31
A

B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

A

Page 2: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

ISBN 978-974-123-123-1

ราคา

พมพครงท1 กนยายน2554

จำานวน 1,000เลม

จดพมพโดย มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม(มพส.)

เลขท99/305ถนนเทศบาลสงเคราะหแขวงลาดยาวเขตจตจกรกรงเทพฯ10900

โทรศพท:+6629539881-4โทรสาร:+6629539885

อเมล :[email protected]เวบไซต:www.efe.or.th

B C

Page 3: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

1 2

กาวแรก...มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม จากความตองการใชพลงงานของประเทศทเพมสงขนตลอดระยะเวลาทผานมาประกอบกบการเกดวกฤตการณนำามนหลายครงและราคานำามนทเพมสงขนในชวงทผานมารฐบาลจงใหความสำาคญกบการอนรกษพลงงานและสงเสรมการพฒนาพลงงานหมนเวยนขนมาใชประโยชนมากขน โดยแนวทางการสงเสรมการพฒนาพลงงานหมนเวยนมกรอบแนวทางทชดเจนเมอมการประกาศใชพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงานตงแตป2535เปนตนมา พระราชบญญตดงกลาวกำาหนดใหมการจดตงกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานขน เพอใชเปนเงนอดหนนหรอเงนชวยเหลอแกหนวยงานทงภาครฐและเอกชน ตลอดจนสถาบน การศกษาในการดำาเนนการอนรกษพลงงาน การศกษาวจยและสาธตเกยวกบโครงการพลงงานหมนเวยน รวมท งเงนชวยเหลอเพอสงเสรมการใชพลงงาหมนเวยนทมผลกระทบตอสงแวดลอมนอย โดยมสำานกงานคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต

(ปจจบน คอ สำานกงานนโยบายและแผนพลงงาน : สนพ.) เปนหนวยงานภาครฐทรบผดชอบบรหารจดการกองทนฯใหเปนไปตามวตถประสงคของพระราชบญญตดงกลาวและเพอเปนการสนบสนนการดำาเนนนโยบายของภาครฐในการสงเสรมการอนรกษพลงงานและพฒนาพลงงานหมนเวยนขนมาใชประโยชนใหแพรหลาย เน อ ง จ ากปร ะ เทศ ไทย เป นปร ะ เทศเกษตรกรรม จงมผลผลตทางการเกษตรเปนจำานวนมากเชนขาวออยยางพาราปาลมนำามนมนสำาปะหลงเปนตนการแปรรปผลผลตเหลานจะมวสดเหลอใชออกมาจำานวนหนง สามารถนำาไปใชเปนพลงงานชวมวลได โดยรฐบาลไดมนโยบายสงเสรมการผลตไฟฟาจากชวมวลมาตงแตป 2532 ตามนโยบายการรบซอไฟฟาจากผผลตไฟฟาเอกชนรายเลก(SmallPowerProducers :SPPs) ทมการผลตพลงงานไฟฟาและความรอนรวมโดยนำาพลงงานความรอนทเหลอจากกระบวนการผลต ไปใชในการผลตไฟฟาเพอขายเขาระบบจำาหนายของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.)รวมถงการรบซอไฟฟาจากเอกชนรายเลกทผลตไฟฟาจากกากหรอเศษวสดเหลอใชจากการเกษตรหรอจากการผลตผลตภณฑอตสาหกรรมหรอการเกษตร ผลตภณฑทแปรรปมาจากกากหรอเศษวสดเหลอใชจากการเกษตรรวมถงขยะมลฝอยและไมจากการปลกปาเปนเชอเพลง

นอกจากการแปรรปช วมวลเพ อผลตพลงงานโดยใชกระบวนการความรอนดงกลาวขางตนแลวการผลตกาซชวภาพจากมลสตวและนำาเสยจากโรงงานกเปนกระบวนการแปรรปชวมวลอกรปแบบหนงทรฐบาลใหการสนบสนนและสงเสรม โดยในชวงทผานมากองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงานไดใหการสนบสนนแกผประกอบการฟารมเลยงสตวทงขนาดใหญขนาดกลางและขนาดเลกในการกอสรางระบบผลตกาซชวภาพจากมลสตว อยางไรกตาม ถงแมประเทศไทยจะมศกยภาพในการผลตพลงงานจากชวมวลเปนจำานวนมากโดยเฉพาะในรปของวสดเหลอใชทางการเกษตรแตยงไมมการพฒนาเพอนำามาใชในการผลตเปนพลงงานเทาทควรโดยเฉพาะไฟฟาและความรอน เนองจากมอปสรรคและขอจำากดอยหลายประการ เชน (1) การขาดขอมลและการใหบรการดานขอมลในเรองชวมวล (2) กรอบนโยบายทจงใจใหมการใชประโยชนจากชวมวลในการผลตพลงงาน(3) กลไกและเครองมอทางดานการเงนไม

เอออำานวยตอการลงทนโครงการโรงไฟฟาชวมวล(4)ความไมแนนอนของปรมาณเชอเพลงชวมวลและ(5)ขาดรปแบบทดของโรงไฟฟาชวมวลขนาดเลกทสามารถขายไฟฟาไดในลกษณะสญญาระยะยาว (Firm Contract)จากปญหาและอปสรรคดงกลาว สำานกงานคณะกรรมการนโยบายพลงงานแหงชาต โดยดร.ปยสวสดอมระนนทนซงดำารงตำาแหนงเลขาธการในขณะนนและดร.พงศพสฏฐวเศษกลผอำานวยการกองอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน จ งไดจดต งมลนธพล งงานเพ อสงแวดลอม (Energy for Environment Foundat ion - E for E) ขนเมอวนท 10 เมษายน2543 เพอสนบสนนงานตามนโยบายของภาครฐในการกำาจดปญหาอปสรรคดานพลงงานดงกลาว มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม(มพส.)เปนหนวยงานอสระทมไดมงแสวงหากำาไร และจะไมดำาเนนการใดๆ ทเกยวของกบการเมองมวตถประสงคหลกเพอดำาเนนการสาธตและเผยแพรเทคโนโลยอนรกษพลงงาน การใช

Page 4: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

3 4

พลงงานหมนเวยนอยางมประสทธภาพและมผลกระทบตอสงแวดลอมนอย สงเสรมการนำาพลงงานหมนเวยนมาใชใหแพรหลายเผยแพรความร แนวความคดและวทยาการ รวมทงดำาเนนกจกรรมอนๆ ทสงเสรมใหมการใชพลงงานชวมวลอยางมประสทธภาพ ในระยะแรก มพส. ดำาเนนงานในลกษณะเปนหนวยงานวชาการใหแก สนพ. ในเรองชวมวลโดยขอบเขตงานของมพส.ครอบคลมการใหบรการ4ดานคอ(1)งานศกษาวเคราะหนโยบายพลงงาน (2) งานบรการใหคำาปรกษาดานเทคนค (3) งานบรการใหคำาปรกษาดานการเงนและการลงทนและ(4)งานขอมลและการเผยแพรโดยมรายละเอยดดงน (1) งานศกษาวเคราะหนโยบายพลงงาน (Policy Advocacy)ในระยะแรกเนนการศกษาปญหาและอปสรรคเชงนโยบายในการดำาเนนโครงการดานชวมวลในประเทศ รวบรวมแนวทางและวธการสงเสรมการใชชวมวลของประเทศตางๆ และเสนอแนะแนวทางเพอปรบปรงกฎระเบยบและนโยบายศกษาวเคราะหเชงเศรษฐศาสตรสำาหรบโครงการเพอสงเสรมการใชเชอเพลงชวมวลกาซชวภาพและนำามนเชอเพลงจากพชศกษาเชงสงคมศาสตรสำาหรบการอยรวมกบชมชนของโครงการพลงงานชวมวลในทองถน รวมถงเปนทปรกษาพฒนาโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด (CleanDevelopmentMechanism-CDM)และในระยะตอมาเปนงานตอเนองทงในเรองการจดการสมมนาเกยวกบพลงงานและไฟฟาเพอเผยแพรขอมลและแลกเปลยนความรความคดเหนและ

ประสบการณในกลมผเกยวของและสนใจรวมทงการจดการดงานและทศนศกษาอาทการรบซอไฟฟาจากผผลตไฟฟารายเลก การบรหารจดการพลงงานชมชน นอกจากน ยงตดตามและใหการสนบสนนนโยบายของรฐบาล โดยการใหคำาปรกษาและรวมเปนคณะทำางานในเรองทเกยวของ (2) งานบรการใหคำาปรกษาดานเทคนค (Technical Service Cell) ทำาการศกษาความเปนไปไดทางเทคนคของโครงการผลตพลงงานจากเชอเพลงชวมวล โครงการผลตกาซชวภาพ ใหคำาปรกษาเพอแกไขปญหาทางเทคนคของระบบผลตพลงงานจากชวมวลรวมถงการใหคำาปรกษาแกบรษทผผลตอปกรณในประเทศเกยวกบระบบผลตพลงงานจากชวมวลและการประสานงานกบบรษทผผลตจากตางประเทศเพอใหเกดการพฒนาและผลตอปกรณในประเทศ รวมทงการจดสมมนาและเผยแพรความรผานทางเวบไซตของ มพส.อยางตอเนอง

(3) งานบรการใหคำาปรกษาดานการเงนและการลงทน (Financing Service Cell)ทำาหนาทศกษาและจดทำาขอเสนอทางดานการเงนของโครงการผลตพลงงานจากชวมวล โครงการผลตกาซชวภาพและโรงไฟฟาพลงงานความรอนรวม ใหคำาแนะนำาเรองแหลงเงนทนทงในประเทศและตางประเทศแกผลงทน ใหคำาปรกษาในการจดทำาสญญาขอตกลงตางๆเชนสญญาจดหาเชอเพลงระยะยาวสญญาขายไฟฟาเปนตนรวมทงตดตามผลการดำาเนนงานของโรงไฟฟาตนแบบ เพอรบรองคำาขอรบการสนบสนนเงนประกนความเสยงจากกองทนสงแวดลอมโลก(GEF)และศกษาความเปนไปไดในการจดตงกองทนประกนความเสยง โดยทผานมาไดทำางานควบคไปกบการใหบรการดานเทคนค (4) งานขอมลและการเผยแพร (Informa-tion and Outreach Cell) ทำาหนาทรวบรวมขอมลและวเคราะหศกยภาพชวมวลในประเทศรวบรวมเทคโนโลยการผลตพลงงานจากชวมวลขอมลเกยวกบพลงงานหมนเวยนประเภทอนเชนพลงงานลมพลงงานแสงอาทตยพลงงานนำาขนาดเลกจดตงหองสมดชวมวลรวมถงทำาการเผยแพรประชาสมพนธขอมลตางๆ เหลานนในรปแบบของบทความในสอสงพมพและเวบไซตการฝกอบรม สมมนา เพอสรางความรความเขาใจแกประชาชนทวไป และผสนใจในเรองการนำาชวมวลมาใชในการผลตพลงงาน และการลดผลกระทบตอสงแวดลอม นอกจากนยงมกจกรรมชมชนสมพนธสำาหรบประชาชนทอยในบรเวณโครงการผลตพลงงานจากชวมวลดวย

และตอมาเพอใหการสงเสรมนโยบายดานชวมวลมความคลองตวและเปนไปอยางมประสทธภาพ ตลอดจนเพอลดขอจำากดและอปสรรคในการใชชวมวลเพอการผลตไฟฟาและสงเสรมใหมการนำาชวมวลมาใชเปนพลงงานใหมากยงขนดงนนสนพ.และกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน จงไดจดตงศนยสงเสรมพลงงานชวมวล(BiomassOne-StopClearingHouse) โดยความรวมมอจากสำานกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมสำานกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต(United Nations Development Programe- UNDP) กองทนสงแวดลอมโลก (GlobalEnvironment Facility -GEF)และโครงการความชวยเหลอระหวางประเทศแหงประเทศเดนมารก(DanishInternationalAssistance-DANIDA)โดยสนพ.เปนผบรหารโครงการและมพส.เปนผดำาเนนงานกจกรรมตางๆโดยมคณเนตรนฤมลศรมณฑลเปนผจดการโครงการทงนไดมการลงนามรวมกนระหวางรฐบาลไทยกบ UNDP เพอจดตงศนยสงเสรมพลงงานชวมวลเมอเดอนมถนายน2544

Page 5: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

5 6

ภารกจแรกของ มพส. กบศนยสงเสรมพลงงานชวมวล ภายหลงจากทไดมการลงนามระหวางรฐบาลไทยกบ UNDP เมอเดอนมถนายน2544เพอจดตง“ศนยสงเสรมพลงงานชวมวล”สำานกงานนโยบายและแผนพลงงาน ในฐานะผบรหารโครงการไดมอบหมายให มพส. เปนผบรหารงานศนยสงเสรมพลงงานชวมวลภายใตชอโครงการ“RemovalofBarrierstoB i omass Powe r Gene ra t i on andCogeneration in Thailand” ซงในชวงระยะเวลาทผานมา มพส. ไดมการดำาเนนงาน ทงในสวนของการบรหารศนยฯ และงานในสวนของมพส.ดงน 1. งานดานการบรหารจดการ 1.1 จดทำากฎระเบยบเพอการบรหารงานของศนยฯภายใตกรอบการดำาเนนงานของมพส. 1.2 จดทำาระบบบญชการเงนสำาหรบศนยฯโดยสอดคลองกบระเบยบมพส.และแหลงทนผสนบสนน 1.3 จดทำาระบบงานบรหารบคลากรสำาหรบโครงการจดต งศนยฯ โดยวางระบบการคดเลอกบคลากรใหสอดคลองกบวธการของแหลงเงนทน และมระบบการตดตามประเมนผลการปฏบตงานประจำาปสวนบคคล 1.4 จดทำารายงานประจำาป รายงานครงปและรายงานความกาวหนารายไตรมาสเสนอตอผสนบสนนทน 1.5 จดทำาแผนปฏบตงานประจำาปของโครงการฯ และของศนยฯ เพอเสนอขออนมตตอคณะกรรมการกำากบโครงการ

1.6 จ ดปร ะช มคณะกรรมการกำ า ก บโครงการฯอยางนอยปละ2ครง 1.7 จดทำาบนทกขอตกลงความรวมมอระหวางบรรษทเงนทนอตสาหกรรมแหงประเทศไทยและมพส.เพอการสงเสรมการใชพลงงานชวมวลทเหมาะสม 1.8 คดเลอกบรษททปรกษาเพอจดทำาแผนธรกจของศนยฯ 1.9 จดทำาบนทกความเขาใจในการใหการอดหนนทางการเงนสำาหรบโรงไฟฟาตนแบบ2แหง 2. งานบรหารศนยสงเสรมพลงงานชวมวล 2.1 จดทำาคำาแถลงพนธกจและนโยบายการดำาเนนงานของศนยฯ 2.2 จดทำาแผนธรกจเพอกำาหนดแนวทางดำาเนนงานของศนยฯ โดยมแผนธรกจทเสรจสมบรณ พรอมใชงานไดเมอเดอนกนยายน2547 2.3 พฒนาโครงการใหมๆ เชน โรงไฟฟาชวมวลระบบกาซชวภาพในโรงงานการศกษาดานนโยบายพลงงานหมนเวยน 2.4 ตดตามประเมนผลและรบรองผลงานของโรงไฟฟาตนแบบเพอรบเงนอดหนนประกนความเสยง โดยตรวจสอบรายงานการดำาเนนงานของโรงไฟฟา โดยเฉพาะประเดนการลดภาวะเรอนกระจกจากการใชชวมวลทก6เดอน

