Bốn mươi năm nói láo

7/25/2019 Bn mi nm ni lo

1/95

BON MI NAM

NOI LAO(1)

BON MI NAM NOI LAO 1

http://ebooks.vdcmedia.com

(1) In theo ban in cua Nha xuat ban Van hoa Thong tin - 1993


2/95

Thanh knh dang Cau, M,Co Minh.Men tang Khoai, Lang, Hau.

V.B

2 TUYEN TAP VU BANG



3/95

PHAN I

BAO TEU




4/95

Noi lao ma chi, nghe lao chi

Dan da lun phun hat ma riChuyen i a chan khong buon nhac

Th than nghe ma ke may li.

Bo Tung Linh, tac gia Lieu Trai Ch D, m au taptruyen bat hu bang bon cau th tren, a cho ngi tahe thay ong lay lam vinh d lam nghe noi lao, khongcoi thien ha ra g. , noi lao ay, nghe lao ay, th hoi

a chet ai cha? Ho Bo hn thien ha ve cho o: damnhan huch toet ngay la mnh noi lao, mnh a noilao, noi lao noi leu nh the con hn la noi chuyeni: xau qua.

Bay gi, ngi ta goi nghe lam bao la nghe noi laoan tien. Ke viet bai nay nga vao nghe o a lau, homnay, ngoi gi lai cuon so ky c cua mnh, xin nhan ngayla mnh lam nghe noi lao. V the tac gia lay au etap ky c la Bon Mi Nam Noi Lao ch khong dame la Bon Mi Nam Lam Bao, v tac gia nhan thay

4 TUYEN TAP VU BANG



5/95

rang noi lao la mot cai vinh d, lam nghe noi lao lalam mot nghe ac biet t ai dam em ra khoe khoang.Thc vay, a so cac nha lam bao bay gi nghe thaydanh t lam bao noi lao an tien ngoai mat th co vebat can, nhng tham tam th hi gian: tai sao lam motcai nghe cao quy nh nghe bao, tai sao lanh mot cai smang nghiem trong la hng dan d luan, tai sao phung

s mot quyen lc ln manh vao bc th t tren trai atnay ma co ngi dam bao la lam nghe noi lao?

Thu thc co lam luc toi cung tng la toi oai, manghe toi la nghe ghe gm thc; nhng gap luc maychieu gio sm, mnh rat thanh thc vi long, toi camthay rang ngh nh vay, ch la mnh t doi mnh. elong len ban tay, toi ch thay toi la mot anh noi laotrng ky, noi lao vo toi va, noi lao ra tien, e ket cucen bay gi mang lay cai nghiep vao than, khong saog c, anh la c phai tiep tuc noi lao cho en chet- v toi biet chac se khong the nao thoat c hai bantay sat boc nhung cua ba chua bao. Ngay khi bat aulam cai nghe ieu ng nay, co phai toi a nghe thaycac bac an anh lap i lap lai cau noi cua Jules Janin:Nghe bao a ngi ta i en bat c au - mien lathoat c no ra?




6/95

Toi khong tin nh vay. Luc con t tuoi, toi khong ting het: toi khong tin thuoc phien co ma, toi khong tinco nghiep chng lam co au, lam iem, toi khongtin cau noi cua Nguyen Du:

a mang lay nghiep vao than,

Cung ng trach lan tri gan, tri xa.

Toi ch biet mot ieu: thch th lam, thch lam baoth viet bao, ch cung chang xay mong ln lao g het.

Khong bao gi toi ngh nh Carlyle: Cao quy thaynghe lam bao! Moi ong chu bao co kha nang ha changphai la mot nha cai tr the gii v la mot trong nhngngi thuyet phuc the gii; mac dau khong do the giic ma ch do mnh c mnh thoi; tuy nhien cung cam bao bang nhng con so bao ban ra cho thien haoc.

Toi khong tr qua kh nh Goethe coi thng nghelam bao: T lau, toi van tin rang bao ch sanh ra ila e cho ai chung ngi ta tieu khien giet thi gi valoe bp ho nhat thi; hoac v co mot sc manh nao o ben ngoai ngan vien ky gia noi ra s thc, hoac vtinh than ang phai anh cho y lac hng i; v the toikhong oc mot t bao nao het. Ma toi cung khongkhinh miet bao ch, goi tuot la la cai, la gie rach, la o

6 TUYEN TAP VU BANG



7/95

bonh thi hao Beaudelaire: Bat c t bao nao cung vay,t trang au en trang cuoi cung ch la mot cai o chanhng cai g gm ghe, kinh tm. Chien tranh, giet choc,trom cp, ha hiep, hanh ha, toi ac cua cac vua chua,toi ac cua cac quoc gia, toi ac cua cac tu nhan, biet baonhieu la s say sa cuong loan cua vu tru loai ngi. Aythe ma ngi ta dung bao e lam o khai v, v ngi

van minh a dung t bao e lam o khai v, cho ba anbuoi sang. Toi tin rang khong co mot ban tay trong sachnao cam lay t bao ma khong cam thay muon buon nonbuon ma.

Khong. oi vi nghe bao, toi khong ng thai ccnao. Toi ch nh rang thu nho toi a oc sach la vnha toi la nha ban sach, ngoai thi gi hoc bai; toi phaingoi ban sach, xep sach e gi ban i khap nc. Lucranh, toi vo lay sach e oc; t oc sach toi thch ocbao; oc mai thay hay hay th toi lam th, toi viet bao,the thoi, ch chang v ly do g het. Bai bao th nhatcua toi a viet ra hoi Pham Tat ac xuat ban cuonChieu Hon Nc. Bai bao ay ven ven co may cau aikhai:

Chung toi knh bieu qu bao cuon sach nho nay va xin qu

bao, neu tien, cho ang may dong sau ay: Sach Chieu Hon




8/95

Nc" cua Pham Tat ac a co ban khap cac hieu sach, rathay, rat lam ly, xin hai noi ch quan t tm oc ngay keo het".

Cac bai ac biet ay d dan en the ma co bao hoi ayang len that. Toi oc i oc lai mai en thuoc long;cha u; toi cat ra dan vao an bom. Va t o toi thaymnh la nha bao thc s ma chnh toi khong t biet,cung nh ong Jourdain trong bai kch Trng Gia Hoc

Lam Sang cua Moliere noi len van xuoi ma khong bietmnh lam van xuoi.

Toi me nghe bao t luc o.Luc o bao ra ky co Nam Phong, Hu Thanh, toan

ban ve van e xa hoi va van hoa. Ngi viet bao, noithc ra la lam van ch khong phai lam bao. Mot caioan thien ngan bao gi cung bat au bang mot oan

ta canh bien ngau, kieu Tuyet Hong le s; con xathuyet th ban ve ch tn, ch ngha, va thng laphai bat au bang cau Pham ngi ta tren i. V the,ngi viet bao trc het phai tap viet van cho nhpnhang, thanh thot.

Lam bao la lam mot nghe khong co trng, khong cothay. Toi thch viet bao va muon lam nghe o qua,nhng biet lam sao bay gi? Khong co cach g hn laba t bao nao cung oc, ba cuon sach truyen nao cungcoi, roi... hoc thuoc long tng oan, kieu mi bon, mi

8 TUYEN TAP VU BANG



9/95

lam tuoi i chim gai, cac chang trai mi ln len mnmau th tnh, cop lai e vt vao trong nha ngi yeu lytng!

T nhan mnh la nha bao chnh cong, toi kho congmai giua, ren luyen van chng con coc. Th va van xuoicua Tan a, Nam Hng, Nhng Tong, Thi Nham,am Xuyen lam cho toi bai phuc. Hoc thuoc long cha

u, toi con phai cat ra dan vao mot quyen sach e goiau ging.

en ay, toi xin m mot dau ngoac.

Luc con nho, i hoc, toi khong en noi dot qua, nhngtr nh rat kem, cho nen khong the nao hoc c vemon toan. Len en trung hoc, giao s toan che, liet vao

ngoai hang, cho mot hot vt khong u, phai cho hai hotmi a. Kp en khi ln hn mot chut, toi sa oa, hutxach, ru che be bet, tr nh lai cang toi. Roi en giaioan cai ru, cai thuoc phien: tr nh toi hoan toan bliet. V the, coi tap hoi ky nay, xin cac ban ng buoctoi phai ghi nam thang, ng bat toi phai nh het cacbao ch toi a lam ma cung ng bat toi nh het tencac nha bao, nha van lien he. Nh c en au, nhc cai g, toi c viet ai ra. Nhng noi the khong congha la toi viet au, viet khong co he thong.




10/95

Muc ch cua toi la thuat lai that ung cac giai oanlam bao noi lao an tien cua toi e nhan o may ra cacban co nhan thay dien tien cua nghe bao nc ta rathe nao. Them na, toi bat au lam bao t khi ngimnh con song di s o ho cua Phap; qua thi kyNhat vac kiem le tren mat at, a Phap mot cu vaomong roi uoi i; en Viet Minh b mat; roi Nhat thua,

Viet Minh nam chnh quyen; quan oi L Han tiep thuroi quan oi Phap lai tr ve Viet Nam; dan ta khangchien... roi Phap thua ien Bien Phu, ky hiep nhGeneve chia at nc lam oi, con songBenHai chia haian tnh, vac va ly vao Sai Gon hau ha Ngo nh Diem,Ngo nh Nhu, cho ti bay gi song nh vao quan oiMy o ke, salem... rat co the c thuat lai het nhng giai oan

noi lao cua mnh, cha biet chng mnh lai ve lai c mot giaioan lch s au thng, tang toc a qua. Neu qua c nh the

th hay biet may.

Bay gi toi xin khep ngoac lai.

Vay la toi hoc thuoc long van cua ngi khac roi batchc t van va ca y van cua ho e viet bai. Bay gi,toi khong con nh nhng bai van ay ra sao, ch mangmang la ngoai may cai truyen n in thach phan oiPhap bat Pham Tat ac, toi co lam mot tap th u cac

10 TUYEN TAP VU BANG



11/95

loai: luc bat, song that luc bat, ngu ngon co phong, yethau... va may v hat cai lng Nam Ky theo kieu Boiphu qua bao ky ten la An Sn, Thu Tam T... Co nhiennhng tac pham ay khong bao gi c ra i. Nh vaycung la mot cai hay, bi v neu hoi ay toi co phngtien in thanh sach, ma van kho th vien con gi enbay gi, co le chnh toi phai t toi, v sao toi lai co

the lieu lnh va lo lang en the!Nhng luc o mnh mi co mi hai, mi ba tuoi, co

biet the la lo lang au. Toi van yen tr la mot nha vanghe gm thc s va co trien vong i xa, i rat xa nhNguyen Du, On Nh Hau... Noi cach khac, toi hy vongmot ngay kia thanh mot ten tuoi trong nen van chngquoc te. V ngh nh the, toi tm cac ly do e ha cac

nha van tien boi, mac dau toi van phuc. Toi tm cachha tham ho trong bung e mnh lai anh la mnhrang mnh co kha nang tien xa hn ca ho, mnh se lamot ken coong ch khong phai ch la mot nha van,nha bao quen co vai ngan ngi oc.

CH TAI, CH TAI

The la toi tng toi co tai. Neu c ngh mnh co taila t nhien mnh co tai thc th qua la cai tai cua toi




12/95

lien vi cai tai. Chng c la en e ngu trng AlbertSarraut, ve toan, toi ngu nh con bo, en e t, e tamth dot ac can thuong; ve vat ly va hoa hoc, giao snao cung gm mat khong buon keu len bang, v goi lenvo ch, toi khong biet mot ly g het. T nam th sau,toi ch hoc rong ve van chng Phap, oc truyen Phap,anh em trong lp oc g th bao nhau tm oc va nghien

cu tng ch dung, tng cach ket cau, tng chi tiet tacanh, xuyt xuyt xoa xoa nh c thng thc mot monan g ngon lam.

Toi bat au oc Alexandre Dumas, Andre Theuriet,Guy de Maupassant, Flaubert... t hoi o va nh rangco hai cuon lam toi rung cam nhat la Les feuillesmortes cua Andre Theuriet th do Tran Mai gii thieu,

con cuon Manon Lescaut th do Le Khac Quyen giithieu.

Bay gi, anh em cu hoc Lycee Albert Sarraut tan tacmoi ngi mot nga. Joseph Tran Le, Nguyen S Dinh,Bu Loc, Bu Tho, Nguyen Van Chi, Paulus Hieu, TranLe Xuan (tc la ba Ngo nh Nhu), Tran Mai, Hoang

Van Ch, Nguyen Kim Hong, Nguyen Kim Hai, Marieien... ke th lam nen, ngi th a chet, co ke lai lacloai sng gio bon phng, moi khi ma chieu gio sm,




13/95

sc nh lai thu anh em cung chung mot mai hoc ngcung thay hiu hiu buon, khong the nao quen c nhngky niem xa xa.

