64
ฤทธิ์ตานออกซิเดชัน และปริมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกัดจาก ตนเรวหอมและวานสาวหลง Antioxidant activities and total phenolic contents of Etlingera pavieana and Amomum biflorum ปริยานุช อินทรรอด PRIYANUT INROD โครงงานวิจัยฉบับนี้เปนเปนสวนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรปริญญาวิทยาศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาชีวเคมี คณะวิทยาศาสตร มหาวิทยาลัยบูรพา ปการศึกษา 2551 ลิขสิทธิ์เปนของมหาวิทยาลัยบูรพา

Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

ฤทธตานออกซเดชน และปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกดจาก ตนเรวหอมและวานสาวหลง

Antioxidant activities and total phenolic contents of

Etlingera pavieana and Amomum biflorum

ปรยานช อนทรรอด PRIYANUT INROD

โครงงานวจยฉบบนเปนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาชวเคม คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยบรพา

ปการศกษา 2551 ลขสทธเปนของมหาวทยาลยบรพา

Page 2: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

หวขอโครงงานวจย ฤทธตานออกซเดชน และปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกด จากตนเรวหอมและวานสาวหลง ชอนสต นางสาวปรยานช อนทรรอด รหสนสต 48033765 หลกสตร วทยาศาสตรบณฑต (ชวเคม) อาจารยทปรกษา ผศ.ดร.กลาวขวญ ศรสข ปการศกษา 2551

คณะกรรมการการสอบไดพจารณาโครงงานวจยฉบบนแลว เหนสมควรรบเปนสวนหนงของการ ศกษาตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาชวเคม คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยบรพา ..................................................................................................... ประธานกรรมการ และอาจารยทปรกษา (ผศ.ดร.กลาวขวญ ศรสข) .................................................................................................... กรรมการ (ผศ.ดร.เอกรฐ ศรสข) .................................................................................................... กรรมการ (อ.ดร.กาญจนา หรมเพง) ภาควชาชวเคมอนมตใหรบโครงงานวจยฉบบนปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญา วทยศาสตรบณฑต สาขาวชาชวเคม คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยบรพา ................................................................................................... หวหนาภาควชาชวเคม (อ.ดร.จตตมา เจรญพานช) วนท ......./ ......./ .......

Page 3: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

หวขอโครงงานวจย ฤทธตานออกซเดชน และปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกด จากตนเรวหอมและวานสาวหลง ชอนสต นางสาวปรยานช อนทรรอด รหสนสต 48033765 หลกสตร วทยาศาสตรบณฑต (ชวเคม) อาจารยทปรกษา ผศ.ดร.กลาวขวญ ศรสข ปการศกษา 2551

บทคดยอ

ในงานวจยนทาการศกษาฤทธตานออกซเดชนของสวนสกดยอยเฮกเซน เอทลอะซเตท และนาของตนเรวหอม (Etlingera pavieana) และวานสาวหลง (Amomum biflorum) โดยนามาทาการทดสอบฤทธกาจดอนมล DPPH ทดสอบความสามารถในการรดวซ และความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ ในการทดสอบฤทธกาจดอนมล DPPH เปรยบเทยบกบสารตานออกซเดชนมาตรฐาน คอ กรดแอสคอรบก และบเอชท (BHT) จากการทดสอบพบวา สวนสกดยอยเอทลอะซเตทของตนเรวหอมและวานสาวหลง มฤทธกาจดอนมล DPPH สงทสด รองลงมาคอสวนสกดยอยนา และสวนสกดยอยเฮกเซนตามลาดบ นอกจากนยงพบวาสวนสกดเอทลอะซเตทของตนเรวหอมและวานสาวหลงมความสามารถในการรดวซสงทสด สวนความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ พบวาสวนสกดยอยเฮกเซนของตนเรวหอม และสวนสกดยอยนาของตนวานสาวหลงมความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะสงทสด และเมอทาการวเคราะหหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวม พบวาสวนสกดยอยเอทลอะซเตทของเรวหอมและวานสาวหลงมปรมาณสารประกอบฟนอลรวมสงทสด และพบวาฤทธการกาจดอนมล DPPH มความสมพนธกบปรมาณสารประกอบฟนอลรวม ดวยคาสมประสทธสหสมพนธเทากบ 0.9731

Page 4: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

PROJECT TITLE Antioxidant activities and total phenolic contents of Etlingera pavieana and Amomum biflorum NAEM Miss Priyanut Inrod STUDENT NUMBER 48033765 PROGRAM Bachelor of Science (Biochemistry) ADVISOR Assist. Prof. Klaokwan Srisook, Ph.D. ACADEMIC YEAR 2008

ABSTRACT

In this study, the antioxidant activites of hexane, ethyl acetate and water subfractions from Etlingera pavieana and Amomum biflorum were evaluated by various antioxidant activity assays, including DPPH radical scavenging, reducing power and ferrous-ion chelating. Among solvent extract from E. punicea and A. biflorum, the ethyl acetate subfractions showed the highest DPPH radical scavenging activity, the activity decreased in the order water subfractions > hexane subfractions. Moreover, the ethyl acetate subfractions showed the highest reducing power activity. The ferrous-ion chelating, showed the highest in hexane subfractions from E. punicea and water subfractions from A. biflorum. In addition to antioxidant activities, total phenolic compounds were evaluated in the extract using the Folin-Ciocalteu menthod. Both ethyl acetate subfractions from E. punicea and A. biflorum contained the most phenolics content among others. A correlation between the DPPH radical scavenging activity and total phenolic compound was observed with the correlation coefficient 0.9731

Page 5: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

ประกาศคณปการ

โครงงานวจยทางชวเคมฉบบนสาเรจลงดวยดดวยความชวยเหลอจาก ผศ.ดร.กลาวขวญ ศรสข อาจารยทปรกษา ทใหคาปรกษาและชวยแนะแนวทางในการศกษาคนควา คอยแนะนาอบรมสงสอนใหความร ใหความชวยเหลอ ใหกาลงใจและดแลขาพเจาในการทาโครงงานวจย และตรวจสอบแกไขขอบกพรองในการเขยนโครงงานวจยทาใหโครงงานวจยนสาเรจตามความคาดหมาย ขอขอบพระคณ ผศ.ดร.เอกรฐ ศรสข ทคอยใหคาแนะนา ใหความรสอนวธการใชเครองมอในการสกดสาร และใหความอนเคราะหภาพถายของตนเรวหอมและวานสาวหลง รวมทงทกรณาเปนคณะกรรมการสอบโครงงานวจยน ขอขอบพระคณ อ.ดร.กาญจนา หรมเพง ทใหคาแนะนาและกรณาเปนคณะกรรมการสอบโครงงานวจยน ขอขอบพระคณภาควชาวารชศาสตร และภาควชาเคม คณะวทยาศาตร มหาวทยาลยบรพา ทอนเคราะหและชวยเหลอในการใชเครองมอ และขอขอบกราบพระคณบดามารดาทคอยใหกาลงใจ ใหความชวยเหลออปการะคาใชจายตางๆ ขอขอบพระคณเจาหนาทภาควชาชวเคม พๆ และเพอนๆรวมถงผทเกยวของทกคนทคอยใหความชวยเหลอ ใหกาลงใจมนาใจในการทาโครงงานวจยนนตลอดมาจนทาใหโครงงานวจยนสาเรจสมบรณ ขอขอบพระคณไว ณ ทนดวย

ปรยานช อนทรรอด 5 เมษายน 2552

Page 6: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

สารบญ หนา

ปกใน……………………………………………………………………………………............... ก หนาอนมต………………………………………………………………………………………... ข บทคดยอภาษาไทย.......................................................................................................................... ค บทคดยอภาษาองกฤษ…………………………………………………………………………….. ง ประกาศคณปการ………………………………………………………………………………… จ สารบญ………………………………………………………………………………………........ ฉ สารบญตาราง…………………………………………………………………………………..... ซ สารบญรป……………………………………………………………………………………...... ฌ บทท 1. บทนา................................................................................................................................... 1

1.1. ความเปนมาและความสาคญของปญหา…………………………………………....... 1 1.2. วตถประสงคของการวจย............................................................................................ 2

1.3. สมมตฐานของการทดลอง.......................................................................................... 2 1.4. ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย…………………………………………….. 2

1.5.ขอบเขตของการวจย…………………………………………………........................ 2 2. ทฤษฏและงานวจยทเกยวของ............................................................................................ 3 2.1. ทฤษฏ.......................................................................................................................... 3 2.1.1. อนมลอสระ............................................................................................. 3 2.1.2. กระบวนการสรางอนมลอสระภายในรางกาย.......................................... 4 2.1.3. ความเสยหายทเกดจากอนมล…………………………………………... 5 2.1.4. การปองกนอนตรายและความเสยหายทเกดจากอนมล………………… 6 2.1.5. ขอมลพชสมนไพร................................................................................. 11 2.2. งานวจยทเกยวของ………………………................................................................ 13 3. วสดอปกรณ สารเคม และวธการทดลอง………………………………………………. 16 3.1. วสด และอปกรณ...................................................................................................... 16 3.2. สารเคม……………………………………………………………………………. 17 3.3. วธการทดลอง……………………………………………………………………... 18

Page 7: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

สารบญ (ตอ) หนา

4. ผลการทดลอง................................................................................................................. 22 4.1. นาหนกของสวนสกดเฮกเซน เอทลอะซเตท และนา……………………………… 22 4.2. การทดสอบฤทธการกาจดอนมล DPPH…………………………………………... 22 4.3. การทดสอบความสามารถในการรดวซ…………………………………………… 27 4.4. การทดสอบความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ…………………………. 28 4.5. การทดสอบการหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวม................................................. 31 5. อภปรายผล สรปผลการทดลอง และขอเสนอแนะ........................................................... 34 5.1. อภปรายผลการทดลอง……………………………………………………………. 34 5.2. สรปผลการทดลอง………………………………………………………………... 38 5.3. ขอเสนอแนะ………………………………………………………………………. 38 บรรณานกรม…………………………………………………………………………………………... 39 ภาคผนวก ก การเตรยมสารเคม………………………………………………………………………... 42 ภาคผนวก ข การหาคา IC50 ในการกาจดอนมล DPPH………………………………………………... 45 ภาคผนวก ค การหาความสามารถในการรดวซ………………………………………………………... 49 ภาคผนวก ง การหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวม............................................................................... 52 ประวตยอนสต…………………………………………………………………………………………. 55

Page 8: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

สารบญตาราง

ตารางท หนา 2-1. อนมลอสระและสารทเกยวของ……………………………………………………………... 4 4-1. Yield ของสวนสกดเฮกเซน เอทลอะซเตท และนา ของลาตนใตดน เรวหอม และวานสาวหลง...................................................................................................... 22 4-2. เปอรเซตการกาจดอนมล DPPH ของสวนสกดตนเรวหอม ทความเขมขนตางๆ……………………………………………………………………….... 23 4-3. เปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH ของสวนสกดตนวานสาวหลง ทความเขมขนตางๆ………………………………………………………………………… 24 4-4. เปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH ของ ascorbic acic และ BHT ทความเขมขนตางๆ………………………………………………………………………… 25 4-5. เปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH (IC50) ของสวนสกดยอยของเรวหอม วานสาวหลง และสารละลายมาตรฐาน ascorbic acic และ BHT……………………............ 26 4-6. ความสามารถในการรดวซของสวนสกดยอยของเรวหอม และวานสาวหลง ทความเขมขน 200 ไมโครกรมตอมลลลตร………………………………………………… 27 4-7. เปอรเซนตความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะของสวนสกดยอย ตนเรวหอมทความเขมขนตางๆ.............................................................................................. 29 4-8. เปอรเซนตความสามรถในการคเลทไอออนของโลหะของสวนสกดยอย ตนวานสาวหลงทความเขมขนตางๆ...……………………………………………………… 30 4-9. เปอรเซนตความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ ของสารละลายมาตรฐาน EDTA ทความเขมขนตางๆ............................................................ 31 4-10. ปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกดยอยของเรวหอม และวานสาวหลง ทความเขมขน 400 ไมโครกรมตอมลลลตร……………………………… 32 4-11. ปรมาณสารประกอบฟนอลรวมและการกาจดอนมล DPPH ทความเขมขน 200 ไมโครกรมตอมลลลตร ของสวนสกดยอยเรวหอมและวานสาวหลง………………….. 33

Page 9: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

สารบญรป

รปท หนา 2-1. ascorbic acid (วตามนซ)......................................................................................................... 7 2-2. α - tocopherol (วตามนอ)....................................................................................................... 8 2-3. ตวอยางของกลมฟลาโวนอยด……………………………………………………………….. 9 2-4. บเอชเอ………………………………………………………………………………………. 9 2-5. บเอชท.................................................................................................................................... 10 2-6. ตนเรวหอม……………………………………………………………………………….… 11 2-7. ตนวานสาวหลง……………………………………………………………………………...12 3-1. แผนผงการสกดแยกสวนเรวหอมและวานสาวหลง……………………………................... 19 4-1. กราฟแสดงเปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH ของสวนสกดตนเรวหอม ทความเขมขนตางๆ................................................................................................................ 24 4-2. กราฟแสดงเปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH ของสวนสกดตนวานสาวหลง ทความเขมขนตางๆ………………………………………………………………………… 25 4-3. กราฟแสดงเปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH ของ ascorbic acid และ BHT ทความเขมขนตางๆ………………………………………………………………………… 26 4-4. กราฟมาตรฐานความสามารถในการรดวซของสารละลาย gallic acid……………….......... 28 4-5. กราฟแสดงเปอรเซนตความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ ของสวนสกดตนเรวหอมทความเขมขนตางๆ……………………………………………… 29 4-6. กราฟแสดงเปอรเซนตความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ ของสวนสกดตนวานสาวหลงทความเขมขนตางๆ................................................................. 30 4-7. กราฟมาตรฐานในการหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของ สารละลาย gallic acid……………………………………………………………………..... 32 4-8. กราฟความสมพนธระหวางเปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH กบปรมาณ สารประกอบฟนอลรวมของสวนสกดจากตนเรวหอมและวานสาวหลง…………………… 33 5-1. กลไกการตานอนมลของสารจาพวกฟนอล............................................................................ 36 5-2. กราฟแสดงผลการทดสอบตางๆ ของสวนสกดยอยจากตนเรวหอมและวานสาวหลง............ 37

Page 10: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

1

บทท 1 บทนา

1.1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา ในปจจบนคนสวนใหญตองเผชญกบความเครยดทเกยวของกบออกซเจน (oxidative stress) ซง

เปนภาวะความไมสมดลยระหวางการเกดและการปองกนอนมลอสระ ทาใหมอนมลอสระเกดขนภายในเซลลรางกายมากเกนสมดลย โดยอนมลอสระตางๆ เกดขนไดจากขนตอนการเผาผลาญ กระบวนการหายใจของเซลลภายในรางกาย รวมทงมลภาวะตางๆทอยรอบตวเรา เชน ควนบหร กาซจากทอไอเสยรถยนต

