บาหลมนตรา

“นายรอบร” A

SEAN G

UID

E

พ ร อ ม

แ ผ น ทท อ ง เ ท ย ว

ปารว ไพบลยยง

ส ม ผ ส เ ก า ะ ใ ห ญ ท ร ม ร ว ยด ว ย ธ ร ร ม ช า ต แ ล ะ ศ ล ป ว ฒ น ธ ร ร ม ท า ม ก ล า ง ก ล น อ า ย แ ห ง ศ ร ท ธ า

ตวอยาง

2 ม น ต ร า บ า ห ล

รจกกอนเดนทาง 9เยอนดนแดนแหงเทพเจากลางทะเลใต 10เตรยมตวกอนเดนทาง 29ทเทยวโดดเดนในบาหล 41

เปดโลกทองเทยวบาหล 49ทาทายคลนลม เดนชมหาดสวยทบาหลตอนใต 51 หาดกตา52•หาดลเจยนและเซมนยก65•หาดซานร68

หาดจมบารน71•วดอลวาต73•หาดนซาดว79

เมองหลวงแหงบาหลทเดนปาซาร 81 ตลาดบาดง83•ตลาดคมบาซาร90•จตรสปปตน91

วดจากตนาทา91•พพธภณฑบาหล92

ศนยศลปะเวอรดพทธยา94•วดทานาหลอต96

จากเดนปาซารสอบด 103 เทยวชมเมองอบด 104 พระราชวงปรซาเรนอากง118•ตลาดอบด120

บานศลปนเลมปด121•ศนยศลปะเซนวาต122

ศนยศลปะเนกา127•ศนยศลปะอากงไร128•สวนลง130

พพธภณฑลกซน131•พพธภณฑบลนโค132

พพธภณฑศลปะเนกา135

เทยวหมบานหตถกรรม 144 หมบานมส149•หมบานบาตวน151

ตลาดสขะวตและตลาดเซน151•หมบานเซลก152

หมบานบาตบลน154

สารบญ

ตวอยาง

3ป า ร ว  ไ พ บ ล ย ย ง

แหลงโบราณสถานนอกเมองอบด 155 วดกวกาจาห155•ภาพจ�าหลกเยหปลห156

พพธภณฑโบราณคดเกดงอารชา165•วดเปนาทารน167

วดกนงกาว168•วดเตยรตาอมปล169

นาขนบนไดเตกลลาลง171

เยอนบาหลตะวนออก 173 ศาลาเกอรตาโกซา174•วดเบซากห184

พพธภณฑศลปะเนยวมนกนาสา186•จดชมววคนตามณ187

วดอลนดานบาตร188•วดกวลาวาห190•อาวปาดงไบ196

หาดแคนดดาสา198•หมบานเทงกานน198

พระราชวงปรอากงการงกาเซม200

พระราชวงฤดรอนทามนอจง201•สวนเตยรตากงกา202

ทองเทยวบาหลตอนกลาง-เหนอ 205เทยวบาหลตอนกลาง 207 วดทามนอายน208•วดอะลาเคดาตน213

ทราบสงเบดกล214•นาขนบนไดจาตลวห215

ตลาดเบดกล216•สวนพฤกษศาสตรบาหล217

วดอลนดานบราตน218

เทยวบาหลตอนเหนอ 221 พระราชวงปรอากงบเลเลง222•หาดโลวนา228

น�าพรอนบนจา230

งานศลปหตถกรรมบาหล 235 งานทอผา240•นาฏศลปบาหล241

ตวอยาง

10 ม น ต ร า บ า ห ล

เยอนดนแดนแหงเทพเจา

กลางทะเลใต

ตวอยาง

11ป า ร ว  ไ พ บ ล ย ย ง

“บาหล” ดนแดนทไดชอวาเปนเกาะสวรรคของนกทองเทยว ผ

ตองการแสวงหาความสขกบสายลมและแสงแดดเจดจาบนเวง

หาดทรายขาวนวลตา มอสระทจะโตคลนลกโตจากมหาสมทร

แปซฟก หรอหลงใหลภาพความศรทธาของชาวบาหลทมตอ

ทวยเทพผสถตอยทกหนแหง กระทงหยงรากลกลงในจตวญญาณ

ของชาวบาหลทกคน

ไมวาปลายทางสบาหลทนกเดนทางวาดฝนไวเปนเชนไร

นนอาจไมใชค�าตอบส�าคญเทากบไดมาสมผสบาหลดวยตนเอง

ในมมมองอนแตกตางของแตละคน พรอมกบเกบเกยวประสบ

การณอนมคาทจะไดรบ สงเหลานลวนเปนเสนหอนนาหลงใหล

ทซอนเรนอยในอญมณเมดงามแหงทะเลใตนาม “บาหล”

