ทมา : ศนยวจยกสกรไทย

Analysis

ขอมลวจย กรกฎาคม 2560

โดนใจคนจน เพมโอกาสE-commerce ไทย

Analysis1

6 พฤตกรรมการบรโภคของชาวจนคนรนใหมชอบความพรเมยม

สนคาเพอสขภาพสำหรบผสงอายเปนทนยม

แตละมณฑลมพฤตกรรมการบรโภคทตางกน

กำลงซอเพมขนในหลายพนท

เขาสยคออนไลนอยางชดเจน

ชอบซอของฝากจากไทย

เจาะลกพฤตกรรมผบรโภคชาวจนผานชองทาง Onlineโอกาส SME ธรกจ E-commerce ของไทย

การเพมขนของชนชนกลางชาวจนทลวนเปนคนรนใหม นบเปนกญแจสำาคญในการขบเคลอนการบรโภคสนคาทมคณภาพและสนคาจากตางประเทศ ประกอบกบชองทางการซอสนคาออนไลนมความสะดวก ผบรโภคจงเขาถงสนคาจากตางประเทศไดงายและเปนสนคาตอบโจทยทสรางความเชอมนใหแกผบรโภค อกทงไดรบการยกเวนภาษนำาเขาภายใตเงอนไขการซอสนคาปลก ทำาใหการซอสนคาผานชองทางนมราคาถกกวาการซอผานชองทางการนำาเขาปกต จงไดรบความนยมอยางมาก เพราะชาวจนยงใหความสำาคญกบราคาสนคาทสมเหตสมผล อยด ดวยเหตนการซอสนคาตางประเทศผานชองทางออนไลนจงเตบโตรวดเรวมมลคา 85.8 พนลานดอลลารฯ ในป 2559 ขยายตวถงรอยละ 50 เมอเทยบปกอน

อยางไรกด กอนจะเขาสการบรโภคผานชองทางออนไลน เราควรจะรจกพฤตกรรมการบรโภคของชาวจนทมกำาลงซอซงโดยหลกๆ แลว มาจากประชากรวยแรงงานทมอายตงแต 15 ปขนไป คดเปนจำานวนประมาณ 1,146 ลานคน ซงมความนาสนใจดงน

การบรโภคของคนรนใหมทเปนชนชนกลางระดบสงในจน เปนแรงผลกดนความตองการสนคาและบรการพรเมยม และเปนโอกาสสำาคญของสนคาไทย ซงคาดวาในป 2563 จะมกลมชนชนกลางระดบสงขนไป (Upper-middle-class และ Affluent-class)1 ในจนเพมขนแตะ 100 ลานคน2 โดยครงหนงอาศยอยในเขตเมองและประชากรกลมนมรายไดไมตำากวา 24,000 ดอลลารฯ ตอคนตอป หรอเมอตคากลบเปนเงนบาทแลวมรายไดเฉลยไมตำากวาวนละ 2,200 บาทตอวน สะทอนอำานาจซอทนาสนใจ และเมอรวมกบชนชนกลาง (Middle-class) อกประมาณ 250 ลานคน ทมรายไดเพมขนตอเนอง ยงเปดโอกาสใหสนคาตางชาตทำาตลาดไดมากขน

1 ชนชนกลาง (Middle-class) มรายได 16,000-24,000 ดอลลารฯ ตอคนตอป ชนชนกลางระดบสง (Upper-middle-class) มรายได 24,000-46,000 ดอลลารฯ ตอคนตอป และชนชนรำารวย (Affluent-class) มรายไดสงตงแต 46,000 ดอลลารฯ ตอคนตอป2 iResearch, Pew Research Center รวบรวมและปรบปรงโดยศนยวจยกสกรไทย

Analysis2

สนคาทมโอกาส ไดแก อาหารแปรรป อาหารทารก อาหารสขภาพ ผลตภณฑเภสชภณฑ เครองสำาอาง เครองประดบ ของแตงบาน ขนมขบเคยวทแปรรปจากผลไมไทย นมผงอดเมด นมผง นมกลอง ผลไมสด ผลไมอบแหง นำาผลไม มะพราวสดและมะพราวแปรรป ยาแผนโบราณ (ยาดมสมนไพร ยาบรรเทาอาการปวดเมอย ยาทาบรรเทาอาการแพแมลงสตวกด/ตอย ยาทากนยง) แชมพสมนไพร สบสมนไพร ผลตภณฑบำารงผว สปา เครองปรงรสอาหาร ขาวหอมมะล เปนตน นอกจากสนคาทจำาเปนในชวตประจำาวนแลว สนคาทตอบโจทยชวตทสะดวกสบายและสนคาพรเมยมมโอกาสคอนขางมาก อาท ชดเครองเสยงและโทรทศน ตเยน เครองลางจานทยงไมแพรหลายในจน รถยนต รวมทงการเปดรบสนคาตางชาตเพอสะทอนฐานะทางสงคม

ลกษณะบรรจภณฑ ควรมความทนสมย ใสใจสงแวดลอม ควรมภาษาไทยบนบรรจภณฑเพอดงดดความสนใจผบรโภคและสะทอนความเปนไทย ควรคำานงถงความสะดวกตอการใชงาน และบรรจภณฑจะตองรกษาคณภาพสนคาจนกวาจะนำาออกมาใชงานได เพราะระยะทางขนสงจากไทยไปจนตองใชเวลา

