาโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานโดยมวตถประสงคดงน1)เพอศกษาระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานและเปรยบเทยบจำาแนกตามเพศอายประสบการณเปนผบรหารและขนาดสถานศกษา2)เพอตรวจสอบความกลมกลนของโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ3)เพอศกษาขนาดอทธพลทางตรงอทธพลทางออมและอทธพลรวมของปจจยทนำามาศกษาตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานผวจยไดดำาเนนการออกแบบวธดำาเนนการวจยของโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยโดยมวธการดำาเนนการวจยหลก2ชวงคอ1)การศกษาทฤษฎและงานวจยทเกยวของในบทท2เพอสรางโมเดลสมการโครงสรางทเปนโมเดลการวจยหรอโมเดลสมมตฐานและ2)การวเคราะหขอมลโดยใชสถตวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง(structuralequationmodel:SEM)ซงในการวจยครงนใชโปรแกรมLISRELเพอตอบคำาถามการวจยวาโมเดลสมการโครงสรางทสรางขนโดยมทฤษฎและงานวจยสนบสนนนนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษหรอไมดงแสดงในภาพท14
156
ภาพท 14 แนวคดการวจยเพอทดสอบโมเดลสมการโครงสรางเชงเทคโนโลยกบขอมลเชงประจกษ
จากภาพท 14 แสดงแนวคดการวจยเพอทดสอบโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยกบขอมลเชงประจกษ ซงประกอบดวย 1) ผวจยศกษาทฤษฎและงานวจยทเกยวของในบทท 2 เพอสรางโมเดลสมการ
การศกษาทฤษฎและงานวจยทเกยวของเพอสรางโมเดลสมการโครงสรางทเปนโมเดลการวจย
สรางโมเดล
กำาหนดขอมลจำาเพาะโมเดลระบความเปนไดคาเดยว
ประมาณคาพารามเตอร
วเคราะหโมเดลสมการโครงสราง
ตรวจสอบความสอดคลองของโมเดลของโมเดลการวจย
สอดคลอง
แปลความหมายโมเดล
โมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
ปรบ
ไม
157
โครงสรางทเปนโมเดลการวจยหรอโมเดลสมมตฐาน ผลลพธทไดจะเปนโมเดลสมมตฐานทประกอบไปดวยโมเดลการวดและโมเดลสมการโครงสราง และ 2) ดำาเนนการวจยตามวธการทางสถตเพอตอบคำาถามการวจยวาโมเดลสมมตฐานโครงสรางทสรางขน โดยมทฤษฎและงานวจยสนบสนนนนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษหรอไม โดยวเคราะหขอมลดวยโปรแกรม LISREL มลำาดบดงน 2.1) กำาหนดขอมลจำาเพาะโมเดล (specificationofthemodel)2.2)ระบความเปนไปไดคาเดยวของโมเดล(identificationofthemodel)2.3)ประมาณคาพารามเตอรของโมเดล(parameterestimationfromthemodel)2.4)ตรวจสอบความสอดคลองของโมเดล(goodnessofthefitmeasures)และหากโมเดลไมสอดคลองกบขอมลเชงประจกษกจะดำาเนนการในขนตอนท2.52.5) การปรบโมเดล (model modification indexes: MI) และ 3) เพอปรบโมเดลสมมตฐานจนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษแลวจงแปลความหมายผลการวเคราะหขอมล โดยการนำาคาสมประสทธเสนทางทไดจากการคำานวณทนำามาใชในการอธบายความสมพนธเชงเหตและผล โดยใชคาสมประสทธเสนทางทมนยสำาคญทางสถตแทนคาในโมเดล คาสมประสทธเสนทางจะบอกภาวะผนำาเชงเทคโนโลยทมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ นอกจากแนวคดการวจยดงกลาวขางตนน ผวจยไดอธบายถงวธการดำาเนนการวจยในหวขออนๆ ตามลำาดบดงน 1) ประชากรและกลมตวอยาง 2) เครองมอทใชในการวจย 3) การสรางและตรวจสอบคณภาพของเครองมอ 4) การเกบรวบรวมขอมล 5) การวเคราะหขอมล 6) การแปลผลขอมล และ 7) แผนการดำาเนนการวจย
1. ประชากรและกลมตวอยาง1.1 ประชากร
ประชากรในการศกษาครงน คอ ผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทโรงเรยนเปดการสอนในระดบประถมศกษาและมธยมศกษา ในสงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ปการศกษา 2553 จำานวน 31,770 คน (ศนยปฏบตการสงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,2553)โดยสามารถจำาแนกตามขนาดโรงเรยนตามเกณฑการบรหารจดการสถานศกษาขนพนฐาน ดงน โรงเรยนประถมศกษา ขนาดเลก
158
(มนกเรยนไมเกน 120 คน) มจำานวน 13,909 คน ขนาดกลาง (มนกเรยน 121-300 คน) มจำานวน 14,706 คน และขนาดใหญ(มนกเรยน301คนขนไป)มจำานวน3,155คนโรงเรยนมธยมศกษาขนาดเลก(มนกเรยนไมเกน120คน)มจำานวน13,909คนขนาดกลาง(มนกเรยน121-300คน)มจำานวน14,706คนและขนาดใหญ(มนกเรยน301คนขนไป)มจำานวน3,155คน(ศนยปฏบตการสงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน,2553)1.2 กลมตวอยาง
กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน คอ ผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทโรงเรยนเปดการสอนในระดบประถมศกษาและมธยมศกษา ในสงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ปการศกษา 2553 จำานวน 520 คน จำาแนกเปนโรงเรยนขนาดเลก จำานวน 304 คน โรงเรยนขนาดกลาง จำานวน 139 คน และโรงเรยนขนาดใหญ จำานวน 77 คนกลมตวอยางดงกลาวขางตนไดมาโดยใชวธการสมแบบหลายขนตอน (multi-state random sampling) โดยมขนตอนการกำาหนดขนาดตวอยางและการสมกลมตวอยาง ดงน
1.2.1 พจารณาลกษณะขอมลการวจย ซงตองใชสถตวเคราะหขนสง คอ การวเคราะหองคประกอบเชงยนยน และการวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง (SEM) จงจำาเปนตองกำาหนดขนาดของกลมตวอยางใหสอดคลองกบการใชสถตแตละประเภทตามเหตผลดงตอไปน
1.2.1.1 การวเคราะหองคประกอบเชงยนยน(confirmatoryfactoranalysis)ซงใชวธการประมาณคาพารามเตอรไลคลฮคสงสด(maximumlikelihood:ML)ตองใชกลมตวอยางทมขนาดใหญเพราะถาใชกลมตวอยางทมขนาดตำากวา 100 หนวย จะพบวาโอกาสปฏเสธสมมตฐานในการทดสอบ ไค-สแควร(chi-square) มาก เพราะคาไค-สแควร มแนวโนมทจะมคาสง อยางไรกตามไดมขอเสนอแนะเรองของขนาดกลมตวอยางวาควรพจารณาควบคไปกบจำานวนพารามเตอรอสระทตองการประมาณคา ถาพารามเตอรมจำานวนมาก ควรจะตองมขนาดของกลมตวอยางเพมมากขนดวยซงBollen (1989) เสนอแนะวา ขนาดกลมตวอยางควรพจารณาควบคกบจำานวนพารามเตอรทตองการประมาณคา
159
และHairและคณะ(2006)เสนอใหใชกฎแหงความชดเจน (rule of thump) ทนกสถตวเคราะหตวแปรพหใชกนมากคอ ใชขนาดกลมตวอยาง 10 คน ตอ 1 พารามเตอรทตองการประมาณคาในโมเดลกรอบแนวคดในการวจย และถาตองการลดปญหาการเบยงเบนจากการแจกแจงแบบโคงปกตใหนอยลงควรใชอตราสวนระหวางขนาดกลมตวอยางกบพารามเตอรทตองประมาณคาในโมเดลเทากบ 15 ตอ 1 ดงนนจงตองใชกลมตวอยางเทากบ 390 คน แตเพอใหงานวจยมความถกตองมากขน ผวจยจงเพมกลมตวอยางเปน 520 คน หรอประมาณ 20:1
1.2.1.2 การวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง (SEM) ตองใชกลมตวอยางขนาดใหญเชนเดยวกบการวเคราะหการถดถอย เกณฑส ำาหรบการกำาหนดขนาดกลมตวอยางระบขนาดกลมตวอยางเปนฟงกชนของจำานวนพารามเตอรทตองประมาณคา คอ ตองมขนาดกลมตวอยางประมาณ 15คน ตอหนงพารามเตอร
1.2.1.3 การวเคราะหโมเดลความสมพนธโครงสรางเชงเสนโดยใชสถตไค-สแคว(chi-squarestatistics: 2X )ทระดบความกลมกลน(goodnessof - fitindex:GFI)ระหวางโมเดลสมมตฐานกบขอมลเชงประจกษ ซงนกสถตสวนใหญกำาหนดวา ขนาดของกลมตวอยางตองมขนาดใหญ เพราะฟงกชนความกลมกลน (fit or fitting function) จะมการแจกแจงแบบไค-สแควตอเมอกลมตวอยางมขนาดใหญเทานน Gold (นงลกษณ วรชชย, 2548) ไดเสนอแนะใหพจารณาขนาดของกลมตวอยางควบคไปกบจำานวนพารามเตอรอสระทตองการประมาณคา ถาพารามเตอรมจำานวนมากควรจะตองมขนาดของกลมตวอยางเพมมากขนดวยโดยใชอตราสวนระหวางหนวยตวอยางและจำานวนพารามเตอรหรอตวแปรควรจะเปน 15 ตอ 1
การกำาหนดขนาดกลมตวอยางดวยเหตผลดงกลาวนน สรปไดวา การวจยเชงสหสมพนธทวเคราะหขอมลดวยสถตขนสงและมโมเดล (model) ความสมพนธระหวางตวแปรถาตองการความมนใจในการทดสอบมากยงขน ควรใชกลมตวอยางทมสดสวนระหวางหนวยตวอยางและจำานวนพารามเตอรโดยการกำาหนดขนาดหรอตวแปร ควรจะเปน 20 ตอ 1 หนวยขนไป (นงลกษณ วรชชย, 2548) สำาหรบการวจยครงน มตวแปรสงเกตไดหรอคา
160
พารามเตอรทงสน 26 ตวแปร หากใชอตราสวน 20: 1 จะไดขนาดกลมตวอยาง จำานวน 520 คน
1.2.2 จากการประมาณขนาดกลมตวอยางทได 520คนผวจยจงไดทำาการกำาหนดขนาดกลมตวอยางและทำาการเลอกกลมตวอยางโดยใชหลกการทางสถต(statisticalsamplingmethods)โดยวธการสมแบบหลายขนตอน (multi-stage random sampling) ซงมขนตอนการสมตวอยาง ดงน
1.2.2.1 กำาหนดขนาดกลมตวอยางโดยใชเกณฑการคำานวณรอยละ30ของจำานวนประชากรในกรณทจำานวนประชากรไมเกนหลกรอย (Wiersma, 1995) ผวจยกำาหนดขนาดกลมตวอยางโดยการคำานวณ รอยละ 30ของจำานวนจงหวดในแตละภาคของประเทศไทยไดจงหวดในภาคเหนอ 3จงหวดจากทงหมด 9 จงหวด ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 6 จงหวด จากทงหมด 19 จงหวด ภาคกลาง 7 จงหวด จากทงหมด 22 จงหวด ภาคตะวนออก 2 จงหวด จากทงหมด 7 จงหวด ภาคตะวนตก 1 จงหวด จากทงหมด 5 จงหวด และ ภาคใต 4 จงหวด จากทงหมด 14 จงหวด รวมทงสน 23 จงหวด จากทงหมด 76 จงหวด
1.2.2.2 สมอยางงายแบบไมใสคน(withoutreplacement)ดวยวธจบสลากเพอใหไดจงหวดแตละภาคตามจำานวนทกำาหนดไวและสมเลอกสำานกงานเขตพนทการศกษามาจงหวดละ 1 เขต ดงแสดงในตารางท 17ตารางท 17 จำานวนกลมตวอยางโดยการสมเลอกจงหวดโดยแบงตามภาคมาจำานวนรอยละ 30 ของภาค และแตละจงหวด สมเลอกสำานกงานเขตพนทการศกษา มาจงหวดละ 1 เขต โดยจำาแนกตามขนาดโรงเรยน
ภาค จงหวด
สำานกงานเขตพนทการศกษา
จำานวนผบรหารโรงเรยน
ขนาดเลกขนาดกลาง
ขนาดใหญ
ประถม
มธยม
ประถม
มธยม
ประถม
มธยม
ประถม
มธยม
เหนอ พษณโลก 3 39 12 4 38 5 6 7
161
2นาน 2 37 12
21 25 3 8 10
ลำาพน 2 35 76 0 19 1 3 4
ตะวนออกเฉยงเหนอ
นครราชสมา
7 31 94 0 90 2 43 6
สรนทร 3 33 113
0 86 2 36 20
บรรมย 4 32 117
0 63 2 14 13
อบลราชธาน
5 29 120
0 96 1 39 12
ขอนแกน 5 25 176
0 72 7 13 11
อดรธาน 4 20 101
0 42 3 13 6
กลาง
นนทบร 2 3 22 0 30 0 15 9ลพบร 2 5 12
00 31 2 11 10
สงหบร 1 5 100
3 19 2 5 7
ชยนาท 1 5 136
1 47 3 5 9
สมทรปราการ
2 6 32 0 18 0 20 11
สมทรสงคราม
1 10 52 3 17 2 6 4
สมทรสาคร
1 10 43 1 26 1 35 9
ตะวนออกจนทบร 2 17 66 0 33 4 11 8ตราด 1 17 80 10 28 3 4 5
ตะวนตกประจวบครขนธ
2 10 82 5 9 2 4 3
ใต ปตตาน 3 15 63 2 6 0 0 0
162
ยะลา 3 15 31 1 1 0 2 1นราธวาส 3 15 27 0 32 0 16 3ภเกต 1 14 20 0 18 1 13 6
ได 23 จงหวด จาก 76 จงหวด
23 16 1915
31 846
46 322
174
39 3334 คน (ประถม=3083 คน มธยม=251 คน)
1.2.2.3 ทำาการสมแบบแบงชนอยางเปนสดสวน(proportionalstratifiedrandomsampling)แบงชนตามขนาดโรงเรยนโดยใชโรงเรยนเปนหนวยของการสม แลวทำาการสมโรงเรยนแตละขนาดตามสดสวนกบกลมตวอยาง 520 คน โดยการสมอยางงายแบบไมใสคน ดงแสดงในตารางท 18
ตารางท 18 จำานวนกลมตวอยางทไดมาโดยการสมแบบหลายขนตอนจำาแนกตามขนาดโรงเรยน
ภาค จงหวด
สำานกงานเขตพนทการศกษา
จำานวนผบรหารโรงเรยน
ขนาดเลกขนาดกลาง
ขนาดใหญ
ประถม
มธยม
ประถม
มธยม
ประถม
มธยม
ประถม
มธยม
เหนอพษณโลก 3 39 19 1 6 1 1 1นาน 2 37 19 0 4 1 1 2ลำาพน 2 35 12 0 3 0 0 1
ตะวนออกเฉยงเหนอ
นครราชสมา
7 31 15 0 14 0 7 1
สรนทร 3 33 18 0 13 0 6 3บรรมย 4 32 18 0 10 0 2 2อบลราชธาน
5 29 19 0 15 0 6 2
163
ขอนแกน 5 25 27 0 11 1 2 2อดรธาน 4 20 16 0 7 1 2 1
กลาง
นนทบร 2 3 3 0 5 0 2 1ลพบร 2 5 19 0 5 0 2 2สงหบร 1 5 16 1 3 0 1 1ชยนาท 1 5 21 0 7 1 1 1สมทรปราการ
2 6 5 0 3 0 3 2
สมทรสงคราม
1 10 8 1 3 0 1 1
สมทรสาคร 1 10 7 0 4 0 5 1
ตะวนออกจนทบร 2 17 10 0 5 1 2 1ตราด 1 17 12 2 4 1 1 1
ตะวนตกประจวบครขนธ
2 10 13 1 1 0 1 0
ใต
ปตตาน 3 15 10 0 1 0 0 0ยะลา 3 15 5 0 0 0 0 0นราธวาส 3 15 4 0 5 0 2 0ภเกต 1 14 3 0 3 0 2 1
ได 23 จงหวด จาก 76 จงหวด
23 16299
5 132
7 50 27
304 139 77
39 520 คน (ประถม=481 คน มธยม=39 คน)
2. เครองมอทใชในการวจยเครองมอทใชในการวจยครงน เปนแบบสอบถาม แบงออกเปน 3 ตอน ดงน ตอนท 1 แบบสอบถามขอมลทวไป มลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (check list) ไดแก เพศ อาย ประสบการณเปนผบรหาร และขนาดโรงเรยนตอนท 2 แบบสอบถามวดภาวะผนำาเชงเทคโนโลย เปนแบบมาตรวดประเมนคา (rating scale) 5 ระดบคอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอย
164
ทสด ใหผตอบเลอกตอบเพยงระดบเดยว โดยครอบคลมภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ผวจยสงเคราะหจากYee(2000), Schiller(2000), ISTE(2002), Frazier,&Bailey(2004), ชวลตเกดทพย(2548), Peceiano(2005), HKedCity(2005), นคมนาคอาย(2549), Shamburg,&Zieger(2006), Redish,&Chan(2006), Haslam(2006), Kozloski(2006), และAIR-NETS-A(2009)โดยจดเรยงเนอหาขอคำาถาม ตามลำาดบของปจจยทนำามาศกษา จำานวน 4 ปจจย ไดแก ปจจยดานมการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน ปจจยดานมการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน ปจจยดานมการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล และปจจยดานมจรยธรรมในการใชเทคโนโลยตอนท 3 แบบสอบถามวดปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตามการรบรของตนเอง ลกษณะเครองมอเปนแบบมาตรวดประเมนคา (rating scale) 5 ระดบ คอ มากทสด มาก ปานกลาง นอย และนอยทสด มทงหมด 4 ปจจย โดยจดเรยงเนอหา ขอคำาถาม ตามลำาดบของปจจยทนำามาศกษา ดงน
1) ปจจยดานวสยทศนทางเทคโนโลย จำาแนกเนอหาตามตวแปรสงเกตได 3 ตวแปร คอ มการสรางวสยทศน มการเผยแพรวสยทศน และมการปฏบตตามวสยทศน
2) ปจจยดานสมรรถนะทางเทคโนโลย จำาแนกเนอหาตามตวแปรสงเกตได 3 ตวแปร คอ มความรทางเทคโนโลย มทกษะทางเทคโนโลย และมทศนคตตอเทคโนโลย
3) ปจจยดานการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย จำาแนกเนอหาตามตวแปรสงเกตได 3 ตวแปร คอ มการจดหลกสตรดานเทคโนโลย มการเรยนร เทคโนโลย และมการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลย
4) ปจจยดานการบรณาการเทคโนโลย จำาแนกเนอหาตามตวแปรสงเกตได 3 ตวแปร คอ มความเชอในเทคโนโลยมการสนบสนนการใชเทคโนโลย และมความพรอมดานเทคโนโลย
3. การสรางและตรวจสอบคณภาพของเครองมอรายละเอยดการสรางและการตรวจสอบคณภาพของเครองมอวจย มดงน
165
3.1 ศกษาเอกสาร รายงานการวจย เอกสารทเกยวของกบการวดตวแปรในการวจย กำาหนดนยามเชงปฏบตการของตวแปร และกรอบการวดตวแปร3.2 สรางตารางวเคราะหเนอหาและพฤตกรรม (specificationtable)โดยนำานยามเชงปฏบตการทกำาหนดขนมากำาหนดรายละเอยดเกยวกบประเดนพฤตกรรมทตองการวด จำานวนขอคำาถาม เขยนขอคำาถามทจะพฒนาเปนแบบสอบถาม3.3 นำาตารางวเคราะหเนอหาและพฤตกรรม และขอคำาถามไปใหอาจารยทปรกษาตรวจสอบความสอดคลองระหวางขอคำาถามกบพฤตกรรมทตองการวดและใหคำาแนะนำาเพอปรบปรงขอคำาถามใหถกตองเหมาะสมยงขน3.4 คดเลอกผเชยวชาญแบบเจาะจง (purposive sampling) เพอพจารณาความตรงเชงเนอหา (content validity) ของแบบสอบถาม จำานวน 2 กลมๆ ละ 5 คน ไดแก กลมผเชยวชาญดานการบรหารการศกษา และกลมผเชยวชาญดานการวดผลและการประเมนผล โดยกำาหนดเกณฑการพจารณาคณสมบตขอใดขอหนงหรอหลายขอ ดงน (1) ทำางานดานการศกษา และ/หรอ (2) มประสบการณในการทำางานในดานทเชยวชาญอยางนอย 5 ป และ/หรอ (3) มเอกสารหรอผลงานวจยเกยวกบดานทเชยวชาญ อยางนอย 1 เรองผลการคดเลอกผเชยวชาญ ไดผเชยวชาญ 10 คน 3.5 ตรวจสอบคณภาพเครองมอโดยดำาเนนการดงน
3.5.1 นำาแบบสอบถามใหผเชยวชาญ เพอตรวจสอบคณภาพของขอคำาถามดานความตรงเชงเนอหา (content validity) โดยใหผเชยวชาญพจารณาความสอดคลอง และความเหมาะสม ของขอคำาถามรายขอกบนยามเชงปฏบตการวาเหมาะสมหรอไมเหมาะสม รวมทงขอเสนอแนะเพอการปรบปรงขอคำาถาม จากนน ดำาเนนการคำานวณหาคาดชนความสอดคลองระหวางขอคำาถามรายขอกบนยามเชงปฏบตการ (index of item-objective congruence: IOC) ถาขอคำาถามมคาตงแต 0.50 ขนไป ซงจะสามารถตดสนไดวาขอคำาถามมความสอดคลองเหมาะสมกบนยามเชงปฏบตการ หลงจากนนจะปรบปรงขอคำาถามตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญกอนนำาไปทดลองใชตอไป
166
3.5.2 นำาแบบสอบถามทสรางขนไปทดลองใช(try-out)กบผบรหารในโรงเรยนทไมใชกลมตวอยาง ในสงกดสำานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครราชสมา เขต1 - 7 จำานวน 30โรงเรยน แลวนำาขอมลทเกบรวบรวมไดไปหาคณภาพของเครองมอ ดงน
3.5.2.1 วเคราะหความเทยง (reliability) ของแบบสอบถามโดยการหาคาสมประสทธแอลฟา(alphacoefficient)โดยใชวธของครอนบาค(Cronbach)หากมคาตงแต.70ขนไปแสดงวาแบบสอบถามมความเทยงคอนขางสง มความสอดคลองภายใน (สชาต ประสทธรฐสนธ, 2546)จากการหาคณภาพของแบบสอบถาม พบวา แบบสอบถามภาวะผนำาเชงเทคโนโลยซงประกอบดวยองคประกอบการใชเทคโนโลยในการเรยนและการสอน การใชเทคโนโลยในการบรหารงาน การใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล และจรยธรรมในการใชเทคโนโลยมคาความเทยงเทากบ.879.815.820และ.887ตามลำาดบและแบบสอบถามปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ซงประกอบดวย ปจจยดานวสยทศนทางเทคโนโลย ปจจยดานสมรรถนะทางเทคโนโลย ปจจยดานการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย และปจจยดานการบรณาการเทคโนโลย มคาความเทยงเทากบ .936 .867 .884 และ .889 ตามลำาดบหลงจากนน ปรบปรงแบบสอบถามและขอคำาถามกอนนำาไปเกบรวบรวมขอมลเชงประจกษในขนตอนตอไป
3.5.2.2 วเคราะหความตรงเชงโครงสราง(constructvalidity)โดยวธการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (confirmatory factor analysis) การดำาเนนการในขนตอนนจะดำาเนนการหลงจากทผวจยไดเกบรวบรวมขอมลจรงจากขอมลเชงประจกษ เพอตรวจสอบความตรงของตวแปรแฝงในโมเดลปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยจำานวน 4 ตวแปร โดยใชโปรแกรมลสเรล เปนการตรวจสอบวาโมเดลการวดตวแปรแฝงมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษหรอไม ถาผลการวเคราะห พบวา โมเดลการวดมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ แสดงวาโมเดลการวดมความตรง ตวแปรแฝงมความเหมาะสมทจะนำาไปวเคราะหเพอตรวจสอบความตรงของโมเดลเนองจากไดกำาหนดความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตกบตวแปรแฝงไวกอน นนคอ ตวแปรสงเกตจะมคานำาหนกองคประกอบเฉพาะกบตวองคประกอบเองเทานน
167
ในการตดสนใจจะเลอกดานทมนำาหนกองคประกอบ (factor loading) ทมนยสำาคญทางสถตไวกอนและพจารณาขอคำาถามทมคานำาหนกองคประกอบมากกวา 0.30 เปนขอทถอวาใชได (สภมาส องศโชต สมถวล วจตรวรรณา และรชนกลภญญานวฒน, 2551)
4. การเกบรวบรวมขอมลการเกบรวบรวมขอมล ผวจยจะดำาเนนการตามขนตอน ดงน4.1 ผวจยทำาการเกบรวบรวมขอมลเชงประจกษ โดยขอหนงสอความรวมมอในการเกบขอมลจากคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน เพอขออนญาตและขอความอนเคราะหจากผอำานวยการสำานกงานเขตพนทการศกษาของโรงเรยนทเปนกลมตวอยางเพอแจงใหโรงเรยนกลมตวอยางทราบและขอความอนเคราะหในการตอบแบบสอบถาม4.2 ผวจยสงแบบสอบถามถงโรงเรยนทเปนกลมตวอยางทางไปรษณย และขอความอนเคราะหใหตอบกลบภายใน 2 สปดาหโดยทางไปรษณย 4.3 ดำาเนนการตดตามเกบแบบสอบถามคน และนำาแบบสอบถามทไดรบกลบคนมาตรวจสอบจำานวนแบบสอบถาม และความถกตองสมบรณของคำาตอบ สำาหรบโรงเรยนทผวจยยงไมไดรบคน ผวจยจะประสานทางโทรศพทเพอขอเกบขอมลเพมเตม4.4 ตรวจสอบแบบสอบถามทสมบรณเพอนำาแบบสอบถามไปวเคราะหขอมลในขนตอนตอไปและหากพบวาโรงเรยนใดยงไมสงแบบสอบถามคนตามกำาหนดผวจยสงหนงสอขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถามอกครงและสงทางไปรษณยดวน (EMS) และไดรบแบบสอบถามคนทงสนจำานวน 486 ฉบบ
5. การวเคราะหขอมลกอนลงมอวเคราะหขอมล ผวจยดำาเนนการเตรยมการเพอการวเคราะหขอมล โดยผวจยไดตรวจสอบขอมลเพอใหมความพรอมสำาหรบการวเคราะห โดยตรวจสอบรายการในแบบสอบถามเพอความถกตองและความสมบรณครบถวนของขอมลทกรายการ ซงหากพบวาขอมลมความขดแยงหรอขาดหาย ผ
168
วจยดำาเนนการโดยสอบถามขอมลเพมเตมจากลมผใหขอมลโดยตรงจากนน ผวจยสรางแฟมขอมลเพอบนทกขอมลตวแปรทใชในการวจย และในกรณทขอมลยงคงมการขาดหาย ผวจยจดการกบการขาดหายของขอมลโดยการใชคาเฉลย และตรวจสอบความสมบรณของขอมลดวยการนบคาความถดวยโปรแกรมสำาเรจรปเมอขอมลพรอมสำาหรบการวเคราะห ผวจยจะดำาเนนการวเคราะหขอมลตามขนตอน 2 ขนตอน ไดแก การวเคราะหขอมลเบองตน และการวเคราะหเพอตอบวตถประสงคการวจย ดงน5.1 การวเคราะหขอมลเบองตน
การวเคราะหขอมลเบองตนเปนการวเคราะหเพอศกษาลกษณะของขอมลแตละตวแปร ตรวจสอบขอตกลงเบองตนของสถตทจะใชวเคราะหเพอตอบคำาถามการวจย และการวเคราะหโดยใชสถตเพอตรวจสอบอทธพลของตวแปรทสนใจ ซงแบงออกเปน 2 สวน ไดแก การวเคราะหขอมลเบองตนของกลมตวอยาง และการวเคราะหสถตพนฐานของตวแปร โดยใชโปรแกรมสำาเรจรป รายละเอยดแตละสวนมดงน
5.1.1 การวเคราะหขอมลเบองตนของกลมตวอยางการวเคราะหในขนนเปนการวเคราะหเพอใหทราบลกษณะภมหลงของกลมตวอยาง ไดแก เพศ อาย ประสบการณเปนผบรหาร และขนาดสถานศกษา โดยใชคาความถและคารอยละ
5.1.2 การวเคราะหสถตพนฐานของตวแปร เปนการวเคราะหคาสถตพนฐานของ ตวแปรสงเกตไดทใชในการตรวจสอบความตรงของโมเดลปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยสำาหรบผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำานวน 16 ตวแปร โดยวเคราะหหาคาเฉลยคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน คาพสย คาตำาสด คาสงสดคาความเบและคาความโดง5.2 การวเคราะหขอมลเพอตอบวตถประสงคการวจย
การวเคราะหในขนนเปนการวเคราะหเพอตอบวตถประสงคการวจย 3 ขอ ไดแก (1) การวเคราะหระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน และเปรยบเทยบจำาแนก ตามเพศ อาย ประสบการณเปนผบรหาร และขนาดสถานศกษา (2) การตรวจสอบความกลมกลนของโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ และ (3) การศกษาขนาดอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และ
169
อทธพลรวมของปจจยทนำามาศกษาตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน รายละเอยดในแตละสวนมดงน
5.2.1 การวเคราะหภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน การวเคราะหในขนนเปนการวเคราะหเพอหาคาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน คาสงสด และคาตำาสด และเปรยบเทยบระดบการแสดงออกภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามเพศ ใชสถตทดสอบคาท (t-test) จำาแนกตามอาย ประสบการณเปนผบรหาร และขนาดสถานศกษา ใชสถตทดสอบเอฟ (F-test)
5.2.2 การตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนระหวางรปแบบเชงสมมตฐานของความสมพนธโครงสรางเชงเสนของปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยสำาหรบผบรหารสถานศกษาขนพนฐานกบขอมลเชงประจกษใชการวเคราะหอทธพล (path analysis) ดวยโปรแกรม LISREL ซงมการพจารณาจากคาไค-สแควร ดชน GFI (goodness-of-fit) ดชน AGFI (adjusted goodness-of-fit index) และ RMSEA (root mean square error of approximation)
5.2.3 ศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เปนการวเคราะหแยกคาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของตวแปรในโมเดลภายหลงจากทโมเดลสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ
6. สถตทใชในการวเคราะหขอมลสถตทใชในการวเคราะหขอมลม ดงน6.1 สถตบรรยาย
6.1.1 การแจกแจงความถ และคารอยละใชสำาหรบการวเคราะหขอมลพนฐานของโรงเรยน และขอมลเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถามทเปนกลมตวอยาง
6.1.2 การวเคราะหคาเฉลย คาความเบยงเบนมาตรฐาน คาพสย คาตำาสด คาสงสด คาความเบ และคาความโดง ใชสำาหรบวเคราะหระดบการ
170
แสดงออกของภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบการแสดงออกของปจจยทนำามาศกษา6.2 สถตอางอง
6.2.1 การวเคราะหองคประกอบ (factor analysis) เพอวเคราะหความตรงเชงโครงสราง (construct validity) โดยใชวธการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (confirmatory factor analysis) และเพอตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนระหวางโมเดลปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยสำาหรบผบรหารสถานศกษาขนพนฐานตามทฤษฎเชงสมมตฐานกบขอมลเชงประจกษ
6.2.2 การวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระหวางเพศ ใชสถตทดสอบท (t-test) (กลยา วณชยบญชา, 2552)
6.2.3 การวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระหวางอาย ประสบการณเปนผบรหาร และขนาดโรงเรยน ใชสถตทดสอบเอฟ (F-test) (กลยา วณชยบญชา, 2552)
6.2.4 การวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน(Pearson’sproductmomentcoefficient)และทดสอบความมนยสำาคญดวยสถตทดสอบท (t-test) เพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน และระหวางปจจยดวยกนเอง
6.2.5 การวเคราะหการถดถอยพหคณ (multiple regression analysis) มสถตทเกยวของ เชน สมประสทธความแปรผนพหคณ สมประสทธสหสมพนธพหคณ สมประสทธความแปรผนพหคณกบสมประสทธถดถอยบางสวน และทดสอบการมนยสำาคญดวยสถตทดสอบท
6.2.6 การวเคราะหเสนทางอทธพล(pathanalysis)แสดงความสมพนธของตวแปรทศกษา ทดสอบความมนยสำาคญดวยสถตทดสอบท เพอศกษาโครงสรางความสมพนธเชงเหตผลของปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานดงน
1) การตรวจสอบความสอดคลองของโมเดล(goodness-offitmeasures)เพอศกษาภาพรวมของโมเดลวาสอดคลองกบขอมลเชงประจกษเพยงใด ผวจยใชคาสถตทจะตรวจสอบ ดงน (Joreskog,&Sorbom, 1993)
171
(1) คาสถตไค-สแควร(chi-square statistics) เปนคาสถตทใชทดสอบสมมตฐานทางสถตวาฟงกชนความสอดคลองมคาเปนศนย ถาคาสถตไค-สแคว มคาตำามาก หรอยงเขาใกลศนยมากเทาไรแสดงวาขอมลโมเดลลสเรลมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ
(2) ดชนวดระดบความสอดคลอง (goodness-of-fit index: GFI) ซงเปนอตราสวนของผลตางระหวางฟงกชนความสอดคลองจากโมเดลกอน และหลงปรบโมเดลกบฟงกชน ความสอดคลองกอนปรบโมเดล คา GFI หากมคามากกวา 0.90แสดงวาโมเดลมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ
(3) ใชดชนวดความสอดคลองทปรบแลว (adjusted goodness-of-fit index: AGFI) ซงนำา GFI มาปรบแกและคำานงถงขนาดของตวแปรและกลมตวอยาง คานใชเชนเดยวกบ GFI และ AGFI ทเขาใกล 1 แสดงวาโมเดลมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ
(4) คา RMSEA (root mean square error of approximation) เปนคาทบงบอกถงความไมสอดคลองของโมเดลทสรางขนกบเมทรกซความแปรปรวนรวมของประชากรซง Browne, &Cudeck(1993)ไดอธบายวา คา RMSEAทนอยกวา .05 แสดงวามความสอดคลองสนท(closefit)แตอยางไรกตาม คาทใชไดและถอวาโมเดลทสรางขนสอดคลองกบโมเดลไมควรจะเกน .08
(5) คาขนาดตวอยางวกฤต(criticalN:CN)ซงเปนคาขนาดของตวอยางทใชคาไค-สแควทดสอบขอมลคาCNทสงกวาหรอเทากบ200ของกลมตวอยางจะมแนวโนมทคาไค-สแควทไมมนยสำาคญนนคอขอมลโมเดลทสรางขนสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ(Bollen,1989)
ดงนน ผวจยจงใชเกณฑในการตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนระหวางโมเดลเชงสมมตฐานทผวจยพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ สรปไดตามตารางท 19
ตารางท 19 สรปเกณฑทใชในการตรวจสอบความสอดคลอง
ดชน ระดบการยอมรบ1. คาไค-สแคว( 2X ) 2X ทไมมนยสำาคญหรอคา P-value สงกวา .05
172
แสดงวาโมเดลมความสอดคลอง2.คาสดสวน 2X /df มคาไมควรเกน 2.003. คา GFI, AGFI, CFI
มคาตงแต .90 ขนไป แสดงวาโมเดลมความสอดคลอง
4. คา Standardized RMR, RMSEA
นอยกวา .08 แสดงวาโมเดลมความสอดคลอง
5. คา CN ≥200 แสดงวาโมเดลมความสอดคลอง
2) การปรบโมเดล(modeladjustment)ผวจยปรบโมเดลบนพนฐานของทฤษฎและงานวจยเปนหลก โดยมการดำาเนนการคอ จะตรวจสอบผลการประมาณคาพารามเตอร วามความสมเหตสมผลหรอไม มคาใดแปลกเกนความเปนจรงหรอไม และพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธเชงพหยกกำาลงสอง (squared multiple correlation) ใหมความเหมาะสม รวมทงพจารณาคาความสอดคลองรวม (overall fit) ของโมเดลวาโดยภาพรวมแลวโมเดลสอดคลองกบขอมลเชงประจกษเพยงใด
7. การแปลผลขอมล7.1 การวเคราะหคาเฉลยระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานและระดบการแสดงออกในปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานนน ผวจยกำาหนดเกณฑการแปลความ ดงน (ศรชย กาญจนวาส และคณะ, 2547)
4.51– 5.00 หมายถง มการแสดงออกในระดบมากทสด
3.51–4.50หมายถง มการแสดงออกในระดบมาก2.51– 3.50 หมายถง มการแสดงออกใน
ระดบปานกลาง1.51– 2.50 หมายถง มการแสดงออกใน
ระดบนอย1.00 – 1.50 หมายถง มการแสดงออกใน
ระดบนอยทสด
173
7.2 การวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธภายในปจจยและระหวางปจจยภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ไดกำาหนดเกณฑการแปลผลดงน(บญธรรม กจปรดาบรสทธ, 2549)
0.71 – 1.00 หมายถง มความสมพนธกนมาก0.31 – 0.70 หมายถง มความสมพนธกนปาน
กลาง0.01– 0.30 หมายถง มความสมพนธกนนอย0.00 หมายถง ไมมความสมพนธ
บทท 4ผลการวเคราะหขอมล
ผลการวเคราะหขอมลทนำาเสนอในบทน ประกอบดวย ผลการวเคราะหขอมลเบองตนของกลมตวอยางและการแจกแจงของตวแปร และผลการวเคราะหขอมลเพอตอบวตถประสงคการวจย เพอความสะดวกในการนำาเสนอผลการวเคราะห ผวจยจงใชสญลกษณแทนตวแปรแฝงภายนอก ตวแปรแฝงภายใน และคาสถตตางๆ ดงน
ตวแปรแฝงภายนอก (exogenous latent variable) ไดแก VISION แทน วสยทศนทางเทคโนโลย วดจากตวแปรสงเกตได
3 ตวแปร คอ
174
FORM แทน มการสรางวสยทศนARTIC แทน มการเผยแพรวสยทศนIMPLE แทน มการปฏบตตามวสยทศนCOMPE แทน สมรรถนะทางเทคโนโลยKNOWL แทน มความรทางเทคโนโลยSKILL แทน มทกษะทางเทคโนโลยATTIT แทน มทศนคตตอเทคโนโลยPROF แทน การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยCURRI แทน มการจดหลกสตรเทคโนโลยINSTR แทน มการเรยนการสอนเทคโนโลยEVALU แทน มการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลยINTEG แทน การบรณาการเทคโนโลยBELI แทน มความเชอในเทคโนโลยSUPPO แทน มการสนบสนนการใชเทคโนโลยREADI แทน มความพรอมดานเทคโนโลยLEAD แทน ภาวะผนำาเชงเทคโนโลยTEACH แทน มการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอนADMIN แทน มการการใชเทคโนโลยในการบรหารงานMEASU แทน มการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผลETHIC แทน มจรยธรรมในการใชเทคโนโลย
คาสถต ไดแก X แทน คาเฉลยSD แทน คาเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation)SKEW แทน คาความเบ (skewness)KUR แทน คาความโดง (kurtosis)R แทน คาสมประสทธสหสมพนธเพยรสน (Pearson’s
product moment correlation coefficient)
R2 แทน คาสหสมพนธพหคณยกกำาลงสอง (squared multiple correlation)
หรอสมประสทธการพยากรณ
175
2X แทน คาสถตไค-สแคว (chi-square)df แทน องศาอสระ (degree of freedom)p แทน ระดบนยสำาคญทางสถตGFI แทน ดชนวดระดบความสอดคลอง (goodness of
fit index)AGFI แทน ดชนวดระดบความสอดคลองทปรบแลว
(adjusted goodness of fit index)
RMSEA แทน คาประมาณความคลาดเคลอนของรากกำาลงสองเฉลย (root mean square
error of approximation)CN แทน คาขนาดตวอยางวกฤต (critical N)DE แทน อทธพลทางตรง (direct effects)IE แทน อทธพลทางออม (indirect effects)TE แทน อทธพลรวม (total effects)
1. ผลการวเคราะหขอมลเบองตนของกลมตวอยางและการแจกแจงของตวแปรการนำาเสนอผลการวเคราะหขอมลเบองตนเพอใหทราบลกษณะภมหลงของกลมตวอยางและการแจกแจงของตวแปร โดยแบงออกเปน 2 สวน ไดแก ผลการวเคราะหขอมลเบองตนของกลมตวอยาง และผลการวเคราะหสถตพนฐานของตวแปร ดงน1.1 ผลการวเคราะหขอมลเบองตนของกลมตวอยาง
การวจยครงน ไดทำาการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง คอ ผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จำานวน 486 คน จำาแนกเปนเพศชาย จำานวน 427 คน คดเปนรอยละ 87.90 และเพศหญง จำานวน 59 คน คดเปนรอยละ 12.10 สวนใหญมอายระหวาง 49 – 54 ป หรอรอยละ 38.70 ในขณะทกลมอายระหวาง 25 – 48 ป และ 55 – 60 ป มจำานวนกลมอายละ 149 คน หรอ รอยละ 30.70
เมอพจารณาประสบการณเปนผบรหาร และขนาดสถานศกษา พบวา สวนใหญมประสบการณเปนผบรหาร 10 – 18 ป จำานวน 171 คน หรอรอย
176
ละ 35.20 รองลงมา คอ 19 – 40 ป หรอรอยละ 32.70 และ 1 – 9 ป หรอรอยละ 32.10 ตามลำาดบ สวนขนาดสถานศกษา พบวา สวนใหญเปนผบรหารสถานศกษาขนาดเลก จำานวน 209 คน หรอรอยละ 43.00 รองลงมา คอ เปนผบรหารสถานศกษาขนาดกลาง จำานวน 145 คน หรอรอยละ 29.80 และ เปนผบรหารสถานศกษาขนาดใหญ จำานวน 132 คน หรอรอยละ 27.20 ตามลำาดบ ดงรายละเอยดแสดงในตารางท 20
ตารางท 20 ขอมลเบองตนของกลมตวอยาง
รายการ จำานวน รอยละ1. เพศ ชาย 427 87.90 หญง 59 12.10 รวม 486 100.002. อาย 25 – 48 ป 149 30.70 49 – 54 ป 188 38.60 55 – 60 ป 149 30.70 รวม 486 100.003. ประสบการณเปนผบรหาร 1 – 9 ป 156 32.10 10 – 18 ป 171 35.20 19 – 40 ป 159 32.70 รวม 486 100.004. ขนาดสถานศกษา โรงเรยนขนาดเลก 209 43.00 โรงเรยนขนาดกลาง 145 29.80 โรงเรยนขนาดใหญ 132 27.20 รวม 486 100.00
1.2 ผลการวเคราะหสถตพนฐานของตวแปร
177
ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรทใชในการวเคราะห ประกอบดวย ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรแฝง 5 ตวแปร และตวแปรสงเกตทใชในการตรวจสอบความตรงของโมเดลปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำานวน 16 ตวแปร พบวา ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงไมเปนโคงปกต เมอพจารณาในแตละตวแปรแฝง ปรากฏผล ดงน
1.2.1 ตวแปรวสยทศนทางเทคโนโลย ไดแก มการสรางวสยทศน มการเผยแพรวสยทศน และมการปฏบตตามวสยทศน พบวา มคาเฉลยอยในระดบมาก โดยมคาเฉลยอยระหวาง 3.788 ถง 4.073 คาสวนเบยงเบนมาตรฐานอยระหวาง .583 ถง .694 คาความเบอยระหวาง -.839 ถง -.394 และคาความโดงอยระหวาง .064 ถง 1.501
1.2.2 ตวแปรสมรรถนะทางเทคโนโลย ไดแก มความรทางเทคโนโลย มทกษะทางเทคโนโลย และมทศนคตตอเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยอยในระดบปานกลาง โดยมคาเฉลยอยระหวาง 3.320 ถง 3.392 คาสวนเบยงเบนมาตรฐานอยระหวาง .281 ถง .474 คาความเบอยระหวาง -.186 ถง -.124 และคาความโดงอยระหวาง-.056 ถง 1.331
1.2.3 ตวแปรการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย ไดแก มการจดหลกสตรเทคโนโลย มการเรยนการสอนเทคโนโลย และมการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยอยในระดบมาก โดยมคาเฉลยอยระหวาง 3.848 ถง 4.104 คาสวนเบยงเบนมาตรฐานอยระหวาง .622 ถง .654 คาความเบอยระหวาง -.572 ถง -.482 และคาความโดงอยระหวาง .626 ถง 1.202
1.2.4 ตวแปรการบรณาการเทคโนโลย ไดแก มความเชอในเทคโนโลย มการสนบสนนการใชเทคโนโลย และมความพรอมดานเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยอยในระดบมาก โดยมคาเฉลยอยระหวาง 4.023 ถง 4.229 คาสวนเบยงเบนมาตรฐานอยระหวาง .585 ถง .670 คาความเบอยระหวาง -.809 ถง -.661 และคาความโดงอยระหวาง 1.221 ถง 1.324
178
1.2.5 ตวแปรภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ไดแก มการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน มการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน มการใชเทคโนโลยในการวดและการประเมนผล และมจรยธรรมในการใชเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยอยในระดบมากถงมากทสด โดยมคาเฉลยอยระหวาง 3.906 ถง 4.526 คาสวนเบยงเบนมาตรฐานอยระหวาง .509 ถง .673 คาความเบอยระหวาง -2.190 ถง -.434 และคาความโดงอยระหวาง .287 ถง 6.375
179
ตารางท 21 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตไดในโมเดลปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
ตวแปรคาเฉลย
ระดบ
S.D.
พสย
คาตำาสด
คาสงสด
ความเบ
ความโดง
วสยทศนทางเทคโนโลย1. มการสรางวสยทศน 4.0
73มาก .5
833.00
2.00
5.00
-.394
.064
2. มการเผยแพรวสยทศน
3.788
มาก .694
4.00
1.00
5.00
-.839
1.501
3. มการปฏบตตามวสยทศน
4.034
มาก .623
3.40
1.60
5.00
-.458
.240
สมรรถนะทางเทคโนโลย 4. มความรทางเทคโนโลย 3.3
61ปานกลาง
.281
2.00
2.20
4.20
-.184
.546
5. มทกษะทางเทคโนโลย 3.392
ปานกลาง
.474
2.80
1.60
4.40
-.186
-.056
6. มทศนคตตอเทคโนโลย 3.3
20
ปานกลาง
.455
3.38
1.50
4.88
-.124
1.331
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย 7. มการจดหลกสตรเทคโนโลย
3.926
มาก .622
3.57
1.43
5.00
-.482
.626
8. มการเรยนการสอนเทคโนโลย
4.104
มาก .627
4.00
1.00
5.00
-.502
.681
9. มการประเมนผลการ 3.848
มาก .654
4.00
1.00
5.55
-.572
1.20
180
ตวแปรคาเฉลย
ระดบ
S.D.
