สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๑

รายงานการวจยฉบบสมบรณ

เรอง

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย

ใน

ชดโครงการวจยยทธศาสตรบรณาการพฒนาคณภาพชวตคนพการ

ส านกสงเสรมและพทกษคนพการ ส านกงานสงเสรมสวสดภาพและพทกษ

เดก เยาวชน ผดอยโอกาส คนพการ และผสงอาย กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

๑๕ กนยายน ๒๕๔๙

ISBN 974-9500-68-0

เลม ๓

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๒

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการรนแรงในประเทศไทย ในชดโครงการวจยยทธศาสตรบรณาการพฒนาคณภาพชวตคนพการ สงวนลขสทธตามพระราชบญญต พ.ศ. ๒๕๓๗ โดยส านกสงเสรมและพทกษคนพการ หามการลอกเลยนไมวาสวนหนงสวนใดของหนงสอเลมน นอกจากจะไดรบอนญาต

ลขสทธของ ส านกสงเสรมและพทกษคนพการ ส านกงานสงเสรมและพทกษเดก เยาวชน ผดอยโอกาส คนพการ และผสงอาย กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

ISBN 974-9500-68-0

พมพครงแรก กนยายน ๒๕๔๙

จ านวนพมพ ๒๐๐ เลม

พมพท อรณการพมพ ๖๙/๒๐ ถนนราชด าเนน อ.เมอง จ.นครปฐม

โทร ๐๓๔-๒๕๒๗๙๗ ,๒๑๘๙๔๒

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๓

เรองวจย สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ผวจย ดร.นรนทร สงขรกษาและคณะ ทนสนบสนนวจย ส านกสงเสรมและพทกษคนพการ (สทก.) ค าส าคญ สวสดการ , ความพการระดบรนแรง ป ๒๕๔๙

บทคดยอ

งานวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาเกณฑในการวดความพการระดบรนแรง การคาดการณประมาณการของคนพการระดบรนแรงและแนวโนมในอนาคต สวสดการสงคมทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงและประมาณการใชงบประมาณตอคน ส าหรบการวจยเปนการวจยแบบผสมผสานทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ กลมตวอยางทศกษาเปนผบรหาร นกวชาการและเจาหนาททปฏบตงานดานการจดสวสดการใหแกคนพการ ตวแทนคนพการทกประเภทๆละ ๒๕ คน จาก ๔ ภาคและกรงเทพมหานคร รวมจ านวน ๓๑๑ คน เกบรวบรวมขอมลทไดจากการสมภาษณระดบลกและการสนทนากลม ผลจากการศกษา พบวา เกณฑการวดระดบความพการรนแรง แมวาจะมเกณฑในเชงสงคม แตมปญหาอปสรรคในความเปนมาตรฐานและการยอมรบ ทตององตามเกณฑของกระทรวงสาธารณสขเปนหลก ปญหาของคนพการระดบรนแรงมความแตกตางตามบรบทของสงคมและวฒนธรรม รวมถงประเภทของความพการ ความจ าเปนทตองมการจดสวสดการใหคนพการระดบรนแรง ซงคนพการระดบรนแรงไมสามารถชวยเหลอตวเองได หรอไดเพยงบางสวน ความตองการสวสดการทเปนตวเงนส าหรบคนพการระดบรนแรงอยในชวงระหวาง ๕๐๐-๑๒,๐๐๐ บาท แตเฉลยทเหมาะสม คอ ๓,๐๙๗.๕๐ บาทตอคน ทงนผเสนอเบยยงชพนอย แตตองการสวสดการทไมใชเงนอนๆ ทงในดานของสขภาพ การศกษา อาชพ นนทนาการ และความมนคงทางสงคมทมการยอมรบในตนเอง การยอมรบของครอบครวและการยอมรบของสงคม ขณะทคนพการไดมการฟนฟสมรรถภาพคนพการระดบรนแรงโดยชมชน( CBR) ซงไดรบความรวมมอจากชมชนเปนอยางด ดงกรณของจงหวดอบลราชธาน นอกจากนยงมการด ารงชวตอสระ อนเปนแนวคดของเพอนชวยเพอน การใหค าปรกษาฉนเพอน ท าใหคนพการสามารถเลอกวถชวต และมการพงตนเองในอาชพ ดงเชนจงหวดนครปฐมทเปนจงหวดน ารอง เกดกลมศลปนวาดภาพดวยปาก การคาดการณประชากรทพการระดบรนแรง จากการทบทวนเอกสารและวเคราะหไดวาแนวโนมในอนาคต คนพการระดบรนแรง ระดบ ๓ - ๕ จะเพมขนอนมสาเหตจากสงแวดลอมใกลตว ไดแก อบตเหต มลพษ และหาสาเหตไมได ซงขณะนมคนพการระดบ ๓-๕ ทจดทะเบยน

(๒)

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๔

ตงแต พ.ย. ๒๕๓๗-ก.ย. ๒๕๔๘ จ านวน ๒๒๕,๔๒๐ คน ซงจ านวนตวเลขทางสถตอาจเปนตวเลขทไมมากแตผลกระทบของความพการรนแรงตอสงคม โดยรวมอาจมากขนไดเรอย ๆ หากไมมการเยยวยาหรอปองกน เพราะสาเหตของความพการรนแรงปจจบนมาจากสงแวดลอมใกลตวในชมชน ไดแก อบตเหต มลพษ และหาสาเหตไมได โดยเฉพาะ คนพการอมพาต ซงสวนใหญเกดภายหลงถงรอยละ ๙๐ ภาวะความพการรนแรงมโอกาสเกดขนกบคนในสงคมไดงาย ครนเมอเกดเหตขนแลวการใชทรพยากรเพอฟนฟสมรรถภาพหรอพฒนาคณภาพชวตคนทมความพการรนแรงตองอาศยทรพยากรจ านวนมากและใชระยะเวลานานกวาเมอเทยบกบบคคลทวไป ขอเสนอแนะจากการศกษา รฐควรจดสวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงใหมคณภาพชวตขนพนฐานทด ควรปรบปรงเกณฑการประเมนระดบความพการโดยใชเกณฑเชงสงคมทมใชแพทยเพยงผเดยวในการประเมนความพการ รวมถงการพฒนาศกยภาพของคนพการ ทงในดานของการฟนฟสมรรถภาพโดยชมชน และการด ารงชวตอสระตามแนวคดของสงคมและวฒนธรรมไทย รวมถงการปองกนความพการอยางมประสทธภาพ ประสทธผล และเชอมโยงการด าเนนงานบนฐานขอมลของระบบการเฝาระวงความพการทด มสงอ านวยความสะดวกทเหมาะสมส าหรบทกคน จงตองด าเนนการพฒนาคณภาพชวตแบบบรณาการ

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๕

บทสรปส าหรบผบรหาร (Executive Summary)

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ใน ชดโครงการวจยยทธศาสตรบรณาการพฒนาคณภาพชวตคนพการ

%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%%

หลกการและเหตผล คนพการนบวาเปนบคคลสวนหนงของสงคม ทคนเหลานไดท าประโยชนใหกบประเทศชาต

และสงคมตามโอกาสและศกยภาพของคนพการ แตกมบางสวนทอาจเปนภาระของสงคม โดยไมสามารถชวยเหลอตวเองได รฐบาลไดประกาศใชพระราชบญญตการฟนฟสมรรถภาพคนพการ พ.ศ. ๒๕๓๔ เพอสงเสรมใหคนพการไดรบสทธในการสงเคราะห การพฒนา และฟนฟสมรรถภาพ ขณะทคนพการไดรบการจดทะเบยน โดยส านกสงเสรมและพทกษคนพการระดบ ๓-๕ ทจดทะเบยน ตงแต พ.ย. ๒๕๓๗-ก.ย. ๒๕๔๘ จ านวน ๒๒๕,๔๒๐ คน เทานน แสดงใหเหนถงจ านวนคนพการทมแนวโนมเพมขนตามสดสวนของจ านวนประชากร แตการจดทะเบยนยงมจ านวนนอย รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทยไดก าหนดให รฐตองจดสวสดการสาธารณะแกทกคนในสงคม จดหา สงอ านวยความสะดวกอนเปนสาธารณะและความชวยเหลออนแกผดอยโอกาสในสงคมตาง ๆ ทตองค านงถงความเสมอภาคในทางกฎหมาย และไดรบการคมครองตามกฎหมายเทาเทยมกน บคคลซงพการหรอทพพลภาพ มสทธไดรบสงอ านวยความสะดวก อนเปนสาธารณะ และความชวยเหลออนจากรฐ โดยทแนวนโยบายแหงรฐ ตองสงเคราะหคนพการหรอ ทพพลภาพใหมคณภาพชวตทดและพงตนเองได การมพระราชบญญตสงเสรมการจดสวสดการสงคม พ.ศ. ๒๕๔๖ ซงถอเปนกฎหมายแมบททจดระบบสวสดการสงคมของประเทศ โดยใหการคมครองและจดสวสดการแกผดอยโอกาสและสงเสรมสนบสนนประสานการด าเนนการสวสดการสงคมของภาครฐและเอกชน

