Chainmail RZRijk Zwaan-magazine voor alle partners in de keten | Februari 2015

Woolworths brengt kwaliteit met CrunchitaRZ

Apofruit, het mediterrane gevoel op tafel met ConfettoRZ

Stark Alimentos, Salanova succes in Brazili

Inhoud

2 Woolworths en Crunchy Cos4 VegIMPACT, vleestomaat inIndonesi5 Lange komkommer op Hawaii6 Het mediterrane gevoel optafel7 Internal Red en Silky Pink8 Indonesi roerbakt haar crispy veggies 9 Rijk Zwaan vindt aansluiting met foodservice sector10 Stark Alimentos zoekt menselijke maat11 Sweet Palermo verrassend anders12 Venezuelaansecuisine omarmt RZ-specialiteiten13 Grote markt voor gedroogde groenten uit Polen14 Wereldwijd inspelen op de consumentColofonHet blad Chainmail RZ wordt uitgegeven in het Nederlands, Engels, Duits, Spaans, Russisch en Italiaans door Rijk Zwaan Distribution B.V. De oplage van 8.000 exemplaren wordt verspreid onder keten-partners over heel de wereld.

Redactieteam: Rijk ZwaanFotografie: Tjipke MeijerVormgeving: Drukkerij Van DeventerDrukwerk: Drukkerij van Deventer

Overname met bronvermelding is toe-gestaan. Chainmail RZ is met grote zorg samengesteld, niettemin kan geen aanspra-kelijkheid worden aanvaard voor mogelijke onjuiste berichtgeving.

Rijk Zwaan Distribution B.V.Burgemeester Crezelaan 40Postbus 40, 2678 ZG De Lier, HollandTelefoon +31 (0)174 53 23 00www.rijkzwaan.com

Al generaties lang staat Woolworths onder Zuid-Afrikanen bekend als Woolies. De winkelketen is uniek en biedt eigen merkmode, food, beauty en huis- en interieurartikelen aan. Sinds de oprichting van Woolworths in 1931 wordt de winkel geassocieerd met een zekere levensstijl die staat voor bepaalde waarden, zoals kwaliteit, stijl, inspiratie en innovatie, zegt Maurice Breslin, hoofd van de versafdeling.

Er zijn meer dan 400 Woolworths winkels met een aantal verschillende en typerende verkoopformules. Waterstone is speciaal. De winkel kan bogen op een oppervlakte die verzesvoudigd is sinds de opening, en is met bijna 2.500 m dan ook de grootste Woolies food-market ooit. Een van de eerste dingen

die opvalt, is de veel grotere versafdeling, die aandoet als een echte markt. We hebben samengewerkt met ons eigen ontwerpteam om een grote, open ruimte te creren met brede paden, verhoogde plafonds en natuurlijk licht dat via skylights naar binnen valt. De indeling is intutief en leidt het winke-lend publiek op een vloeiende manier door op maat gemaakte schappen van beton, staal, baksteen, tegels, eikenhout en herwonnen hout, vertelt Breslin. Om het gevoel van een boetiek of deli-catessenwinkel te krijgen, zijn er veel shops binnenin de winkel gecreerd stands voor vers sap, voor koffie en voor het proeven van olijven en balsamico, en een bloemist, slager, vishandelaar

Woolworths Waterstone in Kaapstad heeft de Grand Prize voor Design gewonnen, toegekend door A.R.E. (Association for Retail Environments). Volgens de jury bezit de winkel de beste moderne inrichting en is daarmee boegbeeld van Woolworths strategie om te groeien middels het supermarkt maar dan anders concept. Rijk Zwaan draagt hieraan bij door nieuwe en uitdagende producten te introduceren, zoals de knapperige bindsla Crunchita RZ.

Winnende Woolies introduceert nieuwe knapperige bindsla

Rijk Zwaan | Chainmagazine2

Het ontwerpteam van Woolworths ontwikkelde een versafdeling met brede paden, verhoogde plafonds en natuurlijk licht. De ruimte doet denken aan een heuse markt.

en sushi bar, allemaal bemand door getraind personeel dat advies kan geven.

We zijn heel trots op de Grand Prize die we gewonnen hebben, en op het creren van de beste supermarkt ter wereld! We rollen dit concept uit in andere regios en zullen heel snel een aantal van dit soort winkels hebben. We moeten ons er echter wel bewust van blijven dat onze klanten in de eerste plaats naar Woolies komen voor de kwaliteit, waarde en innovatie van onze verse producten. Om onze klanten tevreden te stellen, hebben we bij Woolworths een stevige basis van toegewijde telers nodig, wat

ook de reden is dat we met Rijk Zwaan samenwerken. Dit part-

nerschap is heel belangrijk voor ons, en wij vinden het fijn dat

Rijk Zwaan zich net als wij sterk verbindt aan innovatie en het laten groeien van de markt. We werken op veel gebieden samen, vooral op dat van sla en salades. Rijk Zwaan informeert ons al in een vroeg stadium over ontwikkelingen, en als wij iets zien dat ons aanspreekt, gaan we aan de slag met Rijk Zwaan en onze telers om als eerste iets nieuws te kunnen bieden.