Tuy nhien cac ky niem ve s hoc hanh, toi gan nhkhong con nh c g. Duy co mot ieu khong bao gitoi quen c la chnh vao thi ky o, gia mot khongkh Phap, bat buoc phai theo tac phong Phap, noi tiengPhap vi nhau (ai noi tieng Viet ma kiem soat vien bat cth an cong xinh met), chung toi, mot bon anh em gom bonnam ngi, a xuat ban mot tap bao viet tay e laHon Nc Nam e chuyen tay nhau oc. Luc o, chungtoi quan niem la lam: bao ma khong co xa thuyet thkhong phai la bao. V the nguyet san Hon Nc Namso nao cung co mot bai xa thuyet nh ai, noi nhng vane rang a ba cu nc ta van hien bon ngan nam,hung kh cua cac bac anh hung nh Le Li, Tran Hngao... va en dp gio Hai Ba cung lam mot bai thVnh Trng Vng thi ua vi Hoang Cao Khai. Toilam th ky toa soan cua bao. Ngh nat oc ra, cungkhong biet ngoai bai xa thuyet th nen co nhng mucg, toi che ra muc th va mot muc keu la Linh tinhbeng ang nhng tin tc lien quan en hoc sinh ngi

Viet trong trng Phap, con bao nhieu ang toan truyen




14/95

ngan. Co truyen cop Guy de Maupassant; co truyen keula Bc Tranh Xa Hoi con nha giau viet lang nhang vexa hoi ngi ngheo; co truyen buon ci, anh nao octieu lam Phap thay hay th tan rong ra thanh mot bailao leu.

Anh em ua nhau viet. Toi lam mat quan trong, boca lam luan va hoc kch Le Cid, ch ngoi oc van laicao. Nghe thay mang mang rang lam th ky toa soanbao th phai sa van ngi khac, toi cung trnh tronggach, xoa, lon cau au xuong t, lon cau t len au,roi tam tac t cho la banh lam. Ket qua banh changthay au, b ngay bon ac on no chi va cam khong csa mot ch, mem cai phay. Toi tng chng nh coai cho mot nhat bua vao au, nhng sau lam ra mat oai,

h mot cai roi ket luan: o la cai vinh, cai nhuc cuanghe lam bao!

Bu lai cai au ay, toi c mot cai sng rn la mucLinh tinh beng cua t Hon Nc Nam lai c anhem tan thng. La v muc nay viet bang mot giong vanteu, chi c vong mang ca len! Luc o, chung toi contre, kh huyet phng cng, bat c anh nao b choccung eu hang say muon am a, xin t gan hay t huyet.Khong hieu mot hom Tran Mai noi g, b mot bon tre




15/95

con Tay lay tay lam cai chan mui che anh; chung toiviet mot cai po tanh huych Tran Mai. Anh nay caoln, khoe manh, tc soi len, chay ngay ra cai phong tenvuc au vao nc lanh, roi tm lu tre con Tay sanh s.Chung toi hoc ban B, chung hoc ban A.

ai dien cho ban A la thang Wintrebert cao nh hophap. Mot cuoc anh giap la ca dien ra sau gi hoc.

Wintrebert cho Tran Mai noc ao. Anh em tc tngchng hoc mau. Chung toi ac biet ra mot so in thachkeu goi anh em ai oan ket anh bo me Tay i. Roiy nh nhng thang khung, chung toi khong biet lamcach g e to rang ta ay khong coi Tay ra cai tha g,chung toi c he trong thay Tay la ngang, chi va nghcach lam ten tam thuoc oc e giet khong con mot

mong.Ket qua hoc tro Tay van song nhan ma ch co bon

chung toi chet au nc. Sau mot cuoc ieu tra gay gatcua ong sang s map thu lu, t bao cua chung toi bong ca vo han nh, con may nhan vien b a lenhoi ong ky luat do hieu trng luc bay gi la Loubetchu toa. Hoi ong phan quyet uoi chung toi, nhng sau

cho hng mot ac an e kp thi hoi loi: cho hoc them




16/95

sau thang na; neu trong thi ky o, to ra co hanh kiemtot, cham ch hoc hanh th lai cho hoc lai.

The la mong lam bao cua chung toi tan tanh. Nhngthieu nien nao ma chang the: hach s sang. May banqua khch cua toi, tra thu, nhat nh bat hp tac vihoc tro Tay. Rieng toi, toi chi troi: khong c xuatban bao viet, toi xuat ban bao mieng, noi nom la toichi the. Chi bang tieng Viet. Gap thang Tay con naocung chi. Mot hom, thay the thao la Patche bat tapmot mon nam ep xuong co. Toi mac quan dai nam xuongco t b lam be bet, tc mnh toi chi ... me chamay!. Vo phuc thang cha nghe tieng. Ang chng no ancm Viet mon rang ra roi, hay la no lay v lo can thkhong ro, nhng va nghe thay the no trn mat, goi toi

len sa lng cho mot tran ra g va trnh len hieutrng. Lan nay, toi yen tr i i, nhat nh c mive nha; nhng khong hieu trng no quen, hay la kyluat nha trng long leo, toi ch an ba cong- xinh to-tan,ba chu nhat i en trng ngoi mot mnh mot cho nhcon cu e t phe bnh kiem thao.

S chan nan bat au t o. Nghe bao a hai toi.Nhng ky lam: nghe bao cung nh nghe hat nha trongay trc, hay nghe ban ba bay gi. No la cai nghiep:




17/95

a mac phai no th me, khong chu c. Toi thch cainghe bao hai toi nh the. Toi se lay c chan nan ay etron hoc i len Ho Tay, vn Bach Thao e oc van,oc bao va tm mot loi i cho ngay mai.

NGHE BAO A NGI TAEN BAT C AU

Trong nhng dp suy ngam nh the, co mot cauthng nang en vi au oc toi: Nghe bao a ngi taen bat c au, mien la thoat c no ra. Thu thc, luco toi suy ngam rat nhieu ma van khong hieu thau ttng ay. a en au? Toi khong biet nghe bao angi ta en au het. Rieng toi, toi ch thay no a toi

en cho chan chng, bo hoc bo hanh, i noi doi cha ve

nha noi doi chu. La tai the nay: trng Albert Sarraut,hoc tro co the c t ong ngh, khong can xin pheptrc. Vai hom sau i hoc, ch can bien mot la th, kyten bo me roi trnh cho sang s la c. Thay ngonnh the, moi thang toi lai ngh mot hai lan, va moi lanngh xong lai lam mot n, ky ten bo me, noi la contoi om.

Nghe bao a ngi ta en bat c au. Th qua nhthe that: nghe bao a toi en cho tron hoc, noi doi,




18/95

nhng cha u; no con a toi i xa hn na. Nguyenhoi ay bien ong Yen Bai dien ra that li, Tay batgi cac nha ai quoc va ay ai nhieu thanh nien. Mot schan chng mong menh tran lan tren at nc. Cungnh ai, toi mac phai cai benh cua thi ai, ngha la tcho mnh sinh bat phung thi.

Nha toi la nha ban sach va buon giay. V giao thiepvi Phap, me toi nuoi cai mong la toi thi o Tu tai, roinh mot hai ngi Phap quen thuoc nhan lam con nuoia sang hoc thuoc Ba Le. Toi nghiep, chnh me toikhong nhan biet toi a chm nghien va tieng la i hocch toi van tron i chi. Thang hoac co en lp th thexac ngoi o ma hon th phieu dieu tan au au: toi nghen cuon Cours de journalisme par correspondance va

nung nau mot kch ngan hay mot tieu thuyet viet chobao An Nam Tap Ch cua Nguyen Khac Hieu (b danhTan a Nguyen Khac Kh).

Noi en qua trnh bao ch Bac Viet, theo toi, cacnha van lao thanh nh Hoang Tang B, Dng Ba Trac,Nguyen o Muc, inh Gia Thuyet, Pham Duy Ton,Nhng Tong... eu co cong ong gop rat ln lao, nhngphai i en luc Nguyen Van Vnh va Pham Quynh butchien ve van e lap hien th ta mi thay mot th nha




19/95

mi lam cho lang bao manh hn len. Tuy nhien, manhkhong co ngha la tien bo. Toi con nh luc o bao hangngay co ba t: Thc Nghiep cua ong Mai Du Lan, TrungBac cua ong Nguyen Van Vnh va Khai Hoa cua ongBach Thai Bi. Tin tc do S Cam Hang au va HangTrong cung cap, con xa thuyet th Trung Bac bao gicung ket luan: Quoc dan ong bao ngh sao?. Ong o

Than, rau mot ong, viet xa thuyet cho bao Khai Hoa,c tet mong nam th co mot bai xa thuyet mong 5 thang5, tet Nguyen an th khong bao gi thay oi, m aubai xa thuyet bang hai cau (co dau than): Tet en roi!Tet en roi! Con ong Mai Du Lan th mac cho TrucKhe Ngo Van Trien va cu c Mai ang e viet g thviet, viec chnh cua chu bao la nhan o ve in, lay tien

an chac hn la ban bao.Toi oc Hu Thanh, Nam Phong va cac bao hang

ngay khong ham may, nhng oc eu eu e xem co tieuthuyet nao hay th hoc thuoc may cau m au bienngau.

Phai i en luc len s gong trng, toi mi thatthch nghe viet bao. Nha bao toi gap au tien la Tana Nguyen Khac Hieu. Nhng bai toi viet An NamTap Ch la nhng t tng cua mot ong cu non, may a




20/95

tam sao that ban roi, ch khong ma phai oc lai th xauho ma chet mat. Toi noi: thch nghe viet bao. Chthc ra th cha ham viet.

Toi con nh ro rang toi bat au ham viet bao la ket ngay cac ong Hoang Tch Chu, o Van, Phung BaoThach, Ta nh Bnh, Vu nh Ch lam t Ngo Bao cuaong Bui Xuan Hoc. Cho en bay gi va mai mai toi van

nhan rang Hoang Tch Chu a lam c mot ky tch:viet Nam Phong ky ten Ke Thng, oc chan nh cmnep nat, the ma i Phap may nam ve, lam c motphat rat tr la lam soi ong ca nganh bao ch, em laicho t bao mot bo mat mi, mot hi th mi, mot sinhlc mi. Ngo Bao mot xu ban chay khong che c. ockhong bo mot ch. Van hay khong chu c, cai lp

tieu yeu nh toi luc o eu cong nhan nh the, nhngcac ong ln tuoi th dng nh khong tan thanh.

PHONG TRAO ONG TAY

Nhng thi gian em tien bo en cho ngi ta scmayma ch i nhng ngi ngoi bnh luan suong. Ongphan oi ? Th xin mi ong hanh ong. Ch tri makhong hanh nh Vng Dng Minh a noi, th... tieu!Lan song Hoang Tch Chu va tap oan anh ao cac bo




21/95

gia i, khong co g la het. Va ngi ta se khong la lamot khi cao trao a phat khi roi th ch co tien makhong co lui, ch co len ma khong co xuong.

Toi khong the ta c s kham phuc cua toi luc thay cac bc tng au Hang Trong, Hang Bong dan nhngbc quang cao to bang cai chieu ve mot ong quy xuongoi qua a cau tren vai. Mi qua, cao cap qua! Baoong Tay cua Hoang Tch Chu ra i, sau khi ly khaivi cu Bui Xuan Thanh, than phu ong Bui Xuan Hoc.Phai noi rang bon mi nam a troi qua, toi cha thayco mot quang cao nao lam cho toi say me nh the, hapdan nh the, ke ca nhng t bao bay gi co nhieuphng tien ma cung co nhieu tien hn t ong Tay!

Toi con nh co chieu i hoc ve, o xe ap lai, toing xem tng net ve cai ong Atlas om qua a cau vaqua thc toi a i tng ngay e mua ong Tay so 1.Phai noi thc: ep th t bao co ep thc, nhng bai tqua, va khong co g xuat sac, tr vai cau th in nhngcho thieu bai nh: tren chiec o to con cho ngoi - di cai xebo thang ngi loi... Chnh luc nay, bon ngi nghchvi Hoang Tch Chu mi a ra luan ieu tan cong:Chu hoc d chet i, rong nh t but hay Chu th chnho mot voc, ch Tay ba x ba tu ch co xom g!.




22/95

Muon noi g, mac; ngi ta van theo oc ong Tay vaen luc ra hang tuan (kho bao 60x80), roi t hang tuanra hang ngay (kho bao nh t Monde bay gi) hau heteu nhan thay ong Tay la t bao so dach Ha thanh.Ngoai muc Chuyen au cua Van Toi ma luc o toi coila sieu van nghe, toi con nh mai may cai truyen nganma toi lay lam kieu mau viet van, nh Go Co Mt cua

Hoang Ngoc Phach (ky ten la Hoang Tung) truyenTrng Chi cua Phung Tat ac, ke lai cau chuyen cuanh lai o me con quan tha tng, luc chet, nhap honvao mot cay bach an, va truyen Bch Ma Lng (cungcua Phung Tat ac) nhac lai chuyen nha nghe s mechnh bc tng ma mnh a tao ra...

oc nhng truyen o, toi than phuc cac tac gia, roit o, toi coi tat ca nhng ngi nao a cong tac, agiao du vi Hoang Tch Chu eu la nhng bac tai ba loilac, va co nhieu luc toi m c neu c biet cac vnay, co mot bai ang len bao cung vi ho th bo hetsc. Them qua am ra lieu. Mot ngay mua thu cua motnam ma bay gi toi cung khong con nh na, ngi hoctro dot toan nht Lyt Se la toi a anh lieu gi batruyen ngan en cho bao ong Tay, yeu cau phu chnhva neu co the c th ang tai.




