การสรางสรรคศลปะสอผสม เรองพนทแหงความสข เพอการตกแตงในส านกงาน กรณศกษา บรษททร คอรปอเรชน

โดย นางสาวชลธชา ปลงกลาง

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรศลปมหาบณฑต สาขาวชาศลปะการออกแบบ แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2560

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

การสรางสรรคศลปะสอผสม เรองพนทแหงความสข เพอการตกแตงในส านกงาน กรณศกษา บรษททร คอรปอเรชน

โดย นางสาวชลธชา ปลงกลาง

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรศลปมหาบณฑต สาขาวชาศลปะการออกแบบ แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2560

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

CREATING MIXED MEDIA ART TITLED THE AREA OF HAPPINESS FOR DECORATING OFFICE CASE STUDY TRUE CORPORATION

By

MISS Chonthicha PLANGKLANG

A Thesis Submitted in partial Fulfillment of Requirements for Master of Fine Arts DESIGN ARTS Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2017 Copyright of Graduate School, Silpakorn University

4

หวขอ การสรางสรรคศลปะสอผสม เรองพนทแหงความสข เพอการตกแตงในส านกงาน กรณศกษา บรษททร คอรปอเรชน

โดย ชลธชา ปลงกลาง สาขาวชา ศลปะการออกแบบ แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต อาจารยทปรกษาหลก รองศาสตราจารย ปรชา ปนกล า

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ไดรบพจารณาอนมตใหเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรศลปมหาบณฑต

คณบดบณฑตวทยาลย

(รองศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ)

พจารณาเหนชอบโดย

ประธานกรรมการ

(รองศาสตราจารย ร.ต.อ. ดร. อนชา แพงเกษร )

อาจารยทปรกษาหลก

(รองศาสตราจารย ปรชา ปนกล า )

อาจารยทปรกษารวม

(ผชวยศาสตราจารย ดร. ภวนาท รตนรงสกล )

ผทรงคณวฒภายใน

(รองศาสตราจารย ประดพทธ เลศรจด ารงคกล )

ผทรงคณวฒภายนอก

(รองศาสตราจารย น าออย สายห )

ง

บทคดยอภาษาไทย

58156310 : ศลปะการออกแบบ แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต ค าส าคญ : ความเครยด, การคลายความเครยด, ความสขในทท างาน, ศลปะสอผสม

นางสาว ชลธชา ปลงกลาง: การสรางสรรคศลปะสอผสม เรองพนทแหงความสข เพอการตกแตงในส านกงาน กรณศกษา บรษททร คอรปอเรชน อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : รองศาสตราจารย ปรชา ปนกล า

จากแรงบนดาลใจเรองการมองทองฟาแลวสงผลตอความสบายใจ ผอนคลาย

เสรมสรางจนตนาการสงผลตออารมณ และความรสกน าไปสสนทรยภาพทางการมองเหนและชวยเสรมสรางสมาธน าไปสอารมณผอนคลาย

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาและสรางสรรคผลงานศลปะสอผสมเพอการตกแตงในส านกงาน กรณศกษา บรษททร คอรปอเรชน เรองพนทแหงความสข ทใหเกดทศนยภาพสวยงาม ผอนคลาย สงผลใหพนกงานมทศนคตเชงบวกตอบรรยากาศ ผานเครองมอการ ลงพนท การสงเกต แบบสอบถาม การสมภาษณ และกระบวนการสรางสรรคผลงานศลปะสอผสม สอดคลองกบบรษททร คอรปอเรชน ทตระหนกถงเรองความสขของพนกงานอนจะน าไปสความคดสรางสรรคในการท างาน เพอใหพนกงานท างานไดอยางมประสทธภาพชวยเพมประสทธผลขององคกรและบรรลเปาหมายขององคกรไดในทสด

การศกษาและการสรางสรรคพบวาผลงานศลปะสอผสม เรองพนทแหงความสข และการออกแบบบรรยากาศโดยรวม สามารถชวยใหพนกงานทเขามาใชพนทบรเวณแหงนน าไปสอารมณผอนคลายของพนกงานได

จ

บทคดยอภาษาองกฤษ

58156310 : Major DESIGN ARTS Keyword : STRESS, STRESS RELIEF, PLEASURE AT WORKPLACE, MIXED MEDIA ART

MISS CHONTHICHA PLANGKLANG : CREATING MIXED MEDIA ART TITLED THE AREA OF HAPPINESS FOR DECORATING OFFICE CASE STUDY TRUE CORPORATION THESIS ADVISOR : ASSOCIATE PROFESSOR PREECHA PUN-KLUM

Based on the inspiration from looking up at the sky making me comfortable, relax, and imagine, it also gives me the feeling that leads to visual aesthetics and enhances meditation, which is a way that can make relaxed.

The objectives of this research was to the study and create mixed media art to decorate office case study True Corporation, leading to the staff positive attitude towards the landscape and the staff relaxation. The tools used were field survey, observation, questionnaire, interview and the creative process of mixed media art. True Corporation was aware of the fact that staff happiness will lead to creativity in the workplace and the staffs can work effectively to increase the corporate effectiveness and to finally achieve the organization's goals.

From the study and creativity, it was found that mixed media art on the area of happiness and the overall atmosphere design was able to help staffs who use the area for recreation to turn stress from work to relaxation.

ฉ

กตตกรรมประก าศ

กตตกรรมประกาศ

ขาพเจาขอกราบขอบพระคณบดา มารดา ทใหก าเนดและเลยงด รวมถงเปนก าลงใจและใหความรกเสมอมา ขอขอบพระคณรองศาสตราจารยปรชา ปนกล า ซงเปนอาจารยทปรกษาวทยานพนธทคอยแนะน าใหวทยานพนธฉบบนส าเรจรรวง ขอบพระคณคณาจารยภาควชาประยกตศลปศกษา ไดแก อาจารยพรพรหม ชาววง, อาจารยสหเทพ เทพบร, อาจารยเกษร ผลจ านงค, อาจารยอทธพล วมลศลป, อาจารยอานภาพ จนทรมพร, รองศาสตราจารยประภากร สคนธมณ, และอาจารยสน สมาตรง ทเปนผสงสอนและแนะน าขาพเจา ใหเขาใจในเรองของศลปะและความงามไดอยางลกซง อกทงการรจกแกไขปญหาซงเปนคณสมบตทดของนกออกแบบ และการชางสงเกตสงรอบตวโดยเฉพาะธรรมชาตทสามารถท าใหขาพเจามจตใจทออนโยนขน ขาพเจาจะน าความรทไดรบไปปรบใชกบการท างานและการใชชวตในภายภาคหนาตอไป และขอขอบคณเพอน ๆ พ ๆ นอง ๆ ในหลกสตรศลปะการออกแบบ ทเขามาเตมเตมชวตในชวงการเรยนปรญญาโทนใหสมบรณ

ชลธชา ปลงกลาง

ช

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................ ง

บทคดยอภาษาองกฤษ ...................................................................................................................... จ

กตตกรรมประกาศ ............................................................................................................................ ฉ

สารบญ ............................................................................................................................................. ช

สารบญตาราง .................................................................................................................................. ญ

สารบญภาพ ...................................................................................................................................... ฏ

บทท 1 บทน า .................................................................................................................................... 1

ความเปนมาและความส าคญของปญหา ....................................................................................... 1

ความมงหมายและวตถประสงคของการศกษา .............................................................................. 3

สมมตฐานของการศกษา ............................................................................................................... 3

ขอบเขตของการศกษา .................................................................................................................. 3

ขนตอนการด าเนนการ .................................................................................................................. 4

นยามศพทเฉพาะ........................................................................................................................... 5

บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ ........................................................................................................... 6

ตอนท 1 แนวคดความสขในการท างาน ........................................................................................ 8

1. ความหมายของความสข .................................................................................................... 8

2. ความสขในการท างาน ..................................................................................................... 11

3. ความเครยดในการท างาน ................................................................................................ 17

ตอนท 2 มตในพนทของอารมณ ................................................................................................. 20

1. จตวทยาเบองตน .............................................................................................................. 20

ซ

2. อารมณ ............................................................................................................................. 25

ตอนท 3 ทฤษฎการออกแบบทเกยวของ ..................................................................................... 33

1. ธรรมชาต จดเรมตนของทศนธาต .................................................................................... 33

2. ทฤษฎความขดแยง ความซบซอนของอารมณ ................................................................. 37

3. ทฤษฎการซ า น าไปสสมาธ ............................................................................................. 38

4. ทฤษฎส สรางความผอนคลาย ......................................................................................... 39

ตอนท 4 กรณศกษาชมรมคนรกมวลเมฆ .................................................................................... 43

1. ชมรมคนรกมวลเมฆ ........................................................................................................ 43

2. เมฆบ าบด ......................................................................................................................... 45

บทท 3 วธด าเนนการวจยและขนตอนการสรางสรรค ..................................................................... 54

1. วธการด าเนนการวจย .............................................................................................................. 54

1.1 ขนตอนการศกษา .......................................................................................................... 54

1.2 การสมประชากรตวอยาง ............................................................................................... 58

1.3. การสรางเครองมอทใชในการศกษา ............................................................................. 59

1.4 การเกบรวบรวมขอมล ................................................................................................... 78

1.5 การวเคราะหขอมลและแปรผลขอมล ............................................................................ 80

2. ขนตอนการสรางสรรค ........................................................................................................... 81

2.1 แรงบนดาลใจ ................................................................................................................ 81

2.2 แนวความคด .................................................................................................................. 81

2.3 การแสดงออกผานเทคนคและวสด ................................................................................ 82

2.4 การสรางสรรคผลงาน .................................................................................................... 83

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมลและการสรางสรรคผลงาน................................................................ 84

1. ผลการวเคราะหขอมล ชวงกอนการสรางสรรคผลงาน ........................................................... 85

1.1 การลงพนท .................................................................................................................... 85

ฌ

1.2 การสมภาษณพนกงาน แบบไมเปนทางการ .................................................................. 92

1.3 การสมภาษณแบบเชงลกจากฝายบรหารอาคารและสถานทบรษททร คอรปอเรชน...... 94

1.4 ผลขอมลจากแบบสอบถามจากพนกงาน ....................................................................... 96

1.5 การสมภาษณแบบเชงลกจากผเชยวชาญดานการออกแบบประยกตศลป .................... 108

2. ผลการสรางสรรค ................................................................................................................. 113

2.1 การรางแบบความคด ................................................................................................... 113

2.2 การสรางสรรคผลงานและการพฒนาชนงาน .............................................................. 116

2.3 วธการตดตงผลงาน ...................................................................................................... 120

2.4 สรางภาพจ าลองวธการตดผลงานกบสถานท............................................................... 122

2.5 ประเมนคาใชจาย ......................................................................................................... 123

2.6 ทดสอบแนวความคด ................................................................................................... 125

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ ................................................................................... 126

รายการอางอง ................................................................................................................................ 138

ภาคผนวก ...................................................................................................................................... 141

ภาคผนวก ก ภาพจ าลองการตดตงผลงาน ................................................................................. 142

ภาคผนวก ข ภาพแสดงขนตอนการท างาน ............................................................................... 144

ประวตผเขยน ................................................................................................................................ 146

ญ

สารบญตาราง

ตารางท หนา

1 แสดงจตวทยาของส ................................................................................................... 40

2 แสดงรปแบบค าถามเพอสมภาษณฝายบรหารอาคารและสถานทบรษททร

คอรปอเรชน .............................................................................................................. 60

3 แสดงรปแบบค าถามฝายบรหารอาคารและสถานทบรษททร คอรปอเรชน

หลงการสรางสรรผลงาน ………………………………………………….………….. 71

4 แสดงรปแบบค าถามผเชยวชาญดานตาง ๆ หลงการสรางสรรคผลงาน ..................... 77

5 แสดงค าตอบ 5 Whys ผใชสถานทคนท 1 ................................................................. 92

6 แสดงค าตอบ 5 Whys ผใชสถานทคนท 2 ................................................................. 93

7 แสดงค าตอบฝายบรหารอาคารและสถานทบรษททร คอรปอเรชน .......................... 94

8 แสดงผลขอมลทวไปจากแบบสอบถามพนกงาน ...................................................... 96

9 แสดงผลความพงพอใจตอสถานทจากแบบสอบถามพนกงาน .................................. 97

10 แสดงผลความคดเหนเกยวกบการเปลยนแปลงการตกแตงสถานท

จากแบบสอบถามพนกงาน ........................................................................................ 98

11 แสดงผลขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางในการออกแบบจากแบบสอบถาม

พนกงาน .................................................................................................................... 99

12 แสดงผลเฟอรนเจอรทสามารถปรบทาทางการนง ท าใหรสกผอนคลายจาก

แบบสอบถามพนกงาน ........................................................................................... 104

13 แสดงคาผลงานศลปะ ................................................................................................ 123

14 แสดงคาตดตงผลงาน ................................................................................................. 124

ฎ

15 ทบทวนความคดดวย Business Model Canvas .......................................................... 125

16 แสดงความพงพอใจและความรสกตองานศลปะของพนกงานบรษททร ฯ ............... 126

17 แสดงความพงพอใจและความรสกตอการตกแตงสถานท

ของพนกงานบรษททร ฯ ........................................................................................... 127

18 แสดงความพงพอใจและความรสกตอบรรยากาศโดยรวม

ของพนกงานบรษททร ฯ ........................................................................................... 127

ฏ

สารบญภาพ

ภาพท หนา

1 แสดงขนตอนการด าเนนการ ..................................................................................... 4

2 ดวงดาว ...................................................................................................................... 34

3 สายฝน ....................................................................................................................... 35

4 กอนเมฆ .................................................................................................................... 35

5 Le point japonais giverny ศลปน Claude Monet....................................................... 39

6 หนาเพจ facebook ชมรมคนรกมวลเมฆ .................................................................... 44

7 Cloud Therapy .......................................................................................................... 45

8 ตวอยางภาพทองฟาของผวจย .................................................................................... 46

9 หนาโฮมเวบไซต giveyouacloud.com ....................................................................... 47

10 เมฆวนน .................................................................................................................... 48

11 แดนมงกร .................................................................................................................. 49

12 จรวดกระดาษ ............................................................................................................ 49

13 LONELY Me ............................................................................................................ 50

14 MooMoo ................................................................................................................... 50

15 Hotty ......................................................................................................................... 51

16 Hello .......................................................................................................................... 51

17 Typhoon .................................................................................................................... 52

18 เรอบน ........................................................................................................................ 52

19 HaiJai ........................................................................................................................ 53

ฐ

20 My Dog Love Love ................................................................................................... 53

21 สรปขนตอนการศกษา ............................................................................................... 57

22 สรปการสมประชากรตวอยาง ................................................................................... 59

23 ผชวยผอ านวยการ แผนกซอมบ ารงอาคาร ฝายบรหารอาคารและสถานท................. 69

24 อาจารย พรพรม ชาววง .............................................................................................. 70

25 อาจารย สหเทพ เทพบร ............................................................................................. 70

26 อาจารย เกษร ผลจ านงค............................................................................................. 70

27 ผลงานทใชเปนเครองมอสอบถาม ............................................................................. 71

28 ผเชยวชาญดานการออกแบบงานประยกตศลป ......................................................... 75

29 ผเชยวชาญดานการออกแบบตกแตงภายใน ............................................................... 75

30 ผเชยวชาญดานนเทศศลป .......................................................................................... 76

31 ประธานชมรมคนรกมวลเมฆ .................................................................................... 76

32 สรปการสรางเครองมอทใชในการศกษา ................................................................... 78

33 สรปการเกบรวบรวมขอมล ....................................................................................... 79

34 สรปการวเคราะหขอมลและแปรผลขอมล ................................................................ 81

35 ไหมพรมและดายขนาดและสแตกตางกน ................................................................. 82

36 การผสมส .................................................................................................................. 83

37 การเนาผา ................................................................................................................... 83

38 จดทท าใหรสกอดอด ................................................................................................. 85

39 Floor Plan .................................................................................................................. 86

40 Furniture Plan ............................................................................................................ 86

ฑ

41 Lighting Plan ............................................................................................................. 87

42 แสดงผมสวนเกยวของในพนท ................................................................................. 87

43 ผใชเขามานอนพกผอน .............................................................................................. 88

44 ผใชเขามาทานอาหารวาง ........................................................................................... 88

45 ผใชเขามาเลนโทรศพท ............................................................................................. 89

46 ผใชเขามาเลนโทรศพทและทานของวาง ................................................................... 89

47 สรปแบบสงเกตผมาใชสถานท .................................................................................. 90

48 แสดงความสมพนธระหวางผใชและสถานท ............................................................. 91

49 สรปวเคราะหสถานท ................................................................................................ 91

50 ผทเขามาใชพนทคนท 1 ............................................................................................ 92

51 ผทเขามาใชพนทคนท 2 ............................................................................................ 93

52 รวมทศนธาตและรปแบบงานศลปะทพนกงานรสกผอนคลายและตรงกบ

แนวคดของงาน ......................................................................................................... 104

53 ผเคยใช Bean Bag ...................................................................................................... 108

54 สรปการวเคราะหขอมล ............................................................................................. 109

55 เพดานทตดงาน Romance Sky .................................................................................. 110

56 บรเวณทตดงาน Morning Smile ................................................................................ 110

57 บรเวณทวางบนแบค .................................................................................................. 111

58 รวมบรเวณทใหความรสกอดอด ................................................................................ 111

59 รางทางความคด Romance Sky ................................................................................. 113

60 แสดง Mood and Tone ของงาน Romance Sky ......................................................... 114

ฒ

61 รางทางความคด Morning Smile................................................................................ 114

62 แสดง Mood and Tone ของงาน Morning Smile ....................................................... 114

63 แสดงลาย pattern ของ Beanbag ................................................................................ 115

64 Bean bag .................................................................................................................... 115

65 แสดงแบบรางการวธการตดผลงานกบสถานท ......................................................... 115

66 งาน Romance Sky ชนท 1 ......................................................................................... 117

67 งาน Romance Sky ชนท 2 ......................................................................................... 117

68 งาน Morning Smile ชนท 1 ....................................................................................... 118

69 งาน Morning Smile ชนท 2 ....................................................................................... 118

70 งาน Bean Bag ลายน า ................................................................................................ 119

71 แสดงความสมพนธระหวางผใชกบ Bean Bag .......................................................... 119

72 ตดเหลกแผนกบผลงาน ............................................................................................. 121

73 ตดเหลกแผนกบผนงหอง .......................................................................................... 121

74 Before ........................................................................................................................ 122

75 After 1 ....................................................................................................................... 122

76 After 2 ....................................................................................................................... 122

1

บทท 1

บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ขาพเจาเปนคนหนงทชนชอบการมองทองฟาและมกจะถายรปเกบไว ขณะทมองนน

แมภายนอกอาจจะดนงเฉย แตภายในขาพเจาไดคดถงเรองราวตาง ๆ ทแตกตางไปแตละวน

ชวงเวลานนขาพเจาสมผสไดถง "สมาธ" ทมนท าใหขาพเจาไดตอบโตกบตวเอง เตอนตวเอง ฝกฝน

ความคดตวเอง เหมอนไดนงลบขวานทางความคดตวเองอยเสมอ ขาพเจาจงเกดความหลงใหลใน

การมองทองฟาขนมา นอกจากตวขาพเจาแลวกยงมคนจ านวนหนงทนยมมองทองฟาและกอนเมฆ

เหมอนกน มกจะมการบนทกภาพเพอแลกเปลยนและแสดงความคดเหนในสงคมออนไลน พรอม

บอกเลาเรองราวตาง ๆ โดยเปรยบเมฆเปนเหมอน เพอน หรอ คนรก ทคอยบ าบดจตใจและอารมณ

ณ หวงเวลาส น ๆ ใหสงบลงได สามารถสรางรอยยมและคลายทกขทเกาะกนอารมณใหคอย ๆ

สลายไป ดร.บญชา ธนบญสมบต (2558) ผกอตงชมรมคนรกมวลเมฆ กลาววา “ค าวา เมฆาบ าบด

ไมไดจ ากดแคเมฆ แตถงรวมแสงสและปรากฏการณงดงามตาง ๆ บนทองฟา อาจถอวาเปน

ธรรมชาตบ าบดอยางหนง คอเมอมนษยเราสมผสดวยการมอง หรอแมแตการพดคยกบเพอน ๆ ท

ชอบสงเดยวกน กเกดความสข หรออาจจดการความทกขไดดวย บางคนพดชดเจนวาความทกข

หายไปเมอมองทองฟา ไมใชแคความสบายใจนะ แตส าหรบคนจ านวนหนงเรองเมฆแตะลกลงไป

ในจตใจ ถงขนาดทกลาเลาเรองทท าใหไมสบายใจกบคนทเขาไมเคยเจอมากอน ไมไดมแคคนเดยว

ดวย มคนเขยนเลาความรสกยาวถง 4 หนากระดาษ เพอเลาใหผมฟงวาท าไมเมฆจงส าคญกบเขา”

ซงสภาพสงคมปจจบนพบวาความเครยดเปนสาเหตในการกอใหเกดปญหาสขภาพจต

ไดทงทกเพศทกวย อาจเปนเพราะความเจรญกาวหนาทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ท าใหเกด

ภาวะวกฤตของสงคมหลาย ๆ ดาน เชนปญหาการวางงาน ปญหาความยากจน ปญหาอาชญากรรม

และปญหาเศรษฐกจ เปนตน ดงนนเราควรมวธหรอสงทสามารถบ าบดความเครยดเหลานไดจาก

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท12 (พ.ศ.2560-2564) มวตถประสงคและเปาหมาย

หลกคอการใหประชาชนมสขภาวะทงกาย ใจ สงคม และจตวญญาณทแขงแรงสมบรณ (ส านกงาน

2 คณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2560)

บรษททร คอรปอเรชน องคกรธรกจทใหบรการดานโทรศพทและระบบอนเตอรเนต

ภายในองคกรมหนวยงานรบผดชอบหนาทแตกตาง ๆ กนไป ซงทางองคกรกตระหนกถงปญหา

ความเครยดของพนกงาน และเหนดวยเรองสถานทและบรรยากาศจะสามารถลดปญหาความเครยด

ของพนกงานได จงไดออกแบบภายในอาคารใหเปนส านกงานรปแบบใหมทมความทนสมย

สอดคลองกบลกษณะของธรกจและภาพลกษณของ True Brand เพอใชประโยชนในดานตาง ๆ ดง

เชนบรเวณสนทนาการ ชน 4 ตก 1 อาคารทรทาวเวอร 2 มพนทประมาณ 346 ตารางเมตร ทถก

จดสรรขนมาภายใตแนวความคด Homey ใหท างานสบายเหมอนอยบาน มวตถประสงคเพอให

พนกงานไดมานงพกผอน ผอนคลาย สนทนาพดคย หรอใชตอนรบบคคลภายนอกทมาตดตองาน

ตลอดจนจดกจกรรมตาง ๆ ของบรษทในแตละโอกาส ซงเปดโอกาสใหพนกงานทกคนสามารถเขา

มาใชไดตลอดเวลา โดยบรษทหวงวาพนทแหงนจะสามารถสรางประโยชนไดตามวตถประสงค

ทตงไว ทงนทงนนกเพอใหพนกงานทกคนมความพงพอใจในการท างานจะไดปฏบตงานไดอยางม

ความสข ซงจะน าไปสความรเรมสรางสรรค ท าใหผลการปฏบตงานมประสทธภาพ ท างานดวย

ความเตมใจ รสกผกพนกบองคกร ไมขาดงาน ลดอตราการเปลยนงาน และการลางานจากความ

เจบปวย สงผลถงการลดตนทนดานคารกษาพยาบาล เกดผลดกบองคกรโดยตรง ท าใหเพมผลผลต

สงขน เปนการเพมประสทธผลขององคกร เชน ผลก าไรเพมขน เปนการบรรลเปาหมายขององคกร

(Greenberg and Jeraldand Baron, 2008)

ความสขในทท างานถอเปนทประสงคของคนในองคกรอยางยง เพราะคนสวนใหญจะ

ใชเวลาหมดไปกบการท างาน "ชวตคนท างานไมมใครทไมตองการความสข เพราะความสขท

เกดขนเปนเสมอนน าหลอเลยงใหพฤตกรรรมคนปรบเปลยนและพฒนาไปในทางทดขน อน

น าไปสผลการปฏบตงานตามทองคกรตองการ ดงนนความสขจงเปนสงททกคนแสวงหา"(อาภรณ

ภวทยพนธ, 2553) ส าหรบขาพเจา ขาพเจาไดพบกบความสขอกรปแบบหนงทมจดเรมตนจากความ

ทกขใจ รสกไมสมหวงในขณะทท างานชนหนงทไมถนด ไมมประสบการณ เกดความคดทขดแยง

กบตวเองตลอดเวลา จนอยากจะลมเลกการท างานชนนนเสย แตหลงจากทไดใชสมาธทบทวน

ความคดดแลวขาพเจาจะตองเอาชนะตวเองใหได โดยการฝนความรสกคอย ๆ ขจดความคดทท าให

3 เกดความทกขออกไป เหลอไวเพยงความตงใจและความพยายามจนท าใหท างานชนนนออกมาได

ส าเรจตามเปาหมาย ผลส าเรจนท าใหหวใจขาพเจาพองโต เกดเปนความสขทมคณคาตอจตใจตวเอง

เปนอยางมาก ขาพเจาจงคดวาความสข คอการไดผานชวงอารมณในเชงลบทเขามาขนมวในจตใจ

กอนชวงหนงแตหลงจากทเราไดใชสตปญญาในการจดการความรสกแลวเราจะพบกบความสขท

แทจรง ระยะทางระหวางความทกขทมความหวงเปนเสมอนเพอนรวมทางน าไปสเปาหมายจงท าให

เกด "พนทแหงความสข"

การสรางสรรคศลปะสอผสม เรอง พนทแหงความสข "พนท" ในทนหมายถง มตใน

พนทของอารมณภายในจตใจของขาพเจาทคอย ๆ ประกอบขนมาจนเกดเปน "ความสข" นนเอง

ความมงหมายและวตถประสงคของการศกษา

1. เพอศกษาพนทของบรษททร คอรปอเรชน และศกษาบรบททน าไปสการสรางสรรค "พนทแหง

ความสข" โดยก าหนดมตในพนทของอารมณเปนแนวความคด

2. เพอสรางสรรคผลงานศลปะสอผสมเพอการตกแตงบรเวณสนทนาการ บรษททร คอรปอเรชน

เรอง "พนทแหงความสข"

3. เพอเปนแนวทางในการสรางสรรคทางความคดในการสรางผลงานประยกตศลปเพอตกแตงให

สอดคลองและเหมาะสมกบสถานท เพอสงผลใหเกดทศนคตตอบโตระหวางทศนธาตทางศลปะ ซง

น าไปสอารมณความรสกผอนคลาย

สมมตฐานของการศกษา

การสรางสรรคศลปะสอผสม เรองพนทแหงความสข เพอการตกแตงในส านกงาน

กรณศกษา บรษททร คอรปอเรชน สามารถท าใหเกดประเดนศกษาเรองมตในพนทของอารมณ เกด

ทศนคตตอบโตระหวางทศนธาตทางศลปะตอสถานท น าไปสอารมผอนคลายของพนกงานได

ขอบเขตของการศกษา

1. ดานเนอหา

1.1 ศกษาทฤษฎทางศลปะ ไดแก ทศนธาตและองคประกอบศลป

1.2 ศกษากรณตวอยางงานศลปะสอผสม

4 2. ดานประชากรและพนท

2.1 ศกษาขอมลสถานทบรษททร คอรปอเรชน

2.2 ศกษาพฤตกรรมพนกงานบรษททร คอรปอเรชน

3. ดานการออกแบบ

3.1 ศกษาผเชยวชาญดานการออกแบบงานประยกตศลปโดยการสมภาษณ จ านวน 3

ทาน

3.2 ศกษาขอมลการออกแบบจากผดแลอาคารและสถานทบรษททร คอรปอเรชน

4. ตวแปรส าหรบงานวจย

4.1 ตวแปรตน คอ ภายใตเรอง "พนทแหงความสข"

4.2 ตวแปรตาม คอ รปแบบผลงานศลปะสอผสม

4.3 ตวแปรควบคม คอ บรเวณส านกงาน บรษททร คอรปอเรชน

ขนตอนการด าเนนการ

ภาพท 1 แสดงขนตอนการด าเนนการ

5 นยามศพทเฉพาะ

ความเครยด คอ ภาวะพเศษทรางกายตอบสนองเมอถกคกคามจากสถานการณแบบ

ตาง ๆ ทท าใหเราเกดความกดดน ไมสบายใจ วนวายใจ กลว วตกกงวล สงผลใหสภาวะสมดลของ

รางกายและจตใจผดปกตไป โดยจะเกดปฏกรยาตอบสนองทท าใหเกดการเปลยนแปลงดานรางกาย

จตใจ อารมณและพฤตกรรม

การคลายเครยด คอ วธทจะผอนคลายอาการทเกดจากความเครยด เชน การนวดผอน

คลาย การท ากจกรรมทชอบ การนงสมาธ การอยในสถานททปลอดโปรง เปนตน

สต คอ การรสกตวอยในปจจบนขณะนน เปนหลกส าคญในการด าเนนชวตใหถกตอง

และดงาม สตเปนตวชกน าใหเกด ศล สมาธ ปญญา

สมาธ คอ การท าจตใจใหสงบนง หยดความคดฟงซาน การท าสมาธเปนวธทผอนคลาย

ความเครยดทลกซงทสด

ความสข คอ อารมณหรอความรสกทพงพอใจ ปราศจากปญหาตาง ๆ ในการด าเนน

ชวต มความสบายกาย สบายใจ เปนอารมณเชงบวกประเภทหนง มหลายระดบสามารถพฒนาได

6

บทท 2

วรรณกรรมทเกยวของ

งานวจยเรอง การสรางสรรคศลปะสอผสม เรองพนทแหงความสข เพอการตกแตงในส านกงาน กรณศกษา บรษททร คอรปอเรชน ผวจยไดแบงรายละเอยดเปนหวขอตางๆ ดงตอไปน

ตอนท 1 แนวคดความสขในการท างาน

1. ความหมายของความสข

1.1 แนวคดความสขในมมมองดานปรชญาและศาสนา

1.2 แนวคดความสขในมมมองจตวทยา

2. ความสขในการท างาน

2.1 ปจจยทท าใหคนมความสขในการท างาน

2.2 กลวธสรางความสขในทท างาน

2.3 ทฤษฎแรงจงใจในการท างาน

2.4 ทฤษฎคณภาพชวตในการท างาน

2.5 ความผกพนกบองคกร

3. ความเครยดในการท างาน

3.1 ความหมายของความเครยด

3.2 ทมาของความเครยด

3.3 ระดบของความเครยด

3.4 วธการคลายเครยด

ตอนท 2 มตในพนทของอารมณ

1. จตวทยาเบองตน

1.1 คารล กฟตาฟ จง

7 1.2 ทฤษฎบคลกภาพ

2. อารมณ

2.1 ความรเบองตนเกยวกบอารมณ

2.2 ความฉลาดทางอารมณ ตามหลกจตวทยา

ตอนท 3 ทฤษฎการออกแบบทเกยวของ

1. ธรรมชาต จดเรมตนของทศนธาต

1.1 ตวอยางทศนธาตจากธรรมชาต

1.2 การศกษาธรรมชาต

1.3 วธการศกษาธรรมชาต

2. ทฤษฎความขดแยง ความซบซอนของอารมณ

2.1 ความขดแยง

2.2 ความซบซอนของอารมณ

2.3 การแสดงอารมณและความรสกในทางสนทรยภาพโดยศลปน

3. ทฤษฎการซ า น าไปสสมาธ

3.1 การซ า

3.2 โรคสมาธสน

3.3 การจดจอเพอสรางสมาธ

4. ทฤษฎส สรางความผอนคลาย

4.1 ทศนยภาพของส

4.2 จตวทยาส

8 ตอนท 4 กรณศกษาชมรมคนรกมวลเมฆ

1. ชมรมคนรกมวลเมฆ

2. เมฆบ าบด

ตอนท 1 แนวคดความสขในการท างาน

1. ความหมายของความสข

1.1 แนวคดความสขในมมมองดานปรชญาและศาสนา

1.1.1 ทานพทธทาส (พระธรรมโกศาจารย (พทธทาส อนทปญโญ), 2549) กลาววา

ความเอย ความสข

ใคร ๆ ทก คนชอบเจา เฝาวงหา

“แกกสข ฉนกสข ทกเวลา”

