เรองสอบธรรมของ

สนามหลวงแผนกธรรมพ.ศ. ๒๕๕๕

สงวนลขสทธ

เรองสอบธรรม ของสนามหลวงแผนกธรรม พ.ศ. ๒๕๕๕

ฝายวชาการ ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

ISBN :

พมพครงแรก : วนท๑๐ธนวาคมพ.ศ.๒๕๕๕

จ�านวน : ๑๑,๐๐๐เลม

จดพมพ : ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

เลขท๒๘๗อาคารหอสมดมหามกฏราชวทยาลย หนาวดบวรนเวศวหาร ถนนพระสเมร แขวงบวรนเวศ เขตพระนคร กรงเทพมหานคร๑๐๒๐๐ โทร. 0-2280-7682, 0-2629-0961, 0-2629-0962 โทรสาร. 0-2629-0963

ทปรกษา : สมเดจพระวนรต วดบวรนเวศวหาร พระพรหมมน วดราชบพธสถตมหาสมาราม พระธรรมรตนดลก วดสทศนเทพวราราม พระเทพเจตยาจารย วดโสมนสวหาร

ตรวจตนฉบบและพสจนอกษร : พระสธรตนาภรณ วดสทศนเทพวราราม พระชนวงศเวท วดตรทศเทพ พระกววรญาณ วดตรทศเทพ

พมพ / รปเลม : พระวนยเมธ วดสมพนธวงศ พระกฤษณะ ชตกณโห วดบวรนเวศวหาร

พมพท โรงพมพส�ำนกงำนพระพทธศำสนำแหงชำต

314-316 ปากซอยบานบาตร ถนนบ�ารงเมอง เขตปอมปราบศตรพาย กรงเทพฯ10100นายพรพล กนกวลย ผพมพโฆษณา โทร. 0-2223-3351, 0-2223-5548

ค�ำน�ำ

กำรศกษำพระปรยตธรรม แผนกธรรม ตำมหลกสตรของคณะสงฆ เปนการศกษาพระพทธศาสนาขนพนฐาน ทท�าใหผเรยนสามารถพฒนาปญญาในพระพทธศาสนาทเปนดจแสงสวางน�าชวตของตนไปสความส�าเรจทมงหวง และสามารถสรางความเจรญใหแกประเทศชาตไดตามพระราชด�ารส ในการออกมหาสมาคมเมอวนท๕ธนวาคม พ.ศ.๒๕๕๕ ความวา “.....ดวยควำมเชอเสมอวำควำมเมตตำปรำรถนำดของทำนตอกนน เปนปจจยอยำงส�ำคญทจะท�ำใหควำมพรอม

เพรยงใหเกดขน ดขน ทงในหมคณะ และในชำตบำนเมอง และถำคนไทยเรำ

ยงมคณธรรมขอนประจ�ำอยในจตใจ กจะมควำมหวงไดวำ บำนเมองไทยไมวำจะ

อยในสถำนกำรณใดๆ กจะอยรอดปลอดภยและด�ำรงมนคงตอไป ไดตลอดรอดฝง

อยางแนนอน....” สนามหลวงแผนกธรรม เปนหนวยงานทรบมอบหมายจาก มหาเถรสมาคม ใหจดทดสอบองคความรนกเรยนใหเปนมาตรฐาน อนจะท�าใหเกดการพฒนาการศกษาพระปรยตธรรม แผนกธรรม ท สามารถอ�านวยผลใหเกด ธรรมาภบาลในการสรางความวฒนาสถาพรของประเทศชาตสบไป

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

ก

ข

สำรบญ

เรอง หนา

ค�าปราศรยแมกองธรรมสนามหลวง 1

ประกาศลงโทษผท�าทจรตเวลาสอบความรในสนามหลวง ๗

หลกสตรนกธรรมและธรรมศกษาทประกาศใชปจจบน ๑๑

วธตรวจในสนามหลวง 2๙

ระเบยบจดการสอบธรรมสนามหลวงพ.ศ.๒๕๔๕ 3๗

ระเบยบปฏบตในการสอบธรรมสนามหลวง ส�านกเรยนสวนกลางพ.ศ.๒๕๕๕ 4๕

ระเบยบปฏบตในการสอบธรรมสนามหลวง ส�านกเรยนสวนภมภาคพ.ศ.๒๕๕๕ ๙๑

รหสพยญชนะยอและรหสเลขในการจดท�าทะเบยนประกาศนยบตร ๑๐๙

หลกเกณฑการเรยงล�าดบและขอมลการสอบธรรมสนามหลวง 1๑๕

ขนตอนความพรอมของขอมลเพอใชในการจดพมพประกาศนยบตร 1๑๗

รหสพยญชนะยอของทกจงหวด 1๒๑

ค�าสงแมกองธรรมสนามหลวงเรอง แตงตงคณะกรรมการพจารณาและปรบปรงปญหา ขอสอบนกธรรมและธรรมศกษาปการศกษา๒๕๕๕ 1๒๖

สถตจ�านวนสนามสอบธรรมสนามหลวงปการศกษาพ.ศ.๒๕๕๕ 1๔๗

ค

เรอง หนา

ปญหำและเฉลยขอสอบนกธรรม พ.ศ. ๒๕๕๕ 1๕๗

-นกธรรมชนตร 1๕๗

-นกธรรมชนโท 1๖๘

-นกธรรมชนเอก 1๘๑

ปญหำและเฉลยขอสอบธรรมศกษำ พ.ศ. ๒๕๕๕ ๑๙๗

-ธรรมศกษาชนตร ๑๙๗

-ธรรมศกษาชนโท ๒๓๔

-ธรรมศกษาชนเอก ๒๗๒

ภำคผนวก

พระราชบญญตการศกษาภาคบงคบพ.ศ.๒๕๔๕ ๓๑๕

บนทกหลกการและเหตผลประกอบกฎกระทรวงฯ ๓๒๕

กฎกระทรวงวาดวยสทธในการจดการศกษาขนพนฐานฯ ๓๒๙

พระราชบญญตก�าหนดวทยฐานะฯฉบบท๑พ.ศ.๒๕๒๗ ๓๓๕

พระราชบญญตก�าหนดวทยฐานะฯฉบบท๒พ.ศ.๒๕๔๐ ๓๔๖

ประวตนกธรรม ๓๕๑

ท�าเนยบแมกองธรรมสนามหลวง ๓๕๗

คณะผบรหารส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง ๓๖๑

กรรมการผทรงคณวฒส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง ๓๖๗

ง

เรอง หนา

เจาหนาทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง ๓๗๑

บคลากรและเจาหนาทประจ�าส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง ๓๗๕

การแบงสวนงานและอ�านาจหนาท ในส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวงพ.ศ.๒๕๕๕ 3๘๓

หมายเลขโทรศพทคณะผบรหารผอ�านวยการผชวยผอ�านวยการ และเจาหนาทฝายตาง ๆของส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง ๓๙๕

หมายเลขโทรศพทและโทรศพทภายในส�านกงาน ๔๐๕

หมายเลขโทรศพทของหนวยงานทเกยวของกบ ๔๐๗ ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

จ

ค�ำปรำศรยแมกองธรรมสนำมหลวง

1

ค�ำปรำศรยแมกองธรรมสนำมหลวง

วนเปดสอบธรรมสนำมหลวง

พทธศกรำช ๒๕๕๕

๒๔ ตลำคม ๒๕๕๕

ทำนผเปนประธำน กรรมกำร และนกเรยนผสอบธรรมสนำมหลวงทงหลำย

วนน เปนวนเปดสอบธรรมสนามหลวงนกธรรมชนตร ประจ�าปการ

ศกษา๒๕๕๕พรอมกนทวราชอาณาจกร โอกาสนขอปรารภกบทานทงหลายตาม

สมควร

การศกษาพระธรรมวนยของคณะสงฆครงโบราณนน ยากแกการเลาเรยน

ตองใชเวลามาก จงเปนเหตใหไมแพรหลายทวไป สมเดจพระมหาสมณเจา

กรมพระยาวชรญาณวโรรส ไดทรงปรบเปลยนระบบใหม โดยทดลองใชใน

ส�านกวดบวรนเวศวหาร พระองคทรงใชต�าราททรงนพนธขนใหมสอนพระนวกะ

และทรงเปลยนการสอบพระปรยตธรรมดวยปากเปลามาเปนการสอบโดยการเขยน

เมอปพทธศกราช๒๔๔๖เมอทรงตระหนกวาเปนวธการทด การเลาเรยนงายขน

ไดผลรวดเรว และใหประโยชนในการศกษาเปนอยางยง จงทรงน�ามาตงเปนแบบ

การศกษาส�าหรบคณะสงฆและแพรหลายทวไปแกพระภกษสามเณรทวราชอาณาจกร

สบมาจนถงปจจบน

2

นวกภกษสามเณรผบวชในพรรษกาล ไดศกษาพระปรยตธรรมจนมความ

รความเขาใจในพระธรรมวนยแลว ตองน�าไปประพฤตปฏบตอยางจรงจง อนเปน

เหตใหเกดผลคอความเจรญกาวหนาในชวต อ�านวยคณประโยชนตอประเทศชาต

และยงธ�ารงพระพทธศาสนาใหมนคงสถาพร การนบถอพระพทธศาสนาจงม

ความหมายทงแกตนและแกสงคมสมกบทไดมาบรรพชาอปสมบทเปนศาสนทายาท

สบตออายพระพทธศาสนาอยางแทจรง

ขอขอบคณและขออนโมทนาตอทานประธานอ�านวยการสอบ กรรมการ

ผก�ากบหองสอบ และทกทานทไดสงเสรมการศกษาพระปรยตธรรม พรอมทง

รวมกนจดสอบธรรมสนามหลวง ในครงน ขออานภาพแหงคณพระไตรรตน

และความดอนพสทธททกทานไดบ�าเพญมาโดยล�าดบ จงประมวลเปนพลวปจจย

ใหทกทานถงความงอกงามไพบลยในพระธรรมวนยของสมเดจพระผมพระภาคเจา

ประสบความเจรญรงเรองตลอดกาลนาน เทอญ.

(สมเดจพระวนรต)

แมกองธรรมสนามหลวง

วดบวรนเวศวหาร

กรงเทพมหานคร

3

ค�ำปรำศรยแมกองธรรมสนำมหลวง

วนเปดสอบธรรมสนำมหลวง

พทธศกรำช ๒๕๕๕

๒๙ พฤศจกายน ๒๕๕๕

ทำนผเปนประธำน กรรมกำร และนกเรยนผสอบธรรมสนำมหลวงทงหลำย

วนน เปนวนเปดสอบธรรมสนามหลวงสมยทสอง ประจ�าปการศกษา

๒๕๕๕พรอมกนทวราชอาณาจกร โอกาสนขอปรารภกบทานทงหลายตามสมควร

การศกษาพระธรรมวนยของคณะสงฆครงโบราณนน ยากแกการเลาเรยน

ตองใชเวลามาก จงเปนเหตใหไมแพรหลายทวไป สมเดจพระมหาสมณเจา

กรมพระยาวชรญาณวโรรส ไดทรงปรบเปลยนระบบใหม โดยท�าการทดลองใชใน

ส�านกวดบวรนเวศวหาร พระองคทรงใชต�าราททรงนพนธขนใหมสอนพระนวกะ

และทรงเปลยนการสอบพระปรยตธรรมดวยปากเปลามาเปนการสอบโดยการเขยน

เมอปพทธศกราช๒๔๔๖เมอทรงตระหนกวาเปนวธการทด การเลาเรยนงายขน

ไดผลรวดเรว และใหประโยชนในการศกษาเปนอยางยง จงทรงน�ามาตงเปนแบบ

การศกษาส�าหรบคณะสงฆและแพรหลายทวไปแกพระภกษสามเณรทวราชอาณาจกร

4

ตอมา พระเจาวรวงศเธอ กรมหลวงชนวรสรวฒน สมเดจพระสงฆราชเจา

ทรงพจารณาเหนวาคฤหสถจะไดรบประโยชนจากการศกษานกธรรมดวย จงทรงตง

หลกสตรนกธรรมส�าหรบคฤหสถขน เรยกวา ธรรมศกษา ไดเจรญสบมาจนถง

ปจจบน

นกเรยนทงหลายทไดศกษาพระปรยตธรรม มความร ความเขาใจ

พระธรรมวนยแลวตองน�าไปประพฤตปฏบตอยางจรงจง จกเปนเหตใหเกดผลคอ

ความเจรญกาวหนาในชวต อ�านวยคณประโยชนตอประเทศชาต และยงธ�ารง

พระพทธศาสนาใหมนคงสถาพร การนบถอพระพทธศาสนาจงมความหมายทงแก

ตนและแกสงคม

ขอขอบคณและขออนโมทนาตอทกทานทไดสงเสรมการศกษาพระปรยต-

ธรรม และทรวมกนจดสอบธรรมสนามหลวงใหด�ารงไวซงสจรตธรรมในครงน

ขออานภาพแหงคณ พระไตรรตน ความดอนพสทธททกทานไดตงใจบ�าเพญมา

โดยล�าดบ จงประมวลเปนพลวปจจยบนดาลใหทกทาน ถงความงอกงามไพบลย

ในพระธรรมวนยของสมเดจพระผมพระภาคเจา ประสบความเจรญรงเรองตลอด

กาลนาน เทอญ.

(สมเดจพระวนรต)

แมกองธรรมสนามหลวง

วดบวรนเวศวหาร

กรงเทพมหานคร

ประกำศลงโทษผท�ำทจรตเวลำสอบควำมรในสนำมหลวง

7

ประกำศลงโทษผท�ำทจรต

เวลำสอบควำมรในสนำมหลวง

วนท๒๖กมภาพนธ พ.ศ.๒๔๗๕มหาเถรสมาคม๑๓องค

มสมเดจพระสงฆราชเปนประธาน ประชมทต�าหนกเพชร วดบวรนเวศวหาร

ปรารภการสอบไลธรรมวนยและบาลสนามหลวงวา กอนนกเรยนจะสอบ เจาหนาท

อานประกาศของสมเดจพระสงฆราชเจา หามถามกน บอกกน เปนตนเสมอ

ประมาณ๑๐ปแลว ยงมนกเรยนท�าทจรตในเวลาสอบทกป ขนดอลวงค�าสง

ท�าทจรตผดมรรยาทของพระเณร สอวาความรทเลาเรยนไวไมใหผลด เปนกรยาท

เลวทรามเสยหายทงตนและพระศาสนา ไมมธรรมเปนเครองอบรมพอมนสยหยาบ

ไมมหรโอตตปปธรรมทเปนของละเอยด ไมเปนอาชญา พอทจะปราบปรามได

เสอมศรทธาเลอมใสของมหาชนทเคารพนบถอ เปนทดหมนของพาหรกชนฯ

มหาเถรสมาคมมความเหนรวมกน จงใหประกาศวา

๑. ตอไปนนกเรยนใดฝาฝนท�าทจรตในเวลาสอบดวยประการใดๆ

สนามหลวงจกลงโทษหามไมใหนกเรยนนนเขาสอบ ในสนามหลวงมก�าหนด๕ป

ถาพนก�าหนด๕ป แลวท�าทจรตอก หามไมใหสอบจนตลอดชวต

๒. ถาเจาหนาทท�าการเกยวกบการสอบผใดท�าทจรต เชน ชวยบอก

นกเรยน หรอมเจตนาท�าตนประโยคใหรวเปนตน จกใหลงโทษผนน ดงน

8

ถาผนนมสมณศกดราชทนนามจกขอพระราชทานพระบรมราชานญาตใหถอดจาก

สมณศกด ถาผนนเจาคณะตง จกใหถอดเสยจากสมณศกด จกใหลงทณฑกรรม

ตามสมควรแกโทษ และไมใหเกยวของกบสนามหลวงอกฯ

๓. ถาแมกองหรอกรรมการ เหนประโยคไหนนารงเกยจวา สอบเปน

ทจรต เชนดของผอน ไมใชสอบดวยความรของตน เปนตน ใหเจาหนาทผใหญ

หรอแมกองตงกรรมการขนตามสมควรแลว วนจฉยดวยความเหนชอบพรอมกน

หรอตามสวนขางมาก แลวจดท�าไปโดยชอบฯ

ประกาศตงแตวนท๔มนาคม พทธศกราช๒๔๗๕

กรมหลวงชนวรสรวฒน

หลกสตรนกธรรมและธรรมศกษำทประกำศใชปจจบน

11

หลกสตรนกธรรมและธรรมศกษา

ทประกำศใชปจจบน

นกธรรมชนตร

๑. วชำเรยงควำมแกกระทธรรม

หลกสตร ใชหนงสอพทธศาสนสภาษต เลม๑

ใหนกเรยนแตงอธบายใหสมเหตสมผลอางสภาษตอนมาประกอบ

ดวย๑สภาษต บอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนนดวย สภาษตท

อางมานนตองเรยงเชอมความใหตดตอสมเรองกบกระทตง ชนนก�าหนด

ใหเขยนลงในใบตอบ ตงแต๒หนา (เวนบรรทด) ขนไป

๒. วชาธรรม

หลกสตร ใชหนงสอนวโกวาทแผนกธรรมวภาคและคหปฏบต

๓. วชำพทธ

หลกสตร ใชหนงสอพทธประวตเลม๑ - ๒ - ๓ปฐมสมโพธพระนพนธ

สมเดจพระสงฆราช (ปสสเทว) ศาสนพธ เลม๑

12

๔. วชาวนย

หลกสตร ใชหนงสอนวโกวาท แผนกวนยบญญต, วนยมขเลม๑

นกธรรมชนโท

๑. วชำเรยงควำมแกกระทธรรม

หลกสตร ใชหนงสอพทธศาสนสภาษต เลม๒

ใหนกเรยนแตงอธบายเปนท�านองเทศนาโวหาร อางสภาษตอน

มาประกอบไมนอยกวา๒สภาษต และบอกชอคมภรทมาแหงสภาษต

นนดวย หามอางสภาษตซ�าขอกนแตจะซ�าคมภรได ไมหาม สภาษตท

อางมานน ตองเรยงเชอมความใหตดตอสมเรองกบกระทตง ชนน

ก�าหนดใหเขยนลงในใบตอบ ตงแต๓หนา (เวนบรรทด) ขนไป

๒. วชาธรรม แกปญหาธรรมวภาคพสดารออกไป

หลกสตร ใชหนงสอธรรมวภาค ปรเฉทท๒

๓. วชำพทธ แกปญหาอนพทธประวต

หลกสตร ใชหนงสออนพทธประวต และพทธานพทธประวต

อนกลาวเฉพาะ ประวตพระสาวก สงคตกถา ปฐมสมโพธกถา

พระนพนธสมเดจพระสงฆราช (ปสสเทว) และศาสนพธ เลม๒

ขององคการศกษา

๔. วชาวนย แกปญหาวนยใหพสดารออกไป

หลกสตร ใชหนงสอวนยมข เลม๑ - ๒

13

ผจะเขำสอบประโยคนกธรรมชนโท

ตองไดประโยคนกธรรมชนตรในสนำมหลวงมำแลว

นกธรรมชนเอก

๑. วชำเรยงควำมแกกระทธรรม

หลกสตร ใชหนงสอพทธศาสนสภาษต เลม๓

ใหนกเรยนแตงอธบายเปนท�านองเทศนาโวหาร อางสภาษตอนมา

ประกอบไมนอยกวา๓สภาษต และบอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนน

ดวย หามอางสภาษตซ�าขอกน แตจะซ�าคมภรได ไมหาม สภาษตท

อางมานน ตองเรยงเชอมความใหตดตอสมเรองกบกระทตง ชนน

ก�าหนดใหเขยนลงในใบตอบ ตงแต๔หนา (เวนบรรทด) ขนไป

๒. วชาธรรม แกปญหาธรรมโดยปรมตถเทศนา

หลกสตร ใชหนงสอธรรมวจารณ สวนปรมตถปฏปทาและสงสารวฏ

สมถกรรมฐาน วปสสนากรรมฐาน มหาสตปฏฐาน ครมานนทสตร

๓. วชำพทธ แกปญหาพทธานพทธประวตกบขอธรรมในทองเรองนน

หลกสตร ใชหนงสอพทธประวต เลม๑ - ๒ - ๓

ปฐมสมโพธ พระนพนธสมเดจพระสงฆราช (ปสสเทว)

พทธานพทธประวต อนพทธประวต พระปฐมสมโพธกถา พระนพนธ

ของสมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระปรมานชตชโนรส

14

๔. วชาวนย แกปญหาวนยมสงฆกรรมเปนตน

หลกสตร ใชหนงสอวนยมข เลม๓และพระราชบญญตคณะสงฆ

ผจะเขำสอบประโยคนกธรรมชนเอก

ตองไดประโยคนกธรรมชนโทในสนำมหลวงมำแลว

ธรรมศกษำชนตร

๑. วชำเรยงควำมแกกระทธรรม

หลกสตร ใชหนงสอพทธศาสนสภาษต เลม๑

ชนน ก�าหนดขอบขายการออกขอสอบไว๕หมวด คอ

๑) ทานวรรค

๒) ปาปวรรค

๓) ปญญวรรค

๔) สตวรรค

๕) สลวรรค

ใหนกเรยนแตงอธบายใหสมเหตสมผลอางสภาษตอนมาประกอบดวย

๑สภาษต บอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนนดวย สภาษตทอางมานน

ตองเรยงเชอมความใหตดตอสมเรองกบกระทตง ชนน ก�าหนดใหเขยน

ลงในใบตอบ ตงแต๒หนา (เวนบรรทด) ขนไป

15

๒. วชาธรรม

หลกสตร ใชหนงสอนวโกวาทแผนกธรรมวภาคและคหปฏบต

ชนน ก�าหนดใหเรยนหมวดธรรม ดงน

ทกะ หมวด ๒

ธรรมมอปการะมาก๒

ธรรมเปนโลกบาล๒

ธรรมอนท�าใหงาม๒

บคคลหาไดยาก๒

ตกะ หมวด ๓

รตนะ๓

คณของรตนะ๓

โอวาทของพระพทธเจา๓

ทจรต๓

สจรต๓

อกศลมล๓

กศลมล๓

สปปรสบญญต๓

บญกรยาวตถ๓

16

จตกกะ หมวด ๔

วฑฒ๔

จกร๔

อคต๔

ปธาน๔

อธษฐานธรรม๔

อทธบาท๔

ควรท�าความไมประมาทในท๔สถาน

พรหมวหาร๔

อรยสจ๔

ปญจกะ หมวด ๕

อนนตรยกรรม๕

อภณหปจจเวกขณ๕

ธมมสสวนานสงส๕

พละ๕

ขนธ๕

ฉกกะ หมวด ๖

คารวะ๖

สาราณยธรรม๖

17

สตตกะ หมวด ๗

อรยทรพย๗

สปปรสธรรม๗

อฏฐกะ หมวด ๘

โลกธรรม๘

ทสกะ หมวด ๑๐

บญกรยาวตถ๑๐

คหปฏบต

จตกกะ หมวด๔

ทฏฐธมมกตถประโยชน๔

สมปรายกตถประโยชน๔

มตตปฏรป๔

มตรแท๔

สงคหวตถ๔

ธรรมของฆราวาส๔

ปญจกะ

มจฉาวณชชา๕

สมบตของอบาสก๕

18

ฉกกะ

ทศ๖

อบายมข๖

๓. วชำพทธ

หลกสตร ใชหนงสอพทธประวตเลม๑ - ๒ - ๓

ปฐมสมโพธพระนพนธสมเดจพระสงฆราช (ปสสเทว)และศาสนพธ

เลม๑ขององคการศกษา

๔. วชาวนย

หลกสตร ใชหนงสอเบญจศลเบญจธรรมของสมเดจพระพทธโฆษาจารย

(เจรญ ญาณวรเถร)

ธรรมศกษำชนโท

๑. วชำเรยงควำมแกกระทธรรม

หลกสตร ใชหนงสอพทธศาสนสภาษต เลม๒

ในชนน ก�าหนดขอบขายการออกขอสอบไว๕หมวด คอ

๑) อตตวรรค

๒) กมมวรรค

๓) ขนตวรรค

๔) ปญญาวรรค

๕) เสวนาวรรค

19

ใหนกเรยนแตงอธบายเปนท�านองเทศนาโวหาร อางสภาษตอนมา

ประกอบไมนอยกวา๒สภาษต และบอกชอคมภรทมาแหงสภาษต

นนดวย หามอางสภาษตซ�าขอกนแตจะซ�าคมภรได ไมหาม สภาษตท

อางมานน ตองเรยงเชอมความใหตดตอสมเรองกบกระทตง ชนน

ก�าหนดใหเขยนลงในใบตอบ ตงแต๓หนา (เวนบรรทด) ขนไป

๒. วชาธรรม

หลกสตร ใชหนงสอธรรมวภาค ปรเฉทท๒

ชนน ก�าหนดใหเรยนหมวดธรรม ดงน

ทกะ หมวด ๒

กมมฏฐาน๒

กาม๒

บชา๒

ปฏสนถาร๒

สข๒(กายกสข - เจตสกสข)

ตกะ หมวด ๓

อกศลวตก๓

กศลวตก๓

อคค๓

อธปเตยยะ๓

ญาณ๓(สจจญาณ )

20

ตณหา๓

ปาฏหารยะ๓

ปฎก๓

พทธจรยา๓

วฏฏะ๓

สกขา๓

จตกกะ หมวด ๔

อปสเสนธรรม๔

อปปมญญา๔

พระอรยบคคล๔

โอฆะ๔

กจในอรยสจ๔

บรษท๔

บคคล๔

มรรค๔

ผล๔

ปญจกะ หมวด ๕

อนปพพกถา๕

มจฉรยะ๕

มาร๕

เวทนา๕

21

ฉกกะ หมวด ๖

จรต๖

ธรรมคณ๖

สตตกะ หมวด ๗

วสทธ๗

อฏฐกะ หมวด ๘

อวชชา๘

นวกะ หมวด ๙

พทธคณ๙

สงฆคณ๙

ทสกะ หมวด ๑๐

บารม๑๐

ทวาทสกะ หมวด ๑๒

กรรม๑๒

๓. วชำพทธ

หลกสตร ใชหนงสออนพทธประวต และพทธานพทธประวต อนกลาว

เฉพาะประวตพระสาวกสงคตกถาปฐมสมโพธกถาพระนพนธสมเดจ

พระสงฆราช (ปสสเทว) และศาสนพธ เลม๒ขององคการศกษา

ชนน ก�าหนดใหเรยนประวตของพระสาวก จ�านวน๔๐รป

22

๔. วชาวนย

หลกสตร ใชหนงสออโบสถศลของพระราชรตนมน (ชยวฒนปญญาสร

ป.ธ.๙) วดพระปฐมเจดย จงหวดนครปฐม

ผจะเขำสอบประโยคธรรมศกษำชนโท

ตองไดประโยคธรรมศกษำชนตรในสนำมหลวงมำแลว

ธรรมศกษำชนเอก

๑. วชำเรยงควำมแกกระทธรรม

หลกสตร ใชหนงสอพทธศาสนสภาษต เลม๓

ในชนน ก�าหนดขอบขายการออกขอสอบไว๕หมวด คอ

๑) อปปมาทวรรค

๒) จตตวรรค

๓) ธรรมวรรค

๔) วรยวรรค

๕) สามคควรรค

ใหนกเรยนแตงอธบายเปนท�านองเทศนาโวหาร อางสภาษตอนมา

ประกอบไมนอยกวา๓สภาษต แลบอกชอคมภรทมาแหงสภาษต

นนดวย หามอางสภาษตซ�าขอกนแตจะซ�าคมภรได ไมหาม สภาษตท

อางมานน ตองเรยงเชอมความใหตดตอสมเรองกบกระทตง ชนน

ก�าหนดใหเขยนลงในใบตอบ ตงแต๔หนา (เวนบรรทด) ขนไป

23

๒. วชาธรรม

หลกสตร หนงสอธรรมวจารณ สวนปรมตถปฏปทา

นพพทา

ปฏปทาแหงนพพทา

สงขาร

อนจจลกขณะ

ทกขลกขณะ

อนตตลกขณะ

วรำคะ

ไวพจนแหงวราคะ

วมตต

วมตต๒

วมตต๕

วสทธ

วปสสนาญาณ๙

วสทธ อกบรรยายหนง

วสทธ๗

สนต

ปฏปทาแหงสนต

24

นพพาน

มตแหงลทธภายนอก

มตขางพระพทธศาสนา

นพพานธาต๒

บาลแสดงปฏปทาแหงนพพาน

บาลแสดงสอปาทเสสนพพาน

บาลแสดงอนปาทเสสนพพาน

บาลแสดงนพพานทง๒บรรยาย

บาลใช ปรนพพาน หมายอนปาทเสส

บาลใช ปรนพพต แทนปรนพพาน

มตปรารภพระพทธเจาหลายพระองค

ปฏปทาแหงนพพาน

หนงสอสมถกรรมฐาน

หวใจสมถกมมฏฐำน

กายคตาสต

เมตตา

พทธานสสต

กสณ

จตธาตววตถานะ

สมถภำวนำ

25

พระพทธคณ

หนงสอธรรมสมบต

หมวดท๑๐วปสสนากมมฏฐาน

๓. วชำพทธ แกปญหาพทธานพทธประวต กบขอธรรมในทองเรองนน

หลกสตร ใชหนงสอพทธประวต เลม ๑ - ๒ - ๓ปฐมสมโพธ

พระนพนธ สมเดจพระสงฆราช (ปสสเทว) พทธานพทธประวต

อนพทธประวตพระปฐมสมโพธกถาพระนพนธของสมเดจพระมหาสมณเจา

กรมพระปรมานชตชโนรส

๔. วชาวนย

หลกสตร ใชหนงสอหลกสตรกรรมบถของพระราชรตนมน

(ชยวฒน ปญญาสร ป.ธ.๙) วดพระปฐมเจดย จงหวดนครปฐม

ผจะเขำสอบประโยคธรรมศกษำชนเอก

ตองไดประโยคธรรมศกษำชนโทในสนำมหลวงมำแลว

วธตรวจประโยคธรรมสนามหลวง

29

วธตรวจในสนำมหลวง

ขอประกำศแกกรรมกำรทงหลำยทรำบทวกน

การตรวจประโยคธรรมและธรรมศกษาของสนามหลวงความประสงคเพอ

ทราบความรของนกเรยนตามความเปนจรง เปนทางใหผศกษาเจรญในวทยาการ

และจรยสมบต สบอายพระพทธศาสนาตอไป

ปญหาทออกสอบสนามหลวงแผนกธรรมไดรวบรวมขนจากขอสอบของ

พระกรรมการหลายรป มกรรมการตรวจพเศษคดเลอกอกชนหนง ถามความจ�าบาง

ความเขาใจบาง ความคดบาง การตรวจตองถอแนวนเปนเกณฑตรวจ ค�าถามท

ถามความจ�าตองตอบใหตรงตามแบบ และอาจเหมอนกนไดหมดทกคน ทถาม

ความเขาใจ ในทางทถกมไดอยางเดยว แตโวหารอาจตางกน ทถามความคด

เหตผลยอมมไดคนละอยางตามความคดของแตละคน นเปนประมาณในการตอบ

ค�าเฉลยนนเปนเพยงแนวทางใหกรรมการไดถอเปนเกณฑในการตรวจไดสะดวก

เปนเพยงมตหนงทอาศยหลกเปนส�าคญ จะเกณฑใหนกเรยนตอบตรงกนทกขอ

คงเปนไปไมได เวนไวแตใจความส�าคญเทานน สวนขอสอบของธรรมศกษาทกชน

เวนเรยงความแกกระทธรรม ปญหาทออกสอบเปนแบบปรนย คอเลอกค�าตอบท

บอกมาแลวในแตละขอ แตตองเปนค�าตอบทถกตองทสดในแตละขอ ซงมทถก

ทสดเพยงขอละค�าตอบเดยว นกเรยนจะตองเลอกตอบขอทถกเทานน เลอกตอบผด

30

เปนไมไดคะแนน เปนการถามทงความร ความเขาใจ ความจ�า และความคด

ไปในตวดวย

การตรวจกเพอจะรวานกเรยนมความรหลกธรรมวนย ควรแกการด�ารง

พระศาสนาหรอไม ควรไดเปนได ควรตกเปนตก อยางนเปนทางเจรญวทยาการ

ของผศกษาตอไป

ผตรวจพงตงใจอยในมชฌตตเบกขา วางตนเปนกลาง ถอความจรง

เปนหลกถก วาตามถก ผด วาตามผด ไมควรถออคตอนท�าใหเสยความเทยงธรรม

มงท�ากจพระศาสนา สงเคราะหกลบตรใหไดความเสมอภาคทวหนากน

ทานทงหลายไดรบอาราธนามาใหเปนกรรมการนน คอเปนผทสนามหลวง

เหนแลววาทรงคณธรรมควรแกฐานะ สมควรจะยกยองใหเปนผตรวจความร

ของนกเรยนไดขอทานจงเคารพตอความเปนธรรม เพอความเสมอภาคแกนกเรยน

ทงหลาย ถาคณะกรรมการกองใดหรอผใด มมตไมลงกนหรอขดของอยางใด

หากตกลงกนไมได ใหหารอประธานในทนน ใหทานชขาดและพงปฏบตตาม

โดยธรรม

อนงนกเรยนบางคนบางส�านกอยากไดจนเกนพอด ถงกบท�าผดระเบยบ

ของสนามหลวง ลมคดถงตนวา เรยนธรรมสอบธรรม เปนนกธรรม ขอให

กรรมการทงหลายชวยสอดสองตรวจตราก�ากบไปดวย ลกษณะของใบตอบ

ทสอทจรต ดงน

๑.ฉบบเดยวกน ลายมอไมเหมอนกน หรอวนตนอยางหนง

วนหลงอยางหนง ซงสอวาเปนคนละคน เหลานแปลวาคนอนท�าให

31

๒.ค�าตอบทตองเรยงค�าพดมากๆ เหมอนกบฉบบอน อนสอวาไมใช

ความจ�า ความรอนเปนส�านวนของตน นแปลวา ดค�าตอบของคนอนหรอใหคน

อนดค�าตอบ

๓.ตอบโดยท�านองอยางเขยนค�าบอก เหมอนกนจรงๆ เชน

ผดเหมอนกน ถกเหมอนกน แกเหมอนกน ขดฆาเหมอนกน ตกขอความ

เหมอนกน นแสดงวามผบอกใหตอบ

๔.ถาเหนวาทจรตอยางใดอยางหนง จงลงเลขศนย น�าเสนอประธาน

กรรมการเกบรวบรวมไวกบใบตอบคนเดยวกน เพอเปนหลกฐาน

วธตรวจประโยคธรรมสนำมหลวง

๑.วธตรวจน เปนวธตรวจใหคะแนน คะแนนเตมแตละขอ

ม๑๐คะแนน

๒.การจะตรวจใหคะแนนเตมหรอไม ใหกรรมการพจารณาเหนตาม

สมควร ถาไมถกเลย ใหลงเลข๐

๓.ขอใหญทมขอยอย ใหลงคะแนนทขอยอยแตละขอแลวรวมคะแนน

ไวท เลขหวขอใหญนนๆ เมอตรวจขอยอยครบในแตละขอยอยใหญ

ใหรวมคะแนนไวคราวหนง แลวเขยนเลขจ�านวนคะแนนทไดเฉพาะขอนนๆ ไวท

เลขหวขอของขอนนๆ

๔.เมอตรวจครบทง๑๐ขอแลว ใหรวมคะแนนทงหมด (๑๐ขอ)

แลวเขยนไวทมมขวาดานบนทกฉบบ

๕.ตรวจเสรจแลวใหลงชอก�ากบไวทมมซายมอดานบนทกฉบบ

32

และฉบบแรกของแตละปกใหลงชอโดยเขยนตวบรรจงทกปก

๖.เฉพาะใบตอบของธรรมศกษาทกชน เวนกระท ขอสอบแตละวชา

ม๕๐ขอๆละ๒คะแนน ใหตรวจไปตามใบเฉลยฉบบทเฉลยไวให

ตรวจแตละฉบบแลว ใหนบขอรวมคะแนนและปฏบตเชนเดยวกบขอ๕.

๗.ในกรณทนกเรยนธรรมศกษากากบาทลงในชองค�าตอบในขอเดยวกน

หลายค�าตอบ ถอวาขอนนๆ เปนผด ไมไดคะแนน หากมรอย ขด ลบ ขด

ฆา ไว แตพอเปนหลกฐานใหทราบวานกเรยนตกลงใจตอบค�าตอบในขอไหนได

กใหตรวจไปตามนน

๘.การตรวจใหใชกรรมการ๒รป เมอกรรมการรปท ๑ตรวจ

เสรจแลว ใหกรรมการรปท๒ตรวจซ�า ถาเหนไมรวมกนใหตกลงแกไข

เปลยนแปลงได ถาเหนรวมกนกไมตองเปลยนแปลงแกไข แลวใหลงนามก�ากบไว

ทกฉบบ โดยปฏบตเชนเดยวกบกรรมการรปท๑

กำรใหคะแนน

๑.การใหคะแนนนกธรรมและธรรมศกษาทกชน มหลกเกณฑดงน

๑.๑ ส�าหรบประโยคนกธรรมทกชนใหถอ๔๐๐คะแนนเปน

เกณฑ วชาทกวชาใหคะแนนเตม๑๐๐คะแนน เมอรวมคะแนน

ของทง๔วชาแลว ตองไดคะแนนไมต�ากวา๒๘๐คะแนน ถอวา

สอบได ต�ากวา๒๘๐คะแนน ถอวาสอบตก

๑.๒ส�าหรบธรรมศกษาทกชน ใหถอ๔๐๐คะแนนเปนเกณฑ

วชาทกวชาใหคะแนนเตม๑๐๐คะแนน เมอรวมคะแนนของทง๔วชา

33

แลว ตองไดคะแนนไมต�ากวา๒๐๐ คะแนน ถอวาสอบได

ต�ากวา๒๐๐คะแนน ถอวาสอบตก

๑.๓นกธรรมและธรรมศกษาทกชน เมอตรวจดคะแนนของแตละ

วชาทไดแลว หากมวชาใดวชาหนง ไดคะแนนต�ากวา๒๕คะแนน

แมจะรวมครบทกวชาแลวไดเกนกวาเกณฑทก�าหนดกตาม ใหถอวาการ

สอบครงนเปนการสอบตกดวย

๒.ผ สอบนกธรรมและธรรมศกษาทกชน ตองสอบทง๔ วชา

ถาขาดสอบวชาใดวชาหนงสนามหลวงแผนกธรรมไมรบพจารณา ใหอยในเกณฑ

สอบตก

๓.การตอบสบขอใหหกคะแนนเสย๒คะแนนเชนเดม คอแทนท

จะได ๑๐คะแนนเตม กใหเพยง๘คะแนนเทานน หากตอบไมหมดขอ

คงใหคะแนนไมเตมขอเทากบการตอบ ถาผตรวจเหนวาฉบบใดผดมาก ไมไดแมแต

คะแนนเดยว กใหลง๐ไวดวย

๔.วชาทตอบตองไดคะแนนทกวชา จงจะยอมรบรวมคะแนนให

หากเกดวชาใดวชาหนง ไมไดคะแนนแมแตคะแนนเดยว หรอไดต�ากวา

๒๕คะแนน กหามรวมคะแนน ปรบเปนตก แมรวมทกวชาแลว จะไดคะแนน

สงถงเกณฑทก�าหนดไวกตาม

34

แนวตรวจกระทธรรม

ส�ำหรบกรรมกำรพจำรณำใหคะแนน

๑. แตงไดตามก�าหนด

๒. อางกระทไดตามกฎ

๓. เชอมกระทไดด

๔. อธบายความสมกบกระททไดตงไว

๕. ใชส�านวนสภาพเรยบรอย

๖. ใชตวสะกดการนตถกเปนสวนมาก

๗. สะอาดไมเปรอะเปอน

ขอใหกรรมการสนามหลวงแผนกธรรมไดปฏบตใหชอบดวยระเบยบ

เพอใหเปนไปตามวตถประสงคของการสอบทกประการ

วธตรวจน ใหใชเฉพาะในการสอบธรรมสนามหลวง

*********

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

ประกำศสนำมหลวงแผนกธรรม

เรอง

ระเบยบจดกำรสอบธรรมสนำมหลวงพ.ศ. ๒๕๔๕

37

ประกาศสนามหลวงแผนกธรรม

เรอง

ระเบยบจดการสอบธรรมสนามหลวง

พ.ศ. ๒๕๔๕

เพอใหการสอบธรรมสนามหลวง ในสนามสอบสวนกลางและสวนภมภาค

เปนไปดวยความเรยบรอย มระเบยบในการปฏบตงาน จงวางระเบยบไว ดงน

๑. ประธานอ�านวยการสอบมอ�านาจหนาท

๑.๑ สวนกลาง ในกรงเทพมหานคร เจาส�านกเรยนทเปนสนามสอบ

เปนประธานอ�านวยการสอบ

๑.๒ สวนภมภำคสนามสอบจงหวดมเจาคณะจงหวด เปนประธานอ�านวยการสอบ

สนามสอบอ�าเภอ เจาคณะอ�าเภอ เปนประธานอ�านวยการสอบ

๑.๓ ประธานอ�านวยการสอบแตละสนามแตงตงกรรมการอ�านวยการสอบได

ตามความเหมาะสม

๑.๔ สนามสอบแตละสนามจะมผแทนแมกองธรรมสนามหลวง แตงตงโดย

แมกองธรรมสนามหลวงเขารวมปฏบตงาน

๑.๕ ประธานอ�านวยการสอบแตงตงเจาหนาทแผนกตางๆ ในการจดการสอบ

38

๑.๖ ประธานอ�านวยการสอบจดประชมกรรมการอ�านวยการสอบและกรรมการ

ผก�ากบหองสอบ เรอง การปฏบตหนาทและความรบผดชอบในการ

ปฏบตงานกอนการสอบอยางนอยหนงวน

๑.๗ ใหประธานอ�านวยการสอบและกรรมการอ�านวยการสอบพจารณาแกไขเหต

ขดของทเกดขนกอนการสอบ หรอขณะสอบ

๑.๘ ประธานและกรรมการอ�านวยการสอบด�าเนนการจดการสอบและใหความสะดวกตอ

การปฏบตงานของเจาหนาทแผนกตางๆ

๑.๙ ในขณะสอบประธานอ�านวยการสอบไปปฏบตศาสนกจตรวจเยยมสนามสอบอน

ไมอาจปฏบตหนาทอยในสนามสอบ ใหมอบหมายกรรมการอ�านวยการสอบ

ปฏบตหนาทแทน

๑.๑๐ประธานอ�านวยการสอบตองด�าเนนการใหปฏบตหนาทตามกฎระเบยบของ

สนามหลวงแผนกธรรมและตามทไดรบมอบหมายจากแมกองธรรมสนามหลวง

๒. เลขำนกำรสนำมสอบมหนำท

๒.๑ จดท�าเอกสารการสอบธรรมสนามหลวง เชน บญชเรยกชอ (ศ.๓, ศ.๗)

๒.๒จดเตรยมอปกรณส�าหรบใชในการสอบ เชน ซองบรรจใบตอบกระดาษ

ส�าหรบเขยนสอบ

๒.๓ เกบขอสอบทไดรบจากประธานอ�านวยการสอบไวในสถานทปลอดภย

๒.๔ แจกขอสอบแตละชนและวชาใหแกกรรมการผก�ากบหองสอบ

39

๒.๕ท�าบญชแสดงยอดจ�านวนผสมครเขาสอบ สอบจรง ขาดสอบ และแกไข

บญชเรยกชอ (ศ.๓, ศ.๗) ตามใบรายการแกไขทผด ใหบญชเรยกชอ

มความถกตองแลวบรรจแยกซองโดยเฉพาะ

๒.๖ จดท�ารายงานการสอบธรรมสนามหลวงในสนามนน เสนอปญหาทพบ

การแกไขปญหา รายงานผใหการอปถมภการสอบ รวบรวมเอกสารส�าเนา

ค�าสงของประธานสนามสอบเปนตน

๒.๗ เอกสารทตองสง

สวนกลาง นกธรรมชน ตร - โท - เอก และ

ธรรมศกษาชนตร - โท - เอก

จดสงทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

สวนภมภำค นกธรรมและธรรมศกษาทกชน

จดสงทเจาคณะจงหวดแลวรวบรวมน�าสงเจาคณะภาค

๒.๘ บอกสญญาณเวลาแกกรรมการผก�ากบหองสอบ

๒.๙ รวมลงนามกบประธานอ�านวยการสอบ ในการเปดซองขอสอบ และ

การปดซองบรรจใบตอบ

๒.๑๐ปฏบตหนาทอนๆ ตามทประธานอ�านวยการสอบมอบหมาย

๓. กรรมการผก�ากบหองสอบมหนาท

๓.๑ กรรมการผก�ากบหองสอบตองไดรบการแตงตงจากประธานอ�านวยการสอบ

40

๓.๒ เมอไดรบการแตงตงแลว ตองเขารบฟงการปฐมนเทศ จากประธาน

อ�านวยการสอบ ตามวนและเวลาทก�าหนด

๓.๓ นงหมผาใหเรยบรอยตามสมณสารป ส�าหรบฆราวาสแตงกายใหสภาพ

๓.๔ ตองปฏบตหนาทโดยความถกตองบรสทธยตธรรม

๓.๕ ตองไปถงสนามสอบกอนนกเรยนตรวจโตะ เกาอและหองสอบใหเรยบรอย

๓.๖ กอนทจะแจกขอสอบ ตองตรวจดชน - วชา ขอสอบแตละวนใหถกตอง

กอนจงแจกแกผเขาสอบ

๓.๗ หามไมใหบคคลทไมมสวนเกยวของเขาไปในหองสอบ

๓.๘ ไมอนญาตใหผเขาสอบทมาชากวาก�าหนด๑๕นาท เขาหองสอบ และ

ไมใหออกจากหองสอบ

นกธรรม หามออกกอน๓๐นาท

ธรรมศกษา หามออกกอน๒๕นาท

๓.๙ เกบใบตอบเรยงล�าดบตามเลขทสอบ ตรวจเอกสารทกอยางครบถวนแลว

บรรจซอง น�าสงเลขานการสนามสอบ

๓.๑๐ในกรณผขาดสอบ ใหขดเสนสแดงทบเลขทสอบ

๓.๑๑ถามการทจรตใหเขยนหมายเหตทหวกระดาษใบตอบลงชอกรรมการผก�ากบ

หองสอบไวดวย

๓.๑๒ถามปญหาหรอขอขดของตองรายงานใหประธานอ�านวยการสอบทราบโดยดวน

41

๔. การจดหองสอบ

๔.๑ สนามสอบทเปนหองโถง เชน ศาลาการเปรยญ อาคารเอนกประสงค

ซงปกตจดเปนหองสอบประจ�าทกป ใหจดเปนหองสอบไดเหมอนเดม

โดยจดโตะเกาอนงสอบหางกนพอสมควร

๔.๒ จดสอบในหองเรยนประจ�า เชน โรงเรยนพระปรยตธรรม หรอโรงเรยน

ของหนวยงานอนๆ ควรตงโตะประมาณ๒๕ - ๓๐โตะ

๔.๓ โตะทเขยนขอสอบและเกาอตองอยในสภาพทสมบรณ

๔.๔ สนามสอบทเปนหองโถง ใหมกรรมการผก�ากบหองสอบอยดานหนา ดานหลง

ดานขวาและซาย ดานละ๑รป/คน หรอตามทประธานอ�านวยการสอบ

เหนสมควร

๔.๕ สนามทสอบในหองเรยนประจ�า ใหมกรรมการผก�ากบหองสอบ ดานหนา

๑รป/คน ดานหลง๑รป/คน

๔.๖ หองสอบควรใหมแสงสวางเพยงพอทนกเรยนสามารถอานเขยนค�าตอบได

๕. ขอปฏบตส�าหรบผเขาสอบ

๕.๑ นงหมผาใหเรยบรอยตามสมณสารป หรอแตงกายใหสภาพ

๕.๒ ตองตรวจดสถานทสอบ เลขทสอบ เพอความเปนระเบยบและรวดเรว

๕.๓ ตองไปถงสนามสอบกอนเวลา๓๐นาท กอนเขาหองสอบตองไดรบ

อนญาตจากกรรมการก�ากบหองสอบ

42

๕.๔ เมอเขาหองสอบแลว นงประจ�าโตะของตน ไมน�าหนงสอ ยามหรอ

สงอนใดเขาหองสอบ นอกจากอปกรณเครองเขยน

๕.๕ หามขดเขยนขอความอนลงในใบตอบ นอกจากค�าสงเกยวกบค�าตอบ

๕.๖ หามสบบหรและกระท�าการอนใดเปนการรบกวนผสอบ

๕.๗ เมอสอบเสรจและสงใบตอบแลว ใหออกจากหองสอบ

๕.๘ ผเขาสอบทกรปทกคน ตองปฏบตตามค�าสง หรอค�าแนะน�าของกรรมการ

ผก�ากบหองสอบ

ประกาศ ณ วนท๑กนยายน พทธศกราช๒๕๔๕

(พระพรหมมน)

แมกองธรรมสนามหลวง

ประกำศสนำมหลวงแผนกธรรม

เรอง

ก�ำหนดระเบยบวธปฏบต ในกำรสอบธรรมสนำมหลวง

ส�ำนกเรยนสวนกลำงพ.ศ. ๒๕๕๕

45

ประกาศสนามหลวงแผนกธรรม

เรอง ก�ำหนดระเบยบวธปฏบตในกำรสอบธรรมสนำมหลวง

ส�านกเรยนสวนกลาง

พ.ศ. ๒๕๕๕

การสอบธรรมสนามหลวงศกน นกธรรมชนตร ก�าหนดสอบวนท

๒๔-๒๕-๒๖-๒๗ตลาคม พ.ศ.๒๕๕๕ตรงกบวนพธ-พฤหสบด-ศกร-เสาร

ขน๙-๑๐-๑๑-๑๒ค�า เดอน๑๑รวมสอบ๔วนๆ ละ๑วชาๆ ละ๓

ชวโมง เรมสอบเวลา ๑๓.๐๐น. ทกวน พรอมกนทวราชอาณาจกร

นกธรรมชนโทและเอก ก�าหนดสอบวนท๒๙-๓๐พฤศจกายน และวนท

๑-๒ ธนวาคม พ.ศ.๒๕๕๕ ตรงกบวนพฤหสบด-ศกร-เสาร-อาทตย

แรม๑-๒-๓-๔ค�า เดอน๑๒รวมสอบ๔วนๆ ละ๑วชาๆ ละ๓ชวโมง

เรมสอบเวลา๑๓.๐๐น. ทกวน พรอมกนทวราชอาณาจกร และธรรมศกษา

ทกชน ก�าหนดสอบวนท๓ธนวาคม พ.ศ.๒๕๕๕ตรงกบวนจนทร

แรม๕ค�า เดอน๑๒รวมสอบ๑วน ภาคเชา เวลา๐๘.๓๐น. สอบวชา

เรยงความแกกระทธรรม ภาคบาย เวลา ๑๓.๐๐น. สอบวชาธรรมะ

วชาพทธะ และวชาวนย ใหเวลาวชาละ๕๐นาท พรอมกนทวราชอาณาจกร

ใชขอสอบแบบปรนยหรอแบบเลอกตอบ

46

ระเบยบปฏบต

๑. สนามสอบธรรมในสวนกลาง สนามหลวงแผนกธรรมก�าหนด

ใหส�านกเรยนตางๆ รวมสอบในสนามสอบสวนกลาง ดงน

- นกธรรมชนตร จ�านวน ๓๕ สนาม

- นกธรรมชนโท-เอก จ�านวน ๑๓ สนาม

- ธรรมศกษาชนตร-โท-เอก จ�านวน ๔๑๙สนาม

ดงปรากฏรายนามสนามสอบในเอกสารภาคผนวก

๒. กระดำษใบตอบและกำรเขยนตอบ ใชกระดาษตราสนามหลวง

แผนกธรรมทโรงพมพส�านกงานพระพทธศาสนาแหงชาตจ�าหนาย หรอกระดาษ

ชนดอนทประทบตราสนามหลวงแผนกธรรม แตตองเปนของทสนามสอบแจกให

ในเวลาสอบนกเรยนจะจดหามาใชเองไมได เฉพาะใบตอบของธรรมศกษาทกชน

นอกจากวชาเรยงความแกกระทธรรมสนามหลวงแผนกธรรมใหมาพรอมกบขอสอบ

แลว เปนกระดำษใบตอบทตรวจดวยเครองคอมพวเตอร หำมใชกระดำษใบตอบ

ชนดอน

การเขยนตอบ ตองเขยนดวยหมกสด�า สน�าเงน หรอดนสอเทานน

และตอบเรยงขอลงลางตามล�าดบ ส�าหรบธรรมศกษาทกชน วชาเรยงความแก

กระทธรรม เขยนตอบเหมอนปทผานมา สวนวชาอน ใชฝนขอมลลงในกระดาษ

ใบตอบ ในปการศกษาทผานมามนกเรยนฝนผดจ�านวนมาก ใหผก�ำกบหองสอบ

ศกษำวธกำรฝนขอมลใหเขำใจ แลวก�ำชบใหนกเรยนผเขำสอบฝนขอมลตำงๆ ให

ถกตอง

47

๓. กำรใหเลขประจ�ำตวผสอบ ประธานสนามสอบเปนผก�าหนดเลข

ประจ�าตวผสอบในสนามสอบ ชนหนงๆ ใหตงแตเลข๑จากส�านกเรยนท๑ไป

จนถงส�านกเรยนสดทายในสนามสอบ

๔. การจดหองสอบ ใหประธานสนามสอบรวบรวมขอมลบญช จด

สถานทสอบและเลขทนงสอบแลวแจงแกนกเรยนผขอเขาสอบ กอนเขาหองสอบ

๕. กรรมการก�ากบหองสอบ ในหองสอบหนงๆ ใหมกรรมการก�ากบ

หองสอบทเจาส�านกเรยน หรอประธานสนามสอบแตงตง อยางนอยหองละ

๒รป/คน รวมถงกรรมการก�ากบหองสอบในสนามสอบธรรมศกษาทเปดสอบใน

โรงเรยน สถานศกษา และสถานทอนๆ ดวย

๖. กำรลงหมำยเหตขำดสอบ หากมผขาดสอบดวยเหตใดๆ กตาม

ตองลงหมายเหตในบญช รบใบตอบและขดเสนแดงทบใหชดเจน เชนอาพาธ

กลงหมายเหตวา อาพาธ เปนตน ขาดสอบในวนไหนบอกใหชดเจนดวย

๗. การยกเลกเลขประจ�าตวกรรมการทก�ากบหองสอบตองยกเลกเลข

ประจ�าตวนกเรยนทขาดสอบ หามยกเลขประจ�าตวนนใหนกเรยนอนมาใชเลขประจ�า

ตวเพอสอบแทน

๘. บญชยอดจ�ำนวนและบญชส�ำมะโนครวผขอเขำสอบนกธรรมชนตร

ใหส�านกเรยนจดท�าบญชยอดจ�านวนผขอเขาสอบนกธรรมชนตร (สถ.๔) และ

บญชส�ามะโนครวผขอเขาสอบนกธรรมชนตร (ศ.๑) พรอมบนทกลงแผนซด

จ�านวน๒ชด สงทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง๑ชด สงประธาน

สนามสอบทก�าหนด๑ชด กอนวนแรม๑ค�า เดอน๑๐ตรงกบวนท๑ตลาคม

พ.ศ.๒๕๕๕

48

๙. บญชยอดจ�ำนวนและบญชรำยชอผขอเขำสอบนกธรรมชนโท

และเอก ใหส�านกเรยนจดท�าบญชยอดจ�านวนผขอเขาสอบนกธรรมชนโทและเอก

(สถ.๔) ทมจ�านวนนกเรยนขอเขาสอบ (แยกเปนอกบญชหนงจากบญชนกธรรม

ชนตร)และบญชรายชอผขอเขาสอบนกธรรมชนโทและเอก (ศ.๒)พรอมบนทก

ลงแผนซด จ�านวน๒ชด สงทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง๑ ชด

สงประธานสนามสอบ ทก�าหนด๑ชด กอนวนขน ๑๕ ค�ำ เดอน ๑๑

ตรงกบวนท ๓๐ ตลำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

๑๐. บญชยอดจ�ำนวนและบญชรำยชอผขอเขำสอบธรรมศกษำทกชน

ใหส�านกเรยนจดท�าบญชยอดจ�านวนผขอเขาสอบธรรมศกษาทกชน (สถ.๔) ทม

จ�านวนนกเรยนขอเขาสอบ (แยกเปนอกบญชหนงจากบญชผขอเขาสอบนกธรรม)

