คู่มือครู - bsq2.vec.go.thbsq2.vec.go.th/document/stem/AW STEM Teacher Toolkit.pdf · คู่มือครู Teacher Toolkit คู่มือครูหลักสูตรบูรณาการสะเต็มสู่วิชาชีพ

คมอคร

คมอครสำ�หรบหนวยก�รเรยนรท 1-5

โครงการพฒนาการอาชวศกษาดาน STEM Education

โดยความรวมมอระหวางสำานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

กบ บรตช เคานซล ประเทศไทย

โดยการสนบสนนของกองทนนวตน (Newton Fund)

พมพครงท 1มกราคม พ.ศ. 2560 จำานวน 300 เลม

แกไขครงท 1กรกฏาคม พ.ศ. 2561

ผจดทำาและเผยแพรโดยสำานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาบรตช เคานซล ประเทศไทย และกองทนนวตน

สงวนลขสทธตามพระราชบญญต พมพ ทบรษท ภณธรนทร จำากด48 ซอย 48 ถนนเฉลมพระเกยรต ร.9 แขวงดอกไม เขตประเวศ กรงเทพฯ 10250โทรศพท 0-2726-5707-8 โทรสาร 0-2328-0406

ออกแบบรปเลมโดยบรษท ดบด จำากด (Dib Dee Co.,Ltd.)99/129 หมท 2 ตำาบลคลองเกลอ อำาเภอปากเกรด จงหวดนนทบร 11120โทรศพท 092-7478293, 083-4411686

1. สะเตม (STEM) คออะไร

2. ภาพรวมหลกสตรบรณาการสะเตมสวชาชพ

3. เพราะเหตใดจงตองพฒนา วธการจดการเรยนรสะเตม

4. การเรยนรทมคณภาพ

5. การวางแผนการจดการเรยนร

6. การประเมน

ภาคผนวก 1: เครองมอและกลยทธการเรยนร

ภาคผนวก 2: รายละเอยดของหนวยการเรยนร

ภาคผนวก 3: คมอ EEF

ภาคผนวก 4: ตารางแผนการสอน

หนา

5

6

9

26

27

32

40

47

51

53

ส�รบญ

ภ�คผนวก

คมอคร Teacher Toolkit

คมอครหลกสตรบรณาการสะเตมสวชาชพ สำาหรบหนวยการเรยนรท 1-5 05

STEM เปนการบรณาการของรายวชาวทยาศาสตร เทคโนโลย วศวกรรม และคณตศาสตรเขาดวยกน ซงมทกษะและคณคาทเปนแกนกลาง โดยทกษะหลกทางดานสะเตม ไดแก • ทกษะในการแกปญหา (Problem Solving) • ทกษะดานการคดอยางมวจารณญาณ (Critical Thinking) • ทกษะดานความรวมมอ (Collaboration) • ทกษะดานการสอสาร (Communication) • ทกษะดานการคดเชงสรางสรรค (Creative Thinking) • ทกษะดานการสบคนขอมล (Research) ทกษะเหลานเปนทกษะทจำาเปนสำาหรบการใชชวตในศตวรรษท 21 โดยเฉพาะอยางยงในการทำางาน การพฒนาทกษะทางดานสะเตมของนกเรยนเปนการเปดโอกาสใหนกเรยนไดพฒนาความคดขนสง ในการพฒนาหลกสตรบรณาการสะเตมสวชาชพ (STEM Bridging Curriculum Module 1-5) เปนโอกาสททาทายใหนกเรยนไดพฒนาขดความสามารถในการคดในขนทสงขน

1. สะเตม (STEM) คออะไร

06 คมอครหลกสตรบรณาการสะเตมสวชาชพ สำาหรบหนวยการเรยนรท 1-5


หลกสตรนเปนการเรยนรผานบรบทของสงประดษฐ (invention) ตลอดหลกสตรนกเรยนจะไดเรยนรผานกจกรรมทหลากหลายเพอชวยเตมเตม ทกษะและความรทกำาหนดไวในหลกสตรการอาชวศกษา รวมถงทกษะและสมรรถนะทางสะเตมทเปนทยอมรบในระดบสากล หลกสตรนใชการสบเสาะหาความรเปนฐาน (enquiry-based) เนนการพฒนาทกษะ นกเรยนเปนผนำาการเรยนร และเนนการเรยนรแบบรวมมอรวมใจ หลกสตรจะชวยใหนกเรยนไดสรางและพฒนาความร ความเขาใจ และทกษะทางสะเตม และประยกตไปใชในการเรยนทางการอาชวศกษา อกทงยงมจดมงหมายเพอพฒนาภาวะผประกอบการ นวตกรรม และทกษะทางการคาของผเรยน ในทางปฏบตหลกสตรนจะคลายกบการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน ซงนกเรยนจะไดรบความเพลดเพลนและรบรถงความสำาเรจ ทงนหลกสตรนไดระบความเชอมโยงกบเนอหาทเกยวของกบหลกสตรการอาชวศกษาอยางชดเจน เนองจากระยะเวลาอนจำากด หลกสตรจงไดกำาหนดเวลาการเรยนรไว 120 ชวโมง ในระยะเวลา 2-3 ป ทายทสดตองใชเวลารวมกบเวลาในการจดการเรยนการสอนปกตในระดบวทยาลย หลกสตรนไดเขยนขนใหมความเชอมโยงกบหลกสตรการอาชวศกษา ดงนนในสวนทมเนอหาทบซอนกนนนกจะชวยลดเวลาในการจดการเรยนรได

2.1 ลกษณะสำาคญของหลกสตรบรณาการสะเตมสวชาชพ หนวยการเรยนรทงหมดใชแนวทางการจดการเรยนรแบบสรรคนยมหรอการสรางความรดวยตนเอง (constructivism) โดยสรางสถานการณใหนกเรยนไดพฒนาการเรยนรของตนเองผานกจกรรมการสบเสาะหาความรโดยใชเครองมอและกลยทธการเรยนรหรอการแนะนำา คำาอธบายเกยวกบเครองมอการเรยนรทใชในหนวยการเรยนรและสอสำาหรบการอบรมอยในภาคผนวก 1 หนวยการเรยนรแสดงใหเหนการพฒนาการอยางเปนธรรมชาต โดยเรมจากการแนะนำานกเรยนเกยวกบเครองมอและกลยทธการเรยนร ทกษะเฉพาะทางสะเตม กลยทธการสอสาร (ภาษาไทยและภาษาองกฤษ) และอนๆ ซงนกเรยนจะไดนำาไปใชและพฒนาเพมขนในหนวยการเรยนรตอๆ ไปทงนนกเรยนยงสามารถนำาสงเหลานไปประยกตใชและพฒนาเพมขนในการเรยนในหลกสตรการอาชวศกษา

2. ภ�พรวมหลกสตรบรณ�ก�รสะเตมสวช�ชพSTEM Bridging Curriculum (SBC)


07คมอครหลกสตรบรณาการสะเตมสวชาชพ สำาหรบหนวยการเรยนรท 1-5

ความทาทายของแตละหนวยการเรยนรไดกำาหนดไวเทยบกบผลการเรยนรทคาดหวงสำาหรบนกเรยนระดบปวช. 3 เพอใหแนใจวาการประเมนทายบทเรยน และระหวางเรยนสามารถประเมนไดวา “นกเรยนทำาไดดเพยงใด” ในทกผลการเรยนรทคาดหวง การประเมนจะเกดขนตลอดเวลาในการจดการเรยนรตามหลกสตร ซงเปน การประเมนผลอยางเปนธรรมชาต คอเปนการประเมนทเกดขนอยางตอเนองและใหผลสะทอนเพอใหเกดการพฒนา รวมถงการประเมนผลสรป นอกจากนในหลกสตรยงไดพยายามพฒนาทกษะของผเรยนในการประเมนตนเองและการประเมนเพอนรวมชน แตละกจกรรมจะนำาดวยคำาถาม เพอเชอเชญใหนกเรยนเขาสการเรยน อยากมสวนรวมและมความอยากรอยากเหน ภารกจหรองานในแตละกจกรรมไดกำาหนดไวอยางดเพอใหนกเรยนไดพฒนาทกษะในการบรหารจดการเวลาและความแมนยำา ซงมจดมงหมายเพอใหมกระบวนการทางสะเตมมากขน

ทกหนวยการเรยนรมจดมงหมายหลก ดงน • เพอพฒนาทกษะของนกเรยนในดานการสบคนขอมลและการหา ขอสรปโดยใชหลกฐานทไดเพอการอางอง • เพอนำาเสนอแนวทางการจดการเรยนรทหลากหลาย ทมงเนนให นกเรยนเปนผนำาการเรยนรและเนนการพฒนาทกษะสะเตม • เพอแนะนำาใหนกเรยนรจกกลยทธและเครองมอตางๆ ทจะสามารถ นำาไปใชในการเรยนรเรองอนๆ ได • เพอเนนทกษะทางสะเตม ซงจะนำาไปใชในการเรยนรทงในรายวชา วทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลย และวชาชพสาขาวชา/ สาขางาน • เพอพฒนาทกษะดานการสอสาร (รวมถงภาษาองกฤษ) และตวเลข ซงเกยวของกบการเรยนรของนกเรยน • เพอสรางพนฐานทมนคงในการเรยนรหนวยการเรยนรอนๆ รวมถง การทำางานและโครงงานทเปนสวนหนงของหลกสตร • เพอพฒนาความคดของนกเรยนเกยวกบการประเมนตนเองและ การประเมนเพอนรวมชน ซงจะเปนประโยชนตอการศกษาใน วทยาลย มหาวทยาลยและตลอดชวตการทำางาน

กจกรรมหลายกจกรรมมความเกยวของกบสาระการเรยนรอนๆ ทไมใชสะเตมดวย สวนใหญคอสาระการเรยนรเรองการสอสาร ซงรวมอยในรายวชาวทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลย และวชาชพสาขาวชา/สาขางาน



2.2 โครงสรางของหลกสตรบรณาการสะเตมสวชาชพ หลกสตรแบงออกเปน 5 หนวยการเรยนร ซงไดเรยบเรยงไวอยางเปนลำาดบ ในหนวยการเรยนรท 1 ถง 4 จะใชเวลาในการจดการเรยนรตอเนองหนวยละประมาณ 30 ชวโมง สำาหรบหนวยการเรยนรท 5 จะใชเวลาในการจดการเรยนรตอเนองประมาณ 60 ชวโมง

หลกสตรนคาดหวงวานกเรยนระดบวทยาลยทกคนตองผานการเรยนหนวยการเรยนรท 1 จงสามารถเลอกเรยนหนวยการเรยนรท 2 3 หรอ 4 (ทเกยวของกบสาขาวชา) จากนนนกเรยนทกคนตองผานการเรยนหนวยการเรยนรท 5 เพอจะไดพฒนาสงประดษฐตามความเชยวชาญเฉพาะสาขาของตนเอง รายละเอยดของแตละหนวยการเรยนรระบอยในภาคผนวก 2

หนวยการเรยนรท 1สงประดษฐคออะไร?

What is an invention?

หนวยการเรยนรท 3 สงประดษฐทางเคมChemistry-based

inventions

หนวยการเรยนรท 4 สงประดษฐทางฟสกส

Physics-based inventions

หนวยการเรยนรท 2สงประดษฐทางชววทยา

Biology-based inventions

หนวยการเรยนรท 5เราจะแกปญหาโลก

ไดอยางไร?How can we solve a global problem?



3. เพร�ะเหตใดจงตองพฒน�วธก�รจดก�รเรยนรสะเตม

การจดการเรยนรสะเตมตองใชหลกการเรยนรหลายๆ หลกการ หลกการเหลานไดนำามาใชเพอพฒนาผลการเรยนรทคาดหวงของผเรยน ซงระบอยในงานวจยทางการศกษาของ Education Endowment Foundation’s (EEF)1 ในภาคผนวก 3 ซงไดชใหเหนถงวธการทสำาคญ ไดแก การรคด (Metacognition) การสะทอนกลบเพอการพฒนา (Formative feedback) และการทำางานแบบรวมมอรวมใจทมประสทธภาพ (Effective collaborative work) ทง 3 วธนเปนสงจำาเปนทจะพฒนาการเรยนรสะเตมอยางมคณภาพ และเปนสวนหนงของการทำางานทางดานสะเตม นอกจากนสะเตมศกษาตองการการบรณารายวชาทแยกกนอย วชาเหลาน มทกษะและคณคาทเปนแกนสำาคญ เพอการพฒนาและใชทกษะการคดขนสง ทกษะเหลานสามารถนำามาใชในการแกปญหา การคดเชงวพากษ การทำางานแบบรวมมอรวมใจ การสอสาร และการวจย การจดการเรยนการสอนสะเตมตองการการพฒนาความคดขนสง ซงเปน เปาหมายระยะยาว สำาหรบในระยะสน ผสอนควรจะใชกรอบคำาถามทแนะนำา เมอออกแบบแผนการจดการเรยนร ดงนนสงทจะเนนในคมอนและชดการอบรมคอ 3.1 การตงคำาถาม (Questioning) 3.2 การทำางานแบบรวมมอ (Collaborative work) 3.3 การแกปญหาและการเรยนรดวยการสบเสาะ (Problem solving and enquiry-based learning) 3.4 การทาทาย (Challenge) 3.5 การรคด (Metacognition) 3.6 การสะทอนกลบเพอพฒนา/การประเมนเพอการเรยนร (Formative feedback / assessment for learning)

3.1 การตงคำาถาม Questioning การตงคำาถามเปนการกระตนใหเกดการพฒนาความคดขนสงในชนเรยน คำาถามทมคณภาพจะนำาไปสการพดคยทมคณภาพสงดวย ไมวาคำาถามนนจะถกถามโดยครหรอนกเรยนควรจะเปนคำาถามปลายเปดใหมากทสดและนำาไปสการอภปราย

1คมอ EEF (The Education Endowment Foundation)

*http://educationeddowmentfoundation.or.uk/tookit/tookit-a-z/



ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 5 กจกรรมท 15: เรามแนวคดอยางไรบาง สำาหรบโครงการสรางความตระหนกร (Raising awareness pack) ของพวกเรากจกรรม: นกเรยนคดเกยวกบโครงการสรางความตระหนกรของนกเรยนและพฒนาแผนผงมโนทศน (Mind map) เพอตอบคำาถามเหลาน • สงทสำาคญของโครงการสรางความตระหนกรของนกเรยนคออะไร • นกเรยนตองการสอสารขอความอะไรออกไป • นกเรยนจะสอสารแตละขอความออกไปอยางไร และสอสารอยางมประสทธภาพไดอยางไร

