มาตรฐานสนคาเกษตร มกษ. 3501-2558

THAI AGRICULTURAL STANDARD

TAS 3501-2015

การปฏบตทางการเกษตรทดส าหรบขง

GOOD AGRICULTURAL PRACTICES FOR GINGER

ส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต

กระทรวงเกษตรและสหกรณ

ICS 65.020.20 ISBN XXX-XXX-XXX-X

(ราง)

มาตรฐานสนคาเกษตร

มกษ. 3501-2558

THAI AGRICULTURAL STANDARD

TAS 3501-2015

การปฏบตทางการเกษตรทดส าหรบขง

GOOD AGRICULTURAL PRACTICES FOR GINGER

ส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต

กระทรวงเกษตรและสหกรณ 50 ถนนพหลโยธน เขตจตจกร กรงเทพฯ 10900

โทรศพท 0 2561 2277 โทรสาร 0 2561 3357

www.acfs.go.th

ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบประกาศและงานทวไป เลม 132 ตอนพเศษ 92 ง

วนท 23 เมษายน พทธศกราช 2558

(2)

คณะกรรมการวชาการพจารณามาตรฐานสนคาเกษตร เรอง ขง

1. นายกฤษณ ลนวฒนา ประธานกรรมการ

กรมวชาการเกษตร

2. นางสาวจราภา จอมไธสง กรรมการ

กรมสงเสรมการเกษตร

3. นางสาวทรรศณย ปรชญาบ ารง กรรมการ

ส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต

4. นางลดดาวลย อนทรสงข กรรมการ

สถาบนวจยพชสวน กรมวชาการเกษตร

5. นายชวเลศ ตรกรณาสวสด กรรมการ

ส านกวจยและพฒนาวทยาการหลงการเกบเกยวและแปรรปผลตผลเกษตร กรมวชาการเกษตร

6. นายปฐม แทนข า ……………………………………………………………… กรรมการ

สมาคมผประกอบการพชผกผลไมไทย

7. นายชยณรงค รตนกรฑากล ……………………………………………………………………………………… กรรมการ

คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน

8. ผชวยศาสตราจารยประสทธ โนร ………………… กรรมการ

คณะผลตกรรมการเกษตร มหาวทยาลยแมโจ

9. นายสมชาย สรเวคน กรรมการ

ผทรงคณวฒดานการคา

10. นายเจรญชย แยมแขไข กรรมการ

ผทรงคณวฒดานการคา

11. นายโยคน เปยทา กรรมการ

ผทรงคณวฒดานการผลต

12. นางสาวอรนงค แซหวา กรรมการ

ผทรงคณวฒดานการผลต

13. นางสาวสมฤด ฤดเจรญสกล................................................................ .กรรมการและเลขานการ

ส านกก าหนดมาตรฐาน

ส านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต

(3)

ขงเปนสนคาเกษตรทประเทศไทยมศกยภาพในการผลตและการสงออก การกาหนดมาตรฐานการปฏบต

ทางการเกษตรทดสาหรบขง จงมความสาคญตอการพฒนาคณภาพของขงและความปลอดภยของผบรโภค

เพอสรางความเชอถอในสนคาขงใหเปนทยอมรบทงในประเทศและการคาระหวางประเทศ โดยคานงถง

สงแวดลอม สขภาพ ความปลอดภยและสวสดภาพของผปฏบตงาน คณะกรรมการมาตรฐานสนคาเกษตร

จงเหนสมควรใหจดทามาตรฐานสนคาเกษตร เรอง การปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบขง

มาตรฐานสนคาเกษตรน กาหนดขนโดยใชเอกสารตอไปนเปนแนวทาง

มาตรฐานสนคาเกษตร. มกษ. 3002-2556. ขง. กรงเทพฯ: สานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหาร

แหงชาต.

มาตรฐานสนคาเกษตร. มกษ. 9001-2556. การปฏบตทางการเกษตรทดสาหรบพชอาหาร. กรงเทพฯ:

สานกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต.

