Buletin i Sigurimeve Nr.7

8/10/2019 Buletin i Sigurimeve Nr.7

1/12

REKOMANDIMETKONKRETE PRREDUKTIMIN EAKSIDENTEVE TKOMUNIKACIONIT

RRUGORN KOSOV F.7

ETIKA N SIGURIME- MIRBESIMI DHE

TRANSPARENCAF.4

PARANDALIMI

I AKSIDENTEVERRUGOREF.9

B ulet in i

SIGURIMEVE

Revist PeriodikeBotues: Shoqata e Sigurimeve t Kosovs

Nr. 7/PRILL/2014


2/12

BULETIN I SIGURIMEVE

T nderuar lexues,

Ky sht numri i shtat i revists pr sigurime Buletini i Sig-urimeve prmes t cilit Shoqata e Sigurimeve t Kosovspo vazhdon drejt afrimit me qytetart si dhe ofrimit sa mshum t informacioneve pr sigurimet dhe tregun e siguri-meve t Kosovs.Shoqata e Sigurimeve t Kosovs ka pr synim q t ofro-j sa m shum t jet e mundur njohuri dhe edukim prt gjith qytetart t cilt shprehin interesin e tyre pr sig-urimet n mnyr t drejtprdrejt por edhe pr ata t ciltn mnyr jot-drejtprdrejt shprehin interesin e tyre prsigurime, prshkak t natyrs s puns apo biznesit/aktivi-

tetit me t cilin merrenNe do t mundohemi q t ju informojm dhe t ju mbajmvazhdimisht t informuar lidhur me rrjedhat e sigurimeve sin tregun e Kosovs ashtu edhe at ndrkombtar.

edhe m shum, tregon edhe rasti prpilimit dhe miratimitt Kodit Etik i Industris s Sigurimeve i cili sht nnshkru-ar nga t gjitha kompanit e sigurimit t licencuara pr toperuar n tregun e Republiks s Kosovs, dhe njheritantare t Shoqats s Sigurimeve t Kosovs.Prmes ktij kodi Industria e Sigurimeve synon q ta sta-bilizoj tregun edhe m shum, dhe t jet edhe m eprkuashtuar kundrejt klientit dhe obligimeve ndaj policam-bajtsve, duke rritur edhe m shum nivelin e shrbimeve,gjithnj n t mire t klientve.Ne si gjithmon i mirpresim nga ana juaj pyetjet, komentet,opinionet, sugjerimet dhe do gj q ka lidhje me tregun esigurimeve n Kosov dhe m gjr, pr t cilat ju mendonise do t ishte n interesin tuaj t keni nj informacion nlidhje me fushn e sigurimeve.Dhe pr fund un ju sugjeroj q t shprehni interesimintuaj pr sigurime, pasi kjo sht e lidhur drejtprdrejt met ardhmen tuaj, kurse s bashku do t mund t kemi nj t

ardhme m t sigurt.

Adem Selmani Dip.CII

Drejtor Ekzekutiv

Shoqata e Sigurimeve t Kosovs

EDITORIALI

T nderuar lexues ju njoftojm se tani e tutje, ju mund t merrni informacione t ndryshme pr sigurimet prmespyetjeve tuaja t cilat mund ti drgoni prmes adress son elektronike e cila sht: [email protected].


3/12

3BULETIN I SIGURIMEVE

Antart e Shoqats s Sigurimeve t Kosovs,prkatsisht dhjet Kompanit e Sigurimit t lic-encuara pr t operuar n tregun e Sigurimeven Republikn e Kosovs, n muajin Mars 2014,kan miratuar dhe nnshkruar Kodin Etik t In-dustris s Sigurimeve.Por ka sht Kodi Etik dhe pr ka shrben ai?Prmes ktij Kodi kompanit e sigurimit zotohenpr t operuar sipas praktikave t drejta, sjelljevekorrekte mes kompanive t sigurimit, pastaj nlidhje me organizatat dhe institucionet e tjera, e

n veanti prball klientve.E t gjitha kto do t aplikohen sipas bazs dheprincipeve t shndosha etike.Prmes Kodit Etik, komoanit do t krijojn njparim t besimit reciprok si dhe t drejtn e prmbrojtjen e pals. Pastaj Kodi rregullon edhemarrdhniet e kompanive t sigurimit dhe per-sonave t tjer, duke prfshir edhe angazhiminpr zhvillimin e mtejm t veprimtaris s siguri-meve.Kodi do t merret edhe me informimin e drejt

t palve para lidhjes s kontrats s sigurim-it, si deh trajtimin e pa anshm t palve si dhetraijtimi dhe kompenzimi i dmit sipas kushtevet kontrats s sigurimit. Zgjidhja e ankesave t

palve si dhe aplikimi i dispozitave juridike dherregullave t sigurimeve.Qshtje tjera n Kod kan t bjn edhe meparimet dhe marrdhnijet n mes t oper-uesve t sigurimeve, duke pas pr baz parimine mirbesimit reciprok, si dhe duke ju prmba-jtur praktikave t mira afariste n fushn e sig-urimeve. Po ashtu sipas ktij Kodi nuk duhett mungoj edhe solidariteti reciprok mes kom-panive t sigurimit.

