AVRUPA BİRLİĞİ REKABET EDEBİLİRLİK VE YENİLİK ÇERÇEVE PROGRAMI (CIP) (2007-2013)

GİRİŞİMCİLİK VE YENİLİK PROGRAMI (EIP)

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü

15 Ekim 2012

1

AB REKABET EDEBİLİRLİK VE YENİLİK ÇERÇEVE PROGRAMI

GİRİŞİMCİLİK VE YENİLİK PROGRAMI

İÇERİK

- AB Rekabet Edebilirlik ve Yenilik Programı (CIP)

- Girişimcilik ve Yenilik Programı (EIP)

- EIP Araçları :

1. Mali Araçlar

2. İş ve Yenilik Destek Ağları

3. İnovasyon Projeleri

3

REKABET EDEBİLİRLİK VE YENİLİK PROGRAMI (Competitiveness and Innovation Programme-CIP)

CIP, AB’nin Lizbon Hedefleri ile uyumlu, 2007-2013 yılları için öngörülen büyüme

ve istihdam hedeflerine ulaşılması için bir uygulama aracıdır.

CIP, girişimcilik, KOBİ’ler, rekabet edebilirlik, yenilikçilik, bilgi ve iletişim

teknolojileri, çevre ve enerji teknolojileri alanındaki Topluluk Programlarını tek

bir çatı altında toplamıştır. Bu programlar;

İşletmeler ve Girişimcilik Çok Yıllı Program

Bilgi Toplumu hedefleri doğrultusunda

eTen, eContent, Modinis

Çevre için LIFE,

Avrupa Akıllı Enerji Programı

4

REKABET EDEBİLİRLİK VE YENİLİK PROGRAMI (Competitiveness and Innovation Programme-CIP)

Programın hedefleri;

İşletmelerin ve özellikle KOBİ’lerin rekabet edebilirliğini artırmak,

Eko-İnovasyon da dahil olmak üzere yenilikleri desteklemek,

Finansman kaynaklarına erişim olanaklarını iyileştirmek,

Bilgi ve iletişim teknolojilerinin daha iyi şekilde yayılmasını ve kullanılmasını

teşvik etmek,

Yenilenebilir enerji kaynaklarının daha fazla kullanımını ve enerji verimliliğinin

teşvik etmektir.

Avrupa çapındaki toplam bütçesi 3,6 milyar Avro olan Program aşağıda sıralanan 3

alt bileşenden oluşmaktadır.

Girişimcilik ve Yenilik Özel Programı (EIP-Entrepreneurship and

Innovation Programme) Bütçesi 2.17 milyar Avro’dur .

Bilgi ve İletişim Teknolojileri Politikaları Destek programı (ICT

Policy Support Programme) Bütçesi 728 milyon Avro’dur.

5

REKABET EDEBİLİRLİK VE YENİLİK PROGRAMI (Competitiveness and Innovation Programme-CIP)

Avrupa Akıllı Enerji ve Teknoloji Programına (IEE- Intelligent Energy Europe Programme) Bütçesi 727 milyon Avro’dur.

6

BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ POLİTİKA DESTEK PROGRAMI

(ICT Policy Support Programme)

ICT Programı katılımcı ülkelerde, kamu sektörünün, başta KOBİ’ler olmak üzere iş dünyasının ve vatandaşların bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanmalarını yaygınlaştırarak yenilikçilik ve rekabet gücüne katkıda bulunmayı hedeflemektedir

Kalkınma Bakanlığı, Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı koordinasyonunda yürütülmektedir.

1 Ocak 2009 tarihi itibariyle programa katılım sağlanmıştır.

7

AVRUPA AKILLI ENERJİ VE TEKNOLOJİ PROGRAMI

(Intelligent Energy Europe Programme-IEE)

IEE Programı kapsamında enerji etkinliği, yenilenebilir enerji kaynakları ve enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesi desteklenecektir. IEE kapsamında güvenli, sürdürülebilir enerji arzının sağlanmasının yanı sıra yenilenebilir enerji kullanımının arttırılması ve enerji tüketiminin azaltılması hedeflenmektedir.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Programa katılmama kararı almıştır.

