B N V PHONG THY - an vn Thng www.tuviglobal.com

OAN VAN THONG C Nhan Giao Khoa Ly Hoa Sinh Vat Va

Cao Hoc Sinh Vat Hai Dng Vien Hai Dng Hoc Nhatrang Giang Vien ai Hoac Khoa Hoc Hue 1971-1972

Ging Vien ai Hoc Duyen Hai Nha Trang 1973-1975

B AN VE PHONG THUY

TAI BAN LAN TH NHAT

CO SA CHA VA BO SUNG THEM CAC T LIEU VA HNH ANH MI

Nha xuat ban

THE GII MI 1996

B AN VE PHONG THUY

TAC GIA: OAN VAN THONG AN HANH LAN TH NHAT, 1995 NHA XUAT BAN THE GII MI

ANH MAY VA TRNH BAY : KIM NGA TAC GIA GI BAN QUYEN

NHA IN : HUYEN S PRINTING & GRAPHICS TAC GIA GI BAN QUYEN

COPYRIGHT 1996 BY OAN VAN THONG

PRINTED IN THE UNITED STATES OF AMERICA

MUC LUC * Li m au * Nguon goc phat sinh khoa Phong Thuy * a ly Phong Thuy ve nui song * Phong Thuy nui non * Nui Ng Bnh - Hue * Vai ieu can biet ve cac khoi a * That Sn, a linh cua mien Nam Viet Nam * Can Sn huyen b * a ly Phong Thuy cua That Sn * Xem kh tri va sac may : mot phan trong khoa Phong Thuy ngay xa * Mot so nha Phong Thuy noi tieng

* Cao Bien * Hoang Phuc

1

B N V PHONG THY - an vn Thng www.tuviglobal.com

OAN VAN THONG

C Nhan Giao Khoa Ly Hoa Sinh Vat Va

Cao Hoc Sinh Vat Hai Dng Vien Hai Dng Hoc Nhatrang

Giang Vien ai Hoac Khoa Hoc Hue 1971-1972

Ging Vien ai Hoc Duyen Hai Nha Trang 1973-1975

B AN VE

PHONG THUY

TAI BAN LAN TH NHAT

CO SA CHA VA BO SUNG

THEM CAC T LIEU VA HNH ANH MI

Nha xuat ban

THE GII MI

1996

B AN VE PHONG THUY

TAC GIA: OAN VAN THONG

AN HANH LAN TH NHAT, 1995

NHA XUAT BAN THE GII MI

ANH MAY VA TRNH BAY : KIM NGA

TAC GIA GI BAN QUYEN

NHA IN : HUYEN S PRINTING & GRAPHICS

TAC GIA GI BAN QUYEN

COPYRIGHT 1996 BY OAN VAN THONG

PRINTED IN THE UNITED STATES OF AMERICA

MUC LUC

* Li m au

* Nguon goc phat sinh khoa Phong Thuy

* a ly Phong Thuy ve nui song

* Phong Thuy nui non

* Nui Ng Bnh - Hue

* Vai ieu can biet ve cac khoi a

* That Sn, a linh cua mien Nam Viet Nam

* Can Sn huyen b

* a ly Phong Thuy cua That Sn

* Xem kh tri va sac may : mot phan trong khoa Phong Thuy ngay xa

* Mot so nha Phong Thuy noi tieng

* Cao Bien

* Hoang Phuc

* Mac Cu

* Thien S nh Khong

* S Chan Nhan

* S Van Hanh

* Ta Oa Nguyen c Hien

* Trang Trnh Nguyen Bnh Khiem

* Ngo Li

Nhng nha Phong Thuy noi tieng Philippine Charlie Chao va Melina Merton

* Kh

* Nhng vung at ac biet hay vung giao iem

* Nhng dung cu tham do long at

* Con lac va cam xa hoc

* Phong Thuy va hien tng a chat

* Nhng ngi co kha nang nhn sau xuong mat at

* Nha Phong Thuy Ta Ao a tm cho Ho Quy Ly mot cuoc at phat vng

* Tay Sn va Nguyen Anh a tru yem nhau ve Phong Thuy ra sao?

* S kien cac lang mo vua nha Thanh b khai quat nh the nao ?

* a ly Phong Thuy vi van e xay cat

* Kien truc cua thanh Thang Long theo Dch Ly va Phong Thuy

* Mot so cong trnh kien truc xet ve mat Phong Thuy :

* Ngoi en Mecca

* Quang ng Di San Pietro Vatican

* San Francisco

* Tng than T au New York

* Ba cong trnh xay cat Wasington D.C

* Vung a Co Stouehenge Wiltshire

* Cuoc at Utah

* Cac cong trnh kien truc Mien ien

* Cau truc cua Ngu Giac ai

* Cong thep ben b song Mississipi St.Louis

* Hai toa cao oc Caracas va Venezuella

* Hai toa cao oc hnh Moc New York City

* C s thng mai Rhode Island

* Silicon valley

* Toa nha Venezuella (Nam My)

* Giai thoai lien quan en c s Casino Hong Kong

* Phong Thuy mot so quoc gia

* Phap

* Honolulu

* Viet Nam

* Phi Chau

* Hoa Ky

* Vung at ban ao Sinai

* An o

* ai Loan

* Nhng a danh lien he en Phong Thuy Trung Hoa

* ai Phat Lac Sn

* Kinh thanh Bac Kinh

* Cau chuyen Phong Thuy ve 3 ngoi biet ien Kinh thanh Bac Kinh

* Truyen thuyet ve ngoi mo cua Than phu Tng Gii Thach va mo cua Ton Van

* Mot vai the at ai Loan theo suy oan cua cac nha Phong Thuy

* Nha Phong Thuy noi tieng Trung Hoa Ngo Canh Loan

* Hai cuoc at phat vng cua nha ho Pham

* Nh cuoc at ma phat cong danh

* Vai a danh Viet Nam lien quan ti Phong Thuy :

* Ho gm

* a linh en Voi Phuc

* Ngoi chua Chieu Thien T

* Linh kh song To

* Vung at ket 2 vua

* Co phai ngi Phap muon theo gng Cao Bien tm cach pha, tran yem Long mach cua Viet Nam

* Phong Thuy thanh ai La

* Phong Thuy thanh Thang Long

* Phong Thuy thanh Quan Tanh

* Bien Hoa la vung at vng phat cua mien Nam Viet Nam

* Giai thoai Long Bien pha Long mach cua Quang Ngai

* Chua Thien Mu xay dng tren mot a linh

* Nhng s kien lien quan en Phong Thuy cua Dinh oc Lap

* Phong Thuy cua mot so vung at Nha Trang

* Nhng cai em cua ho Mac tai Ha Tien

* Ngi ai Loan em bua tai a Lat

* Vung at phat vng ve hoc van

* Giai thoai rong Kien Giang b sut mong

* Ai Nam Quan

* Phong Thuy chua Cau Hoi An

* ai cng ve Thanh Long, Bach Ho, Minh ng, Chu Tc, Huyen Vu

* Nhng ieu quan trong ve Phong Thuy can ghi nh ve nha ca. Van e nhng can nha xay cat tren vung at co mot huyet

* Phong Thuy cac c s thng mai

* May do lc song

* Phan ket luan

* Tai lieu tham khao

LI M AU

T lau, ngi Trung Hoa a xem Phong Thuy nh la mot van e quan trong va thiet yeu trong lanh vc xay dng nha ca, thanh quach lau ai, m mang, c s lam an hay chon ni lam mo phan.

Ngay nay nganh a chat a xem Phong Thuy cua ngi Trung hoa xa co nh la mot phan trong nganh a ly, a chat hoc. Ngay ca vat ly va ien t hoc cung eu thay bong dang trong khoa Phong Thuy cua ngi Tau. Nhieu nha khoa hoc Au My t lau a i sau vao viec nghien cu nhng g ma khoa a ly Phong Thuy a e cap en va a nhan thay khoa Phong Thuy ro rang la mot khoa hoc ch khong phai la mot s kien co tnh cach m ho me tn nh nhieu ngi a tng. Do o cang ngay cang co nhieu sach viet ve Phong Thuy (Feng Shui) do chnh cac nha khoa hoc Au My bien khao. D nhien qua nhng sach ho viet ra luon c trnh bay rat t m. Cac chi tiet, s kien eu c phan tch, tong hp, ly luan, chng minh theo tinh than khoa hoc.

oi vi ngi Trung Hoa, sach viet ve Phong Thuy kha nhieu ke t i nha Chan en nay co nhieu loai nhng do bi ngi Trung Hoa xa co thng co truyen thong la khong muon phat trien truyen ba sau rong nhng g ma ho a co kinh nghiem hay biet c. Hn na, khoa Phong Thuy cung nh khoa boi toan c xem nh thuoc ve Thien c ma Thien c th bat kha lau nen van e cac sach v viet ve cac van e nay lai cang khong c lu truyen nhieu. Hau the ch ra cong tm kiem gop nhat va bien soan lai ma thoi. Do o, s phat trien ve Phong Thuy gap nhieu han che. Mac dau vay ngi Trung Hoa van luon luon coi trong va gi gn nhng nguyen tac ve Phong Thuy.

ai Loan va ngay ca Thng Hai ngay nay van coi trong khoa a ly Phong Thuy. Du la mot c s nghien cu khoa hoc hay trng hoc mot can nha, mot san van ong hoac mot phi trng, mot nha ngan hang khi xay xay cat ieu trc tien la phai xem a ly Phong Thuy. Ngay ca chnh quyen Cong Hoa Nhan Dan Trung Hoa thuoc chnh the Cong San, van e Phong Thuy cung khong b loai ra khoi van e xay cat va nhat la mo huyet cua cac nhan vat co quyen lc. oi vi ngi Viet Nam th van e a ly Phong Thuy tuy co lu y nhng qua that ho khong hoan toan qua coi trong va cho la bc thiet. Trong khi o, ngi Tau Ch Ln lai vo cung quan tam en van e a ly Phong Thuy. Mot co lao Ch Ln co lan noi cho ke bien soan tap sach nay mot cau ang suy ngam nh sau :

"Tai sao phan ln cac ca hang ngi Tau chung toi m ra, oi khi trong cac hem hoc nhng luon luon ong khach, an nen lam ra?con nhng ca hang cua ngi Viet Nam thng khi c tien li nhieu mat nhng lai khong c phat trien nh ngi Tau chung toi. Cai tai sao ay chnh la cai thuoc ve a ly Phong Thuy "

Co ngi cho rang s d ngi Tau lam an phat at la do ho can cu, nhan nai, chu kho, thng ho tr cho nhau. Nhng oi vi ngi Tau th yeu to giup phat trien chnh la Phong Thuy con cac yeu to khac la phu thuoc. Ho ly luan rang du nhan nai, chu ng, c ho tr hay co nhieu tien nhng khi that bai tho du co co gang en may cung bang tha. Cai that bai phat sinh ay do lech lac ve Phong Thuy.

T lau tai Viet Nam sach bien soan ve a ly Phong Thuy khong nhieu nhat la t nam 1950 en nay ch co the em c tren au ngon tay. Ngoai ra, cac sach phan nhieu tieng Han va trnh bay khong ro rang ve ca mat giang giai cung nh hnh ve. Gan ay co mot vai cuon sach trnh bay kha ro rang vi hnh ve kem theo tng t nh nhng sach cua tac gia Au My nh Sarah Rossbach, Eitel Ernest, Woolf, Virginia, Joanne O'Brien, Man-Hoe Kwok, Needham, Joseph, Dore, Henry S.J. Cac tac gia Viet Nam mi ay co tac gia Cao Trung, Nguyen Van Minh a soan thao nhieu sach bien khao hay dch thuat ve Phong Thuy co gia tr nh a Ly Ta Ao (a ao dien ca). a ly gia truyen - Cao Trung) . Hong Vu Cam Th cua Dng Xuan Tung, Nguyen Van Minh. ac biet bac S Le Van Lan a viet kha nhieu e tai nghien cu ve Phong Thuy rat gia tr.

Rieng oi vi tac gia khi bien soan cuon sach nay ( B An ve Phong Thuy) a khong ngoai muc ch ong gop mot phan nho be, khiem nhng ve cac t lieu co lien quan ve a ly Phong Thuy e nhng oc gia muon tm hieu khoa nay co them nhng s kien Phong Thuy ly thu e so sanh, kiem chng, tm hieu va phan tch suy luan them.

Tac gia a khong dam mao muoi i sau hn vao khoa Phong Thuy nen chac chan cuon sach se co nhieu sai sot. Knh mong qu v cao minh thong hieu ve a ly Phong Thuy gop y va ch giao e lan tai ban c chnh xac va ay u hn.

Tac gia

NGUON GOC PHAT SINH

KHOA PHONG THUY

Phong Thuy au tien c phat sinh t Trung Hoa qua viec coi nha ca va cho lam an the nao, co c vng phat hay that bai.

Ve phng dien danh t Phong Thuy th theo nha nghien cu Le Van Lan (phng phap giam nh hnh va ly trong Phong Thuy - Lang Van - Canada 1994) th ngay xa co s phan biet ve ten goi. Phong Thuy thuat co ten goi cho mon hnh phap con Kham D thuat la ten e ch mon Ly phap hay La ban.

Ve y ngha nguon goc th Phong la gio, Thuy la nc, tc la nguon kh lc thien nhien an tang trong hnh the nui song. Con Kham D th Kham la noi ve ao tri. D la noi ve ao at nen ke xem at (thay a ly) goi la Kham D (Han Viet t ien cua Thieu Chu). Y ngha 3 ch Kham D the hien bang cai La ban cua thay a ly gom cai a tron goi la thien ban nam trong 1 cai khung vuong goi la a ban ngay nay thay Phong Thuy va thay Kham D c coi la mot, goi chung la thay Phong Thuy hay thay a Ly. Theo t lieu cua tang th Trung Quoc va ai Loan th i nha Chau a thay xuat hien cac t lieu co lien quan en Phong Thuy va nhng giai thoai ve nhng ngi chuyen i coi nha ca at ai, lang mo. Thi o co cau :" Coi am dng cung hng i loi lai ma biet tot xau cai nha ang , cho at a cat nha hay mo huyet a chon ke qua i " Dan Dan phat sinh nhieu ngi nghien cu tm hieu ve khoa nay. Tuy can c tren mot so nguyen tac c ban nhng moi ngi moi nhom con a them vao khoa boi toan dung tng so. Am dng. Ngu hanh va ca bam on chu y e giup khoa a Ly Phong Thuy c chnh xac hn.