อนมลอสระกอใหเกดความเสยหายและอนตรายตอรางกาย อนนาไปสภาวะการเกดพยาธสภาพของโรคบางโรคได หรอทาใหเซลลผดปกต โรคตางๆทเกดจากรางกายมปรมาณอนมลอสระสะสมอยในระดบสง เชน โรคมะเรง โรคหลอดเลอดหวใจ โรคเกยวกบระดบภมคมกนทางานผดปกต โรคขออกเสบ โรคแกกอนวย โรคตอกระจก โรคอลไซเมอร โรคพารกนสน ฯลฯ ภาวะตางๆเหลานสามารถควบคมไดโดยอาศย “สารตานออกซเดชน” หรอ “สารแอนตออกซเดนท” เปนสารททาหนาทปองกนการเกดกระบวนการสาคญททาใหเกดอนมลอสระ โดยชวยยบยงอนมลอสระไมใหมผลทาลายเซลล (นวลศร รกอรยะธรรม และอญชนา เจนวถสข, 2545)

สารตานออกซเดชนเปนสารทสามารถพบไดในอาหารโดยเฉพาะพชผก-สมนไพร และผลไม ซงในปจจบนมการใชสมนไพรในผลตภณฑตางๆมากขน โดยเฉพาะพชทอยในวงศขง (Zingiberaceae) เชน ขง ขา ขมนและไพล ไดถกนามาวจยเพอใชประโยชนในดานท เปนยารกษาโรค อตสาหกรรมเครองสาอาง และอตสาหกรรมอาหาร เนองจากพบวาสารพฤกษเคมของพชวงศนมฤทธตานอนมลอสระ ชวยลดความดน ชวยลดการอกเสบ และชวยแกปวด เปนตน

เรวหอม (Etlingera pavieana) และวานสาวหลง (Amomum biflorum) เปนพชวงศขง ซงอยในวงศเดยวกบ ขง ขา ขมนและไพล แตพชทงสองยงไมมรายงานถงการศกษาฤทธตานออกซเดชน ดงนนผวจยจงมความสนใจทจะทาการศกษาฤทธตานออกซเดชนของพชทง 2 ชนด เพอใหไดเปนขอมลทางวทยาศาตรในดานฤทธตานออกซเดชน เพอทจะนาไปสการพฒนาเปนยาสมนไพร หรอใชในอตสาหกรรมเครองสาอางและอาหารตอไป

Page 11: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

2

1.2 วตถประสงคของการวจย 1. เพอสกดสารจากลาตนใตดนของเรวหอมและวานสาวหลงดวยเอทานอล และสกดแยกสวน

ดวยเฮกเซน เอทลอะซเตท และนา 2. เพอศกษาฤทธการกาจดอนมล DPPH ความสามารถในการรดวซ และความสามารถในการค

เลทไอออนของโลหะ ของสวนสกดเฮกเซน เอทลอะซเตท และนา จากลาตนใตดนของเรวหอมและวานสาวหลง

3. เพอหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมทมอยในสวนสกดเฮกเซน เอทลอะซเตท และนา จากลาตนใตดนของเรวหอมและวานสาวหลง

1.3 สมมตฐานของการทดลอง เรวหอมและวานสาวหลงเปนพชทอยในวงศ Zingiberaceae วงศเดยวกบขง ขา ขมน ไพล และ

ดาหลา และมการรายงานวาพชในวงศนมฤทธตานออกซเดชน ดงนนเรวหอมและวานสาวหลงนาจะมฤทธตานออกซเดชนเหมอนกน

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบจากการวจย 1. ทาใหทราบถงความสามารถในการกาจดอนมล DPPH ความสามารถในการรดวซ และ

ความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ ของสวนสกดเฮกเซน เอทลอะซเตท และนา จากลาตนใตดนของเรวหอมและวานสาวหลง

2. ทาใหทราบถงปรมาณของสารประกอบฟนอลรวมในสวนสกดเฮกเซน เอทลอะซเตท และนา จากลาตนใตดนของเรวหอมและวานสาวหลง

3. เปนขอมลพนฐานทางวทยาศาสตรทเปนประโยชนสาหรบอตสาหกรรมการผลตยาสมนไพรผลตภณฑเครองสาอางและอาหารเสรมสขภาพ จากสกดลาตนใตดนของเรวหอมและวานสาวหลง

1.5 ขอบเขตของการวจย นาลาตนใตดนของเรวหอมและวานสาวหลงทไดจากสวนพฤกษศาสตรภาคตะวนออก งาน

สวนพฤกษศาสตร ศนยศกษาการพฒนาเขาหนซอน อนเนองมาจากพระราชดาร ตาบลเขาหนซอน อาเภอพนมสารคาม จงหวดฉะเชงเทรา นามาอบแหงและบดละเอยด ตามดวยการสกดสารจากนาลาตนใตดนของเรวหอมและวานสาวหลงดวยตวทาละลายเอทานอลจากนนทาการสกดแยกสวนดวย เฮกเซน เอทลอะซเตทและนา ทาการทดสอบฤทธการกาจดอนมล DPPH และความสามารถในการรดวซ และความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ รวมทงการวเคราะหหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกดตางๆจากพชทง 2 ชนด

Page 12: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

3

บทท 2 ทฤษฏและงานวจยทเกยวของ

2.1 ทฤษฏ 2.1.1 อนมลอสระ (โอภา วชระคปต และคณะ, 2550)

อนมล หรอ อนมลอสระ คอ อะตอม โมเลกล หรอสารประกอบทมอเลกตรอนเดยวอยในออรบทลวงนอกสดทมระดบพลงงานสง สญลกษณทางเคมของอนมล หรออนมลอสระ คออเลกตรอนเดยวของอนมลซงจะแสดงดวยจดในตาแหนงขางบนของสญลกษณทางเคม เชน อนมล A• อนมล A- • และ อนมล A+ • โดยเฉพาะอนมลทมนาหนกโมเลกลตาจะไวตอการเกดปฏกรยามากกวาอนมลทมนาหนกโมเลกลสง อนมลอสระจงมคณสมบตเฉพาะ คอ มความไวสงในการเกดปฏกรยากบโมเลกลอนๆ ตวอยางของอนมลอสระทมความสาคญในทางชวภาพ ไดแก อนมลซปเปอรออกไซดแอนอออน (O2

-•) อนมลไฮดรอกซ (•OH) อนมลอลคอกซ (RO•) และอนมลเปอรไฮดรอกซ (OH2

•) อนมลอสระเหลานจดเปนอนมลทไวในการเกดปฏกรยาสงมาก และขณะทไนตรกออกไซด (NO) หรอ อนมลไนตรกออกไซด (•NO) อนมลวตามนอ และอนมลวตามนซ เปนอนมลทมความไวสงรองลงมา การเกดอนมลอสระมไดหลายกลไกทแตกตางกน ดงน

ก. การแตกของพนธะโควาแลนทแบบโฮโมไลซส A : B A• + B•

ข. การเพมอเลกตรอน 1 ตวใหแกอะตอมทเปนกลางทางไฟฟา A + e - A - •

ค. การสญเสยอเลกตรอน 1 ตวใหแกอะตอมทเปนกลางทางไฟฟา A A+ + e – นอกกนการศกษาและวจยพบวามสารหลายชนดทไมไดอยในสภาวะอนมล แตมความเกยวของหรอ

เปนผลผลตของอนมล เนองจากมความคงตวตา สลายตวไดงาย เชน ไฮโดรเจนเปอรออกไซด (H2O2) เปอรออกซไนไตรท (ONOO-)

อนมลอสระและสารทเกยวของกบอนมลมบทบาทในทางชวภาพ แบงออกเปน 3 กลมใหญคอ กลมทมออกซเจนเปนองคประกอบสาคญ (reactive oxygen species, ROS) กลมทมไนโตรเจนเปนองคประกอบสาคญ (reactive nitrogen species, RNS) กลมทมคลอรนเปนองคประกอบสาคญ (reactive chlorine species, RCS) สารบางชนดจดอยได 2 กลม เชน เปอรออกซไนไตรท (ONOO-) สามารถแสดงไดดงตารางท 2-1

Page 13: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

4

ตารางท 2-1 อนมลอสระและสารทเกยวของ (โอภา วชระคปตและคณะ, 2550)

2.1.2 กระบวนการสรางอนมลอสระภายในรางกาย (โอภา วชระคปต และคณะ, 2550) อนมลอสระเปนกระบวนการปกตทเกดขนในรางกาย รวมถงการไดรบสารจากภายนอกโดยจะเขามากระตนภายในรางกายใหเกดการสรางอนมลอสระ โดยจะกลาวถงภาวะทเกดขนภายในรางกายเทานน 1. อนมลอสระทเกดจากกระบวนการหายใจและกระบวนการสรางพลงงานภายในรางกาย ไมโตคอนเดรยเปนแหลงทสรางพลงงานและเกยวของกบกระบวนการหายใจ ซงอนมลอสระทเกดขนคอ อนมลซปเปอรออไซดแอนอออน อนมลไฮดรอกซ และไฮโดรเจนเปอรออกไซด เมอการสรางพลงงานใหกบรางกายโดยออกซเดทฟฟอสโฟรเลชน (oxidative phosphorylation) พบวาออกซเจนทงหมดทใชสรางพลงงานจะมการรดวซไมสมบรณประมาณ 2-10% ไดเปนอนมลซปเปอรออไซดแอนอออน ซงนาไปสอนมลอสระตวอนคอ อนมลไฮดรอกซ และไฮโดรเจนเปอรออกไซด โดยทอนมลไฮดรอกซทเกดจากอนมลซปเปอรออไซดแอนอออน ในสภาวะทม Fe เปนตวเรงปฏกรยา ยงทาใหเกดอนมลไฮดรอกซจากไฮโดรเจนเปอรออกไซดโดยปฏกรยาเฟนตน (Fenton) (Fe + H O Fe + HO • + OH ) นอกจากปฏกรยาเฟนตนแลวยงทาใหเกดอนมลไฮดรอกซโดยปฏกรยาฮาเบอรไวส (Haberweiss) จากไฮโดรเจนเปอรออกไซด (O + H O O 2 + HO • + OH ) อนมลอสระทหลดออกมาจากหวงโซหายใจทง ROS และ RNS เมอถกกระตนจงจาเปนตองดงอเลกตรอนออกมาจากโมเลกลอนเพอทาให

+

2

2

+2 2 →

+3 −

•−2 2 2 →

Page 14: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

5

ตวเองเสถยรขน ซงทาใหมอนมลอสระตวใหมเกดขน เปนจดเรมตนของปฏกรยาลกโซเพอสรางอนมลอสระ หากไมมการยบยงใหมการสรางลดลงของอนมลตวใหม จะทาใหเกดปฏกรยา เชน ลพดเปอรออกซเดชน ซงเปนการสรางอนมลอสระภายในเยอหมเซลล 2. อนมลอสระทสรางขนในระบบภมคมกนของรางกาย เมอเซลลในรางกายของเราพบวามแบคทเรยเขาสรางกายจะมการสรางอนมลอสระมาทาลายแบคทเรยนนๆ ซงระบบภมคมกนในรางกายจะควบคมการสรางอนมลอสระ แตถาเมอใดทระบบภมคมกนไมสามารถควบคมการสรางได จะทาใหเกดโทษตอรางกายโดยอนมลอสระทมการสรางขนมากมายจะไปทาลายเซลลรางกาย เชน การเปนโรคออโตอมมน (autoimmune diseases) 3. อนมลอสระเปนผลผลตทมาจากการทางานของเอนไซมหรอปฏกรยาเคมในรางกาย อนมลอสระจะถกสรางจากกระบวนการยอยสลายของอะดนาลน (adrenaline) กระบวนการเมทาบอลซมของไขมน (lipid metabolism) และเหลก (iron metabolism) 2.1.3 ความเสยหายทเกดจากอนมลอสระ (โอภา วชระคปต และคณะ, 2550) อนมลอสระมบทบาทสาคญในกระบวนการเกดโรค ทงเปนตนเหตของการเกดโรคและเปนปจจยทาใหโรคมการพฒนาอยางรวดเรวและมความรนแรงยงขน โดยเฉพาะโรคทเกยวกบความเสอมและความบกพรองของเซลลประสาท และระบบสอประสาทในสมอง และภาวะขาดเลอดของอวยวะทสาคญตอการดารงชวต คอ หวใจ และสมอง นอกจากนยงเกยวของกบกระบวนการอกเสบ อนมลอสระมความไวสงไมคงตวเนองจากมอเลกตรอนเดยวไรค ดงนนจงพยายามหาอเลกตรอนมาจบคทาใหมความคงตวขน เปาหมายแรกทอนมลอสระทาใหเกดความเสยหายและเปนสาเหตของการเกดโรค คอ ชวโมเลกลทสาคญในรางกายทไวตอการถกออกซไดส ไดแก ลพดทเปนองคประกอบของเมมเบรน โปรตนทเปนองคประกอบของเอนไซมรเซพเตอร และสารสอประสาท และดเอนเอ ลพด โปรตน และดเอนเอ เปนชวโมเลกลทถกอนมลอสระทาใหเกดความเสยหาย ทงนเพราะชวโมเลกลเหลานมอเลกตรอน หรออะตอมไฮโดรเจนทหลดออกไดงาย ทาใหอนมลอสระเขาไปทาปฏกรยาโดยเขาไปจบคกบอเลกตรอนของชวโมเลกล หรอดงอเลกตรอน หรออะตอมไฮโดรเจนออกจากชวโมเลกลนนๆ กลาวคอชวโมเลกลคอ ลพด โปรตน และดเอนเอ ถกออกซไดสโดยอนมลอสระ อบตการณเหลานทาใหคณสมบต และการทางานของชวโมเลกลเปลยนไปเกดความบกพรอง หรอถกทาลาย อนเปนเหตของการเกดโรค 1. กลไกการเกดความเสยหายจากการทลพดถกออกซไดส ในสงมชวตการทลพดถกออกซไดสโดยอนมล เรยกวา ลพดเปอรออกซเดชน เปนกระบวนการทกรดไขมนชนดไมอมตว และ ฟอสโฟลพดเกดการเสอมสภาพหรอเสยสภาพจากการเกดปฏกรยาลกโซ ทาใหเกดลพดไฮเปอรออกไซดขนในทเซลลเมมเบรนหรอ ลพดในเลอด และ ในของเหลวในรางกายอนๆ เปนตน อนมลอสระเพยง 1 อนมล สามารถทาใหเกดลพดเปอรออกไซด เปนจานวนหลายรอย

Page 15: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

6

โมเลกลกอนทจะสนสดปฏกรยา เนองจากปฏกรยาลพดเปอรออกซเดชนสามารถเกดขนไดงายทเซลลเมมเบรนอนมลพด 2 ชนเปนประกอบ ทาใหเกดสารประกอบผลผลตทหลากหลาย 2. กลไกการเกดความเสยหายจากการทดเอนเอถกออกซไดส อนมลอสระมบทบาทในปฏกรยาททาใหโครงสรางของดเอนเอเปลยนแปลงไปในลกษณะตางๆ เชน nicking การจบคเบสในดเอนเอผดไป การจดเรยงลาดบของนวคลโอไทดผดไป การหายไปของดเอนเอบางสวน การมนวคลโอไทดหรอดเอนเอบางสวนสอดแทรก และ การเพมขนของดเอนเอ ปฏกรยาออกซเดชนทเกดขนในเซลลและรางกายซงทาความเสยหายตอดเอนเอ ไดแก การเตมหมเมททล การกาจดหมพวรน และการกาจดหมอะมโน อนมลอสระตางชนดกนจะมผลตอดเอนเอในรปแบบทแตกตางกน เชน ไฮโดรเจนเปอรออกไซดจะไมทาปฏกรยากบเบสในดเอนเอ ในขณะทอนมล •OH สามารถทาปฏกรยากบเบสในดเอนเอทงสชนดเกดเปนสารหลากหลายชนด สวนอนมล O ทาปฏกรยาจะเฉพาะเจาะจงกบกวนนเทานน