อยางไรกดเมอพจารณาถง แนวทางการจด บรการสวสดการสงคมทมอยแลวนน ปรากฏวามการกลาวถงการจดสวสดการใหแกกลมคนพการระดบรนแรง อยในระดบนอย โดยท “คนพการระดบรนแรง คอ ผทมความพการตงแตหนงประเภทขนไป ไมสามารถปฏบตกจวตรประจ าวนดวยตนเองไดโดยปราศจากผชวยเหลอหรอเครองมอชวยในการปฏบต” เมอเปนเชนน จงจ าเปนจะตอง ศกษาการจดสวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทยวาเปนอยางไร

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๖

วตถประสงค ๑. เพอศกษาเกณฑในการวดความพการระดบรนแรง ๒. การคาดการณประมาณการของคนพการระดบรนแรงและแนวโนมในอนาคต ๓. สวสดการสงคมทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงและประมาณการใชงบประมาณ

ตอคน วธการวจย การศกษาครงน เปนการผสมผสานทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ ได มการด าเนนการวจย มรายละเอยดดงน ๑ การศกษาจาก เอกสาร (Documentary Study) ไดแก หนงสอ บทความ ต ารา งานวจย วทยานพนธ และเอกสารทเกยวของ เกยวกบแนวคดทฤษฎ เพอกอรปแนวคด องคความรการวจย และท าการศกษารายงานผลการด าเนนงานของหนวยงานราชการและเอกสารขอมลราชการ เพอท าใหทราบยทธศาสตร แผนการด าเนนงาน จดสวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรง ๒. การศกษาภาคสนาม (Field Study) วธการเกบขอมลประกอบดวย ๒.๑ การสมภาษณโดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการสมภาษณคนพการและผเกยวของในเรองตนทนและประมาณการใชจายในครอบครวของคนพการและความตองการในการจดสวสดการในดานตางๆ ๒.๒ การสมภาษณ ระดบลก (Indepth-interview)จะท าการสมภาษณเชงลกกบกลมเปาหมายทเปนนกวชาการและเจาหนาทผปฏบตงาน และคนพการ ครอบครวและชมชน โดยใชแนวทางการสมภาษณทมรางแนวค าถาม (Guide line) และการสอบถามตนทน และประมาณการใชจายและการจดสวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรง

๒.๓ การสนทนากลม (Focus groups) กบผเกยวของ นกวชาการ เจาหนาท คนพการ ครอบครว และชมชน จ านวน ๓๐ คนและสงเกตแบบมสวนรวมพรอมกบจดเวทการประชมสมมนากบผเกยวของอภปรายและแลกเปลยนระหวางคนพการและผเกยวของเพอใหขอเสนอแนะจากประสบการณจรง (Evidence based)และสอบถามตนทนและประมาณการใชจายและการจดสวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรง ๒.๔ การ จดประชมน าเสนอผลการศกษา (Presentation Processing) เพอรบฟงความคดเหนผลการศกษา และขอเสนอเชงนโยบาย (Policy meeting)ของผเกยวของในกรงเทพฯ ผเขารวมประชม จ านวน ๑๐๐ คน จากภาคสวนตางๆทเกยวของกบคนพการและกลมเปาหมายทสนใจ

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๗

ผลจากการศกษา พบวา ๑. เกณฑการวดความพการระดบรนแรง ทง ๕ ประเภทตามความเหนของผเกยวของ

ส าหรบเกณฑการวดความพการไดแบงเปน ๒ ประเภท คอ เกณฑสากลทเปนมาตรฐาน ไดแกเกณฑของกระทรวงศกษาธการ ๙ ประเภทซงเกยวของทางดานการศกษาและเรยนร สวนเกณฑของกระทรวงสาธารณสขเปนเกณฑในการจ าแนกประเภทการดแลสขภาพทงทางกายและทางจตใจ แบงออกเปน ๕ ประเภท คอ ๑) คนพการทางการมองเหน ๒) คนพการทางการไดยนหรอการสอความหมาย ๓) คนพการทางกายหรอการเคลอนไหว ๔) คนพการทางจตใจหรอพฤตกรรม ๕ ) คนพการทางสตปญญาหรอการเรยนร ซงเปนการแบงหรอตดสนโดยแพทยเพยงผเดยวท าใหมปญหาความยากล าบากในการขนทะเบยนดวยกฎระเบยบและแพทยมไมเพยงพอ รวมถงการระบวาเปนความพการระดบรนแรงในประเภททางจตใจหรอพฤตกรรม และประเภททางสตปญญาหรอการเรยนรยงมปญหาทางเทคนคอยมาก

ผลการสมภาษณพบวาคนพการแตละประเภทมความเหนเกยวกบเกณฑการวดความพการระดบรนแรง ทง ๕ ประเภท ซงมความแตกตางกบเกณฑการวดความพการทกระทรวงสาธารณสขก าหนดไวในภาคผนวกแนบทาย แตผใหขอมลมความเหนวาการแบงเปน ๕ ประเภทมความชดเจน แตรายละเอยดการใหความหมาย (Meaning) แตกตางกน โดยมองถงเกณฑคนพการทพจารณาในเชงสงคม หรอมองตามสภาพทปรากฏออกมามากกวาการใชกระบวนการทางวทยาศาสตรการแพทยในการตรวจวนจฉย

จากการวเคราะหสามารถสรปไดวา เกณฑในเชงสงคม พจารณาจาก “การชวยตนเอง ( Self-help) แบงเปน ๔ อยาง คอ ๑) แบบทชวยเหลอตวเองได ๒) แบบทชวยเหลอตวเองไดบาง ๓) แบบทชวยเหลอตวเองไดปานกลาง ๔) แบบทชวยเหลอตวเองไมได หากพจารณาในแนวทางของการก าหนดเกณฑเชงสงคม ทมความแตกตางกน และทางปฏบตอาจมปญหา ในแงความเปนไปได แมวาความเขาใจของประชาชนจะงายตอนยามความหมาย เนองจากขาดการรบรอง จากหนวยงานภาครฐ คงเปนเพยงแนวคดในการน าไปใชใหเหมาะกบการปฏบตของชมชนแตละแหง

เกณฑเชงสงคมอาจจะมาจากการตดสนรวมกน ระหวางผพการ แพทย ผปกครอง และผเชยวชาญดานวชาชพตาง ๆ เชน นกกายภาพบ าบด นกจตวทยา หรอคร ตดสนกบคนกลมนวามความพการระดบใด คนพการยงไมแนใจเกยวกบเกณฑเชงสงคมทเปนมาตรฐานเนองจากเปนเกณฑทอางองจากพนฐานของความรสกสวนบคคล (subjective reference) เปนส าคญ ๒. การคาดการณคนพการระดบรนแรง สถตคนพการในประเทศไทยจากแหลงขอมลตางๆ หนวยงานตางๆ ไดรวบรวมสถตคนพการ จากแหลงตางๆ เพอใชในการปฏบตงานของหนวยงาน จากการรวบรวมขอมลทวโลกระหวาง พ.ศ.๒๕๐๔-๒๕๑๘ มการส ารวจขอมลเกยวกบคน

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๘

พการ ๒๗ ครงใน ๑๘ ประเทศ พบวา อตราความชกของคนพการมความแตกตางกนมากในการส ารวจแตละครง กลาวคอ พบอตราความชกตงแต รอยละ ๑-๒๔ ตอมา ป พ.ศ.๒๕๑๙ องคการอนามยโลก ไดรวบรวมขอมลจากแหลงตางๆ และสรปวา ประมาณ รอยละ ๕-๑๐ ของประชากรโลก เปนคนพการ โดยองคการอนามยโลกไดกลาววา คนพการสวนใหญอาศยอยในเขตชนบทของประเทศก าลงพฒนา และประมาณกวารอยละ ๗๕ ไมสามารถเขาถงบรการทจ าเปนได หรอเขาถงไดอยางจ ากดเทานน

ส าหรบประเทศไทย โครงการส ารวจคนพการระดบชาตในประเทศไทย ไดเรมมการส ารวจตงแตป พ.ศ.๒๕๑๗ เปนตนมา โดยถอเปนสวนหนงของโครงการส ารวจเกยวกบอนามยและสวสดการของส านกงานสถตแหงชาต วธการส ารวจ จะใชวธการสมภาษณครวเรอนทสมตวอยางและไดบรรจแบบสอบถามทเกยวกบคนพการ ไวในแบบส ารวจส ามะโนประชากรในหมวดเกยวกบอนามยและสวสดการ พบวา สดสวนของคนพการมแนวโนมเพมขนจากรอยละ ๐.๕ เปน รอยละ ๑.๗ ในป พ.ศ. ๒๕๔๕

