วิชาวรรณกรรมปจจบุัน

ความหมายและขอบเขตของวรรณกรรมปจจุบัน

ความหมายและขอบเขตของวรรณกรรมปจจุบัน

วรรณกรรมปจจุบันเรียกอีกชื่อหน่ึงวา “วรรณกรรมรวมสมัย”

คําว า “รวมสมัย” น้ียั งหมายถึงวรรณกรรมที่แต งใน

ระยะเวลาอันใกลเคียงกัน ซ่ึงอาจจะไมใชเวลาในปจจุบันน้ีก็ได

ความหมายและขอบเขตของวรรณกรรมปจจุบัน

ปจจัย 2 ประการที่จะตัดสินวาวรรณกรรมใดเปนวรรณกรรม

ปจจุบัน วรรณกรรมใดเปนวรรณกรรมในอดีต ไดแก

1. เรื่องเวลา วรรณกรรมชวงปลายรัชกาลที่ 7 ประมาณ

พ.ศ.2470 เปนตนมา

ความหมายและขอบเขตของวรรณกรรมปจจุบัน

2. ลักษณะการเขียน สิ่งที่เปนเครื่องกําหนดลักษณะการเขียน คือ

อิทธิพลตะวันตก ซ่ึงเริ่มเขามาตั้งแตรัชกาลพระบาทสมเด็จพระ

จุลจอมเกลาเจาอยูหัว (รัชกาลที่ 5) ทําใหลักษณะของวรรณกรรมไทย

เปลี่ยนแปลงทั้งรูปแบบ เน้ือหา กลวิธีการเขียน และแนวคิด

ความหมายและขอบเขตของวรรณกรรมปจจุบัน

2. ลักษณะการเขียน สิ่งที่เปนเครื่องกําหนดลักษณะการเขียน คือ

สภาพสังคม เหตุการณสํ าคัญที่ เกิด ข้ึนในบานเมืองตั้ งแต

สงครามโลกครั้งที่ 2 การเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.2475 การปฏิวัติ

พ.ศ.2500 วันมหาวิปโยค 14 ตุลาคม 2516

สิ่งเหลาน้ีทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงในดาน

การเมือง เศรษฐกิจ จริยธรรม และคานิยมในสังคม

สงผลตอเน้ือหาของวรรณกรรม

ลักษณะของวรรณกรรมปจจุบัน

1. รูปแบบ แบงเปน

1.1 สารคดี มุงเนนขอเท็จจริงความถูกตอง แบ งประ เภท

ยอยได เชน สารคดีทองเที่ยว สารคดีชีวประวัติ บทวิจารณ บทวิเคราะหและ

แสดงความคิดเห็น

1.2 นวนิยายและเรื่องสั้น เปนรูปแบบการเขียนบันเทิงคดี

อยางใหม ซ่ึงมีนวนิยายหลากหลายประเภท

ประเภทรักพาฝน เชน ปริศนา ผูกองยอดรัก

ประเภทชีวิตครอบครัว เชน นํ้าเซาะทราย

ประเภทจิตวิทยา เชน จันดารา

ประเภทลูกทุง เชน แผลเกา

ลักษณะของวรรณกรรมปจจุบัน

1. รูปแบบ แบงเปน

1.3 บทละคร ไดรับอิทธิพลจากตะวันตกทั้งบทละครพูด

บทละครแปล บทละครแปลง

1.4 รอยกรอง ลักษณะรอยกรองในยุคน้ีเนนการแสดง

“ขอคิดเห็น” มากกวาความไพเราะ มีขนาดสั้น เน้ือหาแสดงแนวคิดเรื่อง

สังคม เศรษฐกิจ การเมือง

ลักษณะของวรรณกรรมปจจุบัน2. เน้ือหา

เนนเรื่องการเสนอ “ขอคิด” หรือ “ความคิดเห็น”

