Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
1
บทท 7 การเคลอนทแบบหมน
การเคลอนทแบบหมน (rotational motion) คอการเคลอนทหมนอยกบทรอบแกนหมน
ตรงแนน หรออาจหมนรอบศนยกลางมวล เชนการหมนของใบพดของพดลม , การหมนของ
ลอจกรยาน เปนตน
ว ตถทใชในการศกษาการเคลอนทแบบหมนจะเปนวตถทมรปรางแนนอน ระยะหาง
ระหวางจดตางๆ บนวตถมระยะคงตว และวตถไมเปลยนรปรางเมอเคลอนทหรอมแรงกระทา
เรยกวตถน นๆ วา วตถแขงเกรง (regid body)
. ปรมาณตางๆ ทเกยวของกบการหมน
กอนศกษาการเคลอนทแบบหมน จ าเปนตองรจกคาศพทพนฐานเกยวกบการหมนดงน
การกระจดเชงมม (angular displacement , )
คอมมทกวาดไปได ใชหนวยเปนเรเดยน เชนมมทปก
หนงสอกวาดข นไปไดเมอถกเปดดงรป
ความเรวเชงมม (angular velocity , ) คอปร-
มาณของการกระจดเชงมมทกวาดไปไดในหนงหนวยเวลา
น นคอ = t
เมอ คอความเรวเชงมม ( เรเดยน/วนาท )
คอการกระจดเชงมม ( เรเดยน )
t คอเวลา ( วนาท )
นอกจากน ความเรวเชงมมย งสามารถหาคาไดจาก
= T2 และ = f
เมอ คอความเรวเชงมม ( เรเดยน/วนาท )
T คอคาบของการเคลอนท ( วนาท ) ( คอเวลาทใชในการเคลอนทได รอบ )
f คอความถของการเคลอนท ( เฮรตซ )
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
2
การกระจดเชงมม และความเรวเชง
มม เปนปรมาณเวกเตอรซงสามารถหาทศ
ทางไดจากกฎมอขวา โดยใชมอขวากาแกน
หมน แลวใหนวท งสวนตามการเคลอนท
นวหวแมมอจะช บอกทศของการกระจดเชง
มม และความเรวเชงมมดงแสดงในรป
1. ลอหมนอนหนงหมนไดการกระจดเชงมม 25 เรเดยน ในเวลา 10 วนาท จงหาอตราเรว
เชงมมเฉลยของการหมนลอน ในหนวยเรเดยนตอวนาท
. . . . . . . .
. ลอหมนอนหนงหมนครบรอบในโดยใชเวลา วนาท จงหาอตราเรวเชงมมเฉลยของการ
หมนลอน ในหนวยเรเดยนตอวนาท
. . . . . . . .
. ลอหมนอนหนงหมนดวยความถคงท รอบ/นาท จงหาอตราเรวเชงมมเฉลยของการ
หมนลอน ในหนวยเรเดยนตอวนาท
. . . .
,
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
3
ความเรงเชงมม (angular acceleration , α ) คอความเรวเชงมมทเปลยนไปในหนง
หนวยเวลา
น นคอ = to
เมอ คอความเรงเชงมม ( เรเดยน/วนาท )
คอความเรวเชงมมตอนปลาย ( เรเดยน/วนาท ) o คอความเรวเชงมมตอนตน ( เรเดยน/วนาท )
t คอเวลา ( วนาท )
. ลออนหนง ในตอนแรกหมนดวยความเรวเชงมมคงตว เรเดยน/วนาท ตอมาลดลงเหลอ
เรเดยน/วนาท ในเวลา วนาท จงหาความเรงเชงมมในหนวย เรเดยน/วนาท . . . – . –
เมอเปรยบเทยบปรมาณตางๆ ของการเคลอนทแบบเลอนทในแนวเสนตรงกบการเคลอนท
แบบหมนรอบแกนหมนตรงแนนจะไดดงน
ปรมาณของการเคลอนทแบบ
เลอนทในแนวเสนตรง
ปรมาณการเคลอนทแบบหมน
