52

บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ
Page 2: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

Editor’s vision

นบตงแตป พ.ศ. 2542 เรอยมาจนถงปจจบน ประเทศไทยมสดสวนการลงทนดานการวจยและพฒนาอยในชวง 0.25 - 0.26 เปอรเซนตของจดพ มาโดยตลอด ในขณะทสาธารณรฐประชาชนจนทมตวเลขพอๆ กนกบเราในป พ.ศ. 2542 กลบมอตราการเพมขนของการวจยและพฒนามาจนถงปจจบน ซงอยทประมาณ 1.5 เปอรเซนตของจดพ

ประเทศอนๆ ในเอเชยดวยกน เชน สงคโปร เกาหลใต ญปน เปนตน ตางกใหความสนใจลงทนในการวจยและพฒนาดวยกนทงนน หากพจารณาลกลงไปอกนดจะพบวา ในประเทศทมการลงทนดานการวจยและพฒนาสงๆ นน มสดสวนการลงทนจากภาคเอกชนสงกวารฐแทบทงนน ในขณะทประเทศไทยมปรากฏการณในทางตรงกนขาม

นไมใชเวลาทจะมาชนวกลาวโทษวาใครผด หรอใครปลอยปละละเลย แตนคอเวลาทเราตองมาชวยกนคดอยางจรงๆ จงๆ วาเราไดเรยนรอะไรจากสงทเกดขนบาง และเราจะทำอยางไรตอไป

รศ.ดร.ศกรนทร ภมรตน ผอำนวยการสำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต ไดกลาวถงสถานภาพการวจยและพฒนาของไทยไวหลายประเดน ซงลวนแตมความแหลมคม เชน

• เรายงมปญหาดานการประสานความรวมมอระหวางหนวยงานตางๆ เพราะไมมกลไก (หรอม-แตไมมความตงใจ) ทจะรวมมอกนเพอประเทศชาต การผลกดนใหหนวยงานตางๆ ทำหนาทของตนและประสานงานกบหนวยงานภาคจงเปนเรองทยากยง (ความหมายคอ ทำในสงทควรทำ และควรทำงานเปนทม)

• ทผานมา แมรฐไดใชหลายมาตรการในการสงเสรมใหเอกชนลงทนดานวจยและพฒนา เชน มาตรการลดภาษเพอสงเสรมการวจยและพฒนาเทคโนโลย รวมทงอทยานวทยาศาสตรแหงประเทศไทยไดดงเอกชนเขามาลงทนดานการวจยโดยตนทนลดลงและไดผลเปนชนเปนอนมากขน อยางไรกตามภาคเอกชนยงไมเขาใจและไมใหความสำคญกบการวจยและพฒนา แตพรอมทจะรบผลทไดจากงานวจยไปใช ผลการวจยจงไมตอบสนองความตองการของภาคเอกชนเทาทควร (ความหมายคอ อยากกาวหนาและมความยงยน กตองลงทนสราง องคความรเปนของตนเองบาง)

• รฐตองลงทนในการสรางความรแกคนไทยใหมากขน และดวยอตราทเรวกวาอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ (2 เทา) คำถามคอรฐเชอหรอไมวาวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนโครงสรางพนฐานทสำคญของประเทศ เพราะหากรฐไมคดเชนนน รฐกจะไมลงทนในสดสวนทเหมาะสม

Horizon ฉบบนไดแสดงตวอยางใหเหนวา มคนในภาคอตสาหกรรมทเหนความสำคญของการวจยและพฒนา และไดลงทนไปแลวมากมาย และไดมขอเสนอบางอยางแกภาครฐ รวมทงภาคการศกษา วาควรจะทำอยางไร เชญทศนาไดเลยครบ

บรรณาธการ

กองบรรณาธการ ขอขอบคณ ดร.ภทรพงศ อนทรกำเนด ดร.องคาร วงษดไทย ดร.รงโรจน กมลเดชเดชา นกวจยในโครงการศกษามาตรการสงเสรมการตงศนยวจยและพฒนาในภาคอตสาหกรรมทใหขอมลท เปนประโยชนตอการจดทำวารสารเปนอยางยง

Page 3: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

Contents

เจาของ

สำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร

เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต

บรรณาธการผพมพผโฆษณา

ดร.สชาต อดมโสภกจ

ทปรกษา

ดร.พเชฐ ดรงคเวโรจน

ดร.ญาดา มกดาพทกษ

รศ.ดร.ศกรนทร ภมรตน

รศ.ดร.ชาตร ศรไพพรรณ

ดร.นเรศ ดำรงชย

ดร.กตพงค พรอมวงค

36 Interview

20 Features

บรรณาธการบรหาร

ดร.สชาต อดมโสภกจ

กองบรรณาธการ

พสชนน นรมตรไชยนนท

วสสลสา ไตรสจจ

ดร.สรชย สถตคณารตน

สรพร พทยโสภณ

บรรณาธการตนฉบบ

วรพงษ สนทรฉตราวฒน

บรรณาธการศลปกรรม

ณขวญ ศรอรโณทย

สำนกงาน

ศนยคาดการณเทคโนโลยเอเปค

สำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร

เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต

(สำนกงานชวคราว)

73/1 อาคาร สวทช. ถนนพระรามท 6

แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400

โทรศพท 0 2644 8150-9

ตอ 768, 713, 743

อเมล [email protected]

เวบไซต http://www.sti.or.th/horizon

ดำเนนการผลตโดย

บรษท เปนไท พบลชชง จำกด

โทรศพท 0 2736 9918

โทรสาร 0 2736 8891

อเมล [email protected]

04 News review 06 News & event 08 Foresight society 12 In & Out 14 Question area 16 Cultural science 18 Gen next 20 Features 28 Statistic features 30 Vision 36 Interview 42 Global warming 43 Thai point 44 Social & technology 46 Myth & science 48 Smart life 50 Science media 51 Techno-Toon

ไหนๆ เรากไมสามารถอยคนเดยวบนโลกอยางโดดเดยว เหมอนทประเทศมหาอำนาจหวานแหระบบทนนยมเสรใหครอบคลม ไปทว อยางนอยๆ เรากควรเลนเกมนใหเปน และเมอโลกธรกจวนนไมไดสกนแคเรองราคา แตนวตกรรมตางหากททำใหเกดการเปลยนแปลง ดงนน การนงภาวนาใหเทคโนโลยใหมๆ เกดขน คงไมคอยถกนก ไปจบตาดกนวา ภาคธรกจไทยใสใจเรองการลงทนทำวจยและพฒนา (R&D) มากนอยแคไหน

“เราหนดวยงานวจย” คอคำของ วรวฒน เลศวนวฒนา เขายกตวอยางวา หากการผลตกระดาษสขาวแขงขนกนเยอะ กตองมานงคดวา จะทำอยางไรใหกระดาษมตนทนตำลง นนคอสงทาทายในฐานะนงอยในแผนกการวจยและพฒนาในโรงงาน (R&D) ของบรษท Siam Modified Starch หรอ SMS

#03January-March

2010

Vol. 1

18 Gen next ทำไม ม.ล.ภาสกร อาภากร นกวชาการออกแบบผลตภณฑชำนาญการ สำนกพฒนาออกแบบผลตภณฑและเพมมลคาสนคา กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย ถงเปรยบเทยบงานของตวเองวาคลายเถาแกจงขอมอชายหนมไปเจรจาสขอวาท เจาสาว ทงๆ ทงานการอยตรงกลางของเขาไมเกยวกบความรกหนมสาว แตเปนนกออกแบบและผประกอบการ คนรนใหมรายนนาสนใจทเดยว

Page 4: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

: � new

s re

view

: �

นนทวฒน มะกรดอนทร / ณฐพล อรณยะเดช

บรษท อนเทล เปดเผยวา งานวจยลาสดของบรษทอยทการประหยดและสรางพลงงาน โดยเทคโนโลยทวานเรยกวา Wireless Identification and Sensing Platforms (Wisps) ซงเปนเซนเซอรขนาดเลก ทสามารถฝงตวอยตามสถานทตางๆ เชน อาคาร เครองใช หรอแมแตในมนษย และสามารถผลตพลงงานโดยเกบกวาดเอาจากสงทอยรอบๆ ตว นบตงแตแสงแดด พลงงานความรอน หรอแมกระทงคลนเสยง

ในการทดลองเบองตนไดทำการตดตง Wisps บนรถกวาดถนนในนครซานฟรานซสโก เพอตรวจ

มลภาวะทางอากาศ เซนเซอรจะทำหนาทในการตรวจจบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม แลวรายงานขอมลไปยงตวรบผานคลนวทยเพอใหเรมตนการชารจไฟใหม สำหรบกรณของคอมพวเตอร เทคโนโลยดงกลาวจะถกตดตงตามจดตางๆ เพอรายงานสภาพความรอนของแตละจด โดยจะชวยยดอายการทำงานและช วยใหท ง ระบบสามารถทำงานไดอย างมประสทธภาพ นอกจากนยงสามารถฝง Wisps ไวในรางกายของมนษยเพอตรวจจบไวรสไดอกดวย

ถงอยางนน เทคโนโลยนยงตองใชเวลาอก 4-5 ปจงจะสมบรณพรอมสำหรบนำมาใชงาน อยางไรกตาม ณ ปจจบนถอไดอนเทลมผลงานทใหความมนใจไดวาจะประสบความสำเรจคอนขางแนนอน

ทมา : http://www.vnunet.com/vnunet/news/2232145/

intel-planning-harvesting-free

อางองรป : http://www.seattle.intel-research.net/wisp/

พลงงานอยรอบตวเรา

Karen Cavanagh ประธานกรรมการบรหารของ Saber Technical ไดกลาวถง แนวคดจะเปลยนสนามเดกเลนเปนโรงไฟฟาขนาดเลก โดยเพมฟงกชนการทำงานในเครองเลนใหมเครองกำเนดกระแสไฟฟาสลบและชดเกยร เพอสบนำจากบอขนมาเกบในถงพกเพอทจะมนำสะอาดไวใชดม ทำความสะอาด หรอจดสรรไวใชในเขตเมองทแหงแลง นอกจากนความสนกสนานของเดกๆ ยงสามารถผลตไฟฟาไดอกดวย โดยอาจเกบไวในรปของแบตเตอร (ซงอาจเชอมตอกบแหลงพลงงานสำรองจากแสงอาทตย) เพอใชเปนแหลงกำเนดแสงสวางในยามคำคน

ปจจบนบรษท Saber Technical ไดบรจาค ‘พลงงานจากสนามเดกเลน’ (Kid power playgrounds) แกโรงเรยนเอกชนหลายแหงในประเทศสหรฐอเมรกานำไปทดลองใช และไดมการ

ขยายไปยงประเทศทขาดแคลนพลงงาน เชน อนเดย ไฮต สาธารณรฐโดมนกน และอาจรวมถงอฟกานสถาน เปนตน

ผลลพธจากโครงการนไดชวยบรรเทาทกขในกลมประเทศกำลงพฒนาจากการไดดมนำสะอาดทสบขนมาจากใตดน และการมไฟฟาใชในหองเรยน ซงเปนองคประกอบพนฐานของมนษย อกทงยงเปนการปลกฝงใหเดกๆ เหนคณคาของพลงงานแทนทจะปลอยทงใหสญเปลาไดอกทางหนง

ทมา : http://rt.com/prime-time/2008-11-09/

Children_become_latest_source_of_renewable_energy_.html

จากมาหมน สพลงงานหมนเวยน

Page 5: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

� : new

s re

view

� :

บรษท พานาโซนค วางแผนสำหรบการลงทน Green Technology ดวยเงนลงทน 1 พนลานเหรยญสหรฐ ในป 2012 โดยมงเนนเครองใชไฟฟาภายในบานเปนธรกจหลกในการพฒนา สบเนองจากการเตบโตของผบรโภคทใหความสนใจถงประสทธภาพระบบการจดการพลงงานมากขน ทำใหบรษทเนนการพฒนาอปกรณเครองใชฟาภายในบานใหตอบสนองความตองการมากขน โดยเฉพาะจอมอนเตอรโทรทศนมการผลตและการพฒนาระบบใหมการประหยดพลงงาน เพราะแนวโนมความตองการจอ LCD ชนดแบนเรยบทประหยดพลงงานมความตองการมากขนเมอเทยบกบจอแบบเกา

พอจะเหนแนวโนมทชดเจนวาในอก 10 ปขางหนา วาการพฒนาผลตภณฑคงหนมาแขงขนกนดวยแนวคด Green Technology แลวผประกอบการรายยอยซงมจำนวนมากในประเทศไทย คงไมมขดความสามารถในการแขงขนกบบรษทยกษใหญเหลานได ถงเวลาแลวหรอยงทภาครฐและหนวยงานทเกยวของตองหากลยทธในการเขามาสนบสนน

ทมา : http://news.cnet.com/greentech/?tag=hdr;snav

ลด ละ เลกภาษ เพอรง R&D

ทวสเขยว

บรษท Ericsson ของสวเดน ออกมาเรยกรองใหรฐบาลองกฤษลดการเกบภาษจากศนยวจยและพฒนาบรษท Ericsson ทตงในประเทศองกฤษ เพอรกษาคนงานในประเทศทมประมาณ 700 ตำแหนง กอนทจะตดสนใจยายฐาน R&D ไปประเทศทตนทนถกกวาประมาณกลางปหนาเพอรกษาตนทนของบรษท

โดยในระยะสนรฐบาลองกฤษตองงดการเกบภาษถง 20 ลานปอนด เพอรกษาบรษทไมใหยายฐานไปประเทศอน เปนอกกรณศกษาหนงทประเทศไทยตองศกษาใหดกอนประชาสมพนธมาตรการสงเสรมการลงทน

ทมา : http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/england/

coventry_warwickshire/8391389.stm

Page 6: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

spEcial rEportธเนศ มหทธนาลย

: 6

โลกแหงการแขงขนทกวนน ทกประเทศกำลงวงไปสเสนชยทวดกนดวยนวตกรรม เทคโนโลย ซงตองสรางมาจากฐานความร หรอทหลายคนเรยกวา Know how ซงจะตองแขงแกรงเพยงพอทจะรกษาจดยนหรอสวนแบงของตนเองในตลาดโลกไวใหได

World Economic Forum (WEF) ไดจดกลมประเทศตามลำดบขนของการพฒนาออกเปน 3 Stages โดยขนแรกเปน Factor-driven Stage ซงเปนลำดบขนการพฒนาเรมแรกทตองอาศย

ปจจยการผลตทเปน Tangible Inputs จำพวกทน เครองจกร และแรงงาน เพอเรงการเตบโตทางเศรษฐกจ ขนทสองคอ Efficiency-driven Stage เปนขนทมการพฒนาประสทธภาพการผลต เพอรกษาอำนาจในการแขงขนภายหลงจากทเรมเกดการลดลงของผลได (Diminishing Return) ภายหลงจากใสปจจยการผลตเขาไปจำนวนมาก

สวนขนสดทายคอ Innovation-driven Stage เปนขนของการพฒนานวตกรรมใหมเพอเพมขดความสามารถในการแขงขน ซงประเทศในกลมนจะมศกยภาพในการผลตสนคาทมมลคาเพมสง ดวยเทคโนโลยใหมๆ ทมการคดคนขน สวนหนงกมาจากการวจยและพฒนา (Research & Development : R&D)

หากเทยบไทยกบบางประเทศในเอเชยทเปนคแขงสำคญ เชน เกาหล และจนแลว เกาหลเพงถกจดเขาสกลม Innovation-driven Stage เมอ 1-2 ปทผานมา ดวยความกาวลำแหงนวตกรรมทรวดเรว ขณะทจน แมจะยงอยในกลม Efficiency-driven Stage เชนเดยวกบไทย แตดเหมอนวาจนกกำลงใหความสำคญกบการพฒนา R&D และนวตกรรมใหมๆ เปนอยางมาก

จากการจดลำดบของ WEF สถานภาพดานการแขงขนทางนวตกรรมของไทยในปจจบน ถอวาอยในฐานะเสยเปรยบเมอเทยบกบเกาหลและจน และดวยเหตนเองททำใหสดสวนการสงออกสนคาทมเทคโนโลยสงของไทยเรมอยในชวงขาลง ขณะทสดสวนของเกาหล และจนสงขนอยางกาวกระโดด สมพนธกบสดสวน R&D ตอ GDP (R&D Intensity) ของเกาหลและจนทเรงตวไปไดไกลกวาไทยมาก

นอกจากน ตวอยางของเกาหลยงยำใหเหนวา การเพมความเขมขนดานการลงทนใน R&D สมพนธกบชวตความเปนอยของคนในประเทศทดขน พจารณาจากคา GDP ตอหว และสดสวน GDP ของเกาหลในตลาดโลกทสงขนมากในชวงเวลาเดยวกน

งานศกษาทผานมาหลายชนไดแสดงใหเหนบทบาทความสำคญของ R&D ทมตอ Productivity โดยเฉพาะ R&D ในภาคเอกชน ทมงเปาหมายสรางนวตกรรมใหมเพอประยกตไปใชในเชงพาณชย ตามความเหมาะสมกบสภาพปญหาในภาคเอกชนอยางแทจรง เชน The Economic Evidence : R&D and Productiv i ty ของ University of Chicago Press ป 2541 ทพบวา ความเขมขนของ R&D เปนปจจยทสามารถอธบายการเปลยนแปลงของ Productivity ไดมากขนจากรอยละ 21.4 ในชวงป 2502-2511 เปนรอยละ 45.7 ในชวงป 2512-2519 โดย R&D ภาคเอกชนเทานนทจะมนยสำคญตอการเพมขนของ Productivity ในภาคเอกชน

ขณะท R&D ของภาครฐยงไมมผลอยางชดเจน หรองานศกษา R&D

กบทางรอดของอตสาหกรรมไทย

Page 7: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

� :

Inputs and Productiv i ty Growth in China ของ Munich Personal RePEc Archive ป 2547 กไดพบวา การเปลยนแปลงของ R&D สามารถอธบายการเตบโตของ Productivity ในจนไดรอยละ 36.9 ในชวงป 2523-2545 ขณะทสวนทเหลอประมาณรอยละ 60 นนจะมาจากเทคโน-โลยทนำเขา และจากการลงทนโดยตรงของตางชาต

กรณของไทย สวทน. ไดศกษาขอมลชวงป 2540-2550 เพอว เคราะหความสำคญของ R&D ตอ Productivity พบวา ความเขมขนของ R&D โดยรวมสามารถอธบายการเปลยนแปลงของ Productivity ไดรอยละ 41.5 โดยผลทมาจาก R&D ในภาค เอกชนมนยสำคญมากกวา R&D จากภาครฐ สวนหนงอาจเปนเพราะภาคเอกชนจะเขาใจปญหาด านการตลาดของผลตภณฑตนเองเปนอยางด

แ นว ท า ง ก า ร ว จ ย ข อ งเอกชนจงทำเพอพฒนาตวสนคาใหสามารถแขงขนไดอยางตรงจด หากเทยบระดบ R&D ของไทยทยงไตอยไดเพยงรอยละ 0.25 ของ GDP แลว อก 7-8 ปหนาภายใตฝนทภาครฐจะดน R&D ของบานเราไปใหถงรอยละ 1.0 ของ GDP เมอนน คงไดเหน Productivity ในภาคเอกชนทนาจะเตบโตไดกวารอยละ 20 เปนแน

ทงน คงตองฝากความหวงไปทภาคธรกจทจะชวยกนเรงสรางนวตกรรมใหมๆ โดยเพม R&D เปนแรงผลกดน ซงทผานมา อตสาหกรรมทเปนพระเอกในดานการใช R&D สงอยางตอเนองยงกระจกตวในกลมอาหาร เคมภณฑ ยาง และพลาสตก ทงทยงมอกหลายอตสาหกรรมทนาจะมโอกาสในการเพมศกยภาพไดจาก R&D เชน ยานยนต คอมพวเตอร อเลกทรอนกส เหลก และอญมณ เนองจากกลมอตสาหกรรมเหลานของไทยเปนอตสาหกรรมทมความพรอมอยแลว และยงเชอมโยงไปยงอตสาหกรรมตอเนองอกมากมาย จงนบวาเปนการคมคาหากผผลตจะทมเมดเงนดาน R&D เพอพฒนานวตกรรมของตนเอง ซงคงไดเหนผลไมนานเกนรอ...

Page 8: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

พสชนน นรมตไชยนนท

How to Idea Basket

ในความเปนจรงการระดมสมองในประเดน ณ ปจจบน กเปนเรองยากเอาการอยแลว หากแตการมองอนาคต (Foresight) ตองใชพลงมากกวา เนองจากการมองอนาคตทมประสทธภาพตองอาศยผทเชยวชาญในประเดนนนอยางแทจรงมาระดมสมองเพอพจารณาปจจย/แนวโนม (Trends) รอบดานทนกมองอนาคตมกเรยกวา STEEP** ตองระบความไมแนนอน (Uncertainties) รวมถงหากเปนการจดทำภาพ

อนาคตกตองหากลยทธททำใหภาพพงประสงคเกดขนและปองกนไมใหเกดภาพทไมพงประสงค

ดงนน หวใจของกจกรรมการจดทำภาพอนาคต คอ ทำอยางไรใหผเขารวมการระดมสมองทมความหลากหลายทงอาย ประสบการณ และความเชยวชาญแสดงความคดระหวางการระดมสมองอยางเตมทจนเกดเปนภาพอนาคตทสมบรณ

วธการทำ Idea Basket นนอาจแบงไดเปน 3 ขนตอน

ลองตอบคำถามดานลางดวาเหตการณตางๆ เหลานเคยเกดขนกบคณหรอไม

01

ออกแบบคำถามใหสอดคลองกบวตถประสงคของการมองภาพอนาคตในแตละครง และสอดคลองกบประเดนการแบงกลม เชน หากตองการใหระดมสมองเรองบคลากร อาจตงคำถามวา “หากองคกรจะสามารถแขงขนไดในอก 10 ปขางหนา บคลากรควรมลกษณะอยางไร” เปนตน

ขนตอนนควรมการปรกษาหารอในคณะทำงาน โดยหลกการตงคำถาม ควรตงในลกษณะของคำถามปลายเปดทผเขารวมการระดมสมองสามารถแสดงความคดเหนและใหเหตผลไดสนๆ 2-3 บรรทด ตามประเดนของแตละกลม กลมละ 2 คำถาม เชน หากตองการแบง 3 กลมใหตงคำถามเพอแบงกลม กลมละ 2 คำถาม รวมเปน 6 คำถาม จากนนคณะทำงานทดลองตอบคำถามเพอหา ‘ชองโหว’ แลวปรบปรงคำถามกอนนำไปใชงานจรง

02

การดำเนนกจกรรม Idea basket ใชเวลาเพยง 20-30 นาท หากสามารถออกแบบกจกรรมใหมลกษณะผอนคลาย จะถอเปนกจกรรมทชวยละลายพฤตกรรม (Ice breaking) ของผเขารวมการระดมสมองใหพรอมทจะรวมระดมสมองในชวงตอไป ทผานมาทางศนยคาดการณเทคโนโลยเอเปคจะเรมดวยการชวนผเขารวมการระดมสมองพบตะกราใหงงๆ กอน วาทำอะไรอย แลวจงคอยเขาสชวงใหการเขยนไอเดยตอบคำถาม

จากนนใหนำกระดาษทเขยนไอเดยใสตะกราคนละ 2 ไอเดย และเพอใหงายตอการจดกลม ใครเลอกตอบคำถามไหนจดใสกลมนน ควรใหเลอกตอบได 2 คำถามเปนอยางนอย และมชองใหจดลำดบความสำคญ เพอทกลมไหนมผเขารวมการระดมสมองเลอกเปนจำนวนมากจะสามารถเกลยไปอยกลมอนทยงอยในขอบขายความสนใจของ ผเขารวมการระดมสมองทานนนๆ

(*ใครไดคะแนนรวมมากกวา 2 อานตอนะจะ)

เหตการณ เปนประจำ (4)

นานทปหน (2)

ไมเคยเลย (0)

เมอไดรบเชญไปรวมระดมสมอง ทานมกไมคอยไดพดเรองทตวเองสนใจ

ทานรสกอดอดทถกจดเขาการเสวนากลมยอยทหางไกลจากความถนด ของตวเองหลายไมล

ทานทมเทใหกบการจดการระดมสมอง แตผลลพธใชเปนประโยชนไมคอยได

ทานเคยเปนผนำการเสวนาทแสนอมครม ผเขารวมการระดมสมองบางคนแทบไมปรปากพด หรอเกดความขดแยงทางความคดของ key person ภายในกลม

คะแนนรวม

** S=Social T=Technology E=Economics E=Environment P=Politics

Theo

ry

Page 9: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

ไอเดยในตะกรา หรอ Idea Basket เปนเทคนคทคดคนขนโดยศนยคาดการณเทคโนโลยเอเปคเพอแกปญหาขางตนทมกเกดในระหวางการระดมสมอง ภายใตฐานคดทวา ผเขารวมการระดมสมองลวนอย ในวยผ ใหญซงไมใชวยทบรหารจดการไดสะดวกเหมอนวยเดก ดงนนการทำกจกรรมใดๆ กบผใหญ เราตองเขาใจธรรมชาตผ ใหญเสยกอน Malcolm S. Knowles นกการศกษาทมชอเสยงของอเมรกาและเปนผบกเบกแนวคดการศกษาผใหญ (Andragogy) ททำใหเราเขาใจผใหญไดดขน กลาววา ผใหญตองการเปนผนำตนเองไมชอบใหใครมาบงคบ และสนใจเรยนรเฉพาะในสงทมาจากแรงจงใจภายในของตนเอง ผใหญจะทมเทกบกจกรรมทตนเองไดประโยชน สามารถนำมาใชในงานหรอใชแกปญหาในชวตประจำวนได ผใหญจะยดตดกบประสบการณทผานมา และปฏเสธสงทขดแยงกบประสบการณเดมของตน จากขอตกลงเบองตนดงกลาว Knowles จงเสนอวาการทำกจกรรมใดๆ กตามกบผใหญใหประสบความสำเรจตองเรมตนจากการประเมนความตองการ (Need assessment) เปนอนดบแรก