3. แนวคิด

นวนิยายและเรื่องสั้นมีกลวิธีการนําเสนอแนวคิดที่ไดรับ

อิทธิพลจากตะวันตก ไดแก

แนวคิดแบบสัจนิยม (Realism) เชน ละครแหงชีวิต ของ หมอมเจา

อากาศดําเกิง เสนอภาพชีวิตที่เนนความทุกขยากของชีวิต

แนวคิดแบบธรรมชาตินิยม (Naturalism) เชน เรื่องสั้นของลาว

คําหอม

แนวคิดแบบสัญลักษณ เชน รถไฟเด็กเลน ของ สุชาติ สวัสดิศรี

วิวัฒนาการของวรรณกรรมปจจุบัน

วิวัฒนาการของวรรณกรรมปจจุบัน

วรรณกรรมไทยปจจุบันแบงไดตามชวงเวลา ดังนี้

1. ยุคเริ่มแรก (พ.ศ. 2443 – 2471)

2. ยุครุงอรุณ (พ.ศ. 2472 – 2475)

3. ยุคศิลปะเพ่ือชีวิต (พ.ศ. 2476 – 2488)

4. ยุคกบฎสันติภาพ (พ.ศ. 2489 – 2500)

5. ยุคมืด (พ.ศ. 2501 – 2506)

6. ยุคฉันจึงมาหาความหมาย (พ.ศ. 2507 – 2515)

7. ยุควรรณกรรมเพ่ือประชาชน (พ.ศ. 2516 – ปจจุบัน)

ยุคเร่ิมแรก

ชวงปลายรัชกาลที่ 5 จนถึง รัชกาลที่ 7 สังคมไทยเปลี่ยนแปลง

และไดรับอิทธิพลตะวันตกอยางรวดเร็ว ในระยะน้ีเกิดหนังสือพิมพและ

วารสารตางๆ ออกมาจําหนายมากมาย ใชตีพิมพบทวรรณกรรมที่มี

อิทธิพลสําคัญในชวงเวลาน้ัน ไดแก

สยามประเภทรายเดือน ของ ก.ศ.ร.กุหลาบ เนนขอมูลทาง

ประวัติศาสตรและบุคคลสําคัญ

ตุลวิภาคพจนกิจ และ ศิริพจนภาค ของ ต.ว.ส. วัณณาโภ

(เทียนวรรณ) เนนบทความวิพากษวิจารณสังคมและเสนอขอคิดอันเปน

ประโยชนตอการปกครอง

ยุคเร่ิมแรก

ลักวิทยา ของ พระราชวรวงศเธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ

เจาพระยาธรรมศักดิ์มนตรี และพระยาสุรินทราชา เนนงานแปลทั้ง

นวนิยายและเรื่องสั้นแนวตะวันตก เชน เรื่องความพยาบาท แปลโดย

พระยาสุรินทราชา

ถลกวิทยา ของ หลวงวิลาศปริวัตร เนนนวนิยายแปลแนว

ผจญภัยลึกลับ

ทวีปญญา ของ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัว สวน

ใหญลงบทพระราชนิพนธ เชน นิทานทองอิน โดยนายแกวนายขวัญ ซ่ึง

เปนนวนิยายสืบสวนสอบสวนเรื่องแรกของไทย

วรรณกรรมไทยยุครุงอรุณ (พ.ศ.2472-2475)

ชวงกอนการเปลี่ยนแปลงการปกครองเปนระบอบประชาธิปไตย

ปญหาสําคัญของประเทศ คือ ปญหาเศรษฐกิจที่อยูในภาวะเสื่อมโทรม

เน่ืองจากการใชจายมากในรัชกาลกอน ประกอบกับเปนระยะเศรษฐกิจ

โลกตกต่ํา

วิธีการแกปญหา คือ การตัดทอนรายจายสวนพระองค และลด

คาใชจายสวนราชการ โดยการลดจํานวนขาราชการ เรียกวา “ดุลยภาพ”

