22

กจกรรมท3 นาฏศลปบรณาการ

สาระท 3 นาฏศลป มาตรฐาน ศ 3.1 เขาใจ และแสดงออกทางนาฏศลปอยางสรางสรรค วเคราะห

วพากษวจารณคณคานาฏศลป ถายทอดความรสก ความคดอยางอสระ ชนชม และประยกตใชในชวตประจ าวน

ตวชวด มาตรฐาน ศ 3.1 ม.3 / 7 น าเสนอแนวคดจากเนอเรองของการแสดงทสามารถน าไปปรบใชในชวตประจ าวน วตถประสงค 1. เพอใหผเรยนอธบายเกยวกบนาฏศลปบรณาการได

2.เพอใหผเรยนบอกประโยชนของการบรณาการกลมสาระการเรยนรตางๆ กบการแสดงนาฏศลปได

จ ำนวนผเขำรวมกจกรรม ไมจ ำกดจ ำนวน เวลา 20 นำท สอ/อปกรณ 1. ใบความรเรอง นาฏยประดษฐ 2. แบบฝกเสรมทกษะ ชดท 1-2 ขนตอนกำรจดกจกรรม

1. ผสอนแบงผเรยนออกเปนกลม กลมละ 5 – 6 คน แตละกลมเลอกหวหนากลม รองหวหนากลมและเลขานการกลม ก าชบใหหวหนาแบงหนาทรบผดชอบใหสมาชกในกลมทกคน

2. นกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนจากค าถามพฒนากระบวนการคดของนกเรยน ดงน นกเรยนรจกค าวาบรณาการหรอไม, บรณาการคออะไร โดยใหนกเรยนตอบ

23

แสดงความคดเหนทละคน 3. ใหนกเรยนแตละกลมศกษาใบความรท 1 นาฏยประดษฐ จากนน แตละ

กลมสรปสาระในใบความร ใหเลขานการกลมจดบนทกการสรป 4. ประธานกลมอานเนอหาทรวมกนสรป ใหสมาชกกลมฟง และสมาชกกลม

พดคยแลกเปลยนความคดเหนกน 5. ตวแทนกลมเสนอขอสรปของกลมหนาชนเรยน จากนนครอธบายสรป 6. นกเรยนท าใบงาน ชดท 1 เสรจแลวครสมใหออกมาน าเสนอผลงานของ

ตนเองทหนาชนเรยน3 – 5 คน

24

นาฏยประดษฐ นาฏศลป ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.2542 ไดแบง

ความหมาย ดงน นาฏ หมายถง นางละคร นางฟองร า ศลป หมายถง ฝมอ การท าใหวจตรพสดาร นาฏศลป หมายถง ศลปะแหงการละคร หรอการฟอนร าทวจตรพสดาร

การแสดงนาฏศลปในปจจบนไดมการน าศาสตรในดานอนๆ มาผสมผสานรวมกนใหเกดการแสดงนาฏศลปรปแบบทแปลกใหมออกไปโดยการบรณาการเขากบกลมสาระการเรยนรตางๆ เชน ศลปะ ภาษาไทย สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

การแสดงนาฏศลปบรณาการกบกลมสาระการเรยนรตางๆ ศกษาการแสดงนาฏศลปบรณาการกบกลมสาระการเรยนรตางๆ และตอบ

ค าถาม การแสดงนาฏศลปประเภทละครมองคประกอบตางๆ ทส าคญ เชน เวท และฉาก ควรใชสทไมตดกนหรอกลมกลนกบเครองแตงกายของผ แสดงมากจนเกนไป เปนการบรณาการเขากบกลมสาระการเรยนรศลปะ ละครบางเรองไดน าเคาโครงของประวตศาสตรมาแสดงและดดแปลงใหเหมาะสมกบเหตการณปจจบน ควรศกษาลกษณะการแตงกาย สงแวดลอม การด ารงชวต ภาษาการแสดงของคนในสมยนน เปนการบรณาการเขากบกลมการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

ละครบางเรองมการกระโดด กระทบ หรอการเคลอนไหวรางกายตางๆ ผ แสดงทจ าเปนตองแสดงละครประเภทนจงควรมการฝกซอมหรอทดสอบรางกายกอนแสดงเพอไมใหเกดอนตรายในขณะแสดง เปนการบรณาการเขากบกลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา

ใบความรท 1

25

ค าชแจง ใหนกเรยนวเคราะหบทละครและเสนอแนวทางการท ากจกรรมทน าไป บรณาการกบกลมสาระการเรยนรอน ๆ

บดนน หนมานผชาญชยศร เหนนลพทฤทธ รบกอนครดวยบาทา พโรธโกรธกรวดงไฟกลป ขบเขยวเคยวฟนแลวชหนา เหวยเหวยนลพทอหงการ หยาบชาหมนกนไมเกรงใจ เมอคราวเองขนมาสง โยนลงสกอนกรบได ครนถงทเราทงลงไป เหตใดไมรบดวยกร เรองรามเกยรต ตอนนลพทหนมานววาทกน

บรณาการกบกลมสาระการเรยนร ....................................................................... แนวทางการท ากจกรรม ....................................................................................... บรณาการกบกลมสาระการเรยนร ......................................................................... แนวทางการท ากจกรรม............................................................................................ ................................................................................................................................. บรณาการกบกลมสาระการเรยนร .......................................................................... แนวทางการท ากจกรรม .......................................................................................... ................................................................................................................................

ใบงาน ชดท 1

26

ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนบอกลกษณะการแสดงละครนอกตามประเภทตอไปน

ใบงาน ชดท 2

ลกษณะของการแสดงละครนอก ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... .......................................................................................................................................

