ยทธศาสตรชาต พ.ศ. ๒๕๖๑ – ๒๕๘๐

(ฉบบยอ)

ส านกงานเลขานการของคณะกรรมการยทธศาสตรชาต ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

โดยทรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย มาตรา ๖๕ ก าหนดใหรฐ พงจดใหมยทธศาสตรชาตเปนเปาหมายการพฒนาประเทศอยางยงยน ตามหลกธรรมาภบาลเพอใชเปนกรอบในการจดท าแผนตาง ๆ ใหสอดคลองและบรณาการกนเพอใหเกดเปนพลงผลกดนรวมกนไปสเปาหมายดงกลาว โดยใหเปนไปตามทก าหนดในกฎหมายวาดวยการจดท ายทธศาสตรชาต และตอมาไดมการตราพระราชบญญตการจดท ายทธศาสตรชาต พ.ศ. ๒๕๖๐ โดยก าหนดใหมการแตงตงคณะกรรมการยทธศาสตรชาต เพอรบผดชอบในการจดท ารางยทธศาสตรชาต ก าหนดวธการการมสวนรวมของประชาชนในการจดท ารางยทธศาสตรชาต ในการตดตาม การตรวจสอบ และการประเมนผล รวมทง ก าหนดมาตรการสงเสรม และสนบสนนใหประชาชนทกภาคสวนด าเนนการใหสอดคลองกบยทธศาสตรชาต

เพอใหเปนไปตามทก าหนดในพระราชบญญตการจดท ายทธศาสตรชาต พ.ศ. ๒๕๖๐ คณะกรรมการยทธศาสตรชาตไดแตงตงคณะกรรมการจดท ายทธศาสตรชาตดานตาง ๆ รวม ๖ คณะ เพอรบผดชอบในการด าเนนการจดท ารางยทธศาสตรชาตใหเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทก าหนด ตลอดจนไดจดใหมการรบฟงความคดเหนของประชาชนและหนวยงานของรฐ ทเกยวของอยางกวางขวาง เพอประกอบการจดท ารางยทธศาสตรชาตตามทกฎหมายก าหนด

ยทธศาสตรชาต ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๘๐) เปนยทธศาสตรชาต ฉบบแรกของประเทศไทยตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย ซงจะตองน าไปส การปฏบตเพอใหประเทศไทยบรรลวสยทศน “ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” เพอความสขของคนไทยทกคน

ค ำน ำ

๑

ในปจจบนประเทศไทยยงคงมประเดนความทาทายการพฒนาในหลายมต ทงในมตเศรษฐกจทโครงสรางเศรษฐกจยงไมสามารถขบเคลอนดวยนวตกรรมอยางเตมท ผลตภาพการผลตของภาคบรการและภาคเกษตรยงอยในระดบตา คณภาพและสมรรถนะของแรงงานทยงไมสอดคลองกบความตองการในการขบเคลอนการพฒนาของประเทศ มตทางสงคมทการยกระดบรายไดของประชาชน การแกปญหาดานความยากจนและความเหลอมลา การพฒนาคณภาพการใหบรการและการขยายโอกาสในการเขาถงระบบบรการสาธารณะยงคงมชองวางทสามารถพฒนาตอไปได มตสงแวดลอม ทการฟนฟและรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมยงเปนประเดนสาคญสาหรบการพฒนาประเทศอยางยงยน และมตของการบรหารจดการภาครฐทยงขาด ความตอเนองและความยดหยนในการตอบสนองความตองการในการแกปญหาของประชาชนไดอยางเตมประสทธภาพ

นอกจากน ยงมสถานการณทก าล งเปลยนแปลงอยางรวดเรว ท ง การเปลยนแปลงโครงสรางประชากรทมสดสวนประชากรวยแรงงานลดลงและประชากรสงอายเพมขนอยางตอเนอง ความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยแบบ กาวกระโดด ความทาทายใหม ๆ ซงมาจากการเปลยนแปลงเชงโครงสรางของความสมพนธระหวางประเทศ ทงดานความมนคงและเศรษฐกจ การเชอมโยงกน อยางซบซอนจากการรวมกลมภายในภมภาคและการเปดเสรดานตาง ๆ ตลอดจน การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศและความเสอมโทรมของระบบนเวศ ซงสถานการณดงกลาวจะกอใหเกดความทาทายในการพฒนาประเทศทงในมตความมนคง เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ดงนน ประเทศไทยจาเปนตองมการวางแผนยทธศาสตร ดานตาง ๆ ทรอบคอบและครอบคลมเพอเปนกรอบในการขบเคลอนการพฒนาประเทศ ใหเจรญกาวหนาอยางมนคง มงคง และยงยน

สถานการณ แนวโนมในการพฒนาประเทศ

๒

วสยทศนประเทศคอ “ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศ ทพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” โดยมเปาหมายการพฒนาประเทศ คอ “ประเทศชาตมนคง ประชาชนมความสข เศรษฐกจพฒนาอยางตอเนอง สงคมเปนธรรม ฐานทรพยากรธรรมชาตยงยน” โดยยกระดบศกยภาพของประเทศในหลากหลายมต พฒนาคนในทกมตและในทกชวงวยใหเปนคนด เกง และ มคณภาพ สรางโอกาสและความเสมอภาคทางสงคม สรางการเตบโตบนคณภาพชวต ทเปนมตรกบสงแวดลอม และมภาครฐของประชาชนเพอประชาชนและประโยชนสวนรวม โดยการประเมนผลการพฒนาตามยทธศาสตรชาต ประกอบดวย

