Autcad deer ajillah zaawar 2

Компьютьер II

AUTOCAD СИСТЕМД АЖИЛЛАХ

Команд өгөх

AutoCAD систем нь хэрэглэгчийн идвэхитэй харилцаан дээр тулгуурлана.

Команд бүр нь зургийн нэг эсвэл хэд хэдэн үйлдэлийг хийхээр зориулагдсан

байдаг.

Хэрэглэгч таны хариулт, хйих үйлдэлээс хамаарч янз бүрийн хувилбараар

команд биелнэ. Жишээлбэл: тойрог зурахаар өгсөн Circle командыг дараах

хувилбаруудаар биелүүлж болно. Үүнд:

Тойргийн төв радиусаар (Center Radius)

Тойргийн төв диаметрээр (Center Diametr)

Дурын гурван цэгийг дайруулж (3 Point)

Дианонал дээрх хоёр цэгээр нь (2 Point)

Хоёр шүргэгч радиусаар (Tan Tan Radius)

Гурван шүргэгчээр (Tan Tan Tan)

Команд өгөхдөө доорхи дөрвөн аргын алийгч ашиглаж болно.

1. Хэрэгслийн самбар ашиглана.

2. Командын цонхонд командыг бичиж “Enter” товчлуурыг

товших (цаашид зарим үед “Enter” товчлуур товшихыг гэж тэмдэглэж

болно.)

Командыг товч байдлаар бичиж болдог (өөр командтай андуурагдахгүй

тохиолдолд ). Жишээлбэл тойрог зурах ”CIRCLE” гэсэн үгний эхний “С”

үсгийг бичнэ.

3. Цэсийн мөрийн команд ашиглаж.

4. Динамик цонх ашиглаж Дэлгэцийн төв хэсэгт график курсорыг байрлуулж

шууд команд бичиж эхлэхэд курсорын баруун доод талд динамик цонх

үүснэ. Командаа бичиж дуусаад “Enter” товчлуурыг товшсоноор таны өгсөн

команд биелнэ. Бичсэн командыг буцаахдаа гарын “ESC” товчлуурыг

товшино. өмнө нь биелүүлсэн командыг давтах бол “Enter” эсвэл

“Spacebar” товчлуурыг товшино.

Цэгийн координат оруулах

Геометр дүрсийг зурах, засварлах үед команд өгсөний дараа заавал цэгийн

координат буюу эхлэхийн цэг оруулахыг шаарддаг.

Компьютьерын багш Б.Пүрэв


Цэгийн координатыг доорхи гурван өгч болно. Үүнд:

1. Êомнадын мөрөнд цэгийн координатыг бичиж оруулах

2. Äинамик цонхонд цэгийн координатыг бичиж оруулах

3. Õулганаар курсорыг зөөж зохих байдалд аваачин хулганы зүүн товчлуурыг

товших буюу “Enter”товчлуурыг товших цэгийн коордитаныг оруулах

Хоёр хэмжээст зурагт цэгийн координат оруулах

Байгуулалтын хавтгай гэж нэрлэгдэх “ХҮ” хатгай дээр цэгийн байрлалыг

өгнө. Цэгийн координатыг:

Абсолют координат (#)

Харьцангуй координат (@) гэсэн хоёр хэлбэрээр өгнө.

Абисолют координат: зургийн талбайд байх хэрэглэгчийн (UCS) координатын

эхээс координатын утгыг тоолно.

Тэгш өнцөгт (декартын) координат. Төлөвийн мөрний DYN горим асаалттай

үед # тэмдэгтэй (#x,у), горим унтарсан үед # тэмдэггүй (х,у) бичиж,

хооронд нь таслал тавьж координатыг оруулна.

Òóéëûí êîîðäèíàò #p<ô, ð-çàé, ô-ºíöºã (#çàé<ºíöºã)

Ýíä: ð-öýãèéã êîîðäèíàòûí ýõòýé õîëáîñîí âåêòîðûí óðò ô-âåêòîðûí íàëàõ ºíöºã, ºíöãèéí

ðàäèóñààð ºãºõ áºãººä íýìýõ òýìäýãòòýé áè÷âýë ÎÕ òýíõëýãýýñ öàãèéí ç¿¿íèé ýñðýã,

õàñàõ òýìäýãòýé öàãèéí ç¿¿íèé äàãóó òîîëíî.

Õàðüöàíãóé êîîðäèíàò: õàìãèéí ñ¿¿ëä îðóóëñàí öýã êîîðäèíàòûí ýõ áîëæ òîîëîãäîíî.

Êîîðäèíàòûã îðóóëàõäàà @ òýìäãèéã óðä çààâàë áè÷íý.

* Òýãø ºíöºãò êîîðäèíàò, @õ , ó

Õàðüöàíãóé òýãø ºíöãèéí êîîðäèíàòààð LINE (õýð÷èì çóðàõ) êîìàíäûã àøèãëàí. Ýíä

ýõëýýä õ=2O y=15 êîîðäèíàòòàé Ò1 öýãèéã, äàðàà íü ó=4Î (õ òýíõëýãèéí äàãóóõ

êîîðäèíàòûí ÿëãàâàð), õÎ êîîðäèíàòòàé Ò2 öýãèéã ãýõ ìýòýýð öýãèéí êîîðäèíàòûã

îðóóëíà. T1,T2 õýð÷èì íü õýâòýý áàéðëàëòàé òóë ò¿¿íèé ó òýíõëýãèéí äàãóóõ

êîîðäèíàò ººð÷ëºãäºõã¿é.

Òóéëûí êîîðäèíàò, @p<ô,

Ïðàêòèêò èõýâ÷ëàí õàðüöàíãóé òýãø ºíöºãò êîîðäèíàòûã ò¿ëõ¿¿ õýðýãëýäýã.

Ãóðâàí õýìæýýñò çóðàã öýãèéí êîîðäèíàò îðóóëàõ



Ãóðâàí õìæýýñò çóðàãò, Õ, ¯ êîîðäèíàò äýýð Z êîîðäèíàò íýìýãäýíý. Àáñîëþò áîëîí

õàðüöàíãóé êîîðäèíàòûí àëèíûã ÷ àøèãëàæ áîëíî. Ãóðâàí õýìæýýñò çóðàãò öýãèéí

êîîðäèíàòûã äîîðõè ôîðìàòààð îðóóëæ áîëíî.

Òýãø ºíöºãò êîîðäèíàò à) àáñîëþò-#Õ, ¯, Z õýðýâ DYN (äèíàìèê) ãîðèìûã

óíòðààñàí áîë êîîðäèíàòûã Õ, ¯, Z ãýæ îðóóëàíà, õàðüöàíãóé êîîðäèíàòûí óòãà-

@Õ,¯, Z,

Öèëèíäð êîîðäèíàò á), àáñîëþò- ð<ô, z, õàðüöàíãóé @ð<ôÔ Z

Áºìáºëºã êîîðäèíàò â)-ð<ô

Öèëèíäð áîëîí áºìáºëºã êîîðäèíàò íü õî÷ð õýìæýýñò çóðãèéí òóéëûí êîîðäèíàòòàé

òºñòýé. Öèëèíäð êîîðäèíòàä ãóðàä äàõü ïàðàìåòð áîëîõ Z òýíõëýãèéí äàãóóõ

êîîðäèíàòûí óòãà, áºìáºëºã êîîðäèíàòàä âåêòîðûí Õ¯ õàâòãàéä íàëñàí ºíöºã íýìýãäýíý.

Çóðãèéí ôàéëòàé àæèëàõ

Çóðãèéí ôàéëûã êèðèëë ëàòèí ¿ñýã áà öèôð òóñãàé òýìäýã (@, #, $, &, _, -,)-ýýð

íýðëýæ DGW ºðãºòãºëòýé õàäãàëäàã.