มกษ. 3501-2558

มาตรฐานสนคาเกษตร

การปฏบตทางการเกษตรทดส าหรบขง

1. ขอบขาย

มาตรฐานสนคาเกษตรน ครอบคลมขอก าหนดการปฏบตทางการเกษตรทดส าหรบการผลตขง ทกขนตอน

การผลตในระดบฟารม และการจดการหลงการเกบเกยว ซงมการรวบรวม และ/หรอการบรรจผลตผล

เพอจ าหนาย โดยมวตถประสงคเพอใหไดผลตผลทปลอดภย มคณภาพเหมาะสมในการบรโภคสด และ

การแปรรปในอตสาหกรรม โดยค านงถงสงแวดลอม และสขภาพ ความปลอดภยและสวสดภาพของ

ผปฏบตงาน

2. นยาม

ความหมายของค าทใชในมาตรฐานน ใหเปนไปตาม มกษ.3002 มาตรฐานสนคาเกษตร เรอง ขง และ

มกษ.9001 มาตรฐานสนคาเกษตร เรอง การปฏบตทางการเกษตรทดส าหรบพชอาหาร

3. ขอก าหนด

ขอก าหนดการปฏบตทางการเกษตรทดส าหรบขง ใหเปนไปตามตารางท 1

ตารางท 1 รายการและขอก าหนดการปฏบตทางการเกษตรทดส าหรบขง

รายการ ขอก าหนด

1. น า

(1) น าทใชในแปลงปลก

1.1 น าทใชในกระบวนการผลต ตองมาจากแหลงน าทไมอยในสภาพแวดลอม

ซงกอใหเกดการปนเปอนวตถหรอสงทเปนอนตรายตอผลตผลทกระทบตอ

ความปลอดภยของผบรโภค

กรณทแหลงน ามสภาพแวดลอมท เ สยงตอการปนเปอนจากวตถหรอ

สงทเปนอนตราย ใหวเคราะหน า โดยสงหองปฏบตการของทางราชการหรอ

หองปฏบตการทไดรบการรบรองระบบคณภาพเพอวเคราะหการปนเปอน

จากวตถหรอสงทเปนอนตราย และเกบผลการวเคราะหน าไวเปนหลกฐาน

(ราง)

