จุดประสงค์ในการสร้างเอกสารประกอบการเรียน เรื่อง การปลูกพืช ... · 1

1เอกสารประกอบการเรยน เรอง การปลกพชผกทวไป ตามหลกเศรษฐกจพอเพยง ชดท 5 ปยหมกและน าหมกชวภาพ ภมปญญาแบบพอเพยง

สชานนท วฒนเวช โรงเรยนเทศบาลชยชนะศร

จดประสงคในการสรางเอกสารประกอบการเรยน เรอง การปลกพชผกทวไป ตามหลกเศรษฐกจพอเพยง

การสรางเอกสารประกอบการเรยน เรอง การปลกพชผกทวไป ตามหลกเศรษฐกจพอเพยง ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 มจดประสงค ดงน

1. เพอใชเปนสอประกอบแผนการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนร การงานอาชพและเทคโนโลย (งานเกษตร) ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2

2. เพอพฒนาผเรยนใหมทกษะในการแสวงหาความรทถกวธตามล าดบขนตอน และการแสวงหาความรไดดวยตนเองจากการใชเอกสารประกอบการเรยน

3. เพอเปนแนวทางในการประเมนผลตามจดประสงคการเรยนร กลมสาระ การเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย (งานเกษตร) ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โดยประเมน จากแบบทดสอบ และจากการสงเกตพฤตกรรม



คาช แจงในการใชเอกสารประกอบการเรยน

1. เอกสารประกอบการเรยน เรอง การปลกพชผกทวไป ตามหลกเศรษฐกจพอเพยง ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 มทงหมด 8 ชด ดงน

ชดท 1 หลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ชดท 2 ความหมายและความส าคญของงานเกษตร ชดท 3 เรองนารเกยวกบเครองมอการเกษตร ชดท 4 ดนและน าเพอการเกษตร และการเตรยมดนปลกพชผกทวไป ชดท 5 ปยหมกและน าหมกชวภาพ ภมปญญาแบบพอเพยง ชดท 6 ประโยชนใกลตว พชผกสวนครวใกลบาน และการขยายพนธพช ชดท 7 การปลกผกบงจนเพอการบรโภค ชดท 8 การเกบเกยวและวทยาการหลงการเกบเกยวพชผกทวไป

2. เอกสารประกอบการเรยน เรอง การปลกพชผกทวไป ตามหลกเศรษฐกจพอเพยง ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ฉบบน จดท าขนเพอเปนสอการจดการเรยนร ใหผเรยนไดศกษาท าความเขาใจและลงมอปฏบตดวยตนเอง

3. เอกสารประกอบการเรยนแตละเลมประกอบดวย 3.1 ค าชแจงเกยวกบเอกสารประกอบการเรยน 3.2 ค าแนะน าการใชเอกสารประกอบการเรยนส าหรบคร 3.3 ค าแนะน าการใชเอกสารประกอบการเรยนส าหรบนกเรยน 3.4 แบบทดสอบกอนเรยน 3.5 ใบความร 3.6 กจกรรม 3.7 แบบทดสอบหลงเรยน 3.8 เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน 3.9 เฉลยกจกรรม 3.10 เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน

4. เอกสารประกอบการเรยน เรอง การปลกพชผกทวไป ตามหลกเศรษฐกจพอเพยง ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ในเลมน ใชเวลาเรยน 6 ชวโมง



คาแนะนาการใชเอกสารประกอบการเรยน สาหรบคร

เอกสารประกอบการเรยน เรอง การปลกพชผกทวไป ตามหลกเศรษฐกจพอเพยง ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย (งานเกษตร) โดยครควรปฏบตดงน

1. ศกษาเอกสารประกอบการเรยนใหเขาใจชดเจนกอนน าไปใชในการจดกจกรรม การเรยนการสอน

2. ชแจงขนตอนการเรยนโดยใชเอกสารประกอบการเรยน เลมนใหนกเรยนเขาใจ 3. ใหนกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน กอนศกษาใบความรและท ากจกรรม 4. จดกจกรรมการเรยนการสอน โดยใชเอกสารประกอบการเรยนควบคกบ

แผนการจดการเรยนร 5. ขณะปฏบตกจกรรมครควรดแลใหนกเรยนปฏบตตามขนตอนและคอย

ใหค าแนะน าเมอนกเรยนพบปญหา 6. ประเมนผลการเรยนของนกเรยนอยางตอเนองและใหการเสรมแรงในการปฏบต

กจกรรม 7. ใหนกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยน หลงจบกจกรรมการเรยนรจาก

เอกสารประกอบการเรยน 8. บนทกผลหลงการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชเอกสารประกอบการเรยน



คาแนะนาการใชเอกสารประกอบการเรยน

สาหรบนกเรยน

เอกสารประกอบการเรยน เปนเอกสารประกอบการเรยน ทใชประกอบการจดกจกรรมการเรยนการสอนการงานอาชพและเทคโนโลย (งานเกษตร) ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โดยนกเรยนควรปฏบตตามขนตอนดงน

1. อานค าชแจงและขนตอนการใชเอกสารประกอบการเรยน ใหเขาใจ 2. นกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยนในเลม 3. นกเรยนศกษาเนอหาความรและตวอยางทครน าเสนอไวในเอกสาร

ประกอบการเรยนในแตละเรองใหเขาใจ เมอนกเรยนมขอสงสยใหถามคร 4. นกเรยนท ากจกรรมในเอกสารประกอบการเรยน ดวยความตงใจจนครบทกขอ 5. นกเรยนสามารถตรวจค าตอบไดจากเฉลยตอทายในเอกสารประกอบการเรยน

แตละเลม 6. นกเรยนควรมวนยในการท ากจกรรมในเอกสารประกอบการเรยน โดยการ

ไมเปดดเฉลยกอน 7. เมอนกเรยนท ากจกรรมในเอกสารประกอบการเรยน ครบทกเรอง ใหนกเรยน

ท าแบบทดสอบหลงเรยนในเลม 8. เมอนกเรยนท าแบบทดสอบหลงเรยนในเอกสารประกอบการเรยน เสรจแลว

สงใหครตรวจ



ตวช วดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ช นมธยมศกษาปท 2

สาระท 1 การดารงชวตและครอบครว

มาตรฐาน ง 1.1 เขาใจการท างานมความคดสรางสรรค มทกษะกระบวนการท างาน ทกษะการจดการ ทกษะกระบวนการแกปญหา ทกษะการท างานรวมกน และทกษะการแสวงหาความร มคณธรรม และลกษณะนสยในการท างาน มจตส านกในการใชพลงงาน ทรพยากรและสงแวดลอม เพอการด ารงชวตและครอบครว

ตวช วด 1. ใชทกษะการแสวงหาความร เพอพฒนาการท างาน 2. ใชทกษะกระบวนการแกปญหาในการท างาน 3. มจตส านกในการท างานและใชทรพยากรในการปฏบตงานอยางประหยด และคมคา