Een voorbeeld hiervan is Woolworths recente introductie van de knapperige bindsla Crunchita RZ. Het is een uniek product, zegt Breslin, met een gewel-

Winnende Woolies introduceert nieuwe knapperige bindsla

Crunchita RZRijk Zwaans nieuwe Crunchy Cos is een interessant alternatief voor bindsla (cos) of ijsbergsla. Deze innovatie combineert het beste van beide: de bladeren zijn net zo lang en groen als die van een normale bindsla, zowel aan de binnenkant als de buitenkant. Daarnaast hebben ze de frisse en knapperige beet van ijsbergsla. Crunchita RZ is het eerste ras binnen Crunchy Cos en is ontwikkeld voor verwerking op grote schaal. Het is nog een prototype, maar de eerste proeven met machinaal oogsten zien er veelbelovend uit. Daarnaast is het ras erg sterk tegen rand en is het succesvol getest in verschillende teeltre-gios, waar het ras zich bewees met een betrouwbare opbrengst.

dige combinatie van zoete smaak en knapperige textuur. We zien dit als een uitstekende gelegenheid om iets nieuws in de schappen te leggen en het past bij de ontwikkeling van krop naar salade. Dat is de manier waarop dit partner-schap werkt samen ontwikkelen we iets dat anders is. Natuurlijk om waarde voor onszelf te creren, maar zeker ook om onze klanten iets nieuws en uitda-gends te bieden, waarvan we weten dat ze er gek op zullen zijn.

Crunchy Cos Midi Cos IJsberg

Februari | 2015 3

Rijk Zwaan | Chainmagazine4

In-shop-demonstraties moeten het winkelend publiek in Surabaya verleiden.

Veel grond in Indonesi is genfec-teerd met Ralstonia, dat flinke schade toebrengt aan tomaten. Het telen van tomaten op bijvoorbeeld steenwol in de kas kan een oplossing zijn. Echter, het merendeel van de boeren in Indonesi beschikt niet over deze geavanceerde productiemethode en kan zich deze investeringen ook niet veroorloven. Bovendien zou op korte termijn hierdoor ook de kostprijs van tomaten toenemen.

Gente tomatenplantenJos van der Knaap, Product Development Manager bij Rijk Zwaan: Een effectieve oplossing om bodemgebonden ziekten onder controle te krijgen, is het enten van toma-tenrassen op resistente onderstammen. We hebben veel ervaring met het enten van tomaten in Zuidoost-Azi en experimen-teerden succesvol met gente tomaten-planten in Indonesi. De resultaten zijn veelbelovend en de techniek is klaar om op grotere schaal bij boeren te introdu-ceren. Daarnaast ontwikkelden we ook een oplossing voor scheuren en blad-ziekten. Goedkope regen beschutting tijdens het regenseizoen heeft een zeer positief effect op de kwaliteit en volume van geoogste tomaten. Een voordelige oplossing: het is makkelijk te bouwen tegen een betaalbare prijs en de materialen kunnen een paar jaar lang her gebruikt worden.

TeelttrainingWe zijn ervan overtuigd dat met deze oplossingen en met de introductie van een moderne vleestomaat zoals Doufa RZ iedereen een mooi kwaliteitsproduct kan telen en oogsten. Daarom nemen we deel aan het VegIMPACT-project, een programma dat gericht is op het ver beteren van groenteproductie en -marketing voor kleine boeren in Indonesi.

Tijdens de proefperiode van 1jaar biedt Rijk Zwaan teelt-

trainingen, zaadleningen en advies (op verzoek). Er zijn 20 kleine boeren bij betrokken, allemaal met slechts 300 - 500 planten in de omgeving van Batu.

Voordeel voor iedereen

Rara Dewayanti, Chain Manager Indonesia, Malaysia &

Singapore constateert een toenemende vraag naar vleestomaten. Ze worden verwerkt in een scala van gerechten, buiten de Indonesische keuken. Vooral in salades. Vleestomaten worden gezien als alternatief voor de standaardtomaten die op dit moment beschikbaar zijn op de markt in Surabaya. Ons ras Doufa voorziet in een behoefte. We hebben het met succes gentroduceerd in de Hero-Dairy Farm Group winkels in Surabaya. Buyung Mulyono, eigenaar van Condido Agro dat optreedt als opkweek- en handelsbedrijf voor het VegIMPACT project, is het met Rara eens. De populariteit van de vleestomaat biedt voordeel voor iedereen. Door een aantrekkelijk en uniek verpakkings-concept toe te voegen, en informatieve labels en/of merken, heeft de vlees-tomaat de potentie om extra inkomen te generen voor alle partners in de supply chain, inclusief de boeren.

Ga naar www.vegimpact.com voor meer informatie.

VegIMPACT en Rijk Zwaan promoten vleestomaat in IndonesiConsumptiepatronen veranderen snel in Indonesi en vanuit de handel en retail komen signalen dat er een aanzienlijk potentieel is voor vleestomaat. In het verleden was het behoor-lijk duur om dit type tomaat te telen en de opbrengst was laag. Rijk Zwaan laat zien dat vlees-tomaat van hoge kwaliteit ook met een veel lagere kostprijs geteeld kan worden. Dit maakt productie en marketing aantrekkelijk voor alle partners binnen de supply chain.

Cumlaude RZ best producerende lange komkommer op HawaiiKomkommerproducenten op Hawa staan voor twee grote uitdagingen: het telen van een gezond product in tropische omstandigheden, en het transport van de komkommers van het ene naar het andere eiland. Hetis pionierswerk, zegt Brian Hudson, eigenaar van Hudson Hothouses in Kamuela op Hawa.

Low-tech faciliteitenWe kweken onze eigen zaailingen op in zaai-trays. De kieming van Cumlaude is fantastisch. We verspenen de jonge planten op kokos, 3 planten per blok. Die methode kopieerden we gewoon van andere telers, maar er is zoveel zonlicht op Hawa dat we extra planten toevoegden. De productie ging daarop evenredig omhoog. Naar mijn mening is Cumlaude een vegetatief ras en het is een relatief open plant met grote bladeren. Een logische reactie op de tropische omstandigheden. Al zou ik de groei willen veranderen, dan zal dat niet lukken. We hebben geen verwarming of verlichting, dus we

kunnen het binnenklimaat niet beheersen. Dat is met Cumlaude geen probleem;

dit ras komt prima tot zijn recht in onze low-tech omgeving.