ชองทางจดจำาหนาย ตามรานคาและหางสรรพสนคายงคงมอย ขณะทการซอสนคาผานชองทางออนไลนไดกลายมาเปนสวนหนงในวถการบรโภคของคนรนน จากผลสำารวจของ iResearch Consulting Group พบวาผบรโภคกลมหลกทซอสนคาออนไลนราวรอยละ 84 เปนผบรโภคทอยในชวงอาย 23-36 ป

พฤตกรรมการบรโภคของกลมผสงอายแฝงดวยความใสใจสขภาพ ซงจนมจำานวนประชากรผสงอายกวา 143 ลานคน (อายมากกวา 65 ป) ตดอนดบ 1 ของโลก ในป 2559 พรอมทงมสญญาณเพมขนอกเทาตวใน 10 ป ขางหนา จงไมควรมองขามเพราะสนคากลมนยงเปนทตองการอกมาก

สนคาและบรการทมโอกาส อาหารเพอสขภาพ อาหารยอยงาย อาหารเสรม เครองดมเพอสขภาพ เครองอำานวยความสะดวกสำาหรบผสงอาย เครองใชเพอผสงอาย อปกรณเพอดแลสขภาพ ยา ผลตภณฑเพอสขอนามยสวนบคคลทเหมาะสมกบผสงอาย รวมถงการบรการทางสขภาพเปนพเศษกเปนทตองการในตลาดจนเชนกน

ลกษณะบรรจภณฑ บรรจภณฑอาหารควรมขนาดและนำาหนกทเหมาะแกการบรโภคในแตละครงของผสงอาย (นำาหนกมผลตอการใชงาน) ตวหนงสอบนบรรจภณฑควรมขนาดใหญเหนไดชด

ชองทางการจำาหนาย ผบรโภคกลมนยงซอสนคาบรโภคดวยรปแบบเดมตามรานขายของและซเปอรมารเกตทวไป โดยใหความสำาคญกบความคมคาและราคาทเหมาะสม ในขณะทชองทางออนไลนเปนอกชองทางทผดแลคนชราใชในการซอสนคา

พฤตกรรมการบรโภคมความแตกตางกนในแตละมณฑล ซงนกธรกจตองมแผนการตลาดใหสอดคลองกบแตละพนท อาท คนจนตอนเหนอตงแตปกกงขนไป รบประทานขาวเมลดสน อาหารรสจด ตางกบชาวจนใตทรบประทานบรโภคขาวเมลดยาว ชอบขาวหอมมะลของไทย รวมทงรบประทานอาหารรสจด เปนตน นอกจากน ในแตละมณฑลกยงมระดบรายไดทตางกน ซงมผลตอการบรโภคสนคาจากตางประเทศทมราคาสงเมอเทยบกบสนคาทองถน

กำาลงซอของผบรโภคชาวจนโดยรวมเพมขนเปดโอกาสใหสนคาไทยไปไดไกลในหลายพนท ทงเมองเอก (Tier 1) ของแตละมณฑล และเมองในภาคตะวนออกของจน เปนตลาดเปาหมายของสนคาจากตางประเทศ เพราะเปนเมองทาทนำาเขาสนคาและมกำาลงซอสง ไดแก เซยงไฮ ปกกง กวางโจว เซนเจน เทยนจน เปนตน และเมองระดบรอง (Tier 2,3,4) ทอยลกเขาไปในผนแผนดนจน เรมมบทบาทตอการบรโภคอยางนาสนใจตามการพฒนาเศรษฐกจ อาท เฉงตและลชาน (มณฑลเสฉวน) ฉงชง ยหลน (สานซ) เปนตน

Analysis3

การคาออนไลนกระจายทวถงผบรโภค เปดโอกาสสนคาตางชาตเขาสตลาด

3 iiMedia Research 2017, iResearch 2016

การบรโภคในจนเขาสกระแสออนไลนชดเจน จากจำานวนผใชอนเทอรเนตทเพมขนอยางรวดเรวแตะ 583 ลานคน ในป 2559 หรอคดเปนรอยละ 51 ของจำานวนประชากรทมอาย 15 ปขนไป ดงนน การทำาธรกจผานชองทางออนไลนจงเปนวธเจาะตลาดไดอยางรวดเรวและประหยดตนทน ซงในจำานวนนเกอบรอยละ 90 เปนการซอผานโทรศพทเคลอนท

พฤตกรรมการบรโภคของนกทองเทยวจนทมาไทยชวยเผยแพรและกระจายสนคาไทยสตลาดจนในพนทตางๆ โดยนกทองเทยวจนเดนทางมาไทยในป 2559 มจำานวนถง 8.8 ลานคน โดยกลมนมาจากหลายพนทในจน พรอมทงเปดประสบการณการบรโภคสนคาไทยและซอกลบไปฝากเพอน ทำาใหสนคาไทยเปนทรจกมากขนจนเกดการซอสนคาไทยผานชองทางออนไลนตามมา โดยสนคาทชาวจนนยมซอกลบไปฝากอยในกลมผลไมแปรรป เครองสำาอาง และยาสมนไพร เปนตน