•−2

3. กลไกการเกดความเสยหายจากการทโปรตนถกออกซไดส การเกดปฏกรยาออดซเดชนของโปรตนจะเพมการเผาผลาญโปรตนซงเปนสารเชงซอนทมโมเลกลใหญไดเปนสารโมเลกลทเลกลง ผลทตามมาจะทาใหเปนอนตรายตอสงมชวต เพราะจะมผลกระทบตอการทาหนาทของรางกาย โปรตนเมอถกออกซไดสโครงสรางของโปรตนจะเปลยนไปไดหลายรปแบบ การเปลยนแปลงอนเนองมาจากการเกดปฏกรยาออกซเดชนทาใหโปรตนเสยสภาพ ซงจะมผลทาใหเอนไซม รเซพเตอรและสารสอตางๆ ซงมโปรตนเปนองคประกอบไมสามารถทางานไดตามปกตหรอมประสทธภาพการทางานลดลง 2.1.4 การปองกนอนตรายและความเสยหายทเกดจากอนมลอสระ (โอภา วชระคปต และคณะ, 2550) กลไกทสาคญทควบคมปรมาณอนมลอสระใหอยในสมดล ไดแก 2.1.4.1 เอนไซมทปองกนการออกซเดชน (antioxidant defense enzyme) ในระดบเซลลเอนไซมเปนกลไกสาคญแรกททาหนาทควบคมปรมาณอนมลอสระใหอยในสมดล เอนไซมทสาคญไดแก เอนไซมซปเปอรออกไซดดสมวเตส (superoxide dismutase ; SOD) เอนไซม SOD จะทาหนาทขจดอนมลอสระเรมตนท เกดขนในรางกาย คอ อนมลอสระซปเปอรออกไซดแอนอออน (O ) โดยการเปลยน O ใหเปนไฮโดรเจนเปอรออกไซด

•−2

•−2

2 O + 2H H O•−2

+ ⎯⎯ →⎯SOD2 2 + O2

เอนไซมคาตาเลส (catalase ; CAT) เอนไซมคาตาเลสเปนเอนไซมซงอยในเปอรรอกซโซม มฮม คอ ferriprotoporphyrin เปนองคประกอบ เอนไซมคาตาเลสทาหนาทเปลยนไฮโดรเจนเปอรไซดไปเปนโมเลกลของนากบออกซเจน 2 H 2 O2 + 2H 2H O + O+ ⎯⎯→⎯CAT

2 2

Page 16: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

7

เอนไซมกลตาไทโอนเปอรออกซเดส (glutathione peroxidase ; GPx) เอนไซมเปอรออกซเดสจะมธาตซลเนยมเปนองคประกอบสาคญอยในโครงสรางของเอนไซม GPx ทาหนาทเรงปฏกรยารดกชนของสารประกอบไฮโดรเปอรออกไซด ไดแก ลพดเปอรออกไซด (ROOH) และ ไฮโดรเจนเปอรไซด โดยมการออกซไดสกลตาไทโอน รวมในปฏกรยาดวย เปนการสลายไฮโดรเจนเปอรออกไซดไมใหเกดปฏกรยาเฟนตน ซงเปนปฏกรยาลกโซ เอนไซมนปกปองเซลลของสตวเลยงลกดวยนมไมใหถกทาลายหรอเสยหายจากภาวะทรางกายถกออกซไดสหรอมอนมลอสระมากเกนไป H 2 O2 + 2GSH GSSG + H⎯⎯→⎯GPx

2O ROOH + 2GSH ROH + GSSG + H⎯⎯→⎯GPx

2O 2.1.4.2 สารตานอนมลอสระ (antioxidant) สารตานอนมลอสระเปนสารทสามารถทาปฏกรยากบอนมลอสระโดยตรง เพอกาจดอนมลใหหมดไป หรอหยดปฏกรยาลกโซไมใหดาเนนตอ

สารอนมลอสระทมอยตามธรรมชาต เชน 1. วตามนซ มคณสมบตละลายนาไดด จงทาหนาทตานอนมลอสระในเซลลและอวยวะทมนาเปนองคประกอบหลก วตามนซหรอกรดแอสคอรบก (AscH2) มหมไฮดรอกซ 2 หมทแตกตวใหไฮโดรเจนไดปฏกรยาโดยรวมคอ การใหอเลกตรอน 1 ตว รวมกบอะตอมไฮโดรเจน แกอนมลอสระ เปนการกาจดหรอสลายอนมลอสระคอ R • ใหเปน RH จากการกาจดนจะไดอนมลอสระตวใหมทมความไวตาคอ Asc แสดงดงรปท 2-1 −•

รปท 2-1 ascorbic acid (วตามนซ) (ทมา: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/09/Ascorbic-acid

-2D-skeletal.png [20มนาคม2552] ) 2. วตามนอ หรอ tocopherol เปนวตามนทละลายไดดในไขมนจากโครงสรางมไดหลายไอโซเมอรหรอรปแบบ α - tocopherol เปนไอโซเมอรทมฤทธสงสดจากบรรดาไอโซเมอรทงแปด วตามนอเปนสารตานอนมลทสาคญของเมมเบรนซงมลพดเปนองคประกอบ โดยปกปองไมใหเกดลพดเปอรออดซเดชน แสดงดงรปท 2-2

Page 17: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

8

รปท 2-2 α - tocophero (วตามนอ) ( ทมา : โอภา วชระคปต และคณะ, 2550)

3. สารประกอบฟนอลก (phenolic compounds) สารประกอบฟนอลก จดเปนสารตานอนมลทไดรบจากภายนอก และพบไดมากในธรรมชาต ไดแก พชผก ผลไม ชาเขยว ชาดา ชอกโกแลต และไวนแดง เปนตน ในปจจบนพบสารประกอบฟนอลกมากกวา 8,000 ชนด ในธรรมชาต ตงแตโมเลกลอยางงาย เชน กรดฟนอลก ฟนลโปรพานอยด และฟลาโวนอยด ไปจนถงโครงสรางโพลเมอรทซบซอน เชน ลกนน เมลานน และแทนนน เปนตน แมวาปรมาณสารกลมฟนอลกในธรรมชาตจะมปรมาณทแตกตางกน แตพบวาปรมาณโดยเฉลยทคนไดรบตอวนจะอยในชวงตงแต 20 มลลกรม – 1 กรมซงเปนปรมาณทสงกวาปรมาณวตามนอทไดรบตอวน สารโพลฟนอลกเปนสารทบทบาทสาคญเนองจากมฤทธตานแบคทเรย ตานไวรส ตานการอกเสบ ตานการแพ และมคณสมบตในการสลายลมเลอด รวมเปนสารตานการกอมะเรง และสามารถลดความดนโลหตในการสลายลมเลอด เหลานเปนตน ซงคณสมบตดงกลาวนมความสมพนธกบคณสมบต การเปนสารตานอนมลโครงสรางทวไปของสารประกอบฟนอลก ประกอบดวยโครงสรางทเปนวงอะโรมาตก และมหมแทนทเปนหมไฮดรอกซ อยางนอย 1 หม ในทนจะกลาวถงสารกลมทสาคญไดแก ฟลาโวนอยด

สารกลมฟลาโวนอยด (flavonoids) แบงเปนกลมยอยไดหลายกลม ตามความแตกตางของสตรโครงสรางโดยเฉพาะทวงทมอะตอมออกซเจนอยในรปแบบตางๆ เชน อเทอร คโตน รวมทงการมหมไฮดรอกซแทนทบนวงอะโรมาตกในโมเลกล ตวอยางของสารกลมฟลาโวนอยดไดแก ฟลาแวน(flanvanes), ฟลาวาโนน (flavanols), ฟลาวานอล (flavanols), ฟลาโวนอล (flavonols), ฟลาโวน(flavonoes) และแอนโทไซยานดน (anthocyanidins) เปนตน โครงสรางของกลมฟลาโวนอยดบางชนดดงรปท 2.3

Page 18: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

9

รปท 2-3 ตวอยางของกลมฟลาโวนอยด ( ทมา : โอภา วชระคปต และคณะ, 2550)

สารตานอนมลอสระสงเคราะห (synthetic antioxidants) เชน

1. บเอชเอ (butylated hydroxylanisole, BHA) เปนวตถกนหนทนยมใชกนมากชนดหนง โดยเฉพาะอยางยงในผลตภณฑอาหารทมไขมนและนามนเปนสวนประกอบ บเอชเอเปนสารประกอบทมผลกสขาวหรอสเหลองออน มกลนฉน ไมละลายนา แตละลายในแอลกอฮอล สวนใหญจะอยในรปของสารผสม 2- และ 3- tert –butyl -4-hyfroxyanisole หรออาจใชรวมกบแกลเลตหรอบเอชท เพอใหมประสทธภาพดขน ดงรปท 2-4

รปท 2-4 บเอชเอ (ทมา : http://www.vcharkarn.com/uploads/117/118042.gif[20มนาคม 2552])

Page 19: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

10

2. บเอชท (butylated hydroxytoluene, BHT) เปนวตถกนหนชนดหนงทนยมใชกน เชนเดยวกบบเอชเอ แตมประสทธภาพดกวาเลกนอย บเอชทเปนสารประกอบทเปนผลกสขาวหรอสเหลองออน ไมละลายนา และ propane-1,2-diol แตละลายในแอลกอฮอล และใหกลนฟนอล (phenol) เชนเดยวกน มกนยมใหผสมกบวตถกนหนชนดอน เพอเสรมใหมประสทธภาพดขน นยมใชในอาหารประเภท ไขมนสตว นามนพช ผลตภณฑนม ผลตภณฑขนมอบ ผลตภณฑเนอ ผลตภณฑปลา และนามนหอมระเหย ดงรปท 2-5

รปท 2-5 บเอชท (ทมา : http://www.rdcsrl.com/images/bht.gif[20มนาคม 2552])

2.1.4.3 สารคเลทโลหะ (metal chelator) การขจดโลหะทรานซชนโดยใชสารคเลทโลหะ เปนอกกลไกหนงทใชควบคมปรมาณอนมลอสระใหอยในสมดล ทงนเพราะโลหะทรานซชน เชน ธาตเหลก และทองแดง มสวนสาคญในการเกดอนมลอสระ สารคเลทโลหะในรางกายสวนใหญเปนโปรตนทาหนาทจบโลหะทรานซชนทกอใหเกด OH เขามารวมไวในโครงสรางโดยอยในรปสารประกอบเชงซอน โลหะจงไมสามารถทาหนาทเรงปฏกรยาการเกดอนมลอสระได โปรตนในรางกายทจบโลหะเกดเปนสารประกอบเชงซอน มดงน คอ ทรานเฟอรรน (transferrin) เฟอรรตน (ferritin) แลกโตเฟอรรน (lactoferrin) เซรโลพลามน(ceruloplasmin) ฮโมเพลกซน (hemoplexin) แฮบโทโกลบน (haptoglobin) และอลบมน นอกจากนสารฟลาโวนอยดยงทาหนาทเปนสารคเลทโลหะดวย

Page 20: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

11

2.1.5 ขอมลพชสมนไพร 2.1.5.1. เรวหอม ชอวทยาศาสตร : Etlingera pavieana. ชอวงศ : Zingiberaceae ชออน : – ลกษณะทางพฤกษศาสตร : เปนไมลมลก ใบเดยวเรยงสลบ มลาตนหรอเหงาอยบรเวณใตผวดน

แทงชอออกดอกจากเหงาใตดน เมอเปนผลจะมลกษณะคลายผลเงาะสแดง สวนลาตนทอยเหนอดนนนเปนสวนของกาบใบทรวมกนเปนทอนกลม เปนลาตนเทยมเชนเดยวกบตนกลวย ลกษณะเดนของเรวหอมซงแตกตางจากเรวชนดอน ๆ คอ ดานสวนโคนของลาตนเทยมจะมลกษณะเปนรองเลกๆ เมอสมผสดวยมอจะไมรสกกลนเหมอนเรวอน ๆ อกประการหนงคอ เมอเดดใบแลวขยจะมกลนหอม เรวหอมชอบขนในทรมราไรมากกวากลางแจงไมลมลก

สรรพคณ ใบ : ขบปสสาวะ ผล : แกไข แกรดสดวง แกไอหด ไอเสมหะ และใชเปนเครองเทศ หนอออน : รบประทานเปนผก ขบลมในลาไส ชวยยอยอาหาร (ทมา : พงษศกด พลเสนา, 2550 และ http://www.dailynews.co.th/web/html/popup_news/

Default.aspx?ColumnId=46886&NewsType=2&Template=1[20มนาคม 2552])

รปท 2-6 ตนเรวหอม (ภาพโดย เอกรฐ ศรสข)

Page 21: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

12

2.1.5.2. วานสาวหลง ชอวทยาศาสตร : Amomum biflorum. ชอวงศ : Zingiberaceae ชออน : วานฤาษสราง ฤาษผสม (กรงเทพฯ) ลกษณะทางพฤกษศาสตร : ไมลมลก อายหลายป ลาตนเทยมสง 50-80 เซนตเมตร ในธรรมชาต

อาจสงถง 2 เมตร ลาตนใตดนเปนเหงาขนาดเลก แตกไหลทอดเลอย และมกลมหอมคลายโปยกก ใบเดยว เรยงสลบระนาบเดยวกน รปใบหอก โคนใบสอบ ปลายใบเรยวแหลม มขนนมปกคลมทงสองดาน ดอกชอสขาว กลบปากสเหลอง ทกสวนมกลนหอมแรง

สรรพคณ เหงา : ขบลมในลาไส ตมอบหรออาบสมนไพร บารงผวพรรณ เปนวานเมตตามหานยม ความเชอ : เปนวานทางมหาเสนหและเมตตามหานยม (พงษศกด พลเสนา, 2550 และ ณรงคศกด คานอธรรม, 2551)

รปท 2-7 ตนวานสาวหลง (ภาพโดย เอกรฐ ศรสข)

Page 22: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

13

2.2 งานวจยทเกยวของ จกรพนธ จลศรไกวล และคณะ(2549) ในการวจยทาการศกษาฤทธตานอนมลอสระของพชวงศ

Zingiberaceae 5 ชนด ไดแก ขา (A.galanga (L.) Swartx.) ขมนชน (Curcuma longa Linn.) ขมนขาว (C.mangga Val.& Zijp.) ไพล (Z.cassumunar Roxb.) ไพลดา (Z.ottensii Valeton.) โดยศกษาการสกด 3 อยางดวยกน ไดแก สารสกดนา สารสกดแอลกอฮอล ทาการสกดโดยวธ continuous extraction และนามนหอมระเหยเตรยมโดยวธการกลนดวยนา นามาทดสอบฤทธตานอนมลอสระดวยวธ ABTS (2,2’-azinobis –(3-ethylbenzothiazoline-6-sulfonic acid) เปรยบเทยบกบ Trolox (milligram of trolox per gram of sample) ผลการทดลองพบวา ฤทธตานอนมลอสระสารสกดแอลกอฮอลของขมนชน นามนหอมระเหยและสารสกดนาของไพล มฤทธตานอนมลอสระสงสดในกลม โดยมคาเทากบ 187.543, 56.469 และ 32.058 mg/g ตามลาดบ