27

กจกรรมท 4 นาฏศลปกบภมปญญาไทย

สาระท 3 นาฏศลป

มาตรฐาน ศ 3.2 เขาใจความสมพนธระหวางนาฏศลป ประวตศาสตรและวฒนธรรม เหนคณคาของนาฏศลปทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถนภมปญญาไทยและสากล

ตวชวด มาตรฐาน ศ 3.2 ม.3 / 3 แสดงความคดเหนในการอนรกษ

วตถประสงค 1. เพอใหนกเรยนอธบายความหมายและความส าคญของการอนรกษภมปญญาดาน

นาฏศลปไทย 2. เพอใหนกเรยนอธบายความสมพนธระหวางภมปญญาไทยดานตางๆ กบนาฏศลปไทย จ ำนวนผเขำรวมกจกรรม ไมจ ำกดจ ำนวน เวลา 20 นำท สอ/อปกรณ 1. ใบความรเรอง ภมปญญากบนาฏศลป 2. แบบฝกเสรมทกษะ ชดท 3 – 4 ขนตอนกำรจดกจกรรม

1. ใหนกเรยนแบงกลมยอย กลมละ 5 – 6 คน แตละกลมเลอกหวหนากลม รองหวหนากลมและเลขานการกลม ก าชบใหหวหนาแบงหนาทรบผดชอบใหสมาชกในกลมทกคน

28

2.ใหนกเรยนแตละกลมศกษาใบความรท 2 ศลปะการแสดงละครนอก จากนน แตละกลมสรปสาระในใบความร ใหเลขานการกลมจดบนทกการสรป

3. ประธานกลมอานเนอหาทรวมกนสรป ใหสมาชกกลมฟง และสมาชกกลมพดคยแลกเปลยนความคดเหนกน

4. ตวแทนกลมเสนอขอสรปของกลมหนาชนเรยน จากนนครอธบายสรป 5. ผสอนและผเรยนรวมกนสนทนาเกยวกบความสมพนธของการแสดง

นาฏศลปกบภมปญญาไทย แลวใหนกเรยนรวมแสดงความคดเหน กบค าถามดงน การแสดงนาฏศลปไทยมความเกยวของกบวถชวตและภมปญญาของไทยอยางไร จากนนใหนกเรยนตอบค าถามลงในใบกจกรรม แลวใหนกเรยนน าเสนอการแสดงนาฏศลปไทยทมความเกยวของกบภมปญญาไทย ลงในตาราง

6. นกเรยนท าใบงาน ชดท 2 เสรจแลวครสมใหออกมาน าเสนอผลงานของตนเองทหนาชนเรยน 3 – 5 คน 7. นกเรยนคดลอกบทสรปเกยวกบความเกยวของระหวาภมปญญาและนาฏศลปทกลมของตนเองชวยกนสรปไว ลงในใบงาน ชดท 3

8. นกเรยนท าใบงาน ชดท 4 ชดตอบค าถาม เสรจแลวครสมใหออกมาน าเสนอผลงานของตนเองทหนาชนเรยน3 – 5 คน

29

นาฏศลปไทยกบการอนรกษภมปญญาไทย

นาฏศลปไทยเปนศลปวฒนธรรมทเปนเอกลกษณของชาตไทย ซงมคณคาตอทองถนและสงคมไทย ดงเหนไดจากการแสดงระบ า ร า ฟอน โขน และละครของไทยทสะทอนใหเหนถงสภาพสงคม วถการด าเนนชวต และภมปญญาทองถนของไทยทควรคาแกการอนรกษไวเปนมรดกของชาตไทยสบไป

ดงน น การอนรกษนาฏศลปไทยจงเปนหนาทของคนไทยทกคนทควรตระหนกถงคณคา ของงานนาฏศลปไทยทบรรพบรษไดสรางสรรคไวใหคนรนตอๆ มาจนถงปจจบน ทงในดานนาฏศลปประจ าชาตไทยทมการฝกหดกนในโรงเรยนสอนนาฏศลป สถาบนนาฏดรยางคศลปของกรมศลปากร หรอในสถานศกษาตางๆ และยงมนาฏศลปพนเมองในภาคตางๆ ทควรใหความสนใจศกษาท าความเขาใจ และเขาไปรวมสนบสนนหรอเผยแพรงานนาฏศลปไทยรวมกน

ภมปญญาไทยทเกยวของกบละครพนบานและละครเวท

ละครพนบาน ละครพนบานตามภมปญญาของคนในทองถนนน มกจะจดขนบรเวณลานกวางกลางหมบาน โดยใชเสอปใหมพนทมากพอส าหรบวางเตยงใหตวละคร ซงผชมการแสดงสามารถหาโอกาสในการชมการแสดงไดทกวน โดยเรองราวทน ามาเลนจะสามารถสะทอนชวตความเปนอยของชาวบานในดานภาษา คานยม วถชวตความเปนอย ภมปญญาไทยทเกยวของกบละครพนบาน มดงน ละครชาตร, ละครนอก, ละครใน, ละครพนทาง, ละครพด, ละครรอง

ใบความรท 2

30

ละครเวทเกดจากการสรางสรรค ผลงานทางการแสดงเพอใหพฒนาไปสการละครในปจจบน การแสดงจงถอเปนหวใจส าคญของการละคร เนองจากละครบางชนดมบทเจรจา แตบางชนดไมมบทเจรจาพดคย ซงเปนการใชความสามารถในการแสดงออกทางอารมณ สหนา ทาทาง การเคลอนไหวของตวละคร ภมปญญาในการละครของไทย มดงน การรองร าท าเพลงหรอการรวมกจกรรมของคนในชมชน ท าใหเกดการแตงเพลงตางๆ เพอใชในการแสดง เชน เพลงเตนก าร าเคยว เพลงระบ าชาวนา เปนตน การประดษฐเครองแตงกาย เชน การทอผาดวยตนเองเพอสวมใสภายในครวเรอน การถนอมอาหารดวยวธธรรมชาต เชน การตากแหง เปนตน

ภมปญญาไทยทเกยวของกบละครพนบานและละครเวท ละครพนบาน

ละครพนบานตามภมปญญาของคนทองถนนน มกจะจดขนบรเวณลานกวางกลางหมบานหรอชมชน โดยใชเสอปใหมพนทมากพอ ส าหรบวางเตยงใหตวละคร ซงผชมการแสดงสามารถหาโอกาสชมการแสดงไดทกวน โดยเรองราวทน ามาเลน จะสะทอนชวตความเปนอยของชาวบาน ในดาน สงคม ภาษา คานยม ศาสนา วถชวตความเปนอย ภมปญญาไทยทเกยวของกบละครพนบานมดงน ละครชาตร ละครนอก ละครใน ละครพนทาง ละครพด ละครรอง

31

ละครเวท

ละครเวทเกดจากการสรางสรรคผลงานทางการแสดงเพอใหพฒนาไปสงานการแสดงละครในปจจบน การแสดงจงถอเปนหวใจส าคญของการละคร เนองจากละครบางชนดมบทเจรจา แตบางชนดไมมบทเจรจาพดคย ซงเปนการใชความสามารถในการแสดงออกทางอารมณ สหนา ทาทาง การเคลอนไหวของตวละคร ภมปญญาในการละครของไทยมดงน

การรองร าท าเพลง หรอการรวมกจกรรมของคนในชมชน ท าใหเกดการแตงเพลงตาง ๆ เพอใชในการแสดง เชน เพลงเตนก าร าเคยว เพลงระบ าชาวนา เปนตน