t dhnave n mes t siguruesve, respektimi ikonkurrencs s lir, sjelljet e patolerueshme,konkurrenca jo lojale n sigurime, spekulimi npunn e sigurimeve, jan disa nga qshtjet tjerame rndsi t cilat i trajton ky Kod.Kodi Etik i Industris s Sigurimeve ka hyr nfuqi n ditn kur sht nnshkruar nga t gjithantart e Shoqats s Sigurimeve t Kosovs,dhe i njejti shum shpejt do t publikohet n web-faqen e Shoqats s Sigurimeve t Kosovsdhe njherit edhe do t botohet n form t bro-

shurs.

Adem Selmani Dip.CII


KODIT ETIK I INDUSTRIS S SIGURIMEVE


4/12

4 BULETIN I SIGURIMEVE

N industrin e sigurimeve ekziton nj ligj n bazt cilit funksionojn sigurimet, e ky sht Ligji inumrave t mdhenj. Kjo nnkupton se sa mshum kontrata t sigurimit, mundsia e kompen-

ata q psojn ndonj dm, e q sht i mbuluarme nj police/kontrat t sigurimit. Kurse logji-ka e ligjit te numrave t mdhenj sht se jot gjith mund t psojn nj dm, n t njejtnkoh, dhe n t njejtn mnyr si dhe t ken tnjejtn shum t humbjes nga dmi.Pra n procesin e sigurimit ekziston, numri ipolicave/kontratave t sigurimit, numri i demve,etj., thjesht do gj sht e lidhur me numra.Kurse pas secilit numr sht nj njeri ose disanjerz, e ardhmja e tyre, e me t ardhmen edhevet ekzistenca e tyre, e kjo sht dika q nukduhet harruar kurr nga siguruesit. Kur arrihetmarrveshja pr t nnshkruart nj kontrat, ajo

bhet prmes shtrngimit t duarve, dhe m pasprmes nnshkrimit, dhe pas ktij shtrngimi du-arsh dhe nnshkrimi ne i japim klientit nj prem-tim, me t cilin i premtojm/sigurojm se n ratst ndonj humbje/dmi, ne do ta kompenzojmat, pr shum e dakorduar n kontrat. Dhe prta mbajtur kt premtim, siguruesit duhet t zh-villojn nj biznes t suksesshm dhe t prg-jegjshm, n mnyr q t mbajm premtimin edhn klientit.Prgjegjshmra n sigurime m tepr shpreh

nj lloj etike n sigurime, prmes t cils klientikshillohet n mnyrn m t mir t mundshme,gjithmon duke pasur parasysh krkesat dhe nev-ojat me t cilat prballet nj klient i caktuar.

Vetm ata t cilt i kuptojn krkesat dhe nevo-jat e klientit n njrn an, dhe kur klienti arrint kuptoj rndsin e nj produkti t caktuar nsigurime, arrihet mirbesimi i ndrsjell q shtky pr arritjen e nj marrveshje pr nj kon-trat sigurimi.Gjat kshillimit t klientit rol t veqant luanedhe transparenca, sidomos kur siguruesi arrinq ti shpjegoj n detale t arriturat dhe funk-sionimin e biznesit, dhe natyrisht mnyrn se simirren vendimet, duke mos u limituar vetm n,n pagesn apo refuzimin e nj dmi, q nnk-upton se etika, mirbesimi dhe transparenca nsigurime, jan disa kritere t cilat kur ofrohen ngasiguruesit por edhe nga t siguruarit, e bjn qt ofrohen edhe shrbime q tejkalojn kushtetdhe termet e nj kontrate t zakonshme t sig-urimit.Prandaj pas gjith kyre numrave t cilt gjen-

den n kontratat e sigurimit, duhet t shihet edheqenia njerzore, e gatshme nga t dyja palt ekontrats, ku n kt rast, siguruesi do t ketmirsjelljen ta dgjoj klientin, pr hallet, bren-gat, nevojat dhe krkesat e tij, dhe klienti nann tjetr duhet t dgjoj, kshillat praktike tsigurusit t cilat jan shum t rndsishme prpraktikn e sigurimeve, sidomos n rast t njdmi. Kjo sht etika n sigurime, ku prmesmirbesimit dhe transparencs s ndrsjell, ar-rihet t shmangen humbjet t cilat mund t jen

fatale pr ardhmen.