นตมา วงศวฒนานกล และคณะ(2549) ศกษาฤทธตานออกซเดชนของนามนหอมระเหย (essential oil) และสารหอม (absolute) จากพชหอมและเครองเทศไทย มาจากพช 12 วงศ จานวน 19 ชนด โดยการวดความสามารถในการขจด 1,1-diphenyl-2-picrylhydrazyl radical (DPPH ) เปรยบเทยบสารมาตรฐาน 3 ชนด คอ trolox, quercetin และ keampferol นามนหอมระเหยสกดโดยการกลนดวยนา สวนสารหอม สกดโดยตวทาละลาย ผลการศกษาพบวา นามนกระเพรามฤทธทดทสด (Ocimum Sanctum Linn., IC 50 = 0.6294 mg/mL) รองลงมา คอ นามนไพล (Z. cassumunar Roxb., IC 50 = 1.0599 mg/mL) และนามนขง (Z.officinale., IC =4.395 mg/mL)

50

รชนก เชอเตชะ และคณะ (2549) ศกษาการสกดสารทสาคญจากสวนลาตนใตดน ลาตน และใบของพชสมนไพรหนอกะลา (Alpinia nigra B.L. Burtt.) ในวงศ Zingiberaceae โดยใชเอทานอลเปนตวทาละลายจากนนทาการศกษาคณสมบตในการตานออกซเดชนของการสกดทไดโดยวธบตา-แคโรทน/กรดนโนเลอกและการกาจดอนมล DPPH ซงจากการศกษาคณสมบตในการตานออกซเดชนโดยวธบตา-แคโรทน/กรดนโนเลอกพบวา สารสกดจากสวนใบและลาตนแสดงคณสมบตในการตานออกซเดชนสงสด โดยใหคา IC50 เทากบ 12.517 และ 13.260 μg/ml ตามลาดบ สาหรบการศกษาคณสมบตการกาจดอนมล DPPH พบวาสารสกดสวนใบมคณสมบตการกาจดอนมล DPPH สงกวาสวนสกดจากสวนอนๆ และยงใหคาสงกวาสารสกดจากขา ซงจากผลของการศกษานแสดงใหเหนวา หนอกะลาสามารถเปนแหลงของสารสาคญทมคณสมบตในการตานออกซเดชนได

ศศธร อทธตร (2549) ไดทาการศกษาฤทธการตานออกซเดชน การกาจดอนมล DPPH และปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกดเอทานอลจากลาตนใตดนของพชวงศ Zingiberaceae 4 ชนด ไดแก เรว (Amomum xanthioides Wall.) กระวาน (Amomum krevanh Pierre.) วานชกมดลก (Curcuma xanthorrhiza Roxb.) และกระทอ (Zingiber zerumbet Smith.) สวนสกดของวานชกมดลกมคา IC50 เทากบ 292.95 ไมโครกรมตอมลลลตร รองลงมาคอ เรว กระทอ และกระวาน มคา IC50 เทากบ 779.62, 824.68 และ 1,162.12 ไมโครกรมตอมลลลตร ตามลาดบ สวนการทดสอบ reducing power

Page 23: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

14

ของสวนสกดจากพชทกชนดมลกษณะแปรผนตรงกบความเขมขนของสารทดสอบ โดยวานชกมดลกมคา reducing power ทสงอยางเดนชดทความเขมขน 500 ถง 2,000 ไมโครกรมตอมลลลตร สวนปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกดวานชกมดลก กระทอ เรว และกระวาน มปรมาณสารประกอบฟนอลรวมเทากบ 103.5, 46.6, 38.6 และ 22.1 มลลกรม gallic acid ตอกรมของสวนสกด ตามลาดบ

กนญารตน ภรมยมน (2550) ทาการศกษาฤทธตานออกซเดชนของสวนสกดยอยเฮกเซน เอทลอะซเตท และสวนสกดยอยนาของตนกระทอปา (Zingiber thorelii Gagnep.) และวานรสดวง (Curcuma sp.) โดยนามาทาการทดสอบความสามารถในการกาจดอนมล DPPH และทาการทดสอบฤทธในการรดวซ การศกษาฤทธการตานออกซเดชนททาการเปรยบเทยบกบสารตานออกซเดชนมาตรฐานคอ บเอชท (Butylated hydroxyltoluene; BHT) และกรดแอสคอรบก จากการทดลองพบวาสวนสกดเอทลอะซเตทของตนกระทอปามฤทธในการกาจดอนมล DPPH และมฤทธในการรดวซสงทสด รองลงมาคอสวนสกดยอยนา > และสวนสกดยอยเฮกเซน และสวนสกดยอยเอทลอะซเตทของวานรดสดวงมฤทธในการกาจดอนมล DPPH และมฤทธในการรดวซสงทสด รองลงมาคอสวนสกดยอยเฮกเซน > สวนสกดยอยนา และเมอทาการวเคราะหปรมาณสารประกอบฟนอลรวม พบวา สวนสกดยอยเอทลอะซเตทของกระทอปาและวานรดสดวงมปรมาณสารประกอบฟนอลรวมสงทสด และพบวาฤทธตานออกซเดชนมความสมพนธกบปรมาณสารประกอบฟนอลรวม ดวยคาสมประสทธสหสมพนธ 0.9822

พชร คลายวฒนะ (2550) ในงานวจยทาการศกษาฤทธตานออกซเดชนของสวนสกดเอทานอล และสวนสกดยอยเฮกเซน เอทลอะซเตท และนาของตนขงแมโขง (Zingiber mekongense Gagnep.) โดยนามาทาการทดสอบความสามารถในการกาจดอนมล DPPH ความสามารถในการกาจดอนมลซปเปอรออกไซด และความสามารถในการกาจดอนมลไนตรกออกไซด การศกษาฤทธการตานออกซเดชนจะเปรยบเทยบกบสารตานออกซเดชนมาตรฐานคอ บเอชท และกรดแอสคอรบก จากการทดลองพบวาสวนสกดยอยเอทลอะซเตทมฤทธในการกาจดอนมล DPPH และอนมลซปเปอรออกไซด สงทสด รองลงมาคอสวนสกดยอยเฮกเซน > และสวนสกดแอทานอล > และสวนสกดยอยนา ในขณะทสวนสกดยอยนาแสดงฤทธการกาจดอนมลไนตรกออกไซดสงทสดตามดวยสวนสกดยอยเอทลอะซเตท > สวนสกดแอทานอล > สวนสกดยอยเฮกเซน เมอทาการวเคราะหปรมาณสารประกอบฟนอลรวม พบวา สวนสกดยอยเอทลอะซเตทมปรมาณสารประกอบฟนอลรวมสงทสด นอกจากนพบวาฤทธตานออกซเดชนมความสมพนธกบปรมาณสารประกอบฟนอลรวม ดวยคาสมประสทธสหสมพนธ 0.9849

Chan และคณะ (2007) ทาการศกษาหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวม ฤทธในการตานออกซเดชนและฤทธตานแบคทเรยในใบของพชสกล Etlingera ไดทาการศกษาโดยนาใบสดมาทาการสกดดวยเมทานอล การวเคราะหหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมโดยใชวธ Folin-Ciocalteu ฤทธในการตานออกซเดชนทาไดโดยดความสามารถการกาจดอนมล DPPH, ความสามารถในการรดวซ, การคเลทไอออนของโลหะและเบตา-คาโรทน บลชชง ซงฤทธในการตานแบคทเรยทาการทดสอบโดยใชวธ

Page 24: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

15

disc-diffusion พบวาใบของดาหลาขาว (Etlingera elatior) และปดใบลาย (Etlingera rubrostriata) มปรมาณสารประกอบฟนอลรวม ความสามารถการกาจดอนมล DPPH และความสามารถในการรดวซทสง ใบของปดยนแดง (Etlingera maingayi) มปรมาณสารประกอบฟนอลรวม ความสามารถการกาจดอนมล DPPH และความสามารถในการรดวซมคาตา แตความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะและเบตา-คาโรทน บลชชง มคาสง ปรมาณสารประกอบฟนอลรวมและ ฤทธในการตานออกซเดชนไดทาการทดสอบในสวนตางๆ ของพชดาหลาขาว พบวาในสวนของใบมคา > ดอก > ลาตนใตดน ซงใบของพชสกล Etlingera พบวาพชทอยในพนททสงจะมปรมาณสารประกอบฟนอลรวม และความสามารถในการกาจดอนมล DPPH สงกวาพชทอยในพนททตา และใบของพชสกล Etlingera แสดงฤทธในการตานแบคทเรยแกรมบวกแตไมตานแบคทเรยแกรมลบ

Chan และคณะ (2008) ทาการศกษาถงความสมพนธของปรมาณสารประกอบฟนอลรวม และฤทธการกาจดอนมล DPPH จากพชวงศขง 26 ชนด ซงลาตนใตดนของพชวงศขง 14 ชนด ถกนามาวเคราะหหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมและฤทธการกาจดอนมล DPPH และทาการวเคราะหเปรยบเทยบความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ Fe2+ ในใบและลาตนใตดนของพช 8 ชนด พบวาใบของพชสกล Etlingera มปรมาณสารประกอบฟนอลรวมและฤทธในการกาจดอนมล DPPH สงทสด โดยทใบของดาหลาขาว และปดยนแดงมคาสงกวากวาลาตนใตดน 7 ถง 8 เทา ในขณะทการวเคราะหความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ Fe2+ พบวาทใบสงกวาลาตนใตดน โดยเฉพาะใบของขา (Alpinia galanga) มความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ Fe2+ สงกวาลาตนใตดนมากถง 20 เทา และไดทาการศกษาคณสมบตการยบยงเอนไซมไทโรซเนสจากใบของพชสกล Etlingera พบวาในใบของดาหลาขาวแสดงฤทธในการยบยงเอนไซมไทโรซเนสสงทสด ตามดวยใบของดาหลาหอม (Etlingera fulgens) และ ปดยนแดงซงมคาในการยบยงเอนไซมไทโรซเนสสงกวาตวควบคม

Page 25: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

16

บทท 3 วสดอปกรณ สารเคม และวธการทดลอง

3.1 วสด และอปกรณ 1. ขวดรปลกแพร 2. กรวยแกว ขนาด 1000 ml 3. กระดาษกรอง Whatman เบอร 1 4. ชดกรองแบบบชเนอร 5. หลอดทดลอง ขนาด 1.5 ml 6. หลอดพลาสตกฝาเกลยวขนาด 15 ml และ 50 ml 7. ไมโครเพลท 8. ปเปตอตโนมต 9. เครองบด (Blender) 10. เครองชงทศนยม 4 ตาแหนง บรษท precsia ประเทศสมาพนธรฐสวส 11. เครอง Vortax บรษท IKA work ประเทศมาเลเซย 12. เครองวดความเปนกรด-ดาง บรษท CENTRION ประเทศสหราชอาณาจกร 13. เครองปนเหวยง บรษท CENTRION ประเทศสหราชอาณาจกร 14. เครองดดลดความดน บรษท GAST ประเทศสหรฐอเมรกา 15. เครองระเหยสญญากาศแบบหมน (rotary evaporator) บรษท Eyela ประเทศญปน 16. เครองดดสญญากาศ (vacuum pump) 17. เครองสเปกโตรโฟโตรมเตอรแบบ UV-visible บรษท HEWLETT PACKARD ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน 18. เครองวดคาการดดกลนแสงแบบไมโครเพลท บรษท VERSAMAX

Page 26: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

17

3.2 สารเคม

1. 2, 2-Diphenyl-1-picrylhdrazyl (DPPH) (Fluka, ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน) 2. Butylated hydroxyl toluene (BHT) (Aldrich, ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน) 3. Disodium hydrogen phosphate (Fisher Chemicals, ประเทศสหราชอาณาจกร) 4. Dipotassium hydrogen phosphate (Carlo erba, ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน) 5. EDTA (Carlo erba, ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน) 6. Ethanol (commercial grade) 7. Ethyl acetate (commercial grade) 8. Ferrozine (Sigma-aldrich, ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน) 9. Folin Cioculteu , s reagent (Carlo erba, ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน) 10. Gallic acid (Fluka, ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน) 11. Hexane (commercial grade) 12. Iron (II) chloride (Fisher chemicals, ประเทศสหราชอาณาจกร) 13. Iron (III) chloride (Fisher chemicals, ประเทศสหราชอาณาจกร) 14. L-(+) ascorbic acid (Carlo erba, ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน) 15. Methanol (JHD, ประเทศสาธารณรฐประชาชนจน) 16. Potassium dihydrogen orthophosphate (BDH, ประเทศสหราชอาณาจกร) 17. Potassium hydroxide pelleta (BDH, ประเทศสหราชอาณาจกร) 18. Potassium ferricyanide (Univar, ประเทศเครอรฐออสเตรเลย) 19. Sodium carbonate (Carlo erba, ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน) 20. Sodium dihydrogen phosphate (Fisher Chemicals, ประเทศสหราชอาณาจกร)

21. Trichoroacetic acid (Carlo erba, ประเทศสหพนธสาธารณรฐเยอรมน)

Page 27: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

18

3.3 วธการทดลอง 3.3.1 การเตรยมตนเรวหอมและวานสาวหลง นาพชสมนไพรทง 2 ชนด ไดแก เรวหอมและวานสาวหลง ทไดจากสวนพฤกษศาสตรภาค

ตะวนออก งานสวนพฤกษศาสตร ศนยศกษาการพฒนาเขาหนซอน อนเนองมาจากพระราชดาร ตาบลเขาหนซอน อาเภอพนมสารคาม จงหวดฉะเชงเทรา โดยใชสวนของลาตนใตดน นามาหนเปนแวนบางๆ จากนนนาไปอบทอณหภม 60 องศาเซลเซยส จนกระทงแหง แลวนาไปบดใหละเอยดดวยเครองปน ชงนาหนกพชหลงจากทปนไดทงหมด

3.3.2 การสกดตนเรวหอมและวานสาวหลง นาลาตนใตดนของเรวหอมทบดละเอยดจานวน 153.46 กรมและวานสาวหลงทบดละเอยด

จานวน 109.74 กรม ใสในถงผาสาหรบกรองทซอนกน 3 ชนแชถงผาในสารละลายเอทานอลทบรสทธปรมาตร 2.5 ลตร เวลา 1 สปดาหโดยทาการเขยาถงผาใหสารผสมกนทกวน กรองสารละลายเอทานอลทไดดวยเครองดดลดความดนทอณหภมหองโดยใชกระดาษกรอง Whatman เบอร 1 นาผงของลาตนใตดนของเรวหอมและวานสาวหลงนาไปใสในถงกรองเพอสกดดวยเอทานอล ซาอก 2 ครง และนาสวนเอทานอลทไดทงหมด มาทาการระเหยตวทาละลายเอทานอลออกดวยเครองระเหยสญญากาศแบบหมน (rotary evaprator) และเครองดดสญญากาศ (vacuum pump) ตามลาดบ จากนนทาการแยกสวนสกดโดยละลายดวยเอทานอล

ทาการสกดแยกสวนสกดเอทานอลโดยนาสวนสกดเอทานอลของเรวหอมจานวน 25.40 กรมและวานสาวหลงจานวน 14.17 กรม ละลายดวยเอทานอล 300 มลลลตร เตมนา 100 มลลลตร และเตม เฮกเซน 200 มลลลตรและทาการสกดในกรวยแยก แยกสวนทเปนชนเฮกเซนออก (ชนบน) นาสวนชนนามาสกดดวยเฮกเซน 200 มลลลตรอกครงนาชนเฮกเซนรวมกบชนเฮกเซนทสกดไดในครงแรก จากนนนาสวนชนนาสกดดวยเอทลอะซเตท 2 ครงๆละ 200 มลลลตร ตามแผนผงการสกดในรปท 3-1 และระเหยตวทาละลายดวยเครองระเหยสญญากาศแบบหมนและเครองดดสญญากาศตามลาดบ ชงนาหนกสวนสกดยอยเฮกเซน เอทลอะซเตท และนาทได กอนนาไปเกบทอณหภม -20 องศาเซลเซยส โดยไมใหโดนแสงเพอทาการทดสอบฤทธในการตานออกซเดชนตอไป

