วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร�86

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561 ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

* อาจารยประจําหลักสูตรการจัดการธุรกิจการบิน คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยศรีปทุม วิทยาเขตชลบุรี

การสื่อสารกับการทองเที่ยว: กรณีศึกษาการสื่อสารผานเทคโนโลยี

สําหรับการทองเที่ยวในกรุงเทพมหานคร

COMMUNICATION AND TOURISM: A CASE STUDY OF

TECHNOLOGY COMMUNICATION FOR TOURISM IN BANGKOK

วิชัย เปรมมณีสกุล*Vichai Premmanisakul

พิจิตต รอยศิริกุล*Pijit Roysirikul

บทคัดยอ การวิจัยนี้มีวัตถุประสงคเพื่อพัฒนาการสื่อสารโดยนําเทคโนโลยีเขามาใชสําหรับเสนทางการทองเที่ยว โดยใชระเบียบวิธีวิจัยแบบผสมดวยวิธีการวิจัยเชิงปริมาณและการวิจัยเชิงคุณภาพ รวมกบัการวจิยัแบบมสีวนรวม เครือ่งมอืทีใ่ชในการวจิยัคอื แบบสมัภาษณและแบบสอบถาม วเิคราะหขอมลูเชิงปรมิาณดวยสถติพิรรณนา และวเิคราะหขอมลูเชงิคณุภาพดวยการวเิคราะหขอมลูเชงิเนือ้หา จากการวิจัยพบวา สาเหตุที่ทําใหการส่ือสารเพ่ือการทองเที่ยวผานการใชเทคโนโลยี เชน โทรศัพทมือถือ เครือขายสังคมออนไลน ไดรับความนิยมมากกวาการสื่อสารผานสิ่งพิมพ เพราะความเจริญกาวหนาของเทคโนโลยี มีการใชอินเทอรเน็ตในชีวิตประจําวันของมนุษยมากขึ้นทุกวัน มีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงเพื่ออํานวยความสะดวกสบายในการคนหาสถานที่ทองเที่ยว การจองที่พักในแหลงทองเท่ียวตาง ๆ จึงทําใหวิถีชีวิตในการรับสื่อจากสิ่งพิมพ วิทยุ จากการคมนาคมในสมัยโบราณคอย ๆ ปรับเปลี่ยนมาเปนการรับรู รับฟง โดยใชการสื่อสารผานเทคโนโลยีเฉกเชนทุกวันนี้ การสื่อสารเพื่อการทองเที่ยวผานส่ิงพิมพในอดีตไดรับความนิยมเปนอยางมาก และความนิยมไดลดลงเรื่อย ๆ จนกระทั่งเมื่อป พ.ศ. 2543 ก็เริ่มมีการพัฒนาปรับปรุงการสื่อสารใหผานทางเทคโนโลยี อินเทอรเน็ต และอื่น ๆ เพื่อใหทุกคนทั่วโลกสามารถติดตอสื่อสารกันไดอยางกวางขวาง ผลการวจิยัสรปุไดวา การนาํเทคโนโลยมีาเปนตวัชวยในการสือ่สารเพือ่การทองเทีย่วไดรบัความนิยม สะดวกสบาย รวดเร็วทันใจ มากกวาการใชสิ่งพมิพมาเปนตวัชวยในการสื่อสารเพื่อการทองเที่ยว ซึ่งการใชสิ่งพิมพทําใหเกิดความลาชา ไมมีภาพ ไมมีเสียง การติดตอสื่อสารตาง ๆ ก็ลาชาอีกดวยคําสําคัญ: การสื่อสารโดยใชเทคโนโลยีหรือสิ่งพิมพ, การทองเที่ยว

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร� 87

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

ABSTRACT The objectives of this research were to study of technology communication for tourism. The case is to show how new technology in communication has come to be a part of tourism. In early time we could see that newspaper, magazine, radio and television was doing a very good job as part of the communication but these means were all doing one-way communication and time spend to reach the people were not quick. In today’s time we can see that that technology has come in to be a part of every one’s life. Technology of internet has taken a big role in bringing the world to be easy to connect to each other, mobile phone has become a part of life for nearly everyone because it has the ability to make quick communication from anywhere and you can also see most of the thing happening in live form also messages can be deliver with in no time. Search from the internet is very accurate therefore these technology has become a part of tourism as they can find where to visit where to stay what to see during the visit and price they will be paying during the visit, therefore the study of technology communication for tourism is to bring out the benefit from these technology.Keywords: communication by technology or printed matter, tourism management.