Adem Selmani Dip.CII,


ETIKA N SIGURIME MIRBESIMI DHE TRANSPARENCA


5/12


Me blerjen e 100% pr qind t pronsis t Kom-panis s Sigurimeve Maribor, me seli n Mari-bor, Republika e Sllovenis, Kompania Resigu-ruese Sava sh,a, me seli n Ljublan, Republikae Sllovenis (Sava Group), pjes e s cils shtedhe Kompania e Sigurimeve Illyria sh,a. meseli n Prishtin, Republika e Kosovs, SavaGroup ka br nj transformim t rndsishmmdhe sht br grupi i dyt m i madh i siguri-meve n rajon.

Me kt, Sava Group ka arritur nj objektiv t

t fort n nj treg t zhvilluar t sigurimeve, eduke krijuar nj model biznesi stabil q sht ibalancuar n mes t operacioneve Sllovene dheoperacioneve globale te ri-sigurimit. Kto jan dysegmentet m t mdha, sipast cilave Sava Group pret nj

cilat do ta forcojn grupin dhedo ta prkrahin ate n politikat

e saja t dividends, ndrsavet Sava Group sheh nj po-tencial t rndsishm t rritjess primeve n Ballkanin Peren-dimor, pr arsye t zhvillimit jot mjaftueshem t tyre.Ne vitin 2013, Sava Group kaarritur nje prim prej 386,7 milionEuro, pra ka shnuar nj rritjeprej 43% n krahasim me vitin

ishte 13,6 milion Euro, ka dot thotnj rritje prej 15,4% nkrahasim me vitin 2012. Po tmos ishin shkaktuar humbjete bonove nga bankat, Sava

gjeneruar n vitin 2013 ka tejkaluar ate t vitit2012.

Sava sh,a, (Ri-Sigurimi) pr vitin 2013 n totalishte 14,8 milion Euro, ka do t thot nj rrit-je prej 53,7% m tepr se n vitin 2012, e afr

Sava sh,a, n vitin 2014 pr her t par do ti pa-

guaj dividendat n lartsi prej 30%

me politikat e aprovuara pr dividen-dat.

t hyrave pr vitin 2014, e cila rritje -

panis n raportet e konsoliduara -

rave n tregun slloven t siguracioneve parashi-het t mbetet e ult ndrsa rritja e dshiruarparashihet t ndodh ne tregjet jo-Sllovene. Sava

vitin 2014.N planin afatmesm, parashifet q t hyrat ngaprimet t tejkalojn gjysm miliardi Euro, derisakthimin n kapital t shnoj 11%. N kt peri-udh rritja do t nxitet kryesisht nga kontrolli i

shpenzimeve (n veqanti tek operatoret Sllovent sigurimeve), si dhe duke prmirsuar procesete marrjes n sigurim (nnshkrimi i kontratave treja) dhe trajtimi i dmeve. Ne gjithashtu plani-

Synimi yn pr tre vitet e parat periudhs splanit do t jet integrimi n tregun Slloven tsigurimeve dhe rritje jasht ketij tregu. Pas ksajSava Group do t krkoj mundsit e rritjes nshtetet e Ballkanit.

Pr publ ikim e prktheu dhe e prshtati,

Mr. Sc. Fatos ZAJMI,Drejtor, Zyra ligjore dhe bur ime njerzore

K.S. Illyria sh.a.

VITI 2013, VIT ITRANSFORMIMEVE

N GRUPACION


6/12


Asgj ne jete nuk sht e sigurt,madje as vete jeta jon. Gjith-ka i nnshtrohet nj krcnimidhe risku te caktuar, qe shti panjohur. Detyr e drejtuesvesht qe menaxhojn at ash-tu qe te biznesi te ket sa me

humbje apo dshtime qe te jetee mundur.do dite ne realitetin tone per-

sonal apo profesional, ne marrim nj vendim te cak- e deri te arritja ne objektiv. Sigurisht qe ai vendim adekuat.Por c`sht risku ne te vrtet? Pr te ka prku- -ats, kndvshtrimit, etj., por, gjithnj risku ka lidhjeme pasigurin pr te ardhmen, me mundsin pr