๑) ความอยดมสขของคนไทยและสงคมไทย

๒) ขดความสามารถในการแขงขน การพฒนาเศรษฐกจและการกระจายรายได

๓) การพฒนาทรพยากรมนษยของประเทศ

๔) ความเทาเทยมและความเสมอภาคของสงคม

๕) ความหลากหลายทางชวภาพ คณภาพสงแวดลอม และความยงยนของทรพยากรธรรมชาต

๖) ประสทธภาพการบรหารจดการและการเขาถงการใหบรการของภาครฐ

การพฒนาประเทศในชวงระยะเวลาของยทธศาสตรชาต จะมงเนน การสรางสมดลระหวางการพฒนาเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม โดยประกอบดวย ๖ ยทธศาสตร ไดแก ยทธศาสตรชาตดานความมนคง ยทธศาสตรชาตดานการสรางความสามารถในการแขงขน ยทธศาสตรชาตดานการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพทรพยากรมนษย ยทธศาสตรชาตดานการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสงคม ยทธศาสตรชาตดานการสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรตอสงแวดลอม และ ยทธศาสตรชาตดานการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ

วสยทศน เปาหมาย และตวชวด

๓

๔

ยทธศาสตรชาตดานความมนคง ม เปาหมายการพฒนาทส าคญ คอ ประเทศชาตมนคง ประชาชนมความสข เนนการบรหารจดการสภาวะแวดลอมของประเทศใหมความมนคง ปลอดภย เอกราช อธปไตย และมความสงบเรยบรอยในทกระดบ ตงแตระดบชาต สงคม ชมชน มงเนนการพฒนาคน เครองมอ เทคโนโลย และระบบฐานขอมลขนาดใหญใหมความพรอมสามารถรบมอกบภยคกคามและภยพบตไดทกรปแบบ และทกระดบความรนแรง ควบคไปกบการปองกนและแกไขปญหาดานความมนคงทมอยในปจจบน และทอาจจะเกดขนในอนาคต ใชกลไกการแกไขปญหาแบบบรณาการทงกบสวนราชการ ภาคเอกชน ประชาสงคม และองคกรทไมใชรฐ รวมถงประเทศเพอนบานและมตรประเทศทวโลกบนพนฐานของหลกธรรมาภบาล

ตวชวด ประกอบดวย (๑) ความสขของประชากรไทย (๒) ความมนคงปลอดภยของประเทศ (๓) ความพรอมของกองทพ หนวยงานดานความมนคง และการมสวนรวมของภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชนในการปองกนและแกไขปญหา ความมนคง (๔) บทบาทและการยอมรบในดานความมนคงของไทยในประชาคมระหวางประเทศ และ (๕) ประสทธภาพการบรหารจดการความมนคงแบบองครวม โดยประเดนยทธศาสตรชาตดานความมนคง ประกอบดวย ๕ ประเดน ไดแก

๑. การรกษาความสงบภายในประเทศ เพอสรางเสรมความสงบเรยบรอยและสนตสขใหเกดขนกบประเทศชาตบานเมอง โดย (๑) การพฒนาและเสรมสรางคน ในทกภาคสวนใหมความเขมแขง มความพรอม ตระหนกในเรองความมนคง และม สวนรวมในการแกไขปญหา (๒) การพฒนาและเสรมสรางความจงรกภกดตอสถาบนหลกของชาต (๓) การพฒนาและเสรมสรางการเมองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขทมเสถยรภาพและมธรรมาภบาล เหนแกประโยชนของประเทศชาตมากกวาประโยชนสวนตน และ (๔) การพฒนาและเสรมสรางกลไก ทสามารถปองกนและขจดสาเหตของประเดนปญหาความมนคงทสาคญ

ยทธศาสตรชาตดานความมนคง

๕

๒. การปองกนและแกไขปญหาทมผลกระทบตอความมนคง เพอแกไขปญหาเดม และปองกนไมใหปญหาใหมเกดขน โดย (๑) การแกไขปญหาความมนคง ในปจจบน (๒) การตดตาม เฝาระวง ปองกน และแกไขปญหาทอาจอบตขนใหม (๓) การสรางความปลอดภยและความสนตสขอยางถาวรในพนทจงหวดชายแดนภาคใต และ (๔) การรกษาความมนคงและผลประโยชนทางทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทงทางบกและทางทะเล

๓. การพฒนาศกยภาพของประเทศใหพรอมเผชญภยคกคามทกระทบตอความมนคงของชาต เพอยกระดบขดความสามารถของกองทพและหนวยงานดานความมนคง โดย (๑) การพฒนาระบบงานขาวกรองแหงชาตแบบบรณาการอยางมประสทธภาพ (๒) การพฒนาและผนกพลงอานาจแหงชาต กองทพและหนวยงาน ความมนคง รวมทงภาครฐและภาคประชาชน ใหพรอมปองกนและรกษาอธปไตยของประเทศ และเผชญกบภยคกคามไดทกมตทกรปแบบและทกระดบ และ (๓) การพฒนาระบบเตรยมพรอมแหงชาตและการบรหารจดการภยคกคามใหมประสทธภาพ