Æèøýý íü: Óãñðààíû çóðàã.dwg. õýðýãëý÷ òà AutoCAD ñèñòåìèéí òóñëàõ áîëîí ¿íäñýí

õàâòàñûã àøèãëàõã¿éãýýð ººðèéí õàâòàñûã àøèãëàõ íü çóðàãàà õàäãàëàõ íü

AutoCAD-èéí âåðñ ñîëèãäîõ, óñòàõ, äàõèí ñóóëãàõ ¿åä àð÷èãäàõã¿é ñàéí òàëòàé.

Çóðàã íýýõ

Çóðàã íýýõ äàðààëàë:

1. Çóðàã íýýõ OPEN êîìàíäûã äîîðõè àðãóóäûí àëü íýãýýð ºãíº.

File öýñíèé OPEN êîìàíäààð File>Open,

Êîìàíäûí ìºðºíä OPEN êîìàíä áè÷èæ,

Standart õýðýãñëèéí ñàìáàðûí òîâ÷ëóóð àøèãëàíà.

Ãàðûí CTRL+O òîâ÷ëóóðûí õîñëîëîîð

2. OPEN êîìàíä ºãñíººð 2.10-ð çóðàãò ¿ç¿¿ëñýí Select File õàðëàãöàõ öîíõ íýýãäýíý.

Õàðèëöàõ öîíõíû Look in ãýñýí õýñýãò õýðýãëýõ ôàéëûí õàäãàëàãäñàí äèñê

ýñâýë õàâòàñûã çààæ ºãíº.

3. Çóðãèéí ôàéëûí æàãñààëòààñ õýðýãòýé ôàéëàà ñîíãîí Open òîâ÷ëóóðûã òîâøèíî.



Õóëãàíû ç¿¿í òîâ÷ëóóð

áîëîí ãàðíû Ctrl+Shift

òîâ÷ëóóðûí õîñëîëîîð õýä

õýäýí ôàéëûã íýãýí çýðýã

ñîíãîæ áîëíî.

Öýñíèé ìºðèéí Window

öýñèéã àøçèãëàí íýãýí

çýðýã íýýñýí çóðãóóäàà

äýëãýö äýýð õýðõýí

õàðóóëàõàà òîõèðóóëæ

áîëíî.

Cascade- äàâõàðëàæ õàðóóëàõ,

Tile Horizontally- õýâòýýãýýð ýãí¿¿ëæ,

Arrange Icon- öýãöëýõ òýìäýã òàâèõ,

Open òîâ÷ëóóðûí àðûí ñóì äýýð òîâøèõîä äîîðõ æàãñààëò äýëãýãäíý.

Open (íýýõ)

Open Read-only (çºâõºí óíøèõàä çîðèóëæ íýýõ),

Partial Open (õýñýã÷èëæ íýýõ),

Partial Open Read-Only (óíøèõàä çîðèóëàæ õýñýã÷èëæ íýýõ),

Õýðýâ òà ôàéëàà ýðýýä îëîõã¿é áîë Select File õàðèëöàõ öîíõíû áàðóóí äýýä áóëàíä

áàéõ Tools öýñíèé Find (Tools>Find) êîìàíäûã àøèãëàí õàéæ áîëíî.

Find õàðèëöàõ öîíõ íü õî¸ð õàâòàñòàé.

Find õàðèëöàõ öîíõíû Name & Location

(íýð áà áàéðøèë) õàâòàñûã ¿ç¿¿ëýëýý.

Õýðýãëýõ ôàéë îëäñîí áîë “îê” òîâ÷èéã òîâøèíî.

Ôàéëûíõàà íýðèéã ìýäýæ áàéãàà òîõèîëäîëä äýýðõ

öîíõûã àøèãëàíà. Õýðýâ òà õàéõ ôàéëûíõàà íýðèéã

ñàíàõã¿é áàéãàà áîë



Find öîíõíû Date Modified õàâòàñûã àøèãëàíà. Ýíý òîõèîëäîëä çóðàã çóðñàí ýñâýë

çàñâàðëàñàí îí ñàðàà õàéíà.

Òóõàéí õóãàöààíä çóðñàí áîëîí çàñâàðëàñàí çóðãèéí ôàéëûí æàãñààëò õàðèëöàõ

öîíõíû äîîä õýñýãò ãàðàõ áºãººä õýðýãòýé ôàéëàà ñîíãîîä “îê” òîâ÷ëóóðûã òîâøèíî.

Çóðàã õàäãàëàõ

Òà ÿìàð÷ çóðãèéã åðäèéí çóðãèéí ôàéë, ýñâýë çàãâàð (Template) ôàéëààð õàäãàëàõ

áîëîìæòîé.

Åðäèéí çóðãèéí ôàéë íü “*.dwg” ºðãºëòòýé, çàãâàð ôàéë íü (Template) “*.dwt”

ºðãºëòòýé õàäãàëàãäàõ áºãººä øèíýýð çóðàã ýõëýõäýý àëèéã íü ÷ àøèãëàæ áîëäîã.

Åðäèéí çóðãèéí ôàéë ¿¿ñãýæ õàäãàëàõ

ªìíº ºãñºí íýðýýí õàäãàëàõ ýñâýë îãò íýð ºãººã¿é øèíý çóðàã õàäãàëàõ áîë SAVE

êîìàíäààð, íýð ýñâýë áàéðëàõ ãàçðûã ººð÷èëæ õàäãàëàõ áîë SAVE AS êîìàíäûã

àøèãëàíà.

Êîìàíäûã äîîðõè àðãóóäûí àëü íýãýýð íü ºãíº.

Öýñíèé ìºðíèé File>Save (Save As..) ãýñýí äàðààëàëààð õàäãàëàõ êîìàíä ºãíº.

Ãàðíû Ctrl+S ýñâýë Ctrl+Shift+S òîâ÷ëóóðûã õîñëîë àøèãëàíà.

Standard õýðýãñýëèéí ñàìáàðûí òîâ÷ëóóðûã òîâøèíî.

Äýýðõ àðãóóäûí àëü íýãýýð õàäãàëàõ êîìàíä ºãñºíèé äàðàà õàðèëöàõ öîíõ íýýãäýíý.

AutoCAD ñèñòåä ñ¿¿ëèéí âåðñ äýýð çóðñàí çóðàã ºìíºõ âåðñòýé íýýãäýõã¿é

áàéõ, òóõàéëáàë AutoCAD2007 äýýð çóðñàí çóðàã AutoCAD2002-ä íýýãääýãã¿é.



Ýíý ¿åä AutoCAD2007 äýýð áè÷ñýí ôàéëûã õàäãàëàõäàà õàèëöàõ öîíõíû Files of type

ãýñýí òàëáàðûí æàãñààëòààñ AutoCAD2000/LT2000 Darawing (*.dwg) ìºðèéã, ýñâýë

¿¿íýýñ ºìíºõ âåðñèéã ñîíãîæ õàäãàëàõ õýðýãòýé.

Õýðýâ òà çóðàãàà ººð õ¿í õýðýãëýæ ÷àäàõààðã¿é áàéäàëààð õàäãàëàõûã õ¿ñâýë

õàðèëöàõ öîíõíû Tools öýñíèé Security Options ìºðèéã ñîíãîæ íóóö êîä îðóóëæ áîëíî.



Загвар зургийн файлаар хадгалах

Drawing As õàðèëöàõ öîíõíû Files of type í¿äíèé æàãñààëòààñ AutoCAD Drawing

Template (*.dwt) ñîíãîëò õèéíý.

Ýíý ¿åä çóðàã áàéðëàõ õàâòàñ íü àâòîìàòààð Template ãýæ ñîíãîãäîõ áîëíî. Íýðýý

ºãººä äàðàà íü Save (õàäãàëàõ) òîâ÷ëóóðûã òîâøèõîä. 2.16-ð çóðàãò ¿ç¿¿ëñýí

Template Description (õàðèëöàõ öîíõíû òàéëáàð) õàðèëöàõ öîíõ íýýãäýíý.

Template Description õàðèëöàõ öîíõíû Measurement (íýãæ) í¿äíèé ñîíãîëòîîñ ìåðò

ýñâýë èí÷ ñîíãîëòûí àëü íýãèéã õèéíý.