บทนํา การทองเที่ยวมีความสําคัญตอระบบเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรมและสิ่งแวดลอม ดังจะเห็นไดจากแผนพัฒนาการทองเที่ยวแหงชาติ พ.ศ. 2555 - 2559 (กระทรวงการทองเที่ยวและกีฬา, 2554) ทีย่อมรบัวา การทองเทีย่วเปนยทุธศาสตรสําคญัในการนาํรายไดเขาสูประเทศ โดยเฉพาะประเทศไทยที่มีจุดแข็งสองประการที่จะสามารถชวยขับเคล่ือนรายไดและกระตุนเศรษฐกิจของประเทศใหมีความเขมแข็งไดอยางยั่งยืนคือ การเปนประเทศเกษตรกรรม และการเปนแหลงทองเที่ยวที่สามารถดึงดูดผูคนไดจากทัว่โลก การทองเทีย่วในยคุปจจบุนัมแีนวความคดิทีป่รบัเปลีย่นไปจากเดมิ จากการทองเทีย่วทีเ่นนการพกัผอน หาประสบการณใหม มาเปนการทองเทีย่วเพือ่การเรยีนรู อนัสบืเนือ่งจากการทีส่งัคมไทยไดเปลีย่นเปนสงัคมเพือ่การเรยีนรู หรอืองคกรแหงการเรยีนรู การทองเทีย่วกเ็ชนเดยีวกนั แตสิง่ที่เกิดความแตกตางในการทองเที่ยวเพื่อการเรียนรู คือ การทองเที่ยวที่นอกจากจะใหความเพลิดเพลิน ยงัเปนการใหความรูจากแหลงทองเทีย่ว โดยทีน่กัทองเทีย่วไดรบัความรูจากแหลงทองเทีย่วโดยไมตองมีการอธิบายจากผูนําเที่ยว (เกศรา สุกเพชร และวารัชต มัธยมบุรุษ, 2555) ในสมัยก อน การสื่อสารเพื่อการท องเที่ยวทั้ งในและนอกประเทศนั้นมักโฆษณาประชาสัมพันธผานสิ่งพิมพ วิทยุ ฯลฯ ซึ่งเปนการสื่อสารแบบทิศทางเดียว หรือที่เรียกกันวา

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร�88

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

One-way โดยมีผูสงสารคือสิ่งพิมพ หรือวิทยุ ผูรับสารคือผูบริโภค สารคือสิ่งพิมพ วิทยุ การสื่อสารแบบทศิทางเดยีวนีเ้ปนทีน่ยิมกนัมากในกลุมนกัทองเทีย่วทีแ่ตละคนจะมแีผนทีน่าํเทีย่วซ่ึงเปนส่ิงพิมพ หรือหนังสือนําเท่ียว เพื่อนําทางใหนักทองเที่ยวไปถึงจุดหมายได แตปจจุบันการสื่อสารแบบทิศทางเดียวกําลังไดรับความนิยมลดนอยลง จะเห็นไดวาปจจุบันมีการสื่อสารโฆษณาผานทางเครือขายสังคมออนไลน หรืออินเทอรเน็ต ที่เปนการสื่อสารแบบสองทิศทาง สามารถสอบถามและโตตอบกันได นํามาแทนแผนที่หรือเปนลักษณะที่เรียกวา Google Map ที่มีทั้งภาพและเสียง ทําใหนักทองเที่ยวสะดวกสบายมากขึ้น สามารถไปถึงแหลงทองเที่ยวไดเร็วและแมนยํามากขึ้น กรุงเทพมหานคร เปนเมืองหลวงของประเทศไทยที่มีสถานที่ทองเที่ยวมากมายทั้งในเรื่องของศิลปวัฒนธรรม ศิลปะในเชิงสรางสรรค ศิลปะการประยุกตตาง ๆ รวมทั้งอาหารที่เปนอีกจุดขายที่จะดงึนกัทองเท่ียวใหเขามาสมัผสักบัรสชาตอิาหารแบบไทย ๆ ทัง้นีน้กัทองเทีย่วไดรบัทราบขอมลูขาวสารผานการสื่อสารจากทางเว็บไซต เครือขายสังคมออนไลน เหลานี้เปนตน