สาระการเรยนรแกนกลาง

1. ทกษะการแสวงหาความร ประกอบดวยการศกษา คนควา รวบรวม สงเกต ส ารวจ และบนทก เพอใชในการพฒนาการท างาน เชน การดแลรกษา และการจดการผลผลต 2. ทกษะกระบวนการแกปญหาในการท างานมขนตอน คอ การสงเกต วเคราะห สรางทางเลอกและประเมนทางเลอก เชน - การปลกพช การเลยงสตว

3. การมจตส านกและใชทรพยากรอยางประหยดและคมคา เปนธรรมในการท างาน



จดประสงคการเรยนร

1. อธบายความหมายของปยหมกได 2. บอกประโยชนของการใชปยหมกได 3. บอกขนตอนการท าปยหมกวธตาง ๆ ได 4. บอกวธการดแลรกษากองปยหมกได 5. บอกวธการใสปยหมกกบพชตาง ๆ ได 6. บอกความหมายของน าหมกชวภาพได 7. บอกขนตอนการท าน าหมกชวภาพจากวตถดบธรรมชาตได 8. บอกประโยชนของการใชน าหมกชวภาพทท าจากวตถดบธรรมชาตได

สาระสาคญ

การทาปยหมก คอ การน าเอาเศษซากหรอวสดตาง ๆ ทไดมาจากสงมชวตโดยเฉพาะอยางยงพวกทไดมาจากพช เชน เศษหญาใบไม ฟางขาว ผกตบชวา หรอแมแตขยะมลฝอยตามบานเรอนมากองรวมกน รดน าใหมความชนพอเหมาะ หมกไวจนกระทงวสดหรอเศษพชเหลานนยอยสลายและแปรสภาพไปกลายเปนขยสด าหรอสน าตาลเขม มลกษณะพรน ยย รวนซย ทเรยกวา “ปยหมก”

การท าการเกษตร ปญหาหลกทเกษตรตองพบเจอ คอ ปญหาเรองของราคาและผลกระทบจากการใชปยเคม ไมวาจะในดานของสขภาพของเกษตรกรและสารตกคาง ในพชผก ซงเปนผลเสยตอผบรโภค ในปจจบนจงเลงเหนถงผลเสยของการใชปยเคม จงไดมการคดคนและทดลองการท าน าหมกและปยบ ารงพชจากวตถดบธรรมชาต ซงสามารถใชไดกบพชผกทกชนด และเปนการลดตนทนในการใชสารเคม และมสขภาพดแขงแรงทงตวเกษตรกรและผบรโภค



แบบทดสอบกอนเรยน ชดท 5 ปยหมกและน าหมกชวภาพ ภมปญญาแบบพอเพยง

คาสง : จงท าเครองหมาย x ทบขอทเหนวาถกตองทสด ในกระดาษค าตอบ 1. การท าปยหมก คอ

ก. ปยทไดจากมลของสตว ข. ปยทหมกกบน าสกดชวภาพ ชวยในการปรบปรงดน ค. การหมกเศษซากสงมชวต ใหยอยสลายโดยจลนทรย ง. สารสงเคราะหทางเคม มธาตอาหารทพชดดกนไดทนทเมอละลายน า

2. ประโยชนของปยหมก คอ ก. ชวยเพมปรมาณอนทรยวตถใหแกดน ท าใหดนอดมสมบรณ ข. ชวยกระตนธาตอาหารในดนทละลายน างายใหละลายน ายาก ค. ชวยลดประสทธภาพการใชปยเคม ง. มราคาแพง ดแลรกษายาก

3. ขอใดคอการท าปยหมกคางป ก. เศษพช มลสตว ปยเคม หมกไวคางปสามารถใชเปนปยหมกได ข. เศษพช มลสตว หมกไวคางปสามารถใชเปนปยหมกได ค. เศษซากพช หมกไวคางป สามารถใชเปนปยหมกได ง. มลสตวหมกไวคางป สามารถใชเปนปยหมกได

4. ขอใดถกตอง เกยวกบประโยชนของปยหมก ก. เหมาะส าหรบใสปลกพชทมขนาดใหญ ข. เหมาะส าหรบใสตามแนวพมของตนพช ค. เหมาะสมทใชรวมกบการใสปยเคมแบบโรย ง. ปยหมกจะกระจายสม าเสมอทวแปลงปลกพช



5. ปยหมกมความสอดคลองตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง อยางไร ก. เปนการพงตนเองชวยประหยด คาใชจาย ข. ชวยลดปรมาณการใชปยเคม ค. เพมผลผลตการเกษตร ง. ปยหมกสลายไดตวด

6. หลงจากหมกพชสเขยวได 15 วน ควรท าสงใดตอไป ก. เตมน าเปลา ข. เตมพชสเขยว ค. เตมกากน าตาล ง. เตมกากน าตาลและน าเปลา

7. ขอใดคอประโยชนของน าหมกชวภาพในดานสงแวดลอม ก. ชวยเพมคณภาพของพชใหดขน ข. ชวยปรบสภาพอากาศทเสยใหดขน ค. ชวยใหพชมความตานทานโรคไดดขน ง. ปรบสภาพโครงสรางของดนใหรวนซย

8. ถาตองการเรงการออกดอกของพชตองท าอยางไร ก. ใสปยเคมเรงการออกดอก ข. ฉดพนดวยน าหมกจากผลไม ค. ฉดพนดวยน าหมกจากสมนไพร ง. ฉดพนดวยน าหมกจากพชสเขยว

9. น าหมกชวภาพจะมปฏกรยาในการหมกทสมบรณขนตองใชสงใดเขาชวย ก. ร าขาว ข. แกลบเผา ค. แกลบดบ ง. กากน าตาล



10. น าหมกชวภาพจากผลไมทผานการหมกสมบรณแลวจะมประโยชนอยางไร ก. เปนสารปราบศตรพช ข. มความเขมขนของสารมาก ค. ยอยสารอนทรยวตถในดนไดด ง. สามารถเกบไวใชไดนานหลายเดอน



ใบความรท 5.1 เรอง ปยหมก

การท าปยหมก คอ การน าเอาเศษซากหรอวสดตาง ๆ ทไดมาจากสงมชวตโดยเฉพาะอยางยงพวกทไดมาจากพช เชน เศษหญาใบไม ฟางขาว ผกตบชวา หรอแมแตขยะมลฝอยตามบานเรอนมากองรวมกน รดน าใหมความชนพอเหมาะ หมกไวจนกระทงวสดหรอเศษพชเหลานนยอยสลายและแปรสภาพไปกลายเปนขยสด าหรอสน าตาลเขม มลกษณะพรน ยย รวนซย ทเรยกวา “ปยหมก” การยอยและการแปรสภาพของเศษพชหรอวสดดงกลาว เกดขนเนองจากสงมชวตขนาดเลก ๆ ทเรยกวา “จลนทรย” ซงอาศยอยในกองปย สงมชวตขนาดเลกเหลานมอยมากมายหลายชนด ปะปนกนอย และพวกทมบทบาทในการแปรสภาพวสดมากทสด ไดแก เชอรา และ เชอบกเตร (กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. 2550 : 75-78)