แนวคดการทำ Idea Basket จงเปรยบเสมอนการประเมนความตองการของผเขารวมการระดมสมองเพอทำความรจกและเขาไปสำรวจความรสกนกคดถงประเดนทสนใจ ทศนคตตอประเดนนนๆ (ไหนๆ กมาแลว) จะไดใชประโยชนจากความเชยวชาญและประสบการณของผเขารวมการระดมสมองใหเกดประโยชนสงสดตอการมองอนาคต

การทำ Idea Basket เหมอนยงปนนดเดยวไดนก (ยกษ) ถง 3 ตว นก (ยกษ) ตวแรกทวาคอ เราจะสามารถจดกลมผเขารวมการระดมสมองลงในกลมทสอดคลองกบความเชยวชาญและความสนใจ รวมถงสามารถแยกคนทมทศนคตตางกน (ถงขนวางมวย) ออกจากกนเพอปองกนการกระทบกระเทยบรนแรงในระหวางระดมสมอง นก (ยกษ) ตวทสอง เปนการ อนเครองความคดของผเขารวมการระดมสมองใหหลดออกจากปจจบน เตรยมพรอมสการสรางภาพอนาคตตอไป และนก (ยกษ) ตวสดทายคอ การไดมาซงขอมลหรอความคดเหนจากผเขารวมการระดมสมองสำหรบใชในการดำเนนโครงการตอไป

ป.ล. ศนยคาดการณเทคโนโลยเอเปคไมสงวนลขสทธ Idea Basket และยนดเปนอยางยง ใหทานผอานนำไปประยกตใชไดกบการระดมสมองอนๆ รเขา รเรา รบรอยครง ชนะรอยครง

03

การแบงกลมตามไอเดย ทมงานเดนเกบไอเดย และเขาสกระบวนการแบงกลม (จะมโรงงานนรกอยหลงเวท ในขณะทเวทอาจมการบรรยายหรอทำกจกรรมอนคนเวลา)

� :

ผเขยนไดพสจน (ดวยวธการทางวทยาศาสตร) แลววาการทำ Idea basket ใชไดผลดจรงๆ จนอยากบอกตอ ฉบบนจะขอแบงปนหนงในประสบการณการทำ Idea basket

ครงหนงผเขยนไดรวมทมไปชวยทำการมองอนาคตใหสำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) ถงในป พ.ศ. 2562 งานนเปนงานใหญมผเขารวมการระดมสมองถง 70 คน ซงจำนวนเกอบครงเปนนกวจยระดบปรญญาเอกทมาจากศนยวจยทหลากหลายและมความเชยวชาญแตกตางกนไป อกครงหนงเปนผบรหารระดบกลางและสายสนบสนน การเชอมโยงบคคลเหลานใหมารวมกนระดมสมอง 1 วนใหไปในทศทางเดยวกนจงไมใชเรองงาย

เราจงเรมดวยการทำ Idea basket ชวนพบตะกราในบรรยากาศทสนกสนานเสรมพลงผเขารวมการระดมสมองเหลานใหรสกวาไอเดยของตนเองเปนพลงผลกดนให สวทช. กาวสการเปนองคกรวจยระดบชนแนวหนาของประเทศไทยได จากนนใหเสนอไอเดยในประเดนทตนเองสนใจ

และทำการแบงกลม ในขนตอนการระดมสมอง (ทเราหวนใจในตอนแรก) จงเปนขนตอนทผานไปดวยด เนองจากผเขารวมการระดมสมอง

ไดเสนอความคดในประเดนทตนเองสนใจจรงๆ สำรวจแลวพบวาไมมความรนแรงเกดขนในกลมยอย (มแตแลกไอเดย ไมมแลกหมด) และสามารถเขยนภาพอนาคตไดตรงตามประเดนท สวทช. ตองการ

ปดทายดวยการนำเสนอภาพอนาคตทแสนสรางสรรค

Page 10: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

Foresight

Society

พสชนน นรมตรไชยนนท

Design Thailand

2019 (3)

ฉบบกอนๆ ทม Horizon ไดเลาถงโครงการ Design Thai land 2019 ซ งสถานะขณะน ไดกลายเปนโครงการไตรภาคไปแลว มเสยงตอบรบดและดงขนเรอยๆ เนองจากผเชยวชาญมาจากทกภาคสวนจงชวยกนขยายผลออกไปในวงกวาง และเมอนำผลของภาพอนาคตของภาคแรกและภาคทสองมาวเคราะหเปรยบเทยบ จะพบวาอายของผเชยวชาญทเชญมา สงผลใหภาพอนาคตแตกตางกน

สดทายคณะทำงานกทนเสยงเรยกรองตอไปอกไมไหว จงไดจด Design Thailand 2019 ครงท 3 ขนเมอ 20-21 พฤศจกายน 2552 ทผานมา ศนยคาดการณเทคโนโลยเอเปคกพรอมใจกนแพคกระเปายกทมไปรวมเหมอนเดม

ผเชยวชาญทเชญมาในครงนเปนนกออกแบบประเทศไทยรนเลก (เรมตงแตอาย 18 ปแตไมเกน 30 ป) ซงจะมบทบาทสำคญในอก 10 ปขางหนา แตทผานมาประเทศไทยกลบไมคอยสนใจมมมองความคดจากคนรนใหมเทาไหร เพยงเพราะคดวาคนกลมนมประสบการณนอย

งานครงนจงอบอวลไปดวยบรรยากาศแหงความคดสรางสรรค คณะทำงานกมการปรบกจกรรมใหเขากบอายของนกออกแบบประเทศไทยรนเลก โดยเรมดวยกจกรรม Idea basket ทมการหยอด Gimmick เลกๆ ดวยการชกชวนใหพบตะกรา กอนทจะเขาสการอนเครองความคดและจดกลมตามความ

สนใจ ส งหนงท เหนไดชดถงความแตกตางของ นกออกแบบประเทศไทยรนเลกในระหวางการระดมสมองเพอออกแบบประเทศไทย คอ เดกรนน-พวกเขากลายนขนพด (ในสงทถกตอง) และในขณะเดยวกนพรอมทจะนงลงเพอรบฟง (ขอเสนอแนะ / ความคดเหนของผอนทคดแตกตางกบตนเอง)

ในงานครงนทำใหทางคณะทำงานเขาใจลกซงถงคำจำกดความของคำวา ‘รนใหมไฟแรง’ เนองจากทกกลมชวยกนทำงานกลมกนจนดกดน มบางกลมรวมกนสรางภาพอนาคตถงต 2!

ภาพอนาคตทง 3 ภาพในครงน จงมประเดนทนาสนใจอกหลายประเดนทผหลกผใหญ - หามมองขามเดดขาด

ในทนขอนำเสนอภาพอนาคตในประเดนดานความมนคงของประเทศ... “ประเทศไทยในป ค.ศ. 2019 ระบบการเมองมนกการเมองจากกลมชนชนกลางทมความรความสามารถมากขน ระบบกฎหมายและความยตธรรมถกปฏรปทงระบบ มกฎหมายสทธมนษยชนทรองรบคนไรสญชาต ทำใหบคคลเหลานมความจงรกภกดตอประเทศไทย ประชาชนในเขตเศรษฐกจของกลมเอเปคสามารถเดนทางไปมาหาสกนไดโดยไมตองใชหนงสอเดนทาง ระบบการศกษามหลกสตรทสามารถปรบใชไดกบชวตจรง อตสาหกรรมบนเทงถกดงมาชวยเกอหนนการศกษา และมการ จดตง International community school เพอรองรบการคาระหวางประเทศ ระบบขนสงเปนระบบรางทครอบคลมทวทกพนท ระบบบรหารจดการพลงงานและอาหารไดรบการวางแผนรวมกนในระหวาง หนวยงานทเกยวของ เกดระบบการปกครองทองถน ในรปแบบของเขตปกครองพเศษ 7 เมองในภาคใต และมการรเรมเลอกตงผวา 33 จงหวด รวมถงม เมองหลวงใหมทเปนเมองเชงเศรษฐกจ เนองจากเขต กทม. หนาแนนเกนไป”

ไอเดยเดดสำหรบประเทศไทยจากคนรนใหมไฟแรง...ผใหญพลาดไปเสยดายแย

ทานผอานทสนใจสามารถตดตอขอรายละเอยดไดท สถาบนคลงสมองของชาต เวบไซต :

www.knit .or .th

: 10

Activi

ties

Page 11: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

Foresight

ประเดนเรองโลกรอนสงผลกระทบชดเจนมากขนเรอยๆ ในสงคมโลกปจจบน และยงเปนปญหาทตองการการแกไขอยางเรงดวน ในชวง 10 – 20 ปทผานมา นกวทยาศาสตรและนกวจยในสาขาตางๆ ทเกยวของไดทำการศกษาวจยเพอคดคนหาแนวทางแกไขปญหาดงกลาวขนมา อกทงนานาประเทศยงตนตวในการผสานความรวมมอเพอหาแนวทางรบมอกบ ผลกระทบทเกดขนจากโลกรอน ซงสามารถเปนไปไดใน 2 รปแบบ กลาวคอ การรบมอดวยการแกไขปญหาทตนเหตในการลดการปลอยกาซ (Mitigation) และการรบมอดวยการแกไขปญหาทปลายเหตในการ ปรบตวตอความเปลยนแปลง (Adaptation)

ศนยคาดการณเทคโนโลยเอเปค ไดเลงเหนความสำคญของปญหาดงกลาว จงไดจดทำการศกษาวจยโครงการ Research on the Futures of Low-carbon Society: Climate change and strategies for economies in APEC beyond 2050 ขนมา

โครงการศกษาวจยดงกลาวเปนการศกษาคาด-การณอนาคตระดบภมภาคเอเปคของสงคมคารบอนตำ โดยมประเทศไทยเปนเจาภาพในการสรางความรวมมอระหวาง 15 ประเทศเขตเศรษฐกจ ไดแก จน ฟลปปนส ไตหวน ญปน สหรฐอเมรกา บรไน เวยดนาม เกาหล มาเลเซย รสเซย แคนนาดา อนโดนเซย ฮองกง นวซแลนด และไทย

การรวมตวของกลมประเทศดงกลาว เพอค ว ามสมบ รณ ข อ งภ าพอนาคต ในก า รศ กษ ายทธศาสตรในการปรบตวตอความเปลยนแปลง จงไดมการแบงกลมการศกษาใหครอบคลมเปน 5 กลมหลกๆ คอ กลมความเปลยนแปลงของสภาพภม-อากาศและผลกระทบ กลมระบบการคาผลตภณฑและบรการ กลมสงคมและสขภาพ กลมทรพยากร-ธรรมชาต การเปลยนแปลงในสงคมชนบท และกลมโครงสรางผงเมอง การคมนาคม

ชวง 2 ปทผานมา ทางโครงการไดมการจดประชมทงระดบประเทศ และนานาชาต เพอการระดม

วสสลสา ไตรสจจ

Low-carbon Society

Beyond 2050: สงคมคารบอนตำหลงป ค.ศ. 2050

สมอง และกลนกรองความคดเหนระหวางผเชยวชาญในสาขาตางๆ ดวยการเรมตนจดประชม Scoping Workshop ระหวางคณะทำงานนานาชาต และตวแทนเขตเศรษฐกจเพอกลนกรองและสรปขอบเขตการศกษาวจยของโครงการ ตามดวยการประชม Inter-national Working Group Meeting ระหวางคณะทำงานนานาชาต เพอระดมสมองและกำหนดขอบเขตและรายละเอยดของโจทย Real-Time Delphi Survey

Real-Time Delphi Survey เปนกระบวนการหนงของการคาดการณอนาคตเพอหาขอสรปของปจจย และความไมแนนอนตางๆ ทเปนตวขบเคลอนการเปลยนแปลงทสำคญในภาพอนาคต ซงผลการศกษาถกนำมาเปน input ทสำคญตอการจด Scenario Workshop เพอรวมการสรางภาพฉายอนาคต ซงประกอบไปดวยรายละเอยดของการปรบตวตอการเปลยนแปลง องคประกอบหลกของสงคมอนาคต ทคาดวาจะเกดขนตามขอบเขตเวลาทกำหนด ทงนยงมระบโดยละเอยดถง ปจจยทจะเปนตวผลกดนของแตละกลม พรอมกบนโยบายและยทธศาสตร ในการปรบตวตอสงทคาดวาจะเกดขน และแนวคดเพอการพฒนาทตอเนองและยงยน บนแผนทนำทางอนาคต (Roadmap)

ใ นท น ข อ น ำ เ สนอหน ง ใ น ภ าพอน าคต ดานเศรษฐกจการคาในอก 50 ปขางหนา อนเปนความพยายามทจะมงปรบตวใหสามารถดำรงชวตไดในสงคมคารบอนตำ และในขณะเดยวกนมลดการผลตคารบอนดวย ในป ค.ศ. 2050 ทวโลกมประชากรถงจำนวนเกาพนลานคน และเขาสสงคมของผสงอาย ผคนสวนใหญเปนผสงอายทมสขภาพออนแอ ธรกจดานโรงพยาบาลจงเพมจำนวนอยางรวดเรวและ แขงขนกนสงมาก ในดานระบบการเงน มสกลเงนใหมเกดขนชอ ‘สกลคารบอน’ อนเกดจากกจกรรมการ ออมทรพยคารบอน (Carbon accounting) และการซอขายคารบอน (Carbon trading) รวมถงมสถาบนการเงนทดแลคารบอนโดยเฉพาะ เชน Carbon IMF เปนตน

ในชวตประจำวนของผคนในสงคมสามารถ ซอขายสนคาทวไปโดยใชคารบอนแทนเงน และจากแนวความคดทพยายามจะลดการใชคารบอนทำให เกดเทคโนโลย Visualization ขน สงผลกระทบ ตอธรกจทองเทยวทวโลก ทำใหผคนไมตองเดนทางทองเทยวอกตอ แตใชเทคโนโลยตวนในการทำใหเหนภาพเสมอนจรง เสยงและบรรยากาศของสถานทตางๆ

11 :

Recom

-

men

ded

Resea

rch

Page 12: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

OUT

in & outปรนนท วรรณสวาง

รหสแทง หรอ บารโคด (Barcode) ไดกลายเปนสวนหนงของการคาสมยใหม (Modern trade) มานานกวา 3 ทศวรรษ หลกการทำงานของบารโคดคอการใชแทงหรอแถบสดำสลบขาวทมความกวางตางกนเรยงกนเปนแบบรปสญลกษณ (Symbolic pattern) แทนรหสผลตภณฑ (Product code) บนฉลากสนคาแลวใชแสงเลเซอรกราด (Scan) อานคารหสนนโดยใชเครองคอมพวเตอรชวยแปลรหสจากความเขมของแสงทสะทอนกลบมาซงจะแปรผนตามรปแบบของบารโคดทปรากฏอยบนฉลากสนคานน

การกำเนดรานคาสมยใหมอยางซเปอรมารเกตทำใหมความตองการเทคโนโลยทตอบสนองการคาตลอดโซอปทานไดดขน จงเปนทมาของการประดษฐคดคนและจดสทธบตรสหรฐวาดวย ‘เครองมอและวธการจำแนกสนคา’ โดย Bernard Silver และ Norman Woodland ในป พ.ศ. 2495 แตการใชงานเชงพาณชยเปนครงแรกตองรออก 2 ทศวรรษตอมา เมอกลมอตสาหกรรมในสหรฐไดตกลงกนใหมมาตรฐานรหสผลตภณฑสากล (UPC) แลวทดลองใชงานจรงในซเปอรมารเกตเมอวนท 26 มถนายน พ.ศ. 2517 หลงจากนนการใชบารโคด UPC คอยๆ แพรหลายอยางชา ๆ แตตอเนอง และแพรหลายมากขนอยางรวดเรว ในอกทศวรรษตอมาเมอผผลตสนคาสวนใหญพมพบารโคดลงบนฉลากจากโรงงาน และไดมการพฒนามาตรฐานบารโคดใหเหมาะสมกบการใชงานเพมเตมอกหลายมาตรฐาน ทแพรหลายคอมาตรฐานในเวลาตอมาคอ UPC ของสหรฐ และ EAN-13 ของยโรป ในทสดบารโคดกไดแพรหลายไปทวทกมมโลก

ปจจบน ไดมการปรบปรงมาตรฐาน UPC และ EAN-13 ใหสอดคลองกน และมการจดตงองคกรระดบโลกทชอวา GS1 (www.gs1.org) เปนผดแลมาตรฐาน โดยมองคกรตวแทนในแตละประเทศทำหนาทเปนนายทะเบยนบารโคด องคกรตวแทนสำหรบประเทศไทยคอ GS1 Thailand (www.gs1thailand.org) หรอสถาบนรหสสากล สภาอตสาหกรรมแหงประเทศ

ไทย ซงนอกจากเปนนายทะเบยนแลวกยงมบทบาทในการสงเสรมการใชบารโคดและระบบสอสารขอมลอเลกทรอนกสทเกยวของในการดำเนนงานของภาครฐและเอกชนสมยใหมดวย (ในระยะ 4-5 ปทผานมา สถาบนรหสสากลไดเพมบทบาทในการสงเสรมการใช RFID ควบคกบรหสสนคาอเลกทรอนกส EPC อกดวย มการจดตงสถาบนสงเสรมความเปนเลศทางเ ท ค โ น โ ล ย อ า ร เ อ ฟ ไ อ ด แ ห ง ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย [www.rfid.or.th] ดงทจะไดกลาวถงในภายหลง)

แมบารโคดจะเปลยนโฉมหนาการคาและสรางประโยชนทางเศรษฐกจมากมายมหาศาล แตในอนาคตอกไมกปขางหนา บารโคดกคงหนไมพนอนจจลกษณะตามกฎไตรลกษณ และประสบชะตากรรมเดยวกบฟลมถายรป กลองฟลม เทปเพลง เทปวดทศน แผนดสเกตต ฯลฯ ทถกทดแทนดวยเทคโนโลยทใหมและกาวหนากวา เทคโนโลยนนคอ RFID ซงใชปายฝงชปเกบรหสสนคาอานดวยคลนวทยแทนปายรหสแทงอานดวยคลนแสงทำใหการอานรหสสนคาเปนไปไดสะดวกรวดเรว ไดระยะทไกลขน อานไดจากหลายมมมากขนโดยไมจำเปนตองเลงตรง และการเกบรหสในหนวยความจำของชปกยงทำใหเกบขอมลไดมากขนละเอยดขนถงระดบรายชน ตางจากบารโคดทอานไดแครายผลตภณฑ จงสามารถเกบขอมลทใชในการวางแผนการตลาดและการจดสงไดอยางละเอยดแมนยำขน อยางไรกตามดวยราคาตนทนปายบารโคดทถกกวา เพยงประมาณ 16 สตางคตอชน ตางจากตนทนปาย RFID ทอยระหวาง 2.33 บาทถง 10 บาทตอชน ทำใหปายบารโคดจงยงนยมแพรหลายอยและการยอมรบปาย RFID มาทดแทนบารโคดยงเพมขนอยางชาๆ โดยเรมจากการใชกบหนวยสนคาขนาดใหญระดบ Pallet (พาลเลตหรอแทนรองสนคา) ในคลงสนคากอน ซงหางคาปลกขนาดใหญหลายแหงกเรมใชกนแลว แตคงตองใชเวลาอกพกใหญกวาท RFID จะเขามาทดแทนบารโคดไดอยางสมบรณ

แหลงอางอง

Wikipedia (www.wikipedia.org)

สถาบนรหสสากล (www.gs1thailand.org)

สถาบนสงเสรมความเปนเลศทางเทคโนโลยอารเอฟไอดแหงประเทศไทย (www.rfid.or.th)

RFID Journal (www.rfidjournal.com)

+

+

+

+

: 12

Barcode

Barcode

Page 13: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

IN

IN

อารเอฟไอด (RFID - Radio Frequency Identification) เปนเทคโนโลยหนาใหมในแวดวงการคาแตไดรบการกลาวขวญถงอยางกวางขวางในระยะ 5-6 ปทผานมา RFID คอการระบเอกลกษณดวยคลนวทย หรอระบบวทยระบเอกลกษณ

แนวคดของ RFID ไดมมากอนตงแตการคดคนระบบวทยระบอากาศยานวามตรหรอศตรในสงครามโลกครงท 2 (เครองบนทเปนมตรจะสามารถสงสญญาณตอบกลบมาไดเมอไดรบสญญาณวทยจากสถานเรดาร) ตอมาไดมผทำการศกษาวจยเรองการสอสารโดยวธกำลงคลนวทยสะทอนกลบมากมาย ในสหรฐมการจดสทธบตรอปกรณสอสารแบบ Passive ตามหลกการนโดย Mario Cardullo ในป พ.ศ. 2516 แตยงไมไดเรยกวา RFID สทธบตรแรกทใชชอ RFID เปนของ Charles Walton ในป พ.ศ. 2526 หลงจากนนเทคโนโลย RFID กไดมการพฒนาอย างตอ เน องตามความกาวหนาของเทคโนโลยไมโครอเลกทรอนกส

ระบบ RFID มองคประกอบหลก 2 สวนคอสวนปายหรอบตรทเรยกวา Tag หรอ Transponder และสวนเครองอานทเรยกวา Reader หรอ Interrogator (เครอง ซกถาม) โดยทวไปเครองอานจะทำหนาท เปนผสงสญญาณวทยออกไปเพอซกถามขอมลทตองการจาก Tag ทอยภายในระยะอานของเครอง เครองอาน RFID จะตองมวงจรภาคสงและภาครบสญญาณวทยและมสวนประมวลผลขอมลทไดรบตอบมาจาก Tag ซงโดยทวไปกมกจะมการเชอมโยงเครองอานเขาดวยกนเปนเครอขายเพอสงผานขอมลสฐานขอมลในระบบคอมพวเตอรทอยเบองหลง สวน Tag นนมรปลกษณะ (Form factor) แตกตางกนไปตามความเหมาะสมกบงานทนำไปใช เชน ถานำไปใชระบปศสตวอยางโค กระบอ หรอสกร กมกจะอยในรปปายตดห, ถานำไปใชระบตวบคคลกมกจะอยในรปบตรพลาสตกอยางบตรเอทเอมหรอบตรเครดต (มกเรยกวาบตรสมารทการดแบบไรสมผส หรอ Contactless smart card) ในบางกรณกเปนรปลกษณะเฉพาะอยางหนงสอเดนทางอเลกทรอนกส (E-passport), นอกจากนยงอาจอยในรปฉลากสตกเกอรเพอตดกบสงของหรอสนคากได แต Tag ทกชนจะมลกษณะเหมอนกนอยประการหนงคอจะตองมไมโครชปหรอชปวงจรรวมหรอไอซ (IC chip) สำหรบเกบขอมลประจำตวเชนรหสสนคา และตองมสายอากาศ (Antenna)

การประยกตใช RFID ในการคาสมยใหมเพอ

ทดแทนบารโคดเปนทกลาวขวญถงอยางมากในระยะ 5-6 ปทผานมา เนองจาก RFID จะชวยเพมประสทธภาพในการตรวจสอบตดตามและยอนรอย (Track and trace) ไดดกวาบารโคดถง 5 เทา ซงเทากบเปนการเพมเหลยมคมในการแขงขนใหกบผคา ประสทธภาพทเพมขนนนกมาจากคณสมบตของ RFID ทเหนอกวาบารโคดหลายประการเชนสามารถอาน Tag ทงหมดทอยในระยะอานไดพรอมกน (ตางจากบารโคดทตองกราดทละชน) สามารถอาน Tag ไดโดยไมตองเลงตามแนวการมองเหนจงมความยดหยนมากกวา เปนตน

นอกจากนดวยความท RFID เปนชปวงจรรวมจงสามารถรวมกบอปกรณอเลกทรอนกสอนเชน Sensor วดอณหภมหรอความชนเพอเสรมความสามารถในการตรวจสอบสภาพสนคาตลอดเสนทางการขนสงและสามารถรายงานผลไดตามเวลาจรง (Real-time)

คณสมบตของ RFID ดงกลาวเปดทางใหมนวตกรรม ดานโลจสตกสและคาปลก อาท ซเปอรมารเกตสมยใหมทผซอสามารถเขนรถเขนหรอหวตะกรามายงจดชำระเงนแลวชำระเงนไดเองโดยอตโนมตโดยใชเครองอาน RFID ทสามารถอานปายราคาสนคาทกชนไดพรอมกนโดยไมตองเสยเวลากราดบารโคด แตทงหมดนนกยงเปนกรณอดมคตทระบบ RFID ทำงานไดอยางไรขอผดพลาด ในความเปนจรงปจจบนนอตราการอานอยางสมฤทธผล (อานไดถกตองครบถวนทกชน) ยงอยท 80 เปอรเซนต เนองจากการลดทอนของคลนวทยอนมสาเหตจากตวสนคา (เชนนำ) และบรรจภณฑ (เชนโลหะ)

