นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

สารบญ

หนา คาชแจง ๑ คาแนะนาสาหรบคร ๒ คาแนะนาสาหรบนกเรยน ๓ แบบทดสอบกอนเรยน ๔ จดประสงคการเรยนร ๖ นาเขาสบทเรยน ๗

ความหมายและโครงสรางของประโยค ๘

สรปความร ๒๔ แบบทดสอบหลงเรยน ๒๕ เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ๒๗ เกณฑการใหคะแนน ๒๘ บรรณานกรม ๒๙

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

คาชแจง

บทเรยนสาเรจรป เลมท ๙ เรองประโยค อยในชดชนดของคา

กลมคาและชนดของประโยค จดมงหมายเพอใชเปนสอประกอบการ

เรยนการสอน กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๒ และ

ใหนกเรยนมความร ความเขาใจในเรองประโยค ไดอยางถกตอง ตลอดจน

ใหนกเรยนสามารถศกษาหาความรไดดวยตนเอง

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

คาแนะนาสาหรบคร

บทเรยนสาเรจรป เลมท ๙ เรองประโยค อยในชดชนดของคา กลมคา และ

ชนดของประโยค ชนมธยมศกษาปท ๒ จดมงหมายเพอใชเปนสอประกอบการเรยน

การสอน มรายละเอยดดงน

๑. ครควรศกษาบทเรยนสาเรจรปกอนนาไปใช เพอสามารถแนะนา การใชใหกบนกเรยนได

๒. ครควรอธบายวธการใชบทเรยนสาเรจรปแกนกเรยนทกคน เพอให เกดความเขาใจกอนนาไปใชจรง

๓. ครควรเนนนกเรยนใหมความซอสตยตอตนเองและไมดเฉลย กอนทากจกรรมหรอแบบทดสอบ

๔. ครควรใหคาปรกษาแกนกเรยนเมอมปญหา ๕. ครควรดแลการตรวจคะแนนและบนทกผลลงในแบบเกบคะแนน ของนกเรยน

๖. ถานกเรยนทาบทเรยนสาเรจรปไมเสรจตามเวลาทกาหนด ครควร แนะนาใหนกเรยน นาไปทาตอในเวลาวางหรอทาเปนการบาน

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

คาแนะนาสาหรบนกเรยน

บทเรยนสาเรจรปนสรางขน เพอใชเปนสอประกอบการเรยนการสอนใหนกเรยนได

ศกษาดวยตนเอง โดยนกเรยนจะไดรบประโยชนจากบทเรยนสาเรจรปตาม

จดประสงคทตงไวดวยการปฏบตตามคาแนะนา ตอไปน

๑. นกเรยนตองทาแบบทดสอบกอนเรยน ๒. นกเรยนศกษาจดประสงคการเรยนรกอนลงมอศกษาบทเรยนสาเรจรป

๓. นกเรยนศกษาบทเรยนสาเรจรป ใหเขาใจกอน แลวจงทาแบบฝกหด ในแตละกรอบพรอมทงตรวจเฉลยหนาถดไป ถาตอบถกใหศกษา ในกรอบตอไป และถาตอบผดใหศกษาใหเขาใจ ลองตอบใหมอกครง

๔. นกเรยนควรศกษาบทเรยนสาเรจรปตามลาดบ ไมควรขามกรอบ และไมรบรอนดเฉลยกอนทาแบบฝกหดหรอแบบทดสอบ มความซอสตยตอ

ตนเอง จะสงผลตอการเรยนรและพฒนาตนเอง ๕. นกเรยนตองศกษาบทเรยนสาเรจรปดวยตนเอง ถามปญหาหรอ ขอสงสยใหปรกษาครผสอนทนท

๖. ใหนกเรยนเขยนคาตอบลงบนกระดาษทจดให และหามขดเขยน ขอความใดๆ ลงในบทเรยนสาเรจรป ๗. เมอศกษาบทเรยนสาเรจรปจบแลว ทาแบบทดสอบหลงเรยน ตรวจ คาตอบกอนเรยนและหลงเรยน นาผลคะแนนทไดไปเปรยบเทยบกน เพอดความกาวหนาของตนเอง ๘. เมอศกษาบทเรยนสาเรจรปจบแลว ใหสงบทเรยนสาเรจรปนคน ครผสอนและควรรกษาใหอยในสภาพทดตอไป