วัตถุประสงคของการวิจัย 1. เพื่อวิเคราะหสาเหตุที่ทําใหการสื่อสารการทองเที่ยวผานสิ่งพิมพไดรับความนิยมลดลง 2. เพื่อศึกษาการทองเที่ยวโดยใชการสื่อสารผานเทคโนโลยี 3. เพื่อเสนอแนวทางการพัฒนาการสื่อสารสําหรับนักทองเที่ยว

กรอบแนวคิดในการวิจัย การทองเท่ียว คอื การเดนิทางเพือ่กจิกรรมทางการทองเทีย่วดวยความสมคัรใจโดยไมแสวงหารายได ซึง่อาจเปนการทองเท่ียวท่ีไมพกัคางคนืหรอืมกีารพกัคางคนืกไ็ด (Mill, 1990) โดยมสีถานทีแ่ละกิจกรรมที่เกี่ยวกับนักทองเที่ยว ผูคนในทองถ่ินและผูใหบริการทางการทองเท่ียว โดยการตอบสนองตอพฤตกิรรมความคดิเหน็และความตองการของนกัทองเทีย่ว (Leiper, 1995) ซึง่การทองเทีย่วจะตองประกอบดวยปจจัยสามประการเปนอยางนอยคือ การเดินทาง การพักคางแรม และการกินอาหารนอกบาน (นิศา ชัชกุล, 2550) การจัดนําเที่ยวเปนการจัดการเดินทางทองเที่ยวไปยังแหลงทองเที่ยวตาง ๆ มีองคประกอบที่สําคัญคือ ผูประกอบการจัดนําเที่ยว แหลงทองเที่ยว การขนสง ที่พักแรม อาหารและสินคาท่ีระลึก (บุญเลิศ จิตตั้งวัฒนา และภูสวัสดิ์ สุขเลี้ยง, 2549) การจัดการนําเที่ยวจะมผีูทีม่สีวนเกีย่วของสาํคญักบัการจดัการการทองเทีย่ว ประกอบดวย นกัทองเทีย่ว ผูมสีวนไดสวนเสียกับการทองเที่ยวในพื้นที่ ชุมชนทองถิ่นในพื้นที่ทองเที่ยว และหนวยงานภาครัฐ จะเห็นไดวา ไมวาจะเปนการทองเที่ยวตามสถานที่หรือแหลงทองเที่ยวใด ๆ ทั้งไปเที่ยวทะเล ภูเขา หรือพักโรงแรม ทองเที่ยวเพื่อชมบรรยากาศ เพื่อรับประทานอาหาร หรือเพื่อซื้อสินคา ก็จะมีกลุมผูใหบริการที่พยายามจะสื่อสารผานทางเว็บไซตเครือขายสังคมออนไลนไปยังกลุมนักทองเที่ยว