อปสรรคสำคญท RFID ยงไมสามารถทดแทนบารโคดไดถงระดบหนวยสนคารายชน (Item) คอราคา (ตนทนปายบารโคดทถกกวา เพยงประมาณ 16 สตางคตอชน ตางจากตนทนปาย RFID ทอยระหวาง 2.33 บาทถง 10 บาทตอชน) ดงนนแมวาภาคอตสาหกรรมจะพยายามจดตงองคกรกำหนดมาตรฐานรหสผลตภณฑอเลกทรอนกส (Electronic Product Code) ทชอวา EPC Global ซงออกมาตรฐาน EPC Gen2 มาใหใชแลวกตาม การใชงานอยางแพรหลายกยงคงเปนไปอยางชาๆ และเปนการใชงานรวมกบบารโคดตอไป (ใช RFID ทระดบ Pallet และบารโคดทระดบ Item) จนกวาตนทน RFID tag จะถกลงจนใกลเคยงกบบารโคด ซงอาจตองอาศยเทคโนโลยใหมเชน RFID ไรชปหรอ RFID พมพได เมอราคา RFID tag ถกลงแลวเราคงจะไดเหนนวตกรรมคาปลกทสรางสรรคตามมาอกมากมายในอนาคตอนใกล

13 :

RFID

Page 14: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

ตอบคำถามโดย รศ.ดร.สมชาย ฉตรรตนา

QuEstion arEa

Question area

เปนพนททำลายความสงสยในแงมมเกยวกบวทยาศาสตร

เทคโนโลย และนวตกรรม Horizon นำขอสงสยและคำถามไปแจกจายแกผรในแตละดาน เพอขจดรอยยนบนหวคว

ฉบบนวาดวยเรองของการนำ การวจยและพฒนามา

เชอมตอภาคธรกจ

ระหวาง ‘หาง’ กบ ‘หง’ งานวจยไทยควรอยตรงไหน Q:

ความเหนสวนตวนะครบ ในประเทศทเจรญแลวอยางเกาหล ญปน หรอตะวนตก เขามคนวจยเยอะมาก ฉะนนเขาจะมวจยหลายแบบ สถาบนหนงเขาวจยเพอตลาด สถาบนหนงเขาวจยเพอวชาการ สองสถาบนน กจะไมอยดวยกนนะครบ

ในเยอรมน Max Planck Institute ทำวจยแบบวทยาศาสตรบรสทธ อนนเขาวจยฟสกส เคม ชวะ คอไมรเอาไปใชอะไร แตจะทำเพอไปดวาดวงดาวเกดดบอยางไร สวนท Fraunhofer Institute ทำวจยในเชงพาณชย แต สวทช. ทำทกอยาง

ผมคดวางานวจยควรตอบโจทยทงสองสวน สวทช. จะม cluster เราม platform เหนไหมครบวา Research Cluster ทำอะไรบาง research cluster ไปตอบโจทย nat ional agenda ไปตอบ non-business

ขณะเดยวกน ศนยไปทำกบบรษทใหญได อยาง เบทาโกร SCG ผานธรกจครบ cluster กทำได

จะเหนวาเราแยก 2 โหมดออก โหมดหนงตองไปตอบวชาการ อกโหมดตอบบรษทใหญ ถามวาทำไมไมไปชวย SME เพราะ SME ไมตองการงานวจย แตตองการงานวศวกรรม งานพฒนา เชน ขนมเปยะ แตถาเขาบอกปญหาของขนมเปยะ ถาจะอรอย ไสตองชมๆ นมๆ แตขนราเรว ถาไมขนรามนจะแหง กนแลวตดคอ นมนไมใชงานวจย มนกงๆ วจย ไมตองการ นาโนเทคโนโลย หรออะไร เราตองเตมอะไร ปนไสอยางไร นคอวศวกรรมแลว แตเราไมม เรามแตวศวกรททำทอ เดนสายไฟ ตำแหนงวศวกรของ สวทช. คอพวกกอสราง

iTAP (โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย) กเขาไปชวยพวกน แลวเรากวงไปทพารทเนอรของเราคอมหาวทยาลย ไปทคณะวศวกรรมศาสตร คณะอตสาหกรรมเกษตร เทคโนโลยอาหาร พวกนจะเปนคนทตอบโจทยใหเขาไดดทสด ไมใชนกวจยของ สวทช. แตบางครงพอทำไป ปญหา

: 1�

Page 15: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

ตอบคำถามโดย อดศกด โรหตะศน

เขายากขนเรอยๆ เขาอยากทำวจยแลว เขาชกสงสยแลว วาถาเขาจะตองการเปลยนกระบวนการอยางน เขาทำนาโนไดไหม เปนตน ซงมหาวทยาลยอาจทำ ไมเปน แตนกวจยทำเปน

ศนยวจยทำอะไรไดอก แลบของศนยวจยทำงานกบ SME ทมาขอบรการดานเทคนค อยากทำนำปลาเปนผงเพอสงไปเมองนอก จะเหนวามนมทงสวนของ business และ non-business

ผมคดวาผบรหาร สวทช. อาจจะทำภาพตรงนใหชด วาเรามโครงการไปสนบสนนบรษทใหญเทาไหร ซงตอบโจทยเศรษฐกจ เรามโครงการทำกบสงคมเทาไหร ซงตอบโจทยสงคม แลวเรามความรเทาไหร ใหมนเปนสดสวน แลวนกวจยเลอกไดวาจะอยทมไหน หรอนกวจยคนหนงจะทำหลายอนกได แตภาพตรงนไมเคยชด ถาเราทำตรงนใหชดได มนจะตอบ ไมใชวาทกคนตองออกไปทำโรงงานหมด มนออกไปหมดไมได

การทบรษทตางชาตมาตงฐานการผลตและ R&D Center ในประเทศไทย ประเทศไทยจะไดรบประโยชนดานใดบาง Q:

ผมยนยนวาการม R&D ในเมองไทยนนไดประโยชนแนนอน เพราะตอนนประเทศไทยเราพงพาภาคอตสาหกรรมคอนขางมาก 40 เปอรเซนตของ GDP มาจากภาคอตสาหกรรม ไมนบทองเทยวและบรการ สงออกกวา 70 เปอร เซนตขนไปมาจากภาคอตสาหกรรม

แตภาคอตสาหกรรมในตอนนเนนในเรองของการผลต สกวนหนงเราจะสญเสยขดความสามารถ คอ ไมสามารถตอยอดไปได R&D จงเปนสงทประเทศไทยตองการ การม R&D นนเราสามารถเรยนรจากคนทเขาใชเวลาใชแรงในการศกษา คนควา ลองผดลองถกมานาน แลวใหเขาเอาตรงนมาถายทอดใหพวกเรา ฮอนดาของญปนถงวนนทำกนมา 61 ปแลว แต R&D ของฐานผลตในเมองไทย 15 ป วนนเราทำไดมาถงครงหนงทเขาทำไดแลว ฉะนน กเปนการเรยนลด โอนยายเทคโนโลยตรงนเขามา แลวคนไทยกไดใชของทมคณคามากขน เพราะเขารวาความตองการของคนไทย การใชสอยทจะเปนประโยชนสงสดของคนไทย สนคาตองเปนอยางไร ในขณะเดยวกน เราทำ R&D แลว สงทเราคนควาวจยเพอไปผลต สามารถใชของในเมองไทยใหไดมากทสด คนไทยกมงานทำ ธรกจกขายของ

ใหกบเรา มคณคาทางดานเศรษฐกจ แลวทบอกวา ทำในเมองไทยเสรจแลวสงไป

เมองนอก เมองนอกไปสราง value added เสรจ มาขายตอทเมองไทย เหมอนกบทเราทำวตถดบอาหารสงออกไป เมอกอนสงสบปะรดไป แลวเขาไปทำขนม อรอยๆ กลบมาขายเรา สงวตถดบไปตนละ 5 บาท กลบมาเปนขนมอรอยๆ กลองละ 5 บาท 1,000 กลอง 1 ตน เขากกำไรเรา 1,000 เทาแลว แตเคสของ R&D ถามาอยในเมองไทยแลว ผมเชอวาในเคสของเรา value added มนจะเกดกบเมองไทย มากกวาจะสรางมลคาเพมขางนอกแลวสงกลบมา

ผมวาทกอตสาหกรรมทกดานทำแบบนได เพราะตอนนเราไมมความรตรงนน ทจะเอาอาหารมาแปรรปใหมนเอาไปใชสอยในเรองการบรโภคไดมากกวาการขายเฉพาะวตถดบอย ถาเรามความร ม know-how เอาวตถดบของอาหารมาแปรรป สรางมลคาเพมเขาไป วตถดบอยางเดยวสามารถแปรรปไดหลากหลาย ถาเราม R&D เราสามารถสรางมลคาเพมไดดวยตวเอง ไมจำเปนตองสงไปใหเขาในนามของวตถดบ

สงสงตดคางในใจเกยวกบวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรมมาใหผร ผเชยวชาญชวยทำลายความสงสยไดท [email protected]

1� :

Page 16: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

01 02

cultural sciEncE

We’ve changed our life

กองบรรณาธการ

เรมตนปเสอ ไอบเอมเปดเผยรายงานประจำป Next 5 in 5 ฉบบท 4 ซงมการคาดการณแนวโนมทางดานนวตกรรมและเทคโนโลย ทจะมผลตอรปแบบการใชชวตของผคนในเมองตางๆ ทวโลกในชวง 5-10 ปขางหนา

ถอยหลงไปชวงตนป 2008 Next 5 in 5 ฉบบท 3 กไดคาดการณแนวโนมนวตกรรมและเทคโนโลยเชนนมาแลว ถาจำไมผด 5 นวตกรรมท ไอบเอมคาดการณนนเปนนวตกรรมหรอเทคโนโลยทสอดรบกบชวตมนษยทตองรบมอกบความมหาศาลของขอมลขาวสารและโลกทวงไมหยดในนามของออนไลน

มาถงปน ด เหมอนวาแนวโนมในการยายถนฐานของประชากรทวโลก แนวโนมของโรคระบาด และภาวะขาดแคลนพลงงาน จะสอดคลองกลมกลนจนเปนปจจยหลกทไอบเอมใชในการคาดการณ

แนวโนมการยายถนฐานของประชากรเขาสเมองใหญ (Urbanization) มมากอยางมนยสำคญ โดยเฉพาะอยางยง เมอป 2552 ทผานมานเอง มการประเมนกนวาประชากรสวนใหญของโลกในปจจบนอาศยอยในเขตเมองมากกวาชนบท ซงปรากฏการณดงกลาวถอไดวาเปนจดเปลยนทสำคญครงหนงในประวตศาสตรโลก

เพราะเราเปลยนโลก โลกจงเปลยนเรา

ระบบภมคมกนเมอง (City immune system) ดวยประชากรจำนวนมากทยายถนฐานเขาส

เมองใหญ มผลทำใหเมองเหลานกลายเปนแหลงเพาะเชอโรคไปพรอมๆ กน อยางไรกตาม ในอนาคตอนใกล เทคโนโลยจะมบทบาทมากขน โดยเปดโอกาสใหเจาหนาทสาธารณสขสามารถพยากรณไดวาจะเกดโรคระบาดขนเมอใด ทใด อยางไร และมพนทใดบางทจะไดรบผลกระทบหลงจากเกดโรคระบาดนนๆ ขน นอกจากนนแลว นกวทยาศาสตรจะสามารถพฒนาเครองมอทชวยใหเจาหนาทของรฐหรอโรงพยาบาล สถานศกษา และหนวยงานตางๆ สามารถปรบปรงการตรวจสอบ ตดตาม หรอเพมมาตรการในการ เตรยมพรอมรบมอ และปองกนโรคตดเชอ ไมวาจะเปน ไวรส H1N1 หรอโรคระบาดอนๆ เปนตน

ยงไปกวานน ในอนาคตอนใกล เราจะไดเหน ‘อนเทอรเนตเพอสขภาพ’ (Health internet) เกดขน ซงระบบดงกลาวจะเปดโอกาสใหขอมลทางการแพทย

ทอยในเวชระเบยนอเลกทรอนกส นำไปถกใชงานรวมกนอยางปลอดภย เพอสกดกนการแพรระบาด และเออประโยชนใหประชาชนมสขภาพแขงแรงยงขน ทผานมา ไอบเอมไดทำงานรวมกบองคกรตางๆ หลายแหงทวโลก เชน โครงการรเรมดานสขภาพและความปลอดภยของโลก (Global Health and Security Initiative) ของ Nuclear Threat Initiative (NTI) และกลมความรวมมอแหงตะวนออกกลางเพอการเฝาระวงโรคตดตอ (Middle East Consortium on Infectious Disease Surveillance - MECIDS) โดย ไอบเอมชวยพฒนาเทคโนโลยซงจะเปนมาตรฐานเพอสนบสนนการแลกเปลยนขอมลสขภาพและการวเคราะหการระบาดของโรคตดตอ เพอประโยชนตอสาธารณชนในอนาคต

อาคารอจฉรยะ (Built smartly)

ในอนาคตอนใกล ดวยแนวโนมทผคนจะเขาไปอาศยและทำงานตามอาคารตางๆ ในเมองใหญมากขน ในขณะเดยวกน เทคโนโลยและระบบอจฉรยะกจะชวยทำใหระบบตางๆ ในตกและอาคารสมยใหมฉลาดขน ไปพรอมๆ กน โดยเทคโนโลยจะถกพฒนาใหทำหนาทจดการดแลอาคารสถานทตางๆ ใหทำงานไดราวกบเปนสงมชวตทสามารถรบรและตอบสนองมนษยไดอยางฉบไว เชน อาคารสมยใหมในอนาคต จะมอปกรณตรวจจบหรอเซนเซอรหลายพนตวทตดตงตามจดตางๆ เพอตรวจสอบสงแวดลอมภายในอาคาร ไมวาจะเปนความเคลอนไหวและอณหภม ไปจนถงความชน การเขาใชพนท แสงสวาง เปนตน

นอกจากนนแลว ในอาคารหลายแหง ซ งปจจบนมกประกอบไปดวยระบบตางๆ ทถกบรหารจดการแบบแยกสวนและไมทำงานเชอมโยงประสานกน เชน ระบบปรบอากาศ ประปา ทอระบายนำ ไฟฟา ฯลฯ เปนตน ในอนาคต ระบบตางๆ เหลานจะถกบรหารจดการแบบรวมศนย เพอทำใหการบรหารจดการการใชทรพยากรตางๆ เกดประโยชนและมประสทธภาพสงสด

ย งไปกวานน ระบบอจฉรยะตางๆ จะมบทบาทมากขนในหลายๆ ดาน เชน ชวยเพมความปลอดภยใหกบผอยอาศยหรอใชบรการในอาคารนนๆ ชวยอาคารประหยดการใชทรพยากร หรอชวยลด

: 16

Page 17: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

03

04

05

ปญหาโลกรอน เชน ชวยตรวจสอบระดบการใชพลงงานและการปลอยกาซเรอนกระจกไดในแบบเรยลไทม หรอในกรณทมปญหาอปกรณบางชนอาจไมทำงานหรอชำรดเสยหาย ระบบอจฉรยะนจะชวยจดการซอมแซมอปกรณตางๆ กอนทอปกรณนนจะหยดทำงาน เปนตน

เลกเตมนำมน

นบเปนครงแรกในประวตศาสตร ทตวอกษร ‘E’ บนมาตรวดนำมนในรถยนต จะหมายถง ‘Enough’ หรอ ‘เพยงพอ’ เพราะในอนาคตอนใกล รถยนตและรถประจำทางจะไมตองพงพาพลงงานฟอสซล เชน นำมนและกาซ อกตอไป นนหมายถง ในอนาคต รถยนตจะใชพลงงานจากแบตเตอรชนดใหมซงรองรบการใชงานไดนานหลายวนหรอหลายเดอนกอนทจะมการชารจไฟอกครง ทงนขนอยกบวาผใชใชงานรถคนนนบอยแคไหน

ทผานมา นกวทยาศาสตรของไอบเอมและองคกรพนธมตรหลายแหง ไดรวมมอกนพฒนาแบตเตอรชนดใหมททำใหรถยนตวงไดไกลถง 300 ถง 500 ไมลตอการชารจหนงครง เพมขนจากปจจบนทวงไดเพยง 50 ถง 100 ไมล นอกจากน โครงขายระบบไฟฟาอจฉรยะ (Smart grid) ตามเมองใหญหลายแหงจะเปดโอกาสใหรถยนตสามารถชารจไฟในทสาธารณะได อกทงชวยใหบคคลทวไปสามารถใชพลงงานทนำกลบมาใชใหมได (Renewable energy) เชน พลงงานลม เปนตน เพอชวยชารจแบตเตอร โดยไมตองพงพาโรงไฟฟาทใชพลงงานจากถานหนอกตอไป ดวยวธการเหลานเอง จะชวยใหเมองตางๆ หลายแหงสามารถลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกออกสชนบรรยากาศควบคไปกบการชวยลดมลภาวะทางเสยงไปในเวลาเดยวกน หนงในตวอยางของพนธมตรทรวมมอกบไอบเอมในโครงการดงกลาว ไดแก กลมความรวมมอดานการวจย ‘เอดสน’ ของประเทศเดนมารก (EDISON Research Consortium) ซงทำงานรวมกบไอบเอมในการพฒนาโครงสราง พนฐานอจฉรยะ เพอรองรบการใชรถไฟฟาจำนวนมากท ขบ เคล อนดวยพล งงานทางเลอกอย างย งยน (Sustainable energy)

ระบบอจฉรยะออมนำและพลงงาน

ปจจบน ปญหาเรองการบรหารจดการนำถอเปนปญหาสำคญปญหาหนงของโลก เนองจาก ทกวนน ประชากร 1 ใน 5 ของโลกไมสามารถเขาถงนำดม ทสะอาดปลอดภยได ในขณะเดยวกน หนวยงานของรฐในหลายๆ เมองทวโลกมปญหาการสญเสยนำอยาง

ไมจำเปน โดยราว 50 เปอรเซนตของปญหาดงกลาวมสา เหตมาจากการใชอปกรณจด เกบน ำท ไม ไดมาตรฐานหรอชำรด ยงไปกวานน ยงมการคาดการณกนวาความตองการนำของมนษยจะเพมขน 6 เทาในอก 50 ปขางหนาซงถอเปนปญหาสำคญทโลกตองรบมอในอนาคตอนใกล ดงนน เพอเปนการเตรยมพรอมกบปญหาดงกลาว ปจจบนเมองตางๆ ไดมการตดตงระบบประปา ‘อจฉรยะ’ ซงทำหนาทชวยลดการสนเปลองนำไดถง 50 เปอรเซนต นอกจากนน ทผานมาในหลายๆ เมองทวโลก ไดมการใชระบบทอระบายนำ ‘อจฉรยะ’ ทนอกจากจะชวยปองกนการปลอยนำเสยลงสแมนำลำคลองแลว ยงชวยกรองนำใหสะอาดจนสามารถดมไดอกดวย เทคโนโลย ‘อจฉรยะ’ สำหรบการกรองนำดงกลาวนชวยใหเมองตางๆ สามารถนำนำกลบมาใชใหมภายในชมชน ซงจะชวยลดพลงงานทใชในการขนสงนำลงไดถง 20 เปอรเซนต

ยงไปกวานน ในอนาคตอนใกลจะมความพยายามผนวกรวมเครองตรวจวดแบบ ‘อจฉรยะ’ หรอมเตอรแบบอนเทอรแอคทฟและเซนเซอรเขากบระบบประปาและไฟฟา ทงน โครงการดงกลาวทำขนเพอวเคราะหและนำเสนอขอมลอยางแมนยำแบบเรยลไทมเกยวกบการใชนำและไฟฟาของผใชตามบาน เพอทำใหผใชเองสามารถบรหารจดการการใชนำและไฟฟาไดอยางมประสทธภาพดยงขน ไมวาจะเปนดานปรมาณหรอเวลา

เมองตางๆ จะตอบสนองตอเหตการณฉกเฉนไดอยางทนทวงท กอนทจะไดรบโทรศพทแจงเหต

ในอนาคตอนใกล เมองตางๆ จะมความสามารถในการลดและปองกนเหตฉกเฉน เชน อาชญากรรมและภยพบตไดดกวาในปจจบนดวยการใชเทคโนโลยทมประสทธภาพและระบบอจฉรยะ

ทผานมา ไอบเอมไดทำงานรวมมอกบหนวยงานปราบปรามอาชญากรรมในการวเคราะหขอมลท ถกตองอยางฉบไว เพอใหการดำเนนมาตรการเชงรกใ นก า รป อ ง ป ร ามอ า ชญาก ร ร มท ำ ไ ด อ ย า ง มประสทธภาพดยงขน ลาสด ไอบเอมไดรวมงานกบหนวยดบเพลงแหงนครนวยอรก (Fire Department of the City of New York) ทไดใหความไววางใจ ไอบเอมในการพฒนาระบบททนสมย เพอชวยเกบรวบรวมและแลกเปลยนขอมลรวมกบหนวยงานอนๆ ทเกยวของไดอยางมประสทธภาพในแบบเรยลไทม เพอปองกนเหตเพลงไหมทอาจเกดขน และชวยคมครองเจาหนาทดบเพลงไปในเวลาเดยวกน

1� :

Page 18: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

GEn nExt

เมอ กามเทพ แผลงศร

[ t e x t & p h o t o ] 25 กมภา

หนาทของ ม.ล.ภาสกร อาภากร คงคลายเถาแกจงขอมอชายหนมเจรจา

สขอวาทเจาสาว เพยงแตปลายทาง ทงสองฟากทเขานำพามาเจรจา

ไมใชชายหนมและหญงสาว ฟากหนงเปนนกออกแบบ อกฟากเปนผประกอบการ

นกวชาการออกแบบผลตภณฑชำนาญการ สำนกพฒนาออกแบบ

ผลตภณฑและเพมมลคาสนคา กรมสงเสรมการสงออก กระทรวง

พาณชย ผนจงอยตรงกลางทำหนาทสนบสนนผประกอบการหรอผสงออก

พฒนาผลตภณฑใหเหมาะสม กบตลาดการสงออก

: 18

Page 19: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

“งานท เราทำเหมอนเปนตวกลางในการใหขอมลหรอชองทางทผประกอบจะตดตอนกออกแบบมาพฒนาผลตภณฑ ผผลตบานเราจำนวนมากไมใช นกออกแบบ เรามาเตมชองวางตรงนใหเขาเหนหนทาง วาเขาจะพฒนาสนคาตองใชใครบาง อตสาหกรรมบานเราเกดมาจากการรบจางผลต ทงแบบทงสเปค มาจากตางประเทศแลวเรากผลตตามสเปค พอมาวนหนงทเรามาพฒนาของตวเองกอาจไมรวาจะเรมอยางไร”

การสรางเวทใหนกออกแบบเปนหนงงานท ม.ล.ภาสกร ใหความสำคญ เวทใหญอยาง D-Mark (Design Excellent Award) เปนบนไดขนหนงทจะผลตนกออกแบบรวมถงผลงานของพวกเขา

“ผมอยทนมา 10 ป สวนใหญดแลสนคาเฟอรน เจอรตกแตงบาน ในปหลงๆ มาดรางวลประกวดออกแบบผลตภณฑ เหมอนเราจะการนตวาสนคาไทยไดมาตรฐานสากลแลวนะ การประกวดมนกเปนการการนต”

กระแสสงคมพดถงเศรษฐกจสรางสรรคกนมาก ดวยวามนจะทำใหคนไทยสามารถครองลกบอลบนเกมธรกจโลกไดดขน งานออกแบบเปนสวนสำคญสวนหนง หากพดถงเศรษฐกจสรางสรรค

“ผมวาเรามโอกาสในเกมน เพราะมนเปนเรองของการใชความคดสรางสรรค ใชประวตศาสตร ใชเรองราวทเรามคอนขางเยอะ ใชสมอง ใชไอเดย หรอสงท เราถนด ผมวามนนาจะสรางมลคาได แลวดไซเนอรของไทยกไดรบการยอมรบวามฝมอ ในหลายๆ เวทมดไซเนอรของไทยไปโชว อยางงานแสดงสนคาทมลานกมคนไทยไปโชว เรากพยายามสนบสนน ใชงบประมาณของรฐในการผลกดน”

ผลตภณฑในโลกธรกจวนนจำเปนตองมความสรางสรรคในการนำเสนอ แตเขาเลาวา ปญหาทเหนวนน ผประกอบการยงมองไมเหนความจำเปนในการลงทนดานงานออกแบบ หรอยงเขาใจวา ‘ดไซเนอรออกแบบเสอผาไมใชหรอ’

“ทกวนนเขาอาจจะมองวาการออกแบบมคาใชจายสง มนไมเหมอนกบการจางคนทำบญช หรอจางคนทำการตลาด จายอยางนนคมเพราะเหนงาน นกออกแบบอยหางผผลตพอสมควร เรากทำหนาทดงใหเขามาดวยวธไหนกได อาจจะจดเวรคชอป หรอซพพอรตคาดไซน เรากเคยทำ เอาดไซเนอรมาออกแบบใหโรงงาน รฐบาลซพพอรตคาจางใหดไซเนอร

“เราพยายามใหเขามอะไรใหมๆ ขนมา ตลาดจะไดคกคก ถาไมลองมนกไมหมน ตรงนตองใหหมนใหได แลวมนจะไปดวยกนทงระบบ”

จ า กป ร ะ สบก า รณ เ ร ย น ม า ด า น ศ ล ป ะ

อตสาหกรรม ม.ล.ภาสกร มมมมองวา ศลปะควรทจะผลตออกมาใชงานได ตองหาสวนผสมระหวางศลปะกบอตสาหกรรมใหเจอ จะทำใหงานออกแบบเดนหนาได

“มนตองผสมสองอยางใหเปนไปได ผมสนใจทงสองดาน ตอนอยทโรงงานเราชอบเรองการผลตนะ ดขนตอนของการผลต เทคโนโลยการผลตเปนยงไงพฒนาไดไหม เพราะเกยวของกบการออกแบบ ถาเทคโนโลยการผลตมนพฒนาไดเยอะ การออกแบบมนกไมตน