Viec ap dung ca boi toan vao khoa Phong Thuy a Ly c biet qua mot so t lieu cua sach Phong Thuy Trung Hoa ke lai chuyen mot nha Phong Thuy ngay xa (ngi Tau) ten la chieu cong. Ong nay gioi ve ca Phong Thuy va Ly So. Chieu Cong lam quan trong trieu c nhieu ngi men mo tai c. Thi o con co Chau Cong cung la ngi tai gioi ve Phong Thuy. Nhng Chieu Cong moi lan coi hng nha, at lang mo, a huyet thng phai bam on. Ong ly luan rang :"Mo ma, at ai, phng hng tot nhng ai se la ngi vao o. Co phai muon la c chang ? phai bam on e xem th Tri at (Thien a) co ong y hay khong mi tien hanh"

Cung theo cac t lieu ve Phong Thuy Trung Hoa th i nha Chau, cac phng thc bam on, xac nh phng hng nha, at cha co mot he thong phng phap toan ven. en i Tay Han cac phng phap tren dan dan tr thanh he thong hn do nhng ngi co hoc thc hien. i Chau co Khong Khau (Trong Ni) la ngi gioi ve te le biet ro moi th t ly so. Dch kinh en Phong Thuy ong viet ngay nhieu sach rat co gia tr. Mot so nhan vat noi tieng khac ve u moi nganh thi nha Chau la Hue Th, Thau ao, Trau Dien i Han co Gia Ngh, T Ma am, ong Trong Th, Dng Hung, Theo Phan Ke Bnh th i Tan co mot an s soan ra bo Kinh Thang Nang. i Han co Trng T Phong soan ra bo Bnh Sa Ngoc Xch. Qua en thi Nguy, Tan, Lng, ng cung co nhieu ngi tai gioi thong suot Thien Van a Ly Nh Hng Tu, Cat Hong, Pham Tran, Vo Nang T i Tan co Quach Phac soan Tang Kinh va cuon Cu Thien Tuyen N Thanh Nang Kinh va a Ly ai Thanh Hai Trieu Kinh, Thuy Long. en i Tong, xuat hien nhieu ngi gioi ve Ly So, Kinh Dch, va ca a Ly Phong Thuy nh Ho Vien, Thieu Ung, Chu on Di, Trnh Di To Thc, Chu Hi i nay co ong Trng T Vi soan bo Ngoc Thuy Chan Kinh va Tran oan soan bo Kim Toa B Quyet i Thanh co Co Viem Vo, Tieu Tuan nhng nhan tai tren khong han la co vo cho Ly So va Phong Thuy, nhng nhng ngi nay v hoc rong, biet nhieu nen ho a nghien cu tm hieu cung nh trnh bay sap xep co he thong cac nganh ac biet t i Tay Han tr i viec ap dung Ngu Hanh va Kinh Dch vao a Ly Phong Thuy bat au co he thong ly le ro rang. V du mua xuan th nh Hoang e nen au, du hanh luc nao. Mua he th Hoang e nen ien nao? Cac ni vua ng, cac ien cung nh kinh thanh eu xay cat eu phai da tren nhng nguyen tac cua a Ly Phong Thuy.

Sach Kinh Hong Vu Cam Th la cuon sach co cua Trung Hoa co nhac en viec soan chep bo Hong Vu Cam Th do 72 bac thay ve Phong Thuy ket hp lai e thc hien. Sach con nhac en ten cua mot ngi noi tieng ve a Ly la Ly Ba Tuyen c nha vua khen ngi va phong chc Ng S (thi o la nien hieu Hong Vu).

Thi vua Tuyen Thong (Pho Nghi) nha Thanh cac nha Phong Thuy co tai a c trong dung. Vua Pho Nghi va cac quan lai thng lu tam cham soc va gi gn cac lang tam cua cac tien e v khong rieng g vua Pho Nghi ma hau het cac vua chua Trung Hoa eu coi trong mo huyet nhat la mo huyet cua cac bac e vng. Neu mo phan tien e b tran yem, tan hai th cac vua tiep noi ngoi sau se b anh hng nguy hiem vo cung mot khi ngai vang la cha truyen con noi. Khi lang tam vua chua b pha hoai th long mach se b t, ngai vang ke nghiep ve sau cung se b t oan.

Em ruot cua vua Pho Nghi la Pho Kiet rat ton sung khoa Phong Thuy do o a gii thieu cho Pho Nghi nhieu thay Phong Thuy gioi e tien c vao cung. Nhng thay a Ly tai gioi nay c chu cap bong loc ay u e ch lo mot viec duy nhat la i tm nhng vung at tot, phat vng lau dai cho nha vua ma thoi. Pho Kiet thng nhac lai li noi cua mot thay Phong Thuy khi Than phu ong con song rang :" Mo ma to tien cua dong ho ta se phat en 2 v hoang e".

Ong thay a Ly thi o lam Thai Giam trong cung va rat c ne trong.

T Trung Hoa, mon Phong Thuy c truyen Dan qua en Viet Nam, va ke t thi Ta Ao (tc la Nguyen c Huyen) en nay, tuy Viet Nam co nhieu nha Phong Thuy hay nh ong Hoa Chnh (Tien S a tng sang Tau hoc phep a Ly). Nhng qua that cha co ai sanh c vi Ta Ao, nha a Ly Phong Thuy noi tieng Viet Nam song di thi Vua Le Chua Trnh.

NHNG BO MON CHNH

TRONG KHOA PHONG THUY

Theo hoc gia Phan Ke Bnh th khoa Phong Thuy co 3 mon chnh nh sau :

1) Nhat gia hoc: mon nay phai tnh chi ly ve hoanh o nhat nguyet, ngu tinh, nh thap bat tu e xem ngay gi, thang nam nao chieu vao a phng nao mi lam at. Nh o ma co the biet ngoi at phat vao ngay gi nao.

2) Hnh gia hoc : da vao hnh dang at ma nh tot xau e an tang ngi chet.

3) Phap gia hoc : chuyen khao sat ve ly kh, am dng ngu hanh e suy ra tng quan sinh khac che hoa qua lai hau tm ra iem tot xau ngoi at.

Theo nha nghien cu Phong Thuy Le Van Lan th Hnh Phap mon chnh la Hnh gia hoc va Ly phap mon la Phap gia hoc. Ca hai phap mon eu quan trong oi vi khoa Phong Thuy.

Hnh phap mon do Dng Quang Tung (840-888) Giang Tay Trung Hoa khai sang. Mon phai nay nhn at ai, song nui, go vc qua nhng hnh anh cua v tr tng tng nh con rong uon khuc, con ho ang ngoi, cay but hng len tri, cai nghieng ay mc, con ca ha mom, cai ghe banh T nhng hnh anh tng tng ay, nhng ngi theo hnh phap mon a suy dien va ly giai theo y niem va kinh nghiem cua ho.

Hnh phap mon thng kho thc hien v tuy vao s tng tng nen oi khi nhan nh va ly giai tr nen nan giai khac nhau. Con Ly Phap mon khong dung en s tng tng ma ch dung dung cu nh la ban e nh phng v hng.

Ly phap mon do to s Vng cap phat trien manh Phuc Kien. Triet Giang ai Loan cung nh Hong Kong. Mon phai nay quan sat oan nh at ai phng hng theo o hnh Bat Quai. Thien Can, a Ch va cac sao. Neu so sanh vi Hnh phap mon th Ly phap mon co ve khoa hoc hn.

Tuy nhien cac nha Phong Thuy thng ap dung hon hp ca hai phap mon e suy oan, chon la at ai. Tuy theo vung at ma ho ap dung nang nhe hnh thc Hnh phap mon hay Ly phap mon. V du ni nhieu nui non, canh tr thien nhien th ho dung hnh phap mon nhieu hn. Con ni thanh pho nhieu canh tr nhan tao hay vung ong bang th ho dung Ly phap mon

Ve muc ch cua khoa Phong Thuy th khoa nay co 2 muc ch chnh la tm at chon at e xay nha cho ngi song (Dng trach) va tm at chon huyet e tang ngi chet (Am trach). Cac ngoi at c chon phai tot thuan hp ve nhieu mat.

Ngay xa ngi ta chu trong nhieu ve am phan am trach, nhng ngay nay, khi at ai ngay cang b han che, ngi song thanh th nhieu hn thon que, kinh te thng mai la chnh yeu nen ngi ta thng chu trong ti Dng trach nhieu hn. Ho muon co c can nha xay dng tren ngoi at tot, an nen lam ra phat at, khong au om, khong xao tron khac k trong gia nh, ca tiem buon ban phat at ac a, tien bac thu vao doi dao Hong Kong va ai Loan cung nh Phi Luat Tan hien nay khoa Phong Thuy phat trien manh nhat la trong khi nhng ni o ngay cang phat trien ve thng mai, cac ca tiem, cac c s lam an to ln ngay cang c xay cat va banh trng rong khap.

A LY PHONG THUY

VE NUI SONG.

Khi noi en Phong Thuy, thng cac thay a ly hay noi en hnh the, phng hng va the cua nui, song (sn thuy) la 2 yeu to quan trong trong viec xac nh, anh gia tot xau trong khoa Phong Thuy. Nui la at oi len nhng the nam yen con song la bieu tng cua s luan chuyen ong. Mot ong mot tnh tc la mot am mot dng. Hai yeu to am dng luon tac ong ho tng vi nhau. Nc chay t nui ra qua suoi, khe, lam cho at nui c nhuan ve at ai va kh mach. Mot khi hai yeu to nui, song, sn, thuy giao hoa th de co huyet ket. Noi nh Cao Trung (trong a ly Ta Ao) la :" Khi en huyet ket phai co sn thuy giao lai am dng giao hoi ngha la nui chu tnh en o phai quay au vay uoi nh ong va nc chu ong en huyet ket th phai lu luyen na muon na muon i, tu lai trc huyet roi mi chay i".

Ni nc tu huyet ket goi la Minh ng. Neu khong co nc o la huyet kho. An tang ay th con chau se ngheo hen. Neu Minh ng co nc th nc trong mi tot.

oi vi long mach th nc chay ra t o thng chay theo bao ve va giup nuoi dng cho kh mach neu Minh ng khong ngay ngan can phan ma lai lech lac th thuy kho tu lau dai nen xau. Ve nui song cung vay. Neu nui khong can, meo lech, gay o hoac nc toan loan, hay chay trc xa vao ngay gia Minh ng cung nh nui song khong tu ma tan la xau.

Neu ni ay chon ngi chet th gia ao, con chau ngi chet o se b benh hoac gap ieu khong may.

Viet Nam co nui Tan (Tan Vien) song To Lch, nui Cam, vung That Sn, Bach Ma Trung Hoa co nhieu nui c cac nha Phong Thuy ghi nhan co kh the ve Phong Thuy.

Khi xet ve nui non, cac nha Phong Thuy con da vao hnh dang nui e sap xep theo Kim Moc Thuy Hoa Tho. V du Sao Moc, goi nh vay v trong Phong Thuy Hoc, nui nay c sap theo hnh Sao Moc, nui con co nui cha me va nui con cai. Neu con chau gan nui cha me co nc chay chung quanh th ay la vung at phat vinh hoa phu quy. Nhng neu nui khong thang ma lai xeo th giam s tot i rat nhieu. Neu khong biet ma xay lang tam, en ai, mo phan o se b anh hng theo. D nhien la anh hng xau nhieu hn. Nui Nga Mi Trung Hoa co v the dang rat tot. Canh nui Nga Mi hung v ep e nen co cau :

Nga Mi thien ha tu

ay quanh nam kh hau on hoa, cay co tot ti. Do o tai ni ay, t thi nha Tuy en i nha ng co hn 70 ngoi mieu c xay dng. Vung at nay a c cac thay a ly ngi Tau xep vao hang Linh a hay Thanh a. Ni ay co huyet va to va rong, la mot vung at quy ly tng cho s phat trien cua cac van nhan noi tieng Trung Hoa nh o Phu, Ly Bach, To ong Pha a thng en ay ngam canh uong ru va lam th.

Ghi chu : Trong cuon X Tram hng cua Quach Tan co noi en tieng nc chay t cac con suoi noi tieng Nhatrang Khanh Hoa.

thon a ien Trung Dien Khanh co suoi o o. Suoi nay co 2 nguon chay song song, va khi ra khoi nui, hai nguon o xuong t mot vach nui cao. Di chan ganh nc soi thanh ho hnh ban nguyet. Khi chay suoi phat ra tieng o o rat ky la. Tieng keu cua suoi nay khac han vi nui thng thay v am thanh phat ra "dng nh ong lai chung quanh vng vao cay a ch khong chu bay i, con tieng ren th lai i rat xa. Dan quanh vung on rang suoi o o rat linh thieng, ngay xa moi khi tri han han cau ao suoi nay th sau o tri chuyen ma "

Nui Nga Mi con co mot ky quan tuyet dieu khac la dong nc chay phat ra am thanh ky la. Theo cac nha nghien cu ve a Ly Phong Thuy th am thanh nc chay ay phat ra khong thong suot ma nh b cai g ngan chan nen co tieng on ben trong.

Mot ngi ten Trng Cu Nghi co biet tai nghe c tieng nc chay a en ay cham chu nghe va a luan rang : Theo cac sach co viet ve Phong Thuy co ban ve tieng nc chay th khi nc chay am trung thanh th tot nhng cung co ngi kinh nghiem ve nghe nc chay lai cho rang khi nc chay phat ra am thanh nh tieng trong lai tot. Theo ong Trng Cu Nghi cung nh mot so nha Phong Thuy th ni nao co nc chay ma em vang lang le khong phat ra am thanh la tot. Nhat la vn nha. Neu phat ra am thanh th am thanh ay phai khac la.

Ve cac con song. Song Hoang Ha Trung Hoa c xem la con rong em nc ti len at giup nc Tau c thnh tr lau dai qua nhieu thi ai, tuy nhien khi xet ve song suoi, cho phat nguon thng hoaHHds

c cac nha Phong Thuy chu y. Ho cho rang cho phat nguon nc khong nen tu lai o la v bat c ni nao nc phat nguon th ni o kh the cha cham dt, con di chuyen luan lu tiep tuc nen keo theo nhng vng kh ngay t coi nguon. Do o, viec chon ngay gan cho phat nguon e tu lai la viec khong nen. Ch co khi nao cho ay la long mach th o mi la ni vng phat.

