วารสารวชาการศรปทม ชลบร36

ววฒนาการ และแนวโนมของเทคโนโลยสารสนเทศ

THE EVOLUTION AND TRENDS OF INFORMATION TECHNOLOGY

จราภรณชมยม*Chiraphorn Chomyim

ปณฑชณชเพงผล*Punchanit Phangphol

ณพชรวดแสงบญน�าหงษทอง*Napatwadee Sangboonnum Hongthong

ดร.เศรษฐชยชยสนท**Settachai Chaisanit, Ph.D.

ดร.วชราพรรณแกวประพนธ***Wacheerapan Kaewprapan, Ph.D.

บทคดยอ เทคโนโลยสารสนเทศมการพฒนาและเปลยนแปลงอยางรวดเรว ครอบคลมขอบเขตทหลากหลายทงดานวทยาศาสตร ดานวศวกรรมศาสตรและดานสงคม ในขณะนเปนเวลาทเหมาะสม ทจะไดเรยนรการท�างานของวทยาศาสตรและเทคโนโลยสารสนเทศ จากอดต ปจจบน และอนาคต ซงวทยาศาสตรและเทคโนโลยสารสนเทศในชวงเวลานเปนชวงทมการพฒนาและกาวหนามากทสด ในประวตศาสตรมนษยชาต ทงยงเปนชวงเวลาทจะไดปรบมมมองทมตอวทยาศาสตรและเทคโนโลยสารสนเทศ ซงบทความนผวจยไดสรปและอธบายความหมาย ววฒนาการและแนวโนมของเทคโนโลย สารสนเทศ ใน 2 หวขอหลกคอ 1) ววฒนาการของเทคโนโลยสารสนเทศ และ 2) แนวโนมของเทคโนโลยสารสนเทศ ซงขอมลตาง ๆ สามารถน�าไปประยกตในสาขาของวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมทงการสรางรปแบบของระบบทใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยสารสนเทศ ประกอบกบววฒนาการ และแนวโนมในอนาคตของวทยาศาสตรและเทคโนโลยสารสนเทศอกดวยค�าส�าคญ: ววฒนาการเทคโนโลยสารสนเทศ, แนวโนมของวทยาศาสตรและเทคโนโลยสารสนเทศ

*อาจารยประจ�า คณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบร**รองคณบดคณะเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยศรปทม วทยาเขตชลบร***อาจารยประจ�า ภาควชาครศาสตรไฟฟา คณะครศาสตรอตสาหกรรมและเทคโนโลย มหาวทยาลยเทคโนโลย

พระจอมเกลา ธนบร

วารสารวชาการศรปทม ชลบร 37

ABSTRACT Information technology is evolving and being transformed. Many boundaries among science, engineering and social systems. It is the time we look at how things work at a system level from past, present to future with great precision. It is the time when the physical, biological and social sciences are joining forces with information sciences and technology. It is the time when we will make extraordinary advances in the history of mankind through information sciences and technologies. Recently the system view of technologies is emerging. In this paper, we expound technology and information sciences into two main domains: 1) the evolution of information technology and 2) the trends of information technology. Furthermore we exam each branch of technologies and information sciences and establish a system-based model of technology and information sciences and discuss the evolution and future trends of information technology and information sciences.Keywords: technology evolution, trends of information technology and information

sciences.