ปจจัยเหลาน้ีทําใหเกิดกลุมบุคคลที่เขายึดอํานาจการปกครอง

ประเทศ เรียกวา “คณะราษฎร” ภายใตการนําของพระยาพหลพล

พยุหเสนา ยึดอํานาจเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2475

จุดเดนของวรรณกรรม คือ เน้ือหาเขมขนและเสนอขอคิดอัน

เปนประโยชนตอสังคมและการเมือง บทความทางการเมืองแพรหลาย

มาก

ในดานบันเทิงคดี นวนิยายและเรื่องสั้นมีลักษณะเปนไทยแท

ตัวละคร ฉาก เหตุการณสมจริงมากข้ึน เชน เรื่องละครแหงชีวิต โจมตี

คานิยมสังคมไทยเรื่องการมีภรรยาหลายคน การตอสูชีวิตอยาง

กลาหาญ หรืองานของศรีบูรพา ที่เนนการเขียนนวนิยายที่เสนอขอคิด

ทางการเมือง เชน สงครามชีวิต

วรรณกรรมไทยยุคศิลปะเพื่อชีวิตถึงสมัยชาตินิยม

(พ.ศ.2476-2488)

เกิดข้ึนในยุคหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองโดยคณะราษฎร

แลว คนชั้นกลางมีอํานาจควบคุมเศรษฐกิจ การเมืองและสังคม

วรรณกรรมสวนใหญจึงสะทอนภาพของชนชั้นกลาง และ

ความคิดแบบเสรีนิยม โดยเฉพาะความคิดเรื่องความเสมอภาค

เชน ตัวละครหญิงมีคุณสมบัติของกุลสตรี ขณะเดียวกันก็มี

บทบาททัดเทียมผูชาย ความขัดแยงระหวางคานิยมเกากับคานิยมใหม

ลัทธิชาตินิยมและการสงเสริมวัฒนธรรมและภาษาไทย ของ

จอมพล ป.พิบูลสงคราม ทําใหเกิดผลกระทบตอวรรณกรรม คือ การ

ปรับปรุงตัวอักษรไทย และการวางหลักเกณฑการเขียนหนังสือไทยใหม

โดยงดใชสระ พยัญชนะที่มีเสียงซํ้ากัน ฯลฯ ทําใหวงการประพันธและ

หนังสือพิมพของไทยเกิดความปนปวน

การเปลี่ยนแปลงเหลาน้ีทําใหบทประพันธจืดชืด อานยาก และ

หมดรสชาติในการอาน นักเขียนบางคนเลิกเขียนงาน

วรรณกรรมไทยในชวงป พ.ศ. 2489-2500

ยุคกบฎสันติภาพ

17

วรรณกรรมไทยหลังสงครามโลกคร้ังที่ 2 (พ.ศ. 2489-2500)

สภาพสังคมและบรรยากาศทางวรรณกรรม

- ชวงหลังสงครามโลกสงบลงดวยความพายแพของฝายอักษะ ไทยตองตกอยูใน

สภาพผูแพสงคราม

- วงวรรณกรรมไทยในชวงน้ีปะทะกันระหวางกลุมความคิด “ศิลปะเพื่อศิลปะ”

และ “ศิลปะเพื่อชีวิต”