“แตบานเราเรองการผลตบางทมนเกนความสามารถของดไซเนอร ไมอยากคดเปลยนกระบวนการ ไมอยากไปคดวาเทคโนโลยจะเปลยนอยางไร กรอบความคดนกออกแบบจะแคบลง ในตางประเทศเรองเทคโนโลยเรองวทยาศาสตรเขามทมซพพอรต มนจะไปไดไกลเลย มนทำงานตวคนเดยวไมได”

ถาจะหาตวอยางมาขยายภาพทเขาพด คงตองมองไปท Avatar ของเจมส คาเมรอน เขาใชเวลานงรอเทคโนโลยอยหลายป กวาทจนตนาการของเขาจะปรากฏสโลก

เขาจงบอกวาสงสำคญในการพฒนาผลตภณฑอยางหนงคองานออกแบบ ซ งแยกไมออกจากเทคโนโลยการผลต การตลาด และหลายๆ ภาคสวน

“มนตองเปดกวางครบ มนไมใช เรองของ ดไซเนอรอยางเดยวเลย แมแตเรองเฉพาะอยางวทยาศาสตร เรากตองเปดกวางใหคนทวไปเขาไปร มนคลายๆ กน”

ตนทนในการทำงาน 10 กวาป เขาจงเหนวา หากภาคอตสาหกรรมไทยมการเชอมโยงทด จะสามารถพฒนาไปไดเรว

“การพฒนาผลตภณฑทำหนวยงานใดหนวยงานหนงไมได หรอคนทรเฉพาะดานนดานเดยวไมได มนตองรทกดาน ตองมเรองของการตลาดมาชวย คนทเกงดานดไซน การผลตทำอยางไรใหมศกยภาพ ดไซนจะไดกวางขน”

ทงเรยนและทำงานของเกยวกบศลปะการออกแบบ ถามเขาวายงคงไดทำงานออกแบบเองบางหรอไม เขาตอบแบบเขนๆ วา นอยมาก

มคำกลาวหนงในแวดวงคนทำหนงสอทวา การมบรรณาธการหนงคนเทากบการสญเสยนกเขยน ไปคนหนง ซงอาจจะจรงและอธบายไดกบแวดวงอน

1� :

Page 20: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

FEaturEsกองบรรณาธการ

จากประเทศแรงงานราคาถก ประเทศพฒนาเทคโนโลย

ร ฐ บ า ล ไ ท ย ป ร ะ ก า ศ ต ง เปาหมายเพมคาใชจายดานวจยและพฒนา (R&D) ใหมสดสวน 1 เปอร เซนตของผลผลตมวลรวมภายในประเทศ (จดพ) ขณะทปจจบน คาใชจายของประเทศดาน R&D อยท 0.25 เปอร เซนตของจดพ ม งหวงใหประเทศไทยเปลยนจากฐานการผลตไปส ฐานการทำกจกรรมท ใชความสามารถทางเทคโนโลยขนสง เหมอนอยาง จน อนเดย เกาหลใต และบราซล

การลบภาพประเทศแรงงานราคาถกสประเทศทมขดความสามารถในการพฒนาผลตภณฑรวมถงเทคโนโลยนนจะตองมปจจยใด หลายเสยงบอกวา โลกธรกจว น น ไ ม ไ ด ส ก น ท ร า ค า นวตกรรมตางหากททำใหเกดการเปลยนแปลง

: 20

Page 21: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

เมอนวตกรรมกลายเปนปจจยหลกแหงการอยรอดของโลกธรกจวนน และนวตกรรมไมไดเกดขนจากการนงภาวนา หากแตตองลงทนทำวจยและพฒนา (R&D) ถามวาภาคธรกจไทย ใสใจกบเรองนมากนอยแคไหน

แตทแนๆ เวบไซต Rdmag.com นำเสนอภาพรวม R&D ทวโลกวา การเตบโตทางเศรษฐกจและเมดเงนดาน R&D ในเขตเศรษฐกจพฒนาแลว รวมถงสหรฐและยโรป มแนวโนมอยในระดบปานกลางในชวง 2-3 ปขางหนา ขณะทการเตบโตทางเศรษฐกจและกจกรรม R&D ในเขตเศรษฐกจเกดใหม อาท จนและอนเดย ยงคงแขงแกรงและนาจะเพมขนในชวงเวลาเดยวกน

จากรายงานการคาดการณดาน R&D โลกประจำป 2553 ทจดทำโดย ‘แบทเทลล’ และ ‘R&D Magazine’ ประเมนวา ภาพรวม R&D โลกในปน นาจะโตขนราว 4 เปอรเซนต อยท 1.15 ลานลานดอลลาร จากระดบ 1.11 ลานลานดอลลารในป 2552 โดยมปจจยจากการใชจายของจนและอนเดย ซงขบเคลอนเมดเงนดาน R&D ในเอเชย ราว 7.5 เปอรเซนต

ขณะทการใชจายดาน R&D ของสหรฐ นาจะเพมขน 3.2 เปอรเซนต หรอ 452.8 พนลานดอลลาร สวนการใชจายดานนในยโรปนาจะโตแค 0.5 เปอรเซนต อยท 268.5 พนลานดอลลารในป 2553

เมอดอตสาหกรรมเอาตซอรส และเทคโนโลยสารสนเทศ (ไอซท) ซงเปนเรองสำคญสำหรบแวดวง R&D โลกมาตลอดทศวรรษ ปจจบนองคกรดานเทคโนโลยตางกเอาตซอรสงานพฒนาสนคาทองเทคโนโลยใหมไปยงหลากหลายประเทศ ตางจากอดตทกระจกอยเฉพาะในเขตเศรษฐกจพฒนาแลวอยางสหรฐ ญปน และยโรป

ดงนนเขตเศรษฐกจเกดใหมอยางจน อนเดย เกาหล บราซล และยโรปตะวนออก จงขยบขนมาแขงขนในการพฒนาเทคโนโลยททนสมยและผลตภณฑทมความสลบซบซอนมากขน

สวนประเทศในกลม BRIC ทงบราซล รสเซย อนเดย และจน จะเปนผเลนหลกในดาน R&D โลก แซงหนาทงยโรปและญปน รวมถงอาจจะตคสหรฐดวย

สองชาวโลก

จำนวนศนยวจยพฒนาในประเทศอนเดย

21 :

Page 22: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

ในระยะ 10 ปทผานมา ประเทศไทยมคาใชจายดาน R&D เปนจำนวนนอยคงท ในขณะทประเทศญปน สงคโปร และประเทศอนๆ มคาใชจายดาน R&D ทเพมขนอยางตอเนองอยางมนยสำคญ

การพจารณาปรมาณการลงทนดานการวจยและพฒนานน ไมควรพจารณาในลกษณะโดดๆ แตควรแสดงความสมพนธกบจดพดวย เชน การพฒนายกระดบความสามารถของภาคอตสาหกรรมในประเทศสงคโปรหรอในประเทศไตหวน ซงเรมมการ สงเสรมการวจยพฒนามาเปนระยะเวลานานกวา 2-3 ทศวรรษ ในอดตประเทศเหลานมคาใชจายดานการวจยพฒนาทนอยกวาในปจจบนอยมาก อยทประมาณเพยง 1.00-1.75 เปอรเซนตของ จดพ ในป 1995 และตอมาเพมขนเปน 2.25-2.50 เปอรเซนตของ จดพ ในป 2006

เมอเทยบกบประเทศไทยทมคาใชจายดานวจยพฒนาระดบตาและคอนขางคงทคอ 0.10-0.25

ยอนมองชาวเรา

GERD/GDP (%) 2007Private sector : Public sector

·ÕèÁÒ : IMD World Competitive Yearbook 2008

USA

Private sector Public sector

JAPAN

GERMANY

CHINA(mainland)

KOREA

TAIWAN

SINGAPORE

MALAYSIA

THAILAND

0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5

: 22

Page 23: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

Total R&D personnel in business : OthersFull-time work equivalent (FTE thousands)

·ÕèÁÒ : IMD World Competitive Yearbook 2008*แหลงขอมลไมไดแสดงขอมลของ USA

USA

R&D personnel in business

R&D personnel in other sources

JAPAN

GERMANY

CHINA(mainland)

KOREA

TAIWAN

SINGAPORE

MALAYSIA

THAILAND

0 1 2 3 4 5 6 7 8

4.77 2.44

3.74

n/a*

2.15

0.75 0.39

3.17 1.28

0.21 0.34

0.12 0.45

4.63 2.40

3.83 4.05

เมอพจารณาสดสวนการใชจายดานวจยพฒนาของประเทศไทยพบวาหนวยงานของรฐมการใชจายดาน R&D มากกวาภาคเอกชน สวนในตางประเทศเชนประเทศญปน เกาหล อเมรกา ไตหวน ภาคเอกชนมการลงทนดาน R&D เทากบหรอมากกวาภาครฐ

เมอพจารณาบคลากรดานการวจยพฒนาแบบทำงานเตมเวลาตอประชากร 1,000 คน ของประเทศไทยโดยเทยบกบประเทศตางๆ เชน สงคโปร เกาหลใต และไตหวน จะพบวาเรามบคลากรดานวจยพฒนา อยนอยมากคอมประมาณ 0.5 คนตอประชากร 1,000 คน ในขณะทประเทศสงคโปรและประเทศไตหวนมบคลากรดานวจยพฒนาในภาคธรกจตอภาคอนๆ ประมาณ 7-8 คน ตอประชากร 1,000 คน โดยประเทศสงคโปรและไตหวนมกจกรรมทตองการบคลากรดานวจยพฒนาเปนจำนวนมาก

เปอรเซนตของ จดพ ระหวางป 1995-2006 และเมอเปรยบเทยบมลคาการลงทนประเทศไตหวนมการลงทนวจยพฒนาท 2.5 เปอรเซนตของ จดพ มรายไดประชาชาตเฉลยตอหว GDP per capita ขยบขนจาก 17,500 เหรยญสหรฐตอคนตอปในป 1995 ขนไปเปน 28,000 เหรยญสหรฐตอคนตอปในป 2007

โดยในระยะเรมแรกของการพฒนาประเทศไตหวนใหการสนบสนนดานเงนอดหนนโครงสราง พนฐาน ขณะเดยวกนหนวยงานของรฐกมการทำวจยพฒนาอยางเขมขนควบคกนไป ซงตอมาไดเกดการลงทนวจยพฒนารวมกนโดยมการลงทนเพมขนอยางตอเนองจนถงปจจบน

ในขณะทประเทศไทยมการลงทนวจยพฒนาในอตราสวนคงทคออยทประมาณ 0.25 เปอรเซนตของ จดพ โดยในป 1995 มรายไดประชาชาตตอหวอยทประมาณ 5,000 เหรยญสหรฐตอคนตอป แลวขยบขนไปเปน 7,500 เหรยญสหรฐตอคนตอปในป 2007

23 :

Page 24: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

สำรวจแรงจงใจ ตางประเทศ

Multiple tax rates เฉพาะคาใชจาย R&D ทมากขนกวาปกอนจะไดรบการลดหยอนภ า ษ ใ น เ ป อ ร เ ซ น ต ท ส ง ก ว า ประ เทศออสเตร เล ย เปนหน งประเทศทใชมาตรการน

เครดตภาษ เปนการหกจากยอดภาษทตองจายจรง ไอรแลนดใหเครดตภาษไดรอยละ 20 ของคาใชจายสวนทเพมขน ขณะทสหรฐอเมรกาใหเครดตภาษไดรอยละ 20 ของคาใชจายทเพมจากคาเฉลย 3 ปกอน

การใหเงนอดหนน (Subsidy) ไตหวน และปากสถานใหคาจางบคลากรทองถนในระดบทสง โดยเฉพาะไตหวนยงมคาจาง คาเดนทาง คาทพกผเชยวชาญตางชาตใหอกดวย ในบางประเทศมคาใชจายในการสงบคลากรทองถนไปฝกอบรม ตางประเทศ คาใชจายในการรวมมอกบสถาบนวจย มหาวทยาลยทองถน และคาใชจายในการรวมมอกบ HQ และ subsidiaries ในประเทศอน

แรงจงใจดานโครงสรางพนฐานและสถาบน สงคโปรและไตหวนใหสญชาตกบแรงงานตางดาวในงานดานวจยและพฒนา โดยเฉพาะสงคโปรยงมการใหทดน หรอใหเชาทดน รวมถงการตง R&D centre ของ ภาครฐมาประกบคกบภาคเอกชน และภาคเอกชนสามารถ เ จรจา ได โดยตรงกบ Singapore Economic Development

Page 25: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

มาตรการหกคาใชจายดานการวจยและพฒนา 200 เปอรเซนต มหนวยงานรบผดชอบ คอกรมสรรพากร

มาตรการหกคาเสอมราคาของเครองจกรทใชในการทำวจยและพฒนา กรมสรรพากรยงใหสทธประโยชนในการหกคาเสอมราคาของเครองจกรและอปกรณของเครองจกรสำหรบการวจยอตสาหกรรมขนพนฐาน การวจยเชงประยกต การทดสอบคณภาพผลตภณฑ และการปรบปรงกรรมวธการผลต ไดเพมมากขนจากปกตอกรอยละ 40 ของมลคาตนทน โดยสามารถหกไดทนทในวนทซอเครองจกร มาตรการสงเสรมการวจยพฒนา BOI ยกเวนภาษอากรขาเขาเครองจกรทกชนดทใชในการวจยพฒนา และยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 8 ป ทกเขตโดยไมกำหนดสดสวนภาษนตบคคล

มาตรการ STI BOI ยงใหบรษททมโครงการทำวจยและพฒนาหรอออกแบบและการฝกอบรมดานเทคโนโลยขนสงและการสนบสนนสถาบนการศกษาหรอสถาบนวจยจะสามารถขอรบสทธพเศษจาก BOI ในการยกเวนภาษเพมขนจากเดมเปนระยะเวลา 1-3 ป โดยตองมการลงทนหรอคาใชจายคดเปนรอยละ 1-3 ของยอดขายรวมใน 3 ปแรก

ไทย

มาตรการสงเสรมการวจยและพฒนาระหวางภาคอตสาหกรรมและสถาบนการศกษา (หนวยงานรบผดชอบ BOI)

บรษททขอรบการสนบสนนตองทำ วจยและพฒนารวมกบสถาบนวจยหรอสถาบนการศกษาทสำนกงาน BOI ใหความเหนชอบ โดยจะไดรบยกเวนอากรขาเขาเครองจกรอปกรณทใชในการวจยและพฒนา และไดรบยกเวนภาษเงนไดนตบคคลเปนสดสวนรอยละ 70 ของมลคาเงนลงทนและคาใชจายในการวจยและพฒนา เปนเวลา 3 ป แตทงนตองไมเกน 10 ลานบาท และไมสามารถใชสทธการหกคาใชจายในการดำเนนการวจยและพฒนา 200 เปอรเซนต อยางไรกตามเนองจากเปนมาตรการใหมจงยงไมไดรบการตอบรบจากภาคอตสาหกรรมมากนก

โครงการพฒนาเทคโนโลยของบรษท (CD)

การใหเงนกดอกเบยตา สำหรบโครงการวจยพฒนา ยกระดบผลตภณฑและกระบวนการผลต การสรางหรอยกขดความสามารถของหองทดลอง โดยมวงเงนกไมเกน 30 ลานบาทหรอไมเกนรอยละ 75 ของคาใชจายทงหมด การใหเงนอดหนน สำหรบโครงการวจยพฒนาเชงพาณชยทมความเสยงสง โดยมวงเงนอดหนนไมเกน 5 ลานบาท หรอไมเกนรอยละ 75 ของคาใชจายทงหมด

อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย (TSP) สถานทตงของศนยวจยแหงชาตทสำคญจำนวน 4 ศนยไดแก BIOTEC, MTEC, NECTEC, NANOTEC

+

+

มาตรการแรงจงใจของไทยในปจจบน

คณะกรรมการสงเสรมการลงทน หรอ บโอไอ มมตเหนชอบใหมการจดตงกองทนเพอการพฒนาเทคโนโลยและบคลากร โดยมอบใหสำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) ดำเนนการจดตงกองทน ดงกลาว กำหนดใหเงนสนบสนนทผไดรบการสงเสรม แกกองทนน เปนสวนหนงของคาใชจายเพอพฒนาทกษะ เทคโนโลย และนวตกรรม ตามประกาศคณะกรรมการสงเสรมการลงทนท 3/2549 สำหรบเงนสนบสนนสำหรบกองทนในลกษณะเดยวกนทดำเนนการโดยหนวยงานอน ทอยในขายไดรบสทธประโยชนเพมเตม ตามมาตรการเพอพฒนาทกษะ เทคโนโลย และนวตกรรม ใหทาง สวทช. นำเสนอคณะกรรมการพจารณาเปนรายๆ ไป

คณะกรรมการสงเสรมการลงทน 2� :

Page 26: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

R&D ในภาคอตสาหกรรมไทย

จากผลสำรวจการวจยพฒนาของไทย โดยฝายวจยนโยบายวทยาศาสตรและเทคโนโลย สวทช. เมอ พ.ศ. 2553 ซงไดสงแบบสำรวจไปใหกบบรษทในกลมอตสาหกรรมตางๆ โดยมผตอบแบบสำรวจจำนวน 3,642 บรษท ในจำนวนนม 343 บรษท หรอ 9.42 เปอรเซนตทตอบวาบรษทมกจกรรมดาน R&D โดยบรษททมการใชจายในธรกจดานการวจยพฒนา (BERD) เกน 30 ลานบาท มจำนวน 37 บรษทโดยอยในกลมอตสาหกรรมทมสดสวนการลงทนมากทสดสองอนดบแรกคอ กลมอตสาหกรรมไฟฟา (electrical machinery) 35 เปอรเซนต และอตสาหกรรมเคม (chemicals) 16 เปอรเซนต

เมอพจารณาในแกนของบรษทตางชาต (ตางชาตถอหน 100 เปอรเซนต) ในดานการใชจายในธรกจดานการวจยพฒนา (BERD) เกน 30 ลานบาท พบวา มจำนวน 9 บรษท โดยกลมอตสาหกรรมทมสดสวนการลงทนสงทสด กยงคงเปนกลมอตสาหกรรมไฟฟา (electrical machinery) 56 เปอรเซนต

การวจยพนฐาน

การพฒนาเชงทดลอง

การวจยประยกต

รวม 2,211.4 ลานบาท

อาหารและเครองดม 1,196.3 ลานบาท

ยานยนต 355.3 ลานบาท

เครองจกรและเครองมอไฟฟา 66.4 ลานบาท

อปกรณและเครองมอสอสาร 548.1 ลานบาท

คอมพวเตอรและกจกรรมทเกยวของ 45.4 ลานบาท

83.3

710.0 403.0

50.9

148.9

25.5 11.5

36.1

18.8

26.6

308.3 213.2

4.8

27.4

13.2

307.1

828.5

1,075.8

ทมา : R&D Survey, NSTDA 2008

: 26

Page 27: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

ไดเวลาเปลยนแปลง หากประเทศไทยตองการเปลยนจากฐานการ

ผลตไปสฐานการทำกจกรรมทใชความสามารถทางเทคโนโลยขนสง เชน การวจยและพฒนา การออกแบบผลตภณฑ กระบวนการผลตขนสง การวเคราะหและทดสอบขนสง ประเทศไทยตองทำอะไรบาง

รองศาสตราจารย ดร.สมชาย ฉตรรตนา แหง iTAP หรอ Industrial Technology Assistant Program หนงในโปรแรกมของ สวทช. ททำหนาทสนบสนนใหภาคธรกจระดบ SME ลงทนทำวจยและพฒนาเพอสรางมลคาใหสนคา เปนบคคลในภาครฐท เชอวา หากมนโยบายทเหนความสำคญในการวจยและพฒนาในภาคธรกจ กจะทำใหเกดปจจยขบเคลอนในระดบโครงสรางพนฐานจนถงหนวยงานขบเคลอนคลายๆ iTAP ทลงไปเลนในตามภมภาค

“ทแคนาดา เขาจะมหนวยงานแบบ iTAP ทกเมอง คณอยเมองไหนกจะมคนมาใหคำปรกษาคณ แลวเขาจะไปเชอมโยงกบสถาบนวจยหรอสถาบนศกษาในทองถนนน ถาเรามผนำท เขาใจวา หนง ประเทศทรวยไมใชรฐบาลรวย ประเทศทรวยนคอเอกชนรวย ประเทศทเกงไมใชรฐบาลเกง แตเอกชนเกง”

ทรพยากรทสำคญและขาดไมไดในการวจยและพฒนาคอ คน พภพ พฤกษมาศน ผอำนวยการสถาบนปโตรเลยมแหงประเทศไทย มองวา เรามศกยภาพในสวนน เพยงแตคนทออกมาจากสถาบนศกษาไมตอบสนองความตองการของอตสาหกรรมอยางแทจรง

“คณตองผลตคนออกมาใหทำงานไดหลายแบบ ถาเกดมความตองการมากในอนาคต มนตองมการผลตคนทชำนาญเฉพาะดาน คนไทยเกง เพยงแตการผลตบคลากรออกมาไมไดตงเปาตอบสนองความตองการของอตสาหกรรม หรอการแขงขนของโลกทมการแขงขนเทาไหร

“สงทสำคญคอระบบการใหความดความชอบของอาจารยมนไมเออตอการพฒนา R&D ในดานธรกจ อยางอาจารย คณจะเปนรองศาสตราจารย เปนศาสตราจารยได คณตองมผลงานดานเปเปอร ผลงานไวบนหง วชาการมนกดมนแขงแตมนไมตอบสนอง ฉะนน มนตองแกตรงน ทำอยางไรใหสถาบนการศกษา ตอบสนองพาณชยได”

เขาใหความเหนอกวา เราอาจจะไมสามารถ

ทำงานดาน R&D โดยเรมจากศนยได ดงนน อาจซอเทคโนโลยเขามาแลวตอยอดเอาจากตรงนน

“หมายความวาเราซอเขามาใช แตเทคโนโลยเขาไมไดขายตลอดชวตนะ มระยะเวลา 5 ป 10 ป ถาอตสาหกรรมไทยตงเปาวา เมอครบสญญาแลว เราจะไมตอสญญา เราจะพฒนาบคลากรหรออะไรขนมาเองได มนกเปนกาวทสำคญ

“เมอถงวนนน เอกชนสามารถพฒนาเทคโน- โลยขนมาไดแลว ภาครฐกควรใหการสงเสรมในดานมาตรการตางๆ ในการจงใจ

“รฐควรสงเสรมมาตรการตางๆ อยาไปกลวเสยตงค เมอมนไดแลว สงทรฐบาลหรอประเทศชาตจะไดกลบคอการพฒนาการศกษาของประเทศ เชน หากมการทำ R&D มากขน นกเรยนกไดเรยนมากขน กจะมการปรบระดบฐานประชากรจากขางลางมาชนกลางมากขน”

เชนเดยวกบ ดร.สมพนธ ศลปนาฏ แหง เวสเทรน ดจตอล เนนวา ประเทศไทยตองออกไปจากการเปนประเทศทใชแรงงานราคาถก ดวยการเปลยนแปลงภาคการศกษา

“วนน ผนำทกๆ ภาคสวนของสงคมจะตองตนขนมา แลวมากำหนดใหเหนวาตกตาของคน ณ แตละชวงอายขยหนาตาจะเปนยงไง คณลกษณะจะเปนยงไง ความรจะเปนไง ทกษะจะเปนยงไง”

ประเทศไทยกำลงจะเปลยนแปลง แตหากไมรวาเรากำลงจะเปลยนเปนอะไร คงตองยอนกลบไปมองวาตวเองอยากเปนใคร กอนทจะรองบอกชาวโลกวา : The Time Thailand Is Changin’

เรยบเรยงจาก

+ (ราง) รายงานฉบบสมบรณโครงการศกษามาตรการสงเสรม

การตงศนยวจยและพฒนาในภาคอตสาหกรรม โดย ดร.ภทรพงศ

อนทรกำเนด (ทปรกษาโครงการวจย) ดร.องคาร วงษดไทย (นก

วจย หวหนา โครงการวจย) ดร.รงโรจน กมลเดชเดชา (นกวจย)

+ ประชาชาตธรกจ ฉบบวนท 7 มกราคม พ.ศ. 2553 ปท 33

ฉบบท 4173

2� :

Page 28: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

statistic FEaturEsสรพร พทยโสภณ

132,689 ลานบาท

การวจย พฒนา และกจกรรมนวตกรรม

กบความสามารถในการแขงขน

ในภาวะทความตองการใชโทรศพทเคลอนทในตลาดมปรมาณเพมมากขน และการแขงขนในอตสาหกรรมโทรคมนาคมกรนแรงมากขน บรษทผผลตอยาง Nokia, Research in Motion หรอ RIM (ผผลต Blackberry), Apple ตระหนกถงความสำคญของการวจยและพฒนาเพอสรางนวตกรรมสนคาเปนอยางด จงไดลงเงนทำวจยและพฒนาเปนจำนวนมาก เพอใหผลตภณฑของบรษทมเทคโนโลยทลำสมยและแปลกใหม รปแบบ รปลกษณของผลตภณฑทนสมย และสามารถใชงานไดหลากหลายเหมาะกบลกคาในแตละกลม

การลงทนวจยและพฒนานจะทำใหบรษทมขดความสามารถในการแขงขนสงกวาบรษท หรอรกษาขดความสามารถในการแขงขนของตนเองไวไมใหโดนบรษทอนทงหางออกไปมากนก ทงน จากรปท 1 จะเหนไดวา บรษท RIM และ Apple เพมการลงทนดานวจยและพฒนามากขนทกปนบตงแตป 2548

รปท 1 คาใชจายดานการวจยและพฒนาของบรษทผผลตโทรศพทเคลอนท

(หนวย : ลานเหรยญสหรฐ)

หมายเหต : * อตราแลกเปลยนเงนยโรและเหรยญสหรฐอางองจากธนาคารแหงประเทศไทย ** นบตงแตป 2549 เปนตนมา เปนขอมลของบรษท Nokia Siemens Network (บรษทรวมทนระหวาง Nokia และ Siemens) ทำใหไมสามารถเปรยบเทยบกบขอมลป 2548 ได

ทมา : 1. Research in Motion: Managing Explosive Growth 2. Apple’s most valuable vendors; New campus on tap; Jobs raise possible 3. OECD Information Technology Outlook 2008 4. Research in Motion. 2008 Annual Report

บรษท 2548 2549 2550 Nokia* 4,771 7,730** 8,200** Research In Motion (RIM) 159 236 360 Apple 535 712 782

: 28

Page 29: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

เอกสารอางอง + สำนกงานคณะกรรมการนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลยและนวตกรรมแหงชาต (2552). หนงสอดชนวทยาศาสตรและเทคโนโลยของ

ประเทศไทย ป 2551.

