BIZNES PLAN

Branżowe Centrum Kompetencji branży chemicznej

InnoCo Sp. z o.o.

Grudzień 2010

2

Spis treści Wstęp ........................................................................................................................3 1. Strategia.................................................................................................................4

1.1. Misja ................................................................................................................4 1.2. Wizja................................................................................................................4 1.3. Cele .................................................................................................................5

2. Opis przedmiotu działalności naukowo-technologicznej BCK .............................................6 2.1 Działalność badawczo–rozwojowa związana z obszarem chemii prowadzona w Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym .....................................................6 2.2. Obszar naukowo-technologiczny BCK .....................................................................8

3. Analiza rynku ...........................................................................................................9 3.1. Atrakcyjność rynku .............................................................................................9

3.1.1. Profil rynku docelowego ............................................................................... 14 3.1.2. Mocne strony i szanse rynkowe ..................................................................... 16 3.1.3. Słabe strony i zagrożenia rynkowe................................................................. 16

3.2. Klienci ............................................................................................................ 19 3.3. Konkurencja .................................................................................................... 21 3.4. Kluczowe czynniki sukcesu BCK .......................................................................... 22

4. Obszary działalności BCK ......................................................................................... 24 4.1. Główne działania .............................................................................................. 24

5. Organizacja i zarządzanie ........................................................................................ 26 5.1. Kluczowe osoby................................................................................................ 27 5.2. Liderzy i zespoły ............................................................................................... 28 5.3. Plan działań na okres 2011-2013 ........................................................................ 29

5.3.1. Plan działań na rok 2011.............................................................................. 29 5.3.2. Plan działań na rok 2012.............................................................................. 35 5.3.3. Plan działań na rok 2013.............................................................................. 40

6. Projekcja finansowa ................................................................................................ 46 6.1. Główne źródła przychodów BCK .......................................................................... 46 6.2. Koszty działalności BCK ..................................................................................... 46 6.3. Potencjalne źródła finansowania działalności BCK ................................................... 47

7. Analiza Ryzyka SWOT ............................................................................................. 50

3

Wstęp

Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny wspólnie z innymi partnerami regionalnymi realizuje projekt „Transfer wiedzy w regionie poprzez rozwój sieci współpracy” w ramach Priorytetu VIII Regionalne kadry gospodarki, Działania 8.2 Transfer wiedzy, Poddziałanie 8.2.2 Regionalne strategie innowacji, Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego. Działania projektu polegają na utworzeniu oraz rozwijaniu sieci współpracy na poziomie regionalnym, pomiędzy dostawcami innowacji i technologii – uczelniami wyższymi, a ich odbiorcami – przedsiębiorstwami, w celu podniesienia poziomu innowacyjności i konkurencyjności regionu zachodniopomorskiego. W ramach projektu przewiduje się utworzenie Centrum Klasteringu oraz pięciu Branżowych Centrów Kompetencji (BCK). Połączenie w województwie zachodniopomorskim w 2009 roku dwóch uczelni wyższych i stworzenie nowej struktury organizacyjnej pod nazwą „Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie” otwarło nowe możliwości. Centrum Innowacji i Transferu Technologii Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technicznego będzie koordynatorem kilku branżowych centrów kompetencji (działających m.in. w branżach: chemicznej, drzewno-meblarskiej, spożywczej, IT oraz budowlanej), które stanowią interdyscyplinarne platformy naukowo-badawcze, skupiające się na rozwoju nowych rozwiązań wspólnie i dla przedsiębiorstw działających w woj. zachodniopomorskim, wspierając je tym samym w osiągnięciu i utrwaleniu konkurencyjnej pozycji na arenie krajowej i międzynarodowej. Dzięki połączeniu sił czołowych zespołów badawczych i ekspertów ze sfery nauki i gospodarki wokół kluczowych kompetencji w wąskich obszarach, centra te będą w ramach swojej dziedziny właściwym partnerem dla przedsiębiorstw oferującym im rozwiązania na poziomie najlepszych dostępnych technik. Docelowo Branżowe Centra Kompetencji działać będą w oparciu o programy strategiczne przygotowane i zarazem współfinansowane przez członków klastrów działających w woj. zachodniopomorskim. Dzięki temu przedsiębiorstwa zyskają na czasie, będą miały szybszy dostęp do rozwiązań dostosowanych do ich potrzeb i będą potrafiły bardziej efektywnie przekładać wiedzę na wartości rynkowe. W oparciu o elastyczne formy współpracy w różnych konfiguracjach, procesy od generowania pomysłów, poprzez przygotowanie prac badawczych, ich realizację a następnie testowanie i wdrożenie nowych rozwiązań, w przyszłości będą mogły przebiegać bardziej sprawnie. Niniejszy dokument przedstawia Biznes Plan funkcjonowania Branżowego Centrum Kompetencji dla branży chemicznej i został opracowany przez ekspertów InnoCo Sp. z o.o. w oparciu m.in. o Strategię rozwoju branży chemicznej – plan działań dla województwa zachodniopomorskiego (Eko Marketing, Bogdan Kępka 2010), Analizę stanu kompetencji zespołów badawczych z branży chemicznej dla województwa zachodniopomorskiego (Eko Marketing, Bogdan Kępka 2010), informacje pochodzące od menadżerów BCK oraz warsztat przeprowadzony z kluczowymi osobami (naukowcami) dotyczący Biznes Planu BCK. Celem opracowania niniejszego Biznes Planu jest przedstawienie możliwości uruchomienia i funkcjonowania Branżowego Centrum Kompetencji dla branży chemicznej na Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym. W szczególności dokument ten zawiera m.in.:

– przedstawienie perspektyw rozwoju oraz niezbędnych działań BCK w najbliższych 2 latach w oparciu o opracowane modele funkcjonowania BCK, plany działań BCK oraz analizę kompetencji zespołów badawczych w danej branży;

– zaprezentowanie kluczowych graczy (podmioty i firmy) oraz odbiorców usług BCK na rynku województwa zachodniopomorskiego w danej branży;

– przedstawienie kluczowego pakietu usług BCK niezbędnych do jego funkcjonowania w danej branży;

– wskazanie zaplecza kadrowego i badawczego niezbędnego do funkcjonowania BCK; – zaprezentowanie analizy ryzyka w oparciu o analizę SWOT dla branży (w oparciu o realia

rynku województwa zachodniopomorskiego) pokazujące m.in. jej mocne i słabe strony; – pokazanie ścieżki pozyskiwania środków finansowych na działalność BCK

w województwie zachodniopomorskim w perspektywie nadchodzących 3 lat.

4

1. Strategia

1.1. Misja

Branżowe Centrum Kompetencji dla branży chemicznej jest Centrum, w którym rozwiązywane są problemy chemiczne w gospodarce.

Branżowe Centrum Kompetencji świadczy usługi na rzecz przedsiębiorstw związane z rozwiązywaniem problemów chemicznych. W szczególności swoją misję realizuje poprzez: – organizowanie i utrzymanie wymiany informacji pomiędzy sferą produkcyjną a sferą naukowo

– badawczą, – rekomendowanie kierunków prowadzenia prac badawczych, – pobudzanie popytu na wiedzę i innowacyjne rozwiązania technologiczne, – wspomaganie rozbudowy zaplecza naukowo – badawczego, – wymianę doświadczeń z innymi partnerami branżowymi i naukowymi, – tworzenie nowej wiedzy, która będzie wykorzystywana w przemyśle; budowanie potencjału

regionu poprzez dostarczanie technologii na najwyższym wymaganym poziomie, – wspieranie implementacji dobrych rozwiązań, – wdrażanie i komercjalizację nowych pomysłów naukowych do przemysłu, – organizowanie szkoleń oraz pogłębianie wiedzy specjalistycznej dla fachowców.

1.2. Wizja

Branżowe Centrum Kompetencji dla branży chemicznej działające jako Centrum Kompetencji Rozwiązywania Problemów Chemicznych w Gospodarce

Branżowe Centrum Kompetencji dla branży chemicznej stanowi uznaną w polskim sektorze chemicznym platformę współpracy między przedsiębiorstwami i zespołami badawczymi Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego. Głównym celem działalności BCK jest świadczenie usług doradczych i realizacja prac rozwojowych z zakresu chemii, w szczególności w obszarach BIO i EKO. BCK jest pierwszym punktem do kontaktu dla przedsiębiorstw, które są przekonane o tym, że warto inwestować w nowe rozwiązania technologiczne i w długotrwałą współpracę z wybitnymi naukowcami. BCK dysponuje bazą ekspertów i dostępnych laboratoriów, dzięki którym w sposób efektywny potrafi montować zespoły i infrastrukturę pod konkretne zapotrzebowania przedsiębiorstw.

5

1.3. Cele

Aby stać się Centrum Kompetencji Rozwiązywania Problemów Chemicznych w Gospodarce, Centrum musi…

do 2015 roku (5 lat): – Inicjować 2-3 projekty rocznie – Posiadać 12 projektów zrealizowanych lub w trakcie realizacji – Posiadać zespół około 50 zaangażowanych naukowców – Obsługiwać 15-20 przedsiębiorstw rocznie

Do roku 2013 (3 lata): – Dokonywać cyklicznych ocen i analiz

rynkowych związanych z wykorzystywaniem nowoczesnych rozwiązań w obszarach działalności Centrum

– Posiadać bazę 200 - 300 podmiotów współpracujących (lub z możliwością współpracy) z BCK

– Posiadać minimum 3 zrealizowane projekty badawcze z wykorzystaniem zespołów multidyscyplinarnych

– Przekazać 10-12 informacji medialnych o działalności Centrum

Do końca 2011 roku: – Utworzyć formalnie BCK Chemia – Posiadać zgrany zespół – Ustalić wewnątrzuczelniane procedury

działalności BCK i zasady współpracy pomiędzy zespołami badawczymi

– Nawiązać kontakty z pierwszymi potencjalnymi klientami BCK oraz dokonać weryfikacji potrzeb badawczych

– Powołać komitet sterujący/radę programową, w której obecni będą przedstawiciele przemysłów/branż docelowych

6

2. Opis przedmiotu działalności naukowo-technologicznej BCK

2.1 Działalność badawczo–rozwojowa związana z obszarem chemii prowadzona w Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym Działalność badawczo-rozwojowa związana z obszarem chemii prowadzona jest przede wszystkim na Wydziale Technologii i Inżynierii Chemicznej. Działalność BCK branży chemicznej oparta będzie o kompetencje zespołów badawczych i infrastrukturę zlokalizowaną głównie na tym wydziale. Wydział Technologii i Inżynierii Chemicznej W skład Wydziału wchodzą następujące jednostki:

– Instytut Chemii i Podstaw Ochrony Środowiska, – Instytut Inżynierii Chemicznej i Procesów Ochrony Środowiska, – Instytut Polimerów, – Instytut Technologii Chemicznej Nieorganicznej i Inżynierii Środowiska, – Instytut Technologii Chemicznej Organicznej, – Katedra Chemii Nieorganicznej i Analitycznej.

Kierunki badań naukowych prowadzonych na Wydziale:

– Procesy katalityczne i katalizatory – Nowoczesne membranowe techniki rozdziału – Nowe technologie (w tym biotechnologia) i modernizacja procesów technologii

chemicznej – Badania operacji jednostkowych inżynierii chemicznej – Procesy ochrony środowiska – Optymalizacja parametryczna procesów – Zastosowanie sieci neuronowych – Technologie polimerowe (w tym biopolimery) – Kompozyty i kleje – Technologie syntezy związków organicznych

Szczegółowy opis działalności poszczególnych jednostek wchodzących w skład Wydziału:

Instytut Chemii i Podstaw Ochrony Środowiska

Kierunki działalności

teoria procesów technologicznych i ochrony środowiska; fizykochemia ciała stałego; równowagi w wieloskładnikowych układach tlenków metali przejściowych; kinetyka i kataliza; termodynamika roztworów elektrolitów; synteza związków o spodziewanej aktywności (tioamidy, zasady Schiffa i Mannicha, dendrymery, barwniki, organiczne luminofory); reakcje pericykliczne; badania wewnątrzcząsteczkowych wiązań wodorowych; badania strukturalne i konformacyjne związków organiczych; efekty rozpuszczalnikowe; solwatochromia; chemometria i analityka; dynamika molekularna,

Kadra naukowa – Profesorowie: Tadeusz Jagodziński

– Doktorzy habilitowani: Aleksander Przepiera, Zbigniew Rozwadowski, Jacek Soroka

– Doktorzy: Monika Gąsiorowska, Maciej Jabłoński, Janina Możejko, Joanna Nowicka-Scheibe, Magdalena Olszak-Humienik, Wiesław Parus, Krystyna Przepiera, Marta Sawicka, Jacek Sośnicki, Aneta Wesołowska, Sławomir Westerlich, Andrzej Wieczorek, Elwira Wróblewska

7

Instytut Polimerów

Kierunki działalności

polimerowe tworzywa kompozytowe; włókna wzmacniające i napełniacze mineralne; żywice reaktywne; procesy polimeryzacji rodnikowej; mieszanki i stopy polimerów; recykling polimerów i tworzyw sztucznych; właściwości polimerów i tworzyw sztucznych; modyfikacja chemiczna polimerów i żywic reaktywnych; technologia włókien sztucznych; termoplastyczne elastomery; badania właściwości i struktury polimerów w stanie stałym, polimery biodegradowalne, skrobia termoplstyczna, hydrofilowe kopolimery skrobi, biomateriały polimerowe, nanokompozyty, nanowłókna polimerowe, polimery biodegradowalne, hydrożele, polimery reagujące na bodźce, procesy degradacji mikrobiologicznej, polimery dla inżynierii tkankowej, polimery samoorganizujące się,

Kadra naukowa – Profesorowie: Wacław Królikowski, Tadeusz Spychaj

– Doktorzy habilitowani: Mirosława El Fray, Ryszard Ukielski, Krzysztof Ulfig

– Doktorzy: Krzysztof Gorący, Jolanta Janik, Michał Kacperski, Krzysztof Kowalczyk, Agnieszka Kozłowska, Karolina Onderko, Barbara Pabin-Szafko, Marta Piątek-Hnat, Ryszard Pilawka, Beata Schmidt, Stanisława Spychaj, Katarzyna Wilpiszewska, Ewa Wiśniewska

Instytut Technologii Chemicznej Nieorganicznej i Inżynierii Środowiska

Kierunki działalności

nawozy mineralne; technologia i teoria katalizy; technologie bezodpadowe; chemiczne wzbogacanie surowców mineralnych; ochrona środowiska; procesy katalityczne; procesy technologii nieorganicznej; technologia wody ścieków i odpadów,

Kadra naukowa – Profesorowie: Walerian Arabczyk, Barbara Grzmil, Ryszard Kaleńczuk, Antoni Morawski, Urszula Narkiewicz, Maria Tomaszewska

– Doktorzy habilitowani: Ewa Borowiak-Paleń, Marek Gryta, Beata Michalkiewicz, Jacek Przepiórski, Beata Tryba

– Doktorzy: Alicja Bachmatiuk, Joanna Grzechulska-Damszel, Izabella Jasińska, Krzysztof Karakulski, Bogumił Kic, Zofia Lendzion-Bieluń, Marek Lewicki, Krzysztof Lubkowski, Agata Markowska, Dariusz Moszyński, Sylwia Mozia, Rafał Pelka, Iwona Pełech, Joanna Sreńscek-Nazzal, Rafał Wróbel, Janusz Ziebro, Beata Zielińska

Instytut Technologii Chemicznej Organicznej

Kierunki działalności

synteza i reakcje chlorowcopochodnych organicznych; reakcje utleniania, epoksydowania, aminowania; eteryfikacja i esteryfikacja; monomery; środki powierzchniowo czynne i uszlachetniające; wodoronadtlenki i nadtlenki organiczne; utylizacja odpadów organicznych; usuwanie związków organicznych ze ścieków i gazów; odzyskiwanie związków organicznych metodami strippingu i adsorpcji, fotopolimeryzacja, synteza nowych związków na bazie kwasów żywicznych; synteza nowych związków o spodziewanej aktywności biologicznej (leki, pestycydy); otrzymywanie i badanie struktury oraz właściwości fizykochemicznych i biologicznych pochodnych benzofuranu, banzoksazepiny, kwasów alkanokarboksylowych, alicyklicznych amin; badanie reakcji ozonu ze związkami organicznymi; badanie produktów rozkładu termicznego tworzyw sztucznych i migracji substancji z tworzyw do powietrza i żywności,

Kadra naukowa – Profesorowie: Edward Kołakowski, Eugeniusz Milchert,

– Doktorzy habilitowani: Zbigniew Czech, Halina Kwiecień, Maria Swarcewicz, Agnieszka Wróblewska,

– Doktorzy: Krzysztof Ambroziak, Marcin Bartkowiak, Małgorzata Dzięcioł, Elżbieta Huzar, Ewa Janus, Grzegorz Lewandowski, Waldemar Paździoch, Robert Pełech, Agnieszka Protczak, Magdalena Urbala, Magdalena Witczak, Alicja Wodnicka

Katedra Chemii Nieorganicznej i Analitycznej

Kierunki działalności

chemia nieorganiczna w dyscyplinie: fizykochemia ciała stałego, chemia analityczna oraz chemia organiczna; Kierunki badawcze: reaktywność i relacje fazowe w układach tlenków metali, badania absorpcji tlenków azotu i ditlenku siarki w roztworach chelatów, analityka cieczy poabsorpcyjnej oraz wiązania wodorowe wewnątrz i międzycząsteczkowe O-H N i N-H N; oznaczenia analityczne w badanych materiałach (woda ścieki, minerały, osady) z możliwością oznaczeń ilości śladowych, a także analiza wody, analiza zanieczyszczeń powietrza, tj. zawartości SO2 i NOx, wybrane analizy ciał stałych, tj. stopów metali, rud, kredy, wapniaków, popiołów, węgla; oczyszczanie gazów energetycznych metodami absorpcyjnymi, wyznaczanie równowag fazowych,

Zatrudnienie – Profesorowie: Eugeniusz Grech

– Doktorzy habilitowani: Elżbieta Filipek, Zbigniew Rozwadowski

8

– Doktorzy: Monika Bosacka, Anna Błońska-Tabero, Grażyna Dąbrowska, Barbara Derecka, Janusz Gąsowski, Beata Kołodziej, Izabella Rychłowska-Himmel, Anna Szady-Chełmieniecka, Piotr Tabero, Elżbieta Tomaszewicz

Decyzją Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 grudnia 2010r. Wydział uzyskał kategorię 1 na podstawie oceny jednostek naukowych otrzymując wskaźnik efektywności 128,44 i zajął 11 miejsce w kategorii G1/N12 – Nauki chemiczne, inżynieria materiałowa, chemiczna i procesowa.

Poza Wydziałem Technologii i Inżynierii Chemicznej prace badawczo-rozwojowe i naukowe częściowo związane z branża chemiczną prowadzone są na dwóch wydziałach ZUT:

– Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt – Wydział Kształtowania Środowiska i Rolnictwa

2.2. Obszar naukowo-technologiczny BCK Działalność Branżowego Centrum Kompetencji obejmować świadczenie usług doradczych i realizację prac rozwojowych z zakresu chemii, w szczególności w następujących obszarach:

Obszary aktywności w szczególności:

Chemikalia podstawowe – tworzywa sztuczne – technologia i przetwórstwo, – polimery biodegradowalne, w tym z surowców pochodzenia

naturalnego, – kompozyty polimerowe, – nawozy.

Chemikalia specjalistyczne – środki ochrony roślin, – farby i lakiery, – pigmenty, – powłoki (wysoko zaawansowane materiały powłokowe m.in.

modyfikowane nanocząstkami), – kleje i sylikony, – dodatki i ulepszacze, – środki oczyszczania wód, gleby i powietrza, – chemikalia do materiałów konstrukcyjnych, – hybrydy polimerowe, biopolimery.