พสย
คาตำาสด
คาสงสด
ความเบ
ความโดง
เรยนการสอนเทคโนโลย 2การบรณาการเทคโนโลย 10. มความเชอในเทคโนโลย
4.229
มาก .619
4.00
1.00
5.00
-.809
1.221
11. มการสนบสนนการใชเทคโนโลย
4.182
มาก .585
4.00
1.00
5.00
-.675
1.224
12. มความพรอมดานเทคโนโลย
4.023
มาก .670
4.00
1.00
5.00
-.661
1.324
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย 13. มการใชเทคโนโลยในการเรยน การสอน
4.213
มาก .509
3.10
2.00
5.00
-.434
.287
14. มการใชเทคโนโลยใน การบรหารงาน
4.064
มาก .590
4.00
1.00
5.00
-1.029
3.134
15. มการใชเทคโนโลยในการวดและ การประเมนผล
3.906
มาก .642
4.00
1.00
5.00
-.602
1.148
16. มจรยธรรมในการใชเทคโนโลย
4.526
มากทสด
.673
4.00
1.00
5.00
-2.190
6.375
หมายเหต n=486, standard error of skewness=0.111, standard error of kurtosis= 0.221
2. ผลการวเคราะหเพอตอบวตถประสงคการวจยการนำาเสนอผลการวเคราะหในตอนนแบงออกเปน 3 สวน ไดแก (1) ผลการวเคราะหระดบภาวะผนำา
181
เชงเทคโนโลย ระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน และเปรยบเทยบจำาแนก ตามเพศ อาย ประสบการณเปนผบรหาร และขนาดสถานศกษา (2) ผลการตรวจสอบความกลมกลนของโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ (3) และผลการศกษาขนาดอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของปจจยทนำามาศกษาตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ผลการวเคราะหในแตละสวนมดงน2.1 ผลการวเคราะหระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
ผลการวเคราะหระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมาก (X=3.921) สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .38812 คาความเบเทากบ -.506 คาความโดงเทากบ .246 คาความคลาดเคลอนของความเบและความโดงมคาไมเกน 2.00 หรอไมนอยกวา -2.00 (SPSS Base 8.0, 1998 อางถงใน อวยพร เรองตระกล, 2544) สรปไดวา มการแจกแจงเปนโคงปกต
เมอพจารณารายละเอยดในแตละปจจย พบวา มคาเฉลยอยในระดบปานกลางถงมาก โดยปจจยภาวะผนำาเชงเทคโนโลยมคาเฉลยสงสด (X= 4.177) รองลงมา คอ ปจจยการบรณาการเทคโนโลย ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย และปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย โดยมคาเฉลย 4.1448, 3.965, และ 3.960 ตามลำาดบ ในขณะทปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย มคาเฉลยตำาสด (X= 3.357) ดงรายละเอยดแสดงในตารางท 22
ตารางท 22 ผลการวเคราะหระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยในภาพรวม
รายการ X S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
1. ปจจยภาวะผนำาเชง 4.1 .45 -.48 .11 .14 .22 มาก
182
รายการ X S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
เทคโนโลย 77 1 8 1 9 12. ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย
3.965
.556
-.478
.111
.422
.221
มาก
3. ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย
3.357
.246
-.567
.111
1.567
.221
ปานกลาง
4. ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
3.960
.576
-.591
.111
1.037
.221
มาก
5. ปจจยการบรณาการเทคโนโลย
4.144
.550
-.775
.111
1.760
.221
มาก
รวม 3.921
.388
-.506
.111
.246
.221 มาก
2.1.1 ผลการวเคราะหขอมลระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมาก (X= 4.1778) สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .45164 คาความเบเทากบ -.488 คาความโดงเทากบ 0.149 คาความคลาดเคลอนของความเบและความโดงมคาไมเกน 2.00 หรอไมนอยกวา -2.00 (SPSS Base 8.0, 1998 อางถงใน อวยพร เรองตระกล, 2544) สรปไดวา มการแจกแจงเปนโคงปกต
เมอพจารณารายละเอยดในแตละขอ พบวา สวนใหญมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง โดยขอทมคาเฉลยสงสด คอ ทานไมใชคอมพวเตอรเพอการโจรกรรมขอมลขาวสาร (X= 4.629) และขอทมคาเฉลยตำาสด คอ ทานใชเทคโนโลยในทกสถานท (X= 3.637) ดงรายละเอยดแสดงในตารางท 23
ตารางท 23 ผลการวเคราะหระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย X S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
มการใชเทคโนโลยในการเรยนและการสอน
183
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย X S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
1. ทานสงเสรมใหครใชเทคโนโลยในการสอน
4.405
.611
-.559
.111
-.306
.221
มาก
2. ทานอำานวยความสะดวกเทคโนโลยในการเรยนแกนกเรยน
4.265
.643
-.404
.111
-.254
.221
มาก
3. ทานจดใหมเทคโนโลยทหลากหลาย
4.026
.665
-.241
.111
-.059
.221
มาก
4. ทานกระตนใหครมการใชเทคโนโลยอยางตอเนอง
4.316
.614
-.425
.111
-.077
.221
มาก
5. ทานสนบสนนใหครใชเทคโนโลยใหสอดคลองกบระดบชนเรยน
4.242
.628
-.437
.111
.327
.221
มาก
6. ทานอำานวยความสะดวกใหครใชเทคโนโลยทเหมาะสมกบเนอหา
4.220
.678
-.382
.111
-.267
.221
มาก
7. ทานอำานวยความสะดวกใหนกเรยนใชเทคโนโลยทตรงกบความสนใจ
4.035
.698
-.413
.111
.397
.221
มาก
8. ทานกระตนใหครใชเทคโนโลยอยางมประสทธผล
4.216
.664
-.527
.111
.580
.221
มาก
9. ทานกระตนใหครใชเทคโนโลยอยางมประสทธภาพ
4.199
.694
-.587
.111
.508
.221
มาก
10. ทานสงเสรมใหนกเรยนใชเทคโนโลยในการเรยน
4.209
.692
-.642
.111
.703
.221
มาก
184
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย X S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
มการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน11. ทานใชเทคโนโลยเปนประจำาทกวน
4.162
.807
-.729
.111
.356
.221
มาก
12. ทานใชเทคโนโลยในทกสถานท
3.637
.866
-.220
.111
-.144
.221
มาก
ตารางท 23 ผลการวเคราะหระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย (ตอ)
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย X S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
13. ทานใชเทคโนโลยในทกโอกาส
3.736
.852
-.290
.111
-.116
.221
มาก
14. ทานใชเทคโนโลยในการจดเกบขอมลการบรหารงาน
4.131
.739
-.613
.111
.556
.221
มาก
15. ทานใชเทคโนโลยในการคนหาเอกสาร
4.065
.801
-.673
.111
.626
.221
มาก
16. ทานใชเทคโนโลยใสการพมพจดหมาย
4.043
.921
-.926
.111
.870
.221
มาก
17. ทานใชเทคโนโลยในการทำารายงาน
4.236
.791
-1.149
.111
2.003
.221
มาก
18. ทานใชเทคโนโลยในการประมวลผลขอมล
4.156
.802
-.940
.111
1.359
.221
มาก
19. ทานใชเทคโนโลยประกอบการตดสนใจ
3.954
.741
-.536
.111
.987
.221
มาก
20. ทานใชเทคโนโลยในการใหบรการทางการ
4.123
.689
-.697
.111
1.703
.221
มาก
185
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย X S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
ศกษา21. ทานใชเทคโนโลยในการพฒนาองคการ
4.096
.689
-.659
.111
1.626
.221
มาก
22. ทานใชเทคโนโลยในการบรหารงานวชาการ
4.193
.703
-.826
.111
1.786
.221
มาก
23. ทานใชเทคโนโลยในการบรหารงานงบประมาณ
4.168
.709
-.811
.111
1.712
.221
มาก
24. ทานใชเทคโนโลยในการบรหารงานบคลากร
4.096
.704
-.529
.111
.769
.221
มาก
25. ทานใชเทคโนโลยในการบรหารงานทวไป
4.156
.709
-.582
.111
.695
.221
มาก
มการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล26. ทานใชเทคโนโลยในการเกบรวบรวมขอมลการเรยนของนกเรยน
4.316
.711
-.994
.111
1.784
.221
มาก
27. ทานใชเทคโนโลยในการวเคราะหขอมลการเรยนของนกเรยน
4.104
.756
-.664
.111
.796
.221
มาก
ตารางท 23 ผลการวเคราะหระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย (ตอ)
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย X S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
28. ทานใชเทคโนโลยในการแปลผลการวเคราะหการเรยนของนกเรยน
4.018
.771
-.518
.111
.424
.221
มาก
29. ทานใชเทคโนโลยใน 3.965
.800
-.471
.111
.184
.221
มาก
186
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย X S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
การเกบรวบรวมขอมลการสอนของคร30. ทานใชเทคโนโลยในการวเคราะหขอมลการสอนของคร
3.853
.797
-.417
.111
.216
.221
มาก
31. ทานใชเทคโนโลยในการแปลผลการวเคราะหการสอนของคร
3.851
.833
-.466
.111
.183
.221
มาก
32. ทานใชเทคโนโลยในการวดผลการเรยนของนกเรยน
4.012
.754
-.628
.111
1.046
.221
มาก
33. ทานใชเทคโนโลยในการประเมนผลการเรยนของนกเรยน
3.956
.715
-.412
.111
.760
.221
มาก
34. ทานใชเทคโนโลยในการวนจฉยปญหาทเกดจากการใชเทคโนโลย
3.718
.792
-.428
.111
.389
.221
มาก
35. ทานใชเทคโนโลยในการประเมนคณภาพของเทคโนโลยทใชในสถานศกษา
3.802
.777
-.461
.111
.435
.221
มาก
36. ทานใชเทคโนโลยในการประเมนการใชเทคโนโลยในแงของตนทน
3.701
.839
-.526
.111
.494
.221
มาก
37. ทานใชเทคโนโลยในการประเมนการใชเทคโนโลยในแงของประโยชนทไดรบ
3.759
.797
-.518
.111
.614
.221
มาก
187
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย X S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
38. ทานใชเทคโนโลยในการประเมนการใชเทคโนโลยในแงของผลกระทบทางการศกษา
3.722
.803
-.412
.111
.539
.221
มาก
มจรยธรรมในการใชเทคโนโลย39. ทานไมใหขอมลทเปนเทจ
4.508
.769
-1.974
.111
4.846
.221
มากทสด
40. ทานไมบดเบอนความถกตองของขอมลใหผรบคนตอไปไดขอมลทไมถกตอง
4.512
.714
-1.902
.111
5.272
.221
มากทสด
ตารางท 23 ผลการวเคราะหระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย (ตอ)
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย X S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
41. ทานไมเขาถงขอมลของผอนโดยไมไดรบอนญาต
4.456
.792
-1.704
.111
3.503
.221
มาก
42. ทานไมเปดเผยขอมลกบผทไมไดรบอนญาต
4.508
.753
-1.842
.111
4.254
.221
มากทสด
43. ทานไมทำาลายขอมล 4.506
.748
-1.786
.111
4.058
.221
มากทสด
44. ทานไมเขาควบคมระบบบางสวนหรอทงหมดโดยไมไดรบอนญาต
4.467
.777
-1.636
.111
3.169
.221
มาก
45. ทานไมทำาใหอกฝายหนงเขาใจวาตวเองเปนอก
4.465
.792
-1.754
.111
3.684
.221
มาก
188
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย X S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
บคคลหนง46. ทานไมขดขวางการใหบรการของเซรฟเวอร
4.458
.792
-1.735
.111
3.639
.221
มาก
47. ทานไมปลอยหรอสรางโปรแกรมประสงครายทำาการกอกวนทำาลายหรอทำาความเสยหายระบบคอมพวเตอรเครอขาย
4.530
.761
-2.020
.111
5.050
.221
มากทสด
48. ทานไมกอความรำาคาญใหกบผอนโดยวธการตางๆ เชน สแปม (spam) (การสงอเมลไปยงผใชจำานวนมากโดยมจดประสงคเพอการโฆษณา)
4.559
.737
-2.096
.111
5.632
.221
มากทสด
49. ทานไมผลตหรอใชสปายแวร (spyware) โดยสปายแวรจะใชชองทางการเชอมตอทางอนเทอรเนตเพอแอบสงขอมลสวนตวของผนนไปใหกบบคคลหรอองคการหนงโดยทผใชไมทราบ
4.543
.789
-2.147
.111
5.446
.221
มากทสด
50. ทานไมสรางหรอใชไวรส
4.625
.791
-2.760
.111
8.557
.221
มากทสด
51. ทานไมใชคอมพวเตอรเพอการโจรกรรมขอมลขาวสาร
4.629
.788
-2.767
.111
8.626
.221
มากทสด
189
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย X S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
52. ทานไมใชคอมพวเตอรสรางหลกฐานทเปนเทจ
4.623
.786
-2.672
.111
8.028
.221
มากทสด
53. ทานไมละเมดลขสทธโปรแกรม
4.506
.882
-2.135
.111
4.727
.221
มากทสด
รวม 4.177
.451
-.488
.111
.149
.221
มาก
2.1.2 ผลการวเคราะหขอมลระดบปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมาก (X=3.971) สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .554 คาความเบเทากบ -.468 คาความโดงเทากบ .385 คาความคลาดเคลอนของความเบและความโดงมคาไมเกน 2.00 หรอไมนอยกวา -2.00 (SPSS Base 8.0, 1998 อางถงใน อวยพร เรองตระกล, 2544) สรปไดวา มการแจกแจงเปนโคงปกต
เมอพจารณารายละเอยดในแตละขอ พบวา ทกขอมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยขอทมคาเฉลยสงสด คอ ทานกำาหนดความตองการในอนาคตใหมการพฒนาเทคโนโลยใหทนสมยอยเสมอ (X= 4.275) และขอทมคาเฉลยตำาสด คอ ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยโดยการใชสญลกษณ (X= 3.565) ดงรายละเอยดแสดงในตารางท 24
ตารางท 24 ผลการวเคราะหระดบปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย
ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
มการสรางวสยทศนทางเทคโนโลย1. ทานวเคราะหจดแขงทางเทคโนโลยของหนวยงาน
3.880
.725
-.466
.111
.658
.221
มาก
2. ทานวเคราะหจดออน 3.8 .73 -.3 .11 .46 .22 มาก
190
ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
ทางเทคโนโลยของหนวยงาน
64 0 89 1 0 1
3. ทานวเคราะหโอกาสทางเทคโนโลยของหนวยงาน
3.870
.738
-.374
.111
.372
.221
มาก
4. ทานวเคราะหอปสรรคทางเทคโนโลยของหนวยงาน
3.880
.763
-.463
.111
.524
.221
มาก
5. ทานกำาหนดความตองการในอนาคตของหนวยงานดานเทคโนโลย
4.059
.699
-.373
.111
-.013
.221
มาก
6. ทานกำาหนดความตองการในอนาคตใหมการนำาเทคโนโลยมาใชในการเรยนการสอน
4.205
.684
-.442
.111
-.229
.221
มาก
7. ทานกำาหนดความตองการในอนาคตใหมการนำาเทคโนโลยมาใชในการวดผลและการประเมนผล
4.183
.689
-.408
.111
-.293
.221
มาก
8. ทานกำาหนดความตองการในอนาคตใหมการจดหาคอมพวเตอร ฮารดแวร และซอฟแวรอยางเพยงพอ
4.246
.715
-.640
.111
.016
.221
มาก
ตารางท 24 ผลการวเคราะหระดบปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย (ตอ)
191
ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
9. ทานกำาหนดความตองการในอนาคตใหมการพฒนาเทคโนโลยใหทนสมยอยเสมอ
4.275
.693
-.615
.111
-.035
.221
มาก
10. ทานกำาหนดความตองการในอนาคตใหมการพฒนาบคลากรดานเทคโนโลย
4.265
.713
-.677
.111
.079
.221
มาก
มการเผยแพรวสยทศนทางเทคโนโลย11. ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยโดยการปราศรย
3.652
.878
-.526
.111
.428
.221
มาก
12. ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยในเอกสารสงพมพตางๆ
3.646
.872
-.501
.111
.361
.221
มาก
13. ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยโดยการกระทำาใหเหน
3.853
.850
-.747
.111
.937
.221
มาก
14. ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยโดยการใชสญลกษณ
3.565
.848
-.522
.111
.509
.221
มาก
15. ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยในวาระและโอกาสตางๆ
3.779
.841
-.650
.111
.800
.221
มาก
16. ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยในทประชมกอนเปดภาคเรยนทกครง
3.835
.835
-.789
.111
1.113
.221
มาก
17. ทานแสดงวสยทศน 3.8 .73 -.4 .11 .26 .22 มาก
192
ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
เทคโนโลยเพอใหผทเกยวของเขาใจ
84 7 04 1 8 1
18. ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยเพอใหผทเกยวของเกดการยอมรบ
3.907
.777
-.526
.111
.542
.221
มาก
19. ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยเพอใหบคคลทเกยวของนำาไปสการปฏบต
3.973
.766
-.618
.111
.796
.221
มาก
มการปฏบตตามวสยทศนทางเทคโนโลย20. ทานสงเคราะหวสยทศนเทคโนโลยใหสอดคลองกบปรชญาของโรงเรยน
3.917
.760
-.482
.111
.414
.221
มาก
ตารางท 24 ผลการวเคราะหระดบปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย (ตอ)
ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
21. ทานสงเคราะหวสยทศนเทคโนโลยใหสอดคลองกบพนธกจของโรงเรยน
3.942
.760
-.497
.111
.430
.221
มาก
22. ทานกำาหนดกลยทธทางเทคโนโลย
4.004
.734
-.476
.111
.497
.221
มาก
23. ทานกำาหนดแผนปฏบตการทางเทคโนโลย
4.008
.734
-.482
.111
.508
.221
มาก
24. ทานสนบสนน 4.1 .70 -.4 .11 -.1 .22 มาก
193
ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
โครงการเกยวกบเทคโนโลย
44 0 23 1 50 1
25. ทานสงเสรมกจกรรมเกยวกบเทคโนโลย
4.181
.694
-.482
.111
-.043
.221
มาก
26. ทานกำาหนดบทบาททางเทคโนโลยของบคลากรไวอยางชดเจน
4.016
.726
-.317
.111
-.263
.221
มาก
27. ทานชแจงบทบาททางเทคโนโลยของบคลากรใหเขาใจตรงกน
4.047
.706
-.384
.111
.204
.221
มาก
28. ทานสนบสนนใหบคลากรมการปฏบตตามบทบาททางเทคโนโลยทไดกำาหนดไว
4.123
.707
-.566
.111
.782
.221
มาก
29. ทานประเมนความพรอมในการปฏบตตามบทบาททางเทคโนโลยของบคลากร
3.960
.754
-.455
.111
.351
.221
มาก
รวม 3.971
.554
-.468
.111
.385
.221
มาก
2.1.3 ผลการวเคราะหขอมลระดบปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยโดยรวมอยในระดบปานกลาง (X=3.357) สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .246 คาความเบเทากบ -.567 คาความโดงเทากบ 1.567 คาความคลาดเคลอนของความเบและความโดงมคาไมเกน 2.00 หรอไมนอยกวา -2.00 (SPSS Base 8.0, 1998 อางถงใน อวยพร เรองตระกล, 2544) สรปไดวา มการแจกแจงเปนโคงปกต
เมอพจารณารายละเอยดในแตละขอ พบวา สวนใหญมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง โดยขอทมคาเฉลยสงสด คอ การปอนขอความลงใน
194
เอกสาร (X=3.703) และขอทมคาเฉลยตำาสด คอ ทกษะพนฐาน (X=3.080) ดงรายละเอยดแสดงในตารางท 25
ตารางท 25 ผลการวเคราะหระดบปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย
ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
มความรดานเทคโนโลย1. ฮารดแวร (hardware)
3.313
.469
-.076
.111 -.1
24.221
ปานกลาง
2. ซอฟแวร (solfware)
3.452
.511
-.189
.111 -.0
56.221
ปานกลาง
3. พเพลแวร (peopleware)
3.317
.534
-.147
.111 .1
09.221
ปานกลาง
มทกษะทางเทคโนโลย1. ทกษะพนฐาน 3.0
801.213
-.085
.111 -.9
44.221
ปานกลาง
2. การปอนขอความลงในเอกสาร
3.703
1.028
-.774
.111 .2
30.221
มาก
3. การจดแตงเอกสาร 3.380
1.099
-.367
.111 -.4
96.221
ปานกลาง
4. การทำางานกบตาราง 3.428
1.088
-.402
.111 -.4
52.221
ปานกลาง
5. รปภาพในขอความ 3.370
1.115
-.348
.111 -.5
67.221
ปานกลาง
มทศนคตตอเทคโนโลย1. ทานมความรสกตองการนำาเทคโนโลยมาใชในการเรยนการสอน
3.310
1.112
-.338
.111
-.550
.221
ปานกลาง
2. ทานมความเชอวา 3.2 1.1 -.2 .11 -.7 .22 ปาน
195
ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
เทคโนโลยมประโยชนตอการบรหารงาน
77 81 88 1 91 1 กลาง
3. ทานรสกพงพอใจทจะปรบปรงโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยในโรงเรยน
3.318
1.142
-.348
.111
-.627
.221
ปานกลาง
4. ทานพอใจทไดนำาเทคโนโลยมาใชในการบรหารงาน
3.388
1.121
-.377
.111
-.573
.221
ปานกลาง
5. ทานมความรสกวาตองการนำาเทคโนโลยมาใชในการวดผลและการประเมนผล
3.331
1.132
-.352
.111
-.627
.221
ปานกลาง
6. ทานมความเชอวาเทคโนโลยมความจำาเปนตอการบรหารจดการศกษา
3.339
1.142
-.326
.111
-.681
.221
ปานกลาง
7. ทานรสกพงพอใจทไดเปนผนำาทางเทคโนโลย
3.148
1.157
-.163
.111
-.784
.221
ปานกลาง
8. ทานพอใจทจะใหบรการทางเทคโนโลย
3.444
1.115
-.530
.111
-.372
.221
ปานกลาง
รวม 3.357
.246
-.567
.111
1.567
.221
ปานกลาง
2.1.4 ผลการวเคราะหขอมลระดบปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมาก (X=3.972) สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .577 คาความเบเทากบ -.599 คาความโดงเทากบ
196
1.060 คาความคลาดเคลอนของความเบและความโดงมคาไมเกน 2.00 หรอไมนอยกวา -2.00 (SPSS Base 8.0, 1998 อางถงใน อวยพร เรองตระกล, 2544) สรปไดวา มการแจกแจงเปนโคงปกต
เมอพจารณารายละเอยดในแตละขอ พบวา ทกขอมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยขอทมคาเฉลยสงสด คอ ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการศกษาดวยตนเอง (X= 4.181) และขอทมคาเฉลยตำาสด คอ ทานกำาหนดใหมการจดประสบการณดานเทคโนโลยใหกบชมชน (X=3.627) ดงรายละเอยดแสดงในตารางท 26
ตารางท 26 ผลการวเคราะหระดบปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
มการจดหลกสตรเทคโนโลย1. ทานกำาหนดใหมการจดประสบการณดานเทคโนโลยใหกบนกเรยน
4.111
.734
-.553
.111
.298
.221
มาก
2. ทานกำาหนดใหมการจดประสบการณดานเทคโนโลยใหกบบคลากร
4.072
.738
-.577
.111
.457
.221
มาก
3. ทานกำาหนดใหมการจดประสบการณดานเทคโนโลยใหกบชมชน
3.627
.925
-.573
.111
.168
.221
มาก
4. ทานกำากบการกำาหนดจดประสงคการสอนเทคโนโลยใหเหมาะสมกบวยของนกเรยน
4.010
.710
-.395
.111
.089
.221
มาก
197
ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
5. ทานกำากบการสอนเทคโนโลยของครโดยใหคำานงถงลำาดบความยากงายของเนอหาวชา
3.960
.757
-.678
.111
1.181
.221
มาก
6. ทานกำากบรปแบบวธสอนเทคโนโลยทมความหลากหลาย
3.866
.726
-.469
.111
.829
.221
มาก
7. ทานกำากบเกณฑทใชในการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลย
3.839
.739
-.441
.111
.669
.221
มาก
ตารางท 26 ผลการวเคราะหระดบปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (ตอ)
ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
มการเรยนการสอนเทคโนโลย8. ทานสงเสรมใหมการปฏบตตามแผนการจดการเรยนรเทคโนโลย
4.148
.687
-.468
.111
.353
.221
มาก
9. ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการอบรม
4.156
.737
-.813
.111
1.540
.221
มาก
10. ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการสมมนา
4.030
.805
-.674
.111
.665
.221
มาก
198
ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
11. ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการประชมเชงปฏบตการ
4.078
.766
-.685
.111
.971
.221
มาก
12. ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการศกษาดงาน
3.993
.803
-.612
.111
.576
.221
มาก
13. ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการศกษาดวยตนเอง
4.181
.712
-.656
.111
.647
.221
มาก
14. ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการศกษาตอในระดบทสงขน
4.055
.803
-.818
.111
1.152
.221
มาก
15. ทานอำานวยความสะดวกในการแสวงหาแหลงเรยนรเทคโนโลยทหลากหลาย
4.156
.729
-.634
.111
.654
.221
มาก
16. ทานกำากบใหมการพฒนาเทคโนโลยในการเรยนการสอนอยางตอเนอง
4.142
.702
-.456
.111
.167
.221
มาก
17. ทานกำากบการเรยนการสอนเทคโนโลยทตรงกบความตองการของผเรยน
4.100
.694
-.397
.111
.196
.221
มาก
199
ตารางท 26 ผลการวเคราะหระดบปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (ตอ)
ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย X
S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
มการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย18. ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากการสนทนา
3.841
.774
-.468
.111
.607
.221
มาก
19. ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากการสงเกตการปฏบตจรง
3.991
.726
-.506
.111
.675
.221
มาก
20. ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากงานเขยน (ใบงาน)
3.847
.768
-.471
.111
.511
.221
มาก
21. ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากแบบฝกหด
3.843
.778
-.457
.111
.282
.221
มาก
22. ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากแฟมสะสมงาน
3.765
.777
-.411
.111
.488
.221
มาก
23. ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากการ
3.796
.755
-.450
.111
.562
.221
มาก
200
ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย X
S.D. Sk SE
Sk Ku SEKu ระดบ
ทดสอบสงทเรยนรตางๆ24. ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากการเปรยบเทยบคะแนนกอนเรยนและหลงเรยน
3.833
.767
-.642
.111
1.112
.221
มาก
25. ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากพฒนาการของนกเรยนแตละคน
3.870
.787
-.708
.111
1.213
.221
มาก
รวม 3.972
.577
-.599
.111
1.060
.221
มาก
2.1.5 ผลการวเคราะหขอมลระดบปจจยการบรณาการเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมาก (X= 4.149) สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ .549 คาความเบเทากบ -.787 คาความโดงเทากบ 1.796 คาความคลาดเคลอนของความเบและความโดงมคาไมเกน 2.00 หรอไมนอยกวา -2.00 (SPSS Base 8.0, 1998 อางถงใน อวยพร เรองตระกล, 2544) สรปไดวา มการแจกแจงเปนโคงปกต
เมอพจารณารายละเอยดในแตละขอ พบวา ทกขอมคาเฉลยอยในระดบมาก โดยขอทมคาเฉลยสงสด คอ ทานยอมรบในความกาวหนาทางเทคโนโลย (X= 4.366) และขอทมคาเฉลยตำาสด คอ ทานจดสรรงบประมาณดานเทคโนโลยอยางเพยงพอ (X= 3.872) ดงรายละเอยดแสดงในตารางท 27
ตารางท 27 ผลการวเคราะหระดบปจจยการบรณาการเทคโนโลย
201
ปจจยการบรณาการเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
มความเชอในเทคโนโลย1. ทานมความเหนดวยกบนโยบายไอท 2010 ของรฐบาล
4.148
.756
-.598
.111
.283
.221
มาก
2. ทานมความเหนดวยกบการปฏรปการเรยนการสอนโดยใชเทคโนโลย
4.296
.742
-.872
.111
.758
.221
มาก
3. ทานมความไววางใจในระบบของเทคโนโลย
4.086
.765
-.701
.111
.866
.221
มาก
4. ทานมความมนใจในการนำาเทคโนโลยมาใชในการบรหารงาน
4.232
.733
-.772
.111
.808
.221
มาก
5. ทานมความเขาใจในความจำาเปนของเทคโนโลยในยคโลกาภวตน
4.218
.736
-.773
.111
.846
.221
มาก
6. ทานยอมรบในสมรรถนะของเทคโนโลย
4.238
.680
-.574
.111
.427
.221
มาก
7. ทานมความมนใจวาเทคโนโลยจะทำาใหการบรหารงานมประสทธภาพ
4.228
.723
-.671
.111
.357
.221
มาก
8. ทานมความมนใจวาเทคโนโลยจะทำาใหการบรหารงานมประสทธผล
4.246
.704
-.708
.111
.637
.221
มาก
9. ทานยอมรบในความกาวหนาทางเทคโนโลย
4.366
.701
-.900
.111
.694
.221
มาก
มการสนบสนนการใชเทคโนโลย
202
ปจจยการบรณาการเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
10. ทานสงเสรมใหเดกและเยาวชนไดพฒนาขดความสามารถในการใชเทคโนโลย
4.306
.699
-.758
.111
.526
.221
มาก
11. ทานพฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหมความรทางเทคโนโลย
4.312
.671
-.711
.111
.676
.221
มาก
ตารางท 27 ผลการวเคราะหระดบปจจยการบรณาการเทคโนโลย (ตอ)
ปจจยการบรณาการเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
12. ทานพฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหมประสบการณทางเทคโนโลย
4.253
.691
-.645
.111
.489
.221
มาก
13. ทานพฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหมทกษะในการใชเทคโนโลย
4.277
.675
-.604
.111
.360
.221
มาก
14. ทานจดใหมการพฒนาเทคโนโลยอยางตอเนอง
4.224
.686
-.514
.111
.166
.221
มาก
15. ทานพฒนาระบบเทคโนโลยใหทนสมยอยเสมอ
4.230
.712
-.608
.111
.206
.221
มาก
16. ทานจดสรรงบ 3.8 .86 -.7 .11 .80 .22 มาก
203
ปจจยการบรณาการเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
ประมาณดานเทคโนโลยอยางเพยงพอ
72 1 22 1 9 1
17. ทานจดซอเทคโนโลยทตรงกบความตองการของหนวยงาน
3.987
.775
-.750
.111
1.311
.221
มาก
18. ทานรณรงคใหเดกและเยาวชน ครและบคลากรทางการศกษาใหมการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน
4.172
.708
-.540
.111
.278
.221
มาก
มความพรอมดานเทคโนโลย19. ทานใชเทคโนโลยไดอยางมประสทธผล
3.932
.771
-.667
.111
1.167
.221
มาก
20. ทานใชเทคโนโลยไดอยางมประสทธภาพ
3.950
.774
-.691
.111
1.192
.221
มาก
21. ทานใชเทคโนโลยไดอยางรคณคา
4.117
.735
-.625
.111
.689
.221
มาก
22. ทานใชเทคโนโลยไดอยางรเทาทน
4.076
.740
-.550
.111
.506
.221
มาก
23. ทานใชเทคโนโลยเพออำานวยความสะดวกในการปฏบตงาน
4.177
.733
-.762
.111
1.005
.221
มาก
24. ทานมประสบการณในการใชเทคโนโลย
3.983
.783
-.616
.111
.767
.221
มาก
25. ทานมความสามารถในการใชเทคโนโลยไดอยางปลอดภย
3.991
.773
-.631
.111
.890
.221
มาก
204
ปจจยการบรณาการเทคโนโลย X S.D
. Sk SESk Ku SE
Ku ระดบ
26. ทานมความสามารถในการใชเทคโนโลยไดอยางถกตอง
3.958
.795
-.690
.111
1.109
.221
มาก
รวม 4.149
.549
-.787
.111
1.796
.221
มาก
2.2 ผลการเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามเพศ อาย ประสบการณเปนผบรหาร และขนาดสถานศกษา
ผลการวเคราะหในสวนน เปนผลการรวเคราะหเพอตอบวตถประสงคของการวจยขอท 1 โดยเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามเพศ คอ เพศหญง และเพศชาย โดยใชวธการทดสอบคาท (t-test) อาย คอ 25 – 48 ป 49 – 54 ป และ 55 – 60 ป ประสบการณเปนผบรหาร คอ 1 – 9 ป 10 – 18 ป และ 19 – 40 ป และขนาดสถานศกษา คอ ขนาดเลก จำานวน 209 โรงเรยน ขนาดกลาง จำานวน 145 โรงเรยน และ ขนาดใหญ จำานวน 132 โรงเรยน โดยใชวธการ One-way ANOVA เพอใหไดขอเสนอแนะเชงนโยบายในการนำาโมเดลไปใช ผลการวเคราะหสรปไดดงตอไปน
2.2.1 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามเพศ พบวา คาเฉลยโดยรวมของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานเพศชายอยในระดบมาก (X=3.925) และผบรหารสถานศกษาขนพนฐานเพศหญงมคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมาก (X=3.890) ซงไมแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถต
เมอพจารณารายละเอยดในแตละปจจยจะเหนวา ทงเพศชายและเพศหญงมคาเฉลยสวนใหญอยในระดบมาก ยกเวน ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลยทมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง และเมอเปรยบเทยบความแตก
205
ตางในแตละปจจย พบวา ทกปจจยไมแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถต ดงรายละเอยดทแสดงในตารางท 28
ตารางท 28 ผลการเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามเพศ
ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
เพศชาย เพศหญงtn X S.
D.ระดบ
n X S.D.
ระดบ
1. ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
427
4.178
.447
มาก 59
4.173
.482
มาก
0.080
2. วสยทศนทางเทคโนโลย
427
3.973
.558
มาก 59
3.906
.543
มาก
0.874
3. สมรรถนะทางเทคโนโลย
427
3.356
.246
ปานกลาง
59
3.366
.245
ปานกลาง
0.302
4. การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
427
3.968
.585
มาก 59
3.896
.513
มาก
0.899
5. การบรณาการเทคโนโลย
427
4.149
.548
มาก 59
4.110
.567
มาก
0.518
รวม 427
3.925
.391
มาก 59
3.890
.367
มาก
0.645
2.2.2 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถาน
206
ศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามอาย พบวา ทกกลมอายไมแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทกปจจย ดงรายละเอยดทแสดงในตารางท 29
ตารางท 29 ผลการเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามอาย
อาย จำานวน X S.D F p
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
25 – 48 ป 149 4.241b
.416
2.185
.114
49 – 54 ป 188 4.157b
.471
55 – 60 ป 149 4.140b
.456
วสยทศนทางเทคโนโลย
25 – 48 ป 149 4.017b
.534
.916
.401
49 – 54 ป 188 3.942b
.548
55 – 60 ป 149 3.942b
.588
สมรรถนะทางเทคโนโลย
25 – 48 ป 149 3.357b
.207
.410
.664
49 – 54 ป 188 3.368b
.272
55 – 60 ป 149 3.344b
.247
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
25 – 48 ป 149 3.976b
.529
.384
.682
49 – 54 ป 188 3.974b
.572
55 – 60 ป 149 3.925b
.627
การบรณาการเทคโนโลย
25 – 48 ป 149 4.213b
.512
1.694
.185
49 – 54 ป 188 4.112b
.569
207
อาย จำานวน X S.D F p
55 – 60 ป 149 4.116b
.559
a มคาเฉลยแตกตางกบอก 2 กลม อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05b มคาเฉลยไมแตกตางกบอก 2 กลม อยางมนยสำาคญทางสถต
2.2.3 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามประสบการณเปนผบรหาร พบวา ปจจยดานการบรณาการเทคโนโลยระหวางกลมประสบการณเปนผบรหาร 1 – 9 ป และ กลมประสบการณเปนผบรหาร 19 – 40 ป แตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 สวนภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย และปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยไมแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถต ดงรายละเอยดทแสดงในตารางท 30
208
ตารางท 30 ผลการเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามประสบการณเปนผบรหาร
ประสบการณเปนผบรหาร
จำานวน X S.D F p
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
1 – 9 ป 156 4.238b
.449
2.410
.091
10 – 18 ป 171 4.168b
.454
19 – 40 ป 159 4.128b
.446
วสยทศนทางเทคโนโลย
1 – 9 ป 156 4.009b
.548
3.624
.067
10 – 18 ป 171 4.015b
.535
19 – 40 ป 159 3.868b
.578
สมรรถนะทางเทคโนโลย
1 – 9 ป 156 3.381b
.244
1.757
.174
10 – 18 ป 171 3.362b
.216
19 – 40 ป 159 3.329b
.275
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
1 – 9 ป 156 4.006b
.564
3.649
.127
10 – 18 ป 171 4.011b
.532
19 – 40 ป 159 3.859b
.622
การบรณาการเทคโนโลย
1 – 9 ป 156 4.246a
.519
6.580
.002
10 – 18 ป 171 4.162b
.506
19 – 40 ป 159 4.026a
.603
209
a มคาเฉลยแตกตางกบอก 2 กลม อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01b มคาเฉลยไมแตกตางกบอก 2 กลม อยางมนยสำาคญทางสถต
2.2.4 ผลการวเคราะหเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามขนาดสถานศกษา พบวา ทกกลมขนาดสถานศกษาแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทกปจจย ดงนน จงทำาการเปรยบเทยบคาเฉลยระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทมขนาดสถานศกษาตางกนเปนรายค โดยใชวธของ Scheffe ปรากฏผลดงรายละเอยดทแสดงในตารางท 31
210
ตารางท 31 ผลการเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จำาแนกตามขนาดสถานศกษา
ขนาดสถานศกษา
จำานวน
X S.D F p
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
ขนาดเลก 209 4.128b
.442
7.136
.001
ขนาดกลาง 145 4.135b
.486
ขนาดใหญ 132 4.302a
.402
วสยทศนทางเทคโนโลย
ขนาดเลก 486 3.506b
.521
8.401
.000
ขนาดกลาง 209 3.899b
.609
ขนาดใหญ 145 4.132a
.518
สมรรถนะทางเทคโนโลย
ขนาดเลก 132 3.318b
.233
3.332
.037
ขนาดกลาง 486 3.324b
.257
ขนาดใหญ 209 3.372a
.250
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
ขนาดเลก 145 3.896b
.530
8.184
.000
ขนาดกลาง 132 3.895b
.664
ขนาดใหญ 486 4.130a
.508
การบรณาการเทคโนโลย
ขนาดเลก 209 4.015b
.561
7.209
.001
ขนาดกลาง 145 4.106b
.572
ขนาดใหญ 132 4.296a
.476
211
a มคาเฉลยแตกตางกบอก 2 กลม อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01b มคาเฉลยไมแตกตางกบอก 2 กลม อยางมนยสำาคญทางสถต
3. ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนการวเคราะหในขนตอนนมวตถประสงคเพอทดสอบความสอดคลองของโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยกบขอมลเชงประจกษ และเพอสรางสเกลองคประกอบสำาหรบสรางเปนตวใหมในการวเคราะหอทธพลตอไป ผวจยไดดำาเนนการวเคราะห ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน พบวา โมเดลสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ แสดงวาโมเดลการวดมความตรงเหมาะสมทจะนำาไปวเคราะหผลการตรวจสอบความตรง ดงน3.1 ผลการตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดวสยทศนทางเทคโนโลย
ตวแปรวสยทศนทางเทคโนโลย (VISION) ในงานวจยน วดไดจากตวแปรสงเกตได 3 ตว ไดแก (1) มการสรางวสยทศน (FORM) (2) มการเผยแพรวสยทศน (ARTIC) (3) มการปฏบตตามวสยทศน (IMPLE) ผวจยไดตรวจสอบคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตในโมเดลทง 29 ตวแปร พบวา คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรแตกตางจากศนยอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกค และคาสมประสทธสหสมพนธทกคเปนบวกอยระหวาง 0.290 ถง 0.919 โดยคทมคาสมประสทธสหสมพนธตำาสดเปนความสมพนธระหวางตวแปรการสงเสรมกจกรรมเกยวกบเทคโนโลย (g25) กบการแสดงวสยทศนเทคโนโลยในเอกสารสงพมพตางๆ (f12) และคาสมประสทธสหสมพนธสงสดเปนความสมพนธระหวางตวแปรการสงเคราะหวสยทศนเทคโนโลยใหสอดคลองกบพนธกจของโรงเรยน (g21) กบการสงเคราะหวสยทศนเทคโนโลยใหสอดคลองกบปรชญาของโรงเรยน (g20) คา Bartlett’s test of Sphericity Chi-Square มคาเทากบ 1.612E4, df=406, p=.000 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 คาดชนรวม Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy = .954 แสดงวาเมทรกสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดของวสยทศนทางเทคโนโลยไมใชเมทรกซเอกลกษณ และมความสมพนธระหวางตวแปรมากพอทจะนำาไปวเคราะหองคประกอบได (ดงตารางท 39 ในภาคผนวก)
212
ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง พบวา โมเดลการวดวสยทศนทางเทคโนโลย (VISION) มความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ พจารณาไดจากคาไค-สแควรทแตกตางจากศนยอยางไมมนยสำาคญทางสถต ( 2X = 245.95, df = 230, p = 0.22) คาดชนวดระดบความกลมกลน (GFI) มคาเทากบ 0.97 คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแกแลว (AGFI) มคาเทากบ 0.94 และคาดชนรากทสองของคาเฉลยความคลาดเคลอนของการประมาณคา (RMSEA) มคาเทากบ 0.012
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมการสรางวสยทศนทางเทคโนโลย (FORM) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.56 ถง 0.82 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรทนำาหนกความสำาคญมากทสด คอ วเคราะหจดออนทางเทคโนโลยของหนวยงาน (e2) และวเคราะหโอกาสทางเทคโนโลยของหนวยงาน (e3) มคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.82 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการสรางวสยทศนทางเทคโนโลยในระดบสง (รอยละ 67) รองลงมา คอ วเคราะหอปสรรคทางเทคโนโลยของหนวยงาน (e4) วเคราะหจดแขงทางเทคโนโลยของหนวยงาน (e1) กำาหนดความตองการในอนาคตของหนวยงานดานเทคโนโลย (e5) กำาหนดความตองการในอนาคตใหมการนำาเทคโนโลยมาใชในการเรยนการสอน (e6) กำาหนดความตองการในอนาคตใหมการพฒนาเทคโนโลยใหทนสมยอยเสมอ (e9) กำาหนดความตองการในอนาคตใหมการพฒนาบคลากรดานเทคโนโลย (e10) กำาหนดความตองการในอนาคตใหมการจดหาคอมพวเตอร ฮารดแวร และซอฟแวรอยางเพยงพอ (e8) กำาหนดความตองการในอนาคตใหมการนำาเทคโนโลยมาใชในการวดผลและการประเมนผล (e7) ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.81, 0..80, 0.79, 0.64, 0.59, 0.59, 0.56 และ 0.62 ตามลำาดบ และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการสรางวสยทศนทางเทคโนโลยในระดบตำาและปานกลาง (รอยละ 66, 64, 62, 41, 36, 35, 32, 40 ตามลำาดบ)
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมการเผยแพรวสยทศนทางเทคโนโลย (ARTIC) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.75 ถง 0.88 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรทนำาหนกความสำาคญมากทสด คอ
213
แสดงวสยทศนเทคโนโลยในวาระและโอกาสตางๆ (f15) มคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.88 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการเผยแพรวสยทศนทางเทคโนโลยในระดบสง (รอยละ 78) รองลงมา คอ แสดงวสยทศนเทคโนโลยโดยการกระทำาใหเหน (f13) แสดงวสยทศนเทคโนโลยในทประชมกอนเปดภาคเรยนทกครง (f16) แสดงวสยทศนเทคโนโลยโดยการใชสญลกษณ (f14) แสดงวสยทศนเทคโนโลยเพอใหผทเกยวของเกดการยอมรบ (f18) แสดงวสยทศนเทคโนโลยเพอใหผทเกยวของเขาใจ (f17) แสดงวสยทศนเทคโนโลยเพอใหบคคลทเกยวของนำาไปสการปฏบต (f19) แสดงวสยทศนเทคโนโลยโดยการปราศรย (f11) และแสดงวสยทศนเทคโนโลยในเอกสารสงพมพตางๆ (f12) ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.87, 0..86, 0.79, 0.79, 0.79, 0.78, 0.75 และ 0.75 ตามลำาดบ และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการเผยแพรวสยทศนทางเทคโนโลยในระดบปานกลางและสง (รอยละ 76, 74, 62, 63, 62, 62, 56 และ 56 ตามลำาดบ)
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมการปฏบตตามวสยทศนทางเทคโนโลย (ARTIC) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.68 ถง 0.87 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรทนำาหนกความสำาคญมากทสด คอ สงเคราะหวสยทศนเทคโนโลยใหสอดคลองกบพนธกจของโรงเรยน (g21) และกำาหนดกลยทธทางเทคโนโลย (g22) มคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.77 และ 0.75 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการปฏบตตามวสยทศนทางเทคโนโลยในระดบสง (รอยละ 77 และ 75 ตามลำาดบ) รองลงมา คอ สงเคราะหวสยทศนเทคโนโลยใหสอดคลองกบปรชญาของโรงเรยน (g20) กำาหนดแผนปฏบตการทางเทคโนโลย (g23) กำาหนดบทบาททางเทคโนโลยของบคลากรไวอยางชดเจน (g26) ประเมนความพรอมในการปฏบตตามบทบาททางเทคโนโลยของบคลากรเปนรายบคคล (g29) สนบสนนโครงการเกยวกบเทคโนโลย (g24) ชแจงบทบาททางเทคโนโลยของบคลากรใหเขาใจตรงกน (g27) สนบสนนใหบคลากรมการปฏบตตามบทบาททางเทคโนโลยทไดกำาหนดไว (g28) สงเสรมกจกรรมเกยวกบเทคโนโลย (g25) ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.86, 0..85, 0.80, 0.77, 0.76, 0.75, 0.74 และ 0.68 ตามลำาดบ และมการแปรผนรวมกบ
214
องคประกอบมการปฏบตตามวสยทศนทางเทคโนโลยในระดบตำาและสง (รอยละ 74, 72, 65, 59, 58, 58, 55 และ 47 ตามลำาดบ)
ผลการตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางขององคประกอบยอยและตวบงชของตวแปรวสยทศนทางเทคโนโลยดงกลาวขางตน สรปไดวา วสยทศนทางเทคโนโลย มโครงสรางประกอบดวยองคประกอบยอยๆ ทง3 ดาน และในแตละดานสามารถวดไดดวยตวแปรสงเกตไดหรอตวบงชในโมเดลไดจรง นนคอ แบบวดวสยทศนทางเทคโนโลยมความตรงเชงโครงสราง (construct validity) รายละเอยดนำาเสนอในตารางท 32 และภาพท 15
215
ตารางท 32 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองวสยทศนเชงเทคโนโลย
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
การวเคราะหองคประกอบอนดบแรกองคประกอบมการสรางวสยทศน (FORM)e1 .80 (-) .64 0.04e2 .82**(.02) .67 0.15e3 .82**(.02) .67 0.11e4 .81**(.03) .66 0.16e5 .79**(.05) .62 0.27e6 .64**(.05) .41 0.01e7 .62**(.05) .40 0.04e8 .56**(.05) .32 0.03e9 .59**(.05) .36 0.00e10 .59**(.05) .35 0.06องคประกอบมการเผยแพรวสยทศน (ARTIC)f11 .75 (-) .56 0.12f12 .75**(.04) .56 0.03f13 .87**(.04) .76 0.21f14 .79**(.04) .62 0.05f15 .88**(.04) .78 0.20f16 .86**(.05) .74 0.26f17 .79**(.04) .62 0.06f18 .79**(.04) .63 0.09f19 .78**(.04) .62 0.02องคประกอบมการปฏบตตามวสยทศน (IMPLE)g20 .86 (-) .74 0.19
216
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
g21 .87**(.02) .77 0.16g22 .87**(.04) .75 0.18g23 .85**(.04) .72 0.13g24 .76**(.04) .58 0.05g25 .68**(.04) .47 0.05
ตารางท 32 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองวสยทศนเชงเทคโนโลย (ตอ)
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
g26 .80**(.04) .65 0.18g27 .75**(.04) .58 0.00g28 .74**(.04) .55 0.02g29 .77**(.04) .59 0.14การวเคราะหองคประกอบอนดบทสององคประกอบวสยทศนทางเทคโนโลย (VISION)FORM .86**(.05) .74ARTIC .83**(.05) .68IMPLE .90**(.05) .81Chi-Square = 245.95, df = 230, p = 0.22425, GFI = 0.97, AGFI = 0.94
หมายเหต ** หมายถง p< 0.01; * หมายถง p<0.05 (-) หมายถง ไมรายงานคา SE และ t เนองจากเปนพารามเตอรกำาหนด
217
218
ภาพท 15 การตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดวสยทศนทางเทคโนโลย
จากตารางท 32 และภาพท 15 เมอพจารณารายละเอยดในโมเดลการวดวสยทศนทางเทคโนโลย (VISION) พบวา ขอคำาถามทกขอทใชวดแตองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกคา ซงแสดงวาขอคำาถามสามารถวดองคประกอบนนๆ และเมอพจารณาแตละองคประกอบจากผลการวเคราะหองคประกอบอนดบทสอง พบวา มนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกคา เรยงตามลำาดบจากมากไปนอย คอ มการปฏบตตามวสยทศน (IMPLE) มการสรางวสยทศน (FORM) และมการเผยแพรวสยทศน (ARTIC) ซงแสดงวาโมเดลการวดวสยทศนทางเทคโนโลย (VISION) เกดจากความแปรผนรวมกบองคประกอบการปฏบตตามวสยทศน (IMPLE) มากทสด (รอยละ 81) รองลงมา คอ มการสรางวสยทศน (FORM) และมการเผยแพรวสยทศน (ARTIC) (รอยละ 74 และ 68 ตามลำาดบ)
ผวจยไดนำาสมประสทธคะแนนองคประกอบของขอคำาถามทกขอมาสรางสเกลองคประกอบหรอสมการเพอรวมตวแปรสำาหรบนำาไปใชในการวเคราะหในขนตอไปไดดงน
FORM = (0.04*e1)+(0.15*e2)+( 0.11*e3)+(0.16*e4)+(0.27*e5)-(0.01*e6)+(0.04*e7)+
(0.03*e8)+(0.00*e9)+ (0.06*e10) ARTIC =
(0.12*f11)+(0.03*f12)+(0.21*f13)+(0.05*f14)+(0.20*f15)+(0.26*f16)+(0.06*f17)+
(0.09*f18)+( 0.02*f19)IMPLE =
(0.19*g20)+(0.16*g21)+(0.18*g22)+(0.13*g23)+(0.05*g24)-(0.05*g25)+
(0.18*g26)+(0.00*g27)-(0.02*g28)+(0.14*g29)
3.2 ผลการตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดสมรรถนะทางเทคโนโลย
219
ตวแปรสมรรถนะทางเทคโนโลย (COMPE) ในงานวจยน วดไดจากตวแปรสงเกตได 3 ตว ไดแก (1) มความรทางเทคโนโลย (KNOWL) (2) มทกษะทางเทคโนโลย (SKILL) (3) มทศนคตตอเทคโนโลย (ATTIT) ผวจยไดตรวจสอบคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตในโมเดลทง 28 ตวแปร พบวา คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรแตกตางจากศนยอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 และ 0.05 และคาสมประสทธสหสมพนธทกคเปนบวกอยระหวาง 0.089 ถง 0.982 โดยคทมคาสมประสทธสหสมพนธตำาสดเปนความสมพนธระหวางตวแปรแฮกเกอร (KP12) กบเครองพมพแบบเลเซอร (KH2) และคาสมประสทธสหสมพนธสงสดเปนความสมพนธระหวางตวแปรการการวางเครองคอมพวเตอร (KP13) กบโมเดม (KS8) คา Bartlett’s test of Sphericity Chi-Square มคาเทากบ 4.437E4, df=2278, p=.000 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 คาดชนรวม Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy = .970 แสดงวาเมทรกสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดของสมรรถนะทางเทคโนโลยไมใชเมทรกซเอกลกษณ และมความสมพนธระหวางตวแปรมากพอทจะนำาไปวเคราะหองคประกอบได (ดงตารางท 40 ในภาคผนวก)
ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง พบวา โมเดลการวดสมรรถนะทางเทคโนโลย (COMPE) มความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ พจารณาไดจากคาไค-สแควรทแตกตางจากศนยอยางไมมนยสำาคญทางสถต ( 2X = 56.47, df = 52, p = 0.31) คาดชนวดระดบความกลมกลน (GFI) มคาเทากบ 0.9ต คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแกแลว (AGFI) มคาเทากบ 0.94 และคาดชนรากทสองของคาเฉลยความคลาดเคลอนของการประมาณคา (RMSEA) มคาเทากบ 0.013
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมความรทางเทคโนโลย (KNOWL) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.08 ถง 1.00 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .05 ทกตว ตวแปรทนำาหนกความสำาคญมากทสด คอ การเรยกแฟมขอมลจากอนเทอรเนต (KP14) มคานำาหนกองค
220
ประกอบเทากบ 0.48 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมสมรรถนะทางเทคโนโลยในระดบสง (รอยละ 100) รองลงมา คอ การใชเครองพมพแบบองคเจต (KP15) การวางเครองคอมพวเตอรในบรเวณทเหมาะสม(KP13) โมเดม(KS8) การใชคยบอรด (KP11) ขอมลในหนวยความจำาหลก (KS7) เครองคอมพวเตอรกบการเชอมตอระบบอนเทอรเนต (KH5) เครองคอมพวเตอรทใชระบบปฏบตการแบบ Window 95 (KH4) แฮกเกอร (KP12) โปรแกรมการใชงาน WWW ทเรยกวา Web Browser (KS10) โปรแกรม Windows 95 (KS9) เครองพมพแบบเลเซอร (KH2) เครองคอมพวเตอรทมความเรวซพย รน 80386 (KH3) หมายเลขประจำาเครองคอมพวเตอร (KH1) และระบบอนเทอรเนต (KS6) ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 1.00, 0.90, 0.86, 0.86, 0.86, 0.70, 0.53, 0.47, 0.40, 0.40, 0.35, 0.16, 0.13 และ 0.11 ตามลำาดบ และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมความรดานเทคโนโลยในระดบตำาและสง (รอยละ 100, 82, 74, 74, 71, 49, 28, 22, 74, 17, 12, 3, 2 และ 1 ตามลำาดบ)
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมทกษะทางเทคโนโลย (SKILL) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.42 ถง 0.65 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรทนำาหนกความสำาคญมากทสด คอ การทำางานกบตาราง (Skill19) มคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.65 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมทกษะทางเทคโนโลยในระดบตำา (รอยละ 44) รองลงมา คอ การปอนขอความลงในเอกสาร (Skill17) การจดแตงเอกสาร (Skill18) รปภาพในขอความ (Skill20) และทกษะพนฐาน (Skill16) ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.65, 0.63, 0.58, 0.48, และ 0.42 ตามลำาดบ และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมทกษะทางเทคโนโลยในระดบตำาและปานกลาง (รอยละ 44, 43, 37, 24 และ 17 ตามลำาดบ)
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมทศนคตตอเทคโนโลย (ATTI) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.25 ถง 0.97 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรท
221
นำาหนกความสำาคญมากทสด คอ พอใจทจะใหบรการทางเทคโนโลย (Atti28) มคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.97 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมทศนคตตอเทคโนโลยในระดบสง (รอยละ 98) รองลงมา คอ รสกพงพอใจทจะปรบปรงโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยในโรงเรยน (Atti23) พอใจทไดนำาเทคโนโลยมาใชในการบรหารงาน (Atti24) รสกพงพอใจทไดเปนผนำาทางเทคโนโลย (Atti27) มความรสกวาตองการนำาเทคโนโลยมาใชในการวดผลและการประเมนผล (Atti25) มความรสกตองการนำาเทคโนโลยมาใชในการเรยนการสอน (Atti21) มความเชอวาเทคโนโลยมประโยชนตอการบรหารงาน (Atti22) และมความเชอวาเทคโนโลยมความจำาเปนตอการบรหารจดการศกษา (Atti26) ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.95, 0.87, 0.87, 0.77, 0.69, 0.66, และ 0.25 ตามลำาดบ และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมทศคตตอเทคโนโลยในระดบตำาและสง (รอยละ 92, 73, 54, 58, 48, 45 และ 6 ตามลำาดบ)
ผลการตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางขององคประกอบยอยและตวบงชของตวแปรทศนคตตอเทคโนโลยดงกลาวขางตน สรปไดวา สมรรถนะทางเทคโนโลย มโครงสรางประกอบดวยองคประกอบยอยๆ ทง 3 ดาน และในแตละดานสามารถวดไดดวยตวแปรสงเกตไดหรอตวบงชในโมเดลไดจรง นนคอ แบบวดทศนคตตอเทคโนโลยมความตรงเชงโครงสราง (construct validity) รายละเอยดนำาเสนอในตารางท 33 และภาพท 16