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร� 89

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

เพือ่ใหสามารถเหน็ภาพทีส่วยงามตามคาํเลาลือและมาเทีย่วตามแหลงทองเทีย่วทีก่ลุมของผูใหบริการไดจัดเตรียมไว ดังนั้น การสื่อสารก็เปนเรื่องที่นาสนใจสําหรับการทองเที่ยวที่ปจจุบันการสื่อสารผานเทคโนโลยีในลักษณะของการใชอินเทอรเน็ต การใชแอปพลิเคชันผานมือถือ หรืออื่น ๆ จะทําใหมองเหน็ภาพและไดยนิการโฆษณาชวนเชือ่ ทาํใหกลุมนกัทองเทีย่วเกดิความสนใจตองการทีจ่ะไปเทีย่วตามแหลงทองเที่ยวนั้น ๆ สุพล พรหมมาพันธุ (2558) ไดกลาววา การใชเว็บไซตเครือขายสังคมออนไลนในการโฆษณา เปนการใชเครือขายสังคมออนไลนในการสื่อสารและสนับสนุนเพื่อเปนประโยชนตอผลิตภัณฑและการบริการ การใชเว็บไซตเครือขายสังคมออนไลนเพื่อโฆษณาสินคาไดกลายเปนธุรกิจที่ใหญมากในอเมริกาเหนือ ดังนั้นองคกรตาง ๆ จึงพยายามแสวงหารูปแบบการโฆษณาใหม ๆ เพื่อใหตรงกับเปาหมายทางการตลาดของตน การโฆษณาในเว็บไซตเครือขายสังคมออนไลนมีขอดีกวาการโฆษณาในระบบเดิม เชน วิทยุ โทรทัศนและหนังสือพิมพ 2 ประการดวยกันคือ 1) ผูโฆษณาสามารถสรางโอกาสในการสนทนาทั่วไปกับผูเปดดูโฆษณา และ 2) การโฆษณานั้นตรงกับเปาหมายของประชาชนตามลักษณะของประชากรศาสตร เชน อายุ เพศ การศึกษา ฐานะของลูกคา โดยทั่วไปแลวองคกรตาง ๆ มักใชเว็บไซตเครือขายสังคมออนไลนเพื่อเปนกลยุทธการโฆษณา และอาจใชเพียง 1 กลยุทธหรือมากกวา การวิจัยนี้จึงนําแนวคิดการสื่อสารโดยการใชเทคโนโลยีเขามาเปนตัวกําหนดทิศทางการทองเที่ยวและใชเทคโนโลยีที่เปนเครือขายสังคมออนไลนในการจัดการทองเที่ยว เพื่อนําเสนอสถานที่หรือแหลงทองเที่ยวที่นาสนใจในกรุงเทพมหานคร และวิเคราะหสาเหตุที่ทําใหการส่ือสารผานสิ่งพิมพไดรับความนิยมลดลง ทั้งนี้ขั้นตอนในการพัฒนาการสื่อสารเพื่อนํามาใชในการบอกเสนทางการทองเที่ยวในกรุงเทพมหานครมีขั้นตอนกระบวนการวิจัยแบบมีสวนรวม ตั้งแตการจัดการในเรื่องของการใชสื่อเทคโนโลยีเขามาเกี่ยวของเพ่ือวางแผนการทํางาน การเก็บรวบรวมขอมูล การตรวจสอบความเหมาะสมของการสื่อสารที่นํามาใชในอนาคตตอไปไดอยางถูกตอง

วิธีดําเนินการวิจัย การวิจัยนี้เปนการวิจัยเชิงคุณภาพ (qualitative research) และเชิงปริมาณ (quantitative research) โดยเชิงคุณภาพใชวิธีการสังเกตแบบไมมีสวนรวม ซึ่งจะสังเกตพฤติกรรมตาง ๆ ของกลุมคนในชุมชนใกลแหลงทองเที่ยว และการสัมภาษณเชิงลึกกลุมตัวอยาง สวนเชิงปริมาณใชวิธีการสุมตัวอยาง โดยใชแบบสอบถามในการเก็บขอมูล เพื่อนําผลที่ไดจากการวิจัย ตลอดจนการวิเคราะหขอมลูในองคความรูตาง ๆ ทีเ่กีย่วของมาวเิคราะหเพ่ือหาสาเหตุทีท่าํใหการส่ือสารโดยใชส่ิงพิมพไดรับความนิยมลดนอยลง และเสนอแนวทางในการจัดการทองเที่ยวโดยวิธีการสื่อสารโดยใชเทคโนโลยีเขามาแทน เพื่อพัฒนาการสื่อสารสําหรับการทองเที่ยวใหดียิ่งขึ้นตอไป