มกษ. 3501-2558

2

รายการ ขอก าหนด

1.2 ไมใชน าเสยจากโรงงานอตสาหกรรมหรอกจกรรมอนๆ เชน แหลงชมชน

โรงพยาบาล ทกอใหเกดการปนเปอนวตถหรอสงทเปนอนตราย กรณจ าเปนตองใช

ตองมหลกฐานหรอขอพสจนทชดเจนวาน านนไดผานการบ าบดน าเสยมาแลว

และสามารถน ามาใชในกระบวนการผลตได

1.3 เกบตวอยางน าอยางนอย 1 ครง ในระยะเรมจดระบบการผลต และใหเกบ

ตวอยางน าเพมทกครงในชวงเวลาทสภาพแวดลอมเสยงตอการปนเปอน

สงหองปฏบตการของทางราชการหรอหองปฏบตการทไดรบการรบรองระบบ

คณภาพ เพอวเคราะหการปนเปอนจากวตถหรอสงทเปนอนตราย และ

เกบใบแจงผลการวเคราะหน าไวเปนหลกฐาน

1.4 น าส าหรบละลายปยและวตถอนตรายทางการเกษตร มคณภาพทไมท าให

ประสทธภาพในการละลายปยและวตถอนตรายทางการเกษตรลดลง

1.5 มวธการใหน าทเหมาะสมกบความตองการของพชและความชนของดน

1.6 มการจดการน าเสยทเกดขนจากการใชงาน เชน น าจากหองสขา น าทงตางๆ

เพอลดความเสยงทมผลกระทบตอสงแวดลอมของพนทปลกและพนทโดยรอบ

1.7 มการอนรกษแหลงน าและสภาพแวดลอม

(2) น าทใชในการจดการ

หลงการเกบเกยว

1.8 กรณทมการใชน าลางขงหลงการเกบเกยว ใหใชน าสะอาดหรอน าทมคณภาพ

ตามมาตรฐานน าบรโภคหรอเทยบเทา ขนอยกบวตถประสงคการน าขงไปใช

2. พนทปลก

2.1 พนทปลกตองไมอยในสภาพแวดลอมซงกอใหเกดการปนเปอนวตถหรอ

สงทเปนอนตรายตอผลตผลทกระทบตอความปลอดภยของผบรโภค

กรณทพนทมสภาพแวดลอมทเสยงตอการปนเปอนจากวตถหรอสงทเปน

อนตรายให ว เคร าะหดน โดยสงหองปฏบตการของทางราชการหร อ

หองปฏบตการทไดรบการรบรองระบบคณภาพ เพอวเคราะหการปนเปอน

จากวตถหรอสงทเปนอนตราย และเกบผลการวเคราะหดนไวเปนหลกฐาน

2.2 กรณจ าเปนตองใชพนทปลกทมความเสยงตอการปนเปอน ตองมขอพสจน

ทชดเจน วามวธการบ าบดทลดการปนเปอนสระดบทปลอดภยได

2.3 เกบตวอยางดนอยางนอย 1 ครง ในระยะเรมจดระบบการผลตและ

เกบตวอยางดนเพมทกครง ในชวงเวลาทมสภาพแวดลอมเสยงตอการปนเปอน

สงหองปฏบตการของทางราชการ หรอหองปฏบตการทไดรบการรบรองระบบ

คณภาพ เพอวเคราะหการปนเปอนจากวตถหรอสงทเปนอนตราย และเกบ

ผลการวเคราะหดนไวเปนหลกฐาน

มกษ. 3501-2558

3

รายการ ขอก าหนด

2.4 หากใชสารเคมทใชรมหรอราดดน เพอฆาเชอในดนหรอวสดปลก ใหบนทก

ขอมล ชนดสารเคม วนทใช อตราสวนและวธใช และชอผปฏบตงาน พรอมทง

เกบบนทกไวเปนหลกฐาน

2.5 พนทปลกใหมไมเปนพนททจะกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม หากม

ผลกระทบใหมมาตรการในการลดหรอปองกนผลเสยทจะเกดขน

2.6 วางผงแปลง จดท าแปลง หรอปรบปรงผงแปลง โดยค านงถงผลกระทบตอ

ความปลอดภยอาหาร สงแวดลอม คณภาพผลตผล และสขภาพ ความปลอดภย

และสวสดภาพของผปฏบตงาน

2.7 ดแลรกษาพนททปลกขง เพอปองกนการเสอมโทรมของดน

2.8 จดท ารหสแปลงปลกและขอมลประจ าแปลงปลก โดยระบชอเจาของพนทปลก

สถานทตดตอ ชอผดแลแปลง (ถาม) สถานทตดตอ ทตงแปลงปลก แผนผงทตง

แปลงปลก แผนผงแปลงปลก ชนดพช และพนธทปลก

2.9 จดท าประวตการใชทดนยอนหลงอยางนอย 2 ป

2.10 พนทท ใชในการเพาะปลกตองเปนไปตามขอก าหนดของกฎหมาย

ทเกยวของ

3. วตถอนตรายทาง

การเกษตร

3.1 หากใชวตถอนตรายทางการเกษตร ใหใชตามค าแนะน า หรออางอง

ค าแนะน าของกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ หรอตามค าแนะน า