- จอมพล ป.พิบูลสงครามเปนนายกรัฐมนตรีครั้งที่ 2

- จํากัดเสรีภาพดานการพูด การเขียน การพิมพ

18

วรรณกรรมไทยชวงพ.ศ. 2489-2500

สภาพสังคมและบรรยากาศทางวรรณกรรม

- การดําเนินนโยบายปราบปรามคอมมิวนิสต ปราบปรามกบฏสันติภาพ

- วรรณกรรมไทยเนนความคิดเกี่ยวกับ “ศิลปะเพื่อชีวิต” คือวรรณกรรมที่เสนอ

ปญหาสังคม รวมทั้งสะทอนใหเห็นสภาพอันเลวรายและความอยุติธรรมในสังคม

เชน จนกวาเราจะพบกันอีก ของศรีบูรพา ความรักของวัลยา ของเสนีย

เสาวพงศ

- เกิดนวนิยายที่เกี่ยวกับสังคมและการเมือง เชน ทุงมหาราช ของเรียมเอง

แลไปขางหนา ของศรีบูรพา ระยา ของสด กูรมะโรหิต ปศาจ ของเสนีย

เสาวพงศ

19

วรรณกรรมไทยสมัย พ.ศ. 2501-2505

ยุคแหงความเงียบ หรือ ยุคมืด

20

สภาพสังคมและเหตุการณบานเมือง

• การปฏิวัติรัฐประหารของจอมพลสฤษดิ์ ธนรัชต 2 ครั้ง ในป พ.ศ. 2500

และ พ.ศ. 2501 โดยเฉพาะการปฏิวัติรัฐประหารในป พ.ศ. 2501 รัฐบาล

ใชมาตรการรุนแรงปราบปรามผูที่มีความคิดเห็นขัดแยงกับรัฐบาลไดอยาง

เด็ดขาด ซ่ึงสงผลตอวงวรรณกรรม กลาวคือมีผลทําใหนักเขียนกลุม

กาวหนา หรือกลุมศิลปะเพื่อชีวิตเริ่มสรางแนวทางใหมๆ ใหแกวง

วรรณกรรมในยุคกอหนาน้ีตองจํากัดบทบาทของตนเอง

• ดานการเมือง มีความมั่นคงดวยเผด็จการ

21

สภาพสังคมและเหตุการณบานเมือง

• รัฐสงเสริมการลงทุนจากตางประเทศ ทําใหทุนตางประเทศไหล

เขามา ทําใหเกิดคานิยมจากตางประเทศ

• มีการจับกุมนักเขียนและนักหนังสือพิมพ และสั่งปดหนังสือ

มากมาย

นักเขียนในยุคนี้ เชน อิศรา อมันตกุล สุวัฒน วรดิลก บรรจง

บรรเจิดศิลป เปลื้อง วรรณศรี

22

ลักษณะของวรรณกรรม

1. ไมกลาเสนอเรื่องการเมืองอยางจริงจัง ทําใหประชาชนที่ไดรบัขาวสารก็

จะมีแตเรื่องอาชญากรรม ปจจุบันก็ยังนิยมอยู พวกขาวซุบซิบกลายมา

เปนลักษณะวรรณกรรมของยุคน้ี เปนเรื่องหลักของหนังสือพิมพ

บทความการเมืองไมมี

2. นักเขียนหยุดเขียนหนังสือ บางคนลี้ภัยทางการเมือง บางคนเปลี่ยน

อาชีพ เชน เสนีย เสาวพงศ รับราชการในกระทรวงการตางประเทศและ

เลิกเขียนหนังสือ ลาว คําหอม (คําสิงห ศรีนอก) เลิกเขียนหนังสือและ

เปลี่ยนอาชีพไปทําไร เปนตน

23

ลักษณะของวรรณกรรม

โดยสภาพเชนน้ี นักเขียนบางคนจึงกลาววาชวงน้ีเปนยุคมืดทาง

ปญญาหรือเปนยุคสมัยแหงความเงียบ เพราะเสรีภาพทางปญญาถูกปดกั้น

โดยสิ้นเชิง นักเขียน นักคิดและนักหนังสือพิมพไมอาจแสดงความคิดเห็น