การประดษฐเครองแตงกาย เชน การทอผาดวยตนเองเพอสวมใสในครวเรอน

การถนอมอาหารดวยวธธรรมชาต เชน การตากแหง เปนตน

32

ค าชแจง ใหนกเรยนน าเสนอการแสดงนาฏศลปไทยทมความเกยวของกบภมปญญาไทยลงในตาราง

ภมปญญาไทย การแสดงนาฏศลปไทย

ศาสนาและความเชอ

วฒนธรรมประเพณ

วรรณคดไทย

ศลปกรรมและสถาปตยกรรม

วถชวตและอาชพของคนในทองถน

ใบงาน ชดท 3

33

ค าชแจง ใหนกเรยนน าเสนอการแสดงนาฏศลปไทยทมความเกยวของกบ ภมปญญาไทยลงในแผนภาพตอไปน

ความเกยวของระหวานาฏศลปและภมปญญาไทย

ใบงาน ชดท 4

34

กจกรรมท 5 ร าวงมาตรฐาน

สาระท 3 นาฏศลป มาตรฐาน ศ 3.1 เขาใจ และแสดงออกทางนาฏศลปอยางสรางสรรค วเคราะห

วพากษวจารณคณคานาฏศลป ถายทอดความรสก ความคดอยางอสระ ชนชม และประยกตใชในชวตประจ าวน

ตวชวด มาตรฐาน ศ 3.1 ม.3 / 2 ใชนาฏยศพทหรอศพททางการละครทเหมาะสมบรรยายเปรยบเทยบการแสดงอากปกรยาของผคนในชวตประจ าวนและในการแสดง

วตถประสงค 1. นกเรยนรองเพลงร าวงมาตรฐานไดอยางนอย 2 เพลง 2. นกเรยนฝกทารายร าเบองตนได

จ ำนวนผเขำรวมกจกรรม ไมจ ำกดจ ำนวน เวลา 30 นำท สอ/อปกรณ 1. ใบความรเรองการเลน “ เพลงร าวงมาตรฐาน ” 2. ใบความร เพลง

3. แบบฝกเสรมทกษะ ชดท 5 ขนตอนกำรจดกจกรรม

1. ใหผเรยนฟงเพลง ดอกไมของชาต จากเทปเพลง หรอผสอนรองใหผเรยนฟง แลวใหผเรยนฝกรอง โดยดเนอเพลงจากใบความร

2. ใหผเรยนศกษาการแสดงร าวงมาตรฐาน แลวสนทนาถงการแตงกาย เพลงทใชประกอบและทาร าตาง ๆ

3. ผสอนและผเรยนชวยสรปความรเรอง ร าวงมาตรฐาน ดงน

35

1) ร าวงมาตรฐาน เปนร าวงพนเมองของไทยทางภาคกลาง ซงตอมากรมศลปากรไดก าหนด การร าทมแบบแผนเปนมาตรฐานขนมา โดยไดอาศยนาฏศลปไทยมาเปนแบบ หากไมร าตามทก าหนดไวถอวาผดแบบ

2) เพลง ดอกไมของชาต เปนเพลงหนงในการแสดงร าวงมาตรฐาน ซงใชทานาฏศพทประกอบในการร า

4. ซกถามผเรยนวา นกเรยนชอบร าวงมาตรฐาน หรอไม ใหประโยชนแกนกเรยนอยางไรบาง 5. ผเรยนแตละกลมท าใบงาน ชดท 5 บอกประโยชนของการร าวงมาตรฐาน เสรจแลวผสอนและผเรยนชวยกนสรป

36

ร าวงมาตรฐาน ร าวงมาตรฐาน เปนการร าวงทก าหนดแบบแผนทาร าไวเปนมาตรฐาน โดยน าทาร าแมบทของนาฏศลปไทยทเปนแบบมาตรฐานมาสอดแทรกไว และก าหนดไวเปนแบบฉบบและแมทา แตทาร าเหลานกเพยงแตก าหนดไวเปนมาตรฐานเทานน ผ สนทดทางนาฏศลปอาจเปลยนแปลง ยกยายเปลยนทาไปไดสดแตจะเหนงาม สวนผ ทรกสนกและใครจะนวมเลนรวมร าดวย แตมไดถนดนาฏศลปกอาจเขารวมร าเลนเพอความบนเทงได โดยเพยงรกษาจงหวะเทาและอาการเคลอนไหวอวยวะของตนใหเขากบจงหวะเพลงดนตรและบทรองตามจงหวะท านองแตละบท ส าหรบเนอเพลงใชถอยค าทสภาพ ท านองเพลงงาย สะดวกแกการรองมงใหเหนวฒนธรรมของชาตเปนสวนใหญบางเพลงมเนอรองยกยองความสามารถของนกรบไทย เชน เพลงบชานกรบ เพลงยอดชายใจหาญหรอบางเพลงใหเหนลกษณะของหญงไทยทมความช านาญและความสามารถ เชน เพลงหญงไทยใจงาม

การแตงกาย แตเดมแตงแบบพนบาน คอ ชาย นงโจงกระเบนผาพนสวมเสอคอกลมแขนพอดศอก ผาขาวมาคาดเอว หญง นงผาซนมเชงกรอมเทา สวมเสอแขนกระบอก หมสไบเฉยง หรอชาย นงโจงกระเบนผามวง สวมเสอราชปะแตน ใสถงนองขาว สวมรองเทาหนงสด า หญง แตงชดไทยเรอนตน ตอมา ชาย นยมแตงกายแบบสากล คอ แตงชดสากลนยม หรอ แตงสากลครงทอนไมใสเสอนอก จะเปนเชตแขนสนหรอยาวกได ผกเนกไท หรอไมผกแลวแตจะนดแนะใหเหมอนกน หญง แตงกายแบบไทยสากลนยม

ใบความรเรอง ร าวงมาตรฐาน

37

วธเลน 1. เลนแบบระบ าหม หญงชายหลายค 2. การแสดงแตละครงไมควรนอยกวา 5 ค จะแสดงมากกวาน ใหพจารณาแลวแต

สถานท 3. มความพรอมเพยงกนในเวลาแสดง ระยะระหวางคไมใหหางหรอชดเกนไป ระวง

อยาใหวงเบยวหรอวงขาด 4. กอนเรมร า หญงชายท าความเคารพกน ชายโคงใหหญงซงพนมมอไวดวยทาทาง