Øèíýýýð çóðàã ýõëýõ

Àëèâàà òºñºë áîëîí çóðãèéã ÷àíàðòàé, çºâ, õóðäàí ã¿éöýòãýõ õàìãèéí àíõíû

íºõöºë íü çóðãèéí øèíæ¿¿äèéã (çóðààñíû ºðãºí, äàâõàðãà, áè÷èëýã ãýõ ìýò) çºâ

áýëäáõ ÿâäàë áàéäàã.

Æèøýý íü: áàðèëãûí òºñºë ãýõýä äàâõàðûí ïëàí, óñ õàíãàìæ àðèóòãàõ òàòóóðãà

àãààð ñýëãýëò õàëààëò ãýõ ìýò õýñã¿¿äýýñ á¿ðääýã ó÷èðààñ ìàø îëîí ñàëáàðûí

ã¿éöýòãýã÷ õàìòàð÷ àæèëëàäàã.

Ýäãýýðèéã õîîðîíä íü íýãòãýæ çàíãèäàõ õàìãèéí çºâ øèéäýë áîë çóðààñíû òºðºë

äàâõàðãà ñòàíäàðòûí õ¿ðýý áóëàíãèéí õ¿ñíýãò íýãæèéí ñèñòåìèéã òîõèðóóëñàí

çàãâàð ôàéëààð á¿õ ã¿éöýòãýã÷èéã õàíãàõ ÿâäàë þì.

Ìºí õýðýãëýã÷ òà çóðààñíû òºðºë áè÷èãëýëèéí õýëáýð õýìæýý òàâèëò

çóðààñëàë äàâõàðãà ñòàíäàðòûí õ¿ðýý áóëàíãèéí õ¿ñíýãò ôîðìàòûí õýìæýý íýãæèéí

ñèñòåìèéã òîõèðóóëñàí çàãâàð ôàéëûã áýëäýæ ýíýõ¿¿ çàãâàð ôàéëàà øèíýýð çóðàã

ýõë¿¿ëýõ áîëãîíäîî íýýí ººð áàðèìòàíä àøèãëàõ áîëîìæòîé. Èíãýñíýýð øèíýýð çóðàã ýõëýõ

áîëãîíäîî òîõèðãîî õéõ øààðäëàãàã¿é áîëäîã.

Øèíýýð çóðãèéí ôàéë íýýõ äàðààëàë:

1. Øèíýýð çóðàã ýõë¿¿ëýõ NEW êîìàíä ºãíº. Êîìàíä ºãºõäºº äîîðõè õóâèëáàðûí àëü

íýãèéã àøèãëàíà.

Standard õýðýãñëèéí ñàìáàðûí

òîâ÷ëóóðûã àøèãëàõ

Êîìàíäûí ìºðºíä QNEW ãýæ áè÷èõ

Öýñíèé ìºðèéí File>New äàðààëàëààð

îðîõ

Ãàðíû Ctrl+N òîâ÷íû õîñëîëîîð



2. Òàíû AutoCAD ïðîãðàììûí òîõèðãîîíîîñ õàìààðð÷ äîîðõè õî¸ð öîíõíû àëü íýã íü

íýýãäýíý. Ýíä òà çàãâàð ôàéëààð ýñâýë õîîñîí öààñààð çóðàã ýõëýõ ýñýõýý

øèéäíý. Õýðýâ Name öîíõíû æàãñààëòààñ Acad. Dwt ìºðèéã ñîíãîþîë õîîñîí öààñàí

äýýð çóðãàà ýõëýõ áîëíî.

Øèíýýð çóðàã ýõëýõýä õèéãäýõ ¿íäñýí òîõèðãîî

Ýíý á¿ëýãò äàâõàðãà õýðõýí ¿¿ñãýõ, äàâõàðãà á¿ðèéí ºíãº, çóðààñíû òºðºë, çóðààñíû

ºðãºíèéã õýðõýí òîõèðóóëàõ, èíãýæ òîõèðóóëñàí ôàéëàà çàãâàð ôàéë áîëãîí õàäãàëàõ

òàëààð ºã¿¿ëýõ áîëíî.

Äàâõàðãà ¿¿ñãýõ

Äàâõàðãà ¿¿ñãýæ çóðàõ íü òóõàéí çóðãèéã çàñâàðëàõ, çóðãèéí ¿ç¿¿ëýëòèéã

ººð÷ëºõ, çóðààñíû ºíãº áîëîí çóðààñíû òºðëèéí ñîíãîëòûã ñîëèõîä ìàø õÿëáàð áîëãîäîã.

Äàâõàðãûã äýýð äýýð íü äàâõàðëàæ òàâüñàí êàëüê öààñ (íýâò ãýðýëòäýã

öààñ) ìýòýýð òºñººëæ áîëíî. Èíãýñíýýð äàâõàðãà á¿ðò çóðãèéí ººð ººð õýñã¿¿äèéã

æèøýý íü íýã äàâõðàãà äýýð íü äàíäàà õýìæýýã, íºãºº äýýð íü òåêñòýý, ãóðàâäàõü

äàâõðàãà äýýð òýíõëýãèéí øóãàì ãýõ ìýòýýð çóðæ áîëíî.

LAYER (äàâõàðãà) êîìàíäûã öýñíèé ìºðèéí Format>Layer... áîëîí õýðýãñëèéí

Layers õýðýãñëèéí ñàìáàðûí òîâ÷ëóóðààð ºãíº.

Êîìàíä ºãñºíèé äàðàà Layer Properties Manager (äàâõàðãûí øèíæ¿¿äèéã

òîõèðóóëàõ) õàðèëöàõ öîíõ íýýãäýíý.



Äàâõàðãà á¿ð íü á¿ëýãò (íýã äàâõðàãà õýä õýäýí á¿ëýãò íýãýí çýðýã õàìðàãäàæ

áîëíî) õàìðàãäàõ áºãººä Layer Properties Manager õàðèëöàõ öîíõíû ç¿¿í æèã¿¿ðò

äàâõàðãóóäûí á¿ëãèéí ìîäûã õàðóóëíà.

Á¿ëýã òóñ á¿ð íü ººðèéí äàâõàðãûí “Ø¿¿ëò¿¿ðòýé” áàéíà. Ø¿¿ëò¿¿ð íü á¿ëýãò

äàâõàðãà îðîõûã òîäîðõîéëäîã.

New Property Filter (Ø¿¿ëò¿¿ð ¿¿ñãýõ) òîâ÷ëóóðààð ººð øèíæ¿¿ä á¿õèé

ø¿¿ëò¿¿ð äàâõàðãà ¿¿ñãýõ áîëîìæòîé.

New Group Filter (Ø¿¿ëò¿¿ðèéí øèíý á¿ëýã ¿¿ñãýõ) ººðòºº äàâõàðãóóäûã

áàãòààñàí ø¿¿ëò¿¿ð ¿¿ñãýíý.

Layer States Banager (Äàâõàðãóóäûí õýëáýð¿¿äèéã õàðóóëàõ) öààøèä

íýã íýðèéí äîîð ñýðãýýõ çîðèëãîîð íýãòãýñýí äàâõàðãóóäûã èäýâõèòýé áîëãîæ

õàäãàëàõ

Layer Properties Manager öîíõíû ç¿¿í õýñýãò áàéõ òîâ÷ëóóð áîëîí öîíõíûã àøèãëàí

òóõàéí äàâõàðãûí òîõèðãîî õèéíý.

Öîíõíû äýýä õýñýãò áàéðëàõ òîâ÷ðóóðóóä íü äàðààõ ¿¿ðýãòýé.

New Layer (Äàâõàðãà ¿¿ñãýõ) “LAYER 1” ãýõ ìýò íýðòýé øèíý

äàâõàðãóóäûã ¿¿ñãýõ áºãººä òýäãýýðèéí øèíæèéã æàãñààëòààð õàðíà.

Delete Layer (Äàâõàðãûã óñòãàõ) ñîíãîñîí äàâõàðãûã óñòãàíà.

Äàâõàðãûã óñãàñíû

äàðàà õàðèëöàõ öîíõíû áàðóóí äîîä õýñýãò áàéõ Apply òîâ÷ëóóðûã òîâøèõ

õýðýãòýé.