แตดหนา ตาแหง ยงแคลงใจ

ถาเราเผาตณหา กนาจะสข

ถามนเผา เราก “สก”หรอเกรยมได

เขาวาสข สขเนอ อยาเหอไป

มนสขเยน หรอสกไหม ใหแนเอยฯ

1.1.2 พระพรหมคณาภรณ (ป. อ. ปยตโต)

ความสข คอ สนองตามความตองการ หรอความสมปราถนา แบงเปนความอยาก เชน เดก

อยากเลนกไดเลน กมความสข เปนตน และความปราถนา เชน คนไมสบายกปราถนาจะมสขภาพ

แขงแรง พอหายปวยกมมความสข เปนตน ทงความอยากและความปราถนาในทนจงมความหมาย

เหมอนกน อกนยหนงของวธสนองความตองการคอ การท าใหความตองการนนสงบ เชน เมอเรา

กระหายน า เราจงระงบดวยการดมน า ความกระหายจงสงบลง เรากจะมความสข เราจะสามารถ

9 พฒนาความอยากและความปราถนาเพอพฒนาความสขไดโดยจะตองเขาใจค าวา ตณหา และ ฉนทะ

ตณหาคอ ความอยากทเปนอกศล เชน อยากเพอตวเรา เหนแกตว เอามาเพอบ าเรอตวเอง ฉนทะคอ

ความอยากทเปนกศล เชน เพอความด เพอความงาม เพอความสมบรณของสงนน ๆ ซงเราจะตอง

แยกแยะและมองใหกวางนกถงสวนรวม นอกจากนยงมความสขทตรงกนขามคอความสขทไดจาก

การไมสนองความตองการ เชน พระพทธเจาทบ าเพญพทธจรยาเพอประโยชนสขของประชากร

ชาวโลก พตน บอดแสลม ออกวงการกศลเพอชวยเหลอ 11 โรงพยาบาลทวประเทศ เปนตน ในทาง

พทธศาสนาความสขทสมบรณคอ นพพาน ปรม สข หมายความวา นพพานเปนสขอยางยง หรอ

เปนความสขทสงสด มลกษณะความสขเปนคณสมบตขางใน ไมตองหา ความสขทไมตองพงพา

เปนอสระ ไมตองอาศย รป รส กลน เสยง สมผสท งหลาย ความสขทไมมทกขแฝง ไมมอะไร

รบกวนหรอคางคา เชน พระพทธเจาอยในปา ไมมใครคอยชวยเหลอ ไมมสงอ านวยความสะดวก

ไมมทรพยสมบตกมความสขไดอยางสมบรณ เพราะพระอรหนต เปนผไมมอะไรตองท าเพอตวเอง

อกตอไปแลว ศกษาพฒนาจบแลว มจตใจและปญญาเปยมไปดวยประสบการณ จงน าพลงงานทม

มาท าคณประโยชนเพอชาวโลกตอไป จงเปนทมาของค าวา “บคคลนพพาน ท าการเพอโลก”(พระ

พรหมคณาภรณ (ป. อ. ปยตโต), 2554)

1.1.3 Albert Camus (ค.ศ. 1913-1960) นกเขยนปรชญาชาวฝรงเศส

กลาวถงความสขทแทจรงของมนษยนนประกอบดวย อยในทอากาศปลอดโปรง พนจาก

ความทะเยอทะยาน มความคดสรางสรรค และรกใครสกคน (พระมหาบญไทย ปญญมโน, 2553)

1.1.4 Aristotle (384 - 322 กอน ค.ศ.) นกปรชญากรกโบราณ

ความสข คอความหมายและจดประสงคของชวต เปาหมายทงหมดและจดหมายปลายทาง

ของการด ารงอยของมนษย (วทยากร เชยงกล, 2552)

1.1.5 Spitzer (ค.ศ. 1999) นกวชาการชาวตะวนตกไดแบงความสข เปน 4 ระดบ คอ

1) ความสขทไดรบสงของเพอตอบสนองความตองการ เชน การไดรบประทานอาหารท

อรอยกมความสข เปนความสขทขนอยกบปจจยภายนอก เปนความสขระยะสน ๆ

2) ความสขจากการเปรยบเทยบผลประโยชนกบผอน เชน เปรยบเทยบวาตนรวยกวาคน

อน เปนความสขทตองแขงขน ความสขนจะไมมนคง เมอเปรยบเทยบแลวมคนทมมากกวากจะรสก

ลมเหลวไมมความสข

10 3) ความสขจากการเหนความดในผอน เชน เหนเพอนรวมงานคอยชวยเหลอเกอกลกน

ในการท างาน ท าใหงานเปนทพอใจของลกคา กรสกมความสข

4) ความสขระดบสง หมายถงความสขทสมบรณ เตมไปดวยคณงามความด เปนผท

กระท าเพอคนอนดวยจตใจทบรสทธ (สรนทร แซฉว, 2553)

1.2 แนวคดความสขในมมมองจตวทยา

กรมสขภาพจตไดก าหนดนยามสขภาพจต วาหมายถง สภาพชวตทเปนสข มศกยภาพทจะ

พฒนาตนเองเพอคณภาพชวตทด โดยครอบคลมถงความดงามภายในจตใจ ภายใตสภาพสงคมและ

สงแวดลอมทเปลยนแปลงไป ทงหมดนคอ สมการความสข ซงจะประกอบไปดวย

1) สภาพจตใจ หมายถงสภาพจตใจทเปนสขหรอทกข การรบรสภาวะของสขภาพตนเอง

ความเจบปวยทางดานรางกายทสงผลกระทบตอจตใจ และความเจบปวยทางจต

2) สมรรถภาพของจตใจ หมายถง ความสามารถของจตใจในการสรางความสมพนธกบ

ผอน และการจดการปญหาตาง ๆ ทเกดขน เพอด าเนนชวตอยางเปนปกตสข

3) คณภาพของจตใจ หมายถง คณลกษณะทดงามของจตใจในการด าเนนชวตอยางเกด

ประโยชนตอตนเองและสงคม

4) ปจจยสนบสนน หมายถง ปจจยทสนบสนนใหคนมสขภาพจตทด เชน ครอบครว

ชมชน การท างาน รายได ศาสนา ความเชอ ความสามารถในการท างาน ตลอดจนสงแวดลอม และ

ความรสกมนคงปลอดภยในชวตและทรพยสน (กรมสขภาพจต, 2554)

จากแนวคดความสขในมมมองดานปรชญาและศาสนา และแนวคดความสขในมมมอง

จตวทยา ทกลาวไปแลวขางตน สรปไดวา ความสข คอ อารมณหรอความรสกทพงพอใจ ปราศจาก

ปญหาตาง ๆ ในการด าเนนชวต มความสบายกาย สบายใจ ความสขเปนอารมณเชงบวกประเภท

หนง มหลายระดบสามารถพฒนาได ในแตละระดบจะมความสมพนธกบสงหนงเสมออยางมเหต

และผล ความดงามของมนษยถอเปนความสขทสมบรณทสด การจะมความสขจะตองมทงความรค

คณธรรม เพอเปนเหตผลในการตดสนใจบนรากฐานของจรยธรรมเพอท าสงทดงาม หากมนษยจะ

พบกบชวตทดงาม มนษยกตองอยในสงคมทดงามดวยเชนกน สงคมทจะกลาวตอไปกคอ สงคมการ

ท างาน หรอ องคกร นนเอง

11 2. ความสขในการท างาน

ชวตในทท างานเปนชวตทเราใชเวลาในแตละวนมากทสด คณภาพชวตในการท างานจง

สงผลตอคณภาพชวตโดยรวมโดยแบงเปนทางดานกายภาพ ไดแก สวสดการ ความปลอดภย

ทางดานจตใจ ไดแก เงนเดอน ความกาวหนา หวหนางาน และเพอนรวมงาน ทงหมดนจะสงผลตอ

ความพงพอใจในงาน ซงจะประกอบไปดวยสองหมวดหลก หมวดแรกคอ ความพงพอใจใน

สงจงใจภายนอก ไดแก ความพงพอใจในเพอนรวมงาน หวนางาน คาตอบแทน เปนตน หมวดท

สองคอ ความพงพอใจในสงจงใจภายใน ไดแก ความพงพอใจตอการเจรญเตบโต หรอความพง

พอใจในตวเนองาน เปนตน

การทพนกงานมเจตคตทดตองาน สะทอนถงจดเดนของสภาพแวดลอมหรอระบบการ

ท างานได หากพนกงานไมพงพอใจตอการท างานกจะสงผลถงพฤตกรรมในการท างาน เชน ผลการ

ปฏบตงาน การลาออก การขาดงาน ซงจะหมายถงการสญเสยทงทรพยากรบคคล และการลงทนท

องคกรจะตองสญเสยกบบคคลนน ๆ ดวยเหตนองคกรทงหลายจงใหความสนใจตอความสขของ

พนกงาน เพราะพนกงานทมความพงพอใจในงานจะชวยผลกดนใหงานทงหลายส าเรจลลวงไปได

อยางมประสทธภาพ

2.1 ปจจยทท าใหคนมความสขในการท างาน

2.1.1 การมเพอนรวมงานทด มเพอนรวมงานทเปนมตรและใหการสนบสนน หากเรามสงคม

แวดลอมทด มการเกอกลซงกนและกนกจะท าใหเรามความสขและมก าลงใจในการท างาน

2.1.2 การท างานไดอยางสนก งานทเรารสกชอบหรอพอใจ จะท าใหเรารสกอยากท าแมนจะ

ท างานหนกกตาม เราจะไมรสกเหนดเหนอยมากนก

2.1.3 การมหวหนางานทด ไมอคต เปนสงส าคญ เนองจากหวหนางานเปนผทใกลชดกบเรา

โดยตรงและสามารถใหคณประโยชนหรอโทษกบเราโดยตรง

2.1.4 การมความสมดลในชวต การจดสรรเวลาใหเหมาะสมระหวางชวตและการท างานจะท า

ใหเรามความสขมากขน

2.1.5 การไดท างานทมความหลากหลาย จะท าใหเรารสกตนเตน ทาทาย อยากทจะพฒนา

ความคดและทกษะอยเสมอ

12 2.1.6 การเหนคณคาของงานทท า การทมความเชอวางานทเราท านนมคณคา กอใหเกดความ

แตกตางหรอการเปลยนแปลงในองคกรไปในทางทดเปนประโยชน กจะท าใหมก าลงใจในการ

ท างานตอไป

2.1.7 การไดรบความส าเรจและผลงานเปนทยอมรบ การเปนสวนหนงในความส าเรจจะท าให

เกดความภาคภมใจ รวมถงการไดโอกาสในการแสดงความคดเหนดวย

2.1.8 ผลตอบแทนและสวสดการ การไดเงนเดอนทเหมาะสม และสวสดการทดยอมเปน

แรงจงใจในการท างาน เปนขวญและก าลงใจในการท างานของพนกงานดวย (คณาจารยคณะ

จตวทยา จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2552a)

2.2 กลวธสรางความสขในทท างาน

2.2.1 การสรางแรงจงใจใหตนเองอยากไปท างาน เชน พอจะไปท างานใหนกถงเพอน หรอ

เครอขายสงคม ทเราจะไดเรยนรประสบการณ

2.2.2 การสอสารทดระหวางการท างาน การสอสารทดจะชวยลดการขดแยงและกอใหเกด

ความไววางใจซงกนและกนได

2.2.3 การบรหารงานทด ควรมการวางแผนการใชเวลาอยางเหมาะสมและเพยงพอกบงานทม

ความส าคญ ใหความว าคญกบงานทก าลงท าในปจจบน นอกจากนยงรวมถงการกระจายงานใหกบ

บคคลทเหมาะสมกจะท าใหงานออกมามประสทธภาพ เสรจไดตามก าหนดเวลา

2.2.4 สภาพแวดลอมและบรรยากาศภายในสถานทท างาน ควรหาเวลาพกสายตาดวยการ

ออกไปเดนเลน สดอากาศบรสทธ สก 5 นาท มองดตนไมเขยว หรอสถานททท าใหเราผอนคลาย

เปนตน

2.2.5 การประเมนผลการท างาน ควรส ารวจเสมอวาวนนเราท าอะไรบาง มอะไรเสรจบาง

อะไรดหรอไมดบาง และอยาลมใหก าลงใจตวเองเลก ๆ นอย ๆ เชน ชนชมตวเอง หรอซอของท

ชอบเปนรางวล

2.2.6 การพกผอนใหเตมท เมอถงเวลาเลกงานหรอวนหยดกควรพกผอนอยางเพยงพอ อยาเอา

งานทไมสบายใจมานงวตกกงวลตอ และควรหากจกรรมอน ๆ เสรม เพอเปดโลกทศนใหม ๆ ให

ตนเอง

13 2.2.7 การมคณธรรมและจรยธรรมในองคกร เปนสงส าคญอยางยงทจะท าใหสมาชกทกคนใน

องคกรท างานกนอยางมความสข (คณาจารยคณะจตวทยา จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2552b)

2.3 ทฤษฎแรงจงใจในการท างาน

แรงจงใจในการท างาน หมายถง การสรางสงเรา สงกระตน โนมนาวพฤตกรรมจาก

ภายนอกและภายในบคคลดวยวธการจงใจทงเชงบวกและเชงลบ โดยสงผลตอความตองการและ

ความพงพอใจของบคคล ซงจะน าไปสผลการปฏบตงานทดและบรรลตามเปาหมายทองคกร

ก าหนด (สรนทร แซฉว, 2553)

แรงจงใจในการท างานนนมความส าคญมาก เพราะจะเปนสงทจะท าใหพนกงานอยากจะ

ท างานและตงใจท างานดวยความเตมใจและมความกระตอรอรนในการท างาน เพอใหงานทไดรบ

มอบหมายนนส าเรจรรวง ตามความสามารถและปจจยอน ๆ ดงสมการน

ผลงาน = (แรงจงใจ x ความสามารถ x ปจจยสถานการณ)

ทฤษฎแรงจงใจจงเปนเครองมอทส าคญของผบรหารในการบรหารองคกร ซงจะใชทฤษฎ

ไหนกขนอยกบความเหมาะสม ผวจยขอยกตวอยางทฤษฎแรงจงใจในการท างานไดอยางมความสข

ดวย 2 ทฤษฎดงน

2.3.1 ทฤษฎความตองการ 3 อยาง (Need for Acjievement) ของแมกคลลแลนด (David

McClelland) นกจตวทยา ไดศกษาและพบวาในสงคมทเจรญแลวจะมความตองการทส าคญ 3

ประเภท คอ (เมธา หรมเทพาธป,2560)

1) ความตองการความส าเรจ (Need for Achievement)

2) ความตองการมอ านาจ (Need for Power

3) ความตองการมสมพนธภาพทด (Need for Affiliation)

2.3.2 ทฤษฎสองปจจย ของ เฮอรเบรก Herzberg แบงปจจยเกยวกบแรงจงใจในการท างาน 2

ประเภท ไดแก (อ านวยชย บญศร, 2556)

14 1) ปจจยดานแรงจงใจ (Job Content) ไดแก ความส าเรจของงาน การไดการยอมรบนบ

ถอ ความกาวหนาในงาน ลกษณะงานทนาสนใจ โอกาสทจะกาวหนาในอนาคต และความ

รบผดชอบ

2) ปจจยดานสขอนามย (Job Context) ไมใชสงจงใจแตเปนสงทจะท าใหพอใจทจะ

ปฏบตงาน ไดแก การบงคบบญชา นโยบายการบรหาร สภาพการท างาน (เชน บรรยากาศ แสง เสยง

อากาศ) ควาสมพนธกบผรวมงาน ต าแหนงหนาท ความมนคงในงาน ผลตอบแทน มชวตสวนตวท

ด

2.4 ทฤษฎคณภาพชวตในการท างาน

คณภาพชวตในการท างาน หมายถง กาสรางความสมดล ระหวางการตอบสนองความพง

พอใจของบคคลในการท างาน กบการเพมประสทธภาพในการท างานใหกบองคกร ซงพจรณาจาก

ลกษณะงาน คาตอบแทน ความมนคง ความปลอดภยในการท างาน เปนตน ชวยใหบคคลสามารถ

ผสมผสานชวตงานและชวตสวนตวไดอยางลงตว ท าใหบคคลมการด าเนนชวตทมความสขและ

ตอบสนองความตองการในเปาหมายขององคกรได (สรนทร แซฉว, 2553)

เมอบคคลรวาตนมคณภาพชวตในการท างานทด กจะทมเท ตงใจ แกไข และพฒนาตนอย

เสมอเพอแสดงถงคณคาของตวเองทไดเปนสวนหนงขององคกร ท าใหรสกมความผกพนกบองคกร

ในทสด

ผวจยขอยกตวอยางทฤษฎคณภาพชวตในการท างาน ดวย 2 ทฤษฎดงน

2.4.1 ทฤษฎ ของ Walton บอกวาบคคลทมคณภาพชวตการท างานตองมองคประกอบ ดงน

1) การไดรบคาตอบแทนในการท างานทเพยงพอและยตธรรม (Adequate and Fair

Compensation)

2) สภาพการท างานทค านงถงความปลอดภยและสงเสรมสขภาพทงกายและใจ (Safe and

Healthy Working Condition)

3) ความมนคงและความกาวหนาในงาน (Growth and Security)

4) การพฒนาความสามารถของบคคล (Development of Human Capacities)

15 5) การบรณาการทางสงคมหรอการท างานรวมกน (Social Integration)

6) ประชาธปไตยในองคกร (Constitutionalism)

7) ความสมดลระหวางงานกบชวตสวนตว (Total Life Space)

8) ลกษณะงานทเปนประโยชนตอสงคม (Social Relevance) (วทยา อนทรสอน)

2.4.2 ทฤษฎ ของ Huse ไดกลาวถงปจจยดานคณภาพชวตในการท างานดงน

1) การไดผลตอบแทนทเหมาะสมและเพยงพอตอการครองชพ (Adequate and Fair

Compensation)

2) การสรางสภาพแวดลอมการท างานทปลอดภย (Safe and Healthy Environment)

3) การพฒนาศกยภาพและความสามารถของพนกงาน (Human Resource Development)

4) การสงเสรมใหพนกงานมความกาวหนาในงาน (Growth and Career Development)

5) การสรางความสมพนธทดภายในองคกร (Social Integration)

6) การมระบบทดมความยตธรรม (Constitutionalism)

7) การมภาวะอสระจากงาน (Total Free Space)

8) ความภาคภมใจในองคกร (Organizational Pride) (จ าลกษณ ขนพลแกว, 2556)

2.5 ความผกพนกบองคกร

ปจจบนการรกษาพนกงานใหท างานอยในองคกรนาน ๆ หรอการจะลดอตราการลาออก

ของพนกงาน (Turnover) กลายเปนประเดนส าคญของการบรหารทรพยากรบคคล ดวยเหตทวา

หากองคกรตองสญเสยพนกงานทมความร ความสามารถไป องคกรจะไดรบผลเสยหลายอยาง ทง

สญเสยงบประมาณทไดลงทนพฒนาบคลากรไปแลว งานทด าเนนอยอาจหยดชะงก และตองม

คาใชจายในการสรรหาพนกงานใหมมาทดแทน หากองคกรสามารถผกใจพนกงานใหมความรสก

ผกพน (Organizational Commitment) ได กจะลดปญหาดงกลาวลง เพราะพนกงานทมความผกพน

กบองคกรกจะมแนวโนมทจะท างานกบองคกรนนตอไปยาวนานขน (คณาจารยคณะจตวทยา

จฬาลงกรณมหาวทยาลย, 2552c) ความผกพนกบองคกร ประกอบดวย 3 ดาน ดงน

16 2.5.1 ความผกพนดานจตใจ (Affective Commitment)

คอความรสกผกพนทเกดจากอารมณของพนกงานซงตองการเปนอนหนงอนเดยวกบ

องคกรและมสวนรวมในองคกร พนกงานทมความผกพนดานน จะแสดงออกถงความปราถนาทจะ

เปนสามชกองคกรอยางยงยวดพรอมทจะอทศตนเพอปฏบตงานอยางเตมท

2.5.2 ความผกพนดานบรรทดฐาน (Normative Commitment)

คอความรสกผกพนทเกดจากหนาท ความรบผผดชอบ ขอผกมด หรอความเปนหนบญคณ

พนกงานทมความผกพนดานน เชน เมอไดรบเงนเดอนเพมขนกจะรสกเปนหนบญคณ จงซอสตย

และจงรกภกดกบองคกร เปนตน

2.5.3 ความผกพนดานคงอย (Continuance Commitment)

คอความรสกผกพนทเกดจากการตระหนกถงตนทนทเกยวของกบการออกจากองคกร หรอ

ผลประโยชนทตนจะเสยนนเอง พนกงานทมความผกพนดานนมกจะอยในองคกรดวยความจ าเปน

มากกวาความรสกผกพนทางใจ

องคกรสวนใหญตองการพนกงานทมความผกพนดานจตใจสงสด รองลงมาคอ ดาน

บรรทดฐาน สวนดานคงอยนนนอยทสด เพราะ พนกงานทมความผกพนดานจตใจและบรรทดฐาน

สง จะรสกวาตวเองเปนสวนหนงขององคกร จะมความจงรกภกด พรอมทจะปฏบตหนาทอยางเตม

ความสามารถ และจะรสกภมใจ และมความสขทไดท างานอยในองคกรแหงน ซงจะม 4 มาตรการ

ทจะชวยเสรมสรางใหพนกงานรสกผกพนกบองคกรดงน

มาตรการท 1: ความยตธรรมและการสนบสนนจากองคกร คอทกคนมความเทาเทยม เสมอ

ภาค และมการสงเสรมใหพนกงานไดพฒนาตนเองเพมเตม เชน การไดรบการฝกอบรมและพฒนา

ทกษะการท างานอยางตอเนอง

มาตรการท 2: ความมนคง ท งของพนกงานและองคกร เชน มสญญาจางงานทระบ

ระยะเวลายาวนานอนสมควร มสวสดการ มเบกคารกษาพยาบาล เบกคาเลาเรยนบตร เปนตน

นอกจากนยงรวมถง ความปลอดภยและบรรยากาศในการท างานดวย เชน แสงสวางทเพยงพอ ม

อากาศถายเท ไมเสยงดง อณหภมเหมาะสม เปนตน

17 มาตรการท 3: การมสวนรวม คอการใหโอกาสพนกงานในการเสนอความคดเหน ทงการ

ประเมนผลงานหรอการคดคนวธการในการท างานเปนตน

มาตรการท 4: ความไววางใจ องคกรตองท าใหพนกงานรสกไววางใจ พงพาองคกรได ซง

องคกรจะตองรกษาสญญาตาง ๆ ทเคยใหไวและปฏบตตามสญญาทใหไวเชนกน

ความสขทเกดจากการท างานเปนความสขทส าคญมากประการหนง เพราะงานเปนมตท

ส าคญยงส าหรบชวต คนเราใชเวลาในการท างานอยางนอยราว 8 ชวโมงตอวนหรออาจมากกวานน

รองศาสตราจารย ดร. โอรส ลละกลธนตย จากสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร กไดศกษาวจย

และคนพบวา ปจจยทก าหนดความสขในชวตหรอความพงพอใจในชวตทส าคญมากทสดคอ ความ

พงพอใจหรอความสขในชวตครอบครว รองลงมาคอความพงพอใจหรอความสขในการท างาน

แสดงใหเหนวางานมสวนส าคญกบชวตของเราไมนอยเลย หากเราท างานโดยไมมความสขกมกท า

ใหเราเครยด ทกข และท าใหเกดโรคภยทมาจากความเครยด เชน ปวดศรษะ ความดนโลหตสง นอน

ไมหลบ นอกจากนยงสงผลมายงดานอน ๆ ของชวตดวย (คณาจารยคณะจตวทยา จฬาลงกรณ

มหาวทยาลย, 2552d)

3. ความเครยดในการท างาน

3.1 ความหมายของความเครยดในการท างาน

ลกษณะอาการทสมองไมไดผอนคลายเพราะคร าเครงอยกบงานจนเกนไป ลกษณะอาการท

จตใจมอารมณบางอยางมากดดนความรสกอยางรนแรง (ราชบณฑตยสถาน, 2554a)

3.2 ทมาของความเครยด

3.2.1 ทางดานรางกาย หมายถง ความเครยดทเกดจากสภาพรางกายอาจมปญหาเกยวกบ

สขภาพและการเจบปวย ทงรนแรงและไมรนแรง ลวนท าใหเกดความเครยดได เชน ไมสบาย การ

พกผอนไมเพยงพอ ฯลฯ

3.2.2 ทางดานจตใจ หมายถง ความเครยดทมตนเหตมาจากสภาพจตใจ มกเปนผทมความ

รบผดชอบสง เวลาทมเรองตาง ๆ เขามากระตน กจะท าใหเกดความเครยดไดงาย หรอเปนผวตก

กงวลงาย ขาดทกษะในการปรบตว เวลามเรองมากระทบจตใจกจะเกดความเครยดไดทนท

18 3.2.3 ทางดานสงคม หมายถง ความเครยดทเกดจากสงกระตนทางดานสงคม เกดความขดแยง

ในทท างาน ครอบครว แลวเกดความบกพรอง ในเรองของการปรบตว คาดผทคอยใหความ

ชวยเหลอท าใหเกดความเครยดขน ถามผทใหความชวยเหลอกจะท าใหความเครยดลดนอยลง (ไม

หอม [นามแฝง], 2560b)

3.3 ระดบของความเครยด

3.3.1 เครยดระดบปกต เกดจากการเผชญสถานการณตาง ๆ ในชวตประจ าวนทเรามกคาดเดา

ไดวาจะตองเกด เชน ตองตนนอนแตเชาเพอไปท างาน ตองพรเซนตงานกบลกคา ตองพดน าเสนอ

งานในหองประชม เปนความเครยดทมประโยชน เพราะกระตนใหเราพฒนาศกยภาพ หรอบงคบ

ตวเองใหท าสงตาง ๆ ใหส าเรจ ถามความเครยดระดบนอยจะท าใหเปนคนเฉอยชา ขาดความ

กระตอรอรน ขาดความรบผดชอบ และไมสนใจเรองราวรอบตว

3.3.2 เครยดระดบพเศษ เกดจากสถานการณทรบมอไดยากกวาปกต เชน ชวงเรงงานทตองท า

โอท เปนความเครยดทคอนขางกดดน และอาจตองล าบากกาย เชน อดนอน พกผอนไมเพยงพอ ซง

เมอผานชวงยากล าบากนไป ความเครยดจะคลคลาย รวมถงมการดแลตวเองชดเชย เชน นอนหลบ

พกผอนใหเพยงพอ กจะสามารถกลบสสภาวะปกตได

3.3.3 เครยดระดบเรอรง เกดจากปญหาสะสมยาวนาน แกไขยาก หรอยงหาทางออกไมได ท า

ใหเกดภาวะเครยดเรอรง เชน ตกงานหลายเดอน มหนสนจากบตรเครดต ความเครยดระดบนม

ผลเสยตอสขภาพ เชน เปนโรคเครยดเรอรง ปวดศรษะไมเกรน ทองอด ทองเสย อาหารไมยอย

ความจ าแยลงรวมถงภาวะหดหซมเศรา สภาพจตใจแย ควรหาวธแกใหเรวทสด อาจปรกษาแพทย

หรอผเชยวชาญเพอปรกษาปญหาและผอนคลายอาการลงไป

3.3.4 ความเครยดระดบสงสด เกดจากเรองเหนอความคาดหมาย ควบคมไมได เปนเหตการณ

รนแรง เชน โดนไลออก ถกใสรายขอหารายแรง เหตการณเหลานอาจท าใหระดบความเครยดไต

ระดบสงแบบทนททนใด อาจตองใชเวลาในการปรบตว แตกมความเปนไปไดทจะกลบเขาสภาวะ

ปกต (ไมหอม [นามแฝง], 2560a)

19 3.4 วธการคลายเครยด

วธการคลายเครยดทดทสดคอ การปรบความคด โดยทบทวนสาเหตท แทจรงของ

ความเครยดนน ๆ แลวยอมรบความจรง พรอมเผชญแกปญหาอยางยดหยน ตองไมทอ บางเรองตอง

ใชเวลา หรออาจตองขอความชวยเหลอจากผอน ไมวาจะเปนดานวตถ หรอ ก าลงใจ วธการคลาย

เครยดสามารถท าไดดงน

3.4.1 กจกรรมลดความเครยด

1) ออกก าลงกาย เชน เดน เตน วง กระโดดเชอก เตนแอโรบก

2) เลนโยคะ ฝกควบคมลมหายใจ

3) นงสมาธ

4) พดคยกบคนทท าใหเราสบายใจ และหางจากคนทท าใหเราไมสบายใจ

5) ดหนง ฟงเพลง เปดคลปตลกเพอใหยมและหวเราะออกมา

6) หาโอกาสอยกบธรรมชาต เชน สวนสาธารณะ ไปทะเล

7) ออกไปชวยเหลอคนอนหรอบ าเพญปะโยชนตอสงคม เพราะจะท าใหเราเลกจดจออย

กบปญหาตวเอง ท าใหเกดความรสกนบถอตวเอง มความสขเมอไดท าสงทเปนประโยชน

8) การใชเทคนคความเงยบ เพอหยดความคดตวเองในเรองทท าใหเครยด (ชวตนาเรยนร,

2555)

3.4.2 การควบคมลมหายใจ

การหายใจทจะชวยคลายเครยดไดนน ท าไดโดยใชกลามเนอกะบงลมบรเวณหนาทองแทน

การใชกลามเนอหนาอก เมอหายใจเขาหนาทองจะพองออก และเมอหายใจออก หนาทองจะยบลง

ซงจะรไดโดยเอามอวางทหนาทองแลวคอยสงเกตเวลาหายใจเขาและหายใจออก หายใจเขาลก ๆ

และชา ๆ กลนไวชวครฝกเปนประจ าทกวนจนสามารถท าไดเปนอตโนมต การหายใจแบบนจะ

20 ไดรบออกซเจนมากขน ท าใหสมองแจมใส รางกายกระปรกระเปรา ไมงวงเหงาหาวนอน พรอม

ส าหรบการท างานในทก ๆ วน (กรมสขภาพจต, 2549)

3.4.3 ใชความสงบสยบความเครยด ฝกทกวน วนละ 2 ครง ครงละ 10-15 นาท มขนตอนดงน

1) เลอกสถานททสงบเงยบ สวนตว

2) เลอกเวลาทเหมาะสม เชน หลงตนนอน เวลาพกกลางวน หรอกอนเขานอน

3) นงหรอนอนในทาทสบาย มพนกพงศรษะ อยาไขวหางหรอกอดอก

4) หลบตา เพอตดจากสงรบกวน

5) หายใจเขาออกชา ๆ ลก ๆ (กรมสขภาพจต, 2549)

ตอนท 2 มตในพนทของอารมณ

1. จตวทยาเบองตน

1.1 คารล กฟตาฟ จง

คารล กสตาฟ จง (Carl Gustav Jung) เกด 26 กรกฎาคม ค.ศ. 1875 ท เมอง Kesswyl

ประเทศสวตเซอรแลนด บดาของเขาเปนบาทหลวงของกลมปฏรปสวสเซอรแลนด (Swiss Reform)