ตารางท 33 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองสมรรถนะทางเทคโนโลย
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
การวเคราะหองคประกอบอนดบแรกองคประกอบมความรทางเทคโนโลย (KNOWL)KnowH1 .11 (-) .01 0.0KnowH2 .16*(.06) .03 0.20
222
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
KnowH3 .13*(.06) .02 0.45KnowH4 .47*(.22) .22 0.38KnowH5 .53*(.25) .28 2.05KnowS6 .08* (.06) .01 0.44KnowS7 .70*(.33) .49 1.69KnowS8 .86*(.41) .74 2.15KnowS9 .35*(.17) .12 0.39KnowS10 .40*(.19) .17 1.67KnowP11 .86*(.41) .71 7.58KnowP12 .40*(.19) .74 2.75KnowP13 .86*(.41) .74 2.15KnowP14 1.00*(.48) 1.00 6.51KnowP15 .90*(.42) .82 0.45องคประกอบมทกษะทางเทคโนโลย (SKILL)Skill16 .42 (-) .17 62.64Skill17 .63**(.08) .43 0.29Skill18 .58**(.08) .37 1.81Skill19 .65**(.09) .44 0.24Skill20 .48**(.08) .24 72.76องคประกอบมทศนคตตอเทคโนโลย (ATTI)Atti21 .69 (-) .48 7.64Atti22 .66**(.07) .45 7.53
ตารางท 33 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองสมรรถนะทางเทคโนโลย (ตอ)
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
Atti23 .95**(.13) .92 2.37Atti24 .87**(.05) .73 7.93
223
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
Atti25 .77**(.05) .58 0.38Atti26 .25**(.06) .06 7.58Atti27 .87**(.27) .54 7.65Atti28 .97**(.30) .98 8.41การวเคราะหองคประกอบอนดบทสององคประกอบสมรรถนะทางเทคโนโลย (COMPE)KNOW 1.00*(.47) 1.00SKILL .84**(.11) .70ATTI .80**(.06) .65Chi-Square = 56.47, df = 52, p = 0.31165, GFI = 0.99, AGFI = 0.94
หมายเหต ** หมายถง p< 0.01; * หมายถง p<0.05 (-) หมายถง ไมรายงานคา SE และ t เนองจากเปนพารามเตอรกำาหนด
224
ภาพท 16 การตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดสมรรถนะทางเทคโนโลย
จากตารางท 33 และภาพท 16 เมอพจารณารายละเอยดในโมเดลการวดสมรรถนะทางเทคโนโลย (COMPE) พบวา ขอคำาถามทกขอทใชวดแตองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .05 และ .01 ทกคา ซงแสดงวาขอคำาถามสามารถวดองคประกอบนนๆ นน และเมอพจารณาแตละองคประกอบจากผลการวเคราะหองคประกอบอนดบทสอง พบวา มนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกคา เรยงตามลำาดบจากมากไปนอย คอ มความรทางเทคโนโลย (KNOWL) มทกษะทางเทคโนโลย (SKILL) และมทศนคตตอเทคโนโลย (ATTI) ซงแสดงวาโมเดลการวดสมรรถนะทางเทคโนโลย (COMPE) เกดจากความแปรผนรวมกบองคประกอบ
225
มความรทางเทคโนโลย (KNOWL) มากทสด (รอยละ 100) รองลงมา คอ มทกษะทางเทคโนโลย (SKILL) และมทศนคตตอเทคโนโลย (ATTI) (รอยละ 70 และ 65 ตามลำาดบ)
ผวจยไดนำาสมประสทธคะแนนองคประกอบของขอคำาถามทกขอมาสรางสเกลองคประกอบหรอสมการเพอรวมตวแปรสำาหรบนำาไปใชในการวเคราะหในขนตอไปไดดงน
KNOW = (0.06*Knowh1)+(0.20*Knowh2)-( 0.45*Knowh3)-(0.38* Knowh 4)+(2.05* Knowh 5)-(0.44* KnowS6)-(1.69* KnowS7)-(2.15* KnowS8)+ (0.39* KnowS9)+(1.67* KnowS10)-(7.58*KnowP11) +(2.75*KnowP12)-(2.15*KnowP13)+(6.51*KnowP14)+(0.45*KnowP15)
SKILL = (62.64*Skill16)-(0.29*Skill17) +(1.81*Skill18)+(0.24*Skill19)+(72.76*Skill20)
ATTI = (7.64*Atti21)+(7.53*Atti22)-(2.37*Atti23)+(7.93*Atti24)+(0.38*Atti25)-
(7.58*g26)+ (7.65*g27)+(8.41*g28)
3.3 ผลการตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
ตวแปรการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (PROF) ในงานวจยน วดไดจากตวแปรสงเกตได 3 ตว ไดแก (1) มการจดหลกสตรเทคโนโลย (CURRI) (2) มการเรยนการสอนเทคโนโลย (INSTR) (3) มการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย (EVALU) ผวจยไดตรวจสอบคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตในโมเดลทง 25 ตวแปร พบวา คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรแตกตางจากศนยอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกค และคาสมประสทธสหสมพนธทกคเปนบวกอยระหวาง 0.383 ถง 0.866 โดยคทมคาสมประสทธสหสมพนธตำาสดเปนความสมพนธระหวางตวแปรอำานวยความสะดวกในการแสวงหาแหลงเรยนรเทคโนโลยทหลากหลาย (i15) กบกำาหนดใหมการจดประสบการณดานเทคโนโลยใหกบชมชน (h3) และคาสมประสทธสหสมพนธสงสดเปนความสมพนธระหวางตวแปรกำากบใหมการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากแบบฝกหด (j21) กำากบใหมการประเมนผลการ
226
เรยนรเทคโนโลยจากงานเขยน (ใบงาน) (j20) คา Bartlett’s test of Sphericity Chi-Square มคาเทากบ 1.163E4, df=300, p=.000 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 คาดชนรวม Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy = .960 แสดงวาเมทรกสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดของการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยไมใชเมทรกซเอกลกษณ และมความสมพนธระหวางตวแปรมากพอทจะนำาไปวเคราะหองคประกอบได (ดงตารางท 41 ในภาคผนวก)
ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง พบวา โมเดลการวดการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (PROF) มความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ พจารณาไดจากคาไค-สแควรทแตกตางจากศนยอยางไมมนยสำาคญทางสถต ( 2X = 221.42, df = 198, p = 0.12) คาดชนวดระดบความกลมกลน (GFI) มคาเทากบ 0.96 คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแกแลว (AGFI) มคาเทากบ 0.94 และคาดชนรากทสองของคาเฉลยความคลาดเคลอนของการประมาณคา (RMSEA) มคาเทากบ 0.016
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมการจดหลกสตรเทคโนโลย (CURRI) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.70 ถง 0.79 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรทนำาหนกความสำาคญมากทสด คอ กำากบการสอนเทคโนโลยของครโดยใหคำานงถงลำาดบความยากงายของเนอหาวชา (h5) มคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.79 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยในระดบปานกลาง (รอยละ 63) รองลงมา คอ กำากบเกณฑทใชในการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลย (h7) กำากบรปแบบวธสอนเทคโนโลยทมความหลากหลาย (h6) ทานกำากบการกำาหนดจดประสงคการสอนเทคโนโลยใหเหมาะสมกบวยของนกเรยน (h4) ทานกำาหนดใหมการจดประสบการณดานเทคโนโลยใหกบบคลากร (h2) ทานกำาหนดใหมการจดประสบการณดานเทคโนโลยใหกบนกเรยน (h1) และ ทานกำาหนดใหมการจดประสบการณดานเทคโนโลยใหกบชมชน (h3) ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.78, 0.78, 0.77, 0.75, 0.75, และ 0.70 ตามลำาดบ และมการแปรผนรวมกบองคประกอบ
227
มการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยในระดบตำาและปานกลาง (รอยละ 61, 60, 60, 56, 56, 35 ตามลำาดบ)
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมการเรยนการสอนเทคโนโลย (INSTR) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.77 ถง 0.85 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรทนำาหนกความสำาคญมากทสด คอ ทานกำากบการเรยนการสอนเทคโนโลยทตรงกบความตองการของผเรยน (i17) มคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.85 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการเรยนการสอนเทคโนโลยในระดบสง (รอยละ 72) รองลงมา คอ ทานกำากบใหมการพฒนาเทคโนโลยในการเรยนการสอนอยางตอเนอง (i16) ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการประชมเชงปฏบตการ (i11) ทานสงเสรมใหมการปฏบตตามแผนการจดการเรยนร เทคโนโลย (i8) ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการอบรม (i9) ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการศกษาดวยตนเอง (i13) ทานอำานวยความสะดวกในการแสวงหาแหลงเรยนรเทคโนโลยทหลากหลาย (i15) ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการสมมนา (i10) ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการศกษาดงาน (i12) ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการศกษาตอในระดบทสงขน (i14) ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.83, 0.82, 0.82, 0.80, 0.80, 0.80, 0.79, 0.77 และ 0.77 ตามลำาดบ และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการเรยนการสอนเทคโนโลยในระดบปานกลางและสง (รอยละ 70, 68, 67, 65, 64, 64, 63, 60 และ 59 ตามลำาดบ)
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย (EVALU) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.77 ถง 0.85 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรทนำาหนกความสำาคญมากทสด คอ ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากแบบฝกหด (j21) และทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากงานเขยน (ใบงาน) (j20) มคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.85 และ 0.85 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการประเมนผลการเรยนการสอน
228
เทคโนโลยในระดบสง (รอยละ 73 และ 72 ตามลำาดบ) รองลงมา คอ กำากบใหมการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากการสงเกตการปฏบตจรง (i19) กำากบใหมการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากการทดสอบสงทเรยนร ตางๆ (j23) กำากบใหมการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากพฒนาการของนกเรยนแตละคน (j25) กำากบใหมการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากการเปรยบเทยบคะแนนกอนเรยนและหลงเรยน (j24) กำากบใหมการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากแฟมสะสมงาน (j22) และกำากบใหมการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยจากการสนทนา (j18) ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.83, 0.82, 0.81, 0.79, 0.79 และ 0.77 ตามลำาดบ และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลยในระดบปานกลางและสง (รอยละ 73, 72, 68, 67, 67, 64, 63 และ 59 ตามลำาดบ)
ผลการตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางขององคประกอบยอยและตวบงชของตวแปรการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยดงกลาวขางตน สรปไดวา การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย มโครงสรางประกอบดวยองคประกอบยอยๆ ทง3 ดาน และในแตละดานสามารถวดไดดวยตวแปรสงเกตไดหรอตวบงชในโมเดลไดจรง นนคอ แบบวดการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยมความตรงเชงโครงสราง (construct validity) รายละเอยดนำาเสนอในตารางท 34 และภาพท 17
ตารางท 34 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยสารสนเทศ
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
การวเคราะหองคประกอบอนดบแรกองคประกอบมการจดหลกสตรเทคโนโลย (CURRI)H1 .75 (-) .56 0.10H2 .75**(.03) .56 0.09
229
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
H3 .70**(.05) .49 0.19H4 .77**(.04) .60 0.04H5 .79**(.04) .63 0.18H6 .78**(.05) .60 0.12H7 .78**(.05) .61 0.12องคประกอบมการเรยนการสอนเทคโนโลย (INSTR)I8 .82 (-) .67 0.18I9 .80**(.03) .65 0.04I10 .79**(.04) .63 0.00I11 .82**(.04) .68 0.15I12 .77**(.04) .60 0.05I13 .80**(.04) .64 0.13I14 .77**(.04) .59 0.10I15 .80**(.04) .64 0.08I16 .83**(.04) .70 0.10I17 .85**(.04) .72 0.15
ตารางท 34 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยสารสนเทศ (ตอ)
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
องคประกอบมการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย (EVALU)J18 .77 (-) .59 0.10J19 .83**(.04) .68 0.18J20 .85**(.04) .72 0.16J21 .85**(.04) .73 0.14J22 .79**(.04) .63 0.09J23 .82**(.04) .67 0.10
230
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
J24 .79**(.05) .64 0.07J25 .81**(.04) .67 0.11การวเคราะหองคประกอบอนดบทสององคประกอบการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (PROF)CURRI .92**(.05) .84INSTR .92**(.05) .85EVALU .89**(.05) .79Chi-Square = 221.42, df = 198, p = 0.12172, GFI = 0.96, AGFI = 0.94
หมายเหต ** หมายถง p< 0.01; * หมายถง p<0.05 (-) หมายถง ไมรายงานคา SE และ t เนองจากเปนพารามเตอรกำาหนด
231
ภาพท 17 การตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดการพฒนาวชาชพทางเทคโนโลย
จากตารางท 34 และภาพท 17 เมอพจารณารายละเอยดในโมเดลการวดการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (PROF) พบวา ขอคำาถามทกขอทใชวดแตองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกคา ซงแสดงวาขอคำาถามสามารถวดองคประกอบนนๆ นน และเมอพจารณาแตละองคประกอบจากผลการวเคราะหองคประกอบอนดบทสอง พบวา มนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกคา เรยงตามลำาดบจากมากไปนอย คอ มการเรยนการสอนเทคโนโลย (INSTR) มการจดหลกสตรเทคโนโลย (CURRI) และมการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย (EVALU) ซงแสดงวาโมเดลการวดการพฒนา
232
วชาชพดานเทคโนโลย (PROF) เกดจากความแปรผนรวมกบองคประกอบมการเรยนการสอนทางเทคโนโลย (INSTR) มากทสด (รอยละ 85) รองลงมา คอ มหลกสตรเทคโนโลย (CURRI) และมการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย (EVALU) (รอยละ 85 และ 79 ตามลำาดบ)
ผวจยไดนำาสมประสทธคะแนนองคประกอบของขอคำาถามทกขอมาสรางสเกลองคประกอบหรอสมการเพอรวมตวแปรสำาหรบนำาไปใชในการวเคราะหในขนตอไปไดดงน
CURRI = (0.10*H1)+(0.09*H2)+(0.19*H3)+(0.04*H4)+(0.18*H5)+(0.12*H6)+(0.12*H7)
INSTR = (0.18*I8)+(0.04*I9)+(0.00*I10)+(0.15*I11)+(0.05*I12)+(0.13*I13)+(0.10*I14)+
(0.08*I15)+(0.10*I16)+(0.15*I17)EVALU =
(0.10*J18)+(0.18*J19)+(0.16*J20)+(0.14*J21)+(0.09*J22)+(0.10*J23)+
(0.07*J24)+(0.11*J25)
3.4 ผลการตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดการบรณาการเทคโนโลยตวแปรการบรณาการเทคโนโลย (INTEG) ในงานวจยน วดไดจาก
ตวแปรสงเกตได 3 ตว ไดแก (1) มความเชอในเทคโนโลย (BELI) (2) มการสนบสนนการใชเทคโนโลย (SUPPO) (3) มความพรอมดานเทคโนโลย (READI) ผวจยไดตรวจสอบคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตในโมเดลทง 26 ตวแปร พบวา คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรแตกตางจากศนยอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกค และคาสมประสทธสหสมพนธทกคเปนบวกอยระหวาง 0.309 ถง 0.882 โดยคทมคาสมประสทธสหสมพนธตำาสดเปนความสมพนธระหวางตวแปรจดสรรงบประมาณดานเทคโนโลยอยางเพยงพอ (l16) กบยอมรบในความกาวหนาทางเทคโนโลย (k9) และคาสมประสทธสหสมพนธสงสดเปนความสมพนธระหวางตวแปรพฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหมทกษะในการใชเทคโนโลย (l13) กบพฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหมประสบการณทางเทคโนโลย (l12) คา Bartlett’s test of Sphericity Chi-Square
233
มคาเทากบ 1.387E4, df=325, p=.000 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 คาดชนรวม Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy = .955 แสดงวาเมทรกสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดของการบรณาการเทคโนโลยไมใชเมทรกซเอกลกษณ และมความสมพนธระหวางตวแปรมากพอทจะนำาไปวเคราะหองคประกอบได (ดงตารางท 42 ในภาคผนวก)
ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง พบวา โมเดลการวดการบรณาการเทคโนโลย (INTEG) มความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ พจารณาไดจากคาไค-สแควรทแตกตางจากศนยอยางไมมนยสำาคญทางสถต ( 2X = 226.89, df = 209, p = 0.18) คาดชนวดระดบความกลมกลน (GFI) มคาเทากบ 0.97 คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแกแลว (AGFI) มคาเทากบ 0.94 และคาดชนรากทสองของคาเฉลยความคลาดเคลอนของการประมาณคา (RMSEA) มคาเทากบ 0.013
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมความเชอในเทคโนโลย (BELI) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.70 ถง 0.79 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรทนำาหนกความสำาคญมากทสด คอ มความมนใจวาเทคโนโลยจะทำาใหการบรหารงานมประสทธผล (k8) มคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.88 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการบรณาการเทคโนโลยในระดบสง (รอยละ 78) รองลงมา คอ ยอมรบในสมรรถนะของเทคโนโลย (k6) มความมนใจวาเทคโนโลยจะทำาใหการบรหารงานมประสทธภาพ (k7) มความเขาใจในความจำาเปนของเทคโนโลยในยคโลกาภวตน (k5) มความมนใจในการนำาเทคโนโลยมาใชในการบรหารงาน (k4) ยอมรบในความกาวหนาทางเทคโนโลย (k9) มความเหนดวยกบการปฏรปการเรยนการสอนโดยใชเทคโนโลย (k2) มความไววางใจในระบบของเทคโนโลย (k3) และมความเหนดวยกบนโยบายไอท 2010 ของรฐบาล (k1) ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.87, 0.87, 0.86, 0.83, 0.82, 0.81, 0.76 และ 0.72 ตามลำาดบ และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการบรณาการเทคโนโลยในระดบปานกลางและสง (รอยละ 75, 74, 74, 69, 67, 66, 58 และ 51 ตามลำาดบ)
234
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมการสนบสนนการใชเทคโนโลย (SUPPO) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.56 ถง 0.79 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรทนำาหนกความสำาคญมากทสด คอ พฒนาระบบเทคโนโลยใหทนสมยอยเสมอ (l15) มคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.79 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการสนบสนนการใชเทคโนโลยในระดบปานกลาง (รอยละ 62) รองลงมา คอ พฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหมความรทางเทคโนโลย (l11) สงเสรมใหเดกและเยาวชนไดพฒนาขดความสามารถในการใชเทคโนโลย (l10) รณรงคใหเดกและเยาวชน ครและบคลากรทางการศกษาใหมการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน (l18) พฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหมประสบการณทางเทคโนโลย (l12) พฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหมทกษะในการใชเทคโนโลย (l13) จดใหมการพฒนาเทคโนโลยอยางตอเนอง (l14) ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.78, 0.78, 0.77, 0.76, 0.76, 0.76, 0.62 และ 0.56 ตามลำาดบ และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการสนบสนนการใชเทคโนโลยในระดบตำาและปานกลาง (รอยละ 62, 61, 59, 58, 58, 58, 39 และ 32 ตามลำาดบ)
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมความพรอมดานเทคโนโลย (READI) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.77 ถง 0.84 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรทนำาหนกความสำาคญมากทสด คอ ใชเทคโนโลยไดอยางรคณคา (m21) มคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.90 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลยในระดบสง (รอยละ 81) รองลงมา คอ ใชเทคโนโลยไดอยางรเทาทน (m22) ใชเทคโนโลยเพออำานวยความสะดวกในการปฏบตงาน (m23) ใชเทคโนโลยไดอยางมประสทธผล (m19) ใชเทคโนโลยไดอยางมประสทธภาพ (m20) มประสบการณในการใชเทคโนโลย (m24) มความสามารถในการใชเทคโนโลยไดอยางปลอดภย (m25) และมความสามารถในการใชเทคโนโลยไดอยางถกตอง (m26) ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.89, 0.88, 0.85, 0.84, 0.81, 0.79 และ 0.77 ตามลำาดบ และมการ
235
แปรผนรวมกบองคประกอบมความพรอมดานเทคโนโลยในระดบปานกลางและสง (รอยละ 80, 78, 72, 71, 66, 63 และ 60 ตามลำาดบ)
ผลการตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางขององคประกอบยอยและตวบงชของตวแปรมการบรณาการเทคโนโลยดงกลาวขางตน สรปไดวา การบรณาการเทคโนโลย มโครงสรางประกอบดวยองคประกอบยอยๆ ทง 3 ดาน และในแตละดานสามารถวดไดดวยตวแปรสงเกตไดหรอตวบงชในโมเดลไดจรง นนคอ แบบวดการบรณาการเทคโนโลยมความตรงเชงโครงสราง (construct validity) รายละเอยดนำาเสนอในตารางท 35 และภาพท 18
236
ตารางท 35 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองการบรณาการเทคโนโลย
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส.คะแนนองคประกอบ
การวเคราะหองคประกอบอนดบแรกองคประกอบมความเชอในเทคโนโลย (BELI)K1 .72 (-) .51 0.05K2 .81**(.04) .66 0.12K3 .76**(.05) .58 0.04K4 .83**(.04) .69 0.05K5 .86**(.05) .74 0.22K6 .87**(.05) .75 0.19K7 .87**(.05) .74 0.04K8 .88**(.05) .78 0.31K9 .82**(.05) .67 0.12องคประกอบมการสนบสนนการใชเทคโนโลย (SUPPO)L10 .78 (-) .61 0.14L11 .78**(.03) .62 0.18L12 .76**(.03) .58 0.06L13 .76**(.04) .58 0.02L14 .76**(.04) .58 0.02L15 .79**(.04) .62 0.14L16 .56**(.05) .32 0.00L17 .62**(.05) .39 0.06L18 .77**(.05) .59 0.20องคประกอบมความพรอมดานเทคโนโลย (READI)M19 .85 (-) .72 0.23M20 .84**(.02) .71 0.03
237
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส.คะแนนองคประกอบ
M21 .90**(.04) .81 0.18M22 .89**(.04) .80 0.22M23 .88**(.04) .78 0.26
ตารางท 35 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองการบรณาการเทคโนโลย (ตอ)
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส.คะแนนองคประกอบ
M24 .81**(.04) .66 0.09M25 .79**(.04) .63 0.03M26 .77**(.04) .60 0.02การวเคราะหองคประกอบอนดบทสององคประกอบการบรณาการเทคโนโลย (INTEG)BELI .83**(.06) .69SUPPO 1.00**(.05) 1.00READI .78**(.05) 0.61Chi-Square = 226.89, df = 209, p = 0.18850, GFI = 0.97, AGFI = 0.94
หมายเหต ** หมายถง p< 0.01; * หมายถง p<0.05 (-) หมายถง ไมรายงานคา SE และ t เนองจากเปนพารามเตอรกำาหนด
238
ภาพท 18 การตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดการบรณาการเทคโนโลย
จากตารางท 35 และภาพท 18 เมอพจารณารายละเอยดในโมเดลการวดการบรณาการเทคโนโลย (INTEG) พบวา ขอคำาถามทกขอทใชวดแตองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกคา ซงแสดงวาขอคำาถามสามารถวดองคประกอบนนๆ นน และเมอพจารณาแตละองคประกอบจากผลการวเคราะหองคประกอบอนดบทสอง พบวา มนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกคา เรยงตามลำาดบจากมากไปนอย คอ มการสนบสนนการใชเทคโนโลย (SUPPO) มความเชอในเทคโนโลย (BELI) และมความพรอมดานเทคโนโลย (READI) ซงแสดงวาโมเดลการวดการบรณาการ
239
เทคโนโลย (INTEG) เกดจากความแปรผนรวมกบองคประกอบมการสนบสนนการใชเทคโนโลย (SUPPO) มากทสด (รอยละ 100) รองลงมา คอ มความเชอในเทคโนโลย (BELI) และมความพรอมดานเทคโนโลย (READI) (รอยละ 69 และ 61 ตามลำาดบ)
ผวจยไดนำาสมประสทธคะแนนองคประกอบของขอคำาถามทกขอมาสรางสเกลองคประกอบหรอสมการเพอรวมตวแปรสำาหรบนำาไปใชในการวเคราะหในขนตอไปไดดงน
BELI =
(0.05*K1)+(0.12*K2)+(0.04*K3)+(0.05*K4)+(0.22*K5)+(0.19*K6)-(0.04*K7)
+(0.31*K8)+(0.12*K9)SUPPO = (0.14*L10)+(0.18*L11)-(0.06*L12)+
(0.02*L13)+ (0.02*L14)+ (0.14*L15)+ (0.00*L16)+(0.06*L17)+(0.20*L18)
READI =
(0.23*M19)+(0.03*M20)+(0.18*M21)+(0.22*M22)+(0.26*M23)+(0.09*M24)
+(0.03*M25)+(0.02*M26)
3.5 ผลการตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดภาวะผนำาเชงเทคโนโลยตวแปรภาวะผนำาเชงเทคโนโลย (LEAD) ในงานวจยน วดไดจาก
ตวแปรสงเกตได 4 ตว ไดแก (1) มการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน (TEACH) (2) มการการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน (ADMIN) (3) มการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล (MEASU) (4) มจรยธรรมในการใชเทคโนโลย (ETHIC) ผวจยไดตรวจสอบคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตในโมเดลทง 53 ตวแปร พบวา คาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรแตกตางจากศนยอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 และ 0.05 ทกค และคาสมประสทธสหสมพนธทกคเปนบวกอยระหวาง 0.092 ถง 0.972 โดยคทมคาสมประสทธสหสมพนธตำาสดเปนความสมพนธระหวางตวแปรไมใชคอมพวเตอรสรางหลกฐานทเปนเทจ (d52) กบใชเทคโนโลยในการวดผลการเรยนของนกเรยน (c32) และคาสมประสทธสหสมพนธสงสดเปนความ
240
สมพนธระหวางตวแปรไมใชคอมพวเตอรสรางหลกฐานทเปนเทจ (d52) กบไมใชคอมพวเตอรเพอการโจรกรรมขอมลขาวสาร (d51) คา Bartlett’s test of Sphericity Chi-Square มคาเทากบ 2.769E4, df=1378, p=.000 ซงแตกตางจากศนยอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 คาดชนรวม Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy = .955 แสดงวาเมทรกสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยไมใชเมทรกซเอกลกษณ และมความสมพนธระหวางตวแปรมากพอทจะนำาไปวเคราะหองคประกอบได (ดงตารางท 43 ในภาคผนวก)
ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนอนดบทสอง พบวา โมเดลการวดภาวะผนำาเชงเทคโนโลย (LEAD) มความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ พจารณาไดจากคาไค-สแควรทแตกตางจากศนยอยางไมมนยสำาคญทางสถต ( 2X = 151.95, df = 126, p = 0.18) คาดชนวดระดบความกลมกลน (GFI) มคาเทากบ 0.99 คาดชนวดระดบความกลมกลนทปรบแกแลว (AGFI) มคาเทากบ 0.97 และคาดชนรากทสองของคาเฉลยความคลาดเคลอนของการประมาณคา (RMSEA) มคาเทากบ 0.017
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมการใชเทคโนโลยในการเรยนและการสอน (TEACH) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.57 ถง 0.98 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรทนำาหนกความสำาคญมากทสด คอ สงเสรมใหนกเรยนใชเทคโนโลยในการเรยน (a10) มคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.98 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการใชเทคโนโลยในการเรยนและการสอนในระดบสง (รอยละ 75) รองลงมา คอ สนบสนนใหครใชเทคโนโลยใหสอดคลองกบระดบชนเรยน (a5) สงเสรมใหครใชเทคโนโลยในการสอน (a1) อำานวยความสะดวกใหครใชเทคโนโลยทเหมาะสมกบเนอหา (a6) อำานวยความสะดวกเทคโนโลยในการเรยนแกนกเรยน (a2) กระตนใหครมการใชเทคโนโลยอยางตอเนอง (a4) กระตนใหครใชเทคโนโลยอยางมประสทธภาพ (a9) กระตนใหครใชเทคโนโลยอยางมประสทธผล (a8) จดใหมเทคโนโลยทหลากหลาย (a3) อำานวยความสะดวกใหนกเรยนใชเทคโนโลยทตรงกบความสนใจ (a10) ซงม
241
คานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.65, 0.57, 0.50, 0.49, 0.45, 0.46, 0.45, .34 และ 0.37 ตามลำาดบ และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการใชเทคโนโลยในการเรยนและการสอนในระดบปานกลางและสง (รอยละ 65, 57, 50, 49, 45, 46, 45, 34 และ 37 ตามลำาดบ)
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน (ADMIN) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.26 ถง 0.85 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรทนำาหนกความสำาคญมากทสด คอ ใชเทคโนโลยในการใหบรการทางการศกษา (b20) มคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.85 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการใชเทคโนโลยในการบรหารงานในระดบปานกลาง (รอยละ 74) รองลงมา คอ ใชเทคโนโลยในการบรหารงานวชาการ (b22) ใชเทคโนโลยในการบรหารงานทวไป (b25) ใชเทคโนโลยในการบรหารงานงบประมาณ (b23) ใชเทคโนโลยในการบรหารงานบคลากร (b24) ใชเทคโนโลยในการพฒนาองคการ (b21) ใชเทคโนโลยประกอบการตดสนใจ (b19) ใชเทคโนโลยในการประมวลผลขอมล (b18) ใชเทคโนโลยในการทำารายงาน (b17) ใชเทคโนโลยในการคนหาเอกสาร (b15) ใชเทคโนโลยเปนประจำาทกวน (b11) ใชเทคโนโลยใสการพมพจดหมาย (b16) ใชเทคโนโลยในทกโอกาส (b13) และใชเทคโนโลยในทกสถานท (b12) ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.79, 0.79, 0.76, 0.75, 0.73, 0.72, 0.70, 0.69, 0.66, 0.66, 0.56, 0.55 และ 0.26 ตามลำาดบ และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการสนบสนนการใชเทคโนโลยในระดบตำาและปานกลาง (รอยละ 66, 65, 60, 60, 57, 52, 50, 49, 46, 45, 32, 33 และ 7 ตามลำาดบ)
เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบยอยของมการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล (MEASU) แสดงใหเหนวา คานำาหนกองคประกอบทงหมดมคาเปนบวก มขนาดตงแต 0.60 ถง 0.99 โดยคานำาหนกองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกตว ตวแปรทนำาหนกความสำาคญมากทสด คอ ใชเทคโนโลยในการเกบรวบรวมขอมลการเรยนของนกเรยน (c26) มคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.99 และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมการใช
242
เทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผลในระดบสง (รอยละ 95) รองลงมา คอ ใชเทคโนโลยในการประเมนผลการเรยนของนกเรยน (c33) ใชเทคโนโลยในการวเคราะหขอมลการเรยนของนกเรยน (c27) ใชเทคโนโลยในการประเมนคณภาพของเทคโนโลยทใชในสถานศกษา (c35) ใชเทคโนโลยในการประเมนการใชเทคโนโลยในแงของประโยชนทไดรบ (c37) ใชเทคโนโลยในการแปลผลการวเคราะหการสอนของคร (c31) ใชเทคโนโลยในการวนจฉยปญหาทเกดจากการใชเทคโนโลย (c34) ใชเทคโนโลยในการแปลผลการวเคราะหการเรยนของนกเรยน (c28) ใชเทคโนโลยในการวดผลการเรยนของนกเรยน (c32) ใชเทคโนโลยในการประเมนการใชเทคโนโลยในแงของตนทน (c36) ใชเทคโนโลยในการประเมนการใชเทคโนโลยในแงของผลกระทบทางการศกษา (c38) ใชเทคโนโลยในการวเคราะหขอมลการสอนของคร (c30) และใชเทคโนโลยในการเกบรวบรวมขอมลการสอนของคร (c29) ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.99, 0.97, 0.89, 0.88, 0.86, 0.86, 0.83, 0.76, 0.74, 0.73, 0.72, 0.66 และ 0.60 ตามลำาดบ และมการแปรผนรวมกบองคประกอบมความพรอมดานเทคโนโลยในระดบตำาและสง (รอยละ 92, 79, 86, 81, 76, 76, 58, 55, 59, 57, 45 และ 37 ตามลำาดบ)
ผลการตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางขององคประกอบยอยและตวบงชของตวแปรมการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผลดงกลาวขางตน สรปไดวา การใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล มโครงสรางประกอบดวยองคประกอบยอยๆ ทง 3 ดาน และในแตละดานสามารถวดไดดวยตวแปรสงเกตไดหรอตวบงชในโมเดลไดจรง นนคอ แบบวดการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผลมความตรงเชงโครงสราง (construct validity) รายละเอยดนำาเสนอในตารางท 36 และภาพท 19
ตารางท 36 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
243
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
การวเคราะหองคประกอบอนดบแรกองคประกอบมการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน (TEACH)a1 .74 (-) .57 .27a2 .68**(.12) .49 .08a3 .58**(.13) .34 .23a4 .67**(.13) .45 .28a5 .81**(.13) .65 .11a6 .71**(.13) .50 .36a7 .57**(.16) .37 .65a8 .66**(.13) .45 .29a9 .66**(.13) .46 . 74a10 0.98**(.19) .75 . 95องคประกอบมการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน (ADMIN)b11 .66 (-) .45 .52b12 .26*(.11) .07 .82b13 .55**(.10) .33 .50b14 .70**(.12) .52 .12b15 .66**(.12) .46 .10b16 .56**(.10) .32 .29b17 .69**(.12) .49 .05b18 .70**(.15) .50 .08
ตารางท 36 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองภาวะผนำาเชงเทคโนโลย (ตอ)
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
b19 .72**(.15) .52 .30
244
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
b20 .85**(.17) .74 .52b21 .73**(.15) .57 .10b22 .79**(.16) .66 .36b23 .76**(.16) .60 .29b24 .75**(.15) .60 .13b25 .79**(.16) .65 .26องคประกอบมการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล (MEASU)c26 .99 (-) .95 1.37c27 .89**(.12) .79 .27c28 .76**(.14) .58 .06c29 .60**(.13) .37 .58c30 .66**(.13) .45 .41c31 .86**(.20) .76 1.25c32 .74**(.13) .55 .30c33 .97**(.15) .92 .64c34 .83**(.16) .76 .31c35 .88**(.20) .86 .65c36 .73**(.15) .59 .37c37 .86**(.16) .81 .76c38 .72**(.16) .57 .35มจรยธรรมในการใชเทคโนโลย (ETHIC)d39 .76 (-) .57 .02d40 .81**(.03) .65 .06d41 .85**(.04) .72 .24d42 .87**(.04) .77 .07d43 .91**(.04) .83 .28d44 .89**(.04) .80 .02
ตารางท 36 ผลการวเคราะหโมเดลองคประกอบเชงยนยนอนดบทสองภาวะผนำาเชงเทคโนโลย (ตอ)
245
องคประกอบนำาหนกองคประกอบb(SE)
R2สปส. คะแนนองคประกอบ
d45 .91**(.04) .84 .37d46 .80**(.07) .65 .37d47 .83**(.04) .70 .19d48 .83**(.04) .69 .01d49 .81**(.06) .66 .23d50 .80**(.04) .64 .00d51 .77**(.04) .60 .38d52 .77**(.04) .59 .45d53 ..68**(.04) .46 .05การวเคราะหองคประกอบอนดบทสององคประกอบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย (LEAD)TEACH .35**(.06) .12ADMIN .32**(.07) .10MEASU .29**(.05) .08ETHIC 1.00**(.05) 1.00Chi-Square = 151.95, df = 126, p = 0.18850, GFI = 0.99, AGFI = 0.97
หมายเหต ** หมายถง p< 0.01; * หมายถง p<0.05 (-) หมายถง ไมรายงานคา SE และ t เนองจากเปนพารามเตอรกำาหนด
246
247
ภาพท 19 การตรวจสอบความตรงของโมเดลการวดภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
จากตารางท 36 และภาพท 19 เมอพจารณารายละเอยดในโมเดลการวดภาวะผนำาเชงเทคโนโลย (LEAD) พบวา ขอคำาถามทกขอทใชวดแตองคประกอบมนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกคา ซงแสดงวาขอคำาถามสามารถวดองคประกอบนนๆ นน และเมอพจารณาแตละองคประกอบจากผลการวเคราะหองคประกอบอนดบทสอง พบวา มนยสำาคญทางสถตทระดบ .01 ทกคา เรยงตามลำาดบจากมากไปนอย คอ มจรยธรรมในการใชเทคโนโลย (ETHIC) มการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน (TEACH) มการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน (ADMIN) และมการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล (MEASU) ซงแสดงวาโมเดลการวดภาวะผนำาเชงเทคโนโลย (LEAD) เกดจากความแปรผนรวมกบองคประกอบมจรยธรรมในการใชเทคโนโลย (ETHIC) มากทสด (รอยละ 100) รองลงมา คอ มการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน (TEACH) มการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน (ADMIN) และมการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล (MEASU) (รอยละ 12, 10 และ 8 ตามลำาดบ)
ผวจยไดนำาสมประสทธคะแนนองคประกอบของขอคำาถามทกขอมาสรางสเกลองคประกอบหรอสมการเพอรวมตวแปรสำาหรบนำาไปใชในการวเคราะหในขนตอไปไดดงน
TEACH = (.27*a1)+(.08*a2)+(.23*a3)+(.28*a4)+(.11*a5)+(.36*a6)+(.65*a7)+(.29*a8)
+(.95*a9)+(.3.74*a10)ADMIN = (.52*b11)+(.82*b12)+(.50*b13)+
(.12*b14)+(.10*b15)+(.01*b16)+(.04*b17)+(.45*b18)+(.30*b19)+(.52*b20)+
(.10*b21)+(.36+b22)+(.29*b23)+(.13*b24)+(.26*b25)
MEASU = (1.37*c26)+(.27*c27)+(.06*c28)+(.58*c29)+(.41*c30)+(1.25*c31)
+(.30*c32)+(.64*c33)+(.31*c34)+(.65*c35)+(.37*c36)+(.76*c37)+(.35*c38)
ETHIC = (.09*d39)+(.02*d40)+(.19*d41)+(.08*d42)+(.28*d43)+(.02*d44)+(.37*d45)
248
+(.37*d46)+ (.19*d47)+(.01*d48)+(.23*d49)+(.00*d50)+(.38*d51)+(.45*d52)
+(.05*d53)
4. ผลการตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของโมเดลทผวจยพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ และผลการศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานผลการวเคราะหขอมลในสวนนเปนผลการวเคราะหเพอตอบวตถประสงคการวจยขอ 2 และขอ 3 ซงเปนการตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของโมเดลทผวจยพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ และนำาเสนอผลการวเคราะหอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของปจจยทนำามาศกษา เนองจากผลการวเคราะหขอมลครงแรกยงไมเปนไปตามเกณฑทผวจยกำาหนด จงไดปรบโมเดลโดยตรวจสอบผลการประมาณคาพารามเตอรวามความสมเหตสมผลหรอไม มคาใดแปลกเกนความเปนจรงหรอไม และพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธเชงพหยกกำาลงสอง (squared multiple correlation) ใหมความเหมาะสม รวมทงพจารณาคาความสอดคลองรวม (overall fit) ของโมเดลวาโดยภาพรวมแลวโมเดลสอดคลองกบขอมลเชงประจกษเพยงใด และหยดปรบโมเดลเมอพบวา ผลการวเคราะหเปนไปตามเกณฑทกำาหนด โดยมผลการวเคราะหขอมลสรปได ดงตอไปนโมเดลปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย เปนโมเดลความสมพนธเชงสาเหตทรวมโมเดลการวดไว 5 โมเดล โดยโมเดลทมตวแปรแฝงภายนอก 1 ตวแปร ไดแก มวสยทศนทางเทคโนโลย (VISION) ตวแปรแฝงภายใน 4 ตวแปร ไดแก สมรรถนะทางเทคโนโลย (COMPE) การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (PROF) การบรณาการเทคโนโลย (INTEG) และภาวะผนำาเชงเทคโนโลย (LEAD)ผวจยไดตรวจสอบคาสหสมพนธของตวแปรทสงเกตในโมเดลทง 16 ตวแปร พบวา คาสหสมพนธระหวางตวแปรแตกตางจากศนยอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 จำานวน 85 ค อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.05
249
จำานวน 3 ค และอยางไมมนยสำาคญทางสถต จำานวน 32 ค และคาสหสมพนธทกคมคาเปนบวกอยระหวาง 0.004 ถง 0.766 โดยคาสมประสทธสหสมพนธตำาสดเปนคาความสมพนธระหวางตวแปรมจรยธรรมในการใชเทคโนโลย (ETHIC) กบตวแปรมความรทางเทคโนโลย (KNOW) สวนคาสมประสทธสหสมพนธสงสดเปนความสมพนธระหวางตวแปรมการเรยนการสอนเทคโนโลย (INSTR) กบตวแปรมการสนบสนนการใชเทคโนโลย (SUPPO) ดงรายละเอยดในตารางท 37
ตารางท 37 คาสหสมพนธระหวางตวแปรสงเกตในโมเดลปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยFORM
ARTIC
IMPLE
KNOW
SKILL ATTI BELI
SUPPO
READI
CURRI
INSTR
EVALU
TEACH
ADMIN
MEASU
ETHIC
FORM 1ARTIC
.624(**) 1
IMPLE
.680(**)
.681(**) 1
KNOW .010 .069 .013 1SKILL .049 .063 .079
.231(**) 1
ATTI .077.112(*) .086
.256(**)
.581(**) 1
BELI.511(**)
.461(**)
.540(**) .020 .054 .074 1
SUPPO
.567(**)
.523(**)
.660(**) .048 .077
.109(*)
.749(**) 1
READI
.587(**)
.560(**)
.602(**) .052 .069
.121(**)
.616(**)
.706(**) 1
CURRI
.621(**)
.606(**)
.733(**) .021 .035 .082
.476(**)
.626(**)
.575(**) 1
INS .610 .596 .687 .054 .055 .121 .593 .766 .617 .719 1
206
251
TR (**) (**) (**) (**) (**) (**) (**) (**)EVALU
.571(**)
.630(**)
.692(**) .059
.116(*)
.136(**)
.562(**)
.691(**)
.593(**)
.725(**)
.758(**) 1
TEACH
.238(**)
.224(**)
.301(**) .021 .080 .037
.256(**)
.373(**)
.227(**)
.338(**)
.358(**)
.296(**) 1
ADMIN
.478(**)
.496(**)
.521(**) .006
.120(**) .085
.457(**)
.502(**)
.573(**)
.498(**)
.491(**)
.564(**)
.312(**) 1
MEASU
.516(**)
.516(**)
.521(**) .012 .068 .081
.406(**)
.451(**)
.538(**)
.526(**)
.513(**)
.545(**)
.318(**)
.723(**) 1
ETHIC
.283(**)
.193(**)
.257(**) .004 .013 .022
.354(**)
.326(**)
.282(**)
.224(**)
.286(**)
.225(**)
.174(**)
.236(**)
.257(**) 1
Mean 3.39 3.95 3.81 4.47
571.32
58.15 4.50 2.96 4.30 3.26 4.04 3.67 7.74
11.45
13.34
4.55
S.D. .53 .75 .63 3.6678.84
10.97 .66 .41 .71 .54 .61 .62 1.81 1.73 2.12 .72
หมายเหต ** หมายถง p< 0.01; * หมายถง p<0.05
252
4.1 ผลการตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของโมเดลทผวจยพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ พบวา มคา Chi-square = 59.14, df = 69, P = 0.79558, คาดชน GFI = 0.99, AGFI = 0.97, RMSEA = 0.000 และ CN = 819.4895 แสดงวาโมเดลสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ ผลการวเคราะหอทธพลของตวแปร ปรากฏผลดงน
4.1.1 ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย พบวา มอทธพลทางตรงตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน (0.44) และมอทธพลทางออมผานการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (0.85) และการบรณาการเทคโนโลย (0.60) อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 และสมรรถนะทางเทคโนโลย (0.0023) อยางไมมนยสำาคญทางสถต เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตจะเหนวามนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกตว ตวแปรทมคานำาหนกองคประกอบมากทสด คอ มการเผยแพรวสยทศน รองลงมา คอ มการสรางวสยทศน และมการปฏบตตามวสยทศน ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.32, 0.26 และ 0.19 ตามลำาดบ โดยมคาสมประสทธการพยากรณ (R2) อยระหวาง 0.68 – 0.81
4.1.2 ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย พบวา มอทธพลทางตรงตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน (0.01) และมอทธพลทางออมผานการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (0.03) และการบรณาการเทคโนโลย (0.06) อยางไมมนยสำาคญทางสถต เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตจะเหนวามนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 และ 0.05 ตวแปรทมคานำาหนกองคประกอบมากทสด คอ มทศนคตตอเทคโนโลย รองลงมา คอ มทกษะทางเทคโนโลย และมความร ทางเทคโนโลย ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.35, 0.30 และ 0.01 ตามลำาดบ โดยมคาสมประสทธการพยากรณ (R2) อยระหวาง 0.65 – 1.00
4.1.3 ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย พบวา มอทธพลทางตรงตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานมากทสด (0.54) และมอทธพลทางออมผานการบรณาการเทคโนโลย (0.37) อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตจะเหนวา
253
มนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกตว ตวแปรทมคานำาหนกองคประกอบมากทสด คอ มการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย รองลงมา คอ มการจดหลกสตรเทคโนโลย และมการเรยนการสอนเทคโนโลย ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.21, 0.16 และ 0.15 ตามลำาดบ โดยมคาสมประสทธการพยากรณ (R2) อยระหวาง 0.79 – 0.85
4.1.4 ปจจยการบรณาการเทคโนโลย พบวา มอทธพลทางตรงตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน (0.10) อยางไมมนยสำาคญทางสถต เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตจะเหนวามนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกตว ตวแปรทมคานำาหนกองคประกอบมากทสด คอ มการสนบสนนการใชเทคโนโลย รองลงมาคอ มความเชอในเทคโนโลย และ มความพรอมในเทคโนโลย ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 1.00, 0.80 และ 0.78 ตามลำาดบ โดยมคาสมประสทธการพยากรณ (R2) อยระหวาง 0.61 – 1.01
จากการพจารณาคาสมประสทธการพยากรณ (R2) สำาหรบสมการโครงสรางของโมเดล แสดงวา ตวแปรแฝงภายนอกซงเปนสาเหตอธบายความแปรปรวนในตวแปรการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย การบรณาการเทคโนโลย และ ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ไดรอยละ 72, 88 และ 77 ตามลำาดบ4.2 ผลการศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย สรปไดดงน
4.2.1 อทธพลทางตรง พบวา คาสมประสทธอทธพลทางตรง 4 ตวแปร เรยงลำาดบจากคามากไปหานอย คอ ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (PROF) ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย (VISION) ปจจยการบรณาการเทคโนโลย (INTEG) และปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย (COMPE) ซงมคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.54, 0.43, 0.10 และ 0.01 ตามลำาดบ
4.2.2 อทธพลทางออม พบวา มปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาผนำาเชงเทคโนโลย 3 ปจจย คอ
254
(1) ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลยทสงผานสมรรถนะทางเทคโนโลย การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย และการบรณาการเทคโนโลย มคาสมประสทธ อทธพลเทากบ 0.0023, 0.85 และ 0.60 ตามลำาดบ (2) ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยทสงผานปจจยการบรณาการเทคโนโลย มคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.37 และ (3) ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลยทสงผานการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยและการบรณาการเทคโนโลย มคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.03 และ 0.06 ตามลำาดบ
4.2.3 อทธพลรวม พบวา ผลการวเคราะหคาสมประสทธอทธพลรวมของตวแปรสาเหตทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยอยางมนยสำาคญทางสถต 2 ตวแปร และไมมนยสำาคญทางสถต 2 ตวแปร โดยเรยงลำาดบจากคามากไปหานอย คอ ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย ปจจยการบรณาการเทคโนโลย และปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย ซงมคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.83, 0.57, 0.10 และ 0.02 ตามลำาดบ
ผลการตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของโมเดลทผวจยพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ และผลการศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยดงกลาว แสดงในตารางท 38 และภาพท 20-21
ตารางท 38 ผลการตรวจสอบความตรงของโมเดลภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
ตวแปร
อทธพลวสยทศนทางเทคโนโลย
อทธพลสมรรถนะทางเทคโนโลย
อทธพลการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
อทธพลการบรณาการเทคโนโลย
ทางตรง(DE)
ทางออม(IE)
รวม(TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม(IE)
รวม(TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม(IE)
รวม(TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม(IE)
รวม(TE)
สมรรถนะทางเทคโนโลย
-.0023(.00)
-.0023(.00)
- - - - - - - - -
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
.8537**(.05)
.0001(.00)
.8538**(.05)
.0277(.04) -
.0277(.04)
- - - - - -
การบรณาการเทคโนโลย
.6019**(.07)
.3193**(.06)
.9212**(.04)
.0568(.03)
.0104(.01)
.0672(.04)
.3741**(.08) -
.3741**(.08) - - -
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย .4358*(.18)
.3958*(.17)
.8316**(.10)
-.0134(.06)
.0090(.02)
.0224(.05)
.5761**(.14)
.0385(.08)
.5746*(.18)
-.1030(.2
-.1030(.22)
ตวแปร
อทธพลวสยทศนทางเทคโนโลย
อทธพลสมรรถนะทางเทคโนโลย
อทธพลการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
อทธพลการบรณาการเทคโนโลย
ทางตรง(DE)
ทางออม(IE)
รวม(TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม(IE)
รวม(TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม(IE)
รวม(TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม(IE)
รวม(TE)
2)ตวแปรสงเกตภายนอก วสยทศนทางเทคโนโลย ตวแปรสงเกตภายใน สมรรถนะทางเทคโนโลย
B SE t R2 B SE t R2มการสรางวสยทศน 0.26 0.05 5.38
**0.74 มความรทางเทคโนโลย 0.01 0.00 0.03 1.0
0มการเผยแพรวสยทศน
0.32 0.04 7.06**
0.68 มทกษะทางเทคโนโลย 0.30 0.10 2.88*
0.70
มการปฏบตตามวสยทศน
0.19 0.04 4.91**
0.81 มทศนคตตอเทคโนโลย 0.35 0.09 4.04**
0.65
การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
มการจดหลกสตรเทคโนโลย 0.16 0.03 4.47**
0.84
มการเรยนการสอนเทคโนโลย 0.15 0.03 5.28**
0.85
ตวแปร
อทธพลวสยทศนทางเทคโนโลย
อทธพลสมรรถนะทางเทคโนโลย
อทธพลการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
อทธพลการบรณาการเทคโนโลย
ทางตรง(DE)
ทางออม(IE)
รวม(TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม(IE)
รวม(TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม(IE)
รวม(TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม(IE)
รวม(TE)
มการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย
0.21 0.03 6.42**
0.79
209
ตารางท 38 ผลการตรวจสอบความตรงของโมเดลภาวะผนำาเชงเทคโนโลย (ตอ)
อทธพลวสยทศนทางเทคโนโลย
อทธพลสมรรถนะทางเทคโนโลย
อทธพลการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
อทธพลการบรณาการเทคโนโลย
ทางตรง(DE)
ทางออม (IE)
รวม (TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม (IE)
รวม (TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม (IE)
รวม (TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม (IE)
รวม (TE)
ตวแปรสงเกตภายนอก วสยทศนทางเทคโนโลย ตวแปรสงเกตภายใน มการบรณาการเทคโนโลยB SE t R2 B SE t R2
มความเชอในเทคโนโลย 0.83 0.06 14.96**
0.69
มการสนบสนนการใชเทคโนโลย
1.00 0.05 18.69**
1.01
มความพรอมดานเทคโนโลย 0.78 0.05 16.76**
0.61
R2 : COMPE = 0.00, PROF = 0.72, INTEG = 0.88, LEAD = 0.77Chi-square=59.14, df=69, P=0.000, GFI=0.9850, AGFI=0.9704, RMSEA=0.00หมายเหต ** หมายถง P<0.01, *หมายถง P<0.00
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลยมการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอน
0.35 0.06 5.60**
0.12
มการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน
0.32 0.07 4.64**
0.10
210
อทธพลวสยทศนทางเทคโนโลย
อทธพลสมรรถนะทางเทคโนโลย
อทธพลการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
อทธพลการบรณาการเทคโนโลย
ทางตรง(DE)
ทางออม (IE)
รวม (TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม (IE)
รวม (TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม (IE)
รวม (TE)
ทางตรง(DE)
ทางออม (IE)
รวม (TE)
ตวเลขในเครองหมายวงเลบ คอ คา S.E. มการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล
0.29 0.05 6.31**
0.08
มจรยธรรมในการใชเทคโนโลย
1.00 0.05 19.18**
1.00
Chi-square = 59.14, df = 69, P = 0.79558, GFI = 0.9850, AGFI = 0.9704, RMSEA = 0.000, CN = 819.4895
ภาพท 20 โมเดลภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
INTEG
VISION
COMPE
LEAD
PROF
TEACHADMINMEASUETHIC
IMPLE
KNOWL
ARTIC
SKILL
FORM
ATTIT
BELI
READI
SUPPO
CURRI
EVALU
INSTR
0.80
0.78
0.86
2.55
-2.26
1.00
-0.0023
0.60**
-0.10
0.57**
-0.010
.03
0.44*0.