และใหน�าขอมลบญชรายชอผขอเขาสอบธรรมศกษาชนตร (ศ.๕) บญชรายชอผ

ขอเขาสอบธรรมศกษาชนโทและเอก (ศ.๖) สงส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

กอนวนขน ๑๕ ค�ำ เดอน ๑๑ ตรงกบวนท ๓๐ ตลำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

อนง เพอควำมสะดวกในกำรปฏบตงำนและสำมำรถตรวจสอบควำมถก

ตองของขอมลไดรวดเรวยงขน ส�ำนกงำนแมกองธรรมสนำมหลวงไดปรบปรงรป

แบบบญช ศ.๕ และ ศ.๖ ใหม ใหส�ำนกเรยนสวนกลำง ใชรปแบบบญช

ศ.๕ และ ศ.๖ ทปรบปรงใหมเทำนน ตงแตปกำรศกษำ ๒๕๕๕ เปนตนไป

(ตำมรปแบบบญชทสงมำพรอมน) และใหเลขำนกำรส�ำนกเรยนหรอผปฏบตงำน

พมพขอมลผขอเขำสอบ ตรวจสอบขอมลใหถกตองกอนน�ำสงส�ำนกงำนแมกอง

ธรรมสนามหลวง

49

๑๑. กำรจำยขอสอบนกธรรมชนตร ใหเจาส�านกเรยนทจดการสอบ

หรอผทเจาส�านกเรยนมอบหมายมหนงสอเพอรบขอสอบกบเจาหนาท ในวน

ขน ๘ ค�ำ เดอน ๑๑ ตรงกบวนท ๒๓ ตลำคม พ.ศ. ๒๕๕๕ ตงแตเวลำ

๐๙.๐๐ น. เปนตนไป ทส�ำนกงำนแมกองธรรมสนำมหลวง

๑๒.กรณมกำรทจรต ถาปรากฏวามผท�าทจรตในการสอบ ใหลง

หมายเหตทหวกระดาษใบตอบและลงชอกรรมการผก�ากบหองสอบนนๆ ทกรปและ

ใหผเปนประธานสนามสอบลงชอรบรองดวย ทจรตดวยอาการอยางไร ตองบนทก

บอกใหชดเจน

๑๓.กำรเปดซองขอสอบ ในวนเปดสอบทกวน เมอเปดซองขอสอบ

ถาปรากฏวาไมมปญหาทสอบในวนนน (หากจะมการบรรจปญหาขอสอบผดพลาด)

ใหประธานสนามสอบสงใหนกเรยนอยภายในหองสอบแลวสงผแทนไปขอปญหา

จากสนามสอบทใกลทสดน�ามาใหนกเรยนสอบ ใหสนามสอบทมขอสอบมอบให

โดยบรรจซอง (ตามแตจะหาได) อยางมดชดประทบตราสนามหลวงแผนกธรรม

แลวมอบใหไป

สวนซองปญหำขอสอบทบรรจผดพลำด ตองปดซองใหเรยบรอย

ประทบตรำสนำมหลวงแผนกธรรม ลงลำยมอชอรบรอง แลวสงคนส�ำนกงำน

แมกองธรรมสนามหลวง

๑๔.บญชรบใบตอบนกธรรมทกชน ใหใชใบเดยวทง๔วชา เพอ

ความสะดวกรวดเรวในการจดท�าขอมล ใหใชรปแบบพมพดวยคอมพวเตอรท

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวงออกแบบดงเชนปทผานมา โดยใหสนามสอบ

พมพเลขประจ�ำตว วด ชอ ฉำยำ นำมสกล อำย พรรษำ ใหเรยบรอย

50

เรยงล�าดบใหตรงกบบญชขอเขาสอบ (ศ.๒, ศ.๖) เมอสงใบตอบวนแรกให

นกเรยนตรวจสอบชอ ฉายา นามสกลฯลฯ หากผดใหนกเรยนเขยนแกไขใน

บญชรบใบตอบนน แลวลงลำยมอชอดวยตวบรรจงในชองประจ�ำวชำนน ๆ ใน

แตละวน (ไมควรใชลำยเซนต) ผสอบจะตองลงลายมอชอดวยตนเอง จะลงชอ

แทนกนไมได

๑๕.บญชรบใบตอบธรรมศกษำทกชน ใหใชใบเดยวทง๔วชา

ใหส�ำนกเรยนทมสนำมสอบ พมพบญชรบใบตอบจำกฐำนขอมลของส�ำนกงำน

แมกองธรรมสนำมหลวงเทำนน หำมจดพมพเอง โดยใหก�าหนดวาหองหนงๆ

มผเขาสอบเทาใด ระบบฐานขอมลของส�านกงานฯจะด�าเนนการพมพเปนรปแบบ

บญชรบใบตอบ (ใหศกษำวธด�ำเนนกำรจำกคมอ) ทงนเพอความถกตองของ

ขอมล เมอสงใบตอบวชาแรกใหนกเรยนตรวจสอบชอ นามสกล อายฯลฯ หาก

ผดใหนกเรยนเขยนแกไขในบญชรบใบตอบนน แลวลงลายมอชอดวยตวบรรจง

ในชองประจ�ำวชำนนๆ (ไมควรใชลำยเซนต)ผสอบจะตองลงลายมอชอดวยตนเอง

จะลงชอแทนกนไมได

อนง ส�ำนกงำนแมกองธรรมสนำมหลวงจะรบพจำรณำเฉพำะรำยชอผ

ขอเขำสอบทเขำสระบบฐำนขอมลของส�ำนกงำนฯ แลวพมพเปนบญชรบใบตอบ

เทำนน หำกมรำยชอเพมเตมภำยหลง จะไมรบพจำรณำ

๑๖. กำรเรยงใบตอบของนกเรยน ใหเรยงใบตอบของนกเรยนตามเลข

ประจ�าตวตามล�าดบจากจ�านวนนอยอยขางบนไปหาจ�านวนมาก ไมตองเยบปก

๑๗.ซองบรรจขอสอบทกชนทกวชำ ใหหอรวมเปนหอหนงตางหาก

สงคนไปทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

51

๑๘.กำรบรรจใบตอบนกธรรมชนตรเขำหอ ใหท�าตอหนาคณะกรรมการ

เมอสอบวชาใดเสรจแลว ใหหอวชานนเปนวนๆ ไปทกวน แลวเขยนบอกไว

นอกหอใหชดเจนวา วชาอะไร สอบสนามไหน เขต/อ�าเภอ จงหวดอะไร ให

คณะกรรมการลงชอรบรอง พรอมกบบอกเวลาวน เดอน ป ทปดซองดวย

เมอครบ๔วชาแลว แลวรวบรวมสงทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง กอน

วนท ๓๐ ตลำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

๑๙. บญชรบใบตอบ บญชยอดจ�ำนวนผเขำสอบนกธรรมชนตร และ

ซดบนทกขอมลบญชรบใบตอบ ใหประธานสนามสอบรวบรวมบญชรบใบตอบ

บญชยอดจ�านวนนกเรยนทสงสอบ ขาดสอบ คงสอบ ตามรปแบบของ

สนามหลวงแผนกธรรม พรอมทงซดบนทกขอมลบญชรบใบตอบ, บญชเรยกชอ

(ศ.๓)ทแกไขรายการผดพลาดแลว สงทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง กอน

วนท ๓๐ ตลำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

๒๐.กำรตรวจใบตอบนกธรรมชนตร ก�าหนดตรวจวนท๑๔-๑๕-

๑๖พฤศจกายน พ.ศ.๒๕๕๕ ตรงกบวนพธ-พฤหสบด-ศกร ขน๑-๒-๓

ค�า เดอน๑๒ เรมตรวจเวลา๐๙.๐๐น. ถงเวลา๑๖.๐๐น. ณ วดยาง

เขตสวนหลวง กรงเทพมหานคร

๒๑.กำรประกำศผลสอบนกธรรมชนตร ก�าหนดประกาศวนท

๒ธนวาคม พ.ศ.๒๕๕๕ตรงกบวนอาทตย แรม๔ค�า เดอน๑๒ ณ

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

๒๒.กำรจำยขอสอบนกธรรมชนโท-เอก เจาส�านกเรยนผเปนประธาน

สนามสอบ จดท�ารายนามพระสงฆาธการผ ทจะน�าปญหาขอสอบนกธรรม

52

ชนโท-เอก สงส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง เพอรบการแตงตงเปนผแทน

แมกองธรรมสนามหลวง และใหรบปญหาขอสอบมอบแกประธานสนามสอบ

ในวนท๒๙-๓๐พฤศจกายน และวนท๑-๒ธนวาคม พ.ศ.๒๕๕๕ทกวน

กอนเวลาสอบ

๒๓.ธรรมศกษำทกชน ใหเจาส�านกเรยนทด�าเนนการจดสอบธรรมศกษา

สงพระสงฆาธการมารบขอสอบ ทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง ในวนท๒

ธนวาคม๒๕๕๕เวลา๐๙.๐๐น. เปนตนไป

๒๔.กำรบรรจใบตอบนกธรรมชนโทและเอก, ธรรมศกษำทกชนเขำหอ

ใหท�าตอหนากรรมการ เมอสอบวชาใดเสรจแลว ใหหอวชานนเปนวนๆ

และเปนชนๆ ไปทกวน แลวเขยนบอกไวนอกหอใหชดเจนวา วชาอะไร

ซองทเทาไร สอบสนามไหน เขต/อ�าเภอ จงหวดอะไร เปนสนามสอบทเทาไร

ใหคณะกรรมการลงชอรบรอง พรอมกบบอกเวลา วน เดอน ป ทปดซองดวย

เมอครบ๔วชาแลว ใหหอรวมเฉพาะชน เปนนกธรรมชนโท๑หอ นกธรรม

ชนเอก๑หอ ธรรมศกษาชนตร๑หอ ธรรมศกษาชนโท๑หอ และ

ธรรมศกษาชนเอก๑หอ ถามชนละหลายหอ ใหบอกจ�านวนดวยวากหอๆ

ท๑-๒ฯลฯ เมอประธานสนามสอบปดซองใบตอบขอสอบแลว หามมให

เปดซองใบตอบอกเปนอนขาด แลวสงทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง กอน

วนท ๖ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

๒๕. บญชรบใบตอบและบญชยอดจ�ำนวนผเขำสอบ ใหเจาส�านกเรยน

หรอประธานสนามสอบ รวบรวมบญชทกประเภท และจ�านวนนกเรยนทสงสอบ

ขาดสอบคงสอบตามรปแบบของสนามหลวงแผนกธรรม สงทส�านกงานแมกอง

53

ธรรมสนามหลวงพรอมกระดาษใบตอบ

๒๖. กำรจดพมพบญชรบใบตอบลงแผนซดบนทกขอมล (เฉพำะนก

ธรรม) ใหแกไขรายการทผดในบญชรบใบตอบ และบญชเรยกชอ (ศ.๓) แลว

บนทกลงแผนซดพรอมน�าสงส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง เพอความสะดวก

ถกตองของขอมลในการกรอกรวมคะแนน ประกาศผลสอบ และจดพมพ

ประกาศนยบตรใหแกนกเรยนผสอบได

๒๗.กำรตรวจใบตอบนกธรรมชนโท และกระทธรรมศกษำชนตร-โท

ก�าหนดตรวจวนท๑๘-๑๙-๒๐ธนวาคม พ.ศ.๒๕๕๕ตรงกบวนองคาร-พธ-

พฤหสบด ขน๕-๖-๗ค�า เดอน๑ เรมตรวจเวลา๑๓.๐๐น. ถงเวลา

๑๖.๐๐น. ใบตอบนกธรรมชนโทและใบตอบธรรมศกษา วชาเรยงความแกกระท

ธรรมชนตร-โท ของส�านกเรยนสวนกลาง จะด�าเนนการตรวจ ณ ศาลาแดง

หนาพระอโบสถวดบวรนเวศวหาร และส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

ดงเชนทกปทผานมา

๒๘.กำรตรวจใบตอบนกธรรมชนเอก และธรรมศกษำชนเอกก�าหนด

ตรวจวนท๒๔-๒๕-๒๖-๒๗ ธนวาคม พ.ศ.๒๕๕๕ตรงกบวนจนทร-

องคาร-พธ-พฤหสบด ขน๑๑-๑๒-๑๓-๑๔ค�า เดอน๑ เรมตรวจเวลา

๑๓.๐๐น. ถงเวลา๑๖.๐๐น. ใบตอบนกธรรมชนเอก และใบตอบธรรมศกษา

ชนเอก จะด�าเนนการตรวจทวดสามพระยา ดงเชนทกปทผานมา

๒๙.บญชส�ำมะโนครวผสอบไดนกธรรมชนตร หลงทราบผลสอบธรรม

สนามหลวงนกธรรมชนตรประจ�าปแลว ใหส�านกเรยนสงบญชส�ามะโนครว

ผสอบไดนกธรรมชนตร (ศ.๑) ไปทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

54

๓๐.ส�ำนกเรยนทแยกสอบโดยเฉพำะ ใหเจาส�านกเรยนพจารณาแตงตง

พระภกษผสามารถไปเปนกรรมการควบคมดแลการสอบอยางนอยแหงละ๓รป

๓๑.ส�ำนกเรยนคณะเขต ใหเจาคณะเขตนนๆ ตงคณะกรรมการ

อ�านวยการสอบประจ�าสนามสอบนนๆ อยางนอยแหงละ๓รป

๓๒.รายงานการสอบธรรม ใหผเปนประธานสนามสอบแตละแหง

ท�ารายงานโดยตรงไปทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

๓๓.กำรประกำศอนโมทนำ ถามบญชรายนามทานผบรจาคทรพยอปถมภ

ในการสอบธรรมสนามหลวง สมควรประกาศอนโมทนา ใหผเปนประธานสนาม

สอบนนๆ ด�าเนนการประกาศอนโมทนาโดยตรง

๓๔.ระเบยบอนๆ นอกจากน ใหปฏบตตามระเบยบของสนามหลวง

แผนกธรรมทกประการ

ประกาศ ณ วนท ๒๘สงหาคม พทธศกราช๒๕๕๕

(สมเดจพระวนรต)

แมกองธรรมสนามหลวง

55

(ภำคผนวก)

๑. สนามสอบนกธรรมชนตรและธรรมศกษาในสวนกลาง สนามหลวง

แผนกธรรมก�าหนดใหส�านกเรยนตางๆ สอบธรรมสนามหลวงในสนามสอบ ดงน

รวมสอบนกธรรมชนตร ดงน

ส�านกเรยน วดมหาธาต วดชนะสงคราม วดเทพธดาราม วดราชบรณะ

รวมสอบท - วดมหาธาต

ส�านกเรยน วดเบญจมบพตรฯ สอบท วดเบญจมบพตรฯ

ส�านกเรยน วดสรอยทอง สอบท วดสรอยทอง

ส�านกเรยน วดพระพเรนทร วดมหรรณพาราม วดสระเกศ

รวมสอบท - วดพระพเรนทร

ส�านกเรยน วดพระเชตพนวมลมงคลาราม วดสทศนเทพวราราม

รวมสอบท - วดพระเชตพนวมลมงคลาราม

ส�านกเรยน วดราชสทธาราม วดอรณราชวราราม วดหงสรตนาราม

วดโมลโลกยาราม วดนาคกลาง วดสงขกระจาย

คณะเขตบางกอกใหญ

รวมสอบท - วดราชสทธาราม

ส�านกเรยน วดไตรมตรวทยาราม วดจกรวรรดราชาวาส วดมหาพฤฒาราม

วดปทมคงคาวดหวล�าโพงวดบพตรพมขคณะเขตสมพนธวงศ

รวมสอบท - วดไตรมตรวทยาราม

56

ส�านกเรยน วดสามพระยา วดภคนนาถ วดเทพากร คณะเขตบางพลด

รวมสอบท - วดสามพระยา

ส�านกเรยน วดยานนาวา คณะเขตยานนาวา สอบท วดยานนาวา

ส�านกเรยน วดราชสงขร คณะเขตบางคอแหลม รวมสอบท วดราชสงขร

ส�านกเรยน คณะเขตคลองสามวา สอบท วดบวแกวศรทธาธรรม

ส�านกเรยน วดบวรนเวศวหาร วดราชบพธสถตมหาสมาราม

วดมกฏกษตรยาราม วดปทมวนาราม วดโสมนสวหาร

วดเทพศรนทราวาส วดบรมนวาส วดสมพนธวงศ

วดราชาธวาสวหาร วดนรนาถสนทรการาม

รวมสอบท - วดบวรนเวศวหาร

ส�านกเรยน วดบวรนเวศวหาร เฉพาะวดเขมาภรตาราม

สอบท - วดเขมาภรตาราม จงหวดนนทบร

ส�านกเรยน วดพระศรมหาธาต วดธาตทอง วดธรรมมงคล

รวมสอบท - วดพระศรมหาธาต

ส�านกเรยน วดอาวธวกสตาราม วดบปผาราม (วดแกวพทกษเจรญธรรม,

วดเครอวลย) วดบวรนเวศวหาร (วดบวรมงคล, วดพทธบชา,

วดเชงเลน) วดสมพนธวงศ (วดราษฎรบ�ารง, วดทองเนยม,

วดสามคคสทธาวาส, วดทาขาม)

รวมสอบท - วดอาวธวกสตาราม

57

ส�านกเรยน วดราชบพธสถตมหาสมาราม (วดสมมาชญญาวาส,

วดจนดตวหาร, วดล�าผกช, วดทพพาวาส, วดอโศการาม,

วดหวล�าภทอง, วดอาษาสงคราม, วดพญาปราบปจจามตร,

วดจนทรแกวเพชรถาวรวนาราม)

รวมสอบท - วดอาษาสงคราม จงหวดสมทรปราการ

ส�านกเรยน วดอนงคาราม วดพชยญาตการาม วดทองนพคณ

วดทองธรรมชาต วดหรญรจ วดโพธนมตร วดใหญศรสพรรณ

รวมสอบท - วดอนงคาราม

ส�านกเรยน วดประยรวงศาวาส วดกลยาณมตร วดอนทาราม

คณะเขตธนบร

รวมสอบท - วดประยรวงศาวาส

ส�านกเรยน วดระฆงโฆสตาราม วดสวรรณาราม วดดสดาราม

วดดาวดงษาราม วดคฤหบด วดศรสดาราม

รวมสอบท - วดระฆงโฆสตาราม

ส�านกเรยน วดกาญจนสงหาสน วดรชฎาธษฐาน

รวมสอบท - วดกาญจนสงหาสน

ส�านกเรยน วดชยพฤกษมาลา สอบท วดชยพฤกษมาลา

ส�านกเรยน วดราชโอรสาราม สอบท วดราชโอรสาราม

ส�านกเรยน วดปากน�า วดนมมานรด คณะเขตภาษเจรญ

รวมสอบท - วดปากน�า

58

ส�านกเรยน วดบณยประดษฐ คณะเขตบางแค คณะเขตหนองแขม

รวมสอบท - วดบณยประดษฐ

ส�านกเรยน คณะเขตลาดกระบง สอบท วดบ�ารงรน

ส�านกเรยน คณะเขตมนบร สอบท วดแสนสข

ส�านกเรยน คณะเขตราษฎรบรณะ-ทงคร สอบท วดสารอด

ส�านกเรยน คณะเขตหนองจอก สอบท วดหนองจอก

ส�านกเรยน วดบางนาใน คณะเขตสวนหลวง คณะเขตประเวศ

คณะเขตพระโขนง-บางนา คณะเขตคลองเตย-วฒนา

รวมสอบท - วดยาง

ส�านกเรยน คณะเขตบางเขน-จตจกร คณะเขตสายไหม

รวมสอบท - วดเสมยนนาร

ส�านกเรยน คณะเขตดอนเมอง-หลกส สอบท วดดอนเมอง

ส�านกเรยน วดเทพลลา คณะเขตบางกะป รวมสอบท วดเทพลลา

ส�านกเรยน คณะเขตลาดพราว-บงกม สอบท วดลาดพราว

ส�านกเรยน วดพรหมวงศาราม คณะเขตหวยขวาง-พญาไท

รวมสอบท - วดพรหมวงศาราม

ส�านกเรยน คณะเขตบางขนเทยน-บางบอน สอบท วดเลา

59

๒. สนำมสอบนกธรรมชนโทและชนเอกในสวนกลำง สนามหลวง

แผนกธรรมก�าหนดใหส�านกเรยนตางๆ ในสงกดสนามสอบเดม รวมสนามสอบ

ดงน

๑. สนามสอบวดสามพระยา วดมหาธาต วดพระเชตพนวมลมงคลาราม

รวมสอบท วดสามพระยา

๒. สนามสอบวดเบญจมบพตรดสตวนาราม วดสรอยทอง

วดพรหมวงศาราม

รวมสอบท วดเบญจมบพตรดสตวนาราม

๓. สนามสอบวดไตรมตรวทยาราม วดยานนาวา วดพระพเรนทร

วดราชสงขร

รวมสอบท วดไตรมตรวทยาราม

๔. สนามสอบวดราชสทธาราม วดอนงคาราม วดประยรวงศาวาส

รวมสอบท วดราชสทธาราม

๕. สนามสอบวดระฆงโฆสตาราม วดกาญจนสงหาสน

วดชยพฤษมาลา วดปรณาวาส

รวมสอบท วดระฆงโฆสตาราม

๖. สนามสอบวดปากน�า วดราชโอรสาราม วดบญยประดษฐ

รวมสอบท วดปากน�า

๗. สนามสอบวดแสนสข วดบ�ารงรน วดหนองจอก

วดบวแกวศรทธาธรรม

รวมสอบท วดแสนสข

60

๘. สนามสอบวดสารอด วดเลา รวมสอบท วดสารอด

๙. สนามสอบวดยาง วดเทพลลา วดนวลจนทร รวมสอบท วดยาง

๑๐.สนามสอบวดดอนเมอง วดเสมยนนาร รวมสอบท วดดอนเมอง

๑๑.สนามสอบวดบวรนเวศวหาร วดเขมาภรตาราม วดราษฎรนยม

วดพระศรมหาธาต

รวมสอบท วดบวรนเวศวหาร

๑๒.สนามสอบวดอาวธวกสตาราม (สนามสอบนกธรรมชนตรเดม)

รวมสอบท วดราษฎรบ�ารง

๑๓.สนามสอบวดอาษาสงคราม (ส�านกเรยนวดราชบพธ)

สอบท วดอาษาสงคราม

๓. สนามสอบธรรมศกษาสวนกลาง สนามหลวงแผนกธรรมก�าหนด

ใหส�านกเรยนตางๆ สอบในสนามสอบดงน

ส�านกเรยนวดบวรนเวศวหาร สอบท

- วดบวรนเวศวหาร

- วทยาลยเทคโนโลยพงษสวสด(PSC)

- โรงเรยนพระราม๙กาญจนาภเษก

- โรงเรยนอดมศกษา

- โรงเรยนจนทรหนบ�าเพญ

- บรษท ซพ ออลล จ�ากด (มหาชน)

61

- โรงเรยนโพธสารพทยากร

- โรงเรยนวดบวรมงคล

- โรงเรยนศรมงคลศกษา

- วดเขมาภรตาราม

- โรงเรยนวดพทธบชา

- วดมชฌนตการาม

- โรงเรยนสตรวทยา

- มหาวทยาลยมหามกฏราชวทยาลย ศาลายา

ส�านกเรยนวดราชบพธสถตมหาสมาราม สอบท

- โรงเรยนวดราชบพธ

- โรงเรยนโสมาภาพฒนา

- โรงเรยนผองพลอยอนสรณ

- โรงเรยนอาษาวทยา

- โรงเรยนวสทธกษตร

ส�านกเรยนวดมกฏกษตรยาราม สอบท โรงเรยนมธยมวดมกฏกษตรย

ส�านกเรยนวดโสมนสวหาร สอบท วดบวรนเวศวหาร

ส�านกเรยนวดเทพศรนทราวาส สอบท

- วดบวรนเวศวหาร

62

- โรงเรยนเทพศรนทร

ส�านกเรยนวดสมพนธวงศ สอบท

- วดบวรนเวศวหาร

- วดสามคคสทธาวาส

- วดราษฎรบ�ารง

- โรงเรยนบานนายเหรยญ

- โรงเรยนวรสนทร

- โรงเรยนวดทาขาม

- โรงเรยนราชวนตบางแคปานข�า

ส�านกเรยนวดราชาธวาสวหาร สอบท โรงเรยนวดราชาธวาส

ส�านกเรยนวดปทมวนาราม สอบท

- โรงเรยนเตรยมอดมศกษา

- โรงเรยนสาธต มศว. ปทมวน

- โรงเรยนวดปทมวนาราม

ส�านกเรยนวดบรมนวาส สอบท โรงเรยนวดบรมนวาส

ส�านกเรยนวดธาตทอง สอบท วดธาตทอง

ส�านกเรยนวดธรรมมงคล สอบท วดธรรมมงคล

63

ส�านกเรยนวดพระศรมหาธาต สอบท

- วดพระศรมหาธาต

- โรงเรยนสารวทยา

- โรงเรยนปราโมชวทยารามอนทรา

- โรงเรยนหอวง

- โรงเรยนวดราษฎรนยมธรรม

- โรงเรยนบางบว

- มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

- โรงเรยนมธยมสาธต วดพระศรมหาธาต

- โรงเรยนสตรวทยา๒

- โรงเรยนไทยนยมสงเคราะห

ส�านกเรยนวดอาวธวกสตาราม สอบท

- วดอาวธวกสตาราม

- วทยาลยพยาบาลเกอการณย

ส�านกเรยนวดมหาธาต สอบท

- วดมหาธาตยวราชรงสฤษฎ

- โรงเรยนวดไตรสามคค

- โรงเรยนวดสวนสม

64

- โรงเรยนพทธศาสนาวนอาทตย มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณ

ราชวทยาลย

ส�านกเรยนวดชนะสงคราม สอบท วดมหาธาตยวราชรงสฤษฎ

ส�านกเรยนวดพระเชตพน สอบท โรงเรยนตงตรงจตรพนชยการ

ส�านกเรยนวดสทศนเทพวราราม สอบท

- โรงเรยนเบญจมราชาลย ในพระบรมราชปถมภ

ส�านกเรยนวดสามพระยา สอบท โรงเรยนวดสงเวช

ส�านกเรยนวดพระพเรนทร สอบท

- วดพระพเรนทร

- โรงเรยนวดชยมงคล

- โรงเรยนปทมวน

- โรงเรยนสวนลมพน

- โรงเรยนวดพลบพลาชย

ส�านกเรยนวดมหรรณพาราม สอบท วดพระพเรนทร

ส�านกเรยนวดสระเกศ สอบท

- โรงเรยนวดสระเกศ

- วทยาลยสารพดชาง พระนคร

- โรงเรยนสายปญญา

65

- โรงเรยนเทคโนโลยสยาม

- โรงเรยนชโนรสวทยาลย

ส�านกเรยนวดไตรมตรวทยาราม สอบท วดไตรมตรวทยาราม

ส�านกเรยนวดจกรวรรดราชาวาส สอบท วดไตรมตรวทยาราม

ส�านกเรยนวดปทมคงคา สอบท

- โรงเรยนพทธมามกะผเยาววดปทมคงคา

- โรงเรยนปทมคงคา

- โรงเรยนศกษานารวทยา

- โรงเรยนมธยมวดสงห

ส�านกเรยนคณะเขตสมพนธวงศ สอบท โรงเรยนวดชยชนะสงคราม

ส�านกเรยนวดเบญจมบพตร สอบท

- โรงเรยนมธยมวดเบญจมบพตร

- โรงเรยนวดนอยนพคณ

- โรงเรยนทปงกรวทยาพฒน (วดโบสถ)

- โรงเรยนวดอมพวน

- โรงเรยนโยธนบรณะ (วดใหมทองเสน)

- โรงเรยนสโขทย (วดสคนธาราม)

66

ส�านกเรยนวดสรอยทอง สอบท

- เรอนจ�าพเศษกรงเทพมหานคร

- เรอนจ�ากลางคลองเปรม

- โรงเรยนวดสรอยทอง

- โรงเรยนวดบางโพโอมาวาส

- โรงเรยนโยธนบรณะ๒

- โรงเรยนวดเลยบราษฎรบ�ารง

- โรงเรยนเวตวนธรรมาวาส

ส�านกเรยนวดพรหมวงศาราม สอบท

- วดพรหมวงศาราม

- โรงเรยนสนตราษฎรวทยาลย

- วดทศนารณสนทรการาม

- โรงเรยนวดดสหงสาราม

- โรงเรยนวชากร

- โรงเรยนศรอยธยา ในพระอปถมภ

- โรงเรยนสามเสนนอก

- โรงเรยนพบลยประชาสรรค

- โรงเรยนกนนทรทธารามวทยาคม

67

ส�านกเรยนวดมหาพฤฒาราม สอบท

- โรงเรยนสตรวดมหาพฤฒาราม

- โรงเรยนพระต�าหนกสวนกหลาบ ในพระบรมมหาราชวง

ส�านกเรยนวดหวล�าโพง สอบท โรงเรยนพทธจกรวทยา

ส�านกเรยนวดยานนาวา สอบท

- มหาวทยาลยสยาม

- วทยาลยเทคโนโลยพณชยการราชด�าเนน

- วทยาลยเทคโนโลยสยาม

- วทยาลยเทคโนโลยวมลบรหารธรกจ

- วทยาลยเทคโนโลยวมล ศรยาน

- วทยาลยเทคโนโลยวบลยบรหารธรกจ

- วทยาลยเทคโนโลยมตรพลบรหารธรกจ

- วทยาลยเทคโนโลยสหะพาณชยบรหารธรกจ

- วทยาลยเทคโนโลยหมบานครบรหารธรกจ

- วทยาลยเทคโนโลยพณชยการเจาพระยา

- วทยาลยเทคโนโลยหมบานคร

- โรงเรยนจนดาบ�ารง

- โรงเรยนสวนอนนต

68

- โรงเรยนสตรวดอปสรสวรรค

- วทยาลยเทคนคมนบร

- วทยาลยเทคนคกาญจนาภเษกมหานคร

- โรงเรยนวดรางบว

- โรงเรยนวดอางแกว(จบ ปานข�า)

- โรงเรยนอ�านวยศลปธนบร

- โรงเรยนมธยมสาธตมหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา

- โรงเรยนวดตลงชน

- บรษท แอดวานซ อนโฟร เซอรวส จ�ากด

- โรงเรยนมธยมสาธตแหงมหาวทยาลยเกษตรศาสตร

- โรงเรยนกงลจงซน

- โรงเรยนวดโพธ (ราษฎรผดงผล)

- วทยาลยอาชวศกษาอาชวศลป

- วทยาลยเทคโนโลยทกษณาบรหารธรกจ

- ศนยศกษาพทธศาสนาวนอาทตยวดยานนาวา

- โรงเรยนเจาพระยาวทยาคม

- โรงเรยนประถมนนทร

- โรงเรยนทงมหาเมฆ

69

- โรงเรยนยานนาเวศวทยาคม

- โรงเรยนเปยมสวรรณวทยา

- โรงเรยนทววฒนา

- โรงเรยนรตนโกสนทรสมโภชลาดกระบง

- โรงเรยนวดสทธวราราม

- โรงเรยนโสมาภานสสรณ

- โรงเรยนวดดอกไม

- โรงเรยนวดชองนนทร

- โรงเรยนศรเพญ

- โรงเรยนวดดอน

- มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม

- มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

- โรงเรยนวดดาน

- โรงเรยนวดนวลนรดศ

- โรงเรยนวดไผตน

- วทยาลยเทคโนโลยไทยอโตะ

- โรงเรยนวดมะล

- โรงเรยนนพทธวทยา

70

ส�านกเรยนวดราชสงขร สอบท วดราชสงขร

ส�านกเรยนคณะเขตพระโขนง-บางนา สอบท

- โรงเรยนสรรพาวธวทยา

- โรงเรยนสรรตนาธร

- โรงเรยนพระโขนงพทยาลย

- โรงเรยนเพยนพนอนสรณ

- โรงเรยนวดบางนานอก

- โรงเรยนศรเอยมอนสรณ

- โรงเรยนพนสน (เพชรสขอปถมภ)

- โรงเรยนดาราคาม

ส�านกเรยนวดบางนาใน สอบท

- โรงเรยนอรรถวทย

- โรงเรยนรงเรองอปถมภ

- โรงเรยนวดบางนาใน

- โรงเรยนอ�านวยกนกสรอนสรณ

ส�านกเรยนคณะเขตสวนหลวง สอบท วดยาง

ส�านกเรยนคณะเขตบางกะป สอบท โรงเรยนวดศรบญเรอง

71

ส�านกเรยนวดเทพลลา สอบท

- โรงเรยนปรยตธรรมวดเทพลลา

- โรงเรยนวดเทพลลา

- โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน)

- โรงเรยนพระยาประเสรฐสนทราศรย (กระจาง สงหเสน)

- โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยรามค�าแหง (ฝายประถม)

- โรงเรยนไขศรปราโมชอนสรณ

- วทยาลยพณชยการอนทราชย

- โรงเรยนเทพลลา

- โรงเรยนพบลยอปถมภ

- โรงเรยนมธยมวดบงทองหลาง

- โรงเรยนประชาราษฎรบ�าเพญ

- โรงเรยนเตรยมอดมศกษานอมเกลา

- โรงเรยนวดสามคคธรรม

- โรงเรยนถนอมบตร

- โรงเรยนนวมนทราชนทศ เตรยมอดมศกษานอมเกลา

ส�านกเรยนคณะเขตลาดพราว-บงกม สอบท

- โรงเรยนวดนวลจนทร

72

- โรงเรยนวดบางเตย

- โรงเรยนคลองกม

- โรงเรยนชนวร

- โรงเรยนโสมาภา

- โรงเรยนบดนทรเดชา๒

- วดลาดพราว

- โรงเรยนลาดปลาเคาวทยาคม

- โรงเรยนวดลาดปลาเคา

- โรงเรยน ทบอ.เพชราวธวทยา ในพระอปถมภฯ

- โรงเรยนเพชรถนอม

- โรงเรยนโชคชย(ครเกยว)

- โรงเรยนประภาสวทยา

- โรงเรยนสายอกษร

- โรงเรยนพชยพฒนา

- โรงเรยนเทพเสนานสรณ

ส�านกเรยนคณะเขตบางเขน-จตจกร สอบท

- โรงเรยนอนบาลวดไตรรตนาราม

73

ส�านกเรยนคณะเขตดอนเมอง-หลกส สอบท

- โรงเรยนดอนเมองจาตรจนดา

- โรงเรยนดอนเมองทหารอากาศบ�ารง

- โรงเรยนสกน (วฒนานนทอปถมภ)

- โรงเรยนทงสองหอง

- โรงเรยนวดเวฬวนาราม

- โรงเรยนวดดอนเมอง

- โรงเรยนประชาอทศ

- โรงเรยนเคหะทงสองหองวทยา๑

- โรงเรยนเคหะทงสองหองวทยา๒

- โรงเรยนวดหลกส

- โรงเรยนบ�ารงรววรรณวทยา

- โรงเรยนพหลโยธน

- โรงเรยนเปรมประชา

- โรงเรยนการเคหะทาทราย

ส�านกเรยนคณะเขตสายไหม สอบท

- โรงเรยนรตนโกสนทรสมโภชบางเขน

- โรงเรยนบานคลองบว

74

- โรงเรยนไทยรฐวทยา๗๕เฉลมพระเกยรต

- โรงเรยนสายไหม

- โรงเรยนวดหนองใหญ

- โรงเรยนบานบวมล

- โรงเรยนวดเกาะสวรรณาราม

- โรงเรยนพรพระรวงประสทธ

- โรงเรยนซอยแอนเนกซ

- โรงเรยนฤทธยะวรรณาลย

- โรงเรยนฤทธยะวรรณาลย (ประถม)

- โรงเรยนประชานกล

- โรงเรยนแยมจาดวชชานสรณ

- โรงเรยนออเงน

- โรงเรยนประเทองทพยวทยา

- โรงเรยนเลศหลา

ส�านกเรยนคณะเขตมนบร สอบท

- เรอนจ�าพเศษมนบร

- โรงเรยนมนประสาทวทยา

- โรงเรยนสตรเศรษฐบตรบ�าเพญ

75

- โรงเรยนเศรษฐบตรบ�าเพญ

- โรงเรยนวดใหมล�านกแขวก

- โรงเรยนคนนายาว (ธารน เจรญสงเคราะห)

- โรงเรยนวดแสนสข

- โรงเรยนมนบร

- โรงเรยนวดบ�าเพญเหนอ

- โรงเรยนบางชน (ปลมวทยานสรณ)

- โรงเรยนวดทองสมฤทธ

- โรงเรยนวดคบอน

ส�านกเรยนคณะเขตคลองสามวา สอบท

- โรงเรยนวดบวแกว

- โรงเรยนวดสทธสะอาด

- โรงเรยนวดพระยาสเรนทร

- โรงเรยนกลางคลองสอง

- โรงเรยนประชาราษฎรอปถมภ

- โรงเรยนบานหนองระแหง

- โรงเรยนวดล�ากะดาน

- โรงเรยนวดแปนทอง

76

- โรงเรยนสดใจวทยา

ส�านกเรยนคณะเขตลาดกระบง สอบท

- โรงเรยนเทพศรนทรรมเกลา

- โรงเรยนวดราชโกษา

- โรงเรยนวดพลมานย

- โรงเรยนวดบงบว

- โรงเรยนวดสทธาโภชน

- โรงเรยนวดปากบง

- โรงเรยนวดลาดกระบง

- โรงเรยนวดลานบญ

- โรงเรยนวดปลกศรทธา

- โรงเรยนวดสงฆราชา

ส�านกเรยนคณะเขตหนองจอก สอบท โรงเรยนวดหนองจอก

ส�านกเรยนคณะเขตธนบร สอบท

- โรงเรยนวดใหมยายนย

- โรงเรยนอ�านวยศษยศกษา

- โรงเรยนธนบรวรเทพพลารกษ

- โรงเรยนวดบางสะแกใน

77

- โรงเรยนบางแคเหนอ

- โรงเรยนวดกระจบพนจ

- โรงเรยนวดราชวรนทร

- โรงเรยนวดราชคฤห

- โรงเรยนวดบางน�าชน

ส�านกเรยนวดหรญรจ สอบท

- โรงเรยนวดใหญศรสพรรณ

- โรงเรยนสายน�าทพย

ส�านกเรยนวดประยรวงศาวาส สอบท

- วดประยรวงศาวาส

- โรงเรยนสตรศรสรโยทย

- โรงเรยนมธยมวดดาวคนอง

- โรงเรยนวดประยรวงศาวาส

- โรงเรยนสตบตรบ�ารง

- มลนธกลมแสงเทยน วดบางไสไก

- โรงเรยนนนทบรพทยาคม

- โรงเรยนมธยมวดนายโรง

- โรงเรยนวดประยรวงศ

78

- โรงเรยนจรดา

- โรงเรยนนนทรวทยา

- มหาวทยาลยศรปทม

- โรงเรยนวดดาวคนอง (ประถม)

- โรงเรยนบ�ารงวทยา

- โรงเรยนสาธตมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

- โรงเรยนอนบาลวดปรนายก

- โรงเรยนราชวนต

- สถานต�ารวจนครบาลปบผาราม

- มหาวทยาลยราชภฎบานสมเดจเจาพระยา

- มหาวทยาลยราชภฎธนบร

- โรงเรยนเตรยมอดมศกษา สวนทวงศ

- วทยาลยการอาชพกาญจนาภเษกหนองจอก

- โรงเรยนมาเรยลย

- โรงเรยนพรตพทยพต

- โรงเรยนวดใหมกระทมลม

- โรงเรยนบดนทรเดชา๔

- โรงเรยนนวมนทราชทศ

79

- โรงเรยนการชางกรมอทหารเรอ

- โรงเรยนวดคลองภม

- โรงเรยนหาดอมราอกษรลกษณวทยา

- มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ส�านกเรยนวดอนทาราม สอบท

- โรงเรยนวดอนทาราม

- โรงเรยนวดเวฬราชณ

- โรงเรยนวดโพธนมตร

ส�านกเรยนวดอนงคาราม สอบท

- วดอนงคาราม

- โรงเรยนสตรวฑฒศกษา

- โรงเรยนศกษานาร

ส�านกเรยนวดทองธรรมชาต สอบท

- โรงเรยนวดสวรรณ

- โรงเรยนวดสทธาราม

- โรงเรยนวดทองเพลง

ส�านกเรยนคณะเขตราษฎรบรณะ-ทงคร สอบท

- โรงเรยนวดสารอด

80

- โรงเรยนขจรโรจนวทยา

- โรงเรยนรตนจนะอทศ

- โรงเรยนวดบางปะกอก

- โรงเรยนบางปะกอกวทยาคม

- โรงเรยนวดแจงรอน

- โรงเรยนแจงรอนวทยา

- โรงเรยนวดทงคร

- โรงเรยนบรณะศกษา

- โรงเรยนบางมด

ส�านกเรยนคณะเขตบางขนเทยน-บางบอน สอบท

- โรงเรยนรตนโกสนทรสมโภชบางขนเทยน

- ทณฑสถานหญงธนบร

- โรงเรยนทวธาภเศก๒

- โรงเรยนวดก�าแพง

- โรงเรยนวดบางบอน

- โรงเรยนพระยามนธาตราชศรพจตร

- โรงเรยนวดเลา

- โรงเรยนบานนายส

81

- โรงเรยนวดสะแกงาม

- โรงเรยนวดแสมด�า

- โรงเรยนวดบางกระด

- โรงเรยนราชมนตร

- โรงเรยนบางขนเทยนศกษา

- โรงเรยนสวนกหลาบวทยาลย ธนบร

- โรงเรยนคลองพทยาลงกรณ

- โรงเรยนบานนายผล (แมนสวรรณอปถมภ)

- โรงเรยนสถานพรมแดน (รกษาศขราษฎรบ�ารง)

ส�านกเรยนวดราชโอรสาราม สอบท

- โรงเรยนวดราชโอรส

- โรงเรยนบางมดวทยา

- โรงเรยนวดโพธทอง

- โรงเรยนวดหนง

- เรอนจ�าพเศษธนบร

- โรงเรยนสายน�าผงในพระอปถมภฯ

ส�านกเรยนคณะเขตบางกอกใหญ สอบท

- โรงเรยนวดประดในทรงธรรม

82

- โรงเรยนวดทาพระ

ส�านกเรยนวดราชสทธาราม สอบท วดราชสทธาราม

ส�านกเรยนวดอรณราชวราราม สอบท

- โรงเรยนเสสะเวชวทยา

- โรงเรยนทวธาภเศก (มธยม)

- โรงเรยนทวธาภเศก (ประถม)

ส�านกเรยนวดสงขกระจาย สอบท โรงเรยนฤทธณรงครอน

ส�านกเรยนคณะเขตบางกอกนอย สอบท

- โรงเรยนศภวรรณ

- โรงเรยนวดอมพวา

- โรงเรยนวดอมรนทราราม

- โรงเรยนวดยางสทธาราม

ส�านกเรยนวดระฆงโฆสตาราม สอบท โรงเรยนสตรวดระฆง

ส�านกเรยนวดดสดาราม สอบท โรงเรยนมธยมวดดสตาราม

ส�านกเรยนวดสวรรณาราม สอบท โรงเรยนสวรรณารามวทยาคม

ส�านกเรยนวดคฤหบด สอบท

- โรงเรยนวดคฤหบด

- โรงเรยนวดรวกบางบ�าหร

83

- โรงเรยนสวนกหลาบ

- โรงเรยนราชวนตมธยม

ส�านกเรยนวดดาวดงษาราม สอบท

- โรงเรยนบางยขนวทยาคม

- โรงเรยนตงวรฬหธรรม

- วดดาวดงษาราม

- โรงเรยนวดเปาโรหตย

- โรงเรยนฉตรแกวจงกลณ

ส�านกเรยนวดเทพากร สอบท

- โรงเรยนวมตยารามพทยากร

- โรงเรยนวดเทพากร

ส�านกเรยนวดกาญจนสงหาสน สอบท

- วดกาญจนสงหาสน

- โรงเรยนวดปากน�าฝงเหนอ

- โรงเรยนฉมพล

- โรงเรยนสวรรณพลบพลาพทยาคม

- โรงเรยนวดปากน�าวทยาคม

- โรงเรยนวดชางเหลก (ส.ช.ก.)

84

- โรงเรยนวดชางเหลก (กทม.)