ตวอยาง

12 ม น ต ร า บ า ห ล

บาหลเรมเปนทรจกตอสายตาชาวโลกในราวตนศตวรรษท

20 นเอง เมอบรรดาศลปนและนกเขยนจากยโรปพากนมงหนา

มาเยอนเกาะบาหล พวกเขาลวนชนชมความงามพสทธของธรรม-

ชาตและวฒนธรรมอนตนตา กระทงกอเกดเปนแรงบนดาลใจ

สรางสรรคผลงานทงจตรกรรมและขอเขยน สงกลบไปเผยแพรใน

ยโรป เมอภาพวาดและงานเขยนทพรรณนาถงความงามของเกาะ

บาหลแพรหลายออกไป ท�าใหผพบเหนใฝฝนตองการมาเยอน

เกาะสวรรคแหงน นบจากนนเปนตนมาจนถงปจจบน จ�านวน

นกทองเทยวจากทวทกมมโลกตางหลงไหลสบาหลมากกวา

1 ลานคนตอป โดยเฉพาะกลมนกทองเทยวจ�านวนมากทสด

มาจากออสเตรเลยและญปน

บาหลเปนเพยงเกาะเลก ๆ ในบรรดาเกาะนอยใหญ 17,508

เกาะของอนโดนเซย ตงอยทางดานตะวนออกของเกาะชวา อก

ทงเปนเกาะสดทายปลายดานตะวนตกของหมเกาะซนดรานอย

ทวา ! ดนแดนแหงนยงคงความสมบรณของทรพยากรธรรมชาต

ทงภเขาไฟทคกรน ผนปาดบชน และสรรพสตวมากมาย พรอม

ดวยหาดทรายขาวทอดตวยาวอยรมทะเลสมรกตทชกชมไปดวย

สตวน�า และหวใจส�าคญซงท�าใหสงคมบาหลด�ารงอยไดนบจาก

อดตถงทกวนนคอ ศรทธาในทวยเทพตามหลกศาสนาฮนดท

ไดรบอทธพลจากอนเดย ผสานกบความเชอในพลงจกรวาลและ

สงศกดสทธแตดงเดม กระทงหลอหลอมอยในวถชวต วฒนธรรม

และประเพณของชาวบาหลมานานนบพนป สามารถพบเหนไดใน

ชวตประจ�าวนอนเรยบงาย สขสงบของชาวบาหล รวมทงสะทอน

แนวคดอนลมลกในการด�าเนนชวตผานงานศลปกรรม ภาพเขยน

ภาพถาย กระทงงานสถาปตยกรรม ปนปน ภาพแกะสลก นาฏ-

ศลปและการละคร อนมเอกลกษณเฉพาะโดดเดนในสไตลแบบ

บาหลอยางชดเจน กลายเปนมนตรเสนหอนนาตนตาตนใจ เชญ

ชวนใหนกทองเทยวทวโลกอยากเดนทางมาเยอนดนแดนแหง

เทพเจา อนยากจะหาสถานทใดเสมอเหมอนแหงนสกครง

ไมเพยงพธกรรมและศรทธาทหยงรากลงในจตวญญาณ

ของผคนบนเกาะบาหล การแตงกายประจ�าชาตทงชายหญง

12 ม น ต ร า บ า ห ล

ตวอยาง

13ป า ร ว  ไ พ บ ล ย ย ง

ในงานพธกรรมหรอเทศกาลประจ�าปยงสะทอนถงการรกษา

วฒนธรรมของตนไวเปนอยางด ผชายสวมใสเสอเชตสขาว

นงโสรงผาบาตก พรอมเหนบกรชประจ�าตว บนเอวคาดผาสสดใส

เรยกวาอกต (Ikat) ทดดอกลนทมขางหชวยลดภาพลกษณขงขง

ออนโยนลงไดมาก สวนผหญงสวมเสอบาตกหรอเสอลายลกไม

แขนยาวสพน คลมเสอแขนสนดานใน นงผาซนหรอผาถงลวดลาย

สวยงาม คาดเอวดวยผาอกต และทดดอกลนทมหรอดอกไมสด

ขางหสวยงามชวนมองเชนกน

จงไมนาแปลกใจ หากนกทองเทยวจะเขาไปชมพธกรรม

ทางศาสนาและเทศกาลประจ�าปของชาวบาหลทจดขนอยางใกลชด

หรอลนชตเตอรถายภาพขณะประกอบพธกรรม โดยเจาบาน

ไมรสกขดเขน เพราะทกสงทเกดขนลวนด�ารงอยในวถประจ�าวน

ของชาวบาหลทงสน

ตวอยาง

14 ม น ต ร า บ า ห ล

หากยอนอดตไปราว 2000 ปกอนครสตกาล เกาะบาหล

เคยเปนถนอาศยของชนกลมออสโตรนเซยน (Austronesian) ซง

อพยพมาจากถนฐานเดมแถบหมเกาะฟลปปนส ลองเรอผานมา

ถงทะเลใต ดวยเหตนวฒนธรรมบางสวนและภาษาของชาวบาหล

จงมความเกยวพนกบผคนทอยอาศยตามหมเกาะของอนโดนเซย

ฟลปปนส และโอเชยเนย