Nanomateriały – materiały z nanocząstkami, – hybrydy polimerowe, – zastosowania nanomateriałów do modyfikacji tworzyw sztucznych,

Chemikalia odnawialne – biopolimery, cykle zamknięte lub regeneracja złóż przy oczyszczaniu wód i ścieków

– tworzywa sztuczne ze źródeł odnawialnych

Nowoczesne materiały konstrukcyjne

– samoprzylepne materiały strukturalne, – fotoreaktywne kleje sieciowane promieniowaniem UV, – sklejanie materiałów niskoenergetycznych, – bezrozpuszczalnikowe kleje samoprzylepne, – samoprzylepne hydrożele, – rozpuszczalne i redyspergowalne w wodzie materiały samoprzylepne.

Ze względu na określone obszary działalności naukowo – badawczej oferta BCK skierowana będzie nie tylko bezpośrednio do podmiotów działających w branży chemicznej, ale także do przedsiębiorstw działających w innych branżach, w których rozwiązywanie problemów chemicznych jest jednym z elementów poszukiwania rozwoju technologicznego oraz budowania pozycji konkurencyjnej na rynku.

9

3. Analiza rynku

3.1. Atrakcyjność rynku Atrakcyjność rynku została opisana na podstawie Strategii rozwoju branży chemicznej– plan działania dla województwa zachodniopomorskiego przygotowanej przez firmę Eko Marketing. Rynek chemiczny na świecie W 2008 roku światowy przemysł chemiczny (bez przemysłu farmaceutycznego, tworzyw i gumy) oszacowano na 1950 mld EUR z czego 29 % tej wartości przypadło na kraje UE27. Sprzedaż produkcji chemicznej na świecie w 2008 r.

Obszar Procentowy udział w sprzedaży

UE 27 29% Indie 2,3% Japonia 7% Chiny 17,3% Reszta Azji 12,1% NAFTA 20,9% Inne Regiony 11,4%

Źródło: CEFIC Sprzedaż europejskiej produkcji chemicznej w 2008r.

Obszar Procentowy udział w sprzedaży

Niemcy 24,6% Francja 15,2% Włochy 10,2% Belgia 6,2% Holandia 9,1% Irlandia 4,2% Wielka Brytania 12,0% Hiszpania 6,5% Pozostałe Kraje UE 12,0%

Źródło: CEFIC W roku 2004 będący do tej pory liderem w produkcji chemicznej przemysł UE ustąpił w rankingu miejsca krajom Azji. Dynamiczny rozwój przemysłu chemicznego w tym regionie nastąpił w wyniku wzrostu inwestycji krajowych i światowych firm, tańszych surowców i mniej restrykcyjnych regulacji odnośnie ochrony środowiska (zwłaszcza w Chinach i na Bliskim Wschodzie). Dwie trzecie produkcji UE27 generowane jest przez Niemcy, Francję, Włochy i Wielką Brytanię. Wśród nowych członków UE największym producentem jest Polska (2,3% udział w sprzedaży). Około 70% zdolności produkcyjnych chemikaliów w Europie jest podzielone między Niemcy, Francję, Holandię, Wielką Brytanię i Włochy. Pozostałe kraje Europy Zachodniej posiadają 20%, a Europa Centralna i Wschodnia 10%. Przemysł chemiczny charakteryzuje się wysoką kapitałochłonnością i niską pracochłonnością, ze względu na to, że większość operacji daje się tu dość prosto zautomatyzować. Największa wartość sprzedaży przypada na:

– Podstawowe produkty chemiczne (petrochemia, tworzywa sztuczne, tworzywa kauczuku syntetycznego, włókna chemiczne, gazy przemysłowe, nawozy) – 44,8%

– Farmaceutyki – 27,4% – Specjalistyczne chemikalia (farby i atramenty, środki ochrony roślin) – 17,0%

10

– Chemikalia dla powszechnego zastosowania (mydła i detergenty, perfumy i kosmetyki) – 10,8%

Odbiorcami produkcji chemicznej są wszystkie sektory gospodarki, stąd sytuacja rynku ma bezpośredni wpływ na wyniki branży chemicznej:

– Budownictwo - 5,4% – Przemysł samochodowy - 5,3% – Przemysł papierniczy - 4,5% – Konsumenci - 30,3% – Reszta przemysłu - 10,3% – Reszta przetwórców - 6,1% – Usługi - 16,4% – Przemysł metalurgiczny - 2,5% – Przemysł maszynowy - 7,9% – Urządzenia – biurowe - 0,79% – Sprzęt elektryczny - 3,9% – Rolnictwo - 6,4% – Przemysł włókienniczy i odzieżowy - 6,3%

Poprzez rozwój nowych technologii, recyklingu odpadów oraz wytwarzanie zaawansowanych produktów przemysł chemiczny przyczynia się do ochrony środowiska. Obserwujemy coraz większą efektywność energetyczną nie tylko samych przedsiębiorstw chemicznych, ale też odbiorców i przetwórców produktów chemicznych. W latach 1990 – 2006 produkcja przemysłu chemicznego wzrosła o 67%, podczas gdy przy w miarę nie zmieniającym się zużyciu energii do produkcji, emisja gazów cieplarnianych spadła o blisko 32%. W ostatnich latach w światowym przemyśle chemicznym z ogromną dynamiką zachodzą procesy konsolidacji i koncentracji produkcji oraz globalizacji firm i rynków chemikaliów, proces istotnych zmian dokonywanych przez koncerny poprzez m.in. transfer technologii oraz kapitału w kierunku rynków wschodzących, dysponujących źródłami taniego surowca i siły roboczej, takich jak kraje arabskie oraz kraje Dalekiego Wschodu, Ameryki Łacińskiej i Południowej. Obserwuje się także tendencje do wzbogacenia posiadanych struktur wytwórczych o procesy głębokiego przetwórstwa chemikaliów bazowych (amoniak, metanol, olefiny i BTK) do produktów o znacznie wyższej wartości dodanej i walorach handlowych (głównie pochodne organiczne, tworzywa sztuczne, kauczuki, polimery konstrukcyjne). W UE 8% firm chemicznych ma obroty o wartości produkcji przekraczającej 80% wartości ogółem UE. Są to głównie duże zakłady produkujące petrochemikalia. W sektorach przetwórczych i wytwarzających wyroby konsumpcyjne przeważają małe i średnie przedsiębiorstwa. Mają one jednak zapewnione dostawy półproduktów od wielkich producentów, rozwiniętą infrastrukturę przemysłową, zorganizowaną logistykę i sieć handlową a także wszelkie możliwości do efektywnego rozwoju, wspomagane są dodatkowo preferencjami, kredytami, dotacjami i innymi instrumentami funkcjonującymi w polityce przemysłowej i programach regionalnych. Koncepcja Komisji w zakresie pozbawienia elastyczności dyrektywy IED o emisjach przemysłowych (ujednolicenie i konsolidacja obowiązujących przepisów wspólnotowych dotyczących emisji przemysłowych) na szczeblu krajowym, poprzez odejście od dotychczasowego doboru Najlepszych Dostępnych Technik (Best Available Technique - BAT) z uwzględnieniem specyfiki i warunków lokalnych i wprowadzenie wiążących na poziomie wspólnoty dopuszczalnych poziomów emisji dla wszystkich branż przemysłowych może oznaczać poważne problemy dla zakładów przemysłowych, które nie zawsze mogą zastosować opisane w dokumentach referencyjnych techniki BAT lub ich stosowanie nie przyniesie zamierzonych efektów ze względu na specyfikę zakładu. Inną mocno eksponowaną przez rządy europejskie kwestią jest polityka klimatyczna. Przyjęty został pakiet 3x20,najbardziej zagrożone są gospodarki oparte na węglu (jak Polska). Gospodarka odpadami to kolejne wyzwanie stojące przed przemysłem chemicznym. Komisja Europejska wyznaczyła główne cele w tym zakresie: minimalizacja szkodliwego wpływu odpadów i gospodarki odpadami na środowisko oraz optymalizacja zużycia zasobów

11

naturalnych. Odpowiedzialność producenta za produkt, po jego technicznej śmierci stanowi nowy element polityki dotyczącej odpadów. UE walczy ze składowaniem odpadów na rzecz ich spalania w specjalnie przygotowanych do tego spalarniach. Najlepszym rozwiązaniem zagospodarowania odpadów, w dobie wzrastających kosztów zużycia energii, jest ich przekształcenie w energię. Pakiet legislacyjny składający się na REACH zakładający obowiązkową rejestrację substancji chemicznych, ocenę dokumentacji technicznej oraz ocenę substancji, udzielanie zezwoleń na wykorzystywanie substancji do produkcji i obrotu spowoduje istotne przegrupowanie w stosowanych związkach i produktach chemicznych, wymuszając stosowanie zamienników. Przede wszystkim zaś podniesie koszty funkcjonowania przemysłu w Europie pogarszając jego konkurencyjność w stosunku do innych regionów świata. REACH dotyczy bezpośrednio tej działalności firm, która: skierowana jest na produkcję lub import (spoza UE) substancji lub preparatów chemicznych, dotyczy produkcji lub importu (spoza UE) wyrobów (materiałów budowlanych, elektroniki, zabawek, maszyn, części zamiennych, tekstyliów i szeregu innych), które zawierają substancje określone w art. 57 rozporządzenia lub które w sposób zamierzony uwalniają substancje chemiczne podczas stosowania. Przepisy rozporządzenia dotyczą także producentów preparatów (farb, lakierów, olejów, środków czyszczących i szeregu innych) oraz w pewnym zakresie także profesjonalnych użytkowników chemikaliów. REACH może też wpłynąć pośrednio na dostawców sprzedających chemikalia w UE i poza Unią. W roku 2009 gospodarka światowa i unijna znajdowały się w recesji. Drastyczny spadek popytu w wielu chemikalio-chłonnych branżach oraz spadek eksportu spowodował duże trudności w unijnym przemyśle chemicznym. Mamy do czynienia ze zmianami trendu spadkowego w branży chemicznej. Stopniowy rozwój wykazują segmenty: organiczny, polimery, chemikalia małotonażowe oraz specjalistyczne. Trudniejsza sytuacja jest w obszarze masowych produktów nieorganicznych, środków higieny. Jednakże pomimo ożywienia sytuacja nadal jest trudna, gdyż poziom produkcji jest niezadowalający i do końca 2012 r. nie należy wg CEFIC oczekiwań osiągnięcia szczytowego poziomu produkcji chemicznej sprzed kryzysu czyli ze stycznia 2008. Pomimo znacznego, wynoszącego 11, 4% spadku produkcji chemicznej UE w 2009 roku, w 2010 roku wg CEFIC spodziewany jest 5% wzrost produkcji chemicznej UE w stosunku do 2009 roku. Przemysł nieorganiczny znalazł się wśród tych sektorów europejskiego przemysłu chemicznego, które najdotkliwiej odczuły skutki światowego kryzysu. Spadek zapotrzebowania ze strony odbiorców chemikaliów nieorganicznych wymusił znaczną redukcję produkcji, a w niektórych przypadkach nawet zamknięcia instalacji. W 2009 roku podstawowe chemikalia nieorganiczne odnotowały spadek produkcji o 18.7% w stosunku rocznym. W sezonie 2008-2009 w krajach UE27 konsumpcja nawozów wyniosła odpowiednio: 10,5 mln ton N, 2,7 mln ton P2O5 i 3,1 mln ton K2O. Wg przewidywań European Fertilizers (EFMA) w perspektywie 10 lat wielkości te wyniosą 11 mln ton w przypadku nawozów azotowych - 2,8 mln ton dla nawozów fosforowych oraz 3,4 mln ton dla nawozów potasowych. Jak szacuje EFMA umacniające się ceny nawozów azotowych nie powinny negatywnie wpłynąć na zużycie nawozów azotowych ze względu na brak zamienników, a zmiany cen skorelowane będą ze zmianami cen surowców i energii. Ceny nawozów fosforowych, jak i potasowych po ostatnich spadkach powinny się stabilizować zarówno w perspektywie krótko jak i średnio terminowej. Ogromnym zagrożeniem, szczególnie dla polskiego przemysłu nawozowego, są wysokie ceny gazu. Jak oszacowali analitycy CMAI (Chemical Market Associates), globalne zapotrzebowanie na podstawowe chemikalia i tworzywa sztuczne uległo w 2009r. kilkuprocentowemu zmniejszeniu, wynikającemu ze spowolnienia gospodarczego. Największy wpływ recesji został zaobserwowany w Ameryce Północnej, gdzie spadek popytu wyniósł 16%, w Europie Zachodniej (-13,9%), a w Azji (-1,4%). Zaistniała sytuacja wymusiła zmianę dotychczasowych tendencji w zakresie lokalizacji fabryk i profilu łańcucha dostaw. Przenoszenie zdolności produkcyjnych do bardziej atrakcyjnych obszarów było podyktowane nie tylko łatwiejszym dostępem do surowców i lepszymi rozwiązaniami logistycznymi, lecz również obniżeniem nakładów na wyjściowe materiały oraz wydatków na płace pracowników. Około 75% budowanych obecnie fabryk ma swoją lokalizację na Bliskim Wschodzie i w Chinach. Pomimo zauważalnego trendu wzrostowego w branży chemicznej, ok.15% zdolności wytwórczych pozostaje nie wykorzystanych w ciągu każdego roku. W 2009r. wyprodukowano o 150 mln ton mniej podstawowych chemikaliów i tworzyw sztucznych niż pozwalały na to

12

nominalne moce wytwórcze. W 2010r. liczba ta może wzrosnąć nawet do 200 mln ton (25% istniejącego potencjału produkcyjnego). Względna poprawa w tym zakresie oczekiwana jest dopiero w kolejnych latach. Zgodnie z opiniami ekspertów, globalne zdolności wytwórcze PET w przeciągu dwóch najbliższych lat będą rosły w tempie 2,9% rocznie. Największa dynamika wzrostu będzie obserwowana w Ameryce Środkowej i Południowej oraz na Bliskim Wschodzie i Europie Środkowo-Wschodniej, gdzie wystąpi podwojenie zdolności produkcyjnych. Zwiększone wykorzystanie potencjału wytwórczego przez producentów osiągnie w ciągu najbliższych lat poziom 80%. W latach 2010-2013 popyt na PET będzie rósł w tempie 4,9% rocznie, a w ciągu kolejnych pięciu lat, wskaźnik wzrostu zapotrzebowania obniży się do 3,7% w stosunku rocznym. Globalne zapotrzebowanie osiągnie w 2011r. poziom 54,4 mln ton, co stanowi 10% wzrost w porównaniu do 2009r. Sytuacja na rynku polistyrenu pokazuje, iż konkurencja ze strony innych tworzyw (zwłaszcza PP i PET), jak również upowszechnianie nowych rozwiązań technologicznych, które ograniczają wykorzystanie polistyrenu w końcowych wyrobach. Oczekuje się jednak, że motorem wzrostu rynku polistyrenu pozostaną w najbliższej przyszłości izolacje oraz opakowania artykułów spożywczych. Koniunktura na światowym rynku polipropylenu daje podstawy do kreślenia pozytywnych prognoz – wzrost w kolejnych latach wyniesie ok. 5,7% w stosunku rocznym. Wartość globalnego rynku opakowań w 2009r. wyniosła 429 mld dol. i oczekuje się, że do 2014r. wzrośnie do poziomu 530 mld dol. (Pike Research). Przewidywania analityków PIRA International są jeszcze bardziej optymistyczne. Zgodnie z ich założeniami w 2014. Rynek opakowań będzie warty ok. 740 mld dol. W 2009r. globalny rynek opakowań giętkich z tworzyw sztucznych wyniósł 127,1 mld dol. Zdaniem analityków PIRA, udział tego typu opakowań w rynku będzie sukcesywnie rósł i osiągnie w 2014r. wartość 137,5 mld dol. Zapotrzebowanie na polimery biodegradowalne w ub. r. było największe w Ameryce Północnej, Europie i Azji. Najbardziej znaczącym odbiorcą biodegradowalnych tworzyw jest rynek europejski (niemal 50%), którego rozwój w 2009r. wyniósł 5-10%. Przewiduje się, że konsumpcja tego rodzaju tworzyw na tych trzech rynkach będzie do 2013r. rosnąć w tempie 13% rocznie (szacunki SRI Consulting). W ostatnich latach przemysł farb i lakierów charakteryzował się szybkim wzrostem produkcji. Coraz wyraźniej wrasta popyt na farby i lakiery bezpieczne dla środowiska oraz posiadające gwarancję jakości. Rynek chemiczny w Polsce Przemysł chemiczny jest jedną z najważniejszych gałęzi przemysłu przetwórczego w Polsce i obejmuje:

– przemysł chemii organicznej – produkty na bazie węgla kamiennego, ropy naftowej, gazu ziemnego, drewna, kauczuku, tłuszczów i innych substancji organicznych

– przemysł chemii nieorganicznej – produkty na bazie takich surowców, jak: siarka, fosforyty, sole mineralne, składniki powietrza i inne materiały nieorganiczne.

Cechą charakterystyczną jest to, że polskie firmy koncentrują się głównie na produkcji i eksporcie produktów niżej przetworzonych. Produkty wysoko przetworzone natomiast w dużej mierze są importowane. Ze względu na zapóźnienie technologiczne, brak wystarczających nakładów na badania, ale również ze względu na wieloletnie zapóźnienie w realizacji inwestycji odtworzeniowych kondycja polskiego sektora chemicznego nie jest optymalna, a duża część produktów, ze względu na brak producentów krajowych, niewystarczająca jakość ich wyrobów oraz brak mocy przerobowych jest importowana. Powiązania surowcowe i półproduktowe mają istotne znaczenie dla struktury technologicznej. Niedobory i wahania cen surowców i półproduktów mają wpływ na efektywność ekonomiczną produkcji całego sektora chemicznego. Zjawisko to występuje szczególnie w Polsce. W 2009r. przy spadku produkcji sprzedanej wyrobów chemicznych (o 5%) i produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 1,9%) odnotowano wzrost średnich płac od 4,6% do 5,2% oraz malejące zatrudnienie. W przemyśle farmaceutycznym produkcja sprzedana wzrosła o 7,2%, zwiększyło się też zatrudnienie o 1,6% przy wysokim wskaźniku wzrostu średnich płac o 10,7%.