23/95

en bay gi, toi van cho rang toi a may het sc, lav bai cua toi gi en nha bao lai c nha bao vui longgi ra e oc. Toi noi may la v sau nay vao han ngheroi, lam chu but, th ky toa soan cho nhieu tuan bao vanht bao, toi biet co nhieu bai v, truyen tch rat haycua ban oc gi ti ma khong c chu nhiem, chu butmo ti hay m ra coi, hoac coi s s roi bo, lam cho ph

mat bao nhieu mam non, co nhieu hy vong nay n saunay. Toi may la v ba truyen cua toi gi lai, c ongchu but bao ong Tay luc o la Phung Tat ac lu ysa cha va cho ang tai (vao ung cho a ang truyenGo Co Mt cua Hoang Tung). Truyen th nhat cua toiang ong Tay la truyen Con Nga Gia ma ong PhungTat ac cho at di mot tt-ruy-b-rch la But Mi.

c s khuyen khch vo gia o, toi bieng hoc; het ngayay sang ngay khac, ch lo viet But Mi. Roi, e mrong pham vi, toi lai e ngh m them mot muc mi trang nhat: muc Cuon film ve lai nhng nhan vat thiai nh ong Phong Phanh, ong To Toe.

Khoi phai noi, c ng ten ben canh cac bac ananh, toi vay het cho noi, nhng hanh dien nhat cho

toi, ay la ngay toi nhan c mot cai thiep cua Hoang




24/95

Tch Chu mi toi en toa bao pho Nha Th noichuyen.

BAR DAN MI

Toi c gap ong Phung Tat ac lan au tien, vaomot chieu tat nang, nhan dp en yet kien Hoang Tch

Chu tai tru s bao ong Tay 12 pho Nha Th. Vami thay ong ac ngoi ban viet ca so i thang vao,toi a biet ngay; khong phai v a c ong t giithieu, nhng tai chnh toi c biet v co be ban, trco, a ch ong cho toi roi. Ngoi xuong ghe, noi vi ongcau au, mau toi chay co mot dong, phan v s van ong,phan v van nghe tieng ong la con nha giau Nam

Thanh, thao i mot cay, lai co tieng la tay an chi sop,ma mnh th ch la mot anh hoc tro be nho mi bcchan vao i qua may a sam va cu-tuy-ri-e toi! Noi thbiet noi g bay gi? Toi luong cuong va cam thay taychan tha ca, khong biet giau cho nao.

Ma ong Phung Tat ac th mat lai lanh nh tien,khong he khuyen khch toi mot ly ong cu.Thanh th ngoicha ay nam phut, toi ng day xin len lau gap ongHoang Tch Chu nh a hen, nhng trong nam phut ay,




25/95

co ai biet rang toi a s ong Phung Tat ac them bietchng nao khong?

Ong ac mac au phuc, ven tay ao s mi len ngoi rungui khao cu Nho giao. Ben canh hai cuon sach cua LeThan Tran Trong Kim, toi thay mot chong sach chnho. em hom ay, ve nam nh lai buoi ban chieu, toichan i khong the ta, v thay Phung Tat ac, toi quan

niem muon viet bao cho ra viet bao, muon s dung ngoibut cho tai tnh nh ong ac trong muc Trc en cuabao ong Tay, ngi ta phai thong kim bac co, thao cach Han lan ch Tay. Ma toi th ch Tay mi en s

gong, con ch Han th biet co may ch Co cong iengiao t do hai cu Thien va cu Chnh day trng Hang

Voi luc con theo tieu hoc. The nay th en kiep chet

cung khong the thanh mot nha bao nh Phung Tat acva Hoang Tch Chu!

Toi lai xay mong, toi lai m c hoc ch Han, nhngo ch la m c hao thoi, cung nh sau nay toi thaybon cac ong o Van, Chu Mau, ang Trong Duyet lambao ch Tay, viet ch Tay, toi lai m c gioi ch Taye viet bao Tay kieu Cri de Hanoi, nhng rut cuc bao

nhieu mong ay eu bien ra may khoi... phu du het.




26/95

Xa hoi Viet Nam luc ay mac mot cai bnh ma ngita goi la bnh thi ai. Thanh, thieu nien cha mat gochan, nhng khong bam vu vao au, song bap benh nhnhng cai phao. Qua may cuoc an ap cac nha ai quoclao thanh nh Phan Boi Chau, Phan Chu Trinh, ngita thay can phai co mot cai than tng g e ton th,e lam ch i theo, th va van bon Tay Du nh Chu

Mau, Hoang Tch Chu, ang Trong Duyet, ang PhucThong, Nguyen Bnh Nam... ve nc a ra phong traosong mi, ngh mi, an mac mi, tranh au mi.

Phai, toi a noi vay va toi nhac lai rang toi thanphuc tat ca nhng ngi a cong tac, a giao du viHoang Tch Chu ma hoi o toi coi la nhng bc tai baloi lac. en bay gi toi van con nh ro rang moi khithay cac ong o Van, Chu Mau, ang Trong Duyet it nha in Trung Bac Hang Bong ra, roi coi ho lanhng bc ky tai, muon chiem ngng. Thay bon cacong lam cong viec g, xuat ban bao sach g, tung mayi na, toi cung e danh tien mua oc cho ky c. Toise khong ta lai cam giac cua toi khi oc nhng t nhCri de Hanoi, Dan Mi, Nhan Loai, Chieu Bonghay cuon sach th g o cua ban cac ong, trong o comot bai noi ve conmorpion, khong che c!




27/95

Toi ch muon nhac lai lan au toi nhn vao cai barDan Mi cua Chu Mau, cho au Hang Gai re ra HangHanh. Bay gi bar m nhieu, ngoi uong ru quay,tren nhng chiec ghe cao leu ngheu la thng; nhnghoi o Ha Noi ma thay the th ngi ta muon te xuv la qua. Uong ru; nhay am; co ong ra ng canoi tieng Tay vi va vi vut nh gio; lai them ong Chu

Mau oi cai mu au cua Cha chay ra chay vao noi toantieng Tay, toi cam thay mnh que mot cuc; do o toi phaithu thc la t khi bar Dan Mi ra i cho ti khi ongca, toi khong dam bc chan vao mot lan nao, mac dautoi co tha phng tien.

Toi khong dam bc chan vao khong phai v toi aoc. Trai lai, luc o toi cung sa oa nh ai, nhng caitam ly cua ngi tre tuoi thc la phien toai. Ca nhantoi u cac tat xau net h, nhng toi quan niem cac bacan anh o, cac thu lanh cua toi khong c la nhngngi tam thng, lo lang, nhang nht. Bi v noi chothc, thay cac ong ra cai ve chi bi khet tieng, co khilo lnh, trang trn, lai tra ru, nhay nhot, toi cam thayho a vi pham ao c, ma ao c luc ay a xuong quaroi. Tap oan Hoang Tch Chu, Chu Mau, muon noi gth noi, cung a co mot cai loi, la ay cho thanh nien,




28/95

thieu n luc o nhay nhng bc nhay vot vao s anchi lieu lnh, coi i la n pa, coi i nh bai phan.Co nhieu ngi, ong y vi toi, khong tan thanh; nhngtrai lai, cung co mot so ngi ci m hn, san sang thath, vien le rang moi khi co mot cuoc oi thay quantrong, trong luc giao thi, sao tranh c nhng s langnhang, qua trn!

Du sao i na, cam tnh cua toi vi tap oan HoangTch Chu, o Van, Chu Mau van khong v the ma giamthieu. Toi co cam giac la tap oan ay ngoi xom len xahoi, va mot so ngi trong tap oan co mot thai okhinh bac, kieu hanh; nhng nghe thay ho thoa ma xahoi, mat sat nhng cai thoi tha - du la khong co motke hoach g xay dng - toi van c me nh thng. ien

hnh la tuan bao Duy Tan cua Nguyen nh Thau chinghe sao ma sng the, ma truyen vi tro nghe saoma... eu the?! eu en phat n, nhng khong tm ockhong chu c. Toi co cam giac nh bay gi oc nhngbao My nh Play Boy, Feminal, Figure, For Male,ang nhng hnh eu qua, dam qua, mot mat c thchva c phuc, nhng mot mat c che - che cai xa hoi My

sng qua hoa ro, giai phong con ln long qua mc,




29/95

chang trc th sau cung se a ngi dan My en motcon ng en toi hn bay gi.

Toi con nh hom bao ong Tay ang bai But Miau tien, toi tng v xuc ong qua co the b mot cu sang ma ngoeo. Chieu hom o, ho hang than quyen vaban be en hoi tham. Toi pht tnh, ra cai y o la

chuyen rat thng, ha c g phai lam on nh vay!. Vicai ve mat pht tnh gia tao o, toi co y muon noi lenmot cach tham kn cho thien ha biet rang ay mi chla mot chng xoang, toi con tram ngan chng khac aclam, roi se gi ra dan dan, toi la thien tai ma!.

Vai ngay sau o, toi nay ra mot sang kien: toi la nhabao thc thu. Chng c la toi a co bai in tren bao gi

i toan quoc. Ma la nha bao thc thu th phai co cai gkhac ngi ta ch! Khong phai suy ngh lau la g lam,toi biet ngay rang a la mot nha bao th phai khacngi, phai lap d, phai co tac phong y nh nhng nhabao noi tieng luc bay gi nh Hoang Tch Chu, PhungBao Thach, Ta nh Bnh, Bui Xuan Hoc, ang TrongDuyet, Phung Tat ac ma toi van thng nghe on ai

la nhng tay chi ch t.

Toi hut. Toi uong ru, toi chi bm.




30/95

Va e to ra rang mnh cung la tay lao luyen nh ai,toi hut d, uong d. Nh the, toi con oai ve mot phngdien khac na. La luc bay gi dan nc oan Tay vocung, vu Phan Boi Chau b bat a ve nc x chaxong th tiep en vu Phan Chu Trinh gi huyet th choTay gay phong trao bai cong bai khoa roi lai en vu

Yen Bai lam cho mi ba liet s len may chem. Bao

nhieu bien thien o a tao nen mot phong trao soi noihang say. Nhng ngi thc tam ai quoc, vao tu rakham, khong ngay nao khong co. Nhng ben canh o,cung khong ngay nao khong co nhng tay ai quoc sa longth van than dai cho the nc, thnh thoang lai ongca oan Tay, hoac lam th con coc chi thang Tay (nhnglai s b bat nen goi chech thang Tay la thay tang ) va cho nh

the la... cay chua lam.Thu that luc o, oc nhng bai th nh Tieng Quoc

Keu cua am Xuyen Nguyen Phan Lang hay ChieuHon Nc cua Pham Tat ac hoac th Ganh Ncem cua Tran Tuan Khai, toi phuc c lan ra va trongtham tam cung muon co cai tai chi ong, chi canh,chi bong, chi gio nh the; nhng v khong co tai nen

anh phai chu tho.




31/95

Khong chi Tay c nh ai (v toi s b Tay bat ara Con ao) toi ben buoc ngay len co toi mot th bnh:bnh chan i. Toi lam ra ve chan chng the s, uatc v nhng canh chng tai gai mat, at nc lamthan, tm u cac cach trac tang hnh hai, tm u caccach e t huy mnh i. Lam nh the - theo toi nghluc bay gi - no co ve cha, ma mi that hp vi conngi lam bao.

Roi cac bai bao nao mnh viet ra, oc lai, mnh cungthay hay phi thng va t cho van oinh la nht tthien kim, toa soan bo i mot oan hay sa mot ch -mot ch thoi - mnh cam thay la lam hai van mnh, gietmnh, pha hoai mnh.

Toi va noi en danh t nht t thien kim. Phairoi, t thu nho toi van nghe thay noi en danh t ay:mot ch ang gia ngan vang. Ve sau nay, toi lai nghethay co ngi lam mot cau th ma uoi c giac, lambao nh hang Nguyen Phan Long. Nguyen Van Vnh,Pham Quynh, viet mot bai, Tay s chet cha chet me,phai mua chuoc hang ngan, hang van ma cha chac aem... Me qua. Toi me nghe bao v cho no la mot nghea oai ma lai hot bac, nhng thu thc t luc bat tay vao




32/95

nghe en luc ay, qua toi cha kiem c mot ong xunho.

La v toi viet la viet ay thoi, ch co bao nao mnlam thc s au. Cm nha vac nga voi. Nhng khong sao,c cai tieng la nha van, nha bao, oai qua roi, can gphai co tien. Va toi ngh nh nha triet ly: Tien backhong gay hanh phuc cho con ngi.

THAT VONG AU TIEN

S d toi ngh ca cha nh vay la v cha co banbu, vng vu g en than: cm an, ao mac a co me locho, thnh thoang lai lam mot me nha i an, i chi,i hat. Thc qua la toi cha can tien, cha phai nhoc

oc v chuyen xoay tien... nen ngoai nhng gi trac tangra, toi ch oc sach, viet van, viet bao. Luc nao cungngh mot t la, luc nao cung nham tm mot e hay chonen van chng, luc o, eo got hn ca luan thi Tu tai.