ส�านกเรยนวดรชฎาธษฐาน สอบท

- โรงเรยนมหรรณพาราม

- โรงเรยนชมทางตลงชน

- วดรชฎาธษฐาน

ส�านกเรยนวดชยพฤกษมาลา สอบท

- โรงเรยนกศลศกษา

- โรงเรยนวดชยพฤกษมาลา

- โรงเรยนทปงกรณวทยาพฒน

ส�านกเรยนคณะเขตภาษเจรญ สอบท

- โรงเรยนวดทองศาลางาม

- โรงเรยนเผดมศกษา

- โรงเรยนวดนาคปรก

- โรงเรยนกนตทาราราม

- โรงเรยนศาลเจา

- โรงเรยนศรนสรณวทยา

- โรงเรยนวดโคนอน

85

ส�านกเรยนวดปากน�า สอบท วดปากน�า

ส�านกเรยนวดนมมานรด สอบท

- โรงเรยนพณชยการภาษานสรณบางแค

- โรงเรยนบษยรตนบรหารธรกจ

- โรงเรยนคลองหนองใหญ

- โรงเรยนวดนมมานรด

- โรงเรยนราชวนตประถมบางแค

- โรงเรยนบางแค (เนองสงวาลยอนสรณ)

- โรงเรยนวดเศวตฉตร

ส�านกเรยนวดบณยประดษฐ สอบท

- โรงเรยนบางเชอกหนง

- โรงเรยนหมบานเศรษฐกจ

- โรงเรยนวดบณยประดษฐ

ส�านกเรยนคณะเขตบางแค สอบท

- โรงเรยนวดศาลาแดง

- วดมวง

- โรงเรยนวดพรหมสวรรณสามคค

- โรงเรยนจนทรประดษฐารามวทยาคม

86

ส�านกเรยนคณะเขตหนองแขม สอบท

- วดหนองแขม

- โรงเรยนวดอดมรงส

- โรงเรยนวดศรนวลธรรมวมล

- โรงเรยนบานขนประเทศ

- โรงเรยนคลองบางแวก

- โรงเรยนปญญาวรคณ

ส�านกเรยนคณะเขตทววฒนา สอบท

- โรงเรยนนวมนทราชนทศ สตรวทยา พทธมณฑล

- โรงเรยนวดปรณาวาส

- โรงเรยนทปงกรวทยาพฒน (ทววฒนา)

- โรงเรยนประชาบ�ารง

- โรงเรยนคลองบางพรหม

- โรงเรยนคลองตนไทร

- โรงเรยนคลองมหาสวสด

- โรงเรยนคลองทววฒนา (ทองนวมอนสรณ)

ส�านกเรยนวดอมรคร สอบท

- โรงเรยนวดพระยาศรไอยสวรรค

87

ส�านกเรยนวดชยฉมพล สอบท

- โรงเรยนไชยฉมพลวทยาคม

ส�านกเรยนวดเสมยนนาร สอบท

- ทณฑสถานหญงกลาง

- ทณฑสถานบ�าบดพเศษกลาง

- โรงเรยนวดเสมยนนาร

- วทยาลยเทคโนโลยสยามบรหารธรกจ

- วทยาลยเทคโนโลยสยามบรหารธรกจ นนทบร

- โรงเรยนประชานเวศน

ส�านกเรยนวดราชบรณะ สอบท

- โรงเรยนสวนกหลาบวทยาลย

ประกำศสนำมหลวงแผนกธรรม

เรอง

ก�ำหนดระเบยบวธปฏบต ในกำรสอบธรรมสนำมหลวงส�ำนกเรยนสวนภมภำค

พ.ศ. ๒๕๕๕

91

ประกาศสนามหลวงแผนกธรรม

เรอง ก�ำหนดระเบยบวธปฏบตในกำรสอบธรรมสนำมหลวง

ส�ำนกเรยนสวนภมภำค

พ.ศ. ๒๕๕๕

การสอบธรรมสนามหลวงศกน นกธรรมชนตร ก�าหนดสอบวนท

๒๔-๒๕-๒๖-๒๗ตลาคม พ.ศ.๒๕๕๕ตรงกบวนพธ-พฤหสบด-ศกร-เสาร

ขน๙-๑๐-๑๑-๑๒ค�า เดอน๑๑รวมสอบ๔วนๆ ละ๑วชาๆ ละ๓

ชวโมง เรมสอบเวลา๑๓.๐๐น. ทกวน พรอมกนทวราชอาณาจกร นกธรรม

ชนโทและเอกก�าหนดสอบวนท๒๙-๓๐พฤศจกายนและวนท๑-๒ธนวาคม

พ.ศ.๒๕๕๕ ตรงกบวนพฤหสบด-ศกร-เสาร-อาทตย แรม๑-๒-๓-๔ค�า

เดอน๑๒รวมสอบ๔วนๆ ละ๑วชาๆ ละ๓ชวโมง เรมสอบเวลา

๑๓.๐๐น. ทกวน พรอมกนทวราชอาณาจกร และธรรมศกษำทกชน ก�าหนด

สอบวนท๓ธนวาคม พ.ศ.๒๕๕๕ตรงกบวนจนทร แรม๕ค�า เดอน๑๒

รวมสอบ๑วน ภาคเชา เวลา๐๘.๓๐น. สอบวชาเรยงความแกกระทธรรม

ภาคบาย เวลา๑๓.๐๐น. สอบวชาธรรมะ วชาพทธะ และวชาวนย ใหเวลา

วชาละ๕๐นาท พรอมกนทวราชอาณาจกร ใชขอสอบแบบปรนยหรอแบบ

เลอกตอบ

92

ระเบยบปฏบต

๑. กระดำษใบตอบและกำรเขยนตอบ ใชกระดาษตราสนามหลวง

แผนกธรรมทโรงพมพส�านกงานพระพทธศาสนาแหงชาตจ�าหนาย หรอกระดาษ

ชนดอนทประทบตราสนามหลวงแผนกธรรมแตตองเปนกระดาษทสนามสอบแจก

ใหในเวลาสอบ นกเรยนจะจดหามาใชเองไมได เฉพาะใบตอบของธรรมศกษา

ทกชน นอกจากวชาเรยงความแกกระทธรรม สนามหลวงแผนกธรรมใหมา

พรอมกบขอสอบแลว หามใชกระดาษ ใบตอบชนดอน การเขยนตอบ ตองเขยน

ดวยหมกสด�า สน�าเงน หรอดนสอเทานน และตอบเรยงขอลงลางตามล�าดบ

ส�าหรบธรรมศกษาทกชน วชาเรยงความแกกระทธรรม เขยนตอบเหมอนปทผาน

มา สวนวชาอนใหใชกระดาษใบตอบของสนามหลวงแผนกธรรม ใหท�าตามค�าสง

ในขอสอบนน

๒. กำรใหเลขประจ�ำตวผสอบ เลขประจ�าตวผสอบในจงหวดหนงๆ

ชนหนงๆ ใหตงแตเลข๑จากอ�าเภอเมองไปตามล�าดบอ�าเภอ จนถงอ�าเภอสดทาย

ของจงหวดนนๆ

๓. กรรมการก�ากบหองสอบ ในหองสอบหนงๆ ใหมกรรมการก�ากบ

หองสอบทเจาคณะจงหวด หรอประธานสนามสอบแตงตง อยางนอยหองละ

๒รป/คน รวมถงกรรมการก�ากบหองสอบในสนามสอบธรรมศกษาทเปดสอบ

ในโรงเรยน สถานศกษา และสถานทอนๆ ดวย

๔. กำรลงหมำยเหตขำดสอบ หากมผขาดสอบดวยเหตใดๆกตาม

ตองลงหมายเหตในบญชรบใบตอบ และขดเสนแดงทบใหชดเจน เชน อาพาธ

กลงหมายเหตวา อาพาธ เปนตน ขาดสอบในวนไหนบอกใหชดเจนดวย

93

๕. การยกเลกเลขประจ�าตว กรรมการก�ากบหองสอบตองยกเลก

เลขประจ�าตวนกเรยนทขาดสอบ หามใหเลขประจ�าตวแกนกเรยนอนมาใชเลข

ประจ�าตวนนเพอสอบแทน

๖. บญชยอดจ�ำนวนและบญชส�ำมะโนครวผขอเขำสอบนกธรรม

ชนตร ใหเจาคณะจงหวดจดท�าบญชยอดจ�านวนผขอเขาสอบนกธรรมชนตร

(สถ.๕) และบญชส�ามะโนครวผขอเขาสอบนกธรรมชนตร (ศ.๑) พรอมบนทก

ลงแผนซด สงส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง กอนวนแรม ๑ ค�ำ เดอน ๑๐

ตรงกบวนท ๑ ตลำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

๗. บญชยอดจ�ำนวนและบญชรำยชอผขอเขำสอบนกธรรมชนโทและ

เอก ใหเจาคณะจงหวดจดท�าบญชยอดจ�านวนผขอเขาสอบนกธรรมชนโทและเอก

(สถ.๕) (แยกเปนอกบญชหนงจากบญชนกธรรมชนตร) และบญชรายชอ

ผขอเขาสอบนกธรรมชนโทและเอก (ศ.๒)พรอมบนทกลงแผนซด สงส�านกงาน

แมกองธรรมสนามหลวง กอนวนขน ๑๕ ค�ำ เดอน ๑๑ ตรงกบวนท ๓๐ ตลำคม

พ.ศ. ๒๕๕๕ เมอพนก�าหนดดงกลาวแลว สนำมหลวงแผนกธรรมหำมมให

มการสงชอนกเรยนขอเขาสอบเพมเตม

๘. กำรสงบญชจ�ำนวนผขอเขำสอบนกธรรมชนโท-เอก ส�านกเรยน

คณะสงฆจงหวดคณะธรรมยต ทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวงไดประกาศให

ไปรวมสอบกบสนามสอบส�านกเรยนคณะสงฆจงหวดมหานกาย ตองสงบญชยอด

จ�านวนผขอเขาสอบ (สถ.๕) ใหแกสนามสอบเพอจดสถานทสอบ

๙. บญชยอดจ�ำนวนและบญชรำยชอผขอเขำสอบธรรมศกษำทกชน

ใหเจาคณะจงหวดจดท�าบญชยอดจ�านวนผขอเขาสอบธรรมศกษาทกชน (สถ.๖)

94

ทมนกเรยนขอเขาสอบธรรมศกษา (แยกเปนอกบญชหนงจากบญชผขอเขาสอบ

นกธรรม) และจดท�าบญชรายชอผขอเขาสอบธรรมศกษาชนตร (ศ.๕) บญช

รายชอผขอเขาสอบธรรมศกษาชนโทและเอก (ศ.๖) พรอมบนทกลงแผนซด

สงส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง กอนวนขน ๑๕ ค�ำ เดอน ๑๑ ตรงกบ

วนท ๓๐ ตลำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

๑๐. สนำมสอบนกธรรมชนโทและชนเอก ใหเจาคณะจงหวดโดย

ความเหนชอบของเจาคณะภาค พจารณารวมสอบนกธรรมชนโทและชนเอกเปน

สนามสอบแหงเดยวกน หรอจะพจารณาแยกสนามสอบเปนสนามสอบนกธรรม

ชนโท๑แหง และสนามสอบนกธรรมชนเอก๑แหง ตามความเหมาะสม

๑๑. การรวมสนามสอบ ในสนามสอบคณะสงฆจงหวดมหานกายทม

ส�านกเรยนคณะสงฆจงหวดคณะธรรมยตรวมสอบดวยจดหองสอบรวมกนไดแต

ตองแยกท�าบญชรบใบตอบตางหาก

๑๒.กำรจำยขอสอบนกธรรมชนตร ใหเจาคณะภาค หรอผทเจาคณะ

ภาคมอบหมายมารบขอสอบ ในวนท๑๙-๒๓ตลาคม พ.ศ.๒๕๕๕ตงแต

เวลา๐๙.๐๐น. ถงเวลา๑๘.๐๐น. รวม๕วน ทส�านกงานแมกองธรรม

สนามหลวง ดงน

ภาค๑๖-๑๗-๑๘ รบวนท๑๙ตลาคม พ.ศ.๒๕๕๕

ภาค๔-๕-๖-๗ รบวนท๒๐ตลาคม พ.ศ.๒๕๕๕

ภาค๘-๙-๑๐-๑๑-๑๒ รบวนท๒๑-๒๒ตลาคมพ.ศ.๒๕๕๕

ภาค๑-๒-๓,๑๓-๑๔-๑๕รบวนท๒๓ตลาคม พ.ศ.๒๕๕๕

95

๑๓. พระสงฆำธกำรผน�ำปญหำขอสอบนกธรรมชนโทและชนเอก

ใหเจาคณะภาคสงรายนามพระสงฆาธการผน�าปญหาขอสอบนกธรรมชนโทและ

ชนเอก ประจ�าสนามสอบในจงหวดเขตปกครองของเจาคณะภาค สนามละ๑รป

ไปทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง เพอรบการแตงตงเปนผแทนแมกองธรรม

สนามหลวง น�าปญหาขอสอบธรรมสนามหลวง กอนวนท ๓๐ ตลำคม ๒๕๕๕

๑๔. กำรจำยปญหำขอสอบธรรมศกษำทกชน ใหเจาคณะภาค หรอ

ผทเจาคณะภาคมอบหมายมารบปญหาขอสอบ ตงแตวนท๒๔-๒๘พฤศจกายน

พ.ศ.๒๕๕๕ตงแตเวลา๐๙.๐๐น. ถง เวลา๑๘.๐๐น. รวม๕วน

ทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง ดงน

ภาค๑๖-๑๗-๑๘ รบวนท๒๔พฤศจกายน พ.ศ.๒๕๕๕

ภาค๔-๕-๖-๗ รบวนท๒๕พฤศจกายน พ.ศ.๒๕๕๕

ภาค๘-๙-๑๐-๑๑-๑๒ รบวนท๒๖-๒๗พฤศจกายนพ.ศ.๒๕๕๕

ภาค๑-๒-๓,๑๓-๑๔-๑๕รบวนท๒๘พฤศจกายน พ.ศ.๒๕๕๕

๑๕. ผรบปญหำขอสอบ คณะผแทนแมกองธรรมสนามหลวง๗คณะ

ทแมกองธรรมสนามหลวงแตงตง ก�าหนดวน เวลา สถานทจายปญหาขอสอบ

และรบผดชอบจายปญหาขอสอบนกธรรมชนโทและชนเอกแก ผน�าขอสอบในสวน

ภมภาค

๑๖. ผ น�ำปญหำขอสอบ แมกองธรรมสนามหลวงไดแตงตง

พระสงฆาธการผน�าปญหาขอสอบนกธรรมชนโทและชนเอกในสวนภมภาค

มหนาทน�าปญหาขอสอบไปมอบประธานสนามสอบและตรวจตราดแลความเรยบรอย

ของสนามสอบ เกบปญหาขอสอบไวดวยตนเอง อยในสถานทสอบตลอดเวลาท

96

มการสอบ

กำรลงลำยมอชอเพอตรวจสอบวำซองบรรจขอสอบทผน�ำปญหำขอสอบ

มำนนบรสทธหรอไมบรสทธ เปนหนำทของประธำนสนำมสอบและคณะกรรมกำร

อ�านวยการสอบ

๑๗. กำรจำยปญหำขอสอบ พระสงฆาธการทแมกองธรรมสนามหลวง

ไดแตงตงใหผน�าปญหาขอสอบ มอบซองบรรจขอสอบแกประธานสนามสอบใน

วนท๒๙-๓๐พฤศจกายน และวนท๑-๒ธนวาคม พ.ศ.๒๕๕๕เวลา

๑๒.๔๕น. ของทกวน วนละ๑วชา ตอหนาคณะกรรมการอ�านวยการจดสอบ

ธรรมสนามหลวง

๑๘. กรณมกำรทจรต ถาปรากฏวามผท�าทจรตในการสอบ ใหลง

หมายเหตทหวกระดาษใบตอบและลงชอกรรมการผก�ากบหองสอบนนๆ ทกรป

และใหผ เปนประธานสนามสอบลงชอรบรองดวย ทจรตดวยอาการอยางไร

ตองบนทกบอกใหชดเจน

๑๙. กำรเปดซองขอสอบ ในวนเปดสอบทกวน เมอเปดซองขอสอบ

ถาปรากฏวาไมมปญหาทสอบในวนนน (หากจะมการบรรจปญหาขอสอบผดพลาด)

ใหประธานสนามสอบสงใหนกเรยนอยภายในหองสอบแลวสงผแทนไปขอปญหา

จากสนามสอบทใกลทสดน�ามาใหนกเรยนสอบ ใหสนามสอบทมขอสอบมอบให

โดยบรรจซอง (ตามแตจะหาได) อยางมดชดประทบตราสนามหลวงแผนกธรรม

แลวมอบใหไป

สวนซองปญหำขอสอบทบรรจผดพลำด ตองปดซองใหเรยบรอย

ประทบตรำสนำมหลวงแผนกธรรม ลงลำยมอชอรบรอง แลวสงคนส�ำนกงำน

97

แมกองธรรมสนามหลวง

๒๐. กำรใชบญชรบใบตอบ บญชรบใบตอบใหใชใบเดยวทง๔วชา

เพอความสะดวกรวดเรวในการจดท�าขอมล ใหใชรปแบบพมพดวยคอมพวเตอร

ตามแบบของส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง โดยใหส�านกเรยนคณะจงหวด

พมพเลขประจ�ำตว วด ชอ ฉำยำ นำมสกล อำย พรรษำ ใหเรยบรอย

เรยงล�าดบใหตรงกบบญชขอเขาสอบ (ศ.๒, ศ.๖) เมอสงใบตอบวนแรกให

นกเรยนตรวจสอบชอ ฉายา นามสกลฯลฯ หากผดใหนกเรยนเขยนแกไขใน

บญชรบใบตอบนน แลวลงลำยมอชอดวยตวบรรจงในชองประจ�ำวชำนน ๆ ใน

แตละวน (ไมควรใชลำยเซนต เพรำะจกตรวจสอบลำยมอไดในกรณมปญหำ)

ผสอบจะตองลงลายมอชอดวยตนเอง จะลงชอแทนกนไมได

๒๑. กำรเรยงใบตอบของนกเรยน ใหเรยงใบตอบของนกเรยนตาม

เลขประจ�าตวตามล�าดบจากจ�านวนนอยอยขางบนไปหาจ�านวนมาก ไมตองเยบปก

๒๒. ซองบรรจขอสอบทกชนทกวชำ ใหหอรวมเปนหอหนงตางหาก

สงคนไปทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

๒๓. กำรบรรจใบตอบนกธรรมชนตรเขำหอ ใหท�าตอหนาคณะกรรมการ

เมอสอบวชาใดเสรจแลว ใหหอวชานนเปนวนๆไปทกวน แลวเขยนบอกไว

นอกหอใหชดเจนวา วชาอะไรสอบสนามไหน อ�าเภอ จงหวดอะไร ให

คณะกรรมการลงชอรบรองพรอมกบบอกเวลาวน เดอนป ทปดซองดวย เมอ

ครบ๔วชาแลว ใหรวบรวมน�าสงเจาคณะภาค ภายใน๕วน หรอตามค�าสง

เจาคณะภาค

98

๒๔. บญชรบใบตอบนกธรรมชนตร ใหเจาคณะจงหวดรวบรวม

บญชรบใบตอบ บญชยอดจ�านวน นกเรยนทสงสอบ ขาดสอบ คงสอบ

ตามรปแบบของสนามหลวงแผนกธรรมพรอมทงซดบนทกขอมลบญชรบใบตอบ,

บญชเรยกชอ (ศ.๓) ทแกไขรายการผดพลาดแลว สงเจาคณะภาค หรอตาม

ค�าสงเจาคณะภาค

๒๕. กำรบรรจใบตอบนกธรรมชนโทและชนเอก, ธรรมศกษำชนโท

และชนเอกเขำหอ ใหท�าตอหนาคณะกรรมการ เมอสอบวชาใดเสรจแลว ใหหอ

วชานนเปนวนๆ และเปนชนๆ ไปทกวน แลวเขยนบอกไวนอกหอใหชดเจนวา

วชาอะไร ซองทเทาไร สอบสนามไหน อ�าเภอ จงหวดอะไร เปนสนามสอบ

ทเทาไร ใหคณะกรรมการลงชอรบรอง พรอมกบบอกเวลา วน เดอน ป

ทปดซองดวย เมอครบ๔วชาแลว ใหหอรวมเฉพาะชน เปนนกธรรมชนโท

๑หอ นกธรรมชนเอก๑หอ ธรรมศกษาชนโท๑หอ และธรรมศกษาชนเอก

๑หอ ถามชนละหลายหอใหบอกจ�านวนดวยวากหอๆท ๑-๒ฯลฯ

เมอประธานสนามสอบปดซองใบตอบขอสอบแลว หามมใหเปดซองใบตอบอก

เปนอนขาด นกธรรมชนโท ใหสงไปทพระรำชวจตรปฏภำณ รองผอ�านวยการ

ตรวจใบตอบนกธรรมชนโท วดสทศนเทพวราราม (คณะ๑) ธรรมศกษา

ชนโท ใหสงไปทพระธรรมรตนดลก ผอ�านวยการตรวจใบตอบธรรมศกษาชนโท

วดสทศนเทพวราราม (คณะ๑๔) นกธรรมชนเอกและธรรมศกษาชนเอก

ใหสงไปทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง ภายใน๕วน

๒๖. กำรบรรจใบตอบธรรมศกษำชนตรเขำหอ ใหท�าตอหนา

คณะกรรมการ เมอสอบวชาใดเสรจแลว ใหหอวชานนเปนวนๆ ไปทกวน

ใหหอเฉพาะธรรมศกษาชนตรเทานน แลวเขยนบอกไวนอกหอใหชดเจนวา

99

วชาอะไร สอบสนามไหน อ�าเภอ จงหวดอะไร ใหคณะกรรมการลงชอรบรอง

พรอมกบบอกเวลาวน เดอน ป ทปดซองดวย เมอครบ๔วชาแลว

ใหรวบรวมน�าสงเจาคณะภาคภายใน๕วน หรอตามค�าสง เจาคณะภาค

๒๗. บญชรบใบตอบ, พรอมซดบนทกขอมลทแกไขรำยกำรผดพลำด

แลว ใหหอรวมเปนหอหนงของแตละชนตางหาก เขยนบอกไวนอกหอใหชดเจน

แลวรวมในหอใหญของแตละชนแยกเปนธรรมศกษาชนตร ใหเจาคณะภาครบไว

ด�าเนนการ นกธรรมชนโท ธรรมศกษาชนโท นกธรรมชนเอกและธรรมศกษา

ชนเอก ใหแยกสงไปยงผรบผดชอบดงกลำวแลวในขอ ๒๕

๒๘. บญชยอดจ�ำนวนผเขำสอบนกธรรมและธรรมศกษำทกชน ยกเวน

นกธรรมชนตร ใหเจาคณะจงหวดรวบรวมจ�านวนนกเรยนทสงสอบ ขาดสอบ

คงสอบตามรปแบบของสนามหลวงแผนกธรรม สงผานเจาคณะภาคไปทส�านกงาน

แมกองธรรมสนามหลวง

๒๙. กำรตรวจใบตอบและประกำศผลสอบนกธรรมชนตร มอบถวาย

เจาคณะภาครบผดชอบ ก�าหนดใหตรวจไดตงแตวนแรม๑ค�า เดอน๑๑

ตรงกบวนท๓๑ตลาคม พ.ศ.๒๕๕๕และใหประกาศผลสอบนกธรรมชนตร

กอนก�าหนดการสงบญชรายชอผขอเขาสอบบาลสนามหลวงประจ�าปพรอมทงแจง

เจาคณะในปกครองเพอทราบและตรวจสอบความถกตอง

อนง กำรประกำศผลสอบนกธรรมชนตร ส�ำนกงำนเจำคณะภำค

ไมตองใหเลขทประกำศนยบตร ใหพมพเลขทผสอบไดตำมล�ำดบเทำนน ส�ำนกงำน

แมกองธรรมสนำมหลวงจกใหเลขทประกำศนยบตรในภำยหลง

100

๓๐. กำรสงผลสอบนกธรรมชนตร เมอเจาคณะภาคประกาศรายชอ

ผสอบไดนกธรรมชนตรแลว ใหสงบญชรบใบตอบทมคะแนน บญชประกาศผล

สอบนกธรรมชนตรทแกไขขอมลถกตองสมบรณแลว (ศ.๔) พรอมซดบนทก

ขอมล และบญชยอดจ�านวนนกธรรมชนตรทสงสอบ ขาดสอบ คงสอบ

สอบได และสอบตก ตามรปแบบของสนามหลวงแผนกธรรม ไปทส�านกงาน

แมกองธรรมสนามหลวง

๓๑. กำรตรวจใบตอบและประกำศผลสอบธรรมศกษำชนตร มอบถวาย

เจาคณะภาครบผดชอบ ก�าหนดใหตรวจไดตงแตวนขน๑ค�า เดอน๑ตรงกบ

วนท ๑๔ธนวาคม พ.ศ.๒๕๕๕และใหประกาศ ผลสอบธรรมศกษา

ชนตร พรอมทงแจงเจาคณะในปกครองเพอทราบและตรวจสอบความถกตอง

อนง กำรประกำศผลสอบธรรมศกษำชนตร ส�ำนกงำนเจำคณะภำค

ไมตองใหเลขทประกำศนยบตร ใหพมพเลขทผสอบไดตำมล�ำดบเทำนน ส�ำนกงำน

แมกองธรรมสนำมหลวงจกใหเลขทประกำศนยบตรในภำยหลง

๓๒. กำรสงผลสอบธรรมศกษำชนตร เมอเจาคณะภาคประกาศรายชอ

ผสอบไดธรรมศกษาชนตรแลว ใหสงบญชรบใบตอบทมคะแนน บญชประกาศ

ผลสอบธรรมศกษาชนตรทแกไขขอมลถกตองสมบรณแลว (ศ.๘)พรอมซดบนทก

ขอมล และบญชยอดจ�านวนธรรมศกษาชนตรทสงสอบ ขาดสอบ คงสอบ

สอบได และสอบตก ตามรปแบบของสนามหลวงแผนกธรรม ไปทส�านกงาน

แมกองธรรมสนามหลวง

๓๓. บญชส�ำมะโนครวผสอบไดธรรมสนำมหลวงชนตร หลงทราบผล

สอบธรรมสนามหลวงชนตรประจ�าปแลว ใหเจาคณะจงหวดสงบญชส�ามะโนครว

101

ผสอบไดนกธรรมชนตร (ศ.๑) บญชส�ามะโนครวผสอบไดธรรมศกษาชนตร

(ศ.๕) ไปทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

๓๔. กำรตรวจใบตอบนกธรรมชนโทและเอก, ธรรมศกษำชนโท

และเอก ก�าหนดตรวจวนท๒๔-๒๕-๒๖-๒๗ธนวาคม พ.ศ.๒๕๕๕

ตรงกบวนจนทร-องคาร-พธ-พฤหสบด ขน๑๑-๑๒-๑๓-๑๔ค�า เดอน๑

เรมตรวจเวลา ๑๓.๐๐น. ถงเวลา ๑๖.๐๐น. ใบตอบนกธรรมชนโท

มอบถวาย พระรำชวจตรปฏภำณ รองผอ�านวยการตรวจใบตอบนกธรรมชนโท

เปนผด�าเนนการ ใบตอบธรรมศกษาชนโท มอบถวาย พระธรรมรตนดลก

ผอ�านวยการตรวจใบตอบธรรมศกษาชนโท เปนผด�าเนนการ ใบตอบชนเอก

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง จะด�าเนนการตรวจทวดสามพระยากรงเทพมหานคร

ดงเชนทกปทผานมา

๓๕. รายงานการสอบธรรม ใหผเปนประธานสนามสอบแตละแหง

ท�ารายงานผานเจาคณะจงหวด ใหเจาคณะจงหวดเกบใจความในรายงานนนๆ

ทเหนวาควรรายงานใหทราบ รายงานเสนอผานเจาคณะภาค ถาเรองปกตธรรมดา

ไมตองบอกในรายงานเวนไวแตมเรองพเศษจงบอกในรายงาน

๓๖. กำรประกำศอนโมทนำ ถามบญชรายนามผบรจาคทรพยอปถมภ

ในการสอบธรรมสนามหลวง สมควรประกาศอนโมทนา ใหเจาคณะจงหวดนนๆ

ประกาศอนโมทนาโดยตรง

๓๗. ตามระเบยบวธปฏบต เพอความเรยบรอยและสะดวกรวดเรว

ถาเจาคณะภาคสงการเปนอยางอนใหปฏบตไปตามค�าสงของเจาคณะภาค

102

ประกาศ ณ วนท๘สงหาคม พทธศกราช๒๕๕๕

(สมเดจพระวนรต)

แมกองธรรมสนามหลวง

103

(ภำคผนวก)

(ก) ขอมลบญชทกอใหเกดปญหำและอปสรรค

๑. สงขอมลหลงวนเวลาทก�าหนด

๒. ไมใชรปแบบบญชทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวงปรบปรงใหม

๓. ไมแจงค�าน�าหนา เชน ชอ เขยนเปน “กมล” ไมมค�าน�าหนาวาเปน

เดกชาย, เดกหญง, นาย, นาง, นางสาวฯลฯ

๔. ค�าน�าหนาไมถกตอง เชน “เดกชายกมล”, “เดกชายกมล”,

“ดกชายกมล”, “นงสาววราภรณ”, “สมเณรกมล”, “พรกมล”,

“พนะกมล”ฯลฯ

๕. ค�าน�าหนากบอายไมสมพนธกน เชน เดกชายกมล แตอาย๑๖เปนตน

๖. ชองชอ มฉายาตดมาดวย (เฉพาะนกธรรม) เชน “พระปญญา

อภปญโญ”, “พระปญญา บญประเสรฐ”ฯลฯ

๗. ชองชอ มนามสกลตดมาดวย เชน ชองชอ “เดกชายกมล เพยรมาก”

๘. ไมแจงนามสกล เชน ชองนามสกลปลอยวางไว (หากไมมนามสกล

จะตองเขยน “-” ทหมายถง ไมมนามสกล หามปลอยวางไว)

๙. ไมแจงอาย, อายนอยผดปกต, อายมากผดปกต

เชน ชองอายปลอยวางไว, อาย๓, อาย๐, อาย๑๔๐ฯลฯ

๑๐. ไมแจงฉายา,ฉายามพยญชนะหรอสระทไมอยในภาษาบาล (เฉพาะนกธรรม)

ปลอยชองฉายาวางไวหรอมพยญชนะหรอสระทไมมในภาษาบาล

104

เชน ศรธมโม (ภาษาบาลไมม ศ), โชตธมโม (มไมหนอากาศ),

ปยะธมโม (มสระ อะ)ฯลฯ

๑๑. ไมแจงพรรษา (เฉพาะนกธรรม)ปลอยชองพรรษาวางไว (หากไมมพรรษา

เพราะบวชหลงเขาพรรษาใหใช “-” แตถาบวชกอนเขาพรรษาถงแมจะ

ยงไมออกพรรษาใหใสพรรษา๑)

๑๒.อายกบพรรษาไมสมพนธกน (เฉพาะนกธรรม) เชน พระอาย๒๓ป

พรรษา๑๒เปนตน

๑๓.ชอสงกดไมถกตองตามระเบยบหนงสอราชการ เชน พมพยอ, พมพ

ไมครบ, พมพเกน, พมพชอเดมฯลฯ

๑๔.ไมแจงค�าน�าหนาขององคกร/สถาบน(เฉพาะธรรมศกษา) เชน“หนองแขม”,

“ขามพมาย” (การทไมแจงค�าน�าหนาขององคกร/สถาบน ท�าใหไมชดเจน

วาเปนโรงเรยน, มหาวทยาลย, วด, หรอองคกรอนๆ)

๑๕.ขอมลประโยคเดมผสมครสอบชนโท-เอก แจงไมถกตองหรอไมแจง

๑๖.การใชเครองหมายขด (-) ใหใสในชองนามสกลของผสมครทไมมนามสกล

เทานน หามใสในชอง ฉายา, อาย

๑๗.ไมแจงอ�าเภอขององคกร/สถาบน (เฉพาะธรรมศกษา) เชน ใชบญช

ศ.๕/ศ.๖/ศ.๘แบบเกาทไมมชองอ�าเภอขององคกร/สถาบน หรอมชอง

อ�าเภอขององคกร/สถาบนแตปลอยวางไว (ปจจบนมองคกร/สถาบน

ชอซ�ากนจ�านวนมาก จงจ�าเปนตองใสขอมลอ�าเภอขององคกร/สถาบนให

ชดเจน เพอความถกตองในการจดเรยงขอมลและใหเลขทประกาศนยบตร)

105

๑๘.ชองสงกดวด มขอมลผด คอ มการใชค�าวา “วด” น�าหนาชอวด

(หามมค�าวา “วด” น�าหนาชอวดในชองสงกดวด)

๑๙. มการใชสรอยพระอารามหลวงหรอใชค�าวา “พระอารามหลวง” ตอทาย

ชอวด เชน “กลางวรวหาร”, “กลาง พระอารามหลวง” (ไมตองมสรอย

พระอารามหลวงตอทายชอวด หรอไมตองมค�าวา “พระอารามหลวง”

ตอทายชอวด)

๒๐.ส�านกสงฆ, ทพกสงฆ หรอองคกรอนๆ ไมใสค�าน�าหนาใหชดเจนวา

เปน ส�านกสงฆ, ทพกสงฆ หรอองคกรอนๆ เชน “หวยจะกอ” ถา

ไมคนหาขอมลในฐานขอมลและจากแหลงอนๆ กจะไมทราบวาเปนวดหรอ

เปนส�านกสงฆ (ถาเปน ส�านกสงฆ, ทพกสงฆ, หรออนๆ ทไมใชวด

ใหเขยนค�าน�าหนาวา “ส�านกสงฆ”, “ทพกสงฆ” เชน “ส�านกสงฆหวย

จะกอ”, “ทพกสงฆบานบง” เปนตน)

๒๑.ไมแจงอ�าเภอของสงกดวด หรอแจงแตผดอ�าเภอ หรอแจงถกแตสะกดผด

ฉะนนขอความรวมมอส�านกเรยนคณะจงหวด ชวยตรวจสอบและแกไข

ใหถกตอง กอนน�าสงส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง หรอแนะน�าให

ส�านกศาสนศกษา-องคกร-สถาบน-สถานศกษา ตรวจสอบและแกไขใหถกตอง

กอนน�าสงตามล�าดบ

106

(ข) หลกกำรเรยงขอมลธรรมศกษำ

สงกดองคกร/สถาบนแตละแหงทอยในสงกดวดและสนามสอบเดยวกน

จดเรยงขอมลตามล�าดบ ดงน

๑. เรยงชอตามล�าดบพยญชนะหากชอซ�ากน ใหเรยงนามสกลตามล�าดบพยญชนะ

(แมช ควรเรยงล�าดบไวกอนบคคลอนๆ)

๒. หากมชอและนามสกลซ�ากน ใหเรยงอายจากมากไปหานอย

เฉพาะสงกดองคกร/สถาบน ทเปนสถานศกษา ทมการจดสง/จดสอบ

เปนกจกรรมหนงของสถานศกษานนๆ การเรยงล�าดบขางตนนนใหอยในแตละ

ชนเรยนและหองเรยน ถามบคคลอน เชน ผอ�านวยการ, ผบรหาร, คร,

ผปกครองฯลฯ เขาสอบรวมในชนและหองเรยนเดยวกบนกเรยน/นกศกษา

ใหจดเรยงล�าดบไวกอนนกเรยน เวนแตไมไดสอบรวม ใหจดล�าดบเรยงไวตางหาก

เฉพาะเรอนจ�า / ทณฑสถานฯลฯ การจดเรยงตามล�าดบขางตนนน

ควรจดเรยงตามประเภท-เขต-แดน

หมำยเหต สอบถามวธเรยงขอมลไดท

พระครปรยตเมธาวฒน โทร.๐๘-๙๑๐๙-๔๘๐๑

ประกำศสนำมหลวงแผนกธรรม

เรอง

รหสพยญชนะยอและรหสเลขในกำรจดท�ำทะเบยนประกำศนยบตร

109

ประกาศสนามหลวงแผนกธรรม

เรอง

รหสพยญชนะยอและรหสเลข

ในกำรจดท�ำทะเบยนประกำศนยบตร

เพอใหการจดท�า รวบรวมสถต ขอมล ทะเบยนและวดผล เปนระบบ

สากล สามารถคนหาและทราบขอมลไดอยางรวดเรวและถกตอง สนามหลวง

แผนกธรรม จงประกาศใชรหสพยญชนะยอและรหสเลขในการจดท�าทะเบยน

ประกาศนยบตรของนกเรยนผสอบไดในสนามหลวงแผนกธรรม ดงน

๑. รหสพยญชนะของทกจงหวด ใหถอตามระเบยบส�านกนายกรฐมนตร

วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.๒๕๒๖พรอมภาคผนวกฉบบแกไข พ.ศ.๒๕๓๙

และค�าอธบาย

ตวอยาง

พยญชนะยอ กท หมายถง กรงเทพมหานคร

พยญชนะยอ อย หมายถง จงหวดพระนครศรอยธยา

เปนตน

๒. รหสตวเลขทอยในต�าแหนงตอจากพยญชนะยอ มรหสเลข๔ตว

110

คอ

๒.๑ ตวเลขแรก (หลกพน) มเลข๑-๖

มคาแทนความหมายวา

หมายเลข๑ส�านกเรยนสวนกลาง

หมายเลข๒หนกลาง

หมายเลข๓หนเหนอ

หมายเลข๔หนตะวนออก

หมายเลข๕หนใต

หมายเลข๖คณะธรรมยต

๒.๒ ตวเลขทสอง (หลกรอย) มเลข๑-๖

มคาแทนความหมายวา

หมายเลข๑นกธรรมชนตร

หมายเลข๒นกธรรมชนโท

หมายเลข๓นกธรรมชนเอก

หมายเลข๔ธรรมศกษาชนตร

หมายเลข๕ธรรมศกษาชนโท

หมายเลข๖ธรรมศกษาชนเอก

๒.๓ ตวเลขสองตวหลง (หลกสบและหลกหนวย)

หมายถง ตวเลขสองตวสดทายของปพทธศกราชทนกเรยนสอบได

111

เชน

- - ๔๓ / - - - - หมายถง ปพทธศกราช๒๕๔๓

- - ๔๔ / - - - - หมายถง ปพทธศกราช ๒๕๔๔

เปนตน

๒.๔หลงตวเลขทง๔หลก มเครองหมายทบ ( / ) คนไว

และจะตามดวยตวเลขอก๔หลก ซงหมายถงล�าดบเลขทของนกเรยนผสอบไดใน

จงหวด หน ประโยคนกธรรมหรอธรรมศกษาชนตางๆ และปพทธศกราชซงอย

หนาตวเลขทง๔นน

ตวอยาง

ท กท ๑๑๔๓ / ๐๐๐๑ หมายถง

กรงเทพมหานคร ส�านกเรยนในสวนกลาง นกธรรมชนตร

ปพทธศกราช๒๕๔๓ สอบไดหมายเลขท๑

ท อย ๒๒๔๔ / ๐๐๑๐ หมายถง

จงหวดพระนครศรอยธยา สงกดหนกลาง นกธรรมชนโท

ปพทธศกราช๒๕๔๔ สอบไดหมายเลขท๑๐

ท ชม ๓๓๔๕ / ๐๑๐๐ หมายถง

จงหวดเชยงใหม สงกดหนเหนอ นกธรรมชนเอก

ปพทธศกราช๒๕๔๕ สอบไดหมายเลขท๑๐๐

112

ท ขก ๔๔๔๓ / ๑๐๐๐ หมายถง

จงหวดขอนแกน สงกดหนตะวนออก ธรรมศกษาชนตร

ปพทธศกราช๒๕๔๓ สอบไดหมายเลขท๑๐๐๐

ท รน ๕๕๔๔ / ๑๑๑๑ หมายถง

จงหวดระนอง สงกดหนใต ธรรมศกษาชนโท

ปพทธศกราช๒๕๔๔ สอบไดหมายเลขท๑๑๑๑

ท ลบ ๖๑๔๓ / ๐๐๐๙ หมายถง

จงหวดลพบร สงกดคณะธรรมยต นกธรรมชนตร

ปพทธศกราช๒๕๔๓ สอบไดหมายเลขท๐๐๐๙

ท ลย ๖๖๔๕ / ๑๑๑๒ หมายถง

จงหวดเลย สงกดคณะธรรมยต ธรรมศกษาชนเอก

ปพทธศกราช๒๕๔๕สอบไดหมายเลขท๑๑๑๒

๓. เลขทะเบยนของประกาศนยบตรทสนามหลวงแผนกธรรมได

ออกมากอนปพทธศกราช๒๕๔๓ใหใชโดยอางหมายเลขตามเดม

ประกาศน ปฏบตตงแตปการศกษาพทธศกราช๒๕๔๓เปนตนไป

ประกาศ ณ วนท๙พฤศจกายน พทธศกราช๒๕๔๓

พระธรรมกว (พระธรรมกว)

แมกองธรรมสนามหลวง

หลกเกณฑกำรเรยงล�ำดบ

และ

ขอมลกำรสอบธรรมสนำมหลวงสวนภมภำค

ส�ำนกงำนแมกองธรรมสนำมหลวง

115

หลกเกณฑกำรเรยงล�ำดบ

ขอมลการสอบธรรมสนามหลวง

สวนภมภำค

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

การเรยงล�าดบขอมลขอเขาสอบในแตละจงหวด

๑. อ�ำเภอ เรยงอ�าเภอเมองขนกอน แตละอ�าเภอใหอยใน

กลมเดยวกนอยาสลบอ�าเภอไขวกน

๒. วดและพระอารามหลวง

ในชองสงกดวด ไมตองพมพ “วด” หนาชอวด

สวนในชองสงกดสถานศกษาใหคงไว แตใหตด

ค�าลงทายพระอารามหลวงออก(เชนราชวรมหาวหาร,

วรมหาวหาร, ราชวรวหาร, วรวหาร)

๓. ทพกสงฆ ใหขนสงกดอยในวดใดวดหนง

๔. ชอวดและสถำนศกษำใหลงชอเตมไมตองยอ ฯ

๕. พระภกษสำมเณร

ในแตละวดใหเรยงตามพรรษาและอายจากมากไปหานอย

116

๖. ผสอบธรรมศกษา

ในแตละสถานศกษา๑หองเรยน๑วด ใหเรยง

อายจากมากไปหานอย

๗. อกษรยอ ยศหรอต�ำแหนงตำง ๆ

ใหพมพค�าเตม หรอบนทกค�าเตมไวในชองหมายเหต

สดทาย ใหตรวจสอบค�าน�าหนาชอใหถกตองและสอดคลองกบอาย เชน

พระภกษ อายตอง๒๐ปขนไป, เดกชายหรอเดกหญง อายตองต�ากวา๑๕ป,

นายหรอนางสาว อายตอง๑๕ปขนไปฯลฯ

*********

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

117

ขนตอนควำมพรอมของขอมล

เพอ

ใชในกำรจดพมพประกำศนยบตร

๑. ชอ มค�าน�าหนานามถกตองหรอไม

(พระคร,พระสมห, เจาอธการ,พระอธการ,พระ,

สามเณร, นาย, นาง, นางสาว, เดกชาย,

เดกหญงฯลฯ)

๒. ฉายา ฉายาพระมครบหรอไม ฉายาของสามเณรลบออก

๓. นำมสกล มครบหรอไม

๔. อำย มครบหรอไม พสจนความผดเพยน

(พระอายต�ากวาเกณฑ, พรรษาเกนจรง)

๕. พรรษา พรรษาพระมครบหรอไมพรรษาของสามเณรลบออก

๖. วด มครบหรอไม และตดสรอยหลงชอวดหลวงออก

(...วรวหารฯลฯ) ทพกสงฆ (หากม) ใหตดตอ

สอบถาม และขนสงกดวดทแนนอน

๗. อ�ำเภอ มครบหรอไม

118

หากผสอบไดทานใดมขอมลไมครบถวนจะยงไมออกประกาศนยบตรให

เมอไดขอมลครบถวนแลว จงจะออกประกาศนยบตรให

*********

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

รหสพยญชนะยอของทกจงหวด

ตำมระเบยบส�ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยงำนสำรบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖

พรอมภำคผนวก ฉบบแกไขพ.ศ. ๒๕๓๙ และค�ำอธบำย

121

รหสพยญชนะยอของทกจงหวด

ตำมระเบยบส�ำนกนำยกรฐมนตร วำดวยงำนสำรบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖

พรอมภำคผนวก ฉบบแกไข พ.ศ. ๒๕๓๙ และค�ำอธบำย

ค�ำเตม ค�ำยอ ค�ำเตม ค�ำยอ ค�ำเตม ค�ำยอ

กระบ กบ เชยงใหม ชม บรรมย บร

กรงเทพมหานคร กท ตรง ตง ปทมธาน ปท

กาญจนบร กจ ตราด ตร ประจวบครขนธ ปข

กาฬสนธ กส ตาก ตก ปราจนบร ปจ

ก�าแพงเพชร กพ นครนายก นย ปตตาน ปน

ขอนแกน ขก นครปฐม นฐ พะเยา พย

จนทบร จบ นครพนม นพ พระนครศรอยธยา อย

ฉะเชงเทรา ฉช นครราชสมา นม พงงา พง

ชลบร ชบ นครศรธรรมราช นศ พทลง พท

ชยนาท ชน นครสวรรค นว พจตร พจ

ชยภม ชย นนทบร นบ พษณโลก พล

ชมพร ชพ นราธวาส นธ เพชรบร พบ

เชยงราย ชร นาน นน เพชรบรณ พช

แพร พร ล�าพน ลพ สโขทย สท

122

ค�ำเตม ค�ำยอ ค�ำเตม ค�ำยอ ค�ำเตม ค�ำยอ

ภเกต ภก เลย ลย สพรรณบร สพ

มหาสารคาม มค ศรสะเกษ ศก สราษฎรธาน สฎ

มกดาหาร มห สกลนคร สน สรนทร สร

แมฮองสอน มส สงขลา สข หนองคาย นค

ยโสธร ยส สตล สต หนองบวล�าภ นภ

ยะลา ยล สมทรปราการ สป อางทอง อท

รอยเอด รอ สมทรสงคราม สส อ�านาจเจรญ อจ

ระนอง รน สมทรสาคร สค อดรธาน อด

ระยอง รย สระแกว สก อตรดตถ อต

ราชบร รบ สระบร สบ อทยธาน อน

ลพบร ลบ สงหบร สห อบลราชธาน อบ

ล�าปาง ลป

*********

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

ค�ำสงแมกองธรรมสนำมหลวง

เรอง

แตงตงคณะกรรมกำรพจำรณำและปรบปรงปญหำขอสอบนกธรรมและธรรมศกษำ

ปกำรศกษำ ๒๕๕๕

125

ค�ำสงแมกองธรรมสนำมหลวง

ท ๕๗/๒๕๕๕

เรอง แตงตงคณะท�ำงำนยกรำงขอสอบธรรมศกษำ

วชาธรรม

ประจ�ำปกำรศกษำ ๒๕๕๕

สนามหลวงแผนกธรรม โดยความเหนชอบของมหาเถรสมาคมก�าหนด

ใหมการสอบธรรมสนามหลวงประจ�าปการศกษา๒๕๕๕เพอใหการจดท�าขอสอบ

เปนไปดวยความเรยบรอยและไดมาตรฐาน จงแตงตงคณะท�างานยกรางขอสอบ

ธรรมศกษา วชาธรรม น�าเสนอคณะอนกรรมการพจารณาและ ปรบปรงขอสอบ

ธรรมศกษาของสนามหลวงแผนกธรรมตอไป มรายนามดงน

๑. พระรำชวสทธดลก หวหนาคณะท�างาน

วดสามพระยา

๒. พระกตตสำรมน คณะท�างาน

วดชจตธรรมาราม

126

๓. พระอมรโมล คณะท�างาน

วดปทมวนาราม

๔. พระวสทธพงษเมธ คณะท�างาน

วดเศวตฉตร

๕. พระมหำฉตรชย สฉตตชโย คณะท�างาน

วดบวรนเวศวหาร

๖. พระครโสภณเมธำวฒน คณะท�างานและเลขานการ

วดนรนาถสนทรการาม

ทงน ตงแตบดนเปนตนไป จนถงวนท ๑๙กนยายน พทธศกราช

๒๕๕๕

สง ณ วนท ๒๘สงหาคม พทธศกราช๒๕๕๕

(สมเดจพระวนรต)

แมกองธรรมสนามหลวง

127

ค�ำสงแมกองธรรมสนำมหลวง

ท ๕๘/๒๕๕๕

เรอง แตงตงคณะท�ำงำนยกรำงขอสอบธรรมศกษำ

วชำพทธประวต

ประจ�ำปกำรศกษำ ๒๕๕๕

เพอใหการจดท�าขอสอบธรรมศกษา วชาพทธประวต ของสนามหลวง

แผนกธรรมประจ�าปการศกษา๒๕๕๕เปนไปดวยความเรยบรอยและไดมาตรฐาน

เปนระบบสากลจงแตงตงคณะท�างานยกรางขอสอบธรรมศกษาวชำพทธประวต

ประจ�าปการศกษา๒๕๕๕ มหนาทยกรางขอสอบธรรมศกษา แลวน�าเสนอ

คณะอนกรรมการพจารณาตรวจและปรบปรงขอสอบธรรมศกษาของสนามหลวง

แผนกธรรมไดพจารณาตอไป มรายนามดงน

๑. พระรำชวสทธญำณ หวหนาคณะท�างาน

วดบวรนเวศวหาร

๒. พระราชเวท คณะท�างาน

วดพระเชตพนวมลมงคลาราม

128

๓. พระประสทธสตคณ คณะท�างาน

วดสทศนเทพวราราม

๔. พระมหำณรงคศกด ฐตญาโณ คณะท�างาน

วดใหมยายแปน

๕. พระมหำประจกษ เขมกำโม คณะท�างาน

วดเทพศรนทราวาส

๖. พระอดมธรคณ คณะท�างานและเลขานการ

วดราชบพธสถตมหาสมาราม

ทงน ตงแตบดนเปนตนไป จนถงวนท ๑๙กนยายน พทธศกราช

๒๕๕๕

สง ณ วนท ๒๘สงหาคม พทธศกราช๒๕๕๕

(สมเดจพระวนรต)

แมกองธรรมสนามหลวง

129

ค�ำสงแมกองธรรมสนำมหลวง

ท ๕๙/๒๕๕๕

เรอง แตงตงคณะท�ำงำนยกรำงขอสอบธรรมศกษำ

วชาวนย

ประจ�ำปกำรศกษำ ๒๕๕๕

สนามหลวงแผนกธรรม โดยความเหนชอบของมหาเถรสมาคมก�าหนด

ใหมการสอบธรรมสนามหลวงประจ�าปการศกษา๒๕๕๕เพอใหการจดท�าขอสอบ

เปนไปดวยความเรยบรอยและไดมาตรฐาน จงแตงตงคณะท�างานยกรางขอสอบ

ธรรมศกษา วชาวนย น�าเสนอคณะอนกรรมการพจารณาและปรบปรงขอสอบ

ธรรมศกษาของสนามหลวงแผนกธรรมตอไป มรายนามดงน

๑. พระรำชปญญำภรณ หวหนาคณะท�างาน

วดนางช

๒. พระสธธรรมำนวตร คณะท�างาน

วดพระเชตพนวมลมงคลาราม

๓. พระปญญำรตนำกร คณะท�างาน

วดสงขกระจาย

130

๔. พระสธรตนำภรณ คณะท�างาน

วดสทศนเทพวราราม

๕. พระเมธวรำภรณ คณะท�างาน

วดโมลโลกยาราม

๖. พระวสทธธรพงศ คณะท�างานและเลขานการ

วดนางช

ทงน ตงแตบดนเปนตนไป จนถงวนท ๑๙กนยายน พทธศกราช

๒๕๕๕

สง ณ วนท ๒๘สงหาคม พทธศกราช๒๕๕๕

(สมเดจพระวนรต)

แมกองธรรมสนามหลวง

131

ค�ำสงแมกองธรรมสนำมหลวง

ท ๖๐/๒๕๕๕

เรอง แตงตงคณะท�ำงำนยกรำงขอสอบธรรมศกษำตำงประเทศ

ประจ�ำปกำรศกษำ ๒๕๕๕

สนามหลวงแผนกธรรม โดยความเหนชอบของมหาเถรสมาคมก�าหนด

ใหมการสอบธรรมสนามหลวงประจ�าปการศกษา๒๕๕๕เพอใหการจดท�าขอสอบ

เปนไปดวยความเรยบรอยและไดมาตรฐาน จงแตงตงคณะท�างานยกรางขอสอบ

ธรรมศกษาตางประเทศ น�าเสนอคณะอนกรรมการพจารณาและปรบปรงขอสอบ

ธรรมศกษาของสนามหลวงแผนกธรรมตอไป มรายนามดงน

๑. พระเทพกตตโมล หวหนาและคณะท�างาน

วดเบญจมบพตรดสตวนาราม

๒. พระรำชวรมน คณะท�างาน

วดสงเวชวศยาราม

๓. พระราชดลก คณะท�างาน

วดอาวธวกสตาราม

132

๔. พระสรภำณโกศล คณะท�างาน

วดไตรมตรวทยาราม

๕. พระบวรรงษ คณะท�างาน

วดระฆงโฆสตาราม

๖. พระศรวสทธำภรณ คณะท�างาน

วดบรมนวาส

๗. พระศรมนวงศ คณะท�างาน

วดธาตทอง

๘. พระกววรญำณ คณะท�างาน

วดศขเกษมธรรมการาม

๙. พระมหำถำวร สถำวโร คณะท�างานและเลขานการ

วดสทศนเทพวราราม

ทงน ตงแตบดนเปนตนไป จนถงวนท ๑๙กนยายน พทธศกราช

๒๕๕๕

สง ณ วนท ๒๘สงหาคม พทธศกราช๒๕๕๕

(สมเดจพระวนรต)

แมกองธรรมสนามหลวง

133

ค�ำสงแมกองธรรมสนำมหลวง

ท ๖๑/๒๕๕๕

เรอง แตงตงคณะอนกรรมกำรพจำรณำและปรบปรงขอสอบธรรมศกษำ

ประจ�ำปกำรศกษำ ๒๕๕๕

สนามหลวงแผนกธรรม โดยความเหนชอบของมหาเถรสมาคมก�าหนด

ใหมการสอบธรรมสนามหลวงประจ�าปการศกษา๒๕๕๕เพอใหการจดท�าขอสอบ

เปนไปดวยความเรยบรอยและไดมาตรฐาน จงแตงตงคณะอนกรรมการพจารณา

และปรบปรงขอสอบธรรมศกษาน�าเสนอคณะกรรมการพจารณาและอนมตขอสอบ

ธรรมศกษาตอไป มรายนามดงน

๑. พระธรรมรตนดลก ประธานอนกรรมการ

วดสทศนเทพวราราม

๒. พระรำชวจตรปฏภำณ รองประธานอนกรรมการ

วดสทศนเทพวราราม

๓. พระรำชปญญำภรณ อนกรรมการ

วดนางช

134

๔. พระรำชวสทธญำณ อนกรรมการ

วดบวรนเวศวหาร

๕. พระราชเวท อนกรรมการ

วดพระเชตพนวมลมงคลาราม

๖. พระรำชวสทธดลก อนกรรมการ

วดสามพระยา

๗. พระประสทธสตคณ อนกรรมการ

วดสทศนเทพวราราม

๘. พระกตตสำรมน อนกรรมการ

วดชจตธรรมาราม

๙. พระวสทธธรพงศ อนกรรมการ

วดนางช

๑๐. พระสธรตนำภรณ อนกรรมการและเลขานการ

วดสทศนเทพวราราม

๑๑. พระกววรญำณ อนกรรมการและผชวยเลขานการ

วดศขเกษมธรรมการาม

๑๒. พระอดมธรคณ อนกรรมการและผชวยเลขานการ

วดราชบพธสถตมหาสมาราม

๑๓. พระครโสภณเมธำวฒน อนกรรมการและผชวยเลขานการ

วดนรนาถสนทรการาม

135

ทงน ตงแตวนท ๒๐กนยายน ถงวนท ๒๐ตลาคม พทธศกราช

๒๕๕๕

สง ณ วนท ๒๘สงหาคม พทธศกราช๒๕๕๕

(สมเดจพระวนรต)

แมกองธรรมสนามหลวง

136

ค�ำสงแมกองธรรมสนำมหลวง

ท ๖๒/๒๕๕๕

เรอง แตงตงคณะอนกรรมกำรพจำรณำและปรบปรงขอสอบ

ธรรมศกษาตางประเทศ

ประจ�ำปกำรศกษำ ๒๕๕๕

สนามหลวงแผนกธรรม โดยความเหนชอบของมหาเถรสมาคมก�าหนด

ใหมการสอบธรรมสนามหลวงประจ�าปการศกษา๒๕๕๕เพอใหการจดท�าขอสอบ

เปนไปดวยความเรยบรอยและไดมาตรฐาน จงแตงตงคณะอนกรรมการพจารณา

และปรบปรงขอสอบธรรมศกษาตางประเทศน�าเสนอแมกองธรรมสนามหลวงเพอ

พจารณาอนมตตอไป มรายนามดงน

๑. พระธรรมรตนดลก ประธานอนกรรมการ

วดสทศนเทพวราราม

๒. พระเทพกตตโมล รองประธานอนกรรมการ

วดเบญจมบพตรดสตวนาราม

๓. พระรำชวรมน อนกรรมการ

วดสงเวชวศยาราม

137

๔. พระกตตสำรมน อนกรรมการ

วดชจตธรรมาราม

๕. พระวสทธพงษเมธ อนกรรมการ

วดเศวตฉตร

๖. พระปญญำรตนำกร อนกรรมการ

วดสงขกระจาย

๗. พระสธรตนำภรณ อนกรรมการ

วดสทศนเทพวราราม

๘. พระชนวงศเวท อนกรรมการ

วดตรทศเทพ

๙. พระกววรญำณ อนกรรมการและเลขานการ

วดศขเกษมธรรมการาม

ทงน ตงแตวนท ๒๐กนยายน ถงวนท ๒๐ตลาคม พทธศกราช

๒๕๕๕

สง ณ วนท ๒๘สงหาคม พทธศกราช๒๕๕๕

(สมเดจพระวนรต)