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร�90

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

เครื่องมือที่ใช ในการวิจัย ได แก แบบบันทึกในการซักถามและเครื่องบันทึกเสียงเพื่อความสะดวกในการจัดเก็บขอมูล โดยการศึกษาขอมูลเบื้องตนจากเอกสาร แนวคิด ทฤษฎี งานวจัิยทีเ่กีย่วของ และออกแบบคาํถามทีใ่ชในการสมัภาษณเชงิลกึรายบคุคล โดยผูวจิยัเปนผูสมัภาษณ แลวนําขอมูลที่ไดมาวิเคราะหเชิงพรรณนา กลุมตัวอยางที่ใชในการวิจัย มีดังนี้ 1. การวจิยัเชงิคณุภาพ ใชวธิกีารคดัเลอืกกลุมตวัอยาง 3 แบบ โดยมกีลุมตวัอยาง 5 กลุม ดงันี้ แบบที่ 1 การคัดเลือกกลุมตัวอยางแบบเฉพาะเจาะจง (purposive sampling) กลุมตัวอยางที่ 1 กลุมหัวหนาในชุมชน หรือบุคคลสําคัญในแหลงทองเที่ยว จํานวน 3 แหง รวมทั้งสิ้น 10 คน เนื่องจากกลุมตัวอยางกลุมนี้มีความเขาใจสภาพแวดลอมของแหลงทองเท่ียวเปนอยางดี ทราบถึงความเปนมาและการบริหารจัดการแหลงทองเที่ยวนั้น ๆ เขาใจปญหาและผลกระทบที่เกิดขึ้น กลุมตัวอยางท่ี 2 กลุมเจาหนาที่ของรัฐที่มีสวนเกี่ยวของในการจัดการทองเที่ยว จํานวน 5 คน จากกองการทองเที่ยวกรุงเทพมหานคร เนื่องจากเปนผูท่ีรับนโยบายมาปฏิบัติโดยตรง เปนผูวางแผนและกําหนดแนวทางในการจัดการทองเที่ยว เปนผูกํากับและสงเสริมการดําเนินงาน เปนผูประสานงานความรวมมือระหวางนักทองเที่ยวและประสานงานขอการสนับสนุนจากรัฐ กลุมตวัอยางที ่3 กลุมผูประกอบการธรุกจิเอกชนการทองเทีย่วทีเ่ปนคนจดัการสือ่สารผานเทคโนโลย ีหรอืเครอืขายสงัคมออนไลน เนือ่งจากเปนกลุมทีม่ปีระสบการณตรง ใกลชดิกบันกัทองเทีย่ว เปนผูมีบทบาทสําคัญในการนํานักทองเที่ยวเขาเที่ยวในกรุงเทพมหานคร สามารถชวยประชาสัมพันธการทองเที่ยวในกรุงเทพมหานครไดเปนอยางดี แบบที่ 2 การคัดเลือกกลุมตัวอยางแบบลูกโซ (snowball sampling) กลุมตัวอยางที่ 4 กลุมพอคาแมคา จํานวน 10 คน โดยไดรับการแนะนําจากหัวหนาชุมชน หรือบุคคลสําคัญของแหลงทองเที่ยว ใชวิธีการสัมภาษณไปจนไดคําตอบที่ซํ้าและไมมีความแตกตางแลวจึงหยุด การเลือกกลุมตัวอยางนี้เนื่องจากเปนผูที่ทราบถึงวิวัฒนาการความเปนมาของแหลงทองเที่ยวนั้น ๆ หากเปนพอคาแมคาที่ขายของประจําอยูที่นี่นานแลวจะสามารถสะทอนปญหาและอุปสรรคในการจัดการไดอยางดี แบบที่ 3 การคัดเลือกกลุมตัวอยางแบบโดยบังเอิญ (accidental sampling) กลุมตวัอยางที ่5 กลุมนกัทองเทีย่ว จํานวน 20 คน โดยเปนนกัทองเทีย่วในแหลงทองเทีย่ว เนื่องจากนักทองเท่ียวเปนปจจัยสําคัญในการกําหนดวาการสื่อสารจากผูประกอบการผานเทคโนโลยีมีความสนใจและเปนที่นิยมสําหรับนักทองเที่ยว และเพื่อทราบถึงความตองการ ความพึงพอใจของนกัทองเทีย่ว รวมถงึขอเสนอแนะเพือ่นาํมาปรับปรุงการส่ือสารกบัการทองเทีย่วใหสามารถสนองตอบตอความตองการของนักทองเที่ยวได