จงเรยนจบแพทยจากมหาวทยาลยบาเซล (University of Basel) ไดรบปรญญาในป ค.ศ.1900

จากนนเขาเดนทางไปศกษาตอกบจตแพทยปแอร เจเนต (Pierre Jenet) ทประเทศฝรงเศส

กระทงป ค.ศ.1905 คารล กสตาฟ จง เรมชวตการเปนจตแพทย โดยเปนผชวยของจตแพทยเออเกน

บลอยเลอร (Eugen Bleuler) ทคลนกจตเวชของมหาวทยาลยซรค

คารล กสตาฟ จง ประทบใจ ซกมนด ฟรอยด (Sigmund Freud) นกจตวทยาชอดงแหงยค

หลงจากไดอานหนงสอ The Interpretation of Dreams ของ ฟรอยด ตงแตเรมถกตพมพออกมาในป

1900 คารล กสตาฟ จงเขยนจดหมายตดตอกบฟรอยเพอแลกเปลยนความรทางจตวทยาอยาง

ตอเนอง กระทงอก 9 ปตอมา จ. แสตนล ฮอลล (G. Stanley Hall) นกจตวทยาชาวอเมรกน ไดเชญ

ใหทงสองเดนทางไปอเมรกาเพอเขารวมงานครบรอบ 20 ปของมหาวทยาลยคลารก ทเมองวอรเช

สเตอร รฐเมซซาชเซทส

21 ตอมาไมนาน "สมาคมวเคราะหจตแหงเวยนนา" (Vienna Psychoanalytic Society) ได

กอก าเนดขน โดยเรมจากการพบปะพดคยระหวางนกจตวทยาแหงยคทบานของ ซกมนด ฟรอยด

เชน อลเฟรด แอดเลอร (Alfred Adler) และออตโต แรนค (Otto Rank) และคารล กสตาฟ จง และ

แลวป ค.ศ.1911 คารล กสตาฟ จง กไดเปนประธานคนแรกของสมาคมฯ

เม อ เวล าผ าน ไป ค ารล ก ส ตาฟ จง เรมพ จารณ าแนวคด เดมด าน จตว เคราะ ห

(psychoanalysis) และพฒนาแนวคดธรรมชาตของจตไรส านก (unconscious) ซงตางจากฟรอยดใน

หลายประเดน โดยเฉพาะไมตามทฤษฎฟรอยด ทยนยนอาการโรคประสาท(neurosis) เกดจากเรอง

เพศเปนพนฐาน

ยงเมอหนงสอของคารล กสตาฟ จง เรอง Psychology of the Unconscious ซงตพมพในป

1912 ยงเหนไดชดถงคนละแนวทาง และนนเปนเหตใหมตรภาพของทงสองตองสนสดลงในป

1914

แมจะเสยใจมากเพยงใด คารล กสตาฟ จง กพยายามใชวกฤตครงนเปนโอกาส ท าการ

วเคราะหตนเองอยางละเอยดดวยศาสตรแหงความฝน พรอมกบท าการวเคราะหสญลกษณตาง ๆ ใน

เทพนยายอยางละเอยดลกซง ถงกบเดนทางคนควาเพมเตมททวปแอฟรกาและฝงตะวนตกเฉยงใต

ของอเมรกา ในป ค.ศ.1920

เมอโลกเขาสภาวะสงครามโลกครงท 1 เขาไดรบราชการเปนแพทยประจ ากองทพบก ในป

ค.ศ. 1933 ครนอก 3 ปตอมา คารล กสตาฟ จง ไดรบแตงตงเปนศาสตราจารยประจ ามหาวทยาลย

ทงซรคและบาเซล

ตอมาคารล กสตาฟ จง ประสบปญหาดานสขภาพ จงไดลาออก มาเปนศาสตราจารยของ

มหาวทยาลยโปลเทคนคกลางแหงซรคอยถง 10 ป แตเขากยงไมหยดท างาน โดยเขยนงานเกยวกบ

จตวทยาการวเคราะหอยางตอเนอง ยงไดรบเชญเปนองคปาฐกตามมหาวทยาลยตางๆ นอกจาก

บทความดานจตวทยา ยงมงานดานศกษาซงจงใหความสนใจเปนพเศษเชนกน จงถงแกกรรมเมอ

วนท 6 มถนายน 1961

หนงสอ Memories, Dreams, Reflections อตชวประวตของคารล กสตาฟ จง ไดรบการ

ตพมพในป 1961 ซงเปนปทเขาเสยชวต สถาบนจตวทยาการวเคราะหกอตงขนทวโลก แตศนย

22 นานาชาตของสถาบน ซ. จ. คารล กสตาฟ จง ทกอตงขนในป 1948 ยงคงตงอยทเมองซรคตราบ

เทาททกวนน (ประจวบ ผลตผลการพมพ)

1.2 ทฤษฎบคลกภาพ

"คนเรามชวตอยเพอเปาหมายในอนาคต พอ ๆ กบอดต การจะเขาใจมนษยอยางลกซงนน จะตองพจารณาทงสองดาน คอ มองจากอดต และมองในอนาคต แลวน ามาพเคราะหรวมกนกจะเหนภาพของเขาไดอยางสมบรณ" (คารล กสตาฟ จง, 1875-1961)

คารล กสตาฟ จง มความเชอในเรองของจตไรสานกซงสะสมมาแตอดต (Collective Unconscious) หรอประสบการณในจตไรสานก (Personal Unconscious และคารล กสตาฟ จง ยงเสนอบคลกภาพ 2 แบบ คอ แบบเปดตว (Extraversion) และแบบเกบตว (Introversion) พรอมกบแงคดในเรองรปลกษณ (Archetype) ปม (Complex) และสญลกษณ (Symbol) ในระหวางสงครามโลกครงท 1 คารล กสตาฟ จง รบราชการเปนแพทยของกองทพบก ตอมาในป ค.ศ. 1933,1936 – 1940 ไดรบแตงตงเปนศาสตราจารยประจ ามหาวทยาลยทซรกและบราซล เขาไดรบเชญเปนองคปาฐกตามมหาวทยาลยตางๆ นอกจากเปนนกจตวทยาแลวคารล กสตาฟ จง ยงไดรบการยกยองวาเปนนกการศกษาดวย เขาไดเขยนหนงสอและบทความหลายเรอง

แนวความคดทฤษฎบคลกภาพของคารล กสตาฟ จง นนจ าแนกเปนสวนส าคญได 2 สวน ดงน

1.2.1 โครงสรางบคลกภาพ (Structure of Personality)

บคลกภาพตามความหมายของคารล กสตาฟ จง คอจต (Psyche) ซงประกอบดวยระบบตางๆ เปนสวนๆ มาท างานรวมกน ไดแก

1) อโก คารล กสตาฟ จง เชอวาอโกเปนศนยกลางแหงบคลกภาพของบคคลซงอยในสวนของจตส านก (conscious) ซงประกอบไปดวยความจ า ความรสกนกคด การตดสนใจ และการมสตซงเปนสวนส าคญทบคคลจะสามารถรบรเกยวกบตนเองไดตลอดเวลา จงเทากบวาอโกเปนตวก าหนดบทบาท หนาท และความเปนเอกลกษณเฉพาะของแตละบคคล

2) จตใตส านกสวนบคคล (Personal Unconscious) สวนนจะอยถดจากอโกลงไป เปนสวนทประกอบไปดวยประสบการณตาง ๆ ทเคยอยในจตส านกมากอนแตไดถกกดลงสจตใตส านก (Unconscious) ดวยกลไกทางจต ทงนเนองจากความตองการทจะลมประสบการณเหลานนเพราะ

23 เปนความเจบปวด เปนทกข หรอไมพอใจเปนตน ตอมาภายใตสถานการณเหลานน สงแวดลอมหรอ ไดรบสงเราทเหมาะสม ประสบการณเหลานนอาจจะผลกดนขนมาสจตส านกทรบรไดอกครงประสบการณตางๆ ภายในจตใตส านกสวนบคคล (Personal Unconscious) นถาไดรบการรวบรวมใหเปนกลมหรอหมวดหมของความรสก (Constellation) ทเปนอนหนงอนเดยวกนแลว คารล กสตาฟ จง เรยกการเกดสภาวะเชนนนวาปม (Complex) ดงนนเทากบวาจตใตส านกสวนบคคลจงเปนแหลงรวบรวมปมของบคคลไวมากมาย เชน ปมเกยวกบแม (Mother Complex) เกดจากการจดกลมหรอหมวดหมของประสบการณตาง ๆ เกยวกบแม เชน ความรสก ความจ าตาง ๆ ทไดรบจากแมจนกอตวขนเปนปมเมอพลงจากปมนมมากจะกลายเปนจดศนยกลางในการควบคมบคลกภาพของบคคลนนใหท าตามสงทแมพด แมสง แมคด หรอสงทเปนความประสงคของแม แมกระทงการเลอกภรรยากจะเลอกบคคลซงมลกษณะคลายคลงกบแมของตน เปนตน อยางไรกตาม ประสบการณตาง ๆ ทรวมกลมหรอหมวดหมขนเปนปมนนอาจกลบขนมาสจตส านกไดอกครงถาอยในสถานการณทเหมาะสม

3) จตใตส านกสวนทสะสมประสบการณในอดตชาต (Collective Unconscious) คารล กสตาฟ จง อธบายวาจตใตส านกสวนนจะท าหนาทสะสมประสบการณตาง ๆ ททกคนไดรบเปนมรดกสบทอดมาจากบรรพบรษ ตงแตเรมตนมมนษยเกดขนภายในโลกเปนครงแรก ดวยเหตน คารล กสตาฟ จง เชอวามนษย ทกคน ทกตระกล ทกเชอชาต และทกเผาพนธตางกมประสบการณในจตใตส านกสวนทสะสมประสบการณในอดตชาตทเปนตนฉบบเดยวกนทงสน โดยบนทกเปนขอมลอยในสมองแลวถายทอดกนมาแตละรนยาวนานตลอดจนถงปจจบน ดวยเหตนในการแสดงพฤตกรรมบางอยางของมนษยทวโลก จงอธบายจากตนฉบบทถกบนทกไวต งแตอดตชาตไดเหมอนกนหมด เชน ท าไมเดกทารกจงเกดมากบความพรอมทจะรบรและสรางสมพนธภาพอนดกบแม เปนอนดบแรก ถาอธบายตามแนวคดของคารล กสตาฟ จง น นเปนเพราะวาเดกไดรบประสบการณความสมพนธกบแมมาตงแตอดตชาตภายใตจตใตส านกสวนทสะสมประสบการณใน อดตชาต จงท าใหมพนฐานเชนนมาตลอดจนถงปจจบน

4) หนากาก (Persona) หมายถง สภาวะของบคคลทจะตองแสดงบทบาทไปตามความคาดหวงของสงคมและเปนไปตามขนบธรรมเนยมประเพณตามทสงคมก าหนด หรอเปนการแสดงออกเพอใหไดรบการยอมรบและสรางความประทบใจบคคลอน ๆ ดงน นในบางครงบคลกภาพของบคคลทเกดจากการใชหนากาก จงอาจจะมความขดแยงกบบคลกภาพทแทจรงภายในตวบคคลนนได เทากบวาหนากากจงท าหนาทควบคมบคลกภาพสวนทไมดทแทจรงของบคคลไมใหปรากฎออกมาตอสงคมภายนอก ความขดแยงระหวางบคลกภาพเหลานถาเกดบอยครง

24 ในหลาย ๆ เรองอาจจะท าใหบคคลนนขาดความเปนตวเอง กลายเปนคนสวมหนากากเขาหาผอน หรอเปนคนทมความขดแยงภายในใจได

5) ลกษณะซอนเรน (Anima or Animus) คารล กสตาฟ จง เชอวามนษยมลกษณะทงสองเพศอยในคนคนเดยวกน โดยจะเหนไดจากการทเพศชายจะมความนมนวลและออนโยนซงเปนลกษณะของเพศหญงอยในตว คารล กสตาฟ จง เรยกลกษณะเชนนวาแอนมา (Anima) สวนผหญงจะมความเขมแขง กลาหาญ และเดดขาดซงเปนลกษณะของเพศชายซอนเรนอยในตวเชนกน คารล กสตาฟ จง เรยกลกษณะเชนนวาแอนมส (Animus) จากลกษณะทงสองเพศทซอนเรนอยนจงท าใหผชายเขาใจธรรมชาตของผหญง และผหญงกมความเขาใจธรรมชาตของผชายไดดวยตวของตวเอง

6) เงาแฝง (Shadow) เปนภาพหรออารคไทปรปแบบหนงท เรมมาจากสตว กอนจะมววฒนาการมาเปนมนษย หรออาจกลาวไดวาเงาแฝงเปนสญชาตญาณของสตวทจะสงผลถงมนษย ใหแสดงความชวราย กาวราว โหดรายแสดงออกมา รวมทงพฤตกรรมตาง ๆ ทขดแยงกบกฎหมาย ขนบธรรมเนยมประเพณอนดของสงคม เงาแฝงเหลานจะถกควบคมและปกปดโดยหนากาก หรอ เกบกดไวในจตใตส านก

1.2.2 ลกษณะบคลกภาพของแตละบคคล

คารล กสตาฟ จง จงแบงลกษณะบคลกภาพของบคคลไว 2 ประเภทคอ

1) แบบเกบตว (Introvert) เปนบคลกภาพของบคคลทมแนวโนมเปนพวกเกบตว ชอบ ความสงบเงยบไมชอบการเขาสงคม ขอาย พอใจทจะอยเบองหลง ขาดความมนใจในตนเอง ชอบใช วธหนปญหามากกวาเผชญปญหา สวนดของบคลกภาพแบบเกบตวนมกจะเปนบคลกของ นก ประดษฐและนกคดคนทงหลาย แตสวนเสยมกจะเกดอาการซมเศรา แยกตว และไมสนใจสงคม

2) แบบแสดงตว (Extrovert) เปนบคลกภาพประเภทแสดงตว ชอบเขาสงคมรกความ สนกสนาน ชอบการเปลยนแปลงไปตามสถานการณทเปนจรง มมนษยสมพนธด กลาทจะแสดงออก ชอบความเปนผน าตองการเปนทรจกของคนทวไป คบคนงาย ชอบเผชญปญหามากกวา การหนปญหาอยางไรกตาม ในความเปนจรงจะพบวาคนบางคนจะมบคลกภาพแบบกลางๆ กลาวคอ มกจะมบคลกภาพเปนไปตามสถานการณ เชน ในสถานการณหนงอาจมบคลกภาพแบบ แสดงตว ในอกสถานการณหนงอาจเปนแบบเกบตวกได คารล กสตาฟ จง จดคนประเภทนอยในพวกแอมบเวรต (Sukanya Ardsupo, 2559)

25 2. อารมณ

2.1 ความรเบองตนเกยวกบอารมณ

2.1.1 ความหมาย

อารมณ หมายถง สงทยดหนวงจตโดยผานทางตา ห จมก ลน กาย และใจ เชน รปเปน อารมณ ของตา เสยงเปนอารมณของห เครองยดถอเปนจรงเปนจง เชน เรองนอยาเอามาเปน อารมณเลย (ราชบณฑตยสถาน, 2554b)

2.1.2 ทฤษฎเกดอารมณ

นกจตวทยาพยายามตงทฤษฎตาง ๆ ขนมาเพออธบายวาพฤตกรรมเชนไรทถอวาเปน พฤตกรรมทเกดจากอารมณ และเกดขนไดอยางไร ซงผวจยขอยกตวอยาง 3 ทฤษฎอารมณ ดงน

1) ทฤษฎของชารล คารวน (Darwin’s Theory) ชารล ดารวน เชอวา พฤตกรรมของ มนษยเกดจากววฒนาการทไดสบทอดมาจากบรรพบรษ จากการเปรยบเทยบการแสดงออกของ มนษยและสตว ชารล ดารวน สรปเปนกฎ ดงน

1.1) กฎแหงความสมพนธทางนสย (Principle of Associated Habits) เชน สตวแยก เขยวใสกนขณะตอส สอถงความโกรธความไมพอใจ

1.2) กฎแหงความตรงกนขาม (Principle of Antithesis) เชน การจรดทาชกมวยเปน เครองหมายของการตอส การยนมอท าทาโอบกอดแสดงถงความเปนมตร

1.3) กฎแหงปฏกรยาทางระบบประสาท ((Principle of Direct Action of the Nervous System) เชน การบดตวเมอไดรบความเจบตว (เอนกกล กรแสง, 2519)

2) ทฤษฎอารมณของเจมส-ลางเง (James-Lange Theory) ทฤษฎนเกดจากความคดของบคคล 2 คน ไดแก วลเลยม เจมส (William James) นกจตวทยาชาวอเมรกน และ คารล ลางเง (Carl Lange) นกสรรวทยาชาวเดนมารก จงตงชอทฤษฎนเพอใหเกยรตแกทง 2 ทฤษฎนอธบายวา ขณะทคนเราประสบกบสงเราทท าใหเกดอารมณนน จะมการเปลยนแปลงทางรางกาย เชน หวใจเตนเรว รมฝปากแหง น าลายเหนยว เปนตน เมอรางกายมการเปลยนแปลงแลว พลงประสาทจะรายงานการเปลยนแปลงเหลานนไปยงสมอง ท าใหเกดอารมณขน หากไมมปฏกรยาทางรางกายอารมณกจะไมเกด ดงนนการเกดอารมณจงเปนไปตามล าดบขน เชน เมอเผชญสตวรายกระทนหน เราจะวงหนกอน แลวจะรสกกลวในภายหลง (เอนกกล กรแสง, 2519)

26 3) ทฤษฎอารมณของแคนนอน – บารค (Cannon-Bard Theory) ทฤษฎนเกดจากความคดของบคคล 2 คน ไดแก แคนนอนและบารค เกดหลงจากทฤษฎของเจมส – ลางเง เจาของทฤษฎอธบายวา อารมณเปนปฏกรยาฉบพลนทรางกายสรางขนเพอเผชญสถานการณฉกเฉน เชน การเพมอาดรนาลนในสายเลอดซงท าใหรางกายมพลงงานมากกวาในยามปกต และกลาววา ไฮโปทลลามส (Hypo Thalamus) ทเปนสวนหนงในสมอง เปนศนยควบคมอารมณทอยในสมอง โดยมการทดลองกบสนขโดยการเลาะสมองสวนนออก สนขจงไมแสดงอารมณ ไฮโปทลลามสจะอยตรงสวนใตของสมองประมาณกงกลางศรษะ มโลหตมาหลอเลยงมากทสด คอยกระตนใหอวยวะตาง ๆ ท างานตามทรางกายตองการ คอรกษาสภาวะสมดลในรางกายไว เชน ในขณะทเราโกรธนน ไฮโปทลลามสจะสงงานไปทตอมพทอทารใหขบฮอรโมนหนงออกมากระตนและควบคมการท างานของอวยวะอน ๆ ภายในรางกาย เชน โลหตจะถกสงไปเลยงกลามเนอมากขน การหายใจและการสบฉดโลหตจะเรวและแรงขน กระเพาะอาหารท างานชาลง ตอมน าลายขบน าลายออกมานอยกวาปกต

ตอมานกจตวทยากไดพยายามทดลองเรองของอารมณตามวธของแคนนอน – บารค ตอ มาสเซอรแมน (Masserman) คนพบวา นอกจากไฮโปทลลามสแลว สมองสวนอนกเกยวของกบอารมณดวยเหมอนกน วตสน (John B. Watson) บอกวา อารมณทตดตวคนเรามาตงแตเกดทเรยกวา Inborn Emtions หรอ Fundamental Emotions มอย 3 ชนด คอ ความกลว ความโกรธ และความรก โดยการทดลอง คอน าเดกไปในหองทดลองและน าสงเราทท าใหเกดอารมณตาง ๆ เขามาแลวสงเกตปฏกรยา ดงน เดกจะโกรธกตอเมอบงคบไมใหเคลอนไหว เชนเอามอดนศรษะเดก หรอมดยดไวใหอยกบท เดกจะแสดงอาการ ดนรน รองไห แผดเสยง เปนตน สงเราทจะใหเดกจะแสดงความรก เชน การถกกอด ลบหลง เกาหลง เปนตน เดกจะแสดงอาการ ยม ท าเสยงออแอ เปนตน สวนความกลวนนพบวา สงทเรากลวลวนมาจากการเรยนรภายหลงทงสน เชน ในหองทดลองใหเดกนงตกแม แลวมสตวตาง ๆ เขามาในหอง เดกเหลานนกไมไดแสดงปฏกรยาแตอยางใด แตเมอมการทดลองโดย เมอน าหนสขาวเขาใกลเดกและใชเสยงดงประกอบขนเพอใหตกใจทกครงเปนเวลา 7 วน ท าใหเดกจากทไมกลวหนกลายเปนกลวหนขนมาทนท (เอนกกล กรแสง, 2519)

ปจจบนนกจตวทยากไมสามารถหาขอยตในเรองอารมณได บางแนวความคดกยงคงขดแยงกน และตางกเหมาะสมขนอยกบสถานการณบางอยางเทานน

2.1.3 ประเภทอารมณ

1) อารมณสข (Positive Emotion) เชน อารมณรก อารมณยนด อารมณขน อารมณพอใจ

2) อารมณทกข (Negative Emotion) เชน อารมณวตกกงวล อารมณกลว อารมณขอาย

27 2.1.4 การแสดงออกทางอารมณ (Emotional Expression)

1) การแสดงอารมณทางใบหนา เปนการแสดงออกทสากลมากทสด เพราะมนษยทกชาต

ทกภาษาจะแสดงความรสกไดตรงกน กลาวคอ เมอเกดอารมณนนกลามเนอแตละมดบนใบหนาจะ

มการยดหดคลายคลงกนการแสดงอารมณความรสกออกทางใบหนา จดวาเปนสงทมความส าคญ

อยางยงเพราะเปนการแสดงออกถงสภาวะทางอารมณตาง ๆ ในตวเราและบคคลอนทสามารถ

สงเกตเหนไดบอย ๆโดยนกสรรวทยาเชอวา ใบหนาของมนษยสามารถแสดงความรสกไดแตกตาง

กนมากถง 20,000แบบ ทอมกนส(Tomkins) เชอวา การแสดงออกทางใบหนา คอ การสะทอนของ

อารมณซงเปนธรรมชาตทตดตวมนษยมาตงแตเกด และเปนลกษณะการตอบสนองทเปนสากล เชน

ดวงตา คว และหนาผาก แสดงถงอารมณโกรธ ในขณะทรมฝปากแสดงถงความเสยใจ ฯลฯ พอล

เอกแมน (Paul Ekman) ไดพบวา มอารมณ 6 ชนด ไดแก ประหลาดใจ รงเกยจ เศราเสยใจ โกรธ

กลว และเปนสข ทแสดงออกทางสหนาเปนลกษณะสากล นนคอ มนษยทกชาตทกภาษาจะแสดง

ความรสกไดตรงกน ซงจดทจะสงเกตเหนการแสดงอารมณไดชดเจนทสด คอ รมฝปาก เชน เวลา

เศรา มมปากจะโคงลง สวนเวลายมมมปากจะโคงขน ฯลฯ เราสามารถตดสนอารมณจากใบหนา

ของผคนไดอยางคราว ๆ เพราะ การแสดงออกทางใบหนามเพยง 3 มต คอ พอใจ-ไมพอใจ ยอมรบ-

ปฏเสธ และการเคลอนไหวทางรางกายอน ๆ เชน ยนหรอนงตามสบายหรอเกรง โนมตวเขาใกล

หรอถอยหาง ฯลฯ

2) การแสดงอารมณกาวราวและรนแรง เปนผลมาจากการเกดความคบของใจหรอ

ความรสกทถกกดขอยตลอดเวลา โดยความคบของใจสามารถกอใหเกดการตอบสนองหรอ

พฤตกรรมไดหลายรปแบบ ดงนน มนษยจงตองเรยนรวธควบคมอารมณของตนใหเหมาะสม เพอ

ความถกตองตามกฎเกณฑของสงคมและเพอสขภาพจตทดมอารมณกาวราวบางชนด ซงเมอ

แสดงออกมาแลวจะกอใหเกดอนตรายตอบคคลอนได นกจตวทยาไดใหความสนใจกบอารมณ

ประเภทนมากกวา จะศกษาวาอะไรเปนสาเหตทท าใหบคคลมการแสดงออกทางอารมณในลกษณะ

ของความกาวราว (อปสรสร เอยมประชา, 2560)

28 2.1.5 ความสมพนธระหวางอารมณและพฤตกรรม

1) อารมณในฐานะทเปนแรงกระตนใหเกดพฤตกรรม ในขณะทเกดอารมณคนเราจะตอง

แสดงพฤตกรรมบางอยางเพอสนองความตองการ เพอลดความเครยด หรอเพอเตรยมรบ

สถานการณ เปนตนวา ในขณะทเกดความกลว กจะพยายามหลบหนหรอหลกเลยงจากสถานการณ

นน การปฏบตตนตามขนบธรรมเนยมประเพณของสงคม กเพราะเกรงวาจะถกสงคมรงเกยจ ถก

สงคมลงโทษ

2) อารมณเปนเครองลอใจ ในบางครงคนเรากท ากจกรรมเพอใหเกดอารมณบางอยางขน

เพอสนองความมงหมายบางประการ เชน ความตนเตน การเสยงอนตราย ความเพลดเพลน ความ

สนกสนาน การทเราท ากจกรรมหรอแสดงพฤตกรรมบางอยางเพอสนองความตองการในลกษณะน

จะแสดงใหเหนวา อารมณมลกษณะเปนเครองลอใจ เชน การชมภาพยนตร การฟงดนตร การแขง

กฬา เปนตน

3) อารมณในลกษณะทเกดรวมกบพฤตกรรม ในบางครงเมอรางกายถกกระตนใหแสดง

พฤตกรรม คนเราจะเกดอารมณบางอยางขนดวย เชน เกดความหงดหงดใขณะทหวหรอถก รบกวน

ในขณะทก าลงพกผอนอย และเกดความพอใจ เมอสามารถแกไขปญหาหรอเอาชนะอปสรรคได

เปนตน อารมณทมกเกดรวมกบพฤตกรรมเสมอ ไดแก การหวเราะ การหลงน าตา และความโกรธ

(เอนกกล กรแสง, 2519)

2.2 ความฉลาดทางอารมณ ตามหลกจตวทยา

ความฉลาดทางอารมณ หมายถง ความสามารถทางอารมณทจะชวยใหการด าเนนชวต

เปนไปอยางสรางสรรคและมความสข กรมสขภาพจตไดพฒนาแนวคดความฉลาดทางอารมณตอง

ประกอบปดวย ปจจย 3 ประการ ไดแก ด เกง และสข

ด หมายถง ความสามารถในการควบคมอารมณและจตใจของตนเอง รจกเหนใจผอน และ

มความรบผดชอบตอสวนรวม

เกง หมายถง ความสามารถในการรจกตนเอง มแรงจงใจทจะสามารถตดสนใจ แกไข

ปญหา และกลาแสดงออกไดอยางมประสทธภาพ รวมถงการมสมพนธภาพทดกบผอนดวย

29 สข หมายถง ความสามารถในการด าเนนชวตอยางมความสข มความภมใจในตวเอง พอใจ

ในชวตและมความสขสงบทางใจ (กรมสขภาพจต, 2546)

2.2.1 ความฉลาดทางอารมณตอการท างาน นกจตวทยาพบวาคนทมอารมณดเขาใจตนเองและ

เขาใจผอนไดงาย ตลอดจนมทกษะอารมณทดในการตดตอสมพนธกบบคคลอน ทงทบานและท

ท างาน จะท าใหมพลงในการตอสกบอปสรรคตาง ๆ ไดอยางไมทอถอย สามารถสรางก าลงใจ

ใหกบตนเองในยามทลมเหลวหรอมปญหาได ตางจากคนทมองโลกในแงรายทมกจะมองเหนแต

ปญหาและความยงยาก ท าใหขาดก าลงใจทจะผลกดนใหฟนฟาอปสรรค เชาวปญญาทดหรอไอคว

ทสงจงไมอาจบงชถงความประสบความส าเรจในการท างานเสมอไป หากไมมความฉลาดทาง

อารมณเปนสวนประกอบโดยเฉพาะอยางยงในงานบรการท าธรกจเกยวของกบคนจ านวนมาก

“ความเกงงาน” อยางเดยวคงไมพอ หากยงตองม “ความเกงคน” ประกอบดวย

ปญหาความยงยากล าบากใจในการท างานจงมกมาจากผรวมงานมากกวาตวงานจรง ๆ

โดยเฉพาะโลกของการท างานในปจจบนทเกยวของกบคนหมมาก ตองตดตอประสานงาน ประสาน

ความรวมมอใหแตละฝายขบเคลอนใหบรรลเปาหมาย ความหงดหงด ความขดแยง ไมพอใจเกดขน

ไดเสมอ หากไมมวธการจดการทเหมาะสม เรองเลกอาจกลายเปนเรองใหญ เปนปญหา เปนความ

ทกขใจอาจมผลกระทบตอความเจรญกาวหนาอกดวย (กรมสขภาพจต, 2546: 15-17)

2.2.2 เทคนคการพฒนาความฉลาดทางอารมณในการท างานรวมกบผอน มดงน

1) เขาใจและยอมรบธรรมชาตของอารมณ แตละคนลวนมอารมณทแตกตางกน ยากทเรา

จะไปตดสนอารมณของผอนได การตดสนความเหมาะสมจงขนอยกบสถานการณ เหตผล วย ปจจย

ทางสงคมและการก าหนดทางวฒนธรรม

2) รบฟง ท าความเขาใจและใหเกยรตผอน การยอมรบและความเขาใจภาวะบคคลท

แสดงออก เปนสงจ าเปนในการเสรมสรางความภาคภมใจของตนเอง รกษาความมนใจ ไววางใจซง

กนและกน ซงจะมผลตอคณภาพและผลผลตขององคกร การปฏเสธทจะรบฟงเปนการบนทอนและ

ท าลายความมนใจและแสดงถงการไมเคารพผอนอกดวย

3) การแกไขความขดแยง บางครงการใชเหตผลอาจไมสามารถแกไขปญหาได อาจตอง

อาศยความรสกเขามาแบบไมมเงอนไขใด ๆ กอน แลวคอยมาพจรณาการแสดงออก ผทมความ

30 ฉลาดทางอารมณสงจะไมใชวธการบนทอนจตใจความรสกของผอน แตความสามารถในการ

จดการอารมณไดดจะชวยทงความรสกของตวเองและชวยใหอกฝายสงบลงได

4) ในกรณทบคคลแสดงภาวะอารมณทางลบในระดบทรนแรง เชน เดยวดเดยวราย

คาดคะเนพฤตกรรมไมได ผรวมงานและผบรหารควรหามาตรการสรางภาวะแวดลอมทมการดแล

เอาใจใสรวมมอกนรบฟงปญหาใหความรเพอการยอมรบและบ าบดแกไขในกรณของผทไม

สามารถสอความรสกและภาวะอารมณกบผอนได

2.2.2 เทคนคการพฒนาความฉลาดทางอารมณในการท างานส าหรบตนเอง มดงน

1) รทน ฝกรทนอารมณตนเอง บอกกบตวเองไดวาตอนนรสกอะไร ซอสตยตอความรสก

ตวเอง ยอมรบขอบกพรองของตวเอง และเปดใจทจะพฒนาแกไขขอบกพรองนน

2) รบผดชอบ เมอเกดเหตใหหงดหงด ไมพอใจ ทอแท ใหฝกคดอยเสมอวาอารมณท

เกดขนเปนสงทเราสรางขนเองจากการกระตนของปจจยภายนอก เพราะฉะนนเราจะตองรบผดชอบ

ตออารมณทเกดขน และควรแยกแยะสถานการณดวยเหตผล

3) จดการได อารมณทเกดขนสามารถจดการไดดวยการรเทาทนและหาวธการจดการ

อารมณทเหมาะสมได

4) ใชใหเปนประโยชน ฝกใชอารมณสงเสรมความคดสรางสรรค ใหอารมณชวย

ปรบแตงและปรงความคดใหเกดประโยชน ฝกมทศนคตเชงบวกเมอเจอกบเหตการณตาง ๆ ในท

ท างาน

5) มองโลกในแงด มองโลกในแงมมทสวยงาม รนรมย มองหาขอดในการท างาน ชนชม

ดานดของเพอนรวมงานเพอลดอคตและความเครยดในจตใจ

6) ฝกสมาธ ดวยการก าหนดรวาเราก าลงท าอะไรอย รวาปจจบนก าลงสขหรอทกข

อยางไร การท าสมาธจะชวยใหจตใจสงบและมก าลงใจในการพจรณาสงตาง ๆ ไดดขน

7) ตงใจใหชดเจน ก าหนดและพยายามควบคมใหได และตงเปาหมายในชวตหรอการ

ท างานใหชดเจนขน

8) เชอมนในตน คนทมความเชอมนในตนเองจะมความส าเรจในการท างานมากกวาคนท

ไมมความเชอมนในความสามารถของตนเอง

31 9) การกลาลองทจะท าในสงทยากและทาทายกวาในระดบทคดวานาจะท าได จะชวยเพม

ความมนใจใหตนเองและเปนโอกาสส าคญทจะไดเรยนรอะไรใหม ๆ เพอน าไปสการพฒนา

ความสามารถใหมากยง ๆ ขนไป (กรมสขภาพจต, 2546)