humbja potenciale e ndonj pasurie apo portofoli qmund t ndodh pr arsye t ndryshme.Pr nj biznes, risku paraqet mundsin e ndodhjesse ngjarjeve qe shkaktojn humbje apo mosrealizimte objektivave. Kurse, ne ann tjetr, menaxhimi i ri-skut sht proces i matjes dhe vlersimit t rrezikutaktual dhe potencial nga nj situat e caktuar. Pra, e deri tek trajtimi, prkatsisht menaxhimi i tij si njproces dinamik.Pra, risku mund te matet, te vlersohet dhe sigurishtte menaxhohet, duke synuar reduktimin e tij, meqeliminimi i te gjitha risqeve sht praktikisht i pamun-

dur. Ky sht nj proces i vazhdueshm pr nj bi-znes, prderisa edhe risqet qe shoqrojn ecurin enj biznesi jan gjithashtu te vazhdueshme.Nj ndrmarrs i di shume mire risqet qe merr pr-

te pritur, deri tek risqet e prditshme te biznesit, sinj proces dinamik.Ne prgjithsi, do biznes i nnshtrohet risqeve qevijn si pasoje e ekonomis, sistemit ekonomik dhe Gjithashtu do biznes ka karakteristikat e tij unike dhe i rrisin ekspozimin ndaj riskut.

Risqet pr nj biznes mund te jene qe lidhen me am-bientin e biznesit (te jashtme) ose te vete biznesit (tebrendshme). Disa nga to jan: risqet strategjike, op- -jsis, etj. Sigurisht qe ne kuadr te tyre hyjn risqetprkatse, si: risku i konkurrencs (tregut), risku i fuq-is blerse - klientve, furnitorve, kultura e biznesit,ambienti politik, normat e interesit, kurset e kmbimit,katastrofat natyrore, etj. (risqe te jashtme) ne njrnane, apo zhvillimi i produkteve, prodhimi, burimet -nancimit, prgjegjsia ndaj pals se trete, etj. (risqe tebrendshme) ne ann tjetr. Pr te gjitha kto, duhet

gjetur zgjidhje ne kohe.sht shume me rendsi pr nj biznes - ndrmar-rs qe risqet te mos nnvlersohen. Njohja e tyre dhevlersimi i drejte sht shume i rndsishm. Nukmjafton ne vendimmarrje vetm intuita, por edhe mehapa konkret risku mund te reduktohet nga vete biz- edhe kontrolli i humbjeve dhe proceseve.Nder teknikat dhe metodat e menaxhimit te riskut shtedhe transferimi i tij, prkatsisht blerja e sigurimit. Nevarsi te karakteristikave te riskut, mund te przgjidhetmetoda adekuate, si: mbajtja e riskut (deri ne nj masete caktuar), shmangia (aty ku sht e mundur), reduk-

timi apo edhe transferimi i riskut.Transferimi i riskut prpos tjerash mund behet prmesmarrveshjeve kontraktuale (prfshihen kontratat, ga- -tojn riskun qe lidhin biznesin ne marrdhnie me pale

ASPEKTE TE PRGJITHSHME TE NJOHJESDHE MENAXHIMIT TE RISQEVE NE BIZNES


7/12


Reduktimi i aksidenteve rrugo-re dhe rritja e siguris rrugoresht nj gj jo e leht e cilakrkon nj bashkpunim n mest istitucioneve dhe subjekteveprkatse t cilat drejtprdrejtndikojn n sigurin e komunika-cionit rrugor.

Nga studime t ndryshme qjan br n kt fush sht ar-dhur n prfundim se pjesa dr-

muese e aksidenteve t komu-nikacionit n rrugt e Kosovsjan si pasoj e sjell jes jo t mirt ngassve n komunikaciondhe at me lshimet e bra si:tejkalim i shpejtsis, manipulimi pasigurt me automjet, mos res-

mbajtja e distancs, tejkalim ipasigurt, mos respektimi i rreg- -kut, mos prshtatja e shpejtsis

kushteve t rrugs, etj. n prg-jithsi t atyre q i shkelin rreg-

pasoj e gjendjes jo t mir tekni-ke t automjetit dhe rrugs.

