1

Yol hrkti haqqnda Azrbaycan Respublikasnn Qanunu

03 iyul 1998-ci ild tstiq edilib (Son dyiikliklr: dekabr, 2011-ci il)

1 fsil

mumi mddalar

Madd 1. sas anlaylar Bu Qanunda aadak anlaylardan istifad olunur: 1) yol hrkti xsusi nzrd tutulmu yollarda nqliyyat vasitlrinin kmyi il v ya bel kmk olmadan hrkt etmk, habel srniin v yk danmas zr fiziki v hquqi xslrin tlbatlarn dmk prosesind yaranan ictimai mnasibtlrin mcmusudur; 2) yol hrktinin tkili nqliyyat vasitlrinin v ya piyadalarn thlksizliyini, fasilsiz v rahat hrktini, optimal srtini tmin etmk mqsdil k-yol bksind hyata keiriln v yol hrktinin ayrlmaz hisssi olan mhndis v tkilati tdbirlr sistemidir; 3) yol hrktinin thlksizliyi yol hrkti itiraklarnn v cmiyytin yol-nqliyyat hadislrindn v onlarn nticlrindn mdafi olunma drcsini gstrn yol hrkti vziyytidir; 4) beynlxalq yol hrkti bir dvltin fiziki v ya hquqi xsin mxsus olan v baqa dvltin razisin mvqqti gtirilrk v orada qeydiyyata alnmayan nqliyyat vasitsinin itirak etdiyi yol hrktidir; 5) avtomobil yolu yol hrkti qaydalarna, dvlt standartlarna v digr normativ-hquqi aktlara uyun olan llr v ktly malik avtomobillrin, avtobuslarn, motosikletlrin myynldirilmi srtl thlksiz v rahat hrktini tmin etmk n nzrd tutulan yoldur; 6) avtomagistral nqliyyat vasitlrinin hrkti n xsusi kilmi v nzrd tutulmu el bir yoldur ki:

hmin yol boyunca yerln tsrrfat, istehsal v ya tikinti tyinatl obyektlr digr nqliyyat vasitlri trfindn istifad edil bilmz;

ayr-ayr yerlri istisna olmaqla v ya mvqqti qaydann myynldirildiyi hallarda baqa, ks istiqamtlrd hrkt istiqamtlri n ayr-ayr hrkt hisslri vardr, hm d bu hisslr arasnda hrkt n nzrd tutulmayan ayrc zolan v ya mstsna hallarda baqa vasitlrin kmyi il hdd qoyulmudur;

dmiryol, tramvay yollar v baqa yollarla, habel piyada zolaqlar il bir sviyyd ksimlri yoxdur; 7) yolun hrkt hisssi yolun nqliyyat vasitlrinin hrkti n istifad ediln hisssidir (yolun ayrc zolaq vasitsil drst myyn ediln v ya mxtlif sviyylrd olan bir ne hrkt hisssi ola bilr); 8) yol iyini yolun hrkt hisssind hrktin knar zola v ya knar zolaqlar, yaxud velosiped zolaqlar myyn nqliyyat vasitlrinin hrkti n nzrd tutulduqda, yol iyini digr yol istifadilri n yolun qalan hisssinin knardr; 9) ba yol ksin (bitin) yola nisbtn mvafiq nianlarla iarlnmi yol v ya torpaq yola nisbtn brk rty olan (asfalt v ya sement-beton, da materiallar v s.) yol, yaxud bitiik razilrdn xlara nisbtn hr hans yoldur (ikinci drcli yolda yolayrc qarsnda rtkl sahnin olmas, onu hmiyytc ksidiyi yola brabr etmir); 10) piyada keidi yolun hrkt hisssind piyadalarn yolu kemsi n nzrd tutulan sah, yaxud mhndis qurusudur; 11) yolayrc yollarn bir sviyyd hr hans ksimsi, birlmsi v ya axlnmsi, o cmldn bunlarn ml gtirdiyi razidir; 12) nizamlanan yolayrc hrkt nvbliliyi svetoforun v ya nizamlaycnn siqnallar il myynldiriln yolayrcdr; 13) nizamlanmayan yolayrc nizamlaycnn olmad, svetoforun qurulmad v ya sndrldy, yaxud yanb-snn sar rngli iq siqnalnn ildiyi yolayrcdr; 14) ayrc zolaq yolun ayrlm elementi olub, yana yerln hrkt hisslrini bir-birindn ayran, lakin nqliyyat vasitlrinin hrkti v ya dayanmas, elc d piyadalarn hrkti n nzrd tutulmayan hisssidir; 15) hrkt zola yolun hrkt hisssinin nianlama xtti vasitsil blnm, eni avtomobillrin bir srada hrkti n kifayt edn hr hans uzununa zoladr; 16) ski yolun hrkt hisssin bitiik olan v ya qazon vasitsil ondan ayrlm, piyadalarn hrkti n nzrd tutulan hisssidir; 17) nqliyyat vasitsi yolda hrkt n konstruksiya imkanlar olan v insan trfindn idar ediln quru, habel onun qoqusudur (nqliyyat vasitlri mexaniki v insann, yaxud heyvann zl enerjisi il hrkt gtiriln nqliyyat vasitlrin blnr); 18) mexaniki nqliyyat vasitsi asma mhrrikli velosipedlr v relsli nqliyyat vasitlri istisna olmaqla, hr hans zgedn nqliyyat vasitsidir; 19) avtomobil yollarda adamlarn v ya yklrin danmas, yaxud adam v ya yk dayan nqliyyat vasitlrinin yedy alnmas n istifad ediln mexaniki nqliyyat vasitsidir (bu anlay trolleybuslar, yni elektrik naqili il

2

birldirilmi relssiz nqliyyat vasitlrini d hat edir. Lakin yollarda adamlarn v yklrin danmas v ya bu mqsdl istifad ediln nqliyyat vasitlrinin yedy alnmas n istifad ediln v yalnz yardm funksiya dayan knd tsrrfat traktorlar kimi nqliyyat vasitlrini hat etmir); 20) operativ nqliyyat vasitlri yanndan mhafiz, polis, tcili tibbi yardm, qza-xilasetm blmlrinin , hrbi avtomobil mfttiliyinin funksional taprqlarnn yerin yetirilmsi, pul mdaxilinin inkassasiyas v qiymtli yklrin danmas, Azrbaycan Respublikasnn ali vzifli xslrinin mhafizsi vziflrinin icras n nzrd tutulan, Milli operatora mxsus olan v potun danmasnda istifad ediln, stnd xsusi qrafikal rngli sxemlr, yazlar v tannma nianlar olan, xsusi iq v ss siqnallar il tchiz edilmi avtomobillrdir; 21) qoqu mexaniki nqliyyat vasitsi il yedy alnmaq n nzrd tutulan hr hans nqliyyat vasitsidir; 22) yarmqoqu avtomobillr birldirilmk n nzrd tutulan, bir hisssi avtomobil syknrk znn v ykn ktlsinin xeyli hisssini onun stn salan hr hans qoqudur; 23) uzun ll nqliyyat vasitsi uzunluu 24 metrdn ox olan nqliyyat vasitsidir; 24) zgedn manlar trtll traktorlar da daxil olmaqla tikintid, me v knd tsrrfatnda, baqa ilrd istifad n nzrd tutulan nqliyyat vasitsidir; 25) tkrli traktor yollarda qoqular yedy almaq n istifad ediln v konstruksiyasna gr maksimum srti saatda 30 kilometrdn yksk olmayan nqliyyat vasitsidir; 26) motosiklet mhrriki olan ikitkrli, arabal v ya arabasz mexaniki nqliyyat vasitsidir (tam lvazimatl vziyytd ktlsi 400 kiloqramdan ox olmayan v drdtkrli mexaniki nqliyyat vasitlri d motosikletlr brabr tutulur); 27) moped i hcmi 50 kub santimetrdn ox olmayan mhrrikl hrkt gtiriln v maksimum konstruksiya srti saatda 50 kilometrdn yksk olmayan iki v ya tkrli nqliyyat vasitsidir (asma mhrrikli velosipedlr v oxar xsusiyytli digr nqliyyat vasitlri d mopedlr brabr tutulur); 28) velosiped lil arabalar istisna olmaqla, idar edn xsin zl enerjisi il, xsusn pedallarn v ya dstklrin kmyi il hrkt gtiriln hr hans nqliyyat vasitsidir; 29) nqliyyat vasitsinin dayanmas adamlarn minmsi v ya dmsi, yaxud yklrin ylmas v ya boaldlmas n zruri olan vaxt rzind nqliyyat vasitsinin hrktsiz vziyyt gtirilmsidir; 30) mcburi dayanma texniki nasazlq v ya aparlan ykn, srcnn (srniinin) vziyytinin v ya yolda mane yaranmasnn dourduu thlk zndn nqliyyat vasitsinin hrktinin dayandrlmasdr; 31) nqliyyat vasitsinin durmas gr nqliyyat vasitsi digr yol istifadisi v ya hr hans mane il toqqumann qarsn almaq v ya hrkt qaydalarnn gstrilrini yerin yetirmk sbblrindn baqa digr sbblr gr hrktsiz vziyyt gtirilmidirs v onun dayanmas adamlarn minmsi v ya dmsi, yaxud yklrin ylmas v ya boaldlmas n zruri olan vaxtla mhdudlamrsa, nqliyyat vasitsi durmu hesab edilir; 32) parklanma nqliyyat vasitsinin onun n xsusi ayrlm mvafiq qaydada iarlnmi yerd durmasdr; 33) yol hrkti itiraks hrkt prosesind piyada, nqliyyat vasitsinin srcs, srniin, velosipedi, mal-qara trn qismind itirak edn, habel avtomobil yollarndan, klrdn, dmiryol keidlrindn v ya nqliyyat vasitlri il adamlarn v yklrin danmas n nzrd tutulmu digr yerlrdn istifad edn xsdir; 34) src hr hans nv nqliyyat vasitsini idar edn xsdir (srcly yrdn avtomobil tlimats da srcy brabr tutulur); 35) srniin nqliyyat vasitsind hrktd olan, lakin onun idar edilmsin aidiyyti olmayan xsdir; 36) piyada nqliyyat vasitlrindn knarda yol hrktind itirak edn v yolda hr hans i grmyn xsdir (mhrriksiz lil arabalarnda gedn, velosiped, moped v ya motosiklet aparan, kir, l arabas, uaq v ya lil arabas aparan xslr d piyadaya brabr tutulur); 37) velosipedi lil arabalar istisna olmaqla, velosipedi idar edn xsdir; 38) mal-qara trn mal-qaran, yk v ya minik heyvanlarn yoldan keirn xsdir; 39) tm hrkt etdiyi zola dyimkl hrktd olan bir v ya bir ne nqliyyat vasitsini tb kemkdir; 40) stnlk nzrd tutulan istiqamtd digr hrkt itiraklarna nisbtn ilk nvbd hrkt etmk hququdur; 41) yol vermk srcnn hrkti davam etdirmsi v ya yenidn hrkt balamas, hr hans manevr etmsi baqa nqliyyat vasitlrinin srclrini qfltn hrkt istiqamtini v ya srti dyidirmy mcbur ed bilcyi halda, onun hrkti davam etdirmmsi v ya yenidn hrkt balamamas, manevr etmmsidir; 42) mhdudiyytli grnm duman, ya, qar v baqa raitd, habel toranlqda yolun 300 metrdn az msafd grnmsidir; 43) yol-nqliyyat hadissi yollarda, klrd, meydanlarda, dmiryol keidlrind nqliyyat vasitlrinin hrkti prosesind ba vern v adamlarn hlakna v ya mxtlif drcli bdn xsarti almasna, heyvanlarn v ya hrktsiz manenin vurulmasna, nqliyyat vasitlrinin, yollarn, qurularn zdlnmsin v ya baqa maddi zrr dymsin sbb olan hadisdir; 44) mumi istifadd olan nqliyyat vasitsi - srniin danmas n nzrd tutulmu, myyn edilmi marrut zr tyin edilmi dayanacaqlarla hrkt edn nqliyyat vasitsidir (avtobus, trolleybus, tramvay);

3

45) mtkkil nqliyyat dstsi - qarda qrmz v ya gy sayran iq v xsusi ss siqnal il tchiz edilmi operativ nqliyyat vasitsinin mayiti il bir hrkt zolanda bir-birinin ardnca faralar yandrlm vziyytd hrkt edn v ya daha artq mexaniki nqliyyat vasitsindn ibart olan dstdir; 46) avtoqatar - bir mexaniki nqliyyat vasitsin qoularaq birlikd hrkt edn bir ne nqliyyat vasitsindn ibart trkibdir; 47) icaz veriln maksimum ktl - istehsal mssis trfindn myyn edilmi, nqliyyat vasitsinin src, srniin v ykl birlikd yol veriln ktlsinin yuxar hddidir. Avtoqatarn icaz veriln maksimum ktlsi trkib daxil olan nqliyyat vasitlrinin icaz veriln maksimum ktllrinin cmindn ibartdir; 48) sutkann qaranlq vaxt - sutkann gn batandan gn xanadk olan mddtidir; 49) yaay mntqsi - giri v xlar mvafiq olaraq 5.22, 5.23, 5.24, 5.25 nianlar il iarlnmi, halinin ycam mskunlad razidir. A fonu olan 5.22 v 5.23 nianlar yaay mntqlrind hrkt qaydalarn tnzimlyn mvafiq tlblrin ttbiq olunduunu, gy fonu olan

5.24 v 5.25 nianlar yaay mntqlrind hrkt qaydalarn tnzimlyn mvafiq tlblrin bu yolda ttbiq olunmadn gstrir;

50) yaay zonas yaay mntqsinin giri v xlar mvafiq olaraq 5.51 v 5.52 nianlar il iarlnmi hisssidir.

Madd 2. Qanunun tyinat Yol hrkti haqqnda Qanun yollarda nqliyyat vasitlrinin v piyadalarn thlksiz v rahat hrktini tkil etmk mqsdi il kompleks tdbirlr hyata keirilmsi, yol hrkti il bal insanlarn hyatnn v salamlnn qorunmas, traf mhitin, xsusi, bldiyy v dvlt mlaknn mhafizsi, yol-nqliyyat hadislrinin qarsnn alnmas v onlarn arlq drcsinin aa salnmas n tdbirlr grlmsinin hquqi saslarn v bu sahd dvltin, habel yol hrkti itiraklarnn hquqlarn v vziflrini myyn edir.