ในฉลากทขนทะเบยนกบกรมวชาการเกษตร

หยดใชวตถอนตรายทางการเกษตรกอนการเกบเกยวตามชวงเวลาทระบไว

ในฉลากก ากบการใชวตถอนตรายทางการเกษตรแตละชนด หรอใหเปนไปตาม

ค าแนะน าของทางราชการ

กรณทมหลกฐานหรอมเหตอนควรสงสยวา มการใชวตถอนตราย

ทางการเกษตรไมตรงตามค าแนะน า ใหวเคราะหสารพษตกคางในผลตผล

โดยหองปฏบตการของทางราชการหรอหองปฏบตการทไดรบการรบรองระบบ

คณภาพ เพอวเคราะหสารพษตกคาง และเกบผลการวเคราะหไวเปนหลกฐาน

กรณผลการวเคราะหสารพษตกคาง มปรมาณตกคางสงสดเกนคามาตรฐาน

หรอกฎหมายทเกยวของใหตรวจสอบหาสาเหตของปญหา และด าเนนการแกไข

หรอปองกนการเกดซ า รวมทงบนทกขอมลดงกลาวไว

3.2 หามใชหรอมไวในครอบครองซงวตถอนตรายทางการเกษตร ทหามผลต

น าเขา สงออก หรอมไวครอบครองตามพระราชบญญตวตถอนตราย พ.ศ. 2535

และฉบบแกไขเพมเตม

มกษ. 3501-2558

4

รายการ ขอก าหนด

3.3 กรณผลตเพอสงออก หามใชวตถอนตรายทางการเกษตรทประเทศคคา

หามใช หรอใหใชตามขอก าหนดของประเทศคคา

3.4 มเอกสารขอมลเกยวกบวตถอนตรายทางการเกษตรทใชได หรอหามใช

ในประเทศและประเทศคคา

3.5 เลอกใชเครองพนสารเคมและอปกรณ รวมทงวธการพนสารเคมทถกตอง

โดยตรวจสอบเครองพนสารเคมใหอยในสภาพพรอมทจะใชงานไดอยาง

มประสทธภาพ

3.6 ไมใชวตถอนตรายทางการเกษตรมากกวาสองชนดผสมกน เวนแตจะเปน

ค าแนะน าของหนวยราชการทเกยวของ หรอมขอมลทางวชาการรบรอง

3.7 ใชระบบการจดการศตรพชแบบผสมผสานทเหมาะสม เพอลดการใช

วตถอนตรายทางการเกษตร

3.8 วตถอนตรายทางการเกษตรทยงคงเหลออยในภาชนะบรรจซงใชไมหมด

ในคราวเดยว ใหปดใหสนทและเกบในสถานทเกบวตถอนตรายทางการเกษตร

หากมการเปลยนถายภาชนะบรรจตองระบขอมลใหครบถวนถกตอง

3.9 จดเกบวตถอนตรายทางการเกษตรชนดตางๆ เปนสดสวนในสถานทเกบ

เฉพาะ เพอปองกนการปนเปอนของสารแตละชนด และสามารถควบคมการหยบ

ใชได ไมท าใหเกดการปนเปอนสผลตผล และไมเกดอนตรายตอบคคล

3.10 จดเกบสารเคมอน เชน น ามนเชอเพลง สารท าความสะอาด สารอนๆ

ทไมไดใชทางการเกษตรใหเปนสดสวน เพอปองกนการปนเปอนสผลตผลและ

สงแวดลอม

3.11 ท าความสะอาดเครองพนสารเคมและอปกรณภายหลงการใชทกครง และ

ก าจดน าลางดวยวธทไมท าใหเกดการปนเปอนสสงแวดลอม

3.12 ท าลายหรอก าจดภาชนะบรรจวตถอนตรายทางการเกษตรทใชหมดแลว

ดวยวธทถกตอง เพอปองกนการน ากลบมาใช

3.13 เกบวตถอนตรายทางการเกษตรทเสอมสภาพหรอหมดอาย ในสถานท

เฉพาะ หรอท าลายดวยวธทถกตอง เพอปองกนการน ากลบมาใช

3.14 บนทกหรอจดท าบญชรายชอวตถอนตรายทางการเกษตรทเกบไวใน

สถานทเกบ

3.15 ผปฏบตงาน และ/หรอผควบคม ตองมความรในการใชวตถอนตราย

ทางการเกษตรทถกตอง โดยตองรจกศตรพช การเลอกชนดและอตราการใช