+ Paul W. Beamish, Roderick E. White and Daina Mazutis. Research in Motion: Managing Explosive Growth. (Published: May

15, 2008) [Online]. Available: http://harvardbusiness.org/product/research-in-motion-managing-explosive-growth/an/

908M46-PDF-ENG (September 2009).

+ Larry Dignan. Apple’s most valuable vendors; New campus on tap; Jobs raise possible. (Published: November 16, 2007)

[Online]. Available: http://blogs.zdnet.com/BTL/?p=7066 (September 2009).

+ OECD (2008). OECD Information Technology Outlook 2008. (Published: December 23, 2008).

+ Jessi Hempel (2009). How Blackberry Does it. Fortune Asia Pacific Edition. (Published: August 31, 2009).

โดยสรปแลวจะเหนไดวา บรษทในอตสาหกรรมโทรคมนาคมกำลงมการแขงขนกนอยางเขมขน เพอแยงชงสวนแบงทางการตลาด โดยมการวจยและพฒนา และกจกรรมนวตกรรมเปนปจจยสำคญทชวยเพมขดความสามารถในการแขงขน และสรางรายไดใหกบบรษท ซงประเดนนจะเปนคำถามสำหรบประเทศไทยวา ถงเวลาแลวหรอยง ทเราตองสนบสนนภาคเอกชนของประเทศไทยใหมขดความสามารถในการทำวจยและพฒนา และกจกรรมนวตกรรมเพมมากขน เพอเปนกลไกในการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ

นอกจาก Nokia จะเปนผลงทนวจยและพฒนามากทสดแลว ยงเปนบรษททยงคงครองแชมปสวนแบงทางการตลาด (Smart Phone) สงสดดวย โดยพบวา ในไตรมาสท 1 ของป 2552 Nokia มสวนแบงทางการตลาดรอยละ 41 แตอยางไรกตาม เมอพจารณาการเปลยนแปลงสวนแบงทางการตลาดในชวงป 2548-2550 พบวา RIM และ Apple เรมมสวนแบงทางการตลาดเพมมากขนพรอมๆ กบลงทนวจยและพฒนามากขนดวย ในขณะท สวนแบงทางการตลาดของ Nokia กลบเรมลดลง โดย RIM (รอยละ 10) และ Apple (รอยละ 8) มสวนแบงทางการตลาดเพมขนประมาณ 2-3 เทาตว ภายในระยะเวลา 2 ป (ตงแตป 2550-2552) (รปท 2)

2550 2551 2552 (ไตรมาส 1)

Others 38%

Nokia 49%

Apple 3%

Research in Motion

10%

รปท 2 สวนแบงทางการตลาด (Smart phone) ของบรษทผผลตโทรศพทเคลอนท

Others 31%

Nokia 44%

Apple 8%

Research in Motion

17%

Apple 11% Others 28%

Nokia 41% Research in Motion

20%

ทมา: Fortune Asia: Pacific Edition. August 31, 2009

2� :

Page 30: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

vision

ปจจบน การลงทนทำวจยและพฒนาของประเทศไทยอยท 0.25 เปอรเซนตของจดพ และถกจดอนดบความสามารถดานนวตกรรมเปนลำดบท 43 ของโลก ขณะทมการวเคราะหวา ในปนเขตเศรษฐกจในเอเชยกำลงเปนกลจกรขบเคลอนการเตบโตดานการวจยและพฒนา (R&D) โดยประเทศเหลานพยายามเปลยนจากการผลตสนคาปอนใหกบตลาดยโรป สหรฐ และญปน ไปเปนนกพฒนาเทคโนโลย บคคล 5 ทาน ทงในภาครฐและเอกชนเหลาน จะมาบอกเลาประสบการณ ความคดเหน และหนทางขางหนาของอตสาหกรรมไทยในวนทการวจยและพฒนาเปนสงจำเปนทอตสาหกรรมในโลกวนนขาดไมได

Time to Take Action!

เวสเทรน ดจตอล หรอ WD เปนผบกเบกออกแบบผลตและจำหนายฮารดดสกไดรฟ กอตงป ค.ศ. 1970 ท สหรฐอเมรกา กอนขยายมาสภมภาคเอเชย ปจจบนมฐานการผลตอยทนคมอตสาหกรรมบางปะอน อยธยา และนคมอตสาหกรรมนวนคร ปทมธาน

เมอป ค.ศ. 2005 เวสเทรน ดจตอล ถกสำรวจและจดอนดบเปนบรษทททำรายไดสงเปนลำดบท 14 จากการจดอนดบ 100 บรษททดำเนนธรกจในประเทศไทย

ตวชวดผลการดำเนนงานหลก (Key Performance Indicator : KPI) ในการลงทนธรกจดานฮารดดสกไดรฟ ในความเหนของ ดร.สมพนธ ศลปนาฏ อยทบคลากร

“การวจยและพฒนาจะทำใหเรามความสามารถในการออกแบบผลตภณฑ ซงทงหมดตองใชคณภาพของคนเขาไปขบเคลอนการเพมผลผลต (Productivity)”

รองประธานฝายปฏบตการแหง WD และประธานสมาคมนายจางอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรผน มองวา การพฒนาคนไมจำเปนตองเหมอนหรอตางกบประเทศทเปนผเลนเดมในอตสาหกรรม “อยทเรามองวาเราอานอนาคตอยางไร แลวเราเชอวาเราตองการจะทำอะไรทเปนจดแขง”

หากกลาวถงอตสาหกรรม IC และ Hard disk ในเมองไทย จดแขงท ดร.สมพนธ เปรยนน หมายถง ระบบพนฐานการผลต (Manufacturing base)

“เมอคณไดพสจนใหบรษทแมเหนแลววา เมองไทยมบคลากรทมความสามารถในเรองของฐานการผลต เขาจะใหสวนอนๆ คณมา คณจะกาวไปในขนอนๆ เชน ออกแบบผลตภณฑ คณอยากาวกระโดดถงออกแบบผลตภณฑ อยากจะไดนนไดน ทงๆ ทคณยงรนไมเปน มนกระโดดไกลเกนศกยภาพไป”

เขาเปนผหนงทผลกดนสหกจศกษาเดนหนา ปอนบคลากรเขาสความตองการของอตสาหกรรม สหกจศกษาเปนระบบการศกษาทเนนการปฏบตงานในสถานประกอบการอยางมระบบ

“การศกษาขนพนฐานจนถงอดมศกษาของคณไมไดใหทกษะกบคณสมบตแกเขาเลย เขามโอกาสเรยนซก S (Skills) กบ ซก A (Abilities) ตอนเขามาเรยนสหกจ ทกษะในการปฏบตทจะอยกบสงคม เขาจะตองใชใน 30 ปตอจากนหลงจากจบมหาวทยาลยแลว S กบ A ทผมพดถงทเขาจะมาเรยนรได หรอแมแต K (Knowledge) บางตวทอยในบรษท ซงไมมสอนในมหาวทยาลย

“เพราะความจรงทปรากฏอยในบรษท เอกชน หรอสถานประกอบการ ทเราอยกนมา 20-30 ป พวกเขาหายใจเขาออกทกวนเพออยรอดและยงยน เขาตองตนเชา ตองทำงานทกวน ชวตของคนทอยในสถานประกอบการ หรอเอกชน มนทงวนนะครบ มนเปนการทจะสรางความสมดลทคณจะตองรบ KSA ทงสองฝาย เพราะชวตหนงชวตของคน คณจะเจอทงภาวะทคณตอง

[ t e x t ] กองบรรณาธการ [ p h o t o ] อนช ยนตมต

ดร.สมพนธ ศลปนาฏ รองประธานฝายปฏบตการ (หวอานเขยน) บรษท เวสเทรน ดจตอล (ประเทศไทย) จำกด

01

: 30

Page 31: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

อยรอด บางวน บางเดอน ประชาชนสวนใหญจะตองเอาทกษะบางอยางทไดมาใชอยางเขมขน”

ดร.สมพนธ มองวา การอาศยตางชาตในการถายทอดดานการวจยและพฒนาควรม แตไมใชเรองใหญ เรองใหญทเราสามารถทำไดเองคอการปนตกตาใหตรงตามความตองการใชงาน

“ในเรองการวจยและพฒนา เราตองเนนเรอง Manufacturing Excellent เมอพดถง Manufacturing Excellent พอคณไปดอเลกทรอนกส ไมวาจะเปนฮารดดสก หรอไอซ มโนวเลดจบางตวทคณขอความรวมมอจากเขาไดในการเขาไปกำหนดวชาในการเรยนการสอน หรอแมกระทงจะมาเรยนในบรษท คณอาจจะปพนฐานโดยไมตองลงลก เอาพนฐานเทคโนโลยนนคอโนวเลดจ คณยงไมลงลก แตคณตองสราง S กบ A เขาไปใน คนของเรา เมอจบ ม K ในรปของ Basic fundamental

ม S กบ A ในรป Demand approach ทคณมาถาม คนทงหมดรวมกนวาดตกตา แลวพอจบ คนเหลานมา อยกบเราใชเวลาไมถง 3 ป 5 ป เขาพฒนาในเรองของโนวเลดจเชงลกได โดยทเขาม S กบ A อยสมบรณแลว ตอบโจทย R&D แลวคอยใหมนไปตอยอดเปน R&D โปรดกทดไซน”

เมอวดกระดกกบจนและอนเดยในการเปนฐานการผลตระดบใหญนน ดร.สมพนธ บอกวา อยาไปคดใฝฝนสกบเขาในเรองการใชเเรงงานราคาถก ตองไปคยในเรองคณภาพของคนและมลคาของคน

“ชาหนงวนเรวหนงวนคณตองนำประเทศออกไปจากการเปนประเทศทใชแรงงานราคาถก คณอยาไปกลววา เฮย ใครจะมาลงทนถาตองจายเดอนละหมนหกหมนเจด แตถาคณสอนใหเดกเปนทำงานเปน มนจะไดเทากบ Technician วนนถงสามรวมกน”

บโอไอมนโยบายสงเสรมการลงทนในดานการวจยและพฒนา 3 รปแบบ 1. นโยบายสงเสรมกจกรรมเกยวของกบวทยาศาสตรและเทคโนโลยโดยตรง 2. นโยบาย สงเสรมพฒนาทกษะ เทคโนโลย และนวตกรรม และ 3. นโยบายสงเสรมการพฒนาพนทสำหรบ S&T

เมอ เปรยบเทยบมาตรการจงใจกบภาครฐสงคโปร ยทธศกด คณาสวสด มองวา มาตรการจากประเทศสงคโปรจงใจผลงทนมากกวา เนองจากรฐบาลสงคโปรมมาตรการใหเงนสนบสนน (Subsidy) แก ผลงทน

“สงคโปรจะมเงนใหเปลา ถาคณลงคาใชจายเทาน รฐบาลจะใหเทาน ของเราจะยกเวนภาษ ถาคณไมมกำไรคณกไมไดประโยชน”

ถามเขาวาหากประเทศไทยจะเดนมาตรการแบบสงคโปรสามารถทำไดหรอไม ยทธศกดบอกวาเปนไปไดยาก

“คงยากครบ แนวทางการใหเงนสนบสนนนนบรหารคอนขางยาก สงคโปรไมมฝายคาน เขาสามารถบรหารโดยใหเงนได เมองไทยจะใหเงนเอกชนกลายเปนประเดนทางการเมองไป วาทำไมถงใหรายนไมใหรายน ยกเวนภาษมนงายกวา เรามหลกเกณฑวาถาคณมสเปคแบบนมาขอแบบน ยกเวนภาษมนจะงายกวา”

อตสาหกรรมรถยนตและอตสาหกรรมเยอกระดาษเปนอตสาหกรรมทนาสงเสรมการลงทนใน มมมองของรกษาการผอำนวยการ บโอไอ

“ปจจบน BOI เราสงเสรมทกอตสาหกรรมเทาเทยมกน ใหสทธประโยชนสงสด คอ ยกเวนภาษเงนได 8 ป ยกเวนภาษนำเขาอปกรณทดสอบ เครองมอ ผมวาทกอยางสำคญหมด โดยเฉพาะอตสาหกรรมรถยนต ตอนนตางชาต เรมเขามาตงศนย R&D ในไทย ผประกอบการไทยกน าจะยกระดบมาใหมมากขน สามารถผลตใหตนทนตำลง อตสาหกรรมเยอกระดาษกมการทำ R&D เยอะมาก เราจะเหนวาตนยคาลปตส มการวจยใหเหมาะกบประเทศไทย โตเรว มการวจยเกยวกบการผลตเยอใหมประสทธภาพ”

การเชอมตอระหวางภาคอตสาหกรรมกบภาคการศกษาเปนสงสำคญทเขามองวา ณ วนน สองภาคสวนของเราในวนนยงตอไมคอยตด

“เราคอนขางโดดเดยว ซงหลงๆ BOI กพยายาม

02ยทธศกด คณาสวสด รกษาการผอำนวยการสำนกยทธศาสตรและนโยบายการลงทน (BOI)

31 :

Page 32: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

03พภพ พฤกษมาศน

ผอำนวยการสถาบนปโตรเลยมแหงประเทศไทย

สงเสรมใหเอกชนรวมมอกบมหาวทยาลยตางๆ ในการทำวจย กมมาตรการ STI ขนมา สงเสรมเทคโนโลย นวตกรรม ผมวาสงทหลายคนบอกวางานวจยของเราขนหงใชงานไมไดจรงนนมนไมใช ผมวาประเดนสำคญมหาวทยาลยไทยไดเชอมโยงกบความตองการของลกคาหรอไม วจยในสงทเขาไมตองการหรอเปลา มหาวทยาลยสงคโปรพยายามรบงานจากอเมรกา รบงานจากบรษทนนบรษทนทอเมรกา การทำแบบนถงมนจะขาดทนอะไรกตาม แตมนไดความร ทำใหเกดการเชอมโยง ทำในสงทตลาดตองการ ของเราวจยมากไมมใครตองการ”

เขาเหนดวยวาการวจยและพฒนามความสำคญตอความสำเรจในธรกจ โดยเฉพาะธรกจในโลกวนน แตมสงทสำคญเหนอกวาการวจยและพฒนา นนคอ การพลกแพลง

“เรามกคดวา R&D ตองเรมจากศนย ตองเรมเองทกอยางทกจด จรงๆ ไมใช บางคนไมได R&D เทาไหร แตรจกดดแปลงใหเขากบตลาดกสามารถสรางความรำรวยได สรางนวตกรรมได ผมทำอยางเดยวกรวยแลว ถามนตดตลาด อยางบรษทไตหวน เขาทำหวอานดวด

เขาทำอนเดยว ทวโลกซอจากเขา ปจจบน หวอานดวดมของโซนกบไตหวน เราทำเลกๆ นอยๆ พอ อยาไปคดวาเราจะไปทำทงตว เพยงแตเราทำสกอยางหนงทมนมความตองการ เดยวนมนไมเหมอนแตกอน แตกอนตองทำทงตว อยางเครองคอมพวเตอรไอบเอม ตองผลต ตงแตดสกไดรฟ ซอฟตแวร ปจจบน ผลตอยางเดยวกรวยแลว เชน อนเทล ผลตชพอยางเดยว

ปจจบน ประเทศในเขตเศรษฐกจใหม อยางจน อนเดย เกาหลใต ฯลฯ ไดใหความสำคญในการทำวจยและพฒนา ถามเขาในฐานะผใหการสนบสนนการลงทนทำ R&D ในภาคธรกจ วามมาตรการใดทเราจะกาวในจงหวะทประเทศเหลานนเดนมากอน เขาบอกวา

“เมองไทยเรา ควรใหตางชาตเขามาสรางพนฐาน ควรใหนกวทยาศาสตรเขามา ในการพฒนาวทยาศาสตรของประเทศตองอาศยคนทมแงมมตางๆ คอนขางเยอะ มาตรการหนงทตองคดคอตองชวนนกวทยาศาสตรหรอคนทมแงมมเกงๆ เขามาทำงานในประเทศไทย เพราะถงคนเกงแตมมมมองเดยวมนกไมมประโยชน”

หนาทหลกของสถาบนปโตรเลยมแหงประเทศไทยคอการสงเสรมใหอตสาหกรรมปโตรเลยมและปโตรเคมของประเทศกาวหนาอยางยงยน ทงงานพฒนาบคลากรในอตสาหกรรมดานน ประสานงานกบหนวยงานราชการ

โดยเฉพาะกระทรวงศกษาธการ ใหมการเรยนการสอนปโตรเลยมหรอปโตรเคม

ตวอยางทเปนรปธรรม ไดแก วทยาลยปโตรเลยมและปโตรเคม อกกจกรรมหนง คอ ใหขอมลขาวสารดานอตสาหกรรม เพออตสาหกรรมในดานนของประเทศไทยเทาทนตอการแขงขนในตลาดโลก รวมถงการศกษานโยบายและกฎระเบยบ ใหอตสาหกรรมมการควบคมและดำเนนไปอยางถกตอง พฒนาเปนกฎหมาย กฎระเบยบ หรอนโยบาย เชน แผนยทธศาสตรปโตรเคม

สถาบนปโตรเลยมฯ ใชหลก Foresight ในการมองอนาคตของอตสาหกรรมปโตรเลยมและปโตรเคม สงทผอำนวยการสถาบนแหงนมองเหนคอ การวจยและพฒนา

“หนวยงานการศกษากทำอยแตทำในลกษณะ Academic research ทำเพอผลการศกษา ดานอตสาหกรรมกทำไมมาก ในขนแรกเราอยากประสาน วาทำอยางไรใหอตสาหกรรมมาใชประโยชนจากการศกษา มารวมกน ใหสถาบนการศกษาพฒนา R&D ใหมาทางพาณชยขน แตทงนทงนน ไมไดหมายความวาทำเฉพาะพาณชยนะ ตองทำการศกษาดวย จะไดไปดวยกน ทงสองฝาย เทาททำมา มการจดสมมนาใหเกดการพบปะและจบคกนของทางฝงอตสาหกรรมและการศกษา”

โจทยทดเหมอนจะชงคำตอบใหเขาทางทงการศกษาและธรกจ คงหนไมพนพลงงานสะอาดเปนหนงสงทผอำนวยการสถาบนแหงนใหความสำคญ ดวยเหตผล

: 32

Page 33: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

เมอ 40 ปกอน ประเทศไทยเปนเพยงฐานการผลตรถจกรยานยนตของ Honda โดยมโรงงานประกอบและจำหนาย แตวนน Honda ไดเขามาตงศนยวจย และพฒนาทงในสวนของรถจกรยานยนตและรถยนต

โดยแยกหนวยงานวจยและพฒนาออกมาเปนอกบรษทหนงในชอ Honda R&D Asia Pacific

Co.,Ltd. ดวยธรรมชาตของงานวจยและพฒนาไมไดสำเรจรปเหมอนงานอน “เพราะงาน R&D คนทำหรอผบรหารตองมจตวญญาณของความทาทาย ในชวงหนง

Honda ทญปนกผลตควบคกบการทำ R&D เมอถงวนหนง Mr.Honda บอกวาตองแยกออกเปนคนละบรษท เพราะงานมนไมเหมอนกน งานผลตนน คณพลาดไมไดเลย ทำออกมา100 คน ตองด 100 คน เพราะคณตองการทำกำไร

“แตงาน R&D มนไมรวาคำตอบคออะไร มนตอง Trial&error ไปเรอยๆ ทำปนของบประมาณมาเรยบรอย แตมนอาจจะยงไมไดอะไรเลยกได เพราะฉะนน เวลาท ผบรหารดสองตวนควบคกน กจะเหนวาไอนมผลงาน สวนไอนไมมผลงาน มนงานคนละคาแรกเตอร จำเปนตองแยกบรษทออกมา”

ปจจบน ขดความสามารถของศนยวจยและพฒนา

0�อดศกด โรหตะศน รองประธานกรรมการบรหารระดบสง บรษท เอเชยนฮอนดา มอเตอร จำกด

สามประการ หนง เชอเพลงฟอสซลราคาสงเพราะหายากขน สอง ประเทศผผลตเขาผลตนอยลง และสาม ภาวะโลกรอน

“มนกจะเกดการใชพลงงานทดแทนมากขน พลงงานทดแทนมนกไปเกยวกบ R&D ทำอยางไรจะผลตพลงงานทดแทนออกมาใชใหไมมผลกระทบตอเศรษฐกจมากนก

“คำวาเศรษฐกจมนกมอก 2-3 ดานนะ อนแรกคอทำอยางไรใหราคาไมแพง พลงงานลม พลงงานชวภาพ อะไรกตามไมใหมนแพง อนทสอง การผลตพลงงานทดแทนไมใหกระทบเศรษฐกจชาวบาน เชน คณปลกออยทำนำตาล หรอปลกมนสำปะหลงมาทำแปง ถาคณเอาไปผลตพลงงานราคามนจะแพงขน มนกม ผลกระทบตอราคาอาหาร แลวมนกอาจจะกระทบ สงแวดลอมเหมอนกน”

เขายกตวอยางประเทศบราซล สรางศนยแหงความเปนเลศในดานเอทานอลขนมาและมการวจยและพฒนา

“เขาประสานหมดเลยตงแตผผลต ผใชรถยนต เรยกวาครบวงจร แลวแบงเปนกลมๆ เชน กลมชาวไร ทปลกออยมชมรม คอ รฐบาลใหเงนสมาชก แตเขาจะคดคนออยทหวานมากขนและมนำมาก แลวสมาชกเอาพนธไปปลก มนเพมผลผลต หรอแมกระทงโรงงานผลตเอทานอลกมการแขงขนกนใหผลตเครองมอทใชในการผลตเอทานอล มนกมอตสาหกรรมขนมาในประเทศ แลวมหาวทยาลยเขามงานวจยทโฟกสเรอง R&D เขาใชผลการศกษาแลวเอาอตสาหกรรมเขามา รฐเขามา

ชาวไรเขามา แลวทกคนมองเหนภาพเดยวกน มองเหนประโยชน”

สำหรบเขา สงทนาเปนหวงในวนนคอเรองของพลงงานสะอาด

“นาหวงคอพลงงาน ยงไมมการทำ R&D อยางแทจรง เรองพลงงานเราตองมองมนเปนอตสาหกรรมไมใช เกษตรกรรม คำวาอตสาหกรรมมนตางจากเกษตรกรรมกคอมนตองการความแนนอน ทรพยากรตองไมขาด เชนคณบงคบใชเอทานอล 20 เปอรเซนต หรอ 85 เปอรเซนต สงทเปลยนไปคอคณภาพนำมนเบนซนทมาผสมมนตองเปลยนคณภาพไปดวย แลว วนหนงเกดฝนแลง ปลกออยไมได คณจะทำยงไง R&D ตองเกดเพอความแนนอน อยางไรกตาม R&D เปนสงจำเปนใหการเปลยนแปลงเปนไปอยางมประสทธภาพและยงยน”

เมอมองรอบทศ ประเทศไทยยงคงตดขดสารพนปญหา การวจยและพฒนาจงไมไดอยในเสนนำสายตาของรฐบาล ถามพภพวาเราจะทำอยางไรในสถานการณอยางน เขาตอบวา

“ส งท เราทำไดคอซอ R&D กคอ ซอบรษทเทคโนโลย หรอบรษทไลเซนทงหลาย ซงเขาซอกนโดยมระยะเวลาเทานนเทานกำหนด พวกนนมการนต วาเมอใชแลวมนไมเสยหาย ฉะนน จดเรม R&D ในประเทศ เราอาจซอเทคโนโลยเขามากอน แตเมอครบกำหนดเวลา 10 ป เรากไมตองตอ แต เขาไปดแลการพฒนาเทคโนโลยขนมาเอง ทดแทนการซอเทคโนโลย”

33 :

Page 34: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

ฮอนดาในประเทศไทยสามารถสำรวจความตองการของลกคาในสวนของรถจกรยานยนต ทงรปลกษณ การใชงาน และราคา นำมาพฒนาเปนผลตภณฑได 100 เปอรเซนต ยกเวนในสวนของเครองยนต

อดศกด โรหตะศน บอกวา ไมสามารถมองศนยวจยและพฒนาของ Honda ทตงอยในประเทศไทยได หากไมเหลยวไปดบรษทแมทญปน

“ถาจะมองวาญปนเขาสำเรจไดอยางไรในธรกจยานยนต ในชวงแรกบรษทยานยนตของญปนไมมขดความสามารถในการทำ R&D เหมอนกน แตในญปนมความรวมมอจากภาครฐ ภาคการศกษา ในกรณของยานยนต เขาม Japan automobile research institute หรอ JARI ทสรางขนมาโดยภาครฐเปนผเรมตนกอน เขาเรมตนทำ R&D ของยานยนตขน พวกผประกอบการยานยนต กไปใชงานจากตรงนน ไมวาจะเปนนกวจย เครองไม