Retailers, kruideniers, restaurants en resorts

We zijn heel blij met de vruchten, de kwaliteit is voortref-

felijk. We vervoeren ze binnen 3 dagen na het oogsten; ik weet dat ze

minimaal 21 dagen goed blijven, maar we verkopen ze veel sneller. Het transport is namelijk moeilijk hier, aangezien de komkommers vooral per boot vervoerd worden. Ze worden gekoeld voor transport en dan vervoerd in gekoelde contai-ners. Er is geen export naar het vasteland en onze belangrijkste kopers zijn de grote retailers, kleinere kruideniers, restaurants en resorts op Hawa, Maui en de andere eilanden. De komkommers hebben een mooie vorm, een goede lengte en zijn flink geribd. Kromme vruchten worden verkocht aan een bedrijf dat komkommersap maakt. En retailer verkoopt de vruchten in verpakkingen van 3 stuks en wil een gewicht tussen de 1 en 2 kilo. Dat is dus het gewicht waarop we sturen. Onze 2,5 hectare met Cumlaude produceert grofweg 1.500 kilo komkommers per dag.

De omstandigheden op Hawa zijn uniek. Elk eiland heeft regenachtige en droge kanten met bergen ertussenin en dus een gevarieerd microklimaat. Brian Hudson had de moeilijke taak om het juiste ras te vinden voor deze tropische om - standigheden. Paramount Seeds (een Rijk Zwaan-distributeur in de VS) adviseerde Cumlaude RZ. De proeven die we uitvoerden met Glen (Paramount) waren geweldig: Cumlaude bleef maar produceren. Uiteindelijk zagen we een totale toename van 10procent.

Overgang van suikerriet naar groenteDankzij de vraag van zowel thuiskoks als resort chefs naar verse speci-aliteiten is de landbouw op Hawa een andere koers gaan varen. Heel lang was suiker het voornaamste gewas. In de Tweede Wereldoorlog startte de groente-industrie haar inhaalslag. De regering van de VS kocht lokaal verbouwde groenten op om de in Hawa gestationeerde soldaten te eten te geven. Nu, met een overschot aan land en arbeid door het sluiten van de suikervelden en de toenemende vraag naar versgeteelde ingredinten en groenten uit het hogere segment, zien telers volop mogelijkheden. Ze brengen verscheidenheid aan in hun productassortiment en confronteren de uitdagingen van de markt.

5Februari | 2015

Brian Hudson leerde zichzelf komkommers telen en vermarkten.

Nives Raccagni

Rijk Zwaan | Chainmagazine6

Confetto RZMini pruimtomaat Confetto RZ is n van de vijf rassen in het blocky tomaat concept Cubelli. Naast de dieprode kleur en prima smaak van de tomaten, heeft vooral de authentieke vorm een sterke aantrekkingskracht op consumenten. De geblokte vruchten blijven bijvoorbeeld makke-lijker staan en lenen zich daardoor uitstekend voor culinaire hoogstandjes als vullen. Confetto (14-16 gram) is goed los te oogsten. De andere blocky rassen zijn: 72-190 RZ (10-11 gram), Vacetto RZ (20-21 gram), 72-174 RZ (23-24 gram) en de grove Papeletto RZ (50 gram). Rijk Zwaan is de enige veredelaar die de geblokte tomaat in drie segmenten kan aanbieden.

De mini pruimtomaat is n van de vele succesvolle resultaten van Aprofruits samenwerking met Rijk Zwaan. Een relatie die ruim tien jaar geleden startte en die onder meer leidde tot de introductie van Confetto RZ. Dit ras past prima binnen het kwaliteits-kader van de groente- en fruitcoperatie en kan in de klimatologische zones van Itali jaarrond geprodu-ceerd worden door aangesloten telers.

Raccagni: Het resultaat mag er zijn. Met Confetto verrasten we zowel de nationale als internationale markt. De tomaatjes liggen onder ons eigen Solarelli-merk in Italiaanse supermarkten en winkels in Rusland en Noord-Europa. Alleen de meest exclusieve producten dragen dit merk. Kiest de consument voor Solarelli dan krijgt het topkwaliteit tomaten van de meest geschikte rassen, uitsluitend geteeld op

Italiaanse bodem, met de meest innovatieve teelt-technieken. Die zienswijze delen we met Rijk Zwaan: we gaan allebei voor kwaliteit en zijn niet bang om nieuwe concepten te ontwikkelen. In dat licht gaan we binnenkort ook aan de slag met Sweet Palermo. Deze zoete puntpaprikas passen helemaal bij Apofruit.

Net als alle andere producten bij Apofruit zullen ook de puntpaprikas duurzaam geteeld worden. Op die manier hoopt het bedrijf de meest gezonde en smaakvolle groenten te produceren. Bij Confetto is dit streven geslaagd. Sicili is de meest optimale teelt-locatie voor deze tomaat en de teelt wordt begeleid door de adviseurs van Rijk Zwaan. Vanaf juni/juli gaat de teelt van start. Voor de maanden januari tot juni zoekt men nog een passend gebied in Noord-Itali. De mini pruimtomaatjes worden aangeboden in aantrek-kelijke kleine verpakkingen. Voor retailers zijn ook grotere kartonnen dozen beschikbaar.

Apofruit ItaliaApofruit is een coperatie met eigen telers, 11 verwerkende bedrijven en 6 verzamel- en opslaglocaties verspreid over heel Itali. Ze richten zich op de hoogst mogelijke specialisatie van alle in het land voorkomende groente- en fruitproducten. Een doelstelling die ze hopen te bereiken middels verregaande ketensamenwerking. Zo zoekt Apofruit actief toenadering tot vooraanstaande onderzoeksinstituten en veredelaars. Immers, alleen de beste en meest geschikte rassen zijn goed genoeg voor hun telers. Alles om te voldoen aan de veranderende marktbehoeftes.

Volgens Nives Raccagni van Apofruit Italia komen de lekkerste mini pruim-tomaatjes uit Sicili. De magische invloeden van zon, zee en wind op de zuidkust zorgen voor die speciale tomatensmaak waar elke consument zo naar verlangt.