S kien nay nhac ke bien soan cuon B An ve Phong Thuy nay nh trc nam 1975 luc soan gia con lam viec phong nghien cu rong bien tai Hai Hoc Vien Nhatrang co dp gap mot nha Phong Thuy Ch Ln en chi ho ca, nhan noi qua chuyen Phong Thuy, ong thay a ly nay cho biet ong a i quan sat mot so a the Nhatrang va e y thay vung xom Con va vung Cau a la ni hoi tu cua Song Cai va song Ca Be nen dan ay se lan lt i xa, qua that, sau nam 1975 ay la a iem cua vo so tau be vt bien va dan Cau a cung nh Ca Be mot so ln a song nc ngoai nh Canada, My, Nhat, Uc Chau va Ha Lan

Ve nui non, tai lieu viet ve Trung Quoc Dng Trach Phong Thuy co nhac en nui Lu Sn Ngu Lao Phong Trung Hoa. Ni ay la vung at tot, vng phat lau dai nh co 5 ngon nui gia dan goi la Ngu Lao noi cao len.

Co truyen thuyet cho rang xa kia t chan nui xuat hien mot nho sinh tai gioi ve a ly Phong Thuy a dan mot tieu phu on cui rang : hay bao dan chung len ay cat nha ma v ung la at an lanh. Ve sau, nhieu ngi a ru nhau len ay khi khan at ai e va ngi chet chon ay thng giup con chau phat at.

ay, vao thi ai nha ng, trieu nh a cho quan lnh en xay cat mot toa nha ngh mat e nha vua cung nhng nha thi s hoi uong ru ngam th va sang tac th.

Chnh Ly Bach, nha th noi tieng Trung Hoa cung a tng en ay ngam canh va sang tac nhieu bai th hay. Co mot cau rat hay van con truyen tung en ngay nay, o la cau :

Lu Sn ong Nam Ngu Lao Phong

Thanh thien xuyen xuat Kim phu dung

Viet Nam, vung a Nang co Ngu hanh Sn ma mot vai thay a ly ngi Tau a v o la Lu Sn Ngu Lao Phong cua Trung Hoa va ho tien oan rang sau nam 2000, tai vung Ngu Hanh Sn se xuat hien mot nhan tai xuat chung.

Rieng cac nha nghien cu Phong Thuy e ap dung vao lanh vc xay cat nha hang ca tiem cung a lu y thay rang ca tiem hay c s lam an nao co mat tien quay ve pha co 5 toa cao oc, 5 cay ln hay 5 oi, 5 nui eu c phat at ca.

Mot tai lieu khac ve a ly Phong Thuy Trung Quoc lien he ti nui non cho biet rang di trieu ai vua ng (Trung Hoa cung ien nha vua c chuyen oi e xay dng tren mot vung at do nhng nha Phong Thuy noi tieng tuyen chon. Ho chon mot ni ma tai o co 3 day nui ln cuon cuon tap trung ca ve phng Bac. Cac nha Phong Thuy goi o la Sn Long hay nui Rong. ay, kh rong nh tu ve hng Bac. ieu ac biet la nhng day nui nay em en nen tri nh tap trung nhieu sao doi xuong nh nui va sn nui. Do o, thay kh the cua nui vo cung hung v, soi ong la lung. Co le nh o ma i vua ng c keo dai mot thi gian yen bnh thanh tr lau dai nhat la vao thi ai vua Huyen Ton, Hien Ton mot tai lieu khac con cho rang tai tnh Ho Bac co mot ngon nui hnh dang oai phong lam liet. Mot nha phong thuy thuoc hang ai S va cung la mot nha S a vung at oi dien e xay len mot ngoi chua khang trang. Chua xay c s ong gop cong sc cua vo so thien nam tn n. o la chua Nghi Xng. Ngay nay ngoi chua khong nhng suy tan theo ngay thang ma trai lai cang ng be c chon la mot thang canh thoat pham cua tnh Ho Bac. Chung toi se co dp tr lai trnh bay them ve nui song sn thuy cac chng sau.

Nui 5 ngon Trung Hoa noi tieng t ngan xa rat tot ve mat Phong Thuy c goi la Lu Sn Ngu Lao Phong vi 5 nh vn len tri. Neu nha ca hay mo ma quy tu ay se rat tot, nhat la se ai phat ve cong danh s nghiep.

Da vao y niem cua ngi xa, ve sau Hong Kong cac cao oc bat chc xay theo kieu 5 ngon nui vn len tri cao hay cac ca tiem xay mat ve pha co 5 cong trnh hay hnh the g co tnh cach vn len cao nh 5 toa cao oc trc mat chang han.

PHONG THUY VA NUI NON

Khoa Phong Thuy ngay xa chu trong nhieu ve nui oi v cho o la ni phat sinh Long Mach phat trien Dng kh. oi vi mon phai chu trong nhieu ve hnh the th nui oi thng c lien hp vi y ngha cua Ngu hanh nh sau :

Hnh the nui non

Ngu hanh

Nui co nh tron

Nui co nh nhon

Nui co nh bang mat

Nui co nh trai rong va bang phang

Nui co nh vi nhieu ranh sau cha nc la ng phan thuy

Kim Tinh

Hoa Tinh

Moc Tinh

Thuy Tinh

Thuy Tinh

Nhng nui gan nhau thng co s xung khac hay tng hoa qua lai theo tnh chat, dang the nh nui Kim Phung Tha Thien Hue, nui co nh nhon hnh Hoa vn len tren cac nui chung quanh hnh thuy nen khac che ve thuy hoa, do o nui Kim Phung thng b l khien cac nguon nc o tran ve ong bang gay lu lut ln nh tran lut 1953 ma dan Hue eu biet.

Ngon Everest tren nh cua day Hi-Ma-Lap-Sn noi tieng An o cao nhat the gii : 8848 met. Ngon Everest la nh tri nam tren day Hi Ma Lap Sn.

Ve hnh dang nui, neu nghieng lech xieu veo sup lun, vach l eu la bieu tng suy vi, tan ta. Neu nui co dang nh cay but ot khi pha trai (Thanh Long) la tng phat cong danh, quan tc.

Nui cao nhon nh cay but lai co nc chay boc ve tng tan phat cong danh.

Nui lam thanh mot hang nham thang phng Nam va ti th con trai thng song ly hng.

Nui nho len nh hnh canh buom hoac co nhng khoi a vn len ma dang the giong nh canh buom th nha nao trc nui nay eu de ly tan tha phng nhat la khi cac pha trc va hai ben nha eu co dang nui nay. (1)

Hai nui noi lien nhau tao thanh hnh ch V ma hnh ch V nay ngay trc mat nha th ngi trong nha o c phat ve nhieu mat nhat la tien bac cong danh (3)

Nui co hnh cai yen nga ngha la lom ngang pha gia thng gap ieu may man bat ng. (2)

Nui County Sligo (Ireland) co dang nghieng, khong tot theo quan niem cua nha Phong Thuy.

Tuy theo dang the nui ma nha Phong Thuy nh tot xau, lanh d.

Nui giong hnh cai chen lat ngc hay cai thuyen lat up se khong tot cho bat c ai xay cat nha ca di chan nui nay. Theo Le Van Lan th nui co hnh dang va ke bat li cho con trai cung nh con gai. Con gai de b au om, con trai de b tu toi phap luat.

Nui hnh chuong, chop nui kieu pha quan - Kim tinh - th nhng tia t Bac au tinh se chieu xuong khien gia nh nao song gan o eu de b tuyet t.

Chop nui hnh tron nhan nh ngon oi troc la hnh the xau oi vi quan niem cua nha Hnh phap mon cung nh nui trai dai nh mot cai ghe trng ky th nhng ngi gan nui nay rat de b tai nan va kho tho.

NUI NG BNH

Ve pha chnh Nam cua Kinh Thanh Hue noi len mot ngon nui hnh dang tng t cai bnh phong, nh nui bang phang, thng goi la nui Bang (Bang Sn) cach Kinh Thanh chng 3 km (#2 miles)

Khi xay dng Kinh Thanh Hue, nha cua a lay Bang Sn lam tien an. Theo quan niem kien truc co truyen, tien an la mot loai thanh tr huyen b co kha nang ngan chan nhng anh hng xau en t phng Nam.

Theo tien s Tran Minh Tiet, nui nay a c ap cach ay hn tam the ky bi nhng tu nhan chien tranh dan Cham, c chua Ngai Vng trung tu va chon lam tien an cho kinh mon cua mnh.

T Ngo Mon nhn ra Ky ai theo con ng Nam Giao ngi ta cho thay Ngo Mon - Ky ai va nui Ng nam tren mot ng thang (Ngan nam x Hue Ng.Chau va oan - v- Thong)

S o kinh thanh Hue vi v tr Thanh Long - Bach Ho, Ngo Mon, Chua Linh Mu, Nui Ng Bnh

Nam Minh Mang th 2 (1821), vua ng len nui ngam xem a the hnh the toan vung, vua thay hai ben co nhng hon nui nho v tr gan nh oi xng, lien at ten nui ben trai la Ta Phu, nui ben phai la Hu Bat.

Vai ieu can lu y ve cac khoi a :

oi khi i ngoai ng thay cuc a hay khoi a la em ve, o la ieu phai e y v oi khi gap hung ma khong biet. Theo cac nha nghien cu hien tng sieu linh th co nhng hon a, khoi a nh v rat lau ni nao o, a hap thu nang ma, linh kh hay nhng luong ac xa neu em ve co the gap ieu tac hai do s xung oi hay tac ong bi khoi a la o. V the cac nha Phong Thuy a khuyen khong nen thay khoi a nao ni hoang a hay ca nhng a do ngi ta em t cho nui rng ve. o la cha ke en nhng hon a co hnh dang ky quai la lung, co khi giong mat ngi, co khi giong mat quy. Nhieu khi gap ngay mot khoi a hay hon a ma ta cam thay thch thu say me khong ri th theo cac nha Phong Thuy o la hien tng goi la "Duyen" neu em ve nha cung de gay nen s co oi khi nguy hiem. V the nen can trong khi i luc sung tm kiem nhng khoi a la em ve nha e lam hon non bo hay sap xep trc mat nha hoac sau nha

Khoi a co dang ky quai

Nui a hnh mat ngi Franconia Notch

Mot goc sn eo co dang mat ngi ang tram t mac tng Beckwith Cut-Off gan Chimney Corner (Virginia Hoa Ky) thng goi Mat Quy.

Ve cac pho tng :

Khong rieng g cac khoi a la, ngay nhng pho tng khong ro xuat x neu mua ve oi khi cung co nhng tac ong bat li nhat la ve mat sieu hnh.

Nhng nha khao co va cac nha Phong Thuy thng khuyen rang : khi thay khoi a cuc a, pho tng la hay d ky th nen lat xem pha mat ay. Neu co ng ngang th nen can trong. Ngoai ra cung nen xem xet th pha ay co ghi khac cau g hay dau hieu g khac la ang ng khong v co the o la cau Chu, bua tran yem hay co khi la li nguyen Nhieu cau chuyen co that a say ra ve nhng ngi i du lch Phi Chau, Trung Quoc, Viet Nam, Thai Nam Dng vo tnh mua nham nhng a, tng an cap t cac co mo hay ni hoang da va sau o a b nhng tac hai ghe gm ma khong ro nguyen do.

Thanh pho Kweilin Trung Quoc nam ben song Kwei va da lng vao day nui trung iep co u dang the ngu hanh.

Pha nam tieu bang Dakota co nhieu nui hnh Hoa. Theo khoa Phong Thuy th ch khi nao hng ong nam can nha co nui cao an ng mi khong tot. ay v hng nam nen thuoc Hoa. Hoa gap Hoa tot.

That Sn Mot a Linh ac biet cua mien Nam Viet Nam

mien Nam Viet Nam cung co nhieu vung at phat vng va nhat la nhng vung at ma cac nha Phong Thuy Tau cung nh Viet Nam goi la a Linh. Vung That Sn ni co 7 ngon nui lien hoan ky dieu la mot trong cac a Linh ang lu y mien Nam Viet Nam. Di ay la mot so t lieu su tap c do nha giao oan Van Hai cung cap cung vi cac tai lieu cua dat s Nguyen Van Hau (1955) Saigon). Noi ve vung at That Sn huyen b, Cam Sn, cac gia thuyet ve a danh Cam sn va la at phat e Vng?

That Sn Huyen b

That Sn la a danh than b. Ni ma cac v tu hanh tm en ay e am tu tap luyen. Mot phan do t That Sn a phat sinh nhieu bac cao nhan tu hoc a at c mot trnh o cao, neu khong muon noi la la ky va huyen b. Toan dan Mien Tay Nam Viet, khong ai ma khong biet en a danh That Sn. Ma ngi ni ay con goi nom na la "Bay nui".

That Sn la ni ma theo Kinh Sam e lai th ay se la ni cac Phat Thanh Tien nhom hoi e iem ao cho cac bac chan tu vao dp Hoi Long Hoa khai m.

Do li truyen tung cung nh cac hien tng huyen b thng say ra vung That Sn ma tieu bieu la Nui Cam. Nen mot so c s Saigon (trc 1975) a len ay lap mot so ngoi chua gan vung That Sn e ch xem Long Hoa ai Hoi va mot so tu s i sau vao That Sn e tu luyen khong ngoai tm cho mnh con ng giai thoat va mong c chng kien canh b muon i ch co mot cha biet dien ra luc nao, nhng theo sam truyen la chang con bao lau na va ni Nui Cam Linh thieng kia se la trung tam cua ai Hoi.

o la chuyen Sam Ky cung c m cua nhieu v ao nhan, nhng du sao ay cung la mot hien tng sung bai va tin tng cua con ngi. S viec o se say ra theo li truyen cua Sam Ky hay khong ch co thi gian mi u tham quyen tra li mot cach ro rang minh bach.

en ay, chung toi xin i sau vao viec tm hieu ve vung That Sn, giup quy oc gia biet phan nao s cau thanh cua vung Bay Nui cung ac iem cua no.

