คณลกษณะผนาของผบรหารศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอาเภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐม

Leader characteristic of Mueang Nakhon Pathom District Non-Formal and InformalEducation Center administrator at Nakhon Pathom Province.

นางสาวทศนชลดา ทศนงามบทคดยอ

คณลกษณะผนาของผบรหารศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอาเภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐม ภาวะผนา ดานการจงใจ ดาน

ดานการมปฏสมพนธ ดานการตดสนใจ ดานการกาหนดเปาหมาย ดานการควบคมการปฏบตงาน และดานเปาหมายของการปฏบตงานและการฝกอบรม

ดาเนนการศกษา คอ ผบรหาร คร และบคลากรในศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอาเภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐม เกบรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถาม

ฐาน

ผลการศกษาพบวา นเพศหญง มอายระหวาง – ปมวฒการศกษาระดบปรญญาตร คณลกษณะผนา อยในระดบมาก คอ ดานการมปฏสมพนธ รองลงมาคอ ดานภาวะผนา ดานการจงใจ ดานการกาหนดเปาหมาย ดานการตดสนใจ ดานการควบคมการปฏบตงาน และลาดบสดทายคอดานเปาหมายการปฏบตงานและฝกอบรม ตามลาดบ

AbstractThe purpose of this study was to study the leader characteristic of Mueang Nakhon

Pathom District Non-Formal and Informal Education Center administrator at Nakhon Pathom province in8 aspects there were leadership aspect, motivation aspect, communication aspect, reaction aspect, decisionmaking aspect, targeting aspect, work controlling aspect and goal of operation and training aspect.

Population in this study was 42 administrators, teachers and personnel in MueangNakhon Pathom District Non-Formal and Informal Education Center at Nakhon Pathom province. Toolused in this study was a 5 rating scales questionnaire. Statistics used in data analysis were percentage,mean, and standard deviation which computed by software package program.

The study found that most of respondents were female, aged among 31 – 40 years andgraduated in Bachelor. The mean of attitudes regarding to the leader characteristic of Mueang NakhonPathom District Non-Formal and Informal Education Center administrator at Nakhon Pathom province inoverall was in high level. When considered to each aspect which could sort from high to low as followed;reaction aspect, leadership aspect, motivation aspect, targeting aspect, communication aspect, decisionmaking aspect, work controlling aspect and goal of operation and training aspect, respectively

ความเปนมาและความสาคญ

พฒนาทรพยากรมนษยใหมความสามารถในการดารงชวตอยางมคณภาพ และอยในสงคมไดอยาง

แลกระทาอยางเรงดวน โดยอาศยความรวมมอจากหลายฝาย เชน ผบรหารสถานศกษา คร บคลากร

ปรบปรงระบบบรหารวชาการ และการจดการเปนการ

:1)การพฒนาระบบการศกษาของไทยจากการจดการศกษาในระบบโรงเรยนแตเพยงอยางเดยวเพยงพอ รในการเรยนรของประชาชนไดอยา จาเปนตองมการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยมลกษณะยดหยนมากกวา สามารถสนองความตองการของประชาชนไดอยางหลากหลาย และ

นมกา ทางความ

เจรญกาวหนาทางเทคโนโลยอยางรวดเรว จงตองมการสรางวธการใหมๆ ในการจดการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย โดยทาใหมการ

(สานกบรหารงานการศกษา:1-9) ก า ร ก ร ห ร อ

หนวยงานจะดาเนนงานใหบรรลเปาหมาย ขององคกร หนวยงานตองอาศยปจจยหลายประการ

ผ จะตองใชภาวะผนาในการโนมนาว กระตน จงใจใหผ ใตบงคบบญชา

และภาคภมใจ ภาวะผนา

ความสาเรจหรอความลมเหลงขององคกร ผบรหาร

ตดสนใจ การประสานงานสนบสนนใหสมาชก ในองคกรมโอกาสใชความสามารถของตนเองไดอยาง

กบการบรหารจดการจะตองม

(Authority)

ตามใจ ตองระมดระวง ตองใชใหถกตองตามกฎ หม าคณธรรม ถกจรยธรรม ว ฒนธรรมคานยมและขนบธรรมเนยมประเพณขององคกร จงจะเปนการ