ผสอนหลายคนเรมตนโดยการระบเกณฑความสำาเรจสำาหรบตนเอง ‘อะไรทำาใหเกดคำาถามทด’ สงสำาคญคอ นกเรยนตองพฒนาความมนใจและ ความเขาใจเกยวกบการสรางคำาถามทด ดงนนการถามใหนกเรยนไดพจารณาเกณฑความสำาเรจเกยวกบคำาถามทดกเปนจดเรมตนทด สำาหรบคำาตอบทมประสทธภาพ ทงนกเรยนและครจะตองเขาใจวาคำาถาม ตองการอะไร ยกตวอยางเชน ถานกเรยนตระหนกไดวาคำาถามเนนทกษะการคดวเคราะห และนกเรยนเขาใจวาการวเคราะหคออะไร นกเรยนจะสามารถเตรยมคำาตอบทดไดและตอบตรงคำาถาม บอยครงนกเรยนจะไมทราบจดประสงคของการถามคำาถาม ซงถานกเรยนไมทราบวาคำาถามถามอะไร กจะไดรบคำาตอบทไมเหมาะสม แตทเลวรายทสดจะนำาไปสการทำาลาย กระบวนการเรยนรของนกเรยน

ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจรรมท 11: อะไรคอสหสมพนธและความเปนเหตเปนผลกจกรรม: นกเรยนจะตองบอกเกยวกบความหมายของคำาทงสอง

ผสอนหลายคนตระหนกถงและพยายามทจะใชทฤษฎของบลม (Bloom’s Taxonomy) ในการสรางคำาถามทมประสทธภาพ และคำาถามทด ถงแมวาการนำาเสนอจะเปนระดบขนทชดเจน แตสงสำาคญคอ ครจะตองเขาใจวาไมควรจะยดตดกบระดบของคำาถามโดยคดวานเปนคำาถามทเหมาะสมเพราะมนอยดานบนของพระมด ระดบความทาทายของคำาถามขนอยกบบรบททใช และความสามารถของนกเรยนในการถามหรอตอบคำาถาม



3.2 การทำางานแบบรวมมอ วธการทสำาคญของการพฒนาการเรยนรคอการทำางานกลมทมประสทธภาพ ประสบการณเพมการเรยนร และการสรางบรรยากาศการเรยนรทเหมาะสม นกเรยนจะตองไดรบการฝกและแนะนำาเกยวกบพฤตกรรมทคาดหวง หลกการพนฐานทไดตกลงรวมกนลวงหนาทจะชวยสรางบรรยากาศการเรยนรทมประสทธภาพ ไดแก • ผลงานทงหมดมคณคา • นกเรยนทกคนมสวนรวมในกจกรรม • นกเรยนสามารถคดอยางสรางสรรคและเผชญปญหาได • การทำางานรวมกน การรวมมอรวมใจ และการเคารพผอน เปนสงสำาคญทสด

a) เพราะเหตใดตองพฒนาการทำางานกลมทมประสทธภาพ การสรางความรดวยตนเอง (Constructivism) โดยเฉพาะอยางยง ในสวนของปฏสมพนธทางสงคม นกเรยนจะตองมสวนรวม อยางกระตอรอรนในการทำางานรวมกบเพอนและคร

ไวกอสก (Vygotsky) สงเกตวาถานกเรยนนงทำางานคนเดยว จะไมเกดการเรยนรเหมอนกบการทำางานเปนกลม ซงการทำางานเปนกลมไมใชการทครหรอเพอนสอนวาพวกเขาตองทำางานอยางไร แตคอกระบวนการในการมสวนรวมเพอใหพวกเขาไดปรบความคดหรอการทำางานเพอใหเกดการเรยนรทมประสทธภาพมากยงขน สำาหรบไวกอสกการพฒนาดานภาษาและการแสดงออกทางความคดเปนหวใจของการเรยนรและการพฒนา ไวกอสกไดพฒนาสงหนงทสำาคญมากในทฤษฎการสรางความรนนกคอปฏสมพนธทางสงคม (Social constructivist theory) ซงหมายถงโซนพฒนาการ(Zone of proximal development, ZPD) ทบงบอกวา ‘อะไรทนกเรยนทำาไมได’ ‘อะไรทนกเรยนทำาไดถาไดรบการชวยเหลอ’ และ ‘อะไรทนกเรยนสามารถทำาไดเอง’ ในสวนของพนทรอยตอพฒนาการ กคอ ‘อะไรทนกเรยนทำาไดถาไดรบความชวยเหลอ’ จะเปนสวนทเราสามารถพฒนาได และในทสดนกเรยนจะสามารถทำาสงนนไดดวยตนเอง สงสำาคญใน ‘การยด’ (stretching) คอการทำาใหนกเรยนทราบวาอะไรอยในโซนพฒนาการ อะไรคอสงทจะเกดขนตอไป และอะไรคอพฒนาการขนตอไปของนกเรยน



งานวจยปจจบน ไดเสนอเพมเตมจากทฤษฎของไวกอสก ซงสรปไดดงน • เกอบ 80% ของการเรยนร นกเรยนเรยนรมาจากคนอน2

• คณภาพของการทำางานรวมกน คอตองแนใจวานกเรยนทกคน มสวนรวม3

• การรวมมอจะทำาใหเกดผลลพธทมคณภาพสำาหรบทกคน อยางแนนอน4

ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 1: สงประดษฐเหลานเกดขนเมอใด

การประเมน • นกเรยนทำางานกลมแบบรวมมอ ฟง และแสดงความคดเหนของตนเอง อยางมประสทธภาพโดยคำานงถงความคดของคนอนไดดเพยงใด • นกเรยนสามารถแสดงกลยทธการเรยนรทใชไดชดเจนเพยงใด

b) การทำางานกลมทมประสทธภาพเปนอยางไร ลกษณะสำาคญของการทำางานกลมทมประสทธภาพ มดงตอน • ภารกจจะมความหมายถาเนนการคดทเหมาะสม • ภารกจมตวแปรทนกเรยนเขาใจได • ขนาดและการจดกลมควรจะเหมาะสมและควบคมได • ตองระบหรอบอกกฎในการทำางานกลมของนกเรยน • นกเรยนควรไดรบมอบหมายบทบาทหนาทในการทำาภารกจนนๆ • สมาชกในกลมควรจะมการสลบเปลยนกนไป

2Mooney, 2000, Ruston & Larkin, 20013Slavin, Hurley, & Charmberlain, 20034Johnson & Johnson, 1999, Slavin, Hurley, & Chamberlain, 2003



ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 15: เพราะเหตใดสงประดษฐบางอยางถงไมไดรบการยอมรบจากทกคนกจกรรม: นกเรยนแตละกลมไดรบรายชอสงประดษฐ 5 ชนด เชน ระเบดปรมาณ โรงไฟฟานวเคลยร พชตดตอพนธกรรม CCTV โดรน และใหเปรยบเทยบขอด - ขอเสยของแตละสงประดษฐ โดยเตมลงในตารางบนทกผลหรอแผนภาพ PMI

ในแตละกลม นกเรยนจะตองมอบหมายใหสมาชก 3 คน ทำาหนาทตอไปน 1. ประธาน 2. ผมองโลกในแงด - จะแสดงความคดเหนเฉพาะดานบวก เกยวกบสงประดษฐเทานน 3. ผมองโลกในแงราย - จะแสดงความคดเหนเฉพาะดานลบ เกยวกบสงประดษฐเทานน

สวนสมาชกคนอนๆ นนจะสามารถเสนอความคดเหนไดทงดานบวกและลบ จากนนทงกลมจะโตแยงกนเพอตดสนใจวาสงประดษฐแตละชน ดหรอไมดโดยระบเหตผลตวอยางการสรปหลกฐานหลงจากทแตละกลมสรปสงประดษฐหนงอยาง หวหนากลมจะเปนผสรปและแสดงเหตผลวาเพราะเหตใดในกลมจงสรปเชนนน

3.3 การแกปญหาและการเรยนรแบบสบเสาะ การแกปญหาในความเปนจรง ยกตวอยางเชน เมอเราออกไปขางนอกและเกดฝนตก เราจะเปยก ดงนนในครงตอไป ถาเราจะออกขางนอกในเวลาทฝนตก เราจะพกรมหรอใสเสอกนฝน อยางไรกตามเมอนำามาใชในสถานการณทไมชดเจนทเปนนามธรรม การแกปญหาจะซบซอนและตองการกระบวนการคดขนสง ปจจย 3 ขอทมผลตอความสามารถของนกเรยนในการแกปญหาคอ • เจตคต (Attitude) • ประสบการณ (Experience) • ความสามารถทางความคด (Cognitive ability) เพอใหแนใจวานกเรยนมเจตคตทเปดตอการแกปญหา กจกรรมจะตองนาสนใจ กระตนความคดและเกยวของกบชวตมากทสดเทาทจะเปนไปไดซงจะทำาใหนกเรยนมสวนรวมกบปญหาและอยากทจะแกปญหา



การเรยนรแบบสบเสาะเปนพนฐานใหกบนกเรยน โดยจะเนนวานกเรยนจดการกบปญหาอยางไร (กระบวนการ – the process) มากกวาเนนวานกเรยนไดคำาตอบทถกตองหรอไม (ผลลพธ – the outcome) ผสอนตองใชคำาถามปลายเปดเพอกระตนการมสวนรวม และเปดโอกาสใหนกเรยนไดควบคมการเรยนรของตนเองมากกวาการบอกวาจะตองทำาอยางไร ในการทำางานรวมกบคนอน ครตองเนนวาถาเกดความผดพลาดขน ความผดพลาดนนเปนของกลมไมใชของคนใดคนหนง ดงนนเปนไปไดวามความเสยงเกดขนในกลม การเกดความเสยงขณะแกปญหานำาไปสแนวทางการแกปญหาทสรางสรรคและมจนตนาการ นกเรยนตองสามารถแกไขปญหาผานการปฏบต เรมจากปญหาทงายๆ ไปสการใชเครองมอและกลยทธการเรยนรทชวยในกระบวนการแกปญหา นกเรยนจะพฒนาทงความมนใจและความสามารถไปพรอมกน

ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 24: นกเรยนแกปญหาอยางไรกจกรรม: นกเรยนจบคหรอแบงกลมเลกเพอแกปญหาเกยวกบหลอดไฟ ขณะทแกปญหา นกเรยนจะตองบนทกกลยทธและวธการทงหมดทใช เชน การวาดแผนผงระหวางทแกปญหา จากนนแตละคหรอกลมสะทอนถงกลยทธและวธการทใช

การประเมนนกเรยนสามารถอธบายกลยทธและวธการทใชแกปญหาไดชดเจนเพยงใด รวมถงวธการทใชไมไดผล นกเรยนแกปญหาไดดเพยงใด

หมายเหต: กจกรรมนเปนกจกรรมทใชการวางแผนในกระดาษ เพอทจะมนใจไดวานกเรยนจะไดพฒนากลยทธและวธการแกปญหา หากใชหลอดไฟจรงๆ จะทำาใหการทำากจกรรมนนมความงายขนกวาเดม

วธงายทสดในการนำาเสนอกระบวนการแกปญหาไดแสดงไวในหนาถดไปซงนำามาจากหนวยการเรยนรท 1: อะไรคอสงประดษฐ กจกรรมท 25: เราจะแกปญหาทซบซอนมากขนไดอยางไร กระบวนการนตองใชตรรกะและจะทำาใหนกเรยนใชทงทกษะการคดเชงวพากษและสรางสรรค



นกเรยนทมความสามารถในการคดทสงกวา กจะสามารถแกปญหาไดดกวา ดงนนจงเปนสงทดถาจะจดกลมทคละความสามารถและตงคำาถามททาทายความสามารถของนกเรยนทเกงทสดในกลม นกเรยนจะเรยนรรวมกน และไดเรยนรกลยทธและวธการในการแกปญหาของคนอน

สรป การเสนอการแกปญหาเปนบรบทของการเรยนรมหลายแงมมและขนอยกบวธการจดการเรยนรทมประสทธภาพภายใตการสนบสนนของการรคด นกเรยน ตองไดสมผสกบกระบวนการนผานการสะสมประสบการณเพอสรางแนวทาง การเรยนรน การแกปญหาเปนการรวมทกษะทหลากหลาย ถานกเรยนไมมประสบการณในการทำางานในลกษณะน นกเรยนจะพบกบความลำาบากในการ เขาถงและการพฒนา และการนำาเสนอขอโตแยงทสอดคลอง การแกปญหา เปนการใหนกเรยนไดสรางวธการเรยนรและสงเคราะหแนวคดของตนเอง

การเรยนรแบบสบเสาะเปนฐาน เปนการถามนกเรยนดวยคำาถามปลายเปดและกระตนความอยากรอยากเหนของนกเรยนเพอใหมความพยายามในการหาคำาตอบมากขน นกเรยนถกคาดหวงใหหาคำาตอบและสรางความเขาใจของตนเอง อยางไรกตามถาปลอยใหนกเรยนไดทำาตามสงทตนเองคดทงหมด อาจจะนำาไปสการสรางความเขาใจทผดและความเขาใจทคลาดเคลอนในทสด เพอใหแนใจวาจะไมเกดสงนขน จงมความจำาเปนอยางยงทครจะตองใชคำาถามทมประสทธภาพใหนกเรยนไดดำาเนนการสบเสาะหาคำาตอบ



3. ดำาเนนการตามแผนขนตอนนงายกวาการวางแผน ใหนกเรยนทำาตามแผนทวางไวโดยใชทกษะทจำาเปน อยางไรกตามถาสวนใดในแผนทวางไวใชไมไดกตองปรบ

2. วางแผนในการวางแผน นกเรยนควรจะเลอกกลยทธทเหมาะสมทจะชวยใหนกเรยนแกปญหา ตวอยางเชน • การเดา และ การตรวจสอบ หรอ การลองผดลองถก • การลำาดบรายการ • การลดความเปนไปได • การพจารณากรณพเศษ • การใชเหตผลตรอง • การมองหาแบบรป • การวาดภาพ • การแกปญหาทงาย • การใชแบบจำาลอง • การคดยอนกลบ • การใชจนตนาการในการพฒนาแนวคดสรางสรรคเกยวกบปญหา

4. ทบทวน/ขยายผลนกเรยนจะไดเรยนรอะไรมากมายจากการทไดสะทอนและมองยอนกลบในสงทไดทำา อะไรททำาแลวใชได ใชไมได การทำาแบบนจะทำาใหเราสามารถคาดเดากลยทธทสามารถนำาไปใชในการแกปญหาตอๆ ไปได

1. เขาใจปญหา - โดยการถามและการตอบคำาถาม • นกเรยนตองคนหาอะไร • นกเรยนจะปรบปญหาใหเปนภาษาของตนเองอยางไร • นกเรยนจะวาดรปภาพหรอแผนภาพทจะชวยใหเขาใจปญหาอยางไร • ขอมลทใหมาเพยงพอทจะใหนกเรยนหาคำาตอบไดหรอไม ขอมลอะไรอกทนกเรยนตองการทราบ • นกเรยนเขาใจทกคำาทระบในปญหาหรอไม ถาไม มคำาใดบาง และจะหาความหมายของคำานนอยางไร • คำาถามอะไรทตองถามเพอใหไดมาซงคำาตอบ