ผบรโภคชาวจนมหลายชองทางในการซอสนคาตางประเทศผานชองทางออนไลน (Cross-Border E-Commerce) ซงในจำานวนนมรอยละ 56 เปนการตดตอซอสนคาจากภาคธรกจโดยตรง (B2C) โดยผาน Website ตวกลางทมความสะดวกจงไดรบความนยมมากขน จนแซงหนารปแบบการซอสนคาแบบผบรโภคกบ ผบรโภค (C2C) ไดรบความนยมรอยละ 44 โดยรปแบบนเปนการคาของผประกอบการรายยอยในปรมาณไมมากโดยเปนการคาผาน Website ทเปนทรจกกนดอยาง Taobao ซงนกธรกจตองจดทะเบยนประกอบธรกจในจนจงจะทำาธรกจได มการแขงขนสง และมความเสยงถกลอกเลยนแบบไดโดยงาย ดงนน รปแบบทเหมาะกบธรกจ SME นาจะเปนแบบ B2C โดยมประเดนนาสนใจดงน

พฤตกรรมของชาวจนในการซอสนคาออนไลน3จากตางประเทศ สวนใหญเปนสนคาทมความนาเชอถอดานคณภาพและสรางความมนใจใหแกผบรโภคไดดกวาสนคาในประเทศ อาท เครองสำาอาง อาหารและสขภาพ สนคาแมและเดก เสอผาและรองเทา ของแตงบาน อปกรณกฬา กระเปาและกระเปาเดนทาง เครองใชไฟฟา และของเลน ตามลำาดบ ซงการเลอกสนคาของชาวจนจะใหความสำาคญกบแบรนดสนคาเปนอนดบแรก รองลงมาคอรววจากผใชงานจรง ตามมาดวยคณภาพ ชอเสยง และราคา ตามลำาดบ ซงในประเดนเหลานลวนมผลตอการตดสนใจซอสนคา

Website ตวกลางของจนทอำานวยความสะดวกใหแกธรกจตางชาตรปแบบ B2C ทสำาคญ ไดแก Tmall.com ของ Alibaba และ JD.com หรอ Jingdong ทงสองอนนเปนเสมอนตวกลางทชวยใหธรกจตางประเทศสามารถคาขายสนคาใหชาวจนโดยสะดวก และไดรบความนาเชอถออยางมาก เพราะอนญาตใหเจาของแบรนดเขามาเปดรานไดเทานน ลดอปสรรคทางการคาทงการสอสาร และวธการชำาระเงน แตกมตนทนคาบรการ คาบรการสงเสรมการขายและอนๆ ทตองชำาระอยางนอยปละ 1 ลานหยวน

นอกจากน การคาสนคาออนไลนในจนม Platforms สำาหรบการคาออนไลนขามพรมแดนอกหลายชองทาง ซงรปแบบเหลานเหมาะสำาหรบผประกอบการทมความเชยวชาญในตลาดจนทงดานภาษาจน การทำาธรกจในจน และการชำาระเงนระหวางประเทศ ประกอบดวย

Analysis4

1) Website ของรานคาทจดทะเบยนอยในตางประเทศ (Stand-alone web shop) เชน Amazon.com และรปแบบอนๆ ทเปนการจดทะเบยนทำาธรกจในจน

2) หางคาออนไลนทมหนาราน Website ในจน (Online Malls) เชน Tmall Global และ JD Worldwide ซง Website เหลานจะเปนตวกลางในการทำาธรกจระหวางผซอและผขายและอำานวยความสะดวกในดาน การชำาระเงนและการขนสง

3) รานคาออนไลนแบบซเปอรมารเกต (Hypermarkets) เปนการตดตอกบธรกจกบผขายโดยตรงแตผขายไมตองรบผดชอบในการขนสงสนคา

4) รานคาสนคาเฉพาะทาง (Specialty Marketplaces) ตางกบรปแบบ 2) และ 3) ตรงทเปนการขายสนคาทเฉพาะเจาะจง

5) รานคาออนไลนทเนนจำาหนายสนคาแบบโปรโมชน หรอ Flash sales sites เหมาะสำาหรบการนำาเสนอสนคาใหมใหแกผบรโภคเพอทดสอบตลาด มระยะเวลาและสนคาในจำานวนจำากดกอนทจะลงมอรกตลาดออนไลนในจนอยางจรงจง

6) รานคาผานแอปพลเคชน We Chat store ทเปนชองทาง Social Media ทไดรบความนยมอยางมากในจน คลายกบ Line App ในประเทศไทย ซงทางการประเทศจนจำากดการเขาถง Line App

จนมรปแบบการชำาระเงนออนไลนทเฉพาะตว ซงการชำาระเงนผาน Alipay นาจะสอดคลองกบธรกจตางชาตททำาธรกจผาน Website ตวกลางในจน แมวาการคาออนไลนในจนจะสามารถชำาระเงนดวยบตรเครดตไดเหมอนกบ Website ทวไป แตกไมไดรบความนยมมากเทาการชำาระเงนผานตวกลางของจน ทชาวจนใหความเชอมนมากกวา และมความสะดวกกบผคาตางชาตเพราะไมตองมบญชในจน หรอกลาวคอมธนาคารในแตละประเทศเปนตวกลางประสานงานกบ Alipay ทงน ตวกลางชำาระเงนในจนม 3 ชองทางหลก คอ Alipay, Tenpay และ UnionPay โดยการชำาระเงนผาน Alipay ไดรบความนยมมากทสด สามารถใหบรการชำาระเงนทงผาน Website และผานโทรศพทเคลอนทดวยหลากหลายสกลเงน สำาหรบ Tenpay เนนการชำาระเงนผานการทำาธรกรรม WeChat และ UnionPay เปนการชำาระเงนดวยสกลเงนหยวน (RMB) ผานการตดบญชบตรเครดต