สภาพ 5. กอนร าแตละเพลง ดนตรน า 1 วรรค เพอใหผร าตงตนจงหวะไดพรอมกน

เพลงร ามาซมาร า

เนอรอง –ท านอง กรมศลปากร ร ามาซมาร า เรงระบ ากนใหสนก ยามงานเรา ท างานจรงจรง ไมละไมทงจะเกดเขญขก ถงยามวางเราจงร าเลน ตามเชงเชนเพอใหสรางทกข ตามเยยมอยางตามยค เลนสนกอยางวฒนธรรม เลนอะไรใหมระเบยบ ใหงามใหเรยบจงจะคมข า มาซมาเจาเอยมาฟอนร า มาเลนระบ าของไทยเราเอย

38

ความหมายของเนอเพลง

ขอเชญชวนมารองร ากนใหสนกสนาน เวลาท างานตองตงใจท า ไมละทง หนาทการงาน จะท าใหเกดความล าบาก ยามวางจากการท างานจงจะรองร ากนเลนเพอใหคลายความทกข การเลนตองเลนตามแบบสมยนยมใหถกตองตามวฒนธรรม คอ ใหมระเบยบแบบแผนจงจะเกดความสวยงาม

เพลงร ามาซมาร า ใชทาร าสาย ซงมรายละเอยดดงน ร าสาย จะใชมอและแขนสวนขางเดยวหรอสายทงสองขางกได ส าหรบเพลงน

ใชทาร าสายสองแขน การร าสายสองแขนนนจะตองสลบมอกน หมายถง กรยามอแบกบกรยามอตง ถามอขวาอยในทาตงฝามอขนมอซายจะตองพลกหงายปลายนวตก สวนแขนทงสองจะเหยยดตงออกดานขางล าตว และยกขนระดบไหล

การสายทถกตองและสวยงามนน แขนทงสองขางจะยกระดบไมเทากนถามอดานใดเปนมอตง แขนดานนนจะลาดต ากวาไหลเลกนอย เพราะการสายจะตองมลลาการวาดแขนขนและลงตามจงหวะและมการเปลยนมอสลบกน เชน

จงหวะท 1 มอขวาหงายปลายนวตกทองแขนจะตองหงายและเหยยดตง

ลาดต ากวาไหลเลกนอย สวนมอซายตงปลายนวขนหกเขาหา ล าตว แขนตงระดบไหล (อยสงกวาแขนขวา) จงหวะท 2 วาดแขนซาย (ลดแขน) ลงระดบต ากวาไหลเลกนอยแลวพลกมอ ซายเปนมอหงาย ปลายนวตก มอขวาเสยขน (ยกแขน) ใหอย

ระดบไหล แลวพลกมอตง ปลายนวขนสลบกนไปตามจงหวะ เพลง

39

ขอควรระวง ขณะร าสาย แขนทงสองจะตองตงตลอด ไมควรจะงอเขา – ออก จะท าใหมองดไมสวยงาม อกประการหนงมอจะตองสลบกน คอ ดานหนงตงฝามออกดานหนงหงายฝามอ มใชหงายพรอมกนหรอตงมอพรอมกนทงสองขาง

มอขวาตง ตรงจงหวะฉงทงหมด มอซายตง ตรงจงหวะฉบทงหมด จงหวะเทา กาวเทาซาย จงหวะฉง กาวเทาขวา จงหวะฉบ

หมายเหต ทาร าสายนน ตามปกตจะตองกาวเทาซาย แลวถดเทาขวากอนจงจะกาวเทาขวา หรอจะถดเทาใดเทาหนงกอนกได แตเนองจากร าวงมาตรฐานผร าตองสวมรองเทาใหครบกระบวนการแตงกายทถกตองตามแบบวฒนธรรมไทย จงอนโลมใหกาวเทาโดยไมตองถดเทา ถอวาไมผดทาร า

ลกษณะการเดน

ครงแรกผร าทกคนจะตองหนหนาออกนอกวงกอน ตงแตเนอรอง “ร ามาซมาร า เรงระบ ากนใหสนก” ตอจากนนคอย ๆ หมนตวหนกหนาเขาวงเดนตอไปอกตงแตเนอรอง “ยามงานเราท างาน จรง จรง ไมละไมทงจะเกดเขญขก” แลวจงหมนตวหนหนาออกจอกวงสลบกนจนจบเพลง

ศรษะจะเอยงหรอออนขวาตลอดเมอหนหนาออกนอกวง และจะเอยงซายตลอดเมอหนหนาเขาวง

เพลงร ามาซมาร า ลลาการร าจะสวยงามยงขนถามการรายร าทหมนตวสลบกนระหวางชาย-หญง ทเรยกตามศพทวา “หมนควงกน” เหมอนเพลงงานแสงเดอน

40

เพลงนเรมควงกนตรงเนอเพลง “เลนอะไรใหมระเบยบ ใหงามใหเรยบจงจะคมข า” และควงกลบทเดมตรงเนอรอง “มาซมาเจาเอยมาฟอนร า มาเลนระบ าของไทยเราเอย”

ฝายหญงจะตองเปนฝายหมนตวกลบ โดยหมนตวดานซาย แลวเบยงตวออกนอกวงหางจากชายเลกนอย พรอมกบเอยงหรอออนเขาหากนย าเทาเปลยนทกน โดยฝายหญงเดนไปแทนทชายในวง และฝายชายเดนไปแทนทหญงนอกวง และเมอถงค าวา “มาซมา…ฟอนร า” ทงฝายชาย และฝายหญงจะหมนตวกลบหลงหนในทเดมของตนกอน และเอยงหรอออนเขาหากนเดนควงกนกลบทเดม

41

แผนภมการกาวเทาตามจงหวะและเนอรอง

หนหนาออกนอกวง (เอยงขวา) 1 -

2 + ร า

เทาขวา

3 -

มาซ เทาซาย

4 +

มาร า เทาขวา

5 -

เทาซาย

6 +

เรงระบ า เทาขวา

7 -

กนให เทาซาย

8 +

สนก เทาขวา

หนหนาเขาในวง (เอยงซาย)

เทาซาย ยามงาน เทาขวา

เราท างาน

เทาซาย

จรงจรง เทาขวา

ไมละ เทาซาย

ไมทง เทาขวา

จะเกด เทาซาย

เขญขก เทาขวา

หนหนาออกนอกวง (เอยงขวา)

เทาซาย

ถงยามวาง

เทาขวา เราจง เทาซาย

ร าเลน เทาขวา

เทาซาย

ตามเชงเชน

เทาขวา เพอให เทาซาย

สรางทกข

เทาขวา

หนหนาเขาในวง (เอยงซาย) ตาม

เทาซาย เยยง

เทาขวา อยาง เทาซาย

ตามยค เทาขวา

เลน เทาซาย

สนก เทาขวา

อยาวฒน

เทาซาย ธรรม เทาขวา

หนหนาออกนอกวง (เอยงขวา)