Rekomandimet pr reduktimine aksidenteve n komunika-cionit rrugor, apo rekomandi-met q sigur ia n rrug t jete volitshme jan:

1. shkalla e ngritjes s kultursn komunikacion,

2. ngritja e cilsis gjat tra-jnimit t kandidatve prshofer,

3. t ket kontrolla t shpesh-ta dhe t vazhdueshme ngaana e personave t autor-

mnyr q t respektohenrregullat e komunikacionitrrugor,

4. drejtuesit e mjeteve ti prmba-hen me prpikri shenjave tkomunikacionit dhe rregullave tprgjithshme n komunikacion,

5. largimi i automjeteve(mjeteve) t vjetra nga qa-rkullimi dhe kontrolli teknikrigoroz i t gjitha autom-jeteve,

6. t rregullohet infrastrukturarrugore t mirmbahen rrugtdhe t kompletohen me sinjal-izim vertikal dhe horizontal,

7. mesme pr arsye sensibilizimit ksaj kategorie t pjesmar-

rsve n komunikacion duhett vendosen lnd msimoreq kan t bjn me rregullatbaz, sinjalizimin dhe sjelljene pjesmarrsve n komunika-cion,

8. fushata publicitare informuesedhe sensibilizuese, n t cilatduhet t prfshihen edhe fmi-jt, si gjenerata e ardhshmedhe simboli i ndryshimit,

9. ngritja e shkalls s bashkpunim-

it ndrmjt subjekteve q ndiko-jn n sigurin e komunikacionit.

Prandaj rndsi shum t mad-he pr sigurin n komunikacioninrrugor duhet ti kushtohet faktoritnjri, rrugs dhe automjetit.

Ndrsa aksidentet e komunik-acionit me pasoja m t mdhalidhen me shum lshime tndryshme nga ana e ngassveapo kmbsorve, por kryesisht

ka t bj tejkalimin e shpejtsiss lejuar nga ana e ngassve, prkt arsye sht e nevojshme qt prdorn paisjet statike radartdhe t jen sa m t pranishm

rrugore e kryesisht n rrugn eKombit Ibrahim Rugova dhe nakset magjistrale dhe regjionale,ku mundsia e aksidenteve mepasoja m t mdha sht m elart.

MSc. Bardhyl Abazi ing.dip.kom.

Trajtues i dmeve material

Kompania e Sigur imeve ELSIG

REKOMANDIMET KONKRETEPR REDUKTIMIN E AKSIDENTEVET KOMUNIKACIONITRRUGOR N KOSOV

te treta (furnitor, klient, kred-itore, etj.), sikur edhe prmesblerjes se sigurimit. Industria esigurimeve bn te mundur trans-ferimin e nj pjese te risqeve tebiznesit, kryesisht risqeve te pas-tra (natyrore) dhe nj pjese te

tek kompanit e sigurimit. Kshturisqet qe lidhen me dmtimin eprons se biznesit, me prgjeg-jsin e tij ndaj palve te treta,apo me aksidentet e ndryshmegjate aktivitetit te biznesit, etj.mund te transferohen drejt kom-panive te sigurimit, kundrejt njprimi te caktuar, qe pr biznesinparaqitet si kosto sa i prket as-pektit kontabl, por ne fakt shtinvestim apo ruajtje e vlers sebiznesit apo pasuris.

Shpesh ekzistenca e riskut tecaktuar neglizhohet, sidomoskur probabiliteti i ndodhjes sengjarjes vlersohet i ulte. Mir-po megjithat, kjo mund te ketpasoja fatale. Le te prmendimsi shembull faktin se si nj zjarraksidental mund te ket mund-si shume te vogla te ndodh, porefektet e tij pr nj biznes mundte jene shkatrruese dhe te pari-kuperueshme, nse ai biznesnuk sht siguruar nga zjarri dhe

rreziqet shtese. Shume nga ak-tivitetet e biznesit apo pasurivemund te sigurohen prmes sig-urimeve si: sigurimi i pasuris,mjeteve motorike, sigurimet inx-hinierike, sigurim i prgjegjsis,sigurimi i aksidenteve personalete punonjsve, sigurimi shnde-tsor, sigurimi i t gjitha llojevet garancive, sigurimi i paravene kasaforte, parave ne trans-port, sigurimi i mallit, etj... deritek sigurimi i jets me mundsi

te ndryshme. Si prfundim mundte themi qe njohja, vlersimi dhemenaxhimi i risqeve pr biznesetsht shume e rndsishme precurin pozitive dhe objektivat neafat te gjate. Prandaj, biznesetsht mir te prdorin gjithnj eme tepr teknikat e menaxhimitte riskut duke ju drejtuar insti-tucioneve te specializuara sijan kompanit e sigurimit mepunonjs te specializuar dhe ek-sperienc ne kt fush.