Hoi ay, toi hay con i hoc, nhng mot t tng amanh nha trong tr oc: ai i viet bao lai i hoc baogi? Y nh bo trng hoc phat sanh ra t o; nhngphai i en mot trng hp ac biet se xay ra, toi minhat nh thi hanh. Gia luc o, mot s viec kha quan




33/95

trong xay ra thc: t tuan bao ong Tay oi ra baohang ngay.

Lam tap ch, cha phai la lam bao; lam tuan bao,cha phai lam bao. Muon xng ang vi danh ngha nhabao, phai lam bnh but cho mot t bao hang ngay. Ca en tay roi, phai phat! Toi viet lia viet la, khongquan ngay em. Co bai ang len, co bai cho vao sot rac.Khong ky quan, toi c viet. The roi mot hom, toi nhanc mot tam cac cua Hoang Tch Chu, nh a noi oan tren. Gi quyet nh a ti. Toi c inh ninh laHoang Tch Chu mi toi cong s han vi t ong Tay.Khong hieu cai oc ngi thieu nien no ra sao ma camcai cac mi, toi lai co the yen tr ngay nh vay. Toi m,mai ay mot no toi cong s han vi nha bao, ngay ngay

en nha bao viet, goi ien thoai am len, roi en gi thom mot tap bao day to bo ra ve, goi mot cai xe keonhay len ngoi chem che, ung mot anh nha bao: oai bietmay, danh gia bao nhieu! Co Sam trc ca, co congai ong Han ac Hang Khay va ca co ien nha Goa na, phen nay cho ma b va!

Thoi, ch noi bay nhieu thoi, u roi. Tat ca ieu toico the noi ra li la luc ay ca ngi toi cang len mot trihy vong. e mai nh the, chu lam sao noi: toi ien len,




34/95

toi khong the hy vong gi nguyen trang lau hn na,toi bo hoc.

T HOANG TCH CHU QUANGUYEN KHAC HIEU EN TRUC YNH,

NGHIEM XUAN HUYEN

Bo hoc, toi giau me toi cho en gi chot e lam vieca roi. Bao nhieu hy vong at vao thang ba, tam tamniem niem cho no o tu tai roi i hoc thuoc, hay laycai bang luat ra lam tri huyen com, mong ay bay gio cai rup: ai ma khong ngan! Nhng ngan may i nacung khong bang cai ngan cua me toi khi thay thangcon mat day trang trn tuyen bo cong khai rang toi bohoc e i lam bao! Tri i la tri, lam cai nghe g, chlai i lam bao: ieu ay me toi, anh ch toi, em toi,khong the nao quan niem noi. Rieng oi vi me toi thneu i co cai nghe g xau nhat, toi bai nhat, bat thanbac ac nhat th nhat nh o la nghe lam bao. Me toibao:

- Toi xin anh thng toi, ng co bao gi lam ngheay, v phuc c nha ta khong c bao nhieu au... Anhtrong th biet: toi ban giay, cac ong nha bao en muahang ngay ay, co ngi nao kha khong? Ong Thc




35/95

Nghiep mua giay in, chu ba thang khong co mot ongxu e tra; ong Khai Hoa meo mat i v tien; lai con caiong Ban Dan Mi Xeno, anh co thay la ngi ta i anmay v lam bao khong?

Theo nhan thc cua me toi, nghe bao la mot nghe bacbeo, khong nuoi song c ngi lam nghe; nhng cai

o cung cha quan he bang s kien nay: lam bao la chibi ngi ta, la ao cha bi ong ngi ta len va lammot cai g rat ton am c cua ong cha mnh. Ac lam,khong the nao chu c.

Toi nghe tat ca nhng li me noi bang hai lo tai lenh. Toi phai thu nhan la luc nho toi mat day khongche vao au c; ai noi, toi cung cho la hu hau; mnh

t cho mnh la sieu nhan, khong ai hieu noi mnh, vat c ch en giong noi, toi co lam ra pht tnh, khinhkhnh va coi thien ha khong co k lo nao het. V theme noi mac me, toi c ng toi toi i. Toi i en caimuc tieu a vach san la quyet xay dng danh d vatng lai tren nghe bao.

Va toi b mot bua vao au ngay luc nh bc vaonghe: khong co hy vong vao t ong Tay giup viec - saucuoc hoi kien vi Hoang Tch Chu.




36/95

Va i bc mot ven ho Hoan Kiem, toi va suyngh. Toi nh lai a co mot lan, khong cach o bao xa,toi cung c chi treo hoi kien vi mot nha van tentuoi la Tan a Nguyen Khac Hieu. Ong Vu Hung Toan,lay t cach la quan ly bao, mi toi la mot nha bnh butcua Tap ch An Nam en tham ong chu but. Cuoc dienkien dien vao buoi toi mot mua ong lat phat may hat

ma phun. Lan o, toi cung that vong nh lan nay: Tana, thay toi vao, c ngoi ra khong them ng day; motluc lau, mi nhn toi mot hoi nh the nhn thang ancap, roi a mot tieng va bao toi ngoi xuong ghe. Th raong ta ang say. Ben canh ong la mot cai hoa lo thanchay ram ram, trc mat la mot cai mam nho tren baythc an ba bai. Ong ta uong mot tp, gap mot mieng,

kha mot cai, h tay vao lo than roi... ngoi rung uingam, vi mot giong khe nang nac:

Veo trong la rung ay san,

Toc t ngan ngui co ngan ay thoi.

Roi ong day cai mat tron, o nh trai bo quan, trencam mot cai mui tron xoe co hang ngan van ng ganmau chay ngang chay doc nh cac con kinh ao ve trenbc a o quan s, ong nhe rang ra (toi khong biet ongci hay meu) noi mot cach dong dac:




37/95

- A, ong Bang, ong co thay khong? Ch veo ay cocho may khuyen son cung cha u! Veo trong la rung,hay lam ch, hay lam ch!

Theo li ong Vu Hung Toan noi vi toi sau nay, ongHieu suot ngay c t khen mnh nh the, mot t phanoi cung lam cho ong khong bang long.

Va nga vao lang bao, toi gap hai nhan vat ienhnh: mot cong t bot, anh phan boi moi lam cachmang van chng vi mot giong van cut lun, co khikhong suy de, khong vec b va noi tieng lam tiencua gai, va mot ong hu m i, lam bao ma ch lo trauchuot mot ch trong th, ca ngay say ru, khong thembiet mot t g ve tnh hnh quoc noi va quoc te!

Ngh vay, nhng trong tham tam, toi phuc sat at cahai ong, bi v th cua mot ong rung ong, con van cuamot ong co tnh cach cach mang, tre trung, ch khonggia khu nh Hoang Tang B hay Dng Ba Trac. Toiphuc Tan a a em mot cai ep cao sieu vao muc thica cho lang bao, con Hoang Tch Chu th a lam cachmang thc s trong nghe bao, dam a ra nhng caicach ma luc o ai cung cho la qua ngo.

Ca hai ac iem o, toi t xet khong the nao theonoi, nhng sau khi gap Hoang Tch Chu, ieu hp, mo




38/95

xe va hoc tap hai buoi tiep xuc lch s, toi rut c motac iem th ba, ma ac iem nay chung cho ca haingi: o la tnh t phu, coi thien ha nh co rac. V letoi khong bat chc c hai bac an anh ve nhng caig cao sieu, toi bat chc cai g de theo nhat, de lamnhat, e ra cai ve ta ay cung la mot th an anh.Sa mot bo mat lanh lung, khinh khnh, toi mac ba

suy, quang ca re, i ghet vin, cam ba toong goep ngoi chom chom tren xe tay, lam mat chan chng motcay, khong thiet song, khong buon nhn chung quanh. Ainoi chuyen, toi cung nghe bang lo tai l ang, ra cai vemnh a biet ca roi.

Gia luc mnh t phong cho mnh cai chc v ong chanh the, mot s kien xay en lam cho toi yen tr toi

thuoc vao loai ong cha chnh cong ba lang troc.Nguyen Doan Vng, hien gi la giam oc ky thuat nhain Kim Lai, von la ban hoc t luc hai thang con la tieuyeu mai ung quan tren ghe trng Hang Voi, HangKen, mot hom chom en nha toi va bao:

- Tao va gap thang Nghiem Xuan Huyen, chu nhiemBac Ky The Thao. No nh ra t Rang ong, tuanle xuat ban hai ky. Tao gii thieu may. No chu lien vano muon gap may. May ngh sao?




39/95

Con ngh sao na! Toi c cai be ngi ma hmmot cay. Toi khong chu cung i vi Vng en Nghiem

Xuan Huyen, nhng ieu nh rieng vi Vng sap xepmot cuoc gap g tay ba: Nghiem Xuan Huyen, NguyenDoan Vng va toi. Hnh nh a thanh mot cong le khingi ta noi chuyen lam bao lam bo, to chc toa soan, trs vi nhau th the nao cung phai i an, i hut. Sau

mot cuoc p ht sang em, toi va Nghiem Xuan Huyena thanh oi ban lam nh the quen nhau t tien kiep:Huyen th chi the vang tuc, toi th lam ra ve hienlanh, d dan, nhng thnh thoang lai xen vao cauchuyen mot vai trng hp noi phet au ra ay. Baygi, Nghiem Xuan Huyen - sc hieu la Voi en, ve saunay lai t phong cho mnh la bo Viet Minh (v la bo vnhac s Van Cao) - Nghiem Xuan Huyen gi a ra ngithien co, nhng moi khi ma xanh gio tm, cht co gnhac lai nhng ky niem xa xa, toi van thay ro rangtrc mat mot khoi nhuc tham s s, mieng noi cchum lai nh sap huyt gio, va bat c chuyen la haykhong cung trn tron oi mat to qua c, de lam cho trecon b sai! Toi buon rang luc Viet Minh bat au hoatong Ha Noi, toi t gap Nghiem Xuan Huyen. Ch maive sau mi nghe thay phat xt Nhat bat anh, xin am




40/95

dng, tan ac en lam cho anh phai bo mnh trong nguc,th a muon. Ma cung chnh v luc chung cuc khong cgap nhau than th oi li, cho nen en tan bay gi toivan ban khoan mot ieu: la khong biet trong khi lamt Rang ong, thnh thoang toi noi phet noi lac nh theth Huyen co biet khong. Neu khong th qua la ai phuccho toi, ch biet ma khong noi, c gi trong bung ma

ci tham th toi tng tng co the xau ho chet ic.

Huyen at toi lam th ky toa soan. Chu but la Trucynh Trng Cong nh. Trc khi bat tay vao lam thky toa soan, toi a hoi y kien rieng vi Truc ynh, lucay, ngo Thuoc Cam Phu Ty - mot cai hem am thangra Cai Lng H Vien Hang Bac. Cung nh ong Hieu,

Truc ynh, cung lam toi phuc lan ung ra ngay trongbuoi gap g au tien: anh van ao kimono dai cham got,i dep Nhat quai nhung, co cuc bong o, au chai bidang tin lang mt, moi thoa son, mat lai doi phan lambat oi mat nho n t mi trong nh co vien vai tayieu.

Ky la thay la cac ong lam bao nha nghe! Cha gap,cac ong a keu la ban qua, co viec phai i ngay. Tacgia Minh toong xay va Mot em vi Dng Qu Phi




41/95

cung vay: toi cha kp ngoi xuong ghe th ong a cuongcuong len vao e ngay: Toi mi nghe thay Huyen nomi anh trong nom t Rang ong. Toi dan anh phai canthan, no ghe lam ay, phai tr no thang tay. L mkhong c. o la bai hoc v long cua toi luc bc chanvao nghe bao chnh thc, ngha la nghe bao ra tien, vietra tien, lam ra tien thc s ch khong phai la viet tai

t, viet lay tieng, cot e co ten tren bao.Truc ynh lai Ha Noi. Sau nay luc ngh t Rang

ong, toi khong gap c anh. Co le anh ra khu, ma cole anh i ngoai quoc, hay la chet roi cung cha bietchng. Ban than cua Truc ynh la Vi Huyen ac, tayto ve kch, noi tieng mot thi vi v Uyen ng. Ganay, toi co gap Vi Huyen ac rut ve mot ngoai o xa

xoi. Toi tiec khong hoi tham Vi Huyen ac xem tin tccua Truc ynh ra sao.