ใดๆ ออกมาได เพราะนักเขียนทุกคนยอมจะตองคํานึงถึงสวัสดิภาพและ

ความอยูรอดของตนเองและชีวิตครอบครัว ฉะน้ันงานเขียนในชวงน้ี สวน

ใหญจึงมีแนวโนมไปในทางประเทืองอารมณมากกวาประเทืองปญญา ไมมี

การพัฒนาดานรูปแบบ แนวคิด และเน้ือหา วรรณกรรมหยุดน่ิงเหมือนนํ้า

ที่น่ิงอยูในบอไมมีการถายเท เมื่อหยุดน่ิงนานๆ นํ้าก็ยอมเนา วรรณกรรมก็

เชนกัน

24

ลักษณะของวรรณกรรม

3. หนังสือที่เหลืออยูเนนนิยายรัก ความเพอฝน และบูโลดโผน เชน อินทรี

ทอง เปนตน

สุชาติ สวัสดิ์ศรี กลาววา

เรื่องราวเปนแบบเพอฝน ใชพระเอกนางเอกตามคติแตโบราณ

เพียงแตเปลี่ยนจากพระเอกที่เปนคุณพระ ก็มาเปน ดร.หนุม การดําเนิน

เรื่องก็มักใชอยางเดียวกัน ตัวละครทุกตัวก็มีนิสัย “ดี” เกินไป “ชั่ว”

เกินไป หาใชชีวิตจริง

25

ลักษณะของวรรณกรรม

ในดานรอยกรอง

วรรณกรรมรอยกรองแนวเพ่ือชีวิตท่ีเคยรุงเรืองในชวงพ.ศ. 2495 – 2500 หยุดชะงักไปพรอมกับวรรณกรรมรูปแบบอื่นๆ งาน รอยกรองในยุคนี้จึงเปนกลอนแสดงอารมณและความเพอฝนเปน สวนใหญ

บทกวีช่ือ “วักทะเล” ของอังคาร กัลยาณพงศ เปนจุดท่ีกอใหเกิดการต่ืนตัวทางวรรณกรรมอยางสูง เพราะเกิดการวิพากษ วิจารณเ ก่ียวกับรูปแบบรอยกรองของอังคารอยางกวางขวาง

26

วรรณกรรมไทย พ.ศ. 2508 - 2516

ยุคฉันจึงมาหาความหมาย

หรือ ยุคแสวงหา

27

สภาพทางสังคมและการเมือง

• ภายหลังการถึงอสัญกรรมของจอมพลสฤษด์ิ

ธนะรัชต เมื่อวันท่ี 8 ธันวาคม 2506 จอมพลถนอม

กิตติขจร ไดดํารงตําแหนงนายกรัฐมนตรี

28

สภาพทางสังคมและการเมือง (ตอ)

การเมืองการปกครองในชวงรัฐบาลจอมพลถนอมแบงไดเปน

2 ระยะ ดังนี้

ระยะแรก อยูระหวางพ.ศ. 2506 – 2511 การปกครองมี

ลักษณะเปนเผด็จการ กลาวคือปกครองภายใตรัฐธรรมนูญ

การปกครองแหงราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2502 ประกาศ

คณะปฏิวัติ และกฎอัยการศึก

29

สภาพทางสังคมและการเมือง (ตอ)

ระยะท่ีสอง อยูระหวาง พ.ศ. 2511 – 2514 การปกครอง

คลี่คลายเปนการปกครองแบบรัฐสภาภายใตรัฐธรรมนูญแหง

ราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2511 ซ่ึงเปนรัฐธรรมนูญท่ีใชเวลา

รางถึง 10 ป

30

สภาพทางสังคมและการเมือง (ตอ)

ผูนํานักศึกษาท่ีมีบทบาทสําคัญตอการเคลื่อนไหวทาง

การเมืองในชวงนี้คือ นายธีรยุทธ บุญมี เลขาธิการศูนยกลาง

นิสิตนักศึกษาแหงประเทศไทย

31

สภาพทางสังคมและการเมือง (ตอ)