รอบแกนหมนตรงแนน
s
u
v
a
o
α
เมอ s คอการกระจดเชงเสน ( เมตร ) คอการกระจดเชงมม (เรเดยน)
u คอความเรวตน (เมตร/วนาท ) o คอความเรวเชงมมตน (เรเดยน/วนาท)
v คอความเรวปลาย (เมตร/วนาท ) คอความเรวเชงมมปลาย (เรเดยน/วนาท)
a คอความเรง (เมตร/วนาท ) α คอความเรงเชงมม (เรเดยน/วนาท )
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
4
ควรทราบ : การกระจด (s) ความเรว ( v ) และความเรง ( a ) ของการเคลอนทแบบเลอนทน น
อาจเรยกเปนการกระจดเชงเสน ความเรวเชงเสน และความเรงเชงเสน ปรมาณท งสามน สามารถ
หาคาไดจาก
s = R และ v = R และ a = R
เมอ s คอการกระจดเชงเสน ( เมตร ) คอการกระจดเชงมม (เรเดยน)
v คอความเรวเชงเสน ( เมตร/วนาท ) คอความเรวเชง (เรเดยน/วนาท)
a คอความเรงเชงเสน ( เมตร/วนาท2 ) α คอความเรงเชงมม (เรเดยน/วนาท )
R คอรศมการเคลอนท ( เมตร )
เมอเปรยบเทยบสมการของการเคลอนทแบบเลอนทในแนวเสนตรงกบการเคลอนทแบบ
หมนรอบแกนหมนตรงแนนจะไดดงน
สมการการเคลอนทแบบ
เลอนทในแนวเสนตรง
สมการการเคลอนทแบบหมน
รอบแกนหมนตรงแนน
v = u + a t
s = 2vu t
s = u t + 21 a t2
s = v t – 21 a t2
v2 = u2 + 2 a s
s = V t ( เมอ V คงท )
= o + t
= ( 2ωoω ) t
= o t + 21 t2
= t – 21 t2
2 = 20 + 2
= t ( เมอ คงท )
. ว ตถกอนหนงหมนรอบตวเองดวยความเรวเชงมม เรเดยน/วนาท เมอใหแรงกระทาในทศ
เดยวกบการหมน ปรากฏวาว ตถกอนน นมความเรงเชงมม เรเดยน/วนาท จงหาวาถาให
แรงกระทานาน วนาท คาความเรวเชงมม ณ.วนาทท น นมคาเทาใด
. เรเดยน/วนาท 2. 25 เรเดยน/วนาท
. เรเดยน/วนาท 4. 35 เรเดยน/วนาท
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
5
. ลออนหนงใชเวลา วนาท ในการหมนไปไดมมท งหมด เรเดยน ว ดความเรวเชงมม
ขณะน นได เรเดยน/วนาท จงหาความเรวเชงมมตอนเรมตน
. เรเดยน/วนาท 2. 46 เรเดยน/วนาท
. เรเดยน/วนาท 4. 50 เรเดยน/วนาท
. จากขอทผานมา จงหาความเรงเชงมมของการหมน
. เรเดยน/วนาท2 2. 25 เรเดยน/วนาท2
. เรเดยน/วนาท2 4. 35 เรเดยน/วนาท2
. ลออนหนงหมนดวยความเรงเชงมม เรเดยน/วนาท และเพมความเรวเชงมมในการหมน
เปน เรเดยน/วนาท ในเวลา วนาท จงหาการกระจดเชงมมทหมนไปไดในชวงเวลา
ดงกลาว ( ตอบในหนวยเรเดยน )
. 2. . 4. 6
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
6
. ใบพดลมเครองหนงหมนดวยอตรา รอบ/นาท ในเวลา วนาท จากหยดนง จงหา
ความเรงเชงมมของใบพดลมน
. –4 เรเดยน / วนาท2 2. 10 เรเดยน / วนาท2
3. 4 เรเดยน / วนาท2 . 30 เรเดยน / วนาท2
10. พดลมเครองหนงกาลงหมนดวยอตรา รอบตอนาท แลวคอยๆ ชาลงอยางสมาเสมอ