ภาพ 5.1 การท าปยหมกทไดมาจากสงมชวต เชน เศษหญาใบไม ฟางขาว ผกตบชวา ทมา : http://roongaroonenvironment.blogspot.com



ประโยชนของปยหมก

1. ชวยเพมปรมาณอนทรยวตถใหแกดน ท าใหดนอดมสมบรณ 2. ชวยเปลยนสภาพของดนจากดนเหนยวหรอดนทรายใหเปนดนรวน

ท าใหสะดวกในการไถพรวน 3. ชวยสงวนรกษาความชมชนในดนไดดขน 4. ชวยถายเทอากาศในดนไดด 5. ชวยเพมประสทธภาพการใชปยเคม สามารถลดการใชปยเคมลงได 6. ชวยกระตนธาตอาหารพชบางอยางในดนทละลายน ายากใหละลายน างายเปน

อาหารแกพชไดดขน 7. ไมเปนอนตรายตอดนแมจะใชในปรมาณมากๆ ตดตอกนนาน ๆ 8. ชวยปรบสภาพแวดลอม เชน ก าจดขยะมลฝอยและวชพชน าทงหลาย

ใหหมดไป

ภาพ 5.2 ปยหมกท าใหดนอดมสมบรณ

ทมา : โรงเรยนเทศบาลชยชนะศร

ภาพ 5.3 ปยหมกชวยรกษาความชมชนในดนไดดขน

ทมา : โรงเรยนเทศบาลชยชนะศร



การทาปยหมก

แบบท 1 ปยหมกคางป ใชเศษพช เพยงอยางเดยวน ามาหมกทงไวคางป กสามารถน ามาใชเปนปยหมกได แบบนไมตองดแลรกษา จงตองใชระยะเวลาในการหมกนาน เหมาะส าหรบผทไมมเวลา

ภาพ 5.4 การท าปยหมกคางป จากเปลอกกลวย ทมา : www.rakbankerd.com/agriculture/page.php?id=163&s=tblfertilizer&g=p

ภาพ 5.5 การหมกเปลอกกลวยทงไวคางปกสามารถใชเปนปยหมกได ทมา : www.rakbankerd.com/agriculture/page.php?id=163&s=tblfertilizer&g=p



แบบท 2 ปยหมกธรรมดาใชมลสตว แบบนใชเศษพชและมลสตวในอตรา 100:10 ถาเปนเศษพชชนสวนเลกน ามาคลกผสมไดเลย ถาเปนเศษพชชนสวนใหญน ามากองเปน ชน ๆ (แตละกองจะท าประมาณ 3 ชน แตละชนประกอบดวยเศษพชทย าและรดน า สงประมาณ 30-40 ซม. แลวโรยทบดวยมลสตว) แบบนจะใชระยะเวลาหมกนอยกวา แบบท 1 เชน ถาใชฟางขาวจะใชระยะเวลาประมาณ 6-8 เดอน ขนอยกบการดแลรกษา

ภาพ 5.6 ปยหมกธรรมดาใชเศษพชและมลสตว ทมา : โรงเรยนเทศบาลชยชนะศร



แบบท 3 ปยหมกธรรมดาใชปยเคม ใชเศษพช มลสตว และปยเคม ในอตรา 100:10:1 ถาเปนชนสวนเลกน ามาคลกผสมไดเลย ถาชนสวนใหญน ามากองเปนชนเหมอนแบบท 2 เพยงแตในแตละชนจะเพมปยเคมขนมาโดยโรยทบมลสตว แบบนใชระยะเวลาในการหมกเรวกวาแบบท 2 กลาว คอ ถาเปนฟางขาวจะใชเวลาประมาณ 4-6 เดอน

ภาพ 5.7 สวนผสมปยหมกธรรมดาใชปยเคม ทมา : โรงเรยนเทศบาลชยชนะศร

ภาพ 5.8 ผสมเศษพช มลสตว และปยเคม ในอตรา 100:10:1 ทมา : โรงเรยนเทศบาลชยชนะศร



แบบท 4 ปยหมกแผนใหม การท าปยหมกวธนใชเวลาสนท าไดโดยการใชเชอจลนทรยเรงการยอยสลายของเศษพช ท าใหไดปยหมกเรวขน น าไปใชไดทนฤดกาลสามารถใชระยะเวลาหมกเพยง 30-60 วน ใชสตรดงน

เศษพช 500 กก. มลสตว 50 กก. ปยเคม 1 กก. เชอจลนทรยตวเรง (EM) 5 กก.

กวนใหเขากนอยางด แตถาเปนเศษพชชนสวนใหญกน ามากองเปนชน เหมอนแบบ ท 3 แตละชนประกอบดวยเศษพชทย าและรดน า สง 30-40 ซม.มลสตวโรยทบเศษพช ปยเคมโรยทบมลสตว แลวราดเชอจลนทรยตวเรง

ภาพ 5.9 สวนผสมปยหมกแผนใหมโดยใชเชอจลนทรยเรงการยอยสลายของเศษพช ทมา : โรงเรยนเทศบาลชยชนะศร

เศษพช มลสตว ปยเคม

เชอจลนทรย



แบบท 5 ปยหมกตอเช อ หลงจากไดปยหมกทใชไดแลวในแบบท 4 ใหเกบไว 50-100 กก. การเกบตองเกบไวในโรงเรอนทไมถกแดด และฝน ปยหมกทเกบไว 50-100 กก. สามารถน าไปตอเชอท าปยหมกไดอก 1 ตน การตอเชอนสามารถท าการ ตอไดเพยง 3 ครง เปนการประหยดและเกดประโยชนตอเกษตรกร โดยไมจ าเปนตองซอ สารตวเรงเชอจลนทรย 1 ชด ทกครงทท าปยหมก 1 ตน

ภาพ 5.10 ปยหมกตอเชอ สามารถน าไปตอเชอท าปยหมกไดอก ทมา : โรงเรยนเทศบาลชยชนะศร



การดแลรกษากองปยหมก

1. จะตองปองกนไมใหสตวเขาไปทาลาย หรอคยเขยกองปยหมก ควรมคอกส าหรบเกบปยหมก แตถากองบนพนดนหรอในหลมควรหาทางมะพราวหรอกงไมวางทบกองปยหมกไวกนสตวคยเขย

ภาพ 5.11 การดแลรกษากองปยหมก ทมา : โรงเรยนเทศบาลชยชนะศร

2. ทาการใหน ากองปยหมกใหมความช นพอเหมาะอยเสมอ ไมใหแหงหรอแฉะเกนไป วธการตรวจ คอ เอามอสอดเขาไปในกองปยหมก ใหลก ๆ แลวหยบเอาชนสวนภายในกองปยหมกมาบบด ถาปรากฏวามน าตดฝามอแสดงวาความชนพอเหมาะไมตองใหน า ถาไมมน าตดฝามอแสดงวาปยหมกแหงเกนไปตองใหน าในระยะน