การขนสงสนคาขามแดนจะเกดขนหลงจากตกลงการซอขายทางออนไลนกนเรยบรอย โดยม 2 วธการหลก คอ

การนำาเขาจากคลงสนคาทณฑบน (ผใหบรการ Platform การคาขามพรมแดน เปนตวกลางระหวาง ผซอและผขาย) บรษทตางชาตจะสงสนคามาเกบไวในคลงสนคาทณฑบน (Bonded warehouse) ทตงอยในเขตนำารองการคาออนไลนดขามพรมแดน (Cross-Border E-Commerce Comprehensive Pilot Zone) ทกระจายตวในพนทตางๆ ของจน และกระบวนการทางศลกากรนนจะดำาเนนการเมอเกดการขายสนคา วธนเหมาะแกการคาในปรมาณมาก มตนทนการขนสงตำา ใชระยะเวลาไมนานประมาณ 2-7 วนหลงตกลงคำาสงซอและชำาระคาบรการ ไมเสยภาษศลกากรนำาเขาแตตองเสยภาษการบรโภคและภาษมลคาเพม (VAT) ในอตราทกำาหนด ในทางกลบกนกตองเสยคาเชาคลงสนคา และมความเสยงวาสนคาจะหมดอายเพราะเปนการสตอกสนคารอ การสงซอ รวมทงสนคาทผานวธนตองเปนไปตามขอกำาหนดของคลงสนคาทณฑบน (Positive list)

Analysis5

การนำเขาจากคลงสนคาทณฑบน (B2B2C)

เตรยมดำเนนการดานเอกสารและกฎระเบยบของสนคา

สงรายละเอยดการส�งซอการชำระเงนและการขนสงปลอยของ

สงรายการสนคา

สงสนคาใหผบรโภค

สงสนคาไปเกบไวรอคำส�งซอ

ส�งสนคาผานตวกลาง+ชำระเงน

ศลกากรจน

Platformการคาขามพรมแดน

ผขายในตางประเทศ

การขนสงในประเทศ

ผซอชาวจน

คลงสนคาทณฑบนในจน

1

23

4

5

ทมา : China Cross-Border E-Commerce Guidebook, Consulate-General of the Kingdom of the Netherlands in Shanghai, HKTCD

การนำาเขาโดยตรง (B2C) เปนการคาปรมาณไมมากนก การสงสนคาขามประเทศจะเกดขนตอเมอลกคาสงซอสนคาเทานน โดยทสนคาจะถกสงตรงไปยงมอผบรโภคเลยจงเปนการสงสนคาทางไปรษณยเปนหลก วธน เหมาะแกการคาในปรมาณไมมากนกและไมมการสตอกสนคาจงเชอมนดานคณภาพสนคาได สามารถขนสงสนคาไดหลายรปแบบ ขณะเดยวกนกใชเวลานานประมาณ 5-21 วนหลงจากตกลงคำาสงซอและชำาระคาบรการ และมตนทนการขนสงมากกวาเพราะคดตามนำาหนก ตองเสยภาษการบรโภคและภาษมลคาเพม และอาจมภาษอนๆ เพมเตมหากถกตรวจเชค

การนำเขาโดยตรง (B2C)

เตรยมดำเนนการดานเอกสารและกฎระเบยบของสนคา

สงรายละเอยดการส�งซอการชำระเงนและการขนสง

สงรายการสนคา

สงสนคาสมอผบรโภค

ปลอยของ

การขนสงขามประเทศ

สงสนคาไปเกบไวรอคำส�งซอ

ส�งสนคาผานตวกลาง+ชำระเงน

ศลกากรจน

การขนสง

Platformการคาขามพรมแดน

ผขายในตางประเทศ

การขนสงในประเทศ

ผซอชาวจน

คลงสนคาทณฑบนในตางประเทศ

1

2

2

3 4

5

ทมา : China Cross-Border E-Commerce Guidebook, Consulate-General of the Kingdom of the Netherlands in Shanghai, HKTCD

Analysis6

ชองทางการซอขายออนไลน หรอ E-Commerce กลายเปนชองทางการตลาดทสำาคญสำาหรบผบรโภคชาวจน ซงปจจบน มลคาการซอขายออนไลนของจนขยายตวเฉลยไมตำากวารอยละ 30 ตอป และยงมแนวโนมขยายตวอยางตอเนอง ดงนน หาก SME ไทยรายใดสนใจทจะทำาธรกจในจน ศนยวจยกสกรไทย มองวา การเจาะตลาดโดยอาศยชองทางออนไลนดงกลาว นาจะชวยเพมโอกาสในการขยายตลาดใหกบ SME ได

อยางไรกตาม การเจาะตลาดจนผานชองทาง E-Commerce อาจจะไมงายอยางทคด แตละ Online Platform มกระบวนการทยงยาก ซบซอนแตกตางกนไป อกทงตลาดยงมแนวโนมแขงขนกนรนแรงขน ดงนน SME จำาเปนตองเรยนรและทำาความเขาใจขอมลในหลายดาน ทงความรเกยวกบระบบเทคโนโลยสารสนเทศ ขอมลกฎหมายและกฎระเบยบจน โครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศ ระบบขนสงโลจสตกส ตลอดจนตองมความเขาใจการดำาเนนธรกจออนไลนในจนอยางจรงจง