That Sn hay Bay nui la mot day nui gom co tat ca bay ngon ket lien vi nhau va chung nam ve pha Tay Bac cua tnh Chau oc (An Giang)

Theo D a Ch cua trieu Nguyen th vung That Sn bao gom en 12 ngon nui va c Tong oc An Giang hoi bay gi dang s ve trieu xin at ten la : nui Ta Chien, nui Tra Nghch, nui Tng, nui Thot, nui Ca Am, nui Nam S, nui Khe Lap, nui Ba Xoay, nui Ngat Sung, nui Nam Vi, nui oai Con, nui Chn Sum.

o la nhng ten goi theo tai lieu s cu. Nhng ngay thng moi ngi dan ay quen goi la Bay nui gom co nui Tra S, nui Ket, nui ai, nui Tng, nui Ba oi, nui Om, nui Ong To,nui Cam. Rieng nui Cam lai bao gom 4 nui nho lap thanh o la Ba Xoay, Ngat Sung, Nam Vi va oai Ton.

Cam Sn huyen b

Nh tren a noi, trong day That Sn noi tieng linh thieng v Nui Cam la mot ni bao phu bao ieu huyen b nhuom ve sieu linh hn ca. ac biet la tren Cam Sn con e lai nhieu thach ong ma t trc a co cac v ao s hoac nha s toa thien tu luyen ma nay a tch diet. Tren vung Cam Sn con co 5 vo cao ac biet c at ten nh sau :

1. Vo Bo Hong : nam ve hng tay cua nui Cam. Theo li cua nhng lao ong lao ba a phng gan ni ay cho biet th trc ay, ni vo a ay cha co ngi at chan en nen co giong bo rng cao ln sinh song rat ong, o la giong Bo Hong v vay ngi ta at cho go nay ten la vo Bo Hong.

2. Vo au : co le vo nay do c tm ra au tien nen at ten nh vay. (No nam ve pha Tay Bac cua Cam Sn).

3. Vo Ba : la ni co mot hang ong th Ba Chua X ve pha Nam cua Cam Sn.

4. Vo Ong Bm : trc ay rat lau, chnh ni ay c moi sang tinh sng t trong hang a co mot an bm bay ra rp tri tao thanh nh mot tam tham ln, muon mau rc r linh ong tuyet vi tren nen tri hng ve pha canh rng trc mat e roi en chieu ta, an bm lai giang tham bay tr ve hang ong cu. The nen ngi ta at cho Vo mot cai ten la Vo Ong Bm hay ien Bm.

5. Vo Thien Tue : ve pha ong nui Cam co mot vung co nhieu cay Thien Tue moc san sat nen ngi ta at ten la Vo Thien Tue, ong bao mien Nam Viet Nam noi chung va ac biet la ong bao vung quanh That Sn con goi Nui Cam la Nam Sn. Moi khi cau nguyen ho eu khan kha cung "sn than" va nam non Bay nui".

Theo tai lieu a Ly cho biet th Cam, Sn ch cao chng 712 met va trai dai 7.500m, rong 6.800m va nam gia hai ngon nui ai va Ba oi Om.

Gia thuyet ve a danh Cam Sn :

Ve nguon goc ten goi nui Cam co hai gia thuyet nh sau :

1. Theo truyen thuyet co tnh cach lch s :

Theo thuyet nay, c cac nha nho hoc tuyen truyen th Cam Sn trc ay con co ten goi la Thien Cam Sn tc la nui Gam Tri, roi t ch Cam co ngha la gan lai c dan que oc trai thanh Cam (Cam Sn)

Cung theo truyen thuyet con bao ten Cam Sn a co t khi chua Nguyen Anh chay tron quan Tay Sn a lanh vao vung nay e an tch va quan quan cam khong cho dan thng heo lanh ti, t o nui c mang ten la Cam Sn.

2. Gia thuyet m mau sac huyen b :

Ngoai gia thuyet mang tnh chat lch s dan gian noi tren. Nui Cam con c ngi i at them nhieu gia thuyet mang ay mau sac ao hanh linh thieng huyen b. Theo thuyet nay th ay la vung at thieng ma Phat Thay Tay An tien tri sau nay se co nhieu ien ngoc nen cam e t khong c lui ti lam o ue ni Linh a. Nen t o nui c at la Nui Cam hay Cam Sn. (tat ca eu la gia thuyet) chung ta ch biet ro mot ieu la t lau lam roi cho en mai hom nay ngon nui nay a c moi ngi knh can goi bang cai ten ay huyen b : Nui Cam.

Cam Sn at phat e vng?

Vung Cam Sn khong nhng c noi danh nh canh tr ti ep, khong kh lai het sc mat me chang khac chon bong lai tien canh, ma con c coi la ni linh thieng vi cac thach ong ni phat tch cua nhieu bac di nhan tu hanh ac ao, va ngoai ra con la mot ni tch tu linh kh, long mach co the phat sanh nhng bac e Vng khuynh loat ca Trung Quoc. The nen a t lau lam roi quan tinh Bien, mot mon e cua c Phat thay Tay An co ten la Pham Thai Chung tuc danh la Ong ao Lap a phat hien ra c mot tam a dung lam bua em o Bai Bai. Tam a ay bang a xanh, tren mat a co khac dong ch Han: Hoang Thanh Can Long ngu that nien, Trung thu, (Dch ngha la : Trieu Thanh, Can Long nam th 57 (1972) chon vao thang 8 am lch).

T the a tm c, ngi ta truy nguyen lui xa trong qua kh qua sach s cung nh truyen thuyet a cho biet rang :

Mac Cu la ngi Tau mot tay sanh ve khoa a ly. Khi en tran nham tai vung Ha Tien ke tiep i Mac Cu lai co con chau cua ong ta (nay con en th rat o so Ha Tien goi la en Mac Cu. Ngi ta cho rang Mac Cu sang mien nam at Viet co muc ch la e em tru long mach tai vung nui cam ma tam a c phat hien va neu tren la bang chng. ( Lui xa ve trc, Cao Bien cung c Vua Tau phat sang e em tru long mach mien Bac va mien Trung nc ta (i nha ng). ieu nay noi len nui Cam qua la ni a Linh e nhat nc ta t trc en gi (la ni co vng kh linh thieng, co long huyet phat sinh Thanh chua).

e biet sau xa hn ve Phong Thuy

Qu v hay tm oc :

KINH DCH NHAP MON

KINH DCH NG DUNG

Mot ky th co ai cua Trung Hoa

Va ban khong the bo qua

Xin lien he vi cac nha sach.

A LY PHONG THUY

That Sn t lau c xem nh vung a Linh noi tieng mien Nam Viet Nam. Cac nha Phong Thuy t ngan xa Trung Hoa a nhieu lan lan loi tm ti That Sn e tm a huyet va nhat la nhng vung a linh e mong co ngoi at tot phat vng hoac neu khong the chiem c c th tm cach tran yem pha i

Nhieu tai lieu sach v va li truyen mieng ve a Linh That Sn rat nhieu. Sau ay la mot phan t lieu noi ve a Ly Phong Thuy cua That Sn, tai lieu cua nha nghien cu Nguyen Van Hau trong cuon " That Sn mau nhiem", xin c phep trnh bay lai e quy oc gia co them tai lieu bo tuc them ve Phong Thuy Viet Nam.

Ban ve a ly (Phong Thuy) ta nen ac biet quan tam en nhng trong iem sau nay :

That Sn nam tren a phan tnh Chau oc va song Cu Long cung chay qua tnh nay.

Ma That Sn tc la Bu Sn hay Bao Sn (1) th qu bau vo ngan, hien linh tot bc : Ni ay a co nhieu v tu hanh chng qua Phat, Tien, Than, Thanh. Chnh phai Bu Sn Ky Hng a phat hien tai vung nay.

Con Bu Long la Bu Giang hay Bao Giang. Con song nay c coi nh la con song qu bau, v no la con song ln nhat va dai nhat tren hoan cau (hn 4.500 cay so ngan), phat nguyen t ben Tay Tang, ni moc len day nui Hi Ma Lap Sn cao nhat hoan cau (8.840 Th.) va la ni c Phat Thch Ca a ac qua chanh ang chanh giac. Con song nay chay sang Viet Nam (nht la tnh Chau oc) roi tuon ra bien ai Thanh vi chn ca bien (ca Tieu, ca ai, ca Ba Lai, ca Ham Luong, ca Cung Hau, ca nh An, ca Bach xac, ca Thanh e), va ket tu ngn kh, va phat hien u th a hnh.

Dom ky ban o Viet Nam th ta thay Cu Lao Ket (t Vam Nao en Nam Vang) giong hnh mot con qui, mo day ve Ham Nao. Ma con "qui" ay a nam gia Tien Giang va Hau Giang lai vao khoang gia (tc trung ng) That Sn va Cu Long. Theo nguyen ly "nam that n cu" th That Sn thuoc Dng, Cu Long thuoc Am.

a cuoc co am dng tng hoi the ay tat nhien la a linh. Ma a linh tat sanh nhn kiet. Song the ay, nui the kia phai ao tao c nhng trang hao kiet phi thng. (Giang sn chung tu phi thng). Cau :

" Kh thieng lieng song nui nhiem mau,

Un uc giong anh hung vang bon be.

Cua c Huynh Giao Chu dng nh va xac nhan gia tr cua khoa hoc a ly lai va he man b mat.

Cu Trang Trnh (Nguyen Bnh Khiem) lai noi ro ni xuat hien cua v anh hung dan toc tng lai - mot v Thanh Nhn - trong nhng cau sam :

Bao - giang Thien t xuat

Bat chien t nhien thanh.

Hoac :

Bao sn Thien t xuat

Bat chien t nhien thanh.

Dng nh muon cho ngi i sau co the tm hieu au la :"Thanh nhn hng" (que hng cua v Thanh nhn) nen cu Trang noi them :

Bac hu Kim thanh trang (1)

Nam tac Ngoc Bch thang (2)

Hoa thon a khuyen phe (3)

Muc gia uc nhn canh (4)

Ghi chu (cua Dat S va Nguyen Van Hau) :

1. Ch That Sn

2. Ch nui Ky Van Ba Ra ( se noi ro oan sau).

3. Chu y : trong nhng thi, bai cua c Huynh Giao Chu sanh trng tai thon Hoa Hao (Chau oc), - tren Cu lao Ket - chung ta thay co bai thi t cu sau ay :

" Hoa thon Hao canh x chi ta

Tam dat nhn sanh khoi ai ha

Tao xac Huynh danh thanh sac tre

Cho thi Thien nh thiet hung ca".

4. "a khuyen phe" la cho sua nhieu.

Lu y : Trong ieu ran cam th nam, c Huynh Giao Chu co khuyen bon ao ng an tht trau, cho, bo. Cho khong b an tht na t nhien sanh san rat ong va sua rat nhieu. Ai co lai vung H.H se thay ro ieu nay.

Phai chang cau nay ngha la : V Thanh nhn o a tng la ngi gi trau cay ruong la khuyen nong?

Ve mat a ly, ong A.T.Y trong quyen "Con ng nao?", co da theo tai lieu quyen "Huyen Dieu Thien Tue" ma ong a may man c mot d nhn tang cho vung That Sn (mong rang ay la mot s that) e noi ve s linh thieng mau nhiem cua mien Nam nc Viet nh vay :

" Khoa a ly day rang : he mot dong song bat nguon t ni at a hien linh, nui cao ngan nam khong ngi , rng ram ngan nam khong ai ti lui, phong ln song nghenh ngang ngan thu khong can, th con song ay se ket tu ni huyet "long anh" mot a huyet rat linh hien, ph nhieu ve vat chat, cao sieu tot bc ve tinh than. Ngon Cu Long giang la mot dong Bao giang oanh liet, oai nghiem, va tao thanh nen voc vac hoan toan tot loi 100 nam nay. Ket lien vi cac nui Cu Long giang xuat hien ra 12 huyet huyen dieu, cham dt net hung v tren a cau nay.

"Bat au khi ket tu ngn kh am dng xay nen a huyet th nht tai That Sn (Chau oc). Cho ay ba huyet thien tien hiep lai lam Ne hn cung, xuat hien ung ngay linh hien tam hue tu anh mui hng la ky b mat bay ra t nui Sam en nui Tng. Cho ay la can nao, cot tuy cua Cu Long : ten no c hng ng theo luong ien thien nhien, oai nghiem t bi, hung v i sau goi la Kim Thanh huyet. o la huyet Dng a hien. Cu Long ket lan vi hai cot nui am phong co oc, lien hiep thanh cap mat Ha Tien va Phu Quoc la Thuy Trung huyet. Tay Ninh, nui ien Ba la Huynh Mon huye, hai anh nui ay thuoc ve Am ket tu ngn kh tai Trung ng tao nen An ng huyet (Dng) e khai m ng ien quang cho cac huyet kia va ngng lai loi miet Long Xuyen, Bnh My (mot day cu lao ln chay dai t Bnh My xuong gan en Can Th).

" T Kim Thanh huyet phong xuong mui Ca Mau va nui Ky Van, hai huyet dng na, mot ben th thanh song mui Cu Long cham en Ca Mau (tc la Lam Huyen huyet) mot ben th ham rong tai Ky Van (tc huyet Bch Ngoc). ong can vi hai huyet am (Thuy Trung huyet va Huynh Mon huyet) hien ra mot huyet th sau (Bnh Nam huyet) tai nui Con Non la chot li cua Cu Long.

"Sau huyet am dng va ket tu ngn kh th tai Trung ng huyet, yet hau Cu Long huyet. Lan lan ba m ca ra : ca ai, ca Tieu va thanh tu (nam Nham Thn 1892) khien cho ba nguon thuy dng tai Bnh Nam chau chuyen ong (li Cu Long) lam cho cac mien Chanh ca khau phai b nan lut (Vam Co, Go Cong, Ben Tre va cac cu lao nho ) ba ngay ba em. o la bay huyet linh thieng chanh goc cua x Viet Nam mi ngng ket c loi 100 nam nay. ng gia hoan cau, s linh thieng tan tao la au Cu Long giang, mot nguon Bao Giang thien c a nh phai choi rang s huyen dieu nht hang khap bon be nam chau. V a linh ay mi sanh nhn kiet, cac v thanh to kim thi he thuoc am mang th phai xuat hien (ch khong phai giang sanh) day i trong ba huyet Am (Thuy Trung huyet, Huynh Mon huyet, va Bnh Nam huyet) con thuoc Dng th phai xuat hien That Sn Ky Van va Ca Mau) Kim Thanh huyet, Bch Ngoc huyet, va Lam Huyen huyet).

(Dat s va Nguyen Van Hau. That Sn Mau Nhiem)

XEM KH TRI va SAC MAY

Mot phan trong khoa Phong Thuy ngay xa?