Ahmet IsmailiDrejtor i Marrjes ne Sigurim

K.S. SIGAL UNIQA


8/12


Bashksigurimi sht nj form e sigurimit e cilaofrohet se bashku nga nj sigurues me nj sig-urues tjetr apo me disa sigurues, ose m miret themi pr sigurimin e nj shume t lart tsigurimit, disa kompani arrijn dakordimin pr tmarr n sigurim kt shum t lart, s bashkuduke e ndar n mnyr proporcionale si priminashtu edhe kompenzimin e demit, n rast se aindodh.Bashksigurimi si term n leksikonin e industriss sigurimeve, mund t shkaktoj konfuzitet pr-shkak t prdorimit t tij t gjr, n forma dhemarrveshje t ndryshme, varsisht nga kontek-sti i prdorimit.P.sh. Bashksigurimi i nj termocentrali. Pr-

pastaj riskut sigurues q mund t jet shum imadh, si dhe prshkak t shums s lart tsigurimit, bashksigurimi sht forma m e pr-shtatshme e sigurimit t nj termocentrali, kjoprshkak prveq t tjerave, kemi nj shprndarjet riskut, n dy apo m shum kompani t sig-urimit, t cilat pastaj jan prgjegjse, secila prpjesn e vet t sigurimit, pasi ky sigurim siq ucek m lart ndahet n mnyr proporcionalemes siguruesve.

Por n raste t caktuara, bashksigurimi jo gjith-mon ndahet n mnyr proporcionale, dhe var-sisht nga marrveshja n mes t kompanive,ndarja mund t bhet ndryshe, p.sh. kemi nj

kompani lider e cila e merr prgjegjsin m tmadhe n nj bashksigurim dhe sht prg-jegjse pr t gjitha procedurat administrativet marrjes n sigurim, sikur dhe t kompenzimitt demit nse nj i till ndodh, por n t njejtnkoh e merr edhe pjesn m t lart t primit,prderisa kompanit e tjera jan prgjegjsevetm pr pjesn pr t ciln kan pranuar prt qen pjestar i nj bashksigurimi.Bashksigurimi ekziston edhe n forma apoklas tjera t sigurimit. Bashksigurimi q m sshumti mund t jet i njohur pr publikun sht ain sigurimin shndetsor, ku bashksigurimi shtnj form e zbritjes, ku prqindja e bashksigurimitdikton pjesn e shpenzimeve mjeksore t cilat mb-

ulohen nga siguruesi dhe ato t cilat duhet t mbu-lohen nga i siguruari/policambajtsi.Qllimi i bashksigurimit n sigurimin shndet-sor sht q n nj fare mnyre ti dekurajoj tsiguruarit, q ata t mos paraqesin shpenzimemjeksore t pa vrteta.Bashksigurimi si form e sigurimit prdoretedhe n klasn e sigurimit t prons, me disaveqori tjera, nga ato q i prmendm m lart, et cilat do ti paraqesim n ndonj rast tjetrPra bashksigurimi sht nj form e sigurimit ku

risku i marrjes n sigurim shprndahet n mes tdy apo m tepr bashksiguruesve.


BASHKSIGURIMI


9/12

9BULETIN I SIGURIMEVETI I I V

Aksidentet rrugore ndodhin n vend, koh dhemnyr t papritur dhe t paparashikuar. Paso-jat poashtu jan t paparashikuara. Hulumtimetmbi aksidentet rrugore prfshijn nj gam tgjer faktorsh ndikues t prmbledhur n trefaktor kryesor:

faktori njeri faktori automjet faktori rrethin .

Natyrisht faktori m me ndikim sht faktori njeriq paraqitet shkaktar n rreth 95% t rastevet ndodhura. Faktori automjet dhe rrethin pr-bjn pjesn tjetr. Kta tre faktor nuk jan tndar n aspektin e ndodhjes s ngjarjes, por

kemi edhe raste kur shkak aksidenti jan edhedy faktor : njeri-automjet, njeri-rrethin , apo au-tomjet-rethin.T gjitha hulumtimet n studimin e shkaqevet aksidenteve rrugore jan t orientuara nnjohjen e shkaqeve t faktorit njeri, te ndara si-pas gjinis, moshs, kohs s ndodhjes, venditt ndodhjes etj.Pasojat nga aksidentet rrugore paraqiten nformn e dmtimeve n automjete, lndimevetrupore t personave, vdekje t personave sidhe dmtime t prons. Kto jan pasojat di-

rekte t aksidenteve rrugore. Pasojat indirek-te t aksidenteve rrugore jan shum m ttheksuara, sepse prfshijn nj mas t mad-he t prdoruesve t transportit rrugor dhe ag-jensioneve q ofrojn shrbime n raste taksidenteve. Nse analizojm me hollsi, mundt konkludojm se n nj mas aksidentetrrugore poashtu edhe aksidentet tjera, ndikojnn zhvillimn e prgjithshm t nj vendi.