Het mediterrane gevoel optafel

Johan Vis, Specialist Marketing Tomato & Cucumber van RijkZwaan snijdt een ogenschijnlijk normale trostomaat in schijven en legt die op een gezonde sandwich. Kijk, ziet er prachtig uit toch? Een hoog-productieve trostomaat en toch spat de smaak ervan af.

Iedereen die van Aziatische producten houdt, opgelet. Vanaf nu liggen Rijk Zwaans Silky Pink-tomaten in de schappen van verschillende Europese retailers. Met de sappige roze vruchten die in Japan gemeen-goed zijn, brengt de supermarktketen het oosten nu wel heel dichtbij.

Amazing Oriental test Silky Pink

Februari | 2015 7

trossen. De groene delen zijn sterk en de trossen komen het best tot hun recht wanneer ze gesnoeid worden op 6 vruchten. Het gemiddeld vrucht-gewicht bedraagt dan circa 90 gram. Het tweede ras dat de potentie heeft uit te groeien tot een Internal Red-topper is 72-720 RZ. Deze midden trostomaat zit qua snelheid en productie op hetzelfde niveau als Cappricia RZ. De tomaten (110-120 gram) zijn van goede kwaliteit: donker-rood van binnen en van buiten en met een prima smaak. Net als de fijne trostomaat komt 72-720 RZ moeiteloos warmere perioden door.

maar de keuze voor Nederlands geteeld product ligt voor de hand. Rijk Zwaan nam op het juiste moment contact met ons op. Hun Silky Pink-tomaten en Aziatische komkommers zijn bijvoorbeeld erg aantrekkelijk voor onze shoppers. Samen beproeven we innovaties op de winkelvloer en evalueren we verkoopcijfers. Afgelopen zomer polsten we de reacties op roze cocktail 72-175 RZ en fijne trostomaat Hibachi RZ. Ik ervaar onze samenwerking als positief en open en ook voor de toekomst zie ik nog volop kansen. De eetgewoontes van consumenten worden steeds meer internationaal en de interesse voor Aziatisch voedsel groeit. Extra winkels staan daarom zeker in de planning en daarnaast gaan we onze online-activiteiten verder uitbreiden. Innovatieve groenteconcepten zijn zeker welkom.

In 2014 bezichtigden ruim 3.000 bezoekers van het Trial Centre Tomato in Kwintsheul de Internal Red-rassen in Rijk Zwaans Marketing@Work range. Vis is enthousiast over de interesse die deze inno-vatie kreeg. Bezoekers waren gecharmeerd van het mooie gewas en oprecht verrast wanneer ze de binnenkant van de tomaten zagen: dieprood van kleur. Zo hoort een tomaat eruit te zien.

Internal Red ligt nog niet in het schap. Momenteel beproeven telers de twee belangrijkste rassen, 72-245 RZ en 72-720 RZ. Fijne trostomaat 72-245 RZ is een plaatje om te zien. Qua buitenkant lijkt het ras op Roterno RZ, met dezelfde mooie, uniforme

Amazing Oriental heeft twintig vestigingen in Nederland en verkoopt daar onder meer Koreaanse, Chinese en Indonesische producten. Consumenten kunnen kiezen uit zeker 7.000 A-merken. De doel-groep beperkt zich allang niet meer tot enkel Aziatische consumenten, ook steeds meer wester-lingen zijn genteresseerd in de oosterse keuken. Om het aanbod in zijn winkels verder te vergroten, besloot General Director Martin Chan daarom ook het groente- en fruitassortiment flink uit te breiden.

Chan: We wilden ons versschap aanvullen met mooie Aziatische producten. Dat kan via import,

Internal Red, tomaten met een hart

Johan Vis

Martin Chan

Indonesi roerbakt haarcrispy veggies De consumptie van sla in Indonesi stijgt. Zeker nu steeds meer mensen deze groente leren roerbakken. En sinds er een schoner product voor handen is. Er wordt geteeld middels de nutrint film technique (NFT). Het bedrijf Excelindo verkoopt de benodigde installatie en ziet dagelijks de goede teeltresultaten van knapperige Rijk Zwaan-sla op watergoten.

Rijk Zwaan | Chainmagazine8

de vraag groter dan ons aanbod. Dat maakt het ook makkelijker om nieuwe producten te introduceren.

Knapperige variantenDie nieuwe producten passen bij de meest recente bereidingswijze van sla: roerbakken. In Maleisi wordt al 50 procent van de sla zo gegeten. En om de bladgroente ook na het wokken smakelijk te houden, zijn extra knapperige varianten vereist. Daarom teelt Excelindo in zijn demokas onder meer Rincon RZ, een midi romaine. Ook doet Excelindo proeven met Crunchy Cos, een type dat in warme gebieden beter te telen is dan gewone ijsbergsla. En om consumenten genteresseerd te krijgen, noemt Excelindo de groente liever geen sla, maar crispyveggies. Volgens het bedrijf ligt de keuze voor Rijk Zwaan voor de hand: De rassen zijn traag op schot, stressbestendig en zien er fantastisch uit. Perfect voor de omstandigheden hier.

Living lettuceNFT bestaat uit smalle teeltgoten waarin continu een dun laagje water met een voedingsoplossing stroomt. De goten liggen op een 2 procent helling en het voedingswater wordt aan een kant inge-voerd en aan de andere kant weer opgevangen. De adviseurs van Rijk Zwaan hebben ons geholpen bij de introductie van het systeem. De eerste maanden liepen we tegen een aantal problemen aan. Zo was de watertemperatuur te hoog waardoor de slawor-tels bruine punten kregen. Samen hebben we de situatie onder controle gebracht. Nu verkopen we zelfs living lettuce: sla die met het grondpotje wordt verkocht. Mensen vinden het fantastisch! De kropjes zien er leuk uit en blijven zon 3 tot 4 weken houdbaar. Iedere dag kan je een paar blaadjes oogsten. Zon concept geeft sla een exclusief karakter.