ภาพ 5.12 การดแลรกษากองปยหมก ทมา : โรงเรยนเทศบาลชยชนะศร



3. การกลบกองปย มความส าคญในการท าปยหมกทจะละเลยไมไดเพราะเชอจลนทรยตาง ๆ ตองการอากาศหายใจเหมอนสงมชวตอน ๆ ดงนนการกลบกองปยหมกนอกจากจะชวยใหออกซเจนแกจลนทรย เปนการระบายความรอนออกจากกองปยอกดวย ยงขยนกลบกองปยหมกมากเทาไรกจะท าใหไดปยหมกใชเรวมากขนเทานน เพราะท าใหเศษพชยอยสลายทวทงกอง และไดปยหมกทมคณภาพดอกดวย ตามปกตควรกลบกองปยหมกอยางนอยเดอนละ 1 ครง

ภาพ 5.13 สวนผสมปยหมกแผนใหม ทมา : www.doae.go.th/spp/biofertilizer/or4.htm



การสงเกตกองปยหมกน นใชไดหรอยง

เมอหมกปยหมกเสรจเรยบรอยแลวจะเกดปฏกรยาทางเคม สามารถสงเกตได และ ไมสามารถสงเกตได ทสงเกตเหนได คอ ชนสวนพชทใชหมกจะมขนาดเลกลง มการยบตวลงของกองปยหมก สเศษพชทใชหมกจะเปลยนไป สวนทไมสามารถสงเกตเหนได คอปรมาณของจลนทรย การสงเกตวาปยหมกสามารถน ามาใชไดแลวหรอไม มวธ การดงน

1. สกองปยหมกจะเขมขนกวาเมอเรมกอง อาจมสน าตาลเขมถงด า 2. สงเกตจากอณหภมภายในของกองปยหมก และอณหภมภายนอก

กองปยหมกมอณหภมใกลเคยงกน 3. เมอใชนวมอบดเศษพชทน ามาหมกปยจะยยและขาดออกจากกนไดงาย

4. พบตนพชทมระบบรากลกขนบนกองปยหมก แสดงวาปยหมกสลายตวดแลว 5. สงเกตกลนของปยหมก ถาเปนปยหมกทใชงานไดแลวปยหมกจะมกลนธรรมชาตถามกลนฉนแสดงวาปยหมกยงใชงานไมได ขบวนการยอยสลายยงด าเนนการไมแลวเสรจ

ภาพ 5.14 การสงเกตกองปยหมก ทมา : โรงเรยนเทศบาลชยชนะศร

ภาพ 5.15 การสงเกตกองปยหมก ทมา : www. blog.trekkingthai.com



การใชประโยชนกบพชตาง ๆ

สาหรบวธการใสปยหมกสามารถแบงออกไดเปน 3 วธ 1. ใสแบบหวานทวแปลง ใสปยหมกแบบนเปนวธการทดตอการปรบปรงบ ารงดน

เนองจากปยหมกจะกระจายสม าเสมอทวแปลงปลกพชทมขนาดไมใหญสวนมากจะใชกบพชผกสวนครว ปลกขาว พชไร

2. ใสแบบเปนแถว การใสปยหมกแบบเปนแถวตามแนวปลกพชมกใชกบการปลกพชไร วธการใสปยหมกแบบเปนแถวนเหมาะสมทจะใชรวมกบการใสปยเคมแบบโรยเปนแถวส าหรบการปลกพชไรทวไป เนองจากปยหมกจะชวยเพมประสทธภาพของปยเคมทใสใหเปนประโยชนตอการเจรญเตบโตของพช

ภาพ 5.16 วธการใสปยหมกแบบหวานทวแปลง ทมา : โรงเรยนเทศบาลชยชนะศร



3. ใสแบบเปนหลม การใสปยหมกแบบเปนหลมมกจะใชกบการปลกไมผล และไมยนตน ใสปยหมกได

สองระยะคอ ในชวงแรก การเตรยมหลมปลกพช น าดนดานบนหลมคลกเคลากบปยหมก ใสกนหลม ใสปยหมกอกครงในชวงทพชเจรญแลวโดยการขดเปนรองรอบ ๆ ตามแนวพมของตนพช ใสปยหมกลงในรองแลวกลบดวยดน

ภาพ 5.17 การใสปยหมกแบบเปนหลม ทมา : โรงเรยนเทศบาลชยชนะศร

ปยหมก เปนสงทมคณคามากในทางการเกษตร มความสอดคลองตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง เนนการพงตนเองชวยประหยด ผลผลตปลอดสารพษ คนกนกปลอดภย และชวยลดปรมาณการใชปยเคมทมราคาแพง เปนการลดตนทนการผลต ชวยเพมผลผลตการเกษตร ท าใหเกษตรกรมรายไดเพมขน และชวยรกษาความอดมสมบรณใหแกดนอยตลอดกาล โดยทธาตอาหารของปยหมกชนดตาง ๆ คอย ๆ ละลายออกมาเปนประโยชนตอพช ชวยใหดนมประสทธภาพในการเพมผลผลต



กจกรรมท 1 เรอง การทาปยหมก

คาช แจง : ใหนกเรยนท าเครองหมาย หนาขอทถก และท าเครองหมาย หนาขอทผด ขอละ 1 คะแนน …………1. การท าปยหมก คอ การน าเศษหญาใบไม ฟางขาว ผกตบชวา กองรวมกนรดน า

ใหมความชน จนเศษพชยอยสลายเปนขยสด าหรอสน าตาลเขม …………2. จลนทรย คอ สารเคมชนดหนงทใชส าหรบยอยสลายวสดหรอเศษพช …………3. ปยหมกเปนอนตรายตอดนถาในปรมาณมาก ๆ ตดตอกนนาน ๆ …………4. ปยหมกธรรมดาใชมลสตว คอการเศษพชและมลสตว และปยเคม มาคลกผสมกน …………5. การกองปยหมกแตละชนควรสงประมาณ 30-40 ซม. …………6. ควรกลบกองปยหมกอยางนอยวนละ 1 ครง …………7. ปยหมกมสเขมขนกวาเมอเรมกอง อาจมสน าตาลเขมถงด าแสดงวาสามารถ น ามาใชไดแลว …………8. การใสปยหมกแบบหวานทวแปลง เหมาะกบปลกไมผล และไมยนตน …………9. การใสปยหมกแบบเปนหลม เหมาะกบปลกพชทมขนาดไมใหญ ………..10. ปยหมก มความสอดคลองตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง เนนการพงตนเอง



กจกรรมท 2

ใบมอบหมายงาน เรอง การทาปยหมกแผนใหม

คาช แจง : ใหนกเรยนปฏบตตามใบปฏบตงานตอไปน (20 คะแนน) ข นตอนการปฏบตงาน ใหแบงกลมผเรยนกลมละ 5 คน ใหแตละกลมปฏบตงาน

ท าปยหมกแผนใหม ใชถกตองตามกระบวนการผลต หลกการปฏบตดงน สวนผสม

1. เศษพช 1,000 กก. 2. มลสตว 100-200 กก. 3. ปยเคม 1-2 กก. 4. เชอจลนทรยตวเรง (EM) 10 กก.