บทน�า นบตงแตสมยโบราณทเรมมอารยธรรมเกดขน มนษยไดพยายามคดคนเครองมอทใชท�างานและชวยผอนแรง ตลอดจนใหความสะดวกแกตนเองและผอน เชน การนบจ�านวนตวเลข มนษยสมยโบราณรจกใชนวมอในการนบ และใชวธตาง ๆ ตงแตใชรอยขด กอนหน หรอแทงไม เพอนบจ�านวนสมาชกในครอบครวหรอนบจ�านวนสตวทลามาได ตอมามนษยไดพฒนาดานการค�านวณ ไดแก การบวก การลบ การคณ และการหาร เครองมอชนดแรกทสามารถถอไดวาเปนตนก�าเนดของเครองคอมพวเตอรคอ ลกคด (abacus) และยงคงเปนสงทใชกนมาตราบเทาทกวนน อยางไรกตาม มนษยไดพยายามพฒนาประดษฐอปกรณทชวยในการค�านวณใหงายยงขน จนมาเปนเครองคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารในปจจบน

ความหมายของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ความหมายของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สามารถแยกอธบายความหมายแตละค�าไดดงน พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ใหความหมายค�าวา สารสนเทศ (information) ไววา ขาวสาร การแสดง หรอชแจงขาวสารขอมลตาง ๆ (ราชบณฑตยสถาน, 2542)

วารสารวชาการศรปทม ชลบร38

แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของประเทศไทย พ.ศ. 2545-2549 ใหนยาม วา สารสนเทศ (information) คอการน�าขอมลทเกบรวบรวมไวมาผานกระบวนการเพอใหไดผลลพธ ทมประโยชนตอการตดสนใจ มภาระหนาทใหความส�าคญกบความปลอดภยของขาวสารขอมลบน เครอขาย อยในศลธรรมอนด และไมกระทบตอความมนคงของประเทศ (ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกส และคอมพวเตอรแหงชาต, 2545) สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย ใหนยามวา สารสนเทศ (information) คอขอมลตาง ๆ ทไดมการประมวลผลแลว หรอเกบรวบรวมไวในรปแบบตาง ๆ เชน การใชถอยค�าในการพด การเขยน ภาพเขยน ไมโครฟลม แผนดสกคอมพวเตอร เปนตน กลาวอกนยหนงกคอมการบนทกไวในสอหรอทรพยากรสารสนเทศนานาชนด ซงบคคลสามารถรบรไดดวยวธใดวธหนง เพอน�าไปใชประโยชนตามตองการ (เศรษฐชย ชยสนท, 2550) จากทกลาวมาสามารถสรปไดวา สารสนเทศ (information) หมายถง ขอมลขาวสารตาง ๆ ทไดมการประมวลผลแลว หรอเกบรวบรวมไวในรปแบบตาง ๆ เพอใหไดผลลพธในการตดสนใจ เชน การใชถอยค�าในการพด การเขยน ภาพเขยน ไมโครฟลม แผนดสกคอมพวเตอร (เตชา อศวสทธถาวร, 2547; Huurdeman, 2003) ส�าหรบค�าวา เทคโนโลย (technology) พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ใหความหมายไววา วทยาการทน�าเอาความรทางวทยาศาสตรมาใชใหเกดประโยชนในทางปฏบตและอตสาหกรรม (ราชบณฑตยสถาน, 2542) เทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology: IT) คอการประยกตความรทางวทยาศาสตร มาใชในระบบสารสนเทศ ตงแตกระบวนการจดเกบ ประมวลผล และการเผยแพรสารสนเทศ เพอชวยใหไดสารสนเทศทมประสทธภาพและรวดเรวทนตอเหตการณ เทคโนโลยสารสนเทศอาจประกอบดวยเครองมอและอปกรณตาง ๆ เชน เครองคอมพวเตอร เครองใชส�านกงาน อปกรณสอสารโทรคมนาคมตาง ๆ รวมทงซอฟตแวรทงแบบส�าเรจรปและแบบพฒนาขนเพอใชในงานเฉพาะดาน ซงเครองมอเหลานจดเปนเครองมอททนสมยและใชเทคโนโลยระดบสง (high technology) และกระบวนการในการน�าอปกรณเครองมอตาง ๆ ขางตนมาใชงาน เพอรวบรวม จดเกบ ประมวลผล และแสดงผลลพธเปนสารสนเทศในรปแบบตาง ๆ ทสามารถน�าไปใชประโยชนไดตอไป เชน การ จดเกบขอมลในลกษณะของฐานขอมล เปนตน (ครรชต มาลยวงศ, 2540) ส�าหรบความหมายของการสอสาร (communication) มผนยามไวดงน พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 ใหความหมายค�าวา การสอสาร (com-munication) ไววา น�าถอยค�า ขอความ หรอหนงสอ เปนตน ของฝายหนงสงใหอกฝายหนงโดยมสอ น�าไป (ราชบณฑตยสถาน, 2542)