2.2.3 วธการพฒนาความฉลาดทางอารมณ

1) รจกอารมณตนเอง การรจกอารมณตนเอง จะเปนพนฐานในการควบคมอารมณเพอ

แสดงออกอยางเหมาะสมและถกตอง การรจกอารมณตนเองกคอการรตว หรอการมสตในพทธ

ศาสนา ปกตเมอเราเกดอารมณใด ๆ ขนมา เราจะตกอยในภาวะใดภาวะหนงใน 3 ภาวะ ดงตอไปน

ภาวะถกครอบง า หมายถง การทไมสามารถควบคมอารมณนน ๆ ได จงแสดงพฤตกรรมไป

ตามสภาพอารมณดงกลาว เชน เมอโมโหกอาจจะมการท าลายขาวของหรอตะโกนสงเสยงดงโดย

ไมสนใจใคร

ภาวะไมยนดยนราย หมายถง การเฉยเมยตออารมณทเกดขน หรอท าเปนละเลยไมสนใจ

เพอบรรเทาการแสดงอารมณ เชน ท าเปนนงเฉยตอเหตการณทเกดขน ทงทจรง ๆ กรสกโกรธมาก

ภาวะรเทาทน หมายถง การรเทาทนตออารมณทเกดขน มสตรวาควรจะท าอยางไรจงจะ

เหมาะสมทสดในขณะทเกดอารมณนน ๆ เชน เมอโกรธกรวาโกรธ แตกสามารถควบคมความโกรธ

นนได และหาวธจดการแกไขไดอยางเหมาะสมถกวธ วธการรเทาทนอารมณตนเอง ไดแก ทบทวน

และฝกสต ทบทวน ถารสกวาทผานมาเรามปญหาในการแสดงอารมณ ลองใหเวลาทบทวนอารมณ

ดวยใจทเปนกลาง ไมเขาขางตนเองวาเรามลกษณะอารมณอยางไร เรามกแสดงออกในรปแบบไหน

แลวรสกพอใจ ไมพอใจอยางไร คดวาเหมาะสมหรอไมตอการแสดงอารมณในลกษณะนน ๆ ฝกสต

ฝกใหมสตและรตวอยเสมอ วาขณะนเราก าลงรสกอยางไรกบตวเองหรอตอสงทเกดขน รอบตว

สบายใจ ไมสบายใจ แลวลองถามตวเองวาเราคดอยางไรกบความรสกและความคดนน ความรสก

นนมผลอยางไรกบการแสดงออกของเรา

2) จดการกบอารมณตนเองได การจดการกบอารมณตนเองได หมายถง ความสามารถใน

การควบคมอารมณและสามารถแสดงออกไปไดอยางเหมาะสมกบกาลเทศะ แตการทเราจะจดการ

กบอารมณไดอยางเหมาะสมหรอไมนน ขนอยกบความสามารถในการควบคมอารมณ วธการ

จดการอารมณตนเองไดแก ทบทวน วามอะไรบางทเราท าลงไป เพอตอบสนองอารมณทเกดขน

และพจารณาวาผลทตามมาเปนอยางไร เตรยมการในการแสดงอารมณ ฝกควบคมตวเองวาจะท า

32 อะไรและจะไมท าอะไร ฝกรบรในสงทเกดขน หรอทเราตองเกยวของในดานด ท าอารมณให

แจมใส ไมเศราหมอง สรางโอกาสจากอปสรรค มองมมกลบปรบมมมอง หรอหาประโยชนจาก

ปญหา โดยการเปลยนมมมอง เชน คดวาเหตการณทเกดขนคอความทาทายทจะท าใหเราพฒนา

ยงขน เปนตน ฝกผอนคลายความเครยด โดยเลอกวธทเหมาะกบตนเอง เชน ออกก าลงกาย นงสมาธ

เดนจงกรม เลนดนตร ปลกตนไม เปนตน

3) สรางแรงจงใจใหตนเอง การมองหาแงดของเหตการณตาง ๆ ทเกดขน ซงจะชวยให

เราเกดความเชอมนวาสามารถเผชญกบเหตการณนนได และท าใหเกดก าลงใจทกาวไปสเปาหมายท

วางไว วธสรางแรงจงใจใหกบตนเอง ไดแก ทบทวนและจดอนดบสงส าคญในชวต โดยใหจด

อนดบความตองการ ความอยากได อยากม อยากเปนทงหลายทงปวง แลวพจารณาวาการทเราจะ

บรรลสงทตองการนนเรองไหนทพอเปนได เรองไหนทไมนาจะเปนไปได ตงเปาหมายใหชดเจน

เมอไดความตองการทมความเปนไปไดแลว กน ามาตงเปาหมายใหชดเจน เพอวางขนตอนการ

ปฏบตทจะมงไปสจดหมายนน ๆ มงมนตอเปาหมาย ในการปฏบตเพอบรรลถงความฝน ความ

ตองการของตนเอง ตองระวงอยาใหมเหตการณใดมาท าใหเราเกดความไขวเขวออกนอกทางทตงไว

ลดความสมบรณแบบ ตองท าใจยอมรบไดวาสงทเราต งใจไวอาจจะมความผดพลาดเกดขนได

หรอไมเปนดงทเราคาดหวง 100 เปอรเซนต การท าใจยอมรบความบกพรองไดจะชวยใหเราไม

เครยด ไมทกข ไมผดหวงมากจนเกนไป ฝกมองหาประโยชนจากอปสรรค เพอสรางความรสกดๆ

ทจะเปนพลงใหเกดสงด ๆ อน ๆ ตอไป ฝกสรางทศนคตทด หามมมองทดในเรองทเราไมพอใจ (แต

ไมสามารถแกไขหรอเปลยนแปลงได) มองปญหาใหเปนความทาทายทเราจะไดเรยนรสงใหม ๆ

เพอสรางพลงและแรงจงใจใหผานพนปญหานน ๆ ไปได หมนสรางความหมายในชวต ดวยการ

รสกดตอตวเอง นกถงสงทสรางความภมใจและพยายามใชความสามารถทม ท าประโยชนทงแก

ตนเองและผอน แมวาจะเปนเรองเลก ๆ นอย ๆ ใหก าลงใจตนเอง คดอยเสมอวาเราท าได เราจะท า

และลงมอท า

4) รอารมณผอน การรและเขาใจอารมณความรสกของผอน และสามารถแสดงอารมณ

ตนเองตอบสนองไดอยางเหมาะสม โดยเฉพาะกบคนทเราเกยวของสมพนธดวย จะชวยใหเรา

สามารถอยรวมหรอท างานดวยกนไดอยางดและมความสขมากขน วธการรอารมณผอน ไดแก ให

ความสนใจในการแสดงออกของผอน โดยการสงเกตสหนา แววตา ทาทาง การพด น าเสยง

ตลอดจนการแสดงออกอน ๆ อานอารมณความรสกของผอน จากสงทสงเกตเหนวา เขาก าลงม

33 ความรสกใด โดยอาจตรวจสอบวาเขารสกอยางนนจรงหรอไมดวยการถาม แตวธนควรท าใน

สถานการณทเหมาะสม เพราะมฉะนนอาจดเปนการวนวาย กาวกายเรองของผอนได ท าความเขาใจ

อารมณและความรสกของบคคล เรยกวาเอาใจเขามาใสใจเรา วาถาเราเปนเขาเราจะรสกอยางไรจาก

สภาพทเขาเผชญอย

5) รกษาสมพนธภาพทดตอกน การมความรสกทดตอกนจะชวยลดความขดแยง และชวย

ใหการอยรวมกนเปนไปอยางราบรนพรอมทจะสรางสรรคผลงานทเปนประโยชน วธการสราง

สมพนธภาพทดตอกน ไดแก ฝกการสรางความรสกทดตอผอน ดวยการเขาใจ เหนใจความรสกของ

ผอน ฝกการสอสารทมประสทธภาพ ดวยการสรางความเขาใจทตรงกน ฝกการเปนผพดและผฟงท

ด และไมลมทจะใสใจในความรสกของผฟงดวย ฝกการแสดงน าใจ เออเฟอเผอแผ รจกการใหและ

รบ ฝกการใหเกยรตผอนอยางจรงใจ รจกยอมรบในความสามารถของผอน (กรมสขภาพจต, 2546)

ตอนท 3 ทฤษฎการออกแบบทเกยวของ

1. ธรรมชาต จดเรมตนของทศนธาต

ธรรมชาต คอสงทเกดขนเองตามธรรมชาต เชน คน สตว ตนไม แมน า ภเขา ลม ทองฟา

กอนเมฆ ฯลฯ ธรรมชาตเปนตนก าเนดของหลาย ๆ สรรพสง รวมถงเปนตนก าเนดของความคดใน

การออกแบบ เมอเราสงเกตสงตาง ๆ จะพบวา ธรรมชาตมโครงสรางทละเอยดออนและหลากหลาย

ประกอบรวมตวเปนภาพทสามารถมองเหนไดดวยตาเปลาและไมสามารถมองเหน สงเหลาน

เรยกวา “ทศนธาต” ซงมลกษณะเปน จด เสน รปราง รปทรง จะมความตางไดดวย ขนาด ส พนผว

และลวดลาย ซงจะท าใหสง ๆ นนมความเฉพาะเกดเปนเอกลกษณ ซงจะปรากฏในรปแบบทศทาง

ระยะทตางกน สงเหลานเรยกวา “ทศนยภาพ” (มาโนช กงกะนนทน, 2559)

34 1.1ตวอยางทศนธาตจากธรรมชาต 1.1.1 จด เชน ดวงดาวบนทองฟาในเวลากลางคน เมอเรามองจากพนดน ดวงดาวเปนเพยงจดเลก ๆ ทลอยบนทองฟา สองแสงสวางระยบระยบ ท าใหทองฟาในเวลากลางคนดมเสนห สวยงาม นาคนหา

ภาพท 2 ดวงดาว ทมา Star, เขาถงเมอ 15 พฤศจกายน 2560, เขาถงไดจาก www.freepik.com

1.1.2 เสน เชน สายฝน หยดน าทตกหลนมาจากฟากฟา สภาพอากาศและระยะทางท าใหสายฝนมลกษณะการเคลอนไหวทตางกน บางกเปนเสนเบา ๆ ชา ๆ บางกเปนเสนหนก ๆ แรง ๆ ท าใหอารมณความรสกทไดสมผสนนตางกนออกไป และอยทมมมองขณะทมอง เชน ถาเราอยในบานแลวมองไปนอกหนาตางขณะทฝนตก เราอาจจะมความรสกเพลดเพลนสบายใจ สดชน เหงา สงบ หรอคดถงใครบางคน แตถาเราไปยนกลางสายฝนแลวมองขนไปบนฟาเราจะรสกถงการโดนสายฝนทมแทงมาทตวเรา เราอาจรสกหวาดกลว หรอบางคนอาจจะรสกสนก เหมอนไดปลดปลอยอะไรบางอยางกได ทงหมดนกขนอยกบประสบการณของแตละคน

35

ภาพท 3 สายฝน ทมา Rainy, เขาถงเมอ 15 พฤศจกายน 2560, เขาถงไดจาก www.freepik.com

1.1.3 รปราง/รปทรง กอนเมฆ เกดจากการรวมตวของไอน า ลอยตวอยในชนบรรยากาศ กอนเมฆถอเปนรปทรงอสระ (Free Form) ไมสามารถคาดการณไดขนอยกบอทธพลของสงแวดลอม มการเคลอนไหว ท าใหผมองไดใชจนตนาการ ดวยลกษณะทางกายภาพของเมฆทเปนสขาว เบา ลอย ดนม เคลอนไหวชา และองคประกอบตาง ๆ ของทองฟา เชน สายรง นกทบนผาน อากาศทเยนสบาย แสงแดดออน ๆ ทงหมดนจงท าใหผมองรสกผอนคลายได

ภาพท 4 กอนเมฆ

36

1.2 การศกษาธรรมชาต คอการรจกสงเกต สงตาง ๆ ทอยรอบตว ซงเปนคณสมบตทดของนกออกแบบ เพราะการสงเกตจะท าใหนกออกแบบเขาใจปญหาไดอยางลกซงและสามารถแกไขปญหาเหลานนไดด การเรมสงเกตธรรมชาตถอเปนสงทสามารถท าไดทก ๆ วน ท าไดงาย และเปนสงทใหเรยนรอยไมสนสด นกออกแบบบางคนใชการสะสมวตถทางธรรมชาตไวส าหรบไวเปนแรงบนดาลใจ เชน สะสมใบไมแหง ใบไมแตละชนดมสและรปทรงทตางกน สามารถเปลยนแปลงไดตามกาลเวลา เมอมองลกไปถงเสนใยภายในใบกจะพบลวดลายทสวยงามตางกนออกไป เมอเราสงเกตสงเหลาน เราควรวเคราะหถงลกษณะทางรปธรรม เชน เราเหนอะไรบาง อะไรทสามารถดงดดสายตา อะไรทท าใหเกดความแตกตาง หรอลกษณะทางนามธรรม เชน เมอเหนรปแบบนแลวมนสงผลตออารมณความรสกอยางไร มประโยชนอยางไร แลวน าการสงเกตนมาปรบใชในการสรางสรรคผลงานออกแบบ แตจะตองอยาลมวา ศลปะไมใชการเลยนแบบธรรมชาต (Art Isn’t imitation of nature) ซงเปนทศนะของเฮอรเบรต รด แตธรรมชาตตางหากทเลยนแบบศลปะ (Nature’s imitation of art) ทศนะของออสการ ไวลด กลาวคอ ศลปนจะตองมความสามารถในการคนพบความหมายและมความสามารถในการแสดงออก ซงตองอาศยความช านาญ ประสบการณ และเทคนคในการสอความหมายนน ๆ ไปยงคนอนไดอยางชดเจนและมประสทธภาพ ซงจะน ามาสคณคาของงาน นนกคอ “ความงาม” รวมไปถง “ความด” โดยผานศลปนผมหนาท น าพาใหคนทวไปไดคนพบสงเหลาน (มาโนช กงกะนนทน, 2559) 1.3 วธการศกษาธรรมชาต 1.3.1 การสงเกตและวเคราะหธรรมชาต โดยเฉพาะทเปนทศนธาต 1.3.2 บนทกภาพตามธรรมชาต ดวยอปกรณตาง ๆ ทม เชน โทรศพทมอถอ กลองถายรป หรอแมแตการวาดภาพ รวมถงการเกบสะสมวตถทางธรรมชาต เชน ใบไม เปลอกหอย กอนกรวด เปนตน 1.3.3 สงเกตปรากฏการณทางธรรมชาตทเกดขนและเปลยนแปลงไปตามเวลาและฤดกาล 1.3.4 สรางเสรมประสบการณทางตา จากธรรมชาตและสงแวดลอม เพอน ามาประยกตหรอใชเปนแรงบนดาลใจในการออกแบบ 1.3.5 ถายทอดรปรางรปทรง และสของงธรรมชาตออกมาเปนภาพ เพอเปนขอมลเบองตนส าหรบการออกแบบ (มาโนช กงกะนนทน, 2559)

37 2. ทฤษฎความขดแยง ความซบซอนของอารมณ

2.1 ความขดแยง หมายถง ความไมสมพนธกน หรอสงทตรงขามกน หรอสงทตรงขามกน เชน ความมดตรงขามกบความสวาง ขนาดใหญกบขนาดเลก กลมกบเหลยม ละเอยดกบหยาบ ในกรณทเปนส สออนตรงขามกบสแก หรอสในวรรณะเยนตรงขามกบสในวรรณะรอน สด าตรงขามกบสขาว เปนตน ความขดแยงเปรยบเหมอนกบเครองปรงทชวยท าใหอาหารมรสดขน ความขดแยงมหลายลกษณะเชน ความขดแยงของเสน รปราง ขนาด ทศทาง ความเขม พนผว และส (มาโนช กงกะนนทน, 2559) 2.2 ความซบซอนของอารมณ คอการทเราเปดโอกาสใหจตเขาไปสมผสตอสงเรา อาจทงรตวและไมรตว แลวปลอยใหมนด าเนนตอไปไมหยด เมอมนเกดไมลงรอยกนระหวางสงหนงกบอกสงหนงเรากจะเกดความซบซอนมากขน เปนจตทเราปรงแตงขนมาเอง เมอมนไดผสมผสานเขาไปในอารมณแลวจะเกดความขดแยง ขนอยกบวาสภาวะจตใจตอนนนโนมเอยงไปทางใด มความสามารถปรงแตงเพยงใดแตถาหากปลอยใหถล าลกลงไป เราอาจควบคมตวไมได ฉะนนควรอยกบลมหายใจ จะชวยคลคลายความซบซอนนลงได (นภาพร ลครวงศ, 2551) 2.3 การแสดงอารมณและความรสกในทางสนทรยภาพโดยศลปน อารมณทางสนทรยภาพเปนอารมณทเกดจากความงาม ความกลมกลน และความเปนระเบยบในธรรมชาต หรอเปนอารมณสะเทอนใจทไดรบจากงานศลปะ อารมณทางสนทรภาพทไดรบจากศลปะเปนอารมณของศลปนทถกแสดงออกจากความสะเทอนใจของเขา อารมณทางสนทรยภาพไมสามารถบอกไดวาเปนอารมณชนดใด เพราะอาจเปนอารมณทไมมอยในโลก ไมเคยเกดขนกบประสบการณของมนษยเลยกได แตอารมณชนดนเกดจากการประสานอยางลงตว ของรปทรงทไมไดเปนตวแทนหรอเสนอแนะอารมณอนใด ผานการกลนกรองจากศลปนและแสดงออกอยางมจดมงหมาย เชน ผลงานศลปะนามธรรมทมรปทรงบรสทธ คณภาพของงานจะขนอยกบพลงของอารมณถามมากก ม คณคาสง ถาม เลกนอยคณภาพทางศลปะกต า เลโอ ตอลสตรอย (Leo Tolstoy) กลาวไววา ศลปะทดนนแพรอารมณตดตอกนไดรวดเรว จากศลปนผานทางผลงานศลปะไปยงบคคลอน ๆ ผดจะรสกวาศลปนไดแสดงอารมณในสวนลกของผดใหตนเองไดรบร ซงทจรงกคอ อารมณรวมของมนษยทงหลายนนเอง แตศลปนจะมความรสกทไวกวา และมความสามารถจบอารมณนนมาแสดงออกในรปทรงทเหมาะสมได (ชะลด นมเสมอ, 2531)

38 3. ทฤษฎการซ า น าไปสสมาธ

3.1 การซ า หมายถง การน าเอาทศนธาตชนดเดยวกนหรอตางชนดกนมาจดวางเรยงในกรอบพนทในลกษณะทซ ากน (มาโนช กงกะนนทน, 2559) จนเกดเปนจงหวะ มระเบยบ แลวเมอมการวางทตางกนจะท าใหเกดลวดลายไดมากมายแตจะใหความรสกเพยงผวเผนเทานน ดนาเบอ เนองจากขาดความหมาย ฉะนนการท าซ าทนาสนใจคอท าใหมนมความเคลอนไหวดมชวต ถายงมการซ ามากจะเปลยนความรสกกลายเปนผวสมผส วธการซ านนมหลายรปแบบไดแก การซ าดวยรปราง ดวยขนาด ดวยส ดวยผวสมผส ดวยทศทาง ดวยต าแหนง ตวอยางงานทมาจากการซ า เชน การสราง pattern ส าหรบออกแบบลวดลายตาง ๆ

3.2 โรคสมาธสน สมาธสน คอ โรคขาดสมาธในการจดจอตงใจท าสงใดใหส าเรจ ขลม ไมใสใจค าสง อยไมนง ไมชอบอยกบท ไมอดทน สาเหตของโรคสมาธส น อยางแรกคอมาจากเรองของรางกาย พนธกรรม สารจากเซลลประสาท เลอด ฮอรโมน อยางทสองคอสงเราทคอยกระตนใหเราเปลยนความสนใจ ยงสภาพปจจบนเทคโนโลยเขามามบทบาทตอการด ารงชวต จะท าอะไรกจะสะดวกสบายรวดเรว สามารถท าหลาย ๆ กจกรรมไดในเวลาเดยวกน จนเกดเปนความเคยชน มสงทจะดงดดความสนใจไดเสมอ วธแกเบองตนคอการรเทาทน ปรบเปลยนพฤตกรรม เชน ก าลงท าสงใดอยกควรท าสงนนเพยงอยางเดยว ท าทละอยาง จดจออยกบสงนน เมอก าลงรสกวาจะตองไปท ากจกรรมอนกตองฝนจตใจและพยายามท าสงนนใหเสรจเสยกอน เรยกไดวาเปนการจดระเบยบชวตแบบหนง นอกจากนควรมการออกก าลงกายและนอนหลบพกผอนใหเพยงพออกดวย ("ความหมาย สมาธสน,")

3.3 การจดจอเพอสรางสมาธ วธทท าใหเกดสมาธนนมหลายวธ การจดจออยกบสงใดสงหนงกเปนวธหนง เชนการทองบทสวดมนต ทจะมค าหรอวลซ าไปซ ามา ใหเราไมฟงซานทองบทสวดผด เปนตน นอกจากนการสรางสรรคผลงานศลปะ ดวยเทคนคการท าซ า ๆ กสามารถสรางสมาธไดเชนกน เชน การใชเทคนคการเยบเนาผา โดยการน าดายมารอยเขมคอย ๆ บรรจง ปกขน ปกลง ซ า ๆ กน ท าใหเกดลวดลายและทศทางตาง ๆ ตามทเราไดสรางจนตภาพไว หรอแมแตการเยบตามแบบทสรางไวแลวกตาม จะตองอาศยสมาธและความอดทนในการสรางสรรคผลงานอยางมาก เนองจากเทคนคนเปนการสรางสรรคทตองอาศยเวลาในการท า การแสดงออกความรสกทางอารมณทเกดขนภายในจตใจอาจ

39 ไมเทาทนกบการปฏบต ฉะนนจะตองมความรสกตวอยกบปจจบนขณะอยเสมอ ผลพลอยไดทตามมาจากการท างานคอ การมสต หากมอะไรเขามาฟงซานหรอเกดสงเราขนเพอเบยงเบนความสนใจ จะท าใหเราไมสามารถควบคมจงหวะการปกผาได และอาจเกดอบตเหตขณะท า อารมณทเราตองการแสดงออกมนกจะหายไป ท าใหเกดอปสรรคในการสรางสรรคงาน ฉะนนการจดจอ จะท าใหเรามสต แลวน าไปสสมาธไดในทสด

4. ทฤษฎส สรางความผอนคลาย

4.1 ทศนยภาพของส การใชสในการสรางสรรคศลปะเปนทศนยภาพแบบบรรยากาศนน จะมเรองของระยะใกลระยะไกล เขามาเกยวของ ถาระยะใกลสจะเขม ระยะไกลสจะจาง แตถาภาพใกลเปนสขาว ภาพทไกลจะตองเปนสหมนลง (มาโนช กงกะนนทน, 2559) 4.1.1 การใชสในศละอมเพรสชนนสม ลกษณะงานจะไมเนนรายละเอยดของภาพแตจะมงเนนไปทการแแสดงออกทางความรสก อารมณ แลจตวณญาณ เนนการแสดงออกผาน แสง ส และบรรยากาศ ตวอยางศลปน เชน Claude Monet ค.ศ. 1881-1926 ทมความชนชอบในความงามของธรรมชาตรอบ ๆ ตว และมกจะถายทอดอารมณออกมาตามชวงเวลาของชวต การใชสของ Claude Monet มกจะขนอยกบชวงเวลา ณ ขณะนน เชนภาพ LE PONT JAPONAIS A GIVERNY เปนภาพดอกบวในบง ท าใหเหนแสง ส ของน าหรอดอกบวทก าลงจะเปลยนไปตามเวลา แสดงถงการเปลยนแปลงของแสงแดดทสองลงมากระทบ มความระยบระยบสะทอนในน า สของภาพเปนการใชสแบบ Monotone คอ มการใชสหลกโทนสเดยว แตจะท าใหสนนมน าหนก ออน กลาง เขม เพอท าใหภาพเกดบรรยากาศขน

ภาพท 5 Le point japonais giverny ศลปน Claude Monet ทมา Le point japonais giverny, เขาถงเมอ 15 พฤศจกายน 2560, เขาถงไดจาก

http://www.intermonet.com/oeuvre/pontjapo.htm

40 4.2 จตวทยาส สมคณสมบตในการแสดงอารมณและความรสกแกผ พบเหนได ฉะน นการเปนนกออกแบบทดจะตองรจกการเลอกใชสใหถกกบงาน เพราะสมอทธพลตอจตใจมนษยอยางยง โดยมการรบรทตางกน ดงน

ส ชอส ความหมาย

สแดง

ความเขมแขง มพละก าลง, ความโกรธ, กเลส, ความหมกมนทางเพศ, แจมใส, กลาหาญ, ไฟ, รอนแรง, การเคลอนไหวอยางรวดเรว, ความปรารถนา, เลอด, มชวตชวา, แรงขบเคลอน, ความเสยง, ความรก, การอยรอด, สงคราม, อนตราย, การปฏวต, แขงกราว, พลงอ านาจ, เดดเดยว, รสชาตด, เปนผน า, ตนเตน, ความเรว, ความรอน, ความอบอน, รนแรง, การดงดดความสนใจ,โรแมนตก

สชมพ อบอน, มพลง, ความสมดล, กระตอรอรน, มชวตชวา, พละก าลง, ขยบขยาย, หรหรา, ตนเตน, เปาหมายธรกจ, การซอขายอสงหารมทรพย, ทะเยอทะยาน, ความส าเรจ, เกยวกบกฎหมาย, การขาย, การแสดง, ดวงอาทตย, เปนมตร, สนกสนาน, เขมแขง, อดทน, รอบร, การกศล, นาหลงใหล, ความสข, เปนมตร, การเรมตน, ความคดสรางสรรค, ก าลงใจ, อบอน, นาสนใจ, อสระ, งบประมาณนอย, หนมสาว

สสม โรแมนตก, ความรก, มตรภาพ, ผหญง, ความจรง, นงเฉย, หวงด, เยยวยาความรสก, ความสงบ, ความหวงใย, เอาใจใส, รสหวาน, กลนหอม, บอบบาง, ละเอยดออน

สน าตาล มตรภาพ, เทศกาลพเศษ, พนดน, วตถนยม, ความจรง, สะดวกสบาย, ทนทาน, มนคง, เรยบงาย, อายยน, สนทสนม, เงยบสงบ, ราคะ, เขมแขง, การผลต, นงเฉย, ท างานหนก, น าใจ, สงสกปรก, การปฏบตการ

41

ส ชอส ความหมาย

สเหลอง พระอาทตย, ฉลาด, เบา, ความทรงจ า, จนตนาการ, ความรวมมอ, องคกร หมคณะ, แสงอาทตย, ความสข, พลงงาน, มองโลกในแงด, บรสทธ, กระตอรอรน, อบอน, มเกยรต, ภกด, ความชดเจน, แนวคด, ความเขาใจ, เฉยบแหลม, ทรยศ, ไมซอ, ขหง, ออนแอ, ระมดระวง, ผ ตาม, มนใจ, อารมณขน, เพอฝน, ความคดสรางสรรค, เปนตนแบบ, ความหวง, ฤดรอน, ไมแนนอน, มชอเสยง

สเขยว แผนดนแม, การแพทย, อดมสมบรณ, การเกษตร, การเตบโต, อาหาร, ความหวง, ตออาย, หนมสาว, มนคง, ทนทาน, สดชน, ธรรมชาต, สงแวดลอม, เงยบสงบ, อมตะ, สขภาพ, การรกษา, โชคด, หงหวง, สามคค, ใจกวาง, ปลอดภย, อจฉา, โชคราย, การทต, สนกสนาน, สมดล, ไมมประสบการณ, แบงปน, มตรภาพ

สน าเงน โชคด, การตดตอสอสาร, ฉลาดเฉยบแหลม, การปองกน, แรงบนดาลใจ, สงบ, นมนวล, น า, ทะเล, ความคดสรางสรรค, ลกลบ, ทองฟา, ทองเทยว, อทศตว, ความกาวหนา, อสระ, ความรก, ความเชอใจ, เหนอกเหนใจ, ความเศรา, ความกลมใจ, ความมนคง, เปนปกแผน, ความเขาใจ, ความมนใจ, การยอมรบ, การอนรกษ, ความปลอดภย, ค าสง, สะดวกสบาย, หนาวเยน, เทคโนโลย, ปญญา, ความคด, การแบงปน, ความรวมมอกน, ความจรงใจ, ผอนคลาย, มตรภาพ, อดทน

สมวง ความมนใจในตวเอง, ความคดสรางสรรค, อทธพล, ความตองการทางเพศ, เพศทสาม, เกย, เลสเบยน ดวงตาทสาม, อ านาจลกลบ, ทรงเจา, พลงวเศษ, เกยรตยศ, แรงบนดาลใจ, ราชวงศ, การเปลยนแปลง, ฉลาด, เชยวชาญ, โหดราย, หยงยโส, เพอฝน, จนตนาการ, ร ารวย, ฟมเฟอย, อสระ, ไสยศาสตร, พลงงาน, ถอตว, ทะเยอทะยาน, หรหรา, ก าไร

42

ส ชอส ความหมาย

สขาว เทวดา, สนตภาพ, บรสทธ, สาวบรสทธ, เคารพนบถอ, เลอมใสศรทธา, ความเรยบงาย, ความสะอาด, ไรเดยงสา, หนมสาว, การเกด, หนาหนาว, หมะ, ความด, ปลอดเชอ, หนาวเยน, ชดเจน, สมบรณแบบ, ยตธรรม, ความปลอดภย, คดบวก, บญกศล, ความส าเรจ, สงประดษฐ, เปน เอกภาพ, เสยสละเพอสวนรวม, พระเจา, ผหญง

สเทา ปลอดภย, เชอถอได, ฉลาด, มเกยรต, เงยบขรม, ถอมตว, อนรกษนยม, ส าหรบคนแก, เศราเสยใจ, นาเบอ, มออาชพ, เชยวชาญ, ทนทาน, มคณภาพ, เงยบขรม, หมนหมอง

สด า การปกปอง, รงเกยจ, อ านาจ, เกยวกบเพศ, เชยวชาญ, เปนทางการ, หรหรา, ร ารวย, ลกลบ, ความกลว, ปศาจ, ความทกข, ความเศรา, ความโกรธ, ส านกผด, โชคราย, ความลบ, ความสกปรก, ความวางเปลา, เขมแขง, เชอถอ, จรงจง

ตารางท 1 แสดงจตวทยาของส

ทมา สกบอารมณความรสก, เขาถงเมอ 15 พฤศจกายน 2560,

เขาถงไดจาก idxw.net/2016/10/09/จตวทยาของส-the-psychology-of-color/

การรบ รเรองส ขนอยกบประสบการณของแตละบคคล อาจจะชอบหรอไมชอบ

ไมเหมอนกนได ซงขนอยกบปจจยอน ๆ เชน เชอชาต ถนก าเนด ภมหลง และการศกษา จตรกรและ

นกออกแบบไมควรยดมนในหลกการตาง ๆ ของสอยางเครงครดนก เพราะจะท าใหขาดความเปน

อสระในการแสดงออก (มาโนช กงกะนนทน, 2559)

43 ตอนท 4 กรณศกษาชมรมคนรกมวลเมฆ

1. ชมรมคนรกมวลเมฆ

ดร.บญชา ธนบญสมบต ผกอตงชมรมคนรกมวลเมฆ ไดเขยนเลาถงประวตทมาของชมรม

ไวในเวบไซต www.cloudloverclub.com วา เรมจากทตนเปนผเปดเวบบลอก โดยใชชอวา ชายผ

หลงรกมวลเมฆ ในระบบ GotoKnow.org ท http://gotoknow.org/blog/weather/toc เมอป พ.ศ.2550