EIP programının amaçları;

KOBİ’lerin finansmana erişimini kolaylaştırmak ve inovasyon faaliyetlerine

yatırım yapmayı teşvik etmek,

Başta sınır ötesi olmak üzere KOBİ’lerin işbirlikleri oluşturabilmeleri için

uygun ortam yaratmak,

İşletmelerde her türlü yeniliği (eko-inovasyon dahil) desteklemek,

Girişimcilik ve yenilikçilik kültürünün oluşturulmasını desteklemektir.

EIP Programının ülkemizdeki çalışmaları Bakanlığımızca koordine

edilmektedir.

8

GİRİŞİMCİLİK VE YENİLİK PROGRAMI (Entrepreneurship and Innovation Programme-EIP)

9

EIP Katılımcı Ülkeleri: AB 27 ülkesi EEA: Norveç, Lihteştayn Aday Ülkeler: Makedonya, Türkiye, Karadağ,Hırvatistan, İzlanda Üçüncü Ülkeler: Arnavutluk, İsrail, Sırbistan

EIP Programına ülkemizin katılımı için Mutabakat Zaptı 12 Şubat 2008 tarihinde Brüksel’de imzalanmıştır. Mutabakat Zaptı’nın onaylanması hakkında Bakanlar Kurulu Kararı 20 Ocak 2009 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanmıştır.

GİRİŞİMCİLİK VE YENİLİK PROGRAMI (Entrepreneurship and Innovation Programme-EIP)

AMAÇ:

• Ekonomilerin belkemiği olan KOBİ’lerin rekabet edebilirliğini artırmak,

- Ülkemizde yaklaşık 3 milyon KOBİ bulunmaktadır.

- Toplam şirket sayısının % 99,8’i

- Özel sektör işgücünün yaklaşık % 67’sini teşkil etmektedir.

• KOBİ’lerin finansmana erişimdeki sorunlarını ortadan kaldırmak,

- KOBİ’lerin % 20’sinden fazlası finansman erişim konusunda problem yaşamıştır.

BÜTÇE:

1.1 Milyar Avro’ dur.

KAPSAM:

• erken dönem çekirdek, kuruluş, büyüme ve iş transferi gibi yaşam döngülerinin farklı aşamalarında bulunan firmaları hedeflemekte olup ,başta KOBİ’ler olmak üzere tüm işletmelerin

• teknoloji geliştirme, inovasyon (eko-inovasyon) dahil teknoloji transferi ve sınır ötesi ticari faaliyetlerinin genişletilmesi konularındaki yatırımlarını desteklemektedir.

10

I. Mali Araçlar

1) Yüksek Büyüme Potansiyelli ve Yenilikçi KOBİ Desteği (The High Growth And Innovative SME Facility - GIF)

Bütçesi: 623 Milyon Avro a. GIF-1 Başlangıç Aşaması Yatırımları (Early Stage Investments)

b. GIF-2 Genişleme Aşaması Yatırımları (Expansion State Investments)

İlgili Websitesi: Access2finance

2) KOBİ Teminat Desteği (SME Guarantee Facility-SMEG)

Bütçesi:506 Milyon Avro a. Kredi Garantileri (KOBİ’ler)

b. Mikro Kredi Garantileri (yeni kurulan veya kuruluş aşamasındaki mikro işletmeler)

c. Öz Kaynak Garantileri (çekirdek ve başlangıç aşamasındaki KOBİ’ler)

İlgili Websitesi: Access2finance

11

I. Mali Araçlar

Mali Araçların Yürütülmesi

12

Avrupa Komisyonu

Avrupa Yatırım Fonu (EIF)

Yatırım

Girişim (Risk) Sermayesi Fonu

Garanti Kuruluşu

Banka

Yatırım

KOBİ ler

KOBİ ler

Borç/Kredi

Teminat

Fonu sağlar

Başvuru için: www.eif.org

I. Mali Araçlar

Kredi Garanti Fonu (KGF)

KGF-AYF arasında 90 Milyon Avro’luk garanti anlaşması imzalanmıştır.