๔. การบรณาการความรวมมอดานความมนคงกบอาเซยนและนานาชาต รวมถงองคกรภาครฐและทมใชภาครฐ เพอสรางเสรมความสงบสข สนตสข ความมนคง และความเจรญ กาวหนา ใหกบประเทศชาต ภมภาค และโลก อยางยงยน โดย (๑) การเสรมสรางและรกษาดลยภาพสภาวะแวดลอมระหวางประเทศ (๒) การเสรมสรางและธารงไวซงสนตภาพและความมนคงของภมภาค และ (๓) การรวมมอทางการพฒนากบประเทศเพอนบาน ภมภาค โลก รวมถงองคกรภาครฐและทมใชภาครฐ

๕. การพฒนากลไกการบรหารจดการความมนคงแบบองครวม เพอใหกลไกสาคญตาง ๆ ทางานไดอยางมประสทธภาพ มการใชหลกธรรมาภบาล และ การบงคบใชกฎหมายอยางเครงครด โดย (๑) การพฒนากลไกใหพรอมสาหรบ การตดตาม เฝาระวง แจงเตอน ปองกน และแกไขปญหาความมนคงแบบองครวม อยางเปนรปธรรม (๒) การบรหารจดการความมนคงใหเอออานวยตอการพฒนาประเทศในมตอน ๆ และ (๓) การพฒนากลไกและองคกรขบเคลอนยทธศาสตรชาต ดานความมนคง

๖

ยทธศาสตรชาตดานการสรางความสามารถในการแขงขน มเปาหมาย การพฒนาทมงเนนการยกระดบศกยภาพของประเทศในหลากหลายมต บนพนฐาน แนวคด ๓ ประการ ไดแก (๑) “ตอยอดอดต” โดยมองกลบไปทรากเหงาทางเศรษฐกจ อตลกษณ วฒนธรรม ประเพณ วถ ชวต และจดเดนทางทรพยากรธรรมชาต ทหลากหลาย รวมทงความไดเปรยบเชงเปรยบเทยบของประเทศในดานอน ๆ นามา ประยกตผสมผสานกบเทคโนโลยและนวตกรรม เพอใหสอดรบกบบรบทของเศรษฐกจ และสงคมโลกสมยใหม (๒) “ปรบปจจบน” เพอปทางสอนาคต ผานการพฒนาโครงสรางพนฐานของประเทศในมตตาง ๆ ทงโครงขายระบบคมนาคมและขนสง โครงสรางพนฐานวทยาศาสตร เทคโนโลย และดจทล และการปรบสภาพแวดลอม ใหเออตอการพฒนาอตสาหกรรมและบรการอนาคต และ (๓) “สรางคณคาใหม ในอนาคต” ดวยการเพมศกยภาพของผประกอบการ พฒนาคนรนใหม รวมถงปรบ รปแบบธรกจ เพอตอบสนองตอความตองการของตลาด ผสมผสานกบยทธศาสตร ทรองรบอนาคต บนพนฐานของการตอยอดอดตและปรบปจจบน พรอมทงการสงเสรม และสนบสนนจากภาครฐ ใหประเทศไทยสามารถสรางฐานรายไดและการจางงานใหม ขยายโอกาสทางการคาและการลงทนในเวทโลก ควบค ไปกบการยกระดบรายไดและ การกนดอยด รวมถงการเพมขนของคนชนกลางและลดความเหลอมลาของคน ในประเทศไดในคราวเดยวกน

ตวชวด ประกอบดวย (๑) รายไดประชาชาต การขยายตวของผลตภณฑ มวลรวมภายในประเทศ และการกระจายรายได (๒) ผลตภาพการผลตของประเทศ ทงในปจจยการผลตและแรงงาน (๓) การลงทนเพอการวจยและพฒนา และ (๔) ความสามารถในการแขงขนของประเทศ โดยประเดนยทธศาสตรชาตดานการสรางความสามารถในการแขงขน ประกอบดวย ๕ ประเดน ไดแก

ยทธศาสตรชาต ดานการสรางความสามารถในการแขงขน

๗

๑. การเกษตรสรางมลคา ใหความสาคญกบการเพมผลตภาพการผลต ทงเชงปรมาณและมลคา และความหลากหลายของสนคาเกษตร ประกอบดวย (๑) เกษตรอตลกษณพนถน (๒) เกษตรปลอดภย (๓) เกษตรชวภาพ (๔) เกษตรแปรรป และ (๕) เกษตรอจฉรยะ

๒. อตสาหกรรมและบรการแหงอนาคต โดยสรางอตสาหกรรมและบรการแหงอนาคตทขบเคลอนประเทศไทยไปสประเทศทพฒนาแลวดวยนวตกรรมและเทคโนโลยแหงอนาคต ประกอบดวย (๑) อตสาหกรรมชวภาพ (๒) อตสาหกรรมและบรการการแพทยครบวงจร (๓) อตสาหกรรมและบรการดจทล ขอมล และปญญา ประดษฐ (๔) อตสาหกรรมและบรการขนสงและโลจสตกส และ (๕) อตสาหกรรม ความมนคงของประเทศ