SANG NHAT TAN

The la toi thanh nha bao chanh thc ba lang troc, nghala lam bao co tien. Tren mot can gac pho Hang an,tat ca toa soan ch co mot ngi thng trc la toi. Cacbai cua A Nam, Dng Mau Ngoc (tc Ngoc Tho), Trucynh, Tran Tan Cu (sau nay lam Phong Hoa lay biet




42/95

hieu la Trong Lang) gi en, Nghiem Xuan Huyen vtcho toi, roi c nh the ma chuyen cho nha in, nguyenvan ang bao. Ca mot thang, toi khong thay chu buten mot lan. Cac bnh but khac th dam th mi hoatat en a cau (ngha la anh cho a vai ct, noi lch sla lay tien) roirong i nh gio. Tat ca chung toi luc ayeu quan niem mot cach de dang: lam bao la tro chi,

ai muon viet g th viet, quang bai vao toa soan roi inra, the la xong. Chung toi khong can phai co ng loichanh tr, khong can phai co quan iem, lap trng, loithoi lam. Va lai song vao thi o, Tay lo cho het ca roi,th quan iem, lap trng lam g vo ch? V the bai xathuyet th viet ve van e xa hoi, mua xuan th viet xathuyet ve xuan, mua ha th viet xa thuyet ve ha, thnhthoang oi giong lai viet xa thuyet ve van e quoc techo oai, ra cai giong ta ay thong kim quan co, biet hetca chuyen nam chau bon bien, ma trc sau van khongquen van e chuong tieu cong cong ch ong Xuan hoiqua, hay ong rac O ong Lam ruoi nhang vo ve suotngay, rat hai cho ve sinh chung.

Ngoai bai xa thuyet th la truyen, th, phong s,muon ang cai g cung c, nhng the nao cung phaie danh mot cho kha kha cho muc Noi hay ng. Chi




43/95

loan xa ngau (mien la ng chi Tay) chi chet thoi, maneu chi tuc, chi d day, thnh thoang xen vai cau damduc th lai cang c hoan nghenh te.

Von tre ngi non da ma lai hon, toi nhan ngay lamcong viec o, bat c cai g cung chi vung xch cho.Nhng chi mai th chi cai g? Chi van e xa hoi thTay phu trach, chi ngi ma khong biet la th no lenmec Tay, Tay cho vao xa lim ep rep bo cha; chi vechanh tr th mnh khong biet oong g het, ma chive kinh te th qua la mnh ui qua. Rut lai ten th kytoa soan t Rang ong, cung nh hau het cac ky gia trekhac hoi o, ch con biet quay ra chi bay, chi ca nhan,chi i t cua nhng ngi ma mnh ghet, va nhat lachi ong nghiep, v nghe au bao cua no chay hn cua

mnh. Ma no khong co tai, chang hieu lam sao bao laichay? Mnh the nay ma chu thua no hay sao? Tc thlai cang chi khoe.

Bay gi ngoi ngh lai thu ban au lu luyen ay,toi camthay nhuc nha, e che vo cung, nhng biet lam sao c?t song mi ma! Bao gi song trong t song mi,lai khong co nhng con de con buon sng, nhng con ngami c ra quan tren co, tng au tren th tri, dith at, ma gia ch co mot mnh mnh thien ha oc




44/95

ton. Chang biet roi nhng cay but cua hom nay chita lia, chi loan xa bay gi, en mot ngay nao o, hoitng lai nhng chuyen a qua th co hoi han nh toiluc nay khong, ch qua that toi thay cai tac phong lambao cua toi hoi ay qua la... e tre. E tre hn mot lan nala a chi lao chi leu, chi ong chi cha ngi ta len,ma lai con cho la cha u, con tm cach viet nhng cau

thc tuc tu, thc d ban nhp nhua va cho nh themi... man ma! Tuy vay, ay mi ch la be ngoai. Toiloi nhat la cai mu lc cua toi ben trong, khi vietchi ngi ta nh tat nc: Pham nhng bai chi quantrong eu nuoi ac y, mu lam cho ngi b chi matcong viec lam an, sinh song, b bat, b tu, hay t nath v cung bo chong, cha bo con, ay t bo chu, chongi b chi khong cat au len c.

Toi con nh luc ay co vu Salengro. Cac ban oc chaccon nh Salengro la bo trng, th trng noi vu g otrong noi cac Phap do Blum lam thu tng. BaoGringoire, cc hu, moi khi viet mot bai xa thuyet elen au trang nht th chi ca lo nha Blum. Blum la tayl, chi mai cung the thoi; nhng Salengro th khonghieu v yeu linh hon hay b chi ung tay thc, a t tsau loat bai thoa ma ban thu cua Henri Beraud. Chi




45/95

chet c ngi: luc o toi phuc Beraud sat at (sau nay,sau the chien th nh, oc mot cuon noi ve khang chien,toi mi biet ong la mot ten moi but, bat can g het, macang cho nhieu tien th chi cang hang).

Nhng luc o, toi phuc Beraud sat at. Nuoi thamvong thanh mot Beraud lo can, toi chi rat tuc tu, eugia en noi co anh ngan phai viet th en nha bao

Rang ong ieu nh ngng phao kch . Co anh khackhong chu noi phai ban tieng en cho toi la trc saug cung phai uynh cho toi mot tran, ch cai quan naynoi chuyen van chng khong c. Nhng may lamsao, ho cha kp uynh toi th bao a chet, tnh ra vonven trc sau ra c 42 so. Tat ca khong e lai motam ba g, tr mot bai Trang s hanh cua Tran Tuan

Khai ta luc Kinh Kha i hanh thch vua Tan bat aubang hai cau:

Gio u hiu, song Dch lanh lung ghe

Trang s mot i khong bao gi ve...

Rang ong chet, toi sang lam Bac Ky The Thaonoi chuyen a banh anh vt, anh khuc con caumot dao,nhng roi Bac Ky The Thao cung chet luon. Toi batau biet that nghiep la g. That nghiep ngha la noiphet va tng mnh la quan trong.




46/95

Nhng bu lai, toi hut hang hn va bat au ghien thcthu, v co luc toi ngh mot cach lam lac, ien ro la toilam bao cha thanh cong, la v toi... cha ghien nang.ay, xem nh Cuong Sy Ta Manh Khai, Ngoc ThoDng Mau Ngoc... ay, ho hut rat nang, co phai la noitieng ca khong?

Cuong Sy la mot nha van hoat ke, lam th vui nhanh

nh cat, viet sach cho nha Tan Dan va nha Nam Kynhieu hn la viet bao, nen toi ch quen biet, giao du makhong cung hp tac bao gi. Nhng Dng Mau Ngoc,tc Ngoc Tho, la ca mot cai n cua toi. T luc toi batau lam bao cho en khi anh chet, toi lam bao nao cungco anh va luc nao anh ta cung l lm, ngang bng valen mat khong chu noi. Anh em cho anh la ong bong,

cung khong sai. Nguyen la mot giao hoc Hai Dng,anh xin thoi ve lam bao, nen en luc toi vao nghe thanh a la mot ngi thong thao ve u cac mon: dch

Arp mot cay, lam phong s toa an, thi xe ap, a banh,viet ieu tra, truyen ngan theo kieu Guy de Maupassant,c oc gia yeu men v loat truyen ngan ma sau nayong Vu nh Long su tap e in thanh sach di ten

Mat trai i va mot thien ky s ieu tra viet ve mot




47/95

anh an cap noi tieng Ha Noi ten la Hoanh, sc hieula Quan Co (tc Co Quan).

Trong tat ca cac anh em viet bao thi ay, Ngoc Thola mot ky gia nghien hut vao bc lam ly quy phngnhat, gay lo ca ien bo ra, nhng ra ngoai th sa soankhong che c: chai au bi dang tin,mac ba suy vin,i ghet, cam ba toong go ep mua nha Chabot, anh

phan mot t, boi moi mot t e lay le. V Dng MauNgoc song oc than, luc nao anh cung doa ngi ta lasap lay v. Nhng trong khi ch mot giai nhan va y,hay hut thuoc phien a: hut thau em suot sang nhaFrancois hay nha Trieu, gat c nh mam tom, ma nginh cai tam, bat c gap ai trai y cung doa anh chetthoi, nhng chnh anh th lai s chet hn ai het.

Nhng ban hu bay gi con lai khong the nao quenmot loai s co hu cua anh: i bo khong noi, luc naoanh cung phai i xe tay, ma i xe tay th bat c thaycai o to nao pha trc tien en anh cung cho la sapcan anh, la het am y ca len, chi rua ngi phu xekhong tiec li v anh tng chng nh la ai cung nuoiac y giet anh, ay anh vao cho chet.

Biet la mnh con song, anh hat am ca len, vao tiemmac cai quan ui, pho hai cai chan ong say ra, i mot




48/95

bai quyen roi hat tuong va ket luan bang mot khau hieunhao cu Nguyen Van Luan: Lo Tuc, Lo Tch v but hieucua cu Luan la Lo Th.

Lam viec chung vi Dng Mau Ngoc nhieu t bao,toi hoc c nhieu nhat ve cac danh t dch Arip (cungnh AFP, UPI, AP, Reuter bay gi) luc bay gi, nhngong thi toi cung b Ngoc truyen lai cho hai c tnh

ma sau nay co gang lam toi mi t bo c: hut quenchet, va viet bai bang viet ch, a kho oc ma ch lainho li ti nh con kien, viet toan theo loi tat, roi ngoachxuong mot cai dai, ai oc lan au tien cung muon uihai con mat; nhng tai mot cai la cac anh em xep chhoi o eu thuoc mat ch anh, xep nh chi, co anh laicon cho la ch Ngoc Tho va ch toi oc de hn la ch

cua cac cu Hoang Tang B, Doan Ke Thien, DngPhng Dc...

Tr lai luc lam bao Rang ong. Bao khong chay motphan ln cung la tai v anh em toa soan eu ghien hutca, ai cung viet bay ba cho co u bai th thoi, maNghiem Xuan Huyen luc bay gi th lo tiem anh (v ratien) hn la lo cho t bao (v lam bao ch la e lay le

thoi). o la nhan xet cua toi ve sau nay, ch ngay luc




49/95

o, toi nao co biet the au, c cho la oc gia khong bietg nen t bao b chm i va mai mot.

Hoi ay, toi viet mot phong s dai au tay, lay eMot em trang vi nam bong hoa tan, ta cai canh coau co t Kham Thien, Van Thai. Viet phong s mathnh thoang lai xen vao nhng oan triet ly cam hapkieu Mieng da la cua Honore de Balzac, co nhien lakhong ai chu noi - ma cung khong phai la phong sna - nhng toi tc toi la tai sao toi viet hay nh thema khong thay ai buon e y. Toi nhat nh la tai toicha ghien nang cho nen van cha luyen. Tm ra chanly o roi, toi bat chc Ngoc Tho hut a phien toi ngay,th khoi nh cai ong khoi tau Bach Thai Bi, roi khisay th nham mat lai l m suy ngh tm mot cach nao

o e chong noi tieng trong nghe bao.

Th chnh gia luc o, mot s tnh c a toi gap oVan, Ta nh Bnh: ca hai anh mi toi ve viet NhtTan, mot t tuan bao t phu in ep nhat luc bay gi.Toi nhan manh ch mi v luc o toi quan niem congi bao mnh viet bao la mot cai g trang nghiemlam, mi, ch khong phai la ru viet bao, bao vietbao. Vay la o Van va Ta nh Bnh mi toi viet baoNht Tan, va ang ghi nhat la, e anh dau cuoc hp




50/95

tac nay, Ta nh Bnh mi toi i an mot ba tht de mot tiem Hang Buom, (luc o hnh nh do Ngo Khing ra lam chu quan, ma tai chanh do ong TranNguyen Anh ai tho). An xong ba tht de o vi dambay ly ru tiet de roi, Ta nh Bnh noi g toi cung oke, mac dau trc o, toi a nghe phong phanh rang baonay ra i la do tien cua o Hung luc o lam viec vi

Tay. Toi t an ui: mnh cong tac vi mot t bao cua Tay,nhng mnh khong viet bai nnh Tay, th co toi g! Vinguy bien o, toi cho la hu ly lam va khong xau ho tnao; trai lai, toi con lay lam t phu c nam trong mottoa soan, co nhng tay viet bao ca cha nh Ta nhBnh, Phung Bao Thach, o Van, Nguyen Cong Hoan...Mot toa soan gom toan nhng ngi neu khong t rua Ph Rang x th t nhat cung ghien lo t! Thc lamot toa soan ly tng - oi vi toi - va toi cc ky tphu v may lam sao, toi cung ghien, cung hut com mki (nh ai). Neu khong the th nhuc biet bao nhieu, va co tieng la tay viet bao nha nghe ma khong biet hutthuoc phien th yeu khong e au cho het!