เครองมอ สนามทดสอบ ทนนเขามพรอมหมด การลงทนจะมภาครฐเปนแกนนำกอน เอกชนกคอยๆ เขาไปซพพอรต ภาคการศกษากคอยๆ เขาไป”

เมอศนยการวจยและพฒนาเขามาอยในเมองไทย หนาทของบคลากรไทยคอการเรยนร และตอยอด จนวนน สามารถนำเอาชนสวนภายในประเทศมาประกอบเปนรถจกรยานยนต

“สงสำคญทสดของ R&D คยของมนคอเรองคน ทำอยางไรจะสรางคนตรงนขนมา ชวงแรกๆ เรานำเอาชนสวนของญปนมาประกอบ ทำอยางไรเราจงจะผลต ชนสวนอนๆ ในไทยขนมาเองได

“ทำอยางไรทเราจะสามารถใชวตถดบในไทย ใชคนไทย ใชอปกรณเครองจกรทมในเมองไทยเพอผลตชนสวนทมมาตรฐานเดยวกบญปน และการทเราม R&D ในประเทศ สามารถทำใหเราใชชนสวนในจกรยานยนตได

iTAP หรอ Industrial Technology Assistant Program คอ โครงการสนบสนนการพฒนาเทคโนโลยของอตสาหกรรมไทย เปนหนวยงานภายใตสำนกงานพฒนา

วทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) กอตงขนมาเพอใหบรการภาคอตสาหกรรมไทย ในการวจยและพฒนา รวมทงยกระดบเทคโนโลยการผลต

“จะเหนไดวากลมการถายทอดเทคโนโลยมความตงใจทอยากใหเอกชนลงทนวจยและพฒนา” ดร.สมชาย ฉตรรตนา เลาถงลกษณะงานของ iTAP เพราะ “มตวเลขทเขาประเมนกนวาประเทศทเจรญหรอกาวหนาไปมากๆ เอกชนตองทำวจยใหเยอะๆ ไมใชรฐทำ เชน ประเทศสหรฐ งานวจยจะอยในภาคเอกชน แตของประเทศไทยเรา ปรากฏวา งานวจยและพฒนาอยใน ภาครฐหมดเลย เรามสภาวจย เราม สวทช. แลวเรากมมหาวทยาลยซงทำวจยกนใหญเลย ถาไปดสดสวน เอกชนทำนอยมาก”

เขามองวา ประเทศไทยขาดแคลนวฒนธรรมการทำวจยเพอสนองความตองการของอตสาหกรรม งานวชาการจำนวนมากจงไมสามารถนำไปใชงานในภาคธรกจได

อกเหตผลหนงทภาคเอกชนไมคอยลงทนทำการวจยและพฒนา เพราะงานวจยเตมไปดวยรายจายของความเสยง ทงนทงนน เขายำวา นไมใชทศนคต แตเปนขอเทจจรง

“ถาใครทำอยในงานวจยหรอพฒนา จะรวามนทำยากมาก สองใชเวลานาน สามใชเงน แลวผลลพธออกมาไมรวาใชไดหรอเปลา นมนคอการเอาเงนใสลงไปแลวไมไดอะไรออกมา”

ขณะทประเทศพฒนาทงหลายตางลงทนทำการวจยและพฒนา คำถามจงมวา ทำไมเราไมเดนตามนน เมอเหนวาปลายทางคอความสำเรจ ดร.สมชาย บอกวา

0� รองศาสตราจารย ดร.สมชาย ฉตรรตนา ผชวยผอำนวยการสำนกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต และรองผอำนวยการศนยบรหารจดการเทคโนโลย

: 3�

Page 35: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

100 เปอรเซนต สวนรถยนต 70-80 เปอรเซนต” กระแสสเขยวทกำลงครองโลก อตสาหกรรม

รถยนตปอนรถยนตพลงงานสะอาดสตลาดมากขน เขามองวา ในระดบนโยบายมองเหนการสนบสนนรถยนตพลงงานสะอาดตางๆ แตขดความสามารถในการพฒนารถยนตพลงงานสะอาด ประเทศไทยยงไมพรอม

“เรายงไมมรถยนตทเปนแบรนดคนไทย ฉะนน คณจะบอกวา Honda ตองทำอยางนอยางนน พฒนาตรงนขนมาในเมองไทย อนนเราบอกไมได แตเราบอกไดวาคณสมบตของอโคคารสนเปลองนำมนเทาไหร แตคนททำคอ Honda ฐานทเมองไทย เราพฒนาไดแคตวโปรดกท ยงพฒนาเทคโนโลยไมได”

นอกจากความไมแนนอนของกระแสพลงงานแลว การวจยและพฒนาผลตภณฑในอตสาหกรรมรถยนตยงตองคำนงถงความไมแนนอนตางๆ มากมาย

“ตว R&D อยางทเรยนใหทราบ มนเปนการทำงานเพออนาคต เราไมมคำตอบ ณ วนน Uncertaint ies กคอ . . . สมมต เราทำ R&D ดานเทคโนโลย เราคดวารถมนตองไปทางไฮบรด เรากทำ R&D ไปใหญ แตปรากฏวาอก 5 ปขางหนาปรากฏโลกเขาไมเอากน สงทเราทำไปตรงนนมนลมเหลวหมดเลย เรองของสงคมทเปลยน เทคโนโลยทเปลยน รวมถงเรองกฎระเบยบทอาจมการเปลยนแปลง เกดมการปรบปรง สงทเราพฒนาขนมาแลวมนไมใช กวาจะไดมา 5 ป เราทมอะไรไปเทาไหร มนกทำใหเราเหมอนจวลม เรอง R&D มนคอนขางตองระวง เพราะจะลงไป 1 โครงการ ตองดใหแนแลววายงไงจะไมจวลม แตมนกมจวลมนะครบ มนตองพรอมจะยอมรบกบความลม เหลวตรงน และใจรอนไมได”

“เพราะองคประกอบตางๆ เราไมครบ ความเสยงสงน การวจยและพฒนามนตองการองคประกอบเยอะ”

องคประกอบท เออในการทำวจยไมไดอย ในบรษทหรอสถานประกอบการ ดวยเหตน iTAP จงเกดมาเพอแกปญหานโดยเฉพาะ

“ทำอยางไรจงจะหาคนเกงทมทรพยากรดวยนะครบ เขาไปชวยเอกชนทำวจย โจทยคอแบบน ถาเราหาคนทเกงแลวมทรพยากรแลวพาไปหาเอกชน โอกาสทเขาจะลงทนกมมากขน”

กลมผประกอบการท iTAP เดนเขาหา จะเปน ผประกอบการ SME ยงไมแขงแรงนก

เมอจงมอผเชยวชาญไปคยกบฟากผประกอบการแลว แตผประกอบการยงลงเล อาจจะดวยคาจางนกวจยทสงอยางทพวกเขาไมเคยตองจายมากอน ในกรณน ดร.สมชาย บอกวา iTAP ออกใหครงหนง

สงผลใหผประกอบการหนมาลงทนทำวจยและพฒนาเปนจำนวนมากขน โดยเฉพาะอยางยง

“ตอนนเรากขยายเครอขายไปยงภมภาคตางๆ ซงเครอขายเหลานไปชวยอตสาหกรรมในทองถนเขา แลวเขากใชผเชยวชาญตามสถาบนตางๆ ในทองถนเขาดวย”

ธรกจในขนาด SME จำเปนถงขนาดตองลงทนทำวจยและพฒนาเชยวหรอ ดร.สมชาย บอกวา ธรกจขนาดใหญของโลกทกวนน เกดมาจากหองแถวทงนน “รถฟอรด เมอกอนกคอ มสเตอรฟอรดคนเดยวทำโรงงานกบเพอน 2-3 คน ไมโครซอฟทเมอกอนม 3 คน”

เขายกตวอยางผประกอบการรายหนงท เปน ผผลตเบรกทไมตองการใชวตถดบแรใยหนเนองจากแรใยหนเปนมลพษตอรางกาย iTAP พาผประกอบการ

รายนไปหาผเชยวชาญตางๆ เพอเรยนร จนถงวนน ผประกอบการรายนผลตสนคาปอนบรษทรถยนตระดบโลก และผลตภณฑของเขากไดรางวลผลตภณฑคณภาพเปนมตรกบสงแวดลอม

“เราอยากสรางไมโครซอฟทหลายๆ บรษท อยากสรางฮวเลตต-แพคการด อยากสรางโซน แตพวกนจะมาจากโรงงานเลกๆ ทงนนเลย iTAP จะเขาไปแนะนำใหเขารจก และไปทำใหเขาดวาเราสามารถลดความเสยงจากการวจยและพฒนาไดอยางไร”

ระหวางทางท iTAP เดนมานน ดร.สมชาย บอกวา คำถามหนงทถกสงคมตงคำถาม คอ iTAP ไดอะไรจากการชวยเหลอผประกอบการ เขาบอกวา อยาถามแบบนน แต “คณตองถามวาประเทศไดอะไร มนใหญกวานนอก ถาคดเปนวงจรทผมคด เรมตนกอน สมมต เรามเงน งบกไมเยอะมาก เราสนบสนนโครงการละ 2-3 แสน เขากลงทนไป แลววนหนงเขาไดยอดขายเยอะเลย สงไปขาย 30 ประเทศ ยอดขาย 3-4 รอยลาน วนนน เขาจายภาษมากกวาเงนทเราลงไปเยอะเลย

“ภาษมนไปไหน มนกไปทรฐบาล รฐบาลกเอาเงนมาชวยคนอน มนกเปนวฏจกร แลวหลงๆ เขากไมคอยตองการเราแลว บรษททโตขน เขากมแผนกวจยและพฒนาของเขาเอง เขากจางนกวจยของเขาเอง เขากไมเขาขายทเราจะไปชวยแลว แลวบรษทพวกนจะเขมแขงขน แลวเมอเกดวกฤตอะไร เขาจะไมตกใจมาก เพราะมภมคมกน”

3� :

Page 36: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

[ t e x t ] กองบรรณาธการ [ p h o t o ] อนช ยนตมต

วรวฒน เลศวนวฒนา

ประสบการณของคนถอปนกล

intErviEwกองบรรณาธการ

: 36

Page 37: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

เคยเปนอาจารยภาควชาเคมทมหาวทยาลยรามคำแหงกอนเดนทางไปเรยนจนจบปรญญาเอกจาก University of Wales, UCC ประเทศองกฤษ กลบมาเมองไทย สอนหนงสอในชวงสนๆ แลวเลอกเดนเขาโรงงานผลตแปงแปรรป

จากวนนนถงวนนนบเวลาได 25 ป ท วรวฒน เลศวนวฒนา ทำงานอยท Siam Modified Starch หรอ SMS จากแผนกตรวจสอบคณภาพสนคา หรอ QC ส กรรมการผจดการ ผรเรมทำการวจยและพฒนา ในโรงงาน (R&D)

ทกวนน SMS ผลตผลตภณฑหลายชนดทง food และ non-food ผลตภณฑบางตวพฒนาขนมาจากการทำ R&D ดงทเขาเปรยวา “เราหนดวยงานวจย”

เขายงบอกอกวาการทำ R&D คลายการยงปนกล ตอจากนคอประสบการณของคนคนหนงทเขาใจธรรมชาตวถกระสนทวงออกมาจากปากกระบอกปนกล

การทำวจยและพฒนา (R&D) ทนำมาประยกตใชในภาคธรกจ มหนาทอยางไร

หนาทหลกของ R&D ครงหนงคองานคนควา สวนอกครงคอการสนบสนนดานการตลาด โดยปกตนน บรษทอนเขาอาจตงยอดขายโดยมหนวยงานการตลาดรบผดชอบ แตผมใหหนวยงาน R&D รวมรบผดชอบการตลาดดวย ไมไดวจยหาองคความรแลวรายงานอยางเดยว ตองออกไปสนบสนนทมการตลาดตามท เราตงงบประมาณเอาไว ตองรบผดชอบในสวนนดวย

เพราะฉะนน เขาจะทำสองอยาง หนง เอาความรทคนความาสรางโปรดกทใหมหรอสรางแอพพลเคชนใหมไปขาย อกสวนหนง รบเอาความตองการของลกคามา อาจจะเปนของใหมหรอของเกาทเขายงไมเคยใชมากอน เอาความรมาทำเปนธรกจใหได ทง Push และ Pull

Push คอ สวนทเราคนควาเหมอนมหาวทยาลยทงหลายคนควากน สวน Pull คอ ความตองการของตลาดมอะไรบาง ซงจะเปนของใหมทเราคนควา บางอนเปนโปรเจคทยาว บางอนเปนโปรเจคทสน

ผมเปนคนหนงทมสวนในการสรางหนวยงาน R&D ในระดบบรษท ซงเขาเหนความสำคญ และใหทรพยากรคอนขางเยอะ สวนหนงผมเปนผบรหารเอง กแอบขโมยเอาของคนอนมาทหนวยงาน R&D คอนขางเยอะ (หวเราะ) แตผมคดวามนสรางไมงายนะ มนกเปนความชอบของการบรหารดวยทแตละทานจะเนนไปดานไหน บางแหง ผบรหารเนนหนกไปท engineering กจะเนนไปท Process Technology ขณะทหองแลบ เผลอๆ เลกเทารหน ไมไดให งบประมาณ ไมไดใหความสำคญ หรออาจมองไมเหนวามนมประโยชน กจะเนนในสงทตวเองถนด

ขณะทผมมาจากสายวทยาศาสตร เรากมองเหนโอกาสเยอะวาทำอะไรแลวมนจะไดอะไร ตรงนทำใหเราทมทรพยากรลงมาเยอะ

หนวยงาน R&D ของทน ไมไดขลกแตกบงานวจย แตตองตดรถทมการตลาดออกไปดวาโลกตองการอะไร

ถกตอง ไปดวยกน บางทไปคยแคคอนเซปต หรอบางทไปคยถงปญหา ผมยกตวอยางเชน ในวงการกระดาษทกวนน การผลตกระดาษสขาวแขงขนกนเยอะเหลอเกน เขากต งคำถามวาทำอยางไรใหกระดาษของเขามตนทนตำลง มนกไมยากหรอก เรากไปดวาวตถดบทประกอบเปนกระดาษมอะไร แลวอะไรมนถกทสด กปรากฏวาตว filler มนถกทสด กเกดคำถามตามมาวาถาถกทสดแลวทำไมไมเพมใหมนมจำนวนมากกวาตวอน ซงมนสามารถเพมไดแตจะไมเปนกระดาษ เพราะมนยย ไมแขงแรง แลวเราสามารถแกไดไหม

ฉะนน กตองรเทคนคการทำกระดาษ รการบาน ทเขาใหมา หรอบางครงเรากเสนอวาคณสามารถทำใหถกลงไดนะโดยวธการทเรานำเสนอแบบน เมอเราไดคอนเซปตแบบน เรากนำมาทดสอบ

อยางในกระดาษเปนเรองของ Coating material ใหผวกระดาษเรยบ แลวทำอยางไรใหกระดาษทผานขนตอนนราคาถก เรากทำแบบเดมคอด Cost structure แลวตวทถกทสดควรจะเพมขน แตเพมขนทางเทคนคจะมขอจำกดบางอยาง ซงเราตองรวาขอจำกดมนอยตรงน ฉะนน การทำวจยจะแกปญหาทตรงนน แลวเรากนำเสนอผานขนตอนการทดสอบ ซงขนตอนการทดสอบโดยเฉพาะในโรงงานมนไมใชเรองยอมรบกนงายๆ เพราะอยางสมมต เราทำโปรดกทได เหมอนกบคนอนเขา คณเอาไปใชส มนพดกนงายๆ แบบนนไมได เทากบวาเราตองม Technical team มการทำการทดสอบ ทดลองในสเกลเลก สามารถอธบายใหเขาฟงได กจะเหนวาเขาจะมามวนงทำ R&D แลวเขยนรายงานจบ ไมได ตองไปซพพอรต ไปรบการบานมา ตองทำใหลกคาเชอมน

จะเหนความแตกตางโดยสนเชงจากคนทอยศนยวจยใชไหมครบ เขาจะอยแคนน จะไมเอามาทำมาคาขาย แตถามวาการศกษาจำเปนไหม การศกษามนกมพนฐาน (Fundamental) ของมนอย แตในแงของธรกจ มนตองออกมาในแนวน แตผมเขาใจวาถามหนวยงานในอตสาหกรรมคลายทผมพดอยมากขน

3� :

Page 38: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

ผประกอบการเขาจะมองเหนวาถาเราลงไปทงคน ทงสถานททงเครองมอ มนกจะไดประโยชน แตตองยอมรบวาไมใชเรองงาย การใชเครองมอหรอสถานทมนไมใชเรองยาก เพราะคนทมยอดขาย 5,000 ลานบาท ทำแลบ 10 ลานบาท ซอเครองมอ 20 ลานบาท มนนดเดยว แตคนทำตองมความเขาใจ จะเรมยงไงใหเขามประสบการณ เทรนตวเองดวย องคกรเทรนดวย ตรงนเปนสวนทยากทสด

เราเรมเหนขอดของการทำ R&D ในแงของการตอบโจทยความตองการทางการตลาดแลว แลวไดมการพสจนไหมครบวาจำนวนยอดขายทไดมามสวนทไดจากการทำ R&D กเปอรเซนต

จากยอดขายทเปนของใหม เรากจะตงระยะเวลาไว เพราะของใหมในเดอนแรกๆ มนมผลตอยอดขายไดไมเยอะหรอก กปลอยใหเขาเปนของใหม 24 เดอน เปนตน ในเดอนท 23 เดอนท 24 ของเหลานกจะเรมกลายเปนของเกา ยอดขายกเพมขน ของใหมเปนสดสวนเทาไหร ผมใหนโยบายไววา 10 เปอรเซนตจะตองเปนของใหมอยตลอด ทงโปรดกทใหม หรอจะเปนโปรดกทเกาแตแอพพลเคชนใหม บางปกทำได บางปกทำไมได ตงไวเปนทศทาง

การพฒนาผลตภณฑใหมตองม Value added เพมขน เพราะเราอยในวงการ Modified Starch เราตงอยในกรงเทพฯ ขณะทคนอนทำ Modified Starch ตงอยใกลแหลงวตถดบ อยางผม เรมตนจากแปงดบ เขาอาจเรมจากหวมน เขากกนสวนตางตรงนนเยอะแลว ในเชง Cost Structure ถาทำ Simple Product เรามความเสยเปรยบในการแขงขนตงแตนาทแรกแลว เรากตองคนควาในสงทเขายงไมไดทำ ตองหา Value added หรอฟงกชนทคนอนเขาไมไดทำ เพอทเราจะไดตงราคาใหม Value added ทสงกวาเดม สกพกหนง สงเหลานจะกลายเปนของเกาคนอนกจะกอปป เพราะฉะนน ตองหนกนดวยงานวจย

คณบอกวาเปนสวนหนงในรเรมการทำ R&D ของทน อยากทราบวาเรมอยางไร

ผมมาทำงานทนเมอ 25 ปกอน ผมเรมจาก QC (Quality Control) แตเดม ผมเปนอาจารยสอนหนงสอ ภาควชาเคม รามคำแหง จากทจบปรญญาเอกมาจาก University of Wales, UCC ทองกฤษ กลบมากมเพอนอยโรงงานทำแปง กชกชวนมาอยทหนวยงานวจย ในตอนนน บรษทกไมไดมหนวยงานวจย เปนการรวมทนผลตผลตภณฑ แคผลตเปน ออกแบบแพลนได รอวตถดบจากเมองไทย ผลตเปน Modified Starch แลวตรวจสอบคณภาพใหไดตาม

สเปคทกำหนด

เปนงานรทน? เปนงานรทน ผมบอกถาอยางนนไมตองจางคน

ทจบปรญญาเอกหรอก เพราะมนไมจำเปน แตเนองจากวาบรษทนม Joint venture กบบรษทตางประเทศ ซงเขามหนวยวจย ตอนสดทายเราจงเขาใจวาทำไมจะตองจบระดบสง เพราะมนไมไดเบสกอยางนน ในทสดไดไปเทรนงานทตางประเทศ กเหนวาหนวยงานวจยของเขามตง 150-160 คน เครองมอของเขามนมากกวาในมหาวทยาลยเราเสยอก ในชวง 25 ปกอน เรมเหนแลววาถาใชความรเขาไปดลกบมน มนมรายละเอยดเยอะ ปญหาของผมคอ แลวเราจะสรางทมของเราอยางไรจาก QC ใหมน Contribute กบการอยของบรษทได นนเปนโจทยทหนกมากชวงทผมทำงานใหมๆ

อะไรเปนจดหกเหวาตองม R&D ตอนนนผมกงวลวาทำแต QC แลวยงไงละ

เขากจางเราไมนอยนะ เพราะเราไดทนรฐบาล จบมาเขากใหเงนเดอนอยางนาประทบใจ กคดหาทาง หนง เราไดไปเทรนไดไปเหน สอง ทำอยางไรจะเรมหนวยงาน R&D พอเรม R&D ถาเจาของหรอผลงทนมองไมเหนวาผลตอบแทนมนไดยงไง อนนลำบากทสด คอ ไมเขาใจ ยมแตคาใชจาย แลวเมอไหรจะออกมาเสยท อะไรอยางนเปนตน

ทงหมดนจงเปนแนวคดวา ผมจะทำสองอยางควบคกนไป ทง QC และ R&D ผมกเรมให R&D คาบเกยวการตลาด ซงชวงตนผมยงไมไดรบผดชอบการตลาด ยงไมไดเปนผบรหาร ชวงนนกยากลำบาก แตดวยมนเปนบรษท Joint venture กชวยไดมาก ทางนนเขามหนวยงาน R&D กประสานกบเรา เนองจาก R&D เปนเรองของโปรดกทคอนขางละเอยด ตองมความรดานเคมคอนขางมาก ทำ QC เทานน ไมพอ ตองรดานเคม รแอพพลเคชน จงจะสอสารกบทางดาน Joint venture รเรอง จงจะสอสารกบตลาดรเรอง

เราเรมทจะเซตทมใหม Multi function ม QC ดวย ม R&D ดวย มการตลาดดวย แลวตองเชอมกน ถาตรงนเชอมกนไมได ตายตงแต 5 ปแรกแลว เพราะมนจะมแตคาใชจาย แตยงไมมงานวจย จดสำคญ ผมวาโมเดลทจะขบเคลอนในระดบประเทศ ถาเราเรมตนจากทวาทกโรงงานม QC อย มนกวทยาศาสตร มนกเคม มเครองมอ ยงไมตองไปไกลขนาดสรางศนยวจยขนมา เพราะหากสรางขนมา คนทำงานไมเปนอก เรมจาก QC นแหละ แลวกระโดดขามจาก QC เปน พนฐานตวโปรดกท สงทม QC ไปทำความรจกกบ

: 38

Page 39: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

ดานการตลาด ปจจบนกมไป แตเขาไปในลกษณะตรวจสเปค ไปบอกเขาวามนตรงตาม ISO หรอเปลา สวนใหญอยแคนนแลวจบ สวนใหญจะไมเจาะลกเขาไปวาเอาไปใชงานฟงกชนอะไร ประโยชนอะไร แลวจะตงเปนโจทยเลกๆ เอามาเรมศกษาคนควา ตรงนจะเปนจดเรมตนได เมอเรมมคอนเซปต มโจทยแลวเราแกได หรอจาก QC กเรมบอกไดวาจากโปรดกทสามารถเปลยนแปลงไปนนไปนไดไหม มนกเรมขยายตวเปนงานทลกขนๆ ถงเวลานนกอาจจะจางปรญญาโทเขามา จางปรญญาเอกเขามา กจะเปน งานวจยทเพมมากขนๆ นเปนวธการพฒนา

การทำ R&D ควรเรมจาก QC โดยทำงานรวมกบการตลาด คำถามคอวสยทศนของผบรหารควรมองอยางไร

อาจจะใช (หวเราะ) กอาจตองเรมจากนโยบายรฐบาล อาจตองยกกรณศกษาบอยๆ ยกในเมองไทย ในเกาหล ในไตหวน ในทสดมนจะไปโยงกบเรองสทธ-บตร อานเปนไหม เพราะสทธบตร มนใหไอเดยดมาก ไอเดยเปนสงทสำคญ

อยางเกาหล ไตหวน จะมหนวยงานนโดยเฉพาะเลย ไดไอเดยกจะสงตอไปใหนกคนควาเขาทำ

ถาเราไมม Joint venture โอกาสทจะพฒนาเปนไปไดมากนอยขนาดไหน

จะยากขนไปอกนดหนง พอมนไมมตวอยาง อธบายอยางนกไมเหนภาพ แตถาไมม Joint venture แลวจะเรมอยางไร ผมแนะวา มนควรจะมทปรกษาท

เคยเลนในวงการธรกจทเชอมตอการตลาดได และเคยเปนผบรหารดาน R&D มาแลว ถาอยางนมนจะเรวขนอกขน มโมเดลใหทำ บางท เราจบออกมาจากมหาวทยาลย มนกอยในสไตลมหาวทยาลย อยในกรอบมหาวทยาลย ไมไปไหน มนตองออกมาทำธรกจแลวเอาวชาการทมอยไปประยกตมนใหได นคอวธ ตงหลก ซงถามวาคาใชจายเยอะไหม กไมไดเยอะนะ แตพอตงแลวทำอะไร คนทจะมาทำถา Blank ในหวนตายเลย

ในชวงแรกเรม คณมคำอธบายหรอจงใจใหระดบ ผบรหารเหนขอดของ R&D อยางไร ตองใหแนใจวาเมอเขาใสเงนไปแลว สภาพมนตองไมเหมอนนำซมบอทราย