Kefalet oranı: % 80

Yaratılacak kredi miktarı: 112.5 Milyon Avro

Kimler faydalanabilir?

KGF özellikle yeni kurulan veya ilk aşamalarında olan KOBİ'ler olmak üzere, KOBİ

tanımına uyan,

çalışan sayısı 250'yi ve

yıllık cirosu 25 Milyon TL'yi aşmayan firmalar

1.250.000 TL’ye kadar olan kredilerde, 8 yıla kadar vadelerle

13

I. Mali Araçlar (Ülkemizdeki durum)

14

Finansbank

I. Mali Araçlar (Ülkemizdeki durum)

Finansbank-AYF arasında 206 Milyon Avro’luk garanti anlaşması imzalanmıştır. Söz konusu Anlaşma kapsamında, KOBİ'ler “Makine-Teknoloji Paketi” ve “Girişimci Paketi” olmak üzere 2 farklı paket ile desteklenmektedir. I. Makine-Teknoloji Paketi 135 Milyon Avro garanti desteği Kefalet oranı: %50 Yaratılacak kredi miktarı: 270 Milyon Avro Kimler başvurabilir? 250’den az çalışana sahip Yıllık cirosu 50 milyon Avro’yu aşmayan 250.000 TL’ye kadar olan makine ekipman alımı ya da inovasyon/kapasite

artırımı/hizmet kalitesi artışına yönelik teknolojik yatırımlar 10 yıla kadar vade

15

Finansbank

I. Mali Araçlar (Ülkemizdeki durum)

II. Girişimci Paketi 71 Milyon Avro garanti desteği Kefalet oranı: % 75 Yaratılacak kredi miktarı: 95 Milyon Avro Kimler başvurabilir? 10 kişiden az çalışana sahip Yıllık cirosu 2 milyon Avro’yu aşmayan 52.000 TL’ye kadar her tür yatırım ve sermaye ihtiyacı 5 yıla kadar vade Ocak 2011 tarihinde Finansbank ve AYF arasında girişimci paketi için 350 Milyon TL’lik yeni bir kredi garanti anlaşması imzalanmıştır.

Ziraat Bank ve AYF arasında 300 Milyon TL’lik bir garanti anlaşması imzalanmıştır.

Kefalet Oranı: % 75

Yaratılacak Kredi Miktarı: 400 Milyon TL

Kimler Faydalanabilir?

10 kişiden az çalışana sahip

Yıllık cirosu 2 milyon Avro’yu aşmayan

5 yıldır faaliyet gösteren mikro işletmeler

50.000 TL’ye kadar olan kredilerde, 5 yıl vade ile.

I. Mali Araçlar (Ülkemizdeki durum)

T.C. Ziraat Bankası

DEMİRCİOĞULLARI Erzincan’da faaliyet gösteren bir firmadır.

Modern üretim araçlarıyla tek kullanımlık gıda kapları üretmektedir.

2010 yılı itibariyle KGF kefaletinden yararlanmıştır. Kefalet sayesinde kullanılan kredi kapsamda,

Söz konusu dönemde 12 olan çalışan sayısı 62’ye ulaşmış,

Krediyi kullanmadan önceki yıl sonu itibari ile 361 bin TL olan ciro 2011 yılında 10 ,5 milyon TL’ye çıkmış,

Kredi kullanmadan önce ihracat gerçekleştirmeyen firma kredi kullanımından sonra ise 2011 yılında 817.000 TL ‘lik ihracat gerçekleştirmiştir.

I. Mali Araçlar (Başarı Hikayeleri)

Kredi Garanti Fonu (KGF)

BONNYFOOD

AVRUPA YATIRIM FONU (AYF) SAYESİNDE HIZLI FRANCHISE VEREREK BÜYÜDÜK

Kek, kurabiye, çikolata, truffle ve meyvelerden Aranjmanlar yapan bir firmadır.