Thi ky lam bao Nht Tan khong khac thi ky lambao Rang ong may chut. Co khac mot ieu la toikhong lam th ky toa soan, cho nen bai v cua toa soan,




51/95

cua oc gia gi en hay cua nhng ni b mat nao gien bao ang, toi eu khong ro. Moi tuan le, toi phutrach viet hai bai: mot bai dai ni trang 2, hoac laphong van ieu tra, hay phong s, va mot bai ngananh ap bay ba, chi bi lung tung, kieu cuon phim,nhng mang mot tt ruy b rch mi: Nam Hai RNhan, nhao cai tt Nam Hai D Nhan cua Phan Ke

Bnh viet ve nhng nhan vat ky la trong Viet s.Trong Cuon Film bao ong Tay, toi viet ve cac

mau ngi mot cach tong quat theo kieu La Bruyere,moi mot mau ngi ien hnh cho mot tnh tnh (phannhieu la nhng tnh xau). Trong muc Nam Hai RNhan toi a i qua trn hn the: toi chi ca nhan cacnhan vat trong nc luc bay gi, nhng s ho kien nenoi chech i mot t, ai khai Pham Van o th keuPham Vu c, Man Chau Nguyen Manh Bong (anh vNguyen Khac Hieu) th toi oi ra S Bo! oi nh the,toi cho la khon lam va yen tr mot cach vung dai rangcac ngi b chi khong co cach g e a mnh ra toaan. Toi dot, nhng toa soan, nhat la Ta nh Bnhkhong phan oi ma lai con khuyen khch toi. Thanh rac the, toi chi tuot mo, chi vang mang, chi it cua ngi ta mot cach b oi... en noi ai cung phat




52/95

ghet, va Man Chau Nguyen Manh Bong tc qua cung ethue du ang anh cho toi... bo me! Nhng von la nganon hau a, lai them cai c tnh iec khong s sung,toi lai lay the lam hanh dien, v... viet ma lam chongi ta uat c phai lang ma va ham anh mnh, cophai la chuyen thng au! Chnh vao thi ky nay, toiham h viet mot cach hang say ky la. Sau nay ngh lai,

toi ng rang viet van lam bao cung nh lam cong viecsinh ly: trai gai meo nhau co ky; gap ky, yeu nhau chetth thoi, nhng cung co ky t nhien chan nan, nhngngh en ma phat ngay.

Vay vao thi ky Nht Tan, toi viet van, viet baohang say nhat. Co khi trong giac ngu, nam m cungthay bang bac cai khong kh ma mnh ng viet trong

bai. Th du lam cho toi nh lau nhat la bai Mot tomeo phong s ve nhng con meo hoang trong nhathng Phu Doan (Ha Noi).

Bay gi toi con nh ai khai c th ba moi tuan thphai a mot hay hai bai. Hnh nh chu nhat hay lath hai toi viet bai, nhng viet bai Mot to meo enchng mi mot, mi hai gi em g o th b quakhong biet tm cach g ket thuc. Tc mnh, toi bo ai,roi i ngu. Ngu li b en gan sang th thay co mot ngi




53/95

en noi chuyen ve loai meo vi toi va bao rang: Anhkhong biet a? nhieu ni tai mien thng du, ngi taan tht meo. Tht meo tot lam, khong phai v ngon,nhng no co mot ac tnh la cha bnh sot ret nga ncrat hay. Sang day, toi lay s viec o lam ngay oanket, a cho nha bao, the roi cung quen i. Tnh c tlau sau co ngi oc bai Mot to meo lai viet th ve

cho biet nhng tnh tiet trong bai Mot to meo ratung va khen rang qua thc mien thng du Bac Viet,ngi ta an tht meo e tr bnh sot ret nga nc vachnh ong ta a lam nh the va thay cong hieu thc.

Toi muon khac ten ong ban oc vao mot tam laconge ky cong ong, v t thu cam but viet bao en nay,lan nay la lan au tien toi nhan c mot bc th gichnh cho ten toi va khen toi het li. May la hoi nhotoi hap thu van hoa Phap, khong phong kien may theokieu Tau co, nen khong lam mot cai khung e long vaokieng treo tren ban viet! Toi ch gi bc th o nhmot vat gia bao va nhun nhan a cho cac be ban coi.Chnh v bai o, toi c dp lam quen vi Tay Xa. Chomai en luc t ong Tay ong ca, toi van cha cbiet Tay Xa ai c Tuan, ma thc tnh cung khongam a tm biet lam g. Noi trom vong hon anh, qua




54/95

nhng bc tranh nhai truyen Kieu in tren bao ongTay va may bai th, toi rat lay lam bc Tuan. Ve caig ma nguech ngoac, net chang ra net, li chang ra li.en cai ten ky th lai cang chng qua: Te-chi-a la caimoc g? Tay chang ra Tay, Tau chang ra Tau, co luc tanra la Toi chang yeu ai, co luc lai bao Toi ch yeu

Angele, lo khong the nao chu c. a cai anh Tran

Quang Tran ky Ngym - Ngi Yeu M hay Ngi YeuMnh g o - lai en cai ten Te Xia nay, nghe en ctc nh the la bo a!

V the, toi c noi thc: cha gap Te Xia, toi cam thaykhong the chu noi anh. Nhng t lau sau th s thc acho toi thay toi lam khon nan.

ai c Tuan, ngay t buoi au gap g, a hoan toanchiem c cam tnh cua toi. La mot tham ta tre manglam viec s Hoc Chanh, Tuan la mot nghe s tuyetvi, tai hoa en chan long ke toc, tai hoa mot cai taihoa thien nhien ch khong nhan tao mot ly nao.

Ngay t luc o, Tuan a me th Ly Bach, nht la haibai Hoang hac lau va Tng tien tu. Va dng nhtham nhuan tnh tnh phong tung trong th ca ho Ly,Tuan cung co cai qua o lam cho nhieu ngi tc bc.Toi nhan la anh hach lam, nhng co mot ieu la anh




55/95

ch hach vi nhng ngi ang hach va can hach;rieng oi vi anh em than tnh, trai lai, anh lai khiemnhng, co khi en yeu mem, va san sang nhng nhnve moi phng dien, du la co thiet en ban than. La vtrong suot mot i ai c Tuan, theo toi biet, anh chsong vi ban, v ban, cho ban. Ban, oi vi anh, ngtren het tren i, co khi con trong hn ca tnh gia

toc va cung v the anh song theo nhng nguyen tac batdi bat dch oi vi bo me ban va v con cua ban.

Toi biet ai c Tuan t khi lam bao Nht Tan cuao Van. Mac dau khong hp tac vi Nht Tan, Tuanvan thng i lai chi bi vi toa soan. Toi toi, anh emthng hop mat ong u tang ham cua toa bao e tanlao chung quanh mot cai ban en cua Ta nh Bnh (v

Bnh cung vi gia nh tang ham cua toa bao batang).

Hoi ay tri ret nh cat ruot, toi nao cung ma phunra rch. ng Hang Da thay boi o t bay gi tr ivang tanh vang ngat. Lan loi tri ma en o, khe aycai ca sat lach vao trong cai phong am thap, mnh camthay nh song mot truyen Lieu Trai, nhng ch mot latsau nam chung quanh cai ban en tan u chuyen trentri di be, ngi trong cuoc thay am cung la ky.




56/95

Ging ben kia, n ky gia My Chan - bay gi la vanh Ta nh Bnh - nam tren cai vong ru con. changing, ot mot hoa lo than, co nhng bong hoa lathnh thoang lai ban len nh phao hoa ca hoa cai nho.Thnh thoang a be khoc, My Chan a vong ru conbang may van th cua TchyA (sau nay gom lai angtrong tap ay Vi):

Co khoc, khoc anh khi cha chet,

Anh con vui ve vi tan nhan.

Roi ay anh chet thi em khoc,

Khong biet dong Tng chay may lan.

My Chan co giong ngam th hay ma buon. em muaong, t be em a ma nghe thoang giong ngam th ay,

ai cung buon muon khoc. Nhng rieng toi co mot ieuthac mac la hnh nh bon cau th khong ung nguyenvan nh the. Phai chang bao nhieu ch anh trong boncau tren la bay nhieu ch em, ma ch em th lai laanh? Co phai My Chan t y oi i? Hay la ai cTuan a sa lai luc nao ma toi khong c biet?

Toi hoi nho Tuan. Anh bam vao tay toi mot cai, ngoiday, sa lai ao quan, bao toi ng day cung i. i au?Toi cung chang biet na nhng v la an em t tuoi hnTuan, toi ch biet nghe theo ma khong dam hoi.




57/95

em ay la em au tien, Tuan va toi nam tam s vinhau. Tren mot cai gac xep nho bang cai khan tay tiem chu Cam ng Gia Ng, chung toi nam hut vinhau va tro chuyen th tham nh the hai con ma trennui ai, trong tap Truyen ky man luc, Tuan bao toi:

- Chac anh khong hieu tai sao toi khong tra li anhve cau hoi lien quan en bon cau th Cai lo si cuatoi va han anh cung khong hieu luon tai sao toi laikhong muon Hang Da na ma ru anh en ay nam...

Anh yen tam, the nao toi cung noi... nhng bay gi chatien... Sau nay, co dp, toi se cho anh ro...

Cho en luc chet, Tay Xa - bi v t hom o toikhong keu ten anh la Tuan hay Te Xia na - cung quenmat khong noi cho toi ro ly do cau chuyen, nhng aikhai toi cung hieu l m tai sao roi. La ban cua Xa ba,bon chuc nam tri, toi men anh v van chng mot phannho, nhng cam v quan niem song cua anh mot phanln. Anh la mot th Sartre i trc Sartre, nhng lucnao cung t khep mnh vao trong khuon kho ao lyong phng.

Ngoai van e o ra, phai song cho triet e, khong tiecen hnh hai: Anh chang thay nc song Hoang Ha tren tri chay xuong khong bao gi tr lai? Va len tren




58/95

lau, nhn vao gng anh co thay toc buoi sang con nhsi t xanh ma en chieu a bac nh si cc?

V vay khi ngi ta ac y c nen anh chen cho ay,nhng em sang trang ng e cai chen bo khong. Tria sinh cho mnh cai tai tat nhien la co cho dung.Nghn vang tieu het lai co. Hay c ham de, giet traulam o uong ru. Va uong moi lan phai u ba tramchen.

em ay, chung toi hut en m m sang. Hai achung toi mi ghien c vai nam, luc o, hut o bangao la va. Toi tnh mam trong bung co hut cho nhieulam th ca hai cung ch en mi ngao la cung.

Khong ai co the ta c noi ban khoan trong bung

toi khi o: en hai gi hut con vui, en ba gi th batlo, va en chng bon gi th phat s.

La v toi lam nham tien trong tui, ch u tra enmi ngao, ma Tay Xa th c goi het ngao nay enngao khac, mi hai, mi lam ngao, ket cuc en mibay ngao hai a. Nam gi sang, toi yen tr phai v coviec g khan cap e i aptien au ve tra cho chu tiem,th Tay Xa lai giang cho toi mot vo manh vao au: anhkeu boi tiem i mua bat c bang cach g mot hop Three




59/95

casles magnum gia at nh vang, mot ong ri haymot ong ri nam xu g o.

Thoi, en the nay th co tai thanh cung khong xoaynoi e tra tien thuoc phien, nhat la vao luc nay, toikhong con toi na, ma sang cha sang han, nha naocung con ong ca im m ngu ky trong chan.

Vut mot cai, toi thay long n hoa. Nha au ma nhala: Tay Xa va bao ten boi pp i mua thuoc, va quayvao bong toi thao chiec nhan ma deb giui vao tay no.Ngay luc o, toi khong kp ngh chuyen cao xa g ca, chcam thay long mnh nhe thenh thenh v giai quyet canhngo nh Tay Xa, toi cha gap ngi nao lanh the. Saunay, ngh lai, toi c nh mai cai ieu bo cua Tay Xaluc bay gi: ng nam hut, vung ngoi day, rut cai nhan ngon tay that le roi a rat kn cho ten boi, va ava noi mot giong rat hach i kiem cho ky c mothop, nghe; ve nhanh, ta co thng.

Qua nh th Ly Bach, nc song Hoang Ha trentri chay xuong khong bao gi tr lai, va len tren laucao nhn vao gng, toc buoi sang con nh si t xanh,ma en chieu a bac. Tay Xa va toi van theo uoi caimat nghe la nghe bao, nhng anh em t khi cong s vinhau chung mot t cho nen cung t khi gap g. Nhng




60/95

bat c trong cuoc tro chuyen nao vi cac van hu, nhacen cac ban nh Tay Xa, Nguyen Cong Hoan, Le VanTrng... toi lai nh ngay en cai em hut sang em nha chu Cam, Tay Xa rut cai nhan ci tay ra tratien thuoc phien.

Nhng luc ay, toi khong nh ti nhng chuyen nhThan Ho, Tieng ai khoc trong rng khuya, toi khong

nh ti bao nhieu truyen ngan cua Tay Xa viet cho cacbao ma ch nh en hai bai th dch, mot bai la HoangHac Lau, va mot bai la Tng Tien Tu.

Sam phu t va an Khau Sinh! Ru a keo, cac anhch ngng tay nang chen. Toi v cac anh ma hat motkhuc, cac anh v toi nghieng tai nghe.

Hat rang: chuong, trong, tiec, ngoc chang quy g.

Chung ta ch muon c say mai. i, noi tieng nhat laTran Vng Tao Thc. Thc co thet tiec quan BnhLac, khach kha uong het mi ngan au ru, tha hovui ua. i, nh the mi ang.

Chu nhan ha vi ngon thieu tien,

Knh tu co thu oi quan chc!

Ngu hoa ma, thien kim cu

Ho nhi tng xuat hoan my tu

D nh ong tieu van co sau




61/95

Tay Xa co tai oc nhai th ngi cu.

T ong Tay, Nht Tan, anh a co nhng bai thnhai th Nguyen Khuyen, Tan a, Nguyen Trai.

Vao ay, di thi Ngo Gia co mot bai phu truyentung nhai bai hch Tng S M nhan noi ngha inthach ban, pho cap b mat trong dan chung cung la doanh lam.