วารสารวชาการศรปทม ชลบร 39

การสอสาร (communication) หมายถง การตดตอ การบอกใหทราบ การสอสาร การคมนาคม การตดตอสมพนธ การแจงใหทราบ การกระจายขาว การแพรขาว การเชอมสมพนธ ขาว ขาวคราว การตอเชอมโยงระหวางคอมพวเตอรกบคอมพวเตอร เพอถายทอดหรอสงผานขอมลระหวางกน โปรแกรมซอฟตแวรทท�าใหคอมพวเตอรสามารถตดตอสอสารกบคอมพวเตอรดวยกน เพอแลกเปลยนขอมลซงกนและกนได การถายทอดสญญาณสารสนเทศระหวางคอมพวเตอรหรอระหวางอปกรณประกอบภายนอกของคอมพวเตอร ลกษณะครงละ 1 บตผานสายการสอสารสายเดยว (Encyclopedia Britannica, 2003) จากทกลาวมาสามารถสรปไดวา การสอสาร (communication) หมายถง การน�าถอยค�า ขอความ หรอหนงสอ เปนตน ของฝายหนงสงใหอกฝายหนงโดยมสอน�าไป เพอการตดตอ การบอกใหทราบ การสอสาร การคมนาคม การตดตอสมพนธ การแจงใหทราบ เพอการกระจายขาว การเผยแพรขาว การเชอมความสมพนธของขาว การเชอมโยงระหวางคอมพวเตอรกบคอมพวเตอร เพอถายทอดหรอสงผานขอมลระหวางกน เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Information and Communication Technology: ICT) หมายถง เทคโนโลยทเกยวของกบขาวสารขอมลและการสอสาร นบตงแตการสราง การน�ามาวเคราะหหรอประมวลผล การรบและสงขอมล การจดเกบและการน�าไปใชงานใหม เทคโนโลยเหลาน มกจะหมายถงคอมพวเตอร ซงประกอบดวยสวนอปกรณ (hardware) สวนค�าสง (software) และสวนขอมล (data) และระบบการสอสารตาง ๆ ไมวาจะเปนโทรศพท ระบบสอสารขอมล ดาวเทยมหรอเครองมอสอสารใด ๆ ทงมสายและไรสาย (ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอร แหงชาต, 2545) จากทกลาวมาสามารถสรปไดวา เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร หมายถง วทยาการขอมล ขาวสารตาง ๆ ทไดมการประมวลผลแลว หรอเกบรวบรวมไวในรปแบบตาง ๆ เพอใหไดผลลพธในการจดการความรและการตดสนใจ โดยน�าเอาความรทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยมาใช ใหเกดประโยชนในทางปฏบต เพอใหสามารถบรรลตามวตถประสงคทตงไว และเพอการแจงใหทราบ เพอการกระจายขาว การแพรขาว การตอเชอมโยงระหวางคอมพวเตอรกบคอมพวเตอร เพอถายทอดหรอสงผานขอมลระหวางกน (เตชา อศวสทธถาวร, 2547; เศรษฐชย ชยสนท, 2550)

ยคของคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ นบตงแตมการประดษฐเครองคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศมาใชงานกนอยางแพรหลายจนถงปจจบน เราสามารถแบงยคของคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศไดโดยใชววฒนาการของเครองเปนเกณฑในการแบงยค ซงสามารถแบงยคของคอมพวเตอรออกเปน 5 ยค ดงน