Page 28: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

19

สวนสกดเอทานอล สวนสกดยอยเฮกเซน สวนสกดยอยนา

ลาตนใตดนของเรวหอมและวานสาวหลง

เอทานอล

เฮกเซน

เอทลอะซเตท

นา

สวนสกดยอยเอทลอะซเตท สวนสกดยอยนา

รปท 3-1 แผนผงการสกดแยกสวนเรวหอมและวานสาวหลง

3.3.3 การทดสอบฤทธการกาจดอนมล DPPH (พชร คลายวฒนะ, 2550) เตรยมสารละลาย DPPH ในเมทานอลทมความเขมขน 0.2 มลลโมลาร ปรมาตร 10 มลลลตร

และสวนสกดลาตนใตดนทละลายในเมทานอลทความเขมขนตางๆ ปเปตสวนสกดปรมาตร 50ไมโครลตร และสารละลาย DPPH ปรมาตร 100 ไมโครลตร ผสมใหเขากนในไมโครเพลท ตงไวทอณหภมหองในทมดเปนเวลา 30 นาท แลวนาไปวดคาการดดกลนแสงทความยาวคลน 517 นาโนเมตร ดวยเครองวดคาดดกลนแสงแบบไมโครเพลท โดยใชกรดแอสคอรบค (ascorbic acid) และบเอทท (BHT) เปนตวเทยบมาตรฐาน ทาการคานวณเปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH จากสมการ

เปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH = Aa - (Ab-Ac) / Aa x100 โดยท Aa คอคาการดดกลนแสงของหลมควบคมทประกอบดวยเมทานอลและสารละลาย DPPH Ab คอคาการดดกลนแสงของหลมควบคมทประกอบดวยสวนสกดและสารละลาย DPPH Ac คอคาการดดกลนแสงของปฏกรยาทประกอบดวยสวนสกดและเมทานอล

Page 29: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

20

3.3.4 การทดสอบความสามารถในการรดวซ (reducing power) (ศศธร อทธตร, 2549) สรางกราฟมาตรฐานของสารละลายมาตรฐาน gallic acid โดยเตรยม gallic acid ละลายใน

เมทานอล นามาเจอจางทความเขมขนตางๆดงน 0, 0.0625, 0.125, 0.175 และ 0.225 มลลกรมตอมลลลตร ทาการทดสอบโดยเรมจากนาสารละลาย gallic acid หรอสวนสกดทละลายในเมทานอลปรมาตร 1 มลลลตร ผสมกบ phosphate buffer (0.2 มลลโมลาร, pH = 6.6) ปรมาตร 2.5 มลลลตร และ 1% K3Fe(CN)6 ปรมาตร 2.5 มลลลตร เขยาผสมใหเขากนและบมทอณหภม 50 องศาเซลเซยส เปนเวลา 30 นาท จากนนเตม 10% trichloroacetic acid ปรมาตร 2.5 มลลลตร เขยาผสมใหเขากน จากนนนาไปปนเหวยงความเรวรอบ 90 g นาน 10 นาท และเกบสารละลายสวนบน ปรมาตร 2.5 มลลลตร ผสมกบนากลน 2.5 มลลลตร และสารละลาย 0.1% FeCl3 ปรมาตร 0.5 มลลลตร แลวนาไปวดคาการดดกลนแสงทความยาวคลน 700 นาโนเมตร ดวยเครองสเปกโตรโฟโตรมเตอรแบบ UV-visible โดยใชเมทานอลเปน blank แสดงคาความสามารถในการรดวซเฉลยในรปมลลกรมของกรดแกลลค (GAE) ตอสวนสกด 1 กรม

3.3.5 การทดสอบ Ferrous-ion chelating (FIC) วเคราะหความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะโดยดดแปลงมาจากวธของ Singh และ

Rajini (2004) ทาการทดสอบสารละลายมาตรฐาน EDTAโดยเตรยม EDTA ละลายในนา นามาเจอจางทความเขมขน 0.01, 0.025 และ 0.08 มลลกรมตอมลลลตร ทาการทดสอบโดยเรมจากนาสารละลาย EDTA หรอสวนสกดทละลายในเมทานอลปรมาตร 500 ไมโครลตร เตม 2mM FeCl2 ปรมาตร 25 ไมโครลตร และ 5 mM ferrozine ปรมาตร 50 ไมโครลตร เขยาผสมใหเขากน ทงไวทอณหภมหอง 5 นาท แลวนาไปวดคาการดดกลนแสงทความยาวคลน 562 นาโนเมตร ดวยเครองสเปกโตรโฟโตรมเตอรแบบ UV-visible โดยใชเมทานอลเปน blank

ทาการคานวณเปอรเซนตความสามารถในการคเลทไอออนขอโลหะจากสมการ Chelating effect % = (1 – (A1-A2) / Acontrol) x 100

โดยท (A1) คอ คาการดดกลนแสงของหลอดควบคมทประกอบดวยสารละลาย EDTA หรอสวนสกด (A2) คอ คาการดดกลนแสงของหลมหลอดคมทไมเตม 5 mM ferrozine แตเตมตวทาละลาย Acontrol คอ คาการดดกลนแสงของหลมควบคมทไมเตมสารลาย EDTA หรอสวนสกดแตเตมตวทาละลายลงไปแทน

Page 30: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

21

3.3.6 การทดสอบหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวม (กนญารตน ภรมยมน, 2550)

สรางกราฟมาตรฐานของสารละลายมาตรฐาน gallic acid โดยเตรยม gallic acid ละลายใน เมทานอล นามาเจอจางทความเขมขนตางๆดงน 0, 0.0625, 0.125, 0.25 และ 0.5 มลลกรมตอมลลลตร ทาการทดสอบโดยเรมจากปเปตนากลน 0.5 มลลลตร ผสมกบสารละลาย gallic acid หรอสวนสกดทละลายในเมทานอลปรมาตร 125 ไมโครลตรเขยาผสมใหเขากน แลวเตมสารละลาย Folin Cioculteu ,s reagent ปรมาตร 125 ไมโครลตร ผสมใหเขากน ตงทงไว 6 นาท จากนนเตม 7% sodium carbonate ปรมาตร 1.25 มลลลตร เตมนากลน 1 มลลลตร เพอปรบปรมาตรสดทายเปน 3 มลลลตร ตงทงไวทอณหภมหอง 90 นาท แลวนาไปวดคาการดดกลนแสงทความยาวคลน 765 นาโนเมตร ดวยเครองสเปกโตรโฟโตรมเตอรแบบ UV-visible โดยใชเมทานอลเปน blank แสดงปรมาณสารฟนอลรวมเฉลยในรปมลลกรมของกรดแกลลค (GAE) ตอสวนสกด 1 กรม

Page 31: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

22

บทท 4 ผลการทดลอง

4.1 นาหนกของสวนสกดเฮกเซน เอทลอะซเตท และนา จากการสกดแยกสวนลาตนใตดนของเรวหอมดวย เฮกเซน เอทลอะซเตท และนา สวนสกดทม

yield สงสดคอ สวนสกดยอยนาใหผลทไดเทากบ 19.3351 กรม หรอรอยละ 12.5994 ของนาหนกแหง สวนสกดยอยเอทลอะซเตทใหผลทไดเทากบ 4.3503 กรม หรอรอยละ 2.8343 ของนาหนกแหง สวนสกดยอยเฮกเซนใหผลทไดเทากบ 1.0769 กรม หรอรอยละของนาหนกแหงเทากบ 0.7017 และสวนสกดแยกสวนลาตนใตดนของวานสาวหลงสวนสกดทม yield สงสดคอ สวนสกดยอยนาใหผลทไดเทากบ 6.2857กรม หรอรอยละ 5.7278 ของนาหนกแหง สวนสกดยอยเอทลอะซเตทใหผลทไดเทากบ 1.9738 กรม หรอรอยละ 1.7986 ของนาหนกแหง และสวนสกดยอยเฮกเซนเทากบ 1.8948 กรม หรอรอยละของนาหนกแหงเทากบ 1.7266 ตารางท 4-1 Yield ของสวนสกดเฮกเซน เอทลอะซเตท และนา ของลาตนใตดนเรวหอม และ

วานสาวหลง

สวนสกด นาหนกสวนสกด (กรม) รอยละของนาหนกแหง เรวหอม เฮกเซน 1.0769 0.7017

เอทลอะซเตท 4.3503 2.8343 นา 19.3351 12.5994

วานสาวหลง เฮกเซน 1.8948 1.7266 เอทลอะซเตท 1.9738 1.7986 นา 6.2857 5.7278

4.2 การทดสอบฤทธการกาจดอนมล DPPH การทดสอบนเปนการทดสอบฤทธในการกาจดอนมล DPPH ของสวนสกดของลาตนใตดนของ

เรวหอมและวานสาวหลง พบวาทกสวนสกดมฤทธในการกาจดอนมล DPPH โดยทาการศกษาทความเขมขนอยในชวง 25ไมโครกรมตอมลลลตรถง 800 ไมโครกรมตอมลลลตร (ตารางท 4-2, 4-3 และรปท 4-1, 4-2) โดยพบวาฤทธในการกาจดอนมล DPPH ของสวนสกดเรวหอมและวานสาวหลง มความสอดคลองไปทางเดยวกนคอ ฤทธในการกาจดอนมล DPPH เพมขนเมอมความเขมขนเพมขน ซงสวนสกดของลาตนใตดนของเรวหอมและวานสาวหลง พบวาสวนสกดยอยเอทลอะซเตทมฤทธในการกาจดอนมล DPPH สงทสด รองลงมา คอ สวนสกดยอยนาและสวนสกดยอยเฮกเซน ตามลาดบ โดยทคา IC50

Page 32: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

23

ของสวนสกดยอยเอทลอะซเตทของเรวหอมมคาสงสด เทากบ 53.30 ไมโครกรมตอมลลลตร รองลงมาคอสวนสกดยอยนามคา IC50 เทากบ 353.54 ไมโครกรมตอมลลลตร และสวนสกดยอยเฮกเซนมคา IC50 > ความเขมขน 800 ไมโครกรมตอมลลลตร และคา IC50 ของสวนสกดยอยเอทลอะซเตทของวานสาวหลงมคาสงสด เทากบ 356.74 ไมโครกรมตอมลลลตร รองลงมาคอสวนสกดยอยนาและสวนสกดยอยเฮกเซน มคา IC50 > ความเขมขน 800 ไมโครกรมตอมลลลตร ในขณะทสารตานอนมลอสระมาตรฐาน ascorbic acid และ BHT มคา IC50 เทากบ 26.84 ไมโครกรมตอมลลลตร และ 34.06 ไมโครกรมตอมลลลตร ตามลาดบ (ตารางท 4-4และรป 4-3 ) และตารางท 4-5 แสดงคา IC50 ของกาจดอนมล DPPH ของสวนสกดยอยของเรวหอมและวานสาวหลง ตารางท 4-2 เปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH ของสวนสกดตนเรวหอมทความเขมขนตางๆ

ความเขมขนของสาร เปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH

(ไมโครกรมตอมลลลตร) เฮกเซน เอทลอะซเตท นา

25 - 24.73 -

50 - 44.33 -

100 12.18 74.98 16.39

200 15.93 95.42 28.13

400 25.41 - 49.42

800 47.82 - 79.01

Page 33: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

24

0

20

40

60

80

100

120

0.0 2.0 4.0 6.0 8.0ln (ความเขมขน)

เปอรเซนต

การกาจดอ

นมล

DPPH

เฮกเซน

เอทลอะซเตท

นา

รปท 4-1 กราฟแสดงเปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH ของสวนสกดตนเรวหอมทความเขมขนตางๆ

ตารางท 4-3 เปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH ของสวนสกดตนวานสาวหลงทความเขมขนตางๆ

ความเขมขนของสาร เปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH

(ไมโครกรมตอมลลลตร) เฮกเซน เอทลอะซเตท นา

100 -1.50 13.66 -0.30

200 1.16 29.86 4.78

400 10.96 50.98 11.87

800 19.59 77.11 27.20

Page 34: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

25

-10

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

0.0 2.0 4.0 6.0 8.0

ln (ความเขมขน)

เปอรเซนต

การกาจดอ

นมล

DPP

H

เฮกเซน

เอทลอะซเตท

นา

รปท 4-2 กราฟแสดงเปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH ของสวนสกดตนวานสาวหลงทความเขมขนตางๆ ตารางท 4-4 เปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH ของ ascorbic acd และ BHT ทความเขมขนตางๆ

ความเขมขนของสารทดสอบ เปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH (ไมโครกรมตอมลลลตร) ascorbic acid BHT

6.25 7.11 ± 4.06 (n=14) -

12.5 19.58 ± 5.50 (n=14) 21.85 ± 4.52 (n=14)

25 46.36 ± 7.40 (n=14) 41.15 ± 4.86 (n=14)

50 81.45 ± 1.50 (n=14) 65.17 ± 2.86 (n=14)

100 84.28 ± 1.51(n=14) 82.62 ± 1.39 (n=14)

200 - 86.20 ± 1.16 (n=14) หมายเหต: ขอมลทแสดงเปนคาเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐานของการทดลองแตละครงเปนอสระตอกน n คอ จานวนครงททาการทดลอง แตละการทดลองทา 3 ซา

Page 35: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

26

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0 1 2 3 4 5 6

ln (ความเขมขน)

เปอรเซนต

การกาจดอ

นมล

DPPH

ascorbic acid

BHT

ascorbic acid

BHT

รปท 4-3 กราฟแสดงเปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH ของ ascorbic acd และ BHT ทความเขมขนตางๆ ตารางท 4-5 เปอรเซนการกาจดอนมล DPPH (IC50) ของสวนสกดยอยของเรวหอม วานสาวหลง และ สารละลายมาตรฐาน ascorbic acid และ BHT

IC50 ของการกาจดอนมล DPPH สวนสกดยอย (ไมโครกรมตอมลลลตร)

เรวหอม เฮกเซน > 800 เอทลอะซเตท 53.30 นา 353.54 วานสาวหลง เฮกเซน > 800 เอทลอะซเตท 356.74 นา > 800 ascorbic acid 26.84 BHT 34.06

Page 36: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

27

4.3 การทดสอบความสามารถในการรดวซ การทดสอบความสามารถในการรดวซเปนการทดสอบความสามารถของสวนสกดในการรดวซ