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

แบบทดสอบกอนเรยน

ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงคาตอบเดยว

๑. การสอสารของมนษยมองคประกอบทสาคญคอขอใด

๑. มเสยงวรรณยกต ๔ รป ๕ เสยง ไดแก วรรณยกต เอก โท ตร จตวา

๒. มอกษรสามหม ไดแก อกษรสง อกษรกลาง และ อกษรตา

๓. มภาษาบาล สนสกฤตและภาษาอนๆอกมากมาย

๔. มผสงสาร ผรบสาร สาร และสอ

๒. โครงสรางของประโยคประกอบดวยอะไรบาง

๑. บทประธาน บทขยายประธาน

๒. บทประธาน บทกรรม

๓. บทประธาน บทกรยา บทกรรม

๔. บทประธาน บทกรรม บทขยายกรรม

๓. ขอใดเปนประโยคทสมบรณ

๑. พระเจาประทานพร

๒. เกษตรกรตวอยาง

๓. พสกนกรทกหมเหลา

๔. ตลอดเสนทางอนแสนไกล

๔. ขอใดมบทขยายประธาน

๑. ตนไมลมกดขวางถนน

๒. ความสขมกอยกบเราไมนาน

๓. ผใหญใจดใหของเดกๆยากจน

๔. ฉนไมชอบการกระทาของเขาเลย

๕. ประโยคในขอใดประกอบดวย ประธาน กรยา กรรม

๑. บานพกคนชราอยทบางแค

๒. อทศสวนกศลแดผลวงลบไปแลว

๓. เดกๆชอบไปเทยวหางสรรพสนคา

๔. ตารวจจราจรเปานกหวดเสยงดง

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๕

๖. ประธานของประโยคในขอใดเปนคาสรรพนาม

๑. อะไรทาใหเธอมความคดแบบนน

๒. เดกๆกาลงรบประทานอาหารกลางวน

๓. ความสวยของเธอเปนอนตรายกบตวเอง

๔. กนยาตามแพทยสงจะทาใหรางกายเปนปกตเรว

๗. กลมคาใดจะทาหนาทเปนประธานของประโยคเสมอ

๑. กลมคาทนาหนาประโยค

๒. กลมคาทเปนผกระทา

๓. กลมคาทอยทายประโยค

๔. กลมคาทมกรรมมารบ

๘. ประโยคในขอใดมสวนขยายกรยาดวยกลมคา

๑. สงคมลงโทษคนทประพฤตไมด

๒. คณยายรกและเมตตาหลานสาวคนเลก

๓. งานชนนสาเรจลงดวยความยากลาบาก

๔. ครใหนกเรยนอานหนงสอนอกเวลา

๙. ขอใดมสวนขยายกรรมดวยกลมคานาม

๑. คณโสภาเธอรองเพลงเพราะ

๒. คณทานรบประทานขาวราดแกง

๓. นายดาผรายขามแดนถกตารวจจบ

๔. เรอนไทยหลงนสรางมานานแลว

๑๐. ประโยคในขอใดมบทขยายตางจากประโยคอน

๑. คณครไมชอบนกเรยนทคยกน

๒. ฉนไปกบเพอนซงเปนคนไวใจได

๓. เราหวงแผนดนไทยอนเปนบานเกดเมองนอน

๔. เดกทมความสภาพออนนอมเปนทรกของทกคน

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๖

จดประสงคการเรยนร เมอนกเรยนศกษาบทเรยนสาเรจรปชดนแลว นกเรยนสามารถ

๑ . บอกความหมายของประโยคไดถกตอง

๒. บอกสวนประกอบของประโยคไดถกตอง

๓ . ใชคาขยายสวนประกอบของประโยคไดถกตอง

๔ . ยกตวอยางของประโยคและแตงประโยคไดถกตอง

สวสดคะ บทเรยนสาเรจรปเลมน เปนเรอง ประโยค กอนทจะศกษา รายละเอยดของ เนอเรอง ขอใหนกเรยนศกษาจดประสงคการเรยนร กอนนะคะ

ทราบจดประสงคกนแลวมาดเนอเรองกนเลยดไหม

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๗

แพนดา ไกนอย จจ ปเป

น เพอนๆ ทกคน มาแขงกนตอบคาถามกนดกวา... จกขอถามวา มใครบางทพดสอสารแลวเราเขาใจ

เอ ! คาพดของใครบางนะทพดออกมาแลว เราเขาใจ

แพนดา เปย ไกนอย ปเป หรอจจ ใครพดแลว

สามารถทราบวา ใคร ทาอะไร ทไหน อยางไร เราเรยกวา ประโยค เฉลยใหกแลวกนวาคนทพดแลวเปนประโยคทสอสาร