และเหมา (อนนตชยพงศสวรรณ . :

จากพระราชบญญตการศกษาแหงชาตวาดวยการบรหารและ

การจดการศกษา การบรหารการจดการศกษาสถานศกษาดาเนนกจการไดโดยอสระ สามารถ

ความคลองตวมเสรภาพทางวชาการ และอยภายใตการกากบดแลของสถานศกษา ผบรหารสถานศกษา

โด

ในสถานศกษาจะเกดประสทธภาพ ผ บ รหาร

ทนตอ

สามารถทาใหการทางานประสบความสาเรจอยางมประสทธภาพ

(ชาญชย อาจนสมาจาร . : ในการบรหาร

ศาสตรและศลป ผบรหารจาเปนตองบรณาการทฤษฎการบรหารมาประยกตใหเหมาะสมและเปน

ชวยใหการบรหารจดการตาง ๆ ในองคการใหสา เ รจลลวงไปไดและเกดประสทธผลในการ

ทางานใหสาเรจตามวตถประสงคและเปาหมาย

ไดรบการสนบสนน ใหเจรญกาวหนาอยางรวดเรวของ

ย อ ม มความสมพนธกบภาวะผนาของผบรหาร(กญญามน อนหวาง . 2553)

จากเหตผลดงกลาว ผศกษาจงมความสนใจองผบรหารศนยการศกษา

นอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอาเภอเมองนครปฐม โดยใชคณลกษณะผนาของผบรหารตาม

(Likert.1981:120-121) ในการศกษาความคดเหนของผบรหารคร และบคลากรในศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอาเภอเมองนครปฐมแนวทางในการบรหารงานของผบรหาร และเปนแ น ว ท า ง ใ น ก า ร ป ร บ ป ร ง พฒ น า ค ณ ภ า พ ใ น

เกดประโยชนตอระบบการศกษาตอไปวตถประสงคการวจย

บรหารศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอาเภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐม

การพฒนาคณลกษณะผ นาของผ บ รหารศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอาเภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐมกรอบแนวคดการวจย

จากการทบทวนวรรณกรรม ผวจยไดนา

เปนกรอบแนวคดการวจย คอ ตวแปรอสระ(Independent variables)ตวแปร ไดแก

ขอมลสวนตวของผบรหาร คร และบคลากรในศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอา เภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐม คอ เพศ อาย ระดบการศกษา

ผบรหารศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอาเภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐมไดแก ภาวะผนา การจงใจการมปฏสมพนธ การตดสนใจ การกาหนดเปาหมาย การควบคมการปฏบตงาน เปาหมายของการปฏบตงานและการฝกอบรม

ตวแปรตาม (Dependent variables) คอ

ไดแก ภาวะผนา การจงใจ การมปฏสมพนธ การตดสนใจ การกาหนดเปาหมาย

การควบคมการปฏบตงาน เปาหมายของการปฏบตงานและการฝกอบรมวธการดาเนนการวจย

คณลกษณะผนาข อง ผ บ รห า ร ศน ยก า ร ศ ก ษ า น อก ระ บ บ แล ะการศกษาตามอธยาศยอาเภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐม

รปแบบการวจยการวจยเปนการวจยเชงสารวจ โดยการเกบรวม

ดวยแบบสอบถามสรปผลการวจยดวยวธสนทนากลม(Focus group)ประชากรและกลมตวอยาง

ป ร ะ ช ง า น ว จย เ ป นผบรหาร ครและบคลากรในศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอา เภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐม

แบบสอบถามขอมลสวนตว ของผบรหาร ครและบคลากรในศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอา เภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐม ประกอบดวย เพศ อายระดบการศกษา โดยแบบสอบถามเปนแบบตรวจสอบรายการ

แบบสอบถามคณลกษณะผนาของผ บ รหารศนยก ารศก ษานอกระบบ แล ะการศกษาตามอธยาศยอาเภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐมการวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมล และประมวลผลขอมลดวย