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร� 91

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

2. การวิจัยเชิงปริมาณ ใชวิธีการคัดเลือกกลุมตัวอยางแบบบังเอิญ (accidental sampling) กลุมตัวอยางคือ กลุมประชาชนในแหลงทองเที่ยวนั้น ๆ โดยใชแบบสอบถามในการเก็บขอมูลจํานวน 300 ชุด กลุมตัวอยางนี้สามารถสะทอนความคิดเห็นของการสื่อสารเพื่อการทองเที่ยวผานเทคโนโลยีในปจจุบันวาเปนอยางไร และตองการใหมีแนวโนมเปนอยางไรในอนาคต สามารถใหขอเสนอแนะแนวทางการจัดการเพื่อใหตรงตามความตองการและเกิดประโยชนตอนักทองเที่ยวอยางแทจริง และเปนผู ท่ีไดรับผลกระทบโดยตรงจากการสื่อสารการทองเที่ยวผานเทคโนโลยี เครือขายสังคมออนไลน จึงใหขอมูลที่ตรงตามความจริงไดอยางดี การเก็บและรวบรวมขอมูล ใชแหลงขอมูล 2 ประเภท คือ 1. แหลงขอมูลปฐมภูมิ (primary data) เปนขอมูลเบื้องตนที่ไดจากการสังเกต การสัมภาษณ และแบบสอบถามท่ีผูวิจัยดําเนินการเก็บรวบรวมขอมูลดวยตนเองจากกลุมตัวอยางที่เปนแหลงขอมูลในเรื่องดังกลาวขางตน 2. แหลงขอมูลทุติยภูมิ (secondary data) ไดแก ขอมูลจากเอกสาร เปนการศึกษาขอมูลเบื้องตนเกี่ยวกับแนวคิด ทฤษฎี เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวของเพื่อกําหนดแนวทางในการศึกษา เปนประโยชนในการทําความเขาใจ และนําไปสูแนวทางในการวิเคราะหขอมูลตอไป การวิเคราะหขอมูล เมื่อรวบรวมขอมูลภาคสนาม (ปฐมภูมิ) และขอมูลเอกสาร (ทุติยภูมิ) แลว จึงนํามาสรุปประเด็น นําขอมูลจากการสังเกตและการสัมภาษณมาวิเคราะหตามแนวคิดทฤษฎีนําผลที่ไดมาวิเคราะหขอมูลเชิงพรรณนาและสรุปผลของการวิจัย

ผลการวิจัย การสื่อสารผานเทคโนโลยีสําหรับการทองเที่ยว หรือการสื่อสารโดยใชเครือขายสังคมออนไลนเพื่อการทองเที่ยวนั้น ไดรับการยอมรับและเปนที่นิยมสําหรับนักทองเที่ยวทั้งในประเทศและตางประเทศเปนอยางมาก และในป พ.ศ. 2503 ประเทศไทยเริ่มมีการสงเสริมการทองเที่ยวใหเปนอุตสาหกรรมที่สรางผลประโยชนทางเศรษฐกิจมากขึ้น สงผลใหชาวตางชาติเดินทางเขามาเที่ยวประเทศไทยมากขึ้น อยางไรก็ตาม การที่มีนักทองเที่ยวเดินทางมาทองเที่ยวจากการส่ือสารผานเทคโนโลยีเพิ่มมากขึ้นนั้น ทําใหเศรษฐกิจของประเทศไทยดีขึ้นดวยเชนกัน สรุปประเด็นสําคัญดังตอไปนี้ 1. สาเหตุที่ทําใหการสื่อสารผานสิ่งพิมพไดรับความนิยมลดลง เนื่องจาก 1.1 เปนการสื่อสารแบบทิศทางเดียว โดยผูบริโภคหรือนักทองเที่ยวไมสามารถโตตอบไดทันที 1.2 การปรับปรุงเนื้อหาแหลงทองเที่ยวและอื่น ๆ ใชระยะเวลานาน 1.3 ปญหาการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ ทําใหการปรับปรุงสิ่งพิมพไมทันตอเหตุการณปจจุบัน