ได คอ แพนดา ไกนอย จจ

แพนดานะครบ “ผมเตะไดสงไหมครบ ”

น เปยนะ “ สบายสดสดเลย ”

“ ชวตของไกนะแสน

สบายทสด ขอบอก”

“ยายมาอยกรงเทพฯแลวนะ ”

“ใครๆกมา ตกหลมรกฉน กนทงนน ”

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๘

กรอบท ๑ ประโยค

ประโยค คอ กลมคาทมความเกยวของกนเปนระเบยบ มเนอความครบบรบรณ ประกอบดวย ภาคประธาน ภาคแสดง และในภาคประธานและภาคแสดงนน อาจมคาขยายสวนตางๆได เชน นกบนสง เดกอานหนงสอ ทหารถอปน ฉนเปนนกเรยน โครงสรางของประโยค ประโยค ภาคประธาน ภาคแสดง ประธาน ขยายประธาน กรยา กรรม ขยายกรรม ขยายกรยา

๑. ประโยคมสวนประกอบ ..........สวน ไดแก..................................... ๒. ภาคประธานประกอบดวย..............................................................

คดอะไร กนอะไร เปนประโยคหรอไมนะ เอ! ไมทราบวา ใครคด ใครกน กไม เปนประโยค แนนอนเลย

คาถาม

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๙

๓.ภาคแสดงประกอบดวย...................................................................

กรอบท ๒

๑. ม ๒ สวน ภาคประธาน กบ ภาคแสดง ๒.ภาคประธานประกอบดวย ประธาน ขยายประธาน

๓. ภาคแสดงประกอบดวย กรยา กรรม ขยายกรรม ขยายกรยา

สวนประกอบของประโยคประกอบดวย ๑. บทประธาน ๒. บทขยายประธาน

๓. บทกรยา ๔. บทขยายกรยา

๕. บทกรรม ๖. บทขยายกรรม ๗.บทเชอม บทประธาน หรอ ภาคประธานของประโยคทาหนาทเปนผกระทา ใชชนดของคา

ทง ๗ เปนประธานได

ใหนกเรยนเตมคาททาหนาทเปนประธานของประโยค

๑.....................มาเรยกฉนทหนาบาน

๒.....................กาลงคยกน

๓......................ทาอาหารอรอยมาก

ประโยค ประกอบดวย

ประธาน กรยา กรรม แนนอน

หอยทากนะ! รอยแลว

เราไปดชนดของคา ทง ๗ ชนดในหนาตอไป กนเลยดกวา

คาถาม

เฉลย

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๑๐

กรอบท ๓

๑. ใคร

๒. ผใหญ, เขา, เพอนๆ,

๓. คณแม, คณยาย

ตวอยาง

ใชคานาม เปนประธาน = คนเขยนหนงสอ

ใชคาสรรพนาม เปนประธาน = เขามเงนมาก

ใชคากรยา เปนประธาน = ตายเปนความทกขชนดหนง

ใชคาวเศษณ เปนประธาน = สงเปนตา , ดาเปนขาว

ใชคาบพบท เปนประธาน = ดวยเปนคาบพบท

ใชคาสนธาน เปนประธาน = แตเปนบทเชอมความขดแยงกน

ใชคาอทาน เปนประธาน = โอโฮ ! เปนคาสองพยางค

ประธานของประโยคในขอตอไปน เปนคาชนดใด ๑. ใครๆกอยากเปนคนรวย ๒. นกนอยทารงแตพอตว

๓. มผปกครองมากมายเขารวมกจกรรมของโรงเรยน

คาถาม

เพอน ๆ ยงจาชนดของ คาทง ๗ ชนดไดหรอไม

คาตอบ

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๑๑

กรอบท ๔

๑. คาสรรพนาม ๒. คานาม ๓. คากรยา

บทขยายประธาน คอ บทททาหนาทประกอบหรอขยายบทประธานใหไดความชดเจนยงขน

จะขยายโดยใช คา กลมคา (วล) หรอประโยค กได เชน

การขยายประธานดวยคา

ตวอยาง นายสมคดนายอาเภอมอธยาศยด

นายอาเภอ ขยายประธาน คานาม นายสมคด

คณแมทานทาอาหารอรอย

ทาน ขยายประธาน คานาม คณแม

คนอวนทานขาวจ

อวน ขยายประธาน คานาม คน

๑. ทาไมจงตองมการขยายประธาน....................................