ผมโชคด ในกลมนเขา Joint venture ทเปนฝรง ซงเขาเปนตวนำดวยซำ คณตองมหนวยงาน R&D นะ ฝรงเขาบอกวาจะเซตอพโรงงานให คณตองมคนทสามารถมารบลกสงตอได คนไทยกลงทน รบลกใหทน เปนดมานดแบบเขา กไปหาเพอนทมความรดานเคมตรงตามสเปคเขา เจาของหรอผถอหนกจะรบทราบแบบนน ถงตรงนน เมอเราเขามากตองแสดงบทบาทแลว มวแตรบเขามนไมได เรามหนวยงานแลว แลวทำยงไงตอ จะเอาแค QC กได แตมนคงไมไปไหน กสราง R&D เขามาเชอมการตลาดซงเปนลกโซอยางทวา

ผลประกอบการระดบไหนจงจะม R&D ผมวานะ อยาง SMS และ SQS เรามยอดขาย

ประมาณ 3,000 ลานบาท จรงๆ ตอนทเราม R&D 3� :

Page 40: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

เรมตงแต 25 ปทแลว ยอดขายเรา 500 ลานบาท ถาจะเรมกเรมตงแต 500 ลานบาทกได แตเจาของตองมความเขาใจ

ถาตำกวานไมคม? ผมไมอยากพดแบบนน อยางหองแลบ มนเรม

จากจำนวนไมเยอะ ไมจำเปนตองเปนศนยวจย ไมจำเปนตองเปน Building ใหญๆ ขอใหม Activity กอน มจำนวนคนไมเกน 5 คน มเครองไมเครองมอ ซง QC ซพพอรตอยแลว อาจจะมากขนอกนดหนอย อาจจะตองสราง Pilot scale ขนมาอกนดหนอย ซงยอดขายผมวาอยในระดบ 500 ลานบาท กแบงสบาย ปหนง มเงนรนอยสก 2 ลานบาท ผมวาไปไดสบาย

จรงๆ ถาไปดตนทนของคาใชจายหนวยงาน R&D มนนอยมาก ไมตองไปคดวากำไรเทาไร ขอใหแบงออกมาจากยอดขาย มความเขาใจและอดทนกบมนสกนดหนง หาทมงานซงมหวมความอยากทำ อยากคนควา

ในการเรมตน เราขอความชวยเหลอผเชยวชาญไดใชไหมครบ

อนนควร อยางระดบนโยบายทำไดเลย ผเชยวชาญในประเทศอาจจะมนอย สวนใหญมลกษณะนกวชาการไมเคยสมผสอตสาหกรรม พวกนอยา เอาไวเฟสหลง ตองเอาธรกจนำ เคยเหนธรกจ เคยเหนโอกาสทางธรกจ มประสบการณดานธรกจ เอามาชวยสรางหนอย ใหงบประมาณไป รฐอาจจะชวยครง ใหมนเดนหนาไปได ยกเวนภาษอะไรกแลวแตซงรฐชอบทำ (หวเราะ) แตหลกกคอใหมคนเชยวชาญ

ผมวาเรอง Cost ไมนาจะเปนเรองหลก ผมคดวา

นโยบายสนบสนนตางๆ ยกเวนภาษ เครองมอนำเขา ความจรงแลวมนไมไดไมเยอะหรอก ในแงธรกจ ถาเปรยบเทยบยอดขาย ถาคนทำเปนพนลานแลวเซฟไดไมกลาน เขาบอกเสยเวลา เกาไมตรงจด ปญหาคอทมนจะเกดขนมาจะทำยงไง อยางทเลาใหฟงทงหมด

แลวตรงไหนจงจะตรงจด มนมอยแลวในอตสาหกรรม เรมจาก QC ทำ

อยางไรใหไปถงตรงนน ถาบรษททำเองไมได รฐชวยในลกษณะหาผเชยวชาญ เปน R&D Director มาเซตอพใหเลย จดงบใหเลย จดเครองมอใหเลย แถมหาคนมาใหยงดใหญ ควรจะตงโจทยนดๆ ใหไดเลย ตองมเซนสของการตลาด เพราะไปตงโจทย Fundamental มนไมถงสกท ขนตอนทผมเลาไมยากเลยนะ ใชเงนไมเยอะ ทกบรษทม QC อยแลว ถาเอาใหงาย ทำเปน กลม อยางปทมธานม 50 บรษท มนโยบายของปทมฯ ใช R&D มานงคยกน จะเอาผเชยวชาญรวมกลมแลวเซตคลายๆ กน แตโจทยของแตละบรษท โปรดกทของแตละบรษทคงไมเหมอนกน อยาไปกอปปกน ไมอยางนนกแขงกนตาย อาจจะมผเชยวชาญมาแขงกน มาจากฝรงเศสกลมหนง มาจากองกฤษสกกลมหนง เขามองอยางน คณไปเซตแบบน เพอทจะสรางศนย สราง R&D function ขนมาภายใตการแนะนำของเขาเลย

เหมอนการสรางบาน แตเราออกแบบไมเปน อยากจะสรางบาน เรากบอกวามงบฯเทาน แตสรางไมเปนนะ เขยนแบบกไมเปนนะ ถาบอกมาวา มนอยางนอยางนตตงได แคนนกพอแลว

ผประกอบการไทยสามารถทำเองเรมเองจากศนยเลยไดไหม

: �0

Page 41: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

เราคงจะไปใหเขาทำเตมรปแบบไมได ขอใหมนเกดขนมา แลวพนกงานของเราตองเปนคนวางอนาคตวาจะทำอะไร เพยงแตในชวงตนถาคณไมมหลกใหเกาะมนจะยาก ถามวาอยางสมมต หนวยงานวจยในเมองไทยกเยอะแยะไป MTEC (ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต) กม มหาวทยาลยกม ทำเสมอนหนง รฐใหงบประมาณมา แลวจางหวหนา MTEC มาชวยทำหนอย ชวยองคกรเลกๆ นแหละ จะเอาเทาไหร เขยนงบมาใหหมด นเปนการบานอกอยางหนง อาจจะทำไดกได กทำในสไตลทเขาทำซงอาจไมไดสมผสการตลาด กใหการบานอกแบบกได แทนทจะบอกวา มโปรเจคทอะไรเดยวมานงทำให เพราะตอนทำโปรเจคทมนเปนขนตอนทมรายละเอยดแลว เปนงานหนงหลงจากท เราสรางองคกรขนมา ตอนนองคกรเรายง ไมสรางเลย ฉะนนคนทใหโปรเจคท บางทมนตรงหรอไมตรงกไมร

คณพดถงผลจากการทำ R&D ในดานสวยงาม แลวดานลบละ

ม ปญหามแนนอน เราตองยอมรบวางานคนควาเหมอนการทเรายงปนกลออกไป พอยงออกไปรอยนด มนเขาเปาไมกนด ซงบางทมนกบนทอนกำลงใจ คนทอยในวงการนตองทำความเขาใจกบมน มนกเหมอนยงปนกลนนแหละ กระสนมนเขาเปานดเดยวมนกไดแลว (หวเราะ) ตองเขาใจ เพราะฉะนน ในอดตทผานมา มหลายอยางเลยทเราทำแลวมนลมเหลว มคาใชจายเกดขน เหนของกองอย มนทำใหเราไมอยากจะเหน (หวเราะ)

ทบอกวายงปนกลไมเขาเปา มการวเคราะหไหมวาทไมเขาเปาเพราะอะไร

มองในเชงของ Fundamental มากกวานะทผมพด หากวาเราตงเปาวาอยากไดวสดสกอยางหนงทมคณสมบตแบบหนง เรากเดนทางไป พอทำทไรกไป ไมถงสกท คอไมไดอยางทตงเอาไว อนนไมบรรล เปาหมายทวาง แตไมไดหมายความวาสงทเราทำมนไรคา กตองเขยนรพอรตวาองคความรตรงน วนหลงอยาไปแบบนนะ มนเสยเวลา

มองจากตรงน คณคดวาภาครฐจะเขามารวมในการสงเสรมใหเกด R&D ในภาคอตสาหกรรมอยางไร

ผมวาในสวนของภาครฐ มนอยทหลายๆ หนวยงานทเปนศนย เขาจะมความรลกในสวนทฤษฎของเขา ทน การเชอมตอระหวางทฤษฎกบธรกจ ผมคดวารฐนาจะชวยได อยางโครงการท MTEC ทำอยนใชไดเลย ถาผมจะทำวจยกจะหนกไปทางแอพพลเคชน

แลวหลกการพนฐาน (Fundamental) จะใชเวลานอยกวา แตวาถาเราถามคำถามเชงหลกการพนฐานในศนยตางๆ คงจะมคำตอบให การเชอมตอทตรงน นาจะด มนมทนมอะไรตางๆ เกดขนเพอมาซพพอรตตรงน กจะชวยเรงได

ภาคอตสาหกรรม ผมมองวากลมยอยๆ ทกำลงพฒนาตวเองควรจะเรมสรางองคกร R&D ขนมา ถามวาเพออะไร กเพอสรางโปรดกทของตวเองผาน R&D ใหมนม Value added ทสงขน ไมใช Value added ในเชงการตลาด เปลยน Package อนนนไมเอา ตองเอาตว Performance ของตวโปรดกทซงแตละสาขาผมวามนมตวนนอย แตการทจะสรางอนนไดกตองสรางตวองคกรขนมาใหได ไมมทางอน ถาไมสรางกจะไปในแนวของทางดาน Process techno-logy แตสวนทจะสรางความหลากหลายของตวโปรดกทกตองม R&D หนไมพน

มองเหนชองวางอะไรไหม ในแงคณภาพของคน ทรบเขามากบความคาดหวงของบรษท

ความคาดหวงสมยนนะ การศกษาทมาจากมหาวทยาลย มนไมลกพอ สมยกอนผมมองวา พนฐานแขง ชวงหลงมานพนฐานเราไมคอยแขง แตมนมองภาพกวาง รนนนด รนนหนอย พอเจาะลงไปลกๆ แลวมนไมได เมอพนฐานไมแขง หวทเราจะประยกตมนจะลงลกไมได มนจะอยกลางๆ หรอผวๆ ตรงนอยากไดมากเลย ทำยงไงกตามไมวาหลกวชาอะไรกตาม ตองลงลกจรงๆ ใหประยกตใชงานได อยาไปกงวลมากวาถาลงลกจะไมมเวลาไปรวาในเชงแอพพล-เคชน ไอนนเอาไปใชอะไรบาง มประโยชนอะไรบาง

ผมคดวาตอนเรยนหนงสอมนยงไมถงเวลาทจะไปบอกวาพอเรยนวชาหนงแลวเราตองรไปหมด มนกเลยกวางเกนไป ไดอยางเสยอยาง พอกวางเกนไปกไมรลก พอไมรลก เมอมาทำงานจรงๆ มนกประยกตใชงานไดไมลกซง คดสฝรงไมได

การทำ R&D ใหความสำคญเรองคน คณบอกวาตองสมภาษณเพอดทศนคต คนทจะเขามารวมทมตรงนตองมทศนคตอยางไร

ตอง เปนคนท ม ความคด เปนของต ว เอง ทศนคตในเชงอยากรอยากเหนอยากคนควา ตงคำถามกบสงตางๆ พดงายๆ ตองเนนในหลกการ พนฐานใหแนนเพอตอยอด กหมายความวาพอเรารหลกทด พอมโจทยเขามาตองมหวในการประยกต นคอคาแรกเตอรของนกคนควา หาประโยชนจากมนแลวตอยอดใหได

�1 :

Page 42: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

Global warminGดร.สรชย สถตคณารตน APEC Center for Technology Foresight สวทน. [email protected]

ศนยถายทอดเทคโนโลยโลก

ทราบกนดวา กญแจสำคญของปญหาสภาวะโลกรอนคอการสะสมของกาซเรอนกระจกในชนบรรยากาศอนเกดจากกจกรรมของมนษยเปนสวนใหญ

คำถามงายๆ จงมอยวาแลวเราจะมวธจดการกบปญหานอยางไร ทางเลอกในการลดการปลอยกาซเรอนกระจก (Mitigation) มอย 2 แนวทางเทานนคอ ลดกจกรรมท

ปลอยกาซโดยใชเทคโนโลยเดม หรอใชเทคโนโลยใหมมาชวยในการลดปรมาณกาซทปลอย ทกๆ ประเทศพยายามทจะหลกเลยงแนวทางแรกซงหมายถงอตราการเตบโตของเศรษฐกจของประเทศ

ตองชะงก! การใชเทคโนโลยมาชวยจงเปนทางเลอกทเหลออย นอกจากนนยงมเทคโนโลยทชวยในการลดผลกระทบ

จากการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ (Adaptation) อกดวย ปญหาคอเทคโนโลยดๆ สวนใหญอยในมอของประเทศทพฒนาแลว โดยมการคมครองทรพยสนทาง

ปญญา (IPRs) เปนเครองมอทชวยปองกนการละเมดเทคโนโลยทไดวจยพฒนามา กลมประเทศกำลงพฒนาจงพยายามเรยกรองใหกลมประเทศทพฒนาแลวหากลไกมาในการลดอปสรรค

ในการเขาถงเทคโนโลยเหลานน ผลการเจรจาในประเดนการพฒนาและการถายทอดเทคโนโลยในการประชมทกรงโคเปนเฮเกนสรปวา

ทกๆ กลมเหนชอบรวมกนทจะตงคณะกรรมการบรหารเทคโนโลย (Technology Executive Committee) ขนมาทำหนาทในการสนบสนนใหเกดการพฒนาและถายทอดเทคโนโลยจากประเทศทพฒนาแลวไปสประเทศกำลงพฒนา

ขอเรยกรองทชดเจนของกลมประเทศกำลงพฒนาคอ นอกเหนอจากบรหารจดการแลว คณะกรรมการฯนจะตองมหนาทในการสนบสนนทางดานการเงน ถงขนเรยกรองใหกำหนดหนาทขอหนงคอตองซอทรพยสนทางปญญามาใหประเทศกำลงพฒนา

แต... ไมไดรบการตอบรบจากกลมประเทศทพฒนาแลว ประเทศทพฒนาแลวโดยเฉพาะ สหรฐอเมรกา ญปน ออสเตรเลย แคนาดา เสนอวาควรจะเนนไปท

ผลของการมคณะกรรมการฯ มากกวาทจะเนนการสนบสนนทางดานการเงนโดยตรง จงเสนอใหตงเครอขายเทคโนโลยสภาพภมอากาศ (Climate Technology Network) ขนมาคคณะกรรมการฯ ภายใตเครอขายฯจะประกอบไปดวยศนยถายทอดเทคโนโลยโลก (Global Center) ทมคณะทำงานเปนผเชยวชาญจากหลายๆ ประเทศ มารวมกนทำงานคลายกบการทำงานของคณะทำงานระหวางรฐบาลวาดวยการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

แนวคดนเกดจากการทำงานรวมกนของสหรฐอเมรกาและญปน ศนยฯดงกลาวจะประกอบไปดวย ผเชยวชาญทงในประเดน Mitigation และ Adaptation โดยคณะทำงานในศนยฯนจะมหนาทตอบสนองตอ ขอเสนอของแตละประเทศ (Country-Driven) โดยในระยะเรมตนศนยฯจะทำงานเชอมโยงไปยงศนยระดบภมภาคอก 3 ศนยในทวปตางๆ โดยศนยตางๆ เหลานตองเปนการรวมกนทำงานระหวางภาครฐและภาคเอกชน (Public-Private Partnership)

แมวาแนวคดนยงไมไดมการเหนชอบรวมกน แตคาดวานาจะไดรบการเหนชอบในการเจรจาครงตอไป เนองจากคลายกบแนวทางในการเสนอตงศนยนวตกรรม (Innovation Center) ของกลมสหภาพยโรปและกลมประเทศกำลงพฒนา ประเทศไทยจงควรเตรยมทำแนวทางในการประเมนเทคโนโลยทเหมาะสมสำหรบประเทศไทยไวลวงหนาไดเลย

เมอถงเวลาจะไดไมตกขบวน

: �2

Page 43: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

thai pointดร.ภทรพงศ อนทรกำเนด

ดร.ภทรพงศ อนทรกำเนด เปนนกวจยอาวโสแหงวทยาลยนวตกรรม ธรรมศาสตร เกบขอมลดานการวจยและพฒนา (R&D) ในภาคอตสาหกรรมโลก ตะลยสมภาษณอตสาหกรรมททำ R&D ในไทย เพอนำมาทำ (ราง) รายงานฉบบสมบรณ โครงการศกษามาตรการสงเสรมการตงศนยวจยและพฒนาในภาคอตสาหกรรมรวมกบนกวจยอก 2 คน

นคอมมมองดาน R&D ในภาคอตสาหกรรม หลงจากทนกวจยผนใชเวลาเกบเกยวขอมลนาน 6 เดอน จนเปนขอเสนอทมาบอกกลาว อยางเขาใจงายกบ Horizon

• เปาหมายในการทำวจยทผมเสนอม 2 เปาหมาย เปาหมายแรก คอ บรษทตางชาต ถาเปนบรษทตางชาต กตองดกอนวาเขาทำ R&D ในบานเราหรอยง ถายงไมทำเลย กตองจงใจใหเขาเรม แตถาเขาเรมทำ R&D ในเมองไทยแลว จากเดมทำแคใหเหมาะกบ Local condition หรอรสนยมของคนไทย ตองผลกใหเขาหนไปทำการวจ ยและพฒนาอย างสร างสรรค เพ อผลตภณฑทยกระดบโลกหรอระดบภมภาค กตองใหเขาเปลยนแปลงในเชงคณภาพของ R&D ทำอยางไรจงจะเขยบตำแหนงในหวงโซการผลตระดบโลก (Global value chain) ไปทำอะไรทใหมสำหรบภมภาคเอเชยหรอใหมสำหรบโลก เปนการวจยและพฒนาอยางสรางสรรค • อกฝงคอบรษทไทยททำ R&D แตอยางททราบกนวาบรษทไทยสวนใหญยงไมเรมทำ R&D ฉะนนบรษทสวนใหญมปญหาแมกระทงในระดบดำเนนการ เรองวศวกรรมยงมปญหา เรองออกแบบยงมปญหา มไมกบรษททออกแบบผลตภณฑได สวนใหญเราเปนผรบจางผลต เรามแบบทตางชาตสงมาใหแลวรบจางผลต เราไมไดออกแบบเอง คำถามกคอวา ทำอยางไรใหบรษทไทยสวนใหญยกระดบความสามารถทางเทคโนโลยและนวตกรรม จากคณดำเนนการการผลตใหคณมาทำวศวกรรมได มาทำดไซนได แลวสามารถทำ R&D ได นคอบรษทสวนใหญในเมองไทยซงเปนฐานพระมด 80-90 เปอรเซนตเปนอยางน ตองยกระดบความสามารถทางเทคโนโลยออกมา

• อนตอมาคอบรษทไทยททำ R&D อยแลว จะเหนวามจำนวนไมมาก ขอมลใน R&D survey ม 100 กวาบรษทเทานนเอง ทำอยางไรใหบรษทพวกนทำ R&D จนเปนกจกรรมปกตในชวตของบรษท นคอเปาหมาย คณทำ R&D อยางตอเนองและเพมขนทกป • นโยบายทจะไปแกไขปญหาเหลาน ตองเปนนโยบายทคำนงถงระดบความสามารถในการทำ R&D และอาจตองมการแยกบรษทขามชาตกบบรษทไทย สงทบรษทขามชาตตองการกบบรษทไทยตองการมนแตกตางกน คณจะใชนโยบายเดยวแลวครอบคลมทงหมด โดยไมคำนงถงความสามารถในการทำ R&D นโยบายกจะไมมประสทธภาพ ทผานมา เมองไทยไมมนโยบายทมความเฉพาะเจาะจงอยางนน มนจงไมเกดผลทเปนรปธรรม • เราพดถงเรองของเศรษฐกจสรางสรรคกนมาก ซงการทำ R&D สามารถเขามาเชอมโยงไดมากเลย เพราะสงทไดจาก R&D คอความรทจะนำไปใชในการผลตผลตภณฑใหม หรออาจไปปรบปรงกระบวนการผลต เศรษฐกจสรางสรรค มนตองไปพรอมกบความรพนฐาน ฉะนน สงทเปนความทาทายของเรา กคอทำอยางไรจงจะทำใหเศรษฐกจสรางสรรคในบานเราตงอยบนพนฐานของความรดวย สงเหลานตองอาศยความรดานวทยาศาสตรเทคโนโลยเขาไปเสรมแลวมนกเชอมไปยง R&D

How to do creative

R&D

�3 :

Page 44: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

Social & Technologyดร.องคาร วงษดไทย

: 44

คมความคด

Page 45: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

การทบรษทจะพฒนาไปไดตองมวสยทศนทไกล มยทธศาสตรทด คนทอยในบรษทกตองมแนวความคดและความเชอทสอดคลอง กบนโยบายบรษทจงจะเสรมพลงกน

45 :

Page 46: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

Myth & Science

6 E n d - o f - t h e - Wo r l d M y t h s D e b u n k e d

เรอง Brian Handwerk / แปล ดร.สชาต อดมโสภกจ

โลกกำลงจะถงจดสนสดในวนท 21 ธนวาคม ค.ศ. 2012 (หรอ พ.ศ. 2555) ตามทฤษฎตางๆ ทสรรคสรางกนขนมาโดยใชปฏทนของชาวมายาเปนพนฐาน ความเชอน ด เปนจรง เปนจ งมากขน ไปอก เม อมกระแสของภาพยนตรเรอง 2012

มนษยชาตกำลงจะถงจดจบในป 2012 จรงหรอ? จะเกดนำทวมโลกครงใหญจรงหรอ? ดาวเคราะหลกลบกำลงจะชนโลกจรงหรอ? ทกสงทกอยางบนโลกจะ สญสนจากอำนาจการปะทของคลนแมเหลกไฟฟาจากดวงอาทตยจรงหรอ? หรอจะเกดแผนดนไหวครงใหญทวโลก? และชนเผามายาไดทำนายวาโลกจะถงแก กาลอวสานในป 2012 จรงหรอ?