แมกองธรรมสนามหลวง

138

ค�ำสงแมกองธรรมสนำมหลวง

ท ๖๓/๒๕๕๕

เรอง แตงตงคณะกรรมกำรพจำรณำและอนมตขอสอบธรรมศกษำ

ประจ�ำปกำรศกษำ ๒๕๕๕

สนามหลวงแผนกธรรม โดยความเหนชอบของมหาเถรสมาคมก�าหนด

ใหมการสอบธรรมสนามหลวงประจ�าปการศกษา๒๕๕๕เพอใหการจดท�าขอสอบ

เปนไปดวยความเรยบรอยและไดมาตรฐาน จงแตงตงคณะอนกรรมการพจารณา

และอนมตขอสอบธรรมศกษา มรายนามดงน

๑. สมเดจพระวนรต แมกองธรรมสนามหลวง

วดบวรนเวศวหาร

๒. พระธรรมรตนดลก รองแมกองธรรมสนามหลวง

วดสทศนเทพวราราม รปท ๓

๓. พระพรหมมน เลขานการแมกองธรรมสนามหลวง

วดราชบพธ

๔. พระรำชรตนมน กรรมการผทรงคณวฒ

วดพระปฐมเจดย

139

๕. พระรำชวจตรปฏภำณ ผชวยเลขานการ

วดสทศนเทพวราราม แมกองธรรมสนามหลวง

๖. พระสธรตนำภรณ อนกรรมการและเลขานการ

วดสทศนเทพวราราม ฝายธรรมศกษา

๗. พระกววรญำณ อนกรรมการและเลขานการ

วดศขเกษมธรรมการาม ฝายธรรมศกษาตางประเทศ

๘. พระอดมธรคณ อนกรรมการและผชวยเลขานการ

วดราชบพธ ฝายธรรมศกษา

๙. พระครโสภณเมธำวฒน อนกรรมการและผชวยเลขานการ

วดนรนาถสนทรการาม ฝายธรรมศกษา

ทงน ตงแตวนท๒๑ตลาคม๒๕๕๕เปนตนไป จนกวาจะเสรจการ

สง ณ วนท๒๘สงหาคม พทธศกราช๒๕๕๕

(สมเดจพระวนรต)

แมกองธรรมสนามหลวง

140

ค�ำสงแมกองธรรมสนำมหลวง

ท ๖๔/๒๕๕๕

เรอง แตงตงคณะท�ำงำนพจำรณำและจดท�ำขอสอบนกธรรม

ประจ�ำปกำรศกษำ ๒๕๕๕

สนามหลวงแผนกธรรม โดยความเหนชอบของมหาเถรสมาคมก�าหนด

ใหมการสอบธรรมสนามหลวงประจ�าปการศกษา๒๕๕๕เพอใหการจดท�าขอสอบ

เปนไปดวยความเรยบรอยและไดมาตรฐาน จงแตงตงคณะอนกรรมการพจารณา

และจดท�าขอสอบนกธรรม มหนาทกลนกรอง ปรบปรง และออกขอสอบ

นกธรรม เพอน�าเสนอคณะกรรมการพจารณาและอนมตขอสอบนกธรรม

มรายนามดงน

๑. พระพรหมเมธำจำรย ประธานกรรมการ

วดบรณศรมาตยาราม

๒. พระเทพมน รองประธานกรรมการ

วดไตรมตรวทยาราม

๓. พระเทพเจตยำจำรย กรรมการ

วดโสมนสวหาร

141

๔. พระรำชรตนมน กรรมการ

วดพระปฐมเจดย

๕. พระรำชมน กรรมการ

วดเทพศรนทราวาส

๖. พระมหำสประยตโน ธมมธโร กรรมการและเลขานการ

วดบวรนเวศวหาร

ทงน ตงแตบดนเปนตนไปจนถงวนท๓๐ กนยายน พทธศกราช

๒๕๕๕

สง ณ วนท๒๘สงหาคม พทธศกราช๒๕๕๕

(สมเดจพระวนรต)

แมกองธรรมสนามหลวง

142

ค�ำสงแมกองธรรมสนำมหลวง

ท ๖๕/๒๕๕๕

เรอง แตงตงคณะกรรมกำรพจำรณำและอนมตขอสอบนกธรรม

ประจ�ำปกำรศกษำ ๒๕๕๕

สนามหลวงแผนกธรรม โดยความเหนชอบของมหาเถรสมาคมก�าหนด

ใหมการสอบธรรมสนามหลวงประจ�าปการศกษา๒๕๕๕เพอใหการจดท�าขอสอบ

เปนไปดวยความเรยบรอยและไดมาตรฐาน จงแตงตงคณะอนกรรมการพจารณา

และอนมตขอสอบนกธรรม มรายนามดงน

๑. สมเดจพระวนรต แมกองธรรมสนามหลวง

วดบวรนเวศวหาร

๒. สมเดจพระธรญำณมน รองแมกองธรรมสนามหลวง

วดเทพศรนทราวาส ฝายนกธรรม

๓. พระพรหมเมธำจำรย ผชวยแมกองธรรมสนามหลวง

วดบรณศรมาตยาราม

๔. พระพรหมมน เลขานการแมกองธรรมสนามหลวง

วดราชบพธ

143

๕. พระธรรมรตนดลก รองแมกองธรรมสนามหลวง

วดสทศนเทพวราราม รปท ๓

๖. พระรำชรตนมน กรรมการผทรงคณวฒ

วดพระปฐมเจดย สนามหลวง

๗. พระมหำสประยตโน ธมมธโร เลขานการคณะอนกรรมการฯ

วดบวรนเวศวหาร ฝายนกธรรม

ทงน ตงแตวนท ๑ตลาคม พทธศกราช๒๕๕๕

สง ณ วนท๒๘สงหาคม พทธศกราช๒๕๕๕

(สมเดจพระวนรต)

แมกองธรรมสนามหลวง

สถตจ�ำนวนสนำมสอบธรรมสนำมหลวงปกำรศกษำ พ.ศ. ๒๕๕๕

147

สถตจ�านวนสนามสอบธรรมสนามหลวง

ปกำรศกษำ พ.ศ. ๒๕๕๕

สนามสอบนกธรรม นกธรรม ธรรมศกษา

รวมชนตร ชนโท-เอก ชนตร-โท-เอก

สวนกลาง (มหานกาย) ๓๑ ๑๐ ๓๗๒ ๔๑๓

สวนกลาง (ธรรมยต) ๕ ๓ ๔๖ ๕๔

สวนภมภาค (มหานกาย) ๘๖๔ ๑๔๕ ๓,๔๑๙ ๔,๔๒๘

สวนภมภาค (ธรรมยต) ๑๑๘ ๓๑ ๔๓๘ ๕๘๗

รวม ๑,๐๑๘ ๑๘๙ ๔,๒๗๕ ๕,๔๘๒

สถตจ�านวนนกเรยน แผนกนกธรรม

สนามสอบ ชนตร ชนโท ชนเอก รวม

สวนกลาง (มหานกาย) ๓,๒๒๙ ๑,๘๘๔ ๑,๐๕๗ ๖,๑๗๐

สวนกลาง (ธรรมยต) ๖๙๖ ๓๕๕ ๑๙๗ ๑,๒๔๘

สวนภมภาค(มหานกาย) ๑๐๒,๙๖๐ ๔๓,๘๑๙ ๑๕,๓๔๗ ๑๖๒,๑๒๖

สวนภมภาค (ธรรมยต) ๘,๕๓๗ ๓,๗๘๙ ๑,๙๙๗ ๑๔,๓๒๓

รวม ๑๑๕,๔๒๒ ๔๙,๘๔๗ ๑๘,๕๙๘ ๑๘๓,๘๖๗

148

สถตจ�านวนนกเรยน แผนกธรรมศกษา

ธรรมศกษา ชนตร ชนโท ชนเอก รวม

สวนกลาง (มหานกาย) ๑๔๒,๔๕๗ ๔๖,๐๗๐ ๑๕,๘๙๗ ๒๐๔,๔๒๔

สวนกลาง (ธรรมยต) ๒๐,๗๑๖ ๘,๑๗๖ ๓,๒๓๓ ๓๒,๑๒๕

สวนภมภาค (มหา

นกาย)๗๗๕,๒๒๕ ๔๕๙,๒๙๐ ๑๙๙,๒๐๓ ๑,๔๓๓,๗๑๘

สวนภมภาค(ธรรมยต) ๙๑,๗๕๗ ๖๓,๘๘๗ ๒๓,๓๖๐ ๑๗๙,๐๐๔

รวม ๑,๐๓๐,๑๕๕ ๕๗๗,๔๒๓ ๒๔๑,๖๙๓ ๑,๘๔๙,๒๗๑

149

สถตเปรยบเทยบสนามสอบธรรมสนามหลวง

และ

นกเรยนขอเขาสอบธรรมสนามหลวง

ปพทธศกรำช ๒๕๕๔-๒๕๕๕

สนามสอบธรรมสนามหลวง

ปกำรศกษำ น.ธ.ตร น.ธ.โท-เอก ธ.ศ.ตร-โท-เอก

๒๕๕๔ ๑,๐๑๗ ๑๘๔ ๔,๒๐๙

๒๕๕๕ ๑,๐๑๘ ๑๘๙ ๔,๒๗๕

+๑ +๕ +๖๖

นกเรยนสอบธรรมสนามหลวง

ปกำรศกษำ นกธรรม ธรรมศกษา รวม

๒๕๕๔ ๑๙๒,๗๓๕ ๑,๙๔๑,๓๔๗ ๒,๑๓๔,๐๘๒

๒๕๕๕ ๑๘๓,๘๖๗ ๑,๘๔๙,๒๗๑ ๒,๐๓๓,๑๓๘

-๘,๘๖๘ -๙๒,๐๗๖ -๑๐๐,๙๔๔

ลดลงเพมขน

ลดลงเพมขน

150

สถตเปรยบเทยบสนามสอบธรรมสนามหลวง

สนำมสอบ นกธรรมชนตร

ปกำรศกษำ สวนกลาง (ม) สวนกลำง (ธ) สวนภมภำค (ม) สวนภมภำค (ธ) รวม

๒๕๕๔ ๓๑ ๕ ๘๖๒ ๑๑๙ ๑,๐๑๗

๒๕๕๕ ๓๑ ๕ ๘๖๔ ๑๑๘ ๑,๐๑๘

คงเดม คงเดม +๒ -๑ +๑

สนำมสอบ นกธรรมชนโท-เอก

ปกำรศกษำ สวนกลาง (ม) สวนกลำง (ธ) สวนภมภำค (ม) สวนภมภำค (ธ) รวม

๒๕๕๔ ๑๐ ๓ ๑๔๑ ๓๐ ๑๘๔

๒๕๕๕ ๑๐ ๓ ๑๔๕ ๓๑ ๑๘๙

คงเดม คงเดม +๔ +๑ +๕

สนำมสอบ ธรรมศกษำชนตร-โท-เอก

ปกำรศกษำ สวนกลาง (ม) สวนกลาง (ธ) สวนภมภำค (ม) สวนภมภำค (ธ) รวม

๒๕๕๔ ๓๖๖ ๔๘ ๓,๓๔๔ ๔๕๑ ๔,๒๐๙

๒๕๕๕ ๓๗๒ ๔๖ ๓,๔๑๙ ๔๓๘ ๔,๒๗๕

+๖ -๒ +๗๕ -๑๓ +๖๖

ลดลง

เพมขน

ลดลง

เพมขน

ลดลง

เพมขน

151

สถตเปรยบเทยบนกเรยนสอบธรรมสนามหลวง

แผนกธรรม

ปกำรศกษำ สวนกลาง (ม) สวนกลำง (ธ) สวนภมภำค (ม) สวนภมภำค (ธ) รวม

๒๕๕๔ ๖,๘๓๘ ๑,๒๖๐ ๑๖๙,๙๙๗ ๑๔,๖๔๐ ๑๙๒,๗๓๕

๒๕๕๕ ๖,๑๗๐ ๑,๒๔๘ ๑๖๒,๑๒๖ ๑๔,๓๒๓ ๑๘๓,๘๖๗

-๖๖๘ -๑๒ -๗,๘๗๑ -๓๑๗ -๘,๘๖๘

แผนกธรรมศกษา

ปกำรศกษำ สวนกลาง (ม) สวนกลำง (ธ) สวนภมภำค (ม) สวนภมภำค (ธ) รวม

๒๕๕๔ ๒๑๕,๐๐๖ ๓๘,๔๕๘ ๑,๕๐๕,๕๙๕ ๑๘๒,๒๘๘ ๑,๙๔๑,๓๔๗

๒๕๕๕ ๒๐๔,๔๒๔ ๓๒,๑๒๕ ๑,๔๓๓,๗๑๘ ๑๗๙,๐๐๔ ๑,๘๔๙,๒๗๑

-๑๐,๕๘๒ -๖,๓๓๓ -๗๑,๘๗๗ -๓,๒๘๔ -๙๒,๐๗๖

ลดลง

เพมขน

ลดลง

เพมขน

152

นกธรรมชนตร

ปกำรศกษำ สวนกลาง (ม) สวนกลำง (ธ) สวนภมภำค (ม) สวนภมภำค (ธ) รวม

๒๕๕๔ ๓,๙๗๕ ๗๓๘ ๑๐๘,๗๘๑ ๘,๗๔๓ ๑๒๒,๒๓๗

๒๕๕๕ ๓,๒๒๙ ๖๙๖ ๑๐๒,๙๖๐ ๘,๕๓๗ ๑๑๕,๔๒๒

-๗๔๖ -๔๒ -๕,๘๒๑ -๒๐๖ -๖,๘๑๕

นกธรรมชนโท

ปกำรศกษำ สวนกลาง (ม) สวนกลำง (ธ) สวนภมภำค (ม) สวนภมภำค (ธ) รวม

๒๕๕๔ ๑,๘๒๔ ๓๕๐ ๔๔,๑๙๙ ๔,๐๘๒ ๕๐,๔๕๕

๒๕๕๕ ๑,๘๘๔ ๓๕๕ ๔๓,๘๑๙ ๓,๗๘๙ ๔๙,๘๔๗

+๖๐ +๕ -๓๘๐ -๒๙๓ -๖๐๘

นกธรรมชนเอก

ปกำรศกษำ สวนกลาง (ม) สวนกลำง (ธ) สวนภมภำค (ม) สวนภมภำค (ธ) รวม

๒๕๕๔ ๑,๐๓๙ ๑๗๒ ๑๗,๐๑๗ ๑,๘๑๕ ๒๐,๐๔๓

๒๕๕๕ ๑,๐๕๗ ๑๙๗ ๑๕,๓๔๗ ๑,๙๙๗ ๑๘,๕๙๘

+๑๘ +๒๕ -๑,๖๗๐ +๑๘๒ -๑,๔๔๕

ลดลง

ลดลง

ลดลง

เพมขน

เพมขน

เพมขน

153

ธรรมศกษำชนตร

ปกำรศกษำ สวนกลาง (ม) สวนกลำง (ธ) สวนภมภำค (ม) สวนภมภำค (ธ) รวม

๒๕๕๔ ๑๕๒,๗๖๘ ๒๖,๗๖๙ ๘๔๑,๘๐๒ ๙๓,๒๗๕ ๑,๑๑๔,๖๑๔

๒๕๕๕ ๑๔๒,๔๕๗ ๒๐,๗๑๖ ๗๗๕,๒๒๕ ๙๑,๗๕๗ ๑,๐๓๐,๑๕๕

-๑๐,๓๑๑ -๖,๐๕๓ -๖๖,๕๗๗ -๑,๕๑๘ -๘๔,๔๕๙

ธรรมศกษำชนโท

ปกำรศกษำ สวนกลาง (ม) สวนกลำง (ธ) สวนภมภำค (ม) สวนภมภำค (ธ) รวม

๒๕๕๔ ๔๖,๐๙๑ ๘,๘๓๑ ๔๘๔,๖๓๖ ๗๐,๐๓๔ ๖๐๙,๕๙๒

๒๕๕๕ ๔๖,๐๗๐ ๘,๑๗๖ ๔๕๙,๒๙๐ ๖๓,๘๘๗ ๕๗๗,๔๒๓

-๒๑ -๖๕๕ -๒๕,๓๔๖ -๖,๑๔๗ -๓๒,๑๖๙

ธรรมศกษำชนเอก

ปกำรศกษำ สวนกลาง (ม) สวนกลำง (ธ) สวนภมภำค (ม) สวนภมภำค (ธ) รวม

๒๕๕๔ ๑๖,๑๔๗ ๒,๘๕๘ ๑๗๙,๑๕๗ ๑๘,๙๗๙ ๒๑๗,๑๔๑

๒๕๕๕ ๑๕,๘๙๗ ๓,๒๓๓ ๑๙๙,๒๐๓ ๒๓,๓๖๐ ๒๔๑,๖๙๓

-๒๕๐ +๓๗๕ +๒๐,๐๔๖ +๔,๓๘๑ +๒๔,๕๕๒

ลดลง

ลดลง

ลดลง

เพมขน

เพมขน

เพมขน

ปญหำและเฉลยขอสอบนกธรรมชนตร-โท-เอก

ของ

สนามหลวงแผนกธรรมปกำรศกษำ ๒๕๕๕

157

กระทธรรม นกธรรมชนตร

สอบในสนำมหลวง

วนพธ ท ๒๔ ตลำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

หรโอตตปปยญเญว โลก� ปำเลต สำธก�

หรและโอตตปปะ ยอมรกษาโลกไวเปนอนด.

(ว. ว.)

----------------

แตงอธบายใหสมเหตสมผล อางสภษตอนมาประกอบดวย๑ขอ และ

บอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนนดวย สภาษตทอางมานน ตองเรยงเชอมความ

ใหตดตอสมเรองกบกระทตง

ชนน ก�าหนดใหเขยนลงในใบตอบตงแต๒หนา(เวนบรรทด)ขนไป

----------------

ใหเวลา ๓ ชวโมง

158

ปญหำและเฉลยวชำธรรม นกธรรมชนตร

สอบในสนำมหลวง

วนพฤหสบด ท ๒๕ ตลำคม พ.ศ.๒๕๕๕

๑. พระพทธเจำทรงสอนธรรมอะไรไวส�ำหรบคมครองโลก ?

๑. ทรงสอนธรรมไว๒ขอ คอ

๑. หร ความละอายตอบาป

๒. โอตตปปะ ความเกรงกลวตอผลบาปฯ

๒. ค�ำตอไปนมควำมหมำยวำอยำงไร ?

๑. สมปชญญะ ๒. กตญญกตเวท ๓. กำยทจรต

๔. มำตำปตอปฏฐำน ๕. ปพเพกตปญญตำ

๒. ๑. สมปชญญะ หมายถง ความรตว

๒. กตญญกตเวท หมายถง บคคลผรอปการะททานท�าแลว และตอบแทน

๓. กายทจรต หมายถง ความประพฤตชวทางกาย

๔. มาตาปตอปฏฐาน หมายถง การบ�ารงมารดาบดาของตนใหเปนสข

๕. ปพเพกตปญญตา หมายถง ความเปนผไดท�าความดไวในปางกอนฯ

159

๓. กำรส�ำรวมอนทรย ไดแกกำรกระท�ำอยำงไร ? เมอกระท�ำเชนนนแลว

จะไดรบประโยชนอะไร ?

๓. ไดแกการระวงอนทรย๖คอ ตา ห จมก ลน กาย ใจ ในเวลา

เหนรป ฟงเสยง ดมกลน ลมรส ถกตองโผฏฐพพะ รธรรมารมณ

ดวยใจฯ

ไดรบประโยชน คอ ไมเกดความยนด ไมเกดความยนราย ในเวลาเหนรป

ฟงเสยง เปนตนฯ

๔. ผจะด�ำรงควำมยตธรรมไวได ตองประพฤตอยำงไรบำง ?

๔. ตองประพฤตดงน คอ

๑. ไมล�าเอยงเพราะรกใครกน อนเรยกวา ฉนทาคต

๒. ไมล�าเอยงเพราะไมชอบกน อนเรยกวา โทสาคต

๓. ไมล�าเอยงเพราะเขลา อนเรยกวา โมหาคต

๔. ไมล�าเอยงเพราะกลว อนเรยกวา ภยาคตฯ

๕. คดอยำงไรเรยกวำพยำบำท ? คดอยำงนนเกดโทษอะไร ?

๕. คดปองรายผอนฯ เกดโทษ คอ ปดกนจตใจไมใหบรรลความดฯ

160

๖. สมมำวำยำมะ เพยรชอบ คอเพยรอยำงไร ?

๖. เพยรในท๔สถาน คอ

๑.เพยรระวงไมใหบาปเกดขนในสนดาน

๒.เพยรละบาปทเกดขนแลว

๓.เพยรใหกศลเกดขนในสนดาน

๔.เพยรรกษากศลทเกดขนแลวไมใหเสอมฯ

๗. โลกธรรม ๘ มอะไรบำง ?

๗. คอ มลาภ๑ ไมมลาภ๑ มยศ๑ ไมมยศ๑ นนทา๑

สรรเสรญ๑ สข๑ ทกข๑ฯ

คหปฏบต

๘. ตระกลอนมงคงจะตงอยนำนไมได เพรำะเหตอะไร ?

๘. เพราะเหต๔อยาง คอ

๑. ไมแสวงหาพสดทหายแลว

๒. ไมบรณะพสดทคร�าครา

๓. ไมรจกประมาณในการบรโภคสมบต

๔. ตงสตรหรอบรษทศลใหเปนแมเรอนพอเรอนฯ

161

๙. กำรอยครองเรอนนน ควรมธรรมอะไร ? อะไรบำง ?

๙. ควรมฆราวาสธรรม๔ฯ คอ

๑. สจจะ ความสตยซอตอกน

๒. ทมะ การรจกขมจตของตน

๓. ขนต ความอดทน

๔. จาคะ การสละใหปนสงของของตนแกคนทควรใหปนฯ

๑๐. มำรดำบดำไดเลยงดบตรธดำแลว บตรธดำพงปฏบตตอทำนอยำงไร ?

๑๐. ๑.ทานไดเลยงมาแลว เลยงทานตอบ

๒.ท�ากจของทาน

๓.ด�ารงวงศสกล

๔.ประพฤตตนใหเปนคนควรรบทรพยมรดก

๕.เมอทานลวงลบไปแลว ท�าบญอทศใหทานฯ

*********

162

ปญหำและเฉลยวชำพทธประวต นกธรรมชนตร

สอบในสนำมหลวง

วนศกร ท ๒๖ ตลำคม พ.ศ.๒๕๕๕

๑. บคคลตอไปนเกยวของกบพระมหำบรษในฐำนะใด ?

ก. พระเจำสหหน ข. พระนำงมหำปชำบดโคตม

ค. พระนำงยโสธรำ ฆ. นายฉนนะ ง. นำงสชำดำ

๑. ก. พระเจาสหหน เปนพระเจาป

ข. พระนางมหาปชาบดโคตม เปนพระนานาง หรอพระมารดาเลยง

ค. พระนางยโสธรา เปนพระชายา

ฆ. นายฉนนะ เปนผตามเสดจคราวเสดจออกบรรพชา

ง. นางสชาดา เปนผถวายขาวมธปายาสกอนแตตรสรฯ

๒. พระมหำบรษเสดจออกบรรพชำเพรำะทรงปรำรภเหตอะไร ?

๒. ทรงปรารภความแก ความเจบ ความตาย อนครอบง�ามหาชนทกคน

อกนยหนง เพราะทรงทอดพระเนตรเหนเทวทตทง๔ คอ คนแก

คนเจบ คนตาย และสมณะฯ

163

๓. ทกรกรยำ คออะไร ? พระมหำบรษทรงบ�ำเพญทกรกรยำดวยอำกำร

อยำงไรบำง ? จงบอกมำ ๑ ขอ

๓. คอ การทรมานกายใหล�าบากฯ

ดวยอาการอยางน คอ ทรงกดพระทนตดวยพระทนต กดพระตาลดวย

พระชวหา ทรงผอนกลนลมอสสาสะปสสาสะ ทรงอดพระอาหารฯ

(เลอกเพยงขอใดขอหนง)

๔. พระพทธเจำทรงตดสนพระทยวำ จะแสดงธรรมแกปญจวคคยกอน

เพรำะเหตไร ?

๔. เพราะทรงระลกถงอปการคณของปญจวคคย วาไดเปนผอปฏฐากพระองคเมอ

ครงทรงบ�าเพญทกรกรยาฯ

๕. พระสำวกผบรรลพระโสดำบน และ พระอรหตต ครงแรกคอใคร ?

๕. พระโสดาบน คอ พระอญญาโกณฑญญะฯ

พระอรหนตสาวก คอ พระปญจวคคยฯ

๖. “ทนวนวำยหนอ ทนขดของหนอ” เปนค�ำอทำนของใคร

๖. ค�าอทานของยสกลบตรฯ

๗. ครงพทธกำล วดเชตวน ตงอยทเมองอะไร ? ใครเปนผสรำงถวำย ?

๗. เมองสาวตถฯ คฤหบดอนาถบณฑกเศรษฐ เปนผสรางถวายฯ

164

๘. ปฐมสำวก และ ปจฉมสำวก คอใคร ?

๘. ปฐมสาวก คอ พระอญญาโกณฑญญะ

ปจฉมสาวก คอ พระสภททะฯ

ศาสนพธ

๙. ค�ำวำ “เจรญพระพทธมนต” กบ “สวดพระพทธมนต” ใชในพธ

ตำงกนอยำงไร ?

๙. ค�าวา “เจรญพระพทธมนต” ใชในพธมงคล

สวนค�าวา “สวดพระพทธมนต” ใชในพธอวมงคลฯ

๑๐. จงเขยนค�ำอำรำธนำศล ๕ มำด

๑๐. วา

มย� ภนเต วส� วส� รกขณตถาย

ตสรเณน สห ปญจสลาน ยาจาม

ทตยมป มย� ภนเต วส� วส� รกขณตถาย

ตสรเณน สห ปญจสลาน ยาจาม

ตตยมป มย� ภนเต วส� วส� รกขณตถาย

ตสรเณน สห ปญจสลาน ยาจามฯ

*********

165

ปญหำและเฉลยวชำวนยบญญต นกธรรมชนตร

สอบในสนำมหลวง

วนเสำร ท ๒๗ ตลำคม พ.ศ.๒๕๕๕

๑. ภกษผปฏบตอยำงไร จงชอวำมศล ?

๑. ภกษส�ารวมกายวาจาใหเรยบรอย เวนขอททรงหามท�าตามขอททรงอนญาต

ชอวามศลฯ

๒. นสสย ๔ ในอนศำสน ๘ อยำง หมำยถงอะไร ? มอะไรบำง ?

๒. หมายถง ปจจยเครองอาศยของบรรพชตฯ ม

๑. เทยวบณฑบาต ๒. นงหมผาบงสกล

๓. อยโคนไม ๔. ฉนยาดองดวยน�ามตรเนาฯ

๓. อเตกจฉำ และสเตกจฉำ ไดแกอำบตอะไร ? ทง ๒ อยำงนน ภกษ

ตองเขำแลว จะเกดโทษอยำงไร ?

๓. อเตกจฉา ไดแกอาบตทแกไขไมได คออาบตปาราชกฯ

สเตกจฉา ไดแกอาบตทยงแกไขได คออาบตสงฆาทเสสเปนตนฯ

ภกษตองอาบตทเปนอเตกจฉาเขาแลว ขาดจากความเปนภกษ

ตองอาบตทเปนสเตกจฉา กลาวคออาบตสงฆาทเสสเขาแลว พงอยกรรม

จงพนได ตองอาบตอก๕อยางทเหลอ พงแสดงตอหนาสงฆหรอคณะ

หรอภกษรปใดรปหนง จงพนไดฯ

166

๔. ภกษจบตองกำยมำรดำในเวลำพยำบำลไขดวยจตกตญญ ปรบเปนอำบต

ทกกฎผดหรอถก เพรำะเหตไร ?

๔. ปรบเปนอาบตทกกฎถกตองแลว เพราะกายมารดาเปนวตถอนามาสคอเปน

สงททรงหามไมใหภกษจบตอง แมเปนกายมารดาของตนกไมมการยกเวนฯ

๕. อตเรกจวร อตเรกบำตร ไดแกจวรและบำตรเชนไร ? จวรและบำตร

ชนดน ภกษเกบไวไดกวน ?

๕. ไดแก จวรและบาตรนอกจากจวรและบาตรทอธษฐานฯ

เกบไวไดเพยง๑๐วนเปนอยางยงฯ

๖. ภกษน�ำเกำอของสงฆไปใชในทกลำงแจงแลว เมอจะหลกไป พงปฏบต

อยำงไร ? ถำไมปฏบตเชนนน ตองอำบตอะไร ?

๖. พงปฏบตอยางน คอ เกบเอง ใชใหผอนเกบ หรอมอบหมายแกผอนฯ

ถาไมปฏบตเชนนน ตองอาบตปาจตตยฯ

๗. ภกษขอปจจย ๔ ตอผทปวำรณำไว มพระพทธำนญำตใหปฏบตอยำงไร ?

๗. ใหปฏบตดงน ถาเขาปวารณาโดยมก�าหนดเวลา พงขอไดเพยงก�าหนด

เวลานน แตถาเขาปวารณาโดยไมไดก�าหนดเวลา พงขอไดเพยง๔เดอน

เทานน เวนไวแตเขาปวารณาอก หรอปวารณาเปนนตยฯ

167

๘. ภกษเขำบำนโดยไมไดบอกลำภกษอนผมอยในอำวำส ตองอำบตอะไร

หรอไม ? จงอธบำย

๘. ถาเขาบานในเวลาทเปนกาลคอตงแตเชาถงเวลากอนเทยงวน ไมตองอาบต

ถาเขาบานในเวลาวกาล คอตงแตหลงเทยงวนไป ตองอาบตปาจตตย

เวนไวแตมกจดวน (หรอผอยในนสสย)ฯ

๙. ภกษนงในบำนพดเสยงดงจะตองอำบตอะไร ?

๙. ตองอาบตทกกฎฯ

๑๐. ในเสขยวตรมสกขำบททพระพทธเจำทรงบญญตใหภกษชวยกนรกษำ

สงแวดลอมโดยอนโลมไวอยำงไร ?

๑๐. ทรงหามไมใหภกษผไมเปนไข ถายอจจาระ ถายปสสาวะ และบวนเขฬะ

ลงในของเขยว และในน�าฯ

*********

168

ปญหำวชำเรยงควำมแกกระทธรรม นกธรรมชนโท

สอบในสนำมหลวง

วนพฤหสบด ท ๒๙ พฤศจกายน พ.ศ. ๒๕๕๕

อทพนทนปำเตน อทกมโภป ปรต

อำปรต พำโล ปำปสส โถก� โถก�ป อำจน�.

แมหมอน�ายงเตมดวยหยาดน�าฉนใด คนเขลาสงสมบาป แมทละนอย ๆ กเตมดวยบาปฉนนน. (พทธ) ข.ธ.๒๕/๓๑.

----------------

แตงอธบายเปนท�านองเทศนาโวหาร อางสภาษตอนมาประกอบไมนอยกวา

๒ขอ และบอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนนดวย หามอางสภาษตซ�าขอกน แต

จะซ�าคมภรได ไมหาม สภาษตทอางมานน ตองเรยงเชอมความใหสนทตดตอ

สมเรองกบกระทตง.

ชนน ก�าหนดใหเขยนลงในใบตอบตงแต๓หนา(เวนบรรทด)ขนไป

----------------

ใหเวลา ๓ ชวโมง

169

ปญหำและเฉลยวชำธรรม นกธรรมชนโท

สอบในสนำมหลวง

วนศกร ท ๓๐ พฤศจกำยน พ.ศ. ๒๕๕๕

๑. กมมฏฐำนทพระอปชฌำยสอนแกผขอบรรพชำอปสมบทวำ เกสำ โลมำ

นขำ ทนตำ ตโจ ตโจ ทนตำ นขำ โลมำ เกสำ นน เรยกชอวำ

อะไร ? เปนสมถกมมฏฐำนหรอวปสสนำกมมฏฐำน ?

๑. ชอวา ตจปญจกกมมฏฐาน หรอ มลกมมฏฐานฯ

เปนไดทงสมถกมมฏฐานและวปสสนากมมฏฐานฯ

๒. แสวงหำอะไรเปนกำรแสวงหำอยำงประเสรฐ แสวงหำอะไรเปนกำรแสวงหำ

ไมประเสรฐ ?

๒. ในพระสตรแสดงวา แสวงหาสภาพอนมใชของมชรา พยาธ มรณะ คอ

คณธรรมมพระนพพานเปนอยางสง เปนการแสวงหาอยางประเสรฐ

เรยกวาอรยปรเยสนา

แสวงหาของมชรา พยาธ มรณะ เชนหาของเลน เปนการแสวงหา

ไมประเสรฐ เรยกวาอนรยปรเยสนาฯ

170

๓. ผมอตตำธปเตยยะ กบผมธมมำธปเตยยะ มควำมมงหมำยในกำรท�ำงำน

ตำงกนอยำงไร ?

๓. ผมอตตาธปเตยยะปรารภภาวะของตนเปนใหญ ท�าดวยมงใหสมภาวะ

ของตน ผท�ามงผลอนจะไดแกตน หรอมงความสะดวกแหงตน

สวนผมธมมาธปเตยยะ ท�าดวยไมมงหมายอยางอน เปนแตเหนสมควร

เหนวาถกกท�า หรอท�าดวยอ�านาจเมตตากรณาเปนอาทฯ

๔. ญำณ ๓ ทเปนไปในทกขสจ มอธบำยอยำงไร ?

๔. มอธบายวา

๑. ปรชาหยงรวา นทกขสจ จดเปนสจจญาณ

๒.ปรชาหยงรวา ทกขสจเปนสภาพทควรก�าหนดร จดเปนกจจญาณ

๓.ปรชาหยงรวา ทกขสจทควรก�าหนดร ไดก�าหนดรแลว จดเปน

กตญาณฯ

๕. อปสเสนธรรม (ธรรมเปนทพง) ขอท ๒ วำ พจำรณำแลวอดกลนของ

อยำงหนง นนมอธบำยอยำงไร ?

๕. มอธบายวา อดกลนอารมณอนไมเปนทเจรญใจ ตางโดยหนาว รอน

หว กระหาย ถอยค�าเสยดแทง และทกขเวทนาอนแรงกลาฯ

๖. อรยวงศ คออะไร ? มกอยำง ? ขอท ๔ วำอยำงไร ?

๖. คอ ปฏปทาของพระอรยบคคลผเปนสมณะฯ ม๔อยางฯ

ขอท๔วา ยนดในการเจรญกศลและในการละอกศลฯ

171

๗. ปญจขนธ ไดชอวำเปนมำร เพรำะเหตไร ?

๗. เพราะปญจขนธนน บางทท�าความล�าบากให อนเปนเหตเบอหนาย

จนถงฆาตวตายเสยเองกมฯ

๘. สมำธระดบไหน จงจดเปนจตตวสทธ ควำมหมดจดแหงจต ?

๘. สมาธทงทเปนอปจาระทงทเปนอปปนา โดยทสดขณกสมาธคอสมาธชวขณะ

พอเปนรากฐานแหงวปสสนา จดเปนจตตวสทธฯ

๙. สงฆคณ ๙ มอะไรบำง ? จะยนใหเหลอเพยง ๒ ไดอยำงไร ?

๙. ม ๑. สปฏปนโน เปนผปฏบตดแลว

๒.อชปฏปนโน เปนผปฏบตตรงแลว

๓. ญายปฏปนโน เปนผปฏบตเปนธรรม

๔. สามจปฏปนโน เปนผปฏบตสมควร

๕. อาหเนยโย เปนผควรของค�านบ

๖. ปาหเนยโย เปนผควรของตอนรบ

๗.ทกขเณยโย เปนผควรของท�าบญ

๘. อญชลกรณโย เปนผควรท�าอญชล [ประณมมอไหว]

๙. อนตตร ปญญกเขตต โลกสส เปนนาบญของโลก

ไมมนาบญอนยงกวาฯ

ขอ๑ถงขอ๔ เปนอตตหตคณ คอคณเกอกลแกตนเอง

ขอ๕ถงขอ๑๐ เปนปรหตคณ คอคณเกอกลแกผอนฯ

172

๑๐. กรรมทบคคลท�ำไว ท�ำหนำทอยำงไรบำง ?

๑๐. ท�าหนาท คอ

๑. แตง (วบาก) ใหเกด เรยกวา ชนกกรรม

๒.สนบสนน (วบากของกรรมอน) เรยกวา อปตถมภกกรรม

๓. บบคน (วบากของกรรมอน) เรยกวา อปปฬกกรรม

๔. ตดรอน (วบากของกรรมอน) เรยกวา อปฆาตกกรรมฯ

*********

173

ปญหำและเฉลยวชำอนพทธประวต นกธรรมชนโท

สอบในสนำมหลวง

วนเสำร ท ๑ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

๑. กำรทพระเจำพมพสำรเขำเฝำพระพทธเจำ เปนเหตใหพระองคไดรบ

อนตตรยะอะไรบำง ?

๑. ไดอนตตรยะ๓อยาง คอ

พระองคไดเฝา เปนทสสนานตตรยะ

ไดทรงสดบธรรม เปนสวนานตตรยะ

ไดธรรมจกษเหนธรรมนน เปนลาภานตตรยะฯ

๒. พระวำจำทตรสใหอปสมบทแกพระอญญำโกณฑญญะ และพระยสะ

เหมอนกนหรอตำงกน ? เพรำะเหตไร ?

๒. เหมอนกนตรงททรงรบเขามาสพรหมจรรย วา “จงเปนภกษมาเถด ธรรม

อนเรากลาวดแลว จงประพฤตพรหมจรรยเถด”

ตางกนทพระอญญาโกณฑญญะ มพระพทธด�ารสตอทายวา “เพอท�าทสด

ทกขโดยชอบ” เพราะทานยงไมบรรลพระอรหตต

สวนพระยสะ ไมมค�าวา “เพอท�าทสดทกขโดยชอบ” เพราะทานบรรล

พระอรหตตแลวฯ

174

๓. พระอญญำโกณฑญญะ กบพระอรเวลกสสปะทลขอบวชในพระศำสนำโดย

มมลเหตควำมเปนมำตำงกนอยำงไร ?

๓. ตางกนอยางน พระอญญาโกณฑญญะไดธรรมจกษ คอดวงตาเหนธรรม

ททานกลาววาเปนพระโสดาบน มศรทธาในพระศาสนามนคงแลว

จงขอบวชฯ

พระอรเวลกสสปะไดปรชาหยงเหนวาลทธของตนหาแกนสารไมได

หลงถอตนวา เปนผวเศษ แตหาเปนเชนนนไม ไดความสลดใจจง

ลอยบรขารชฎลของตนเสยแลวจงขอบวชฯ

๔. ชฎล ๓ พนอง มชอวำอะไรบำง ? ไดบรรลพระอรหตตเพรำะฟง

พระธรรมเทศนำชออะไร ?

๔. พระอรเวลกสสปะ พระนทกสสปะ พระคยากสสปะฯ

ฟงอาทตตปรยายสตรฯ

๕. จงระบชอพระสำวกผทบวชเพรำะเหตตอไปน

๑. บวชเพราะศรทธา

๒. บวชเพรำะจ�ำใจ

๓. บวชเพรำะหลงไหลในรป ฯ

๕. ๑. บวชเพราะศรทธา คอ พระรฐบาล

๒.บวชเพราะจ�าใจ คอ พระนนทะ

๓.บวชเพราะหลงไหลในรป คอ พระวกกลฯ

175

๖. อนพทธทเปนสำวกสำวกำของพระศำสดำ ซงไดรบกำรอปสมบทดวย

วธพเศษมบำงหรอไม ? ถำม คอใคร ? อปสมบทดวยวธใด ?

๖. มฯ คอ พระมหากสสปะ อปสมบทดวยวธรบพระโอวาท๓ขอ

พระนางมหาปชาบดโคตม อปสมบทดวยวธรบครธรรม๘ประการฯ

๗. “หมมนษยในโลกน อำศยอะไรจงบชำยญบวงสรวงเทวดำ” นเปนปญหำ

ของใคร ? และไดรบพทธพยำกรณวำอยำงไร ?

๗. เปนปญหาของปณณกมาณพ

ไดรบพทธพยากรณวา หมมนษยเหลานน อยากไดของทตนปรารถนา

อาศยของทมชราทรดโทรม จงบชายญบวงสรวงเทวดาฯ

๘. ขอธรรมวำ “โลกคอหมสตวอนชรำน�ำเขำไปใกล ไมยงยน” เรยกวำ

ธรรมอะไร ? ใครแสดงแกใคร ?

๘. เรยกวา ธรรมทเทศฯ

พระรฐบาลแสดงถวายแกพระเจาโกรพยะฯ

ศาสนพธ

๙. กำรถวำยผำวสสกสำฎกนน มมลเหตมำจำกอะไร ? ใครเปนผถวำย

คนแรก ?

๙. มมลเหตมาจากเดมยงไมมพทธานญาตใหภกษมผาวสสกสาฎกภกษทงหลาย

จงเปลอยกายอาบน�า นางวสาขา มหาอบาสกา ทราบเรองนนแลว

เหนวาไมสมควรแกเพศสมณะ จงทลขอพระพทธานญาต เพอถวาย

ผาอาบน�าฝนแกภกษทงหลายฯ

176

๑๐. จงเขยนอโบสถศล เฉพำะขอท ๗ มำด

๑๐. นจจ คต วาทต วสก ทสสนา มาลา คนธ วเลปน ธารณ มณฑน

วภสนฏฐานา เวรมณ สกขาปท� สมาทยามฯ

*********

177

ปญหำและเฉลยวชำวนยบญญต นกธรรมชนโท

สอบในสนำมหลวง

วนอำทตย ท ๒ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

๑. ภกษแมลวงละเมดพระวนยแลวไมตองอำบต ไดรบยกเวนทกสกขำบท

ไดแกภกษประเภทไหนบำง ?

๑. ไดแก ภกษบาคลงจนไมมสตสมปชญญะ

ภกษเพอจนไมรสกตว

ภกษกระสบกระสาย เพราะมเวทนากลาจนถงไมมสตฯ

๒. สงฆกรรม ๓ อยำงน คอ กำรสวดปำฏโมกข อปสมบทกรรม และ

อพภำณกรรม มจ�ำกดจ�ำนวนสงฆอยำงนอยเทำไรจงจะถกตองตำม

พระวนย ?

๒. การสวดปาฏโมกข ตองการสงฆจตวรรค คอ๔รปเปนอยางนอย

อปสมบทกรรมในปจจนตประเทศ ตองการสงฆปญจวรรค คอ๕ รป

เปนอยางนอย อปสมบทในมธยมประเทศ ตองการสงฆทสวรรค คอ

๑๐รปเปนอยางนอย

อพภาณกรรม ตองการสงฆวสตวรรค คอ๒๐รปเปนอยางนอยฯ

178

๓. จงใหควำมหมำยของค�ำตอไปน อปชฌำยะ สทธวหำรก นสสย

๓. อปชฌายะ เปนชอเรยกภกษผรบใหพงพง แปลวาผฝกสอนหรอผดแล

สทธวหารก เปนชอเรยกภกษผพงพง แปลวาผอยดวย

นสสย เปนชอเรยกกรยาทพงพงฯ

๔. ภกษผไดรบเสนำสนะของสงฆใหเปนทอยอำศย ควรเอำใจใสรกษำเสนำสนะ

นนอยำงไร ?

๔. ควรเอาใจใสรกษาดงน

๑. ไมท�าใหเปรอะเปอน

๒.ช�าระใหสะอาด

๓. ระวงไมใหช�ารด

๔. รกษาเครองเสนาสนะ

๕. ตงน�าฉนน�าใชไวใหมพรอม

๖. ของใชส�าหรบเสนาสนะหนงอยาน�าไปใชทอนใหกระจดกระจายฯ

๕. ค�ำวำ วตถเปนอนำมำส คออะไร ? ภกษจบตองวตถเปนอนำมำสเปน

อำบตอะไร ?

๕. คอ สงทภกษไมควรจบตองฯ

ภกษจบตองมาตคาม เปนอาบตสงฆาทเสส ถลลจจย และทกกฎ

ตามประโยค จบตองบณเฑาะกดวยความก�าหนดเปนอาบตถลลจจย

นอกนนเปนวตถแหงอาบตทกกฎทงหมดฯ

179

๖. ภกษอยจ�ำพรรษำครบ ๓ เดอนจนไดปวำรณำ ยอมไดอำนสงสแหง

กำรจ�ำพรรษำอะไรบำง ?

๖. ไดรบอานสงส๕อยาง คอ

๑. เทยวไปไมตองบอกลาตามสกขาบทท๖แหงอเจลกวรรค

ในปาจตตยกณฑ

๒. เทยวจารกไปไมตองถอเอาไตรจวรไปครบส�ารบ

๓. ฉนคณโภชน และปรมปรโภชนได

๔. เกบอตเรกจวรไวไดตามปรารถนา

๕. จวรอนเกดขนในทนน เปนของไดแกพวกเธอ

ทงไดโอกาสเพอกรานกฐน และรบอานสงส๕นนเพมออกไปอก๔เดอน

ตลอดเหมนตฤดฯ

๗. ปวำรณำมกอยำง ? อะไรบำง ? ในอำวำสหนงมภกษจ�ำพรรษำ ๓ รป

เมอถงวนปวำรณำ พงปฏบตอยำงไร ?

๗. ม๓อยางฯ

คอ สงฆปวารณา คณปวารณา และบคคลปวารณาฯ

พงท�าคณปวารณาฯ

180

๘. องคทเปนลกษณะแหงกำรถอวสำสะ คออะไรบำง ?

เหนวำขอไหนส�ำคญ ฯ

๘. คอ เปนผเคยไดเหนกนมา๑ เปนผเคยคบกนมา๑ ไดพดกนไว๑

ยงมชวตอย๑ รวาของนนเราถอเอาแลวเขาจกพอใจ๑ฯ

เหนวาขอสดทายส�าคญฯ

๙. ภกษไดชอวำ อำจำรโคจรสมปนโน ผถงพรอมดวยมำรยำทและโคจร

เพรำะประพฤตปฏบตเชนไร ?

๙. เพราะมความประพฤตปฏบตสภาพเรยบรอยสมบรณดวยอภสมาจารกวตร

เวนจากอโคจร คอบคคลและสถานททไมสมควรไปฯ

๑๐. เภสช ๕ มอะไรบำง จดเปนกำลกอะไร ?

๑๐. เนยใส เนยขน น�ามน น�าผง น�าออยฯ

จดเปนสตตาหกาลกฯ

*********

181

กระทธรรม นกธรรมชนเอก

สอบในสนำมหลวง

วนพฤหสบด ท ๒๙ พฤศจกายน พ.ศ. ๒๕๕๕

นททาสล สภาสล อนฏฐาตา จ โย นโร

อลโส โกธปญญาโณ ต ปราภวโต มข.

คนใดมกหลบ มกคย และไมขยน เกยจคราน มความมทะล ขอนนเปนเหตของผฉบหาย.

(พทธ) ข. ส.๒๕/๓๔๖.

----------------

แตงอธบายเปนท�านองเทศนาโวหาร อางสภาษตอนมาประกอบ

ไมนอยกวา๓ขอ และบอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนนดวย หามอางสภาษต

ซ�าขอกน แตจะซ�าคมภรได ไมหาม สภาษตทอางมานน ตองเรยงเชอมความ

ใหสนทตดตอสมเรองกบกระทตง.

ชนน ก�าหนดใหเขยนลงในใบตอบตงแต๔หนา(เวนบรรทด)ขนไป

----------------

ใหเวลา ๓ ชวโมง

182

ปญหำและเฉลยวชำธรรม นกธรรมชนเอก

สอบในสนำมหลวง

วนศกร ท ๓๐ พฤศจกำยน พ.ศ. ๒๕๕๕

๑. พระพทธด�ำรสตอนหนงวำ “สทงหลำยจงมำดโลกนอนตระกำรดจรำชรถ”

ดงน โดยมพระพทธประสงคอยำงไร ?

๑. มพระพทธประสงคเพอทรงชกชวนแนะน�าใหดถงคณโทษประโยชนมใชประโยชน

ของโลก เชนเดยวกบดละคร มใหหลงชมความสวยงามตางๆ แตให

เพงดคตทดและชว มใหเมามวไปตามสงนน ดงตรสตอไปอกวา เปนท

คนเขลาหมกอย แตผรหาของตดไมฯ

๒. ควำมอยำกทเขำลกษณะเปนตณหำ และไมเปนตณหำนน ไดแกควำมอยำก

เชนไร ? เพรำะเหตไร ?

๒. ความอยากทเขาลกษณะท�าใหเกดในภพอก ประกอบดวยความก�าหนด

ดวยอ�านาจความยนด เพลดเพลนในอารมณนนๆอยางนจดเปนตณหา

เพราะเปนทกขสมทย เหตใหทกขเกด สวนความอยากทมอยโดยปกต

ธรรมดาของคนทกคน แมกระทงพระอรยเจา เชนความอยากขาว

อยากน�าเปนตน ไมจดวาเปนตณหา เพราะเปนความอยากทเปนไปตาม

ธรรมดาของสงขารฯ

183

๓. กำรก�ำหนดรควำมเปนอนตตำแหงสงขำรดวยควำมเปนสภำพสญนน

คอ รอยำงไร ?

๓. คอ รจกพจารณาก�าหนดเหนสงขารกระจายเปนสวนยอยๆ จากฆนคอกอน

จนเหนเปนความวางถอนฆนสญญาความส�าคญหมายวาเปนกอนอนไดแก

ความถอเอาโดยนมต วาเรา วาเขา วาผนน วาผน เสยไดฯ

๔. วราคะในพระบาลวา “วราโค เสฏโฐ ธมมาน วรำคะประเสรฐกวำ

ธรรมทงหลำย” และในพระบำลวำ “วรำคำ วมจจต เพรำะสนก�ำหนด

ยอมหลดพน” ตำงกนอยำงไร ?

๔. วราคะในพระบาลแรกเปนไวพจนคอค�าแทนชอพระนพพาน

วราคะในพระบาลหลงเปนชอของพระอรยมรรคฯ

๕. บำลแสดงปฏปทำแหงสนตวำ “โลกำมส� ปชเห สนตเปกโข” แปลวำ

ผเพงควำมสงบพงละอำมสในโลกเสย ดงน ค�ำวำ อำมสในโลก

หมำยถงอะไร ? ทเรยกอยำงนนเพรำะเหตไร ?

๕. หมายถงเบญจพธกามคณ คอ รป เสยง กลน รส โผฏฐพพะ

อนนาปรารถนา นาใคร นาพอใจฯ

ทเรยกอยางนน เพราะเปนเครองลอใจใหตดในโลก ดจเหยออนเบดเกยวอย

ฉะนนฯ

184

๖. กมมฏฐำนทพระอปชฌำยสอนแกผบรรพชำอปสมบทวำ เกสำ โลมำ

นขำ ทนตำ ตโจ ตโจ ทนตำ นขำ โลมำ เกสำ นน จดเขำใน

สตปฏฐำนขอใด ? ใหพจำรณำอยำงไร ?

๖. จดเขาในกายานปสสนาสตปฏฐานฯ

ใหพจารณานอมใจใหเหนเปนของนาเกลยดปฏกล ทงในกายตน ทงในกาย

ผอนฯ

๗. กำยคตำสตกมมฏฐำนกบอสภกมมฏฐำน มอำรมณตำงกนอยำงไร ?

แกนวรณขอใดได ?

๗. กายคตาสตกมมฏฐาน มอาการ๓๒ในรางกายเปนอารมณ

อสภกมมฏฐาน มซากศพเปนอารมณฯ

แกกามฉนทนวรณฯ

๘. จงแสดงพระพทธคณ ๙ โดยอตตสมบตและปรหตปฏบต พอไดใจควำม

๘. พระพทธคณ คอ อรห� สมมาสมพทโธ วชชาจรณสมปนโน สคโต

โลกวท เปนพระพทธคณสวนอตตสมบต

พระพทธคณ คอ อนตตโร ปรสทมมสารถ สตถา เทวมนสสาน� เปน

พระพทธคณสวนปรหตปฏบต

พระพทธคณ คอ พทโธ ภควา เปนพระพทธคณทงอตตสมบตและ

ปรหตปฏบตฯ

185

๙. ปญญำรเหนอยำงไร ชอวำวปสสนำปญญำ ?

๙. ปญญาอนเหนตามเปนจรง คอก�าหนดรสงขารโดยความเปนของไมเทยง๑

โดยความเปนทกข๑ โดยความเปนอนตตา๑ ถอนความถอมนดวย

อ�านาจตณหา มานะ ทฏฐเสยได ชอวาวปสสนาปญญาฯ

๑๐. ในสญญำ ๑๐ ขอท ๕ วำปหำนสญญำ ควำมส�ำคญหรอควำมใสใจ

ในกำรละ ขอทรำบวำ ทรงสอนใหละอะไรบำง ?

๑๐. ทรงสอนใหละ

๑. กามวตก

๒. พยาบาทวตก

๓. วหงสาวตก

๔. ธรรมอนเปนบาปเปนอกศล

ทง๔น ทเกดขนแลวไมใหเกดขนอกฯ

*********

186

ปญหำและเฉลยวชำพทธำนพทธประวต นกธรรมชนเอก

สอบในสนำมหลวง

วนเสำร ท ๑ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

๑. ศำกยวงศสบเชอสำยมำจำกใคร ? ทไดนำมวำ ศำกยะ เพรำะเหตไร?

๑. สบเชอสายมาจากพระเจาโอกกากราชฯ

เพราะเหต๒ประการ คอ

๑. เพราะไดชอตามชนบททตงเมอง

๒. เพราะมความกลาหาญ สามารถตงเมองไดเองฯ

๒. พระวำจำทพระมหำบรษทรงเปลงครงแรก เรยกวำอะไร ? ควำมวำ

อยำงไร ?

๒. เรยกวา อาสภวาจาฯ

ความวา “เราเปนผเลศแหงโลก (อคโคหมสม โลกสส) เราเปนผเจรญ

แหงโลก (เชฏโฐหมสม โลกสส) เราเปนผ ประเสรฐแหงโลก

(เสฏโฐหมสม โลกสส) ชาตนเปนชาตสดทาย (อยมนตมา ชาต)

บดน ภพใหมมไดม (นตถทาน ปนพภโว)”ฯ

187

๓. กำรทพระพทธองคทรงเลกกำรทรมำนพระวรกำยแลว กลบมำเสวย

พระกระยำหำร เพรำะทรงพจำรณำเหนอยำงไร ?