Mai mai toi cung khong quen c nhng cuoc noichuyen ve chanh tr. Van va Bnh nam hut, chi Phapkhong tiec li, nhng en luc viet bai th khen Phapgioi va hi mot cau g ung en Phap cung phai hoinhau lai e ban luan xem nen gi hay nen bo.

Ta nh Bnh la mot c phach trong nhng cuoc ban

luan o. ien hnh la cau chuyen sau ay: Bnh co caitnh ky la la thay ai co cai g, du xau du tot, cung nhanluon la mnh cung co th ay nh ai. Mot hom, TchyAnoi chuyen ve cai tat can th cua ong Pham Quynh,Bnh ang hut, bo luon doc tau, ngoi phat day va chvao mat mnh, nhan anh cung can th. Mot vai thangtroi qua. Cung nam ban en, mot ba khac co nginoi rang cu On Nh Nguyen Van Ngoc vien th, tm muamai mot cai knh va mat ma khong sao mua c.ang eo knh, Bnh bo ra at xuong ban ma noi:




62/95

- Bo cha cha, cac ngi thong thai co nhieu iemgiong nhau ky la: t cung vien th!

Bat ng trong buoi hop mat lan nay lai co TchyA.Anh nay, khong gng nhe g het, lat tay luon Ta nhBnh:

- Tao chu may qua. Ba sao en nh may that la voch. Tao con nh cach ay khong lau, may bao may canth nh Pham Quynh; hom nay may thay Nguyen VanNgoc vien th, may lai khoe may vien th. The th matmay la cai th mat g?

Gia th vao trng hp mot ngi khac b bat quatang noi lao nh the, t nhat cung cuong len, ap a apung mot luc roi muon tra li ra sao mi tra li c.oi vi Ta nh Bnh th khong, tuyet oi khong. TchyAcha chi het cau th anh a ap lien, khong can nghngi, tuong nh cai tat noi phet, noi doc, nguy bien lucnao cung nam san trong mau anh roi:

- O, the th may khong biet tao roi. Mat may tao canth nay, con mat ben nay th vien th. Tao noi doc thtao khong trong thay may.

Roi s anh em cha u tin, anh bnh luan tiep vimot s vng tin ghe gm: Thc qua, tao cha thay maytrng hp mot mat vien th, mot mat can th nh the




63/95

bao gi. Chnh tao cung la cho tao, nhng sau tao nghco le ay la mot d tng, ch khong phai la chuyenua.

Ai dam ua vi Ta nh Bnh? Mi gap anh, ai cungphai ngh rang anh khong nhng la mot nha bao ananh ma lai con la mot hoc gia uyen bac na. Chungquanh cho anh nam, co hang nui sach, nhng bat c ai

noi co cuon sach g hay anh cung hoi mn cho ky c,va sach cang day, cang ln bao nhieu th lai cang totbay nhieu. Luc mi biet Bnh, toi cung tn v thay anhyeu sach, oc sach nhieu, nhng sau thay rang ca ngayBnh ch noi huyen thuyen het chuyen nay sang chuyenkhac, roi toi en hut ti hai ba gi sang mi ngu thcon thi gi au ma oc sach, toi ben hoi Phung Bao

Thach. Th Thach ci ngat, bao:- Tri i, anh ma tin Bnh th o thoc giong ra ma

an. C e y ma coi: no thay ai co sach cung mn,nhng co phai la e oc au. Anh lai e y them motchut na se thay no ch a mn nhng sach thc day,thc ln: no lay sach e goi au nam hut ay!

o Van, trai lai, tram tnh hn. Luc au, lam tNht Tan, ong viet tieng Viet kho khan va khong amhieu nghe bao may, nhng ve sau nay, tiep xuc hang




64/95

ngay vi anh em ky gia, ong cung viet c oi ba bai,nhng, ve phng dien an loat, co the noi ong la ngith nhat Phap ve cai tien nganh an loat ay - manha in Trung Bac la ni e cho ong th nghiem. bencanh ong, co hai anh Nguyen Doan Vng va NguyenPho. Pho la con trai ong Nguyen Van Vnh. Thc te hnai het, ong Vnh thay nganh in co tng lai, quyet nh

cho Pho hoc nghe in va anh kem. Con Nguyen DoanVng, chau cu Luan th luc o giup cho o Van mottay ac lc la do mot nguyen nhan khac.

Nguyen luc o Vng vao mot tnh trang co the coinh la khong xng y: mot mat v gia nh thieu thontnh thng yeu, va mat khac v xa hoi, tran ay canhbat cong boc lot tao ra v che o thc dan tan ac. aso thanh nien hoi ay, cung nh toi, khong biet dungtiem lc lam g, buong theo mot cuoc i trac tang trongru che, bm. Vng a tranh c s sa oa ay,song mot mnh, nung nau mot mnh y ch muon lammot cai g khac la du co chet cung cam tam: anh ngoy vi toi muon tm cach tron i Tau hay i Tay e labo tu nguc gia nh, nhan o e nhn them, biet rong,ch c buoc chan mai at nay, bat qua cung ch ngayhai ba roi gia i, roi chet.




65/95

Cu Nguyen Van Luan, khong hieu v au, biet c ynh cua Vng bo nha i, ben khuyen Vng nen nanna lai. Va khi ay, cu Vnh giao nha in Trung Baccho cu Luan. Cu ben uy nhiem Vng trong coi va nhantien hoc hoi them, an hau co i ra ngoai th cung comot nghe trong tay, khong lo ngai. V the Vng lai,v Vng biet rang en 1931 th cu Vnh i d mot cuoc

au xao thuoc a Marseille ma cu Vnh a ha vi cuLuan se van ong cho Vng i theo lam th ky, cungnh trc o cu Vnh a a cu Tran Trong Kim iPhap vao khoang 1905. Ca hai cu Vnh va Luan thoathuan vi nhau se ai tho moi ngi mot na so tienan hoc cua Vng Phap, vi ieu kien la sau nay, hocthanh tai roi, Vng se phai lam viec cho nha in Trung

Bac, bi v cu Vnh luc nao cung tin rang mnh se corat nhieu tien, va se m mang c s rat ln, ra bao tnggiay, in toan bang may toi tan nh cac nc tan tienluc bay gi, va co nhng he thong vo tuyen rieng ethau thap cac tin tc trong the gii.

V the Vng lai lam tai nha in Trung Bac. Noilam khong ung; anh lai e hoc, v hai cu Vnh vaLuan thoa thuan rang trc khi i Phap, Vng phaibiet nha in, anh kem, may moc, ma muon the t ra phai




66/95

hoc moi mot nganh sau thang... Nhng khong may choVng la chng na nam sau o, cu Vnh lai khong id cuoc trien lam Marseille c. Vng lai, chuyenve nganh anh kem vi Pho, va ca hai anh eu tha dpnay e hoc hoi them. Chieu chieu, toi van en chuyentro lao leu vi Pho va Vng. vao mot gia nh nhcu Vnh, sach v rat nhieu, Pho bat c gap sach g cung

oc, cho nen sau nay, ve bat c van e g anh cung noiau ra ay ve ai cng. Toi hoc c cua Pho khanhieu, con ve phan Vng th co sach g hay, mi, anhoc xong thng thuat lai cho toi nghe va d vao taybat oc, neu khong th uong qua.

en bay gi, toi van nhan rang viet t Nht Tanva cac bao sau nay, toi a nh Pho va Vng rat nhieu.

BAO TRUNG BAC VACON NGINGUYEN VAN VNH

Bao Nht Tan song lay lat, Ta nh Bnh, PhungBao Thach rut i roi, toi v anh hung tnh cung theoluon ho, e cho lp khac len thay. Nhng toi cungkhong that nghiep lau. Nguyen Doan Vng, thay toiviet thien phong s Mot em trang vi nam bong hoa




67/95

tan, cho la c, van ong e toi vao lam Trung BacTan Van (luc o va c ong Nguyen Van Vnh trao laicho ong Nguyen Van Luan la chu, ma cung la dng phucua anh). Ong Vnh lam bao An nam Nouveau (luc oco Hy Tong tr but). Toi co luc en au pho Hang Gai(toa bao Annam Nouveau), co luc en nha in TrungBac Tan Van ( gia pho Hang Bong, cho re ra Nha

Thng Phu Doan). V la giai oan qua o gia chunhiem cu va chu nhiem mi, bao c nhung nha nhungnhang khong ra the nao. Rieng toi khong biet lam g,moi ngay c en b b cai mat ra xem bao, roi ngoingam het ngi no en ngi kia. Th ky toa soanTrung Bac luc o la Dng Phng Dc; tr but thngtrc co S Bao Doan Ke Thien, Tam Hu Mai ang e,Nguyen o Muc, Hoang Tang B, Dng Ba Trac, NhLang Dng Mau Ngoc... Va toi bat au song trong motthe gii mi, v tat ca cu chu but, tr but (tr DngMau Ngoc) eu mac quan ao Viet, khan ong ao dai, igiay c Mau, rang en, co cu con bui toc cu hanh tobang cai nam rm. Noi bat nhat va tan tien nhat la ongNguyen Van Vnh, luc nao cung oi cai cat co lo nhan tren au khong chu bo ra, ke ca nhng khi viet bai,tiep khach. Toi cha thay ai noi to, ci to nh the. Bat




68/95

c chuyen lam an hay ua gin, ong c noi bo bo len,gap ai cung ci, noi mot cau chuyen hay bat tay. Toilam Trung Bac c chng hn mot thang, ong khongbiet toi la ai het. Ong chao toi roi niem n, bat tay vahoi toi trong khoa hop tuan trc, ngh vien co g mila khong. Th ra ong tng toi la ngh s en tham nhabao!

Chnh nh c gan gui cac cu, toi hoc them c tch nho trong thi o. noi la hoc ch nho cho oai, chthc ra bao nhieu ch hoc c luc len mi, mi mottuoi, toi a tra lai het cho cac bc thanh hien ngay khicap sach hoc a b c dat de i a. Hoc ch nho ay latoi muon noi hoc mot ch nho. Co nhng ch hoc d dad dan, hoac nghe lom c, ma suot i toi khong

quen. ai khai nh ch kch thch, cu S Bao cha lakhch thch; noi ao mong la sai, chnh ra phai noi lahuyen mong; chia buon vi nha ngi ta co an ba quai th phai viet Xin cau chuc cho hng hon ba (haycu) phieu dieu ni cc lac, nhng neu la an ong maviet nh the, ngi ta ci cho thoi oc, phai viet la cauchuc cho linh hon ong hay anh hon ong... mi ung.

Co mot ch ma cu Tu Nguyen o Muc bao toi, nhngen bay gi toi van ban tn ban nghi, khong biet sai




69/95

hay ung. Ch o la cong nhan. Theo cu Tu Muc, motngi ch co the noi la nhan, tha nhan, va ch khi naoco nhieu ngi mi co the dung ch cong nhan ma thoi,y gia muon hieu rang ch cong ay ch mot so ong(nh cong cong). Nhng mot so ong khac cho rang noinh the la hieu sai ch cong, cong nhan cung nh congong, cong tam, cong bang; cong nhan tc la nhan mot

cach thc tam, nhan mot cach ay thien y.ai khai, toi hoc lom ch nho cua cac cu nh the o.

Toi khong dam noi rang cai tui ch nho o giup ch chotoi mot phan nao trong i lam bao cua toi sau nay,nhng toi thay co mot cai li hien nhien la t khi bietch nho phien toai the, toi rn toc gay va moi khi phaidung ch nho trong cau van, toi het sc than trong, v

ch s dung lam th thien ha ci... bang thch!

Ma khong than trong nh the cung khong c. Vluc bay gi, viet mot bai van, viet mot cai tin, thc cophan kho khan vat va hn la i vao Ba Thuc. Bai vietroi phai a cho Dng Phng Dc sa oi cau van, xoabo nhng oan tha, hay them mam them muoi roichuyen sang cho cu Tu Muc hay S Bao Doan Ke Thienxem lai van co hay khong, va ch dung co at khong;sau cung, chuyen len cho cu chu nhiem, luc ay con la




70/95

ong Vnh. Nhng ong Vnh la mot ngi lam cong nhieuviec - ch rieng viec ngoi nghe ien thoai va tiep khachcung a mat nhieu th gi lam roi - nen ong Vnh txem.

Va chang luc ay, ong Vnh con th gi au ma e yen t Trung Bac Tan Van na! Phan th lo n, phan lai banviet bai cho bao Annam Nouveau phan lai do dan xepcau chuyen gia nh, phan lai lo chong Pham Quynh,chi lai thc dan Phap, ong Vnh ch cho ch th cunga khong u thi gi roi; noi chi en chuyen xem laimot bai phong ngan nh cm nguoi cua Hoang TangB, Dng Ba Trac, mot truyen khoi hai cu bay ngaykhong ci cua Hi nh Nguyen Van Toi, Sn Phong Buic Long, hoac mot cai tin xe can chet ngi... nhng

a vao benh vien nh bac s kham xet th cung khonglay g lam nang lam.

en ay, toi khong the khong nh lai cai tai viet baocua ong Nguyen Van Vnh. Khong phai noi, ai cung bietong Vnh la mot nha hoc nhieu biet rong, van e gcung biet. iem o khong phai la mot iem ac biet, vchung quanh ong cung co nhieu ngi tai ba nh the.Nhng khac mot ieu la nhng ngi kia th khong ngdung c cai biet cua mnh lam li ch cho ngi khac.