13

Podstawowe wskaźniki w przemyśle chemicznym w latach 2006-2009

Wyszczególnienie 2006 2007 2008 2009 Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych; rok poprzedni = 100 111,0 102,6 95,2 95,0

Produkcja wyrobów farmaceutycznych; rok poprzedni = 100

112,5 105,3 114,9 107,2

Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych; rok poprzedni = 100

114,2 113,7 105,0 98,1

Rentowność netto producentów chemikaliów i wyrobów chemicznych; %

5,5 7,2 4,5 3,5

Rentowność netto producentów wyrobów farmaceutycznych; % 9,8 8,6 10,2 6,3

Rentowność netto producentów wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych; %

4,4 5,5 2,3 5,3

Wskaźniki cen producentów chemikaliów i wyrobów chemicznych; rok poprzedni = 100

103,2 103,2 106,9 100,7

Wskaźniki cen producentów wyrobów farmaceutycznych; rok poprzedni = 100

103,2 99,5 101,4 103,8

Wskaźniki cen producentów wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych; rok poprzedni = 100 102,0 101,8 96,9 105,1

Źródło: Bogdan Kępka , Strategia rozwoju branży chemicznej – plan działania dla województwa zachodniopomorskiego, Eko Marketing, opracowanie na podstawie danych z GUS Wyrobami o zauważalnym udziale na rynku produkcji mniejszych firm (zatrudniających od 10 do 49 osób) są m.in. farby i lakiery, pestycydy, wyroby z tworzyw sztucznych dla budownictwa. Produkcja wyrobów rejestrowanych przez GUS w 2009r, w zakładach zatrudniających powyżej 49 osób była niższa niż rok wcześniej (z wyjątkiem kauczuku syntetycznego w formach podstawowych oraz mydła i środków powierzchniowo czynnych). W niektórych grupach wyrobów spadek produkcji wyniósł nawet ¼ i więcej (nawozy fosforowe, pestycydy, włókna chemiczne, kwas siarkowy, fenol, amoniak ciekły). Związane to było z malejącym eksportem, niższym popytem rynku krajowego, a na wartość sprzedaży miał tez wpływ spadek cen. Przeciętne ceny producentów chemikaliów i wyrobów chemicznych wzrosły w 2009r. nieznacznie (o 0,7%), ale po okresie rosnących cen w 2008r. i na początku 2009r., w drugim półroczu 2009r. notowano spadek cen. W 2009r. wzrosły średnie ceny wyrobów farmaceutycznych (o 3,8%), przy systematycznie zwiększających się cenach w kolejnych miesiącach 2009r. Ceny wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych wzrosły w 2009r. o 5,1%. Wzrost cen rozpoczął się w końcu 2008r. i utrzymywał się do listopada 2009r., a w grudniu 2009r. i na początku roku 2010 nastąpiło wyhamowanie wzrostu cen. Produkcja podstawowych wyrobów w przemyśle chemicznym w latach 2008-2009

Wyszczególnienie 2008 2009

Nawozy azotowe w przeliczeniu na czysty składnik, tyś ton 1 692 1 503 Nawozy fosforowe w przeliczeniu na czysty składnik, tyś ton 525 243 Tworzywa sztuczne w formach podstawowych, tyś ton 2 284 2 204

Kauczuk syntetyczny w formach podstawowych, tyś ton 122,6 133,4 Pestycydy, tyś ton 35,3 19,3

Farby i lakiery, tyś ton 1 192 1 015 Mydła i środki powierzchniowo czynne, tyś ton 70,1 82,5 Włókna chemiczne, tyś ton 59,3 37,9

Opony ogółem, tyś szt. 38 284 37 610 Wykładziny podłogowe, ścienne lub sufitowe z tworzyw sztucznych, tyś m2

18 496 18 250

Kwas siarkowy w przeliczeniu na 100%, tyś ton 1 810 1 243

Wodorotlenek sodu w przeliczeniu na 96% NaOH, tyś ton 79,6 74,6 Etylen, tyś ton 540 516

14

Propylen, tyś ton 365 358 Butadien 1-3, tyś ton 57,4 54,8 Toluen, tyś ton 117 101

Fenol, tyś ton 43,8 33,1 Kwas azotowy techniczny w przeliczeniu na 100%, tyś ton 2 263 2 138 Amoniak gazowy syntetyczny w przeliczeniu na czysty składnik, tyś ton

1 068 1 004

Amoniak ciekły syntetyczny w przeliczeniu na czysty składnik, tyś ton

1 345 998

Źródło: Bogdan Kępka , Strategia rozwoju branży chemicznej – plan działania dla województwa zachodniopomorskiego, Eko Marketing, opracowanie na podstawie danych z GUS Mimo osłabienia wzrostu w gospodarce w 2009r., w sektorze przedsiębiorstw utrzymywała się dobra sytuacja finansowa – różnice występowały w poszczególnych działach gospodarki. Wynik finansowy netto produkcji chemikaliów i wyrobów chemicznych oraz wyrobów farmaceutycznych w skali całego roku 2009 był niższy po trzech kwartałach, bowiem w IV kwartale wzrosły straty netto. Obniżyło to roczne wskaźniki rentowności do 3,5% w przemyśle wyrobów chemicznych (2008r. – 4,5%), a do 6,3% w produkcji wyrobów farmaceutycznych (2008r. – 10,2%). Tylko w przemyśle wyrobów gumowych i tworzyw sztucznych wskaźniki rentowności w kolejnych kwartałach 2009r. były wyższe niż w 2008r. Podsumowując rok 2009, należy podkreślić, że kryzys w polskiej gospodarce był mniej dotkliwy niż w innych krajach UE i przeważają opinie, ze „najgorsze” mamy już za sobą. Większość krajowych i zagranicznych ośrodków prognostycznych przewiduje w 2010r. utrzymanie wzrostu gospodarczego. Polskie firmy chemiczne nie nadążają za rynkowymi trendami. Tymczasem pierwszy kwartał 2010 r. stoi pod znakiem nieznacznego wzrostu całej światowej branży. Pomimo tego koncerny nadal szukają oszczędności, ale jednocześnie wchodzą w jeszcze ściślejszą niż dotychczas kooperację z ośrodkami naukowymi i podmiotami działającymi w niszach technologicznych. 2010 r. Ten rok będzie stał pod znakiem możliwości rozwoju związanych z innowacjami w kluczowych obszarach takich jak energia, ochrona zdrowia i zmiany klimatyczne. Według prognoz ekspertów wiele spółek chemicznych będzie w 2010 r. kontynuować politykę oszczędnościową, jednak inicjatywy te będą przynosić coraz mniejsze efekty. Spółki z sektora będą musiały dokładniej przyjrzeć się kosztom strukturalnym. Aby lepiej dostosować się do realiów rynkowych, twórcy strategii firm będą kłaść nacisk na upraszczanie i poprawę procesów oraz ścisłą kontrolę kosztów bezpośrednich. Odpowiadając na stopniową poprawę popytu na rynkach, przedsiębiorstwa zaczynają również dokładnie analizować i odpowiednio dostosowywać łańcuchy dostaw oraz wprowadzać elastyczne zarządzanie kapitałem ludzkim. Problemem są przede wszystkim wysokie ceny surowców, głównie gazu. W ubiegłym roku większość spółek chemicznych znalazła się w złej sytuacji, czego wynikiem jest m.in. zadłużenie. Niektóre zakłady mają problemy z terminową realizacją płatności. Problemy branży chemicznej to w dużej mierze efekt tego, co się działo na rynku gazu ziemnego, który dla chemii jest surowcem fundamentalnym, wykorzystywanym zarówno do dalszego przerobu, jak i jako paliwo np. do ogrzewania instalacji. Brak liberalizacji cen gazu oraz uzależnienie najczęściej od jednego dostawcy spowodowały, że w okresie, w którym zagraniczni konkurenci obniżali ceny produktów w związku z niskimi cenami gazu ziemnego, polscy producenci nie mieli możliwości nabycia tego surowca po niższych cenach. Wymuszone sytuacją rynkową obniżki cen produktów w takim układzie zaowocowały pogłębieniem i tak trudnej w 2009 r. sytuacji finansowej. Jedne podmioty starają się ratować sytuację finansowaniem zewnętrznym, inne inwestują np. w poszukiwanie alternatywnych metod zagospodarowania węgla, ale dopóki dostawy gazu ziemnego do Polski nie zostaną zdywersyfikowane, trudno raczej mówić o wyeliminowaniu tego zagrożenia w przyszłości oraz szybszym wychodzeniu z kryzysu, przynajmniej dla niektórych podmiotów z branż.

3.1.1. Profil rynku docelowego W województwie zachodniopomorskim stopniowo rozwijają się inicjatywy klastrowe i powiązania kooperacyjne w branży chemicznej. Aktywna działalność Animatorów, w tym instytucji otoczenia biznesu, może przyczynić się do wytworzenia nowych relacji między podmiotami gospodarczymi i naukowymi w najbliższych latach. Dzięki temu będą mogły być inicjowane nowe projekty

15

współpracy wokół kluczowych tematów wynikających z nowych trendów, szans i zagrożeń na rynku. Branża chemiczna w województwie zachodniopomorskim jest jedną z najbardziej perspektywicznych i rozwojowych branż, mającą wpływ na kształtowanie się gospodarki regionu. Województwo zachodniopomorskie charakteryzuje się wysokim udziałem w produkcji krajowej nawozów fosforowych i azotowych. Branża chemiczna w województwie zachodniopomorskim jest bardzo rozdrobniona, a ilość podmiotów szacuje się na ok. 300 (wg. danych Teleadresonu). Pomimo tak dużego rozdrobnienia na rynku można zauważyć jednego wyróżniającego się gracza, którym są Zakłady Chemiczne Police. Na terenach sąsiadujących z ZCH Police utworzony został w 2004 roku Policki Park Przemysłowy, zarządzany przez INFRAPARK Police SA. Policki Park Przemysłowy stanowi wydzielony zespół zasobów majątku o łącznej powierzchni 227ha. Składa się z 19 podstawowych obszarów, z których część otrzymała status Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Głównymi udziałowcami są: Z.Ch. POLICE SA, Gmina Police, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny oraz Zachodniopomorska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.1 Głównymi ośrodkami skupiającymi podmioty z branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim są Police, Szczecin i Koszalin. Jest to związane z występowaniem szkolnictwa wyższego, czyli uczelni technicznych, które stanowią naturalne zaplecze dla wysokokwalifikowanej kadry dla przemysłu chemicznego. W województwie zachodniopomorskim istnieje baza firm sektora chemicznego, która wypracowuje znaczący udział w produkcji i eksporcie województwa. Sprzedaż produktów badanych firm chemicznych odbywa się nie tylko na terenie regionu, ale także kraju i za granicą. W regionie firmy sprzedają średnio 39% swojej produkcji. Na kraj przypada średnio 34% produkcji a na rynki zagraniczne – 27%. Trzy firmy sprzedają za granicę ponad 80 proc. produktów. Odbiorcami są najczęściej przedsiębiorstwa z branż: budowlanej, chemicznej, spożywczej, tworzyw sztucznych, rolniczej elektrotechnicznej, medycznej, meblowej i stoczniowej. Na przedsiębiorstwa przypada średnio 56% sprzedaży, do pośredników trafia 18% a do klientów indywidualnych 19% sprzedaży. Zakup materiałów i surowców jest też dość równomiernie rozłożony geograficznie. 33% materiałów i surowców pochodzi od przedsiębiorstw z regionu, 36% z kraju a 30% z zagranicy. W regionie nie ma przedsiębiorstw reprezentujących niektóre elementy łańcucha wartości produktu szczególnie w zakresie surowców do produkcji chemikaliów. Zakupów podzespołów a także maszyn i urządzeń badane przedsiębiorstwa dokonują głównie w kraju (odpowiednio 44 i 53%). Z 5 firm kupujących nowe technologie 2 zaopatrują się wyłącznie za granicą a 3 w większości w kraju. Dostawcami przedsiębiorstw są głównie firmy z branż: chemicznej, petrochemicznej, tworzyw sztucznych, hutniczej, energetycznej, budowlanej.2 Przedsiębiorstwa chemiczne w ponadprzeciętnym (w porównaniu do innych branż) zakresie współpracują z innymi firmami z sektora. Z dziesięciu przebadanych firm wynika, że 7 zbadanych podmiotów współpracuje w co najmniej jednym obszarze z innymi przedsiębiorstwami w branży. Prawie połowa badanych podmiotów zleca podwykonawstwo innym firmom - głównie z regionu. Sześć firm współpracuje z innymi podmiotami w zakresie zaopatrzenia w surowce i materiały, po 3 w zakresie dystrybucji i promocji. Czynnikami ograniczającymi współpracę wewnątrz branży są, zdaniem badanych firm, przede wszystkim sprzeczność celów, brak potrzeby takiej współpracy oraz złe doświadczenia w tym zakresie z przeszłości. Osiem z dziesięciu badanych przedsiębiorstw potwierdziło istnienie potrzeby na podejmowanie współpracy w ramach branży. Dwie firmy nie widzą takiej potrzeby. Obszary, w jakich możliwa byłaby współpraca to zdaniem respondentów przede wszystkim: wpływ na regulacje prawne dotyczące branży, import surowców, marketing i promocja, wymiana doświadczeń z zakresu organizacji, techniki i technologii, podejmowanie wspólnych przedsięwzięć produkcyjnych oraz zapewnienie kompleksowości oferowanych usług przez kilka przedsiębiorstw.3

1 Strona internetowa Polickiego Parku Przemysłowego www.infrapark.pl 2 Wstępna analiza trzech potencjalnych klastrów w województwie zachodniopomorskim – branża chemiczna – Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową 3 Wstępna analiza trzech potencjalnych klastrów w województwie zachodniopomorskim – branża chemiczna – Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową

16

Na tle innych branż w województwie sektor chemiczny wyróżnia się dużo intensywniejszą współpracą z jednostkami badawczo-rozwojowymi i zakresem korzystania z wyników prac badawczych dla zwiększenia konkurencyjności firmy. Prawie połowa firm współpracuje z instytucjami sfery badawczo-rozwojowej, w 5 przypadkach jest to sporadyczna współpraca, w 3 częsta a w następnych 3 - stała. Przedsiębiorstwa w ramach współpracy z sektorem B+R przede wszystkim zlecają badania i ekspertyzy laboratoryjne (8 wskazań), zlecają prace badawczo-rozwojowe (4 odpowiedzi) lub wymieniają się informacjami na szkoleniach i konferencjach (4 wskazania). Badane firmy w równym stopniu współpracują z instytucjami z regionu jak i z kraju, a w 2 przypadkach z zagranicy. Główną barierą w kontaktach z instytucjami badawczymi są wysokie koszty takiej współpracy i brak środków na jej finansowanie. Zdecydowanie słabsze relacje wiążą badane przedsiębiorstwa z instytucjami otoczenia biznesu, które są bardzo ważne szczególnie w sytuacji, gdy w działalności sektora coraz większego znaczenia nabierają relacje z odbiorcą. Badane firmy korzystają najczęściej usług banków, firm informatycznych i firmy projektowych. 8 firm deklaruje współpracuje z władzami lokalnymi na rzecz rozwoju regionu.

3.1.2. Mocne strony i szanse rynkowe

Tendencje polskiego przemysłu chemicznego są zbieżne z ogólnoświatowymi. Integracja z Unia Europejską i zmiana filozofii w podejściu do ochrony środowiska powoduje, że wysiłek firm koncentruje się na pozyskiwaniu i wdrażaniu technologii „czystych”, gdzie ochrona środowiska wbudowana jest w proces technologiczny. W związku z tym polski przemysł chemiczny powinien podjąć działania w celu modernizacji procesu produkcji i poziomu technologii oraz zwiększyć aktywność w dziedzinie marketingu i obsługi klienta. Do mocnych stron i szans branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim należą: Czynniki makroekonomiczne

– duża chłonność rynku i rosnący popyt na produkty przemysłu chemicznego, zarówno ze strony przedsiębiorstw z innych branż, jak i z zagranicy,

– nowe trendy w branży chemicznej, np.: związane z ochroną środowiska, – targi branżowe, branżowe strony i fora internetowe – łatwiejsza komunikacja pomiędzy

kontrahentami oraz łatwiejszy dostęp do informacji, – napływ kapitału zagranicznego i związane z tym zwiększenie poziomu inwestycji na

terenie Polski. Oparcie o istniejący w regionie potencjał

– kilka stref przemysłowych w regionie, w tym strefy ekonomiczne, w których zlokalizowane są duże koncerny,

– wzrost specjalizacji firm i skuteczna identyfikacja nisz rynku. Potencjał ludzki

– wysoko wykwalifikowana kadra zarządzająca, szkolenia dla pracowników niewykwalifikowanych – ze strony przemysłu, oraz wysoko wykwalifikowana kadra naukowo-badawcza, w tym pracownicy naukowi aktywnie działający na rynku, studenci jako przyszli pracownicy branży – ze strony sektora badawczo-rozwojowego,

– liczne szkolenia dla firm i ich pracowników, zarówno specjalistyczne jak i z zakresu zarządzania, marketingu czy public relations.

Efektywne wykorzystanie dostępnych środków finansowania – rosnąca ilość możliwości finansowania i wdrażania innowacyjnych rozwiązań

w budownictwie, np. programy wsparcia finansowego, rozwijająca się baza technologiczna, pozyskiwanie środków z zewnątrz na opracowanie nowych technologii czy produktów.

3.1.3. Słabe strony i zagrożenia rynkowe Jednym z najistotniejszych czynników wpływających na branżę chemiczną jest postępująca globalizacja firm i rynków chemicznych. Odległości przestają mieć kluczowe znaczenie, najważniejsze staje się dostarczenie klientowi produktu o określonej jakości po umiarkowanej cenie. Wpływ na cenę produktów ma koncentracja zdolności produkcyjnych oraz duży wolumen produkcji, które to czynniki mają wpływ na obecną wysoką pozycję europejskich przemysłów chemicznych.

17

W sytuacji nasilającej się globalizacji podstawą sukcesu firm jest ich innowacyjność. Niski udział wydatków na prace badawczo-rozwojowe a co za tym idzie niska liczba wdrożeń nowych technologii powoduje, iż polskim firmom trudniej konkurować z producentami z krajów Europy Zachodniej i USA pod względem innowacyjności produktów. Wysokie koszty opracowania i wdrożenia innowacji oraz niewystarczająca organizacja transferu technologii są szczególnie dużymi barierami rozwoju dla przedsiębiorstw małych i średnich. Przełamanie tych barier i zwiększenie potencjału innowacyjnego przedsiębiorstw jest szczególnie istotne dla przedsiębiorstw branży chemicznej z woj. zachodniopomorskiego, które koncentrują się na produkcji i eksporcie chemikaliów niżej przetworzonych. Produkty wysoko przetworzone w kraju oraz regionie w dużej mierze są natomiast importowane. Odróżnia to zdecydowanie Polskę, w tym region zachodniopomorski od krajów wysokorozwiniętych, w których znacznie większy udział w przychodach posiadają przemysł farmaceutyczny i kosmetyczny. Przedsiębiorstwa chemiczne z regionu muszą dostosować się do światowych trendów, które zakładają m.in. bardzo dynamiczny rozwój branż o wielostopniowych etapach przetwarzania chemikaliów podstawowych w wyspecjalizowane produkty o dużej wartości dodanej. Natomiast rynki produktów niżej przetworzonych są już w tej chwili w wysokim stopniu nasycone. Notowany jest też coraz niższy wzrost popytu na chemikalia w Europie, w Azji natomiast notowany jest wysoki wzrost zapotrzebowania. Wynika to z dynamicznego wzrostu produkcji przemysłowej, struktury ekonomii krajów azjatyckich w mniejszym stopniu opartej na usługach oraz przenoszeniu się do tych krajów przemysłów, które używają chemikaliów w swoim procesie produkcyjnym takich przemysł odzieżowy, elektroniczny, przetwórstwo tworzyw sztucznych. Ze względu na bardzo wysokie koszty produkcji w Europie, związane z kosztami pracy, energii a także kosztami dostosowywania się do wymagających regulacji środowiskowych a także rejestracji nowych produktów, coraz większym problemem dla europejskich, w tym polskich, producentów staje się wzrastający import produktów chemicznych z Azji, który powoduje presję na zmniejszanie cen oraz marży zysku. Dodatkowo polskie firmy borykają się z koniecznością odbudowy i restrukturyzacji branż i rynków chemicznych po okresie dekoniunktury. Wiele przedsiębiorstw boryka się z problemami finansowymi oraz trudnościami w dostępie do kapitału inwestycyjnego. Wysokie koszty transportu związane z zatłoczoną infrastrukturą drogową w całej Europie, w jeszcze większym stopniu dotykają Polski. Prognozowany 50 procentowy wzrost przewozów w ciągu następnych 10 lat jeszcze bardziej pogłębi aktualne problemy logistyczne. Mimo znaczących zmian w traktowaniu problemu ekologicznego przez firmy chemiczne oraz ograniczanie skutków środowiskowych produkcji „u źródła”, czyli w stosowanych technologiach, przemysł chemiczny jest nadal jednym z sektorów, które są najgorzej oceniane przez społeczeństwo w zakresie potencjalnego ryzyka dla ludzi i środowiska. Ocena ta ma dodatkowo wpływ na zmniejszenie zainteresowania młodych ludzi pracą w przemyśle chemicznym na korzyść innych branż, co staje się coraz większym problemem dla branży. Kluczowym problemem przemysłu chemicznego w Polsce jest gaz ziemny, a dokładnie jego cena oraz system dystrybucji. W obecnej sytuacji system dystrybucji gazu w Polsce, z góry stawia krajowe przedsiębiorstwa chemiczne na przegranej pozycji, jeżeli chodzi o konkurencję z zachodnimi firmami. Wynika to z faktu, że polskie przedsiębiorstwa zmuszone do kupowania gazu ziemnego od monopolisty, czyli PGNiG. Co więcej dostawy gazu oparte są na umowach wieloletnich, co powoduje, że w przypadku obniżki cen gazu na rynku, nie obejmuje ona przemysłu chemicznego, który jest głównym odbiorcą gazu w Polsce (ok. 40%). Co więcej, zachodnie przedsiębiorstwa płacą za gaz ziemny nawet do 50% taniej niż polskie. Problemy branży chemicznej w województwie zachodniopomorskim zostały zdiagnozowane i przedstawione z podziałem na następujące obszary:

– Zasoby Ludzkie – Współpraca i kooperacja – Innowacje, badania i rozwój – Finanse – Otoczenie instytucjonalno-administracyjne – Promocja, wizerunek

18

Zdiagnozowane problemy w obszarze zasobów ludzkich to: – Niedopasowanie profilu kształcenia w szkołach średnich i wyższych do potrzeb branży,

co może wpłynąć na zmniejszenie potencjału rozwojowego firm. – Liczna ale słabo kształcona młodzież akademicka dla branży chemicznej.