Online Retail ชวยเพมโอกาสในการทำาตลาดใหกบ SME ไทย

โอกาสและชองทางในการเรมตนทำาธรกจออนไลนในจน ชองทางการคาออนไลนสำาหรบ SME ไทย ถอไดวามความไดเปรยบดานตนทนการจำาหนายทอยในระดบตำา

การกำาหนดกลมลกคาเปาหมายสามารถทำาไดชดเจน รวมไปถงความรวดเรวและสะดวกในการประชาสมพนธสนคาหากเทยบกบชองทางจำาหนายหนาราน และสำาหรบการเขาสตลาดจนนน ชองทางออนไลนกเปรยบเสมอนชองทางลดสำาหรบ SME ไทย

อยางไรกด ชองทางการคาออนไลนในการเขาสตลาดจนนนมคอนขางหลากหลาย สามารถทำาไดทงการเขาสตลาดดวยตนเองและการหาพนธมตรชาวจน ซงแตละชองทางมวธการ รปแบบ และกฎระเบยบทเกยวของแตกตางกนไป โดย SME ไทย ควรเลอกชองทางออนไลนใหเหมาะสมกบแตละธรกจ ทงน การทำาธรกจออนไลนในจนสามารถแบงไดเปน 2 ประเภทหลกๆ ดงน

2 ชองทางหลก ทำธรกจออนไลนจนคาออนไลนทวไป

คาออนไลนขามพรมแดน

1) ชองทาง E-Commerce แบบทวไป เปนชองทางทเกดขนเปนชองทางแรกสำาหรบการขายสนคาผานทางออนไลนในประเทศจน และเปนชองทางทเปดมานาน ทำาใหกฎระเบยบตางๆ คอนขางชดเจน รวมทงเปนชองทางทผบรโภคมนใจและคนเคยกบการซอสนคาออนไลน ทงน ผใหบรการ Online Platform หลกๆ สำาหรบชองทางน ไดแก Taobao, Tmall, Dangdang และ JD.com เปนตน

Analysis7

2) Cross-Border E-Commerce เมอสนคานำาเขาเรมเปนทนยมในหมผบรโภคชาวจนมากขน รฐบาลจนจงไดมการเปดชองทางดงกลาวขน โดยเปนชองทางการขายสนคาออนไลนทรฐบาลจนมนโยบายผอนผนกฎหมายและกฎระเบยบตางๆ เพอใหผประกอบการทเปนบรษทจดทะเบยนในตางประเทศสามารถเขาสออนไลนของจนไดงายขน ทงน ผใหบรการ Online Platform หลกๆ สำาหรบชองทางน ไดแก เชน Tmall Global และ JD Worldwide เปนตน

สำาหรบการเรมตนนำาสนคาเขาสตลาดคาออนไลนในจนของ SME ของไทย สามารถทำาไดหลากหลาย ชองทาง ซงแตละชองทางมรายละเอยดทแตกตางกน ดงน

ชองทาง Online ขอด ขอพงระวง

1) ผานตวแทนจำาหนาย หรอคนกลางทขายสนคาบน Online Platform ตางๆ ของจน ทงทเปน B2C, C2C โดยตวแทนจำาหนาย ไดแก

• ชาวจนทเขามาทองเทยวใน ประเทศไทย หรอคนจนท อาศ ยอย ใ นประ เทศไทย (เชน เรยน ทำางาน) และทำา หนาทเปนผรบจางซอสนคาให คนจน หรอทเรยกวา ไตโกว (คนรบหว)

• กลมตวแทนจำาหนายท งท เปนชาวจนและชาวไทยท ทำ าธ รกจขายสนคาอยบน Online Platform ของจน (ฝากขาย)

ตดตอ: ตวแทนหรอกลมนกทองเทยวทเปนชาวจน

• มความสะดวกและงายสำาหรบ SME ไทยทตองการขยายตลาด และสนใจ เ ร มต นทำ า ธ ร ก จ ออนไลนในจน

• ตวแทนมความร ความเขาใจ ในการทำาธรกจออนไลนในจน รพฤตกรรมและความตองการ ของผบรโภคชาวจน และสามารถ สอสารกนไดเขาใจงาย

• ชวยอำานวยความสะดวกในการ เรมตนทำาตลาดออนไลนในจน ไดครบทกขนตอน ตงแตการ ตดตอสอสารกบลกคา การสงซอ สนคา การชำาระเงน และการ จดสงสนคา ทำาใหสามารถ ลดขนตอนการดำาเนนการตางๆ ทคอนขางยงยาก

• หากส นค า เป นท ร จ กอย า ง กวางขวางหรอตดตลาดใน จนแลว การมองหาตวแทน จำาหนายรายใหมๆ ในจนนาจะ ทำาไดงายขน

• ควรเ ลอกตวแทนจำาหนายท นาเชอถอ และมประสบการณ ในการทำาการตลาดออนไลน ในจน โดยอาจจะเลอกจากคนท อยใน Online Platform ทเปน ทรจกหรอเปนทนยมของผบรโภค ชาวจน เชน Taobao, Tmall, Dangdang หรอเลอกจากคนท ม ใ บ อ น ญ า ต ก า ร ทำ า ธ ร ก จ ออนไลนในจน เปนตน