Khoa Phong Thuy co nhng nguyen tac c ban cua no va cac nha Phong Thuy lai con a them mot so bo mon khac vao vi muc ch la mong cho s suy oan, thc hanh at ket qua tot lanh, chnh xac hn. Y ngha nguon goc cua hai ch Phong Thuy la Nc va Gio. Da vao o, ngi xa cho rang quan sat tng gio, may, song, nc, nui oi con co the biet c van kh s viec tot xau mot ni nao o, hay ln hn la ca mot quoc gia. Chnh c Tran Hng ao cung a tng ap dung phep xem Kh Tri Sac May nh va trnh bay tren phng thc nay ngay nay gan nh that truyen.

Theo hoc gia Ho Hu Tng th hai bo Binh th cua Hng ao Vng cha han hoan toan that truyen. e chng minh rang t lieu van con truyen en ngay nay, nha hoc gia nay a trch ang lai trong Tap San S a (1960) nhng oan sau ay :

-" Chiem nguyen an thien sac van kh b phap. Nguyen an chanh nguyet, s nhat nhat, ty thi, ang lau b chiem t phng. Hu hoang van kh, hoa coc ai thuc. Bach van kh, hu binh khi. Nhc oc xuat ky phng ha, tac th hu phng binh khi. T phng vo vong van, nh oc kien xch bach nh sac tng lien, xch vi huyet, bach vi Kim, s giang phng ha tac khi loan. Thanh sac phong ta, Hac sac thuy tai. Chu quoc canh b"

"Phep b mat e xem kh tri va sac may trong tiet Nguyen an. Tiet Nguyen an, ung thang gieng, ngay mong mot, gi Ty, len lau ma b mat xem bon phng. Neu thay kh may mau vang, th nam ay lua trung mua ln. Neu thay kh may co sac trang, th nam ay binh day. Neu mot vang may hien ra mot hnh di mot phng tri nao, th phng ay co binh day. Neu trong bon phng khong co may, ma ch thay hai sac o trang lien nhau th sac o tng trng cho mau, sac trang tng trng cho chat Kim (gm ao) : hai sac trang o ha xuong phng nao, th phng ay bat au loan. Sac xanh la iem co nan gio bao. Sac en la iem co nan ma lut. Nc nao co iem ay phai phong b"

Danh tng Tran Quoc Toan con thong suot nhieu phep b mat khac nh "Nguyen an loi thinh". Bat phong b ch phap le (nh "hong sac ac phong", "Huynh sac phong", "Hac sac phong", "Sat tac phong", "Than lnh ac phong","Bai bnh phong","Ac man phong"," Thuy ac phong" )

Sau ay la nhng bai thi cua Tran Quoc Tuan va nhng bai dch cua hoc gia Ho Hu Tng ra van nom.

DCH NOM

Hong sac ac phong

Hot nhien thien a bien thanh hong

Hien s tao phung luy tiet trung

Han ch bat qua nhat bach nhat

Nhat quoc lng x tnh tranh hung

Gio sac hong

Bong dng tri at hoa hong

Hien s chang ng gap nguc gong

Hen ti khong ngoai tram ba ay

Nc chia hai coi quyet tranh hung

Huynh sac phong

Bao nhieu thien a bien thanh huynh

Tat hu trung than phi ao vong

Han ch bat qua tam tuan nhat

T phng tnh khi ong yeu cuong

Gio sac vang

Bong dng tri at hoa ra vang

Tat co trung than phai chet oan

Hen ti khong ngoai ba tuan nhat

Bon phng yeu quai khi lam ngang

Hac sac phong

Hac phong hot khi nhat thi hanh

Nhat nguyet tinh than am bat minh

Han ch bat qua tam bach nhat

Man di tat ong khi ao binh

Gio sac en

Gio en bong thoi gia tri quang

Tri at sao trang phai toi ngang

Hen ti trong vong mi thang na

Giac man tac khi cuoc xam lang

Gio am ac hai

Bong tran cuong phong thoi nng ngi

Nong ran :s tot am mo hoi

Trong vong ba thang, phong chinh chien

Thay mau ba quan tan loan roi.

H kinh thien

Thao moc ieu hoa bat ong thinh

C nhien hot khi nhc loi minh

Kinh trung bat ngoai tam tuan nhat

T phng cong khi ong ao binh

H kinh thien

Cay co ieu hoa lang le bao

Tieng vang nh sam t tri cao

Kinh hoang khong qua ba tuan nhat

Cung khi bon phng viec kiem ao

Khai mon thien

Tuan phng Ngoc n khai thien mon

Cao hng nghiem thanh ai khi vang

Hiep bach nhat trung hu tien tan

Hot nhien tai thng nh phong tran

Quoc trung thien khai hung long lnh

e vng tien bai thng tng quan

Khai mon thien

Mot tuan vang doi tieng nghiem thanh

Ngoc N phng tri m rong thenh

Tieng vong xuong tran nghe ng sam

Tram ngay khong ti at ra binh

Bong dng pha giac ngoai bien canh

Hng lnh tri ban xuong nc mnh

e khien ba quan tuan tng lnh

ang an bai tng mi than chinh.

Gio ma ac hai

Lanh thau xng ngi ay thuy phong

Thuyen, cau, thuy, tran : chang nen dung

Quan dau c lenh, khon thi tho

Binh phuc ben ng phai kha phong

Bai binh phong

Bai binh tc kien bai binh phong

c dien dng tran tat ai phong

Tam quan truyen lenh thau binh ma

Giao chien chi thi tat ton vong

Gio lam bai binh

Ra binh a thay gio thua binh

Cat bui bay mu, that hai kinh

Truyen lnh ba quan ve chon cu

Thi nay giao chien at hao mnh

Ac noan phong

Hot khi cuong phong thch hien nhan

Viem nhien s tot han lu Than

Ky trung bach nhat ng ai chien

Huyet a lu tinh tat loan phan

Phep xem gio a nh the, ma hay con chn phep nhn da tri, goi la "Chiem cu tien b phap". Xin hay tam dch :

Bch sac thien

e nhat bch thien xuat loan nung

e vng ien thng van quan cong

Hien chi bat qua thap luc nhat,

Tat nhien bien tai ong tay nhung

Bch sac thien

Th nhat tri xanh tham la lung

Vua can len ien hoi quan cung :

Hien iem nh vay, mi lam ba

Bien tai at phong co giac nhung

Hac sac thien

Bong nhien tri at hoa en s

Chac co gian than mu loan chi

Hen ti khong ngoai bon chuc ba

T nhien giam bt, ch ho nghi

Giang binh kh thien

May tri hnh dang giong ca dao

Thong xuong chan tri giac phai hao

Hng ay tng binh ong quyet chien

Bon phng tam s tat hang au

Can thien sinh bien

Huyet nhiem nh nh danh viet bien

Am dng s bien chu nan tri

T thien ngo thc ngon sai Mau

Phan ngoai nhi ngon chiet vat sai

Can thien sinh bien

Nht nguyet mau hm sac o gay

Am dng co bien chu khong hay

T thien bay to ieu sai quay

Li noi ben ngoai phai xet suy.

oc ky tat ca nhng bai thi co va li dch chung ta thay ngi xa a rut ta nhng kinh nghiem qua bao i trc na, nhng kinh nghiem co the noi la rat la lung ky b, huyen linh. Mot so nha khoa hoc a nghien cu tng cau tng ch e tm thay o nhng nguyen nhan, nhng s kien nao a lam nay sinh, dan en nhng ket luan ma thoat mi xem qua khong ai khong khoi nghi ng va cho o la ieu huyen hoac. Tuy nhien cung chnh t nhng g goi la huyen hoac, m ho, vo ly ay, ngi xa a tng ap dung va at ket qua kha quan. o chnh la ieu ang lu tam. Khoang nam 1257 cach ay hn 700 nam, quan Mong Co hung ho keo sang Viet Nam vi quyet tam chiem at va tan sat dan Viet Nam nhng quan xam lc a phai tham bai rut ve Tau v b chng kh benh tat lam chet hang van ten cung nh sc chong tra manh liet cua quan dan at Viet. Roi 26 nam sau, quan Mong Nguyen lai keo sang quyet phuc han nhng hai lt, danh tng Thoat Hoan cua Mong Co a phai khiep am co chay thoat ve Tau.

MOT SO NHA PHONG THUY

NOI TIENG

Tieu s Cao Bien va nhng giai oan yem oi cac a Linh at Viet.

Cao Bien la mot con ngi a hieu cua nha ng va la mot v tng, mot phu thuy, mot ao s va cung la mot nha Phong Thuy co tai. i cua ng Y Ton, Cao Bien c c sang at Viet lam Tiet o S vi nhiem vu tram yem cac vung at tot ay.

Tai at Viet, Cao Bien a yem nui Tan Vien, mot ni co nhieu linh kh, ni phat sinh cac truyen thuyet ve than Sn Tinh, at Long o (Ha Noi) va than To Lch. Khi ng trc en Bach Ma. Cao Bien that kinh khi thay linh kh ni ay boc cao may chuc trng nen voi va quay ve ban doanh doc suat quan lnh chuyen ch sat va ong en e chon ca vao trc ca en roi lam phep tran yem len o. Ba ngay sau bong nhien t tren ngoi en may en keo en nh giang tam vai en roi sam set noi len lien hoi anh bat hang ngan can sat va ong chay ra tro. B that bai en Bach Ma, Cao Bien lai tran yem nui Ba V, tai ay Cao Bien lap an trang e yem luon than Tan Vien nhng khong ng thi o tai mien Bac co nhieu nha s va ao s co kha nang rat cao ve khoa Phong Thuy oan biet c cac viec lam cua Cao Bien vi y o xau nen a ra tay pha het nhng yem oi ma Cao Bien a x dung t khoa Phong Thuy. Ve song To Lch, Cao Bien thay c kh linh cua song nay va ngh rang neu e song To Lch phat trien linh kh th at Viet se xuat hien nhieu nhan tai xuat chung nen tm u moi cach e tran yem nhng mot mat Cao Bien lai cho ap mot kinh thanh chu vi tam nghn bo pha Tay con song L giang trong khi o giong song To Lch uon quanh. Thanh o la ai La Thanh. Ve nguon goc ten goi song To Lch theo than thoai Viet Nam la do Cao Bien at khi thay mot cu gia xuat hien ben song xng la To Lch roi vut bien mat tren song. em sau, Cao Bien mong thay ong gia en qu trach rang :

- Ta la To Lch, la than linh ni ay, ta thay nha ngi a ay oa dan Nam qua ang, bat xay thanh ap luy lai con co y tran yem ca ta th that la qua lam.

Cao Bien giat mnh thc day th lap tcn lap ngay an trang e tran yem song To Lch. Cao Bien a dung 4 th Kim loai khac nhau la ong, sat, vang, va bac, luyen chu suot 3 ngay 3 em xong b mat em en b song To Lch e chon xuong o. Khuya hom o bong tri noi cn giong to, set anh vao cac cho ma Cao Bien a chon bua tran yem. Cac vat Kim loai eu b set anh tan. Sang hom sau Cao Bien ra xem thay vo cung kinh s. Nhng trong long van muon y nh tm cach tran yem na. Luc bay gi co tin giac Nam Chieu sap tran sang ket hp vi dan Nam noi day nen Cao Bien lien i khap vung tm the at e luyen phap chong . Tm c hai vung at can phan b rng canh song To Lch, Cao Bien thap hang van nen hng roi dung au u kn cung vi kim chon xuong at. Luyen phep bach nhat (100 ngay) e khi ao len se co oan quan ma (do au sinh thanh) va gm (do kim). Nhng khi ao len Cao Bien rat kinh ngac v nhng quan lnh nay eu khong co mat va gm giao lai khong co mui ma ch co can. Suy ngh hoi lau roi i quan sat khap vung lan na mi thay la cac hng eu tat na chng. Luc bay gi Cao Bien mi am ngc than rang :

- Co le than nc Nam a pha ta.

Hom sau, Cao Bien i nhieu ni quyet ra tay lan na pha cac long mach. en chieu toi Cao Bien mi quay ve thanh. Toi o trong giac m, Cao Bien lai thay than To Lch hien ra noi:

- Con ngi eu co linh kh nhng linh kh cua ngi a tan lui, hay ve i thoi e c chet tai at nha hn la chet at khach que ngi.

Cao Bien that kinh vung day, mo hoi toa ra ay mnh voi va en ben en th than To Lch (do dan Viet dng len) xin cu giup. Khi tr ve thanh Cao Bien Cao Bien thay co sac ch cua vua Y Ton trieu hoi ve xet x ve toi "tiem long at Giao Chau". Mot thang sau. Cao Bien b vua Tau ra lenh chem va beu au ngoai ch.

Hoang Phuc : mot tng Tau tai gioi ve khoa Phong Thuy.

Theo tai lieu cua nha nghien cu Phong Thuy la Cao Trung ( a Ly Ta Ao - a ao Dien Ca) th i nha Minh ( Trung Hoa) vua Minh e sai cac tng Trng Phu, Moc Thanh va Hoang Phuc em quan sang nc Nam vi danh ngha pho Tran diet Ho. Tng Hoang Phuc gioi ve khoa Phong Thuy a mang theo ben mnh tap Cao Bien Tau th " a ly kieu t" e xem xet lai cac the at, nhat la cac vung at ma trc o Cao Bien a khong the tran yem c th tiep tuc yem pha e nc Nam khong the nao co c nhng nhan tai xuat chung. Khong may la Hoang Phuc b bat va tap sach b truyen vo cung quy gia ve Phong Thuy ma Cao Bien a day cong bien chep e trnh len vua ng cung b quan Viet tch thu. Nh o ma co them c nhng kinh nghiem nghien cu Phong Thuy cho nhng nha nghien cu ve a ly cua Viet Nam sau nay.

Mac Cu

Mac Cu c vua Tau cho sang at Nam Viet e tran nham tai vung Ha Tien bay gi. Mac Cu la tay ranh Phong Thuy nen nhiem vu chnh la en tm long mach vung nay. Cu thay nui Cam la a linh vi linh kh toa khap nen tm cach tran yem i bang cach chon vao di va tren nui nhng tam a co khac cac th bua yem. Cac bua nay ve b c mot ngi Viet Nam gioi ve Phong Thuy phat giac c. Ngi o la ong ao Lap, e t cua Phat Thay Tay An.

