Embed Size (px)
Citation preview
บทท 3
ภมอากาศกบการทองเทยว
อาจารยยศพรธ วรรชนะ
โป ภาควชาภมศาสตร โปรแกรมวชาสงคมศกษา
คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร
หวขอการบรรยาย
กร บวนการเกด ลม ฟา อากาศ กระบวนการเกด ลม ฟา อากาศ
อทธพลของลมฟาอากาศ
เขตภมอากาศในประเทศไทย
ลกษณะภมประเทศและการแบงภาคทางอตนยมวทยาของไทย ลกษณะภมประเทศและการแบงภาคทางอตนยมวทยาของไทย
ฤดกาลของประเทศไทย
ไ ลมมรสมในประเทศไทย
สาเหตและลกษณะของฝนตกในประเทศไทย
ลกษณะภมอากาศและความเชอมโยงกบการทองเทยว
จดประสงคการเรยนร
1. นกศกษาสามารถอธบายกระบวนการเกดและความสาคญของ ลกษณะภมอากาศของประเทศไทยทมอทธพลตอการทองเทยว
2. นกศกษามตระหนกถงความสาคญของลกษณะภมอากาศของประเทศไทยทสงผลตอการทองเทยว
3. นกศกษาสามารถนาเสนอแหลงทองเทยวตามฤดกาลในประเทศไทยทนาสนใจบนพนฐานของลกษณะทางภมศาสตรทมประเทศไทยทนาสนใจบนพนฐานของลกษณะทางภมศาสตรทมความแตกตางกน
4 ใ ศ ส ไปป ใชใ ส ช4. เพอใหนกศกษาสามารถนาความรไปประยกตใชในสาขาวชาของตนได
ลม ฟา อากาศ คอ อะไร?
ลมฟาอากาศ (Weather) คอ สภาวะของอากาศบนพนทในพนทหนง ในชวงเวลา
หนง
ภ ม อ า ก าศ ( Climate) ค อ ส ภ า ว ะ
โดยทวไปของลมฟาอากาศบนพน ทใดๆ โดยทวไปของลมฟาอากาศบนพนทใดๆ
ในชวงเวลานานๆ ซงพจารณาจากการตรวจ
อากาศซาๆ กนหลายครงเปนระยะเวลานานอากาศซาๆ กนหลายครงเปนร ย เวลานาน
ประมาณ 30 - 35 ป
ลมฟาอากาศแตกตางจากภมอากาศ ลมฟาอากาศแตกตางจากภมอากาศ ตรงทการเปลยนแปลงของลมฟาอากาศจะ
ใ ฟเกดขนในระยะเวลาสนๆ เชน ลมฟาอากาศ
ในระยะเวลาหนงเดอนทแลวมา เปนตน
อทธพลของลมฟาอากาศ
การเลอกเสอผาใหสวมใสสบาย
ชวยให เกษตรกรเลอกชนดหรอพนธพ ช ท
ตองการปลกใหไดผลผลตด
การสรางบานเรอนทอยอาศยใหเหมาะสมกบ
สภาพอากาศ ทศทางลม หรอทศทางทไดรบ
แสงอาทตยจะชวยใหอยอาศยไดสบายมากขน
และชวยประหยดพลงงานและคาใชจาย
การทราบสภาพลมฟาอากาศลวงหนากอน
ออกไปทางานหรอออกเดนทางจะชวยใหออกไปทางานหรอออกเดนทางจะชวยให
สะดวกสบาย และสามารถเตรยมความพรอมได
อยางเหมาะสม รวมทงมประโยชนตอการทาอยางเหมาะสม รวมทงมประโยชนตอการทา
การคา การขนสงและการทองเทยว เปนตน
เขตภมอากาศในประเทศไทย
ลกษณะภมประเทศและการแบงภาคทางอตนยมวทยาของไทย
ลกษณะภมประเทศและการแบงภาคทางอตนยมวทยาของไทย
ลกษณะภมประเทศและการแบงภาคทางอตนยมวทยาของไทย
ลกษณะภมประเทศและการแบงภาคทางอตนยมวทยาของไทย
ประกอบดวย 15 จงหวด ไดแก เชยงราย แมฮองสอน เชยงใหม ลาพน ลาปาง พะเยา นาน แพร อตรดตถ สโขทย ตาก
กาแพงเพชร พษณโลก พจตร และเพชรบรณ ภมประเทศสวนใหญเปนเทอกเขา มภเขาตดกนเปนพดในแนวเหนอ-ใต สลบกบ