85**
0.73
0.06
0.37**
0.86
0.83
0.83
0.85
0.88 0
.41
0.740.76
0.35
256
ภาพท 21 การตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน
จากผลการตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของโมเดลดงกลาวขางตนชใหเหนวา มความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ นอกจากนยงพบวา ปจจยทมคาสมประสทธอทธพลทางตรงสงสดตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย คอ ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย แตมบางปจจยทมคาสมประสทธอทธพลตำา และไมมนยสำาคญทางสถต คอ ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย และปจจยการบรณาการเทคโนโลย ดงนน จงเปนประเดนสำาคญทจะนำาไปอภปรายผลในบทท 5 ตอไป
257
บทท 5สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ
การวจยครงนมงพฒนาและตรวจสอบความตรงของโมเดลภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานโดยมวตถประสงคสามประการ คอ (1) เพอศกษาระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน และเปรยบเทยบจำาแนก ตามเพศ อาย ประสบการณเปนผบรหาร และขนาดสถานศกษา (2) เพอตรวจสอบความกลมกลนของโมเดลสมการโครงสรางภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพ นฐานทพฒนาขนกบขอมลเชงป ร ะ จ ก ษ (3) เพอศกษาขนาดอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของป จ จ ย ท น ำา ม า ศ ก ษ า ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย ข อ ง ผ บ ร ห า ร ส ถ า น ศ ก ษ า ข น พ น ฐ า น
ประชากรทใชในการวจย คอ ผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทโรงเรยนเปดการสอนในระดบประถมศกษาและมธยมศกษา ในสงกดส ำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ปการศกษา 2553 จำานวน 31,770 คน กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน คอ ผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทโรงเรยนเปดการสอนในระดบประถมศกษาและมธยมศกษา ในสงกดส ำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ปการศกษา 2553 จำานวน 520 คน จำาแนกเปนโรงเรยนขนาดเลก จำานวน 304 คน โรงเรยนขนาดกลาง จำานวน 139 คน และโรงเรยนขนาดใหญ จำานวน 77 คน กลมตวอยางไดมาโดยใชวธการสมแบบหลายขนตอน (multi-stage random sampling) โดยมผบรหารสถานศกษาขนพนฐานเปนผใหขอมลหลกโรงเรยนละ 1 คน รวมทงสน 520 ค น
ตวแปรแฝงทใชในการวจยม 5 ตวแปร เปนตวแปรแฝงภายนอก 1 ตวแปร คอ มวสยทศนทางเทคโนโลย สวนตวแปรแฝงภายในม 4ตวแปร ไดแก ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
258
ปจจยการบรณาการเทคโนโลย และภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ซงตวแปรแฝงดงก ล า ว ว ด ไ ด จ า ก ต ว แ ป ร ส ง เ ก ต จ ำา น ว น 26 ต ว แ ป ร
เคร องมอท ใช ในการวจยคร งน เป นแบบสอบถามวดภาวะผ น ำาเชงเ ท ค โ น โ ล ย ข อ ง ผ บ ร ห า ร ส ถ า น ศ ก ษ าขนพนฐานสำาหรบผบรหารสถานศกษาขนพนฐานเปนผตอบ ซงแบงออกเปน 3 ตอน ไดแก ตอนท 1 ขอมลทวไป ซงเปนคำาถามแบบเลอกตอบ ตอนท 2 ภ า ว ะ ผ น ำา เ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย ต อ น ท 3 ป จ จ ย ท ส ง ผ ล ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลย ซ งเปนแบบมาตรประมาณคา 5 ระดบ มชวงพสยของคาความเทยงตงแต 0.801 – 0.995 และผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน พบวา ขอมลทไดจากแบบสอบถามมความตรงเชงโครงสราง โดยคา Chi-square ของตวแบบการวดมชวงพสยตงแต 0.27 – 6.85 (ท df 1 ถ ง 5)
การวเคราะหขอมลใชสถตภาคบรรยายเพอหาคาการแจกแจงความถ คารอยละ ในการวเคราะหขอมลเบองตนของกลมตวอยาง ขอมลเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถามและการวเคราะหคาเฉลย คาความเบยงเบนมาตรฐาน คาพสย คาตำาสด คาสงสด คาความเบ และคาความโดง ใชวเคราะหระดบความคดเหนเกยวกบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบความคดเหนเกยวกบปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยทนำามาศกษา สวนสถตภาคอางองใชในการวเคราะหความตรงเชงโครงสรางโดยการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน การวเคราะหความแตกตางของคาเฉลยระหวางประชากรสองกลม คอ เพศชาย และเพศหญง โดยใชสถตทดสอบท ประชากรสามกลม ค อ อาย 25 – 48 ป อาย 49 – 54 ป และ อาย 55 – 60 ป ประสบการณเปนผบรหาร 1 – 9 ป ประสบการณเปนผบรหาร 10 – 18 ป และประสบการณเปนผบรหาร 19 – 40 ป โรงเรยนขนาดเลก โรงเรยนขนาดกลาง และโรงเรยนขนาดใหญ โดยใชสถตทดสอบเอฟ การวเคราะหค าสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน การวเคราะหการถดถอยพหคณ และการวเคราะหเสนทางอทธพล โดยใชโปรแกรมสำาเรจรป (SPSS for Windows) แ ล ะ โ ป ร แ ก ร ม LISREL 8.52 ผ ล ก า ร ว จ ย ส ร ป ไ ด ด ง น
259
1. สรปผลการวจยการสรปผลการวจยแบงออกเปนสองสวน ไดแก ผลการวเคราะหขอมลทวไป
ของกลมตวอยาง การแจกแจงของตวแปร และผลการวเคราะหเพอตอบว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ข อ ง ก า ร ว จ ย ด ง น
1.1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยางและการแจกแจงของตวแปร
ผลการวเคราะหในสวนนเปนการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยางและผลการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปร ซงรายละเอยดในแตละสวนส ร ป ไ ด ด ง น
1.1.1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยาง จากการเกบรวบรวมขอมลกลมตวอยางจากผบรหารสถานศกษาขนพนฐานในสงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน จำานวน 520 คน จำาแนกเปน โรงเรยนขนาดเลก จำานวน 304 คน โรงเรยนขนาดกลาง จำานวน 139 คน และโรงเรยนขนาดใหญ จ ำานวน 77 คน จ ำานวนกล มต วอยางท ตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศชาย มอายระหวาง 49 – 54 ป เมอจำาแนกตามประสบการณเปนผบรหาร และขนาดสถานศกษา พบวา สวนใหญมประสบการณเปนผบรหาร 10 – 18 ป และเปนผบรหารในสถานศกษาขนาดเ ล ก
1.1.2 ผลการวเคราะหค าสถ ต พ นฐานของตวแปร ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรแฝง 5 ตวแปร และตวแปรสงเกตไดทใชในการตรวจสอบความตรงของโมเดลภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จ ำานวน 26 ตวแปร พบวา ตวแปรสวนใหญมการแจกแจงแบบโคงปกต มคาเฉลยอยในระดบปานกลางถงมาก และมคาเฉลยของตวแปรทใกลเค ยงกน โดยเฉพาะตวแปรทอยในกล มองคประกอบเ ด ย ว ก น เ ม อ พ จ า ร ณ า ใ น แ ต ล ะ ต ว แ ป ร แ ฝ ง ป ร า ก ฏ ผ ล ด ง น
1.1.2.1 ตวแปรวสยทศนทางเทคโนโลย ไดแก มการสรางวสยทศน มการเผยแพรวสยทศน และมการปฏบตตามวสยทศน จะเหนวา มคาเฉลยอยในระดบมาก โดยตวแปรมการสรางวสยทศนมคาเฉลยสงสด และม ก า ร เ ผ ย แ พ ร ว ส ย ท ศ น ม ค า เ ฉ ล ย ต ำา ส ด
1.1.2.2 ตวแปรสมรรถนะทางเทคโนโลย ไดแก มความร ทางเทคโนโลย มทกษะทางเทคโนโลย และมทศนคตตอเทคโนโลย พบวา มคา
260
เฉลยอยในระดบปานกลาง โดยตวแปรมทกษะทางเทคโนโลยมคาเฉลยสงสด แ ล ะ ม ท ศ น ค ต ต อ เ ท ค โ น โ ล ย ม ค า เ ฉ ล ย ต ำา ส ด
1.1.2.3 ตวแปรการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย ไดแก มก า ร จ ด ห ล ก ส ต ร เ ท ค โ น โ ล ย มการเรยนการสอนเทคโนโลย และมการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยอยในระดบมาก โดยตวแปรมการเรยนการสอนเทคโนโลยมคาเฉลยสงสด และมการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลยมค า เ ฉ ล ย ต ำา ส ด
1.1.2.4 ตวแปรการบรณาการเทคโนโลย ไดแก มความเชอในเทคโนโลย มการสน บสน นการใชเทคโนโลย และมความพรอมดานเทคโนโลย พบวา มค าเฉลยอยในระด บมาก โดยตวแปรมความเช อในเทคโนโลยมคาเฉลยสงสด และมความพรอมดานเทคโนโลยมคาเฉลยตำาสด
1.1.2.5 ตวแปรภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย ไดแก มการใช เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก า ร เ ร ย น ก า ร ส อ น มการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน มการใชเทคโนโลยในการวดและการประเมนผล และมจรยธรรมในการใชเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยอยในระดบม า ก ถ ง ม า ก ท ส ด โ ด ย ต ว แ ป ร ม จ ร ย ธ ร ร ม ใ น ก า ร ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย มคาเฉลยสงสด และมการใชเทคโนโลยในการวดและการประเมนผลมคาเฉลยต ำา ส ด
1.2 ผลการวเคราะหเพอตอบวตถประสงคการวจยการนำาเสนอสรปผลการวจยในสวนนม 3 สวน ประกอบดวย (1) ผล
การวเคราะหระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย แ ล ะ เ ป ร ย บ เ ท ย บ ร ะ ด บ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลย ระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย จำาแนกตามเพศ อาย ประสบการณเปนผบรหาร และขนาดสถานศกษา (2) ผลการตรวจส อ บ ค ว า ม ก ล ม ก ล น ข อ ง โ ม เ ด ล ส ม ก า ร โ ค ร ง ส ร า ง ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทผวจยพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ และ (3) ผลการศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของปจจยทนำามาศกษาตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารส ถ า น ศ ก ษ า ข น พ น ฐ า น ด ง น
261
1.2.1 ผลการวเคราะหระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ระดบปจจยท ม อ ท ธ พ ล ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลย และเปรยบเทยบระดบภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย ระดบปจจยทมอ ท ธ พ ล ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลย จำาแนกตามเพศ อาย ประสบการณเปนผบรหาร และขนาดส ถ า น ศ ก ษ า
1.2.1.1 ผลการวเคราะหระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย พบวา ระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยมคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายละเอยดในแตละปจจย พบวา สวนใหญมคาเฉลยอยในระดบมาก มเพยงปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลยทอยในระดบปานกลาง โดยปจจยภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยมคาเฉลยสงสด ในขณะทปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลยมคาเฉลยตำาสด เมอพจารณาในแตละป จ จ ย ส ร ป ไ ด ด ง น
1) ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมากโดยขอทมคาเฉลยสงสด คอ การกำาหนดความตองการในอนาคตใหมการพฒนาเทคโนโลยใหทนสมยอยเสมอ และขอทมคาเฉล ยต ำาสด ค อ การแสดงวสยท ศน เทคโนโลยโดยการใชสญล กษณ
2) ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยโดยรวมอยในระดบปานกลางโดยขอทมคาเฉลยสงสด คอ การปอนขอความลงในเอกสาร และขอทมค าเฉลยต ำาสด คอ การมท กษะพนฐาน
3) ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย พบวา มค าเฉลยโดยรวมอยในระดบมากโดยขอทมค าเฉลยสงสด ค อ การสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการศกษาดวยตนเอง และขอทมคาเฉลยตำาสด คอ การกำาหนดใหมการจดประสบการณดานเทคโนโลยใหกบช ม ช น
4) ปจจยการบรณาการเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมาก โดยขอทมคาเฉลยสงสด คอ การยอมรบในความกาวหนาทางเทคโนโลย และขอทมคาเฉลยต ำาสด คอ การจดสรรงบป ร ะ ม า ณ ด า น เ ท ค โ น โ ล ย อ ย า ง เ พ ย ง พ อ
262
5) ปจจยภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย พบวา มคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมากโดยขอทมคาเฉลยสงสด คอ ไมใชคอมพวเตอรเ พ อ ก า ร โ จ ร ก ร ร ม ข อ ม ล ข า ว ส า ร แ ล ะ ข อ ท ม ค า เ ฉ ล ย ต ำา ส ด ค อ ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ท ก ส ถ า น ท
เมอพจารณาเปรยบเทยบระดบภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานจำาแนกตามเพศ พบวา คาเฉลยโดยรวมของทงเพศชายและเพศหญงอยในระดบมาก ซงไมแตกตางกนอยางมนยส ำาคญทางสถต เมอพจารณารายละเอยดในแตละปจจยจะเหนวา ทงเพศชายและเพศหญงมคาเฉลยสวนใหญอยในระดบมาก ยกเวน ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลยทมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง และเมอเปรยบเทยบความแตกตางในแตละปจจย พบวา ทกป จ จ ย ไ ม แ ต ก ต า ง ก น อ ย า ง ม น ย ส ำา ค ญ ท า ง ส ถ ต
เมอพจารณาเปรยบเทยบระดบภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานจำาแนกตามอาย พบวา ทกกลมอายไมแตกตางกนอยางมนยส ำาคญท า ง ส ถ ต ท ก ป จ จ ย
เมอพจารณาเปรยบเทยบระดบภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานจำาแนกตามประสบการณเปนผบรหาร พบวา ปจจยดานการบรณาการเทคโนโลยระหวางกล มประสบการณเป นผ บรหาร 1 – 9 ป และ กล มประสบการณเปนผบรหาร 19 – 40 ป แตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 สวนภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย และปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยไมแ ต ก ต า ง ก น อ ย า ง ม น ย ส ำา ค ญ ท า ง ส ถ ต
เมอพจารณาเปรยบเทยบระดบภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานจำาแนกตามขนาดสถานศกษา พบวา ทกกลมขนาดสถานศกษาแตกต า ง ก น อ ย า ง ม น ย ส ำา ค ญ ท า ง ส ถ ต ท ก ป จ จ ย
1.2.2 ผลการตรวจสอบความสอดคลองกลมกลนของโมเดลทผวจยพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ พบวา มคา Chi-square = 59.14, df = 69, P = 0.79558, CN = 819.4895, RMSEA = 0.000, คา
263
ดชน GFI = 0.99 และค าด ชน AGFI = 0.97 ซ งเป นไปตามเกณฑท กำาหนดไว แสดงวาโมเดลมความกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ ผลการว เ ค ร า ะ ห อ ท ธ พ ล ข อ ง ต ว แ ป ร ป ร า ก ฏ ผ ล ด ง น
1.2.2.1 ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย พบวา มอทธพลทางตรงตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน (0.44) และมอทธพลทางออมผานการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (0.85) และการบรณาการเทคโนโลย (0.60) อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 และสมรรถนะทางเทคโนโลย (-0.0023) อยางไมมน ยส ำาคญทางสถต เม อพจารณาคานำาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตจะเหนวามนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกตว ตวแปรทมคานำาหนกองคประกอบมากทสด คอ มการเผยแพรวสยทศน รองลงมา คอ มการสรางวสยทศน และมการปฏบตตามวสยทศน ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.32, 0.26 และ 0.19 ตามลำาดบ โดยมคาสมประสทธการพยากรณ (R2) อยระหวาง 0.68 – 0.81
1.2.2.2 ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย พบวา มอทธพลท า ง ต ร ง ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน (-0.01) และมอทธพลทางออมผานการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (0.03) และการบรณาการเทคโนโลย (0.06) อยางไมมนยสำาคญทางสถต เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตจะเหนวามนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 และ 0.05 ตวแปรท มค าน ำาหน กองค ประกอบมากท สด ค อ มท ศนคต ต อเทคโนโลย รองลงมา คอ มทกษะทางเทคโนโลย และมความรทางเทคโนโลย ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.35, 0.30 และ 0.01 ตามลำาดบ โดยมค า ส ม ป ร ะ ส ท ธ ก า ร พ ย า ก ร ณ (R2) อ ย ร ะ ห ว า ง 0.65 – 1.00
1.2.2.3 ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย พบวา มอ ท ธ พ ล ท า ง ต ร ง ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานมากทสด (0.54) และมอทธพลทางออมผานการบรณาการเทคโนโลย (0.37) อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตจะเหนวามนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกตว ตวแปรทมคานำาหนกองคประกอบมากทสด คอ มการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย รองลงมา คอ มการจดหลกสตรเทคโนโลย และมการเรยนการสอนเทคโนโลย ซงมคานำา
264
หนกองคประกอบเท าก บ 0.21, 0.16 และ 0.15 ตามลำาด บ โดยมค าส ม ป ร ะ ส ท ธ ก า ร พ ย า ก ร ณ (R2) อ ย ร ะ ห ว า ง 0.79 – 0.85
1.2.2.4 ปจจยการบรณาการเทคโนโลย พบวา มอทธพลท า ง ต ร ง ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน (-0.10) อยางไมมนยสำาคญทางสถต เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตจะเหนวามน ยส ำาค ญทางสถต ท ระด บ 0.01 ทกตว ตวแปรทมค าน ำาหน กองคประกอบมากทสด คอ มการสนบสนนการใชเทคโนโลย รองลงมาคอ มความเ ช อ ใ น เ ท ค โ น โ ล ย แ ล ะมความพรอมในเทคโนโลย ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 1.00, 0.80 และ 0.78 ตามลำาดบ โดยมคาสมประสทธการพยากรณ (R2) อยระหวาง 0.61 – 1.01
จากการพจารณาคาสมประสทธ การพยากรณ (R2) สำาหรบสมการโครงสรางของโมเดล แสดงวา ตวแปรแฝงภายนอกซงเปนสาเหตอธบายความแปรปรวนในตวแปรการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย การบรณาการเทคโนโลย และภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ไดรอยละ 72, 88 และ 77 ตามล ำา ด บ
1.2.3 ผลการศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน พบวา อทธพลทางตรง มคาสมประสทธอทธพลทางตรง 4 ตวแปร เรยงลำาดบจากคามากไปหานอย คอ ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (PROF) ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย (VISION) ปจจยการบ รณาการเทคโนโลย (INTEG) และป จจยสมรรถนะทางเทคโนโลย (COMPE) ซ งมค าสมประสทธ อ ทธพลเท าก บ 0.54, 0.43, 0.10 และ 0.01 ตามลำาดบ อทธพลทางออม พบวา มปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาผนำาเชงเทคโนโลย 3 ปจจย คอ (1) ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลยทสงผานสมรรถนะทางเทคโนโลย การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย และการบรณาการเทคโนโลย มคาสมประสทธอทธพลเทากบ -0.0023, 0.85 และ 0.60 ตามลำาดบ (2) ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยทสงผานปจจยการบรณาการเทคโนโลย มค าสมประสทธ อ ทธพลเท าก บ 0.37 และ (3) ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลยทสงผานการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยและการบ
265
รณาการเทคโนโลย มคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.03 และ 0.06 ตามลำาดบ อทธพลรวม พบวา ผลการวเคราะหคาสมประสทธอทธพลรวมของตวแปรสาเหตทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยอยางมนยสำาคญทางสถต 2 ตวแปร และไมมนยสำาคญทางสถต 2 ตวแปร โดยเรยงลำาดบจากคามากไปหานอย คอ ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย ปจจยการบรณาการเทคโนโลย และปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย ซงมคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.83, 0.57, 0.10 และ 0.02 ตามลำาดบ
2. อภปรายผลการอภปรายผลการวจยในครงน ผวจยไดแบงเนอหาในการอภปรายผลอ
อกเป นสามสวน ค อ สวนแรก เก ยวก บการศกษาระด บภาวะผ น ำา เชงเทคโนโลย ระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และเปรยบเทยบระด บภาวะผ น ำาเชงเทคโนโลย ระด บป จจยท มอ ทธพลตอภาวะผ น ำาเชงเทคโนโลย จำาแนกตามเพศ อาย ประสบการณเปนผบรหาร และขนาดสถานศกษา สวนทสอง เกยวกบการตรวจสอบความกลมกลนของโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทผวจยพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ และสวนทสาม เกยวกบการศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ซงในแตละสวนมประเดนส ำา ค ญ ท น ำา ม า อ ภ ป ร า ย ผ ล ก า ร ว จ ย ด ง น
2.1 การศกษาระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และเปรยบเทยบระดบภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย ระดบปจจยทมอ ทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย จ ำาแนกตามเพศ อาย ประสบการณเปนผบรหาร และขนาดสถานศกษา พบวา ระดบภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยมคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายละเอยดในแตละปจจย พบวา สวนใหญมคาเฉลยอยในระดบมาก มเพยงปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลยทอยในระดบปานกลาง โดยปจจยภาวะผนำาเชงเทคโนโลยมคาเฉลยสงสด ในขณะทป จจยสมรรถนะทางเทคโนโลยมค าเฉลยต ำาสด สอดคลองกบการศกษาของMaddux (2002) พบวา ผ บร หารการศ กษามองค ความร ท างเทคโนโลยอยในระดบตำา และไมสามารถนำาองคความรด งกลาวไปใชสราง
266
ประสทธผลการนำาไดอยางเตมท หรออาจกลาวไดวา ในขณะทความเพยงพอและความสามารถของเทคโนโลยไดถกนำาไปใชตอบสนองความตองการของสถานศกษาเพมมากขน แตความตองการใชเทคโนโลยในการบรหารงานของผบรหารก ย งมน อย (McLeod, Logan, & Allen, 2002) นอกจากน ปญหาการพฒนาเทคโนโลยของไทยในภาพรวมทพบวาไมประสบความส ำาเรจเกดจากปจจยหลายประการ โดยเฉพาะอยางยงการขาดแรงผลกดนจากผบ ร ห า ร ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ (ค ร ร ช ต ม า ล ย ว ง ศ , 2546) การนำาเทคโนโลยเขามาใชเปนเครองมอชวยในการเรยนการสอนของครยงมน อ ย ท ร พ ย า ก ร ด า น เ ท ค โ น โ ล ย มไมเพยงพอทำาใหการใชเทคโนโลยเพอการเรยนรของผเรยนและพฒนาทกษะในการคนควาเปนเคร องมอในการศกษาหาความรแกตนเองยงท ำาไดนอย สาธารณปโภคและโครงสรางพนฐานไมเออตอการนำาความรเทคโนโลยมาใชในการเรยนการสอนอยางสมบรณ ขาดการเชอมโยงเครอขายเพอการศกษาทมอยเพอนำาไปสการเรยนรรวมกน เชน Uninet MOE Net เปนตน ขาดการใชสอสารมวลชน สอวทย สอหนงสอ ตำาราเรยน และอปกรณตางๆ รวมทงหองสมดเพอสนบสนนการเรยนรอยางพอเพยงและมคณภาพ ขาดหนวยงานกลางเพอดแลและบรหารจดการดานเทคโนโลยทางการศกษา สาเหตของปญหาเนองมาจาก ครขาดความสามารถและทกษะดานเทคโนโลยทจะนำามาสรางและใชบทเรยนผานสออเลกทรอนกส และชวยในการเรยนการสอนใหมคณภาพและประสทธภาพ ขาดการพฒนาครและบคลากรใหรจกใชเทคโนโลยเพอเพมคณภาพการเรยนการสอนรวมทงการแกปญหาการขาดแคลนคร ขาด content และ courseware สำาหรบการทำาบทเรยนเพอการเรยนร ทางสออเลกทรอนกส มความแตกตางในการเขาถงบรการ อนเทอรเนตระหวางพนทในเมอง นอกเมอง ขนาดและประเภทโรงเรยน ขาดการสนบสนนอยางจรงจงและตอเนองจากภาครฐในการพฒนาเทคโนโลยเพอการศกษา รวมทงขาดกลไกทจะจงใจใหภาคเอกชนเขามารวมระดมทรพยากร หนวยงานทดำาเนนการดานเทคโนโลยดำาเนนการในลกษณะตางคนตางทำา เกดความซำาซอน ขาดการบรณาการ และเชอมโยงกนเปนเครอขายเพอประหยดทรพยากรรวมกน (สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2551) เมอพจารณาเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานจำาแนกตามเพศ พบวา คา
267
เฉลยโดยรวมของทงเพศชายและเพศหญงอยในระดบมาก ซงไมแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถต ทงนอาจเนองมาจากการศกษาในปจจบนเปดโอกาสใหคนไทยทกคนมความเสมอภาคในการเขารบการศกษา โดยไมค ำานงถงความแตกตางดานเพศ เมอพจารณาเปรยบเทยบระดบภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานจำาแนกตามอาย พบวา ทกกลมอายไมแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทกปจจย ทเปนเชนนอาจเนองมาจากพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 25542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พทธศกราช 2545 (ฉบบท 3) พทธศกราช 2553 กำาหนดไววา การจดการศกษาใหยดหลกเปนการศกษาตลอดชวตสำาหรบประชาชน ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา และการพฒนาสาระและกระบวนการเรยนรใหเปนไปอยางตอเนอง กระบวนการเรยนรเพอความเจรญงอกงามของบคคลและสงคม โดยการถายทอดความร การฝก การอบรม การสบสานทางวฒนธรรม การสรางสรรคจรรโลงความกาวหนาทางวชาการ การสรางองคความรอนเกดจากการจดสภาพแวดลอม สงคม การเรยนรและปจจยเกอหนนใหบคคลเรยนร อยางตอเนองตลอดชวต จงมสวนทำาใหผลการเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทมอายตางกน ไมมความแตกตางกนอยางมนยสำาคญท า ง ส ถ ต
เมอพจารณาเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยท ม อ ท ธ พ ล ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานจำาแนกตามประสบการณเป นผ บรหาร พบวา ป จจยด านการบรณาการเทคโนโลยระหวางกล มประสบการณเปนผบรหาร1–9 ป และ กลมประสบการณเปนผบรหาร 19 – 40 ป แตกตางก นอยางมน ยส ำาค ญทางสถ ต ท ร ะด บ 0.01 โดยผ ท ม ป ร ะ ส บ ก า ร ณ เ ป น ผ บ ร ห า ร 1–9 ป มคาเฉลยสงกวาผทมประสบการณเปนผบรหาร 19 – 40 ป สวนภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย และปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยไมแตกตางกนอยางมนยส ำาคญทางสถต ทเปนเชนนอาจเนองมาจากผทมประสบการณเปนผบรหาร 19–40 ป ยงอยในยคทความกาวหนาทางเทคโนโลยยงไมแพรหลายมากนก ในขณะท
268
ผ ท ม ป ร ะ ส บ ก า ร ณ เ ป น ผ บ ร ห า ร 1–9 ป เปนผบรหารยคใหมทไดรบการเตรยมความพรอมในการใชเทคโนโลยส ำาหรบการบรหารงาน ดงจะเหนไดจากหลกสตรการฝกอบรมผบรหารในปจจบนลวนมการบรรจเนอหาสวนหนงเกยวกบการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน นกการศกษาไดมองเหนพฒนาการในการบรณาการเทคโนโลยสการจดการศกษาทขยายตวอยางรวดเรว เก อบทกหองเรยนในสถานศกษาของประเทศสหรฐอเมรกามการเชอมตออนเทอรเนต มเวบไซตทางการศกษาเพมขนเปนจำานวนมาก (Kleiner, & Lewis, 2003) ขณะเดยวกนรฐบาลไดลงทนสรางระบบโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยเพอการศกษาเปนมลคาถง 55ลานเหรยญในรอบทศวรรษทผานมา ในขณะทความเพยงพอและความสามารถของเทคโนโลยทางการศกษาไดถกนำาไปใชตอบสนองความตองการของสถานศกษาเพมมากขน กระนน ความตองการใชเทคโนโลยในการบรหารงานของผบรหารกยงมนอย โครงการ แผนงานตางๆ เชอมโยงไปสการใชป ร ะ โ ย ช น จ า ก เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ร ะ ด บ ต ำา (Mcleod,Logan,&Allen,2002)แมวาแนวโนมการบรหารจดการในสถานศกษาจะคำานงถงมลคาเพมจากการใชเทคโนโลยมากขน แตการตดสนใจของผบรหารสถานศกษายงตองคำานงถงประเดนผลตอบแทนของการลงทนทางเ ท ค โ น โ ล ย ว า ม ค ว า ม ค ม ค า มากนอยเพยงใด ประกอบกบความพยายามปรบปรงพฒนารปแบบการบรหารงานโดยใชเทคโนโลยยงมใชคำาตอบของการพฒนาทงหมด แตยงตองพจารณาถงประสบการณและการเรยนร เทคโนโลยของแตละช นเรยนดวย(ConsortiumforSchoolNetworking:CoSN,2004)ดงนนการบรณาการเทคโนโลยในสถานศกษาผบรหารจงตองใหความสำาคญกบภาระงานในระดบโรงเรยนและการจดการเรยนรในหองเรยนควบคกนไปดวย นโยบายของรฐใหความสำาคญในการนำาเทคโนโลยเขามาใชในการบรหารจดการและการบรการในหนวยงานตางๆ ของรฐ รวมไปถงการพฒนาบคลากรทางดานตางๆ โดยอาศยเทคโนโลยและการสอสารเขามาใชใหมากขน การพฒนาบคลากร การบรหารจดการและการบรการของรฐสามารถนำาเอาเทคโนโลยเขามาใชไดในทกดานแมจะยงมปญหาอปสรรคอยมากในหลายๆ ดาน แตระบบราชการคงไมสามารถหลกเลยงการนำาเทคโนโลยเขามาชวยในงานทกสวนเพอความทนสมย ความสะดวกและรวดเรวในการพฒนาระบบราชการจะเกดประสทธภาพ
269
เปนอยางมากถาไดนำาเอาเทคโนโลยและการสอสารเขามาใชโดยเฉพาะพฒนาขาราชการอนเปนหวใจของระบบราชการทงหมด (ปรชญนนท นลสข, 2552)
เมอพจารณาเปรยบเทยบระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยท ม อ ท ธ พ ล ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานจำาแนกตามขนาดสถานศกษาพบวาทกกลมขนาดสถานศกษาแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทกปจจยทเปนเชนนอาจเนองมาจากสถานศกษาทมขนาดตางกนยอมมโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยแตกตางกนกลาวคอถาเปนสถานศกษาขนาดใหญจะมความพรอมดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยมากกวาสถานศกษาขนาดเลกสำานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2545) รายงานสภาพและผลการดำาเนนงานปฏรปการศกษาในประเดนของการนำาเทคโนโลยไปสการปฏบตในระดบสถานศกษา พบวา แมวาการพฒนาระบบเครอขายการศกษามความกาวหนาปานกลาง และมการขยายและเชอมตอระบบเครอขายอนเทอรเนตใหแกโรงเรยนในสงกดตางๆ แลว แตสถานศกษาขนาดเลกยงดำาเนนการไดตำากวาเปาหมายทกำาหนดไว ซงผลการประเมนนบงชถงปญหาการขาดภาวะผนำาของผบรหารสถานศกษาขนาดเลกในการบรณาการแผนเทคโนโลยไปสการปฏบตอยางชดเจน ซงลกษณะปญหาดงกลาวสอดคลองกบรายงานการวเคราะหยทธศาสตรและปจจยส ำาคญในการใชเทคโนโลยทสงผลสำาเรจตอการเรยนการสอนในโรงเรยนขนาดเลกของประเทศออสเตรเลยทพบวา อปสรรคส ำาค ญประการหน งในการน ำาไปส ความส ำาเรจในการใช เทคโนโลยของโรงเรยนขนาดเลก ไดแก การขาดวสยทศนของผบรหารการศกษาและการขาดภาวะผนำาของผบรหารโรงเรยนซงเปนทงผใชเทคโนโลย ผจดสรรทรพยากรตางๆ ผนำาของประชาชน และผนำาการเปลยนแปลงทางการศ ก ษ า
2.2 การตรวจสอบความกลมกลนของโมเดลสมการโครงสรางภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทผวจยพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ พบวา มความเหมาะสมและถกตองของโมเดลสมการโครงสรางภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทพฒนาขนกบขอมลเชงประจกษ โดยมโมเดลเหมอนกบโมเดลเชงสมมตฐานทเ ป น ก ร อ บ แ น ว ค ด ใ น ก า ร ว จ ย ด ง ต อ ไ ป น
270
ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย พบวา มอทธพลทางตรงตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน และมอทธพลทางออมผานการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย และการบรณาการเทคโนโลยอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 และสมรรถนะทางเทคโนโลยอยางไมมน ยสำาคญทางสถต เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตจะเหนวามน ยส ำาค ญทางสถต ท ระด บ 0.01 ทกตว ตวแปรทมค าน ำาหน กองคประกอบมากทสด คอ มการเผยแพรวสยทศน รองลงมา คอ มการสรางวสยท ศน แล ะม ก าร ปฏ บ ต ต าม ว ส ยท ศน ซ ง ม ค าน ำา หน กอ ง ค ปร ะ ก อบเ ท า ก บ 0.32,0.26แ ล ะ 0.19ต า ม ล ำา ด บ ส อ ด ค ล อ ง ก บ ก า ร ศ ก ษ าข อ ง Mirra(2004), Ho(2006), Ertmer,Bai,Dong,Khalil,Park,&Wang(2010), Change(2002), Seay(2004), Scott(2005), Persaud(2006), Miller(2008), Keller(1995), Reinke(1997), Stirling(1993), Redinger(1996), Lawrence(1999), Bridges(2003), Wenglinsky,Rosen,&Weil(1995)ทใหทศนะไวสอดคลองกนคอวสยทศนทางเทคโนโลยเปนปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย ทงนเนองจากการสรางวสยทศนเปนการสรางภาพในอนาคตขององคการซ งเปนการสะทอนความคดเชงรก โดยอาศยขอมลทมความนาเชอถอ ผน ำาในทกระดบขององคการมสวนรวมในการสานฝน มการสอสารภาพอยางชดเจน และสมาชกทกคนยอมรบและยนดปฏบตงานเพอใหบรรลวสยทศนนน นอกจากน ผบรหารจะตองมการสอสารทขยายความคด ความเชอของตนใหบคคลทเกยวของเขาใจ เปนทยอมรบของทกคน และนำาไปสการปฏบต การสอสารอาจจะอยในรปของ การพด การเขยน การกระทำา การใชสญลกษณ และการใหรางวล ซงตองทำาอยางตอเนอง สมำาเสมอ ประการสำาคญคอ จะตองมการปฏบตตามวสยทศน กลาวคอ จะตองนำาวสยทศนทสรางขนไปสการปฏบตโดยการหลอมรวมวสยทศนนนลงไปในปรชญา นโยบาย เปาหมาย และกจวตรประจำาวนของโรงเรยน กำาหนดบทบาทหนาทของสมาชกไวอยางชดเจน สรางแรงบนดาลใจใหกบสมาชก และสมาชกเตมใจปฏบตตามวสยทศนนน ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย พบวา มอทธพลทางออมผานการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย โดยมคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.85 สอดคลองกบการศกษาของ ปราวณยา สวรรณณฐโชต (2546) วจยเกยวกบการเปลยนแปลงเทคโนโลยและแผนการเตรยมรบของผ บรหารโรงเรยนในโรงเรยน
271
มธยมศกษาของไทยระหวางป พ.ศ. 2545-2554 งานวจยดงกลาวไดสรปประเดนของการพฒนาวชาชพครในดานเทคโนโลยทนาจะเกดขนในทางปฏบต และสงผลตอความสำาเรจของการใชเทคโนโลยในการเรยนรและการบรหารการฝกอบรมคอมพวเตอรและอนเทอรเนตเบองตน การไดรบการฝกอบรมเกยวกบการบรณาการเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน การไดรบการฝกอบรมเกยวกบความสามารถในการประเมนซอฟทแวรและเวบไซตทางการศกษา การพฒนาความรด านสอการสอนอเลกทรอนกสหรอสอผสม เปนตน ในการกำาหนดกลยทธและนโยบายเทคโนโลยของสถานศกษานนตองพจารณาถงประโยชนทเกดขนสงสดตอผเรยน คณะกรรมการเทคโนโลยของสถานศกษาตองเขาใจเปาหมายของแผนและนโยบายใหชดเจนวา มงพฒนาการเรยนร ของนกเรยนเปนสำาคญ แมกลยทธในการกำาหนดแผนและนโยบายเทคโนโลยจะมความแตกตางกนไปตามเปาหมายและบรบทของสถานศกษาแตละแหง แ ต ศ น ย ก า ร ว า ง แ ผ น เ ท ค โ น โ ล ย แ ห ง ช า ต (National Center for Technology Planning) ซงเปนองคกรของประเทศสหรฐอเมรกาทจดตงขนเพอใหคำาแนะนำาและเปนแหลงทรพยากรสำาหรบมลรฐ เขตการศกษา และสถานศกษาในการวางแผนและกำาหนดนโยบายเทคโนโลย ไดระบวาแผนงานทดตองประกอบดวยสงตอไปน ไดแก 1) วสยทศนและพนธกจ 2) มาตรฐานการปฏบตทเปนเลศตามวสยทศนและพนธกจ 3)วตถประสงคของแผนการใชเทคโนโลย 4) ผลการวเคราะหความตองการจำาเปนโดยระบความตองการทางกายภาพดานตางๆ เชน ฮารดแวร ซอฟตแวร และสภาพการใชงานปจจบน 5) แผนการใชงานเทคโนโลย 6) แผนงานดานงบประมาณและเง นทนสนบสนน 7) ระยะเวลาในการปฏบตตามแผน 8) แผนการซอมบำารง 9) การสนบสนนอนๆ เพอใหเปนไปตามแผน 10) การเขาถงและความเสมอภาคในการใชแผน 11) การตรวจสอบและประเมนผล นอกจากน Woudenberg (2001) ศกษาความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนาบคลากรในโรงเรยนมธยมศกษาแคลฟอรเนย: การรบรของครและผบรหาร พบวา การพฒนาบคลากรวชาชพ ขนอยกบ 1) การอบรมทกษะ 2) เวลา 3) การสนบสนนเชงเทคนค 4) วสยทศน โดยเฉพาะปจจยดานวสยทศน มอทธพลทางตรงตอการพฒนาวชาชพ ซงสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ทเปนเชนนอาจเนองมาจากการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยจะตองค ำานงถงการจดประสบการณทงมวลดานเทคโนโลยตามจดมงหมายของการศกษา มวธการนำา
272
แผนเทคโนโลยสการปฏบตและมการประเมนทเกยวของกบการเกบรวบรวมขอมลทกอยางในการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยมเปาหมายเพอพฒนาความกาวหนาในการเรยนร ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย พบวา มอทธพลทางออมผานการบรณาการเทคโนโลย โดยมคาสมประสทธ อ ทธพลเทากบ 0.60 สอดคลองกบการศกษาของ Stanage (1996) ไดศกษาเกยวกบการบรณาการเทคโนโลยภายใตระบบบรหารจดการความรภายในสถานศกษาซงทำาการวจยในลกษณะของการวจยเชงพฒนาโดยมวตถประสงคเพอสรางคมอสำาหรบผบรหารและครในการบรณาการเทคโนโลยเขาไปสกระบวนการจดการความรเพอมงไปสความเปนองคกรแหงการเรยนการสอนของสถานศกษา ผลการวจยในระยะท 3 บงช วา ค มอการพฒนาสถานศกษาสความเปนองคกรแหงการเรยนรตองมการบรณาการเทคโนโลยเขาไปในกระบวนการกล มและท มงาน โดยมข นตอนทสามารถสาธตใหเหนถ งการเช อมโยงเทคโนโลยสการเรยนการสอนได ซงผลจากการบรณาการดงกลาวจะสงผลตอความสำาเรจในการปฏบตงาน นอกจากน ยงสอดคลองกบการศกษาของReinke (1997) ศกษาการพฒนาและความมเหตผลของการพฒนาบคลากรดานเทคโนโลยของครใหญโดยการออกแบบโรงเรยนใหมด วยเทคโนโลย ผลการวจยพบวา การบรณาการเทคโนโลยขนอยกบวสยทศนของผบรหารสถานศกษาซงสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย พบวา มอทธพลทางออมผานสมรรถนะทางเทคโนโลยอยางไมมนยสำาคญทางสถต โดยมคาสมประสทธอทธพลเทากบ -0.0023 ทเปนเชนนอาจเปนเพราะวาองคประกอบของวสยทศนทางเทคโนโลยซงประกอบดวยมการสรางวสยทศน มการเผยแพรวสยทศน และมการปฏบตตามวสยทศนซ งมลกษณะชวยกำาหนดแนวทางในการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยและการบรณาการเทคโนโลยมากกวาสมรรถนะทางเทคโนโลย ซ งจะเหนไดจากคาสมประสทธอทธพลการสงผานการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย และการบร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย เ ท า ก บ 0.85 แ ล ะ 0.60 ต า ม ล ำา ด บ
ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย พบวา มอทธพลทางตรงตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน (0.01) และมอทธพลทางอ อ ม ผ า น ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า น เ ท ค โ น โ ล ย (0.03) แ ล ะ ก า รบรณาการเทคโนโลย (0.06) อยางไมมนยสำาคญทางสถต เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตจะเหนวามนยส ำาคญทางสถตท
273