วตถอนตรายทางการเกษตร การเลอกใชเครองพนและอปกรณทเกยวของ

มกษ. 3501-2558

5

รายการ ขอก าหนด

3.16 ผปฏบตงานมความรความเขาใจเกยวกบการปองกนตนเองจากการใช

วตถอนตรายทางการเกษตร และการปฐมพยาบาลเบองตน

3.17 ขณะปฏบตงานผใชวตถอนตรายทางการเกษตร สวมเสอผาใหมดชด

มอปกรณปองกนสารพษ ไดแก หนากากหรอผาปดจมก ถงมอ หมวก และ

สวมรองเทา เพอปองกนอนตรายจากสารพษ

3.18 ผพนวตถอนตรายทางการเกษตรอยเหนอลมตลอดเวลา รวมถงตองระวง

ละอองฟงกระจายไปปนเปอนแปลงใกลเคยงและสงแวดลอม

3.19 ผพนวตถอนตรายทางการเกษตร อาบน า สระผม และเปลยนเสอผาทนท

หลงการพน เสอผาทสวมใสขณะพน ตองน าไปซกใหสะอาดทกครง โดยซกแยก

จากเสอผาทใชปกต

3.20 มอปกรณปฐมพยาบาลและอปกรณปองกนอบตเหตอยางครบถวน เชน

น ายาลางตา น าสะอาด ทราย ฯลฯ

3.21 มเอกสารค าแนะน าการปฏบต กรณทมอบตเหตหรอเหตฉกเฉนแสดงไวให

เหนชดเจนในบรเวณทเกบสารเคม

4. การจดการคณภาพใน

กระบวนการผลตกอน

การเกบเกยว

(1) แผนควบคมการ

ผลต

4.1 มแผนควบคมการผลตเพอใหไดผลตผลตรงตามวตถประสงค โดยใช

หลกการปฏบตทางการเกษตรทด หรอใชขอมลจากงานวจยทไดรบการยอมรบ

หรอขอมลจากทางราชการ หรอผเชยวชาญดานพช หรอขอมลจากคคา เพอ

ก าหนดมาตรการควบคมในแตละขนตอนทอาจสงผล กระทบตอความปลอดภย

ของผบรโภค และ/หรอคณภาพของผลตผล และ/หรอสงแวดลอม และ/หรอ

สขภาพ ความปลอดภยและสวสดภาพของผปฏบตงาน

(2) ปจจยการผลต 4.2 จดท ารายการปจจยการผลต แหลงทมา และรายละเอยดเฉพาะของ

ปจจยการผลตทส าคญ ไดแก สวนขยายพนธ ปย ธาตอาหารเสรม วตถอนตราย

ทางการเกษตร ทใชในกระบวนการผลต พรอมทงระบรายการ ปรมาณ

วน/เดอน/ป ทจดซอ และบนทกขอมล

- สวนขยายพนธ 4.3 สวนขยายพนธมาจากแหลงทเชอถอได ตรงตามพนธ สามารถตรวจสอบ

แหลงทมาและประวตของสวนขยายพนธได

4.4 สวนขยายพนธควรมอาย 10-12 เดอน และแตละสวนขยายพนธม 2-3 ตา

ปราศจากโรคและแมลง

มกษ. 3501-2558

6

รายการ ขอก าหนด

- ปยและสารปรบปรงดน 4.5 มการจดการทดในการใชปยและสารปรบปรงดน เพอปองกนไมใหเกด

การปนเปอนทงในดานจลนทรย เคม และกายภาพสผลตผลในระดบทจะท าให

ไมปลอดภยตอการบรโภค และใชปยหรอสารปรบปรงดนทขนทะเบยนกบ

กรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ

4.6 หากเกษตรกรผลตปยอนทรยใชเองในฟารม ปยอนทรยตองผาน

กระบวนการหมกหรอยอยสลายโดยสมบรณ หรอผานกระบวนการอน

อยางเพยงพอ ทจะไมท าใหเกดโรคสคน ทงนใหบนทกขอมลทระบวธการ วนท

และชวงเวลาท าปยอนทรย

4.7 ไมใชสงขบถายของคนมาเปนปย

4.8 พนทเกบรกษา ผสม และขนยาย ปยและสารปรบปรงดน หรอพนทส าหรบ

หมกปยอนทรย แยกเปนสดสวนและอยในบรเวณทไมกอใหเกดการปนเปอน

สพนทปลกขงและแหลงน า

4.9 ใชปยใหสอดคลองกบผลการวเคราะหธาตอาหารในดนและความตองการ