เทาซาย

เทาขวา

เลนอะไร เทาซาย

ใหม ระเบยบ เทาขวา

ใหงาม เทาซาย

ใหเรยบ เทาขวา

จง

เทาซาย

จะคมข า เทาขวา

หนหนาเขาในวง (เอยงซาย) มา

เทาซาย ซมา

เทาขวา

เจาเอยมา

เทาซาย ฟอนร า เทาขวา

มาเลน เทาซาย

ระบ า เทาขวา

ของไทย เทาซาย

เราเอย เทาขวา

หมายเหต กาวเทาซาย มอซายหงาย มอขวาตง

42

เพลงดอกไมของชาต เนอรอง ทานผหญงละเอยด พบลสงคราม ท านอง กรมศลปากร

ขวญใจดอกไมของชาต งามวลาสนวยนาฏรายร า (ซ า) เอวองคออนงาม ตามแบบนาฏศลป ชชาตไทยเนาถน เจรญวฒนธรรม งานทกสงสามารถ สรางชาตชวยชาย ด าเนนตามนโยบาย สทนเหนอยยากตรากตร า

ความหมายของเนอเพลง ขวญใจดอกไมของชาต ยามเธอกรดกรายรายน าชางออนชอยสวยงามตาม

แบบอยางลลานาฏศลปไทย อนเปนการแสดงถงความเจรญรงเรองดานวฒนธรรมประจ าชาต นอกจากจะกรดกรายราย าไดอยางสวยงามแลว การงานทกอยางกมความสามารถ แมแตงานปกปองประเทศชาต ซงเปนงานของชาย เธอกสามารถชวยเหลอและสยอมเหนอยยากตรากตร าเพอชาตได

43

ทาร า (กรยามอ) มอหนงตงวงลาง อกมอหนงจบหลง ศรษะเอยงดานมอทตงวง เมอจะผลดจบจากมอหนงไปอกมอหนง ใชวธปาดมอทตงวงไปจบหลง และดงมอทจบมาปลอยจงเปนตงวง

ทามอ ขวญใจดอกไมของชาต - มอซายตงวงลาง มอขวาจบหลง ศรษะเอยง

หรอออนดานซาย งามวลาสนวยนาฏรายร า - มอขวาตงวงลาง มอซายจบหลง ศรษะเอยง

ดานขวา เอวองคออนงาม - มอซายตงวงลาง มอขวาจบหลง ศรษะเอยง

ดานซาย ตามแบบนาฏศลป - มอขวาตงวงลาง มอซายจบหลง ศรษะเอยง

ดานขวา ชชาตไทยเนาถน - มอซายตงวงลาง มอขวาจบหลง ศรษะเอยง

ดานซาย เจรญวฒนธรรม - มอขวาตงวงลาง มอซายจบหลง ศรษะเอยง ดานขวา

งานทกสงสามารถ - มอขวาตงวงลาง มอซายจบหลง ศรษะเอยง ดานซาย

สรางชาตชวยชาย - มอขวาตงวงลาง มอซายจบหลง ศรษะเอยง ดานขวา

ด าเนนตามนโยบาย - มอขวาตงวงลาง มอซายจบหลง ศรษะเอยง ดานซาย

สทนเหนอยยากตรากตร า - มอขวาตงวงลาง มอซายจบหลง ศรษะเอยง ดานขวา

44

การใชเทาประกอบทาร า

การใชเทาประกอบทาร าเพลงขวญใจดอกไมของชาตน เนองจากฝายหญงเปนฝายเดนถอยหลงตลอดเวลา จงท าใหเกดความล าบากในการเดน จงควรปฏบตดงน

ชาย จงหวะแรก กาวกอนรอง โดยกาวเทาเฉยงออกดานขวา หญง จงหวะการเดนคลายฝายชาย เพยงแตจงหวะแรก ถอยเทาขวาลงหลงกอน

เนอรอง การใชเทาของฝายชาย การใชเทาของฝายหญง จงหวะแรก (กอนรอง) ขวญใจ ดอกไม ของ ชาต งาม วลาศ นวยนาฏ ราย ร า ฯลฯ

กาวเทาขวาเฉยงออกดานขวา กาวไขวซาย ยกเทาขวาวางไวใกล ๆ เทาซาย ถดดวยสนเทาซาย จรดสนเทาซาย กาวเทาซายเฉยงออกดานซาย กาวไขวขวา ยกเทาซายวงไวใกล ๆ เทาขวา ถดดวยสนเทาขวา จรดสนเทาขวา (ปฏบตเชนเดมจนจบเพลง)

ถอยเทาขวากอน กาวไขวซาย ยกเทาขวาวางไวใกล ๆ เทาซาย ถดดวยสนเทาซาย จรดสนเทาซาย กาวเทาซายเฉยงออกดานซาย กาวไขวขวา ยกเทาซายวางไวใกล ๆ เทาขวา ถดดวยสนเทาขวา จรดสนเทาขวา (ปฏบตเชนเดมจนจบเพลง)

45

ค าชแจง ใหนกเรยนบอกประโยชนของร าวงมาตรฐานลงในแผนภาพตอไปน

ใบงาน ชดท 5

ประโยชนของร าวงมาตรฐาน

46

กจกรรมท 6 การรายร าของไทย

สาระท 3 นาฏศลป

มาตรฐาน ศ 3.2 เขาใจความสมพนธระหวางนาฏศลป ประวตศาสตรและวฒนธรรม เหนคณคาของนาฏศลปทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถนภมปญญาไทยและสากล

ตวชวด มาตรฐาน ศ 3.1 ม.3 / 2 อธบายความส าคญและบทบาทของนาฏศลปและการละครในชวตประจ าวน วตถประสงค

1. เพอใหผเรยนวเคราะหทาทางการรายร าไทยได

2. เพอใหผเรยนบอกคณคาของการรายร าได จ ำนวนผเขำรวมกจกรรม ไมจ ำกดจ ำนวน เวลา 20 นำท สอ/อปกรณ 1. ใบความรท 5 เรอง การรายร าของไทย 2. แบบฝกเสรมทกษะ ชดท 6 – 7 ขนตอนกำรจดกจกรรม

1. ผสอนแบงกลมยอยผเรยน กลมละ 5 – 6 คน แตละกลมเลอกหวหนากลม รองหวหนากลมและเลขานการกลม ก าชบใหหวหนาแบงหนาทรบผดชอบใหสมาชกในกลมทกคน