การคาดการณอตราการเพมของคนพการจะมากกวาอตราการเพมของประชากร โดยความพการทางกายและการเคลอนไหวจะพบไดมาก ซงสมพนธกบการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจและสงคม และการเปลยนผานทางระบาดวทยาจากโรคตดตอไปสโรคไมตดตอ (โรคไรเชอ) ของประเทศไทย เมอเปรยบเทยบความชกของคนพการกบ ผลการส ารวจของสถาบนวจยระบบสาธารณสขและสถาบนวจยสาธารณสขไทย พ.ศ.๒๕๓๔ พบวา คนพการทวประเทศประมาณ ๓๕๙,๑๐๐ คน หรอรอยละ ๖.๓ ของประชากรทวประทศ ไมรวมอาย ๐-๕ ป ทงนไมรวมความผดปกตทางจตและสตปญญา ซงหากคดรวมทงหมด โดยการประมาณจากฐานประชากรการส ารวจ ของส านกงานสถตแหงชาต ๒๕๓๔ พบวา มจ านวนคนพการรอยละ ๘.๑ ของประชากรทว ประเทศ (๕๗.๑ ลานคน) หรอประมาณ ๔,๖๒๕,๑๐๐ คน ไมรวมอาย ๐-๕ ป และในป พ.ศ.๒๕๓๙ สถาบนวจยสาธารณสขไทย มลนธสาธารณสขแหงชาต ไดสมตวอยางครวเรอนและใชการตรวจรางกายเปนตวประเมนความพการ ไดพบวา มคนพการประมาณ รอยละ ๘.๑ ของประชากรทงหมด จะเหนไดวาเปนความชกทสงกวาผลการส ารวจของส านกงานสถตแหงชาต เปนไปไดวา หนวยงานเหลานใชวธการส ารวจทแตกตางไปจากการส ารวจของส านกงานสถตแหงชาต จงท าใหผลการส ารวจทออกมามความแตกตางกน การคาดการณคนพการในอนาคตจะมจ านวนคนพการทมความพการระดบรนแรงทงเพมขนและนอยลง กลาวคอ ผปกครองคนพการมความเหนวาในอนาคตจะมจ านวนคนพการทมความพการระดบรนแรงทางกายและทางจตเพมขนเนองจากความวตกกงวล คดถงแตตนเองมากเกนไป มความเครยด สวนความพการทางสตปญญาและการเรยนรจะลดลงเนองจากมโอกาสทางการศกษาเพมขน เจาหนาทรฐเหนวาจ านวนคนพการนาจะลดลงเนองจากการแพทยเจรญขน แตจ านวนคนพการทางดานอบตเหตไมสามารถคาดการณได

ขณะทคนพการระดบรนแรงทางรางกายและการเคลอนไหว มแนวโนมเพมขนตามการเพมของจ านวนประชากร ตงแตป ๒๔๓๔ จ านวน ๔๔๗,๐๐๐ คน รอยละ ๔๔.๗ จากคนพการทงหมด

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๙

และป ๒๕๔๔ จ านวน ๕๑๓,๐๐๐ คน รอยละ ๔๖.๖ แสดงวาระยะเวลา ๑๐ ป (พ.ศ. ๒๕๓๔-๒๕๔๔) มคนพการทางกายและการเคลอนไหวเพมขน รอยละ ๑.๙ ขณะทการส ามะโนของส านกสถตแหงชาต ป ๒๕๔๔ มคนพการรอยละ ๑.๘ ซงใกลเคยงกบการจ าแนกตามลกษณะความพการในตารางท ๓ ของโครงการส ารวจเกยวกบอนามยและสวสดการ ส านกงานสถตแหงชาต แตจากสถตดงกลาวไมสามารถระบจ านวนคนพการระดบรนแรงได

หากวเคราะหภาพรวมจะเหนวา สถตคนพการในแตละชวงปมแนวโนมเพมขน ตามจ านวนการเกดของประชากร ปจจบนจ านวนคนพการระดบรนแรงจากการจดทะเบยนคนพการตาม พรบ.การฟนฟ เมอ๑๕ ก.ย. ๒๕๔๘ พบวามคนพการระดบ ๓-๕ จ านวน ๒๒๕,๔๒๐ คน เมอค านวณหรอคาดคะเนจ านวนคนพการระดบรนแรงใน ๑๐ ปขางหนาจะมประมาณ ๒๕๗,๖๒๒ คน(เทยบจากประชากรของประเทศตามการประมาณประชากร) จากจ านวนทจะเพมขนในอนาคตจงตองใหความสนใจชวตความเปนอยและสวสดการทเหมาะสมของคนพการ ๓ รปแบบการจดสวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการ ๓.๑ สถานการณและปญหาของคนพการระดบรนแรง

สภาพปญหาของคนพการแตละประเภท แตละภมภาคมความแตกตางกนมาก และหลากหลาย ซบซอน ขนกบบรบท และวฒนธรรมของสงคม เปนกลมคนดอยโอกาส เปนคนยากจนทขาด(จน) ๖ อยาง คอ ๑) จนโอกาส ๒) จนงาน ๓) จนอ านาจ ๔) จนขอมลขาวสาร ๕) จนศกดศร และ๖) จนปญญา การขาดสงทเปนปญหาพนฐานของปจจย ๔ ซงปญหาเหลานมความสลบซบซอน ปญหาเรองสทธความเปนมนษย การยอมรบของสงคม “ใหคนพการเปนสวนหนงของสงคม ” แตสวนใหญใหความส าคญกบการด ารงชพในดานอาชพ สขภาพ สงอ านวยความสะดวกสวนบคคลไมแตกตางกน แตเขตเมองมความตองการสงอ านวยความสะดวกมากกกวาเขตชนบท ความเหนวา “คนพการบางสวนรฐยงขาดการเหลยวแลและจดการปญหาใหยงไมทวถงและเพยงพอ โดยเฉพาะกลมดอยโอกาสในกลมคนพการ” คนพการในชมชนแตละแหง มวถชวตและการด ารงชวตทแตกตางไปตามบรบทของวฒนธรรมของแตละภมภาค มจดเดนและจดออนในบรบททแตกตางกน มชมชนมความเขมแขง ชมชนออนแอ แตส าหรบคนพการระดบรนแรงนนมความจ าเปนทจะตองจดสวสดการทเหมาะสมใหกบคนพการเหลานใหสามารถมชวตและด ารงชวตขนพนฐานไดอยางปกตสข ขณะเดยวกนคนพการเหลานกไมสามารถทจะชวยตนเองไดเลย และมบางสวนจะพอชวยตวเองไดบาง ปญหาทส าคญของคนพการทเปน “ผปวยทางจตหรอพฤตกรรม” “คนพการทางสตปญญาและการเรยนร ” ทงเรองสขภาพและการดแลรกษา ผปวยทกคนตองกนยาสม าเสมอเปนประจ า ซงตองเดนทางมารบยาทโรงพยาบาล โดยทเกอบทกคนจะมบตรทองรกษาฟรกจรง แตในทางปฏบต ตองเสยคาใชจาย คาโดยสาร คาเหมารถยนต คาเสยเวลาในการประกอบอาชพของผดแลคนพการ เชนเดยวกบ

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๑๐

ผดแลคนปวยทางจต กลาววา “คายาของผปวยทางจตจะมยาหลายประเภท ทงนอกบญชยาหลกและในบญชยาหลก ยาทดกมราคาแพง อกเรองคอ องคความร คอ ญาตไมคอยมความร ความเขาใจเกยวกบเรองน รวมถงทกษะในการดแลผปวย ” การปรบพฤตกรรมและการทตองใชยาในการบ าบดควบคมพฤตกรรมจงมปญหากบคนพการกลมเหลาน ๓.๒ ความจ าเปนตอการจดสวสดการของคนพการ

ความจ าเปนทคนพการระดบรนแรง ซงไมสามารถชวยเหลอตวเองได ควรไดรบการชวยเหลอดแลจากภาครฐ ใหสามารถด ารงชวต หรอมคณภาพชวตขนพนฐาน ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ขณะทคนพการบางสวนยงมความพการซ าซอนทยงท าใหเกดปญหาในการด ารงชวตในทกดาน ทงปจจยพนฐานทยงไมไดรบการตอบสนอง โดยเฉพาะคนพการทถกปลอยประละเลย ขาดการเอาใจใสจาก ครอบครว ขาดสทธความเปนมนษยทเทาเทยมกน ขาดการยอมรบจากสงคม แตสวนหนงกลบมองวา “เงนเปนสงสดทาย” สวสดการควรพจารณาตาม “การชวยตวเองได และชวยตวเองไมได ” “เงนชวยเหลอเพอใหพงตวเองไดและยงชพได” ๓.๓ การจดการสงเคราะหผพการระดบรนแรง

การไดรบการสงเคราะห มความจ าเปนควบคกบสวสดการ โดยเฉพาะผพการระดบรนแรง ความตองการการสงเคราะหทเปนเบยยงชพ แตละภมภาค มความแตกตางกน ตามบรบทของสงคม แตขณะเดยวกน ชมชน/สงคมควรเปดโอกาสใหคนพการไดรบสวสดการทเหมาะสม พอเหมาะแกการด ารงชพ ทงดานสขภาพ (การมหลกประกนสขภาพ) การศกษา การสรางอาชพ สงอ านวยความสะดวก และความมนคงในชวต องคกรปกครองสวนทองถนมสวนรวม รบผดชอบในการใหการสงเคราะหคนพการระดบรนแรง “ใหทองถนมองเรองสงคมมากขน ”การเสรมพลงอ านาจใหคนพการมพนทในสงคม ใหสามารถยนดวยขาของตวเอง มการรวมกลมสหกรณชวยเหลอเปนเครอขายรวมกน “ใชแนวคดของปรชญาเศรษฐกจพอเพยงในการด ารงชวต” ๓.๔ ความตองการสวสดการของคนพการระดบรนแรง