จนมอตราเรว รอบตอนาท ในเวลา วนาท จงหาความเรงเชงมมและจานวนรอบท
หมนไดในชวงเวลาน
. 3 เรเดยน/วนาท2 , 150 รอบ 2. 3
เรเดยน/วนาท2 , 225 รอบ
3. 32 เรเดยน/วนาท2 , 150 รอบ . 3
2 เรเดยน/วนาท2 , 225 รอบ
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
7
11. ความเรวเชงมมของลออนหนงลดลงดวยอตราคงทจาก รอบตอนาท เหลอ รอบ
ตอนาท ในเวลา วนาท จงหาจานวนรอบทหมนไดในชวงเวลา วนาท
1. 56 รอบ 2. 50 รอบ 3. 90 รอบ 4. 58.33 รอบ
. ลออนหนงมรศม เมตร หมนจากหยดนงจนมความเรวเชงมมคงตว เรเดยน/วนาท
ในเวลา วนาท จงหาความเรงเชงมม . เรเดยน/วนาท2 2. 10 เรเดยน/วนาท2
. เรเดยน/วนาท2 4. 20 เรเดยน/วนาท2
. จากขอทผานมา จงหามมทหมนไปไดท งหมดต งแตตน
1. 400 เรเดยน 2. 600 เรเดยน 3. 800 เรเดยน 4. 1000 เรเดยน
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
8
. จากขอทผานมา จงหาความเรว และความเรงทผวลอ ณ.วนาทท
1. 100 เมตร/วนาท , 5 เมตร/วนาท2 2. 200 เมตร/วนาท , 5 เมตร/วนาท2
3. 100 เมตร/วนาท , 10 เมตร/วนาท2 4. 200 เมตร/วนาท , 10 เมตร/วนาท2
. จากขอทผานมา ถาลอน กลงไปขางหนา จงหาระยะทางทกลงไปได เมอผานไป วนาท
1. 500 เมตร 2. 1000 เมตร 3. 1500 เมตร 4. 2000 เมตร
. รถจกรยานคนหนงแลนเปนเสนตรงจากหยดนง พบวาลอมความเรงเชงมม เรเดยน/-
วนาท ถาลอรถมเสนผานศนยกลาง เมตร จงหาระยะทางทเคลอนทไดใน วนาท
นบจากเรมตน
1. 50 เมตร 2. 100 เมตร 3. 150 เมตร 4. 200 เมตร
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
9
17. เฟอง A รศม มลลเมตร ขบกบเฟอง B รศม มลลเมตร ดงรป ถาเฟอง A
หมนดวย ความเรว A = 10 เรเดยน/วนาท ตามเขมนาฬกา เฟอง B จะหมนดวย
ความเรว B = ?
1. 20 เรเดยน/วนาท ตามเขมนาฬกา
. 20 เรเดยน/วนาท ทวนเขมนาฬกา
. เรเดยน/วนาท ตามเขมนาฬกา
. เรเดยน/วนาท ทวนเขมนาฬกา
. ตามรป นกขจกรยานถบจกรยานทาใหจานหมนหนงรอบในเวลา วนาท ถาจาน A ,
จาน B และลอหลง C มรศม เซนตเมตร , 2.5 เซนตเมตร และ 35 เซนตเมตร
ตามลาดบ จกรยานจะวงดวยอตราเรวเทาใด
. . เมตร/วนาท
2. 3.1 เมตร/วนาท
3. 4.4 เมตร/วนาท
4. 6.3 เมตร/วนาท
A B C
rB
A rA
B
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
10
. โมเมนตความเฉอยรอบแกนหมนสมมาตร
โมเมนตความเฉอย (moment of inertia ) เปนสมบตตานการหมนของวตถ ว ตถทม
โมเมนตความเฉอยมากจะหมนไดยาก ว ตถทมโมเมนตความเฉอยนอยจะหมนไดงาย
โมเมนตความเฉอยของวตถรปรางตางๆ รอบแกนสมมาตรสามารถหาไดจาก
I = m r2
I = m121r + m2
22r + m3
23r + ….