Madd 3. Yol hrkti haqqnda qanunvericilik Yol hrkti haqqnda Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi Azrbaycan Respublikasnn Konstitusiyasndan, bu Qanundan, Azrbaycan Respublikasnn digr qanunvericilik aktlarndan v Azrbaycan Respublikasnn trfdar xd beynlxalq mqavillrdn ibartdir.

Madd 4. Yol hrkti sahsind dvlt vziflri Yol hrkti sahsind dvltin aadak vziflri vardr: 1) dvlt siyastini, o cmldn vahid elmi-texniki siyasti, habel yol hrkti standartlarn myyn etmk v onlar hyata keirmk; 2) yol hrktinin tkili, onun thlksizliyinin tmin edilmsi, traf mhitin mhafizsi, yol hrkti qaydalarnn, habel onlarn pozulmasna gr msuliyytin myynldirilmsi il bal qanunlar v digr normativ-hquqi aktlar qbul etmk, onlarn icrasn hyata keirmk; 3) yol hrktinin inkiafnn v thlksizliyinin tmin edilmsin dair lk v onun inzibati razi vahidlri zr proqramlar v planlar qbul etmk, onlarn icras zr dvlt orqanlarnn faliyytinin laqlndirilmsini tmin etmk; 4) yol hrktinin inkiafna v thlksizliyin dair proqramlar v planlar, avtomobil yollar bksinin saxlanlmas v inkiaf etdirilmsi, yollarda thlksiz hrktin, habel yol hrktin dair ekoloji tlblrin tmin edilmsi sahsind hyata keiriln tdbirlri dvlt bdcsindn maliyyldirmk; 5) yol hrktinin tkili zr ixtisasladrlm xidmtlri tkil etmk, o cmldn texniki vasitlrin v avtomatladrlm sistemlrin qurulmasn v istifadsini, qza-xilasetm ilri grln v ktlvi tdbirlr keiriln yerlrd nqliyyat vasitlrinin v piyadalarn hrktinin thlksizliyini tmin etmk; 6) avtomobil yollarnn tikintisin, yenidn qurulmasna, tmirin, saxlanlmasna v mhafizsin dair, habel Azrbaycan Respublikasnda istehsal olunan nqliyyat vasitlrinin konstruksiyasna v texniki vziyytin dair vahid tlblri myyn etmk v onlara ml olunmasna nzart etmk; 7) avtomobil yollarnn tmiri v saxlanlmas il bal faliyytin, yol hrktinin thlksizliyin tsir gstrn digr nv faliyytin hyata keirilmsi, nqliyyat vasitlrinin tmiri v istismar, daxili v beynlxalq srniin v yk damalar, thlkli yklrin danmas qaydasn myyn etmk; 8) nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsinin, dvlt qeydiyyat niannn v srclk vsiqsinin nmunlrini myyn etmk; 9) ekoloji thlksiz tlblrin ml etmkl, yol hrkti itiraklarnn ehtiyaclarnn tmin olunmas mqsdil avtomobil yollarnn saxlanlmasn, tmirini, yenidn qurulmasn v tikintisini tkil etmk v onlarn hyata keirilmsin nzart etmk, yollarn qza thlkli sahlrini aradan qaldrmaq;

4

10) yol hrkti thlksizliyinin tlblrin uyun olaraq dvlt yollarnda texniki xidmt sahlri tkil etmk; 11) yol hrkti itiraklarnn tibbi tminatn, o cmldn yol-nqliyyat hadislrind zrr knlr tibbi yardmn gstrilmsini tkil etmk; 12) srclrin hazrlanmasn v onlarn ixtisasnn artrlmasn hyata keirn mktb v kurslarn almasna razlq vermk, onlarn faliyytin nzart etmk, nzri v tcrbi imtahanlar qbul etmk, imtahanlardan mvffqiyytl kenlr srclk vsiqsi vermk, onlarn uotunu aparmaq; 13) haliy yol hrkti qaydalarnn yrdilmsini v yol hrkti thlksizliyinin tblii iini tkil etmk, yol hrkti thlksizliyi sahsind bu Qanunla myyn olunmu tlblr hquqi v fiziki xslr trfindn ml olunmasn tmin etmk; 14) yaay mntqlrinin ba planlarna, mfssl planladrlmas v tikintisi layihlrin, kompleks nqliyyat sxemlrin v yol hrktinin tkili sxemlrin uyun olaraq rayon (hr) razilrind yol hrktinin avtomatladrlm idaretm sistemlrini tkil etmk; 15) pullu duracaqlarda, qarajlarda nqliyyat vasitlrinin saxlanlmas qaydasn myyn etmk; 16) yol hrkti thlksizliyi msllri zr elmi-tdqiqat ilrinin aparlmasn tkil etmk; 17) yol hrkt thlksizliyini tmin etmk v ya hrkt raitini yaxladrmaq mqsdil, yollarda tmir-tikinti ilri aparlarkn, zruri olduqda, nqliyyat vasitlrinin hrktini mhdudladrmaq v ya qadaan etmk, mumi istifadd olan nqliyyatn mntzm hrkti marrutlarnn almas qaydasn myyn etmk v onun hyata keirilmsini tkil etmk; 18) nqliyyat vasitlrinin texniki vziyytin nzart etmk, dvri texniki baxlar hyata keirmk, konstruksiyas v ya texniki vziyyti myyn olunmu standartlara, habel mhrrik, ban v assi nmrlri qeydiyyat sndlrind gstrilmi nmrlr uyun glmyn nqliyyat vasitlrinin istismarn qadaan etmk; 19) nqliyyat vasitlrinin konstruksiyalarnn hazrlanmasna v yenidn quradrlmasna, aqreqat, ban v ban hisslrinin dyidirilmsin icaz vermk v yol hrkti thlksizliyinin tlblrin uyun olmasna nzart etmk; 20) Azrbaycan Respublikasnda istehsal olunan nqliyyat vasitlrinin hrkt thlksizliyi, traf mhitin mhafizsi il bal tlblr uyunluu baxmndan onlarn texniki layih sndlrin v texniki vziyytin dair mvafiq rylr vermk, onlarn snaqlarnda itirak etmk, bu tlblr cavab vermyn nmunlrin (mmulatn) istehsaln dayandrmaq bard mvafiq orqanlara tqdimatlar vermk; 21) nqliyyat vasitlrinin qeydiyyatn, zgninkildirilmsinin sndldirilmsini v onlarn uotunu aparmaq, ipoteka mqavilsinin qeydiyyata alnmas il laqdar danar mlakn mvafiq rsmi reyestrindn xar, nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsini v dvlt qeydiyyat nianlarn vermk; 22) yollarda nqliyyatn v piyadalarn thlksiz, smrli v rahat hrktini tkil etmk, Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il nzrd tutulmu qaydada mqavillr sasnda nqliyyat vasitlrinin mayitini tkil etmk; 23) yol hrktin nzart funksiyalarn yerin yetirmk mqsdil stasionar postlarn siyahsn v dislokasiyasn myynldirmk v tkil etmk, bu postlar texniki vasitlrl, habel binalarla, nqliyyat v rabit vasitlri il, yol-nqliyyat hadislrind zrr knlr ilk tibbi yardm gstrilmsi n tibbi lvazimatla v dava-drmanla tmin etmk, insann adi hyati ehtiyaclarnn dnilmsi n lazmi raitl tmin etmk; 24) yol nianlarnn v gstricilrinin quradrlmasn, yol hrktini nizamlayan v ona nzart edn nqliyyat v texniki vasitlrin, yol-nqliyyat hadislrinin nticlrini ynglldirmk n hadis yerind ttbiq olunan qza-xilasetm avadanlnn, habel yol hrktinin thlksizliyini artrmaa kmk edn digr texniki vasitlrin v cihazlarn, yol hrktinin thlksizliyinin tbliin xidmt edn tviqat vasitlrinin; xsusi mhsullarn (srclk vsiqlrinin blanklarnn, nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamlrinin, dvlt qeydiyyat nianlarnn v tannma nianlarnn) sifariisi v istehsals funksiyalarn hyata keirmk v Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqannn struktur blmlrini bunlarla tmin etmk; 25) hquqi v fiziki xslr trfindn bu Qanunun tlblrinin yerin yetirilmsin nzart etmk, yol-nqliyyat hadislri il bal Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi qaydada cinayt ilri zr thqiqatn aparlmasn v inzibati ilr zr icraatn hyata keirmsini tkil etmk; 26) zdlnmi nqliyyat vasitlrinin myyn edilmi yerlr aparlmasn v sahibsiz qalm mlakn mhafizsini, habel qarlm, ourlanm nqliyyat vasitlrinin, yol-nqliyyat hadissi yerlrindn qab gizlnmi yol hrkti itiraklarnn axtarlmasn tkil v tmin etmk; 27) yol-nqliyyat hadislrinin, nqliyyat vasitsini idar etmk hququndan mhrum olunmu vtndalarn, yol hrkti qaydalar pozuntularnn, bununla laqdar grlm tdbirlrin uotunu aparmaq, xslrin yol hrkti qaydalarnn pozuntusu il laqdar barlrind ttbiq ediln inzibati tnbeh haqqnda qrarlarla v onlarn ncilri (crimlr v onlarn dnilmsi, ballarn say v ya silinmsi) il bal rsmi internet informasiya ehtiyatlarndan mlumat almasn tmin etmk; 28) hrkt n ayrlm yollara nzart etmk, hrkt srtinin mhdudladrld zonalar myynldirmk, orada mvafiq yol nianlar qurmaq, habel thlkli yklrin danmasn v nqliyyat dstlrinin hrlrdn v digr yaay mntqlrindn kemsini tkil v tmin etmk; 29) bu Qanunla myyn olunmu digr tlblri yerin yetirmk.

5

Madd 5. Yol hrkti sahsind hquqi xslrin vziflri I. Yol hrkti sahsind mlkiyyt formasndan asl olmayaraq hquqi xslrin aadak vziflri vardr:

1) yol hrktinin tkili, onun thlksizliyini tmin etmk, traf mhitin mhafizsi v yol hrkti qaydalarnn tlblrin riayt etmk;

2) yol hrkti qanunvericiliyinin tlblrin ml olunmas zr mk kollektivlrind profilaktik i aparmaq; 3) hmkarlar ittifaq tkilatlar il razladrmaqla srclrin salamlq vziyytin, srclr trfindn mk

v istiraht rejimin ml olunmasna nzart etmk; 4) dama faliyyti il mul olduqda damalarn xsusiyytlrini nzr alaraq, Azrbaycan Respublikasnn

mvafiq icra hakimiyyti orqan il razladrmaqla, yol hrkti sahsind qvvd olan qaydalar, normativlr v standartlar sasnda xsusi qaydalar qbul etmk;

5) yol-nqliyyat hadislrinin profilaktikas il bal tdbirlrin tkili v maliyyldirilmsi, nqliyyatn fvqlad hallarda istismar msllrini hll etmk;

6) bu Qanunla myyn olunmu digr tlblri yerin yetirmk. II. Hquqi xslrin srclri yol hrktinin thlksizliyi tlblrini pozmaa hr hans fomada svq etmsi qadaandr.

Madd 6. Yol hrkti sahsind fiziki xslrin hquq v vziflri I. Yol hrkti sahsind fiziki xslrin aadak hquqlar vardr:

1) myyn edilmi qaydalara mvafiq olaraq avtomobil yollarnda srbst v manesiz hrkt etmk, mvafiq icra hakimiyyti orqanlarndan yol hrkti raiti haqqnda mlumat almaq;

2) avtomobil yollarnda hrktin mhdudladrlmasnn v ya qadaan edilmsinin sbblri bard Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanlarndan mlumat almaq;

3) yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi il bal mmulatlarn v xidmtlrin keyfiyyti haqqnda mlumat almaq;

4) yol-nqliyyat hadislri zaman Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi qaydada pulsuz tibbi yardm v digr tcili kmk almaq;

5) yollarn hrkt thlksizliyi tlblrin uyunsuzluu nticsind ba vermi yol-nqliyyat hadislri zaman shhtin, elc d nqliyyat vasitsin dymi zrrin dnilmsini Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyin mvafiq qaydada tlb etmk;

6) yol hrkti thlksizliyin nzarti hyata keirn mvafiq icra hakimiyyti orqannn vzifli xslrinin hrktlrindn mhkmy ikayt etmk;

6-1) barlrind yol hrkti qaydalarnn pozuntusu il laqdar ttbiq ediln inzibati tnbeh haqqnda qrarlarla v onlarn nticlri (crimlr v onlarn dnilmsi, ballarn say v ya silinmsi) il bal rsmi internet informasiya ehtiyatlarndan mlumat almaq;

7) bu Qanunla myyn olunmu digr hquqlardan istifad etmk. II. Yol hrkti sahsind fiziki xslrin aadak vziflri vardr:

1) yol hrktinin tkili, onun thlksizliyini tmin etmk, traf mhitin mhafizsi il bal tlblr v yol hrkti qaydalarna ml etmk;

2) yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsind itirak etmk v bunun n keiriln tdbirlrd Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanlarna kmklik gstrmk;

3) onlara mxsus olan nqliyyat vasitlrinin saz vziyytd saxlanlmas v istismar n tdbirlr grmk; 4) yol hrkti thlksizliyinin tibbi tminat v traf mhitin nqliyyatn zrrli tsirindn qorunmas n

tdbirlri hyata keirmk; 5) bu Qanunla myyn olunmu digr tlblri yerin yetirmk.