กระบวนการแกปญหา



ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 18: ควรจะทดสอบอนดารคอยางไรกอนทจะนำามาขายสสาธารณะกจกรรมนเปนการทาทาย เพราะวาสอเรยนรทใชเปนภาษาองกฤษและเปนสอโฆษณาแบบเกา นกเรยนตองทำากจกรรมเปนกลมโดยมนกเรยนอยางนอย 1 คนทเขาใจภาษาองกฤษ

ดงนนองคประกอบแรกทสำาคญ คอภารกจทเขมขนและทาทาย ถานกเรยนไมถกทาทายใหเกดการคด นกเรยนกจะไมพฒนา การทาทายนบางครงหมายถง ‘ความขดแยงทางความคด’ (Cognitive conflict) มนเปนความคดทไปรบกวนกบความเขาใจเดมทมอย หรอไปรบกวนสมดลเดม แนวคดใหมจะไมสามารถเกดขนไดภายใตรปแบบแนวคดเดม ดงนนนกเรยนจะตองเปลยนรปแบบของแนวคดเดม ซงนำาไปสวธการทมพลงและประสทธภาพ อยางมากในดานการคดเกยวกบปญหา

3.5 การรคด การพฒนาความคดขนสงเปนการทำาใหนกเรยนมความเขาใจทลกซงเกยวกบหวขอตางๆ เพอใหเกดการคดอยางรอบคอบเกยวกบหลกฐาน มการคดทยดหยน และมการโตแยงและตดสนใจทเปนเหตเปนผล มากกวาการกระโดดลงสขอสรป คณภาพในการคดเหลานเปนสงทจำาเปนทงในการเรยนในระดบวทยาลยและโลกกวาง นกเรยนจะตองพฒนากลยทธการคดเพอจะนำาไปใชในสถานการณใหมๆ ทจะเผชญ

3.4 ความทาทาย งานวจยไดระบวาการทำาเปาหมายใหออกมา ‘ดทสด’ ไมมผลตอการเรยนรในขณะทการทำาเปาหมายท ‘ยากและทายทาย’ จะมประสทธภาพทมากกวา จากทไดกลาวไวตอนตน ความสำาคญคอนกเรยนควรรวาอะไรอยในพนทการพฒนาการของตนเอง อะไรจะเกดขนตอไป หรออาจจะเรยกวาอะไรคอขนตอไป



กระบวนการทเปนศนยกลางทสำาคญมากในการพฒนาการคด กคอ การรคด (Metacognition) ซงอธบายไดงายๆ วาเปน ‘การคด เกยวกบ การคด’ (thinking about thinking) หรอจะใหสมพนธกบความหมายมากยงขน กคอ ‘ความรเกยวกบกระบวนการคดของตนเอง’ ซงสามารถอธบายไดดงน การรวา ‘เราทำาบางอยางไดอยางไร’ การตระหนกเกยวกบ ‘อะไรทเราร อะไรทเราไมร และอะไรทตองทำาเกยวกบสงนน5’

เมอพจารณาการรคด ม 3 ตวแปรทเกยวของดงน • ตวแปรดานบคคล: การตระหนกถงจดแขงและจดออนในการเรยนร และกระบวนการจดการกบขอมลของตนเอง • ตวแปรดานภารกจ: อะไรทเรารและสามารถทำาไดเกยวกบธรรมชาต ของภารกจและจะทำาอยางไรถงจะทำาใหภารกจสำาเรจ • ตวแปรดานกลยทธ: กลยทธทพรอมจะนำาไปใชใหทำาภารกจสำาเรจ6

ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 20: กระบวนการเตรยมสงประดษฐเขาสตลาดเปนอยางไรกจกรรม: นกเรยนทำางานเปนกลม คดและอภปรายวา กระบวนการเตรยมสงประดษฐควรจะเปนอยางไร นกเรยนสรางผงกราฟก/แผนภาพทอธบายกระบวนการจากแนวคดในการพฒนาสงประดษฐและการขายผลตภณฑทเสรจแลว นกเรยนแตละกลมดำาเนนการคนควาเพอทำาผงกราฟก/แผนภาพและเตมรายละเอยดแนวคดทเกยวของ รวมกนสรางใบความรทอธบายกระบวนการทใช

นกเรยนใชแผนผงกราฟกในการชวยสรางแนวคด เมอกระตนความรเดมและพยายามสรางความเชอมโยงกบการเรยนรอนๆ การใชแผนผงกราฟฟกชวยใหนกเรยนไดแสดงการรคดในโครงสรางทเปนทตกลงรวมกน

5Meichenbaum, 19956Flavell, 1979



ตวอยางทจะทำาใหเหนภาพชดคอ “ฉนรวาฉน (ตวแปรดานบคคล) รสกลำาบากกบปญหาทเปนโจทยปญหา (ตวแปรดานภารกจ) ดงนนฉนจะหาคำาตอบปญหาทเกยวกบการคำานวณกอนและจะแกปญหาทเปนโจทยปญหาทหลง (ตวแปรดานกลยทธ)7”

3.6 การสะทอนกลบเพอพฒนา/การประเมนเพอการเรยนรหรอ Assessment for Learning (AfL) งานวจย ‘ภายในกลองดำา (Inside the Black Box)’ ของศาสตราจารยวลเลยม และแบลค จากคงส คอเลจน ลอนดอน (1998) ทศกษาหองเรยนทมประสทธภาพเปนฐาน ไดศกษางานกวา 700 เรอง และเลอกเฉพาะงานทมผลตอกลมขนาดใหญ สงแวดลอมในหองเรยนและการออกแบบทด

ผลทพบเกยวกบการประเมนเพอเรยนร พบวา • มผลอยางมากตอนกเรยนกลมออน • มผลตอการพฒนาคะแนนของการวดผลของ Certificate of Secondary Education (CSE) ซงเปนการประเมนคณภาพของ เดกอาย16 ป ในประเทศองกฤษ

มขอบเขตหลก 3 ประการในกลยทธการพฒนาหองเรยนสำาหรบ การประเมนเพอการเรยนร ไดแก a) เทคนคการใชคำาถาม b) การใหขอมลสะทอนกลบแกนกเรยน c) การประเมนเพอนและการประเมนตนเอง

เครองมอการประเมนเพอการเรยนร หรอ AfL สามารถนำามาใชหาระดบความสามารถของผเรยนวาอยระดบใด สามารถผลกดนหรอขบเคลอนใหนกเรยนไดพฒนาไปในขนตอไปตามพนทรอยตอพฒนาการ สามาาถใชเปนตวตรวจสอบเสนทางในการไปสขนถดไป และเปนการคนหาวานกเรยนบรรลไปขนตอไปแลวหรอไม กลยทธทใชขนอยกบรายวชา อายของนกเรยน ระดบความสามารถของนกเรยน แนวคดของนกเรยน และประสบการณของนกเรยนในการใชเครองมอเหลาน

7Livingston, 19978J.H. Flavell’s original idea, 1975, expanded upon by A.F. Fourgey, 2002



การวางแผนเพอเปดโอกาสใหนกเรยนไดใชการประเมนเพอการเรยนรเปนสวนสำาคญในการเตรยมแผนการจดการเรยนร และสามารถลดภาระในการสอนดงนนการใชการประเมนเพอการเรยนรจะชวยลดเวลาในการทำาโครงการ และมเวลาวางในการพฒนาแนวคดและแกไขแนวคดทคลาดเคลอน

ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 17: จะทดสอบสงประดษฐอยางไรกจกรรม: นกเรยนแตละกลมเขยนแผนผงมโนทศน (mind map) แสดงความคดเกยวกบวธการในการทดสอบสงประดษฐกอนทจะนำามาใช สสาธารณะ แตละกลมจะเลอกสงประดษฐหนงชนจากกจกรรมกอนหนาซงจะชวยพฒนาแนวคดของเขา นกเรยนพยายามหาคำาตอบเกยวกบ ‘พชปรบปรงพนธกรรม’ ในคำาถามรปแบบ PISA ซงนกเรยนอาจจะทำาเปนคหรอทำาคนเดยว

หลงจากทนกเรยนไดตอบคำาถามรปแบบ PISA นกเรยนจะเหนวามกระบวนการทดสอบสงประดษฐจำานวนเทาใดทนกเรยนเขาใจ นกเรยนทเขาใจกระบวนการสามารถเรมทำากจกรรมตอไป สำาหรบนกเรยนทยงไมเขาใจจะตองทำาการคนควาเพมเตมเกยวกบการทดสอบสงประดษฐหรอพชปรบปรงพนธกรรม

a) เทคนคการใชคำาถาม เปนสงทสำาคญในการตงคำาถามใหไดคำาถามและคำาตอบ ทมประสทธภาพ จดประสงคของคำาถามจะตองชดเจน นกเรยนควรเขาใจ วาความคดชนดใดทกำาลงไดรบการสงเสรม เราอาจจะคดไดวาคำาถาม ท ‘ด’ อยางนอยจะตองสงเสรมการอภปรายททกคนสามารถตอบได ทำาใหนกเรยนไดคดและมวตถประสงค (ตวอยางเชน เนนสงทมอยใน จดประสงคการเรยนร) ดงเชนท แบลคและวลเลยม (1998) ไดกลาวไววา “สงทสำาคญคอทกๆ การสนทนาควรจะทำาใหเกดการสะทอน คดไตรตรองและนกเรยนทกคนไดรบการสนบสนนใหมสวนรวม ในกระบวนการเหลาน” ระยะเวลารอคำาตอบของผสอนในสหราชอาณาจกรคอ 0.9 วนาท หากยงไมไดคำาตอบ ผสอนจะปรบคำาถามหรอถามคำาถามทงายขน ถาเราตองการใหนกเรยนคดเกยวกบคำาถาม เราจะตองใหเวลานกเรยน ในการคดและสงเสรมบรรยากาศทใหทกคนไดคด



หากเวลาทรอเพมขนเปน 3 วนาท จะเพมจำานวนนกเรยนทตอบคำาถาม ไดมากขน ความลกของคำาถามและระดบภาษาทใชในคำาตอบอาจจะดกวา เราตองการใหนกเรยนไดคดอยางกระตอรอรนมากกวาการรอคำาตอบ

ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 22: เพราะเหตใดการวจยการตลาดจงจำาเปนกจกรรม: นกเรยนเขยนรายการเหตผลวาทำาไมการวจยการตลาดจงจำาเปน นกเรยนแลกเปลยนแนวคดกบนกเรยนคนอนและรวบรวมคำาตอบ

กลยทธทใชนเรยกวา คด จบค แลกเปลยน (think pair share) นกเรยนแตละคนจะคดดวยตนเองประมาณ 5 นาท และเขยนรายการทคดไว จากนนแลกเปลยนกบเพอนโดยใชเวลาประมาณ 5 นาท เราอาจจะเพมเวลาอก ถาเราใหแตละคจบกลมกบคอนกลายเปนกลมละ 4 คน ‘เปนกลยทธการแลกเปลยน’

b) การใหขอมลสะทอนกลบแกนกเรยน งานวจยแสดงใหเหนวาการสะทอนกลบในรปแบบเกรดหรอคะแนน สงผลเชงลบตอการเรยนร9 อยางไรกตามขอชแนะจะเปนประโยชน กตอเมอเรานำาไปใชเปนแนวทางในการพฒนางานตอไป หรอ ‘ปดชองวาง ของการเรยนร’ การใหขอมลสะทอนกลบขนอยกบคณภาพของการ สนทนามากกวาคณภาพของการวจารณ การใหขอมลสะทอนกลบ สามารถทำาไดทงในรปแบบการเขยนหรอการพดปากเปลา ขอชแนะ ทเปนการเขยนหรอการพดควรจะชวยใหนกเรยนไดเหนประเดนการเรยนร มากกวาการพยายามแปลผลเปนคะแนนหรอเกรด การสะทอนผลควรจะ เกดขนทนททนใด มความชดเจน ทำาใหนกเรยนคด และเปดโอกาส ใหนกเรยนไดทำาตามคำาชแนะ และนนควรจะเปนสวนหนงในกระบวนการ ทไดวางแผนไวแลว ซงจะสงเสรมใหนกเรยนพฒนาและมความเขาใจ ในสงทไดเรยนร

9Black & WIlliam, 1998



ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 28: เราจะสรปสงทไดเรยนรเกยวกบสงประดษฐอยางไรกจกรรม: นกเรยนทบทวนสงทไดเรยนรในหนวยการเรยนรทงหมดนกเรยนสรปสงทไดเรยนรเกยวกบสงประดษฐในรปแบบการเขยนและแผนผง

กจกรรมนชวยเปดโอกาสใหการประเมนผลสรปมคณคาเชงบวก นนคอนกเรยนไดทบทวนวานกเรยนจดจำาเกยวกบสงประดษฐทไดเรยนรในหนวยการเรยนรและเปนการควบคมการประเมน การสะทอนกลบควรจะเกดขนทนททนใดเปนลกษณะคำาถามทตอเนองเปนชดและเนนในสวนทนกเรยนขาด ในทางทฤษฎคำาถามกทำาหนาทเปนการประเมนนกเรยน

การประเมนเพอการเรยนรเกดขนตลอดการเรยนร การประเมน ไมควรจะเนนหนกตอนทาย แตควรจะเกดขนบอยและมประสทธภาพ การประเมนเพอการเรยนรสงเสรมใหนกเรยนไดปรบปรง เนองจาก การประเมนแคตอนทายแทบจะไมใชการแนะนำาใหปรบปรง เพราะ บรบททเกดขนมนผานไปแลว ผสอนควรจะตรวจสอบวานกเรยนอยใน กระบวนการการเรยนร และมงพฒนากลยทธตางๆ ของนกเรยนระหวาง การเรยนรซงจะทำาใหนกเรยนไดพฒนาอยางตอเนอง กลยทธ AfL ควรใชตลอดการเรยนการสอน การประเมนไมควรใช เมอจบการเรยนการสอน แตควรใชเปนระยะๆ และการใชเปนระยะๆ จะมประสทธภาพมากกวา AfL สนบสนนใหนกเรยนมพฒนาการ หากม การประเมนแคตอนทายของวชาเรยน โอกาสทจะพฒนาไดผานไปแลว ครควรทจะใหพฒนาการของนกเรยนเปนไปตามแผนทวางไว และนำา กลยทธทหลากหลายมาใชในการเรยนการสอน เพอกระตนใหนกเรยน มการพฒนาอยางตอเนอง

c) การประเมนเพอนและประเมนตนเอง นกเรยนจะสามารถดำาเนนการใหบรรลเปาหมายในการเรยนรได หากเขาใจเปาหมายและสามารถประเมนวาอะไรทตองทำา เปาหมาย การเรยนรควรมความชดเจนโดยใชคำาถามปลายเปดทตงขนอยางรอบคอบ เกณฑทใชกบนกเรยนตองชดเจน สามารถเขาใจและใชไดอยางม ประสทธภาพ ถานกเรยนไดมสวนรวมในการสรางเกณฑตวอยางทชดเจน



ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรม 4: อะไรคอสงประดษฐทดกจกรรม: นกเรยนพจารณารวมกนโดยใชเกณฑความสำาเรจทสรางขน เกยวกบอะไรทำาใหเกดสงประดษฐทดนกเรยนเรยงลำาดบเกณฑความสำาเรจจากระดบความสำาคญนกเรยนแลกเปลยนเกณฑความสำาเรจทจดลำาดบแลวกบกลมอนในกจกรรม ‘market place’ นกเรยนสะทอนเกณฑความสำาเรจของกลมของตนเองและปรบปรงใหเหมาะสมทสด (เกณฑความสำาเรจทจดลำาดบแลว จะนำาไปใชในกจกรรม ถดไป)

ในสวนนนกเรยนจะไดพฒนาเกณฑความสำาเรจดวยตนเองสำาหรบใชในกจกรรมถดไป นกเรยนจะตระหนกถงเกณฑการประเมนของตนเองในการประเมนสงประดษฐอนๆ หลงจากทนกเรยนมประสบการณในการพฒนาเกณฑความสำาเรจเพอใชประเมนแนวคดอน นกเรยนจะสามารถเรมพฒนาเกณฑความสำาเรจสำาหรบตวเอง ตวอยางเชน เมอนกเรยนกำาลงจะเตรยมและนำาเสนอผลงาน

การประเมนเพอนจะมลกษณะเฉพาะ เพราะวานกเรยนจะตอง ยอมรบการวจารณของคนอน ซงจะแตกตางจากการวจารณจากผสอน การประเมนเพอนจะเกดขนในบรบททนกเรยนแลกเปลยนดวยกนเอง ในภาษาของนกเรยนเอง โดยทจะเกดการโตแยงกนขนเมอนกเรยนม ความสงสยหรอไมเขาใจในความคดเหนของอกฝาย ซงจะไมเกดขน หากการประเมนมาจากผสอน การประเมนเพอนจงเปนการใหบทบาท สำาคญกบนกเรยน ผสอนควรจะสงเกตและสะทอนสงทเกดขน และชวยทำาใหอยในขอบเขตทเปนประโยชนเพอทำาใหการประเมนเพอน มประสทธภาพ นกเรยนควรจะไดรบการฝกฝนระหวางททำากจกรรมกลม

ของความสำาเรจ ควรจะนำามาใชเปนตนแบบของเกณฑความสำาเรจ สำาหรบการประเมนเพอนและตนเองใหมประสทธภาพ นกเรยนจะตอง เขาใจและมสวนรวมในการสรางเกณฑความสำาเรจ ไมเชนนนนกเรยน จะไมมกรอบอางองในการประเมนและจะไดผลสะทอนทไมมคณภาพ



ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 5 กจกรรม 5: คนอนมความคดเหนอยางไรเกยวกบโปสเตอรของเรากจกรรม: นกเรยนจดโปสเตอรแสดงผลงานและใชกจกรรม Market place โดยสมาชกในกลมครงหนงจะเดนดโปสเตอรของกลมอนและอกครงหนงจะอยตอบคำาถามเกยวกบโปสเตอรของกลมตนเองเมอมคนถามสวนนกเรยนทเดนดและใหคะแนนกลมเพอนจะใชตารางการใหคะแนนนกเรยนแตละกลมจะตองออกแบบวาเราจะประเมนกลมอนอยางไร เชนใหคะแนนเตมเปน 10 หรอ 20 ใชอกษรแทนเกรด จะดอยางไรวากลมไหนดทสด และกลมไหนเปนลำาดบทสอง

หวขอสำาหรบการประเมนนกเรยนประเมนโปสเตอรของกลมอนไดยตธรรมเพยงใด

การประเมนตนเองจะเกดขนกตอเมอผสอนตองการจะชวยนกเรยน โดยเฉพาะกลมออนเพอใหเกดการพฒนาทกษะ เชนเดยวกบการทำางาน กลมทมประสทธภาพจะใชเวลามากและตองฝกฝน บอยครงทการ ประเมนตนเองแบบมประสทธภาพจะเปนการนำาไปสการประเมนเพอน ทมประสทธภาพดวย นกเรยนจะตองไดรบการฝกเพอประเมนตนเอง การเรมตนอาจจะใชตนแบบของแนวทางการตงคำาถามและการคด บอยครงทผสอนพบวานกเรยนทประเมนตนเองไดมประสทธภาพจะม สวนรวมและเขาใจการประเมนเพอน เชนเดยวกบการประเมนเพอนทม ประสทธภาพ ผสอนตองมกระบวนการและกลยทธการเรยนรทเปนตนแบบ ใหกบนกเรยน ดงนนการประเมนเพอนและตนเองทมประสทธภาพจะ พฒนาจากผสอนทเปนตนแบบหรอดตวอยางจากผสอนนนเอง เนองจาก การประเมนนไมไดมเทคนคทนกเรยนจะสามารถทำาตามไดเลย

ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 30: เราจะประเมนทกษะของตนเองไดอยางไรกจกรรม: นกเรยนแตละคนทบทวนวาตนเองมความกาวหนาในการพฒนาทกษะตางๆ มากเพยงใดในหนวยการเรยนรน นกเรยนเตมขอมลใหสมบรณลงใน ตาราง ‘การพฒนาทกษะ’ (Skills progress) โดยใชสญลกษณไฟจราจร จากนน อธบายวาเราจะพฒนาทกษะเหลานอยางไรโดยการเขยน ‘ขนตอไป’ 3 ขน



การประเมนทกษะของนกเรยนในตาราง ‘การพฒนาทกษะ’ ชวยแสดงใหเหนวาทกษะใดทนกเรยนตองเนนและไมเนนในการประเมนพฒนาการของตนเอง ผลจากการประเมนจะทำาใหนกเรยนสามารถบอกไดวาจะพฒนา ตนเองในขนตอไปอยางไร

นกเรยนจะคนเคยกบเกณฑความสำาเรจหากนกเรยนไดรบการประเมน อยางถกตองมประสทธภาพและเปนประโยชน หากนกเรยนไดรบผดชอบ ในการตดตามพฒนาการของตนเอง นกเรยนจะทราบเกณฑทใชในการ ประเมนตนเอง ผสอนตองแนะนำากลยทธตางๆ เพอใหนกเรยนเขาใจเกณฑทจะตอง ถกประเมน (โดยผสอนและผประเมน) ดงนนนกเรยนจะใชเกณฑเหลาน ในการประเมนตนเองและเพอน จากงานวจยเกยวกบการประเมนเพอ การเรยนรแสดงใหเหนวาวธนมผลดทสดกบนกเรยนทมทกษะพนฐานตำา ซงอาจจะเปนสวนหนงเพราะในอดตนกเรยนจะไมรอยางชดเจนเลยวา อะไรททำาใหงานของเขาดหรอดขน

ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 5 กจกรรมท 13: โครงการสรางความตระหนกรทดควรม

ลกษณะอยางไร

กจกรรม: กลมของนกเรยนเปรยบเทยบโครงการสรางความตระหนกร 2 ชด นกเรยนตอบคำาถามในใบงานและพฒนาเกณฑความสำาเรจของตนเองเกยวกบโครงการสรางความตระหนกรทดควรมลกษณะอยางไร (นกเรยนจะตองใชเกณฑความสำาเรจนตอไปในหนวยการเรยนรน) เมอนกเรยนเปรยบเทยบโครงการสรางความตระหนกร 2 ชด นกเรยนมตวอยางของโครงการสรางความตระหนกรทด ดงนนนกเรยนจะสามารถพจารณาไดวาอะไรททำาใหแตละอยางสำาเรจได เพอนำาไปใชในการพฒนาเกณฑความสำาเรจสำาหรบโครงการสรางความตระหนกรของพวกเขา



ลกษณะของการเรยนรทมคณภาพ สรปไดดงน

หลกสตรบรณาการสะเตมเขาสวชาชพมเปาหมายเพอพฒนาลกษณะของการเรยนรเหลานผานการเรยนรทนกเรยนเปนศนยกลางการเรยนร เนนทกษะ กจกรรม การสบเสาะเปนฐาน กจกรรมถกพฒนาขนอยางเปนธรรมชาตและเปดโอกาสใหนกเรยนไดทบทวนพฒนาการทกษะทจำาเปนของตนเองผานการเรยนรในหนวยการเรยนรทไดเรยงลำาดบอยางเปนระบบ

4. ก�รเรยนรทมคณภ�พ

แลกเปลยนเรยนร ความเขาใจ

เกยวกบเปาหมายและเกณฑความสำาเรจ

นกเรยนเปนผควบคม

การเรยนของตนเอง

คณภาพของการทำางานกลม

ภารกจในหองเรยนทเปดโอกาส

ใหไดวดความสำาเรจ

มการสะทอนกลบเพอใหพฒนา

การเรยนรไปขางหนา



การทำางานรวมกนของผสอนจากวทยาลยเทคโนโลยฐานวทยาศาสตรทง 5 แหง ทำาใหไดพฒนาตนแบบสำาหรบการวางแผนการจดการเรยนร และไดตวอยางแผนการจดการเรยนรในบางกจกรรม อยางไรกตามผสอนอาจจะตองปรบแผนการจดการเรยนรเพอใหเหมาะสมกบนกเรยนและความตองการของวทยาลย สงทตองคำานงถงเมอพฒนาแผนการจดการเรยนร มดงน 5.1 หวขอของแผนการจดการเรยนรหรอกจกรรม 5.2 เปาหมายการเรยนรและ/หรอเกณฑความสำาเรจ – เชอมโยงไปส เกณฑการประเมน 5.3 บรบท – ทกษะและวชา 5.4 การถายโอนทกษะ ความร และความเขาใจจากวชาอน หรอจากบรบทนอกหองเรยน 5.5 รายละเอยดกจกรรมในแผนการจดการเรยนร 5.6 การจดการเรยนการสอนในชนเรยนในสวนของการจดนกเรยน เปนกลมหรอเดยว 5.7 การประเมน จะประเมนนกเรยนดานใดบาง • เกณฑการประเมนจะเปนอยางไร • จะประเมนเดยว ค หรอกลม • ประเมนระหวางเรยน หรอ ประเมนสรปผล • ประเมนเพอน ประเมนตนเอง หรอประเมนโดยผสอน ครควรจะระบ เวลาทใช สอเรยนร และอปกรณทจำาเปน

5.1 หวขอของแผนการจดการเรยนรหรอกจกรรม หลกสตรบรณาการสะเตมสวชาชพมหวขอสำาหรบแตละกจกรรมในรปของคำาถามปลายเปด ซงกำาหนดไวเพอจะ ‘เชอเชญใหนกเรยนเขามาสการเรยนร’ คำาถามปลายเปดทดทใชเปนหวขอนนจะระบเหตการณทเปนการบอกบรบทโดยสรางเปนเงอนไขและแนะนำาใหนกเรยนรวานกเรยนตองทำาอะไร

5. ก�รว�งแผนก�รจดก�รเรยนร

ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 15: เหตใดสงประดษฐบางอยางจงมทงคนชอบและไมชอบ

หวขอทใหนกเรยนวเคราะห - สงใดทหาไดงายและเมอทำาแลวเกดความสนก



5.2 เปาหมายการเรยนรและ/หรอเกณฑความสำาเรจ คำาวา ‘เปาหมายการเรยนร’ ทำาใหนกเรยนรสกวานากลวนอยกวาคำาวา ‘ผลการเรยนรทคาดหวง’ ถาเราม ‘เปาหมาย’ ในการเรยนรบางอยาง เชน ทกษะและความร เปนสงทไมนาอายถาทำาไดไมสำาเรจ แตถานกเรยนไมบรรลตามผลการเรยนรทคาดหวง นกเรยนจะรสกวาผดหวง ซงความรสกเชนนน ในฐานะของผสอนจะตองพยายามทจะหลกเลยงไมใหเกดขน เพราะทกคนมความเชอวา ‘ความสำาเรจในวนน จะนำาไปสความสำาเรจในวนหนา’ ความสำาเรจชวยเพมแรงจงใจและความมนใจของนกเรยน ดงนนเราจงใชคำาวา ‘เปาหมายการเรยนร’ ในหลกสตรน แตละกจกรรมไดแนะนำาขอความสำาหรบการประเมนและเกณฑการประเมน ซงควรจะใชในการพฒนาเปาหมายการเรยนรของนกเรยน อยางไรกตามสามารถทจะเพมเตมหรอปรบเปลยนเพอใหเหมาะสมกบความตองการของนกเรยน ผสอน และ/หรอความตองการของวทยาลย เมอเขยนแผนการจดการเรยนร ผสอนจะเหนความแตกตางในแตละเปาหมายการเรยนรทแสดงถงระดบพฒนาการ เชน หากมเปาหมายการเรยนร 3 ขอ เราสามารถระบไดวานกเรยนบางคนจะบรรลทง 3 ขอ (กลมเกง) นกเรยนบางคนอาจจะบรรลเพยง 2 ขอ หรอ 1 ขอ (กลมออน) เปาหมายการเรยนรสามารถเขยนใหแตกตางตามเปาหมายทเปนไปได



ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 21: นกประดษฐพฒนาตนแบบอยางไรกจกรรม: นกเรยนทำางานเปนกลมอานใบความรเรองตนแบบและตอบคำาถามในรปแบบ PISA

การประเมน • นกเรยนเขาถงขอความและคำาถามไดดเพยงใด • นกเรยนตอบคำาถามไดดเพยงใด

เกณฑการประเมนสำาหรบขอความการประเมนสามารถพฒนาและเปลยนเปนเปาหมายการเรยนร • สามารถอธบายความแตกตางของตนแบบ • ใหเหตผลเกยวกบเวลาทดทสดในการหาแหลงทน

เปาหมายการเรยนรสามารถทจะระบระดบความยากได มดงน • นกเรยนบางคนสามารถอธบายความแตกตางของตนแบบไดครบ และสามารถใหเหตผลเกยวกบทางเลอกของเขาในการหาเวลาทดทสด ในการหาแหลงทน • นกเรยนสวนใหญสามารถอธบายความแตกตางของตนแบบได และ สามารถใหเหตผลไดบางสวนเกยวกบเวลาทดทสดในการหาแหลงทน • นกเรยนทกคนสามารถอธบายความแตกตางของตนแบบไดบาง และตระหนกไดวาเวลาใดในกระบวนการพฒนาตนแบบทเราควร