๓. เพราะทรงพจารณาเหนวา คนทไมบรโภคอาหารจนรางกายหมดก�าลง

ไมสามารถบ�าเพญเพยรทางจตไดฯ

๔. เมอพระเบญจวคคยไดดวงตำเหนธรรม ไดอปสมบทดวยเอหภกขอปสมปทำ

แลว พระบรมศำสดำทรงพจำรณำเหนอยำงไรจงทรงแสดงอนตตลกขณ-

สตรโปรดพระเบญจวคคย ?

๔. ทรงพจารณาเหนวาพระเบญจวคคยตงอยในทแหงสาวกมอนทรยคอศรทธา

เปนตน แกกลา ควรเจรญวปสสนาเพอวมตไดแลว จงทรงแสดง

อนตตลกขณสตรโปรดพระเบญจวคคยฯ

๕. พระอสสชเถระแสดงธรรมโดยยอแกอปตสสปรพำชก ควำมวำอยำงไร ?

และไดผลอยำงไร ?

๕. มความวา ธรรมใดเกดแตเหต พระศาสดาทรงแสดงเหตของธรรมนนและ

ความดบแหงธรรมนน พระศาสดาทรงสงสอนอยางนฯ

อปตสสปรพาชกไดฟงแลว ไดธรรมจกษ ดวงตาเหนธรรมฯ

๖. กำรอปสมบทดวยญตตจตตถกรรมวำจำ พระสำวกผเปนอปชฌำยะ และ

เปนสทธวหำรกรปแรก คอใคร ?

๖. พระสารบตร เปนอปชฌายะรปแรกฯ

พระราธะ เปนสทธวหารกรปแรกฯ

188

๗. ขอควำมวำ “วรรณะใดประพฤตกศลกรรมบถ วรรณะนนยอมเขำถงสคต

โลกสวรรค” ดงน ใครกลำว และกลำวแกใคร ?

๗. พระมหากจจายนะ กลาวฯ

กลาวแกพระเจามธรราชอวนตบตรฯ

๘. ปญหำวำ “โลกคอหมสตว อนอะไรปดบงไว จงหลงดจอยในทมด” ดงน

ใครเปนผถำม ? ไดรบค�ำพยำกรณวำอยำงไร ?

๘. อชตมาณพเปนผถามฯ

ไดรบการพยากรณวา โลกคอหมสตว อนอวชชาคอความไมรแจงปดบงไว

จงหลงดจอยในทมดฯ

๙. พระสำวกสำวกำตอไปน ไดรบยกยองวำเปนผเลศในทำงใด ?

๑. พระมหำโมคคลลำนะ ๒. พระมหากสสปะ

๓. พระอบำล ๔. พระนำงมหำปชำบดโคตม

๕. พระนางเขมา

๙. ๑. พระมหาโมคคลลานะ เปนผเลศในทางมฤทธ

๒. พระมหากสสปะ เปนผเลศในทางถอธดงค

๓. พระอบาล เปนผเลศในทางทรงพระวนย

๔. พระนางมหาปชาบดโคตม เปนผเลศในทางผรตตญญ

๕.พระนางเขมา เปนผเลศในทางปญญาฯ

189

๑๐. พทธเจดยมกประเภท ? อะไรบำง ? พระพทธรป สงเครำะหเขำในเจดย

ประเภทใด ?

๑๐. ม๔ประเภทฯ คอ ธาตเจดย บรโภคเจดย ธรรมเจดย และ

อทเทสกเจดยฯ

สงเคราะหเขาในอทเทสกเจดยฯ

*********

190

ปญหำและเฉลยวชำวนยบญญต นกธรรมชนเอก

สอบในสนำมหลวง

วนอำทตย ท ๒ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

๑. สงฆกรรมมกประเภท ? อะไรบำง ? สงฆกรรมแตละประเภท ทรงอนญำต

ใหสงฆพรอมเพรยงกนท�ำในทเชนไร ?

๑. สงฆกรรมม๔ประเภทฯ คอ อปโลกนกรรม๑ ญตตกรรม๑

ญตตทตยกรรม๑ ญตตจตตถกรรม๑ฯ

อปโลกนกรรม ทรงอนญาตใหสงฆพรอมเพรยงกนท�าในเขตสมา หรอนอก

เขตสมากได

สวนญตตกรรม ญตตทตยกรรม และญตตจตตถกรรม ทรงอนญาตใหสงฆ

พรอมเพรยงกนท�าในเขตสมา จะเปนพทธสมา หรออพทธสมากไดฯ

๒. ควำมพรงพรอมของสงฆครบองคทก�ำหนดเปนสวนส�ำคญในกำรประกอบ

สงฆกรรมนน ๆ เมอครบองคสงฆตำมทก�ำหนด สงฆกรรมนน ๆ

เปนอนใชไดแลว หรอยงมชองทำงเสยหำยอนอก ? จงชแจง

๒. นบวาเปนใชไดเฉพาะแตอปโลกนกรรมเทานน สวนสงฆกรรมอนๆ

อก๓อยาง คอ ญตตกรรม๑ญตตทตยกรรม๑ญตตจตตถกรรม๑

ยงมชองทางเสยหายอนอก คอ วตถวบตบาง สมาวบตบาง กรรมวาจา-

วบตบางฯ

191

๓. พทธสมำ มกชนด ? อะไรบำง ? สมำผกเฉพำะบรเวณอโบสถเรยก

วำอะไร ?

๓. ม๓ชนด คอ สมาผกเฉพาะบรเวณโรงอโบสถ เรยกขณฑสมา๑

สมาผกทววด เรยกมหาสมา๑ สมาผก๒ชน๑ฯ

เรยกวาขณฑสมาฯ

๔. พระทพพมลลบตร มควำมด�ำรอยำงไร พระศำสดำทรงทรำบแลว

ทรงสำธกำร ตรสใหสงฆสมมตใหทำนรบหนำทอะไรบำง ?

๔. ทานด�ารวา ทานอยจบพรหมจรรยแลว ควรจะรบธระของสงฆจงกราบทล

พระศาสดาทรงสาธการแลว ตรสใหสงฆสมมตทานใหเปนภตตทเทสกะ

และเสนาสนคาหาปกะ ฯ

๕. อะไรเปน บพพกจ และ ปจฉมกจ แหงอปสมบทกรรม ?

๕. การใหบรรพชาจนถงสมมตภกษรปหนงสอบถามอปสมปทาเปกขะถง

อนตรายกธรรมในสงฆ เปนบพพกจแหงอปสมบทกรรมฯ

การวดเงาแดด การบอกประมาณแหงฤด การบอกสวนแหงวน การบอก

สงคต การบอกนสย๔ การบอกอกรณยกจ๔ ในล�าดบเวลาสวด

กรรมวาจาจบ เปนปจฉมกจแหงอปสมบทกรรมฯ

๖. อนวำทำธกรณ คออะไร ? ระงบดวยอธกรณสมถะเทำไร ? อะไรบำง ?

๖. คอ การโจทกนดวยอาบตนนๆ ฯ ระงบดวยอธกรณสมถะ๔อยาง

คอ ๑. สมมขาวนย ๒. สตวนย ๓. อมฬหวนย ๔. ตสสปาปยสกาฯ

192

๗. นำสนำ คออะไร ? บคคลเชนไรททรงอนญำตใหนำสนำ ?

๗. คอ การยงบคคลผไมสมควรถอเพศภกษและสามเณร ใหสละเพศเสยฯ

บคคลททรงพระอนญาตใหนาสนาม๓ประเภท คอ

๑. ภกษตองอนตมวตถแลวยงปฏญญาตนเปนภกษ

๒.บคคลผอปสมบทไมขน ไดรบอปสมบทแตสงฆ

๓. สามเณรผประกอบดวยองค๑๐ขอใดขอหนง เชนเปนผมกผลาญ

ชวตสตว เปนตนฯ

๘. จงเขยนค�ำขออปสมบทมำ

๘. สงฆมภนเต อปสมปท� ยาจาม อลลมปต ม� ภนเต สงโฆ อนกมป

อปาทาย

ทตยมป ภนเต สงฆ� อปสมปท� ยาจาม อลลมปต ม� ภนเต สงโฆ

อนกมป อปาทาย

ตตยมป ภนเต สงฆ� อปสมปท� ยาจาม อลลมปต ม� ภนเต สงโฆ

อนกมป อปาทายฯ

193

พระรำชบญญตคณะสงฆ

๙. ตำมควำมในพระรำชบญญตคณะสงฆ วดมกประเภท ? อะไรบำง ?

และใครเปนผแทนของวดในกจกำรทวไป ?

๙. ม๒ประเภทฯคอ

๑. วดทไดรบพระราชทานวสงคามสมา

๒.ส�านกสงฆฯ เจาอาวาสเปนผแทนของวดในกจการทวไปฯ

คณะสงฆอน หมายถงบรรดาบรรพชตจนนกายหรออนมนกายฯ

๑๐. ภกษผ ลวงละเมดพระธรรมวนย และไดมค�ำวนจฉยถงทสดใหไดรบ

นคหกรรมใหสก ตองปฏบตอยำงไร ? ถำไมปฏบตตำมตองไดรบโทษ

อะไร ?

๑๐. ตองสกภายในยสบสชวโมงนบแตเวลาทไดทราบค�าวนจฉยฯ

ถาไมปฏบตตาม ตองระวางโทษจ�าคกไมเกนหนงปฯ

*********

ปญหำและเฉลยขอสอบธรรมศกษำชนตร-โท-เอก

ของ

สนามหลวงแผนกธรรมปกำรศกษำ ๒๕๕๕

197

กระทธรรม ธรรมศกษำชนตร

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

สล� โลเก อนตตร�

ศลเปนเยยมในโลก

ข. ชา. เอก.๒๗/๒๘.

----------------

แตงอธบายใหสมเหตผล อางสภาษตอนมาประกอบดวย๑ขอ และ

บอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนนดวยสภาษตทอางมานน ตองเรยงเชอมความให

ตดตอสมเรองกบกระทตง.

ชนน ก�าหนดใหเขยนลงในใบตอบตงแต๒หนา(เวนบรรทด)ขนไป

----------------

ใหเวลา ๓ ชวโมง

198

ปญหำและเฉลยวชำธรรม ธรรมศกษำชนตร

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. สตสมปชญญะ จดเปนธรรมอะไร?

ก.ธรรมเปนโลกบาล ข.ธรรมมอปการะมาก

ค.ธรรมอนท�าใหงาม ง.ธรรมหาไดยาก

ค�ำตอบ : ข

2. ธรรมทคอยก�ากบใหรตวขณะท�า พด คด ไดแกขอใด?

ก.ผรกษาความปลอดภย ข.พนกงานขบรถ

ค.พนกงานท�าความสะอาด ง.พนกงานไปรษณย

ค�ำตอบ : ข

3. ขอใด เปนลกษณะของผมธรรมเปนโลกบาล?

ก.กลาหาญอดทน ข.ซอสตยสจรต

ค.ไมประมาท ง.ละอายชวกลวบาป

ค�ำตอบ : ง

4. ธรรมใด เปนพนฐานใหคนมศลธรรม?

ก.สต สมปชญญะ ข.ขนต โสรจจะ

ค.หร โอตตปปะ ง.กตญญกตเวทตา

ค�ำตอบ : ค

199

5. ความงามขอใดส�าคญทสด?

ก.งามจตใจ ข.งามกรยามารยาท

ค.งามรางกาย ง.งามเครองประดบ

ค�ำตอบ : ก

6. ขอใด เปนลกษณะของผมความงามตามหลกธรรม?

ก.ไมยนดยนราย ข.อดกลนไมหวนไหว

ค.ไมกระวนกระวาย ง.ไมตนตระหนก

ค�ำตอบ : ข

7. ธรรมขอใด จดเปนเครองหมายของคนด?

ก.กตญญกตเวทตา ข.เมตตากรณา

ค.ประหยดอดออม ง.ขยนอดทน

ค�ำตอบ : ก

8. บดามารดาถกทอดทง เพราะบตรขาดธรรมขอใด?

ก.ตงใจเรยน ข.เชอฟง

ค.ชวยแบงเบาภาระ ง.จดการงานด

ค�ำตอบ : ค

9. ขอใด ตรงกบความหมายของค�าวา พทธะ?

ก.ผร ผตน ผเบกบาน ข.ผสวาง สะอาด สงบ

ค.ผประพฤตดปฏบตชอบ ง.ผควรท�าอญชล

ค�ำตอบ : ก

200

10. ขอใด เปนคณของพระธรรม?

ก.ท�าใหเปนเทวดา ข.ท�าใหมความสข

ค.ไมท�าใหเดอดรอน ง.ไมใหตกไปในทชว

ค�ำตอบ : ง

11. หนาทหลกของพระสงฆคอขอใด?

ก.บณฑบาต ท�าพธ ข.เรยน ปฏบต สอน

ค.อบรมกมมฏฐาน ง.ชวยเหลอสงคม

ค�ำตอบ : ข

12. ปฏบตอยางไร จงจะชอวาท�าตามพระโอวาทของพระพทธเจา?

ก.ใหทาน รกษาศล ท�าสมาธ ข.ส�ารวมกาย วาจา ใจ

ค.ละชว ท�าด ท�าใจใหผองใส ง.เจรญสมถะและวปสสนา

ค�ำตอบ : ค

13. สงคมแตกราวเพราะวจทจรตขอใด?

ก.พดเทจ ข.พดค�าหยาบ

ค.พดสอเสยด ง.พดเพอเจอ

ค�ำตอบ : ค

14. ขอใด ไมจดเปนมโนทจรต?

ก.โลภอยากไดของเขา ข.พยาบาทปองรายเขา

ค.เหนผดจากคลองธรรม ง.กอการทะเลาะววาท

ค�ำตอบ : ง

201

15. เหนอยางไรชอวาเหนผดจากคลองธรรม?

ก.ท�าดไดด ข.ท�าชวไดชว

ค.ดเองชวเอง ง.บาปบญมจรง

ค�ำตอบ : ค

16. คนจะดหรอชวเพราะอะไร?

ก.การศกษา ข.การกระท�า

ค.เชอชาต ง.วงศตระกล

ค�ำตอบ : ข

17. ขอใด จดเปนมโนสจรต?

ก.ไมนนทาวารายคนอน ข.ไมประทษรายคนอน

ค.ไมเหนแกพวกพอง ง.ไมโลภอยากไดของเขา

ค�ำตอบ : ง

18. คนถกโลภะครอบง�ามลกษณะเชนใด?

ก.โมโหราย ข.เหนแกตว

ค.ชอบโออวด ง.เกยจคราน

ค�ำตอบ : ข

19. คนถกโมหะครอบง�ามลกษณะเชนใด?

ก.โมโหราย ข.หงดหงด

ค.เชองาย ง.ปากจด

ค�ำตอบ : ค

202

20. อโทสะเปนเหตใหเกดกศลธรรมขอใด?

ก.ไมเหนแกตว ข.ไมหลงงมงาย

ค.ไมขบน ง.ไมโมโหราย

ค�ำตอบ : ง

21. ธรรมใด เปนรากเหงาแหงคณธรรม?

ก.กศลมล ข.กศลกรรมบถ

ค.สจรต ง.บญกรยาวตถ

ค�ำตอบ : ก

22. หลกธรรมใด ทสตบรษบญญตไว?

ก.ทาน ศล ภาวนา ข.ศล สมาธ ปญญา

ค.ทาน การบวช เลยงดพอแม ง.ละชว ท�าด ท�าใจใหผองใส

ค�ำตอบ : ค

23. ขอใด จดเปนบญตามความหมายบญกรยาวตถ?

ก.ความสข ข.ความยนด

ค.ความสงบ ง.ความปต

ค�ำตอบ : ก

24. ผถกความตระหนครอบง�าควรประพฤตธรรมใด?

ก.บรจาคทาน ข.รกษาศล

ค.เจรญภาวนา ง.ส�ารวมอนทรย

ค�ำตอบ : ก

203

25. โยนโสมนสการมความหมายตรงกบขอใด?

ก.คดไตรตรอง ข.คดวางแผน

ค.คดเผอแผ ง.คดจดจ�า

ค�ำตอบ : ก

26. เพราะเหตใด จงควรคบสตบรษ?

ก.เพราะท�าใหรวย ข.เพราะท�าใหสวย

ค.เพราะท�าใหเกง ง.เพราะท�าใหไดด

ค�ำตอบ : ง

27. ปฏรปเทสมลกษณะเชนไร?

ก.มพนทกวางขวาง ข.มประชากรมาก

ค.มคนดในสงคมมาก ง.มความสวยงาม

ค�ำตอบ : ค

28. ประพฤตเชนไร จงชอวาตงตนไวชอบ?

ก.ละชวประพฤตด ข.อยในทเหมาะสม

ค.มกลยาณมตร ง.ชวยเหลอผอน

ค�ำตอบ : ก

29. ค�าวา คาของคนอยทคนของใคร จดเขาในอคตขอใด?

ก.ฉนทาคต ข.โทสาคต

ค.โมหาคต ง.ภยาคต

ค�ำตอบ : ก

204

30. จะรกษาความเทยงธรรมไวไดตองเวนจากอะไร?

ก.อกศล ข.อคต

ค.ทจรต ง.อบายมข

ค�ำตอบ : ข

31. เมอบาปธรรมเกดขนควรท�าอยางไร?

ก.ควรระวง ข.ควรละ

ค.ควรพจารณา ง.ควรรกษา

ค�ำตอบ : ข

32. สงวรปธานมประโยชนอยางไร?

ก.ปองกนมใหอกศลเกด ข.ปองกนความเสอม

ค.ละอกศลธรรม ง.รกษากศลธรรม

ค�ำตอบ : ก

33. สจจาธษฐาน ตรงกบขอใด?

ก.ออนวอน ข.ตงใจจรง

ค.พดจรงท�าจรง ง.รจรงเหนจรง

ค�ำตอบ : ข

34. สงทเปนขาศกแกความสงบใจในอธษฐานธรรม คอขอใด?

ก.รป เสยง กลน รส ข.ตา ห จมก ลน กาย ใจ

ค.ราคะ โทสะ โมหะ ง.กาย เวทนา จต ธรรม

ค�ำตอบ : ค

205

35. คนท�างานไมประสบความส�าเรจ เพราะขาดธรรมใด?

ก.วฑฒ๔ ข.ปธาน๔

ค.อทธบาท๔ ง.พรหมวหาร๔

ค�ำตอบ : ค

36. วรยะควรใชเมอใด?

ก.ทอถอย ข.สมหวง

ค.ผดหวง ง.คาดหวง

ค�ำตอบ : ก

37. คนเชนไร ชอวาเปนผไมประมาท?

ก.มสต ข.มศล

ค.มสมาธ ง.มปญญา

ค�ำตอบ : ก

38. คนทรษยาผอนเพราะขาดธรรมอะไร?

ก.เมตตา ข.กรณา

ค.มทตา ง.อเบกขา

ค�ำตอบ : ค

39. ทกขในอรยสจ๔เกดจากอะไร?

ก.ความอยาก ข.ความโกรธ

ค.ความรก ง.ความมวเมา

ค�ำตอบ : ก

206

40. การพจารณาความเจบปวยเนองๆ ชวยบรรเทาอะไร?

ก.ความเมาในวย ข.ความเมาในชวต

ค.ความเหนผด ง.ความเมาในความไมมโรค

ค�ำตอบ : ง

41. คนทอยรวมกนเปนหมคณะควรประพฤตธรรมใด?

ก.โพธปกขยธรรม ข.คารวธรรม

ค.สาราณยธรรม ง.สปปรสธรรม

ค�ำตอบ : ค

42. ทรพยภายในดกวาทรพยภายนอกอยางไร?

ก.ยงใชยงหมด ข.ซอขายได

ค.แลกเปลยนได ง.โจรขโมยไมได

ค�ำตอบ : ง

43. ผวางตนเหมาะสมตามฐานะ จดเขาในสปปรสธรรมขอใด?

ก.ธมมญญตา ข.อตถญญตา

ค.อตตญญตา ง.มตตญญตา

ค�ำตอบ : ค

44. เมอโลกธรรมอยางใดอยางหนงเกดขน ควรท�าอยางไร?

ก.ไมยนดยนราย ข.ไมหลงระเรง

ค.ไมมวเมา ง.ไมเพลดเพลน

ค�ำตอบ : ก

207

45. ความเชอใด สงเคราะหเขาในทฏฐชกมม?

ก.เชอตามต�ารา ข.เชอในสงทถกตอง

ค.เชอในสงทพบเหน ง.เชอมนในตนเอง

ค�ำตอบ : ข

46. ขอใด จดเขาในสมชวตา?

ก.รจกออมทรพย ข.รจกใชจายทรพย

ค.รจกรกษาทรพย ง.รจกประกอบอาชพ

ค�ำตอบ : ข

47. ขอใด จดเปนสลสมปทา?

ก.รกษากาย วาจา ข.รกษาจตใจ

ค.รกษาสต ง.รกษากศล

ค�ำตอบ : ก

48. คนปอกลอกมลกษณะเชนไร?

ก.ออกปากพงไมได ข.ลบหลงตงนนทา

ค.จะท�าดกคลอยตาม ง.คดเอาแตได

ค�ำตอบ : ง

49. มตรแทมลกษณะเชนไร?

ก.คลอยตามเพอน ข.เกรงใจเพอน

ค.เอาใจเพอน ง.ตายแทนเพอน

ค�ำตอบ : ง

208

50. ขอใด เปนหนาทของศษยพงปฏบตตออาจารยในทศ๖?

ก.ชวยเหลอกจ ข.ยกยอง

ค.เชอฟง ง.ไมดหมน

ค�ำตอบ : ค

*********

209

เฉลยวชำธรรม ธรรมศกษำชนตร

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. ข 11. ข 21. ก 31. ข 41. ค

2. ข 12. ค 22. ค 32. ก 42. ง

3. ง 13. ค 23. ก 33. ข 43. ค

4. ค 14. ง 24. ก 34. ค 44. ก

5. ก 15. ค 25. ก 35. ค 45. ข

6. ข 16. ข 26. ง 36. ก 46. ข

7. ก 17. ง 27. ค 37. ก 47. ก

8. ค 18. ข 28. ก 38. ค 48. ง

9. ก 19. ค 29. ก 39. ก 49. ง

10. ง 20. ง 30. ข 40. ง 50. ค

210

ปญหำและเฉลยวชำพทธประวต ธรรมศกษำชนตร

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. พทธประวต กลาวถงเรองของใคร?

ก.ศาสดา ข.พระพทธเจา

ค.นกบวช ง.พระปจเจกพทธเจา

ค�ำตอบ : ข

2. ประเทศใด ไมอยในดนแดนชมพทวป?

ก.อนเดย ข.ปากสถาน

ค.ศรลงกา ง.เนปาล

ค�ำตอบ : ค

3. ขอใด ไมจดเขาในกลมวรรณะ๔?

ก.พราหมณ ข.แพศย

ค.ศทร ง.จณฑาล

ค�ำตอบ : ง

4. กอนเจาชายสทธตถะ จะมาอบตในโลกน อยสวรรคชนไหน?

ก.จาตมหาราช ข.ยามา

ค.ดาวดงส ง.ดสต

ค�ำตอบ : ง

211

5. เมอพระนางสรมหามายาทรงพระครรภ สบนนมตอยางไร?

ก.พญาชางเผอกชสงข ข.พญาชางเผอกชดอกบว

ค.พราหมณมอบสงขทอง ง.พราหมณมอบดอกบว

ค�ำตอบ : ข

6. พระพทธเจา ประสตกอนพทธศกราชกป?

ก.๒๙ป ข.๓๕ป

ค.๔๕ป ง.๘๐ป

ค�ำตอบ : ง

7. อาสภวาจา พระพทธเจาตรสในวนใด?

ก.ประสต ข.ตรสร

ค.ปฐมเทศนา ง.ปรนพพาน

ค�ำตอบ : ก

8. เมอพระมารดาสนพระชนม ใครเปนผเลยงดเจาชายสทธตถะ?

ก.พระนางกญจนา ข.พระนางยโสธรา

ค.พระนางพมพา ง.พระนางปชาบด

ค�ำตอบ : ง

9. เจาชายสทธตถะทรงอธษฐานเพศบรรพชต ทรมฝงแมน�าใด?

ก.อโนมา ข.เนรญชรา

ค.คงคา ง.สนธ

ค�ำตอบ : ก

212

10. พระมหาบรษทรงบ�าเพญทกรกรยา ณ ทใด?

ก.คยาสสะ ข.อรเวลาเสนานคม

ค.อนปยอมพวน ง.ลฏฐวน

ค�ำตอบ : ข

11. พระมหาบรษทรงเลกบ�าเพญทกรกรยา เพราะเหตใด?

ก.ทรงทอพระทย ข.ทรงเบอหนาย

ค.ทรงคลายความเพยร ง.ทรงเหนวาไมใชทางตรสร

ค�ำตอบ : ง

12. ขอปฏบตใด เปนหนทางแหงการตรสร?

ก.อตตกลมถานโยค ข.กามสขลลกานโยค

ค.ทกรกรยา ง.มชฌมาปฏปทา

ค�ำตอบ : ง

13. พระพทธเจาตรสรในวนใด?

ก.วนเพญเดอน๓ ข.วนเพญเดอน๖

ค.วนเพญเดอน๘ ง.วนเพญเดอน๑๒

ค�ำตอบ : ข

14. พระพทธเจาตรสรอะไร?

ก.สมมตสจจะ ข.ธรรมสจจะ

ค.อรยสจจะ ง.ปรมตถสจจะ

ค�ำตอบ : ค

213

15. เวไนยสตวเปรยบไดกบดอกบวกเหลา?

ก.๒เหลา ข.๓เหลา

ค.๔เหลา ง.๕เหลา

ค�ำตอบ : ข

16. ทางสดโตง๒อยาง และทางสายกลางอยในพระสตรใด?

ก.ธมมจกกปปวตตนสตร ข.อนตตลกขณสตร

ค.อาทตตปรยายสตร ง.เวทนาปรคคหสตร

ค�ำตอบ : ก

17. พระอรหนตเกดขนในโลกครงแรก เพราะฟงพระสตรใด?

ก.ธมมจกกปปวตตนสตร ข.อนตตลกขณสตร

ค.อาทตตปรยายสตร ง.อนปพพกถา

ค�ำตอบ : ข

18. ผไดดวงตาเหนธรรม เปนพระอรยบคคลชนไหน?

ก.พระโสดาบน ข.พระสกทาคาม

ค.พระอนาคาม ง.พระอรหนต

ค�ำตอบ : ก

19. พระสาวกรปใด ไดรบการอปสมบทเปนปฐมเอหภกข?

ก.พระสารบตร ข.พระอานนท

ค.พระมหากสสปะ ง.พระอญญาโกณฑญญะ

ค�ำตอบ : ง

214

20. พระพทธองคทรงแสดงอนปพพกถาเปนครงแรก แกใคร?

ก.ยสกลบตร ข.มารดายสกลบตร

ค.บดายสกลบตร ง.ภรรยายสกลบตร

ค�ำตอบ : ก

21. อบาสกคนแรกผถงรตนะ๓คอใคร?

ก.อนาถปณฑกเศรษฐ ข.ตปสสะและภลลกะ

ค.พระเจาสทโธทนะ ง.บดาของพระยสะ

ค�ำตอบ : ง

22. พระพทธองคทรงแสดงธรรมอะไร โปรดชฎล๓พนอง?

ก.ธมมจกกปปวตตนสตร ข.อนตตลกขณสตร

ค.อาทตตปรยายสตร ง.อนปพพกถา

ค�ำตอบ : ค

23. พระสารบตรส�าเรจเปนพระอรหนต หลงจากอปสมบทแลวกวน?

ก.๗วน ข.๑๒วน

ค.๑๕วน ง.๓๐วน

ค�ำตอบ : ค

24. ขณะบ�าเพญเพยร พระโมคคลลานะมอปสรรคในเรองใด?

ก.ความหว ข.ความรอน

ค.ความหนาว ง.ความงวง

ค�ำตอบ : ง

215

25. พระสาวกรปใด ไดรบการอปสมบทดวยโอวาท๓ขอ?

ก.พระอญญาโกณฑญญะ ข.พระมหากสสปะ

ค.พระยสะ ง.พระสารบตร

ค�ำตอบ : ข

26. วนจาตรงคสนนบาต พระพทธเจาทรงแสดงหลกธรรมอะไร?

ก.ธมมจกกปปวตตนสตร ข.โอวาทปาฏโมกข

ค.อรยธรรม ง.วมตตธรรม

ค�ำตอบ : ข

27. พระพทธเจา ทรงแสดงการไหวทศทง๖แกใคร?

ก.นนทมาณพ ข.โกลตมาณพ

ค.สงคาลมาณพ ง.อปตสสมาณพ

ค�ำตอบ : ค

28. เธอไมพงชงวงคอถอตวเขาไปสตระกล พระองคตรสสอนใคร?

ก.พระสารบตร ข.พระมหาโมคคลลานะ

ค.พระมหากสสปะ ง.พระอรเวลกสสปะ

ค�ำตอบ : ข

29. ใครท�าปพพเปตพลเปนคนแรกในพระพทธศาสนา?

ก.พระเจาพมพสาร ข.พระเจาปเสนทโกศล

ค.อนาถบณฑกเศรษฐ ง.ธนญชยเศรษฐ

ค�ำตอบ : ก

216

30. พระพทธเจาทรงปลงอายสงขาร ณ สถานทใด?

ก.ปาสาณเจดย ข.อนมสเจดย

ค.ปาวาลเจดย ง.มกฎพนธนเจดย

ค�ำตอบ : ค

31. พระพทธองคทรงจ�าพรรษาท๔๕ณ ทไหน?

ก.ภณฑคาม ข.เวฬวคาม

ค.ชมพคาม ง.หตถคาม

ค�ำตอบ : ข

32. พระปจฉมโอวาทของพระพทธเจา วาดวยเรองอะไร?

ก.ความกตญญ ข.ความไมประมาท

ค.ความสามคค ง.ความอดทน

ค�ำตอบ : ข

33. พระพทธองคตรสสงใหลงพรหมทณฑแกใคร?

ก.พระฉนนะ ข.พระเทวทต

ค.พระสภททะ ง.พระอทาย

ค�ำตอบ : ก

34. สถานทถวายพระเพลงพระพทธสรระ มชอวาอะไร?

ก.มกฏพนธนเจดย ข.ปาสาณเจดย

ค.ปาวาลเจดย ง.อทเทสกเจดย

ค�ำตอบ : ก

217

35. ใครเปนผท�าหนาทแบงพระบรมสารรกธาต?

ก.มลลกษตรย ข.มหาพราหมณ

ค.วสสการพราหมณ ง.โทณพราหมณ

ค�ำตอบ : ง

36. สถานทใด ไมใชสงเวชนยสถาน?

ก.ทประสต ข.ทตรสร

ค.ทปรนพพาน ง.ทถวายพระเพลง

ค�ำตอบ : ง

37. กอนปรนพพานพระพทธเจาทรงมอบหมายใครเปนศาสดาแทน?

ก.พระมหากสสปะ ข.พระอานนท

ค.พระอบาล ง.พระธรรมวนย

ค�ำตอบ : ง

38. การรวบรวมพระธรรมวนยใหเปนหมวดหม เรยกวาอะไร?

ก.การสาธยาย ข.การสงคายนา

ค.การเสวนา ง.การสมมนา

ค�ำตอบ : ข

39. พระอานนทถามใคร จงรวาพระพทธเจาปรนพพาน?

ก.พระอปวาณะ ข.พระอนรทธะ

ค.พระนนทะ ง.พระอบาล

ค�ำตอบ : ข

218

40. พระพทธศาสนาแผไปนอกชมพทวป หลงสงคายนาครงใด?

ก.ครงท๑ ข.ครงท๒

ค.ครงท๓ ง.ครงท๕

ค�ำตอบ : ค

ศาสนพธ

41. แบบอยางหรอแบบแผนทพงปฏบตในพระศาสนา เรยกวาอะไร?

ก.ศาสนธรรม ข.ศาสนพธ

ค.ศาสนสถาน ง.ศาสนศกษา

ค�ำตอบ : ข

42. พทธมามกะ หมายถงบคคลเชนใด?

ก.ผมพระธรรมเปนทพง ข.ผรบศลเปนสรณะ

ค.ผอธษฐานขอพร ง.ผรบนบถอพระพทธศาสนา

ค�ำตอบ : ง

43. การเวยนเทยนในวนส�าคญทางพระพทธศาสนา จดเขาในพธใด?

ก.กศลพธ ข.ทานพธ

ค.บญพธ ง.ปกณกพธ

ค�ำตอบ : ก

219

44. การถวายสงฆทาน หมายถงขอใด?

ก.ถวายเจาะจงเจาอาวาส ข.ถวายพระทเคารพนบถอ

ค.ถวายแกสงฆทวไป ง.ถวายพระทมชอเสยง

ค�ำตอบ : ค

45. การกรวดน�าหลงจากบ�าเพญกศล มงประโยชนอะไร?

ก.อทศสวนบญ ข.แสดงความเคารพ

ค.ตงจตอธษฐาน ง.ใหเทวดารบร

ค�ำตอบ : ก

46. ขอใด เปนพธท�าบญงานอวมงคล?

ก.ท�าบญขนบานใหม ข.ท�าบญบวชพระ

ค.ท�าบญ๑๐๐วน ง.ท�าบญมงคลสมรส

ค�ำตอบ : ค

47. การทอดกฐน ก�าหนดใหท�าในชวงเวลาใด?

ก.ภายใน๑เดอนกอนเขาพรรษา ข.ภายใน๑เดอนหลงเขาพรรษา

ค.ภายใน๑เดอนกอนออกพรรษา ง.ภายใน๑เดอนหลงออกพรรษา

ค�ำตอบ : ง

48. องคการสหประชาชาตประกาศใหวนใด เปนวนส�าคญสากล?

ก.วนวสาขบชา ข.วนมาฆบชา

ค.วนอฏฐมบชา ง.วนอาสาฬหบชา

ค�ำตอบ : ก

220

49. ผรบการถวายไทยธรรม คอใคร?

ก.อบาสก ข.ทายก

ค.ปฏคาหก ง.มคคนายก

ค�ำตอบ : ค

50. การทอดกฐน จดเปนทานชนดใด?

ก.ธรรมทาน ข.ปาฎบคคลกทาน

ค.กาลทาน ง.อกาลทาน

ค�ำตอบ : ค

*********

221

เฉลยวชำพทธประวต ธรรมศกษำชนตร

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1 ข 11 ง 21 ง 31 ข 41 ข

2 ค 12 ง 22 ค 32 ข 42 ง

3 ง 13 ข 23 ค 33 ก 43 ก

4 ง 14 ค 24 ง 34 ก 44 ค

5 ข 15 ข 25 ข 35 ง 45 ก

6 ง 16 ก 26 ข 36 ง 46 ค

7 ก 17 ข 27 ค 37 ง 47 ง

8 ง 18 ก 28 ข 38 ข 48 ก

9 ก 19 ง 29 ก 39 ข 49 ค

10 ข 20 ก 30 ค 40 ค 50 ค

222

ปญหำและเฉลยวชำเบญจศล เบญจธรรม (วนย) ธรรมศกษำชนตร

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. เครองปองกนความชวทางกายวาจา คอขอใด?

ก.ศล ข.สมาธ

ค.ปญญา ง.ภาวนา

ค�ำตอบ : ก

2. ผปรารถนาจะอบรมจตใหตงมน ควรท�าสงใดกอน?

ก.ฝกสมาธ ข.รกษาศล

ค.สวดมนต ง.ฟงเทศน

ค�ำตอบ : ข

3. ศล๕เปนขอปฏบตเพอใหมนษยมความสะอาดในดานใด?

ก.กายกบใจ ข.วาจากบใจ

ค.กายวาจาใจ ง.กายกบวาจา

ค�ำตอบ : ง

4. การรกษาศลขอท๑มประโยชนตอสงคมอยางไร?

ก.ไมท�ารายกน ข.ไมเลนการพนน

ค.ไมคบช ง.ไมเสพสงเสพตด

ค�ำตอบ : ก

223

5. การรกษาศลขอท๑ปองกนเรองใด?

ก.ความโหดราย ข.ความมกมาก

ค.ความใจงาย ง.ความงมงาย

ค�ำตอบ : ก

6. สตวทหามฆาในศลขอท๑ตรงกบขอใด?

ก.มนษย ข.สตวเดรจฉาน

ค.สตวในครรภ ง.ถกทกขอ

ค�ำตอบ : ง

7. ขอใด จดเปนปาณาตบาต?

ก.ฆาสตวนรก ข.ฆาเปรต

ค.ฆาอสรกาย ง.ฆาสตว

ค�ำตอบ : ง

8. อะไร เปนวตถแหงปาณาตบาต?

ก.ปลา ข.ตนไม

ค.ทรพยสน ง.สรา

ค�ำตอบ : ก

9. เจตนาทใหส�าเรจปาณาตบาต ตรงกบขอใด?

ก.จงใจฆา ข.จงใจขโมย

ค.จงใจพดเทจ ง.จงใจดมสรา

ค�ำตอบ : ก

224

10. ขอใด เกยวของกบศลขอท๑?

ก.กกขง ข.สมโจร

ค.ผลาญ ง.สอเสยด

ค�ำตอบ : ก

11. จงใจขบรถชนผอนถงขาขาด เปนอนโลมปาณาตบาตขอใด?

ก.ท�าใหพการ ข.ท�าใหเสยโฉม

ค.เลนสนก ง.ท�าใหบาดเจบ

ค�ำตอบ : ก

12. ใชการ ไดแกการกระท�าในขอใด?

ก.ไมใหหยดพกผอน ข.เลยงไวในกรง

ค.ลามโซไมใหหน ง.เลยงไวกดกน

ค�ำตอบ : ก

13. ขอใด ไมนบเขาในวตถแหงอทนนาทาน?

ก.ของมกรรมสทธ ข.ของมลขสทธ

ค.ของมเจาของ ง.ของทสละทง

ค�ำตอบ : ง

14. อสงหารมทรพย ไดแกทรพยเชนใด?

ก.รถยนต ข.โฉนดทดน

ค.เงนทอง ง.ทดน

ค�ำตอบ : ง

225

15. การกระท�าใด จดเปนอทนนาทานเพราะทรพยสนของตนเอง?

ก.บกรกปาชายเลน ข.บกรกปาสงวน

ค.ลกขดทรายในแมน�า ง.หลบเลยงภาษ

ค�ำตอบ : ง

16. ยมเงนคนอนแลวไมใชคน จดเขาในโจรกรรมขอใด?

ก.สบเปลยน ข.ยกยอก

ค.ตระบด ง.กรรโชก

ค�ำตอบ : ค

17. ขอใด เปนโจรกรรมขอวา ฉก?

ก.วงราว ข.กรรโชก

ค.ยกยอก ง.สบเปลยน

ค�ำตอบ : ก

18. พดโกหกเพอเอาของของเขา ตรงกบขอใด?

ก.ลบ ข.ลวง

ค.พราง ง.หลอก

ค�ำตอบ : ง

19. ลกของทเคลอนทได ศลขาดตอนไหน?

ก.เจาของปลงใจ ข.เจาของทอดธระ

ค.ของเคลอนจากทตง ง.ของช�ารดเสยหาย

ค�ำตอบ : ค

226

20. การรบซอของโจร มผลกระทบตอสงคมอยางไร?

ก.หยาราง ข.แตกแยก

ค.โจรชกชม ง.ทะเลาะววาท

ค�ำตอบ : ค

21. การทบท�าลายทรพยสนคนอนใหเสยหาย ตรงกบขอใด?

ก.หยบฉวย ข.ผลาญ

ค.กรรโชก ง.ตระบด

ค�ำตอบ : ข

22. พระพทธเจาทรงบญญตศลขอ๓เพอประโยชนใด?

ก.ใหมเมตตาตอผอน ข.ใหยนดในคครองตน

ค.ใหชวยเหลอผอน ง.ใหยนดในสมบตตน

ค�ำตอบ : ข

23. สามภรรยาทมความรกความซอตรงตอกน เพราะมศลขอใด?

ก.ปาณาตปาตา เวรมณ ข.อทนนาทานา เวรมณ

ค.กาเมสมจฉาจารา เวรมณ ง.มสาวาทา เวรมณ

ค�ำตอบ : ค

24. ลวงประเวณ ในศลขอท๓ตรงกบขอใด?

ก.ท�าชอเสยงใหเสยหาย ข.ท�าทรพยสนใหเสยหาย

ค.ท�าเชอสายใหเสยหาย ง.ท�าการงานใหเสยหาย

ค�ำตอบ : ค

227

25. หญงชายทหามไวในศลขอท๓มกจ�าพวก?

ก.๑๐จ�าพวก ข.๒๐จ�าพวก

ค.๓๐จ�าพวก ง.๔๐จ�าพวก

ค�ำตอบ : ข

26. หญงทอยในความพทกษรกษาของบดามารดา ตรงกบขอใด?

ก.ลกสาว ข.ลกสะใภ

ค.หลานสาว ง.หลานสะใภ

ค�ำตอบ : ก

27. ปญหาสงคมขอใด เกดเพราะละเมดศลขอท๓?

ก.หยาราง ข.อาชญากรรม

ค.ลกขโมย ง.ท�ารายรางกาย

ค�ำตอบ : ก

28. พดอยางไร เรยกวา มสา?

ก.พดใหเขาใจผด ข.พดใหทะเลาะกน

ค.พดใหแตกแยก ง.พดใหเจบใจ

ค�ำตอบ : ก

29. การแสดงความเทจเกดขนไดทางใด?

ก.วาจาและใจ ข.กายและวาจา

ค.กายและใจ ง.กายวาจาและใจ

ค�ำตอบ : ข

228

30. น�าเอกสารทเปนเทจมาแสดงในทประชม เปนมสาเกดทางใด?

ก.กาย ข.วาจา

ค.ใจ ง.วาจา ใจ

ค�ำตอบ : ก

31. โทษของมสา ตรงกบขอใด?

ก.ขาดคนเชอถอ ข.ขาดคนเมตตา

ค.ขาดคนสงสาร ง.ขาดคนเหนใจ

ค�ำตอบ : ก

32. การอวดอางความศกดสทธทไมเปนจรง ตรงกบขอใด?

ก.ทนสาบาน ข.ท�าเลหกระเทห

ค.ท�าเลศ ง.เสรมความ

ค�ำตอบ : ข

33. ไมเจบปวย ท�าทาทางใหเขาเหนวาเจบปวย ตรงกบขอใด?

ก.ทนสาบาน ข.ท�าเลหกระเทห

ค.มารยา ง.อ�าความ

ค�ำตอบ : ค

34. การดมสราเปนเหตใหเกดโทษแกตนและคนอน ตรงกบขอใด?

ก.ประพฤตนาอดส ข.ทอนก�าลงปญญา

ค.กอการววาท ง.เสยสขภาพ

ค�ำตอบ : ค

229

35. นโยบายปราบปรามยาเสพตด สนบสนนศลขอใด?

ก.ศลขอท๑ ข.ศลขอท๓

ค.ศลขอท๔ ง.ศลขอท๕

ค�ำตอบ : ง

36. ขอใด เปนกฎหมายเกยวของกบศลขอท๕?

ก.หามฆาสตวในวด ข.หามดมสราในวด

ค.หามขายอาวธในวด ง.หามเลนการพนนในวด

ค�ำตอบ : ข

37. ขอใด ไดชอวาประพฤตตนอยในศลขอท๕?

ก.ไมฆาสตว ข.ไมลกทรพย

ค.ไมเจาช ง.ไมดมสรา

ค�ำตอบ : ง

38. กรยาทงดเวนจากการลวงละเมดขอหามในศล๕เรยกวาอะไร?

ก.สมบต ข.วรต

ค.เจตนา ง.กลยาณธรรม

ค�ำตอบ : ข

39. การจะรกษาศล๕ใหมนคงตองมอะไรสนบสนน?

ก.วรต ข.เจตนา

ค.กลยาณธรรม ง.กลยาณศล

ค�ำตอบ : ค

230

40. การรกษาศลของพระภกษและสามเณร จดเปนวรตใด?

ก.สมาทานวรต ข.สมปตตวรต

ค.สมจเฉทวรต ง.ถกทกขอ

ค�ำตอบ : ก

41. การงดเวนทเรยกวาสมจเฉทวรต มลกษณะเชนไร?

ก.งดเวนเฉพาะหนา ข.งดเวนชวคราว

ค.งดเวนเฉพาะขอ ง.งดเวนเดดขาด

ค�ำตอบ : ง

42. กลยาณธรรมขอใด สนบสนนใหคนมอาชพสจรต?

ก.เมตตา ข.กรณา

ค.สมมาอาชวะ ง.กามสงวร

ค�ำตอบ : ค

43. คนพดมสาท�าใหขาดกลยาณธรรมใด?

ก.เมตตา ข.กรณา

ค.ความมสจจะ ง.ความมสต

ค�ำตอบ : ค

44. คนขาดกลยาณธรรมใด ไมสามารถรกษาศลขอ๑ใหบรบรณได?

ก.เมตตา ข.ความมสจจะ

ค.กามสงวร ง.ความมสต

ค�ำตอบ : ก

231

45. คณธรรมเชนไร เรยกวา กรณา?

ก.ปรารถนาใหเขาเปนสข ข.ปรารถนาใหเขาพนทกข

ค.ปรารถนาใหเขาไดด ง.ปรารถนาใหเขารงเรอง

ค�ำตอบ : ข

46. พอแมปรารถนาใหลกไดด เพราะมกลยาณธรรมใด?

ก.เมตตา ข.กรณา

ค.มทตา ง.อเบกขา

ค�ำตอบ : ก

47. การกระท�าใด เรยกวา ประพฤตเปนธรรมในกจการ?

ก.ซอตรงตอลกคา ข.ซอตรงตอสนคา

ค.ซอตรงตอเวลา ง.ซอตรงตอเจานาย

ค�ำตอบ : ค

48. กลยาณธรรมขอ๓ท�าใหคนประพฤตเชนไร?

ก.ส�ารวมในกาม ข.มอาชพสจรต

ค.ใหมสต ง.มความซอสตย

ค�ำตอบ : ก

49. บคคลประพฤตเชนไร เรยกวา มสจจะ?

ก.ท�าด ข.พดด

ค.คดด ง.ปรารถนาด

ค�ำตอบ : ข

232

50. บคคลจะเปนมนษยทสมบรณ ตองปฏบตอยางไร?

ก.มศลธรรม ข.มความเสยสละ

ค.มความเออเฟอ ง.มความมธยตถ

ค�ำตอบ : ก

*********

233

เฉลยวชำเบญจศล เบญจธรรม (วนย) ธรรมศกษำชนตร

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. ก 11. ก 21. ข 31. ก 41. ง

2. ข 12. ก 22. ข 32. ข 42. ค

3. ง 13. ง 23. ค 33. ค 43. ค

4. ก 14. ง 24. ค 34. ค 44. ก

5. ก 15. ง 25. ข 35. ง 45. ข

6. ง 16. ค 26. ก 36. ข 46. ก

7. ง 17. ก 27. ก 37. ง 47. ค

8. ก 18. ง 28. ก 38. ข 48. ก

9. ก 19. ค 29. ข 39. ค 49. ข

10. ก 20. ค 30. ก 40. ก 50. ก

234

กระทธรรม ธรรมศกษำชนโท

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

โย ปพเพ กตกลยำโณ กตตโถ มนพชฌต

อตถำ ตสส ปวฑฒนต เย โหนต อภปตถตำ.

ผใด อนผอนท�าความด ท�าประโยชนใหในกาลกอน ยอมส�านก(คณของเขา) ได ประโยชนทผนนปรารถนายอมเจรญ.

(ทฬหธมมโพธสตต) ข. ชา. สตต.๒๗/๒๒๘

----------------

แตงอธบายเปนท�านองเทศนาโวหาร อางสภาษตอนมาประกอบไมนอย

กวา๒ขอ และบอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนนดวย หามอางสภาษตซ�าขอกน

แตจะซ�าคมภรไดไมหามสภาษตทอางมานน ตองเรยงเชอมความใหตดตอสมเรอง

กบกระทตง.

ชนน ก�าหนดใหเขยนลงในใบตอบตงแต๓หนา(เวนบรรทด)ขนไป

----------------

ใหเวลา ๓ ชวโมง

235

ปญหำและเฉลยวชำธรรม ธรรมศกษำชนโท

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. สมถกมมฏฐาน เปนอบายสงบใจจากอะไร?

ก.นวรณ ข.อปกเลส

ค.วตถกาม ง.อกศลกรรม

ค�ำตอบ : ก

2. การเจรญวปสสนากมมฏฐานมประโยชนอยางไร?

ก.ท�าใหจตสงบ ข.ท�าใหรแจง

ค.ท�าใหจตผองใส ง.ท�าใหเบอหนาย

ค�ำตอบ : ข

3. ขอใด เปนโทษของกเลสกาม?

ก.ไมรจกพอ ข.กอการทะเลาะววาท

ค.ไมมเหตผล ง.ไมมคนเชอใจ

ค�ำตอบ : ก

4. ขอใด จดเปนวตถกาม?

ก.รป เสยง กลน รส ข.ตา ห จมก ลน

ค.ผม ขน เลบ ฟน ง.ดน น�า ลม ไฟ

ค�ำตอบ : ก

236

5. ขอใด จดเปนอามสบชา?

ก.ชวยเหลอคนเจบปวย ข.ใหเงนพอแม

ค.เคารพเชอฟงพอแม ง.รกษาศล

ค�ำตอบ : ข

6. ปฏบตบชา มประโยชนสงสดอยางไร?

ก.ท�าใหพนทกข ข.ท�าใหมบรวาร

ค.ท�าใหจตสงบ ง.ท�าใหคนนบถอ

ค�ำตอบ : ก

7. ขอใด จดเปนธมมปฏสนถาร?

ก.ใหหนงสอธรรมะ ข.ชวนปฏบตธรรม

ค.ตอนรบดวยสงของ ง.แนะน�าอาชพ

ค�ำตอบ : ข

8. อะไรเปนเหตใหเกดความสขทางใจ?

ก.ใชจายทรพย ข.ใชชวตพอเพยง

ค.มสขภาพแขงแรง ง.มทรพยสมบต

ค�ำตอบ : ข

9. จะบรรเทาพยาบาทวตกดวยวธใด?

ก.แผเมตตา ข.รกษาศล

ค.สวดมนต ง.ฟงธรรม

ค�ำตอบ : ก

237

10. วหงสาวตกมอะไรเปนมลเหต?

ก.ราคะ ข.โลภะ

ค.โทสะ ง.โมหะ

ค�ำตอบ : ง

11. ราคะ โทสะ โมหะ จดเปนไฟเพราะเหตใด?

ก.เผาโลกใหเรารอน ข.เผากเลสใหเรารอน

ค.เผาจตใจใหเรารอน ง.เผากายใหเรารอน

ค�ำตอบ : ค

12. ๑๒. กเลสใด ท�าใจคนใหมดบอด?

ก.ราคะ ข.รษยา

ค.โทสะ ง.โมหะ

ค�ำตอบ : ง

13. อตตาธปเตยยะ มความหมายตรงกบขอใด?

ก.ถอตนเปนใหญ ข.ถอสงคมเปนใหญ

ค.ถอพวกพองเปนใหญ ง.ถอความถกตองเปนใหญ

ค�ำตอบ : ก

14. คนยดธรรมเปนใหญ มลกษณะเชนไร?

ก.เหนแกพวกพอง ข.เหนแกความถกตอง

ค.เหนแกประโยชนตน ง.เหนแกความถกใจ

ค�ำตอบ : ข

238

15. ขอใด จดเปนภวตณหา?

ก.อยากเปนใหญ ข.อยากไดรบค�าชม

ค.อยากไดของฝาก ง.อยากไดรบยกยอง

ค�ำตอบ : ก

16. ความอยากใด จดเปนวภวตณหา?

ก.อยากออกจากต�าแหนง ข.อยากมยศถาบรรดาศกด

ค.อยากเปนมหาเศรษฐ ง.อยากเกดบนสวรรค

ค�ำตอบ : ก

17. ขอใด จดเปนอนสาสนปาฏหารยะ?

ก.จงใจคนได ข.ลองหนได

ค.ด�าดนได ง.ทายใจคนได

ค�ำตอบ : ก

18. ขอใด จดเปนพระวนยปฎก?

ก.ค�าอธบาย ข.ค�าสง

ค.ค�าสอน ง.ค�าแนะน�า

ค�ำตอบ : ข

19. ขอใด จดเปนโลกตถจรยา?

ก.โปรดสตวโลก ข.สงเคราะหพระญาต

ค.ประกาศพระศาสนา ง.บญญตสกขาบท

ค�ำตอบ : ก

239

20. ขอใด จดเปนพทธตถจรยา?

ก.บญญตสกขาบท ข.สงเคราะหชาวโลก

ค.โปรดพทธบดา ง.โปรดเวไนยสตว

ค�ำตอบ : ก

21. ขอใด จดเปนกรรมในวฏฏะ?

ก.เกดกเลส ข.ท�ากรรม

ค.รบผลกรรม ง.เวยนวายตายเกด

ค�ำตอบ : ข

22. อธสลสกขา คออะไร?

ก.การฝกกาย วาจา ข.การรกษาจต

ค.การรสภาวธรรม ง.การอบรมจต

ค�ำตอบ : ก

23. อปสเสนธรรมขอวา พจารณาแลวอดกลน ควรใชเมอใด?

