Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
การจดท าตนทนการผลตขาว
2
ความหมายของตนทน
ตนทนชดแจงและตนทนไมชดแจง ¤ ตนทนชดแจง (Explicit Cost) หมายถง
คาใชจายทไดจายไปเปนตวเงนออกไปจรง ใน
กระบวนการผลต ไดแก คาวตถดบ คาแรง
¤ ตนทนไมชดแจง (Implicit Cost) หมายถง
คาใชจายทไมไดจายไปเปนตวเงนออกไปจรง
3
ความหมายของตนทน(ตอ)
ตนทนทางบญชและตนทนทางเศรษฐศาสตร ¤ ตนทนทางบญช หมายถง
คาใชจายทไดจายออกไปและบนทกรายการไวใน
บญชได ซงคอตนทนชดแจงนนเอง
¤ ตนทนทางเศรษฐศาสตร หมายถง
คาใชจายทจ าเปนตอการผลต ไมวาจะจายเงนออกไปหรอไม (จะรวมทงตนทนชดแจงและตนทนไมชดแจง)
4
การน าปจจยการผลตของตนมาใชในการผลต
จะเกดตนทน Implicit Cost ขน
การใชแรงงานตวเอง หรอการใชทดนของตนเองใน
การผลต ไมไดเชา
คดคาใชจาย เปนคาจาง หรอคาเชาใหกบตนเอง
โดยจะประเมนจาก คาจางคาแรง คาเชาในพนท
ความหมายของตนทน(ตอ)
5
ความหมายของตนทน(ตอ)
ตนทนคาเสยโอกาส (Opportunity Cost) หมายถง
ตนทนทเกดขนเมอมการน าทรพยากรท
มอยอยางจ ากด ไปใชในทางเลอกหนง
ทางเลอกอนทไมไดเลอก กคอคาเสยโอกาส
6
ตนทนทางเศรษฐศาสตร = Explicit Cost + Implicit Cost
ตนทน
ทางเศรษฐศาสตร > ทางบญช
ความหมายของตนทน(ตอ)
7
ความหมายของตนทน(ตอ)
ตนทนทางสงคม (Social Cost) คอ ตนทนเอกชน (Private Cost) ทผผลตตองจาย โดยตรง เปนคาปจจยการผลต
บวกกบ
ผลกระทบภายนอก (Externality) ทเปนลบ ทเกดจากการผลตของหนวยผลต
8
ความหมายของตนทน (ตอ)
ตนทนทาง
เศรษฐศาสตร
ตนทนชดแจง
ตนทนไมชดแจง
ตนทนคาเสยโอกาส
ตนทนทางบญช
ตนทน
สงคม
ตนทนเอกชน
Externality ผลกระทบ
ภายนอก
เราจะเลอกแนวคดตนทนแบบไหน ?
บญช เศรษฐศาสตร
สงคม
9
หลกเกณฑ การจดท าตนทนการผลต
1 มนยามทชดเจนเปนมาตรฐานเดยวกน
2 คดเทาทใชจรงในชวงเวลาการผลต
3 คดคาใชจายทกขนตอนกจกรรมการผลต
4 เปนตนทนการผลตของเกษตรกร ณ ไรนา
11
ขนตอนการจดท าขอมลตนทนการผลต
วางแผน
- ก าหนด ขอบเขต เปาหมาย
- ออกแบบสอบถาม
- สอบถามดวยวธสมภาษณเกษตรกรในพนท
- ตรวจสอบความแนบนย ประมวลผล
- สรป รายงานผล
12
ตนทนการผลต
(Production Cost)
นยาม : ตนทนการผลตพช
หมายถง คาใชจาย หรอมลคาการใชปจจยการ
ผลต ทงปจจยผนแปร และปจจยคงท ในแตละ
ขนตอนกจกรรมการผลต ในชวงเวลา หรอชวง
การผลตหนง
13
ตนทนผนแปร (Variable Cost)
นยาม : ตนทนการผลตพช (ตอ)
หมายถง
คาใชจาย หรอเปนตนทน ทเกดจาก
การใชปจจยการผลต ทขนอยกบปรมาณ
การผลต เชน คาจางคาแรง คาวสด
14
ตนทนคงท (Fixed Cost)
นยาม : ตนทนการผลตพช (ตอ)
หมายถง
คาใชจายทไมเปลยนแปลงไปตาม
ปรมาณการผลต เปนคาใชจายคงท
เชน คาเชาทดน
15
นยาม : ตนทนการผลตพช (ตอ)
ตนทนทงหมด (Total Cost)
หมายถง ผลรวมคาใชจายทงหมด
ทงตนทนผนแปร และตนทนคงท
ตนทนทงหมด = ตนทนผนแปร + ตนทนคงท
Total Cost = Variable Cost + Fixed Cost
16
นยาม : ตนทนการผลตพช (ตอ)
ตนทนตอพนท (บาท/ไร)
หมายถง ตนทนรวมทงหมด เฉลยตอเนอทปลก
ตนทนตอหนวย (บาท/กโลกรม)
หมายถง ตนทนตอไร(บาท) หารดวย
ผลผลตตอไร(กก.)