๒. จงยกตวอยางชนดของคาทนามาขยายประธาน ๓ ชนด

๓. คณโสภาเธอเคยประกวดนางสาวไทยมากอนมการขยายประธานดวยคาอะไร

เฉลย

ตอบคาถามแลว เราไปดบทขยาย

กนตอเลยดกวา.....

คาถาม

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๑๒

ผมรนะ สวนขยายประธาน

ตองอยใกลประธานแนๆเลย

กรอบท ๕

๑. เพอตองการเนนประธานใหชดเจนขน

๒. คานาม คาสรรพนาม คากรยา คาวเศษณ

๓. ขยายประธานดวยคาสรรพนาม

การขยายประธานดวยกลมคา

ตวอยาง - นกเรยนในหองนเรยนเกง

ในหองน เปนกลมคา ขยายประธาน คานาม คน

- เดกสงโยงเยงคนนนรองเพลงเพราะ

สงโยงเยงคนนน เปนกลมคาขยายประธาน คานาม เดก

การขยายประธานดวยประโยค

ตวอยาง - คนทพดเพราะมกมคนรก

ทพดเพราะ เปนประโยคขยายประโยค คนมกมคนรก

- ของขวญซงวางบนโตะเปนของนองคนเลก

ของขวญวางบนโตะ เปนประโยคขยาย ประโยค ของขวญเปนของนองคนเลก

ใหนกเรยนขดเสนใต คาทขยายประธาน ของประโยคตอไปน

๑. พระทานกาลงฉนภตตาหาร ๒. นายดาภารโรงทางานเกง

๓. นกนอยตวนนบนสง ๔. เดกซนคอเดกฉลาด

๕. ชายคนนเปนพอของเดอน ๖. หนงสอดมคามาก

๗. นกทเกาะบนตนไมกาลงจกหนอน ๘. คนโงไมชอบเรยนมาก

คาถาม

เฉลย

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๑๓

กรอบท ๖

คาทขยายประธาน คอ

๑. ทาน (คาสรรพนาม) ๒. ภารโรง (คานาม)

๓. ตวนน (คาวเศษณ) ๔. ซน (กรยา)

๕. คนน (คาวเศษณ) ๖. ด (วเศษณ)

๗. ทเกาะบนตนไม (ประพนธสรรพนาม) ๘. โง (วเศษณ)

บทกรยา คอ บททแสดงอาการกระทาของประธาน เชน เขามปากกาหลายดาม

พขยนเรยนหนงสอ ตารวจจบผราย นกเรยนกาลงเรยนหนงสอ

คากรยา แบงออกเปน ๔ ชนด ดงน

๑. กรยามกรรม คอ กรยาทตองมกรรมมารบจงจะไดความสมบรณ เชน ครแจกรางวล เขาปดหนาตาง

๒. กรยาไมตองมกรรม คอ กรยาทไมตองมกรรมมารบกไดใจความสมบรณ เชน แมหวเราะ เขารองไห

จงใชคากรยาทกาหนดให แตงประโยคสน ๆ

๑. รบประทาน ..................................................................

๒.โปรด ..................................................................

๓. อาน ..................................................................

๔. ปลก ..................................................................

คาถาม

เฉลย

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๑๔

กรอบท ๗

๑. นกเรยนรบประทานอาหาร ๒. โปรดชวยกนรกษาความสะอาด

๓. พออานหนงสอพมพทกวน ๔. คนสวนปลกตนไม

๓. กรยาตองอาศยสวนเตมเตม คอ กรยาทมความไมสมบรณ ตอง อาศยคาทตามมาขางหลง กรยาเหลานไดแก เปน เหมอน คลาย เทา เทากบ คอ ดจวา แปลวา เชน แมวคลายเสอ ฉนเปนคนสวย

๔. คาชวยกรยา คอกรยาททาหนาทชวยกรยาอน ใหแสดงความหมายออกมา กรยาเหลาน ไดแก โปรด อาจตอง ได เคย นาจะ คง ถก อยา กาลง เชน เขาคงมาทน ฝนนาจะตก ผรายถกจบ โปรดรกษาความสะอาด

จงใชคากรยาตอไปน แตงประโยคสน ๆ

๑. เหมอน ..................................................................