วารสารวชาการศรปทม ชลบร40

ภาพท 1 ยคของคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ

อยางไรกตามเมอไมโครคอมพวเตอรมขดความสามารถสงขน ท�างานไดเรว การแสดงผล การจดการขอมลสามารถประมวลไดครงละมาก ๆ จงท�าใหคอมพวเตอรสามารถท�างานหลายงาน พรอมกน (multitasking) ขณะเดยวกนกมการเชอมโยงเครอขายคอมพวเตอรในองคกรโดยใชเครอขาย ทองถนทเรยกวา LAN (local area network) เพอเชอมหลายกลมขององคกรเขาดวยกน เกดเปนเครอขายคอมพวเตอรขององคกร เรยกวา อนทราเนต (intranet) และหากน�าเครอขายขององคกรเชอมตอเขาสเครอขายสากลทตอเชอมกนทวโลก เรยกวา อนเทอรเนต (internet) คอมพวเตอรใน ยคปจจบนจงเปนคอมพวเตอรทเชอมตอกน ท�างานรวมกน สงเอกสารหรอขอความระหวางกน สามารถประมวลผลรปภาพ เสยง และวดทศน ไมโครคอมพวเตอรในยคนจงท�างานกบสอหลายชนดทเรยกวา สอประสม (multimedia)

วารสารวชาการศรปทม ชลบร 41

แนวโนมของเทคโนโลยสารสนเทศ ความกาวหนาและการพฒนาทเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวของเทคโนโลยสารสนเทศในปจจบนจะเหนไดวามการพฒนาใหมความสามารถใกลเคยงกบมนษยมากทสด เชน ระบบเสมอนจรง ระบบจ�าลอง การเขาใจภาษามนษย เปนตน ซงปฏเสธไมไดวาเทคโนโลยสารสนเทศเปนสงจ�าเปน ในชวตมนษยไปแลว โดยเฉพาะเทคโนโลยดานคอมพวเตอรและการสอสารโทรคมนาคม แนวโนมในอนาคตอาจมปรมาณขอมลขาวสารเกดขนจ�านวนมาก เทคโนโลยสารสนเทศยงคงมแนวโนมทจะ พฒนาตอไป ดงนนผใชงานควรศกษาและท�าความเขาใจเพอเตรยมความพรอมในการรบมอความเปลยนแปลงไดอยางมประสทธภาพ – แนวโนมของเทคโนโลยสารสนเทศดานฮารดแวร ปจจบนการพฒนาฮารดแวรโดยใช เทคโนโลยสารสนเทศไมเพยงเกดขนกบอปกรณทใชงานกบคอมพวเตอรเทานน แตพฒนาไปถงอปกรณ สอสารเคลอนทอยางโทรศพทมอถอทนยมใชกนในปจจบนทเรยกวา สมารทโฟน (smartphone) ซงมระบบปฏบตการของตนเอง มคณสมบตแตกตางกนไปตามแตละบรษทผพฒนา สามารถเชอมตอ อนเทอรเนตได ท�าใหผใชงานไมพลาดการตดตอสอสารแมวาจะก�าลงเดนทาง นอกจากนยงมแอพพลเคชน ใหเลอกใชมากมาย จงกลาวไดวาแนวโนมของเทคโนโลยสารสนเทศดานฮารดแวรมการพฒนาไป อยางรวดเรวและตอเนอง เพอตอบสนองความตองการในการตดตอสอสารแลกเปลยนขอมลทตองการ ความรวดเรวแบบเรยลไทม (real time) ทนตอเหตการณ – แนวโนมของเทคโนโลยสารสนเทศดานซอฟตแวร ปจจบนเทคโนโลยอนเทอรเนตความเรวสงชวยใหเขาถงขอมลขาวสารและบรการตาง ๆ ไดรวดเรวและไมยงยาก ดวยเหตนจงมการพฒนาบรการซอฟตแวรผานอนเทอรเนตทเรยกวา SaaS ซงยอมาจาก Software as a Service ทไดรบความนยมมากขนอยางตอเนอง SaaS คอรปแบบการบรการซอฟตแวรทางอนเทอรเนต ซงผใชไมตองเสยคาใชจายในการซอลขสทธซอฟตแวรเพอน�ามาตดตงทเครองคอมพวเตอร เพยงแคเสยคาใชจายเปนรายเดอนหรอรายปตามลกษณะการใชงานทตองการ (pay-as-you-go) เชน ตามจ�านวนผใชและตามระยะเวลาทตองการใชงาน จากนนผซอกสามารถเขาใชงานซอฟตแวรไดทนทผานเวบเบราเซอรโดยทไมตองตดตงโปรแกรมลงเครองคอมพวเตอร ดงนน SaaS จงเปนแนวโนมทเขามามบทบาทตอการท�างานมากยงขน – แนวโนมของเทคโนโลยสารสนเทศดานการสอสารโทรคมนาคม ปจจบนการตดตอสอสาร การคนหาและแลกเปลยนขอมลขาวสาร สามารถท�าไดงายดายและรวดเรวผานเครอขายสงคมออนไลน (online social network) ท�าใหผคนทวโลกตดตอพดคยกนไดสะดวกและงายมากยงขน อตราการ ใชงานเครอขายสงคมออนไลนเหลานนบวนจะมจ�านวนผใชเพมมากขนเรอย ๆ ไมเพยงแคนนเทคโนโลย สารสนเทศยงถกน�าไปใชในดานโซเชยลคอมเมรซ (social commerce) ซงเปนการใชเครอขายสงคมออนไลนส�าหรบการคาขาย ชวยในการสรางปฏสมพนธระหวางผขายกบผซอ ท�าใหอตราการซอขายเพมมากขน ท�าใหธรกจมก�าไรมากขนดวย (Huurdeman, 2003)