2. ผสอนใหผเรยนแตละกลมศกษาใบความรท 5 การรายร าของไทย จากนน แตละกลมสรปรายงานเกยวกบลกษณะของศลปะสมยตางๆในใบความร

47

3. ใหผเรยนท าใบงาน ชดท 6 เตมค าลงในชองวางเสรจแลวผสอนเฉลย ผเรยนแลกเปลยนกนตรวจสอบความถกตอง

4. ประธานกลมอานเนอหาสาระจากใบความร ใหสมาชกกลมฟง และสมาชกกลมพดคยแลกเปลยนความคดเหนกนตามประเดน / หวขอทก าหนด เลขานการกลมบนทกสาระจากการอภปรายเปนขอสรปของกลม

5. ตวแทนกลมเสนอขอสรปของกลม จากนนผสอนใหขอเสนอแนะเพมเตม กรณเนอหาไมครอบคลม 6. ผเรยนคดลอกบทสรปเกยวกบศลปะในสมยตางๆทกลมของตนเองชวยกนสรปไว ลงในใบงาน ชดท 7 เสรจแลวน าสงครตรวจสอบและประเมนผล

48

เรอง การรายร าของไทย

นาฏศลปมวว ฒนาการจากการแสดงทาทางประกอบการตเกราะเคาะไม เลยนแบบกรยาทาทางของคนและสตว และดดแปลงเปนทาทางลลาทสงางาม นาฏศลปไทยมการเคลอนไหวทนมนวล ออนชอยและงดงาม

ร า หมายถง การแสดงทมงความงามของการรายร า เปนการแสดงทาทางลลาของผร า โดยใชมอแขนเปนหลก

ประเภทของการร า ไดแก การร าเดยว การร าค การร าหม

1. การร าเดยว คอ การร าทใชผแสดงเพยงคนเดยว จดมงหมายคอ 1.1 ตองการอวดฝมอในการร า 1.2 ตองการแสดงศลปะรายร า 1.3 ตองการสลบฉากเพอรอการจดฉาก หรอตวละครแตงกายยงไมเสรจเรยบรอย การร าเดยว เชน การร าฉยฉายตาง ๆ ร ามโนราหบชายญ ร าพลายชมพล

2. การร าค แบงเปน 2 ประเภท คอ ร าคในเชงศลปะการตอส ไมมบทรอง และร าคในชดสวยงาม 2.1 การร าคในเชงศลปะการตอส ไดแก กระบ กระบอง ดาบสองมอ โล ดาบ เขน ดง ทวน และร ากรช เปนการร าไมมบทรอง ใชสลบฉากในการแสดง

ใบความรท 5

49

2.2 การร าคในชดสวยงาม ทาร าในการร าจะตองประดษฐใหสวยงาม ทงทาร าทมค ารองตลอดชด หรอมบางชวงเพออวดลลาทาร า มบทรองและใชทาทางแสดงความหมายในตอนนน ๆ ไดแก หนมานจบสพรรณมจฉา หนมานจบนางเบญกาย พระรามตามกวาง พระลอตามไก รามสร เมขลา รจนาเสยงพวงมาลย ทษยนตตามกวาง ร าแมบท ร าประเลง ร าดอกไมเงนทอง รถเสนจบมา

3. การร าหม เปนการแสดงมากกวา 2 คนขนไป ไดแก ร าโคม ญวนร ากระถาง ร าพด ร าวงการร าเถดเทงจะแบงผเลนเปนฝายชายและฝายหญง ในสวนของฝายชายนนแบงออกเปน 2 กลม คอ กลองร าและกลองยน ฝายหญงเปนนางร า กรมศลปากรไดออกแบบเครองแตงกายของการร าเถดเทงดงน เครองแตงกายของฝายชาย สวมเสอคอกลมแขนสน สวมกางเกขาสามสวนสเดยวกบเสอ ทปลายขามเชง คาดศรษะและเอวดวยผาคาดตางสกบชดทสวมใส เครองแตงกายของฝายหญง สวมเสอแขนกระบอก คอตง ผาหนา ตดกระดม นงผาซน นยมตดเยบแบบจบหนานาง หมสไบทบเสอ ใสเครองประดบ

นอกจากนยงมประเภท การร าเถดเทง มเครองดนตรเปนอปกรณส าคญ ไดแก กลองยาว ฉง ฉาบใหญ ฉาบเลก กรบ โหมง

การเลนร าเถดเทง หรอการร ากลองยาว เปนการรายร าประกอบการต

กลองยาว นยมเลนกนอยางแพรหลายในภาคกลาง สนนษฐานวาแตเดมเปนการละเลนของทหารพมายามวางศก

การร ากลองยาว หรอเลนเถดเทง มกนยมแสดงในงานบญทมการรนเรง เชน แหนาค แหองคกฐน ผาปา เปนตน

50

การร าเถดเทงจะแบงผเลนเปนฝายชายและฝายหญง ในสวนของฝายชายนน

แบงออกเปน 2 กลม คอ กลองร าและกลองยน ฝายหญงเปนนางร า กรมศลปากรไดออกแบบเครองแตงกายของการร าเถดเทงดงน เครองแตงกาย

ของฝายชาย สวมเสอคอกลมแขนสน สวมกางเกขาสามสวนสเดยวกบเสอ ทปลายขามเชง คาดศรษะและเอวดวยผาคาดตางสกบชดทสวมใส เครองแตงกายของฝายหญง สวมเสอแขนกระบอก คอตง ผาหนา ตดกระดม นงผาซน นยมตดเยบแบบจบ หนานาง หมสไบทบเสอ ใสเครองประดบ

การร าเถดเทงมเครองดนตรเปนอปกรณส าคญ ไดแก กลองยาว ฉง ฉาบใหญ ฉาบเลก กรบ โหมง

คณคาจากการร าไทย

1. เพอการสอสาร นาฏศลปไดพฒนาจากรปลกษณทงาย และเปนสวนประกอบของค าพดหรอวรรณศลป ไปสการสรางภาษาของตนเองขนทเรยกวา "ภาษาทาร า" โดยก าหนดกนในกลมชนทใชนาฏศลปนนๆ วาทาใดมความหมายอยางไร

2. เพองานพธกรรมตางๆ ไดแก การฟอนร าเพอบชาหรอบวงสรวงสงศกดสทธ การร าแกบน การฟอนร าอกลกษณะหนงเปนการฟอนร าบชาคร ไมไดแกบนใด ๆ แตเปนการฟอนบชาคร หรอเปนพทธบชา เชน การร าถวายมอในพธไหวครนาฏศลปไทย