Fe3+ เปน Fe2+ ผลทไดจะแสดงถงความสามารถในการตานออกซเดชนทด เมอเปรยบเทยบระหวางสวนสกดจากตนเรวหอมพบวา สวนสกดยอยเอทลอะซเตทมคาสงสด ตามดวยสวนสกดยอยนาและสวนสกดยอยเฮกเซน มความสามารถในการรดวซเทากบ 94.0, 29.67 และ 25.83 มลลกรม gallic acid ตอสวนสกด 1 กรม ตามลาดบ ในขณะทความสามารถในการรดวซของสวนสกดจากตนวานสาวหลง พบวาสวนสกดยอยเอทลอะซเตทมความสามารถในการรดวซสงสด รองลงมาคอ สวนสกดยอยเฮกเซนและสวนสกดยอยนา มความสามารถในการรดวซเทากบ 27.17, 17.17 และ 12.67 มลลกรม gallic acid ตอสวนสกด 1 กรม (ตารางท 4-6) โดยความสามารถในการรดวซของสวนสกดของตนเรวหอมและวานสาวหลง คานวณไดจากกราฟมาตรฐานของสารละลาย gallic acid (รปท 4-4) สมการของกราฟคอ y = 16.015x, R2= 0.9995 ตารางท 4-6 ความสามารถในการรดวซของสวนสกดยอยของเรวหอมและวานสาวหลงทความเขมขน 200 ไมโครกรมตอมลลลตร

ความสามารถในการรดวซ

สวนสกดยอย (มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม)

เรวหอม วานสาวหลง

เฮกเซน 25.83 ± 1.15(n=3) 17.17 ± 0.58(n=3)

เอทลอะซเตท 94.00 ± 1.80(n=3) 27.17 ± 0.29(n=3)

นา 29.67 ± 1.89(n=3) 12.67 ± 0.29(n=3) หมายเหต: ขอมลทแสดงเปนคาเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐานของการทดลองแตละครงเปนอสระตอกน n คอ จานวนครงททาการทดลอง แตละการทดลองทา 3 ซา

Page 37: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

28

y = 16.015x R2 = 0.9995

-0.50

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

0.00 0.05 0.10 0.15 0.20 0.25

ความเขมขนของสารละลาย gallic acid (มลลกรมตอมลลลตร)

คาการด

ดกลน

แสง 7

00 นาโน

เมตร

รปท 4-4 กราฟมาตรฐานในการรดวซของสารละลาย gallic acid

4.4 การทดสอบความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ การทดสอบความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ เปนการทดสอบความสามารถของสวนสกดในการคเลท หรอการจบกบ Fe2+ พบวาทกสวนสกดมความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ Fe2+ ทกความเขมขนในชวง 0.2 มลลกรมตอมลลลตร ถง 4.0 มลลกรมตอมลลลตร โดยพบวาความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะ ของสวนสกดตนเรวหอมและวานสาวหลง มความสอดคลองไปในทางเดยวกนคอ มความสามารถในการคเลทไออนของโลหะเพมขนเมอมความเขมขนสงขน โดยทเปอรเซนตการคเลทไอออนของโลหะของสวนสกดตนเรวหอม พบวาสวนสกดยอยเฮกเซนมเปอรเซนตการคเลทไอออนของโลหะสงสด ทความเขมขน 2.0 มลลกรมตอมลลลตร มเปอรเซนตการคเลทไอออนของโลหะ >100 เปอรเซนต รองลงมาคอสวนสกดยอยนาและสวนสกดยอยเอทลอะซเตท และเปอรเซนตการคเลทไอออนของโลหะของสวนสกดตนวานสาวหลง พบวาสวนสกดยอยนามเปอรเซนตการคเลทไอออนของโลหะสงสด โดยทความเขมขน 0.2 มลลกรมตอมลลลตร มเปอรเซนตการคเลทไอออนของโลหะเทากบ 60 เปอรเซนต รองลงมาคอสวนสกดยอยเฮกเซนและสวนสกดยอยเอทลอะซเตท (ตารางท 4-7, 4-8 และรปท 4-5, 4-6) ในขณะทสารละลายมาตรฐาน EDTA มความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะทสง เมอเปรยบเทยบกบความเขมขนของสวนสกดทใชในการทดสอบ ซงเปอรเซนตการคเลทไอออนของโลหะของสารละลายมาตรฐาน EDTA ทความเขมขน 0.08 มลลกรมตอมลลลตร มเปอรเซนตการคเลทโลหะสง > 90 เปอรเซนต (ตารางท 4-9)

Page 38: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

29

ตารางท 4-7 เปอรเซนตความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะของสวนสกดยอย ตนเรวหอมทความเขมขนตางๆ

ความเขมขนของสาร เปอรเซนตการคเลทโลหะ (มลลกรมกรมตอมลลลตร) เฮกเซน เอทลอะซเตท นา

0.4 15.66 ± 3.84(n=3) - -

0.8 56.27 ± 1.68(n=3) 7.50 ± 1.66(n=3) 20.25 ± 0.76(n=3)

2.0 106.32 ± 3.52(n=3) 23.26 ± 1.38(n=3) 70.94 ± 0.82(n=3)

4.0 - 41.94 ± 2.77(n=3) 95.58 ± 1.21(n=3) หมายเหต: ขอมลทแสดงเปนคาเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐานของการทดลองแตละครงเปนอสระตอกน n คอ จานวนครงททาการทดลอง แตละการทดลองทา 3 ซา

0

20

40

60

80

100

120

0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0

ความเขมขนของสวนสกด (มลลกรมตอมลลลตร)

เปอรเซนต

การค

เลทโลห

เฮกเซน

เอทลอะซเตท

นา

เฮกเซน นา

เอทลอะซเตท

รปท 4-5 กราฟแสดงเปอรเซนตความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะของสวนสกดตนเรวหอม

ทความเขมขนตางๆ

Page 39: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

30

ตารางท 4-8 เปอรเซนตความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะของสวนสกดยอย ตนวานสาวหลงทความเขมขนตางๆ ความเขมขนของสาร เปอรเซนตการคเลทโลหะ

(มลลกรมตอมลลลตร) เฮกเซน เอทลอะซเตท นา

0.2 - - 60.43 ± 2.33(n=3)

0.4 33.36 ± 2.47(n=3) - 67.79 ± 3.09(n=3)

0.6 52.73 ± 0.83(n=3) - -

0.8 102.99 ± 1.55(n=3) 44.53 ± 2.23(n=3) 87.67 ± 2.26(n=3)

2.0 - 74.33 ± 3.33(n=3) -

4.0 - 102.01 ± 1.40(n=3) - หมายเหต: ขอมลทแสดงเปนคาเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐานของการทดลองแตละครงเปนอสระตอกน n คอ จานวนครงททาการทดลอง แตละการทดลองทา 3 ซา

0

20

40

60

80

100

120

0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0

ความเขมขนของสวนสกด (มลลกรมตอมลลลตร)

เปอรเซนต

การค

เลทโลห

เฮกเซน

เอทลอะซเตท

นา

นา

เฮกเซน

เอทลอะซเตท

รปท 4-6 กราฟแสดงเปอรเซนตความสามาถในการคเลทไออนของโลหะของสวนสกดตนวานสาวหลง ทความเขมขนตางๆ

Page 40: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

31

ตารางท 4-9 เปอรเซนตความสามารถในการคเลทโลหะของสารละลายมาตรฐาน EDTA ทความเขมขนตางๆ

ความเขมขนของสารทดสอบ เปอรเซนตการคเลทโลหะ

(มลลกรมตอมลลลตร)

0.01 15.78 ± 1.70(n=3)

0.025 43.91 ± 2.33(n=3)

0.08 91.28 ± 0.79(n=3) หมายเหต: ขอมลทแสดงเปนคาเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐานของการทดลองแตละครงเปนอสระตอกน n คอ จานวนครงททาการทดลอง แตละการทดลองทา 3 ซา

4.5 การทดสอบการหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวม การหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมจากสวนสกดของตนเรวหอม พบวาสวนสกดยอยเอทลอะ

ซเตทมปรมาณสารประกอบฟนอลรวมสงสด รองลงมาคอสวนสกดยอยนาและสวนสกดยอยเฮกเซน มปรมาณสารประกอบฟนอลรวมเทากบ 198.33, 50.50 และ 39.08 มลลกรม gallic acid ตอสวนสกด 1 กรมตามลาดบ และปรมาณสารประกอบฟนอลรวมจากสวนสกดของตนวานสาวหลง พบวาสวนสกดยอยเอทลอะซเตทมปรมาณสารประกอบฟนอลรวมสงสด รองลงมาคอสวนสกดยอยนาและและสวนสกดยอยเฮกเซน มปรมาณสารประกอบฟนอลรวมเทากบ 76.50, 34.67 และ 26.08 มลลกรม gallic acid ตอสวนสกด 1 กรม ตามลาดบ (ตารางท 4-10) ซงการหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกดของตนเรวหอมและวานสาวหลง คานวณไดจากกราฟมาตรฐานของสารละลาย gallic acid (รปท 4-7) สมการของกราฟคอ y = 3.9921x, R2= 0.9994 จากนนหาความสมพนธระหวางปรมาณสารประกอบฟนอลรวมและการกาจดอนมล DPPH ทเขมขน 200 ไมโครกรมตอมลลลตรของสวนสกดยอยของเรวหอมและวานสาวหลงไดสมการของกราฟความสมพนธ คอ y = 0.5246x – 7.962, R2 = 0.9731 (ตารางท 4-11, รปท 4-8)

Page 41: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

32

ตารางท 4-10 ปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกดยอยของเรวหอมและวานสาวหลง ทความเขมขน 400 ไมโครกรมตอมลลลตร

ปรมาณสารประกอบฟนอลรวม

สวนสกดยอย (มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม)

เรวหอม วานสาวหลง

เฮกเซน 39.08 ± 1.15(n=3) 26.08 ± 0.14(n=3)

เอทลอะซเตท 198.33 ± 1.46(n=3) 76.50 ± 0.50(n=3)

นา 50.50 ± 0.43(n=3) 34.67 ± 0.14(n=3) หมายเหต: ขอมลทแสดงเปนคาเฉลย ± คาเบยงเบนมาตรฐานของการทดลองแตละครงเปนอสระตอกน n คอ จานวนครงททาการทดลอง แตละการทดลองทา 3 ซา

y = 3.9921x R2 = 0.9994

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

0.00 0.10 0.20 0.30 0.40 0.50 0.60

ความเขมขนของสารละลาย gallic acid (มลลกรมตอมลลลตร)

คาการด

ดกลน

แสง 7

65 นาโน

เมตร

รปท4-7 กราฟมาตรฐานในการหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสารละลาย gallic acid

Page 42: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

33

ตารางท 4-11 ปรมาณสารประกอบฟนอลรวมและการกาจดอนมล DPPH ทความเขมขน 200 ไมโครกรม ตอมลลลตรของสวนสกดยอยของเรวหอมและวานสาวหลง

ปรมณสารประกอบฟนอลรวม เปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH

สวนสกดยอย (มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม) ความเขมขน 200 ไมโครกรมตอมลลลตร

เรวหอม วานสาวหลง เรวหอม วานสาวหลง

เฮกเซน 39.08 ± 1.15(n=3) 26.08 ± 0.14(n=3) 15.93 1.16

เอทลอะซเตท 198.33 ± 1.46(n=3) 76.50 ± 0.50(n=3) 95.42 29.86

นา 50.50 ± 0.43(n=3) 34.67 ± 0.14(n=3) 28.13 4.78

y = 0.5246x - 7.962R2 = 0.9731

0

20

40

60

80

100

120

0 50 100 150 200 250

ปรมาณสารประกอบฟนอลรวม (มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม)

เปอรเซนต

การกาจดอ

นมล

DPPH

รปท4-8 กราฟความสมพนธระหวางเปอรเซนตการกาจดอนมล DPPH กบปรมาณสารประกอบ ฟนอลรวมของสวนสกดจากตนเรวหอมและวานสาวหลง

Page 43: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

34

บทท 5 อภปราย สรปผลการทดลอง และขอเสนอแนะ

5.1 อภปรายผลการทดลอง ในการทดลองทาการสกดสารจากตนเรวหอมและวานสาวหลง ดวยเฮกเซน เอทลอะซเตท และนา แลวนาสวนสกดทง 3 ชนด มาทาการทดสอบฤทธการกาจดอนมล DPPH ซงอนมล DPPH เปนอนมลไนโตรเจนทคงตว มสมวงอยในรปอนมลอยแลวโดยไมตองทาปฏกรยาเพอใหเกดอนมล (โอภา วชระคปต และคณะ, 2550) อนมล DPPH เมออยในสารละลายจะมสมวง และเมอมสารตานอนมลอสระใหหรอรบอเลกตรอนแกอนมล DPPH จะไดเปนสาร diphenyl picrylhydrazyl (DPPH:H) ทไมเปนอนมลอกตอไป สทเกดขนมสเหลองนวล ซงในการทดลองนพบวา ฤทธการกาจดอนมล DPPH จะแปรผนตรงกบความเขมขนของสารททดสอบ โดยทคา IC50 ของสวนสกดจากตนเรวหอมและวานสาวหลง เรยงตามลาดบดงน สวนสกดยอยเอทลอะซเตท > สวนสกดยอยนา > สวนสกดยอยเอกเซน เมอทาการเปรยบเทยบระหวางสวนสกดตางๆ ของเรวหอมและวานสาวหลง พบวาสวนสกดทแสดงฤทธการกาจดอนมล DPPH ทดทสดของพชแตละชนด คอ สวนสกดยอยเอทลอะซเตท ผลทไดแสดงถงการทตวทาละลายเอทลอะซเตท สามารถละลายสารทแสดงฤทธในการกาจดอนมล DPPH ไดมากทสด ผลทไดสอดคลองกบรายงานการวจยของ กนญารตน ภรมยมน (2550) ทพบวาสวนสกดยอยเอทลอะซเตทของตนกระทอปาและวานรดสดวงมฤทธกาจดอนมล DPPH สงทสด เมอเทยบกบสวนสกดยอยเฮกเซน และสวนสกดยอยนา และยงสอดคลองกบรายงานการศกษาในลาตนใตดนของขงแมโขง (พชร คลายวฒนะ, 2550) อยางไรกตาม สวนสกดทกชนดของตนเรวหอมและวานสาวหลง มฤทธกาจดอนมล DPPH ทตากวา ascorbic acid และ BHT ซงมคา IC50 เทากบ 26.84 และ 34.06 ไมโครกรมตอมลลลตร ตามลาดบ การทดสอบความสามารถในการรดวซ ซงเปนกลไกหนงในการตานออกซเดชน เปนการทดสอบความสามารถในการรดวซ Fe3+ เปน Fe2+ ของสวนสกดเมอเปรยบเทยบความสามารถในการรดวซของสวนสกดยอยเอกเซน เอทลอะซเตท และนา จากลาตนใตดนเรวหอมและวานสาวหลง พบวาสวนสกดยอยเอทลอะซเตท ของลาตนใตดนเรวหอมและวานสาวหลง มความสามารถในการรดวซสงกวาสวนสกดยอยอน ซงผลทไดแปรผนตรงกบความเขมขนสวนสกดทเพมสงขน แตสวนสกดของเรวหอมและวานสาวหลงมความสามารถในการรดวซทตากวา gallic acid ทงสน การทดสอบการคเลทโลหะ เปนการทดสอบความสามารถในการจบโลหะ Fe2+ ทาใหปรมาณอนมลอสระอยในสมดลซงเปนอกกลไกหนงในการตานออกซเดชน โดยทสารตานออกซเดชนจบกบ Fe2+ ทาใหลดการเกดอนมลอสระโดยปฏกรยาเฟนตน (Halliwell และ Gutteridge, 2007) เมอเปรยบเทยบสวนสกดลาตนใตดนของเรวหอม พบวาสวนสกดยอยเฮกเซนมความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะสงกวาสวนสกดยอยอน และวานสาวหลงพบวาสวนสกดยอยนามความสามารถในการคเลทไออนของโลหะทสง ซงความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะจะแปรผนตรงกบความเขมขนของสวน