๒.วง ..................................................................

๓. นาจะ ..................................................................

คากรยา คอคาทแสดงอาการกระทา จะอยหลงบทประธานและ

อยหนาบท กรรม เชน สนขคาบกอนเนอ ฉนเขยนหนงสอ (หลงประธาน คอ สนข หนา กรรม คอ กอนเนอ ถกตองนะคะ)

คาถาม

เฉลย

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๑๕

กรอบท ๘

๑. สดาหนาตาเหมอนพอ ๒. นกกฬาวง ๓. เขานาจะรบทางานชนน, เพอนๆนาจะมาเขาใจเขามากขน บทขยายกรยา คอบทททาหนาทประกอบหรอ ขยายกรยาใหไดความยงขน โดยใชคา กลมคา(วล) หรอประโยค ขยายกรยา เชน

การขยายกรยาดวยคา - นองพดเกง เกง เปนคาวเศษณ ขยายกรยา พด - นกรองรองเพลงเพราะ เพราะ เปนคาวเศษณ ขยายกรยา รอง

การขยายกรยาดวยกลมคา (วล) - เขาดมนามากเกนไป มากเกนไป เปนกลมคาวเศษณ ขยายกรยา ดม

- งานของเขาสาเรจลงอยางนาชนใจ อยางนาชนใจ เปนกลมคาวเศษณ ขยายกรยาสาเรจลง

จงบอกสวนขยายกรยา ทขดเสนใต วาขยายดวยคา หรอ กลมคา(วล)

๑. โฉมฉายสวยทสดในหองน ขยายดวย...............................................................

๒. นองของเขาดอมาก ขยายดวย................................................................ ๓. ปทมาเธอเปนเดกนารกทสด ขยายดวย................................................................ ๔. ชชยทางานไดอยางมประสทธภาพ ขยายดวย.......................................................

ผมทา ถกหมดเลยนะ เวลาเพอนๆแตงประโยค

ตองม ประธาน กรยา กรรม ดวยนะ

เฉลย

คาถาม

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๑๖

กรอบท ๙

๑. กลมคา ๒. คา ๓. คา ๔. กลมคา

เย ! ฉนทาถกทกขอเลย การขยายกรยาดวยประโยค (ตอ ) หมายถง สวนทขยายกรยานนไมไดเปนคา กลมคา

แตเปนประโยคอกประโยคหนง เชน

- เธอกาลงพดใหเขาเขาใจผด เขาเขาใจผด เปนประโยค ขยายกรยา พด - เธอตองทางานตามทฉนสง ฉนสง(เธอ) เปนประโยค ขยายกรยา ทางาน - คนไขปฏบตตามแพทยแนะนา แพทยแนะนา (คนไข) เปนประโยค ขยายกรยา ปฏบต ขอใดมสวนขยายกรยาดวยประโยค

๑. หนงสอเรยนภาษาไทยชนมธยมศกษาปท ๒ ชารดหลายเลม ๒. เราทกคนตางพรอมใจกนทาความดเพอประเทศชาตของเรา ๓. นกเรยนสวนใหญปฏบตตนดดงทกลาวปฏญาณไว

เฉลย

คาถาม

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๑๗

กรอบท ๑๐

ขอ ๓ บทกรรม คอ บทททาหนาทเปนผถกกระทา หรอกรรม สวนใหญ เปนคานาม คาสรรพนาม เชน นกจกหนอน ฉนพบเขา ครชนชมนกเรยน แมคาขายผลไม

การขยายกรรมดวยคา

ตวอยาง - เขาตองการเงนสด สด เปนคากรยา ขยายกรรม เงน

- พอทาโทษลกคนเลก คนเลก เปนคานาม ขยายกรรม ลก

๑. บทกรรมคอ............................................................................................ ๒. ฉนชอบรบประทานมะละกอสก คาวาสกเปนคา................................... ๓. ตารวจตามจบนกโทษชายเทานน คาทขยายกรรม คอ.............................

คาถาม

เฉลย

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๑๘

เรามาดบทกรรมกนตอเลย

ดกวา...