ระดบ 0.01 และ 0.05 ตวแปรทมคานำาหนกองคประกอบมากทสด คอ มทศนคตตอเทคโนโลย รองลงมา คอ มทกษะทางเทคโนโลย และมความรทางเทคโนโลย ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.35, 0.30 และ 0.01 ตามลำาดบ แสดงใหเหนวา ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลยมอทธพลทางตรงนอย และมผลทางออมผานการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยและการบรณาการเทคโนโลยนอยเชนเดยวกน ทงนอาจเปนเพราะวาองคประกอบสมรรถนะทางเทคโนโลยซงประกอบดวยมความรทางเทคโนโลย มทกษะทางเทคโนโลย และมทศนคตตอเทคโนโลย ซงเปนความสามารถในการจดจำาและการระลกไดของความรทางเทคโนโลย เปนขอมลทอยในตวคน เปนสารสนเทศทน ำาไปสการปฏบต เปลยนแปลงไดโดยการศกษาเลาเรยน การคนควา หรอประสบการณ รวมทงความสามารถเชงปฏบตและทกษะ แสดงออกถงความชำานาญในการใชเทคโนโลยไดอยางคลองแคลว และมแนวความคด ความเชอ ความรสก และความโนมเอยงในการแสดงพฤตกรรมทมตอเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานในปจจบนอยในระดบตำา ซ งสอดคลองกบการศกษาของ Maddux (2002) พบวา ผบรหารการศกษามองคความรทางเทคโนโลยอยในระดบตำา และไมสามารถนำาองคความรดงกลาวไปใชสรางประสทธผลการบรหารงานไดอยางเตมท หรออาจกลาวไดวา ในขณะทความเพยงพอและความสามารถของเทคโนโลยไดถกนำาไปใชตอบสนองความตองการของสถานศกษาเพมมากขน แตความตองการใชเทคโนโลยในการบรหารงานของผบรหารกยงมนอย (McLeod, Logan, & Allen, 2002) ประกอบกบผบรหารสถานศกษาขนพนฐานสวนใหญมอายระหวาง 49 – 54 ป ซงเปนวยใ ก ล เ ก ษ ย ณ แ ล ะ ไ ม ม ค ว า ม ก ร ะ ต อ ร อ ร น ใ น ก า ร เ ร ย น ร เ ท ค โ น โ ล ย
ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย พบวา มอทธพลทางตรงตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานมากทสด (0.54) และมอทธพลทางออมผานการบรณาการเทคโนโลย (0.37) อยางมน ยสำาคญทางสถตท ระดบ 0.01 เม อพจารณาคาน ำาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตจะเหนวามนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกตว ตวแปรทมคานำาหนกองคประกอบมากทสด คอ มการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย รองลงมา คอ มหลกสตรเทคโนโลย และมการเรยนการสอนเทคโนโลย ซงมคานำาหนกองคประกอบเทากบ 0.21, 0.16 และ 0.15 ตามล ำา ด บ โ ด ย ม ค า ส ม ป ร ะ ส ท ธ ก า ร พ ย า ก ร ณ (R2)อ ย ร ะ ห ว า ง 0.79–
274
0.85ส อ ด ค ล อ ง ก บ ก า ร ศ ก ษ า ข อ ง Mirra(2004), Ho(2006), Ertmer,Bai,Dong,Khalil,Park,&Wang(2010), Adkin(2001), Change(2002), Inkster(1998), Rogers(2000), Scanga(2004), Sorensen(2007), Scott(2005), Persaud(2006), Miller(2008), Stirling(1993), Redinger(1996), Lawrence(1999), Bridges(2003), Wenglinsky,Rosen,&Weil(1995), Fulton,Yoon,&Lee(2005), Ringstaff,Kelley,&Shulla(2002)และฉลองบญญานนท(2547)ทพบวาปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ทเปนเชนนอาจเนองมาจากปจจบน นโยบายสำาคญประการหนงของกระทรวงศกษาธการคอการเนนความสำาคญของครในการเขยนแผนการสอน การผลตและพฒนาสอการเรยนรดวยเทคโนโลย ดงงานวจยของ สภรฐ ผองพนธงาม (2544) ซ งท ำาการวจยโมเดลการสอนดวยคอมพวเตอรของโรงเรยนจ ต ร ล ด า (Chitralada Computer Training Model) ซ ง ม อ ย 2 ลกษณะ ประกอบด วย คอมพวเตอรศ กษา ซ งม งการสอนท กษะทางคอมพวเตอรเปนสำาคญ และคอมพวเตอรเสรม ซงมงการใชคอมพวเตอรในการเรยนการสอนกลมสาระการเรยนรตางๆ นอกจากนน การพฒนาวชาชพครทเกยวกบเทคโนโลย เชน การฝกอบรมเพอพฒนาทกษะทางเทคโนโลยเปนเร องทส ำาคญเนองจากครยงขาดทกษะดงกลาวอยมาก (ธงชย ชวปรชา, 2542) ซงหากครไดรบการสนบสนนใหไดรบการฝกอบรมแลวยอมสงผลตอระดบการปฏบตงานโดยใชเทคโนโลย ซงสอดคลองกบงานวจยของ มณรตน สทธโชค (2546) ทพบวาปจจยคดสรรทมความสมพนธทางบวกกบความคดเหนเกยวกบการปฏบตงานการใชเทคโนโลยและสารสนเทศอยางมนยส ำาคญทางสถตทระดบ .05 ประกอบดวย การฝกอบรม และการพฒนาทกษะของคร นอกจากน ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย พบวา มอทธพลทางออมผานการบรณาการเทคโนโลย โดยมคาสมประสทธ อ ทธพลเทากบ 0.37 สอดคลองกบการศกษาของ Zhao, & Frank (2003) ซงทำาวจยเกยวกบปจจยทมอทธพลตอการใชงานเทคโนโลยในสถานศกษาในมมมองของการศกษาวชานเวศวทยา ซงมการบรณาการเทคโนโลยเขาในการเรยนการสอน ในส ถ า น ศ ก ษ า จ ำา น ว น 19 แหง ผลการวเคราะหถดถอยพหคณเพอพจารณาอทธพลของตวแปรทเกยวของกบการบรณาการเทคโนโลย จำานวน 6 ตวในสมการ พบวา การรวม
275
มอกนระหวางเพอนรวมงานอยางใกลชดในการบรณาการการเรยนรสามารถอธบายผลสำาเรจในการใชเทคโนโลยในการเรยนรวชานเวศวทยาเปนปรมาณ .103 และมนยสำาคญทางสถตทระดบ .05 ทงนตวแปรทง 6 ตวรวมกนอธบายความแปรปรวนของผลสำาเรจในการใชเทคโนโลยในการเรยนรวชานเวศวทยาไดรอยละ 46 มณรตน สทธโชค (2546) ศกษาปจจยคดสรรทสงผลตอความคดเหนเกยวกบความสำาเรจในการปฏบตงานการใชเทคโนโลยเพอการสอสารของผบรหารและครในโรงเรยนผนำาการใชเทคโนโลยเพอการเรยนร ผลการวจย พบวา ตวแปรการบรณาการไอซทในการเรยนการสอนผานเวบไซตและตวแปรความรวมมอกบครคนอนในการบรณาการเทคโนโลยเขาไปในเนอหารายวชาเปนตวแปรคดสรรทเขาสสมการถดถอยโดยวธ Stepwise เปนลำาดบท 5 และ 6 มคาสมประสทธการถดถอยเทากบ .135 และ .139 อ ย า ง ม น ย ส ำา ค ญ ท า ง ส ถ ต ท ร ะ ด บ .05 Sorensen (2007) ศ ก ษ ากระบวนการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยเพอสงเสรมการนำา WebGateมาใชในหองเรยน ผลการศกษาพบวา การพฒนาวชาชพครดานเทคโนโลยชวยใหครประสบความสำาเรจในการบรณาการเทคโนโลยในการปรบปรงการเรยนการสอนซงสงผลโดยตรงตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย นอกจากนยงพบอกวา การพฒนาวชาชพขนอยกบ 1) การสนบสนน 2) การจดการกระบวนการอบรม และ 3) การอบรมอยางตอเนอง สมำาเสมอ Rogers (2000) ศกษาความสมพนธระหวางการรบรของครเกยวกบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและการบรณาการเทคโนโลย พบวา การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยมอทธพลทางตรงตอก า ร บ ร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ห ล ก ส ต ร
ปจจยการบรณาการเทคโนโลย พบวา มอทธพลทางตรงตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานอยางไมมนยส ำาคญทางสถต เมอพจารณาคานำาหนกองคประกอบของตวแปรสงเกตจะเหนวามนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01 ทกตว ตวแปรทมคานำาหนกองคประกอบมากทสด ค อ มการสนบสนนการใชเทคโนโลย รองลงมาคอ มความเช อในเทคโนโลย และ มความพรอมในเทคโนโลย ซ งมคาน ำาหนกองคประกอบเทากบ 1.00, 0.80 และ 0.78 ตามลำาดบ แสดงใหเหนวาปจจยการบรณาการเทคโนโลยมอทธพลทางตรงนอย ทงนอาจเปนเพราะวาการบรณาการเทคโนโลยจะมประสทธผลหรอไมเพยงใดยอมข นอยก บวสยท ศน ทางเทคโนโลยและสมรรถนะทางเทคโนโลยเปนปจจยสำาคญ ถาขาดปจจยใดปจจย
276
หนงยอมทำาใหการบรณาการเทคโนโลยไมสมฤทธผล จากการศกษาปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย พบวา มอ ทธพลทางออมผานการบรณาการเทคโนโลยอยางไมมนยสำาคญทางสถต ดวยเหตน จงอาจมสวนทำาใหปจจยการบรณาการเทคโนโลยมอทธพลทางตรงตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานอยางไมมนยสำาคญทางสถต ดงการศกษาของ Stanage (1996) ไดศกษาเกยวกบการบรณาการเทคโนโลยภายใตระบบบรหารจดการความรภายในสถานศกษาซงทำาการวจยในลกษณะของการวจยเชงพฒนาโดยมวตถประสงคเพอสรางคมอส ำาหรบผบรหารและครในการบรณาการเทคโนโลยเขาไปสกระบวนการจดการความรเพอมงไปสความเปนองคกรแหงการเรยนการสอนของสถานศกษา ผลการวจยในระยะท 3 บงชวา คมอการพฒนาสถานศกษาสความเปนองคกรแหงการเรยนรตองมการบรณาการเทคโนโลยเขาไปในกระบวนการกลมและทมงาน โดยมขนตอนทสามารถสาธตใหเหนถงการเชอมโยงเทคโนโลยสการเรยนการสอนได ซงผลจากการบรณาการดงกลาวจะสงผลตอความสำาเรจในการปฏบตงาน และจากการศกษาของReinke (1997) ศกษาการพฒนาและความมเหตผลของการพฒนาบคลากรดานเทคโนโลยของครใหญโดยการออกแบบโรงเรยนใหมดวยเทคโนโลย ผลการวจยพบวา การบรณาการเทคโนโลยขนอยกบวสยทศน สมรรถนะของผบรหารสถานศกษาซ งสงผลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย
2.3 ผลการศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธพลรวมของปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพ น ฐ า น ม ป ร ะ เ ด น ท น ำา ม า อ ภ ป ร า ย ด ง น
อทธพลทางตรง พบวา มคาสมประสทธอทธพลทางตรง 4 ตวแปร เรยงลำาดบจากคามากไปหานอย คอ ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย ปจจยการบรณาการเทคโนโลย และปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย ซ งมคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.54, 0.44, 0.10 แ ล ะ 0.01 ต า ม ล ำา ด บ จ า กขอคนพบดงกลาวชใหเหนวา ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยมอทธพลทางตรงทสำาคญทสดตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ในขณะทปจจยสมรรถนะทางเ ท ค โ น โ ล ย ม อ ท ธ พ ล ท า ง ต ร ง น อ ย ท ส ด ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลย สอดคลองกบทศนะของ ฉลอง บญญานนต (2547) ไดเสนอวธการพฒนาวชาชพครดงตอไปน 1) สรางความคนเคยในการใชเทคโนโลย
277
ครจำานวนมากมกมอปสรรคในการใชงานคอมพวเตอรคร งแรก รสกวตกก งวลวาความสามารถส เด กน กเรยนไมได วธการค อผ บรหารต องใช กระบวนการเพอนชวยเพอนอยางกลยาณมตร เมอเกดความคนเคยแลวครจะสามารถเร มตนดดแปลงผลงานไปสการใชในการเรยนการสอนได 2) การทดลองใชและฝกปฏบตดวยตนเอง การทดลองใชและฝกปฏบตดวยตนเองจะเกดขนภายหลงเกดความคนเคยในการใชงาน ในขนตอนนผบรหารควรจดเตรยมตำารา เอกสาร สอตางๆ ทสนบสนนตอการเรยนรดวยตนเองใหเพยงพอ 3) นำาเทคโนโลยเพอการเรยนรมาใชในหองเรยน เปนการพฒนาวชาชพอกลำาดบขนหนงของคร ในขนนครจะทราบวาจะใชสอผสมใดกบสาระการเรยนรใด จะใชโปรแกรมการสอนอยางไร ตลอดจนสามารถสอน แนะใหนกเรยนร แหลงสบคน วธการสบคนสารสนเทศจากอนเทอรเนตได นอกจากน ครยงไดนำาสงทเรยนรกบนกเรยนมาพฒนาตนเองไดอกดวย 4) ใชเทคโนโลยอยางบรณาการ นบเปนขนตอนทครมความกาวหนาในการใชเทคโนโลยเพอการเรยนรไดอยางชำานาญ สามารถสรางสรรควธการทจะทำาใหเทคโนโลยชวยการเรยนรของนกเรยนไดอยางมประสทธภาพและเกดผลดสงสดการสนบสนนของคณะกรรมการสถานศกษาและชมชนในดานการใชเทคโนโลย ตลอดจนการใหความรวมมอ สนบสนนทน งบประมาณดวยวธการตางๆ เพอใหไดมาซ งเทคโนโลยสำาหรบการจดการศกษา ซงการสนบสนนดงกลาวมความสำาคญตอการพฒนาโครงการพนฐานทางเทคโนโลย และสอดคลองกบมาตรา 68 ในหมวด 6 แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขปรบปรง (ฉบบท2)พ.ศ.2545ทระบถงการระดมทนจากทกฝายทเกยวของรวมถงองค กรประชาชนในการพฒนาเทคโนโลย เพ อการศ กษา (กระทรวงศกษาธการ,2546)ตลอดจนการสนบสนนในดานการพฒนาระบบเครอขายเทคโนโลยจากชมชนและองคกรประชาชนซงเปนเงอนไขส ำาคญของความสำาเรจในการปฏรปการเรยนรโดยใชเทคโนโลยเปนฐาน นอกจากน ส ำาหรบงานวจยทมการนำาการพฒนาวชาชพครเปนตวแปรทำานายความสำาเรจในการใชงานเทคโนโลยทสำาคญ เชน Rogers (2000) ไดศกษาความสมพนธระหวางภาวะผนำาเชงอเลกทรอนกสของผบรหารสถานศกษาตามการรบรของครกบก า ร บ ร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก า ร จ ด ก า ร ศ ก ษ า ใ น Fort Wayne Community School, Indiana ตวแปรการพฒนาวชาชพครทใชในการศกษา โอกาสการมสวนรวมในทมพฒนาของคร นอกเหนอจากตวแปรภาวะ
278
ผนำาตามการรบรของครขางตน เครองมอในการวจย เปนแบบสอบถามมาตรประมาณคา จำานวน 75 ขอ กลมตวอยางในการวจยประกอบดวย ครผสอนจ ำา น ว น 558ค น แ ล ะ ผ บ ร ห า ร ส ถ า น ศ ก ษ า จ ำา น ว น 22คนในFortWayneCommunity School, Indiana ผลการวเคราะหสหสมพนธดวย Pearson product-moment พบความสมพนธอยางม นยสำาคญทางสถตระหวางระดบการพฒนาวชาชพของทมงานทครมสวนรวม กบ ความสำาเรจของการบรณาการเทคโนโลย ผลการวจยดงกลาวขางตน สอดคลองกบงานวจยของ Vannatta,&Fordham(2004)ททำาการศกษาตวแปรการจดการดานครทใชในการทำานายผลสำาเรจของการใชงานเทคโนโลยในหองเรยนของสถานศกษาขนพนฐาน (K-12) ในมลรฐโอไฮโอ จำานวน 6 แหง กลมตวอยางเปนครผสอนจำานวน 177 คน ผลการวเคราะหถดถอยพหคณเพอพจารณาอทธพลของตวแปรทำานายหลก 3 ตวแปร พบวา ระดบของการไดรบการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยสงผลตอความสำาเรจในการใชงานเทคโนโลยเพอการเรยนรของหองเรยนเปนปรมาณ .199 อยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ .05 สวนปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย และปจจยการบรณาการเทคโนโลยมอ ทธพลทางตรงคอนขางต ำาท งน อาจเปนเพราะสมรรถนะทางเทคโนโลยและการบรณาการเทคโนโลยเกยวของกบพฤตกรรมหรอคณลกษณะสวนบคคลทตองอาศยเคร องมอ กระบวนการ หรอวธการผ า น อ ง ค ป ร ะ ก อ บ อ น ๆ น น เ อ ง
อทธพลทางออม พบวา ม 2ปจจยทมอทธพลทางออมตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย คอ ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลยทสงผานปจจยการพฒนาว ช า ช พ ด า น เ ท ค โ น โ ล ย แ ล ะ ป จ จ ย ก า ร บ ร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย มคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.03 และ 0.06 ตามลำาดบ ซงแสดงใหเหนว า ป จ จ ย ส ม ร ร ถ น ะ ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย มอทธพลทางออมตำาเมอสงผานปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยและปจจยการบรณาการเทคโนโลย สวนปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยทสงผานปจจยการบรณาการเทคโนโลย จะเหนวามคาสมประสทธอ ทธพลเทากบ 0.37 ผลการวจยชใหเหนวา ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยมอทธพลทางออมสงตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยโดยสงผานปจจยการบรณาการเทคโนโลย สอดคลองกบผลการวจยของ Sorensen (2007) ศกษากระบวนการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยเพอสงเสรมการนำา WebGateมา
279
ใ ช ใ น ห อ ง เ ร ย น ผลการศกษาพบวา การพฒนาวชาชพครดานเทคโนโลยชวยใหครประสบความสำาเรจในการบรณาการเทคโนโลยในการปรบปรงการเรยนการสอนซงสงผลโดยตรงตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย นอกจากนยงพบอกวา การพฒนาวชาชพขนอยกบ 1) การสนบสนน 2) การจดการกระบวนการอบรม และ 3) การอบรมอยางตอเน อง สม ำาเสมอ Rogers (2000) ศกษาความสมพนธ ระหวางการรบรของครเกยวกบภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยและการบรณาการเทคโนโลย พบวา การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยมอทธพลทางตรงตอการบร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย ใ น ห ล ก ส ต ร
อทธพลรวม พบวา คาสมประสทธอ ทธพลรวมของตวแปรสาเหตมอ ท ธ พ ล ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลยอยางมนยสำาคญทางสถต 2 ตวแปร และอยางไมมนยสำาคญทางสถต 2 ตวแปร โดยเรยงลำาดบจากคามากไปหานอย คอ ปจจยวสยทศนทางเทคโนโลย ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย ปจจยการบรณาการเทคโนโลย และปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย ซ งมคาสมประสทธอทธพลเทากบ 0.83, 0.57, 0.10 และ 0.02 ตามลำาดบ ซ งไดขอสรปวา ปจจยวสยท ศน ทางเทคโนโลยเป นสาเหตท ส ำาค ญทสดท ท ำาให เก ดภาวะผ น ำาเชงเทคโนโลย สอดคลองกบผลการวจยของ Woudenberg (2001) ศกษาความสมพนธระหวางเทคโนโลยกบการพฒนาบคลากรในโรงเรยนมธยมศกษาแคลฟอรเนย: การรบรของครและผบรหาร พบวา การพฒนาบคลากรวชาชพ ขนอยกบ 1) การอบรมทกษะ 2) เวลา 3) การสนบสนนเชงเทคนค 4) วสยทศน โดยเฉพาะปจจยดานวสยทศน ม อทธพลทางตรงตอการพ ฒ น า ว ช า ช พ ซ ง ส ง ผ ล ต อ ภ า ว ะ ผ น ำา เ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย น อ ก จ า ก น Lawrence(1999)ศกษาโลกของนวตกรรม : การสรางวสยท ศน ทางเทคโนโลยของครประถมศกษา ผลการศกษาพบวา ปจจยทมอทธพลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ประกอบดวย 1)การสรางวสยทศนทางเทคโนโลย 2) การสนบสนนใหบคลากรมการใชเทคโนโลย และ 3) การพฒนาดานเทคโนโลย
3. ขอเสนอแนะจากผลการศกษาดงกลาว มขอเสนอแนะจากผลการวจยเพอการปรบปรง
นโยบายทางการศกษาและขอเสนอแนะสำาหรบการวจยคร งตอไป ดงตอไปน
280
3.1 ขอเสนอแนะจากผลการวจยเพอการปรบปรงนโยบายทางการศกษา
3.1.1 ขอเสนอแนะเชงนโยบายเกยวกบการใชโมเดลสมการโ ค ร ง ส ร า ง เ ช ง เ ส น
3.1.1.1 ผลการวเคราะหระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย ระดบป จ จ ย ท ม อ ท ธ พ ล ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลย พบวา ระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลต อ ภ า ว ะ ผ น ำา เ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย มคาเฉลยโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายละเอยดในแตละปจจย พบวา สวนใหญมคาเฉลยอยในระดบมาก มเพยงปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลยทอยในระดบปานกลาง โดยปจจยภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยมคาเฉลยสงสด ในขณะทปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลยมคาเฉลยตำาสด ดงนน สำานกงานคณะก ร ร ม ก า ร ก า ร ศ ก ษ าขนพนฐานควรมนโยบายในการพฒนาสมรรถนะทางเทคโนโลยของผบรหารส ถ า น ศ ก ษ า ข น พ น ฐ า น
3.1.1.2 ผลการเปรยบเทยบระดบภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานจำาแนกตามประสบการณเปนผบรหาร พบวา ปจจยดานการบรณาการเทคโนโลยระหวางกลมประสบการณเปนผบรหาร 1–9ป และ กลมประสบการณเปนผบรหาร 19–40ป แตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0.01โดยผทมประสบการณเปนผบรหาร 1–9ป มคาเฉลยการบรณาการเทคโนโลยสงกวาผมประสบการณเปนผบรหาร 19–40ปดงนน ผบรหารการศกษาควรพฒนา สงเสรมใหผบรหารสถานศกษาทมประสบการณเปนผบรหารมาเปนเวลานานและอยในวยใกลเกษยณอายราชการเขารบการอบรม สมมนา ในร ปแบบท เ หมา ะสม เช น multi-touchซ ง เป น เทคโน โลย ทสามารถรบ input ไดหลายจดพรอมๆ กน เพอใหผสงอายมความร ความเขาใจ แ ล ะ ม ค ว า ม ส ะ ด ว ก ใ น ก า ร บ ร ณ า ก า ร เ ท ค โ น โ ล ย
3.1.1.3 ผลการเปรยบเทยบระดบภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานจำาแนกตามขนาดสถานศกษา พบวา ทกกลมขนาดสถานศกษาแตกตางกนอยางมนยสำาคญทางสถตทกปจจย โดยโรงเรยนขนาดเลก
281
ม ร ะ ด บ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลยนอยกวาโรงเรยนขนาดใหญ ดงนน ผบรหารการศกษาควรหาร ป แ บ บ พ ฒ น า ภ า ว ะ ผ น ำาเ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย ข อ ง ผ บ ร ห า ร โ ร ง เ ร ย น ข น า ด เ ล ก
3.1.1.4 ผลการวเคราะหสถตพนฐาน มประเดนตางๆ ทผบรหารการศกษาควรตระหนกและใหความส ำาค ญในการพฒนาใหด ข น เน องจากมค า เฉล ยอย ในระด บต ำา เม อ เปรยบเท ยบก บประเด นอ น ในแตละปจจยทนำามาศกษา ไดแก การเผยแพรวสยทศน ทศนคตตอเทคโนโลย การประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย ความพรอมดานเทคโนโลย การใชเ ท ค โ น โ ล ย ใ น ก า ร ว ด แ ล ะ ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล
3.1.2 ขอเสนอแนะเพอการพฒนาภาวะผนำาเชงเทคโนโลย3.1.2.1 เนองจากผลการวจย พบวา ปจจยสาเหตส ำาคญ
ทางตรงททำาใหผบรหารสถานศกษาขนพนฐานมภาวะผนำาเชงเทคโนโลย คอ ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า น เ ท ค โ น โ ล ย ร อ ง ล ง ไ ป ค อ ว ส ย ท ศ น ทางเทคโนโลย ดงนน ผบรหารการศกษาจงควรสงเสรม พฒนา ผลกดนใหมหลกสตรเทคโนโลย การเรยนการสอนเทคโนโลย การประเมนผลการเรยนการส อ น เ ท ค โ น โ ล ย ก า ร ส ร า ง ว ส ย ท ศ น ก า ร เ ผ ย แ พ ร ว ส ย ท ศ น แ ล ะก า ร ป ฏ บ ต ต า ม ว ส ย ท ศ น ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย
3.1.2.2 เมอพจารณาปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลยแมจะส ง ผ ล ท า ง ต ร ง ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลยตำา แตกสงผลทางออมผานการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยและการบรณาการเทคโนโลยท สงกวา ด งนน การพฒนาสมรรถนะทางเทคโนโลยท จะน ำา ไปส การพฒนาภาวะผ น ำา เชง เทคโนโลยจะต องเน นการพฒนาใหมอทธพลผานปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยและการบรณาการเทคโนโลยโดยไมคาดหวงวาจะสงผลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยโ ด ย ต ร ง
3.1.3 ขอเสนอแนะเพอการนำาโมเดลสมการโครงสรางเชงเ ส น ไ ป ใ ช ใ น โ ร ง เ ร ย น
3.1.3.1 เน องจากคาสมประสทธ การพยากรณ ส ำาหรบสมการโครงสรางของโมเดล แสดงวา ตวแปรแฝงภายนอกซงเปนตวแปรสาเหต สามารถอธบายความแปรปรวนในตวแปรสมรรถนะทางเทคโนโลย การ
282
พฒนาวชาชพดานเทคโนโลย การบรณาการเทคโนโลย และภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย จงยนยนไดถงความตรงของตวแปรทน ำามาศกษา จงใหมความมนใจในการพฒนาปจจยวสยทศนทางเทคโนโลยเปนปจจยแรก และให ตระหนกวาปจจยนมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยในทางออม ดงนน ควรพฒนาใหผานปจจยอน โดยเฉพาะปจจยทนำามาศกษา ไดแก สมรรถนะทางเทคโนโลย การพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย และการบรณาการเทคโนโลย
3.1.3.2 จากผลการวจย พบวา ปจจยการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลยมคาสมประสทธอทธพลทางตรงสงตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และมคาสมประสทธอทธพลทางออมผานปจจยการบรณาการเทคโนโลยสงเชนกน ดงนน ระบบคดในการพฒนาภาวะผนำาเชงเทคโนโลยสามารถจะพฒนาป จ จ ย ก า ร พ ฒ น า ว ช า ช พ ด า น เ ท ค โ น โ ล ย ไ ด โ ด ย ต ร ง
3.1.3.3 เนองจากมความแตกตางกนระหวางระดบภาวะผนำาเชงเทคโนโลย และระดบปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย จำาแนกตามประสบการณเปนผบรหาร และขนาดสถานศกษา ดงนน การนำาโมเดลไปใชจงควรปรบใหเหมาะสมก บประสบการณเป นผ บรหารและส อ ด ค ล อ ง ก บ บ ร บ ท ข อ ง โ ร ง เ ร ย น
3.2 ขอเสนอแนะสำาหรบการวจยครงตอไป3.2.1 ควรมการปรบปรงแบบสอบถามใหมคณภาพมากยงขน
โดยเฉพาะปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย องคประกอบมความรทางเทคโนโลย แ ล ะ อ ง ค ป ร ะ ก อ บ ม ท ก ษ ะ ท า ง เ ท ค โ น โ ล ย
3.2.2 ควรมการวจยเกยวกบปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทมประสบการณเปนผบรหารตางกน เนองจากผลการวเคราะหเปรยบเทยบความแตกตางของภาวะผน ำาเชงเทคโนโลย และปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยมความแตกตางก น
3.2.3 ควรมการวจยเกยวกบปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทมขนาดสถานศกษาตางกน เน องจากผลการว เคราะห เปรยบเท ยบความแตกตางของภาวะผ น ำาเชงเทคโนโลย และปจจยทมอทธพลตอภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยมความแตกต า ง ก น
283
3.2.4 ควรมการวจยเกยวกบอทธพลของตวแปรอนๆ นอกเหนอจากกรอบแนวคดและตวแปรทใชในงานวจยน ทงนเนองจากมตวแปรจ ำานวนมากท ได จ ากการศ กษาว เคราะหท ย ง ไม ได น ำามาศ กษา เช น การวางแผนการใชเทคโนโลย การทำางานและการเรยนรรวมกน การมสวนรวมใ น ก า ร ต ด ส น ใ จ ว น ย ใ น ก า รใชงานเทคโนโลย และความเขาใจผลกระทบของเทคโนโลย เป นต น
3.2.5 ควรมการวจยเกยวกบภาวะผนำาเชงเทคโนโลยและปจจยทม อ ท ธ พ ล ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเ ช ง เ ท ค โ น โ ล ย ข อ ง ผ บ ร ห า ร ใ น ห น ว ย ง า น อ น ท ไ ม ใ ช ส ถ า น ศ ก ษ า
3.2.6 ควรมการวจยเพอพฒนาภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยและป จ จ ย ท ม อ ท ธ พ ล ต อ ภ า ว ะ ผ น ำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานทเปนจดดอยหรอมคาสมประสทธอทธพลตำา ไดแก ปจจยสมรรถนะทางเทคโนโลย และปจจยการบรณาการเทคโนโลย ซงปจจยเหลานมความสำาคญในเชงทฤษฎ แตขอคนพบมความสำาคญนอยลง ควรจะไดนำาปจจยดงกลาวมาสรางเปนโมเดลแลวทำาการวเคราะหเตมรป วเคราะหโครงสรางนำาหนกองคประกอบทถกตองเพอนำาผลการวจยไปปรบใชส ำาหรบพฒนาภาวะผน ำาเชงเทคโนโลยไดอยางแทจรง
บรรณานกรม
284
กมล สดประเสรฐ และคณะ. (2544). รปแบบการบรหารและการจดการศกษาแบบกระจายอำานาจ. กรงเทพฯ:
พรกหวานกราฟฟค.กมลวรรณ ชยวาณชศร. (2536). ปจจยทเกยวของกบผบรหารทสมพนธกบประสทธผลของโรงเรยนเอกชน.
วทยานพนธปรญญาการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.กระทรวงศกษาธการ. (2542). การปฏรปการศกษาของกระทรวงศกษาธการ. กรงเทพฯ: ศนยสารสนเทศ
สป.ศธ.______. (2545). การปฏรปการศกษาของกระทรวงศกษาธการ. คนเมอ 12 ตลาคม 2553, จาก
http://www.moe.go.th/main2/edu-reform/edu-reform.htm______. (2550). แนวการจดกจกรรมการเรยนการสอนขอมลสารสนเทศ. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.______. (2551). ความรเกยวกบวสยทศน. คนเมอ 12 ธนวาคม 2553, จาก http://school.obec.go.th/
sup_br3/e_4.htmเกรยงศกด เจรญวงศศกด. (2544). ขอคดเพอการสรางวสยทศน. กรงเทพฯ: ซคเซส มเดย.กอ สวสดพานช. (2535). ความหมายของคานยม. คนเมอ 18 ตลาคม 2553, จาก http://th.wikipedia.org/wiki/กลยา วานชยบญชา. (2552). สถตสำาหรบงานวจย. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณ
มหาวทยาลย.กดานนท มลทอง. (2543). เทคโนโลยการศกษาและนวตกรรม. กรงเทพฯ: อรณการพมพ.______. (2548). เทคโนโลยและการสอสารเพอการศกษา. กรงเทพฯ: อรณการพมพ.
285
กลยา ตนตผลาชวะ. (2544, กรกฎาคม). การวางแผนประสบการณ. วารสารการศกษาปฐมวย, 4(3), 22–35.เกศน จฑาวจตร. 2540. การศกษาเพอพฒนาทองถน. นครปฐม: เพชรเกษมการพมพ.เกยรตสดา ศรสข. (2552). ระเบยบวธวจย. เชยงใหม: ภาควชาประเมนผลและวจยการศกษา คณะศกษาศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม.ขจรศกด หาญณรงค. (2544). การจดโครงการฝกอบรม. กรงเทพฯ: โรงพมพกรมสรรพสามต.ครรชต มาลยวงศ. (2546). ทศนะไอท. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและ
คอมพวเตอรแหงชาต.จกรกรช ใจด. (2542). ความเขาใจเกยวกบประชาธปไตยของนสตมหาวทยาลยเกษตรศาสตร. วทยานพนธปรญญารฐศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.จารณ มณสกล. (2547). การใชการเรยนการสอนแบบออนไลนเพอสงเสรมความสามารถดานเทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสารของนกศกษาระดบบณฑตศกษา สาขาการสอนภาษาองกฤษ. เชยงใหม:
คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม.จรประภา อครบวร. (2549). สรางคนสรางผลงาน. กรงเทพฯ: ก. พลพมพ (1996).จราภา เตงไตรรตน และคณะ. (2547). จตวทยาทวไป. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.เจรญสน เลศมหกจ. (2551). สรางวสยทศน...ใหชดและเปนจรง. คนเมอ 18 ตลาคม 2553, จาก
http://203.114.113.3/police6/Strategic1.pdfแจมจนทร ทองสา. (2544). การนำาเสนอรปแบบบทเรยนมลตมเดยตามแนวคดคอนสตรคตวสต สำาหรบ
นกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาโสตทศน
286
ศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.ฉลอง บญญานนต. (2547). ปฏรปการเรยนรโดยใชเทคโนโลยเพอการเรยนรเปนฐาน: ทางเลอกใหมทจำาเปน
สำาหรบโรงเรยนเพอปฏรปการเรยนร. กรงเทพฯ: สำานกพมพวฒนาพานช.ชลดา ศรมณ และพนศร สงวนชพ. (2528). การบรหารงานบคคล. พมพครงท 6. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย
รามคำาแหง.ชวลต เกดทพย ผองศร วาณชยศภวงศ ชมศกด อนทรรกษ และวสนต อตศพท. (2552). รปแบบการพฒนาภาวะ
ผนำาทางเทคโนโลยการศกษาสำาหรบผบรหารโรงเรยนสงกด สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขน
พนฐานในภาคใต. วารสารสงขลานครนทร ฉบบสงคมศาสตรและมนษยศาสตร, 15(1), 141-160.ชมพนช สนธนาวา. (2553). ฝาวกฤตตดอาวธระบบการจดการมาตรฐานททนสมย. คนเมอ 1 กนยายน 2553,
จาก http://www.masci.or.th/intelligence_news_detail_th.php?id=464ชยพจน รกงาม. (2547). การวจยเพอพฒนาการเรยนร. กรงเทพฯ: สำานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.ชชย สมทธไกร. (2550). การสรรหา การคดเลอก และการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร. พมพครงท
2. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.ไชยยศ เรองสวรรณ. (2553). เทคโนโลยการศกษา ทฤษฎการวจย. กรงเทพฯ: โอเอส ปรนตงเฮาส.ไชยวฒน พทธาน. (2550). บทบาทผปกครอง. คนเมอ 8 ธนวาคม 2552, จาก
http://gotoknow.org/blog/kpss/135768ณรงควทย แสนทอง. (2547). มารจก COMPETENCY กนเถอะ. กรงเทพฯ: เอช อาร เซนเตอร.
287
ดนย เทยนพฒ. (2552). การบรหารทรพยากรบคคลสศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: นาโกตา.ดารณ จนเจรญวงศา. (2553). ความพงพอใจของผรบบรการตอการปฏบตงานของฝายบรหารทวไป สำานกงาน
ปองกนควบคมโรคท 3 จงหวดชลบร. ชลบร: สำานกงานปองกนควบคมโรคท 3 จงหวดชลบร.ดเรก พรสมา และคณะ. (2553). ทศทางการพฒนาวชาชพคร. คนเมอ 26 เมษายน 2553, จาก
http://www.bflybook.com/BookSharingSystem/Kaao3/Kaao3.htmถนอม เลาหจรสแสง. (2541). คอมพวเตอรชวยสอน. กรงเทพฯ: สำานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.ทศนย ทานตวณช. (2523). การศกษาและรวบรวมวรรณกรรมพนบานภาคตะวนออก (ระยะท2) วรรณกรรม
จากตำาบลตาขน อำาเภอบานคาย และตำาบลบานเพ อำาเภอเมอง จงหวดระยอง. ชลบร: มหาวทยาลย
ศรนครนทรวโรฒ บางแสน.ทศนย ศภเมธ. (2542). หลกจตวทยาในการสอนภาษาไทย. คนเมอ 3 มกราคม 2554, จาก
http://www.igetweb.com/www/wanpen_poom/index.php?mo=3&art=355908ทวตถ มณโชต. (2549). การวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ:
สำานกพมพศนยสงเสรมวชาการ.เทยนชย ไชยเศรษฐ. (2552). แนวคดเกยวกบคานยม. คนเมอ 18 ตลาคม 2553, จาก
http://th.wikipedia.org/wiki/ธงชย ชวปรชา. (2542). การพฒนาเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: สถาบนสงเสรมการสอน
วทยาศาสตรและเทคโนโลย.
288
ธวชชย ชยจรฉายากล. (2549). การพฒนาหลกสตรจากแนวคดสการปฏบต. กรงเทพฯ: อกษรบณฑต.ธระชน มโนมยพบลย. (2551). การสรางวสยทศนและกลยทธ. คนเมอ 12 ธนวาคม 2553, จาก
http://www.teerachon.com/print.php?dr=65ธำารงศกด คงคาสวสด. (2549). COMPETENCY ภาคปฏบตเขาทำาการอยางไร. กรงเทพฯ: สำานกพมพ ส.ส.ท.นงลกษณ วรชชย. (2548). ความไมแปรเปลยนของแบบจำาลองการเปนสมาชกดวยใจของครระหวางบคลากร
คร 2 กลม: การประยกตใชการสรางแบบจำาลองสมการโครงสรางชนดกลยทธกลมพห. กรงเทพฯ:
ภาควชาวจยการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.นภาพร ชโยวรรณ. (2548, มนาคม). กลมผสงอายทเปราะบางในประเทศไทย. วารสารประชากรศาสตร, 21(1),
23-46.นรนทร พนาวาส. (2552). ความรเกยวกบกฎหมายเทคโนโลยในประเทศไทย. คนเมอ 12 กนยายน 2553, จาก
http://www.netrayong.com/bbs/viewthread.php?tid=339นฐธวช จำาปาเงน. (2553). IT วนน. คนเมอ 23 สงหาคม 2553, จาก http://www.bu.ac.th/NewsandInform/
bunews/2547/Mar47/it.htmlนารถอนงค วงศวรรณ. (2552). ขอความวสยทศน. คนเมอ 20 กนยายน 2553, จาก http://elearning.spu.ac.th/
content/thi114/write3.htmlนคม นาคอาย. (2549). องคประกอบคณลกษณะผนำาเชงอเลกทรอนกสและปจจยทมอทธพลตอประสทธผล
ภาวะผนำาเชงอเลกทรอนกสสำาหรบผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธปรญญาการศกษา
ดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
289
นตยา ทองคำา. (2552). ประโยคเพอการสอสาร. คนเมอ 17 ตลาคม 2553, จาก http://www.kr.ac.th/wai/
show.php?id=178นลวรรณ ยอดอานนท และมงกร ศรษะโคตร. (2552). บทบาทของครกบความกาวหนาทางวทยาศาสตรและ
เทคโนโลย. วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 17(13), 2-9.สายสนย อดมนา. (2543). แนวคดเกยวกบคานยม. คนเมอ 17 ตลาคม 2553, จาก http://th.wikipedia.org/wiki/%นภา แยมวจ. (2545). แนวคดเกยวกบการใชเทคโนโลยชวยการเรยนร. คนเมอ 22 ตลาคม 2553, จาก
http://www.moe.go.th/โนร ใจใส. (2552). คมอการวดและการประเมนผลการเรยนร มหาวทยาลยสงขลานครนทร. สราษฎรธาน:
สำานกพมพมหาวทยาลยสงขลานครนทร.บญธรรม กจปรดาบรสทธ. (2549). สถตวเคราะหเพอการวจย=Statistical analysis for research; a step by step
approach. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: จามจรโปรดกท.ปรชญนนท นลสข. (2542 พฤษภาคม-สงหาคม). WBT: Web-based Training เทคโนโลยเพอการอบรมครใน
อนาคต. วารสารศกษาศาสตรปรทศน, 14(2), 15-20.______. (2552). เทคโนโลยการศกษายคอนำาไอ. คนเมอ 12 ตลาคม 2553, จาก http://www7.brinkster.com/
prachyanun/artical/E_I.htmlประกอบ เพชรรตน. (2552). ฝาวกฤตตดอาวธระบบการจดการมาตรฐานททนสมย. คนเมอ 1 กนยายน 2553,
จาก http://www.masci.or.th/intelligence_news_detail_th.php?id=464ประพนธ ผาสกยด. (2553). การสรางวสยทศน: กระบวนการสำาคญกวาขอความ. คนเมอ 12 ธนวาคม 2553,
จาก http://gotoknow.org/profile/prapon
290
ประภาเพญ สวรรณ (2543). พฤตกรรมศาสตร พฤตกรรมสขภาพและสขศกษา. กรงเทพฯ: เจาพระยาการพมพ.ประยร ศรประสาธน. (2542). รายงานการวจย เร อง ปจจยทสงผลตอการมสวนรวม ในการดำาเนนงานของ
คณะกรรมการการศกษาประจำาโรงเรยนประถมศกษา. ปทมธาน: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.ประเสรฐ เตชะนาราเกยรต. (2532). ความสมพนธระหวางองคประกอบดานนกเรยน องคประกอบดานคร
สภาพแวดลอมทางบานและสภาพแวดลอมทางโรงเรยนกบผลสมฤทธ ทางการเรยนคณตศาสตรของ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวจยการศกษา
บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.ปราวณยา สวรรณณฐโชต. (2546). การเปลยนแปลงเทคโนโลยและแผนการเตรยมรบของผบรหารโรงเรยนใน
โรงเรยนมธยมศกษาของไทยระหวางป พ.ศ. 2545-2554. วทยานพนธปรญญาครศาสตรดษฎบณฑต
สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.ปรชา ชางขวญยน. (2552). เทคนคการเขยนและผลตตำารา สภาวจยแหงชาต. คนเมอ 17 ตลาคม 2553, จาก
http://www.anamai.ecgates.com/kmblog/other_diary_post_display.php?diaryid=22&userid=123ปรยาพร วงศอนตรโรจน. (2543). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ: พมพด.พนส หนนาคนทร. (2537). ความหมายของคานยม. คนเมอ 18 ตลาคม 2553, จาก http://th.wikipedia.org/wiki/เพญพมล คศรวเชยร. (2526). การศกษาองคประกอบทอยนอกเหนอความสามารถดานสตปญญาทสงผลตอ
ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวจย
291
การศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.แพรวพรรณ พนธภม. (2552). ลกษณะของประโยค. คนเมอวนท 20 กนยายน 2553 จาก http://www.radompon .
com/resourcecenter/?q=node/4ไพฑรย สขศรงาม. (2552). สภาพปจจบนและขอมลพนฐานเกยวกบบณฑตวทยาลย. คนเมอ 18 ตลาคม 2553,
จาก http://www.google.co.th/#hl=th&biไพรช ธชยพงษ และ พเชษฐ ดรงเวโรจน. (2541). เทคโนโลยเพอการศกษา. กรงเทพฯ: สำานกงาน
คณะกรรมการการศกษาแหงชาต.ไพศาล หวงพานช. (2526). การวดผลการเรยน. กรงเทพฯ: โรงพมพไทยวฒนาพานช.ภทรา นคมานนท กงวล เทยนกณฑเฑศน และ สราษฎร พรมจนทร. (2545). การประเมนทางการศกษา.
กรงเทพฯ: สมบรณการพมพ.มณรตน สทธโชค. (2546). ปจจยคดสรรทสงผลตอความคดเหนในการปฏบตงานการใชเทคโนโลยและการ
สอสารของผบรหารและครในโรงเรยนผนำาการใชเทคโนโลยเพอการเรยนร. วทยานพนธปรญญา
ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาโสตทศนศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2549). การพฒนามาตรฐานแหงชาตทางเทคโนโลยการศกษา. คนเมอ
18 ตลาคม 2553, จาก http://dc.oas.psu.ac.th/dcms/files/04453/reference.pdfมาโนช เวชพนธ. (2552). นยามของความร. คนเมอ 16 ตลาคม 2553, จาก http://th.wikipedia.org/wiki/ยน ภวรรณ และ สมชาย นำาประเสรฐชย. (2546). ไอซทเพอการศกษาไทย. กรงเทพฯ: เมดทรายพรนตง.ยคลทร โพธศร. (2551). รปแบบการสอนบรณาการทมประสทธภาพในโรงเรยนบานแพงพทยาคม. นครพนม:
292
โรงเรยนบานแพงพทยาคม สำานกงานเขตพนทการศกษานครพนม เขต 2.ยพน องสโรจน. (2553). การบรหารเชงผลลพธทางการพยาบาล. คนเมอ 18 ตลาคม 2553, จาก
http://www.tpna.or.th/page_files/meetings_mix1_2539_1_2550/12_01_2550/jintana.htmlรสรน พมลบรรยงก. (2550). เอกสารคำาสอน รายวชา การจดการนวตกรรมและสารสนเทศ. นครราชสมา:
คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.ราชบณฑตยสถาน. (2542). พจนานกรมอเลกทรอนกส ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. คนเมอ 24 มนาคม
2553, จาก http://www.royin.go.th/th/printing/detail.php?ID=242รง แกวแดง. (2544). ปฏวตการศกษาไทย. พมพครงท 8. กรงเทพฯ: สำานกพมพมตชน.วรท พฤกษากลนนท. (2553). เทคโนโลยเพอพฒนาความสามารถของบคลากรในองคการ. วารสารวชาการ
ครศาสตรอตสาหกรรม, 3(2), 22-28.วราภรณ วหคโต. (2536). การวเคราะหซำาตวแปรพหระดบทมอทธพลตอผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร
ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย: การเปรยบเทยบระหวางเทคนค โอแอลเอส เซพเพอร
เรท อเควชน กบเทคนค เอช แอล เอม. วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวจย การศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.วลย อศรางกล ณ อยธยา. (2553). การจดการเรยนรแบบบรณาการ. คนเมอ 12 เมษายน 2553, จาก
http://www.cued-sp2.com/images/.../10-EDU40-schedule-chula04.pdfวสนต ทองไทย. (2552). การทดสอบทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร. กรงเทพฯ: สำานกพมพสำานกงาน คณะกรรมการการศกษาแหงชาต.