๓. สรางความหลากหลายดานการทองเทยว โดยการรกษาการเปนจดหมายปลายทางทสาคญของการทองเทยวระดบโลกทดงดดนกทองเทยวทกระดบ และเพมสดสวนของนกทองเทยวทมคณภาพสง ประกอบดวย (๑) ทองเทยวเชงสรางสรรคและวฒนธรรม (๒) ทองเทยวเชงธรกจ (๓) ทองเทยวเชงสขภาพ ความงาม และแพทยแผนไทย (๔) ทองเทยวสาราญทางนา และ (๕) ทองเทยวเชอมโยงภมภาค

๔. โครงสรางพนฐาน เชอมไทย เชอมโลก ครอบคลมถงโครงสรางพนฐานทางกายภาพในดานโครงขายคมนาคม พนทและเมอง รวมถงเทคโนโลย ตลอดจนโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจ โดย (๑) เชอมโยงโครงขายคมนาคมไรรอยตอ (๒) สรางและพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษ (๓) เพมพนทและเมองเศรษฐกจ (๔) พฒนาโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสมยใหม และ (๕) รกษาและเสรมสรางเสถยรภาพทางเศรษฐกจ มหภาค

๕. พฒนาเศรษฐกจบนพนฐานผประกอบการยคใหม สรางและพฒนาผประกอบการยคใหม ทมทกษะและจตวญญาณของการเปนผประกอบการทมความสามารถในการแขงขนและมอตลกษณชดเจน โดย (๑) สรางผประกอบการอจฉรยะ (๒) สรางโอกาสเขาถงบรการทางการเงน (๓) สรางโอกาสเขาถงตลาด (๔) สรางโอกาสเขาถงขอมล และ (๕) ปรบบทบาทและโอกาสการเขาถงบรการภาครฐ

๘

ยทธศาสตรชาตดานการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพทรพยากรมนษย มเปาหมายการพฒนาทสาคญเพอพฒนาคนในทกมตและในทกชวงวยใหเปนคนด เกง และมคณภาพ โดยคนไทยมความพรอมทงกาย ใจ สตปญญา มพฒนาการทดรอบดานและมสขภาวะทดในทกชวงวย มจตสาธารณะ รบผดชอบตอสงคมและผอน มธยสถ อดออม โอบออมอาร มวนย รกษาศลธรรม และเปนพลเมองดของชาต มหลกคด ทถกตอง มทกษะทจาเปนในศตวรรษท ๒๑ มทกษะสอสารภาษาองกฤษและภาษาท ๓ และอนรกษภาษาทองถน มนสยรกการเรยนรและการพฒนาตนเองอยางตอเนองตลอดชวต สการเปนคนไทยทมทกษะสง เปนนวตกร นกคด ผประกอบการ เกษตรกรยคใหมและอน ๆ โดยมสมมาชพตามความถนดของตนเอง

ตวชวด ประกอบดวย (๑) การพฒนาคณภาพชวต สขภาวะ และความเปนอยทดของคนไทย (๒) ผลสมฤทธทางการศกษาและการเรยนรตลอดชวต และ (๓) การพฒนาสงคมและครอบครวไทย โดยประเดนยทธศาสตรชาตดานการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพทรพยากรมนษย ประกอบดวย ๗ ประเดน ไดแก

๑. การปรบเปลยนคานยมและวฒนธรรม มงเนนใหสถาบนทางสงคมรวมปลกฝงคานยมและวฒนธรรมทพงประสงค โดย (๑) การปลกฝงคานยมและวฒนธรรมผานการเลยงดในครอบครว (๒) การบรณาการเรองความซอสตย วนย คณธรรม จรยธรรม ในการจดการเรยนการสอนในสถานศกษา (๓) การสรางความเขมแขง ในสถาบนทางศาสนา (๔) การปลกฝงคานยมและวฒนธรรมโดยใชชมชนเปนฐาน (๕) การสรางคานยมและวฒนธรรมทพงประสงคจากภาคธรกจ (๖) การใชสอและสอสารมวลชนในการปลกฝงคานยมและวฒนธรรมของคนในสงคม และ (๗) การสงเสรม ใหคนไทยมจตสาธารณะและมความรบผดชอบตอสวนรวม

๒. การพฒนาศกยภาพคนตลอดชวงชวต มงเนนการพฒนาคนเชงคณภาพ ในทกชวงวย ประกอบดวย (๑) ชวงการตงครรภ/ปฐมวย เนนการเตรยมความพรอมใหแกพอแมกอนการตงครรภ (๒) ชวงวยเรยน/วยรน ปลกฝงความเปนคนด มวนย พฒนาทกษะการเรยนรทสอดรบกบศตวรรษท ๒๑ (๓) ชวงวยแรงงาน ยกระดบศกยภาพ ทกษะและสมรรถนะแรงงานสอดคลองกบความตองการของตลาด และ (๔) ชวงวยผสงอาย สงเสรมใหผสงอายเปนพลงในการขบเคลอนประเทศ

ยทธศาสตรชาตดานการพฒนา และเสรมสรางศกยภาพทรพยากรมนษย

๙

๓. ปฏ รปกระบวนการเรยนรทตอบสนองตอการเปลยนแปลง ใน ศตวรรษท ๒๑ มงเนนผเรยนใหมทกษะการเรยนรและมใจใฝเรยนรตลอดเวลา โดย (๑) การปรบเปลยนระบบการเรยนรใหเออตอการพฒนาทกษะสาหรบศตวรรษท ๒๑ (๒) การเปลยนโฉมบทบาท “คร” ใหเปนครยคใหม (๓) การเพมประสทธภาพระบบบรหารจดการศกษาในทกระดบ ทกประเภท (๔) การพฒนาระบบการเรยนรตลอดชวต (๕) การสรางความตนตวใหคนไทยตระหนกถงบทบาท ความรบผดชอบ และการวางตาแหนงของประเทศไทยในภมภาคเอเชยอาคเนยและประชาคมโลก (๖) การวางพนฐานระบบรองรบการเรยนรโดยใชดจทลแพลตฟอรม และ (๗) การสรางระบบการศกษาเพอเปนเลศทางวชาการระดบนานาชาต