เมอ I คอโมเมนตความเฉอย ( กโลกรม.เมตร2)
m คอมวล ( กโลกรม )
r คอรศมการหมนของมวลน น ( เมตร )
19. จากรป มวล กอน เคลอนทรอบแกน
หมนเดยวกนพรอมกน จงหาโมเมนตแหง
ความเฉอยของการหมนน
. กโลกรม.เมตร2
. กโลกรม.เมตร2
. กโลกรม.เมตร2
. กโลกรม.เมตร2
m3 m2
m1 r1
r2 r3
m2 = 5 kg m1 = 2 kg
m3 = 4 kg
R2= 1 m R1 = 3 m
R3 = 2 m
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
11
20. ว ตถมวล กรม และ กรม
ตดอยกบปลายท งสองของแทงโลหะ
เบายาว เซนตเมตร ดงรป จง
หาโมเมนตความเฉอยรอบแกน AB
1. . กโลกรม.เมตร2 2. . กโลกรม.เมตร2
3. . กโลกรม.เมตร2 4. . กโลกรม.เมตร2
B
cm 100 cm
A 100 g 200 g
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
12
ในกรณวตถรปรางอนๆ เราอาจหาคาโมเมนตความเฉอยไดดงน รปรางวตถ แกนหมน รป โมเมนตความเฉอย
ทรงกลมตน
มวล m รศม R
รอบแกนผาน
จดศนยกลาง
2mR52I
ทรงกลมกลวง
มวล m รศม R
รอบแกนผานจด
ศนยกลาง
2mR32I
ทรงกระบอกตน
มวล m รศม R
ยาว L
รอบแกนของ
ทรงกระบอก
2mR21I
แผนกลมบาง
มวล m รศม R
รอบแกนผานศนยกลาง
บนระนาบของแผน
2mR41I
แทงวตถเลก
มวล m ยาว L
รอบแกนผานศนยกลาง
มวล ต งฉากกบแทง
2mL121I
การหมนของวตถท งหมดในตารางน เปนการหมนรอบแกนผานศนยกลางมวล และเปน
แกนสมมาตรของวตถซงแกนน นตองอยกบท ถาเลอนแกนหมนไปเปนระยะ L ขนานกบแกน
สมมาตรเดม โมเมนตความเฉอยจะเพมข นอก m L2 โมเมนตความเฉอยรวมจงตองนา m L2
บวกเพมเขาไปดวย
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
13
. ทอรกกบการเคลอนทแบบหมน
ความแรงการหมนของวตถจะข นกบโมเมนต
ของแรง ( moment of force ) หรอ ทอรก ( torque , )
ซงหมายถงผลคณเชงเวกเตอรของแรงกระทาตอวตถ (F )
กบการกระจดทว ดจากจดหมน ( r )
ขนาดของทอรกสามารถหาคาไดจาก
= F r และ = I α
เมอ คอทอรก ( นวตน.เมตร )
F คอแรงททาใหเกดการหมน ( นวตน )
r คอระยะจากจดหมนไปตกต งฉากกบแนวแรงน น ( เมตร )
I คอโมเมนตความเฉอย ( กโลกรม.เมตร2)
α คอความเรงเชงมม ( เรเดยน/วนาท2)
21. จากรปจงหาทอรกทกระทาตอวตถน
. นวตน.เมตร . นวตน.เมตร
. นวตน.เมตร . นวตน.เมตร
. ลอวงหนงมโมเมนตความเฉอยรอบแกนหมน กโลกรม.เมตร จงหาคาทอรกททาให
วงลอน หมนดวยความเรงเชงมม เรเดยน/วนาท
. นวตน.เมตร 2. 1000 นวตน.เมตร
. นวตน.เมตร 4. 2000 นวตน.เมตร
F
r
.O F = 5 น.
r = 0.2 ม.