จะใชหาแหลงทน

5.3 บรบท - ทกษะและวชา ในหลกสตร ไดระบความเชอมโยงกบหลกสตรการอาชวศกษา ดงนน สามารถใชเปนบรบทสำาหรบการออกแบบแผนการจดการเรยนรหรอเพมเตมตามความตองการของผสอน ในแตละกจกรรมไดระบวธการจดการเรยนรสะเตมหรอทกษะสะเตมไว ซงสามารถนำาไปใชไดในแผนการจดการเรยนร



5.4 การถายโอนทกษะ ความร และความเขาใจ การถายโอนทกษะ ความร และความเขาใจเปนสงทจำาเปนในการเรยนรซงเปนการเชอมโยงระหวางทกษะ ความร และความเขาใจในบรบทอนๆ ซงจะชวยฝกการเรยนร และนนทำาใหเกดการจดจำาไดนานและถาวรในระบบความจำาของนกเรยน และเปนสวนชวยทำาใหเกดความเขาใจ อยางไรกตามตองมนใจวาคำาศพททใชรวมกนระหวางหลกสตรและการเรยนรอนๆ เปนสงจำาเปน ดงนนผสอนตองปรบคำาศพททใชในหลกสตรนหรอในการเรยนรเรองอน เพอมนใจวานกเรยนสามารถเขาใจไดงาย ผสอนจงตองชวยนกเรยนในการเชอมโยงระหวางการเรยนรของพวกเขาโดยการถามคำาถามทสะทอนการรคด เชน • นกเรยนไดเรยนรแนวคดนมากอนจากทไหน • นกเรยนรไดอยางไรวา... • เพราะเหตใดนกเรยนจงคดเชนนน • นกเรยนไดใชทกษะนมากอนจากไหน • สงนเชอมโยงกบ...อยางไร

5.5 รายละเอยดกจกรรมในแผนการจดการเรยนร คำาถามทมประสทธภาพจดวาเปนแกนของการเรยนรทมคณภาพ วธในการพฒนาแผนการจดการเรยนร คอ การอธบายกจกรรมผานชดคำาถามทเรยงกน ซงจะใชระหวางเรยนรในแผนการจดการเรยนร คำาถามเหลานควรจะเปนคำาถามปลายเปดถาเปนไปไดและเปนคำาถามทกระตนความสนใจของนกเรยน



ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 3: มสงประดษฐใดอกบางทสามารถนำามาใสในววฒนาการของสงประดษฐทมอยกจกรรม: นกเรยนคดและระบรายการสงประดษฐอนๆ ทสามารถจะหาไดทำางานรวมกนเปนกลม ทำาการสบคนขอมลในอนเทอรเนตเพอหาวาสงประดษฐเหลานนสรางขนเมอใด ขณะททำาการสบคน นกเรยนควรจะคำานงถงความนาเชอถอและถกตองของแหลงขอมล

ตวอยางคำาถามทควรเนนกอนทจะทำาการสบคน • เครองมอสบคนขอมลทางอนเทอรเนต (search engine) ใด ทนกเรยนใช เพราะเหตใดจงเลอกใชเครองมอดงกลาว • คำาทใชในการคนคออะไร คำาใดทเปนคำาทดทสด เพราะอะไร • ประเภทของแหลงขอมล (site) แบบใดทดทสดในการสบคน เพราะเหตใด • นกเรยนจะทราบไดอยางไรวาขอมลทไดมาเชอถอได • นกเรยนจะทราบไดอยางไรวาขอมลมอคต (ไมเทยงตรง)

เพราะเหตใดจงคดเชนนน

5.6 การจดการเรยนการสอนในชนเรยน ในหลกสตรไดระบไววาตองจดการเรยนรทเนนความรวมมออยางเปนธรรมชาต ซงกจกรรมสวนใหญตองการใหนกเรยนทำางานเปนคหรอเปนกลมเลก ดงนนนกเรยนจะไดพฒนาทกษะการทำางานแบบรวมมอเปนอยางด รวมถงทกษะการสอสาร เชน การฟง และการพด รวมถงการเจรจาและการประนประนอม หองเรยนจะตองจดในลกษณะทใหนกเรยนทำางานเปนกลมไดอยางเปนอสระนอกเหนอจากการจดโตะเปนกลม การประเมน ซงจะพดถงในหวขอถดไป จะแตกตางจากการประเมนสรปผลแบบเดมเลกนอย เมอนกเรยนทำางานแบบรวมมอ ในความเปนจรง จะงายมากในการปรบการประเมน โดยเนนการประเมนกระบวนการและผลลพธมากกวาการประเมนแคผลลพธ เพอทจะใหนกเรยนทกคนรบรถงระดบความสำาเรจ



การประเมนม 2 ประเภททสำาคญ 1. การประเมนระหวางเรยนหรอการประเมนเพอพฒนา เกดระหวางการจดการเรยนร โดยคำานงวานกเรยนอยระดบใด นกเรยน จะไปไดถงไหน และจะไปถงไดอยางไร 2. การประเมนหลงเรยนหรอประเมนผลสรป เกดหลงจากการจดการเรยนร เพอตดสนใจวานกเรยนอยในระดบใด ขอมลนนำามาใชเพอบอกวานกเรยนและครจะทำาอยางไรในขนตอไป กจะเปนการประเมนระหวางเรยนหรอประเมนเพอพฒนาการเรยนร งานวจยไดระบวาการประเมนระหวางเรยนเปนสงสำาคญในการเรยนรของนกเรยน ขณะทการประเมนสรปผลมผลนอยมาก หรอไมมผลเลยกบการเรยนรของนกเรยน ดงนนในหลกสตรนจะเนนทการประเมนระหวางเรยนหรอประเมนเพอพฒนาทงจากผสอนและจากตวผเรยนเอง อยางไรกตามกควรจะมการประเมนผลสรปหลงจากจบการเรยนรในแตละหนวยการเรยนร

6.1 เกณฑการประเมน จากทกลาวไวขางตน แตละกจกรรมมขอความสำาหรบการประเมนให ซงขอความเหลานสามารถนำาไปใชเปนรปแบบทงายทสด หรอใชเปนลกษณะของรปแบบไฟจราจรเพอแสดงวานกเรยนทำาแตละขอไดด ไมคอยด หรอตองปรบปรงมากนอยเพยงใด

6. ก�รประเมน

ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 23: เราจะสามารถทำาการวจยตลาดสำาหรบสงประดษฐไดอยางไรกจกรรม: นกเรยนออกแบบแบบสอบถามเพอหาวาประชาชนมความคดเหนอยางไรกบสงประดษฐใหม สงประดษฐนคอจกรยานทมมอเตอรเลกๆ โดยมอเตอรจะทำางานจากพลงงานไฟฟาทไดจากแผนโซลารเซลลทอยบนหมวกกนนอกของคนปนจกรยาน นกเรยนทำางานในกลมโดยใชใบงาน นกเรยนใชแบบสอบถามกบกลมตวอยางทเลอกวเคราะหและนำาเสนอผลทได โดยมเวลานำาเสนอ 2 นาท โดยใชเทคโนโลยสารสนเทศ (ICT) ไดถาตองการ



การประเมนนกเรยนจะทำาสงเหลานไดดเพยงใด • การออกแบบแบบสอบถามทไมคลมเครอ • การจดเรยงขอคนพบ • การวเคราะหขอคนพบ • การนำาเสนอขอคนพบ

แตละกลมใชสญลกษณไฟจราจรเพอแสดงระดบของตนเองในการประเมนแตละขอ

ถาตองการเกณฑการประเมนสามารถสรางเพมเตมเฉพาะขอความสำาหรบการประเมนแตละขอได ซงจะทำาใหไดขอมลการประเมนทมากกวาและเหมาะกบความตองการของผสอนและผเรยน

ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1: กจกรรมท 25 เราจะแกปญหาทซบซอนกวานอยางไรกจกรรม: นกเรยนอานใบความร เรอง ‘วธแกปญหา’ นกเรยนไดรบโจทยวา โลกกำาลงขาดแคลนพลงงานทนำามาใชได รางกายของเราสรางความรอนปรมาณหนง แตพลงงานนถกถายโอน (สญหาย) ไปสสงแวดลอมนกเรยนใชกระบวนการในใบความรเพอหาแนวทางแกปญหาทดทสดซงจะนำาไปสสงประดษฐ นกเรยนเตรยมการนำาเสนอ 3 นาทเพออธบายขนตอนทใชและการเลอกวธการแกปญหา (สงประดษฐ) ใหเพอนฟงทงนในการนำาเสนอสามารถใชเทคโนโลยสารสนเทศ (ICT) ไดถาตองการ

การประเมนนกเรยนทำาสงเหลานไดดเพยงใด • การพฒนาแนวคดทหลากหลายในการแกปญหา • ความชดเจนในการนำาเสนอแนวคดเกยวกบสงประดษฐ • การประยกตใชความรและความเขาใจทางวทยาศาสตรในการอธบาย สงประดษฐ



ผสอนสามารถพฒนาเกณฑการประเมน ตวอยาง ขอความสำาหรบการประเมนทสองจากดานบนนกเรยนจะทำาสงนไดดเพยงใดความชดเจนในการนำาเสนอแนวคดเกยวกบสงประดษฐ 1. การใชภาษาทเปนทางการ 2. โครงสรางการนำาเสนอ 3. การออกแบบทสงเสรมการนำาเสนอ 4. เนอหาทเกยวของ 5. ความนาสนใจของเนอหา ดงดดความสนใจของผฟง 6. ความดงและนำาเสยงทใชในการนำาเสนอและการแสดงออก ถงความรสก 7. เทคนคทดงดดผฟง - การสบตา การใชคำาถามทสละสลวย การวางมอ

การประเมนนอาจใชสญลกษณไฟจราจรเพอแสดงระดบความสำาเรจของนกเรยน โดยอาจจะประเมนโดยผสอนหรอตวนกเรยนเอง ทงนการไดรบรถงความเปนเจาของในการประเมนตนเองจะทำาใหนกเรยนเกดแรงจงใจทมากกวาการทมผสอนมาตดสนวานกเรยนทำาไดดแคไหน

6.2 การประเมนเดยว/ค/กลม การประเมนควรจะเปนกระบวนการทตอเนองในแตละกจกรรมและไมจำาเปนวาผสอนจะเปนผประเมนนกเรยนทกคนตลอดเวลา นกเรยนควรจะไดทราบถงการเรยนรของตนเองและเปดโอกาสใหนกเรยนไดรบผดชอบในการประเมนตนเอง ซงนคอหลกสำาคญในความสำาเรจ นกเรยนควรจะตระหนกรวาจะถกประเมนดานใดบางและถกประเมนอยางไร เมอประเมนการทำางานกลมหรอเดยวจำาเปนทจะตองเลอกวาจะประเมนอะไรกอนเรมกจกรรมไหน และควรจะระบไวในแผนการจดการเรยนรเชนเดยวกบการทำางานแบบรวมมอจำาเปนทจะตองตดสนใจกอนวาจะประเมนอะไรในกลมหรอในคลวงหนากอนเรยน และบอกใหนกเรยนทเกยวของทราบถาเราไมทำาเชนน เราจะพบวาตลอดคาบนนเราจะไดประเมนแคนกเรยนททำางานไดดทสดและไดแยทสดในหอง ดงนนในแตละคาบของการสอน ควรจะประเมนอยางมากทสด 2 หรอ 4 กลมเทานน ควรจะเนนทกระบวนการทนกเรยนใชมากกวาผลลพธ ซงจะทำาใหนกเรยนสามารถบรรลตามเปาหมายและรบรไดถงความสำาเรจ



ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 19: กระดาษเขยนซำาไดชวยทำาใหโลกดขนไดอยางไรกจกรรม: นกเรยนทำางานเปนกลม เปรยบเทยบขอด ขอเสย ของกระดาษเขยนซำาได ซงแสดงในคลปวดโอ (ภาษาองกฤษ) ‘กระดาษเขยนซำาไดชวยทำาใหโลกดขนไดอยางไร’ และอธบายในรปแบบขอความ นกเรยนคนควาแนวคดวทยาศาสตรทอยเบองหลงการพฒนาสงประดษฐน และพฒนากลยทธการตลาดและการโฆษณากระดาษเขยนซำาได เพอไปเสนอใหกบกลมเพอนทไดเลอกไว

การประเมนนกเรยนทำาสงเหลานไดดเพยงใด 1. เขาใจคลปวดโอภาษาองกฤษ 2. เขาใจแนวคดวทยาศาสตร 3. สอสารกบผฟงโดยใชคำาอธบายทางวทยาศาสตร 4. เตรยมแผนการตลาดทใชในเชงธรกจ 5. ผลตงานโฆษณาทนาสนใจ

ในกจกรรมนควรจะพฒนาเกณฑการประเมนสำาหรบทง 5 ขอความ สำาหรบการประเมน และควรจะแบงนกเรยนออกเปนอยางนอย 6 กลมในการปฏบตภารกจน ซงในมมมองของการประเมนการจดการคอนขางเปนไปไดยากหากไมไดวางแผนไวลวงหนา ผประเมนสามารถประเมนกลมใดกลมหนงตลอดการอภปราย เพอดวาพวกเขาเขาใจคลปวดโอภาษาองกฤษไดดเพยงใด เราอาจประเมนกลมทสองในดานความเขาใจแนวคดทางวทยาศาสตร อยางไรกตามจดเนนหลกคอการผลตงานโฆษณาและผประเมนตองประเมนวางานโฆษณาท 2 กลมสรางขนนาสนใจเพยงใด ถาผประเมนเนนทขนตอนทแตละกลมใชในการผลตงานโฆษณา และการปรบปรงขนตอนกจะสำาคญกวาการดผลลพธทได กระบวนการเหลานจะตองนำาไปใชอกครงในอนาคตเมอสรางผลงานโฆษณา การประเมนเหลานควรจะเกดขนในขนของการวางแผนการจดการเรยนรและบอกใหนกเรยนทราบกอนทจะเรมภารกจ ดงนนนกเรยนจะไดตระหนกวาพวกเขาจะตองทำาอะไรและจะถกประเมนอะไร



6.3 การประเมนจากเพอนและตนเอง หรอการประเมนโดยคร งานวจยไดระบวาการประเมนโดยครมประสทธภาพนอยกวาการประเมนจากเพอนและการประเมนตนเอง ในหลกสตรนไดเปดโอกาสใหนกเรยนไดสรางและใชเกณฑความสำาเรจของตนเอง ขณะทนกเรยนพฒนาเกณฑความสำาเรจนน จำาเปนอยางยงวาผสอนจะตองกระตนความกาวหนาของนกเรยนโดยการตงคำาถามทเกยวของเพอสงเสรมใหนกเรยนคดเพอใหมนใจวาเกณฑความสำาเรจทนกเรยนพฒนาขนมคณภาพ

ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 4: อะไรคอสงประดษฐทดกจกรรม: นกเรยนรวมกนพจารณาเกณฑความสำาเรจของตนเอง เกยวกบ ‘อะไรคอสงประดษฐทด’ นกเรยนจดลำาดบเกณฑความสำาเรจตามลำาดบความสำาคญ นกเรยนแลกเปลยนเกณฑความสำาเรจทไดจดลำาดบแลวกบเพอนกลมอนในกจกรรม ‘market place’ นกเรยนสะทอนเกณฑความสำาเรจของตนเองและปรบใหดขน (เกณฑความสำาเรจทจดลำาดบความสำาคญแลวจะไดนำาไปใชในกจกรรมถดไป)

การประเมนนกเรยนทำาสงนไดดเพยงใด พจารณาเกณฑความสำาเรจอยางชดเจนและยตธรรม (มความ เปนปรนย) ขณะทนกเรยนพฒนาเกณฑความสำาเรจสำาหรบ ‘อะไรคอ สงประดษฐทด’ ผสอนสามารถเนนการคดและการอภปรายของ นกเรยนโดยการตงคำาถามทเนนการรคด เชน • สงประดษฐคออะไร ทำาไมจงคดเชนนน • สงประดษฐอะไรทนกเรยนรจก นกเรยนรจกอะไรเกยวกบมน มนสรางขนมาจากอะไร • คำาวา ‘ด’ คออะไรเมอใชกบสงประดษฐ • อะไรทนกเรยนคดวาทำาใหเกดสงประดษฐทด เพราะเหตใดจงคดเชนนน • อะไรทนกเรยนอยากประดษฐขนมา เพราะเหตใด • สงประดษฐนจะดหรอไม เพราะเหตใดจงคดเชนนน • นกเรยนคดวาสงประดษฐใดทสำาคญทสดในอนาคต เพราะเหตใดจงคดเชนนน • อะไรคอเกณฑความสำาเรจของ ‘สงประดษฐทด’ • นกเรยนคดวาอะไรทสำาคญทสด เพราะเหตใด



เมอเปนไปไดใหใชการประเมนเพอนหรอการประเมนตนเอง งานวจยระบวาการประเมนโดยครจะมประสทธภาพทสดเมอทำาสลบกบการประเมนเพอนและประเมนตนเองในชวงเวลาประมาณ 3 สปดาห อยางไรกตามนกเรยนตองไดรบการฝกฝนเกยวกบทกษะในการประเมนกอนทจะทำาการประเมนไดอยางมความหมาย และบอกวาตวนกเรยนเองหรอคนอนจะตองพฒนาขนตอไปอยางไร ในความเปนจรงนกเรยนจะตองทราบวาผลลพธทมคณภาพเปนอยางไรกอนทจะพฒนาเกณฑความสำาเรจไดหรอประเมนโดยใชขอมลนในการระบขนตอไป และเพอแนใจวานกเรยนเชอวานกเรยนมความรบผดชอบตอการเรยนรของตนเอง จำาเปนอยางยงทผสอนจะไมเปดเผยคะแนนการประเมน ตนเองและการประเมนเพอน นกเรยนสามารถอานการประเมนของตนเองและบนทกสงทตองทำาในขนตอไปถาจำาเปน อยางไรกตามจะดกวาหากไมใชขอเสนอแนะหรอคะแนนสวนนในการประเมนเพอการตดสนเพราะเปนการลดความมนใจของนกเรยนลง

ตวอยางจากหลกสตรหนวยการเรยนรท 1 กจกรรมท 30: เราจะประเมนทกษะของเราไดอยางไรกจกรรม: นกเรยนแตละคนทบทวนวานกเรยนมความกาวหนาหรอพฒนาทกษะไดดเพยงใด ตลอดหนวยการเรยนรน นกเรยนเตมขอมลในตาราง ‘ความกาวหนาดานทกษะ’ ใหสมบรณ โดยใชสญลกษณไฟจราจร จากนนนกเรยนอธบายวาจะปรบปรงพฒนาทกษะเหลานนอยางไร โดยการระบการพฒนาในขนตอไป 3 ขน

การประเมน • นกเรยนสามารถประเมนวธการทใชทกษะไดดเพยงใด • นกเรยนสามารถระบ ‘ขนตอไป’ สำาหรบการพฒนาตนเองไดดเพยงใด

ใหนกเรยนรวมผลงานทงหมดของนกเรยนทไดทำาในหนวยการเรยนรน และใบงาน ‘ความกาวหนาดานทกษะ’ ครบอกใหนกเรยนทราบวามทกษะมากมายทนกเรยนไดใชและพฒนาระหวางการเรยนรในหนวยการเรยนรน ยกตวอยางเชน การแกปญหา การตดสนใจ และการคดเชงวพากษ



ในชองทใหมไวสำาหรบใหนกเรยนบนทกความกาวหนาของตนเองโดยใชระบบสญญาณไฟจราจร

ไมไดใชหรอพฒนาทกษะน ใชแตไมไดพฒนาทกษะนเทาทควร ใชและพฒนาทกษะนไดด

นกเรยนจะตองบนทกลงในตารางการประเมนทกษะดวยตนเองใหสมบรณ ผสอนควรจะอานใบงานทนกเรยนทำาเสรจสมบรณแลว และระบขนตอนการพฒนาตอไปถาจำาเปน อยางไรกตามผสอนไมควรจะบนทกความคดเหนใดๆ ลงไปในใบงานของนกเรยน



คมอครสำ�หรบหนวยก�รเรยนรท 1-5

ภ�คผนวก 1: เครองมอและกลยทธ ก�รเรยนรภ�คผนวก 2: ร�ยละเอยดของ หนวยก�รเรยนรภ�คผนวก 3: คมอ EEFภ�คผนวก 4: ต�ร�งแผนก�รสอน


คมอครหลกสตรบรณาการสะเตมสวชาชพ สำาหรบหนวยการเรยนรท 1-540

1. แผนผงมโนทศน Mind mapping

โดยทวไปแผนผงมโนทศน (mind map) จะใชเพอกระตนความรความเขาใจเดมของนกเรยน แผนผงทไดจะนำามาใช เปนพนฐานสำาหรบการวางแผนการคนควาวจยหรอจะแกปญหา แนวคดหลกจะวางไวตรงกลางโดยมเสนโยงออกมา แตละเสนจะมคำา 1 คำาอยตรงปลายเพอแสดงถงความเชอมโยงของแนวคด แสดงแนวคดยอยและตวอยางภาพและขอความเพอเชอมโยงแนวคดของสาขาทแตกตางกน เมอมแนวคดเพมขน หรอตองการเพมคำาอธบายลงไปในเสนกจะเปลยนจากแผนผงมโนทศนเปนแผนผงแนวคด โปรแกรมแผนผง มโนทศน ในรปแบบ ICT ไดผลตมาใชในเชงพาณชยครงแรก โดย โทน บซาน (Tony Buzan) ซงเปนระบบสำาหรบรวบรวมขอมลในวธทแสดงใหเหนความสมพนธของขอมลเหมอนการทำางานของสมองมากกวาการเขยนขอความเรยงๆ กน สำาหรบขอมลเพมเตมเขาไปในลงคน http://www.tonybuzan.com/about/mind-mapping/

2. ตาราง QuADS QuADS grid

ตาราง QuADS เปดโอกาสใหเนนการคนควาเกยวกบคำาถามทเฉพาะเจาะจงหรอคำาถามทสนใจ

คำาถามหรอชดคำาตอบ อาจจะกำาหนดใหนกเรยนเขยนคำาถามเอง กจกรรมนจะใชเพอเปดโอกาสใหนกเรยนไดคนควาคำาตอบทเปนไปได นกเรยนจะตองสรปขอมลทคนพบ และหาคำาตอบทชดเจน กระชบและละเอยด สงทนกเรยนคดวาสนบสนนคำาตอบทนาสนใจควรนำามาใชอธบายรวมกน จากนนบนทกลงในตาราง “รายละเอยด” สดทายนกเรยนจะตองใหขอมลรายละเอยดทถกตองเกยวกบแหลงขอมลทไดสบคนเพอใหคนอนนำาไปใชได ตาราง QuADS สามารถใชในการวางแผน เพอกระตนใหนกเรยนไดถามคำาถามปลายเปด หรอใชเปนพนฐานในการรวบรวมขอมลเพอทำาการคนควาวจย

ภ�คผนวก 1: เครองมอและกลยทธก�รเรยนร

คำาถาม (Question) รายละเอยด (Details)คำาตอบ (Answer) แหลงขอมล (Sources)



ผสอนอาจจะเลอกคำาถามบางคำาถามลงในชองเพอเชอมสเปาหมายการเรยนรและเปดโอกาสใหนกเรยนไดเลอก คำาถามเพมเตมดวยเชนกน

4. ขอดและขอดอย PROs and CONs

เปนวธการในการพจารณาสงทชอบและไมชอบ ดและไมด หรอมประโยชนและไมมประโยชน นกเรยนอาจจะถกถามใหพดคยหรอเขยนความคดของเขาเกยวกบแนวคด กลยทธ แผน หรอการโตแยง การเขยนจะเขยนในลกษณะตาราง 2 ชองตดกน เพอเปรยบเทยบมมมองทตางกนไดชดเจน ซงนกเรยนจำาเปนทตองใชความคดเชงวพากษ ถกสงเสรมใหเปรยบเทยบเชงนำาหนก มมมองและความคดเหนทเปนไปได

3. ตาราง KWHL และ KWL KWHL & KWL grid

ตาราง KHWL ใชไดหลากหลายสถานการณ จดแขงของตารางนคอเรมจากความคดของนกเรยน ดงนนจะสามารถ ระบแนวคดคลาดเคลอนและการเรยนรกอนหนาน และนกเรยนจะมสวนรวมกบการเรยนรของตนเอง ตาราง KWHL สงเสรมใหนกเรยนไดบนทกกระบวนการเรยนรของตนเอง ตงแตเรมตนจนจบ ตวอกษรแสดงถงขนตอนในกระบวนการ คอ อะไรทฉนรอยแลว (Know) อะไรทฉนอยากร (Want) ฉนจะรหรอหาคำาตอบไดอยางไร (How) และฉนไดเรยนรอะไร (Learn) ในขน H บางครงอาจจะขามไป ซงถาไมมขน H กจะลด H ลงกลายเปนตาราง KWL KWHL มกจะใชเปนบนทกการเรยนร ซงชวยใหนกเรยนและผสอนใชกระตนและตรวจสอบการเรยนรเดม นกเรยนสามารถสรางคำาถามเกยวกบหวขอนนๆ ดวยตนเอง คำาถามแบบไหนทจะกระตนใหนกเรยนตอบคำาถาม อยางไรกตามยงจำาเปนทผสอนจะกระตนใหนกเรยนอภปรายและประเมนวาคำาถามทดเปนอยางไร นกเรยนสามารถจดลำาดบ หรอเลอกวธการสบเสาะของตวเอง ความสำาเรจจะชดเจนและตดตามการเรยนรไดงาย ดงนนการประเมนการเรยนรจงเกดขน ตาราง KWHL สงเสรมการรคดเพราะนกเรยนไดสะทอนสงทนกเรยนไดจากภารกจ

อะไรทฉนรอยแลวWhat do I know?

ฉนจะหาคำาตอบหรอเรยนรไดอยางไร How will I find out?

อะไรทฉนตองการรWhat do I want

to know?

ฉนไดเรยนรอะไร What have I learned?

ขอด (Pros) ขอดอย (Cons)



5. แผนผง PMI (เอดเวรด เดอ โบโน) PMI diagram (Edward de Bono)

PMI เชงบวก (Plus), เชงลบ (Minus), สงทนาสนใจ (Interesting) เปนกจกรรมระดมสมองทชวยสงเสรมใหนกเรยนไดมองหาแนวคดทมากกวา 1 มมมอง และบนทกแนวคดลงในแผนภาพ PMI ซงพฒนาขนโดย ดร.เอดเวรด เดอ โบโน (Dr. Edward de Bono) ผนำาเสนอการสอนความคดเชงวพากษในโรงเรยน เขาไดรบการยอมรบจากการสรางคำา ‘ความคดแนวขาง’ (lateral thinking) ซงเปนกระบวนการในการแกปญหาทสงเสรมการคดเกยวกบปญหาในทางสรางสรรค ไมใชแบบเดม PMI สรางขนเพอสงเสรมใหนกเรยนไดเหนมมมองทงสองขางของการโตแยงและคดไดกวางขนในประเดนตางๆ PMI ถกออกแบบมาเพอเปดความคดของนกเรยนและสงเสรมความคดสรางสรรค ชวยสงเสรมใหนกเรยนจดหมวดหมแนวคดตามทนกเรยนคด หรอระบวาอะไรทำางานไดและไมไดสำาหรบการเรยนรของนกเรยน ตารางทใชมลกษณะดงภาพดานลาง

ในภาพนนกเรยนจะสามารถเขยนแนวคดในชองทตรงกบแนวคดของตนเองโดยอาจจะพมพลงบนกระดาษ A3

6. ตาราง SAN SAN grid

ตาราง SAN ใหนกเรยนสามารถแยกไอเดยเปน 3 หมวดหม S = บางครง sometimes A = ตลอดเวลา always N = ไมเคยเลย never ตารางนสามารถใชคกบบตรคำา (sort card) ทจดทำาโดยครหรอทำาเปนตารางทนกเรยนสามารถเพมขอมลไดเอง กจกรรมนจะกระตนการคดวเคราะห และความคดสรางสรรค เพราะยงมความไมแนนอนในคำาตอบ ดงนนจงสนบสนนใหเกดการโตแยง

Pดานบวก

Mดานลบ

Iสงทนาสนใจ



7. สเหลยมขอมล Source square

สเหลยมนถกออกแบบมาเพอสงเสรมและชวยใหนกเรยนถามคำาถามเปนชด ผสอนเลอกภาพ รปภาพ หรอคลปวดโอทจะวางไวตรงกลางของสเหลยม คำาถามจะกำาหนดไวในกลองรอบๆ จดศนยกลาง คำาถามทใชมดงน • อะไรทนกเรยนสงเกตไดหรอเหน • นกเรยนคดวามนคออะไร • นกเรยนคดวาอะไรทนกเรยนตองรเพมเตม • นกเรยนจะหาคำาตอบไดอยางไร นกเรยนทำางานเปนคหรอเปนกลมเลก เขยนคำาตอบลงในสวนทเกยวของในสเหลยมขอมล หรอเขยนลงกระดาษโนตตดกาวแผนเลกแลวนำาไปแปะไวตรงสวนทเกยวของ

8. กราฟชวต Living graph

เปนกลยทธทใชเชอมโยงการนำาเสนอในลกษณะแผนภม สงเสรมใหนกเรยนแปลผลขอมลจากเนอหาสวนเลกๆและจดเรยงโดยใชโครงสรางกราฟก กลยทธนตองใหนกเรยนพจารณาวาตวแปรแตละตวสมพนธกบตวอนอยางไร ตวอยางเชน อตราการเตนของหวใจของนกฟตบอลตลอดชวงเวลาในการแขงขน กราฟจะนำาเสนอรวมกบกลมของขอความทเกยวของ นกเรยนตองระบตำาแหนงของขอความในกราฟและใหเหตผลในการตดสนใจ ขอความทคลมเครอกสามารถใสลงในกราฟได กราฟอาจจะเปนกราฟเสน หรอแผนภมแทง ขนอยกบขอมล สงทสำาคญคอนกเรยนสามารถแปรผลขอมลเชงตวเลข และปรบขอมลกราฟในภาพรวม กราฟชวตสงเสรมทกษะการอางองและใหเหตผลรวมถงการฟงและการเจรจาทมประสทธภาพ

บางครง (Sometimes) ตลอดเวลา (Always) ไมเคยเลย (Never)

นกเรยนสงเกตเหนอะไร

นกเรยนคดวามนคออะไร

นกเรยนจะหาคำาตอบไดอยางไร

นคออะไร?