17
นยาม : ตนทนการผลตพช (ตอ)
ตนทนตอกโลกรม
(บาท/กก.)
= ตนทนทงหมด (บาท)
ผลผลตทงหมด (กก.)
= Total Cost (Baht)
Production (Kgs.)
หรอ ตนทนตอกโลกรม
(บาท/กก.)
= ตนทนตอไร (บาท)
ผลผลตตอไร (กก.)
= Total Cost per Rai (Baht) Yield per Rai (Kgs.)
18
นยาม : ตนทนการผลตพช (ตอ)
ตวอยาง วธคดตนทนตอพ นท(บาท/ไร)
¤เนอทปลกขาว 10 ไร
¤ตนทนการผลตทงหมด 45,000 บาท
¤ตนทนตอไร
= 45,000 หารดวย 10
= 4,500 บาท
19
นยาม : ตนทนการผลตพช (ตอ)
ตวอยาง วธคดตนทนตอหนวย (บาท/กก.)
¤ผลผลตตอไร (สมมตขาว 580 กก.)
¤ตนทนตอไร 4,500 บาท
¤ตนทนตอกโลกรม
= 4,500 หารดวย 580
= 7.76 บาท/กก.
20
นยาม : ตนทนการผลตพช (ตอ)
ตนทนตอหนวย (กก.)
= ตนทนทงหมด (บาท)
ผลผลตทงหมด (กก.)
= 45,000 (บาท)
5,800 (กก.)
= 7.76 (บาท/กก.)
หรอ ตนทนตอหนวย(กก.)
= ตนทนตอไร (บาท)
ผลผลตตอไร (กก.)
= 4,500 (บาท) 580 (กก.)
= 7.76 (บาท/กก.)
21
ตนทนผนแปร
โครงสรางตนทนการผลตขาว
คาแรง
คาวสด
คาเสยโอกาสเงนลงทนผนแปร
22
ตนทนคงท
โครงสรางตนทนการผลตขาว (ตอ)
คาเชา/คาใชทดน
คาเสอมอปกรณฯ
คาเสยโอกาสเงนลงทนอปกรณฯ
23
โครงสรางตนทนการผลตขาว
รายการ (บาท/ไร)
1. ตนทนผนแปร
1.1 คาแรง
1.2 คาวสด
1.3 คาเสยโอกาสเงนลงทนผนแปร
2. ตนทนคงท
2.1 คาเชา/คาใชทดน
2.2 คาเสอมราคาฯ
2.3 คาเสยโอกาสเงนลงทนอปกรณฯ
3. ตนทนรวม
4. ตนทนตอหนวย (บาท/กก.)
5. ผลผลตตอไร (กก.)