๔. การตระหนกถงพหปญญาของมนษยทหลากหลาย โดย (๑) การพฒนาและสงเสรมพหปญญาผานครอบครว ระบบสถานศกษา สภาพแวดลอม รวมทงสอตงแตระดบปฐมวย (๒) การสรางเสนทางอาชพ สภาพแวดลอมการทางาน และระบบสนบสนน ทเหมาะสมสาหรบผมความสามารถพเศษผานกลไกตาง ๆ และ (๓) การดงดดกลมผเชยวชาญตางชาตและคนไทยทมความสามารถในตางประเทศใหมาสรางและพฒนาเทคโนโลยและนวตกรรมใหกบประเทศ

๕. การเสรมสรางใหคนไทยมสขภาวะทด ครอบคลมทงดานกาย ใจ สตปญญา และสงคม โดย (๑) การสรางความรอบรดานสขภาวะ (๒) การปองกนและควบคมปจจยเสยงทคกคามสขภาวะ (๓) การสรางสภาพแวดลอมทเออตอการมสขภาวะทด (๔) การพฒนาระบบบรการสขภาพททนสมยสนบสนนการสรางสขภาวะทด และ (๕) การสงเสรมใหชมชนเปนฐานในการสรางสขภาวะทดในทกพนท

๖. การสรางสภาพแวดลอมทเออตอการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพทรพยากรมนษย โดย (๑) การสรางความอยดมสขของครอบครวไทย (๒) การสงเสรมบทบาทการมสวนรวมของภาครฐ ภาคเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน ครอบครวและชมชนในการพฒนาทรพยากรมนษย (๓) การปลกฝงและพฒนาทกษะนอกหองเรยน และ (๔) การพฒนาระบบฐานขอมลเพอการพฒนาทรพยากรมนษย

๗. การเสรมสรางศกยภาพการกฬาในการสรางคณคาทางสงคมและพฒนาประเทศ โดย (๑) การสงเสรมการออกกาลงกาย และกฬาขนพนฐานใหกลายเปนวถชวต (๒) การสงเสรมใหประชาชนมสวนรวมในกจกรรมออกกาลงกาย กฬาและนนทนาการ (๓) การสงเสรมการกฬาเพอพฒนาสระดบอาชพ และ (๔) การพฒนาบคลากรดานการกฬาและนนทนาการเพอรองรบการเตบโตของอตสาหกรรมกฬา

๑๐

ยทธศาสตรชาตดานการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสงคม มเปาหมายการพฒนาทสาคญทใหความสาคญการดงเอาพลงของภาคสวนตาง ๆ ทงภาคเอกชน ประชาสงคม ชมชนทองถน มารวมขบเคลอน โดยการสนบสนนการรวมตวของประชาชนในการรวมคดรวมทาเพอสวนรวม การกระจายอานาจและความรบผดชอบไปสกลไกบรหารราชการแผนดนในระดบทองถน การเสรมสรางความเขมแขงของชมชนในการจดการตนเอง และการเตรยมความพรอมของประชากรไทยทงในมตสขภาพ เศรษฐกจ สงคม และสภาพแวดลอมใหเปนประชากรทมคณภาพ สามารถพงตนเอง และทาประโยชนแกครอบครว ชมชน และสงคมใหนานทสด โดยรฐใหหลกประกน การเขาถงบรการและสวสดการทมคณภาพอยางเปนธรรมและทวถง

ตวชวด ประกอบดวย (๑) ความแตกตางของรายไดและการเขาถงบรการภาครฐระหวางกลมประชากร (๒) ความกาวหนาของการพฒนาคน (๓) ความกาวหนาในการพฒนาจงหวดในการเปนศนยกลางความเจรญทางเศรษฐกจ สงคม และเทคโนโลย และ (๔) คณภาพชวตของประชากรสงอาย โดยประเดนยทธศาสตรชาตดานการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสงคม ประกอบดวย ๔ ประเดน ไดแก

๑. การลดความเหลอมลา สรางความเปนธรรมในทกมต โดย (๑) ปรบโครงสรางเศรษฐกจฐานราก (๒) ปฏรประบบภาษและการคมครองผบรโภค (๓) กระจายการถอครองทดนและการเขาถงทรพยากร (๔) เพมผลตภาพและคมครองแรงงานไทย ใหเปนแรงงานฝมอทมคณภาพและความรเรมสรางสรรค มความปลอดภยในการทางาน (๕) สรางหลกประกนทางสงคมทครอบคลมและเหมาะสมกบคนทกชวงวย ทกเพศภาวะและทกกลม (๖) ลงทนทางสงคมแบบมงเปาเพอชวยเหลอกลมคนยากจนและกลมผดอยโอกาสโดยตรง (๗) สรางความเปนธรรมในการเขาถงบรการสาธารณสข และการศกษา โดยเฉพาะสาหรบผมรายไดนอยและกลมผดอยโอกาส และ (๘) สรางความเปนธรรมในการเขาถงกระบวนการยตธรรมอยางทวถง