3. งานดานขอมล 3.1 จดตงและพฒนาเวบไซตของศนยฯเพอเผยแพรประชาสมพนธขอมลขาวสารของโครงการ 3.2 รวบรวมขอมลทตยภมของแหลงชวมวลตางๆในประเทศไทยและพฒนาระบบฐานขอมลชวมวล เพอเปนฐานขอมลชวมวลทใชอางองได โดยปรบปรงขอมลใหมความทนสมยอยเสมอ 3.3 ปรบปรงพฒนาระบบหองสมดเพอใหสามารถรองรบการสบคนขอมลผานเวบไซตได 3.4 ขยายเครอขายขอมลดานพลงงานหมนเวยน และสรางพนธมตรกบองคกรทมวตถประสงคคลายกน 3.5 จดทำาขอมลสำาเรจรปสำาหรบใชในการวเคราะหความเปนไปไดของโครงการชวมวล เพอใหบรการในเชงพาณชย โดยมขอมลสรปดานอปสงคและอปทานของชวมวลจากอตสาหกรรมตางๆเพอวเคราะหความเปน

ไปไดเบองตนของโครงการชวมวลทจะเกดขนใหมอยางตอเนอง 4. งานดานประชาสมพนธ 4.1 ประมวลประสบการณโรงไฟฟาชวมวลเพอเผยแพรทางสอตางๆและจดฝกอบรมดงาน 4.2 จดกจกรรมเพอสงเสรมการมสวนรวมของชมชนในการสนบสนนโรงไฟฟาชวมวล 4.3 จดทำาบทความเกยวกบชวมวลและพลงงานสะอาดเพอเผยแพรในสอตางๆ 4.4จดใหมการสมภาษณทางวทย/โทรทศนเรองชวมวลและผลงานของศนยฯ 4.5 จดประชม อบรมและสมมนาเพอใหความรดานชวมวลและพลงงานหมนเวยนแกกลมเปาหมายตางๆ ไดแก ผประกอบการสถาบนการเงนหนวยงานภาครฐเปนตน ศนยสงเสรมพลงงานชวมวล (Biomass One-stop Clearing House) BOSCH ศนยสงเสรมพลงงานชวมวล จดตงขนเมอเดอนตลาคม2544 โดยไดรบการสนบสนนงบประมาณจากกองทนสงแวดลอมโลกสำานกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต(UNDP)ระยะเวลา5ปวงเงน285ลานบาทและจากกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน สำานกงานนโยบายและแผนพลงงานระยะท 1 เปนเวลา2ป(พ.ศ.2545-2547)ระยะท2เปนเวลา2ป(พ.ศ.2547-2549)วงเงนรวม22ลานบาทและจากรฐบาลเดนมารกภายใตโครงการความชวยเหลอระหวางประเทศแหงประเทศเดนมารก(DANIDA)จำานวนเงน45ลานบาท

Page 6: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

7 8

ทงน ในระยะแรกใชชอภาษาไทยวา ศนยสงเสรมการผลตไฟฟาโดยเชอเพลงชวมวลและชอภาษาองกฤษBiomass One-stop Clearing House (BOSCH) โดยวตถประสงคของศนยสงเสรมพลงงานชวมวลมดงน (1) เพอสนบสนนใหนำาชวมวลมาใชเปนพลงงานในประเทศมากขน โดยเผยแพรขอมลดานเทคนคและการเงนใหคำาแนะนำาแกเจาของแหลงชวมวล และนกลงทนในการพฒนาโครงการผลตไฟฟาโดยใชเชอเพลงชวมวล (2) เพ อ ส า ธ ต ร ะบบผล ต ไฟฟ า จ ากเชอเพลงชวมวล เปนการสรางความเชอมนในเทคโนโลยแกเจาของแหลงชวมวล นกลงทนประชาชนทวไปและสถาบนการเงน (3) เพอศกษา และเสนอแนะนโยบายการสงเสรมการใชพลงงานชวมวลทเหมาะสม (4) เพอประชาสมพนธใหความรความเขาใจในเรองการใชพลงงานหมนเวยนของประเทศ โดยเฉพาะการนำาชวมวลมาใชผลตไฟฟา 1. โครงสรางการบรหารงาน โครงสรางการบรหารงานของศนยสงเสรมพลงงานชวมวลประกอบดวย 1.1 สำานกงานนโยบายและแผนพลงงาน (สนพ.) เปนองคกรผรบผดชอบโครงการ(DesignatedInstitution)ตามขอตกลงระหวางรฐบาลไทยกบกองทนสงแวดลอมโลก และสำานกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาตซงไดมการแตงตงผบรหารของ สนพ. ใหดำารงตำาแหนงผอำานวยการโครงการ (NationalProjectDirector) มหนาทกำาหนดนโยบาย

ทศทางการดำาเนนงานและกำากบการปฏบตงานของโครงการใหเปนไปตามวตถประสงคทไดกำาหนดไว และทำาหนาทเปนเลขานการของคณะกรรมการกำากบโครงการ(ProjectSteeringCommittee) 1.2 คณะกรรมการกำากบโครงการ (Project Steering Committee)ประกอบดวยกรรมการจำานวน 14 ทาน ซงเปนผแทนของหนวยงานทเกยวของและผเชยวชาญดานพลงงาน โดยมผอำานวยการ สนพ. เปนประธานกรรมการมหนาทในการวางนโยบาย กำาหนดทศทางเปาหมาย ตลอดจนกำากบดแลและตดตามการดำาเนนงานของโครงการฯ เพอใหเปนไปอยางมประสทธภาพและบรรลตามวตถประสงคทวางไวรวมถงเสนอขอคดเหนเพอปรบปรงการบรหารงานของโครงการฯทงนคณะกรรมการกำากบโครงการประกอบดวยผแทนจาก (1) สำานกงานนโยบายและแผนพลงงาน :ผอำานวยการสนพ. (2) สำานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (3) สำานกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (4) สำานกงานความรวมมอเพอการพฒนาระหวางประเทศกระทรวงตางประเทศ (5) กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน(พพ.) (6) United Nations DevelopmentProgramme(UNDP) (7) Danish InternationalDevelopmentAssistance(DANIDA)

(8) การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย(กฟผ.) (9) การไฟฟาสวนภมภาค(กฟภ.) (10)ธนาคารทหารไทยจำากด(มหาชน) (11)สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (12)รศ.ดร.สวทยเตย (13)รศ.ดร.บณฑตเอออาภรณ (14)ผแทนจากสนพ.ในฐานะผอำานวยการโครงการ มพส. ไดรบมอบหมายจาก สนพ. และคณะกรรมการกำากบโครงการใหเปนผบรหารโครงการ จดทำาระเบยบปฏบตสำาหรบการบรหารโครงการและจดตง“ศนยสงเสรมพลงงานชวมวล”ภายใตกรอบการดำาเนนงานของมพส. 1.3 สำานกงานบรหารโครงการ (ProjectManagement Office)มผอำานวยการโครงการ(ผแทนของสนพ.)เปนผบรหารระดบสงและมผจดการโครงการเปนผบรหารงานประจำาทำาหนาทในการวางรปแบบ การบรหารองคกรและชวยเหลอผอำานวยการโครงการในการดแลปฏบตงานในสวนตางๆ ของโครงการ รวมทงสนบสนนการดำาเนนงานศนยสงเสรมพลงงานชวมวล เพอใหสามารถใหบรการและสรางผลงานใหไดตามเปาหมายทวางไว 1.4 ศนยสงเสรมพลงงานชวมวล (Biomass Clearinghouse) เปนศนยบรการครบวงจรทใหขอมล ขาวสาร วเคราะหแนวนโยบายเพอสงเสรมการใชพลงงานชวมวล รวมถงการใหคำาปรกษาดานเทคนค และการเงนการลงทนในโครงการชวมวล โดยหนาทและภารกจหลกของศนยฯ จะมการปรบเปลยนใหเกดผลใน

ทางปฏบตอยางเปนรปธรรมและเหมาะสมกบแนวนโยบายของ สนพ. ซงเปนผรบผดชอบโดยตรงในเรองการกำาหนดนโยบายพลงงานของประเทศและการกำาหนดทศทางการดำาเนนงานของศนยฯ 2. ผลงานของศนยสงเสรมพลงงานชวมวล ศนยสงเสรมพลงงานชวมวล เรมปฏบตงานตงแตเดอนเมษายน 2545 และไดดำาเนนกจกรรมตางๆ ภายใตโครงการ “Removal ofBarriers to Biomass Power GenerationandCogenerationinThailand”เพอสนบสนนนโยบายของภาครฐในการสงเสรมการผลตไฟฟาจากชวมวล และการดำาเนนกจกรรมเพอลดปญหาและอปสรรคในการใชชวมวลเพอผลตไฟฟา โดยผลการดำาเนนงานทสำาคญ สรปไดดงน

Page 7: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

9 10

แผนพบศนยสงเสรมพลงงานชวมวล : ฉบบแรก

2.1 โครงการพลงงานชวมวล ศนยสงเสรมพลงงานชวมวลไดใหบรการในดานตางๆ เพอสนบสนนการผลตพลงงานจากชวมวลใหกบกลมผสนใจทงนกลงทนเจาของเชอเพลงชวมวลและสถาบนการเงน โดยสวนหนงของโครงการทไดดำาเนนงานไดแก (1) การศกษาศกยภาพพลงงานชวมวลและการใชระบบสารสนเทศทางภมศาสตร(GIS)ในการจดการทรพยากรชวมวลเพอเปนเครองมอสำาคญในการประเมนความเปนไปไดทจะพฒนาโครงการโรงไฟฟาชวมวลในแตละเขตพนทโดยไมใหเกดปญหาการขาดแคลนชวมวลและการสงเสรมใหอตสาหกรรมในพนทนำาชวมวลมาใชทดแทนเชอเพลงฟอสซลอนๆ ผลการศกษานสามารถนำาไปประกอบการวางแผนจดการทรพยากรชวมวลอยางมประสทธภาพได (2) การศกษาความเปนไปไดโครงการมงเจรญกรนเพาเวอรซงเปนโครงการโรงไฟฟาพลงงานแกลบขนาดกำาลงผลต8.8เมกะวตตทจงหวดสรนทร โดยการใหคำาปรกษาเกยวกบการคดเลอกผรบเหมากอสรางรวมถงระยะกอสรางและทดสอบระบบ ดำาเนนการขอใบอนญาตตางๆและดำาเนนกจกรรมชมชนสมพนธรวมทงเปนทปรกษาดานการลงทนในการจดหาแหลงเงนสำาหรบโครงการ และการจดทำาขอเสนอโครงการ(ProjectIdeaNote:PIN)เพอเตรยมการสำาหรบการซอขายเครดตคารบอนภายใตกลไกการพฒนาทสะอาด (CleanDevelopmentMechanism:CDM) (3)การศกษาความเปนไปไดทางเทคนคและการเงนของโครงการผลตพลงงานจากชวมวล

เชน โครงการระบบผลตไฟฟาและความรอนรวม (Cogeneration) โดยนำาไอนำาทผลตไดไปใชสำาหรบระบบทำาความเยนในโรงงานประกอบรถยนตขนาดใหญทางภาคตะวนออกโครงการโรงไฟฟาจากทะลายปาลมเปลา โครงการปรบเปลยนเชอเพลงจากนำามนเตามาใชชวมวล(Fuel Switching) ใหกบโรงงานอตสาหกรรมโครงการศกษาเรองการใชเชอเพลงชวมวลทดแทนถานหนบางสวนของโรงไฟฟาถานหน(Co-Firing) รวมถงเปนทปรกษาใหกบสถาบนการเงน ในการใหความเหนเกยวกบการผลตพลงงานจากชวมวลประกอบการพจารณาโครงการ (4) ระบบผลตกาซชวมวล (Gasification)สำาหรบโครงการผลตไฟฟาจากชวมวลขนาดเลกในประเทศไทย โดยการศกษาขอมลเกยวกบระบบนในหลายประเทศทมการพฒนาระบบGasificationในเชงพาณชยและไดทำาการเผยแพรขอมลดงกลาวโดยการจดสมมนาประสานงานกบภาครฐและผผลตเครองจกรอปกรณในประเทศวตถประสงคทสำาคญคอการถายทอดเทคโนโลยGasificationอยางเปนระบบใหกบผผลตภายในประเทศและใหสามารถประยกตใชในประเทศไทยไดอยางมประสทธภาพ (5) โครงการเครอขายผเชยวชาญดานชวมวลโดยการรวบรวมรายชอผเชยวชาญดานชวมวลของประเทศไทยและจดประชมสมมนาผเชยวชาญเพอแลกเปลยนความรและขอมลเปนระยะๆ

Page 8: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

11 12

(1) โรงไฟฟารอยเอดกรน

ภาพจากwww.egco.co.th

2.2 โครงการพลงงานจากกาซชวภาพ กาซชวภาพเปนผลผลตจากระบบบำาบดของเสยโดยวธไรอากาศ ของเสยจากมลสตวนำาเสยจากโรงงานอตสาหกรรม ขยะจากตลาดสด เปนตน จลนทรยในระบบจะผลตกาซชวภาพซงมสวนผสมของกาซมเทนประมาณรอยละ50-70ทำาใหสามารถใชเปนเชอเพลงทดไดทงเพอการเผาไหมทดแทนกาซหงตมโดยตรง หรอใชในเครองยนตผลตกระแสไฟฟาศนยสงเสรมพลงงานชวมวลไดดำาเนนโครงการทเกยวกบระบบผลตพลงงานจากกาซชวภาพดงน (1)เปนทปรกษาในการออกแบบและพฒนาโครงการกอสรางระบบผลตกาซชวภาพจากนำาเสยของโรงงานสกดนำามนปาลมดบจำานวน2โครงการทจงหวดสราษฎรธานโดยนำาระบบCSTR(Completely-Stirred Tank Reactor)มาปรบปรงใช พรอมท ง ใหคำาปรกษาในการสรางระบบผลตไฟฟาขนาดเลกทใชกาซชวภาพเปนเชอเพลงเพอขายไฟฟาใหกบการไฟฟาสวนภมภาคผานโครงการผผลตไฟฟาขนาดเลกมากทใชพลงงานหมนเวยน (VerySmallPowerProducer:VSPP) (2)เปนทปรกษาในการออกแบบเพอกอสรางระบบบำาบดนำาเสยแบบไรอากาศของโรงฆาสตวรวม8แหงเพอผลตกาซชวภาพใชเปนพลงงานทดแทนในกจการของโรงฆาสตว ซงตลอดอายโครงการ15ปคาดวาจะสามารถผลตกาซชวภาพไดรวมทงสนประมาณ1,636,800ลกบาศกเมตรทดแทนกาซหงตมหรอกาซ LPG ได 752,928กโลกรม คดเปนมลคา 11.3 ลานบาทนอกจากน ยงไดปยอนทรยและชวยปรบปรง

สภาพแวดลอมของโรงฆาสตวใหดขนดวย (3) ศกษาความเปนไปไดเบองตนโครงการผลตกาซชวภาพระบบตางๆเชนระบบถงหมกไรอากาศโดยใชขยะอนทรยจากตลาดสดและชมชนระบบถงหมกไรอากาศโดยใชกากตะกอนจากระบบบำาบดนำาเสยของโรงงานอตสาหกรรมระบบถงหมกไรอากาศแบบปด (ModifiedCovered Lagoon) โดยใชของเสยจากฟารมเลยงสกร (4) เรยนรเทคโนโลยจากประเทศเดนมารกในเรองของการจดการและการนำากาซชวภาพไปใชประโยชน โดยมการประยกตเพอใหสอดคลองกบการใชงานในประเทศไทย เชนระบบดกจบกาซไฮโดรเจนซลไฟด ดวยวธทางชวภาพ(Biofilter)ซงทำาใหระบบผลตไฟฟาจากกาซชวภาพสามารถทำาไดอยางมประสทธภาพและลดการใชสารเคมได 2.3 โครงการโรงไฟฟาชวมวลตนแบบ โครงการโรงไฟฟาชวมวลตนแบบประกอบดวยโรงไฟฟาตนแบบ2โครงการคอ โรงไฟฟารอยเอดกรน และ โรงไฟฟากลฟยะลากรนซงถอเปนโครงการสาธตเทคโนโลยโรงไฟฟาชวมวลขนาดใหญทขายไฟฟาใหแก กฟผ.ในรปของสญญาขายไฟฟาแบบระยะยาว(FirmContract)โรงไฟฟาทง2แหงนยงเปนโครงการท ใชทดสอบแบบจำาลองการสนบสนนทางการเงน โดยเนนทกลไกการลดความเสยงทางการเงนเพอเปนแนวทางในการลดปญหาการเขาถงแหลงเงนของโครงการผลตพลงงานจากเชอเพลงชวมวล