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
14
23. จงหาทอรกททาใหลอมวล กโลกรม รศม เซนตเมตร หมนดวยความเรง
เรเดยน/วนาท
. . นวตน.เมตร 2. 1.0 นวตน.เมตร
3. 1.5 นวตน.เมตร 4. 2.0 นวตน.เมตร
24. จงหาทอรกทใชในการทาใหจานกลมทมโมเมนตความเฉอย กโลกรม.เมตร เรมหมน
จากหยดนงจนกระท งมความเรวเชงมม เรเดยน/วนาท ใน วนาท
. นวตน.เมตร . นวตน.เมตร
. นวตน.เมตร . นวตน.เมตร
25. จงหาทอรกทใชในการทาใหจานกลมทมโมเมนตความเฉอย กโลกรม.เมตร เรมหมน
จากหยดนงจนกระท งมความเรวเชงมม เรเดยน/วนาท ใน เรเดยน
. นวตน.เมตร 2. 600 นวตน.เมตร
. นวตน.เมตร 4. 1000 นวตน.เมตร
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
15
26. จงหาทอรกทใชในการทาใหจานกลมทมโมเมนตความเฉอย กโลกรม.เมตร เรมหมน
จากหยดนงจนกระท งมอตราเรว รอบ/วนาท ใน วนาท
. นวตน.เมตร 2. 75 นวตน.เมตร
. นวตน.เมตร 4. 100 นวตน.เมตร
27. วงลอมรศม เซนตเมตร หมนโดยไมมแรงเสยดทานดวยความเรงเชงมม . เรเดยน/
วนาท2 เมอมแรงคงท นวตน กระทาในแนวเสนสมผ สกบวงลอ จงหาโมเมนตความ
เฉอยของวงลอ
. . กโลกรม.เมตร2 . . กโลกรม.เมตร2
. . กโลกรม.เมตร2 . . กโลกรม.เมตร2
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
16
28. คานเบา AB ยาว เมตร ปลาย A มมวล
กโลกรม ตดอย สวนปลาย B เปนจดหมนตรง
ททาใหคานหมนไดคลองในระนาบราบ เมอม แรง F ขนาด นวตน กระทาอยางต งฉาก กบคานกระทาหางจาก B ไปเปนระยะ เมตร
ดงรป ปลาย A จะมความเรงเชงมมกเรเดยนตอ
วนาท . . . . . . . .
29. เครองยนตของเฮลคอปเตอรล าหนง สงทอรกขนาด นวตน.เมตร กระทาตอใบพด
ซงมโมเมนตความเฉอย กโลกรม . เมตร2 จงหาวาจะตองใชเวลานานกวนาท จงทา
ใหความเรวของใบพดหมน รอบ/นาท จากเรมตนอยนง
. . วนาท . . วนาท . . วนาท . . วนาท
3 ม.
2 ม.
5 kg
A F
B
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
17
30. ตามรปเปนวงลอรศม เซนตเมตร มแกนหมนลนและม
โมเมนตความเฉอยรอบแกนหมนเทากบ . กโลกรม-เมตร
วงลอน ถกพนไวดวยเสนเชอกขนาดเลก และ เบาจานวนหลาย
รอบ ถาออกแรง F ขนาดคงทเทากบ นวตน ดงปลาย
เชอก จงหาความยาวของเชอกทถกดงออกมาไดในเวลา
วนาท ท งนก าหนดวาวงลอเรมหมนจากหยดนง
(ใหตอบในหนวยเมตร)
. . เมตร . . เมตร . . เมตร . . เมตร
31. เชอกยาว เมตร พนรอบแกนทรงกระบอกรศม
เซนตเมตร ซงมโมเมนตของความเฉอย .
กโลกรม . เมตร2 เมอเชอกไดรบแรงดง นวตน
ถาการหมนของทรงกระบอกไมเกดแรงเสยดทาน จง
หาวาเมอดงเชอกจนหมด ทรงกระบอกจะหมนดวย
อตราเรวเชงมมกเรเดยน/วนาท
1. 50 2. 50 2 3. 100 4. 100 2
F
F
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
18
32. แปนหมนมวล กโลกรม รศม เซนตเมตร
ก าลงหมนดวยอตราเรวเชงมม เรเดยน/วนาท
ไดนาแผนเหลกกดกบแปนหมน ทาใหเกดแรง
กระทากบแปนหมนในทศตานการหมนมขนาดใน
แนวสมผ ส นวตน จงหาวาหลงจากน นนานก
วนาทแปนหมนจงจะหยดนง ใหโมเมนตความเฉอยของแปนหมน . กโลกรม.เมตร2
. วนาท . วนาท . วนาท . วนาท
33. หนเจยเหลกซงมลกษณะเปนลอตนมมวล กโลกรม รศม . เมตร ก าลงหมนรอบแกน
ของลอดวยอตราเรว รอบตอวนาท เมอเอาปลายแทงหลกกดลงทผวของลอในแนวต งฉาก
กบผวดวยแรงขนาด นวตน คงท ถาสมประสทธ ของความเสยดทานระหวางปลายแทง
เหลกกบผวหนเจยเทากบ . และโมเมนตของความเฉอยของหนเจยรอบแกนหมนดงกลาว
เปน . กโลกรม . เมตร หลงจากออกแรงกด ลอจะหมนตอไปไดกรอบจงหยด
. รอบ . รอบ . รอบ . รอบ
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
19
34. หนลบมดอนหนงมโมเมนตความเฉอย . กโลกรม.เมตร2 รศม . เมตร ก าลงหมน
ดวยอตรา รอบ/วนาท ถานาว ตถไปกดผวของหนลบมดในแนวทผานจดศนยกลาง
ของหนลบมดดวยแรงขนาด นวตน ปรากฏวาจะทาใหหนลบมดหยดหมนไดในเวลา
วนาท จงหาคาสมประสทธ ความเสยดทานระหวางผวของหนลบมดกบวตถทกดน น
. . . . . . . .