ยทธศาสตรชาตดานการสรางโอกาส และความเสมอภาคทางสงคม

๑๑

๒. การกระจายศนยกลางความเจรญทางเศรษฐกจ สงคมและเทคโนโลย โดย (๑) พฒนาศนยกลางความเจรญทางเศรษฐกจ สงคมและเทคโนโลยในภมภาค (๒) กาหนดแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมของแตละกลมจงหวดในมตตาง ๆ (๓) จดระบบเมองทเออตอการสรางชวตและสงคมทมคณภาพและปลอดภย ใหสามารถตอบสนองตอสงคมสงวยและแนวโนมของการขยายตวของเมองในอนาคต (๔) ปรบโครงสรางและแกไขกฎหมายระเบยบบรหารราชการแผนดน เพอวางระบบและกลไกการบรหารงานในระดบภาค กลมจงหวด (๕) สนบสนนการพฒนาพนทบนฐานขอมลความร เทคโนโลยและนวตกรรม และ (๖) การพฒนากาลงแรงงานในพนท

๓. การเสรมสรางพลงทางสงคม โดย (๑) สรางสงคมเขมแขงทแบงปน ไมทอดทงกน และมคณธรรม โดยสนบสนนการรวมตวและดงพลงของภาคสวนตาง ๆ (๒) การรองรบสงคมสงวยอยางมคณภาพ (๓) สนบสนนความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชน ภาควชาการ ภาคประชาสงคมและภาคประชาชน (๔) สงเสรมความเสมอภาคทางเพศและบทบาทของสตรในการสรางสรรคสงคม (๕) สนบสนนการพฒนาบนฐานทนทางสงคมและวฒนธรรม และ (๖) สนบสนนการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศและสอสรางสรรค เพอรองรบสงคมยคดจทล

๔. การเพมขดความสามารถของชมชนทองถนในการพฒนา การพง ตนเองและการจดการตนเอง โดย (๑) สงเสรมการปรบพฤตกรรมในระดบครวเรอน ใหมขดความสามารถในการจดการวางแผนชวต สขภาพ ครอบครว การเงนและอาชพ (๒) เสรมสรางศกยภาพของชมชนในการพงตนเองและการพงพากนเอง (๓) สรางการ มสวนรวมของภาคสวนตาง ๆ เพอสรางประชาธปไตยชมชน และ (๔) สรางภมคมกนทางปญญาใหกบชมชน

๑๒

ยทธศาสตรชาตดานการสรางการเตบโตบนคณภาพชวตท เปนมตรตอสงแวดลอม มเปาหมายการพฒนาทสาคญเพอนาไปสการบรรลเปาหมายการพฒนา ทยงยนในทกมต ทงมตดานสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอม ธรรมาภบาล และความเปนหนสวนความรวมมอระหวางกนทงภายในและภายนอกประเทศอยางบรณาการ ใชพนทเปนตวตงในการกาหนดกลยทธและแผนงาน และการใหทกฝายทเกยวของไดเขามา มสวนรวมในแบบทางตรงใหมากทสดเทาทจะเปนไปได โดยเปนการดาเนนการบนพนฐานการเตบโตรวมกน ไมวาจะเปนทางเศรษฐกจ สงแวดลอม และคณภาพชวต โดยใหความสาคญกบการสรางสมดลทง ๓ ดาน อนจะนาไปสความยงยนเพอคนรนตอไปอยางแทจรง

ตวชวด ประกอบดวย (๑) พนทสเขยวทเปนมตรกบสงแวดลอม (๒) สภาพ แวดลอมและทรพยากรธรรมชาตทเสอมโทรมไดรบการฟนฟ (๓) การเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอม และ (๔) ปรมาณกาซเรอนกระจก มลคาเศรษฐกจฐานชวภาพ โดยประเดนยทธศาสตรชาตดานการสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรตอสงแวดลอม ประกอบดวย ๖ ประเดน ไดแก

๑. สรางการเตบโตอยางยงยนบนสงคมเศรษฐกจสเขยว โดย (๑) เพมมลคาของเศรษฐกจฐานชวภาพใหสอดคลองกบยทธศาสตรดานการสรางความสามารถ ในการแขงขน (๒) อนรกษและฟนฟความหลากหลายทางชวภาพในและนอกถนกาเนด (๓) อนรกษและฟนฟแมนาลาคลองและแหลงนาธรรมชาตทวประเทศ (๔) รกษาและเพมพนทสเขยวทเปนมตรกบสงแวดลอม และ (๕) สงเสรมการบรโภคและการผลตทยงยน

๒. สรางการเตบโตอยางยงยนบนสงคมเศรษฐกจภาคทะเล โดย (๑) เพมมลคาของเศรษฐกจฐานชวภาพทางทะเล (๒) ปรบปรง ฟนฟ และสรางใหมทรพยากร ทางทะเลและชายฝงทงระบบ (๓) ฟนฟชายหาดทเปนแหลงทองเทยว ชายฝงทะเลไดรบการปองกนและแกไขทงระบบ และมนโยบายการจดการชายฝงแบบบรณาการอยางเปนองครวม และ (๔) พฒนาและเพมสดสวนกจกรรมทางทะเลทเปนมตรตอสงแวดลอม