Set Current (ñîíãîëòûã áàòàëãààæóóëàõ) ñîíãîñîí äàâõàðãûã èäýâõèòýé áîëãîõ.



StatusÈäýâõèòýé Îäîî çóðæ áàéãàà äàâõàðãà

Èäýâõèã¿é Àøèãëàãäñàí äàâõàðãà

Name Äàâõàðãûí íýð îðóóëíà.

OnÀñààõ Òóõàéí äàâõàðãûã èë õàðóóëíà.

Óíòðààõ Òóõàíé äàâõàðãûã íóóíà.

Freeze

Ãýñãýýõ Äàâõàðãûã óíòðààñàí òîõèîëäîëä

õýâëýãäýíý.

Õºëäººõ

Äàâõàðãà óíòðàõûí çýðýãöýý

õýâëýãäýõã¿é

Locacion

Íýýõ

Äàâõàðãà äýýðõè ä¿ðñëýëèéã

çàñâàðëàõ áîëîí óñòãàõ àæèëëàãàà

õèéæ áîëíî.

Öîîæëîõ Äàâõàðãà äýýðõè ä¿ðñëýëèéã

çàñâàðëàõ áîëîí óñòãàæ áîëîõã¿é

ColorÒóõàéí äàâõàðãà äýýðõè çóðààñ áîëîí

òåêñòèéí ºíãº

Linetype Òóõàéí äàâõàðãà äýýðõè çóðààñíû

òºðºë

LinewieghtÒóõàíé äàâõàðãà äýýðõè çóðààñíû

ºíãº ºðãºí. Çóðààñíû áîäèò ºðãºíººð

Plot Style Õýâëýõ òºðëèéã çààíà.

PlotÕýâëýõ Òóõàéí äàâõàðãûã õýâëýíý.

Õýâëýõã¿é Òóõàéí äàâõàðãûã õýâëýõã¿é

Discription Äàâõàðãàä òåêñòýí òàéëáàð îðóóëàíà.



Øèíý äàâõàðãà ¿¿ñãýõ äàðààëàë

AutoCAD-ä øèíýýð çóðàã ýõëýõýä äýëãýöèéí ºíãºíººñ õàìààðñàí õàð ýñâýë

öàãààí ºíãºòýé Default (åðäèéí) 0.25ìì ºðãºíòýé Cotinuous (¯ðãýæèëñýí çóðààñ)

çóðààñíû òºðºëòýé “Î” ãýñýí íýðòýé äàâõàðãà àâòîìàòààð øóóä íýýãääýã.

Ýíý äàâõàðãà õýçýý ÷ óñòàõã¿é áºãººä íýðèéã íü ÷ ñîëèõ áîëîìæã¿é.

Øèíý äàâõàðãà ¿¿ñãýõ äàðààëàë:

1. Layer õýðýãñëèéí ñàìáàðûí òîâ÷ëóóðûã òîâøèõîä Layer Properties Manager

õàðèëöàõ öîíõ íýýãäýíý.

2. Layer Properties Manager õàðèëöàõ öîíõíû øèíýýð äàâõàðãà ¿¿ñãýõ òîâ÷ëóóðûã

òîâøèíî.

3. Øèíý “Layer1” íýðòýé äàâõàðãûí (äàðààãèéíõ íü Layer2 ãýõ ìýò) ìºð ¿¿ñíý. Ýíýõ¿¿

øèíý äàâõàðãûí øèíæ¿¿ä íü ºìíº ñîíãîñîí äàâõàðãûí øèíæ¿¿äèéã õóóëíà. Àíõ

äàâõàðãà ¿¿ñãýæ áàéãàà áîë “Î” íýðòýé äàâõàðãûí øèíæ¿¿ä õóóëàãäàõ áîëíî.

4. “Layer1” äàâõàðãûí íýð äýýð êóðñîðîî áàéðëóóëæ õóëãàíû ç¿¿í òîâ÷ëóóðûã

òîâøèõîä õýëáýðòýé áîëîõ áºãººä ýíä äàâõàðãûíõàà øèíý íýðèéã áè÷ýýä

“Enter” òîâ÷ëóóðûã òîâøèíî.

5. Õàðèëöàõ öîíõíû Color (ºíãº) áàãàíûí õàðàëäàà äîîð áàéðëàõ í¿äýí äýýð

õóëãàíààð òîâøèõîä Select Color õàðèëöàõ öîíõ íýýãäýíý. Ýíäýýñ òà ººðèéí õ¿ññýí

ºíãèéã ñîíãîíî. ªíãºº ñîíãîîä Select Color õàðèëöàõ öîíõíû “Ok” òîâ÷ëóóðûã òîâøèõ

õýðýãòýé.

6. Õàðèëöàõ öîíõíû Linetype (çóðààñíû òºðºë) áàãàíûí õàðàëäàà äîîð áàéðëàõ í¿äýí

äýýð õóëãàíààð òîâøèõîä Select Linetype õàðèëöàõ öîíõ íýýãäýíý. Ýíäýýñ òà

ººðèéí õ¿ññýí çóðààñíû òºðëèéã ñîíãîíî.

Çóðààñíû òºðëºº ñîíãîîä “Ok” òîâ÷ëóóðûã òîâøèõîä Layer Properties Manager õàðèëöàõ

öîíõîíä ýðãýýä î÷íî.



Õàðèí õýðýãòýé çóðààñ ìààíü ýíý öîíõîíä áàéõã¿é áîë õàðèëöàõ öîíõíû äîîä õýñýãò

áàéðëàõ Load.. òîâ÷ëóóðûã òîâøèõ õýðýãòýé.

Ýíý ¿åä Load or Reload Linetypes õàðèëöàõ öîíõ íýýãäýõ áîëíî.

Çóðààñíû òºðëºº õàéæ îëîîä “Ok” òîâ÷ëóóðûã òîâøèíî.

7. Õàðèëöàõ öîíõíû Lineweight (çóðààñíû ºðãºí) áàãàíûí õàðàëäàà äîîð áàéðëàõ

í¿äýí äýýð õóëãàíààð òîâøèõîä Lineweight õàðèëöàõ öîíõ íýýãäýíý. Õàðèëöàõ

öîíõîíä 0...2,11ìì ºðãºíòýé çóðààñíóóäûí æàãñààëò áàéíà. Default (åðäèéí)

çóðààñ íü 0,25ìì ºðãºíòýé áàéäàã. Çóðààñíû ºðãºíèéã ñîíãîñîí áîë

ýíýõ¿¿ õàðèëöàõ öîíõíû “Ok” òîâ÷ëóóðûã òîâøèíî.



Plot Style (õýâëýõ òºðºë) áîëîí Plot (õýâëýõ) áàãàíà íü çóðãèéã õýâëýëòýíä

áýëòãýõ øàòàíä õýðýãëýãäýíý.



Õýìæèõ íýãæèéã òîõèðóóëàõ

Õýìæèõ íýãæèéã õî¸ð áàéäëààð òîõèðóóëæ áîëíî. ¯¿íä:

Àæèë ýõëýõèéí ºìíº ãàðààíû öîíõíû Use a Wizard õàâòàñ àøèãëàõ

Drawing Units õàðèëöàõ öîíõ àøèãëàõ.

Drawing Units õàðèëöàõ öîíõûã àøèãëàí õýìæèõ íýãæèéí òºðºë áà íàðèéâ÷ëàëûí

òîõèðãîî õèéõ äàðààëàë:

1. Öýñíèé ìºðèéí Format>Unit äàðààëëààð Drawing Units õàðèëöàõ öîíõûã íýýíý.