Thien S nh Khong :

Thien S nh Khong ngi lang Co Phap. T nho a thch tm hieu kinh ien Phat phap. Ln len, s xuat gia quy y ca Phat, tu tai chua Quynh Lam. Ve sau, s en tru tr chua Thien Chung lang Dch Bang. Luc sap vien tch, s goi e t Thong Thien en bao rang : -at ai vung nay neu m mang e dan chung lap lang, xa th that quy hoa, nhng Cao Bien ang ra sc tran, yem, pha hoai cac at tot cua nc Nam nay v the khi ta mat i, neu co ai en ay xin lam e t ma ngi ay xng la ho inh th hay truyen phap cho ngi ay, o la y nguyen sau cung cua ta.

Noi xong cau dan do ay, s nh Khong vien tch (hng tho 79 tuoi (nam Bnh Ty 808).

S nh Khong thuoc the he th 8 thien phai T-Ni-a lu chi. S la ngi thong hieu moi mat. Ca oan nh tng lai cung nh Phong Thuy s eu biet u. Luc con tai the, co lan i dao nhn xem the at, hng nui lang nh Bang s bao vi cac e t rang : Ngoi lang nay ve sau xe xuat hien mot nhan tai chnh tr co the lc vo song (theo tai lieu lch s Viet Nam - Tap 1 - Phan Huy Le, Tran Q.Vng, Ha Van Tan, Lng Ninh - NXB ai Hoc HaNoi - 1991).

Mot tai lieu khac (Thien S Viet NAm - Thch Thanh T - Phat hoc Vien quoc te XB -1994 Hoa Ky) con cho biet o la co lan ao ap at nen chua gap mot qua hng e va 10 cai khanh. Tren o thay co ch thap, ch khau hp thanh ch co, ch thuy ch kh thanh ch phap. Luan t cac ch ay ma s oi ten lang t ch Dien Uan thanh Co Phap va con cho biet rang trong tng lai ho Ly lam vua ba pham va at thanh cong.

Tieu s S Chan Nhan (852 - 936)

S Chan Nhan ho inh t nho a co y tng thch tu hanh khi ln len Chan Nhan xin tho phap Thien S Thong Thien. Thien S Thong Thien mi thay Chan Nhan a ong y thu lam e t ngay v co tng cach khac ngi. en luc sap vien tch, Thien S Thong Thien lien goi Chan Nhan lai gan va bao rang :

- Ngay xa thay ta co dan trc khi ve coi Phat rang : khi nao gap mot ngi xng la ho inh en muon tho gii th hay truyen Phap cho ho. Chnh ngi la ngi ma thay ta a can dan. Vay, hay co gang gi ao phap.

S Chan Nhan khong nhng thong suot ao ly cua Phat ma con la mot nha Phong Thuy loi lac. Chua Song Lam la ni S a song va tu o kha lau. S thng dan cac e t va ca ngi lang Co Phap rang : Cao Bien la ngi Tau sang at Viet Nam vi nhiem vu pha hoai cac a Linh ni ay. Cach ay khong lau, Cao Bien a xay thanh ben song To Lch lai sai quan lnh ao xe va lap mot so oan ni song iem va cac ao ho lien he e pha i cai kh tng e Vng o. Tong cong co en 19 a iem Cao Bien a at bua tran yem S Chan Nhan biet ro ieu nay nen a keu goi dan chung tm cach lap lai cac cho b ao xe, ong thi lai cho trong mot cay Mien ngay ni chua Minh Chau e dung linh kh cua vung at nay tran ngay nhng cho b t.

Co lan S huy ong ngi uc tng Luc to bang vang tai Chua Luc To. Nhn the at cua chua, S oan rang ni ay de co trom cp, vay tam em chon tng a uc trc ca chua va noi them:

- Tng nay an dat ni at sau e ch mot bac minh vng xuat hien mi lo ra.

Khi S Chan Nhan sap vien tch, s goi cac e t lai va dan rang :- Sau khi ta tch roi, cac ngi nen ap mot nen at, xay len mot ngon thap, lay phap e kn trong ay.

S Chan Nhan mat nam 926, tho 85 tuoi. S Chan Nhan con c Trng Lao La Quy An. luc con tai the S luon nh li can dan cua Thien S nh Khong ve viec gi gn the at lang nh Bang nen a nghien cu rat tham sau ve Phong Thuy. Nh o ma S Chan Nhan a pha v tat ca nhng mu o tran yem cua Cao Bien len vung at cua lang nh Bang.

S Van Hanh:

S ho Nguyen, sinh quan lang Co Phap. S chuyen tu Thien, S Van Hanh noi tieng la ngi thong bac kinh sach, biet u moi nganh t van th en Kinh ien va ca sach Phong Thuy a ly cung Kinh Dch, s song vao thi nha Le. Vua Le ai Hanh luon luon knh trong va thng hoi han s ve nhieu van e. Luc bay gi noi ieu g ngi dan eu xem la li sam ky. Chnh S Van Hanh a cho vua ai hanh biet quan Tong se keo en trong mot ngay rat gan va con cho biet ket qua quan giac se phai rut lui sau bay ngay. S con cho biet la nha Le se mat va thay vao o se la nha Ly. Nhng ieu S noi ra eu chnh xac vo cung. Co lan S Van Hanh lam mot bai th gi cho mot ke ten la o Ngan muon am hai S. Bai th noi ro viec S a biet y o hac am cua han khien cho o Ngan vo cung s hai. S Van Hanh con co biet tai ve nhan nh Phong Thuy, a ly, at ai vng phat hay suy vi. Nha nghien cu Phong Thuy Cao Trung co cho biet rang:" Quoc S Van Hanh nhan thay nha inh va nha tien Le tr ve trc, cac trieu ai eu thnh tr khong c lau dai (khong ti 3 i) nen S a tm kiem mot ai a khac lam Kinh o. o chnh la Thang Long hay Ha Noi. Ly Cong Uan a nghe theo li S, di Kinh o ve Thang Long, nh o ma Ly lam vua en tam i. Ve sau, nha Tran va nha Hau Le (Le Li) cung nh co ai a o ma phat trien Kinh o nen c lau dai vng ben hn.

Tieu s Cu Ta Ao :

Nha Phong Thuy noi tieng cua Viet Nam Ta Ao ten that la Nguyen c Huyen, ngi lang Ta Ao thuoc tnh Ha Tnh. Cu song vao i chua Trnh, gia nh qua ngheo, cha lai mat sm, me b mu nen cu phai tm u moi viec e mong giup me gia. Luc bay gi co mot ong thay thuoc ngi Tau noi tieng ve khoa cha mat nen cu tm en xin c hau ha thay e thay ra tay cu o cha mat cho me mnh. Ong thay Tau thay cu sieng nang cham ch lai thong minh nen a truyen cho cu mot so phng cach cha mat. Nh vay ma cu cha c benh mat cho me. Khi c tin ong thay Tau sap ve nc cu voi va en xin thay c phep i theo hau ha va hoc them ve khoa cha tr mat. Ong thay bang long. The la cu c truyen day tat ca nhng g ma ong thay Tau co c ve nghe cha mat nhat la khi ong thay Tau a qua gia. T o cu t mnh cha cho nhieu ngi c lanh benh mat, danh cu vang khap vung. Co mot thay a ly noi danh trong vung ang b au mat nang nghe danh cu lien cho ngi dan en gap cu. Ch trong mot thi gian ngan, cu cha khoi benh mat cho ong thay a ly. Thay a ly mng qua em vang hau ta cho cu nhng cu khong nhan ma ch xin c lam e t hoc mon a ly Phong Thuy ma thoi. Thay ngi tai c lai co ch ham hoc nen thay a ly khong ngan ngai khi ong y truyen het nhng g ve Phong Thuy ma mnh a co c. Chang bao lau cu a thong thao tat ca nhng g ma thay a ly a truyen ca cho mnh.

Qua bao phen th thach, trac nghiem tai nang cu, ong thay a ly cong nhan cu la ngi sang tr, tai cao c trong nen a khong tiec re cong sc mnh a truyen day cho.

Khi ri at Tau ve nc, cu a cha mat cho rat nhieu ngi, ngoai ra cu con tm nhng vung at tot va nghien cu ve cac long mach, cac a linh quanh vung. Cu khong v tien bac danh vong ma i tm cac cuoc at tot cho nhng ke khong xng ang e hng. Du cu gii han ve khoa a ly nhng nhieu ngi tm en cu e nh cu tm at tot cho nha ca, mo ma, phng hng thuan li cho ho.

Dan chung thi bay gi a goi cu la cu Ta Ao (Lang Ta Ao) danh tieng cua cu vang i khap ni va ngi thi o a truyen tung cho nhau ve cac giai thoai cua cu Ta Ao ngay luc cu con song. Trong cuon Trang Da truyen luc do mot ngi hieu la Mong Que bien soan vao khoang thang 9 nam Canh Than ( i vua Khai nh -1920) co nhac en mot cach trnh trong con ngi tai ba nhan hau Ta Ao. Theo cac t lieu th tap truyen nay tac gia Mong Que a da vao mot tap truyen co co trc o.

Di ay la mot oan noi ve thay a ly Ta Ao noi tieng (ban tieng Viet do Kim Ma - Vu Hoang dch t ban ch Nom - Cuon Trang Ln - Hoi Van Hoc Nghe Thuat Ha Nam Ninh - 1987) "

" Co mot thay Phong Thuy, ngi lang Ta Ao Tran Nghe An, ng em ngoi ngo len tri, trong thay cac v sao hoi tu ve phan phng nam, sang to ri ri, vo tay ci am len. Ngi ngoi ben canh khong hieu la the nao hoi :

- Ngai co ieu g thch ch ma ci lam the?

Thay Phong Thuy noi :

- Ky qua! Ta va trong len tri, thay cac v sao hien ve phan da nc ta, bong sang vang vac. Ka nh ngoi sao ln nhat chnh la mot v e tinh, con nhng cac v xung quanh eu la ta tinh ca. Sau hai mi nam rong may gap hoi, ca nc phai duyen, lam nen mot hoi thnh tr. Ch v thay mot v ve ben ta ngoi e toa, trong ra khong phai la hnh tng van tinh ma chu trng ve van va tai ng oi lanh li, v the cho nen thch ma ci. Ch trong mot hai nam, cac v ay giang xuong tran au thai ma thoi. Phen nay ta quyet chu du thien ha, th xem giang sinh ve phng nao?

T o, ong ay eo la ban i chi, nay ay mai o, khong au ma khong en. Mot hom, i qua Sn Nam thng Tran, en lang Manh Ch tuc goi lang Da, huyen Bnh Luc tnh Ha Nam Ninh bay gi thay vng kh trong lang phat len un un, biet ay th co mot ngoi at hay. Lan vao xem, qua nhien thay mot huyet : sn cung, thuy trieu, long ban ho phuc, oi ben Than ong phu nh, xung quanh c bien ng vao, trc mat ot len con hoa trong nh mot con dao bau, suot t phng mao en phng ton, thc la huyet ky di (1). Bung bao da rang : " Ngoi at nay chnh la ngoi at ng sinh ra v ta tinh ay han ! the ma cha co nha nao tang c la lam sao? Au ta vao trong lang xem ngoi at nay tri e cho ta nha nao thi ta lam n lam giup, thay quyen tao hoa xem sao !" ngh roi i, vai eo tui, tay chong gay, lam ra dang lu khu i vao. Khi bay gi tri a toi, vao en au cung khong ai cho tro. T nhien gap mot ngi say ru gat gu bao rang :" Tha cu i au ma toi the? Khong ai dam cha cu thi xin cu ve nha chau. Nha chau du ngheo thc, nhng cung d thet cu c dam ba ngay. Xin cu ng ngai!" Cu thay noi t te lam. i theo ve nha. Vao en ni, ong ay bat ngi nha don cho ngh roi lam ru mi cu xi, bat v con ra chao hoi trong hau. Cu nhac trong ngi v co phuc tng, mng lam hoi :

- Ong ba ay la nghe g?

Ong ay ap :

- Tha cu, nha chau ngheo lam. ay gan ch nha chau thng lam nghe hang tht kiem an.

Cu mng tham rang :" Ai ng nha hang tht ma co ngi phuc hau nh vay. Hoac gia vng kh ay chung tu vao nha nay chang? Hay la ta c ay xem".

Sang mai, cu thc day a thay mot mam tiet canh long cat san o e len mi cu xi. T ay tr i, cu en ba bon thang, sm i toi ve : v chong hau ha cm nc, ba nao cung nh ba nao, khong he thay mot li tieng nang nhe, c mot niem chieu ai nh vay. Hoac co khi cu om, chong thi chay thay chay thuoc, v thi quet ban giat nh, dau the nao cung khong quan ngai chi ca. Cu thay thanh tam lam mi bao thc rang :

- Nguyen toi la mot thay a ly i qua en ay, gao ong ba thet ai qua hau, khong biet lay g tra n c. Nhan tm c mot ngoi am phan, thoi th lao ai e lam mot cai le.

V chong thay noi mng lam, thup xuong lay, xin em hai cot ong than phu e cu tang. Tang xong cu dan lai rang :

- Ngoi at nay mach quy cc ky, ngay sau tat sinh Trang. Cau bat tat phai hoc ma tai tr hn ngi ng oi cc gioi. Trong thi vua yeu, chua dung. Ra ngoai thi tuy c ng oi, s nghiep cc ky ngo. Ch hiem ong cha c trong thay.

Noi roi t i. V chong ong ay co neo the nao cung khong chu . T ay chan may, dau hac, i troc long, tam ho (1) ve phng nao khong biet. Sau co th khen rang :

Ta Ao Phong Thuy nhat tren i

Hoa phuc cam can nh chang sai

Mat thanh trong xuyen ba thc at

Tay than xoay chuyen bon phng tri

Chan i long ho luon qua got

Mieng goi trau de ng tra li

Ai muon cau sao, cho c vay

Ay ai a ly c nh ngai?

T khi cu Ta Ao tang cho v chong ong hang tht buon ban phat at vo cung."

Theo t lieu cua Cao Trung th cu Ta Ao khong truyen cho ai ve nghe ma cu a hoc c. Co le trc khi truyen b quyet cho cu, ong thay a ly ngi Tau a dan cu nh vay hoav v thien c bat kha lau, hoac v kho oan nh ai la ke ang c hng s truyen day o). Khi mat, cu Ta Ao a e lai cho hau the hai bo sach qu gia ve a ly. D nhien qua hai bo sach nay cha han co ngi a hieu ro thau ao ve nhng g goi la vi dieu tham sau cua khoa Phong Thuy a ly neu khong co thay ch ve va giai thch nhng tang an trong cau van ch viet

Du sao hai bo sach ay cung giup m mang them kien thc cho cac nha Phong Thuy Viet Nam sau o, va a phan nao a noi c s quan trong cua mot mon hoc quy gia ma hau the de lam cho that truyen. e lai hai bo sach a ly ay, co le cu Ta Ao a co chu ch, neu khong cu a huy trc khi cu qua i.