ศูนยกลางนิสิตนักศึกษาเติบโตอยางเขมแข็ง

แมแตนักเรียนอาชีวศึกษาท่ีไมเคยรวมกิจกรรมดาน

การเมืองมากอนเขามารวมตัวเปนกลุม ‘ฟนเฟอง’

ภายใตคําขวัญท่ีวา “พ่ีเปนสมอง นองเปนกําลัง”

คนรุนใหมเหลานี้เปนกําลังสําคัญในการตอสู

และโคนลมรัฐบาลจอมพลถนอมและจอมพลประพาส

เมื่อวันท่ี 14 ตุลาคม 2516

32

สภาพทางสังคมและการเมือง (ตอ)

เหตุการณนองเลือดในวันท่ี 14 ตุลาคม 2516 หรือท่ี

เรียกกันในสมัยหลังวา “วันมหาวิปโยค” เริ่มตนจาก

อาจารยและนักศึกษากลุมหนึ่งไดเดินแจกใบปลิว

เรียกรองรัฐธรรมนูญเมื่อวันท่ี 6 ตุลาคม

ตอมารัฐบาลไดจับกุมกลุมผูเรียกรองนี้

ศู น ย ก ล า ง นิ สิ ต ฯ จึ ง ไ ด ชุ ม นุ ม ท่ี ล า น โ พ ธ์ิ

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร เพ่ือประทวงการกระทําของรัฐบาล

การประทวงทวีความรุนแรง 33

สภาพและลักษณะของวรรณกรรม

ในชวงนี้มีผูใหความหมายของวรรณกรรมวาเปนวรรณกรรม

ยุคแสวงหาบาง วรรณกรรมยุคฉันจึงมาหาความหมายบาง

ท้ังนี้ เพราะความต่ืนตัวของคนรุนใหม โดยเฉพาะนิสิต

นักศึกษาตามมหาวิทยาลัยตางๆ ท่ีไดรวมตัวกันต้ังชมรมหรือกลุม

ทางวรรณกรรม

34

สภาพและลักษณะของวรรณกรรม (ตอ)

นอกจากนี้ในแวดวงการศึกษาท่ีนิสิตนักศึกษาในสถาบัน

ตางๆ ถูกมอมเมาดวยกิจกรรมท่ีเนนแตความบันเทิงและความ

ฟุงเฟอ เชน การจัดงานพบปะสังสรรค การจัดแขงขันกีฬาท่ี

สะทอนถึงการหลงสถาบัน การเสาะหาดาวมหาวิทยาลัย เปนตน

35

สภาพและลักษณะของวรรณกรรม (ตอ)

ขณะเดียวกันความเบ่ือหนายสภาพทางวรรณกรรมชวง

จอมพลสฤษด์ิก็เปนอีกเหตุผลหนึ่งท่ีทําใหคนรุนใหมในยุคนี้กอต้ัง

กลุมและชมรมขึ้นมา เชน

36

สภาพและลักษณะของวรรณกรรม (ตอ)

1. กลุมผูจัดทําหนังสือสังคมศาสตรปริทัศน เปน

นิตยสารรายเดือน โดยมี ส.ศิวรักษเปนบรรณาธิการ ทําให

มีเวทีการแสดงความคิดเห็นสําหรับคนหนุมสาวกวางข้ึน

และมีนักเขียนนักวิจารณรุนใหมเกิดข้ึน เชน พิภพ ธงไชย

นิวัติ กองเพียร โกมล คีมทอง

37

สภาพและลักษณะของวรรณกรรม (ตอ)

2. กลุมผูจัดทําหนังสือเจ็ดสถาบัน นักศึกษาจาก

มหาวิทยาลัยตางๆ กลุมหนึ่งไดรวมตัวกันจัดทําหนังสือเจ็ด

สถาบัน เพ่ือเปนสนามตีพิมพบทความ บทกวี และเรื่องสั้น

38

สภาพและลักษณะของวรรณกรรม (ตอ)