อะไรบางทนกเรยนตองเรยนรเพมเตม



9. คด- จบค – แลกเปลยน Think – Pair –Share

เมอไดรบคำาถามจะใหนกเรยนไดมเวลาในการคดดวยตนเอง และใหเวลาในการอภปรายแนวคดโดยจบค จากนน แตละคจะแลกเปลยนแนวคดกบกลมใหญในหองเรยน กจกรรมนจะชวยขยายเวลาในการคด และเปดโอกาสใหนกเรยนไดพฒนาคำาตอบลกซงขน มากกวาทนกเรยนทำาในคำาถามทวๆ ไป มนชวยสงเสรมใหนกเรยนทไมคอยใสใจ หรอไมคอยมความมนใจไดมสวนรวมมากขน

10. ดาว 2 หรอ 3 ดวง และสงทตองการใหพฒนา 2 or 3 stars and a wish

กลยทธนใชสำาหรบเปนการสะทอนกลบเพอการพฒนา นกเรยนตองรวามมมองใดททำาใหงานสำาเรจ อะไรทพวกเขาตองพฒนา งานวจยระบวานกเรยนชอบทจะใหมคนแนะนำาถามการแนะนำาทสงเสรมมากกวาการตตงในอตราสวนอยางนอย 2:1 ผสอนหรอเพอนระบมมมองเฉพาะ 2 มมมองทงานนนมประสทธภาพหรอ “ดาว” (star) และระบรายละเอยด 1 ดานทตองการใหพฒนา (wish) นกเรยนตอบสนองตอดานทตองการใหพฒนาใหเรวทสดหลงจากไดรบขอเสนอแนะ มนสำาคญมากทแตละ “ดาว” ไมใชแคประโยคทวๆไป แตตองระบทกษะทเดนและทำาใหเกดการพฒนาการเกณฑความสำาเรจ และเชนเดยวกนจำาเปนมากทนกเรยนไดสะทอนถง “ดานทตองการใหพฒนา” วาเปนการเสนอแนะเพอใหเกดการพฒนา

11. ชมพ/เขยว เพอความกาวหนา Tickled pink/green for growth

กลยทธนคลายกบดาวและสงทคาดหวงและมกจะใชกบนกเรยนทมอายนอยกวา ดาวจะแทนดวยสชมพ และสงทตองการใหพฒนาจะแทนดวยสเขยว ซงจะชวยใหกลยทธนเนนประเดนสำาคญไดเรวทงการใหคะแนน/สะทอนกลบ การใชปากกาเนนขอความ เนนบนคำา/ประโยค 3 ประโยคทชดเจน โดยมลกศรเพออธบายวาเพราะเหตใดจงด ใหผลสะทอนทเรวและมประสทธภาพ เนนดวยสเขยวสำาหรบคำา/ประโยคสำาหรบทตองการพฒนา รวมถงขอความทแนะนำาวธการพฒนาทเปนไปไดเพอชวยใหคำาแนะนำาไดเรวและเนนมากขน การสะทอนกลบควรจะสมพนธกบเกณฑความสำาเรจ นกเรยนทมอายหรอประสบการณมากกวาสามารถใชกลยทธนในการประเมนตนเองและเพอนได

12. www (อะไรดำาเนนไดด) และ ebi (จะดขนถา) what went well (www) and even better if (ebi)

วธนเปนอกกลยทธในการสะทอนกลบหรอการประเมนเพอการพฒนาการเรยนรคลายกบ “ดาวและสงทตองการใหพฒนา” ดาว 3 ดวงเปลยนเปน 3 www (สงททำาไดด) และสงทตองการใหพฒนาเปลยนเปน ebi (จะดขนถา) เมอใชกลยทธนจำาเปนทขอเสนอแนะจะตองไมเปนการประเมนทมตอบคคล แตมความเปนปรนย (ไมลำาเอยง) และเนนประเมนทภารกจเปนหลก ดงนน ebi จะไมใช ebiy – จะดขนถาคณ...( even better if you)



13. เปาหมาย, รางวล, พนธกจ Goals, medals, mission

กลยทธนกเปนการสะทอนและประเมนเพอการพฒนาการเรยนร ยอมรบการนำาเสนอความสำาเรจของนกเรยน ถงแมจะเปนระดบตำา โดยไมตำาหนหรอแสดงความไมพอใจ การจดกลมการพฒนาทำาไดโดย 13.1 รางวล Medal– สำาหรบนกเรยนททำาไดด มความพยายาม มมานะและมพฤตกรรมทดในการศกษาคนควา ทระบในเกณฑ เกรดและคะแนนทวดไมใชรางวล รางวลเปนขอมลเกยวกบสงททำาไดดจรงๆ 13.2 พนธกจ Mission– อะไรทนกเรยนตองพฒนา มนจะดทสดถาใชในการมองหาความกาวหนาและเปนเชงบวก 13.3 เปาหมายทชดเจน Clear goals – รางวลและพนธกจตองสมพนธกบเปาหมายทชดเจน และจะดทสด ถากำาหนดไวลวงหนา เปาหมายอาจจะรวมถงเกณฑการประเมน

14. สญญาณไฟจราจร Traffic lighting

วธนเปนวธการทใชกนมาเปนเวลานานและมประสทธภาพ ทงในดานการพฒนาทกษะการคดและการประเมนการเรยนร สามารถใชกอนหรอหลงภารกจหรอกจกรรม ภายในสวนงาน แบบทดสอบ หรอหรอเปนสวนหนงของวชาทบทวน คำาสำาคญในการใชสญญานไฟจราจรสำาหรบนกเรยน แนวคด และระดบความมนใจ มดงน เขยว – ทำาได/เขาใจไดด เหลอง – ไมแนใจ/ตองการการสนบสนนบางสวน แดง – ยงทำาไมได/ตองการความชวยเหลอในสวนทไมเขาใจ วธนเปดโอกาสใหนกเรยนไดจดลำาดบความพยายามในการพฒนาทนกเรยนยงไมเขาใจและยงทำาไมได นกเรยนอาจจะตองการความชวยเหลอในการแบงเนอหาหรอทกษะเปนสวนยอยๆ กอนทจะระบส กอนทจะพยายามเปลยนหวขอในเขตสแดงเปนเหลอง และเหลองเปนเขยว การตอยอดกลยทธนคอ จบกลมใหนกเรยน “เหลอง” และ “เขยว” รวมกนอภปรายและแลกเปลยนแนวคด ขณะทผสอนอาจจบกลม “แดง” เขาดวยกนและอภปรายรวมกบเดกเปนกลมอยางชดเจน อกทางหนงคอ การรวมกนคดทงชนเรยน และหา “คำาตอบสำาหรบสแดง” จะชวยบอกแนวทางพนฐานในการพฒนาเปาหมายการเรยนรในอนาคต ครบางคนแนะนำาใหใชกลยทธทใหผเรยนฝกพฒนาดวยตนเอง ตวอยางเชน ถาพบวานกเรยนประเมนตนเองเปนเหลองหรอแดง ใหถามเพอนวาจะพฒนาอยางไร หรอชวยหาแหลงเรยนร เปนตน



15. แผนภาพ ใคร – อะไร – เมอใด – ทไหน – เพราะเหตใด – อยางไร Who-what-when-where-why-how? diagram

กลยทธนสามารถนำาเสนอไดหลายรปแบบ ตวอยางเชน แผนผงกราฟก หรอแผนภาพทชวยใหนกเรยนเรยบเรยงเนอหาการเขยนในลกษณะนกเขยน หรอในลกษณะทคลายกบสเหลยมขอมล เพอสงเสรมใหนกเรยนถามและตอบคำาถามทมคณภาพ ดงแสดงในภาพดานลาง

อยางไร

ทไหน

เมอใด

อะไรใคร

เพราะเหตใด

16. กจกรรม Market place Market place activity หลงจากทำางานกลมแลวนน กจกรรม market place เปดโอกาสใหนกเรยนในกลมไดอธบายสงทตนทำาใหนกเรยนกลมอนๆ และเปดโอกาสใหชมผลงานของนกเรยนกลมอน โดยนกเรยนครงนงของกลมอยกบผลงานของตนเอง ระหวางทอกครงเดนชมผลงานของนกเรยนกลมอน ครใหเวลา 5-10 นาท และหลงจากนนกใหสลบหนาทกน โดยทกคนจะไดมโอกาสอธบายผลงานตนและชมผลงานของคนอน หลงจากททำากจกรรม market place เสรจแลว ครใหเวลานกเรยนทบทวนและปรบแกผลงานของกลมตนเอง



หนวยการเรยนรท 1: สงประดษฐคออะไร?วตถประสงคหลก มดงน • เพอพฒนาความรของนกเรยนเกยวกบกระบวนการ ทเกยวของกบการสรางสงประดษฐ • เพอพฒนาทกษะของนกเรยนในดานการสบเสาะ และสรางขอสรปจากหลกฐาน • เพอนำาเสนอแนวทางการจดการเรยนรทหลากหลาย ทเนนนกเรยนเปนผนำาการเรยนรและเนนการพฒนา ทกษะสะเตม • เพอใหนกเรยนรจกกลยทธและเครองมอตางๆ ทจะ สามารถนำาไปใชในการเรยนรเรองอนๆ ได • เพอเนนทกษะทางสะเตม ซงจะนำาไปใชในการ เรยนรทงในรายวชาวทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลย และวชาชพสาขาวชา/สาขางาน • เพอพฒนาทกษะดานการสอสาร (รวมถงภาษาองกฤษ) และตวเลขซงเกยวของกบการเรยนรในทกวชา • เพอสรางพนฐานทมนคงในการเรยนรในหนวยการ เรยนรอนๆ ตอไป รวมถงการทำางานและโครงงาน ทเปนสวนหนงของหลกสตร • เพอพฒนาแนวคดของนกเรยนเกยวกบการประเมน ตนเองและการประเมนเพอนรวมชนซงจะเปน ประโยชนตอการศกษาในวทยาลย มหาวทยาลย และตลอดชวตการทำางาน • เพอพฒนาคณธรรม จรยธรรม ความสนใจใฝร ความรบผดชอบความซอสตย ความสะอาด (กาย วาจา ใจ) และภาวะความเปนผนำาของนกเรยน

ในหนวยการเรยนรน นกเรยนจะทำางานรวมกนในการตดสนใจวาอะไรเปนสงทเปนสงประดษฐทด ทบทวน จดลำาดบสงประดษฐทมในอดตและคนควาสงประดษฐอนๆ ทสามารถเพมเตมลงไปใน timeline ได นกเรยนคนหาวา สงประดษฐเกดขนไดอยางไรและสรางแนวคด เกณฑในการวดความสำาเรจดวยการสบคนขอมล นกเรยนใชกลยทธการเรยนรทหลากหลายในการสรางความคดของตนเองเกยวกบแนวคดและสงประดษฐทเปนนวตกรรม

โดยสบคนวาจะทดลองสงประดษฐอยางไรกอนทจะนำาลงสตลาด โดยการพฒนา ใช และวเคราะหผลจากแบบสอบถาม นกเรยนไดรบการแนะนำาสแนวคดทวา ‘ความไมพอใจทำาใหเกดสงประดษฐ’ และมองหาวาเราจะรวมแนวคดและสงประดษฐในปจจบนนำาไปสแนวคดและวธการใหมๆ สดทายนกเรยนสรปวา นกเรยนไดเรยนรอะไร อยางไรจากหนวยการเรยนรน

หนวยการเรยนรท 2: สงประดษฐทางชววทยา – โรคเบาหวานและอนซลนวตถประสงคหลก มดงน • เพอพฒนาความรและความเขาใจของนกเรยน เกยวกบ ➢ โรคเบาหวานและอนซลน ➢ ชวเคมของนำาตาล ระบบการหายใจ และการสงเคราะหแสง ➢ ภาวะธำารงดล (การรกษาดลยภาพของรางกาย สงมชวต) ของการควบคมนำาตาลในเลอด • เพอพฒนาทกษะของนกเรยนในดานการสบคนขอมล และการหาขอสรปจากหลกฐานทไดมา • เพอพฒนาและปรบปรงทกษะดานการปฏบต และการสบเสาะในหองปฏบตการ • เพอนำาเสนอแนวทางการจดการเรยนรทหลากหลาย ทเนนนกเรยนเปนผนำาการเรยนรและเนนการพฒนา ทกษะสะเตม • เพอแนะนำาใหนกเรยนรจกกลยทธและเครองมอตางๆ ทจะสามารถนำาไปใชในการเรยนรเรองอนๆ ได • เพอเนนทกษะทางสะเตม ซงจะนำาไปใชในการเรยนร ทงในรายวชาวทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลย และวชาชพสาขาวชา/สาขางาน • เพอพฒนาทกษะดานการสอสาร (รวมถงภาษา องกฤษ) และตวเลข ซงเกยวของกบการเรยนรของ นกเรยน

ภ�คผนวก 2: ร�ยละเอยดและหนวยก�รเรยนร



• เพอสรางพนฐานทมนคงในการเรยนรหนวย การเรยนรอนๆ รวมถงการทำางานและโครงงาน ทเปนสวนหนงของหลกสตร • เพอพฒนาความคดของนกเรยนเกยวกบการประเมน ตนเองและการประเมนเพอนรวมชน ซงจะเปน ประโยชนตอการศกษาในวทยาลย มหาวทยาลย และตลอดชวตการทำางาน • เพอพฒนาคณธรรม จรยธรรม ความสนใจใฝร ความรบผดชอบ ความซอสตย ความสะอาด (กาย วาจา ใจ) และภาวะความเปนผนำาของนกเรยน