2 fsil Yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi

Madd 7. Yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsinin balca prinsiplri v sas istiqamtlri I. Yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsinin balca prinsiplri aadaklardr:

1) yol hrktind itirak edn insanlarn hyatnn v salamlnn tsrrfat faliyytinin iqtisadi nticlrindn stnly;

2) yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsin gr dvltin msuliyytinin yol hrktind itirak edn insanlarn msuliyytindn stnly;

3) yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi zaman insanlarn, cmiyytin v dvltin mnafelrin ml olunmas;

4) yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi il bal faliyyt mqsdynl v kompleks yanama. II. Yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi aadak sas istiqamtlr zr hyata keirilir:

1) yol hrktinin tkilind yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi;

6

2) yol hrkti thlksizliyi sahsind Azrbaycan Respublikas mvafiq icra hakimiyyti orqanlarnn slahiyytlrinin v msuliyytlrinin myyn edilmsi;

3) yol hrkti thlksizliyin dair qaydalarn, standartlarn, texniki normalarn v digr normativ sndlrin Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il nzrd tutulmu qaydada ilnib hazrlanmas v onlarn tsdiq edilmsi;

4) avtomobil yollarnda yol hrkti n srfli v rahat raitin yaradlmas; 5) avtomobil, hr yerst elektrik nqliyyatnn v yol tsrrfat faliyytinin nizama salnmas; 6) nqliyyat vasitlrinin yol hrktin buraxlmas; 7) yol hrktinin nizama salnmas; 8) nqliyyat vasitlri srclrinin hazrlanmasnn v ixtisasnn artrlmasnn tkili; 9) yollarda thlksiz davranma qaydalarnn vtndalara yrdilmsi; 10) yol hrkti thlksizliyinin tibbi tminat il bal kompleks tdbirlrin hyata keirilmsi; 11) traf mhitin mhafizsi; 12) yol hrkti thlksizliyi tdbirlrinin maddi v maliyy tminat; 13) yol-nqliyyat hadislrinin qarsnn alnmas v onlarn nticlrinin arln azaltmaq mqsdil

Azrbaycan Respublikas mvafiq icra hakimiyyti orqanlarnn faliyytinin laqlndirilmsi; 14) yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi sahsind Azrbaycan Respublikas qanunvericiliyinin v

mvafiq qaydalarn, standartlarn, texniki normalarn v digr normativ sndlrin tlblrinin yerin yetirilmsin dvlt nzartinin hyata keirilmsi. Madd 8. Yol hrktinin tkili zaman yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi I. Yol hrkti thlksizliyi Azrbaycan Respublikasnda qvvd olan standartlarda v yol hrktinin tkili il bal layih v sxemlrd nzrd tutulan texniki vasitlrdn, konstruksiyalardan kompleks kild istifad olunmas sasnda tkil edilmlidir. II. Yol hrkti thlksizliyi sviyysinin azaldlmas hesabna yollarn buraxl qabiliyytinin artrlmas mqsdi il v ya digr mqsdlrl yol hrktinin tkilind dyiikliklrin edilmsi qadaandr. III. Yol hrktinin thlksizliyi n real qorxu mvcud olan tcili hallarda nqliyyat vasitlrinin v piyadalarn hrktinin tkilind dyiikliklr Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn hyata keirilir. Azrbaycan Respublikas mvafiq icra hakimiyyti orqannn gstrilrinin icras yol hrktinin btn itiraklar n mcburidir.

Madd 9. Avtomobil yollarnn layihldirilmsi, tikintisi, yenidn qurulmas v tmiri zaman yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi I. Azrbaycan Respublikas razisind avtomobil yollarnn layihldirilmsi, tikintisi, yenidn qurulmas v tmiri sahsind btn ilr yol hrkti thlksizliyi zr beynlxalq standartlar, qaydalar v normativlr, habel nqliyyat vasitlrinin avtomobil yollarnda hrkti n ayrlm zolan yetrliliyinin tmin edilmsi zrurti nzr alnmaqla hyata keirilmlidir. Avtomobil yollarnn layihldirilmsi, tikintisi, yenidn qurulmas v tmiri qaydas Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn myyn olunur. II. Avtomobil yollarnn tmiri, tikintisi, yenidn qurulmas, tdqiqi v sna zr layih v podrat ilrinin icras msabiqsi sasnda seiln hquqi v fiziki xslr trfindn yol tsrrfat orqanlar il balanan podrat mqavillri sasnda hyata keirilir. III. Avtomobil yollarnn tikintisin, yenidn qurulmasna v tmirin dair birtipli v ya frdi layihlrd yol hrkti thlksizliyinin, traf mhitin mhafizsinin, habel lillrin v salamlq imkanlar mhdud uaqlarn spesifik ehtiyaclarnn tmin edilmsi il bal olan btn tdbirlr kompleksi nzrd tutulmaldr. IV. Avtomobil yollarnn tikintisin, yenidn qurulmasna v tmirin dair layihlr yol hrktinin thlksizliyi qaydalarnn, normativlrinin v standartlarnn tlblrin uyunluu baxmndan Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanlarnda ekspertizadan keirilmli v onlarla razladrlmaldr. Ekspertiza keirilmsi zaman akar edilmi uyunsuzluqlar aradan qaldrlmaldr. V. hrlraras avtomobil yollarnn sanitariya-mhafiz zonasnda yollarn tikilmsin, yol kompleksi tikililrinin ucaldlmasna, ssudan qurularn v irklndirici madd tutucularnn qurulmasna, mhndis kommunikasiyalarnn, bionqliyyat yollarnn kilmsin, yallq zola salnmasna, xidmt obyektlrinin almasna v hrkt thlksizliyi tlblri nzr alnmaqla, myynldirilmi qaydada hazrlanan v razladrlan layihlr uyun olaraq icaz verilir. Payz-q mvsmnd yolun sanitariya-mhafiz zonasnda mvqqti qarsaxlayan qurunun qurulmasna icaz verilir. VI. Avtomobil yollarnn tikintisi, yenidn qurulmas v tmiri zaman yol hrkti thlksizliyi tyinatl msrflrin azaldlmas qadaandr. VII. Mvafiq razladrma olmadan, layihi layihldirmy dair myyn edilmi tlblrdn v ya taprq rtlrindn knara xdqda, bu uyunsuzluu z hesabna aradan qaldrr. Layihnin ayr-ayr hisslrinin hyata keirilmsini qeyri-mmkn edn rait yarandqda, ilrin icras yol hrktinin thlksizliyin dair lav tdbirlrin hazrlanmas mqsdil layihiy v sifariiy mlumat vermlidir.

7

VIII. Tikilmi, yenidn qurulmu v ya tmir olunmu avtomobil yollarnn yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsin dair inaat normalarnn, qaydalarnn, standartlarnn v digr normativ sndlrin tlblrin uyunluu avtomobil yollarnn qbul edilm akt il tsdiq olunur. Avtomobil yollarnn qbul edilm akt yalnz nzart qaydasnda keirilmi mayinnin, yoxlamann v snan nticlri sasnda xsusi komissiya trfindn verilir. Bu komissiyann avtomobil yollarnn v mvafiq yol qurularnn mlkiyytilrinin tqdimat sasnda tkili qaydas v trkibi, habel avtomobil yollarnn qbul edilmsi zaman mayinnin, yoxlamann v snan keirilmsi qaydas Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn myyn edilir. IX. Avtomobil yollarnda yol hrktini nizamlayan texniki vasitlr Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqannn icazsi il quradrlr. X. Avtomobil yollarnn layihldirilmsini, tikintisini, yenidn qurulmasn v tmirini hyata keirn hquqi v fiziki xslr yol hrkti thlksizliyin dair standartlara, qaydalara v normativlr ml edilmmsin gr Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi qaydada msuliyyt dayrlar.

Madd 10. Avtomobil yollarnn saxlanlmas v abadladrlmas zaman yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi I. Avtomobil yollarnn saxlanlmas v abadladrlmas yol hrkti itiraklarnn tlbatlarnn maksimum dnilmsin v yol hrkti thlksizliyinin tmin olunmasna xidmt etmlidir. Bu mqsdil:

1) avtomobil yollar yol hrktinin itiraklar n srfli v rahat raitd saxlanlmal v daha da yaxladrlmaldr. Yol hrktinin thlksizliyi n qorxu trdn rait yarandqda, yol hrkti qadaan edilmli v ya mhdudladrlmaldr, thlksiz hrkt raitinin brpas n txirsalnmaz tdbirlr grlmlidir;

2) avtomobil yollarnda nianlama xtlri kilmli, yol nianlar v gstricilri (o cmldn thlkli v tin keiln sahlri ks etdirn marrut xritlri v sxemlri), svetoforlar v yol hrkti tkilinin digr texniki nizamlama vasitlri quradrlmaldr;

3) avtomobil yolunun yaxnlnda xstxanann olmas, onun istiqamti, yerldiyi msaf, xstxanann telefon nmrsi bard mlumat vern mvafiq yol nianlar quradrlmal, yollarn yaxnlnda tibb mssislrinin yerlmsi Tibbi yardm mntqsi yol nian il bildirilmlidir;

4) texniki qurularn quradrlmas, kommunikasiyalarn kilmsi, mhafiz ilrinin grlmsi, servis obyektlrinin tikilmsi v avadanlqlarnn qurulmas tmin edilmlidir;

5) avtomobil yollarnda yol raiti v hrkt rejimi haqqnda yol hrkti itiraklarna vaxtnda mlumat verilmli, yol raitinin xeyli pislmsi zaman (qar ynlar, yolun buz balamas) is, bu mqsdl radio v televiziya vasitlrindn istifad olunmal, lverisiz hava raitind yol hrkti itiraklarnn thlkli yol sahlrini qzasz kemlri tmin edilmlidir;

6) avtomobil yollarnda ilrin grldy, yol tikintisind istifad olunan mexaniki nqliyyat vasitlrinin, tikinti materiallarnn v s. qoyulduu yerlr, yol rtynn hrkt n thlk trd bilck zdlri (kl-ktr v kk yerlr, uxurlar v s.) qza thlkli sahlr v yol-nqliyyat hadislrinin tez-tez ba verdiyi yerlr vaxtnda akar edilmli v txirsalnmadan aradan qaldrlmaldr, bu mmkn olmadqda is mvafiq yol nianlar il, prlyici v ynldici vasitlrl bu Qanunla nzrd tutulmu xbrdarlq nianlar il iarlnmlidir;

7) avtomobil yollarnn hrkt hisssinin palqdan, su, qum v ya qar ynndan, buzdan v yaxud da dmsindn tcili olaraq tmizlnmsi n tdbirlr grlmlidir;

8) trtll, uzun ll, iri qabaritli, thlkli v ykdayan digr ar kili nqliyyat vasitlrinin avtomobil yollarnn st rtyn, yol qurularn, dmir yolunu v ya dmiryol keidinin avadanln zdly bilcyi hallarda, onlarn hrkti qadaan olunmal v ya yolun thlkli olan sahlrini qzasz kemlri tmin edilmli, xsusil thlkli hallarda is, baqa yol hrkti itiraklarnn hrkti mhdudladrlmaldr;

9) hrlraras avtomobil yollarnda tcili yardm ar sistemlri qurulmaldr, nqliyyat vasitlrinin dayanacaqlar, duracaqlar, tkil edilmli v yol hrkti itiraklarnn ilk tibbi yardm almaq, dinclmk, qidalanmaq, insann adi hyati v mit ehtiyaclarnn dnilmsinin tmini mqsdi il mvafiq yerlr dzldilmlidir;

10) avtomobil yollarndan yol nianlarnn, svetoforlarn, hrktin tkilinin digr texniki vasitlrinin xarlmasna, grnnn mxtlif manelrl mhdudladrlmasna, zdlnmsin, zbana qurulmasna, grm raitini pisldirn reklam lvhlrinin v transparantlarn qurulmasna yol verilmmlidir. II. Yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi n avtomobil yollarnn bu maddnin birinci hisssinin tlblrin uyun olaraq saxlanlmamasna v abadladrlmamasna, habel avtomobil yollarnda thlksiz hrkt raitinin yaradlmamasna gr:

1) dvlt hmiyytli avtomobil yollar zr Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan; 2) yerli hmiyytli avtomobil yollar, klr v meydanlar zr mvafiq icra hakimiyyti orqanlar; 3) zl avtomobil yollar zr bu yollarn sahiblri; 4) dmiryol keidlri zr dmiryol tkilatlar Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi

qaydada msuliyyt dayrlar. III. Bu maddnin birinci hisssind gstrilmi tlblrin hquqi v ya fiziki xslr trfindn yerin yetirmsin nzart Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn hyata keirilir.

8

IV. Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqannn Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi qaydada v hdd bu maddnin birinci hisssind gstrilmi tlblri pozan hquqi v ya fiziki xslri msuliyyt clb v tnbeh etmk ixtiyar vardr. V. Bu maddnin ikinci hisssind gstrilmi hquqi v fiziki xslr avtomobil yollarnn lazmi vziyytd saxlanlmamas, onlarn abadladrlmamas v ya avtomobil yollarnda thlksiz hrkt raitinin yaradlmamas nticsind ba vermi yol-nqliyyat hadislri zaman yol hrkti itiraklarna dymi maddi zrri dmy borcludurlar.

Madd 11. Avtomobil yollarndan istifad olunmas zaman yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi I. Azrbaycan Respublikasnn razisind olan btn hquqi v fiziki xslr bu maddnin tlblrin riayt etmkl avtomobil yollarndan istifad ed bilrlr. Avtomobil yollarnda yalnz dvlt qeydiyyatndan kemi, texniki chtdn saz vziyytd olan nqliyyat vasitlrinin hrktin yol verilir. II. Nqliyyat vasitlri yol hrkti qaydalarna uyun olaraq, ancaq yolun hrkt hisssind hrkt ed bilrlr. Nqliyyat vasitsinin yol iyini il hrktin yalnz dar yollarda baqa nqliyyat vasitsi il toqqumamaq, habel qsamddt dayanmaq n icaz verilir. III. Nasaz nqliyyat vasitlrinin, yklrin, materiallarn sahiblri onlar mumi istifadd olan yolun thkim zola (yollarn tikintisi v ya kilmi yol n ayrlan zolaq) hdudlarndan knara xarmadqda, avtomobil yollarna xidmt edn yol tsrrfat mssislri zlri bu nqliyyat vasitlrini, yklri, materiallar thkim zolann hdudlarndan knara xarmaq hququna malikdirlr. Bu zaman avtomobil yollarna xidmt edn yol tsrrfat mssislri nqliyyat vasitlrinin, yklrin v materiallarn salamatl n msuliyyt damrlar. IV. Avtomobil yollarnda v thkim zolanda aadaklar qadaandr:

1) rty tkmilldirilmi yollarda trtll, yaxud metal tikanl inlri olan nqliyyat vasitlrinin hrkti (dolay yollar olmadqda, onlarn krplrdn, bndlrdn, bataqlq yerlrdn ken yol sahlrindn hrkti, yol rtklrinin zdlnmmsi rti il, yollara xidmt edn yol tsrrfat mssislrinin yazl icazsi il hyata keiril bilr);

2) yollarn v ya yol qurularnn knar predmetlrl zibillnmsi, yaxud tutulmas, yolda knd tsrrfat mhsullarnn qurudulmas, zibil v qar ynlarnn yaradlmas;

3) yollarn hrkt hisssind yanacaq-srtk materiallarnn, kimyvi maddlrin, bitumun axmasnn mmknly il bal ilrin grlmsi, habel yk vurulub-boaldlmas;

4) yollardan qum v nql xarlmas; 5) xsusi olaraq buna uyunladrlmam krplrin altndan taxta-alban axdlmas; 6) mal-qarann otarlmas, habel onlarn yolun myyn edilmmi v uyunladrlmam yerlrindn

keirilmsi; 7) zn nqliyyat vasitlrinin krp dayaqlarna yan almas, krplrin altnda qayq stansiyalarnn, digr

qurularn yerldirilmsi; 8) torpaqlarn umlanmas, yalln qrlmas; 9) ktlvi istiraht yerlrinin tkil edilmsi; 10) kanalizasiya, snaye v irkli sularn axtmas; 11) yolu v thkim zolan zibilly biln materiallarn v yklrin mvafiq qaydada qabladrlmadan

aparlmas; 12) myynldirilmmi yerlrd yola girm v yoldan xma.

V. Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan il razladrmadan avtomobil yollarnda v nzart ediln zonalarda aadaklar qadaandr:

1) yolun hrkt hisssind v ya skilrd materiallarn ylmas v predmetlrin saxlanlmas (skilrd materiallarn v ya predmetlrin saxlanlmas nticsind yaranm mhdudiyytlrin piyadalarn gedi-glii n yolun hrkt hisssindn istifad etmsin sbb olmad hallar istisna olmaqla);

2) geoloji, axtar, tikinti, meliorasiya ilrinin aparlmas, rabit v elektrik xtlrinin, digr kommunikasiyalarn kilmsi;

3) daimi v mvqqti giri-x yerlrinin, baqa yollarla birlmlrin v ksimlrin yaradlmas; 4) yollarn hrkt hisssind sdlrin, laqbaumlarn qurulmas v nqliyyat vasitlrinin hrktinin baqa

sullarla ksilmsi; 5) thkim zolanda hrkt thlksizliyin aid olmayan nianlarn v gstricilrin, reklam lvhlrinin v

transparantlarn qurulmas; 6) dmiryol keidlrinin, bndlrin, lzlrin, nohurlarn, digr meliorasiya v hidrotexniki qurularn tikintisi,

yenidn qurulmas, tmiri v lvi, aylarn v kanallarn yatann drinldirilmsi; 7) brk rtkl yollarda avtomobillrin, traktorlarn, digr zgedn v qoqulu nqliyyat vasitlrinin zavod

snaqlarnn keirilmsi; 8) thkim zolanda nqliyyat vasitlrinin durmas v yuyulmas n meydanalarn, servis obyektlrinin,

kklrin, pavilyonlarn, digr qurularn yerldirilmsi v ticart aparlmas;

9

9) yarlarn, mqlrin v digr idman tdbirlrinin keirilmsi (krosslar, avtomotoyarlar, digr ktlvi tdbirlr). VI. Trtll, uzun ll, iri qabaritli, ar kili v ya thlkli yklri dayan nqliyyat vasitlrinin avtomobil yollarnda hrkti bu Qanunun 10-cu maddsinin ikinci hisssind gstriln hquqi v ya fiziki xslr il razladrlmaldr. Trtll, uzun ll, iri qabaritli, ar kili v ya thlkli yklri dayan nqliyyat vasitlrinin avtomobil yollarndan istifad qaydas Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn myyn olunur. Trtll, uzun ll, iri qabaritli, ar kili v ya thlkli yklri dayan nqliyyat vasitlrinin hrkti zaman avtomobil yoluna v yol qurularna zrr dydikd, onlarn sahiblri bu zrri dmy borcludurlar. VII. Bu maddd sadalanan qadaanlar v mhdudiyytlr bu Qanunun 10-cu maddsinin ikinci hisssind gstrilmi hquqi v ya fiziki xslr trfindn avtomobil yollarnn saxlanlmas, abadladrlmas v avtomobil yollarnda thlksiz hrkt raitinin yaradlmas n grln ilr amil edilmir. VIII. Avtomobil yollarndan istifad olunmas zaman yol hrkti thlksizliyinin bu maddd gstrilmi tlblrini pozan xslr Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi qaydada msuliyyt dayrlar.

Madd 12. Yol hrktinin mvqqti mhdudladrlmas v ya qadaan edilmsi I. Yol hrkti yalnz aadak hallarda mvqqti mhdudladrla v ya qadaan edil bilr:

1) yollarda tmir v ya abadladrma ilri grldkd; 2) tbii flakt, qza v ya digr fvqlad hadis ba verdikd; 3) yol hrktinin thlksizliyi, insanlarn hyat v ya mlak n thlk yarandqda; 4) hava-iqlim raiti xeyli pisldikd; 5) Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi hallarda ktlvi tdbirlr hyata keirildikd.

II. Yol hrktinin mvqqti mhdudladrlmas v ya qadaan edilmsi haqqnda qrar, yolun mnsubiyytindn asl olaraq, Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanlar v ya zl yolun sahibi trfindn qbul edilir. Yol raiti hrkt n ciddi thlk yaradarsa, yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsin nzarti hyata keirn orqan yol hrktinin mvqqti mhdudladrlmas v ya qadaan edilmsi haqqnda qrarn qbul edilmsi bard gstri ver bilr. Qrar olmadan, yol hrktinin mvqqti mhdudladrlmas v ya qadaan edilmsi, yalnz fvqlad hadislr, habel qza thlksinin aradan qaldrlmas il bal ilrin grlmsi zrurti il laqdar hallarda mmkndr. III. Yol hrktinin mvqqti mhdudladrlmas v ya qadaan edilmsi haqqnda qrarda yol hrktinin mhdudladrlmasnn v ya qadaan edilmsinin yeri, sbbi, vaxt v rtlri, qbul olunan qrar bard yol hrkti itiraklarna mlumat verilmsi qaydas, yol hrktinin thlksizliyi tdbirlri v ilrin yerin yetirilmsi mddtlri, zruri ilrin icrasna cavabdeh olan xslr gstrilir. IV. Yol hrktinin mvqqti mhdudladrlmas v ya qadaan edilmsi haqqnda qrar txirsalnmadan dvlt orqanlarnn v halinin nzrin atdrlmaldr. Qrarda gstrilmi zruri ilrin icrasna cavabdeh olan xslr yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsin nzarti hyata keirn orqanla birlikd zruri, o cmldn dolay yol il yol hrktinin tkil edilmsin dair tdbirlri hyata keirmlidirlr. V. Yol hrktinin mvqqti mhdudladrlmas v ya qadaan edilmsi zaman, thlksizlik tdbirlrinin hyata keirilmsi rtil, yalnz bu Qanunda nzrd tutulmu xsusi iarlrdn, frqlndirici nianlardan, svetoforlardan v digr texniki vasitlrdn istifad olunmaldr. VI. Yollara xidmt edn yol tsrrfat mssislri, fvqlad hallar istisna olmaqla, avtomobil yollarnda hrktin mvqqti mhdudladrlmasnn v ya qadaan edilmsinin planladrlmas, habel bunun n myyn olunmu mddtlr haqqnda yol istifadilrin qabaqcadan xbr vermlidirlr. Yol hrktinin mvqqti mhdudladrlmasnn v ya qadaan edilmsinin hr bir halnda yollara xidmt edn yol tsrrfat mssislri yol hrktinin myyn olunmu mddtd tcili brpas n zruri tdbirlr hyata keirmlidirlr. VII. Bu maddnin mddalarn, habel yol hrktinin mvqqti mhdudladrlmas v ya qadaan edilmsi haqqnda qbul olunmu qrarla myynldirilmi gstrilri v ya qadaan edilmsi mddtlrini pozan v ya zbana yol hrktini mvqqti mhdudladran v ya qadaan edn tqsirli xslr Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi msuliyyt dayrlar.

Madd 13. Klrin, meydanlarn v ya dmiryol keidlrinin tikilmsi, saxlanlmas v istifad olunmas zaman yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi Avtomobil yollar klrdn meydanlardan v ya dmiryol keidlrindn keirs, avtomobil yollarnn tikilmsi, saxlanlmas v istifad olunmas zaman yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsin, habel avtomobil yollarnda hrktin mvqqti mhdudladrlmasna v ya qadaan edilmsin dair bu Qanunun 912-ci maddlrind nzrd tutulmu mddalar eyni drcd hmin klrin, meydanlarn v ya dmiryol keidlrinin tikilmsin, saxlanlmasna v istifad olunmasna, habel klrd, meydanlarda v ya dmiryol keidlrind hrktin mvqqti mhdudladrlmasna v ya qadaan edilmsin d amil olunur.

10

Madd 14. Nqliyyat vasitlrinin yol hrktind itirak etmy buraxlmas Azrbaycan Respublikasnda qvvd olan vahid beynlxalq texniki gstrilr, yol hrktinin thlksizliyi normativlrin v standartlarna uyun gln, bu tlblr uyunluu barsind sertifikat olan, qeydiyyatdan, dvlt texniki baxndan kemi, habel sahibinin mlki msuliyyti Azrbaycan Respublikasnn icbari sorta qanunvericiliyin uyun olaraq sorta etmi nqliyyat vasitlri Azrbaycan Respublikas razisind yol hrktind itiraka buraxlrlar.

Madd 15. Yol hrktinin nizama salnmas Yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi n yol hrktinin vahid qaydalar myynldirilir. Yol hrkti Qaydalar bu Qanunla tsbit olunur v Azrbaycan Respublikasnn razisind olan btn fiziki v hquqi xslr n mcburidir. Azrbaycan Respublikasnda yol hrktinin xsusiyytlrini myynldirn digr normativ-hquqi aktlar (xsusi yklrin danmas, nqliyyat vasitlrinin ayr-ayr nvlrinin istismar, qapal razilrd hrkt etmsi v s.) yol hrkti Qaydalarnn tlblrin saslanmal v onlara uyun olmaldr.

Madd 16. Nqliyyat vasitlri srclrinin hazrlanmas v ixtisaslarnn artrlmasnn tkili I. Nqliyyat vasitlri srclrinin hazrlanmas v ixtisaslarnn artrlmas lazmi texniki-metodiki tdris vasitlri il tmin olunmu, Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi qaydada razlq alm kurslarda hyata keirilir. Bel kurslarn faliyyti Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn tsdiq ediln Nqliyyat vasitlri srclrinin hazrlanmas v onlarn ixtisasnn artrlmas kurslar haqqnda sasnam il nizama salnr. Nqliyyat vasitlri srclrinin hazrlanmas v ixtisaslarnn artrlmas il mul olan btn tdris mssislri Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn mvafiq icra hakimiyyti orqanndan alnm mlumatlara sasn uota alnmaldr. II. Nqliyyat vasitlri srclrinin hazrlanmas v ixtisaslarnn artrlmas xsusi proqramlar zr aparlr. Mvafiq kateqoriyal nqliyyat vasitlrinin srclri n proqramlar, dvlt thsil standartlar sasnda, Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn hazrlanr v tsdiq edilir.

Madd 17. Nqliyyat vasitlri srclrinin salamlnn qorunmas v onlar n lazmi mk raitinin yaradlmas I. Nqliyyat vasitsinin srcsn i gtrm hr hans fiziki v ya mlkiyyt formasndan asl olmayaraq hquqi xs:

1) yol-nqliyyat hadislrindn srcnn sortalanmasn tkil etmlidir; 2) srclrin iini Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyin, mk v istiraht rejimin uyun olaraq tkil

etmlidir; 3) srclrin mk grginliyinin v yorunluunun sviyysini azaltmaa ynldilmi lazmi tdbirlr

grmlidir. II. Srclrinin say 100 nfr v daha ox olan nqliyyat vasitlrinin sahiblri ixtisasladrlm tibbi idar v salamladrma mntqlri, tibbi-sanitariya hisslri, poliklinika blmlri v shiyy mssislri yaradrlar. Srclrinin say 100-dn az olan nqliyyat vasitlrinin sahiblri is, onlara tibbi xidmt gstrilmsi n razi tibb mssislri il mqavillr balayrlar.

Madd 18. Yollarda thlksiz davranma qaydalarnn vtndalara yrdilmsi I. Yollarda thlksiz davranma qaydalar vtndalara mktbqdr, mumthsil v xsusi thsil mssislrind, habel Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi qaydada razlq alm digr mssislrd yrdilir. II. Yollarda thlksiz davranma qaydalar vtndalara Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanlar trfindn hazrlanm v tsdiq edilmi nmunvi proqramlar v metodik tvsiyylr sasnda yrdilir. III. Yollarda thlksiz davranma qaydalarnn vtndalara yrdilmsi bard mdda mvafiq dvlt thsil standartlarna daxil edilir. IV. Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanlar, bu maddnin birinci hisssind nzrd tutulmu mssislr trfindn, yollarda thlksiz davranma qaydalarnn vtndalara yrdilmsi iin kmklik gstrmlidirlr. V. Yollarda thlksiz davranma qaydalarnn vtndalara yrdilmsi n ktlvi informasiya vasitlrindn d istifad oluna bilr.

Madd 19. Yol hrkti thlksizliyinin tibbi tminat I. Yol hrkti thlksizliyinin tibbi tminat srcly namizdlrin v nqliyyat vasitlri srclrinin mcburi qaydada tibbi mayindn v tkrar mayindn kemsindn, nqliyyat vasitlri srclrinin reys qaba, reysdn sonra cari tibbi mayindn kemsindn, yol-nqliyyat hadislri zaman zrr kmi xslr tibbi yardm gstrilmsindn, yol-nqliyyat hadislri zaman zrr kmi xslr, ixtisasl hkim kmyindk ilk tibbi yardm

11

gstrilmsi sullarnn yol hrkti itiraklarna, Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqannn v ixtisasladrlm blmlrin vzifli xslrin, habel haliy yrdilmsindn ibartdir. II. Mcburi tibbi mayinnin v tkrar mayinnin mqsdi srcly namizdlrin v nqliyyat vasitlri srclrinin salamlnn srclk faliyytin zidd gstricilrinin v ya digr mhdudiyytlrin myyn edilmsindn ibartdir. III. Yol-nqliyyat hadislri zaman zrr kmi xslr gstriln tibbi yardm aadaklardan ibartdir:

1) yol-nqliyyat hadislrinin ba verdiyi yerd ilk tibbi yardmn gstrilmsindn; 2) yol-nqliyyat hadislrinin ba verdiyi yerd, tibb mssissin gedrkn v tibb mssissind tibbi

yardmn gstrilmsindn. IV. Mcburi tibbi mayinnin dvriliyi, onun keirilmsi qaydas, Azrbaycan Respublikas vtndalar trfindn nqliyyat vasitlrinin idar olunmasn qeyri-mmkn edn tibbi gstricilrin siyahs, habel yol-nqliyyat hadislri zaman zrr kmi xslr tibbi yardmn tkili qaydalar Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn myyn edilir.