๓. สรางการเตบโตอยางยงยนบนสงคมทเปนมตรตอสภาพภมอากาศ โดย (๑) ลดการปลอยกาซเรอนกระจก (๒) มการปรบตวเพอลดความสญเสยและเสยหายจากภยธรรมชาตและผลกระทบท เกยวของกบการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

ยทธศาสตรชาตดานการสรางการเตบโต บนคณภาพชวตทเปนมตรตอสงแวดลอม

๑๓

(๓) มงเปาสการลงทนทเปนมตรตอสภาพภมอากาศในการพฒนาโครงสรางพนฐาน ของภาครฐและภาคเอกชน และ (๔) พฒนาและสรางระบบรบมอปรบตวตอโรคอบตใหมและโรคอบตซาทเกดจากการเปลยนแปลงภมอากาศ

๔. พฒนาพนทเมอง ชนบท เกษตรกรรมและอตสาหกรรมเชงนเวศ มงเนนความเปนเมองทเตบโตอยางตอเนอง โดย (๑) จดทาแผนผงภมนเวศเพอการพฒนา เมอง ชนบท พนทเกษตรกรรมและอตสาหกรรม รวมถงพนทอนรกษตามศกยภาพ และความเหมาะสมทางภมนเวศอยางเปนเอกภาพ (๒) พฒนาพนทเมอง ชนบท เกษตรกรรม และ อตสาหกรรมเชงนเวศ ทมการบรหารจดการตามแผนผงภมนเวศ อยางยงยน (๓) จดการมลพษทมผลกระทบตอสงแวดลอม และสารเคมในภาคเกษตร ทงระบบ ใหเปนไปตามมาตรฐานสากลและคามาตรฐานสากล (๔) สงวนรกษา อนรกษ ฟนฟ และพฒนาทรพยากรธรรมชาต มรดกทางสถาปตยกรรมและศลปวฒนธรรม อตลกษณ และวถชวตพนถนบนฐานธรรมชาต และฐานวฒนธรรมอยางยงยน (๕) พฒนาเครอขายองคกรพฒนาเมองและชมชน รวมทงกลมอาสาสมคร ดวยกลไกการมสวนรวมของทกภาคสวนในทองถน และ (๖) เสรมสรางระบบสาธารณสขและอนามยสงแวดลอม และยกระดบความสามารถในการปองกนโรคอบตใหมและอบตซา

๕. พฒนาความมนคงนา พลงงาน และเกษตรทเปนมตรตอสงแวดลอม โดย (๑) พฒนาการจดการนาเชงลมนาทงระบบเพอเพมความมนคงดานนาของประเทศ (๒) เพมผลตภาพของนาทงระบบในการใชนาอยางประหยด รคณคา และสรางมลคาเพมจากการใชนาใหทดเทยมกบระดบสากล (๓) พฒนาความมนคงพลงงานของประเทศ และสงเสรมการใชพลงงานทเปนมตรตอสงแวดลอม (๔) เพมประสทธภาพการใชพลงงานโดยลดความเขมขนของการใชพลงงาน และ (๕) พฒนาความมนคงดานการเกษตร และอาหารของประเทศและชมชน ในมตปรมาณ คณภาพ ราคาและการเขาถงอาหาร

๖. ยกระดบกระบวนทศนเพอกาหนดอนาคตประเทศ โดย (๑) สงเสรมคณลกษณะและพฤตกรรมทพงประสงคดานสงแวดลอมและคณภาพชวตทดของ คนไทย (๒) พฒนาเครองมอ กลไกและระบบยตธรรม และระบบประชาธปไตยสงแวดลอม (๓) จดโครงสรางเชงสถาบนเพอจดการประเดนรวม ดานการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทสาคญ และ (๔) พฒนาและดาเนนโครงการ ทยกระดบกระบวนทศน เพอกาหนดอนาคตประเทศ ดานทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอม และวฒนธรรม บนหลกของการมสวนรวม และธรรมาภบาล

๑๔

ยทธศาสตรชาตดานการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ มเปาหมายการพฒนาทสาคญเพอปรบเปลยนภาครฐทยดหลก “ภาครฐของประชาชนเพอประชาชนและประโยชนสวนรวม” โดยภาครฐตองมขนาดทเหมาะสมกบบทบาทภารกจ แยกแยะบทบาทหนวยงานของรฐททาหนาทในการกากบหรอในการใหบรการ ยดหลกธรรมาภบาล ปรบวฒนธรรมการทางานใหมงผลสมฤทธและผลประโยชนสวนรวม มความทนสมย และพรอมทจะปรบตวใหทนตอการเปลยนแปลงของโลก อยตลอดเวลา โดยเฉพาะอยางยงการนานวตกรรม เทคโนโลยขอมลขนาดใหญ ระบบการทางานทเปนดจทลเขามาประยกตใชอยางคมคา และปฏบตงานเทยบไดกบมาตรฐานสากล รวมทงมลกษณะเปดกวาง เชอมโยงถงกนและเปดโอกาสใหทกภาคสวนเขามามสวนรวมเพอตอบสนองความตองการของประชาชนไดอยางสะดวก รวดเรว และโปรงใส โดยทกภาคสวนในสงคมตองรวมกนปลกฝงคานยมความซอสตยสจรต ความมธยสถ และสรางจตสานกในการปฏเสธไมยอมรบการทจรตประพฤตมชอบอยางสนเชง นอกจากนน กฎหมายตองมความชดเจน มเพยงเทาทจาเปน มความทนสมย มความเปนสากล มประสทธภาพ และนาไปสการลดความเหลอมลาและเออตอการ พฒนา โดยกระบวนการยตธรรมมการบรหารทมประสทธภาพ เปนธรรม ไมเลอกปฏบต และการอานวยความยตธรรมตามหลกนตธรรม