24
รายการ เงนสด ประเมน รวม
1. ตนทนผนแปร (1.1+1.2+1.3) XXXX XXXX XXXX
1.1 คาแรงงาน (เตรยมดน ปลก ดแล เกบเกยว) XX XX XX
1.2 คาวสด และอนๆ (พนธ ปย ยา) XX XX XX
1.3 คาเสยโอกาส XX XX XX
2. ตนทนคงท (2.1+2.2) XXXX XXXX XXXX
2.1 คาเชาทดน XX XX XX
2.2 คาเสอมราคา และอน ๆ XX XX XX
3. ตนทนรวมตอไร (1+2) XXXX XXXX XXXX
4. ตนทนรวมตอหนวย (บาท/กก) (3/5) XX XX XX
5. ผลผลตตอไร (กก.) XXX XXX XXX
โครงสรางตนทนการผลตขาว หนวย : บาท/ไร
ตนทนผนแปร คาแรง
เตรยมดน
• ไถดะ ไถปนตอซง
• ไถแปร ไถพรวน
• คลาด ชกทางน า
ปลก
• หวาน โยน
• ปกด า
(คน ,รถปลก)
25
ตนทนผนแปร คาแรง (ตอ)
ดแลรกษา
• ดายหญา ตดขาวดด
• ใสปย ใหน า
• ก าจดศตรพช
เกบเกยว
• แรงงานคน
• รถเกยว
26
ตนทนผนแปร คาวสด
พนธ
• เมลดพนธ
• ตนกลาพนธ
• แผนตนกลาพนธ ส าหรบรถปกด า
ปย
• ปยเคม
• ปยอนทรย
• ปยอนทรยเคม
27
ตนทนผนแปร คาวสด (ตอ) 28
• ยาฆาหญา
• ยาคลมหญา ยาปราบวชพช
• โรค แมลง เพลย หนอน
• นก หน หอย ยาปราบศตรพช
• น ามนเบนซน โซลา หลอลน
• คาไฟฟา กรณใชไฟฟา น ามนเชอเพลง
ตนทนผนแปร คาวสด (ตอ) 29
• วสดการเกษตร วสดสนเปลอง
• มอายใชงานไมเกน 2 ป วสดสนเปลอง
• เปนอปกรณเครองจกรเครองยนต ของ
เกษตรกรเอง ใชในกจกรรมการผลต คด
เฉพาะ 1 ฤดการผลต
คาซอมแซม
อปกรณการเกษตร
• คดตอฤดการผลต คาเสยโอกาส
เงนลงทนผนแปร
ตนทนคงท 30
• คาเชาทดน เชาทผอน
• คาใชทดน เปนทดนตนเอง คาเชาทดน
• เปนอปกรณเครองจกรเครองยนต ของ
เกษตรกรเอง ใชในกจกรรมการผลต คด
เฉพาะ 1 ฤดการผลต
คาเสอม
อปกรณการเกษตร
• คดตอฤดการผลต คาเสยโอกาส
เงนลงทนอปกรณฯ
31
คาเสยโอกาสเงนลงทนในตนทนผนแปร
หมายถง คาเสยโอกาส ในการใชปจจยการผลตไปลงทนท ากจกรรมหนง แทนทจะน าไปท ากจกรรมอนทใหผลตอบแทนทสงสด ในทนใชอตราดอกเบยเงนก ของ ธกส. และคดตามระยะเวลาอายของพชนน
32
i )12
PP(VCOPC
การค านวณคาเสยโอกาสเงนลงทน(ผนแปร)
โดยท OPC = คาเสยโอกาสเงนลงทนในตนทนผนแปร (บาท/ไร) VC = ตนทนผนแปรทงหมดตอไร (คาแรง+คาวสด) M = ระยะเวลาการผลต(เดอน) i = คาเสยโอกาส ใชอตราดอกเบยเงนก ของ ธกส.