เฉลย

กรอบท ๑๑

๑. บทกรรม คอ ผถกกระทาโดยประธาน ๒. คาวเศษณ ๓. ชาย

การขยายกรรมดวยกลมคา

- ฉนเหนกรรมกรเหมองแร กรรมกรเหมองแร เปนกลมคานาม ทาหนาท เปนกรรม - คณยายรกเดกผชายคนนน เดกผชายคนนน เปนกลมคานาม ทาหนาท เปนกรรม การขยายกรรมดวยประโยค

- ฉนเหนคนวงทสนาม คนวงทสนาม เปนประโยค ทาหนาท เปนกรรม - ครชอบนกเรยนพดเพราะ นกเรยนพดเพราะ เปนประโยค ทาหนาท เปนกรรม

จงตอบคาถามขอตอไปน

ใหนกเรยนขดเสนใตคาทเปนกรรมของประโยค ๑. พอแมนนรกลกสดหวใจ

๒. คณตาอานหนงสอพมพทกวน ๓. ครใหรางวลนกเรยนทตงใจเรยน

เขาเขยนหนงสอ หนงสอ เปนกรรม (เพราะถกเขยนหรอถกกระทาครบ)

คาถาม

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๑๙

กรอบท ๑๒

๑. ลก ๒. หนงสอพมพ ๓. นกเรยนตงใจเรยน

บทขยายกรรม คอบทททาหนาทประกอบหรอขยายกรรม เพอใหไดความชดเจนยงขน จะใช คา กลมคา (วล ) หรอประโยคเปนบทขยาย

ใชคา = เขานบถอญาตผใหญ ผใหญ เปนคา ขยายกรรม ญาต

โรงเรยนตองการเดกด ด เปนคา ขยายกรรม เดก

ใหนกเรยนเตมบทขยายกรรมของประโยคตอไปน

๑. พวกเราชอบรบประทานมะมวง......................(ขยายกรรมดวยคา) ๒. ครทกคนชอบเดก........................................... (ขยายกรรมดวยคา) ๓. สงคมตองการคน..........ไมตองการคน.............(ขยายกรรมดวยคา)

เฉลย

เรามาฝกแตงประโยคทมบทขยายกรรมกนนะ

คาถาม

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๒๐

กรอบท ๑๓ ๑. ขยายกรรมดวยคา ดบ , สก , หวาน มน เปรยว

๒. ขยายกรรมดวยคา ด, ฉลาด ๓. ขยายกรรมดวยคา ด ชว

ใชกลมคา(วล) = ภารโรงปดหนาตางอาคารเฉลมพระเกยรตสมเดจพระสรโยทย อาคารเฉลมพระเกยรตสมเดจพระสรโยทย เปนกลมคา(วล) ขยายกรรม หนาตาง

ใชประโยค = เขาฉกสมดซงไมใชแลว สมดไมใชแลว (ซงแทนสมด) เปน ประโยคยอย ขยายกรรม สมด

ใหนกเรยนเตมบทขยายกรรมของประโยคตอไปน

๑. คณทานชอบเตยง............................................(ขยายกรรมดวยกลมคา ) ๒. คณครสอนนกเรยน.........................................(ขยายกรรมดวยประโยค) ๓. แมบานทาความสะอาดหอง.............................(ขยายกรรมดวยคา)

ขยายดวยคา เปน คานาม คาสรรพนาม คาวเศษณ ขยายดวยกลมคา เปน กลมคาทยง ไมสามารถสอสารได

ขยายดวยประโยค เปน กลมคาทมความสมบรณและสอสารไดเปนประโยค สวนใหญมคาประพนธสรรพนาม ผ ท ซง อน เชอมประโยค

เฉลย

คาถาม

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๒๑ กรอบท ๑๔

๑. ขยายดวยกลมคา ในหองของฉน , ไมเกาๆ

๒. ขยายดวยประโยค ทตงใจเรยน ซงเรยนออน ( ท ซง แทน นกเรยน )

๓. ขยายกรรมดวยคา เรยน หองพกคร หองพระ หองอาหาร บทเชอม คอ คาหรอวลทไมมความเกยวของกบสวนใดสวนหนงของประโยคจาแนก เปนคาบพบท คาสนธาน คาอทาน คาเรยกหรอทกทาย

คาบพบท = เชน ดวย โดย เมอ ในเมอ จนกระทง เพอ กบ ตอ

บน ใต ฯลฯ

คาสนธาน = และ แต หรอ ก ถง..ก เพราะฉะนน ดงนน ราวกบ ฯลฯ

คาอทาน = แหม! แมเจาโวย! อนจจา! โอโฮ! ฯลฯ

คาเรยกหรอคาทกทาย = ทานทงหลาย คณพอครบ แมคาจะ คณนายขา ทานผมเกยรต ฯลฯ จงแตงประโยคโดยใชคาเชอมตอไปน

๑. ราวกบ.............................................................................................. ๒. ทานทงหลาย..................................................................................... ๓. โอโฮ !...........................................................................................