Tieu s Trang Trnh Nguyen Bnh Khiem

Cu trang hay Trang Trnh Nguyen Bnh Khiem sinh nam 1491 (i vua Le Hong c th 33) tai lang Trung Am (huyen Vnh Lai) tnh Hai Dng. Than phu cua cu trang la ngi noi danh ve hoc van, o tien s (va a lam quan to di trieu nha Mac. Me cua cu Trang lai la ngi tai gioi ve van hoc va tinh thong tng so. Luc con nho, cu Trang Nguyen Bnh Khiem a noi danh ve thong minh va co tai ng oi gioi. Ve sau cu c mot nha ly so tai danh la cu Lng ac Bang o Bang Nhan nhan lam hoc tro. Cu Bang a truyen cho hoc tro mnh tat ca nhng g vi dieu nhat trong bo sach co qu gia, o la sach Thai At than kinh. Nh tr thong minh san co lai c hap thu nhng tinh hoa ve ly so cua me va v thay noi danh cung nhng ieu co nhan a ghi lai trong bo Thai At than kinh ma Nguyen Bnh Khiem tr thanh mot nha tien oan s viec vo cung chnsh xac. Theo cac t lieu viet ve cu Trang th Trang Trnh Nguyen Bnh Khiem co tai tien oan thi cuoc t nam tram nam trc va ca nam tram nam sau. Ngoai tai ly so, cu Trang con co tai nhn biet va suy oan cac at ai, song ngoi, oi nui. Theo truyen thuyet, cu trang rat noi tieng ve mon Phong Thuy. S tai gioi ve suy oan at ai cua cu khong thua g nha Phong Thuy Ta Ao.

Nguyen Bnh Khiem song vao thi ai nha Le ang suy vi nen mot so ln ngi tai gioi khong con muon thi tho tai nang chon quan trng ma ch an ch thi. Cu Nguyen Bnh Khiem cung vao hoan canh o. Mai en nam Giap Ngo 1534, cu mi quyet nh leu chong i thi Hng (luc bay gi a hn bon mi tuoi). au xong ky thi Hng th nam sau cu lai au luon Trang Nguyen (thi cua Mac ang Doanh). Khi lam quan, cu a luon luon bao ve ngi trung than va hai toi ke gian nnh. Sau khi dang s hai toi 18 ke nnh than nhng khong c Vua Hien Tong ong y, cu Trang xin t quan ve an tai mot cai am nho goi la Bach Van Am. Chnh ni ay ma cu Trang e lai cho hau the vo so giai thoai la lung ve cu, nhat la nhng bai sam ky.

Rieng ve lanh vc Phong Thuy, co kha nhieu tai lieu a ghi lai nhng s kien ac biet cho thay cu Trang khong nhng co tai ket hp ca ly so va Phong Thuy e suy oan s oi thay, hng thnh cua mot so vung ma nhat la cac trieu ai tng lai. S ket hp gia ly so va Phong Thuy co the thay ro qua mot so s kien nh di ay :

Phong Thuy va thi ai hac kh lang Co Am.

Vu may bay ch toan quyen Paquier b no.

Giai thoai noi bat nhat la qua mot bai th co ve bnh thng vao thi ai cua cu Trang nhng ve sau vao khoang nam Mau Dan 1930 ngha la khoang hn 400 nam sau, toan bo bai thi Phap thuoc mi thay o la nhng li tien tri cua cu Trang Nguyen Bnh Khiem a thay chnh cua xac en 100% ve nhng g cu oan trc o se xay ra. Bai th nay co 2 cau au co ve bnh thng khien ngi oc khong con chu y g ve :

Cho hay nhng ke cong hau,

Giau sang biet gi ni au chuyen nay.

Ka ka gio thoi la rung cay

Rung Bac sang Nam ong ti Tay.

Tan tac Kien kieu An at nc

Xac x co thu sach Am may

Sn Lam noi song mu Thao cat,

Hng a tran dang Hoa nc ay

Mot nga, mot Yen ai sung Bai,

Cha con ngi Vnh - Bao cho hay.

oc ky se thay co nhng ch ghi chep oi lai vi nhau se thanh co y ngha ro rang nhat la ve v tr, a danh nh Kien An, Co Am (lang), Lam Thao, Hng Hoa, Yen Bai

Bai th ta mot tran gio ln lam cay coi rung chuyen tan tac, cat bay a chay nhng s that la tien oan rang se co mot cuoc noi day cua nhng anh hung cach mang (Quoc Dan ang) tai cac tnh Kien An, Lam Thao, Hng Hoa, Yen Bai vai nhng nam 1930 khien thc dan Phap luc bay gi khiep am voi va phat ong nhng cuoc khung bo tan sat bang bom an. Chung cho may bay en lang Co Am, que hng cua Nguyen Bnh Khiem (chnh ni ay vao thi Phap thuoc la ni qui tu mot so ln nha cach mang hoat ong chong Phap) va tha bom e triet ha ngoi lang.

Bai th con keo dai va co hai cau kho hieu vo cung nhng en nam 1938 ngha la 8 nam sau vu lang Co Am b may bay Phap tha bom s viec mi ro rang :

Tien ma, bac quy, trao tay,

o, Mon, Nghe, Thai day ay can qua.

Gia nam hai bay mi ba

La au ma ot tam ga tren may.

Hai cau tren suy ra c nh sau : cac tnh o Lng, Hoc Mon, Nghe An, Thai Nguyen gap tran khoi la chien tranh.

Hai cau sau qua that toi ngha v 4 ch bay mi ba that ky la. Xet ve toan hoc th 2 lan 7 la 14 tai sao ch co 13. con tren may lam sao lai co 8 con ga b la ot?

Thi ky Phap thuoc, giac Phap a tran ngap Trung Ky va khong che ca vua quan Viet Nam ta. Luc bay gi Sogny, mot s quan Phap noi danh tham hiem la chanh s Liem Phong Phap luon luon lung suc e phat hien bat c am mu nao chong lai Phap. Sogny rat gioi ve tieng Viet nen nhng truyen n, tai lieu tieng Viet y eu oc hieu khong can ngi dch lai. Tuy nhien co mot manh giay ma y oc i oc lai mai nhng khong the nao hieu noi, t giay nay do mot ngi Viet Nam lam mat tham viet. Ngi nay en gap Sogny e bao tin.

- Tha ngai, toi nghe trong thi gian gan ay dan chung truyen mieng nhau mot cau th ky d ma ho goi la Sam Trang Trnh : toi viet e trnh ngai :

Sogny t cao t ai liec mat nhn dong ch tren giay lam nham oc mot cach l la nhng roi ga nhu may, tay nam lay t giay la gan hn e oc cham rai :

Gia nam hai bay mi ba

La au ma ot tam ga tren may

oc hoai khong hieu, Sogny bc mnh noi :

- Nhng ch g ay? Y ngha no ra sao? Hay mot ke dot nat nao o a viet khong au uoi, khong ung van pham?

Ten mat tham s set tha :

- Da tha ngai, v ay la cau sam nen rat toi ngha, toi ch xin trnh moi s en Ngai thoi.

- Nh vay, anh la ngi Viet Nam, anh cung khong hieu hai cau ay noi g?

- Da tha rat kho hieu v la thuoc ve cau sam. Viet Nam thng xuat hien nhng cau sam khong phai bay gi ma trc ay khoang may tram nam cung co.

Sogny gam g ham hc nhng khong biet lam cach nao hn gi lay t giay roi hat tay ra hieu cho ten mat tham rut lui.

Theo tai lieu cua cu Phan Van Dat c Nguyen ac Xuan viet ro trong cuon Hng Giang co S (Song Hng xuat ban 1986 - trang 86) th cau chuyen tren c tiep noi nh sau :

" Mot buoi chieu, Sogny rao bc ve Vy Da, ghe lai tham cu ng Bnh Thuc Gia nh cu gii thieu cho mot tay gioi oan ly so oan ho cau sam ky tren. Cu thuc Gia la ngi van hoc, nghe chuyen sam ky cung thch ben pha tra mi khach va hoi :

- Tha quan Chanh, quan Chanh co the oc cho bay tui nghe cau sam ky o c khong?

Sogny nham mot ngum nc tra cho thanh giong va oc ung cach nhan nha ngam nga cua ngi Hue thng lu :

Vao nam hai bay mi ba

Tri lam tran gio tam ga chet thieu

(Xin m dau ngoac cho nay : co nhieu tai lieu lai nghi 2 cau nay nh sau :

Gia nam hai bay mi ba

La au ma ot tam ga tren may.

Ve y th hai cau giong nhau nhng ch va li co khac vay soan gia xin neu ra ay e qu oc gia tham khao)

"Nghe qua cu Thuc Gia nhn ten trum mat tham cham cham va noi vi ve ngac nhien :

- Quan chanh la ngi noi tieng am hieu van hoc Viet Nam ma khong hieu c hai cau hat bang qu ay sao !

B cu ng Bnh che mnh dot, Sogny rat c, nhng qua la y dot that. Y ap li cu ng Bnh :

- Hai bay la mi bon sao lai bao mi ba. Tri lam tran gio th phai chet nhieu ch sao lai chet co tam con thoi. Ma co loai gio g lai co the thieu c ga. ay khong phai la mot cau hat bang qu, chnh la mot cau sam ky !

Cu ng Bnh giai thch :

- Hieu Viet Nam bang cai ly luan cua ngi Tay cac ngai nh the khong c au. o la mot cau hat cua ngi Viet Nam to thai o cua mnh trc nan chay may bay cua toan quyen Pasquier. Vao nam hai bay mi ba la Tri lam tran gio khien cho may bay chay. Tam ga tc la Bat-ke (Pasquier), chet thieu la chet chay trong may bay! Ngi Viet Nam s bo may Liem Phong khong dam noi thang nen ho phai noi bong gio the thoi. Co chi that the mong quan chanh lng th ! Xo-nhi bop tran than :

- Ngi Viet Nam ao e that !

Toan quyen Pat-ki-e la mot ten trum thc dan cc ky nguy hiem. Ngoai mat th han to ra t te vi dan ban x, nhng trong tham tam han a co nhieu mu o en toi. Han a thc hien mot ke hoach ieu tra toan bo tnh hnh kinh te chnh tr Viet Nam e e ngh vi chnh phu Phap siet chat hn na cai cong no le tren co ngi Viet Nam.

Trong chuyen ve Phap nam 1938, Pasquier ch ay tai lieu nay. Han ngh la se c chnh phu Phap khen thng ln va cat nhac len lam bo trng khong chng. Nhng Tri a khong cho Hum co canh. Khi chiec E-m-rot ve gan en Paris th b gio boc chay. Ten trum thc dan Pasquier va hang tan tai lieu ve Viet Nam b thieu ra tro bui "

Cac tai lieu ve s kien nay eu giai thch hau cau sam ky ay tng t nhau. Tuy nhien ch tam ga theo cac nha nghien cu th khong nen hieu mot cach thc tha la tam con ga ma nen hieu ch tam ay la bat, la ke. Ch ke khi oc lai co am k e ong am vi ch Pasquier oc theo tieng Phap nhan manh Quier (oc la Kie hay oc nhanh la Ke).

Tng cung nen biet them mot tai lieu cho rang : khi cu Trang sap qua i, cu a can dan mon e phai em thi hai cu an tang mot ni xa lang Co Am v cu a tng quan sat vung at nay va co lan cho hoc tro biet la hac kh ang xuat hien Dan o, chac chan sau nay vung at Co Am se chu tham nan. Theo tai lieu cua Vien Tai Ha Tan Phat (- Ngoc Hap Chanh Tong- 1956) th " qua that ve sau, lang Co Am a b triet ha cay nat theo lenh cua toan quyen Pasquier, roi 8 nam sau vu lang Co Am b triet ha la vu may bay ch toan quyen Pasquier b no tung nh a mo ta t trc.

Phong Thuy day Hoanh Sn theo li cu Trang

Nguyen Hoang la con th 2 cua Nguyen Kim. Hoang la ngi khon ngoan, lanh le, mu tr co tha. Chnh v le o ma Nguyen lo s khong dam tin dung v s Hoang se la cai hoa ln cho mnh ngay sau nen tuy ngoai mat vui ve nhng ben trong ngam ngam tm cach tr kh trc. Nguyen Hoang thong minh, co tai suy oan, biet y cua Kim nen tm cach e chuyen oi ve ni cach biet vi Kim e khoi b Kim do xet roi thao ke hoach hanh ong sau. San tnh can than, mu tr, Hoang thng d tnh sap xep moi viec luon luon co ke hoach va tnh toan nhng nc c rat xa tng lai nen co tm kiem mot vung at thuan li nhat cho mnh e en. Luc bay gi danh tieng cua cu Nguyen Bnh Khiem rat ln. Nguyen Kim a ngh en cu Trang tai danh nen a tc khac ngam cho ngi than tn en gap cu e thnh y xem th nen chon vung at nao. Thi gian o la khoang nam 1557, 1558. luc o Nguyen Hoang 33,34 tuoi con cu Trang th cung 66,67 tuoi roi va ang song an dat vui cung cay co gio may, oc sach ngam th ni Bach Van Am Hai Dng. Khi ngi nha gap c cu Trang va trnh bay lai yeu cau cua Nguyen Hoang muon nh cu a ng ch loi cho cho e dung than v ang trong tnh trang nguy hiem th cu trang im lang khong noi g ca. Sau o cu chap tay sau lng thung thnh i en mot hon non bo trc mat nha roi va vuot rau, va ngam nhn hon gia sn va noi :

Hoanh Sn nhat ai, van ai dung than

Noi xong cau o, cu Trang bc vao trong va khong noi g na. Ngi nha a c Nguyen Hoang can dan can than t trc ve ca tanh ac biet cua cu Trang nen sau khi cu Trang khong con noi them li nao na lien bai ta tr ve ngay. Sau khi nghe ngi nha ke lai tng chi tiet s kien luc gap cu Trang va li noi c ch cua cu th Nguyen Hoang mng r ra mat noi ln :

- Cu Trang a ch a iem li the cho ta roi !