2. Drawing Units õàðèëöàõ öîíõíû Length (øóãàìàí õýìæýý)

õýñãèéí Type æàãñààëòààñ Decimal (àðàâòûí ñèñòåì)

õýìæèõ íýãæèéí òºðëèéã ñîíãîíî. Ýíý æàãñààëòàíä áàéõ

õýìæèõ íýãæèéí òºðë¿¿ääèéã òîî÷âîë:

à. Architectural – àðõèòåêòóðûí,

b. Decimal – àðàâòûí

c. Fractional – áóòàðõàé,

d. Engineering – èíæåíåðèéí,

e. Scientific - ýðäýì øèíæèëãýýíèé,

3. Length õýñãèéí Precision õýñýãò õýìæýýíèé óòãûí òàñëàëààñ õîéø

îðîíã çààæ ºãíº.

3. Drawing Units õàðèëöàõ öîíõíû Angle (ºíöãºí õýìæýý) õýñãèéí

Type æàãñààëòààñ Decimal Degrees (àðàâòûí ãðàäóñ) õýìæèõ íýãæèéí

òºðëèéã ñîíãîíî. Ýíý æàãñààëòàíä áàéõ õýìæèõ íýãæèéí òºðë¿¿äèéã òîî÷âîë:

a. Decimal Degrees – àðàâíû ºíöãººð

b. Deg/Min/Sec – ãðàäóñ/ìèíóò/ñåêóíä

c. Grads – ãðàä

d. Radian – ðàäèàí

e. Surveyor is Units – òîïîãðàô íýãæ



ªíöãèéí íàðèéâ÷ëàëûã Angle õýñãèéí Precision õýñýãò çààæ ºãíº.

5. Clockwise (Drawing Units õàðèëöàõ öîíõíû) ãýñýí ¿ãèéí ºìíºõ æèæèã í¿äèéã

òýìäýãëýýã¿é ¿åä öàãèéí ç¿¿íèé ýñðýã ºíöãèéí íýìýõ óòãà, æèæèã í¿äèéã

òýìäãýëñýí ¿åä öàãèéí ç¿¿íèé äàãóó íýìýõ óòãà õàðãàëçàíà.

6. ªíöºã òîîëîõ ÷èãëýëèéã çààõ øààðäëàãàã¿é ãýæ ¿çâýë øóóä “Ok” òîâ÷ëóóðûã

òîâøèõ áºãººä ýíý ¿åä õýðýãëýã÷èéí êîîðäèíàòûí ñèñòåìèéí Õ òýíõëýãèéí íýìýõ

÷èãëýëýýñ ýõýëæ ºíöãèéã òîîëíî.

Õýðýâ ºíöºã òîîëæ ýõëýõ ÷èãëýëèéã çààõ øààðäëàãàòàé áîë Drawing Units

õàðèëöàõ öîíõíû Direction òîâ÷ëóóðûã òîâøèõîä Direction Control õàðèëöàõ öîíõ

íýýãäýíý.

Ýíý öîíõíû ÷èãëýë¿¿äèéí (Eart, North, West ...) ºìíºõ æèæèã í¿äèéã òýìäýãëýí

“Ok” òîâ÷ëóóðûã òîâøèõîä òýð ÷èãëýëýýñ ºíöºã òîîëîõ áîëíî.

Eart – ç¿¿í North – õîéä West – áàðóóí South - ºìíºä

Õýðýâ äóðûí ÷èãëýë ñîíãîõîîð áîë Other ãýñýí ñîíãîëò õèéãýýä 2.28-ð çóðãèéã

òîéðóóëæ çóðñàí õýñýãò ºíöãºº îðóóëàõ, ýñâýë Angle òîâ÷ëóóð äýýð òîâøèí

÷èãëýëèéã çààæ ºã÷ áîëíî..



Çóðãèéí òàëáàéí òîõèðóóëãà

Ìîäåëü õóóäàñíû çóðãèéí òàëáàé ýöýñ òºãñãºëã¿é ¿ðãýæèëäýã. Òèéì ó÷ðààñ

ÿìàð ÷ ä¿ðñëýëèéã òîäåëü õóóäñàí äýýð áîäèò õýìæýýãýýð íü çóðäàã.

Õýäèé òèéì áîëîâ÷ òýãø ºíöãºò õÿçãààð äîòîð çóðàõ íü òîõèðîìæòîé áàéäàã.

Çóðãèéí (Limit êîìàíä) õÿçãààðûã îðóóëàõ äàðààëàë:

1. Öýñíèé ìºðèéí Format>Drawing Limits êîìàíäûã ñîíãîíî.

2. Êîìàíäûí ìºðèéã àæèãëà. Êîìàíäûí ìºðºíä òýãø ºíöºãò òàëáàðûí ç¿¿í äîîä áóëàíãèéí

öýãèéí êîîðäèíàò îðóóëàõûã õ¿ñýí áè÷èãëýë ãàðíà.

3. Áàðóóí äýýä áóëàíãèéí öýãèéã îðóóëíà.

Çóðãèéí øèíæ¿¿ä

Çóðãèéí øèíýæ ãýäýã îáúåêòûí ºíãº, çóðààñíû òºðºë, çóðààñíû ºðãºíèéã õàìðóóëæ

¿çíý.

Òóõàéí äàâõàðãûí øèíæ¿¿äèéã ººð÷ëºõèéí òóëä Properties (øèíæ¿¿ä) õýðýãñëèéí

ñàìáàð àøèãëàíà.

1. Îáúåêòûí ºíãèéã ººð÷ëºíº. ByLayer íü òóõàéí äàâõàðãàä òîõèðóóëñàí ºíãº.

Äàâõàðãààð íü áèø çºâõºí òóõàéí îáúåêòûí ºíãº ñîëèõûã õ¿ñâýë ýõýëæ îáúåêòîî

ñîíãîîä ºíãºíîèé æàãñààëòààñ òîõèðîõ ºíãèéã ñîíãîíî.

2. Çóðààñíû òºðëèéã ººð÷ëºíº. Õýðýâ òàíû õýðýãëýõ çóðààñíû òºðºë

æàãñààëòàíä áàéõã¿é áîë æàãñààëòûí õàìãèéí äîîð áàéõ Other (áóñàä) ñîíãîëò

õèéíý.



Other ñîíãîëò õèéõýä Linetype Manager õàðèëöàõ öîíõ íýýãäýíý. Ýíý õàðèëöàõ öîíõíû

áàðóóí äýýä õýñýãò îðøèõ Load òîâ÷ëóóð äýýð òîâøèíî.

Load or Reload Linetype õàðèëöàõ öîíõ íýýãäýíý. Õàðèëöàõ öîíõ õýðýãòýé àëü

íýãèéã ýñâýë õóëãàíû ç¿¿í òîâ÷ëóóðûã ãàðíû Shift òîâ÷ëóóðûí õîñëîëîîð õýä õýäýí

çóðààñíû òºðëèéã õýñýë÷èëæ ñîíãîæ áîëíî.

Æàãñààëòàíä áàéãàà çóðààñíû òºðëèéã á¿ãäèéã íü ñîíãîõûã õ¿ñâýë öîíõîí äîòîð

õóëãàíàà áàéðëóóëæ õóëãàíûí áàðóóí òîâ÷ëóóðûã òîâøèõîä áè÷èã ãàðàõ áºãººä

ýíäýýñ Select All ìºðèéã ñîíãîíî. Äàðàà íü õàðèëöàõ öîíõíû “Îk” òîâ÷ëóóðûã òîâøèíî.

Òýíõëýëèéí øóãàì, òàñëàãäñàí øóãàì, íóãàëàõ øóãàìûã áèä òàñëàãäñàí

çóðààñààð çóðäàã. Ãýâ÷ çàðèì ¿åä òýäãýýð çóðààñíû òàñàðõàé õýñýã íü

õàðàãäàõã¿é ¿ðãýæèëñýí çóðààñ ìýò õàðàãäàõ, ýñâýë ¿ðãýæèëñýí õýñýã íü õýò óðò

áàéõ ÿâäàë îëîíòîî òîõèîëääîã . ýíýõ¿¿ ãàæèãèéã çàñàõûí òóëä çóðààñíû òºðëèéí

ìàñøòàáûí êîýôôèöèåíòèéí õýðýãëýíý.