วธทา กวนสวนผสมใหเขากนอยางด ถาชนสวนใหญน ามากองเปนชนแตละกอง จะท าประมาณ 3 ชน แตละชนประกอบดวยเศษพชทย าและรดน าสงประมาณ 30-40 ซม. แลวโรยทบดวยปยเคมและ มลสตว แลวราดเชอจลนทรยตวเรง ใชระยะเวลาหมก 30-60 วน



บนทกการปฏบตงาน

เรอง การทาปยหมกแผนใหม

สมาชกกลม 1........................................................................................... 2........................................................................................... 3........................................................................................... 4........................................................................................... 5...........................................................................................

บนทกหลงการปฏบตงาน ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. ปญหาและอปสรรคในการปฏบตงาน ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................

ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไขปญหา

.................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................



ใบความรท 5.2 เรอง น าหมกชวภาพ ภมปญญาแบบพอเพยง

ความหมายของน าหมกชวภาพ

น าหมกชวภาพ เปนปจจยการผลตทส าคญอกอยางหนงของเกษตรกร ซงผลตไดจากการน าเอาเศษวสดเหลอทง เชน เศษพชผกหรอสตวทยงสดอยมาหมกใหเกดการยอยสลาย โดยจลนทรยทตดมากบวตถดบหรอจลนทรยทเตมลงไปโดยใชกากน าตาลเปนสารอาหารส าหรบจลนทรย จนไดสารละลายทมความเขมขนหรอทเรยกวาน าหมกชวภาพ ประกอบไปดวยกรดอนทรย กรดอะมโน ฮอรโมนพช และแรธาตอน ๆ ซงเปนสวนส าคญ ทท าใหพชเจรญเตบโตไดด

ภาพ 5.18 น าหมกชวภาพเศษพชผกหรอสตวมาหมกใหเกดการยอยสลาย ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.



ประโยชนของน าหมกชวภาพ

ดานการเกษตร

1. ปรบสภาพความเปนกรด - ดาง ในดนและน า 2. ปรบสภาพโครงสรางของดนใหรวนซย อมน าและอากาศไดดขน 3. ยอยสลายอนทรยวตถในดนใหเปนธาตอาหารแกพช สามารถดดซมไปใชไดเลย

โดยไมตองใชพลงงานมากเหมอนการใชปยวทยาศาสตร 4. เรงการเจรญของพชใหสมบรณ แขงแรงตามธรรมชาต ตานทานโรค แมลง

ภาพ 5.20 น าหมกชวภาพชวยปรบสภาพความเปนกรด - ดาง ในดนและน า ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.

ภาพ 5.19 น าหมกชวภาพชวยปรบสภาพความเปนกรด - ดาง ในดนและน า ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.



ดานสงแวดลอม

1. ชวยบ าบดน าเสยจากการเกษตร ปศสตว การประมง อตสาหกรรม โรงงาน ชมชน สถานประกอบการทวไป

2. ชวยก าจดกลนเหมนจากกองขยะ การเลยงสตว โรงงานอตสาหกรรม และชมชนตาง ๆ

3. ปรบสภาพขยะของเสย เชน เศษอาหารจากครวเรอนใหเปนประโยชน ตอการเลยงสตวและการเพาะ-ปลกพช

4. ก าจดขยะดวยการยอยสลายใหมจ านวนลดลง สามารถน าไปใชประโยชนได 5. ชวยปรบสภาพอากาศทเสยใหสดชนและมสภาพดขน

ภาพ 5.21 ชวยบ าบดน าเสยจากการเกษตร ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.

ภาพ 5.22 ชวยบ าบดน าเสยเทศบาลเมองอรญญประเทศ จ. สระแกว

ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.



น ำหมกชวภำพจำกพชสเขยว

น าหมกชวภาพจากพชสเขยว ไดมาจากการสกดน าเลยงในพชและคลอโรฟลล โดยใชน าตาลทรายแดงหรอกากน าตาล ชวยสรางแรงดนออสโมตก น าหมกจากพชสเขยวจะอดมไปดวยแบคทเรยทสามารถจะชวยเพมประสทธภาพ และกระตนการเจรญเตบโต ของพชใหมความสมบรณมากขนท าใหผลผลตทปลกนนมความอดมสมบรณตามธรรมชาต และสงส าคญเปนการลดตนทน การผลตและยงปลอดภยในเรองของสขภาพอนามยของผผลตและผบรโภค

เทคนคการเลอกพชสเขยว 1. เลอกผกสเขยวยอดพง เชน ผกบง หนอไม หนอกลวย ยอดบวบ 2. เลอกผกสเขยวอวบน า 3. เลอกผกสเขยวไมมพษ 4. การเกบผกสเขยวควรเกบกอนพระอาทตยขนชวงเวลานพชมธาตอาหารสะสมอย

มากทสด

ภาพ 5.23 การน าหมกชวภาพจากพชสเขยว ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.



สวนผสมในการทาน าหมกจากพชสเขยว

ภาพ 5.24 สวนประกอบในการท าน าหมกจากพชสเขยว ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.

1. พชสเขยว 3 กโลกรม

2. กากน าตาล 1 กโลกรม 3. เกลอ (ทะเล) 2 ขด



วธทาน าหมกจากพชสเขยว 1. น ายอดผกสเขยวหนเปนชนเลก ๆ ความยาวไมเกน 2 นว

2. ผสมกากน าตาลเตมเกลอลงไปเลกนอยคลกเคลาใหเขากนหมกทงไว ในถงพลาสตก 7 - 15 วน

3. เมอหมกครบ 15 วน ใหเตมน าเปลา ปรมาณ 10 เทาของสวนผสม เชน สวนผสมพช 10 กโลกรม ใหเตมน า 100 ลตร จากนนจงน าไปใชได

ภาพ 5.25 ผกสเขยวหนเปนชนเลกๆ ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.

ภาพ 5.28 เมอหมกครบ 15 วน ใหเตมน าเปลา ปรมาณ 10 เทาของสวนผสม ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.

ภาพ 5.26 คลกเคลาสวนผสมใหเขากน ภาพ 5.27 เมอหมกครบ 15 วน ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.