หบเขาทงแคบและกวางมากมาย ทวเขาทสาคญไดแก ทวเขาแดนลาว ซงอยทางตอนเหนอ กนเขตแดนระหวางไทยกบพมา
และเปนตนกาเนดของแมนาปง ทางตะวนตกมทวเขาถนนธงชย และทวเขาตะนาวศรบางสวน ตอนกลางของภาคมทวเขาผปน
นา ซงเปนตนกาเนดของแมนาวงและแมนายม ดานตะวนออกมทวเขาหลวงพระบางซงเปนตนกาเนดของแมนานาน และมทว
ใ ไเขาเพชรบรณบางสวนเปนแนวกน ระหวางภาคนกบภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ยอดเขาทสงทสดในประเทศไทย คอ
ดอยอนทนนทอยในเทอกเขาจอมทอง เขตจงหวดเชยงใหม สงจากระดบนาทะเลปานกลางประมาณ 2,565 เมตร
ลกษณะภมประเทศและการแบงภาคทางอตนยมวทยาของไทย
ประกอบดวย 19 จงหวด ไดแก หนองคาย เลย หนองบวลาภ อดรธาน สกลนคร นครพนม มกดาหาร กาฬสนธ
ขอนแกน มหาสารคาม รอยเอด ยโสธร อานาจเจรญ ชยภม นครราชสมา บรรมย สรนทร ศรสะเกษ และ
อบลราชธาน มลกษณะภมประเทศเปนทราบสงและลาดตาไปทางทศตะวนออกเฉยงใต ทางตะวนตกมทวเขาเพชรบรณ
และทวเขาดงพญาเยนเปนแนวกนระหวางภาคนกบภาคเหนอและภาคกลาง สวนทางใตมทวเขาสนกาแพงกนระหวางภาค
นกบภาคตะวนออก และทวเขาพนมดงรกกนพรมแดนภาคน กบประเทศกมพชา ทวเขาเพชรบรณและทวเขาดงพญาเยน
ซงสงประมาณ 800 ถง 1,300 เมตร และทวเขาพนมดงรก ซงสงประมาณ 400 เมตร เปนแนวกนกระแสลม
ตะวนตกเฉยงใต ทาใหบรเวณดานหลงเขาซงไดแกพนททางดานตะวนตกของภาคมฝนนอยกวาทางตะวนออก
ลกษณะภมประเทศและการแบงภาคทางอตนยมวทยาของไทย
ประกอบดวย 18 จงหวด ไดแก นครสวรรค อทยธาน ชยนาท สงหบร ลพบร อางทอง สระบร สพรรณบร
พระนครศรอยธยา กาญจนบร ราชบร นครปฐม นนทบร ปทมธาน กรงเทพมหานคร สมทรปราการ พระนครศรอยธยา กาญจนบร ราชบร นครปฐม นนทบร ปทมธาน กรงเทพมหานคร สมทรปราการ
สมทรสงคราม และสมทรสาคร ภมประเทศสวนใหญเปนทราบลม ระดบพนทลาดลงมาทางใตตามลาดบจนถงอาว
ไทย ในภาคนมภเขาบางแตสวนใหญเปนภเขาทไมสงมาก เวนแตทางดานตะวนตกใกลชายแดนประเทศพมา ม
ใ ใ ป ป เทอกเขาตะนาวศรวางตวในแนวเหนอ-ใต ตอเนองมาจากภาคเหนอเปนแนวกนพรมแดนกบประเทศพมา และมความ
สงเกนกวา 1,600 เมตร ทางตะวนออกมทวเขาดงพญาเยน เปนแนวแบงเขตภาคนกบภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
ลกษณะภมประเทศและการแบงภาคทางอตนยมวทยาของไทย
ประกอบดวย 8 จงหวด ไดแก นครนายก ฉะเชงเทรา ปราจนบร สระแกว ชลบร ระยอง จนทบร และตราด
ลกษณะภมประเทศเปนเทอกเขาและทราบ ทางตะวนออกเฉยงใตของภาค มทวเขาบรรทดเปนแนวกนพรมแดนกบลกษณะภมประเทศเปนเทอกเขาและทราบ ทางตะวนออกเฉยงใตของภาค มทวเขาบรรทดเปนแนวกนพรมแดนกบ
ประเทศกมพชา ถดเขามามทวเขาจนทบร ทางเหนอมทวเขาสนกาแพงและพนมดงรกวางตวในแนวตะวนตก-