Çóðààñíû ìàñøòàáûí êîýôôèöåíòèéã îðóóëàõûí òóëä Linetype Manager öîíõíû

áàðóóí äýýä áóëàíä áàéðëàõ Show details òîâ÷ëóóðûã òîâøèíî.

Çóðààñíû òºðëèéí ìàñøòàá îðóóëàõ õî¸ð õýëáýð áàéíà.

Global acale factor (Åðºíõèé ìàñøòàá) – ýíý òàëáàðò çóðãèéí á¿õ òºðëèéí

çóðààñíû ìàñøòàá îðóóëíà. Õýðýâ òà çóðàã õýâëýõäýý 1:10 ãýñýí ìàñøòàá

õýðýãëýõ áîë åðºíõèé ìàñøòàáûã 10 ãýæ, õýðýâ çóðàãàà 10:1 ìàñøòàáààð

õýâëýõ áîë 0.1ãýñýí åðºíõèé ìàñøòàá õýðýãëýõ ¸ñòîé. Ãýõäýý õýâëñýíèé äàðàà

òàñëàãäñàí çóðààñíû òàñàðõàé áîëîí ¿ðãýëæ õýñýã íü òàíä òààëàãäàõã¿é

áàéãàà áîë ìàñøòàáûã çàñâàðëàõ áîëîìæòîé.

Current object scale (Îäîîãèéí ìàñøòàá) – ýíý òàëáàðò åðºíõèé ìàñøòàáûí

¿ðæâýðèéí êîýôôèöèåíòèéã îðóóëíà. Ýíý ìàñøòàá íü ìàñøòàá îðóóëàõààñ ºìíº õîéíî

ãýæ ÿëãàõã¿é òóõàéí çóðàãò á¿ãäýä íü íºëººäºã.

Õàðèëöàõ öîíõíû Use paper space units for scaling (Àæëûí õóóäàñíû íýãæèéí ìàñøòàá)

ñîíãîëòûã òýìäýãëýñýí òîõèîëäîëä ìîäåëü áîëîí àæëûí õóóäàñíû õîîðîíä çóðààíû òºðëèéí

ìàñøòàáûã òîõèðóóëíà.

4. Çóðààñíû ºðãºíèéã ººð÷ëºõ. ByLayer ºðãºí íü òóõàéí äàâõàðãûí òîõèðãîî õèéñýí

ºðãºí. Default íü 0.25ìì ºðãºíòýé.





Çóðãèéí òóñëàõ õýðýãñë¿¿ä

Çóðãèéí ºíäºð íàðèéâ÷ëàëòàé àëäààã¿é çóðàõàä òóñëàõ õýðýãñë¿¿ä òóñëàõ

áîëíî.

Îáúåêòûí õîëáîîñ öýã¿¿ä (Object Snap)

Çóðãèéí áàéãóóëàëòûí ºíäºð íàðèéâ÷ëàëòàé ã¿éöýòãýõýä Object Snap

õýðýãñëèéí ñàìáàðûí õîëáîîñ öýã¿¿ä òóñëàõ áîëíî. ªºðººð õýëáýë õýð÷èì áîëîí íóìûí

¿ç¿¿ðèéí, äóíäàæ öýã, òîéðãèéí òºâ, íóìóóäûí îãòëîëöîëûí öýãèéí êîîðäèíàòûã îëîõîä

õýðýãëýíý.

Îbject Snap õýðýãñëèéí ñàìáàð íü OSNAP ãîðèìûí êîìàíäóóäûã àãóóëñàí áàéäàã.

Òîâ÷ëóóð Ãîðèì Òàéëáàð

Temporary

Track Point

ªãñºí öýãèéã äàéðóóëàí êîîðäèíàòûí òýíõëýãòýé

ïàðàëëåëü ò¿ð çóóðûí áàéãóóëàëòûí ÷èãëýë (ò¿ð

çóóðûí òàñëàãäñàí) ¿¿ñãýíý.

Fromªãñºí öýãýýñ çààñàí ÷èãëýëä, òîäîðõîé çàéä îðøèõ

öýã îëíî.

Endpoint Õ¿ðýý, íóì, õýð÷ìèéí ¿ç¿¿ðèéí öýãòýé õîëáîíî.

Midpoint Íóì áîëîí õýð÷èìèéí äóíäàæ öýãòýé õîëáîíî.

Intersection Õî¸ð îáúåêòûí îãòëîëöëûí öýãòýé õîëáîíî.

APParent

Intersection

Îãòîðãóéä ñîëáèñîí õî¸ð îáúåêòûã äýëãýö äýýð

îãòëîëöîæ õàðàãäàõ öýãòýé õîëáîíî. Ãóðâàí

õýìæýýñò îáúåêòîä õýðýãëýãäýíý.

Extension Íóì áîëîí øóãàìíû ¿ðãýëæëýë äýýðõè öýãòýé õîëáîíî.

CenterÝëëèïñ áîëîí òîéðãèéí òºâòýé (ýëëèïñ áîëîí òîéðãèéã

çààæ ºãºõºä òºâ íü îëäîíî.) õîëáîíî.

QuadrantÁ¿òýí òîéðîã íóì ýñâýë òýäãýýðèéí íóìûí çàõûí

öýãòýé (0, 90, 180, 270 ãðàäóñóóäààð) õîëáîíî.

Tangentªãñºí öýãýýñ òîéðîã ýñâýë òîéðãèéí íóìä ø¿ðãýã÷

òàòíà.

PerpendicularØóëóóí, òîéðîã, ýëëèïñ, ìóðóé øóãàìä ºãñºí öýãýýñ

íîðìàëü òàòíà.



Parallel Çààñàí øóëóóíòàé ïàðàëëåëü îáúåêò áàéãóóëíà.

InsertÃàäíààñ îðóóëæ èðñýí òåêñò áîëîí áëîêèéí îðóóëæ

èðñýí öýãòýé õîëáîíî.

Node Point (Öýã) êîìàíäààð áàéãóóëñàí öýãòýé õîëáîíî.

NearestØóëóóí, òîéðîã, íóì äýýð êóðñîðòîé õàìãèéí îéð

áàéãàà öýãòýé õîëáîíî.

No Á¿õ õîëáîîñûã íýã óäàà öóöëàíà.

Object Snap

Settings

Drafting Settings õàðèëöàõ öîíõíû Object Snap

õàâòàñûã íýýíý.



Extension ãîðèì àøèãëàæ çóðàõ

ºìíº çóðñàí îáúåêòûí ¿ç¿¿ðýýñ êóðñîðîî çººæ îáúåêòûí ò¿ð çóóðûí òàñàëäñàí øóãàìààð

¿ðãýæë¿¿ëæ õîëáîõ öýãýý ñîíãîíî.

Îáúåêòûí ¿ðãýæëýë äýýðõè öýãòýé õîëáîõ

Line êîìàíäààð äóðûí øóëóóí (1) çóðíà.

1. Line êîìàíäààð 2 äóãààðòàé õýðâ÷ìèéí ýõëýë Ñ öýãèéã çààæ ºãíº.

2. Õýð÷ìèéí ò¿ð çóóðûí òàñàëäñàí ÷èãëýëýýð ¿ðãýæë¿¿ëýõ Extension ãîðèì ñîíãîíî.

3. ×àãò õýëáýðòýé êóðñîðûã 1 äóãààðòàé õýð÷ìèéí À öýãèéí îéðîëöîî

áàéðëóóëàõàä õýð÷ìèéí ¿ç¿¿ð øàð ºíãºòýé æèæèã ÷àãòààð òýìäýãëýãäýíý.

4. Êóðñîðîî àëãóóð çººõºä õýð÷èì íü ò¿ð çóóðûí òàñëàãäñàã çóðààñààð ¿ðãýæëýõ

áîëíî.

5. Õ¿ññýí ãàçðàà êóðñîðîî áàéðëóóëàí õóëãàíû ç¿¿í òîâ÷ëóóðûã òîâøèõîä Â öýãèéã

îðóóëíà. Èíãýñíýýð 2 äóãààðòàé õýð÷èì çóðàãäàíà.