น าหมกชวภาพจากผลไม

น าหมกชวภาพจากผลไม จะชวยเพมประสทธภาพ การบ ารงรากและเรงการ ออกดอกของพชใหมความสมบรณมากขน ท าใหผลผลตทปลกนนมความอดมสมบรณ ตามธรรมชาต

ภาพ 5.29 น าหมกชวภาพจากผลไม ชวยเพมประสทธภาพ ใหผลผลตมความอดมสมบรณมากขน ทมา : สชานนท วฒนเวช . 2560



สวนผสมในการทาน าหมกจากผลไม 1. ผลไมสกอยางนอย 3 ชนดรวมกน เชน กลวยน าวา มะเขอเทศ ฟกทอง หรอ

มะละกอ (ถาหาไมไดครบทง 3 ชนดอาจใชอยางใดอยางหนงแทนกได) 2. กากน าตาล 1 กโลกรม 3. เกลอ (ทะเล) 2 ขด

วธการทาน าหมกจากผลไม 1. น าผลไมทไดมา ไมตองลาง ไมตองปอกเปลอก หนเปนชนเลก ๆ

ภาพ 5.30 สวนผสมในการท าน าหมกจากผลไม ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.

ภาพ 5.31 น าผลไมหนเปนชนเลกๆ ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.



2. เตมกากน าตาลคลกเคลากนใหทวกบผลไมทหนแลว

3. ปดฝา หมกทงไว 10 - 15 วน ควรเกบถงหมกและน าสกดชวภาพไวใน ทรมอยาใหถกฝนและแสงแดดจด ๆ น าหมกชวภาพจากผลไม ทผานการหมกสมบรณแลว ถาปดฝาสนทสามารถเกบไวไดนานหลายเดอน

ภาพ 5.32 วธการท าน าหมกจากผลไม ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.

ภาพ 5.33 หมกทงไวในถงพลาสตก 10 - 15 วน ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.



น าหมกชวภาพสมนไพรไลแมลง

การใชสมนไพรไลแมลงศตรพชไดรบการพสจนและยอมรบโดยทวกนวาเปนวธทมประสทธภาพในการปองกนก าจดแมลงและโรคพช โดยเฉพาะการปลกพชผกและผลไม ปจจบนจงมการน าพชสมนไพรหลายชนดมาสกดเปนสารเพอใชในการปองกนและปราบศตรพชรวมทงไลแมลง เพอทดแทนการใชสารเคมในปจจบนมากขน สมนไพรทน ามาใชกบพชผกมขอดหลายอยาง คอ มราคาถก ปลอดภยตอเกษตรกรผใช ไมมสารพษตกคางในผลผลต จงปลอดภยตอผบรโภค รวมทงไมเปนอนตรายตอแมลงทเปนประโยชนและสงมชวตอน ๆ ในแปลงพชผก และทส าคญทสด คอ ไมมสารตกคางในดนและสภาพแวดลอม

ภาพ 5.34 การใชน าหมกชวภาพไลแมลง และเพมประสทธภาพใหผลผลต

ทมา : สชานนท วฒนเวช 2560.



สวนผสมในการทาน าหมกจากใบสะเดา 1. ใบสะเดาหรอเมลดสะเดา 1 กโลกรม 2. หวขา 10 กโลกรม 3. ตะไครหอม 10 กโลกรม 4. หางไหลหรอตนบอระเพด 10 กโลกรม 5. น าสะอาด 20 ปบ

ภาพ 5.35 สวนผสมในการท าน าหมกจากใบสะเดา ทมา : www.ubon.go.th/news/detail.php?id=4499



วธการทาน าหมกชวภาพจากสมนไพรจากใบสะเดา

1. หนสมนไพรทง 4 ชนด เปนชนเลก ๆ รวมกน แลวน าไปต าหรอบด ใหละเอยด โดยไมตองลางน า

2. น าสมนไพรทบดละเอยดไปแชน า น าไปหมกไว 1 คน กรองเอา น ายาเขมขน 1 ลตร ผสมน า 1 - 2 ปบ

ภาพ 5.36 หนสมนไพรทง 4 ชนด เปนชนเลกๆ ทมา : www.ubon.go.th/news/detail.php?id=4499

ภาพ 5.37 การท าน าหมกชวภาพจากสมนไพรจากใบสะเดา ทมา : www.ubon.go.th/news/detail.php?id=4499



3. น าไปฉดพนตนพชในชวงเยนหรอเชาทยงไมมแสงแดดทก 7 - 10 วน เพอไลแมลงและปองกนและก าจดเชอรา

(ศรชาต ศรวงษา. (ม.ป.ป.). การจดหมวดหมของธาตอาหารพช. สบคนเมอ 12 สงหาคม 2558, จาก http://e-learning.snru.ac.th)

ภาพ 5.38 น าหมกชวภาพจากใบสะเดา ควรฉดพนตนพชในชวงเยนหรอเชาทยงไมมแสงแดด ทมา : http://poodangwelcome.com/poodeang10.html

เราเรยนรวธการท ากนแลว

เราลองไปท ากจกรรมกนตอเลยนะครบ

http://e-learning.snru.ac.th)/




คาช แจง ใหนกเรยนท าเครองหมาย หนาขอทถก และท าเครองหมาย หนาขอทผด ขอละ 1 คะแนน

…………1. น าหมกชวภาพไดมาจากการน าพชผกหรอสตวมาหมก …………2. การใชกากน าตาลในการท าน าหมกชวภาพจะชวยยอยสลายไดดขน …………3. น าหมกชวภาพสามารถปรบสภาพความเปนกรด – ดาง ในดนไดด …………4. การท าน าหมกชวภาพมประโยชนหลายดานยกเวนการลดปรมาณขยะ …………5. การใชน าหมกชวภาพจะเพมตนทนการผลตใหเกษตรกรมากขน …………6. การเกบพชสเขยวมาท าน าหมกตองเกบกอนพระอาทตยขนจงจะด …………7. การหมกพชสเขยวใหมประสทธภาพดตองหมกทงไว 1 เดอน จงจะน าไปใชได …………8. น าหมกชวภาพจากผลไมจะชวยบ ารงรากและเรงการออกดอกของพช …………9. น าหมกชวภาพทผานการหมกสมบรณแลวถาปดฝาสนทสามารถเกบไวไดนาน

หลายเดอน ………..10. ในปจจบนนยมน าสมนไพรมาท าน าหมกชวภาพเพอก าจดแมลงและศตรพช




คาช แจง : ใหนกเรยนตอบค าถามใหถกตอง ขอละ 2 คะแนน 1. น าหมกชวภาพ หมายถง ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2. บอกประโยชนของน าหมกชวภาพดานการเกษตรและดานสงแวดลอม มาอยางละ 2 ขอ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 3. บอกประโยชนของน าหมกชวภาพจากพชสเขยวทมตอพช ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................ 4. บอกประโยชนของน าหมกชวภาพจากผลไมทมตอพช .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 5. บอกประโยชนของน าหมกชวภาพจากสมนไพร ................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................