Madd 20. Yol-nqliyyat hadislrind zrr knlr tibbi yardm gstrilmsinin tkili I. Azrbaycan Respublikasnn shiyy mssislri yol-nqliyyat hadislri nticsind zrr knlr yardm gstrilmsini tmin edir, nqliyyat vasitsini idar edn xslrin alkoqoldan, narkotik vasitlr, psixotrop maddlrdn v gcl tsir gstrn digr maddlrdn istifad nticsind srxo vziyytd olub-olmadqlarn myyn edir, onlarn uotunu aparr, nqliyyat vasitlrini idar etmy yararllq haqqnda aray verirlr. II. Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanlar mtxssislrl, b v palatalarla tchiz olunmu, mayin v malic etmk imkanna, Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqannn stasionar postlar il rabit laqsin malik olan malicxanalar yollarn konkret sahlrin thkim edirlr. Bu malicxanalar yol-nqliyyat hadissi yerin drhal getmk v zrr knlr zruri tibbi yardm gstrmk n lazmi tdbirlr grmlidirlr. III. Yollarn yaxnlnda olan tibb mssislri (xstxanalar v malic-profilaktika mssislri) rabit vasitlri il tchiz edilmli v tibbi yardm arlarna cavab vermlidirlr. Yollara thkim edilmi xstxanalar v tcili yardm stansiyalar da mvafiq rabit cihazlar il tmin olunur. Mlumat qbul etmmy, elc d yol-nqliyyat hadissi yerin vaxtnda getmmy v ya ixtisasl tibbi yardm gstrmmy gr, tibbi heytin msul xslri Azrbaycan Respublikas qanunvericiliyi il myyn edilmi qaydada msuliyyt dayrlar. IV. Srclr idar etdiklri nqliyyat vasitlrind xsusi drman qutularnn olmasn, onlarn komplektldirilmsini tmin etmlidirlr.

Madd 21. traf mhitin mhafizsi I. Mexaniki nqliyyat vasitlrini layihldirn, istehsal v istismar edn fiziki v hquqi xslr gstriln nqliyyat vasitlrinin traf mhit irklndirici maddlr buraxmasnn, elc d ss-kyn v vibrasiyann qarsn almaq v onlar azaltmaq n tdbirlr grmlidirlr. Tullantlarnda myyn edilmi normadan artq irklndirici maddlr olan nqliyyat vasitlrinin istehsal, idxal v istismar qadaandr. II. Btn hquqi v fiziki xslr mvafiq nqliyyat tipinin traf mhit tullantlarnda irklndirici maddlrin yol veriln hdlrini v fiziki tsir gstrilmsinin yol veriln sviyylrini myyn edn normativlr ml edilmmsi n msuliyyt dayrlar.

Madd 22. Yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi proqramlar I. Yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi sahsind dvlt siyastinin hyata keirilmsi mqsdil v yol-nqliyyat hadislrinin saynn, bu hadislr nticsind dyn zrrin azaldlmasna ynldilmi dvlt v yerli hmiyytli proqramlar ilnib hazrlanr. II. Bu proqramlar razi v sah planladrlmasnn smrli laqlndirilmsi, bir-birin bal olan balansladrlm gstricilrin formaladrlmas sasnda, konkret regionun sosial-iqtisadi v ekoloji raiti, yol bksinin inkiaf sviyysi, qza vziyyti v yol hrktinin vahid uotu sisteminin digr gstricilri nzr alnmaqla hazrlanr. III. Yol hrkti thlksizliyinin tmin olunmas proqramna aadaklar daxil edilmlidir:

1) yollarn inkiaf v genilndirilmsi; 2) yol hrktinin tkilinin tkmilldirilmsi; 3) yol hrktinin thlksizliyi vziyytinin thlili v yol-nqliyyat hadislrinin, onlarn nticlrinin

azaldlmas zr tdbirlr; 4) myyn dvr n proqnozlar; 5) saslandrlm konkret mqsdlr; 6) hyata keirilmsi nzrd tutulan mqsdlr atmaa imkan verck tdbirlr; 7) proqramn dyri v onun maliyyldirilm mnblri, yol fondlarnn yaradlmas; 8) proqramn yerin yetirilmsin nzartin formalar v mtmadiliyi.

12

Madd 23. Yol hrkti thlksizliyini tmin etmk tdbirlrinin maliyyldirilmsi I. Proqramlarda nzrd tutulmu tdbirlr, habel yol hrkti thlksizliyini tmin etmk sahsind digr tdbirlr Azrbaycan Respublikas bdcsinin, yerli bdclrin, bdcdnknar vsaitlrin v Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanlarnn vsaiti hesabna maliyyldirilir. II. Yol hrkti thlksizliyini tmin etmk tdbirlri bu Qanunun mddalarn pozmaa gr Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn ediln crimlrin dnilmsi, nqliyyat vasitlrinin sortas, nqliyyat vasitlrinin mayit olunmas v haqq dniln digr lav xidmtlr nticsind Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanna daxil olan vsait hesabna maliyyldirilir. III. Bu Qanunun mddalarn pozmaa gr fiziki v hquqi xslr trfindn dniln crimlrdn daxil olan vsait Azrbaycan Respublikas mvafiq icra hakimiyyti orqannn myyn etdiyi qaydada v subyektlr trfindn tyinat zr istifad olunmaldr.

Madd 24. Yol hrkti thlksizliyi vziyytinin sas gstricilrinin dvlt uotunun tkili I. Azrbaycan Respublikas razisind yol hrktinin thlksizliyi vziyytinin sas gstricilrinin dvlt uotu aparlr. Bu gstricilr aadaklardr:

1) yol-nqliyyat hadislrinin; 2) yol-nqliyyat hadislrind zrr kmi xslrin; 3) nqliyyat vasitlri srclrinin; 4) yol hrkti qaydalarn pozmu xslrin; 5) yol hrkti sahsind inzibati xtalarn v cinaytlrin say; 6) yol hrkti thlksizliyi vziyytini ks etdirn gstricilr v yol hrkti thlksizliyinin tmin

edilmsin dair faliyytin nticlrinin gstricilri. II. Azrbaycan Respublikas razisind yol hrkti thlksizliyi vziyytinin dvlt uotu aparlarkn yol-nqliyyat hadislrind zrr kmi xslr aadaklar saylr:

1) yarallar yol-nqliyyat hadissi nticsind shhtinin myyn mddt pozulmasna sbb olan xslr;

2) hlak olanlar yol-nqliyyat hadissi yerind hlak olmu v ya bu cr hadis nticsind sonrak 7 gn rzind lm xslr. III. Dvlt uotunun sistemi Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanlar trfindn yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi sahsind dvlt siyastinin formaladrlmas v hyata keirilmsi iinin tkilini v ttbiqini tmin edir. IV. Yol hrkti thlksizliyinin tmin edilmsi sahsind dvlt uotunun aparlmas, mlumat uotlarnn istifadsi v hesabat mlumatlarnn formaladrlmas Azrbaycan Respublikas mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn myynldirilir.

Madd 25. Yol hrkti v onun thlksizliyi gstricilrinin vahid uot sistemi I. Azrbaycan Respublikasnda yol hrkti v onun thlksizliyi gstricilrinin (avtomobil yollarnn, nqliyyat vasitlrinin, srclrin v yol hrkti sahsind inzibati xtalarn, yol-nqliyyat hadislrinin, yol-nqliyyat zdlnmlrinin v sair) vahid dvlt uotu sistemi myyn edilir. II. Yol hrktinin thlksizliyi gstricilrinin siyahsn, uot v hesabat qaydasn Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan myyn edir. III. Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanlar yol hrkti v onun thlksizliyi gstricilrinin vahid uotu sistemind nzrd tutulmayan hesabatlar verilmsini ttbiq ed bilmzlr.

Madd 26. Layih v elmi ilrin aparlmas Mlkiyyt v tkilati-hquqi formalarndan asl olmayaraq, yol hrkti tkilinin perspektiv proqramlarn, kompleks sxemlrini v layihlrini hazrlayan, habel bunlar hyata keirn fiziki v hquqi xslr hmin sndlrd hrkt thlksizliyinin tmin edilmsi, traf mhit irklndirici maddlr buraxlmasnn v tullanmasnn, habel ss-kyn v vibrasiyann qarsnn alnmas v azaldlmas istiqamtind tdbirlr nzrd tutmal v bunlar Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan il razladrmaldrlar.

3 fsil

Nqliyyat vasitlrinin yol hrktind itirak etmy buraxlmas Madd 27. Nqliyyat vasitlrinin dvlt qeydiyyat I. Azrbaycan Respublikasnn razisind btn mexaniki nqliyyat vasitlri v onlarn qoqular bu Qanunla v ona uyun olaraq Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn qbul ediln Mexaniki nqliyyat vasitlrinin v onlarn qoqularnn myyn edilmi qaydada dvlt qeydiyyatndan keirilmsi v dvlt qeydiyyat zr uota alnmas haqqnda sasnam il myyn edilmi qaydada dvlt qeydiyyatndan keirilrk uota alnrlar. Dvlt qeydiyyat nqliyyat vasitlrinin konstruksiyasnn, texniki vziyytinin v avadanlnn qbul

13

olunmu thlksizlik qaydalarna uyun olmas, nqliyyat vasitlrinin istifad olunmas v ya xda edilmsi zaman uot gstricilrind dyiiklik aparlmas, nqliyyat vasitlrinin hrbi mkllfiyytinin myyn olunmas, nqliyyat vasitlrinin sahiblri trfindn rsumlarn v ya vergilrin dnilmsi, elc d nqliyyat vasitlrinin mrkzldirilmi kild v regionlar zr uota alnmas, sahibinin mlki msuliyytinin icbari sortasnn tmin edilmsi, hminin cinaytkarla v digr hquqpozmalara qar mbariz aparlmas mqsdi il hyata keirilir. Nqliyyat vasitsinin qoqu v yarmqoqunun qeydiyyat sahibinin (hquqi v fiziki xslrin) adna, kollektiv mlkiyytd olan nqliyyat vasitlri is yalnz bir xsin adna aparlr. Qeydiyyat zr daimi uota alnan nqliyyat vasitlrinin sahiblrin nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyat hadtnamsi v dvlt qeydiyyat nianlar verilir. II. Mexaniki nqliyyat vasitlrinin dvlt qeydiyyatn Azrbaycan Respublikasnn rayon, hr v blglrind aadaklar aparrlar:

1) hquqi v fiziki xslr mxsus olan (Azrbaycan Respublikas Silahl Qvvlrindn v digr birlmlrdn baqa) v mhrrikinin ii hcmi 50 kub/sm v daha ox, konstruktiv maksimal srti saatda 50 kilometrdn artq olan btn tipli, markal v modelli mexaniki nqliyyat vasitlrinin, onlarn qoqularnn v yarmqoqularnn Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan;

2) tramvaylarn v trolleybuslarn Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan; 3) traktorlarn, hminin me v knd tsrrfatnda istifad ediln digr mexaniki nqliyyat vasitlrinin -

Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan; 4) hquqi v fiziki xslrin mumi istifadd olan k-yol bksind istismar n nzrd tutulmayan

texnoloji nqliyyat vasitlrinin, hminin bu maddnin ikinci hisssinin 3-c bndind gstriln nqliyyat vasitlri istisna olmaqla mhrrikinin ii hcmi 50 kub/sm-dn az v konstruktiv maksimal srti saatda 50 kilometr v daha az olan digr mexaniki nqliyyat vasitlrinin - Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan;

5) hquqi v fiziki xslrin yar mqsdli idman nqliyyat vasitlrinin Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan; III. Azrbaycan Respublikas Silahl Qvvlrinin v digr birlmlrin mexaniki nqliyyat vasitlrinin vahid dvlt qeydiyyatn Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan aparr. IV. Hquqi v fiziki xslr hquqi nvan v ya yaay yeri zr bu maddnin ikinci v nc hisslrind nzrd tutulmu orqanlarda:

1) ld edildiyi vaxtdan on gn rzind; 2) fiziki xsin yaay yeri v hquqi xsin olduu yer dyiildiyi vaxtdan on gn rzind; 3) nqliyyat vasitlrinin ipoteka mqavilsi baland vaxtdan on gn rzind; 4) nqliyyat vasitsinin mhrrik, ban v assi nmrlri dyidirildiyi v ya qeydiyyat mlumatlarnn

dyidirilmsini tlb edn digr hallarn yarand vaxtdan on gn rzind onlara mxsus olan mexaniki nqliyyat vasitsini dvlt qeydiyyatndan keirmli v daimi uota aldrmaldrlar. Qeyd: Vrslik zr alnan nqliyyat vasitlrinin qeydiyyat istisna olmaqla, nqliyyat vasitlri 18 yana, asma mhrrikli velosipedi, mopedi v motosikletlri is 16 yana atm fiziki xslrin adna qeydiyyata alnr. Nqliyyat vasitsi yetkinlik yana atmam vrsnin adna qeydiyyata alnarkn, qeydiyyat sndind onun valideyninin, vladla gtrnin v himayinin soyad, ad, atasnn ad gstrilir v bel nqliyyat vasitsinin qyyumluq v himayilik orqannn icazsi olmadan qeydiyyatdan xarlmas qadaan olunur. IV-I. Nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyatnn aparlmas v daimi uota alnmas, nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsinin v dvlt qeydiyyat niannn verilmsi zaman aadaklar tmin olunmaldr:

1) nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyatnn v daimi uota alnmasnn, qeydiyyat hadtnamsinin v dvlt qeydiyyat niannn alnmas il bal internet vasitsil elektron formada mracit etm imkan ve hmin xsin nvbsi bard (tarix v vaxt gstrilmkle) eyni qaydada mlumatn verilmsi;

2) nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyatn v daimi uota alnmasn, qeydiyyat hadtnamesi v dvlt qeydiyyat niannn verilmsi il bal hmin faliyyti hyata keirn dvlt orqannda "bir pncr" prinsipinin tkili;

3) nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyat v daimi uota alnmas, qeydiyyat hadtnamsinin v dvlt qeydiyyat niannm verilmsi, habel nqliyyat vasitsinin mayinsi il bal hrktlrin fasilsiz olaraq hyata keirilmsi;

4) nqliyyat vasitsinin mayinsinin nvblrin yaranmasn istisna edn raitd xsusi avadanlqlarla tchiz olunmu yerlrd aparlmas;

5) dvlt rsumunun, verginin yalnz bank, pot, plastik kart v ya nternet vasitsi il dnilmsi; 6) nvblrin yaranmasn istisna edn, sndlrin qbulu v verilmsinin, dvlt qeydiyyat nianlarnn

verilmsinin elektron idaretm sistemi; 7) dvlt qeydiyyat niannda ks olunmu rqmlrin v ya hrflrin kombinasiyas zr dvlt qeydiyyat

nianlarmn verilmsin gr dvlt rsumunun mblinin, mvcud olan rqm v ya hrflrin kombinasiyalar bard mlumatlarn aqlanmas, habel dvlt qeydiyyat niannda ks olunmu rqmlrin v ya hrflrin kombinasiyalarn xsusi terminallar vasitlrl, o cmldn internet vasitsi il srbst semk v sifari etmk, hminin dvlt rsumunu dmk imkannn yaradlmas.