กองทนสงแวดลอมโลกไดใหการสนบสนนทางการเงนแกโรงไฟฟาชวมวลตนแบบเทากบครงหนงของคาธรรมเนยมประกนความเสยงของเชอเพลงทโรงไฟฟาจะตองจาย ซงมความจำาเปนตอความเปนไปไดของโครงการ โดย มพส. เปนผตดตามและตรวจสอบการดำาเนนงานของโรงไฟฟาและประสทธภาพของการรบประกนดงกลาวใหเปนไปตามขอกำาหนดของกองทนสงแวดลอมโลก ซงมจดมงหมายเพอเพมการผลตไฟฟาจากเชอเพลงสะอาดทเปนพลงงานหมนเวยนและเพอลดการปลอยกาซเรอนกระจกออกสชนบรรยากาศ โดยไดมการรายงานใหสำานกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาตทราบทกครงปรายละเอยดโครงการของโรงไฟฟาตนแบบ2แหงมดงตอไปน

โรงไฟฟารอยเอดกรนเปนโรงไฟฟาชวมวลทใชแกลบเปนเชอเพลง ตงอยในแหลงเพาะปลกขาวทสำาคญแหงหนงของประเทศหางจากอำาเภอเมอง จงหวดรอยเอด ประมาณ 10 กโลเมตรผดำาเนนโครงการคอบรษท เอกโกกรน ในเครอของบรษทผลตไฟฟาจำากด (มหาชน) โดยมลกษณะโครงการสรปไดดงน

Page 9: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

13 14

(1) การใหบรการขอมลขาวสารทเกยวของกบการพฒนาโครงการพลงงานชวมวล ไดแกศกยภาพพลงงานชวมวล ขอมลดานเทคนคระเบยบปฏบตในการขออนญาตตางๆ แกผประกอบการ นกลงทนและผสนใจอนๆ ซงเขามาตดตอโดยตรงและผานทางเวบไซตรวมถงจดหมายขาวเผยแพรขอมลตงแตป2547เปนตนมาโดยปจจบนมการใหบรการแกผเกยวของโดยตรงอยในระดบ 100 รายตอปและผเกยวของอนๆ อยในระดบ 250 คน/ปโดยมผเขาเยยมชมและสบหาขอมลในเวบไซตwww.efe.or.thกวา10,000ครงตอเดอน (2) การใหบรการปรกษาดานการเงนและการลงทนสำาหรบการพฒนาโครงการพลงงานชวมวลแกนกลงทน รวมถงสถาบนการเงนเพอใหสถาบนการเงนมขอมลทครบถวนและมความมนใจในการปลอยสนเชอโดยศนยฯไดใหความรและขอมลสนบสนนการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนเพอเพมความเชอมนใหแกสถาบนการเงน ซงทำาใหมสถาบนการเงนทใหสนเชอดานพลงงานหมนเวยนเพมจาก 2 รายเปน 13 ราย ไดแก ธนาคารกรงไทย (KTB)ธนาคารกสกรไทย (KBANK) ธนาคารไทยพาณชย(SCB)บรษทหลกทรพยบทจำากด(BT)ธนาคารนครหลวงไทย (SCIB)ธนาคาร

โรงไฟฟากลฟยะลากรนมการพฒนาโครงการอยางเปนขนตอนทงดานเทคนคและการจดการสงแวดลอม จงไดรบการยอมรบจากชมชนในพนท โดยโครงการไดรบความเหนชอบรายงานการศกษาผลกระทบตอสงแวดลอมจากคณะกรรมการผชำานาญการจากสำานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเมอวนท14กมภาพนธ2547และเปน1ใน20โครงการสงเสรมผผลตไฟฟารายเลกทใชพลงงานหมนเวยนซงไดรบการสนบสนนจากกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน

2.4 การดำาเนนกจกรรมในการกำาจดปญหาอปสรรคในการนำาชวมวลมาใชเพอการผลตไฟฟา ศนยสงเสรมพลงงานชวมวลไดดำาเนนกจกรรมตางๆเพอลดขอจำากดปญหาอปสรรคในการนำาชวมวลมาใชเพอผลตไฟฟาโดยศนยฯสามารถดำาเนนการใหบรรลเปาหมายและไดมการขยายเวลาของโครงการออกไปอก 1 ป(กรกฎาคม2551 -มถนายน2552) เพอใหศนยฯสามารถขยายขอบเขตงานสการสงเสรมพลงงานหมนเวยนในระดบชมชนผานโครงการกลไกพลงงานสเขยวและการนำามาตรการดานการเงนการรวมลงทน(VentureCapital)มาใชในการสงเสรมการลงทนดานพลงงานหมนเวยนโดยสามารถสรปผลงานทสำาคญไดดงน

(2) โรงไฟฟากลฟยะลากรน

กระแสไฟฟาทผลตไดจากโรงไฟฟารอยเอดกรน ไมเพยงแตจะมสวนชวยพฒนาคณภาพชวตและสงคมของประชาชนในจงหวดรอยเอดและจงหวดใกลเคยงแลว ยงเปนการเพมเสถยรภาพใหกบระบบผลตกระแสไฟฟาของประเทศดวยนอกจากนยงเปนการสงเสรมการใชพลงงานหมนเวยนจากภายในประเทศเพอชวยลดการนำาเขาเชอเพลงจากตางประเทศอกทงโรงไฟฟารอยเอดกรนยงใหความสำาคญตอการลดผลกระทบทเกดจากการเผาไหมแกลบโดยใชเทคโนโลยทมประสทธภาพสงจงทำาใหไดรบการยอมรบจากประชาชนในทองถนเปนอยางด

โรงไฟฟากลฟยะลากรนเปนโรงไฟฟาชวมวลทใชเศษไมยางพาราเปนเชอเพลงและเปนโครงการผลตไฟฟาจากชวมวลเศษไมใหญทสดของภาคใต ดำาเนนการโดยบรษท กลฟยะลากรน จำากดซงเปนการรวมทนระหวางบรษท กลฟอเลคตรก จำากด (มหาชน) และบรษท ยะลาเวสต จำากดซงเปนผจดหาเชอเพลงใหแกโครงการโดยมลกษณะโครงการสรปไดดงน

ภาพจากwww.gulfelectric.co.th

Page 10: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

15 16

ประสบการณการเรยนรแกโครงการโรงไฟฟาใหมในหลายๆ ดาน ไดแก กระบวนการมสวนรวมของชมชน การปรบเปลยนเทคโนโลยใหสามารถใชชวมวลไดหลากหลาย การแกไขปญหาทางดานเทคนคอนๆ และการประสบความสำาเรจในการดำาเนนการอย ในระดบรอยละ70-90 ทงน โรงไฟฟารอยเอดกรนไดเปนโครงการตนแบบในการพฒนาโรงไฟฟาแกลบมงเจรญกรนในเวลาตอมา และจากผลการดำาเนนการหลายๆ ด านของศนยส ง เสรมพล งงานชวมวลในชวง 7 ปทผานมา (ป 2545- 2552) โดยเฉพาะการผลกดนนโยบายและมาตรการสนบสนนทไดจากการศกษาใหนำาไปสการปฏบตไดอยางเปนรปธรรมโดยเฉพาะมาตรการกำาหนดสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนทใชในป2550-2551และการแกไข/ปรบปรงระเบยบรบซอไฟฟาจาก SPP และ VSPP เปนสวนสำาคญใหโครงการฯ ประสบความสำาเรจโดยบรรลวตถประสงคตามเปาหมายทตงไวในทกดานไดแก

• กำาลงการผลตตดตงโรงไฟฟาจากชวมวล (รวมกาซชวภาพ) ไดเพมจาก 229 เมกะวตตในป2545เปน1,361เมกะวตตณเดอนมนาคม2552โดยเพมขนถง1,132เมกะวตตหรอประมาณ5เทาโดยเปาหมายของโครงการฯไดกำาหนดไวเพยง310เมกะวตตและหากรวมกำาลงการผลตตดตงของโครงการทยนขอเสนอและทำาสญญาซอขายไฟฟาแลวแตยงไมไดจายไฟฟาเขาระบบจะมกำาลงการผลตตดตงสงขนอก • กำาลงการผลตตดตงโรงไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนทจำาหนายเขาสระบบเพมขนจาก94เมกะวตตในป2545เปน662เมกะวตตในเดอนมนาคม2552โดยเพมขน568เมกะวตต

ทหารไทย (TMB) ธนาคารกรงเทพ (BBL)ธนาคารกรงศรอยธยา(BAY)ธนาคารเพอการสงออกและนำาเขาแหงประเทศไทย (EXIM)ธนาคารยโอบ(UOB)ธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมแหงประเทศไทย(SME)ธนาคารสนเอเชยธนาคารธนชาตและบรษทหลกทรพยจดการกองทน เอมเอฟซจำากด(มหาชน)(MFCENERGYFUND) (3) ศนยฯ ไดทำาการสำารวจและประเมนศกยภาพชวมวลครอบคลมทกประเภททำาใหมความชดเจนดานศกยภาพชวมวล รวมถงการศกษาความเปนไปไดในการใชเครองมอทางการเงนในการรบประกนความเสยงดานราคาเชอเพลงซงจะเปนขอมลพนฐานทสำาคญสำาหรบนกลงทนทสนใจในการสรางโรงไฟฟาชวมวลนอกจากนการศกษาความเปนไปไดของการใชเครองมอทางการเงนเพอจดการความเสยงเรองราคาเชอเพลงชวมวล มสวนชวยใหสถาบนการเงนและบรษทประกนภยมความเขาใจลกษณะของตลาดชวมวลสำาหรบจดทำาเครองมอการรบประกนความเสยงในอนาคตไดตอไป (4) การใหการสนบสนนทางการเงนแกโรงไฟฟาตนแบบชวมวลขนาดใหญ2แหงคอโรงไฟฟารอยเอดกรนซงใชแกลบเปนเชอเพลงและโรงไฟฟากลฟยะลากรน ซงใชเศษไมยางพาราเปนเชอเพลง เพอเปนโครงการทดลองในการใชมาตรการทางการเงนในการรบประกนความเสยงดานการหาแหลงเงนทน และการบรหารดานเชอเพลง รวมถงการเปนตวอยางของโรงไฟฟาชวมวลขนาดใหญทประสบความสำาเรจ ซงจะเปนการสราง

กำาลงการผลตตดตงของโรงไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนทจำาหนายเขาระบบ

Electricity Generation Using Renewable Energy in Thailand

Accumulated Capacity Number of Projects

1994-2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

InstalledCapacity 229 185 132 57 83 194 406 75

SaletoGarid 94 124 72 34 61 91 155 31

AccumulatedCapacity 229 414 546 603 686 880 1286 1361

NumberofProjects 10 22 29 37 44 64 99 107

1,400 140

1,200 120

1,000 100

600 60

400 40

200 20

- 0

800 80

Installed Capacity Sale to Grid

Number of Projects

Cap

acity

(MW

)

Page 11: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

17 18

• ในชวงป 2547 -2551 ไดมการลงทนสรางโรงไฟฟาชวมวลถง 107แหงซงมมลคาการลงทนรวมกวา69,000ลานบาทโดยในป2550และป2551มมลคาเงนลงทนในธรกจพลงงานชวมวล10,000และ20,000ลานบาทตามลำาดบ(ใชสมมตฐานมลคาเงนลงทนตอหนวยท1.5ลานเหรยญสหรฐ/เมกะวตต) นอกจากนการลงทนในธรกจโรงไฟฟาชวมวลไดทำาใหเกดการจางงานทงทางตรงและทางออมซงไดแก ลกจางในโรงไฟฟาทมความรและเชยวชาญทางดานเทคนค ลกจางสนบสนนงานทวไปและลกจางในการกอสรางโรงไฟฟา รวมถงการจางงานในธรกจสนบสนนอนๆ เชน การขนสงการแปรรป เปนตน การใชชวมวลในการผลตไฟฟาทเพมมากขนไดทำาใหชวมวลมราคาสงขนซงผลประโยชนทเกดขนไดสงผานตอไปยงเกษตรกรผผลตชวมวลเหลานน

2.5 โครงการอนๆ ของศนยสงเสรมพลงงานชวมวล ไดแก (1) การศกษากลไกสนบสนนทางการเงนเพอสงเสรมพลงงานชวมวล (2) การศกษาเชงนโยบาย และประเดนตางๆ เพอลดอปสรรคของโครงการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน (3) การพฒนาโครงการภายใตกลไกการพฒนาทสะอาด(CleanDevelopmentMechanism:CDM)โดยใหความชวยเหลอเจาของโครงการพฒนาขอเสนอโครงการและเอกสารการออกแบบโครงการตลอดจนใหขอแนะนำาในการพฒนาโครงการตามแนวคดCDM (4) การสำารวจความคดเหนและทศนคตทมตอการสนบสนนโครงการไฟฟาสเขยวเพอผลกดนใหเกดโครงการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนมากขนโดยศนยสงเสรมพลงงานชวมวลไดมการสำารวจความคดเหนและทศนคตของประชาชนจำานวน 700 คนทวประเทศ และองคกร 30 แหงตอแนวคดเรองไฟฟาสเขยวโดยพบวาประชาชนรอยละ80ชอบในแนวคดและรอยละ92สนใจทจะสนบสนนโครงการโดยรอยละ97รอยละ70และรอยละ29ของกลมประชาชนยนดทจะจายเพมเพอซอไฟฟาสเขยวเปนเงน20บาท50บาทและ100บาทตอเดอนตามลำาดบซงผลจากการสำารวจทศนคตแสดงใหเหนถงความเขาใจและการยอมรบในหลกการของกลมประชาชนทวไปและกลมองคกรตลอดจนความเปนไปไดในการรเรมโครงการตลาดไฟฟาสเขยวขนในประเทศไทย

•กำาลงการผลตตดตงโรงไฟฟาจากพลงงานชวมวลทเพมขนไดชวยใหการปลอยกาซเรอนกระจกจากการใชเชอเพลงประเภทฟอสซลในป2551ลดลงไดถง5,121,270ตนตอป

ปรมาณกาซเรอนกระจกทลดลงจากการใชพลงงานชวมวลในการผลตไฟฟา

The decrease of CO2 emission from SPP&VSPP programme

Accumulated EmissionTonne

200

1994-2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

1,400

1,600

1,800

2,000 6,000

5,000

4,000

3,000

2,000

1,000

1,200

1,000

600

400

- 0

800

The decrease of CO2 emission

The decrease of CO2 emission (Accumulation)

Tonne (*1000)

Page 12: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

19 20

กาวทสอง . . .การประเมนปญหาและอปสรรคเพอนำาไปสการปรบปรง การดำาเนนงานในชวง3ปแรก(2544-2547)ของศนยสงเสรมพลงงานชวมวล ภายใตกรอบความรวมมอดานวชาการกบสำานกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต(UNDP)และกองทนสงแวดลอมโลก(GEF)พบวามปญหาอปสรรคบางประการทงในเรองทเกยวของกบเทคนคของโรงไฟฟา ชวมวลและการบรหารงานของศนยสงเสรมพลงงานชวมวล ซงตองรกษาสมดลระหวางการแขงขนในเชงพาณชยและการใหความรเชงนโยบายสาธารณะดานพลงงานหมนเวยนดงนนเพอใหมพส.และศนยฯเปนองคกรทมรปแบบการดำาเนนงานทมมาตรฐานและมประสทธภาพยงขนในอนาคตมพส.จงไดจดใหมการประเมนผลการดำาเนนงานโดยผประเมนจากภายนอก(ExternalEvaluation)เพอใหไดขอเสนอแนะทเปนประโยชนตอการปรบปรงภารกจโครงสรางบคลากรและทศทางการดำาเนนงานของ มพส. ใหเหมาะสมยงขนเพอนำาไปสการบรหารงานทจะขยายขอบเขต