3 yıldan kısa sürede 17’si franchising olmak üzere toplam 20 şubeye ulaşılmıştır.

2013 yılı sonuna kadar şube sayısını 40’a çıkartmayı hedeflemektedir.

Bu hızlı büyümenin arkasındaki etkeni Finansbank’ın AYF imkanlarıyla sağladığı teminatsız kredi olarak görmektedirler.

I. Mali Araçlar (Başarı Hikayeleri)

Finansbank

II. İş ve Yenilik Destek Ağları Avrupa İşletmeler Ağı

2007 yılında çıkılan İş Dünyasını ve Yenilikleri Destekleyen Hizmetler” konulu ağ çağrısı ile kurulmuştur. EIP bütçesinden 320 Milyon Avro Avrupa İşletmeler Ağı’na (AİA) ayrılmıştır. AİA nedir? AB sınırları içerisinde ve ötesinde yer alan KOBİ’lere özel olarak tasarlanmış birçok hizmet sağlayan, Avrupa’nın en büyük iş destek ağıdır. Nasıl oluşturulmuştur? 1987 yılından beri faaliyette olan Avrupa Bilgi Merkezleri (Euro Info Centers) ile 1995 yılından beri faaliyette olan Yenilikçilik Aktarım Merkezlerinin (Innovation Relay Centers) birleştirilmesi ile oluşturulmuştur.

II. İş ve Yenilik Destek Ağları Avrupa İşletmeler Ağı

Avrupa İşletmeler Ağı;

2008 yılında faaliyete başlamıştır, 600 kurum/kuruluşun oluşturduğu 101 konsorsiyum, 50 ülkede faaliyette bulunmaktadır. Yaklaşık 3000 uzman Ağ faaliyetlerinde hizmet vermektedir. Avrupa İşletmeler Ağı’nın faaliyet alanı Avrupa Birliği sınırlarını aşmıştır.

Ağın Faaliyette olduğu ülkeler;

AB 27 ülkesi Diğer Ülkeler: Ermenistan, Şili, Çin, Hırvatistan, Mısır, İzlanda, İsrail, Japonya, Meksiko, Karadağ, Norveç, Rusya, Sırbistan, Güney Kore, İsviçre, Suriye, Tunus, Türkiye, Ukrayna, ABD, Makedonya, Bosna Hersek

Hangi Kurumlar

Ticaret Odaları, İnovasyon Ajansları, Bölgesel Kalkınma Ajansları ve Üniversitelerin Teknoloji Merkezleri yer almaktadır. AİA, Avrupa Komisyonu adına Rekabet Edebilirlik ve Yenilik İcra Ajansı (EACI) tarafından yönetilmektedir.

II. İş ve Yenilik Destek Ağları Avrupa İşletmeler Ağı

Ağ’ın KOBİ’lere sağladığı faydalar;

AB mevzuatı ve AB düzeyindeki standartlar ve önemli politikalar hakkında bilgi edinmek, Finansman olanakları ve AB programları hakkında rehberlik almak, (FP7 başta olmak üzere) yürütülen AB Araştırma programlarına erişim olanağına sahip olmak, Tek Pazar dahilinde ve Üçüncü Ülkeler ile iş alanındaki işbirliği olanakları hakkında bilgi edinmek, KOBİ’lerin uluslararası alanlara açılımlarını sağlamak, Gelişmiş teknoloji transfer hizmetleri, uluslar arası teknoloji işbirliği ve aracılık hizmetleri kanalıyla, inovasyon alanında kapsamlı destek edinmek. Avrupa İşletmeler Ağı, KOBİ’lerin yenilikçilik ve iş ihtiyaçları için aradıkları her konuda yardım ve desteği bulabilecekleri; bir “tek durak ofisidir”. Avrupa İşletmeler Ağı Hakkında Bilgi İçin: http://www.enterprise-europe-network.ec.europa.eu/index_en.htm

II. İş ve Yenilik Destek Ağları Avrupa İşletmeler Ağı

EIP bileşeni altında yapılan “İş dünyasını ve yenilikleri destekleyen hizmetler” (Services in Support of Business and Innovation ) konulu 2007 tarihli Ağ Çağrılarısı kapsamında , 81 ilimize hizmet vermek üzere kurulan 7 konsorsiyum AİA’ya dahil olmuştur.