293
วสนต อตศพท. (2550). ทศทางใหมของนวตกรรมทางเทคโนโลยการศกษา: กระบวนทศนใหมของนก เทคโนโลยการศกษาและการเตรยมครแหงอนาคต. เอกสารประกอบการสมมนาโสต-เทคโนสมพนธ ครงท 16. เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.______. (2553). ทศทางใหมของนวตกรรมทางเทคโนโลยการศกษา: กระบวนทศนใหมของนกเทคโนโลย การศกษาและการเตรยมครแหงอนาคต. เอกสารประกอบการสมมนา โสตฯ-เทคโนสมพนธ ครงท 16. เชยงใหม: มหาวทยาลยเชยงใหม.วกพเดย สารานกรมเสร. (2553). ความเขาใจ. คนเมอ 17 ตลาคม 2553, จาก http://th.wikipedia.org/wiki/%E______. (2553). ความหมายของความเชอ. คนเมอ 30 ธนวาคม 2553, จาก http://th.wikipedia.org/wiki/วจารณ พานช. (2553). การจดการความรคออะไร. คนเมอ 17 ตลาคม 2553, จาก http://www.mfu.ac.th/center/ stic/index.php?option=com_content&view=article&id=189:2010-07-05-04-05-46&catid=86:km- story&Itemid=98วระ สภากจ. (2539). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ: จากทฤษฎสการปฏบตในโรงเรยน. กรงเทพฯ: สวรยา สาสน.วโรจน สารรตนะ. (2553). ผบรหารโรงเรยน: สามมตการพฒนาวชาชพสความเปนผบรหารทมประสทธผล. ขอนแกน: โรงพมพคลงนานาวทยา.ศรนย ชเกยรต. (2541). เรองของความร. คนเมอ 13 เมษายน 2552, จาก http://intranetnfi.or.th/nfikm/
index.php?option=com_content&view=article&id=51&Itemid=34ศรธารา แหยมคง. (2552). องคประกอบของการสรางวสยทศนรวมกน. คนเมอ 18 ตลาคม 2553, จาก
http://www1.mod.go.th/opsd/wpcueb/…/kml…/shoneศระ อดมรตน. (2543). การศกษาการใชและการสนบสนนการใชเทคโนโลยคอมพวเตอรในสถานศกษาขน พนฐาน สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชนในกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
294
ศรชย กาญจนวาส และคณะ. (2548). การวเคราะหพหระดบ: Multi-level Analysis. กรงเทพฯ: โรงพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย.ศรพงศ ครพนธกจ. (2545). ความหมายของความเชอ. คนเมอ 30 ธนวาคม 2553, จาก http://www.monnut.com/
content.php?content_id=56ศภกนตย พลไพรนทร. (2540). เทคนคการประมวลผล. กรงเทพฯ: แพรพทยา.ศนยปฏบตการสงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2553). สารสนเทศ. กรงเทพฯ: สำานกงาน คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.สกลรตน ทรงนสย. (2553). มาตรฐานคออะไร. คนเมอ 5 กนยายน 2553, จาก http://www.jobpub.com/articles/
showarticle.asp?id=387สงบ ลกษณะ. (2545). เทคโนโลยเพอการศกษา. คนเมอ 25 มกราคม 2553, จาก http://www.moe.go.h/main2/ article/article-sagob/article456.htmlสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย. (2545). การศกษาการใชเทคโนโลยเพอการศกษาใน โรงเรยน. กรงเทพฯ: สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.สถาพร โภคาแสงเทยน อทธพงศ พนธนกล และกำาพล ทรพยสมบรณ. (2552). โครงสรางพนฐานกบการพฒนา ประเทศไทย. คนเมอ 2 เมษายน 2553, จาก www.sdhabhon.com/BuildingDesign/UBRC3- keynote.pdfสถาพร ศรสจจง. (2533). ภาพปรากฏ 2 กรณ: การแตกสลายและการพงตนเองไมไดของชวตชมชนภาคใตจาก ผลการพฒนาเศรษฐกจ-สงคม พนบานพนเมองถนไทยทกษณ. กรงเทพฯ: สถาบนทกษณคดศกษา.สมชาย นำาประเสรฐชย. (2546). ไอซทเพอการศกษาไทย. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.สมโภชน เอยมสภาษต. (2548). การปรบพฤตกรรม. กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.สมาคมการจดการธรกจแหงประเทศไทย. (2532). ประมวลศพทการบรหารงานบคคล. คนเมอ 7 กมภาพนธ 2553, จาก
295
http://www.siamhrm.com/report/chapter_report.php?max=187สฤษดคณ กตยากร. (2537). คำาอธบายประมวลศพทธรกจทใชทวไปในภาษาองกฤษ. กรงเทพฯ: โรงพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย.สงคม ภมพนธ. (2553). มตของเทคโนโลยการศกษากบการสอนทางไกล. คนเมอ 1 กนยายน 2553, จาก
http://202.28.32.42/drsam/index.php?สายพณ เชอนอย. (2546). รายงานความกาวหนาสำาหรบผบรหารในการพฒนาและสงเสรมการใช ICT เพอ การศกษา. กรงเทพฯ: ศนยสารสนเทศ สป.ศธ.สายสนย อดมนา. (2543). กระบวนการเกดคานยม. คนเมอ 19 ตลาคม 2553, จาก http://th.wikipedia.org/wiki/เสรมศกด วศาลาภรณ. (2548). บนทกคำาบรรยายประกอบการสอนรายวชา RS 731 วธการแสวงหาขอเทจจรง ปรมาณและเชงคณภาพทางการศกษา ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2548. กรงเทพฯ: ภาควชาการบรหาร
การศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.สกญญา รศมธรรมโชต. (2551). การจดการเปลยนแปลงและการพฒนาองคการ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย รามคำาแหง.สชาดา ชยวฒน. (2545). การใช ICT พฒนาและบรหารกำาลงคน. คนเมอ 28 กรกฎาคม 2550, จาก
http://www.sci.nu.ac.th/information-it/index.php?topic=4839.0;wap2สชาต ประสทธรฐสนธ. (2546). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร. พมพครงท 12. กรงเทพฯ: สามลดา.สภมาส องศโชต สมถวล วจตรวรรณา และรชนกล ภญญานวฒน. (2551). สถตการวเคราะหสำาหรบการวจย ทางสงคมศาสตรและพฤตกรรมศาสตร: เทคนคการใชโปรแกรม LISREL. กรงเทพฯ: มสชน มเดย.สภรฐ ผองพนธงาม. (2544). หลากหลายวธกบการใช ICT เพอการเรยนการสอน. คนเมอ 18 ตลาคม 2553, จาก
http://www.onec.go.th/publication/a_ict/sa_aict.htmสภาภรณ วศาลบตร. (2546). การวเคราะหงาน. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: ศนยหนงสอสถาบนราชภฏสวนดสต.
296
สรพล บญลอ. (2550). การพฒนารปแบบการสอนโดยใชหองเรยนเสมอนจรงแบบใชปญหาเปนหลกในระดบ อดมศกษา. วทยานพนธปรญญาการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาเทคโนโลยการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.สรศกด หลาบมาลา และกลวจตรา ภงคานนท. (2545, มถนายน). การใชคอมพวเตอรในหองเรยน. วารสาร กองทนสงเคราะหการศกษาเอกชน, 8(6), 21-24.สนทร โคมน. (2539). คานยมและระบบคานยมไทย เครองมอสำารวจวด. กรงเทพฯ: สถาบนพฒนบรหาร ศาสตร.สนทร โคมน และสนท สมครการ. (2540). หนาทของคานยม. คนเมอ 18 ตลาคม 2553, จาก
http://th.wikipedia.org/wiki/แสงสรย ทศนพนชย. (2548). พฒนาคน พฒนาชาต ตองพฒนาอยางมคณภาพ. วารสารฟอรควอลต, 10(70),
119-124.สำานกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต. (2545). รายงานการสรปการสมมนา เรอง ยทธศาสตรการเรยนร ตลอดชวต. กรงเทพฯ: องคการคาของครสภา.สำานกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน. (2546). ชดเสรมสรางศกยภาพการบรหารจดการหลกสตรการศกษา ขนพนฐาน เลม 10 กระบวนการเรยนรกลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.สำานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. (2553). การปฏรปการศกษาของกระทรวงศกษาธการ. คนเมอ 9 ธนวาคม 2553, จาก http://www.moe.go.th/main2/edu-reform/edu-reform.htmสำานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. (2548). การปรบใชสมรรถนะในการบรหาร. กรงเทพฯ: โรงพมพ สำานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน.______. (2529). คมอการประเมนผลการปฏบตงาน. กรงเทพฯ: ธรานสรณการพมพ.สำานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต. (2542). แนวคดเกยวกบคานยม. คนเมอ 18 ตลาคม 2553, จาก http://th.wikipedia.org/wiki/
297
สำานกงานเลขาธการครสภา. (2548). ความหมายของมาตรฐานวชาชพทางการศกษา. คนเมอ 12 ตลาคม 2553, จาก http://www.kroobannok.com/30415สำานกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2540). แผนพฒนาการศกษาแหงชาต ฉบบท 8. (2540-2548). คนเมอ
12 ตลาคม 2553, จาก http://www.onec.go.th/______. (2540). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 8 (2540-2544). คนเมอ 12 ตลาคม 2553, จาก
http://www.onec.go.th/cms/categoryview.php?categoryID =CAT0000018______. (2549). รายงานสภาวะการศกษาไทย ป 2547/2548 รากเหงาของปญหาและแนวทางแกไข. กรงเทพฯ:
ว ท ซ คอมมวนเคชน.______. (2551). ยทธศาสตรการพฒนาคณภาพการศกษา: ระเบยบวาระแหงชาต (พ.ศ. 2551-2555). กรงเทพฯ:
พรกหวานกราฟฟค.สำานกงานเลขานการคณะกรรมการเทคโนโลยแหงชาต. (2544). กรอบนโยบายเทคโนโลย ระยะ 2544-2553
ของประเทศไทย. กรงเทพฯ: ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต.สำานกงานสงเสรมวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย. (2545). รายงานวจยเรองการพฒนาและการใช คอมพวเตอรเพอการเรยนการสอน. วารสาร สสวท., 33(134), 70.สำานกบรหารทรพยากรบคคล. (2550). คมอการพฒนาโครงสรางพนฐานดานสารสนเทศเพอการบรหารและ พฒนาทรพยากรบคคล. กรงเทพฯ: โรงพมพสรรพสามต.สำารวย นกงาม. (2551). ระบบและการพฒนาระบบ. คนเมอ 18 ตลาคม 2553, จาก
http://webcache.googleusercontent.com/search?อดลย วเชยรเจรญ. (2537). แนวคดเกยวกบคานยม. คนเมอ 18 ตลาคม 2553, จาก http://th.wikipedia.org/wiki/
298
อนนต เกดคำา. (2548). การออกแบบและวเคราะหระบบ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต.อโนทย จำาปาวงศ. (2553). ความรเกยวกบวสยทศน. คนเมอ 18 ตลาคม 2553, จาก
http://school.bec.go.th/sup_br3/e_4.htmอรศรา สวธรพนธ และคณะ. (2549). รายงานการวจย ประสทธผลของกระบวนการการตลาดเชงสงคมในการ
เสรมสรางพฤตกรรมการปองกนโรคไขหวดนกในกลมเกษตรกรผเลยงสตวปก อำาเภอหนองบวระเหว
จงหวดชยภม. ชยภม: สำานกงานสาธารณสขจงหวดชยภม.อลงกรณ มสทธา และสมต สชฌกร. (2539). การประเมนผลการปฏบตงาน. กรงเทพฯ: สมาคมสงเสรม
เทคโนโลย.อกษร สวสด. (2542). ความรความเขาใจและความตระหนกในการอนรกษสงแวดลอมของนกเรยนชน
มธยมศกษาตอนปลาย: กรณศกษาในเขตบางกะป กรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญาพฒนบรหาร
ศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาพฒนาสงคม บณฑตวทยาลย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตรอลญาณ สมหเสนโต และ กศล สนทรธาดา. (2549). การไดรบบาดเจบ/อบตเหตหรอเจบปวยจากการทำางาน
ของแรงงานนอกระบบ. การประชมวชาการประชากรศาสตรแหงชาต ป 2549. คนเมอ 19 พฤษภาคม
2553, จาก http://www.thaipopulation.org/Stable/index.php?อษฎาวธ เรณรส และคณะ. (2544). โครงการครสอนรวมกนหรอรวมดวยชวยสอน: หลากหลายวธการใช ICT
เพอการเรยนการสอน. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.อาคม ไตรพยคฆ. (2547). ความผกพนตอองคการของ ขาราชการตำารวจกองตำารวจสอสาร สงกดสำานกงาน
299
ตำารวจแหงชาต. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชารฐศาสตร บณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.อาภรณ ภวทยพนธ. (2547). การบรหารทรพยากรมนษยในทศวรรษหนา. กรงเทพฯ: บคแบงค.เอกรนทร สมหาศาล และคณะ. (2553). สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม ป.5. พมพครงท 3. กรงเทพฯ:
อกษรเจรญทศน.Adkin, S. M. (2001). What do we know about the impact of technology professional development? Retrieved
July 5, 2010, from http://www.adkinandadkin.com/What_do_We_Know.doc.Allen, J. C. (2010). Effective technology-related professional development: A data-informed plan. Doctoral
dissertation, College of Saint Elizabeth. Allport, G. (1960). The study of values: Construction of the fourth edition. Retrieved October 18, 2010, from
http://www.sciencedirect.com/science?American Association of School Administration: AASA. (2007). Challenges for school leaders. Arlington,
VA: American Association of School Administrators Press.American Institute for Research: AIR. (2009). Evaluation of the school technology leadership initiative:
external evaluation report #2. Washington, DC: American Institutes of Research.Amoah, K. Y. (2010). The five components of vision. Retrieved October 18, 2010, from
http://www.authorsden.com/visit/viewarticle.asp?id=56770&AuthorID=129004Anderson, R. E., & Dexter, S. (2005). School technology leadership: An empirical investigation of
prevalence and effect. Educational Administration Quarterly, 41(1), 49-82.Annunzio, S. (2001, June). E-leadership. Training, 38(6), 67-69.APEC Education Foundation. (2004). APEC blueprint for action on electronic commerce 1998 leaders’
300
declaration. Retrieved February 18, 2009, from http://www.apec.org/apec/leaders_declarations/
1998/apec_blueprint_for.htmlAPEC: Hong Kong. (2005). Development of paperless trading infrastructure technology in Hong Kong.
Retrieved March 12, 2009, from http://www.apec-ecba.org/english/speakers.htmAPIC Leadership Series. (2000). วสยทศน: กระบวนการประสานพลงสองคการอจฉรยภาพ. คนเมอ
12 ธนวาคม 2553, จาก http://www.e-apic.com/article/Eight.htmAten, B. M. (1996). An analysis of the nature of educational technology leadership in California’s SB1274
Restructuring Schools. Doctoral dissertation, University of San Francisco.Atikiat Krongtaew. (2007). Factors affecting electronic service delivery adoption in the Ministry of Industry
and the Ministry of Finance. Ph.D. dissertation (Development Administration), School of Public
Administration National, Institute of Development Administration.Bailey, G.D., & Lumley, D. (1994). Technology staff development programs. A leadership sourcebook for
school administrators. New York: Scholastic.Bartel, V.B. (2010, July). Home and school factors impacting parental involvement in a title I elementary
school. Journal of Research in Childhood Education, 24(3), 209-225.Baylor, A. L., & Ritchie, D. (2002, December). What factors facilitate teacher skill, teacher morale, and
perceived student in technology-using classrooms? Computer & Education, 39(4), 395-414.Becta, (2010, April). Technology Leadership (April 2010). Retrieved June 5, 2010, from
http://policy.becta.org.uk/index.php?section=polt&rid=15047Bennett, T., Deluca, D, & Cruns, D. (1997). Putting inclusion into practice: perspectives of teachers and
parents. Exceptional Children, 64(1), 115-131.
301
Betance, C. A. (1999). Creating opportunities for including diversity in teacher preparation programs.
Retrieved October 18, 2010, from http://www.pearsonassessments.com/hai/images/
NES_Publications/2000_13Adams_441_1.pdfBingham, E., & Byrom, E. (2001). Factors influencing the effective use of technology for teaching and
learning: lessons learned from the SIERTEC intensive site schools. Retrieved June 18, 2005, from
http://www.seirtec.org/publications/lessondoc.html##1Bloom, B. S. (1956). Taxonomy of Educational objectives, handbook I: The cognitive domain. New York:
David McKay.Bollen, K. A. (1989). Structural equations with latent variables. New York: John Wiley and Sons.Boyatizis, R. E., (1982). The Competent Manager. New York: McGraw-Hill.Bradshaw, L. D. (2010). An analysis of directors’ views on educational technology professional
development in 21st century community learning center programs. Doctoral dissertation,
The University of North Carolina at Chapel Hill.Braun, J. (1991). An Analysis of Principle Leadership Vision and Its Relationship to School Climate.
Doctoral Dissertation, Northern Arizona University.Bridges, J. W. (2003). Principal influence: Sustaining a vision for powerful new forms of learning using
technology. Doctoral dissertation, University of California, Los Angeles.Briscoe, D. (2010). The Globalization Technology Competency Framework for the Knowledge Worker an
ELearning Program for Enterprise Resource Planning. Retrieved October 19, 2010, from
http://users.jyu.fi/~japawlow/cedefop_competencies_20081007finalBrown, S. (2010). An exploration of the relationship between principal leadership efficacy, principal
302
computer self-efficacy, and student achievement. Doctoral dissertation, University of North Texas.Browne, M. N., Freeman, K. E., & Williamson, C. L. (2000). The importance of critical thinking for student
use of the internet. College Student Journal, 34, 391-398.Browne, M.W., & Cudeck, R. (1993). Testing structural equation models. Beverly Hills. CA: Sage.Bruke, R. (2003). e-leadership. Retrieved June 1, 2009, from http://www.metafuture.org/Burke, R.J. (2009). Leading in turbulent times: Managing in the new world of work (Manchester Business
and Management). Malden, MA: Blackwell Pub.Byrom, E., & Bingham, M. (2001). Factors influencing the effective use of technology for teaching and
learning: Lessons learned from the SEIR/TEC intensive site schools. Durham, NC: SouthEast
Initiatives Regional Technology in Education Consortium.Campbell, S. & Samiec, E. (2005). 5-D Leadership. California: Davies-Black.Camp, J. S. (2007). Touching tomorrow with technology: A case study of the impact of effective
school leadership on an exemplary technology integration initiative. Doctoral dissertation,
The University of North Carolina at Greensboro.Cantoni, L., & McLoughlin, C. (2004). Proceedings of World Conference on Educational Multimedia,
Hypermedia and Telecommunications. Chesapeake, VA: AACE.Center for Comprehensive School Reform and Improvement. (2010). Professional development. Retrieved
September 20, 2010, from http://www.centerforcsri.org/pubs/csrd11/professional.htmlChange, F. (2010). Everything elastic accenture technology vision. Retrieved October 18, 2010 from
http://www.accenture.com/NR/rdonlyres/
303
Chang, I.H. (2002, March). Assessing principal’s leadership in implementing educational technology
policies: An application of structural equation modeling. Unpublished doctoral dissertation
Abstracts International. Retrieved May 4, 2010, from http://wwwlib.umi.com/Unpublished doctoral
dissertations/fullcit/3052162ChanLin, Lih-Juan; Hong, Jon-Chao; Horng, Jeou-Shyan; Chang, Shih-Hui; Chu, Hui-Chuan. (2006,
February). Factors influencing technology integration in teaching: a Taiwanese perspective.
Innovations in Education & Teaching International, 43(12): 57-68.Chien-hsing Wang. (2010). Technology leadership among school principals: A technology-coordinator’s
perspective. Changhua City, Taiwan: Graduate Institute of Education, National Changhua
University of Education.CITE, HKU. (2005). Changing classrooms & changing Schools. A study of good practices in Hong Kong
Schools. Hong Kong: CITE, University of Hong Kong.Clements, D. H., & Sarama, J. (2003). Strip mining for gold: Research and policy in educational technology-
A response to Fool’s Gold [Electronic version]. Educational Technology Review, 11(1), 7-69.Cogburn, D. L. (1998). The Globalization Technology Competency Framework for the Knowledge Worker –
an ELearning Program for Enterprise Resource Planning. Retrieved October, 16, 2010, from
http://users.jyu.fi/~japawlow/cedefop_competencies_20081007final_citation.pdfCogburn, D. L. (1998). Globalization, knowledge, education and training in the information age. Retrieved
October 18, 2010, from http://www.unesco.org/webworld/infoethics_2/eng/papers/
paper_23.htmCollins, J. C., & Porras, J. I. (1991). Organizational Vision and Visionary Organizations. California
Management Review, 34(1), 30-52.
304
______. (1996). Effective organizational vision: implications for human resource development. Retrieved
October 18, 2010, from http://www.emeraldinsight.com/journals.htm?articleid=1593270
&show=htmlConsortium for School Networking (CoSN). (2004). Digital leadership divide. Washington, DC: [n.p.].______. (2004). Leadership and community involvement dramatically impact education technology budgets.
Washington, DC: Fratelli Group.Cory, S. (1990). Can your district become an instructional technology leader? The School Administrator,
(Special Issue on Technology), 17-19.Creighton, t. (2003). The principal as technology leader. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.Cross, W. (1995). Encyclopedic dictionary of business Terms. Retrieved June 22, 2010, from
http://www.siamhrm.com/report/chapter_report.php?max=187Curts, J. & Tanguma, J. (2007). Preservice Teachers’ Technology Competence Survey Skills Applying
Technology in Educational Settings: An Exploratory Factor Analysis. In R. Carlsen et al. (Eds.),
Proceedings of Society for Information Technology & Teacher Education International Conference
2007. (pp. 2980-2984). Chesapeake, VA: AACE.Danielsen, J. E. (2009). A case study of one-to-one laptop initiatives in Midwest public high schools.
Doctoral dissertation, University of South Dakota.Davenport, T. (1999). Working knowledge how organization manage what they know. Retrieved December
6, 2010, from www.ksp.or.th/ksp2009/upload/news_text/.../1685-1983.docDede, C. (1994). Leadership without followers. In G. Kearsley, & W. Lynch (Eds.), Educational technology
leadership perspectives. (pp.19-28). New Jersey: educational Technology Publications.
305
Demunter, C. (2006). E-skills measurement. Paris: OECD.Denton, J. J. et al. (2000). Innovation for technology in education. Retrieved October 12, 2010 from
http://www.nationalforum.comDinnen, R. W. (2003). The relationship between decision style, technology training, acceptance and use.
Doctoral dissertation, Robert Morris University.Donlevy, J. (2004, March). Preparing future educational leader: Technology Standards for School
Administrators. Journal of Instructional Media, 31(3): 213-217.Drake, T.L., & Roe, W.H. (1986). Principalship. New York: Macmillan.Dubois, D., & Rothwell, W. J. (2004). Competency-based human management. Palo Alto, CA: Davies-blanc
Publishing.Edyburn, D. (2002, Winter). Measuring assistive technology outcomes: key concepts. Journal of Special
Education Technology, 18(1), 53-55.Eisenberg. (2010). A Big6 Skills Overview. Retrieved September 20, 2010, from http://www.big6.com/
showarticle.php?id=16Ertmer, P. A., Bai, Hl, Dong, C., Khalil, M, Park, S. H., & Wang, L. (2010). Technology leadership: Shaping
administrators’ knowledge and skills through an online professional development course. Paper
presented at the SITE 2002, Nashville, Tennessee.Esposto, A. & Meagher, G.A. (2005). The future demand for employability skills and the implications for the
VET system. Retrieved December 8, 2010, from http://www.avetra.org.au/documents/
12-Esposto.pdfEuropean Commission. (2006). Employment in Europe 2006. Luxembourg: Office for Official Publications
of the European Communities.Eurostat, European Commission. (2006). Methodological manual for statistics on the information society.
Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities.
306
Farkas, S. et al. (2001). Trying to stay ahead of the game: Superintendents and principals talk about school
leadership. New York: Public Agenda. Flanagan, L., & Jacobsen, M. (2003). Technology leadership for the twenty-first century principal. Journal of
Educational Administration, 41(2), 124-142.Ford, J. I. (2000). Identifying technology leadership competencies for Nebraska’s K-12 technology leaders.
Doctoral dissertation, The University of Nebraska-Lincoln.Frazier, M. K., & Bailey, F. (2003). The technology coordinator in K-12 school districts: The research,
development, and validation of a technology leader’s guide. Doctoral dissertation, Kansas State
University, USA.Fullan, M. (2001). Leading in a culture of change. San Francisco: Jossey-Bass.Fulton, K. Yoon, I. & Lee, C. (2005, August). Technology horizons. Education Journal, 23(4): 38-41.Grootenboer, P. (2009). Self-directed teacher professional development. Retrieved February 22, 2010, from
http://www.aare.edu.au/99pap/gro99601.htmHair, J.F., Anderson, R.E., Tatham, R.L, & Black, W.C. (1998). Multivariate Data Analysis. 5th ed. Upper
Saddle River, New Jersey: Prentice Hall.Harper, D. (2000). Students as Change Agents: The Generation Y Model. Olympia, WA: Generation Y.Haslam, S. A. (2006). The Glass Cliff - The dynamics of gender, risk and leadership in the contemporary
organization. UK: [n.p.].Hawley, W. D. (2002). The keys to effective schools: educational reforms as continuous improvement.
California: Corwin Press. Hayes, R. H. (1983). Managing our way to economic decline. Harvard Business Review, 58(4), 67-77.Heck, G. J., & Wallace, B. (1999). Preparing to implement learning outcomes in technology: Best practices
for Alberta School jurisdictions. Alberta, Canada: Alberta Department of Education, Edmonton.
307
Ho, Jeanne. (2006). Technology leadership. Singapore: Educational Technology Division, Ministry of
Education.Hong Kong Education City: HKedCity. (2005). Chief executive's award for teaching excellence teachers
association (ATETA) and The Hong Kong association for computer education (HKACE).
Retrieved October 22, 2009, from http://www.hkedcity.net/article/ec-hot-post/23apr10/Hospers, G. J. (2005). Slimme streken regionale innovate in Nederland en Europa. Lelystad: AO Onderwerp.Hughes, M., & Zachariah, S. (2001). An investigation into the relationship between effective administrative
leadership styles and the use of technology. International Electronic Journal For Leadership in
Learning, 5(5): 25-36.Inan, F. A., & Lowther, D. L. (2010). Factors affecting technology integration in k-12 classrooms: a path
model. Education Tech Research Dev. 58(10): 137-154.Inkster, C. D. (1998). Technology leadership in elementary school principals: A comparative case study.
Doctoral dissertation, University of Minnesota, USA.International Society for Technology in Education: ISTE. (2009). National educational technology standards
for administrators. Washington, DC: Eugene, OR.______. (2000). National educational technology standards for administrators. Retrieved May 4, 2010, from
http://cnets.iste.ogr/tssa/pdf/NETS-A_Poster_PF.pdfJewell, M. J. (1998). The art and craft of technology leadership. Learning and Leading with Technology,
26(4), 46-47.Jöreskog, K. G. & Sörbom, D. (1993). Advances in factor analysis and structural equation models. edited by
Jay Magidson, J., & Cambridge, M.A., (1979). Principles and practice of structural equation
modeling. New York: Guilford Press.Sa’ari, J. R., Wong S. L., & Roslan, S. (2005). In-service teachers’ views toward technology and teaching
308
and their perceived competence toward information technology (IT). Journal Teknologi, 43(E), 1–
14.Kanaya, T., & Light, D. (2005, Spring). Factors influencing outcomes from a technology-focused
professional development program. Journal of Research Technology in Education, 37(3): 313-329.Kantabutra, S. & Avery, G. C. (2010). The power of vision: Statements that resonate. Journal of Business
Strategy, 31(1), 37-45.Kearsley, G., & Lynch, W. (1992). Educational leadership in the age of technology: The new skills. Journal
of Research on Computing in Education, 25(1), 50-60.Keen, P.G. (2003, January). IT’s agenda for e-leadership. Computer world, 3(34): 4-5.Keller-Raber, C. A. (1995). Media literacy skills: Factors influencing successful student mastery. USA: The
Florida State University.Killion, J. (1999). Review of the research: nine components of effective professional development. Retrieved
April 4, 2010, from http://ti-researchlibrary.com/Lists/TI%20Education%20Technology
%20%20esearch%20Library/Attachments/119/9%20Components%20of%20effective%20PD%20-
%20T3PDLiteratureReview%20-%20AEL.pdfKirkman, C. (2000). A model for the effective management of ICT development in schools derived from 6
contrasting case studies. Journal of Information Technology for Teacher Education, 9(1), 37-52.Kleiner, A., & Lewis, L. (2003). Internet access in U.S. public schools and classrooms: 1994-2002.
Washington, DC: Department of Education, National Center for Education Statistics.Knox Gramlick, C. & Koenig, M. (2004). Technology Competency: Educating the Educators of Tomorrow. In
309
Kotter, J. P. (2010). What leaders really do? In Harvard Business Review on Leadership. Boston, MA:
Harvard Business School Press.Kozloski, K. C. (2006). Principal leadership for technology integration: A study of principal technology
leadership. Doctoral dissertation, Drexel University.Kozlowski, S. W. (2002). Adaptive guidance: enhancing self-regulation, knowledge, and performance in
technology-based training. Personnel Psychology, 55(8), 267-306.Kruthaiphy. (2010). Technology Integration. Retrieved October 1, 2010, from http://kruthaipy1.ning.com/
profile/BubphaTealtrakul?xg_source=activityKutner, M., & Tibbetts, J. (1997). Looking to the future: components of a comprehensive professional
development system for adult educators. Retrieved January 12, 2010 from http://www.calpro-
online.org/pubs/Component.pdfLaw, N., Wong, K. C., & Yuen, A. H. K. (2003). ICT implementation and school leadership: Case studies
of ICT integration in teaching and learning. Journal of Educational Administration, 41(2),
158-170.Lawrence, R. L. (1999). Islands of innovation: Elementary teachers creating a vision for technology within
their teaching repertoires. Doctoral dissertation, University of St. Thomas (Minnesota).Leithwood, K. (1994). Leadership for school restructuring. Journal of Educational Administration Quarterly,
30(4), 498-518.Levy, F., & Murnane, R. J. (2004). A role for technology in professional development? Lessons from IMB.
Phi Delta Kappan, 85(10), 728.Longdo Dictionary. (2010). Understandably. Retrieved October 17, 2010, from http://dict.longdo.com/
mobile.php?search=UNDERSTANDABLY.Lunenburg, F.C., & Ornstein, A.C. (2004). Educational Administration Concepts and Practice. 4th ed.
Belmont, CA: Thomson Wadsworth.
310
Maddux, C. (2002). Barriers to the successful use of information technology in education. Computers in the
Schools, 14(3/4), 5-11.Mann, D., Shakeshaft, C., Becker, J., & Kottkamp, R. (1999). West Virginia Story: Achievement gains from
a statewide comprehensive instructional technology program. Santa Monica, CA: Milken Family
Foundation.Mapes, F. (1991) Strategic Leadership and Decision Making. Retrieved December 13, 2010, from
http://www.au.af.mil/au/awc/awcgate/ndu/strat-ldr-dm/pt4ch18.htmlMarch, H. (2011). What is readiness? Retrieved Jan 3, 2011, from http://www.gallerymarche.com/Matthews, A. W. (2002). Technology leadership at a junior high school: A qualitative case study. Doctoral
dissertation, University of Nevada-Las Vegas, USA.Matthews, M., & Karr-Kidwell, P. J. (1999). The new technology and educational reform: guidelines for
school administrators. (pp. 1-64). Texas: Texas Women’s University.May, S. J. (2003). The impact of technology on job effectiveness: Perceptions of high school principals.
Doctoral dissertation, Northern Illinois University.McClelland, D. C. (1993). Test for Competence, rather than intelligence. Princeton, NJ: Educational Testing
Service.McKenzie, Jamie. (1998). Staff development that works. Retrieved March 3, 2010, from
http://staffdevelop.org/secrets.htmlMcLeod, S., Logan, J., & Allen, J. (2002). Preparing school administrators to use and facilitate the use of
information technology: A study of educational leadership programs. paper presented at the Annual
Meeting of the American Educational Research Association, New Orleans, LA. [n.p.].McNabb, M.L. (2000, March). Learning and literacy skills and the internet. Learning and Leading with
Technology, 28(6), 46-49.
311
Meece, J.L. (1997). Child and adolescent development for educators. New York: McGraw-Hill.Mehdi Yadollahi Yadollahi Mehdi, Laily Hj Paim HJ Paim Laily, Mumtazah Othman Othman Mumtazah,
Turiman Suandi Suandi Turiman. (2009). Factors affecting family economic status. European
Journal of Scientific Research, 37(1), 94-109. Meyenn, N. (2001). Can information and communication technologies be pro-poor? Retrieved October 22,
2010, from http://www.sciencedirect.com/science?Miller, F. (1995). Principles of values. Retrieved October 18, 2010, from http://th.wikipedia.org/wiki/Miller, M. L. (2008). A mixed-methods study to identify aspects of technology leadership in elementary
schools. Doctoral dissertation, Regent University.Mills, S. C., & Tincher, R. C. (2002). Be the technology: redefining technology integration in classrooms.
In Crawford et al. (Eds.). Proceedings of Society for Information Technology and Teacher
education International Conference 2002. (pp. 2334-2338). Chesapeake, VA: AACE.Mirabile, B.T. (1995). Competencies: a new sector. Journal of European Industrial Training, 26(2/3/4), 165-
176.Mirra, D., R. (2004). The role of the school superintendent as a technology leader: A Delphi study. Doctoral
dissertation in educational leadership and policy studies, Virginia Polytechnic Institute and State
University.Mitrani, A., Dalziel, M., & Fitt, D. (1992). Competency-based human resource management: Value driven
strategies for recruitment, development, and reward. London: McGraw-Hill.Monica Brophy, Tony Kiely. (2002). Competencies: a new sector. Journal of European Industrial Training,
26(2/3/4), 165-176.Morrow, C. A. (2010). An analysis of high school principals’ technology use pertaining to instructional
leadership impacting student achievement. Doctoral dissertation at Tarlatan State University.
312
Mumtaz, S. (2000). Factors affecting teachers’ use of information and communications technology: a review
of the literature. Journal of Information Technology for Teacher Education., 9(3), 319-342.Murray, J. C. (2003). Essential skills for 21st century. Retrieved March 2, 2010 from www.janetsinfo.com/______. (2003). In Ed Tech, leaders matter most. (cover story). eSchool News, 7(7), 1-25.Nagel, D. (2010). 5 Trends in Education Technology Leadership. Retrieved Dec 8, 2010 from
http://thejournal.com/article/2010/04/235-trends-in-education-technology.leadership.aspxNanus, B. (1995). Visionary leadership. San Francisco: Jossey-Bass.Nash, G. W. (2002). A case study of the superintendent as technology leader in an East Texas school district.
Doctoral dissertation, Stephen F. Austin State University, USA.National Institute of Standards and Technology: NIST. (2009). National Institute of Standards and
Technology: NIST. Retrieved September 20, 2010, from http://vclass.mgt.psu.ac.th/~465-
302/2007-1/Assignment-02/BPA_30_22/meaning.htmNational Research Council. (2006). Information basics technology skills. Retrieved September 30, 2010,
from http://www.docstoc.com/docs/3943986/Information-Technology-Basic-SkillsNETS. (2009). National educational technology standards (NETS) and performance indicators for
administrators. Retrieved January 28, 2010, from http://www.iste.org/Content/NavigationMenu/
NETS/ForAdministrators/2009StandardsNichols, J. (2001). A partnership of educators to promote technology integration: designing a master
technology teacher program. Retrieved July 7, 2010 from http://findarticles.com/p/articles/
mi_qa3673/is_1_128/ai_n29381541/NIST. (2009). NIST Tech-beat. Retrieved September 12, 2009, from http://www.nist.gov/public_affairs/
313
techbeat/tb2009_0407.htmNorth Central Regional Educational Laboratory: NCREL. (2010). Developing a school or district technology
plan. Retrieved October 18, 2010 from http://www.ncrel.org/sdrs/areas/issues/
methods/technlgy/te300.htmNovello, J. M. (1998). Principals’ perceptions of the impact of the World Wide Web on curriculum. Doctoral
dissertation, The University of Iowa.O’Hagan, K. (1996). Competence in Social Work Practice: A Practice Guide for Professional. London:
Jessica Kingley.Organization for Economic Co-Operation and Development: OECD. (2004). New perspectives on ICT skills
and employment. Paris: OECD.______. (2004). OECD information technology outlook. Paris: OECD.______. (2004). The Information Technology Outlook. Retrieved January 4, 2010 from
http://www.oecdbookshop.org/oecd/display.asp?Osten, M. (2001). Technology leadership: the executive director’s role in the tech planning process.
Retrieved January 14, 2010, from http://www.techsoup.org/learningcenter/techplan/archives/
page9810.cfmOsterman, P. (1995). Skill, Training, and Work Organization in American Establishments. Industrial
Relations, 34(2), 125-146.Owsten, R. D. (1997, March). The world wide web: A technology to enhance teaching and learning?
Educational Researcher, 26 (2): 27-33.Oxford-Duden German Dictionary. (2001). Understandably. Retrieved October 17, 2010, from
http://www.amazon.co.uk/Oxford-Duden-German-Dictionary-SpeakGerman-Pronunciation/dpParry, S. B. (1997). Evaluating the Impact of Training. Alexandria, Virginia: ASTD.
314
Partington, P. et al. (2002). Managing Staff Development. Houston, TX: Open University Press.Pate, J. L. (2006). A comparative case study of leadership and the integration of technology into the
education program. Doctoral dissertation, Illinois State University.Pavey, D. B. (2005). Technology integration: Perceptions of elementary school technology lead teachers.
Doctoral dissertation, George Mason University.Penn, R., Rose, M. and Rubery, J. (1994). Skill and occupational change. London: Oxford University Press.Persaud, B. (2006). School administrators’ perspective on their leadership role in technology integration.
Doctoral dissertation, Walden University.Peterson, R. B. (2000). Principals’ perceptions of the technological knowledge and skills necessary for
effective school leadership. Doctoral dissertation, The University of North Carolina at Chapel Hill.Phenix. (1996). Value definition. Retrieved October 19, 2010 from http://th.wikipedia.org/wiki/Piceiano, A.G. (2005). Educational leadership and planning for technology. New Jersey: Prentice Hall.Pierce, J. A. (2004). Building schools and community connections through leadership, technology, and
professional learning community development: A case study of two elementary schools. Doctoral
dissertation, The University of Oklahoma.PlyPiano, A. (2010). Ethics for using technology and information. Retrieved September 28, 2010, from
http://sw07013.blogspot.com/2009/02/blog-post_9261.htmlProfessional Review and Development. (2002). Continuing professional development for educational leader.
Retrieved November 18, 2004, from hppt://www.scotland.gov.uk/library5/education/
cpo_leader.pdfPulley, M., Sessa, V., & Malloy, M. (2002). E-leadership. Retrieved June 27, 2003, from
http://www.scotland.gov.uk/library5 /education/cpd_leader.pdf
315
Raizen, S. A., Sellwood, P., Todd, R.D., & Vickers, M., (1995). Technology education in the classroom. San
Francisco, CA: Jossey-Bass.Rath, L., Harmin, M., & Simon, S. (1966). Values and teaching. Columbus, OH: Charles E. Merrill.Redinger, S. K. (2000). An analysis of technological implementation in selected South Carolina public
schools: Case studies in change and decision-making. Doctoral dissertation, University of South
Carolina.Redish, T., & Bessette, H. (2005). Aspiring administrators’ perceptions of technology use among principals.
Gateways to Teacher Education, 17(1): 5-15.Redish, T., & Chan, T. C. (2006). Technology leadership: Aspiring administrators’ perceptions of their
leadership preparation program. Doctoral dissertation, Kennesaw State University.Reinke, C. E. (1997). Development and validation of a principal’s staff development sourcebook on
leadership for redesigning schools with technology. Doctoral dissertation, Kansas State University.Riedl, R., Smith, T., Ware, A., Wark, A., & Yount, P. (1998). Leadership for a technology rich educational
environment. Paper presented at the Society for Information Technology and Teacher education
International Conference, Washington DC. [n.p.].Rinaldi, A. H. (2005). The net: user guidelines and netiquette. Retrieved February 16, 2010, from
http://courses.cs.vt.edu/~cs3604/lib/Netiquette/Rinaldi/Ringstaff, C. and L. Kelley. (2002). The learning return on our educational technology investment: A review
of findings from research. San Francisco: WestEd RTEC.Risinger, C.F. (1997, April-May). Citizenship education and the world wide web. Social Education, 61(26),
223-224.Rogers, B. A. (2000, January). The correlation between teachers’ perceptions of principals’ technology
316
leadership and the integration of education technology. Doctoral dissertation, Abstracts
International. Retrieved May 4, 2010, form http://wwwlib.umi.com/Unpublished doctoral
dissertation/fullcit/9991344Robbins, P., & Alvy, H. B. (2009). The principal’s companion. 3rd ed. California: SAGE.Rokeach M. (1960). The open and closed mind: investigations into the nature of belief systems and
personality systems. New York: Basic Books.______. (1968). The meaning and importance of values: Research with the Rokeach values survey.
Australian Journal of Psychology, 40(4), 377-390.Roschelle, J. M., Pea, R. D., (1999). Changing how and what children learn in school with computer-based
technology. Children and Computer Technology, 10(2), 76–101.Ross, J., McGraw, T., & Burdette, K., (2001). Toward an effective use of technology in education: A
summary of research. Charleston, WV: Institute for the Advancement of Emerging Technologies in
Education at AEL.Ross, T. W., & Bailey, G. D. (1996). Technology-based learning: A handbook for teachers, and technology
leaders. Arlington Heights: IRI/Skylight.Rousseau, M. P. (1996). Telecomputing experiences and perspectives of thirteen K-12 building principals
who were infrequent users of a large statewide telecommunications network. Doctoral dissertation,
The University of Texas at Austin.Rowand, C. (1999). Internet access in public schools and classrooms: 1994-1996. [n.p.].Ruch, H. (1992). Principles of values. Retrieved October 18, 2010 from http://th.wikipedia.org/wiki/Scanga, D. (2004). Technology competencies for school administrators: Development and validation study
of a self-assessment instrument. Doctoral dissertation, University of South Florida.
317
Schiller, J. (2003, February). Working with ICT: perceptions of Australian principals. Journal of Educational
Administration, 41(2), 171-185.Schmidt, G. M., & Porteus, E. L. (2000). Sustaining technology leadership. Retrieved October 18, 2010,
from http://www.google.co.th/#hlSchulman, J. N. (2006). Fame in the 20th century. Retrieved August 1, 2010, from http://en.wikipedia.org/
wiki/J._Neil_SchulmanScott, G. (2005). Educator perceptions of principal technology leadership competencies. Doctoral
dissertation, The University of Oklahoma.Seay, D. A. (2004). A study of the technology leadership of Texas high school principals. Doctoral
dissertation, University of North Texas.Senge, P. (1999). The dance of change: the challenges of sustaining momentum in learning organizations.
New York: Doubleday Currency.Setsuna, S. (2009). Technology and ethics. Retrieved July 8, 2010, from http://www.abanetorg/tech/ltrc/
techethics.htmlShamburg, C., & Zieger, L. (2006). Teachers as technology leaders: technology facilitator accreditation
guide. Eugene, Oregon: International Society for Technology in Education (ISTE).Sheppard, B. (2000). Organizational learning and the integration of information communications and
technology into teaching and learning. Paper presented at the Annual Meeting of the American
Educational Research Association, New Orleans. [n.p.].Sherry, R. B. (2003). Project TALENT: Infusing technology in K-12 field placements through a learning
community. Retrieved October 12, 2010 from http://innovateonline.info/pdf/
vol2_issue1/Digital_Democracy_in_Higher_Education-__Bridging_the_Digital_Divide.pdfSherry, L., & Lawyer-Brook, D. (1997, March). The Boulder Valley Internet Project: Teachers mentoring
318
teachers. Paper presented at the annual meeting of the American Education Research Association,
Chicago. (ERIC No. ED 407 393).Shuldman, M. D. (2003). Superintendent conceptions of the institutional conditions that facilitate or impede
the process of teacher technology integration: A qualitative study of three New Hampshire school
superintendents. Doctoral dissertation, University of Massachusetts Lowell.Simmonson, M. (2004, Spring). Technology use of Hispanic bilingual teacher: A function of their beliefs,
attitude and perceptions on peer technology use in the classroom. Journal of Instruction
Psychology, 31(3): 257-266. Smith, G. (1999). Leading and managing learning technologies. Paper presented at the Connected learning
and learning technologies in schools conference, Brisbane. [n.p.].Smith, T. J. (1996). Principals’ information technology backgrounds: The extent of this relationship to a
technology rich school. Doctoral dissertation, State University of New York at Albany.Society for Information Technology & Teacher Education International Conference. (2007). Chesapeake,
VA: AACE.Sorensen, C. A. (2007). Examining a professional development process for increasing classroom
implementation of WEdGate. Doctoral dissertation, University of Wyoming.Southern Regional Education Board (1998). High school that work: finding from the 1996-1998 and
assessment. Retrieved October 15, 2010, from http://info.sreb.org/programs/hstw/
ResearchReports/RTI_study.pdfSparts, D., & Loucks-Horsley. (2005). Five models of staff development in teachers. New York: Teacher
College Press.Spencer, M, & Spencer, M. S. (1993). Competence at Work: Models for Superiors Performance.
New York: John Wiley, & Sons.
319
Stanage, K.J. (1996, May). Using technology to create a learning organization. Doctoral dissertation
abstracts international. Retrieved may 4, 2004, from http://wwwlib.umi.com/Unpublished doctoral
dissertations/fullcit/AAT 962907Starropoulos, N., & Moschona, T. (2006). Evaluation of the effectiveness of a learning management system
on adults education in Greece. Retrieved December 2, 2009, from
http://virtuni.eas.sk/rocnik/2008/pdf/fid000411.pdfStevens, J. (1996). Applied multivariate statistics for the social sciences. Hillsdale, NJ: Laurence Erlbaum.Stirling, T. (1993). The principal’s role in staff development for global education at selected elite Chicago
area secondary schools. Doctoral dissertation, Loyola University of Chicago.Stuart, M., Mills, F., & Emus, H. (2009). The principal as technology leader. Thousand Oaks, CA: Corwin. Sulla, N. (1999). Technology: to use or infuse. The Technology Source: Commentary. Retrieved May 24,
2010, from http://horizon.unc.edu/TS/commentary/1999-02.aspSurry. R. (2002). The Xanadu project: training faculty in the use of information and communication
technology for university teaching. Retrieved September 21, 2010, from
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2729.2006.00168.x/fullSwan, K., Mazzer, P. & Kratcoski, A. (2007). Teacher Technology Mentors. In C. Montgomery & J. Seale
(Eds.). Proceedings of World Conference on Educational Multimedia, Hypermedia and
Telecommunications 2007. (pp. 379-384). Chesapeake, VA: AACE.Teague, C. M. (2010). A case study of a suburban high school’s professional development program based on
the National Staff Development Council Standards. Doctoral dissertation, The University of
Houston.
320
Tee, F.W. (2007). Principals' leadership styles as change facilitators in curricular related activities. The
Journal of Educational Administration, 24(2): 231-247.The Hong Kong Policy Research Institute. (2005). Executive leadership workshop. Retrieved May 23, 2010,
from http://warrington.ufl.edu/purc/news.aspThe National Staff Development Council. (2001). NSDC Standards for Staff Development. Retrieved
February 20, 2011, from www.nsdc.org/bookstore.htmlThink, E. (2011). Readiness Meaning and Definition. Retrieved January 3, 2011, from
http://thinkexist.com/dictionaryThorndike, E. et al. (1928). Adult Learning. New York: Macmillan.Tiwana, A. (2000). Knowledge management. Retrieved October 16, 2010, from http://www.scribd.com/doc
/24498391/Knowledge-ManagementTracey, R.W. (1994). HR Words you gotta know. Retrieved June 13, 2010, from
http://www.siamhrm.com/report/chapter_report.php?max=187Trimmer et al. (2002). The role of gear technologists in supporting an ecosystem approach to fisheries. ICES
Journal of Marine Science, 64(8): 1525-1534.Tucson, A. Z. (2010). 21st century learning environments. Retrieved October 12, 2010, from
http://www.21stcenturyskills.ort/documents/le white paper-1.pdfUbben, G.C., & Hughes, L.W., & Norris, C.J. (2004). The principal creative leadership for excellence in
schools. 5th ed. Boston: Pearson Education.UNESCO, (2009). Will ICTs make the traditional university obsolete? Retrieved March 13, 2010, from
http://www.unesco.org/en/wche2009Valdez, G. (2004). Critical issue: Technology leadership: Enhancing positive educational change. North
Central Regional Educational Laboratory. Retrieved July 27, 2005, from http://www.ncrel.org/
321
sdrs/areas/issues/educatrs/leadrshp/le700.htmValdez, G., McNabb, M., Foertsch, M., Anderson, M., Hawkes, M., & Raack, L. (2000). Computer-based
technology and learning: Evolving uses and expectations. Naperville, IL: North Central Regional
Educational Laboratory. Retrieved June 25, 2004, from http://www.ncrel.org/tplan/cbtl/toc.htmVan Damme, Jos de Haan and Jurjen Iedema. (2005). Modeling a multidimensional concept: ICT-access at
work. Paper for ICT, the knowledge society and changes in work, European Conference. [n.p.].Vannatta, R.A., & Fordharm, N. (2004, Spring). Teacher disposition as predictors of classroom technology
use. Journal of Research on Technology in Education, 36(3), 253-271.Wagner, J. M. (2010). Professional development in the digital age: case studies of blended community of
practice. Doctoral dissertation, University of California, Irvine and California State Polytechnic
University, Pomona.Wang, M., Haertel,G., & Walberg,H. (1993). Toward a knowledge base for school learning. Review of
Educational Research, 63(3), 249-294. Waterman, B. P. (2009). An exploration of principals’ perceptions regarding the value of technology in the
success of select high schools in the Midwest. Doctoral dissertation, Aurora University.Weinstein,C. & Miganano,A. (1993). Elementary classroom management. New York: McGraw-Hill. Wenglinsky, H. (1998). Does it compute? The relationship between educational technology and student
achievement in mathematics. Princeton, NJ: Educational Testing Service.Wenglinsky, H., Rosen, L. D., & Weil, M. M. (1995). Technology in 2010 and beyond. Retrieved October
18, 2010, from http://www.google.co.th/#hl=th&biwWiersma, W. (1995). Research methods in education: An introduction. 6th ed. Boston: Allyn and Bacon.Wong, K.K., & Nicotera, A. (2007). Successful schools and educational accountability concepts and skills to
322
meet leadership challenges. MA: Pearson Education.Wood, P., Thompson, S., & Russel, F. (1981). Designing effective staff development programs. Alexandria,
VA: Association for supervision and curriculum development.Woundenberg, M. K. (2001). A case study of technology-related staff development in California digital high
schools: Teacher and administrator concerns and perceptions. Doctoral dissertation, University of
La Verne.Yee, D.L. (2000, March). Image of school principals’ information and communication technology
leadership. Journal of Information Technology for Teacher Education, 9(3): 287-302.Zhao, Y., & Frank, K. (2003, Winter). Factors affecting technology uses in school: An ecological
perspective. American Educational Research Journal, 40(4): 807-840.Ziegenfuss, R. M. (2010). Education in the 21st century: Toward an expanded epistemic frame of leadership.