3. ชมรมพระจันทรเสี้ยว เกิดข้ึนประมาณป พ.ศ. 2510

ใน ยุค ท่ี วิทยากร เ ชียง กูล เปนประธาน ชุมนุมวรรณศิลป

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร นักคิดนักเขียนคนสําคัญในกลุมนี้ เชน

วิทยากร เชียงกูล สุชาติ สวัสด์ิศรี นิคม รายยวา เปนตน

39

สภาพและลักษณะของวรรณกรรม (ตอ)

4. กลุมหนุมเหนาสาวสวย กําเนิดข้ึนในป พ.ศ. 2512

นักเขียนคนสําคัญคือ สุจิตต วงษเทศ ขรรคชัย บุนปาน

เรืองชัย ทรัพยนิรันดร สุวรรณี สุคนธา สุรชัย จันทิมาธร

เนาวรัตน พงษไพบูลย

40

สภาพและลักษณะของวรรณกรรม (ตอ)

5. กลุมวรรณกรรมเพ่ือชีวิต กลุมนี้เกิดข้ึนเมื่อ พ.ศ.

2514 มีบทบาทในการจัดพิมพหนังสือสําคัญๆ หลายเลม เชน

ฉันจึงมาหาความหมาย ของ วิทยากร เชียงกูล ความเงียบ

ของ สุชาติ สวัสด์ิศรี

41

วรรณกรรมไทยสมัยหลัง

14 ตุลาคม 2516 – 6 ตุลาคม 2519

ยุควรรณกรรมเพ่ือประชาชนหรือ

ยุคประชาธิปไตยเบงบาน

42

สถานการณการเมืองไทย

สมัยรัฐบาลนายสัญญา ธรรมศักดิ์

• พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวทรงมีพระบรมราชโอการ

โปรดเกลาฯ ใหนายสัญญา ธรรมศักด์ิ ดํารงตําแหนง

นายกรัฐมนตรีในวันที่ 14 ตุลาคม 2516

• ในวันแรกที่เขารับตําแหนงนายสัญญา ธรรมศักด์ิ ไดให

สัญญาวาจะจัดใหมีการรางรัฐธรรมนูญใหเสร็จเรียบรอย

ภายใน 6 เดือน

43

สภาพท่ัวไปของวรรณกรรม

• การเคลื่อนไหวในวงวรรณกรรม โดยเฉพาะฝายกาวหนา ในชวง

เวลานี้อาจจําแนกไดใน 3 รูปแบบ ไดแก

- การตีพิมพหนังสือวิชาการและวรรณกรรมกาวหนา

- การจัดนิทรรศการวรรณกรรม

- การออกหนังสือพิมพและนิตยสารกาวหนา

44

สภาพท่ัวไปของวรรณกรรม (ตอ)

ในชวง 14 ตุลา 16 – 6 ตุลา 19 จะเห็นวาเปนชวงเวลาท่ีมี

การสรางสรรควรรณกรรมเพ่ือชีวิต ในดานเนื้อหาวรรณกรรมเพ่ือชีวิต

หรือวรรณกรรมแนวประชาชนในยุคนี้ “เปนเนื้อหาชีวิตสวนรวม และ

เนนหนักย่ิงท่ีการตอสูของประชาชนเพ่ือชีวิตใหมท่ีดีกวา” ซ่ึงมีเนื้อหา

แยกยอยเปน 4 แบบ ดังนี้

45

สภาพท่ัวไปของวรรณกรรม (ตอ)

1. ปลุกเราการตอสูของนักศึกษาประชาชน งานในกลุมนี้

สวนมากเปนรอยกรอง เชน “คําเตือนของเพ่ือนผอง” ของ สถาพร

ศรีสัจจัง “การลุกขึ้นของมวลชน” ของ วิสา คัญทัพ เปนตน

2. การตอสูของกรรมกร เชน เรื่องสั้น “แกวหยดเดียว” ของ

ศรีดาวเรือง บทกวีของรวี โดมพระจันทร เชน “อํานาจแรงงาน”