วารสารวชาการศรปทม ชลบร42

นอกจากแนวโนมของเทคโนโลยสารสนเทศทกลาวมาในดานตาง ๆ แลว ยงมแนวโนมอน ๆ เชน ระบบ Cloud Computing เปนแนวโนมในการแบงปนการใชทรพยากรของระบบสารสนเทศ ฮารดแวรและซอฟตแวรผานอนเทอรเนต โดยผใชไมจ�าเปนตองมเครองเซรฟเวอรหรอตดตงซอฟตแวร ระบบ Cloud Computing จงเปนทางเลอกใหแกผใชในการลดตนทนทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ

บทสรป ปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมบทบาทอยางกวางขวางในทกวงการ และกลายเปนเครองมอส�าคญของการท�างานทกดาน นบตงแตดานการศกษา พาณชยกรรม เกษตรกรรม อตสาหกรรม สาธารณสข การวจยและพฒนา ตลอดจนดานเศรษฐกจการเมองและสวนราชการ ค�าวา “เทคโนโลยสารสนเทศ” หรอ “Information Technology” ตรงกบค�าศพท “Informatique” ซงหมายถงการน�าเทคโนโลยคอมพวเตอรและเทคโนโลยอน ๆ มาใชประโยชนในงานทเกยวของกบสงคมและเศรษฐกจ ตอมาเทคโนโลยดานการสอสารและโทรคมนาคมมการพฒนาและน�ามาใชกบเทคโนโลยสารสนเทศมากยงขน ทงดานการสอสารของคอมพวเตอรทเรยกวาระบบเครอขาย และดานการสอสารขอมลระหวางบคคล ดงนนจงมการรวมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเขา ดวยกนและเปนทนยมอยางแพรหลายทวโลก โดยค�าวาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Information Communication Technology: ICT) ประกอบดวยเทคโนโลย 2 ดานหลกคอ เทคโนโลยระบบคอมพวเตอรและเทคโนโลยสอสารโทรคมนาคม ทผนวกเขาดวยกนเพอใชในกระบวนการ จดหา จดเกบ สรางและเผยแพรสารสนเทศในรปตาง ๆ ไมวาจะเปนเสยง ภาพ ภาพเคลอนไหว ขอความหรอตวอกษรและตวเลข เพอเพมประสทธภาพ ความถกตอง ความแมนย�า และความรวดเรวใหทนตอการน�าไปใชประโยชน เทคโนโลยสารสนเทศจงมบทบาทและความส�าคญมากในปจจบน และมแนวโนมทจะมบทบาทมากยงขนในอนาคต สามารถสรปไดดงน 1. ชวยในการจดการระบบขาวสารจ�านวนมหาศาลของแตละวน 2. ชวยเพมประสทธภาพการผลตสารสนเทศ เชน การค�านวณตวเลขทยงยากซบซอน 3. การจดเรยงล�าดบสารสนเทศไดอยางรวดเรว 4. ชวยในการเกบสารสนเทศไวในรปทเรยกใชไดทกครงอยางสะดวก 5. ชวยในการจดระบบอตโนมต เพอการจดเกบ ประมวลผล และเรยกใชสารสนเทศ 6. ชวยในการเขาถงสารสนเทศไดอยางรวดเรว มประสทธภาพมากขน 7. ชวยใหการสอสารระหวางกนสะดวกรวดเรว ลดอปสรรคเกยวกบเวลาและระยะทาง โดยการใชระบบโทรศพทและอน ๆ จะเหนไดวาแนวโนมของเทคโนโลยสารสนเทศจะมการใชงานมากขนอยางตอเนอง และเกยวของในทกดานไมวาจะเปนฮารดแวร ซอฟตแวร และการสอสารโทรคมนาคม ซงมการพฒนา