นกเรยนสบเสาะสงประดษฐทเกยวกบโรคเบาหวานและอนซลน นกเรยนใชทกษะการวจยในการหารายละเอยด ของสงประดษฐ เชน เพราะเหตใดจงสรางสงประดษฐเหลานขนมา และมนทำางานไดอยางไรกอนทจะศกษาวาสงประดษฐนประสบความสำาเรจเพยงใด หลงจากนนนกเรยนจะพฒนานวตกรรมเพอชวยในการรกษาโรคเบาหวาน

หนวยการเรยนรท 3: สงประดษฐทางเคม – วสดอจฉรยะวตถประสงคหลก มดงน • เพอพฒนาความรความเขาใจของนกเรยนเกยวกบ วสดอจฉรยะในแงมมตางๆ เหลาน ➢ คดคนขนมาอยางไร ➢ มคณสมบตอยางไรและทำางานอยางไร ➢ การใชงานในปจจบนและในอนาคต • เพอพฒนาทกษะของนกเรยนในดานการสบคนขอมล และการหาขอสรปจากหลกฐานทได • เพอพฒนาปรบปรงทกษะการตงปฏบตการ และการสบเสาะ • เพอนำาเสนอแนวทางการจดการเรยนรทหลากหลาย ทเนนนกเรยนเปนผนำาการเรยนรและเนนการ พฒนาทกษะสะเตม • เพอแนะนำาใหนกเรยนรจกกลยทธและเครองมอตางๆ ทสามารถสนบสนนการเรยนดานอนๆ

• เพอมงเนนททกษะทางสะเตมซงเกยวของกบ การเรยนรในรายวชาวทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลย และวชาชพสาขาวชา/สาขางาน • เพอพฒนาทกษะทวไปของนกเรยนดานการสอสาร (รวมถงภาษาองกฤษ) และการคำานวณซงเกยวของ กบการเรยนรในทกวชา • เพอสรางพนฐานสำาหรบการเรยนรในหนวย การเรยนรอนๆ ตอไปรวมถงการทำางานและ โครงการทเปนสวนหนงของหลกสตร • เพอพฒนาความคดของนกเรยนเกยวกบการประเมน ตนเองและการประเมนเพอนรวมชน ซงจะเปน ประโยชนตอการศกษาในวทยาลย มหาวทยาลย และตลอดชวตการทำางาน • เพอพฒนาคณธรรม จรยธรรม ความสนใจใฝร ความรบผดชอบ ความซอสตย ความสะอาด (กาย วาจา ใจ) และภาวะความเปนผนำาของนกเรยน

นกเรยนสำารวจตรวจสอบชนดของวสดอจฉรยะ หนาทและการทำางาน ความรความเขาใจทตองการใชในการเชอมโยงระหวางเคมและฟสกสในหลกสตร จนกระทงนกเรยนพฒนาแนวคดในการใชวสดอจฉรยะในอนาคต และประยกตใชความรและความเขาใจในการสรางสงประดษฐใหม

หนวยการเรยนรท 4: สงประดษฐทางฟสกส –สเปกตรมแมเหลกไฟฟา และการสอสารวตถประสงคหลก มดงน • หนวยการเรยนรน มวตถประสงค ดงนเพอพฒนา ความรและความเขาใจของนกเรยนเกยวกบ การสอสารในแงมมตางๆ ดงน ➢ อปกรณการสอสารถกสรางขนอยางไร ➢ องคประกอบตางๆ ของสเปกตรมแมเหลกไฟฟา มอะไรบางและทำางานอยางไร ➢ ดาวเทยมสอสารทำางานอยางไร ➢ ความเสยงทอาจเกดจากโทรศพทมอถอ ➢ เราสอสารในอวกาศอยางไร



• เพอพฒนาทกษะของนกเรยนในดานการสบคนขอมล และการหาขอสรปจากหลกฐานทได • เพอพฒนาปรบปรงทกษะดานการปฏบตการ และสบเสาะในหองปฏบตการ • เพอนำาเสนอแนวทางการจดการเรยนรทหลากหลาย ทเนนใหนกเรยนเปนผนำาในการเรยนรและ ฝกทกษะสะเตม • เพอใหนกเรยนไดรจกกลยทธและเครองมอตางๆ ทจะสามารถนำาไปใชในการเรยนรเรองอนๆ ได • เพอมงเนนททกษะทางสะเตมซงเกยวของกบ การเรยนรในรายวชาวทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลย และวชาชพสาขาวชา/สาขางาน • เพอพฒนาทกษะทวไปของนกเรยนดานการสอสาร (รวมถงภาษาองกฤษ) และตวเลข ซงเกยวของกบ การเรยนรในทกวชา • เพอสรางพนฐานความรสำาหรบการเรยนรในหนวย การเรยนรอนๆ รวมถงการทำางานและการทำาโครงการ ซงเปนองคประกอบของหลกสตร • เพอพฒนาความคดของนกเรยนเกยวกบการประเมน ตนเองและการประเมนเพอนรวมชน ซงจะเปน ประโยชนตอการศกษาในวทยาลย มหาวทยาลย และตลอดชวตการทำางาน • เพอพฒนาคณธรรม จรยธรรม ความสนใจใฝร ความรบผดชอบ ความซอสตย ความสะอาด (กาย วาจา ใจ) และภาวะความเปนผนำาของนกเรยน

นกเรยนศกษาเกยวกบสเปกตรมแมเหลกไฟฟา และการใชงานของแตละสวน โดยเฉพาะสวนทสมพนธกบการสอสาร การพฒนาแนวคดเกยวกบวธการสอสารในอนาคต รวมถงการสอสารนอกอวกาศ

หนวยการเรยนรท 5: เราจะแกปญหาโลกไดอยางไรวตถประสงคหลกมดงน • หนวยการเรยนรน มวตถประสงคดงน เพอพฒนา ความรและความเขาใจของผเรยนเกยวกบ

➢ ประเดนปญหาโลก ➢ ความเปนพลเมองโลก ➢ วทยาศาสตรและเทคโนโลยทเกยวกบ ปญหาโลกทผเรยนเลอก • เพอใหผเรยนมโอกาสนำาสงทไดเรยนรตอไปนไป แกไขปญหาโลก ➢ ความรและความเขาใจดานวทยาศาสตร และคณตศาสตร ➢ ทกษะการรวบรวมขอมล การสบคนขอมล และการพฒนาขอสรปจากหลกฐาน ➢ ทกษะเชงปฏบตการและการสบเสาะ ➢ กลยทธและเครองมอการเรยนรทไดใช ในโมดลกอนๆ • เพอพฒนาทกษะของผเรยนในการกำาหนดจดยน ของตนเองและเพมพนความตระหนกรเกยวกบ ปญหาระดบโลกทตนเองเลอก • เพอนำาเสนอแนวทางการจดการเรยนรทหลากหลาย ทเนนใหนกเรยนเปนผนำาในการเรยนรและ ฝกทกษะสะเตม • เพอมงเนนททกษะทางสะเตม ซงเกยวของกบ การเรยนรในรายวชาวทยาศาสตร คณตศาสตร เทคโนโลย และวชาชพสาขาวชา/สาขางาน • เพอพฒนาทกษะทวไปของนกเรยนดานการสอสาร (รวมถงภาษาองกฤษ) และตวเลขซงเกยวของกบ การเรยนรของนกเรยน • เพอสรางพนฐานความรสำาหรบการเรยนรในหนวย การเรยนรอนๆ รวมถงการทำางานและการทำาโครงการ ซงเปนองคประกอบของหลกสตร • เพอพฒนาความคดของนกเรยนเกยวกบการประเมน ตนเองและการประเมนเพอนรวมชน ซงจะเปน ประโยชนตอการศกษาในวทยาลย มหาวทยาลย และตลอดชวตการทำางาน • เพอพฒนาคณธรรม จรยธรรม ความสนใจใฝร ความรบผดชอบ ความซอสตย ความสะอาด (กาย วาจา ใจ) และภาวะความเปนผนำาของนกเรยน



นกเรยนมองโลกในฐานะพลเมองโลก นกเรยนพฒนาแนวคดเกยวกบปญหาทเกดขนในโลก และเลอกปญหามา 1 ปญหา เพอสำารวจตรวจสอบ ใชทกษะ กลยทธ และเครองมอการเรยนรทงหมดในหนวยการเรยนรกอนหนา พฒนาจดยนของตนเองบนปญหานน นำาแนวคดทไดไปตอยอด นกเรยนพฒนาโครงการสรางความตระหนกรเปนการรณรงคประชาสมพนธปญหาสโลก

นกเรยนประยกตใชความรความเขาใจและทกษะทางสะเตม เพอพฒนาโครงการสรางความตระหนกรและจดแสดงใหกบกลมผฟงทเลอก ในสวนสดทายของหนวยการเรยนรน นกเรยนพฒนาแนวคดของตนเองเกยวกบสงประดษฐทแกหรอบรรเทาปญหาโลกทเลอก นกเรยนสรางสงประดษฐและมองหาตนทนและการตลาด กอนทจะนำาเสนอใหกบนกลงทนทสนใจ



ภ�คผนวก 3 : คมอ EEF จ�ก EEF

EEF Toolkit from The Education Endowment Foundation

หวขอ คาใชจายโดยประมาณ ผลกระทบโดยเฉพาะ

การมสวนรวมกบศลปะ

การจดประกาย

การปรบพฤตกรรม

การจดตารางเวลา

การเรยนรแบบรวมมอ

เทคโนโลยดจทล

การขยายเวลาเรยน

การสะทอนกลบ

การบาน (ประถมศกษา)

การบาน (มธยมศกษา)

การสอนรายบคคล

ลลาการเรยนร

การเรยนแบบรรอบ

การนเทศ

การรคดและการควบคมตนเอง

การเรยนแบบตวตอตว

สงถง 170 ปอนดตอคนตอป



นอยกวา 80 ปอนด ตอคนตอป


สงถง 1200 ปอนด ตอคน

สงถง 720 ปอนด ตอคนตอป










+2 เดอน

0 เดอน

+4 เดอน

0 เดอน

+5 เดอน

+4 เดอน

+2 เดอน

+8 เดอน

+1 เดอน

+5 เดอน

+2 เดอน

+2 เดอน

+5 เดอน

+1 เดอน

+8 เดอน

+5 เดอน

££

£££

£££

£

£

££££

£££

££

£

£

£

£

££

£££

££

££££



แหลงทมา http://educationendowmentfoundation.org.uk/toolkit/toolkit-a-z/

ภาษาพด

การเรยนรนอกหองเรยน

การมสวนรวมของผปกครอง

การเรยนรระหวางเพอน(เพอนสอนเพอน)

คาตอบแทนผลงาน

สงแวดลอมทางกายภาพ

กลยทธการอานอยางเขาใจ

การลดขนาดหองเรยน

การเรยนซำาชน

เครองแบบนกเรยน

การจดการระบบหรอถายทอดผานอนเทอรเนต

คาเลาเรยนกลมเลก

การเรยนรทางสงคมและอารมณ

การมสวนรวมในกฬา

เรยนภาคฤดรอน

ผชวยสอน

หวขอ คาใชจายโดยประมาณ ผลกระทบโดยเฉพาะ








มากกวา 1200 ปอนด ตอคน

มากกวา 1200 ปอนด ตอคน








££

£££

£££

££

££

££

££

£££££

£££££

£

£

£££

£

£££

£££

££££

+5 เดอน

+3 เดอน

+3 เดอน

+6 เดอน

0 เดอน

0 เดอน

+5 เดอน

+3 เดอน

-4 เดอน

0 เดอน

-1 เดอน

+4 เดอน

+4 เดอน

+2 เดอน

+2 เดอน

+1 เดอน



ภ�คผนวก 4 : ต�ร�งแผนก�รสอน

ชอกจกรรม/หนวยการเรยนรTitle

แนวคดConcept(s)

เปาหมายการเรยนร/จดมงหมายLearning intentions/objectives

ผลลพธOutcomes

ทรพยากรResources

เวลา Approx. timing

รายละเอยดกจกรรม Detail of Activities



ครสรปการสอนและสอบถามนกเรยนวาไดเรยนรอะไรบาง (ใชเวลาประมาณ 5-10 นาท)Plenary

เกณฑการประเมนAssessment criteria

กจกรรมหลงบทเรยน (เชน หวขอทนกเรยนตองทบทวนหรอหาความรเพมเตม)Post lesson activity

ครประเมนกจรรม/การสะทอนความคดเหนTeacher’s evaluation of lesson/reflections



ทปรกษา

ดร.สเทพ ชตยวงษ เลขาธการคณะกรรมการการอาชวศกษา

นายวณชย อวมศร รองเลขาธการคณะกรรมการการอาชวศกษา

คณะผจดทำาและเรยบเรยง

1. Ms. Julie Addis ผเชยวชาญจากสหราชอาณาจกรจากบรษท Think Learn Challenge

2. Mr. Dewi Roberts ผเชยวชาญจากสหราชอาณาจกรจากบรษท Think Learn Challenge

3. Mr. Mark Howell Thomas ผเชยวชาญจากสหราชอาณาจกรจากบรษท Think Learn Challenge

คณะผตรวจสอบและกลนกรอง

1. นางเจดฤด ชนเวโรจน ผอำานวยการสำานกมาตรฐานการอาชวศกษาและวชาชพ

2. นายสเทพ ยงยทธ ผอำานวยการวทยาลยเทคนคพงงา

3. นางขนษฐา โสภานนท ผอำานวยการวทยาลยเกษตรและเทคโนโลยลำาพน

4. นายจระ เฉลมศกด ผอำานวยการวทยาลยอาชวศกษาเทคโนโลยฐานวทยาศาสตร (ชลบร)

5. นายพงษศกดพล ทาแกว ผอำานวยการวทยาลยอาชวศกษาสงหบร

6. นางนงลกษณ คงศร รองผอำานวยการวทยาลยอาชวศกษาสงหบร

7. นายพงษศาสตร อภธรรมพงศ รองผอำานวยการวทยาลยเทคนคสรนาร

8. นางสาวกรรณการ ชมภแกว วทยาลยเกษตรและเทคโนโลยลำาพน

9. นางสาวชชฎาภรณ คงงาม วทยาลยอาชวศกษาเทคโนโลยฐานวทยาศาสตร (ชลบร)

10. นางสาวชตมา โชคกนกวฒนา วทยาลยเทคนคสรนาร

11. นางสาวประทน เลยนจำารญ วทยาลยเทคนคพงงา

12. นางสาวสมปอง ตมวาร สำานกมาตรฐานการอาชวศกษาและวชาชพ

13. นางสาววภาดา ตระกลโต สำานกมาตรฐานการอาชวศกษาและวชาชพ

14. บรตช เคานซล ประเทศไทย

คณะผจดทำ�

Documents

คู่มือครู - bsq2.vec.go.thbsq2.vec.go.th/document/stem/AW STEM Teacher Toolkit.pdf · คู่มือครู Teacher Toolkit คู่มือครูหลักสูตรบูรณาการสะเต็มสู่วิชาชีพ