ประวตศาสตรของบาหลเปนทรกนนอยมาก กอนทพอคา

ชาวอนเดยจะน�าศาสนาฮนดเขามาเผยแพรในอนโดนเซยชวงศต-

วรรษท 7 จนถงป ค.ศ. 900 ชาวบาหลไดพฒนาระบบชลประทาน

เพอปลกขาวตามไหลเขา รวมทงสรางสรรควฒนธรรมและศลปะ

เปนเอกลกษณของตนเอง พรอมกบมหลกฐานเกยวกบราชวงศ

บาหลปรากฏขนในชวงน และเปนเวลาเดยวกบทชวาเรมแผ

อทธพลเขามาสบาหล

จนถงศตวรรษท 15 เมอพวกมสลมมอ�านาจเหนอเกาะชวา

บรรดาชนฮนดชนสงจงไดอพยพขามมายงบาหล พรอมกบน�า

ศลปวตถ ชางศลป พรอมกบคณะนาฏศลปประจ�าราชส�านกเขามา

รอยอดตบนเกาะบาหล

ตวอยาง

15ป า ร ว  ไ พ บ ล ย ย ง

ตามมาดวยการอพยพครงใหญของชาวฮนดจากชวา กระทงสนสด

ลงราวศตวรรษท 16 การอพยพครงนกอใหเกดความเปลยนแปลง

อยางใหญหลวงตอชาวบาหล ทงในดานสงคมและวฒนธรรม เมอ

ศาสนาฮนดไดมอทธพลอยางสงบนเกาะบาหล

จนถง ค.ศ. 1597 พวกฮอลนดาหรอชาวดตชเปนชาวยโรป

กลมแรกทเดนทางมายงบาหล และเจรญสมพนธไมตรกบราชวงศ

บาหล จากนนตอนตนศตวรรษท 17 ชาวฮอลนดาไดท�าสนธ

สญญาการคาหลายฉบบกบชวา เปนผลใหเสนทางการคาเครอง

เทศสวนใหญตกอยในการควบคมของฮอลนดา กระทง ค.ศ. 1710

เมอผปกครองบาหลเกดการแตกแยกและแบงเปนอาณาจกร

ยอย ๆ ฮอลนดาจงเรมแทรกแซงบาหลและปกครองอาณาจกร

บางสวน จากนนพยายามรกรานเพอควบคมการเมองและเศรษฐ-

กจของบาหลเรอยมา จนกระทงถง ค.ศ. 1911 ฮอลนดาจงครอบ

ครองดนแดนบาหลไดทงหมดและผนวกรวมเขาเปนสวนหนงของ

อนเดยตะวนออกแหงฮอลนดา (Dutch East Indies)

ระหวางสงครามโลกครงท 2 ในป ค.ศ. 1942 เมอกองทพ

ญปนยกพลขนบกทเกาะบาหล และสรบขบไลชาวฮอลนดาออก

ไปจากเกาะ จนถงป ค.ศ. 1945 เมอญปนพายแพสงคราม กองทพ

15ป า ร ว  ไ พ บ ล ย ย ง

ตวอยาง

16 ม น ต ร า บ า ห ล

บาหลเปน 1 ใน 33 จงหวดของอนโดนเซยบาหลมสถานะเปน 1 ใน 33 จงหวดของประเทศอนโดนเซย มพนท ทงหมดประมาณ 5,634.40 ตารางกโลเมตร โดยมเมองเดนปาซาร เปนเมองหลวงและศนยกลางส�าคญทงดานการปกครองและเศรษฐกจ

บาหลมสวนกวางทสดบนเกาะรวมระยะทางประมาณ 140 กโล- เมตร และสวนยาวทสดเพยง 80 กโลเมตรเทานน แตภมประเทศ ของบาหลกลบมความหลากหลายอยางมาก โดยเฉพาะพนทตอนกลาง มภเขาไฟกนงอากง (Gunung Agung) ทยงคกรนอยเปนจดสงสดดวย ความสงถง 3,142 เมตร นอกจากนยงมปาไมอดมสมบรณ พรอมกบ หาดทรายละเอยดทอดยาวไปตามชายฝง ทางตอนใตเปนแหลงปลกขาว แบบนาขนบนไดตามไหลเขา สวนทางเหนอเปนพนทปลกกาแฟ เครองเทศ และตนสลก

ฮอลนดาจงพยายามกลบเขามายดครองชวาและบาหลอกครง

ท�าใหมการกอตงขบวนการตอตานฮอลนดาขนในอนโดนเซย

น�าโดยนายซการโน (Soekarno) เมอวนท 17 สงหาคม ค.ศ. 1945

พรอมกบประกาศเอกราชแกดนแดนทเคยอยใตการยดครองของ

ฮอลนดาทงหมดใหเปนสาธารณรฐอนโดนเซย แตไดรบการ

ปฏเสธจากฝายฮอลนดา ประชาชนจงลกฮอเปนขบวนการตอตาน

ฮอลนดาขนทบาหลเมอวนท 20 พฤศจกายน ค.ศ. 1946 ในทสด

ฮอลนดายอมประกาศรบรองเอกราชของอนโดนเซยในป ค.ศ.

1949 บาหลจงเปนสวนหนงของอนโดนเซยนบจากนนเปนตนมา

ตวอยาง