วารสารวชาการศรปทม ชลบร 43

ใหมความสามารถใกลเคยงกบมนษยมากทสด เชน ระบบเสมอนจรง ระบบจ�าลอง การเขาใจภาษามนษย เปนตน ปฏเสธไมไดวาเทคโนโลยสารสนเทศเปนสงจ�าเปนในชวตมนษยไปแลว เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารถกน�าไปใชสรางระบบคอมพวเตอร ซงเปนอปกรณทถกน�ามาใชงานมากทสดในชวตประจ�าวน

บรรณานกรมครรชต มาลยวงศ. (2540). ทศนะไอท (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกส

และคอมพวเตอรแหงชาต.เตชา อศวสทธถาวร. (2547). เทคโนโลยสารสนเทศเบองตน. กรงเทพฯ: วงอกษร.ราชบณฑตยสถาน. (2542). พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: นานมบคส

พบลเคชนส.ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต. (2545). แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศ

และการสอสารของประเทศไทย พ.ศ. 2545-2549. เขาถงไดจาก: http://www.nectec.or.th/index.php/2011-07-07-02-53-01/2011-05-12-07-51-46/2011-06-13-02-58-00/1887--2545-25499.html [2557, 20 มถนายน].

เศรษฐชย ชยสนท. (2550). เทคโนโลยสารสนเทศ (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: วงอกษร.เศรษฐชย ชยสนท และจดาภส สมพนธสมโภช. (2550). ระบบสารสนเทศเพอการจดการ.

กรงเทพฯ: วงอกษร. เศรษฐชย ชยสนท และเตชา อศวสทธถาวร. (2549). การวเคราะหและออกแบบระบบ. กรงเทพฯ:

วงอกษร.Behan, K., & Holmes, D. (1990). Understanding information technology (2nd ed.).

New York, NY: Prentice-Hall.Encyclopedia Britannica Inc. (2003). Encyclopedia britannica (15th ed.). Chicago,

IL: Encyclopedia Britannica Inc.Huurdeman, Anton A. (2003). The world wide history of telecommunications.

Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.