• ตวแทนจำาหนายสนคาในจน จะตองมคลงสนคา หรอสตอก สนคาทจะเตรยมจดสงใหกบ ลกคาจน

Analysis8

ชองทาง Online ขอด ขอพงระวง

2) บ รการดำ า เนนการธ รก จพาณชยอ เลกทรอนกส ผานบรษทรบบรหารรานคาออนไลน (3rd Party Platform) • เปน Website หรอบรษททรบ บรหารจดการการดำาเนน ธรกจออนไลนในประเทศจน อาท Jingpaidang.com, Bay Line เปนตน

ตดตอ: Website หรอบรษทรบบรหารรานคาออนไลนในจน

• มความสะดวกและงายสำาหรบ SME ไทยทตองการขยายตลาด และสนใจ เ ร มต นทำ า ธ ร ก จ ออนไลนในจน

• ม ค ว า ม เ ช ย ว ช า ญ ห ร อ ม ประสบการณในการทำาธรกจ ออนไลนในจน

• สวนใหญจะมบรการทครบวงจร ตงแตขนตอนแรกของการเรม เปดรานคาออนไลน ไปจนถง การดำ า เ น นกา รขาย สนค า การจดสงสนคา การฝกอบรม

• มคาธรรมเนยมหรอคาใชจาย ต า งๆ ในการดำ า เนนการ ตามแตตกลง ซงเปนคาใชจาย ทคอนขางสง อาท คาบรการ รายเดอน สวนแบงจากยอดขาย คาโฆษณา เปนตน

ชองทาง Online ขอด ขอพงระวง

3) การลงทะเบยนเปดรานคาผาน Website ตวกลางในการขายสนคาออนไลนของจนดวยตนเอง ทงทเปน B2B2C, B2C, C2C• SME ของไทย สามารถเขาไป จดต ง Webs i te ผาน E-Market Place ตางๆ ของ จนไดด วยตนเอง อาท Taobao, Tmall เปนตน

ตดตอ: E-Market Place ตางๆ ในจน

• มฐานลกคาเดมของ Website อยแลว ทำาใหมโอกาสเขาถง กลมลกคาไดงายและสะดวก รวดเรวขน

• รปแบบของ Platform ทใชงาน งาย ตงแตระบบสงซอ การ ชำาระเงน การตดตอลกคา การสงเสรมการตลาด เชน การวเคราะหพฤตกรรมของ ลกคาแตละกลม ความเชยวชาญ ในการสรางการรบรแบรนดให กบชาวจน

• ไมตองอาศยตวแทนจำาหนาย หรอคนกลางในการทำาการตลาด ออนไลน

• สามารถตดตอกบลกคาชาวจน ไดโดยตรง จงไมตองเสยคา ใชจายหรอสวนแบงกำาไรใหกบ ตวแทนหรอคนกลาง

• ตองมประสบการณ หรอมความ เ ช ย ว ช าญ ในก า ร ทำ า ธ ร ก จ ออนไลนในจน

• จะตองเขาใจหรอสามารถใช ภาษาจนในการสอสารไดด เพราะ ผบร โภคชาวจนสวนใหญจะ ใชภาษาจนในการตดตอซอขาย ไมนยมใชภาษาองกฤษ

• แตละ Online Platform ของจน (B2B2C, B2C, C2C) ทจะเขาไป เปด Website จะมขอกำาหนด หรอรายละเอยดทแตกตางกนไป ตองศกษาหรอทำาความเขาใจ อยางละเอยด เชน จะตองเปน นตบคคล มการเปดบญชการ ชำาระเงนในจน หรออาจจะม การวางแผนจดสงสนคา การ สตอกสนคา และการรบคนสนคา ดวยตนเอง

Analysis9

ชองทาง Online ขอด ขอพงระวง

4) การเปดบรษททไทย และสงสนคาตรงจากไทยผาน Website ตวกลางขายสนคาออนไลนขามพรมแดน (Cross-Border E-Commerce)

• สวนใหญจะเปน Website ขนาดใหญ ทเปนพนธมตร หรอมความรวมมอกบผท เกยวของในจน

• ทงท เปน Website ของ ผประกอบการจน อาท International Tmall, JD Worldwide, Kua Jing Tong

• และเปนความรวมมอของ ผประกอบการไทยและจน อาท Thai One Mall รวมถง Website ของหนวยงาน ภาครฐของไทย ทเออตอการ ทำ า ธ ร ก จ อ อ น ไ ล น ข า ม ประเทศ อาท Thaitrade.com

ตดตอ: Website หรอ E-Market Place ทงทเปนของทางการไทยหรอจน

• มความนาเชอถอ เนองจาก Website สวนใหญจะเปนของ ผใหบรการรายใหญ มการ จดทะเบยนทำ าธ รก จอย าง ถกตอง และเปนการรวมมอกบ พนธมตรทไวใจได

• รฐบาลจนมนโยบายสนบสนน การคาผาน Cross-Border E-Commerce จงมการผอนผน เงอนไขการตรวจสอบมาตรฐาน สนคานำาเขา ทำาใหชวยลด คาใชจายของผประกอบการ และชวยลดระยะเวลาในการ นำาเขาสนคา

• มระบบการจดเกบภาษแบบ พเศษ ซงทำาใหการนำาเขาสนคา เ สยภาษ ในอตราท ตำ ากว า การนำาเขาทวไป