35. แผนกลมรศม . เมตร ยดตดกบ
แกนหมนทจดศนยกลางของแผนกลม
และมแทงวตถมวล . กโลกรม ผก
ตดเสนเชอกเบาคลองผานแผนกลมทา
ใหแผนกลมหมนดวยอตราเรงคงท โมเมนตความเฉอยของแผนกลม . กโลกรม.เมตร
จงหาอตราเรงเชงมมของแผนกลมน (ไมคดแรงเสยดทาน)
. . เรเดยน/วนาท . . เรเดยน/วนาท
. . เรเดยน/วนาท . . เรเดยน/วนาท
0.5 kg
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
20
36. A มมวล กโลกรม ผกตดกบเชอกเบา ปลายอกขางหนงของเชอกคลองพนกบรอกกลม
มวล กโลกรม รศม . เมตร มโมเมนตความเฉอย .
กโลกรม.เมตร ดงรป แกน ของรอกตรงไว เมอปลอยให A
เคลอนทลงมา เมตร จงหาความเรวของ A
. . เมตร/วนาท . . เมตร/วนาท
. . เมตร/วนาท . . เมตร/วนาท
37. มวล m1 และ m2 ขนาด และ
กโลกรม ตามลาดบ ผกตอกนดวย
เชอกเบาคลองผานรอกทมรศม .
เมตร พบวามวล m1 เคลอนทตามพน
ราบเกล ยงดวยความเรง เมตรตอ-
วนาท โมเมนตความเฉอยของรอกมคากกโลกรม. เมตร
. . . . . . . .
A
m1
m2
a = 4 m/s2
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
21
38. มวลเลกๆ ขนาด m และ m เสยบ
ตดไวทปลายกานโลหะเบายาว r เมอ
นาจดกงกลางของกานโลหะ ไปวางไว
บนจดหมนดงรป แลวปลอยจากสภาพ
หยดนงในแนวระดบ ขนาดความเรงของมวล m ทนททปลอยเปนเทาใด
. เมตร/วนาท2 2. เมตร/วนาท2
. เมตร/วนาท2 4. เมตร/วนาท2
. โมเมนตมเชงมมและอตราการเปลยนโมเมนตมเชงมม
โมเมนตมเชงมม (L) หมายถงผลคณเชงเวกเตอรของโมเมนตมเชงเสน (L ) กบเวกเตอร
บอกตาแหนง ( r ) จากจด O ไปย งตาแหนงของมวล m
ขนาดของของโมเมนตมเชงมมสามารถหาไดจาก
L = I และ L = t และ L = m v r
เมอ L คอโมเมนตมเชงมม ( กโลกรม.เมตร2 /วนาท )
I คอโมเมนตความเฉอย (กโลกรม.เมตร2)
คอความเรวเชงมม ( เรเดยน/วนาท )
คอทอรก ( นวตน.เมตร )
t คอเวลา (วนาท)
m คอมวล ( กโลกรม )
v คอความเรว ( เมตร/วนาท )
r คอรศมการหมน ( เมตร )
กานโลหะเบา
3m m
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
22
39. ว ตถมวล . กโลกรม ผกตดกบปลายขางหนงของเสนเชอกยาว เมตร จบปลายอก
ขางหนงเหวยงใหว ตถเคลอนทในแนววงกลม ในระนาบระดบดวยอตราเรวคงท เมตร/-
วนาท จงหาโมเมนตมเชงมมของวตถน ในหนวยกโลกรม.เมตร /วนาท
1. 2 2. 4 3. 8 4. 16
40. ถาเหวยงมวล . กโลกรม ดวยเชอกยาว เมตร ใหเคลอนทเปนวงกลมในระนาบระดบ
ถาความเรวเชงมมมคา เรเดยน/วนาท จงหาโมเมนตมเชงมม ในหนวยกโลกรม.เมตร2/-
วนาท
1. 24 2. 28 3. 32 4. 46