S d Nguyen Hoang nghe ngi nha ke lai s viec va a mng r v trong cau noi cua cu :Hoanh Sn nhat ai, van ai dung than la co y noi : day nui Hoanh sn eo Ngang thuoc tnh Quang Bnh la ni co the song yen Than. Theo nha nghien cu Truc Lam, khi viet ve Trang Trnh Nguyen Bnh Khiem (bai ang trong thi bao ngay th bay 23 thang 10 nam 1993 co cho rang bon ch van ai dung than that ra la kha d dung than, Truc Lam a viet nh sau qua li ban :

Li ban : Nguyen Bnh Khiem ch vao hon non bo noi :"Hoanh Sn nhat ai, kha d dung than". Sau nay s nha Nguyen co oi hai ch "kha d" thay bang ch van ai dung Than dung y cho nha Nguyen se on ai mai mai, nhng tren thc te nha Nguyen Gia Long ch ton tai en i Bao ai thoai v nam 1945. Sau khi thnh c y cua cu Nguyen Bnh Khiem.

Nguyen Hoang voi va i gap ngi ch ruot la Ngoc Bao (Ngoc Bao lai la con cua Nguyen Kim) Hoang Tan s vi ch la muon c oi i xa v nhieu ly do ma ly do nao a ra cung hu tnh hu ly ca. Ngoc Bao hoi :

- Vay bay gi em nh tran thu au? Hoang noi :

- at Thuan Hoa tuy khong hoan toan yen on v thng co loan giac Cham quay nhieu nhng xet chung ni ay thuan li cho em nhieu mat, lai them khi ra o chac chan se gi c vung at hiem yeu nay.

Ba Ngoc Bao ngam ngh mot hoi, va thay em nai n qua nen hom o em viec nay ra noi lai vi chong la Trnh Kiem.

Trnh Kiem nghe xong ngam ngh rat lau v Kiem la ngi hay nghi ngai lai rat tinh y. Khong co viec g Kim ong y ngay ma cha qua s suy luan cua tr oc ay mu ke, tnh toan cua mnh.

Viec Nguyen Hoang xin c oi ve Thuan Hoa a lam xuat hien mot cau hoi ngay trong au Kiem tai sao Hoang lai co y nh en at Thuan Hoa e song? Co am mu g chang? Co lien ket vi giac Cham chang?

oi vi ban Than, a v cua Trnh Kiem th ro rang ang b mot so quan lai, tng lanh nghi ng ve cai chet trc ay cua Nguyen Uong (anh em vi Nguyen Hoang) v cho rang chnh Trnh Kiem a ra tay au oc Uong chet v s Uong co y o cp oat quyen Bnh trong mnh. Cai nghi ng nay qua ung va qua anh mat va net u buon cua v la ba Ngoc Bao, Kiem cha co hanh ong chan that ro rang nao e chng minh mnh vo toi th s kien Nguyen Hoang xin oi ve Thuan Hoa lai cang lam cho Kiem kho x, lung tung.

Bi v phai chang qua lo s cai chet gan ben hong nen Hoang phai xin lanh xa? Hay Hoang muon i xa e de be khi s hanh ong chong lai ho Trnh? Tuy nhien. Trong au oc Kiem van loe len anh sang e quyet nh va Kiem a ong y cho Nguyen Hoang en tran thu tai at Thuan Hoa v th nhat e khoi gay nghi ng cho cac tay chan bo ha cung gii s phu cung nh v la Ngoc Bao, th hai la chnh ban Than Kiem cung khong con phai lo lang khi canh mnh ngay em van co mot ch thu li hai va rat nguy hiem, viec oi Nguyen Hoang i xa se co cai li la Kiem muon lam g khong ai dom ngo va lo b mat. Hn na, ti vung at ma giac cp ngang ngc nh d o cua bon Che bong Nga thng quay pha th qua that kho yen than. Ngoai ra, khong sm th muon Trnh Kiem cung cho tay chan bo ha tra tron vao trng phu e giet Hoang bang mot phng cach nao thch hp nhat.

Tng cung nen noi them, vung at Thuan Hoa, theo ghi chu cua nha viet s Pham Van Sn trong Viet S Tan Bien HoHHIYioikhgH cuon III - Saigon 1959 th "Thuan Hoa tc la 2 chau O va Ri. Sau nay gom 3 tnh: Bnh, Tr, Thien va mot phan pha Bac Quang Nam khi Nguyen Hoang en trong nham, mien nay a chia thanh hai phu : Tan Bnh va Trieu Phong. Tan Bnh la at Quang Bnh va Quang Tr con Trieu Phong gom hai phan at : Pha Nam cua Quang Tr gom Tha Thien va Bac Quang Nam, a do Chiem Vng Te Man dang vua Tran Anh Tong nhan le ci cong chua Huyen Tran vao nam 1306. sau nay nha Tran that c nen a em Huyen Tran ve nc (ang le nang phai len dan hoa). Ngi Chiem tc gian anh lai nhieu phen.

Sau en 1471, vua Le Thanh Tong anh bai c han ngi Cham, at nay tuy a tr thanh at Viet nhng Chiem van thng noi len quay roi".

T ngay Nguyen Hoang en tran thu at Thuan Hoa, nh sa sang, chnh on moi viec nen vung at nay ngay cang phon thnh, dan chung cac vung lan can a en khai khan at hoang, lam nha ca ruong vn e sinh song. Nh tai x the nen Nguyen Hoang thu phuc c nhan tam. Ngay ca ngi Cham cung to ra men mo Hoang, chang bao lau, at Thuan Hoa tr thanh mot ni o hoi, ong dan, tru phu mot cach la thng. Dan chung luc o a goi Nguyen Hoang la v Chua Tien.

Nha Phong Thuy Ngo Li

ay la mot nhan vat noi tieng ve tu hanh cung nh gioi ve linh nhan. Ong la ngi mien Nam nhng goc gac la vung Giap gii Viet Mien thuoc tnh Chau oc. Dan chung vung nay coi ong nh bac Tien Thanh. Luc mi ln ong a to ra la ngi co can tu giong nh c Phat thay Tay An nen dan chung goi la c Bon S. ac biet ngoai viec thong suot nhieu kinh sach. c Bon S con hieu thau moi le huyen c phap thuat nhat la van e a ly Phong Thuy cung nh pha, giai cac bua chu tran yem, dat s Nguyen Van Hau nam 1955 a co ke mot s kien co that ve c Bon S pha tran yem cua ngi Tau nh sau ( trong tac pham Thai Sn Mau Nhiem - Saigon 1955).

Mot hom, Ngai cung may tn o en vung nui Nc (thuoc That Sn) ang i bong ngai dng lai ch tay ve pha 3 cay a to ln trc mat roi noi :" Ngi ta a tran yem ngay di 1 trong ba goc cay kia ka. Phai huy i mi c, bang khong, vung nay se khong yen va con mat s thieng lieng cua rng nui na".

Ngay hom sau, Ngai cung i vi may chuc ngi trai trang en o. Ngai phat cho moi ngi mot khan an e tran ap ta ma roi cung nhau on nga 3 cay a to ln o i. Sau khi ha xong ca 3 cay, Ngai bao moi ngi hay truc goc cay roi ao xuong. Qua nhien thay mot cay em bang a co khac ch l m. Nhn cay em bang a Ngai cho biet o la loai bua yem cua ngi Tau ngay xa a en ay va tran yem khong muon cho at Nam Viet vng phat ve sau.

Ket luan ve s kien cay em va ke, t lieu va dan cua dat s Nguyen Van Hau a ghi chu nh sau :

" Cai em ay hien gi khong con thay au, song bang vao cai em e lang Nhn Hng, quan Tnh Bien ma ong Pham Thai Chung a lay c th s that van hien nhien la co.".

-------

1. oan nay noi cai the at tot cua cai huyet ay, ai khai u ca song nui bao quanh, rong ho chau hau, than ong ng iem thong minh, c bien ng iem vinh hien (theo d oan cu). Phng Mao : phng Tay Bac, Phng Ton : phng ong Nam.

2. Troc long, tam ho : bat rong, tm ho. Y noi i tm at tot.

3. Luc o la Mac Phuc Hai.

PHONG THUY

Tai Philippine

Nhieu ngi van tng rang ch co Hong Kong va ai Loan la 2 ni phat trien manh ve khoa Phong Thuy ma thoi, nhng chnh tai Philippine hien nay cung a c xem la x s phat trien manh ve bo mon Phong Thuy vi s tin tng cua phan ln ngi dan trong nc u moi trnh o.

Ngay nay tai Philippine, nhieu trung tam nghien cu va phat trien ve Phong Thuy c thanh lap. Quan trong nhat la trung tam co ten la : Sino Primodial Science. Research Center do mot ngi co kha nang ve Phong Thuy ieu hanh o la Charlie Chao va mot nhan vat noi tieng khac : Melina Merton. Theo Charlie Chao th muon hieu ro ve Phong Thuy th can phai nghien cu them ve Kinh Dch ma ra. Cung theo Chao th phng hng rat quan trong. Nha hp hng giong nh lap rap linh kien vao may moc ung v tr. V tr bon phng tam hng thch ng vi tng ngi. Biet rang hng ong la tot theo y hoc, nhng co ngi hng nay lai khong thuan hp, hay au om, co ngi hp hng Tay.

Ba Merlina Merton cung la ngi noi tieng tai ba ve Phong Thuy, ba a hp tac vi mot ky s ten la Vitor Dy e thanh lap mot cong tran yem chuyen lam co van ve Phong Thuy cho cac than chu, o la Feng - Shui consultancy company. Theo ba Merton th ngi chu anh hng nhat ve Phong Thuy cua ngoi nha chnh la gia chu. Ngay gi sinh cua chu nha rat quan trong v tuoi tac anh hng ve ni chon, phng hng at ai. Cung theo ba Merton th moi trng sinh song anh hng en moi con ngi. Ngay nay cac nha sinh vat hoc a e ra mon Sinh - Moi hoc (Ecologie) la mon hoc khao sat moi trng va sinh vat song o.

Ngoai ra kh ma con ngi sinh song a anh hng manh me len sc khoe, ca tnh, s thong minh, phat trien cho moi con ngi rat nhieu. Neu cac mang li kh hoa hp nhau th con ngi t nhien c thoai mai manh khoe sang suot va thong minh con theo Charlie Chao th kh cua tri phai hoa hp vi kh cua at nhat la ve mat nang lng. Nang lng nay bao gom nang lng vu tru, nang lng at tao ra nhng song ien t ac biet Charlie Chao a mot thi noi danh khi thay oi bo mat cong vien Luneta a giup cho nhng ngi Thien Chua Giao va Hoi Giao giam i nhieu nhng chia re, hiem khch nhau. c biet rang tai cong vien nay co dng t lau i 2 con thu rat xung khac k nhau d doi o la con thu Carabao va con thu Tamaraw. Chao a e ngh chnh phu Phi cho dng ngay mot bc tng phu n mot tay nam lang hoa mot tay nh xoa du con thu Carabao. Ben tng thu Tamaraw dng tng mot ngi nong phu, mot tay gi ky con thu nay, con tay kia mang li cay. Nh vay ma sau o trong x giam i s xung ot gia cac giao phai.

Hien nay ca Chao va Merton eu muon phat trien khoa Phong Thuy rong khap the gii. Uy tn va tai nang cua ho a lan rat xa. Cac nha doanh thng quoc te a tm en gap ho. Nhng nha cay cat cac cong trnh ln cung a nh y kien ho ve nhng g ma khoa Phong Thuy a e cap en. Ngay ca lnh vc chnh tr, Phong Thuy hoc cung co mat va gop phan rat ac lc. Ba Merton a lap nen bo mon mi goi la Political Feng Shui - (Phong Thuy chnh tr) - Bo mon nay a gup cac nha chnh tr biet c ngay gi thuan li cung nh nhng g can phai bien cai sa oi cho thch hp vi chnh sach, quyet nh, mu lc cua ho

Gii am tng ve Phong Thuy hien nay cho rang roi Philippine se la ni hap dan du khach u moi thanh phan en khong phai v van e du lch ma van e lien quan en Phong Thuy va ni ay cung la ni quy tu cua vo so iep vien the gii.

Hnh chup cong vien Luneta vi ai tng niem v anh hung dan toc Rizal. Nhn ky se thay cac pho tng mi c dng them theo e ngh cua nha Phong Thuy Chao.

(1) Ghi chu : cong vien Luneta co dng mot pho tng cua v anh hung dan toc Phi la Jose Rizal tng nay ng gia 2 con thu Tamaraw va Carabao.

KH

Khi tm hieu ve Phong Thuy can phai hieu qua ve kh.

Kh la g? Kh (Ch) la mot the rat ac biet la Lao Trang (Trung Hoa) a tng nhac en - Y Hoc Phng ong a noi en hai loai kh rat quan trong o la kh Tien Thien va Kh Hau Thien. Kh Tien Thien la kh phat sinh t trong vu tru co nang lc vo cung vi dieu khac vi kh Hau Thien la kh phat sinh t thc an (Than nhiet) o la mot nang lng cua c the. Trong Yoga cung co nhac en loai kh Tien Thien va goi la Prana. c the con ngi, kh nay la sinh kh va theo y hoc ong Phng th sinh kh vao ra c the qua cac huyet v. Chnh v cac huyet v la cac canh ca e con ngi co the giao cam tam thc vi vu tru t nhien.

Theo giao s Nguyen Hoang Phng (Con Ngi va Trng sinh hoc) th kh Tien Thien la loai kh cao cap, mot loai sieu vat chat. Kh Tien Thien trong c the con ngi va co the xem nh mot phan cao cap cua trng sinh hoc. Cac nha khoa hoc ngay nay a bat au nghien cu rat ky cac huyet v ma y hoc ong Phng a tng nhac en cach ay may nghn nam. ieu ac biet la khi o ien the o cao hn cac vung chung quanh, trong khi ien tr lai thap han xuong. Khi dung may Kirlian, mot loai may ac biet chup c nhng hao quang quanh c the sinh vat ngi ta thay co s phat sang manh cac iem huyet va noi. Ngoai ra lai con thay nhng ng dan ien cao cung vi s phan bo cac ng kinh mach cua ong Y hoc. ieu ky la ang lu tam la vao nam 1968 cac nha nghien cu ve Trng sinh hoc Nga a cho biet rang c the sinh vat nhat la con ngi co mot cau tao ac biet goi la Plasma sinh hoc hay bioplasma.Plasma sinh hoc la mot he thong gom nhng hat tch ien nen nhng trng ien t ben ngoai co the anh hng en no. Theo giao s Nguyen H Phng (sach a