IST-Bussinova:İstanbul Business and Innovation BBISC: Blacksea Business and Innovation Support Center GAPSUN: GAP Region Support Network BSN-MED:Business Support Network Mediterrean BSN-ANATOLIA:Business Support Network Anatolia EMN: East Marmara Network EBIC-EGE:Ege Business and Innovation Centre

TÜRKİYE’DE İŞ ve YENİLİK DESTEK AĞLARI

ANATOLIA BUSSINOVA EBIC-

EGE

BLACKSEA GAPSUN AKDENİZ DOĞU

MARMARA

Ortak1

(Koordinator)

KOSGEB OSTİM Hizmet Merkezi Müdürlüğü

KOSGEB İstanbul Boğaziçi Hizmet Merkezi Müdürlüğü

Ege Üni. Samsun Ticaret ve Sanayi Odası

KOSGEB G.Antep Maraş Hizmet Merkezi Müdürlüğü

KOSGEB K.Maraş Hizmet Merkezi Müdürlüğü

KOSGEB Bursa Hizmet Merkezi Müdürlüğü

Ortak 2 Ortadoğu Teknopark A.Ş.

İstanbul Sanayi Odası

Denizli Ticaret Odası

Trabzon Ticaret Sanayi Odası

Gaziantep Ticaret Odası

Adana Ticaret Odası

Bursa Ticaret Sanayi Odası

Ortak 3 Konya Sanayi Odası

KOSGEB İstanbul Anadolu Yakası Hizmet Merkezi Müdürlüğü

Ege İhracatçı Birlikleri

Zonguldak Ticaret Sanayi Odası

Gaziantep Teknoloji Geliştirme Bölgesi

Antalya Ticaret Sanayi Odası

KOSGEB Kocaeli Hizmet Merkezi Müdürlüğü

Ortak 4 Kayseri Ticaret Odası

Sabancı Üniversitesi

KOSGEB Samsun Hizmet Merkezi Müdürlüğü

Elazığ Ticaret Sanayi Odası

Kahramanmaraş Ticaret Sanayi Odası

Uludağ Üni. Ulutek Teknoloji Geliştirme Bölgesi

Ortak 5 Erzurum Ticaret Sanayi Odası

KOSGEB Trabzon Hizmet Merkezi Müdürlüğü

Van Ticaret Sanayi Odası

MersinTicaret Sanayi Odası

ABİGEM Doğu Marmara

Ortak 6 Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı

23

III. Avrupa İşletmeler Ağı (Ülkemizdeki Durum)

24

TÜRKİYE’DE İŞ ve YENİLİK DESTEK AĞLARI II. İş ve Yenilik Destek Ağları Avrupa İşletmeler Ağı

AVRUPA İŞLETMELER AĞI BAŞARI HİKAYELERİ

I. EPESUS Çevre yönetimi alanında mühendislik ve danışmanlık hizmeti sunan Ankara merkezli EKODENGE firması, AB tarafından desteklenen CIP Eko-Inovasyon proje çağrısına, uluslararası bir konsorsiyum oluşturarak EPESUS projesi ile başvurmuş, projesi 444 katılımcı ile 32 ülkeden gönderilen 130 teklif arasından seçilen 40 proje içinde yer alarak, Türkiye’nin ilk kez bu fondan proje koordinatörü olarak pay almasını sağlamıştır. Eko-Inovasyon proje çağrısı ile ilgili bilgilendirme Avrupa İşletmeler Ağı - KOSGEB Ankara Ostim Hizmet Merkezi tarafından yapılmıştır. Projenin hazırlanması esnasında KOSGEB uzmanlarının teknik ve mali teklif hazırlama konularındaki tecrübeleri ile Projeye yabancı ortak bulma konusunda Avrupa İşletmeler Ağı’nın olanaklarından faydalanılmıştır. Ayrıca, KOSGEB projenin bir ortağı olarak projenin başlatılması ve sürdürülmesi için önemli görevler üstlenmiştir