เวบบลอกนน าเสนอเรองราวเกยวกบฝนฟาอากาศส าหรบคนทวไป โดยใชภาพเมฆสวย ๆ และ

ปรากฏการณแปลก ๆ บนทองฟามาเปนจดดงดด เชน เมฆจานบน เมฆหางมา เมฆลายพลว และ

พายนาคเลนน า เปนตน และกมสอดแทรกสาระความรทนาสนใจอยเรอย ๆ จนมบลอกเกอรทานอน

ๆ สนใจและเขามาแสดงความคดเหนและโพสตภาพเมฆดวย บางคนกสอบถามประเดนคางคาใจ

หรอเลาประสบการณตรง (เชน เหตการณฟาผา) พอมสมาชกจ านวนหนง ดร. บญชา จงไดกอตง

เปนชมรมคนรกมวลเมฆขนมา ในเดอนมนาคม 2552 ชมรมคนรกมวลเมฆไดสรางเวบรวมศนย

(portal web) ท http://portal.in.th/cloud-lover เพอใหคนขอมลไดสะดวกยงขน เวบนตอมาเปลยน

โดเมนเนมเปน www.CloudLoverClub.com วนท 21 พฤษภาคม 2553 ไดเปดกลม ชมรมคนรกมวล

เมฆ ใน facebook และแนนอนจากกระแสของโซเชยลท าใหชมรมคนรกมวลเมฆเตบโตอยาง

รวดเรวอกครง

นอกจากการพบกนในโลกออนไลนแลว ชมรมคนรกมวลเมฆ ยงจดการพบปะเพอน

สมาชก (Cloud Lover Club Meeting) โดยมการจดสมมนาวชาการใหกบสมาชก และมการ

สมภาษณโดยสอสารมวลชน ไมวาโทรทศน นตยสาร และหนงสอพมพ ไดใหความสนใจชมรมคน

รกมวลเมฆเปนระยะ โดยชวยประชาสมพนธชมรม ทโดดเดนไดแก นตยสารสารคด (ฉบบท 313

มนาคม 2555) และนตยสาร a day (3 ครง) รวมทงรายการสมภาษณทางโทรทศน เชน Thai PBS

เปนตน

ดร.บญชา ธนบญสมบต กลาววา "ทงหมดทงมวลจงเกดจากความรกและความหลงใหลใน

เมฆและปรากฏการณทองฟา โดยมความเชอพนฐานวา ดวย ความรกคกบความร ชมรมคนรกมวล

เมฆจะเตบโตไดอยางตอเนอง มพลงและย งยน และสามารถสรางประโยชนใหกบสงคมไทย"

สถตทนาสนใจ เชน ในวนศกรท 4 กมภาพนธ 2554 เมอชมรมคนรกมวลเมฆ บน facebook

เปดตวได 8 เดอนเศษ กมสมาชก 3,071 คน และภาพจ านวน 11,106 ภาพ (บญชา ธนบญสมบต,

2557)

44 ปจจบน เดอน ธนวาคม 2560 ชมรมควนรกมวลเมฆ บน facebook มสมาชกประมาณ

58,479 คน

ภาพท 6 หนาเพจ facebook ชมรมคนรกมวลเมฆ

45 2. เมฆบ าบด

ค าวา “เมฆบ าบด” หรอ “Cloud Therapy” จะยงไมมใชในทางการแพทยในปจจบน แต จากการด าเนนกจกรรมของชมรมคนรกมวลเมฆมานานหลายปพบวา มคนจ านวนหนงระบชดเจนวา เมฆและทองฟาสามารถชวยบ าบดความเครยดหรอความทกขใหแกพวกเขาได (บญชา ธนบญสมบต, 2558) ซงผวจยกเปนอกคนหนงทชนชอบการมองทองฟา เพราะขณะทมองท าใหไดจดจอสงทอยบนฟาไมวาจะเปน กอนเมฆรปทรงตาง ๆ นกบนกนมาเปนฝงบาง ตวเดยวบาง เครองบนล าเลกทบนผาน สายรงททอดผานหลงฝนตก สของทองฟาทแตกตางไปตามเวลาและฤดกาล บรรยากาศทไดสมผส มนท าใหรสกถง “สมาธ” เหมอนไดอยกบตวเองทบทวนความคดตาง ๆ ทผานเขามา และมนยงท าใหผวจยกลายเปนคนชางสงเกตสงตาง ๆ รอบตวอกดวย นอกจากสมาธทไดแลว ผวจยกมกจะอยากแบงปนภาพทสวยงามของทองฟาพรอมเลาเรองราวในแตละครงใหเพอน ๆ ไดอานทางโซเชยลมเดยอยเสมอ

ภาพท 7 Cloud Therapy

46

ภาพท 8 ตวอยางภาพทองฟาของผวจย

47 ผวจยจงไดสรางเวบไซตหนงขนมาใชชอวา www.giveyouacloud.com เพอเปนเวบไซตส าหรบใหคนเขามาวาดกอนเมฆตามจนตนาการพรอมเลาเรองราวความประทบใจแลวแชรบนโลกออนไลน เพอสงตอความประทบใจ ภายใตแนวคด “สงเมฆใหกน” เปนหนงในงานโปรเจค วชา Individual Study ภาควชาศลปะการออกแบบ ภาคการศกษาท2/2558

ภาพท 9 หนาโฮมเวบไซต giveyouacloud.com ทมา giveyouacloud.com, เขาถงเมอ 16 พฤศจกายน 2560,

เขาถงไดจาก www.giveyouacloud.com

ผวจยไดรวบรวมกรณศกษาทมคนเขามาวาดภาพกอนเมฆเพอเลาถงความประทบใจและความรสกตาง ๆ ทท าใหนกถงขณะทมองทองฟาจ านวน 11 คน ดงน

48 ชอภาพ เมฆวนน โดย ผไมประสงคออกนาม (2560) อธบายภาพวา “ฉนไมไดแวะมามอง

เมฆนานมาก เทาทจ าไดกนาจะนานพอตว ฉนยงจ าความฝนของฉนตอนเลก ๆได หวงวาจะไปยน

บนเมฆทลอยเกลอนนน แตพอโตขนกรวาเมฆนนบางเบา ไมสามารถรองรบน าหนกอะไรได

แมกระทงเมดฝน ตอนนนฉนรองไหเหมอนกบตอนน ชวตกแปลก เราเรยนรอะไรไดทกวน จน

วนนงเมอฉลาดพอ ความสขทเคยฝนไวกเขาใจวามนไมเคยจรง เหมอนทฉนเองกเขาใจเรองของเรา

ตอนนมากขน เมฆเมอวานท าใหฉนคดถงเธอมาก ฉนไมรวาเมฆทลอยอยบนฟากอนนเปนกอน

เดยวกบเมอวานหรอเปลา และเมฆวนนกท าใหฉนรสกเหมอนเดม”

ภาพท 10 เมฆวนน ทมา giveyouacloud.com, เขาถงเมอ 16 พฤศจกายน 2560,

เขาถงไดจาก www.giveyouacloud.com

49 ชอภาพ แดนมงกร โดย Patcharin Patjasturas (2560) อธบายภาพวา “5 ปทผานมากบความ

สนก ณ แดนมงกร ดนแดนแหงเรองราว อารยะและอาหารชนเลศ จนบางครงเมอมองขนฟากยง

แอบเหนตวมงกรคลายปยนนลองลอยโดดเดนเปนสงาบนฝากฟา หวงไว วาถามโอกาสจะไดไป

เทยวทนกบคนรใจอกครง”

ภาพท 11 แดนมงกร ทมา giveyouacloud.com, เขาถงเมอ 16 พฤศจกายน 2560, เขาถงไดจาก www.giveyouacloud.com

ชอภาพ จรวดกระดาษ โดย ต.ตม สาวก ยไนเตด (2560) อธบายภาพวา “บางอารมณของเรา

มนมความตงใจ อยากไปทไหนสกท ทพนจากโลกความเปนจรง พาหนะทจะพาไป มนกคงตอง

เปนอะไรทดจนตนาการ ๆ แบบนแหละ”

ภาพท 12 จรวดกระดาษ ทมา giveyouacloud.com, เขาถงเมอ 16 พฤศจกายน 2560, เขาถงไดจาก www.giveyouacloud.com

50 ชอภาพ LONELY Me โดย Chudaorn Ubolsmut (2560) อธบายภาพวา “เมฆเหงา ๆ เมอไมมเรา เมอไมมใคร มองฟาแลวรองไห ใยไมมใคร ใยไมมเรา”

ภาพท 13 LONELY Me ทมา giveyouacloud.com, เขาถงเมอ 16 พฤศจกายน 2560, เขาถงไดจาก www.giveyouacloud.com

ชอภาพ MooMoo โดย Faii Natnista (2560) อธบายภาพวา “เหนเมฆนแลวคดถงตกตาหม (แตชอเปนหม) ทชอบมาก แลวกคดถงแฟนดวย ออ ”

ภาพท 14 MooMoo ทมา giveyouacloud.com, เขาถงเมอ 16 พฤศจกายน 2560, เขาถงไดจาก www.giveyouacloud.com

51 ชอภาพ Hotty โดย Kittikoon Pakdeekaew (2560) อธบายภาพวา “So hot out there!! But cloud keep you calm”

ภาพท 15 Hotty ทมา giveyouacloud.com, เขาถงเมอ 16 พฤศจกายน 2560, เขาถงไดจาก www.giveyouacloud.com

ชอภาพ Hello โดย Ploy Lewchalermwongse (2560) อธบายภาพวา “Come play with me little one”

ภาพท 16 Hello ทมา giveyouacloud.com, เขาถงเมอ 16 พฤศจกายน 2560, เขาถงไดจาก www.giveyouacloud.com

52 ชอภาพ Typhoon โดย Teddazilly Bear Reader (2560) อธบายภาพวา “It's about learning to dance in the rain.”

ภาพท 17 Typhoon ทมา giveyouacloud.com, เขาถงเมอ 16 พฤศจกายน 2560, เขาถงไดจาก www.giveyouacloud.com

ชอภาพ เรอบน โดย Pacharawi Imsuwan (2560) อธบายภาพวา “คดถงเรอบนในการตน”

ภาพท 18 เรอบน ทมา giveyouacloud.com, เขาถงเมอ 16 พฤศจกายน 2560, เขาถงไดจาก www.giveyouacloud.com

53 ชอภาพ HaiJai โดย Neko Rt (2560) อธบายภาพวา “ความรกลองลอยอยเตมทองฟา แตยากนกทจะความนมาครอบครองได”

ภาพท 19 HaiJai ทมา giveyouacloud.com, เขาถงเมอ 16 พฤศจกายน 2560, เขาถงไดจาก www.giveyouacloud.com

ชอภาพ My Dog Love Love โดย Wachiraphorn Dolachaiwarasin (2560) อธบายภาพวา “น าโชค หมาทรกทสด เวลาทรสกแยหรอดใจ เรามกนกถงมน คนเรามก าลงใจตางกน ก าลงใจของเรา คอ พโชค”

ภาพท 20 My Dog Love Love ทมา giveyouacloud.com, เขาถงเมอ 16 พฤศจกายน 2560, เขาถงไดจาก www.giveyouacloud.com

54

บทท 3

วธด าเนนการวจยและขนตอนการสรางสรรค

งานวจยโครงการเรอง การสรางสรรคศลปะสอผสม เรองพนทแหงความสข เพอการ

ตกแตงในส านกงาน กรณศกษา บรษททร คอรปอเรชน เปนการวจยเชงคณภาพและปรมาณ โดยม

จดมงหมายเพอสรางสรรคผลงานศลปะสอผสมเพอการสรางบรรยากาศภายในพนทสงผลให

พนกงานมความรสกผอนคลายได ซงมขนตอนการวจยดงตอไปน

1. วธการด าเนนการวจย

1.1 ขนตอนการศกษา

1.2 การสมประชากรตวอยาง

1.3 การสรางเครองมอทใชในการศกษา

1.4 การเกบรวบรวมขอมล

1.5 การวเคราะหขอมลและแปรผลขอมล

2. ขนตอนการสรางสรรค

2.1 แรงบนดาลใจ

2.2 แนวความคด

2.3 การแสดงออกผานเทคนคและวสด

2.4 การสรางสรรคผลงาน

1. วธการด าเนนการวจย

1.1 ขนตอนการศกษา ผวจยแบงขนตอนการศกษาตามแหลงขอมลทใชในการศกษา ดงน

1.1.1 ภาคปฐมภม

1) การลงพนท เพอดสถานทจรง

55 2) พนกงาน บรษททร คอรปอเรชน

3) ฝายบรหารอาคารและสถานทบรษททร คอรปอเรชน

4) ผเชยวชาญดานการออกแบบงานประยกตศลป

1.1.2 ภาคทตยภม ศกษาคนควาขอมลเกยวกบการสรางผลงานดานการออกแบบงานประยกต

ศลป จากหนงสอในหองสมด และแหลงสบคนออนไลน ดงน

ตอนท 1 แนวคดความสขในการท างาน

1) ความหมายของความสข

1.1) แนวคดความสขในมมมองดานปรชญาและศาสนา

1.2) แนวคดความสขในมมมองจตวทยา

2) ความสขในการท างาน

2.1) ปจจยทท าใหคนมความสขในการท างาน

2.2) กลวธสรางความสขในทท างาน

2.3) ทฤษฎแรงจงใจในการท างาน

2.4) ทฤษฎคณภาพชวตในการท างาน

2.5) ความผกพนกบองคกร

3) ความเครยดในการท างาน

3.1) ความหมายของความเครยด

3.2) ทมาของความเครยด

3.3) ระดบของความเครยด

3.4) วธการคลายเครยด

56 ตอนท 2 มตในพนทของอารมณ

1) จตวทยาเบองตน

1.1) คารล กฟตาฟ จง

1.2) ทฤษฎบคลกภาพ

2) อารมณ

2.1) ความรเบองตนเกยวกบอารมณ

2.2) ความฉลาดทางอารมณ ตามหลกจตวทยา

ตอนท 3 ทฤษฎการออกแบบทเกยวของ

1) ธรรมชาต จดเรมตนของทศนธาต

1.1) ตวอยางทศนธาตจากธรรมชาต

1.2) การศกษาธรรมชาต

1.3) วธการศกษาธรรมชาต

2) ทฤษฎความขดแยง ความซบซอนของอารมณ

2.1) ความขดแยง

2.2) ความซบซอนของอารมณ

2.3) การแสดงอารมณและความรสกในทางสนทรยภาพโดยศลปน

3) ทฤษฎการซ า น าไปสสมาธ

3.1) การซ า

3.1) โรคสมาธสน

3.1) การจดจอเพอสรางสมาธ

4) ทฤษฎส สรางความผอนคลาย

57 4.1) ทศนยภาพของส

4.2) จตวทยาส

ตอนท 4 กรณศกษาชมรมคนรกมวลเมฆ

1) ชมรมคนรกมวลเมฆ

2) เมฆบ าบด

ภาพท 21 สรปขนตอนการศกษา

58 1.2 การสมประชากรตวอยาง

การก าหนดประชากรทใชในการศกษาครงน ไดอางองจากจ านวนประชากรทเขาใชพนท บรเวณสนทนาการเฉลยตอวน จ านวน 400 คน โดยใชสตรของ ยามาเน (Taro Yamane) ทขนาด ความคลาดเคลอน +10% จากประชากรทงสน 400 คน จะไดตวอยาง 80 คน โดยมรายละเอยดการค านวณ ดงน

สตร n = N

1+Ne2 เมอ n = จ านวนตวอยางทจะตองท าการสม

N = จ านวนประชากรทงหมด

e = คาความคลาดเคลอนของการสมตวอยาง

แทนคา

n = 400

1+400(0.10)2

= 80

ดงนน จะตองท าการสมตวอยาง จ านวน 80 คน

ใชวธท าการสมแบบโควตา (Quota Sampling) มวธการดงน

1. สงลงคแบบสอบถามใหพนกงานทร ฯ จ านวน 20 ทาน

2. ใหพนกงาน 20 ทานแรก สงแบบสอบถามใหพนกงานทร ฯ คนอนตออก คนละ 3 ทาน

โดยจะตองไมซ ากน จะไดกลมตวอยางจ านวน 80 ทาน

59

ภาพท 22 สรปการสมประชากรตวอยาง

1.3. การสรางเครองมอทใชในการศกษา ผวจยไดแบงออกเปน 2 ชวงคอ ชวงกอนการสรางสรรค

ผลงาน เพอน าขอมลมาเปนแนวทางการสรางสรรคผลงาน และชวงประเมนความพอใจเพอหา

ขอสรปและขอเสนอแนะ

1.3.1 ชวงกอนการสรางสรรคผลงาน

1) จากคนภายในพนท ดงน

1.1) แบบสงเกตจากการลงพนท เพอศกษาพนททางดานกายภาพและพฤตกรรมจาก

กจกรรมในการใชงาน

1.2) แบบสมภาษณพนกงานทเขามาใชพนท แบบไมเปนทางการ ดวยค าถาม 5 Whys

เพอศกษาผใชแบบเจาะลก ท าความเขาใจปญหาของผใชมากขน จ านวน 2 ทาน

1.3) แบบสมภาษณแบบเชงลก คณ อษฎาวธ ศรรตนโนภาศ ปจจบนด ารงต าแหนง

ผชวยผอ านวยการ แผนกซอมบ ารงอาคาร ฝายบรหารอาคารและสถานท

60

ภาพท 23 ผชวยผอ านวยการ แผนกซอมบ ารงอาคาร ฝายบรหารอาคารและสถานท

โดยมรปแบบค าถามในการสมภาษณ ดงน

ค าถามท 1 ความสขในทท างานของคณคออะไร ?

ค าถามท 2 ขอนยาม "พนทแหงความสข" ?

ค าถามท 3 ความเปนมาบรเวณสนทนาการแหงน ?

ค าถามท 4 แนวความคดในการตกแตงภายในของสถานทแหงน ?

ค าถามท 5 วตถประสงคหลกของพนทตรงนคออะไร ?

ค าถามท 6 Mood & Tone และสไตลการตกแตง ?

ค าถามท 7 ถาพนทตรงนจะมงานศลปะ ควรเปนรปแบบไหน ?

ตารางท 2 แสดงรปแบบค าถามเพอสมภาษณฝายบรหารอาคารและสถานทบรษททร คอรปอเรชน

1.4) แบบสอบถาม ส าหรบกลมตวอยาง พนกงานบรษททร คอรปอเรชน จ านวน 80 คน

โดยมรปแบบค าถาม ดงน

61

แบบสอบถามเพอเปนแนวทางในการสรางสรรคศลปะสอผสม

เพอการตกแตงบรเวณสนทนาการ บ.ทร คอรปอเรชน

******************************************************

แบบสอบถามนถกจดท าขนเพอเปนสวนหนงในการท าวจย หวขอการสรางสรรคศลปะสอผสม

เรองพนทแหงความสข เพอการตกแตงในส านกงาน กรณศกษาบรษททร คอรปอเรชน วทยานพนธ

ระดบปรญญาโท ภาควชาศลปะการออกแบบ คณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร

โดยค าถามจะแบงออกเปน 5 ตอน ดงน

ตอนท 1 ขอมลทวไป

ตอนท 2 ความพงพอใจตอบรเวณสนทนาการ บ.ทร คอรปอเรชน

ตอนท 3 ความคดเหนเกยวกบการเปลยนแปลงการตกแตงบรเวณสนทนาการ บ.ทร คอรปอเรชน

ตอนท 4 ขอเสนอแนะเพอน าไปเปนแนวทางในการสรางสรรคผลงาน

ตอนท 5 เฟอรนเจอรทสามารถปรบทาทางการนง ท าใหรสกผอนคลาย

หมายเหต ผตอบแบบสอบถามจะตองเปนพนกงานในเครอ บ.ทร คอรปอเรชน เทานน

______________________________________________________________________________

ตอนท 1 ขอมลทวไป

1. เพศ

o ชาย o หญง o

2. อาย

o 20 – 25 ป o 26 – 30 ป o 31 – 35 ป o 36 – 40 ป o 41 – 45 ป

62 3. จ านวนททานมาใช บรเวณสนทนาการ ชน 4 ตกทรทาวเวอร 2 เฉลยตอสปดาห

o 1-2 วน/สปดาห o 3-4 วน/สปดาห o 5 วน/สปดาห

ตอนท 2 ความพงพอใจตอบรเวณสนทนาการ บ.ทรคอรปอเรชน

ใช

มาก

ทสด

ใช

มาก

ใช ไม

แนใจ

ไมใช ควร

ปรบปรง

1. ขนาดของหองเหมาะสมกบจ านวน

ผใชสถานท

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

2. อากาศและระบบอากาศมความ

เหมาะสม

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

3. ขนาดของเกาอเหมาะสม นงไดสบาย 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

4. แสงสวางภายในหองเหมาะสม 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

5. ภายในหองไมมเสยงดงรบกวน 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

6. การตกแตงหองดสวยงาม ดงดดผใช 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

7. บรรยากาศท าใหรสกผอนคลาย 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

8. สถานทนลดความเครยดจากการ

ท างานได

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

9. รสกวาบรเวณนสบายเหมอนอยบาน 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

10. เมอรสกตองการการผอนคลายจะมา

ใชบรเวณน

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

63 ตอนท 3 ความคดเหนเกยวกบการเปลยนแปลงการตกแตงบรเวณสนทนาการ บ.ทรคอรปอเรชน

1. ทานอยากใหบรเวณสนทนาการ บ.ทร คอรปอเรชน มไวเพอวตถประสงคใด

o เพอเปนทนงพกผอนหยอนใจ o เพอจดกจกรรมตาง ๆ ของบรษท o เพอเปนทสนทนาพดคยเรองงานแบบไมเปนทางการ o เพอเปนทนดคยกบบคคลภายนอก o เพอเปนทนงทานของวาง o ถกทกขอ

2. ทานรสกอยางไรถาจะใชงานศลปะเขามาตกแตงบรรยากาศบรเวณสนทนาการ

บ.ทร คอรปอเรชน

o รสกตนเตน o รสกเฉย ๆ o รสกไมแนใจ o คดวาไมเหมาะสม

3. ทานคดวาการเปลยนแปลงบรรยากาศสถานทท างานใหมความงามมากขน จะสามารถชวยลด

ความเครยดจากการท างาน ท าใหทานท างานอยางมความสขได

o เหนดวยอยางยง o คอนขางเหนดวย o ไมเหนดวย

64 ตอนท 4 ขอเสนอแนะเพอน าไปเปนแนวทางในการสรางสรรคผลงาน

1. ทานคดวาการมองทองฟาท าใหรสกผอนคลาย สบายใจ มสมาธได

o เหนดวยอยางยง o คอนขางเหนดวย o ไมเหนดวย

2. ทานคดวา “การมองดวยตา” เปนการใชประสาทสมผสทมประสทธภาพมากทสด (ประสาท

สมผสประกอบดวย ตา ห จมก ลน กาย)

o เหนดวยอยางยง o คอนขางเหนดวย o ไมเหนดวย

3. ทานคดวา “ธรรมชาต” มสวนเรองการผอนคลายได

o เหนดวยอยางยง o คอนขางเหนดวย o ไมเหนดวย

4. ทานคดวาสถานทท างานทมความสวยงามสามารถเปนแรงจงใจในการท างานได

o เหนดวยอยางยง o คอนขางเหนดวย o ไมเหนดวย

5. ทานคดวาสถานทในทท างานควรมทไวส าหรบใหพนกงานมานงเพอพกผอน คลายเครยดจาก

การท างาน

o เหนดวยอยางยง o คอนขางเหนดวย o ไมเหนดวย

65 6. ทานคดวาเวลาททานมอปสรรคในการท างานเชนไดรบงานทไมถนด แตเมอทานพยายามท าจน

ส าเรจ ทานจะเกดความภาคภมใจและมความสข

o เหนดวยอยางยง o คอนขางเหนดวย o ไมเหนดวย

7. ทานคดวาอารมณและความรสกทมมตลกลบซบซอนจะสามารถรทนอารมณไดดวยการมสมาธ

o เหนดวยอยางยง o คอนขางเหนดวย o ไมเหนดวย

8. ทานคดวา งานศลปะสามารถสรางจนตนาการใหทานเพลดเพลนในความคดได

o เหนดวยอยางยง o คอนขางเหนดวย o ไมเหนดวย

9. ทานคดวางานศลปะรปแบบใดทท าใหรสกผอนคลายมากทสด

ภาพท 1 ภาพท 2

ภาพท 3 ภาพท 4

66 10. ทานคดวาภาพใดทดแลวมความสขมากทสด (ตอบไดมากกวา1ขอ)

󠄀 ภาพท 1 ภาพท 2

ภาพท 3 ภาพท 4

ภาพท 5 ภาพท 6

ภาพท 7 ภาพท 8

ภาพท 9 ภาพท 10

11. ทานคดวารปใดทดแลวมความซบซอนทางอารมณมากทสด (ตอบไดมากกวา1ขอ)

67 ภาพท 1 ภาพท 2

ภาพท 3 ภาพท 4

ภาพท 5 ภาพท 6

ภาพท 7 ภาพท 8

ภาพท 9 ภาพท 10

12. ทานคดวาพนผวแบบใดทใหความรสกถงความสข (ตอบไดมากกวา1ขอ)

ภาพท 1 ภาพท 2

68

ภาพท 3 ภาพท 4

ภาพท 5 ภาพท 6

13. ทานคดโทนสใดทจะท าใหทานรสกสบายตา (ตอบไดมากกวา1ขอ)

󠄀 สโทนรอน 100% สโทนเยน 100%

󠄀 สโทนเยน 80% สโทนรอน 20% สโทนรอน 80% สโทนเยน 20%

󠄀 สโทนรอน 50% สโทนเยน 50%

69 ตอนท 5 เฟอรนเจอรทสามารถปรบทาทางการนง ท าใหรสกผอนคลาย

ใสเครองหมาย เฟอรนเจอรทตองการเลอก

คณสมบต

หมอน

เบาะ

รองนง

บน

แบค

เกาอ

ปรบ

ระดบ

1. ใหความรสก นมสบาย อบอน 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

2. สามารถนงพดคยเลนและประชมได 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

3. นงอานหนงสอเลนโทรศพท 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

4. สามารถนอนหลบได 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

5. ใชพนทนอย ไมเกะกะ 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

6. นงหรอนอนไดหลายทา 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

7. ท าความสะอาดงาย 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

8. เคลอนยายสะดวก 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

9. ความเหมาะสมกบบรเวณสนทนาการ 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

______________________________________________________________________________

70 2) จากคนภายนอกพนท ดวยแบบสมภาษณผ เชยวชาญดานการออกแบบงานประยกต

ศลป 3 ทาน ไดแก อาจารย พรพรม ชาววง, อาจารย สหเทพ เทพบร, และอาจารย เกษร ผลจ านงค

ภาพท 24 อาจารย พรพรม ชาววง

ภาพท 25 อาจารย สหเทพ เทพบร

ภาพท 26 อาจารย เกษร ผลจ านงค

การสมภาษณในครงนไดใชผลงานทสรางขนมาเพอเปนเครองมอในการสอบถามความ

คดเหน โดยเนนเรองการใชเทคนค ส และการแสดงออกทตองการจะสอถง

71

ภาพท 27 ผลงานทใชเปนเครองมอสอบถาม

1.3.2 ชวงหลงการสรางสรรคผลงาน

1) จากคนภายในพนท ดงน

1.1) แบบสอบถามผชวยผอ านวยการ ฝายบรหารอาคารและสถานท

บรษททร คอรปอเรชน โดยมรปแบบค าถาม ดงน

ค าถามตอนท 1 ค าถามทวไป ไดแก

1."ภาวะผอนคลาย" ในความคดทานคออะไรอยางไร?

2."มตในอารมณ" ในความคดทานคออะไรอยางไร?

3. ทศนธาตทางศลปะมสวนชวยเรองการผอนคลายไดหรอไมอยางไร ?

ค าถามตอนท 2 เกยวกบงานศลปะ ไดแก

1. ผลงานนสามารถกระตนอารมณความรสกของทานอยางไร?

2. ผลงานนสามารถชวยเรองการสรางจนตนาการไดหรอไมอยางไร?

3. ผลงานนสามารถท าใหทานผอนคลายหรอไมอยางไร ?

ค าถามตอนท 3 ตกแตงสถานทและบรรยากาศ ทงหมดชวยท าใหรสกผอนคลายไดหรอไม อยางไร ?

ค าถามตอนท 4 ขอเสนอแนะ

ตารางท 3 แสดงรปแบบค าถามฝายบรหารอาคารและสถานทบรษททร คอรปอเรชน หลงการสรางสรรคผลงาน

72 1.2) แบบสอบถามพนกงาน บรษททร คอรปอเรชน จ านวน 80 คน โดยมรปแบบ

ค าถาม ดงน

แบบสอบถามเพอประเมนความพอใจ การสรางสรรคศลปะสอผสม เพอการตกแตง

บรเวณ สนทนาการ บ.ทร คอรปอเรชน

****************************************************** แบบสอบถามนถกจดท าขนเพอเปนสวนหนงในการท าวจย หวขอการสรางสรรคศลปะสอผสม

เรองพนทแหงความสข เพอการตกแตงในส านกงาน กรณศกษาบรษททร คอรปอเรชน วทยานพนธ

ระดบปรญญาโท ภาควชาศลปะการออกแบบ คณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร

โดยค าถามจะแบงออกเปน 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 ความพงพอใจและความรสกตองานศลปะ

ตอนท 2 ความพงพอใจและความรสกตอการตกแตงสถานท

ตอนท 3 ความพงพอใจตอบรรยากาศโดยรวม

หมายเหต ผตอบแบบสอบถามจะตองเปนพนกงานในเครอ บ.ทร คอรปอเรชน เทานน

_________________________________________________________________________

ตอนท 1 ความพงพอใจและความรสกตองานศลปะ

เหน

ดวย

อยาง

ยง

เหน

ดวย

คอนขาง

เหนดวย

ไมเหน

ดวย

1. ลกษณะของเสนทท าใหเกดลวดลายท าใหคณไดใช

จนตนาการ

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

2. ความซบซอนของภาพชวยใหคณไดใชจนตนาการ 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

73 3. มตของภาพท าใหรสกวามระยะใกล/ระยะไกล ดม

เรองราว 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

4. สทอยในภาพท าใหคณรสกสบายใจผอนคลายได 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

5. การเพงมองไปตามลายเสนทเคลอนไหวท าใหคณ

เกดสมาธขนได

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

6. สสนสดใส ท าใหคณสดชนมชวตชวา 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

ตอนท 2 ความพงพอใจและความรสกตอการตกแตงสถานท

เหน

ดวย

อยาง

ยง

เหน

ดวย

คอนขาง

เหนดวย

ไมเหน

ดวย

1. เมอน างานตดบรเวณน จะท าใหคณได

ประสบการณใหม เนองจากทบรษทยงไมมการตด

งานศลปะบรเวณฝาดานบน

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

2. เมอตดงานบรเวณน ทผนงทง 2 ดานจะท าใหคณ

รสกเหมอนอยทามกลางอากาศ เบาลอย

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

3. เมอคณไดนง Bean Bag คณจะรสก เหมอนโดนโอบ

กอด อบอน สบายเหมอนอยบาน

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

74 ตอนท 3 ความพงพอใจตอบรรยากาศโดยรวม

เหน

ดวย

อยาง

ยง

เหน

ดวย

คอนขาง

เหนดวย

ไมเหน

ดวย

1. คณสามารถท ากจกรรมตาง ๆ ได เชน นง นอน คย

งาน ทานอาหาร ไดตามปกต

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

2. บรรยากาศทงหมดท าใหคณผอนคลายจากการ

ท างานได 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

3. บรรยากาศทปลอดโปรงโลงสบายท าใหคณม

สมาธมากยงขน

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

4. บรรยากาศและการตกแตงท าใหคณมจนตนาการ

และความคดสรางสรรค 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

5. ทศนภาพทมการปรบเปลยนท าใหคณมทศนคตใน

การท างานทดขน

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

6. เมอคณเครยดจากหนาจอคณอยากมาพกสายตา

บรเวณน

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

7. คณรสกผกพนกบองคกรมากขน ทเลงเหน

ความส าคญเรองการตกแตงสถานทและ

บรรยากาศเพอใหพนกงานผอนคลาย

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

8. คณอยากมาท างานทกวนเพราะทท างานม

บรรยากาศทสวยงาม

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

9. เมอคณอยในสถานททสวยงามผอนคลายคณจะม 󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

75

ก าลงใจในการท างาน

10. สถานททสวยงามผอนคลายท าใหคณท างานได

อยางมประสทธภาพมากขน

󠄀 󠄀 󠄀 󠄀

_________________________________________________________________________________________

2) แบบสอบถามจากบคคลภายนอกพนท ดงน

2.1) ผเชยวชาญดานการออกแบบงานประยกตศลป อาจารย สน สมาตรง

ภาพท 28 ผเชยวชาญดานการออกแบบงานประยกตศลป

2.2) ผ เชยวชาญดานการออกแบบตกแตงภายใน ผชวยศาสตราจารยชยณรงค อรยะประเสรฐ

ภาพท 29 ผเชยวชาญดานการออกแบบตกแตงภายใน

ทมา ผชวยศาสตราจารยชยณรงค อรยะประเสรฐ, เขาถงเมอ 11 พฤศจกายน 2560,

เขาถงไดจากwww.decorate.su.ac.th/about/faculty-instructor

76 2.3) ผเชยวชาญดานนเทศศลป คณ ณรงคฤทธ อปกลน ผบรหาร บรษท Grey Scale

Digital management solutions

ภาพท 30 ผ เชยวชาญดานนเทศศลป

ทมา คณ ณรงคฤทธ อปกลน, เขาถงเมอ 11 พฤศจกายน 2560,

เขาถงไดจาก www.facebook.com/commerce/products/1045298235572525/

2.4) ประธานชมรมคนรกมวลเมฆ ดร.บญชา ธนบญสมบต

ภาพท 31 ประธานชมรมคนรกมวลเมฆ

ทมา ดร.บญชา ธนบญสมบต, เขาถงเมอ 11 พฤศจกายน 2560,

เขาถงไดจาก www.facebook.com/photo.php?fbid=

1471767016204117&set=t.100001124971034&typt=3&theater

77 ค าถามส าหรบผเชยวชาญภายนอกมรปแบบค าถาม ดงน

ค าถามตอนท 1 ค าถามทวไป ไดแก

1."ภาวะผอนคลาย" ในความคดทานคออะไรอยางไร ?