14

V. Bu maddnin ikinci v nc hisslrind nzrd tutulmu orqanlar nqliyyat vasitsinin sahibi v ya srncam vermk hququ olan digr xs trfindn mvafiq sndlr verildiyi v nqliyyat vasitsinin mhrrik, ban v assi nmrlri, habel rngini tutudurmaq mqsdil mayiny tqdim edildiyi vaxtdan 30 dqiq, sndlrin hqiqiliyinin bh dourduu mstsna hallarda bir gn rzind nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyatnn aparlmasn v onun daimi uota alnmasn, nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsinin v dvlt qeydiyyat niannn verilmsini hyata keirmlidirlr. Tqdim olunmu sndlrd atmazlqlar akar edildikd riziy mlumat verilir v bunlar aradan qaldrldqdan sonra dvlt qeydiyyat aparlr. V-I. Nqliyyat vasitsinin ipotekas haqqnda mqavilnin v sonrak ipoteka haqqnda mqavilnin dvlt qeydiyyat, habel qanunla myyn edilmi hallarda ipotekann lav qeydiyyat poteka haqqnda Azrbaycan Respublikasnn Qanunu il myyn edilmi qaydada bu Qanunun 27-ci maddsinin ikinci hisssind nzrd tutulmu orqanlar trfindn danar mlakn mvafiq rsmi reyestrind aparlr v reyestrdn xar ipoteka saxlayana tqdim edilir. Formas mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn myyn ediln xarda ipotekann dvlt qeydiyyatn aparan orqann ad, qeydiyyatn yeri, vaxt (tarixi v saat), qeydiyyat nmrsi, ipoteka saxlayan v ipoteka qoyan bard, habel ipoteka predmetinin eynildirilmsi n zruri mlumatlar gstrilir. potekann dvlt qeydiyyat ipoteka saxlayann rizsi v ya mhkmnin qrar sasnda qeydiyyat orqan trfindn lv edilir. Nqliyyat vasitsinin ipoteka il ykl olmas nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsind qeyd edilir v ipotekaya xitam verildikd bu qeyd lv edilir. VI. Nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyatnn aparlmas v daimi uota alnmas, nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsinin v dvlt qeydiyyat niannn verilmsi n nqliyyat vasitsinin sahibi v ya srncam vermk hququ olan digr xs bu maddnin ikinci v nc hisslrind nzrd tutulmu orqanlara bu Qanunla myyn edilmi mddtd aadak sndlri tqdim etmlidir:

1) riz; 2) Azrbaycan Respublikas vtndann xsiyyt vsiqsi (mvafiq olaraq Azrbaycan Respublikasnn

razisind cnbinin qeydiyyata alnmas haqqnda vsiq v ya Azrbaycan Respublikasnn hdudlarnda istifad edilmsi n vtndal olmayan xsin xsiyyt vsiqsi);

3) Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi qaydada onun sahibliyini tsdiq edn mvafiq snd v ya mhkmnin qrar;

4) Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi rsumlarn v ya vergilrin dnilmsi bard qbz;

5) xarici dvltlrd alnaraq Azrbaycan Respublikasnn razisin hquqi v fiziki xslr trfindn gtirilmi nqliyyat vasitsi n gmrk orqanlarnn verdiyi icaz sndi, nqliyyat vasitsinin vvl qeyd alnd dvltin daimi qeydiyyatndan xarldna dair sndi, onun qeydiyyat v ya tranzit nianlarn. VII. vvl qeyd alnd dvltin daimi uotundan xarlmadan Azrbaycan Respublikasna gtirilmi nqliyyat vasitsi gmrk orqanlarnn verdiyi icaz sndi sasnda sahibinin adna mvqqti qeydiyyata alnaraq, qeydiyyat hadtnamsi v nianlar il tmin olunur, nqliyyat vasitsinin vvlki uot yerin Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn ediln mracit mvafiq tsdiqlyici cavab alndqdan sonra daimi hadtnam verilir. Nqliyyat vasitsinin vvlki uot yerindn silinmsi Azrbaycan Respublikasnda yerln xarici sfirlik v konsul nmayndliklri trfindn hyata keirildikd, bu maddnin ikinci v nc hisslrind nzrd tutulmu orqanlara mvafiq konsul hadtnamsi tqdim edilir. VIII. Dvlt qeydiyyatnn aparlmas v daimi uota alnmas n nqliyyat vasitsinin tqdim edilmsi texniki nasazlq sbbindn mmkn olmadqda, nqliyyat vasitsinin sahibi rizd hmin sbbi qeyd etmli v bu maddnin ikinci v nc hisslrind nzrd tutulmu orqan trfindn ona gstrilck xidmt n rsum dmlidir. Rsumun dnilmsi bard qbz tqdim edildikdn sonra be gn rzind hmin orqan nasaz nqliyyat vasitsinin olduu yer zr onun mhrrik, ban v assi nmrlri, habel rngini tutudurmaq mqsdi il mayin keirmlidir. IX. Bu maddnin II v III hisslrind nzrd tutulmu orqanlar trfindn nqliyyat vasitsi dvlt qeydiyyat zr daimi uotdan aadak hallarda xarlr:

1) nqliyyat vasitsi sahibinin yaay yeri dyidikd v onun yeni yaay yeri nqliyyat vasitsini qeydiyyata alm mvafiq orqann faliyyt gstrdiyi razinin hdudlarndan knarda olduqda, habel qeydiyyat yerinin dyimsi il bal olan digr hallarda;

2) nqliyyat vasitsin mlkiyyt hququ xitam edildikd v ya nqliyyat vasitsi baqasna verildikd; 3) nqliyyat vasitlri xda edildikd.

X. Xarici dvltlrd qeydiyyatdan xarlmadan Azrbaycan Respublikasna 30 gndk mddt mvqqti gtiriln nqliyyat vasitlri Azrbaycan Respublikasnn srhd mntqsinin yaxnlnda yerln, bu maddnin ikinci hisssinin 1-ci bndind nzrd tutulmu mvafiq icra hakimiyyti orqannda txirsalnmadan mvqqti uota alnr. Bu bard hmin nqliyyat vasitlrinin sahiblrin 30 gn mddtin mvafiq snd verilir. XI. Xarici dvltlrd daimi qeydiyyatdan xarlmadan Azrbaycan Respublikasna 30 gndn artq mddt mvqqti gtiriln nqliyyat vasitlri, onlar geriy qaytarmaq bard sahibinin verdiyi hdilik v gmrk orqanlarnn verdiyi icaz sndi sasnda, bu maddnin ikinci v nc hisslrind nzrd tutulmu Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqannda nqliyyat vasitsi sahibinin cnbilr n vizasnda gstriln

15

mddt, Azrbaycan Respublikas vtnda n is bir il mddtindn artq olmamaq rti il, onun hdiliyi mddtin dvlt qeydiyyatndan keirilir. Bu zaman hmin nqliyyat vasitlrinin xarici qeydiyyat sndlri v nianlar mvqqti olaraq saxlanca qbul olunur v vzind onlar mvqqti dvlt qeydiyyat hadtnamsi v qeydiyyat nianlar il tmin edilirlr. Respublika razisini trk etdikd xarici qeydiyyat sndlri v nianlar nqliyyat vasitsi sahibin geri qaytarlr. XII. Xarici dvltlrd qeydiyyatdan xarlmadan Azrbaycan Respublikasna gtirilmi nqliyyat vasitlrinin mvqqti dvlt qeydiyyatnn aparlmas v mvqqti uota alnmas n, onlarn sahiblri v ya srncam vermk hququ olan digr xslr Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanna aadak sndlri tqdim etmlidirlr:

1) nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsini; 2) Azrbaycan Respublikas vtndann xsiyyt vsiqsini (mvafiq olaraq Azrbaycan Respublikasnn

razisind cnbinin qeydiyyata alnmas haqqnda vsiq v ya Azrbaycan Respublikasnn hdudlarnda istifad edilmsi n vtndal olmayan xsin xsiyyt vsiqsi);

3) Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi rsumlarn v ya vergilrin dnilmsi bard qbzi;

5) gmrk orqanlarnn mvqqti icaz sndlrini. XIII. Azrbaycan Respublikas razisind dvlt qeydiyyatna alnm nqliyyat vasitsi icar mqavilsi, etibarnam sasnda baqa xs verildikd, bu maddnin ikinci hisssind nzrd tutulmu mvafiq orqanlarda tkrar dvlt qeydiyyatndan keirilmlidir. XIII-I. Nqliyyat vasitsinin icary verilmsin dair mqavilni, yaxud nqliyyat vasitsindn istifad edilmsi v ya ona dair srncam verilmsi hquqlar il bal etibarnamni tsdiq edrkn notarius mqavilnin v ya etibarnamnin tsdiq edilmsi bard mlumat drhal mvafq icra hakimiyyti orqanna gndrir. Mvafiq icra hakimiyyti orqan texniki vasitlrdn istifad etmkl hmin mlumat gn mddtind mvafiq icra hakimiyyti orqanna gndrir. Daxil olmu mlumat sasnda mvafiq icra hakimiyyti orqan gn mddtind nqliyyat vasitsinin tkrar dvlt qeydiyyatn hyata keirir v mvafiq mlumat danar mlakn rsmi reyestrin daxil edir. Nqliyyat vasitsinin icary verilmsin dair mqavil notarius trfindn tsdiq edilmdikd, nqliyyat vasitsinin tkrar dvlt qeydiyyat bu maddnin IV-I, V v VI hisslrind nzrd tutulmu qaydada hyata keirilir. XIV. Tqdim ediln sndlrd, dvlt qeydiyyat nianlarnda saxtakarlq lamtlri akar edildikd, nqliyyat vasitlrinin mhrrik, ban v assi nmrlri dyidirildikd, aqreqat nmrlrinin v qeydiyyat mlumatlarnn tqdim ediln sndlr uyunsuzluu, habel nqliyyat vasitlrinin v ya tqdim ediln sndlrin axtarda olmalar bard mlumatlar mvcud olduqda hmin sndlr v nqliyyat vasitlri saxlanlr v mvafiq yoxlamalar aparlr. XV. Nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyatnn aparlmas, onun qeydiyyat zr daimi v ya mvqqti uota alnmas, nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsinin v ya dvlt qeydiyyat niannn verilmsi n nqliyyat vasitsinin sahibindn bu Qanunla nzrd tutulmu sndlrdn baqa digr sndlr tlb etmk qadaandr. XVI. Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan nqliyyat vasitsini qeydiyyata almaqdan imtina etdikd, onun sahibin imtinann sbblri bard yazl mlumat vermlidir. XVII. Azrbaycan Respublikasnn razisind:

1) dvlt qeydiyyatndan kemyn v yaxud nqliyyat vasitsinin geri qaytarlmas bard hdiliy ml etmyn;

2) dvlt qeydiyyat nian v ya onlardan biri yerind olmayan, elc d saxta v ya baqa nqliyyat vasitlrin verilmi v ya dvlt standartna uyun olmayan dvlt qeydiyyat nianlar il nqliyyat vasitlrini idar edn xslr Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il nzrd tutulmu qaydada msuliyyt dayrlar. XVIII. Nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyatnn aparlmas, nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsinin v ya dvlt qeydiyyat niannn verilmsi n nqliyyat vasitsinin sahibindn bu Qanunla myyn olunmayan sndlri tlb edn, nqliyyat vasitsinin qeydiyyata alnmasnda v ya qeydiyyatdan xarlmasnda srndrmiliy yol vern v ya onlarn hllindn qanunsuz olaraq imtina edn bu maddnin ikinci v nc hisslrind nzrd tutulmu orqanlarn vzifli xslri Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il nzrd tutulmu qaydada msuliyyt dayrlar. XIX. Nqliyyat vasitsinin sahibi nqliyyat vasitsinin qeydiyyata alnmas v ya qeydiyyatdan xarlmas zaman srndrmiliy yol verilmsindn v yaxud onlardan imtina olunmasndan inzibati qaydada v (v ya) mhkmy ikayt ed bilr.

Madd 28. Nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsi I. Nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsi Azrbaycan Respublikasnn razisind v onun hdudlarndan knarda yol hrktind olan nqliyyat vasitsi v onun sahibi haqqnda mlumatlar tsdiq edn vahid snddir. Nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsind ellips iarsi daxilind Azrbaycan Respublikasnn beynlxalq yol hrktind frqlnm nian AZ, bu sndi vern orqann ad, onun verilm tarixi v aadak mlumatlar gstrilir:

1) nqliyyat vasitsinin qeydiyyat nmrsi A;

16

2) nqliyyat vasitsinin buraxl ili v ya ilk qeydiyyatnn tarixi B; 3) nqliyyat vasitsi sahibinin soyad, ad, atasnn ad v yaay yeri C; 4) nqliyyat vasitsi istehsalsnn ad v ya markas D; 5) nqliyyat vasitsinin mhrrik, ban v assi nmrlri, rngi E; 6) nqliyyat vasitsinin icaz verilmi maksimum ktlsi (yalnz yk dayan nqliyyat vasitsi n) F; 7) nqliyyat vasitsinin yksz ktlsi (yalnz yk dayan nqliyyat vasitsi n) G; 8) nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsinin etibarllq mddti (bu mddt Azrbaycan

Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi qaydada mhdudladrlrsa) H. II. Nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsinin ad Azrbaycan Respublikasnn dvlt dilind v fransz dilind (Certificat dimmatriculation), bu maddnin birinci hisssinin 1-ci8-ci bndlrind gstriln mlumatlarn ad Azrbaycan v ingilis dillrind, baqa mlumatlar is Azrbaycan dilind yazlrlar. III. Nqliyyat vasitsi qeydiyyat zr uota alndqda, bu Qanunun 27-ci maddsinin ikinci hisssind nzrd tutulmu orqan trfindn nqliyyat vasitsinin sahibin nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsi verilir. Nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsinin verilmsi n Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi mbld dvlt rsumu dnilir. IV. Nqliyyat vasitsi sahibinin soyad, ad, atasnn ad dyidirildikd, ona verilmi nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsi itdikd v ya yararsz hala ddkd, bu maddnin nc hisssind nzrd tutulmu qaydada onlara verilmi nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsi dyidirilir. Qeydiyyat hadtnamsinin dublikatn almaq n, onun sahibi v ya srncam vermk hququ olan digr xs vvlki hadtnamnin itirilmsi bard mvafiq icra hakimiyyti orqanna mracit edir. V. Bu Qanunun 27-ci maddsinin ikinci hisssind nzrd tutulmu orqan trfindn nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsindki yazlarda dqiqsizliy yol verilmidirs, nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsi nqliyyat vasitsi sahibindn dvlt rsumu alnmadan, mvafiq dvlt orqannn hesabna dyidirilir. VI. Bu Qanunun 27-ci maddsinin ikinci v nc hisslrind nzrd tutulmu Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanlar nqliyyat vasitlrin verilmi qeydiyyat hadtnamlrindki mlumatlarn mrkzldirilmi uotunun aparlmasn tmin edirlr.