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
23
กฏทรงโมเมนตมเชงมม กลาววา “ หากผลรวมของทอรกมคาเปนศนย โมเมนตมเชงมมจะ
มคาคงตว ” น นคอ L1 = L2
และ I11 = I22
41. ชายคนหนง ถอดมเบลไวสองมอ ยนบนเกาอ ทหมนไดอยางเสรไมมแรงเสยดทานและม
แกนหมนอยในแนวดงขณะทเขากางมอออก โมเมนตความเฉอยของชายคนน นและเกาอ เทา
กบ . กโลกรม.เมตร ความเรวเชงมมเรมตนในการหมน เรเดยน/วนาท เมอเขาหบ
แขนท งสองเขาหาตว โมเมนตความเฉอยรวมเทากบ . กโลกรม.เมตร อตราเรวเชงมม
ในการหมนขณะหบแขนมคากเรเดยนตอวนาท
1. 4.50 2. 5.00 3. 6.25 4. 7.25
42(แนว En) ว ตถมวล m ผกตดกบปลายเชอกซงลอดผานรหลอดเลกๆ ปลายเชอกขางหนงดง
ยดไวดวยแรงคาหนงแลวเหวยงใหเปนวงกลมรศม เมตร ถาดงเชอกใหรศมวงกลม เปน
เมตร ทนท ว ตถจะเคลอนทดวยอตราเรวเชงมมเทาไรในหนวยเรเดยน/วนาท ถาเดมม
อตราเรวเชงมม เรเดยนตอวนาท
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
24
43. ชายคนหนงยนอยบนแปนหมนในขณะทเหยยดแขนออกเขาหมนดวยอตราเรว . รอบ /-
วนาท แตเมอเขาดงแขนเขาขางตว อตราเรวเปลยนเปน . รอบ/วนาท จงหาอตราสวน
ของโมเมนตความเฉอยของระบบตอนแรกตอตอนหลง
1. 32 2. 9
4 3. 23 4. 4
9
44. ชายคนหนงมมวล กโลกรม ยนอยบนขอบของมาหมนเดกเลนทอยนงทระยะ เมตร
จากจดศนยกลาง ชายคนน เดนไปตามขอบของมาหมนดวยอตราเรว เมตร/วนาท เทยบกบ
พน การเคลอนทน จะทาใหมาหมน หมนดวยอตราเรวเชงมมกเรเดยน/วนาท ถามาหมน
มโมเมนต ความเฉอย กโลกรม.เมตร
. . . . 3. – . 4. – .
45. ลอวงกลมหมนอยในระนาบระดบโดยมแกนหมน
อยในแนวดงดงรปดวยอตราเรวคงท โมเมนตม
เชงมมของลอมทศใด
. A 2. B
3. C 4. D
C D
A
B
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
25
. พลงงานจลนของการหมน
พลงงานจลนของการเคลอนทแบบหมนสามารถหาคาไดจาก
Ek = 21 I 2
เมอ Ek คอพลงงานจลน ( จล )
I คอโมเมนตความเฉอย (กโลกรม.เมตร2 )
คอความเรวเชงมม ( เรเดยน/วนาท )
เมอเปรยบเทยบกบการเคลอนทแบบเลอนทจะไดวา
Ek การเลอนท = 21 m v2 เทยบไดกบ Ek การหมน = 2
1 I 2
46. มาหมนชดหนงมโมเมนตความเฉอยรอบแกนหมนในแนวดง กโลกรม.เมตร ถาผลก
ใหหมนในอตรา รอบตอนาท จงหาพลงงานจลนของมาหมนน
. . จล . . จล . . จล . . จล
47(แนว En) วตถมวล . กโลกรม และ .
กโลกรม ตดอยกบปลายท งสองของแทง
โลหะเบายาว . เมตร ดงรป จงหา
พลงงานจลนของการหมน ถาแทงโลหะ
หมนรอบแกน AB เรเดยน/วนาท
. . J 2. 5.63 J 3. 7.50 J 4. 15.0 J
0.25 ม. 0.75 ม.