Pasojat indirekte t aksidenteve rrugore,mund ti ndajm:

koha e zgjatur e udhtimit t shfrytzue-sve t transportit rrugor (krijimi i kolonave),

humbje kohore dhe or pune t autom-jeteve komerciale,

rritje e shpenzimeve direkte t pjesmar-rsve n transportin rrugor (karburanti,amortizimi),

shpenzimet e intervenimit t Policis Rrugore, shpenzimet e intervenitmit t Ambulancs, shpenzimet e trajtimit spitalor t t ln-

duarve (trajtimi n institucionet shnde-tsore publike).Shpenzimet e krijuara n tre rastet e para bartennga prdoruesit e transportit dhe shfrytzuesit e

automjeteve, kurse shpenzimet tjera bien barre taksapaguesve.Shpenzimet e pasojave direkte bien barr ekompanive t sigurimit (sipas rregullativave lig-jore). Njherit kto jan edhe shpenzimet m tmdha.

Nse i analizojm bartjen e shpenzimeve, kemi:1. Shfrytzuesit dhe prdoruesit

e automjeteve n transportin rrugor,2. Taksapaguesit agjensionet qeveritare

vepruese n situata t aksidenteve, dhe3. Kompanit e sigurimeve.

Pra, n rastin e aksidenteve rrugore ndikimi i tyre

sht pothuajse gjithprfshirs. Prve anshumanitare, shpenzimet arsyetojn nevojn ehulumtimeve n parandalimin e aksidenteve rru-gore, me prfshirjen e t gjith akterve, duke

rrugore,

studimin e shkaqeve t aksidenteve rrugore, prcaktimin e modelit dhe masave pr

zvoglimin e numrit t aksidenteve rrugore, implementimi i modelit dhe masave, matja e rezultateve.

Aktualisht n masat pr zvoglimin e numrit taksidenteve, aplikohet modeli:

a) Edukim(edukimi i pjesmarrsve n qarkul- - n provimin teorik dhe praktik pr vozits),

b) Informim (kampanjat informuese pr rreziqetn qarkullim, veprimet informuese dhe op-erative t Policis Rrugore, etj),

c) Inxhinieri (intervenime inxhinierike n in- penges n qarkullim: vendosja e sinjal-istiks, rregullimi i dukshmris, zgjerimetn kthesa etj).

Duke zbatuar kt model, disa vende kan arri-tur t zvoglojn numrin e aksidenteve rrugoredhe pasojave.Prandaj, duke vepruar me masat parandalueset aksidenteve rrugore, n mnyr indirekte ndi-kohet edhe n zhvillimin e vendit.

Mr.sc.Visar Xh. BAXHUKUShef i Njsis pr Trajtimin e Dmeve

K.S. DARDANIA sh.a.

PARANDALIMI I AKSIDENTEVE RRUGORE


10/12


Struktura e tregut t sigur imeve prbhet ngatre komponenta kryesore, e ato jan:

Blersit Shisit (Kompanit e Sigurimeve) Ndrmjetsuesit.

Ne n kt shkrim do t fokusohemi vetm nkomponentn e tret, e q ka t bj me Ndrm-jetsuesit n Sigurime. Po ka jan ndrmjet-suesit?

ose juridik t cilt n tregun e sigurimeve i sjellins bashku siguruesin dhe t siguruarin. Pra kta

jan persona t cilt jan t autorizuar nga njrapal pr ta arritur marveshjen me paln tjetr.Ekzistojn tri lloje t ndrmjetsuesve: Agjentt,Brokert, dhe Kshilltart

AGJENTTJan individ t cilt i bjn bashk klientin dhekompanin e sigurimit pr arritjen e nj mar-rveshje apo nnshkrimin e nj kontrate t sig-urimit. Ata kryesisht punojn vetm me nj kom-pani t sigurimit dhe i shesin produktet e saj, dhe

n t shumtn e rasteve paguhen me komision.Pr t operuar agjentt duhet t ken lienc ecila lshohet nga autoritetet prkatse t cilatmerren me mbikqyrjen e sigurimeve

BROKERT -sore e t cilve sht t shesin sigurime. Kta

q ai t veproj n emr t klientit q ta gjejpolicn apo sigurimin m t prshtatshm prklientin e tij, dallimi mes agjentit dhe broker-it sht se prderisa agjenti kryesisht punonvetm me nj kompani, brokeri mund t shespr t gjitha kompanit e sigurimit. Edhe bro-kered pr t operuar duhet t ken lienc.