Zdiagnozowane problemy w obszarze współpracy i kooperacji to:

– Słaba współpraca przedsiębiorstw z branży chemicznej ze sferą badawczo-rozwojową oraz instytucjami otoczenia biznesu.

– Słaba współpraca przedsiębiorstw oraz niska świadomość korzyści ze współpracy wpływa na niepełne wykorzystanie możliwości jakie niesie ze sobą kooperacja zwłaszcza MSP.

– Duże rozdrobnienie branży utrudniające współpracę. – Brak współpracy wpływa często na nieskuteczny przepływ informacji a tym samym na

niepełne wykorzystanie szans i możliwości poprawy konkurencyjności przedsiębiorstw. Zdiagnozowane problemy w obszarze innowacji, badań i rozwoju to:

– Koncentracja produkcji i eksportu na produktach niżej przetworzonych o niskiej wartości dodanej. Natomiast produkty wysoko przetworzone, czyli o dużej wartości dodanej są importowane z zagranicy.

– Przedsiębiorstwa w małym stopniu inwestują w innowacje. Jest to spowodowane wysokimi kosztami wdrażania innowacji.

– Słabo przygotowane zaplecze badawczo-rozwojowe dla potrzeb przedsiębiorstw z branży chemicznej, np. brak akredytowanego laboratorium.

– Trudności z zagospodarowaniem odpadów. – Niska innowacyjność produktów.

Zdiagnozowane problemy w obszarze finansów to:

– Trudność z finansowaniem nowych inwestycji. – Trudności z uzyskaniem kredytu inwestycyjnego spowodowane światowym kryzysem

finansowym. – Wysokie koszty produkcji, związane z wahaniami cen surowców. – Wysokie kosztu gazu ziemnego, będącego jednym z głównych surowców w przemyśle

chemicznym. – Słabe wykorzystanie funduszy unijnych.

Zdiagnozowane problemy w obszarze instytucjonalno-administracyjnym to:

– Słaba współpraca między partnerami biznesowymi i instytucjonalnymi powoduje trudności z wejściem inwestorów zagranicznych.

– Bariery administracyjne ograniczające przedsiębiorczość i rozwój biznesu. – Przerost biurokracji przy ubieganiu się o fundusze unijne. – Brak spójnej polityki władz samorządowych skierowanej do branży chemicznej. – Rygorystyczne normy w zakresie ochrony środowiska i certyfikowania produktów, m.in.

dyrektywa REACH. Zdiagnozowane problemy w obszarze marketingu, promocji i wizerunku to:

– Brak wiarygodnych analiz rynkowych, dotyczących rynku produktów chemicznych, trendów i możliwości zagospodarowania nisz.

– Szybko zmieniająca się sytuacja na rynku chemicznym powoduje, że nawet aktualne analizy trendów rynkowych szybko tracą na aktualności.

– Przemysł chemiczny postrzegany jest przez społeczeństwo jako szkodliwy dla środowiska i ludzi.

– Brak rzetelnych informacji nt ewentualnego zagrożenia bądź jego braku dla środowiska naturalnego ze strony przemysłu chemicznego.

– Brak skutecznego lobbingu wpływa na marginalizację potrzeb przedsiębiorstw branży chemicznej w porównaniu do innych sektorów.

19

3.2. Klienci Głównymi klientami Centrum Kompetencji będą przedsiębiorstwa działające w różnych sektorach branży chemicznej oraz w branżach, których wykorzystywane są technologie przemysłu chemicznego. W początkowej fazie działalności głównym obszarem zainteresowania Centrum będą przedsiębiorstwa działające w województwie zachodniopomorskim w następujących sektorach przemysłu:

– Branża budowlana - producenci chemii budowlanej, betonu, cementu itp. – Przemysł chemiczny - producenci nawozów i środków ochrony roślin. – Branża tworzyw sztucznych.

Liczbę podmiotów przemysłu chemicznego w województwie zachodniopomorskim szacuje się według różnych baz teleadresowych na około 300- 350 przedsiębiorstw z czego większość skupiona jest w okolicach Polic i Szczecina. Mniejszym ośrodkiem, który może mieć ponadregionalne znaczenie jest Koszalin. BCK poszukując klientów i partnerów przemysłowych powinno przede wszystkim zwrócić uwagę na działalność Polickiego Parku Przemysłowego zarządzanego przez INFRAPARK Police SA. Policki Park Przemysłowy stanowi wydzielony zespół zasobów majątku o łącznej powierzchni 227 ha. Składa się z 19 podstawowych obszarów, z których cześć otrzymała status Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Park w Policach stwarza szczególne warunki do podjęcia działalności w następujących branżach: przemysł chemii nieorganicznej, przetwarzanie produktów ubocznych, ochrona środowiska, nowe technologie, energie odnawialne. Dzięki działalności w bezpośrednim otoczeniu Zakładów Chemicznych POLICE SA do dyspozycji inwestorów jest szereg surowców i półproduktów chemicznych, takich jak: amoniak, kwas siarkowy, kwas fluorokrzemowy, fluorokrzemian sodowy, biel tytanowa i in. W regionie funkcjonuje także Zachodniopomorski Klaster Chemiczny „Zielona Chemia". Przedsiębiorstwa branży chemicznej skupione wokół Zachodniopomorskiego Klastra Chemicznego „Zielona Chemia” "Texal" Sp. z o.o. FOSFAN S.A. Produkcja i Handel Wyrobów Gumowych

Lender S.J. Spółdzielczy Ośrodek Technologii Gumy

Spółdzielnia Pracy KEMIPOL Sp. z o.o. REMECH Grupa Remontowo-Inwestycyjna Sp. z

o.o. PPH "Gunica" S.C. Chemland

Automatika Sp. Z o.o. HAAS ULTRACORE Sp. Z o.o. Multichem Eko Sp. z o.o. BioDA Przedsiębiorstwo Produkcyjno - Handlowe

"EKODARPOL" CHEMIPOL Sp. z o.o. Zakłady Chemiczne Police S.A. RADEX Szczecin SINKOS Sp. Z o.o.

Poza przedsiębiorstwami skupionymi wokół klastra w województwie zachodniopomorskim w branży chemicznej działają m.in.: Wyroby z gumy GUMALIT Lech Haas, Tadeusz Kseniak WATGUM S.C. Spółdzielczy Ośrodek Technologii Gumy

Spółdzielnia Pracy Produkcja i Handel Wyrobów Gumowych Lender

S.J.

Zakłady Przemysłu Gumowego STARGUM Zakłady Chemiczne - Spółdzielnia Pracy w

Goleniowie Zakład Przemysłu Gumowego "Poligum" S.A.

Tworzywa sztuczne INTERPLASTIK Sp. z o. o. PLASTIC-FORM S.J. Zakłady Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych

PLASTCHEM Spółdzielnia Pracy Zakład Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych J.E.

PLASTIC-FORM S.J. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-

Usługowe BIS-PAK Kurotec Polska Sp. z o.o. GABI Sp. z o.o.

20

Sobczak S.J. Wytwarzanie Artykułów z Tworzyw Sztucznych

S.J. Zakład Wyrobów Polietylenowych Liwapol S.C. Zakłady Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych

PLASTCHEM Spółdzielnia Pracy "Ferroplast" Zbigniew Rybicki Zakład Przetwórstwa Tworzyw Sztucznych

Białogard Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe

FOLMET Pol-Glass BKFsystem Sp. z o.o. Produkcja Tworzyw Sztucznych Eurotech Producent Opakowań GRANFOL S.C. POLPLAST Zofia Dąbrowska & Zbigniew

Kowalczyk Zakład Wyrobów Polietylenowych Liwapol S.C.

PLAST MOROZ Przetwórstwo Tworzyw Sztucznych Ryszarda Moroz

Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe PLASTPOM

Wytwarzanie Artykułów z Tworzyw Sztucznych S.J.

Wytwórnia Kompozytów AKU Composites Sp. z o.o.

"CHEMAD" S.J. Wytwórnia Artykułów z Tworzyw Sztucznych

Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe HEAN S.J.

Behka Plast-Ifab Sp. z o.o. Przedsiębiorstwo Wielobranżowe Pu.Ma.Fol S.C. Przedsiębiorstwo Wytwarzania i Przetwarzania

Tworzyw Sztucznych ROL-PAK Adam Grądas ORING Uszczelnienia Techniczne Ultra Pack S.A.

Chemia budowlana i gospodarcza EW Invest MPS International Ltd. Sp. z o.o. Drogmal Ryszard Motyka PATOKA Fabryka Styropianu ARBET Sp.j. PIGMENT TROTON Sp. z o.o. BALTCHEM S.A. WARGCHEM Sp. z o.o.

Kaja-Jakubaszek Sp. J. Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo

Usługowe INTER GRAD P.P.H Tess S.J STARGARD BORST Sp. z o.o. Golczewska Wytwórnia Farb i Lakierów EKO-

FARB KRONOCHEM Sp. z o.o.

Nawozy i środki ochrony roślin YARA Poland Sp. z o.o. Zakład Przetwórczo-Usługowo-Handlowy

Biofood S.C.

Inne CTE Carbotech Engineering Sp. Z o.o. Amplast Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowo -

Usługowe TEOKNA BTO Produkcja Okien PCV Sp. z o.o. Zakład Produkcyjno-Handlowy STOLPLAST Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-

Usługowe REDAN Renata Daniłowicz - Oddział Drawsko Pomorskie

Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe TUR-PLAST

Morgan S.C. Fabryka Okien i Drzwi BROKAT Fabryka Okien TIBRO Agat Plus

Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe ALWA Sp. z o.o.

Fabryka Okien i Drzwi PCV LASTRIK PUF Sp. z o.o. Fabryka Stolarki Otworowej z

PCV i Aluminium Koszalińska Fabryka Okien i Drzwi PCV Alcon

Sp. z o.o. FRAMEX Okna z PCW i Drewna - Zakład

Produkcyjny "Frohmasco" Sp. z o.o. Wyroby z Tworzyw

Sztucznych Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-

Usługowe Polbest GM PLAST S.C. Form-Pat Sp. z o.o.

21

3.3. Konkurencja Ze względu na określony obszar funkcjonowania BCK i skupienie się w jego działalności na klientach pochodzących z regionu województwa zachodniopomorskiego w analizie konkurencji skupiono się na podmiotach działających na w/w obszarze. Pod względem jednak aspiracji i chęci osiągnięcia poziomu Centrum Kompetencji o charakterze ponadregionalnym wskazane jest monitorowanie działalności innych ośrodków naukowo – badawczych w kraju. Istotnymi konkurentami dla działalności BCK mogą być w tym aspekcie także wydziały chemiczne działające w innych ośrodkach akademickich takich jak: Warszawa, Wrocław, Poznań, a także wysoko wyspecjalizowane instytuty B+R o znaczeniu ogólnopolskim zajmujące czołowe miejsca w rankingu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego takie jak: Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych PAN, Instytut Nawozów Sztucznych, Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych. Do głównych konkurentów działających na obszarze województwa zachodniopomorskiego należą:

– Uniwersytet Szczeciński – Wydział Nauk Przyrodniczych – Politechnika Koszalińska – Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska

Uniwersytet Szczeciński

Na Uniwersytecie Szczecińskim prace badawczo – rozwojowe i naukowe częściowo związane z branżą chemiczną prowadzone są na Wydziale Nauk Przyrodniczych. Szczególną uwagę w tym zakresie należy zwrócić na działalność:

– Katedry Chemii i Ochrony Środowiska Wodnego – Katedra Ekologii i Ochrony Środowiska

Decyzją Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 grudnia 2010r. Wydział uzyskał kategorię 3 na podstawie oceny jednostek naukowych otrzymując wskaźnik efektywności 43,31 i zajął 31 miejsce w kategorii N9 – Nauki biologiczne.

Politechnika Koszalińska

Na Politechnice Koszalińskiej nie ma wydziału bezpośrednio odpowiadającego za prace badawczo – rozwojowe i naukowe związane z branżą chemiczną. Jednakże na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska prowadzone są badania związane z chemicznym oczyszczaniem ścieków i odpadów, również tych pochodzenia przemysłowego, a także badania związane z materiałami wykorzystywanymi w branży budowlanej. Decyzją Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 grudnia 2010r. Wydział uzyskał kategorię 2 na podstawie oceny jednostek naukowych otrzymując wskaźnik efektywności 37,16 i zajął 27 miejsce w kategorii G4 – budownictwo i architektura. Analiza konkurencji wskazuje, iż dzięki odpowiednio sprofilowanej działalność usługowej dla branży chemicznej i innych branż, w których rozwiązywanie problemów chemicznych jest jednym z elementów poszukiwania rozwoju technologicznego oraz budowania pozycji konkurencyjnej na rynku BCK może osiągnąć znaczącą pozycję na rynku. Brak jest w województwie zachodniopomorskim innych ośrodków, które mogą w sposób kompleksowy, z zapewnieniem odpowiedniej jakości, świadczyć usługi doradcze i realizować programy badawcze w obszarach, w których aktywne ma być BCK. Pomimo tego należy zwrócić szczególną uwagę iż przedsiębiorcy ze względu na bark odpowiedniej oferty mogą poszukiwać możliwości współpracy z wyspecjalizowanymi podmiotami naukowo – badawczymi działającymi w innych regionach kraju.

22

3.4. Kluczowe czynniki sukcesu BCK

Zdolność

Centrum kompetencji musi gromadzić wokół siebie takie zasoby, które zapewnią centrum pozycję lidera w swojej dziedzinie. Oznacza to, że należy na początku dokonać krytycznej oceny własnego potencjału w stosunku do stanu techniki oraz sytuacji na rynku. Centrum musi być zdolne do szybkiego zaadaptowania się do nowych wydarzeń na rynku. Musi zatem dysponować odpowiednimi umiejętnościami śledzenia wydarzeń na rynku, interpretacji sygnałów oraz przygotowania strategii postępowania. Zdolność do mobilizacji podmiotów współpracujących z centrum, zapewnienie ich konsekwentnego zaangażowania się w wieloletnie programy badawcze oraz ich gotowość do współfinansowania określonych inicjatyw stanowić będzie istotny czynniki sukcesu.

Akceptacja przez otoczenie

Centrum kompetencji nie może działać w oderwaniu od jego otoczenia. To dzięki ścisłej współpracy z otoczeniem jest w stanie dostrzegać nowe możliwości, kreować nowe rozwiązania i wdrażać je na rynek. Model współpracy w oparciu o budowę konsensu pozwoli na zapewnienie trwałości inicjatywy. Konsorcja międzyuczelniane, partnerstwa z podmiotami na poziomie krajowym i międzynarodowym oraz angażowanie w radach naukowo-przemysłowych lub komitetach sterujących wybitnych ekspertów będących przedstawicielami kluczowych graczy, będzie świadczyć o gotowości otoczenia do wspierania centrum w realizacji jego założeń strategicznych.

Wiarygodność

W dość krótkim okresie czasu centrum powinno stać się wiarygodnym partnerem dla podmiotów z nim współpracujących. Zanim podmioty te obdarują centrum swoim zaufaniem, centrum musi udowodnić, że potrafi antycypować nowe sytuacje, wykorzystywać pojawiające się w otoczeniu szanse, potrafić przekładać je na tworzenie odpowiednich rozwiązań oraz wykazywać możliwości ich wdrożenia. Innymi słowy, centrum musi być postrzegane jako instytucja, która ma dostęp do: aparatury, ekspertów, wyników badań, publikacji, własności intelektualnej itp. Ponadto centrum powinno w swoich działaniach uwzględnić wiedzę teoretyczną i praktyczną – przy czym konieczne jest tworzenie zespołów z udziałem ekspertów naukowych i praktyków z sektora gospodarczego.

Trwałość

Centrum kompetencji musi dysponować silną podstawą do zapewnienia trwałości, przede wszystkim w zakresie dostępu do finansowania, wybitnych ekspertów, własności intelektualnej oraz wiedzy. W przypadku, gdy centrum kompetencji jest nowym zjawiskiem w swoim otoczeniu, o trwałości świadczy sposób w jaki centrum i jego działalności są kompatybilne z ogólną strategią rozwoju organizacji, w której strukturze centrum zostało utworzone. W przypadku gdy centrum powstało w strukturach organizacyjnych uczelni wyższej, rektor powinien przekazać klarowny komunikat o zgodności celów centrum z celami i wizją rozwoju danej uczelni wyższej.

Przewidywalność w działaniach

Centrum kompetencji musi wykazać na zewnątrz, że działa zgodnie ze standardami międzynarodowymi oraz w oparciu o wiedzę zgodną z aktualnym stanem techniki. Laboratoria zaangażowane i działające w strukturze centrum powinny być laboratoriami akredytowanymi, które mogą swobodnie współpracować z podmiotami gospodarczymi. Działalność centrum w oparciu o uznane w danym środowisku certyfikaty i akredytacje zwiększy jego wiarygodność a zarazem przewidywalność, co z kolei wpłynie pozytywnie na decyzje podmiotów zewnętrznych do angażowania się finansowo w wieloletnie programy strategiczne.

23

Konkurencyjna oferta

Centrum kompetencji działa, tak jak inne ośrodki w sektorze badawczo-rozwojowym, w otoczeniu, w którym klient decyduje o tym, co stanowi o atrakcyjności danej oferty. Konkurencyjna oferta niekoniecznie musi oznaczać najtańszą ofertę. W tym przypadku liczą się przede wszystkim umiejętność generowania rozwiązań zgodnie z najlepszą, aktualnie dostępną wiedzą, sprawność, trafność w określaniu drogi do osiągnięcia właściwych wyników badań, szybkość i transparentność. Centrum kompetencji musi sobie dobierać odpowiednich partnerów w sektorze badawczo-rozwojowym i gospodarczym, z którymi będzie mogło osiągnąć unikatową pozycję na rynku międzynarodowym.

Public Relations (Komunikacja z otoczeniem)

Centrum kompetencji musi dysponować odpowiednimi umiejętnościami w zakresie komunikacji z otoczeniem. To jasno określone komunikaty skierowane do poszczególnych grup docelowych sprawią, iż centrum będzie tak a nie inaczej odebrane i ocenione przez otoczenie. Budowanie marki centrum będzie możliwe jedynie wtedy, kiedy jego działania i osiągnięcia będą w odpowiednim momencie, za pomocą odpowiednich treści przekazywane do odpowiedniej grupy odbiorców.

24

4. Obszary działalności BCK Centrum Kompetencji to:

– Jednostka posiadająca wirtualną strukturę i działająca w oparciu o zasoby instytucji sektora badawczo-rozwojowego, przy ściślej współpracy z podmiotami gospodarczymi wokół strategicznych programów badawczych,

– Jednostka działająca w istniejących strukturach organizacyjnych ZUT,

– Jednostka wykonująca przede wszystkim badania kontraktowe w oparciu o wspólne uzgodnienia z podmiotami gospodarczymi, a także oferująca usługi dopasowane do potrzeb przedsiębiorstw, która jednocześnie skupia się na kreowaniu nowych rozwiązań przekraczających obecny stan techniki,

– Jednostka monitorowana przez przedsiębiorstwa, która dzięki współpracy w obszarze badań przedkonkurencyjnych dzieli się z nimi ryzykiem,

– Jednostka aktywna w zakresie rozwoju umiejętności w oraz transferu technologii do przedsiębiorstw, co znacznie poprawi trafność podejmowanych decyzji inwestycyjno –wdrożeniowych w tychże przedsiębiorstwach,

– Jednostka działająca na arenie międzynarodowej, współpracująca z innymi instytucjami sektora badawczo-rozwojowego w ramach programów międzynarodowych.