กวางขวางมากยงขน โดยสรปประเดนปญหาและขอเสนอแนะไดดงน 1. ปญหา เก ย วก บก า รดำ า เ น นก า รโรงไฟฟาชวมวลตนแบบ 1.1 ปญหาการยอมรบจากชมชน ขนตนศนยส ง เสรมพลงงานชวมวลไดคดเลอกโรงไฟฟาหวยยอด จงหวดตรง เปนหนงในโรงไฟฟาตนแบบแตโครงการประสบปญหาการตอตานจากชมชนถงแมไดมการประชาสมพนธโครงการโรงไฟฟาชวมวลในภาพรวมโดยอาศยตวอยางประสบการณการดำาเนนงานของโรงไฟฟารอยเอดกรนท ไดรบการยอมรบจากชมชนแลวกตาม ปญหาการตอตานของชมชนสงผลใหรายงานผลกระทบสงแวดลอมของโรงไฟฟาหวยยอด จงหวดตรง ไมไดรบการอนมต ด งนน คณะกรรมการกำากบโครงการฯ จงไดปรบเปลยนพนทโครงการโรงไฟฟาตนแบบจากจงหวดตร งไปเปนโรงไฟฟากลฟยะลากรน จงหวดยะลา ซงใชเศษไมยางพาราเปนเชอเพลงแทนขนาดกำาลงผลตประมาณ 20 - 22 เมกะวตต และไมมปญหาดานชมชน อยางไรกตาม การกอสรางโรงไฟฟากลฟยะลากรนมความลาชากวากำาหนด เนองจากผลกระทบของเหตการณความไมสงบในสามจงหวดชายแดนภาคใตโดยโรงไฟฟากลฟยะลากรนเรมจายไฟฟาเขาระบบเมอวนท28พฤศจกายน2549 1.2 ปญหาการขาดแคลน เช อ เพล งโรงไฟฟาตนแบบอกแหงหนง คอ โรงไฟฟารอยเอดกรน จงหวดรอยเอด ประสบปญหาขาดแคลนเชอเพลง (แกลบ) เนองจากในชวง

Page 13: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

21 22

2. ปญหาดานการบรหารงานภายในศนยสงเสรมพลงงานชวมวล ศนยฯ ประสบปญหาในเรองบคลากร ซงมอตราการหมนเวยนของบคลากร(Turnoverrate) ในระดบสง ในขณะทการคดเลอกสรรหาบคลากรใหมทมคณสมบตเหมาะสมกบความตองการขององคกรคอนขางหายาก จงทำาใหการดำาเนนงานของศนยฯ มความลาชากวาเปาหมายทกำาหนดไปบาง ดงนน จงไดมการปรบปรงโครงสรางบคลากรของ มพส. และศนยฯและการปฏบตงานใหมความยดหยนและสอดคลองกบสภาพทเปนจรงมากขน

3. ปญหาเกยวกบรปแบบการดำาเนนงาน การดำาเนนงานของศนยสงเสรมพลงงานชวมวลในชวงทผานมา มงเนนกจกรรมทสรางรายไดเพอใหสามารถสำาหรบเลยงตวเองไดในทางเศรษฐกจ ทำาใหงานสวนใหญของศนยฯมงใหบรการแกกลมลกคาในเชงพาณชยมากกวาการใหความรแกสาธารณะ ดงนน เพอใหเกดความสมดลในการบรรลวตถประสงคในการกอตงศนยฯ “สงเสรมการผลตไฟฟาโดยเชอเพลงชวมวล” จงไดมการปรบทศทางการดำาเนนงานของศนยใหเหมาะสมมากขนเชน (1) เนนการใหความรกบสาธารณะในเรองพลงงานชวมวล และพลงงานหมนเวยนอนๆอยางจรงจงและตอเนองเพอใหเกดความเขาใจเกยวกบผลกระทบทงดานบวกและลบ และความจำาเปนในการพฒนาแหลงพลงงานตางๆเพอเปนการกระจายความเสยงจากการพงพาพลงงานฟอสซลมากเกนไป (2)ใหความสำาคญกบการศกษาดานพลงงานทดแทนและตดตามผลกระทบดานนโยบายทจะมผลตอสงคมโดยรวมโดยเฉพาะการนำาผลการศกษาเกยวกบพลงงานทดแทนและมาตรการสนบสนนตางๆ มาใชใหเกดผลในทางปฏบตใหมากขน โดยการจดเวทแลกเปลยนความคดเหนและจดทำาประเดนขอพจารณาเพอเสนอตอหนวยงานทเกยวของ (3) เปนศนยกลางความรดานชวมวล และพลงงานทดแทนอยางแทจรง โดยการเผยแพรขอมลและความรแกสาธารณะอยางตอเนองควบคกบการทำางานกบผลงทนและภาคธรกจในลกษณะการใหบรการแบบครบวงจร

ฤดแลงจะมผลผลตขาวนอยและเรมมการใชแกลบในอตสาหกรรมประเภทอนมากขนประกอบกบผรวมลงทนซงเปนผจดหาแกลบผดสญญาโดยไดไปลงทนโรงไฟฟาแกลบอกแหงขนมาแขงขน ทงน ฝายเทคนคของโรงไฟฟาไดทดลองนำาชวมวลอนมาใชทดแทนแกลบไดแกเหงามนสำาปะหลงซงไดผลคอนขางนาพอใจ 1.3 ปญหาดานการลงทน การลงทนในโครงการโรงไฟฟาชวมวลยงมความเสยงสงเนองจากความไมแนนอนในการจดหาเชอเพลงซงมสาเหตดงน (1)ความผนผวนตามฤดกาล และความตองการชวมวลในภาคการผลตอน ทำาใหราคาปรบตวสงขนมากจนอาจไมคมคาตอการลงทนซงจากผลการศกษาเรองความเสยงโครงการดานพลงงานหมนเวยนไดมขอเสนอแนะสำาหรบผลงทนรายใหมวา ควรตองมความมนใจในการจดหาเชอเพลงหรอเปนเจาของแหลงชวมวลเอง (2) ตนทนการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน โดยใชเทคโนโลยท เหมาะสมฅยงอยในระดบคอนขางสง ทำาใหไมจงใจใหมผลงทนในโรงไฟฟาพลงงานหมนเวยนขนาดเลกจงสงผลใหนโยบายของรฐทตองการเพมสดสวนการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนเปนรอยละ 5 ประสบความสำาเรจไดยาก ดงนนจงควรมการปรบปรงราคารบซอไฟฟาทผลตจากพลงงานหมนเวยนใหสอดคลองกบตนทนการผลตทเปนจรงรวมทงปรบปรงเงอนไขการรบซอและพยายามสรางความตองการซอไฟฟาสเขยวจากผบรโภคเพอเปนแรงจงใจใหมผผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนมากขน

(3) ปญหาปรมาณและคณภาพของแกลบทจะนำามาใชเปนเชอเพลงเรมมขอจำากดมากขนทำาใหตนทนของชวมวลสงขนมาก หากตองมการขนสงมาจากพนทหางไกล ดงนน จงมขอเสนอแนะสำาหรบผลงทนรายใหมวา ไมควรลงทนในโครงการขนาดใหญ ดวยขอจำากดดานเชอเพลงแตควรหนมาสนใจลงทนในโรงไฟฟาชวมวลเลก-ปานกลางขนาดไมเกน10เมกะวตตและควรเปนเจาของแหลงชวมวลเองหรอมโรงไฟฟาอยใกลแหลงชวมวล (4) ดวยขอจำากดเรองปรมาณชวมวลดงนนการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน อาจจะตองพจารณาทางเลอกอนๆดวยเชนพลงงานจากกาซชวภาพพลงงานแสงอาทตยพลงงานลมพลงนำาขนาดเลก-เลกมาก ซงอาจรวมกนเรยกวาพลงงานสเขยว 1.4 ปญหาเกยวกบนโยบายภาครฐจากการทำางานทผานมา พบวา อปสรรคทแทจรงของการผลตไฟฟาจากชวมวลคอความไมชดเจนของกฎระเบยบและนโยบายของภาครฐมากกวาจะเปนปญหาอปสรรคทางการเงนหรอเชอเพลงนอกจากน ยงไดมการเปลยนแปลงมาตรฐานของปรมาณสารเจอปน ไดแก กาซซลเฟอรไดออกไซด(SO2)และกาซไนโตรเจนออกไซด(NO2) ในอากาศทระบายออกจากโรงไฟฟาชวมวลทเขมงวดมากขน (ประกาศกระทรวงอตสาหกรรมลงวนท28กนยายน2547)มผลทำาใหโรงไฟฟาชวมวลตองเพมคาใชจายในการลงทนเพอลดปรมาณสารเจอปนดงกลาวจงไมสอดคลองกบนโยบายสงเสรมการใชพลงงานหมนเวยน ทงน เพราะในขอเทจจรง

ระดบสารเจอปนทระบายจากโรงไฟฟาขนาดเลกไมไดสงกวามาตรฐานสากล ดงนน ผกำาหนดนโยบายควรทบทวนเรองดงกลาวโดยพจารณาถงขอดของโรงไฟฟาชวมวลในการลดการปลดปลอยกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) ควบคกนไปดวย

Page 14: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

23 24

กาวทสาม...จากชวมวลสความหลากหลายของพลงงานหมนเวยน จากปญหาและอปสรรคของการดำาเนนโครงการศนยสงเสรมพลงงานชวมวลในชวงระยะเวลา7ป(พ.ศ.2545-2551)และมพส.ไดมการศกษาและใหขอเสนอแนะในดานนโยบายและมาตรการในการสงเสรมพลงงานชวมวลแกภาครฐรวมถงการประสานและผลกดนเพอใหมการนำาไปปฏบตใหเกดผลไดแก(1)การสรางฐานขอมลชวมวลเพอเผยแพรใหกบผลงทนโรงไฟฟาและผสนใจทวไป(2) การปรบปรงกฎระเบยบเพอใหเอออำานวยตอการลงทนในโครงการโรงไฟฟาชวมวล(3) การสรางความมนใจทางดานเทคนคและผลตอบแทนจากแหลงทนตางๆทจะสนบสนนดานการเงนแกโรงไฟฟาชวมวลและ(4)การสนบสนนการประกนความเสยงแก

โรงไฟฟาชวมวลตนแบบ2 แหง ซงทงหมดนเปนการชวยลดอปสรรคตางๆทเคยเปนขอจำากดททำาใหโรงไฟฟาชวมวลไมไดรบการพฒนาใหแพรหลายเทาทควร การขจดปญหาอปสรรคดงกลาวขางตนเปนภารกจทกอใหเกดประโยชนตอภาคการผลตไฟฟาโดยรวมของประเทศซงสนองตอนโยบายของรฐบาลทตองการเพมสดสวนของพลงงานหมนเวยนในแงของเชอเพลงทใชในการผลตไฟฟา ซงหากไมมการจดตง มพส. และศนยสงเสรมพลงงานชวมวล กคงจะไมมหนวยงานกลางทำาหนาทในลกษณะน ความสำาเรจของมพส. และศนยสงเสรมพลงงานชวมวลในการขจดปญหาและอปสรรคเพอสงเสรมการใชพลงงานหมนเวยนดงกลาวมาแลว ไดสงผลใหในป2550 เปนการเรมยคใหมของพลงงานสเขยวในประเทศไทย โดยรฐบาลในสมยของพลเอกสรยทธ จลานนท ซงมดร.ปยสวสดอมระนนทน เปนรฐมนตรวาการกระทรวงพลงงาน ไดมการปรบปรงนโยบายการสงเสรมการอนรกษพลงงาน และพลงงานหมนเวยนอยางเรงดวนในหลายประการสรปไดดงตอไปน 1. การปรบปรงระเบยบรบซอไฟฟาจากผผลตไฟฟาขนาดเลกและขนาดเลกมาก(SPPและVSPP) ใหงายตอการปฏบตและสะดวกตอนกลงทน ซงไดรวมถงการเปลยนแปลงหลกเกณฑการกำาหนดคณสมบตของผผลตไฟฟา การคำานวณตนทนทหลกเลยงไดของกฟผ.และขอกำาหนดในการเชอมโยงระบบราคารบซอไฟฟาปกตยงคงเปนตนทนทหลกเลยงไดจากการผลตไฟฟาของกฟผ.โดยโรงไฟฟา

แผนพบศนยสงเสรมชวมวล : ฉบบท 2 และ3

Page 15: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

25 26

พลงความรอนรวมท ใชกาซธรรมชาตเปนเชอเพลงเนองจากรอยละ70ของการผลตไฟฟาในปจจบนมาจากกาซธรรมชาตและโรงไฟฟาใหมสวนใหญเปนโรงไฟฟาทใชกาซธรรมชาตอยางไรกตาม เนองจากมแนวโนมวาถานหนจะมบทบาทสำาคญในการผลตไฟฟา ดงนนจงไดปรบปรงหลกเกณฑราคารบซอไฟฟาใหผผลตไฟฟาSPP ทไมไดใชกาซธรรมชาตเปนเชอเพลงสามารถเลอกใชราคารบซอไฟฟาจากตนทนทหลกเลยงไดในการผลตไฟฟาจากโรงไฟฟาถานหนนำาเขาซงจะสะทอนโครงสรางตนทนของโรงไฟฟาชวมวลไดดกวาโรงไฟฟาทใชกาซธรรมชาตเปนเชอเพลง ทงในดานของคาความพรอมจายและคาพลงงานโดยทในระยะเวลาไมกปทผานมาอตสาหกรรมหลายประเภทโดยเฉพาะอยางยงซเมนตและโรงไฟฟา ไดมการใชเชอเพลงชวมวลทดแทนถานหนซงทำาใหราคาชวมวลหลายชนดเคลอนไหวสอดคลองกบราคาถานหนนำาเขา 2. การปรบปรงระเบยบรบซอไฟฟาจากVSPP โดยขยายใหครอบคลมถงระบบผลตไฟฟาแบบCogeneration และขยายการจำาหนายไฟฟาเขาระบบเพมขนเปนไมเกน10เมกะวตต ในขณะทการจำาหนายไฟฟาเขาสระบบของโครงการSPPจะอยระหวาง10-90เมกะวตต 3. การเปดใหผผลตไฟฟาSPP ในระบบCogeneration จำาหนายไฟฟาเขาระบบภายใตสญญาระยะยาวอกครงหนงโดยในชวงแรกกฟผ.ไดกำาหนดเปาหมายรบซอ1,600เมกะวตต

4. การกำาหนดสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน ซงเพมขนจากราคารบซอไฟฟาปกตสำาหรบผผลตไฟฟาSPPและVSPP เปนระยะเวลา7-10ป นบจากวนทเรมเดนเครองจำาหนายไฟฟาเขาสระบบ(COD)โดยตองเปนโครงการทยนขอเสนอภายในสนป2551ทงน“สวนเพม”ดงกลาวจะแตกตางกนตามประเภทของพลงงานหมนเวยน และรฐบาลยงไดกำาหนดเปาหมายสำาหรบการสงเสรมพลงงานหมนเวยนประเภทตางๆ สวนการกำาหนดสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนของผผลตไฟฟา SPPรฐบาลไดเปดประมลโดยใหSPP เปนผเสนอปรมาณการรบซอรวม300เมกะวตตเมอวนท1 พฤษภาคม2550 นอกจากนนแลว ยงไดกำาหนดสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนเปนพเศษสำาหรบโครงการSPP/VSPPในเขต3จงหวดชายแดนภาคใต(ยะลาปตตานและนราธวาส) โดยเพมขนอก1.50บาท/หนวยสำาหรบพลงงานลมและแสงอาทตยและเพมขนอก1บาท/หนวยสำาหรบพลงงานทดแทนประเภทอนๆ เพอชดเชยใหกบความเสยงภยทมาจากปญหาความไมสงบในพนท

สวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนอตราปกตสำาหรบโครงการ SPP และ VSPP

เปาหมายการสงเสรมการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน ตามแผนพฒนาพลงงานทดแทน 15 ป