Arm en rijk, in alle lagen van de Indonesische bevol-king groeit het besef dat groenten passen in een gezond leefpatroon. En dus stijgt de consumptie ervan. Ook van sla. Traditioneel werd er al wel sla geteeld in Indonesi, gewoon buiten in de grond. Dit kwam de kwaliteit niet altijd ten goede. Nu blijkt echter dat het ook anders kan. Vanuit buurlanden kwamen er superschone kroppen op de markt, geteeld op water. Excelindo bracht deze NFT-techniek naar Indonesi.

Schone slaExcelindo verwacht dat de productie van sla nu met sprongen vooruit zal gaan. In Thailand staat al 200 hectare NFT, in Maleisi ruim 150 hectare en Australie spant de kroon met 250 hectare. De bevolking waardeert het product enorm: er zit geen grond aan, geen bruine stippen op het blad en de sla wordt nauwelijks bespoten. Vooralsnog verkopen we alleen aan lokale supermarkten, maar nu al is

Het team van Excelindo verwacht dat de NFT-teelt van sla ook hier aanslaat.

Christophe Guiet, product development specialist Rijk Zwaan Frankrijk:

Koken met SalanovaGoed om te zien dat deelnemers aan de kookworkshops zo enthousiast reageerden op Salanova. De kok liet zien hoe makkelijk deze sla te bereiden is en hoe multifunctioneel ook. Andere ingredinten waren cherrytomaten, sweet pepper en aubergine. Alle producten waren ter beschikking gesteld door Franse en Nederlandse telers en konden door de studenten naar hartenlust geproefd worden. Belangrijk! Zij zijn immers de experts van morgen en zullen in toekomstige gerechten die unieke smaak verwerken.

Frances Tolson, chainmanager RijkZwaan Australia:

Aandacht voor gestreepte aubergineEn van de producten die in onze stand centraal stond, was Angela RZ. Deze gestreepte aubergine uit onze Sensational Flavour-lijn trok enorm veel aandacht. Sterker nog, ze was genomineerd voor het beste nieuwe product. De prijs is uiteindelijk niet gewonnen, maar ze veroverde wel veel harten daar in Melbourne. Grootste pluspunt van deze aubergine is het feit dat het vruchtvlees minder olie absorbeert bij het bakken. Daarmee past ze prima in de gezondere levensstijl die veel Australirs aanhangen. Daarnaast is Angela met haar mooie glans gewoon prachtig om te zien. Ik kreeg zelfs de vraag of ze wel echt was.

Chefs zijn de hedendaagse voedselexperts, hun studenten die van morgen. En dus belangrijke partners van Rijk Zwaan. Als veredelaar van groenterassen en groenteconcepten zoeken we actief contact met deze groep.

Van Australi tot Frankrijk

Februari | 2015 9

We informeren over bestaande producten en adviseren over mogelijke partnerschappen. En natuurlijk snijdt het mes aan twee kanten: de foodservice sector leert ons alles over zijn wensen en verwachtingen.

September 2014 vierde Fine Food Australia zijn 30ste verjaardag. Ruim 27.000 bezoekers bezochten dit evene-ment en ook Rijk Zwaan was present op deze jaarlijkse handelsbeurs in Melbourne. Onze medewerkers vertelden passerende food professionals alles over ons brede aanbod van groente-rassen, inclusief pareltjes als Angela RZ en Salanova-sla. Hun boodschap was

Smaak is de meerwaarde van veel Rijk Zwaan-producten. D manier

om deze te beoordelen is door teproeven.

Rijk Zwaan vindt aansluiting met foodservice sector

duidelijk: voor elk gerecht hebben wij de perfecte groente. Tips en ideen van bezoekers waren er ook. Deze worden teruggekoppeld naar onze Research & Development-afdelingen en meege-nomen in toekomstige ontwikkelingen.

Een maand later vond de Semaine du Gout (week van de smaak) in Parijs plaats. Tijdens de 3me Rencontre des Chefs de Demain (derde ontmoeting van de chefs van morgen) verzorgde onze kok 6 work-shops. In totaal bezochten 150 studenten van vooraanstaande hotelschool Jean Drouant de kooksessies. Speciale aandacht ging uit naar Salanova en de mogelijkheden van het online platform Love my Salad.

Stark Alimentos Ltda. zoekt menselijke maat in samenwerkingsmodel

Rijk Zwaan | Chainmagazine10

zon 40 bestellingen. Stark kiemt de zaden zelf, doet de opkweek en teelt ook het eindproduct. Er staat Desirade RZ, Seurat RZ, Sartre RZ, Excite RZ en Dagama RZ. Naast de Salanovas produceert het bedrijf kleinere aantallen groene uien, peter-selie, waterkers en rucola. En we beproeven elke twee maanden samen met Rijk Zwaan nieuwe Salanovas. Het geeft mij een goed gevoel om bij de ontwikke-ling van deze noviteiten betrokken te worden. Ons gezamenlijke doel: de Braziliaanse bevolking van mooi en gezond voedsel voorzien.

En de samenwerking zet zich voort. Stark over-weegt het assortiment aan te vullen met gourmet-groenten als minikomkommers en snackpaprikas van Rijk Zwaan.

Zeker 80 procent van Starks teeltplan bestaat uit Salanova. Een product dat als baanbrekend in Brazili werd ontvangen. Ebsen: Na de start merkten we al snel dat dit convenienceproduct relatief onbekend, maar zeker wel gewild was. De eerste kroppen gingen vooral naar restaurants en andere foodservicebedrijven. De reacties waren enthousiast. Met deze 1 keer snijden en klaar sla konden koks hun klanten iets aantrekkelijks voorzetten. En het keukenpersoneel roemde het praktische gemak en weinige afval.