• SME ของไทยจะตองเปนบรษท ทจดทะเบยนอยางถกตอง หรอ ตองมใบอนญาตประกอบการคา หรอใบอนญาตให เ ปนผ จด จำาหนายจากผผลต

• มการเรยกเกบคาใชจายหรอคา ดำาเนนการตางๆ ตามแตตกลง ของแตละ Website ซง SME จะตองทำาการศกษารายละเอยด ใหเขาใจอยางชดเจน เชน เ ง นประ กนการปฏบ ตตาม สญญา คาธรรมเนยมรายป สวนแบงจากยอดขาย เปนตน

• ม ก า ร จำ า ก ด ยอดซ อ ส น ค า ในแตละครงของผบรโภค

• ตองม Customer Service ทร ภาษาจน เพอชวยเหลอลกคา ในชวงเวลาเปดทำาการ

• สามารถรบคนสนคาในจนได หากลกคาประสงคคนสนคา

จะเหนไดวา การเขาไปทำาธรกจออนไลนในจนมหลากหลายชองทางให SME เลอก ซงแตละชองทางกมขอด-ขอเสยทแตกตางกนออกไป ดงนน การเลอกชองทางการทำาธรกจออนไลนในจนทเหมาะสมเปนสงท SME ตองใหความสำาคญ ซงจะตองสอดคลองกบสนคาและกลมลกคาเปาหมายเปนหลก

และทสำาคญ ศนยวจยกสกรไทยมองวา การเขาไปทำาธรกจออนไลนในจนในแตละ Online Platform มการแขงขนทสง ดงนน ในระยะเรมตน SME ควรมเครอขายและพนธมตรในจน เพอเปนตวแทนจำาหนาย หรอชวยอำานวยความสะดวกตอการเขาสตลาด การชำาระเงน การจดสงสนคา รวมถงการใหบรการหลงการขาย ซงผบรโภคชาวจนคอนขางคาดหวงกบบรการทสะดวกและรวดเรว ไมวาจะเปน การจดสงสนคาไดอยางรวดเรว

Analysis10

การสงสนคากลบคน และการตดตอกบลกคา ซง SME จะตองมความระมดระวงรอบคอบในการเลอกคนจนทเชอถอไดมาเปนพนธมตร และจะตองเปนผทมประสบการณและมความเชยวชาญทางดาน E-Commerce ในจนอยางแทจรงดวย

แมวาตลาด E-Commerce ในจนจะเปนตลาดทมบทบาทเพมขนและมแนวโนมขยายตวอยางตอเนอง แตถงกระนน การเขาไปเจาะตลาดออนไลนในจนกอาจจะยงมอปสรรค ท SME ของไทยจะตองพงระวง โดยมประเดนทสำาคญๆ ดงน

1) กฎหมายหรอกฎระเบยบตางๆ ในการทำาธรกจออนไลน เปนสงทผประกอบการไมควรมองขาม ตงแตขนตอนการจดตงบรษท การจดทะเบยนเครองหมายการคา ภาษตางๆ ทเกยวของกบการนำาเขาและการขายสนคา รวมถงกฎระเบยบอนๆ เชน กฎหมายคมครองผบรโภคทซอสนคาผานชองทางออนไลน สามารถคนสนคาไดภายในกรอบระยะเวลาทกำาหนด นอกจากน กฎระเบยบตางๆ มกมการเปลยนแปลงคอนขางบอย และมรายละเอยดปลกยอยทตางกนในแตละมณฑล SME ของไทยจะตองคอยตดตามความเคลอนไหวหรอการเปลยนแปลงของกฎระเบยบในการทำาธรกจออนไลนอยเสมอ

2) การจดทะเบยนตราสนคา (Trade Mark) เพอปองกนการลอกเลยนแบบตราสนคา และปองกนผอนนำาตราสนคาไปจดทะเบยนกอนหนา เนองจากมชาวจนบางกลมทเมอพบวามสนคาตางชาตใดทอาจมศกยภาพในจน ชาวจนกลมน กจะนำาเครองหมายการคาของสนคาตางชาตนนไปดำาเนนการจดทะเบยนในประเทศจนดวยความไมสจรต

3) การลอกเลยนแบบสนคา สนคาใดทไดรบความนยมอยางมากในตลาดจน อาจจะไดรบผลกระทบจากการผลตสนคาลอกเลยนแบบขนมา ซงผประกอบการจะตองเตรยมความพรอมรบมอกบปญหาดงกลาวทเกดขน เชน การหมนสงขาวสารเกยวกบสนคาปลอมใหแกผบรโภค การใหความรแกผบรโภคเกยวกบวธการสงเกตสนคาของจรงหรอของเลยนแบบ หรอในบางกรณอาจมการใชเทคโนโลยเพมเตม เชน การใช QR Code เพอใหผบรโภค สามารถตรวจสอบสนคาไดวาสนคาทไดรบไมใชสนคาปลอม เปนตน