4.1. Główne działania Centrum Kompetencji branży chemicznej pomaga w rozwiązywaniu problemów chemicznych w gospodarce świadcząc usługi doradcze i realizując prace rozwojowe z zakresu chemii.

W Centrum planowana jest realizacja następujących usług:

– Usługi doradcze i specjalistyczne w danej dziedzinie wiedzy: polimery, biotechnologie, odpady i kompostowanie, analiza elementarna materiałów i substancji nieorganicznych, modernizacja procesów technologicznych, rozwiązywanie problemów technologicznych,

– Ekspertyzy przekraczające możliwości jednego zespołu badawczego,

– Usługi badawcze w postaci badań rozwojowych i przedkonkurencyjnych, w tym przygotowanie studiów wykonalności i prototypów.

W dłuższej perspektywie czasu planowana jest realizacja we współpracy z przemysłem wieloletnich programów badawczych.

Poniższa tabela prezentuje główne branże/sektory, które są w polu zainteresowania BCK wraz z potencjalnymi tematami badawczymi.

Branża/sektor Tematy

Branża budowlana Producenci chemii budowlanej, betonu, cementu itp.)

– materiały konstrukcyjne z nanonapełniaczami, – materiały o kontrolowanym czasie przygotowania, – samoprzylepne materiały strukturalne, – nowoczesne farby i kleje.

Rolnictwo Producenci nawozów i środków ochrony

roślin

– nawozy i polepszanie jakości gleb, – nawozy specjalistyczne, – środki ochrony roślin.

Sektor ochrony środowiska i recyklingu

Firmy specjalistyczne z zakresu oczyszczania i uzdatniania wody,

producenci biomasy,

– wiązanie metali ze środowiska wodnego wraz z regeneracją złóż,

– środki chemiczne stosowane w oczyszczaniu wody i ścieków,

– pozyskiwanie energia z biomasy.

Branża tworzyw sztucznych – materiały o zwiększonej wytrzymałości,

25

– tworzywa sztuczne ze źródeł odnawialnych, – nowe metody i techniki przetwórstwa tworzyw

sztucznych, – elementy konstrukcyjne, – tworzywa polimerowe do zastosowań specjalnych, – materiały powłokowe o specjalnych właściwościach

(zwiększonej odporności korozyjnej, ogniochronne, przewodzące),

– kleje konstrukcyjne o wysokiej odporności termicznej oraz przewodzące,

– recykling i powtórne zagospodarowanie odpadów polimerowych,

– kompozyty polimerowe wzmacniane włóknami i/lub nanonapełniaczami,

– sorbenty i flokulanty polimerowe na bazie polimerów pochodzenia naturalnego, recyklatów polimerowych oraz nanonapełniaczy.

Branża medyczna – samoprzylepne hydrożele – nanomateriały (nanorurki)

W kontekście planowanych prac realizowanych przez BCK, właściwym uzupełnieniem działalności prowadzonej na Wydziale Technologii i Inżynierii Chemicznej może być skorzystanie z wiedzy i doświadczeń zespołów badawczych działających na innych wydziałach ZUT, między innymi na:

– Wydziale Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki, – Wydziale Elektrycznym, – Wydziale Techniki Morskiej, – Wydziale Budownictwa, – Wydziale Nauk o Żywności i Rybactwa

BCK z uwagi na jej silne powiązania z nanotechnologią i medycyną (nanorurki węglowe wykorzystywane w medycynie oraz soczewki) powinno silnie współpracować z Pomorską Akademia Medyczną.

26

5. Organizacja i zarządzanie Branżowe Centrum Kompetencji branży chemicznej jest jednostką działającą w ramach struktury organizacyjnej Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie wewnątrz Regionalnego Centrum Innowacji i Transferu Technologii.

BCK współpracuje z wieloma wydziałami i pozauczelnianymi jednostkami naukowo-badawczymi w celu realizacji własnej strategii i programów badawczych przygotowywanych we współpracy z podmiotami działającymi w branży chemicznej.

Struktura organizacyjna BCK:

– Menadżer BCK – Zaplecze administracyjno – biurowe RCITT – Zespoły naukowców

Menadżer BCK w swojej pracy dysponuje zapleczem administracyjno – biurowym RCITT, które zapewnia mu wsparcie w procesach związanych z administrowaniem procesów odbywających się w ramach BCK (przygotowywanie umów, organizacja spotkań, marketing itp.).

Podmiot 1

Zespół 1

Zespół 2

Zespół x

Podmiot 2

Zespół 1

Zespół 2

Uczelnia Wyższa

Zespół 1

Zespół 2

Zespół x

Centrum Kompetencji w ramach Regionalnego Centrum Transferu Technologii

- Zespół - Laboratoria - Wiedza - Patenty

Segment rynkowy 1

Segment rynkowy x

Segment rynkowy 2

27

5.1. Kluczowe osoby Kluczową osobą pracującą w Branżowym Centrum Kompetencji będzie Menedżer BCK. Osoba na stanowisku Menedżera BCK musi wykazać się doświadczeniem w dziedzinach gospodarczych i naukowo-badawczych, w których BCK jest aktywne. Jego cechy jako menedżera procesów współpracy muszą pozwolić mu budować silną pozycję jako autorytetu w obszarze rozwoju powiązań naukowo-gospodarczych na rzecz inicjowania i wdrażania działań proinnowacyjnych. Menedżer powinien być przedstawicielem sektora naukowego, znającym specyficzną problematykę przedsiębiorców oraz wyzwań przed nimi stojących. Menedżer powinien posiadać umiejętności komunikacyjne oraz wzbudzać zaufanie w środowisku naukowym i branżowym. Musi on być osobą doświadczoną, dysponującą wiedzą o sytuacji w branży na poziomie krajowym i europejskim. Z uwagi na sygnały ze strony podmiotów w Niemczech, na Litwie i Łotwie, menedżer musi dysponować szerokim spojrzeniem na niecodzienne formy współpracy na arenie międzynarodowej i być osobą mobilną. Menedżer Centrum Kompetencji odpowiedzialny jest przede wszystkim za zarządzanie programem badawczym, monitorowanie przepływów wynikających z komercjalizacji własności intelektualnej oraz zarządzania relacjami z podmiotami gospodarczymi. Ponadto Menadżer BCK powinien zadbać o stworzenie jasnych procedur w zakresie ochrony własności intelektualnej z uwagi na różnorodne formy współpracy między podmiotami gospodarczymi i zespołami badawczymi, w tym także w ramach wieloletnich strategicznych programów badawczych. Poza Menedżerem BCK kluczowymi osobami działającymi w ramach BCK będą:

– Przewodniczący rady naukowo-przemysłowej, który ze swoim charyzmatycznym autorytetem zapewni jako przedstawiciel podmiotów gospodarczych, iż świat zewnętrzny poważnie potraktuje przedsięwzięcia podejmowane przez centrum. Monitoruje on prace menedżera BCK, zapewnia działanie zgodnie z zapotrzebowaniami gospodarki z uwzględnieniem strategii na kolejne lata oraz ocenia wyniki prac centrum.

– Członkowie rady naukowo-przemysłowej, którzy są wybrani na czas określony i odpowiedzialni za przygotowanie i nadzorowanie głównych kierunków rozwoju i programów strategicznych.

– Naukowcy zaangażowani w prace badawcze o znaczeniu międzynarodowym z doświadczeniem w zakresie wdrażania wyników swoich prac w gospodarce – tzw. eksperci pierwszego kontaktu w dziedzinie zaawansowanej technologii chemicznej, w tym między innymi:

o nanotechnologia – R. Kaleńczuk, T. Spychaj o technologia i przetwórstwo tworzyw sztucznych - M. Żwir, R. Pilawka o powłoki i technologie powłokowe – K. Kowalczyk o biopolimery i tworzywa sztuczne – J. Baranowska o biomateriały (wykorzystywana w medycynie) – M. El Fray

Ważną rolę w działalności BCK powinna pełnić Rada naukowo – przemysłowa. Rada naukowo-przemysłowa powinna składać się z pięciu do dziesięciu osób będących przedstawicielami przedsiębiorstw i ekspertów z sektora badawczo-rozwojowego. Zadaniem Rady jest przede wszystkim analiza raportów przygotowywanych przez BCK w oparciu o analizy, określanie strategicznych kierunków rozwoju BCK (na okres 2-3 lat) oraz opracowywanie ramowych założeń programu strategicznego (w obszarze edukacji, badań, rozwoju i doradztwa).

Proponowany skład Rady:

– Ryszard Kaleńczuk - ZUT – Artur Bartkowiak – ZUT – Tadeusz Spychaj – ZUT – Zbigniew Czech - ZUT – Jacek Ciubak – Fosfan – Dorota Jasina – Kemipol

28

– Zbigniew Miklewicz – ZCH Police – Inni przedstawiciele MŚP w branży

5.2. Liderzy i zespoły W ramach działalności BCK w pierwszej fazie przewidziano udział grupy wykwalifikowanych ekspertów i naukowców, skoncentrowanej wokół Centrum Naukowego Nanotechnologii, w tym:

– Prof. Ryszard Kaleńczuk, – Prof. Tadeusz Spychaj, – Prof. dr hab. inż. Zbigniew Rosłaniec, – dr hab. inż. Jolanta Baranowska (prof. ZUT), – dr hab. inż. Ewa Borowiak-Paleń (prof. ZUT), – A. Biedunkiwicz.

Poza tą grupą proponuje się włączyć do działań BCK następujące osoby:

– Prof. Antoni Morawski, – Prof. Mirosława El Fray, – Prof. Barbara Grzmil, – Prof. Waldemar Drabczyk, – Prof. Jacek Soroka, – Dr Zbigniew Czech, – Prof. Zdzisław Jaworski, – Prof. Eugeniusz Milchert, – Prof. Wacław Królikowski, – Prof. Artur Bartkowiak, – Prof. dr hab. inż. Urszula Narkiewicz, – dr inż. Krzysztof Kowalczyk, – dr inż. Konrad Kwiatkowski, – dr inż. Ryszard Pilawka

W swojej działalności poszczególne zespoły badawcze mają do dyspozycji infrastrukturę i laboratoria działające w ramach poszczególnych wydziałów i katedr. W szczególności z punktu widzenia działalności BCK istotne jest następujące zaplecze infrastrukturalne: Laboratoria działające zgodnie z normą PN-EN ISO/IEC 17025:2005 + AC:2007:

– Laboratorium Badań Chemicznych i Środowiskowych – Laboratorium Inżynierii Powierzchni i Badania Właściwości Eksploatacyjnych Materiałów – Laboratorium Badań Struktury i Właściwości Mechanicznych Materiałów

oraz – Laboratoria Instytutu Polimerów(WTiICh) – Laboratoria Instytutu Inżynierii Materiałowej (WIMiM) – Zachodniopomorskie Centrum Zaawansowanych Technologii (tworzywa sztuczne,

biomateriały) – Środowiskowe Laboratorium Bio- i Nanotechologii Polimerowych

Środowiskowe Laboratorium Bio- i Nanotechologii Polimerowych wyposażone jest w nowoczesną aparaturę technologiczno-badawczą przeznaczoną do prac związanych z projektowaniem, badaniem i wdrażaniem do praktyki szeroko pojętych materiałów polimerowych, w tym tworzyw sztucznych, elastomerów i kompozytów, oraz związanych z nimi (bio-/nano-) technologiami polimerowymi.

29

5.3. Plan działań na okres 2011-2013

5.3.1. Plan działań na rok 2011

2011

Termin (miesiąc) Działanie Rodzaj

kosztów Budżet Rezultat

Zarządzanie i administracja

Styczeń – grudzień

Menedżer BCK Koszty pracy (7.500zł brutto/miesiąc)

90.000zł 1 menadżer - zatrudniony

Styczeń - grudzień

Administracja biurowa (Papier, koperty, telefon, faks, materiały biurowe, zaplecze sekretarskie, koszty pomieszczenia menedżera)

Koszty ogólne (1.000zł/miesiąc)

12.000zł

Jakościowe wsparcie administracyjne - zapewnione

Styczeń- marzec

Uzgodnienie wewnętrznych procedur operacyjnych Definiowanie procesów operacyjnych –

od zgłoszenia, poprzez podpisanie umów, realizację usługi do rozliczenia transakcji i monitoringu relacji z klientami

Ustalenie zasad przygotowania kosztorysów oraz cen ofert (weryfikacja obowiązujących struktur kosztów, analiza możliwości wdrożenia nowych zasad przygotowania kosztorysów)

Uzgodnienie obiegu dokumentów, zestawu podstawowych dokumentów (umowy wewnętrzne, umowy zewnętrzne, karty usług, karty kontrolne)

Opracowanie procedur rozliczeniowych

Doradztwo (procesowe, jakościowe, prawne, księgowo-finansowe)

30.000zł

ZUT dysponuje jasno określonymi procedurami dla BCK w aspektach prawnych i finansowych System jakości dla usług realizowanych przez BCK -opracowany

Styczeń-marzec

Skompletowanie podstawowego zespołu badawczego BCK Uzyskanie zgody naukowców i od władz

wydziałów, odnośnie ich zaangażowania w BCK

Formalne utworzenie BCK Przygotowanie przez menedżera bazy

kluczowych naukowców BCK i naukowców z grupy uzupełniającej

--- ---

BCK formalnie utworzone Baza danych kluczowych naukowców - gotowa

Maj

Powołanie Rady Programowej (Komitet Sterujący) Dokonanie naboru ekspertów,

naukowców, przedstawicieli przedsiębiorstw do Rady Programowej

Zorganizowanie pierwszego spotkania Rady Programowej: przedstawienie wizji, misji i celów BCK, omówienie obszarów działań, określenie strategicznych punktów krytycznych i wskaźników monitoringu

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł) Wynagrodzenie członków Rady Programowej za posiedzenie (500zł na osobę) (500zł x 10)

5.500zł

Rada Programowa - powołana Rada Programowa zaakceptowała główny strategiczny kierunek BCK

Styczeń Kwiecień Wrzesień Listopad

Kwartalne raporty „Fakty i Trendy” Zespół badawczy na bieżąco (ustnie lub

elektroniczne) przekazuje menedżerowi informacje: o sytuacji na rynku, o ciekawych wydarzeniach, o istotnych dla dziedziny sygnałach

Menedżer, w oparciu o rozeznanie rynku, desk research oraz informacje zgromadzone wśród naukowców, przygotowuje krótkie raporty ”Fakty i

Zakup danych i raportów zewnętrznych (10.000zł na kwartał) Ekspertyzy od ekspertów i specjalistów zewnętrznych

80.000zł

BCK dysponuje najbardziej aktualnym obrazem sytuacji na rynku, co pozytywnie wpłynie na skuteczność podejmowanych decyzji

30

Trendy”. Raporty te zostaną przekazane komu zespołowi, przed kwartalnymi spotkaniami ewaluacyjnymi

Pewne informacje w formie newsletter-a, mogą później pojawić się na stronie internetowej

(10.000zł na kwartał)

Styczeń Kwiecień Wrzesień Listopad

Kwartalne spotkania ewaluacyjne głównego zespołu badawczego BCK Każde spotkanie trwa 2 godziny i ma

charakter ewaluacyjny. Agenda spotkania: (1) Ocena realizacji

planu działań 2011r., (2) Obserwacje na rynku, (3) Aktualny stan portfelu klientów, (4) Główny popyt na usługi badawcze BCK, (5) Działania promocyjne, (6) Plan pracy na kolejny okres

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł na kwartał)

2.000zł

Zespół badawczy BCK jest bardziej skoncentrowany na swoich specjalizacjach i relacjach rynkowych

Październik- Listopad

Strategia rozwoju BCK na lata 2012-2013 Weryfikacja założeń uwzględnionych w

biznes planie BCK Spotkanie warsztatowe w celu

uszczegółowienia założeń strategicznych i przygotowania pakietu usług profilowanych

Przygotowanie strategii na 2012-2013, aktualizacja biznes planów i planów działań

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł) Doradztwo merytoryczne wraz z moderowaniem warsztatu (9.000zł)

9.500zł

Zestaw zaktualizowanych celów Zaktualizowany plan działań na 2012-2013

Grudzień

Spotkanie Rady Programowej Rada Programowa otrzyma przed

spotkaniem opracowaną przez zespół badawczy aktualizowany biznes plan i plan działań na lata 2012-2013

Spotkanie Rady Programowej: przedstawienie strategii na 2012-2013, zaktualizowanego biznes planu i planów działań

Koszt wynajęcia sali, catering (2.000zł) Wynagrodzenie członków Rady Programowej za posiedzenie (500zł na osobę) (500zł x 10)

7.000zł

Rada Programowa zaakceptowała zaktualizowaną strategię i plan działań na 2012-2013

2011

Termin (miesiąc)

Działanie Rodzaj kosztów Budżet Rezultat

Rozwój kompetencji zespołu BCK

Luty

Spotkanie szkoleniowo-warsztatowe Opracowanie pakietu produktów Przygotowanie ofert biznesowych Doradztwo/coaching w zakresie przygotowania ofert

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł) Ekspert krajowy (20.000zł)

20.500zł

Zestaw kart usług -przygotowany Przykładowe oferty - przygotowane

Kwiecień

Spotkanie szkoleniowo-warsztatowe Zarządzanie własnością intelektualną Opracowanie profilów klientów Doradztwo/coaching w zakresie segmentacji ofert usług badawczych

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł) Ekspert krajowy (20.000zł)

20.500zł

Wiedza o własności intelektualnej -nabyta Profile klientów -opracowane

(Maj) (Październik)

Opcjonalne Wizyta studyjna w wybranych firmach w Polsce i zagranicą (2 x 2dniowe) Identyfikowanie lokalizacji wizyt w

oparciu o klucz ”obecny strategiczny klient” lub ”potencjalny strategiczny klient”

Przygotowanie pakietu merytorycznych

Transport krajowy (2.500zl) lub Transport zagranicy (10.000zł -20.000zł) (Średnio 15.000zł x 2)

52.000zł

Zespół badawczy zdobył wiedzę o konkretnych praktycznych wyzwaniach i problemach w firmach, będących lub mogących stać się

31

zagadnień, które zostaną poruszone w trakcie wizyty

Organizowanie wizyt dla 5 osób (zaleca się przewidzieć możliwość zorganizowania warsztatu z przedstawicielami danej firmy w celu zapoznania się z jej wyzwaniami i problemami)

Uzgodnienie potencjalnych obszarów współpracy

Monitoring relacji z firmami (oferty współpracy, pismo z podziękowaniem)

Noclegi i wyżywienia (3 dni) dla 5 osób ((1.200zł x 5 osób) x 2 wizyty = 12.000zł) Inne koszty organizacyjne (5.000zł x 2 wizyty)

strategicznymi klientami BCK

Lipiec

Dwudniowy warsztat integracyjny Dzień 1: zespół naukowy wraz

z zaproszonymi przedstawicielami firm opracowuje mapę trendów w gospodarce i potrzeb firm

Dzień 2: spotkanie warsztatowe w celu przygotowania nowych usług w oparciu o wyniki warsztatu w pierwszym dniu

Noclegi i wyżywienia dla grupy do 15 osób (naukowcy + przedstawicieli przedsiębiorstw) (15 x 600zł) Koszty wynajęcia sali i sprzętu technicznego (1.500zł) Moderator/ekspert krajowy w zakresie obsługi warsztatów (8.000zł)

18.500zł

Nowy pakiet usług – przygotowany, w oparciu o mapę trendów i potrzeb firm

Listopad

Spotkanie szkoleniowo-warsztatowe Szkolenie tematyczne zgodnie z

nowymi trendami w dziedzinie objętej BCK (możliwe opcje: ekspert krajowy, ekspert międzynarodowy, przedstawiciel koncernu międzynarodowego)

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł) Ekspert krajowy (9.000zł) Ekspert międzynarodowy (15.000zł)

24.000zł

Zespół badawczy BCK zdobył wiedzę o nowych zagadnieniach, dzięki której może skuteczniej podejmować decyzje dotyczące uruchomienia nowych kierunków badawczych

Październik-grudzień

Analiza kompetencji zespołu badawczego BCK Analiza sytuacji na rynku Określenie sił i słabości kompetencji

zespołu badawczego BCK Przygotowanie planu rozwoju

kompetencji pracowników zespołu badawczego BCK

Ekspert krajowy (15.000zł)

15.000zł

Plan rozwoju kompetencji zespołu badawczego- opracowany

Kwiecień- grudzień

Modernizacja i rozbudowa infrastruktury badawczej Analiza potrzeb w laboratoriach

zaangażowanych w BCK, w oparciu o zdefiniowane pakiety usług

Przygotowanie listy sprzętu i urządzeń do modernizacji lub zakupu

Analiza możliwości finansowania prac inwestycyjnych

Przygotowanie planów finansowych dla laboratoriów, w celu uzasadnienia opłacalności ich modernizacji i rozbudowy

Przygotowanie dokumentów,

Zaangażowanie pracowników RCITT ds. przygotowania wniosków projektowych (koszty w ramach RCIiTT) Koszty zakupu urządzeń stanowią element odrębnych kosztorysów

-

Plan inwestycyjny -przygotowany Ciągła ocena możliwości finansowania nowych projektów inwestycyjnych ze środków zewnętrznych Analizy

32

inicjowanie procedury zakupu Szkolenie naukowców na nowe

urządzenia

opłacalności finansowej - wykonane

2011

Termin (miesiąc)

Działanie Rodzaj kosztów Budżet Rezultat

Marketing i promocja

Luty – grudzień

Strona internetowa jako podstrona RCITT Strona internetowa zawiera informacje o: Obszarach kompetencji i usługach BCK Osobach do kontaktu i profilach

kluczowych naukowców Procedurach współpracy między BCK a

klientem Newsletter: aktualne wydarzenia wokół

BCK

Koszty przygotowania strony (5.000zł) Obsługa strony przez podmiot obsługujący stronę RCITT (--)

5.000zł

Dedykowana strona internetowa dla BCK -przygotowana

Kwiecień-czerwiec

Strategia marketingowa i identyfikacja wizualna Menedżer wraz z ekspertem zewnętrznym

przygotowuje strategię marketingową w oparciu o wyniki warsztatów dotyczących opracowania pakietów usług

Menedżer zleci przygotowanie identyfikacji wizualnej BCK

Szkolenie dla naukowców BCK w zakresie przygotowanej identyfikacji wizualnej BCK oraz strategii marketingowej

Zlecenie zewnętrzne dotyczące opracowania strategii marketingowej (40.000zł) Zlecenie zewnętrzne dotyczące opracowania identyfikacji wizualnej (10.000zł)

50 000zł

Strategia marketingowa- opracowana Identyfikacja wizualna- opracowana

Maj– grudzień

Broszura informacyjna Broszura ta powinna zostać opracowana po uzgodnieniu konkretnego profilu BCK. Przedstawi ona główne obszary specjalizacji BCK, rodzaje usług realizowanych przez BCK, osoby do kontaktu, procedury postępowania między BCK a klientem. Broszura zostanie wydana w języku polskim, angielskim, niemieckim i rosyjskim

Przygotowanie, tłumaczenie i druk 1.000 sztuk broszury, w tym 400 w języku polskim, 200 w języku angielskim, niemieckim i rosyjskim (15.000zł)

15.000zł

Broszura informacyjna w 4 językach (polski, angielski, niemiecki, rosyjski) - dostępna

Kwiecień-grudzień

Artykuły naukowe i medialne Określenie przez menedżera i zespołu

badawczego BCK, wokół których tematów BCK powinno się profilować w mediach na dany rok

Co najmniej kwartalne publikacje artykułu (artykułów) w wybranych środkach przekazu (czasopisma naukowe, czasopisma branżowe, materiały konferencyjne)

Koszt publikacji 10 artykułów / materiały promocyjne (średnio 8.000zł x 10)

80.000zł

Pozycjonowanie zespołu badawczego BCK wśród renomowanych opiniotwórców w kraju w danej dziedzinie

Kwiecień - grudzień

Spotkania indywidualne w firmach Przygotowanie bazy potencjalnych

klientów Uzgodnienie na poziomie zespołu

badawczego sposobu dotarcia do poszczególnych potencjalnych klientów (korzystać z obecnych kontaktów personalnych)

Ustalenie harmonogramu spotkań z firmami (menedżer + przedstawiciel zespołu badawczego)

Koszty administracyjne uwzględnione w części administracji biurowej Delegacje, rozliczenie samochodu prywatnego lub

15.000zł

50 spotkań indywidualnych realizowanych rocznie (w co najmniej 20 firmach)

33

Realizacja spotkań w firmach: o Spotkania informacyjno-promocyjne o Spotkania oceniające sytuację w

firmie (audyt technologiczny) o Spotkania negocjacyjne w oparciu o

przygotowane oferty

koszty samochodu służbowego (50 x 200km x 1,5zl = 15.000zł)

Maj Październik

2 x Seminaria tematyczne Identyfikowanie przez menedżera tematu,

przy współpracy z zespołem badawczym BCK

Identyfikowanie grupy docelowej (10-20 firm)

Ustalenie miejsca spotkania Indywidualne zaproszenia skierowane do

firm, następnie telefoniczne follow-up oraz spotkania indywidualne u kluczowych klientów

Opcjonalne (Ankieta wśród firm związana z danym tematem w celu stworzenia obrazu sytuacji)

Zorganizowanie seminarium (menedżer w roli moderatora seminarium): część 1 obejmuje prezentacje naukowców i firm; część 2 ma charakter dyskusyjno-warsztatowy w oparciu o wyniki ankiet lub dwa kluczowe pytania związane z danym tematem

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (5.000zł) Eksperci krajowe, prelegenci (4 x 2.500zł) Inne koszty (5.000zł) (Średnio 20.000zł x 2)

40.000zl

20 firm zapoznało się z BCK, przekonało się do współpracy z BCK i kontaktowało się po seminarium, co najmniej raz ,w celu omówienia się na spotkanie informacyjne Co najmniej 4 nowych klientów rocznie w pośród uczestników seminariów

Listopad

Coroczna konferencja BCK Identyfikowanie tematu przez menedżera,

przy współpracy z zespołem badawczym BCK

Identyfikowanie ekspertów krajowych i zagranicznych wśród kluczowych partnerów instytucjonalnych BCK oraz wśród klientów BCK

Cześć 1 konferencji: 3 wystąpienia merytoryczne oraz panel dyskusyjny. Część 2 konferencji: 2 wystąpienia merytoryczne, panel dyskusyjny oraz dyskusja z uczestnikami

Informacja pokonferencyjna na stronie internetowej i w wybranych środkach przekazu

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (15.000zł) Eksperci krajowi, prelegenci (5 x 2.500zł) Inne koszty (7.500zł)

35.000zł

Coroczna konferencja BCK cieszy się uznaniem na skali krajowej Co najmniej 100 uczestników konferencji Co najmniej 10 nowych kontaktów – potencjalnych klientów

2011

Termin (miesiąc)

Działanie Rodzaj kosztów Budżet Rezultat

Usługi badawcze BCK

Styczeń- kwiecień

Opracowanie pakietów usług Przygotowanie opisów usług

standardowych, które będą w pierwszej kolejności oferowane przez BCK, w tym usługi doradcze, ekspertyzy przekraczające możliwości jednego zespołu badawczego oraz usługi badawcze w postaci badań rozwojowych i przedkonkurencyjnych

Identyfikowanie możliwości

przygotowania usług specjalistycznych dla branży budowlanej (producenci chemii budowlanej, betonu, cementu itp.), dla rolnictwa (producenci nawozów i środków ochrony roślin),

Doradztwo w zakresie przygotowania usług na podstawie kart usług (20.000zł)

20.000zł

Co najmniej 5-10 usług (lub kategorii usług) -przygotowanych

34

sektora ochrony środowiska i recyklingu (firmy specjalistyczne z zakresu oczyszczania i uzdatniania wody, producenci biomasy) oraz dla branży tworzyw sztucznej

Uzgodnienie na poziomie zespołu sposobu przygotowania komunikatów przekazu do potencjalnych klientów BCK

Styczeń-kwiecień

Baza danych klientów Menedżer gromadzi informacje od

naukowców zespołu badawczego BCK o potencjalnych klientach. W pierwszej kolejności weryfikuje się, którzy z obecnych klientów byliby najbardziej otwarci na współpracę z BCK

Menedżer, po spotkaniu szkoleniowym odnośnie przygotowania profili klientów, uzupełni bazę danych klientów

Menedżer w oparciu o analizę stron internetowych i publikacji specjalistycznych, uzupełni bazę danych potencjalnych klientów

--- ---

Do końca 2011r. baza danych zawiera, co najmniej 100 firm, będących w polu zainteresowania BCK

Kwiecień-wrzesień

Weryfikacja gotowości pierwszej grupy pilotażowej przedsiębiorstw do współpracy z BCK Menedżer wraz z zespołem badawczym

BCK wybiera 10-15 potencjalnych klientów

Menedżer wraz z naukowcem spotka się z firmami na spotkaniach indywidualnych

Menedżer i naukowcy przygotowują ofertę

Menedżer dokonuje monitoringu klientów (cykliczne kontakty telefoniczne, mailowe)

Koszty delegacji uwzględnione w części dotyczącej marketing (spotkania indywidualne w firmach)

---

Co najmniej 3 firmy zdecydują się na realizację usługi w BCK

Październik-grudzień

Weryfikacja gotowości drugiej grupy pilotażowej przedsiębiorstw do współpracy z BCK Menedżer wraz z zespołem badawczym

BCK wybiera 10-15 potencjalnych klientów

Menedżer wraz z naukowcem spotyka się z firmami na spotkaniach indywidualnych

Menedżer i naukowiec przygotowują ofertę

Menedżer dokonuje monitoring klientów (cykliczne kontakty telefoniczne, mailowe)

Koszty delegacji uwzględnione w części dotyczącej marketing (spotkania indywidualne w firmach)

---

Co najmniej 3 firmy zdecydują się na realizację usługi w BCK

Kwiecień-grudzień

Realizacja usług badawczych

Zgodnie z kosztorysami ofert przygotowanych dla klientów

Nie dookreślone

na chwilę obecną

Co najmniej 2 usługi badawcze realizowane przez BCK

35

5.3.2. Plan działań na rok 2012

2012

Termin (miesiąc) Działanie Rodzaj

kosztów Budżet Rezultat

Zarządzanie i administracja

Styczeń – grudzień Menedżer BCK

Koszty pracy (7.500zł brutto/miesiąc)

90.000zł 1 menedżer -zatrudniony

Styczeń - grudzień

Administracja biurowa (Papier, koperty, telefon, faks, materiały biurowe, zaplecze sekretarskie, koszty pomieszczenia menedżera)

Koszty ogólne (1.000zł/miesiąc)

12.000zł Jakościowe wsparcie administracyjne

Styczeń-czerwiec

Rozszerzenie zespołu badawczego BCK Spotkania indywidualne menedżera z

naukowcami w celu zgromadzenia zaleceń, co do uzupełnienia zespołu badawczego BCK w oparciu o zaktualizowaną strategię na lata 2012-2013

Uzupełnienie przez menedżera bazy danych naukowców BCK

--- --- Baza danych naukowców -uzupełniona

Maj

Spotkanie Rady Programowej (komitet sterujący) Ocena stanu rozwoju BCK, omówienie

istotnych wydarzeń i ich wpływ na rozwój BCK, ustalenie głównych kierunków postępowania, w oparciu o aspekty merytoryczne (kierunki rozwoju technologii) i zaktualizowana strategia na lata 2012-2013

Menedżer przygotowuje raport, w oparciu o wyniki spotkania Rady Programowej i przekazuje go zespołowi badawczemu BCK

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł) Wynagrodzenie członków Rady Programowej za posiedzenie (500zł na osobę) (500zł x 10)

5.500zł

Rada Programowa akceptowała główny kierunek strategiczny BCK

Styczeń Kwiecień Wrzesień Listopad

Kwartalne raporty „Fakty i Trendy” Zespół badawczy na bieżąco (ustnie lub

elektroniczne) przekazuje menedżerowi informacje: o sytuacji na rynku, ciekawych wydarzeniach, sygnałach istotnych dla dziedziny

Menedżer przygotowuje krótkie raporty „Fakty i Trendy, w oparciu o rozeznanie rynku, desk research oraz informacje zgromadzone wśród naukowców”. Raporty te zostaną przekazane zespołowi przed kwartalnymi spotkaniami ewaluacyjnymi

Pewne informacje w formie newsletter-a mogą później pojawić się na stronie internetowej

Zakup danych i raportów zewnętrznych (10.000zł na kwartał) Ekspertyzy od ekspertów i specjalistów zewnętrznych (10.000zł na kwartał)

80.000zł

BCK dysponuje najbardziej aktualnym obrazem o sytuacji na rynku, co przychylnie wpływa na skuteczność podejmowania decyzji

Styczeń Kwiecień Wrzesień Listopad

Kwartalne spotkania ewaluacyjne głównego zespołu badawczego BCK Każde spotkanie trwa 2 godziny i ma

charakter ewaluacyjny. Agenda spotkania: (1) Ocena realizacji

planu działań 2011r., (2) Obserwacje rynku, (3) Aktualny stan portfela klientów, (4) Główny popyt na usługi badawcze BCK, (5) Działania promocyjne, (6) Plan pracy na kolejny okres

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł na kwartał)

2.000zł

Zespół badawczy BCK jest bardziej skoncentrowany na swoich specjalizacjach i relacjach z rynkiem

Październik- Listopad

Plan działań na 2013 rok Spotkanie warsztatowe w celu

Koszt wynajęcia sali w ZUT,

1.500zł Zaktualizowany plan działań na

36

zaktualizowania planu działań na 2013 rok

catering (1.500zł)

2012

Grudzień

Spotkanie Rady Programowej Rada Programowa otrzyma przed

spotkaniem sprawozdanie z 2012 roku oraz zaktualizowany plan działań na 2013 rok

Spotkanie Rady Programowej: przedstawienie sprawozdania z 2012 roku oraz omówienie zaktualizowanego planu działań

Koszt wynajęcia sali, catering (2.000zł) Wynagrodzenie członków Rady Programowej za posiedzenie (500zł na osobę) (500zł x 10)

7.000zł

Rada Programowa -akceptowała zaktualizowany plan działań

2012

Termin (miesiąc)

Działanie Rodzaj kosztów Budżet Rezultat

Rozwój kompetencji zespołu BCK

Luty

Spotkanie szkoleniowo-warsztatowe Jednodniowe szkolenie lub dwudniowe

szkolenie dla naukowców BCK, zgodnie z planem rozwoju kompetencji

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł) Ekspert krajowy (10.000zł)

10.500zł

Naukowcy zostali przeszkoleni, zgodnie z planem rozwoju kompetencji

Kwiecień

Spotkanie szkoleniowo-warsztatowe Jednodniowe szkolenie lub dwudniowe

szkolenie dla naukowców BCK, zgodnie z planem rozwoju kompetencji

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł) Ekspert krajowy (10.000zł)

10.500zł

Naukowcy zostali przeszkoleni, zgodnie z planem rozwoju kompetencji

(Maj) (Październik)

Opcjonalne Wizyta studyjna w wybranych firmach w Polsce i z granią (2 x 2dniowe) Identyfikowanie lokalizacji wizyt w

oparciu o klucz „obecny strategiczny klient” lub „potencjalny strategiczny klient”

Przygotowanie pakietu zagadnień merytorycznych, które zostaną poruszone w trakcie wizyty

Organizowanie wizyt dla 5 osób (zaleca się przewidywać możliwość organizowania warsztatu z przedstawicielami danej firmy w celu zapoznania się z jego wyzwaniami i problemami)

Uzgodnienie potencjalnych obszarów współpracy

Monitoring relacji z firmami (oferty współpracy, pismo z podziękowaniem)

Transport krajowy (2.500zl) lub Transport zagranicy (10.000zł-20.000zł) (Średnio 15.000zł x 2) Noclegi i wyżywienia (3 dni) dla 5 osób ((1.200zł x 5 osób) x 2 wizyty = 12.000zł) Inne koszty organizacyjne (5.000zł x 2 wizyty)

52.000zł

Zespół badawczy zdobył wiedzę o konkretnych praktycznych wyzwaniach i problemach w firmach, będących lub mogących stać się strategicznymi klientami BCK

Lipiec

Dwudniowy warsztat integracyjny Dzień 1: zespół naukowy wraz

z zaproszonymi przedstawicielami firm opracowuje mapę trendów w gospodarce i potrzeb firm

Dzień 2: spotkanie warsztatowe w celu przygotowania nowych usług w oparciu o wyniki warsztatu w pierwszym dniu

Noclegi i wyżywienia dla grupy do 15 osób (naukowcy + przedstawicieli przedsiębiorstw) (15 x 600zł) Koszty wynajęcia sali i sprzętu technicznego (1.500zł) Moderator/ekspert krajowy w zakresie obsługi warsztatów

18.500zł

Nowy pakiet usług przygotowany w oparciu o mapę trendów i potrzeb firm

37

(8.000zł)

Listopad

Spotkanie szkoleniowo-warsztatowe Jednodniowe szkolenie lub dwudniowe

szkolenie dla naukowców BCK, zgodnie z planem rozwoju kompetencji

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł) Ekspert krajowy (10.000zł)

10.500zł

Naukowcy zostali przeszkoleni, zgodnie z planem rozwoju kompetencji

Kwiecień- grudzień

Modernizacja i rozbudowa infrastruktury badawczej Analiza potrzeb laboratoriów

zaangażowanych w BCK, w oparciu o zdefiniowane pakiety usług

Przygotowanie listy sprzętu i urządzeń do modernizacji lub zakupu

Analiza możliwości finansowania prac inwestycyjnych

Przygotowanie planów finansowych dla laboratoriów, w celu uzasadnienia opłacalności ich modernizacji i rozbudowy

Przygotowanie dokumentów, inicjowanie procedury zakupu

Szkolenie naukowców odnośnie obsługi nowych urządzeń

Angażowanie pracowników RCITT ds. przygotowania wniosków projektowych Koszty zakupu urządzeń stanowią element odrębnych kosztorysów

-

Plan inwestycyjny-przygotowany Ciągła ocena możliwości finansowania nowych projektów inwestycyjnych ze środków zewnętrznych Analizy opłacalności finansowej -wykonane

2012

Termin (miesiąc)

Działanie Rodzaj kosztów Budżet Rezultat

Marketing i promocja

Styczeń – grudzień

Strona internetowa jako podstrona RCITT Strona internetowa zawiera informacje o: Obszarach kompetencji i usługach BCK Osobach do kontaktu i profilach

kluczowych naukowców Procedurach współpracy między BCK a

klientem Newsletter: aktualne wydarzenia wokół

BCK

Obsługa strony przez podmiot obsługujący stronę RCITT (--)

---

Dedykowana strona internetowa dla BCK - ciągle aktualizowana

Luty– grudzień

Broszura informacyjna Aktualizacja treści broszury informacyjnej Broszura zostanie wydana w języku

polskim, angielskim, niemieckim i rosyjskim

Przygotowanie, tłumaczenie i druk 1.000 sztuk broszur, w tym 400 w języku polskim, 200 w języku angielskim, niemieckim i rosyjskim (15.000zł)

15.000zł

Broszura informacyjna w 4 językach (polski, angielski, niemiecki, rosyjski)

Kwiecień-grudzień

Artykuły naukowe i medialne Określenie przez menedżera i zespól

badawczy BCK, wokół których tematów BCK powinien profilować się w mediach na dany rok

Co najmniej kwartalne publikacje artykułu (artykułów) w wybranych środkach przekazu (czasopisma naukowe, czasopisma branżowe, materiały konferencyjne)

Koszt publikacji 10 artykułów / materiały promocyjne (średnio 8.000zł x 10)

80.000zł

Pozycjonowanie zespołu badawczego BCK wśród renomowanych opiniotwórców w kraju w danej dziedzinie

Kwiecień - grudzień

Spotkania indywidualne w przedsiębiorstwach Bieżąca aktualizacja bazy potencjalnych

klientów Uzgodnienie na poziomie zespołu

badawczego sposobu dotarcia do

Koszty administracyjne uwzględnione w części administracji biurowej

15.000zł

50 spotkań indywidualnych realizowanych rocznie (w co najmniej 20 firmach)

38

poszczególnych potencjalnych klientów (korzystanie z obecnych kontaktów personalnych)

Ustalenie harmonogramu spotkań z firmami (menedżer + przedstawiciel zespołu badawczego)

Realizacja spotkań w firmach: o Spotkania informacyjno-promocyjne o Spotkania oceniające sytuacji w

firmach (audyt technologiczny) o Spotkania negocjacyjne, w oparciu o

przygotowane oferty

Delegacje, rozliczenie samochodu prywatnego lub koszty samochodu służbowego (50 x 200km x 1,5zl = 15.000zł)

Maj Październik

2 x Seminarium tematyczne Identyfikowanie tematu przez menedżera

przy współpracy z zespołem badawczym BCK

Identyfikowanie grupy docelowej (10-20 przedsiębiorstw)

Ustalenie miejsca spotkania Indywidualne zaproszenia skierowane do

firm, następnie telefoniczne follow-up oraz spotkania indywidualne u kluczowych klientów

Opcjonalne (Ankieta wśród firm związana z danym tematem w celu stworzenia obrazu sytuacji)

Zorganizowanie seminarium (menedżer w roli moderatora seminarium): część 1 obejmuje prezentacje naukowców i firm; część 2 ma charakter dyskusyjno-warsztatowy w oparciu o wyniki ankiet lub dwa kluczowe pytania związane z danym tematem

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (5.000zł) Eksperci krajowe, prelegenci (4 x 2.500zł) Inne koszty (5.000zł) (Średnio 20.000zł x 2)

40.000zl

20 firm zapoznało się z BCK, przekonało się do współpracy z BCK i skontaktowało się po seminarium, co najmniej raz ,w celu omówienia się na spotkanie informacyjne Co najmniej, 4 nowych klientów rocznie, w pośród uczestników seminariów

Listopada

Coroczna konferencja BCK Identyfikowanie tematu przez menedżera

przy współpracy z zespołem badawczym BCK

Identyfikowanie ekspertów krajowych i zagranicznych wśród kluczowych partnerów instytucjonalnych BCK oraz wśród klientów BCK

Cześć 1 konferencji: 3 wystąpienia merytoryczne oraz panel dyskusyjny. Część 2 konferencji: 2 wystąpienia merytoryczne, panel dyskusyjny oraz dyskusja z uczestnikami

Informacja pokonferencyjna na stronie internetowej i w wybranych środkach przekazu

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (15.000zł) Eksperci krajowe, prelegenci (5 x 2.500zł) Inne koszty (7.500zł)

35.000zł

Coroczna konferencja BCK cieszy się uznaniem na skali krajowej Co najmniej 100 uczestników konferencji Co najmniej 10 nowych kontaktów – potencjalnych klientów

2012

Termin (miesiąc)

Działanie Rodzaj kosztów Budżet Rezultat

Usługi badawcze BCK

Marzec-kwiecień

Analiza rynku pod kątem potrzeb firm Zlecenie zewnętrzne w zakresie analizy

rynku pod kątem potrzeb firm w wybranych branżach

Przygotowanie profilów potrzeb firm i określenie możliwości przygotowania oferty usług , w oparciu o potencjale BCK

Analiza rynku (90.000zł)

90.000zł

Raport z wynikami analizy rynku przedstawiający potrzeby firm i możliwościami przygotowania nowych usług

39

Maj-czerwiec

Aktualizacja pakietów usług Menedżer przeanalizuje raport z analizy

rynku pod kątem potrzeb firm, wytypuje kluczowe zagadnienia i przekaże raport zespołowi badawczemu BCK

Organizowanie dwóch jednodniowych spotkań warsztatowych (możliwość dzielenie grup według rodzajów usług lub rodzajów branż i grup klientów) w celu opracowania nowych usług lub modyfikowania istniejących, usług zgodnie z potrzebami firm

Uzgodnienie na poziomie zespołu sposobu przygotowania komunikatów przekazu do potencjalnych klientów BCK

Doradztwo w zakresie przygotowania usług na podstawie kart usług (25.000zł)

25.000zł

Co najmniej 5 nowych usług zdefiniowanych (lub kategorii usług) Istniejące usługi - zaktualizowane

Styczeń-kwiecień

Aktualizacja bazy danych klientów Menedżer, w oparci o analizę stron

internetowych i publikacji specjalistycznych, uzupełni bazę danych potencjalnych klientów

Naukowcy BCK na bieżące przekazują informacje o potencjalnych klientów

Menedżer przygotowuje cykliczne wysyłki seryjne z informacją o BCK do nowo zarejestrowanych przedsiębiorstw

Koszty wysyłek uwzględnione w kosztach administracji biurowej

---

Do końca 2012r. baza danych zawiera, co najmniej 200 firm będących w polu zainteresowania BCK

Czerwiec-grudzień

Weryfikacja gotowości grup przedsiębiorstw o zbliżonego profilu potrzeb do współpracy z BCK Menedżer i zespół badawczy BCK

dokonują przegląd potrzeb firm grupując je w określonych kategoriach (spotkanie warsztatowe)

Menedżer i zespół badawczy BCK wybiorą 20 potencjalnych klientów o zbliżonym profilu potrzeb z dwóch kategorii potrzeb (w oparciu o wyniki analiz)

Menedżer wraz z naukowcem spotyka się z firmami na spotkaniach indywidualnych

Menedżer i naukowiec przygotowują ofertę

Menedżer dokonuje monitoringu klientów (cykliczne kontakty telefoniczne, mailowe)

Spotkanie warsztatowe Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (5.000zł) Koszty delegacji uwzględnione w części dotyczącej marketing (spotkania indywidualne w firmach)

5.000zł

Co najmniej 5 firm zdecyduje się na realizację usługi w BCK

Styczeń-grudzień

Realizacja usługi badawczej

Zgodnie z kosztorysami ofert przygotowanych dla klientów

Nie dookreślone

na chwili obecnej

Co najmniej 3 usługi badawcze realizowane przez BCK

40

5.3.3. Plan działań na rok 2013

2013

Termin (miesiąc) Działanie Rodzaj

kosztów Budżet Rezultat

Zarządzanie i administracja

Styczeń – grudzień Menedżer BCK

Koszty pracy (7.500zł brutto/miesiąc)

90.000zł 1 menedżer -zatrudniony

Styczeń - grudzień

Administracja biurowa (Papier, koperty, telefon, faks, materiały biurowe, zaplecze sekretarskie, koszty pomieszczenia menedżera)

Koszty ogólne (1.000zł/miesiąc)

12.000zł Jakościowe wsparcie administracyjne

Styczeń-czerwiec

Rozszerzenie zespołu badawczego BCK Spotkania indywidualne menedżera z

naukowcami w celu gromadzenia zaleceń, co do uzupełnienia zespołu badawczego BCK, w oparciu o zaktualizowany plan działań na 2013 rok

Uzupełnienie przez menedżera bazy danych naukowców BCK

--- --- Baza danych naukowców -uzupełniona

Maj

Spotkanie Rady Programowej (komitet sterujący) Ocena stanu rozwoju BCK, omówienie

istotnych wydarzeń i ich wpływ na rozwój BCK, ustalenie głównych kierunków postępowania w oparciu o aspektów merytorycznych (kierunki rozwoju technologii) i zaktualizowana plan działań na 2013 rok, dyskusja nad strategią 2014-2020

Menedżer przygotowuje raport, w oparciu o wyniki spotkania Rady Programowej i przekazuje go zespołowi badawczemu BCK

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł) Wynagrodzenie członków Rady Programowej za posiedzenie (500zł na osobę) (500zł x 10)

5.500zł

Rada Programowa zaakceptowała główny kierunek strategiczny BCK

Maj-wrzesień

Strategia rozwoju BCK na lata 2014-2020 Menedżer uwzględni dotychczasowe

doświadczenia BCK i analizy rynkowe oraz zalecenia ze strony Rady Programowej w raporcie wstępnym

Organizowanie warsztatu w celu przygotowania strategii rozwoju BCK na lata 2014-2020

Przygotowanie strategii rozwoju BCK w oparciu o analizy uzupełniające oraz wyniki warsztatów

Spotkanie podsumowujące z zespołem BCK

Przekazanie członkom Rady Programowej, w październiku, nowej strategii rozwoju BCK

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (2 x 1.500zł) Ekspert krajowy (25.000zł)

28.000zł

Strategia rozwoju BCK na lata 2014-2020 -opracowana

Styczeń Kwiecień Wrzesień Listopad

Kwartalne raporty „Fakty i Trendy” Zespół badawczy na bieżąco (ustnie lub

elektroniczne) przekazuje menedżerowi informacje, o: sytuacji na rynku, ciekawych wydarzeniach, sygnałach istotnych dla dziedziny

Menedżer przygotowuje krótkie raporty „Fakty i Trendy, w oparciu o rozeznanie rynku, desk research oraz informacje zgromadzone wśród naukowców”.

Zakup danych i raportów zewnętrznych (10.000zł na kwartał) Ekspertyzy od ekspertów i specjalistów zewnętrznych (10.000zł na

80.000zł

BCK dysponuje najbardziej aktualny obraz o sytuacji na rynku, co płynie przychylnie na skuteczność podejmowania decyzji

41

Raporty te zostaną przekazane zespołowi, przed kwartalnymi spotkaniami ewaluacyjnymi

Pewne informacje w formie newsletter-a mogą później pojawić się na stronie internetowej

kwartał)

Styczeń Kwiecień Wrzesień Listopad

Kwartalne spotkania ewaluacyjne głównego zespołu badawczego BCK Każde spotkanie trwa 2 godziny i ma

charakter ewaluacyjny. Agenda spotkania: (1) Ocena realizacji

planu działań 2013r., (2) Obserwacje na rynku, (3) Aktualny stan portfelu klientów, (4) Główny popyt na usługi badawcze BCK, (5) Działania promocyjne, (6) Plan pracy na kolejny okres

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł na kwartał)

2.000zł

Zespół badawczy BCK jest bardziej skoncentrowany na swoich specjalizacjach i relacjach rynkowych

Październik- Listopad

Plan działań na 2014 roku Spotkanie warsztatowe w celu

opracowania planu działań na 2014 roku

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (1.500zł)

1.500zł Plan działań na 2014- opracowany

Listopad

Spotkanie Rady Programowej Rada Programowa otrzyma przed

spotkaniem sprawozdanie z 2013 roku oraz zaktualizowany plan działań na 2014 rok i strategię rozwoju BCK na lata 2014-2020

Spotkanie Rady Programowej: przedstawienie sprawozdania z 2013 roku, omówienie zaktualizowanego planu działań na 2014 rok, przedyskutowanie strategii rozwoju BCK na lata 2014-2020

Koszt wynajęcia sali, catering (2.000zł) Wynagrodzenie członków Rady Programowej za posiedzenie (500zł na osobę) (500zł x 10)

7.000zł

Rada Programowa zaakceptowała zaktualizowany plan działań

2013

Termin (miesiąc)

Działanie Rodzaj kosztów Budżet Rezultat

Rozwój kompetencji zespołu BCK

Luty

Spotkanie szkoleniowo-warsztatowe Jednodniowe lub dwudniowe szkolenie

dla naukowców BCK, zgodnie z planem rozwoju kompetencji

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł) Ekspert krajowy (10.000zł)

10.500zł

Naukowcy zostali przeszkoleni, zgodnie z planem rozwoju kompetencji

Kwiecień

Spotkanie szkoleniowo-warsztatowe Jednodniowe lub dwudniowe szkolenie

dla naukowców BCK, zgodnie z planem rozwoju kompetencji

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł) Ekspert krajowy (10.000zł)

10.500zł

Naukowcy zostali przeszkoleni, zgodnie z planem rozwoju kompetencji

(Maj) (Październik)

Opcjonalne Wizyta studyjna w wybranych firmach w Polsce i za granicy (2 x 2dniowe) Identyfikowanie lokalizacji wizyt w

oparciu o klucz ”obecny strategiczny klient” lub ”potencjalny strategiczny klient”

Przygotowanie pakietu zagadnień merytorycznych, które zostaną poruszone w trakcie wizyty

Organizowanie wizyt dla 5 osób (zaleca się przewidzieć możliwość zorganizowania warsztatu z przedstawicielami danej firmy w celu zapoznania się z jej wyzwaniami i problemami)

Uzgodnienie potencjalnych obszarów współpracy

Transport krajowy (2.500zl) lub Transport zagranicy (10.000zł-20.000zł) (Średnio 15.000zł x 2) Noclegi i wyżywienia (3 dni) dla 5 osób ((1.200zł x 5 osób) x 2 wizyty = 12.000zł) Inne koszty organizacyjne

52.000zł

Zespół badawczy zdobył wiedzę o konkretnych praktycznych wyzwaniach i problemach w firmach będących lub mogących stać się strategicznymi klientami BCK

42

Monitoring relacji z firmami (oferty współpracy, pismo z podziękowaniem)

(5.000zł x 2 wizyty)

Lipiec

Dwudniowy warsztat integracyjny Dzień 1: zespół naukowy wraz

z zaproszonymi przedstawicielami firm opracowuje mapę trendów w gospodarce i potrzeb firm

Dzień 2: spotkanie warsztatowe w celu przygotowania nowych usług w oparciu o wyniki warsztatu w pierwszym dniu

Noclegi i wyżywienia dla grupy do 15 osób (naukowcy + przedstawicieli przedsiębiorstw) (15 x 600zł) Koszty wynajęcia sali i sprzętu technicznego (1.500zł) Moderator/ekspert krajowy w zakresie obsługi warsztatów (8.000zł)

18.500zł

Nowy pakiet usług przygotowany w oparciu o mapę trendów i potrzeb firm

Listopad

Spotkanie szkoleniowo-warsztatowe Jednodniowe szkolenie lub dwudniowe

szkolenie dla naukowców BCK zgodnie z planem rozwoju kompetencji

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (500zł) Ekspert krajowy (10.000zł)

10.500zł

Naukowcy zostali przeszkoleni, zgodnie z planem rozwoju kompetencji

Kwiecień- grudzień

Modernizacja i rozbudowa infrastruktury badawczej Analiza potrzeb w laboratoriach

zaangażowanych w BCK, w oparciu o zdefiniowanych pakietów usług

Przygotowanie listy sprzętu i urządzeń do modernizacji lub zakupu

Analiza możliwości finansowania prac inwestycyjnych

Przygotowanie planów finansowych dla laboratoriów, w celu uzasadnienia opłacalności ich modernizacji i rozbudowy

Przygotowanie dokumentów, inicjowanie procedury zakupu

Szkolenie naukowców odnośnie obsługi nowych urządzeń

Angażowanie pracowników RCITT ds. przygotowania wniosków projektowych Koszty zakupu urządzeń stanowią element odrębnych kosztorysów

-

Plan inwestycyjny -przygotowany Ciągła ocena możliwości finansowania nowych projektów inwestycyjnych ze środków zewnętrznych Analizy opłacalności finansowej -wykonane

2013

Termin (miesiąc)

Działanie Rodzaj kosztów Budżet Rezultat

Marketing i promocja

Styczeń – grudzień

Strona internetowa jako podstrona RCITT Bieżąca aktualizacja strony internetowej zawierającej informacji o: Obszarach kompetencji i usługi BCK Osobach do kontaktu i profile kluczowych

naukowców Procedury współpracy między BCK a

klientem Newsletter: aktualne wydarzenia wokół

BCK

Obsługa strony przez podmiot obsługujący stronę RCITT (--)

---

Dedykowana strona internetowa dla BCK ciągle aktualizowana

Luty– grudzień

Broszura informacyjna Aktualizacja treści broszury informacyjnej Broszura zostanie wydana w języku

polskim, angielskim, niemieckim i rosyjskim

Przygotowanie, tłumaczenie i druk 1.000 sztuk broszur, w tym 400 w języku

15.000zł

Broszura informacyjna w 4 językach (polski, angielski,

43

polskim, 200 w języku angielskim, niemieckim i rosyjskim (15.000zł)

niemiecki, rosyjski)- dostępna

Kwiecień-grudzień

Artykuły naukowe i medialne Określenie przez menedżera i zespól

badawczy BCK, wokół których tematów BCK powinien profilować się w mediach na dany rok

Co najmniej kwartalne publikacje artykułu (artykułów) w wybranych środkach przekazu (czasopisma naukowe, czasopisma branżowe, materiały konferencyjne)

Koszt publikacji 10 artykułów / materiały promocyjne (średnio 8.000zł x 10)

80.000zł

Pozycjonowanie zespołu badawczego BCK wśród renomowanych opiniotwórców w kraju w danej dziedzinie

Styczeń - grudzień

Spotkania indywidualne w przedsiębiorstwach Bieżąca aktualizacja bazy potencjalnych

klientów Uzgodnienie na poziomie zespołu

badawczego sposobu dotarcia do poszczególnych potencjalnych klientów (korzystanie z obecnych kontaktów personalnych)

Ustalenie harmonogramu spotkań z firmami (menedżer + przedstawiciel zespołu badawczego)

Realizacja spotkań w firmach: o Spotkania informacyjno-promocyjne o Spotkania oceniające sytuacji w

firmach (audyt technologiczny) o Spotkania negocjacyjne, w oparciu o

przygotowane oferty

Koszty administracyjne uwzględnione w części administracji biurowej Delegacje, rozliczenie samochodu prywatnego lub koszty samochodu służbowego (50 x 200km x 1,5zl = 15.000zł)

15.000zł

50 spotkań indywidualnych zrealizowanych rocznie (w co najmniej 20 firmach)

Maj Październik

2 x Seminarium tematyczne Identyfikowanie tematu przez menedżera

przy współpracy z zespołem badawczym BCK

Identyfikowanie grupy docelowej (10-20 firm)

Ustalenie miejsca spotkania Indywidualne zaproszenia skierowane do

firm, następnie telefoniczne follow-up oraz spotkania indywidualne u kluczowych klientów

Opcjonalne (Ankieta wśród firm związana z danym tematem w celu stworzenia obrazu o sytuacji)

Organizowanie seminarium (menedżer w roli moderatora seminarium): część 1 obejmuje prezentacje naukowców i firm; część 2 ma charakter dyskusyjno-warsztatowy w oparciu o wyniki ankiet lub dwa kluczowe pytania związane z danym tematem

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (5.000zł) Eksperci krajowe, prelegenci (4 x 2.500zł) Inne koszty (5.000zł) (Średnio 20.000zł x 2)

40.000zl

20 firm zapoznało się z BCK, przekonało się do współpracy z BCK i skontaktowało się po seminarium, co najmniej raz, w celu omówienia się na spotkanie informacyjne Co najmniej 4 nowych klientów rocznie w pośród uczestników seminariów

Listopada

Coroczna konferencja BCK Identyfikowanie tematu przez menedżera

przy współpracy z zespołem badawczym BCK

Identyfikowanie ekspertów krajowych i zagranicznych wśród kluczowych partnerów instytucjonalnych BCK oraz wśród klientów BCK

Cześć 1 konferencji: 3 wystąpienia merytoryczne oraz panel dyskusyjny.

Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (15.000zł) Eksperci krajowe, prelegenci (5 x 2.500zł) Inne koszty (7.500zł)

35.000zł

Coroczna konferencja BCK cieszy się uznaniem na skali krajowej Co najmniej 100 uczestników konferencji

44

Część 2 konferencji: 2 wystąpienia merytoryczne, panel dyskusyjny oraz dyskusja z uczestnikami

Informacja pokonferencyjna na stronie internetowej i w wybranych środkach przekazu

Co najmniej 10 nowych kontaktów – potencjalnych klientów

2013

Termin (miesiąc)

Działanie Rodzaj kosztów Budżet Rezultat

Usługi badawcze BCK

Marzec-kwiecień

Analiza rynku pod kątem potrzeb firm Zlecenie zewnętrzne w zakresie analizy

rynku pod kątem potrzeb firm w wybranych branżach

Przygotowanie profilów potrzeb firm i określenie możliwości przygotowania oferty usług, w oparciu o potencjale BCK

Wyniki analizy zostaną uwzględnione w strategii rozwoju BCK na lata 2014-2020

Analiza rynku (90.000zł)

90.000zł

Raport z wynikami analizy rynku przedstawiający potrzeby firm i możliwości przygotowania oferty nowych usług Zalecenia dla przygotowania założeń strategicznych do strategii rozwoju na lata 2014-2020- opracowane

Maj-czerwiec

Aktualizacja pakietów usług Menedżer przeanalizuje raport z analizy

rynku pod kątem potrzeb firm, wytypuje kluczowe zagadnienia i przekazuje raport zespołowi badawczemu BCK

Organizowanie dwa jednodniowe spotkania warsztatowe (możliwość dzielenie grup według rodzajów usług lub rodzajów branż i grup klientów) w celu opracowania nowych usług lub zmodyfikowania istniejących usług zgodnie z potrzebami firm

Uzgodnienie na poziomie zespołu sposobu przygotowania komunikatów przekazu do potencjalnych klientów BCK

Doradztwo w zakresie przygotowania usług na podstawie kart usług (25.000zł)

25.000zł

Co najmniej 3 nowe usługi zdefiniowane (lub kategorie usług) Istniejące usługi zaktualizowane

Styczeń-kwiecień

Aktualizacja bazy danych klientów Menedżer, w oparciu o analizę stron

internetowych i publikacje specjalistyczne, uzupełni bazę danych potencjalnych klientów

Naukowcy BCK na bieżące przekazują informacje o potencjalnych klientach

Menedżer przygotowuje cykliczne wysyłki seryjne z informacją o BCK do nowo zarejestrowanych firm

Koszty wysyłek uwzględnione w kosztach administracji biurowej

---

Do końca 2013r. baza danych zawiera co najmniej 250 (opcje:300) firm będących w polu zainteresowania BCK

Czerwiec-grudzień

Weryfikacja gotowości grup przedsiębiorstw o zbliżonego profilu potrzeb do współpracy z BCK Menedżer i zespół badawczy BCK

dokonują przeglądu potrzeb firm grupując je w określonych kategoriach (spotkanie warsztatowe)

Menedżer i zespół badawczy BCK wybiorą 20 potencjalnych klientów o zbliżonym profilu potrzeb z dwóch kategorii potrzeb (w oparciu o wyniki

Spotkanie warsztatowe Koszt wynajęcia sali w ZUT, catering (5.000zł) Koszty delegacji uwzględnione w części dotyczącej

5.000zł

Co najmniej 5 firm zdecyduje się na realizację usługi w BCK

45

analiz) Menedżer wraz z naukowcem spotyka

się z firmami na spotkaniach indywidualnych

Menedżer i naukowiec przygotowują ofertę

Menedżer dokonuje monitoringu klientów (cykliczne kontakty telefoniczne, mailowe)

marketing (spotkania indywidualne w firmach)

Styczeń-grudzień

Realizacja usługi badawczej

Zgodnie z kosztorysami ofert przygotowanych dla klientów

Nie dookreślone

na chwili obecnej

Co najmniej 3 usługi badawcze zrealizowane przez BCK

46

6. Projekcja finansowa Analizując strumienie przychodów należy mieć na względzie sposób kształtowania cen usług w Zachodniopomorskim Uniwersytecie Technologicznym. Należy pamiętać iż przedstawione ceny usług zawierają koszty bezpośrednie (koszty pracy naukowców, zużycie materiałów, usługi obce itp.) oraz narzuty Wydziału, Uczelni oraz RCITT. Dla sprawnego funkcjonowania BCK i budowania jego pozycji konkurencyjnej na rynku zalecane jest rozważenie możliwości obniżenia % udziału narzutów co przyczyni się do obniżenia cen realizowanych usług i łatwiejszego pozyskania pierwszych zleceń. Sytuacja ta wpłynie korzystnie na osiągnięcie odpowiedniej wielkości portfolio zrealizowanych usług i posiadanie odpowiednich referencji. Ponadto całość narzutu RCITT powinna być przekazana na rozwój i funkcjonowanie BCK, które działa w jego strukturach. Analiza przychodów nie uwzględnia przychodów z tytułu realizowanych grantów badawczych ze środków publicznych, a także z komercjalizacji wyników badań naukowych. Osiągnięcie tego typu przychodów wymaga dłuższej perspektywy czasu niż analizowana w niniejszym biznes planie. Koszty związane z uruchomieniem działalności BCK należy traktować jako inwestycję, która ma na celu w dłuższym okresie czasu wpłynąć na rozwój działalności usługowej Uczelni na rzecz przedsiębiorstw z branży chemicznej. Przedstawione koszty uruchomienia i funkcjonowania BCK w pierwszych latach działalności mają charakter fundamentalny dla budowania jego odpowiedniej pozycji na rynku i osiąganie w przyszłości odpowiedniego poziomu przychodów.

6.1. Główne źródła przychodów BCK

Głównym źródłem przychodów BCK będzie działalność realizowana dla przemysłu chemicznego polegająca na rozwiązywaniu problemów chemicznych w gospodarce świadcząc usługi doradcze i realizując prace rozwojowe z zakresu chemii.

Do roku 2015 zakładane jest osiągniecie następującego poziomu rocznych przychodów z działalności BCK4.

Rodzaj usługi przedział cenowy usługi

Liczba usług sprzedanych

rocznie

Potencjalne roczne przychody

Doradztwo pow. 10.000 zł

10 pow. 100.000 zł

Ekspertyzy pow. 20.000 zł

15 pow. 300.000 zł

Projekty badawcze pow. 200.000 zł

3 pow. 600.000 zł

pow. 1.000.000 zł

Powyższe przychody określają minimalny poziom jaki może zostać osiągnięty przez BCK po okresie jego uruchomienia i zdobycia odpowiedniej pozycji na rynku.

6.2. Koszty działalności BCK

4 Na podstawie wyników prac warsztatowych w dniu 30.11.2010

47

Lp. Kategorie kosztów podstawowej

działalności BCK 2011 2012 2013

1. Zarządzanie i administracja 236.000 zł 198.000 zł 226.000 zł

2. Rozwój kompetencji zespołu BCK 150.500 zł 102.000 zł 102.000 zł

3. Marketing i promocja 240.000 zł 185.000 zł 185.000 zł

4. Usługi badawcze BCK 20.000 zł 120.000 zł 120.000 zł

646.500 zł 605.000 zł 633.000 zł

6.3. Potencjalne źródła finansowania działalności BCK 1. Działanie 8.2.1 POKL Wsparcie dla współpracy sfery nauki i przedsiębiorstw -

projekty konkursowe Działanie realizowane przez Wojewódzki Urząd Pracy w Szczecinie. Wsparcie w ramach działania może dotyczyć tworzenia i rozwoju sieci współpracy i wymiany informacji między naukowcami a przedsiębiorcami w zakresie innowacji i transferu technologii na poziomie regionalnym i lokalnym. 2. Środki finansowe na naukę będące w dyspozycji Ministra Nauki i Szkolnictwa Minister przyznaje środki finansowe między innymi na:

- projekty badawcze, projekty rozwojowe i projekty celowe finansowane przez Ministra; - działalność statutową jednostek naukowych, w tym na badania własne oraz utrzymanie

specjalnych urządzeń badawczych;

- inwestycje służące badaniom naukowym i pracom rozwojowym;

- współpracę naukową z zagranicą;

- działalność wspomagającą badania;

- programy lub przedsięwzięcia określane przez Ministra; - finansowanie działalności organów opiniodawczych i doradczych Ministra, recenzentów i

ekspertów oraz działalności kontrolnej. Główne obszary wsparcia mogące być w zainteresowaniu BCK to:

- Projekty badawcze rozwojowe Projekt rozwojowy obejmuje badania stosowane lub prace rozwojowe ukierunkowane na zastosowanie w praktyce, a jego planowanym wynikiem jest określone zastosowanie uzyskanych wyników w praktyce gospodarczej lub społecznej,

- Projekty badawcze celowe Projekty obejmujące badania stosowane i prace rozwojowe prowadzone na zlecenie podmiotu, który zastosuje w praktyce wyniki projektu oraz w razie potrzeby zrealizuje niezbędne do tego inwestycje. 3. Program dla Europy Środkowej Priorytet 1: Wspieranie innowacyjności na obszarze Europy Środkowej Projekty realizowane w ramach tego priorytetu mają zmierzać do poprawy klimatu dla innowacji we wszystkich regionach i umożliwić im lepsze wykorzystanie ich potencjału innowacyjnego. W tym celu projekty będą tworzyć korzystne warunki ramowe dla innowacji oraz budować możliwości efektywnego transferu, a także zastosowania innowacji. Projekty będą promować rozwój wiedzy oraz pomogą w poprawie warunków ramowych dla edukacji oraz szkoleń. Priorytet ten obejmuje następujące obszary interwencji:

- poprawa ramowych warunków dla innowacji; - tworzenie możliwości dla rozprzestrzeniania i stosowania innowacji; - wspieranie rozwoju wiedzy.

48

Priorytet 3: Odpowiedzialne korzystanie ze środowiska Projekty realizowane w ramach tego priorytetu mają na celu bardziej odpowiedzialne wykorzystanie oraz lepszą ochronę środowiska naturalnego na obszarze Europy Środkowej. Takie projekty pozwalają wspólnie zarządzać środowiskiem i chronić zasoby naturalne, wspierać przyjazne środowisku technologie oraz redukować ryzyko i skutki zagrożeń naturalnych i wywołanych działalnością człowieka. Wspierają one również odnawialne źródła energii oraz poprawę efektywności energetycznej. Priorytet ten obejmuje następujące obszary interwencji:

- rozwój wysokiej jakości środowiska poprzez zarządzanie zasobami naturalnymi i dziedzictwem oraz ich ochroną;

- redukcja ryzyka oraz skutków zagrożeń naturalnych i wywołanych działalnością człowieka;

- wspieranie wykorzystywania źródeł energii odnawialnej i zwiększania efektywności energetycznej;

- wspieranie ekologicznych, przyjaznych środowisku technologii działań. 4. Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Priorytet I – Badania i rozwój nowoczesnych technologii W ramach priorytetu finansowane mogą być między innymi:

- Badania naukowe i prace rozwojowe służących budowie gospodarki opartej na wiedzy, realizowanych przez konsorcja naukowo-przemysłowe. Wsparciu temu podlegać będą m.in. duże multi- i transdyscyplinarne projekty badawcze, które wpisywać się będą w priorytety tematycznie określone w PO IG oraz wynikać z foresightu.

- Projekty rozwojowe o charakterze aplikacyjnym, ukierunkowane na bezpośrednie zastosowanie w praktyce na potrzeby branży/gałęzi gospodarki lub o szczególnym wymiarze społecznym. W ramach priorytetu przewidziano również wsparcie transferu wyników badań naukowych i prac rozwojowych do gospodarki poprzez dofinansowanie kosztów uzyskiwania ochrony własności przemysłowej wytworzonej w jednostkach naukowych mających siedzibę w Polsce. Celem działania jest zdobywanie oraz zwiększenie skali wykorzystywania nowych rozwiązań niezbędnych dla rozwoju gospodarki i poprawy pozycji konkurencyjnej przedsiębiorców oraz rozwoju polskiego społeczeństwa.

5. Program Regionu Morza Bałtyckiego Priorytet 1 - Rozwijanie innowacji w całym BSR Priorytet pierwszy jest skoncentrowany na generowaniu, wspieraniu i rozpowszechnianiu innowacji w regionie. Jest on poświęcony kluczowym innowacjom w zakresie nauk przyrodniczych i technicznych, ale także wybranym innowacjom nie technicznym, takim jak usługi biznesowe, projektowanie. Działania będą ukierunkowane na wydajność źródeł innowacji i ich związki z MŚP, na ułatwianie transnarodowego transferu technologii i wiedzy, jak również na zwiększanie możliwości generowania i absorbowania wiedzy przez społeczne grupy obywateli. Priorytet ten będzie także, szczególnie w kontekście współpracy z Rosją i Białorusią, wspierał działania ukierunkowane na zwiększenie społeczno-gospodarczego rozwoju na poziomie regionalnym.

6. Program Współpracy Międzyregionalnej Priorytet 1: Innowacyjność i gospodarka oparta na wiedzy Priorytet 1 dotyczy innowacyjności oraz gospodarki opartej na wiedzy, koncentrując się przede wszystkim na kwestiach związanych z innowacyjnością, badaniami i rozwojem technologii, przedsiębiorczością oraz MŚP, społeczeństwem informacyjnym, zatrudnieniem i kwalifikacjami. Priorytet 2: Środowisko naturalne i zapobieganie ryzyku Priorytet 2 dotyczy środowiska naturalnego i zapobiegania ryzyku, a w szczególności kwestii związanych z zagrożeniami naturalnymi i technologicznymi, gospodarką wodną, gospodarką

49

odpadami i zapobieganiem ich nadmiernemu wytwarzaniu, różnorodnością biologiczną oraz zachowaniem dziedzictwa naturalnego, energetyką, zrównoważonym transportem, dziedzictwem kulturowym i krajobrazem. 7. 7 Program Ramowy 7PR jest podstawowym instrumentem realizacji celu strategicznego jaki wyznaczyła w marcu 2000 roku w Lizbonie Rada Europejska: przekształcenie UE w najbardziej konkurencyjną i dynamiczną, opartą na wiedzy gospodarkę na świecie, zdolną do zapewnienia trwałego wzrostu gospodarczego, stworzenia liczniejszych i lepszych miejsc pracy oraz zagwarantowania większej spójności społecznej. Trójkąt wiedzy, który tworzą edukacja, badania i innowacje, jest niezbędny do osiągnięcia tego celu. Biorąc pod uwagę wyzwania stojące przed Europą 7PR ma następujące cele:

- wspieranie współpracy ponadnarodowej we wszystkich obszarach badań i rozwoju technologicznego,

- zwiększenie dynamizmu, kreatywności i doskonałości europejskich badań naukowych w pionierskich dziedzinach nauki,

- wzmocnienie potencjału ludzkiego w zakresie badań i technologii poprzez zapewnienie lepszej edukacji i szkoleń, łatwiejszego dostępu do potencjału i infrastruktury badawczej, wzrost uznania dla zawodu naukowca oraz zachęcenie badaczy do mobilności i rozwijania kariery naukowej,

- zintensyfikowanie dialogu miedzy światem nauki i społeczeństwem w Europie celem zwiększenia społecznego zaufania do nauki,

- wspieranie szerokiego stosowania rezultatów i rozpowszechniania wiedzy uzyskanej w wyniku działalności badawczej, finansowanej ze środków publicznych.

8. Program BroTech Narodowego Centrum Badań i Rozwoju Program BroTech Narodowego Centrum Badań i Rozwoju służy podniesieniu efektywności i skuteczności procesu transferu technologii pomiędzy sferą nauki a gospodarki poprzez dofinansowanie usług doradczych świadczonych przez brokerów technologii, na rzecz jednostek naukowych (JN) lub mikro, małych i średnich przedsiębiorców (MŚP), realizujących przedsięwzięcia w zakresie komercjalizacji wyników badań i transferu technologii. Zamierzeniem Programu jest wsparcie sektora usług doradczych związanych z pośrednictwem w obrocie technologiami, stanowiącego ważny element infrastruktury ułatwiającej transfer technologii w Polsce. Wymaganym celem przedsięwzięć realizowanych w ramach Programu BroTech jest doprowadzenie przez Wnioskodawcę do zawarcia umowy transferu technologii bądź umowy określającej warunki i zasady współpracy na rzecz opracowania i/lub wdrożenia innowacji technologicznej. Z budżetu Programu BroTech pokrywane są koszty usług doradczych, obejmujących:

- usługi związane z transferem technologii, - doradztwo w zakresie praw ochrony własności przemysłowej i obrotu tymi prawami, - doradztwo w zakresie umów licencyjnych.

50

7. Analiza Ryzyka SWOT

Silne strony Słabe strony

– Kompleksowość oferty dla branży chemicznej obejmującej z jednej strony obszary badawcze, z drugiej strony zakres usług specjalistycznych (doradztwo, ekspertyzy, programy badawcze).

– Posiadane zaplecze infrastrukturalne.

– Różnorakość zespołów badawczych.

– Realizacja badań w nowoczesnych obszarach rozwoju branży chemicznej.

– Doświadczenia we współpracy z przemysłem chemicznym.

– Doświadczenie w realizacji projektów międzynarodowych.

– Współpraca z jednostkami naukowymi za granicą.

– Skomplikowane i długie procedury administracyjne obniżające konkurencyjność oferty.

– Mała konkurencyjność cenowa ze względu na ilość i wielkość narzutów do kosztu bezpośredniego.

– Niedookreślony profil wokół którego BCK mogłoby zapewnić sobie konkurencyjną pozycję na rynku.

Szanse Zagrożenia

– Rozwój produktów nowej generacji wykazujących wyraźnie lepsze właściwości do wielu nowych zastosowań.

– Lepsze wykorzystanie chemii i biotechnologii sprzyjające poprawie wskaźników ekonomicznych przemysłu.

– Krajowy popyt na produkty chemiczne większy niż produkcja.

– Wzrost produkcji sprzedanej i eksportu branży chemicznej w Polsce w ostatnich latach.

– Trwający proces restrukturyzacji sektora.

– Rosnące ceny i wzrost zapotrzebowania na produkty chemiczne na rynkach światowych.

– Poszerzenie współpracy z władzami lokalnymi w celu promowania regionalnego przemysłu chemicznego.

– Współpraca podmiotów przemysłu chemicznego w regionie.

– Wzrost znaczenia powiązań gospodarczych, naukowych i technologicznych, zarówno pomiędzy krajami, jak i w skali mikro: pomiędzy przedsiębiorstwami, uczelniami, laboratoriami publicznymi i władzami regionalnymi.

– Zachęcanie uczelni i publicznych organizacji badawczych do orientowania badań naukowych na obszary zainteresowań firm prywatnych.

– Wzrost ilości instrumentów wspierających współpracę naukową, sieci badawcze, regionalne i branżowe klastry oraz mobilność pomiędzy placówkami naukowymi oraz wszystkimi aktorami systemu innowacji (np. uczelniami, laboratoriami rządowymi i firmami).

– Wzrost udziału finansowania prywatnego w stosunku do publicznego w wydatkach ogółem na B+R.

– Duże zróżnicowanie potencjału przedsiębiorstw.

– Koncentracja na produkcji wyrobów o małej wartości dodanej.

– Brak specjalizacji przedsiębiorstw pomimo dużego rozdrobnienia rynku.

– Niedostateczna ilość własnych środków finansowych przedsiębiorstw.

– Wzrost znaczenia (konkursowego) finansowania projektów (oraz ogólnie wzrost znaczenia kontraktów) w stosunku do finansowania podmiotów (finansowania statutowego).

– Niski poziom nakładów pozabudżetowych na B+R.

– Niedostatecznie rozwinięte postawy proinnowacyjne wśród przedsiębiorców.

51

– Wzrost nakładów na B+R z budżetu państwa.

– Możliwość wykorzystania funduszy strukturalnych UE

W oparciu o powyższą analizę SWOT zaleca się:

Dookreślenie obszaru działania BCK, który jednoznacznie wskaże specjalizację i wysokie kompetencje zespołów badawczych.

Pełną realizację założonego planu działań, który z jednej strony uwzględnia rozwój kompetencji BCK, z drugiej działalność marketingową skierowaną na budowanie marki i świadomości przedsiębiorstw działających w branży chemicznej odnośnie możliwości wspólnego kreowania nowoczesnych technologii i innowacyjnych rozwiązań.

Z uwagi na duże rozdrobnienie rynku zaleca się zachęcanie przedsiębiorców do tworzenia konsorcjów wielu podmiotów gospodarczych dla realizacji wspólnych projektów badawczych. Działania tego typu spotykają się z coraz to większym zainteresowaniem firm ze względu na możliwości obniżenia kosztów działań B+R.