มองตงแตการจดทะเบยนถงการสรางอาชพ เพอความมนคงของรายได ดงน ๑. ความตองการดานสขภาพ การดแลสขภาพเปนสงทควบคกบการศกษาและอาชพทคนทวไปและคนพการตองไดรบ

การเอาใจใสดแลใหมสขภาพอนามยทด สงส าคญประการแรก คอการปองกนใหคนทวไปปองกนไมใหเกดความพการ ตงแตการตงครรภ การคลอด และการเจรญเตบโตตามวยตางๆ การไดรบวคซน หากพการกไดรบการดแลและการฟนฟ โดยเฉพาะคนพการอาจมความพการแตละประเภทและความพการซ าซอน ดงนนการดแลสขภาพอนามยจงมความจ าเปนอยางยง การมหลกประกนสขภาพ(บตรทอง) การไดรบยาทจ าเปนโดนเฉพาะทางจตเวชทตองรบประทานประจ า ซงส านกงานการสรางหลกประกนสขภาพแหงชาต(สปสช.) ไมไดระบไวในบตรทอง คนปวยตองซอเอง มภาระคาใชจายในการเดนทางทยากล าบาก เหมารถ เสยคาใชจายสง การรอคอยทนาน การไมสามารถสอสารและรบร

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๑๑

ระหวางผใหบรการกบผรบบรการ เชนคนพการทางการไดยน โรงพยาบาลขาดลาม การสอสารไมเขาใจกน การเจบปวยแลวไดรบการดแลทมมาตรฐานและเพยงพอ การใหบรการทเปนธรรม อ านวยความสะดวกใหกบคนพการ เชนความรวดเรว มชองทางดวนเฉพาะ คนพการมความตองการมากกวาคนปกต

๒. ความตองการดานการศกษา การศกษาถอวาเปนการสรางความเจรญงอกงามใหกบผไดรบการศกษา การอบรมบมเพาะให

เปนดมอาชพ นบเปนดานแรกทส าคญส าหรบคนพการ ซงทกคนตองมความรเพอใชในการด ารงชวตอยในสงคม ความรอบรในเรองรางของชวตความเปนอยดานตางๆ เหมอนกบคนทวไป ทงการศกษาจะเปนตวสรางงานสรางอาชพใหกบคนพการ จงเปนเสมอน “เครองมอทจะชวยในการหาปลา”

การไดรบรขอมลขาวสารเกยวกบเรองทจ าเปนในชวต การเรยนรในสงคม สวนใหญมปญหาในคนพการทกประเภท เชน คนพการทางสายตาไมมคอมพวเตอรอกษรเบรลล ไมสามารถอานหนงสอ คนหหนวก ไมมลาม คนทางจตหรอพฤตกรรม ไมสามารถเขาเรยนรวมกบนกเรยนปกตได การรบรการประชาสมพนธของกลม/สมาคมคนพการทพวกตนสงกด “การสรางความตระหนกรในสงคม ” เอกสารดแลคนพการ การแกปญหาตนเหตของความพการ การปองกนความพการซ าซอน ซงตองมเจาภาพทชดเจนและมการด าเนนการทเปนรปธรรมมากยงขน

แตในชนบทจะแตกตางกบในเมอง คนสวนใหญจะใหความส าคญกบการศกษา การสงบตรหลานเขาศกษาตอ เพอการประกอบอาชพทดกวา ผดกบคนพการทมโอกาสนอยในการศกษา มปญหาในแตละประเภทคนพการ โดยเฉพาะชนบทจะมความแตกตางทางดานการศกษาจะลาหลง เพราะตามหมบาน ตามชมชน จะไมใหความส าคญเทาไร อนเปนอปสรรคอยางมากในการพฒนาการศกษา

๓. ความตองการดานอาชพ สงจ าเปนทสดของคนพการ เพอความมนคงในชวตและด ารงชพได มรายไดเลยงตนเองและ

ครอบครว การมงานทมนคง อาชพทเหมาะสม มตลาดรองรบผลผลต มการจางงานในต าแหนง เงนเดอนทเหมาะสม การไดรบการฝกอาชพ แตมหลายปญหาของคนพการทยงมอาชพไมมนคงยกเวนระดบแกนน ากลมสมาคมคนพการตางๆ ทมอาชพ เปนหลกเปนฐาน สวนใหญคนพการมอาชพทไมสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน ของโรงงานอตสาหกรรม ทก าหนดใหคนงาน ๒๐๐ คนตองมคนพการ ๑ คน เปนกฎหมายขอความรวมมอไมใชบงคบ ผประกอบการจงไมคอยเหนความส าคญ นาจะมแรงจงใจใหกบผประกอบการ สงเสรมอาชพทสอดคลองกบตลาดแรงงาน

การทคนพการมอาชพประจ าทจะสรางรายไดใหพออยพอกนแกการด ารงชวตเปนสงททกคนตองการเปนอนดบทสอง เพราะการศกษาเพอสรางความรในเรองของการท ามาหากน น าความรมาใชในการประกอบอาชพ หากมอาชพทมนคงจะสงผลถงรายไดทสรางความมนคงในชวต นนหมายถงการมรายไดเลยงตวเองและครอบครว ทงยงไมเปนภาระกบคนในสงคม ชมชนและครอบครว แตจากขอมล พบวาคนพการใหความส าคญกบเรองของอาชพ เปนอนดบแรกๆ ขณะททางราชการไดใหคนพการก

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๑๒

เงนเพอประกอบอาชพ ซงการด ารงชวตในสงคมเมองกบชนบทตางจงหวดมความแตกตางกนอยางมาก เพราะในเมองทกอยางจะตองใชเงนในการด ารงชวต ตางกบชนบททสงคมอาจไมตองใชเงนอยางเดยว คาใชจาย คาครองชพไมแพง โดยทคนในชนบทมกมการเออเฟอเผอแผกน การแบงปนกน การใหเงนเพอสรางอาชพ ตองพจารณาการใหเงนมใชใหเปลา แตตองเอาคน ซงความสมพนธกบการศกษาและอาชพมความเชอมโยงกน

๔. ความตองการสงอ านวยความสะดวกของคนพการและทกคนในสงคม สงอ านวยความสะดวกเปนสงทส าคญและจ าเปนของคนพการ ทงสงอ านวยความสะดวกสวน

บคคล และสงอ านวยความสะดวกสาธารณะ ยงในปจจบนไดมกฎหมายทออกเปนกฎกระทรวง เกยวกบอาคาร สถานทตางๆทสรางใหม ตองจดใหมสงอ านวยความสะดวกกบคนพการและคนทวไป

การสรางและขจดอปสรรคใหกบคนพการ “จดใหตรงกบคนใช ” คนพการทกประเภทนอกจากตองการสงอ านวยความสะดวกเฉพาะบคคลหรอกายอปกรณทเหมาะสมกบการด าเนนชวตประจ าวนแลว ยงมความตองการสงอ านวยความสะดวกดาน การศกษาทเหมาะสมกบความพการแตละประเภทดวยในกรณทมความประสงคจะศกษาตอ และยงตองการสงอ านวยความสะดวกดานการประกอบอาชพ เนองจากตองการมงานท า เพอเลยงตนเองไดโดยไมเปนภาระของครอบครวและสงคม สวนสงอ านวยความสะดวกสาธารณะคนพการตองการใหอาคาร สถานท ทงสวนราชการและเอกชนทใหบรการดานตาง ๆ จดท าสงอ านวยความสะดวกส าหรบคนพการเพอใหคนพการสามารถเขาถงบรการไดดวยตนเองโดยไมเปนภาระแกผปกครองหรอผดแล ซงคนพการมความคดเหนวาการจดท าสงอ านวยส าหรบคนพการจะสามารถใชงานรวมกนส าหรบทกคนในสงคม ( Universal Used) ทงสตรมครรภ เดกและคนชรา ในสวนระบบขนสงมวลชนสาธารณะนนคนพการตองการใหมรถโดยสารทเอออ านวยตอคนพการมการก าหนดทนงส าหรบคนพการ มลฟทยกรถวลแชรหรอทางเทยบขนรถไดดวยตนเอง สวนระบบสาธารณปโภคอน ๆ ไดแก โทรศพทพนฐานตองมมาตรฐานเหมาะสมกบคนใชวลแชร และคนตาบอด ระบบสารสนเทศตาง ๆ ไดแก สอสงพมพหรอสอโทรทศนตองเออตอการรบขาวสารของคนพการประเภทพการทางการมองเหนและทางการไดยนดวย ซงนกวชาการและเจาหนาททปฏบตงานดานการจดสวสดการ ครอบครว และชมชนของคนพการกมความเหนดวยกบคนพการในประเดนดงกลาวขางตน สงอ านวยความสะดวกตองจดใหเหมาะสมกบคนใช มศนยซอมกายอปกรณในแตละจงหวด/ภมภาค การออกแบบค านงถงคนพการและคนปกตดวย รวมถง อบต.น ารองในการจดสงอ านวยความสะดวกตามกฎหมายใหม จดตงศนย “Service Link” กบจงหวดเปนเครอขาย อยางเชน จงหวดนครปฐม ม ๑๔ อบต. ไดด าเนนการแลว ๕. ดานนนทนาการ