Doctoral dissertation, University of Pennsylvania.
323
ภาคผนวก
ภาคผนวก กรายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอวจย
327
รายชอผเชยวชาญตรวจสอบเครองมอวจย
1. ผชวยศาสตราจารย ดร.สมทรง อศวกล
รองอธการบด มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาผเชยวชาญดานการวดผลและการประเมนผล
2. ผชวยศาสตราจารย ดร.ไพฑรย โพธสาร
อาจารยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒผเชยวชาญดานการวดผลและการประเมน
3. ดร.กตตพงษ ลอนาม อาจารยมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาผเชยวชาญดานการวดผลและการประเมนผล
4. ผชวยศาสตราจารย ดร.สมศกด อภบาลศร
อาจารยมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาผเชยวชาญดานเทคโนโลยการศกษา
5. ผชวยศาสตราจารย ดร.รฐกรณ คดการ
อาจารยมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาผเชยวชาญดานเทคโนโลยการศกษา
6. ผชวยศาสตราจารย ดร.เพชรสดา ภมพนธ
อาจารยมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาผเชยวชาญดานการบรหารการศกษา
7. ผชวยศาสตราจารย ดร.สวมล ตงประเสรฐ
อาจารยมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาผเชยวชาญดานการบรหารการศกษา
8. ผชวยศาสตราจารย ดร.ประหยด ภมโคกรกษ
อาจารยมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาผเชยวชาญดานการบรหารการศกษา
9. ผชวยศาสตราจารย ดร.พกล อาจารยมหาวทยาลยราชภฏ
328
ภมโคกรกษ นครราชสมาผเชยวชาญดานการบรหารการศกษา
10. ดร.จรศกด ศรรตนพล อาจารยมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาผเชยวชาญดานการบรหารการศกษา
ภาคผนวก ขเครองมอทใชในการวจย
331
แบบสอบถามเพอการวจยภาวะผนำาเชงเทคโนโลยของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน
ตอนท 1 ขอมลทวไปคำาชแจง
โปรดเตมคำาตอบลงในชองวางและเขยนเครองหมาย ลงในชองวางทตรงกบสถานภาพของทานและสภาพความเปนจรง1.เพศ
ชาย หญง
2.อาย………..ป3.ประสบการณเปนผบรหาร………. ป4. จำานวนนกเรยนในโรงเรยนของทาน (ปจจบน) ..................... คน
ตอนท 2 ภาวะผนำาเชงเทคโนโลยคำาชแจง
โปรดเขยนเครองหมาย ลงในชองระดบความคดเหนทตรงกบความเปนจรงของทานโดยในแตละชองของรายการคำาถามมตวเลขทแสดงถงระดบความคดเหน ซงมความหมาย ดงน
5 หมายถง ทานไดม/ใช/ดำาเนนการ/ปฏบต อยในระดบมากทสด
4 หมายถง ทานไดม/ใช/ดำาเนนการ/ปฏบต อยในระดบมาก3 หมายถง ทานไดม/ใช/ดำาเนนการ/ปฏบต อยในระดบปาน
กลาง2 หมายถง ทานไดม/ใช/ดำาเนนการ/ปฏบต อยในระดบนอย1 หมายถง ทานไดม/ใช/ดำาเนนการ/ปฏบต อยในระดบนอย
ทสด
332
ขอท
รายการคำาถามระดบความคดเหน
5 4 3 2 1
มการใชเทคโนโลยในการเรยนและการสอน1 ทานสงเสรมใหครใชเทคโนโลยในการสอน2 ทานอำานวยความสะดวกเทคโนโลยในการเรยน
แกนกเรยน3 ทานจดใหมเทคโนโลยทหลากหลาย4 ทานกระตนใหครมการใชเทคโนโลยอยางตอ
เนอง5 ทานสนบสนนใหครใชเทคโนโลยใหสอดคลอง
กบระดบชนเรยน6 ทานอำานวยความสะดวกใหครใชเทคโนโลยท
เหมาะสมกบเนอหา7 ทานอำานวยความสะดวกใหนกเรยนใช
เทคโนโลยทตรงกบความสนใจ
8 ทานกระตนใหครใชเทคโนโลยอยางมประสทธผล
9 ทานกระตนใหครใชเทคโนโลยอยางมประสทธภาพ
10
ทานสงเสรมใหนกเรยนใชเทคโนโลยในการเรยนมการใชเทคโนโลยในการบรหารงาน
11
ทานใชเทคโนโลยเปนประจำาทกวน
12
ทานใชเทคโนโลยในทกสถานท
13
ทานใชเทคโนโลยในทกโอกาส
14
ทานใชเทคโนโลยในการจดเกบขอมลการบรหารงาน
333
ขอ
รายการคำาถาม ระดบความคดเหน5 4 3 2 1
15
ทานใชเทคโนโลยในการคนหาเอกสาร
16
ทานใชเทคโนโลยใสการพมพจดหมาย
17
ทานใชเทคโนโลยในการทำารายงาน
18
ทานใชเทคโนโลยในการประมวลผลขอมล
19
ทานใชเทคโนโลยประกอบการตดสนใจ
20
ทานใชเทคโนโลยในการใหบรการทางการศกษา
21
ทานใชเทคโนโลยในการพฒนาองคการ
22
ทานใชเทคโนโลยในการบรหารงานวชาการ
23
ทานใชเทคโนโลยในการบรหารงานงบประมาณ
24
ทานใชเทคโนโลยในการบรหารงานบคลากร
25
ทานใชเทคโนโลยในการบรหารงานทวไป
มการใชเทคโนโลยในการวดผลและการประเมนผล
26
ทานใชเทคโนโลยในการเกบรวบรวมขอมลการเรยนของนกเรยน
27
ทานใชเทคโนโลยในการวเคราะหขอมลการเรยนของนกเรยน
28
ทานใชเทคโนโลยในการแปลผลการวเคราะหการเรยนของนกเรยน
29
ทานใชเทคโนโลยในการเกบรวบรวมขอมลการสอนของคร
3 ทานใชเทคโนโลยในการวเคราะหขอมลการ
334
ขอ
รายการคำาถาม ระดบความคดเหน5 4 3 2 1
0 สอนของคร31
ทานใชเทคโนโลยในการแปลผลการวเคราะหการสอนของคร
32
ทานใชเทคโนโลยในการวดผลการเรยนของนกเรยน
33
ทานใชเทคโนโลยในการประเมนผลการเรยนของนกเรยน
34
ทานใชเทคโนโลยในการวนจฉยปญหาทเกดจากการใชเทคโนโลย
35
ทานใชเทคโนโลยในการประเมนคณภาพของเทคโนโลยทใชในสถานศกษา
36
ทานใชเทคโนโลยในการประเมนการใชเทคโนโลยในแงของตนทน
37
ทานใชเทคโนโลยในการประเมนการใชเทคโนโลยในแงของประโยชนทไดรบ
38
ทานใชเทคโนโลยในการประเมนการใชเทคโนโลยในแงของผลกระทบทางการศกษามจรยธรรมในการใชเทคโนโลย
39
ทานไมใหขอมลทเปนเทจ
40
ทานไมบดเบอนความถกตองของขอมลใหผรบคนตอไปไดขอมลทไมถกตอง
41
ทานไมเขาถงขอมลของผอนโดยไมไดรบอนญาต
42
ทานไมเปดเผยขอมลกบผทไมไดรบอนญาต
43
ทานไมทำาลายขอมล
44
ทานไมเขาควบคมระบบบางสวนหรอทงหมดโดยไมไดรบอนญาต
335
ขอ
รายการคำาถาม ระดบความคดเหน5 4 3 2 1
45
ทานไมทำาใหอกฝายหนงเขาใจวาตวเองเปนอกบคคลหนง
46
ทานไมขดขวางการใหบรการของเซรฟเวอร
47
ทานไมปลอยหรอสรางโปรแกรมประสงครายทำาการกอกวนทำาลายหรอทำาความเสยหายระบบคอมพวเตอรเครอขาย
48
ทานไมกอความรำาคาญใหกบผอนโดยวธการตางๆ เชน สแปม (spam)(การสงอเมลไปยงผใชจำานวนมากโดยมจดประสงคเพอการโฆษณา)
49
ทานไมผลตหรอใชสปายแวร (spyware) โดยสปายแวรจะใชชองทางการเชอมตอทางอนเทอรเนตเพอแอบสงขอมลสวนตวของผนนไปใหกบบคคลหรอองคการหนงโดยทผใชไมทราบ
50
ทานไมสรางหรอใชไวรส
51
ทานไมใชคอมพวเตอรเพอการโจรกรรมขอมลขาวสาร
52
ทานไมใชคอมพวเตอรสรางหลกฐานทเปนเทจ
53
ทานไมละเมดลขสทธโปรแกรม
ตอนท 3 ปจจยทสงผลตอภาวะผนำาเชงเทคโนโลยคำาชแจง
โปรดเขยนเครองหมาย ลงในชองระดบความคดเหนทตรงกบความเปนจรงของทานโดยในแตละชองของรายการคำาถามมตวเลขทแสดงถงระดบความคดเหน ซงมความหมาย ดงน
336
5 หมายถง ทานไดม/ ใช/ ดำาเนนการ/ ปฏบต อยในระดบมากทสด
4 หมายถง ทานไดม/ ใช/ ดำาเนนการ/ ปฏบต อยในระดบมาก3 หมายถง ทานไดม/ ใช/ ดำาเนนการ/ ปฏบต อยในระดบปาน
กลาง2 หมายถง ทานไดม/ ใช/ ดำาเนนการ/ ปฏบต อยในระดบนอย1 หมายถง ทานไดม/ ใช/ ดำาเนนการ/ ปฏบต อยในระดบนอย
ทสด
ขอท
รายการคำาถามระดบความคดเหน
5 4 3 2 1
มการสรางวสยทศนทางเทคโนโลย1 ทานวเคราะหจดแขงทางเทคโนโลยของหนวย
งาน2 ทานวเคราะหจดออนทางเทคโนโลยของหนวย
งาน3 ทานวเคราะหโอกาสทางเทคโนโลยของหนวย
งาน4 ทานวเคราะหอปสรรคทางเทคโนโลยของ
หนวยงาน5 ทานกำาหนดความตองการในอนาคตของ
หนวยงานดานเทคโนโลย6 ทานกำาหนดความตองการในอนาคตใหม
การนำาเทคโนโลยมาใชในการเรยนการสอน
7 ทานกำาหนดความตองการในอนาคตใหมการนำาเทคโนโลยมาใชในการวดผลและการประเมนผล
8 ทานกำาหนดความตองการในอนาคตใหมการจดหาคอมพวเตอร ฮารดแวร และซอฟแวร
337
ขอ
รายการคำาถาม ระดบความคดเหน5 4 3 2 1
อยางเพยงพอ9 ทานกำาหนดความตองการในอนาคตใหมการ
พฒนาเทคโนโลยใหทนสมยอยเสมอ
10
ทานกำาหนดความตองการในอนาคตใหมการพฒนาบคลากรดานเทคโนโลยมการเผยแพรวสยทศนเทคโนโลย
11
ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยโดยการปราศรย
12
ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยในเอกสารสงพมพตางๆ
13
ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยโดยการกระทำาใหเหน
14
ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยโดยการใชสญลกษณ
15
ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยในวาระและโอกาสตางๆ
16
ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยในทประชมกอนเปดภาคเรยนทกครง
17
ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยเพอใหผทเกยวของเขาใจ
18
ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยเพอใหผทเกยวของเกดการยอมรบ
19
ทานแสดงวสยทศนเทคโนโลยเพอใหบคคลทเกยวของนำาไปสการปฏบตมการปฏบตตามวสยทศนเทคโนโลย
338
ขอ
รายการคำาถาม ระดบความคดเหน5 4 3 2 1
20
ทานสงเคราะหวสยทศนเทคโนโลยใหสอดคลองกบปรชญาของโรงเรยน
21
ทานสงเคราะหวสยทศนเทคโนโลยใหสอดคลองกบพนธกจของโรงเรยน
22
ทานกำาหนดกลยทธทางเทคโนโลย
23
ทานกำาหนดแผนปฏบตการทางเทคโนโลย
24
ทานสนบสนนโครงการเกยวกบเทคโนโลย
25
ทานสงเสรมกจกรรมเกยวกบเทคโนโลย
26
ทานกำาหนดบทบาททางเทคโนโลยของบคลากรไวอยางชดเจน
27
ทานชแจงบทบาททางเทคโนโลยของบคลากรใหเขาใจตรงกน
28
ทานสนบสนนใหบคลากรมการปฏบตตามบทบาททางเทคโนโลยทไดกำาหนดไว
29
ทานประเมนความพรอมในการปฏบตตามบทบาททางเทคโนโลยของบคลากรเปนรายบคคลมความรดานเทคโนโลย
1 ทานมความรเกยวกบหมายเลขประจำาเครองคอมพวเตอร
2 ทานมความรเกยวกบเครองพมพแบบเลเซอร3 ทานมความรเกยวกบเครองคอมพวเตอรทม
ความเรวซพย รน 80386
339
ขอ
รายการคำาถาม ระดบความคดเหน5 4 3 2 1
4 ทานมความรเกยวกบเครองคอมพวเตอรทใชระบบปฏบตการแบบ Window 95
5 ทานมความรเกยวกบเครองคอมพวเตอรกบการเชอมตอระบบอนเทอรเนต
6 ทานมความรเกยวกบระบบอนเทอรเนต7 ทานมความรเกยวกบขอมลในหนวยความ
จำาหลก8 ทานมความรเกยวกบโมเดม9 ทานมความรเกยวกบโปรแกรม Windows
9510
ทานมความรเกยวกบโปรแกรมการใชงาน wwwทเรยกวา Web Browser
11
ทานมความรเกยวกบการใชคยบอรด (keyboard) หรอ เมาส (mouse)
12
ทานมความรเกยวกบแฮกเกอร(hacker)
13
ทานมความรเกยวกบการวางเครองคอมพวเตอรในบรเวณทเหมาะสม
14
ทานมความรเกยวกบการเรยกเอาแฟมขอมลจากอนเทอรเนตมาใช
15
ทานมความรเกยวกบการใชเครองพมพแบบองคเจต (inkjet) มทกษะทางเทคโนโลยทกษะพนฐาน
1 ทานมความชำานาญในการสรางเอกสารใหม2 ทานมความชำานาญในการบนทกเอกสารท
สราง3 ทานมความชำานาญในการบนทกเอกสารเปน
ชอใหม
340
ขอ
รายการคำาถาม ระดบความคดเหน5 4 3 2 1
4 ทานมความชำานาญในการเปดเอกสารทบนทกไวกลบมาใชงาน
5 ทานมความชำานาญในการปดเอกสาร6 ทานมความชำานาญในการออกจากโปรแกรม7 ทานมความชำานาญในการเรยกดเอกสารใน
หนาอนๆ การปอนขอความลงในเอกสาร
8 ทานมความชำานาญในการสรางเอกสาร9 ทานมความชำานาญในการเลอกตวอกษรและ
ขอความ10
ทานมความชำานาญในการคดลอกขอความ
11
ทานมความชำานาญในการคนหาและแทนทขอความในเอกสาร
12
ทานมความชำานาญในการสรางขอความอตโนมต
13
ทานมความชำานาญในการยกเลกการใชคำาสงครงทผานมา
14
ทานมความชำานาญในการแทรกขอคดเหน
การจดแตงเอกสาร15
ทานมความชำานาญในการจดขอความใหอยกงกลาง ชดซาย หรอชดขวา
16
ทานมความชำานาญในการตงกนหนาและกนหลง
17
ทานมความชำานาญในการกำาหนดตวหนา ตวเอน และขดเสนใต
18
ทานมความชำานาญในการเตมเลขลำาดบ หรอจด
341
ขอ
รายการคำาถาม ระดบความคดเหน5 4 3 2 1
19
ทานมความชำานาญในการเปลยนสญลกษณ
20
ทานมความชำานาญในการพมพเอกสาร
21
ทานมความชำานาญในการเปลยนขนาดตวอกษร
22
ทานมความชำานาญในการเปลยนสขอความ
23
ทานมความชำานาญในการปรบชองวางระหวางบรรทดและยอหนา
24
ทานมความชำานาญในการตเสนกรอบและแรเงา
25
ทานมความชำานาญในการกำาหนดขอบกระดาษ
26
ทานมความชำานาญในการตงขนาดกระดาษ
การทำางานกบตาราง27
ทานมความชำานาญในการสรางตาราง
28
ทานมความชำานาญในการเพมแถวหรอสดมภ
29
ทานมความชำานาญในการลบแถวหรอสดมภ
30
ทานมความชำานาญในการรวมเซลและแยกเซล
31
ทานมความชำานาญในการตกแตงตารางใหสวยงาม
32
ทานมความชำานาญในการสรางตารางซอนในตาราง
33
ทานมความชำานาญในการสรางตารางเวรกชตจากเอกเซล (Excel)
34
ทานมความชำานาญในการแยกตาราง
342
ขอ
รายการคำาถาม ระดบความคดเหน5 4 3 2 1
รปภาพในขอความ35
ทานมความชำานาญในการนำาภาพมาใสในเอกสาร
36
ทานมความชำานาญในการใสรปคลปอารต (clip art)
37
ทานมความชำานาญในการเปลยนขนาดของภาพ
38
ทานมความชำานาญในการปดบางสวนของภาพ
39
ทานมความชำานาญในการปรบหมนภาพ
40
ทานมความชำานาญในการจดวางรปภาพรวมกบขอความ (text wrapping)
41
ทานมความชำานาญในการปรบส และความสวางของภาพ
42
ทานมความชำานาญในการเคลอนยายรปภาพ
43
ทานมความชำานาญในการจดภาพเปนกลมและยกเลก
44
ทานมความชำานาญในการใสกรอบรปภาพ
45
ทานมความชำานาญในการลบรปภาพ
มทศนคตตอเทคโนโลย1 ทานมความรสกตองการนำาเทคโนโลยมาใชใน
การเรยนการสอน2 ทานมความเชอวาเทคโนโลยมประโยชนตอ
การบรหารงาน3 ทานรสกพงพอใจทจะปรบปรงโครงสรางพน
ฐานทางเทคโนโลยในโรงเรยน4 ทานพอใจทไดนำาเทคโนโลยมาใชในการบรหาร
343
ขอ
รายการคำาถาม ระดบความคดเหน5 4 3 2 1
งาน5 ทานมความรสกวาตองการนำาเทคโนโลยมาใช
ในการวดผลและการประเมนผล6 ทานมความเชอวาเทคโนโลยมความจำาเปนตอ
การบรหารจดการศกษา7 ทานรสกพงพอใจทไดเปนผนำาทางเทคโนโลย8 ทานพอใจทจะใหบรการทางเทคโนโลย
มการจดหลกสตรเทคโนโลย30
ทานกำาหนดใหมการจดประสบการณดานเทคโนโลยใหกบนกเรยน
31
ทานกำาหนดใหมการจดประสบการณดานเทคโนโลยใหกบบคลากร
32
ทานกำาหนดใหมการจดประสบการณดานเทคโนโลยใหกบชมชน
33
ทานกำากบการกำาหนดจดประสงคการสอนเทคโนโลยใหเหมาะสมกบวยของนกเรยน
34
ทานกำากบการสอนเทคโนโลยของครโดยใหคำานงถงลำาดบความยากงายของเนอหาวชา
35
ทานกำากบรปแบบวธสอนเทคโนโลยทมความหลากหลาย
36
ทานกำากบเกณฑทใชในการประเมนผลการเรยนรเทคโนโลยมการเรยนการสอนเทคโนโลย
37
ทานสงเสรมใหมการปฏบตตามแผนการจดการเรยนรเทคโนโลย
38
ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการอบรม
39
ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการสมมนา
344
ขอ
รายการคำาถาม ระดบความคดเหน5 4 3 2 1
40
ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการประชมเชงปฏบตการ
41
ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการศกษาดงาน
42
ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการศกษาดวยตนเอง
43
ทานสนบสนนใหมการเรยนการสอนเทคโนโลยโดยการศกษาตอในระดบทสงขน
44
ทานอำานวยความสะดวกในการแสวงหาแหลงเรยนร เทคโนโลยทหลากหลาย
45
ทานกำากบใหมการพฒนาเทคโนโลยในการเรยนการสอนอยางตอเนอง
46
ทานกำากบการเรยนการสอนเทคโนโลยทตรงกบความตองการของผเรยนมการประเมนผลการเรยนการสอนเทคโนโลย
47
ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากการสนทนา
48
ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากการสงเกตการปฏบตจรง
49
ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากงานเขยน (ใบงาน)
50
ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลย
345
ขอ
รายการคำาถาม ระดบความคดเหน5 4 3 2 1
จากแบบฝกหด51
ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากแฟมสะสมงาน
52
ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากการทดสอบสงทเรยนรตางๆ
53
ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากการเปรยบเทยบคะแนนกอนเรยนและหลงเรยน
54
ทานกำากบใหมการประเมนผลการเรยนร เทคโนโลยจากพฒนาการของนกเรยนแตละคนมความเชอในเทคโนโลย
55
ทานมความเหนดวยกบนโยบายไอท 2010 ของรฐบาล
56
ทานมความเหนดวยกบการปฏรปการเรยนการสอนโดยใชเทคโนโลย
57
ทานมความไววางใจในระบบของเทคโนโลย
58
ทานมความมนใจในการนำาเทคโนโลยมาใชในการบรหารงาน
59
ทานมความเขาใจในความจำาเปนของเทคโนโลยในยคโลกาภวตน
60
ทานยอมรบในสมรรถนะของเทคโนโลย
61
ทานมความมนใจวาเทคโนโลยจะทำาใหการบรหารงานมประสทธภาพ
6 ทานมความมนใจวาเทคโนโลยจะทำาใหการ
346
ขอ
รายการคำาถาม ระดบความคดเหน5 4 3 2 1
2 บรหารงานมประสทธผล63
ทานยอมรบในความกาวหนาทางเทคโนโลย
มการสนบสนนการใชเทคโนโลย64
ทานสงเสรมใหเดกและเยาวชนไดพฒนาขดความสามารถในการใชเทคโนโลย
65
ทานพฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหมความรทางเทคโนโลย
66
ทานพฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหมประสบการณทางเทคโนโลย
67
ทานพฒนาครและบคลากรทางการศกษาใหมทกษะในการใชเทคโนโลย
68
ทานจดใหมการพฒนาเทคโนโลยอยางตอเนอง
69
ทานพฒนาระบบเทคโนโลยใหทนสมยอยเสมอ
70
ทานจดสรรงบประมาณดานเทคโนโลยอยางเพยงพอ
71
ทานจดซอเทคโนโลยทตรงกบความตองการของหนวยงาน
72
ทานรณรงคใหเดกและเยาวชน ครและบคลากรทางการศกษาใหมการใชเทคโนโลยในการเรยนการสอนมความพรอมดานเทคโนโลย
73
ทานใชเทคโนโลยไดอยางมประสทธผล
74
ทานใชเทคโนโลยไดอยางมประสทธภาพ
347
ขอ
รายการคำาถาม ระดบความคดเหน5 4 3 2 1
75
ทานใชเทคโนโลยไดอยางรคณคา
76
ทานใชเทคโนโลยไดอยางรเทาทน
77
ทานใชเทคโนโลยเพออำานวยความสะดวกในการปฏบตงาน
78
ทานมประสบการณในการใชเทคโนโลย
79
ทานมความสามารถในการใชเทคโนโลยไดอยางปลอดภย
80
ทานมความสามารถในการใชเทคโนโลยไดอยางถกตอง
349
ภาคผนวก คคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดในโมเดล
ตารางท 39 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดในโมเดลวสยทศนทางเทคโนโลย
e1
e2
e3
e4
e5
e6
e7
e8
e9
e10
f11
f12
f13
f14
f15
f16
f17
f18
f19
g20
g21
g22
g23
g24
g25
g26
g27
g28
g29
e1 1
e2
.911**
1
e3
.887**
.910**
1
e4
.88
.87
.88
1
e1
e2
e3
e4
e5
e6
e7
e8
e9
e10
f11
f12
f13
f14
f15
f16
f17
f18
f19
g20
g21
g22
g23
g24
g25
g26
g27
g28
g29
2**
9**
6**
e5
.644**
.649**
.653**
.646**
1
e6
.519**
.550**
.534**
.536**
.715**
1
e7
.510**
.508**
.512**
.519**
.640**
.802**
1
e . . . . . . . 1
e1
e2
e3
e4
e5
e6
e7
e8
e9
e10
f11
f12
f13
f14
f15
f16
f17
f18
f19
g20
g21
g22
g23
g24
g25
g26
g27
g28
g29
8
422**
431**
451**
416**
564**
696**
765**
e9
.468**
.469**
.480**
.483**
.617**
.723**
.748**
.827**
1
e10
.464**
.449**
.468**
.448**
.576**
.686**
.727**
.780**
.807**
1
f11
.472*
.476*
.464*
.473*
.470*
.380*
.354*
.353*
.371*
.371*
1
e1
e2
e3
e4
e5
e6
e7
e8
e9
e10
f11
f12
f13
f14
f15
f16
f17
f18
f19
g20
g21
g22
g23
g24
g25
g26
g27
g28
g29
* * * * * * * * * *
f12
.458**
.442**
.437**
.469**
.362**
.298**
.317**
.286**
.322**
.314**
.684**
1
f13
.473**
.489**
.505**
.494**
.462**
.360**
.373**
.395**
.408**
.421**
.655**
.664**
1
f14
.452**
.476**
.472**
.470**
.395**
.296**
.319**
.282**
.295**
.307**
.707**
.728**
.698**
1
f15
.48
.51
.51
.50
.45
.39
.42
.39
.40
.41
.66
.72
.79
.76
1
e1
e2
e3
e4
e5
e6
e7
e8
e9
e10
f11
f12
f13
f14
f15
f16
f17
f18
f19
g20
g21
g22
g23
g24
g25
g26
g27
g28
g29
1**
1**
8**
1**
3**
7**
8**
5**
1**
0**
0**
8**
1**
1**
f16
.444**
.443**
.493**
.450**
.458**
.347**
.349**
.361**
.370**
.388**
.587**
.649**
.749**
.687**
.763**
1
f17
.456**
.488**
.506**
.484**
.517**
.398**
.390**
.363**
.409**
.403**
.565**
.552**
.677**
.579**
.684**
.692**
1
f18
.485**
.504**
.528**
.523**
.503**
.427**
.432**
.364**
.426**
.424**
.569**
.572**
.669**
.586**
.685**
.688**
.856**
1
f . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
e1
e2
e3
e4
e5
e6
e7
e8
e9
e10
f11
f12
f13
f14
f15
f16
f17
f18
f19
g20
g21
g22
g23
g24
g25
g26
g27
g28
g29
19
488**
527**
526**
519**
526**
482**
462**
426**
495**
485**
568**
560**
706**
569**
678**
676**
831**
862**
g20
.524**
.540**
.524**
.522**
.513**
.424**
.437**
.393**
.426**
.451**
.540**
.503**
.574**
.535**
.571**
.536**
.582**
.615**
.640**
1
g21
.556**
.576**
.555**
.553**
.530**
.411**
.437**
.386**
.414**
.431**
.504**
.482**
.583**
.530**
.576**
.527**
.573**
.605**
.638**
.919**
1
275
ตารางท 39 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดในโมเดลวสยทศนทางเทคโนโลย (ตอ)
e1
e2
e3
e4
e5
e6
e7
e8
e9
e10
f11
f12
f13
f14
f15
f16
f17
f18
f19
g20
g21
g22
g23
g24
g25
g26
g27
g28
g29
g22
.508**
.535**
.532**
.515**
.557**
.474**
.470**
.382**
.443**
.442**
.478**
.456**
.532**
.479**
.555**
.498**
.560**
.614**
.604**
.753**
.790**
1
g23
.524**
.540**
.541**
.520**
.549**
.435**
.440**
.392**
.400**
.436**
.442**
.429**
.507**
.442**
.526**
.489**
.516**
.568**
.561**
.702**
.746**
.866**
1
g24
.460**
.502**
.490**
.464**
.496**
.441**
.462**
.402**
.423**
.468**
.383**
.333**
.437**
.345**
.467**
.400**
.483**
.494**
.522**
.649**
.666**
.760**
.803**
1
276
e1
e2
e3
e4
e5
e6
e7
e8
e9
e10
f11
f12
f13
f14
f15
f16
f17
f18
f19
g20
g21
g22
g23
g24
g25
g26
g27
g28
g29
g25
.415**
.455**
.451**
.441**
.461**
.455**
.503**
.432**
.457**
.465**
.360**
.290**
.397**
.329**
.421**
.364**
.431**
.486**
.486**
.578**
.582**
.681**
.712**
.840**
1
g26
.505**
.532**
.511**
.513**
.566**
.445**
.480**
.405**
.421**
.437**
.455**
.367**
.471**
.456**
.512**
.426**
.520**
.532**
.538**
.629**
.655**
.738**
.749**
.725**
.713**
1
g27
.454**
.484**
.462**
.469**
.541**
.449**
.482**
.385**
.420**
.442**
.452**
.392**
.489**
.461**
.517**
.457**
.557**
.560**
.578**
.629**
.646**
.703**
.675**
.678**
.646**
.835**
1
g28
.443
.467
.469
.447
.489
.458
.482
.420
.456
.454
.448
.362
.472
.402
.510
.425
.514
.561
.558
.621
.623
.677
.704
.705
.718
.779
.835
1
e1
e2
e3
e4
e5
e6
e7
e8
e9
e10
f11
f12
f13
f14
f15
f16
f17
f18
f19
g20
g21
g22
g23
g24
g25
g26
g27
g28
g29
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
g29
.477**
.491**
.497**
.460**
.469**
.403**
.406**
.377**
.387**
.410**
.462**
.414**
.492**
.450**
.509**
.454**
.507**
.546**
.515**
.641**
.639**
.632**
.670**
.596**
.568**
.705**
.727**
.743**
1
Mean
3.88
3.86
3.87
3.88
4.06
4.21
4.18
4.25
4.28
4.27
3.65
3.65
3.85
3.57
3.78
3.84
3.88
3.91
3.97
3.92
3.94
4.00
4.01
4.14
4.18
4.02
4.05
4.12
3.96
S.D.
.725
.731
.739
.764
.699
.685
.690
.716
.693
.713
.878
.872
.850
.849
.842
.836
.737
.777
.766
.761
.760
.735
.735
.700
.695
.726
.706
.707
.755
Bartlett's Test of Sphericity Approx. Chi-Square =1.612E4, df=406, p=.000, Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy = .954
หมายเหต ** หมายถง p< 0.01; * หมายถง p<0.05
ตารางท 40 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดในโมเดลสมรรถนะทางเทคโนโลย
KH1
KH2
KH3
KH4
KH5
KS6
KS7
KS8
KS9
KS10
KP11
KP12
KP13
KP14
KP15
Sk16
Sk17
Sk18
Sk19
Sk20
Atti21
Atti22
Atti23
Atti24
Atti25
Atti26
Atti27
Atti28
KH1 1KH2
.643** 1
KH3
.469**
.353** 1
K . . . 1
KH1
KH2
KH3
KH4
KH5
KS6
KS7
KS8
KS9
KS10
KP11
KP12
KP13
KP14
KP15
Sk16
Sk17
Sk18
Sk19
Sk20
Atti21
Atti22
Atti23
Atti24
Atti25
Atti26
Atti27
Atti28
H4
235**
213**
214**
KH5
.099*
.103*
.113*
.541** 1
KS6
.131**
.151**
.173**
.241**
.141** 1
KS7
.17
.21
.10
.49
.58
.11
1
KH1
KH2
KH3
KH4
KH5
KS6
KS7
KS8
KS9
KS10
KP11
KP12
KP13
KP14
KP15
Sk16
Sk17
Sk18
Sk19
Sk20
Atti21
Atti22
Atti23
Atti24
Atti25
Atti26
Atti27
Atti28
7**
2**
2*
3**
4**
0*
KS8
.099*
.132**
.110*
.410**
.460**
.114*
.591** 1
KS9
.099*
.103*
.098*
.102*
.221**
.109*
.370**
.281** 1
KS10
.131*
.133*
.110*
.188*
.242*
.110*
.483*
.346*
.360*
1
KH1
KH2
KH3
KH4
KH5
KS6
KS7
KS8
KS9
KS10
KP11
KP12
KP13
KP14
KP15
Sk16
Sk17
Sk18
Sk19
Sk20
Atti21
Atti22
Atti23
Atti24
Atti25
Atti26
Atti27
Atti28
* * * * * * *KP11
.125**
.149**
.114*
.334**
.649**
.114*
.775**
.726**
.292**
.354** 1
KP12
.090*
.089*
.110*
.363**
.586**
.110*
.641**
.739**
.307**
.224**
.739** 1
KP13
.090*
.132**
.114*
.410**
.460**
.114*
.591**
.982**
.281**
.346**
.726**
.739** 1
K . . . . . . . . . . . . . 1
KH1
KH2
KH3
KH4
KH5
KS6
KS7
KS8
KS9
KS10
KP11
KP12
KP13
KP14
KP15
Sk16
Sk17
Sk18
Sk19
Sk20
Atti21
Atti22
Atti23
Atti24
Atti25
Atti26
Atti27
Atti28
P14
090*
131**
114*
396**
593**
190*
677**
873**
227**
468**
801**
774**
873**
KP15
.138**
.143**
.181**
.431**
.438**
.110*
.545**
.784**
.277**
.347**
.674**
.653**
.784**
.783** 1
Sk16
.110*
.110*
.098*
.102*
.221**
.120*
.370**
.281**
0.897**
.360**
.292**
.307**
.281**
.227**
.277** 1
Sk
.1
.1
.1
.1
.1
.0
.4
.4
.5
.5
.2
.4
.4
.4
.3
.5
1
KH1
KH2
KH3
KH4
KH5
KS6
KS7
KS8
KS9
KS10
KP11
KP12
KP13
KP14
KP15
Sk16
Sk17
Sk18
Sk19
Sk20
Atti21
Atti22
Atti23
Atti24
Atti25
Atti26
Atti27
Atti28
17 1
4*
14*
10*
14*
84**
90*
74**
38**
58**
97**
75**
19**
38**
33**
49**
58**
Sk18
.115*
.122**
.110*
.110*
.327**
.090*
.570**
.408**
.522**
.585**
.488**
.362**
.408**
.456**
.297**
.522**
.665** 1
Sk19
.119**
.131**
.114*
.242**
.483**
.090*
.608**
.459**
.470**
.810**
.475**
.432**
.459**
.525**
.453**
.470**
.574**
.649** 1
Sk20
.131
.133
.110
.188
.242
.110
.483
.346
.360
.675
.354
.224
.346
.468
.347
.360
.597
.585
.810
1
KH1
KH2
KH3
KH4
KH5
KS6
KS7
KS8
KS9
KS10
KP11
KP12
KP13
KP14
KP15
Sk16
Sk17
Sk18
Sk19
Sk20
Atti21
Atti22
Atti23
Atti24
Atti25
Atti26
Atti27
Atti28
**
** *
**
** *
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
277
ตารางท 40 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดในโมเดลสมรรถนะทางเทคโนโลย (ตอ)
KH1
KH2
KH3
KH4
KH5
KS6
KS7
KS8
KS9
KS10
KP11
KP12
KP13
KP14
KP15
Sk16
Sk17
Sk18
Sk19
Sk20
Atti21
Atti22
Atti23
Atti24
Atti25
Atti26
Atti27
Atti28
Atti21
.110*
.122**
.114*
.291**
.369**
.114*
.581**
.476**
.360**
.896**
.450**
.359**
.476**
.637**
.426**
.360**
.594**
.559**
.814**
.896** 1
Atti22
.114*
.133**
.096*
.242**
.285**
.090*
.531**
.453**
.420**
.463**
.345**
.238**
.453**
.369**
.546**
.420**
.552**
.536**
.606**
.463**
.440** 1
Atti2
.117
.145
.110
.256
.449
.110
.628
.458
.373
.671
.551
.381
.458
.556
.480
.373
.573
.650
.545
.671
.645
.625
1
278
KH1
KH2
KH3
KH4
KH5
KS6
KS7
KS8
KS9
KS10
KP11
KP12
KP13
KP14
KP15
Sk16
Sk17
Sk18
Sk19
Sk20
Atti21
Atti22
Atti23
Atti24
Atti25
Atti26
Atti27
Atti28
3 **
** *
**
** *
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
Atti24
.130**
.180**
.114*
.337**
.479**
.114*
.726**
.599**
.281**
.743**
.581**
.603**
.599**
.653**
.599**
.281**
.608**
.634**
.835**
.743**
.791**
.596**
.726** 1
Atti25
.218**
.195**
.229**
.337**
.440**
.113*
.590**
.533**
.226**
.745**
.586**
.485**
.533**
.621**
.582**
.226**
.410**
.512**
.724**
.745**
.737**
.342**
.586**
.805** 1
Atti26
.192**
.171**
.210**
.091*
.097*
.131**
.394**
.171**
.158**
.455**
.230**
.231**
.171**
.282**
.186**
.158**
.284**
.427**
.545**
.455**
.445**
.324**
.234**
.555**
.573** 1
KH1
KH2
KH3
KH4
KH5
KS6
KS7
KS8
KS9
KS10
KP11
KP12
KP13
KP14
KP15
Sk16
Sk17
Sk18
Sk19
Sk20
Atti21
Atti22
Atti23
Atti24
Atti25
Atti26
Atti27
Atti28
Atti27
.138**
.158**
.159**
.322**
.356**
.113*
.673**
.567**
.291**
.629**
.605**
.449**
.567**
.620**
.402**
.291**
.431**
.450**
.700**
.629**
.734**
.384**
.419**
.683**
.699**
.657** 1
Atti28
.134**
.131**
.176**
.113*
.219**
.156**
.555**
.367**
.324**
.667**
.550**
.341**
.367**
.473**
.318**
.324**
.392**
.469**
.685**
.667**
.716**
.209**
.381**
.621**
.722**
.597**
.861** 1
Mean
4.50
4.37
4.15
4.25
4.06
4.31
4.22
4.12
4.46
3.90
4.22
4.37
4.12
4.10
4.19
4.46
4.43
4.24
3.93
3.90
3.84
4.31
4.21
3.81
3.81
3.87
3.90
3.90
S.D.
.558
.595
.622
.612
.703
.686
.647
.738
.610
.764
.649
.545
.738
.804
.767
.610
.495
.610
.746
.764
.754
.525
.646
.679
.845
.599
.766
.843
KH1
KH2
KH3
KH4
KH5
KS6
KS7
KS8
KS9
KS10
KP11
KP12
KP13
KP14
KP15
Sk16
Sk17
Sk18
Sk19
Sk20
Atti21
Atti22
Atti23
Atti24
Atti25
Atti26
Atti27
Atti28
Bartlett's Test of Sphericity Approx. Chi-Square =4.437E4, df=2278, p=.000, Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy = .970
หมายเหต ** หมายถง p< 0.01; * หมายถง p<0.05
ตารางท 41 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดในโมเดลการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย
h1
h2
h3
h4
h5
h6
h7 i8 i9
i10
i11
i12
i13
i14
i15
i16
i17
j18
j19
j20
j21
j22
j23
j24
j25
h1 1h2
.829** 1
h3
.47
.50
1
h1
h2
h3
h4
h5
h6
h7 i8 i9
i10
i11
i12
i13
i14
i15
i16
i17
j18
j19
j20
j21
j22
j23
j24
j25
9**
4**
h4
.732**
.718**
.561** 1
h5
.645**
.635**
.600**
.771** 1
h6
.568**
.552**
.532**
.565**
.586** 1
h7
.537**
.546**
.557**
.580**
.603**
.830** 1
i8 .539**
.556**
.401**
.571**
.542**
.601**
.598** 1
i9 .5 .5 .4 .4 .5 .5 .5 .7 1
h1
h2
h3
h4
h5
h6
h7 i8 i9
i10
i11
i12
i13
i14
i15
i16
i17
j18
j19
j20
j21
j22
j23
j24
j25
04**
32**
60**
92**
05**
66**
52**
47**
i10
.478**
.516**
.486**
.493**
.506**
.546**
.524**
.662**
.779** 1
i11
.490**
.518**
.413**
.517**
.492**
.563**
.575**
.686**
.751**
.791** 1
i12
.445**
.484**
.454**
.502**
.518**
.496**
.494**
.603**
.666**
.737**
.744** 1
I13
.481**
.497**
.328**
.473**
.456**
.509**
.509**
.690**
.652**
.619**
.680**
.672** 1
I14
.482**
.462**
.421**
.472**
.498**
.493**
.504**
.578**
.607**
.679**
.639**
.658**
.627** 1
h1
h2
h3
h4
h5
h6
h7 i8 i9
i10
i11
i12
i13
i14
i15
i16
i17
j18
j19
j20
j21
j22
j23
j24
j25
I15
.529**
.519**
.383**
.526**
.511**
.560**
.520**
.632**
.629**
.641**
.656**
.628**
.683**
.692** 1
I16
.553**
.537**
.415**
.563**
.553**
.578**
.540**
.686**
.665**
.645**
.676**
.623**
.678**
.691**
.770** 1
I17
.576**
.544**
.450**
.583**
.544**
.582**
.557**
.685**
.677**
.662**
.705**
.640**
.684**
.658**
.721**
.803** 1
J18
.473**
.485**
.453**
.490**
.524**
.556**
.553**
.524**
.549**
.557**
.521**
.525**
.497**
.481**
.518**
.531**
.559** 1
J19
.515**
.512**
.449**
.555**
.546**
.533**
.558**
.576**
.572**
.536**
.586**
.533**
.545**
.527**
.586**
.665**
.619**
.712** 1
J20
.464
.459
.450
.459
.492
.565
.591
.522
.500
.527
.538
.519
.510
.501
.546
.575
.596
.655
.721
1
h1
h2
h3
h4
h5
h6
h7 i8 i9
i10
i11
i12
i13
i14
i15
i16
i17
j18
j19
j20
j21
j22
j23
j24
j25
** ** ** ** ** ** ** ** ** ** ** ** ** ** ** ** ** ** **J21
.474**
.471**
.465**
.491**
.538**
.571**
.622**
.536**
.520**
.524**
.542**
.542**
.549**
.514**
.548**
.587**
.597**
.653**
.712**
.866** 1
279
ตารางท 41 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดในโมเดลการพฒนาวชาชพดานเทคโนโลย (ตอ)
h1
h2
h3
h4
h5
h6
h7 i8 i9
i10
i11
i12
i13
i14
i15
i16
i17
j18
j19
j20
j21
j22
j23
j24
j25
J22
.424**
.442**
.489**
.456**
.516**
.543**
.580**
.512**
.510**
.522**
.546**
.519**
.483**
.496**
.501**
.529**
.532**
.589**
.584**
.688**
.692** 1
J23
.479**
.503**
.457**
.515**
.530**
.558**
.602**
.538**
.545**
.546**
.562**
.538**
.544**
.524**
.533**
.587**
.577**
.614**
.662**
.653**
.713**
.789** 1
J24
.457**
.465**
.435**
.502**
.500**
.533**
.574**
.531**
.556**
.516**
.552**
.564**
.508**
.540**
.537**
.553**
.581**
.563**
.593**
.680**
.678**
.746**
.774** 1
j25
.506**
.505**
.406**
.529**
.531**
.564**
.576**
.580**
.585**
.549**
.570**
.566**
.527**
.562**
.577**
.600**
.608**
.602**
.654**
.669**
.700**
.711**
.770**
.824** 1
Mea
4.11
4.07
3.63
4.01
3.96
3.87
3.84
4.15
4.16
4.03
4.08
3.99
4.18
4.06
4.16
4.14
4.10
3.84
3.99
3.85
3.84
3.77
3.80
3.83
3.87
280
h1
h2
h3
h4
h5
h6
h7 i8 i9
i10
i11
i12
i13
i14
i15
i16
i17
j18
j19
j20
j21
j22
j23
j24
j25
nS.D.
.735
.738
.926
.711
.757
.727
.740
.688
.738
.805
.767
.803
.712
.804
.730
.702
.695
.774
.726
.769
.779
.778
.756
.767
.788
Bartlett's Test of Sphericity Approx. Chi-Square =1.163E4, df=300, p=.000, Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy = .960
หมายเหต ** หมายถง p< 0.01; * หมายถง p<0.05
ตารางท 42 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดในโมเดลการบรณาการเทคโนโลย
k1
k2
k3
k4
k5
k6
k7
k8
k9
l10
l11
l12
l13
l14
l15
l16
l17
l18
m19
m20
m21
m22
m23
m24
m25
m26
k1 1k .7 1
k1
k2
k3
k4
k5
k6
k7
k8
k9
l10
l11
l12
l13
l14
l15
l16
l17
l18
m19
m20
m21
m22
m23
m24
m25
m26
2 67**
k3
.651**
.698** 1
k4
.652**
.771**
.772** 1
k5
.612**
.693**
.665**
.758** 1
k6
.617
.668
.665
.699
.748
1
k1
k2
k3
k4
k5
k6
k7
k8
k9
l10
l11
l12
l13
l14
l15
l16
l17
l18
m19
m20
m21
m22
m23
m24
m25
m26
**
**
**
**
**
k7
.590**
.699**
.649**
.755**
.750**
.790** 1
k8
.551**
.664**
.649**
.731**
.711**
.764**
.881** 1
k9
.562**
.662**
.593**
.648**
.691**
.737**
.721**
.731** 1
l10
.518**
.599**
.516**
.580**
.619**
.591**
.599**
.604**
.632** 1
k1
k2
k3
k4
k5
k6
k7
k8
k9
l10
l11
l12
l13
l14
l15
l16
l17
l18
m19
m20
m21
m22
m23
m24
m25
m26
l11
.522**
.583**
.537**
.573**
.609**
.577**
.562**
.609**
.588**
.770** 1
l12
.527**
.573**
.535**
.583**
.604**
.560**
.548**
.579**
.582**
.777**
.864** 1
l13
.524**
.555**
.507**
.548**
.587**
.560**
.524**
.562**
.555**
.744**
.826**
.882** 1
l14
.516**
.521**
.500**
.548**
.556**
.534**
.520**
.568**
.565**
.694**
.769**
.805**
.825** 1
l15
.52
.52
.47
.52
.55
.54
.53
.57
.57
.68
.75
.77
.79
.87
1
k1
k2
k3
k4
k5
k6
k7
k8
k9
l10
l11
l12
l13
l14
l15
l16
l17
l18
m19
m20
m21
m22
m23
m24
m25
m26
2**
9**
0**
9**
3**
2**
8**
3**
7**
5**
0**
7**
2**
2**
l16
.339**
.359**
.398**
.373**
.372**
.372**
.355**
.389**
.309**
.400**
.433**
.404**
.404**
.428**
.475** 1
l17
.376**
.375**
.397**
.407**
.416**
.404**
.387**
.421**
.353**
.452**
.455**
.436**
.416**
.462**
.483**
.769** 1
l18
.465**
.537**
.485**
.514**
.544**
.513**
.490**
.522**
.482**
.588**
.549**
.580**
.584**
.586**
.615**
.583**
.649** 1
l19
.431*
.456*
.457*
.469*
.454*
.447*
.442*
.471*
.412*
.451*
.455*
.492*
.487*
.504*
.527*
.461*
.491*
.546*
1
k1
k2
k3
k4
k5
k6
k7
k8
k9
l10
l11
l12
l13
l14
l15
l16
l17
l18
m19
m20
m21
m22
m23
m24
m25
m26
* * * * * * * * * * * * * * * * * *m20
.421**
.442**
.463**
.445**
.420**
.445**
.425**
.450**
.398**
.439**
.466**
.466**
.483**
.498**
.521**
.470**
.503**
.545**
.916** 1
m21
.477**
.525**
.480**
.519**
.547**
.500**
.488**
.509**
.472**
.519**
.527**
.505**
.511**
.536**
.570**
.456**
.519**
.642**
.759**
.771** 1
281
ตารางท 42 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดในโมเดลการบรณาการเทคโนโลย (ตอ)
k1
k2
k3
k4
k5
k6
k7
k8
k9
l10
l11
l12
l13
l14
l15
l16
l17
l18
m19
m20
m21
m22
m23
m24
m25
m26
m22
.480**
.502**
.439**
.484**
.503**
.484**
.456**
.466**
.442**
.500**
.512**
.490**
.489**
.522**
.560**
.455**
.507**
.627**
.720**
.747**
.846** 1
m23
.485**
.540**
.454**
.514**
.559**
.498**
.491**
.490**
.487**
.517**
.516**
.513**
.508**
.535**
.553**
.405**
.446**
.592**
.677**
.669**
.803**
.784** 1
m24
.373**
.405**
.377**
.401**
.435**
.437**
.367**
.389**
.367**
.430**
.429**
.411**
.414**
.413**
.461**
.446**
.481**
.529**
.701**
.692**
.694**
.741**
.701** 1
m25
.394
.407
.388
.382
.441
.439
.379
.394
.370
.420
.434
.424
.423
.415
.475
.429
.457
.529
.680
.681
.701
.728
.694
.867
1
282
k1
k2
k3
k4
k5
k6
k7
k8
k9
l10
l11
l12
l13
l14
l15
l16
l17
l18
m19
m20
m21
m22
m23
m24
m25
m26
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
**
m26
.377**
.408**
.398**
.395**
.406**
.426**
.353**
.375**
.337**
.378**
.414**
.401**
.420**
.413**
.475**
.437**
.473**
.514**
.674**
.679**
.681**
.712**
.663**
.839**
.871** 1
Mean
4.15
4.30
4.09
4.23
4.22
4.24
4.23
4.25
4.37
4.31
4.31
4.25
4.28
4.22
4.23
3.87
3.99
4.17
3.93
3.95
4.12
4.08
4.18
3.98
3.99
3.96
S.D.