ก.ถกทกขเวทนาครอบง�า ข.ถกกเลสครอบง�า

ค.ถกความเสอมครอบง�า ง.ถกพยาบาทครอบง�า

ค�ำตอบ : ก

24. อปสเสนธรรมขอวา พจารณาแลวเวน ตรงกบขอใด?

ก.ทกขเวทนา ข.บณฑต

ค.ยารกษาโรค ง.คนพาล

ค�ำตอบ : ง

240

25. ขอใด เปนอารมณของอปปมญญา?

ก.ตนไม ข.ภเขา

ค.แมน�า ง.สรรพสตว

ค�ำตอบ : ง

26. ขอใด ไมใชอานสงสของการเจรญเมตตา?

ก.หลบเปนสข ข.ตนเปนสข

ค.ไมฝนราย ง.ไมมโรคภย

ค�ำตอบ : ง

27. สงโยชนขอใดทพระโสดาบนละไมได?

ก.สกกายทฏฐ ข.วจกจฉา

ค.สลพพตปรามาส ง.กามราคะ

ค�ำตอบ : ง

28. โอฆะเปนชอของอะไร?

ก.กเลส ข.หวงน�า

ค.อาสวะ ง.สงโยชน

ค�ำตอบ : ก

29. โอฆะขอใด ท�าใหเกดความเหนผด?

ก.กาโมฆะ ข.ภโวฆะ

ค.ทฏโฐฆะ ง.อวชโชฆะ

ค�ำตอบ : ค

241

30. ขอใด ไมใชคณสมบตของอบาสกอบาสกา?

ก.เชอกรรม ข.เชอมงคลตนขาว

ค.มศรทธา ง.มศลบรสทธ

ค�ำตอบ : ข

31. เนยยะ ไดแกบคคลประเภทใด?

ก.ผรธรรมไดทนท ข.ผรธรรมเมออธบายความ

ค.ผพอแนะน�าได ง.ผสกแตวาฟง

ค�ำตอบ : ค

32. บคคลใด เปรยบเหมอนบวเสมอน�า?

ก.อคฆตตญญ ข.วปจตญญ

ค.เนยยะ ง.ปทปรมะ

ค�ำตอบ : ข

33. ผบรรลมรรคใด ท�าราคะ โทสะ โมหะ ใหเบาบางลง?

ก.โสดาปตตมรรค ข.สกทาคามมรรค

ค.อนาคามมรรค ง.อรหตตมรรค

ค�ำตอบ : ข

34. พระพทธเจาทรงแสดงอนปพพกถา เพอประโยชนใด?

ก.ฟอกอธยาศยใหหมดจด ข.ก�าจดกเลส

ค.ขจดความตระหน ง.ละความเหนแกตว

ค�ำตอบ : ก

242

35. ขอใด ไมใชอานสงสการบรจาคทาน?

ก.มฐานะร�ารวย ข.เปนทรกของมหาชน

ค.มชอเสยง ง.มคนอยากคบหา

ค�ำตอบ : ก

36. ขอใด จดเปนความหมายของอาวาสมจฉรยะ?

ก.หวงทอยอาศย ข.หวงเงนทอง

ค.หวงวชาความร ง.หวงวงศสกล

ค�ำตอบ : ก

37. เวทนาเกดขนไดเพราะอาศยอะไร?

ก.สมผส ข.กเลส

ค.กรรม ง.ตณหา

ค�ำตอบ : ก

38. คนราคจรต มลกษณะอยางไร?

ก.อวดด ข.ชอบโออวด

ค.ขมคนอน ง.โมโหราย

ค�ำตอบ : ข

39. คนราคจรต ควรเจรญกมมฏฐานอะไร?

ก.อสภะ ข.พรหมวหาร

ค.อานาปานสต ง.อนสสต

ค�ำตอบ : ก

243

40. เอหปสสโก มความหมายอยางไร?

ก.เหนไดดวยตนเอง ข.ไมจ�ากดกาล

ค.ควรเรยกใหมาด ง.ควรนอมเขามา

ค�ำตอบ : ค

41. ญาณเปนเครองขามพนความสงสย จดเปนวสทธอะไร?

ก.จตตวสทธ ข.ญาณทสสนวสทธ

ค.ทฏฐวสทธ ง.กงขาวตรณวสทธ

ค�ำตอบ : ง

42. เหตเกดแหงทกข ไดแกอะไร?

ก.ตณหา ข.อวชชา

ค.อาสวะ ง.อปาทาน

ค�ำตอบ : ก

43. ทางถงความดบทกข ไดแกอะไร?

ก.ไตรสกขา ข.มรรค

ค.นโรธ ง.ปฏจจสมปบาท

ค�ำตอบ : ข

44. ทรงหยงรความเปนไปของสรรพสง จดเปนพทธคณขอใด?

ก.สคโต ข.โลกวท

ค.พทโธ ง.ภควา

ค�ำตอบ : ข

244

45. พทธคณขอใด เปนเหตใหพระพทธศาสนาเจรญแพรหลาย?

ก.สมมาสมพทโธ ข.วชชาจรณสมปนโน

ค.อนตตโร ปรสทมมสารถ ง.สตถา เทวมนสสาน�

ค�ำตอบ : ง

46. พระสงฆไดชอวา สามจปฏปนโน เพราะปฏบตเชนไร?

ก.ปฏบตด ข.ปฏบตตรง

ค.ปฏบตเปนธรรม ง.ปฏบตสมควร

ค�ำตอบ : ง

47. เปนผควรของท�าบญ ตรงกบสงฆคณขอใด?

ก.อาหเนยโย ข.ปาหเนยโย

ค.ทกขเณยโย ง.อญชลกรณโย

ค�ำตอบ : ค

48. บรจาคไตใหโรงพยาบาล จดเปนบารมอะไร?

ก.ทานบารม ข.ทานอปบารม

ค.ทานปรมตถบารม ง.มหาบารม

ค�ำตอบ : ข

49. การศกษาธรรมเพอใหเกดความร จดวาบ�าเพญบารมใด?

ก.ปญญาบารม ข.วรยบารม

ค.ขนตบารม ง.สจจบารม

ค�ำตอบ : ก

245

50. อาสนนกรรมมแกใคร?

ก.คนปวยไข ข.คนใกลตาย

ค.คนถกจองจ�า ง.คนตายแลว

ค�ำตอบ : ข

*********

246

เฉลยวชำธรรม ธรรมศกษำชนโท

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. ก 11. ค 21. ข 31. ค 41. ง

2. ข 12. ง 22. ก 32. ข 42. ก

3. ก 13. ก 23. ก 33. ข 43. ข

4. ก 14. ข 24. ง 34. ก 44. ข

5. ข 15. ก 25. ง 35. ก 45. ง

6. ก 16. ก 26. ง 36. ก 46. ง

7. ข 17. ก 27. ง 37. ก 47. ค

8. ข 18. ข 28. ก 38. ข 48. ข

9. ก 19. ก 29. ค 39. ก 49. ก

10. ง 20. ก 30. ข 40. ค 50. ข

247

ปญหำและเฉลยวชำอนพทธประวต ธรรมศกษำชนโท

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. ขอใด เปนความหมายของค�าวา อนพทธะ?

ก.พระสาวกผตดตามพระพทธเจา

ข.พระสาวกผประพฤตตามพระพทธเจา

ค.พระสาวกผบวชตามพระพทธเจา

ง.พระสาวกผตรสรตามพระพทธเจา

ค�ำตอบ : ง

2. นบตงแตพระพทธเจาตรสร ถง พ.ศ.๒๕๕๕เปนเวลากป?

ก.๒๕๕๕ป ข.๒๖๐๐ป

ค.๒๖๓๕ป ง.๒๖๔๐ป

ค�ำตอบ : ข

3. การไดรบยกยองวา เปนผเลศในทางนนๆ ตรงกบขอใด?

ก.อรยบคคล ข.อรยสาวก

ค.เอตทคคะ ง.พหสต

ค�ำตอบ : ค

248

4. อญญาส วต โภ โกณฑญโญ แปลวำอยำงไร ?

ก.โกณฑญญะบรรลแลวหนอ ข.โกณฑญญะไดรแลวหนอ

ค.โกณฑญญะเหนแลวหนอ ง.โกณฑญญะปลงแลวหนอ

ค�ำตอบ : ข

5. ปญจวคคยทอดทงพระมหาบรษไป เพราะสาเหตใด?

ก.สนความรก ข.สนความหวง

ค.สนความอดทน ง.สนความเพยร

ค�ำตอบ : ข

6. วำจำเชนน เรำไดเคยพดแลวในปำงกอนหรอ ใครกลำว ?

ก. พระพทธเจา ข.พระโกณฑญญะ

ค. พระอสสช ง.พระสารบตร

ค�ำตอบ : ก

7. พระอญญาโกณฑญญะ เผยแผพระศาสนาครงแรกทใด?

ก.พาราณส ข.กบลพสด

ค.โทณวตถคาม ง.อรเวลาเสนานคม

ค�ำตอบ : ค

8. พระอญญาโกณฑญญะ กอนบวชเปนผเชยวชาญศาสตรใด?

ก.ศาสนศาสตร ข.ดาราศาสตร

ค.โหราศาสตร ง.ไสยศาสตร

ค�ำตอบ : ค

249

9. พระสาวกรปใด เปนก�าลงส�าคญในการประกาศพระศาสนาทแควนมคธ?

ก.พระอญญาโกณฑญญะ ข.พระมหากสสปะ

ค.พระอรเวลกสสปะ ง.พระยสะ

ค�ำตอบ : ค

10. อปตสสปรพาชก เหนพระอสสชครงแรกในขณะใด?

ก.ขณะนงสมาธ ข.ขณะแสดงธรรม

ค.ขณะเดนบณฑบาต ง.ขณะเดนจงกรม

ค�ำตอบ : ค

11. อปตสสะและโกลตะ บวชเปนปรพาชกในส�านกของใคร?

ก.อชตเกสกมพล ข.สญชยเวลฏฐบตร

ค.ปรณกสสปะ ง.มกขลโคศาล

ค�ำตอบ : ข

12. พระสาวกรปใด เปรยบเหมอนแมนมเลยงดบตร?

ก.พระโมคคลลานะ ข.พระสารบตร

ค.พระมหากสสปะ ง.พระอรเวลกสสปะ

ค�ำตอบ : ก

13. โกลตปรพาชกและพระโมคคลลานะ เกยวของกนอยางไร?

ก.เปนพนองกน ข.เปนสหายกน

ค.เปนศษยกบอาจารย ง.เปนบคคลเดยวกน

ค�ำตอบ : ง

250

14. พระอรเวลกสสปะบวชในพระพทธศาสนา เพราะสาเหตใด?

ก.พระพทธเจาทรมานดวยฤทธ

ข.กลวอภนหารของพระพทธเจา

ค.พระพทธเจาทรงขอรองใหบวช

ง.เหนวาลทธของตนไมมแกนสาร

ค�ำตอบ : ง

15. ปปผลมาณพเหนโทษในการครองเรอนอยางไร จงออกบวช?

ก.ตองรบผดชอบมาก ข.ตองคอยรบบาปคนอน

ค.ตองท�าแตบาปกรรม ง.ตองพวพนกบเรองกาม

ค�ำตอบ : ข

16. ฆราวาสคบแคบ เปนทมาแหงกเลสธล เปนค�าพดของใคร?

ก.พระมหากจจายนะ ข.พระมหากปปนะ

ค.พระมหานามะ ง.พระมหากสสปะ

ค�ำตอบ : ง

17. กจจายนพราหมณ เคยด�ารงต�าแหนงปโรหตของใคร?

ก.พระเจาปเสนทโกศล ข.พระเจาจณฑปชโชต

ค.พระเจาพมพสาร ง.พระเจาโกรพยะ

ค�ำตอบ : ข

251

18. ใครเปนอาจารยของมาณพ๑๖คน มอชตมาณพ เปนตน?

ก.โสตถยพราหมณ ข.พาวรพราหมณ

ค.วสสการพราหมณ ง.โทณพราหมณ

ค�ำตอบ : ข

19. พระสารบตร บวชใหใครทเคยถวายขาวทพพหนงแกตน?

ก.ราธพราหมณ ข.พาวรพราหมณ

ค.ปงคยพราหมณ ง.โสตถยพราหมณ

ค�ำตอบ : ก

20. พระสาวกรปใด เปนยอดแหงผวางายในพระธรรมวนย?

ก.พระอนรทธะ ข.พระนนทะ

ค.พระราธะ ง.พระฉนนะ

ค�ำตอบ : ค

21. พระสาวกรปใด เปนสหชาตเกดวนเดยวกบพระพทธเจา?

ก.พระกาฬทาย ข.พระสวล

ค.พระอบาล ง.พระนนทะ

ค�ำตอบ : ก

22. พระบรมศาสดา ทรงยกยองพระราหลวาเปนผเลศดานใด?

ก.พหสต ข.มตระกลสง

ค.ใฝการศกษา ง.ทรงพระวนย

ค�ำตอบ : ค

252

23. ทกขเพราะถกพรากจากคนรก เกดขนกบพระสาวกรปใด?

ก.พระอนรทธะ ข.พระอานนท

ค.พระนนทะ ง.พระภททยะ

ค�ำตอบ : ค

24. พระสาวกรปใด บวชแลวมกเปลงอทานวา สขหนอๆ ?

ก.พระอนรทธะ ข.พระอานนท

ค.พระภททยะ ง.พระยสะ

ค�ำตอบ : ค

25. พระสาวกรปใด มภารกจมาก จงส�าเรจเปนพระอรหนตชา?

ก.พระสารบตร ข.พระโมคคลลานะ

ค.พระอานนท ง.พระอนรทธะ

ค�ำตอบ : ค

26. พระสาวกรปใด ไมรจกค�าวา ไมม?

ก.พระอนรทธะ ข.พระอานนท

ค.พระภททยะ ง.พระสวล

ค�ำตอบ : ก

27. พระสาวกรปใด รบปากพชายวาจะบวชเปนตวแทนตระกล?

ก.พระอานนท ข.พระภททยะ

ค.พระอนรทธะ ง.พระมหานามะ

ค�ำตอบ : ค

253

28. พระมหาสาวกทอยในขณะพระศาสดาปรนพพาน ไดแกขอใด?

ก.พระอานนท พระอนรทธะ ข.พระสารบตร พระอนรทธะ

ค.พระอบาล พระมหากสสปะ ง.พระโมฆราช พระสภททะ

ค�ำตอบ : ก

29. พระสาวกรปใด บ�าเพญเพยรเดนจงกรมถงกบเทาเขามอแตก?

ก.พระโสณกฏกณณะ ข.พระโสณโกฬวสะ

ค.พระจฬปนถกะ ง.พระมหาปนถกะ

ค�ำตอบ : ข

30. พระสาวกรปใด กวาจะบวชไดตองใชชวตเขาแลก?

ก.พระมหากจจายนะ ข.พระกาฬทาย

ค.พระทพพมลลบตร ง.พระรฐบาล

ค�ำตอบ : ง

31. พระสาวกรปใด ตอบค�าถามพระเจาอเทน เรองพระภกษหนมบวช

อยไดอยางไร?

ก.พระปณโฑลภารทวาชะ ข.พระทพพมลลบตร

ค.พระโสณโกฬวสะ ง.พระโสณกฏกณณะ

ค�ำตอบ : ก

254

32. พรขอสดทายทพระอานนททลขอพระพทธเจา คอขอใด?

ก.อยาประทานจวรอนประณต

ข.อยาพาไปในทนมนต

ค.ถามขอสงสยไดทกเวลา

ง.เมอไมอยในทนน ขอใหแสดงธรรมซ�าอกครง

ค�ำตอบ : ง

33. วดเชตวน ในกรงสาวตถ ใครสรางถวาย?

ก.พระเจาปเสนทโกศล ข.พระเจาพมพสาร

ค.นางวสาขา ง.อนาถปณฑกเศรษฐ

ค�ำตอบ : ง

34. พระสวล เปนเลศกวาภกษทงหลายในดานใด?

ก.มลาภมาก ข.มบรวารมาก

ค.มบญมาก ง.มปญญามาก

ค�ำตอบ : ก

35. สาเหตใด ท�าใหพระโสณกฏกณณะบวชเปนสามเณรถง๓ป?

ก.อายยงไมครบ ข.มารดาบดาไมอนญาต

ค.พระอปชฌายไมบวชให ง.มภกษไมครบ๑๐รป

ค�ำตอบ : ง

255

36. พระจฬปนถกะ บรรลพระอรหตดวยวธใด?

ก.บรกรรมผาขาว ข.ฟงธรรม

ค.เจรญอสภะ ง.เหนผมหงอก

ค�ำตอบ : ก

37. ขอใด เปนแรงจงใจใหพระวงคสะเขามาบวชในพระพทธศาสนา?

ก.ฟงธรรมเกดศรทธา ข.ตองการเรยนมนต

ค.เหนโทษการครองเรอน ง.เหนอานสงสในการบวช

ค�ำตอบ : ข

38. พระสาวกรปใด มความช�านาญในการระลกชาต?

ก.พระพากละ ข.พระมหากปปนะ

ค.พระโสภตะ ง.พระรฐบาล

ค�ำตอบ : ค

39. พระสาวกรปใด ใชเตโชกสณปราบอมพตตถนาคราชใหสนฤทธ?

ก.พระมหาโกฏฐตะ ข.พระสาคตะ

ค.พระโมคคลลานะ ง.พระอนรทธะ

ค�ำตอบ : ข

40. พระสาวกรปใด มอายยนเพราะอานสงสถวายเวจกฎและยา?

ก.พระอานนท ข.พระมหากสสปะ

ค.พระพากละ ง.พระวกกล

ค�ำตอบ : ค

256

ศาสนพธ

41. การท�าวตรสวดมนต มความมงหมายอยางไร?

ก.เปนการละกเลส ข.เปนอบายสงบจต

ค.ขอพรสงศกดสทธ ง.เหนแจงในกองทกข

ค�ำตอบ : ข

42. ค�านมสการพระรตนตรย เรมตนดวยค�าวาอะไร?

ก.นโม ตสส ภควโต

ข.อรห� สมมาสมพทโธ ภควา

ค.สวากขาโต ภควตา ธมโม

ง.สปฏปนโน ภควโต สาวกสงโฆ

ค�ำตอบ : ข

43. การยนยอมใหวากลาวตกเตอนกนได เรยกวาอะไร?

ก.การขอขมา ข.การท�าวตร

ค.สามจกรรม ง.ปวารณากรรม

ค�ำตอบ : ง

44. อโบสถกรรมทพระภกษรวมกนท�า๔รปขนไป เรยกวาอะไร?

ก.ศลอโบสถ ข.อธษฐานอโบสถ

ค.ปารสทธอโบสถ ง.สงฆอโบสถ

ค�ำตอบ : ง

257

45. กฐนทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯ เสดจพระราชด�าเนนไปพระราชทาน

ยงวดราษฎรเปนการสวนพระองค เรยกวาอะไร?

ก.กฐนหลวง ข.กฐนราษฎร

ค.กฐนพระราชทาน ง.พระกฐนตน

ค�ำตอบ : ง

46. การท�าบญตอนาม หมายถงอะไร?

ก.งานท�าบญในบนปลายชวต

ข.งานท�าบญทญาตจดใหผปวย

ค.งานท�าบญครบรอบอาย

ง.งานท�าบญอทศสวนกศลแกผลวงลบ

ค�ำตอบ : ข

47. ธมมจกกปปวตตนสตร นยมสวดในงานอะไร?

ก.มงคลสมรส ข.ท�าบญอายครบรอบ

ค.ขนบานใหม ง.ฉลองพระบวชใหม

ค�ำตอบ : ข

48. ทกษณานประทาน หมายถงการท�าบญอะไร?

ก.สะเดาะเคราะห ข .ขนบานใหม

ค.อทศสวนกศล ง.คลายวนเกด

ค�ำตอบ : ค

258

49. ผาปาในสมยพทธกาล เรยกวาอะไร?

ก.ผาบงสกลจวร ข.ผาอาบน�าฝน

ค.ผาอจเจกจวร ง.ผาวสสกสาฎก

ค�ำตอบ : ก

50. ผาวสสกสาฎก คอผาเชนไร?

ก.ผาเชดหนา ข.ผาเชดเทา

ค.ผาอาบน�าฝน ง.ผาปนง

ค�ำตอบ : ค

*********

259

เฉลยวชำอนพทธประวต ธรรมศกษำชนโท

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1 ง 11 ข 21 ก 31 ก 41 ข

2 ข 12 ก 22 ค 32 ง 42 ข

3 ค 13 ง 23 ค 33 ง 43 ง

4 ข 14 ง 24 ค 34 ก 44 ง

5 ข 15 ข 25 ค 35 ง 45 ง

6 ก 16 ง 26 ก 36 ก 46 ข

7 ค 17 ข 27 ค 37 ข 47 ข

8 ค 18 ข 28 ก 38 ค 48 ค

9 ค 19 ก 29 ข 39 ข 49 ก

10 ค 20 ค 30 ง 40 ค 50 ค

260

ปญหำและเฉลยวชำอโบสถศล (วนย) ธรรมศกษำชนโท

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. มนษยอยสงบสขไมเบยดเบยนกนทางกายวาจา เพราะมขอใด?

ก.ทาน ข.ศล

ค.สมาธ ง.ปญญา

ค�ำตอบ : ข

2. กอนสมาทานศล พงเปลงวาจาถงสงใดวาเปนสรณะ?

ก.พระรตนตรย ข.สงศกดสทธ

ค.พระพรหม ง.พระภมเจาท

ค�ำตอบ : ก

3. พระรตนตรยมความส�าคญตอชาวพทธ เพราะเหตใด?

ก.เปนทออนวอน ข.เปนสงศกดสทธ

ค.เปนทพงทระลกทางใจ ง.เปนทพงทางกาย

ค�ำตอบ : ค

4. ค�าวา พทธะ มความหมายตรงกบขอใด?

ก.ผร ผตน ผเบกบาน ข.ผเสดจไปดแลว

ค.ผรแจงโลก ง.ผจ�าแนกธรรม

ค�ำตอบ : ก

261

5. พระพทธเจาทรงปลกมนษยใหตนจากอะไร?

ก.กเลส ข.กรรม

ค.วบาก ง.เวร

ค�ำตอบ : ก

6. ค�าวา สคโต หมายถงคณของใคร?

ก.พระพทธเจา ข.พระธรรม

ค.พระสงฆ ง.พระอรหนต

ค�ำตอบ : ก

7. คณของพระสงฆ ตรงกบขอใด?

ก.เปนผจ�าแนกธรรม ข.เปนผรแจงโลก

ค.เปนผตน ง.เปนผปฏบตชอบ

ค�ำตอบ : ง

8. สรณะ มความหมายวาก�าจดสงใด?

ก.ก�าจดภย ข.ก�าจดโรค

ค.ก�าจดศตร ง.ก�าจดคแขง

ค�ำตอบ : ก

9. ผปฏบตตามพระธรรมยอมไดรบผลเชนใด?

ก.ไมตกอบาย ข.ไมตามคนชว

ค.ไมชดใชกรรม ง.ไมกลวบาป

ค�ำตอบ : ก

262

10. ในอโบสถศล สรณะ หมายถงอะไร?

ก.พระรตนตรย ข.พระพทธรป

ค.พระเจดย ง.พระคมภร

ค�ำตอบ : ก

11. พรหมายพราหมณ ถงพระรตนตรยวาเปนสรณะ ดวยวธใด?

ก.สมาทาน ข.มอบตนเปนสาวก

ค.ทมเทความเลอมใส ง.ปฏบตหนาทพทธบรษท

ค�ำตอบ : ค

12. วธถงสรณคมนทมนคงทสด ตรงกบขอใด?

ก.สมาทาน ข.มอบตนเปนสาวก

ค.ทมเทความเลอมใส ง.ปฏบตหนาทพทธบรษท

ค�ำตอบ : ง

13. การขาดสรณคมนในขอใด ไมมโทษ?

ก.ตาย ข.ท�ารายพระศาสดา

ค.ไปนบถอศาสดาอน ง.ไมมขอถก

ค�ำตอบ : ก

14. เพราะเหตใด การขโมยพระพทธรป จงท�าใหสรณคมนเศราหมอง?

ก.เพราะความไมร ข.เพราะเขาใจผด

ค.เพราะสงสย ง.เพราะไมเออเฟอ

ค�ำตอบ : ง

263

15. สรณคมนเศราหมอง เพราะไมเออเฟอพระสงฆ ตรงกบขอใด?

ก.ท�าลายพระเจดย ข.ไมสนใจฟงธรรม

ค.ยยงใหแตกแยก ง.ท�าลายหนงสอธรรมะ

ค�ำตอบ : ค

16. ผถงพระรตนตรยเปนสรณะ ยอมไมไปเกดในทใด?

ก.พรหม ข.สวรรค

ค.มนษย ง.อบายภม

ค�ำตอบ : ง

17. อโบสถ แปลวาอะไร?

ก.การเขาจ�า ข.การหยดงาน

ค.การเขาวด ง.การฟงธรรม

ค�ำตอบ : ก

18. ขอใด เปนจดมงหมายของการรกษาอโบสถศล?

ก.เพอหยดท�าการงาน ข.เพอหาโอกาสพกผอน

ค.เพอขดเกลากเลส ง.เพอหาโอกาสฟงธรรม

ค�ำตอบ : ค

19. การรกษาอโบสถ มมาตงแตเมอใด?

ก.กอนพทธกาล ข.ตนพทธกาล

ค.ระหวางพทธกาล ง.หลงพทธกาล

ค�ำตอบ : ก

264

20. การรกษาอโบสถประเภทใด ใชเวลานานทสด?

ก.ปกตอโบสถ ข.ปฏชาครอโบสถ

ค.ปาฏหารยอโบสถ ง.อรยอโบสถ

ค�ำตอบ : ค

21. ในปญจอโปสถชาดก งสมาทานอโบสถเพอขมกเลสใด?

ก.ความรก ข.ความโลภ

ค.ความโกรธ ง.ความหลง

ค�ำตอบ : ค

22. การรกษาอโบสถศลประเภทใด ถอเวลาเปนเกณฑ?

ก.ปกตอโบสถ ข.โคปาลกอโบสถ

ค.นคคณฐอโบสถ ง.อรยอโบสถ

ค�ำตอบ : ก

23. ผรกษาอโบสถศล พงปฏบตตนอยางไร?

ก.นงสมาธ ข.ฟงเทศน

ค.สวดมนต ง.ถกทกขอ

ค�ำตอบ : ง

24. การลวงอโบสถศล เกดขนไดทางทวารใด?

ก.กาย ข.วาจา

ค.กายกบวาจา ง.กายกบใจ

ค�ำตอบ : ค

265

25. อโบสถศล มกสกขาบท?

ก.๕สกขาบท ข.๘สกขาบท

ค.๑๐สกขาบท ง.๓๑๑สกขาบท

ค�ำตอบ : ข

26. อโบสถประเภทใด รกษาเฉพาะวนหนงคนหนง?

ก.ปาฏหารยอโบสถ ข.ปฏชาครอโบสถ

ค.ปกตอโบสถ ง.สามคคอโบสถ

ค�ำตอบ : ค

27. อโบสถกงหนง หมายถงอะไร?

ก.รกษาศลครงวน ข.รกษาศลวนหนงกบคนหนง

ค.รกษาศลวนรบและวนสง ง.รกษาศลครบ๓วน

ค�ำตอบ : ก

28. อโบสถชนดใด มอานสงสสงสด?

ก.นคคณฐอโบสถ ข.โคปาลกอโบสถ

ค.อรยอโบสถ ง.สามคคอโบสถ

ค�ำตอบ : ค

29. โบราณกบณฑตรกษาอโบสถ เพอจดประสงคใด?

ก.ปลกวเวก ข.ขมกเลส

ค.ทรมานกาย ง.หนความวนวาย

ค�ำตอบ : ข

266

30. มานะนของเรา เมอเจรญขนมแตจะน�าไปสนรก เปนความคดของใคร

ในปญจอโบสถชาดก?

ก.ง ข.สนขจงจอก

ค.หม ง.ฤาษ

ค�ำตอบ : ง

31. ค�าวา ปาณะ ในปาณาตบาตนน ตรงกบขอใด?

ก.สตว ข.เทวดา

ค.เปรต ง.อสรกาย

ค�ำตอบ : ก

32. อโบสถศลขอท๑ขาดลง เพราะองคแหงศลขอใด?

ก.สตวมชวต ข.จตคดจะฆา

ค.มความพยายาม ง.สตวตายดวยพยายาม

ค�ำตอบ : ง

33. อโบสถประเภทใด นยมรกษากนมากทสด?

ก.ปกตอโบสถ ข.ปฏชาครอโบสถ

ค.ปาฏหารยอโบสถ ง.นคคณฐอโบสถ

ค�ำตอบ : ก

34. โทษของการลวงละเมดศลขอท๑ตรงกบขอใด?

ก.เสยสต ข.อายสน

ค.ยากจน ง.คนนนทา

ค�ำตอบ : ข

267

35. เจตนาลวงละเมดอโบสถศลขอท๒ตรงกบขอใด?

ก.ท�าสตวมชวตใหตกลวงไป ข.ถอเอาทรพยทเขาไมไดให

ค.ละเมดคครองคนอน ง.พดใหผอนเสยประโยชน

ค�ำตอบ : ข

36. สกขาบทท๒แหงอโบสถศล มค�ากลาวอยางไร?

ก.ปาณาตปาตา เวรมณ ข.อทนนาทานา เวรมณ

ค.อพรหมจรยา เวรมณ ง.มสาวาทา เวรมณ

ค�ำตอบ : ข

37. การลวงละเมดอโบสถศลขอท๒มโทษอยางไร?

ก.เสยสต ข.อายสน

ค.ยากจน ง.คนนนทา

ค�ำตอบ : ค

38. อโบสถศลขอท๓มงใหคนละกเลสขอใด?

ก.มานะ ข.ราคะ

ค.โทสะ ง.ทฏฐ

ค�ำตอบ : ข

39. การลวงละเมดอโบสถศลขอท๔เกดขนไดทางใด?

ก.กายกบวาจา ข.กายกบใจ

ค.วาจากบใจ ง.กายวาจาและใจ

ค�ำตอบ : ก

268

40. การลวงละเมดอโบสถศลขอท๔มโทษอยางไร?

ก.เสยสต ข.ขาดคนเชอถอ

ค.ถกท�าราย ง.คนคดปองราย

ค�ำตอบ : ข

41. เครองดมตองหามในอโบสถศลขอท๕ตรงกบขอใด?

ก.กาแฟ ข.เมรย

ค.น�าชา ง.น�าอดลม

ค�ำตอบ : ข

42. การรกษาอโบสถศลขอท๕มงถงประโยชนเรองใด?

ก.ความสามคค ข.ความสตย

ค.ความไมประมาท ง.ความมน�าใจ

ค�ำตอบ : ค

43. อโบสถศลขอท๖ไมใหท�าเรองใดในเวลาวกาล?

ก.ประพฤตผดพรหมจรรย ข.กนของขบเคยว

ค.ประดบตกแตงกาย ง.นอนทนอนสงใหญ

ค�ำตอบ : ข

44. การรกษาอโบสถศลขอท๖เพอบรรเทากเลสขอใด?

ก.วจกจฉา ข.กามราคะ

ค.พยาบาท ง.มานะ ทฏฐ

ค�ำตอบ : ข

269

45. ผรกษาอโบสถศล ตองเวนการดการละเลน เพราะเหตใด?

ก.เปนขาศกแกฌาน ข.เปนขาศกแกสมาบต

ค.เปนขาศกแกกศล ง.เปนขาศกแกอกศล

ค�ำตอบ : ค

46. การไลทาของหอมเพอจดมงหมายใด ไดชอวาไมลวงละเมด อโบสถศล

ขอท๗?

ก.เพอรกษาโรค ข.เพอใหมกลนหอม

ค.เพอใหสวยงาม ง.เพอใหสบายตว

ค�ำตอบ : ก

47. การงดเวนการนอนบนทนอนสงใหญ มงบรรเทากเลสใด?

ก.ความเหนแกตว ค.ความอาฆาตพยาบาท

ค.ความลมหลงงมงาย ง.ความก�าหนดยนด

ค�ำตอบ : ง

48. ขอวา ศลสามารถสรางสวรรคแกมนษยได ในวสาขาสตร พระสมมา-

สมพทธเจาตรสแกใคร?

ก.นางสชาดา ข.นางสามาวด

ค.นางวสาขา ง.นางสธมมา

ค�ำตอบ : ค

270

49. เรองภายนอกทไมควรน�ามาพดในขณะถออโบสถศล คออะไร?

ก.อนปพพกถา ข.ตรจฉานกถา

ค.สมโมทนยกถา ง.อรยวงศกถา

ค�ำตอบ : ข

50. อโบสถศลทรกษาดแลว ยอมใหอานสงสแกมนษยอยางไร?

ก.ใหบงเกดในสวรรค ข.ใหมความเสมอภาคกน

ค.ใหมความปลอดภย ง.ถกทกขอ

ค�ำตอบ : ง

*********

271

เฉลยวชำอโบสถศล ธรรมศกษำชนโท

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. ข 11. ค 21. ค 31. ก 41. ข

2. ก 12. ง 22. ก 32. ง 42. ค

3. ค 13. ก 23. ง 33. ก 43. ข

4. ก 14. ง 24. ค 34. ข 44. ข

5. ก 15. ค 25. ข 35. ข 45. ค

6. ก 16. ง 26. ค 36. ข 46. ก

7. ง 17. ก 27. ก 37. ค 47. ง

8. ก 18. ค 28. ค 38. ข 48. ค

9. ก 19. ก 29. ข 39. ก 49. ข

10. ก 20. ค 30. ง 40. ข 50. ง

272

กระทธรรม ธรรมศกษำชนเอก

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

สพพทำ สลสมปนโน ปญญวำ สสมำหโต

อำรทธวรโย ปหตตโต โอฆ� ตรต ทตตร�.

ผถงพรอมดวยศล มปญญา มใจมนคงดแลว ปรารภความเพยรตงตนไวในกาลทกเมอ ยอมขามโอฆะทขามไดยาก.

(พทธ) ส�. ส.๑๕/๗๔

----------------

แตงอธบายเปนท�านองเทศนาโวหาร อางสภาษตอนมาประกอบไมนอย

กวา๓ขอ และบอกชอคมภรทมาแหงสภาษตนนดวย หามอางสภาษตซ�าขอกน

แตจะซ�าคมภรไดไมหามสภาษตทอางมานน ตองเรยงเชอมความใหตดตอสมเรอง

กบกระทตง.

ชนน ก�าหนดใหเขยนลงในใบตอบตงแต๔หนา(เวนบรรทด)ขนไป

----------------

ใหเวลา ๓ ชวโมง

273

ปญหำและเฉลยวชำธรรม ธรรมศกษำชนเอก

สอบในสนำมหลวง

วนศกร ท ๑๖ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. พระพทธเจาทรงเปรยบอะไรวา ตระการดจราชรถ?

ก.โลก ข.ชวต

ค.อตภาพ ง.สงขาร

ค�ำตอบ : ก

2. นพพทา คอความหนายในอะไร?

ก.การศกษา ข.ทกข

ค.บรวาร ง.ชวต

ค�ำตอบ : ข

3. ค�าวา คนไรพจารณ หมายถงใคร?

ก.คนไรการศกษา ข.คนไรศลธรรม

ค.คนขาดสต ง.คนเขลา

ค�ำตอบ : ง

4. ผเหนโลกตามเปนจรง ไดรบผลอยางไร?

ก.ไดสขบางทกขบาง ข.ไดสามสสข

ค.ไดสงทปรารถนา ง.ไดนรามสสข

ค�ำตอบ : ง

274

5. อะไร จดเปนบวงแหงมาร?

ก.รป เสยง กลน รส โผฏฐพพะ ข.โลภะ โทสะ โมหะ

ค.ตา ห จมก ลน กาย ง.ตณหา ราคะ อรต

ค�ำตอบ : ก

6. ปฏบตอยางไร จงจะพนจากบวงแหงมาร?

ก.ส�ารวมกาย ข.ส�ารวมวาจา

ค.ส�ารวมจต ง.ส�ารวมในศล

ค�ำตอบ : ค

7. สงขารในขนธ๕หมายถงอะไร?

ก.สภาพทปรงแตงจต ข.สภาพทเปนเอง

ค.สภาพทคงอย ง.สภาพทเสอมไป

ค�ำตอบ : ก

8. อะไรจ�าแนกสตวใหแตกตางกน?

ก.กรรม ข.กเลส

ค.บญ ง.กศล

ค�ำตอบ : ก

9. การเพกสนตตได ท�าใหเหนอะไร?

ก.สามญญลกษณะ ข.อนจจลกษณะ

ค.ทกขลกษณะ ง.อนตตลกษณะ

ค�ำตอบ : ข

275

10. อนจจลกษณะก�าหนดรในทางงาย ดวยอาการอยางไร?

ก.เกดขนแลวตงอย ข.เกดขนแลวดบไป

ค.แปรไประหวางเกดดบ ง.แปรไปชวขณะหนง

ค�ำตอบ : ข

11. ชาต ชรา มรณะ จดเปนทกขอะไร?

ก.สภาวทกข ข.ปกณณกทกข

ค.นพทธทกข ง.พยาธทกข

ค�ำตอบ : ก

12. กงวลใจเพราะสตวเลยง จดเปนทกขอะไร?

ก.วปากทกข ข.ปกณณกทกข

ค.สหคตทกข ง.สนตาปทกข

ค�ำตอบ : ข

13. ขอใด เปนลกษณะของนพทธทกข?

ก.เกด แก เจบ ตาย ข.ไมสบายกาย ใจ

ค.หนาว รอน หว กระหาย ง.รองไหเสยใจ

ค�ำตอบ : ค

14. ขอใด จดเปนพยาธทกข?

ก.ความเจบไข ข.ความเศราโศก

ค.ความคบแคนใจ ง.ความหวกระหาย

ค�ำตอบ : ก

276

15. ทกขเพราะถกกเลสเผา จดเปนทกขอะไร?

ก.สภาวทกข ข.ปกณณกทกข

ค.สนตาปทกข ง.วปากทกข

ค�ำตอบ : ค

16. การสคดความกน จดเปนทกขอะไร?

ก.อาหารปรเยฏฐทกข ข.วปากทกข

ค.สนตาปทกข ง.ววาทมลกทกข

ค�ำตอบ : ง

17. ค�าวา ธรรม ในบทวา สพเพ ธมมา อนตตา หมายถงอะไร?

ก.กศลมล อกศลมล ข.กศลวตก อกศลวตก

ค.สงขาร วสงขาร ง.กศลธรรม อกศลธรรม

ค�ำตอบ : ค

18. ขอใด ไมใชลกษณะของอนตตาแหงสงขาร?

ก.ไมอยในอ�านาจ ข.แยงตออตตา

ค.หาเจาของมได ง.เปนกลมกอน

ค�ำตอบ : ง

19. ขอใด ไมใชไวพจนของวราคะ?

ก.ความสนตณหา ข.ความดบ

ค.ความเขาไปตดวฏฏะ ง.ความหนาย

ค�ำตอบ : ง

277

20. ความตดพนหวงใยในอารมณอนเปนทรก เรยกวาอะไร?

ก.อาสวะ ข.สงโยชน

ค.อาลย ง.ตณหา

ค�ำตอบ : ค

21. วมตต แปลวาอะไร?

ก.ความหลดพน ข.ความสนก�าหนด

ค.ความสนตณหา ง.ความหนาย

ค�ำตอบ : ก

22. เพราะสนก�าหนด จตยอมหลดพนจากอะไร?

ก.อาสวะ ข.ตณหา

ค.ราคะ ง.นวรณ

ค�ำตอบ : ก

23. การบวงสรวงออนวอนสงศกดสทธ จดเขาในอาสวะใด?

ก.กามาสวะ ข.ภวาสวะ

ค.อวชชาสวะ ง.ผลาสวะ

ค�ำตอบ : ค

24. การระงบกเลสกามและอกศลธรรมดวยก�าลงฌาน จดเปนอะไร?

ก.ตทงควมตต ข.วกขมภนวมตต

ค.สมจเฉทวมตต ง.ปฏปสสทธวมตต

ค�ำตอบ : ข

278

25. ความหมดจดแหงสตวทงหลาย เกดขนไดดวยวธใด?

ก.ลอยบาป ข.ช�าระบาป

ค.ไถบาป ง.ไมท�าบาป

ค�ำตอบ : ง

26. เลงเหนสงขารวาเปนทกข จดเปนญาณอะไร?

ก.อทยพพยญาณ ข.ภงคญาณ

ค.อาทนวญาณ ง.นพพทาญาณ

ค�ำตอบ : ค

27. สมมาวายามะ ตรงกบขอใด?

ก.พยายามชอบ ข.ตงใจชอบ

ค.ระลกชอบ ง.ด�ารชอบ

ค�ำตอบ : ก

28. อรยมรรคขอใด จดเขาในสลวสทธ?

ก.สมมาทฏฐ ข.สมมาวายามะ

ค.สมมากมมนตะ ง.สมมาสงกปปะ

ค�ำตอบ : ค

29. อรยมรรคขอใด จดเขาในจตตวสทธ?

ก.สมมาวาจา ข.สมมาวายามะ

ค.สมมากมมนตะ ง.สมมาอาชวะ

ค�ำตอบ : ข

279

30. พจารณาเหนสงขารอยางไร จดเปนทฏฐวสทธ?

ก.เหนไตรลกษณ ข.เหนไตรรตน

ค.เหนไตรภม ง.เหนไตรเพท

ค�ำตอบ : ก

31. วสทธใด จดเปนโลกตตระ?

ก.จตตวสทธ ข.ทฏฐวสทธ

ค.กงขาวตรณวสทธ ง.ญาณทสสนวสทธ

ค�ำตอบ : ง

32. ขอใด ท�าใหเกดสนตภายนอก?

ก.การรกษาศล ข.การเจรญภาวนา

ค.การปฏบตธรรม ง.การเจรญกมมฏฐาน

ค�ำตอบ : ก

33. ผเพงความสงบพงละโลกามสเสย ค�าวา โลกามส คออะไร?

ก.กามกเลส ข.กามคณ

ค.กามราคะ ง.กามฉนทะ

ค�ำตอบ : ข

34. ขอปฏบตเปนทางไปสพระนพพาน ตรงกบขอใด?

ก.วมตต ข.มรรค

ค.นพพทา ง.วราคะ

ค�ำตอบ : ข

280

35. ผไมประมาทและเหนภยในความประมาท จดเปนคนเชนไร?

ก.รจกพระนพพาน ข.ใกลพระนพพาน

ค.เขาสพระนพพาน ง.ถงพระนพพาน

ค�ำตอบ : ข

36. ขอใด กลาวถงสอปาทเสสนพพานไดถกตอง?

ก.สนชวตมกเลสอย ข.สนชวตสนกเลส

ค.สนกเลสมชวตอย ง.สนกเลสสนตณหา

ค�ำตอบ : ค

37. เพราะละอะไรได ทานจงกลาววานพพาน?

ก.ความโกรธ ข.ความหลง

ค.นวรณ ง.ตณหา

ค�ำตอบ : ง

38. อปมาวา ไฟสนเชอแลวยอมดบไปเอง กลาวถงเรองใด?

ก.ฌาน ข.สมาบต

ค.อภญญา ง.นพพาน

ค�ำตอบ : ง

39. สมถกมมฏฐาน ตรงกบขอใด?

ก.การรแจงเหนจรง ข.การก�าจดกเลส

ค.การท�าใจใหสงบ ง.การละสงโยชน

ค�ำตอบ : ค

281

40. บคคลเชนไร เจรญกมมฏฐานไดผลด?

ก.มความกงวล ข.มความฟงซาน

ค.มความเบอหนาย ง.มสตสมปชญญะ

ค�ำตอบ : ง

41. การเจรญสมถกมมฏฐาน เพอจดประสงคใด?

ก.สงบจากนวรณ ข.เหนแจงกองสงขาร

ค.เหนแจงไตรลกษณ ง.หลดพนจากกเลส

ค�ำตอบ : ก

42. ประโยชนของการเจรญอสภกมมฏฐาน คอขอใด?

ก.เพอรแจงเหนจรง ข.เพอคลายก�าหนด

ค.เพอใหเกดเมตตา ง.เพอก�าจดความโกรธ

ค�ำตอบ : ข

43. คนโทสจรต มลกษณะเชนไร?

ก.เชองาย ข.โมโหงาย

ค.รกงาย ง.หลงงาย

ค�ำตอบ : ข

44. คนมกโกรธ ควรแกดวยการเจรญกมมฏฐานอะไร?

ก.กายคตาสต ข.อสภกมมฏฐาน

ค.เมตตาพรหมวหาร ง.กสณ

ค�ำตอบ : ค

282

45. การเจรญวปสสนากมมฏฐาน เพอจดประสงคใด?

ก.สงบกาย ข.สงบวาจา

ค.สงบใจ ง.รแจงเหนจรง

ค�ำตอบ : ง

46. ค�าวา วปสสนา มความหมายวาอยางไร?

ก.เหนแจงรปนาม ข.เหนแจงอวชชา

ค.เหนแจงสงขาร ง.เหนแจงพระนพพาน

ค�ำตอบ : ก

47. ขอใด เปนอารมณของวปสสนากมมฏฐาน?

ก.พรหมวหาร ข.กสณ

ค.อสภะ ง.รปนาม

ค�ำตอบ : ง

48. ผเจรญวปสสนากมมฏฐาน ควรท�ากจใดกอน?

ก.ท�าจตใหเปนสมาธ ข.ช�าระศลใหบรสทธ

ค.ช�าระจตใหบรสทธ ง.ท�าความเหนใหตรง

ค�ำตอบ : ข

49. พจารณากายอยางไร จงจดเปนวปสสนา?

ก.ปฏกลนาเกลยด ข.ไมงามนารงเกยจ

ค.เตมไปดวยของไมสะอาด ง.ไมเทยงตองแตกสลาย

ค�ำตอบ : ง

283

50. กมมฏฐานเบองตนทพระอปชฌายสอนนาคผขอบวช คอขอใด?

ก.ศล สมาธ ปญญา ข.ทาน ศล ภาวนา

ค.ผม ขน เลบ ฟน หนง ง.ปฐว อาโป เตโช วาโย

ค�ำตอบ : ค

*********

284

เฉลยวชำธรรม ธรรมศกษำชนเอก

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. ก 11. ก 21. ก 31. ง 41. ก

2. ข 12. ข 22. ก 32. ก 42. ข

3. ง 13. ค 23. ค 33. ข 43. ข

4. ง 14. ก 24. ข 34. ข 44. ค

5. ก 15. ค 25. ง 35. ข 45. ง

6. ค 16. ง 26. ค 36. ค 46. ก

7. ก 17. ค 27. ก 37. ง 47. ง

8. ก 18. ง 28. ค 38. ง 48. ข

9. ข 19. ง 29. ข 39. ค 49. ง

10. ข 20. ค 30. ก 40. ง 50. ค

285

ปญหำและเฉลยวชำพทธำนพทธประวต ธรรมศกษำชนเอก

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. พระพทธเจาเสดจอบตขนในโลก เพออะไร?

ก.เปนศาสดาสรางสนตภาพ ข.เปนศาสดาคมครองโลก

ค.เปนศาสดาสรางโลก ง.เปนศาสดาสอนเวไนยสตว

ค�ำตอบ : ง

2. ปญจมหาวโลกนะทพระบรมโพธสตวทรงพจารณา คอขอใด?

ก.แควน เมอง ชนบท สกล มารดา

ข.ประเทศ บดา มารดา อาย สกล

ค.กาล ทวป ประเทศ สกล มารดา

ง.ประเทศ สกล มารดา วรรณะ ศาสนา

ค�ำตอบ : ค

3. ชาวชมพทวปมทฏฐมานะกลา มกรงเกยจกนดวยเหตใด?

ก.เกยรตยศ ข.วชาความร

ค.ชาตและโคตร ง.ฐานะความเปนอย

ค�ำตอบ : ค

286

4. ตามลทธพราหมณ เชอวาผไมมบตรชายตายแลวจะมคตอยางไร?

ก.ขาดสญ ข.ตกนรก

ค.เกดในสคต ง.คตไมแนนอน

ค�ำตอบ : ข

5. ขอใด กลาวถกตองเกยวกบกรงกบลพสด?

ก.เคยเปนสถานทอยของกบลดาบส

ข.พระเจาสทโธทนะโปรดใหสรางขน

ค.พระเจาโอกกากราชทรงครอบครอง

ง.พระเจาโอกกากราชโปรดใหสรางขน

ค�ำตอบ : ก

6. พระมารดาของพระนางพมพา มพระนามวาอะไร?

ก.พระนางปชาบด ข.พระนางปมตา

ค.พระนางกสาโคตม ง.พระนางอมตา

ค�ำตอบ : ง

7. ราหล� ชาต� มความหมายวาอยางไร?

ก.หมดบวงแลว ข.หมดหวงแลว

ค.บวงเกดแลว ง.ละบวงแลว

ค�ำตอบ : ค

287

8. การนกถง ชรา พยาธ และมรณะเปนเหตใหบรรเทาอะไร?

ก.อกศลวตก๓ ข.ความเมา๓

ค.ตณหา๓ ง.อกศลมล๓

ค�ำตอบ : ข

9. พระมหาบรษทรงหาอบายแกความเมา๓ประการ ดวยวธใด?

ก.ทรงศกษาไตรเพท ข.ประทบในปราสาท

ค.เสดจออกบรรพชา ง.เสดจออกประพาสปา

ค�ำตอบ : ค

10. พระมหาบรษ ทรงบ�าเพญอปาณกฌานอยางไร?

ก.กลนลมหายใจ ข.นอนบนหนาม

ค.เอาลนกดเพดาน ง.อดอาหาร

ค�ำตอบ : ก

11. ขอใด ไมใชบารม๑๐ทพระมหาบรษใชตอสกบกเลสมาร?

ก.ทาน ข.ศล

ค.สมาธ ง.ปญญา

ค�ำตอบ : ค

12. พระมหาบรษบรรลอาสวกขยญาณ ท�าใหไดพระนามอะไร?

ก.ภควา ข.อรห�

ค.สคโต ง.โลกวท

ค�ำตอบ : ก

288

13. หลงจากตรสรแลว พระองคทรงพจารณาปฏจจสมปบาททรมไมใด?

ก.พระศรมหาโพธ ข.ราชายตนะ

ค.อชปาลนโครธ ง.มจลนท

ค�ำตอบ : ข

14. ผทสามารถเขาใจได ตอเมอคนอนอธบายความ ตรงกบขอใด?

ก.อคฆฏตญญ ข.วปจตญญ

ค.เนยยะ ง.ปทปรมะ

ค�ำตอบ : ก

15. พระยสะบรรลอรหตผล เพราะฟงธรรมเทศนาอะไร?

ก.ธมมจกกปปวตตนสตร ข.อนตตลกขณสตร

ค.อาทตตปรยายสตร ง.อนปพพกถาและอรยสจ

ค�ำตอบ : ง

16. เรองทกลาวถงการรกษากายวาจาใหเรยบรอย ชอวาอะไร?

ก.ทานกถา ข.สลกถา

ค.สคคกถา ง.กามาทนวกถา

ค�ำตอบ : ข

17. ค�าวา อบาสกอบาสกา มความหมายวาอยางไร?

ก.ผนงใกลพระพทธ ข.ผนงใกลพระธรรม

ค.ผนงใกลพระสงฆ ง.ผนงใกลพระรตนตรย

ค�ำตอบ : ง

289

18. ความปรารถนาขอท๕ของพระเจาพมพสาร วาอยางไร?

ก.ขอพระอรหนตมาสแวนแควนของเรา

ข.ขอพระอรหนตแสดงธรรมแกเรา

ค.ขอใหเราไดรทวถงธรรมของพระอรหนต

ง.ขอใหเราไดเขาไปนงใกลพระอรหนต

ค�ำตอบ : ค

19. ขอใด เปนใจความยอของอาทตตปรยายสตร?

ก.สงทงปวงเปนทกข ข.สงทงปวงเปนของไมเทยง

ค.สงทงปวงเปนอนตตา ง.สงทงปวงเปนของรอน

ค�ำตอบ : ง

20. พระองคเปนศาสดาของขาพระองค ขาพระองคเปนสาวก ใครกลาว?

ก.พระมหากสสปะ ข.พระคยากสสปะ

ค.พระอรเวลกสสปะ ง.พระนทกสสปะ

ค�ำตอบ : ค

21. พระศาสนาแผไปเรว เพราะพระพทธเจาทรงประกาศในกลมชนใด?

ก.เศรษฐ ข.สามญชน

ค.นกบวชดวยกน ง.เจาลทธและชนชนปกครอง

ค�ำตอบ : ง

290

22. พทธประสงคหลกทสงสาวกไปประกาศพระศาสนา คออะไร?

ก.เพอเผยแผพระศาสนา ข.เพอท�าใหโลกรมเยน

ค.เพอใหมหาชนหมดกเลส ง.เพอประโยชนสขแกมหาชน

ค�ำตอบ : ง

23. อปตสสะและโกลตะไปดมหรสพ คดอยางไรจงออกบวช?

ก.สงเหลานเปนมายา ข.คนพวกนหลงละเลงในกเลส

ค.คนพวกนไมถงรอยปกตาย ง.คนพวกนหลอกลวงพวกเรา

ค�ำตอบ : ค

24. เจาชายศากยะทง๖ใหอบาลบวชกอน เพราะเหตใด?