การใหคนพการไดมการนนทนาการ เชนการ ออกก าลงกาย รวมกนส าหรบคนพการ ส าหรบกฬาคนพการเปนสงจ าเปน แตการนนทนาการทกอยางโดยเฉพาะกฬาส าหรบคนพการยงขาดการสนบสนนจากหนวยงานตางๆ องคกรทองถนและเอกชนทไมไดใหการสนบสนนเปนจรงเปนจง ท าให

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๑๓

คนพการขาดโอกาสทจะแสดงออกสสงคม หรอคดเลอกคนทมความสามารถในการแขงขนกฬาคนพการระดบประเทศ

๖. ความตองการความมนคง ความมนคงทางสงคม นบวาเปนเรองทส าคญ เพราะวามนษยมความตองการในปจจย ๔ ใน

การด ารงชวต ทงอาหาร ทอยอาศย เครองนงหมและยารกษาโรค การทจะด ารงชวตอยไดในสงคมอยางเชนคนทวไป นนหมายถงมความมนคง มจตใจทเปนสข มความพอเพยงแกชวต ตามหลกเศรษฐกจพอเพยง

คนพการทกคน ตองการความมนคงในชวต ความปลอดภย และมสทธเทากบคนปกต มรายไดม อาชพทจะด ารงตนอยได นนคอมความตองการ “ปจจย๔” เฉกเชนเดยวกบทกคน องคความรในการด ารงชพ รอบรทนเหตการณ และสามารถการปรบตวในยคโลกาภวฒน ค ากลาวทวา “อยาพดถงคนพการดวยความเหนใจ แตควรใหการชวยเหลอแกคนพการอยางเปนรปธรรม ” การสรางหลกประกน รปแบบประกนภย เกบตงแตแรกเกดจากผปกครอง มาชวยเหลอทางหนง นอกจากสวสดการภาครฐ “ใหความชวยเหลอคนพการมากวาการเพยงค าพด แบบใชน าใจแทนน าหมก ” ทงในดานการยอมรบและก าลงใจ การยอมรบในตนเอง การยอมรบของครอบครว และการยอมรบของสงคม

-การยอมรบ และก าลงใจ คนพการนนมความคดในจดหนงวาเปนคนทมสงไมเหมอนคนทวไป อาจท าใหเกด

ความแปลกแยกจากสงคม มวถชวตทแตกตางไป นนเปนแนวคดเดม แตคนทไดรบการพฒนาศกยภาพแลวจะมความหวง ก าลงใจมอตลกษณในตวตน (Identity) ทมความสามารถและแสดงความสามารถในสงคมใหเหนเชงประจกษ

-การยอมรบในตนเอง คนพการโดยเฉพาะคนพการทางจต มกถกการละเลยจากสงคม ขาดการยอมรบการเอา

ใจใสทดพอ ขณะทคนพการเองอาจไมรบรไดวาตนเองเปนอยางไร คนพการยงยอมรบรถงความแปลกแยกและแตกตางในสงคมทวไป ทตองใหความรกบคนทวไปหรอมการบรรจในบทเรยน คนพการสวนหนงสามารถทจะปรบตวเขากบคนไดสามารถทจะอยไดอยางมความสข

-การยอมรบของครอบครว ครอบครวเปนจดทส าคญทสด ทคนพการประเภทตางๆ ตองด ารงชวตคลกคลกบญาตพ

นองหรอบคคลในครอบครว การปรบตว การแสดงศกยภาพในการชวยเหลอ ไมวาจะเปนงานบาน หรอสงอนใดคนพการตางพยายามแบงเบาภาระ แตคนพการระดบรนแรงอาจชวยตวเองไมได ครอบครวจงเปนแรงหนนทส าคญ

-การยอมรบของสงคม

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๑๔

คนพการตองการยอมรบของคนในสงคม เหมอนเชนคนปกต นอกจากนคนพการสวนยงมศกยภาพหรอมพลงทจะน าออกมาสสงคมไมเหมอนกน ในดานของความรวมมอและสรางคณคาใหเกดขนในสงทคนพการเหนวาจะเปนประโยชนกบตนเองและครอบครว

๓.๕ การฟนฟสมรรถภาพคนพการระดบรนแรงโดยชมชน หลายชมชนในแตละภมภาคมการด าเนนการในเรองการฟนฟสมรรถภาพคนพการ เปนชมชน

น ารอง ชมชนขยายผล ส าหรบชมชนทเขมแขงเชนจงหวดอบลราชธานมกจกรรมหลายแหง โดยการใหคนในครอบครว ชมชน รวมกนมสวนรวมในการด าเนนการเพอใหคนพการสามารถด ารงชพไดอยางเพยงพอ ในทกจงหวดทไดเกบขอมลภาคสนามมววฒนาการจากเดมทมองเพยงเรองของการสงเคราะหการใหความชวยเหลอจากรฐเปนหลก แตสงคมไดกลบหนมามองในเรองของการฟนฟ สรางพลงอ านาจของชมชนใหมศกยภาพ สรางความรวมมอ “ท าใหคนพการเปนสวนหนงในชมชน ” การเขาถง “สอ” สงคมภายนอก การออกก าลงกาย จดกฬาหมบานส าหรบคนพการ ให อพมก. “ชเปา เฝาระวง ” คนพการในการสนบสนนชวยเหลอคนพการ โดยประชาชนเพอประชาชน ใหชมชนจดท าแผน ๑-๓ ป จากการประชาคมหมบาน ตามความตองการของประชาชน ๓.๖ การด ารงชวตอสระของคนพการ

จากการเกบขอมลภาคสนาม มการด าเนนงานทชดเจนเปนรปธรรม คอจงหวดนครปฐม และจงหวดเชยงใหม ซงไดรบ VCD การด าเนนการทงสองจงหวด เปนตวอยางรปธรรมชดเจน ทชมชนมความเขมแขงพฒนามาจากการฟนฟสมรรถภาพโดยชมชน มสถานทท าการในการฝกอาชพ มองคความรทไดรบการชวยเหลอจากตางประเทศ ( JICA) ท าใหประสบความส าเรจ อนเปนรากฐานทมนคงและยงยน เปนแบบอยางของคนพการ

๓.๗ ประมาณการในการจดสวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย จากการสมภาษณเชงลกคนพการในประเดนเรองของประมาณการในการจดสวสดการในรปของเบยยงชพ มความตองการ พบตนทนตอหนวย ดงตอไปน

จากการสอบถามโดยใชแบบสอบถามมโครงสราง พบวาสวนใหญ คนพการมรายไดกบรายจาย ทแตกตางกนตามภมภาค ผทอยในเขตเมองจะมคาใชจายสงกวาเขตชนบท โดยเฉพาะกรงเทพมหานคร ผมการศกษามากกวาจะมคาใชจายในการด ารงชวตในสงคม การรบรขอมลไดมากกวา สวนใหญไมมเงนเหลอเกบ ขาดความมนคงยกเวน ผน าสมาคมบางกลม บางประเภท ทมศกยภาพในการบรหารสมาคม มเงนเดอน สวสดการ ประมาณการในการจดสวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรง ทชวยตวเองไมได จงหวดสงขลามความตองการเบยยงชพส าหรบคนพการระดบรนแรงมากทสด จ านวน ๔,๕๐๐ บาท จงหวดอบลราชธานตองการเบยยงชพต าทสด ๑,๓๙๕ บาท อยในชวงตงแต ๕๐๐-๑๒,๐๐๐ บาท(ตามตาราง) เฉลยเบยยงชพทเหมาะสมควรเฉลยทงประเทศควรเปน ๓,๐๙๗.๕๐ บาท ขณะทมผเสนอเบยยงชพ ๕๐๐ บาท ความจรงไมมภาระคาใชจาย โดยอาศยอยกบผปกครองทพอมรายได และบางคนอยสถานสงเคราะห ตลอดจนใชแนวคดในการด ารง

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๑๕

ชพแบบเศรษฐกจพอเพยง แตสงส าคญคนพการเหลานไดเสนอสวสดการอนๆทรฐนาจดใหมากกวาตวเงนในการด ารงชพ ในรปแบบอนๆทไมใชตวเงน และแบบของสวสดการตางๆ เชน “Day Care” “ National Center” “Service Link” สงส าคญทสด คอ การทคนพการควรไดรบความเปนธรรมในการไดรบสวสดการอยางเทาเทยมกนในทกประเภท ทกชนดของความพการ

อนดบ จงหวด ชวงการขอรบสวสดการ

ระดบรนแรง ประมาณการสวสดการระดบ

รนแรง ๑ นครปฐม ๕๐๐-๗๐,๐๐ ๒,๐๕๐ บาท ๒ กรงเทพ ๕๐๐-๑๐,๐๐๐ ๓,๙๑๗ บาท ๓ เชยงใหม ๕๐๐-๑๒,๐๐๐ ๓,๖๒๕ บาท ๔ อบลราชธาน ๑,๐๐๐-๖,๐๐๐ ๑,๓๙๕ บาท ๕ สงขลา ๑,๐๐๐-๙,๐๐๐ ๔,๕๐๐ บาท