.757
.742
.766
.733
.736
.680
.723
.704
.702
.700
.671
.691
.676
.686
.712
.862
.776
.709
.772
.774
.735
.741
.733
.784
.773
.796
Bartlett's Test of Sphericity Approx. Chi-Square =1.387E4, df=325, p=.000, Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy = .955
หมายเหต ** หมายถง p< 0.01; * หมายถง p<0.05
ตารางท 43 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดในโมเดลภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
a1
a2
a3
a4
a5
a6
a7
a8
a9
a10
b11
b12
b13
b14
b15
b16
b17
b18
b19
b20
b21
b22
b23
b24
b25
c26
a1 1a2
.549** 1
a3
.465**
.586** 1
a4
.519**
.496**
.554** 1
a .5 .4 .5 .6 1
a1
a2
a3
a4
a5
a6
a7
a8
a9
a10
b11
b12
b13
b14
b15
b16
b17
b18
b19
b20
b21
b22
b23
b24
b25
c26
5 22**
98**
22**
66**
a6
.535**
.574**
.544**
.594**
.711** 1
a7
.489**
.539**
.473**
.445**
.465**
.536** 1
a8
.469**
.507**
.481**
.544**
.546**
.575**
.619** 1
a9
.494
.504
.466
.528
.541
.581
.586
.867
1
a1
a2
a3
a4
a5
a6
a7
a8
a9
a10
b11
b12
b13
b14
b15
b16
b17
b18
b19
b20
b21
b22
b23
b24
b25
c26
**
**
**
**
**
**
**
**
a10
.490**
.518**
.498**
.488**
.584**
.599**
.633**
.694**
.719** 1
b11
.297**
.262**
.211**
.278**
.268**
.262**
.275**
.253**
.244**
.252** 1
b12
.231**
.232**
.256**
.173**
.222**
.234**
.355**
.286**
.268**
.288**
.600** 1
b13
.277**
.293**
.307**
.258**
.308**
.314**
.390**
.366**
.340**
.356**
.560**
.772** 1
a1
a2
a3
a4
a5
a6
a7
a8
a9
a10
b11
b12
b13
b14
b15
b16
b17
b18
b19
b20
b21
b22
b23
b24
b25
c26
b14
.351**
.277**
.265**
.302**
.361**
.332**
.294**
.378**
.358**
.385**
.582**
.460**
.542** 1
b15
.307**
.270**
.248**
.250**
.308**
.326**
.327**
.337**
.325**
.369**
.585**
.491**
.568**
.687** 1
b16
.218**
.189**
.156**
.241**
.220**
.225**
.257**
.230**
.251**
.238**
.462**
.373**
.445**
.545**
.518** 1
b17
.249**
.253**
.199**
.286**
.274**
.283**
.291**
.291**
.297**
.304**
.546**
.381**
.505**
.591**
.589**
.709** 1
b1
.28
.30
.29
.28
.31
.34
.31
.30
.29
.32
.51
.43
.52
.63
.66
.58
.74
1
a1
a2
a3
a4
a5
a6
a7
a8
a9
a10
b11
b12
b13
b14
b15
b16
b17
b18
b19
b20
b21
b22
b23
b24
b25
c26
8 7**
7**
3**
0**
7**
2**
8**
4**
6**
7**
1**
2**
5**
9**
0**
5**
4**
b19
.282**
.280**
.278**
.280**
.289**
.278**
.314**
.300**
.278**
.295**
.405**
.487**
.529**
.522**
.525**
.419**
.503**
.597** 1
b20
.326**
.349**
.258**
.321**
.302**
.312**
.338**
.378**
.362**
.360**
.542**
.503**
.561**
.590**
.589**
.430**
.574**
.595**
.696** 1
b21
.362**
.360**
.318**
.375**
.369**
.333**
.396**
.422**
.429**
.402**
.479**
.449**
.496**
.581**
.552**
.470**
.540**
.569**
.654**
.760** 1
b22
.412*
.378*
.315*
.373*
.379*
.381*
.410*
.444*
.423*
.416*
.482*
.382*
.460*
.617*
.577*
.439*
.570*
.571*
.625*
.742*
.765*
1
a1
a2
a3
a4
a5
a6
a7
a8
a9
a10
b11
b12
b13
b14
b15
b16
b17
b18
b19
b20
b21
b22
b23
b24
b25
c26
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *b23
.355**
.349**
.305**
.350**
.361**
.342**
.375**
.399**
.409**
.406**
.467**
.385**
.449**
.590**
.549**
.449**
.549**
.584**
.563**
.682**
.721**
.815** 1
b24
.393**
.357**
.325**
.353**
.371**
.370**
.408**
.409**
.416**
.415**
.455**
.429**
.493**
.593**
.555**
.435**
.518**
.557**
.632**
.680**
.741**
.783**
.813** 1
b25
.348**
.352**
.310**
.326**
.373**
.378**
.389**
.414**
.414**
.441**
.467**
.421**
.505**
.613**
.569**
.437**
.566**
.591**
.628**
.715**
.736**
.795**
.767**
.824** 1
c26
.282**
.280**
.278**
.280**
.289**
.278**
.314**
.300**
.278**
.295**
.405**
.487**
.529**
.522**
.525**
.419**
.503**
.597**
.291**
.291**
.297**
.304**
.546**
.381**
.505** 1
M 4. 4. 4. 4. 4. 4. 4. 4. 4. 4. 4. 3. 3. 4. 4. 4. 4. 4. 3. 4. 4. 4. 4. 4. 4. 4.
a1
a2
a3
a4
a5
a6
a7
a8
a9
a10
b11
b12
b13
b14
b15
b16
b17
b18
b19
b20
b21
b22
b23
b24
b25
c26
ean
41
27
03
32
24
22
03
22
20
21
16
64
74
13
07
04
24
16
95
12
10
19
17
10
16
13
S.D.
.611
.643
.665
.615
.628
.679
.698
.665
.694
.693
.807
.867
.852
.740
.802
.922
.791
.802
.742
.690
.689
.703
.710
.704
.709
.740
283
ตารางท 43 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรสงเกตไดในโมเดลภาวะผนำาเชงเทคโนโลย(ตอ)
c27
c28
c29
c30
c31
c32
c33
c34
c35
c36
c37
c38
d39
d40
d41
d42
d43
d44
d45
d46
d47
d48
d49
d50
d51
d52
d53
c27
1
c28
.809**
1
c29
.738**
.776**
1
c30
.71
.77
.83
1
284
c27
c28
c29
c30
c31
c32
c33
c34
c35
c36
c37
c38
d39
d40
d41
d42
d43
d44
d45
d46
d47
d48
d49
d50
d51
d52
d53
6**
8**
8**
c31
.717**
.770**
.805**
.885**
1
c32
.728**
.740**
.701**
.719**
.744**
1
c33
.649**
.640**
.599**
.603**
.625**
.693**
1
c . . . . . . . 1
c27
c28
c29
c30
c31
c32
c33
c34
c35
c36
c37
c38
d39
d40
d41
d42
d43
d44
d45
d46
d47
d48
d49
d50
d51
d52
d53
34
590**
599**
606**
652**
664**
572**
663**
c35
.544**
.566**
.602**
.648**
.654**
.599**
.678**
.757**
1
c36
.520**
.569**
.565**
.606**
.641**
.572**
.634**
.760**
.794**
1
c37
.551*
.590*
.610*
.654*
.677*
.584*
.654*
.734*
.734*
.831*
1
c27
c28
c29
c30
c31
c32
c33
c34
c35
c36
c37
c38
d39
d40
d41
d42
d43
d44
d45
d46
d47
d48
d49
d50
d51
d52
d53
* * * * * * * * * *
c38
.506**
.553**
.539**
.605**
.646**
.539**
.625**
.735**
.717**
.800**
.818**
1
d39
.174**
.151**
.119**
.131**
.098*
.117**
.223**
.168**
.175**
.162**
.166**
.159**
1
d40
.198**
.192**
.140**
.157**
.124**
.149**
.241**
.219**
.198**
.207**
.199**
.198**
.812**
1
d41
.16
.18
.12
.15
.11
.14
.22
.19
.19
.19
.19
.19
.67
.73
1
c27
c28
c29
c30
c31
c32
c33
c34
c35
c36
c37
c38
d39
d40
d41
d42
d43
d44
d45
d46
d47
d48
d49
d50
d51
d52
d53
7**
2**
9**
1**
5*
9**
0**
6**
0**
6**
1**
6**
3**
3**
d42
.181**
.186**
.153**
.161**
.123**
.141**
.221**
.199**
.186**
.162**
.190**
.159**
.691**
.741**
.839**
1
d43
.150**
.166**
.130**
.148**
.104*
.131**
.210**
.196**
.183**
.172**
.205**
.159**
.691**
.760**
.795**
.867**
1
d44
.183**
.199**
.142**
.170**
.139**
.159**
.248**
.218**
.194**
.195**
.232**
.211**
.702**
.749**
.801**
.847**
.866**
1
d . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
c27
c28
c29
c30
c31
c32
c33
c34
c35
c36
c37
c38
d39
d40
d41
d42
d43
d44
d45
d46
d47
d48
d49
d50
d51
d52
d53
45
176**
198**
143**
143**
126**
139**
239**
193**
159**
166**
213**
164**
693**
747**
777**
801**
826**
878**
d46
.201**
.215**
.139**
.132**
.103*
.166**
.235**
.177**
.144**
.166**
.195**
.187**
.624**
.684**
.755**
.762**
.797**
.833**
.851**
1
d47
.182**
.183**
.132**
.128**
.095*
.154**
.224**
.180**
.157**
.155**
.187**
.154**
.615**
.674**
.708**
.736**
.758**
.779**
.786**
.798**
1
d48
.183*
.181*
.117*
.125*
.092*
.151*
.210*
.168*
.154*
.144*
.159*
.148*
.598*
.672*
.705*
.741*
.760*
.777*
.756*
.794*
.887*
1
c27
c28
c29
c30
c31
c32
c33
c34
c35
c36
c37
c38
d39
d40
d41
d42
d43
d44
d45
d46
d47
d48
d49
d50
d51
d52
d53
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
d49
.180**
.163**
.155**
.373**
.101*
.141**
.195**
.150**
.121**
.130**
.142**
.124**
.576**
.653**
.706**
.748**
.748**
.745**
.742**
.787**
.822**
.889**
1
d50
.148**
.157**
.166**
.350**
.105*
.118**
.175**
.124**
.101*
.105*
.148**
.108*
.587**
.617**
.681**
.696**
.735**
.717**
.738**
.751**
.789**
.812**
.841**
1
d51
.124**
.133**
.155**
.353**
.111*
.098*
.154**
.116*
.094*
.094*
.133**
.094*
.559**
.609**
.661**
.672**
.714**
.694**
.715**
.718**
.792**
.826**
.817**
.947**
1
d52
.19
.11
.14
.32
.11
.09
.15
.11
.10
.09
.12
.11
.57
.61
.65
.66
.71
.69
.71
.70
.79
.80
.80
.93
.97
1
c27
c28
c29
c30
c31
c32
c33
c34
c35
c36
c37
c38
d39
d40
d41
d42
d43
d44
d45
d46
d47
d48
d49
d50
d51
d52
d53
8**
7**
4**
6**
6*
2*
1**
1*
8*
8*
1**
1*
9**
9**
7**
1**
0**
3**
8**
1**
6**
5**
8**
5**
2**
d53
.183**
.164**
.130**
.280**
.101*
.094*
.120**
.157**
.122**
.165**
.203**
.152**
.501**
.527**
.562**
.552**
.620**
.587**
.624**
.584**
.640**
.644**
.634**
.768**
.795**
.813**
1
Mean
4.10
4.02
3.97
3.85
3.85
4.01
3.96
3.72
3.80
3.70
3.76
3.72
4.51
4.51
4.46
4.51
4.51
4.47
4.47
4.46
4.53
4.56
4.54
4.63
4.63
4.62
4.51
S.D.
.757
.772
.800
.798
.834
.754
.715
.792
.777
.839
.798
.804
.770
.714
.792
.754
.748
.777
.793
.793
.761
.737
.790
.792
.788
.787
.882
Bartlett's Test of Sphericity Approx. Chi-Square =2.769E4, df=1378, p=.000, Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy = .955
หมายเหต ** หมายถง p< 0.01; * หมายถง p<0.05
ภาคผนวกงรายงานการตรวจสอบความตรงของโมเดลสมการโครงสราง
ภาวะผนำาเชงเทคโนโลย
DATE: 9/ 5/2011TIME: 8:58
L I S R E L 8.72
BY
Karl G. J”reskog& Dag S”rbom
This program is published exclusively byScientific Software International, Inc.7383 N. Lincoln Avenue, Suite 100
Lincolnwood, IL 60712, U.S.A.Phone: (800)247-6113, (847)675-0720, Fax: (847)675-
2140Copyright by Scientific Software International, Inc., 1981-
2005Use of this program is subject to the terms specified in
theUniversal Copyright Convention.
Website: www.ssicentral.com
The following lines were read from file C:\Boonjan\6 path model\PATH3.LS8:
Path Analysis DA NI=16 NO=486 MA=KM RA FI='c:\boonjan\6 path model\PATH.psf' SE 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 1 2 3 / MO NX=3 NY=13 NK=1 NE=4 BE=FU,FI GA=FU,FI PS=SY,FI TE=SY,FI TD=SY,FI LX=FU,FI LY=FU,FI FR GA 1 1 GA 2 1 GA 3 1 GA 4 1 FR BE 2 1 BE 3 1 BE 4 1 BE 3 2 BE 4 2 BE 4 3 FR LX 1 1 LX 2 1 LX 3 1 FR LY 1 1 LY 2 1 LY 3 1 LY 4 2 LY 5 2 LY 6 2 LY 7 3 LY 8 3 LY 9 3 LY 10 4 LY 11 4 C
LY 12 4 LY 13 4 FR PS 1 1 PS 2 2 PS 3 3 PS 4 4 FR TD 1 1 TD 2 2 TD 3 3 FR TE 1 1 TE 2 2 TE 3 3 TE 4 4 TE 5 5 TE 6 6 TE 7 7 TE 8 8 TE 9 9 TE 10 10 FR TE 11 11 C FR TE 12 12 TE 13 13 FR TE 8 5 TE 5 4 TE 12 11 TH 3 7 TH 1 9 TE 12 5 TE 13 4 TE 10 6 TE 11 5 TE 9 6 FR TE 7 4 FR TE 12 4 TE 9 2 TH 2 5 TE 11 6 TE 8 4 TE 10 8 TE 10 7 TE 10 5 TH 3 5 TE 10 2 FR TE 7 6 FR TE 13 5 TE 13 8 TE 13 8 TH 3 12 LE COMPE PROF INTEG LEAD LK VISION PD OU SE TV MI RS FS EF AD=OFF ND=4
Path Analysis
Number of Input Variables 16 Number of Y - Variables 13 Number of X - Variables 3 Number of ETA - Variables 4 Number of KSI - Variables 1 Number of Observations 486
Path Analysis
Covariance Matrix
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y1 1.0000 Y2 0.2314 1.0000 Y3 -0.2557 0.5810 1.0000 Y4 0.0201 -0.0543 -0.0739 1.0000
Y5 0.0480 -0.0770 -0.1087 0.7495 1.0000 Y6 0.0520 -0.0687 -0.1210 0.6161 0.7056 1.0000 Y7 0.0207 -0.0346 -0.0823 0.4761 0.6264 0.5747 Y8 0.0545 -0.0551 -0.1209 0.5932 0.7660 0.6175 Y9 0.0585 -0.1157 -0.1363 0.5622 0.6906 0.5932 Y10 -0.0209 -0.0802 -0.0373 0.2561 0.3731 0.2270 Y11 -0.0064 -0.1197 -0.0846 0.4568 0.5024 0.5735 Y12 -0.0117 -0.0680 -0.0807 0.4057 0.4514 0.5379 Y13 -0.0037 -0.0129 -0.0221 0.3541 0.3262 0.2816 X1 0.0096 -0.0489 -0.0773 0.5113 0.5674 0.5872 X2 0.0693 -0.0631 -0.1119 0.4605 0.5232 0.5597 X3 0.0131 -0.0791 -0.0862 0.5402 0.6597 0.6019
Covariance Matrix
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y7 1.0000 Y8 0.7194 1.0000 Y9 0.7249 0.7584 1.0000 Y10 0.3380 0.3583 0.2960 1.0000 Y11 0.4983 0.4909 0.5636 0.3117 1.0000 Y12 0.5259 0.5131 0.5453 0.3178 0.7226 1.0000 Y13 0.2242 0.2865 0.2252 0.1736 0.2357 0.2569 X1 0.6210 0.6097 0.5707 0.2382 0.4781 0.5157
X2 0.6056 0.5963 0.6298 0.2236 0.4956 0.5165 X3 0.7331 0.6874 0.6921 0.3013 0.5208 0.5215
Covariance Matrix
Y13 X1 X2 X3 -------- -------- -------- -------- Y13 1.0000 X1 0.2835 1.0000 X2 0.1933 0.6239 1.0000 X3 0.2568 0.6804 0.6805 1.0000
Path Analysis
Parameter Specifications
LAMBDA-Y
COMPE PROF INTEG LEAD -------- -------- -------- -------- Y1 0 0 0 0 Y2 1 0 0 0 Y3 2 0 0 0 Y4 0 0 0 0 Y5 0 3 0 0 Y6 0 4 0 0 Y7 0 0 0 0 Y8 0 0 5 0 Y9 0 0 6 0 Y10 0 0 0 0 Y11 0 0 0 7 Y12 0 0 0 8 Y13 0 0 0 9
LAMBDA-X
VISION
-------- X1 10 X2 11 X3 12
BETA
COMPE PROF INTEG LEAD -------- -------- -------- -------- COMPE 0 0 0 0 PROF 13 0 0 0 INTEG 14 15 0 0 LEAD 16 17 18 0
GAMMA
VISION -------- COMPE 19 PROF 20 INTEG 21 LEAD 22
PSI
COMPE PROF INTEG LEAD -------- -------- -------- -------- 23 24 25 26
THETA-EPS
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y1 27 Y2 0 28 Y3 0 0 29 Y4 0 0 0 30 Y5 0 0 0 31 32 Y6 0 0 0 0 0 33 Y7 0 0 0 34 0 35
Y8 0 0 0 37 38 0 Y9 0 40 0 0 0 41 Y10 0 43 0 0 44 45 Y11 0 0 0 0 49 50 Y12 0 0 0 52 53 0 Y13 0 0 0 56 57 0
THETA-EPS
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y7 36 Y8 0 39 Y9 0 0 42 Y10 46 47 0 48 Y11 0 0 0 0 51 Y12 0 0 0 0 54 55 Y13 0 58 0 0 0 0
THETA-EPS
Y13 -------- Y13 59
THETA-DELTA-EPS
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- -------- X1 0 0 0 0 0 0 X2 0 0 0 0 62 0 X3 0 0 0 0 64 0
THETA-DELTA-EPS
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- X1 0 0 60 0 0 0 X2 0 0 0 0 0 0 X3 65 0 0 0 0 66
THETA-DELTA-EPS
Y13 -------- X1 0 X2 0 X3 0
THETA-DELTA
X1 X2 X3 -------- -------- -------- 61 63 67
Path Analysis
Number of Iterations = 85
LISREL Estimates (Maximum Likelihood)
LAMBDA-Y
COMPE PROF INTEG LEAD -------- -------- -------- -------- Y1 1.0000 - - - - - -
Y2 -2.2616 - - - - - - (0.4698) -4.8142
Y3 2.5456 - - - - - - (0.5839) 4.3599
Y4 - - 0.7286 - - - -
Y5 - - 0.8570 - - - -
(0.0389) 22.0522
Y6 - - 0.8328 - - - - (0.0500) 16.6577
Y7 - - - - 0.8341 - -
Y8 - - - - 0.8523 - - (0.0370) 23.0163
Y9 - - - - 0.8772 - - (0.0369) 23.7615
Y10 - - - - - - 0.4108
Y11 - - - - - - 0.7414 (0.0948) 7.8211
Y12 - - - - - - 0.7648 (0.0968) 7.8994
Y13 - - - - - - 0.3531 (0.0616) 5.7287
LAMBDA-X
VISION -------- X1 0.7953 (0.0391) 20.3417
X2 0.7835 (0.0391) 20.0336
X3 0.8586 (0.0373) 22.9892
BETA
COMPE PROF INTEG LEAD -------- -------- -------- -------- COMPE - - - - - - - -
PROF 0.0277 - - - - - - (0.0475) 0.5841
INTEG 0.0568 0.3741 - - - - (0.0377) (0.0805) 1.5083 4.6466
LEAD -0.0224 0.5746 -0.1030 - - (0.0596) (0.1819) (0.2271) -0.3757 3.1592 -0.4534
GAMMA
VISION -------- COMPE -0.0023 (0.0071) -0.3299
PROF 0.8538 (0.0563) 15.1639
INTEG 0.6019 (0.0793) 7.5856
LEAD 0.4358 (0.1884) 2.3136
Covariance Matrix of ETA and KSI
COMPE PROF INTEG LEAD VISION -------- -------- -------- -------- -------- COMPE -0.1006 PROF -0.0048 1.0000 INTEG -0.0089 0.8877 1.0000 LEAD -0.0006 0.8554 0.8088 1.0000 VISION -0.0023 0.8537 0.9212 0.8316 1.0000
PHI
VISION -------- 1.0000
PSI Note: This matrix is diagonal.
COMPE PROF INTEG LEAD -------- -------- -------- -------- -0.1006 0.2712 0.1140 0.2293 (0.0229) (0.0452) (0.0223) (0.0872) -4.3931 5.9970 5.1010 2.6294
Squared Multiple Correlations for Structural Equations
COMPE PROF INTEG LEAD -------- -------- -------- -------- 0.0001 0.7288 0.8860 0.7707
Squared Multiple Correlations for Reduced Form
COMPE PROF INTEG LEAD -------- -------- -------- -------- 0.0001 0.7289 0.8485 0.6916
Reduced Form
VISION -------- COMPE -0.0023 (0.0071) -0.3299
PROF 0.8537 (0.0563) 15.1642
INTEG 0.9212 (0.0471) 19.5441
LEAD 0.8316 (0.1060) 7.8445
THETA-EPS
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y1 1.1006 (0.0800) 13.7665
Y2 - - 1.5097
(0.2126) 7.1017
Y3 - - - - 1.6522 (0.2630) 6.2828
Y4 - - - - - - 0.4654 (0.0368) 12.6389
Y5 - - - - - - 0.1201 0.2632 (0.0253) (0.0280) 4.7441 9.3944
Y6 - - - - - - - - - - 0.3106 (0.0301) 10.3172
Y7 - - - - - - -0.0532 - - -0.0366 (0.0178) (0.0194) -2.9909 -1.8902
Y8 - - - - - - 0.0501 0.1183 - - (0.0205) (0.0184) 2.4444 6.4334
Y9 - - -0.0531 - - - - - - -0.0645 (0.0193) (0.0187) -2.7493 -3.4558
Y10 - - -0.0301 - - - - 0.0735 -0.0567 (0.0297) (0.0256) (0.0293) -1.0136 2.8714 -1.9358
Y11 - - - - - - - - -0.0295 0.0541 (0.0217) (0.0223) -1.3595 2.4230
Y12 - - - - - - -0.0635 -0.0992 - - (0.0222) (0.0233) -2.8638 -4.2590
Y13 - - - - - - 0.1261 0.0529 - - (0.0328) (0.0267) 3.8401 1.9781
THETA-EPS
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y7 0.3040 (0.0244) 12.4751
Y8 - - 0.2741 (0.0224) 12.2447
Y9 - - - - 0.2242 (0.0214) 10.4655
Y10 0.0628 0.0824 - - 0.8311 (0.0250) (0.0250) (0.0559) 2.5116 3.2968 14.8580
Y11 - - - - - - - - 0.4506 (0.0554) 8.1385
Y12 - - - - - - - - 0.1552 0.4139 (0.0489) (0.0548) 3.1739 7.5475
Y13 - - 0.0458 - - - - - - - - (0.0247) 1.8555
THETA-EPS
Y13 -------- Y13 0.8764 (0.0581) 15.0799
Squared Multiple Correlations for Y - Variables
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- -------- 0.1006 0.5174 0.6522 0.5328 0.7362 0.6907
Squared Multiple Correlations for Y - Variables
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- 0.6959 0.7260 0.7744 0.1688 0.5495 0.5856
Squared Multiple Correlations for Y - Variables
Y13 -------- 0.1246
THETA-DELTA-EPS
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- -------- X1 - - - - - - - - - - - -
X2 - - - - - - - - -0.0288 - - (0.0163) -1.7624
X3 - - - - - - - - 0.0304 - - (0.0149) 2.0378
THETA-DELTA-EPS
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- X1 - - - - -0.0709 - - - - - - (0.0175) -4.0434
X2 - - - - - - - - - - - -
X3 0.0719 - - - - - - - - -0.0258 (0.0173) (0.0174) 4.1527 -1.4798
THETA-DELTA-EPS
Y13 -------- X1 - -
X2 - -
X3 - -
THETA-DELTA
X1 X2 X3 -------- -------- -------- 0.3669 0.3858 0.2628
(0.0293) (0.0294) (0.0239) 12.5232 13.1318 10.9899
Squared Multiple Correlations for X - Variables
X1 X2 X3 -------- -------- -------- 0.6329 0.6141 0.7372
Goodness of Fit Statistics
Degrees of Freedom = 69 Minimum Fit Function Chi-Square = 58.7982 (P = 0.8045) Normal Theory Weighted Least Squares Chi-Square = 59.1355 (P = 0.7956) Estimated Non-centrality Parameter (NCP) = 0.0 90 Percent Confidence Interval for NCP = (0.0 ; 10.9738)
Minimum Fit Function Value = 0.1212 Population Discrepancy Function Value (F0) = 0.0 90 Percent Confidence Interval for F0 = (0.0 ; 0.02263) Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA) = 0.0 90 Percent Confidence Interval for RMSEA = (0.0 ; 0.01811) P-Value for Test of Close Fit (RMSEA < 0.05) = 1.00
Expected Cross-Validation Index (ECVI) = 0.4186
90 Percent Confidence Interval for ECVI = (0.4186 ; 0.4412) ECVI for Saturated Model = 0.5608 ECVI for Independence Model = 21.9933
Chi-Square for Independence Model with 120 Degrees of Freedom = 10634.7529 Independence AIC = 10666.7529 Model AIC = 193.1355 Saturated AIC = 272.0000 Independence CAIC = 10749.7323 Model CAIC = 540.6115 Saturated CAIC = 977.3244
Normed Fit Index (NFI) = 0.9945 Non-Normed Fit Index (NNFI) = 1.0017 Parsimony Normed Fit Index (PNFI) = 0.5718 Comparative Fit Index (CFI) = 1.0000 Incremental Fit Index (IFI) = 1.0010 Relative Fit Index (RFI) = 0.9904
Critical N (CN) = 819.4895
Root Mean Square Residual (RMR) = 0.03845 Standardized RMR = 0.03850 Goodness of Fit Index (GFI) = 0.9850 Adjusted Goodness of Fit Index (AGFI) = 0.9704 Parsimony Goodness of Fit Index (PGFI) = 0.4997
Path Analysis
Fitted Covariance Matrix
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y1 1.0000 Y2 0.2276 0.9949
Y3 -0.2562 0.5794 1.0000 Y4 -0.0035 0.0079 -0.0089 0.9962 Y5 -0.0041 0.0093 -0.0104 0.7445 0.9977 Y6 -0.0040 0.0090 -0.0101 0.6067 0.7137 1.0042 Y7 -0.0074 0.0168 -0.0189 0.4863 0.6345 0.5800 Y8 -0.0076 0.0172 -0.0193 0.6013 0.7667 0.6301 Y9 -0.0078 -0.0354 -0.0199 0.5673 0.6674 0.5840 Y10 -0.0002 -0.0295 -0.0006 0.2560 0.3747 0.2360 Y11 -0.0004 0.0010 -0.0011 0.4621 0.5140 0.5823 Y12 -0.0005 0.0010 -0.0012 0.4131 0.4615 0.5448 Y13 -0.0002 0.0005 -0.0005 0.3462 0.3117 0.2516 X1 -0.0019 0.0042 -0.0047 0.4947 0.5819 0.5655 X2 -0.0018 0.0041 -0.0047 0.4874 0.5445 0.5571 X3 -0.0020 0.0045 -0.0051 0.5340 0.6586 0.6105
Fitted Covariance Matrix
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y7 0.9996 Y8 0.7108 1.0005 Y9 0.7317 0.7476 0.9938 Y10 0.3399 0.3656 0.2915 0.9999 Y11 0.5002 0.5111 0.5260 0.3046 1.0004 Y12 0.5159 0.5272 0.5426 0.3142 0.7222 0.9988 Y13 0.2382 0.2892 0.2505 0.1451 0.2618 0.2701
X1 0.6110 0.6244 0.5718 0.2717 0.4904 0.5058 X2 0.6020 0.6151 0.6332 0.2677 0.4831 0.4983 X3 0.7315 0.6741 0.6938 0.2933 0.5294 0.5203
Fitted Covariance Matrix
Y13 X1 X2 X3 -------- -------- -------- -------- Y13 1.0011 X1 0.2335 0.9994 X2 0.2301 0.6232 0.9997 X3 0.2521 0.6829 0.6727 1.0000
Fitted Residuals
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y1 0.0000 Y2 0.0038 0.0051 Y3 0.0004 0.0016 0.0000 Y4 0.0236 -0.0622 -0.0650 0.0038 Y5 0.0521 -0.0863 -0.0982 0.0049 0.0023 Y6 0.0560 -0.0777 -0.1109 0.0093 -0.0081 -0.0042 Y7 0.0281 -0.0514 -0.0633 -0.0102 -0.0082 -0.0053 Y8 0.0620 -0.0722 -0.1015 -0.0081 -0.0006 -0.0126 Y9 0.0664 -0.0803 -0.1164 -0.0051 0.0232 0.0092 Y10 -0.0207 -0.0506 -0.0366 0.0000 -0.0015 -0.0089 Y11 -0.0059 -0.1207 -0.0834 -0.0053 -0.0116 -0.0088 Y12 -0.0112 -0.0690 -0.0795 -0.0074 -0.0101 -0.0069
Y13 -0.0034 -0.0134 -0.0216 0.0079 0.0144 0.0300 X1 0.0115 -0.0531 -0.0725 0.0166 -0.0145 0.0218 X2 0.0711 -0.0672 -0.1072 -0.0268 -0.0213 0.0026 X3 0.0151 -0.0836 -0.0811 0.0062 0.0010 -0.0086
Fitted Residuals
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y7 0.0004 Y8 0.0086 -0.0005 Y9 -0.0067 0.0108 0.0062 Y10 -0.0019 -0.0073 0.0045 0.0001 Y11 -0.0018 -0.0202 0.0376 0.0071 -0.0004 Y12 0.0100 -0.0141 0.0026 0.0036 0.0003 0.0012 Y13 -0.0140 -0.0027 -0.0253 0.0285 -0.0261 -0.0131 X1 0.0100 -0.0146 -0.0011 -0.0336 -0.0123 0.0099 X2 0.0036 -0.0188 -0.0034 -0.0441 0.0125 0.0182 X3 0.0016 0.0133 -0.0017 0.0079 -0.0086 0.0012
Fitted Residuals
Y13 X1 X2 X3 -------- -------- -------- -------- Y13 -0.0011 X1 0.0499 0.0006 X2 -0.0368 0.0007 0.0003 X3 0.0047 -0.0025 0.0078 0.0000
Summary Statistics for Fitted Residuals
Smallest Fitted Residual = -0.1207 Median Fitted Residual = -0.0018 Largest Fitted Residual = 0.0711
Stemleaf Plot
-12|1 -11|61 -10|72 - 9|8 - 8|643100 - 7|832 - 6|97532 - 5|311 - 4|4 - 3|774 - 2|7652110 - 1|9554433322100 - 0|99998887777655543332222211100000000000 0|111112223344444555667888999 1|00012234578 2|23489 3|08 4| 5|026 6|26 7|1
Standardized Residuals
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y1 - - Y2 0.5268 0.7814 Y3 0.0775 0.3230 - - Y4 0.5245 -1.4246 -1.4985 0.9247 Y5 1.1583 -2.0033 -2.3047 0.9079 0.4905 Y6 1.2411 -1.7928 -2.5824 0.7909 -1.0558 -1.7776
Y7 0.6247 -1.1913 -1.4821 -0.9602 -0.6347 -0.7454 Y8 1.3788 -1.6771 -2.3815 -1.2177 -0.1407 -1.1584 Y9 1.4803 -2.0151 -2.7502 -0.3252 2.2557 1.6345 Y10 -0.4571 -1.4774 -0.8208 0.0007 -0.1137 -1.2597 Y11 -0.1313 -2.7859 -1.9456 -0.2983 -1.3017 -1.5104 Y12 -0.2497 -1.6004 -1.8631 -0.7878 -1.3430 -0.5879 Y13 -0.0759 -0.2976 -0.4811 0.8593 1.2148 1.2493 X1 0.2554 -1.2223 -1.6841 0.8143 -1.0266 1.3562 X2 1.5783 -1.5450 -2.4847 -1.2662 -2.0642 0.1510 X3 0.3347 -1.9385 -1.9006 0.3630 0.1328 -0.6877
Standardized Residuals
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y7 0.1355 Y8 0.9262 -0.2387 Y9 -0.8604 1.4591 1.9660 Y10 -0.1561 -0.7545 0.2004 0.0641 Y11 -0.1016 -1.2135 2.5858 0.3572 -0.2236 Y12 0.5726 -0.8778 0.1853 0.2014 0.0838 0.4905 Y13 -0.5180 -0.2332 -1.0316 0.7670 -1.2209 -0.6697 X1 0.6795 -1.0469 -0.2109 -1.2784 -0.6587 0.5655 X2 0.2320 -1.2706 -0.2586 -1.6396 0.6411 0.9905
X3 0.3341 1.1751 -0.1696 0.3519 -0.5928 0.1414
Standardized Residuals
Y13 X1 X2 X3 -------- -------- -------- -------- Y13 -0.8975 X1 1.7961 0.3811 X2 -1.2970 0.0568 0.3479 X3 0.1918 -0.2765 0.8343 -0.0128
Summary Statistics for Standardized Residuals
Smallest Standardized Residual = -2.7859 Median Standardized Residual = -0.2172 Largest Standardized Residual = 2.5858
Stemleaf Plot
- 2|8865 - 2|43100 - 1|999988776655555 - 1|4333333322222210000 - 0|9998887777666555 - 0|333332222222111110000 0|1111111222222333334444 0|555566667888889999 1|02222244 1|55668 2|03 2|6 Largest Negative Standardized Residuals Residual for Y6 and Y3 -2.5824 Residual for Y9 and Y3 -2.7502 Residual for Y11 and Y2 -2.7859 Largest Positive Standardized Residuals Residual for Y11 and Y9 2.5858
Path Analysis
Qplot of Standardized Residuals
3.5.......................................................................... . .. . . . . . . . . . . . . . . . . .x . . . . . .x . . x . . xx. . . xx. . . xx . . *xx . N . xx * .o . **. .r . x**x. .m . * x . .a . ** . .l . x* . . . x*x. . Q . ** . .u . xx . .a . x*x . .n . xxx . .
t . *x*x . .i . x* . .l . x*x . .e . x*x . .s . ** . . . ** . . . xx . . . x x . . . xx . . . x . . . x . . . . . . x . . . . . . . . . . . . . . . . . -3.5.......................................................................... -3.5 3.5 Standardized Residuals
Path Analysis
Modification Indices and Expected Change
Modification Indices for LAMBDA-Y
COMPE PROF INTEG LEAD -------- -------- -------- -------- Y1 - - 1.2638 1.6155 0.2540 Y2 - - 4.2929 3.7488 5.4019 Y3 - - 7.5490 7.3210 6.7928 Y4 0.0045 - - 0.5186 0.0256 Y5 0.2670 - - 0.6290 0.2048 Y6 0.4930 - - 0.0214 0.0287 Y7 0.0245 0.4389 - - 0.0064 Y8 0.0604 2.5301 - - 2.1408 Y9 0.4779 3.0238 - - 2.0557 Y10 0.2000 0.5410 0.9874 - -
Y11 3.0647 0.1802 0.2189 - - Y12 2.2049 0.2833 0.0014 - - Y13 0.2003 0.8592 0.0321 - -
Expected Change for LAMBDA-Y
COMPE PROF INTEG LEAD -------- -------- -------- -------- Y1 - - 0.0594 0.0664 0.0278 Y2 - - -0.1580 -0.1467 -0.1851 Y3 - - -0.2323 -0.2269 -0.2302 Y4 -0.0028 - - -0.0926 0.0267 Y5 -0.0200 - - 0.1213 -0.1361 Y6 0.0326 - - -0.0492 0.0406 Y7 -0.0073 -0.0671 - - -0.0063 Y8 -0.0115 -0.2396 - - -0.1233 Y9 0.0575 0.1835 - - 0.1153 Y10 0.0591 -0.1626 -0.1525 - - Y11 -0.0819 0.0835 0.0558 - - Y12 0.0708 -0.1070 0.0047 - - Y13 0.0277 0.1694 -0.0235 - -
No Non-Zero Modification Indices for LAMBDA-X
No Non-Zero Modification Indices for BETA
No Non-Zero Modification Indices for GAMMA
No Non-Zero Modification Indices for PHI
No Non-Zero Modification Indices for PSI
Modification Indices for THETA-EPS
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y1 - - Y2 1.4316 - - Y3 0.0060 3.0852 - - Y4 0.2761 0.0032 0.1415 - -
Y5 0.4401 0.3582 0.0245 - - - - Y6 0.1286 0.2663 0.9421 0.2573 0.2573 - - Y7 0.0761 0.1125 0.4571 - - 0.7456 - - Y8 0.4414 0.0240 0.0009 - - - - 0.5870 Y9 0.5518 - - 1.1729 1.5313 4.1006 - - Y10 0.6069 - - 0.0428 0.0135 - - - - Y11 0.2541 4.5088 1.4745 0.0026 - - - - Y12 1.8417 1.7844 1.2331 - - - - 0.5662 Y13 0.1648 0.2834 0.0544 - - - - 2.0266
Modification Indices for THETA-EPS
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y7 - - Y8 0.6770 - - Y9 1.1687 0.0134 - - Y10 - - - - 0.0007 - - Y11 0.1945 0.8925 5.2394 0.1453 - - Y12 0.4238 0.0079 1.1257 0.0187 - - - - Y13 0.3150 - - 0.4361 0.9293 0.9064 0.0027
Modification Indices for THETA-EPS
Y13 -------- Y13 - -
Expected Change for THETA-EPS
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y1 - - Y2 0.6803 - - Y3 0.0507 -3.9846 - - Y4 -0.0130 0.0012 0.0078 - - Y5 0.0133 -0.0110 0.0029 - - - - Y6 0.0090 0.0116 -0.0216 0.0124 -0.0145 - - Y7 -0.0066 0.0076 0.0145 - - -0.0162 - - Y8 0.0148 -0.0035 0.0006 - - - - -0.0208 Y9 0.0182 - - -0.0269 -0.0259 0.0339 - - Y10 -0.0306 - - -0.0082 0.0039 - - - - Y11 0.0130 -0.0480 0.0275 -0.0016 - - - - Y12 -0.0352 0.0307 -0.0255 - - - - -0.0271 Y13 -0.0146 0.0162 -0.0071 - - - - 0.0454
Expected Change for THETA-EPS
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- Y7 - - Y8 0.0136 - - Y9 -0.0214 0.0022 - - Y10 - - - - -0.0007 - - Y11 -0.0079 -0.0162 0.0396 0.0112 - - Y12 0.0118 -0.0015 -0.0185 0.0041 - - - - Y13 -0.0141 - - -0.0170 0.0378 -0.0280 -0.0016
Expected Change for THETA-EPS
Y13 -------- Y13 - -
Modification Indices for THETA-DELTA-EPS
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- -------- X1 0.7817 0.5747 0.2271 0.8485 1.6689 2.3947 X2 1.5507 0.0241 0.1177 0.6721 - - 0.0185 X3 0.3077 0.6437 0.3086 0.3894 - - 0.9903
Modification Indices for THETA-DELTA-EPS
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- X1 0.7243 0.7371 - - 0.3957 0.6932 0.1522 X2 0.0646 0.2939 0.0016 1.8192 0.1725 0.5984 X3 - - 1.8617 1.2459 0.6583 0.3200 - -
Modification Indices for THETA-DELTA-EPS
Y13 -------- X1 3.6465 X2 1.8197 X3 0.0123
Expected Change for THETA-DELTA-EPS
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- --------
X1 -0.0232 0.0171 -0.0107 0.0187 -0.0254 0.0308 X2 0.0327 -0.0035 -0.0077 -0.0182 - - 0.0029 X3 -0.0129 -0.0169 0.0117 0.0126 - - -0.0200
Expected Change for THETA-DELTA-EPS
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- X1 0.0175 -0.0157 - - -0.0177 -0.0168 0.0084 X2 0.0049 -0.0095 0.0008 -0.0378 0.0083 0.0163 X3 - - 0.0219 -0.0198 0.0206 -0.0126 - -
Expected Change for THETA-DELTA-EPS
Y13 -------- X1 0.0544 X2 -0.0382 X3 0.0027
Modification Indices for THETA-DELTA
X1 X2 X3 -------- -------- -------- X1 - - X2 0.0149 - - X3 0.4248 0.5753 - -
Expected Change for THETA-DELTA
X1 X2 X3 -------- -------- -------- X1 - - X2 -0.0029 - -
X3 -0.0147 0.0169 - -
Maximum Modification Index is 7.55 for Element ( 3, 2) of LAMBDA-Y
Path Analysis
Factor Scores Regressions
ETA
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- -------- COMPE -0.5379 0.8917 -0.9122 -0.0187 0.0074 -0.0068 PROF -0.0087 0.0211 -0.0147 0.0938 0.3477 0.2858 INTEG -0.0254 0.0538 -0.0431 0.0470 -0.0283 0.1491 LEAD 0.0032 0.0001 0.0054 0.0272 0.2185 0.0874
ETA
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- COMPE -0.0977 -0.1035 0.1064 0.0505 0.0053 0.0051 PROF 0.1100 -0.1011 0.1892 0.0057 -0.0179 0.1575 INTEG 0.1937 0.2073 0.3447 -0.0131 -0.0063 0.0335 LEAD 0.0215 -0.0832 0.1094 0.0740 0.1691 0.3002
ETA
Y13 X1 X2 X3 -------- -------- -------- -------- COMPE 0.0090 0.0211 0.0011 0.0272
PROF -0.0175 0.0644 0.0520 -0.0130 INTEG -0.0098 0.1258 0.0533 0.0428 LEAD 0.0530 0.0787 0.0702 0.0850
KSI
Y1 Y2 Y3 Y4 Y5 Y6 -------- -------- -------- -------- -------- -------- VISION 0.0002 0.0069 0.0004 0.0202 0.0099 0.0782
KSI
Y7 Y8 Y9 Y10 Y11 Y12 -------- -------- -------- -------- -------- -------- VISION 0.0207 0.0736 0.2012 0.0090 0.0117 0.0673
KSI
Y13 X1 X2 X3 -------- -------- -------- -------- VISION 0.0033 0.2224 0.1727 0.2763
Path Analysis
Total and Indirect Effects
Total Effects of KSI on ETA
VISION -------- COMPE -0.0023 (0.0071) -0.3299
PROF 0.8537 (0.0563) 15.1642
INTEG 0.9212 (0.0471) 19.5441
LEAD 0.8316 (0.1060) 7.8445
Indirect Effects of KSI on ETA
VISION -------- COMPE - -
PROF -0.0001 (0.0002) -0.3099
INTEG 0.3193 (0.0663) 4.8149
LEAD 0.3958 (0.1747) 2.2655
Total Effects of ETA on ETA
COMPE PROF INTEG LEAD -------- -------- -------- -------- COMPE - - - - - - - -
PROF 0.0277 - - - - - - (0.0475) 0.5841
INTEG 0.0672 0.3741 - - - - (0.0431) (0.0805) 1.5597 4.6466
LEAD -0.0134 0.5361 -0.1030 - - (0.0612) (0.1478) (0.2271) -0.2188 3.6275 -0.4534
Largest Eigenvalue of B*B' (Stability Index) is 0.478
Indirect Effects of ETA on ETA
COMPE PROF INTEG LEAD -------- -------- -------- -------- COMPE - - - - - - - -
PROF - - - - - - - -
INTEG 0.0104 - - - - - - (0.0180) 0.5768
LEAD 0.0090 -0.0385 - - - - (0.0284) (0.0862) 0.3175 -0.4469
Total Effects of ETA on Y
COMPE PROF INTEG LEAD -------- -------- -------- -------- Y1 1.0000 - - - - - -
Y2 -2.2616 - - - - - - (0.4698) -4.8142
Y3 2.5456 - - - - - - (0.5839) 4.3599
Y4 0.0202 0.7286 - - - -
(0.0346) 0.5841
Y5 0.0238 0.8570 - - - - (0.0407) (0.0389) 0.5842 22.0522
Y6 0.0231 0.8328 - - - - (0.0395) (0.0500) 0.5840 16.6577
Y7 0.0560 0.3120 0.8341 - - (0.0359) (0.0672) 1.5597 4.6466
Y8 0.0572 0.3189 0.8523 - - (0.0367) (0.0684) (0.0370) 1.5597 4.6593 23.0163
Y9 0.0589 0.3282 0.8772 - - (0.0378) (0.0703) (0.0369) 1.5601 4.6691 23.7615
Y10 -0.0055 0.2203 -0.0423 0.4108 (0.0251) (0.0607) (0.0933) -0.2188 3.6275 -0.4534
Y11 -0.0099 0.3975 -0.0764 0.7414 (0.0453) (0.1015) (0.1684) (0.0948) -0.2189 3.9167 -0.4535 7.8211
Y12 -0.0102 0.4100 -0.0788 0.7648 (0.0468) (0.1036) (0.1737) (0.0968) -0.2189 3.9595 -0.4535 7.8994
Y13 -0.0047 0.1893 -0.0364 0.3531 (0.0216) (0.0538) (0.0804) (0.0616) -0.2189 3.5177 -0.4522 5.7287
Indirect Effects of ETA on Y
COMPE PROF INTEG LEAD -------- -------- -------- -------- Y1 - - - - - - - -
Y2 - - - - - - - -
Y3 - - - - - - - -
Y4 0.0202 - - - - - - (0.0346) 0.5841
Y5 0.0238 - - - - - - (0.0407) 0.5842
Y6 0.0231 - - - - - - (0.0395) 0.5840
Y7 0.0560 0.3120 - - - - (0.0359) (0.0672) 1.5597 4.6466
Y8 0.0572 0.3189 - - - - (0.0367) (0.0684) 1.5597 4.6593
Y9 0.0589 0.3282 - - - - (0.0378) (0.0703) 1.5601 4.6691
Y10 -0.0055 0.2203 -0.0423 - - (0.0251) (0.0607) (0.0933) -0.2188 3.6275 -0.4534
Y11 -0.0099 0.3975 -0.0764 - - (0.0453) (0.1015) (0.1684)
-0.2189 3.9167 -0.4535
Y12 -0.0102 0.4100 -0.0788 - - (0.0468) (0.1036) (0.1737) -0.2189 3.9595 -0.4535
Y13 -0.0047 0.1893 -0.0364 - - (0.0216) (0.0538) (0.0804) -0.2189 3.5177 -0.4522
Total Effects of KSI on Y
VISION -------- Y1 -0.0023 (0.0071) -0.3299
Y2 0.0053 (0.0160) 0.3296
Y3 -0.0060 (0.0181) -0.3298
Y4 0.6220 (0.0410) 15.1642
Y5 0.7317 (0.0411) 17.8065
Y6 0.7110 (0.0410) 17.3383
Y7 0.7683
(0.0393) 19.5441
Y8 0.7851 (0.0388) 20.2228
Y9 0.8081 (0.0385) 21.0155
Y10 0.3417 (0.0436) 7.8445
Y11 0.6166 (0.0427) 14.4281
Y12 0.6360 (0.0428) 14.8614
Y13 0.2936 (0.0429) 6.8463
Time used: 0.063 Seconds
ประวตผเขยน
นายบรรจบ บญจนทร เกดเมอวนท 21 พฤศจกายน 2511 ทอำาเภอจตรส จงหวดชยภม สำาเรจการศกษาในโครงการครทายาท ครศาสตรบณฑต (เกยรตนยม อนดบ 2) โปรแกรมวชาการประถมศกษา วทยาลยครนครราชสมา (พ.ศ. 2530 – 2534) ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาการศกษา มหาวทยาลยขอนแกน (พ.ศ. 2535 – 2537) Doctor of Education สาขาวชา Educational Administration ณ University of Northern Philippines (พ.ศ. 2542 – 2545) และปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยขอนแกน(พ.ศ. 2551 – 2554)
เรมรบราชการในตำาแหนง อาจารย 1 โรงเรยนบานบฉนวน ต.ซบใหญ อ.จตรส จ.ชยภม (พ.ศ. 2534 – 2537) อาจารย 2 โรงเรยนบานโนนครอ อ.จตรส จ.ชยภม (พ.ศ. 2537 – 2541) อาจารย คณะครศาสตร สถาบนราชภฏเพชรบรณ (พ.ศ. 2541 – 2550) ขาราชการพลเรอนในมหาวทยาลย ตำาแหนง อาจารย คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา (พ.ศ. 2550 – ปจจบน)