แบบทดสอบหลงเรยน ชดท 5 ปยหมกและน าหมกชวภาพ ภมปญญาแบบพอเพยง

คาสง : จงท าเครองหมาย x ทบขอทเหนวาถกตองทสด ในกระดาษค าตอบ

1. ประโยชนของปยหมก คอ ก. ชวยเพมปรมาณอนทรยวตถใหแกดน ท าใหดนอดมสมบรณ ข. ชวยกระตนธาตอาหารในดนทละลายน างายใหละลายน ายาก ค. ชวยลดประสทธภาพการใชปยเคม ง. มราคาแพง ดแลรกษายาก

2. ขอใดคอการท าปยหมกคางป ก. เศษพช มลสตว ปยเคม หมกไวคางปสามารถใชเปนปยหมกได ข. เศษพช มลสตว หมกไวคางปสามารถใชเปนปยหมกได ค. เศษซากพช หมกไวคางป สามารถใชเปนปยหมกได ง. มลสตวหมกไวคางป สามารถใชเปนปยหมกได

3. ขอใดถกตอง เกยวกบประโยชนของปยหมก ก. เหมาะส าหรบใสปลกพชทมขนาดใหญ ข. เหมาะส าหรบใสตามแนวพมของตนพช ค. เหมาะสมทใชรวมกบการใสปยเคมแบบโรย ง. ปยหมกจะกระจายสม าเสมอทวแปลงปลกพช

4. ปยหมกมความสอดคลองตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง อยางไร ก. เปนการพงตนเองชวยประหยด คาใชจาย ข. ชวยลดปรมาณการใชปยเคม ค. เพมผลผลตการเกษตร ง. ปยหมกสลายไดตวด



5. หลงจากหมกพชสเขยวได 15 วน ควรท าสงใดตอไป ก. เตมน าเปลา ข. เตมพชสเขยว ค. เตมกากน าตาล ง. เตมกากน าตาลและน าเปลา

6. ขอใดคอประโยชนของน าหมกชวภาพในดานสงแวดลอม ก. ชวยเพมคณภาพของพชใหดขน ข. ชวยปรบสภาพอากาศทเสยใหดขน ค. ชวยใหพชมความตานทานโรคไดดขน ง. ปรบสภาพโครงสรางของดนใหรวนซย

7. ถาตองการเรงการออกดอกของพชตองท าอยางไร ก. ใสปยเคมเรงการออกดอก ข. ฉดพนดวยน าหมกจากผลไม ค. ฉดพนดวยน าหมกจากสมนไพร ง. ฉดพนดวยน าหมกจากพชสเขยว

8. น าหมกชวภาพจะมปฏกรยาในการหมกทสมบรณขนตองใชสงใดเขาชวย ก. ร าขาว ข. แกลบเผา ค. แกลบดบ ง. กากน าตาล

9. น าหมกชวภาพจากผลไมทผานการหมกสมบรณแลวจะมประโยชนอยางไร ก. เปนสารปราบศตรพช ข. มความเขมขนของสารมาก ค. ยอยสารอนทรยวตถในดนไดด ง. สามารถเกบไวใชไดนานหลายเดอน



10. การท าปยหมก คอ ก. ปยทไดจากมลของสตว ข. ปยทหมกกบน าสกดชวภาพ ชวยในการปรบปรงดน ค. การหมกเศษซากสงมชวต ใหยอยสลายโดยจลนทรย ง. สารสงเคราะหทางเคม มธาตอาหารทพชดดกนไดทนทเมอละลายน า



บรรณานกรม

กรมพฒนาทดน กระทรวงเกษตรและสหกรณ. (2550). การไถกลบตอซง เพมอนทรยวตถและจลนทรยดน. เอกสารเพอการถายทอดเทคโนโลย ชดความรและเทคโนโลยการพฒนาทดน

กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาข นพ นฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย. คณาจารย ภาควชาปฐพวทยา (2551). ปฐพวทยาเบ องตน พมพครงท 8. กรงเทพฯ : ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร

ชยมงคล เทพวงษ. (2552). งานเกษตรพ นฐาน. เอกสารประกอบการสอน วชา งานเกษตร ระดบชนมธยมศกษาตอนตน, โรงเรยนนวมนทราชทศ มชฌม. เอกสารอดส าเนา.

ชยฤกษ สวรรณรตน. ( 2553 ). ความอดมสมบรณของดน. กรงเทพมหานคร : ภาควชาปฐพวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

มลนธส านกรกบานเกด. (2551). สายพนธแกะ. เขาถงไดจาก : http://www.rakbankerd.com/kaset/view.php?id=680&s=tblanimal (สบคนเมอ 15 กนยายน 2558).

วรยศ โสประดษฐ. (ม.ป.ป.). Donkey Behavior. เขาถงไดจาก : http://www.vet.ku.ac.th/library-homepage/db_directory/horse/ breed/donkey.htm (สบคนเมอ 20 กมภาพนธ 2558).

ศรชาต ศรวงษา. (ม.ป.ป.). การจดหมวดหมของธาตอาหารพช. เขาถงไดจาก : http://e-learning.snru.ac.th/els/Sirichard/classify.html (สบคนเมอ 12 สงหาคม 2559).

เอบ เขยวรนรมย. ( 2552 ). การสารวจดน. กรงเทพมหานคร : ภาควชาปฐพวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

www. blog.trekkingthai.com, (สบคนเมอ 23 สงหาคม 2559).

www.dktgypsum.com (ม.ป.ป.). องคประกอบช นดนและชนดของธาตอาหารพช. เขาถงไดจาก : http://www.dktgypsum.com/info_th.html (สบคนเมอ 23 สงหาคม 2559).

http://www.rakbankerd.com/kaset/view.php?id=680&s=tblanimal

http://www.vet.ku.ac.th/library-homepage/db_directory/horse/breed/donkey.htm

http://www.vet.ku.ac.th/library-homepage/db_directory/horse/breed/donkey.htm

http://e-learning.snru.ac.th/els/Sirichard/classify.html

http://www.dktgypsum.com/info_th.html



บรรณานกรม (ตอ)

www.doae.go.th/spp/biofertilizer/or4.htm, (สบคนเมอ 15 กนยายน 2558). www.poodangwelcome.com/poodeang10.html,

(สบคนเมอ 19 กนยายน 2559). www.rakbankerd.com/agriculture/page.php?id=163&s=tblfertilizer&g=p,

(สบคนเมอ 15 กนยายน 2559). www.roongaroonenvironment.blogspot.com, (สบคนเมอ 23 สงหาคม 2559). www.ubon.go.th/news/detail.php?id=4499, (สบคนเมอ 23 สงหาคม 2559).