3. เพองานพธการตางๆ ไดแก พธการตอนรบแขกเมองส าคญ พธแหเทวรปทเคารพประจ าป เพอเปนสรมงคล พธฉลองงานส าคญ เชน งานวนเกด งานวนครบรอบ

51

4. เพอความบนเทงและการสงสรรค นาฏศลปใหความบนเทงแกผมารวมงานตางๆ เชน การร าอวยพรในวนเกด ในงานรนเรงตางๆ

5. เพอการออกก าลงกายและพฒนาบคลกภาพ การฝกหดร าไทยตองอาศยก าลงในการฝกซอมและ ในการแสดงอยางมาก เหมอนกบไดออกก าลงกายอยตลอดเวลา เปนการกระตนหรอบ าบดสวนใดสวนหนงของรางกาย ท าใหกระฉบกระเฉง ไมเครยด เปนการสรางเสรมบคลกภาพและมการทรงตวทสงางามดวย

6. เพอการอนรกษและเผยแพร นาฏศลปเปนเอกลกษณอยางหนงของชมชน ในชมชนหนงๆ มกมการสบทอด และอนรกษวฒนธรรมทางนาฏศลปของตนเอาไว มใหสญหาย มการสอนมการแสดง และเผยแพรนาฏศลปไทยใหทองถนอน หรอน าไปเผยแพรในตางแดน

52

ค าชแจง จงเตมค าลงในชองวางใหไดใจความสมบรณและถกตอง

1) การร าไทยแบงเปน………ประเภท ไดแก……………………………………… ……………………………………………………………………………………

2) การร าเดยวคอ...........................................................................……………….… 3) การร าเดยวมจดมงหมายคอ………………………………………………………

...............................……………………………………………………………….. 4) การร าคในศลปะการตอสคอ……………………………………………………..

………………………………………………………………………………….. 5) การร าคในชดสวยงามคอ…….……………………………………………………..

…………………………………………………………………………………… 6) การร าหมคอ……………………………………………………………………….. 7) เครองดนตรทใชประกอบในการร าเถดเทงไดแก..................………………………

…………………………………………………………………………………… 8) การร ามมาตงยคสมยใด……………………………………………………………

……………………………………………………………………………………

ใบงาน ชดท 6

53

ค าชแจง ใหนกเรยนบอกคณคาของการร าไทยลงในแผนภาพตอไปน

ใบงาน ชดท 7

คณคาของการร าไทย

54

กจกรรมท 7 เพลงพนเมอง

สาระท 3 นาฏศลป

มาตรฐาน ศ 3.2 เขาใจความสมพนธระหวางนาฏศลป ประวตศาสตรและวฒนธรรม เหนคณคาของนาฏศลปทเปนมรดกทางวฒนธรรม ภมปญญาทองถนภมปญญาไทยและสากล

ตวชวด มาตรฐาน ศ 3.2 ม.3 / 3 แสดงความคดเหนในการอนรกษ

วตถประสงค 1. เพอใหผเรยนบอกความสมพนธระหวางนาฏศลปกบวฒนธรรม ประเพณ

ภมปญญาทองถนไทยและสากลได 2. เพอใหผเรยนอธบายลกษณะของเพลงพนเมอง 3. เพอใหผเรยนบอกประโยชนของการน าความรเรอง วถชวตกบนาฏศลป

ไทย ไปใชในชวตประจ าวนได

จ ำนวนผเขำรวมกจกรรม ไมจ ำกดจ ำนวน เวลา 30 นำท สอ/อปกรณ 1. ใบความร เรอง การแสดงพนเมอง 2. แบบฝกเสรมทกษะ ชดท 8 ขนตอนกำรจดกจกรรม

1. ใหผเรยนดภาพการบรรเลงวงดนตรพนบาน แลวถามนกเรยน

วา เปนวงดนตรอะไร มเครองดนตรอะไรประกอบอยบาง ผสอนอธบายใหผเรยนฟงวา

55

วงดนตรน คอ วงดนตรพนบาน มหลายประเภทแบงตามภาคตาง ๆ ของประเทศไทย จากนน ผสอนยกตวอยางวงดนตรพนบานประกอบภาพ

2. น ารปภาพการละเลนพนเมองมาใหผเรยนด แลวรวมกนอภปรายแสดง ความคดเหน ผสอนอธบายความหมายของการละเลนพนเมอง ประเภทของการละเลนพนเมอง และลกษณะเดนของเพลงพนเมอง

3. ผสอนแบงผเรยนออกเปน 4 กลม ใหแตละกลมศกษาเรอง เพลงพนเมองของภาคตาง ๆ ดงน

- กลมท 1 ศกษาเพลงพนเมองภาคเหนอ - กลมท 2 ศกษาเพลงพนเมองภาคกลาง - กลมท 3 ศกษาเพลงพนเมองภาคอสาน - กลมท 4 ศกษาเพลงพนเมองภาคใต

ใหผเรยนแตละกลมศกษาความรเกยวกบเพลงพนเมองของภาคตาง ๆ จากใบความร 4. ผสอนและผเรยนชวยกนสรปความรเรอง เพลงพนเมอง ดงน

1) การละเลนพนเมอง เปนการละเลนเพอการรนเรงในโอกาสหรอฤดกาล ตาง ๆ ในแตละทองถนเปรยบเสมอนเปนมรดกทชาวบานในทองถนนน ๆ สงสม สบทอด และพฒนาเพอความเหมาะสมตามสภาพแวดลอม เราจงควรศกษาเรยนร อนรกษ และรกษาไวใหคงอยตอไป

2) การละเลนพนเมอง แบงออกเปน เพลงพนเมองและการแสดงพนเมอง

3) เพลงพนเมอง แบงออกเปน 4 ภาค ดงน (1) ภาคเหนอ เชน เพลงซอ พระลอ เพลงกลอมเดก เปนตน

(2) ภาคกลาง เชน เพลงเรอ เพลงอแซว เปนตน (3) ภาคอสาน เชน หมอล า หมอแคน เปนตน (4) ภาคใต เชน เพลงนา เพลงบอก เปนตน

4) เพลงพนเมอง มลกษณะเดน ดงน

56

(1) ใชส านวนภาษาเรยบงาย (2) มความสนกสนาน (3) สอดแทรกวถชวตชาวบาน (4) ไมมรปแบบการประพนธทแนนอน (5) ไมมเครองดนตรมาก สวนใหญมแตเครองประกอบจงหวะ (6) การแตงกาย ใชเครองแตงกายแบบพนบานแตละทองถน