เวบไซตของนาซาทชอวา ‘Ask an Astro-biologist’ ไดรบคำถามเกยวกบ ‘โลกแตกในป 2012’ นบพนๆ ฉบบ เจาของจดหมายบางฉบบรสกกลววามนจะเกดขนจรงๆ ยงไมรวมถงวยรนอก 2 รายทคดจะฆาตวตายเพราะไมอยากมชวตอยถงตอนทโลกถงจดแตกดบ

โชคดทมนกวทยาศาสตรอยางเดวด มอรรสน นกวทยาศาสตรอาวโสแหงสถาบนดาราศาสตรของนาซา มาชวยช ใหเหนวาหายนะครงใหญในป 2012 นน สามารถอธบายไดดวยขอเทจจรงตางๆ ดงน

: 46

ความเชอท 1 : ชาวมายาทำนายวาโลกจะถงจดจบในป 2012

ปฏทนของชาวมายาไมไดสนสดในป 2012 ตามทบางคนกลาวไว และชาวมายากไมไดบอกวาป 2012 คอจดสนสดของโลก

“ความจรงกคอ วนท 21 ธนวาคม 2012 เปนวนทวงรอบใหญสดของปฏทนชาวมายา (กนระยะเวลา 1,872,000 วน หรอ 5,125.37 ป) ดำเนนมาครบรอบพอด และจะเขาสรอบใหม” เปนคำอธบายของแอนโธน อเวน ซงเปน archeoastronomer และผเชยวชาญอารยธรรมชาวมายาแหงมหาวทยาลยคอลเกต เมองฮามลตน นวยอรก

ชาวมายามระบบปฏทนทมลกษณะเฉพาะตว และแตกตางจากอารยธรรมอนๆ กลาวโดยสรปคอ ชาวมายามองวาวนท 12 ธนวาคม 2012 เปนวนสดทายของ ยคหนงซงกนระยะเวลายาวนาน และจะเขาสวนทศนย (หรอ Day Zero) ของยคใหมทกนระยะเวลายาวนานอก

เชนกน ในทำนองเดยวกบวนขนปใหมหรอแมกระทง วนจนทรอนเปนวนทำงานวนแรกของสปดาหนนเอง

ความเชอท 2 : พนทวปจะแยกออกจากกน ความเจรญรงเรองจะถกทำลาย

มคำทำนายวา ในป 2012 โลกจะเกดปรากฏการณ ‘สลบขว’ (pole shift) เปลอกโลกซงอยเหนอเหลกหลอมเหลวทอยลกลงไปขางใตจะมการขยบตวอยางรวดเรว ราวกบเปลอกสมทหลดจากผลสม

ภาพยนตรเรอง 2012 วาดภาพไววาการสลบขวของโลกมสาเหตมาจากมแรงโนมถวงทมกำลงมหาศาลมาฉดดงโลกของเรา รวมกบรงสขนาดมหมาทแผออกมาจากดวงอาทตย ทำใหภายในโลกของเราไมเสถยรเพราะมนจะรอนขนอยางรวดเรว ทำใหมหาสมทรปนปวน เมองตางๆ จะถกเทกระจาดลงทะเล ฯลฯ

นกวทยาศาสตรหลายทานไม เชอวาจะเกดเหตการณเหลานน ในขณะทบางทานมความเหนวาการเคลอนยายขวของโลกอาจเกดได แตเปนแบบคอยเปนคอยไป เชน หากนำแขงทขวโลกละลายมากๆ การกระจายตวของมวลทอยบนผวและทอยลกลงไปกอาจมการเปลยนแปลงไปบางไมมากกนอย

อดม มาลฟ นกธรณวทยาแหงมหาวทยาลย ปรนสตน ไดศกษาเกยวกบการสลบขวของโลกมาแลวมากมาย กลาววา สญญาณแมเหลกในหนยนยนวาพนทวปมการปรบเรยงตวใหมจรง แตกระบวนการนตองใชเวลาหลายลานป มนชาจนมนษยชาตจะไมมวนรสกวามนมการเคลอนไหว

ความเชอท 3 : การเรยงตวในระดบ กาแลกซ (Galactic alignment) กอใหเกดความหายนะ

ผทสนใจเรองดวงดาวบางคนเชอวาป 2012 คอจดจบของโลกจากปรากฏการณการเรยงตวในระดบ กาแลกซ ซงจะเกดขนเปนครงแรกในรอบ 26,000 ป ในเวลานนเสนทางเดนของดวงอาทตยจะพาดผานกงกลางของกาแลกซทางชางเผอกทโลกเราเปนสมาชกอย (ถามองจากโลก) บางคนเกดความหวนวตกวาการเรยงตวดงกลาวน จะทำใหโลกเผชญกบแรง (ทยงไมรวาเปนแรงอะไร) ทมกำลงมหาศาล ซงทำใหโลกเราถงแกกาล

Page 47: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

47 :

ทมา : Brian Handwerk. 2012: Six End-of-the-World Myths Debunked, National Geographic News, November 6, 2009. ศกษาขอมลเพมเตม

ดาว X, Nibiru http://astrobiology.nasa.gov/ask-an-astrobiologist/intro/nibiru-and-doomsday-2012-questions-and-answers โลกสลบขว (pole shift) http://channel.nationalgeographic.com/channel/ends-of-the-earth-einstein Dresden Codex http://channel.nationalgeographic.com/episode/2012-countdown-to-armageddon-4438#tab-the-maya-codices

+

+

+

พนาศจากการสลบขว หรอจากการทหลมดำซงอยใจกลางกาแลกซของเราอาจถกรบกวน

มอรรสนบอกวาจะไมมปรากฏการณเหนอธรรม-ชาตใดๆ เกดขนในป 2012 เพราะการเรยงตวในทำนองนเกดขนเปนปกตทกปในชวงทดวงอาทตยอยหางจากโลกมากทสด ซงอยในฤดหนาว และหากมองจากพนโลกขนไปบนทองฟา เรากจะพบวาดวงอาทตยสถตอย ณ จดกงกลางของทางชางเผอกในชวงเวลาดงกลาวมาชานานแลว

“พวกหมอดอาจตนเตนกบการเรยงตวแบบนน แตในทางวทยาศาสตรแลว มนไมไดมนยสำคญอะไรเลย มนไม ไดทำให เกดความผดปกตของแรงโนมถวง การแผรงสของดวงอาทตย หรออะไรกตามทจะมผล-กระทบตอโลก”

เดวด สจวต ผเชยวชาญอารยธรรมชนเผามายากลาววา “ไมมบนทกใดๆ ของชนเผามายาทระบวาจะเกดเหตการณแบบนน” ความเชอท 4 : ดาวเคราะห X จะชนโลก

บางคนบอกวามดาวเคราะหลกลบดวงหนง ชอ ดาว X หรอดาวนบร (Nibiru) และวงโคจรของมนบงชวาวนหนงมนจะชนกบโลก หรออยางนอยก ‘เฉยว’ กบโลก ซงหากชนกนกจะทำใหโลกหายวบไปในพรบตา หรอหากมนโคจรเขามาใกลโลกมากพอ โลกอาจถกถลมดวยสะเกดของมนดวยอำนาจแรงดงดดของโลกเอง

ทมาทไปของเรองนเกดขนกอนจะมคำรำลอเรอง 2012 ดวยซำไป เพราะกอนหนานมการกลาวขวญกนถงผหญงคนหนงซงอางวาไดรบสารจากมนษยตางดาววา Nibiru จะชนโลกในป 2003 (แลวเปนไง...)

“หากมดาวเคราะห หรอดาวแคระสนำตาล หรออะไรกตามทหลดเขาถงวงในของระบบสรยจกรวาลภายในระยะเวลา 3 ปถดจากน นกดาราศาสตรจะตองเจอมนแลว และจะตองศกษาเกยวกบมนเปนเวลานบศตวรรษแลว และปจจบนเราตองมองเหนมนดวยตาเปลาแลว” มอรรสนบอก “เพราะฉะนนไมมดาว X ไมม Nibiru”

ความเชอท 5 : พายสรยะจะกระหนำโลก

บางคนบอกวาในป 2012 ศตรของเราไมใชใครทไหน แตคอดวงอาทตย

ภาพยนตรเรอง Knowing สรางภาพใหเหนวาดวงอาทตยจะปะทครงใหญ ทำใหเกดคลนความรอนทมพลงมหาศาลแผกระจายออกมา และโลกของเรากจะไดรบผลกระทบจากปรากฏการณนอยางแรง คลนความรอนจะทำใหทกสงบนโลกพนาศ

การปะทขนของดวงอาทตย (solar flare) และ

การเกดจดดบบนดวงอาทตยเปนปรากฏการณธรรมชาตทเกดขนเปนปกตในรอบประมาณ 11 ป การปะทของดวงอาทตยอาจทำใหการสอสารบนโลกขดของไปบาง แตนกวทยาศาสตรยงไมพบสงบงชวาจะเกดพายสรยะขนาดใหญทสามารถเผาโลกของเราใหกลายเปนจณ-อยางนอยกในอนาคตอนใกลน และป 2012 กไมใชเวลาทจะครบรอบ 11 ปดวย เพราะมนจะเกดขนหลงจากนนอก 2-3 ป” ความเชอท 6 : ชาวมายาไดพยากรณเหตการณในป 2012 ไวอยางชดเจน

นกวชาการหลายทานไดศกษาอนสรณสถานของชาวมายาจนพรนแลว แตไมพบวามบนทกใดๆ ททำนายเหตการณทจะเกดขนในป 2012 แบบจำเพาะเจาะจงเลย

อยางไรกตาม มรปภาพทระบจดสนสดของโลกจรง แตไมไดระบวนเดอนปเอาไว ซงอยในหนาสดทายของบนทกรอบ 1,100 ป ทรจกกนในนาม Dresden Codex บนทกดงกลาวอธบายวา โลกจะถกทำลายจากนำทวม ซงเปนภาพทอารยธรรมตางๆ ในยคกอนๆ กเคยสรางเอาไวเชนเดยวกน และอาจเคยประสบกบหายนะในรปแบบดงกลาวมาแลว

อเวนบอกวาไมควรอานคำทำนายดงกลาวแลวแปลความตรงตามตวอกษร แตนาจะเปนบทเรยนทสะทอนใหเหนถงพฤตกรรมของมนษย โดยเขาอธบายเปรยบเทยบกบชวงเวลาขนปใหมของคนในยคปจจบนทเฉลมฉลองวนสนปอยางบาคลง แลวถอเอาวนแรกของ ปใหมเปนการตงตนทำสงทด (แลวไปบาคลงแรงๆ อกทตอนสนป)

อเวนชใหเหนวา สงทชาวมายาบนทกไวสวนใหญไมใชคำทำนาย แตเปนสงทเคยเกดขนในอดต ซงกคอเหตการณตางๆ ท เชอมโยงจารตของชาวมายากบพระเจาและบรรพบรษของเขา ไมมอะไรเกยวกบการทำนายทจำเพาะเจาะจงเลย”

สดทายตองถามแบบวยรนวา - จบปะ

Page 48: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

14 ชวโมง บน Airbus 340-500

SMart lifeดร.สชาต อดมโสภกจ

เนองจากผเขยนนสยไมด เกเรบอยๆ จงถกเจานายสงไปอบรมมารยาทเปนเวลานานประมาณ 1 เดอนทวอชงตน ดซ (และไมทราบวาดวยเหตใด ตวเราจงตองไปประเทศแถบนในชวงปลายฤดใบไมรวงตอฤดใบไมหนาวทกท ไมชอบเลย)

เรามาเรมจากกอนการเดนทาง เจาหนาทของ สวทน. ผนารกพยายามหาเทยวบนทเหมาะสมให แตในทสดกลงตวทเทยวบนซงออกจากสนามบนแผนดนทองตอนหวคำ แลวไปถงเมองนางฟาตอนหวคำของวนเดยวกน (แตใชเวลาบนประมาณ 14 ชวโมง) และตองนงหลบนก(ทานผอานพยายามจนตนาการสภาพกะเหรยงนงหลบนกนะครบ) อยทสนามบนจนถงต 5 ของวนรงขน

ถามวาทำไมตองเลอกเทยวบนแบบน คำตอบคอ “ชวยรฐประหยดเงน” ครบ! แลวมน Smart Live ตรงไหน มนเรมเมอ 24 ชวโมงกอนการเดนทางครบ ผเขยนใชบรการ Internet

check-in เพอใหไดทนงท (เราคดวา) ดทสด แตกอนทเราจะ check-in แบบสงเดช กควรมขอมลเกยวกบเครองบนบาง จงขอแนะนำวา ทานผอานควรตรวจสอบวาเทยวบนททานจะใชบรการนน ใชเครองบนแบบไหน รนไหน แลวไปทเวบไซต SeatGuru ซงจะจำแนกแจกแจงใหเหนวา ในโลกนมสายการบนใดบาง แตละสายการบนมเครองบนแบบใดใหบรการบาง

: 48

Page 49: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

บน Airbus 340-500

ในกรณนผมเลอก Airbus 340-500 (นองอวบของเรา) เพอดแผนผงทนง ซงจะมรหสสบอกวาทนงบรเวณใดเจงสด (สเขยว) บรเวณใดมจดดอย (สเหลอง) หรอบรเวณใดควรหลกเลยง (สแดง – อนนไมเกยวกบ สเสอนะครบ) เชน ผทเดนทางโดยมเดกเลกไปดวยมกถกจดใหนงบรเวณแถวหนาสดของชนประหยด เพราะมพนทดานหนาเหลอมากพอสมควร แตอยใกลหองนำ ทวางแขนพบเกบไมได เปนตน หรอทนงบางแถวตรงกบปก ไมเหมาะกบผทตองการชมวว หรอทนงแถวทายสดปรบเอนไมได และอยใกลกบบรเวณเตรยมอาหาร เมอเลงๆ ทนงไดแลวกจดการ Check-in ผานอนเทอรเนตไดเลย มขอจำกดคอตองไมเกน 24 ชวโมงกอนการ เดนทางเทานน

นอกจากนเรายงสามารถจองรถรบสงจากสนามบนไปทพกไดดวย เชน ทสนามบนดลเลส วอชงตน ดซ เราสามารถใชบรการของ Super Shuttle โดยจองรถตงแตกอนเดนทาง ทำใหการเดนทางประสบปญหานอยทสด (เทาทจะเปนไปได)

คราวนกถงเวลาขนเครองเสยท นองอวบของเราไดรบการออกแบบภายในใหดด คงไมพดถงทนงชนกำมะหย (Royal Silk Class แปลแบบทอๆ เลย) เพราะชาตนเราคงไมมวาสนา ถดลงมาเปนชนประหยดแบบพเศษ และชนประหยดตามลำดบ ทนงชนประหยดของนองอวบดโอโถงไมเบา สวนดานหลงของทนงดานหนาเราคอจอแอลซดขนาด 9 นวทจะตรงสายตาของเราตลอดการเดนทาง (ถานอนไมหลบ) เพอเอาไวดภาพยนตร 30 เรอง สารคด 70 เรอง ขาว การตน เลนเกม ตรวจสอบเสนทางและสถานะการเดนทาง ฯลฯ

ดวยความซนของผเขยน หลงจากยดกระเปาไวในชองเหนอศรษะเรยบรอยแลว กทดลองกดโนนกดน จนพบสงทนาสนใจอยอยางหนงคอ เราสามารถดเหตการณขณะทเรากำลงทะยานขน (take-off) แบบสดๆ ซงนาตนตาตนใจ เพราะเราจะเหนรนเวยวงผานสายตาไปเรอยๆ จนกระทงมนหายลบไปจากสายตา กลายเปนแสง ระยบระยบในมมมองเหนอรนเวย ผานแสงสของตกรามบานชอง จนในทสดกลายเปนสดำของทองฟายามคำคน เมอไมมอะไรทนาสนใจอกแลว แฮรร พอตเตอร ภาค 1-3 จงมาปรากฏทหนาจอแทน ตามดวยเกมอกสารพด (คนรายการดวยเมนอาหารทบงคบเลอก) กอนจะปดตาเพอรออาหารมอใหมกอนถลาลงทแอลเอ

จะเหนไดวา ชวตการเดนทางของมนษยในยคปจจบนสะดวกสบาย ดวยเทคโนโลยสารสนเทศทกาวหนามากขนอยางไมหยดนง ตลอดจนวศวกรรมการบนททนสมยมากขนเรอยๆ บนเรว บนเงยบ และประหยด เชอเพลง ในขณะทผโดยสารยงสามารถเพลดเพลนกบสงอำนวยความสะดวกตลอดการเดนทางไดแบบไมมเบอ (แตกยงเมอยอยด เมอไหรจะมสปาบนเครองบนนะ)

ตอไปนเปนขาวราย การบนไทยมแผนจะขาย Airbus 340-500 เพราะยกเลกเทยวบนไปนวยอรก เหลอเพยงเทยวบนไปลอสแองเจลสและออสโล (มใครคดจะซอตอไหมครบ) แตไดเครองใหมเปน Airbus 330-300 ตงแตประมาณกลางปทผานมา และจะรบมอบไปเรอยๆ จนครบ 8 ลำในชวงตนป 2553 เพอใชสำหรบเทยวบนพสยกลาง

สวนนองอวบระยะสดทาย (Airbus 380) นน รอไปกอน ราวๆ ป 2555 คอยวากน เหนวาจะเอาไวใชสำหรบบนไปยโรป

ถงตอนนน ขาพเจาจงจะขออาศยนองอวบระยะสดทายไปฮนนมนทสวส

(ภาพจาก SeatGuru และ FlyerWiki)

เวบไซตทเกยวของ การบนไทย : http://www.thaiair.com SeatGuru : http://www.seatguru.com

49 :

Page 50: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

: 50

หลายคนคงไดมโอกาสชมภาพยนตรเรอง 2012 วนสนโลกกนไปแลว หนงเลาเรองราวเกยวกบวนสนโลกในป 2012 เมอแกนโลกรอนขนจนทำใหเปลอกโลกปรแตก จนนำไปสฉากมหนตภย ไมวาจะเปนแผนดนไหว, แผนดนแยก, แผนดนยบ, ตกสงเสยดฟาลมระเนระนาด, ภเขาไฟระเบด, พายหมะถลม, ภเขานำแขงละลาย, สนาม ฯลฯ

ตวละครเอกเปนครอบครวธรรมดาครอบครวหนงทพยายามหนเอาชวตรอดจากมหาภยพบตน ซงทำใหนกถงฉากในหนงภยพบตตางๆ หลายเรองดวยกน เชน Dante’s Peak, The Day After Tomorrow, ID4

แมจะเถยงไมไดวา หนงมความตนเตนตงแต 15 นาทแรกเปนตนไป แตผสรางกยงตดกบพลอตเรองเดมๆ ไมวาพอซงเปนตวเอกของเรองกระเตงลกนอยหน ภยพบต (หนรอดดวยนะนน) ไปยงทตางๆ ไดสำเรจ ซงกไมตางไปจาก War of the World หรอ Knowing

อยางไรกด ผสรางกพยายามจะทำใหผชมอนกบเนอหาโดยใสบท Drama ฉากซงปนอารมณระหวางพอกบลก ความเปนครอบครวอยเปนระยะ สลบกบการใหขอมลสวนทเปนเนอหาทางวทยาศาสตรเพอเพมความนาเชอถอของเนอเรอง

เมอมามองในสวนของเนอหาของหนงเปนการจบเอาความเชอของเผามายนและความเชอในวนสนสดโลกอนเปนทมาของการสรางเรอโนอาห มาผนวกกบหลกทางวทยาศาสตรอนเนองจากผลกระทบการขยายตวของดวงอาทตย (Red Giant Effect) ทคลนแสงอาทตยไดกอใหแกนโลกรอนขนเรอยๆ จนกระทงเกดการเปลยนแปลงแกนโลก จนทำไปสหายนะทหนงไดนำเสนอ หรอทเรยกกนงายๆ วา สราง Worst case scenario แบบจบแพะชนแกะนนเอง เพราะในความเปนจรง การปะทครงใหญบนดวงอาทตยหรอการเรยงตวของดาวเคราะห ไมไดเกยวของอะไรขนาดนน

เมอมาวเคราะหถงความเปนจรงในเชงวทยาศาสตร วนสนโลกในป 2012 นนมความเชออยหลายทฤษฎดวยกนทพยากรณอนาคตของโลกเราในชวงป 2012 ไมวาจะเปนความเชอของเผามายนโบราณซ งนบถอพลงพระอาทตยเคยวาดถงวนแหงอโพคาลพสไว โลกจะถงคราวดบสญใน วนท 21 ธนวาคม 2012 หรออก 2 ปขางหนา ในวนนนโลกจะเผชญกบการเปลยนแปลงครงมโหฬารไลเรยงตงแต ภยธรรมชาตทจะทำลายทกสง ไปจนถง

Science Mediaอบลทต จงตยานนท

ถ ง โ ล ก จ ะ แ ต ก แ ต ‘ พ เ บ ม ’ ย ง อ ย

สงครามอภมหาโลกาวนาศ จนไมมมนษยคนไหนรอดชวต สวนขอมลทางดาราศาสตรไดระบไววา จะเกด

พลงงานลกลบทจะเปลยนแปลงโลกไปตลอดกาล โดยในเวลาทดวงอาทตยอยหางจากเสนศนยสตรมากทสดในชวงฤดหนาวของป 2012 นน ดวงอาทตยจะอยระนาบเดยวกบใจกลางของทางชางเผอกเปนครงแรกในรอบ 2.6 หมนป ซงหมายความวา พลงงานทกประเภทจากใจกลางของทางชางเผอกจะปะทะกบพลงงานทงทมองเหนและมองไมเหนของโลกในวนท 21 ธนวาคม 2012 เวลา 23.11 น. และสมมตวา มมนษยเหลอรอดบนโลก เผาพนธมนษยกจะไมเหมอนเดมอกตอไป เพราะการเปลยนแปลงครงนจะสงผลใหเกดการกลายพนธของ ดเอนเอ ซงบางทอาจจะทำใหมนษยชาตตองเรมนบหนงใหมอกครง!

ขณะทขอมลทางธรณวทยาทชวา ป 2012 คอปทภเขาไฟใตนำ ครบกำหนดเวลา 7.4 หมนปทตองระเบดตวเอง โดยสญญาณเตอนภยครงลาสด คอเหตการณคลนยกษสนามถลมเมอป 2004 ทบอกใหชาวโลกรวา โครงสรางพนผวโลกไดเกดการเปลยนแปลงครงใหญแลว

นอกจากนนยงมขอความเผยแพรตามเวบบอรดตางๆ ทสรางกระแสระบวาป 2012 โลกและดวงอาทตยจะเกดการพลกขว โดยอางองขาวจากสอออนไลน India Daily (http://www.indiadaily.com) เผยแพรวนท 1 มนาคม 2005 ระบวา กลมนกวทยาศาสตร ทงนกธรณฟสกสและดาราศาสตรฟสกส คาดวาป 2012 จะเกดการพลกขวแมเหลกโลก พนโลกบางแหงจะไมมสนามแมเหลก ประจวบกบเปนชวงทดวงอาทตยเกดการสลบขวแมเหลกดวยเชนกน ซงสดทายทางนาซาเองกออกมาปฏเสธขาวดงกลาวแลว

แมนกวทยาศาสตรจะเชอวาโลกจะสลบขวแม-เหลกอกอยางแนนอน แตกยงไมอาจคาดการณไดวาจะเกดขนเมอใด อยาวาแตจะใหระบปทเกด แมแตจะใหระบวาจะเกดขนในศตวรรษใดกยงยาก เนองจากจงหวะการเกดปรากฏการณนในอดตผนแปรมาก แมวาการ พยากรณการสนสดของตวเลขปฏทนมายา หรอการครบจำนวนส งสดท กำหนดไว ในระบบนบวนระบบใด ระบบหนง จะแสดงถงการสนสดของโลกเชยวหรอ คอมพวเตอรในสมยกอนกมระบบปฏทนในตวเครองทแสดงวนเดอนปไดจนถงสน ค.ศ. 2000 อนเปนทรจก กนในนามของปญหา Y2K แตเมอสนสด ค.ศ. 2000 โลกกไมไดแตกตามระบบนบวนของคอมพวเตอร

ทำนองเดยวกน โลกกจะไมแตกสลายเพราะวาเมอสนปฏทนมายา หลงวนท 21 ธนวาคม ค.ศ. 2012 ปฏทนมายากจะเรมนบรอบใหม

สดทายแลวความจรงประการหนงซงหนงเรองนไดแสดงใหเหนซำแลวซำเลาเหมอนหนงแนวนเรองอนๆ กคอ เมอถงวาระสดทาย ประเทศทใหญยกษ มโอกาสรอดกวาใคร!

Page 51: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

techno-toonTawan

51 :

Page 52: บรรณาธิการ - Horizon Magazinehorizon.sti.or.th/sites/default/files/3.Horizon Magazine...Editor’s vision น บต งแต ป พ.ศ. 2542 เร อยมาจนถ

ÃÒ¤Ò 50 ºÒ·

#03January-March

2010

Vol. 1

ÀÒ¾áÊ´§¶Ö§º·ºÒ·¢Í§ Horizon scanning 㹡Ãкǹ¡ÒÃÁͧ͹Ҥµ

·ÕèÁÒ : www.foresight.gov.uk www.mcst.gov.mt/files/uploaded/horizonscanning%5B1%5D.ppt Practical Foresight – Shaping Tomorrow (http://www.shapingtomorrow.com)

StrategicThinking

Collaborativeforesight

Actionplanning

Sharing common vision, missionstrategies and aims

Identifying opportunitiesand threats

Agreeing goals, objectives amd seeking to achieve them

Sharing futures intelligenceand debating

Horizonscanning

Networking

Horizon scanning¾Êª¹Ñ¹ ¹ÔÃÁÔµÃäªÂ¹¹·�

#03 January-M

arch 2010

interview ´Ã.ÇÕÃÇѲ¹� àÅÔÈǹÇѲ¹Ò »ÃÐʺ¡Òó�¢Í§¡ÒÃàÃÔèÁ§Ò¹ÇÔ¨ÑÂáÅоѲ¹Òã¹ÀÒ¤àÍ¡ª¹

ã¤Ãæ ¡çºÍ¡Ç‹Ò »‚ 2012 ໚¹ÇѹÊØ´·ŒÒ¢ͧâÅ¡

Myth & science‘Barcode‘ ¡ÓÅѧ¨Ðä» ‘RFID‘ ¡ÓÅѧ¨ÐÁÒ

In & Out

Horizon scanning เปนเทคนคหนงในการมองอนาคตทมงตรวจจบสญญาณของแนวโนมดานวทยาศาสตร เทคโนโลย เศรษฐกจ สงคม การเมอง และเหตการณตางๆ ทมอทธพลตอองคกรหรอประเดนทกำลงมองอนาคต โดยใหความสำคญกบแนวโนมและความทาทายในปจจบนทสามารถทำใหเกดประเดนอบตใหมได จากนนจะเปนการวเคราะหอยางเปนระบบถงภยคกคาม โอกาส ความเปนไปได และความเปลยนแปลง อนเกดจากแนวโนมดงกลาวทจะมอทธพลตอประเดนทกำลงมองอนาคต รวมถงมการเปรยบเทยบกบสถานภาพ ณ ปจจบน และหากลยทธในการทำใหผทเกยวของทงหมด เกดความตนตว ตออนาคตทอาจเกดขน ดวยการรวมแรงรวมใจกนสรางความแตกตาง และเพมอตราเรง ในการทำใหอนาคตทพงประสงคเกดขน เปาหมายของเทคนค Horizon scanning จงเปรยบเสมอนเรดารคอยตรวจจบสญญาณของการเปลยนแปลงทเกดขน เปนการอธบายวา อนาคตจะแตกตางจากทเปนอยอยางไร ในขณะทการคดเชงกลยทธและการจดทำแผนปฏบตงานเปนการอธบายวาจะทำอยางไรบาง สงทตองการสำหรบการใชเทคนค Horizon scanning คอ การคดนอกกรอบ การเปดใจกวาง เพอรบสงใหมๆ แหลงขอมลใหมๆ แนวความคดใหมๆ หรอแมกระทงความทาทายใหมๆ การพจารณา ประเดนตางๆ โดยพนไปจากกรอบสวนบคคลหรอองคกร รวมถงความคนเคยทมอย รวมทงตองบนทก โอกาสและความเสยงตางๆ อยางเปนลำดบ กรอบเวลาในการทำ Horizon scanning มทงแบบ Ad-hoc scanning ซงเปนการทำงานในระยะสน มกใชในกรณฉกเฉนหรอวกฤต, Ragular scanning เปนการทำงานปกตตามกำหนดการทไดวางไว (เชน ปละ 1 ครง) และ Continuous scanning เปนการทำงานตลอดเวลา เพอสะสมและประมวลผลขอมล ภายใตปจจยแวดลอมตางๆ วธทใชในการทำ Horizon scanning ไดแก การคาดการณอนาคตรวมกนโดยผทมสวนเกยวของ, การสำรวจความคดเหนของผทมสวนไดสวนเสย, การสบคนหาขอมลเพอตอบคำถาม, การดำเนนการเชงกลยทธ (Strategic exercise) ทงภายในและภายนอกองคกร และการศกษารายงานการเปลยนแปลงของเครอขาย ผเชยวชาญในระดบนานาชาต