71/95

ang nay ong Vnh hoc va hanh ngay. Phai noi ngay,thi ay, ong a co mot y thc ve nghe bao va nhngbai xa thuyet hay, y ngha, c ngi i ng thilu y eu ky la Tan Nam T (biet hieu cua ong Nguyen

Van Vnh) va ang ong Dng Tap Ch, Trung BacTan Van lan Annam Nouveau.

Tuy nhien, ac iem cua Nguyen Van Vnh khongphai cho o. Hien nay, chung ta thay co nhng tieuthuyet gia viet mot luc bon, nam, tieu thuyet cho bon,nam bao khac nhau, hoac nhng tay kiem tien co hangnh Kim Dung, viet sau bay truyen chng mot luc;nhng ngi ay, ta phai nhan la co tai, nhng du saocac ban thao eu ch thuoc ve mot loai nh nhau: tieuthuyet han, ky s han, chng han hay khoi hai han...Tom lai, tc la cung mot the van. en Nguyen Van Vnhth khac han. Toi nh co mot lan Nguyen Van Vnh bmay nha Ngan hang thuc n d qua, doa tch thu giasan. Trong khi ay th nhan vien nha bao, may thangkhong co tien, bo be cong viec; a the hai ba lai xchmch, lam tnh lam toi ong; ay la cha ke may ong con,quen loi song nh con Tay, oi het th nay th no, ean chi phe phn. at a v mot ngi thng th gapbao nhieu canh b r r o cung mot luc, ngi ta de




72/95

ien au. Ong Nguyen Van Vnh hn nhieu ngi khac cho khong lieu ma cung khong l. Du hoan canh gaygat en chng nao, ong cung pht tnh; ch khi naovang ve, ong mi th hat ra. Co le trong tat ca ban be,bac s Tung, mot trong nhng ngi ban gia lau inhat cua ong Vnh con lai cho en ngay nay, con hauhet eu qui tien ca roi, la ngi c ong Vnh ci m

noi long nhieu nhat.Theo cho biet cua toi, bac s Tung khong nhng chay

tien cho ong Vnh (luc o ong Tung con la nhan vienac lc cua Sai Gon Ngan hang), ma con lo dan xep cachuyen gia nh cho ong Vnh, ieu giai cac cuoc tranhchap gia ba ca va ba hai. Ong Vnh lam viec nh contrau cay, khong may khi muon phien ngi khac. Comot lan, toi a c muc kch mot canh nh sau: khongbiet gian gia nh g o, ong len mot can gac namkhoeo, nh ong Tung mua cho mot met bun cha an trcm, roi viet luon mot luc mot bai xa thuyet cho AnnamNouveau, thao mot th cho Toan quyen Phap a xuongdi nha anh may luon, dch mieng Telemac phieu luky cho ong lnh Dng Phng Dc ngoi am ta, trongkhi chnh ong lai quay sang noi chuyen vi ong Tungve chuyen thong s Phap co y muon giup ong tien bat




73/95

c luc nao, bao nhieu cung c, mien la ong tam gacy kien a kch Phap va ngng chong nha vua".

Thu thc cho en bay gi, toi s nhieu ngi nhngcha s g nh s cai tai viet cua Nguyen Van Vnh. Toic biet tai viet cua Vng Quang Nhng luc theo Thutng Tam ra Ha Noi, hut roi, ngoi gac chan len ghe,quay sang ben phai oc mot bai dien van ch Phap,quay sang ben trai oc mot bai dien van ch Viet echo Thu tng Tam oc, nhan mot buoi le khanh thanh.em so sanh, toi van nghieng ve Nguyen Van Vnhnhieu hn, va cho mai en tan bay gi, toi van chathay co ai viet bao nhieu loai khac nhau mot cach taitnh va ngha ly nh ong Vnh.

Ong viet tin, viet xa thuyet, lam th, khao cu, phongs (Volonte Indochinoise) va dch tieu thuyet th quakhong che c. Nhieu cu bnh but bao Trung Bac kechuyen cho toi rang ong Vnh, ve truyen dch, ac ynhat cuon Ba ngi ng lam phao thu. Nhng mot banch than cua ong, tng song nhng giay phut gay cannhat i vi ong, von biet ro ve i cong va i t onghn ai het, qua quyet la khong co truyen nao ong vay ma lai e cong phu dch thuat nh truyen Mai Nngle cot. Hau het cac bai bao, truyen dch cua ong Vnh,




74/95

eu do ban hu hay th ky than tn chep theo li ongoc; chep xong, t khi ong oc lai, bao a xuong nhain xep ch luon. Rieng co ban dch Mai Nng le cotla do chnh tay ong viet, ma viet xong, ong khong acho nha in xep ch ngay, lai a cho cu Tung bnh laiva cung tm nhng danh t thch ang hn hay tnh thn, neu can. Moi ky dch nh the gom chng bay, tam

hay mi lam trang ch viet; ang bao gan het, lai dchtiep. Nhng lan nao cung vay, dch xong, bnh xong roi,ong cung bao T at sang Gia Lam a cho ba Suzanneoc trc. Thanh th truyen Mai Nng le cot, tuy ong

Vnh khong noi ra, chnh la cuon truyen dch ma onge tam nhieu nhat, cuon truyen dch got giua cong phunhat.

ay khong phai la mot thien chep ve i tnh ai cuaong Vnh, nen toi khong ghi lai nhng ban khoan, buonphien cua ong Vnh oi vi may ba, cung nh van econ cai cua ong. Nhng co the noi rang i cong cungnh i t cua ong Nguyen Van Vnh la ca mot cuoc vatlon lao ao, hao hng, len xuong nh nc thuy trieu,b bao nhieu day dt, nao la Tay, nao la tien, nao la

con, nao la v, nhng khong mot luc nao ong chu ngoi




75/95

yen, mot mat c oi pho, c giai quyet, ma mot mat, clo chien au, chong ap bc va boc lot.

Noi en ong Vnh, ngi ta thng nh ngay en loatbai a kch chu trng quan chu cua Pham Quynh theosat vi Tay, ma hau het eu quen rang chien dch lamcho t Bac vao Nam soi noi, hang say, chien dch khchong long yeu nc cua toan dan luc ay, chien dch lamcho Phap git mnh, v khong ng ong Vnh lai cdan chung tin yeu en the, chnh la chien dch taychay Hoa kieu. Theo cho hieu biet cua toi do cac bacan anh tam s, ong Vnh luc ay ch viet co mot baibao, keu goi long ai quoc cua ong bao ma ca nc vunglen tay chay Hoa kieu ram ro. Bai bao ay ky mot butt cua ong Nguyen Van Vnh ma t ngi c biet:Quan Thanh. But t nay, ong ch ky di nhng bai baoau tranh, con but t Tan Nam T th dung cho bat cbai nao e cap en van e xa hoi, van hoa hay chanhtr. Man Chau Nguyen Manh Bong, anh cua NguyenTien Lang, ong thi la anh v cua Tan a NguyenKhac Hieu, khi o la ngi tan ong y kien bai bao naynhat, va cung la ngi a pho bien y kien bai bao o,ch huy cong cuoc bai Hoa. Cac pho Hang Ngang, Hangao, Hang Buom Ha Noi la nhng ng pho co nhieu




76/95

ngi Hoa kieu sinh song, b te liet ve thng mai trongnhieu ngay. Khong ngay nao khong co nhng vu o vpha phach.

V van e ngoai giao, ma cung v van e an ninh na,phu Toan quyen phai yeu cau ong Nguyen Van Vnhngng loat bai ay lai va e doa neu ong Vnh khongchu th khong nhng ong ca bao ma lai co nhieu cach

e buoc cac nha ngan hang oi n ong Vnh, lam choong pha san.

Nhng li e doa ay, khi th so sang, khi th memdeo cua nha cam quyen Phap hoi o, keo dai khong ngttrong suot cuoc i ong Vnh, co khi lam cho ong Vnhtam yen giai oan, nhng co khi lam cho ong nc longchien au hn; tha la chu kho s, thieu thon, hiemngheo, ch khong chu v tnh ngi Phap hay v tiencua ho ma thay oi lap trng, ch hng.

Ngi ta ke chuyen rang ong Vnh m chien dch baiHoa nh the, thc ra khong phai do Hoa kieu Bac, biv du sao Hoa kieu Bac cung khong lung oan kinh tecua Viet Nam nh mien Nam, nhng chnh la v Hoakieu Nam lam ma lam gio ac liet qua, khong con coingi Viet Nam ra g. Chnh v the, cu Nguyen PhanLong va cu Bui Quang Chieu la hai ngi ac biet tan




77/95

thng y kien neu ra trong bai bao ky ten Quan Thanh,nhng tai sao luc o Nguyen Phan Long khong hoa theoQuan Thanh m rong chien dch bai Hoa vao Nam Vietth nhieu ngi khong c ro. Co ngi bao la tai lydo muon phat ong mot chien dch nh the, khong thedung Phap ng, t pho bien trong dan gian; ma cuNguyen Phan Long, mot hoc gia ngi Nam, mot anh

tai cua at nc, lai khong s dung c Viet ng taitnh nh Phap ng.

Thu thc, lam bnh but t Trung Bac, di s chhuy cua ong Nguyen Van Vnh, nhieu ngi lay lamhanh dien, ch khong phai ch rieng toi. ang ke nhatla tat ca cac anh em trong nha bao eu knh yeu ong;ngi chan chnh th yeu ong v tai ba c o, con

nhng ngi quay quat cung yeu v ong rat rong rai vetien nong, du biet la ho an cap, boc lot ong hay amvao sau lng ong, ong cung coi la thng, tha th het,va khong he gian doi hay phien trach.

Trong suot cuoc i lam bao, toi hoc c nhieu nhattrong thi gian ngan ngui nay. Ngan ngui v ch von venc t lau, th v van e tien nong, cong n, ong Vnhgan t Trung Bac Tan Van cho ong Nguyen Van Luan.Lanh t Trung Bac, ong Luan van gi nguyen nhan vien




78/95

cu; nhng quyet nh tiem mot sinh kh mi cho tbao. Trc het, ong muon cho muc xa thuyet tre hnmot chut nen em vu nay ra ban vi cac cu Hoang TangB, Dng Ba Trac, nhng cac cu gia kho tnh lam, chaban, cac cu a cao om xin ngh lam.

Duy con ba cu via la S Bao Doan Ke Thien, ongLnh Dng Phng Dc va Nguyen o Muc lai lamchi lng khng. Trong e kp cu ma mi con lai DngMau Ngoc tc Ngoc Tho, toi va mot phong vien khanong ao dai la Nguyen Van Ban, bay gi cung a quaco roi.

Sang chu nhan mi va nh tan chu nhiem tiem sinhlc mi, t Trung Bac Tan Van cung khong chay hnc bao nhieu. Cu Nguyen Van Luan tuyen them ngila cu Mai ang e chia nhau vi toi viet phim hangngay ky mot ten chung la Lan Than Tien Sinh; ngoaira, mua them truyen cua nhng nha van tre nh NguyenDan Giam (tc tac gia truyen Di Rang Thong, luc aymi Phap ve), va Le Van Trng (mi Nam Vangbuon hot xoan Xiem ve). Cuon ban thao au tien cuaDan Giam, tac gia Di Rang Thong sau nay, la SongGio Thai Bnh Dng; con ban thao au tien cuaTrng la Nhng canh hoang tan e Thien e Thch.




79/95

Luc ay, Nguyen Tuan la phong vien Trung Bac ThanhHoa.

Bon phan toi la phai oc nhng truyen o e phuctrnh len chu nhiem. Ong Luan eo knh trang, vuot rauben nay mot cai, vuot rau ben kia mot cai, tp mot tpru, chep mieng th dai (tai sao ong c th dai, toikhong tai nao hieu noi) roi bao: , ang c thang!. The la ang bao. Ngoai cong viec, hai ba ngaytoi phai viet mot cai phim cho cu c e, ra toa laytin toa an, lam phong vien the thao, phu trach trangChieu Bong. en bay gi toi van con nh cau chamngon cua cu Lo Th (but hieu cua cu Luan) thng banra e day nghe bao cho ke hau sinh: Lam bao phai nhcon dao pha. Bat c cai g cung phai viet c, ma viet

nhanh, thieu muc g la mnh co bai ien vao luon,khong anh nao bat b c mnh!.

Nhng li ay la khuon vang thc ngoc cho toi. Toino lc hoc hoi va tap viet u moi mat. Ngoai ra, toi laicon i xa hn na la xong vao nha in e hoc hoi xepch the nao, kieu ch nay keu la g, cai tac qua la caig, len khuon ra sao, cac dau sa epreuve the nao, maychay tot xau ra sao... v theo li cac bac an anh, lambao khong the nao khong biet nha in; nha in va nha


Documents

Bốn mươi năm nói láo