ของพช

- เครองมอและอปกรณ

การเกษตร

4.10 จดใหมเครองมอและอปกรณการเกษตรทเหมาะสมและเพยงพอตอ

การปฏบตงาน

4.11 จดใหมสถานทเกบรกษาเครองมอและอปกรณการเกษตรเปนสดสวน

ปลอดภย และงายตอการน าไปใชงาน

4.12 ตรวจสอบเครองมอและอปกรณการเกษตรอยางสม าเสมอ เพอปองกน

อนตรายตอผปฏบตงาน

4.13 ตรวจสอบเครองมอและอปกรณการเกษตรทตองอาศยความเทยงตรง

ในการปฏบตงานอยางนอยปละครง หากพบวามความคลาดเคลอน ตองปรบปรง

ซอมแซมหรอเปลยนใหมใหมประสทธภาพตามมาตรฐานเมอน ามาใชงาน

4.14 ท าความสะอาดเครองมอและอปกรณการเกษตร รวมทงภาชนะทใช

ในการบรรจและขนสงผลตผลทกครงกอนการใชงานและหลงใชงานเสรจแลว

- การจดการในขนตอน

การผลต

4.15 ดนทปลกควรเปนดนทระบายน าไดด

4.16 ใชระยะปลกใหเหมาะสมตามอายการเกบเกยว (ขงออน หรอขงดอกแดง

หรอขงแก) ทตองการ เพอใหไดขงทมคณภาพ

4.17 มการปองกนก าจดโรคและแมลงศตรพชในดน ทงนตองไมมผลกระทบตอ

ความปลอดภยของผบรโภค และคณภาพของขงและสงแวดลอม

4.18 คลมดน เพอรกษาความชนในดน

มกษ. 3501-2558

7

รายการ ขอก าหนด

4.19 กลบโคน เพอใหขงแตกหนอด แงงขงเจรญเตบโตด ปองกนการเกด

ขงหวเขยว และเปนการก าจดวชพช

4.20 ปองกนก าจดโรคและแมลงศตรพช เมอส ารวจพบในปรมาณทม

ความเสยหายในระดบเศรษฐกจ

4.21 ควบคมและก าจดวชพช ใหอยในระดบทไมเสยหายตอการเจรญเตบโต

ของขง

4.22 มมาตรการเพอลดความเสยงในการเกดโรค เชน การปลกพชหมนเวยน

- การก าจดของเสยและ

สงของทไมใช หรอ

ไมเกยวของกบการผลต

4.23 เผาท าลายสวนของพชทมโรคเขาท าลายนอกแปลงปลก โดยค านงถง

ผลกระทบตอสงแวดลอม

4.24 แยกประเภทของเสยและสงของทไมใช หรอไมเกยวของกบการผลต

ใหชดเจน รวมทงมททงขยะใหเพยงพอ หรอระบจดทงขยะใหชดเจน รวมถง

มการลดของเสยทเกดขนในกระบวนการผลต

5. การเกบเกยวและการ

ปฏบตหลงการเกบเกยว

5.1 เกบเกยวขงทมอายเกบเกยวเหมาะสม โดยมคณภาพตามความตองการ

ของตลาด หรอตามขอก าหนดของคคา

5.2 คดแยกขงท ไมไดคณภาพออกจากขงทมคณภาพ หากมการคดแยก

ชนคณภาพและขนาดกอนจ าหนาย ใหเปนไปตามขอก าหนดใน มกษ.3002

มาตรฐานสนคาเกษตร เรอง ขง หรอตามขอก าหนดของคคา

5.3 เกบเกยวดวยวธการทเหมาะสมและระมดระวง เพอปองกนขงเปนรอยต าหน

5.4 แยกภาชนะในการบรรจของเสยและวตถอนตรายทางการเกษตรอยางชดเจน

จากภาชนะบรรจในการเกบเกยวและการขนยาย เพอปองกนการปนเปอน

5.5 จดใหมสถานทเกบรกษาอปกรณในการเกบเกยวและการปฏบตหลงการ

เกบเกยว และภาชนะบรรจ ใหเปนสดสวน โดยแยกออกจากวตถอนตราย

ทางการเกษตรหรอสารเคมอนๆ ปย และสารปรบปรงดน และใหมการปองกน

การปนเปอนจากสตวพาหะน าโรค

5.6 ปองกนสตวเลยงไมใหอยในบรเวณปฏบตงาน โดยเฉพาะสถานทเกบเกยว