33
คาเสอมราคาทรพยสน หมายถง : การคดคาเสอมของทรพยสนเครองจกรเครองมอ อปกรณจ าเปนทใชในกจกรรมการผลตในฟารม หรอไรนา ทมอายการใชงานมากกวา 2 ป อาท โรงเรอน ยงฉาง เครองสบน า เครองฉดพน ถงผสมยาสารเคม โดยมหลกการค านวณ ดงน
34
A
1U
12
PP
N
SVBVD
การค านวณคาเสอมราคา
โดยท D = คาเสอมราคาตอปของทรพยสน
BV = มลคาแรกซอหรอสรางทรพยสน SV = มลคาซากของทรพยสนเมอหมดอายการใชงาน M = ชวงเวลาการผลต(เดอน) ตงแตเรมการผลต จนถงเกบเกยวผลผลต N = อายการใชงานของทรพยสน U = รอยละการใชงานของทรพยสนในการผลตพชนน A = เนอทเพาะปลก
35
คาเสยโอกาสเงนลงทนในอปกรณ
การเกษตร
หมายถง การคดคาเสยโอกาสเงนลงทนในการซออปกรณและการลงทนระยะยาว ตองเปนชดเดยวกบ ทคดคาเสอม ใชอตราดอกเบยเงนกของ ธกส.
36
การค านวณคาเสยโอกาสเงนลงทนในอปกรณการเกษตร
โดยท OPI = คาเสยโอกาสเงนลงทนในอปกรณการเกษตร BV = มลคาแรกซอหรอสรางทรพยสน EV = มลคาซากของทรพยสนเมอหมดอายการใชงาน M = ชวงเวลาการผลต(เดอน) ตงแตเรมการผลตจนถง เกบเกยวผลผลต i = คาเสยโอกาส ใชอตราดอกเบยเงนก ของ ธกส. U = รอยละการใชงานของทรพยสนในการผลตพชนน A = เนอทเพาะปลก
A
1Ui)
12
M(
2
EV)(BVOPI
37
คาซอมแซมอปกรณการเกษตร หมายถง คาใชจายทไดจายเปนคาซอมแซมอปกรณการเกษตร เชน เครองสบน า เครองฉดพนยา หรออปกรณการเกษตรอนทเกษตรกรมไวใชในกจกรรมการผลตพชนน
38
การค านวณคาซอมแซม อปกรณการเกษตร
คาซอมแซมเฉลยตอป =
คาซอม ณ ปทส ารวจ x ( % การใชงานกบพชน)
จ านวนปทใชงานไดจากการซอมครงน
39
แบบส ารวจ
40
ชดเจน เชอมโยง ครบถวน
ลกษณะทดของแบบสอบถาม
41
ขอมลทตองการในแบบสอบถาม
A-B
• A. ขอมลพนฐานของเกษตรกรทเปนตวอยาง
• B. ขอมลทวไปของแปลงตวอยาง
C-D
• C. ขอมลคาใชจาย วสด
• D. ขอมลคาการใชแรงงาน คาจาง คาแรง
E
• E. ขอมลเครองมออปกรณของเกษตรกร
ทมไวใชเอง ในกจกรรมการผลต
หมวด
42
การค านวณผล
โดยท TC i = ตนทนรวมของตวอยางท i TVC i = ตนทนผนแปรของตวอยางท i TFC i = ตนทนคงทของตวอยางท i i = ตวอยางท ๑ , ๒ , ๓ , ... , n
TFCTVCTC iii
การค านวณระดบตวอยาง
43
การค านวณผล (ตอ)
โดยท TCR i = ตนทนการผลตตอไรของตวอยางท i TC i = ตนทนการผลตรวม หรอคาใชจายในการผลต
รวมของตวอยางท i Ai = เนอทปลกของตวอยางท i
ตนทนการผลตตอไร
A
TCTCR
i
ii
44
การค านวณผล (ตอ)
โดยท Yi = ผลผลตตอไรของตวอยางท i Pi = ผลผลตทงหมดของตวอยางท i Ai = เนอทปลกของตวอยางท i
ผลผลตตอไร
AP
Yi
ii
45
การค านวณผล (ตอ)
โดยท TCK i = ตนทนการผลตรวมตอกโลกรม (บาท) ของตวอยางท i Yi = ผลผลตตอไรของตวอยางท i Pi = ผลผลตทงหมดของตวอยางท i