2."มตในอารมณ" ในความคดทานคออะไรอยางไร ?

3. ทศนธาตทางศลปะมสวนชวยเรองการผอนคลายไดหรอไมอยางไร ?

ค าถามตอนท 2 เกยวกบงานศลปะ ไดแก

1. ผลงานนสามารถกระตนอารมณความรสกของทานอยางไร ?

2. ผลงานนสามารถชวยเรองการสรางจนตนาการไดหรอไมอยางไร ?

3. ผลงานนสามารถท าใหทานผอนคลายหรอไมอยางไร ?

ค าถามตอนท 3 การตกแตงสถานทและบรรยากาศ ทงหมดชวยท าใหรสกผอนคลายไดหรอไม

อยางไร ?

ค าถามตอนท 4 ขอเสนอแนะ

ตารางท 4 แสดงรปแบบค าถามผเชยวชาญดานตาง ๆ หลงการสรางสรรคผลงาน

78

ภาพท 32 สรปการสรางเครองมอทใชในการศกษา

1.4 การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดแบงออกเปน 2 ชวงคอ ชวงกอนการสรางสรรคผลงาน เพอ

น าขอมลมาเปนแนวทางการสรางสรรคผลงาน และชวงประเมนความพอใจเพอหาขอสรปและ

ขอเสนอแนะ

1.4.1 ชวงกอนการสรางสรรคผลงาน

1) จากคนภายในพนท ดงน

1.1) เกบขอมลการลงพนท เพอศกษาพนททางดานกายภาพและพฤตกรรมจาก กจกรรม

ในการใชงาน ดวยการถายรปและจดบนทก

1.2) การสมภาษณตรงจากจากพนกงานทร ฯ แบบไมเปนทางการดวยการจดบนทก

1.3) ฝายบรหารอาคารบรษททร ฯ คณ อษฎาวธ ศรรตนโนภาศ

1.4) แบบสอบถามพนกงานบรษททร ฯ เพอเกบขอมลเชงปรมาณ

2) จากคนภายนอกพนท ดงน

3.2) ผเชยวชาญดานการออกแบบงานประยกตศลป 3 ทาน ไดแก

อาจารย พรพรม ชาววง, อาจารย สหเทพ เทพบร, และอาจารย เกษร ผลจ านงค

79 1.4.2 ชวงหลงการสรางสรรคผลงาน

1) จากคนภายในพนท ดงน

1.1) แบบสอบถามพนกงาน บรษททร ฯ

1.2) แบบสอบถาม ฝายบรหารอาคารและสถานท บรษททร ฯ

2) จากบคคลภายนอก ดงน

2.1) ผเชยวชาญดานการออกแบบงานประยกตศลป อาจารย สน สมาตรง

2.2) ผเชยวชาญดานการออกแบบตกแตงภายใน ผชวยศาสตราจารยชยณรงค อรยะ

ประเสรฐ

2.3) ผเชยวชาญดานนเทศศลป คณ ณรงคฤทธ อปกลน ผบรหาร บรษท Grey Scale

Digital management solutions

2.4) ประธานชมรมคนรกมวลเมฆ ดร.บญชา ธนบญสมบต

ภาพท 33 สรปการเกบรวบรวมขอมล

80 1.5 การวเคราะหขอมลและแปรผลขอมล ผ วจ ยไดแบงออกเปน 2 ชวงคอ ชวงกอนการ

สรางสรรคผลงาน เพอน าขอมลมาเปนแนวทางการสรางสรรคผลงาน และชวงประเมนความพอใจ

เพอ หาขอสรปและขอเสนอแนะ

1.5.1 ชวงกอนการสรางสรรคผลงาน

1) จากคนภายในพนท ดงน

1.1) ขอมลการลงพนท ไดขอมลพนททางกายภาพและพฤตกรรมจากกจกรรมในการ

ใชงาน

1.2) ปญหาและสาเหตทผใชมาสถานทน

1.3) ขอจ ากดและความเหมาะสมของสถานท

1.4) สรปผลจากแบบสอบถามพนกงานบรษททร ฯไดขอมลเชงปรมาณ

2) จากคนภายนอกพนท ดงน

2.1) สรปเปน Key Word เพอเปนแนวทางในการออกแบบ

1.5.2 ชวงหลงการสรางสรรคผลงาน

1) จากคนภายในพนท ดงน

1.1) สรปผลจากแบบสอบถามพนกงานบรษททร ฯไดขอมลเชงปรมาณ

1.2) สรปผลจากแบบสอบถามจากฝายบรหารอาคารและสถานทบรษททร ฯ ไดขอมล

เชงคณภาพและขอเสนอแนะ

2) จากบคคลภายนอกพนท สรปผลจากแบบสอบถามจากผเชยวชาญดานตาง ๆ เพอใหได

ขอมลเชงคณภาพและขอเสนอแนะ

81

ภาพท 34 สรปการวเคราะหขอมลและแปรผลขอมล

2. ขนตอนการสรางสรรค

2.1 แรงบนดาลใจ

จากความชนชอบในการมองทองฟาของผวจย และชอบถายรปเกบไว ขณะทมองท าให

รสกสบายใจ ไดใชจนตนาการ เกดความผอนคลาย เกดสมาธมากขน เมอเกดเหตการณทไมสบายใจ

กใชสตในการแกไขปญหานน ๆ ซงกมคนจ านวนหนงจากชมรมคนรกมวลเมฆทมความรสกน

เชนเดยวกน (ปจจบนชมรมคนรกมวลเมฆมสมาชกจ านวน 24,000 คน)

2.2 แนวความคด

ความสขคอการไดผานชวงอารมณในเชงลบทเขามาขนมวในจตใจกอนชวงหนง แต

หลงจากทเราไดใชสตปญญาในการจดการความรสกแลวเราจะพบกบความสขทแทจรง การ

สรางสรรคศลปะสอผสม เรอง พนทแหงความสข “พนท” ในทนหมายถง มตในพนทของอารมณ

ภายในจตใจทคอยๆ ประกอบขนมาจนเกดเปน "ความสข" นนเอง

82 2.3 การแสดงออกผานเทคนคและวสด

ในการสรางสรรคผลงานศลปะสอผสม เพอการออกแบบบรรยากาศบรเวณสนทนาการ

บรษททร คอรปอเรชน สงผลท าใหพนกงานทเขามาใชรสกไดผอนคลายจากการท างาน ผวจยได

ค านงถงหลกการแสดงออกทางความรสกและความงาม รวมถงวสดและเทคนคทน ามาสรางสรรค

ท าใหเกดลกษณะของทศนธาต ไดแก พนผว ทศทาง ขนาด ลวดลาย น าหนก เพอกระตนความรสก

ตอผทเขามาในบรเวณแหงน

2.3.1 วสด วสดทใชมดงน

1) ผาไหมญปน คณสมบตของผาคอใหความรสกอบอนนาสมผส เนองจากผามความ

เฉพาะในการมองเหนคอจะมความแวววาวเมอโดนแสงและถามการเคลอนไหวแสงวาว ๆ นกจะม

การเคลอนไหวตามจงมราคาคอนขางสง จงเหมาะสมกบสถานททเปนองคกรชนน า

2) สอะครกผสม Medium เพอใหสยดเกาะตดกบพนผวไดดขน เพมความมนเงา เพม

ความโปรงแสงของส เมอแหงจะใส ไมมส และ กนน าได

3) ไหมพรม ดาย ขนาดและสตางกน เพอใหภาพไดแสดงถงระยะใกล ระยะไกล ใน

บรรยากาศของทองฟา

ภาพท 35 ไหมพรมและดายขนาดและสแตกตางกน

83 2.3.2 เทคนคของส น าโทนสจากการเกบขอมลมาใชในการสรางสรรคผลงาน โดยจะเนนส

ขาวในการผสม ใหโทนสภาพออกแนวพาสเทลเพอใหภาพรวมของภาพเปนสทดสบายตา เหมอน

เวลามองทองฟา

ภาพท 36 การผสมส

2.3.3 เทคนค การเยบเนาผา เพอสรางคณคาใหกบผลงานโดยการท ามอทงหมด ใหผลงานน

มความเหมาะสมกบสถานททเปนองคกรขนาดใหญ จงจะเนนความหรหรา แขงแรง คงทน และ

สามารถตดตงไดงาย

ภาพท 37 การเนาผา

2.4 การสรางสรรคผลงาน

สรปแบบโดยเรมจากการน าขอมลทไดทงหมดมาวเคราะหเพอสรปรปแบบผลงานทจะ

สรางสรรค และจ าลองวธการตดตงในภาพ 2 มต และท าโมเดลเพอใหเหนบรรยากาศโดยรอบ

ทงหมด ซงผลสรปจะกลาวในบทตอไป

84

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมลและการสรางสรรคผลงาน

การสรางสรรคศลปะสอผสม เรองพนทแหงความสข เพอการตกแตงในส านกงาน

กรณศกษา บรษททร คอรปอเรชน ในครงนผวจยไดด าเนนการวเคราะหขอมลและเสนอผลการ

วเคราะหขอมลจากเครองมอโดยแบงการวเคราะหเปน 2 สวน ดงน

1. ผลการวเคราะหขอมล ชวงกอนการสรางสรรคผลงาน

1.1 การลงพนท

1.2 การสมภาษณพนกงาน แบบไมเปนทางการ

1.3 การสมภาษณแบบเชงลกจากฝายบรหารอาคารและสถานทบรษททร คอรปอเรชน

1.4 ผลขอมลจากแบบสอบถามจากพนกงาน

1.5 การสมภาษณแบบเชงลกจากผเชยวชาญดานการออกแบบประยกตศลป

1.6 ผลสรปการวเคราะหขอมล

2. ผลการสรางสรรค

2.1 การรางแบบความคด

2.2 การสรางสรรคผลงานและการพฒนาชนงาน

2.3 วธการตดตงผลงาน

2.4 สรางภาพจ าลองวธการตดผลงานกบสถานท

2.5 ประเมนคาใชจายทงหมด

2.6 ทดสอบแนวความคด

85 1. ผลการวเคราะหขอมล ชวงกอนการสรางสรรคผลงาน

1.1 การลงพนท เพอศกษาพนททางดานกายภาพและพฤตกรรมจากกจกรรมในการใชงาน

เปนขอมลเฉพาะบรเวณสนทนาการ ตกทรทาวเวอร 2 อาคาร 1 ชน 4

1.1.1 ลกษณะทางดานกายภาพ มพนทประมาณ 346 ตรม. สง 2.8 ม. ลกษณะหองเปนวงกลม

มหองประชมกระจกกนอยตรงกลาง ทางเดนจงมลกษณะโคงตามพนท และยงเปนจดสญจรเชอม

ตอไปยงหองตาง ๆ ไดแก หองนอนส าหรบพนกงาน หองท าละมาด หองประชม หองคาราโอเกะ

หองนวดสปา หองพยาบาล และระเบยงดาดฟา

จากการสงเกตพบวามการตกแตงบางจด ท าใหบรรยากาศรสก อดอด เขมขรม ไม

สอดคลองกบวตประสงค ไดแก บรเวณทางเดนทง 2 ขาง ตกแตงดวยแผนไมขนาดใหญ โคมไฟท

หอยลงมา บรเวณ Wallpaper ท าใหหองดเตย ลายกราฟกตรง กระจก มความเหลยม แหลม ไมตรง

กบหลกฮวงจยทเนนโคงมน โตะและเกาอบรเวณ Wallpaper มจ านวนมากเกนความจ าเปน ท าให

เกะกะ และเขาออกล าบาก

ภาพท 38 จดทท าใหรสกอดอด

86

ภาพท 39 Floor Plan

ภาพท 40 Furniture Plan

87

ภาพท 41 Lighting Plan

1.1.2 ผมสวนเกยวของในพนท

1) ผใช คอพนกงานทร คอรปอเรชน เฉลยคนมาใชจ านวน 400 คน/วน

2) ผจดการพนท คอ บรษททร คอรปอเรชน

3) บคคลภายนอกทมสวนเกยวของ ไดแก พนกงานท าความสะอาด นางพยาบาล

พนกงานนวด ผรกษาความปลอดภย ผทมาสมภาษณงาน เปนตน

ภาพท 42 แสดงผมสวนเกยวของในพนท

88 1 .1 .3 ก ารว เค ราะ ห พ น ท (Space Analysis) ไดแบ งก ารว เค ราะ ห เป น 4 ส วน ดง น

1) พฤตกรรมผใช ผใชจะเขามาใชพนทในชวงพกกลางวนมากทสด สวนชวงเวลางานจะ

มมาบาง โดยเฉลยจะอยบรเวณนประมาณ 30 นาทตอ 1 คน หรอชวงทองคกรจดกจกรรมกจะมคน

จ านวนมากขนตามแตละกจกรรมจะก าหนดรวมถงระยะเวลาทอยในบรเวณนดวย

ภาพท 43 ผใชเขามานอนพกผอน

ภาพท 44 ผใชเขามาทานอาหารวาง

89

ภาพท 45 ผใชเขามาเลนโทรศพท

ภาพท 46 ผใชเขามาเลนโทรศพทและทานของวาง

2) กจกรรมการใชงาน จากการสงเกตไดแบงตามชวงเวลาดงน

2.1) ชวงเชาเวลางานกอนพกเทยง พนกงานจะนยมมาคนเดยว มการใชโนตบคและการ

คยโทรศพทลกษณะคยเรองงาน และมพนกงานมานงพดยกนแบบมอบหมายงาน แตจะคยกนแบบ

ไมสงเสยงดง ภายในหองประชมจะมาการประชมกนแบบไมเปนทางการ บางกมการสมภาษณงาน

จะไมไดยนเสยงแตจะเหนคนขางในเนองจากเปนกระจกใส บรรยากาศจะมเสยงพดคยบาง แตไม

เสยงดง สหนาพนกงานมหลากหลายทงยมแยม นงเฉย และดครนคด

2.2) ชวงพกกลางวน พนกงานจะนยมมาคนเดยวแลวนงพกแบบอยคนเดยวเงยบ ๆ บาง

กเลนโทรศพท บางกอานหนงสอ บางกใชโนตบค บางกอยเฉย ๆ แลวคอยหลบไป บางมาถงกหลบ

เลย รองลงมาคอพนกงานทจะมากน 2 – 3 คน เพอมานงทานของวาง พดคยกน บรรยากาศจะม

90 เสยงพดคยบาง มเสยงดงบางเปนบางครง สหนาพนกงานมหลากหลายทงยมแยม นงเฉย และด

ครนคด

2.3) ชวงบายเวลางานหลงพกเทยง จะมกจกรรมคลายชวงพกกลางวน แตจะมคนมา

จ านวนนอยกวา คอ พนกงานจะนยมมาคนเดยวแลวนงพกแบบอยคนเดยวเงยบ ๆ บางกเลน

โทรศพท บางกอานหนงสอ บางกใชโนตบค บางกอยเฉย ๆ แลวคอยหลบไป บางมาถงกหลบเลย

รองลงมาคอพนกงานทจะมากน 2 – 3 คน เพอมานงทานของวางแตจะนอยกวาชวงพกกลางวน มา

พดคยกน บรรยากาศจะมเสยงพดคยบาง แตไมเสยงดง บางชวงกเงยบกรบ มเสยงกรนบาง สหนา

พนกงานมหลากหลายทงยมแยม นงเฉย และดครนคด

ภาพท 47 สรปแบบสงเกตผมาใชสถานท

3) ประโยชนการใชสอย แบงตามวตถประสงคขององคกร

3.1) พกผอน ผอนคลาย

3.2) นอนหลบพกผอน

3.3) ไดมาสนทนาพดคยกน

3.4) ไวตอนรบแขกแบบไมเปนทางการ

3.5) มทรบประทานของวาง

3.6) เปนทจดกจกรรมตาง ๆ แบบเลก ๆ ของบรษท

91 4) ความสมพนธระหวางผใชและสถานท จากการลงพนทพบวาจะมเฟอรนเจอรเปน

โซฟา และเกาอชนดตาง ๆ ซงสมพนธกบรปรางของพนกงานโดยสวนมาก แตจะแขงนงไมสบาย

ภาพท 48 แสดงความสมพนธระหวางผใชและสถานท

ภาพท 49 สรปวเคราะหสถานท

92 1.2 การสมภาษณพนกงาน แบบไมเปนทางการ

แบบไมเปนทางการ ดวยค าถาม 5 Whys เพอศกษาผใชแบบเจาะลก ท าความเขาใจปญหา

ของผใชมากขน

1.2.1 สมภาษณ คณ อาสภา รตนมงเมฆา ต าแหนง Marketing Executive (2560)

ภาพท 50 ผทเขามาใชพนทคนท 1

Why 1 ท าไมถงมานงตรงน ?

ค าตอบ 1 อยากออกมาจากหนาคอม

Why 2 ท าไมถงอยากออกมาจากหนาคอม ?

ค าตอบ 2 อยากเปลยนบรรยากาศ

Why 3 ท าไมถงอยากเปลยนบรรยากาศ ?

ค าตอบ 3 เพราะเปลยนแลวมนจะมไอเดยใหม ๆ

Why 4 ท าไมถงตองมไอเดยใหม ๆ ?

ค าตอบ 4 เพราะวางานทท าตองใชความคดสรางสรรค

Why 5 ท าไมงานทท าตองใชความคดสรางสรรค ?

ค าตอบ 5 เพราะอยากใหงานมประสทธภาพเจานายและเพอนรวมงานยอมรบ

ตารางท 5 แสดงค าตอบ 5 Whys ผใชสถานทคนท 1

จากการสมภาษณคาดวามความวตกกงวลและอยากใหสงคมยอมรบ เปนความเครยด

ทางดานจตใจและสงคม อยในระดบปกต ถอเปนความเครยดทมประโยชน แตถาไมควบคมระดบ

ความเครยดอาจเพมขน

93 1.2.2 สมภาษณ คณ ชตพงษ ตทศ ต าแหนง Staff Service (2560)

ภาพท 51 ผทเขามาใชพนทคนท 2

Why 1 ท าไมถงมานงตรงน ?

ค าตอบ 1 อยากพกสายตา

Why 2 ท าไมถงอยากมาพกสายตา ?

ค าตอบ 2 เมอคนนอนนอย

Why 3 ท าไมถงนอนนอย ?

ค าตอบ 3 เพราะเมอคนมฟตบอลตองคอยเชคผลคะแนนฟตบอล

Why 4 ท าไมถงตองคอยเชคผลคะแนนฟตบอล ?

ค าตอบ 4 เพราะตองคอยอพเดทคะแนนเอาไปลงเพจ

Why 5 ท าไมตองคอยอพเดทคะแนนเอาไปลงเพจ ?

ค าตอบ 5 เพราะมนคองานของเรา

ตารางท 5 แสดงค าตอบ 5 Whys ผใชสถานทคนท 2

จากการสมภาษณพบวามความ งวงนอน เปนความเครยดทางดานรางกาย อยในระดบปกต

แตถาสะสมเปนเวลานานอาจมผลตอสขภาพ ระดบความเครยดอาจเพมขน

94 1.3 การสมภาษณแบบเชงลกจากฝายบรหารอาคารและสถานทบรษททร คอรปอเรชน

คณ อษฎาวธ ศรรตนโนภาศ ต าแหนง (2560) ผชวยผอ านวยการ แผนกซอมบ ารงอาคาร

ฝายบรหารอาคารและสถานท

ค าถามท 1 ความสขในทท างานของคณคออะไร ?

ค าตอบท 1 เวลาไดท างานททาทาย ไดท าตามทเราคด เวลานายใหโจทยมากเหมอน

โยนภเขากอนใหญเบอเรมไดมาไวตรงหนา แตพอผานมนมาได หาทางออกเจอ จากภเขากเปนแคกอนหน มนกรสกภมใจ มความสข

ค าถามท 2 ขอนยาม "พนทแหงความสข" ?

ค าตอบท 2 ททอยแลวสบายใจ

ค าถามท 3 ความเปนมาบรเวณสนทนาการแหงน ?

ค าตอบท 3 ไดซอตกมา ป47 กเรมตกแตงภายใน กใชเวลาประมาณ 1 ปกวา ๆ หลงจากนนจนถงวนน ประมาณ 12 ป

ค าถามท 4 แนวความคดในการตกแตงภายในของสถานทแหงน ?

ค าตอบท 4 ไดรบโจทยจากคณศภชยคอ อยากใหเวลาท างานแลวเหมอนอยบาน นคอคยเวรดทนายใหมา คอ

อยากใหมนเปนแบบ Homey พอเราไดโจทยมากไปบรฟนกตกแตงภายใน จากบรษท PIA

interior เปนผดแล เคากจะเปนผดแลทงหมด บอกเคาไปวาใหเปนเหมอนบานทอยแลวสบาย หลงจากนนเคากน าไอเดยมาเสนอ ผใหญกชอบ เพราะมนไดตรงตามคอนเซปทวางไว

ค าถามท 5 วตถประสงคหลกของพนทตรงนคออะไร ?

ค าตอบท 5 เปนทสนทนาการส าหรบพนกงาน สามารถพกผอนไดจรง ๆ แลวกใชงานไดดวย สวนมากคน

ทมาใชกเปน พวก Call Center เคากจะท างานกนเปนกะ ชวงพกไมรไปไหนเคากจะไดมาใช

บรเวณตรงนกน แลวกมสวนไวส าหรบประชมดวย ทงทเปนสวนตว แลวไมสวนตว มานงคยได

เบอตรงนกไปนงตรงนน ใชงานไดหลากหลายรปแบบ แลว Call Center เนยลกษณะงานเคา

เปนแบบ Back Office คอไมรบแขก แตถามแขกมาเคากจะไดมทไวรบแขกดวย ทกคนทเปนพนกงานสามารถมาใชไดหมด เฉลยคนเขา ๆ ออก ๆ พนทนก ประมาณวนละ 400 คน

ค าถามท 6 Mood & Tone และสไตลการตกแตง ?

ค าตอบท 6 เปนสไตล Resort ทเหมอนเปนทพกผอนเหมอนอยบาน ชมนกชมไมได รบอากาศได สเปน

95

โทนสธรรมชาต มสเขยว สน าตาล ขางนอกมสนามหญานดนงเปนกมมก โทนของแสงเปนส

วอลมไวท ไมขาว เพอความสบาย อาจจะดไมสวางนก เฟอรนเจอรเปนแบบผาบทงหมด ให

ความรสกซอฟต เปนชดใหญ ๆนงสบาย ๆ ไมใชตวเลก ๆ แลวมนจะดรก เหมอนเฟอรนเจอรท

บาน พอมนใหญ ๆ มนกกนงสบาย ทนงจะเปนแบบกงนงกงนอน บางคนกมานอนจรงจงกม เคา

กดแฮปปกนกบตรงนนะ เปดประตเขามาจะเจอหองประชมอยตรงกลางโดยมทางเดนลอมเปน

วงกลม เปนทางแยกซายขวา ตรงนทท าโคงเพราะวาอยากจดสรรใหพนทหองประชมมากหนอย

กเลยใหหองประชมอยตรงกลางมทางเดนโอบลอม พอมนลอมแบบนกสามารถจะเขาทางไหนก

ได ซายกได ขวากได แลวผใหญกไมชอบอะไรทมนเหลยม ๆ นายกบอกวาไมอยากประชมใน

หองเหลยม ๆ อะไรทมนเหลยมเนยมนดทางการ มาจากแนวคด out of the box คดนอกกรอบ

เพราะงนอะไรทดเหมอนอยในกลองเนยนายจะไมชอบ สวนความตอเนองแตละสวนนดไซ

เนอรเคาเปนผดแล เราแคใหโจทยเคา วามนตองพกผอนไดจรง ๆ นะ แลวกเปนสวนทตองจด

สนทนาการไดดวยไมตองมอะไรทฟกมากนก จะไดทโลง ๆ พอเดนเขามาจะเจอพนไมเรยงตรง

ผนง ทเปนลกษณะนเพราะตองการใหรสกเหมอนใหเราไปนงอยในโพรงไม ไมตนไมโอบลอม

พอเดนเลยมากจะเนนทผาบ เคาจะนยมกนในสมยกอน กจะเปนผาสวย ๆ เปนผานอกมนกดม

ราคากวาผนงทาสทวไป แลวกมวอลเปเปอรลกฟกวงเปนเสน มไฟตรงทนง ใหแสงออน ๆ รวม

ๆ ลกษณะกเหมอนบานไมทวไป เคากเอาวสดมาลอ อยางพวกโคมไฟ กมสวนของเปลอกไม รวม ๆ คอไมหวอหวาแลวกไมจด จะไดใชงานไดเรอย ๆ

ค าถามท 7 ถาพนทตรงนจะมงานศลปะ ควรเปนรปแบบไหน ?

ค าตอบท 7 ถาของทร ทเคยใช กมหลายอยางนะ มทงประตมากรรม จตรกรรม ถาเปนพวกภาพวาดนนาจะ

เปนแนวแอบสแตรกซะสวนใหญ เดาไมออกวาเปนเรงอะไร ทกทกเปนพวกดไซเนอรดแลให

แตถาถามผมนะ พวกสกนาจะเปนสกลาง ๆ ขาว เงน ทอง ดโมเดรน ไมฉดฉาด ผใหญไมชอบ

ฉดฉาด สทเปนกลาง ไมเอนเอยง ผใหญเคากใหความส าคญเรองฮวงจยดวยนะ สกส าคญ สวนท

คดวาถาจะเอามาตดตรงนกคดวาเปนภาพใหญ ๆ นะ โคงละ 3 ภาพ ถาเปนภาพเลยทงผน กจะด

เปนหอศลปไปไหม แตถาเปนภาพ ภาพทสออะไรบางอยางนาจะดดกวา เปนพวกตนไมอะไร

เขยว ๆ กนาจะเขาด แตทเคยมมากจะเปนนายเลอกภาพมาจากแกรอลน หรอศลปนคนน กจะเอา

ไปใหดไซเนอรเลอกวาแบบไหนจะเขา หรอถานายเจาะจงวาจะเอารปนกไปบอกดไซเนอรใหตกแตงใหเขากบรปน

ตารางท 7 แสดงค าตอบฝายบรหารอาคารและสถานทบรษททร คอรปอเรชน

96 เมอไดค าตอบแลวจงไดสรปค าออกมาเปน Key Word ดงน

สบาย ไมฉดฉาด เหมอนอยบาน ธรรมชาต แอบสแตรก โมเดรน และไมเหลยม

1.4 ผลขอมลจากแบบสอบถามจากพนกงาน จ านวน 80 คน ดงน

ตอนท 1 ขอมลทวไป

เพศ ชาย 47% หญง 53%

อาย 20 – 25 ป 13% 26 – 30 ป 47% 31 – 35 ป 25%

36 – 40 ป 10% 41 – 45 ป 5%

ศาสนา พทธ 90% ครสต 3% อสลาม 5% อน ๆ 2%

วตถประสงค

ของการมาใช

สถานท

เพอมานงผอนคลาย 75%

เพอมารวมกจกรรมทบรษทจดขน 53%

เพอมาสนทนาพดคยเรองงานแบบไมเปนทางการ 37%

เพอมานงทานของวาง 45% เพอเปนทนดพดคยกบบคคลภายนอก 12%

จ านวนทมาใช

เฉลย

ตอสปดาห

1-2 วน/สปดาห 94%

3-4 วน/สปดาห 3% 5 วน/สปดาห 3%

ตารางท 8 แสดงผลขอมลทวไปจากแบบสอบถามพนกงาน

สรปผลไดดงน ผใชจะอยในชวงอาย 26-30 ป มากทสด เพศชายหญงอยในสดสวนท

ใกลเคยงกน สวนมากนบถอศาสนาพทธแตกมศาสนาอน ๆ ดวย วตถประสงคของการมาพกตรง

ตามทองคกรตงไว แตทนยมมากสดคอมานงพกผอนเพอผอนคลาย เฉลยมาใชพนทน 1-2 วน/

สปดาห

97 ตอนท 2 ความพงพอใจตอบรเวณสนทนาการ บ.ทรคอรปอเรชน

6 = ใชมากทสด 5 = ใชมาก 4 = ใช 3 = ไมแนใจ 2 = ไมใช 1 = ควรปรบปรง

หวขอ คาความเหน คาเฉลย เกณฑ

ประเมน 6 5 4 3 2 1

1. ขนาดของหองเหมาะสมกบ

จ านวนผใชสถานท 5 67 3 3 2 0 4.81 ใชมาก

2. อากาศและระบบอากาศมความ

เหมาะสม 8 53 13 5 1 0 4.72 ใชมาก

3. ขนาดของเกาอเหมาะสม นงไดสบาย 0 1 1 75 2 1 2.95 ไมแนใจ

4. แสงสวางภายในหองเหมาะสม 24 45 9 2 0 0 5.07 ใชมาก

5. ภายในหองไมมเสยงดงรบกวน 1 10 57 12 0 0 3.95 ใช

6. การตกแตงหองดสวยงาม ดงดดผใช 12 15 38 8 7 0 4.16 ใช

7. บรรยากาศท าใหรสกผอนคลาย 12 56 8 4 0 0 4.89 ใชมาก

8. สถานทนลดความเครยดจากการท างานได 2 49 25 3 1 0 4.54 ใชมาก

9. รสกวาบรเวณนสบายเหมอนอย

บาน 8 52 14 6 0 0 4.72 ใชมาก

10. เมอรสกตองการการผอนคลายจะมาใชบรเวณน 14 48 12 5 1 0 4.80 ใชมาก

ตารางท 9 แสดงผลความพงพอใจตอสถานทจากแบบสอบถามพนกงาน

สรปผลไดดงน จากแบบสอบถามกลมตวอยางมความเหนดวยตอสถานทอยในระดบ ใช

มาก แตมเรองของทนงทอยในระดบ ไมแนใจ จงสรปไดวาทนงอาจจะแขงนงไมสบาย

98 ตอนท 3 ความคดเหนเกยวกบการเปลยนแปลงการตกแตงบรเวณสนทนาการ บ.ทรคอรปอเรชน

1. ทานอยากใหบรเวณสนทนาการ บ.ทร คอรปอเรชน มไวเพอวตถประสงคใด

ขอมล จ านวน รอยละ

เพอเปนทนงพกผอนหยอนใจ 28 35.0

เพอจดกจกรรมตาง ๆ ของบรษท 3 3.8

เพอเปนทสนทนาพดคยเรองงานแบบไมเปนทางการ 6 7.5

เพอเปนทนดคยกบบคคลภายนอก 5 6.3

เพอเปนทนงทานของวาง 8 10.0

ถกทกขอ 30 37.5

2. ทานรสกอยางไรถาจะใชงานศลปะเขามาตกแตงบรรยากาศบรเวณสนทนาการ บ.ทร ฯ

ขอมล จ านวน รอยละ

รสกตนเตน 59 73.8

รสกเฉย ๆ 15 18.8

รสกไมแนใจ 3 3.8

คดวาไมเหมาะสม 3 3.8

3. ทานคดวาการเปลยนแปลงบรรยากาศสถานทท างานใหมความงามมากขน จะสามารถชวยลดความเครยดจากการท างาน