เฉลย

รจกคาเชอมแลว มาแขง

กนแตงประโยคไดเลย

คาถาม

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๒๒

เพอน ๆ เขาใจหรอยงคะ สาหรบคาถามใน

กรอบตอไปน ใหนาคาทกาหนดใหมาเรยง

ใหมใหเปนประโยคทสมบรณ

กรอบท ๑๕

๑. หลอนวางตวราวกบเปนเจาของบาน ๒. ทานทงหลายกรณาอยในความสงบ ๓. โอโฮ ! นองสอบไดทหนงอกแลว

จงนาคาตอไปนเรยงใหเปนประโยคทสมบรณ ๑. รบประทาน ฉน ดวย ขาว ชอนสอม ................................................................. ๒. เยน รอ มก เพอน จน ................................................................. ๓. เธอ ม เขา ชวต เพอ อย .................................................................. ๔.โรบนสน สวย เดน และ สาว ไป ................................................................. ๕.จะ ไป ถง ไมมา เขา ก ฉน .................................................................

๖. จรงๆ ด แมเจาโวย! รปราง ........................................................... ๗. เขา เลย สน ไมนา อาย อนจจา! .................................................................. ๘. เธอ หรอ จะอย จะไป ฉน กบ ............................................................ ๙. สม แมคาจะ ละ กบาท กโลกรม ...................................................................

คาถาม

เฉลย

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๒๓ ๑๐. คณแม อาการ แลว ด ขน คณหมอ คะ........................................................... กรอบท ๑๖

๑. ฉนรบประทานขาวดวยชอนสอม ๖. แมเจาโวย ! รปรางดจรงๆ

๒. มกรอเพอนจนเยน ๗. อนจจา ! เขาไมนาอายสนเลย

๓. เขามชวตอยเพอเธอ,เธอมชวตอยเพอเขา ๘. เธอจะอยหรอจะไปกบฉน

๔. สวยและสาว ไปเดนโรบนสน ๙. แมคาจะสมกโลกรมละกบาท

๕. ถงเขาไมมาฉนกจะไป ๑๐. คณหมอคะ คณแมอาการดขนแลว

เพอนๆทาไดไหมจะ เหนไหมวา เรองประโยคไมยาก

ดงทคดเลย เรามาด บทสรปโครงสรางของประโยคกน

ตอดกวานะ ออ ! แลวอยาลมทาแบบทดสอบดวยนะ

เฉลย

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๒๔

ภาคประธาน ภาคแสดง บทเชอม

ประธาน ขยายประธาน กรยา กรรม ขยายกรรม ขยายกรยา คาสนธาน

- นาม - คา -ตองมกรรม -นาม - คา - คา - สรรพนาม - กลมคา -ไมมกรรม - สรรพนาม - กลมคา - กลมคา - กรยา -ประโยค -สวนเตมเตม -ประโยค - ประโยค