ตนทนการผลตตอกโลกรม
Y
TCRTCK
i
ii
P
TCTCK
i
i
iหรอ
46
การค านวณผล ระดบจงหวด
คอ ผลรวมของตนทนการผลตตวอยางท i คณดวย เนอทปลกของตวอยางท i ในจงหวด j หารดวย ผลรวมของเนอทปลกของทกตวอยาง i ในจงหวด j
ตนทนการผลตตอไรของจงหวด
n
1ii
n
1i i
j
A
A)(TC
TCR
47
การค านวณผล ระดบจงหวด (ตอ)
โดยท TCK j = ตนทนการผลตตอกโลกรม ของจงหวด j TCR j = ตนทนการผลตตอไร ของจงหวด j Y j = ผลผลตตอไร ของจงหวด j j = จงหวดท ๑, ๒, ๓, ... , n
ตนทนการผลตตอกโลกรมของจงหวด
Y
TCRTCK
j
j
j
48
การค านวณผล ระดบภาค
โดยท A j = เนอทปลก (ไร) ของจงหวด j
ตนทนการผลตตอไรของภาค
n
1jj
n
1jj
k
A
A)(TC
TCR
คอ ผลรวมของตนทนการผลตของจงหวด j คณดวย เนอทปลกของจงหวด j ในภาค k หารดวย ผลรวมของเนอทปลกของทกจงหวด j ในภาค k
49
การค านวณผล ระดบภาค(ตอ)
โดยท TCK k = ตนทนการผลตตอกโลกรม ของภาค k TCR k = ตนทนการผลตตอไร ของภาค k Y k = ผลผลตตอไร ของภาค k k = ภาคท ๑, ๒, ๓, ... , n
ตนทนการผลตตอกโลกรมของภาค
Y
TCRTCK
k
kk
50
การค านวณผล ระดบประเทศ
โดยท A k = เนอทปลก (ไร) ของภาค k
ตนทนการผลตตอไรของประเทศ
n
1kk
n
1kk
T
A
A)(TC
TCR
คอ ผลรวมของตนทนการผลตของภาค k คณดวย เนอทปลกของภาค k หารดวย ผลรวมของเนอทปลกของทกภาคในประเทศ
51
การค านวณผล ระดบประเทศ(ตอ)
โดยท TCK T = ตนทนการผลตตอกโลกรม ของประเทศ TRC T = ตนทนการผลตตอไร ของประเทศ YT = ผลผลตตอไร ของประเทศ
ตนทนการผลตตอกโลกรมของประเทศ
Y
TCRTCK
T
T
T
ตวอยางการคดตนทนเฉลย
เกษตรกร พนท (ไร) ตนทนตอไร(บาท)
นาย ก 10 6,000
นาย ข 50 4,000
นาย ค 200 3,000
เฉลยอยางงาย 4,333
เฉลยแบบถวงน าหนก 3,308
ตวอยางการคดตนทนเฉลย
เฉลยอยางงาย
(6,000 + 4,000 + 3,000)/3 = 4,333
เฉลยแบบถวงน าหนก
[(6,000 * 10)+(4,000 * 50)+(3,000 * 200)]/(10+50+200)
= 3,308
การค านวณคาแรง ตวอยาง คาสมประสทธ ในการค านวณ คาแรง
รายการ หนวย ครง ครงละ ราคาตอ ความสามารถ
คาแรง
/วน มลคา
หนวยตอครง (หนวย/วน/แรง) บาทตอไร
คาแรงงาน
- หวานปย
- เกบเกยว
ไร
ไร
2 1
1 1
50 500
5.5 28
275
14,000
100.00
500.00
54
การค านวณคาวสด 55
ตวอยาง คาสมประสทธ ในค านวณ คาวสด รายการ หนวย ครง ครงละ ราคาตอ มลคา
หนวยตอครง บาทตอไร
คาวสด
- คาเมลดพนธ
- คาปยเคม
กก.
กก.
1
2
24
25
20
17
480.00
850.00
การค านวณผลตอบแทน 56
ผลตอบแทนการผลต
• ผลตอบแทนตอไร (บาท/ไร)
(ผลผลตตอไร คณดวย ราคาทเกษตรกรขายได) หก ตนทนตอไร
• ผลตอบแทนตอ กก. (บาท)
ราคาตอ กก. ทเกษตรกรขายได หก ตนทนตอ กก.