คดบรรจ และเกบรกษา หากมความเสยงในการเปนพาหะน าโรค ใหมมาตรการ

ปองกน

5.7 จดวางเหยอหรอกบดก เพอก าจดสตวพาหะน าโรค ในบรเวณทไมม

ความเสยงตอการปนเปอนสผลตผล ภาชนะบรรจ และวสด รวมถงใหมการบนทก

ขอมล

มกษ. 3501-2558

8

รายการ ขอก าหนด

6. การพกผลตผล

การขนยายในแปลงปลก

การเกบรกษา และ

การขนสง

6.1 มการจดการดานสขลกษณะของสถานทและวธการขนยาย พกผลตผล

และ/หรอ เกบรกษาผลตผล เพอปองกนการปนเปอนจากอนตรายและ

สงแปลกปลอมทมผลตอความปลอดภยในการบรโภคและคณภาพของผลตผล

6.2 การจดวางผลตผลในบร เวณพกผลตผลท เกบ เก ยวในแปลงปลก

ตองเหมาะสม สามารถปองกนการเสอมสภาพของผลตผลอนเนองจากความรอน

และแสงแดด

6.3 ใชวสดปรองพนในบร เวณพกผลตผลท เกบเกยวแลว เพอปองกน

การปนเปอนจากสงปฏกล และสงทเปนอนตรายอนๆ จากพนดน

6.4 ไมใชพาหนะทขนยายหรอขนสงวตถอนตรายทางการเกษตร หรอปย หรอ

สารปรบปรงบ ารงดน ในการขนยายหรอขนสงผลตผล เพอปองกนการปนเปอน

ทเปนอนตรายตอการบรโภค ในกรณทไมสามารถแยกพาหนะในการขนยายหรอ

ขนสงได ตองท าความสะอาดพาหนะ เพอปองกนการปนเปอนดงกลาว รวมถง

มการบนทกการใชพาหนะขนสง

6.5 เลอกใชภาชนะท เหมาะสมในการบรรจขนตน เพอการขนถายผลตผล

จากภายในพนทแปลงปลกไปยงพนทคดแยกบรรจทเหมาะสม

6.6 การขนยายผลตผลในแปลงปลกใหปฏบตดวยความระมดระวง และปองกน

การปนเปอนทเปนอนตรายตอการบรโภคได

6.7 ขนสงผลตผลทบรรจภาชนะแลวดวยความระมดระวง ไปยงจดรวบรวมสนคา

ทนททเกบเกยว และ/หรอ หลงการตดแตงคดคณภาพหรอคดขนาดแลว

7. สขลกษณะสวนบคคล 7.1 ผปฏบตงานมความรความเขาใจ หรอไดรบการฝกอบรมสขลกษณะสวน

บคคล เพอใหสามารถปฏบตงานไดอยางถกสขลกษณะ

7.2 ตองมการดแลสขลกษณะสวนบคคลของผทสมผสกบผลตผลโดยตรง

โดยเฉพาะหลงการเกบเกยว เพอปองกนไมใหเกดการปนเปอนสผลตผล

7.3 มสงอ านวยความสะดวกดานสขลกษณะสวนบคคลทเพยงพอและอยใน

สภาพพรอมใชงาน สามารถปองกนของเสยตางๆ ไมใหเกดการปนเปอนสแปลง

ปลกและผลตผล

7.4 รายงานใหผดแลการผลตทราบ ในกรณผปฏบตงานเจบปวย เพอตดสนใจ

ในการปฏบตงานทไมใหเกดการปนเปอนสผลตผล

7.5 ผปฏบตงานเกยวกบวตถอนตรายทางการเกษตร ไดรบการตรวจสขภาพ

อยางนอยปละ 1 ครง

7.6 จดใหมสงอ านวยความสะดวกพนฐานทเหมาะสมแกผปฏบตงาน

มกษ. 3501-2558

9

รายการ ขอก าหนด

7.7 จดการอบรมใหความรแกผปฏบตงานอยางเหมาะสมตามหนาททรบผดชอบ

7.8 เจาของและผปฏบตงานมความรหรอไดรบการฝกอบรมทเกยวของกบการ

ปฏบตทางการเกษตรทด

8. บนทกขอมลและการ

ตามสอบ

(1) เอกสารและบนทก

ขอมล

8.1 กรณแหลงน าและพนทปลกอยในสภาวะเสยงทมผลกระทบตอความ

ปลอดภยของผบรโภค ใหมบนทกผลการวเคราะหน าและดน (ขอก าหนด 1.1

และขอก าหนด 2.1)