และ “อากู กรรมกร”

46

สภาพท่ัวไปของวรรณกรรม (ตอ)

3. การตอสูของชาวชนบท เชน เรื่องสั้นช่ือ “นาน้ําฟา”

“เหย่ือ” และ “คนในนา” ของสถาพร ศรีสัจจัง งานรอยกรองของรวี

โดมพระจันทร เชน “ประชา” “ลํานําประชาชน” เปนตน

4. เก่ียวกับชีวิตท่ัวไป เชน เรื่องสั้นของ “ศรีดาวเรือง” ช่ือ

“พอ” “ชายผาเหลือง” “สิ่งท่ีลงทุน” “วาวบนฟา” เรื่องสั้นช่ือ “หนึ่ง

บวกหกเทากับศูนย หรือสามัญฆาตกรรม” ของสุรชัย จันทิมาธร

เปนตน

47

วรรณกรรมหลังเหตุการณ

6 ตุลาคม 2519 – พ.ศ. 2522

48

สภาพสังคมและการเมือง

• สภาพทางการเมืองแบงเปน 2 ชวง คือ

1. การเมืองไทยสมัยนายธานินทร กรัยวิเชียร เปนนายกรัฐมนตรี

2. การเมืองไทยสมัยพลเอกเกรียงศักด์ิ ชมะนันท

49

สภาพโดยท่ัวไปทางวรรณกรรม

• เกิดการสกัดกั้นการเติบโตของวรรณกรรมกาวหนา เน่ืองจากคณะปฏิรูป

การปกครองไดออกประกาศคณะปฏิรูปการปกครองแผนดิน ฉบับที่ 5

สรุปความไดวาใหงดเผยแพร เก็บริบ ทําลาย เอกสาร และสิ่งตีพิมพซ่ึง

เสนอขาว ขอเขียนแสดงความคิดเห็น หรือชี้นําผูอานใหเกิดความเลื่อมใส

ในลัทธิคอมมิวนิสต

• วรรณกรรมกาวหนาถูกเผาและกวาดเก็บนับลานเลม

• นวนิยายการเมืองที่ตีพิมพตอเน่ืองอยูตองหยุดชะงัก เชน นวนิยายเรื่อง

รักตางพรรค ของ สีฟา และเมืองทมิฬ ของ ตะ ทาอิฐ

50

สภาพโดยท่ัวไปทางวรรณกรรม (ตอ)

• นักคิดนัก เ ขียนคนสําคัญๆ หนี เข าป า เชน วิสา คัญทัพ วัฒน วรรลยางกูร สุรชัย จันทิมาธร รวี โดมพระจันทร เปนตน

• นักเขียนเหลานี้ไดสรางงานเขียนและชวยกันวิพากษวิจารณขัดเกลางานเขียนบางสวนสงออกมาตีพิมพกอน บางสวนตีพิมพหลังจากผูเขียนออกจากปา เชน นวนิยายเรื่อง ลากอนนาวังเหล็ก ของ สมคิด สิงสง รวมเรื่องสั้น ดวยรักแหงอุดมการณ ของ วัฒน วรรลยางกูร บทกวีชุด รอยเทาบนผืนทราย และนวนิยาย แดความรักอันงดงาม ของวิสา คัญทัพ เปนตน

51

งานกลุม๑. จงอธิบายสภาพสังคมในยุคนั้นวามีสภาพสังคมอยางไร

๒. จงอธิบายลักษณะวรรณกรรมในยุคนั้นวามีลักษณะอยางไร

พรอมทั้งยกตัวอยางวรรณกรรมประกอบดวย

สรุปงานใสกระดาษสงในคาบเรียน และใหออกมา

นําเสนออยางเขาใจ ใหเวลาอานสรุป ๑ ชั่วโมง