การค านวณผลตอบแทน 57
ผลตอบแทนการผลต (ตวเลขสมมต)
1. ตนทนการผลต (บาท/ไร) 4,500
2. ตนทนตอ กก. (บาท/กก.) (1/2) 9
3. ผลผลตตอไร (กก.) 500
4. ราคาทเกษตรกรขายได (บาท/กก.) 20
5. ผลตอบแทนตอไร (บาท/ไร) (3x4) 10,000
6. ผลตอบแทนตอ กก. (บาท) (4 – 2) 11
58
หนวย : บาท/กก
รายการ เงนสด ประเมน รวม
1. ตนทนผนแปร (1.1+1.2+1.3) XXXX XXXX XXXX
1.1 คาแรงงาน (คาขนไปส คาส อบ คดแยก บรรจ) XX XX XX
1.2 คาวสด และอนๆ (คาถง ตรา อปกรณ) XX XX XX
1.3 คาเสยโอกาส XX XX XX
2. ตนทนคงท (2.1+2.2) XXXX XXXX XXXX
2.1 คาเสอมราคา XX XX XX
2.2 อน ๆ XX XX XX
3. ตนทนรวมตอกก. (1+2) XXXX XXXX XXXX
โครงสรางตนทนการแปรรปขาวเปลอก เปนขาวสารหรอขาวกลอง
59
ประโยชนทคาดวาจะไดรบ
1 ไดขอมลรายละเอยดคาใชจายแตละกจกรรมในการลงทน
การผลตของเกษตรกร เพอเปรยบเทยบกบราคาทเกษตรกร
ขายไดวาไดก าไรหรอขาดทน 2 น าขอมลตนทนการผลตมา วเคราะห วางแผนพฒนา
สนบสนน แกไขปญหาการผลต และลดตนทนการผลต
ใหสามารถมผลตอบแทนทคมทน และสามารถแขงขนได
เกษตรกรมรายไดทเพมขน มความเปนอยทดขน
ประกอบอาชพไดอยางมนคง
60
แนวทางในการลดตนทนการผลตขาว
1. การลดตนทนการผลตขาว เปนการจงใจใหเกษตรกรสามารถ
ปรบเปลยนวธการใชปจจยการผลตขาวใหเหมาะสม ดวยการใช
เทคโนโลยตามหลกวชาการในการผลตและหลกเศรษฐศาสตร
ทเหมาะสมในแตละพนท สามารถลดตนทนการผลตขาวไดโดย
ใหผลผลตดขนกวาเดม ซงกรมการขาวไดด าเนนการโดยสงเสรม
สนบสนนในดานวชาการและการถายทอดเทคโนโลยทสามารถ
ปฏบตไดใหแกเกษตรกร ทงเกษตรกรสมาชกศนยขาวชมชน
และเกษตรกรทวไป
61
รายการ/กจกรรม พจารณา
1. พนธทปลก พนธคณภาพ อตราการใช ตามวธปลก
2. พนทเพาะปลก (ไร ) ขนาดเลก กลาง ใหญ 3. วธการปลก นาด า /หวานน าตม /โยน /หยอด /
หวานแหง 4. การเตรยมดน -ไถดะ
-ไถแปร - ไถปน/ท าเทอก
5. การปรบปรงดน ปนฟางหมกกลบ ปลกพชปยสดกลบ
2.กจกรรมการผลตขาวทเกยวของกบการลดตนทนการผลตขาว
62
6. การใชเทคโนโลย 6.1 การเตรยมดน - ใชเครองจกร – คน
6.2 การปลก - ใชเครองจกร - คน 6.3 การใหน า - ใชเครองจกร - คน 6.4 การใสปย - ใชเครองจกร - คน 6.5 การปองกนก าจดศตรพช - ใชเครองจกร - คน 6.6 การดายหญา - ใชเครองจกร - คน 6.7 การเกบเกยว - ใชเครองจกร – คน
7. ปยทใช - เคม -อนทรย
2.กจกรรมการผลตขาวทเกยวของกบการลดตนทนการผลตขาว