8.2 มบนทกผลการวเคราะหน าและดนในระยะเรมจดระบบการผลต และในชวง

เวลาทมสภาพแวดลอมเสยงตอการปนเปอน (ขอก าหนด 1.3 และขอก าหนด 3.3)

8.3 มบนทกขอมลการใชสารเคมทใชรมหรอราดดน (ขอก าหนด 2.4)

8.4 มบนทกขอมลรหสแปลงปลกและขอมลประจ าแปลงปลก (ขอก าหนด 2.8)

8.5 มประวตการใชทดนยอนหลงอยางนอย 2 ป (ขอก าหนด 2.9)

8.6 มบนทกขอมลการใชวตถอนตรายทางการเกษตรทกครงทใช อยางนอยให

ระบชนดพช ชนดสารเคม วตถประสงคการใช วนทใช อตราและวธการใช วนท

เกบเกยว และชอผปฏบตงาน (ขอก าหนด 3.1)

8.7 มเอกสารขอมลเกยวกบวตถอนตรายทางการเกษตร (ขอก าหนด 3.4)

8.8 มบนทกหรอบญชรายชอวตถอนตรายทางการเกษตรทจดเกบ (ขอก าหนด

3.14)

8.9 มแผนควบคมการผลต (ขอก าหนด 4.1)

8.10 มบนทกรายการปจจยการผลต แหลงทมา และรายละเอยดเฉพาะของปจจย

การผลตทส าคญ ไดแก สวนขยายพนธ ปย ธาตอาหารเสรม วตถอนตรายทาง

การเกษตรทใชในกระบวนการผลต พรอมทงระบรายการ ปรมาณ วน/เดอน/ป

ทจดซอ (ขอก าหนด 4.2 และ 4.3)

8.11 มบนทกการผลตปยอนทรย (ขอก าหนด 4.6)

8.12 มบนทกการจดวางเหยอหรอก บดก เพ อก าจดสตวพาหะน าโรค

(ขอก าหนด 5.7)

8.13 มบนทกขอมลการใชพาหนะขนสง กรณมการใชพาหนะรวมกบการขนสง

วตถอนตรายทางการเกษตร หรอปย หรอสารปรบปรงบ ารงดน (ขอก าหนด 6.4)

8.14 มบนทกการฝกอบรมสขลกษณะสวนบคคล (ขอก าหนด 7.1)

มกษ. 3501-2558

10

รายการ ขอก าหนด

8.15 มหลกฐานผลการตรวจสขภาพของผปฏบตงาน (ขอก าหนด 7.5)

(2) การตามสอบ 8.16 ขงทอยระหวางการเกบรกษาและขนยาย หรอบรรจเพอจ าหนาย ใหระบ

รนผลตผล หรอตดรหส หรอเครองหมายแสดงแหลงผลต หรอวนทเกบเกยว

เพอใหสามารถตรวจสอบทมาของขงได

8.17 ในกรณมการจ าหนายขง บนทกขอมลผรบซอหรอแหลงทน าขงไปจ าหนาย

รวมถงปรมาณทจ าหนาย

8.18 เกบรกษาบนทกขอมลการปฏบตงานและเอกสารส าคญทเกยวของกบ

การปฏบตงานไวอยางนอย 2 ป ของการผลตตดตอกน หรอตามทผประกอบการ

หรอประเทศคคาตองการ เพอใหสามารถตามสอบและเรยกคนสนคาเมอเกด

ปญหาได

8.19 กรณทพบปญหาการปฏบตในแปลงปลกทอาจมผลตอความปลอดภย

ใหสบหาสาเหตและหาแนวทางแกปญหา เพอปองกนไมใหเกดขนอก และใหม

การบนทกขอมล