รวม ๕๐๐-๑๒,๐๐๐ เฉลย ๓,๐๙๗.๕๐ บาท

ขอเสนอจากการวจย

๑ รฐควรเนนระบบการคมครองสวสดการสงคมใหกบผคนพการในระยะยาว ควรขยายและกระจายบรการสวสดการสงคมทงในสวนกลางและทองถน ทตอบสนองความตองการพนฐานใหคนพการระดบรนแรงโดยเฉพาะในชนบททคนสวนใหญยากจน ทงในเชงปรมาณและคณภาพ ทตองทวถง กระจายตวโดยเฉพาะในองคการปกครองสวนทองถนชนบท (อบต.) ส าหรบเชงคณภาพควรปรบปรง ลดขอจ ากดในเชงระเบยบ กฎเกณฑการประเมน การจดทะเบยน อนเปนอปสรรคตอคนพการระดบรนแรง ในการเขาถงบรการอยางเสมอภาค

๒ รฐควรจดท าระบบฐานขอมล (data based) และการจดทะเบยนในชนบทและเขตเมอง ทงประเทศใหครอบคลม จากหนวยชมชน ผานศนย Service Link เพอแยกแยะ จดประเภท ระดบการจดบรการใหกบคนพการทมความแตกตางในแตละความพการ ทความหลากหลายระดบทงในระยะวกฤต ระยะสน และระยะยาว ไดแก ๒.๑ กลมคนพการทดแลและชวยเหลอตนเองได กลมนอาจด ารงชวตไดเกอบปกต ควรสงเสรมบรการสงเสรมสขภาพ บรการการศกษาตลอดชวต ( Long life education) เนนกระบวนการเรยนรในรปแบบตางๆ ทงทางรางกาย จตใน อารมณและสตปญญา รวมถงการปรบตว บรการฝกอาชพและการสรางงานทครบวงจรตามยคสมยทตรงกบความตองการของคนพการในชนบทและเขตเมอง บรการคมครองสรางหลกประกนชวต (ภาคเอกชน) บรการขอมลขาวสารในการด ารงชวตของคนพการ จดโปรแกรมกจกรรมทางสงคมส าหรบคนพการ เนนการมสวนรวม รวมทงควรสงเสรมใหกลมนไดท ากจกรรมหรอเปนพเลยง ( mentors) หรอทปรกษาใหกบคนพการระดบรนแรงในรปแบบของ Peer groups

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๑๖

๒.๒ กลมคนพการทดแลและชวยเหลอตวเองไดบาง เปนรปแบบ “ปฐมลกษณ ” เปน “กลมจ าเปน”การสนบสนนดแลโดยครอบครว ( family) กลมนอาจด ารงชวตอยางยากล าบากทงสภาพรางกายและจตใจ บางครงอาจตองพงพา ผชวยเหลอประมาณ ๒๕-๓๐ % ขนกบสมรรถภาพของรางกายและจตใจ กลมนสามารถทจะปรบตวใหเขากบการด ารงชวต ถาไดรบการฟนฟและดแลเปนอยางดจากผชวยเหลอ หรอผปกครอง จงควรสงเสรม บรการความรความเขาใจในการดแลคนพการอยางถกวธ การสนบก าลงใจ และการสนบสนนทางสงคม จดบรการศนยดแลคนพการกลางวนในระหวางครอบครว (Family Day Care) ๒.๓ กลมคนพการทดแลและชวยเหลอตวเองไดปานกลาง เปนรปแบบ “ทวลกษณ” “เปนกลมเสยง”การสนบสนนดแลโดยหนวยงาน และครอบครว กลมนอาจด ารงชวตอยางยากล าบากแบบครงๆกลางๆ ทงสภาพรางกายและจตใจ บางครงอาจตองพงพา ผชวยเหลอมากกวา ๕๐ % ทงนขนกบสมรรถภาพของรางกายและจตใจของคนพการ สงเสรมบรการความรความเขาใจในการดแลคนพการอยางถกวธ จดบรการศนยดแลคนพการกลางวนในชมชน (Community Day Care) ๒.๔ กลมคนพการทดแลและชวยเหลอตวเองไมได เปนรปแบบ “ไตรลกษณ” เปน “กลมสดยากล าบาก ”การสนบสนนดแลโดยหนวยงาน ครอบครว และชมชน กลมนอาจด ารงชวตอยางยากล าบากทสดทงสภาพรางกายและจตใจ บางครงอาจตองพงพา ผชวยเหลอทงหมดหรอ ๑๐๐ % ทงนขนกบสมรรถภาพของรางกายและจตใจ ของคนพการ ควรไดรบการดแลจากชมชนเปนพเศษ การมสวนรวมของชมชนในการฟนฟสมรรถภาพคนพการ ( CBR) มหนวยชมชน( Community Center) ในลกษณะของศนย Service Link มกจกรรมในการเชอมการเฝาระวงและปองกน การจดทะเบยนคนพการ การบรการสขภาพเปนแบบ One Stop Service มการจดอาสาสมคร การดแลจากญาตมตร เครอญาต เพอนบาน คนในชมชนเพอใหการดแลคนพการในศนยดแลรบผดชอบคนพการกลางวนในชมชน (Community Responding Day Care, CRDC) การบรการกองทนหมนเวยนของกลมกจกรรมตางๆ ในชมชน เชน กองทนสวสดการ เบยยงชพ กลมออมทรพย กลมตางๆในชมชนควรเปดโอกาสใหคนพการสามารถเขาถงบรการของกลมตางๆในชมชนไดโดยไมถกเลอกปฏบต รวมทงสงเสรมบรการจดสงอ านวยความสะดวกในทสาธารณะ เชน ทางลาด รถโดยสาร ลฟท ทจอดรถ สอตางๆส าหรบคนพการ เปนตน นอกจากนกลมคนพการไดรบการดแลจากหนวยงานตางๆ ทงภาครฐและภาคเอกชน (กลมจ าเปน กลมเสยง และกลมสดยากล าบาก) โดยบรณาการกลมคนพการใหเปน ๑ กลมเปาหมายอนๆของสงคม ไมมองแยกเฉพาะกลมคนพการ ซงท าใหขาดพลงการขบเคลอนทางสงคม ๓. ควรสงเสรมการจดบรการพนฐานส าหรบคนพการตามพระราชบญญตสงเสรมการจดสวสดการสงคม พ.ศ. ๒๕๔๖ โดยสงเสรมการจดสวสดการทางเลอกส าหรบคนพการในรปแบบบรณาการทครอบคลมทวถง ตอเนองและเปนธรรม โดยค านงถงความแตกตางตามประเภทของความพการทง ๕ ประเภท รวมถงกลมทบกพรองทางการเรยนร (Learning Disability ,LD)ทงเขตเมองและเขตชนบททมบรบท

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๑๗

ของวฒนธรรมการด ารงชวตทแตกตางและหลากหลาย ในดานตางๆ เชน ฐานะทางเศรษฐกจ สงคม สขภาวะ การศกษา ชวงอาย ปญหาและความตองการแตละวย ประเภทความพการ อาท

กลมคนพการระดบรนแรงทสดยากล าบาก รายไดนอย หรอไมมรายได มความพการซ าซอน มปญหาสขภาพ เขาไมถงทรพยากร ควรไดรบสวสดการในรปแบบใหเปลาหรอการสงเคราะห เชนเบยยงชพทงในรปประจ า และรปแบบทสามารถด ารงชวตอยได รวมถงจดผชวยเหลอ จดใหมการดแลรวมในชมชน(Community Day Care) การมสวนรวมในกองทนสวสดการคนพการในชมชน คนพการทสดยากล าบากในชมชนมสวนรวมในก าหนดกฎเกณฑ เปนตน

กลมคนพการระดบรนแรงทมฐานะทางเศรษฐกจ สงคม ควรจดบรการกจกรรมทางสงคมตางๆ รฐควรสงเสรมภาคเอกชนรวมในการสนบสนนกจกรรมในรปแบบศนยกลางการแลกเปลยน และจดกจกรรมนนทนาการและกฬาในลกษณะกลมตางๆ/ชมรมออกก าลงกายคนพการ รวมทงกองทนเงนก/ออมทรพยตางๆ จดสวสดการและสงอ านวยความสะดวกทเหมาะสมกบประเภทคนพการ

กลมคนพการระดบรนแรงทมความเสยง เชน อยคนเดยวตามล าพง อยหางไกลจากชมชน คนพการทมอายมาก มปญหาความเสยงทางสขภาพ รฐควรสงเสรมระบบบรการเฝาระวงทางสงคม สรางเครอขายความปลอดภยทางสงคม (Social Safety Net) หรอระบบการเยยมบาน /ระบบอาสาสมครดแลคนพการในชมชน ผชวยเหลอ ทงโดยคนในชมชนและเจาหนาทผเกยวของ เชน เจาหนาทจากสถานอนามย ศนยบรการสาธารณสข อสม. ,อพมก., อบต. และผใหญบาน เปนตน