ทมา : กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน, กระทรวงพลงงาน *แผนพฒนากำาลงผลตไฟฟาของประเทศไทย พ.ศ. 2553 - 2573 (PDP 2010), สำานกงานนโยบายและแผนพลงงาน

ทมา : สำานกนโยบายและแผนพลงงาน, กระทรวงพลงงาน

Page 16: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

27 28

5. การใชมาตรการจงใจทางดานการเงนไดแกเงนกดอกเบยตำาและการใหเงนสนบสนนการลงทน ซงไดขยายวงเงนสนบสนนเพมขนและขยายใหครอบคลมสโครงการพลงงานหมนเวยนบางประเภทโดยเฉพาะ ไดแกกาซชวภาพจากฟารมหม โรงงานผลตแปงมนสำาปะหลงโรงงานผลตนำามนปาลมโรงงานผลตยางแผน โรงงานเอทานอล และโรงงานอตสาหกรรมการเกษตรอนๆขยะและพลงนำาขนาดเลก ซงบางโครงการไมไดมสถานะเปนผผลตไฟฟาSPPหรอVSPPแตเปนโครงการทผลตพลงงานเพอใชเองหรอโครงการระดบหมบานทผลตไฟฟาใชเองในพนทหางไกล 6. การจดสรรงบประมาณใหแกหนวยงานภาครฐสำาหรบการพฒนาโครงการพลงนำาขนาดเลกและขนาดเลกมาก ทงน เนองจากโครงการตองเกยวของกบการขออนญาตจากหนวยงานราชการจำานวนมากจงเปนไปไดยากสำาหรบการพฒนาโดยนกลงทนเอกชน โดยมเปาหมายกำาลงการผลตไฟฟาใหมจากพลงนำาท324เมกะวตตระหวางป2556-2560 7. การจดสรรงบประมาณจำานวนมากสำาหรบการใหความชวยเหลอทางดานเทคนคแกภาคเอกชนและสำาหรบเปนเงนลงทนในโครงการตนแบบทใชเทคโนโลยใหม 8. การสงเสรมการลงทนของภาคเอกชนผานการสนบสนนบรษทจดการพลงงาน(ESCO) และกองทนเพอรวมลงทนและสงเสรมการลงทนในโครงการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน

9. การอนมตน โยบายใหภาคเอกชนสามารถทำาการซอขายคารบอนเครดตผานกลไกCDM ไดในชวงตนป2550 หลงจากไดลาชามากวา5 ปจากรฐบาลกอนนน ซงนโยบายนมสวนชวยกระตนใหเกดโครงการดานพลงงานหมนเวยนอกเปนจำานวนมากโดยเฉพาะอยางยงโครงการดานกาซชวภาพและขยะชมชนการตอบรบการเปลยนแปลงนโยบายดานพลงงานหมนเวยนดงกลาวคอนขางมความชดเจนโดยมโครงการSPPและVSPPทใชพลงงานหมนเวยนเสนอขอจำาหนายไฟฟาเขาสระบบมากขนโดยเฉพาะการใหสวนเพมราคารบซอไฟฟาจากพลงงานหมนเวยน (Adder)สงผลใหเกดความหลากหลายของพลงงานหมนเวยนประเภทตางๆ มากขน อยางไรกตาม ถงแมวาพลงงานหมนเวยนทใชผลตไฟฟาจะมความหลากหลายมากขน แตยงมชวมวลอนๆอกมากทมศกยภาพและสามารถนำามาผลตไฟฟาไดอก เชนซงขาวโพดฟางขาวใบออย เหงามนสำาปะหลง และทะลายปาลม

ซงปจจบนอยระหวางการศกษาระบบการจดการและการรวบรวมทมประสทธภาพเนองจากชวมวลเหลานกระจดกระจายอยทวไป นอกจากน การผลตกาซชวภาพจากนำาเสยในอตสาหกรรมกไดรบความนยมมากขนเนองจากกลมอตสาหกรรมไดตระหนกวาระบบดงกลาวดกวาระบบบำาบดนำาเสยแบบเดม ทงในดานการลดผลกระทบตอสงแวดลอมและความคมคาในการลงทนผลตพลงงานซงเปนผลพลอยไดทมมลคามาก ซง มพส. และศนยสงเสรมพลงงานชวมวลจะใหการสงเสรมนโยบายของภาครฐเพอใหมการใชพลงงานหมนเวยนใหเตมตามศกยภาพตอไป

สรปสถานภาพการรบซอไฟฟาจาก SPP จำาแนกตามประเภทเชอเพลง (กฟผ.)(ณ เดอนมนาคม 2554)

ทมา : สนพ., htpp://www.eppo.go.th

1.เชอเพลงเชงพาณชย 57 6,792.83 5,114.00 28 3,208.41 1,771.00 ถานหน - - - 5 432.20 203.50 กาซธรรมชาต 57 6,792.83 5,114.00 22 2,765.81 1,563.00 นำามนเตา 1 10.40 4.50

2.เชอเพลงนอกรปแบบ 37 2,677.97 2,323.50 26 637.55 391.92 2.1 พลงงานแสงอาทตย 7 447.57 436.00 - - - 2.2 กาซชวภาพ - - - - - - 2.3 ชวมวล 8 395.80 262.50 23 583.70 353.20 กากออย 4 177.00 125.00 8 180.40 87.00 แกลบ - - - 5 57.30 47.70 แกลบและเศษไม 2 182.00 105.50 2 57.80 49.00 ชานออย,เปลอกไม,แกลบ 1 32.00 28.00 2 104.90 56.00 กากปาลม,ทะลายปาลมและเหงามน - - - 1 9.90 8.80 แกลบ,กากออย,ไมยคาลปตส - - - - - - เปลอกไม,เศษไม,นำามนยางดำา - - - 1 87.20 50.00 เศษไมยางพารา,เศษไม 1 4.80 4.00 1 23.00 20.20 กากออย,แกลบ,ฟางขาวและอนๆ - - - 3 63.20 34.50 2.4 ขยะ 5 335.00 330.00 - - - 2.5 พลงนำา - - - - - - 2.6 พลงลม 17 1,499.60 1,295.00 - - - 2.7 อนฯ - - - 3 53.85 38.72 นำามนยางดำา - - - 1 32.90 25.00 WasteGas - - - 1 19.00 12.00 กาซธรรมชาตทเปนผลพลอยได จากการผลตนำามนดบ - - - 1 1.95 1.72

3.เชอเพลงผสม - - - 3 436.00 225.00 นำามนเตา,ถานหน - - - 1 108.00 45.00 ถานหน,นำามนยางดำา - - - - - - ถานหน,เศษไม - - - 2 328.00 180.00

รวมทงสน 37 2,677.97 2,323.50 29 1,073.55 616.92

โครงการทยนขอเสนอ

จำานวน(ราย)

จำานวน(ราย)

กำาลงผลตตดตง(MW)

กำาลงผลตตดตง(MW)

ปรมาณพลงไฟฟาเสนอขาย (MW)

ปรมาณพลงไฟฟาเสนอขาย (MW)

ขายไฟฟาเขาระบบแลว

ประเภทเชอเพลง/เทคโนโลย

Page 17: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

29 30

ก า วต อ ไป ของมลนธพลงงานเพ อสงแวดลอม มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม(มพส.)ไดใหทปรกษาภายนอกประเมนผลโครงการเพอวางแนวทางการทำางานของศนยสงเสรมพลงงานชวมวลในอนาคตซงไดขอสรปวาศนยฯและมพส.ตางมจดแขงทสามารถสงเสรมกนไดดและหากทำางานรวมกนกจะผนกกำาลงใหเปนองคกรทเขมแขง โดยสามารถทำางานทงในลกษณะท เปนเรองนโยบายสาธารณะและการดแลผลกระทบตอสงคมไปพรอมกบการใหแนวทางทเปนประโยชนตอการลงทนของภาคเอกชนแตหากศนยฯแยกตวจากมพส.กจะเกดองคกรใหมททำาหนาททบซอนกนและเกดขอจำากดในแตละองคกรคอไมสามารถทำาเรองนโยบายและปฏบตไดในเวลาเดยวกน ซงผลการศกษาดงกลาวไดนำาเสนอตอคณะกรรมการกำากบโครงการและ

กองทนสงแวดลอมโลกแลวและมความเหนวาโครงสรางการบรหารงานของศนยฯ ควรอยในฐานะทเปนหนวยงานหนงของมพส. นอกจากน ผลการประเมนเมอสนสดโครงการของบรษททปรกษาภายนอกไดขอสรปวาศนยสงเสรมพลงงานชวมวลโดยการบรหารของ มพส. เปนทยอมรบของผเกยวของวาเปนหนวยงานทมบทบาทสำาคญททำาใหเกดการขยายตวของอตสาหกรรมพลงงานหมนเวยนในประเทศไทยและการทำางานของศนยฯตลอดเวลาทผานมา มผลงานเปนทนาพอใจทงในเรองประสทธภาพและประสทธผลโดยสรปผลการประเมนเมอสนสดโครงการ“RemovalofBarrierstoBiomassPowerGenerationandCogenerationinThailand”ไดดงน 1. การออกแบบโครงการควรมความยดหยน พรอมตอการปรบตามสภาพแวดลอมทอาจเปลยนแปลงได 2.การออกแบบโครงการควรมความชดเจนในเรองการสรางความสามารถในการพงพาตนเองทางการเงนไดอยางยงยนตอไปหลงสนสดโครงการ 3. ควรใหความสำาคญตอประเดนการบรหารงานทรพยากรบคคลเพอใหการดำาเนนงานตามโครงการเปนไปอยางมประสทธภาพ 4. ควรขยายขอบเขตการดำาเนนงานของโครงการใหกวางขวางขนและครอบคลมพลงงานหมนเวยนประเภทอนมากขน 5. ควรเพมการวจยและการศกษาขอมลตางๆ ในเชงลกมากขน เพอใหโครงการถกออกแบบไดตรงกบเปาหมายทตองการมากยงขน

สถานภาพการรบซอไฟฟาจาก VSPP จำาแนกตามประเภทเชอเพลง(ณ เดอนมนาคม 2554)

หมายเหต : ไมไดรบสวนเพมราคารบซอไฟฟาทมา : สนพ., htpp://www.eppo.go.th

1.เชอเพลงเชงพาณชย 10 64.82 41.30 4 38.10 15.40 ถานหน 1 27.30 8.00 3 28.500 9.000 กาซธรรมชาต 9 37.52 33.30 1 9.600 6.400 2.เชอเพลงนอกรปแบบ 1,102 5,980.57 5,296.42 221 953.85 470.75 2.1 พลงงานแสงอาทตย 664 3,140.57 3,026.39 77 43.624 43.624 PV 393 1,754.61 1,669.80 77 43.624 43.624 Thermal 271 1,385.96 1,356.58 - - - 2.2 กาซชวภาพ 84 174.53 150.76 61 91.534 75.209 มลสตว 9 6.22 3.69 9 1.834 1.555 นำาเสยจากโรงงานอตสาหกรรม 62 154.74 135.13 46 85.078 69.294 ฟาง - - - 4 1.842 1.660 อนๆ(หญาขน,ชวภาพ) 13 13.57 11.95 2 2.780 2.700 2.3 ชวมวล 282 2,405.31 1,890.38 61 783.920 321.871 กากปาลม 1 9.50 8.00 1 12.000 8.500 กากสบดำา 2 19.00 16.00 - - - กากออย 10 183.00 71.00 33 588.300 192.800 กากออย+แกลบ - - - 1 39.400 8.000 แกลบ 49 410.44 348.10 14 91.150 74.900 แกลบ+เศษไม/ไมสบ 105 1,025.80 830.02 2 17.300 14.500 แกลบ+ซงขาวโพด 2 15.00 13.20 - - - ขเลอย - - - 1 0.600 0.600 ขยมะพราว 2 15.90 13.00 - - - ซงขาวโพด/แกน/เปลอก 1 9.90 8.00 1 0.160 0.135 ซงขาวโพด+แกลบ - - - - - - ทะลายปาลม 7 56.00 43.10 5 20.906 15.056 เปลอกไม 1 6.00 5.50 - - - ฟาง 1 1.00 0.90 - - - มนสำาปะหลง(กาก+เหงา) 5 26.70 21.60 - - - ไมโตเรว 5 24.32 21.25 - - - เศษไม/เศษวสด/ไมสบ 78 562.63 463.17 1 12.000 6.200 อนๆ(ชวมวล) 13 40.12 27.54 2 2.104 1.180 2.4 ขยะ 29 153.17 125.79 13 33.266 29.820 GasEngine 9 25.26 24.08 10 26.026 23.820 Steamturbine 13 120.38 94.50 3 7.240 6.000 Gasification 7 7.53 7.21 - - - ยงไมระบเทคโนโลย - - - - - - 2.5 พลงนำา 7 6.24 6.22 5 1.100 1.080 <50kW 2 0.07 0.06 2 0.080 0.060 50-200kW 3 0.28 0.26 - - - >200kW* 2 5.89 5.90 3 1.020 1.020 2.6 พลงลม 36 100.77 96.88 3 0.380 0.380 2.7 นำามนพชใชแลว* - - - 1 0.025 0.025 รวมเชอเพลงนอกรปแบบ 1,102 5,980.57 5,296.42 221 953.849 470.748

รวมทงสน 1,112 6,045.39 5,337.72 225 991.949 486.148

โครงการทยนขอเสนอ

จำานวน(ราย)

จำานวน(ราย)

กำาลงผลตตดตง(MW)

กำาลงผลตตดตง(MW)

ปรมาณพลงไฟฟาเสนอขาย (MW)

ปรมาณพลงไฟฟาเสนอขาย (MW)

ขายไฟฟาเขาระบบแลว

ประเภทเชอเพลง/เทคโนโลย

Page 18: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

31 32

1. การปรบโครงสรางองคกรใหม การปรบโครงสรางของมพส.ตงแตป2552ยงคงมพนฐานโครงสรางหลกเหมอนเดมยกเวนการนำางานนโยบายของศนยสงเสรมพลงงานชวมวลเขามาเปนกจกรรมหนงภายใตโครงสรางของมพส.เนองจากการมงเนนในเรองชวมวลเพยงอยางเดยว จะทำาใหการขยายงานหรอการปรบแผนงานทำาไดยากเมอสถานการณเปลยนแปลง และงานดานนโยบายพลงงานเปนงานทเปนประโยชนตอสงคมโดยรวมดงนนหากโครงการมวตถประสงค เฉพาะด านมากเกนไปจะทำาใหถกจำากดดวยกรอบงานไมสามารถขยายการสรางความรดานพลงงานใหแกสาธารณะไดอยางเตมท ดงนน จงไดมการพจารณาปรบโครงสรางองคกรและขอบเขตการใหบรการดงน 1.1 คณะกรรมการมพส.(BoardofEnergyforEnvironment)ประกอบดวยประธานคณะกรรมการและกรรมการรวม9 ทาน ซงเปนผแทนของหนวยงานทเกยวของและผเชยวชาญในเร องพลงงาน มหนาท ในการกำาหนดนโยบายทศทางและเปาหมายตลอดจนกำากบดแลและตดตามการดำาเนนงานของ มพส.เพอใหเปนไปอยางมประสทธภาพ และบรรลตามวตถประสงคทวางไวรวมถงเสนอขอคดเหนเพอปรบปรงการบรหารงานของโครงการฯใหสอดคลองกบสถานการณปจจบน 1.2 สำานกงานบรหารโครงการ (ProjectManagementOffice:PMO)ทำาหนาทในการวางรปแบบการบรหารองคกร และชวยเหลอผอำานวยการบรหาร มพส. ในการดแลปฏบต