(5) เพลงพนเมอง เปนวรรณกรรมปากเปลา หรอวรรณกรรมมขปาฐะ ซงเปนวฒนธรรมทางดานความบนเทงของชาวบานในทองถน

5. ผสอนใหผเรยนท าแบบฝกกจกรรม ชดท 8 6. ผสอน และผเรยนรวมกนสรปการท ากจกรรม

57

นาฏศลปและการเลนพนเมอง

ดนตร นาฏศลปและการละเลนหรอการเลนพนบาน เปนกจกรรมพกผอนหยอยใจในสงคมของประชาชนในทองถนตาง ๆ หลงจากทแตละคนไดตรากตร าท างานมาแลว กไดคดคนหาวธการและรปแบบแหงความบนเทง โดยมความมงหมายหรอความตองการเพอใหเกดความสนกสนานรนเรง ดนตร นาฏศลปและการเลนพนบานจงมความผกพนกบชวต เพอใหเกดความเขาใจยงขน ควรทจะท าความเขาใจเกยวกบเรองดนตร นาฏศลป และการเลนพนบาน ดงน

1. ดนตรพนบาน หมายถง เสยงทประกอบกนเปนท านองเพลงทงทเกดจากการรองและจากการบรรเลงโดยเครองมอ ซงสบทอดกนมาในทองถนนน ๆ

ดนตรพนบานอสาน เปนการแสดงสวนหนงของวฒนธรรมพนบานทมความส าคญตอชวตของคนอสานมาชานาน โดยเรมจากการน าดนตรมาใชเปนสวนหนงในพธกรรมเพอบชาหรอบวงสรวงสงศกดสทธ แลวขยายเพมเตมเปนความบนเทงสบตอกนมา

ดนตรอสาน ทเปนเสยงเกดจากการบรรเลงโดยเครองมอ แบงออกเปน 5 กลม คอ

1) เครองดด เชน พณ 2) เครองส เชน ซอ 3) เครองต เชน โปงลาง 4) เครองเปา เชน แคน 5) เครองก ากบจงหวะ เชน กลอง

ใบความรเรอง การแสดงพนเมอง

58

2. นาฏศลปพนบาน หมายถง ศลปะการรายร าทนยมเลนกนในทองถน

อนไดแก ระบ า ร า ฟอน และการแสดงเปนเรองเปนราว

นาฏศลป เปนศลปะแหงการแสดงทมความส าคญกบชวเชนเดยวกบดนตร โดยมทมาเรมจากการเปนสวนหนงในการประกอบพธกรรมเพอบชาสงศกดสทธ แลวขยายผลเปนความบนเทงเชนเดยวกบในดานดนตร

นาฏศลปพนบานของอสานทส าคญ เชน ร าผฟา ร าเซง ร าหม ร าเรอง ร ากลอน เปนตน

การแสดงพนเมอง แบงได 4 ภาค ดงน

1. ภาคเหนอ เชน ฟอนเงยว ฟอนสาวไหม ตกลองสะบดชย ฯลฯ 2. ภาคกลาง เชน ร าเหยอย ร ากลองยาว ร าโทน ฯลฯ 3. ภาคอสาน เชน เซงบงไฟ ฟอนภไทย เซงสวง ฯลฯ 4. ภาคใต เชน หนงตะลง มโนหรา รองเงง ฯลฯ

59

ลกษณะของการละเลนพนเมอง

การละเลนพนเมอง สวนมากจะออกมาในรปแบบของเพลงพนเมองและแตกตางกนไปตามสภาพของแตละทองถน ซงเปนผลท าใหแตละภาคมเอกลกษณการละเลนพนเมองแตกตางกนออกไป ซงมปจจยหลกทส าคญ 5 ประการ ดงน 1. สภาพภมศาสตร เนองจากสภาพทางภมศาสตรของแตละทองถนมความแตกตาง

กน การแสดงหรอการละเลนพนเมองจงสอดคลองกบสภาพทองถนนน เชน ภาคกลางมแมน าล าคลองมาก ผคนจงใชการคมนาคมทางน าเปนสวนมาก จงมการละเลนเพลงเรอเกดขน เปนตน

2. ประเพณ ในแตละทองถนจะมประเพณทผคนในทองถนนน เคารพนบถออย ซงมลกษณะทคลายคลงกนบาง และแตกตางกนบางในบางประเพณการแสดงและการละเลนจงมลกษณะสอดคลองกนตามประเพณในทองถนนน

3. ศาสนา เปนสงส าคญมากสงหนงทท าใหเกดการละเลนแตกตางกนออกไปในแตละทองถนและภมภาค เนองจากประเทศไทยเปดโอกาสใหประชาชนเลอกนบถอศาสนาไดอยางอสระ เนองจากประเทศไทยเปดโอกาสใหประชาชนเลอกนบถอศาสนาไดอยางอสระ ผลของการนบถอศาสนาตาง ๆ จงท าใหเกดประเพณทแตกตางกน สงผลใหเกดการละเลนทแตกตางกนไป

4. ความเชอ ในแตละทองถน มความเชอทไมเหมอนกนขนอยกบวถชวตและวฒนธรรมของคนในทองถนนน ซงความเชอจะสงผลตอการสรางสรรคการแสดงหรอการละเลนพนเมองของทองถนนน เชน การละเลนของชาวเขาสวนมากจะเปนการแสดงเพอบชาเทพเจา

5. คานยม จากสภาพทางภมศาสตร ประเพณ ศาสนา และความเชอของแตละภมภาคในประเทศไทย จะท าใหเหนถงความเกยวของในเรองของคานยมซงสวนใหญจะมลกษณะคลายคลงกน การแสดงหรอการละเลนพนเมองจงออกมาตามคานยมของทองถนนน ๆ

60

ค าชแจง ใหนกเรยนศกษาขอมลเกยวกบการแสดง แลวบนทกขอมล

การแสดงน ชอ…………………………………………………………………………. ใชผแสดงจ านวนทงหมด……………………..คน ลกษณะการแตงกาย คอ………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………. เครองดนตรทใช คอ……………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………. โอกาสในการแสดง คอ………………………………………………………………….

แบบฝกหด ชดท 8

61

คณะผจดท า

วาทรต.พทกษ เสยงด ประธาน นางระเบยบ อตศร กรรมการ นางสาวสาวตร วงศวาร กรรมการ นายมาโนช เมองพรหม กรรมการ นางนาฎสรย วงศอรนทร เลขานการ