ก.พระประสงคของพระพทธเจา ข.ตองการลดทฐมานะ

ค.ความประสงคของอบาล ง.ใหผมอายมากบวชกอน

ค�ำตอบ : ข

25. เมอภกษทลลาพระศาสดาเพอจารกไปทอน ทรงรบสงใหไปลาพระสารบตร

เพอประโยชนใด?

ก.เรยนกมมฎฐาน ข.ใหชวยสงสอน

ค.เรยนมนต ง.หาเพอนเดนทาง

ค�ำตอบ : ข

26. ใครไดรบยกยองวา เปนแบบอยางทดของผมความกตญญกตเวท?

ก.พระราหล ข.พระสารบตร

ค.พระอานนท ง.พระอบาล

ค�ำตอบ : ข

291

27. พระอานนทไดดวงตาเหนธรรม เพราะไดฟงธรรมจากใคร?

ก.พระพทธเจา ข.พระสารบตร

ค.พระปณณมนตานบตร ง.พระอสสช

ค�ำตอบ : ค

28. ธรรมเทศ๔ใครแสดงแกใคร?

ก.พระสารบตรแสดงแกพระเจาพมพสาร

ข.พระอานนทแสดงแกพระเจาปเสนทโกศล

ค.พระรฐบาลแสดงแกพระเจาโกรพยะ

ง.พระมหากจจายนะแสดงแกพระเจาจณฑปชโชต

ค�ำตอบ : ค

29. ธรรมนเปนของผมสตตงมน ไมใชของผมสตหลงลม เปนความตรก

ของพระสาวกรปใด?

ก.พระอบาล ข.พระอนรทธะ

ค.พระอานนท ง.พระภททยะ

ค�ำตอบ : ข

30. ตณหกขยธรรม ธรรมเปนทสนไปแหงตณหา ทรงแสดงทไหน?

ก.ถ�าสกรขาตา ข.อสปตนมฤคทายวน

ค.วดเวฬวน ง.กลลวาลมตตคาม

ค�ำตอบ : ง

292

31. พระเจาจณฑปชโชตทรงสดบธรรมครงแรกจากใคร?

ก.พระพทธเจา ข.พระมหากจจายนะ

ค.พระมหาโมคคลลานะ ง.พระมหากสสปะ

ค�ำตอบ : ข

32. พระเถระรปใด ตดสนอธกรณของภกษณมารดาพระกมารกสสปะ?

ก.พระสารบตร ข.พระมหาโมคคลลานะ

ค.พระสวล ง.พระอบาล

ค�ำตอบ : ง

33. ขอใด เรยกวาปฏปจฉาพยากรณ?

ก.ยอนถามแลวจงแกปญหา

ข.แยกปญหาแกทละขอ

ค.แกปญหานนโดยสวนเดยว

ง.ระงบไมแกปญหานน

ค�ำตอบ : ก

34. อะไรเปนภยใหญของสตวโลก พระพทธเจาตรสตอบอชตมาณพ วา

อยางไร?

ก.ลาภเปนภยใหญ ข.ทกขเปนภยใหญ

ค.ยศเปนภยใหญ ง.ความโกรธเปนภยใหญ

ค�ำตอบ : ข

293

35. พระนางปชาบด แสดงความตงใจจะบวชดวยวธใด?

ก.อดพระกระยาหาร ข.กลนลมหายใจ

ค.นงประทวง ง.ตดพระเมาล

ค�ำตอบ : ง

36. พระเขมาเถรไดรบเอตทคคะดานใด?

ก.มปญญามาก ข.มฤทธมาก

ค.ช�านาญสมาบต ง.มความเพยรมาก

ค�ำตอบ : ก

37. อครสาวกาซายขวาของพระพทธเจา คอใคร?

ก.อบลวรรณาเถร รปนนทาเถร ข.อบลวรรณาเถร เขมาเถร

ค.เขมาเถร ปฏาจาราเถร ง.ธมมทนนาเถร รปนนทาเถร

ค�ำตอบ : ข

38. พระสาวกรปใด อยในครรภมารดานานถง๗ป๗เดอน๗วน?

ก.พระอบาล ข.พระสวล

ค.พระวกกล ง.พระโสภตะ

ค�ำตอบ : ข

39. ความแตกฉานในภาษา เรยกวาอะไร?

ก.ธมมปฏสมภทา ข.อตถปฏสมภทา

ค.นรตตปฏสมภทา ง.ปฏภาณปฏสมภทา

ค�ำตอบ : ค

294

40. พระสาวกรปใด สนบสนนการบวชภกษณเปนครงแรก?

ก.พระสารบตร ข.พระมหากสสปะ

ค.พระอบาล ง.พระอานนท

ค�ำตอบ : ง

41. ผปรารถนามชวตอยตลอดอายกป จะตองเจรญธรรมใดใหบรบรณ?

ก.อทธบาท๔ ข.สงคหวตถ๔

ค.พรหมวหาร๔ ง.อธษฐาน๔

ค�ำตอบ : ก

42. สงเวชนยสถานทง๔แหง จดเปนเจดยประเภทใด?

ก.ธาตเจดย ข.บรโภคเจดย

ค.ธรรมเจดย ง.อทเทสกเจดย

ค�ำตอบ : ข

43. ใครทลขอวา กลบตรทจะบวชตองไดรบอนญาตจากมารดาบดากอน?

ก.พระเจาพมพสาร ข.พระเจาอชาตศตร

ค.พระเจาสทโธทนะ ง.พระเจาโกรพยะ

ค�ำตอบ : ค

44. ใครทลเชญพระศาสดาเสดจไปกรงกบลพสดไดส�าเรจ?

ก.พระกาฬทาย ข.พระอานนท

ค.พระอบาล ง.พระราหล

ค�ำตอบ : ก

295

45. ขอใด เปนเหตอศจรรยทเกดขนขณะเสดจกรงกบลพสด?

ก.ฝนโปกขรพรรษตก ข.แสดงธรรมโปรดพระมารดา

ค.ดอกไมทพยตกจากสวรรค ง.แผนดนไหว

ค�ำตอบ : ก

46. ดอกไมชนดใด ทตกจากสวรรคในวนทพระศาสดาปรนพพาน?

ก.ดอกบวสวรรค ข.ดอกสาละ

ค.ดอกอโศก ง.ดอกมณฑารพ

ค�ำตอบ : ง

47. พระสาวกรปใด บรรลพระอรหตในคนกอนท�าปฐมสงคายนา?

ก.พระอบาล ข.พระอานนท

ค.พระสภททะ ง.พระฉนนะ

ค�ำตอบ : ข

48. ใครเปนอครศาสนปถมภกในการท�าทตยสงคายนา?

ก.พระเจาอโศกมหาราช ข.พระเจาปเสนทโกศล

ค.พระเจากาฬาโศกราช ง.พระเจาอชาตศตร

ค�ำตอบ : ค

49. การสงคายนาครงท๓ปรารภเรองใด?

ก.เรองวตถ๑๐ ข.เดยรถยปลอมบวช

ค.ความเสอมถอย ง.การจวงจาบพระธรรมวนย

ค�ำตอบ : ข

296

50. สมณะทตทน�าพระพทธศาสนามาเผยแผยงสวรรณภม คอใคร?

ก.พระโสณะ พระอตตระ ข.พระธมมรกขตะ พระโสณะ

ค.พระโสณะ พระรกขตะ ง.พระมชฌนตกะ พระอตตระ

ค�ำตอบ : ก

*********

297

เฉลยวชำพทธำนพทธประวต ธรรมศกษำชนเอก

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1 ง 11 ค 21 ง 31 ข 41 ก

2 ค 12 ข 22 ง 32 ง 42 ข

3 ค 13 ก 23 ค 33 ก 43 ค

4 ข 14 ข 24 ข 34 ข 44 ก

5 ก 15 ง 25 ข 35 ง 45 ก

6 ง 16 ข 26 ข 36 ก 46 ง

7 ค 17 ง 27 ค 37 ข 47 ข

8 ข 18 ค 28 ค 38 ข 48 ค

9 ค 19 ง 29 ข 39 ค 49 ข

10 ก 20 ค 30 ง 40 ง 50 ก

298

ปญหำและเฉลยวชำกรรมบถ (วนย) ธรรมศกษำชนเอก

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. สตวทงหลายลวนเปนไปตามกรรม เปนค�าสอนของศาสนาใด?

ก.ครสต ข.ซกข

ค.พทธ ง.ฮนด

ค�ำตอบ : ค

2. วชากรรมบถ พทธศาสนกชนตองศกษาเรองใด?

ก.กรรมฐาน ข.ไตรสกขา

ค.กรรม ง.ไตรลกษณ

ค�ำตอบ : ค

3. ขอใด เปนภพภมทเกดของสตวทงหลายขางฝายด?

ก.สตวเดรจฉาน ข.อสรกาย

ค.มนษย ง.เปรต

ค�ำตอบ : ค

4. ธรรมเปนเหตใหเกดในทคต คออะไร?

ก.กศลกรรมบถ ข.อกศลกรรมบถ

ค.อนสสต ง.กสณ

ค�ำตอบ : ข

299

5. ผปรารถนาเกดในสคตจะตองท�ากรรมใด?

ก.อกศลกรรม ข.กศลกรรม

ค.บาปกรรม ง.เจตนากรรม

ค�ำตอบ : ข

6. ขอใด เปนความหมายของอกศลกรรมบถ?

ก.กรรมน�าสตวไปสสคตภม ข.กรรมน�าสตวไปสทคตภม

ค.กรรมน�าสตวไปสเทวภม ง.กรรมน�าสตวไปสมนษยภม

ค�ำตอบ : ข

7. ขอใดไมใชอกศลกรรมบถทางกาย?

ก.ปาณาตบาต ข.อทนนาทาน

ค.กาเมส มจฉาจาร ง.มสาวาท

ค�ำตอบ : ง

8. มลเหตทท�าใหสตวประพฤตอกศลกรรมบถ เรยกวาอะไร?

ก.กศลมล ข.อกศลมล

ค.กศลจต ง.อกศลจต

ค�ำตอบ : ข

9. ขอใด จดเปนการท�าความดทางกาย?

ก.ไมโลภอยากได ข.ไมพยาบาทปองราย

ค.ไมลกของของคนอน ง.ไมเหนผดจากคลองธรรม

ค�ำตอบ : ค

300

10. การกระท�าทจดเปนบญเปนบาป ขนอยกบอะไร?

ก.เวทนา ข.เจตนา

ค.อารมณ ง.กศลมล

ค�ำตอบ : ข

11. ขอใด จดเปนวจกรรมในอกศลกรรมบถ?

ก.ปาณาตบาต ข.อทนนาทาน

ค.มสาวาท ง.พยาบาท

ค�ำตอบ : ค

12. อกศลกรรมบถขอใด ไมไดเกดขนทางกายทวาร?

ก.ปาณาตบาต ข.อทนนาทาน

ค.สมผปปลาปะ ง.กาเมส มจฉาจาร

ค�ำตอบ : ค

13. องคแหงปาณาตบาตขอใด ท�าใหส�าเรจเปนกรรมบถ?

ก.สตวมชวต ข.รวาสตวมชวต

ค.จตคดจะฆา ง.สตวตายดวยความพยายาม

ค�ำตอบ : ง

14. ปาณะ โดยสมมตสจจะ ไดแกอะไร?

ก.ชวตนทรย ข.สตว

ค.สงขาร ง.วญญาณ

ค�ำตอบ : ข

301

15. ปาณาตบาต มความหมายตรงกบขอใด?

ก.โลภอยากได ข.ท�าใหเสยชวต

ค.ลกของคนอน ง.ปองรายคนอน

ค�ำตอบ : ข

16. ฆาชางเอางา มโทษมาก เพราะเหตใด?

ก.เปนสตวใหญ ข.เปนสตวนารก

ค.เปนสตวแสนร ง.เปนสตวมก�าลง

ค�ำตอบ : ก

17. คนท�าปาณาตบาต โดยมากมจตใจเชนไร?

ก.เจาเลห ข.มารยา

ค.มกโออวด ง.โหดเหยม

ค�ำตอบ : ง

18. ผลจากการลวงละเมดปาณาตบาตมโทษเบาทสด ตรงกบขอใด?

ก.เปนสตวเดรจฉาน ข.เปนผมอายสน

ค.เกดเปนสตวนรก ง.เกดในอบายภม

ค�ำตอบ : ข

19. นายนนทะมอาชพฆาโคน�าเนอไปขาย ไดรบผลกรรมใด?

ก.เกดเปนสตวเดรจฉาน ข.เกดในนรกอเวจ

ค.เกดเปนอสรกาย ง.เกดเปนเปรต

ค�ำตอบ : ข

302

20. ขอใด จดเปนวตถแหงอทนนาทาน?

ก.ของทเจาของลมไว ข.ของทเจาของโยนทง

ค.ของทเจาของยกให ง.ของทเจาของเสยสละ

ค�ำตอบ : ก

21. ฉอราษฎรบงหลวง เปนการประพฤตลวงอกศลกรรมบถใด?

ก.อทนนาทาน ข.กาเมสมจฉาจาร

ค.พยาบาท ง.มจฉาทฏฐ

ค�ำตอบ : ก

22. ขอใด จดเปนองคแหงอทนนาทาน?

ก.จตคดจะฆา ข.จตคดจะลก

ค.จตคดจะเสพ ง.จตคดจะพดสอเสยด

ค�ำตอบ : ข

23. สงใหคนอนลกทรพย เปนอทนนาทานเกดทางทวารใด?

ก.กายทวาร ข.วจทวาร

ค.มโนทวาร ง.ถกทกขอ

ค�ำตอบ : ข

24. ขอใด เปนผลกรรมเกดจากการลวงละเมดอทนนาทาน?

ก.ทรพยสนสญหาย ข.รายไดเพมพน

ค.ตระกลมงคง ง.อายยงยน

ค�ำตอบ : ก

303

25. การประพฤตผดในกาม ตรงกบสภาษตใด?

ก.ขชางจบตกแตน ข.พดไปสองไพเบย

ค.เกบเบยใตถนราน ง.เจาชไกแจ

ค�ำตอบ : ง

26. กาเมสมจฉาจาร เกดขนทางทวารใด?

ก.ไตรทวาร ข.กายทวาร

ค.วจทวาร ง.มโนทวาร

ค�ำตอบ : ข

27. ปรทารคมนะ หมายถง การลวงละเมดในบคคลใด?

ก.คครองตนเอง ข.คครองคนอน

ค.หญงทญาตรกษา ง.หญงทมารดารกษา

ค�ำตอบ : ข

28. สทารสนโดษ มความหมายตรงกบขอใด?

ก.มากรกหลายใจ ข.รกงายหนายเรว

ค.รกเดยวใจเดยว ง.รกสามเสา

ค�ำตอบ : ค

29. การลวงละเมด กาเมส มจฉาจาร สงผลในชาตหนาอยางไร?

ก.เกดในสคต ข.เกดในทคต

ค.เกดในพรหมโลก ง.เกดในเทวโลก

ค�ำตอบ : ข

304

30. เจตนาเชนไร เรยกวามสาวาท?

ก.เจตนาพดเทจ ข.เจตนาพดหยาบ

ค.เจตนาพดสอเสยด ง.เจตนาพดเพอเจอ

ค�ำตอบ : ก

31. เจตนาเชนไร เรยกวา ผรสวาจา?

ก.เจตนาพดเทจ ข.เจตนาพดหยาบ

ค.เจตนาพดสอเสยด ง.เจตนาพดเพอเจอ

ค�ำตอบ : ข

32. ปสณวาจา เปนสาเหตของปญหาสงคมดานใด?

ก.หยาราง ข.เหนแกตว

ค.โหดราย ง.แตกแยก

ค�ำตอบ : ง

33. คนทพดมสาเปนอาจณ ยอมไดรบผลกรรมอยางไร?

ก.เกดในนรก ข.ถกใสความ

ค.คนไมเชอถอ ง.ถกทกขอ

ค�ำตอบ : ง

34. ค�าพดทเปนผรสวาจา ผพดมเจตนาเชนไร?

ก.เจตนาหลอกลวง ข.เจตนาราย

ค.เจตนาอยากได ง.เจตนาด

ค�ำตอบ : ข

305

35. เจตนาพดเผาผลาญจตของผฟง เรยกวาอะไร?

ก.มสาวาท ข.ปสณวาจา

ค.ผรสวาจา ง.สมผปปลาปะ

ค�ำตอบ : ค

36. พดผรสวาทเปนนตย ยอมไดรบผลกรรมในขอใด?

ก.ไดยนค�าระคายห ข.ไดยนค�าไรสาระ

ค.ไดยนค�าหลอกลวง ง.ไดยนค�าเพอเจอ

ค�ำตอบ : ก

37. ค�าพดเชนไร เรยกวา สมผปปลาปะ?

ก.ค�าพดโกหก ข.ค�าพดสอเสยด

ค.ค�าพดเพอเจอ ง.ค�าพดหยาบคาย

ค�ำตอบ : ค

38. การเพงเลงทรพยของผอนเพอนอมเขามาหาตน เรยกวาอะไร?

ก.อภชฌา ข.พยาบาท

ค.มจฉาทฏฐ ง.อนภชฌา

ค�ำตอบ : ก

39. ความคดท�าใหผอนถงความพนาศ เรยกวาอะไร?

ก.อภชฌา ข.พยาบาท

ค.มจฉาทฏฐ ง.อนภชฌา

ค�ำตอบ : ข

306

40. ขอใด จดเปนองคของอภชฌา?

ก.คดนอมมาเปนของตน ข.ของทเพงเลงมคามาก

ค.เจาของมคณมาก ง.ผเพงเลงมกเลสกลา

ค�ำตอบ : ก

41. โทษอนเกดจากพยาบาทปองรายคนอน ตรงกบขอใด?

ก.เสยของรก ข.เสยอวยวะ

ค.เสยทรพยสน ง.ถกทกขอ

ค�ำตอบ : ง

42. ความเหนในขอใด จดเปนมจฉาทฏฐ?

ก.ท�าชวไดชว ข.ท�าบญไดบญ

ค.ท�าชวไดด ง.ท�าดไดด

ค�ำตอบ : ค

43. อภชฌา พยาบาท มจฉาทฏฐ โดยมากเกดขนทางทวารใด?

ก.กายทวาร ข.วจทวาร

ค.มโนทวาร ง.ไตรทวาร

ค�ำตอบ : ค

44. ขอใด จดเปนธรรมจรยาและสมจรยาทางวาจา?

ก.ละปาณาตบาต ข.ละอทนนาทาน

ค.ละพยาบาท ง.ละสมผปปลาปะ

ค�ำตอบ : ง

307

45. หลกธรรมใด เปนอปนสยใหบรรลเจโตวมตตและปญญาวมตต?

ก.กศลกรรมบถ ข.อกศลกรรมบถ

ค.กศลมล ง.อกศลมล

ค�ำตอบ : ก

46. ขอใด เปนความหมายของค�าวา อารมณ?

ก.สวนแหงธรรม ข.สงทใจเขาไปยดถอ

ค.การเสวยอารมณ ง.สงทเปนรากเงา

ค�ำตอบ : ข

47. บาลขอใด เปนเครองรบรองผรกษาศลวา จะไดไปสคต?

ก.สเลน สคต ยนต ข.สเลน โภคสมปทา

ค.สเลน นพพต ยนต ง.ตสมา สล� วโสธเย

ค�ำตอบ : ก

48. อปนสยใด เปนคณลกษณะของผมจตใจเสยสละ?

ก.ทานปนสย ข.สลปนสย

ค.ภาวนปนสย ง.ถกทกขอ

ค�ำตอบ : ก

49. การประพฤตกศลกรรมบถจะส�าเรจผลได ตองมเจตนาเชนไร?

ก.เจตนากาวลวง ข.เจตนาละเมด

ค.เจตนาเพงเลง ง.เจตนางดเวน

ค�ำตอบ : ง

308

50. กศลกรรมบถ๑๐ประการ จดเขาในหลกธรรมใด?

ก.ศล ข.สมาธ

ค.ปญญา ง.วมตต

ค�ำตอบ : ค

*********

309

เฉลยวชำกรรมบถ (วนย) ธรรมศกษำชนเอก

สอบในสนำมหลวง

วนจนทร ท ๓ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๕๕

1. ค 11. ค 21. ก 31. ข 41. ง

2. ค 12. ค 22. ข 32. ง 42. ค

3. ค 13. ง 23. ข 33. ง 43. ค

4. ข 14. ข 24. ก 34. ข 44. ง

5. ข 15. ข 25. ง 35. ค 45. ก

6. ข 16. ก 26. ข 36. ก 46. ข

7. ง 17. ง 27. ข 37. ค 47. ก

8. ข 18. ข 28. ค 38. ก 48. ก

9. ค 19. ข 29. ข 39. ข 49. ง

10. ข 20. ก 30. ก 40. ก 50. ค

ภำคผนวก

พระรำชบญญตกำรศกษำภำคบงคบพ.ศ. ๒๕๔๕

315

พระรำชบญญตกำรศกษำภำคบงคบ

พ.ศ. ๒๕๔๕

-----------------

ภมพลอดลยเดช ป.ร.

ใหไว ณ วนท ๓๑ ธนวำคม พ.ศ. ๒๕๔๕

เปนปท ๕๗ ในรชกำลปจจบน

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการ

โปรดเกลาฯ ใหประกาศวา

โดยทเปนการสมควรปรบปรงกฎหมายวาดวยการประถมศกษา

พระราชบญญตน มบทบญญตบางประการเกยวกบการจ�ากดสทธและ

เสรภาพของบคคล ซงมาตรา๒๙ประกอบกบมาตรา๓๕และมาตรา๕๐ของ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยบญญตใหกระท�าไดโดยอาศยอ�านาจตามบทบญญต

แหงกฎหมาย

จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไว โดย

ค�าแนะน�าและยนยอมของรฐสภา ดงตอไปน

มาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา “พระราชบญญตการศกษา

316

ภาคบงคบ พ.ศ. ๒๕๔๕”

มาตรา ๒ พระราชบญญตน ใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศ

ในราชกจจานเบกษาเปนตนไป

มาตรา ๓ ใหยกเลกพระราชบญญตประถมศกษา พ.ศ. ๒๕๒๓

มาตรา ๔ ในพระราชบญญตน

“การศกษาภาคบงคบ” หมายความวา การศกษาชนปทหนงถง

ชนปทเกาของการศกษาขนพนฐานตามกฎหมาย วาดวยการศกษาแหงชาต

“สถานศกษา” หมายความวา สถานศกษาทจดการศกษาภาคบงคบ

“ผปกครอง” หมายความวา บดามารดา หรอบดา หรอมารดา

ซงเปนผใชอ�านาจปกครองหรอผปกครอง ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

และหมายรวมถงบคคลทเดกอยดวยเปนประจ�าหรอทเดกอยรบใชการงาน

“เดก” หมายความวา เดกซงมอายยางเขาปทเจดจนถงอายยางเขาปท

สบหก เวนแตเดกทสอบไดชนปทเกา ของการศกษาภาคบงคบแลว

“คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน” หมายความวา คณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐานตามกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาต

“คณะกรรมการเขตพนทการศกษา” หมายความวา คณะกรรมการ

เขตพนทการศกษาตามกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาต

“องคกรปกครองสวนทองถน” หมายความวา องคกรปกครอง

สวนทองถนทมสถานศกษาอยในสงกด

317

“พนกงานเจาหนาท” หมายความวา ผซงรฐมนตรแตงตงใหปฏบตการ

ตามพระราชบญญตน

“รฐมนตร” หมายความวา รฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตน

มาตรา ๕ ใหคณะกรรมการเขตพนทการศกษาหรอองคกรปกครอง

สวนทองถน แลวแตกรณ ประกาศรายละเอยดเกยวกบการสงเดกเขาเรยน

ในสถานศกษา และการจดสรรโอกาสเขาศกษาตอระหวางสถานศกษาทมอยใน

เกณฑการศกษาภาคบงคบ โดยใหปดประกาศไวณส�านกงานเขตพนทการศกษา

ส�านกงานองคกรปกครองสวนทองถนและสถานศกษารวมทงตองแจงเปนหนงสอ

ใหผปกครองของเดกทราบกอนเดกเขาเรยนในสถานศกษาเปนเวลาไมนอยกวาหนงป

มาตรา ๖ ใหผปกครองสงเดกเขาเรยนในสถานศกษา

เมอผปกครองรองขอ ใหสถานศกษามอ�านาจผอนผนใหเดกเขาเรยนกอน

หรอหลงอายตามเกณฑการศกษาภาคบงคบได ทงน ตามหลกเกณฑและวธการท

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐานก�าหนด

มาตรา ๗ ใหพนกงานเจาหนาทมอ�านาจเขาไปในสถานทใดๆ ใน

เวลาระหวางพระอาทตยขนและพระอาทตยตก หรอในเวลาท�าการของสถานทนน

เพอตรวจสอบการเขาเรยนของเดก หากพบวามเดกไมไดเขาเรยนในสถานศกษา

ตามมาตรา๕ ใหด�าเนนการใหเดกนนไดเขาเรยนในสถานศกษานนแลวรายงาน

ใหคณะกรรมการเขตพนทการศกษา หรอองคกรปกครองสวนทองถน แลวแต

กรณ ทราบ

318

ในกรณทไมสามารถด�าเนนการใหเดกไดเขาเรยนตามวรรคหนงได ให

พนกงานเจาหนาทรายงานใหคณะกรรมการเขตพนทการศกษาหรอองคกรปกครอง

สวนทองถนทองททพบเดก แลวแตกรณ เพอด�าเนนการใหเดกไดเขาเรยน

ในสถานศกษา

มาตรา ๘ ในการปฏบตหนาท พนกงานเจาหนาทตองแสดงบตร

ประจ�าตวแกบคคลซงเกยวของ

บตรประจ�าตวพนกงานเจาหนาทใหเปนไปตามแบบทรฐมนตรประกาศ

ก�าหนด

มาตรา ๙ ในการปฏบตหนาทของพนกงานเจาหนาท ใหผ ซง

เกยวของอ�านวยความสะดวกตามสมควร

มาตรา ๑๐ ในการปฏบตหนาทตามพระราชบญญตน ใหพนกงาน

เจาหนาทเปนเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญา

มาตรา ๑๑ ผใดซงมใชผ ปกครอง มเดกซงไมไดเขาเรยนใน

สถานศกษาอาศยอยดวย ตองแจงส�านกงานเขตพนทการศกษาหรอองคกรปกครอง

สวนทองถน แลวแตกรณ ภายในหนงเดอนนบแตวนทเดกมาอาศยอย เวนแต

ผปกครองไดอาศยอยดวยกบผนน

การแจงใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทรฐมนตรประกาศก�าหนด

มาตรา ๑๒ ใหกระทรวงศกษาธการคณะกรรมการเขตพนทการศกษา

องคกรปกครองสวนทองถน และสถานศกษา จดการศกษาเปนพเศษส�าหรบเดก

ทมความบกพรองทางรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณ สงคม การสอสาร

319

และการเรยนร หรอมรางกายพการ หรอทพพลภาพ หรอเดกซงไมสามารถ

พงตนเองได หรอไมมผดแล หรอดอยโอกาส หรอเดกทมความสามารถพเศษ

ใหไดรบการศกษาภาคบงคบดวยรปแบบและวธการทเหมาะสม รวมทงการไดรบ

สงอ�านวยความสะดวก สอ บรการ และความชวยเหลออนใดตามความจ�าเปน

เพอประกนโอกาสและความเสมอภาคในการไดรบการศกษาภาคบงคบ

มาตรา ๑๓ ผปกครองทไมปฏบตตามมาตรา๖ ตองระวางโทษปรบ

ไมเกนหนงพนบาท

มาตรา ๑๔ ผใดไมอ�านวยความสะดวกแกพนกงานเจาหนาทตามมาตรา

๙ ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงพนบาท

มาตรา ๑๕ ผใดโดยปราศจากเหตผลอนสมควร กระท�าดวยประการ

ใดๆ อนเปนเหตใหเดกมไดเรยนในสถานศกษาตามพระราชบญญตน ตองระวาง

โทษปรบไมเกนหนงหมนบาท

มาตรา ๑๖ ผใดไมปฏบตตามมาตรา ๑๑ หรอแจงขอมลอนเปนเทจ

ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงหมนบาท

มาตรา ๑๗ ใหระหวางทยงไมมคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานให

คณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต ท�าหนาทแทนคณะกรรมการการศกษา

ขนพนฐาน

มาตรา ๑๘ ในระหวางทยงไมมคณะกรรมการเขตพนทการศกษา ให

คณะกรรมการการประถมศกษากรงเทพมหานคร คณะกรรมการการประถมศกษา

อ�าเภอหรอคณะกรรมการการประถมศกษากงอ�าเภอแลวแตกรณท�าหนาทแทน

320

คณะกรรมการเขตพนทการศกษาและใหส�านกงานการประถมศกษากรงเทพมหานคร

ส�านกงานการประถมศกษาอ�าเภอ หรอส�านกงานการประถมศกษากงอ�าเภอ

แลวแตกรณ ท�าหนาทแทนส�านกงานเขตพนทการศกษา

มาตรา ๑๙ ใหบรรดากฎกระทรวง ประกาศ ระเบยบ ขอบงคบ

และค�าสงทออกตามพระราชบญญตประถมศกษา พ.ศ. ๒๕๒๓ ซงใชบงคบ

อยในวนทพระราชบญญตนประกาศในราชกจจานเบกษา ยงคงใหบงคบไดตอไป

เทาทไมขดแยงกบบทบญญตในพระราชบญญตน

มาตรา ๒๐ ใหรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการรกษาการตาม

พระราชบญญตน และใหมอ�านาจแตงตงพนกงานเจาหนาท กบมอ�านาจออก

ประกาศเพอปฏบตการตามพระราชบญญตน

ประกาศนน เมอไดประกาศในราชกจจานเบกษาแลว ใหใชบงคบได

ผรบสนองพระบรมราชโองการ

พนต�ารวจโท ทกษณ ชนวตร

นายกรฐมนตร

321

หมำยเหต :-

เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ โดยทกฎหมายวา

ดวยการศกษาแหงชาตไดก�าหนดใหบดามารดา หรอผปกครองมหนาทจดใหบตร

หรอบคคลซงอยในความดแลไดรบการศกษาภาคบงคบจ�านวนเกาป โดยใหเดก

ซงมอายยางเขาปทเจดเขาเรยนในสถานศกษาขนพนฐานจนอายยางเขาปทสบหก

เวนแตจะสอบไดชนปทเกาของการศกษาภาคบงคบ จงสมควรปรบปรงกฎหมาย

วาดวยการประถมศกษา เพอใหเหมาะสมและสอดคลองกบกฎหมายดงกลาว จง

จ�าเปนตองตราพระราชบญญตน

บนทกหลกกำรและเหตผลประกอบกฎกระทรวงวำดวยสทธในกำร

จดกำรศกษำขนพนฐำนโดยสถำบนพระพทธศำสนำ

พ.ศ. ๒๕๔๘

325

บนทกหลกกำรและเหตผล

ประกอบกฎกระทรวงวำดวยสทธในกำรจดกำรศกษำขนพนฐำน

โดยสถำบนพระพทธศำสนำ

พ.ศ. ๒๕๔๘

-------------------

หลกการ

ก�าหนดใหสถาบนพระพทธศาสนามสทธจดการศกษาขนพนฐานในโรงเรยน

ส�านกศาสนศกษา และส�านกเรยน

เหตผล

โดยทมาตรา๑๒แหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.๒๕๔๒

บญญตใหสถาบนศาสนามสทธในการจดการศกษาขนพนฐานตามทก�าหนดใน

กฎกระทรวง ซงสถาบนพระพทธศาสนาถอเปนสถาบนศาสนา ดงนน เพอให

สถาบนพระพทธศาสนาสามารถจดการศกษาขนพนฐานใหสอดคลองกบนโยบาย

การจดการศกษาของส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและมหาเถรสมาคม

ได โดยรฐจะสงเสรมและสนนสนนการจดการศกษาของสถาบนพระพทธศาสนา

เพอใหผเรยนซงเปนพระภกษและสามเณรไดรบการศกษาทมคณภาพเทาเทยมกบ

การศกษาในรปแบบอน จงจ�าเปนตองออกกฎกระทรวงน

กฎกระทรวงวำดวยสทธในกำรจดกำรศกษำขนพนฐำน

โดยสถำบนพระพทธศำสนำพ.ศ. ๒๕๔๘

329

กฎกระทรวง

วำดวยสทธในกำรจดกำรศกษำขนพนฐำน

โดยสถำบนพระพทธศำสนำ

พ.ศ. ๒๕๔๘

------------------

อาศยอ�านาจตามความในมาตรา ๕ แหงพระราชบญญตการศกษา

แหงชาต พ.ศ.๒๕๔๒ ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตการศกษาแหงชาต

(ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ และมาตรา ๑๒ แหงพระราชบญญตการศกษา

แหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ อนเปนพระราชบญญตทมบทบญญตบางประการ

เกยวกบการจ�ากดสทธและเสรภาพของบคคล ซงมาตรา ๒๙ ประกอบกบ

มาตรา๕๐ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยบญญตใหกระท�าได โดยอาศย

อ�านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการออกกฎ

กระทรวงไว ดงตอไปน

ขอ ๑ ในกฎกระทรวงน

“โรงเรยน”หมายความวาสถานศกษาทวดจดการศกษาพระปรยตธรรม

แผนกสามญศกษา

330

“ส�านกศาสนศกษา” หมายความวา สถานศกษาทวดจดการศกษา

พระปรยตธรรม แผนกธรรมหรอพระปรยตธรรม แผนกบาล ตามท

มหาเถรสมาคมประกาศก�าหนด

“ส�านกเรยน”หมายความวาสถานศกษาทจดการศกษาพระปรยตธรรม

แผนกธรรม หรอพระปรยตธรรม แผนกบาล ซงเปนส�านกเรยนในเขต

กรงเทพมหานครและส�านกเรยนคณะจงหวดตามทมหาเถรสมาคมประกาศก�าหนด

ขอ ๒ ใหสถาบนพระพทธศาสนามสทธจดการศกษาขนพนฐานแก

พระภกษและสามเณรในโรงเรยน ส�านกศาสนศกษา และส�านกเรยน

การจดตง ยบ รวม เลกและการด�าเนนการของโรงเรยน ส�านก

ศาสนศกษาหรอส�านกเรยน ใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทมหาเถรสมาคม

ประกาศก�าหนด

ขอ ๓ การจดการศกษาขนพนฐานโดยสถาบนพระพทธศาสนา

แบงเปนระดบดงตอไปน

(๑) การศกษาพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา เปนการ

ศกษาในระดบมธยมศกษาตอนตนและระดบมธยมศกษาตอนปลาย

(๒)การศกษาพระปรยตธรรม แผนกธรรม และการศกษา

พระปรยตธรรม แผนกบาล ทไดจดใหแกพระภกษและสามเณรซงมพนความร

ไมต�ากวาระดบประถมศกษาปทหกหรอเทยบเทา และไดศกษา วชาสามญเพมเตม

ตามหลกเกณฑและเงอนไขทคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานก�าหนดโดยค�าแนะน�า

ของมหาเถรสมาคม ซงเปนการศกษาขนพนฐานทแบงเปนระดบ ดงตอไปน

331

(ก) การศกษาพระปรยตธรรม แผนกธรรม เปนการศกษา

ในระดบมธยมศกษาตอนตน

(ข)การศกษาพระปรยตธรรมแผนกบาล ชนเปรยญธรรม

๓ประโยค เปนการศกษาในระดบมธยมศกษาตอนปลาย

ขอ ๔ ใหโรงเรยน ส�านกศาสนศกษา และส�านกเรยน ไดรบการ

สนบสนนในดานวชาการและเงนอดหนนจากรฐส�าหรบการจดการศกษา

ขอ ๕ ใหส�านกงานพระพทธศาสนาแหงชาตส�านกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน และส�านกงานเขตพนทการศกษาท โรงเรยน ส�านก

ศาสนศกษา หรอส�านกเรยนตงอยในเขตพนท สงเสรม สนบสนน และให

ขอเสนอแนะการจดการศกษาพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษาพระปรยตธรรม

แผนกธรรม และพระปรยตธรรม แผนกบาล

ขอ ๖ ใหมคณะกรรมการโรงเรยน คณะกรรมการส�านกศาสนศกษา

และคณะกรรมการส�านกเรยน ท�าหนาทก�ากบดแลการจดการศกษาของโรงเรยน

ส�านกศาสนศกษา และส�านกเรยน แลวแตกรณ ใหสอดคลองกบนโยบายการ

จดการศกษาของส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและมหาเถรสมาคม

รวมทงสงเสรมและสนบสนนระบบการประกนคณภาพภายใน เพอพฒนาคณภาพ

และมาตรฐานการศกษา

องคประกอบ จ�านวน คณสมบต หลกเกณฑ วธการไดมา วาระการ

ด�ารงต�าแหนงและการพนจากต�าแหนงตลอดจนการประชมและการด�าเนนงานของ

คณะกรรมการโรงเรยน คณะกรรมการส�านกศาสนศกษา และคณะกรรมการ

332

ส�านกเรยน ใหเปนไปตามระเบยบทมหาเถรสมาคมก�าหนด

ใหไว ณ วนท ๒๐ มถนายน พ.ศ. ๒๕๔๘

อดศย โพธารามก (นายอดศย โพธารามก)

รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ

พระรำชบญญตก�ำหนดวทยฐำนะ

ผส�ำเรจวชำกำรพระพทธศำสนำ(ฉบบท ๑)

พ.ศ. ๒๕๒๗

335

พระรำชบญญต

ก�ำหนดวทยฐำนะผส�ำเรจวชำกำรพระพทธศำสนำ

(ฉบบท ๑)

พ.ศ.๒๕๒๗

---------------

ภมพลอดลยเดช ป.ร.

ใหไว ณ วนท ๒๗ กนยำยน พ.ศ. ๒๕๒๗

เปนปท ๓๙ ในรชกำลปจจบน

พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช มพระบรมราชโองการ

โปรดเกลาฯ ใหประกาศวา

โดยทเปนการสมควรมกฎหมายวาดวยการก�าหนดวทยฐานะผส�าเรจวชาการ

พระพทธศาสนา

จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยค�าแนะน�า

และยนยอมของรฐสภา ดงตอไปน

มาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา“พระราชบญญตก�าหนดวทยฐานะ

ผส�าเรจวชาการพระพทธศาสนา พ.ศ. ๒๕๒๗”

336

มาตรา ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศ

ในราชกจจานเบกษา เปนตนไป

มาตรา ๓ วชาการพระพทธศาสนา หมายความวา วชาการซงจด

ใหพระภกษสามเณรศกษาตามหลกสตรใดหลกสตรหนง ดงตอไปน

(๑)หลกสตรพระปรยตธรรมแผนกธรรมและแผนกบาลสนามหลวง

(๒)หลกสตรปรญญาศาสนศาสตรบณฑตของสภาการศกษา

มหามกฏราชวทยาลย ในพระบรมราชปถมภ

(๓)หลกสตรปรญญาศาสนศาสตรบณฑตของมหาจฬาลงกรณ-

ราชวทยาลย ในพระบรมราชปถมภ

มาตรา ๔ ใหผส�าเรจวชาการพระพทธศาสนา

(๑) ตามหลกสตรพระปรยตธรรมและแผนกบาลสนามหลวง

เปรยญธรรมเกาประโยคมวทยฐานะชนปรญญาตร เรยกวา

“เปรยญธรรมเกาประโยค” ใชอกษรยอวา “ป.ธ.๙”

(๒)ตามหลกสตรปรญญาศาสนศาสตรบณฑตจากสภาการ

ศกษามหามกฏราชวทยาลย ในพระบรมราชปถมภ ม

วทยฐานะชนปรญญาตร เรยกวา “ศาสนศาสตรบณฑต”

ใชอกษรยอวา “ศน.บ.”

(๓) ตามหลกสตรปรญญาพทธศาสตรบณฑตจากมหาจฬา

ลงกรณราชวทยาลย ในพระบรมราชปถมภ มวทยฐานะ

ชนปรญญาตร เรยกวา “พทธศาสตรบณฑต” ใชอกษรยอ

“พธ.บ.”

337

มาตรา ๕ นอกจากปรญญาตามมาตรา ๔ พระภกษสามเณรซงได

ศกษาวชาการพระพทธศาสนาอาจไดรบประกาศนยบตรรบรองความรตามหลกสตร

ทคณะกรรมการการศกษาของคณะสงฆใหความเหนชอบ

มาตรา ๖ ใหคณะกรรมการการศกษาของคณะสงฆคณะหนง

ประกอบดวยสมเดจพระสงฆราชทรงเปนประธานกรรมการแมกองบาลสนามหลวง

แมกองธรรมสนามหลวง นายกสภาการศกษามหามกฏราชวทยาลย สภานายก

มหาจฬาลงกรณราชวทยาลยประธานกรรมการสภาการศกษามหามกฏราชวทยาลย

อธการบดมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ปลดกระทรวงศกษาธการ ปลดทบวง

มหาวทยาลย อธบดกรมการฝกหดคร อธบดกรมการศาสนาอธบดกรมการศกษา

นอกโรงเรยน อธบดกรมวชาการ เลขาธการคณะกรรมการการศกษาแหงชาต

เปนกรรมการ กบกรรมการผทรงคณวฒอกไมเกนเจดคน ซงสมเดจพระสงฆราช

ทรงแตงตงโดยความเหนชอบของมหาเถรสมาคม

ใหคณะกรรมการการศกษาของคณะสงฆเลอกกรรมการผหนงเปน

รองประธานกรรมการ

ใหอธบดกรมการศาสนาเปนเลขาธการคณะกรรมการการศกษาของคณะสงฆ

และใหกรมการศาสนาท�าหนาทส�านกงานคณะกรรมการการศกษาของคณะสงฆ

มาตรา ๗ กรรมการผทรงคณวฒอยในต�าแหนงคราวละสองปกรรมการ

ผทรงคณวฒซงพนจากต�าแหนงอาจไดแตงตงอกได

ในกรณทสมเดจพระสงฆราชทรงแตงตงกรรมการผทรงคณวฒเพมขนใน

ระหวางวนทกรรมการซงทรงแตงตงไวแลวยงมวาระอยในต�าแหนง ใหผซงไดรบ

338

แตงตงใหเปนกรรมการเพมขนอยในต�าแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการซง

ไดรบแตงตงไวแลว

มาตรา ๘ นอกจากการพนจากต�าแหนงตามวาระมาตรา๗กรรมการ

ผทรงคณวฒพนจากต�าแหนงเมอ

(๑) ตาย

(๒) ลาออก หรอ

(๓) สมเดจพระสงฆราชมพระบญชาใหออก

ในกรณทกรรมการผทรงคณวฒพนจากต�าแหนงกอนวาระสมเดจพระสงฆราช

อาจทรงแตงตงผอนเปนกรรมการแทนโดยความเหนชอบของมหาเถรสมาคมไดและ

ใหผซงไดรบแตงตงในต�าแหนงเทากบวาระทเหลออยของกรรมการซงตนแทน

มาตรา ๙ การประชมของคณะกรรมการการศกษาของคณะสงฆ

ตองมกรรมการมาประชมไมนอยกวากงหนงของจ�านวนกรรมการทงหมดทด�ารง

ต�าแหนงอยในขณะนน จงจะเปนองคประชม

ถาประธานกรรมการไมมาประชมหรอไมอยในทประชม ใหรองประธาน

กรรมการเปนประธานในทประชม ถาประธานกรรมการและรองประธานกรรมการ

ไมมาประชม หรอไมอยในทประชม ใหทประชมเลอกกรรมการผหนงเปน

รองประธานในทประชม

การวนจฉยชขาดของทประชมใหถอเสยงขางมาก กรรมการผหนงม

เสยงหนงในการลงคะแนน ถาคะแนนเสยงเทากน ใหประธานในทประชมออก

เสยงเพมขนอกหนงเสยงเปนเสยงชขาด

339

มาตรา ๑๐ คณะกรรมการการศกษาของคณะสงฆมอ�านาจหนาทดงตอ

ไปน

(๑) ก�าหนดนโยบายและแผนการจดการศกษาวชาการพระพทธศาสนา

ใหเจรญกาวหนายงขน

(๒)ก�าหนดมาตรฐานและใหความเหนชอบหลกสตร วชาการ

พระพทธศาสนา

(๓) ก�าหนดพนความร คณสมบต หลกเกณฑการเขาศกษา

ระยะเวลาการศกษาการสอบและเงอนไขในการรบปรญญา

หรอประกาศนยบตร

(๔) ควบคมดแลการจดการศกษาวชาการพระพทธศาสนา ใหม

การศกษาพระปรยตธรรมเปนหลก และปองกนมใหมการ

เปลยนแปลงพระธรรมวนยใหผดไปจากบาลในพระไตรปฎก

(๕)วนจฉยสงการเพอยบยงหรอยตการด�าเนนกจการทขดตอ

พระธรรมวนยหรอขดตอกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ

หรอค�าสงของสถานศกษาวชาการพระพทธศาสนาตาม

พระราชบญญตน

(๖) วางระเบยบ และออกขอบงคบหรอค�าสงเพอปฏบตการ

ตามพระราชบญญตน

มาตรา ๑๑ ผใดไมมสทธใชปรญญาหรอประกาศนยบตร หรอ

อกษรยอปรญญาตามพระราชบญญตน กระท�าการเพอใหบคคลอนเชอวาตนมสทธ

340

ดงกลาว ตองระวางโทษจ�าคกไมเกนหกเดอนหรอปรบไมเกนหนงหมนบาทหรอ

ทงจ�าทงปรบ

มาตรา ๑๒ ใหผ ส�าเรจวชาการพระพทธศาสนาตามหลกสตร

พระปรยตธรรมแผนกธรรมและแผนกบาลสนามหลวง เปรยญธรรมเกาประโยค

ปรญญาศาสนศาสตรบณฑตจากสภาการศกษามหามกฏราชวทยาลย

ในพระบรมราชปถมภ หรอปรญญาพทธศาสตรบณฑตจากมหาจฬาลงกรณ-

ราชวทยาลย ในพระบรมราชปถมภ กอนวนทพระราชบญญตนใชบงคบ ม

วทยฐานะชนปรญญาตรตามมาตรา ๔

มาตรา ๑๓ ใหรฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการรกษาการตาม

พระราชบญญตน

ผรบสนองพระบรมราชโองการ

พลเอก ประจวบ สนทรางกร

รองนายกรฐมนตร

341

หมำยเหต:-

เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตน โดยมพระภกษสามเณร

ซงไดศกษาและสอบไลไดเปรยญเกาประโยคตามหลกสตรพระปรยตธรรม

แผนกธรรมและแผนกบาลสนามหลวงของคณะสงฆ ปรญญาศาสนศาสตรบณฑต

ตามหลกสตรปรญญาศาสนศาสตรบณฑตจากสภาการศกษามหามกฏราชวทยาลย

ในพระบรมราชปถมภ หรอปรญญาพทธศาสตรบณฑตตามหลกสตรปรญญา

พทธศาสตรบณฑตของมหาจฬาลงกรณราชวทยาลยในพระบรมราชปถมภ มความร

ความสามารถและประสบการณเทยบชนบณฑตดานสงคมศาสตรของมหาวทยาลย

ฝายอาณาจกร สมควรก�าหนดวทยฐานะผส�าเรจการศกษาจากหลกสตรทงสามน

ใหสงเทากบปรญญาตรของมหาวทยาลยฝายอาณาจกร จงจ�าเปนตองตรา

พระราชบญญตน

พระรำชบญญต

ก�ำหนดวทยฐำนะผส�ำเรจกำรศกษำวชำกำรพระพทธศำสนำ

(ฉบบท ๒)

พ.ศ. ๒๕๔๐

345

พระรำชบญญต

ก�ำหนดวทยฐำนะผส�ำเรจกำรศกษำวชำกำรพระพทธศำสนำ

(ฉบบท ๒)

พ.ศ. ๒๕๔๐

-------------

ภมพลอดลยเดช ป.ร.