0.1 kg 0.3 kg A
B
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
26
48. ว ตถมวล m มโมเมนตความเฉอย I และมโมเมนตมเชงมม L จะมพลงงานจลนเทาใด
. 22LI 2. 2L
2mI 3. 2I2L 4. 2I
2mL
. การเคลอนทท งแบบเลอนทและแบบหมน
เนองจากการเคลอนทของวตถบางอยางเชนลกบอล ลอรถจกรยาน ว ตถเหลาน จะมการ
เคลอนทท งแบบหมนและแบบเลอนทไปดวย เรยกวาเปนการกลง (rolling motion) การหา
พลงงานจลนของการกล งตองหาท งพลงงานจลนของการเลอนทและของการหมนแลวนามา
รวมกน
น นคอ Ek การกล ง = Ek การเลอนท + Ek การหมน
Ek การกล ง = 21 m v2 + 2
1 I 2
49. แผนไมกลมมรศม . เมตร มวล กโลกรม และโมเมนตความเฉอย . กโลกรม.เมตร2
เคลอนทในแนวตรง โดยมความเรวของศนยกลางมวล เมตรตอวนาท จงหาพลงงานจลน
ของแผนไมน เมอวตถเคลอนทโดยหมนกลงรอบศนยกลางมวล
. จล . จล . จล . จล
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
27
50(แนว มช) แผนไมกลมแบนรศม . เซนตเมตร มวล กรม ก าลงกลงไปตามพนราบ
อยางสมาเสมอโดยไมมการไถล ศนยกลางมวลของแผนไมมความเรว . เมตร/วนาท
พลงงานจลนของแผนไมในการกลงคร งน รวมท งสนมคาเทาใด ก าหนดโมเมนตความเฉอย
ของแผนไมเทากบ . x 10–4 กโลกรม.เมตร2
. . x 10–3 จล . 3.58 x 10–3 จล
. . x 10–3 จล . . x 10–3 จล
51. ทอทรงกระบอกกลวงกลงไปตามพนระดบโดยไมไถล จงหาอตราสวนระหวางพลงงาน
จลนของการหมนตอพลงงานจลนของการเลอนตาแหนง ( I ทรงกระบอก = m r2 )
1. 21 2. 1 3. 2 4. 4
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
28
52. แผนกลมมวล กโลกรม รศม . เมตร มโมเมนตความเฉอย . กโลกรม.เมตร
เคลอนทจากหยดนงลงมาตามพนเอยงดงรป จนศนยกลางมวลต ากวาเดม เมตร จงหา
ความเรวสงสดของแผนกลมน เมอ
ก. เคลอนทแบบไถล ข. เคลอนทแบบกลง
1. ก. 1.35 เมตร/วนาท , ข. 2.22 เมตร/วนาท
2. ก. 1.35 เมตร/วนาท , ข. 3.65 เมตร/วนาท
3. ก. 4.47 เมตร/วนาท , ข. 2.22 เมตร/วนาท
4. ก. 4.47 เมตร/วนาท , ข. 3.65 เมตร/วนาท
53. ปลอยวงลอรศม เซนตเมตร กลงลงมาจากเนน ณ. ตาแหนงทสง . เมตร จงหา
อตราเรวเชงมมเมอถงปลายลางเนน
. เรเดยน/วนาท 2. 30 เรเดยน/วนาท
3. 45 เรเดยน/วนาท 4. 60 เรเดยน/วนาท
ตวสบายฟสกส เลม http://www.pec9.com บทท การเคลอนทแบบหม น
29
54. วงแหวนมวล กโลกรม เสนผานศนยกลาง เมตร กลงข นพนเอยงโดยไมไถล จดศนย
กลางมวลมความเรวตน เมตรตอวนาท จะข นไปไดสงสดในแนวดงเปนระยะทางกเมตร
( g = 10 เมตร/วนาท2)
5 . หวงวงกลมอนหนงกลงลงตามพนเอยงโดยไมมการไถล ขณะทหวงเคลอนทลงมาถงปลาย
พนเอยง หวงจะมพลงงานจลนของการหมนเทากบกเทาของพลงงานจลนท งหมด
. 41 2. 3
1 3. 21 4. 3
2