Madd 29. Nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyat nian I. Nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyat nian Azrbaycan Respublikasnn razisind v ya onun hdudlarndan knarda yol hrktind olan hr bir nqliyyat vasitsini frqlndirn, onun qabaq v arxa hisslrind (motosikletlrd, traktorlarda v qoqularda is yalnz arxa hisssind) myyn edilmi yerlrd brkidilmi xsusi lvhdir. Azrbaycan Respublikasnda nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyat nian rb rqmlrind v latn lifbasnn ba hrflrindn istifad edilmkl trtib olunur. II. Nqliyyat vasitsi dvlt qeydiyyat zr uota alndqda bu Qanunun 27-ci maddsinin ikinci hisssind nzrd tutulmu orqan trfindn nqliyyat vasitsinin sahibin nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyat nian verilir. Nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyat niannn verilmsi n Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi mbld dvlt rsumu dnilir. II-I. Dvlt qeydiyyat niannda ks olunmu rqmlrin v ya hrflrin kombinasiyas zr dvlt qeydiyyat nianlarnn verilmsin gr dvlt rsumunun mbli, mvcud olan rqm v ya hrf kombinasiyalar bard mlumatlar mvafq icra hakimiyyti orqannn internet shifsind yerldirilir. Mvcud olan rqm v ya hrf kombinasiyalar bard mlumatlarn yrnilmsin v dvlt rsumunun dnilmsin imkan vern istifadsi sad olan elektron avadanlqlar hmin orqann imtahan-qeydiyyat mntqlrind v digr yerlrd quradrlr, habel hr ksin yax gr bilcyi yerlrd dvlt qeydiyyat nianlarnn verilmsin gr dvlt rsumunun mblini ks etdirn lvhlr yerldirilir. III. Azrbaycan Respublikas razisind dvlt qeydiyyatna alnm nqliyyat vasitsi zgninkildirildikd dvlt qeydiyyat zr daimi uota alnmas zaman hmin nqliyyat vasitesinin dvlt qeydiyyat nian saxlanlr. Bel nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyat nian yalnz nqliyyat vasitsini satan xsin istyi il v nqliyyat vasitsini alan xsin razl il nqliyyat vasitsini satan xsin digr nqliyyat vasitsin bu maddnin II hisssind nzrd tutulmu qaydada verilir. Nqliyyat vasitsini satan v alan xs nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyat niann saxlamaq istmdikd hmin dvlt qeydiyyat nian mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn thvil alnr v nqliyyat vasitsini alan xsin nqliyyat vasitsin bu maddnin II hisssind nzrd tutulmu qaydada digr dvlt qeydiyyat nian verilir. IV. Nqliyyat vasitsinin dvlt qeydiyyat nian yararsz hala ddkd nqliyyat vasitsinin sahibi v ya srncam vermk hququ olan digr xs nqliyyat vasitsinin hmin dvlt qeydiyyat niannn yenisi il (rqmlrin v hrflrin kombinasiyas saxlanlmaqla) vz edilmsi bard mvafiq icra hakimiyyti orqanna mracit etmlidir. Hmin dvlt qeydiyyat niannn yenisi il vz edilmsi bu maddnin II hisssind nzrd tutulmu qaydada hyata keirilir. V. Dvlt qeydiyyat nian itdikd v ya ourlandqda, dvlt qeydiyyat nian itmi v ya ourlanm nqliyyat vasitsinin sahibi v ya srncam vermk hququ olan digr xs nqliyyat vasitsin yeni dvlt qeydiyyat niannn alnmas n bu maddnin II hisssind nzrd tutulmu qaydada mvafiq icra hakimiyyti orqanna mracit

17

edir. tmi v ya ourlanm dvlt qeydiyyat nian tapldqda, hmin dvlt qeydiyyat nian ilk olaraq onun sonuncu sahibin v ya srncam vermk hququ olan digr xs tklif edilir. VI. Bu maddnin III, IV v V hisslrind nzrd tutulmu hallarda dvlt qeydiyyat niannn vvlki (sonuncu) sahibin v ya srncam vermk hququ olan digr xs verilmsin gr, hmin xs "Dvlt rsumu haqqnda" Azrbaycan Respublikas Qanununun 18.65.6.2-ci maddsind nzrd tutulmu dvlt rsumunu dmlidir.

Madd 30. Nqliyyat vasitlrinin texniki vziyyti v onlarn texniki baxdan keirilmsi I. Azrbaycan Respublikasnn razisind yol hrktind itirak edn nqliyyat vasitlrinin texniki vziyyti v avadanl yol hrktinin thlksizliyi v traf mhitin mhafizsi baxmndan bu Qanuna 1 sayl lav il myyn olunmu tlblr uyun olmaldr. Texniki chtdn nasaz olan nqliyyat vasitlri yol hrktin buraxlmamaldrlar. II. Nqliyyat vasitlrinin sahiblri v ya nqliyyat vasitlrinin texniki vziyytin cavabdeh olan xslr:

1) nqliyyat vasitlrinin istismar zaman onlarn texniki vziyytin dair myyn edilmi tlblr riayt etmlidirlr;

2) nqliyyat vasitlrinin texniki chtdn saz vziyytd saxlanlmas n onlara vaxtl-vaxtnda texniki xidmt gstrmlidirlr;

3) texniki vziyyti dvlt standartlarnn, yol hrkti qaydalarnn tlblrin uyun glmyn, habel myynldirilmi qaydada qeyd alnmam, normativ tlblr pozulmaqla avadanlq quradrlm v ya avadanl dyidirilmi v ya texniki baxdan kemmi nqliyyat vasitlrinin istismarna yol vermmlidirlr. III. Nqliyyat vasitlrin texniki xidmt yalnz nqliyyat vasitlrinin sahiblri, xsusi texniki biliy v ixtisasa malik olan xslr v yaxud Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqannn myyn etdiyi qaydada texniki-tmir stansiyalar trfindn hyata keirilir. Nqliyyat vasitlrinin say 10 v daha artq olan hquqi xslr nqliyyat vasitlrin tminatl texniki xidmti bu mqsdl tkil etdiklri texniki-tmir sahlrind hyata keirirlr. IV. Nqliyyat vasitsin tminatl texniki xidmt gstrilmsi qaydas Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn qbul ediln Nqliyyat vasitlrin v onlarn qoqularna dvlt texniki baxnn keirilmsi qaydalar haqqnda, Nqliyyat vasitlrin tminatl texniki xidmt gstrilmsi haqqnda, Nqliyyat vasitlrin tminatl texniki xidmt gstrn texniki-tmir sahlri haqqnda v Nqliyyat vasitlrin tminatl texniki xidmt gstrn texniki-tmir stansiyalar haqqnda nmunvi sasnamlrl myyn edilir. V. stismarda olan nqliyyat vasitsin hmin modelin normativ-texniki sndlrind nzrd tutulmayan hisslr quradrmaq yolu il onun konstruksiyasnn parametrlrinin dyidirilmsi beynlxalq normativlr v standartlara uyun glmlidir. Nqliyyat vasitsinin tam ktlsinin v bu ktlnin oxlar zr paylanmasnn, arlq mrkzinin, tkr bazasnn v ya tkr dsturunun pozulmasna, habel tormoz v skan idar sisteminin vz olunmasna sbb olan dyiikliklr edilmsi qadaandr. VI. Azrbaycan Respublikasnda qeydiyyatda olan btn nqliyyat vasitlrin bu Qanunun 27-ci maddsinin ikinci v nc hisslrind nzrd tutulmu orqanlarda ild bir df texniki bax keirilir. stehsal olunduu ild qeydiyyata alnan nqliyyat vasitsi hmin ild texniki baxa clb olunmur. Texniki bax keirilmsi n "Dvlt rsumu haqqnda" Azrbaycan Respublikasnn Qanunu il myyn edilmi mbld dvlt rsumu dnilir. VI-I. Nqliyyat vasitsin texniki baxn keirilmsi zaman aadaklar tmin olunmaldr:

1) texniki baxn keirilmsi n internet vasitsil elektron formada mracit etm v mnasib vaxt semk imkannn yaradlmas, habel nqliyyat vasitsinin texniki baxn keirilmsi bard vaxt v tarixi gstrilmkl mracit edn xs mlumatn verilmsi;

2) texniki baxn fasilsiz olaraq keirilmsi; 3) texniki baxn nvblrin yaranmasn istisna edn raitd xsusi avadanlqlarla tchiz olunmu yerlrd

keirilmsi; 4) dvlt rsumunun, verginin yalnz bank, pot, plastik kart v ya nternet vasitsi il dnilmsi; 5) nvblrin yaranmasn istisna edn, sndlrin qbulu v verilmsinin elektron idaretm sistemi.

VII. Texniki bax keirilmsi n nqliyyat vasitsinin sahibi v ya srncam vermk hququ olan digr xs mvafiq orqana nqliyyat vasitsini v aadak sndlri tqdim etmlidir:

1) nqliyyat vasitsini idar etmy hquq vern sndi; 2) nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsini; 3) nqliyyat vasitsinin istismarnn qadaan edilmsin sbb olan nasazlqlarn aradan qaldrlmas bard

tminatl texniki xidmt gstrn texniki-tmir sahsinin v ya stansiyasnn sndini (gr bel xidmt hmin stansiya v ya sah trfindn gstrilmidirs);

4) Azrbaycan Respublikas qanunvericiliyi il myyn edilmi rsumun v ya verginin dnilmsi bard qbzi.

5) Nqliyyat vasitsinin sahibinin mlki msuliyytinin icbari sortas mqavilsinin Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyin uyun olaraq balanmas faktnn tstiq edn sorta hadtnamsini. VIII. Nqliyyat vasitsinin sahibi v ya srncam vermk hququ olan digr xs trfindn mvafiq sndlr v nqliyyat vasitsi bu Qanunun 27-ci maddsinin ikinci v nc hisslrind nzrd tutulmu orqanlara tqdim

18

edildikd, hmin orqanlar txirsalnmadan nqliyyat vasitsinin texniki vziyytini yoxlayr, mhrrik, ban v assi nmrlri, habel rngini tutudurmaq mqsdil mayin edir v saz nqliyyat vasitsin texniki bax talonu verir. IX. Bu Qanuna 1 sayl lav il istismar qadaan ediln nqliyyat vasitlrini idar etmy v onu vaxtnda texniki baxdan keirmmy gr nqliyyat vasitsinin sahiblri nqliyyat vasitsinin texniki vziyytin cavabdeh olan xslr v ya srclri Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi qaydada msuliyyt dayrlar. X. Nqliyyat vasitsinin sahibindn v ya srncam vermk hququ olan digr xslrdn bu Qanunla nzrd tutulmayan sndlri tlb etmy, nqliyyat vasitlrin texniki baxn keirilmsind srndrmiliy yol vermy v ya onlarn hllindn qanunsuz olaraq imtina etmy gr bu Qanunun 27-ci maddsinin ikinci v nc hisslrind nzrd tutulmu orqanlarn vzifli xslri, nqliyyat vasitsinin sazl haqqnda sndin verilmsind srndrmiliy yol vermy, onlarn verilmsindn qanunsuz olaraq imtina etmy, hmin sndin v snddki mlumatlarn hqiqt uyun olmamasna gr nqliyyat vasitsin tminatl texniki xidmt gstrn tminatl texniki-tmir sahsinin v ya stansiyasnn mvkkil edilmi xslri Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn edilmi qaydada msuliyyt dayrlar.

Madd 31. Nqliyyat vasitlrinin saxlanlmas I. Nqliyyat vasitlrinin sahiblri v ya srclri nqliyyat vasitlrini duracaqlarda v qarajlarda, habel yol hrkti thlksizliyi, traf mhitin mhafizsi v ictimai thlksizliyin tlblrin cavab vern yerlrd saxlamaldrlar. Nqliyyat vasitlrinin duracaqlar v qarajlar haqqnda nmunvi sasnamni Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan qbul edir. II. Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanlar:

1) yaay mntqlrinin layihldirilmsi zaman nqliyyat vasitlri duracaqlarnn, habel qarajlarnn yollara bitiik razilrd yerldirilmsini planladrmaldrlar;

2) qarajlarn v ya duracaqlarn tikintisi n torpaq sahlrini bu bard mracit etmi xslrin olduqlar razinin v ya onlarn yaad binalarn yaxnlnda ayrmaldrlar. III. Nqliyyat vasitlri duracaqlarnn, qarajlarnn sahiblri nqliyyat vasitlrinin toxunulmaz v thlksiz raitd saxlanlmasn tmin edirlr. Nqliyyat vasitlri saxlanca qbul edildikdn sonra onlarn myyn edilmi qaydalara uyun saxlanlmamasna gr duracaqlarn v dayanacaqlarn sahiblri Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il nzrd tutulmu qaydada msuliyyt dayrlar. IV. Nqliyyat vasitlri duracaqlarnn, qarajlarnn sahiblri:

1) nqliyyat vasitsinin sahibindn v ya srclrindn nqliyyat vasitsinin saxlanlma qaydasna ml olunmasn tlb etmlidirlr;

2) saxlanlmas n tqdim olunan nqliyyat vasitsinin xarici grnn v komplektliyini, zrurt olduqda is nqliyyat vasitsinin qeydiyyat hadtnamsini, onu idar ednin srclk vsiqsini yoxlamaldrlar v onlar hkmn qeyd almaldrlar;

3) nqliyyat vasitsinin sahibin v ya srcsn nqliyyat vasitsinin saxlanca qbul edilmsi bard xsusi snd vermlidirlr;

4) yol-nqliyyat hadissin dair arayn tqdim edildiyi hallardan baqa, bann hisslri zdlnmi nqliyyat vasitsini saxlanca qbul etmmlidirlr;

5) nqliyyat vasitsi ourlandqda v ya qarldqda, mvafiq icra hakimiyyti orqanlarna tcili mlumat vermlidirlr. V. Nqliyyat vasitlrinin icaz verilmyn yerlrd saxlanlmas n srclr Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il nzrd tutulmu qaydada msuliyyt dayrlar.