๔. ควรมการพจารณาทบทวนการพจารณาและกระบวนการจายเบยยงชพส าหรบคนพการระดบรนแรงตอป เพมเบยยงชพทเหมาะสมใหคนพการระดบรนแรง ทจดทะเบยนแลว จ านวน ๒๒๕,๔๒๐ คนๆละ ๓,๐๙๘ บาท เปนเงน ๗๒,๗๖๓,๐๗๒ บาทตอปโดยเนนการมสวนรวมของคนพการและชมชน เพอใหบรการถงมอผทเดอดรอนจ าเปนจรงๆ เพอใหตรงตามเจตนารมณและเกดความเปนธรรม ในระยะยาว หากชมชนทองถนและรฐสามารถพฒนาบรการอนๆ หรอพฒนาระบบสวสดการครอบครวและชมชนทเขาถงและตอบสนองตอความตองการของผทกขยากเดอดรอนในเขตเมองและเขตชนบทไดอยางทวถงและเปนธรรมในรปแบบตางๆทหลากหลายแลว สามารถทจะปรบไปจดบรการสงคมอนๆควบคไปดวย

๕. ควรมการเตรยมความพรอมของบรการของรฐดานตางๆ ทส าคญในอนาคตอาท ดานสขภาพ การศกษา สงอ านวยความสะดวก และการสรางอาชพเปนตน เพอรองรบกบแนวโนมทคนพการจะมจ านวนมากขน

๖. ควรสงเสรมบรการจดหางานทสรางรายไดอยางมนคงใหแกคนพการทเหมาะสมและสอดคลองกบประเภทของคนพการ พฒนาคนพการในการบรหารจดการธรกจของคนพการในหลก ๔ P. ทสามารถแขงขนและคงอยไดในสงคม การบรการจดหางานใหกบคนพการในลกษณะดงกลาวยงมนอย ไมเพยงพอตอความตองการของคนพการทมศกยภาพและพรอมทจะท างานเพอสรางความมนคงไมใหเปนภาระแกสงคม จดใหม “ศนยประสานการจดหางานเฉพาะส าหรบคนพการแตละจงหวด” เปนศนย Service Link เชอมกบกระทรวงแรงงาน

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๑๘

๗. กระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย ควรประสานและผลกดนใหหนวยงานตางๆทเกยวของทงหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน องคกรประชาชน โดยเฉพาะองคการปกครองสวนทองถน เทศบาล และกทม.ด าเนนการ ดงน

ควรสรางและพฒนาระบบการคมครองและใหบรการคนพการใหมประสทธภาพตาม พรบ.สงเสรมการจดสวสดการสงคม พ.ศ. ๒๕๔๖ อยางจรงจง โดยเฉพาะคนพการระดบรนแรง

ควรจดเตรยมความพรอมรองรบกบภาวการณเปนสงคมทมคนพการมากขนในมตตางๆ เชน การจดสงอ านวยความสะดวก การเฝาระวงความพการซ าซอน การจดการดานการเงนการคลงขององคกรปกครองทองถน (อบต./เทศบาล/กทม.) การจดสรรทรพยากรทงดานงบประมาณและทรพยากรในทองถน การจางงาน การศกษา การประกนสงคม ระบบสวสดการ/บรการสงคมตางๆ บรการสขภาพ การจดระบบใหเกดกระบวนการดานการด ารงชวต (IL)การฟนฟสมรรถภาพคนพการโดยชมชน (CBR) การรจกดแลตนเอง มผชวยเหลอและครอบครวอยางเหมาะสม การดแลคนพการ ผปวยคนพการระดบรนแรง เปนตน

ควรประสานกบหนวยงานทเกยวของ โดยเฉพาะองคกรปกครองทองถน (อบต./ เทศบาล /กทม.)จดท าแผนพฒนาคณภาพชวตคนพการระดบรนแรงจากแผนหลกของกระทรวงพฒนาสงคมและความมนคงของมนษยอยางเปนบรณาการ ทงเชงประเดน เชงพนทด าเนนการ หนวยงานทรบผดชอบ และ สหวชาชพ เพอมใหเกดการจดท าแผนแบบแยกสวนและเปนการระดมทรพยากรมาใชอยางมประสทธภาพ

๘ ควรสงเสรมการจดตงกองทนเพอคนพการ และการจดสวสดการครอบครวในรปแบบตางๆ แกครอบครวทประสบปญหาความเดอดรอน โดยเฉพาะคนพการระดบรนแรงทมความพการซ าซอน เนองจากคณภาพชวตของคนพการแยกไมออกจากคณภาพชวตของครอบครว คนพการจ านวนหนงยงตองท างานดแลครอบครวของตน เชน การสงเสรมสวสดการดานกองทนใหแกเดกๆ ในครอบครวทพอแมมความพการระดบรนแรง เชน กองทนการศกษา กองทนดานสขภาพ กองทนดานอาชพ กองทนดานความมนคงในชวตในรปแบบตางๆ และปรบปรงเงอนไขของกองทนฯใหตอบสนองปญหาและความตองการทแทจรง เชน การใหเงนทนชวยเหลออยางเพยงพอ เทาทนกบความรนแรงของปญหาทเกดขน

๙. รฐและองคกรปกครองทองถน (อบต./ เทศบาล /กทม.) ควรมมาตรการทชดเจนในการสงเสรมใหครอบครวและชมชนมความเขมแขงเปนกลไกหลกในการดแลคนพการระดบรนแรง รวมทงผคนในชมชน เชน เดก เยาวชน ผหญง ผสงอาย และแกไขปญหาตางๆ ในชมชน เชน เอดส ยาเสพตด ความเขมแขงของครอบครวและชมชน นอกจากจะท าใหคนพการและสมาชกคนอนๆ มคณภาพชวตทดแลว ชมชนทเขมแขงจะเปนฐานทดเชอมโยงสประโยชนอนๆ ไดอก เชน การท าระบบขอมล การระดมและจดสรรทรพยากรใหเปนธรรม เปนตน

๑๐. รฐและองคกรปกครองทองถน (อบต./ เทศบาล /กทม.) ตองสนบสนนอยางจรงจง ใหมระบบการดแลคนพการระดบรนแรงทไมสามารถชวยเหลอตวเองได ซงปวยเรอรงทไมแยกคนพการออกจากชมชน เชน อบรมใหความรแกครอบครวและผปฏบตงานเกยวของกบการดแลคนพการ จดอบรมและ

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๑๙

สนบสนนงบประมาณคาใชจายส าหรบอาสาสมครในพนทผดแลคนพการ จดหาพนทรวมในการตงศนยดแลคนพการในชมชนใหกวางขวางและเปนรปธรรมมากขน ทงนเพอใหสมาชกในครอบครวสามารถไปท างาน โดยไมทอกทงคนพการใหอยบานโดยล าพง

๑๑. รฐควรรวมมอกบองคกรปกครองทองถน (อบต./ เทศบาล /กทม.) จดท าฐานขอมล ในชมชนเพอการเฝาระวงความพการ จดท าฐานขอมลคนพการทกประเภท ทกระดบ เพอจ าแนกกลมปญหา จดระบบความชวยเหลออยางมคณภาพ ปรบรอโครงสรางและทบทวนภารกจใหมของศนยสงเคราะหราษฎรปะจ าหมบาน ใหเปน หนวยชมชน และ ศนย Service Link โดยบรณาการเชอมโยงกบภารกจของศนยสาธารณสขมลฐานชมชน (ศสมช.) และศนยสขภาพชมชน (PCU) ของกระทรวงสาธารณสข เพอใหภารกจการดแลคนพการระดบรนแรงในหมบาน/ทองถนเปนระบบและมประสทธภาพมากขน

๑๒. องคกรปกครองทองถน (อบต./ เทศบาล /กทม.) และองคกรในชมชนควรสงเสรมระบบการดแลคณภาพชวตคนพการระดบรนแรงระยะยาว โดยเรงสงเสรมความรวมมอของกลไกของชมชน ประชาคมอยางทวถงและเปดใหมตวแทนของคนพการมสวนรวมในการจดสวสดการชมชนของตนเองมากขน

๑๓. องคกรปกครองทองถน (อบต./ เทศบาล /กทม.) และองคกรในชมชน ควรมสวนรวมในการดแลคนพการระดบรนแรง และพฒนาระบบการดแลคนพการระดบรนแรงใหมประสทธภาพ โดยพฒนาระบบ อาสมครดแลคนพการในชมชนโดยคนในชมชน และจดหาทรพยากร เชน จดสรรงบประมาณจาก องคกรปกครองทองถน (อบต./ เทศบาล /กทม.) หรอหนวยงานอนๆ มาหนนเสรมใหเกดการขบเคลอนงานโดยกลมญาตมตร เพอนฝงและผมจตใจอาสาสมครในพนท (ผมจตสาธารณะ)