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร�92

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

1.4 ไมสามารถบอกทิศทางการเดินทางที่เปนปจจุบันได 2. การทองเที่ยวโดยใชการสื่อสารผานเทคโนโลยี มีความสําคัญและความนิยม ดังนี้ 2.1 นักทองเที่ยวสามารถมองเห็นภาพและไดยินเสียง ซึ่งเปนระบบมัลติมีเดีย 2.2 มีการจองที่พักหรือสถานที่ทองเที่ยวแบบออนไลนได ทําใหการใชชีวิตงายขึ้น 2.3 อํานวยความสะดวกใหนักทองเที่ยวสามารถคนหาไดตลอดเวลา 2.4 การปรับปรุงแหลงทองเที่ยวสามารถทําไดตลอด และสื่อสารไดในระยะใกล-ไกล 2.5 สามารถบอกทิศทางของแหลงทองเที่ยวไดคอนขางแมนยํา 3. แนวทางในการพัฒนาการสื่อสารสําหรับนักทองเที่ยว มีดังนี้ 3.1 พฒันาระบบมัลตมิเีดยี แสดงทั้งภาพและเสยีง อนาคตอาจมภีาพทีเ่ปนลกัษณะ 3 มติิ ก็เปนได 3.2 เพิ่มความแมนยําของแผนที่บอกแหลงทองเที่ยว รานอาหาร ปมนํ้ามัน ไดลงตัวแมนยําขึ้น 3.3 พฒันารปูแบบการจองแหลงทองเทีย่ว ทีพ่กั ดวยอปุกรณทีท่นัสมยัลํา้หนาขึน้มาเรือ่ย ๆ

อภิปรายผล มีหลายปจจัยที่เปนผลใหการสื่อสารการทองเที่ยวผานสิ่งพิมพไดรับความนิยมลดลง แตการสือ่สารการทองเทีย่วทีน่าํเทคโนโลยเีขามาใชไดรบัความนยิมมากขึน้เรือ่ย ๆ ปจจยัทีส่าํคญัอนัดบัตน ๆ คือ สภาพวิถีชีวิตโดยรวมของประเทศไทยมีการเปลี่ยนแปลงไปคอนขางมาก แตการสื่อสารที่นําเทคโนโลยมีาใชสาํหรบัการทองเทีย่วนัน้มกีารพัฒนารูปแบบข้ึนไปอยางตอเนือ่ง ทําใหการส่ือสารท่ีเปนแบบโบราณกลายเปนเพียงตํานาน การสื่อสารผานส่ิงพิมพ วิทยุ ตางก็พยายามจะพัฒนารูปแบบของตนเองใหทันสมัย แตกลุ มนักทองเท่ียวสวนใหญก็ไมคอยนิยมสักเทาไร ทําใหการส่ือสารการทองเที่ยวผานเทคโนโลยีไดรับความนิยมมากกวา การสือ่สารการทองเทีย่วผานเทคโนโลย ีหรือเครือขายสังคมออนไลนสําหรับการทองเทีย่วนัน้ มีวัตถุประสงคเพื่อใหนักทองเที่ยวไดรับขอมูลการสื่อสารจากผูประกอบการหรือจากผูดูแลแหลงทองเที่ยวที่ตองการประชาสัมพันธใหนักทองเท่ียวมาเท่ียวไดโดยไมสะดุด และไดรับขอมูลขาวสารที่ชัดเจน มองเห็นภาพและเสียง สามารถสงขอมูลกลับคืนได ซ่ึงเปนการส่ือสารแบบสองทิศทาง (two-way) เมื่อนักทองเที่ยวมาเที่ยวแลวยังสามารถสงสารตอบนโลกออนไลนได ถือเปนการประชาสัมพันธแหลงทองเที่ยวตอไปไดอีก