ตะวนออกเปนแนวแบงเขตภาคน กบภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ทางตะวนตกและทางใตเปนฝงทะเลตดกบอาวไทย
ใ มเกาะใหญนอยมากมาย
ลกษณะภมประเทศและการแบงภาคทางอตนยมวทยาของไทย
เปนคาบสมทรขนาบดวยทะเลสองดาน ดานตะวนตกคอทะเลอนดามน ดานตะวนออก คออาวไทยซงเปนสวนหนง
ใ ใ ใ ของทะเลจนใต ทางตอนบนของภาคมทวเขาตะนาวศรซงวางตวในแนวเหนอ-ใตตอเนองมาจากภาคเหนอและภาค
กลางเปนแนวกนพรมแดนกบประเทศพมา ทางตอนลางของภาคมทวเขาภเกตและทวเขานครศรธรรมราชวางตวใน
แนวเหนอ-ใต แบงภาคนออกเปนสองสวน คอทราบชายฝงทะเลดานตะวนออกตดกบอาวไทยซงมอาณาเขต
กวางขวาง และทราบดานตะวนตกขนานกบชายฝงทะเลอนดามน และชองแคบมะละกาซงเปนบรเวณแคบกวาทราบ
ดานตะวนออก ทางทศใตของภาคมทวเขาสนกาลาครเปนแนวกนพรมแดนกบประเทศมาเลเซย
ลกษณะภมประเทศและการแบงภาคทางอตนยมวทยาของไทย
ภาคใตฝงตะวนออก ไ ฝ ป ไ ไดแกบรเวณตอนบนของภาคตอเนองถงทราบชายฝงทะเลดานตะวนออก ประกอบดวย 10 จงหวด ไดแก
เพชรบร ประจวบครขนธ ชมพร สราษฎรธาน นครศรธรรมราช พทลง สงขลา ปตตาน ยะลา และนราธวาส
ภาคใตฝงตะวนตก ประกอบดวย 6 จงหวด ไดแก ระนอง พงงา ภเกต กระบ ตรง และสตล
ฤดกาลของประเทศไทย
ฤดรอน เรมตงกลางเดอนกมภาพนธไปจนถงกลางเดอนพฤษภาคม ในระยะนลมฝายใต
ตะวนออกเฉยงใตพดปกคลมประเทศไทย และดวงอาทตยกาลงเคลอนผาน เสนศนยขนไปทางซก
โลก ภาคเหนอ ดงนนดนจะสะสมความรอนไวและรอนขน ลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอมกาลง
ใ โ ใออนลงและคอนขางแปรปรวน ทาใหอากาศรอนอบอาว โดยเฉพาะอยางยงในเดอนเมษายน พาย
ฤดรอนเปนปรากฏการณทางธรรมชาตทเดนชดทางประเทศไทยตอนบน
ฤดฝน เรมเมอลมมรสมตะวนตกเฉยงใตไดพดปกคลมประเทศไทยแลว คอ ตงแตกลางเดอนพฤษภาคม เปนตนไป และไปสนสดราวกลางเดอนตลาคม มระยะเวลาประมาณ 5 เดอน ฤ
ฤดหนาว เรมตงแตกลางเดอนตลาคมไปจนถงกลางเดอนกมภาพนธ ในระยะนลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอไดพดปกคลมประเทศไทย ทาใหอณหภมลดลงทวไปอากาศจะหนาวเยน
ยกเวนภาคใตของประเทศไทยอณหภมจะลดลงไดบางเปนครงคราวและจะมฝนตกตามชายฝง
ทะเลตะวนออกตงแตสราษฎรธานลงไปจนถงนราธวาส ทะเลตะวนออกตงแตสราษฎรธานลงไปจนถงนราธวาส
ลมมรสมในประเทศไทย
ลมมรสมตะวนตกเฉยงใต ลมนจะพดตงแตกลางเดอนพฤษภาคมไปจนถงเดอนกนยายน สวน
ภาคใตของประเทศไทยลมน จะไปสนสดราว
ใ กลางเดอนตลาคม ในชวงระยะเวลาดงกลาวเปน
ฤดฝนของประเทศไทย
ใ ป ลมมรสมตะวนออกเฉยงใต เปนลมพด
ประจาตลอดเวลา 3 เดอน จากเดอนกมภาพนธ-
เดอนเมษายน เนองจากมรสมตะวนออกเฉยงเหนอเดอนเมษายน เนองจากมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ
ถอยไปจากภาคใต จงมลมจากทางทศใ ตและ
ตะวนออกเฉยงใตพดเขามาแทนท ลมนพดมาจาก
ความกดอากาศสงในทะเลจนใต เปนลมทรอนและชน
ทาใหอณหภมสงโดยทวไป ในชวงนภาคใตจะมฝนตก
นอยกวาระยะอนของป
ลมมรสมในประเทศไทย
แนวปะทะลมรอนหรอรองมรสม การทประเทศไทยอยในอทธพลของลมมรสมทง 2 ฤด ประเทศไทยอยในอทธพลของลมมรสมทง 2 ฤด
ทาใหมแนวปะทะอากาศท เรยกวา รองมรสม
(Monsoon Trough) หรอ แนวปะทะลมรอน ( g )
(Intertropical Convergence Zone)
เกด ขนเปนแนวปะทะระหวางลมมรสม
ตะวนตกเฉยงใตและมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ
แนวปะทะนมความกวางเปลยนแปลงไปตามความ
รนแรงของมรสมทงสอง ถามรสมทงสองดานมรนแรงของมรสมทงสอง ถามรสมทงสองดานม
กาลงแรงขนมาพรอมๆ กนกบบใหแนวปะทะน
แคบ มความรนแรงในการปะทะ ทาใหเกดเมฆ
และฝนตกมาก
เดอนตลาคมเปนชวงระยะเวลาทพายดเปรสชน
เคลอนตวผานภาคใตของประเทศไทย ทาใหเกดฝน
ตกและนาทวมไดฉบพลน
ลมมรสมในประเทศไทย
ลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ เรมพดลงม าประมาณกลาง เด อนต ล าคม ไปจนถ ง
กลางเดอนกมภาพนธ แตบางทอาจจะเลยไปถง
เดอนมนาคม ลมนมความสมพนธกบฤดหนาวใน
ซกโลกเหนอ คอ พนดนของทวปเอเชยมความ
หนาวเยน อณหภมลดลงตามความกดอากาศสง
ซงศนยกลางอยทไซบเรย สวนบรเวณทางใตม
ใ ลกษณะตรงกนขาม ทาใหเกดลมพดจากแผนดน
สพนนา เปนลมหนาวแหงแลงพดออกจาก
ศนยกลาง ความกดอากาศสง พดมายงประเทศศนยกลาง ความกดอากาศสง พดมายงประเทศ
ไทยทางภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
ภาคกลาง สวนภาคใตฝงตะวนออก ลมนจะพดภาคกลาง สวนภาคใตฝงตะวนออก ลมนจะพด
ผานอาวไทยจงนาฝนมาตกดวย
สาเหตททาใหฝนตกในประเทศไทย
1. รองความกดอากาศตา1. รองความกดอากาศตา
2. ลมมรสม
3. การพาความรอน3. การพาความรอน
4. พายหมนเขตรอน
5. แนวพดสอบของลม5. แนวพดสอบของลม
6. คลนกระแสลมตะวนตก
7. คลนกระแสลมตะวนออก7. คลนกร แสลมต วนออก
8. การยกตวของมวลอากาศเมอ
เคลอนมาปะทะเทอกเขาเคลอนมาป ท เทอกเขา
ฝนในประเทศไทย
ฝนในประเทศไทย
ฝนพาความรอน (Convectional Rain) คอ ฝนทเกดจากกลมอากาศรอนลอยตวสงขนจนถงจดไอนากลนตวลงมาเปนฝนในตอนเยนและกลางคน ลอยตวสงขนจนถงจดไอนากลนตวลงมาเปนฝนในตอนเยนและกลางคน
ลกษณะฝนทตกเปน แบบฝนโปรย (Rain - Shower) หรอเกดฝนตกหนกมากเปน
ระยะเวลาสนๆ ในขณะทฝนตกอาจจะมพายพดรนแรง มลกเหบตก และฟาคะนองระยะเวลาสนๆ ในขณะทฝนตกอาจจะมพายพดรนแรง มลกเหบตก และฟาคะนอง
รนแรง การเกดฝนชนดนจะปรากฏในเดอนมนาคมและเดอนเมษายน
ฝนในประเทศไทย
ฝนปะทะภเขา (Orographic Rain) คอ ฝนทเกดจากลมทมความชนพดไป