ท าใหทานท างานอยางมความสขได

ขอมล จ านวน รอยละ

เหนดวยอยางยง 61 76.3

คอนขางเหนดวย 19 23.8

ไมเหนดวย 0 0.0

ตารางท 10 แสดงผลความคดเหนเกยวกบการเปลยนแปลงการตกแตงสถานท

จากแบบสอบถามพนกงาน

99 สรปผลไดดงน จากแบบสอบถามกลมตวอยางอยากใหพนทนมวตถประสงคตามเดม

ครบทกขอ รอยละ 37.5 แตเพอเปนทพกผอนหยอนใจจะมากทสด รอยละ 35.0 มความรสกตนเตน

ถาจะมงานศลปะเขามาตกแตงบรรยากาศ รอยละ 73.8 และคอนขางเหนดวยอยางยงเรองการ

เปลยนแปลงบรรยากาศใหสวยงามจะชวยลดความเครยดจากการท างานท าใหมความสขได รอยละ

76.3

ตอนท 4 ขอเสนอแนะเพอน าไปเปนแนวทางในการสรางสรรคผลงาน

1. ทานคดวาการมองทองฟาท าใหรสกผอนคลาย สบายใจ มสมาธได

ขอมล จ านวน รอยละ

เหนดวยอยางยง 51 63.8

คอนขางเหนดวย 26 32.5

ไมเหนดวย 3 3.8

2. ทานคดวา “การมองดวยตา” เปนการใชประสาทสมผสทมประสทธภาพมากทสด (ประสาทสมผสประกอบดวย ตา ห จมก ลน กาย)

ขอมล จ านวน รอยละ

เหนดวยอยางยง 65 81.3

คอนขางเหนดวย 14 17.5

ไมเหนดวย 1 1.3

3. ทานคดวา “ธรรมชาต” มสวนเรองการผอนคลายได

ขอมล จ านวน รอยละ

เหนดวยอยางยง 71 88.8

คอนขางเหนดวย 9 11.3

ไมเหนดวย 0 0.0

100 4. ทานคดวาสถานทท างานทมความสวยงามสามารถเปนแรงจงใจในการท างานได

ขอมล จ านวน รอยละ

เหนดวยอยางยง 67 83.8

คอนขางเหนดวย 13 16.3

ไมเหนดวย 0 0.0

5. ทานคดวาสถานทในทท างานควรมทไวส าหรบใหพนกงานมานงเพอพกผอน คลายเครยดจากการท างาน

ขอมล จ านวน รอยละ

เหนดวยอยางยง 68 85.0

คอนขางเหนดวย 12 15.0

ไมเหนดวย 0 0.0

6. ทานคดวาเวลาททานมอปสรรคในการท างานเชนไดรบงานทไมถนด แตเมอทานพยายามท าจนส าเรจ ทานจะเกดความภาคภมใจและมความสข

ขอมล จ านวน คาเฉลย

เหนดวยอยางยง 60 75.0

คอนขางเหนดวย 19 23.8

ไมเหนดวย 1 1.3

7. ทานคดวาอารมณและความรสกทมมตลกลบซบซอนจะสามารถรทนอารมณไดดวยการม สมาธ

ขอมล จ านวน รอยละ

เหนดวยอยางยง 59 73.8

คอนขางเหนดวย 20 25.0

ไมเหนดวย 1 1.3

101 8. ทานคดวา งานศลปะสามารถสรางจนตนาการใหทานเพลดเพลนในความคดได

ขอมล จ านวน รอยละ

เหนดวยอยางยง 52 65.0

คอนขางเหนดวย 21 26.3

ไมเหนดวย 7 8.8

9. ทานคดวางานศลปะรปแบบใดทท าใหรสกผอนคลายมากทสด

ขอมล จ านวน รอยละ

รปท 1 48 60.0

รปท 2 2 2.5

รปท 3 12 15.0

รปท 4 18 22.5

10. ทานคดวาภาพใดทดแลวมความสขมากทสด

ขอมล จ านวน รอยละ

รปท 1 24 30.0

รปท 2 2 2.5

รปท 3 33 41.3

รปท 4 2 2.5

รปท 5 12 15.0

รปท 6 1 1.3

รปท 7 0 0.0

รปท 8 4 5.0

รปท 9 1 1.3

รปท 10 1 1.3

102 11. ทานคดวารปใดทดแลวมความซบซอนทางอารมณมากทสด

ขอมล จ านวน รอยละ

รปท 1 0 0.0

รปท 2 2 2.5

รปท 3 1 1.3

รปท 4 1 1.3

รปท 5 10 12.5

รปท 6 1 1.3

รปท 7 30 37.5

รปท 8 33 41.3

รปท 9 1 1.3

รปท 10 1 1.3

12. ทานคดวาพนผวแบบใดทใหความรสกถงความสข

ขอมล จ านวน รอยละ

รปท 1 1 1.3

รปท 2 2 2.5

รปท 3 16 20.0

รปท 4 32 40.0

รปท 5 28 35.0

รปท 6 1 1.3

103 13. ทานคดโทนสใดทจะท าใหทานรสกสบายตา

ขอมล จ านวน รอยละ

สโทนรอน 100% 2 2.5

สโทนเยน 100% 1 1.3

สโทนรอน 80% สโทนเยน 20% 28 35.0

สโทนเยน 80% สโทนรอน 20% 32 40.0

สโทนรอน 50% สโทนเยน 50% 17 21.3

ตารางท 11 แสดงผลขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางในการออกแบบ

จากแบบสอบถามพนกงาน

สรปผลไดดงน จากแบบสอบถามกลมตวอยาง เหนดวยอยางยงเรองการมองทองฟาแลวท า

ใหรสกผอนลาย สบายใจ มสมาธได รอยละ 63.8 เหนดวยอยางยงเรองการมองตาดวยเปนการใช

ประสาทสมผสทมประสทธภาพมากทสด รอยละ 81.3 เหนดวยอยางยงเรองธรรมชาต สามารถชวย

เรองการผอนคลายได รอยละ 88.8 เหนดวยอยางยงเรองสถานทสวยงามสามารถเปนแรงจงใจใน

การ ท างานได รอยละ 83.8 เหนดวยอยางยงเรองทท างานควรมทไวใหพนกงานมานงพกผอนคลาย

เครยดจากการท างาน รอยละ 85 เหนดวยอยางยงเรองแนวคดทวาเมอมอปสรรคในการท างานแต

เมอไดใชความพยายามจนท าส าเรจจงเกดความสขขน รอยละ 75 เหนดวยอยางยงเรองอารมณและ

ความรสกมมตทลกลบซบซอน แตจะรทนอารมณไดดวยสมาธ รอยละ 73.8 เหนดวยอยางยงเรอง

งานศลปะ สามารถสรางจนตนาการใหทานเพลดเพลนในความคดได รอยละ 65.0 รปแบบงาน

ศลปะทท าใหผอนคลายมากทสดคอภาพท 1 รอยละ 60 ลกษณะเสนทดแลวมความสขมากทสด 3

อนดบ แรกไดแกภาพ 3 1 5 ตามล าดบ รอยละ 41.3, 30 และ 15 ภาพทดแลวมความซบซอนทาง

อารมณมากทสด 3 อนดบแรกไดแกภาพ 8 7 4 ตามล าดบ รอยละ 41.3, 37.5 และ 1.3 พนผวทดแลว

มความสข 3 อนดบแรกไดแกภาพ 4 5 3 ตามล าดบ รอยละ 40, 35 และ 20 โทนสทดแลวสบายตา

ผอนคลายมากทสด 2 อนดบแรกไดแก สโทนเยน 80% สโทนรอน 20% และ สโทนรอน 80% ส

โทนเยน 20% ตามล าดบ รอยละ 40, 35 และ 21.3

104

ภาพท 52 รวมทศนธาตและรปแบบงานศลปะทพนกงานรสกผอนคลายและตรงกบแนวคดของงาน

ตอนท 5 เฟอรนเจอรทสามารถปรบทาทางการนง ท าใหรสกผอนคลาย

1. ใหความรสก นมสบาย อบอน

ขอมล จ านวน คาเฉลย

หมอน 4 5.0

เบาะรองนง 5 6.3

บนแบค 63 78.8

เกาอปรบระดบ 8 10.0

105 2. สามารถนงพดคยเลนและประชมได

ขอมล จ านวน คาเฉลย

หมอน 0 0.0

เบาะรองนง 5 6.3

บนแบค 59 73.8

เกาอปรบระดบ 16 20.0

3. นงอานหนงสอเลนโทรศพท

ขอมล จ านวน คาเฉลย

หมอน 3 3.8

เบาะรองนง 4 5.0

บนแบค 55 68.8

เกาอปรบระดบ 18 22.5

4. สามารถนอนหลบได

ขอมล จ านวน คาเฉลย

หมอน 12 15.0

เบาะรองนง 6 7.5

บนแบค 49 61.3

เกาอปรบระดบ 13 16.3

106 5. ใชพนทนอย ไมเกะกะ

ขอมล จ านวน คาเฉลย

หมอน 12 15.0

เบาะรองนง 23 28.8

5. ใชพนทนอย ไมเกะกะ

บนแบค 37 46.3

เกาอปรบระดบ 8 10.0

6. นงหรอนอนไดหลายทา

ขอมล จ านวน คาเฉลย

หมอน 14 17.5

เบาะรองนง 22 27.5

บนแบค 43 53.8

เกาอปรบระดบ 1 1.3

7. ท าความสะอาดงาย

ขอมล จ านวน คาเฉลย

หมอน 8 10.0

เบาะรองนง 8 10.0

บนแบค 62 77.5

เกาอปรบระดบ 2 2.5

107 8. เคลอนยายสะดวก

ขอมล จ านวน คาเฉลย

หมอน 10 12.5

เบาะรองนง 14 17.5

บนแบค 54 67.5

เกาอปรบระดบ 2 2.5

9. ความเหมาะสมกบบรเวณสนทนาการ

ขอมล จ านวน คาเฉลย

หมอน 0 0.0

เบาะรองนง 6 7.5

บนแบค 46 57.5

เกาอปรบระดบ 28 35.0

ตารางท 12 แสดงผลเฟอรนเจอรทสามารถปรบทาทางการนง ท าใหรสกผอนคลาย

จากแบบสอบถามพนกงาน

สรปผลไดดงน จากแบบสอบถามกลมตวอยาง เหนดวยวาเฟอรนเจอรทสามารถปรบทานง

ไดตามรางกาย นงแลวสบายทสดคอ บนแบค มรายละเอยดดงน ใหความรสกนมสบาย อบอน รอย

ละ 78.8 สามารถนงพดคยเลนและประชมได รอยละ 73.8 นงอานหนงสอหรอเลนโทรศพท รอยละ

68.8 สามารถนอนหลบได รอยละ 61.3 ใชพนทนอยไมเกะกะ รอยละ 46.3 นงหรอนอนไดหลายทา

รอยละ 53.8 ท าความสะอาดงาย รอยละ 77.5 เคลอนยายสะดวก รอยละ 67.5 ความเหมาะสมกบ

บรเวณสนทนาการ รอยละ 57.5

บนแบค (Bean Bag) เปนหนงในเฟอรนเจอรทสามารถใชไดหลายกจกรรม เชน นงเลน

โทรศพท อานหนงสอ ใชแทนหมอน นอนไดหลายทา หรอ นงเพอพดคยประชมงาน ขนาดไมใหญ

มาก ไมหนก เคลอนยายสะดวก ใชพนทไมมาก พรอมกบมสมผสทออนนม รปทรงสามารถ

108 ปรบเปลยนไดตามสรระรางกาย วสดมการยดหยน เมอนงมนจะโอบรอบตวเพอการนงทแสนสบาย

รสกอบอน เมอเลกใชมนกจะกลบคนรปทรงเดม ผาทหอหมกถอดเปลยนน าไปท าความสะอาดได

ภาพท 53 ผเคยใช Bean Bag

1.5 การสมภาษณแบบเชงลกจากผเชยวชาญดานการออกแบบประยกตศลป

ผเชยวชาญดานการออกแบบงานประยกตศลป 3 ทาน ไดแก อาจารย พรพรม ชาววง,

อาจารย สหเทพ เทพบร, และอาจารย เกษร ผลจ านงค โดยใชผลงานตวอยางเปนเครองมอในการ

สอบถาม เมอไดค าตอบแลวจงไดสรปค าออกมาเปน Key Word ดงน

เบาลอย หมดจด ละมน สบายตา เชงบวก สะอาด สดใส ประสบการณใหม และความซบซอนในบรรยากาศ

109 1.6 ผลสรปการวเคราะหขอมล

ภาพท 54 สรปการวเคราะหขอมล

110 จากการวเคราะหทกขนตอนทผวจยไดด าเนนมานน จงสรปไดวาในการสรางสรรคผลงาน

ครงนคอ

1.6.1 สรางสรรคผลงานทงหมด 3 ชนไดแก ผลงาน Romance Sky โดยตดตงบนเพดานรอบ

หองทมลกษณะเปนวงกลม เปนชนงานหลกในการควบคมบรรยากาศภายในหองทงหมดใหอย

ภายใตแนวความคด สวนผลงาน Morning Smile จะตดตงบรเวณก าแพง ทง 2 ดาน ซายและขวา

เปนชนงานประกอบทจะชวยสงเสรมบรรยากาศภายในหอง และบนแบคทจะน ามาแทนโซฟาหนา

หองประชมทม ลกษณะแขงและนงไมสบายและสามารถท าใหผใชไดมองผลงานทอยบนเพดานได

อกดวย

ภาพท 55 เพดานทตดงาน Romance Sky

ภาพท 56 บรเวณทตดงาน Morning Smile

111

ภาพท 57 บรเวณทวางบนแบค

1.6.2 จดการสวนทท าใหรสกอดอดทไมสอดคลองกบวตถประสงคของสถานท โดยการน า

ออกไดแก พนไมทตดก าแพงบรเวณทางเขา ลายกราฟกทกระจกมลกษณะเปนเหลยมบรวณหนา

หองประชม โคมไฟทหอยลงมาบรเวณ Wallpaper ท ง 2 ดาน และลดจ านวนโตะเกาอบรเวณ

Wallpaper ทง 2 ดานลงเนองจากเดมมจ านวนเยอะท าใหเกะกะและเขาออกล าบาก

ภาพท 58 รวมบรเวณทใหความรสกอดอด

1.6.3 เปลยนพรมจากของเดมเปนลายกราฟกใหเปนสพนเรยบ ๆ เทาออนและเขม สวน

บรเวณหนาหองประชมทส าหรบวางบนแบคใหเปลยนเปนพรมขนสตวสขาว เพอการสมผสทนม

และสบายยงขน

112 1.6.4 การสรางบรรยากาศทชวยสงเสรมการผอนคลายโดยจะเนนเรองการรบรดวยประสาท

สมผสไดแก การมอง การฟง การไดกลน และการสมผส ดงน

1) แสงไฟ เปนส Warm White เหมอนเดม เพราะเปนแสงไฟทสามารถสรางบรรยากาศ

ใหผอนคลายมากทสด รสกอบอนและยงชวยถนอมสายตาส าหรบผทเขามานงท างานและอาน

หนงสอ นอกจากแสงประดษฐแลว บรเวณนยงมแสงจากธรรมชาตทเขามาทางกระจกบรเวณ

ดาดฟาตรงกบทศเหนอของอาคารซงจะเปนเพยงแสงออน ๆ ทลอดเขามาพอท าใหหองสวางขน

ถงแมจะไมเปดไฟ แตเมอเปดไฟกจะสรางบรรยากาศใหชวนผอนคลายยงขน

2) เสยงดนตรบ าบด โดยจะมการเปดเสยงทสามารถชวยใหผอนคลายทนยมเปดในราน

สปาตาง ๆ เชนเสยงจากธรรชาต หรอจะเปนเสยงดนตรโทนต าหรอเสยงเบสททมจะชวยใหผอน

คลายในระดบทลก จะเปดในชวงเวลากลางวนถงชวงเวลางานหลงพกเทยง เพราะจากทไดลงพนท

ในชวงเชากอนพกเทยงจะยงไมมผใชเขามานอน สวนมากมากจะเขามาสนทนาเรองงานมากกวา ซง

ระดบเสยงจะใหอยในระดบ 10-15 Hz ซงเปนความถทท าใหมนษยปรบสภาวะของจตใจ ลด

ความเครยด ลดความวตกกงวล พฒนาความจ าและบ าบดอาการนอนไมหลบเปนตน (คณะ

แพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม, 2559)

3) อโรมาเธอราพ เปนศาสตรในการใชน ามนหอมระเหยทไดจากการสกดพชหอมเพอ

การบ าบดรกษาไดหลายอาการ เชน กลนโรสแมร ท าใหสดชนแจมใส มสมาธและมก าลงใจ แก

ปวดศรษะ ไมเกรน กลนเปปเปอรมนต ท าใหจตใจสดชน แจมใส ปลอดโปรง กระตนความคด

สรางสรรค กลนคาโมมายล ท าใหผวสะอาด จตใจแจมใส มสมาธ กลนยคาลปตส ชวยใหหายใจ

โลง ปลอดโปรง มสมาธ บรรเทาอาการออนลา เปนตน

4) อณหภม เนองจากประเทศไทยอยในเขตเมองรอน จงนยมในการตดเครองปรบอากาศ

เพอใหเกดความเยนสบาย ควรเลอกเครองปรบอากาศทสามารถปรบอณหภมใหพอเหมาะตาม

สภาพอากาศขางนอกแบบอตโนมตคอคอย ๆ เพม หรอ ลด เพอรกษาอณหภมใหอย ในระดบท

เหมาะสมตลอด จะไดไมรสกหนาวแบบกะทนหน หรออย ๆ กรอน ซงจะท าใหผใชรสกสบาย

ยงขน และจะตองไมมเสยงการท างานของคอมเพรสเซอรเขามารบกวนอกดวย

113 2. ผลการสรางสรรค

2.1 การรางแบบความคด

จากขอมลทไดรบและวเคราะหแลวนนจงไดน ามาออกแบบเพอรางทางความคดดงน

2.1.1 Romance Sky

ภาพท 59 รางทางความคด Romance Sky

114

ภาพท 60 แสดง Mood and Tone ของงาน Romance Sky

2.1.2 Morning Smile

ภาพท 61 รางทางความคด Morning Smile

ภาพท 62 แสดง Mood and Tone ของงาน Morning Smile

115 2.1.3 Bean Bag

ภาพท 63 แสดงลาย pattern ของ Beanbag

ภาพท 64 Bean bag

2.1.4 แบบรางการวธการตดผลงานกบสถานท

ภาพท 65 แสดงแบบรางการวธการตดผลงานกบสถานท

116 2.2 การสรางสรรคผลงานและการพฒนาชนงาน

จากการรางแบบทางความคดแลวขนตอนตอไปกคอการสรางผลงานจรง แตเนองจาก

สถานท ทจะน างานไปตดนนมขนาดใหญรวมถงขอจ ากดคอไมสามารถน างานไปตดตงไดจรง

ผวจยจงไดสรางผลงานขนาดจ าลองโดยลดขนาดตามสดสวนของสถานทจรง ดงน

2.2.1 Romance Sky ตดบรเวณบนเพดานมพนท ประมาณ 286 ตรม. ลกษณะเปนวงกลม เสน

ผานศนยกลางของหองคอ 21 เมตร ท าใหงานมขอจ ากดเรองรปทรงเพอความสมจรงจงไดสรางงาน

เปนวงกลม ผวจยไดท าผลงานชนแรกในขนาดเสนผานศนยกลาง 1.50 เมตร แตเนองจากเปนการ

ท างานครงแรกจงเกดปญหาระหวางการท างาน คอ ขนาดของผาทลดไปเรอย ๆ ตามการเยบเนา ท า

ใหคาดเดาไมไดวางานจะออกมาขนาดเทาไหร จงไดลองพฒนาผลงานอกชนหนง โดยมการ

วางแผนเผอการลดขนาดของผาแลว เรมแรกผามขนาดเสนผานศนยกลาง 4 เมตร เมอผานการเยบ

เนาและคอยบงคบรปทรงการเกดลวดลายใหไดตามทตองการแลวจงเหลอขนาดเสนผานศนยกลาง

2 เมตร ตามทตองการ ผลงานนจงยอสดสวนจากสถานทจรงอยท 1:60

วสดทใชคอ ผาไหมญปน คณสมบตของผาคอใหความรสกอบอนนาสมผส เนองจากผาม

ความเฉพาะในการมองเหนคอจะมความแวววาวเมอโดนแสงและถามการเคลอนไหวแสงวาว ๆ นก

จะมการเคลอนไหวตามจงมราคาคอนขางสง จงเหมาะสมกบสถานททเปนองคกรชนน า น าสอะ

ครคผสมกบตวท าละลายเพอใหสยดเกาะตดกบพนผวไดดขน เพมความมนเงา เพมความโปรงแสง

ของส เมอแหงจะใส ไมมส และ กนน าได มา paint บนผาแบบไมตองละเอยดมากนกเพยงแคเปน

การก าหนดสและลวดลายคราว ๆ เทานนหลงจากนนกใช ไหมพรม ดาย ขนาดและสตางกนน ามา

เยบ โดยใหผามความตงจากดงของไหม ทสอถงการฝน และความพยายามทจะท างานใหส าเรจ ทใช

ขนาดของไหมใหตางกนกเพอใหภาพไดแสดงถงระยะใกล ระยะไกล ในบรรยากาศของทองฟา

นนเอง

117

ภาพท 66 งาน Romance Sky ชนท 1

ภาพท 67 งาน Romance Sky ชนท 2

118 2.2.2 Morning Smile ตดบรเวณดานขาง ท งซายและขวาเดมเปน Wallpaper ลายเสนตรง ม

ขนาดดานละ 9.5 x 1.87 เมตร ดานลางเปนโซฟา มการซอนไฟทงดานบนเพดานและหลงโซฟา ท า

ใหพนทตรงนมความโดดเดนมแสงไฟชวยสงเสรมใหงานดนาสนใจยงขน ผวจยไดสรางผลงานชน

แรกขนโดยเนนโทนขาว เปรยบเสมอนเวลาเชาตรทเราออกไปมองทองฟา ความมดทก าลงลาลบสง

ตอใหแสงแดดออน ๆ ตอนรบวนใหม ท าใหเกดรอยยมทจะตอสในการท างานตอไป ชนทสองเกด

จากค าแนะน าของคณาจารยทไดตรวจความกาวหนาของงานใหลองท าสอน ๆ ทแตกตางกนออกไป

เพอใหผชมไดมการมองและความรสกทแตกตางกน ผวจยจงไดสรางผลงานทมาจากสภาพและ

บรรยากาศของทองฟาทเปลยนไปตามเวลา เชา กลางวน เยน ขนาดของงานทง 2 คอ 3.16 x 0.62

เมตร ผลงานนจงยอสดสวนจากสถานทจรงอยท 1:3สวนวสดและเทคนคการท าจะเหมอนกบ

ผลงาน Romance Sky

ภาพท 68 งาน Morning Smile ชนท 1

ภาพท 69 งาน Morning Smile ชนท 2

119 2.2.3 Bean Bag มลวดลายทมาจากธรรมชาตทเปนแรงบนดาลใจในการสรางสรรคผลงานครง

น ไดแก ลม น า ภเขา และ ฝน ขนาดคอ 70 x70 48 เซนตเมตร เหตทท าสง 48 คอเมอมการนง จะม

การยบตวของเมดโฟม สวนสงจะเหลอประมาณ 45 เซนตเมตร ซงเปนสวนสงมาตรฐานของเกาอ

ทวไป Bean Bag น มการเยบ 2 สวนคอ สวนดานในทบรรจเมดโฟมดวยผาซบใน ผวจยไดเลอกใช

เมดโฟมทมขนาดเลกทสดคอเบอร 0 จะมขนาดเลกเพยง 0.1 เซนตเมตร ขอดของการใชเมดโฟมคอ

สามารถปองกนฝ นไดมากกวากวานน สามารถเพมเมดโฟมไดเองในภายหลง และมคณสมบตใน

การปรบสรระผนงได ซงเปนทนยมในปจจบน เชนการน ามาท าหมอน ตกตา หมอนรองคอ เปนตน

โดยการใสจะใสไมเตมใบจะเหลอเวนทไวประมาณ 1 สวน เพอใหมทวางส าหรบการยบตว สวน

ดานนอก ผวจยเลอกใชผาลกฟกสขาว เพราะเปนผาทมความหนา ซงจะตองทนทานตอการนงและ

สมผสกบผใช อกทงยงเปนผาทนาสมผส เมอสมผสแลวจะรสกนม อบอน การเยบมการเยบซป

ซอนไวดานลางเพอการถอดเปลยนน าไปท าความสะอาดไดงาย ลวดลายใชเทคนคการปกผาซาช

โกะ เปนการปกผาสไตลญปน คลายการเยบเนาแลวท าใหเกดลวดลาย

ภาพท 70 งาน Bean Bag ลายน า

ภาพท 71 แสดงความสมพนธระหวางผใชกบ Bean Bag

120 สวนวธท าความสะอาดดแลรกษานน อายของการใชผลงาน Romance Sky และ Morning

Smile นคาดวานาจะเฉลยประมาณ 7-15 ป หรอมากกวานน ขนอยกบการดแลรกษาดวย ซงสามารถ

ดแลไดงาย ๆ เพยงใชไมขนไก หรอเครองดดฝ นทมหวดดฝ นผามานกสามารถใชได ควรท าทก ๆ 3

เดอน หรอถามคราบสกปรกหรอรอยเปอน เชน ขจงจก หรอคราบอน ๆ ทไมฝงลก กใชผานมหรอ

ผาขนหนชปน ายาลางจานผสมน าบดพอหมาด แลวน ามาซบบรเวณทเปอนใชการกดซ าไปซ ามา

สลบกบการชปน าเปลาแลวซบดวยผาแหง แตไมควรเชดแบบถหรอลากเพราะจะท าใหไหมและ

เสนดายหลดได

2.3 วธการตดตงผลงาน

2.3.1 Romance Sky ผวจยไดมแนวทางการตดผลงานชนน 2 แบบ ดงน

1) ตดตงแบบ Wallpaper เนองจากผลงานท ามาจากวสดทเปนผาทผานการเยบมอจงม

คณคาและราคาสง วสดผามคณสมบตคงทนสง ไมฉกขาดงาย เพราะผามโครงสรางทแขงแรงจง

เหมาะแกสถานททมความหรหราเหมาะสมกบองคกรขนาดใหญ การตดนนจะใชวธเดยวกบการตด

วอลเปเปอร ซงกอนจะตดผลงานควรมการใชน ายารองพนทาใหทวบรเวณทจะตดตงกอนส าหรบ

กนเชอรา และชวยใหผลงานยดตดแนนยงขน หลงจากนนจงใชกาวตดวอลเปเปอรโดยเฉพาะ เปน

กาวผงผสมน า มคณสมบตแหงชา ชวยหนวงเวลาไมใหแหงเรวเมอเกดกรณตดพลาด กจะสามารถ

แกไขได กาวจะใชเวลาแหงประมาณ 10-20 นาท ตวอยางยหอกาวตดวอลเปเปอรเชน ซปเปอรเอมด

จ านวน 1 กลอง ตดไดประมาณ 50 ตารางเมตร ราคา 290/กลอง เปนตน นอกจากนควรใชกาวลา

เทกซทาขอบหรอชวงรอยตอเพอเพมการยดตดใหดยงขน การตดนนควรใชชางทมประสบการณ

2) ตดตงแบบ มโครงสรางของไมเปนขอบในการยดกบสลง โครงไมจะใชไมไผดดโคง

เปนวงกลม 2 วง ซอนกน คลายสะดงทใชในการขงผา สาเหตทใชไมไผเพราะมน าหนกเบาและ

สามารถดดเปนวงกลมได การตดแบบนจะตองมการเจาะเพดานเพอใสตะขอส าหรบเกยวกบสลง

จะตองอาศยชางทช านาญในการตดเพราะจะตองมการค านวณน าหนกและการบงคบใหงานอยกบท

ไมแกวงไปมาและจะตองมความปลอดภยดวย

121 2.3.2 วธการตดตงผลงาน Morning smile ดวยการเชอมตอผลงานกบผนงโดยใชเหลกเปน

วสดในการเชอมตอ ใชเหลกแบบแผนตดกบผลงาน สวนของผนงหองตดเหลกแผนทมร ส าหรบให

ผลงานเขามายดตดโดยการหมนลอก

ภาพท 72 ตดเหลกแผนกบผลงาน

ภาพท 73 ตดเหลกแผนกบผนงหอง

122 2.4 สรางภาพจ าลองวธการตดผลงานกบสถานท

ภาพท 74 Before

ภาพท 75 After 1

ภาพท 76 After 2

123 จากภาพ 75 และ 76 ผวจ ยไดท าการจ าลองการตด 2 แบบ คอ ภาพท 75 งาน Romance

Sky ตดตงแบบ Wallpaper สวนภาพท 76 งาน Romance Sky ตดตงแบบมโครงสรางของไมเปน

ขอบในการยดกบสลง ซงจะเหนไดวาท ง 2 แบบมความตางกนท งการมองเหนและอารมณ

ความรสก

การตดตงแบบ Wallpaper จะเปนการรกษาความสวางไวแบบเดม สวนการตดตงแบบม

โครงสรางของไมเปนขอบในการยดกบสลงนนจะท าใหหองดสลวขนเนองจากไฟจะอยใตงาน แสง

ทสองลงมาจะมการผานผลงานอกชนหนง ท าใหบรรยากาศในหองเปลยนไปคอมดขน สงผลตอ

อารมณขณะมองผลงานชวนใหดนาคนหา ดมความซบซอนนาหลงใหลมากกวา อกทงแสงไฟท

นอยลงอาจท าใหผใชรสกผอนคลายไดมากกวา แตกจกรรมททางองคกรตงไวอาจเปลยนไป ไดแก

ผใชอาจไมเขามาอานหนงสอ หรอรบประทานของวาง เพราะแสงนอยไป และอาจไมใชเปน

สถานทเชญบคคลภายนอกเขามาพบปะ เพราะแสงนอยไปอาจท าใหดไมเหมาะสมในการพดคย แต

อาจจะมคนทเขามาเพอนอนพกผอนเพมขนเพราะบรรยากาศชวนพกผอนเปนอยางมาก

2.5 ประเมนคาใชจาย ทงหมด มรายละเอยดดงน

2.5.1 คาผลงานศลปะ โดยมวธค านวณ ดงน (กรณตดตงแบบ Wallpaper)

ผลงานศลปะ จ านวน คาวสด

อปกรณ

ระยะเวลา คาวชาชพ คาขนสง คา

ออกแบบ

บรรยากาศ

Romance Sky 2 10,000 บ. 4 เดอน 150,000

บาท

1,000 บ. 15,000

Morning Smile 6

Bean Bag 9 10,800 บ. 1 เดอน

รวมทงหมด 186,800 บ.