- วเศษณ - กรยาชวย - บพบท

- สนธาน

- อทาน

สรปความร

การขยายสวนทเปน ประธาน

กรยา หรอ กรรม จะขยายดวย

คา กลมคา และประโยค ถา

ขยายดวยประโยคจะเปน

ประโยคความซอนนะเพอนๆ

ประโยค คอ ขอความทมความสมบรณ

ประกอบดวย ประธาน กรยา กรรม สวนทเปน

ประธานกคอ ชนดของคาทง ๗ ชนดนนเอง เชน ผมกาลงทาแบบทดสอบภาษาไทย ม

สวนประกอบ ๓ สวนคอ ประธาน กรยา กรรม

ไกสวย ก เปน

ประโยคได นะ

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๒๕

แบบทดสอบหลงเรยน

ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงคาตอบเดยว

๑. ลกษณะสาคญทสดของภาษาไทยคอขอใด

๑. มเสยงวรรณยกต ๔ รป ๕ เสยง ไดแก วรรณยกต เอก โท ตร จตวา

๒. มอกษรสามหม ไดแก อกษรสง อกษรกลาง และ อกษรตา

๓. มภาษาบาล สนสกฤตและภาษาอนๆอกมากมาย

๔. มผสงสาร ผรบสาร สาร และสอ

๒. โครงสรางของประโยคประกอบดวยอะไรบาง

๑. บทประธาน บทขยายประธาน

๒. บทประธาน บทกรรม

๓. บทประธาน บทกรยา บทกรรม

๔. บทประธาน บทกรรม บทขยายกรรม

๓. ขอใดเปนประโยคทสมบรณ

๑. พระเจาประทานพร

๒. เกษตรกรตวอยาง

๓. พสกนกรทกหมเหลา

๔. ตลอดเสนทางอนแสนไกล

๔. ขอใดมบทขยายประธาน

๑. ตนไมลมกดขวางถนน

๒. ความสขมกอยกบเราไมนาน

๓. ผใหญใจดใหของเดกๆยากจน

๔. ฉนไมชอบการกระทาของเขาเลย

๕. ประโยคในขอใดประกอบดวย ประธาน กรยา กรรม

๑. บานพกคนชราอยทบางแค

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๒๖

๒. อทศสวนกศลแดผลวงลบไปแลว

๓. เดกๆชอบไปเทยวหางสรรพสนคา

๔. ตารวจจราจรเปานกหวดเสยงดง

๖. ประธานของประโยคในขอใดเปนคาสรรพนาม

๑. อะไรทาใหเธอมความคดแบบนน

๒. เดกๆกาลงรบประทานอาหารกลางวน

๓. ความสวยของเธอเปนอนตรายกบตวเอง

๔. กนยาตามแพทยสงจะทาใหรางกายเปนปกตเรว

๗. กลมคาใดจะทาหนาทเปนประธานของประโยคเสมอ

๑. กลมคาทนาหนาประโยค

๒. กลมคาทเปนผกระทา

๓. กลมคาทอยทายประโยค

๔. กลมคาทมกรรมมารบ

๘. ประโยคในขอใดมสวนขยายกรยาดวยกลมคา

๑. สงคมลงโทษคนทประพฤตไมด

๒. คณยายรกและเมตตาหลานสาวคนเลก

๓. งานชนนสาเรจลงดวยความยากลาบาก

๔. ครใหนกเรยนอานหนงสอนอกเวลา

๙. ขอใดมสวนขยายกรรมดวยกลมคานาม

๑. คณโสภาเธอรองเพลงเพราะ

๒. คณทานรบประทานขาวราดแกง

๓. นายดาผรายขามแดนถกตารวจจบ

๔. เรอนไทยหลงนสรางมานานแลว

๑๐. ประโยคในขอใดมบทขยายตางจากประโยคอน

๑. คณครไมชอบนกเรยนทคยกน

๒. ฉนไปกบเพอนซงเปนคนไวใจได

๓. เราหวงแผนดนไทยอนเปนบานเกดเมองนอน

๔. เดกทมความสภาพออนนอมเปนทรกของทกคน

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๒๗

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

๑. ตอบ ๔ ๒. ตอบ ๓ ๓. ตอบ ๑ ๔. ตอบ ๓ ๕. ตอบ ๔ ๖. ตอบ ๑ ๗. ตอบ ๒ ๘. ตอบ ๓ ๙. ตอบ ๓ ๑๐. ตอบ ๔

เปนอยางไรบาง ทาแบบทดสอบถก กขอ อยาลมบนทกดวยนะ ถาถกตากวา ๘ ขอ ตองกลบไปศกษาใหม จะไดเขาใจ

ยงขนนะ

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๒๘

เกณฑการใหคะแนนแบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

๑. แบบทดสอบนม ๑๐ ขอ คะแนนเตม ๑๐ คะแนน

๒. นกเรยนตอบคาถามถก ๑ ขอ ได ๑ คะแนน

ระดบคะแนน

๙- ๑๐ คะแนน ดมาก

๗ – ๘ คะแนน ด

๕ – ๖ คะแนน ปานกลาง

๐ – ๔ คะแนน ควรปรบปรง

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร

๒๙

นางสาวยวด เปาอนทร โรงเรยนสตรศรสรโยทย กรงเทพมหานคร