ANLATIMIN ZELLKLER

Anlatmda dilin kurallarna uymak gerekir. Anlatmn kendi iinde

farkl yntemleri vardr. Anlatm kiiliin bir gstergesidir. nk her

anlatc kendine zg bir dil kullanr.

yi bir anlatmda bulunmas gereken zellikler :

Anlatm ak ve net olmaldr.

Dilin kurallarna uygun olmaldr.

Karmak ve anlalmas g cmlelerden kanlmaldr.

Dil sade, gsterisiz ve sssz olmaldr.

Anlatmda Aklk : Anlatlacak halin ve olayn betimlenecek

grnn, sezginin, dile getirilecek duygunun ve dncenin ak ve

net bir ekilde belirmesidir. Anlatmn ak olabilmesi iin virgln

kullanm yerine dikkat edilmelidir.

Gerekli yerlerde tamlayan kullanlmaldr.

Yanl karlatrmalar yaplmamaldr.

Kelimeler anlamlarna ve dilin kurallarna uygun

kullanlmaldr.

Anlatmda Akclk : Szl veya yazl ifadenin hi bir engele

uramadan akp gitmesi ses akn bozan sylenmesi g seslere

yer verilmemesi ve gereksiz sz tekrarlarndan kanlmasdr.

Anlatmda Duruluk : Kelime ve cmle dzeyinde gereksiz ifadelere

yer verilmemesi karmak cmle yaplarndan kanlmas gerekli

yerlerde deyim ve terimlerin kullanlmamas ile oluan bir anlatmdr.

Ksaca duruluk gereksiz kelime, kelime grubu ve eklere yer

verilmemesidir.

Anlatmda Yalnlk : Metnin ve dil ifadesinin sade, gsterisiz olmas

kullanlmayan sz ve sz beklerine yer verilmemesi sylenmek

istenilenin ksa ve kesin ifadelere aktarlmasdr.

Anlatmda zllk : Duruluk ve yalnlklarda ilgili olan bu kavram

anlatlmak istenenlerin ayrntya girilmeden aktarlmasdr.

Anlatmda Tutarllk : Kiinin anlatklarnn daha nce syledikleriyle

elimedii anlatmdr.

Anlatmda zgnlk : Anlatm nitelikleri bakmndan, benzerlerinden

farkl ve stn bir tarz olan anlatmdr.

Anlatmda nandrclk : Anlatlanlarn mantk erevesine oturmas,

kantlanabilmesi ve nesnel olmasdr.

Anlatma Etkileyicilik : Ele alnan konunun okuyucuda alglay ve

davran deiikliklerinin olumasn salayan anlatmdr.

Anlatmda Srkleyicilik : Anlatmda merak duygusunun uyank

tutulduu ilgi ve dikkatin zerinde younlamasn salayan

anlatmdr.

Anlatmda lginlik : Anlatmda daha nce sylenenlerden

yazlanlardan farkl konular yakalanmasdr. Bu anlatmda kvrak bir

zeka ve kendine zg bir dil kullanlmaldr.

Anlatmda Ciddiyet : Dnce, istek, emir ve yasaklarn gnlk

konuma dilinin samimi havas dnda daha resmi hitap ve

syleyitende anlatlmasdr.

Anlatmda Balaklk : Bir metinde dil gelerinin dil bilgisi kurallarna

uyularak yan yana getirilmesiyle oluan bir kavramdr. Balakla

uyulmad takdirde cmle ierisinde anlatm bozukluu ortaya

kabilir. Bunlar bazen bir ekin bazende bir kelimenin eksikliinden

kaynaklanabilir.

Yanl: Bu sabah istasyon onunla karlatm.

Doru : Bu sabah istasyonda onunla karlatm

Yanl : St az, ay hi sevmem

Doru : St az severim, ay hi sevmem.

Anlatmda Badaklk : Dil gelerinin ifade ettii durum ve hususlar

arasndaki balantlarna badaklk denir. Badakla uyulmad

takdirde anlamsal olarak anlatm bozukluklar ortaya kar.

Y: am fidanlarn zenle ektiler. D: am fidanlarn zenle diktiler.

Anlatmda Badatrma : Kelimelerin yeni bir anlam ifade etmek iin

yan yana getirilerek oluturduu sz gruplarna badatrma denir.

Yaygn olan ifadelerle oluturulmu badatrmalara allm

badatrma birbiriyle uyumayan kelimelerden meydana gelen

badatrmalara allmam badatrma denir.

rnek : Dilsiz hayaller ( Allmam Badatrma )

Dilsiz insan ( Allm Badatrma )