ตารางท 13 แสดงคาผลงานศลปะ

124 2.5.2 คาตดตงผลงาน โดยการสอบถามจากชางรบเหมา มการคดคาใชจายทงหมดดงน

รายการ จ านวนเงน/บาท

คาแรง x จ านวนชาง x วน

รายละเอยด

- รอแผนไมดานหนา และลายสตกเกอรบรเวณ

กระจกออก

- ตดผลงานบนฝา

- ตดผลงานบรเวณผนง

- ท าความสะอาดหลงเสรจงาน

300 x 3 x 1 = 900

คาตดผลงานบรเวณฝา ตรม.ละ 180 บ. 286(ฝาบรเวณทตดงาน) x 180 = 51,480

คารอพรมเกา/ปพรมใหม ตรม. ละ 35 346(พนททงหมด) x 35 = 12,110

คาพรม 40,000

คาวสดอปกรณอน ๆ 2,500

รวมทงหมด 106,990

ตารางท 14 แสดงคาตดตงผลงาน

รวมทงหมดแลว จงมคาใชจายอยท 186,800 + 106,990 = 293,790 บาท

125 2.6 ทดสอบแนวความคด

โดยการใชหลกคดแบบ Business Model Canvas ดงตารางตอไปน

7. Key

Partners

5. Key

Activities

1.Value Proposition 4. Customer

Relationships

2.Customer

Segments

ฝายอาคารและสถานท

ฝายบคคล

จดใหม

กจกรรมท าสมาธเพอ

การผอนคลาย

ผลงานศลปะสอผสมและการออกแบบ

บรรยากาศ สามารถท าให เกดประเดน

ศกษาเรองมตในพนทของอารมณ เกด

ทศนคตตอบโตระหวางทศนธาตทาง

ศลปะตอสถานทน าไปสอารมผอนคลายของพนกงานได

สามารถท ากจกรรมตาง ๆ

ไดแก นงเลน

นอนอาน

หนงสอ เลน

โทรศพท

รบแขก ทาน

ของวาง พดคยปรกษางาน

พนกงานทรทกคน

6. Key

Resources

3. Channels

มพนกงานท าความสะอาด

ตกทร ชน 4 ตก 1

อาคารทรทาวเวอร

2

8. Revenue Streans 9. Cost Structure

คาผลงาน 186,800 บ. +

คาตดตงผลงานและวสดอปกรณ 106,990 บ.

รวม 293,790 บ.

เนองจากไมทราบขอมลเปนตวเลขจงขออธบายถงประโยชนท

องคกรจะไดรบจากการทพนกงานมความผอน คลายคอ เพอใหพนกงานพงพอใจในการท างาน ท างานอยางมประสทธภาพ ลด

การลางาน เปลยนงาน ขาดงาน รสกมความผกพนธกบองคกร

เพมประสทธผลขององคกรและบรรลเปาหมายขององคกรใน

ทสด

สฟา คอ What สเขยว คอ Who สชมพ คอ How สเหลอง คอ Money

ตารางท 15 ทบทวนความคดดวย Business Model Canvas

126

บทท 5

สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

จากการสรางสรรคศลปะสอผสม เรองพนทแหงความสข เพอการตกแตงใน

ส านกงาน กรณศกษา บรษททร คอรปอเรชน เปนโครงการทตองใชทกษะและความรเรอง

องคประกอบของการออกแบบ เพอใหผชมไดเกดทศนคตตอบโตระหวางทศนธาตทางศลปะ ทมา

จากการมองความสขในอกรปแบบหนง นอกจากจะใหความงามทางการมองเหนแลว ย งสามารถ

สรางมตใหมในพนทบรเวณนนกอใหเกดอารมณและความรสกผอนคลายจากการสมผส ทางตา ห

จมก และผวกาย

สรปผลความพงพอใจ

1. ความพงพอใจของพนกงานบรษททร จ านวน 81 คน มหวขอดงน

ตอนท 1 ความพงพอใจและความรสกตองานศลปะ

หวขอ คาความเหน คาเฉลย เกณฑ

ประเมน 4 3 2 1

1. ลกษณะของเสนทท าใหเกดลวดลายท าใหคณได

ใชจนตนาการ 26 47 6 2 3.20 เหนดวย

2. ความซบซอนของภาพชวยใหคณไดใช

จนตนาการ 22 47 11 1 3.11 เหนดวย

3. มตของภาพท าใหรสกวามระยะใกล/ระยะไกล ด

มเรองราว 23 40 14 3 3.00 เหนดวย

4. สทอยในภาพท าใหคณรสกสบายใจผอนคลายได 32 41 8 1 3.31 เหนดวย

5. การเพงมองไปตามลายเสนทเคลอนไหวท าให

คณเกดสมาธขนได 15 44 18 4 2.86 เหนดวย

6. สสนสดใส ท าใหคณสดชนมชวตชวา 33 40 7 0 3.28 เหนดวย

ตารางท 16 แสดงความพงพอใจและความรสกตองานศลปะของพนกงานบรษททร ฯ

127 ตอนท 2 ความพงพอใจและความรสกตอการตกแตงสถานท

หวขอ คาความเหน คาเฉลย เกณฑ

ประเมน 4 3 2 1

1. เมอน างานตดบรเวณฝา จะท าใหคณได

ประสบการณใหม เนองจากทบรษทยงไมมการตดงานศลปะบรเวณน

18 31 25 7 2.74 เหนดวย

2. เมอตดงานบรเวณน ทผนงทง 2 ดานจะท าใหคณรสกเหมอนอยทามกลางอากาศ เบาลอย

12 29 34 6 2.58 เหนดวย

3. เมอคณไดนง Bean Bag คณจะรสก เหมอนโดนโอบกอด อบอน สบายเหมอนอยบาน

44 24 11 2 3.36 เหนดวย

ตารางท 17 แสดงความพงพอใจและความรสกตอการตกแตงสถานทของพนกงานบรษททร

ตอนท 3 ความพงพอใจและความรสกตอบรรยากาศโดยรวม

หวขอ คาความเหน คาเฉลย เกณฑ

ประเมน 4 3 2 1

1. คณสามารถท ากจกรรมตาง ๆ ได เชน นง นอน คยงาน ทานอาหาร ไดตามปกต

33 37 11 0 3.27 เหนดวย

2. บรรยากาศทงหมดท าใหคณผอนคลายจากการท างานได

33 41 7 0 3.32 เหนดวย

3. บรรยากาศทปลอดโปรงโลงสบายท าใหคณมสมาธมากยงขน

36 37 8 0 3.35 เหนดวย

128

หวขอ คาความเหน คาเฉลย เกณฑ

ประเมน 4 3 2 1

4. บรรยากาศและการตกแตงท าใหคณมจนตนาการและความคดสรางสรรค

25 45 11 0 3.17 เหนดวย

5. ทศนภาพทมการปรบเปลยนท าใหคณมทศนคตในการท างานทดขน

26 39 13 3 3.09 เหนดวย

6. เมอคณเครยดจากหนาจอคณอยากมาพกสายตาบรเวณน

28 41 10 1 3.16 เหนดวย

7. คณรสกผกพนกบองคกรมากขน ทเลงเหน

ความส าคญเรองการตกแตงสถานทและบรรยากาศเพอใหพนกงานผอนคลาย

20 34 20 6 2.81 เหนดวย

8. คณอยากมาท างานทกวนเพราะทท างานมบรรยากาศทสวยงาม

20 37 20 4 2.90 เหนดวย

9. เมอคณอยในสถานททสวยงามผอนคลายคณจะมก าลงใจในการท างาน

26 40 12 3 3.10 เหนดวย

10. สถานททสวยงามผอนคลายท าใหคณท างานไดอยางมประสทธภาพมากขน

25 45 10 1 3.16 เหนดวย

ตารางท 18 แสดงความพงพอใจและความรสกตอบรรยากาศโดยรวมของพนกงานบรษททร ฯ

เกณฑการประเมน

3.51 - 4 หมายถง เหนดวยอยางยง 1.51 - 2.50 หมายถง คอนขางเหนดวย

2.51 - 3.50 หมายถง เหนดวย 0.00 - 1.50 หมายถง ไมเหนดวย

129 จากตารางสรปไดดงน

ตอนท 1 ความพงพอใจและความรสกตองานศลปะ

1. ลกษณะของเสนทท าใหเกดลวดลายท าใหคณไดใชจนตนาการ (X=3.20) เหนดวย

2. ความซบซอนของภาพชวยใหคณไดใชจนตนาการ (X=3.11) เหนดวย

3. มตของภาพท าใหรสกวามระยะใกล/ระยะไกล ดมเรองราว (X=3.00) เหนดวย

4. สทอยในภาพท าใหคณรสกสบายใจผอนคลายได (X=3.31) เหนดวย

5. การเพงมองไปตามลายเสนทเคลอนไหวท าใหคณเกดสมาธขนได (X=2.86) เหนดวย

6. สสนสดใส ท าใหคณสดชนมชวตชวา (X=3.28) เหนดวย

ตอนท 2 ความพงพอใจและความรสกตอการตกแตงสถานท

1. เมอน างานตดบรเวณฝา จะท าใหคณไดประสบการณใหม เนองจากทบรษทยงไมมการตดงาน

ศลปะบรเวณน (X=2.74) เหนดวย

2. เมอตดงานบรเวณน ทผนงทง 2 ดานจะท าใหคณรสกเหมอนอยทามกลางอากาศ เบาลอย (X=

2.58) เหนดวย

3. เมอคณไดนง Bean Bag คณจะรสก เหมอนโดนโอบกอด อบอน สบายเหมอนอยบาน(X=3.36)

เหนดวย

ตอนท 3 ความพงพอใจและความรสกตอบรรยากาศโดยรวม

1. คณสามารถท ากจกรรมตาง ๆ ได เชน นง นอน คยงาน ทานอาหาร ไดตามปกต (X=3.27) เหน

ดวย

2. บรรยากาศทงหมดท าใหคณผอนคลายจากการท างานได (X=3.32) เหนดวย

3. บรรยากาศทปลอดโปรงโลงสบายท าใหคณมสมาธมากยงขน (X=3.35) เหนดวย

130 4. บรรยากาศและการตกแตงท าใหคณมจนตนาการและความคดสรางสรรค (X=3.17) เหนดวย

5. ทศนภาพทมการปรบเปลยนท าใหคณมทศนคตในการท างานทดขน (X=3.09) เหนดวย

6. เมอคณเครยดจากหนาจอคณอยากมาพกสายตาบรเวณน (X=3.16) เหนดวย

7. คณรสกผกพนกบองคกรมากขน ทเลงเหนความส าคญเรองการตกแตงสถานทและบรรยากาศ

เพอใหพนกงานผอนคลาย (X=2.81) เหนดวย

8. คณอยากมาท างานทกวนเพราะทท างานมบรรยากาศทสวยงาม (X=2.90) เหนดวย

9. เมอคณอยในสถานททสวยงามผอนคลายคณจะมก าลงใจในการท างาน (X=3.10) เหนดวย

10. สถานททสวยงามผอนคลายท าใหคณท างานไดอยางมประสทธภาพมากขน (X=3.16) เหนดวย

131 2. สอบถามความพงพอใจของผเชยวชาญดานตาง ๆ ดงน

2.1 ผเชยวชาญดานประยกตศลป อ.สน สมาตรง

2.2 ผเชยวชาญดานตกแตงภายใน ผศ.ชยณรงค อรยะประเสรฐ

2.3 ผเชยวชาญดานนเทศศลป คณณรงคฤทธ อปกลน

2.4 ประธานชมรมคนรกมวลเมฆ ดร.บญชา ธนบญสมบต

2.5 ผชวยผอ านวยการฝายอาคาร คณ อษฎาวธ ศรรตนโนภาศ

แบงค าถามเปน 3 ตอนดงน

ตอนท 1 ค าถามทวไป

1."ภาวะผอนคลาย"ในความคดทานคออะไร อยางไร?

“คอท าใหใจเราสงบ ใจไม รมรอน ไม รสกวตกกงวลไม รบเรง” (สน สมาตรง ,

สมภาษณ, 2 ธนวาคม พศ.2560)

“เปนความสมพนธกนระหวางประสาทสมผสทรบร ความรสกดานอณหภม ความชน

สมพทธและสภาวะการเคลอนทของอากาศทสมพนธกบความรสกทางจตทไดรบจากการรบรผาน

ประสาทสมผส ทางสายตาและการรบรดานเวลากบสถานท ซงท าใหจตเกดการตอบสนองทาง

อารมณทท าใหรสกผอนคลาย” (ชยณรงค อรยะประเสรฐ, แบบสอบถาม, 20 พฤศจกายน พศ.2560)

“มความสงบทางจตใจ ไมมสงรบกวนประสาทสมผสทง 5 หมายถง รป รส กลน เสยง

ท าใหเราอยในสภาวะจตทวางเปลา ปลอดจากภาระตางๆ กจะเกดความผอนคลาย” (ณรงคฤทธ อป

กลน, แบบสอบถาม, 3 พฤศจกายน พศ.2560)

“ภาวะผอนคลาย คอ การมอสรภาพในมตตางๆ ทส าคญคอ การเลอกใชเวลาวาจะท า

(หรอไมท า) อะไร & ความคดทก าหนดดวยตนเองเปนหลก” (บญชา ธนบญสมบต, แบบสอบถาม,

20 พฤศจกายน พศ.2560)

132 “ไมมแรงกดดนในดานตางๆ” (อษฎาวธ ศรรตนโนภาศ, แบบสอบถาม, 16 พฤศจกายน

พศ.2560)

2."มตในอารมณ"ในความคดทานคออะไร อยางไร?

“เปนเรองบคคล แตละคนตางกน” (สน สมาตรง, สมภาษณ, 2 ธนวาคม พศ.2560)

“นาจะเปนความพยายามทจะอธบายระดบหรอความลกทเกยวของกบความซบซอน

มนมความหลากหลายและแตกตางกนของอารมณซงนาจะมความสมพนธกบมตของรปทรงในดาน

ความกวางยาวและความลก และสมผสซงจตของผรบรสามารถรบรไดผานประสาทสมผสทางการ

เหนและผวสมผสทางรางกาย” (ชยณรงค อรยะประเสรฐ, แบบสอบถาม, 20 พฤศจกายน พศ.2560)

“ความรสกสะทอน หรอตอบสนองตอสงตางๆ ทมากระทบกบตวเรา ท งทจากเรา

มองเหน ไดยน หรอสมผสอน ๆ” (ณรงคฤทธ อปกลน, แบบสอบถาม, 3 พฤศจกายน พศ.2560)

“ไมคอยเขาใจค าๆ น แตตความวา ณ ขณะหนงๆ เราอาจมอารมณความรสกตอสงตาง

ๆ ไดหลายอยาง อารมณความรสกนบางอยางกเสรมกน เชน สบายใจ+พงพอใจ บางอยางกขดกน

เชน ชนชม+ร าคาญ” (บญชา ธนบญสมบต, แบบสอบถาม, 20 พฤศจกายน พศ.2560)

“มความมากบางนอยบางไมคงท ในความ รสก” (อษฎาวธ ศ ร รตนโนภาศ ,

แบบสอบถาม, 16 พฤศจกายน พศ.2560)

3.ทศนธาตทางศลปะมสวนชวยเรองการผอนคลายไดหรอไมอยางไร?

“ถาท างานศลปะไมตองสนใจเรองน สนใจเรองเครองมอทท าใหเกดอารมณดกวา เชน

Form ส น าหนก ค าวาทศนธาตเปนเพยงกรอบทตไวเพงจะมามบทบาทตอนหลง” (สน สมาตรง,

สมภาษณ, 2 ธนวาคม พศ.2560)

“ทศนธาตทางศลปะสามารถชวยผอนคลายไดหากผรบรมประสาทสมผสทางการเหน

ทเปนปกตและจตทรบรเปนปกต” (ชยณรงค อรยะประเสรฐ, แบบสอบถาม, 20 พฤศจกายน พศ.

2560)

133 “ชวยได ศลปะทสอดคลองกบความรสกพนฐานของมนษยเรา จะมสวนชวยดงสต

กลบมาโฟกสอยทศลปะ และท าใหเราตดสงรบกวนอนๆ ออกจากจตใจ ไปสสภาวะหนงเดยว ทอย

ตรงหนา” (ณรงคฤทธ อปกลน, แบบสอบถาม, 3 พฤศจกายน พศ.2560)

“มสวน แตขนกบบรบท (context) ดวย เชน ภาพทดรอนแรง อาจชวยใหตนตว หรอตน

กลว กไดแลวแตบรบทในขณะนนๆ” (บญชา ธนบญสมบต, แบบสอบถาม, 20 พฤศจกายน พศ.

2560)

“ความรสกหรออารมณทแสดงออกมาจากสงทไดเหน” (อษฎาวธ ศรรตนโนภาศ,

แบบสอบถาม, 16 พฤศจกายน พศ.2560)

ตอนท 2 ความพงพอใจตองานศลปะ

1. ผลงานศลปะนสามารถกระตนอารมณความรสกของทานอยางไร?

“ใหอารมณสบาย ๆ ” (สน สมาตรง, สมภาษณ, 2 ธนวาคม พศ.2560)

“ไมสามารถ” (ชยณรงค อรยะประเสรฐ, แบบสอบถาม, 20 พฤศจกายน พศ.2560)

“สรางความสดใส ดวยสสนหลากเฉดส” (ณรงคฤทธ อปกลน , แบบสอบถาม , 3

พฤศจกายน พศ.2560)

“รสกวามบางอยางซอนเรนอย และดงดดสงตางๆ โดยรอบเขาไป เปนอะไรทดลกลบ”

(บญชา ธนบญสมบต, แบบสอบถาม, 20 พฤศจกายน พศ.2560)

“โทนของสท าใหสบายตาเวลาด” (อษฎาวธ ศรรตนโนภาศ , แบบสอบถาม , 16

พฤศจกายน พศ.2560)

134 2. ภาพนสามารถชวยเรองการสรางจนตนาการไดหรอไมอยางไร?

“เฉย ๆ ดวาสบายแลวกจบ” (สน สมาตรง, สมภาษณ, 2 ธนวาคม พศ.2560)

“ชวยสรางได เนองจากขอบของรปเปนทรงกลม ในขณะทตวภาพเปนลกษณะเสน

หลายเหลยมมาประกอบเขาหากนสศนยกลางและมสสนทเจอจาง เขาหากนหลายส” (ชยณรงค

อรยะประเสรฐ, แบบสอบถาม, 20 พฤศจกายน พศ.2560)

“สรางใหเกดการไหลลน ดวยลายเสนทกระจายตวออกไปจากสวนหนกไปสสวนเบา

น าสายตาและจนตนาการออกไปไดเรอยๆ” (ณรงคฤทธ อปกลน, แบบสอบถาม, 3 พฤศจกายน พศ.

2560)

“ภาพนเปนภาพเสยวขณะหนง (snapshot) คดวานาจะมการคลคลายออกไปในลกษณะ

ทคาดเดาไดยาก” (บญชา ธนบญสมบต, แบบสอบถาม, 20 พฤศจกายน พศ.2560)

“จนตนาการถงผนโลกอนกวางใหญ” (อษฎาวธ ศรรตนโนภาศ, แบบสอบถาม, 16

พฤศจกายน พศ.2560)

3. ภาพนสามารถท าใหทานผอนคลายหรอไมอยางไร?

“ผอนคลาย” (สน สมาตรง, สมภาษณ, 2 ธนวาคม พศ.2560)

“หากตองใชจนตนาการในการรบรภาพกไมไดชวยท าใหผอนคลาย” (ชยณรงค อรยะ

ประเสรฐ, แบบสอบถาม, 20 พฤศจกายน พศ.2560)

“ดวยรปแบบของลวดลายและสสน เปนแนวคดทดและเหมาะสมตอการผอนคลาย แต

อาจจะเนองจากวสดทใชงาน หรอการถายภาพ ยงขาดความสวางไปนดหนอย เลยยงไมคอยให

ความรศกโปรงโลงซกเทาไหร” (ณรงคฤทธ อปกลน, แบบสอบถาม, 3 พฤศจกายน พศ.2560)

“เปนภาพชวนคด มากกวาชวยผอนคลาย” (บญชา ธนบญสมบต, แบบสอบถาม, 20

พฤศจกายน พศ.2560)

“ผอนคลาย สงบ” (อษฎาวธ ศรรตนโนภาศ, แบบสอบถาม, 16 พฤศจกายน พศ.2560)

135 ตอนท 3 ความพงพอใจเกยวกบการตกแตงสถานทและบรรยากาศ

หองทมการตกแตงดวยงานศลปะ การจดใหม Bean Bag ทสามารถท าไดหลากหลายกจกรรม และม

รปทรงทเหมาะสมกบทกสรระ มความนมนาสมผส การคมโทนสขาว เกลยง สวาง สะอาดตา

ทงหมดนมความสอดคลองกนจนท าใหคณรสกผอนคลายไดหรอไมอยางไร?

“นาจะได โดยเฉพาะ Bean Bag ทมลกษณะของการไมเปนทางการ เหมาะกบการมานง

ล าลอง ผอนคลายได” (สน สมาตรง, สมภาษณ, 2 ธนวาคม พศ.2560)

“รสกผอนคลายมากกวาภาพกอนตกแตง เพราะมรปแบบการจดวางสมผสเครองเรอน

และสสรรรวมถงองคประกอบศลปทใชในการตกแตงมความแตกตางกน” (ชยณรงค อรยะ

ประเสรฐ, แบบสอบถาม, 20 พฤศจกายน พศ.2560)

“สอดคลอง ความผอนคลายควรอยในโหมดของสสวาง ใหความรสกโลง โปรง ไมอด

อด” (ณรงคฤทธ อปกลน, แบบสอบถาม, 3 พฤศจกายน พศ.2560)

“นาจะด เพราะมทางเลอกใหหลายรปแบบ ทอาจตรงหรอใกลเคยงกบความตองการ ณ

ขณะหนงๆ” (บญชา ธนบญสมบต, แบบสอบถาม, 20 พฤศจกายน พศ.2560)

“ขาวมากไปซดมากไปจะไมกระตนพลงผลกดนความคด” (อษฎาวธ ศรรตนโนภาศ,

แบบสอบถาม, 16 พฤศจกายน พศ.2560)

136 ขอเสนอแนะ

“ตดตรงงานกอนเมฆทตดผนงดานขาง สพนทเปนสเทาและเหลยมดไมเหมาะ ควรเปน

สเดยวกบผนง รปทรงไมควรเหลยมควรท าลายความเหลยม โดยใชความโคงพลวไหวเหมอนสาย

ลม ตอนนมนขดแยง กระดาง ตองท าใหผนงเปนรปไมใชเปนเพยงทแขวนรป แลวจดวางกอนเมฆ

ใหดอสระยงขน สวนรปทรงเมฆยงดอสระไมพอ ดไมเบาลอย โดยรวมงานดมรสนยม สวนสหองท

เนนสขาวท าใหหองดเงยบงน มากกวาเงยบสงบ ควรใชสครมจะปลอดภยกวา หรอสอน ๆ เชนเขยว

ออน ชมพออน” (สน สมาตรง, สมภาษณ, 2 ธนวาคม พศ.2560)

“งานออกแบบสภาพแวดลอมภายในจะตองมการอางองเชอมโยงกบจตวทยา

สภาพแวดลอมรวมถงความเขาใจระบบพฤตกรรมทจะเกดขนภายในสถานททรองรบการใชสอย

ดงน นการจดวางผงการจดรปแบบของเครองเรอนการก าหนดวสดทใชซงตองมคณสมบตท

สอดคลองกบการใชสอย จ าเปนตองไดรบความตระหนกใหดถกตองเหมาะสมกอนทจะค านงถง

ลกษณะสภาพแวดลอมของบรรยากาศเพราะบรรยากาศจะเขามาสนบสนนพฤตกรรมทเปน

เปาหมายส าคญของหองแตไมใชเอาบรรยากาศมาเปนตวน าเพราะจะท าใหบคลกหรอการใชสอย

ของหองเกดความสบสนไดเนองจากแตละหองมงบประมาณจงตองมการจดการและหนาทให

สอดคลองกนกบวตถประสงคของแตละหองในการใชเปนส าคญ” (ชยณรงค อรยะประเสรฐ,

แบบสอบถาม, 20 พฤศจกายน พศ.2560)

“อยากใหมมมทเปดโอกาสใหเหนพนทดานนอก ไมวาจะเปนธรรมชาต เมอง หรอ

ผสมผสานระหวางธรรมชาต-เมอง” (บญชา ธนบญสมบต, แบบสอบถาม, 20 พฤศจกายน พศ.

2560)

137 สรปผลการสรางสรรคงาน

จากแรงบนดาลใจเรองการมองทองฟาแลวสงผลตอความสบายใจ ผอนคลาย เสรมสรางจนตนาการ สงผลตออารมณ และความรสกน าไปสสนทรยภาพทางการมองเหน และแนวคดเรองของความสข ทมาจากการตความความหมายวา เกดจากการผานชวงอารมณเชงลบทเขามาในจตใจแตหลงจากทเราไดใชสตปญญาในการจดการความรสกแลวเราจะพบกบความสขทแทจรง น ามาสการศกษาและสรางสรรคผลงานศลปะสอผสมและออกแบบบรรยากาศโดยรอบของสถานทใหมทศนยภาพทสวยงาม ผอนคลาย สงผลใหพนกงานมทศนคตเชงบวกตอบรรยากาศ ผานเครองมอการลงพนท การสงเกต แบบสอบถาม การสมภาษณ และกระบวนการสรางสรรคผลงานศลปะสอผสม เพอใหพนกงานท างานไดอยางมประสทธภาพชวยเพมประสทธผลขององคกรและบรรลเปาหมายขององคกรไดในทสด จากการศกษาและสรางสรรคพบวาพนทและบรบทของบรษททรฯ มพนทและกจกรรมทเหมาะสมในการพกผอนตามทบรษทตงไว จากสมมตฐานผลงานทผวจยไดสรางขนงานอาจยงไมลกซงพอส าหรบการท าใหเกดประเดนศกษาเรองมตในพนทของอารมณ เนองจากลกษณะของงานทเปนนามธรรมมากเกนไปจงเปนเพยงงานทมองเพอความสวยงามเทานน แตมความโดดเดนเรองการใชทนงบนแบคทท าใหเกดสมผสทอบอน นงสบาย ปรบรปแบบการนงใหผใชสามารถมองผลงานทเปนจดเดนของสถานทได ซงผลงานนนมความโดดเดนในเรองของสสนทเนนความสดใส มลวดลายทชวนมองแบบคาดเดาไมได เปนอสระ โอบลอมดวยบรรยากาศปลอดโปรงดวยการคมโทนสขาว เนนความสวางและสะอาด ผสมกบเสยงดนตรบรรเลงทเปดคลอในระดบทสามารถชวยใหผฟงผอนคลาย กลนอโรมาทสามารถบ าบดความเครยดและอณหภมหองทชวยใหผใชรสกสบาย ทงหมดนเปนการผสมผสานกนระหวางการรบรดวยประสาทสมผสไดแก ตา ห จมก และผวกาย ท าใหสามารถน าไปสอารมณผอนคลายของพนกงานได

138

รายการอางอง

รายการอางอง

Greenberg and Jeraldand Baron. (2008). Behavior in Organizations. Paper presented at the 9th ed. New Jersey, Pearson Education.

Sukanya Ardsupo. (2559). ทฤษฎบคลกภาพของคารล กสตาฟ จง. Retrieved from plabooza.blogspot.com/2016/01/carl-gustav-jungs-personalitytheor.html

กรมสขภาพจต. (2546). คมอความฉลาดทางอารมณ Retrieved from www.dmh.go.th/download/ebooks/EQ11.pdf

กรมสขภาพจต. (2549). การฝกผอนคลายความเครยด. Retrieved from www.dmh.go.th/news/view.asp?id=1012

กรมสขภาพจต. (2554). ส ารวจความสข. Retrieved from www.dmh.go.th/news/view.asp?id=1103

คณาจารยคณะจตวทยา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (2552a). กลวธสรางสขในทท างาน. In อถชญา ไชยวฒกรณวานช (Ed.), ตอกบตรดวยรอยยม (พมพครงท 1 ed., pp. 52-54). กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

คณาจารยคณะจตวทยา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (2552b). กลวธสรางสขในทท างาน. In อถชญา ไชยวฒกรณวานช (Ed.), ตอกบตรดวยรอยยม (พมพครงท 1 ed., pp. 55-56). กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

คณาจารยคณะจตวทยา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (2552c). ความผกพนธกบองคการ. In ชวลณฐ เหลาพนพฒน (Ed.), ตอกบตรดวยรอยยม (พมพครงท 1 ed., pp. 123). กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

คณาจารยคณะจตวทยา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. (2552d). ความสขในการท างาน. In อานนท ศกดวรวชญ (Ed.), ตอกบตรดวยรอยยม (พมพครงท 1 ed., pp. 47). กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ความหมาย สมาธสน. Retrieved from www.pobpad.com/สมาธสน

จ าลกษณ ขนพลแกว. (2556). คณภาพชวตในการท างาน. Retrieved from www.bangkokbiznews.com/blog/detail/520336

ชะลด นมเสมอ. (2531). องคประกอบของศลปะ (พมพครงท 9 ed.). กรงเทพมหานคร: บรษทอมรนทรพรนตง แอนดพบลชชง.

ชวตนาเรยนร. (2555). เทคนคการคลายความเครยด. Retrieved from oknation.nationtv.tv/blog/IS1BD2/2012/12/14/entry-1

นภาพร ลครวงศ. (2551). ความซบซอนทางจตใจ. Retrieved from www.gotoknow.org/posts/188019

139

บญชา ธนบญสมบต. (2557). ประวตชมรมคนรกมวลเมฆ. Retrieved from www.cloudloverclub.com บญชา ธนบญสมบต. (2558). เมฆบ าบด. Paper presented at the การประชม 16th HA National Forum, ศนย

การประชมอมแพค ฟอรม เมองทองธาน.

ประจวบ ผลตผลการพมพ. จตแพทยแหงมวลมนษย คารล กฟตาฟ จง. Retrieved from www.newheartawaken.com/guru/23

พระธรรมโกศาจารย (พทธทาส อนทปญโญ). (2549). หวขอธรรมค าสอน. กรงเทพฯ: เอสอาร พรนตง จ ากด.

พระพรหมคณาภรณ (ป. อ. ปยตโต). (2554). ความสข ทกแงมม (พมพครงท 4 ed.). พระมหาบญไทย ปญญมโน. (2553). ความสขแทจรงของมนษยตามทศนะของอลแบร กาม. Retrieved from

www.cybervanaram.net/2009-12-17-14- 44-23-14/160-2010-06-14-13-38-45

มาโนช กงกะนนทน. (2559). ศลปะการออกแบบ (พมพครงท 3 ed.). กรงเทพฯ: โอเอส พรนตงเฮาส จ ากด. ไมหอม [นามแฝง]. (2560a). Good Strees ปรบความเครยดเปนพลงบวก. Sook Magazine, 14. ไมหอม [นามแฝง]. (2560b). Good Strees ปรบความเครยดเปนพลงบวก. Sook Magazine, 13. ราชบณฑตยสถาน. (Ed.) (2554a) ความเครยด. ราชบณฑตยสถาน. (Ed.) (2554b) อารมณ. วทยา อนทรสอน. องคประกอบของการพฒนาคณภาพชวตการท างาน. Retrieved from

www.thailandindustry.com/onlinemag/view2.php?id=773&section=30&issues=74

วทยากร เชยงกล. (2552). จตวทยาในการสรางความสข (พมพครงท 2 ed.). กรงเทพฯ: ส านกพมพสายธาร. ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2560). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท12 (พ.ศ.2560-2564). สรนทร แซฉว. (2553). ความสขในการท างานของบคลากรเชงสรางสรรค : กรณศกษา อตสาหกรรมเชงสรางสรรค

กลมสอและกลมงานสรางสรรคเพอการชงาน [วทยานพนธ]. สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, กรงเทพฯ.

อปสรสร เอยมประชา. (2560). อารมณ.

อาภรณ ภวทยพนธ. (2553). บรหารความสขในการท างาน. Retrieved from www.peoplevalue.co.th

อ านวยชย บญศร. (2556). ทฤษฎของ เฮอรซเบอรก (Herzberg and other. ). Retrieved from aumnuychai.blogspot.com/2013/09/herzberg-and-other.html

เอนกกล กรแสง. (2519). จตวทยาทวไป (พมพครงท 1 ed.). พษณโลก: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ พษณโลก.

140

141

ภาคผนวก

142

ภาคผนวก ก

ภาพจ าลองการตดตงผลงาน

143

144

ภาคผนวก ข

ภาพแสดงขนตอนการท างาน

145

146

ประวตผเขยน

ประวตผเขยน

ชอ-สกล นางสาวชลธชา ปลงกลาง

วน เดอน ป เกด 22 ตลาคม 2528 สถานทเกด กรงเทพมหานคร

วฒการศกษา พ.ศ. 2550 ส าเรจการศกษา คณะศลปกรรมศาสตร เอกนเทศศลป มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต เขตดสต จงหวดกรงเทพมหานคร พ.ศ. 2558 ศกษาตอระดบปรญญามหาบณฑต หลกสตรศลปะการออกแบบ มหาวทยาลยศลปากร อ าเภอเมอง นครปฐม

ทอยปจจบน 437/222 จรญสนทวงศ35 แขวงบางขนศร เขตบางกอกนอย จงหวดกรงเทพมหานคร