ตวชวด ประกอบดวย (๑) ระดบความพงพอใจของประชาชนตอการใหบรการสาธารณะของภาครฐ (๒) ประสทธภาพของการบรการภาครฐ (๓) ระดบความโปรงใส การทจรต ประพฤตมชอบและ (๔) ความเสมอภาคในกระบวนการยตธรรม โดยประเดนยทธศาสตรชาตดานการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ ประกอบดวย ๘ ประเดน ไดแก

๑. ภาครฐทยดประชาชนเปนศนยกลาง ตอบสนองความตองการ และใหบรการอยางสะดวกรวดเรว โปรงใส โดย (๑) การใหบรการสาธารณะของภาครฐ ไดมาตรฐานสากลและเปนระดบแนวหนาของภมภาค และ (๒) ภาครฐมความเชอมโยงในการใหบรการสาธารณะตาง ๆ ผานการนาเทคโนโลยดจทลมาประยกตใช

๒. ภาครฐบรหารงานแบบบรณาการโดยมยทธศาสตรชาตเปนเปาหมายและเชอมโยงการพฒนาในทกระดบ ทกประเดน ทกภารกจ และทกพนท โดย (๑) ใหยทธศาสตรชาตเปนกลไกขบเคลอนการพฒนาประเทศ (๒) ระบบการเงนการคลงประเทศ

ยทธศาสตรชาตดานการปรบสมดล และพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ

๑๕

สนบสนนการขบเคลอนยทธศาสตรชาต และ (๓) ระบบตดตามประเมนผลทสะทอน การบรรลเปาหมายยทธศาสตรชาตในทกระดบ

๓. ภาครฐมขนาดเลกลง เหมาะสมกบภารกจ สงเสรมใหประชาชนและทกภาคสวนมสวนรวมในการพฒนาประเทศ โดย (๑) ภาครฐมขนาดทเหมาะสม (๒) ทกภาคสวนมสวนรวมในการพฒนาประเทศ และ (๓) สงเสรมการกระจายอานาจและสนบสนนบทบาทชมชนทองถนใหองคกรปกครองสวนทองถนเปนหนวยงานทมสมรรถนะสง ตงอยบนหลกธรรมาภบาล

๔. ภาครฐมความทนสมย โดย (๑) องคกรภาครฐมความยดหยนเหมาะสมกบ บรบทการพฒนาประเทศ และ (๒) พฒนาและปรบระบบวธการปฏบตราชการใหทนสมย

๕. บคลากรภาครฐเปนคนดและเกง ยดหลกคณธรรม จรยธรรม มจตสานก มความสามารถสง มงมน และเปนมออาชพ โดย (๑) ภาครฐมการบรหารกาลงคนทมความคลองตว ยดระบบคณธรรม และ (๒) บคลากรภาครฐยดคานยมในการทางานเพอประชาชน มคณธรรม และมการพฒนาตามเสนทางความกาวหนาในอาชพ

๖. ภาครฐมความโปรงใส ปลอดการทจรตและประพฤตมชอบ โดย (๑) ประชาชนและภาคตาง ๆ ในสงคมรวมมอกนในการปองกนการทจรตและประพฤต มชอบ (๒) บคลากรภาครฐยดมนในหลกคณธรรม จรยธรรมและความซอสตยสจรต (๓) การปราบปรามการทจรตประพฤตมชอบมประสทธภาพมความเดดขาด เปนธรรม และตรวจสอบได และ (๔) การบรหารจดการการปองกนและปราบปรามการทจรตอยางเปนระบบแบบบรณาการ

๗. กฎหมายมความสอดคลองเหมาะสมกบบรบทตาง ๆ และมเทาทจาเปน โดย (๑) ภาครฐจดใหมกฎหมายทสอดคลองและเหมาะสมกบบรบทตาง ๆ ทเปลยนแปลง (๒) มกฎหมายเทาทจาเปน และ (๓) การบงคบใชกฎหมายอยางมประสทธภาพ เทาเทยม มการเสรมสรางประสทธภาพการใชกฎหมาย

๘. กระบวนการยตธรรมเคารพสทธมนษยชนและปฏบตตอประชาชน โดยเสมอภาค โดย (๑) บคลากรและหนวยงานในกระบวนการยตธรรมเคารพและยดมนในหลกประชาธปไตย เคารพศกดศรความเปนมนษยทพงไดรบการปฏบตอยางเทาเทยม (๒) ทกหนวยงานในกระบวนการยตธรรม มบทบาทเชงรกรวมกนในทกขนตอน ของการคนหาความจรง (๓) หนวยงานในกระบวนการยตธรรมทงทางแพง อาญา และปกครองมเปาหมายและยทธศาสตรรวมกน (๔) สงเสรมระบบยตธรรมทางเลอก ระบบยตธรรมชมชน และการมสวนรวมของประชาชนในกระบวนการยตธรรม และ (๕) พฒนามาตรการอนแทนโทษทางอาญา