Respect en vertrouwenOver een periode van twee jaar, bouwde Stark zijn business langzaamaan uit. Het afzetgebied groeide gestaag en ook kleine en grote supermarkten namen de bladgroenten op in hun assortiment. Altijd van eenzelfde hoge kwaliteit en altijd met liefde geproduceerd. Bij ons is niet alleen het product uniek, maar ook de mens die erbij betrokken is. Wij willen professionaliteit en karakter niet lostrekken van elkaar. Beide zijn belangrijk en spelen een rol in onze bedrijfsstructuur. Die persoonlijke noot ervaren we ook bij Rijk Zwaan. Hun visie op duurzaam ondernemen past bij de onze; de klik is er. Het hoeft allemaal niet snel en groots, maar met respect voor elkaar en de omge-ving. Rijk Zwaan helpt onder meer bij de teelt en vermarkting van de Salanovas. Zo tipte een advi-seur onze medewerkers om een iets hogere traybak te gebruiken. En wat blijkt, die paar millimeters maken een wereld van verschil! De productie en kwaliteit van onze sla is nu nog beter.

Gezonde voedingZe begeleiden ons ook bij verpakkingsvraag-stukken. Tegenwoordig verpakken we elke box in een insulate film, ook al wordt de sla diezelfde dag nog geconsumeerd. Een box bevat zes kroppen, ongeacht de afnemer, en wordt op de ochtend van aflevering klaargemaakt. Dagelijks verwerken we

Stapje voor stapje bracht Walter Ebsen bladgroentebedrijf Stark tot op grote hoogte. De Braziliaanse producent en vermarkter van voornamelijk Salanova voorziet tegenwoordig een groot aantal foodprofessionals en retailers in de zuidelijke staat Santa Caterina van deze lekkere gemakssla. Tijdens alle ontwikkelingsstadia bleven Starks medewerkers en niet het groeidoel an sich centraal staan. Diezelfde menselijke maat vond het bedrijf in partner Rijk Zwaan.

Voor Walter Ebsen (tweede persoon van rechts) staan de mensen in het bedrijf voorop.

Zie, voel en proef hetverschilAnders om te zien: het is een heel gave en rechte punt paprika met een dieprode kleur.

Anders om te snijden of in te bijten: met een zachtere schil en in de vrucht weinig zaadlijsten.

Anders in smaak: de Sweet Palermo smaakt heerlijk zacht-zoet met een karakteristiek fruitig

aromaprofiel.

Februari | 2015

Het kostte jarenlange veredeling, maar het resultaat is dan ook geweldig: in 2012 werd de Sweet Palermo zowel door een vakjury als door het publiek gekozen als De Beste Paprika van Nederland. Culinair journalist Felix Wilbrink (Telegraaf) stak zijn enthousiasme niet onder stoelen of banken: We hadden gelijk zin in nog een stukje!

Rauwe delicatesseHeeft de gewone blokpaprika een brixwaarde van maximaal 7, Sweet Palermo haalt een brix-waarde van 9. Een traktatie om zo uit het vuistje aan te knabbelen. Doordat de schil dunner is dan een gewone (punt)paprika hapt hij heerlijk weg. Bovendien zitten er maar weinig zaadjes in. Natuurlijk kunnen consumenten op meerdere manieren van Sweet Palermo genieten. Naast rauwe snackgroente leent deze paprika zich uitste-kend voor bakken, stoven of grillen.

Super foodZijn rijkheid aan voedingstoffen maakt hem eerder super food dan fast food. Gewone paprikas zijn al echte vitaminebommen maar de Sweet Palermo doet daar nog een schepje bovenop. Zo bevat deze puntpaprika maar liefst 150 mg vitamine C. Dat is ruim twee keer meer dan een sinaasappel met zijn 60 mg. Daarnaast bevat de Sweet Palermo veel vitamine E, een ruime mate aan foliumzuur en magnesium en daarnaast bta-caroteen en kalium.

De Sweet Palermo is een puntpaprika die elke andere paprika ineens heel gewoontjes maakt. Vanaf nu is deze vruchtgroente voor iedereen bereikbaar. Wij ontwikkelden een complete verpakkingslijn voor alle marktsegmenten en telers garanderen de constante kwaliteit en beschikbaarheid. Nu nog in rood en geel, straks ook in oranje.

Sweet Palermo verrassend anders

Nieuwe productervaringMet zijn unieke verpakking biedt Sweet Palermo de consument een geheel nieuwe product ervaring. Er zijn verpakkingslijnen voor drie specifieke marktsegmenten: standard, premium en local for local, specifiek voor de lokaal geteelde Sweet Palermo. Het is in het belang van zowel de telers, de retailers als de consument om zoveel mogelijk de juiste verpakkingen per doelgroep te gebruiken. De uitzonderlijke eigenschappen van de paprika doen de rest. Als gevolg van het succes van de rode Sweet Palermo, werkt Rijk Zwaan nu aan de ontwikkeling van deze puntpaprika in andere kleuren. Een gele is al verkrijgbaar, een oranje zal in de nabije toekomst beschikbaar komen. www.sweetpalermo.com

11

De specialiteiten van Rijk Zwaan gaan de hele wereld over en toepassingen zijn legio. Topchef Francisco Abenante van restaurant La Casa Bistro in Caracas, Venezuela is bijvoorbeeld erg enthousiast over de Crunchy Cos. Ideaal voor zijn Ensalada Cesar. Francisco is continu op zoek naar de nieuwste, beste en gezondste producten voor zijn klanten. Diezelfde passie herkent hij in de aanpak van Rijk Zwaan.