10. การทโรงไฟฟาตนแบบทงสองแหง(รอยเอดกรน และกลฟยะลากรน) ไดรบเงนประกนความเสยงจากGEF ถกมองวาไมไดเปนกลไกสำาคญตอการดำาเนนการของโรงไฟฟาดงกลาว โดยสรปแลว โครงการ “Removal ofBarrierstoBiomassPowerGenerationandCogenerationinThailand”ประสบความสำาเรจดวยด โดยผลสำาเรจหลกของโครงการฯครอบคลมงานดานนโยบาย งานพฒนาโครงการพลงงานหมนเวยนระดบชมชนโดยผานโครงการกลไกไฟฟาสเขยวตลอดจนการดำาเนนบทบาทในฐานะผสนบสนนแหลงขอมลเกยวกบชวมวลและพลงงาน ผานทางหนงสอคมอชวมวลการจดสมมนาเวบไซตจดหมายขาวเปนตน รวมทงการสนบสนนและใหคำาปรกษาทางเทคนคตอการพฒนาโครงการกาซชวภาพ การประเมนผลดงกลาวกอใหเกดจดเรยนรทนำาไปสการปรบโครงสรางองคกรและแนวทางในการดำาเนนงานของมพส.ในอนาคตดงน

6. อปสรรคสำาคญตอการพฒนาโครงการพลงงานหมนเวยนของไทยในปจจบน ไดแก(1) การใหสนบสนนดานขอมลดานตางๆทเกยวของซงถกตองและทนสมย(2)การสนบสนนในเชงนโยบายจากภาครฐและ(3)การขาดการตดตอประสานงานกนระหวางผพฒนาโครงการกบชมชนในพนท 7. การใหความสนบสนนดานขอมล/ระบบขอมลสารสนเทศ และการสนบสนนในเชงนโยบายมผลตอการพฒนาโครงการพลงงานหมนเวยนมากกวาสนบสนนทางการเงน 8. การพฒนาโครงการพลงงานหมนเวยนควรใหความสำาคญตอการสรางความรความเขาใจและการยอมรบตอการเปลยนแปลงของชมชนในพนท 9. การพฒนาโครงการพลงงานหมนเวยนควรใหความสำาคญตอการดำาเนนการทอาจสงผลกระทบตอสงแวดลอมอยางตอเนองและสมำาเสมอ โดยอาจผานทางการบงคบใชทางกฎหมายของภาครฐ

งานของ มพส. รวมทงสนบสนนการดำาเนนงานของสวนตางๆ เชน การจดหาบคลากรอปกรณสำานกงานการวางระบบการตดตามผลการปฏบตงานการจดทำารายงานการวางแผนงานประจำ า การทำาแผนพฒนาบคลากรการบรหารงบประมาณ การเงนการบญช และอำานวยความสะดวกดานบรหารจดการ เพอใหสวนตางๆ ของ มพส. สามารถใหบรการและสรางผลงานใหไดตามเปาหมายทวางไว 1.3 สวนศกษานโยบายพลงงาน(PolicyCel l ) เนนการศกษานโยบายพลงงานใหค รอบคลมพล ง ง านประ เภทอ นมากข นนอกเหนอไปจากการสงเสรมการใชเชอเพลงชวมวลกาซชวภาพและพลงงานจากของเสยโดยจะขยายขอบเขตใหครอบคลมพลงงานจากฟอสซล พลงงานนวเคลยร และพลงงานหมนเวยนอนๆ นอกจากนยงเปนทปรกษาพฒนาโครงการตามกลไกการพฒนาทสะอาด(CleanDevelopmentMechanism:CDM)อยางตอเนอง ในสวนของโครงการสงเสรมการใชชวมวลและกาซชวภาพยงคงตดตามปญหาอปสรรค และความกาวหนาของโครงการทไดดำาเนนการไปแลว เพอใหการพฒนาโครงการเปนไปอยางมประสทธภาพและสามารถขยายการสงเสรมไปในพนทตางๆไดอยางกวางขวางในขณะเดยวกนกจะทำาหนาทในการเผยแพรความรและขอคดเหนทเปนกลางดานพลงงานใหแกสาธารณชนใหมความรความเขาใจทถกตองผานสอประชาสมพนธตางๆ

Page 19: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

33 34

1.4สวนใหคำาปรกษาดานเทคนค(TechnicalCell)ทำาหนาทศกษาความเปนไปไดทางเทคนคของโครงการผลตพลงงานจากเ ชอเพลงชวมวลโครงการผลตกาซชวภาพโดยครอบคลมถงโครงการพลงงานหมนเวยนอนๆ รวมทงใหคำาปรกษาเพอแกไขปญหาทางเทคนคของระบบผลตพลงงานจากพลงงานหมนเวยน และใหคำาปรกษาแกบรษทผผลตอปกรณในประเทศตลอดจนการประสานงานกบบรษทผผลตจากตางประเทศ เพอใหเกดการพฒนาและผลตอปกรณในประเทศ รวมทงการจดสมมนาและเผยแพรความรผานทางเวบไซตของมพส.อยางตอเนอง 1.5 สวนใหคำาปรกษาดานการเงนและการลงทน(FinancingCell) ทำาหนาทศกษาและจดทำาขอเสนอทางดานการเงนของโครงการผลตพลงงานจากชวมวล โครงการผลตกาซชวภาพและโครงการพลงงานหมนเวยนอนๆใหคำาแนะนำาเรองแหลงเงนทนทงในประเทศและตางประเทศแกผลงทนใหคำาปรกษาในการจดทำาสญญาขอตกลงตางๆ เชน สญญาจดหาเชอเพลงระยะยาว สญญาขายไฟฟา เปนตนรวมทงการศกษาความเปนไปไดในการจดตงกองทนประกนความเสยง และสงเสรมใหเกดการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน ตลอดจนชวยผประกอบการใหไดประโยชนจากการขายคารบอนเครดต

1.6สวนขอมลและการเผยแพร(InformationandOutreachCell) ทำาหนาทรวบรวมขอมลและว เคราะหศกยภาพชวมวลในประเทศรวบรวมเทคโนโลยการผลตพลงงานจากชวมวลขอมลเกยวกบพลงงานหมนเวยนประเภทอนเชนพลงงานลมพลงงานแสงอาทตยพลงนำาขนาดเลก รวมถงพลงงานจากฟอสซลและพลงงานนวเคลยร เพอเผยแพรประชาสมพนธขอมลตางๆ เหลานนอยางถกตองในรปแบบของบทความในสอสงพมพและเวบไซต จดฝกอบรมและสมมนา เพอสรางความรความเขาใจแกประชาชนทวไปและผสนใจในเรองพลงงาน และการลดผลกระทบตอสงแวดลอมนอกจากน จะจดใหมกจกรรมชมชนสมพนธสำาหรบประชาชนทไดรบผลกระทบจากโครงการดานพลงงานดวย

Page 20: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

35 36

โดยสรปแลว โครงสรางและการใหบรการของ มพส. จะมงเนนการสนบสนนงานตามนโยบายพลงงานของภาครฐ โดยการสงเสรมการใชพลงงานหมนเวยนภายในประเทศใหเปนไปอยางแพรหลาย เผยแพรความรแนวความคด และวทยาการ รวมทงสงเสรมใหมการใชชวมวลซงเปนแหลงพลงงานทมอยมากในประเทศใหมากขน เพอทดแทนพลงงานจากฟอสซลซงตองนำาเขามาจากตางประเทศและศกษาหาแนวทางในการลดขอจำากดและอปสรรคในการใชพลงงานหมนเวยน ในขณะเดยวกนกจะขยายขอบเขตงานใหครอบคลมการศกษาวเคราะหนโยบายการใชพลงงานจากฟอสซลและพลงงานนวเคลยรเพอสงเสรมการใหความรและขอมลทเปนกลางแกสาธารณะทงน ขอบเขตการใหบรการจะครอบคลมงาน4ดานคองานศกษาวเคราะหนโยบายพลงงานงานใหคำาปรกษาดานเทคนค งานใหคำาปรกษาดานการเงนและการลงทน และงานขอมลและการเผยแพร

2. โครงการทจะดำาเนนการตอไป โครงการทจะดำาเนนการตอไปของ มพส.สวนใหญเปนโครงการทไดมการดำาเนนการอยแลว แตจะขยายขอบขายใหกวางขวางขนสำาหรบโครงการทมการดำาเนนการอยแลวจะมการตดตามปญหาอปสรรคและความกาวหนาของโครงการ เพอใหการสงเสรมโครงการในระยะตอไปเปนไปอยางมประสทธภาพยงขน ในสวนของการศกษาวเคราะหนโยบายพลงงานจะขยายขอบเขตใหครอบคลมพลงงานหมนเวยนประเภทอนๆ และพลงงานจากฟอสซลรวมทงการประชาสมพนธเพอใหความรทถกตองแกสาธารณชน โดยมโครงการทจะดำาเนนการดงน 2.1 โครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน(ESCOFund) 2.2 โครงการกลไกพลงงานสเขยว(GreenEnergyMechanism:GEM) 2.3 โครงการอมผางเมองพลงงานพอเพยงถวายพอ 2.4 โครงการศกษาวเคราะหนโยบายดานพลงงาน 2.5 โครงการพฒนาดานพลงงานหมนเวยนและพลงงานอนๆ 2.6 การประชาสมพนธเพอสรางความรความเขาใจเกยวกบพลงงาน 2.7 การใหขอมลทถกตองและการเสนอความคดเหนดานนโยบาย และมาตรการพลงงานตอสาธารณะ

โดยมรายละเอยดดงน

2.1โครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน(ESCOFund) เปนโครงการทจดตงขนโดยกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน (พพ.)กระทรวงพลงงาน โดยไดรบงบประมาณจากกองทนเพอสงเสรมการอนรกษพลงงาน(EnergyConservationPromotionFund:ENCONFund)วงเงน500ลานบาทเรมดำาเนนโครงการระยะท1ตงแตป2551มวตถประสงคเพอสงเสรมสนบสนนและผลกดนใหเกดการลงทนดานการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนในประเทศไทย รวมถงสรางความ

มนใจและความคนเคยใหแกสถาบนการเงนในการใหสนเชอแกโครงการเหลาน โดยESCOFund มงใหความชวยเหลอดานการลงทนแกผประกอบการทม ศกยภาพในการพฒนาโครงการทางเทคนคแตยงขาดปจจยการลงทนและชวยผประกอบการหรอผลงทนใหไดประโยชนจากการขายคารบอนเครดตโดยพพ.ไดมอบหมายใหมลนธพลงงานเพอสงแวดลอม (มพส.) และ มลนธอนรกษพลงงานแหงประเทศไทย เปน ผบรหารโครงการทำาหนาทเปดรบและพจารณาขอเสนอจากนกลงทนทมความสนใจลงทนโครงการดานพลงงานทดแทนหรอผประกอบการอตสาหกรรมตางๆทมความประสงคจะลดปรมาณการใชพลงงาน เพอเพมประสทธภาพการใชพลงงาน หรอตองการปรบเปลยนการใชเชอเพลงมาเปนพลงงานทดแทนทงน ลกษณะการสงเสรมการลงทนภายใตโครงการESCOFundม6รปแบบประกอบดวย 2.2.1 การเขารวมลงทนในสวนทนของโครงการ(EquityInvestment) ESCOFundจะเขารวมลงทนในสวนทนของโครงการอนรกษพลงงานหรอพลงงานทดแทนทกอใหเกดการประหยดพลงงานหรอเปนโครงการทชวยลด/ทดแทนการผลตพลงงานจากเชอเพลงประเภทฟอสซล โดยจะรวมลงทนในสดสวน10%-50%ของมลคาโครงการในสวนทนแตไมเกนโครงการละ50ลานบาทและมระยะเวลาการรวมลงทน5-7ป

Page 21: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

37 38

2.2.2 การเขารวมทนกบบรษทจดการพลงงาน(ESCOVentureCapital) ESCOFund จะเขารวมลงทนในบรษทจดการพลงงาน(ESCO) โดยเขาซอหนเพมทนจดทะเบยนของบรษท เพอชวยใหบรษทมทนในการประกอบกจการดานอนรกษพลงงานมากขน ทงน โครงการจะรวมหนไมเกนรอยละ 30 ของทนจดทะเบยนและไมเกน50ลานบาทโดยมระยะเวลารวมลงทน5-7ป 2.2.3การเชาซออปกรณประหยดพลงงาน/พลงงานทดแทน(EquipmentLeasing) ESCOFund จะเปนผชำาระเงนในการซออปกรณเพอการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนใหกบผประกอบการกอน และทำาสญญาเชาซอระยะยาวกบผประกอบการ โดยผประกอบการจะตองทำาการผอนชำาระคนเงนตนพรอมดอกเบยเปนรายงวด งวดละเทาๆ กนตลอดอายสญญาเชาซอ ทงนESCOFundจะสนบสนนการเชาซออปกรณไดเตมมลคาของราคาอปกรณแตไมเกน10ลานบาทตอโครงการ

และกำาหนดระยะเวลาการผอนชำาระคนภายใน5ปอตราดอกเบยไมเกน4%ตอป 2.2.4การชวยใหโครงการอนรกษพลงงาน/พลงงานทดแทนไดรบผลประโยชนจากการขายคารบอนเครดต(CarbonCreditFacility) ESCOFund จะชวยดำาเนนการจดทำาเอกสารทเกยวของกบการพฒนาโครงการCDMเชนแบบประเมนเบองตนของโครงการ(ProjectIdeaNote:PIN)และเอกสารประกอบโครงการ(ProjectDesignDocument :PDD) หรอเปนตวกลางในการรบซอCarbonCreditจากโครงการอนรกษพลงงาน/พลงงานทดแทนทมขนาดเลก และรวบรวม(BundleUp) เพอใหโครงการเหลานสามารถขายคารบอนเครดตได 2.2.5 การอำานวยเครดตใหสนเชอ(CreditGuaranteeFacility) ESCOFundจะรวมกบสถาบนการเงนหรอองคกรทใหการสนบสนนในเรองการคำาประกนเครดต(CreditGuarantee)เพอใหผประกอบการไดรบการปลอยสนเชอจากธนาคารพาณชยทงนESCOFund อาจจะเปนผคำาประกนเครดตใหแกผประกอบการโดยจำากดจำานวนเงนตามความเสยงของโครงการแตไมเกน10ลานบาทโดยคดคาธรรมเนยมการรบประกนสนเชอในอตราตำา

2.2.6การชวยเหลอทางเทคนค(TechnicalAssistance) ESCOFundจะใหความชวยเหลอทางดานเทคนคเชนคาตรวจสอบการใชพลงงาน(EnergyAudit) หรอคาใชจายในการจดทำารายงานศกษาความเปนไปไดของโครงการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนแกผประกอบการ ในวงเงนไมเกน100,000บาทตอโครงการ โดยมเงอนไขคอผประกอบการจะตองดำาเนนการในมาตรการอนรกษพลงงานหรอพฒนาโครงการพลงงานทดแทนถาหากไมปฏบตตามเงอนไขจะตองจายเงนดงกลาวคนแกESCOFund

Page 22: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

39 40

โครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน (ESCO Fund)

สรปโครงการดานการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนทไดรบการพจารณาอนมตสงเสรมการลงทนภายใต ESCO Fund ระยะท 1

ทงน “โครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน(ESCOFund)ในระยะท1”ระยะเวลา2ป(เดอนตลาคม2551-กนยายน2553)โดยมพส.ไดรบมอบหมายใหบรหารเงน250ลานบาทมโครงการทไดรบการพจารณาอนมตสนบสนนการลงทนจากคณะกรรมการการลงทน(InvestmentCommittee)จำานวน16โครงการวงเงนรวม202.04ลานบาทแบงเปนโครงการดานพลงงานทดแทน8โครงการและโครงการดานอนรกษพลงงาน8โครงการซงกอใหเกดการลงทนดานการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนประมาณ2,600 ลานบาท โดยคดเปนผลประหยดพลงงานกวา260ลานบาท

Page 23: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

41 42

ปจจบน โครงการสงเสรมการลงทนดานอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทน (ESCOFund) ดำาเนนการมาถงในระยะท 2 วงเงนทไดรบการสนบสนนรวม500 ลานบาท ระยะเวลาบรหารโครงการ2 ป (ตลาคม2553 ถงกนยายน2555) โดย มพส. ไดรบมอบหมายใหบรหารเงนโครงการฯ ตอเนองจากในระยะท 1 มลคาเงนทไดรบการจดสรรใหบรหารจำานวน300 ลานบาท ณ เดอนกรกฎาคม2554 มโครงการทไดรบการอนมตไปแลว แบงเปนโครงการดานการอนรกษพลงงาน 3 โครงการ และโครงการดานพลงงานทดแทน4โครงการ