ภาคผนวก



เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน ชดท 5 ปยหมกและน าหมกชวภาพ ภมปญญาแบบพอเพยง

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ค ก ค ง ก ก ข ข ง ง



เฉลยกจกรรมท 1 เรอง การทาปยหมก


…………1. การท าปยหมก คอ การน าเศษหญาใบไม ฟางขาว ผกตบชวา กองรวมกนรดน า ใหมความชน จนเศษพชยอยสลายเปนขยสด าหรอสน าตาลเขม

…………2. จลนทรย คอ สารเคมชนดหนงทใชส าหรบยอยสลายวสดหรอเศษพช …………3. ปยหมกเปนอนตรายตอดนถาในปรมาณมาก ๆ ตดตอกนนาน ๆ …………4. ปยหมกธรรมดาใชมลสตว คอการเศษพชและมลสตว และปยเคม มาคลกผสมกน …………5. การกองปยหมกแตละชนควรสงประมาณ 30-40 ซม. …………6. ควรกลบกองปยหมกอยางนอยวนละ 1 ครง …………7. ปยหมกมเขมขนกวาเมอเรมกอง อาจมสน าตาลเขมถงด าแสดงวาสามารถน ามาใช

ไดแลว …………8. การใสปยหมกแบบหวานทวแปลง เหมาะกบปลกไมผล และไมยนตน …………9. การใสปยหมกแบบเปนหลม เหมาะกบปลกพชทมขนาดไมใหญ ………..10. ปยหมก มความสอดคลองตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง เนนการพงตนเอง



ประเดน การประเมน

เกณฑการใหระดบคะแนน 4 3 2 1

ความถกตอง ตอบถก 7-8 ขอ ตอบถก 5-6 ขอ ตอบถก 3-4 ขอ ตอบถก 0-2 ขอ

ระดบคณภาพ ระดบ 4 คะแนน 7-8 คะแนน หมายถง ดมาก ระดบ 3 คะแนน 5-6 คะแนน หมายถง ด ระดบ 2 คะแนน 3-4 คะแนน หมายถง พอใช ระดบ 1 คะแนน 0-2 คะแนน หมายถง ควรปรบปรง

เกณฑการผานต งแตระดบดข นไป

เกณฑการประเมน




เฉลยกจกรรมท 2

อยในดลยพนจของคร

ใบมอบหมายงาน เรอง การทาปยหมกแผนใหม

คาช แจง : ใหนกเรยนปฏบตตามใบปฏบตงานตอไปน ข นตอนการปฏบตงาน ใหแบงกลมผเรยนกลมละ 5 คน ใหแตละกลมปฏบตงาน

ท าปยหมกแผนใหม ใหถกตองตามกระบวนการผลต หลกการปฏบตดงน สวนผสม

1. เศษพช 1,000 กก. 2. มลสตว 100-200 กก. 3. ปยเคม 1-2 กก. 4. เชอจลนทรยตวเรง (EM) 10 กก.

วธทา กวนสวนผสมใหเขากนอยางด ถาชนสวนใหญน ามากองเปนชนแตละกอง จะท าประมาณ 3 ชน แตละชนประกอบดวยเศษพชทย าและรดน าสงประมาณ 30-40 ซม. แลวโรยทบดวยปยเคมและ มลสตว แลวราดเชอจลนทรยตวเรง ใชระยะเวลาหมก 30-60 วน



ท รายการพฤตกรรม ระดบคณภาพ

รวม ด (4)

พอใช (3)

ปรบปรง (2)

1 การวางแผนในการท างานโดยใชกระบวนการรวมกน

2 การปฏบตงานตามบทบาทหนาท 3 ความรบผดชอบ

4 การยอมรบและรวมมอในการแกปญหา

5 บรรยากาศในการท างาน รวม

ระดบคณภาพ เกณฑการประเมน

ระดบคณภาพ 4 คะแนน 16 - 20 หมายถง ด ระดบคณภาพ 3 คะแนน 11 - 15 หมายถง พอใช

ระดบคณภาพ 2 คะแนน 0 – 10 หมายถง ปรบปรง เกณฑการผานต งแตระดบดข นไป







…………1. น าหมกชวภาพไดมาจากการน าพชผกหรอสตวมาหมก …………2. การใชกากน าตาลในการท าน าหมกชวภาพจะชวยยอยสลายไดดขน …………3. น าหมกชวภาพสามารถปรบสภาพความเปนกรด – ดาง ในดนไดด …………4. การท าน าหมกชวภาพมประโยชนหลายดานยกเวนการลดปรมาณขยะ …………5. การใชน าหมกชวภาพจะเพมตนทนการผลตใหเกษตรกรมากขน …………6. การเกบพชสเขยวมาท าน าหมกตองเกบกอนพระอาทตยขนจงจะด …………7. การหมกพชสเขยวใหมประสทธภาพดตองหมกทงไว 1 เดอน จงจะน าไปใชได …………8. น าหมกชวภาพจากผลไมจะชวยบ ารงรากและเรงการออกดอกของพช …………9. น าหมกชวภาพทผานการหมกสมบรณแลวถาปดฝาสนทสามารถเกบไวไดนาน

หลายเดอน ………..10. ในปจจบนนยมน าสมนไพรมาท าน าหมกชวภาพเพอก าจดแมลงและศตรพช





ความถกตอง ตอบถก 7-8 ขอ ตอบถก 5-6 ขอ ตอบถก 3-4 ขอ ตอบถก 0-2 ขอ








คาช แจง : ใหนกเรยนตอบค าถามใหถกตอง ขอละ 2 คะแนน 1. น าหมกชวภาพ หมายถง ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 2. บอกประโยชนของน าหมกชวภาพดานการเกษตรและดานสงแวดลอม มาอยางละ 2 ขอ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. 3. บอกประโยชนของน าหมกชวภาพจากพชสเขยวทมตอพช ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................ 4. บอกประโยชนของน าหมกชวภาพจากผลไมทมตอพช .................................................................................................................................................................................................................................................................................................. 5. บอกประโยชนของน าหมกชวภาพจากสมนไพร ................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................

การน าเศษวสดเหลอทง เชน เศษพช ผลไม สตว ทยงสดอยมาหมกใหเกดการยอยสลาย จนไดสารละลายเขมขนและน าไปใชบ ารงพช

1. ปรบสภาพความเปนกรด - ดาง ในดนและน า 2. ปรบสภาพโครงสรางของดนใหรวนซย อมน าและอากาศไดดขน 3. ชวยลดปรมาณขยะใหลดนอยลง

4. ชวยก าจดกลนเหมนจากกองขยะ

ชวยเพมประสทธภาพและกระตนการเจรญเตบโตของพชใหมความสมบรณมากขนท าใหผลผลตทปลกนนมความอดมสมบรณตามธรรมชาต

ชวยเพมประสทธภาพ การบ ารงรากและเรงการออกดอกของพชใหมความสมบรณมากขน

ชวยปองกนและปราบศตรพช มราคาถก ปลอดภยตอผใชและผบรโภค





ความถกตอง ตอบถก 4 ขอขนไป ตอบถก 3 ขอ ตอบถก 2 ขอ ตอบถก 1 ขอ







เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน ชดท 5 ปยหมกและน าหมกชวภาพ ภมปญญาแบบพอเพยง

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ก ค ง ก ก ข ข ง ง ค

Documents

จุดประสงค์ในการสร้างเอกสารประกอบการเรียน เรื่อง การปลูกพืช ... · 1