1. ศกษาขอมลสวนบคคล วเคราะหFrequency) และคารอยละ

(Percentage)2. ศกษาปจจยภายใน ไดแก ศกษา

คณลกษณะผนาของผบรหาร วเคราะหโดยใชสถต(Mean) คารอยละ (Percentage) และคา

(Standard Deviation)สรปผลการวจย

สวนใหญเปนเพศหญง และสวนใหญมอายระหวาง-

คณลกษณะผ นาของผบรหารศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอาเภอเมองนครปฐมจงหวดนครปฐม

เปนแบบชนดมาตรสวนประมาณคา (Rating scale)Likert

ScaleX)

คณลกษณะผ นาของผ บรหารศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอาเภอเมองนครปฐมจงหวดนครปฐม โดยภาพรวม

สมพนธ รองลงมา คอ ดานภาวะผนา ดานการจง

ดานการตดสนใจ ดานการควบคมการปฏบตงานและอนดบสดทาย คอ ดานเปาหมายการปฏบตงานและฝกอบรม ตามลาดบ

มคา

รองลงมา คอ มควและบคลากรโดยใหอสระในการแสดงความคดเหนตอการปฏบตงาน และอนดบสดทาย คอ เปนผ นาในการกาหนดนโยบาย เปาหมายและวตถประสงคของงานตามลาดบ

ขคา

ตามความเหมาะสม รองลงมา คอ แสดงเจตคตตอเปาหมายของโรงเรยน ดวยการสนบสนนกจกรรมของโรงเรยนใหบรรลเปาหมายและอนดบสดทายคอ ทาใหครและบคลากรมความไววางใจในหนวยงาน ตามลาดบ

พบวา

ในการปฏบตงาน รองลงมาคอ มความสามารถในการตดตอประสานงานกบหนวยงาน และอนดบ

โรงเรยน

พบวาคร และบคลากรในโรงเรยนมการทางานรวมกนเปนทม รองลงมา คอ ผบรหาร คร และบคลากร

ดาเนนงานประสบความสาเรจ และอนดบสดทายคอ ผ บ รหารรบร เขาใจปญหา แล ะใหความชวยเหลอครในการปฏบตงาน ตามลาดบ

พบ วาความสามารถในการตดสนใจและแกไขปญหาไดอยางเหมาะสมตามสถานการณ รองลงมา คอความสามารถในการตดสนใจและแกไขปญหาไดอยางเหมาะสมตามสถานการณ และอนดบสดทายคอ มประกอบการตดสนใจ

ดา น ก า รกา หน ดเ ป า หม า ย โ ด ย

รายขอ พบวา คอ

กระตนใหคร และบคลากรยอมรบและปฏบตตามรองลงมา คอ ผสมผสานและ

กาหนดเปาหมายและแนวทางการปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ และอนดบสดทาย คอ มการประชาสมพนธใหครและบคลากรในโรงเรยนท รา บ ถ ง ค ว า ม ค า ดหวง แล ะ แนว ท า ง ใ นก า รปฏบตงานของโรงเรยน

ดานการควบคมการปฏบตงาน โดย

รายขอ พบวาการตดตามการปฏบตงานของคร และบคลากรโดย

รองลงมา คอ กาหนดใหมการวดและประเมนผล

ดา

การฝกอบรม

ในระดบมาก คอ จดใหมการฝกอบรมโดยจดหา

หลากหลาย รองลงมา คอเปดโอกาสใหคร และบคลากรไดรบการฝกอบรมในดานตาง ๆ ตามความสามารถ ความสนใจ และความถนด และอนดบสดทาย คอ รวบรวมขอมลความตองการของ

โรงเรยนมาตรฐาน และแนวทางการปฏบตงานไดอยางถกตองและมประสทธภาพ อภปรายผล

คณลกษณะผนาของผบรหารศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยอาเภอเมองนครปฐม จงหวดนครปฐม พบวา คณลกษณะผนา

: ไดศกษาพฤตกรรมการบรหารของผบรหารสถานศกษาตาม

1-3สพรรณบร ผลการวจยพบวา พฤตกรรมการบรหารงานของผ บรหารสถานศกษาตามสภาพจรงใน

1-3 โดยภาพรวมอยในระดบมากดา น พ บ วา อย ใ นระ ดบ ม า ก ท ก ดา น แ ล ะ ย งสอดคลองกบ : 91)