2.2 โครงการกลไกพลงงานสเขยว (GreenEnergyMechanism:GEM) โครงการกลไกพลงงานสเขยวไดเรมขนเมอปลายป2551 ซง มพส. มงหวงจะผลกดนนโยบายและมาตรการสนบสนนพลงงานหมนเวยนของรฐบาล ใหเกดการดำาเนนการไดอยางเปนรปธรรมจงไดจดตง “กลไกพลงงานสเขยว”โดยมวตถประสงคเพอระดมความรวมมอจากภาครฐและภาคเอกชนทตระหนกถงความรบผดชอบตอสงคม ในการใหการสนบสนนการพฒนาพลงงานหมนเวยนในพนทหางไกลระบบสายสงไฟฟาและพนททรกนดาร รวมถงสงเสรมการใชพลงงานอยางมประสทธภาพ และสงเสรมความรดานเทคโนโลยพลงงานหมนเวยน ซงชวยลดการนำาเขาพลงงานสรางรายไดใหแกชมชน และชวยสงแวดลอมจากการลดการปลอยกาซเรอนกระจกซงเปนสาเหตของโลกรอนโดยกลไกพลงงานสเขยวมงใหเกดกระบวนการมสวนรวมของชมชนในการรวมกนพฒนาและรกษาเพอใหเกดความยงยน

สรปโครงการดานการอนรกษพลงงานและพลงงานทดแทนทไดรบการพจารณาอนมตสงเสรมการลงทนภายใตESCOFundระยะท2

Page 24: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

43 44

นอกจากนมพส.ไดทำาการศกษาความเปนไปไดในการจดตง ตลาดไฟฟาสเขยว(GreenPowerMarket) ขนในประเทศไทย โดยมวตถประสงคเพอใหเกดกลไกทางการเงนรปแบบหนงทจะชวยสนบสนนใหมการนำาพลงงานหมนเวยน หรอพลงงานทดแทนมาใชในการผลตไฟฟาใหมากขน โดยผบรโภคในรปขององคกรและประชาชนจะสามารถเลอกใช/ซอพลงงานทมาจากพลงงานสะอาดดวยตนเองอยางไรกตามจากผลการศกษาดงกลาวเหนวาประเทศไทยยงไมเหมาะสมกบกลไกทางการเงนรปแบบน เนองจากลกษณะทางธรกจดานพลงงานไฟฟาของประเทศไทยเปนแบบผกขาด ดงนน หลกการในการทำางานของกลไกพลงงานสเขยวจะชวยสนบสนนการผลตไฟฟาหรอความรอนทมาจากพลงงานหมนเวยนและการสงเสรมการใชพลงงานภายในชมชนอยางมประสทธภาพ ทกอใหเกดประโยชนตอสงแวดลอมและชมชน ซงผบรโภคทใชไฟฟาทงในรปแบบองคกรและบคคลทวไปทเลงเหนถงประโยชนดงกลาว สามารถสนบสนนไดในรปแบบของการบรจาค ซงจะสมทบทนเปนรายป รายเดอน หรอรวมสนบสนนเงนลงทนใหกบชมชนทจะพฒนา เพอนำาไปจดหาไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนใหมมากขนรวมถงการพฒนาพลงงานสเขยวในพนทหางไกลโดยหวใจหรอกลไกการทำางาน คอ ความรวมมอของ3ฝายคอ “เอกชน/ผบรโภค”:บรจาค/ใหเงนสนบสนน “รฐโดยกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน”: ใหความชวยเหลอทางดานเทคนค

“หนวยงานกลางโดย มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม” : ประสาน/ขบเคลอน/พฒนาพลงงานสเขยว ซงจะรวมกนจดตงและบรหารจดการเงนสนบสนนกลไกพลงงานส เขยวในรปแบบของกองทน โดยจะมคณะกรรมการกำากบดแลการบรหารจดการกองทนในการพฒนาพลงงานสเขยวตามวตถประสงคของผใหการสนบสนนทงนในชวงป2551ซงเปนชวงแรกในการเรมตนโครงการกลไกพลงงานสเขยว สำานกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต(UNDP)ไดรวมสนบสนนในการพฒนาโครงการเพอเปนตวอยางในระดมทนสนบสนนจากภาคเอกชนตอมาไดรบความรวมมอจากหลายหนวยงานทงภาครฐ และภาคเอกชนในการสนบสนนการพฒนาโครงการอาทองคการบรหารสวนตำาบลกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน สำาหรบภาคเอกชน เชน บรษท ไทยออยลจำากด(มหาชน)ไดใหการสนบสนนงบประมาณ

ผานโครงการกลไกพลงงานสเขยวเพอแสดงความรบผดชอบตอสงคม(CorporateSocialResponsibility:CSR) ซงทางบรษทฯ เลงเหนถงการตอบแทนและการคนสสงคมในรปแบบของการผลต พลงงานสะอาด โดยการหยบยนโอกาสในการพฒนาโครงการพลงงานหมนเวยนสำาหรบชมชนในพนทหางไกล ทไมมไฟฟาใชใหมไฟฟาใชเพยงพอกบความตองการขนพนฐานในการดำารงชวต ตลอดจนการใหความสำาคญ กบการนำาไฟฟาทไดจากพลงงานหมนเวยนไปใชประโยชนในดานการศกษา โดยการจดทำาอาคารเรยนหลงใหม ใหกบโรงเรยนบานขนยะ จ.เชยงใหม และดำาเนนการขยายระบบสงไฟฟาจากโรงไฟฟาพลงนำาหวยปลงไปยงโรงเรยน ทำาใหนกเรยนชาวเขาในพนทไดรบประโยชนจากการเรยนการสอนทางไกลผานดาวเทยม ระบบเทคโนโลยสารสนเทศใชเทาเทยมกบโรงเรยนในเขตเมอง

Green Energy Mechanism

Page 25: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

45 46

นอกเหนอจากการสนบสนนโครงการดานพลงงานหมนเวยนเพอแสดงความรบผดชอบตอสงคมอกดานหนงของภาคธรกจยงสามารถประชาสมพนธองคกรในรปแบบของการตอบแทนอยางเปนรปธรรมและสามารถพฒนาอยางแทจรง อกทงชวยตอยอดโครงการเพอพฒนาในดานการศกษา สาธารณสขเพอความยงยนของชมชนและสงคม โดยบรษทไดนำาพนกงานอาสาสมครมารวมแรงรวมใจกนชวยพฒนาโครงการใหกบชาวบาน หรอ โรงเรยนรวมทำาประโยชนใหกบชมชน อาท การทำากจกรรมCSR เพอสรางอาคารเรยนหลงใหมการตดตงทอสงกาซชวภาพไปยงบานเรอนการตดตงเตานงเมยงประสทธภาพสงและการรวมกนวางระบบคอมพวเตอร บรจาคคอมพวเตอรใหแกนกเรยนเปนตน ทงน เพอใหโครงการดงกลาวขยายการสนบสนนเขาสชมชนหางไกลไดมากขน และกวางขวางออกไป มพส. ยงเปดรบการสนบสนนจากกลมธรกจประเภทตางๆ เชนบรษททดำาเนนธรกจดานพลงงาน กลมบรษทผผลตเครองดมแอลกอฮอล และกลมบรษทผผลตสนคาอปโภคและบรโภค เปนตน ซงจะเปนการชวยสนบสนนการสงเสรมการใชพลงงานหมนเวยนตามนโยบายของภาครฐใหประสบผลสำาเรจ และยงเปนการชวยพฒนาความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจใหแกชมชนชนบททอยหางไกลดวย ในขณะเดยวกนกเปนการเปดโอกาสใหธรกจเอกชนทใหความชวยเหลอทางการเงนไดแสดงออกถงความรบผดชอบตอสงคม หรอไดมโอกาสตอบแทน

สงคมโดยไมตองใหชมชนรอพงพางบประมาณแผนดนจากภาครฐเทานน ซงจะสงผลใหการกระจายความเจรญไปสทองถนเปนไปอยางรวดเรวยงขน 2.3โครงการอมผางเมองพลงงานพอเพยงถวายพอ เนองในวโรกาสทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวจะมพระชนมายครบ7รอบ84พรรษาในวนท5 ธนวาคม2554 บรษท ไทยออยล จำากด(มหาชน) ไดจดทำาโครงการดานพลงงานเพอเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหวโดยนอมนำาปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาพฒนาโครงการพลงงานหมนเวยนระดบชมชน โดยมงหวงใหเกดการพฒนาโครงการตนแบบทเปนตวอยางใหกบทองถนอน โดยคดเลอกพนททหางไกลจากระบบสงไฟฟาและมาตรฐานคณภาพชวตในพนทอยในระดบตำา ทงการศกษา การสาธารณสข ตลอดจนสภาพเศรษฐกจของชาวบานในพนท ซงไดคดเลอกพนทตำาบลแมจน อำาเภออมผางจงหวดตาก เพอพฒนาโครงการดานพลงงานภายใตชอโครงการ “อมผางเมองพลงงานพอเพยงถวายพอ” ซงในปจจบนมชาวบานเพยงรอยละ20 จากจำานวน3,206 ครวเรอนทมไฟฟาจากโครงการโรงไฟฟาพลงนำาระดบหมบานทดำาเนนการโดยกรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน(พพ.)นอกจากนสถานอนามยศนยเรยนรชาวไทยภเขาศนยเดกเลกและโรงเรยนเกอบทงหมดไมมไฟฟาใชโดยมหนวยงานรวมพฒนาโครงการไดแกเทศบาลตำาบลแมจนพพ.มพส.และบรษทไทยออยล

Page 26: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

47 48

จำากด (มหาชน) ซงจะเปนผใหการสนบสนนงบประมาณผานโครงการเพอสงคมภายใตโครงการกลไกพลงงานสเขยวของมพส.ในการพฒนาโครงการดานพลงงานหมนเวยนและการสรางความรความเขาใจในการนำาพลงงานทไดจากโครงการไปพฒนาคณภาพชวต โครงการ “อมผางเมองพลงงานพอเพยงถวายพอ”มแผนดำาเนนงานชวงป2554-2555ในการพฒนาโครงการพลงงานหมนเวยนและสงเสรมใหชมชนรจกใชทรพยากรในทองถนมาผลตเปนพลงงานและสนบสนนใหเกดการบรหารจดการทยงยนภายใตการดำาเนนของชมชนเอง โดยพลงงานหมนเวยนทผลตไดจะเปนสงททำาใหเกดการพฒนาทตอเนองทงดานเศรษฐกจการศกษาสาธารณสขและการสรางอาชพของชมชน โดยชาวบานในชมชนจะตองใหความรวมมอและมสวนรวมในการพฒนาโครงการ และตระหนกถงการใชพลงงานอยางประหยดและมประสทธภาพตลอดจนการพฒนาตอยอดจากการจดหาไฟฟาเพอพฒนาคณภาพชวตของชาวบานในพนท โดยมแผนพฒนาโครงการผลตไฟฟาพลงนำาขนาด190กโลวตตจำานวน1โครงการระบบผลตไฟฟาดวยระบบGasificationทใชชวมวลเปนเชอเพลง2โครงการและใชขยะเปนเชอเพลง1โครงการการตดตงระบบผลตกาซชวภาพเพอใชทดแทนกาซหงตมจำานวน2 โครงการ นอกจากนนยงมการจดอบรมและปรบปรงระบบผลตไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย โครงการโซลารโฮม และใหความรความเขาใจกบชมชนเพอใชประโยชนจากพลงงานหมนเวยนอยางยงยน

ภายหลงจากการดำาเนนการแลวเสรจพนทตำาบลแมจน อำาเภออมผาง จงหวดตาก จะมครวเรอนทเขาถงไฟฟาเพมขนจากเดม641ครวเรอนหรอรอยละ20เปนประมาณ1,600ครวเรอน หรอรอยละ50 โดยการใชไฟฟาในพนทจะเปนไฟฟาทผลตจากพลงงานหมนเวยนทงหมดนอกจากนสถานอนามยศนยเดกเลกและโรงเรยนเกอบทงหมดจะมไฟฟาใช และโครงการอมผางเมองพลงงานพอเพยง จะชวยลดการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดมากกวา1,800ตนตอป 2.4 โครงการศกษาวเคราะหนโยบายดานพลงงาน ในชวงทผานมา มพส. ไดทำาการศกษาปญหาและอปสรรคเชงนโยบายในการดำาเนนโครงการดานพลงงานหมนเวยนในประเทศรวบรวมแนวทางและวธการสงเสรมการใชพลงงานหมนเวยนของประเทศตางๆ และเสนอแนะแนวทางเพอปรบปรงกฎระเบยบและนโยบายของภาครฐโดยมงเนนในเรองการสงเสรมการใชพลงงานหมนเวยนโดยเฉพาะเชอเพลงชวมวล ซงการดำาเนนงานระยะตอไปมพส. ไดขยายขอบเขตงานใหครอบคลมถง

การศกษาว เคราะหนโยบายดานพลงงานประเภทอนๆ มากขน แตทงน มพส. จะยงคงดำาเนนการตดตามความกาวหนาและศกษาความเปนไปไดของการพฒนาโครงการดานชวมวล และพลงงานหมนเวยนประเภทอนๆอยอยางตอเนองโดยโครงการทมพส.ไดทำาการศกษามดงตอไปน 2.4.1 โครงการศกษาแนวทางการดำาเนนงานของกองทนพฒนาไฟฟาตามมาตรา97(4)และ97(5)ใหกบสำานกงานคณะกรรมการกำากบกจการพลงงาน พระราชบญญตประกอบกจการพลงงานพ.ศ.2550 กำาหนดใหมการจดตง “กองทนพฒนาไฟฟา” โดยมวตถประสงคของกองทนเพอสนบสนนสำาหรบการใหบรการไฟฟาไปยงทองทตางๆอยางทวถงเพอกระจายความเจรญไปสทองถนการพฒนาชมชนในทองถนทไดรบผลกระทบจากการดำาเนนงานของการไฟฟาการสงเสรมการใชพลงงานหมนเวยนและเทคโนโลยในการประกอบกจการไฟฟาทมผลกระทบตอสงแวดลอมนอย โดยคำานงถงความสมดลของทรพยากรธรรมชาตและสรางความเปนธรรมใหกบผใชไฟฟาทงนการดำาเนนงานของกองทนพฒนาไฟฟาตามมาตรา97(4)และ97(5)คอ มาตรา97(4)เพอการสงเสรมการใชพลงงานหมนเวยนและเทคโนโลยทใชในการประกอบกจการไฟฟาทมผลกระทบตอสงแวดลอมนอย มาตรา97(5) เพอการสงเสรมสงคมและประชาชนใหมความรความตระหนกและมสวนรวมทางดานไฟฟา