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร� 93

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะในการนําผลวิจัยไปใช 1. การสื่อสารการทองเที่ยวโดยใชเทคโนโลยีหรือเครือขายสังคมออนไลน สามารถนําไปวิเคราะหถึงผลกระทบที่อาจจะเกิดขึ้นภายภาคหนา หากนักทองเท่ียวขาดวินัยหรือความซ่ือสัตยในการทองเที่ยว 2. นักทองเที่ยวใชเทคโนโลยีผิดประเภท ผิดรูปแบบการใชงาน ทําใหเกิดปญหาตามมาภายหลัง ขอเสนอแนะในการวิจัยครั้งตอไป 1. ควรมีการวิจัยเกี่ยวกับปญหาและผลกระทบจากการส่ือสารการทองเที่ยวผานเทคโนโลยี หรือผานเครือขายออนไลน 2. ควรใหมกีารอนรุกัษการสือ่สารการทองเท่ียวผานส่ิงพิมพ เพ่ือดํารงไวซ่ึงลักษณะการใชงานที่คนรุนลูกรุนหลานจะไดสืบคนความเปนมาของบรรพบุรุษได

บรรณานุกรมกระทรวงการทองเที่ยวและกีฬา. (2554). แผนพัฒนาการทองเที่ยวแหงชาติ พ.ศ. 2555-2559.

กรุงเทพฯ: กระทรวงการทองเที่ยวและกีฬา.กองอนรุกัษ การทองเท่ียวแหงประเทศไทย. (2544). แผนปฏบิตักิารการทองเทีย่วเชิงนเิวศแหงชาต.ิ

กรุงเทพฯ: อัลชา.เกศรา สุกเพชร และวารัชต มัธยมบุรุษ. (2555). การพัฒนาเสนทางการทองเที่ยวเพื่อการเรียนรู

อยางมีสวนรวม สําหรับนักทองเที่ยวผูสูงอายุ กรณีศึกษา พื้นที่การไฟฟาฝายผลิตแมเมาะและชุมชนรอบ จังหวัดลําปาง. ใน รายงานสืบเนื่องการประชุมวิชาการระดับชาติ “พะเยาวิจัย ครั้งที่ 1” (หนา 159-166). พะเยา: มหาวิทยาลัยพะเยา.

ครรชิต มาระโภชน และทักษินาฏ สมบูรณ. (2559). การพัฒนาเสนทางการทองเท่ียวเชิงเกษตรเพื่อการเรียนรู: กรณีศึกษาตําบลคลองเขื่อน จังหวัดฉะเชิงเทรา. วารสารการบริการและการทองเที่ยวไทย, 11(2), หนา 23-36.

ธรีาภรณ นกแกว. (2555). การทองเทีย่วเชงิอนรุกัษ: กรณศีกึษาตลาดนํา้วดัไทร กรงุเทพมหานคร. กรุงเทพฯ: วิทยาลัยนวัตกรรม มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร.

นิศา ชัชกุล. (2550). อตุสาหกรรมการทองเทีย่ว. กรงุเทพฯ: สาํนกัพมิพแหงจฬุาลงกรณมหาวทิยาลยั.บุญเลิศ จิตตั้งวัฒนา และภูสวัสดิ์ สุขเลี้ยง. (2549). การจัดนําเที่ยวและรายการนําเที่ยวภาคเหนือ

ตอนบน. กรุงเทพฯ: เพรส แอนด ดีไซน.

วารสารว�ชาการศร�ปทุม ชลบุร�94

ปที่ 14 ฉบับที่ 4 เดือนเมษายน - มิถุนายน 2561

สุพล พรหมมาพันธุ. (2558). การประยุกตใช Social Media ในการทําธุรกิจ. CIO World & Business, 158, หนา 62-63.

Leiper, N. (1995). Tourism management. Victoria, Australia: RMIT Press.Mill, R. C. (1990). Tourism: The international business. Englewood Cliffs, NJ:

Prentice Hall.