Parallel ãîðèì àøèãëàæ ºãñºí øóëóóíòàé ïàðàëëåëü øóëóóí çóðàõ

ªìíº çóðñàí øóëóóíòàé ïàðàëëåëü øóëóóí çóðàõ äàðààëàë:

LINE êîìàíäààð äóðûí 1 äóãààðòàé øóëóóí çóðíà.

1. LINE êîìàíä ºãíº. 2 äóãààðòàé øóëóóíû ýõëýëèéí À öýãèéã çààæ ºãíº.

2. Ïàðàëëåëü çóðàõ Parallel ãîðèì ñîíãîíî.

3. ×àãò õýëáýðèéí êóðñîðîî çººæ 1 äóãààðòàé øóëóóíû îéðîëöîî áàéðëóóëàõàä

øóëóóí äýýð øàð çóðààñààð ïàðàëëåëü òýìäýã (Â öýã) òàâèãäàíà.

4. Êóðñîðîî ïàðàëëåëü øóëóóí çóðàõ ÷èãëýëèéí äàãóó çººõºä 1 äóãààðòàé

øóëóóíòàé ïàðàëëåëü ò¿ð çóóðûí òàñëàãäñàí ÷èãëýë ¿¿ñíý. Ýíý ò¿ð çóóðûí

òàñëàãäñàí ÷èãëýë äýýð øóëóóíûõàà õî¸ð äàõü ÷èãëýë áîëîõ Ñ öýãèéã

îðóóëíà.

From ãîðèì àøèãëàæ çóðàõ

Ñîíãîñîí áààç öýãýýñ çààñàí ÷èãëýëä ºãñºí çàéä îáúåêò çóðàõàä ýíýõ¿¿ ãîðèì

õýðýãëýãäýíý.

ºãñºí çàéä îáúåêò çóðàõ äàðààëàëûã õî¸ð òîéðîã äýýð àâ÷ ¿çüå

1. Òîéðîã çóðàõ CIRCLE êîìàíä ºãíº. Äýëãýöèéí òºâ õýñýãò êóðñîðîî çººí õóëãàíû ç¿¿í

òîâ÷ëóóð òîâøèæ 1 äóãààðòàé òîéðãèéí òºâèéã îðóóëíà.

2. Äèíàìèê öîíõîíä 1 äóãààðòàé òîéðãèéí ðàäèóñûã 10 ãýæ îðóóëíà.

3. 2 äóãààðòàé òîéðîã çóðàõ CIRCLE êîìàíä ºãíº.

4. From ãîðèì ñîíãîíî.



5. Êóðñîðîî çººæ 1 äóãààðòàé èîéðãèéí òºâèéã (Base point -áààç öýã) çààæ ºãºõ.

6. Äèíàìèê öîíõîíä @25,-20 ãýæ áè÷èæ îðóóëíà.

7. 2 äóãààðòàé òîéðãèéí ðàäèàñ “15”-èéã äèíàìèê öîíõîíä áè÷èæ îðóóëààä “Enter”

òîâ÷ëóóðûã òîâøèíî.

Tangent ãîðèìîîð ø¿ðãýã÷ òàòàõ

Õýðýãëýõ äàðààëëûã õî¸ð òîéðîãò íýãýí çýðýã ø¿ðãýõ øóëóóí äýýð àâ÷ ¿çüå

1. ªìíº íü CIRCLE êîìàíäààð äóðûí ðàäèóñòàé õî¸ð òîéðîã çóðñàí áàéíà.

2. LINE êîìàíä ºãíº.

3. Tangent ãîðèì ñîíãîîä 1 äóãààðòàé òîéðîã äýýð êóðñîðîî áàéðëóóëàõàä ò¿¿íèé äîîð

øàð ºíãºòýé òýìäýã íýýãäýíý.

4. Ýíý ¿åä õóëãàíûõàà ç¿¿í òîâ÷ëóóðûã òîâøèíî.

5. Äàõèí Tangent ãîðèì ñîíãîîä 2 äóãààðòàé òîéðîã äýýð êóðñîðîî áàéðëóóëàí

õóëãàíû ç¿¿í òîâ÷ëóóðûã òîâøèíî. Ýíý ¿åä õî¸ð òîéðîã ø¿ðãýã÷ýýð õîëáîãäñîí áàéõ

áîëíî.

6. Ïðîãðàììûã òºãñãºõ áîë “Enter” òîâ÷ëóóð òîâøèíî.

Çóðãèéí ãîðèì

AutoCAD ñèñòåìä çóðàã çóðàõ àæèëëàãààã õºíãºâ÷ëºõ àëäàà ìàäàãã¿é çóðàõàä

çóðãéèí ãîðèì áîëíî. Çóðãèéí ãîðèìûã àñààæ óíòðààõ òîâ÷ëóóðûí ¿¿ðãèéã òàéëáàðëàÿ.

1. Snap (àëõàì) òîâ÷ëóóð. Ýíý ãîðèìûã àñààñàí ¿åä òîðíû àëõàìààð êóðñîð

¿ñðýëòòýé øèëæèíý. Ýíý òîâ÷ëóóðûã ãàðíû “F9” òîâ÷ëóóðààð àñààæ, óíòðààæ

áîëíî.

2. GRID (òîð) òîâ÷ëóóð. Òîäîðõîé àëõàì á¿õèé òîðûã äýëãýö äýýð õàðóóëàõ ãîðèìûã

àñààæ /óíòðààíà. Ýíýõ¿¿ òîðíû àëõàìààð SNAP ãîðèì àæèëëàõ áîëíî. Ãàðíû “F7”

òîâ÷ëóóðààð ýíýõ¿¿ ãîðèìûã àñààæ, óíòðààæ áîëíî.

3. ORTHO (òýãø ºíöºã) òîâ÷ëóóð. Ýíý ãîðèìûã àñààñàí ¿åä áîñîî ýñâýë õýâòýý

÷èãëýëä (êîîðäèíàòûí òýíõëýãèéí äàãóó) øóëóóí çóðíà.

Ãàðíû “F8” òîâ÷ëóóðààð àñààæ, óíòðààæ áîëíî. Ýíý ãîðèì

àñààëòòàé ¿åä íàëóó (êîîðäèíàòûí òýíõëýãèéí äàãóó áèø)

øóëóóí çóðàõ áîë ãàðíû “Shift” òîâ÷ëóóðòàé õàìò øóëóóíàà

çóðíà. Ãîðèì óíòàðñàí ¿åä “Shift” òîâ÷ëóóðûã õýðýãëýõýä

ORTHO ãîðèìä øóëóóí çóðíà.

4. POLAR (òóéë) òîâ÷ëóóð. ºãñºí ºíöãººð ORTHO ãîðèìûã ºðãºòãºõ. Ýíý ãîðèìûã

“F10” òîâ÷ëóóðààð àñààæ, óíòðààíà. Ãîðèìûí òîõèðãîîã õéèõäýý òîâ÷ëóóð äýýð

êóðñîðîî áàéðëóóëààä õóëãàíû áàðóóí òîâ÷ëóóðûã òîâøèõîä äýëãýãäýõ öýñíýýñ



Settings ìºðèéã ñîíãîíî. Drafting Sittings õàðèëöàõ öîíõ Polar Trakcing õàâòàñààð

íýýãäýíý. Çóðæ áàéãàà øóëóóí îðóóëñàí ºíöãèéí õýìæýýãýýð íàëàõ ¿åä ò¿ð

çóóðûí òàñàëäñàí áàéãóóëàëòûí ÷èãëýë¿¿ä çóðàãääàã.