ใหไว ณ วนท ๑๕ กนยำยน พ.ศ. ๒๕๔๐

เปนปท ๕๒ ในรชกำลปจจบน

พระบาทสมเดจพระปรมนทรามหาภมพลอดลยเดชมพระบรมราชโองการ

โปรดเกลาฯ ใหประกาศวา

โดยทเปนการสมควรแกไขเพมเตมกฎหมายวาดวยการก�าหนดวทยฐานะ

ผส�าเรจวชาการพระพทธศาสนา

จงทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบญญตขนไวโดยค�าแนะน�า

และยนยอมของรฐสภา ดงตอไปน

มาตรา ๑ พระราชบญญตนเรยกวา“พระราชบญญตก�าหนดวทยฐานะ

ผส�าเรจวชาการพระพทธศาสนา (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๐”

346

มาตรา ๒ พระราชบญญตนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศ

ในราชกจจานเบกษา เปนตนไป

มาตรา ๓ ใหยกเลกความในมาตรา ๓ แหงพระราชบญญต

ก�าหนดวทยฐานะผส�าเรจวชาการพระพทธศาสนา พ.ศ. ๒๕๒๗ และใหใช

ความตอไปนแทน

“มาตรา๓ วชาการพระพทธศาสนา หมายความวา วชาการ

ซงจดใหพระภกษสามเณรศกษาตามหลกสตรพระปรยตธรรมแผนกธรรม

และแผนกบาลสนามหลวง”

“มาตรา๔ ใหยกเลกความในมาตรา ๔ แหงพระราชบญญต

ก�าหนดวทยฐานะผส�าเรจวชาการพระพทธศาสนา พ.ศ. ๒๕๒๗ และใหใช

ความตอไปนแทน

“มาตรา๔ ใหผ ส�าเรจวชาการพระพทธศาสนาตามหลกสตร

พระปรยตธรรม แผนกธรรมและแผนกบาลสนามหลวง เปรยญธรรมเกาประโยค

มวทยฐานะชนปรญญาตร เรยกวา “เปรยญธรรมเกาประโยค” ใชอกษรยอ

“ป.ธ.๙”

มาตรา ๕ ใหยกเลกมาตรา ๖ แหงพระราชบญญตก�าหนด

วทยฐานะผส�าเรจวชาการพระพทธศาสนา พ.ศ. ๒๕๒๗ และใหใช

ความตอไปนแทน

“มาตรา๖ ใหมคณะกรรมการการศกษาของคณะสงฆคณะหนง

347

ประกอบดวยสมเดจพระสงฆราชทรงเปนประธานกรรมการแมกองบาลสนามหลวง

แมกองธรรมสนามหลวง อธการบดมหาวทยาลยมหามกฏราชวทยาลย อธการบด

มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย ปลดกระทรวงศกษาธการ ปลดทบวง

มหาวทยาลย เลขาธการสภาสถาบนราชภฏ อธบดกรมการศาสนา อธบด

กรมการศกษานอกโรงเรยน อธบดกรมวชาการเลขาธการคณะกรรมการการศกษา

แหงชาต และกรรมการผทรงคณวฒอกไมเกนเจดคนซงสมเดจพระสงฆราช

ทรงแตงตงโดยความเหนชอบของมหาเถรสมาคมเปนกรรมการ

ใหคณะกรรมการการศกษาของคณะสงฆเลอกกรรมการผหนงเปน

รองประธานกรรมการ

ใหอธบดกรมการศาสนาเปนเลขาธการคณะกรรมการการศกษาคณะสงฆ

และใหกรมการศาสนาท�า หนาทส�านกงานคณะกรรมการการศกษาของคณะสงฆ

ผรบสนองพระบรมราชโองการ

พลเอก ชวลต ยงใจยทธ

รองนายกรฐมนตร

348

หมำยเหต:-

เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตน คอ เนองจากไดมการตรา

พระราชบญญตจดตง มหาวทยาลยมหามกฎราชวทยาลยและพระราชบญญตจดตง

มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย เพอด�าเนนงานดานการศกษาวชาการ

พระพทธศาสนาตามหลกสตรปรญญาศาสนศาสตรบณฑตและพทธศาสตรบณฑต

ขนโดยเฉพาะแลว สมควรแกไขเพมเตมบทบญญตในพระราชบญญตใน

พระราชบญญตก�าหนดวทยฐานะผส�าเรจวชาพระพทธศาสนา พ.ศ.๒๕๒๗ ใน

สวนทเกยวกบการศกษาวชาการพระพทธศาสนาตามหลกสตรปรญญาศาสน-

ศาสตรบณฑต และพทธศาสตรบณฑตตลอดจนองคประกอบของคณะกรรมการ

ศกษาของคณะสงฆ ใหเหมาะสมและสอดคลองกบหลกการในการจดตงมหาวทยาลย

ดงกลาวจงจ�าเปนตองตราพระราชบญญตน

ประวตนกธรรม

351

ประวตนกธรรม

การศกษาพระปรยตธรรมแผนกธรรมหรอทเรยกกนวานกธรรม เกดขน

ตามพระด�ารของ สมเดจพระมหำสมณเจำ กรมพระยำวชรญำณวโรรส เปน

การศกษาพระธรรมวนยในภาษาไทย เพอใหภกษสามเณรผเปนก�าลงส�าคญของ

พระพทธศาสนาสามารถศกษาพระธรรมวนยไดสะดวกและทวถง อนจะเปน

พนฐานน�าไปสสมมาปฏบต ตลอดจนเผยแผพระพทธศาสนาใหกวางไกลออกไป

การศกษาพระพทธศาสนาของพระสงฆไทยแตโบราณมานยมศกษาเปน

ภาษาบาล ทเรยกวา การศกษาพระปรยตธรรม ซงเปนสงทเรยนรไดยากส�าหรบ

ภกษสามเณรทวไป จงปรากฏวา ภกษสามเณรทมความรในพระธรรมวนยอยาง

ทวถงมจ�านวนนอย เปนเหตใหสงฆมณฑลขาดแคลนภกษผมความรความสามารถ

ทจะชวยกจการพระศาสนาทงในดานการศกษา การปกครอง และการแนะน�า

สงสอนประชาชน ดงนน สมเดจพระมหำสมณเจำ กรมพระยำวชรญำณวโรรส

จงไดทรงพระด�ารวธการเลาเรยนพระธรรมวนยในภาษาไทยขน ส�าหรบสอนภกษ

สามเณรวดบวรนเวศวหารเปนครงแรกนบแตทรงรบหนาทปกครองวดบวรนเวศวหาร

เมอ พ.ศ.๒๔๓๕เปนตนมา โดยทรงก�าหนดหลกสตรการสอนใหภกษสามเณร

ไดเรยนรพระพทธศาสนาทงดานหลกธรรมพทธประวต และพระวนยตลอดถง

หดแตงแกกระทธรรม

352

เมอทรงเหนวา การเรยนการสอนพระธรรมวนยเปนภาษาไทยดงนไดผล

ท�าใหภกษสามเณรมความรกวางขวางขน เพราะเรยนรไดไมยาก จงทรงด�ารทจะ

ขยายแนวทางนไปยงภกษสามเณรทวไปดวย ประกอบกบใน พ.ศ.๒๔๔๘

ประเทศไทยเรมมพระราชบญญตเกณฑทหาร ซงภกษทงหมดจะไดรบการ

ยกเวน สวนสามเณรจะยกเวนใหเฉพาะสามเณรผรธรรม ทางราชการไดขอให

คณะสงฆชวยก�าหนดเกณฑของสามเณรผร ธรรม สมเดจพระมหาสมณเจา

กรมพระยาวชรญาณวโรรส จงทรงก�าหนดหลกสตร องคสำมเณรรธรรม ขน

ตอมาไดทรงปรบปรงหลกสตรองคสามเณรรธรรมนนเปน“องคนกธรรม”ส�าหรบ

ภกษสามเณรชนนวกะ (คอผบวชใหม) ทวไป ไดรบพระบรมราชานมต เมอ

วนท๒๗มนาคม พ.ศ.๒๔๕๔และโปรดใหจดการสอบในสวนกลางขนเปน

ครงแรกในเดอนตลาคมปเดยวกน โดยใชวดบวรนเวศวหาร วดมหาธาต และ

วดเบญจมบพตร เปนสถานทสอบ การสอบครงแรกน ม๓ วชา คอ

ธรรมวภาคในนวโกวาท แตงความแกกระทธรรม และแปลภาษามคธเฉพาะ

ทองนทานในอรรถกถาธรรมบท

พ.ศ.๒๔๕๕ทรงปรบปรงหลกสตรองคนกธรรมใหเหมาะสมส�าหรบ

ภกษสามเณรทวไปจะเรยนรไดกวางขวางยงขน โดยแบงหลกสตรเปน๒อยางคอ

อยำงสำมญ เรยนวชาธรรมวภาค พทธประวต และเรยงความแกกระทธรรม

และ อยำงวสำมญ เพมแปลอรรถกถาธรรมบทมแกอรรถ บาลไวยากรณและ

สมพนธ และวนยบญญตทตองสอบทงผทเรยนอยางสามญและวสามญ

พ.ศ.๒๔๕๖ทรงปรบปรงหลกสตรองคนกธรรมอกครงหนง โดยเพม

หลกธรรมหมวดคหปฏบตเขาในสวนของธรรมวภาคดวย เพอใหเปนประโยชนใน

การครองชวตฆราวาส หากภกษสามเณรรปนนๆ มความจ�าเปนตองลาสกขา

353

ออกไปดวยเหตใดเหตหนง เรยกวา นกธรรมชนตร การศกษาพระธรรมวนย

แบบใหมน ไดรบความนยมจากหมภกษสามเณรอยางกวางขวาง และแพรหลาย

ไปอยางรวดเรว เพยง๒ปแรกกมภกษสามเณรสมครเขาสอบสนามหลวงเกอบ

พนรป เมอทรงเหนวาการศกษานกธรรมอ�านวยคณประโยชนแกพระศาสนาและ

ภกษสามเณรทวไป ในเวลาตอมา จงทรงพระด�ารขยายการศกษานกธรรมให

ทวถงแกภกษทกระดบ คอ ทรงตงหลกสตรนกธรรมชนโท ส�าหรบภกษชน

มชฌมะ คอ มพรรษาเกน๕แตไมถง๑๐และนกธรรมชนเอก ส�าหรบภกษ

ชนเถระ คอมพรรษา๑๐ขนไป ดงทเปนหลกสตรการศกษาขนพนฐานของคณะ

สงฆสบมาตราบถงทกวนน

ตอมาพระเจำวรวงศเธอ กรมหลวงชนวรสรวฒน สมเดจพระสงฆรำชเจำ

วดราชบพธฯ ทรงพจารณาเหนวา การศกษานกธรรมมไดเปนประโยชนตอภกษ

สามเณรเทานน แมผทยงครองฆราวาสวสยกจะไดรบประโยชนจากการศกษา

นกธรรมดวย โดยเฉพาะส�าหรบเหลาขาราชการคร จงทรงตงหลกสตรนกธรรม

ส�าหรบฆราวาสขน เรยกวา “ธรรมศกษา” มครบทง๓ชน คอ ชนตร ชน

โทชนเอกซงมเนอหาเชนเดยวกนกบหลกสตรนกธรรมของภกษสามเณร เวน

แตวนยบญญตททรงก�าหนดใชเบญจศลเบญจธรรมและอโบสถศลแทน ไดเปดสอบ

ธรรมศกษาตรครงแรก เมอ พ.ศ.๒๔๗๒และเปดสอบครบทกชนในเวลาตอ

มา มฆราวาสทงหญงและชายเขาสอบเปนจ�านวนมาก นบเปนการสงเสรมการ

ศกษาพระพทธศาสนาใหกวางขวางยงขน

ปจจบน การศกษาพระปรยตธรรมแผนกธรรมน ม สมเดจพระวนรต

(พรหมคตตเถร) วดบวรนเวศวหำร เปนแมกองธรรมสนามหลวง เนนการ

พฒนาศาสนทายาทใหมคณภาพสามารถด�ารงพระศาสนาไวไดดวยดทงถอวาเปน

354

กจการของคณะสงฆสวนหนงทส�าคญยงในการเผยแผพระพทธศาสนาในประเทศไทย

มาตงแตครงอดตถงปจจบน

*********

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

ท�ำเนยบแมกองธรรมสนำมหลวง

357

ท�าเนยบแมกองธรรมสนามหลวง

พทธศกรำช ๒๔๗๑ คณะสงฆจดใหมการสอบธรรมสนามหลวง

ทวราชอาณาจกรเปนครงแรก โดยมแมกองธรรมสนามหลวงเปนผด�าเนนการจดการ

สอบ ตงแตครงนนเปนตนมา และมพระเถระทไดรบแตงตงใหเปนแมกองธรรม

สนามหลวงสบมาตามล�าดบ จ�านวน๗รป ดงรายนามตอไปน

พ.ศ.๒๔๗๑ พระศำสนโศภน (แจม จตตสลโล) วดมกฏกษตรยาราม

ไดรบแตงตงเปนแมกองธรรมสนามหลวงทวราชอาณาจกร

รปแรก ด�ารงต�าแหนงถง พ.ศ.๒๔๘๔

พ.ศ.๒๔๘๖ พระศรสมโพธ (เกษม ภททธมโม บญศร)

วดมหาธาตยวราชรงสฤษฎ ด�ารงต�าแหนงถงพ.ศ.๒๔๘๘

แลวขอพระราชทานพระบรมราชานญาตลาสกขา

พ.ศ.๒๔๘๘ สมเดจพระพฒำจำรย (อาจ อาสโภ)

วดมหาธาตยวราชรงสฤษฎ ขณะเปนท พระศรสธรรมมน

ด�ารงต�าแหนงถง พ.ศ.๒๔๙๑

358

พ.ศ.๒๔๙๑ พระพมลธรรม (ชอบ อนจาร) วดราษฎรบ�ารง จงหวด

ชลบร ขณะเปนท พระชลธารมน - พระราชสธ -

พระเทพเมธ - พระธรรมโกศาจารย ด�ารงต�าแหนงถง

พ.ศ.๒๕๐๓

พ.ศ.๒๕๐๓ สมเดจพระมหำวรวงศ (วน ธมมสาโร)

วดราชผาตการาม ขณะเปนท พระธรรมปาโมกข -

พระพรหมมน ด�ารงต�าแหนงถง พ.ศ.๒๕๓๒

พ.ศ.๒๕๓๒ พระสธรรมำธบด (เพม อาภาโค) วดราชาธวาส

ขณะเปนท พระธรรมวราภรณ ด�ารงต�าแหนงถง

พ.ศ.๒๕๔๒

พ.ศ.๒๕๔๒ สมเดจพระวนรต (จนท พรหมคตโต)

วดบวรนเวศวหาร ขณะเปนท พระธรรมกว -

พระพรหมมน ถงปจจบน

*********

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

คณะผบรหำรส�ำนกงำนแมกองธรรมสนำมหลวง

361

คณะผบรหำรส�ำนกงำนแมกองธรรมสนำมหลวง

ชดปจจบน

1. สมเดจพระวนรต แมกองธรรมสนามหลวง

วดบวรนเวศวหาร

2. สมเดจพระธรญำณมน รองแมกองธรรมสนามหลวง

วดเทพศรนทราวาส ฝายนกธรรม

3. รองแมกองธรรมสนามหลวง

ฝายนกธรรมศกษา

4. พระธรรมรตนดลก รองแมกองธรรมสนามหลวง

วดสทศนเทพวราราม รปท ๓

5. พระพรหมเมธำจำรย ผชวยแมกองธรรมสนามหลวง (๑)

วดบรณศรมาตยาราม

6. พระพรหมเมธ ผชวยแมกองธรรมสนามหลวง (๒)

วดสมพนธวงศ

7. พระธรรมวรำภรณ ผชวยแมกองธรรมสนามหลวง (๓)

วดเครอวลย

362

8. พระธรรมไตรโลกำจำรย ผชวยแมกองธรรมสนามหลวง (๔)

วดราชประดษฐสถตมหาสมาราม

9. พระธรรมธชมน ผชวยแมกองธรรมสนามหลวง (๕)

วดปทมวนาราม

10. พระธรรมภำวนำวกรม ผชวยแมกองธรรมสนามหลวง (๖)

วดไตรมตรวทยาราม

11. พระรำชสทธมงคล ผชวยแมกองธรรมสนามหลวง (๗)

วดมกฏกษตรยาราม

12. พระรำชพศำลสธ ผชวยแมกองธรรมสนามหลวง (๘)

วดโพธการาม จ.ชมพร

13. ผชวยแมกองธรรมสนามหลวง (๙)

14. พระพรหมมน เลขานการแมกองธรรมสนามหลวง

วดราชบพธสถตมหาสมาราม รปท ๑

15. พระรำชสมนตมน เลขานการแมกองธรรมสนามหลวง

วดบวรนเวศวหาร รปท ๒

16. พระพรหมสทธ ผชวยเลขานการ

วดสระเกศ แมกองธรรมสนามหลวง (๑)

17. พระเทพญำณวศษฏ ผชวยเลขานการ

วดปทมวนาราม แมกองธรรมสนามหลวง (๒)

18. พระเทพเจตยำจำรย ผชวยเลขานการ

363

วดโสมนสวหาร แมกองธรรมสนามหลวง (๓)

19. พระรำชวจตรปฏภำณ ผชวยเลขานการ

วดสทศนเทพวราราม แมกองธรรมสนามหลวง (๔)

20. พระรำชวสทธญำณ ผชวยเลขานการ

วดบวรนเวศวหาร แมกองธรรมสนามหลวง (๕)

21. พระมหานายก ผชวยเลขานการ

วดบวรนเวศวหาร แมกองธรรมสนามหลวง (๖)

22. พระสธรตนำภรณ ผชวยเลขานการ

วดสทศนเทพวราราม แมกองธรรมสนามหลวง (๗)

23. พระวสทธคณำภรณ ผชวยเลขานการ

วดราชาธวาสวหาร แมกองธรรมสนามหลวง (๘)

24. พระชนวงศเวท ผชวยเลขานการ

วดตรทศเทพ แมกองธรรมสนามหลวง (๙)

25. พระครสรสตกจ ผชวยเลขานการ

วดสามพระยา แมกองธรรมสนามหลวง (๑๐)

26. พระครพศำลวนยวำท ผชวยเลขานการ

วดบวรนเวศวหาร แมกองธรรมสนามหลวง (๑๑)

27. ผชวยเลขานการ

แมกองธรรมสนามหลวง (๑๒)

28. พระราชสารเวท เลขานการ

วดสมพนธวงศ รองแมกองธรรมสนามหลวง (๑)

364

29. พระประสทธสตคณ เลขานการ

วดสทศนเทพวราราม รองแมกองธรรมสนามหลวง (๓)

30. พระเทพสทธโกศล ผชวยผอ�านวยการส�านกงานฯ

วดพลบพลาชย

31. พระเทพญำณกว ผชวยผอ�านวยการส�านกงานฯ

วดเทพศรนทราวาส

32. พระรำชมน ผชวยผอ�านวยการส�านกงานฯ

วดเทพศรนทราวาส

*********

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

กรรมกำรผทรงคณวฒส�ำนกงำนแมกองธรรมสนำมหลวง

367

กรรมกำรผทรงคณวฒ

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

1. พระธรรมกตตมน เปนประธานกรรมการผทรงคณวฒ

วดเฉลมพระเกยรต (จงหวดนนทบร)

2. พระเทพมน เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดไตรมตรวทยาราม

3. พระเทพสทธโกศล เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดพลบพลาชย

4. พระเทพคณำภรณ เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดเทวราชกญชร

5. พระเทพรตนากร เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดพนญเชง

6. พระรำชรตนมน เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดพระปฐมเจดย (จงหวดนครปฐม)

7. พระราชเวท เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดพระเชตพนวมลมงคลาราม

368

8. พระรำชปญญำภรณ เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดนางช

9. พระรำชวสทธดลก เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดสามพระยา

10. พระรำชพฒโนดม เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดยาง

11. พระรำชโสภณ เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดราษฎรบ�ารง

12. พระรำชปรยตโมล เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดสวรรณาราม

13. พระราชดลก เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดอาวธวกสตาราม

14. พระรำชวรมน เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดสงเวชวศยาราม

15. พระราชวรยาลงการ เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดไรขง

16. พระสธธรรมำนวตร เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดพระเชตพนวมลมงคลาราม

369

17. พระกตตสำรมน เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดชจตธรรมาราม (จงหวดพระนครศรอยธยา)

18. พระสนทรกจจำภวฒน เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดคลองเตยใน

19. พระอมรโมล เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดปทมวนาราม

20. พระวสทธธรพงศ เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดนางช

21. พระบวรรงษ เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดระฆงโฆสตาราม

22. พระศรวสทธำภรณ เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดบรมนวาส

23. พระสรภำณโกศล เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดไตรมตรวทยาราม

24. พระเมธวรำภรณ เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดโมลโลกยาราม

25. พระวสทธพงษเมธ เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดเศวตฉตร

26. พระปญญำรตนำกร เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดสงขกระจาย

370

27. พระศรมนวงศ เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดธาตทอง

28. พระอดมธรคณ เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดราชบพธสถตมหาสมาราม

29. พระมหำณรงคศกด ฐตญาโณ เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดใหมยายแปน

30. พระมหำสประยตโน ธมมธโร เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดบวรนเวศวหาร

31. พระมหำประจกษ เขมกำโม เปนกรรมการผทรงคณวฒ

วดเทพศรนทราวาส

*********

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

371

เจาหนาทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

๑. พระราชเมธ เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดไตรมตรวทยาราม

๒. พระนกรมมน เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดไตรมตรวทยาราม

๓. พระโสภณคณำภรณ เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดบวรนเวศวหาร

๔. พระวนยสธ เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดธาตทอง

๕. พระกตตญำณเมธ เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดกลาง (จงหวดลพบร)

๖. พระปรยตธรรมเมธ เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดบรณศรมาตยาราม

๗. พระสรวฒโนดม เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดราชบพธสถตมหาสมาราม

372

๘. พระครมงคลกตตธำดำ เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดปทมวนาราม

๙. พระครปญญำสำรสธ เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดปทมวนาราม

๑๐. พระครวจตรธรรมคณ เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดราชบพธสถตมหาสมาราม

๑๑. พระครวสทธสลวฒน เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดโสมนสวหาร

๑๒. พระครวมลสรสทธ เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดปทมวนาราม

๑๓. พระครปลด เฉลมพล สเมโธ เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดไตรมตรวทยาราม

๑๔. พระครวนยธร ตงฮะ อตลำโภ เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดอาษาสงคราม

๑๕. พระครวนยธร อภญญำ อภญโญ เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดราชบพธสถตมหาสมาราม

๑๖. พระครธรรมธร สรนทร วรนโท เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดราชบพธสถตมหาสมาราม

๑๗. พระครสงฆวฒกร (อคคชย) เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดราชบพธสถตมหาสมาราม

373

๑๘. พระครใบฎกำ ดำบส โสภโต เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดธาตทอง

๑๙. พระครธรรมธร สงหณรงค นรสโห เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดเทพศรนทราวาส

๒๐. พระมหำสมพร จตตโสภโณ เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดอาษาสงคราม

๒๑. พระมหำสำคร ธมมสำคโร เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดพระยายง

๒๒. พระมหำจำตรงค อรญชโย เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดราชบพธสถตมหาสมาราม

๒๓. พระมหำสมชำย อภชโย เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดบวรนเวศวหาาร

๒๔. พระมหำทรงวฒ ฐตวฑฒโก เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดบวรนเวศวหาร

๒๕. พระมหำฉตรชย สฉตตชโย เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดบวรนเวศวหาร

๒๖. พระครปลดสวฒนพรหมวฒคณ เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดไตรมตรวทยาราม

๒๗. พระมหำโสนม ปญโญภำโส เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดสระเกศ

374

๒๘. พระมหำวนชย วชยวโร เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดธาตทอง

๒๙. พระมหำสมบต ตสสว�โส เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดไตรมตรวทยาราม

๓๐. พระมหำคมภร คมภโร เปนเจาหนาทส�านกงาน

วดพระยายง

*********

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

375

บคลำกรและเจำหนำทประจ�ำ

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

๑) ส�ำนกงำนอ�ำนวยกำร

๑. พระพรหมมน เปนผอ�านวยการ

วดราชบพธสถตมหาสมาราม

๒. พระเทพเจตยำจำรย เปนรองผอ�านวยการ รปท ๑

วดโสมนสวหาร

๓. พระรำชสมนตมน เปนรองผอ�านวยการ รปท ๒

วดบวรนเวศวหาร

๔. พระสธรตนำภรณ เปนรองผอ�านวยการ รปท ๓

วดสทศนเทพวราราม

๕. พระพรหมสทธ เปนผชวยผอ�านวยการ

วดสระเกศ ก�ากบดแลฝายประชาสมพนธ

๖. พระธรรมภำวนำวกรม เปนผชวยผอ�านวยการ

วดไตรมตรวทยาราม ก�ากบดแลฝายวเทศสมพนธ

376

๗. พระเทพสทธโกศล เปนผชวยผอ�านวยการ

วดพลบพลาชย ก�ากบดแลฝายปฏคม

๘. พระเทพญำณกว เปนผชวยผอ�านวยการ

วดเทพศรนทราวาส ก�ากบดแลฝายธรการ

๙. พระรำชสทธมงคล เปนผชวยผอ�านวยการ

วดมกฏกษตรยาราม ก�ากบดแลฝายสถต

๑๐. พระรำชวจตรปฏภำณ เปนผชวยผอ�านวยการ

วดสทศนเทพวราราม ก�ากบดแลฝายวชาการ

๑๑. พระรำชวสทธญำณ เปนผชวยผอ�านวยการ

วดบวรนเวศวหาร ก�ากบดแลฝายนโยบายและแผน

๑๒. พระรำชมน เปนผชวยผอ�านวยการ

วดเทพศรนทราวาส ก�ากบดแลฝายบรหารทวไป

๑๓. พระชนวงศเวท เปนเลขานการส�านกงาน

วดตรทศเทพ

๒) ฝำยบรหำรทวไป

๑. พระวนยเมธ เปนหวหนาฝาย

วดสมพนธวงศ

๒. พระมหำจรพนธ วรญาโณ เปนเจาหนาทประจ�าฝาย

วดเทพศรนทราวาส

๓. พระมหำกวพฒน สขเมธ เปนเจาหนาทประจ�าฝาย

วดไตรมตรวทยาราม

377

๔. พระกฤษณะ ชตกณโห เปนเจาหนาทประจ�าฝาย

วดบวรนเวศวหาร

๓) ฝำยวชำกำร

๑. พระประสทธสตคณ เปนหวหนาฝาย

วดสทศนเทพวราราม

๒. พระครโสภณเมธำวฒน เปนรองหวหนาฝาย

วดนรนาถสนทรการาม

๔. พระมหำถำวร สถำวโร เปนเจาหนาทประจ�าฝาย

วดสทศนเทพวราราม

๔) ฝำยสถต

๑. พระวสทธคณำภรณ เปนหวหนาฝาย

วดราชาธวาสวหาร

๒. พระครพทธมนตปรชำ เปนรองหวหนาฝาย

วดบวรนเวศวหาร

๓. พระครปรยตเมธำวฒน เปนหวหนางานขอมล

วดนรนาถสนทรการาม

๔. พระครสรพำจนโฆสต เปนหวหนางานทะเบยน

วดธาตทอง

๕. พระมหำวชย คมภรเมธ เปนหวหนางานวดผล

วดเครอวลย

378

๕) ฝำยธรกำร

๑. พระครพศำลวนยวำท เปนหวหนาฝาย

วดบวรนเวศวหาร

๒. พระปรดำ ธมมปตโก เปนรองหวหนาฝาย

วดบวรนเวศวหาร

๓. พระมหาจนดา ฐานจนโต เปนหวหนางานบญชและการเงน

วดบวรนเวศวหาร

๖) ฝำยนโยบำยและแผน

๑. พระวนยเมธ รก. เปนหวหนาฝาย

วดสมพนธวงศ

๒. พระครพศำลสรนำท เปนรองหวหนาฝาย

วดราชบพธสถตมหาสมาราม

๓. พระมหาพรเดช ฐตเตโช เปนเจาหนาทประจ�าฝาย

วดบวรนเวศวหาร

๗) ฝำยวเทศสมพนธ

๑. พระกววรญำณ เปนหวหนาฝาย

วดตรทศเทพ

๒. พระปลด มงคล อตมงคโล เปนรองหวหนาฝาย

วดธาตทอง

379

๓. พระมหำประจกร ธมมวภโต เปนเจาหนาทประจ�าฝาย

วดชนะสงคราม

๘) ฝำยประชำสมพนธ

๑. พระสทธสำรเมธ เปนหวหนาฝาย

วดบวรนเวศวหาร

๒. พระครวนยรสสนทร เปนรองหวหนาฝาย

วดตรทศเทพ

๓. พระมหำส�ำรวย นำควโร เปนเจาหนาทประจ�าฝาย

วดสมพนธวงศ

๙) ฝำยปฏคม

๑. พระปรยตสำรคณ เปนหวหนาฝาย

วดบรมนวาส

๒. พระครปลด รชฎำ สรธมโม เปนรองหวหนาฝาย

วดอาษาสงคราม

๓. พระปลด ไพบลย คตตธมโม เปนหวหนางานบรการ

วดธาตทอง

บคลำกรฝำยคฤหสถ

๑. นำยถวล พลวงศสกล เปนเจาหนาทประสานงานส�านกงาน

แมกองธรรมสนามหลวง

380

๒. นำงปนปก ชบญ เปนเจาหนาทชวยงานส�านกงาน

แมกองธรรมสนามหลวง

๓. นำยชยเชษฐ ปรงำม เปนเจาหนาท ประจ�าส�านกงาน

แมกองธรรมสนามหลวง

๔. นำยเมธำ เมรนทร เปนนกวชาการ ประจ�าส�านกงาน

แมกองธรรมสนามหลวง

*********

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

กำรแบงสวนงำนและอ�ำนำจหนำทใน

ส�ำนกงำนแมกองธรรมสนำมหลวงพ.ศ. ๒๕๕๕

383

ประกาศส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

เรอง การแบงสวนงานและอ�านาจหนาท

ในส�ำนกงำนแมกองธรรมสนำมหลวง

พ.ศ. ๒๕๕๒

เพอใหการบรหารงานในส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง เปนไปอยาง

มประสทธภาพ และตามมตทประชมคณะกรรมการปรบปรงบคลากร และ

เจาหนาทส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง เมอวนท๒๔ธนวาคม๒๕๕๑จง

ประกาศการแบงสวนงานและอ�านาจหนาทในส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวงไว

ดงตอไปน

ขอ๑ประกาศนเรยกวา “ประกาศส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

เรอง กำรแบงสวนงำนและอ�ำนำจหนำทในส�ำนกงำนแมกองธรรมสนำมหลวง

พ.ศ. ๒๕๕๒”

ขอ๒ประกาศนใหใชบงคบตงแตวนถดจากวนประกาศเปนตนไป

ขอ๓ใหแบงสวนงานส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง ดงน

๓.๑ ส�านกงานอ�านวยการ

๓.๒ ฝายกรรมการผทรงคณวฒ

384

๓.๓ ฝายบรหารทวไป

๓.๔ ฝายวชาการ

๓.๕ ฝายสถต

๓.๖ ฝายธรการ

๓.๗ ฝายนโยบายและแผน

๓.๘ ฝายวเทศสมพนธ

๓.๙ ฝายประชาสมพนธ

๓.๑๐ฝายปฏคม

๓.๑๑ฝายเจาหนาททวไป

ขอ๔ส�านกงานอ�านวยการ มอ�านาจหนาทดงตอไปน

(๑) สงการ ควบคม ดแลการด�าเนนงานของฝายตางๆ

ในส�านกงานใหเปนไปดวยความเรยบรอย

(๒) ใหค�าปรกษา ขอเสนอแนะ ขอวนจฉย แกฝายตางๆ

เพอน�าเสนอคณะผบรหาร

(๓) ประสานงานกบบคลากรหรอหนวยงาน ทงภายในและ

ภายนอกส�านกงาน

(๔) สนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของ

หรอทไดรบมอบหมาย

ขอ๕ฝำยกรรมกำรผทรงคณวฒ มอ�านาจหนาทดงตอไปน

(๑) เปนกรรมการออกขอสอบ พจารณาขอสอบตามท

385

แมกองธรรมสนามหลวงมอบหมาย

(๒) ใหค�าปรกษา ขอเสนอแนะ ขอวนจฉยดานฝายวชาการ

แกฝายตางๆ

(๓) สนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของ

หรอทไดรบมอบหมาย

ขอ๖ฝำยบรหำรทวไป มอ�านาจหนาทดงตอไปน

(๑) จดประชมคณะผบรหาร จดการประชมระหวางฝายตาง

ๆ

ของส�านกงานโดยจดท�าเอกสาร จดบนทกการประชม

และท�ารายงานการประชม

(๒) ตดตามและแจงมตทประชมของคณะผบรหาร หรอ

ของฝายตางๆ ใหผเกยวของรบทราบและปฏบต

(๓) บรหารงานเลขานการของคณะผบรหาร อนไดแก

- จดนดหมายการเขาพบ การประชมสมมนา

ตามล�าดบความส�าคญและความเหมาะสม

- ตอนรบผทมาเขาพบ

- รางบนทก รายงาน ค�าปราศยแมกองธรรม

สนามหลวงหรอตอบจดหมายตามทไดรบมอบหมาย

- จดแยกเอกสารและเกบรกษาเอกสารทมความส�าคญ

หรอเปนความลบ

- กลนกรอง สรปเรอง จดล�าดบงาน กอนน�าเสนอ

386

- ตดตอ สอบถาม เรองราวตามทไดรบค�าสง

(๔) จดท�ารายงานประจ�าปเพอเสนอมหาเถรสมาคม

(๕) จดประชม อบรม สมมนา บคลากรทเกยวของกบ

ส�านกงาน

(๖) จดท�าทะเบยนครผสอน กรรมการออกขอสอบ

กรรมการตรวจธรรมสนามหลวง

(๗) เปนศนยขอมลสารสนเทศของส�านกงาน

(๘) ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของ

หนวยงานอนทเกยวของ หรอทไดรบมอบหมาย

ขอ๗ฝายวชาการ มอ�านาจหนาทดงตอไปน

(๑) จดท�าแผนงานวชาการ เพอเพมประสทธภาพในการ

บรหารงานการศกษาของส�านกงาน

(๒) ก�ากบ ตดตาม ดแลงานดานวชาการของส�านกงาน

(๓) พฒนา วจย ปรบปรง และจดท�าคมอการสอน

ตามหลกสตรของสนามหลวงแผนกธรรม

(๔) ก�าหนดระเบยบปฏบตเกยวกบการออกขอสอบ และ

จดท�าขอสอบของสนามหลวงแผนกธรรม

(๕) ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของ

หนวยงานอนทเกยวของ หรอทไดรบมอบหมาย

ขอ๘ฝายสถต มอ�านาจหนาทดงตอไปน

387

(๑) จดท�าบญชและตรวจสอบขอมลของผขอเขาสอบธรรม

สนามหลวง และผสอบธรรมสนามหลวงได

(๒) จดท�าขอมลแสดงจ�านวนผขอเขาสอบธรรมสนามหลวง

เพอจดท�ายอดบรรจขอสอบมอบสนามสอบ

(๓) วเคราะหผลการสอบธรรมสนามหลวง

(๔) จดรวบรวมขอมลสถตของผสอบธรรมสนามหลวงได

เพอแจงตอหนวยงานทเกยวของ เชนสถานศกษาของ

ผเขาสอบ เปนตน

(๕) จดรวบรวมขอมล สถานศกษา และสนามสอบธรรม

สนามหลวง

(๖) จดท�าประกาศนยบตรผสอบธรรมสนามหลวงได วฒบตร

และ หนงสอรบรองการศกษา

(๗) จดท�าทะเบยนนกธรรมและธรรมศกษาใหเปนปจจบน

และสามารถใหบรการแกหนวยงานทเกยวของได

(๘) จดท�ารปแบบเอกสารและแบบค�ารองตางๆ ทตองใช

ในงานทะเบยน

(๙) ด�าเนนการเกยวกบการรบค�ารอง การขอแกไขหลกฐาน

เชน ชอ นามสกล หรออนๆ ใหถกตอง ตรงตาม

หลกฐานความเปนจรง

(๑๐) จดท�าแผนงาน โครงการแผนการปฏบตงาน ระเบยบ

หลกเกณฑ และการศกษาวเคราะหงานดานการวดผล

388

(๑๑) จดสรางและปรบปรงเครองมอในการวดผล จดเตรยม

รปแบบ เอกสารตางๆ อนเปนหลกฐานของแบบ

ทดสอบวดผลทเปนปจจบน

(๑๒)ควบคม ดแล ประสานงาน ดานการวดผล และ

การประเมนผลการเรยนการสอนธรรมสนามหลวง

ตามหลกสตรและระเบยบของสนามหลวงแผนกธรรม

(๑๓)ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของ

หนวยงานอนทเกยวของ หรอทไดรบมอบหมาย

ขอ๙ฝำยธรกำร มอ�านาจหนาทดงตอไปน

(๑) บรหารงานเอกสาร อนโลมตามระเบยบส�านก

นายกรฐมนตร วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.๒๕๒๖

(๒) จดท�าทะเบยนรบและสงเอกสาร

(๓) เกบรวบรวมขอมล ขอบงคบ กฎหมาย ระเบยบ

ประกาศทเกยวของ และเอกสารส�าคญของส�านกงาน

(๔) จดท�าบญชของส�านกงานใหเปนปจจบน มหลกฐาน

สามารถตรวจสอบได

(๕) จดท�างบการเงนประจ�าปของส�านกงาน

(๖) จดซอ จดหา จดจาง จดท�าพสด ครภณฑและอนๆ

ประจ�าส�านกงาน ตามทไดรบมอบหมาย

(๗) จดท�าบญชพสดและทะเบยนครภณฑของส�านกงาน

ประเภทตางๆ

389

(๘) ส�ารวจพสด ครภณฑทช�ารด เพอซอมแซมหรอจ�าหนาย

ประจ�าป

(๙) สรรหาและคดเลอกเจาหนาทหรอลกจางประจ�าส�านกงาน

(๑๐) จดท�าทะเบยนประวตผปฏบตงานของส�านกงาน

(๑๑) จดท�าบญชลงเวลาการปฏบตงานของเจาหนาท หรอ

หลกฐานการลงเวลาปฏบตงานใหสามารถตรวจสอบได

(๑๒)ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของ

หนวยงานอนทเกยวของ หรอทไดรบมอบหมาย

ขอ๑๐ฝำยนโยบำยและแผน มอ�านาจหนาทดงตอไปน

(๑) เสนอแนะนโยบายของส�านกงาน ใหสอดคลองกบนโยบาย

การศกษาของมหาเถรสมาคม นโยบายการศาสนศกษา

ของรฐบาล และวตถประสงคของส�านกงาน

(๒) จดท�าแผนแมบทของส�านกงาน

(๓) จดท�าแผนงานพฒนาส�านกงาน (๓/๕ป)

(๔) จดท�าแผนปฏบตการ (งาน/โครงการ/งบประมาณ)

จดท�างบประมาณประจ�าป

(๕) จดท�าปฏทนปฏบตงานของส�านกงาน

(๖) ศกษา วเคราะหนโยบาย ในระบบการจดการศกษาของ

ส�านกงาน

(๗) จดท�าคมอการปฏบตงานตามนโยบายและแผนงาน

390

(๘) ก�ากบ ตดตาม ดแล และประเมนผล การปฏบตงาน

ตามแผนงานโครงการ

(๙) พฒนาระบบรปแบบและวธปฏบตงานของส�านกงาน

(๑๐) ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของ

หนวยงานอนทเกยวของ หรอทไดรบมอบหมาย

ขอ๑๑ฝำยวเทศสมพนธ มอ�านาจหนาทดงตอไปน

(๑) ประสานงานและเสรมสรางความสมพนธอนด ระหวาง

ส�านกงานกบองคกรในตางประเทศ

(๒) ประสานงานการจดสอบธรรมสนามหลวงในตางประเทศ

(๓) ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของ

หนวยงานอนทเกยวของ หรอทไดรบมอบหมาย

ขอ๑๒ฝำยประชำสมพนธ มอ�านาจหนาทดงตอไปน

(๑) เผยแผขอมล ขาวสาร ประชาสมพนธกจกรรมของ

ส�านกงาน เชน การจดแถลงขาว เปนตน

(๒) จดท�าดแล ตรวจสอบ เอกสารทเกยวของกบงาน

ประชาสมพนธ เชน การจดท�าวารสารส�าหรบบคคล

ภายนอกจลสารส�าหรบเจาหนาทในส�านกงาน เปนตน

ใหถกตองเหมาะสมอยในขอบเขตและอ�านวยประโยชน

แกสาธารณชนได

(๓) ประสานงานกบหนวยงานของรฐ เอกชน ชมชน ใน

ดานการใหบรการและรบบรการทเกยวกบงานของส�านกงาน

391

(๔) สงเสรมสนบสนนใหหนวยงานของรฐ เอกชน ชมชน

ไดตระหนกในการศกษาหลกธรรมตามหลกสตรของ

สนามหลวงแผนกธรรม อนเปนการศกษาขนพนฐาน

ของคณะสงฆและพระพทธศาสนา

(๕) ตดตาม ตรวจสอบ สอสงพมพ ขาวสาร ทเกยวของ

กบส�านกงานและประกาศแจงใหทราบโดยทวกน

(๖) ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของ

หนวยงานอนทเกยวของ หรอทไดรบมอบหมาย

ขอ๑๓ฝำยปฏคม มอ�านาจหนาทดงตอไปน

(๑) จดการบรการและสวสดการทวไปของส�านกงาน

(๒) อ�านวยความสะดวกแกผทมาตดตองาน ณ ส�านกงาน

(๓) ตดตอด�าเนนการในงานทไดรบมอบหมายทงภายในและ

ภายนอกส�านกงาน

(๔) จดเตรยมสถานท โสตทศนปกรณ ในการประชมท

เกยวกบกจกรรมของส�านกงาน

(๕) ดแลความเรยบรอยภายในหองประชม หองท�างาน

คณะผบรหาร

(๖) ดแลบ�ารงรกษาสงแวดลอมและอาคารสถานท บรเวณ

ส�านกงานใหสะอาด รมรน สวยงาม

(๗) ก�ากบ ดแล การท�างานของพนกงานท�าความสะอาด

392

(๘) ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของ

หนวยงานอนทเกยวของหรอทไดรบมอบหมาย

ขอ๑๔ฝำยเจำหนำททวไป มอ�านาจหนาทดงตอไปน

(๑) ปฏบตงานในภารกจตางๆ ของส�านกงาน อนไดแก

- การบรรจขอสอบ

- การตรวจขอสอบ

- กรอกคะแนน

- ตรวจสอบขอมล

- พมพ ตรวจนบ บรรจ ประกาศนยบตร

- งานอนๆ ตามทไดรบมอบหมาย

(๒) รวมกจกรรมตางๆ ของส�านกงาน

(๓) สนบสนนการปฏบตงานของส�านกงานใหเปนไปดวย

ความเรยบรอย

ขอ๑๕ใหผอ�านวยการส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง เปนผรกษาการ

ตามประกาศน

ใหไว ณ วนท๑๒พฤษภาคม พ.ศ.๒๕๕๒

(พระพรหมมน)

แมกองธรรมสนามหลวง

โทรศพท- คณะผบรหำร- เจำหนำทฝำยตำง ๆ- โทรศพทภำยในของส�ำนกงำน ฯ- หนวยงำนทเกยวของ

395

หมำยเลขโทรศพทคณะผบรหำร

ผอ�านวยการ ผชวยผอ�านวยการ

และ

เจำหนำทฝำยตำง ๆ

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

๑. สมเดจพระวนรต โทร. 0 2282 7012

วดบวรนเวศวหาร 0 2629 0779

๒. สมเดจพระธรญำณมน โทร. 0 2226 3399

วดเทพศรนทราวาส

๓. พระพรหมเมธำจำรย โทร. 0 2622 2102

วดบรณศรมาตยาราม 0 2224 2040

๔. พระพรหมเมธ โทร. 0 2225 4567-8

วดสมพนธวงศ

๕. พระธรรมรตนดลก โทร. 0 2225 1395

วดสทศนเทพวราราม

396

๖. พระธรรมวรำภรณ โทร. 0 2472 9966

วดเครอวลย

๗. พระธรรมไตรโลกำจำรย โทร. 0 2222 0855

วดราชประดษฐฯ

๘. พระธรรมธชมน โทร. 0 2252 3581

วดปทมวนาราม

๙. พระธรรมภำวนำวกรม โทร. 0 2623 1235-40

วดไตรมตรวทยาราม

๑๐. พระรำชสทธมงคล โทร. 0 2281 8916

วดมกฏกษตรยาราม

๑๑. พระรำชพศำลสธ โทร. 08 1891 6291

วดโพธการาม จ.ชมพร

๑๒. พระพรหมมน โทร. 0 2222 3930

วดราชบพธสถตมหาสมาราม 0 2222 3922

๑๓. พระพรหมสทธ โทร. 0 2224 6919

วดสระเกศ

๑๔. พระเทพญำณวศษฏ โทร. 0 2251 7675

วดปทมวนาราม

๑๕. พระเทพเจตยำจำรย โทร. 0 2629 8595

วดโสมนสวหาร

397

๑๖. พระรำชวจตรปฏภำณ โทร. 0 2221 4026

วดสทศนเทพวราราม

๑๗. พระรำชวสทธญำณ โทร. 0 2282 7892

วดบวรนเวศวหาร

๑๘. พระรำชสมนตมน โทร. 0 2281 6411

วดบวรนเวศวหาร

๑๙. พระราชสารเวท โทร. 0 2622 8323

วดสมพนธวงศ

๒๐. พระมหานายก โทร. 0 2280 5303

วดบวรนเวศวหาร

๒๑. พระสธรตนำภรณ โทร. 0 2224 9847

วดสทศนเทพวราราม

๒๒. พระวสทธคณำภรณ โทร. 0 2243 2168

วดราชาธวาสวหาร 08 4911 4933

๒๓. พระประสทธสตคณ โทร. 0 2224 3013

วดสทศนเทพวราราม

๒๔. พระชนวงศเวท โทร. 08 1779 0179

วดตรทศเทพ 08 1309 4454

๒๕. พระครสรสตกจ โทร. 0 2280 3440

วดสามพระยา

398

๒๖. พระครพศำลวนยวำท โทร. 0 2282 2712

วดบวรนเวศวหาร 0 2629 1699 (1)

๑) ส�ำนกงำนอ�ำนวยกำร

๑. พระพรหมมน ผอ�านวยการ

วดราชบพธฯ โทร. 0 2222 3930

0 2222 3922

๒. พระเทพเจตยำจำรย รองผอ�านวยการ รปท ๑

วดโสมนสวหาร โทร. 0 2629 8595

๓. พระรำชสมนตมน รองผอ�านวยการ รปท ๒

วดบวรนเวศวหาร โทร. 0 2281 6411

๔. พระสธรตนำภรณ รองผอ�านวยการ รปท ๓

วดสทศนเทพวราราม โทร. 0 2224 9847

08 6989 8334

๕. พระพรหมสทธ ผชวยผอ�านวยการ

วดสระเกศ ก�ากบดแลฝายประชาสมพนธ

โทร. 0 2224 6919

08 1842 4888

๖. พระธรรมภำวนำวกรม ผชวยผอ�านวยการ

วดไตรมตรวทยาราม ก�ากบดแลฝายวเทศสมพนธ

โทร. 0 2222 9019

399

๗. พระเทพสทธโกศล ผชวยผอ�านวยการ

วดพลบพลาชย ก�ากบดแลฝายปฏคม

โทร. 0 2221 6942

08 1833 4337

๘. พระรำชสทธมงคล ผชวยผอ�านวยการ

วดมกฏกษตรยาราม ก�ากบดแลฝายสถต

โทร. 0 2281 8916

๙. พระเทพญำณกว ผชวยผอ�านวยการ

วดเทพศรนทราวาส ก�ากบดแลฝายธรการ

โทร. 0 2221 9495

๑๐. พระรำชวจตรปฏภำณ ผชวยผอ�านวยการ

วดสทศนเทพวราราม ก�ากบดแลฝายวชาการ

โทร. 0 2221 4026

๑๑. พระรำชวสทธญำณ ผชวยผอ�านวยการ

วดบวรนเวศวหาร ก�ากบดแลฝายนโยบายและแผน

โทร. 0 2282 7892

๑๒. พระรำชมน ผชวยผอ�านวยการ

วดเทพศรนทราวาส ก�ากบดแลฝายบรหารทวไป

โทร. 0 2222 1862

๑๓. พระชนวงศเวท เลขานการส�านกงาน

วดตรทศเทพ โทร. 08 1779 0179

08 1309 4454

400

๒) ฝำยบรหำรทวไป

๑. พระวนยเมธ หวหนาฝาย

วดสมพนธวงศ โทร. 0 2622 5210

08 1843 6093

๒. พระมหำจรพนธ วรญาโณ เจาหนาทประจ�าฝาย

วดเทพศรนทราวาส โทร. 08 1930 3049

๓. พระมหำกวพฒน สขเมธ เจาหนาทประจ�าฝาย

วดไตรมตรวทยาราม โทร. 08 9915 4488

๔. พระกฤษณะ ชตกณโห เจาหนาทประจ�าฝาย

วดบวรนเวศวหาร โทร. 08 4080 1861

๓) ฝำยวชำกำร

๑. พระประสทธสตคณ หวหนาฝาย

วดสทศนเทพวราราม โทร. 0 2224 3013

๒. พระครโสภณเมธำวฒน รองหวหนาฝาย

วดนรนาถสนทรการาม โทร. 08 1805 2899

๓. พระมหำถำวร สถำวโร เจาหนาทประจ�าฝาย

วดสทศนเทพวราราม โทร. 08 5061 0987

401

๔) ฝำยสถต

๑. พระวสทธคณำภรณ หวหนาฝาย

วดราชาธวาสวหาร โทร. 0 2243 2168

08 4911 4933

๒. พระครพทธมนตปรชำ รองหวหนาฝาย

(วธำน อำวธำโน) โทร. 0 2282 9692

วดบวรนเวศวหาร

๓. พระครปรยตเมธำวฒน หวหนางานขอมล

(พงษ ธนโย) โทร. 08 9109 4801

วดนรนาถสนทรการาม

๔. พระครสรพำจนโฆสต หวหนางานทะเบยน

(ทรรศนะ ธมมวโร) โทร. 08 0071 8288

วดธาตทอง

๕. พระมหำวชย คมภรเมธ หวหนางานวดผล

วดเครอวลย โทร. 08 1251 2558

402

๕) ฝำยธรกำร

๑. พระครพศำลวนยวำท หวหนาฝาย

วดบวรนเวศวหาร โทร. 0 2282 2712

0 2629 1699 (1)

๒. พระปรดำ ธมมปตโก รองหวหนาฝาย

วดบวรนเวศวหาร โทร. 0 2629 0586

08 1900 3579

๓. พระมหาจนดา ฐานจนโต หวหนางานบญชและการเงน

วดบวรนเวศวหาร โทร. 0 2281 2713

08 1929 8743

๖) ฝำยนโยบำยและแผน

๑. พระวนยเมธ รก. หวหนาฝาย

วดสมพนธวงศ โทร. 0 2622 5210

๒. พระครพศำลสรนำท รองหวหนาฝาย

วดราชบพธสถตมหาสมาราม โทร. 0 2223 4348

08 6030 0569

๓. พระมหาพรเดช ฐตเตโช เจาหนาทประจ�าฝาย

วดบวรนเวศวหาร โทร. 0 2282 2665

403

๗) ฝำยวเทศสมพนธ

๑. พระกววรญำณ หวหนาฝาย

วดตรทศเทพ โทร. 08 7062 2962

๒. พระปลด มงคล อตมงคโล รองหวหนาฝาย

วดธาตทอง โทร. 0 2714 2943

08 9128 3943

๓. พระมหำประจกร ธมมวภโต เจาหนาทประจ�าฝาย

วดชนะสงคราม โทร. 08 4019 9283

๘) ฝำยประชำสมพนธ

๑. พระสทธสำรเมธ หวหนาฝาย

วดบวรนเวศวหาร โทร. 0 2282 0203

๒. พระครวนยรสสนทร รองหวหนาฝาย

วดตรทศเทพ โทร. 0 2629 0200

08 6077 0253

๓. พระมหำส�ำรวย นำควโร เจาหนาทประจ�าฝาย

วดสมพนธวงศ โทร. 08 1495 8243

๙) ฝำยปฏคม

๑. พระปรยตสำรคณ หวหนาฝาย

วดบรมนวาส โทร. 0 2216 8179

404

๒. พระครปลด รชฎำ สรธมโม รองหวหนาฝาย

วดอาษาสงคราม โทร. 0 2464 0130

๓. พระปลด ไพบลย คตตธมโม หวหนางานบรการ

วดธาตทอง โทร. 0 2381 6593

บคลำกรฝำยคฤหสถ

๑. นำยถวล พลวงศสกล เจาหนาทประสานงานส�านกงาน

แมกองธรรมสนามหลวง

โทร. 08 1285 9452

๒. นำงปนปก ชบญ เจาหนาทชวยงานส�านกงาน

แมกองธรรมสนามหลวง

โทร. 08 6883 1489

๓. นำยชยเชษฐ ปรงำม เจาหนาทประจ�าส�านกงาน

แมกองธรรมสนามหลวง

โทร. 08 6884 9902

๔. นำยเมธำ เมรนทร นกวชาการ ประจ�าส�านกงาน

แมกองธรรมสนามหลวง

โทร. 08 1714 5623

*********

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

405

หมำยเลขโทรศพท และโทรศพทภำยใน

ของ

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

๑. หองท�างาน แมกองธรรมสนามหลวง โทร. 0 2280 7682

0 2629 0961-2

ภายในกด 101, 102

๒. หองท�างาน รองแมกองธรรมสนามหลวง โทร. 0 2280 7682

ฝายนกธรรม และฝายธรรมศกษา 0 2629 0961-2

ภายในกด 110, 111

๓. หองท�างาน โทร. 0 2280 7682

เลขำนกำรแมกองธรรม ฯ รปท ๑ ภายในกด 101, 102

๔. หองท�ำงำน เลขำนกำรแมกองธรรม ฯ รปท ๒

ภายในกด 100

๕. ฝำยธรกำร ภายในกด 103, 104

๖. ฝายวชาการ ภายในกด 105, 106

๗. ฝำยนโยบำยและแผนงำน ภายในกด 105, 106

406

๘. ฝำยวเทศสมพนธ ภายในกด 107, 108

๙. ฝำยประชำสมพนธ ภายในกด 107, 108

๑๐. หองประชม ภายในกด 109

๑๑. ฝำยปฏคม ภายในกด 114, 115

๑๒. ฝำยบรหำรทวไป โทร. 0 2281 1236

๑๓. ฝายสถต โทร. 0 2280 7682

ภายในกด 116, 117

๑๔. ฝำยคลง-พสด ภายในกด 118

๑๕. หองหวหนาฝายสถต ภายในกด 121

๑๖. เจาหนาทตดตอสอบถาม ภายในกด 114, 115

๑๗. หมำยเลขโทรศพท โทร. 0 2280 7682

0 2629 0961

0 2629 0962

0 2629 2142

๑๘. หมำยเลขโทรสำร (แฟกซ) โทรสาร 0 2629 2142

0 2629 0963

*********

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

407

หมำยเลขโทรศพทของหนวยงำนทเกยวของ

กบ

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

๑. นำยนพรตน เบญจวฒนำนนท โทร. 0 2441 4500-2

ผอ�านวยการส�านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

๒. นายอ�านาจ บวศร โทร. 0 2441 4503

รองผอ�านวยการส�านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต (๑)

๓. นายพนม ศรศลป โทร. 0 2441 4505

รองผอ�านวยการส�านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต (๒)

๔. นายสมเกยรต ธงศร โทร. 0 2441 4542

ผอ�านวยการส�านกเลขาธการมหาเถรสมาคม 08 1831 6638

๕. นำยวโรจน อมทรพย โทร. 0 2441 4549

ผอ�านวยการกองพทธศาสนศกษา 08 1717 5665

๖. นางรสนา วทยา โทร. 0 2441 4552

หวหนาฝายการศกษาพระปรยตธรรม 08 6901 1292

กองพทธศาสนศกษา

408

๗. นำยสมบต พมพสอน โทร. 0 2441 4551

นกวชาการศาสนาช�านาญการ 08 7984 3576

๘. นำยณรงคเดช ชยเนตร โทร. 0 2441 4552

หนาหองผอ�านวยการกองพทธศาสนศกษา 08 9219 9186

๙. นำยฐำนวฒน ชยพฒนธญกล โทร. 0 2887 9467

(บรรเทง อ�าสกล) เจาหนาทธรการ

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

๑๐. นำยสมบรณ บญครอบ โทร. 0 2441 1793

ฝายกจการคณะสงฆ 08 1628 5769

ส�านกเลขาธการมหาเถรสมาคม

๑๑. ส�ำนกเลขำธกำรมหำเถรสมำคม โทร. 0 2281 5093

๑๒. นำงปนปก ชบญ โทร. 0 2441 4551

เจาหนาทชวยงาน 08 6883 1489

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง

๑๓. โรงพมพ โทร. 0 2223 3351

ส�ำนกงำนพระพทธศำสนำแหงชำต 0 2223 5548

๑๔. ส�ำนกงำนเจำคณะกรงเทพมหำนคร-สมทรปรำกำร (ธ)

คณะขาบบวร วดบวรนเวศวหาร โทร. 0 2282 7012

0 2629 0779

๑๔. ส�านกเรยนวดบวรนเวศวหาร โทร. 0 2282 2665

ตก สว.ธรรมนเวศ 0 2629 0269-70

409

๑๕. ส�านกงานแมกองบาลสนามหลวง โทร. 0 2869 0481

วดปากน�า ภาษเจรญ 0 2869 0485-90

๑๖. มลนธมหำมกฏรำชวทยำลย โทร. 0 2629 1391

แผนกต�าราวชาการ

๑๗. มลนธมหำมกฏรำชวทยำลย โทร. 0 2281 7819

แผนกผลประโยชน

๑๘. มลนธมหำมกฏรำชวทยำลย โทร. 0 2281 1085

แผนกจ�าหนาย

๑๙. มลนธมหำมกฏรำชวทยำลย โทร. 0 2281 7790

แผนกโรงพมพ

๒๐. นำยธำรนนท (อ) สขพล โทร. 0 2281 7790

เจาหนาทรบงานสงพมพ 08 9694 6415

มลนธมหามกฏราชวทยาลย ในพระบรมราชปถมภ

*********

ส�านกงานแมกองธรรมสนามหลวง