Venezuelaanse cuisine omarmt Rijk Zwaan-specialiteiten

Rijk Zwaan | Chainmagazine12

Het moet een bijzonder gezicht zijn: een kas op het dak van een potlodenfabriek, midden in Venezuelas drukke hoofd-stad Caracas. Teler Gustavo Salazar van Cocina Emocional teelt hier zijn groenten. In 2011 werden de eerste gewassen geplant, bestemd voor de werknemers van de fabriek. Het succes was groot en de kas groeide van 160m naar 850 m.

Valentina Semtei is de link tussen Cocina

Emocional en La Casa

Bistro. Zij staat aan

de basis van deze speciale samen-werking

tussen tuinder en

restaurant, aldus Gustavo

Salazar.

Efficinte ketenNaast de standaardproductie is onze dakkas een goede testlocatie voor de nieuwe rassen en concepten van Rijk Zwaan. Via Marianne Martinez van Agrotecnolga El Horticultor ontvangen we de zaden. De productie gaat rechtstreeks naar het restaurant van Francisco Abenante. Alle typen Salanova, Crunchy Cos, tomaten, snackkomkommers, auber-gines, we telen hier werkelijk het volledige Rijk Zwaan-assortiment! Met onze ervaringen helpen we lokale telers

bij het kiezen van een geschikt ras en topchef Francisco ontvangt de meest bijzondere producten. Door de korte lijnen wisselen alle partijen heel efficint informatie uit over de producten en de toepasbaarheid in gerechten.

Vraag crerenConsument, restaurant, teler, distribu-teur en Rijk Zwaan: de complete keten profiteert van dit project in Venezuela. Er zijn zoveel lekkere en bijzondere producten beschikbaar op deze wereld. Die moeten we gewoon laten zien, vertelt Francisco bevlogen. Daartoe organiseert de chefkok in samenwerking met Cocina Emocional en Marianne Martinez workshops voor ketenpartners. We nodigen studenten, koks en telers uit om over de rassen van Rijk Zwaan te praten. En natuurlijk worden ze ook geproefd. Op deze manier creren we vraag en ontstaat als vanzelf een niche-markt voor deze mooie variteiten.

Showcase CaracasVenezuela telt ongeveer 29 miljoen inwoners en kent per capita n van de grootste groente- en fruit-consumpties van Zuid-Amerika. Echter bevindt Venezuela zich in een valutacrisis waardoor op zeer beperkte schaal basisproducten als zaden kunnen worden gemporteerd. Er wordt op dit moment dan ook ver onder de productiecapaciteit geproduceerd. Toch staat het land qua teeltkennis en mogelijkheden op een vrij hoog niveau. Rijk Zwaan is er dan ook veel aan gelegen om bedrijven te voorzien van passende rassen die voldoen aan de altijd hoge vraag naar kwaliteitsproducten.

Teler Salazar en kok Abenante willen iedereen laten kennis maken met zo veel mogelijk bijzondere groenten.

Jan F Omvlee (l) - Product development specialist Rijk Zwaan, Marianne Martinez Sales Manager Agrotecnologa El Horticultor en Gustavo Salazar Teler van Cocina Emocional.

De dakkas in Caracas doet onder meer dienst als demobedrijf.

Suszarnia Warzyw Jaworski

Het Poolse familiebedrijf ontstond in 1984 nabij Blonie en verhuisde in 2001 naar een grotere productielocatie in Dobre Miasto. Anno 2014 telt

Jaworski ongeveer 250 werknemers en produceert jaarlijks 6.000 ton gedroogde groenten. Ze richten zich

op wortel, selderij, prei, rode biet, kool en kruiden als peterselie en dille. Het bedrijf levert aan alle grote multinationals in binnen- en buitenland.

Deze verwerken de gedroogde groenten onder meer in vlees-, zuivel-, soep- en

bakkerijproducten.

Geselecteerde rassen zijn geschikt voor het dehydratieproces. Jaworski droogt zijn groenten middels droge lucht (zonder chemicalin). Het water in het product verdampt en wat overblijft is zeer lang houdbaar. Wist u trouwens dat gedroogde groenten nagenoeg eenzelfde gehalte aan minerale zouten en vitaminen bevat als verse groenten? Zeker 80 procent blijft behouden. Op verzoek van afnemers worden de gedroogde groenten ook gesteriliseerd.

En van de succesnummers waarmee Jaworski nog steeds scoort, is Karotan RZ. Deze wortel weet als geen ander na een lange bewaarperiode en ook versneden en gedroogd, zijn mooie oranje kleur te behouden. Daarnaast heeft Karotan hoge gehaltes aan droge stof en beta caroteen. Een product waarmee de ondernemers van dit Poolse familie-bedrijf keer op keer de harten weten te winnen van afnemers. Kwaliteit van het eindproduct is sowieso leidend voor het hele proces; van teelt tot en met dehydratatie. En om altijd de beste kwaliteit te kunnen leveren, werken ze met het meest geschikte uitgangsmateriaal. Een stevige relatie met een veredelingsbedrijf ligt daarbij voor de hand.

Rode biet Monty RZSamen met Rijk Zwaan volgt Jaworski nu al ruim 20 jaar de belangrijkste rassentrends en -ontwik-kelingen. Directeur Daniel Jaworski: We bekijken en testen nieuwkomers. Rijk Zwaan is een goede luisteraar en omdat we al zo lang samenwerken, weten we met elkaar precies naar welke producten we zoeken. Samen bestu-deren we intensief de gezondheids-aspecten en inhoudsstoffen. Rijk Zwaan draagt actief rassen aan die onder meer een hoog droge stof gehalte bezitten en traint onze telers om deze eigenschap optimaal te ontwikkelen. Naast Karotan zijn ook prei GoliathRZ enrode biet Monty RZ mooie voor-beelden van het geslaagde partner-schap. Goliath blinkt uit in opbrengst en nieuwkomer Monty wordt vooral gewaar-deerd vanwege het betaninegehalte.