๑๔. รฐและหนวยงานตางๆ ควรสนบสนนสงเสรมการมสวนรวมของครอบครว เครอญาต เพอนบาน เพอนคนพการ ผชวยเหลอในการดแลคนพการในชมชน ในแนวคดของการฟนฟสมรรถภาพโดยชมชน ( CBR) และหลกการของการสาธารณสขมลฐาน ทด าเนนการโดยประชาชนเพอประชาชน โดยเฉพาะความร ความเขาใจและทกษะในการดแลคนพการทปวยดวยโรคตางๆ เชน การออกก าลงกาย การเสรมสรางการปองกนความพการซ าซอน แผลกดทบในกรณของความพการทางการเคลอนไหว การสนบสนนทางสงคม เปนตน การสงเสรมใหทกภาคสวนของสงคมควรสงเสรมคนพการทมศกยภาพและความพรอมใหเขารวมกจกรรมทางสงคมของชมชน พฒนาบรการสงเสรมความมนคงทางจตใจแกคนพการ เชน การนนทนาการ กฬาทเหมาะสมกบประเภทและชวงวยของคนพการ การฟนฟศลปวฒนธรรมพนบานใหคนพการเขารวมตามอตภาพ

๑๕. รฐควรทบทวนการเพมสถานสงเคราะหคนพการ มความจ าเปนตองมและใหเหมาะสมกบคนพการทตองใหการสงเคราะห ใน “กลมทสดยากล าบาก”โดยเฉพาะเดกพการทางสมองและปญญา แตควรจดสรรทรพยากรและงบประมาณใหเพยงพอ เพอใหการดแลใหมประสทธภาพ และการบรการทหลากหลาย รวมถงความเปนไปไดในการผสมผสานการศกษา การฝกอาชพทเหมาะสมกบคนเหลานเพอใหการด ารงชวตไดอยางเหมาะสม แตขณะเดยวกนการฟนฟสมรรถภาพในชมชนกมความจ าเปนควบคกนใน

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๒๐

กรณทคนพการกลมเสยง กลมพอชวยเหลอได สงเสรมใหชมชนมสวนรวมในบรการทหลากหลายในชมชน เชน บรการในลกษณะบานพกในเวลากลางวน หรอศนยรวมกจกรรมทางสงคมทอยในพนทชมชน โดยรฐสนบสนนดานงบประมาณใหชมชนด าเนนการ

๑๖. สถานสงเคราะหคนพการทมอยแลวในกรณทคนพการระดบรนแรง ชวยตวเองไมไดในประเภทและชวงวยตางๆ รฐตองจดท ามาตรฐานการจดการ จดใหมระบบตดตาม นเทศโดยใหชมชนมสวนรวม ชวยดแลจดหาอาสาสมครทตองการบ าเพญประโยชน ชวยเหลอในสถานสงเคราะห และใชบคลากรจากสถานศกษา เชน สถาบนอดมศกษาในพนท รวมทงใหการสนบสนนดานวชาการและทรพยากร เพอใหพนทสามารถด าเนนการไดอยางยงยน

๑๗. หนวยงานภาครฐ โดยเฉพาะอยางยงสถานศกษาในระดบตางๆ ควรสงเสรมใหลกหลานสมยใหมใหตระหนก เหนคณคาและความส าคญของคนพการ โดยผานงานบญ ประเพณ งานเชงวฒนธรรมชมชน รวมทงสนบสนนใหเกดการถายทอดประสบการณคนพการใหแกผเรยนในสถานศกษา สงเสรมกจกรรมทสรางเสรมความสมพนธและความเขาใจทดระหวางคนพการกบคนรนใหมของสงคม และบรรจเนอหาดานคนพการ การชวยเหลอ ดแลคนพการ รวมถงการเฝาระวงและปองกนความพการจากอบตเหต และอนๆ ในหลกสตรตางๆ โดยเฉพาะหลกสตรทองถน เปนตน๑๘. การจดบรการสวสดการสงคม ควรสรางนโยบายทมทมาจากการศกษาวจย เพอใหสามารถเขาถงปญหาความตองการทเปนจรง สามารถจดบรการไดครอบคลมประเภท ชวงวยของคนพการแตละกลมทแตกตางกน เชน คนพการทสดยากล าบาก คนพการกลมเสยง และคนพการทชวยตวเองไดอยางปกต และควรสงเสรมงานวจยดานคนพการใหสามารถเชอมโยงไปสระดบนโยบายใหได รฐตองผลกดนใหเปนวาระแหงชาต (National Agenda)เพอการพฒนาคณภาพชวตคนพการอยางเปนจรงเปนจง ๑๙. รฐควรสนบสนนใหมการจดตง “สภาคนพการแหงชาต ” เปนลกษณะขององคกรอสระ และหนวยประสานกลางเพอคนพการ ดแลเรองสทธมนษยชน และผลประโยชนใหกบคนพการ โดยเฉพาะสวสดการและการบรการสงคมตลอดจนท าหนาทเปนศนยพนธมตรทรวมกลมคนพการจากสมาคม องคกรตางๆ หนวยงานสาธารณะประโยชนตางๆทเกยวของกบคนพการ

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป ๑. ควรจะมการศกษาวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (PAR) เพอระดมการมสวนรวมของประชาชน ผน าชมชน องคกรชมชน หนวยงานของรฐ ด าเนนการกระบวนการวจยครบวงจร ตงแตการรวมศกษาวเคราะหสถานการณความพการทเกดขนและสาเหตหรอปจจยเสยงตางๆทมอยภายในชมชน ท าการจดล าดบความส าคญของปญหา คนหาทางเลอกเพอการแกไขปญหา ท าการเขยนแผนงานโครงการแกไขปญหาแบบองครวมหรอบรณาการ จากนนท าการประเมนผลและสรปผลการด าเนนงานตามโครงการ ท าการถอดบทเรยนจากการด าเนนงานและน าไปปรบปรงวธการปองกนและแกไขปญหาความพการใหมภายในชมชม และถายถอด ขยายผลไปสหนวยงานและชมชนอนตอไป ระหวางทท า

สวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงในประเทศไทย ๒๑

การวจยเพอใหกระบวนการมสวนรวมเกดขนอยางกวางขวาง กลมผวจยอาจจะตองชกชวนผขารวมโครงการฯมาท าความเขาใจหรอใหความหมายใหมของค าวา “ความพการ” โดยทความหมายของค าวาพการอาจถกขยายผลไปส การพการทางสงคม การพการทางเศรษฐกจ ซงจะท าใหการจดสวสดการทเหมาะสมมประสทธภาพมากยงขน ๒. ควรมการศกษาเชงนโยบายสาธารณะ (Public Policy) เพอศกษานโยบายรฐเกยวกบการจดสวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรงและศกษาผลการขบเคลอนยทธศาสตรการจดสวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการระดบรนแรง ในรปแบบของ Macro-Micro Linking เชอมโยงทงแผนระดบชาต แผนกลยทธ และแผนทองถน/ชมชน (Agenda , Function , Area ) ๓. ควรจะมการศกษาตนทน -ประสทธผลหรอตนทน -ผลประโยชนทางเศรษฐศาสตร (Economical Research)ของการด าเนนงานสวสดการทเหมาะสม เพอจะใชเปนฐานขอมลส าหรบผบรหารตดสนใจในการผลกดนใหเกดการจดสวสดการทเหมาะสม และสอดคลองกบภาวการณของประเทศชาตอยางเปนรปธรรม ๔. องคกรปกครองทองถน (อบต./เทศบาล/กทม.) ทมศกยภาพและความพรอมศกษาแบบน ารอง(Pilot Study) รปแบบการจดการกองทนสวสดการชมชนเพอคนพการ ( Community Welfare Fund for Disability) เพอขยายผลเชงนโยบาย ๕. ควรมการศกษาแบบน ารอง รปแบบการจดการสวสดการเชงบรณาการ ระหวางรฐ เอกชน องคกรชมชน ในรปแบบของ หนวยชมชน ( Community Unit) และการจดตงศนย Service Link เชอมโยงกบภาครฐในการจดสวสดการสงคมทเหมาะสม ๖. ควรมการศกษาการจดสวสดการสงคมส าหรบคนพการระดบรนแรงเปรยบเทยบกบกองทนของรฐและกองทนสงคมในชมชนตางๆทมกจกรรมการด าเนนงานในปจจบน ตลอดจนการศกษาการสรางพนธมตรเครอขายคนพการในสงคมไทย ๗. ควรจะมการศกษาหารปแบบการจดสวสดการทเหมาะสมส าหรบคนพการในลกษณะของ Area Based เปรยบเทยบกบการศกษา แบบ Problem Based Learning (PBL) ทมความแตกตางหลากหลายในบรบทของสงคมและวฒนธรรม รวมถงประเภท ชวงอาย และระดบความพการในทกระดบ ทงเขตเมองและเขตชนบท เพอใหงานวจยเรองนมรายละเอยด เกดรปธรรมทชดเจนในเชงของการเปรยบเทยบ (Comparative Problem Based Research) ๘. ควรมการศกษาผลสมฤทธของปจจยทมผลตอการพฒนาศกยภาพหรอเตมเตมศกยภาพคนพการ (Empowerment) และรปแบบความสามารถของชมชน ( Community Capacity) เปรยบเทยบกบการฟนฟสมรรถภาพคนพการในสถานสงเคราะห วาควรจะเปนอยางไร