ปะทะภเขา โดยเฉพาะลมมรสมตะวนตกเฉยงใต ลมนจะพดสงขนและอณหภมจะลดปะทะภเขา โดยเฉพาะลมมรสมตะวนตกเฉยงใต ลมนจะพดสงขนและอณหภมจะลด
ตาลงจนถงจดทไอนากลนตวตกลงมาเปนฝน ฝนชนดนเปนในทตกมากและตก
บอยครง จะเรมตกตงแตสปดาหท 2 ของเดอนพฤษภาคมและสนสดในสปดาหท บอยครง จะเรมตกตงแตสปดาหท 2 ของเดอนพฤษภาคมและสนสดในสปดาหท
2 ของเดอนพฤศจกายน ตามปกตมกในชวงตอนบายหรอตอนกลางคน
ฝนในประเทศไทย
ฝนพายหมน (Cyclonic Rain) ประเทศไทยตงอยในทางผานของพายหมนซงกอตว y
ขนในทะเลจนใต แลวเคลอนตวมาทางตะวนตกเขาสชายฝงทะเลเวยดนาม เลยเขาส
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศไทย พายทพดเขามาในประเทศไทยมกจะออน
กาลงลงเปนดเปรสชนหรอหางพาย นอกจากนฝนพายหมนยงเกดจากการ ปะทะ
ของอากาศหลายกระแส ซงพดมาจากทศทางตางๆ เชน ประเทศจนตอนใต ฝนชนดๆ
นจะพบในเดอนมถนายน-เดอนตลาคม
ฝนในประเทศไทย
ฝนแนวปะทะ (Frontal Rain) เปนฝนทเกดจากมวลอากาศรอนและอากาศฝนแนวปะทะ (Frontal Rain) เปนฝนทเกดจากมวลอากาศรอนและอากาศ
เยนมาพบกน อากาศเยนจะหนนอากาศรอนลอยตวขนบน อณหภมของอากาศจะ
ลดลงจน กลนตวตกลงเปนฝน ฝนชนดนจะเกดในชวงเดอนตลาคม - เดอนลดลงจน กลนตวตกลงเปนฝน ฝนชนดนจะเกดในชวงเดอนตลาคม เดอน
พฤศจกายน และชวงเดอนกมภาพนธ - เดอนเมษายน
ฝนในประเทศไทย
ฝนมรสม (Monsoon) เปนฝนทตกในฤดมรสมและฝนทตกตอเนองกนเปนฝนมรสม (Monsoon) เปนฝนทตกในฤดมรสมและฝนทตกตอเนองกนเปน
เวลานาน มปรมาณนาฝนมากในเมอรองมรสมพดผาน
ฝนชะชอมะมวง (Mango Shower) เปนฝนขนาดเบา เกดจากคลนใน
กระแสลมตะวนออกพดผานเขามาสผนแผนดน จะตกในเดอนมกราคมและเดอน
กมภาพนธ
ฝนในประเทศไทย
ฝนซฟาคะนอง (thundery Shower) เปนหยาดนาฟาทตกลงมามลกเหบ
เกดขนดวย
พายฝนฟาคะนอง (Thunderstorm) เกดขนพรอมกบฟาแลบ ฟารอง มลกเหบ
ตกดวย
ฝนตกเปนครงคราว (Occasional Rain) เปนฝนทตกไมตอเนองกนหยดนาน
แลวกตก ทองฟาครมฝนมเมฆหนา
ฝนตกเปนระยะ (Intermittent Rain) เปนฝนทตกแลวหยด หยดแลวตก
ฝนตกตอเนองกน (Continuous Rain) บางครงเรยกวา "ฝนพรา" หรออนๆ
ไดแก ฝนเฉพาะแหง ฝนเปนแหง และฝนกระจายเปนบรเวณกวาง
โ ใ ฝนโคลน (Mud Rain) เปนฝนทมละอองของดนทราย ผงฝน ผสมอยทาใหฝน
ทตกลงมามสคลายนาโคลน
ฝนเลอด (Blood Rain) เปนฝนทมฝนสแดงผสมอยมาก
ฝนสเหลอง (Sulphur Rain) เปนฝนทมละอองของฝนสเหลองอยมาก
ตวอยางแผนทแสดงสภาพอากาศ
ตวอยาง: แหลงทองเทยวตามฤดกาลของไทย
ตวอยาง: ไมดอกตามเทศกาล/ ฤดกาลของไทย
ตวอยาง: ผลไมตามฤดกาลของไทย
ลกษณะภมอากาศและความเชอมโยงกบการทองเทยว
การนาเสนอแหลงทองเทยวตามฤดกาลฤ
ในประเทศไทย ลาว เวยตนาม และพมา
ใชเวลาคนละ 5 นาท (5 คะแนน)