Page 44: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

35

สกด ผลการทดลองทไดแตกตางจากการทดสอบฤทธการกาจดอนมล DPPH และความสามารถในการรดวซ ซงพบวาสวนสกดยอยเอทลอะซเตทมความสามารถสงสด อาจเปนเพราะสารทเปนตวออกฤทธหลกในสวนสกดนาเปนสารคนละกลมกบสารทสามารถกาจดอนมล DPPH และความสามารถในการรดวซ โดยสารทอยในสวนสกดนาและอาจเปนตวททาการคเลท Fe2+ คอ นาตาล, ไกลโคไซด (glycoside), สารประกอบฟนอล และโปรตน หรอเบสของกรดนวคลอก (Halliwell และ Gutteridge, 2007) ในการทดลองสดทายทาการทดลองเพอหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมในสวนสกดตางๆ ในการวเคราะหทาการคานวณปรมาณสารประกอบฟนอลรวมไดจากกราฟมาตรฐาน gallic acid จากสมการy = 3.9921x, R2 = 0.9994 จากการทดลองพบวาสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกดลาตนใตดนของเรวหอมมคาอยในชวง 39.08 ถง 198.33 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม โดยปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกดยอยเอทลอะซเตท > สวนสกดยอยนา > สวนสกดยอยเฮกเซน และสวนสกดของวานสาวหลงมคาอยในชวง 26.08 ถง 76.50 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม โดยปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกดยอยเอทลอะซเตท > สวนสกดยอยนา > สวนสกดยอยเฮกเซน และพบวาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมกบฤทธการกาจดอนมล DPPH มความสมพนธกนทคาสมประสทธสหสมพนธ (R2) เทากบ 0.9731 ซงผลทไดมความสอดคลองกบงานวจยของ กนญารตน ภรมยมน (2550) และ พชร คลายวฒนะ (2550) และยงสอดคลองกบ ระววรรณ แกวอมตวงศ และทรงพร จงมนคง (2549), Kim และ Chung (2002) กลไกในการตานอนมลอสระ DPPH เกดจากการใหหรอรบอเลกตรอนแกอนมลอสระ DPPH ของสารจาพวกฟนอล ซงจะไดเปนสาร DPPH ทไมเปนอนมลอสระอกตอไป สวน phenoxy radical ทเกดขนจะจบกนเอง ทาใหเกดปฏกรยาลกโซของการเกดอนมลอสระหยดลง (ระววรรณ แกวอมตวงศ และทรงพร จงมนคง, 2549) กลไกการตานอนมลของสารจาพวกฟนอล แสดงไดดงรปท 5-1 ในผลของการทดสอบความสามารถในการคเลทไออนของโลหะสารทนาจะเปนตวออกฤทธในสวนสกดจากพชอาจจะเปนโปรตนมากกวาสารประกอบฟนอล เพราะความสมพนธระหวางความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะและปรมาณสารประกอบฟนอลรวม พบวาสวนสกดบางสวนสกดทมปรมาณสารประกอบฟนอลรวมมากแตมความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะตา เชน สวนสกดยอยเอทลอะซเตทของเรวหอมและวานสาวหลง รปท 5-2 แสดงเปอรเซนตการตานออกซเดชนตางๆ กบสารประกอบฟนอลรวมในสวนสกดตางๆ ของตนเรวหอมและวานสาวหลง

Page 45: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

36

รปท 5-1 กลไกการตานอนมลของสารจาพวกฟนอล

สารสวนหนงทเปนองคประกอบอยในสวนสกดตางๆ ของลาตนใตดนของเรวและวานสาวหลง คอ สารประกอบฟนอล ซงมกลไกในการตานออกซเดชนไดหลายลกษณะ ไดแก 1). สามารถกาจด reactive species ตางๆโดยตรง เชน อนมลไฮดรอกซ (OH•), อนมลซปเปอรออกไซดแอนไอออน ( O2

•- ), ไนโตรเจนไดออกไซด (NO2

•) และเปอรรอกซไนตรสเอสค (ONOOH) 2). สามารถหยดปฏกรยาลกโซของการเกดลพดเปอรออซเดชน (lipid peroxidation) โดยการกาจดอนมลเพอรรอกซ (chain-breaking peroxyl radical scaverger) 3). สารประกอบฟนอลสามารถคเลทกบไอออนของโลหะ โดยจบเฉพาะ Fe2+ และ Cu2+ ซงเปนตวเรงปฏกรยาการสรางอนมลตวอนๆ (Halliwell และ Gutteridge, 2007) ในการศกษานไมไดทาการศกษาวาสารตวใดทเปนตวออกฤทธตานออกซเดชน ดงนนควรมการแยกสารบรสทธทเปนตวออกฤทธตานออกซเดชน ในสวนสกดเรวหอมและวานสาวหลง อยางไรกตามขอมลทไดจากการศกษานเปนหลกฐานทางวทยาศาสตรทแสดงถงฤทธตานออกซเดชนของสวนสกดจากลาตนใตดนของเรวหอมและวานสาวหลง ซงอาจนาไปใชประโยชนในการเปนสวนประกอบของเครองสาอาง หรอนาไปใชเปนอาหารเสรมสขภาพเพอปองกนโรคตางๆ ทมความเกยวของกบอนมลอสระ

Page 46: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

รปท 5-2 กราฟแสดงผลการทดสอบตางๆ ของสวนสกดยอยจากตนเรวหอม (a) และตนวานสาวหลง (b)

37

Page 47: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

38

5.2 สรปผลการทดลอง

1. สวนสกดลาตนใตดนของเรวหอมและวานสาวหลง มความสามารถในการกาจดอนมล DPPH ซงแปรผนตรงกบความเขมขนของสวนสกดทงหมดโดยทมคา IC50 ของสวนสกดยอยเอทลอะซเตทเรวหอม มคาเทากบ 53.30 ไมโครกรมตอมลลลตร สวนสกดยอยนามคา IC50 เทากบ 353.54 ไมโครกรมตอมลลลตร และสวนสกดยอยเอกเซนมคา IC50 ทความเขมขน > 800 ไมโครกรมตอมลลลตร และคา IC50 ของสวนสกดยอยเอทลอะซเตทวานสาวหลงมคาเทากบ 356.74 ไมโครกรมตอมลลลตร สวนสกดยอยนา และสวนสกดยอยเอกเซนมคา IC50 ทความเขมขน > 800 ไมโครกรมตอมลลลตร 2. ความสามารถในการรดวซของสวนสกดลาตนใตดนของเรวหอมเปนสดสวนโดยตรงกบความเขมขน โดยเรยงลาดบดงน สวนสกดยอยเอทลอะซเตท > สวนสกดยอยนา > สวนสกดยอยเอกเซน และสวนสกดลาตนใตดนของวานสาวหลง โดยเรยงลาดบดงน สวนสกดยอยเอทลอะซเตท > สวนสกดยอยเอกเซน > สวนสกดยอยนา 3. ความสามารถในการคเลทไอออนของโลหะของสวนสกดลาตนใตดนของเรวหอมและวานสาวหลงเปนสดสวนโดยตรงกบความเขมขน โดยสวนสกดลาตนใตดนของเรวหอมเรยงลาดบดงน สวนสกดยอยเฮกเซน > สวนสกดยอยนา > สวนสกดยอยเอทลอะซเตท และสวนสกดลาตนใตดนของวานสาวหลง พบวาสวนสกดยอยนา > สวนสกดยอยเอกเซน > สวนสกดยอยเอทลอะซเตท 4. ปรมาณสารประกอบฟนอลรวมในสวนสกดยอยเอกเซน สวนสกดยอยเอทลอะซเตท สวนสกดยอยนา ของเรวหอม มคาเทากบ 39.08, 198.33 และ 50.50 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม ตามลาดบ และสวนสกดยอยเอกเซน สวนสกดยอยเอทลอะซเตท สวนสกดยอยนา ของวานสาวหลงมคาเทากบ 26.08, 76.50 และ 34.67 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม ตามลาดบ

5.3 ขอเสนอแนะ 1. ควรมการทดสอบความสามารถในการกาจดอนมลอสระชนดอนๆ เพมดวย 2. ควรมการศกษาฤทธการกาจดอนมลอสระจากสวนตางๆของพช 3. ควรมการวเคราะหองคประกอบทางเคมของสวนสกดยอยตางๆ ของพชแตละชนดทเปนสารออกฤทธตานออกซเดชน

Page 48: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

39

บรรณานกรม

กนญารตน ภรมยมน. 2550. ฤทธตานออกซเดชน และปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกดจาก ตนกระทอปา และวานรดสดวง. ปรญญานพนธวทยาศาสตรบณฑต ภาควชาชวเคม คณะ วทยาสาสตร มหาวทยาลยบรพา จกรพนธ จลศรไกวล และคณะ. 2549. ฤทธตานอนมลอสระของนามนหอมระเหยและการสกดของพช วงศ Zingiberaceae ในประเทศไทย. CD รวบรวมผลงานวชาการหลงการประชม (Proceeding) ของการการประชมวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทยครงท 32: กรงเทพฯ ณรงคศกด คานอธรรม. 2551. วาน สมนไพร ไมมงคลไทย. กรงเทพฯ : สานกพมพบานและสวน นตมา วงศวฒนานกล และคณะ. 2549. ฤทธตานออกซเดชนของพชหอมและเครองเทศไทย.

CD รวบรวมผลงานวชาการหลงการประชม (Proceeding) ของการการประชมวทยาศาสตร และเทคโนโลยแหงประเทศไทยครงท 32: กรงเทพฯ

นวลศร รกอรยะธรรม และอญชนา เจนวถสข. 2545. แอนตออกซเดนท สารตานมะเรงในผก-สมนไพร. เชยงใหม: พบบรการพมพ พชร คลายวฒนะ. 2550. ฤทธตานออกซเดชน และปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกดจาก ตนขงแมโขง. ปรญญานพนธวทยาศาสตรบณฑต ภาควชาชวเคม คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยบรพา พงษศกด พลเสนา. 2550. พชสมนไพรในสวนปาสมนไพรเขาหนซอน ฉบบสมบรณ. หางหนสวนจากด เจตนารมณภณฑ ปราจนบร. 301 น. ระววรรณ แกวอมตวงศ และทรงพร จงมนคง. 2549. ฤทธตานอนมลอสระ DPPH และปรมาณสารฟนอล รวมของสารสกดพชสมนไพรบางชนด. วารสารวชาการมหาวทยาลยอบลราชธาน. 82 : 76-88 ศศธร อทธตร. 2549. ฤทธตานออกซเดชน และปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของสวนสกดเอทานอล ของพชบางชนดในวงศ Zingiberaceae. ปรญญานพนธวทยาศาสตรบณฑต ภาควชาชวเคม คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยบรพา โอภา วชระคปต. 2550. สารตานอนมลอสระ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : นวไทยมตรการพมพ Chan E.W.C., Lim Y.Y., Omar Mohammed. 2007. Antioxidant and antibacterial activity of leaves of Etlingera species (Zingiberaceae) in Penisular Malaysia. Food Chemistry, 104, 1586-1593

Page 49: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

40

Chan E.W.C., Lim Y.Y., Wong L.F., Lianto F.S., Wong S.K., Lim K.K., Joe C.E., Lim T.Y. 2008. Antioxidant and tyrosinase inhibition properties of leaves and rhizomes of ginger species. Food Chemistry, 109, 477-483 Halliwell B. and Gutteridge J. (2007). Free Radicals in Biology and Medicine, 4th ed. Oxford University Press, New York. Kim Y.C, and Chung S.K. 2002. Reactive oxygen radical species scavenging effects of Korean Medicinal plant leves. Food Sci. Biotech, 11; 407-411 Singh N. and Rajini P.S. (2004). Free radical scavenging activity of an aqueous extract of potato peel. Food Chemistry, 85, 611-616 [Online]. แหลงเขาถง http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/09/Ascorbic-acid-2D- skeletal.png[20มนาคม 2552] [Online]. แหลงเขาถง http://www.vcharkarn.com/uploads/117/118042.gif[20มนาคม 2552] [Online]. แหลงเขาถง http://www.rdcsrl.com/images/bht.gif[20มนาคม 2552] [Online]. แหลงเขาถง http://www.dailynews.co.th/web/html/popup_news/Default.aspx?ColumnId= 46886&NewsType=2&Template=1[20มนาคม 2552]

Page 50: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

41

ภาคผนวก

Page 51: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

42

ภาคผนวก ก การเตรยมสารเคม

1. เตรยมสารละลาย 0.2 มลลโมลาร DPPH ในเมทานอล ปรมาตร 10 มลลลตร (M.W. = 394.33) จาก g / M.W. = CV / 1000

g = (0.2 x 10-3) x10x349.33 / 1000 g = 0.00078 กรม

ดงนนชงสาร DPPH 0.00078 กรม ละลายในเมทานอลปรมาตร 10 มลลลตร 2. เตรยมสารละลาย ascorbic acid ความเขมขน 1 มลลกรมตอมลลลตร ในเมทานอล ปรมาตร 10 มลลลตร

โดยชงสาร ascorbic acid 0.01 กรม ละลายในเมทานอลปรมาตร 10 มลลลตร 3. เตรยมสารละลาย BHT ความเขมขน 1 มลลกรมตอมลลลตร ในเมทานอล ปรมาตร 10 มลลลตร

โดยชงชงสาร BHT 0.01 กรม ละลายในเมทานอลปรมาตร 10 มลลลตร 4. เตรยมสารละลาย gallic acid ความเขมขน 1 มลลกรมตอมลลลตร ในเมทานอล ปรมาตร 20 มลลลตร

โดยชงสาร gallic acid 0.02 กรม ละลายในเมทานอลปรมาตร 20 มลลลตร 5. เตรยมสารละลาย 7% sodium carbonate ปรมาตร 250 มลลลตร

โดยชงสาร sodium carbonate 17.5 กรม ละลายในนากลน ปรมาตร 200 มลลลตร แลว ปรบปรมาตรเปน 250 มลลลตร ดวยนากลนในขวดวดปรมาตร 6. เตรยมสารละลาย 0.1% iron (III) chloride (FeCl3) โดยเตรยมจาก FeCl3• 6H2O ปรมาตร 250 มลลลตร

โดยชงสาร FeCl3• 6H2O 0.416 กรม ละลายในนากลน ปรมาตร 200 มลลลตร แลว ปรบปรมาตรเปน 250 มลลลตร ดวยนากลนในขวดวดปรมาตร 7. เตรยมสารละลาย 1% potassium ferricyanide (K3Fe(CN)6) ปรมาตร 500 มลลลตร

โดยชงสาร potassium ferricyanide 1 กรม ละลายในนากลน ปรมาตร400 มลลลตร แลว ปรบปรมาตรเปน 500 มลลลตร ดวยนากลนในขวดวดปรมาตร 8. เตรยมสารละลาย 10%trichloroacetic acid (CCl3COOH) ปรมาตร 500 มลลลตร

โดยชงสาร trichloroacetic acid 50 กรม ละลายในนากลน ปรมาตร 400 มลลลตร แลว ปรบปรมาตรเปน 500 มลลลตร ดวยนากลนในขวดวดปรมาตร