KSHILLTART

Jan ndrmjetsues t paregjistruar t cilt equajn vetn si kshilltar t sigurimeve, por nfakt n treg ata e luajn rolin e brokerit, deri-sa nuk kan t drejt t paraqiten si broker prarsye se nuk jan t regjistruar, dhe kryesishtpunsohen nga Korporatat e medha t cilatblejn sigurime me miliona euro prim Brendanj viti, dhe kan nevoj pr kshilla profe-sionale pr t gjetur nj prim dhe nj mbulessa m t prshtatshme n treg.N tregun eKosovs, aktualisht m s shumti funksionojn

agjentt dhe nj numr shum i vogl i bro-kerve, prderisa nuk ka fare kshilltar.


NDRMJETSIMI N SIGURIME


11/12

BULETIN I SIGURIMEVE

Kompania e Sigurimeve SIGAL UNIQA nShqipri, pjese e s cils sht edhe SIGALUNIQA Kosov, pas festimit pr dhjetvjetorin ethemelimit t SIGAL UNIQA Kosove, n 2013, nvitin 2014 festoi edhe pesmbdhjet vjetorin ethemelimit t SIGAL UNIQA n Shqipr. N ktgala mbrmje ishte organizuar nje mbremje ar-tistike dhe u fol per te arriturat e SIGAL UNIQAgjat ktyre pesmbdhjet viteve t operimit.N mbrmjen artistike t organizuar me ktrast morn pjes prfaqsues t lart t poli-tiks shqiptare, Zvendskryeminsitri Niko Pe-leshi, Kryetari i Parlamentit Ilir Meta, ministra tkabinetit qeveritar, ambasador, prfaqsues t

artist t shumt.N prshndetjen e tij Z. Peleshi shprehu mirn-johjen pr punn q SIGAL dhe UNIQA kanbr prgjat ktyre viteve pr zhvillimin e tre-gut dhe ekonomis shqiptare si dhe garantoimbshtetjen e qeveris shqiptare pr zhvillimine tregut t sigurimeve.Gjat mbrmjes artistike, e cila u drejtua ngaprezantuesi Ardit Gjebrea, performuan emra tnjohur t artit shqiptar: balerini, solist i OperasShtetrore t Vjens Eno Peci, tenori i mirnjo-

hur Josif Gjipali, virtuozi Fatos Qerimi. Artistt ushoqruan nga orkestra rajonale Klubit t Artitdhe Kulturs t SIGAL UNIQA nn dirigjimin eMjeshtrit t Madh Ermir Dizdari

N vitin 1999, SIGAL, e cila n at koh ishtenj kompani e vetme sigurimi jo-jet me aktivitetvetm n Shqipri, kishte nj kapital prej 400,000USD dhe nj volum primesh prej rreth 8 milionEurob dhe staf prej vetm pes personash.15 vjet m pas, SIGAL UNIQA sht shndrruarn nj prej grupeve m t mdha t sigurimeven rajon, ka mbi 30 Milion Euro kapitale t vetat,mbi 43 Milion Euro prime dhe 1100 punonjsdhe agjent. -ronte vetm 3 produkte sigurimi dhe prgjatviteve ka rritur gamn n 43 produkte t t gjithaklasave t sigurimit.SIGAL UNIQA Group AUSTRIA, u shpall srish

ket vit si nj ndr 100 kompanit m t mdhat Europs Jug-Lindore. Si nj grup kompanish iprbr nga 7 kompani sigurimi dhe 1 fond pen-sionesh private, SIGAL UNIQA ofron t gjitha llo-jet e sigurimeve t jets, jo-jets, risigurime dhepensione private m shum se rreth 1.5 Milionklientve n Shqipri, Kosov dhe Maqedoni.Q prej vitit 2002, SIGAL UNIQA sht lider i tre-gut t sigurimeve si pr dmet e paguara ashtuedhe pr volumin e primeve. Prgjat viteve SI-GAL UNIQA sht vlersuar n nivel ndrkom-

btar nga institucione t ndryshme si BussinessInitiative Directions, South-East Europe Nes,Finance Central Europe etj.

15 VJETORI I SIGAL UNIQA N SHQIPRI

11


12/12

themeluar 1884

Prishtin - Kosov

Mendo m gjat pr jetn tndee t fmijve t tu, pr t ardhmen!

Mendo pr shndetin, pleqrin,biznesin, banesn, pr t tjert!

T papriturat ndodhin atherkur ti nuk e mendon.

Tragjedit, aksidentet, zjarrie eksplozioni shkatrrojn gj ithka.

Siguro

hu

Documents

Buletin i Sigurimeve Nr.7