มพส. ไดดำาเนนการศกษาเพอเสนอแนะแนวทางการดำาเนนงานของกองทนพฒนาไฟฟาตามมาตรา97(4)และ97(5)ตลอดจนรางระเบยบ คมอ และเอกสารทเกยวของกบกฎระเบยบปฏบตตางๆทจำาเปนตอการดำาเนนงานของกองทนตามมาตราดงกลาว ซงดำาเนนการแลวเสรจ ขณะนยงอยระหวางดำาเนนการจดสมมนาเพอสรปความคดเหนทมตอโครงการ 2.4.2 โครงการจดทำาแผนยทธศาสตรดานพลงงานหมนเวยนของบรษท พอเอ เอนคอมอนเตอรเนชนแนล จำากด และศกษาความเปนไปไดของโครงการดานพลงงานหมนเวยนโดยศกษาใหกบการไฟฟาสวนภมภาค (กฟภ.)ประกอบดวย3โครงการไดแก (1) การจดทำาแผนยทธศาสตรการพฒนาและลงทนดานพลงงานหมนเวยน5 ป (พ.ศ.2554-2558)ของบรษทพอเอเอนคอมอนเตอรเนชนแนลจำากดซงเปนบรษทในเครอของการไฟฟาสวนภมภาค(กฟภ.) กอตงขนเมอเดอนตลาคม2552 มฐานะเปนรฐวสาหกจ โดยมวตถประสงคหลกคอการดำาเนนธรกจการลงทนดานการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนทงในประเทศและตางประเทศ ดงนน บรษท พอเอเอนคอมฯ จงจำาเปนตองมแผนยทธศาสตรการพฒนาและลงทนดานพลงงานหมนเวยนทชดเจนและสอดคลองกบแผนนโยบายและแนวทางในการสงเสรมและสนบสนนของรฐโดยคำานงถงศกยภาพและเทคโนโลยทเหมาะสมของการผลตไฟฟาดวยพลงงานหมนเวยนแตละประเภทในสภาวะปจจบนโดยมพส.ไดทำาการศกษาวเคราะหศกยภาพของพลงงาน

Page 27: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

49 50

หมนเวยนในแตละประเภททคงเหลอและการประเมนโอกาสการลงทนในการผลตไฟฟาจากพลงงานหมนเวยนประเภทตางๆ ทมการลงทนจรงเพอใหทราบถงผลตอบแทนการลงทนและปญหาอปสรรคในการลงทนตลอดจนศกษาและวเคราะหแผนการจดสรรงบประมาณของบรษทฯ เพอลงทนดานพลงงานหมนเวยนในชวง5ปขางหนาและศกษาแหลงเงนทนรวมถงการสนบสนนทางการเงนเพอรวมทนในโครงการพลงงานหมนเวยนจากแหลงตางๆ (2) การศกษาความเปนไปไดการลงทนโครงการโรงไฟฟาชวมวลจำานวน100 แหงโดยใชเศษไมขององคการอตสาหกรรมปาไม(อ.อ.ป.)เปนเชอเพลงโดยมพส.ดำาเนนการสำารวจ ศกษาและประเมนศกยภาพชวมวลทสามารถใชเปนเชอเพลงในการผลตไฟฟาจากเศษไมของ อ.อ.ป. จำานวน100 แหง ศกษาถงเทคโนโลยการผลตไฟฟาทมความเหมาะสมกบศกยภาพเชอเพลงวเคราะหความเปนไปไดทางการเงนผลตอบแทนการลงทน เสนอแนะรปแบบและสดสวนเงนลงทน ศกษาแนวทางการบรหารความเสยงของเชอเพลง ผลกระทบดานสงแวดลอม วเคราะหความเปนไปไดของการลดปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกกฎระเบยบตางๆ ทเกยวของ รวมถงสำารวจความคดเหนและประเมนการยอมรบของประชาชนในพนททมศกยภาพในการพฒนาโครงการนอกจากนมพส.ยงไดศกษาวเคราะหตามแนวนโยบายปกปองส งแวดลอมและสงคม(SafeguardPolicy) เพอใหสอดคลองกบเงอนไขและขอกำาหนดของธนาคารโลก

(WorldBank) ซงมแผนจะใหการสนบสนนสนเชออตราดอกเบยตำาภายใตโครงการCleanTechnologyFund(CTF) แก กฟภ.ในการดำาเนนการลงทนในโครงการนดวย (3) การศกษาความเปนไปไดและเสนอแนะแนวทางการลงทนโครงการสถานผลตพลงงานชมชนเนองจากการไฟฟาสวนภมภาค(กฟภ.) มความสนใจทจะพฒนาโครงการโรงไฟฟาพลงงานหมนเวยนระดบชมชนตนแบบโดยไดกำาหนดไวเปนสวนหนงของแผนยทธศาสตรการลงทนดานพลงงานหมนเวยน5ปของบรษทพอเอเอนคอมฯดวยดงนนจงไดมอบหมายใหมพส.เปนผดำาเนนการศกษาวเคราะหและประเมนความเปนไปไดการลงทนพฒนาโครงการสถานผลตพลงงานชมชน และเสนอแนะโครงการตวอยางทมศกยภาพและความพรอมในการพฒนา ตลอดจนการศกษาวเคราะหระเบยบ ขอกฎหมาย และรปแบบในการลงทนหรอรวมลงทนระหวางบรษทพอเอเอนคอมฯกบองคกรปกครองสวนทองถนและ/หรอภาคเอกชนทมความสนใจรวมลงทนในโครงการฯเพอเปนแนวทางการดำาเนนธรกจของกฟภ.และบรษทพอเอเอนคอมฯ

2.4.3 โครงการศกษาและจดทำาแผนแมบทไบโอเอทานอล เพอสงเสรมและสนบสนนการใชเอทานอลเปนเชอเพลงใหเปนไปตามแผนพฒนาพลงงานทดแทน15ป(พ.ศ.2551-2565)ของกระทรวงพลงงานซงกำาหนดเปาหมายใหมการผลตและการใชเอทานอลไมนอยกวา9 ลานลตร/วนภายในป2565บรษทปตท.จำากด(มหาชน)ไดมอบหมายให มพส. ทำาการศกษาและจดทำาแผนแมบทไบโอเอทานอล ซงเปนการนำาเสนอแนวทางการสงเสรมและสนบสนนการผลตและการใชเอทานอลเปนเชอเพลงเพอกอใหเกดประโยชนกบทกภาคสวนและเปนประโยชนตอเศรษฐกจและสงคมของประเทศโดยรวมอยางแทจรง รวมถงการบรหารจดการของ

อตสาหกรรมเอทานอล ตลอดจนการกำาหนดราคาทเหมาะสม รวมถงประเดนสำาคญทควรชแจงทำาความเขาใจกบภาครฐ ซงปจจบนอยระหวางดำาเนนการ

Page 28: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

51 52

2.5โครงการพฒนาดานพลงงานหมนเวยนและพลงงานอนๆ เนองจากประเทศไทยเปนประเทศทตองนำาเขาพลงงาน จงสงผลใหพลงงานทกชนดลวนเกยวเนองสมพนธกน เพราะตองมการกระจายแหล งและชนดของพล ง งานให หลากหลายเพอเสรมสรางความมนคงดานพลงงาน ไดแก โครงการดานการพฒนาพลงงานหมนเวยนในชนบทภายใตโครงการดานการพฒนาความเปนอยของประชาชนในพนทสงในจงหวดแมฮองสอน จากผลสำาเรจของโครงการ “RemovalofBarrierstoBiomassPowerGenerationandCogenerationinThailand”รวมถงประสบการณ

ดานการศกษาพลงงานหมนเวยนตลอด10 ปทผานมา ทำาให มพส. ไดรบการคดเลอกจากสำานกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต(UNDP) ใหดำาเนนโครงการพฒนาพลงงานหมนเวยนในชนบท ตามวตถประสงคท 2เพ อส ง เสรมการอน ร กษและการจดการทรพยากรธรรมชาตอยางย งยน ภายใตกรอบของโครงการดานการพฒนาความเปนอยของประชาชนบนพนทสงในจงหวดแมฮองสอนหรอTheUnitedNationsJointProgramme on Integrated HighlandLivelihoodDevelopmentinMaeHongSon(UNJP ) ร ะย ะ เ วลาดำ า เน น ง าน 2 ป (พศ.2554-2555) โดยโครงการมงเนนการสงเสรมพลงงานหมนเวยนโดยเฉพาะการผลตและการใชพลงงานหมนเวยนขนาดเลกในพนททไมมไฟฟาใชในจงหวดแมฮองสอน สำาหรบพนทเปาหมายในการพฒนาโครงการจำานวน4แหงประกอบดวย1)ตำาบลหมอกจำาแปอำาเภอเมอง2)ตำาบลถำาลอดอำาเภอปางมะผา3) ตำาบลแมยวม อำาเภอแมสะเรยง และ4) ตำาบลแมสวด อำาเภอสบเมย ทงในการดำาเนนโครงการดงกลาวไดรบความรวมมอจากทงภาครฐและภาคเอกชนไดแกสำานกงานจงหวดแมฮองสอนสำานกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวด สำานกงานพลงงานจงหวดแมฮองสอน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน องคการบรหารสวนตำาบลในพนทเปาหมาย และบรษท ไทยออยล จำากด(มหาชน) ซงใหการสนบสนนงบประมาณเพมเตมโดยมขอบเขตดำาเนนการดงน

(1) การศกษาความตองการ ชองวางของชมชนในทองถน และโอกาสในการพฒนาพลงงานหมนเวยน โดยการประเมนศกยภาพพลงงานหมนเวยนทมอย ในพนทเปาหมายสำารวจปรมาณการใชไฟฟา ปรมาณการใชความรอนและเชอเพลงตางๆเชนนำามนกาซหงตมและฟนเปนตน (2) การอบรมความร ใหกบเจาหนาท ภาครฐ ผนำาชมชน ชาวบานทวไป และชางเทคนคเพอเผยแพรความรความเขาใจในเรองพลงงานและพลงงานหมนเวยน การอบรมการใชและดแลรกษาระบบผลตไฟฟาจากแสงอาทตยและการซอมแซมบำารงรกษาโซลาโฮมการสรางจตสำานกในการประหยดพลงงานการอนรกษทรพยากรธรรมชาตรวมทงการสงเสรมดานสขอนามยและสงแวดลอม

(3) การจดทำาโครงการนำารองดานพลงงานทงในดานการผลตพลงงานและการใชพลงงานอยางมประสทธภาพเพอนำามาพฒนาและสงเสรมดานพลงงานในทองถนทยงขาดแคลนใหมประสทธภาพและเกดความยงยน เชนโครงการพลงนำาขนาดเลกโครงการกาซชวภาพจากมลสตว โครงการผลตแกลบอดแทงเพอลดการใชฟนเปนตน

Page 29: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

53 54

2.6การประชาสมพนธเพอสรางความรความเขาใจเกยวกบพลงงาน ในชวงทผานมามพส.ไดดำาเนนการประชาสมพนธเพอสรางความรความเขาใจเกยวกบพลงงานและเผยแพรความรในเรองการใชพลงงานหมนเวยนอยางมประสทธภาพ โดยใหบรการผานทางเวบไซตแผนพบวารสารบทความการจดสมมนาฝกอบรมและการออกบธนทรรศการการเผยแพรขอมลผานสอตางๆรวมทงการจดตงหองสมดซงไดรบความสนใจจากบคคลทวไปนกศกษาและหนวยงานตางๆเปนอยางมากโดยขอมลในชวง7ปของการดำาเนนการเปนขอมลทเกยวของกบพลงงานชวมวลเปนสวนใหญเพอใหเปนไปตามวตถประสงคขององคกรทใหเงนอดหนนแกมพส.

วารสารมพส.

การประชาสมพนธเพอสรางความรความเขาใจเกยวกบพลงงานและพลงงานหมนเวยนเปนภารกจท มพส. ใหความสำาคญเปนอยางมาก เนองจากชมชนโดยสวนใหญยงขาดความรความเขาใจทถกตองดงนนมพส.จงจะยงคงพฒนาสอและชองทางในการประชาสมพนธทหลากหลายเพอใหครอบคลมไปยงบคคลทวไปนกศกษาและหนวยงานทงภาครฐและภาคเอกชนรวมทงกลมชมชนบรเวณพนทรอบโรงไฟฟาซงจะชวยใหชมชนมความรความเขาใจอยางถกตองและครบถวนเกยวกบพลงงานไฟฟาและสทธของชมชน

2.7 การนำาเสนอขอคดเหนดานนโยบายและมาตรการพลงงานตอสาธารณะ นอกเหนอจากการทำางานดานการศกษานโยบายดานพลงงานแลวมพส.ยงมบทบาทในฐานะหนวยงานอสระททำาหนาทเสนอแนะขอคดเหนเกยวกบนโยบายและมาตรการของรฐในดานพลงงานไฟฟาและนำามน รวมถงการออกกฎระเบยบตางๆ ของภาครฐ ผานสอประชาสมพนธตางๆ เชนโทรทศนหนงสอพมพวทย เปนตนนอกจากนมพส.ยงเปนสอกลางระหวางหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนผประกอบการดานพลงงาน ทำาหนาทรวบรวมความเหนจากผประกอบการทไดรบผลกระทบโดยการจดรบฟงความคดเหนหรอสงแบบสอบถามความคดเหนไปยงผประกอบการนำามาวเคราะหและนำาเสนอตอภาครฐเพอรวมกนผลกดนใหเกดการแกไขปญหาชวยใหการสงเสรมพลงงานหมนเวยนเปนไปอยางมประสทธผล

การจดอบรมความรเรองไฟฟาและสทธของชมชนใหกบชมชนรอบโรงไฟฟาบางบอเมอวนท29เมษายน2553

เวบไซตwww.efe.or.th

Page 30: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”

55 56

โดยสรปแลวการดำาเนนงานในระยะตอไปของมพส.จะใหความสำาคญกบพลงงานทกชนดไมวาจะเปนพลงงานจากฟอสซลพลงงานหมนเวยนรวมถงพลงงานนวเคลยรเพอใหประเทศไทยมทางเลอกเชอเพลงทหลากหลายมากขนอนจะเปนการเสรมสรางความมนคงดานพลงงานใหแกประเทศโดยมพส.จะใหความสำาคญกบการศกษาเชงนโยบายมากขนและใหความรทถกตองและเปนกลางแกสาธารณชนผานทางเวบไซต แผนพบ การจดสมมนาและฝกอบรมสอวทย โทรทศน และสงพมพตางๆใหกวางขวางยงขนเพอใหการดำาเนนงานของมพส.เปนประโยชนตอประชาชนอยางแทจรงและสนบสนนนโยบายดานพลงงานของภาครฐใหเปนไปในทศทางทเหมาะสม

คณะกรรมการและผบรหารมพส.คณะกรรมการมลนธพลงงานเพอสงแวดลอม1.นายปยสวสดอมระนนทน ประธานกรรมการ2.นายชายชวะเกต ประธานทปรกษา3.นายอำานวยทองสถตย กรรมการ4.นายกฤษณพงศกรตกร กรรมการ5.นายพรายพลคมทรพย กรรมการ6.นายอนนตเกษเกษมสข กรรมการ7.นางสาวเนตรนฤมลศรมณฑล กรรมการ8.นายกวจงคงคาวฒ กรรมการและเหรญญก9.นางสาวสวพรศรคณ กรรมการและเลขานการ

คณะผบรหารมลนธพลงงานเพอสงแวดลอม1.นางสาวสวพรศรคณ ผอำานวยการบรหารมพส.2.นางสาวพนดาอมรศกด รองผอำานวยการบรหารมพส.

มลนธพลงงานเพอสงแวดลอม99/305ถนนเทศบาลสงเคราะหแขวงลาดยาวเขตจตจกรกรงเทพฯ10900โทรศพท:+6629539881-4โทรสาร:+6629539885http://www.efe.or.th

ดงนนกาวตอไปของมพส.จงยงคงเปนหนวยงานอสระทมไดมงแสวงหากำาไรและยงคงทำาหนาทสนบสนนงานดานนโยบายพลงงานใหแกภาครฐโดยการขยายขอบเขตการดำาเนนกจกรรมใหครอบคลมกวางขวางการศกษาเชงนโยบายดานพลงงานใหครอบคลมพลงงานทกชนดนอกจากนยงทำาหนาทใหความรและความเหนทเปนกลางเกยวกบพลงงานแกสาธารณะผานสอทกชนดในขณะเดยวกนกยงคงตดตามปญหาอปสรรค และความกาวหนาของโครงการพลงงานชวมวลอยางตอเนอง เพอใหประเทศไทยมทางเลอกดานพลงงานทหลากหลาย ซงจะเปนการสงเสรมความมนคงดานพลงงานใหแกประเทศของเรามากยงขน

Page 31: B C - efe.or.th LAY4.pdfรัฐบาลไทยกับ undp เมื่อเดือนมิถุนายน 2544 เพื่อจัดตั้ง“ศูนย์ส่งเสริมพลังงานชีวมวล”