สวนรวมของชมชนในสถานศกษา สงกดสานกงาน

พบวา คณลกษณะของผบรหารสถานศกษาสงกด

สเมธจนทรเจอจน : 148)คณลกษณะของผบรหารกบการบรหารงบประมาณสถานศกษา สงกดเทศบาลในภมภาคตะวนตกผ ล ก า ร ว จย พ บ ว า ค ณ ลก ษ ณ ะ ข อ ง ผ บ ร ห า รสถานศกษา สงกดเทศบาลในภมภาคตะวนตก อยในระดบมาก

การครองตน และครองงาน มความไววางใจและ

แสดงความคดเหนตอการปฏบตงาน มการประชม

การจดการศกษาและแนวทางการปฏบตงานรวมกนเปนผนาในการกาหนดนโยบาย

เปาหมายและวตถประสงคของงาน: บทคดยอ) ไดศกษา พฤต

กรรมการบรหารของผบรหารสถานศกษาตามความ

1-3ผลการวจยพบวาพฤตกรรมการบรหารงานของผบรหารสถานศกษาตามสภาพจรงดานภาวะผนาโดยภาพรวมอยในขอพบวาอยในระดบมากทกขอ

อยในระดบสอดคลองไปในทศทางเดยวกน

เหมาะสมแสดงเจตคตตอเปาหมายของโรงเรยนดวยการสนบสนนกจกรรมของโรงเรยนใหบรรลเปาหมาย ใชเทคนควธการตาง ๆ ในการสรางเจต

และจงใจใหครและบคลากรปฏบตทาใหครและบคลากรม

เกษม : บทคดยอ) ไดศกษาพฤตกรรมการบรหารของผบรหารสถานศกษาตามความคาดหวงข

1-3สพรรณบร ผลการวจยพบวา พฤตกรรมการบรหารงานของผบรหารสถานศกษาตามสภาพจรงดานการจงใจโดยภาพรวม อยในระดบ

พจารณารายขอ พบวา

ความสะดวก ในการปฏบตงานมความสามารถในการตดตอประสานงานกบ

คอ จากผบรหารสครและจากครสผบรหารในการบรหารโรงเรยน และจดระบบ

ความง

:บทคดยอ) ไดศกษาพฤตกรรมการบรหารของผบรหารสถานศกษาตามความคาดหวงของคร

1-3 สงกดผลการวจย

พบวา พฤตกรรมการบรหารงานของผ บรหารสถานศกษาตามสภาพจรงโดยภาพรวมอยในระดบมาก

พจารณารายขอ พบวารหาร คร และ

บคลากรในโรงเรยนมการทางานรวมกนเปนทม

กบชมชน เปนผลทาใหการดาเนนงานประสบความสาเรจ ผบรหาร ครและบคลากรในโรงเรยนมปฏสมพนธแบบกลยาณมตร ผบรหารรบร เขาใจป ญ ห า แ ล ะ ใ หค ว า ม ช ว ย เ ห ล อ ค ร ใ น ก า ร

:บทคดยอ) ไดศกษาพฤตกรรมการบรหารของผบรหารสถานศกษาตามความคาดหวงของครใน

1-3 สงกดผลการวจย

พบวา พฤตกรรมการบรหารงานของผ บรหารสถานศกษาตามสภาพจรงดานปฏสมพนธโดยภาพ

อยในระดบมากทกขอดานการตดสนใจ ในภาพรวมม

พจารณารายขอ พบวา ท

การตดสนใจและแกไขปญหาไดอยางเหมาะสมตามสถานการณ มการวางแผนการปฏบตงาน

ไปประยกตใชในการตดสนใจรวบรวม

:บทคดยอ) ไดศกษาพฤตกรรมการบรหาร ของผบรหารสถานศกษาตามความคาดหวงของคร ใน

1-3 ส ง กดผลการวจย

พบวาพฤตกรรมการบรหารงานของผ บรหารสถานศกษาตามสภาพจรงดานการตดสนใจโดย

พบวา อยในระดบมากทกขอ

ม ากมาตรฐาน มความสอดคลองไปในทศทางเดยวกน

ยอมรบผสมผสาน และหลอหลอมความคดเหนของครและ

และแนวทางการปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ ใชความรทางวชาการ และนโยบายการบรหารงานเปนตวกาหนดเปาหมายของโรงเรยน มการประชาสมพนธใหครและบคลากรในโรงเรยนทราบถงความคาดหวงและแนวทางในการปฏบตงานของโรง เ รยน