5. OSNAP (õîëáîîñ) òîâ÷ëóóð. Ýíý ãîðèì íü çóðàã çóðàõàä õàìãèéí èõ õýðýãëýãääýã.

Îáúåêòûí õîëáîîñ öýã¿¿äèéã áàéíãèéí èäýâõèòýé áàéëãàõ ãîðèìûã àñààæ,

óíòðààíà. Ýíý ãîðèìûã “F3” òîâ÷ëóóðààð àñààæ, óíòðààæ áîëíî. Ãîðèìûí òîõèðãîîã

õèéõäýý òîâ÷ëóóð äýýðýý êóðñîðîî áàéðëóóëæ õóëãàíû ç¿¿í òîâ÷ëóóðûã

òîâøèõîä öýñ äýëãýãäýíý. Ýíý öýñíèé Settings... ìºðèéã ñîíãîõîä Drafting Sittings

õàðèëöàõ öîíõ Object Snap õàâòàñààð íýýãäýõ áîëíî. Ýíýõ¿¿ õàâòàñààð õîëáîîñ

öýã¿¿äèéã áàéíãûí èäýâõèòýé áàéëãàõ ýñýõèéã çààíà.

Drafting Sittings õàðèëöàõ öîíõ Polar Trakcing õàâòàñ



Drafting Sittings õàðèëöàõ öîíõ Object Snap õàâòàñ

6. OTRACK (àëñëàëò) òîâ÷ëóóð. Çàâñàðûí öýãýýñ POLAR ãîðèìä çààñàí ºíöãèéí

÷èãëýëä îáúåêòûí ¿ðãýëæëýëòýé õîëáîíî. Ãàðíû F11 òîâ÷ëóóðààð ýíýãîðèìûã

óíòðààæ, àñààíà.

7. DYN (äèí) òîâ÷ëóóð. Äèíàìèê öîíõûã àñààæ,

óíòðààíà. Äèíàìèê öîíõûã óíòðààñàí ¿åä çºâõºí êîìàíäûí

ìºðºíä ë êîìíàä áè÷èõ áîëíî. Äèíàìèê ãîðèìûã ãàðíû F12

òîâ÷ëóóðààð àñààæ, óíòðààíà. Äèíàìèê öîíõíû

òîõèðãîî õéèõäýý DYN òîâ÷ëóóð äýýð êóðñîðîî

áàéðëóóëààä õóëãàíû áàðóóí òîâ÷ëóóðûã òîâøèõîä

äýëãýãäýõ öýñíýýñ Setting ñîíãîëò õèéíý. Ýíý ¿åä

Drafting Sittings õàðèëöàõ öîíõ Dynamic Input

õàâòàñààð íýýãäýõ áîëíî. Ýíý õàðèëöàõ öîíõ äàðààõ

ãóðâàí õýñýãòýé.

Point input- öýãèéí äèíàìèê îðóóëàëòûã óäèðäàõ.

Dimension input- áàéãóóëàëòûí ¿åä îáúåêòûí õýìæýýã óäèðäàõ



Dynamic prompts- õýëáýð áîëîí ýçýëõ¿¿íèéã óäèðäàõ

8. LWT (ºðãºí) òîâ÷ëóóð. Çóðààñíû ºðãºíèé ÿëãààã äýëãýö äýýð õàðóóëíà.

9. MODEL (ìîäåëü) òîâ÷ëóóð. Àæëûí áîëîí ìîäåëü õóóäñàíû õîîðîíä øèëæèíý.



Çóðãèéí õàðàãäàõ áàéäëûã óäèðäàõ

Êîìïüþòåðèéí äýëãýö äýýð çóðæ áóþó çóðãàà òîìðóóëæ, æèæèãð¿¿ëæ, øèëæ¿¿ëæ

õàðàõ àæèëëàãàà áàéíãà õèéãääýã. Ýíýõ¿¿ àæèëãàãààã äîîðõè àðãààð ã¿éöýòãýæ

áîëíî.

1. Õóëãàíû ðîëèê àøèãëàæ Çóðãèéã òîìðóóëæ æèæèãð¿ëæ õàðàõäàà õóëãàíû

ðîëèêèíã ýðã¿¿ëæ àøèãëàíà. Æèæèãð¿¿ëæ õàðàõ áîë ðîëèêèéã ººðë¿¿ãýý

òîìðóóëæ õàðàõ áîë ýñðýã ÷èãëýëä ðîëèêèéã ýðã¿¿ëíý. Õýðýâ çóðãèéí òóõàéí

õýñãèéãòîìðóóëæ (æèæãð¿¿ëæ) õàðàõûã õ¿ñâýë Ctrl òîâ÷ðóóëòàé õàìò

ðîëèêèéã (Ctrl+ðîëèê) ºíõð¿¿ëýíý.

2. Ñòàíäàðò õýðýãñëèéí ñàìáàðûí òîâ÷ëóóðóóäûã àøèãëàíà.

Òîâ÷ëóóðààð çóðãèéã ã¿éöýòãýæ õàðíà. Ýíý òîâ÷ëóóð äýýð òîâøèõîä

êóðñîð íü ãàðíû õýëáýðòýé áîëîõ áºãººä äýëãýö äýýð êóðñîðîî áàéðëóóëæ

õóëãàíû ç¿¿í òîâ÷ëóóðûã äàðñàí ÷èãýýð çóðãèéã øèëæ¿¿ëýõ òàëðóóãàà

êóðñîðîî çººíº. Çººæ äóóñààä ãàðíû “Esc” ýñâýë “Enter” òîâ÷ëóóðûã òîâøèíî.

Òîâ÷ëóóðààð äýëãýö äýýðõ çóðãèéã òîðóóëæ æèæèãð¿¿ëæ õàðíà.

Êóðñîðîî äýëãýö äýýð áàéðëóóëààä õóëãàíû ç¿¿í òîâ÷ëóóðûã äàðñàí ÷èãýý

õóëãàíûã ººðë¿¿ãýý ÷èðýõýä çóðàã æèæãýð÷ õàðàãäàõ áà ýñðýã ÷èãëýëä

÷èðýõýä òîìîð÷ õàðàãäàíà. Áîëîí ãîðèìûí àëü íýãèéã íü ñîíãîîä õóëãàíû áàðóóí

òîâ÷ëóóðûã òîâøèõîä öýñ äýëãýãäýíý.

Òîâ÷ëóóð íü êóðñîðîî çààæ ºãñºí òýãø ºíöºãò õ¿ðýýí äîòîðõè îáúåêòûã äýëãýö

ä¿¿ðýí òîìðóóëæ õàðóóëàíà.

Òîâ÷ëóóðààð àíõíû áàéäëààð íü õàðóóëíà.

3. Zoom õýðýãñëèéí ñàìáàð àøèãëàõ. Ýíý ñàìáàðûí òîâ÷ëóóðóóäûí ¿¿ðãèéã

õàðóóëëàà.



Òîâ÷ëóóð Íýð Òàéëáàð

Zoom

Window

Çààæ ºãñºí òýãø ºíöºãò õ¿ðýýí äîòîðõè îáåúêòûã òîìðóóëæ

õàðóóëíà.

Zoom

DynamicÒýãø ºíöºíãò õ¿ðýýãýýð îáåúêòûã òîìðóóëæ õàðóóëíà.

Zoom

Scale

Òàíààñ õýä äàõèí èõýñãýæ áàãàñãàæ õàðóóëàõûã àñóóíà.

Ìàñøòàáûã 1-ýýñ äýýø óòãààð ºãâºë èõýñãíý. 0-1 õîîððîíä

ºãâºë (æèøýý íü 0.2 ãýõ ìýò) áàãàñíà

Zoom

center

Ýõëýýä öîíõíû òºâèéí öýãèéã äàðàà íü öîíõíû áîñîî õýìæýýã

àñóóíà.

Zoom

objectÑîíãîñîí îáúåêòûã äýëãýö äýýð õàðóóëíà.

Zoom In Äýëãýö äýýð òîìðóóëæ õàðóóëíà.

Zoom Out Á¿õ çóðãèéã äýëãýö äýýð áàãàñãàæ õàðóóëíà

Zoom All Á¿õ çóðèãèéã äýëãýö äýýð áàãòààæ õàðóóëíà.

Zoom

Extents

Äýëãýö äýýð õîîñîí çàé áàãàòàéãààð á¿õ çóðãèéã áàãòààæ

õàðóóëíà. Zoom All äýëãýöèéí õîîñîí çàö èõòýéãýýð òîìðóóëæ

õàðóóëäàã.


Documents

Autcad deer ajillah zaawar 2