Page 52: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

43

9. เตรยมสารละลาย EDTA ความเขมขน 0.1 มลลกรมตอมลลลตร จาก EDTA• 2H2O ในนากลน ปรมาตร 50 มลลลตร (M.W. = 336.24) จาก g / M.W. = CV / 1000

g = (0.1 x 10-3) x 50 x 336.24 / 1000 g = 0.0016 กรม

ดงนนชงสาร EDTA• 2H2O 0.0016 กรม ละลายในนาปรมาตร 50 มลลลตร 10. เตรยมสารละลาย 2 มลลโมลาร FeCl2 จาก FeCl2• 4H2O ในนากลน ปรมาตร 10 มลลลตร (M.W. = 126.83) จาก g / M.W. = CV / 1000

g = (2 x 10-3) x 10 x 126.83 / 1000 g = 0.0025 กรม

ดงนนชงสาร FeCl2• 4H2O 0.0025 กรม ละลายในนาปรมาตร 10 มลลลตร 11. เตรยมสารละลาย 5 มลลโมลาร Ferrozine ในนากลนปรมาตร 10 มลลลตร (M.W. = 492.5) จาก g / M.W. = CV / 1000

g = (5 x 10-3) x 10 x 492.5 / 1000 g = 0.0246 กรม

ดงนนชงสาร Ferrozine 0.0246 กรม ละลายในนาปรมาตร 10 มลลลตร 12. เตรยมสารละลาย 0.2 โมลาร phosphate buffer (pH=6.6) ปรมาตร 1000 มลลลตร

H3PO4 + KOH KH2PO4- + H2O pKa = 2.1 ------(1)

KH2PO4- + KOH K2HPO42- + H2O pKa = 7.2 ------(2)

K2HPO42- + KOH K3PO4

3- + H2O pKa = 12.7 ------(3) เพราะฉะนน เลอกใช pKa = 7.2

จากสตร pH = pKa + log [K2HPO42-]/ [KH2PO4

- ] 6.6 = 7.2 + log [K2HPO4

2-]/ [KH2PO4-]

log [K2HPO42-]/ [KH2PO4

-] = -0.6 log [KH2PO4

-]/ [K2HPO4-] = 0.6

[KH2PO4-]/[K2HPO4

2-] = antilog 0.6 = 100.6

= 398/100 ในระบบบฟเฟอรม [KH2PO4

-] = 398/489 = 0.8 โมลาร [K2HPO4

2-] = 100/489 = 0.2 โมลาร

Page 53: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

44

ดงนนในการเตรยมสารละลาย 0.2 โมลาร phosphate buffer ปรมาตร 1000 มลลลตร จะได ชง [KH2PO4

-] = (0.8 กรมตอลตร) x (1000 มลลลตร) x (136.06 กรมตอลตร) = 108.872 กรม

ดงนนตองเตรยมสารละลาย 0.2 โมลาร = 108.872/5 = 21.7744 กรม ชง [K2HPO4

2-] = (0.2 กรมตอลตร) x (1000 มลลลตร) x (174.18 กรมตอลตร) = 34.836 กรม ดงนนตองเตรยม สารละลาย 0.2 โมลาร = 34.836/5 = 6.972 กรม

ดงนนชง potassium dihydergen phosphate 21.774 กรมผสมกบ dipotassium hydergen phosphate 6.972 กรม และละลายดวยนากลนปรมาตร 900 มลลลตร จากนนปรบ pH ดวย KOH จนไดpH = 6.6 แลวปรบปรมาตรเปน 1000 มลลลตร

Page 54: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

45

ภาคผนวก ข การหาคา IC50 ในการกาจดอนมล DPPH

1. การหาคา IC50 ของ ascorbic acid จากสมการ y = 31.187x – 52.612 แทนคา y = 50, 50 = 31.187x – 52.612 31.187x = 102.612 x = 3.290 x = ln (ความเขมขน), ln = x ความเขมขนสาร = ex

ดงนน ความเขมขนสาร = 26.84 ไมโครกรมตอมลลลตร

y = 24.544x - 36.604R2 = 0.9546

y = 31.187x - 52.612R2 = 0.9507

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

0 1 2 3 4 5 6

ln (ความเขมขน)

เปอรเซนต

การกาจดอ

นมล

DPPH

ascorbic acid

BHT

ascorbic acid

BHT

กราฟสมการในการคานวณ IC50 ของสารละลายมาตรฐาน

Page 55: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

46

2. การหาคา IC50 ของ BHT จากสมการ y = 24.544x – 36.604 แทนคา y = 50, 50 = 24.544x – 36.604 24.544x = 86.604 x = 3.528 x = ln (ความเขมขน), ln = x ความเขมขนสาร = ex

ดงนน ความเขมขนสาร = 34.06 ไมโครกรมตอมลลลตร

3. การหาคา IC50 ของสวนสกดเอทลอะซเตทของเรวหอม จากสมการ y = 35.013x – 89.227 แทนคา y = 50, 50 = 35.013x – 89.227 35.013x = 139.227 x = 3.976 x = ln (ความเขมขน), ln = x ความเขมขนสาร = ex

ดงนน ความเขมขนสาร = 53.30ไมโครกรมตอมลลลตร

y = 35.013x - 89.227R2 = 0.9923

0.0

20.0

40.0

60.0

80.0

100.0

120.0

0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0

ln (ความเขมขน)

เปอรเซนต

การกาจดอ

นมล

DPPH

กราฟสมการในการคานวณ IC50 ของสวนสกดเอทลอะซเตทของเรวหอม

Page 56: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

47

4. การหาคา IC50 ของสวนสกดนาของเรวหอม จากสมการ y = 30.182x – 127.12 แทนคา y = 50, 50 = 30.182x – 127.12 30.182x = 177.12 x = 5.868 x = ln (ความเขมขน), ln = x ความเขมขนสาร = ex

ดงนน ความเขมขนสาร = 353.54 ไมโครกรมตอมลลลตร

y = 30.182x - 127.12R2 = 0.9648

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

80.0

90.0

0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0 8.0

ln (ความเขมขน)

เปอรเซนต

การกาจดอ

นมล

DPPH

กราฟสมการในการคานวณ IC50 ของสวนสกดนาของเรวหอม

Page 57: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

48

5. การหาคา IC50 ของสวนสกดเอทลอะซเตทของวานสาวหลง จากสมการ y = 30.513x – 129.33 แทนคา y = 50, 50 = 30.513x – 129.33 30.513x = 179.33 x = 5.8777 x = ln (ความเขมขน), ln = x ความเขมขนสาร = ex

ดงนน ความเขมขนสาร = 356.74 ไมโครกรมตอมลลลตร

y = 30.513x - 129.33R2 = 0.9891

0.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

80.0

90.0

0.0 1.0 2.0 3.0 4.0 5.0 6.0 7.0 8.0

ln (ความเขมขม)

เปอรเซนต

การกาจดอ

นมล

DPPH

กราฟสมการในการคานวณ IC50 ของสวนสกดเอทลอะซเตทของวานสาวหลง

Page 58: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

49

ภาคผนวก ค การหาความสามารถในการรดวซ

y = 16.015x

R2 = 0.9995

-0.50

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

0 0.05 0.1 0.15 0.2 0.25

ความเขมขนของสารละลาย gallic acid (มลลกรมตอมลลลตร)

คาการด

ดกลน

แสง 7

00 นาโน

เมตร

กราฟมาตรฐานของสารละลาย galli acid ไดสมการ y = 16.015x, R2 = 0.994

ตารางท ผ-1 คาการดดกลนแสงท 700 นาโนเมตรทใชในการคานวณความสามารถในการรดวซทความ เขมขน 0.2 มลลกรมตอมลลลตร

พช สวนสกด คาการดดกลนแสงทความยาวคลน 700 นาโนเมตร 1 2 3

เรวหอม เฮกเซน 0.0851 0.0777 0.0852 เอทลอะซเตท 0.3077 0.2967 0.2999 นา 0.0991 0.0882 0.0986

วานสาวหลง เฮกเซน 0.0565 0.0533 0.0560 เอทลอะซเตท 0.0873 0.0864 0.0872 นา 0.0413 0.0397 0.0400

Page 59: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

50

1. การคานวณหาความสามารถในการรดวซ ของ gallic acid จากสวนสกดเฮกเซนของเรวหอม จากสมการ y = 16.015x

แทนคา y = 0.0851 0.0851 = 16.015x x = 0.0053

ในสวนสกดของเฮกเซนทความเขมขน 0.2 มลลกรมตอมลลลตรมความสามารถในการรดวซเทากบ 0.0053 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

เพราะฉะนน มความสามารถในการรดวซเทากบ 26.50 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

2. การคานวณหาความสามารถในการรดวซ ของ gallic acid จากสวนสกดเอทลอะซเตทของ เรวหอม

จากสมการ y = 16.015x แทนคา y = 0.3077

0.3077 = 16.015x x = 0.0192

ในสวนสกดของเฮกเซนทความเขมขน 0.2 มลลกรมตอมลลลตรมความสามารถในการรดวซเทากบ 0.0192 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

เพราะฉะนน มความสามารถในการรดวซเทากบ 96.0 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม 3. การคานวณหาความสามารถในการรดวซ ของ gallic acid จากสวนสกดนาของเรวหอม

จากสมการ y = 16.015x แทนคา y = 0.0991

0.0991 = 16.015x x = 0.0062

ในสวนสกดของเฮกเซนทความเขมขน 0.2 มลลกรมตอมลลลตรมความสามารถในการรดวซเทากบ 0.0062 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

เพราะฉะนน มความสามารถในการรดวซเทากบ 31.0 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

Page 60: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

51

4. การคานวณหาความสามารถในการรดวซ ของ gallic acid จากสวนสกดเฮกเซนของ วานสาวหลง จากสมการ y = 16.015x

แทนคา y = 0.0565 0.0565 = 16.015x

x = 0.0035 ในสวนสกดของเฮกเซนทความเขมขน 0.2 มลลกรมตอมลลลตรมความสามารถในการรดวซ

เทากบ 0.0035 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม เพราะฉะนน มความสามารถในการรดวซเทากบ 17.50 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม 5. การคานวณหาความสามารถในการรดวซ ของ gallic acid จากสวนสกดเอทลอะซเตทของ วานสาวหลง จากสมการ y = 16.015x

แทนคา y = 0.0873 0.0873 = 16.015x

x = 0.0055 ในสวนสกดของเฮกเซนทความเขมขน 0.2 มลลกรมตอมลลลตรมความสามารถในการรดวซ

เทากบ 0.0055 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม เพราะฉะนน มความสามารถในการรดวซเทากบ 27.50 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

6. การคานวณหาความสามารถในการรดวซ ของ gallic acid จากสวนสกดนาของวานสาวหลง จากสมการ y = 16.015x

แทนคา y = 0.0413 0.0413 = 16.015x

x = 0.0026 ในสวนสกดของเฮกเซนทความเขมขน 0.2 มลลกรมตอมลลลตรมความสามารถในการรดวซ

เทากบ 0.0026 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม เพราะฉะนน มความสามารถในการรดวซเทากบ 13.0 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

Page 61: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

52

ภาคผนวก ง การหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวม

y = 3.9921x R2 = 0.9994

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

0.00 0.10 0.20 0.30 0.40 0.50 0.60

ความเขมขนของสารละลาย gallic acid (มลลกรมตอมลลลตร)

คาการด

ดกลน

แสง 7

65 นาโน

เมตร

กราฟมาตรฐานของสารละลาย gallic acid ไดสมการ y = 3.9921x, R2 = 0.9994

ตารางท ผ-2 คาการดดกลนแสงท 765 นาโนเมตรทใชในการคานวณหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวม ทความเขมขน 0.4 มลลกรมตอมลลลตร พช สวนสกด คาการดดกลนแสงทความยาวคลน 765 นาโนเมตร

1 2 3 เรวหอม เฮกเซน 0.0603 0.0635 0.0636

เอทลอะซเตท 0.3191 0.3158 0.3148 นา 0.0809 0.0800 0.0810

วานสาวหลง เฮกเซน 0.0414 0.0420 0.0417 เอทลอะซเตท 0.1231 0.1214 0.1220 นา 0.0551 0.0556 0.0556

Page 62: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

53

1. การคานวณหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของ gallic acid จากสวนสกดเฮกเซนของ เรวหอม

จากสมการ y = 3.9921x แทนคา y = 0.0603

0.0603= 3.9921x x = 0.0151

ในสวนสกดของเฮกเซนทความเขมขน 0.2 มลลกรมตอมลลลตรมความสามารถในการรดวซเทากบ 0.0151 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

เพราะฉะนน มความสามารถในการรดวซเทากบ 37.75 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

2. การคานวณหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของ gallic acid จากสวนสกดเอทลอะซเตทของ เรวหอม

จากสมการ y = 3.9921x แทนคา y = 0.3191

0.3191= 3.9921x x = 0.0800

ในสวนสกดของเฮกเซนทความเขมขน 0.2 มลลกรมตอมลลลตรมความสามารถในการรดวซเทากบ 0.0800 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

เพราะฉะนน มความสามารถในการรดวซเทากบ 200 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม 3. การคานวณหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของ gallic acid จากสวนสกดนาของเรวหอม

จากสมการ y = 3.9921x แทนคา y = 0.0809

0.0809= 3.9921x x = 0.0203

ในสวนสกดของเฮกเซนทความเขมขน 0.2 มลลกรมตอมลลลตรมความสามารถในการรดวซเทากบ 0.0203 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

เพราะฉะนน มความสามารถในการรดวซเทากบ 50.75 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

Page 63: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

54

4. การคานวณหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของ gallic acid จากสวนสกดเฮกเซนของ วานสาวหลง

จากสมการ y = 3.9921x แทนคา y = 0.0414

0.0414 = 3.9921x x = 0.0104

ในสวนสกดของเฮกเซนทความเขมขน 0.2 มลลกรมตอมลลลตรมความสามารถในการรดวซเทากบ 0.0104 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

เพราะฉะนน มความสามารถในการรดวซเทากบ 26.0 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม 5. การคานวณหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของ gallic acid จากสวนสกดเอทลอะซเตทของ วานสาวหลง

จากสมการ y = 3.9921x แทนคา y = 0.1231

0.1231= 3.9921x x = 0.0308

ในสวนสกดของเฮกเซนทความเขมขน 0.2 มลลกรมตอมลลลตรมความสามารถในการรดวซเทากบ 0.0308 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

เพราะฉะนน มความสามารถในการรดวซเทากบ 77.0 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

6. การคานวณหาปรมาณสารประกอบฟนอลรวมของ gallic acid จากสวนสกดนาของ วานสาวหลง

จากสมการ y = 3.9921x แทนคา y = 0.0551

0.0551= 3.9921x x = 0.0138

ในสวนสกดของเฮกเซนทความเขมขน 0.2 มลลกรมตอมลลลตรมความสามารถในการรดวซเทากบ 0.0138 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

เพราะฉะนน มความสามารถในการรดวซเทากบ 34.50 มลลกรม gallic acid ตอสารสกด 1 กรม

Page 64: Antioxidant activities and total phenolic contents of …จากต วหอมและวนเร านสาวหลง ช ส ต อน นางสาวปร ยาน

55

ประวตนสต ชอ-นามสกล นางสาวปรยานช อนทรรอด วนเดอนปเกด 28 กนยายน พ.ศ. 2528 การศกษา ระดบประถมศกษา โรงเรยนบานปาแกเครอ ระดบมธยมตอนตน โรงเรยนตววทยาคม ระดบมธยมตอนปลาย โรงเรยนตววทยาคม ทอยปจจบน 65 หม 11 ต.บานตว อ.หลมสก จ.เพชรบรณ รหสไปรณย 67110 E-mail [email protected]