: บทคดยอ)

ไดศกษาพฤตกรรม การบรหารของผ บ รหารส ถ า น ศ ก ษ า ต า ม ค ว า ม ค า ด ห วง ข อ ง ค ร ใ นส 1-3 สงกด

พบวาพฤตกรรรมการบรหารงาน ของผ บรหารสถ า นศก ษ า ตา ม ส ภา พ จรง ดานก า รกา หนดเปาหมายโดยภาพรวมอยในระดบมาก

ยอย ในระ ดบ ม ากแล ะสวน

ตดตามการปฏบตงานของคร และบคลากรโดยใช

กาหนดใหมการวดและประเมนผลการปฏบตงาน

ในการปรบปรงและแกไขปญหาของโรงเรยนมกระบวนการตรวจสอบการปฏบตงาน

สอด: บทคดยอ) ไดศกษา พฤตกรรมการบรหาร

ของผบรหารสถานศกษาตามความคาดหวงของคร1-3 สงกด

พบวาพฤตกรรมการบรหารงานของผ บรหารสถานศ ดานการควบคมบงคบบญชา

โดยภาพรวมอยในระดบมากขอ พบวาอยในระดบมากทกขอ

มากและ

ารายขอ พบวา ทกขอม

ผบรหารเปดโอกาสใหคร และบคลากรไดรบการฝกอบรมในดานตาง ๆ ตามความสามารถ ความสนใจ และความถนด และจดใหมการฝกอบรมโดย

มการวางแผนการปฏบตงานใหบรรลตามวตถประสงคและเปาหมายของโรงเรยน รวบรวมขอมลความตองการของโรงเรยนและชมชนแลวนามาวเคราะห

: บทคดยอ) ไดศกษา พฤตกรรมการบรหารของผบรหารสถานศกษาตามความ

1-3สพรรณบร ผลการวจยพบวาพฤตกรรมการบรหารงาน ดานมาตรฐานการปฏบตงาน และการฝกอบรมโดยภาพ

อยในระดบมากทกขอขอเสนอแนะ

การศกษาการพฒนาบคลากรทางการการศกษาของศนยพฒนาเดกเลกเทศบาลตาบล

อา เ ภอโ พ ธ า รา ม จง ห วด ร า ช บ ร ผ ศ ก ษ า ม

ขอเสนอแนะของผตอบแบบสอบถามดานภาวะผนา ผบรหารควรกาหนดนโยบาย

ปฏบตจะไดดาเนนการอยางถกตอง และบรรลวตถประสงค

ดานการจงใจ ผบรหารควรใหรางวลแก

ปฏบตงานตอไป

ดานการมปฏสมพนธ ผบรหารควรใหการสนบสนนผใตบงคบบญ

1.5 ดานการตดสนใจ ผบรหารควรมการ

1.6 ดานการกาหนดเปาหมาย ผบรหารควรสงเสรมใหมการกาหนดเปาหมายของงานอยางมสวนรวม

1.7 ด า น ก า ร ค ว บ ค ม ก า ร ป ฏ บ ต ง า นผบรหารควรตรวจสอบการทางานอย

1.8 ดานเปาหมายการปฏบตงาน และ

ฝกอบรมผบรหารควรพฒนาความเปนผนาใหกบ

หลายๆ สวน เขารวมประชม อบรม สมมนาศกษาดงาน แลวนาความรมาประยกตใชอยางเหมาะสม

ขอเสนอแนะของผศกษา1. ควรม ก า รศ ก ษ า ค ณลก ษ ณะ ผ นา ข อ ง

ผบรหารศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศยในทกอาเภอ ของจงหวดนครปฐม

2. ควรมการศกษาความสมพนธระหวางภาวะผ นา ข อ ง ผ บ ร ห า ร กบ ค ว า ม พ ง พ อ ใ จ ใ น ก า รปฏบตงานของครและบคลากรของผบรหารศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย

3. ควรมการศกษาความสมพนธระหวางภาวะ

ปฎบตงานของครและบคลากรของศนยการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย