Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
T.C.MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
İNŞAAT TEKNOLOJİSİ
BİLGİSAYARLA ÇELİK YAPI TEMEL -KOLON VE DUVAR ÇİZİMİ
582YIM353
Ankara, 2011
Bu modül, mesleki ve teknik eğitim okul/kurumlarında uygulanan ÇerçeveÖğretim Programlarında yer alan yeterlikleri kazandırmaya yönelik olaraköğrencilere rehberlik etmek amacıyla hazırlanmış bireysel öğrenmemateryalidir.
Millî Eğitim Bakanlığınca ücretsiz olarak verilmiştir.
PARA İLE SATILMAZ.
i
AÇIKLAMALAR ...................................................................................................................iiiGİRİŞ .......................................................................................................................................1ÖĞRENME FAALİYETİ–1 ....................................................................................................31. ÇELİK KOLONLAR ...........................................................................................................3
1.1. Çelik Basit Kesitli Kolon Çizim ................................................................................... 31.1.1. İşlem Sırası ..........................................................................................................10
1.2. Çelik Birleşik Kesitli Kolon Gövde Teşkili Çizim ..................................................... 111.3. Çelik Birleşik Kesitli Kolon Bağlantıları Çizim ......................................................... 12
1.3.1. Birleşik Kesitli Kolonların Örgü Çubukları İle Bağlantı Çizimleri..................... 121.3.2. Birleşik Kesitli Kolonların Bağ Levhaları İle Bağlantı Çizimleri ....................... 19
1.4. Çelik Kolon Başı Teşkili Çizim.................................................................................. 241.4.1. Basit Kesitli Kolon Başı Teşkili Çizimi .............................................................. 241.4.2. Birleşik Kesitli Kolon Başı Teşkili Çizimi .......................................................... 271.4.3. Kolon Kiriş Bağlantı Çizimleri............................................................................30
1.5. Çelik Kolon Ayağı Teşkili Çizim ...............................................................................341.5.1. Kolon Ayaklarının Teşkili Çizimleri ...................................................................341.5.2. Kolon Temel Bağlantı Çizimleri .........................................................................37
1.6. Çelik Kolonların Eklenmesi Çizim .............................................................................411.6.1. İşlem Sırası ..........................................................................................................41
UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 44ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 53
ÖĞRENME FAALİYETİ–2 ..................................................................................................542. ÇELİK TEMELLER ..........................................................................................................54
2.1. Çelik Temel Çizim......................................................................................................542.1.1. Çelik Tekil Temel Çizimleri ................................................................................542.1.2. Çelik Izgara Temel Çizimleri ..............................................................................622.1.3. Çelik Kazık Temel Çizimleri...............................................................................65
2.2. Çelik Temel Kesit Çizim............................................................................................. 692.2.1. Çelik Tekil Temel Kesit Çizimleri.......................................................................692.2.2. Çelik Izgara Temel Kesit Çizimleri .....................................................................722.2.3. Çelik Kazık Temel Kesit Çizimleri .....................................................................73
UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 77ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 83
ÖĞRENME FAALİYETİ–3 ..................................................................................................843. ÇELİK DUVARLAR.........................................................................................................84
3.1. Çelik Yapı İç Duvar Çizim ......................................................................................... 843.1.1. Tipik İç Duvar Çizimleri ..................................................................................... 843.1.2. Bükme Sac İç Duvar Çizimleri............................................................................863.1.3. Özel Yalıtımlı İç Duvar Çizimleri .......................................................................91
3.2. Çelik Yapı Dış Duvar Çizim....................................................................................... 933.2.1. Prefabrik Beton Panelli Dış Duvar Çizimleri ...................................................... 933.2.2. Metal Panel Dış Duvar Çizimleri ........................................................................983.2.3. Ahşap Üzeri Metal Kaplama Dış Duvar Çizimleri ............................................1023.2.4. Cam Perde Dış Duvar Çizimleri ........................................................................104
UYGULAMA FAALİYETİ ............................................................................................ 109ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................. 121
İÇİNDEKİLER
ii
MODÜL DEĞERLENDİRME ............................................................................................ 122CEVAP ANAHTARLARI ...................................................................................................125KAYNAKÇA....................................................................................................................... 126
iii
AÇIKLAMALARKOD 582YIM353ALAN İnşaat TeknolojisiDAL/MESLEK Çelik Yapı Teknik RessamlığıMODÜLÜN ADI Bilgisayarla Çelik Yapı Temel, Kolon Ve Duvar ÇizimiMODÜLÜN TANIMI Bilgisayarla Çelik Konstrüksüyon Çizimi uygulamalarını
kapsayan öğrenme materyalidir.
SÜRE 40/32 (+40/32 Uygulama tekrarı yapmalı)
ÖN KOŞULYETERLİK Bilgisayarla çelik yapı konstrüksüyonlarını çizmek
MODÜLÜN AMACI
Genel AmaçÇelik kolon,temel ve duvar çizimlerini standartlara uygunyapabileceksiniz.Amaçlar1. Çelik kolon kesit ve birleşim detaylarını çizebileceksiniz.2. Çelik temel kesitlerini ve birleşim detaylarını
çizebileceksiniz.3. Çelik duvar kesitlerini ve birleşim detaylarını
çizebileceksiniz.
EĞİTİM ÖĞRETİMORTAMLARI VEDONANIMLARI
Laboratuar ortamı, meslek ile ilgili uygun kuruluşlarda CADprogramlarını çalıştırabilecek kapasitede bilgisayar donanımı,paket programlar, programlarla ilgili kitaplar ve dokümanlar,projeksiyon cihazı ve donanımı,
ÖLÇME VEDEĞERLENDİRME
Bu modüldeki her faaliyet sonrasında verilen ölçme araçlarıile kazandığınız bilgi ve becerileri ölçerek kendi kendinizideğerlendirebileceksiniz.Modül sonunda öğretmeniniz tarafından hazırlanan ölçmearacı ile kazandığınız bilgi ve beceriler ölçülerekdeğerlendirilecektir.
AÇIKLAMALAR
iv
1
GİRİŞSevgili Öğrenci,
İnşaat teknolojisi içinde birçok meslek barındıran geniş bir alandır. Çelik yapılar,yaşanan depremlerin ardından son yıllarda adını daha sık duyduğumuz yapım teknolojisidir.Şimdiye kadar ülkemizde taşıyıcı sistem olarak çoğunlukla betonarmenin kullanılmasısonucu bu yönde teknik eleman yetiştirilmiştir. Çelik yapılar konusunda bilgi ve tecrübeyledonatılmış teknik elemanlara ihtiyaç vardır. Özellikle çelik yapıların projelendirilmesinde bueksiklik kendini göstermektedir.
Bilgisayar teknolojilerinin projelendirme ve hatta üretim aşamasında kullanılmasıylayapılabilecek hatalar en aza indirilmiştir. Dolayısı ile çelik yapıların projelendirilmesindeçalışan teknik elemanların bilişim teknolojilerini iyi derecede kullanmaları gerekmektedir.
Bu amaçla Bilgisayarla Çelik Konstrüksüyon Çizim 2 modülünde çelik yapı teknikve kurallarına uygun olarak çelik yapı konstrüksiyon çizimlerinizi bilgisayar kullanarakyapabileceksiniz.
GİRİŞ
2
3
ÖĞRENME FAALİYETİ–1
Çelik kolon kesit ve birleşim detaylarını standart ve yönetmeliklere uygun olarakçizebileceksiniz.
Çevrenizde bulunan yapım aşamasındaki çelik yapıları gezerek inceleyiniz.
Yapının kolon sistemini inceleyiniz.
Çelik kolonlarla ilgili internet ortamında araştırma yapınız.
Gerekli notları alınız.
1. ÇELİK KOLONLARÇelik yapılarda kolonlar, yapının en önemli taşıyıcı elemanını oluştururlar. Her kolon
üzerinde bulunan tatlardan gelen yükleri taşır. Bu yükler bina döşemelerine etki edenhareketli yükler, üst katlardaki döşeme, esas ve tali kirişlerle kolonların kendi ağırlıkları,duvar ve sıva ağırlıkları ile rüzgar, deprem ve kar yükü etkilerinden meydana gelir. Kolonlarbu yükleri daha aşağıdaki kolonlara ve oradan da temellere ulaştırırlar.
1.1. Çelik Basit Kesitli Kolon Çizim
Normal profil (NP), geniş başlıklı I profili ve bazen de ( [ ) profilinden ve tek parçaolarak yapılır. Kural olarak, mimari nedenlerden kaynaklanan bir zorunluluk yoksa, buprofillerin (w) mukavemet momenti büyük olan (x) ekseni kolona etki eden momentdoğrultusuna gelecek şekilde kolon düzenlenir( Şekil 1.1.).
Şekil 1.1: Basit kesitli kolon eksenleri
ÖĞRENME FAALİYETİ–1
ARAŞTIRMA
AMAÇ
4
Çelik yapılarda sıklıkla kullanılan profil boyutları ve kesit özellikleri Tablo 1.1, Tablo1.2, Tablo 1.3, Tablo 1.4, Tablo 1.5, Tablo 1.6’ da verilmiştir.
Tablo 1.1: Normal U profili
5
Tablo 1.2: Dar I profili
6
Tablo 1.3: Orta genişlikli I profili
7
Tablo 1.4: Geniş hafif I profili
8
Tablo 1.5: Geniş I profili
9
Tablo 1.6: Eşit kollu köşebent
10
1.1.1. İşlem Sırası
Basit kesitli kolonlarda profil kesitini ve görünüşünü çizmek yeterlidir. Standart profilölçülerine kesit ve buna bağlı olarak görünüş çizilir. Block komutu kullanılarak tüm standartprofillerin kesitleri çizilip kütüphane oluşturulur. Kolon başı ve kolon ayağı birleşimleri dahasonraki konularda yer almaktadır.
Line komutu kullanılarak profil kesiti çizilir. Fillet komutu kullanılarak köşeler pahlandırılır(Şekil 1.2).
Şekil 1.2: Profil kesitinin çizilmesi
Line komutu kullanılarak profil kesiti ilgili görünüş düzlemine taşınarak öngörünüş çizilir.
Line komutu kullanılarak profil kesiti ilgili görünüş düzlemine taşınarak yangörünüş çizilir( Şekil 1.3).
Şekil 1.3: Profilin ön ve yan görünüşlerinin çizimi
11
1.2. Çelik Birleşik Kesitli Kolon Gövde Teşkili Çizim
Genellikle büyük basınçların söz konusu olduğu hallerde kullanılır. Bu gibi hallerdebüyük kesitli tek profil kullanılması uygun olmaz. Büyük kesitli tek profil, burkulma(flambaj) nedeniyle çok zaman emniyet gerilmesinin çok altında kalan gerilmelereçalıştırılır. Buna karşılık, büyük kesitli bir profil yerine, toplam kesiti büyük profil kesitininaynı olan iki veya daha fazla sayıda küçük profil kullanılırsa, kolon daha fazla yüktaşıyabilir. Bu durumda, gerilmelerin, emniyet gerilmesine yakın olması sağlanır ve gereksizmalzeme kullanımından kaçınılmış olur( Şekil 1.4.).
Şekil 1.4: Kolon gövde teşkilleri
Aynı küçük profillerle yapılan birleşik kesitli kolonların taşınması ve yapımı dahakolaydır. Bina mimarisine uygun kolon kesitleri, çoğunlukla birleşik kesitli kolonlarlauygulanabilmektedir.
12
1.3. Çelik Birleşik Kesitli Kolon Bağlantıları Çizim
Birleşik kesitli kolonlar iki veya daha fazla sayıda profilden yapılmaları nedeniyle,yükü birlikte ve uygun biçimde taşımaları için profiller birbirine bağlanır. Bu tespit örgüçubukları ve bağ levhaları ile yapılır. Bu bağlantı ile her bir parçanın burkulma (flambaj)boyu küçüleceğinden narinlikleri azalır ve daha fazla yük taşıyabilirler.
1.3.1. Birleşik Kesitli Kolonların Örgü Çubukları İle Bağlantı Çizimleri
Birleşik kesitli kolonun her bir profili eğik (diyagonal) ve yatay çubuklarla diğerinebağlanır. Bu çubuklara, örgü çubukları adı verilir. Genellikle örgü çubukları, eşit kollukorniyerlerden ve bazen de lama demirlerinden yapılır.
3-4 m uzunluğundaki bir çubuk, burkulma boyunun büyük olması nedeniyle fazla yüktaşıyamaz ve kolon yükünü taşıtmak için, büyük kesitli profil kullanılması gerekir.
Örgü çubukları (veya bağ levhaları) ile çubuğun yana doğru burkulmasına engelolunduğundan burkulma boyu küçülür ve çubuğun taşıdığı yük artar.
Örgü çubukları, kolonun her iki yüzüne aynı doğrultuda konmalıdır. Eğer yüzündiyagonal çubuğu diğer yüzün diyagonaline göre çapraz durumda ise, özellikle sıcaklıktauzama sonucu kolonda burulma momentleri doğar ve bu da aşırı gerilmelere nedenolacağından uygun değildir.
1.3.1.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak kolon profili çizilir. Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir. İnsert komutu ile kolon profilleri yerleştirilir( Şekil 1.5).
Şekil 1.5:Kolon Profillerinin çizilmesi
Line komutu kullanılarak örgü çubukları (korniyerler) çizilir. Mirror komutu kullanılarak korniyer kolonun diğer tarafına çoğaltılır( Şekil
1.6).
13
Şekil 1.6: Örgü çubuklarının çizilmesi
Korniyer kesit yeri spline komutu kullanılarak çizilir. Korniyerler çizilir( Şekil 1.7).
Şekil 1.7: Kolon Profillerinin çizilmesi
14
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır( Şekil 1.8).
40
20
040
28
0
400
310
Şekil 1.8: Çizgisel ölçülendirmenin yapılması
Hatch komutu kullanılarak tarama yapılır. Text komutu kullanılarak pozlar yazılır( Şekil 1.9).
40
200
40
280
400
310
L40x40
I 200
Şekil 1.9: Taramanın yapılması, yazıların yazılması
15
Line komutu ile kolon profili dış hatları görünüş düzlemine taşınarak çizilir. Line komutu ile korniyer ekseni çizilir. Offset komutu kullanılarak diğer korniyer eksenleri çoğaltılır(Şekil 1.10).
Şekil 1.10: Kolon Profillerinin görünüşleri çizilir
Line komutu ile kolon profili gövdesi kesik çizgi olarak çizilir(Şekil 1.11).
Şekil 1.11: Kolongövdeleri çizilir
16
Line komutu kullanılarak yatay örgü çubuklarının görünüşleri çizilir. Copy komutu kullanılarak diğer korniyer görünüşleri çoğaltılır( Şekil 1.12).
Şekil 1.12: Yatay örgü çubuklarının çizilmesi
Line komutu kullanılarak diyagonal örgü çubuklarının görünüşleri (korniyerler)çizilir.
Trim komutu kullanılarak görünmeyen kısımlar kırpılır( Şekil 1.13).
Şekil 1.13: Diyagonal örgü çubuklarının çizilmesi Şekil 1.14: Korniyer kesitlerinin yerleştirilmesi
Korniyer kesit yeri spline komutu kullanılarak çizilir. Korniyer kesitleri İnsert komutu ile yerleştirilir( Şekil 1.14).
17
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır( Şekil 1.15).
44
04
40
40
40
04
04
00
40
Şekil 1.15: Ölçülendirmenin yapılması
18
Text komutu kullanılarak pozlar yazılır. Son kontroller yapılarak çizim tamamlanır( Şekil 1.16).
40
20
04
0
28
0
400
310
L40x40
I 200
44
04
40
L40x40
L40x40
90 220 90
400
I 200
40
40
04
04
004
0
Şekil 1.16: Yazıların yazılması
19
1.3.2. Birleşik Kesitli Kolonların Bağ Levhaları İle Bağlantı Çizimleri
Bu tip bağlantıda, kolon profilleri dikdörtgen şeklinde kesilmiş çelik levhalarlabirbirine bağlanır. Bağ levhaları her bir profile en az iki perçinle tespit edilir veya perçinlerekarşılık gelen çevre dikiş kaynağı da kullanılabilir. Böylelikle örgü çubuklarındakidiyagonallerin görevi yerine geldiği için, ayrıca levhalara gerek kalmaz.
Bağ levhalarının kalınlığı, en az 8 mm olmalıdır. Levhanın genişliği, kolonu meydanagetiren profillerin yüksekliğinin 0,8 – 1,0 katı olarak alınır, ancak bu genişlik 15 cm’ den azolamaz. Birleşik kesitli bir kolonda en az üç adet bağ levhası bulunmalıdır. Bağ levhalarıolabildiğince mertebe kolonu eşit parçalara ayırmalıdır. Bu parçaların boyları yani levhaaralıkları hesap sonucu bulunur.
1.3.2.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak kolon profili çizilir. Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir. İnsert komutu ile kolon profilleri yerleştirilir( Şekil 1.17).
Şekil 1.17: Kolon Profillerinin çizilmesi
Line komutu kullanılarak bağ levhaları çizilir. Mirror komutu kullanılarak bağ levhası kolonun diğer tarafına çoğaltılır( Şekil
1.18).
Şekil 1.18: Bağ levhalarının çizilmesi
20
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır( Şekil 1.19).
10
20
010
22
0
400
310
Şekil 1.19: Ölçülendirmenin yapılması
Hatch komutu kullanılarak tarama yapılır. Text komutu kullanılarak pozlar yazılır( Şekil 1.20).
10
20
01
0
22
0
400
310
160x10
I 200
Şekil 1.20: Yazıların Yazılması
21
Line komutu ile kolon profili dış hatları görünüş düzlemine taşınarak çizilir. Line komutu ile korniyer ekseni çizilir. Offset komutu kullanılarak diğer bağ levhası eksenleri çoğaltılır( Şekil 1.21).
Şekil 1.21: Kolon Profillerinin görünüşünün çizilmesi
Line komutu ile kolon profili gövdesi kesik çizgi olarak çizilir( Şekil 1.22).
Şekil 1.22: Kolon Profil gövdesinin çizilmesi
22
Line komutu kullanılarak yatay bağ levhalarının görünüşleri çizilir. Copy komutu kullanılarak diğer bağ levha görünüşleri çoğaltılır( Şekil 1.23).
Şekil 1.23: Bağ levhalarının oluşturulması
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır( Şekil 1.24).
44
04
40
90 220 90
400
16
02
801
60
28
01
60
Şekil 1.24: Ölçülendirmenin yapılması
23
Text komutu kullanılarak pozlar yazılır. Son kontroller yapılarak çizim tamamlanır( Şekil 1.25).
440
44
0
160x10
90 220 90
400
I 200
16
02
801
602
80
16
0
10
20
01
02
20
400
310
160x10
I 200
Şekil 1.25: Ölçülendirmenin yapılması, yazıların yazılması
24
1.4. Çelik Kolon Başı Teşkili Çizim
Çelik yapılarda kirişlerden kolonlara gelen yüklerin, kolona eksenel basınç şeklindeetkimesi gerekir. Bu yükler, kirişlerin mesnet tepkilerinden oluşur. Büyük tekil kuvvetşeklindeki tepkilerin, kolon kesitine eşit (üniform) olarak dağılması, gerilme yığılmasıdenilen yer yer aşırı zorlamalara meyden vermemesi için kirişin oturacağı kolon başı özenleyapılmalıdır.
Kolon başının yapılmasında göz önünde bulundurulacak ikinci bir hususta kirişinoynamayacak şekilde kolona birleştirilmesidir. Deprem, dinamik etkiler, makine titreşimlerigibi etkilere karşı kiriş, cıvatalarla kolon başına birleştirilir.
1.4.1. Basit Kesitli Kolon Başı Teşkili Çizimi
Tek profilden yapılan kolonun başında kirişten gelen büyük yüklerle ezilme vegerilme yığılmaları olmaması kolon başına, kolon kesitini takviye edecek levhalar konur.Ayrıca kolonun üstüne yeterli kalınlıkta ve yükün kolona eksenel ve dengeli olarakulaştırılmasını sağlayacak bir baş levhası düzenlenir.
Kolon başı bu şekilde, takviye edildikten sonra kiriş baş levhasına doğrudan doğruyaoturtulamaz. Aksi durumda, açıklıkta aşağıya doğru sehim verdiğinden kiriş baş levhasıüzerinde hafifçe dönecek ve yayılma üçgen (veya yamuk) şeklinde olacağından kolondamoment oluşacaktır. Bu olumsuzluğun önüne geçmek için kirişin temas yüzeyi ile başlevhası arasına lâma demirinden yapılmış bir (merkezlilik demiri) parça konur. Bu parçaönceden göme başlı perçinle baş levhasına birleştirilir.
1.4.1.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak kolon profili ön ve yan görünüşü çizilir. Line komutu kullanılarak baş levhası çizilir. Line komutu kullanılarak merkezlilik levhası çizilir( Şekil 1.26).
Şekil 1.26: Kolon profilinin ön ve yan görünüşlerinin çizilmesi
Line komutu kullanılarak kiriş profil kesiti çizilir. Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir.
25
İnsert komutu ile kiriş profili yerleştirilir. Kiriş profil görünüşü çizilir( Şekil 1.27).
Şekil 1.27: Kiriş profil kesitinin ve görünüşünün çizilmesi
Line komutu kullanılarak takviye levhası çizilir. Line komutu kullanılarak korniyer kesiti çizilir. Line komutu kullanılarak korniyer görünüşü çizilir(Şekil 1.28).
Şekil 1.28: Takviye levhaları ve korniyerlerin çizilmesi
Line komutu kullanılarak blon çizilir. Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir.
26
İnsert komutu ile blon yerleştirilir( Şekil 1.29).
Şekil 1.29: Blonların çizilmesi
Linear Dimension komutu kullanılarak çizgisel ölçülendirme yapılır. Text komutu kullanılarak pozlar yazılır. Son kontroller yapılarak çizim tamamlanır(Şekil 1.30).
Korniyer
Takviyelevhası
HEB200
M16Merkezlilikdemiri
HEB200
220
9
Şekil 1.30: Ölçülendirmenin yapılması, yazıların yazılması
27
1.4.2. Birleşik Kesitli Kolon Başı Teşkili Çizimi
Birleşik kesitli kolonlarda aynı genel ilkeler, benzer şekilde takviye ve baş levhaları,merkezlilik demiri ve korniyerlerle gerçekleştirilirler.
1.4.2.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak kolon profili ön görünüşü çizilir. Line komutu kullanılarak bağ levhaları çizilir. Line komutu kullanılarak merkezlilik levhası çizilir. Line komutu kullanılarak kiriş profil kesiti çizilir. Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir. İnsert komutu ile kiriş profili yerleştirilir( Şekil 1.31).
Şekil 1.31: Kolon ön görünüşünün ve kiriş kesitinin çizilmesi
Line komutu kullanılarak kiriş görünüşü çizilir. Line komutu kullanılarak korniyerler çizilir( Şekil 1.32).
Şekil 1.32: Kiriş görünüşü ve korniyerin çizilmesi
28
İnsert komutu ile blon yerleştirilir( Şekil 1.33).
Şekil 1.33: Blonların yerleştirilmesi
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır( Şekil 1.34).
100
7070
100
340
85 230 85
400
200
300
160
302
10
Şekil 1.34: Ölçülendirmenin yapılması
Text komutu kullanılarak pozlar yazılır.
29
Son kontroller yapılarak çizim tamamlanır( Şekil 1.35).
100
70
70
100
340
85 230 85
400
200
300
160
30
210M16
M16
I 340
IP 550
U240
Şekil 1.35: Yazıların yazılması
30
1.4.3. Kolon Kiriş Bağlantı Çizimleri
Karkas yapılarda çelik kirişler, ya daha büyük esas kirişlere ya da kolonlara otururlar.Esas kiriş olarak adlandırılan ve diğer küçük kirişleri taşıyan ana kirişler de kolonlaraoturmaktadır.
Kirişlerin kolona bağlanmasında, kirişin statik hesabında esas alınan mesnet şekliningerçekleştirilmesi gerekir. Diğer taraftan kirişlerin kolona oturması iki şekilde olur.
Birincisinde, kirişin ucu kolona dayanır, yani kiriş kolonda sona erer ve devam etmez.Bu durumda kirişin oturuşu serbestçe (sabit mesnet) olabildiği gibi moment taşıyabilecekşekilde (ankastre mesnet) olabilir(Şekil 1.36.).
Şekil 1.36: Kirişin kolonda sona ermesi
İkinci şekilde kiriş, kolonda bitmez. Kolonu aşarak devam eder. Bu şekil konsollubasit kiriş sürekli kirişlerin orta mesnetlerinde ortaya çıkar. Bu durumda kirişin kolonuaşabilmesi için genel olarak kolon çift taraflı yapılır ve kiriş aradaki boşluktan geçirilir( Şekil1.37.).
Şekil 1.37: Kirişin kolonu aşarak devam etmesi
31
1.4.3.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak kolon profil kesiti çizilir. Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir. İnsert komutu ile kolon profili yerleştirilir. Line komutu kullanılarak kolon profili ön görünüşü çizilir( Şekil 1.38).
Şekil 1.38: Kolon profil kesiti ve ön görünüşünün çizilmesi
Line komutu kullanılarak bağ levhaları çizilir. Line komutu kullanılarak korniyer profil kesiti çizilir. Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir. İnsert komutu ile korniyer profili yerleştirilir( Şekil 1.39).
Şekil 1.39: Bağ levhaları ve korniyerleri çzilmesi
32
Line komutu kullanılarak kiriş üst ve ön görünüşü çizilir( Şekil 1.40).
Şekil 1.40: Kiriş üst ve ön görünüşünün çizilmesi
Line komutu kullanılarak blon çizilir. Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir. İnsert komutu ile blon yerleştirilir( Şekil 1.41).
Şekil 1.41: Blonların yerleştirilmesi
33
Linear Dimension komutu kullanılarak çizgisel ölçülendirme yapılır( Şekil1.42).
10
11
01
0
220
22
0
10
200
80
11
07
0
Şekil 1.42: Ölçülendirmenin yapılması
Text komutu kullanılarak pozlar yazılır. Son kontroller yapılarak çizim tamamlanır(Şekil 1.43).
10
110
10
220
220
10
200
80
M16
L80
HEB 220
IP200
110
70
Şekil 1.43: Yazıların yazılması
34
1.5. Çelik Kolon Ayağı Teşkili Çizim
Çelik kolon beton temelin üzerine hiçbir zaman doğrudan doğruya oturtulmaz.Çelikteki emniyet gerilmesi genellikle 1000 – 1400 kg/cm2 ve beton emniyet gerilmesinin de40 – 60 kg/cm2 olması nedeniyle kolon doğrudan doğruya temele oturtulursa, betondazımbalama etkisi meydana gelir. Bu nedenle, kolondaki P yükünün uygun şekilde yayılarakbetona, emniyet gerilmesinin üstünde bir gerilmenin etki etmesi engellenmelidir. Bu amaçlakolon altına bir taban levhası konur. Bu levhanın kalınlığı en az 2 cm olmalıdır. Levhanınalanı ise F=P/σem formülü ile bulunur. Taban levhası hesaplanan F alanında kare veya kareyeyakın dikdörtgen olarak yapılır ve kenar oranları, 1/1 – 2/3 olmalıdır.
1.5.1. Kolon Ayaklarının Teşkili Çizimleri
Kolon ayaklarını oluşturmak için yapılır.
1.5.1.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak kolon profil kesiti çizilir. Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir. İnsert komutu ile kolon profili yerleştirilir. Rectangle komutu kullanılarak taban levhası çizilir. Line komutu kullanılarak kolon profili ön görünüşü çizilir( Şekil 1.44).
Şekil 1.44: Kolon kesitinin ve ön görünüşünün çizilmesi
35
Line ve Offset komutu kullanılarak bağ levhaları çizilir( Şekil 1.45).
Şekil 1.45: Bağ levhalarının çizilmesi
Line ve Circle komutları kullanılarak blon delikleri çizilir( Şekil 1.46).
Şekil 1.46: Blon deliklerinin çizilmesi
36
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır( Şekil 1.47).
550
275
300
10
140
550
5020
150
1000500
25
500 100
5011
5
25
5050 450
275
250250
50
858
514
01
1510
250
1000
450
250 10 480 10
Şekil 1.47: Ölçülendirmenin yapılması
Text komutu kullanılarak pozlar yazılır. Hatch komutu kullanılarak tarama yapılır.
37
Son kontroller yapılarak çizim tamamlanır( Şekil 1.48).
550
275
300
101
40
550
10x200x1000 10x115x200
502
01
50
1000500
25
500 100
50 1
15
25
5050 450
27
5
250250
50
85
851
40
115
10
250
1000
450
250 10 480 10
12 M30
10 10U300
Şekil 1.48: Yazıların yazılması, taramanın yapılması
1.5.2. Kolon Temel Bağlantı Çizimleri
Çelik karkas yapılarda çelik kolonun tabanındaki gerilme, betonun gerilmesindenfazladır. Bu durumda çelik kolonun yükünü uygun şekilde yayarak iletmek üzere kolonunaltına bir çelik levha konur. Bu tip kolonlarda kolon ayağının temele bağlanması gerekir.Bağlantı sağlamak amacı ile temel betonu dökülürken 2 – 4 adet ankraj cıvatası konur.Cıvatalar gerekirse montajdan önce temel içerisinde açılan yuvalara konularak yüksek dozluçimento harcı veya epoksi reçinesi ile cıvataların etrafı doldurulur. Epoksi reçineli uygulamasıklıkla uygulanan bir yöntemdir. Eksantrik basınç etkisindeki kolonlarda, moment etkisi ile
38
taban levhasının altındaki gerilme yayılışı eşit olmaz. Dış merkez yükü taban levhasının birkısmına basınç yaptığında, karşı taraf yukarı doğru zorlanır. Bu durumu önlemek için ankrajcıvataları kullanılır( Şekil 1.49).
Şekil 1.49: Ankraj civataları
Temel üstünün tam bir düzlem şekline olmaması kolonun temele montaj kolaylığıbakımından, levha temele doğrudan doğruya oturtulmaz ve arada 20 – 50 mm kalınlıkta, sertkum ve 500 – 600 dozlu çimento ile yapılmış çimento şerbetinden bir yastık betonu yapılır.Böylelikle taban levhasının kolondan gelen yükü eşit (üniform) gerilmeler şeklinde temeleiletilmesi sağlanmış olur(Şekil 1.50.).
Şekil 1.50: Yastık betonu
39
1.5.2.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak temel bloğu çizilir. Line komutu kullanılarak kolon ayağının oturacağı harç tabakası çizilir. Kolon harç tabakasının üzerine move komutu kullanılarak yerleştirilir( Şekil
1.51).
Şekil 1.51: Temel bloğunun çizilmesi
Line komutu kullanılarak bulon ve cıvata çizilir. Block komutu ile kütüphaneye eklenir. İnsert komutu kullanlarak cıvata ve bulanlar yerleştirilir. Cıvata yuvaları Line ve Copy komutları kullanılarak oluşturulur( Şekil 1.52).
Şekil 1.52: Civataların yerleştirilmesi
40
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır( Şekil 1.53).
502
01
505
05
00
450 450
30
0
50
Şekil 1.53: Ölçülendirme yapılması
Text komutu kullanılarak pozlar ve açıklamalar yazılır. Hatch komutu kullanılarak tarama yapılır. Son kontroller yapılarak çizim tamamlanır( Şekil 1.54).
10x200x1000 10x115x200
50
20
150
RÖTRESiZ HARC
50
500
450 450
TEMEL 30
0
KIMYASAL (EPOKSI REÇINELI)DÜBEL UYGULAMASI
BETONDA AÇILACAK DELIK
TOZDAN TAMAMEN
ARINDIRILACAK
50
12 M24 BULON
Şekil 1.54: Yazıların yazılması tarama yapılması
41
1.6. Çelik Kolonların Eklenmesi Çizim
Bu amaçla, profiller perçin, cıvata, kaynakla ek levha veya lama demirleri ile birbirinebağlanır(Şekil 1.55.).
Şekil 1.55: Kolonların eklenmesi
1.6.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak kolon görünüşleri çizilir. Line komutu kullanılarak bağ levhaları çizilir( Şekil 1.56).
Şekil 1.56: Kolon görünüşlerinin ve bağ levhalarının çizilmesi
42
Circle komutu kullanılarak cıvata yerleri çizilir( Şekil 1.57).
Şekil 1.57: Cıvata yerlerinin çizilmesi
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır( Şekil 1.58).
45
440
323275 75 75 75
45
65
659
06
565
310
45
65
90
6545
65
4565
45
45 150 45
240 140
386438
65
654
54
56
565
Şekil 1.58: Ölçülendirmenin yapılması
Text komutu kullanılarak pozlar ve açıklamalar yazılır. Hatch komutu kullanılarak tarama yapılır.
43
Son kontroller yapılarak çizim tamamlanır( Şekil 1.59).
45
440
323275 75 75 7512M20x65
45
65
65
90
65
65
310
45
65
90
65
45
12M20x65
65
45
65
45
45 150 45
240
310240.12..........212Ø21 DELIK
212Ø21 DELIK140.15 440..........
140
386438
65
65
45
45
65
65
I300
Şekil 1.59: Yazıların yazılması, taramanın yapılması
44
UYGULAMA FAALİYETİ
Verilen profilleri birleşik kesitli kolon olarak düzenleyip, bağlantı çizimlerini yapınız.Not: Bağlantılar örgü çubukları ile sağlanacaktır.
U300
400
Örgü çubuğu: L50Yatay örgü çubukları arası mesafe: 50cmBirleşim: Kaynak
İşlem Basamakları Öneriler Programı çalıştırınız. Katman ayarlarını yapınız. Çizim sınırlarını belirleyiniz. Line komutunu kullanarak kolon profilini çiziniz. Block komutunu kullanarak kütüphaneye
ekleyiniz. İnsert komutu ile kolon profillerini yerleştiriniz. Line komutu kullanarak örgü çubuklarını
(korniyerler) çiziniz. Mirror komutunu kullanarak korniyeri kolonun
diğer tarafına çoğaltınız. Korniyer kesit yerini spline komutunu kullanarak
çiziniz. Korniyeri çiziniz. Linear Dimension ve Continue Dimension
komutlarını kullanarak çizgisel ölçülendirmeyapınız.
Hatch komutunu kullanarak tarama yapınız. Text komutunu kullanarak pozları yazınız. Line komutu ile kolon profilinin dış hatlarını
görünüş düzlemine taşıyarak çiziniz. Line komutu ile korniyer eksenini çiziniz. Offset komutunu kullanarak diğer korniyer
eksenlerini çoğaltınız. Line komutu ile kolon profili gövdesini kesik
çizgi olarak çiziniz. Line komutunu kullanarak yatay örgü
çubuklarının görünüşlerini çiziniz. Copy komutunu kullanarak diğer korniyer
görünüşlerini çoğaltınız.
Çizim sınırların ayarlarkenölçülendirmeyi de hesabakatmayı unuymayınız.
Eğer kullanacağınız profil kesitidaha önce çizilmiş ise tekrarçizmeyiniz.
Block komutu ile kütüphaneyeprofil eklerken block adı olarakprofil anma adını yazabilirsiniz.
Kesiti döndürmeniz gerekiyorsaİnsert komutunu kullanırkenAngle değerine istediğiniz açıyıgirebilirsiniz.
UYGULAMA FAALİYETİ
45
Line komutunu kullanarak diyagonal örgüçubuklarının görünüşlerini (korniyerleri) çiziniz.
Trim komutunu kullanarak görünmeyen kısımlarıkırpınız.
Korniyer kesit yerini spline komutunu kullanarakçiziniz.
Korniyer kesitlerini İnsert komutu ileyerleştiriniz.
Linear Dimension ve Continue Dimensionkomutlarını kullanarak çizgisel ölçülendirmeyapınız.
Text komutunu kullanarak pozları yazınız.
46
KONTROL LİSTESİ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?4 Kolon profillerini çizdiniz mi ?5 Profil kesitlerini kütüphaneye eklediniz mi ?6 İnsert komutu ile kolon profillerini yerleştirdiniz mi?7 Örgü çubuklarını (korniyerler) çizdiniz mi?8 Korniyeri çizdiniz mi?9 Çizgisel ölçülendirmeyi yaptınız mı?10 Tarama yaptınız mı?11 Pozları yazdınız mı?
12Kolon profilinin dış hatlarını görünüş düzlemine taşıyarakçizdiniz mi?
13 Korniyer eksenini çizdiniz mi?14 Diğer korniyer eksenlerini çoğalttınız mı?15 Yatay örgü çubuklarının görünüşlerini çizdiniz mi?
16Diyagonal örgü çubuklarının görünüşlerini (korniyerleri)çizdiniz mi?
17 Görünmeyen kısımları kırptınız mı?18 Korniyer kesitlerini yerleştirdiniz mi?19 Görünüşteki çizgisel ölçülendirmeyi yaptınız mı?20 Görünüşteki pozları yazdınız mı?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göredeğerlendiriniz. Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa, faaliyetedönerek ilgili konuyu tekrarlayınız.
47
Verilen profile basit kesitli kolon başı teşkili çizimlerini yapınız.
Başlık levhası: 12mmMerkezlilik levhası: 20x60Birleşim: BlonluKolon: HEB 200Kiriş kesiti: I180
İşlem Basamakları Öneriler Programı çalıştırınız. Katman ayarlarını yapınız.Çizim sınırlarınıbelirleyiniz. Line komutunu kullanarak kolon profilini çiziniz. Block komutunu kullanarak kütüphaneye
ekleyiniz. Line komutunu kullanarak kolon profilinin ön ve
yan görünüşünü çiziniz. Line komutunu kullanarak baş levhasını çiziniz. Line komutunu kullanarak merkezlilik levhasını
çiziniz. Line komutunu kullanarak kiriş profil kesitini
çiziniz. Block komutunu kullanarak kütüphaneye
ekleyiniz. İnsert komutu ile kiriş profilini yerleştiriniz. Kiriş profili görünüşünü çiziniz. Line komutunu kullanarak takviye levhasını
çiziniz. Line komutunu kullanarak korniyer kesitini
çiziniz. Line komutunu kullanarak korniyer görünüşünü
çiziniz. Line komutunu kullanarak blon çiziniz. Block komutunu kullanarak kütüphaneye
ekleyiniz. İnsert komutu ile blonu yerleştiriniz. Linear Dimension komutunu kullanarak çizgisel
ölçülendirmeyi yapınız. Text komutunu kullanarak pozları yazınız.
UYGULAMA FAALİYETİ
48
KONTROL LİSTESİ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?4 Kolon profilinin ön ve yan görünüşünü çizdiniz mi?5 Baş levhasını çizdiniz mi?6 Merkezlilik levhasını çizdiniz mi?7 Kiriş profil kesitini çizdiniz mi?8 Kiriş profilini yerleştirdiniz mi?9 Kiriş profili görünüşünü çizdiniz mi?10 Takviye levhasını çizdiniz mi?11 Korniyer kesitini çizdiniz mi?12 Korniyer görünüşünü çizdiniz mi?13 Blon çizdiniz mi?14 Blonları yerleştirdiniz mi?15 Çizgisel ölçülendirmeyi yaptınız mı?16 Pozları yazdınız mı?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göredeğerlendiriniz. Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa, faaliyetedönerek ilgili konuyu tekrarlayınız.
49
Verilen birleşik kesitli kolon başı teşkili çizimlerini yapınız.
300
350
L120
Başlık levhası: 10mmMerkezlilik levhası: 20x60Birleşim: BlonluKiriş kesiti: I300Korniyer: L50Bağ levhaları: 10mmKolon bağ levhaları ile oluşturulacaktır.
İşlem Basamakları Öneriler Programı çalıştırınız. Katman ayarlarını yapınız. Çizim sınırlarını belirleyiniz. Text komutunu kullanarak pozları yazınız. Line komutunu kullanarak kolon profilinin
ön görünüşünü çiziniz. Line komutunu kullanarak bağ levhalarını
çiziniz. Line komutunu kullanarak merkezlilik
levhasını çiziniz. Line komutunu kullanarak kiriş profil
kesitini çiziniz. Block komutunu kullanarak kütüphaneye
ekleyiniz. İnsert komutu ile kiriş profilini
yerleştiriniz. Line komutunu kullanarak kiriş görünüşünü
çiziniz. Line komutunu kullanarak korniyerleri
çiziniz. Line komutunu kullanarak kiriş görünüşünü
çiziniz. Line komutunu kullanarak korniyerleri
çiziniz. Linear Dimension ve Continue Dimension
komutlarını kullanarak çizgiselölçülendirmeyi yapınız.
Text komutunu kullanarak pozları yazınız.
UYGULAMA FAALİYETİ
50
KONTROL LİSTESİ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?4 Kolon profilinin ön görünüşünü çizdiniz mi?5 Bağ levhalarını çizdiniz mi?6 Merkezlilik levhasını çizdiniz mi?7 Kiriş profil kesitini çizdiniz mi?8 Kütüphaneye eklediniz mi?9 Kiriş profilini yerleştirdiniz mi?10 Kiriş görünüşünü çizdiniz mi?11 Korniyerleri çizdiniz mi?12 Kiriş görünüşünü çizdiniz mi?13 Korniyerleri çizdiniz mi?14 Çizgisel ölçülendirmeyi yaptınız mı?15 Pozları yazdınız mı?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göredeğerlendiriniz. Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa, faaliyetedönerek ilgili konuyu tekrarlayınız.
51
Verilen kolonun ayak ve temel bağlantı teşkili çizimlerini yapınız.
325
500
I300
Merkezlilik levhası: 20x60Birleşim: Blon (M20) ve kaynak (7mm)Korniyer: L50Taban levhası: 20mmCıvata ankraj boyu: 250 mmTemel bloğu yüksekliği: 500 mmTemel boyutu: 600x600mm
İşlem Basamakları Öneriler Programı çalıştırınız. Katman ayarlarını yapınız.Çizim sınırlarını belirleyiniz. Line komutunu kullanarak kolon profil kesitini çiziniz. Block komutunu kullanarak kütüphaneye ekleyiniz. İnsert komutu ile kolon profilini yerleştiriniz. Rectangle komutunu kullanarak taban levhasını çiziniz. Line komutunu kullanarak kolon profili ön görünüşünü
çiziniz. Line ve Offset komutlarını kullanarak bağ levhalarını
çiziniz. Line ve Circle komutlarını kullanarak blon deliklerini
çiziniz. Line komutunu kullanarak temel bloğunu çiziniz. Line komutunu kullanarak kolon ayağının oturacağı
harç tabakasını çiziniz. Kolonu harç tabakasının üzerine Move komutunu
kullanarak yerleştiriniz. Line komutunu kullanarak bulon ve cıvataları çiziniz. Block komutu ile kütüphaneye ekleyiniz. İnsert komutunu kullanarak cıvata ve bulanları
yerleştiriniz. Cıvata yuvalarını Line ve Copy komutlarını kullanarak
oluşturunuz. Linear Dimension ve Continue Dimension komutlarını
kullanarak çizgisel ölçülendirmeyi yapınız. Text komutunu kullanarak pozları ve açıklamaları
yazınız. Hatch komutunu kullanarak tarama yapınız.
UYGULAMA FAALİYETİ
52
KONTROL LİSTESİ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?4 Kolon profil kesitini çizdiniz mi?5 Kütüphaneye eklediniz mi?6 Kolon profilini yerleştirdiniz mi?7 Taban levhasını çizdiniz mi?8 Kolon profili ön görünüşünü çizdiniz mi?9 Bağ levhalarını çizdiniz mi?
10 Bulon deliklerini çizdiniz mi?11 Temel bloğunu çizdiniz mi?12 Kolon ayağının oturacağı harç tabakasını çizdiniz mi?13 Kolonu harç tabakasının üzerine yerleştirdiniz mi?14 Bulon ve cıvataları çizdiniz mi?15 Kütüphaneye eklediniz mi?16 Cıvata ve bulonları yerleştirdiniz mi?17 Cıvata yuvalarını oluşturdunuz mu?18 Çizgisel ölçülendirmeyi yaptınız mı?19 Pozları ve açıklamaları yazdınız mı?20 Tarama yaptınız mı?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göredeğerlendiriniz. Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa, faaliyetedönerek ilgili konuyu tekrarlayınız.
53
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Aşağıdaki cümlelerde verilen bilgiler doğru ise (D), yanlış ise (Y) yazınız.
1. ( ) Kolonlar yüklerini daha aşağıdaki kolonlara ve oradan da döşemelere ulaştırırlar.
2. ( ) Birleşik kesitli kolonlarda, kolon profillerinin birbirlerine bağlanması içikullanılan çelik levhalara Bağ levhası denir.
3. ( ) Büyük kesitli bir profil yerine, toplam kesiti, büyük profil kesitinin aynı olan ikiveya daha fazla sayıda küçük profil kullanılırsa, kolon daha fazla yük taşıyabilir.
4. ( ) Block komutu kullanılarak tüm standart profillerin kesitleri çizilip kütüphaneoluşturulur.
5. ( ) Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak tarama yapılır.
6. ( ) Text komutu kullanılarak çizgisel ölçülendirme yapılır.
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevapverirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız.Cevaplarınızın tümü doğru ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
54
ÖĞRENME FAALİYETİ–2
Çelik temel kesit ve birleşim detaylarını standart ve yönetmeliklere uygun olarakçizebileceksiniz.
Çevrenizde bulunan yapım aşamasındaki çelik yapıları gezerek inceleyiniz.
Yapının temel sistemini inceleyiniz.
Çelik temellerle ilgili internet ortamında araştırma yapınız.
Gerekli notları alınız.
2. ÇELİK TEMELLERÇelik yapılarda genellikle betonarme temel şekilleri uygulanır. Yer altı suyu
rutubetinden korunması için özel olarak üretilen çelik profiller ve borular kullanılır.Betonarmeye oranla çekme ve basınç gerilmeleri fazladır ve pahalıya mal olur. Genellikletekil, ızgara ve derin kazık temeller şeklinde yapılır.
2.1. Çelik Temel Çizim
2.1.1. Çelik Tekil Temel Çizimleri
Bu temeller çelik ve betonarme malzeme kullanılarak yapılırlar. Tekil temellerde enbasit temel şekli, yuvalı temel şeklidir. Çelik kolonun yükünü ileteceği temel yuvası, 10 – 20cm daha geniş olacak şekilde hazırlanır. Çelik kolon yuvaya oturtulduktan sonra yanlardakalan boşluk beton ile doldurulur( Şekil 2.1.).
Şekil 2.1: Çelik tekil temel
ÖĞRENME FAALİYETİ–2
ARAŞTIRMA
AMAÇ
55
2.1.1.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak akslar çizilir. Line komutu kullanılarak kolon profili çizilir. Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir. İnsert komutu ile kolonlar aksların kesişim noktalarına yerleştirilir( Şekil 2.2).
3880
300
0
300
0
3880
A B
2
1
2
1
A B
Şekil 2.2: Aksların ve kolonların yerleştirilmesi
56
Rectangle komutu ile kolon yuvaları çizilir( Şekil 2.3).
3880
300
0
300
0
3880
A B
2
1
2
1
A B
Şekil 2.3: Kolon yuvalarının çizilmesi
Offset komutu kullanılarak ampartman ve temel dış kenarı oluştururlur( Şekil2.4).
57
3880
300
0
300
0
3880
A B
2
1
2
1
A B
Şekil 2.4: Temel dış kenarlarının oluşturulması
58
Line komutu kullanılarak ampartman ara kesitleri çizilir( Şekil 2.5).
3880
3000
3000
3880
A B
2
1
2
1
A B
Şekil 2.5: Ampartmanların çizilmesi
59
Line ve Offset komutları kullanılarak bağ kirişleri çizilir( Şekil 2.6).
3880
300
0
300
0
3880
A B
2
1
2
1
A B
Şekil 2.6: Bağ kirişlerinin çizilmesi
60
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır( Şekil 2.7).
3880
30
00
30
00
3880
A
420 200 420 2840 420 200 420
1040 2840 1040
42
02
00
42
01
96
04
20
20
04
20
10
40
19
60
10
40
B
2
1
2
1
A B
-0.70
Şekil 2.7: Ölçülendirmenin yapılması
Text komutu kullanılarak pozlar yazılır. Line komutu kullanılarak kesit yeri çizilir.
61
Son kontroller yapılarak çizim tamamlanır(Şekil 2.8).
3880
300
0
300
0
3880
A
HEB240ÇS2
HEB240ÇS2
420 200 420 2840 420 200 420
1040 2840 1040
42
02
00
42
01
96
04
20
20
04
20
10
40
19
60
104
0
B
2
1
2
1
A B
A
A
BB
HEB200 L=364BK
HEB200 L=364BK
HE
B2
00
L=
27
4B
K
HE
B2
00
L=
27
4B
K
T11040x1040 T11040x1040
T11040x1040T11040x1040
-0.70
Şekil 2.8: Yazıların yazılması
62
2.1.2. Çelik Izgara Temel Çizimleri
Bu temel sisteminde, kolonun altına iki veya daha fazla I veya H profil yan yanagetirilerek ızgara şeklinde çelik temel yapılır. Izgara profilleri düzeltilmiş, beton dökülmüşve yalıtılmış zemin üzerine oturtulur. Çelik kolon yanlarına konulan levha ve L profillerleızgaraya bağlanır.
Temelin oturacağı yüzey geniş ise U veya I profilleri yan yana getirildikten sonracıvata veya kaynakla birleştirilerek ızgara temel yapılır. Çelik profillerin su ve rutubettenkorunması için etrafına koruyucu beton dökülür.
İki çelik kolonun birbirine yakın olması halinde birleşik ızgara temel yapılır.Kolonların oturtulacağı yerde gerekirse taban levhası konularak bağlantı sağlanır.( Şekil2.9.).
Şekil 2.9: Izgara temel
2.1.2.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak akslar çizilir. Line komutu kullanılarak kolon profili çizilir. Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir. İnsert komutu ile kolonlar aksların kesişim noktalarına yerleştirilir. Rectangle komutu ile taban levhaları çizilir( Şekil 2.10).
A B
3880
Şekil 2.10: Çelik tekil temel
Line komutu kullanılarak ızgara profili çizilir.
63
Profiller Copy komutu kullanılarak ızgara profili çoğaltılır( Şekil 2.11).
A B
3880
Şekil 2.11: Izgara profillerinin çoğaltılması
Line komutu kullanılarak kolon altındaki korniyer çizilir. Korniyeler Copy komutu kullanılarak çoğaltılır. Rectangle komutu beton dolgu kısımlar çizilir( Şekil 2.12).
A B
3880
Şekil 2.12: Korniyerlerin çizilmesi
64
Line komutu kullanılarak bağ kirişleri çizilir( Şekil 2.13.).
A B
3880
Şekil 2.13: Bağ kirişlerinin çizilmesi
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır( Şekil 2.14).
45
7.5
200
457
.5
111
5
420 200 420
1040
2837.5 420 200 420
2837.5 1040
A B
3880
Şekil 2.14: Ölçülendirmenin yapılması
Text komutu kullanılarak pozlar yazılır. Line komutu kullanılarak kesit yeri çizilir.
65
Son kontroller yapılarak çizim tamamlanır.( Şekil 2.15).
BK HEB 200 L=364
457
.52
00
457.5
111
5
420 200 420
1040
2837.5 420 200 420
2837.5 1040
HEB 240ÇS2
T1 1040x1115 T1 1040x1115
A B
3880
45x45/10
U 200x14
Şekil 2.15: Yazıların yazılması
2.1.3. Çelik Kazık Temel Çizimleri
Temele gelen yüklerin derinde bulunan tabakalara iletilmesi için yapılan temelşekildir. Yer altı suyu ve rutubetinden korunması için bakırlı çelikten genellikle H profiliveya boru şeklinde üretilen özel malzeme kullanılır. Boru şeklinde olanlar silindirik veyakonik şekilli, düz, çekme veya vidalı yapılır. Çelik kazıklar elle veya şahmerdan adı verilenmakinelerle çakılır. Borular çakıldıktan sonra içleri beton ile doldurulur( Şekil 2.16).
a-) H profil kazıkb-) Sivri kazıkc-) Vidalı kazık
Şekil 2.16: Kazık temeller
66
2.1.3.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak akslar çizilir( Şekil 2.17).
A B C D
1
2
3
1
2
2000 2000 2000
200
020
00
200
0
Şekil 2.17:
67
Aksların kesişimlerine profil kazıklar yerleştirilir( Şekil 2.18).
A B C D
1
2
3
1
2
2000 2000 2000
200
02
000
200
0
Şekil 2.18:
68
Line komutu kullanılarak radye temel çizilir( Şekil 2.19).
A B C D
1
2
3
1
2
2000 2000 2000
2000
2000
2000
Şekil 2.19: Radye temel çizilmesi
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır.
Text komutu kullanılarak pozlar yazılır.
69
Son kontroller yapılarak çizim tamamlanır( Şekil 2.20).
A B C D
1
2
3
1
2
2000 2000 2000
20
002
00
0
20
00
I300 L=840 I300 L=840 I300 L=840 I300 L=840
I300 L=840 I300 L=840 I300 L=840 I300 L=840
I300 L=840
ÇS1 ÇS2 ÇS3 ÇS4
ÇS5 ÇS6 ÇS7 ÇS8
ÇS9
BETONARMERADYETEMEL
+0.20
-0.30
Şekil 2.20: Ölçülendirmenin yapılması, yazıların yazılması
2.2. Çelik Temel Kesit Çizim
Temel planlarından yararlanarak temel kesitleri çizilir.
2.2.1. Çelik Tekil Temel Kesit Çizimleri
Çelik tekil temellerin kesit çizimlerinin yapılması aşağıda açıklanmıştır.
2.2.1.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak zemin çizgisi çizilir. Offset komutu kullanılarak ampartman yüksekliği ve temel yüksekliği
çizilir(Şekil 2.21).
Şekil 2.21: Zemin çizgisi ve temel derinliğinin oluşturulması
70
Line komutu kullanılarak temel papucu kesit düzlemine taşınarak çizilir(Şekil2.22).
3880
A
420
200
420
1040
B
2 2
A
BB
HEB 200 L=364BK
HE
B20
0L
=2
74
HE
B20
0L
=2
74
T1 1040x1040 T1 1040x1040
-0.70
Şekil 2.22: Temel papucunun kesit düzlemine taşınması
Offset komutu kullanılarak zemin tesviye betonu çizilir. Line komutu kullanılarak kolonlar kesit düzlemine taşınarak çizilir( Şekil 2.23).
Şekil 2.23: Kolonların çizilmesi
Line komutu kullanılarak görünüşte kalan bağ kirişi çizilir( Şekil 2.24).
Şekil 2.24: Bağ kirişlerinin çizilmesi
71
İnsert komutu kullanılarak bağ kirişi kesiti yerleştirilir( Şekil 2.25).
Şekil 2.25: Bağ kirişi kesitlerinin yerleştirilmesi
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır.
Hatch komutu kullanılarak tarama yapılır( Şekil 2.26).
240 3640 240
50
300
200
50
300
200
Şekil 2.26: Ölçülendirme yapılması, tarama yapılması
Text komutu kullanılarak pozlar yazılır. Son kontroller yapılarak çizim tamamlanır( Şekil 2.27).
240 3640 240
50
30
02
00
50
30
02
00
T1 1040x1040 T1 1040x1040
HEB 240ÇS2
HEB 200
Şekil 2.27: Yazıların yazılması
72
2.2.2. Çelik Izgara Temel Kesit Çizimleri
Temel planlarından yararlanarak temel kesitleri çizilir.
2.2.2.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak zemin çizgisi çizilir( Şekil 2.28).
Şekil 2.28: Zemin çizgisinin çizilmesi
Offset komutu kullanılarak temel yüksekliği oluşturulur. Line komutu kullanılarak temel papucu kesit düzlemine taşınarak çizilir(Şekil
2.29).
BK HEB 200 L=364
457.
52
0045
7.5
1115
420 200 420
1040
2837.5 420 200 420
2837.5 1040
HEB 240ÇS2
T1 1040x1115 T1 1040x1115
45x45/10
U 200x14
Şekil 2.29: Temel yüksekliğinin oluşturulması
Offset komutu kullanılarak zemin tesviye betonu çizilir. İnsert komutu kullanılarak ızgara kesiti yerleştirilir. Line komutu ile ızgarayı birleştiren cıvata çizilir( Şekil 1.30).
Şekil 2.30: Izgaraların yerleştirilmesi
Line komutu kullanılarak kolonlar kesit düzlemine taşınarak çizilir.
73
Line komutu kullanılarak korniyerler çizilir( Şekil 2.31).
Şekil 2.31: Kolonların ve korniyerlerin çizilmesi
Line komutu kullanılarak görünüşte kalan bağ kirişi çizilir. İnsert komutu kullanılarak bağ kirişi kesiti yerleştirilir ( Şekil 2.32).
Şekil 2.32: Bağ kirişinin çizilmesi
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır.
Hatch komutu kullanılarak tarama yapılır. Text komutu kullanılarak pozlar yazılır. Son kontroller yapılarak çizim tamamlanır( Şekil 2.33).
20
0
HEB200
HEB 240ÇS2
L50x50
22
55
0
T1 1040x1115 T1 1040x1115
U200
20
02
007
5
Şekil 2.33: Ölçülendirme, tarama yapılması, yazıların yazılması
2.2.3. Çelik Kazık Temel Kesit Çizimleri
Çelik kazık temellerin kesit çizimlerinin yapılması aşağıda açıklanmıştır.
2.2.3.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak zemin çizgisi çizilir.
74
Offset komutu kullanılarak grobeton ve temel yüksekliği oluşturulur(Şekil2.34).
Şekil 2.34: Temel yüksekliğinin oluşturulması
Line komutu kullanılarak kazığın oturacağı aks çizilir. Spline komutu kullanılarak temel derinliği çizilir( Şekil 2.35).
Şekil 2.35: Temel derinliğinin çizilmesi
75
Line komutu kullanılarak ilk kazık çizilir( Şekil 2.36).
Şekil 2.36: Kazığın çizilmesi
Copy kullanılarak diğer kazıklar yerleştirilir( Şekil 2.37).
Şekil 2.37: Kazığın çoğaltılması
Trim komutu kullanılarak kazık kesitlerinin yerleşeceği alan boşaltılır.
76
İnsert komutu kullanılarak kazık kesitleri yerleştirilir( Şekil 2.38).
Şekil 2.38: Kazık kesitlerinin yerleştirilmesi
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır.
Hatch komutu kullanılarak tarama yapılır. Text komutu kullanılarak pozlar yazılır. Son kontroller yapılarak çizim tamamlanır(Şekil 2.39).
100
500
8400
2000 2000 2000
I 300 L=840I 300 L=840 I 300 L=840 I 300 L=840
100
300
200
BETONARME RADYE TEMEL
Şekil 2.39: Ölçülendirme, tarama yapılması, yazıların yazılması
77
UYGULAMA FAALİYETİ
Verilen kolonlara yuvalı betonarme tekil temel düzenleyerek plan ve kesitleriniçiziniz.
3000
3000
3000
3000
A C
2
1
2
1
A C
B
B
3000
3000
Kolon:HEB220Temel boyutları: 120x120x50Bağ kirişi: HEB220
İşlem Basamakları Öneriler Programı çalıştırınız. Katman ayarlarını yapınız. Çizim sınırlarını belirleyiniz. Line komutunu kullanarak aksları çiziniz. Line komutunu kullanarak kolon profilini çiziniz. Block komutunu kullanarak kütüphaneye ekleyiniz. İnsert komutu ile kolonları aksların kesişim noktalarına
yerleştiriniz. Rectangle komutu ile kolon yuvalarını çiziniz. Offset komutunu kullanarak ampartman ve temel dış kenarını
oluşturunuz. Line komutunu kullanarak ampartman ara kesitlerini çiziniz. Line ve Offset komutlarını kullanarak bağ kirişlerini çiziniz. Line komutunu kullanarak zemin çizgisini çiziniz. Offset komutunu kullanarak ampartman ve temel yüksekliğini
çiziniz. Line komutunu kullanarak temel papucunu kesit düzlemine
taşıyıp çiziniz. Offset komutunu kullanarak zemin tesviye betonunu çiziniz. Line komutunu kullanarak kolonları kesit düzlemine taşıyıp
çiziniz. Line komutunu kullanarak görünüşte kalan bağ kirişini çiziniz. İnsert komutunu kullanarak bağ kirişi kesitini yerleştiriniz. Linear Dimension ve Continue Dimension komutlarını
kullanarak çizgisel ölçülendirmeyi yapınız. Hatch komutunu kullanarak tarama yapınız. Text komutunu kullanarak pozları yazınız.
UYGULAMA FAALİYETİ
78
KONTROL LİSTESİ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?4 Aksları çizdiniz mi?5 Kolon profilini çizdiniz mi?6 Kütüphaneye eklediniz mi?7 Kolonları aksların kesişim noktalarına yerleştirdiniz mi?8 Kolon yuvalarını çizdiniz mi?9 Ampartman ve temel dış kenarını oluşturdunuz mu?10 Ampartman ara kesitlerini çizdiniz mi?11 Bağ kirişlerini çizdiniz mi?12 Line komutunu kullanarak zemin çizgisini çizdiniz mi?13 Ampartman ve temel yüksekliğini çizdiniz mi?14 Temel papucunu kesit düzlemine taşıyıp çizdiniz mi?15 Zemin tesviye betonunu çizdiniz mi?16 Kolonları kesit düzlemine taşıyıp çizdiniz mi?17 Görünüşte kalan bağ kirişini çizdiniz mi?18 Bağ kirişi kesitini yerleştirdiniz mi?19 Çizgisel ölçülendirmeyi yaptınız mı?20 Hatch komutunu kullanarak tarama yaptınız mı?21 Text komutunu kullanarak pozları yazdınız mı?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göredeğerlendiriniz. Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa, faaliyetedönerek ilgili konuyu tekrarlayınız.
79
Verilen kolonun altına ızgara temel düzenleyerek plan ve kesitini çiziniz.
Kolon:2xU240Temel boyutları: 120x120Izgara: U240 (çift sıra)
İşlem Basamakları Öneriler Programı çalıştırınız. Katman ayarlarını yapınız. Çizim sınırlarını belirleyiniz. Line komutunu kullanarak akslar çiziniz. Line komutunu kullanarak kolon profili çiziniz. Block komutunu kullanarak kütüphaneye ekleyiniz. İnsert komutu ile kolonları aksların kesişim noktalarına yerleştiriniz. Rectangle komutu ile taban levhalarını çiziniz. Line komutunu kullanarak ızgara profilini çiziniz. Profiller Copy komutunu kullanarak ızgara profilini çoğaltınız. Line komutunu kullanarak kolon altındaki korniyeri çiziniz. Korniyeleri Copy komutunu kullanarak çoğaltınız. Rectangle komutu ile beton dolgu kısımları çiziniz. Line komutunu kullanarak bağ kirişlerini çiziniz. Line komutunu kullanarak zemin çizgisini çiziniz. Offset komutunu kullanarak temel yüksekliğini oluşturunuz. Line komutunu kullanarak temel papucunu kesit düzlemine taşıyıp
çiziniz. Offset komutunu kullanarak zemin tesviye betonunu çiziniz. İnsert komutunu kullanarak ızgara kesitini yerleştiriniz. Line komutu ile ızgarayı birleştiren cıvatayı çiziniz. Line komutunu kullanarak kolonları kesit düzlemine taşıyıp çiziniz. Line komutunu kullanarak korniyerleri çiziniz. Line komutunu kullanarak görünüşte kalan bağ kirişini çiziniz. İnsert komutunu kullanarak bağ kirişi kesitini yerleştiriniz. Linear Dimension ve Continue Dimension komutlarını kullanarak
çizgisel ölçülendirmeyi yapınız. Hatch komutunu kullanarak tarama yapınız. Text komutunu kullanarak pozları yazınız.
UYGULAMA FAALİYETİ
80
KONTROL LİSTESİ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?4 Aksları çizdiniz mi?5 Kolon profili çizdiniz mi?6 Kütüphaneye eklediniz mi?7 Kolonları aksların kesişim noktalarına yerleştirdiniz mi?8 Taban levhalarını çizdiniz mi?9 Izgara profilini çizdiniz mi?
10 Izgara profilini çoğalttınız mı?11 Kolon altındaki korniyeri çizdiniz mi?12 Korniyeleri çoğalttınız mı?13 Beton dolgu kısımları çizdiniz mi?14 Bağ kirişlerini çizdiniz mi?15 Zemin çizgisini çizdiniz mi?16 Temel yüksekliğini oluşturdunuz mu?17 Temel papucunu kesit düzlemine taşıyıp çizdiniz mi?18 Zemin tesviye betonunu çizdiniz mi?19 Izgara kesitini yerleştirdiniz mi?20 Izgarayı birleştiren cıvatayı çizdiniz mi?21 Kolonları kesit düzlemine taşıyıp çizdiniz mi?22 Korniyerleri çizdiniz mi?23 Görünüşte kalan bağ kirişini çizdiniz mi?24 Bağ kirişi kesitini yerleştirdiniz mi?25 Çizgisel ölçülendirmeyi yaptınız mı?26 Tarama yaptınız mı?27 Pozları yazdınız mı?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göredeğerlendiriniz. Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa, aaliyetedönerek ilgili konuyu tekrarlayınız.
81
Verilen kazık temel planını ve kesitini çiziniz.
3000
3000
3000
3000
A C
2
1
2
1
A C
B
B
3000
3000
620 620
620
620
620
620
Kazık:HEB300Temel derinliği:900Radye temelyüksekliği: 70
İşlem Basamakları Öneriler Programı çalıştırınız. Katman ayarlarını yapınız. Çizim sınırlarını belirleyiniz. Line komutunu kullanarak aksları çiziniz. Aksların kesişimlerine profil kazıklarını yerleştiriniz. Line komutunu kullanarak radye temeli çiziniz. Line komutunu kullanarak zemin çizgisini çiziniz. Offset komutunu kullanarak grobeton ve temel
yüksekliğini oluşturunuz. Line komutunu kullanarak kazığın oturacağı aksı çiziniz. Spline komutunu kullanarak temel derinliğini çiziniz. Line komutunu kullanarak ilk kazığı çiziniz. Copy komutunu kullanarak diğer kazıkları yerleştiriniz. Trim komutunu kullanarak kazık kesitlerinin yerleşeceği
alanı boşaltınız. İnsert komutunu kullanarak kazık kesitlerini yerleştiriniz. Linear Dimension ve Continue Dimension komutlarını
kullanarak çizgisel ölçülendirmeyi yapınız. Hatch komutunu kullanarak taramayı yapınız. Text komutunu kullanarak pozları yazınız.
UYGULAMA FAALİYETİ
82
KONTROL LİSTESİ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?4 Aksları çizdiniz mi?5 Aksların kesişimlerine profil kazıklarını yerleştirdiniz mi?6 Radye temeli çizdiniz mi?7 Zemin çizgisini çizdiniz mi?8 Grobeton ve temel yüksekliğini oluşturdunuz mu?9 Kazığın oturacağı aksı çizdiniz mi?10 Temel derinliğini çizdiniz mi?11 İlk kazığı çizdiniz mi?12 Diğer kazıkları yerleştirdiniz mi?13 Kazık kesitlerinin yerleşeceği alanı boşalttınız mı?14 Kazık kesitlerini yerleştirdiniz mi?15 Çizgisel ölçülendirmeyi yaptınız mı?16 Taramayı yaptınız mı?17 Pozları yazdınız mı?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göredeğerlendiriniz. Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa, faaliyetedönerek ilgili konuyu tekrarlayınız.
83
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Aşağıdaki cümlelerde verilen bilgiler doğru ise (D), yanlış ise (Y) yazınız.
1. ( ) Çelik temellerin yer altı suyu rutubetinden korunması için özel olarak üretilençelik profiller ve borular kullanılır.
2. ( ) Tekil temellerde en basit temel şekli, yuvalı temel şeklidir.
3. ( ) Izgara profilleri düzeltilmiş, beton dökülmüş ve yalıtılmış zemin üzerineoturtulur.
4. ( ) Temele gelen yüklerin derinde bulunan tabakalara iletilmesi için yapılan temelşekli çelik kazık temeldir.
5. ( ) İnsert komutu ile kolon yazıları yazılır.
6. ( ) Hatch komutu kullanılarak kütüphane oluşturulur.
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevapverirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız.Cevaplarınızın tümü doğru ise bir sonraki öğrenme faaliyetine geçiniz.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
84
ÖĞRENME FAALİYETİ–3
Çelik duvar kesit ve birleşim detaylarını standart ve yönetmeliklere uygun olarakçizebileceksiniz.
Çevrenizde bulunan çelik yapıları gezerek inceleyiniz.
Yapının duvar sistemini inceleyiniz.
Çelik duvarlala ilgili internet ortamında araştırma yapınız.
Gerekli notları alınız.
3. ÇELİK DUVARLAR
3.1. Çelik Yapı İç Duvar Çizim
Çelik yapılarda iç duvarlar, gazbeton bloklar, alçı paneller, briket veya tuğla ileyapılabilmektedir.
3.1.1. Tipik İç Duvar Çizimleri
Gazbeton bloklar, briket veya tuğla ile yapılan duvarlardır. Geleneksel yapımyöntemlerine benzerliğinden çoklukla tercih edilirler( Şekil 3.1).
Şekil 3.1: Tipik iç duvar
ÖĞRENME FAALİYETİ–3
ARAŞTIRMA
AMAÇ
85
3.1.1.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak kolonlar arasına duvar aksı çizilir( Şekil 3.2).
Şekil 3.2: Duvar aksının çizilmesi
Offset komutu kullanılarak duvar kalınlığı oluşturulur(Şekil 3.3).
Şekil 3.3: Duvar kalınlığının oluşturulması
Offset komutu kullanılarak sıva kalınlığı oluşturulur( Şekil 3.4).
Şekil 3.4: Sıva kalınlığının oluşturulması
86
3.1.2. Bükme Sac İç Duvar Çizimleri
Galvanizli saclardan bükülerek elde edilen U ve C profillerine alçı panellerin monteedilmesiyle iç duvarlar oluşturulur. Tablo 3.1’ de U ve C profillerine ait boyutlar verilmiştir.
U Profili ProfilSacKalınlığı
BirimAğırlık
En Boy Uzunluk
U 50 0,60 mm. 4,60 kg/m² 28 mm 51 mm 3000 mmU 75 0,60 mm. 4,60 kg/m² 31 mm 76 mm 3000 mm
U 100 0,60 mm. 4,60 kg/m² 30 mm 101 mm 3000 mm
C Profili
C 50 0,60 mm. 4,60 kg/m² 46 mm 50 mm 3000 mmC 75 0,60 mm 4,60 kg/m² 47 mm 73,8 mm 3000 mm
C 100 0,60 mm. 4,60 kg/m² 47 mm 100 mm 3000 mm
Tablo 3.1: U ve C profil boyutları
Tablo 3.2.’ de alçı levhalara ait boyutlar verilmiştir.
Alçı LevhaLevhaGenişliği
LevhaKalınlığı
Levha Uzunluğu Birim Ağırlık
60090012001250
6 2500-3000 4,60 kg/m²9,5 2400-2500-3000 4,60 kg/m²
12,52500-26002700-2800-3000
4,60 kg/m²
15 2500 4,60 kg/m²18 2500 4,60 kg/m²25 2500 4,60 kg/m²
Tablo 3.2: Alçı levha boyutları
Bükme saclardan metal alt iskelet oluşturulur. Metal alt iskelet Bükme sacprofillerinin döşeme, duvar ve tavana tespit edilmesiyle oluşturulur.( Şekil 3.5).
Şekil 3.5: Metal iskelet
87
Profiller özel L şeklinde bağlantı aparatları kullanılarak veya prfil içinde kendiekseninde döndürülmek suretiyle sıkıştırılarak birleştirilirler( Şekil 3.6).
Şekil 3.6: İskeletin birleştirilmesi
Alçı paneller tek veya çift katlı olarak iskelet sistem üzerine vida ile monte edilirler(Şekil 3.7).
Şekil 3.7: Vida ile alçı panel montajı
Önceden delinmiş bükme sac dikmelerden oluşan duvarlara elektrik, telefon, su vb.tesisat elemanları kısa sürede ve kolaylıkla monte edilebirir( Şekil 3.8).
Şekil 3.8: Bükme sac profillerde tesisat delikleri
2- U profil5- Delikli U profil6- Bağlantı elemanı
Bağlantıelemanı
88
Tesisat duvarları metal destekli olarak yapılırlar. Metal destekler, profiller arasınayapılan galvanizli hatıllar ile yapılır. Profiller arasına lavabo, klozet vb. elemanlar için özeltaşıyıcılar yerleştirilir( Şekil 3.9).
Şekil 3.9: Tesisat duvarı
3.1.2.1. İşlem Sırası
Bükme sac profil kesiti Line komutu kullanılarak çizilir. Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir( Şekil 3.10).
Şekil 3.10: Sac profil kesitinin çizilmesi
89
Bükme sac profillerin oturacağı aks çizilir( Şekil 3.11).
Şekil 3.11: Profil aksının çizilmesi
İnsert kolutu kullanılarak ilk profil yerleştirilir. Array komutu kullanılarak profil istenilen aralıkta ve sayıda çoğaltılır(Şekil
3.12).
Şekil 3.12: Profillerin yerleştirilmesi
Line komutu kullanılarak görünüşte kalan profil çizilir(Şekil 3.13).
Şekil 3.13: Görünüşteki profilin çizilmesi
90
Offset komutu kullaılarak alçı levha kalınlığı oluşturulur(Şekil 3.14).
Şekil 3.14: Alçı levha kalınlığının oluşturulması
Linear Dimension komutu kullanılarak ölçülendirme yapılır. Text komutu kullanılarak poz numaraları yazılır( Şekil 3.15).
Şekil 3.15: Ölçülendirme yapılması, yazıların yazılması
91
3.1.3. Özel Yalıtımlı İç Duvar Çizimleri
Dikmeler arasına ısı, ses ve yangına karşı yalıtım malzemesi konularak yapılırlar(Şekil3.16).
Şekil 3.16: Yalıtımlı duvar
3.1.3.1. İşlem Sırası
Bükme sac profil kesiti Line komutu kullanılarak çizilir. Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir. Bükme sac profillerin oturacağı aks çizilir. İnsert komutu kullanılarak ilk profil yerleştirilir. Array komutu kullanılarak profil istenilen aralıkta ve sayıda çoğaltılır. Line komutu kullanılarak görünüşte kalan profil çizilir. Circle komutu kullanılarak yalıtım sembolü çizilir(Şekil 3.17).
Şekil 3.17: Yalıtım sembolünün çizilmesi
Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir.
92
İnsert komutu kullanılarak ilk yalıtım yerleştirilir( Şekil 3.18).
Şekil 3.18: Yalıtımın yerleştirilmesi
Array komutu kullanılarak yalıtım istenilen aralıkta ve sayıda çoğaltılır( Şekil3.19).
Şekil 3.19: Yalıtımın yerleştirilmesi
Offset komutu kullanılarak alçı levha kalınlığı oluşturulur. Linear Dimension komutu kullanılarak ölçülendirme yapılır. Text komutu kullanılarak poz numaraları yazılır( Şekil 3.20).
Şekil 3.20: Levha kalınlığının oluşturulması, ölçülendirme yapılması, yazıların yazılması
93
3.2. Çelik Yapı Dış Duvar Çizim
Genel olarak, iç tarafında alçı panel dış tarafında hava koşullarına dayanıklı birkaplama ile aralarındaki yalıtım malzemesinden oluşmaktadır. Şekil 18’de tipik dış duvargörülmektedir( Şekil 3.21.).
Şekil 3.21: Tipik dış duvar
3.2.1. Prefabrik Beton Panelli Dış Duvar Çizimleri
İskelet sisteme dışarıdan takılarak yapılırlar. Bu duvarlar zaman ve işçilikten kazançsağlamaktadır. Panellerin bir kısmı mevcut iskelet sisteme bir konstrüksiyon aracılığıylaarada hava boşluğu kalacak şekilde tespit edilebileceği gibi; bir kısmı da boşlukbırakılmadan ankraj elemanlarıyla bağlanır( Şekil 3.22.).
94
Şekil 3.22: Beton panelli dış duvar
Resim 3.1.’ de çelik konstrüksüyon ile betonarme panellerin birleşimi gözükmektedir.Dış yüzeyi betonarme panel olarak inşa edilen yapı dış etkilere karşı dayanıklı halegelmektedir. Özellikle araç trafiğinin yoğun olduğu bir tesiste darbe etkisine karşı dışcephenin betonarme panel olarak tercih edilmesi gerekebilir. Bazı yapılarda darbelere karşıbelli bir yüksekliğe kadar betonarme daha sonra da daha hafif paneller kullanılmıştır.
95
Resim 3.1: Beton panelli dış duvar
Betonarme paneller değişik şekil ve ölçülerde üretilebilirler. Orta kısımlarında yalıtımmalzemesi kullanılmasıyla ayrıca yalıtım yapmaya gerek kalmaz( Şekil 3.23.).
Şekil 3.23: Yalıtımlı panel
Beton
Beton
Polistiren yalıtım
96
3.2.1.1. İşlem Sırası
Betonarme prefabrik panel Line komutu kullanılarak çizilir. Panel Block kamutu kullanılarak kütüphaneye eklenir( Şekil 3.24).
Şekil 3.24: Prefabrik panelin çizilmesi
Blon Line ve Arc komutu kullanılarak çizilir. Blon Block kamutu kullanılaarak kütüphaneye eklenir( Şekil 3.25).
Şekil 3.25: Blonun çizilmesi
Panelin yerleşeceği hiza Line komutu kullanılarak çizilir( Şekil 3.26).
Şekil 3.26: Panelin yerleşeceği aksın çizilmesi
İnsert komutu kullanılarak panel yerleştirilir( Şekil 3.27).
Şekil 3.27: Panelin yerleştirilmesi
Copy komutu kullanılarak diğer paneller yerleştirilir( Şekil 3.28).
Şekil 3.28: Panellerin çoğaltılması
L profil Line komutu kullanılarak çizilir. Profil Block kamutu kullanılarak kütüphaneye eklenir.
97
İnsert komutu kullanılarak L profiller yerleştirilir( Şekil 3.29).
Şekil 3.29: L profillerin yerleştirilmesi
İnsert komutu kullanılarak Blonlar yerleştirilir( Şekil 3.30).
Şekil 3.30: Blonların yerleştirilmesi
Linear Dimension ve Continue Dimension komutu kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır(Şekil 3.31).
Şekil 3.31: Ölçülendirmenin yapılması
Circle ve Text komutu kullanılarak detay yerleri çizilir.
98
Text komutu kullanılarak poz numaraları ve malzeme açılımları yapılır(Şekil3.32).
Şekil 3.32: Yazıların yazılması
3.2.2. Metal Panel Dış Duvar Çizimleri
Bu tür duvarlar daha çok endüstri yapılarında kullanılır(Resim 3.2).
Resim 3.2: Metal panel dış duvar
Duvar kaplaması olarak trapez sac veya özel üretimli levhalar kullanılır. Alimünyumlevhalar hafif ve işlenmeleri kolay olduklarından tercih edilirler. Şekil 21’ de trapez levhagörülmektedir( Şekil 3.33).
99
Şekil 3.33: Trapez sac kaplama
Alimünyum lehhalar çeşitli büyüklüklerde ve şekillerde yapılırlar. Daha çok giydirmecephelerde tercih edilir( Şekil 3.34).
Şekil 3.34: Alimünyum kaplama
100
3.2.2.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak kutu profiller çizilir Profil Block kamutu kullanılarak kütüphaneye eklenir. Insert komutu ile kutu profiller aksına yerleştirilir( Şekil 3.35).
Şekil 3.35: Kutu profillerin yerleştirilmesi
Offset komutu kullanılarak duvar ve alçı levha kalınlığı oluşturulur( Şekil 3.36).
Şekil 3.36: Alçı levha kalınlığının oluşturulması
Line komutu kullanılarak trapez levha çizilir Block komutu ile kütüphaneye eklenir.( Şekil 3.37).
Şekil 3.37: Trapez levhanın çizilmesi
Insert komutu ile trapez levhalar yerleştirilir.
101
Trapez levhaları sabitleyen vidalar Line ve Circle komutları kullanılarak çizilir(Şekil 3.38).
Şekil 3.38: Trapez levhaların yerleştirilmesi
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır( Şekil 3.39).
Şekil 3.39: Ölçülendirmenin yapılması
İnsert komutu kullanılarak yalıtımlar yerleştirilir(Şekil 3.40).
Şekil 3.40: Yalıtımların yerleştirilmesi
Detay yeri Circle ve Text komutu kullanılarak çizilir.
102
Text komutu kullanılarak malzeme açılımı yapılır(Şekil 3.41.).
Şekil 3.41: Yazıların yazılması
3.2.3. Ahşap Üzeri Metal Kaplama Dış Duvar Çizimleri
Bu tür duvarlarda metal cephe kaplamaları, çelik konstrüksiyona bağlanmış ahşaplevhalara tesbit edilir(Şekil 3.42.).
Şekil 3.42: Ahşap üzeri metal kaplama
3.2.3.1. İşlem Sırası
Line komutu kullanılarak kutu profiller çizilir Profil Block kamutu kullanılarak kütüphaneye eklenir. Insert komutu ile kutu profiller aksına yerleştirilir( Şekil 3.43).
Şekil 3.43: Kutu profillerin çizimi ve yerleştirilmesi
103
Offset komutu kullanılarak duvar, ahşap ve alçı levha kalınlığı oluşturulur(Şekil 3.44).
Şekil 3.44: Duvar kalınlıklarının oluşturulması
Line komutu kullanılarak metal levha çizilir Block komutu ile kütüphaneye eklenir( Şekil 3.45).
Şekil 3.45: Metal levhanın çizimi
Insert komutu ile metal levhalar yerleştirilir( Şekil 3.46).
Şekil 3.46: Metal levhaların yerleştirilmesi
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır( Şekil 3.47).
Şekil 3.47: Ölçülendirmenin yapılması
104
İnsert komutu kullanılarak yalıtımlar yerleştirilir( Şekil 3.48).
Şekil 3.48: Yalıtımların yerleştirilmesi
Detay yeri Circle ve Text komutu kullanılarak çizilir. Text komutu kullanılarak malzeme açılımı yapılır( Şekil 3.49).
Şekil 3.49: Yazıların yazılması
3.2.4. Cam Perde Dış Duvar Çizimleri
Çelik yapılarda galeri boşluklarına gelen yapı duvarları cam perde duvar ileyapılabilir( Resim 3.3).
Resim 3.3: Cam perde dış duvar
105
Cam perdeler özel aparatlarla çelik konstrüksiyona bağlanırlar( Resim 3.4).
Resim 3.4: Cam perde bağlantı aparatları
3.2.4.1. İşlem Sırası Line komutu kullanılarak cam çizilir( Şekil 3.50).
Şekil 3.50: Camın çizilmesi
Taşıyıcıların oturacağı akslar Line komutu kullanılarak çizilir( Şekil 3.51).
Şekil 3.51: Taşıyıcı akslarının çizilmesi
106
Line ve Circle komutları kullanılarak ara ve köşe taşıyıcılar çizilir( Şekil 3.52).
Şekil 3.52: Taşıyıcıların çizilmesi
Copy ve Move komutları kullanılarak taşıyıcılar akslarına yerleştirilir(Şekil3.53.).
Şekil 3.53: Taşıyıcıların yerleştirilmesi
Line komutu kullanılarak köşe örümcek çizilir( Şekil 3.54).
Şekil 3.54: Köşe örümceğin çizilmesi
107
Line komutu kullanılarak düz örümcek çizilir( Şekil 3.55).
Şekil 3.55: Düz örümceğin çizilmesi
Block komutu kullanılarak kütüphaneye eklenir. İnsert komutu ile örümcekler çizime yerleştirilir( Şekil 3.56).
Şekil 3.56: Örümceklerin yerleştirilmesi
Line komutu kullanılarak taşıyıcılar arasına gergiler çizilir( Şekil 3.57).
Şekil 3.57: Gergilerin çizilmesi
108
Linear Dimension ve Continue Dimension komutları kullanılarak çizgiselölçülendirme yapılır( Şekil 3.58).
Şekil 3.58: Ölçülendirmenin yapılması
Detay yeri Circle ve Text komutu kullanılarak çizilir. Text komutu kullanılarak malzeme açılımı yapılır( Şekil 3.59).
Şekil 3.59: Yazıların yazılması
109
UYGULAMA FAALİYETİ
Verilen kolonlar arasına 10 cm kalınlığında tipik duvar çizimini yapınız. Kolon profili:2xU200
235
İşlem Basamakları Öneriler Programı çalıştırınız. Katman ayarlarını yapınız. Çizim sınırlarını belirleyiniz. Line komutunu kullanarak kolonlar arasına
duvar aksı çiziniz. Offset komutunu kullanarak duvar kalınlığı
oluşturunuz. Offset komutunu kullanarak sıva kalınlığı
oluşturunuz.
UYGULAMA FAALİYETİ
110
KONTROL LİSTESİ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?4 Kolonlar arasına duvar aksı çizdiniz mi?5 Duvar kalınlığı oluşturdunuz mu?6 Sıva kalınlığı oluşturdunuz mu?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göredeğerlendiriniz. Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa, faaliyetedönerek ilgili konuyu tekrarlayınız.
111
Verilen kolonlar arasına bükme sac duvar çizimini yapınız.
Kolon profili: 2xU200Duvar profili: U 100 bükme sacAlçı levha: 600x2500x9,5mm
235
İşlem Basamakları Öneriler Programı çalıştırınız. Katman ayarlarını yapınız. Çizim sınırlarını belirleyiniz. Bükme sac profil kesitini Line komutunu
kullanarak çiziniz. Block komutunu kullanarak kütüphaneye
ekleyiniz. Bükme sac profillerin oturacağı aksı
çiziniz. İnsert komutunu kullanarak ilk profili
yerleştiriniz. Array komutunu kullanarak profili
istenilen aralıkta ve sayıda çoğaltınız. Line komutunu kullanarak görünüşte
kalan profili çiziniz. Offset komutunu kullanarak alçı levha
kalınlığı oluşturunuz. Linear Dimension komutunu kullanarak
ölçülendirme yapınız. Text komutunu kullanarak poz
numaralarını yazınız.
UYGULAMA FAALİYETİ
112
KONTROL LİSTESİ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?4 Bükme sac profil kesitini çizdiniz mi?5 Kütüphaneye eklediniz mi?6 Bükme sac profillerin oturacağı aksı çizdiniz mi?7 İlk profili yerleştirdiniz mi?8 Profili istenilen aralıkta ve sayıda çoğalttınız mı?9 Görünüşte kalan profili çizdiniz mi?
10 Alçı levha kalınlığı oluşturdunuz mu?11 Ölçülendirme yaptınız mı?12 Poz numaralarını yazdınız mı?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göredeğerlendiriniz. Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa, faaliyetedönerek ilgili konuyu tekrarlayınız.
113
Verilen kolonlar arasına yalıtımlı bükme sac duvar çizimini yapınız.
Kolon profili: 2xU200Duvar profili: U 100 bükme sacAlçı levha: 600x2500x9,5mm
235
İşlem Basamakları Öneriler Programı çalıştırınız. Katman ayarlarını yapınız. Çizim sınırlarını belirleyiniz. Bükme sac profil kesiti Line komutunu
kullanarak çiziniz. Block komutunu kullanarak kütüphaneye
ekleyiniz. Bükme sac profillerinin oturacağı aksı çiziniz. İnsert komutunu kullanarak ilk profili
yerleştiriniz. Array komutunu kullanarak profili istenilen
aralıkta ve sayıda çoğaltınız. Line komutunu kullanarak görünüşte kalan
profili çiziniz. Circle komutunu kullanarak yalıtım sembolünü
çiziniz. Block komutunu kullanarak kütüphaneye
ekleyiniz. İnsert komutunu kullanarak ilk yalıtımı
yerleştiriniz. Array komutunu kullanarak yalıtımı istenilen
aralıkta ve sayıda çoğaltınız. Offset komutunu kullanarak alçı levha
kalınlığını oluşturunuz. Linear Dimension komutunu kullanarak
ölçülendirme yapınız. Text komutunu kullanarak poz numaralarını
yazınız.
UYGULAMA FAALİYETİ
114
KONTROL LİSTESİ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?4 Bükme sac profil kesiti çizdiniz mi?5 Kütüphaneye eklediniz mi?6 Bükme sac profillerinin oturacağı aksı çizdiniz mi?7 İlk profili yerleştirdiniz mi?8 Profili istenilen aralıkta ve sayıda çoğalttınız mı?9 Görünüşte kalan profili çizdiniz mi?10 Yalıtım sembolünü çizdiniz mi?11 Kütüphaneye eklediniz mi?12 İlk yalıtımı yerleştirdiniz mi?13 Yalıtımı istenilen aralıkta ve sayıda çoğalttınız mı?14 Alçı levha kalınlığını oluşturdunuz mu ?15 Ölçülendirme yaptınız mı?16 Poz numaralarını yazdınız mı?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göredeğerlendiriniz. Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa, faaliyetedönerek ilgili konuyu tekrarlayınız.
115
Verilen kolonlara betonarme prefabrik duvar paneli çizimini yapınız.
Betonarme panel: 210x70x10 (yalıtımlı)Korniyer: L60Birleşim: M20Kolon: HEB 200
200 200
İşlem Basamakları Öneriler Programı çalıştırınız. Katman ayarlarını yapınız. Çizim sınırlarını belirleyiniz. Betonarme prefabrik paneli Line
komutunu kullanarak çiziniz. Paneli Block kamutunu kullanarak
kütüphaneye ekleyiniz. Blonu Line ve Arc komutunu kullanarak
çiziniz. Blonu Block komutunu kullanarak
kütüphaneye ekleyiniz. Panelin yerleşeceği hizayı Line komutunu
kullanarak çiziniz. İnsert komutunu kullanarak paneli
yerleştiriniz. Copy komutunu kullanarak diğer
panelleri yerleştiriniz. L profili Line komutunu kullanarak
çiziniz. Profili Block komutu kullanarak
kütüphaneye ekleyiniz. İnsert komutunu kullanarak L profilleri
yerleştiriniz. İnsert komutu kullanılarak Blonları
yerleştiriniz. Linear Dimension ve Continue
Dimension komutunu kullanarak çizgiselölçülendirmeyi yapınız.
Circle ve Text komutunu kullanarakdetay yerlerini çiziniz.
Text komutunu kullanarak poz numaralarıve malzeme açılımlarını yazınız.
UYGULAMA FAALİYETİ
116
KONTROL LİSTESİ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?4 Betonarme prefabrik paneli çizdiniz mi?5 Paneli kütüphaneye eklediniz mi?6 Blonu çizdiniz mi?7 Blonu kütüphaneye eklediniz mi?8 Panelin yerleşeceği hizayı çizdiniz mi?9 Paneli yerleştirdiniz mi?10 Diğer panelleri yerleştirdiniz mi?11 L profilini çizdiniz mi?12 Profili kütüphaneye eklediniz mi?13 L profilleri yerleştirdiniz mi?14 İnsert komutu kullanılarak Blonları yerleştiriniz.15 Çizgisel ölçülendirmeyi yaptınız mı?16 Detay yerlerini çizdiniz mi?17 Poz numaraları ve malzeme açılımlarını yazdınız mı?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göredeğerlendiriniz. Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa, faaliyetedönerek ilgili konuyu tekrarlayınız.
117
Verilen kolonlara metal panel duvar çizimini yapınız.
Metal panel: 210x70x10 (yalıtımlı)Kutu profil: 50x100Alçı levha: 900x2500Metal panel: trapez sac (90x250)Kolon: HEB 200
200 200
İşlem Basamakları Öneriler Programı çalıştırınız. Katman ayarlarını yapınız. Çizim sınırlarını belirleyiniz. Line komutunu kullanarak kutu profilleri
çiziniz. Profili Block komutunu kullanarak
kütüphaneye ekleyiniz. Insert komutu ile kutu profilleri aksına
yerleştiriniz. Offset komutunu kullanarak duvar ve alçı
levha kalınlığını oluşturunuz. Line komutunu kullanarak trapez levhayı
çiziniz. Block komutu ile kütüphaneye ekleyiniz. Insert komutu ile trapez levhaları
yerleştiriniz. Trapez levhaları sabitleyen vidaları Line ve
Circle komutlarını kullanarak çiziniz. Linear Dimension ve Continue Dimension
komutlarını kullanarak çizgiselölçülendirmeyi yapınız.
İnsert komutunu kullanarak yalıtımlarıyerleştiriniz.
Detay yerini Circle ve Text komutukullanılarak çiziniz.
Text komutunu kullanarak malzemeaçılımını yapınız.
UYGULAMA FAALİYETİ
118
KONTROL LİSTESİ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?4 Kutu profilleri çizdiniz mi?5 Kütüphaneye eklediniz mi?6 Kutu profilleri aksına yerleştirdiniz mi?7 Duvar ve alçı levha kalınlığını oluşturdunuz mu?8 Trapez levhayı çizdiniz mi?9 Kütüphaneye eklediniz mi?10 Trapez levhaları yerleştirdiniz mi?11 Trapez levhaları sabitleyen vidaları çizdiniz mi?12 Çizgisel ölçülendirmeyi yaptınız mı?13 Yalıtımları yerleştirdiniz mi?14 Detay yerini çizdiniz mi?15 Malzeme açılımını yaptınız mı?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göredeğerlendiriniz. Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa, faaliyetedönerek ilgili konuyu tekrarlayınız.
119
Verilen kolonlar arasına perde cam duvar çizimini yapınız. Taşıyıcıları verilen akslarayerleştiriniz.
İşlem Basamakları Öneriler Programı çalıştırınız. Katman ayarlarını yapınız. Çizim sınırlarını belirleyiniz. Line komutunu kullanarak camı çiziniz Taşıyıcıların oturacağı aksları Line
komutunu kullanarak çiziniz. Line ve Circle komutlarını kullanarak ara
ve köşe taşıyıcıları çiziniz. Copy ve Move komutlarını kullanarak
taşıyıcıları akslarına yerleştiriniz. Line komutunu kullanarak köşe örümceği
çiziniz. Line komutunu kullanarak düz örümceği
çiziniz. Block komutunu kullanarak kütüphaneye
ekleyiniz. İnsert komutu ile örümcekleri çizime
yerleştiriniz. Line komutunu kullanarak taşıyıcılar
arasına gergileri çiziniz. Linear Dimension ve Continue Dimension
komutlarını kullanarak çizgiselölçülendirmeyi yapınız.
Detay yerini Circle ve Text komutukullanılarak çiziniz.
Text komutunu kullanarak malzemeaçılımını yapınız.
UYGULAMA FAALİYETİ
120
KONTROL LİSTESİ
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?4 Camı çizdiniz mi?5 Taşıyıcıların oturacağı aksları çizdiniz mi?6 Ara ve köşe taşıyıcıları çizdiniz mi?7 Taşıyıcıları akslarına yerleştirdiniz mi?8 Köşe örümceği çizdiniz mi?9 Düz örümceği çizdiniz mi?10 Kütüphaneye eklediniz mi?11 Örümcekleri çizime yerleştirdiniz mi?12 Taşıyıcılar arasına gergileri çizdiniz mi?13 Çizgisel ölçülendirmeyi yaptınız mı?14 Detay yerini çizdiniz mi?15 Malzeme açılımını yaptınız mı?
DEĞERLENDİRME
Uygulama faaliyetinde yapmış olduğunuz çalışmayı kontrol listesine göredeğerlendiriniz. Yapmış olduğunuz değerlendirme sonucunda eksiğiniz varsa, faaliyetedönerek ilgili konuyu tekrarlayınız.
121
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
Aşağıdaki cümlelerde verilen bilgiler doğru ise (D), yanlış ise (Y) yazınız.
1. ( ) Çelik yapılarda iç duvarlar, gazbeton bloklar, alçı paneller, briket veya tuğla ileyapılabilmektedir.
2. ( ) Galvanizli saclardan bükülerek elde edilen U ve C profillerine alçı panellerinmonte edilmesiyle iç duvarlar oluşturulur
3. ( ) Alçı paneller tek veya çift katlı olarak iskelet sistem üzerine kavela ile monteedilirler.
4. ( ) Önceden delinmiş bükme sac dikmelerden oluşan duvarlara elektrik, telefon, suvb. tesisat elemanları kısa sürede ve kolaylıkla monte edilebilir.
5. ( ) Offset komutu kullanılarak diğer korniyer eksenleri silinir.
6. ( ) Trim komutu kullanılarak görünmeyen kısımlar kırpılır.
DEĞERLENDİRME
Cevaplarınızı cevap anahtarıyla karşılaştırınız. Yanlış cevap verdiğiniz ya da cevapverirken tereddüt ettiğiniz sorularla ilgili konuları faaliyete geri dönerek tekrarlayınız.Cevaplarınızın tümü doğru ise modül değerlendirmeye geçiniz.
ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME
122
MODÜL DEĞERLENDİRMEAşağıdaki performans testleri ile modülle kazandığınız yeterliliği ölçebilirsiniz.
Gerçekleşme düzeyine göre evet – hayır seçeneklerinden uygun olan kutucuğu işaretleyiniz.
Performans testi değerlendirmesi sonucunda eksik olduğunuz konuları yeniden tekrarederek eksik bilgilerinizi tamamlayınız.
ÇELİK KOLON ÇİZİMİ PERFORMANS TESTİDersinadı
Bilgisayarla Çelik Proje Çizim Öğrencinin
AmaçÖğrenci Çelik Kolon Kesit VeBirleşim Detaylarını Çizebileceksiniz.
Adı soyadı
Konu Çelik Kolonlar Sınıf Nu.Zaman Başlangıç saati
Bitiş saatiHarcanan süre
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?
2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?
3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?
4 Kolon profillerini çizebiliyor musunuz?
5 Block komutunu kullanabiliyor musunuz?
6 İnsert komutunu kullanabiliyor musunuz?
7Örgü çubukları ile birleşik kolon çizimlerini yapabiliyormusunuz?
8 Kolon baş levhasını çizebiliyor musunuz?
9 Merkezlilik levhasını çizebiliyor musunuz?
10 Kiriş profil kesitini çizebiliyor musunuz?
11 Kiriş profili görünüşünü çizebiliyor musunuz?
12 Takviye levhasını çizebiliyor musunuz?
13 Blon çizebiliyor musunuz?
14 Basit kesitli kolon başı teşkili çizimlerini yapabiliyor musunuz?
15Birleşik kesitli kolon başı teşkili çizimleriniyapabiliyor musunuz?
16 Taban levhasını çizebiliyor musunuz?
17 Bağ levhalarını çizebiliyor musunuz?
18 Bulon deliklerini çizebiliyor musunuz?
19 Kolon ayağının oturacağı harç tabakasını çizebiliyor musunuz?
20 Cıvata yuvalarını oluşturabiliyor musunuz?
21 Ayak ve temel bağlantı teşkili çizimlerini yapabiliyor musunuz?
22 Çizgisel ölçülendirmeyi yapabiliyor musunuz?
23 Tarama yapabiliyor musunuz?
24 Pozları ve açıklamaları yapabiliyor musunuz?
MODÜL DEĞERLENDİRME
123
ÇELİK TEMEL ÇİZİMİ PERFORMANS TESTİDersinadı
Bilgisayarla Çelik Proje Çizim Öğrencinin
AmaçÖğrenci Çelik Temel KesitleriniVe Birleşim Detaylarını Çizebileceksiniz.
Adı soyadı
Konu Çelik Temeller Sınıf Nu.Zaman Başlangıç saati
Bitiş saatiHarcanan süre
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?
2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?
3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?
4Kolonları aksların kesişim noktalarınayerleştirebiliyor musunuz?
5 Kolon yuvalarını çizebiliyor musunuz?
6 Ampartman ve temel dış kenarını oluşturabiliyor musunuz?
7 Bağ kirişlerini çizebiliyor musunuz?
8 Ampartman ve temel yüksekliğini çizebiliyor musunuz?
9 Temel papucunu çizebiliyor musunuz?
10 Zemin tesviye betonunu çizebiliyor musunuz?
11 Yuvalı betonarme temel çizimini yapabiliyor musunuz?
12 Taban levhalarını çizebiliyor musunuz?
13 Izgara profilini çizebiliyor musunuz?
14 Kolon altındaki korniyeri çizebiliyor musunuz?
15 Beton dolgu kısımları çizebiliyor musunuz?
16 Temel yüksekliğini oluşturabiliyor musunuz?
17 Izgara kesitini yerleştirebiliyor musunuz?
18 Izgara temel çizimini yapabiliyor musunuz?
19 Profil kazıklarını yerleştirebiliyor musunuz?
20 Radye temeli çizebiliyor musunuz?
21 Zemin çizgisini çizebiliyor musunuz?
22 Grobeton ve temel yüksekliğini oluşturabiliyor musunuz?
23 Kazığın oturacağı aksı çizebiliyor musunuz?
24 Temel derinliğini çizebiliyor musunuz?
25 Kazıkları çizebiliyor musunuz?
26 Kazık temel çizimlerini yapabiliyor musunuz?
27 Çizgisel ölçülendirmeyi yaptınız mı?
28 Taramayı yaptınız mı?
29 Pozları yazdınız mı?
124
ÇELİK DUVAR ÇİZİMİ PERFORMANS TESTİDersin adı Bilgisayarla Çelik Proje Çizim Öğrencinin
AmaçÖğrenci Çelik Duvar Kesitlerini VeBirleşim Detaylarını Çizebileceksiniz.
Adı soyadı
Konu Çelik Duvarlar Sınıf Nu.Zaman Başlangıç saati
Bitiş saatiHarcanan süre
Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1 Programı çalıştırdınız mı ?
2 Katman ayarlarını yaptınız mı ?
3 Çizim sınırlarını belirlediniz mi?
4 Kolonlar arasına tipik duvar çizebiliyor musunuz?
5 Bükme sac profil kesitini çizebiliyor musunuz?
6 Kolonlar arasına bükme sac duvar çizebiliyor musunuz?
7 Yalıtım sembolünü çizebiliyor musunuz?
8 Kolonlar arasına özel yalıtımlı duvar çizebiliyor musunuz?
9 Betonarme prefabrik paneli çizdiniz mi?
10 Blonu çizebiliyor musunuz?
11 Betonarme prefabrik paneli yerleştirebiliyor musunuz?
12Kolonlar arasına betonarme prefabrik panel duvarçizebiliyor musunuz?
13 Kutu profilleri çizebiliyor musunuz?
14 Kutu profilleri aksına yerleştirebiliyor musunuz?
15 Trapez levhayı çizebiliyor musunuz?
16 Trapez levhaları yerleştirebiliyor musunuz?
17 Trapez levhaları sabitleyen vidaları çizebiliyor musunuz?
18 Kolonlar arasına metal panel duvar çizebiliyor musunuz?
19 Ara ve köşe taşıyıcıları çizebiliyor musunuz?
20 Taşıyıcıları akslarına yerleştirebiliyor musunuz?
21 Köşe örümceği çizebiliyor musunuz?
22 Düz örümceği çizebiliyor musunuz?
23 Örümcekleri çizime yerleştirebiliyor musunuz?
24 Taşıyıcılar arasına gergileri çizebiliyor musunuz?
125
CEVAP ANAHTARLARI
ÖĞRENME FAALİYETİ-1’İN CEVAP ANAHTARI
1 Y2 D3 D4 D5 Y6 Y
ÖĞRENME FAALİYETİ-2’NİN CEVAP ANAHTARI
1 D2 D3 D4 D5 Y6 Y
ÖĞRENME FAALİYETİ-3’ÜN CEVAP ANAHTARI
1 D2 D3 Y4 D5 Y6 D
CEVAP ANAHTARLARI
126
KAYNAKÇA COŞKUN, Ali İhsan, Bilgisayarla Çelik Çizimler Ders Notu, Yayınlanmamış. COŞKUN Ali İhsan, Serpil IRK, Abdullah KAYHAN, Feride AŞIK, İbrahim
ERİM; Yapı Resamlığı X. Sınıf İş ve İşlem Yaprakları Temel Ders Kitabı,Devlet Kitapları, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 2005
GÜNGÖR Yüksel, Çelik Çizimler Modülü, MEB MEGEP İnşaat TeknolojisiAlanı 10. Sınıf Modülü, Ankara, 2007.
KUTLU Şahin, Çelik Yapılar Temel Ders Kitabı, S.H.Ç.E.K Basımevi,Ankara, 2001.
OYMAEL Sabit, Yapı Bilgisi III Temel Ders Kitabı, Milli Eğitim Basımevi,İstanbul, 2003.
KAYNAKÇA