Grote markt voor gedroogde groenten uit Polen

Februari | 2015 13

Vers mag dan hot zijn, al decennia lang draait er een hele industrie rondom gedroogde groenten. Denk aan soep en de honderden kruidenmengsels voor allerlei toepassingen. Het Poolse bedrijf Suszarnia Warzyw Jaworski droogt groenten speciaal voor deze markt. Samen met Rijk Zwaan selecteren ze de beste rassen voor hun kwalitatief hoogwaardige eindproduct.

41-342 RZ

Sonsma RZ

Rijk Zwaan | Chainmagazine14

Vroege spitskool met zoete smaak

Er is een baby Crunchy Cos geboren

Christian Spangenberg, Crop cordinator brassica

Bauke vanLenteren, Specialist Convenience & Leafies

Goed nieuws voor iedereen die van knapperige sla houdt: Rijk Zwaan brengt de eerste baby Crunchy Cos op de markt. Vooralsnog is van de 41-342 RZ alleen proefzaad beschikbaar, maar de eerste reacties van telers en consumenten zijn unaniem enthousiast. Specialist Convenience & Leafies Bauke van Lenteren: 41-342 RZ heeft dezelfde omvang als andere baby cos varianten. De bijnaam Crunchy past bij zijn karakteristieke krokante bite en zoete smaak. In smaakonderzoeken steekt dit product met kop en schouders boven alle andere slavarianten uit. Ik voorspel 41-342 RZ een grootse toekomst, vooral in landen waar men al graag baby cos en little gem eet. Dit ras is ontwikkeld

voor de verse markt en er is zoveel mogelijk met dit product. Misschien in een mooie duo- of tripleverpakking. En wat te denken van een combinatie met rode baby cos Rosaine RZ! Ook de teeltresultaten zijn goed. Onze nieuwe cos variant groeit mooi uniform weg en is sterk op schot en toprand.

Sonsma RZ is al jaren een betrouwbare speler in Noordwest-Europa. Gestaag breidt het teeltgebied van deze spitskool zich uit. Crop cordinator Christian Spangenberg begeleidt verschillende lokale koolprojecten in onder meer Itali, Turkije, Noord-Amerika en Brazili. Ook in deze regios groeit de interesse voor lokaal geteelde en biologische groenten. Sonsma past prima in het teeltplan van producenten en biedt afnemers de kwaliteit waar ze naar op zoek zijn. Deze kool munt uit in vroegheid en is dankzij zijn zachte, zoete smaak, fijne structuur en mooie gele inwendige kleur geschikt voor zowel de verse markt en snijderij. Sonsma telt 60 groeidagen en kan vanaf het voorjaar tot de herfst geteeld worden,

maar ik adviseer hem met name voor de primeurteelt. Deze spitskool weegt tussen de 1 en 2 kilo en leent zich voor verschillende toepassingen. Natuurlijk is kool gestoofd en gekookt lekker, maar dankzij zijn zachtzoete smaak wordt Sonsma ook vaak rauw gegeten. Een echte allrounder.

Wereldwijd inspelen op de consument

58-301 RZ

Februari | 2015 15

De Romeinen roemden al de gezonde aspecten van deze groente en nog steeds geldt Itali als een echt venkelland. De inwoners zijn er dol op, per persoon eten ze 7 kilo venkel per jaar. (Ter vergelijking: de Nederlanders zijn goed voor 100 gram per persoon.) De groente is een vast ingredint in veel traditionele gerechten en Italianen zijn nog lang niet uitgekeken op hun tradities. Ze gebruiken het groen als kruid, de knol als groente en van de zaden wordt etherische olie gemaakt. Speciaal voor de Italiaanse markt introduceert Rijk Zwaan een eerste venkelhybride, 58-301 RZ. Crop Specialist Salvatore Rivieccio: We hebben het ras inmiddels beproefd in het midden en zuiden van Itali, inclusief

Sicili en Sardini. De resultaten zijn veelbelovend. Opvallende punten zijn de hoge opbrengst en de robuuste plant. Knolvorm en knolgewicht 500-600 gram zorgen voor een prima presentatie en ook de smaak is precies zoals de mensen hier dat graag willen, mild en met een anijsachtig aroma.

Itali is venkelland bij uitstek

Meer aubergines voor Turkije

Rivieccio Salvatore, Crop Specialist

Bilge Sezer, Chainmanager

Al decennia is Rijk Zwaan hofleverancier van aubergines in Turkije. Denk alleen al aan de hoofdrassen Nilo RZ, Anatolia RZ en Brigitte RZ in het lang cilindrische segment. En er blijven maar nieuwe toppers bijkomen. Bilge Sezer, Chainmanager Turkije ziet bijvoorbeeld een mooie toekomst voor Hayal RZ: We hebben prima ervaringen met dit nieuwe winterras. Anders dan zijn concurrenten is deze aubergine wel hoog productief en zijn de vruchten van prima kwaliteit. Want kwaliteit, daar draait het toch om bij Rijk Zwaan. De consument verwacht dat ook van ons. Zij wil de beste producten kunnen kiezen voor een heel scala aan gerechten. De ovale, gestreepte Angela RZ is favoriet

voor roerbakken, aangezien dit type nauwelijks olie opneemt en dus prima past in een caloriearm dieet. De witte Aretussa RZ laat zich het best grillen en de gevlamde, ronde Sabelle RZ is geroosterd het lekkerst. De diversiteit in kleur, smaak, vorm en bereidingswijzen is enorm!

Wereldwijd inspelen op de consument

Uniekheid opnieuw beleven! Laten we de

waarde van authenticiteit herontdekken.

Voor een actuele lijst van Rijk Zwaan-events, ga naar www.rijkzwaan.com/eventsBij vragen kunt u contact opnemen met uw lokale Rijk Zwaan-contact of mail naar chainmanagement@rijkzwaan.nl

Rijk Zwaan Distribution B.V. | Burgemeester Crezelaan 40 | 2678 KX De Lier | The Netherlands | www.rijkzwaan.com