4 สง SME พงระวงกฎหมายหรอกฎระเบยบตางๆ

การจดทะเบยนตราสนคา

การควบคมราคาสนคา

การสอสารโดยใชภาษาจนเปนหลก

อปสรรคหรอขอพงระวงในการทำาธรกจออนไลนในจนท SME ของไทยควรระมดระวง

Analysis11

4) การควบคมราคาสนคา เนองจากการขายสนคาผานชองทางออนไลนนน ผบรโภคสามารถทจะเปรยบเทยบราคาของสนคาไดงาย สนคาตางประเทศบางชนดทเจาของแบรนดไมไดเขามาทำาการตลาดเองในจน แตแตงตงตวแทนในประเทศจน (ซงตวแทนเหลาน จะดแลสนคาหลายแบรนดพรอมๆ กน) ใหดแลการขายนน มกเกดปญหาเกยวกบการควบคมราคาสนคา และหากเจาของแบรนดไมไดเขามาดแลในเรองดงกลาว กจะทำาใหเกดภาพลกษณแบรนดทไมดในสายตาของผบรโภคตอสนคานนๆ และอาจทำาใหสนคานนไมสามารถอยในตลาดไดตอไป

5) การสอสารโดยใชภาษาจนเปนหลก ถอเปนปจจยและกลยทธแรกสำาหรบ SME ทจะเขาสตลาดออนไลนของจน เนองจากหากผประกอบการตองการเขาถงผบรโภคชาวจน การดำาเนนการทกอยางเกยวกบการขายกจะตองใชภาษาจนเปนหลกในการสอสารกบผบรโภค ไมวาจะเปนการโฆษณา การนำาเสนอและบรรยายรายละเอยดเกยวกบสนคา หรอบรการตางๆ เปนตน

การจะทำาตลาดออนไลนในจนไดนน สงสำาคญคอ การเขาใจพฤตกรรมผบรโภคชาวจนวาตองการสนคาอะไร กฎหมาย หรอกฎระเบยบตางๆ ในการทำาธรกจออนไลนในจนเปนอยางไร และหลงจากนน SME อาจจะตองเลอกชองทางการตลาดทเหมาะสมกบสนคาและกลมเปาหมายของตนเอง ควบคไปกบการทำาการตลาดตางๆ เพอใหสนคาเปนทรจกในกลมผบรโภคชาวจนมากขน

นอกจากน การรวมกลมของ SME ไทยเพอเขามาทำาตลาดออนไลนในจนรวมกน กเปนอกหนงวธทนาสนใจ เพราะนอกจากจะชวยลดตนทนในดานตางๆ แลว ยงจะเปนการเพมความแขงแกรงและเพมอำานาจการตอรองได เนองจากตลาดจนถอวาเปนตลาดทซบซอนและมการแขงขนทสงมาก อกทงการรวมกลมกนเขามาทำาธรกจนน นาจะชวยลดความเสยงในดานตางๆ ไดในระดบหนง

ทงน เปนทสงเกตวา สนคาไทยหลายๆ รายการทตดตลาดหรอเปนทนยมในจน มจดเรมตนมาจากการสรางแบรนดใหเปนทรจกกบกลมนกทองเทยวจนทเดนทางมาทองเทยวในไทยผานไกดทวร หลงจากนน ลกทวรหรอนกทองเทยวจนเรมสนใจในตวสนคาและอยากนำาไปขายเองโดยไมตองผานไกด และเมอแบรนดเรมตดตลาดจากการรววสนคา หรอการบอกตอของผบรโภคชาวจน สนคานนกเรมกาวเขาสตลาดจนแบบเตมตว ดงนน สนคาของ SME บางตวอาจจะเรมเจาะตลาดคนจนผานกลมนกทองเทยวชาวจนทเดนทางมาทองเทยวในประเทศไทยกอนในระยะแรกกไดเชนกน

5 กลยทธเดด เจาะตลาดใหไดผลเขาใจพฤตกรรมผบรโภคชาวจน

เลอกชองทางตลาดทเหมาะสม

รวมกลม SME ไทยเพมอำนาจตอรอง

สรางแบรนดใหเปนทรจก

เจาะตลาดผานนกทองเทยวจนทมาไทย

กลยทธในการปรบตวของ SME สำาหรบเจาะตลาดออนไลนผบรโภคชาวจน

Analysis12

ศนยวจยกสกรไทยมองวา ตลาด E-Commerce ของจนจะยงมแนวโนมเตบโตไดอกมาก และมการขยายตลาดครอบคลมพนทภายในประเทศมากขน โดยมปจจยหนนสำาคญ ไดแก การสนบสนนของรฐบาลจน ในการพฒนาและขยายโครงขายโทรคมนาคม ระบบโลจสตกส และการเขามามบทบาทดแลการซอขายออนไลน

ทงน สนคาของไทยคอนขางเปนทนยมของผบรโภคชาวจน โดยเฉพาะในเรองของคณภาพสนคา จงเปนโอกาสของ SME ทสนใจจะนำาสนคาเขาไปเจาะตลาดจนผานชองทางออนไลน แตถงกระนน ดวยสภาพการแขงขนของตลาดออนไลนในจนทสง SME ควรศกษาพฤตกรรมผบรโภคชาวจนทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา นอกจากน ผประกอบการจะตองเลอกชองทางการเขาสตลาดคาออนไลนใหเหมาะสมกบธรกจและกลมลกคาเปาหมาย รวมไปถงการศกษาถงรายละเอยดขนตอนการนำาเขาสนคา กฎระเบยบ การหาพนธมตร และรายละเอยดปลกยอยทเกยวของ เพอชวยใหการเขาสตลาดออนไลนของจนเปนไปอยางราบรนยงขน

อปเดตเทรนดความรธรกจไมรจบทกททกเวลา ไดท

กลาวโดยสรป