Madd 32. Nqliyyat vasitlrinin zgninkildirilmsi qaydas I. Bu Qanunun 27-ci maddsinin ikinci hisssinin 1-ci bndind nzrd tutulan nqliyyat vasitlrinin zgninkildirilmsind v girov qoyulmasnda maraql olan xs, mvafiq qd balamazdan vvl, nqliyyat vasitsini mayindn keirilmsi n Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanna tqdim etmlidir. Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan nqliyyat vasitsinin qeydiyyat sndlrini, onun mhrrik, ban v assi nmrlrini, rngini informasiya-axtar bazasnn mlumatlar sasnda yoxlayr v yoxlamann nticsi bard nqliyyat vasitsini tqdim etmi xs mvafiq aray verir. II. Nqliyyat vasitsinin zgninkildirilmsi, girov qoyulmas yalnz nqliyyat vasitsinin mayindn keirilmsi haqqnda aray tqdim edildikdn sonra, Azrbaycan Respublikas qanunvericiliyin mvafiq olaraq, Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqannn myyn etdiyi qaydada aparlr.

19

4 fsil Nqliyyat vasitlrini idaretm hququ

Madd 33. Nqliyyat vasitlrini idaretm hququ I. Bu maddnin ikinci hisssind nzrd tutulan ya hddin atm, salamlq chtdn srcly yararl, yol hrkti qaydalarn biln, srm vrdii v srclk vsiqsi olan hr bir fiziki xs Azrbaycan Respublikasnn razisind nqliyyat vasitlrini idaretm hququna malikdir. II. Azrbaycan Respublikas razisindki yollarda nqliyyat vasitlrini idar etmk hququ aadak yalardan yaranr:

1) velosipedi v ya araban idaretm hququ - 14 yadan; 2) asma mhrrikli velosipedi, mopedi v A1 kateqoriyasna daxil olan nqliyyat vasitlrini idaretm

hququ - 16 yadan; 3) A, B v C kateqoriyasna daxil olan nqliyyat vasitlrini idaretm hququ - 18 yadan; 4) BE - kateqoriyasna daxil olan nqliyyat vasitlrini idaretm hququ - 19 yadan; 5) tramvaylar, trolleybuslar, CE v D kateqoriyasna daxil olan nqliyyat vasitlrini idaretm hququ -

21 yadan; 6) DE - kateqoriyasna daxil olan nqliyyat vasitlrini idaretm hququ - 24 yadan. B kateqoriyasna daxil olan nqliyyat vasitlrini n az bir il idaretm tcrbsin malik olan xslr BE

kateqoriyasna, C v ya D kateqoriyasna daxil olan nqliyyat vasitlrini n az il idaretm tcrbsin malik olan xslr is mvafiq olaraq CE v ya DE kateqoriyasna daxil olan nqliyyat vasitlrini idar etmk hququna malikdirlr.

Hrbi qulluqular CE, D v DE kateqoriyasna daxil olan nqliyyat vasitlrini idaretm hququnu qanunvericilikl myyn edilmi qaydada 19 yadan ld ed bilrlr. III. Hr hans xsin salamlq chtdn srcly yararl hesab edilmsinin saslarn, habel nqliyyat vasitlrini idar etmsin mane olan xstliklrin v ya fiziki qsurlarn siyahsn Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan myyn edir v srcly yararsz hesab ediln xslr bard mlumatlar mvafiq icra hakimiyyti orqanlarna gndrir. IV. Velosiped, araba, asma mhrrikli velosiped v moped istisna olmaqla, Azrbaycan Respublikasnn razisindki yollarda nqliyyat vasitlrini idaretm hququ srclk vsiqsi sasnda hyata keirilir. V. Azrbaycan Respublikasnn razisindki yollarda hr hans fiziki xsin nqliyyat vasitlrini idaretm hququ yalnz aadak hallarda mvqqti mhdudladrla bilr:

1) xsin srclk vsiqsinin etibarlq mddti qurtarbsa srclk vsiqsi dyidirilndk; 2) xs trfindn yol hrktinin qaydalar bu Qanunla myyn edilmi hallarda kobud surtd

pozulmudursa Azrbaycan Respublikasnn qanunvericiliyi il myyn olunmu qaydada be ildn artq olmayan mddtin qurtarmasnadk;

3) xsd bu maddnin nc hisssind nzrd tutulmu xstliklr v ya fiziki qsurlar myyn edilrs xstlik malic olunanadk v ya fiziki qsur aradan qaldrlanadk. VI. Azrbaycan Respublikas mvafiq icra hakimiyyti orqannn myyn etdiyi siyahda nzrd tutulmu xstliklrl laqdar psixiatriya v ya narkoloji dispanserlrin uotunda olan, yaxud nqliyyat vasitlrini idar etmk sahsind ildn az tcrbsi olan, yaxud axrnc iki il rzind insanlara xsart yetirilmsi v ya onlarn lm il nticlnmi yol-nqliyyat hadissi trtmy, habel nqliyyat vasitsini srxo vziyytd idar etmy gr srclk hququndan mhrum olunmu xslr avtobuslar, tramvaylar v trolleybuslar idar etmy buraxlmrlar. Madd 34. Srclk vsiqsi I. Srclk vsiqsi hr hans xsin nqliyyat vasitlrini idar etmk hququnu tsdiq edn snddir. II. Mexaniki nqliyyat vasitlrinin tiplrindn asl olaraq, Azrbaycan Respublikasnda veriln srclk vsiqsinin aadak nvlri vardr:

1) motosikletlri, avtomobillri, tramvaylar v trolleybuslar idar etmk n; 2) traktorlar v digr mexaniki nqliyyat vasitlrini idar etmk n.

III. Nvndn asl olmayaraq hr bir srclk vsiqsind ellips iarsi daxilind Azrbaycan Respublikasnn beynlxalq yol hrktind frqlnm nian AZ v rqmlrl nmrlnmi aadak mlumatlar gstrilir:

1) sahibinin soyad; 2) sahibinin ad v atasnn ad; 3) sahibinin doum tarixi v yeri; 4) sahibinin yaay yeri; 5) vsiqni vermi orqann ad; 6) vsiqnin verilm tarixi v yeri; 7) vsiqnin qvvd olma mddtinin qurtard tarix; 8) vsiqnin nmrsi;

20

9) vzifli xsin imzas, vsiqni vermi orqann tamp v ya mhr; 10) sahibinin qan qrupu v imzas; 11) xsusi qeydlr.

IV. Avtomobillri v motosikletlri idar etmk n veriln srclk vsiqlrind, bu maddnin nc hisssind nzrd tutulmu mlumatlardan baqa, idar etm hququnun qvvsinin amil edildiyi nqliyyat vasitlrinin aadak kateqoriyalar gstrilir:

1) A1 - mhrrikinin ii hcmi 125 kub/sm-dn v mhrrikinin gc 11 kVt-dan ox olmayan motosikletlri idar etmk n;

2) A - btn nv motosikletlri idar etmk n; 3) B - aadak nqliyyat vasitlrini idar etmk n: A kateqoriyasna aid edilmyn, icaz veriln maksimum ktlsi 3.500 kq-dan, oturacaq yerlrinin say

src oturacandan lav 8-dn artq olmayan avtomobillri; qoqusunun icaz veriln maksimum ktlsi 750 kq-dan artq olmayan B kateqoriyasndan olan avtomobillri; qoqusunun icaz veriln maksimal ktlsi 750 kq-dan artq, lakin avtomobilin yksz ktlsindn ox olmayan

v btvlkd bel trkibin icaz veriln maksimum ktlsi 3500 kq-dan artq olmayan B kateqoriyasndan olan avtomobillri;

5) C - D kateqoriyasna aid edilmyn, icaz veriln maksimum ktlsi 3.500 kq-dan artq olan avtomobillri, habel qoqusunun icaz veriln maksimum ktlsi 750 kq-dan artq olmayan C kateqoriyasndan olan avtomobillri idar etmk n;

6) D - srniin danmas n nzrd tutulan v oturacaq yerlrinin say, src oturacandan lav, 8-dn artq olan avtomobillri, habel qoqusunun icaz veriln maksimum ktlsi 750 kq-dan artq olmayan D kateqoriyasndan olan avtomobillri idar etmk n;

7) BE - qoqusunun icaz veriln maksimum ktlsi 750 kq-dan artq v avtomobilin yksz ktlsindn ox olan B kateqoriyasndan olan avtomobillri, habel qoqusunun icaz veriln maksimum ktlsi 750 kq-dan artq olan v btvlkd bel trkibin icaz veriln maksimum ktlsi 3500 kq-dan artq olan B kateqoriyasndan olan avtomobillri idar etmk n;

8) CE - qoqusunun icaz veriln maksimum ktlsi 750 kq-dan artq olan C kateqoriyasndan olan avtomobillri idar etmk n;

9) DE - qoqusunun icaz veriln maksimum ktlsi 750 kq-dan artq olan D kateqoriyasndan olan avtomobillri idar etmk n;

10) Tramvay - tramvaylar idar etmk n; 11) Trolleybus - trolleybuslar idar etmk n.

V. Srclk vsiqsinin etibarlq mddti aadak kimidir: 1) 60 yana atmam xslr n 10 il; 2) 60 v daha ox ya olan xslr n onlarn 70 ya tamam olanadk qalan mddt; 3) 70 v daha ox ya olan xslr n 2 il; 4) siyahs Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn myyn ediln xstliklri

olan xslr n tqdim etdiklri tibbi arayda gstriln, lakin 2 ildn artq olmayan mddt. VI. Srclk vsiqsinin ad Azrbaycan Respublikasnn dvlt dilind v fransz dilind (Permis de conduire), bu maddnin nc hisssinin 1-ci11-ci bndlrind gstriln mlumatlarn ad Azrbaycan v ingilis dillrind, baqa mlumatlar is Azrbaycan dilind yazlrlar. VII. Srclk vsiqsinin sahibi ona verilmi srclk vsiqsini mhkm saxlamaa borcludur. VIII. Xarici dvltlrin slahiyytli orqanlar trfindn beynlxalq standartlara uyun verilmi v etibarlq mddti qurtarmam srclk vsiqlri d Azrbaycan Respublikasnn razisind qvvddir.

Madd 35. Srclk vsiqlrinin verilmsi, dyidirilmsi v qaytarlmas I. Bu Qanunun 33-c maddsinin birinci hisssind nzrd tutulmu srclk vsiqsini almaq istyn hr bir xs:

2) yol hrktinin qaydalar zr nzri v nqliyyat vasitlrini idaretm vrdilri zr tcrbi imtahanlar vermli;

3) Azrbaycan Respublikas qanunvericiliyi il myyn edilmi mbld dvlt rsumu dmlidir. I-I. Srclk vsiqsini almaq istyn hr bir xs yol hrkti qaydalar zr nzri v nqliyyat vasitlrini idaretm vrdilri zr tcrbi imtahanlara mstqil hazrlaa bilr v ya nqliyyat vasitlri srclrinin hazrlanmas kursunda hazrlq ke bilr. "A1", "A" v "B" kateqoriyalarna aid nqliyyat vasitlri istisna olmaqla, digr kateqoriyalara aid nqliyyat vasitlrinin idar edilmsi n srclk vsiqsini almaq istyn hr bir xs nqliyyat vasitlri srclrinin hazrlanmas v onlarn ixtisasnn artrlmas kursunda hazrlq kemlidir. II. Srclk vsiqsi almaq istyn xs Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanna aadak sndlri tqdim etmlidir:

21

1) Azrbaycan Respublikas vtndann xsiyyt vsiqsi (mvafiq olaraq Azrbaycan Respublikasnn razisind cnbinin qeydiyyata alnmas haqqnda vsiq v ya Azrbaycan Respublikasnn hdudlarnda istifad edilmsi n vtndal olmayan xsin xsiyyt vsiqsi);

2) mstqil hazrlq ken xslr istisna olmaqla, digr xslr n mvafiq kateqoriyal nqliyyat vasitlri srclrinin hazrlanmas zr tdris planlarnda v proqramlarnda nzrd tutulan hcmd hazrlq kemlri bard thsil mssissinin sndi;

3) Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqan trfindn tsdiq olunmu formada tibbi aray; 4) srclk vsiqsi verilmsi n dvlt rsumunun dnilmsi qbzi.

III. Srclk vsiqsi almaq istyn xs Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanna sndlri bilavasit v ya internet vasitsil tqdim edir (gndrir). Sndlr bu Qanunun 33-c v 35-ci maddlrind gstriln tlblr uyun olduqda xs yol hrkti qaydalar zr nzri v nqliyyat vasitlrini idaretm vrdilri zr tcrbi imtahan vercyi tarix v vaxt bard bilavasit v ya internet vasitsil mlumat verilir. Sndlr gstriln tlblr uyun olmadqda xs uyunsuzluun aradan qaldrlmas qaydas izah olunur. xs yaad v ya olduu razi zr imtahan-qeydiyyat mntqsind imtahan vermk hququna malikdir. IV. Bu Qanunla myyn edilmi ya v salamlq vziyyti tlblrin cavab vern:

1) srclrin hazrlanmas v onlarn ixtisasnn artrlmas kurslarnn mzunlar; 2) avtomobil nqliyyat vasitlri ixtisas zr kadrlarn hazrlanmas nzrd tutulmu ali v orta ixtisas tdris

ocaqlarnn mzunlar; 3) yol hrktinin qaydalar zr nzri v nqliyyat vasitlrini idaretm vrdilri zr tcrbi imtahanlara

mstqil hazrlam xslr Azrbaycan Respublikasnn mvafiq icra hakimiyyti orqanna mracit etdikdn sonra, gn mddtind yol hrkti qaydalar zr nzri v nqliyyat vasitlrini idaretm vrdilri zr tcrbi imtahanlara buraxlrlar. IV-I. mtahanlarn qbulu v srclk vsiqsinin verilmsi zaman aadaklar tmin olunmaldr:

1) dvlt rsumunun yalnz bank, pot, plastik kart v ya nternet vasitsi il dnilmsi; 2) nvblrin yaranmasn istisna edn sndlrin qbulu v