25

TÜRKİYE’DE İŞ ve YENİLİK DESTEK AĞLARI II. İş ve Yenilik Destek Ağları Avrupa İşletmeler Ağı

AVRUPA İŞLETMELER AĞI BAŞARI HİKAYELERİ

II. NERGİSLER MAKİNE İstanbul’da faaliyet gösteren NERGİSLER Makine isimli metal işleme firması, 2008 yılının hemen başında EBIC-Ege konsorsiyumunun haftalık işbirliği taleplerinden birisine ilgi göstererek Danimarkalı Gram Equipment firmasının işbirliği talebi ile ilgilenmiştir. Yaklaşık 350 m2‘lik bir alanda 5 aile üyesi ile faaliyette bulunan bu işletme, daha önce hiçbir yabancı firma ile işbirliği yapmamış ve sadece bulunduğu Küçük Sanayi Bölgesindeki işletmelere hizmet vermiştir. Avrupa İşletmeler Ağı sayesinde, Türk firma bugün itibari ile 1.500 m2’lik daha büyük bir fabrikada 1 mühendis toplam 14 çalışan ile faaliyetini sürdürmektedir. Söz konusu yerli firma Danimarkalı firmanın en önemli tedarikçilerinden birisi haline gelmiş ve üretiminin % 90’nını Danimarka’ya ihraç etmektedir. 2011 yılı itibari ile Türk firması sanayi tipi dondurma makinelerini Danimarkalı firma adına Türkiye’de üretmeye başlamıştır.

İşletmelerin, yenilikçilik potansiyelinin arttırılması ve yenilikçi işletme ve diğer aktörler arasında iletişimin arttırılabilmesi için eko-yenilik, kümelenme, çevre teknolojileri, konularında Avrupa Komisyonu yenilikçilik vasfı olan projelere ilişkin çağrıya çıkmaktadır. Proje çağrıları, bilhassa tüketicilerin ve vatandaşların geniş katılımıyla ortaklık kurulması ve kamu ve özel sektördeki paydaşlar arasında işbirliğinin teşvik edilmesi yoluyla, AB’nin daha inovasyon dostu bir topluluk haline getirilmesini amaçlamaktadır. Projelere Kimler başvurabilir?

– İşletmeler (KOBİ ve Esnaflar) – Sanayi ve Ticaret Odaları, – Kamu Otoriteleri, – Üniversiteler, – Araştırma Merkezleri, – Teknoparklar, – Kuluçka Merkezleri ve Sivil Toplum Kuruluşları vb.

III. İnovasyon Projeleri

İNOVASYON PROJE BAŞVURULARI

27

III. İnovasyon Projeleri Hangi projenin hangi tarih ve ne konuda yayınlanacağı YILLIK ÇALIŞMA PROGRAMLARINDA belirtilmektedir.

2013 yılı Çalışma Programı Ocak ayı itibariyle ab.sanayi.gov.tr adresinde yayınlanmaya başlayacaktır.

Proje Teklif Çağrıları bir çok farklı konuda yayınlanmaktadır, bu sene açılan proje teklif çağrılarına örnekler;

Proje Teklif Çağrılarını Nerden Takip Edebilirim?

1.Avrupa Komisyonun web sayfasından; http://ec.europa.eu/enterprise/contracts-grants/calls-for-proposals/about-our grants/index_en.htm

2. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı web sayfasından; http://ab.sanayi.gov.tr/

3. Duyuru veritabanımıza kayıt olarak; http://ab.sanayi.gov.tr/ab_duyuru/DuyuruMail/Katilim.aspx

TEŞEKKÜRLER…

BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI

Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü

http://ab.sanayi.gov.tr/

eip@sanayi.gov.tr

28